Gyanamrit issue february 2014

mebpe³e keÀer keÀuece mes ..

Dece=le-met®eer

ef$ecetefle& efMeJe pe³evleer keÀe DeeO³eeeqlcekeÀ jnm³e ye´ ïee, efJe<Ceg Deewj MebkeÀj kesÀ Yeer j®eef ³ elee, ef v ejekeÀej mJe³eb Y et , meJe&MeefkeÌleceeved, %eevemeeiej, HeefleleHeeJeve, HejceefHe´³e, HejceHetp³e HejceefHelee Hejceelcee efMeJe keÀe efoJ³e pevce ceeveJe cee$e kesÀ keÀu³eeCeeLe& neslee nw~ Deleë `efMeJe' Meyo ner keÀu³eeCe keÀe Jee®ekeÀ nes ie³ee nw~ meJe& DeelceeDeeW keÀe meoe keÀu³eeCe keÀjves kesÀ keÀejCe Jes `meoeefMeJe' keÀns peeles nQ~ GvekeÀe efoJ³e-pevceeslmeJe ner nerjs-legu³e nw~ Deleë ³en DeeJeM³ekeÀ nw efkeÀ Fme ceneHeJe& ceneefMeJejeef$e kesÀ DeeO³eeeflcekeÀ jnm³eeW Hej He´keÀeMe [euee pee³es~ efMeJejeef$e `jeef$e' ceW ke̳eeW? Dev³e meYeer pe³eefvle³eeB efove ceW ceveeles nQ uesefkeÀve efvejekeÀej Hejceelcee efMeJe keÀer pe³evleer jeef$e ceW ceveeles nQ~ Jen Yeer HeÀeuiegve ceW ke=À<Ce ®elego&Meer keÀer jeef$e ceW, peyeefkeÀ IeìeìesHe DevOekeÀej íe³ee neslee nw~ Jemlegleë %eevemet³e&, Heeflele-HeeJeve Hejceelcee efMeJe keÀe DeJelejCe Oece&iueeefve kesÀ mece³e neslee nw peye ®elegefo&kedÀ Ieesj De%eeve-DevOekeÀej íe³ee jnlee nw leLee efJekeÀejeW kesÀ JeMeerYetle neskeÀj ceveg<³e ogëKeer SJeb DeMeevle nes Gþles nQ leye %eevemeeiej Hejceelcee efMeJe DeekeÀj F&MJejer³e %eeve keÀe He´keÀeMe HewÀueeles nQ efpememes j®eef³elee leLee j®evee kesÀ Deeefo-ceO³e-Devle keÀe ³eLeeLe& %eeve

He´eHle keÀj ceveg<³e Fme peerJeve ceW Deleerefvê³e Deevevo keÀer leLee YeefJe<³e ceW vej mes Þeer veeje³eCe Deewj veejer mes Þeer ue#ceer Heo keÀer He´eefHle keÀjles nQ~ efMeJe Hej DekeÀ Deewj Oeletje Dev³e osJeleeDeeW Hej lees keÀceue, iegueeye ³ee Dev³e megieefvOele Heg<He ®eæ{eles nQ uesefkeÀve Heeflele-HeeJeve Hejceelcee efMeJe Hej DekeÀ, Oeletjs keÀe jbie Je ievOenerve Heg<He ®eæ{eles nQ~ ke̳ee DeeHeves keÀYeer efJe®eej efkeÀ³ee nw efkeÀ Ssmee ke̳eeW? JeemleJe ceW peye Heeflele-HeeJeve Hejceelcee efMeJe Heeflele, leceesHe´Oeeve, keÀefue³egieer, Deemegjer me=ef<ì Hej HeeJeve, meleesHe´Oeeve, mele³egieer owJeer mJejep³e keÀer HegvemLee&Hevee kesÀ efueS DeJeleefjle nesles nQ lees meYeer peerJeelceeDeeW mes keÀece-ke´ÀesOeeefo Heb®e efJekeÀejeW keÀe oeve ceebieles nQ~ pees vejveejer, peerJeve ceW ogëKe-DeMeeefvle Hewoe keÀjves Jeeues Heb®e efJekeÀejeW keÀes Hejceelcee efMeJe Hej ®eæ{e osles nQ, Jes efveefJe&keÀejer yeve HeeJeve, mele³egieer owJeer mJejep³e kesÀ DeefOekeÀejer yeveles nQ~ Fmeer keÀer mce=efle ceW YeefkeÌle ceeie& ceW Hejceelcee efMeJe Hej DekeÀ-Oeletjs keÀe HetÀue ®eæ{eles nQ~ HeewjeefCekeÀ keÀLee Yeer nw efkeÀ YeieJeeve efMeJe ves ceeveJelee kesÀ j#eeLe& efJe<e-Heeve efkeÀ³ee Lee~ `keÀece efJekeÀej' ner lees Jen efJe<e nw efpemeves ceeveJecee$e keÀes keÀeuee, leceesHe´Oeeve yevee efo³ee nw~ meejs kegÀkeÀceeX



jepe³eesie mes mJeYeeJe HeefjJele&ve (mecHeeokeÀer³e) .....................6

He´Mve nceejs, GÊej oeoer peer .....8  F&MJejer³e keÀejesyeej ceW .........10  `He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece ........13  YeeF&-yenveeW kesÀ He´Mve...........14  efMeJeefHelee ves peerJeve ...........15  He´sce kesÀ meeiej keÀe He´sce .........16  peye cejles-cejles yeeyee ves .......17  Heue Yej kesÀ H³eej ves............18  yesno keÀer Jewjeie Je=efÊe..........19  Henuee megKe efvejesieer keÀe³ee.....20  yeeyee ves Deeyeeo keÀj efo³ee ....22  leeje nw let ieieve keÀe (keÀefJelee) 23  MeefkeÌle efvekesÀleve kesÀ HeÀefjMles ...24  efMeJeyeeyee mes yeele.............26  meef®e$e mesJee mecee®eej .........27  efceue ieF& cebef]peue cegPes .........28  meef®e$e mesJee mecee®eej .........30  pesue ceW efceueer veF& jen.........32  cesjs megneves yeeyee (keÀefJelee) ....33  jepe³eesie mes ceve keÀer Meeeqvle....33  peye mees³es Kegues Deemeceeve......34 

meom³elee MegukeÀ Yeejle Jeeef<e&keÀ DeepeerJeve %eeveece=le 90 /- 2,000/Jeu[& efjv³egDeue 90/- 2,000/efJeosMe %eeveece=le 1,000 /- 10,000/Jeu[& efjv³egDeue 1,000/- 10,000/MegukeÀ kesÀJeue `%eeveece=le' DeLeJee `o Jeu[& efjv³egDeue' kesÀ veece mes [^eHeÌì ³ee ceveerDee@[&j Üeje Yespeves nsleg Helee nwmebHeeokeÀ, DeesceMeeefvle efHe´befìbie He´sme, %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve- 307510 (Deeyet jes[) jepemLeeve~ MegukeÀ kesÀ efueS mecHeke&À keÀjsW 09414006904, 09414423949 hindigyanamrit@gmail.com

%eeveece=le

FmeefueS Hejceelcee kesÀ meeLe ye´ïee keÀes Yeer mLeeHevee kesÀ efveefceÊe ceevee peelee nw leLee efMeJe kesÀ meeLe ye´ïee kesÀ He´leerkeÀ vevoerieCe keÀer He´eflecee Yeer mLeeefHele keÀer peeleer nw~ efMeJeefuebie Hej DebefkeÀle leerve jsKeeDeeW leLee leerve HeÊeeW Jeeues yesueHe$e keÀe jnm³e eMfeJeeufeibe Hej meoe leevre jKsee³eW DeebkfeÀle keÀjles nQ Deejw leevre HeÊeeW Jeeuee keÀer ³ener peæ[ nw~ Deefle keÀecegkeÀlee ves nQ efkeÀ ÜeHej ceW keÀeceosJe keÀe Hegvepe&vce yeuseHe$e Yeer ®e{æeles n~Q Jemlelgeë Hejceelcee eMfeJe e$feceetlfe& nQ DeLeel&ed yeï´ee-eJfe<Ce-g Deepe pevemebK³ee-efJemHeÀesì keÀer mecem³ee ngDee Lee~ MekbeÀj keÀs Yeer j®ee³felee n~Q Jes keÀjveGlHevve keÀj oer nw~ Jemlegleë keÀece keÀer efMeJe keÀer meJeejer efJe<ewueer pJeeuee ceW peuekeÀj ner ³en HejceefHelee Hejceelcee efMeJe kesÀ meeLe keÀjeJevenej n~Q yeï´ee Üeje mele³eigeer oJweer me=ef<ì mJeie& mes veke&À ceW, DecejueeskeÀ mes SkeÀ vevoerieCe Yeer efoKeeles nQ~ keÀnles nQ mee=<fì keÀer mLeeHevee keÀjeles n,Q MekbeÀj Üeje ce=l³egueeskeÀ ceW yeoue peeleer nw~ efkeÀ GvekeÀer meJeejer yewue nw~ FmekeÀe Yeer keÀeufe³eigeer Deemejger mee=<fì keÀe eJfeveeMe ÞeerceodYeieJeodieerlee keÀer MeyoeJeueer ceW uee#eefCekeÀ DeLe& nw~ Hejceelcee Depevces keÀjeles nQ leLee eJfe<Ceg Üeje mele³eigeer oJweer `keÀece-ke´ÀesOe veke&À kesÀ Üej' nQ~ keÀnles nQ~ GvekeÀe pevce ceeB kesÀ ieYe& mes veneR mee=<fì keÀer Heeuevee keÀjeles n~Q peye Yeer nQ efkeÀ ye´ïe®e³e& kesÀ yeue mes osJeleeDeeW neslee~ efJeMJe-efHelee keÀe keÀesF& efHelee veneR Hejceelcee keÀe DeJelejCe nelsee nw leye ner ves ce=l³eg Hej efJepe³e He´eHle keÀer Leer~ nes mekeÀlee~ GvekeÀe pevce efoJ³e Deewj Fve leevre oJseleeDeeW keÀe keÀe³e& Yeer keÀeceeefj lees Hejceelcee efMeJe ner nQ DeueewefkeÀkeÀ neslee nw~ Jes mJe³ebYet nQ~ me#tceueekseÀ ceW DeejcYe nes peelee n~w Deleë efpevneWves leermeje ves$e KeesuekeÀj keÀece keÀes keÀefue³egie kesÀ Devle ceW Oece&mLeeHeveeLe& eMfeJe pe³evleer ner yeï´ee-eJfe<Ce-gMekbeÀj Yemce efkeÀ³ee Lee~ keÀefue³egie kesÀ Devle mJe³ebYet efvejekeÀej Hejceelcee efMeJe keÀe pe³evleer nw leLee ieelree-pe³evleer Yeer nw Deew j mele³eg i e kes À Deeef o kes À DeJelejCe neslee nw DeLee&led Jes SkeÀ ke³ÌeeeWkfeÀ DeJelejCe keÀs meeLe ner Hejceelcee keÀu³eeCekeÀejer Heg©<eesÊece mebiece³egie Hej meekeÀej, meeOeejCe ceveg<³e leve ceW He´JesMe eMfeJe ieelree-%eeve mevgeeves ueieles n~Q peye %eevemeeiej, Heeflele HeeJeve, keÀjles nQ~ Hejceelcee kesÀ efoJ³e He´JesMe kesÀ efMeJe-efJeJeen kesÀ yeejs ceW efvejekeÀej Hejceelcee efMeJe DeJeleefjle HeM®eeled GvekeÀe veece Heæ[lee nw JeemleefJekeÀlee nesles nQ lees He´e³eëueesHe ieerlee-%eeve keÀer `He´peeefHelee ye´ïee'~ efvejekeÀej HejceefHelee yengle-mes ueesie efMeJejeef$e keÀes efMeJeefMe#ee oskeÀj ceveg<³eelceeDeeW keÀe le=leer³e Hejceelcee efMeJe He´peeefHelee ye´ïee kesÀ efJeJeen keÀer jeef$e ceeveles nQ~ FmekeÀe Yeer ves$e Keesueles nQ efpemekeÀer He´Kej pJeeuee ceW meekeÀej ceeO³ece Üeje He´e³eëueesHe ieerlee- DeeO³eeeflcekeÀ jnm³e nw~ efvejekeÀej keÀeceeefo efJekeÀej peuekeÀj Yemce nes %eeve leLee menpe jepe³eesie keÀer efMe#ee Hejceelcee efMeJe keÀe efJeJeen kewÀmes? ³eneB peeles nQ~ efHeÀj DeeOee keÀuHe DeLee&led oskeÀj ceveg<³eelceeDeeW keÀes leceesHe´Oeeve mes ³en mHe<ì mecePe uesvee DeeJeM³ekeÀ nw efkeÀ mele³egie-$eslee ceW Fve efJekeÀejeW keÀe veece- meleesHe´Oeeve yevee, meleesHe´Oeeve mele³egieer efMeJe Deewj MbekeÀj oes nQ~ p³eesefle-efyevog efveMeeve Yeer veneR jnlee~ Meeðe Yeer keÀnles me=ef<ì keÀer HegvemLee&Hevee keÀjles nQ~ %eeve-efmevOeg efvejekeÀej HejceefHelee 4 ³eefo legce YeieJeeve keÀe O³eeve keÀjesies lees YeieJeeve legcneje O³eeve jKesiee Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le



