uitgave van bkkc Land Kunst Krant
noord-brabant Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
kunstland watermerk landart biennale Land Kunst Krant
woeste stilte
dagboek
land kaart
ontsnappingsroute
met bijdragen Land Kunst Krant van a.l. snijders, verbeke foundation, 2018eindhoven | brabant, van goghhuis, euro land art www.landkunst.nl 1 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Redactioneel Land Kunst Krant Land Kunst Krant
V
oor u ligt de Land Kunst Krant 2013. De eerste in haar soort. Een krant waarin we zo veel mogelijk initiatieven bij elkaar brengen en aankondigen, zodat u kunt lezen over de Landkunstwerken, tentoonstellingen en bijzondere evenementen die u dit seizoen kunt gaan bezoeken; op de hei, in de bossen, aan de waterkant, bij de boer, op landgoederen en in kastelen. Allemaal in NoordLand Kunst Krant Brabant. Landkunst brengt land, stad, natuur, erfgoed, cultuurhistorie en hedendaagse kunst samen. Op eigentijdse en historische ontmoetingsplekken, op plaatsen waar bewoners en bezoekers, recreanten en passanten samenkomen.
Land Kunst Krant
De nummers en letters bij de artikelen en in de agenda verwijzen naar de locatiegegevens Kunst op paginaLand 10 en 11.Krant
*
Kunstenaars krijgen de mogelijkheid te reageren op de genius loci, de geest van de plek. Of u nu van beeldende kunst, literatuur, dans, film of muziek houdt, er is genoeg te beleven in 2013. Bkkc — brabants kenniscentrum kunst en cultuur — organiseert, coördineert en verzamelt. We laten zien wat er zich op het gebied van Landkunst in deze provincie afspeelt. En dat is veel, heel veel. We werken samen met veel verschillende partners, die we allemaal een plek in deze krant hebben willen geven. U leest hun bijdragen over buitenexposities, kunstroutes, nieuwe kunstwerken en plannen voor de toekomst. Zo krijgt u een inkijk in het leven van een kunstenaar die verbleef in het Atelier Roland Holst op de Buisse Heide, leest u over een ontsnappingsroute als de stad u te veel wordt, kunt u gaan picknicken op een bijzondere ontmoetingsplek en krijgt u een voorproefje van het vernieuwde Biesbosch Museum in Werkendam. We organiseren de Landkunstprojecten al heel wat jaren. U leest in deze krant over nieuwe, tijdelijke projecten die op stapel staan en u vindt een overzicht van permanente Landkunstwerken die al eerder werden gerealiseerd. Omdat het veel kunstwerken zijn, moesten we
kiezen. Dat betekent dat alleen de werken die een directe verbinding met landschap en natuur hebben een plek in deze krant kregen. Wilt u meer informatie over deze en andere werken en wilt u op de hoogte blijven van het laatste Landkunstnieuws? Kijk dan op de websites van Landkunst en bkkc. In deze krant vindt u inhoudelijke en praktische informatie over de projecten en kunstwerken. De Land Kaart in het hart van de krant biedt een uitgebreid overzicht, zodat u in één oogopslag kunt zien waar u naartoe kunt. In het najaar presenteren we — traditiegetrouw — de publicatie Land en Kunst 2013. Van verschillende projecten die in deze krant worden aangekondigd laten we dan het resultaat zien. En wie weet... Mocht Eindhoven | Brabant over een paar maanden gekozen worden als Culturele Hoofdstad in 2018, dan kunnen we nog veel meer mooie Landkunstprojecten in onze provincie realiseren. We nodigen u graag uit om alle bijzondere Landkunstplekken te komen bezoeken.
Ontsnappingsroute, Martijn Engelbregt
Bossche Broek,
Land Kunst Krant ‘s-Hertogenbosch
Provincie Noord-Brabant, gemeente ’s-Hertogenbosch, CBK ’s-Hertogenbosch, Staatsbosbeheer, Waterschap De Dommel, bkkc
Land Kunst Krant Voorjaar 2013
Bent u toe aan een onderbreking van uw drukke stadse leven? De Ontsnappingsroute van Martijn Engelbregt wijst u eenvoudig de weg. Tot de verbeelding sprekende namen van dieren en planten duiken op in het straatbeeld van ’s-Hertogenbosch als eenwoordige gedichten. Ze staan op borden die, als u ze volgt, u de stad uit geleiden. Weg van het beton en het asfalt, langs het Bossche Broek en voorbij de A2 duikt u zo Het Groene Woud in. Uw vondsten (dier- en plantensoorten) kunt u met uw smartphone direct melden op de website.
Redactie Chantal Geuze Véronique Hoedemakers Erik Luermans Mieke Prinse
Land Kunst Krant Grafisch ontwerp Steffen Maas, Rotterdam Drukwerk Dijkman Offset, Diemen Advertentiewerving Joyce Dunki Jacobs Foto’s Cover: Bureau KD Diego Sindbert, Zonder titel (Landkunst 2012)
Land Kunst Krant Daar waar geen fotograaf wordt benoemd: partners en bkkc
Land Kunst Krant 2013 is een uitgave van bkkc, Tilburg Juni 2013, oplage 8500 www.landkunst.nl www.kunstroutesbrabant.nl www.bkkc.nl Organisatie bkkc Chantal Geuze, communicatie en marketing
Land Kunst Krant
Erik Luermans, advies
mieke prinse bkkc Juni 2013
Ontsnappingsroute | martijn engelbregt
colofon
Mieke Prinse, projectleiding
1
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Meer informatie is te vinden op www.landkunst.nl en www.ontsnappingsroute.nl
2 Land Kunst Krant
Woeste Stilte | carmela bogman
a.l. snijders
3
writer in residence
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Foto: Steffen Maas
Lang geleden was het Bossche Broek een woeste plek waar gevochten en gestreden werd. Woeste Stilte gaat uit van deze genius loci, de ziel van de plek. Het werk maakt deel uit van een ingreep die verbonden is aan het inrichtingsplan ecologische verbindingszone, dat de gemeente hier uitvoert. Vanaf het uitkijkpunt beleeft u de schoonheid van het natuurgebied en de stad.
Woeste Stilte, Carmela Bogman
Entree Bossche Broek bij Vught, fietspad Sterrenboschweg
Gemeente ’s-Hertogenbosch, bkkc
Voorjaar 2013
Kunstland Land Kunst Krant
marcel van ool staatsbosbeheer
E
agnes denes, wheatfield – a confrontation
En troep trekt nu eenmaal troep aan. Zouden alle protesten geholpen hebben? Ik zie de laatste jaren twee bewegingen waar ik blij van word: goede kunst zoekt (weer) het land op en stedelingen ‘vergroenen’ hun stad. Zouden de twee nog meer op elkaar gaan lijken dan? Ik denk het wel. Het grote landschappelijke contrast is dan niet meer zozeer tussen stad en boerenland, die twee zullen meer vervloeien. Maar tussen dat gebied, waar de menselijke invloed heel duidelijk is, en de nieuwe wildernissen waar we de natuur haar gang laten gaan. Dat gaat niet in
Foto: ©Agnes Denes, Courtesy Leslie Tonkonow Artworks+Projects, New York
een keer. Er is nog steeds herkenbaar Brabants platteland. Landkunst brengt geweldige kunst naar dat platteland, maar gewoon als ideetje: zou er niet ook wat land naar de stad kunnen? Kunstland, zeg maar. Ter inspiratie, een van de mooiste kunstwerken die ik ken, het was er maar een half jaar: Wheatfield, a Confrontation van Agnes Denes uit 1982. Het bestond uit bijna een hectare aan koren dat ze zaaide en oogstte op Manhattan, vlak bij het WTC. Iets van die kwaliteit. In Brabant. Ja!
In de haak
I
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl
euwenlang was het verschil tussen stad en land glashelder. Vaak was er zelfs sprake van een harde grens: de stadsmuur. Meestal is die in de negentiende eeuw geslecht of opgenomen in een fraai landschappelijk aangelegd wandelpark. Daarmee vervaagde een grens wel een beetLand Kunst Krant je, maar niemand hoefde te twijfelen of hij zich in het agrarisch productielandschap en de natuur van het buitengebied bevond, of in de stad. Hoever de steden ook uitbreidden, hoe industrieel het karakter van de landbouw ook na de Tweede Wereldoorlog werd, er was altijd sprake van twee gescheiden domeinen. Totdat in de jaren negentig van de vorige Land eeuw ineens de eerste Kunst Krant geluiden kwamen: wat is er met Nederland gebeurd? Zijn we één grote landstad geworden? Of één groot stedenland? Echt overal kon je ineens gebieden aanwijzen waar het niet zo duidelijk van is, wát het nou eigenlijk is. Stad of land? Zo tussen Joure en Drachten, Sittard en Geleen, Breda en Tilburg... Vaak waren de veranderingen negatief: zonder enig van de Landbesef Kunst Krant omgeving was er maar wat neergezet.
