-2-
SAÚDA
As experiencias e as vivencias do pasado fórmannos como as persoas que chegamos a ser. Cando lembramos estas experiencias, e ademais son compartidas por un grupo, creamos unha historia. Neste caso o grupo é a comunidade educativa do David Buján, e a historia é a do noso centro. E ninguén mellor para contar a historia que os seus protagonistas: profesores e profesoras que ao longo destes 25 anos contribuíron a que este centro chegara a ter uns sinais de identidade propios, como a Ciencia na rúa, o Certame literario, a Biblioteca ou a nosa Aula de Convivencia, e a trazar camiños que se van abrindo cara ás novas realidades, co Teatro-Matemático ou a aula 2020. Pero xa sabemos que a memoria é subxectiva, e enchemos os ocos que deixa coa nosa imaxinación. De aí este pequeno libro, unha pequena recolección de imaxes e íntimas palabras, para que cada un dos que formamos parte desta historia as encha coa súa propia vida.
María Mosquera Castro Directora do IES David Buján
-3-
AS ORIXES DO CENTRO O IES David Buján naceu no curso escolar 1990-91 co obxectivo de facilitar o acceso ao ensino secundario do alumnado pertencente ao municipio de Cambre. Nun principio foi nomeado simplemente como IB de Cambre e permaneceu sen nome propio ata o curso académico 1999-2000, no que pasou a denominarse "David Buján" en homenaxe ao noso benquerido compañeiro David, director do Centro durante os cursos 1993/94 ao 1995/96, cuxo espírito inquedo e emprendedor conferiu un certo xeito de ser e facer a este claustro, sinaladamente centralizado na énfase, na boa convivencia e no rigor na aprendizaxe, que aínda hoxe, no baleiro que deixou en todos nós o seu pasamento, tratamos de cultivar e manter. David foi profesor de Matemáticas e un apaixonado da Astronomía, participou activamente en todo o que tiña relación coa innovación educativa, tanto dende a súa difusión como na súa xestión ao fronte da dirección do Centro. Juan Antonio Granados Loureda
-4-
OS LOGOS DO DAVID BUJÁN O LOGO DO CENTRO
O LOGO DA BIBLIOTECA
Despois de varios
No curso 2007 -
anos de funciona-
2008 o equipo da
mento do Instituto,
biblioteca
cando xa eramos
co departamento
IES David Buján,
de Educación Plás-
alguén apuntou a
tica do instituto
necesidade de dar ideas para un posible logo
organizamos un concurso de ideas para o
para o Centro.
deseño do logo da nosa biblioteca, todas as
Pensamos nun elemento arquitectónico especial e distintivo do Concello de Cambre, a
xunto
propostas presentadas foron expostas no vestíbulo do centro e de entre elas escolleuse unha por votación popular.
Igrexa de Santa María, e na súa portada centrámonos no arco lobulado da esquerda que
O logo escollido é o que nos identifica desde
reproduce ademais a planta con cinco cape-
entón e foi realizado por Carolina Rodríguez
las na ábsida. O M de Cambre que pecha por
que naquel momento era alumna de 4º de
debaixo o logo recorda a sección transversal.
ESO. Ela realizou a proposta en varias cores
Falamos co autor, Ricardo Díaz, que con estas ideas e o seu talento elaborou o deseño
polo que se votou a preferida por todo o alumnado do centro resultando gañadora a elaborada en cor azul.
que vimos utilizando como logo.
Carmen Suárez López
Xoán Díaz García
O LOGO DE CONVIVENCIA O símbolo identitario do Grupo de Convivencia e Mediación é obra da nosa compañeira do Dpto. de Debuxo, Silvia Fernández. Estamos felices co noso logo que transmite á perfección a filosofía integradora do grupo. Grazas Silvia! -5-
OS LOGOS DO DAVID BUJÁN O LOGO DO 25 ANIVERSARIO
radiais do número 25, coa unidade que lle dá a simetría. Son conceptos gráficos que pre-
O IES David Buján cum-
tenden transmitir movemento; o crecemen-
pría 25 anos e comecei a
to, a evolución, o progreso, a diversidade …
traballar sobre a inter-
e o optimismo. Distábase, polo tanto, dun
pretación do número en
carácter ríxido ou burocrático, afastado do
si, é dicir, que o número
esforzo de actividade e dinamismo no que
puidese achegar un tratamento novidoso ao
pretendemos traballar cada día, e no que nos
seu sentido convencional. Por outro lado, a
sentimos máis identificados.
