Latemschilders villa zonneschijn in Astene en Vie et Lumiere
Samengesteld door Bianca Joos
inleiding
Met dit E- boek wou ik graag de vrouwelijke schilders die in Villa zonneschijn werkten en ook samen werkten in de kunstenaars kolonie la vie lumiere in de schijnwerpers plaatsen
Dit omdat ze amper in een boeken over de Latemse schilders beschreven staan. Anna De Weert, Anna Boch , Yvonne Serruys, Marie-Antoinette Marcotte, , Jenny Montighny
Van allen wil ik dan ook hun leven bespreken Want ook zij waren belangrijk in de kunstgeschiedenis
Anna De Weert
Anna De Weert, geboren als Anna Cogen te Gent op 27 mei 1867 ze was de dochter Clara CogenLedeganck en groeide op in een kunstminnend milieu. Haar vader en oom; felix en alfons cogen waren beide kunstschilders. Zo maakte tekenen en schilderen vooral deel uit van haar opvoeding.
Vanaf jonge leeftijd heeft ze dan ook privé kunstlessen kunnen volgen bij Gentse kunstenaars.
Ze is rond 1890 getrouwd met Maurice De weert Hij was advocaat , essayist en journalist. Door samen met haar man naar vele tentoonstellingen en lezingen te gaan, ontmoete ze zo Emilie claus
Villa Zonneschijn
In de jaren 1890 was ze leerlinge van Emile Claus in de villa zonneschijn te Astene samen met enkele andere vrouwelijke kunstenaars. Zoals Anna Boch , Yvonne serruys (1873-1953) , Marie- Antoinette Marcotte, Baronnes Della Faille D’Huysse, Jenny Montigny (1875-1937)
Portret van Anna De weert geschilderd door Emile Claus. Rondom rond Villa zonneschijn in 1899
Het centrale thema dat werd geschilderd rondom rond Villa zonneschijn was vooral de rivier de Leie
Hof van Neuve
In 1895 kocht ze een hoeve genaamd Hof Van Neuve in Afsnee aan de Leie en hier richtte ze haar atelier in Ze bracht er vooral de zomers door . Door schilderen, in de tuin te werken en alsook kunstenaars, schrijvers en dichters uit te nodigen maakte ze het tot thuis zoals ze in Villa Zonneschijn deed. Zo ontwikkelde ze haar eigen smaak en stijl
Vie et Lumiere
In 1904 richtte ze samen met Emile claus de kunstkring” Vie et lumiere” op . Zij lieten zich inspireren door het licht ,liefde en het leven Ook hier waren dezelfde vrouwen zoals Anna Boch , Yvonne serruys, actief
Ze schilderde vooral landschappen en stillevens en deed vele tentoonstellingen mee zowel in Gent als in het buitenland
Haar atelier in de maanden juli aug geschilderd tussen 1909-1910
Op dit werk zie je vooral doe mooie bloementuin die het atelier omringen
Dit werk zit in de collectie van het MSK in Gent
https://www.mskgent.be/en/collection/1912-B
tentoonstellingen
Haar 1ste tentoonstelling was Cercle Artistique et Littéraire de Gand in 1895. Tot in 1950 tot ze stierf miste ze geen enkele tentoonstelling in zowel Gent, Brussel ,luik alsook deed ze mee aan tentoonstellingen in Turijn en de biënnale van Venetië .
Toen Emile claus stierf in 1924 bleef ze het luminisme promoten op tentoonstellingen en lezingen.
Schuiten in de sneeuw 1929
Collectie uit MSK te Gent
Weerspiegeling op de zee bij menton 1926
Collectie uit het MSK te Gent
Toen haar Man stierf in 1930 trok ze haar helemaal terug in het hof van Neuve in Afsnee omringd door haar herinneringen tot ze stierf in 1950.
Na Haar dood zijn veel van haar schilderijen in verschillende musea terechtgekomen of je vind ze vooral terug op kunstveilingen
Bibliografie
‘Anna De Weert’, Wikipedia, encyclopedie (blog), 30 oktober 2022, https://nl.wikipedia.org/wiki/Anna_De_Weert.
‘francis meare fine art’, geraadpleegd 5 juni 2023, https://francismaerefinearts.be/artists/anna-deweert.
Emile Claus, Portret van de kunstenares Anna De Weert, 1899, 120.5 x 131 cm, 1899, https://www.mskgent.be/collectie/1950-ag.
‘Tutti Art’, blog, geraadpleegd 5 juni 2023, https://www.tuttartpitturasculturapoesiamusica.com/2020/07/Anna-de-Weert.html
Marie_Antoinette_Marcotte was een Franse kunstenares geboren op 31 mei 1867 . Haar ouders kwamen uit aristocratische families waar veel kunstenaars waren.
Zo kwam de passie voor tekenen en schilderen al heel vroeg . Ze ontmoette al in 1882 Emile Claus . Werd zijn leerling en kreeg al vroeg heel veel raad over zijn artistieke werk.
Toen ze 19 jaar voltooide ze haar studies in Parijs en sloot ze zich aan bij het atelier van kunstenaar Jules Lefebre(1934-1912)
Mijmering 1893
Olieverf op doek, 56,5 x 46 cm
Marie_Antoinette_Marcotte
Tentoonstellingen
Met haar 1ste schilderij ‘’ le petit campagnard” stond ze op het salon des artistes francais in 1888 haar 2de schilderij Une fillette dans le champs exposeerde ze in 1889 op hetzelfde salon
https://fr.wikipedia.org/wiki/Fichier:Marcotte_Marie_Antoinette_-_Une_fillette_dans_le_champs.jpg
Ze keerde terug naar Antwerpen en ging les volgen in het atelier edgard farasyn(1858-1938). In 1891 ging ze naar de koninklijke academie voor schone kunsten in Brussel waar ze les kreeg van JeanFrançois Portaels( 1818-1885) en Joseph Stallaert(1825-1903)
Onder invloed van Emile claus die ze jaren eerder ontmoet had ging ze van de naturalistische stijl over naar het luminisme en specialiseerde haar in een studie van kassen.