Land Kunst Krant
k ben nog maar een uur in Land Kunst Hoeve Krant als er de Angora twee mannen en twee vrouwen op het pad staan. Een van de mannen vraagt of hij me een vraag mag stellen. Ik zeg ja, hij stelt de vraag. Hij zegt: ‘Henriette Roland Holst was erg rijk en communist. Dat is niet in de haak. Kunt u me dat uitleggen?’ Ik zeg: ‘U bent een blanke Land Kunst man, geboren in Krant een welvarend land, u bent protestant of katholiek – dat is uw pakket, daar moet u het mee doen. Als u in Teheran of Tel Aviv geboren was, waarom niet?, zou uw lot anders geweest zijn. Henriette Roland Holst werd geboren in een rijk milieu, ze erfde een landgoed van 199 hectare, samen met haar broer, ongedeeld bezit. Ze ontmoette Land Kunst Krant kunstenaars en intellectuelen, ze werd beïnvloed en dacht na, ze werd socialist. Ze deed mee, haar ontwikkeling stopte niet, ze werd communist. Ten slotte werd ze religieus-socialistisch. Ze was sober, ze vond dat bezit niet paste bij religieus-socialisme, maar het landgoed was niet alleen van haar, haar broer en haar man Land Kunst Krant Toen hadden ook opvattingen. ze alleen was achtergebleven, de dood, u kent hem, gaf ze haar bezit dadelijk weg. Niet aan cynische multinationals als de Shell of het Vaticaan, maar aan Natuurmonumenten. Dat is in de haak. U lijkt me geen teleurgestelde communist, uw vraag lijkt me meer iets van een Land Kunst Krant broeierige Telegraaf-lezer. Voor de volledigheid, als het u interesseert, ik ben geen idealist en ik ben nergens lid van. landkunst op de oude buisse heide 2012
3 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
atelier roland holst
Land Kunst Krant
Vincent van Gogh kwam in zijn jeugd regelmatig wandelen in de bossen en op de heide. De inspiratie die de Oude Buisse Heide hem bood zien we terug in zijn latere schilderijen. Het echtpaar Henriette en Richard Holst LandRoland Kunst Krant maakten er aan het begin van de twintigste eeuw een artistieke buitenplaats van. Ze ontvingen er tal van gasten uit de wereld van de politiek, kunst en literatuur.
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
a
Landkunst op de Oude Buisse Heide
Land Kunst Krant
vincent van goghhuis
d
e aantrekkingskracht van het landgoed op natuur- en cultuurliefhebbers is nu nog even sterk als toen. De Herenkamer, de Angorahoeve en het atelier Roland Holst zijn in oude glorie hersteld. Natuurmonumenten zorgt voor behoud en herstel van het natuurgebied en beschermt de dierenpopulatie. Van zonsopkomst tot zonsondergang wordt het landgoed Land Kunst Krant opengesteld voor wandelaars. Er zijn
verschillende routes uitgezet, waaronder de Gedichtenroute van Henriette Roland Holst. Langs deze Gedichtenroute organiseren het Vincent van GoghHuis, Erfgoed Brabant en bkkc in 2013 voor de tweede maal de manifestatie Landkunst op de Oude Buisse Heide. Kunstenaars en schrijvers maken de heide dan opnieuw tot hun artistieke domein.
De historie van deze bijzondere buitenplaats biedt volop inspiratie. Daarom verblijven kunstenaars en schrijvers graag een periode als artist-in-residence in het atelier Roland Holst en in de Angorahoeve, waar Henriette Roland Holst veel van haar teksten heeft geschreven. Vervolgens maken de kunstenaars en schrijvers objecten die tijdelijk langs de gedichtenroute worden geplaatst.
deelnemende kunstenaars Thomas Bakker, Koen Broucke, Denise Collignon, Femke Dekkers, Simon Kentgens, Lobke Burgers, Lucia Luptáková Land Kunst Krant
deelnemende schrijvers Minke Douwesz, Daphne Huisden
vincent van goghhuis Het Vincent van GoghHuis is een levend kunstcentrum op de geboortegrond van een van de beroemdste kunstenaars uit de geschiedenis. Geen klassiek museum, maar een actieve
de angorahoeve Land Kunst Krant
belevingswereld, voor zowel kunstliefhebber als toerist. Met een prikkelende presentatie over het leven en werk van Vincent van Gogh. De vaste presentatie Vincent van Gogh – De wortels van een meester staat op zichzelf, maar vormt ook een opmaat voor de wisseltentoonstellingen. Het programma richt zich op kunste-
Land Kunst Krant
naars van de 20e en 21e eeuw die zich lieten of laten inspireren door Vincent van Gogh. Op een steenworp afstand van het Vincent van GoghHuis staat de gerestaureerde kosterswoning uit de tijd van Van Gogh. Hier is een galerie gevestigd en ernaast staat een nieuw gastatelier waar kunstenaars uit binnen- en buitenland werken ‘in de geest van Van Gogh’. De resultaten daarvan worden in het Vincent van GoghHuis gepresenteerd.
richard en henriette roland holst
www.vangoghhuis.com
richard en henriette roland holst Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
landkunst op de oude buisse heide Lucia Luptáková, Meanwhile in the woods...
4 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
17.4.2013
in april 2013 verbleef koen broucke op de Het verlangen alles Kunst Krant oude buisseLand heide, als nieuw, als nieuw te zien. artist in residence. op Geen associaties meer verzoek hield hij een maken, geen herinnerindagboek bij. gen. Het is een zwaar en
20.4.2013
Dit moment: de warmte van de zon, de visuele dronkenschap van verte, de onnoemelijke variëteit en ruimtelijkheid in wreed pak dat je meede vogelzang, de friste draagt, al die associaties van de lucht op mijn die meteen opduiken bij huid en tot diep in mijn nieuwe zichten en ontlongen. Dit moment. (…) moetingen. De grote parel of druppel in de uitsparing in het rieten dak boven de Land Kunst Krant deur met amber glaasjes. De traan van Richard? Het zou ook een clitoris kunnen zijn. En het huisje een vrouwelijk geslachtsorgaan. Ik slaap in een baarmoeder.
Fragmenten
Dagboek van een kunstenaar Land Kunst Krant
koen broucke
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
21.4.2013
22.4.2013
25.4.2013
wandeling 4 Naar het graf van Jean Jacques Rousseau, het Stekven (waar ik een zwerm onstuimige grauwe ganzen gadesla) en nog eens de westelijke lus van het Henriette Roland Holst pad. Jammer dat verschillende paden die op de wandelkaart staan ondertussen zijn overwoekerd met bramen of ingesloten in weiland met prikkeldraad eromheen. De gememoriseerde verkortingen gaan zo niet door. (…)
Een witte vlek helemaal aan het einde van het wegje naar het huis wordt — omdat ze beweegt, langzaam dichter komt en vorm aanneemt — een witte poes met rossige spikkels, aandachtig speurend naar een prooi in de berm.
wandeling 12 Vannacht vruchteloze “Overpeinzingen van pogingen ondernomen een bramenzoeker” om het atelier in het Ik verdiep me in het eslicht van de volle maan capisme in de verstilling te fotograferen (mijn en de schoonheid van de statief thuis vergeten). natuur van Richard Ro- Ik sla het beeld op in land Holst (herken me- Landmijn Kunstgeheugen Krant en zal zelf) en als afgeleide zijn het later schilderen. liefde voor zijn honden: Bles, Fok, Does, Teddy, Het is stiller dan gisteBruintje en Zwartje. Ik rennacht: in de verte maak een videostill uit klonk de luide en beveri‘Gainsbourg, Vie Héroige “hoe oe “ van de que’ waarin hij zijn bul- bosuil (op ongeveer de terriër betreurt. plek waar elke avond bij Lucien, même les filles schemering de reeën uit n’ont pas pleuré autant het bos kwamen) en que toi pour ce chien. Tu dichterbij het hogere pleures plus pour ce ‘kieuw kieuw’ van de chien que pour ton pau- steenuiltjes. Land Kunst Krant vre papa.
wandeling 6 wandeling 2 Het Kerkepad (…) Op het einde van Bij mijn vertrek roept de de zanderige weg (mijn boerin het vee bij elkaar spellingcorrector maakt in de weide. Mijn verhiervan: op het zondeval schijning leidt de dieren zanderige weg?) ligt de af en ze lopen terug in heide als beloofd land, mijn richting en vooral het einde van de wereld richting stal. Zij heft een dat opnieuw een vertrek- lokroep aan: “kot kot kopunt is. Laat mij duizend maa kot”. En inderdaad, maal het einde van deze wanner ik al een stuk weg aflopen, telkens onderweg ben, zie ik aankomen en mij laten vanuit het bos de koeien verrassen door dit belof- terug richting boerin tevolle vergezicht. stappen. Onder het steeds verder verwijderend “kot kot komaa kot” zet ik mijn wandeling verder en herinner mij hetzelfde pad in de winter. Het bos nog vol koude, sneeuw en ijs. De oversteekjes van o.a. de Turfvaart gevaarlijk glad. Twee buizerds vlogen laag over. In de verte het gekras van kraaien. Het bos was verder stil. Nu gonst het van de jubelzang van vogels. En daar zijn de eerste vlinders: een koolwitje, een citroenvlinder... (…)
Lucien, zelfs de meisjes hebben niet zoveel geweend voor de hond als jij. Je weent meer voor die hond dan voor je arme papa.
26.4.2013
Een volledig landschap in een oude opengespleten wilg: hondsdraf, brandnetels, mos en kamperfoelie... Alles bevat de wereld, de wereld bevat alles.
En verder Brigitte Bardot (Laetitia Casta): “O mon amour, va au piano et écris-moi la plus belle Land Kunst Krant chanson d’amour.” Ik voel mij aangesproken en zal mijn best doen.
‘Wij hebben ons te veel op de mieren geïnspireerd en te weinig op de hommels.’ Richard Roland Holst (1932) in: Het Boek van de Buissche Heide, p. 73
Land Kunst Krant
5 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant de kwekerij en l’avventura
F
landlopers – het landschap van de verbeelding Wandelen, kijken,
Waar L’Avventura zich hoofdzakelijk richtte
stilstaan, stil zijn, luisteren, beleven, ontdekken, verwonderen, doorlopen, achterblijven, dwalen en verdwalen.