HeÀjJejer 2014

³eefo DeeHe Deepe SkeÀ Petþ yeesueles nQ lees GmekesÀ keÀejCe keÀue DeveskeÀ Petþ yeesueves Heæ[Wies

5

mecHeeokeÀer³e ..



jepe³eesie mes mJeYeeJe HeefjJele&ve Je le&ceeve meeceeefpekeÀ J³eJemLee ceW

jnles nQ~ efHeÀj vee keÀece keÀjves keÀe Gcebie jnlee nw, ve peerves keÀer DeeMee, nejs ngS ³ees×e keÀer lejn cegBn efíHeeS jKeves keÀer ceeveefmekeÀlee yeve peeleer nw~ DeeO³eeeqlcekeÀ %eeve nw De¢M³e keÀceeF& Oeve SkeÀef$ele keÀjvee peerJeve keÀer SkeÀ efveleevle cenÊJeHetCe& DeeJeM³ekeÀlee nw Hejvleg HeefjeqmLeefle Deeves Hej keÀcee³ee ngDee Oeve Yeer nceeje meeLe veneR oslee nw~ Gmes yengle mecYeeuee, menspee Lee Hej Fme Deeæ[s JekeÌle ceW Jen keÀece veneR Dee jne nw FmeefueS Oeve kesÀ meeLe-meeLe DeeO³eeeqlcekeÀ %eeve keÀe yeue DeHeves ceW Yejvee Yeer yengle ner peªjer nw~ pewmes Oeve SkeÀ efove ceW veneR keÀcee³ee pee mekeÀlee, Gmeer He´keÀej DeeO³eeeqlcekeÀ %eeve keÀes Yeer He´efleefove Leesæ[e-Leesæ[e meerKevee DeLee&led efJe®eejeW ceW meceevee neslee nw~ pewmes ]peªjle kesÀ mece³e nce veesìeW keÀer ie∙er ceW mes keÀesF& Yeer veesì efvekeÀeuekeÀj keÀece ®euee uesles nQ Ssmes ner ]peªjle kesÀ mece³e, DeHeves Yeerlej pecee %eeve keÀer efkeÀmeer Yeer DevegketÀue yeele keÀe He´³eesie keÀj nce DeHevee ceeie& efvekeÀeue mekeÀles nQ FmeefueS Oeve pecee keÀjves keÀer lejn ner He´efleefove DeeO³eeeflcekeÀ %eeve ªHeer me®®eer, leggjble HeÀue osves Jeeueer Hej De¢M³e keÀceeF& pecee keÀjvee Yeer ]peªjer nw~

peæ[ lelJeeW mes efYevve nw Deelcee DeefOekeÀlej J³eefkeÌle ³en mees®eles nQ efkeÀ DeeO³eeeflcekeÀ %eeve keÀe DeLe& nw nceves Deieues 40-50 Je<eeX lekeÀ kesÀ Deelcee keÀe DeO³e³eve~ pewmes Mejerj keÀe Ke®e& kesÀ efueS Oeve keÀe keÀeHeÀer He´yevOe DeO³e³eve keÀjles nQ, Fmeer He´keÀej keÀj efue³ee nw FmeefueS nce efveeqM®eble nQ~ DeeO³eeef l cekeÀlee nceW Deelcee, Meeoer, yeerceejer, cekeÀeve...Deeefo meye Hejceelcee, keÀce&ieefle Deeefo keÀe %eeve He´keÀej kesÀ Ke®eeX keÀes O³eeve ceW jKekeÀj keÀjeleer nw~ Deiej keÀesF& ncemes nceeje Jes DeefOekeÀ mes DeefOekeÀ Oeve keÀe He´yevOe Heefj®e³e Hetís lees nce Mejerj keÀe veece, keÀjles nQ~ Hejvleg ke̳ee DekesÀues Oeve keÀer Oeece, keÀece, Mejerj keÀer pevceefleefLe, yenguelee mes peerJeve ceW efveeqM®evlelee Dee Mejerj keÀe Jepeve, Mejerj keÀer uecyeeF& mekeÀleer nw? ³eefo ye®®es ieuele ®eueve Deeefo yelee osles nQ Hej ke̳ee nce me®eceg®e ®eue ieS Deewj J³emeveeW ceW GuePe ieS lees, Mejerj nQ? Mejerj lees HeeB®e efYevve-efYevve efkeÀmeer ves OeesKee, nsjeHesÀjer keÀjkesÀ lelJeeW mes efceuekeÀj yevee nw lees nce Fve peceerve-pee³eoeo Hej keÀypee keÀj efue³ee Heeb®eeW ceW mes keÀewve-mee lelJe nQ~ nce lees, efce$eeW ves efkeÀmeer keÀce]peesjer keÀe Deefive nQ, peue nQ, Jee³eg nQ, He=LJeer nQ ³ee ieuele HeÀe³eoe Gþe³ee lees, yesìs-yent keÀer DeekeÀeMe nQ~ mHe<ì nw efkeÀ nce FveceW mes leveeleveer ngF& lees.... ³es efkeÀleveer ner keÀesF& Yeer lelJe veneR nQ, vee ner Heeb®eeW keÀe He´keÀej keÀer mecem³eeSB nQ pees Oeve mes veneR efceuee-peguee ªHe nQ~ Mejerj lelJeeW mes meguePeleeR yeequkeÀ metPe, mecePe Deewj DeJeM³e yevee nw Hej nce lelJeeW mes efYevve Deelceyeue ceebieleer nQ~ Oeve lees GOeej nQ~ nce ®esleve nQ DeLee&led Deelcee nQ~ Yeer efceue mekeÀlee nw Hej metPe, mecePe lelJeeW mes yeves Mejerj keÀes ®eueeves Jeeues Deewj Deelceyeue lees GOeej Yeer veneR nQ~ peæ[ Mejerj keÀer nj ieefleefJeefOe keÀe efceueles~ ³eefo DeHeveer mecem³eeDeeW kesÀ DeeOeej nce ®esleve Deelcee ner nQ~ nue kesÀ efueS efkeÀmeer Dev³e mes je³e peªjer nw Deelcee keÀer ceebieles nQ lees Iej keÀer yeele kesÀ yeenj ®eues meerì keÀer megj#ee peeves Deewj efvevoe nesves keÀe Ye³e Yeer Deelcee ceve-yegef×-mebmkeÀej mes meleelee nw~ ³eefo ceve ceW oyeeS jKeles nQ ³egkeÌle nw~ peæ[ Mejerj mes keÀe³e& keÀjJeeves lees cee³etmeer, cepeyetjer, DeeJesMe, Jeeueer nw~ Deelcee Ye´kegÀefì kesÀ ceO³e ceW Deeke´ÀesMe kesÀ efceues-pegues YeBJej ceW HeBÀmes efJejepeceeve nw leLee Mejerj Deewj Fbefê³eeW 6 ³eefo keÀesF& DeeHekeÀe DeHeceeve keÀjlee nw lees Gme Hej MegYeYeeJeveeDeeW keÀer Je<ee& keÀjW Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

keÀer jepee nw~ ³ener keÀejCe nw efkeÀ jepee keÀveskeÌMeve Yeer meJeex®®e He´keÀeMe keÀe Glmeen Kees ®egkeÀe nes Gmes DeeMee kesÀ eqmLele nesves keÀe ceeqmle<keÀer³e efJeYeeie Hejceelcee efHelee mes peesæ[vee DeefveJee³e& keÀer efkeÀjCe Deewj peerves keÀe Glmeen Mejerj ceW meJeexHeefj cenlJe keÀe nw~ ³etB lees nw~ pewmes Deelcee He´keÀeMe keÀe SkeÀ met#ce He´oeve keÀjleer nw~ efJekeÀejeW mes nejs ngS efkeÀues keÀer nj F¥ì cenlJeHetCe& nesleer nw efyevog nw, Gmeer He´keÀej Hejceelcee efHelee keÀes efJekeÀej-peerle yevee osleer nw~ cewues Hejbleg efkeÀues kesÀ efpeme Yeeie ceW jepee Deewj Yeer He´keÀeMe kesÀ SkeÀ met#ce efoJ³e efyevog keÀHeæ[s keÀes meeyegve Deewj Heeveer kesÀ Ieesue ceW GmekeÀe ojyeej neslee nw, Gme #es$e kesÀ ner nQ~ efyevog nesles ngS Yeer Jes meJe&iegCeeW [eue efo³ee peeS lees cewue Kelce nes peelee efueS Keeme keÀevetve-keÀe³eos Deewj megj#ee Deewj meJe& MeefkeÌle³eeW kesÀ efmevOeg nQ~ nw~ Fmeer He´keÀej, Deelcee keÀes Yeer efHeíues J³eJemLee nesleer nw~ mketÀìj-ieeæ[er GvekesÀ SkeÀ-SkeÀ iegCe keÀer ienjeF& ceW 63 pevceeW mes efJeke=Àle mJeYeeJe ªHeer cewue ®eueeves JeeueeW kesÀ efueS nsuecesì ³ee yesuì peeves mes DeveskeÀ veJeerve DevegYeJe-jlve ueiee nw~ ceve-yegef× mes %eeve-met³e& Henveves keÀe efve³ece Yeer Deelcee keÀer meerì He´eHle nesles nQ~ YeieJeeve kesÀ mece#e peeles ner Jen efJekeÀce& keÀer megj#ee keÀes O³eeve ceW jKekeÀj yevee³ee ªHeer cewue Glej peelee nw Deewj Deelcee jepe³eesie mes efJekeÀce& ie³ee nw~ GppJeue nes peeleer nw~ ªHeer cewue keÀe veeMe Hejceelcee mes pegæ[keÀj Deelcee ceW ceesyeeFue keÀer lejn Deelcee ®eerpeeW keÀe veneR, efoJ³e keÀjbì Yejlee nw efpememes GmekeÀer keÀes Yeer ®eepe& keÀjvee ]peªjer ceveg<³eeW keÀe megOeej nce He´efleefove ceesyeeFue keÀe He´³eesie mJeYeeJeiele keÀceer, keÀce]peesefj³eeB efceì ceveg<³e He´eke=ÀeflekeÀ lelJeeW mes ísæ[keÀjles nQ~ He´³eesie keÀjves mes FmekeÀer peeleer nQ Deewj Hejceelcee efHelee kesÀ meceeve íeæ[ keÀjkesÀ, Yeespeve, keÀHeæ[s, cekeÀeve, yewìjer ef[m®eepe& nesleer nw, Gmes Hegveë ner He´sce, Meeefvle, efvejnbkeÀeefjlee Deeefo meb®eej, ³eelee³eele leLee jnve-menve kesÀ ®eepe&j Üeje ®eepe& keÀjvee Heæ[lee nw~ iegCe Gme ceW Dee peeles nQ~ meewj GÀpee& nes meeOeveeW ceW HeefjJele&ve keÀjkesÀ DeHeveer ceeve ueerefpeS, nce ceesyeeFue keÀe mJeCe& ³ee Dev³e keÀesF& Tpee&, Jen þC[s keÀes jerefle mes megOeej keÀer Deesj yeæ{ jns nQ~ Jes efveefce&le keÀJej yeveJee ueW efpemekeÀer iece& keÀj osleer nw, iece& keÀes þC[e keÀj ceeveJe kesÀ DeueeJee Dev³e ®eer]pees ceW keÀercele ueeKeeW ceW nes~ Ssmes keÀJej Jeeuee osleer nw, THej keÀer ®eer]pe keÀes veer®es Gleej megOeej keÀjles nQ~ Fmemes ®ee]rpeW lees ceesyeeFue megvoj lees yengle ueiesiee, Hej osleer nw, veer®es keÀer ®eer]pe keÀes THej ®eæ{e De®íer yeve peeleer nQ Hejvleg ceeveJe lees Fmemes GmekeÀer ®eeefpe¥ie Yeer nes peeS, ³en osleer nw, lespe ®eueles keÀes jeskeÀ osleer nw, efyeieæ[lee ner ®euee peelee nw~ Jen veneR nesiee~ ®eeefpe¥ie kesÀ efueS GmekeÀe ©keÀer ngF& keÀes ®euee osleer nw, Fme He´keÀej efyeieæ[e ngDee ceeveJe Yeuee ogefve³ee keÀes keÀveskeÌMeve ueeFì mes peesæ[vee ner Heæ[siee~ HeefjJele&ve keÀjleer nw~ Hejceelcee keÀer megOejves kewÀmes osiee~ YeieJeeve Henues ceesyeeFue keÀer lejn ner nce DeHeves Mejerj MeefkeÌle efHeÀj ceveg<³eeW kesÀ mJeYeeJe ceW ceveg<³eeW keÀes megOeejles nQ~ megOeje ngDee keÀes Ketye cenbiee efueyeeme Deewj ienves HeefjJele&ve ueeleer nw~ keÀesF& þC[e, ceveg<³e ner megOejer ngF& ogefve³ee keÀe Henvee ueW lees ke̳ee Fmemes Deelcee Deeuemeer , DekeÀce& C ³e nes Gmes efvecee&Ce keÀj mekeÀlee nw~ megOejer ngF& MeefkeÌleMeeueer yeve peeSieer? veneR vee~ GcebieJeeve, keÀce&þ yevee osleer nw, keÀesF& ogefve³ee DeLee&led keÀceue meceeve DeefueHle ienves-keÀHeæ[s Mejerj keÀes DeekeÀ<e&keÀ yevee neFHej SefkeÌìJe nes GmekeÀer keÀcexefvê³eeW Fbefê³eeW Jeeues osJeer-osJeleeDeeW keÀer oWies Hej Deelcee keÀes MeefkeÌleMeeueer, keÀes efmLej keÀj osleer nw~ keÀesF& efvejeMee ogefve³ee~ ö ye´.kegÀ. Deelce He´keÀeMe megvoj, lespemJeer yeveeves kesÀ efueS GmekeÀe kesÀ DevOekeÀej ceW YeìkeÀ jne nes, peerves DeewjeW keÀer ieueefle³eeB menve keÀjvee ceneve nw Hejbleg GvnW #ecee keÀjvee Gmemes Yeer ceneve nw 7 HeÀjJejer 2014