presenza da arte románica na vila e a consideración ao logotipo do IES David Buján, xa existente dende hai anos, xeraban un marco necesario de traballo. Graficamente estudei o número, debuxando diferentes versións dun 25, unhas máis afortunadas e outras non tanto ou nada, sempre tratando de darlle un novo sentido que o fi-
A familia tipográfica pretende transmitir, co seu estilismo, a necesaria referencia histórica da arte románica na vila. As adaptacións das diferentes versións: panel do valado exterior, estandartes, papelaría,… obedecen a criterios gráficos de axuste aos diferentes formatos.
xera novidoso ou diferente e puidera respos-
A versión do pin da fachada principal non fai
tar así ao sentido que subxace á idea.
alusión temporal ningunha, dos 25 anos, por-
O proxecto pretendía satisfacer os diferentes axentes da nosa comunidade educativa, tan diversos, pero que traballamos nun mes-
que se realizou por mor de que se puidera dar como pequeno recordo do centro, no presente ano e nos sucesivos.
mo obxectivo común; tratando de facilitar ao
Silvia Fernández Álvarez
noso alumnado aqueles instrumentos emocionais e de coñecemento que lles permitan desenvolverse na vida; por iso, quedou elixido o lema “ abrindo camiños” entre todos e todas, que atopades integrado nunha banda maxenta. A forma gráfica pretendía poder achegar algo vital, sensible e agradable. Trataba de satisfacer a idea de dinamismo, como a expansión que rota e crece nas partes curvas -6-
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE Ás veces o espírito innovador do profesora-
ción e sobre todo que non sentisen que as
do cala non só no alumnado, senón que dei-
matemáticas non servían máis que para estu-
xa unha profunda pegada no xeito de traba-
dalas, e tamén queriamos que fosen amenas,
llar dun centro educativo. É ben seguro que
e divertidas.
o carácter emprendedor do profesor David Buján e o seu ánimo apaixonado, foron o
Da man de David Buján, (el levaba traballando no tema había algúns anos) iniciamos o
exemplo que desde fai xa 25 anos pretende emular o profesorado que traballa neste instituto. Do seu rigor e da súa querenza pola innovación naceron algunhas actividades: Divertíndonos coas matemáticas, a Semana cultural ou A ciencia na rúa, das cales hoxe son fillas outras como O certame literario, o taller de gravado no CIEC de Betanzos ou a nosa presenza nos proxectos científicos. Mais o que
proxecto de Divertíndonos coas matemáticas,
realmente xurdiu foi un método de traballo
seleccionamos unha serie de xogos e liamos
cooperativo e unha ilusión pola educación
ao alumnado a confeccionalos, (facendo ta-
que impregna a maioría dos compañeiros
boleiros, fichas, xogos de cartas, maquetas
que pasaron por este instituto. Deste xeito, a
de Astronomía), e a prepararse para explicár-
cooperación, a innovación e a solidariedade
llelos as compañeiras e compañeiros.
convertéronse nas sinais de identidade do IES David Buján.
Fixemos a primeira exposición no centro, daquela tiñamos a metade das aulas do instituto
DIVERTÍNDONOS COA CIENCIA
baleiras e puidemos ex-
SEMANA CULTURAL
poñelas sen restricións
No departamento de Matemáticas buscaba-
de espazo.
mos a forma de introducir as ferramentas
O éxito da activade ani-
dos xogos matemáticos como medio de in-
mou a outros departa-
corporar ao alumnado nuhna aprendizaxe
mentos da área de Cien-
máis reflexiva, que desenvolvese habilidades
cias a incorporarse e así
de razoamento e favorecese a súa participa-
naceu Divertíndonos coa
-7-
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE Ciencia, que se completou coa incorpora-
CIENCIA NA RÚA
ción de actividades de Física Química e Bioloxía. Os obxectivos fundamentais eran desmi-
Cando David Buján asumiu a dirección do cen-
tificar a Ciencia como algo inaccesible e que
tro impulsou a celebración da "semana cultu-
non se vai a entender e facer protagonista ao
ral". Dentro dela, unha actividade de moito
propio alumnado.
éxito foi unha mostra que chamabamos
E como era previsible, no resto dos departamentos propúñanse actividades relacionadas coas súas materias, e xunto co alumnado deseñaron tantas actividades que houbo que organizar unha semana enteira para recollelas todas, nacendo así a Semana Cultural do Instituto de Cambre, cos mesmos obxectivos amosar o lado accesible e divertido de cada área e implicar ao alumnado na elaboración e desenvolvemento das actividades.