Kwekerij reeds eerder theatrale wandelingen
op het stedelijk landschap, realiseerde De
C
in het Brabantse buitengebied, bijvoorbeeld
de fabriek Ronald van der Meijs, Play it one more time for me
op uitnodiging van de Zomermanifestatie
la ville fumée. Foto: Peter Cox
Land Kunst Krant
Landkunst 2010. Onder de titel De Boer op Onder de titel Landlopers presenteren De
kwamen theater, dans, beeldende kunst en
Kwekerij en L’Avventura deze zomer op ver-
natuur bij elkaar in een bijzondere totaalbe-
schillende plekken in het Brabantse buiten-
levenis op het schilderachtige platteland van
gebied een theaterwandeling langs verstilde
Esch. In 2012 vond de tweede editie plaats op
tableaus, performances of korte monologen. Land Kunst Krant
het platteland rondom een biologische var-
Verrassende ingrepen, beelden en gebeurte-
kenshouderij in Rosmalen. Het buitengebied
nissen in het landschap grijpen in elkaar en
eist een andere aanpak dan stedelijke loca-
vormen samen een eigenzinnig universum
ties. De natuur is leidend, uitgestrekter, ru-
waarvan de wandelaar deel uitmaakt.
wer, eigenzinniger en vooral onvoorspelbaar. Al deze factoren zijn essentiële medespelers.
De Kwekerij en L’Avventura presenteren al
Het ongedwongen karakter van een actieve
meer dan 10 jaar beeldende voorstellingen
wandeling, het genieten van de buitenruimte
op buitengewone locaties. Sloopwoningen,
en de stilte openen de zintuigen en laten je
het terrein van een oude waterzuivering, een
het landschap op een bijzondere manier be-
fabriekshal of het platteland waren eerder
leven.
het decor voor voorstellingen van De Kwekerij en L’Avventura. In een cross-over Land Kunst Krant van the-
De Kwekerij en L’Avventura worden onder-
ater, dans, videoprojectie, muziek en beel-
steund door de Gemeente Tilburg.
dende kunst wordt elke werkelijkheid
Voor actuele informatie over Landlopers en
aangetast, aangepakt en omgetoverd.
andere activiteiten kijk je op
De poëzie van het landschap is niet slechts
· www.dekwekerij.nl
een omlijsting van de voorstellingen, maar is
· www.lavventura.nl
juist bepalend en sturend. Het duwt de inhoud in onverwachte richtingen en verleidt zowel theatermaker als publiek tot een avontuur waarin met nieuwe ogen gekeken wordt.
Land Kunst Krant
de kwekerij
de fabriek eindhoven De Fabriek is een werkruimte in Eindhoven voor en door kunstenaars waar de werkperiode centraal staat. De organisatie wil het werkproces, het netwerk en de motivatie van kunstenaars zichtbaar maken en geeft hen een podium om nieuw werk te maken en te experimenteren. Een presentatie sluit de werkperiode af. De Fabriek hecht veel waarde aan de autonomie van de kunstenaar en trekt daarom kunstenaars aan die op zoek zijn naar ontwikkeling binnen hun eigen werk. Net als vorig jaar doet De Fabriek ook nu weer mee aan Landkunst. De organisatie zoekt bij Landkunst bewust het spanningsveld op tussen de locatie, de bezoekers en de autonomie van de kunst. Het experiment is belangrijk, maar nieuw is dat de locatie een bepalende factor wordt
binnen de uitvoering van het kunstwerk. Dit jaar nodigt De Fabriek in samenwerking met Staatsbosbeheer een viertal kunstenaars uit. Zij zullen in het Leenderbos werk maken, dat enkele weken te zien zal zijn tijdens een buitenexpositie. Bezoekers worden uitgedaagd om over het buitengebied na te denken. www.defabriekeindhoven.nl
kasteel heeze Omgeven door bossen en weilanden is Kasteel Heeze een oase van rust en cultuur. Het kasteel is nog steeds bewoond, maar is ook te bezichtigen. Bewonder de authentieke 18e eeuwse inrichting. De ijskelder, duiventoren en het overblijfsel van het oude slot Eymerick uit de 13e eeuw maken het kasteel uniek. Land Kunst Krant Bkkc verzorgde in 2012 samen met MU Eindhoven het Wild-C Landkunstprogramma op Kasteel Heeze. Willem Claassen, Tim Hoefnagels, Anita Hrnic en Folke Janssen presenteerden er hun werken. Deze buitenexpositie is de aanleiding voor een nieuwe kunstmanifestatie in het najaar van 2013. Rondleidingen van 1 mei t/m 30 september op zondagmiddag om 14.00 en 15.00 en op woensdagmiddag om 14.00. Groepen op afspraak. Veel wandel- en fietsmogelijkheden Land Kunst Krant in de omgeving. www.kasteelheeze.nl
30
Land Kunst Krant
kasteel geldrop
31
Verscholen achter eeuwenoude bomen ligt Kasteel Geldrop, midden in het centrum van Geldrop. De tuin vormt een romantisch decor voor veel fotoreportages. ‘Kasteelheer’ en kunstenaar LandMatthijs Kunst Krant woonde in 2012 tijdelijk in het kasteel en blies Bosman het landgoed nieuw leven in. In Kasteel Geldrop vinden huwelijksvoltrekkingen plaats, feesten, vergaderingen en er is een expositieruimte voor beeldende kunst. Elke zondag is het kasteel gratis toegankelijk en in juli en augustus dagelijks tussen 14.00 en 17.00 uur (maandag gesloten). Op het landgoed zijn een kinderboerderij en een informatiecentrum van het IVN gevestigd. Voor meer activiteiten kijk op www.kasteelgeldrop.nl Land Kunst Krant
6 Land Kunst Krant
landart biennale in vessem Langs het riviertje de Kleine Beerze in Vessem (gemeente Eersel) wordt van 25 augustus tot en met 15 september de zesde LandArt Biënnale gehouden van de stichting LandArt Initiatief. In die periode zijn zo’n twintig kunstobjecten te zien langs het riviertje, dat door een open, afwisselend landschap stroomt.
landart biennale 2010
Mart Heesakkers, M
De kunstenaars wordt gevraagd zich te laten inspireren door de natuur en door de plek waar het kunstwerk komt te staan. Het thema van deze LandArt Biënnale 2013 is dan ook: ‘Waar ben ik / mapping nature’. De twee trends die tot dit thema hebben geleid zijn globalisering en individualisering. LandArt Initiatief houdt zich sinds 2005 bezig
D
plan uitgevoerd waarmet de organisatie van de beek land art manifestaties enLanddoor Kunst Krant weer het traditionele meanderenwerkt samen met overde verloop heeft. Het is heden, natuurorganisaeen openbaar toeganketies en particuliere lijk wandelgebied. grondeigenaren. Het landschap langs de KleiTijdens de LandArt ne Beerze is eigendom van Natuurmonumenten, Biënnale zijn brochures beschikbaar met een Brabants Landschap en toelichting op de kunstparticulieren. In dit geobjecten. bied, op het grondgebied van de gemeenten Land Kunst Krant Eersel en Oirschot, is de www.landartinitiatief.nl laatste jaren een herstel-
kunststichting sint-oedenrode In 2001 startte de Kunst- F- ORM: Festival – Openstichting het kunstproject bare Ruimte ManifestaSlotjes van Sint- Oetie en het Duizendjarig denrode, 7waarvan3, Woud met een Dommeleen project waarin de oversteek. Vanaf 2015 cultuurhistorische en wordt F- ORM in de vorm landschappelijke kwalivan een triënnale gepreLand Kunst Krant teiten van Sint-Oedenro- senteerd. de tastbaar zijn gemaakt. De drie slotjes (kasteelhet project ‘festival – achtige woningen) zijn openbare ruimte de overgebleven restan- manifestatie’ [f-orm] ten van zeven historische Voor de uitbreiding van slotjes die de kern vorde bestaande collectie men van Sint-Oedenrode, kunst in de openbare de ‘oude vrijheid’ van ruimte ontwikkelde de ongeveer begin dertien- Kunststichting een uniek de eeuw. Ter afronding concept dat de samenvan dit project organihang van de diverse Land Kunst Krant seert de Kunststichting kunstactiviteiten beoogt. in de zomer van 2013 het F- ORM is een project Landkunstfestival dat zich richt op Sint-
kasteel heeswijk Land Kunst Krant
Kasteel Heeswijk ligt even buiten het Brabantse Heeswijk-Dinther. Dit kasteel is rond 1080 ontstaan en in de volgende eeuwen vergroot, verbouwd, vernield, herbouwd en vele malen verfraaid. André, Baron van den Bogaerde van Terbrugge, kocht in 1835 het tamelijk vervallen kasteel en begon grootscheepse herstelwerkzaamheden. Na zijn dood in 1855 gaan de landerijen en de kunstcollectie over op zijn twee zonen Louis en Alberic. Land Kunst Krant Hun testament had in 1895 tot gevolg dat een groot deel van de verzamelingen werd geveild. Ook was testamentair bepaald dat het kasteel 68 jaar onbewoond moest blijven. De laatste adellijke bewoners Willem (†1974), baron van den Bogaerde van Terbrugge, en zijn echtgenote Albertine (†1994), barones van Heeckeren van Kell, woonden in de Voorburcht. Nu is het kasteel ingericht als museum met horecagelegenheid Land Kunst Krant in de keldergewelven, in Brasserie Het Koetshuis en op het terras. De neogotische Wapenzaal wordt gebruikt als trouwzaal en voor culturele activiteiten. De museumwinkel is gevestigd in de Voorburcht. Op het veld rechts van de ingang, de vroegere moestuin, presenteerden Denise Collignon, Maurice Meewisse, Tinka Pittoors en Florian de Visser in 2012 tijdens Open MonumentenLanddeKunst Krant dagen hun Landkunstwerken. www.kasteelheeswijk.nl
29
recreatief heezeleende \ H Kunst Krant volopLandgenieten
kas plek van elmo vermijs (op de foto tijdens Landkunst 2011)
E
is deze zomer opnieuw als podium in gebruik. Foto: Stinkfinger.
Oedenrode met een actief cultureel landschap, de openbare ruimte als unieke presentatieplaats waarin onderzoek, experiment, productie en publieksparticipatie met elkaar verbonden zijn. ‘Het Duizendjarig Woud’ aan de Dommel, ‘Het Kloppend Hart’ in het Groene woud is de ontbrekende schakel in het landschap tussen het Klankenbos aan de Dommel in Neerpelt, het Van Abbe Museum aan de Dommel in Eindhoven en het Stedelijk Museum aan de Dommel in Den Bosch.
inschrijven kan!
kom ook!
