Pl en
e av i a luy n il Inc nes fam a
id e単 os
Bidaia ez da inoiz bukatzen. Bilbao Bizkaia Turismo Bulegoa
GABONAK
BILBON Gozatu Gabonak bizi ditugun moduarekin
1
2
PU 14 2012
aurkibidea Aurkezpena 2 Informazio Erabilgarria 4 Ezinbestekoak 5 Gabonetako Ohiturak 11 Bilbo Lehorretik, Itsasotik eta Airetik 14 Bilbao Mendi Film Festival 16 Kultura-Agenda 18 • Merkatuak eta Azokak
18
• Erakusketak
19
• Kontzertuak
22
• Jazza
22
• Musika Klasikoa
23
• Opera eta Zarzuela
26
• Dantza
26
• Euskal Dantzak eta Bertsolariak
28
• Antzerkia, Musikalak eta Zirkua
28
• Txotxongiloak
32
• Kirolak
33
Kotilioiak eta Gaua Bilbon
34
Bizkaia
35
Gabon Kantak
36
3
GABONAK
BILBON
Bilbok ahalegin guztia egin du abenduan eta Gabonetan zure egonaldia, aisialdia eta familiarteko uneak zorionez beteta egon daitezen. Zatoz Bilbo Zoriontsu harrigarri eta liluragarri honekin gozatzera, historiaz gainezka dauden kale eta bulebar modernoen artean babestuko zaitu, eta bere tradizioak eta Eguberriaren enbaxadorerik onena ezagutzera gonbidatzen zaitu: Olentzero, alegia. Izan zoriontsu Bilbon, elkartzeko, topa egiteko, itxaropena izateko eta asmo onetarako une hauetan. Bisitatu Gabonetako azokak, murgildu gure kulturan txikito bat eta pintxo bat hartuz, adiskidetasunaz gozatuz, sukaldaritza bikainarekin, konfiantzazko merkataritzarekin, gure ohiturekin... Aurtengo Gabonetan, Bilbo Zoriontsua opa dizugu!
4
5
INFORMAZIO ERABILGARRIA Turismo-bulegoen Ordutegiak Bilbao Turismo Terminus Eraikineko bulegoa Biribila plaza, 1 Astelehenetik igandetara: 9:00- 21:00 Abenduaren 24a eta 31a: 9:00-17:00 Abenduaren 25a eta urtarrilaren 1ean: 10:00-14:00 Guggenheimeko bulegoa (Museoaren ondoan) Astelehenetik larunbatera: 11:00 -19:00 Igandeak: 10:00 -15:00 Abenduaren 25a eta urtarrilaren 1a: ITXITA www.bilbao.net/bilbaoturismo Tel. 94 479 57 60
Bilbao Card Bilbao Card txartelarekin, hiriko garraio publikoa erabili ahalko duzu. Gainera, deskontu garrantzitsuak lortuko dituzu hiriko bisita gidatuetarako, autobus turistikoetarako, museoetarako, aisialdiko establezimenduetarako, dendetarako, jatetxeetarako, ikuskizunetarako eta beste hainbat zerbitzutarako. 1, 2 edo 3 eguneko Bilbao Card txartela aukera dezakezu. Salgai dago Bilbao Turismoren bulegoetan eta web orri honetan:
Ordutegi Komertzialak Gabonak, zalantzarik gabe, Bilboko Merkataritzarentzat urteko sasoirik lanpetuenetako bat dira. Bizkaiko hiriburuak produkturik onenak eskaintzen ditu bere erakusleiho bikainetan, eta hiriarekin harmonia mantenduz, kaleak eta auzoak girotzen ditu, bizitzea merezi duen inguru atsegin eta bizia da. Bilbora hurbiltzen diren bisitariek hiriko merkataritzarekin goza eta pasea dezakete 10:00etatik 13:30etara eta 16:00etatik 21:00etara. Gabonetan, abenduaren 25etik urtarrilaren 1era, establezimendu gehienak itxita egoten dira.
Bilbao Bizkaia Friendly Bilbo hiri modernoa da, aukera ugariz beteta dago eta Europa mailan eredu friendly (atsegin) bat da. Bertan, elkar bizitzaren giroa sumatzen da taberna, jatetxe, arropa denda eta beste hamaika establezimendutan. www.bilbaobizkaiafriendly.com
Telefono erabilgarriak Ertzaintza. SOS-Deiak: 112 Udaltzaingoa: 092 Bilboko Nazioarteko Aireportua: 902 404 704
www.bilbao.net/bilbaoturismo
Erreserba Zentrala bilbaoreservas.com Bilbao Turismok hirian edozein zerbitzu turistiko erreserbatzeko eskaintzen duen zerbitzu ofiziala da. www.bilbaoreservas.com Tel.: 902 877 298
6
Familiarentzat planak ***Liburuxka honetako jarduera guztiek izan ditzakete aldaketak.***
EZINBESTEKOAK Jarraitu gure gomendioak eta deskubritu Bilbok abendurako eta Gabonetarako prestatu dizkizun gauza guztiak. Hiriaren historia, ohiturak eta arkitektura ezagutzeko jarduerak, erakusketa bikainak eta erakargarriak, musika, dantza… Hemen Bilbon zoriontsu izateko “ezinbestekoak” aurkituko dituzu.
Eguberriko “Argia” Bilbo argitu da eta distiratsu eta magikoa agertzen da eguberria uneoro zurekin eta zure inguruan egon dadin.Kaleak punta puntako 500.000 led argitxoz, eta 8-18 metro bitarteko altuera duten 18 izeiz daude apainduta. Ez ezazu eguberrietako argipean paseatzeko aukera ikusgarria galdu. Hori bai, %100ean kontsumo txikikoak dira.
Gabonetako azokak Argiak txoko guztietan, artisau-lanak, Gabon-kantak, bertako produktuak eta kalean erostearen gozamena. Horixe eskaintzen digute Gabonetako azokek. Bilboko azokarik tradizionalena Santo Tomas Azoka da. Milaka pertsona erakartzen ditu abenduaren 21ean, eta bertako gastronomiaren eta jai-giroaren inguruan biltzen dira. Plaza Barrian eta Areatzaren inguruan egiten da azoka hau XIX. mendetik. Bilboko Gabonek beste erreferentzia garrantzitsu bat dauka Bailen kalean Gabonetan egin ohi den Merkatu Txikia.
7
Gabonetako Azoka Txikia
Jaiotza-erakusketak Bilbon
Azoka txiki hau 40 kasetak osatzen dute; horietan urte sasoi honekin zerikusia duten produktuak eskaintzen dira: Gabonetako apaingarriak, artisau txikia, opariak, osagarriak...
Gabonetako Jaiotzek tradizio luzea dute Bilbon. Aurtengo Eguberrietan jaiotzen aberastasunaz eta originaltasunaz gozatzeko aukera izango dugu hiriko hainbat lekutan:
Data: Abenduaren 8tik urtarrilaren 6ra arte Lekua: Bailén kalea
Gabonetako Erosketen Xarma Gabonetan Bilbon “erosketak egitea” bereziki erakargarria da. Erakusleihoak kontuz eta arreta handiz apaintzen dira, eta merkataritza-eremu nagusietan egun hauetako animazio tipikoa bizi ohi da. Bilboko 7.000 establezimenduk baino gehiagok prestatzen dituzte promozio esklusiboak Eguberrietarako, eta arreta berezia eskaintzen zaie Bizkaiko hiriburutik oroitzapen pertsonal eder batekin eta gustu oneko opari batekin joan nahi duten bisitariei. Gainera, hiriko merkatari-elkarteek hainbat jarduera antolatzen dituzte Gabonetako espiritua hurbildu eta konpartitzeko. Informazio gehiago: www.bilbaodendak.net
• San Nicolás de Bari elizpea. Ikusentzunezko Jaiotzak. Efektu bereziak, soinua, argia, ura, kea…, duten 8 jaiotza. Eguberri eta Urteberri egunak itxita. Data: Urtarrilaren 6ra arte. Ordutegia: 10:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 21:00etara • Santiago eliz nagusiaren klaustroa. Bilboko Hiribilduko Dioramen 1. Lehiaketa Nazionaleko 40 maketa handi. Data: Urtarrilaren 6ra arte. Eguberri eta Urteberri egunak itxita. Ordutegia: 10:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 21:00etara • Eleiz Museoa: Museoaren klaustroan “Munduko Jaiotzak” erakusketa ikus daiteke. Eguberri bezpera eta eguna eta Urteberri eguna itxita. Data: Urtarrilaren 6ra arte. Ordutegia: 10:30etik 13:30era eta 16:00etatik 19:00etara. • Pasio-irudien Museoa: Formatu handiko jaiotzen erakusketa. 3 x 2,5 metroko 10 instalazio ikusgarri Napoli, Santurtzi zein Afrikan girotuta. Aipatutako azken Jaiotzeko animaliak mugitzen dira. Data: Urtarrilaren 6ra arte. Eguberri eta Urteberri egunak itxita. Ordutegia: 11:00etatik 13:30era eta 17:00etatik 20:30era
8
OLENTZEROREN ETA ERREGE MAGOEN DESFILEAK Aurten ere, Olentzero eta Meltxor, Gaspar eta Baltasar gure hirira etorriko dira txikienei ilusio-mordoa ekartzera. Gainera, aurtengo Gabonetan, Ekialdeko Errege Magoek eta gure Olentzero kutunak nobedade eta ezusteko ugari agindu dizkigute.