Azalea's, Marie Antoinette Marcotte, Privécollectie
https://nouvellesbranches.fr/marie-antoinettemarcotte/
Onder het glazen plafond, Marie Antoinette Marcotte, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
Bloemenkas, 1905 Marie Antoinette Marcotte, Museum voor Schone Kunsten Gent
Ze nam deel aan de Bordeaux tentoonstelling in 1885 en exposeerde voor de 1ste keer op het salon des artistes in Parijs . Zo kreeg ze een eervolle vermelding op datzelfde salon maar dan in 1905
Ze was lid van de unie van vrouwelijke schilders en beeldhouwers en won in 1906 via hen de 2de prijs van de unie
Ze ontving in 1906 in Luik de medaille van de Leopoldsorde
Dit is een belangrijke medaille voor de verdienste tegenover de dynastieke orde van de koning der Belgen
https://fr.wikipedia.org/wiki/Ordre_de_L%C3%A9opold
Samen met julliette wysman (1866-1925) was ze 1 van de 2 vrouwelijke schilders die toegelaten werd op het salon de beaux – arts in Oostende. 2 jaar later in 1907 waren ze met 4 vrouwen op hetzelfde salon waaronder Anna Boch (1848-1936), Louise Danse(1867-1948) en Anna De Weert(1867-1950)
Marie-Antoinette Marcotte
Jong meisje bij het hek
De serres van Laken 1913
Ze illustreerde het boek “ Tussen prikkeldraad :Volgens de verhalen van de Servische ontsnapte gevangenen” van Henri Habert
Na dat ze gestorven is in 1929 zijn de meeste van haar werken bewaard in musea van Kortrijk , Gent het MSK , Antwerpen en Brussel
Bibliografie
‘Art in flanders’, erfgoed pagina, Onder de glazen hemel Onder de glazen hemel (blog), geraadpleegd 5 juni 2023, https://artinflanders.be/nl/kunst/onder-de-glazen-hemel.
‘Impressionistisch en luministisch - Marie-Antoinette Marcotte’, de Maarchalk met een kijk op schilders, kunst ,... (blog), z.d., https://de-maarschalk.blogspot.com/2019/05/impressionistisch-enluministisch-marie.html.
‘Marie-Antoinette Marcotte’, blog, femmespeintres (blog), geraadpleegd 5 juni 2023, https://www.femmespeintres.be/peintres/mini/marcotte.htm.
‘Marie-Antoinette Marcotte’, Wikipedia, 10 april 2023, https://fr.wikipedia.org/wiki/Marie_Antoinette_Marcotte.
‘Marie-Antoinette Marcotte De kassenschilder...’, blog, nouvelle branches (blog), geraadpleegd 5 juni 2023, https://nouvellesbranches.fr/marie-antoinette-marcotte/.
‘Onderzoek van Marie-Antoinette Marcotte’, blog, gallerie creation (blog), geraadpleegd 5 juni 2023, https://marie.galerie-creation.com/_s/marie-antoinette-marcotte/358886/.
Marie Antoinette Marcotte, Serre met azalea’s, 1905, 1905, olieverf op doek, 80.5 x 101 cm, 1905, https://www.mskgent.be/collectie/1906-n.
Yvonne Serruys
Yvonne Serruys is geboren in Menen op Haar ouders waren heel kunstlievend haar moeder was vooral musicus en bespeelde verschillende instrumenten .Bij hun thuis kwamen verschillende kunstenaars over de vloer die nieuwe ideeën hadden . Zoals Emile Vander Velde en Emile Claus (1849-1924)
Op 14 jarige leeftijd heeft Emile Claus ,Yvonne Ontdekt . Ze kon toen al heel goed tekenen. Zo mocht ze enkele jaren later in de leer gaan bij hem .
Rond haar 18 jaar reisde samen met haar broer naar Italië en Griekenland om zo de kunst van de oudheid te ontdekken . Dit was haar “Grand Tour”1
Villa zonneschijn
Samen met Jenni montigny(1875-1937) en Anna de Weert(1867-1950) werd ze leerlinge van Emile Claus (1849-1924)in Astene Ze had een hechte vriendschap met hen . Door de jaren heen was er veel briefwisseling tussen hen .
Al die brieven zouden bewaard zijn gebleven . Dit weten we doordat ze samen met de erfenis beland zijn in het museum in Deinze. Op aanraden van Emile claus ging ze bij George lemmen (1865-1916) in Brussel in de leer. Daar leerde ze vooral het pointillisme kennen. Maar omdat die techniek van het pointillisme haar niet lag keerde ze na 2 jaar terug naar Emile Claus(1849-1924) in Astene
Yvonne serruys De speelgoedwinkel van Rosalie in de Kerkstraat
Yvonne Serruys het biddend meisje
Yvonne Serruys Mane Becube
De gouden ring die de vrouw om haar vinger draagt, is bedoeld om de aandacht van de toeschouwer te trekken. Vermoedelijk is zij een getrouwde vrouw op pad met haar kind. Letterlijk het moederschap uitdragend, laat ze het verkavelde landschap achter zich
Stadsmuseum schippershof, ‘Mane becube’, erfgoedinzicht, Erfgoedinzicht (blog), 1894 1882, https://erfgoedinzicht.be/collecties/detail/92b16438-6475-5e07-9a25ade9b604be4a/media/e0fc73c5-0ce3-5148-71d5-
5cc26dd495b5?mode=detail&view=horizontal&rows=1&page=31&fq%5B%5D=search_s_people:%22 Yvon ne%20Serruys%22&sort=random%7B1488537762202%7D%20asc.
