Bieb jaarverslag 2013 by Huis73

jaarverslag

2013

Bibliotheek â&#x20AC;&#x2122;s-Hertogenbosch

Inhoud

Inleiding

Raad van Toezicht

Overzicht van het jaar 2013

Bibliotheek in de stad

Programma Lezen, kennis en ontmoeting

Programma 0 - 13

Digitale diensten

Marketing, onderzoek en communicatie

Personeel en organisatie

Bijlage

Fotografie: Els Danen, Gerard MontĂŠ

De bibliotheek, de grote stad en de kleine mens … …is de titel van ons nieuwe beleidsplan 2013-2017. Het is ook de focus waarmee we in 2013 het bibliotheekwerk verder hebben vormgegeven en uitgevoerd. Ondanks huisvestingsproblemen en bezuinigingen kan de stichting terugkijken op een goed jaar. De uitvoering van het beleidsplan begint in het eerste jaar met een omvangrijke bezuiniging; 8% van ons jaarvolume moest worden omgebogen. Dat is gelukt, maar niet zonder pijn en moeite. Pijn bij onze leden die de abonnementstarieven flink zagen stijgen; voor het eerst maakten wij mee dat leden afhaakten omdat ze het gewoonweg niet konden betalen. Door invoering van gespreide betaling en door afspraken met de gemeente in het kader van het programma ‘Armoedebestrijding’ hopen we ook voor deze groep toegankelijk te blijven. Moeite was er ook bij onszelf om de dienstverlening ondanks de bezuiniging in stand te houden. De nijpender wordende huisvestingsomstandigheden van onze grootste vestiging zijn in het verslagjaar verergerd; de complete brandmeldinstallatie werd afgekeurd en zal vervangen moeten worden. Het pand kraakt en piept steeds meer. Dat is niet zo verwonderlijk; het gebouw werd in 1974 omgebouwd tot bibliotheek maar structureel is er sinds die tijd niets meer aan verbeterd. Het is spaarzaam onderhouden en er is cosmetisch (interieur) wel wat aan verbeterd, maar dat kan het structurele verval niet keren. Dat gezegd hebbende zijn wij allerminst terneergeslagen en zitten we beslist niet stil. Eind van het jaar lanceerden wij het initiatief ‘Groot Gasthuis’; een proeftuin voor nieuwe dienstverlening in de kapel van het voormalige ziekenhuis. Alleen uitgebreide asbestsanering, onvoldoende functionerende verwarming en ontbrekende verlichting weerhielden ons ervan eind december al daadwerkelijk te starten. Het Groot Gasthuis opent begin 2014. Er gaat daar veel gebeuren en er ligt veel moois in het verschiet. In het verslagjaar besloot de gemeenteraad opdracht te geven het ‘Agora’ concept inhoudelijk en bouwkundig verder uit te werken. Samen met verschillende partners is er hard gewerkt en aan het eind van het jaar lag er een behoorlijk plan, dat in 2014 aan de gemeenteraad zal worden aangeboden.

Het project ‘0-13’, het realiseren van schoolbibliotheken op alle Bossche basisscholen, is in de afrondende fase. Dit jaar is nog een klein aantal scholen voorzien van een schoolBiEB en samen met de directies van het speciaal onderwijs konden we ook op een aantal van hun scholen schoolBiEBs realiseren. Per 1 januari 2013 konden we de projectorganisatie afbouwen omdat de grote klus erop zat. Het succes van de schoolBiEBs was voor de gemeentelijke afdeling Jeugd & Onderwijs aanleiding om ons te vragen ook in de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) leesbevorderingsondersteuning en -stimulering te gaan uitvoeren. In aanvang kregen we middelen toegewezen voor project en exploitatie op alle Brede Bossche Schoollocaties, aan het eind van het jaar kregen we eveneens de opdracht om in 2014 ook de overige locaties te voorzien van een zogenaamde BoekStart bibliotheek. In het verslagjaar is een strategische samenwerkingsovereenkomst afgesloten met het Jeroen Bosch College. geheel conform onze nieuw beleidsvoornemens om ook in het VO aan bibliotheekwerk te gaan doen. In een vliegend project werd de school in twee maanden tijd voorzien van de landelijke bibliotheekformule Biebsearch. Vanaf begin van het schooljaar 2013-2014 is het systeem operationeel. De formule is door ons extra uitgebreid met een Leesconsulent om de inhoudelijke samenwerking verder te kunnen ontwikkelen. 2013 was dus, ondanks bezuinigingen en huisvestingsproblemen, een goed jaar voor onze stichting. Diverse doelen zijn dichterbij gebracht en onze positie in de samenleving is wederom verstevigd: aan het eind van het jaar waren meer dan 41.000 Bosschenaren lid van de bibliotheek! Want ondanks alle vernieuwing is de traditionele dienstverlening nog steeds de kern van onze activiteit! In ons denken volgen we vanuit die kern de beweging van collectie naar connectie. De collectie, breed geïnterpreteerd, blijft echter de bron. Ik ben veel dank verschuldigd aan alle medewerkers, de Raad van Toezicht en de vele vrijwilligers die dit alles mogelijk maken.

Hans Derks, directeur

Raad van Toezicht De Raad heeft zich in het verslagjaar beziggehouden met het nieuwe beleidsplan voor de periode 2013-2017, de ontwikkelingen rond de geplande nieuwbouw op het GZG-terrein en met de implementatie van de ombuigingen van de gemeentelijke overheid. Er is bestuurlijk overleg gevoerd met de gemeente en de directie en organisatie zijn geadviseerd en ondersteund. De Raad stemde unaniem in met het nieuwe beleidsplan 2013-2017, dat de pakkende titel ‘De bibliotheek, de grote stad en de kleine mens’ meekreeg. Het is een ontwikkelplan dat voortborduurt op het vorige beleidsplan maar het accent weer wat verlegt van de ‘kleine mens’ naar de ‘grote stad’. De Raad kwam in het verslagjaar vier keer in functie bijeen. Naast de algemene gang van zaken heeft de Raad zich beziggehouden met de jaarrekening en het jaarverslag 2012 en de begroting 2014, welke door de Raad werden vastgesteld. De Raad kent drie deelcommissies, te weten een Auditcommissie, een Commissie Bouwzaken en een Remuneratiecommissie. Ook in dit verslagjaar hebben die commissies besluitvorming op de deelterreinen voorbereid, de Raad geadviseerd en de directie desgevraagd ondersteund. In de samenstelling van de Raad zijn in 2013 een tweetal mutaties opgetreden. Begin van het jaar nam Rob Janssen afscheid, sinds 2002 lid van het bestuur en later van de Raad van Toezicht. Rob was al die jaren de financieel specialist in de Raad en heeft Raad en directie onvermoeibaar en steeds met veel overtuiging voor de publieke zaak geadviseerd en ter zijde gestaan. Hij is per 23 april opgevolgd door de heer Bart Meussen. Begin november nam ook Frank van Dillen afscheid van de Raad, hij was van 2002 - 2013 de bouwkundig specialist. Met Rob deelt Frank de onvermoeibare inzet en het hart voor de publieke zaak. Hij heeft zich in al die jaren met hart en ziel ingezet. Bij zijn aanstelling sprak zijn voorganger de hoop uit dat Frank de herhuisvesting van de StadsBiEB Centrum mee zou mogen maken. Dat dat niet het geval is heeft beslist niet aan hem gelegen. Ook dat deelt hij met Rob Janssen. In de vacature van Frank moest aan het eind van het jaar nog worden voorzien. Raad en directie zijn beide leden heel veel dank verschuldigd. De zorgen over het pand in De Rompert die de Raad in het vorige

jaarverslag uitsprak zijn gelukkig verminderd doordat inmiddels twee bouwlagen konden worden verhuurd. Er hoefde dan ook geen extra afboeking meer plaats te vinden. Het is zaak te blijven streven naar verkoop van het pand, dat immers een ‘Fremdkörper’ is omdat het geen bibliotheek meer huisvest. De zorgen over de huisvesting van de centrale vestiging worden door de Raad nu al een groot aantal jaren in de jaarverslagen met u gedeeld. In 2013 kwam er weer wat schot in de plannen voor het GZG-terrein. Het concept voor de gecombineerde huisvesting van Bibliotheek en Stadsarchief draagt de werknaam ‘Agora’. De zaak sleept zich echter onverantwoord lang voort. Ook nu weer bestond de voortgang uit het nader verduidelijken middels onderzoek van het concept, de financiële haalbaarheid en de geschiktheid van de monumentale gebouwen. Het gaat allemaal wel heel erg lang duren en Raad en directie snakken naar duidelijkheid. We hebben nog steeds dezelfde ambitie en zouden een ‘nee’ tegen de plannen ernstig betreuren, maar er komt een moment waarop nog veel langer in het ongewisse blijven erger is. Er is in 2013 weer veel werk verricht, de Raad ziet met genoegen terug op de resultaten die in het verslagjaar zijn geboekt. Dr. J.C. Dona, voorzitter, april 2014

Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2013: Dhr. Dr. J.C. (Hans) Dona, voorzitter, Remuneratiecommissie, commissie Bouwzaken Dhr. Ir. H.J.M. (Jeroen) Naaijkens, vicevoorzitter, Audit-commissie Mevr. Mr. H.E. (Hannelot) van Berckel-Dekker, lid, Juridische zaken Vacature, lid, commissie Bouwzaken Dhr. Drs. B.J. (Bart) Meusen, lid, audit-commissie Dhr. R. (Roel) van der Poort, lid, Remuneratiecommissie, Personeel en Organisatie Contact rvt@bibliotheekdenbosch.nl Directie : Dhr. J.J.T.E. (Hans) Derks, directeur Contact h.derks@bibliotheekdenbosch.nl