Een bezoek aan de gemeente HeezeLeende staat garant voor een gevarieerd aanbod van cultuur, natuur en culinaire heerlijkheden. De gemeente is rijk aan historie en cultuur, zoals kastelen en kerken, galerieën en cultuurfestivals. De schitterende natuur, zoals de Strabrechtse en de Groote Heide, biedt ruimte aan elke vorm van recreatie. Ook zijn er uitstekende restaurants, van eetcafé tot twee sterren. t/m 25 augustus Land Van Kunst17 Krant is er het ongeëvenaarde Cultuurfestival Brabantse Dag en van 12 t/m 27 oktober is er Kunstsmullen, een zintuigen prikkelende symbiose tussen kunst, natuur en gastronomie. www.vvvheeze-leende.nl
ontmoetingsplaats In samenwerking met Euro Land Art en bkkc presenteert de Kunststichting in deze eerste editie van F- ORM de Kas Plek Studio Elmo Vermijs. Dit kunstwerk – dat in 2011 in het weiland bij Zorgboerderij Dommelhoeve aan de Dommel stond – fun-
geert van 13 juli t/m 15 september als podium voor kleinschalige culturele activiteiten. Meer informatie over de programmering en de mogelijkheid om te picknicken in de Kas Plek of een vergadering te organiseren, vindt u op de website van Landkunst.
Land Kunst Krant
www.kunstinsint-oedenrode.nl
landart diessen
G
dertien hectare 2012 Agricola Novus, Atelier van Lieshout, Monument
Land Kunst Krant
dertien hectare 2010 The woods that see and hear, Overtreders W, Schuurschijf
landart diessen 2012
Nick J. Swarth en Sander Neijnens, Spruiten van de aarde
B dertien hectare Land Kunst Krant
Stichting dertien hectare organiseert om het
jaar een tentoonstelling in een regio met een
In het Reuseldal en Turkaabos exposeren voor de zesde maal twintig kunstenaars. Dit in landschappelijk en cultuurhistorisch opzicht interessante gebied treedt tijdelijk als gastheer op om kunst in haar omgeving op te nemen. De vier kilometer lange kunstwandelroute laat werken zien die gemaakt zijn van biobased materiaal, zoals bio-hars en composieten. Deze materialen worden uit plantaardige grondstoffen geproduceerd. In de expositieruimte aan het begin van de kunstroute kunt u kennis maken met deze materialen. Voor kunstenaars is het een uitdaging om met deze nieuwe materialen te werken. Ook voor
kunstenaars die met andere duurzame materialen werken biedt LandArt Diessen toegang. LandArt Diessen trekt een landelijk en zelfs internationaal publiek, in 2012 waren er 12.000 bezoekers. Het Brabants Dagblad schreef over deze editie: ‘Serendipiteit zou perfect passen bij LandArt Diessen, want dit natuurfestival van de verbeelding verleidt de bezoeker om om de paar meter iets te zien of te denken of ervaren wat er eigenlijk niet is of hoort te zijn, iets waardevols te vinden wat je eigenlijk niet zoekt.’ Dit jaar hopen we alle bezoekers weer te verrassen. U bent van harte welkom. De toegang is gratis. www.landartdiessen.nl
rijke landbouwgeschiedenis die volop in ontwikkeling is. Het specifieke karakter van de locatie bij een voormalige varkenshouderij in het buitengebied van Heeswijk is steeds het uitgangspunt voor de exposities. Deze context inspireert de gastcurator en de deelnemende kunstenaars. Veel werken in de tentoonstellingen zijn daarom locatiespecifiek. Elke expositie laat zo een spoor na dat
Land Kunst Krant
voor de locatie behouden blijft.
Voor de tentoonstelling in 2014 verlaat dertien hectare gedeeltelijk bekend terrein en worden de abdij van Berne en het centrum van Heeswijk-Dinther in een route opgenomen. De drie locaties krijgen ieder een eigen accent; ‘de boer, de broeder en de burger’.
www.dertienhectare.nl
7 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Euro Land Art Het Onzichtbare Woud Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
d
it verhaal begint met het land en de stad. Binnen de driehoek Den Bosch – Tilburg – Eindhoven ligt een waardevol agrarisch cultuurlandschap, de Meierij. Maar de tijd staat er niet stil. Mobiliteit, voedselproductie, wonen en bedrijvigheid veranderen. Het waardevolle van natuur, schoon water, en werk Land leefbaarheid Kunst Krant blijven niet vanzelf waardeNvol. Om de natuur in dit gebied te verbinden, om de landbouw, de dorpen en recreatie een plek te geven, én omdat steden niet zonder groen kunnen, is de Meierij omgedoopt tot Het Groene manifest landkunst, editie 2010 Woud. Hoe doen we dat? En wat zijn de toekomstwaarden van dat gebied dat burgemeesters opeens Het Groene Het Groene Woud tot het woord Land- De kunstenaar zal dit soort teksten worst zijn. Die doet en denkt vanuit kunst, zo geïntroduceerd in 2009, om Woud noemen? het hart en persoonlijke overtuigingen. die bijzondere ambitie te benadrukken. We zoeken hier kunst die de plek proeflocatie voor kunstkoeien. Om die vraag naar toekomstwaarden Een groot bouwbord kondigt aan dat onderzoekt: de historie, de mens, de van de plek (mens, natuur, werk) te LandisKunst Krant nodig. natuur. Landkunst is kunst die waarde de koeien in het veld niet echt zijn. onderzoeken nieuw denken Ze liggen stil. Erg stil. Of toch niet? toevoegt. Landkunst werkt voor de Om de waarden van het platteland mensen van de plek. Landkunst maakt De fietser stapt af, en speurt... tot de te beleven op de fiets, wandelend of het onzichtbare van Het Groene Woud herkauwende koe zich verraadt door vanachter het autoraampje kan kunst een wapperende staart. Landkunst? zichtbaar en beleefbaar. Een lastige, ogen openen of emotie en verstand Even verder staat een V-vormig bouwen daarom bruikbare ambitie. prikkelen. Deze gedachte leidde in
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant werk aan De Dommel. Een stevig Overzicht locaties bouwsel dat niet militair maar artistiek Boomkwekerij Eric vd bedoeld is: een Observatorium voor Hurk, Sint-Oedenrode: het maaiveld, een blikversmalling voor Jaap Dirk Tump met Roos grassprieten en kevertjes. Landkunst? Terra Terug in de stad toont het project Camping de Boskant, Varkenshuis dat het opeten van een Oisterwijk: Tim Hoefnagels varken dat je zelf hebt grootgebracht iets anders is dan een karbonaadje in Landgoed Velder, Liempde: een plasticje. Landkunst? Rieneke de Vries
Jofrahoeve, Esch en RosU kunt dit soort kunst in Het Groene Land Kunst Krant malen: Bennie Meek Woud ontdekken. Elke zomer zijn er nieuwe, tijdelijke werken om te bezoeStraten: Eva van Asseldonk ken, naast de meer blijvende kunstwerken. Op vele plekken. Op tien plek- Moerenburg, Tilburg: Sven Roumen ken (boerderijen, woningen, bos, camping) kunt u deelnemen aan wanZorgboederij Dommeldelingen, lezingen of maaltijden. hoeve: Twan Berendse
Land Kunst Krant manifest landkunst, editie 2010
8 Land Kunst Krant
Winery & Herbs, Schijndel: Op 21 en 22 juni 2013 start Landkunst Sophie Gruijters in Het Groene Woud met een conferentie en een land art werkweek. Dat Land Kunst Krant De Kleine Aarde, Boxtel: is de start van het zomerprogramma. Student(en) land art werken Bijzonder is de afsluiting op Zondag en informatie Waterdag op 22 september 2013 te De Vleut, Best: Boukje Boxtel, waarin waterschap De Dommel Hazeleger en Suzan Gijsen en gemeente Boxtel water en kunst verbinden. Het DommelTheater verZie voor adressen locaties zorgt een bijzondere, varende tocht pagina 10. van ‘landkunst’ op De Dommel. Landkunst? Wat maakt het uit: wanneer iets u boeit of raakt, begint de vraag: wat is hier waardevol voor de Land Kunst Krant toekomst? En wordt het Onzichtbare Woud een waardevol Groen Woud. www.eurolandart.nl
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
9 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
1
2
3
4
5
6
7
Land Kunst Krant
Martijn Engelbregt, Ontsnappingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Lucia Luptáková, Martijn Engelbregt, Meanwhile Ontsnappingsroute in the woods... Bossche OudeBroek, Buisse ’s-Hertogenbosch Heide, Achtmaal
CarmelaEngelbregt, Martijn Bogman, Woeste Ontsnappingsroute Stilte Bossche Bossche Broek,Broek, Vught ’s-Hertogenbosch
Willem Claassen, Martijn Engelbregt, HilverkaveOntsnappingsroute ling Hilver,Bossche tussen BiestBroek, ’s-Hertogenbosch Houtakker en Haghorst
Sannah Belzer, Watermerk Vlijmen, Biessertpolder/ A59
Paul de Kort, De Wassende Maan Bandijk, Werkendam
Land Kunst Krant
waar gaan we naar toe?