Villa Zonneschijn
Rond 1894 kwam yvonne op uitnodiging van Emile Claus naar Villa zonneschijn om er te schilderen. Ze kwam er bij een hele groep schilders terecht waar vooral vrouwen zaten . Waaronder haar vriendinnen Anna De Weert(1867-1950) ,Jenny Montigny(1875-1937) , Marie-Antoinette Marcotte , George morren, Rodolphe De Saegher, , barones della Faille d’Huyse, de Japanner Kojimo Er waren ook dichters en schrijvers . De villa groeide uit tot een groot artistiek centrum
Yvonne Serruys Weesmeisjes? Internaatsmeisjes?
Het is zondag en de dames maken een wandeling door het park.
de-MAARSCHALK
ARCHIEF (blog), 13 februari 2017,
https://de-maarschalk.blogspot.com/2017/02/ze-schilderde-in-villa-zonneschijn.html
In 1904 werd de kunstgroep Vie et Lumiere opgericht ,Anna Cogen en Jenny Montigny waren medeoprichters en leden van ‘Vie et Lumière’ (1904-1911). Deze Brusselse kring verenigde de luministische schilders Ze hielden jaarlijks tentoonstellingen. In 1905 en 1907 werden ze als groep uitgenodigd op het salon van ‘La Libre Esthétique’ (1893-1914)
Yvonne Serruys, Bretoense vrouw
Met onschuldige blik kijkt de jonge vrouw ons doordringend aan. Haar porseleinen huid versterkt de zachtroze blos op haar wangen. Een zeebries blaast door haar Bretoens kapje op een aangename zomerdag. Op de achtergrond zien we rustige azuurblauwe wateren en een weelderig heuvellandschap. Wordt deze vrouw afgebeeld met een traditionele kap uit de streek rond Pont L'Abbé ( Bretagne) of gaat het om een vissersvrouw? De Neoimopressionistische toets en het gebruik van pastelkleuren geven aan dat Yvonne Serruys dit werk maakte door de invloed van Emile Claus, waarschijnlijk tussen 1890 en 1911
Haar 1ste stappen in Parijs
Daar in Parijs exposeerde ze in 1898 haar 1ste impressionistische schilderwerken in gallerij Barbazanges. Ook had ze hier al haar 1ste beeldjes gemaakt in romantische stijl zoals naakte danseressen
http://montmartre-montparnasse.artdecoceramicglasslight.com/version-francaise/galeries-connues1/galerie-barbazanges
Omdat ze goede kritieken kreeg van thibalt sisson, de kunstcriticus van toen. Besloot ze beeldhouwster te worden Zo kwam ze terecht als leerling bij Egide Rombeaux te Brussel ze bleef hier lange tijd om het vak te leren. Egide was leerling van Jef lambeaux . Hij leerde haar de meest verfijnde technieken en dit zien we aan haar kunstwerken.
Zo keerde ze terug naar Parijs om een tijdje bij Rodin in de leer te gaan . Je ziet het vooral aan haar beelden die hebben dezelfde passie van zijn beelden. Zoals …
Yvonne Serruys , De vrouw met de Spons
Yvonne Serruys, Echo
Bronzen beeld met naakte vrouw op platform. Echo leunt op haar linkerbeen en iets naar voren. Haar hoofd is naar links gedraaid. Met haar rechterhand raakt ze haar oren aan. Haar linkerhand reikt naar haar gezicht. Het haar is opgestoken. Het volledige lichaam is realistisch en geabstraheerd weergegeven.
Door haar broer Daniel Serruys en haar man Pierre mille hoorde ze bij de Elite van Parijs.
Ze kreeg ook veel opdrachten voor portretten van dames en heren uit de Parijse burgerij
Yvonne Serruys streefde naar natuurgetrouwe, realistische kunst . Weergave van het menselijke lichaam , er zat heel veel levendigheid en warmte in haar beeldhouwwerken.
Ze was een pure Vlaamse vrouw in Parijs die het moet opnemen tegen de Franse cultuur en de mannenwereld waar zeer weinig vrouwen waren.
Maar ze had de kracht en de gezondheid om het vol te houden.
Monumenten die ze gerealiseerd heeft
Ze realiseerde een monument in Rijsel voor de Franse dichter Albert Samain. Het Beeld kunnen we terugvinden in park Vauban
Monument voor de dichter Albert Samain
Geschiedenis: 1900: eerste initiatief van Les Amis de Lille. 1901: het bedrijf biedt Camille Claudel aan om het monument te bouwen, een project zonder vervolg.
1921: het project wordt hervat en Yvonne Serruys wordt benaderd (haar man, Pierre Mille, schrijver, komt ook uit Lille).
1923: het wasmodel is klaar.
1925-1921: om het monument te financieren worden verschillende initiatieven genomen: verkoop van ansichtkaarten, volksavonden, enz. Het Mercure de France geeft 20.000 F., de Samain commissie 3.000 F., de stad stemt 35.000 F. en geeft de locatie.
1928: het model wordt tentoongesteld op de handelsbeurs van Lille en verkocht voor 6000 F.
1931: ingehuldigd op 4 oktober
In Parijs staat een beeld van haar “ les baigneuses “gehouwen uit een monoliet in witte marmer Deze 2vrouwenbeelden zijn aangekocht in 1910 door het ministerie van Cultuur
Het oorlogsmonument in Menen werd ingehuldigd in 1921 het was een enorm werk na WOI ontworpen. Het is een treurende vrouw een allegorie die het vaderland voorstelt met een engel en een wenende vrouw.
Grote gedenksteen uit witte natuursteen (Euvillesteen) met beeldhouwwerk in hoogreliëf, opzij en vooraan voorzien van geprofileerde hoeksteunen. De gedenksteen is bovenaan afgewerkt met een segmentboog met afgeronde hoeken. De achterzijde is identiek met de voorzijde behalve het massieve blok met het wapenschild van Menen. Op de voorzijde staat het volgende tafereel in hoog reliëf: een geknielde overwinningsgodin met helm en harnas en breed gespreide vleugels houdt een overwinningskrans en een palmtak boven het hoofd, de andere hand legt ze troostend op de schouder van een wenende vrouw die voorovergebogen zit met de handen voor het gezicht.