8 Kerncijfers 2013 Stadsbibliotheek Rosmalen schoolBiEB / VO

Totaal

Ingeschreven leden 16.576 8.080 16.558 - 41.214 Probeer-de-BiEB-leners - - - - 754 Uitleningen 378.984 275.721 425.961 15.060 1.095.726 Collectie-items 123.647 42.846 94.494 20.956 281.943 Bezoekers 399.321 147.024 - 546.345 Openingsuren 53 31 - - 84 Formatie in fte - - - - 46,3

Website Unieke bezoekers Bezoeken Tijd op de site in minuten Reserveringen via web

105.306 229.279 4:32 19.554

BiEBprogramma Activiteiten volwassenen en jeugd Bezoekers (excl. inloopactiviteiten)

163 5.631

Achtergrond- collectie

Digitale nieuwsbrieven BiEB nieuwsbrief 30 Ontvangers 18.000 Onderwijsnieuwsbrief 4 Ontvangers 360 Vakantiepakketten Volwassenen en jeugd Aanvragen scholen Themaollecties Projecten Rode Draad

1.600 373

Overzicht van het jaar 2013 2011 2012 2013 Leden 39.103 40.410 41.214 Uitleningen 960.596 1.055.124 1.095.726 Bezit 267.051 264.569 281.943 Bezoekers 635.792 582.900 546.345

In vogelvlucht De Commissie Cohen deed onderzoek naar de bibliotheek van de toekomst. Lezen en informatie verwerven wordt steeds meer onderdeel van sociale processen. “De bibliotheek is er voor wie meer wil en ontwikkelt zich tot een platform voor social learning waar mensen, ondersteund en gestimuleerd door de beschikbare hulpmiddelen, kunnen samenwerken en studeren. Bezoekers van de bibliotheek komen kennis halen én kennis brengen.” Agora en Groot Gasthuis In opdracht van de gemeente heeft de bibliotheek de plannen voor de verhuizing naar het GZG terrein verder uitgewerkt. Op deze locatie met de prachtige monumentale panden wil de bibliotheek alle Bosschenaren een vrij toegankelijke plek in de stad bieden voor ontmoeting, om te lezen, kennis en informatie te delen en te recreëren. Ondertussen is vanaf oktober gewerkt aan het creëren van een laboratoriumfunctie voor het toekomstig bibliotheekwerk onder de naam Groot Gasthuis. In het najaar is gestart met de idee- en planontwikkeling en zijn er (noodzakelijke) bouwkundige aanpassingen aan de kapel gedaan, zodat het Groot Gasthuis begin 2014 geopend kan worden. Rabo Community Award Bibliotheken ’s-Hertogenbosch, De Meierij en Heusden hebben samen de jaarlijkse Rabo community Award ontvangen. De prijs werd in april uitgereikt op de voorjaars-ledenbijeenkomst van de Rabobank Den Bosch e.o.in het Theater aan de Parade. De inzet van de bank is dat het bijbehorende bedrag wordt besteed aan projecten die samenhangen met het ‘Jaar van het Voorlezen’.

BoekStart, speciaal- en voortgezet onderwijs Dit jaar is gestart met uitbreiding van het SchoolBiEB-concept voor de doelgroep 0-4 jarigen, op verzoek van de gemeente. Op BBS Aan de Aa is een pilot uitgevoerd. Met de ervaringen die hier zijn opgedaan wordt in 2014 het project verder uitgerold naar alle VVE-locaties (peuterspeelzalen en kinderdagverblijven voor kinderen met een taalachterstand) in de gemeente. Op 2 september 2013 kon de bibliotheek in drie scholen voor speciaal onderwijs, de Mythielschool, als de Herman Broerenschool en Het Overpad, op feestelijk wijze een schoolBiEB openen. Het Jeroen Bosch College en de Bibliotheek ’s-Hertogenbosch zijn in september een samenwerking gestart met betrekking tot Biebsearch. Biebsearch biedt leerlingen, docenten en onderwijsondersteunend personeel een schat aan kwalitatieve informatie en materialen binnen direct handbereik. KennisMakers Bosschenaren hun unieke, bijzondere kennis laten delen met hun stadsgenoten is de kern van het nieuwe programma KennisMakers dat in oktober is gestart. De bibliotheek is bij uitstek de plaats hiervoor. De onderwerpen zijn divers en mensen kiezen zelf de vorm die het beste past, van een workshop of een serie lezingen tot een rondleiding. De start is veelbelovend. De Schrijfwerkplaats Een van de eerste activiteiten die in het Groot Gasthuis zijn gestart is de Schrijfwerkplaats. Initiatiefnemers zijn Mijke Pol en Anneke van Wolfswinkel. Iedere dinsdag komen jonge schrijvers bij elkaar om te schrijven aan een kort verhaal of roman. De vaste kern wil ook als collectief naar buiten treden en een nieuw, jong geluid laten horen op literaire festivals. Vernieuwde website In de vernieuwde website zijn de vormgeving, functionaliteit en de gebruiksvriendelijkheid verder verbeterd. De catalogusfuncties en Mijn Bibliotheek zijn in de website geïntegreerd, bezoekers kunnen vanaf de homepage al inloggen. Het uiterlijk is afgestemd op de nieuwe huisstijl en straalt meer rust uit. Met de nieuwe website kan de bibliotheek ook landelijk ontwikkelde digitale diensten makkelijker integreren.

Bibliotheek in de stad Agora en Groot Gasthuis In het Ontwikkelplan dat in januari is gepresenteerd, formuleert de bibliotheek de keuzes en de ambities voor een nieuwe vestiging op het GZG terrein en een digitale bibliotheek. Veel aandacht is er voor mediawijsheid, taalontwikkeling, de aanpak van laaggeletterdheid en leesplezier. Maar ook voor het organiseren van ontmoetingen rondom literatuur, debat en kennisdeling. De brochure ‘Kloppend Hart, voor een ambitieuze stad’ is verspreid als publieksuitgave. In de gemeenteraad van 23 april is de opdracht gegeven aan de bibliotheek voor verdere uitwerking van de plannen voor verhuizing van bibliotheek en stadsarchief naar het GZG terrein. Gevraagd is om een (gevisualiseerd) programma van eisen, inzicht in kosten en exploitatie,de verdeling hiervan over de partijen en om een risicoanalyse. Aan dit project, dat als werknaam de ‘Agora’ heeft meegekregen, is door de bibliotheek intensief gewerkt zodat de plannen begin 2014 aan de raad gepresenteerd kunnen worden. De bibliotheek wil op deze locatie, met de prachtige monumentale panden, alle Bosschenaren een vrij toegankelijke plek in de stad bieden voor ontmoeting, om te lezen, kennis en informatie te delen en te recreëren. Ondertussen is vanaf oktober onder de naam Groot Gasthuis gewerkt aan het creëren van een laboratoriumfunctie voor het toekomstig bibliotheekwerk. Het accent ligt op de functies van de bibliotheek. Hier kan geëxperimenteerd worden met nieuwe vormen van dienstverlening, in het bijzonder met het werken vanuit de community en het organiseren van de betrokkenheid. De bibliotheek heeft hiervoor samenwerking gezocht met de Conceptenbouwers en het Ministerie van Verbeelding. In het najaar is gestart met de idee- en planontwikkeling en zijn er (noodzakelijke) bouwkundige aanpassingen aan de kapel gedaan, zodat het Groot Gasthuis in 2014 open kan.

De stadsBiEBs Project Retail In Project retail wordt bekeken welke lessen de bibliotheek kan leren van de detailhandel waar het gaat om servicegerichtheid. Kunnen we onze producten en diensten gebruikersvriendelijk en

efficiënt aanbieden en ze op een dusdanige manier presenteren dat ze verrassen, inspireren en verleiden tot gebruik? Doorslaggevend hierbij is de rol die de medewerker daarin kan vervullen. In de trainingen ‘Retailgericht werken’ en ‘Visueel presenteren’ werd theorie omgezet in praktijk. Deze trainingen zijn in 2013 afgerond. Medewerkers van de stadsbibliotheken konden zich verdiepen in een specifiek aspect van dienstverlening door een snuffelstage te volgen bij verschillende andere organisaties of bedrijven. Doel hiervan was om de kwaliteit van de dienstverlening op diverse aspecten te verbeteren en om continuïteit te realiseren in de ontwikkeling van medewerkers. De opgedane ervaringen zijn vertaald in quick wins voor de bibliotheek en andere aandachtspunten. Nieuwe ideeën over servicegerichtheid, presenteren, verrassen en inspireren zijn in 2013 ruimtelijk vertaald in een inrichtingsvoorstel voor StadsBiEB Centrum. Door afstemming met het Groot Gasthuis is het voorstel in 2013 niet gerealiseerd. Om servicegericht te kunnen werken is goede samenwerking en afstemming van rollen, taken en werkzaamheden binnen de gehele organisatie van belang. In 2012 is een plan opgesteld hoe deze afstemming het best kan worden aangepakt. In 2013 volgden alle medewerkers van de StadsBiEBs een training Teamontwikkeling. Voor StadsBiEB Centrum resulteerde dit in een nieuwe manier van samenwerken, waarbij medewerkers het heft meer in eigen hand nemen waar het de coördinatie, efficiëntie en kwaliteit van hun dagelijkse werkzaamheden betreft. Het hele traject heeft geleid tot een andere manier van werken, kijken en afstemmen op de omgeving en de behoeftes van inwoners in Den Bosch en Rosmalen.

Biebpunten In het najaar is er een nieuw BiEBpunt in Empel geopend. In een BiEBpunt is geen collectie aanwezig maar ze zijn voor iedereen te gebruiken om vooraf gereserveerde boeken op te halen en weer in te leveren. BiEBpunten worden beheerd door vrijwilligers. Het BiEBpunt in Empel is het vijfde dat door de bibliotheek geopend wordt. Andere locaties zijn in de Helftheuvel, Hintham, Maaspoort en Engelen.