6
Land Kunst Krant
a
7
9 8
10
26
tijdelijke projecten
Landkunst op de Oude Buisse Heide, Achtmaal
Jeroen Hoogstraten, Panoramatafel Bandijk, Werkendam
BIESBOSCH Land Kunst Krant
b
13
dertien hectare (2014) LandHeeswijk Kunst Krant Meerstraat 22,
c
BREDA
f
TIL De Fabriek en Staatsbosbeheer Leenderbos
27 Land Kunst Krant
d 11
a 2
LandArt Biënnale Langs de Land Krant Kleine Beerze in Kunst Vessem
12
e
Land Kaart Land Kunst Krant
Kas Plek, Elmo Vermijs Langs de Dommel in Sint-Oedenrode
f 28
Kemzeke (B)
Land Kunst Krant
De activiteitenagenda vindt u op de achterpagina. Exacte locaties van (semi)permanente werken vindt u op www.landkunst.nl
De Kwekerij en L’Avventura Tilburg
g
LandArt Diessen Reuseldal en Turkaabos, Diessen
Land Kunst Krant
h
Recreatief Heeze Leende Heeze, Leende
10 Land Kunst Krant
euro land art locaties Land Kunst Krant
Boomkwekerij Eric vd Hurk Liempdseweg 31, Sint-Oedenrode
i
Landschapspark Moerenburg Oisterwijksebaan, Tilburg
n
Camping de Boskant Oirschotsebaan 8a, Oisterwijk
j
Zorgboerderij Dommelhoeve Cathalijnepad 1, Sint-Oedenrode
o
Landgoed Velder Liempde
k
Winery & Herbs Boxtelseweg 23, Schijndel
p
Jofrahoeve, Esch en Rosmalen De Ruiting 4, Esch
l
De Kleine Aarde Het Klaverblad 13, Boxtel
r
m
De Vleut Best
Buurtschap Straten Oirschot
alternatieve locaties 31
s
Kasteel Geldrop Mierloseweg 1, Geldrop
30
Kasteel Heeze Kapelstraat 25, Heeze
29
Kasteel Heeswijk Kasteel 4, Heeswijk Dinther
Land Kunst Krant
8
9
10
11
12
13
14
Land Kunst Krant
Urs Pfannenmüller, Uitkijk op het landschap De Hilweg, Werkendam
Frank Halmans, (Her)huisvesting Polder Pannekoek, Werkendam
Frank Halmans, Rustplaats voor vogels De Hilweg, Werkendam
Auke van der Heide/Jan Wessendorp, De emmer van toen... Binnenbandijk, Bergen op Zoom
Edward Geluk, De Traan 2e Hoogerwaardseweg, Woensdrecht
Marius Boender, De Wachter Oostdijk, Willemstad
Kunst Krant kunstwerken (semi)Landpermanente
15
25
Nienke Korthof, LDD Oude Bosschebaan, Biezenmortel
24
Land Kunst Krant
22
16
Lucas Lenglet, Uitkijktoren rond door recht Boskantseweg, Sint-Oedenrode
Land Kunst Krant
DEN BOSCH
5
Irene Fortuyn, Waterlabyrinth Moerenburg, Tilburg
17
1 3
b 29 Frank Havermans, Observa-
Land Kunst Krant Sint-Oetorium Dommel, denrode
21 l p n
BURG
19
r
o
Land Kunst20 Krant KAMPINA
j
14
18
i 18
e 17 16
Bram Braam: Occupied Spaces Landgoed Velder, Liempde
k s
19 4
m g Kees Wevers, Droomtijd van
Land Kunst Krant Nemerlaer, de raaf Kasteel
23
EINDHOVEN
Kasteellaan 2, Haaren
d
20 31
Land Kunst Krant
Margriet Kemper, In de schaduw van de taal Natuurtheater, Gemullehoekenweg 147, Oisterwijk
30 h
grote peel
c
21 Land Kunst Krant Mariëlle Lapidaire, Het Boomkompas Structuurweg, Schijndel
22
Land Kunst Krant
Willem Claassen, De Maasarm Maasdijk, Keent
28
27
26
Land Kunst Krant
25
Verbeke Foundation Expositie Een halve hond Westakker, Kemzeke Land Kunst(BelKrant heel denken, bkkc, Spoorgie) laan 21, Tilburg
Biesbosch Museum De Hilweg, Werkendam
Kunst aan de Maas, Megen en omgeving
24
Roberto Ruggiu, Intending White Ravenstein
23
Roberto Ruggiu, Project voor de Peelrandbreuk Heiakker, Deurne
11 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
12 Land Kunst Krant
verhalis landkunst helpt verhalen te verbinden
Land Kunst Krant
Een struikelsteen voor Bertram Polak wordt geplaatst bij zijn voormalige woonhuis in Tilburg. In de documentaire Hier was Bertram volgt Verhalis de zoektocht naar het verhaal over zijn
bkkc
arrestatie en transport naar Auschwitz.
Erfgoed is een deel van ieders leven. Stichting Verhalis verzamelt levensverhalen van gewone mensen om ons immateriële erfgoed te ontsluiten voor een groot publiek. Zo geeft Verhalis de geschiedenis een persoonlijk gezicht. “Wij laten ons ontroeren en inspireren door het menselijk (on)vermogen”, zegt Carine van Vugt, een van de oprich-
Kunst Krant 2008 werken de ters van Verhalis. “De Land Sinds makers van Verhalis aan traditionele afbakening deze bijzondere projectussen de sectoren kunst, erfgoed en educa- ten. Zoals Kloosterverhatie bestaat niet voor Ver- len, een uitgebreide serie korte films met halis. De vorm volgt uit persoonlijke herinnerinde inhoud. Momenteel gen van kloosterlingen, ontwikkelen we een Hier was Bertram, een groot project rond de ‘dodendraad’. Een draad documentaire over een onder hoogspanning die Joodse familie uit Tilburg tijdens de Eerste Wereld- en De Leguanen, een inreality game oorlog Nederland en Bel-Land teractieve Kunst Krant gië scheidde. Landkunst over de Tachtigjarige willen we hierbij inzetten Oorlog in Breda. om de verhalen langs de www.verhalis.nl route te verbinden.”
Land Kunst Krant
Iedereen die werk maakt van kunst en cultuur heeft aan bkkc een krachtige en inspirerende partner. Bkkc is een plek waar mensen en ideeën elkaar vinden en versterken. We zijn er voor kunstenaars, kunstinstellingen, overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties. We delen kennis, stimuleren vraag en aanbod, leggen contacten en helLand Kunst Krant pen bij het vinden van financiering.
Makers kunnen bijvoorbeeld meedenken over de fysieke inrichting van de openbare ruimte, het gebruik van de ruimte door bewoners en bezoekers stimuleren, of de identiteit van een regio versterken door storytelling of het verbeelden van immaterieel erfgoed. Met onze Landkunstprojecten vertellen we over de geschiedenis van een plek en denken we mee over veranderingen. Een uitdaging die goed aansluit bij een van onze drie kerntaken: het verbeteren van de kwaliteit van onze We werken aan een hogere omgeomgeving. In deze krant komt u divervingskwaliteit. Want als de openbare ruimte aangenaam is, strijken mensen se voorbeelden tegen van Landkunsten organisaties er voor lange tijd neer. projecten die we zelf initiëren of waar Kunst en cultuur hebben grote invloed we aan meewerken. We zoeken innovatieve manieren op het creëren van zo’n prettig leefom kunst en cultuur dichter bij het en werkklimaat. Bkkc zoekt dan ook publiek te brengen. Met onze app altijd naar kansen om kunstenaars te betrekken bij ruimtelijke ontwikkelingen. en website Kunstroutes Brabant ont-
sluiten we eigentijdse (Land)kunst, cultuur en erfgoed in Brabant op een bijzondere manier. We doen dat door GPS-routes te ontwikkelen in stad en land, voor fietsers en wandelaars, voor de liefhebbers van natuur en cultuur. Ook zijn we het centrum voor informatie en debat over kunst en cultuur in Brabant. Daar waar mensen elkaar ontmoeten is er ruimte om kennis en ervaring te delen, te verrijken en te vernieuwen. Daarom organiseren we in ons pand aan de Spoorlaan in Tilburg onder andere zes exposities per jaar en diverse lezingen, toegankelijk voor iedereen. In onze expositie ‘Een halve hond heel denken’ die vanaf 5 september te zien is, gaan drie kunstenaars aan de slag met natuurlijke materialen. U leest er meer over op pagina 16.
Watermerk |sannah belzer
Land Kunst Krant
Watermerk is een landmark voor de Klimaatbuffer Vlijmen – Den Bosch als verbeelding van de veranderingen in dit gebied. Het kunstwerk – een dynamisch ogende grens van schanskorven van Maasgesteenten – vertelt over de toekomstige identiteit Land Kunst Krant van het gebied, over het binnen- en buitendijkse, en over de functie van de Biessertpolder als hoogwaterberging.
Kortom, met overtuiging bouwen we 27 mee aan een bruisend Brabant, met een gezond cultureel ondernemersklimaat en een sterke culturele infrastructuur. Bkkc is het brabants kennis-Land Kunst Krant centrum kunst en cultuur. Neem eens een kijkje op onze website. Of loop eens binnen, u bent van harte welkom. www.bkkc.nl
Land Kunst Krant
5
Watermerk, Sannah Belzer
Vlijmen, Biessertpolder/A59
Land Kunst Krant
Staatsbosbeheer, Waterschap AA en Maas, gemeente Heusden, bkkc
Oplevering september 2013
Land Kunst Krant
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl Land Kunst Krant
13 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
brabants expertisecentrum ruimtelijke kwaliteit ( berk )
h
LandisKunst et berk eenKrant werkleerplaats, opgericht door de provincie Noord-Brabant. Het berk ondersteunt, faciliteert en organiseert allerlei activiteiten die erop gericht zijn het werken aan en het denken over de ruimtelijke kwaliteit van Brabant te stimuleren. Het project Mijn Mooi Brabant is een van die activiteiten. Lopende initiatieven, aangedragen door partners van de provincie, krijgen met het project Mijn Mooi Brabant een extra kwaliteitsimpuls door de koppeLand Kunst Krant ling met het onderwijs en andere kennispartners. Rond Mijn Mooi Brabant wordt een campagne opgezet voor en door partners en andere geïnteresseerden. Centraal staan de thema’s die voorkomen uit de initiatieven. Bijvoorbeeld: Hoe maak je van een Duitse biovergister een Brabants landschap? Verder kent Brabant negen gebiedsopgaven waar met gebiedspartijen gewerkt wordt aan kwaliteitsverbetering. Bkkc is eenLand vanKunst de partners Krant waarmee de provincie samenwerkt. De creatieve inbreng van kunstenaars/designers levert vaak een verrassende bijdrage aan lopende planprocessen. Zowel in het bedenken van creatieve oplossingen als het mede vormgeven van een creatief werkproces. In het najaar organiseert bkkc samen met berk een expertmeeting over creatieve gebiedsontwikkeling. Bedoeld voor alle partijen die actief zijn in de Brabantse gebiedsopgaven.