"Divertíndonos coa ciencia". Nunha das primeiras edicións, viñeron a visitarnos algúns dos responsables da asociación de amigos da Casa das Ciencias, gustoulles moito a iniciativa e decidiron poñer en marcha unha actividade similar ó aire libre e que se desenvolvera ó longo dunha soa xornada. Era o ano 1995; como era lóxico, participamos e... xa pasaron 20 anos nos que o IES David Buján achega entusiasmo e boas ideas para que ese día de festa da ciencia siga sendo un exemplo
Houbo teatro, música, concursos como Ci-
de participación popular admirado e imitado
fras e letras en francés, Trivial en inglés, etc.
en todo o país.
e
incluíamos
unha
excursión
cultural
Manuel Cid
(visitando lugares de interese ben pola natu-
Fernández
reza, ben polos edificios históricos, etc..) Gloria Soneira Veiga
-8-
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE CERTAME LITERARIO
No ano 2005, cando se cumprían os dez anos
É unha iniciativa do Dpto. de Lingua galega e do Equipo de Dinamización Lingüística para animar o alumnado á elaboración de textos literarios en galego.
da 1ª convocatoria, publicamos dous volumes cos traballos premiados nese período; un de poesía con prólogo de Pilar Pallarés e outro de narrativa breve, prologado por Xabier P. Docampo. Ambos os libros con ilustracións
Convocouse por primei-
do pintor e profesor do centro, Mundo Saa-
ra vez no curso 93-94
vedra.
dirixida exclusivamente
Pilar T obar Conde
ao alumnado do noso centro, naquel momento IB de Cambre. Así até que, no curso 98-99, co novo instituto da Barcala en marcha, propuxemos ao Concello unha convocatoria conxunta ampliando os destinatarios do Certame. Aceptada a proposta, o Concello e os institu-
TALLER DE SAÚDE
tos convocamos a todas as mozas e mozos
A colaboración con outras entidades e mes-
que quixesen presentar poemas e/ou relatos
mo o impulso recibido desde fóra do institu-
breves en galego.
to, levounos a implicarnos en proxectos moi
Coa importante aportación económica do
novIdosos como foi o taller de educación
Concello a contía dos premios aumentou
afectivo-sexual. O centro de saúde e a ener-
considerablemente e tamén o número de
xía de Paloma Tomé, ( era a “coordinadora”
participantes.
para a relación do centro de saúde coa pobo-
Entre os premios do noso Certame Literario hai autoras con obra publicada e recoñecida como
ación adolescente, e o enlace con nós,) liarónnos a facer algo totalmente novidoso... non o houbo en ningún outro centro de Galicia.
Espino-
O taller tiña como obxectivo, traballar as ac-
sa, Andrea Macei-
titudes de nenas e nenos ante os temas que
ras
lles preocupaban desde o punto de vista
Estíbalíz ou
Andrea
afectivo, desenvolvendo habilidades sociais,
Porto.
-9-
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE mellorando a súa propia percepción e esti-
cais constituídos polo alumnado do centro
ma, tratando de tirar abaixo falsas crenzas
interpretaban dúas pezas en galego e quen
sobre a sexualidade, e darlles confianza e
resultase gañador competía cos centros da
instrumentos para enfrontarse a situacións
comarca. O éxito da iniciativa fixo que du-
non desexadas.
rante moitos anos o seguísemos facendo co-
As características fundamentais daquel taller eran que as actividades as coordinabamos e
mo xeito de promover o uso do galego entre a rapazada.
guiabamos profesorado de calquera departa-
Alberte Ansede Estraviz
mento, (non viñan expertos de fóra a botarlles unha charla) e que as actividades debían partir dos intereses do alumnado. Tamén hai
TALLER DE BANDA DESEÑADA
que engadir que as realizabamos no horario
Os talleres de banda deseñada lévanse a ca-
lectivo do alumnado coa colaboración de to-
bo dende abril de 2007. Dirixidos ao
do o claustro, cedendo horas para poder le-
alumnado de 3º de ESO. Trátase de achegar o
valas adiante, chegamos a participar máis de
mundo do cómic aos rapaces e rapazas.
17 profesoras e profesores, e faciamos entre
Unha traxectoria pola súa historia, a súa lin-
10 e 12 sesións de dúas horas a partir do se-
guaxe e os diferentes aspectos de técnica
gundo trimestre.
gráfica ata realizar cada un, unha páxina de
O taller que máis adiante, ao incoporar te-
cómic.
mas de saúde pasamos a chamarlle Taller de
Ao longo destes anos, tivemos ocasión de
Saúde, foi o xerme do Departamento de
contar cos grandes debuxantes galegos,
Convivencia e Mediación.