Olentzero Abenduaren 23a. Olentzero Bilbora dator.
Olentzero, Euskal Herriko etxeetara opariak ekartzen dituen pertsonaia magikoa, Bizkaiko hiriburura Pottoka erraldoi (Euskal Herriko zaldi arraza propioa) baten gainean Hitzordu hauek ez dira inoiz galdu behar, iritsiko da, bere segizioarekin batera: Mari Domingi eta Basajaun antzara handi baten eta are gutxiago aurten. gainean eta Lamia (euskaldun pertsonai mitologikoa) eta galtzagorriak (praka gorridun iratxoak) triziklo erraldoi batean etorriko dira. Olentzero magikoki agertuko da Bilboko Kale Nagusian, 19:00etan, eta Arriaga Antzokiraino joango da, han igaroko baitu gaua. Abenduaren 24a. Olentzerok Arriaga Antzokian hartuko ditu umeak, 11:00etatik 14:00etara. Atseden hartu eta indarberritu ondoren, Olentzerok eta Mari Domingik goizean Arriaga antzokira joango diren neska-mutilen nahi eta eskaera guztiak jasoko dituzte. Gero, arratsaldean, Bilboko auzoetara joango dira ilusioa banatzera.
9
Errege Magoen Desfile Bikaina Urtarrilaren 5a 18:00: Desfilea Kale Nagusia eta Maria Diaz Haroko kalea gurutzatzen diren tokian hasiko da. Meltxor, Gaspar eta Baltasar Bilbora iritsiko dira argiz, soinuz eta kolorez betetako desfile ikusgarri batean. Aurten, Errege Magoak Kale Nagusitik Udaletxeraino joango dira. Txikienak gela arabiarrera hurbildu ahalko dira beren eskakizun eta ilusioez betetako gutunak entregatzera. 20:15: umeen harrera Gela Arabiarrean: Txikienak hurbildu halko dira bere eskakizun eta ilusioez betetako gutunak entregatzera.
Gabonetako Haur-Parkea Bilbao Exhibition Centre-ko pabilioiak umeen oporrak entretenimenduz beteko ditu Gabonetako Haur-parke tradizionalarekin. Bertan, askotariko jarduerak barne hartzen dituen aisialdiko, ondo pasatzeko eta entretenimenduzko programa osatu bat eskainiko da. Aurtengo edizioan, jolas, kirol-jarduera, tailer eta barraka tradizionalen eskaintza bikainaz gozatzeko aukera egongo da. Abenduaren 21etik urtarrilaren 5era.
10
Izotz-pista Aurtengo Gabonetan, La Casilla Pabilioia izotz-pista bihurtu da, txikiek eta helduek patinatuz gozatzeko. Eguna: abenduaren 6etik urtarrilaren 13ra. Lekua: La Casillako pabilioia. www.bilbaokirolak.com
erakusketak Arte Ederren Museoa
DarĂo de Regoyos (1857-1913). Abentura inpresionista 2014/01/16ra arte
DarĂo de Regoyos (Ribadesella 1857) inpresionismoaren ordezkari nagusia da Espainiako pinturan. Bere heriotzaren 100. 2014/02/16ra arte urteurrena bete denean, museoak 140 Kubismoa XX. mendeko abangoardia artis- artelan inguruko atzera begirako handia tikoetako joera nagusietako bat da. Juan aurkezten du. Grisen 11 margolanen hasierako gunetik abiatuta, erakusketak 1912 eta 1933. Ur- Sardinia deszifraezina. teen artean datatutako 39 artelan biltzen Grabatutako zeinua ditu, denak ere mugimenduak izan zituen 2014/01/12ra arte ordezkaririk onenetako batzuek egindakoak. Grabatuaren Nazioarteko bigarren jaialdia dela-eta, erakusketak joan den mendeko lehen erdialdeko artista grafiko sardiniarren lanen hautaketa aurkezten du. Erakusketan, aipatutako artista horiek eta Sardinian grabatuaren artea berritu duten artista garaikideak elkarren parean jartzen dira. TelefĂłnicaren Bilduma Kubista
11
Guggenheim Bilbao Museoa. Antoni Tàpies. Objektutik eskulturara (1964-2009) 2014/01/19ra arte Guggenheim Bilbao Museoak, artistaren heriotzaren lehen urteurrena betetzen den honetan, Antoni Tàpies. Objektutik eskulturara (1964-2009) izeneko erakusketa hartuko du. Erakusketa honek XX. mendeko bigarren erdialdeko funtsezko artista baten alderdi esanguratsuenetako bat aztertzen du, oso-osorik eta sakon: bost hamarkadatan ekoitzitako eskulturak, alegia.
originaletako bat da. Erakusketak bere ibilbidean esanguratsuak izan diren ia 180 irudi biltzen ditu.
Joaquín Achúcarroren kontzertua Joaquín Achúcarroren (Bilbo, 1932) zikloa inauguratzeko kontzertua, maisu handi eta Bilboko jaun txit argi honek interpretatuko duena; Campos antzokiak omenaldia egin nahi izan dio piano jotzaile bikain honi, guztira lau errezitaldi programatuz. Data: Abenduaren 20an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:00h
Komentuaren Gabon gozoak Eleiz Museoak eta Pasio Irudien Museoak produktu sorta zabal eta gozoa eskainiko dute Gabonetan; gehienak dultzeak izango dira eta guztira 17 komentutatik datoz. Aukera ezin hobea turroiez, polboroiez, txokolateez, mazapanez eta bestelako mokadu finez gozatzeko. Datak: Abenduaren 5etik 22ra bitartean Lekua: Bilboko Eleiz Museoa Ordua: asteartetik larunbatera 10:30 -13:30 eta 16:00 -19:00 h. / Astelehen, igande eta jaiegunetan 10:30 - 13:30 h. Lekua: Aste Santuko Pasio Irudien Museoa Erakusketa: Guerrilla Girls 1985-2013 Ordua: astelehenetik ostiralera 11:00 13:30 eta 17:00 - 20:30 h. / Larunbat, 2014/01/06 igande eta jaiegunetan 11:00 - 14:00 eta AlhóndigaBilbaok Guerrilla Girls-en lanaren 17:00 - 20:30. lehen atzera begirako handia hartu du. Hain zuzen ere, Estatu Batuetako kolektibo feminista hori, bere poster eta esku-hartzeei Euskal Literatura eta Musikaren esker, ‘artearen munduaren kontzientzia’ 47. azoka Durangon bihurtu da. Guerrilla Girls-en lana, artean nahiz gainerako jardueren esparruan, Durangoko azoka, doakoa eta orotariko emakumeen menpeko egoerari egindako hartzaileei zuzendua, euskal kulturaren erreferentea da. Hitzordu honek euskarasalaketaren nazioarteko erreferentzia da. zko lanak edo euskal gaiak beste edozein Sala Rekalde hizkuntzatan jorratzen dituzten lanak plazaratzen dituzten argitaletxe, banatzaile, Emmet Gowin disko-etxe, erakunde eta kultura-eragileak 2014/01/26ra arte. barne hartzen ditu.
Alhóndiga Bilbao
Emmet Gowin (Danville, Virginia, 1941) Eguna: 2013ko abenduaren 5tik 8ra iparamerikarrak orain arte egin duen Lekua: Durangoko Landako Erakustazoka atzerabegirako zabalena da. Gowin gaur egungo argazkigintzaren azkeneko berrogei urteetako eragin handiko argazkilari 12
GABONETAKO OHITURAK Gabonak neguko solstizioaren errituen garaian ospatzen dira. Denbora joan ahala, ohitura batzuek hasieran zuten eginkizuna galdu dute; baina, gaur egun, erritu batzuk bizirik mantentzen dira, hori bai, egungo garaira egokituta.
Olentzero Olentzero Euskadiko Gabonetako irudi eztabaidaezina da. Bere izena “Onen zaro”tik dator, hau da, garai ona edo gauza onen aroa. Urtero, neguan, gizon tripontzi eta bizardun hau menditik jaisten da Bilboko neska-mutilek gutunetan eskatu dizkioten opariak ekartzera. Gaur egun, Olentzero bere adiskide Mari Domingirekin eta euskal mitologiako hainbat izakirekin etortzen da; lamiarekin eta galtzagorriekin, besteak beste. Olentzeroren segizioak Bilboko kaleak eta plazak zeharkatuko ditu, azken gutunak Gabon-kanta tradizionalen erritmoan bilduz.