Programma Lezen, kennis en ontmoeting Lezen en Literatuur Diverse auteurs hielden hun boek ten doop in onze bibliotheek. Wethouder van Cultuur Jeroen Weyers ontving uit handen van auteur Fred van der Kaaij in een overvolle Bovenkamer het eerste exemplaar van ‘Liberia; van vrijheidsideaal naar verloren paradijs’. Mijke Pol presenteerde op een druk en sfeervol Biebplein haar debuutthriller ‘Panty’. Het boek is grotendeels geschreven in Boekhandel Polare (Adr. Heinen) in Den Bosch. De avond werd muzikaal opgeluisterd door het trio Piepschuim. ‘(Re)Writing History’, een samenwerkingsverband van Stichting Onterfd Goed en Solos, was een bijzonder project dat resulteerde in de presentatie van een prachtig boek en een tentoonstelling van oude typmachines en nieuwe verhalen. De tien jonge schrijvers en fotografen trokken een groot publiek. Koen Frijns werd de winnaar van de 9e editie van BrabantGedicht, de jaarlijkse poëziewedstrijd voor jonge dichters die bibliotheek ’s-Hertogenbosch samen met Leuven organiseert. Dit jaar mochten alle finalisten bovendien optreden tijdens de Literaire Manifestatie in het Theater aan de Parade. Dit extra programma onderdeel werd door zowel de dichters als het aanwezige publiek zeer gewaardeerd. Veel positieve reacties kwamen er op de goedbezochte multimediale middag gewijd aan de Poolse dichteres Walowa Szymborska. Gevestigde literaire namen ontving de bibliotheek ook. Zo waren dit jaar Thomas Roosenboom, Jan Brokken, Nelleke Noordervliet, Bert Wagendorp en Mirjam Rotenstreich te gast in de bibliotheek om te vertellen over hun meest recente boek.

Literaire Manifestatie Traditioneel voorafgaand aan de Boekenweek ontving gastheer Wim Brands schrijvers Leon de Winter, Oek de Jong, Esther Gerritsen en David Pefko in de grote zaal van het Theater aan de Parade.

MaandvanhetSchrijven Inmiddels begint deze maand een begrip te worden in schrijvend

Nederland. Beginnende schrijvers kijken uit naar het programma; collega-bibliotheken zijn geïnteresseerd in het concept! Het programma had veel te bieden, zoals de workshop Poëzie door Ellen Deckwitz en het schrijven voor kinderen door Annemarie Bon. De schrijfworkshops vormden de hoofdmoot van het programma; (beginnende) schrijvers hadden aangegeven dat zij graag willen ‘doen, feedback krijgen en vooral veel oefenen’. Enthousiast waren de deelnemers ook over de keuze van de schrijfdocenten: ‘Verrassend, professioneel, inspirerend’ waren woorden die deelnemers gebruikten in hun evaluaties. De gehele maand september namen vier Bossche auteurs hun intrek in StadsBiEB Centrum: dichter Gerard Scharn, illustratrice/schrijfster Margriet Heymans, culinair journalist en prozaïst Jeroen Thijssen en jeugdboekenschrijfster Annemarie Bon. Deze ‘Writers in residence’ schreven, signeerden en gingen met bezoekers in gesprek. In de slotbijeenkomst presenteerden het BKKC en de BiEB talenten uit het talentontwikkelingstraject Schrijf&Schrap, waaronder Mijke Pol en Anneke van Wolfswinkel. De begeleidende coaches, als dichter Ester Naomi Perquin en redacteur Jasper Henderson, gaven tips & trics op schrijfgebied. Ook dit jaar zijn er weer mooie schrijversportretten gemaakt die te bekijken zijn op YouTube. Deze editie kende nog een nieuw element in de persoon van gastblogger Tjanne Hartman. Op verzoek van de bibliotheek nam zij deel aan alle activiteiten van de MaandvanhetSchrijven en hield een blog bij dat via de website van de bibliotheek en social media verspreid werd. Een waardevolle toevoeging die veel interactie opleverde.

De Schrijfwerkplaats (Groot Gasthuis) Een van de eerste activiteiten die in september in het Groot Gasthuis kon starten is De Schrijfwerkplaats. Initiatiefnemers zijn jonge schrijvers Mijke Pol en Anneke van Wolfswinkel. Al eerder hadden zij ervaren dat samen schrijven stimulerend werkt en er voor zorgt dat je wekelijks aan de slag gaat. Uitgangspunt van De Schrijfwerkplaats is dat schrijvers alleen worden toegelaten als ze op een professionele manier met schrijven en taal bezig zijn. Iedere dinsdag komen jonge schrijvers (tot 35 jaar) bij elkaar om te schrijven aan een kort verhaal of roman. Aan het einde van de middag dragen deelnemers voor uit eigen werk en krijgen ze feedback van de andere schrijvers.

De vaste kern van De Schrijfwerkplaats wil ook als collectief naar buiten treden. Onder de paraplu van het Groot Gasthuis laten zij een nieuw, jong geluid horen op literaire festivals. Inmiddels zijn er ook (oudere) belangstellenden die hobbymatig bezig zijn met taal. In 2014 wordt gezocht naar een manier om ook hen onderdeel te laten uitmaken van De Schrijfwerkplaats.

Programma Kennis delen, ontmoeting en debat Actuele thema’s Het publiek kon luisteren en in discusie gaan met deskundigen over diverse actuele onderwerpen: op het gebied van filosofie met Stine Jensen), over strafrecht met Rein Gerritsen en de Peter Faber foundation, met publiciste Petra Stienen over de ontwikkelingen en de rol van social media in het Midden-Oosten en met Maarten Kolsloot over 100 jaar John F. Kennedy in de Verenigde Staten.

RADIO 4 Live vanaf het Biebplein Op 20 februari was het Biebplein getransformeerd in een opnamestudio van Radio4. Deze klassieke zender verzorgde tussen 7 - 21 uur hun uitzending live vanuit onze bibliotheek. Vroege vogels konden met commissaris van de Koningin Wim Verdonk en journalist Tony van der Meulen aanschuiven aan het speciale muziekontbijt. Clairy Polak ontving in haar programma de Bossche stadschroniqueur Eric Alink en volkszanger Cor Swanenberg, die ter plekke met hulp van bezoekers een nieuw Brabants volkslied schreven en zongen. Er waren diverse live optredens, zoals de Brabantse pianist Laurens de Man, het Accordeonduo Toeac, het Brabants Saxofoon Ensemble. Later op de dag sprak Edwin Rutten met jonge musici van De Muzerije, Hans Haffmans verzorgde interviews en bezocht de cd-afdeling van de bibliotheek. Wouter Pleijsier ontving Bert Palinckx, Han Vogel en burgemeester Ton Rombouts. Diverse Radio 4-verslaggevers trokken de stad in voor sfeerimpressies: Gijs van Maanen ging bij het carillon, op de markt en in een fluisterbootje op zoek naar inspiratie voor een nieuw Brabants volkslied. Martijn Grimmius bezocht ’s ochtends de markt, de kapel, een winkel en het station en ’s middags de muziekbuurt, het Jheronimus Bosch Art Center en de Sint Jan. Alles bij elkaar een intensieve en zeer geslaagde dag, waarmee Den Bosch haar rol als culturele stad heeft waargemaakt en waar iedereen met grote tevredendheid op kan terugkijjken.

Biebplein als podium Het Biebplein fungeerde in 2013 meerdere malen als podium voor diverse (lokale) culturele activiteiten zoals de Kunstnacht, Het Groot Bosch Dictee, de Popronde en November Music. Ook dit jaar was er elke laatste vrijdag van de maand weer een vrij toegankelijk PvdA-debat over lokale actuele onderwerpen waarbij naast deskundigen ook het publiek kon deelnemen aan de discussie. In december was de alternatieve kerstmarkt met zelfgemaakte spullen en vintage kleding een groot succes. Bezoekers konden meedoen met diverse workshops. De Schrijfwerkplaats schreef op locatie kerstverhalen, live te volgen via het grote scherm. Eerder deze maand konden bezoekers genieten van de Kerstproeverij die Bon Appetit en De Broodspecialist uit de Hinthamerstraat samen hadden georganiseerd.

KennisMakers In oktober startte het nieuwe project ‘KennisMakers’. De bibliotheek biedt bij uitstek een omgeving om kennis te delen, maar heeft niet zelf alle kennis in huis. Veel unieke kennis is aanwezig bij mensen in de stad. In dit programma kunnen Bosschenaren hun specifieke kennis delen met hun stadsgenoten. De onderwerpen zijn divers en de vorm is vrij. De bibliotheek ondersteunt de activiteiten en kan verdieping bieden. Naar aanleiding van een oproep kwamen enthousiaste initiatieven binnen: Van complete hoorcollegereeksen over de Nederlandse Republiek tot rondleidingen door de Hinthamerstraat langs oude boekdrukpersen en van filosofisch spreekuur tot een workshop over levensreddend handelen bij kinderen. De vele reacties van enthousiaste mensen die graag hun kennis en passie willen delen leverden een gevarieerd programma in De Bovenkamer op dat veel publiek trok en in 2014 wordt voortgezet.

MaandagMiddagMatinee Successen moet je koesteren, dus vanzelfsprekend is er in september een tweede seizoen MaandagMiddagMatinee gestart. Op de laatste maandagmiddag van de maand genoot een inmiddels vaste groep (oudere) bezoekers van literatuur, film en historie.