5 jaar later maakte ze het Emile claus monument dat we kunnen vinden in het Citadel park te Gent . Yvonne heeft die opdracht gekregen van de schepen van Gent en deed dit met veel dankbaarheid voor haar 1ste meester.
Beeld staat aan de rand van het Citadelpark.
Dit beeld stelt de schilder Emile Claus (18491924) voor, met een schilderspalet in zijn hand. Het is gemaakt door Yvonne Serruys. Aan beide kanten van de kunstenaar wordt een kunstwerk van hem afgebeeld: 'De Boomgaard' en 'De Vlasgaard'. In het begin van zijn carrière is hij beïnvloed door Renoir en Monet. Later werd hij kopman van het impressionisme in België. Het beeld staat tegenover de plantentuin
Haar Atelier in Parijs
Ze had een eigen atelier in Parijs rond 1900 ze hield hier haar eigen salon d’automme en exposeerde ze hier 2 schilderijen en een beeld ze woonde op Boulvard de montrappas en had er verschillende adressen rondom rond in de verschillende kleine straatjes door de jaren heen.
Kunst van Yvonne Serruys werd nooit gediscrimineerd ze werd altijd geprezen bij talloze gasten van les salons du samedi . gehouden door het echtpaar Mille Serruys .
In Tegenstelling tot Camille Claudel die ook beeldhouwster was toen en een van haar buren op een bepaald moment. Camille was ook een goede beeldhouwster maar had niet het geluk zo bekend te zijn. In tegendeel ze verkocht heel weinig werken toen en leefde in grote armoede . Zie het verhaal in haar boek; Anne Delbée en Michel Perquy, Camille Claudel, een vrouw
Ze ontvingen er kunstenaars geleerden , politici , schrijvers deze waren Antoile franee, Rodin , Isedora Ducnan, Dokter Voronov , Jenny montigny, Paul Claudel , Anna De weert ,…
Het koppel Serruys- Mille
Ze trouwde in 1909 op 36 jarige leeftijd met Pierre Mille
Yvonne serruys ontwierp samen met haar man zijn roman Barnavaux ze ontwierp de portretten er van in 1921 Dit boek bestaat nog en is zeer zeldzaam geworden.
Hij schreef ook andere boeken waar ze samen aan werkten Yvonne maakte hier dan de illustraties
Pierre zoals het boek “Mille, Le Théâtre du Grand Guignol en hoe de walvis zijn voeten verloor”
Schets uit het boek Barnaveaux getekend door Yvonne Serruys
Tentoonstellingen en haar voorzitterschap
In 1905 had ze een 2de tentoonstelling in het Parijse Gallerij Barbanges 16 hier stelde ze 50 schilderijen voor en enkel kleine bronzen beelden. Haar schilderijen waren bij haar vorige tentoonstelling allemaal verkocht Deze tentoonstelling stond toen onder bescherming van schrijfster Marcelle tinayere.
Dit Salon was een van de meest befaamde van Parijs en bestond al 30 jaar . Proust was ook meestal een van de vaste gasten . Net als mevrouw Arman de Callavet
In 1911 was Yvonne Serruys voorzitster van het hoofd van de jury voor beeldhouwkunst van Salon D’automne.
2 jaar later was ze secretaris van dezelfde jury en in 1925 was ze lid van de jury voor het salon van de SNBA .17 Deze werden meestal voorgezeten door Rodin
In 1930 was ze samen met Raoul Dufy ondervoorzitster in de jury van Prix des Vikings
Zo nam ze actief deel in deze sociëteiten als jurylid en werd ze waardig geachte om haar tijd en vakgenoten te beoordelen
Haar ErfenisYvonne rond haar 70ste 2 jaar voor haar dood schonk ze bij testament een deel van haar werken aan haar geboortestad in Menen
Het was een rijke collectie van beelden van eind de vorige eeuw en begin de 20ste eeuw uit haar oeuvre
Na haar dood is het comite museum yvonne serruys opgericht ter bescherming van haar monumenten en al haar kunstwerken.
Zo zijn haar kunstwerken in het museum van “het Schippershof “te Menen terecht gekomen . Het ging om een 70 tal schetsen schilderijen en monumentale beelden in brons en marmer en een 40 tal bustes. De belangrijkste werden in het museum opgesteld onder het beheer van haar zus Bradley Serruys. De opening van dit museum vond plaats op 16 mei 1959.
Daniel en Paul Serruys in de bibliotheek
Daniel ( 1875-1950) en Paul ( 1897-1851) Serruys, de jongere broers van Yvonne, worden onderzoekend afgebeeld. Daniel is filoloog en verdiept zijn studies verder in Italië, waar hij de jonge Yvonne rondleidt. Daniel trekt als eerste familielid naar Parijs.
Daar opent hij deuren voor de carrière van zijn zus. Het burgerlijk interieur oogt huiselijk door het warm kleurgebruik. Hun kledij suggereert dat ze uit een Franstalig welgesteld milieu afkomstig zijn. Het typerende porseleinen gelaat springt uit de donkere achtergrond en trekt zo de aandacht van de toeschouwer. De twee broers kijken onderzoekend naar een document alsof ze op het punt staan hierover te discussiëren. Yvonne kon de persoonlijkheden van haar broers door deze enscenering subtiel capteren
Ondanks haar bekendheid als beeldhouwster, laat Serruys in dit werk ook haar kwaliteiten als schilder zien. Beïnvloed door zowel het post-impressionisme als het luminisme, zet ze hier een stilleven neer met een zomerse, kleurige oogst van sappige tomaten en verse kapucijnen. De natuur op de vensterbank binnen wordt weerspiegeld in de bloembedden buiten waar ze misschien net geplukt waren .