He´Mve nceejs, GÊej oeoer peer kesÀ efoJ³e yegef× kesÀ Jejoeve mes efJeYetef<ele DeeojCeer³ee oeoer peevekeÀer peer, nj He´keÀej kesÀ He´MveeW kesÀ GÊej oskeÀj Deelcee keÀes meblees<e mes Yej osleer nQ~ yegef×JeeveeW keÀer yegef× yeeyee ves GvnW Ssmeer keÀuee He´oeve keÀer nw efkeÀ Jes GuePes keÀceeX keÀer iegeflLe³eeB meguePeekeÀj meceeOeevemJeªHe yevee osleer nQ~ He´mlegle nQ YeeF&-yenveeW Üeje Hetís ieS He´MveeW kesÀ oeoer peevekeÀer Üeje efo³es ie³es GÊej ... ö mecHeeokeÀ

He´Mveë- ceefncee ³eesi³e yeveves kesÀ efueS keÀewve-mee cenerve Heg©<eeLe& ®eeefnS? GÊejë- ³en ke̳ee keÀjlee, ³en ke̳ee

keÀjlee... Fme eE®eleve mes ceve-yegef× cegkeÌle jnW ke̳eeWefkeÀ GmeceW nceeje ke̳ee peelee nw? Jen ke̳ee keÀjlee nw, ³en osKevee yeæ[er Yetue nw~ HeÀueeves ves ³en efkeÀ³ee, Jees efkeÀ³ee... ³en yeleevee legcnejer [d³etìer veneR nw~ pees nes jne nw, De®íe nw, pees nesiee, De®íe nesiee, ³en Devoj ceW ieejbìer nw~ ceQ lees ÒeYeg-ueeruee osKe jner ntB~ kewÀmes yeeyee ves Fleveer megvoj j®evee j®eer nw! njskeÀ keÀes Keefì³ee, kegÀefì³ee efceueleer nw, Keevee efceuelee nw, yeveeves Jeeues yeveeles nQ, efKeueeves Jeeues efKeueeles nQ~ yeeyee Thej ceW yew" ³eneB JeneB meye osKe jns nQ~ yeeyee keÀer ¢efä ceW Fleveer leekeÀle nw, pees nceejer Je=efÊemce=efle Yeer Þes<þ yeveleer pee jner nw ke̳eeWefkeÀ yeehe, ìer®ej, meleieg© nw~ peye mes efMeJeyeeyee ves ye´ïeeyeeyee keÀe jLe efue³ee, leye mes ye´ïeeyeeyee keÀes lees ³ener ueieve jner efkeÀ pewmes efMeJeyeeyee ves cegPes G®®elece yevee³ee nw, ye´ïeeJelme Yeer yeveW~ 8

ceefncee ³eesi³e yeveves kesÀ efue³es cenerve efpeiejer heg©<eeLe& ®eeefnS~ mece³e efvekeÀeue kesÀ SkeÀeble ceW yew" SkeÀeûelee mes ³eesie keÀjes, meeje mece³e J³emle veneR jnes~ efkeÀmeer Yeer keÀe³e& kesÀ efueS keÀesF& efveefceÊe yevelee nw lees Gmes GmekeÀe yengle De®íe HeÀue efceuelee nw, henues Yeer, yeeo ceW Yeer~ FmekesÀ efueS Devleceg&Keer nes SkeÀeûelee keÀer MeefkeÌle mes Kego keÀes Deewj yeehe keÀes hen®eevees, GmekesÀ efyeiej ³en veneR nesiee~ He´Mveë- meJe&MeefkeÌleJeeve keÀer MeefkeÌle efkeÀme ªHe ceW neefpej jnleer nw?

GÊejë- %eeve, ³eesie, OeejCee Deewj

mesJee, Fve ®eejeW ceW mes efkeÀmeer ceW Yeer keÀceer ve nes~ ceQ SkeÀ-SkeÀ efceveì ³ee kegÀí meskesÀC[ Yeer yeer®e-yeer®e ceW Meevle jnleer ntB~ nceejer Ssmeer heermeHegÀue ueeFHeÀ meoe kewÀmes jner nw? peye meJe&MeefkeÌleJeeve keÀe ye®®ee ntB lees keÀe³e&-J³eJenej ceW, mecyevOe ceW yeeyee nceeje meeLeer nw, Dee"eW MeefkeÌle³eeB Yeer meeLe nQ, neef]pej nQ~ Deä MeefkeÌle³eeB cesjs meeceves neef]pej ve jnW lees efkeÀmekesÀ meeceves neWieer? Ssmes ner Jewu³et]pe nQ~ meJe&MeefkeÌleJeeve keÀer MeefkeÌle Jewu³et]pe

kesÀ ªhe ceW cesjs meeceves neef]pej jns, ³en Meeve nw~ Deheveer efkeÀmeer ves®ej (mJeYeeJe) kesÀ JeMe veneR jnvee~ pewmes jele keÀes osj mes meesvee efHeÀj megyen keÀes mece³e hej ve G"vee, ³en MeesYee veneR nw~ Ssmes peerJeve keÀer keÀercele veneR nw~ Decetu³e peerJeve lees DeYeer yevesiee~ yeeyee keÀnles nQ, Òel³e#eHeÀue ³en nw efkeÀ ³eesieer keÀer ®eeue®eueve mesJee keÀjleer nw~ mesJee ceW Flevee J³emle veneR nQ pees ÒewefkeÌìkeÀue ®esnjs®eueve mes mesJee ve keÀjW~ mee#eer nes osKeW lees yeeyee keÀe nj SkeÀ ye®®ee keÀesF& ve keÀesF& mesJee keÀjlee nw~ ceQ kegÀí veneR keÀjleer ntB hejvleg KegMe nesleer ntB, meye keÀj jns nQ~ He´Mveë- efMeJe yeeyee mes H³eej keÀe meyetle ke̳ee nw?

GÊejë- efpelevee yeeyee mes keÀveskeÌMeve

nesiee Gleveer keÀjsvì Deeleer nw pewmes efyepeueer keÀer keÀjsvì SkeÀoce hekeÀæ[ uesleer nw~ nceceW Fleveer keÀjsvì nes pees keÀesF& Yeer ve]peoerkeÀ Dee³es, GmekeÀes Yeer keÀjvì Dee pee³es~ Ssmes pees Meyo nQ vee, GvekeÀer ienjeF& ceW peeles nQ~ keÀveskeÌMeve yegef× keÀer

DeeHe ieeueer osves Jeeues keÀes Yeer ieues ueieeves Jeeues Hejceelcee kesÀ ieues kesÀ nej nes

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

ueeFve keÌueer³ej keÀjlee nw~ cesjs Òeefle efkeÀmeer Deelcee keÀer Demevlegef<ì nw Deewj ceQ GmekeÀer hejJeen ve keÀªB, lees ³en Yeer Yetue nw FmeefueS meye mevlegä jnW~ efmeHe&À meHeÀeF&, meeoieer, me®®eeF& keÀer vekeÀue keÀjes, Fmeer mes keÀefMeMe nesieer~ yeeyee mes h³eej ceevee pees yeeyee ves keÀne nw, Jener efkeÀ³ee nw~ DeYeer Yeer pees yeeyee keÀnlee nw, Jener keÀjvee nw, ³en yeele De®íer lejn mes efoue ceW ³eeo Dee jner nw~ ceQ Deelcee Mejerj ceW ntB, kewÀmeer ntB, kewÀmes ³eneB hengB®eer ntB, mecYeJe veneR ueielee Lee, mecYeJe nes ie³ee, kegÀí mees®es efyeiej~ yeej-yeej ieguepeej oeoer kesÀ Meyo ³eeo Deeles nQ, pees yeeyee ves keÀne nw Jener efkeÀ³ee nw~ kewÀmes keÀªB? ³ee ³en ke̳ee keÀjles nQ? ³en keÀYeer K³eeue veneR Dee³ee nw, leYeer mesHeÀ ntB, meeHeÀ ntB~

leceesiegCeer nesiee lees veneR ueiesiee~ FmeceW ceQ ke̳ee keÀªB? yeeyee ke̳ee keÀjlee nw?

Ssmes ner yew"e nw pewmes henues mes yew"e nw, mecePeles ngS Yeer ]peje Yeer yeeyee kesÀ ®esnjs hej HeÀke&À veneR heæ[lee nw~ lees keÀjvekeÀjeJevenej yeeyee keÀe heeì& Jev[jHegÀue nw~

henues megOeejvee nw~ Òesce mes meyekesÀ meeLe J³eJenej keÀjvee nw~ He´Mveë- DeueyesuesHeve keÀe keÀejCe ke̳ee nw?

GÊejë- Iej peeves keÀe mece³e nw FmeefueS

Deye keÀesF& Deueyesuee ve jns~ Deueyesueeheve íesæ[W, FmekesÀ efueS yeeyee He´Mveë- ogDeeSB uesves kesÀ efueS ke̳ee keÀes keÀnleer ntB, kegÀí keÀjes vee yeeyee~ keÀjW? DeueyesuesHeve keÀe Yeer keÀejCe nw F&<³ee&, GÊejë- ceveg<³e keÀes oes jesìer ner lees mJeceeve keÀer keÀceer, Ske̳etjsì heg©<eeLe& ®eeefnSB, meeoe keÀheæ[e henvevee Deewj keÀjves keÀer YeeJevee veneR nw~ lees ³en efMeJeyeeyee kesÀ iegCe ieevee~ efmeHe&À iegCe K³eeue jnlee nw efkeÀ DeYeer veneR yeveWies lees veneR ieevee hej Ssmee iegCeJeeve, iee³eve keÀye yeveWies~ mece³e Leesæ[e nw, heg©<eeLe& ceW ³eesi³e yevevee nw~ yeeyee keÀnles nQ, cesjs efve³eefcele jnvee, ³e%e ce³ee&oeDeeW ye®®es DeewjeW keÀer keÀce]peesjer osKeves ceW Devegmeej ®euevee leLee F&éejer³e mvesn mes nesefMe³eej nQ, hej Deheveer keÀce]peesjer men³eesieer jnvee Yeei³e nw~ keÀejesyeej ceW osKeves ceW keÀce]peesj nQ~ ®euees, pees yeerlee Deeles Yeejer ve nesvee, ³en Yeer Yeei³e nw~ mees [^ecee~ meerKe jns nQ, mechetCe&lee keÀes keÀesF& yeele nw lees Gmes yelee kesÀ ³eeefve mheä He´Mveë- keÀesF& veejepe ve nes, FmekesÀ Heeves kesÀ efueS~ Deye mes Deeies MegYe eE®eleve keÀjkesÀ nuekesÀ nes peeDees Deewj keÀYeer ceW jnvee nw, ³en nceejs efue³es oJeeF& nw~ efkeÀmeer kesÀ efueS Yeer vee Gcceero ve yevees~ efueS ke̳ee keÀjvee nw?

GÊejë- meeje efove ÒeYeg keÀes ke̳ee hemebo Deheves efue³es De®íer-De®íer yeeleW eE®eleve ³en lees keÀYeer veneR megOejsiee, ³en K³eeue Deelee nw? Jees mecePees, Jees keÀjes, lees ceW ues uees, yeekeÀer keÀesF& eE®elee veneR keÀjes~ Yeer ve DeeS, ³en heehe nw~ mebkeÀuhe Meg×, mJeleë DeehekeÀes Deewj otmejeW keÀes De®íe meyekesÀ efue³es MegYeeE®elekeÀ yevees~ F&éejer³e Þesÿ, efnccele Jeeuee, Gcebie Jeeuee nes~ ueiesiee~ ve De®íe ueielee nw lees Yeer mvesn keÀe men³eesie oes lees ogDee³eW efceueleer nj SkeÀ keÀe heeì& Dehevee nw~ mebiece³egie efye®eejeW keÀe oes<e veneR nw~ keÀesF& Yeer nQ~ nceeje peerJeve Ssmee nes pees DeewjeW keÀes ceW, heefjJele&ve nesves kesÀ Fme mece³e ceW ®eens keÀejCe mes, keÀesF& efkeÀmeer mes veeje]pe ve nes Yeer Dehevee peerJeve yeveevee menpe ueies~ lees keÀesF& ke̳ee mes ke̳ee yeve mekeÀlee nw, pee³es, GmekesÀ efue³es MegYe YeeJevee jKeveer l³eeie Deewj lehem³ee kesÀ meeLe keÀesF& Yeer meyekegÀí mecYeJe nw~ ceQ %eeve met³e& keÀe nw~ efkeÀmeer Yeer lejerkesÀ mes cegPes ÒeYeg hemebo keÀe³e&, efkeÀlevee Yeer keÀjes hej KegMeer mes ye®®ee 24 ner IeCìe ®ecekeÀlee ngDee yevevee nw~ cesjer Deheveer hemebo kegÀí veneR keÀjes, yeesPee veneR nw~ YeieJeeve kesÀ Iej efmeleeje ntB~ Ssmee efmeleeje ûen®eejer nw~ pees ÒeYeg keÀes De®íe ueielee nw Jees keÀe Keeles nQ lees mesJee lees keÀjveer ner nw hej Gleejves Jeeuee neslee nw, ³eefo veneR meyekeÀes De®íe ueiesiee~ GmeceW Yeer keÀesF& meer HeÀeoj, HeÀe@uees HeÀeoj~ Oeerjpe ®ecekeÀlee nw lees kegÀí ûen®eejer nw~ pewmes meleesiegCeer nesiee lees Hetje De®íe ueiesiee, efmeKeeS efyevee ceve Meevle veneR neslee, ®etB- ®evêcee keÀer ®eæ{leer keÀuee, Glejleer jpeesiegCeer nesiee lees Leesæ[e ueiesiee, ®etB keÀjlee ner jnsiee FmeefueS ceve keÀes keÀuee nesleer nw, nj SkeÀ hetís, ceQ keÀewve?