Langlopende samenwerkingsverbanden Een aantal, succesvolle activiteiten en samenwerkingsverbanden werd geprolongeerd in 2013:

• • • • • •

Deelname aan de zomerschool met de filmvertoning ‘Achter de Gevels’ en een bezoek aan het Stadsarchief, Uitlokdag voor scholieren met dichteres Ellen Deckwitz, De Volksuniversiteit met een drieluik over Berlijn Theater aan de Parade met een lezing over Kafka en de 2e jaargang alweer van het gezamenlijke aanbod ‘Boeken op de planken’ voor jeugd en volwassenen waarbij bibliotheekleden korting krijgen op geselecteerde voorstellingen en de bibliotheek met extra activiteiten de voorstellingen onder de aandacht brengt . Centrum Jeugd en Gezin: Uitverkochte lezing in Perron-3 door ontwikkelingspsycholoog Steven Pont Vereniging Balans, volle zaal over het thema ‘Ouderbetrokkenheid’ Natuurlijk ontstonden er ook nieuwe samenwerkingsinitiatieven, zo organiseerde de Vrije Academie een aantal cursussen in De Bovenkamer en gaf de HOVO afdeling Brabant lezingen ter introductie op het cursusaanbod. Vertelpodium ‘Het Lopende Vuur’ vond ook onderdak in de Bovenkamer en organiseerde elke laatste vrijdag van de maand een vertelavond. Theater Artemis bood een Try-out voorstelling aan aan bibliotheekmedewerkers en vrijwilligers.

De Bibliotheek/HEMA academie: cursussen voor bibliotheekleden Vanaf 12 december krijgen alle bibliotheekleden een jaar lang de mogelijkheid om zich op een digitale manier te ontwikkelen dankzij drie online cursuspakketten van HEMA academie. HEMA academie is een online opleidingsinstituut voor profit- en non-profit organisaties met een breed assortiment cursussen en opleidingen. Met deze verrijking van de bibliotheekpas brengt de Bibliotheek kennis bij miljoenen mensen thuis. De beschikbare cursuspakketten zijn: • • •

Social media/sociale vaardigheden (Instagram, Omgaan met pesten en seksuele intimidatie en Timemanagement) ICT (iPad de basis, Nieuw in PowerPoint 2013, Excel 2007, de basis) Vrije tijd (Wijn, Digitale fotografie en DJ).

Gastvrouwen/heren: Vanwege het toegenomen aantal Bibliotheek-activiteiten en de verhuur van De Bovenkamer en Biebplein aan andere culturele organisaties is de bibliotheek medio 2013 op zoek gegaan naar betrokken mensen die op vrijwillige basis als gastheer/gastvrouw willen fungeren tijdens deze bijeenkomsten. In het najaar kon gestart worden met een enthousiast team van 15 personen die in tweetallen aanwezig zijn bij de activiteiten.

Laaggeletterdheid ABC Leer Mee is in 2012 gestart met taalles op zondagochtend in StadsBiEB Centrum. Deze taallessen zijn gratis toegankelijk voor Bosschenaren vanaf 18 jaar die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen. De bibliotheek ondersteunt de taallessen met geschikte media en een abonnement voor de cursisten. Dat de taallessen voorzien in een behoefte blijkt uit het snel groeiende aantal deelnemers. Werd in 2012 gestart met 16 deelnemers, in 2013 groeide het aantal tot een kleine 100 cursisten per keer. De taalles in de bibliotheek vormt een onderdeel van het project Samen Nederlands Leren, waarin diverse organisaties die taallessen of ondersteunende taalactiviteiten aanbieden hun krachten hebben gebundeld. Deelnemers zijn naast de bibliotheek: ABC leer mee, Divers, het Gilde en het pastoraal werk. In 2012 werd gewerkt aan uitbreiding van het samenwerkingsverband met het Koning Willem I College, Vluchtelingenwerk en met de Gemeente ’s-Hertogenbosch. In januari 2013 hebben alle organisaties een convenant getekend en kreeg de samenwerking officieel de naam Het Bossche Taalnetwerk. Doel van Het Bossche Taalnetwerk: krachtenbundeling op het gebied van taalonderwijs aan volwassen Bosschenaren die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen.

Het Bossche Taalnetwerk heeft zich in 2013 mogen verheugen op nationale en internationale belangstelling. Zo werd het Bossche Taalnetwerk gevraagd een presentatie te verzorgen op bijeenkomsten van de VNG, voor medewerkers van het ministerie van SZW en op een landelijk bibliotheeksymposium rondom laaggeletterdheid. Ook werden de taallessen in de bibliotheek als voorbeeld van ‘good practise’ opgenomen in een branche-publicatie met het thema laaggeletterdheid. Learn for Life toonde met de internationale projectgroep Learn to Tackle Poverty belangstelling voor de taallessen en het samenwerkingsverband. Het Bossche Taalnetwerk is in maart ook voorgedragen voor het Oranje Fonds Kroonappel ter gelegenheid van de aanstaande inhuldiging. Tijdens de Week van de Alfabetisering/Festival van het Leren heeft het Bossche Taalnetwerk de taalcursisten in het zonnetje gezet op een feestelijke bijeenkomst in de bibliotheek. Met een ludieke zwerfboekenactie is het Bossche Taalnetwerk lokaal onder de aandacht gebracht. Op YouTube is hiervan een filmpje te zien.

Alheimercafé De bibliotheek ondersteunt de maandelijkse bijeenkomsten van het Alzheimercafé ’s-Hertogenbosch met boeken voor de informatietafel en een boekenlijst voor bezoekers die aansluit bij de variërende thema’s.

Leeskring Filosofie In september heeft Stichting Senia het initiatief genomen om in diverse steden leesgroepen filosofie op te starten. Naast literaire kringen en een leeskring geschiedenis, staat hier discussie over filosofische thema’s aan de hand van boeken centraal. Senia heeft een informatiebijeenkomst in StadsBiEB Centrum georganiseerd. De belangstelling was groot en er konden direct twee leesgroepen gevormd worden.

Programma activiteitenoverzicht Januari • • • • • • • •

Nationale Voorleesdagen: Voorleesontbijt - JeugdBiEBs Literaire Avond met Daphne Deckers - Perron 3 Maarten Kolsloot over de presidentsverkiezingen in de VS - Biebplein Muziek: Zang & zo - Biebplein Literaire avond met Thomas Rosenboom - Biebplein PvdA debat over het GZG terrein - Biebplein MaandagMiddagMatinee: Film Tous ensemble - Bovenkamer Expositie Jacqueline Klaver - StadsBiEB Rosmalen

Februari • • • • • • • •

Voorronde Brabant Gedicht - Bovenkamer Drieluik New York, deel 1 - Bovenkamer Muziek: Zang & zo - Biebplein Radio 4 live uitzending - Biebplein / diverse locaties in de stad PvdA debat over het VMBO - Biebplein MaandagMiddagMatinee: Marlene Lunter ‘De lust tot lezen’ Bovenkamer Petra Stienen ‘Het andere Arabische geluid’ - Bovenkamer Finale Bossche Voorleeswedstrijd - Perron 3

Maart • • • • • • • • • • • •

Expositie Paul Hammelburg - StadsBiEB Rosmalen Hommage aan de Poolse dichteres Szymborska - Bovenkamer Muziek: pianiste Suzanne Dekker - Biebplein Literaire avond met Nelleke Noordervliet - Perron 3 Voorlezen speciaal: Woezel en Pip - JeugdBiEBs Brabant Gedicht: De finale - Bovenkamer Muziek: Zang & zo - Biebplein Boekenweek: Marga van Praag over ‘Jaap en Max’ - Bovenkamer Themamiddag ‘Verloren jaren’ van Bas Labruy ere over leven met een psychose - Bovenkamer MaandagMiddagMatinee Jacques Vriens & Jan Gouw Muziektheater - Bovenkamer: Grôôt Bosch Dictee: oefenavond - Biebplein PvdA debat: Sport verbindt - Biebplein

April • Maand van de filosofie: Christine Brinkgreve - Bovenkamer

• • • • • • • • •

Grôôt Bosch Dictee - Biebplein Workshop snellezen - Bovenkamer Filosofe Stine Jensen - Bovenkamer Informatiestand dyslexie van Klas 24 - Biebplein Tekenworkshop ‘Koningen en koninginnen’ door Sterre Verbokkem Jeugdbieb Centrum Jan Brokken over De vergelding - Bovenkamer Thema avond ‘13 ongelukken: straf begint pas als je vrijkomt’ met Rein Gerritsen, Bart Molenkamp en Peter Faber. - Bovenkamer Inloopochtend Balans - StadsBiEB Rosmalen PvdA debat over scheiding tussen wonen en zorg - Biebplein

Mei • Expositie ‘Hoed op je hoofd’ - StadsBiEB Rosmalen • PvdA debat over de groeiende kloof tussen jong en oud - Biebplein

Juni • • • •

Levensverhaal Anne Frank en workshop Dagboekschrijven JeugdBiEBs Muziek: Trio Revesz - Biebplein PvdA debat over Herindeling - Biebplein Expositie ‘Hoed op je hoofd’ - StadsBiEB Rosmalen

Juli • Zomerschool Verhalen achter gevels - Bovenkamer en wandeling • Expositie cursisten Fototypo - StadsBiEB Rosmalen

Augustus • HOVO Lezing Stef Bugter ‘Leidt ieders weg naar Rome?’ Bovenkamer

September • • • • • • • • • •

Expositie en boekpresentatie (Re)Writing History - Biebplein Muziek: Trio Revesz - Biebplein Open Monumentendag; Verhalenverteller - Bovenkamer Bossche Taalnetwerk: Verhalen met Mieke Aalderink - Bovenkamer Senia Informatiebijeenkomst leesgroep filosofie - Bovenkamer Uitlokdag met dichteres Ellen Deckwitz - Biebplein HOVO lezing Ton Vink ‘Een goede dood sterven’ - Bovenkamer Vertelpodium Het lopende vuur - opening - Bovenkamer Voorlezen: Koning Stinkvoet - jeugdBiEBs PvdA debat: Journalistiek en lokale politiek - Biebplein