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Mocht u een actieve bijdrage willen leveren aan de ruimtelijke kwaliteit van Brabant dan kunt u uw interesse kenbaar maken via: Berk@brabant.nl.
Land Kunst Krant
ted berenschot, programmamanager BERK (provincie Noord-Brabant) en hilde blank, externe adviseur BERK (BVR adviseurs)
beleef kunst en cultuur in het buitengebied
Land Kunst Krant
kunst aan de maas Een gigantische ‘rups’ van een honderdtal tractor-, truck- en autobanden in de wei bij Megen of enorme gekleurde vogelhuizen aan de notenbomen langs de Maasdijk bij Demen. Vanaf dit voorjaar staan langs de oevers of de directe omgeving van de Maas veertien opvallende tijdelijke kunstwerken, onder
Land Kunst Krant
de noemer Kunst aan de Maas. De kunstwerken zijn geïnspireerd op het landschap en de historie van het gebied. Het project is een initiatief van de stichtingen Maasmeanders en K26, en moet een jaarlijks terugkerend evenement worden. De kunstwerken zijn van juni tot oktober 2013 te bezichtigen en staan van Maren tot aan Keent;
een route van zo’n 35 kilometer. Een prachtige gebied om wandelend of per fiets te verkennen. Land Kunst Krant
Bekijk alle kunstwerken en de locaties op de website of volg alle ontwikkelingen via social media. www.kunstaandemaas.nl
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
annet teunissen
14 Land Kunst Krant
Rups
frans van hintum
Vreemde Figuren in de Gracht
25
dienst landelijk gebied
Hilverkaveling | willem claassen
LandDeKunst Krant van puzzelstukken Hilverkaveling – een Hilverkaveling autonoom werk én een Willem Claassen ontmoetingplaats – verbeelden het nieuw gevormde landschap De Hilver, landinrichtingsdoor de landherinrichgebied ten zuidoosten van ting tussen 1996 en Tilburg tussen Biest-Hout2012. Vanaf het kunstakker en Haghorst werk genieten de recreant en de passant van een fraai uitzicht over Dienst Landelijk Gebied, deKunst Reusel haar Landinrichtingscommissie Land Kranten de Hilver, provincie Noord- ’nieuwe’ bedding.
Dienst Landelijk Gebied (DLG) werkt vandaag aan het landschap van morgen. Als publieke organisatie met kennis van het landelijk gebied zorgen wij dat beleid wordt uitgevoerd. Wonen, werken en recreëren in een mooi en duurzaam
ingericht Nederland. Met waardevolle natuur, ruimte voor water en gezonde landbouw. De organisatie zet zich daar
Land Kunst Krant
voor in, samen met bewoners, overheden en belanghebbenden. Van ontwerp tot realisatie. DLG is een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Al meer dan 75 jaar dragen wij bij aan het realiseren
van samenhang en ontwikkeling in het landelijk gebied. Dat doen we in projecten voor bestuurlijke opdrachtgevers van alle overheden: provincies, Rijk, waterschappen en gemeenten. Wie in het landelijk gebied loopt, fietst, vaart of rijdt,
Brabant, Waterschap de
komt al snel terecht in een van de projecten waar Dienst
Dommel, bkkc
Landelijk Gebied bij betrokken is. In veel gevallen gaat het
om integrale gebiedsontwikkeling, waarbij we ecologische,
Kunst Krant economischeLand en sociale functies zoveel mogelijk combineren.
Geplande oplevering zomer 2013
Bijvoorbeeld de combinatie van rendabele landbouw met agrarisch natuurbeheer. Een ander voorbeeld zijn overloop-
4
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl
gebieden, waar bij hoge waterstanden het overtollige water heen kan zodat er geen overlast ontstaat. Tegelijkertijd bieden ze ruimte voor nieuwe natuur.
Land Kunst Krant
Het Landkunstwerk dat hiernaast is afgebeeld – Hilverkaveling door Willem Claassen – wordt in opdracht van DLG gerealiseerd. Het werk is een cadeau voor de Landinrichtings-
verbeke foundation
28
commissie de Hilver. Het laat de vorming en verschuiving van een nieuw landschap zien en geeft het proces weer dat de landinrichting de Hilver tussen 1996 en 2012 heeft doorlopen.
Land Kunst Krant
www.dienstlandelijkgebied.nl
kunstroutes brabant kunst, natuur, erfgoed, cultuur en techniek: ze komen samen in één beleving bij de wandel- en fietsroutes van kunstroutes brabant. Via de app op uw smartphone maakt u kennis met (land)kunstwerken, verhalen, animatiefilms, muziek, spellen en gedichten die speciaal voor bepaalde plekLand Kunst Krant ken zijn ontwikkeld. Historische foto’s en interviews met kenners en bewoners van de streek leiden u verder door de rijke cultuurgeschiedenis van Brabant. De routes zijn verspreid over stedelijk- en natuurgebied in heel Brabant. Vanaf 6 juli staat ook de nieuwe Landkunst wandelroute op de Oude Buisse Heide klaar om te downloaden. Kunstroutes brabant heeft als doel eigentijdse (land)kunst, cultuur en erfgoed in Brabant op Krant een innovatieve Land Kunst
Land Kunst Krant
manier te ontsluiten. Voor fietsers en wandelaars, voor de liefhebbers van natuur en cultuur. We doen dat door zelf GPS- routes te ontwikkelen maar ook partners bieden we de mogelijkheid te participeren. Dus pakt u de fiets, trekt u uw wandelschoenen aan en download u de app op uw smartphone. Kies één van de routes en ga op pad met uw eigen gids, die u vertelt over wat er zich in een gebied heeft afgespeeld en u naar plekken brengt waar u anders nooit zou komen. De app is er voor Android en Iphone en gratis te downloaden. Te vinden in de appstore met zoekwoord ‘kunstroutes’. Kijk op de website voor meer uitleg en informatie: www.kunstroutesbrabant.nl
Land Kunst Krant
aneas wilder
m
Dôme
aar liefst 300 werken uit de collectie zijn deze zomer te zien in de tentoonstelling Sponsored by Nature in de Verbeke Foundation. De kunstwerken hebben allemaal een koppeling met de natuur. Zo zijn er natuurgerelateerde sculpturen en videowerken te zien van internationale kunstenaars als Joep van Lieshout en Koen Vanmechelen. De Verbeke Foundation is een private kunststichting waar kunst, ecologie en natuur sa-
menkomen. Er is een indrukwekkende verzameling moderne en hedendaagse kunst te ontdekken. Als kunstenvrijplaats biedt ze ook kansen aan jonge kunstenaars om ter plaatse werken te creëren als artist in residence. In 20.000m² overdekte industriële loodsen en serres op een natuurterrein van 12 ha worden jaarlijks verschillende hedendaagse kunsttentoonstellingen georganiseerd. Land art en Bio art (kunst met levende planten en dieren) is een
derlandse grensdorpje belangrijke doelstelling Putte. Ook de tentoonin het programma. Op het terrein van de Foun- stelling Beeldenstroom, Kunstland Krantart tentoonsteldation zijn ook enkele Land een ling met ecologische unieke overnachtingsmogelijkheden gebouwd. kunst in een 400 ha Slapen in een kunstwerk groot gebied in de Kalkense Meersen bij Wetop het domein is een teren (België) werd door unieke ervaring! Naast de uitbating van de Verbeke Foundation de eigen kunstsite wordt opgebouwd. Andere deelnemers de Verbeke Foundation aan de zomertentoonregelmatig uitgenodigd stelling Sponsored by om haar expertise in te Kunst Krant zijn Jeroen Eisinzetten voor tentoonstel-Land Nature ga, Onno Dirker, Waldo lingen extra muros. Zo Bien, Jef Faes, Martin uit werkte ze vorig jaar saden Bogaert, Jalila Essamen met bkkc voor een idi, Mass Moving, Reinier buitenexpositie in het Lagendijk en Will Beckers. Moretusbos in het Ne-
www.verbekefoundation.com
15 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
harry boeschoten, Staatsbosbeheer regio Zuid
vogelaar meets kunstminnaar Dat ik me als Staatsbosbeheerder bezighoud met weidse natuurterreinen, met speelbossen, of met spectaculaire mountainbikeroutes zal u weinig verbazen. Ook cultuurhistorie is een logisch onderdeel van mijn werk. Dat nieuwe kunst ook een plek bij Staatsbosbeheer heeft ligt wellicht minder voor de hand. Toch is die — vaak spannende — relatie tussen natuur en kunst steeds meer een vanzelfsprekendheid geworden. Staatsbosbeheer beheert ruim 250.000 hectare natuurgebied en is jaarlijks gastheer voor meer dan 150 miljoen wandelaars, fietsers, ruiters, spelende kinderen en andere natuurgenieters. We leveren ook nog eens natuurlijke grondstoffen waar iedereen van profiteert, zoals hout, drinkwater en schone energie. In die natuurgebieden zijn ook zeer uiteenlopende kunstwerken te bewonderen. Ze bieden de bezoekers de mogelijkheid anders naar het landschap te kijken. Zoals een aantal jaar geleden bij het evenement Verborgen lanen in de Manteling op Walcheren, de prachtige tentoonstelling in het Moretusbos in West-Brabant en de follies in boswachterij Dorst. Onze landkunst gaat vaak nog verder. Bij die kunstwerken is er interactie tussen kunstwerk en
Land Kunst Krant
paul de kort
erfgoed brabant
De Wassende Maan
6
a
Land Kunst Krant
door het verleden te verbeelden, maakt het deel uit van het heden
Om het erfgoed breed toegankelijk te maken zijn de kunsten een natuurlijke Zonder kennis van het eigen verleden partner. De podiumkunsten zijn de vertolkers, de beeldende kunst de ververdwijnt de kracht van de Brabantse beelders en erfgoed is de verteller en identiteit en cultuur. Erfgoed Brabant de vorser. Landkunst verbeeldt het is de provinciebrede organisatie die verhaal van een plek, een plek die dit bewustzijn creëert, bevordert en verankert. Samen met het erfgoedveld, geladen is door een rijk verleden. professionals en vrijwilligers, overheid Door dat verleden zichtbaar te maken, en bedrijfsleven, zorgen we ervoor dat maakt het weer deel uit van het heden. De Brabantse Erfgoed Biënnale iedereen, nu en in de toekomst, het 2012-2013 wordt in stijl afgesloten met Brabantse erfgoed kan ontdekken en een Oogstbijeenkomst op 31 oktober beleven. Om het erfgoed voor iederLand Kunst Krant 2013 op en rondom de Oude Buisse een toegankelijk te maken – erfgoed is immers van ons allemaal – initieert, Heide. Voor meer informatie over deze bijeenkomst en de andere projecten: organiseert en participeert Erfgoed Brabant jaarlijks in verschillende acti- www.bebsite.nu www.erfgoedbrabant.nl viteiten, zowel binnen als buiten het erfgoedveld. De Brabantse Erfgoed Biënnale vormt daarbij een van de belangrijke pijlers. De Brabantse Erfgoed Biënnale 2012–2013 staat in het teken van het cultuurhistorisch landschap. Onder het Mandy den Elzen, motto ‘Buiten zit van binnen’ zijn met Hanneke Wetzer en Land Kunst Krant en uiteenlopende partners burgers Hanny van den Brand verschillende projecten gerealiseerd en op de rails gezet. De participatie in Landkunst was daarbij vanzelfsprekend. bkkc Tilburg | gratis toegang
Een halve hond heel denken | expositie
5 september t/m 27 oktober 2013
Land Kunst Krant
Opvallend veel kunstenaars zoeken een verbinding met de natuur en gaan aan de slag met natuurlijke materialen en hedendaagse technieken. Bkkc signaleerde deze trend en vroeg drie kunstenaars zich te verdiepen in de werken uit het depot van het Natuurmuseum Brabant. Ieder op eigen wijze brengen ze het verhaal achter de werken, de vindlocatie en de mensen die het vonden: de verzamelaar, de vanger en de preparateur.