Dit bijzonder expressieve en expliciete beeld ligt heel sterk in de lijn van Auguste Rodin, de beroemde beeldhouwer met wie Yvonne Serruys bevriend was. Dit beeld is typisch voor haar vrij werk, dat ze in de 'salons' tentoonstelde.
Yvonne Serruys werd geboren te Menen in 1873. De beroemde Latemse schilder Emile Claus ontdekte haar talent. Ze trok bij hem in de leer en uit die periode dateren haar prachtige impressionistische schilderijen.
Toch was haar ware roeping de beeldhouwkunst. Na een opleiding in het atelier van Egide Rombaux te Brussel, vestigde ze zich in Parijs. Ze huwde met de Franse romancier Pierre Mille.
Met haar romantische beelden maakte ze furore in de salons. Ze kapte honderden beelden, waaronder veel bustes voor bekende personen uit de Parijse cultuur- en zakenwereld. Ze overleed in Parijs in 1953.
Yvonne Serruys realiseerde ook een aantal grote monumenten voor publieke ruimtes in Menen, Gent, Rijsel, Parijs en Tunis
Verschillende van haar werken die in private handen terecht kwamen worden nu regelmatig aangeboden op veilingwebsites
Yvonne Serruys Strandtafereel op doekYvonne serruys Jardin ensoleillé
yvonne serruys kreupelhout
Bibliografie
Marjan Sterckx en Yvonne Serruys, Yvonne Serruys, 1873-1953: belgische beeldhouwster in Parijs (Netherlands: Stadsmuseum’ schippershof, 2003).
Marjan LW17 802000601436 0000-0002-0630-3286 Sterckx, ‘Yvonne Serruys (1873-1953)’, 1999, http://lib.ugent.be/catalog/pug01:778534.
Marjan LW17 802000601436 0000-0002-0630-3286 Sterckx en Anna editor Bergmans, ‘Van vazen tot naakten: glazen kunstobjecten als resultaat van de samenwerking tussen industrieel Georges Despret en kunstenaar Yvonne Serruys (ca. 1905-1910)’, (2013) GENTSE BIJDRAGEN TOT DE INTERIEURGESCHIEDENIS, 2013, http://lib.ugent.be/catalog/pug01:1223806.
Marjan LW17 802000601436 0000-0002-0630-3286 Sterckx, ‘The Colourful Art Nouveau Beginnings of Yvonne Serruys’, (2016) COUP DE FOUET : THE ART NOUVEAU EUROPEAN ROUTE MAGAZINE, 2016, http://lib.ugent.be/catalog/pug01:5752910.
‘Salon des beaux arts 1861’, blog, Salon des beaux arts 1861 (blog), z.d., http://www.salondesbeauxarts.com/histoire-snba/.
‘Pierre Mille, Le Théâtre du Grand Guignol en hoe de walvis zijn voeten verloor’, adanap Amelicale des amateurs de nis a pousiere (blog), 2017, https://adanap.redux.online/pierre-mille-le-theatre-dugrand-guignol-et-comment-la-baleine-perdit-ses-pieds/.
‘Pierre Mille, Le Théâtre du Grand Guignol en hoe de walvis zijn voeten verloor’.
musee orsay, ‘Monument voor de dichter Albert Samain’, blog van het museum orsay, geraadpleegd 4 april 2021, https://anosgrandshommes.musee-orsay.fr/index.php/Detail/objects/4590.
Marjan Sterckx, ‘Het (onzichtbare) monument ter ere van Emile Claus (1925-26) door Yvonne Serruys.’, Ghendtsche Tydinghen 31, nr. 4 (1 januari 1970), https://doi.org/10.21825/gt.v31i4.6079.
Katlijne van der Stighelen e.a., red., Elck zijn waerom: vrouwelijke kunstenaars in België en Nederland, 1500-1950 (Brussel? Ludion, 2000).
‘de-MAARSCHALK ARCHIEF’, blog, de-MAARSCHALK ARCHIEF (blog), 13 februari 2017, https://demaarschalk.blogspot.com/2017/02/ze-schilderde-in-villa-zonneschijn.html.
‘barnaveaux’, 2de hands boeken, abebooks (blog), z.d., https://www.abebooks.fr/servlet/BookDetailsPL?bi=1207828051&searchurl=an%3Dyvonne%2Bauber t%26 sortby%3D20&cm_sp=snippet- -srp1- -image9.
Vanraes-Van Camp, Nicole Yvonne Serruys: 1873 - 1953. Menen: Stad Menen, 1987.
Yvonne Serruys (fonds Richard De Moor).
Sterckx, Marjan Yvonne Serruys (1873-1953): Belgische Beeldhouwster In Parijs. Menen: Stadsmuseum 't Schippershof, 2003.
Van Doorne, Veerle, Jan d'Haese, Nicole Vanraes-Van Camp, and Francis Maere. Retrospectieve Tentoonstelling Anna De Weert, Jenny Montigny, Yvonne Serruys (tentoonstelling Deinze, Museum
Van Deinze En De Leiestreek, 31.10.1987 - 04.01.1988). Deinze: Museum van Deinze en de Leiestreek, 1987.
Jenny montigny
Jenny montigny is geboren in 1875 in een familie uit de hogere burgerij Haar vader was afdelingsoverste van het kabinet van de gouverneur van Oost-Vlaanderen , advocaat bij het hof van beroep te Gent . Hij stond vooral hoog in aanzien. Haar moeder was van schots-Nederlandse afkomst. Ze had nog een broer en 2 zussen.
Op haar 17de koos ze voor de schilderkunst dit tegen de zin van haar ouders.