algúns deles con proxección internacional:
Gloria Soneira Veiga
Enma Ríos, Fran Bueno, Xosé Tomás, Manel Cráneo, Luis Sendón, GoChi, entre outros . Ángeles Roca
A MOCIDADE COA LINGUA
Bibliotecaria de Cambre No ano 2000 puxemos en marcha, conxuntamente con outros centros, o concurso-festival "A mocidade coa nosa lingua". Os grupos musi-
- 10 -
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE mento. Ese foi o momento no que o concurso
CONCURSO DE FOTOGRAFÍA
pasou a chamarse Concurso de Fotografía No ano 2005, de maneira tímida e como experimento, decidín poñer en marcha o que eu pensaba sería o primeiro concurso de fo-
DAG (Dispara, Achega e Gaña) e a ser convocado conxuntamente polos departamentos de Debuxo e Matemáticas.
tografía convocado polo departamento de María José Martínez Debén
matemáticas do IES David Buján. A profesora Gloria Soneira indicoume o meu erro: anos antes da miña chegada ao centro, o departamento de Matemáticas xa tiña feito dous concursos de Fotografía e Matemáticas. Convocamos entón o
O CORRELINGUA
III Concurso de Fotografía e Matemá-
Un ano máis a mesma pregunta: “imos ir nós
ticas.
ao Correlingua?”
A partir de aí, e
A cita é sempre en maio. Rapazas e rapaces
sempre coa axuda
da Coruña e outras vilas encóntranse nos
do
departamento
arredores da Torre de Hércules. Levan a súa
de Debuxo, convo-
pancarta co lema escollido, elaborada sem-
camos o concurso de Fotografía e Matemáti-
pre con moitos nervios, entusiasmo e ganas
cas. Unha iniciativa do departamento na que
de que sexa seleccionada a súa. E finalmente
os verdadeiros protagonistas sempre foron
no 2013, con O galego, a chave do mundo, ga-
as alumnas e os alumnos coa súa creativida-
ñamos!
de, eles fan que cada convocatoria sexa es-
No 2016 volveremos á carreira reivindicativa
pecial e única.
pola nosa lingua, unha vez máis con Manuel
Como todo na historia do instituto, o concur-
María, e berraremos: O galego está en nós!
so pasou por momentos non moi bos. No
Viva o Correlingua!
ano 2009, debido á baixa participación na
Pilar Tobar
convocatoria anterior, estabamos pensando
Conde
en deixar descansar o proxecto, foi a profesora de debuxo Silvia Fernández a que me convenceu para continuar contando con unha total implicación dela e o seu departa- 11 -
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE OS XOGOS TRADICIONAIS
TALLER DE GRAVADO
Os xogos do Magosto comezaron a realizar-
O departamento de Debuxo organiza, desde
se o ano que eu cheguei a este centro no cur-
fai anos, unha visita ao Centro Internacional
so 2005/2006. Para min é unha actividade
de la Estampa Contemporánea. Trátase da pri-
con diferentes finalidades pero as máis im-
meira toma de contacto do noso alumnado
portantes resúmense en, implicar aos alum-
co gravado e coa estampación. O alumnado
nos na organización das actividades do cen-
achegarase as distintas técnicas e poñerá en
tro, implicar ás familias nalgunha destas acti-
práctica unha delas: punta seca. A idea é que
vidades e contribuír ao mantemento dunha
o alumnado faga un debuxo nunha prancha
festa da cultura tradicional galega.
de zinc e a estampe sobre papel; o resultado
Penso que é unha actividade que xa leva tan-
será un recordo que poderán levar para a súa
tos anos funcionando que os propios rapa-
casa.
ces a demandan e a todos lles gusta moito dirixir os xogos xa que senten, que en certo modo, a actividade depende de eles. Marisa Álvarez López
- 12 -
Silvia Fernández Álvarez
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE O MEGACERTAME
A BIBLIOTECA A3P
Esta actividade come-
A biblioteca do instituto tamén cumpre 25
zou a realizarse no cur-
anos pois está aberta desde os inicios do cen-
so 1998-1999, é un con-
tro se ben pouco ten que ver a biblioteca ac-
curso de achegamento
tual con aquela do curso 1990-91. Moito evo-
aos temas de cultura
lucionaron as bibliotecas escolares desde en-
clásica mediante a pro-
tón e tamén a nosa.
cura da información.
No curso 2005-06 bautizamos a nosa bibliote-
Desenvolvíase durante
ca, a proposta da nosa compañeira Mela Frei-
dúas semanas e propuña diariamente unha
re, como A3P: A porque queremos unha bi-
“preguntiña” que debía ser respondida en 24
blioteca aberta, activa, autónoma e actualiza-
horas e cada dous días un “preguntón”, que
da e 3P porque queremos a participación ac-
consistía en responder unha pregunta para o
tiva da comunidade escolar, a promoción da
cal se dan unha serie de pistas que o alumna-
lectura e da creación literaria e a profesionali-
do debía localizar e con elas elaborar a res-
zación dos participantes do grupo. Neste cur-
posta correcta.
so tamén comezamos a utilizar o programa
A partir do ano 2006 e inspirado no noso
Meiga para a catalogación de fondos que nos
concurso comezou un certame similar organizado pola Sociedade Galega de Estudos
permite estar en rede co resto de bibliotecas públicas e escolares de Galicia.