• • •

Kunstnacht met Marianne van Heeswijk en Anne van den Heuvel - Biebplein Balans Lezing: Noelle Pameijer over ouderbetrokkenheid en school StadsBiEB Rosmalen MaandagMiddagMatinee: schrijfster Ciel Heintz - Bovenkamer

September: Maand van het Schrijven - StadsBiEB centrum • • • • • • • • • • •

Workshop Schrijfmarathon door Marlene Lunter Literaire Wandeling met Gerard Monté Workshop Presenteren door Willemijn Smeets Workshop Recenseren kun je leren door Henk Langenhuijsen, deel 1 Workshop Schrijfinspiratie opdoen Lezing uitgeverij De Geus: De uitgeverij van binnenuit Poëzieworkshop Ellen Deckwitz Interactieve lezing Kinderboeken schrijven door Annemarie Bon Workshop Gedichten lezen en schrijven met Ceciel Boudewijn Workshop monoloog schrijven met Erik-Ward Geerlings Schrijf en Schrap - slotavond talentontwikkelingstraject BKKC

Oktober • • • • • • • • • • • • • • • • •

Boekpresentatie Panty door Mijke Pol, m.m.v. Piepschuim -Biebplein Expositie Libertair-Art - StadsBiEB Rosmalen Expositie Levenslust in Beeld door Els Bos - StadsBiEB Rosmalen Workshop Recenseren kun je leren, deel 2 - Bovenkamer Drieluik Berlijn - Bovenkamer Popronde met o.a. Wolf in Loveland - Biebplein PvdA debat Meer werk - Biebplein Maand van de Geschiedenis: film Koninklijke bezoeken (meerdere vertoningen)- Bovenkamer Kinderboekenweek: Voorstelling ‘Tim en de boot naar Timboektoe’ jeugdBiEB Rosmalen Kinderboekenweek: Voorstelling ‘Kaft, blaadjes en letters’ Bovenkamer Kinderboekenweek: Handbiker Laura de Vaan - JeugdBiEB Centrum Kinderboekenweek: Streetdance met Mr Pink - JeugdBiEB Centrum Kinderboekenweek: Culturele apotheek - JeugdBiEBs Lezing CJG ‘2xnee= ja’ over opvoeden door Steven Pont - Perron 3 KennisMaker Joyce van Os over de Geschiedenis van de Republiek (5 avonden) - Bovenkamer Muziek: Carool Popeliers - Biebplein Schrijfgroep Poëzie en klein proza door Ceciel Boudewijn

• • • •

(8 bijeenkomsten) - Bovenkamer KennisMaker Francien van den Heuvel - Bovenkamer KennisMaker Peter Peters over het Socratisch Gesprek -Bovenkamer Vertelpodium Het Lopende vuur - Bovenkamer MaandagMiddagMatinee: Jan Hoedeman - Bovenkamer

November • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Expositie Gerry Doomernik-Stolzenbach - StadsBiEB Rosmalen Start Filosofisch spreekuur met Marja Havermans - Bovenkamer KennisMaker Petra van Beuningen - Bovenkamer Lezing over Kafka i.s.m. Theater a/d Parade - Bovenkamer Dag van de Dialoog - Bovenkamer Voorleesmarathon - JeugdBiEBs November Music, Coloración Flamenco - Bovenkamer KennisMaker Astrid Berkhout - Bovenkamer Nederland Leest: Literaire voorstelling Leesgierig - Bovenkamer Bert Wagendorp over bestseller ‘Ventoux’ - Perron 3 Muziek: Carool Popelier - Biebplein Muzikale avond ‘Ons kamp’ van Marja Vuijsje en Marcel Worms Biebplein KennisMaker Johan Theunissen: privacy en internet - Bovenkamer Voorlezen bij Boeken op de Planken -JeugdBiEBs Lezing Thomas Vriens over J.F. Kennedy - Bovenkamer iPad instructie door Jan de Waal - Bovenkamer Boekpresentatie ‘Liberia’ door Fred van der Kaaij - Bovenkamer MaandagMiddagMatinee: Marlene Lunter over ‘Erik of het klein insectenboek’ - Bovenkamer Week van de Mediawijsheid: Inez Groen over opgroeien in deze tijd - Perron 3 Len Copal: Sinterklaasvoorstelling Mama Pieta - JeugdBiEB Centrum PvdA debat over Woonlusten of woonlasten? - Biebplein Vertelpodium Het Lopend Vuur - Bovenkamer

December • • • • • •

KennisMaker Joke van Erp: levensreddend handelen bij kinderen - Bovenkamer Kerstproeverij Bon Appetit en Broodspecialist - Biebplein Alternatieve Kerstmarkt - Biebplein KennisMaker: Bossche Filmclub workshop filmmaken - Bovenkamer Muziek: Carool Popelier - Biebplein Interview met Mirjam Rotenstreich door Mijke Pol - Biebplein

•

Programma 0 - 13 BoekStart op VVE-locaties In opdracht van de gemeente is Bibliotheek ’s-Hertogenbosch dit jaar gestart met de uitbreiding van het SchoolBiEB-concept voor de doelgroep 0-4 jarigen. BoekStart is een geïntegreerd aanbod van activiteiten, collectie en scholing gericht op kinderen van 0 tot 4 jaar, hun ouders en de pedagogisch medewerkers. In 2013 is een pilot uitgevoerd op BBS Aan de Aa. Om budgettaire redenen richt BoekStart zich in eerste instantie op de VVE-locaties in Brede Bossche Scholen. Dit zijn de Kindcentra (KC) die volgens de gemeente en het VVE-beleid gelden als prioritaire gebieden. Met de ervaringen die dit jaar zijn opgedaan zal BoekStart in 2014 worden uitgerold naar alle VVE-locaties in de gemeente. De bibliotheek heeft met de directies van de verschillende instanties contact opgenomen om het project inhoudelijk toe te lichten en gezamenlijk af te stemmen. Het enthousiasme waarmee deze dienstverlening zowel door de directies als door de pedagogische medewerkers is ontvangen was groot. Om het hele traject goed te laten verlopen heeft de bibliotheek per september een projectleider aangesteld voor 20 uur per week. De eerste leesconsulent BoekStart is vanaf oktober 2013 werkzaam. De doelgroep vergt wel een andere en meer intensieve aanpak dan de doelgroep 4-12 jarigen. Uit eerder onderzoek van de bibliotheek naar de raakvlakken tussen het SchoolBiEB-concept en het VVEbeleid van de gemeente en de pilot ‘BoekStart in de kinderopvang’ bleek dat samenwerking, coaching en het vergroten van ouderbetrokkenheid belangrijke, zo niet bepalende, succesfactoren zijn. Duidelijk is dat de meerwaarde van de bibliotheek vooral ligt in een breed aanbod waar ook deskundigheidbevordering van pedagogisch medewerkers op VVE-locaties deel van uit maakt. Medewerkers kunnen zo gestimuleerd worden tot een effectievere inzet van voorleesactiviteiten en -materialen voor kinderen en hun ouders. Met VVE-locaties, gemeente en Compas 0-13 is de inhoud van de scholing afgestemd. De opleiding tot voorleescoördinator gaat in januari 2014 van start. In december 2013 heeft de bibliotheek aan het Sprookjesbos al een eerste workshop voorlezen aangeboden.

Aangepast lezen Begin 2013 is gestart met het project Aangepast Lezen. Dit is een landelijk initiatief van SIOB en Kunst van Lezen om te onderzoeken wat de speciale behoeften zijn van moeilijk lezende kinderen. Uit ervaring weten we dat 15% van de kinderen extra ondersteuning nodig heeft om van boeken te leren genieten. Het project moet duidelijk maken met welke materialen de SchoolBiEB aangevuld moet worden om ook deze kinderen plezier in lezen te geven. De bibliotheek heeft hiervoor een projectmedewerker aangesteld. Binnen Den Bosch zijn twee scholen bereid gevonden om als pilotschool te fungeren, De Aquamarijn en de school voor speciaal onderwijs De Sprankel. In 2013 is ingezet op de voorbereiding van dit project. Met beide scholen zijn afspraken gemaakt over de vorm en inhoud van de samenwerking. Er zijn speciale materialen zoals daisy-roms, daisy-spelers, inlogcodes voor superboek en Joleo besteld. Voor de deelnemende scholen, leerkrachten, kinderen en hun ouders zijn vragenlijsten opgesteld zodat er een begin- en eindmeting uitgevoerd kan worden. Hiermee zijn alle randvoorwaarden aanwezig om vanaf 2014 te starten met de uitvoering.

Speciaal onderwijs Vanaf 2012 is met het speciaal onderwijs gesproken over implementatie van de SchoolBiEB. De plannen kregen extra vaart door de nieuwbouw van een aantal scholen. Zowel de Mythielschool als de Herman Broerenschool en Het Overpad hebben in de mooie nieuwe schoolgebouwen rekening gehouden met de komst van een schoolBiEB. Op 2 september 2013 kon de bibliotheek dan ook op feestelijk wijze een SchoolBiEB openen in deze drie nieuwe scholen. De betrokkenheid van de directies met de SchoolBiEB is groot. Binnen het team wordt de SchoolBiEB verwelkomd als een nieuwe partner waarmee goed samengewerkt kan worden. Nog tijdens de zomervakantie is instructie gegeven aan de teams zodat er na de vakantie direct gestart kon worden met het uitlenen van materialen. Kinderen maken al goed gebruik van de SchoolBiEB. De andere vorm waarin het onderwijs op deze scholen plaatsvindt vraagt ook om een andere benadering van leesbevordering. Anika Verschuur is de eerste leesconsulent die binnen het speciaal onderwijs werkzaam is. Zij gaat zich oriënteren op deze aanpak.

bibliotheek samen begonnen met De Boekenkring. De Boekenkring is gebaseerd op de leescirkel van Aiden Chambers en heeft als doel kinderen uit te dagen andere boeken te lezen. Onder leiding van de leerkracht delen zij vervolgens hun ervaringen op verschillende manieren met hun klasgenoten. Dit kan aan de hand van vooraf gekregen opdrachten die voor verdieping zorgen. Andere kinderen worden hierdoor uitgedaagd het boek ook te lezen. Leerkrachten hebben hierin een belangrijke taak. Van leesconsulenten leren zij hoe ze een Boekenkring op kunnen zetten en uitvoeren. Voor hen is dit een heel nieuwe manier om met boeken en met name vanuit de inhoud van de boeken te werken. Om dit goed vorm en inhoud te kunnen geven hebben leesconsulenten vooraf een cursus gevolgd.