(fotocredit : liberas, liberaal archief)
Ze kreeg extra tekenlessen wat zeker niet ongewoon was voor dames uit de hogere burgerij. Tekenen en schilderen werd in die tijd gezien als ongewoon tijdverdrijf. Het werd in die tijd gezien als een extra kwaliteit bij het zoeken naar een geschikte echtgenoot. Schilderes Gabrielle van Meerbeke (18601912) speelde een grote rol in haar opleiding tot kunstenaar . Zij was dan ook haar grote voorbeeld daar zij dicht bij haar familie stond.
Emile Claus de ijsvogels
Na het zien van het schilderij de ijsvogels van Emile Claus(1849-1924). Was ze helemaal in de 7de hemel van het mooie schilderij en ging op zoek naar de schilder Emile Claus (1849-1924) ze besloot les te gaan volgen in Villa Zonneschijn te Astene. In de Zomer van 1893 volgde ze samen met verschillende andere vrouwelijke kunstenaars een cursus openlucht schilderen in Astene. Vanaf 1985 reisde ze over en weer tussen de Villa Zonneschijn en het atelier van Emile Claus(1849-1924) in Deinze. Daar Emile Claus was 26 jaar ouder dan haar en getrouwd maar begon ze toch een verhouding met hem die duurde tot aan zijn dood in 1924.
Emile Claus schilderde haar portret in 1902
Het is nu eigendom van het KMSK Brussel
https://fine-arts-museum.be/nl/de-collectie/emileclaus-portret-van-jenny-montigny
In 1902 stelde ze voor de 1ste keer tentoon op in Gent . Ze deed dit met 5 van haar werken Emilie Claus zat toen in de jury
Het jaar er op in 1903 deed ze mee aan het Parijse salon dit deed ze ook de volgende jaren
In 1904 vestigt Jenny Montigny zich in Deurle, op een boogscheut van Astene. Ze bouwde een villa net buiten de dorpskern, vlakbij het station, Ze wordt lid vande luministische kunstenaarsgroep Vie et Lumière,
In 1906 ontving ze uitnodigingen om deel te nemen aan drie Parijse salons, de Salon de la Société Nationale des Beaux-arts, de Salon des Indépendants en de Salon d'Automne. De Franse regering kocht haar doek 'Stilleven met rozen' op de 'Salon des Indépendants'.Henry de Rothschild schonk 'Bloeiende Boomgaard' aan het Museum van Lille, die ze tentoonstelde in de 'Salon d'Automne'. Ook in eigen land was ze datzelfde jaar zeer zichtbaar: ze stelt 8 doeken tentoon in de Cercle d'Art Vie et Lumière in Brussel en op het Salon Triennal de Gent.
In 1913 kocht het Museum voor Schone Kunsten van Gent 'De Tuinier' aan.
De tuinier Jenny Montighny
Dit werk bevind zich in het MSK te Gent
https://www.mskgent.be/collectie/1913-k
Bij het begin van WOI reist ze Emile Claus achterna, die met zijn echtgenote naar Londen is uitgeweken. Ze is er actief in de Women's International Art Club hier kon ze exposeren samen met andere vrouwelijke kunstenaars zoals Amy Katherine Browning (1881-1978) en Dorothea Sharp (1874-1955) in de Grafton Galleries en schildert er in de omgeving van Hyde Park en de Kensington Gardens.
Hyde Park in Londen
olieverf op doek gekleefd op karton
Gesigneerd rechts
onderaan J. Montigny –niet gedateerd
26,5cm x 36cm
privé-collectie
Met dank aan Galerie Oscar De Vos
Ze legt zich toe op de waterverfkunst en exposeert in verschillende Londense galerijen. Ze begint er ook te etsen en maakt er naast talrijke etsen met de beeltenis van Emile Claus- een bijzonder interessante reeks etsen met scènes met verwonde Belgische soldaten in de King Albert Hospitals
taferelen van gewonde Belgische soldaten en medisch personeel. Deze schetsen en etsen vallen op in haar oeuvre, omdat ze na de oorlog nooit meer zulke actuele, bijna rauwe onderwerpen zal schilderen.
Na de Oorlog keert Jenny terug naar België en is ze genoodzaakt om haar villa te verkopen en verhuist naar een kleiner huis in de Pontstraat in Deurle. Haar atelier vestigt ze in een ander gebouw in de Dorpsstraat. Daar schildert ze haar geliefkoosde onderwerp: de ravottende kinderen van Deurle, onder andere op de speelplaats van de nabije Sint-Jozefschool.
Kleuterschool te Deurle olieverf op doek
Het verhaal over de school en haar liefde voor kinderen kan je hier lezen
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/09/17/hoe-een-vrouw-nodig-was-om-de-esthetiek-van-hetschoolleven-te-t/
In de dorpsschool van Sint-Jozef, waar de nonnen van Sint-Vincent de Paul met hun typische 'kappen' geven toestemming om de kinderen in de klas te schetsen
Na de oorlog gingen de Parijse Salons weer open, maar het was in de Cercle Artistique de Gand en in het Salon van Brussel dat ze haar grootste succes boekte, met tentoonstellingen die volledig aan haar werk waren gewijd. Haar doeken worden tentoongesteld in Venetië, Dresden, Londen, Berlijn, Christiana (nu Oslo), Buenos Aires, enz… Ze komen terecht in de collecties van MM. Hottat, Hottez, Van der Stegen, de Boe, Colombo (Milaan), Loicq, in Museum Charlier, in de collectie Cuypers in Amsterdam, in het Musée Jeu de Paume in Parijs (1929) en in het Musée de Douai (1930)
Emile Claus en Jenny Montigny in haar woning in Deurle, 1920
Na de dood van Emile Claus in 1924 krijgt ze het financieel heel wat moeilijker. Ze moet hulp vragen aan haar zus en vrienden. Schildert op de voor en achterkant van haar schilderijen en betaald al eens in Natura door een schilderij te geven.