omgeving. Ze tonen de werking Land Kunst van de natuur opKrant een aansprekende manier. Een van de mooiste voorbeelden daarvan vind ik de Wassende Maan van Paul de Kort in de Biesbosch. Wandelaars zijn vaak verrast door de plotselinge ontmoeting met kunst, daar waar ze alleen natuur verwachten. Verrassend is ook de menselijke ontmoeting: een vogelaar kan zomaar een kunstminnaar tegenkomen. Of omgekeerd. En dat leidt tot positieLand Kunst Krant ve confrontaties van culturen die elkaar niet goed kennen. Voor kunst en voor natuur is de laatste jaren minder geld beschikbaar. Toch hoeft dat de komst van nieuwe kunstwerken in natuurgebieden niet in de weg te staan; je kunt soms ‘werk met werk’ maken. Een voorbeeld ter illustratie. In een paar authentieke griendketen in de Biesbosch — die niet aangesloten zijn op het riool — moeten ecologisch verantwoorde toiletten geplaatst Land worden. We willen daar Kunst Krant een ontwerpwedstrijd van maken. Een prachtige uitdaging voor kunstenaars zou ik zeggen. De bijbehorende prijsvraag gaan we binnenkort uitwerken. Ik wens u verrassende ontmoetingen toe, met natuur en met kunst. www.staatsbosbeheer.nl
27
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Mandy den Elzen, Rumen
Land Kunst Krant
www.bkkc.nl/halvehond www.natuurmuseumbrabant.nl
16 Land Kunst Krant
ton duffhues, ZLTO
boeren als landschapmakers Het Brabantse platteland is te zien als één grote manifestatie van land art. Eeuwenlang hebben boeren hun aanLand Kunst Krant wezigheid laten zien door jaar in jaar uit ingrepen te doen in het landschap. Ze ontgonnen gronden, groeven sloten, legden akkers, weilanden en boomgaarden aan, trokken voren met de ploeg, maakten er met de eg een fijnmazig patroon van en creëerden in de oogsttijd bontgekleurde akkers en boomgaarden. Het boerenland werd zo een mozaïek van kleuren en vormen dat bij elke generatie een ander gezicht kreeg. Land Kunst Krantdie Net als de kunstenaars aan land art doen, gaan boeren de dialoog aan met de natuurlijke omgeving. Door hun dagelijks werk stofferen ze het landschap met planten en dieren en brengen ze een gelaagde schoonheid aan. De waardering voor deze boerenland art is echter onderhevig aan een merkwaardig patroon; veel boeren zien de schoonheid zelf vaak niet (ze leven er elke dag mee en ze doen er geen speciale moeite voor) en veel burgers Land Kunst Krant zijn geneigd om de schoonheid van het actuele boerenland af te meten aan het landschap van generaties terug.
De Zuidelijke Land- en Tuinbouw Organisatie durft het aan om het agrarisch buitengebied in Brabant aan te bevelen als een proeftuin in ‘boerenland art’. In het najaar organiseren verschillende plaatselijke afdelingen van de ZLTO oogstfeesten als een ontmoeting van boeren en burgers en van landbouw, voedsel, kunst en cultuur. Daar kunt u genieten van het verhaal van de Land Kunst Krant boerenland artiesten. Onder andere op 1 september in het Openlucht Theater ‘Joe Mann’ in Best en in Geertruidenberg en op 12 augustus in Boekel. www.zlto.nl
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
biesbosch museum In 2015 is de ontpoldering van de grote Noordwaard in de Brabantse Biesbosch een feit. Er ontstaat een groot zoetwatergetijdegebied dat uniek is in Europa. Een van de directe gevolgen van deze forse ingreep in het landschap is dat het Biesbosch Museum op een eiland komt te liggen. Het nieuwe ontwerp is een opvallend landmark en maakt een nieuwe presentatie van de collectie mogelijk. Het vergroot de expositieruimte, voorziet in een nieuwe
biesbosch museum
26
entreeruimte en, belangrijker nog, gaat een symbiotische relatie aan met de buitenwereld, het eiland. Het museum ontwikkelt mede op advies van bkkc een nieuw tentoonstellingsbeleid. Het buitenterrein van 1.2 hectare wordt ingezet als beeldentuin. Tentoonstellingen en presentaties verbinden zich, zo is de wens, met de collectie van het museum en met de omringende natuur. In die zin zal het museum de schakel vormen met de eerder in de Biesbosch gerea-
Foto: Studio Marco Vermeulen
Land Kunst Krant
liseerde landschapskunstwerken (zoals Uitkijk op het landschap van Urs Pfannenmüller) die u vindt op de Land Kaart in het hart van de krant. Deze zomer wordt het bidbook gepresenteerd waarin het museum zijn ambitie toont. Als alles volgens wens verloopt staat het nieuwe museum er in 2015, met volop kansen voor eigentijdse kunst. www.biesboschmuseum.nl Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
natuurmonumenten natuur inspireert en bezielt Op de Oude
kunstenaarswerkplek in gebruik. Kunstenaars die hier tijdelijk willen werBuisse Heide van Natuurmonumenten voel ken kunnen voor meer informatie terecht bij het je die bezieling overal Vincent van GoghHuis in om je heen. Hier Zundert. wandelende Henriette Roland Holst door de lanen. Genietend van het De rood gemarkeerde wandelroute in het gelandgoed bracht de bied staat in het teken schrijfster en politica van begeestering en hier haar zomers door. kunst. Langs deze route, In de bossen, op de met gedichten van Henheide en bij de vennen schreef ze veel van haar riette Roland Holst, treft u ook de aan de turfgedichten en boeken. vaart gelegen sculptuur Nog steeds is de Oude van Lucia Luptáková die Buisse Heide een bron zij realiseerde voor van inspiratie voor kunLandkunst 2012. stenaars. Zo is het onlangs gerestaureerde Wie zijn inspiratie aan Atelier Roland Holst als het papier wil toevervakantiewoning en als
a trouwen kan een gedicht of kort verhaal insturen naar westbrabant@ natuurmonumenten.nl. De mooiste inzendingen worden in een paneel langs de route en op de website van Natuurmonumenten geplaatst. Voor jonge verwonderaars organiseert Natuurmonumenten op zaterdag 19 oktober een speciale Griezelkampvuurtocht samen met Serpentine toverzolder en de Zundertse komedie. Deze activiteit is onder meer gebaseerd op lokale mythen en sagen. Kom, geniet en laat u inspireren!
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
www.natuurmonumenten.nl/activiteiten www.buitengewonebuisseheide
17 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
2018Eindhoven | Brabant
Land Kunst Krant
kandidaat Culturele Hoofdstad van Europa
e
indhoven is in de race om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden en werkt hier voor samen met Breda, Helmond, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en de Provincie Noord-Brabant. Onder het motto ‘Imagination designs Europe’ werkt het samenwerkingsverband 2018Eindhoven | Brabant aan nieuwe inzichten voor Europa met de verbeeldingskracht Land Kunst Krant van kunst en cultuur. Landkunst speelt een belangrijke rol in de kandidatuur voor de titel Culturele Hoofdstad van Europa.