9 DeeHe mece³e keÀes veneR yeoue mekeÀles, cenmetme keÀjW efkeÀ ³en HeefjJele&ve keÀe mece³e nw HeÀjJejer 2014

F&MJejer³e keÀejesyeej ceW DeeoMe& J³eJemLee mebHevve keÀjves keÀer ]peªjle ö 4  ye´ïeekegÀceej jcesMe Meen, cebgyeF& (ieeceosJeer)

n

10

peneB HeefJe$elee veneR nw, JeneB mvesn veneR nesiee, peneB mvesn veneR nw JeneB Meebefle veneR nes mekeÀleer

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

ye´ïee yeeyee kesÀ meeLe oeoe efJeMJe efkeÀMeesj leLee jcesMe YeeF&

HeÀjJejer 2014

ceve keÀer DeJemLee Ssmeer nes pees nj HeefjeqmLeefle ceW Meerleue jns

11

%eeveece=le

12 keÀesF& Yeer keÀe³e& keÀjves mes Henues SkeÀ #eCe ©keWÀ, mees®eW HeefjCeece ke̳ee nesiee Deewj efHeÀj Megª keÀjW

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

 `He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece efomecyej, 2013 kesÀ uesKeeW ves meceeB yeeBOe `%eeveece=le' keÀes ve³ee meeQo³e& He´oeve efkeÀ³ee nw~ ye´.kegÀ.jcesMe YeeF& kesÀ ke´ÀceJeej uesKe `F&MJejer³e keÀejesyeej ceW DeeoMe& J³eJemLee mebHevve keÀjves keÀer peªjle' mes pees peevekeÀeefj³eeB efceueer Jes ogue&Ye He´eefHle cenmetme ngF&~ `ueeYekeÀejer nesleer nw keÀæ[Jeer oJeeF&' uesefKekeÀe yenve keÀer ³en oJeeF& keÀeHeÀer ceerþer ueieer~ `ke´ÀesOe keÀes Hejeefpele keÀjes' uesKe yeæ[e Ëo³eie´ener cenmetme ngDee~ ö MecYetHe´meeo {eQef[³eeue, pe³eHegj

efHeíues leerve Je<eeX ceW ceQves %eeveece=le kesÀ keÀF& uesKe Heæ{s~ meye %eeveJeOe&keÀ SJeb Tpee&JeOe&keÀ nesles nQ~ uesKe Heæ{ves mes ner keÀF& mecem³eeDeeW keÀe meceeOeeve nes peelee nw~ Heef$ekeÀe HetCe&le³ee efJe%eeHeve jefnle nw~ Ssmeer Heef$ekeÀe ceQves `%eeveece=le' Je `DeKeC[ p³eesefle' osKeer~ veJecyej DebkeÀ ceW `keÀecepeerle peielepeerle' De®íe ueiee~ Yeejleer³e meceepe Je mebmke=Àefle kesÀ efueS ³en Dece=le nw~ uesKekeÀ Je mebHeeokeÀ keÀes Oev³eJeeo~ ö ye´.kegÀ.®eC[er He´meeo Mecee&, efoueMeeo keÀeueesveer (efouueer)

veJecyej, 2013 DebkeÀ Heæ{keÀj YejHetj yeewef×keÀ Deevebo He´eHle ngDee~ `He´Mve nceejs GÊej oeoerpeer kesÀ' Heæ{keÀj %eeve ceW Je=ef× ngF&~ YeieJeeve mes yeeleW keÀjveer nQ lees ke̳ee keÀjW?' Fme efJe<e³e Hej oeoer peer ves yengle De®íe He´keÀeMe [euee nw~ `keÀecepeerle peielepeerle' Fme efJemleejHetCe& uesKe ves yegef× keÀes KeeÐe efo³ee Deewj Ëo³e keÀes ít efue³ee~ keÀece ceneMe$eg nw Deewj ogKe osves Jeeuee nw ³en JewefMJekeÀ mel³e FmeceW He´efleHeeove efkeÀ³ee ie³ee nw~ `efoue mes osles ®euees ogDee³eW' uesKe Yeer efJe®eej He´Jele&keÀ nw leLee efJemleej mes efueKee ngDee nw~ ogDeeDeeW ceW nw peeogF& MeefkeÌle Deewj ogDeeDeeW keÀe mecyevOe efoue kesÀ HeefJe$e mebkeÀuHeeW mes nw, ³en Heæ{keÀj efJe®eejeW keÀes ieefle efceueer~ `%eeveece=le' Heef$ekeÀe efove-He´efleefove DeefOekeÀ ueeskeÀefHe´³e nes, ³ener MegYekeÀecevee nw~ 

HeÀjJejer 2014

ö ye´.kegÀ.[e.JeecevejeJe HeeþkeÀ, YeesHeeue

peneB mel³elee nw, JeneB efveYe&³elee nw

13

YeeF&-yenveeW kesÀ He´Mve, oeoer Ëo³eceesefnveer kesÀ GÊej ÒeÍe>:- mJe³eb meoe efvee|JeIve jnves keÀe menpe heg©<eeLe& ke̳ee nw?

GÊej:- osKees, efkeÀmeer mes ieueleer nesleer nw

Deueyesueeheve Dee peelee nw, GmekeÀe keÀejCe ke̳ee nw?

GÊej:- pees Gcebie-Glmeen Jeeues nQ,

lees Gmes #ecee keÀjW~ h³eej mes mecePeeDees lees mecePe peeles nQ~ ve megveves Jeeuee Yeer h³eej mes megveves ueiesiee~ peye nce íesìs Les, yeeyee nceW nj ceeme kesÀ efueS ìe@efhekeÀ osles Les efkeÀ Fme ceeme ceW ³en heefjJele&ve keÀjvee nw, Jen nce keÀjles jns~ efJemleej keÀes meej ceW ueevee, ³ener efvee|JeIve yeveves keÀe menpe heg©<eeLe& nw~

GvekesÀ mebie ªnªneve keÀjes lees Deehe ceW Yeer heefjJele&ve Dee pee³esiee~ GmekeÀe Jen efJeMes<e iegCe OeejCe keÀj uees~ peye otmejs Deueyesues keÀes osKeles nQ lees Kego ceW Yeer Deueyesueeheve Deelee nw~

ÒeÍe>:- mebie"ve keÀes efvee|JeIve kewÀmes yevee³eW? GÊej:- efkeÀmeer mes ieueleer nesleer nw lees

Gmes yeæ{eDees veneR ke̳eeWefkeÀ Jen otmejs keÀes megvee³esiee, GmekesÀ He´keÀcHeve Jee³egceC[ue ceW HewÀueWies~ GcceeroW meyeceW jKeveer nQ~ njskeÀ keÀes h³eej mes yeouevee nw~ njskeÀ kesÀ Devoj iegCeeW keÀes osKeves keÀe SJeb GmekesÀ Meg× heefjJele&ve keÀe ®eMcee henvees lees Jen Yeer yeoue pee³esiee~ ÒeÍe>:- nce mesJee keÀjles ngS SkeÀ-otmejs kesÀ meeLe nuekesÀ jnW, GmekeÀer efJeefOe ke̳ee nw?

GÊej:- oesveeW efceuekeÀj mebkeÀuhe keÀjW

efkeÀ nce SkeÀ neskeÀj efoKee³eWies~ SkeÀotmejs kesÀ meeLeer yeve peeSB, SkeÀ-otmejs keÀes mecePeves keÀer keÀesefMeMe keÀjW Deewj SkeÀ-otmejs keÀes mecceeve mes osKeW~ ÒeÍe>:- keÀYeer-keÀYeer Gcebie-Glmeen keÀce nes peelee nw Deewj Deeuem³e,

14

ÒeÍe>:- efyevee keÀejCe kesÀ KegMeer iegce ke̳eeW nesleer nw?

GÊej:- ceve ceW J³eLe& mebkeÀuhe nQ~ Deiej

efkeÀmeer keÀer yeele efoue ceW ®egYe peeleer nw lees J³eLe& efJe®eej ®eueles nQ~ yeeyee ves keÀne nw efkeÀ MegYe mees®evee uesefkeÀve efHeÀj Yeer yegef× J³eLe& lejHeÀ ®eueer peeleer nw~ GmekesÀ efueS Deheveer keÀvì^eseEueie hee@Jej keÀes yeæ{eDees~ ³eesieeY³eeme kesÀ yeeo mees®ees efkeÀ yeeyee ves nceejs peerJeve kesÀ efue³es keÀewve-meer yeeleW keÀner nQ? mevlegäceefCe yeve peeDees Deewj otmejeW keÀes mevlegä keÀjes~ otmejs keÀes yeoueves mes henues Deheves DeehekeÀes yeouees~ MegYe YeeJevee yengle keÀece keÀjleer nw~ pees JeeCeer mes veneR yeouelee Gmes Jee³eye´sMevme mes "erkeÀ keÀjes~ yeeyee nceW ³ener hee" heæ{eles Les efkeÀ iegCeûeener yevees, iegCeeW keÀe ner JeCe&ve keÀjes~ kewÀmee Yeer nw, yeeyee keÀe lees yevee nw vee! kegÀí lees efJeMes<elee GmekesÀ Devoj nw vee, ³en MegYe YeeJevee jKees~ ³en yeouesiee ner veneR, ³en mees®ekeÀj GmekeÀer lekeÀoerj keÀes uekeÀerj veneR ueieeDees~ ceccee ves njskeÀ

keÀes yeouee, ceccee ves yengle cesnvele keÀer~ ceccee ves De®ís-De®ís GoenjCecetle& yevee³es~ ceccee meyemes h³eej mes ®eueleer Leer~ ceccee keÀes osKekeÀj ceccee pewmee yeveves keÀe Gceb i e Deelee Lee~ efoueefMekeÀmle veneR nesles Les efkeÀ nce Ssmee yeve ner veneR mekeÀles~ ceveg<³e ®eens lees ke̳ee veneR yeve mekeÀlee? yeeyee ves keÀne Deewj ceQves efkeÀ³ee~ yeeyee keÀer cegjueer keÀe cenlJe jKekeÀj nceW keÀjvee ner nw~ ÒeÍe>:- hegjeves mebmkeÀej Fcepe& nes peeles nQ lees ke̳ee keÀjW? GÊej:- Jen [e^cee ceW nceeje hehsej nelsee nw

efpememes helee heæ[lee nw efkeÀ nceeje HeÀeGC[Mseve keÀ®®ee n~w Deiej he©g<eeLe& ceW HeÀkeÀ& he[ælee nw lees membkeÀej keÀes hee"r keÀj heejfJelev&e keÀj~W Deheves Thej O³eeve o~W yeeyee mes h³eej meyekeÀe n~w Gme mece³e yeeyee keÀs h³eej keÀes ³eeo keÀj,W yeeleeW keÀes ³eeo veneR keÀj~W Deheves eofue ceW yeeyee keÀes eyfe"e ueW lees Yejer nFg& eofue ceW Deejw keÀeFs& ye"w veneR mekeÀlee~ eofue ceW yeeyee ye"ws nQ lees nce DekeÀsues veneR n,Q Gueìs keÀce& veneR neiWe~s

³eeo jKeW efkeÀ DeeHe efJeMes<e nQ, DeeHekeÀes efceuee keÀe³e& DeeHemes De®íe keÀesF& veneR keÀj mekeÀlee