Ogiaren Erritua Gabon Gaueko afarian, abenduaren 24an, etxe batzuetan oraindik ogiaren erritua egiten da, hau da, jaki hori bedeinkatu egiten da labanaz gurutzearen seinalea eginez. Gero, zati bat moztu eta norbere burua zeinatzen da. Ogi-koskor hori hurrengo urtera arte gordetzen da. Askok uste dute ezaugarri onuragarriak dituela. Afarian Gabonkantak abesten dira, baita beste abesti batzuk ere, hala nola, “Hator, hator”, “Horra Mari Domingi”, “Mesias sarritan”, eta kartetan jokatzen da.
13
Gabon Zahar Gaueko Kantua
Gabonetako ohiko plater eta Abenduaren 31an eta urtarrilaren 1ean, postreak
urte batetik bestera igarotzea ospatzeko Antzinatean, Gabonetan jaten ziren elikaegiten den afarian, antzinako kantu bat gai gehienak baserrikoak ziren, hala nola, abesten da: txerrikia, zezina, arrautzak, hegaztiak, intxaurrak, eztia, labeko ogia eta barazkiak, Urte barri barri bereziki aza... Gainera, beti egiten ziren dekonak ez dekonari erosten ziren jaki bereziak jaiegun horietan, funtsean arraina eta gozokiak, baserritik ez Nik ez dekot eta niri zetozen elikagaiak, alegia. Ezpabere txarri belarri Plater tipiko batzuk aza olioarekin, bakailaoa, bisigua eta barraskiloak tomatesaltsan ziren, bijilia-egunetan jan zitezkeen Gorbeiako igoera gauzak, hain zuzen. Postreei dagokienez, Urtarrilaren 1ean, txokolatea gosaldu ohi intxaursaltsa eta konpota ziren gozoki nada. Duela hainbat urtetik, era berean, gusiak. Bizkaian jende asko igotzen da Gorbeiara Gaur egun, produktu horiez gain zapore Urteberri goizean. modernoagoa duten beste plater batzuk ere jaten dira, eta postrean turroiak, polboroiak eta mazapanak sartzen dira. Gaur egungo menuetan, konposizio zaporetsuak topa ditzakegu, adibidez: • Txorizero freskozko Bizkaiko erako platerak barraskiloekin edo iparraldeko bakailaoekin. • Saltsa berdeak legatzaren edozein mozketatarako, Kokotxetatik buztanera.
soconuscoko turroia
Batez ere txokolatea, praline zuria, praline txigortua, trufa eta txokolatezko estaldura. Oinarrizko osagai horiekin prestatzen da, modu artisauan, “Soconuscoko Turroia”. Turroi honen jatorriak historia eta kondaira nahasten ditu. Guri iritsi zaigun bertsioaren arabera, XVII. mendearen hasieran, Iñigo Urrutia izeneko bizkaitar bat Mundu Berrirako bidean itsasoratu zen, aberastasunaren eta “El Dorado” mitikoaren bila, baina bere bidaian askoz gauza gozoago bat aurkitu zuen: kakao-arbola. Urrutiak, gizon azkarra zenez, negozio-aukera on bat zela pentsatu zuen, eta hainbat probintzia zeharkatu ondoren, Santa Ana de Soconuscora iritsi zen. Han, inguru horretako kakaoa ezagutu zuen, eta hori da bere familiak Bilbon zeukan gozotegira eraman zuen txokolatea.
14
• Ortuko loreak: azaloreak eta azak San Martingo hilketaren oroitzapenekin. • Itsaskiak, betiere itsasoko uretan egosita. • Gabonetako eta Natibitateko Zopa, itsasoko saldak eta baserriko saldak. • Santo Tomaseko kapoia eskarola mingotsezko entsaladarekin.
Santo Tomas Azoka Abenduaren 21ean, Plaza Berriko eta Areatzako inguruak bertako nekazaritza eta abeltzaintza produktuen erakusleihorik onena izango dira. Milaka pertsona elkartuko dira lurreko produktuak dastatzeko, talo eta txorizo tradizionala eta txakolina, batik bat. Funtsezko beste osagai bat jaia da, kaleko animazioaren eskutik, baita euskal musika ere.
(normalean hirian bizi ziren). Diruaz gain, baserritarrek lantzen zuten lurreko produkturik preziatuenak eskaintzen zituzten: baratzeko produktuak, gaztak, frutak, txakolina, sagardoa, taloa, baserriko ogia, eztia, animaliak, landareak eta loreak.
Erriberako Merkatua Jaki gozoak lortzeko beste toki saihestezin bat Erriberako Merkatua da, Ibaiaren ondoan dagoen gastronomia-tenplu bat da, duela gutxi zaharberritua. Bizkaia osorako erreferentzia komertziala. Gabonak iristen direnean, milaka pertsona hurbiltzen dira erosketak egitera, produkturik onenen arteko onena lortuko dutela jakinda. www.mercadodelaribera.net
Azoka honen jatorria XIX. mendean datza. Garai hartan, Bizkaiko baserrien errentariak Bilbora joaten ziren abenduaren 21ean, baserrien jabeei urteko errentak ematera 15
BILBO lehorretik,
ITSASOTIK ETA AIRETIK
Zuk aukeratzen duzu zein den Bilbo ezagutzeko modurik onena. Hiria miatzeko eta bere muinera eta memoriara hurbiltzeko hainbat plan proposatzen dizkizugu. Lurretik, itsasotik eta airetik, historiaz eta argazkiak egiteko moduko txokoz betetako Bilbo baten prisma desberdinak eta ikusgarriak topatuko dituzu.
Bisita Gidatuak Oinez
Bisitak Udaletxera eta Ezagutu Bilbo eta bere Gabonetako ohi- Ibaigane Jauregira turak gidari profesional batekin bi ibilbide Ezagutu xehetasunekin Bilboko bi eraikin adierazgarri hauen bitartez: Zazpi Kaleak enblematiko: Udaletxea eta Ibaigane Jaueta Zabalgunea-Abandoibarra. regia, Athletic Club de Bilbaoren egoitza ofiziala. Udaletxeko bisitan hainbat gela Larunbatetan eta igandetan: Zazpi ikusi ahalko dituzu, hala nola, Areto AraKaleetan 10:00etan eta Zabalgunebiar ikusgarria eta Bilkura Aretoa. Bestalde, Abandoibarran 12:00etan Ibaigane Jauregiko bisitak estilo neoeusAbenduaren 6tik 8ra, egunero. Zazpi kalduneko eraikin garrantzitsu bat ikusteko Kaleetan 10:00etan eta Zabalguneaukera emango dizu. Abandoibarran 12:00etan Abenduaren 26an eta urtarrilaren 2an: Zabalgune-Abandoibarran 12:00etan Abenduaren 27an eta urtarrilaren 3an: Zazpi Kaleetan 10:00etan Urtarrilaren 6ra arte: Ez da bisitarik egingo. Informazio gehiago eta tarifak 94 479 57 60 telefonoan.
16
Bisitak igandero egiten dira, abenduan, 11:00etan. Sarrerak Bilbao Turismoren Bulegoetan saltzen dira, Plaza Biribilean. Informazio gehiago eta tarifak kontsultatzeko, deitu 94 479 57 60 zenbakira.