Biebsearch voor Jeroen Bosch College Het Jeroen Bosch College en Bibliotheek ’s-Hertogenbosch zijn in september 2013 een samenwerking gestart, in het bijzonder met betrekking tot Biebsearch. Biebsearch is een landelijk geïnitieerd samenwerkingsverband tussen scholen voor Voortgezet Onderwijs en bibliotheken. Met Biebsearch komt een schat aan kwalitatieve informatie en materialen direct binnen handbereik van leerlingen, docenten en onderwijsondersteunend personeel. Het afnemen van de Biebsearch dienst, die wordt verzorgd door Bibliotheek ’s-Hertogenbosch, sloot aan bij de ambitie van het Jeroen Bosch College om haar eigen mediatheek te saneren en te vervangen door modernere, uitgebreidere mogelijkheden die de bibliotheek kan bieden. Via de Elektronische Leeromgeving (ELO) van de school kunnen digitale bronnen direct geraadpleegd worden en fysieke materialen worden besteld. In september is de eerste fase van het project uitgerold: • • • •

Ruim 1.100 leerlingen en docenten hebben een bibliotheekpas uitgereikt gekregen en een training gehad Op school is een afhaal-/inleverloket ingericht De vervoersdienst tussen bibliotheek en school is georganiseerd De aquabrowser-zoekmachine waarmee de leerlingen door de bibliotheek collecties kunnen zoeken, is ingericht. Sinds de lancering zijn er ruim 1.200 titels besteld en uitgeleend. In 2014 gaat de bibliotheek het Jeroen Bosch College ondersteunen bij speciale aanvragen en aansluiten bij schoolthema’s. Daarvoor is een leesconsulent VO door de bibliotheek aangesteld. Samen met het Jeroen Bosch College worden activiteiten ontwikkeld op het vlak van leesbevordering en informatie- en mediavaardigheden.

Leesbevordering in het basisonderwijs Doordat het openen van schoolBiEBs voorliep op de initiële planning en dit deel van het project eerder kon worden afgerond, kon de aandacht in 2013 vooral uitgaan naar de leesbevordering binnen de scholen. Hiertoe hebben de leesconsulent en leescoördinator van elke school samen een leesplan opgesteld.

Boekenkring Praten over boeken is de belangrijkste manier om kinderen te leren hun ervaringen met verhalen te verwerken. In 2013 zijn school en

Workshops Rondom leesbevordering boden leesconsulenten een breed scala aan workshops voor kinderen, leerkrachten, ouders en vrijwilligers zoals: Workshops voor kinderen: • • • • • • • •

Workshop hulp bij boekkeuze (alle groepen) ‘Een werkstuk of spreekbeurt, maar dan anders’ (bovenbouw) Workshop voorlezen van boven- naar onderbouw Voorlezen voor deelnemers van de Voorleeswedstrijd(bovenbouw) Workshop Portal en catalogusgebruik bibliotheek (bovenbouw) Workshop Boekpromotie (bovenbouw) Leerlingen komen helpen in de bieb (bovenbouw) Gedichten (Groep 3-8) Workshops voor leerkrachten/ Laat je lezen:

• • • • • •

Presentatie: informatieboeken, maar dan anders! ‘Hoe start ik een Boekenkring’ ‘Laat je lezen-moment’ voor leesbevordering in de klas en ‘tips en trucs bij themacollecties’ Inspiratiemomenten eerste en tweede bezoek scholen Spreekbeurten, maar dan anders Werken met prentenboeken in de midden- en bovenbouw Workshops voor ouders:

• Workshop voorlezen Workshops voor vrijwilligers: • Instructie Boekadvies • Bovenbouwers laten helpen in de bieb

Jaar van het Voorlezen en Rabobank Community Award In 2013 vielen enkele jubilea samen. Zo bestond Stichting Lezen 25 jaar, de Nationale Voorleeswedstrijd 20 jaar, de Nationale Voorleesdagen 10 jaar en BoekStart 5 jaar. Aanleiding genoeg om 2013 landelijk uit te roepen tot Jaar van het Voorlezen. Een jaar om zoveel mogelijk kinderen én volwassenen te laten ervaren hoe leuk voorlezen kan zijn. Een mooie stimulans hiervoor kwam van de Rabobank Den Bosch e.o. De bibliotheken van ’s-Hertogenbosch, De Meierij en Heusden ontvingen in april samen de jaarlijkse Rabo Community Award. De inzet van de bank was dat het bijbehorende bedrag besteed zou worden aan projecten die samenhangen met het ‘Jaar van het Voorlezen’. Beide StadsBiEBS ontvingen samen een bedrag van € 3.000. Met de bijdrage van de Rabobank is een aantal activiteiten gerealiseerd: • • • • •

Een wekelijks voorleeshalfuurtje voor peuters in JeugdBiEB Centrum en Rosmalen. Voor de aankleding zijn knuffels en muziekinstrumen- ten aangeschaft Maandelijks voorlezen in het Spaans in de StadsBiEB centrum Voorleesmarathon op 2 november in beide JeugdBiEBs voor kinderen van 2-12 jaar, met medewerking van bekende en andere enthousiaste Bosschenaren Deelname aan het Bosch Voorleesrecord georganiseerd door het Centrum voor Jeugd en Gezin Handpoppen van Siep voor gebruik op de scholen

Activiteiten in de jeugdBiEBs: Kinderboekenweek Sport en spel was het inspirerende thema van dit jaar. Kinderen van groep 4 t/m 8 konden in de stadsBiEBs aan de slag met boeken over sport en spel door opdrachten in vijf categorieën - kijken, weten, doen, denken en spelen - uit te voeren en zo de kleuren van de Olympische ringen bijeen te sparen voor hun persoonlijke medaille. Handbiker en deelneemster aan de Paralympics Laura ging met kinderen in gesprek over sporten en lezen. Mr Pink verzorgde een dansoptreden en voor jongere kinderen was er een prachtige voorstelling ‘Kaft, blaadjes en letters’ van Projecto Anagrama.

Nationale voorleesdagen De Nationale Voorleesdagen vonden dit jaar voor de tiende achtereenvolgende keer plaats. De campagne startte met Het Nationale Voorleesontbijt op woensdagochtend 23 januari in beide JeugdBiEBs. Ook op diverse andere locaties is voorgelezen door onder meer burgemeester Rombouts en wethouders Weyers, Hoskam, Van Olden, Schouten en Snijders.

Workshop Anne Frank/dagboekschrijven Schrijfster Denise da Costa vertelde in de jeugdBiEBs over het levensverhaal van Anne Frank en gaf twee uitverkochte workshops dagboekschrijven voor kinderen en jongeren tussen 9 en 15 jaar.

Presentatie literatuuronderzoek kinderen Nalini, Rutger en Stijn, drie leerlingen van BS de Overlaet hebben op school een onderzoek gedaan naar lezen. Eigenlijk was de opdracht bedoeld om een paar uur mee bezig te zijn, maar de drie leerlingen waren zo enthousiast dat ze er bijna het hele schooljaar aan gewerkt hebben. Ze deden onderzoek onder kleuters, midden- en bovenbouw en hun leerkrachten naar welke boeken ze graag lezen. Geheel in stijl sloten ze hun onderzoek af met een presentatie in bibliotheek Rosmalen.

Tekenworkshop Koningen en Koninginnen Ter ere van de Troonwisseling gaf de Fiep Westendorp Foundation een drukbezochte tekenworkshop aan kinderen vanaf 8 jaar in JeugdBiEB centrum.

Boeken op de Planken In samenwerking met het Theater aan de Parade konden kinderen met hun biebpas € 5,00 korting krijgen op een selectie van theatervoorstellingen. Rondom de voorstellingen organiseerde de bibliotheek extra activiteiten zoals een quiz, workshop, voorlezen en meer.

Digitale diensten Vernieuwing website Om financiële redenen is de ontwikkeling van de WebBiEB-formule dit jaar uitgesteld. In het najaar is wel de website van de bibliotheek vernieuwd in samenwerking met HKA - Culturele IT & Consultancy en FoURPAcK ontwerpers uit ’s-Hertogenbosch. Omdat de landelijk ontwikkelde website nog niet alle gewenste functionaliteiten biedt, is onze website gebouwd naar voorbeeld van Bibliotheek Oss (NOBB) binnen het reeds gebruikte CMS. Het uiterlijk past binnen de nieuwe huisstijl en straalt meer rust uit, de functionaliteit en de gebruiksvriendelijkheid zijn verbeterd. Zo zijn de catalogusfuncties en Mijn Bibliotheek door HKA geïntegreerd in de website, bezoekers kunnen vanaf de homepage al inloggen. Met de nieuwe website kunnen ook landelijk ontwikkelde digitale diensten makkelijker ingepast worden. Op de nieuwe website is meer aandacht voor doelgroepen als studenten en zzp-ers en ook jongeren hebben een eigen plek gekregen. Activiteiten zijn duidelijk zichtbaar op de homepage en de attentiewaarde is in de nieuwe vormgeving hoger. Voor de realisatie is een werkgroep ingesteld en een klankbordgroep uit diverse geledingen van de organisatie. Op 4 december kon de vernieuwde website de lucht in. In 2014 zal verder gewerkt worden aan de inhoudelijke doorontwikkeling om mensen nog meer te inspireren en te verleiden tot interactie.