De meisjes en het katje Houtskool op calqueerpapier Signatuur en datum linksonder: JMontigny / 1929 300 x 254 mm https://www.lanczgallery.be/Artistes-159Jenny_Montigny_
Ze stierf in 1937 en word al snel vergeten. 1987 zijn haar schilderijen opnieuw te zien op tentoonstellingen in Deurle en Deinze.
Emile Claus aan het werk; vijf houdingen (ca. 1924); ets
Emile Claus aan het werk; zeven houdingen (ca. 1924); ets
28 maart 2011 om een nieuw wandelpad op de site Alsberghe Van Oost, aan de Drongensesteenweg in Gent, te noemen naar Jenny Montigny. Intussen is er ook een Jenny Montignypad in Deinze en een Jenny Montignylaan in Sint-Maartens-Latem https://persruimte.stad.gent/172685plaatsnaamgeving-in-gent-jenny-montignypad-en-mabel-elwespad
Op de website van Jenny Montigny kan je haar hele levensverhaal lezen en ook alle werken zien die ze gemaakt heeft https://www.jennymontigny.be/en/home-2/
Museum DD heeft een aantal kunstwerken van haar https://museumdd.be/auteur/jenny-montigny
Bibliografie
‘Jenny montigny’, blog, geraadpleegd 6 juni 2023, https://www.jennymontigny.be/en/home-2/.
‘Jenny Montigny’, Encyclopedie, wikipedia (blog), 6 maart 2023, Jenny Montigny.
‘JENNY MONTIGNY (1875 - 1937)’, Gallerie Oscar de Vos (blog), geraadpleegd 6 juli 2023, https://www.oscardevos.be/artist/237740/jenny-montigny.
‘Jenny MONTIGNY (1875-1937)’, blog, Website van A-F Haelemeersch Een blik op kunst, poëzie en Sint-Martens-Latem (blog), geraadpleegd 6 juli 2023, https://artiebert.wordpress.com/2014/02/22/montigny-jenny/.
‘Jenny MONTIGNY Live schattingen Belgische luministische schilder, 1875-1937’, blog, Mr expert (blog), geraadpleegd 6 juli 2023, https://mr-expert.com/artistes/estimation-cote-prix-jennymontigny/.
Anna Boch (1848 -1936)
Anna Boch was een Belgische kunstschilder het enige vrouwelijke lid van de groep les XX. Ze is geboren in Henegouwen . Haar familie was op verschillende manieren met kunst bezig . Haar vader Frédéric Victor Boch had een Porseleinfabriek” de Manufacture Boch Frères Keramis “Haar Broer Eugène Boch was een schilder . Haar neef was een kunstcriticus
Anna nam deel aan de impressionistische beweging . Haar vroege werken waren in een pointillistische stijl . Maar ze is vooral bekend om haar impressionistische werken die ze het grootste deel van haar Carrière maakte
In 1880 stond ze voor de 1ste keer op het salon van Brussel met haar schilderijen die ze gemaakt had.
1885 was ze leerlinge van Isidore Verheyden en werd beïnvloed door Théo van Rysselberghe die ze had ontmoet in de groep les XX. Dat jaar stond ze ook op het salon in Parijs.
Anna Boch, Portret van Isidore Verheyden in zijn atelier , 1883-1884, olieverf op doek, 70 x 60 cm, privécollectie
Isidore Verheyden
Anna Boch, schilder (1848-1936)
1886
https://fine-arts-museum.be/nl/de-collectie/isidoreverheyden-anna-boch-schilder-1848-1936
Dit werk staat nu tentoon op de tentoonstelling van het Muzee te Oostende
Anna Verzamelde actief kunstwerken van haar tijdgenoten . Ze had een grote collectie post impressionistische schilderijen. Ze had werken van werken van Paul Gauguin , Paul Signac , James Ensor en Vincent van Gogh Ze promootte verschillende jonge kunstenaars die ze bewonderde om hun talent ,waaronder Van Gogh . Ze had 1 schilderij van hem “La Vigne Rouge “
The Red Vineyard , door Vincent van Gogh , (1888) van hem gekocht door Anna Boch
Haar huis in Brussel te sint – Gillis , later Else was de ontmoetingsplaats voor intellectuelen en kunstenaars. Ze organiseerde concerten met de bekende Belgische violist, dirigent en componist Eugène Ysaÿe. Zelf kon ze piano , viool en orgel spelen.
De trap van Horta in het huis van Anna Boch in de Abdijstraat te Elsene rond 1930 met centraal 'De klippenkust van Sanary'. - Foto verzameling Thérèse Thomas. Auteursrechtelijke bescherming niet bepaald: http://rightsstatements.org/vocab/UND/1.0/
Anna Boch Kust van Bretagne 1902, aankocht dat in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Brussel
In 1904 richtte ze samen met haar vrouwelijke collega schilders de kunstgroep Vie et Lumière. Hier kwam ze vooral in contact met Anna De Weert, , Yvonne Serruys, Marie-Antoinette Marcotte, , Baroness della Faille d'Huysse en Jenny montigny .
Anna Boch Kaai in Mechelen, ca. 1906 olieverf, doek
136.5 x 86.7 cm zie het MSK te Gent
https://www.mskgent.be/collectie/1942-ak
Anna Boch reisde veel , Zowel alleen als met vrienden Ze reisde in haar eigen Minerva, maar reed ook graag mee in de auto van Eugène, die ze al lachend ‘de schildpad’ noemde. In haar Souvenirs en Impressions de voyage, dagboeken, schetsen en foto’s, volgen we haar onder andere in Bayreuth, Aixles-Bains, Sanary, Venetië en de kusten van Bretagne, Normandië en de Midi, waarvoor ze een bijzondere voorliefde koestert. Haar indrukken legt ze vast in olieverf en aquarel
Op reis in de Midi rond 1908: Anna en Eugène, samen met Laura Van Haelewijn en Albert Lepreux als chauffeur. - Foto verzameling Thérèse Thomas.