Bus Turistikoa
Bisitaldi Gidatuak Euskalduna Jauregira
Hiriaren gaineko begirada erosoa eta desberdina. Bilbao Tour Bus Turistikoak hiria- Doako bisitaldi gidatuak jende guztiarentzat ren panoramika pribilegiatua eta osatua Bisitaldiaren eguna: Larunbata Ordutegia: 12:00etan eskaintzen dizu. Bisitari kopurua talde bakoitzeko: 30 Abenduaren 6an eta 7an: 11:00etan, pertsona gehienez 12:00etan, 13:00etan, 15:00etan eta Sarrerak jasotzeko tokia: Jauregiko 16:00etan gidak banatuko ditu. Hilabeteko gainerako egunetan: 11:00etan, 12:00etan eta 13:00etan (*) bisitari kopurua 30 baino handiagoa Astearteak atseden egunak dira balitz, 13.00etan beste bisitaldi bat egingo (abenduko 24 eta 31 egunak izan ezik, litzateke. Bisitaldiaren ibilbidea Jauregiak zerbitzua egongo baita) beteta dituen tokien arabera egingo da. Abenduaren 25ean ez dago zerbitzurik. Jauregiaren jardueren ondorioz bisitaldia Irteera: Alda Mazarredo (67 zkiaren aurrean) bertan behera gera daiteke. www.busturistikoa.com
Hiriaren ikuspegi panoramikoa
Bisitaldi Gidatu Antzeztuak Arriaga Antzokira
Musika, abesti, dantza eta elkarrizketa surrealistez inguratuta, haien istorioak eta antzokiaren historia kontatzen duten bost pertsonaia agertzen dira.Sarrera saltzaile kalkulatzaileak, hezetasunari alergia dion sardinak, pilotari hasiberriak, sormen handiko arrain saltzaileak eta lehenengo solairuko lorontziak bisita egingo dute eta antzerkiaren magiaz kutsatuko dute‌ Bururatzen al zaizue igande goizerako plan Egunero irteerak 15 minutuz behin 7:15tik hoberik? 22:00era Data: Abenduaren 6an, 8an, 15ean eta Igande eta jaiegunetako zerbitzuaren 29an hasiera-ordutegia: 8:15 Abenduaren 24an eta 31n gaueko azken Lekua: Arriaga Antzokia Ordutegia: 11:00etan eta 12:30ean funikularra 21:00etan Abenduaren 25eko eta urtarrilaren 1eko ordutegia: 9:15-14:30 eta 16:30-22:00 Bilboren panoramikarik onenetako bat Artxanda mendian aurkituko dugu. 1915etik martxan dagoen funikular historikoan igo gaitezke. Hortik, hiriaren puntu arkitektoniko garrantzitsu guztiak ikus ditzakegu, eta ibaiaren bihurguneak beha ditzakegu. Gainera, gune berdeez gozatzeko, kiroletan aritzeko nahiz plater tradizionalak dastatzeko toki aparta da.
Bilbon Nabigatzen Ezagutu Bilboren historia ibaian itsas paseo kultural bat eginez. Ikuspuntu desberdin batetik eta uraren ondo-ondoan, itsasontzi moderno batean txango eder batez gozatu ahalko duzu. www.bilboats.com Irteerak 13:00etan; 16:00etan; 17:30ean egingo dira (larunbatetan ere19:00etan ateraldia egingo da) Larunbatetan, igandetan eta jai egunetan: Itsasora nabigatzen (2 orduko iraupena) Irteera: 10:30ean Abenduaren 24an eta 31n: 13:00etan Abenduaren 25ean, urtarrilaren 1ean eta 6an ez dago zerbitzurik 94 642 41 57 // 644 442 055 17
BILBAO MENDI FILM FESTIVAL MENDI ETA ABENTURA ZINEMARIK ONENAK BILBON DU HITZORDUA
Abenduaren 13tik 22ra Hiriburu bizkaitarra mendi eta abentura zinemarik onenaren topagunea izango da berriz ere. BILBAO MENDI FILM FESTIVAL jaialdiaren seigarren emanaldia egingo da. Jaialdiak, urte gutxitan, mundu mailan genero horretako jaialdi onenen artean sartzea lortu du.Parte hartzeko aukeratu dituzten 40 pelikulekin batera, jaialdiak mundu mailako gonbidatu ugari (haien esperientzia zuzenean kontatuko duten zuzendari eta kirolariak) eta beste horrenbeste jarduera paralelo ekarri ditu Bilbora.
18
Mendiari eta atari zabalean egiten diren abentura kirolei buruzko dokumental onenen hautaketa ikusteko aukera bakarra da:surf, eski, snowboard, mountain bike, BASE saltoak, mendiko lasterketak, piraguismo, espeleologia, etab. Jarduera paraleloei dagokienez, aurten, slackline-eko (zinta baten gainean oreka mantentzea) mundu mailako txapelketa ikusgarria, waterline emanaldia eta jaialdiaren lehenengo asteburuan Euskalduna zubiaren azpian jarriko den familia osoarentzako jarduera anitzeko eremua azpimarratu behar dira.
Pagasarri ZUZENEKO MUSIKA DUEN DOKUMENTAL HISTORIKOA Abenduaren 18an Euskalduna Jauregian 30. hamarkadako Italiako pelikula dokumental baten kopia berritua proiektatuko da zinema mutua gogoa ekartzeko. Pelikula zuzeneko musikaz lagunduta egongo da. “Terre magellaniche” (“Magallaesen lurra”) Patagonian etaTierra de Fuegon grabatu zuenesploratzailea, alpinista, argazkilaria eta zinema zuzendaria izan zen misiolari salesiar batek. Pelikulak herri indigenen eguneroko bizitzaren adierazgarri ezin hobea da.
Gabonak datozela-eta, mendiaren zaleek hitzordu bat dute tradizioarekin. Urtero bezala, ibilaldia egingo da Pagasarrira. Aurten, Bilboko “txapela”rekin egindako hitzordua abenduaren 22an da. Milaka pertsonak gozatzen dute mendiko erromesaldi honetan naturaz eta Bizkaiko hiribururako balkoi honek eskaintzen dituen ikuspegi bikainez.
www.mendifilmfestival.com
19
KULTURA AGENDA Zure aisialdirako nahi duzuna aurkituko duzu. Informazioa, datak, ordutegia... hilabete honetarako eta Gabonetarako prestatu diren kultura eta kirol jarduera guztiak.
AZOKAK ETA MERKATUAK Bilboko Belenzaleen V. Azoka Artisauek eta Bilboko belenzaleen elkarteek Jaiotzarako gauzak eta miniaturak salgai jarriko dituzte. Eguna: abenduaren 15ra arte. Lekua: Areatza Ordutegia: 10:00 - 14:00 eta 17:00 21:00
Desembalaje antzinako gauzen XXVIII. Azoka Altzariak, margolanak, eskulturak, lanparak, bitxiak, imitaziozko apaingarriak, portzelana, bildumetarako elementuak, arropa, makilak, landako tresnak, erlojuak... hori bai, 40 urtetik gorako antzinatasuna dutenak. Eguna: Abenduaren 14a eta 15a Lekua: Bilbao Exhibition Centre Ordutegia: 10:00 - 20:00
20
ERAKUSKETAK
prest egon artelanak margotzeko, irudi geometrikoak marrazteko eta irudimena askatzeko. Jolasa ongi amaitzen baduzu Bilboren askotariko kultura-eskaintzaren Eguberrietako opari txiki bat jasoko duzu!! barruan, nahitaez bisitatzekoak dira hiriko Data: Abenduaren17tik urtarrilaren 5era Museo eta Erakusketa-aretoetako erakusLekua: Museoaren aretoetan keta bikainak. Ordutegia: 10:00etatik 19:45era Adina: 5-10 urte bitartean
Bilboko Arte Ederren Museoa
Zuk egindako Eguberrietako apaingarriak!
Utziezu museoaren bisita nagusiei eta zatoz korrika Artearen Txokora.Martxan jarri eta Bilboko Arte Ederren Museoaren bildumak Eguberrietarako apaingarriak diseinatu.Oso XIII. mendetik gaur egunera arteko lanak politak geratuko dira zuhaitzetik zintzilik. barne hartzen ditu; espainiar eta flandestar eskolen lan garrantzitsuak ditu, baita euskal Data: Abenduaren 21ean, 22an, 26an, artisten bildumarik onena ere. Martín de 27an, 28an eta 29an. Vos, El Greco, Ribera, Zurbaran, Murillo, Urtarrilaren 2an, 3an, 4an eta 5ean. Gentileschi, Goya, Sorolla, Cassatt, Gauguin, Lekua: Artearen Txokoa Zuloaga, Bacon, Chillida, Tápies eta Barceló Ordutegia: 10:00etatik 17:00etara artisten lan azpimarragarriak barne hartzen Adina: 2-8 urte bitartean ditu. Eskaintza denboraldi batez ikusgai Kubik dauden erakusketekin osatzen da: “Cerdeña Indescifrable. El signo del Grabado”, Kolore, irudi eta bolumenekin egindako is“Colección Cubista de Telefónica” eta “Darío torio txikiak, eraikitzeko jolasen, proiekzioen de Regoyos (1857-1913). La Aventura eta soinuen bitartez elkarri jarraitzen dioteImpresionista”. Azken hori Espainiako nak.KUBIKen sartu, Teatro Paraíso eta Belmargolaritzako inpresionismoaren adierazle gikako Theatre de la Guimbarde konpainiek zuretzako prestatu duten sentsazioen lurralnagusiaren omenez egin zuten. de txikian. www.museobilbao.com
Guggenheim Bilbao Museoa
Data: 2013ko abenduaren 26an Lekua: Museoaren auditorioa Ordutegia: 12:30ean, 17:00etan, 18:30ean. XX. mendearen bigarren erdiko artistarik gaAdina: 3-5 urte bitartean rrantzitsuenek Bilboko Guggenheim Museoan egingo dute topo, hala nola, Eduardo Txillidak, Harriz harri Yves Klein-ek, Willem de Kooning-ek, Robert Rauschenberg-ek, Tàpies-ek nahiz Andy Bideko harriak eta hondartzeko harri-kosWarhol-ek. Bilduma horretaz gain, “Antoni korrak bizirik dauden objektu txiki bihurtzen Tàpies. Del objeto a la escultura 1964-2009” dira. Le home dibuxat-ek lan honetan gaueta “Garmendia, Maneros Zabala, Salaberria. za ohikoenen atzean milaka istorio daudela Proceso y Método” behin-behineko erakus- erakusten digu. Zatoz ezagutzera. ketak ere ikusgai egongo dira”. Data: 2013ko abenduaren 18an Arrastoen jokoa eta marrazkiak Lekua: Auditorioa Ordutegia: 17:00etan (euskaraz) eta Adi egon eta arrastoari jarraitu! Edozein 18:30ean (gazteleraz). xehetasun garrantzitsu izan daiteke!Jaso Adina: 4-7 urte bitartean leihatilan proposatzen dizugun jolasa eta www.guggenheim-bilbao.es
21
Alhóndigabilbao
Eliz Museo
www.alhondigabilbao.com
www.eleizmuseoa.com
Ardo-biltegi zahar hau, Philippe Starck-en zuzendaritzapean birgaitu eta eraldatu ondoren, kultura eta aisialdi zentro berritzaile bihurtu da. Bisitatu alondegiko erakusketak, bere eremu ikusgarriek liluratu egingo zaituzte, zeharkatu bere erdiguneko plaza osatzen duten 43 zutabeak eta gozatu bere programazio bikainarekin.