Meer Weten App Met de Meer Weten App biedt de BiEB verdieping bij lokale culturele activiteiten. Na de geslaagde introductie in 2012 heeft de Meer Weten App dit jaar een vervolg gekregen. Met diverse lokale partners zijn afspraken gemaakt om een App te maken bij activiteiten als • • • • • • • • • •

Bosch Parade Festival Boulevard Maand van het Schrijven November Music Open Monumenten Dag Opera op de Parade Kerststallen Route Winterparadijs Toonzaal Jazzmaand Week van de opvoeding

In samenwerking met het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Brabants Dagblad maakte de bibliotheek maandelijks een Meer Weten App bij de thema’s van de Dokter op Dinsdag: Alcohol en jongeren, Blaaskanker, Multiple Sclerose, Overgangsklachten, Cosmetische dermatologie, Ziekte van Crohn en Staar.

E-muziek Met eMuziek, een nieuwe service van bibliotheek.nl en Muziekweb die in juni is geïntroduceerd, kunnen bibliotheekleden thuis muziek luisteren. Het is een niet-commerciële dienst en bedoeld als gids om muziek te ontdekken. Leden kunnen iedere maand tot 150 tracks streamen en deze maximaal vijf keer beluisteren. Het aanbod op eMuziek is van platenlabels die toestemming hebben gegeven hun muziek digitaal beschikbaar te stellen.

Landelijk: VakantieBieb App & Luisterbieb App Het uitlenen van e-books stuitte dit jaar nog op veel problemen waar het gaat om auteursrecht. VakantieBieb is een leuke App die lezers hierin tegemoetkomt. Met de App kunnen populaire boeken digitaal gelezen worden in vakantieperiodes. Het aanbod omvat een selectie van thrillers, romans en kinderboeken. De boeken blijven beschikbaar totdat de betreffende vakantieperiode voorbij is. Ook nietleden kunnen er gebruik van maken. De LuisterBieb App is de eerste App voor luisterboeken in Nederland. Ook mensen die geen lid zijn van de bibliotheek kunnen er gebruik van maken. Met de App krijgen mensen de beschikking over een grote selectie digitale luistercontent: van voorgelezen romans tot interviews, redevoeringen en populaire hoorcolleges.

Facebook, twitter, youtube en pinterest Een klein team met verschillende expertises is actief op social media, waarbij voortdurend het evenwicht wordt gezocht tussen het informele karakter, de diversiteit van de berichten en doel wat de bieb ermee beoogt. Hoewel het aantal volgers gestaag groeit, gaat dit (te) langzaam waardoor de vraag ontstaat of er toch een duidelijker strategie gevolgd moet worden. Het experiment met gastblogger Tjanne Hartman tijdens de Week van het Schrijven liet zien dat een gerichte actie in korte tijd meer interactie kan opleveren. Doordat de WebBiEB is uitgesteld, is de capaciteit voorlopig beperkt. Toch hoopt de BiEB hier in 2014 een impuls aan te kunnen geven.

Marketing, onderzoek en communicatie Onderzoek Werkplekken In het najaar van 2013 heeft Cubiss een onderzoek uitgevoerd naar de werkplekken in StadsBiEB Centrum. Doel was om meer inzicht te krijgen in het gebruik van de werkplekken en om te inventariseren welke behoeften er zijn bij de huidige gebruikers en ‘nieuwe’ doelgroepen (studenten, scholieren en zzp’ ers) ten aanzien van werkplekken. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een vragenlijst en een focusgroep. Veel genoemde punten zijn: rust en ruimte, basisfaciliteiten, meer dan alleen een werkplek. In 2014 krijgt dit een vervolg in de vorm van meer kwalitatief onderzoek.

Onderzoek naar rendement openingstijden Om een antwoord te krijgen op de vraag in hoeverre de huidige openingstijden van beide StadsBiEBs voldoen of dat uitbreiding op bepaalde dagdelen mogelijk dan wel wenselijk is, zijn voor beide locaties de bezoekcijfers en het aantal uitleningen geanalyseerd. Daarbij is zowel naar de cijfers van 2012 als naar het eerste halfjaar van 2013 gekeken. Zo werd duidelijk welke dagen drukbezocht worden, op welke dagen het meest geleend wordt, gemiddelde bezoekersaantallen, ontwikkeling van bezoekcijfers in de afgelopen jaren, etc. De resultaten hebben vooralsnog niet geleid tot een aanpassing van de openingstijden.

Onderzoek naar gebruik collectie stripboeken volwassenen Dit onderzoek is uitgevoerd in het kader van het retailprogramma van de bibliotheek. Uit de resultaten blijkt dat deze collectie zeer intensief gebruikt wordt door een kleine groep gebruikers.

Analyse Beeld & geluid Net als in voorgaande jaren zijn de bezit- uitleengegevens van dit collectie-onderdeel onder de loep genomen. Hieruit bleek onder andere dat het aantal uitleningen voor cd’s met meer dan een kwart is afgenomen ten opzichte van vorig jaar. Maar ook het aantal uitleningen van de dvd collectie nam sterk af.

Verhouding ledenverlies en terugloop van het aantal uitleningen In vergelijking met 2012 is het aantal uitleningen door volwassenen in 2013 met 8% teruggelopen. Op verzoek van het MT is onderzocht in hoeverre dit verband houdt met de terugloop in het aantal leden. Ook was de vraag of er sprake is van een trend in de afgelopen jaren. Uit analyse bleek onder meer dat het totaal aantal uitleningen en het gemiddelde per lener in StadsBiEB Centrum harder daalt dan in StadsBiEB Rosmalen.

Klanttevredenheidsonderzoek: Themacollecties onderwijs Leerkrachten zijn over het algemeen tevreden over deze dienstverlening. Een meerderheid ziet de themacollecties als een goede aanvulling op de leesbevordering, ze dragen bij aan het leesplezier van kinderen en nodigen uit tot meer voorlezen in de klas. Vanuit de onderbouw zijn enkele verbeterpunten genoemd wat betreft de kwaliteit van de collectie, het aantal boeken en de leentermijn.

Communicatieplan Young Adults Dit onderzoek, dat is uitgevoerd door een stagiaire van Fontys Hogeschool, had tot doel om de doelgroep Young Adults in kaart te brengen en een aantal concepten uit te werken hoe we deze doelgroep beter kunnen bereiken en met welke middelen. Het onderzoek vormt een startpunt dat in 2014 een vervolg zal krijgen met het aantrekken van een programmamanager die zich speciaal op jongeren gaat richten.

Ledenwerving: Telemarketing De telemarketing-actie onder afhakers die in maart is uitgevoerd, heeft in totaal 171 opnieuw ingeschreven leden opgeleverd. Dat is ruim 17% van het totaal aantal oud-leden (975). Het netto resultaat (aantal nieuwe leden in verhouding tot het daadwerkelijk aantal bereikte leden) is zelfs 33%.

Pilot retourlogistiek Op verzoek van Cubiss heeft Bibliotheek ’s-Hertogenbosch in het laatste kwartaal deelgenomen aan een zg. pilot retourlogistiek. Drie alternatieven voor het inleveren van bibliotheekmaterialen zijn getest met de bedoeling om inzicht te krijgen in mogelijke kostenbesparingen en verbeteringen van de logistieke dienstverlening aan de Brabantse bibliotheken.

Leden in verschillende wijken in Den Bosch zijn geïnformeerd via de mail over drie pilots die eind 2013 zijn uitgezet: • Alternatief inleverpunt in Noord (Music and Movies Hans van Liempt) • Ophaalservice aan huis in drie wijken West, Engelen en Zuidoost • Retourdoos voor via de post terugzenden (Rosmalen) Een evaluatie door Cubiss volgt begin 2014.

Tarievenstructuur Een werkgroep heeft onderzocht of vereenvoudiging van het huidige tariefstelsel mogelijk is. Daarvoor is ook ons klantenpanel bevraagd. Conclusie was echter dat iedere aanpassing een onbevredigend resultaat opleverde voor zowel de klant als de bibliotheek, zodat de huidige tarievenstructuur voorlopig gehandhaafd blijft.

Assortimentsanalyse Alle producten en diensten zijn getoetst aan een door de BiEB zelf ontwikkeld filtermodel en vervolgens geplaatst in de zogenaamde Biebmatrix, zodat duidelijk is hoe ons assortiment gepositioneerd kan worden. Dit is geactualiseerd met de uitleengegevens van 2012. Per product is er vervolgens advies gegeven, zoals het voorstel een aantal producten uit het assortiment te schrappen.

Analyse uitleencijfers: Ieder kwartaal is een rapportage gemaakt van de uitleencijfers van de Stads- en SchoolBiEBs. Deze cijfers zijn vergeleken met dezelfde periode in het jaar daarvoor. Zo ontstaat een beeld welke invloed de sluiting van vestigingen heeft gehad op de uitleencijfers. Wat opvalt is dat het totaal aantal uitleningen door volwassenen de laatste jaren steeds verder daalt. Het aantal uitleningen onder de jeugd is flink toegenomen door het openen van alle schoolBiEBs. In 2013 zijn er door kinderen tot en met 14 jaar in totaal 645.676 uitleningen gedaan in de Stads- en Schoolbiebs, een stijging van ruim 17% ten opzichte van 2012.

Marketingactiviteiten Voordeelmetjebiebpas Dit is het loyaliteitsprogramma van de Bibliotheek dat gekoppeld is aan de bibliotheekpas. Doel is om leden meer aan de bibliotheek te binden door leuke extraatjes te bieden bij diverse culturele (en recreatieve) organisaties. Het programma is oorspronkelijk gestart

in Den Bosch maar heeft zich sindsdien flink uitgebreid. Inmiddels profiteren biebleden van voordelen in bijna heel Nederland.