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le ÒeÍe>:- yeeyee keÀer efoue hemebo mesJee ke̳ee nw? yeeyee mesJee kesÀ #es$e ceW efkeÀve-efkeÀve yeeleeW keÀes osKeles nQ? GÊej:- yeeyee osKeles nQ, mesJee keÀjles mece³e keÀesF&

efceueeJeì lees veneR, Deiej veece keÀceeves kesÀ efue³es mesJee keÀjles lees Jen mesJee yeeyee keÀes hemebo veneR Deeleer~ yeeyee osKeles nQ, efoue ceW ke̳ee jKekeÀj mesJee keÀer, mesJee YeeJe ³ee ueeue®e YeeJe? me®®eer efoue mes keÀjves JeeueeW hej ner meensye je]peer nesles nQ~ efpeme YeeJe mes mesJee keÀjles GmekesÀ Jee³eye´sMeve efpe%eemegDeeW keÀes Yeer Deeles nQ~ mJeeLe& YeeJe Jeeueer mesJee ceW Leesæ[s mece³e kesÀ efueS Jes Yeer GcebieGlmeen mes men³eesieer yeveWies, yeeo ceW OeesKee oWies~ ÒeÍe>:- oeoer peer, yeeyee kesÀ efoue ceW nce kewÀmes yew"W? GÊej:- yeeyee keÀe efoue ncemes KegMe jnsiee lees

nce yeeyee kesÀ efoue ceW yew"Wies~ keÀesF& mes efoue KegMe veneR nesleer lees ke̳ee keÀnles nQ? keÀnles nQ, FmekeÀes efvekeÀeuees~ lees yeeyee keÀer efoue ncemes KegMe nes leye nce yeeyee kesÀ efoue ceW yew"Wies~ 

`Henuee megKe...' He=<þ 21 keÀe Mes<e ye®eHeve ceW ceesìeHee DekeÀeue ce=l³eg keÀe Deewj Je³emkeÀeW ceW ceesìeHee efJekeÀueebielee keÀe keÀejCe yeve jne nw~ efJeMJe ceW kegÀHees<eCe keÀer YeWì ceW DeefOekeÀ Jepeve mes cejves JeeueeW keÀer mebK³ee p³eeoe nw~ ceesìeHes keÀe keÀejCe nw, nce efpeleveer kewÀueesjer Keeles nQ Gleveer keÀe³e& ceW veneR ueieleer nw~ ³en DeeM®e³e& keÀer yeele nw efkeÀ SkeÀ ner meceepe ceW, SkeÀ ner Iej ceW SkeÀ J³eefkeÌle ceesìeHes mes petPe jne nw Deewj otmeje kegÀHees<eCe mes~ Fme mecem³ee mes efveHeìves kesÀ efueS DeeJeM³ekeÀ nw efkeÀ nce Deenej keÀer cee$ee efveefM®ele keÀjW Deewj MeejerefjkeÀ cesnvele keÀes cenlJe oW~  10HeÀÀjJejer 2014

efMeJeefHelee ves peerJeve Oev³e-Oev³e keÀj efo³ee ye´ïeekegÀceej ³e%esMe kegÀceej, veJeevejes[e, Denceoeyeeo

peye ceQ 9 meeue keÀe Lee leye cegPes efMeJeyeeyee keÀe %eeve efceue ie³ee~ HeefjJeej ceW ceelee-efHelee Deewj yenve meYeer %eeveceeie& ceW ®eue jns nQ~ ceQ ³en yeele efoue mes ]peªj keÀntBiee efkeÀ ceQ DeHeves HewjeW mes veneR ®eue jne ntB yeefukeÀ yeeyee keÀer ieesoer ceW ner Heue jne ntB~ Hetje efove mketÀue keÀer Heæ{eF& Deewj ìd³etMeve ceW J³emle jnlee ntB~ Dece=leJesues GþkeÀj jepe³eesie keÀe DeY³eeme keÀjlee ntB~ jes]pe cegjueer keÌueeme keÀjlee ntB~ %eeveefyevog Yeer [e³ejer ceW veesì keÀjlee ntB uesefkeÀve LekeÀlee veneR ntB ke̳eeWefkeÀ yeeyee cesjs meeLe nQ~ ncesMee KegMeer ceW ner jnlee ntB, keÀYeer Yeer cet[ Dee@HeÀ neslee ner veneR nw~ keÀYeer efkeÀmeer keÀes ogKe veneR oslee ntB, jes]pe yeeyee keÀes He$e Yeer efueKelee ntB~ ueewefkeÀkeÀ Je DeueewefkeÀkeÀ HeefjJeej ceW, mketÀue ceW, peneB Yeer peelee ntB, meJe& DeelceeSB yesno H³eej keÀjleer nQ~ mesvìj Hej nj ieg©Jeej keÀes keÌueeme kesÀ yeeo efkeÀmeer vee efkeÀmeer efJe<e³e Hej He´Je®eve keÀjlee ntB~ mketÀue ceW Yeer ncesMee He´Lece Deelee ntB~ mHeOee&DeeW Deewj meebmke=ÀeflekeÀ keÀe³e&ke´ÀceeW ceW Yeer He´Lece Deelee ntB~ ceQves Deepe lekeÀ 22 meefì&efHeÀkesÀì, 10 HeokeÀ, 1 ì^e@HeÀer Deewj 25 GHenej He´eHle efkeÀS nQ~ efMeJeefHelee cesjer nj yeele megveles nQ Deewj cegPes ceoo Yeer yengle keÀjles nQ~ cesje efkeÀmeer mes Peieæ[e veneR neslee nw~ oesmleeW keÀes jes]pe %eeve oslee ntB~ cegPes efJeMJeeme nw efkeÀ yeeyee cesjs Üeje yengle ner mesJee keÀje³eWies~ ceQves le³e keÀj efue³ee nw efkeÀ cegPes cesje peerJeve F&MJejer³e mesJee ceW meHeÀue keÀjvee ner nw~ ceF&, 2013 ceW MeeefvleJeve ceW yeeue J³eefkeÌlelJe efJekeÀeme efMeefJej ceW ceQves Yeeie efue³ee Lee~ ceQ Sbefpeue ieg´He ceW Lee Deewj JekeÌleJ³e mHeOee& ceW Hetjs Yeejle ceW He´Lece mLeeve efue³ee Lee~ Jees efove cesjs efue³es ieewjJe keÀe efove Lee efpemes ³eeo keÀjkesÀ ceQ Deepe Yeer ieodieod nes peelee ntB~ ceQ efoue mes yeeyee keÀes ³ener keÀnlee ntB efkeÀ yeeyee, ceQ DeeHekeÀe yevee leye lees DeeHeves cegPes Flevee ³eesi³e yevee efo³ee~ cejss eofue mes ³ener MeYge YeeJevee DeeHe meYeer keÀs Hee´lfe evfekeÀueleer nw ekfeÀ DeeHe YeieJeeve keÀs yevekeÀj lees oKsee,s YeieJeeve DeeHekeÀe ve yeve pee³es lees keÀnvee~ 

Hejceelcee keÀes Heeves kesÀ yeeo Deewj kegÀí Heeves keÀer DeeJeM³ekeÀlee veneR jn peeleer

15

JesueWìeFve [s Hej efJeMes<e...

He´sce kesÀ meeiej keÀe He´sce  ye´ïeekegÀceejer efkeÀjCe, cegbyeF& (yeesefjJeueer)

He´s ce kesÀ efyevee peervee cegefMkeÀue ner

keÀe, keÀece efvekeÀeueves keÀe Deewj ®eceæ[eroceæ[er keÀe nw~ Ssmes Petþs H³eej keÀe oce Yejves Jeeues ueesie nleeMe, efvejeMe Deewj Goeme efoKee³eer osles nQ~ me®®es H³eej keÀer keÀceer ner Petþe DeLee&led ]penjeruee yevee osleer nw~ Deepe meJe&$e efJeke=Àle He´sce keÀe ner yeesueyeeuee nw~ ³en He´sce owefnkeÀ megbojlee Hej DeeOeeefjle nw~ He´sce keÀes keÀece Jeemevee keÀe He³ee&³e ceeve efue³ee ie³ee nw~ Jeemevee³egkeÌle ceveg<³e He´sce kesÀ veece Hej veer®e mes veer®e keÀce& keÀjves mes Yeer Hejnspe veneR keÀjlee~ veer®e keÀceeX keÀer oemleeve DeKeyeejeW ceW DeeS efove íHeleer jnleer nw~ peye He´sce keÀjves Jeeuee mJe³eb keÀes osn ceevekeÀj otmejeW keÀes Yeer owefnkeÀ ¢ef<ì mes osKelee nw leye GmekeÀe He´sce 5 lelJeeW kesÀ Mejerj ceW DeìkeÀ keÀj jn peelee nw~ ³en He´sce keÀer DeMegef× nw~ Deiej He´sce keÀjves Jeeuee mJe³eb keÀes Deelcee efveM®e³e keÀj otmejeW keÀes Yeer DeeeflcekeÀ ¢ef<ì mes osKes lees He´sce HeefJe$e nes peelee nw~ me®®ee He´sce me®®ee Hes´ce Heejme kesÀ meceeve neslee nw, Þes<þ Je=efÊe Jeeuee Deewj efJekeÀejeW mes HetCe&le³ee jefnle neslee nw~ me®®ee He´sce PegkeÀvee efmeKeelee nw, GmeceW Denced YeeJe veneR neslee~ efpevemes He´sce neslee nw GvekeÀer keÀceerr DeHeveer keÀceer cenmetme nesleer nw, GvekeÀer keÀeBìs pewmeer yeeleW Yeer HetÀue cenmetme nesleer nQ~ me®®ee He´sce ce³ee&efole,

mJeevegMeeefmele neslee nw, He´sce mes Deelcee megboj nes peeleer nw DeLee&led GmekesÀ keÀce& megboj nes peeles nQ~ efkeÀmeer keÀce& ceW Meebefle, efkeÀmeer ceW MeefkeÌle Deewj efkeÀmeer ceW %eeve keÀer DeeJeM³ekeÀlee nesleer nw uesefkeÀve He´sce lees nj keÀce& ceW ®eeefnS leYeer lees Jen keÀce& megboj keÀnueeSiee~ mebgojlee mes He´sce veneR, He´sce mes megbojlee efoKeeF& os~ keÀne peelee nw, ³eefo megKe ceW keÀesF& ³eeo DeeS lees mecePees nce Gvemes He´sce keÀjles nQ Deewj ogKe ceW keÀesF& ³eeo DeeS lees mecePees Jees ncemes He´sce keÀjles nQ~ nce meYeer keÀes ogKe ceW `Hejceelcee' ner ³eeo Deeles nQ ke̳eeWefkeÀ Jees mener DeLe& ceW ncemes He´sce keÀjles nQ~ F&MJejer³e He´sce HejceefHelee Hejceelcee nce ye®®eeW mes me®®ee He´sce keÀjles nQ~ lees ke̳eeW ve nceW Yeer Gme He´sce kesÀ meeiej keÀes DeHevee efHe´³e yevee uesvee ®eeefnS? F&MJej mes He´sce SkeÀ Ssmeer MeefkeÌle nw efpememes nceejer ¢ef<ì efkeÀmeer Yeer Jemleg ³ee J³eefkeÌle Hej Heæ[sieer lees GvnW Yeer H³eej keÀer Yeemevee Dee³esieer~ efpemekesÀ Deboj Hejceelce H³eej nesiee Jen nj Deelcee kesÀ He´efle MegYe YeeJevee, MegYekeÀecevee, jnce keÀer YeeJevee jKesiee, pewmes yeeyee nce ye®®eeW kesÀ He´efle jKeles nQ~ nce kewÀmes Yeer ke̳eeW ve neW, Jes nceejer keÀceerkeÀce]peesjer efvekeÀeuekeÀj DeHeves meceeve yevee uesles nQ~ Hejceelce H³eej TB®ee nw, Þes<þ nw, GvekeÀe H³eej Hee$e DeelceeDeeW

veneR, DemebYeJe nw~ Deepe mebmeej ceW nj He´eCeer keÀes DeeJeM³ekeÀlee nw He´sce keÀer~ jesìer, keÀHeæ[e, cekeÀeve kesÀ yeeo Deiej kegÀí ®eeefnS lees Jees nw He´sce~ nce ceveg<³e DeelceeDeeW keÀes Meeefvle, MeeefvleOeece ceW efceuesieer, megKe megKeOeece ceW efceuesiee Hejbleg Deepe Fme mece³e ke̳ee? Fme mece³e njskeÀ keÀes, nj yeele ceW, nj mebyebOe ceW He´sce ®eeefnS~ He´sce keÀe efoKeeJee Deepe mes 100 Je<e& HetJe& HeefjJeejeW ceW HeejmHeefjkeÀ mebyebOeeW ceW He´sce Lee~ Hes´ce Deepe Yeer nw Hejbleg Gme He´sce ceW HeefjJele&ve Dee ®egkeÀe nw~ Henues kesÀ ]peceeves ceW Deveepe, keÀHeæ[s, petleeW keÀer ogkeÀeveW nesleer Leer, Deepe GvneR ®eer]peeW kesÀ Meesªce yeve ieS nQ~ ke̳eeW? ke̳eeWefkeÀ Fve DeeJeM³ekeÀ ®eer]peeW kesÀ meeLe efoKeeJee pegæ[ ie³ee nw~ Gmeer lejn He´sce lees Henues Yeer Lee Deewj Deepe Yeer nw uesefkeÀve He´sce ceW efceueeJeì nes ®egkeÀer nw~ Dev³e ®eer]peeW keÀer lejn GmeceW JeemleefJekeÀlee veneR jner nw FmeerefueS Mees (efoKeeJee) keÀjvee Heæ[lee nw~ He´sce keÀer n]peejeW keÀneefve³eeB, ueeKeeW ieerle, ueeKeeW efHeÀuceW yeveer nQ Hejvleg HejmHej He´sce veneR jne nw~ efJeke=Àle He´sce Deepe keÀer ogefve³ee ceW H³eej Petþe, mJeeLe& keÀe, efoKeeJes keÀe, meewosyee]peer 16 pees Hejceelcee keÀer ³eeo ceW jnles nQ, GvekesÀ vewve-vekeÌMe Hejceelce He´l³e#elee kesÀ meeOeve yeve peeles nQ Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