Anna Boch, Meisje in de tuin. De Pergola , rond 1912, olieverf op doek, 58,5 x 78,5 cm, Mettlach, Keramik Museum
http://museen.de/keramikmuseum-mettlach.html
Ze verbleef eind 1924 aan de Zuid-Franse badplaats Sanary . Hier schilderde ze de kliffen aan de kust
Anna Boch, De klippenkust van Sanary (Provence), 1924, Olieverf op doek, 81,5 x 61,5 cm, Collectie MSK Gent, Gift van de erfgenamen ter nagedachtenis van de kunstenaar
De schetsmatige weergave van het motief is opgebouwd uit een spel van zachte penseeltoetsen. De harmonische kleurschakeringen vormen een levendig tafereel van de in de verfmaterie gevangen speling van het licht.
Anna Boch stierf in Elsene in 1936 . Na haar dood werd haar collectie met aangekochte schilderijen verkocht . In haar Testament wou ze dat het geld diende om het pensioen van arme kunstenaarsvrienden te betalen.
140 van haar schilderijen werden nagelaten aan Ida van Haelewijn, de dochter van haar tuinman. Veel van deze schilderijen tonen Ida van Haelewijn als klein meisje in de tuin.
In 1968 werden deze 140 schilderijen aangekocht door haar achterneef Luitwin von Boch, de CEO van Villeroy & Boch Ceramics. De schilderijen bleven tot aan haar dood in 1992 in het huis van Ida van Haelewijn. Op 30 maart 2011 werd de Anna & Eugène Boch Expo geopend
Sommige schilderijen werden ook door de nalatenschap van Anna Boch geschonken aan verschillende musea zoals de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
Tentoonstellingen over haar leven en werk zijn gehouden in het Koninklijk Museum van Mariemont Morlanwelz , tussen oktober en december 2000
Er was ook een tentoonstelling in het het Vincent van Gogh-huis in Hoogeveen in 2010.
In 2015 heeft men een documentaire over haar gemaakt genaamd” Anna et Vincent “ Deze documentaire gaat vooral over het schilderij dat ze gekocht heeft van Vincent van Gogh https://www.senscritique.com/film/Anna_et_Vincent/21035005
Mu.ZEE brengt hulde aan Anna Boch (18481936), schilderes en mecenas, 175 jaar na haar geboorte. De tentoonstelling focust op Anna Boch als kunstenaar en vrouw aan het einde van de negentiende eeuw in België. Ze stond bekend als zeer vooruitstrevend, bezat een auto, reisde veel en vaak alleen - in die tijd niet gemakkelijk voor een vrouw.
Net als haar collega-kunstenaars in Frankrijk nemen zeelandschappen, natuur en reizen een belangrijke plaats in in haar oeuvre. Ook de Noordzee komt als onderwerp voor in haar werk. De Belgische kust en vooral Oostende, de stad van James Ensor, waren haar niet vreemd. James Ensor, van wie ze het sleutelstuk La Musique Russe verwierf, lag haar nauw aan het hart.
Voor deze tentoonstelling werden bijzondere bruiklenen verstrekt, zoals Paul Signac, La Calanque (KMSKB), Paul Gauguin, Conversation dans les prés Pont-Aven (KMSKB), Vincent van Gogh, Portrait of Eugène Boch (Musée d'Orsay, Parijs) . Na Oostende trekt de tentoonstelling door naar het museum van Pont-Aven.
https://www.visitoostende.be/en/anna-boch-impressionist-journey
Ondertussen heb ik zelf ook de tentoonstelling bezocht en mijn fotos kan je zien op instagram . Ik heb er een 30 tal gemaakt
https://www.instagram.com/bianca.joos.5/
Over deze tentoonstelling van Anna Boch stond er in tijdschrift OKV een Heel artikel over haar in. Het artikel is online te vinden https://www.okv.be/tentoonstelling/anna-boch-eenimpressionistische-reis
En het boek” Anna Boch - Een impressionistische reis “is speciaal voor deze tentoonstelling uitgekomen . Je kan het zowel online kopen als op de tentoonstelling zelf .
https://hannibalbooks.be/en/anna-boch-een-impressionistische-reis
Er is ook een podcast van Radio 1 over de opening van de Tentoonstelling van Anna boch
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/06/30/een-vrijgevochten-vrouw-met-zomerse-schilderijen-muzee-in-oost/
Bibliografie
‘Anna Boch’, blog, Anna Boch (blog), geraadpleegd 7 juli 2023, https://annaboch.com/.
‘Anna Boch’, blog, The Webgallery of Impressionisme (blog), geraadpleegd 7 juli 2023, http://impressionistsgallery.co.uk/artists/Artists/abc/Boch/biography.html.
Anna Boch’, Encyclopedie, wikipedia (blog), 12 maart 2023, https://en.wikipedia.org/wiki/Anna_Boch.
Lieven Van Den Abeele, ‘Anna Boch, De klippenkust van Sanary (Provence), 1924, collectie MSK Gent’, blog, De Vlaamse kunstcollectie (blog), geraadpleegd 7 juli 2023, https://vlaamsekunstcollectie.be/nieuws/anna-boch-de-klippenkust-van-sanary-provence-1924collectie-msk-gent.
‘ANNA BOCH, EEN LEVEN GEWIJD AAN HET LICHT’, blog, Focus on Belgium (blog), geraadpleegd 7 juli 2023, https://focusonbelgium.be/en/Do%20you%20know%20these%20Belgians/anna-boch.
Kristien Bonneure, ‘Een vrijgevochten vrouw met zomerse schilderijen: Mu.ZEE in Oostende brengt hulde aan Anna Boch’, nieuwswebsite, VRT nieuws (blog), 2 juli 2023, https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/06/30/een-vrijgevochten-vrouw-met-zomerse-schilderijen-muzee-in-oost/.