Clásicos denominado Odisea, polo que o no-
No curso 2007-07 entramos a formar parte
so Megacertame quedou só para o alumnado
dos centros do Plan de Mellora de Bibliotecas
da ESO mentres que o alumnado de bachare-
escolares (PLAMBE), o que nos permitiu am-
lato participaría a través de internet no Odi-
pliar o espazo da biblioteca e dotala con me-
sea. A partir tamén desta data o concurso
dios informáticos e tecnolóxicos.
pasou a ser coordinado pola Biblioteca do centro.
- 13 -
OS NOSOS SINAIS DE IDENTIDADE A nosa biblioteca é lugar de encontro e estu-
dos. E antes de subirnos ao autobús de volta,
do; de colaboración coas actividades do cen-
no Paseo de Recoletos, vestíamos a escultu-
tro, de coordinación dos Proxectos Documen-
ra do noso paisano, Valle-Inclán, cunha cami-
tais Integrados (PDI) como as Olimpíadas Si-
seta XXL co logo do noso instituto, ante a mi-
grás 2012; de coordinación dos Proxectos In-
rada inquisitiva da policía municipal e o sorri-
terdisciplinares de 1º de ESO; de compartir lec-
so cómplice dos viandantes. Seguro que al-
turas a través dos Clubs de Lectura; de fomen-
gún deles era galego e comprendíanos per-
tar a creación artística a través dos Boletíns e
fectamente.
de formar usuarios a través da materia “Investigación e tratamento da información”. O equipo da biblioteca
AS VIAXES DO ALUMNADO O alumnado de 2º de Bacharelato non podían irse do noso centro sen unha despedida colectiva viaxeira e así naceu a idea de que se implicasen os departamentos de Física, Historia, Lingua Castelá e Música. Baixo a batuta e o bo facer de Manuel Cid, xefe do departamento de Física, visitábase o Centro de Seguridade Nuclear; o Museo del Prado e El Escorial tiñan as explicacións maxistrais de Francisco Cobo; o percorrido pola ruta de Luces de Bohemia tiña como guía a Mercedes González Rivera e o apartado musical cubríase cun musical na Gran Vía. E volvían , encanta-
A raíz dun concurso convocado pola Xunta de Galicia no que se premiaría ao Centro escolar que aportara un percorrido literario no que se destacara algunha figura literaria da nosa terra, o departamento de Lingua Castelá – baixo a dirección de Carlos González- presentou o roteiro de Dona Emilia Pardo Bazán. E resultamos premiados. Non só se valorou o traballo do profesorado, senón tamén o do alumnado, que tiveron que investigar sobre a vida de Juan Ramón Jiménez, xa que iamos a Huelva. Foi unha convivencia dunha semana con alumnos premiados doutros centros de España. O intercambio cultural foi moi positivo.
- 14 -
Mercedes González Rivera
ABRINDO CAMIÑOS Os nosos camiños son as iniciativas que o
“No ano 1999 convocouse por primeira vez o
profesorado insinúa á forza abraiante da no-
Premio Luis Freire de Investigación Científica
sa xuventude. Algúns deses camiños agardan
para escolares. Decidimos participar e gaña-
adormecidos, outros tiveron unha variada
mos o primeiro premio cun traballo sobre “a
descendencia e moitos perduran con outro
mellor combinación de froitas para fabricar
nome, con outro guía. Pero todos eles tive-
unha pila”. Desde esa 1ª edición foi case unha
ron a súa orixe na ilusión, a creatividade e o
tradición participar no concurso con moi boas
esforzo compartidos.