keÀes ner He´eHle neslee nw~ YeieJeeve mes H³eej keÀjves mes Henues nceW Kego mes H³eej keÀjvee Heæ[siee~ efpemeves Kego mes Deewj Kegoe mes H³eej keÀjvee meerKe efue³ee ceevees Gmeves meye kegÀí meerKe efue³ee~ DeelceeSB keÀYeer Heeflele lees keÀYeer HeeJeve yeveleer nQ, keÀYeer He´sce lees keÀYeer veHeÀjle Yeer keÀjWieer uesefkeÀve Hejceelcee meowJe H³eej kesÀ meeiej nQ~ peye nce Hejceelcee keÀer Deesj GvcegKe nesles nQ leYeer nceW Gme HeefJe$e He´sce keÀe DevegYeJe neslee nw~ efpelevee-efpelevee ceveg<³e YeieJeeve kesÀ keÀjerye Deelee nw Glevee GmekesÀ Deboj Yeer efveëmJeeLe& H³eej GlHevve neslee nw~ YeieJeeve Hes´ce kesÀ ®egbyekeÀ nQ~ GvekesÀ meeLe H³eej keÀjves mes nce Yeer GvekesÀ meceeve yeve pee³eW i es ~ Fleves pevceeW lekeÀ nce osnOeeefj³eeW mes He´sce keÀjles DeeS, ³en SkeÀ Debeflece pevce efceuee nw Hejceelcee mes H³eej keÀjves Deewj GvekeÀe He´sce Heeves kesÀ efueS FmeefueS Gvemes He´sce keÀj nce Yeer me®®es He´sce kesÀ DeefOekeÀejer yeveW~ Hejceelce He´sce ceW Jees peeot nw pees nce osn keÀer megOe-yegOe lekeÀ Yeer Yetue peeles nQ Deewj ceveg<³e mes osJelee yeve peeles nQ~ F&MJejer³e He´sce kewÀmeer Yeer efJeHejerle yegef× Deelcee keÀes Yeer men³eesieer yevee oslee nw, efiejs ngS keÀes Gæ[ves kesÀ HebKe oslee nw, cegefMkeÀue mes cegefMkeÀue keÀe³e& kesÀ efueS efnccele oslee nw, ogMceve keÀes Yeer efce$e yevee oslee nw, HelLej keÀes efHeIeuee keÀj ceesce keÀj mekeÀlee nw~ 10HeÀjJejer 2014

He´sce osves mes efceuelee nw keÀF& ueesie He´sce HeekeÀj veneR, He´sce oskeÀj KegMeefkeÀmceleer cenmetme keÀjles nQ~ keÀF& nQ efpevnW keÀYeer efkeÀmeer keÀe He´sce veneR efceuee Hejvleg Jes DeHeves ye®®eeW keÀes, meeefLe³eeW keÀes, ³eneB lekeÀ efkeÀ DeHeves yetæ{s ceele-efHelee keÀes He´sce oskeÀj yesno H³eej, yesno KegMeer keÀe DevegYeJe keÀjles nQ ke̳eeWefkeÀ osvee ner uesvee nw~ He´sce Heeves ceW pees DevegYeJe nw Gmemes DeefOekeÀ megKeo DevegYeJe He´sce osves ceW nw~ FmeefueS F&MJejer³e ceneJeeke̳e nQ, ``meoe nj mece³e, nj Deelcee mes, nj HeefjefmLeefle ceW mvesner cetle& YeJe~ keÀYeer Yeer DeHevee mvesner cetle&, mvesn keÀer meerjle, mvesner J³eJenej, mvesn kesÀ mecHeke&À-mecyevOe keÀes íesæ[vee cele, Yetuevee cele~ ®eens keÀesF& J³eefkeÌle,

®eens He´ke=Àefle, ®eens cee³ee kewÀmee Yeer efJekeÀjeue ªHe, pJeeuee ªHe OeejCe keÀj meeceves Dee³es uesefkeÀve efJekeÀjeue pJeeuee ªHe keÀes meoe mvesn kesÀ Meerleuelee Üeje HeefjJele&ve keÀjles jnvee~ mvesn uesvee nw, mvesn osvee nw~ meoe mvesn keÀer ¢ef<ì, mvesn keÀer Je=efÊe, mvesnce³eer ke=Àefle Üeje mvesner me=ef<ì yeveeveer nw~ keÀesF& mvesn veneR Yeer os uesefkeÀve DeeHe ceemìj mvesn mJeªHe Deelcee³eW oelee yeve ªneveer mvesn osles ®euees~ Deepe keÀer peerJe Deelcee³eW mvesn DeLee&led me®®es H³eej keÀer H³eemeer nQ~ mvesn keÀer SkeÀ Ieæ[er DeLee&led SkeÀ yetBo keÀer H³eemeer nQ~ me®®ee mvesn ve nesves kesÀ keÀejCe HejsMeeve nes YeìkeÀ jns nQ~ me®®es ªneveer mvesn keÀes {tb{ jns nQ~ Ssmeer H³eemeer DeelceeDeeW keÀes meneje osves Jeeues DeeHe ceemìj %eeve meeiej nes~''

peye cejles-cejles yeeyee ves ye®ee³ee metyesoej Deej.meer.®elegJexoer

ceQ Yeejleer³e mesvee ceW metyesoej (efMe#ee) jQkeÀ ceW keÀe³e&jle ntB~ DeHe´wue, 2013 ceW ceQ YeesHeeue mes oes efove kesÀ DeekeÀefmcekeÀ DeJekeÀeMe Hej DeHeves Iej iJeeefue³ej ie³ee Lee~ JeeHeme [îetìer Hej Deeves kesÀ efueS DeebOe´ He´osMe SkeÌmeHe´sme keÀe Fvle]peej keÀj jne Lee~ ieeæ[er DeeF& Deewj ceQ efceefueì^er keÀes®e ceW ®eæ{ves keÀe He´³eeme keÀjves ueiee ceiej keÀes®e ceW Henues yewþs HeÀewefpe³eeW ves ojJee]pee veneR Keesuee~ peye ieeæ[er ®eueves ueieer lees peuoer mes efJekeÀueebie keÀes®e ceW ®eæ{ ie³ee~ leYeer osKee efkeÀ efceefueì^er keÀes®e keÀe ojJee]pee Keesue efo³ee ie³ee nw~ ceQ efceefueì^er keÀes®e ceW ®eæ{ves kesÀ efueS efJekeÀueebie keÀes®e mes Glej ie³ee~ Fme ®ekeÌkeÀj ceW ieeæ[er kesÀ meeLe ner efIemeìves ueiee~ leYeer ieeæ[er keÀer ieefle kegÀí keÀce ngF&~ cegPes ueiee, efkeÀmeer ves meneje oskeÀj cegPes Gþe efo³ee Deewj peuoer mes efceefueì^er keÀes®e ceW ®eæ{e efo³ee~ DeemeHeeme osKee lees keÀesF& J³eefkeÌle veneR Lee~ me®eceg®e yeeyee ves cegmeeryele kesÀ mece³e DeekeÀj cegPes ye®ee efue³ee~ Megefke´À³ee efMeJeyeeyee~ 

DeHeveer ®eueve Deewj ®esnjs mes meyekeÀes F&MJejer³e mce=efle efoueevee ner me®®eer mesJee nw

17

Heue Yej kesÀ H³eej ves yeouee peerJeve  ye´ïeekegÀceej megveerue kegÀceej iegHlee, keÀeveHegj (efmeefJeue ueeFve)

ceQ

FvkeÀce ìwkeÌme efJeYeeie ceW peeves kesÀ SkeÀ Iebìs Henues megyen 9 yepes mees Jeefj<þ keÀj mene³ekeÀ kesÀ Heo Hej keÀj Gþlee Lee, ye®®es keÀye mketÀue ®eues keÀe³e&jle ntB, 35 Je<e& keÀe ntB~ HeefjJeej ceW peeles Les, Helee ner veneR ®euelee Lee~ cesjer Helveer leLee oes íesìs ye®®es nQ~ Meeoer Henues efove ner yeeyee ves kesÀ kegÀí ner efoveeW kesÀ yeeo cesjs Deewj cesjer DeMejerjer yevee efo³ee Helveer kesÀ yeer®e yengle ueæ[eF&-Peieæ[s nesves cesjs SkeÀ Heæ[esmeer megyen 7 yepes Megª nes ie³es Deewj peerJeve yengle ner ìnueves peeles nQ, ceQves Gvemes ce]peekeÀ ceW Demeblegefuele nes ie³ee~ Helveer keÀes keÀne, cegPes Yeer meeLe ues efue³ee keÀjes~ DekesÀueeHeve ueieves ueiee lees Gmeves ìerJeer GvneWves me®e ceW Deieues efove megyen 7 yepes Deewj yewþ ie³ee~ Henues ner efove yeeyee ves ceW ye´ïeekegÀceejer yenve efMeJeeveer keÀe cesjs ojJeepes keÀer Iebìer yepee oer~ Helveer ves cegPes DeMejerjer yevee efo³ee Deewj Hetje efove keÀe³e&ke´Àce osKevee Megª keÀj efo³ee~ cegPes cegPes Gþe³ee Deewj ceQ cegBn yeveekesÀ Heæ[esmeer cesje yengle De®íe ie³ee~ ceQ yengle KegMe ³en meye kegÀí Hemebo veneR Lee Deewj Fme kesÀ meeLe ìnueves ®euee ie³ee~ ìnuevee Lee, efHeÀj lees ceQ jespe megyen 4 yepes Gþves keÀejCe Yeer cesjer Gvemes Ketye ueæ[eF& nesleer cegPes De®íe ueiee Deewj ceQ efve³eefcele ueiee Deewj ³eesie keÀjves kesÀ yeeo megyen 5 jnleer Leer ( Gme mece³e cegPes keÀue³egieer ìnueves ueiee~ ìnue keÀj Deelee, lees yepes ìnueves peeves ueiee ~ ogefve³ee keÀe JeeleeJejCe yengle De®íe Helveer kebÀH³etìj Hej Fbìjvesì kesÀ ceeO³ece DeeBKeW Yej DeeF& ueielee Lee)~ ueæ[eF& ceW Gme mece³e lees mes yenve efMeJeeveer keÀe jepe³eesie kesÀ keÀesme& FmekesÀ yeeo Helveer kesÀ meeLe jepe³eesie peerle cesjer ner ngF&, cesje Ye³e Flevee nesves keÀe keÀe³e&ke´Àce osKe jner nesleer Leer~ ceQ meerKeves kesÀ efueS mesJeekesÀvê Hej peevee ueiee efkeÀ pewmes ner ceQ Meece keÀes keÀe³ee&ue³e yes[ Hej uesì peelee Deewj kebÀH³etìj keÀer Megª keÀj efo³ee~ SkeÀ efove keÌueeme kesÀ mes Iej Deelee, cesje yeæ[e yesìe keÀnlee, DeeJeepe ve ®eenles ngS Yeer cesjs keÀeveeW ceW yeeo cesjer cegueekeÀele meWìj keÀer efveefceÊe cecceer, HeeHee Dee ieS nQ, peuoer mes ìerJeer peeleer jnleer, megyen-megyen ceve Meeble yenve mes ngF&~ ceQves keÀne, oeroer, cegPes yebo keÀj oes~ peye ceQ mees peelee lees cesjer jnlee Lee FmeefueS ceQ Gvemes kegÀí veneR ye´ïee yeeyee keÀe SkeÀ HeÀesìes ®eeefnS~ ceQ Helveer jele 11 yepes Jen ígìe ngDee keÀnlee Lee~ Ssmee ®eueles keÀjerye SkeÀ efpeme lejn keÀer HeÀesìes keÀer ceebie keÀj jne keÀe³e&ke´Àce efHeÀj osKee keÀjleer Leer~ Ssmee meHleen yeerlee, cegPes jepe³eesie keÀer yeelesb Lee Mee³eo Gme lejn keÀer HeÀesìes Gme keÀjles Gmes keÀjerye 2 Je<e& nes ®egkesÀ Les~ ceQ De®íer ueieves ueieer Deewj ceQ ©ef®e uesves mece³e mìekeÀ ceW veneR Leer~ GvneWves yenveeW DeHeveer keÀefue³egieer DeeoleeW ceW Flevee [tyee ueiee~ ceQves Helveer mes Hetíe, ³eesie kewÀmes mes, keÌueeme ªce ceW ueieer Hes´Àefcebie keÀer ngF& ngDee Lee efkeÀ ceQves Fvìjvesì ueieJee ueiee³ee peelee nw? Gmeves yelee³ee efkeÀ HeÀesìes Gleej keÀj cegPes osves keÀes keÀne~ efue³ee Deewj Gmeer ceW Kees³ee jnves ueiee~ mebmkeÀej ®ewveue ceW megyen 4 yepes ³eesie ceQves cevee keÀj efo³ee efkeÀ ³en HeÀesìes jnves efHeÀuceer ieeves megvevee, [eGveuees[ ueieeves keÀer efJeefOe efoKeeF& peeleer nw~ oerefpeSiee uesefkeÀve oeroer ves ye´ïee yeeyee keÀjvee, HeÀeuelet ®eer]peeW keÀes osKevee cesje Deieues efove cesjer veeRo megyen 4ë15 yepes keÀer Jen HeÀesìes Gleej keÀj (ceeuee mebmkeÀej yevelee pee jne Lee~ ceQ Dee@efHeÀme DeHeves DeeHe Kegue ieF&~ ceQves ìerJeer Keesuee meefnle) os oer~ cesjer DeeBKeW Gme Heue Yej 18 F&MJejer³e mce=efle Deewj HeefJe$elee peerJeve keÀes meJe& He´eeqHle³eeW mes mebHevve yevee osleer nw Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