Eleiz Museoa bisitarientzat irekiko da “Munduko Jaiotzak” erakusketarekin.
Gabonak Arte
Eguna: urtarrilaren 6ra arte. Lekua: Museoko klaustroa Ordua: Asteartetik zapatura: 10:30tik 13:30etara eta 16:30tik 19:00etara Domekak eta jai-egunak: 10:30tik 13:30etara Abenduaren 24ª, 25a eta urtarrilaren 1ª: ITXITA
Eta Gabonetan 5 eta 9 urte arteko 5 eta 12 urte arteko umeentzako jardueumeentzako tailerrak. Abenduaren 26tik rak, arte desberdinak ardatz gisa hartuta 30era eta urtarrilaren 2tik 4ra 10:00etatik (zientzia, teknologia, arkitektura, dantza, 13:00era. musika, zinema, etab.). Egunak: 2013ko abenduaren 26a, 27a eta Informazio gehiago: 94 432 01 25 28a, eta 2013ko urtarrilaren 2a, 3a eta 4a. museo@eleizmuseoa.com Ordutegia: 11:00 - 14:30 eta 17:00 20:30
Arkeologi Museoa www.bizkaia.net/arkeologimuseoa Erakusketa iraunkorrak Bizkaiko historian ibilbide bat egiten du aztarnategi arkeologikoetan berreskuratutako materialen bitartez.
22
Euskal Museoa
Itsas Museoa
www.euskal-museoa.org
Bakailao. Zentzumenen sugestioa
Bilboko alde zaharreko barroko estiloko eraikin batean, museo honen erakusketek euskal gizartearen historia eta kulturaren bilakaera erakustea dute helburu.2014ko martxoaren 16ra arte, “Galería de Celebridades Bizkainas. Deportistas, Artistas, Escritores” izeneko bildumaz gozatu ahal izango dugu. XIX. mende amaierako eta XX. mende hasierako Bilboko pertsonaia ospetsuen 239 erretratu biltzen ditu.
Erakusketak gure gastronomiaren elementu kuttunenetariko batengana hurbiltzen gaitu:bakailaoa.Pil-pileko plater batek bisitaria bakailaoaren unibertso harrigarrian murgilduko du, esperientziaren, emozioaren, bost zentzumenen eta sorpresaren bitartez.Sukaldaritzaren kultura honen historian, orainaldian zein iraganean, sakonki sartzeko balioko digu eta gure herriaren bizimodua eta kultura ezagutzen lagunduko digu.
Bilboko Berreginen Museoa Eta gazteentzako, Eguberrietako itsasoari, Garai guztietako eskultura garrantzitsuenetarikoen kopiak ere jasotzen ditu. Bilduma iraunkorraz gain, Eguberrietan “VIA RENACIMIENTO |FLORENTZIA. ESKULTURA” erakusketa ikusgai egongo da. Europako momentu emankorrenetako batean murgiltzen da: Florentziako Berpizkundean. www.museoreproduccionesbilbao.org
baleei, itsasontzigintzari eta abarri buruzko haur-ikastaroak.Ezin dituzu galdu!
Data: Abenduaren 23an, 26an, 27an, 30ean eta urtarrilaren 3an eta 4an. Ordutegia: 9:30- 13:30 Prezioa eguneko: 10 euro www.museomaritimobilbao.org
Euskalduna Jauregia Erakusketa: “Betiko jostailuak” Erakusketa tematikoa, azken hamarkadetan umeen eta ez hain ume direnen lagun izan diren jostailu batzuei buruz (Playmobil, Meccano, Lego, Barbie, Marklin…) Egunak: 2013ko abenduaren 16tik 2014ko urtarrilaren 9ra Lekua: Euskalduna Jauregia, Hall Barria Prezioa: 5€
23
KONTZERTUAK
Kontzertua. Urrezko Gabonak
Eguna: 2013ko abenduaren 28a Mamba Beat vs. Depeche Mode eta 80ko Lekua: BBK ARETOA hamarkadako elektro popa. Euskal talde Ordua: 20:00 honek bere errepertorioa aurkeztuko du, bai eta bere erreferentzien bertsioak ere. Data: Abenduaren 14an Lekua: Kupula aretoa, Campos Elíseos antzokia Ordua: 21:00h
JAZZA
Ginger Baker’s Jazz Confussion
Instrumentista gisa izar kategoriara iritsitako lehendabiziko bateria-jotzaileenetariko bat; halaber, aurrenetarikoa izan zen bonbo The Magic Teapot vs. Kaliforniako acid bikoitzaren erabilera sartzen. rocka. Euskal talde honek bere errepertorioa aurkeztuko du, bai eta bere erreferen- Data: Abenduaren 4an tzien bertsioak ere. Lekua: BBK aretoa Ordua: 20:00h Data: Abenduaren 26an Lekua: Kupula aretoa, Campos Elíseos Lekua: “La Bodega” aretoa, Sociedad antzokia Bilbaina-ren sotoa; José Mª Olabarri kaleOrdua: 21:00h kantoitik sartu beharra dago. Bilbainaden Gala Lehiaketa Eguna: Abenduaren 22a Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 11:30 Navidad Flamenca. La Zambomba de Jerez. Eguna: Abenduaren 13a Lekua: BBK ARETOA Ordua: 20:00 Oskorri : The Pub Ibiltaria Eguna: 2013ko abenduaren 21a Lekua: BBK ARETOA Ordua: 20:00 24
BJU / Brooklyn Jazz underground Ensemble Data: Abenduaren 5ean Lekua: Bilbaina Jazz Club, José Mª Olabarri kale-kantoitik sartu beharra dago. Ordua: 22:00h Joaquin Chacón & Mariano Diaz 4tet Data: Abenduaren 12an Lekua: Bilbaina Jazz Club; José Mª Olabarri kale-kantoitik sartu beharra dago. Ordua: 22:00h
BBK Jazz. Juan de Diego “Trakas”/ Jean Marie Ecay 4tet Data: Abenduaren 6an Lekua: BBK aretoa Ordua: 20:00h/21:15h
MUSIKA KLASIKOA
“Händel-en Mesias”. Bilbao Orkestra Sinfonikoaren (BOS) kontzertu parteBBK Jazz. Kike Arza 5tet/ Javier Colina hartzailea. 4tet Data: Abenduaren 4an Data: Abenduaren 7an Lekua: Euskalduna Jauregia Lekua: BBK aretoa Ordua: 20:00h Ordua: 20:00h/21:45h Ken Zazpi eta Euskadiko Orkestra SinFlamenco Jazz Company: ‘Rumbo desfonikoa. Beste aukera bikain bat musika conocido’ klasikoaren eta beste doinu batzuen arteko nahasketaz gozatzeko, kasu honetan, KenData: Abenduaren 21ean zazpi euskal talde ospetsuaren doinuez. Lekua: Campos antzokia Ordua: 20:00h Data: Abenduaren 5ean Lekua: Euskalduna jauregia Por Alusiones Dúo / Jam Session / Ordua: 20:00h Kathorno Data: Abenduaren 26an Lekua: BBK aretoa Ordua: 20:00h/20:30h/21:00h
Lleidako Coral d’Avui (i Cor Euridice). ARS VIVA ABESBATZAREN 30. URTEURRENA Eguna: 2013ko abenduaren 6a Lekua: Indautxuko jesuiten ikastetxeko eliza Ordua: 20:00 Kea ahots taldea. Britten, Poulenc, Busto, Takemitsu, Azruza, Andreo eta abarren lanak interpretatuko ditu. Data: Abenduaren 10ean Lekua: Arriaga antzokian Ordua: 20:00h
25
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Programaren barruan, W.A. Mozart-en K.219ko La maiorreko 5. kontzertua (30´) sartzen da biolin eta orkestrarako eta G. Mahler-en 5. Sinfonia Do sostenitu minorrean (70´). Datak: Abenduaren 12an eta 13an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00h Iralabarriko San Antonio Abesbatza eta Biotz-Alai Abesbatza. ARS VIVA ABESBATZAREN 30. URTEURRENA Eguna: 2013ko abenduaren 13a Lekua: Indautxuko jesuiten ikastetxeko eliza Ordua: 20:00 Musikako Udal Banda eta Abesbatza. Data: Abenduaren 15ean Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 12:00h Bizkaiko Elikagaien Bankuaren aldeko elkartasun gala. Honakoek parte hartuko dute: Coral San Antonio de Iralabarri, Ugaoko Sarea Abesbatza, Ugaoko Sarea Txiki, Zirzira Taldea, Golden Apple Quartet. Data: Abenduaren 17an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 19:30h Munduko itzulia 4 ahotsetan Bilboko Ganbera Orkestrak eta Abesbatzak munduko kanta folklorikoen kontzertu bat eskainiko dute: kontinente desberdinetatik zeharreko ibilbidea, melodia bereziez betatako musika exotikoetara hurbilduz. Data: Abenduaren 17an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:00h Ars Viva Abesbatza eta Begoñako Andra Mari Eskolania. ARS VIVA ABESBATZAREN 30. URTEURRENA Eguna: 2013ko abenduaren 20a Lekua: Indautxuko jesuiten ikastetxeko eliza Ordua: 20:00