resultados: gañámolo 3 veces máis e consegui-
Moitos destes camiños seguiron a senda do coñecemento científico, creando unha profunda canle ao longo destes 25 anos:
mos chegar á final ( selecciónanse 5 traballos entre os máis de 100 presentados) en todas as edicións nas que participamos. No ano 2015 acadouse un novo récord: 2 equi-
“Na Semana Cultural do ano 2003, o estrañado amigo Juan Carlos Medal ("Jaíto") ofreceunos a posibilidade de vir ó Instituto cos amigos da agrupación astronómica IO para facer unha observación astronómica. Comprámoslle a
pos do centro estiveron entre os finalistas. Na mesma liña están os éxitos recentes como a selección en 2014 e 2015 para acudir ó certame nacional de Ciencia en Acción” (Manuel Cid Fernández)
idea e organizamos a actividade na pista polideportiva. Por unhas horas montamos alí un observatorio astronómico con todo tipo de telescopios (varios de fabricación caseira, como nos explicaron con todo detalle), prismáticos, catalexes, etc. Incluso tivemos a sorte de seguir a simple vista o paso da ISS (estación espacial internacional) que cruzou o ceo no horizonte arredor das 9 da noite. Foi unha tarde-noite única e inesquecible ”
- 15 -
ABRINDO CAMIÑOS “Afondando neste camiño científico desde o
nosa aula 2020. Somos pioneiros en distintos
ámbito literario, desde fai dous anos, decidín
proxectos como na introdución de laboratorios
aproveitar o noso viveiro de xóvenes científi-
virtuais e remotos no currículum das materias
cos e facer un traballo interdisciplinar de escri-
de ciencias (Proyecto Go-Lab Galicia); na incor-
tura dramática.
poración da ciencia cidadá ao ensino ou na uti-
O noso primeiro intento entraría dentro da
lización do método indagativo (escuela piloto
categoría do “teatro científico” e durante es-
de European Schoolnet).
te pasado ano movémonos dentro do subxé-
Actualmente formamos parte da Rede de Clu-
nero do “teatro matemático”. Esta última ex-
bes de Ciencia Glu-ON, dentro dun proxecto
periencia foi un fermoso traballo colaborativo
premiado e financiado pola Fundación Barrié.
entre os departamentos de Lingua Castelá e
En definitiva, daquel alumnado pioneiro fai 25
Matemáticas, que tivo como resultado a posta
anos, xorden hoxe os novos pioneiros do IES
en escena de dous textos escritos polos pro-
David Buján” (José Viñas Diéguez)
pios rapaces; unha posta en escena que resultou finalista no último certame nacional de Ciencia en Acción ” (Carlos Balado Saez de Viteri )
“Facemos unha forte aposta pola innovación educativa. Así, no ano 2015 obtivemos o
Pre-
mio de innovación
edu-
cativa no concurso Proyecta Innovación, coa
Pero, mais alá das áreas de coñecemento que se traballasen, sempre a idea do esforzo colaborativo, a idea da solidariedade e de igualdade foi unha prioridade en todas as nosas iniciativas: “Coa implantación da LOGSE, a Economía fíxose un oco no bacharelato, o departamento de Economía fíxose un oco no centro e así foron xurdindo actividades novas e propostas na liña de “aprender facendo”: a participación no programa “Empresa Xoven Europea” coa colaboración do Concello de Cambre, a participa-
- 16 -
ABRINDO CAMIÑOS ción virtual e posteriormente presencial, na
á loita contra o acoso escolar; a participación
final dos simuladores empresariais de “Play-
no Pasaporte Solidario, a conmemoración de
Desafío para novos emprendedores” e “Reto
datas especiais, por exemplo, o 6 de decembro
Alcoa”, en Vigo e Madrid, respectivamente; ou
Día Internacional do Voluntariado” (Eva Sanz
a participación co primeiro premio no concur-
Santas)
so sobre o euro do Banco de España en 2008; son
algúns
bos
momentos
para
lem-
brar” (José Ángel Sánchez García)
“Desde hai tempo o Grupo de Convivencia e Mediación botaba en falta un espazo propio de reunión e traballo, pero non era posible pola limitación de aulas no Instituto. Foi no curso 2014-2015, nun espazo anexo á aula de Debuxo, pensado inicialmente como laboratorio fotográfico, cando conseguimos inaugurar a nosa flamante aula de convivencia” (Xoán Díaz García) “Formamos parte, coa axuda do Voluntariado Galego, dunha Rede de Centros Solidarios (IES de Mugardos, CIFP Ferrolterra, IES Terra de Soneira, entre outros) coa que desenvolvemos un proxecto anual sobre valores solidarios, buscamos incrementar o protagonismo do noso alumnado a través de accións para commemorar o Día do Voluntariado, acudindo a Encontros e Xornadas de Convivencia, e por suposto coas actividades que desenvolvemos no IES; a creación dunha micromovie cunha
Facendo estrelas. Dende que empecei a dar clases de relixión no ano 92 sempre adiquei os últimos 5 ou 10 minutos a mellorar a autoestima do alumnado, tratando de mellorar as relacións entre eles e que aprendesen a manifestar
- 17 -
ABRINDO CAMIÑOS sentimentos positivos. Para iso cada día elixia-
teu futuro- obtiveron dúas mencións de honra
mos un compañeir@ e diciamos as súas cuali-
pola "súa creatividade, orixinalidade e calida-
dades, facemos un graffiti co seu nome e no
de” a incredulidade inicial e a posterior emo-
encerado escribiamos todo o que valorabamos
ción do seus rostros resulta difícil de descri-
del, aquilo que non queriamos que cambiara
bir” (Carlos Balado Saez de Viteri)
da súa personalidade. Ao principio custáballes dicir o bo do compañeiro pois a maioría de nós escoitamos máis cousas negativas tanto na casa ( cuarto sen arranxar, senta ben para comer...) como no colexio (non traes os deberes, mala letra, resposta incorrecta, mal comportamento...) por iso eles reflectían unha dificultade para dicir o bo. Eu dígolles que todos temos cousas boas que incluso os xenerais en plena
“No curso 2014-2015 os alumnos de 4º de fran-
guerra poden dicir o bo estratego ou o valente
cés participaron no Festival da Francofonía
que é o inimigo, logo se eles que se están ma-
que organiza todos os anos o IES A Basella. Os
tando poder facelo, nós que nos queremos,
rapaces decidiron interpretar a canción “Toute
como compañeiros e amigos, podemos dicir
la vie”.