kesÀ efveëmJeeLe& H³eej mes Yej ieF&~ ceQves Gme HeÀesìes keÀes Iej HengB®ekeÀj legjble oerJeej Hej ueiee efo³ee~ ceQves meWìj Hej efmeHe&À jepe³eesie meerKeves kesÀ efue³es peevee He´ejbYe efkeÀ³ee Lee~ meele efove keÀe keÀesme& Hetje nesves kesÀ yeeo Mee³eo ceQ meWìj peevee yebo keÀj oslee uesefkeÀve peye ceQ Gme HeÀesìes kesÀ meeceves yewþkeÀj ³eesie ueieelee lees cegPes Gme Heue Yej kesÀ H³eej keÀer ³eeo Dee peeleer, Fme keÀejCe ceQves Helveer kesÀ meeLe meWìj peevee peejer jKee Deewj cegjueer megveves ueiee~ cegPes lees ³en Yeer veneR Helee Lee efkeÀ Fme meWìj kesÀ ceeO³ece mes cegPes YeieJeeve efceue pee³eWies, cesje lees peerJeve ner Decetu³e yeve ie³ee~ yeeyee nw lees peerJeve nw cegPes Heæ{eves Jeeuee ìer®ej mJe³eb YeieJeeve nw~ efJe<e³e efmeHe&À ®eej nQ ö %eeve, ³eesie, OeejCee Je mesJee~ Heæ{eF& keÀe HeefjCeece DevegYeJe nw Deewj ³en cesje DevegYeJe nw efkeÀ cesjs 84 pevceeW ceW cesje ³en jepe³eesieer peerJeve meyemes Þes<þ nw ke̳eesbefkeÀ cegPes H³eej keÀjves Jeeuee, H³eejerH³eejer yeeleW keÀjves Jeeuee, leyeer³ele þerkeÀ vee nesves kesÀ mece³e DeHeveer ieeso ceW megueeves Jeeuee, og K e kes À mece³e jemlee efvekeÀeuekeÀj megKe osves Jeeuee, DeHeves neLeeW mes Yeespeve efKeueeves Jeeuee, H³eejeH³eeje jepeogueeje, cesjer DeeBKeeW keÀe vettj, cesje yeeyee, cesje meepeve, cesje ye®®ee, cesje Yew³ee, cesje oesmle H³eeje efMeJe yeeyee cesjs meeLe nw~ KegMeer Deewj 10HeÀjJejer 2014

H³eej neslee ke̳ee nw, ³en keÀF& YeeF³eeW Je yenveeW keÀes Helee veneR nw~ cesje DeeHe meYeer mes efJevece´ DevegjesOe nw efkeÀ DeHeves HejceefHelee Hejceelcee keÀes Hen®eevees, Jees yeebnW Hemeejs meYeer keÀes yeguee jns nQ efkeÀ ye®®es, Deye ogëKeer ke̳eeW nesles nes, `ceQ ntB vee~' DeeHe SkeÀ keÀoce meWìj keÀer lejHeÀ

yeæ{eDees, lees nes mekeÀlee nw efkeÀ DeeHekeÀe peerJeve Þes<þ yeve peeS~ cesje lees ¢æ{ DevegYeJe nw efkeÀ `yeeyee' nw lees peerJeve nw, Deiej `yeeyee' veneR lees ³en peerJeve Yeer veneR~ ceQ DeHeveer Helveer mes Gme mece³e keÀer ieueleer kesÀ efue³es ceeHeÀer ceeBielee ntB~ cegPes ceeHeÀ keÀj osvee mebpet~ 

yesno keÀer Jewjeie Je=efÊe ye´ïeekegÀceej jecekegÀceej, efjJeeæ[er

ce=l³egkeÀeue keÀer meye meeceie´er lew³eej nw~ keÀHeÀve Yeer lew³eej nw, ve³ee veneR yeveevee Heæ[siee~ Gþeves Jeeues Deeoceer Yeer lew³eej nQ, ve³es veneR pevceWies~ peueeves keÀer peien Yeer lew³eej nw, ve³eer veneR uesveer Heæ[sieer~ peueeves keÀer uekeÀefæ[³eeB Yeer lew³eej nQ, ve³es Je=#e veneR ueieeves Heæ[Wies~ kesÀJeue MJeeme yebo nesves keÀer osj nw~ MJeeme yebo nesles ner ³en meeceie´er SkeÀef$ele nes pee³esieer~ pewmes meeceie´er lew³eej nw, ke̳ee nceejer Yeer Fleveer lew³eejerr nw? ³en mebmeej meoe jnves kesÀ efueS veneR nw~ ³eneB kesÀJeue DeekeÀj peeves Jeeues ner jnles nQ~ cekeÀeve ³eneB yevee jns nQ, mepeeJeì ³eneB keÀj jns nQ, mebie´n ³eneB keÀj jns nQ, Hej Kego Deieueer ³ee$ee keÀer Deesj yeæ{ jns nQ~ peneB peevee nw, JeneB kesÀ efueS kegÀí keÀcee³ee nw ke̳ee? efveefM®ele mece³e Hej ®eueves Jeeueer ieeæ[er kesÀ efueS Yeer Henues mes meeJeOeeveer jnleer nw, efHeÀj efpeme ceewle ªHeer ieeæ[er keÀe keÀesF& Helee Deewj mece³e efveeqM®ele veneR GmekesÀ efue³es lees njoce meeJeOeeveer jnveer ®eeefn³es~ ogefve³ee ceW Deewj kegÀí efveeqM®ele nes ³ee vee nes Hejvleg Deeoceer SkeÀ effove Fme peneve mes ®euee peeSiee, ³en efveeqM®ele nw~ Deeves Jeeuee DeJeM³e peeves Jeeuee neslee nw, ³en efve³ece nw~ nj pevceefove nceW ³eeo efoueelee nw efkeÀ ce=l³eg SkeÀ Je<e& Deewj keÀjerye Dee ieF& nw~ keÀesF& Yeer yeæ[e neskeÀj Heæ{siee ³ee veneR, Meeoer keÀjsiee ³ee veneR, Oeve keÀceeSiee ³ee veneR, Fve meye yeeleeW ceW mevosn nw, Hej Jen cejsiee efkeÀ veneR, FmeceW keÀesF& mevosn veneR nw~ peye Yeer ceve ceW Kejeye ef®evleve DeeS lees meeJeOeeve nes pee³eW efkeÀ ³eefo Fme mece³e ce=l³eg nes pee³es lees ke̳ee ieefle nesieer? Deiej nj mece³e efMeJeyeeyee keÀer mce=efle jns lees ce=l³eg keÀYeer Yeer Dee pee³es, keÀesF& ef®evlee veneR~  Þes<þ mebmkeÀej Deewj Þes<þ keÀce& ceeveJe peerJeve keÀer Decetu³e efveefOe nQ

19

Henuee megKe eqvejesieer keÀe³ee  ye´ïeekegÀceejer Gefce&uee, MeeeqvleJeve

efkeÀ meer J³eefkeÌle kesÀ Heeme yengle Oeve

ceveg<³e kesÀ JeMe ceW nw efkeÀ Jen HeuekeÀeW keÀes Jepeve jn mekeÀlee nw mevlegefuele mJeemL³e keÀe meyemes yeæ[e ogMceve nw Keesues ®eens yevo keÀjs, Mejerj keÀes nes lees Jen Gmes Deueie-Deueie mLeeveeW Hej megjef#ele jKeves keÀer keÀesefMeMe keÀjlee jesie~ keÀF& jesie ceeveJe keÀer ueeKe efueìeS ³ee GþeS, Fmeer He´keÀej Mejerj nw pewmes kegÀí ]peceerve kesÀ ªHe ceW, kegÀí meeJeOeeefve³eeW kesÀ yeeo Yeer Deeke´ÀceCe keÀj keÀes nuekeÀe yeveeS ³ee Yeejer, ³en Yeer yeQkeÀ ceW, kegÀí pesJej kesÀ ªHe ceW, kegÀí uesles nQ Hejvleg SkeÀ DeeOegefvekeÀ jesie, pees GmekesÀ JeMe ceW nw~ kegÀí DeHeefjne³e& kewÀMe kesÀ ªHe ceW, kegÀí oer ieF& GOeej kesÀ keÀF& jesieeW keÀes Deeves keÀe ceeie& oslee nw, keÀejCeeW ³ee yeerceeefj³eeW keÀes íesæ[keÀj 95 ªHe ceW, kegÀí cekeÀeveeW kesÀ ªHe ceW~ ceeve nceejs JeMe ceW Yeer nw, Jees nw DeefOekeÀ He´efleMele ceeceueeW ceW nce DeHeves Mejerj kesÀ ueerefpeS, keÀesF& DeHe´l³eeefMele efJeHeefÊe Dee MeejerefjkeÀ Jepeve~ Jepeve yeæ{lee nw cegKe Jepeve keÀes Ieìe ³ee yeæ{e mekeÀles nQ~ peeS Deewj J³eefkeÌle keÀes Yeeievee Heæ[s lees kesÀ jemles Deewj keÀce neslee nw ìebieeW kesÀ Jepeveer Mejerj keÀe He´YeeJe Jees FveceW mes keÀewve-meer mecHeefÊe keÀes legjvle jemles~ ³eefo cegKe keÀes Leesæ[e yevo jKeW DeuHekeÀeefuekeÀ neLeeW ceW ues mekeÀlee nw? efmeJee³e kewÀMe kesÀ ³eeefve keÀce KeeSb Deewj ìebieeW mes nue®eue keÀF& ueesieeW keÀer ³en OeejCee nesleer nw keÀesF& Yeer Gme mece³e meeLe veneR ®eue keÀjW (®euevee-efHeÀjvee, J³ee³eece) lees efkeÀ Jepeveer Mejerj mes J³eefkeÌlelJe mekeÀleer~ Hejvleg DeefOekeÀ cee$ee ceW kewÀMe Jepeve mevlegefuele nes mekeÀlee nw~ cegKe keÀe He´YeeJeMeeueer yevelee nw~ Deeme-Heeme Yeer peerJeve kesÀ efueS Keleje meeefyele nes yevo jnvee oes lejn mes ueeYeoe³ekeÀ nw~ Deewj meeefLe³eeW Hej De®íe He´YeeJe [euee mekeÀlee nw~ GmekeÀer íervee-PeHeìer nes SkeÀ lees yevo jnves mes keÀce KeeSbies, pee mekeÀlee nw~ ³en OeejCee Gleveer ner mekeÀleer nw ³ee GmekesÀ ueeue®e ceW nl³ee Yeer Mejerj nuekeÀe jnsiee~ otmeje, cegbn yevo ieuele nw efpeleveer ³en OeejCee efkeÀ nes mekeÀleer nw~ FmekeÀer YeWì ceW mJeemL³e jnves mes keÀce yeesueWies, MeefkeÌle keÀe #ejCe He´meeOeveeW mes J³eefkeÌlelJe megvoj yevelee nw~ Ssmee Oeve nw pees nj Heue ceeveJe kesÀ Heeme keÀce nesiee, Fmemes ceve nuekeÀe jnsiee~ meewvo³e& He´meeOeve melener, DeuHekeÀeue nw Deewj peneB Yeer peeSiee, meeLe peeSiee~ keÀF& ueesie keÀnles nQ efkeÀ Mejerj keÀe Jepeve Fmes ®eesj Yeer uetì veneR mekeÀles~ FmeefueS vee ®eenles Yeer yeæ{lee peelee nw~ keÀer megvojlee DeJeM³e osles nQ Hejvleg Yeejleer³e Oeeefce&keÀ meeefnl³e ceW ³en keÀne DeeOegefvekeÀ peerJeve Mewueer FmekesÀ efueS meoekeÀeue keÀer Deewj efoue ceW Glejves keÀeHeÀer no lekeÀ e]fpeccesJeej nw~ Fme Jeeueer megvojlee veneR~ Ssmeer megvojlee lees ie³ee efkeÀ Mewueer keÀes DeHeveeves mes ³eefo Mejerj keÀe ®eefj$e GppJeue nesves Hej, iegCeJeeve nesves Henuee megKe efvejesieer keÀe³ee, Jepeve yeæ{ mekeÀlee nw lees peerJeve Mewueer ceW Hej ner yeveleer nw~ Fmeer He´keÀej Jepeveer otpee megKe nes Oeve-cee³ee~ mJeemL³e meeLe nesves Hej efkeÀmeer Leesæ[e HeefjJele&ve keÀjves mes Jepeve Ieì Yeer Mejerj DeuHekeÀeue kesÀ efueS He´YeeJe [eue mesJeeoej keÀer Yeer ]peªjle veneR Heæ[leer~ mekeÀlee nw~ otmejs MeyoeW ceW nce Fme mekeÀlee nw Hejvleg meoekeÀeue keÀe He´YeeJe J³eefkeÌle DekesÀuee jnkeÀj Yeer mJeemL³e kesÀ He´keÀej Yeer keÀn mekeÀles nQ efkeÀ J³eefkeÌle lees SkeÀ mJemLe, mevlegefuele, ®egmleyeue mes Oeve He´eHle keÀj mekeÀlee nw~ DeHeves Mejerj keÀe Jepeve yeæ{e Yeer mekeÀlee og©mle Mejerj efpemeceW efceuevemeej Deewj FmeefueS meyemes yeæ[e Oeve nw mJeemL³e nw Deewj Ieìe Yeer mekeÀlee nw~ Jen He´ke=Àefle DeHevesHeve mes Yeje ceve nes, Jener [eue kesÀ yeves Mejerj keÀe ceeefuekeÀ nw~ pewmes mekeÀlee nw~ ªHeer Oeve~ 20 F&MJejer³e mce=efle Deewj ce³ee&oe nceW ogKe Deewj OeesKes mes ye®ee osleer nw Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