Karmelo elizan Abenduaren 20an, 20:00etan, San Ignazio elizan Abenduaren 21ean, 20:00etan, Errekaldeko Errosarioko Andra Mari elizan Abenduaren 26an, 20:00etan, Aita Jesuiten Egoitza elizan Abenduaren 27an, 20:00etan, Bosgarren parrokian Abenduaren 28an, 20:00etan, Deustuko San Pedro elizan Bilbao Orkestra Sinfonikoaren Gabonetako kontzertua. Data: Abenduaren 19an eta 20an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00h Sinfonity: gitarra elektrikoen orkestra Sinfonity gitarra elektrikoen orkestra bat da, musika klasikoa interpretatzen duena. Bach, Holst, Vivaldi, Falla… Errepertorioaren barruan ikus-entzuleentzako esperientzia atsegin eta zirraragarri bat sartzen da eta horrek musika klasikoaz gozatzeko aukera ematen du modu hunkigarri eta desberdinean. Data: Abenduaren 19an Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 20:00h Begoñako Basilikaren Gabonetako kontzertua. Gonbidapenak Bilbao 700 fundazioan. Data: Abenduaren 20an Lekua: Begoñako Basilika Ordua: 20:00h Leioako Kantika Koralaren eta Bilboko Udal Txistulari Bandaren Gabonetako Kontzertua. 10 eta 17 urte arteko neskamutilek osatutako abesbatza honek sari garrantzitsu ugari eskuratu ditu estatu mailan zein nazioartean, eta gaur egun erreferentzia nabarmena da abesbatzen esparruan, bai egitarau ausartak programatzeagatik, bai eszenaratze zainduak taularatzeagatik.
Data: Abenduaren 20an Lekua: Euskalduna Jauregia Abenduaren 12an, 20:00etan, Castaños Ordua: 20:00etan Kaleko El Salvador parrokian Abenduaren 13an, 20:00etan, San Anton elizan Abenduaren 14an, 20:00etan, Santutxuko Abesbatzen Gabonetako Kontzertuak
26
Gabonetako Soinuak Data: Abenduaren 22an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 19:00etan Iralabarriko San Antonio Abesbatza Data: Abenduaren 22an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:00etan Haurrentzako Kontzertua. Gabonetatik Urteberrira. 0 eta 3 urte arteko haurrentzako kontzertua. Bidaia emozionala, Gabonetako melodia klasikoetatik abiatu eta Strausstarren Vienako urteberriko emanaldira arte. Data: Abenduaren 28an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 12:00etan eta 18:00etan
Bals ezagunena ere eskainiko dute, Danubio Urdina ederra alegia, eta Radetzky martxarekin bukatuko da emanaldia, ikusleen txaloekin lagunduta. Data: Urtarrilaren 1ean Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00etan Euskal Herriko Gazte Orkestraren kontzertua. Ralph Vaughan Williamsen Thomas Tallisen obra baten gaineko fantasia eta Piotr Ilich Tchaikovskiren Soka Orkestrarako Serenata 48 OPn interpretatuko dituzte. Data: Urtarrilaren 3an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00etan
Data: Abenduaren 29an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 10:30ean eta 12:00etan
Alfredo Krausen Omenezko XIII. Kontzertua Alfredo Kraus tenor handiaren omenezko kontzertuan, besteak beste, Donostiako Orfeoiak, Bilbao Orkestra Sinfonikoak, eta Carmen Solís (sopranoa), María Luisa Corbacho (mezzoa), Andeka Gorrotxategi (tenorra) Rubén Amoretti (baxua) eta Óliver Díaz (musika zuzendaria) bakarlariek hartuko dute parte, WOP -Walk on Project ekimenaren alde. Verdi urtea bukatzeko, eta haren jaiotzaren berrehungarren urteurrenean, artistaren lan gorenetako bat interpretatuko dute, Requiem obra, hain zuzen ere. Data: Abenduaren 30ean Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 20:00etan
Urteberri Eguneko Kontzertu Handia Urtero Vienan ospatzen den musika hitzordu tradizionalean inspiratuz, Urteberri Eguneko Kontzertu Handia berriz ere itzuli da, Johann Strauss musika austriarraren bals, polka eta martxa onenen hautaketa interesgarri batekin. Doinu ezagunak interpretatuko dituzte, tartean Napoleón, Loreen Jaia, Klipp Klapp, Enperadorearen Balsa edota Champagne.
27
OPERA ETA ZARZUELA Abao Txiki: Ali Baba eta berrogei lapurrak. Mila eta bat gau ipuin tradizionalaren egokitzapena, 18 musikari, bakarlari eta haurren abesbatzarentzat moldatuta. Datak: abenduaren 3an eta 4an Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 12:00etan eta 18:00etan Datak: Abenduaren 5ean Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 12:00etan
DANTZA Afaria antzezlana Lekua: La Fundición Datak eta ordutegia: Abenduaren 6an eta 7an, 20:00etan. Abenduaren 8an, 19:00etan. Paperezko hormak dantza ikuskizuna Lekua: La Fundición Datak eta ordutegiak: Abenduaren 14an, 20:00etan Abenduaren 15an, 19:00etan Dantzari Gazteen VIII. Saria Data: Abenduaren 7an. Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 19:30ean Zisneen Lakua
Erromantizismo eta edertasunez betea, duela ehun urte baino gehiagotik ikusleak Baserria zarzuela maitemintzen dituen obra klasiko hau inJesús Guridi maisuaren zarzuela ahaztezi- terpretatuko du Russian Classical Ballet na, euskal musikaren sinbolo bihurtu dena. konpainiak. Ongiak gaizkia garaitzen du benetako poetika erromantikoz egindako obra honetan. Data: Abenduaren 14an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 19:30ean Data: Abenduaren 15ean Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 19:00etan
Data: abenduaren 12an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:00etan Intxaur hauskailua Gu guztion irudimena aktibatzen duen eta fantasiaren erreinura eramaten gaituen istorio hau taularatuko du Russian Classical Ballet konpainiak. Hizki larriekin idatzitako dantzaz gozatzeko ikuskizun bikaina.
28
Data: abenduaren 13an Lekua: Campos ElĂseos antzokia Ordua: 20:00etan
Data: abenduaren 25ean Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00etan
Zisneen Lakua
Dantza Emanaldia
The Crown of Russian Ballet of Moscow konpainiak istorio liluragarri hau antzeztuko du. Inguru erromantikoa, koreografia bikaina eta maitasun istorio ahaztezin eta sententziatua uztartuz, Zisneen Lakua benetako ballet klasiko bat da, mundu osoko ikusleek txalotutakoa.
Bizkaiko Foru Aldundiko bekadunek eskainitako ikuskizunak; Londresko Royal Ballet konpainiako izar ITZIAR MENDIZABAL eta EDWARD WATSON dantzariek gonbidatu gisa hartuko dute parte.