Boeken op de Planken Met deze intensieve samenwerking met het Theater aan de Parade krijgen Biebleden korting op aantal geselecteerde voorstellingen voor volwassenen en jeugd. De bibliotheek brengt de voorstellingen onder de aandacht door het organiseren van extra activiteiten.

E-muziek Met deze nieuwe dienst kunnen biebleden gratis muziek streamen uit de collectie van de Centrale Discotheek Rotterdam. In de tweede helft van 2013 is een campagne gestart om deze dienst te promoten onder onze leden. Leden die de eerste helft van 2013 veel gebruik maakten van het muziekaanbod van onze bilbiotheek ontvingen via de mail informatie over e-muziek. Ook zijn posters, flyers, een persbericht, de nieuwsbrief en een banner op de website ingezet als communicatiemiddel.

Verjaardagsmail Sinds eind 2011 verstuurt de BiEB een e-card met een attentie naar alle jarige volwassen leden waarvan het e-mailadres bekend is (en die toestemming hebben gegeven). In 2013 werden ruim 7.000 verjaardagsmails verstuurd en hebben in totaal bijna 300 leden gebruik gemaakt van het aanbod om een gratis dvd te lenen. Het rendement van deze actie is niet hoog, maar gezien de attentiewaarde en de geringe moeite wordt de actie voortgezet.

Communicatie Alle projecten en activiteiten van Bibliotheek ’s-Hertogenbosch en de SchoolBiEBs zijn ook dit jaar steevast ondersteund door de inzet van communicatiemiddelen, variërend van ballonnen en flyers tot brochures of een campagne. Om het activiteitenprogramma onder de aandacht te brengen via lokale, regionale en (incidenteel) landelijke media zijn persberichten ingezet. Incidenteel zijn advertenties geplaatst in de Bossche Omroep en de UITloper. Posters en flyers zijn geprint en verspreid in beide StadsBiEBs en via de tweewekelijkse digitale nieuwsbrief en de website communiceerde de bibliotheek direct met haar leden en andere belangstellenden. Een compact team medewerkers is namens de bibliotheek actief op diverse socialmediakanalen om activiteiten te promoten of andere

nieuwtjes te verspreiden. De afdeling communicatie heeft in het socialmediateam een coördinerende en initiërende rol. Voor de SchoolBiEBs zijn op verzoek of op eigen initiatief diverse communicatie-uitingen ontwikkeld om leesplezier te stimuleren. Voor interne communicatie verscheen periodiek een nieuwsbulletin. In 2013 zijn de communicatiemiddelen geïnventariseerd. Er worden ruim 70 verschillende middelen ingezet voor diverse doeleinden. De productie ligt hoog. Met name de vraag naar posters en flyers is toegenomen omdat er meer activiteiten worden georganiseerd en door de komst van 50 SchoolBiEBs. Jaarlijks komen er alleen al zo’n 350 verzoeken voor posters en flyers binnen, wat resulteert in 1.500 posters en ruim 8.000 flyers per jaar. Er zijn dit jaar ruim 60 persberichten verspreid en 30 digitale nieuwsbrieven verstuurd naar 18.000 abonnees. Jaarlijkse campagnes vinden plaats rond de Maand van het Schrijven, Brabant Gedicht, Boeken op de Planken, Nationale voorleesdagen, Voorleeswedstrijd, KinderboekenWeek, Maand van de Geschiedenis, Boekenweek en Literaire Manifestatie, Nederland Leest en de Open Monumentendag. In 2013 zijn speciale communicatiecampagnes ontwikkeld en ingezet voor het project KennisMakers, Meer Weten App, brochure Kloppend Hart, het Groot Gasthuis, de nieuwe website, e-books, de opening van SchoolBiEBs in het speciaal en voortgezet onderwijs en Siep.

Communicatie e-bookplatform Eind 2013 is er intensief gewerkt aan de promotionele voorbereiding van de lancering van het landelijke e-bookplatform in januari 2014. Alle bibliotheekleden in Nederland kunnen via dit platform e-books lenen. Zowel intern als extern diende de communicatie op de juiste wijze afgestemd te worden. Vanwege diverse embargo’s van de landelijke uitvoeringsorganisatie een uitdagende klus.

Huisstijl Bibliotheek ’s-Hertogenbosch heeft ongeveer vijf jaar geleden haar huisstijl geheel vernieuwd. Deze wordt beheerd door de afdeling communicatie. In de zomer is bekeken of de huisstijl nog voldoende aansluit bij de ontwikkeling van de bibliotheek en de actualiteit. De huisstijl blijkt vooral gericht op leesplezier en ontspanning. Andere functies van de bibliotheek zoals kennisdeling, ontmoeten en studeren passen niet binnen de huidige stijl. Daarnaast profileren

diverse projecten zich met een eigen stijl, zoals De Bovenkamer, Meer Weten App, Maand van het Schrijven of de Maandag Middag Matinee. Activiteiten als Voordeel met je Biebpas en de Verhalencoach zijn weer gelieerd aan de landelijke huisstijl. Besloten is om de huisstijl niet ingrijpend te wijzigen maar een update te geven die beter aansluit bij de nieuwe ontwikkelingen en de landelijke huisstijl. De vernieuwing wordt gefaseerd ingevoerd uit oogpunt van kostenbesparing en was eind 2013 als eerste zichtbaar op de vernieuwde website.

Communicatieplan Siep Nu Siep op alle scholen succesvol is geïntroduceerd is het tijd voor een volgende stap in de communicatie rondom Siep. Het eerdere communicatieplan was met name gericht op de introductie van Siep en de herkenbaarheid van Siep voor kinderen. Een nieuw plan biedt handvatten om Siep in te zetten als mascotte voor de SchoolBiEBs én voor de twee jeugdBiEBs; Siep als ambassadeur voor het lezen. Het plan is opgesteld in overleg met de leesconsulenten. Communicatiemiddelen en -activiteiten moeten voor alle scholen inzetbaar zijn en omvatten naast pr-materiaal ook leestips van Siep op de website, Siep in de schoolkrant en een jaarlijks Siepmoment voor kinderen.

Personeel en organisatie

33 Het ziekteverzuim exclusief langdurig zieken lag dit jaar op 1,51%. Een tweetal medewerkers is gereïntegreerd vanuit het traject Poortwachter.

2011 2012 2013

Formatie 164,7 166,6 166,7 FTE 45,7 46,3 46,3 Aantal medewerkers 67 69 72 Gemiddeld in uren p/w 25 24 23

Personeel Op 31 december 2013 waren er 72 mensen in dienst van Bibliotheek ’s-Hertogenbosch. Dat is iets meer dan in 2012 omdat er voor de SchoolBiEBs nieuwe leesconsulenten zijn aangetrokken. Omdat er meer parttimers dan fulltimers bij de BiEB werken, namelijk 65 tegenover 7, is de totale formatie ongeveer gelijk gebleven. Het gemiddeld aantal dienstjaren ligt op 15,31. Ruim 30% van het personeel is korter dan 5 jaar in dienst zoals de leesconsulenten en invalpoolmedewerkers. Een substantieel aantal medewerkers werkt meer dan 30 jaar bij de BiEB. Als gevolg van nieuwe en in het algemeen wat jongere instroom, is de gemiddelde leeftijd gedaald naar 46 jaar.

Instroom, doorstroom en uitstroom Zeven personen kwamen in het verslagjaar in dienst in de functies leesconsulent, leesconsulent BoekStart in de kinderopvang, projectmedewerker aangepast lezen, programmamanager jongeren en boekhoudkundig medewerker. Eén leesconsulent stroomde door naar de functie leesconsulent speciaal onderwijs. Van zes personen namen wij afscheid, twee hiervan gingen met (vroegtijdig) pensioen. In de komende vijf jaar zal naar verwachting een aantal mensen uitstromen vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.

Arbo en Ziekteverzuim Het ziekteverzuim onder het personeel is dit jaar voor het eerst sinds drie jaar gestegen, met 1,26% naar 5,91%. In de categorie langdurige zieken (meer dan drie weken), werd het cijfer met name beïnvloed door fysieke klachten en psychische klachten.

Opleiding en Loopbaanontwikkeling Medewerkers volgden diverse trainingen, cursussen en bijscholingen: • • • • • • • • • •

Regie 3.0, BNB en Tias Nimbas: twee medewerkers Organisatie 3.0: één medewerker Nationaal Congres Onderwijs en Sociale media 2013, Formedia: één medewerker Open Boek, R. Vogel, diverse medewerkers Zelfsturende organisatie, Basisopleiding facilitair management, NCOI: één medewerker Weerbaarheidstraining Omgaan met agressie: alle medewerkers publieksdiensten Kennisdag 0-4 en ouderbetrokkenheid, Cubiss: twee medewerkers Eindejaars weten regelgeving, Raet: één medewerker BHV: 32 medewerkers

Werving & Selectie In het verslagjaar is extern geworven voor acht vacatures in de functies leesconsulent, leesconsulent BoekStart in de kinderopvang, projectmedewerker aangepast lezen. Het gemiddeld aantal reacties per vacature was 150. De gemiddelde duur van de vacaturevervulling was 6 tot 8 weken. De vacatures collectioneur speel-o-theken, senior informatiedienstverlener en opruimhulp zijn alle intern ingevuld.

Stages en Halt Drie studenten zijn door de bibliotheek begeleid met hun afstudeeropdracht of hun beroepspraktijkvorming. Tien jongeren hebben werk verricht bij de BiEB in het kader van het HALT traject en twaalf jongeren voerden werkzaamheden uit voor hun maatschappelijke stage. Een drietal jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt kregen binnen de BiEB een werkervaringsplaats aangeboden. Met twee van hen gingen wij een arbeidsovereenkomst aan.

Bijlage