Op het gebied van landkunst loopt de provincie Noord-Brabant voorop. Niet in de laatste plaats omdat stad en platteland elkaar in deze regio voortdurend raken en landkunst juist op zulke knooppunten kan floreren. Een prachtige locatie is bijvoorbeeld Het Groene Woud, dat zich tussen de steden Eindhoven, Tilburg en ’s-Hertogenbosch bevindt. Landkunst verrijkt de identiteit van een gebied en levert een belangrijke bijdrage aan de manier waarop mensen een landschap beleven. Als Eindhoven|Brabant in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa wordt, zal een tiental iconische landkunstwerken van Brabantse en andere Europese kunstenaars gepresenteerd worden aan een Europees publiek.
De titel Culturele Hoofdstad van Europa wordt toegekend aan een stad met ontwikkelpotentie Krant op het gebied van kunst en cultuur. Land Met Kunst de kandidatuur en nominatie plaatsen Eindhoven en Brabant zich internationaal in de schijnwerpers. Dit stimuleert de economie en maakt de regio extra aantrekkelijk om in te wonen, werken en ondernemen. www.2018eindhoven.eu
oogenlust
Foto: Hagemeier Fotografie
Land Kunst Krant
nationaal landschap Land Kunst Krant het groene woud en landkunst rust en ruimte, spanning en sensatie, knus en weids. Dat kenmerkt Nationaal Landschap Het Groene Woud. Het Groene Woud geeft binnen de stedendriehoek ‘s-Hertogenbosch – Eindhoven – Tilburg ruimte aan talloze mooie dorpen, kapellen, historische bezienswaardigheden én heel veel verrassende natuur. Kunstte Krant van Er valt hierLand volop genieten deze natuur. Of u nu van actie houdt of juist op zoek bent naar rust. Het Groene Woud heeft een natuurkern van 7500 hectare bossen, moerassen, heide en agrarisch populierenlandschap. Het hele gebied beslaat 35.000 hectare. Tussen en rondom de aantrekkelijke dorpen vindt u volop beken, bolle akkers, populieren, bos, moeras en heide. Het uitgebreide fiets-, wanLand Kunst Kranten del- en ruiternetwerk het grote aanbod aan eerlijke streekproducten, maken Het Groene Woud met recht tot een Landschap van Allure.
Land Kunst Krant
landkunst 2007
Marlies van Hoof,
De bibliotheek van Ombrossa
18 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
achter een gordijn van blauwe regen groeit domein oogenlust landkunst 2007
Rose Noël en Jochem Jonkers, Schaduet
De Streekraad Het Groene Woud & De Meierij geeft richting aan de ontwikkeling van Het Groene Woud. In de streekraad zijn alle gebiedspartijen vertegenwoordigd die hierbij van belang zijn. Maar de tijd staat ook in Het Groene Woud niet stil. Waardevolle natuur, schoon water, leefbaarheid en de unieke biodiversiteit blijven niet zomaar waardevol. Om de natuur in dit gebied te verbinden, om de landbouw, de dorpen en de recreatie een plek te geven, én omdat steden niet zonder groen kunnen, vormt deze schitterende binnentuin van de drie steden nu Het Groene Woud. Landkunst helpt om de vraag naar toekomstwaarden van Het Groene Woud (mens, natuur, werk) te onderzoeken en stimuleert nieuw denken. Kunst kan ogen openen of emotie en verstand prikkelen. De toekomst van het platteland speelt ook in andere Europese gebieden. In de samenwerking Euro Land Art kijken we hoe Landkunst een rol kan spelen hierin. Meer weten over Het Groene Woud en de Landkunst-activiteiten binnen dit Nationaal Landschap? www.hetgroenewoud.com
Achter een gordijn van blauwe regen bloeit Oogenlust, in de regio al jaren een begrip als het gaat om natuurlijke sfeer en beleving. Op de grens van Brainport Eindhoven, in het hart van de Kempen, wordt Domein Oogenlust gezaaid. De ontwikkeling van een eigentijds eco chic concept is in volle gang. De gebouwen op het domein hebben respect voor de natuur en het landschap. Naast de winkel van Oogenlust, met bloemen en planten en een royale sfeerbeleving voor het interieur, komen er een beeldentuin, kunstgalerie, expositieruimte en wandel- en
Om kunst en cultuur opfietspaden. Het nieuwe timaal te combineren Oogenlust wordt een met de eigen platform voor ambacht Land Kunst Krant natuurlijke kunstvorm werkt Oogenen kunst, met groen en lust samen met Kunstbloem als basisingredient. Duurzaamheid, pas- galerie Hans Persoon. sie en visie liggen aan de Een beeldentuin zoals u die misschien kent van basis van dit unieke beLandgoed De Utrecht of levingslandschap. het Duitse Insel HomMet een verwijzing broich is de ambitie die naar oude landhuizen, wordt het terrein aange- zij nastreven. De huidige showroom legd langs één duidelijke Veldhoven as. Deze as vormt de oriLand in Kunst Krant wordt heropgebouwd in Eersel, entatielijn in het totale cradle to cradle in optilandschap en rijgt alle ma forma. Hier zal fotoelementen aan elkaar. De entree van Oogenlust graaf Serge Hagemeier zich vestigen. dient als startpunt van Oogenlust zal zich in deze as. Een landmark oktober 2013 vestigen in vormt het einde van Eersel. De bouw van Dodeze as. mein Oogenlust zal medio 2014 voltooid zijn. Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
19 Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
agenda
Land Kunst Krant
landkunst landkunst
Land Kunst Krant
TENTOONSTELLINGEN
ACTIVITEITEN EN MANIFESTATIES
22
willem claassen Henriette & Richard Roland Holst – Het boek van de Buisse Land Kunst Krant Heide Vincent van GoghHuis, Zundert | van woensdag t/m zondag | maart 2012 t/m 3 november 2013 | www.vangoghhuis.com Heringa/Van Kalsbeek & Corso Zundert Vincent van GoghHuis, Zundert | woensdag t/m zondag | 30 maart t/m 2 september | www.vangoghhuis.com
28 Sponsored by Nature Verbeke | van donderdag LandFoundation Kunst Krant t/m zondag | 12 mei t/m 17 november | www.verbekefoundation.com Megen en omgeving | 22 mei t/m 30 september | www.kunstaandemaas.nl
a Landkunst op Oude Buisse Heide Startlocatie: Roosendaalsebaan 19, Achtmaal | 6 juli t/m 31 oktober | www.vangoghhuis.com | www.landkunst.nl | www.kunstroutesbrabant.nl
d LandArt Biënnale Vessem | 25 augustus t/m 15 september Land Kunst Krant | www.landartinitiatief.nl
c Blender in het Leenderbos 1 september t/m 20 oktober | www.defabriek.nl | www.landkunst.nl
27 Een halve hond heel denken bkkc, Tilburg | 5 september t/m 27 oktober | www.bkkc.nl
landkunst
1 CBK ‘s-Hertogenbosch Het Groene Woud | 29 juni onthulling Ontsnappingsroute van Martijn Engelbregt | www.cbks-hertogenbosch.nl
Land Kunst Krant
e Kas Plek Sint-Oedenrode 13 juli t/m 15 september | Podium voor kleinschalige culturele activiteiten | Programmering: www.landkunst.nl Oogstfeest Boekel | 12 augustus | georganiseerd door ZLTO | www.zlto.nl
tim hoefnagels
Zonder titel, 2012. Foto: Folke Janssen
25 augustus | Cultuurfestival Brabantse Dag | www.vvvheeze-leende.nl Oogstfeest Best en Geertruidenberg | 1 september | georganiseerd door ZLTO | www.zlto.nl
Land Kunst Krant
Euro Land Art Boxtel | 22 september, Zondag Waterdag met Dommeltheater te Boxtel | www.eurolandart.nl Landkunst op de Oude Buisse Heide Lezingen in Vincent van GoghHuis, Zundert | 20 uur | 10 oktober Koen Broucke over zijn bijdrage aan het Landkunstproject | 17 oktober Lia Voermans over Richard Roland Holst | 24 oktober Jaap Versteegh over Deborah Duyvis en Sara de Swart i.r.t. Roland Holst | www.vangoghhuis.com
denise collignon
The Garden of Live Bushes, 2012. Foto: Bureau KD
Land Kunst Krant
a Griezelkampvuurtocht 19 oktober |
g LandArt Diessen 7 september t/m 22 september | www.landartdiessen.nl Land Kunst Krant h Kunstsmullen Heeze-Leende | 12 t/m 27 oktober | www.vvvheeze-leende.nl
Land Kunst Krant
landkunst
Euro Land Art Boxtel en Het Groene Woud | 20 t/m 23 juni | excursies, lezingen, conferentie | www.eurolandart.nl
h Cultuurfestival Heeze-Leende 17 t/m
25 Kunst aan de Maas
De nummers en letters bij de artikelen en in de agenda verwijzen naar de locatiegegevens op pagina 10 en 11.
De Maasarm
*
Oude Buisse Heide, Achtmaal | www.natuurmonumenten.nl/activiteiten | www.buitengewonebuisseheide.nl
a Slotbijeenkomst Brabantse Erfgoed Biënnale en afsluiting Landkunst op de Oude Buisse Heide | 31 oktober | Oude Buisse Heide, Achtmaal | www.bebsite.nu
landkunst landkunst
18
bram braam
Occupied Spaces. Foto: Stinkfinger
Land Kunst Krant
31 Kasteel Geldrop In juli en augustus is het kasteel elke dag van 14-17 uur geopend (maandag gesloten, zondag gratis) | www.kasteelgeldrop.nl
29 Kasteel Heeswijk Van 1 mei tot 1 oktober voor individuele bezoekers elke zondag van 12-17 uur geopend. | www.kasteelheeswijk.nl
30 Kasteel Heeze Van 1 mei t/m 30 september rondleidingen op zondagmiddag om 14 en 15 uur en op woensdagmiddag om 14 uur. | Groepen op afspraak. | www.kasteelheeze.nl
20
13
marius boender
Land Kunst Krant De Wachter
landkunst
Land Kunst Krant