unha morea de cousas.
Preto duns 800 estudantes de francés de dez
Dende o 97 fágoo no instituto e constatei que, como profesora, podía descubrir cualidades dos alumnos que se non fixera a Estrela pasaríanme inadvertidas. Creo que mellora as relacións e fomenta un bo clima entre todos. (Mela Freire Pintor)
centros educativos de Galicia reuníronse para cantar cancións francófonas e asistir a varias representacións teatrais en francés. A actividade tivo tan boa acollida que decidimos repetir a experiencia no noso centro o final de curso. Os alumnos de bacharelato foron os encargados de presentar o acto.” (María
“Cando lles presentas calquera actividade competitiva ao alumnado de PDC, a súa resposta reflicte certa sensación de inferioridade. Por iso cando no 2014 participaron no Concurso de Guións contra a violencia de xénero e os dous traballos presentados por este alumnado -Chama e Non deixes que o medo condicione o
Rey Criado)
- 18 -
ABRINDO CAMIÑOS Compre non esquecer a nosa idea de proxección cara ao exterior; unha idea que se manifesta na nosa longa tradición en proxectos europeos:
Calderón. Ver, oír, tocar, sentir e, así, entender mellor a literatura e a cultura dos que nos precederon, aparentemente tan distante de nós, e desfrutar dela. Unha experiencia plenamente satisfactoria o
"Abrir camiños, ampliar horizontes, achegar-
curso pasado. Este ano estudantes e profes
mos a outras culturas… a participación nos
compartiremos máis xornadas de teatro clási-
diferentes proxectos europeos nos que o noso
co, a nova montaxe da Celestina, o desafío aos
centro ten formado parte durante todos estes
xigantes de don Quijote, percorridos por Ma-
anos axudáronnos a ver o mundo con ollos
drid e O Escorial, na procura do noso presente
diferentes, a escoitar outras linguas, a probar
e do noso pasado, e, de novo, renderémoslle
novos sabores e a palpar outras realidades. As
visita obrigada en Toledo ao gran cabaleiro e
experiencias compartidas polo alumnado e o
mellor poeta Garcilaso.
profesorado dos diferentes países cos que co-
Aínda que só sexan cinco días, agardamos voltar cheos de aventuras e experiencias, como se dunha viaxe a Ítaca se tratase” (José Luis Villar Piñeiro)
laboramos, formarán parte para sempre das mellores lembranzas da súa etapa educativa e do seu paso polo IES David Buján”
(Aniana
Díaz Gómez)
“Vintecinco anos abrindo camiños… e viaxando. Somos un instituto viaxeiro e, seguindo esa tradición, no Departamento de Castelán decidimos facer cada ano una viaxe para encontrarnos coas nosas obras e autores favoritos, coa nosa arte, con noso teatro. Unha cita anual co teatro clásico, con Almagro. Ver, de primeira man, onde representaban Lope e
- 19 -
AS NOSAS PUBLICACIÓNS EL MURO
O FALAR NAS ONDAS
Para que un equipo funcione, son imprescin-
“Con este número comeza a súa andaina O fa-
dibles uns dinamizadores e xente disposta a
lar das ondas, voceiro do Equipo de Normaliza-
traballar. E o IES David Buján tiña estes dous
ción Lingüística do IES David Buján de Cambre.
elementos: uns profesores ilusionados e en-
O fin desta publicación é promocionar a crea-
vorcados en transmitir contidos e ferramen-
ción en Lingua Galega e difundir as actividades
tas que non sempre están nos libros, e uns
que se realizan no centro ao longo do curso.