Data: Abenduaren 14an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 20:00etan
Data: abenduaren 27an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00etan
San Petersburgoko Armada Errusiarraren Abesbatza, Balleta eta Orkestra 100 artista baino gehiago elkartuko dira oholtza gainean ahotsak, dantzak eta musika bilduz. Ikuskizun bizia da; aurrera egiten duen heinean kadentzia pixkanaka areagotuz doa, ikuslea mundu kromatiko, indartsu eta paregabe batean sartu arte. Data: abenduaren 23an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordua: 20:00etan Intxaur hauskailua San Petersburgoko Jacobson Balletak benetako ballet erromantikoaren edertasun eta drama guztia harrapatzen du, edozein belaunaldi hunkitu eta garai zehatzik ez duen klasikoa. Intxaur hauskailua Gabonetako klasiko bat da, bikaina gaztetxoentzat zein helduentzat.
29
EUSKAL DANTZAK ETA BERTSOLARIAK “Herritmo” Oreka TX, Kukai eta Kalakan konpainiek antolatutako ikuskizun honetan dantza, musika, kantua eta herri kirolak uztartu dituzte. Herri kirolen mugimenduak koreografia bihurtu dira, eta baserrietako lanabesak, berriz, musika sortzeko erabiltzen dituzte. Data: abenduaren 11n Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 20:00etan Bertsolari Txapelketa Nagusia 2013 Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiaren XVI. edizioa da ahozko euskal tradizio honen hitzordu handia, errimatuz eta aurretiaz finkatutako metrikan bat-batean sortutako bertsoekin bertsolariak estilo eta originaltasun aldetik lehiatzean datzana. Data: abenduaren 15ean Lekua: Bilbao Exhibition Centre BEC! Ordua: 11:00etan
ANTZERKIA, MUSIKALAK eta ZIRKUA Hécuba Concha Velasco aktorea da Hekuba, mendekuaren tragediatzat ezagutzen den Euripidesen obra klasiko honetan. Lekua: Arriaga antzokia Datak eta ordutegia: Abenduaren 4an, 5ean eta 6an, 20:00etan Abenduaren 7an, 18:30ean eta 21:30ean Abenduaren 8an, 19:00etan Jamming Ikuskizun “bakana eta errepikaezina”, inprobisazioan oinarritua, zeinean “ikusleak hautatzen baitu istorioa”. Lekua: Campos Elíseos antzokia Datak eta ordutegia: Abenduaren 5ean, 20:30ean Abenduaren 27an eta 28an, 21:00etan Urtarrilaren 3an eta 4an, 21:00etan #QueNoNosFrujanLaFiesta David Guaporen bakarrizketa hau apustu segurua da: umoreak, musikak eta inprobisazioak bat egiten dute ikusle mota guztientzako ikuskizun paregabe batean. Lekua: Campos Elíseos antzokia Datak eta ordutegia: Abenduaren 6an, 20:00etan Abenduaren 7an, 20:00etan eta 22:30ean
DANTZA plazetan 2013 PROGRAMA Bilbon tradiziorik handiena duten kultur programetarikoa da. Euskal folklorea sustatzea du helburu, eta horretarako erromeriak, dantza erakustaldiak eta kalejirak egiten dira. Beti Jai Alai Data: abenduaren 24an Lekua: Aita Donosti plaza Ordua: 19:00etan Salbatzaile Dantza Taldea Data: Abenduaren 28an Lekua: Santiago plaza Ordua: 20:00etan Ondalan Data: abenduaren 31n Lekua: Luzarra plaza (Deustua) Ordua: 11:30ean 30
Que me aspen Abenduaren 14an, 20:30ean eta 22:30ean Joaquín Reyesek aurkezten du ikuskizun hau, kultuko umore absurdoaren erregea bera komikoen azken belaunaldian. Arrapaladako hitzen, bitxikerien eta zentzugabekerien zaparrada eutsiezinak ikusle guztiak liluratuko ditu. Data: abenduaren 14an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 20:30/22:30 El alma de la melodía: La magia de los grandes musicales “El alma de la melodía” ikuskizunak ororen gainetik gorazarre egiten die musikari eta Broadwayko edo West Endeko musikal
handiei. Beste era batera hurbiltzen dizkigu generoko klasiko handiak: “Chicago”, “West Side Story”, “Cats”, “Evita”, “The Sound of Music”, “Cabaret”, “Fiddler on the Roof” edo “The Rocky Horror Picture Show”. Lekua: Arriaga antzokia Datak eta ordutegia: abenduaren 13an eta 14an, 20:00etan Abenduaren 15ean, 19:00etan
na, baliagarriena, beharrezkoena eta dibertigarriena idatzi zuen emakumearena. Datak: abenduaren 20an eta 21ean Lekua: Arriaga antzokia Ordua: 20:00etan Algo de mi Camilo Sesto kantari ospetsuaren bizitzan eta musikan oinarritutako musikala.
Loop
Data: abenduaren 21ean Lekua: Euskalduna Jauregia Emakumezko komiko bikote batek varieOrdua: 20:00etan té eta sketch berritzaileen errepertorioa eskaintzen digu, eurek hautaturikoak eta Noites de retranca ikuskizun genero honetako hainbat estiloGaliziar ironia finez betetako umore gaua, ren nahasketatik sortuak. nazioartean ezagunak diren Carlos Blanco Data: abenduaren 18an eta Quico Cadaval artisten eskutik. Lekua: Arriaga antzokia Data: abenduaren 21ean Ordua: 20:00etan Lekua: Campos Elíseos antzokia Teleskopika: “Buenos tiempos” Ordua: 22:30ean Data: abenduaren 20an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:30ean El Diccionario Abenduaren 20an eta 21ean, 20:00etan
El Mago de Oz Pozez, fantasiaz, musikaz eta magiaz gainezka datorren muntaketa zoragarria. Dagoeneko 400.000tik gora lagunek ikusi dute. Familia ikuskizunik onenarentzako 2012ko Rojas Saria jaso du.
Vicky Peña aktoreak María Molinerren biData: abenduaren 23an zitza erakusten digu, bere etxean bakarrik, Lekua: Euskalduna Jauregia bere eskuz, gaztelaniaren hiztegirik osoeOrdutegia: 17:00/19:00 31
A divertirse
ere entzuleei zirrara eragingo die euren bizitasun eta espiritualtasun nahasketa CantaJuego taldearen azken ikuskizuna horrek, funk eta blues erritmoekin onduak. da. Kanta berriak, pertsonaia berriak eta ametsez, erritmoz eta familiako guztiek Data: urtarrilaren 2an ondo pasatzeko beste hainbat gauzaz be- Lekua: Euskalduna Jauregia, A-1 aretoa tetako istorioa. Ordua: 20:00etan Data: abenduaren 26an Lekua: Euskalduna Jauregia Ordutegia: 16:30/19:00
Koruko Mutilak
Lekua: Arriaga antzokia Datak eta ordutegia: Abenduaren 26an, 19:00etan Abenduren 27an eta 28an, 17:00etan eta 20:00etan Abenduaren 29an, 18:00etan
Golulá
Badatoz berriro “Koruko Mutilak” Euskalduna Jauregira. Europako ahots zurien taldeGerónimo Stilton: El Musical del Reino rik onenetarikoa osatzen dute. Euren emade la Fantasía naldian betiko lan arrakastatsuak eskainiko dizkigute, baita nazioartean ospetsu bihurKazetaria eta Karraskarien Egunkariko tu zituen filmekoak eta The Beatlesen kanta zuzendaria den sagu ospetsuari esker, ezagunak ere. ikusleek mundu fantastiko bat aurkituko dute, non ametsek, magiak, musikak eta Data: urtarrilaren 2an irudimenak istorio liluragarri baten haria Lekua: Euskalduna Jauregia osatzen baitute. Ordua: 20:00etan
Umeentzako antzerkia. Hansel eta Gretel Egunak: 2013ko abenduaren 29a eta 30a Lekua: BBK ARETOA Ordua: 17:00 Missisipi Gospel Choir
“Golulá” ikuskizunean Lara izeneko neskato harro eta ipurterrearen eta bere lagun Bunkaren istorioa kontatzen da. Bunka gorila bat da, inozoa eta on hutsa, eta Golulá herrian dagoen hodei bakarra zaintzeko ardura dauka. Data: abenduaren 26an eta 27an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 17:00etan ...en tercer grado, un musical para morirse
Musika beltzaren ahots handiak proposa- Beste urte batez, Gordon jauna bere urmen eraberritu batekin itzuli dira eta berriro tebetetze eguneko afarian dago, senide 32
dirudun eta lagun bohemioek inguratuta. Halako batean norbait hiltzen da arrazoirik gabe, inolako azalpenik gabe, eta horrek pentsarazten du hirugarren graduko hilketa bat egin dela… Lekua: Campos Elíseos antzokia Datak eta ordutegia: Abenduaren 26an, 20:00etan Abenduaren 27an, 20:00etan eta 22:30ean
Altxorraren Uhartea: Musikala Klasiko unibertsal honen egokitzapen musikala. Horretan, Jim Hawkins gaztea abentura zoragarri batean murgilduko da, Billy Huesos marinel misteriotsua “Almirantearen Tabernara” iristen denean kondairazko altxor baten maparekin. Data: abenduaren 30ean Lekua: Campos Elíseos Antzokia Ordua: 17:00etan eta 19:30ean
Moncho Borrajo: “Yo, Quevedo”
Txirri, Mirri eta Txiribiton “Terapia”
Moncho Borrajok Yo, Quevedo lana aurkezten du. Beste urrats bat bere ibilbidean, berrogei urtez ikuskizunaren munduan egon eta gero. Ikusleek Quevedoren eskatologiaz eta inprobisazioaren graziaz gozatu ahal izango dute, Espainiako Urrezko Mendearen estiloan.