alumnos con ganas de participar e estender
Esta revista iníciase con moita ilusión e con vo-
esas ideas por medio de publicacións e revis-
cación de continuidade, para isto precisamos
tas como a do Departamento de Lingua es-
da colaboración de todos vós. Queremos agra-
pañola, “El Muro”, cuxo primeiro número se
decer moi especialmente a participación e o
publicou no curso 1997. Un esforzo só re-
esforzo de todos e todas os que colaboran nes-
compensado pola boa acolleita de toda a co-
te número, sen eles non tería sido posible. Es-
munidade escolar. Non esquezamos os bole-
peramos que esta sexa a primeira de moitas
tíns conmemorativos do Día do Libro, Día dás
publicacións. Agardamos as vosas colabora-
letras Galegas e homenaxes literarias que os
cións. A todos os que non lean: SAÚDE E TE-
Departamentos de Lingua española e Lingua
RRA ”
Galega levaron a cabo durante todos estes anos. Mercedes González Rivera
- 20 -
(Editorial de O falar nas ondas, 2003)
AS NOSAS PUBLICACIÓNS veces ao ano en Nadal e no verán.
BOLETÍN DA BIBLIOTECA
A guía estaba financiada polo concello de En decembro de 2005 publicamos o primeiro Boletín da biblioteca que naceu co obxectivo tanto de dar a coñecer as opinións dos lecto-
Cambre. A última guía publicada foi no verán de 2013.
res e lectoras do centro como de dar a coñecer novos valores na creación literaria e astística. Durante o curso 2005-2006 publicáronse seis exemplares e en total levamos publicados corenta e dous boletíns en todo este tempo ademais dalgúns especiais como “O mundo da fábula” (2006), “Recetario e trucos caseiros”
(2007),
“Anécdota
duns
cere-
ais” (banda deseñada realizada por Xulia Vicente, 2007) ou “Ciencia e cociña” (2008). O boletín da biblioteca sempre tivo un éxito enorme entre o alumnado que espera expectante a súa publicación. Podedes consultar os boletíns publicados no seguinte enderezo: http://www.edu.xunta.es/centros/ iesdavidbujan/node/178
GUÍA DE RECOMENDACIÓNS LECTORAS No curso 2007 comezamos un traballo colaborativo con todas as bibliotecas escolares e a biblioteca municipal de Cambre para a realización dunha guía conxunta de recomendacións lectoras. Nela recomendabamos libros, banda deseñada e películas para todas as idades desde os máis pequenos da escola infantil ata os adultos. As guías publicábanse dúas - 21-
Carmen Suárez López
AS NOSAS PUBLICACIÓNS
Realizada polos departamentos de Educación Física e Relixión.
Recomendacións lectoras realizada polo departamento de Economía.
Elaborada polo departamento de Física e Química para “Ciencia na rúa”
No curso 2007 - 2008 foi realizado este boletín, mostra do traballo desenvolvido polo alumnado de 3º de ESO, baseado no estudo de Ferrol e sobre todo a obra de Rodolfo Ucha Piñeiro, e incluído dentr0 do Proxecto Terra.
No curso 2010 - 2011, para conmemorar o Ano Internacional dos Bosques e dentro do Proxecto Documental Integrado, xorde esta publicación na que participa o alumnado de 2º de ESO coordinados pola profesora María Lema do departamento de Lingua e Literatura Galega.
- 22 -
AS NOSAS PUBLICACIÓNS
Banda deseñada realizado pola alumna do centro Xulia Vicente.
Este cómic manga sobre Manuel Rivas foi realizado por Laura Caballero García como traballo de clase de Lingua e Literatura Galega.
Receitario realizado polo alumnado de 2º de ESO e coordinados polo profesor Xesús Facal Andrade para un Extra do Boletín da Biblioteca.
- 23 -
O DAVID BUJÁN NA PRENSA Contactamos con Elena Silveira, xornalista da Voz de Galicia, e ela facilitounos este percorrido do IES David Buján na prensa. É verdade que este camiño, salvo pequenas pinceladas, comeza no ano 2000; terá que ser a memoria colectiva da comunidade educativa a que encha o oco deixado pola hemeroteca. Gozade coa crónica deste colectivo humano que tivemos e temos a sorte de contemplar.
14 de abril de 2000
7 de abril de 2000
21 de abril de 2000 - 24 -
O DAVID BUJÁN NA PRENSA
9 de xuño de 2000
5 de maio de 2000
3 de xuño de 2001
8 de febreiro de 2002 - 25 -
O DAVID BUJÁN NA PRENSA
1 de xuño de 2007
8 de xuño de 2003
24 de xuño de 2008
14 de marzo de 2009 - 26 -
O DAVID BUJÁN NA PRENSA
12 de marzo de 2010
29 de maio de 2010
11 de xuño de 2013
14 de novembro de 2014 - 27 -