Txirri, Mirri eta Txiribitonek nagusien eta txikien barrea eragingo dute, gai hau oinarri hartuta: hainbat gauza egiteko gai gara ongizatea bilatzeko, baina, izatez, ongizate hori hurbil eta erraz daukagu, barrea delako zoriontasunaren giltza.
Data: abenduaren 28an eta 29an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 20:00 Los Lunnis kohete musikalean
Data: urtarrilaren 2an eta 3an Lekua: Campos Elíseos Antzokia Ordua: 12:00etan eta 17:00etan Ilustres Ignorantes World Tour
Juan “D” eta Beatriz Lunnis-en bila doaz Lunalunera-ra, Kohete Musikalarekin, galaxietatik ibiltzeko espazioan zehar, guztien artean zoragarriena den planeta aurkitzeko.
Ilustres ignorantes eztabaida bat da, eta horren helburua da, umorea oinarri hartuta, jakintzaren hainbat arlo argitzea, Javier Coronas, Javier Cansado eta Pepe Colubi-ren eskutik.
Data: abenduaren 29an Lekua: Campos Elíseos antzokia Ordua: 12:00etan eta 16:30ean
Data: urtarrilaren 4an. Lekua: Campos Elíseos Antzokia Ordua: 20:00
33
TXOTXONGILOAK Istorioak ereiten
Renato Carolini-ren zirku txikia Munduko zirkurik txikienaren jabe eta zuzendariak aurkeztutako Zirkuaren mundu zoragarria. Txotxongilo Igandeak zikloaren barruko emanaldia.
Lan hau Txotxongilo Igandeak zikloaren Data: Abenduaren 15ean parte da. Horren helburua da txotxongiloen Lekua: Campos Elíseos Antzokia mundu zoragarria haurrengana (3 urtetik Ordua: 12:30 /17:30 gorakoengana) eta familiengana hurbiltzea. Horren bidez, arte eszenikoekiko zaletaGabonetako abentura suna piztu nahi da. Data: Abenduaren 8an Lekua: Campos Elíseos Antzokia Ordua: 12:30 /17:30
Erregea eta bere alaba printzesa bizi diren gazteluan jaia da nagusi, Bizarzuri ohorezko gonbidatua izango delako Gabon hauetan. Lan hau Txotxongilo Igandeak zikloaren parte da, 3 urtetik gorako haurrentzat. Data: abenduaren 22an Lekua: Campos Elíseos Antzokia Ordua: 12:30 /17:30
34
KIROLAK
Bilbao Basket
Beste kirol-ekitaldi batzuk
Miribillako Kirol Jauregia
Areetatik Bilborako XIX. Lasterketa Abenduaren 29an
Bilbao Basket - Tuenti Móvil Estudiantes Informazio gehiago: Abenduaren 7an. (19:15ean) Bilbao Basket – Oldenburg data baieztatzeko dago
www.eventosbhm.com
Bilbao Basket – Laboral Kutxa Abenduaren 22an, 12:00etan Partiduei buruzko informazio gehiago, helbide honetan:
***Liburuxka honetako jarduera guztiek izan ditzakete aldaketak***
www.bilbaobasket.biz
35
KOTILIOIAK ETA GAUA BILBON ilboko zeruak urdin ilun kolorea hartu du, Guggenheim museoaren itzal bihurgunetsuak hazten hasten dira, eta hirian erritmo berri bat markatzen dute. Arratsaldean Bilbon kopa ederrez, kafearen usainaz, pintxoez eta txikitoez goza daiteke. Gozatu elkarrizketaz, gastronomiaz, zuzeneko musikarekin, egin dantza, mugi zaitez Bilboko gauean. Gustu guztietarako giroak eta eremuak aurkituko dituzu. Probatu gure Gin Tonic ezagunak. Trago hauen prestakuntza arte bat da benetan, eta ikuskizun ederra behatzen duenarentzat. Konbinaziorik sofistikatu eta berritzaileenek liluratu egingo zaituzte. Gozatu bergamota, lima, erregaliz... usainez, ondo pasa eta gozatu zentzumenetarako opari honekin. Eta, Gabonetan, ez galdu hotel eta jatetxerik garrantzitsuenek, tabernek eta diskoteken Bilbo Zoriontsu ahaztezina handitasunez ospatzeko prestatu dituzten kotiloiez! Esteka interesgarriak. www.gintonicbilbao.com
36
Zubi Esekia, hondartzak eta labarrak Metroan. Bilboko hirigunetik irtenez gero, Getxoko edo Sopelako hondartzetara joan daiteke atseden hartzera edo surfean aritzera, labarretan paseoak egin daitezke edo Zubi Eskia (Unescoko Munduko Ondarea). (20 min.).
BIZKAIA Bizkaiak Bilbo du hiriburu, eskaintza modernoa eta berritzailea duen lurralde bat da, izaera berezikoa, eta orotariko bisitarien beharrak asetzeko dago diseinatuta.
Urdaibai eta Gernika. Urdaibaiko Biosferaren Erreserba aparteko toki bat da, eta, bertan, gizakiak itsaso, hondartza eta mendien paisaia bikainaren oreka errespetatu du. Gernika euskal herritarren hiri sinboloa da, herrialdearen eskubide eta askatasun historikoen oinarri eta Picassok duela 75 urte giza sarraskia salatzeko margolan batean irudikatu zuen bonbardaketaren biktima. (40 min.).
Urkiolako eta Gorbeiako Parke Naturalak. Urkiolako Parke Naturaleko erliebe karstikoan pago eta haritz basoak daude ezkutatuta, paisaia malkartsuen artean. Inguruan, Durangoko eta Elorrioko hirigune historikoetan ondare kulturalaz gozatzeko aukera dago. Gorbeia da Bizkaiko mendirik garaiena, eta mendi-ibilien erreferentzia da lurralde honetan. (40 min.).
Enkarterriak. Bizkaiko mendebaldean dagoen Enkarterrien eremuak natura eta Balmaseda bezalako edertasun handia duten herriak bateratzen ditu.(30 min). Karrantza Haranak altxor geologikoak gordetzen ditu, hala nola Pozalagua Haitzuloak, duela gutxi Repsol gidaren “Espainiako txokorik onena� izeneko saria jaso dutenak. Horrez gain,familiarentzako planak ere badaude, besteak beste, animalien zaintzarako Karpin Abentura parkea.
Markina, Lekeitio eta Ondarroa. LeaArtibai Bizkaiko ekialdeko azken eskualdea da. Bere kostaldean oso herri arrantzale politak daude, esaterako, Lekeitio eta Ondarroa. Markina, zesta-puntaren sorterria, herri ederra da benetan. (45 min.). 37
GABON KANTAK OLENTZERO Olentzero joan zaigu mendira lanera intentzioarekin ikatz egitera. Aditu duenian Jesus jaio dela lasterka etorri da berri ona ematera. Horra! Horra! Gure Olentzero! Pipa hortzetan duela eserita dago kapoiak ere baditu
arraultzatxuakin bihar meriendatzeko botila ardoakin. Inolaz ezin dugu Olentzero ase bakarrik jan dizkigu hamar txerri gazte. Saiheski ta solomo makina bat este Jesus jaio da eta alaitu zaitezte. Horra! Horra!...
HORRA MARI DOMINGI
38
Horra Mari Domingi begira horri gurekin nahi duela Belena etorri.
Hatoz, goazen, adora dezagun Belenen jaio den haur eder hori haur eder hori
Gurekin nahi baduzu Belena etorri atera beharko duzu gona zahar hori.
Irrintzi eta poza algara beti hori behar di単agu guk elkarrekin.
Hatoz! Hatoz! zure bila nenbilen ni. Hatoz! Hatoz! zure bila nenbilen ni.
Pozez adora dezagun Jesus haur hori berak eman dezagun gaur zorionik.
ESKERRAK: Bizkaiko Foru Aldundiari, Euskal Museoari, Bilbao Mendi Film Festivali, Aitor Elizegiri eta gida turistiko hayu egiten lagundu duten kultura-instituzio, elkarte eta erakunde guztiei.
39
tel: 94 479 57 60 www.bilbao.net/bilbaoturismo www.navidadenbilbao.com
40