oJee keÀes J³emeve ve yeveves oW keÀne peelee nw, Fueepe mes Hejnspe De®íe Hejvleg Hejnspe keÀjves kesÀ efueS ceveesyeue Deewj ceve Hej meb³ece ®eeefnS~ FmekesÀ DeYeeJe ceW nce Hejnspe leesæ[les jnles nQ Deewj ceve ceW mees®eles nQ, keÀesF& yeele veneR, oJeeF& lees nw vee, SkeÀ [espe oJeeF& keÀe p³eeoe ues ueWies~ efHeÀj ³en Yeer keÀnles nQ, ef]pevoieer kegÀí efove keÀer nw, pees peer ceW DeeS keÀj uees, ef]pevoieer keÀe YejHetj ce]pee uees~ Hej nce efJe®eej keÀjW, nceves efpevoieer kesÀ keÀF& Henuet lees Deve®eKes íesæ[ efoS~ efpelevee ce]pee ceveceeveer keÀjves mes efceuelee nw Gmemes keÀF& iegCee ce]pee lees ceve Hej meb³ece jKeves mes efceuelee nw~ nceves Gme ce]pes keÀes lees efyevee ®eKes ner íesæ[ efo³ee lees efpevoieer keÀes YejHetj keÀneB efpe³ee, DeeOee-DeOetje ner efpe³ee~ Fme iejerye osMe ceW peneB keÀjesæ[eW YetKes ueesie keÀ©Ce efveieeneW mes o³ee keÀer YeerKe ceebieles nQ JeneB nce efyevee ]peªjle KeeSb Deewj GmekesÀ oC[mJeªHe cenbieer oJeeF& keÀe Ke®e& PesueW Fmemes keÀF& iegCee Deevevo FmeceW nw efkeÀ nce meb³ece kesÀ Üeje DeefOekeÀ KeeÐe, He´efleketÀue KeeÐe Deewj oJeeF& oesveeW keÀer ye®ele keÀjW~ keÀF& yeej DeefOekeÀ Keeves mes jesie lees veneR ueielee Hej YeejerHeve Deewj iewme Deeefo keÀer mecem³eeSb nes peeleer nQ~ nce Fmes cenmetme keÀjles nQ Deewj ceve ner ceve mebkeÀuHe keÀjles nQ efkeÀ DeyekeÀer yeej DecegkeÀ ®eer]pe veneR KeeSbies Hej pewmes ner ®eer]pe meeceves Deeleer nw, 10HeÀjJejer 2014

mebkeÀuHe SkeÀ keÀce]peesj Henjsoej keÀer lejn mes meeceves mes nì peelee nw Deewj ®eer]pe Devoj ®eueer peeleer nw~ peye yeejyeej mebkeÀuHe kegÀí Deewj leLee keÀce& kegÀí Deewj neslee nw lees DeelceefJeMJeeme keÀce]peesj Heæ[ves ueielee nw Deewj nce íesìer-meer efpe»e kesÀ meeceves nej ceevekeÀj efpevoieer kesÀ Demeueer Deevevo mes Jebef®ele jn peeles nQ~ Deleë nceW O³eeve jns efkeÀ oJeeF& Hej Del³eefOekeÀ efveYe&jlee ³ee efpe»e keÀer Del³eefOekeÀ ceveceeveer Yeer SkeÀ iegHle J³emeve ner keÀer lejn nw~ nceW Fme J³emeve mes MeerIe´ Heeríe ígæ[e uesvee ®eeefnS~ íeleer keÀer ceefncee, ve efkeÀ Hesì keÀer ceeveJe keÀer TB®eer Deewj ®eewæ[er íeleer keÀes ueskeÀj DeveskeÀ cegneJejs yeves nQ pewmes íeleer ®eewæ[er nesvee DeLee&led ieewjJe DevegYeJe keÀjvee, meervee leevevee DeLee&led meenme efoKeevee, íeleer Hej ®eæ{vee DeLee&led ve]peoerkeÀ DeekeÀj Deeke´ÀceCe keÀjvee, íeleer þeW k eÀvee DeLee& l ed DeelceefJeMJeeme J³ekeÌle keÀjvee, íeleer mes ueieevee DeLee&led mvesn J³ekeÌle keÀjvee Deeefo-Deeefo~ Fve meye cegneJejeW ceW íeleer kesÀ meeLe ceveg<³e kesÀ ceve kesÀ GBÀ®es YeeJeeW keÀes peesæ[e ie³ee nw~ Ssmes cegneJejs Hesì keÀes ueskeÀj veneR yeves nQ~ efpemekeÀe Hesì yeæ[e nes, Yeejer nes, Gmes DeefOekeÀ mes DeefOekeÀ Hesìt lees keÀn efo³ee peelee nw Hej keÀesF& TB®ee YeeJe GmekesÀ He´efle He´oefMe&le veneR neslee~ FmeefueS J³eefkeÌle ceneve Jener nw efpemekeÀe Hesì Devoj Deewj íeleer

yeenj nes~ ³eefo ³en Gueì peelee nw lees peerves kesÀ DeLe& Yeer Gueì peeles nQ~ DeefleefjkeÌle Yeej Gþeves keÀer cesnvele mes ye®eW ®eueles-®eueles nebHeÀvee, DeHevee ]peªjer meeceeve ve Gþe mekeÀvee, kegÀí meerefæ{³eeB ®eæ{ves ceW meebme HetÀuevee ö DeefOekeÀ Je]peve kesÀ ³es ue#eCe Yeer efkeÀmeer jesie mes keÀce veneR nQ~ Ssmes ueesie otmejs keÀe HeeJe Yej meeceeve Gþeves ceW YeejerHeve cenmetme keÀjles nQ Hej DeHeves Mejerj keÀe 5 ³ee 10 ³ee 20 efkeÀ.ie´e. Jepeve lees vee ®eenles Yeer 24 Iebìs {esles ner nQ~ Fme DeefleefjkeÌle Yeej keÀes Gþeves keÀer cesnvele Yeer lees DeveeJeM³ekeÀ cesnvele ner nw~ Leesæ[s He´³eeme mes, meb³ece mes Fmemes ye®ee pee mekeÀlee nw~ SkeÀ efjHeesì& kesÀ Devegmeej meved 1980 kesÀ yeeo meved 2013 lekeÀ mebmeej Yej ceW ceesìeHee ogievee nes ®egkeÀe nw~ meved 2008 ceW 20 Je<e& ³ee Fmemes DeefOekeÀ Dee³eg kesÀ 1.4 efyeefue³eve Je³emkeÀ DeefOekeÀ Jepeve Jeeues Les~ meved 2011 ceW Heeb®e Je<e& mes keÀce Dee³eg kesÀ 40 ueeKe ye®®es DeefOekeÀ Jepeve Jeeues Les~ Mejerj ceW Demeeceev³e ³ee Del³eefOekeÀ Jemee pecee nesvee ner ceesìeHee nw~ DeefOekeÀ ceesìeHes mes mJeemL³e Kejeye nes mekeÀlee nw~ ce=l³eg kesÀ JewefMJekeÀ keÀejCeeW ceW ceesìeHee Heeb®eJeeB yeæ[e keÀejCe nw~ ueieYeie 2.8 ueeKe Je³emkeÀ nj Je<e& DeefOekeÀ Jepeve ³ee ceesìeHes kesÀ keÀejCe osn l³eeie keÀjles nQ~

(Mes<e...He=<þ 15 Hej)

HeefJe$elee ner Meeefvle keÀe ceeie& nw, Meeefvle ®eeefnS lees HeefJe$e yevees

21



yeeyee ves Deeyeeo keÀj efo³ee  ye´ïeekegÀceej efMeJesMJej, ieesjKeHegj

ces js peerJeve ceW SkeÀ Yeejer Hejer#ee keÀer Ieæ[er leye Dee³eer peye cesjer Oece&Helveer keÀe meved 1990 ceW osneble nes ie³ee~ Jes oes ueæ[efkeÀ³eeB Deewj oes ueæ[kesÀ Heerís íesæ[ ie³eer~ meyemes íesìe ueæ[keÀe SkeÀ meeue keÀe Lee~ cesjer mecePe ceW veneR Dee jne Lee efkeÀ keÀneB peeGBÀ, ke̳ee keÀªB, kewÀmes FvekeÀer Heeuevee keÀªB~ ceQ HetJeexÊej jsueJes, ieesjKeHegj ceW kewÀefMe³ej kesÀ Heo Hej meefJe&me keÀj jne Lee~ cesjs ceelee-efHelee otmejer Meeoer kesÀ efueS oyeeJe [eueves ueies Hejvleg Fve ®eej ye®®eeW keÀes osKekeÀj mebkeÀuHe ®euee efkeÀ SkeÀ megKe kesÀ efueS ®eej keÀes kewÀmes ogëKeer keÀªB FmeefueS HeefjJeej JeeueeW mes keÀne efkeÀ otmejer Meeoer veneR keÀªBiee~ DeMeeefvle keÀer ®ejce meercee leveeJe p³eeoe Hewoe nesves kesÀ keÀejCe kewÀMe keÀeGbefìbie kesÀ yepeeS cegPes yeQkeÀ ceW [d³etìer oer ie³eer peneB He´efleefove keÀer Dee³e keÀes yeQkeÀ ceW pecee keÀjvee neslee Lee~ SkeÀ efove SkeÀ J³eefkeÌle 90 veesì 100-100 kesÀ (9000) uee³ee Deewj yeesuee, cegPes 500 kesÀ veesì ®eeefnSB~ ceQves yeekeÌme KeesuekeÀj 90 veesì 500-500 kesÀ os efo³es~ Jen J³eefkeÌle otj ®euee ie³ee~ SkeÀeSkeÀ K³eeue Dee³ee efkeÀ 100 kesÀ 90 veesì ³eeefve 9 npeej Deewj 500 kesÀ 90 veesì ³eeveer 45 npeej~ ceQ yeenj Yeeiee, Jen J³eefkeÌle keÀesves ceW Keæ[e

nesskeÀj efieveleer keÀj jne Lee~ cesjer Fleveer yeæ[er ieueleer mes DeeHe mecePe mekeÀles nQ efkeÀ ceQ efkeÀlevee DeMeeble Lee~ Fmeer yeer®e ye´ïeekegÀceejer mes pegæ[s ngS SkeÀ jsueJes keÀce&®eejer mes ceQves keÀne, cegPes Meebefle ®eeefnS~ GvneWves keÀne , þerkeÀ nw, Deepe Meece keÀes ye´ïeekegÀceejer DeeÞece ceW Dee peevee~ JeneB Heng B ® eves Hej MJesleJeðeOeejer yenveW efceueeR, GvnW osKelee ner jn ie³ee~ yenvepeer ves H³eej mes efyeþekeÀj cesjer J³eLee megveer~ efHeÀj H³eej mes cegPes keÀesme& keÀjevee Megª keÀj efo³ee~ keÀesme& keÀjles-keÀjles cesjer mecePe ceW Dee³ee efkeÀ ceQ keÀewve ntB, keÀneB mes Dee³ee ntB, keÀneB keÀe jnves Jeeuee ntB, Fme mebmeej ceW ke̳eeW Dee³ee ntB Deewj cesjs DeefJeveeMeer efHelee keÀewve nQ? ceQ jes jne ntB, efkeÀmekesÀ efueS? cee$e efceìdìer kesÀ SkeÀ Hegleues kesÀ efueS~ FmekesÀ yeeo yeeyee keÀer ³eeo ceW ceieve nes ie³ee Deewj jele Yej íle Hej ³eesie keÀjves ueiee~ Gme efove mes jes]pe cegjueer keÌueeme keÀjvee Yeer He´ejcYe nes ie³ee~ yeeyee kesÀ yeue mes efveYeeF& J³emle efove®e³ee& yeeyee ves Flevee yeue Yeje efkeÀ ³eesie keÀjkesÀ, efHeÀj Keevee yeveekeÀj, yeenj mes ojJeepes Hej leeuee ueieekeÀj megyen ner meeæ{s leerve yepes cegjueer megveves DeeÞece Hej ®euee peelee Lee~ Gme mece³e meye ye®®es mees³es jnles Les~ meWìj mes cegjueer keÌueeme

keÀjkesÀ JeeHeme DeekeÀj ye®®eeW keÀes peieekeÀj, venueekeÀj, veeMlee keÀjekeÀj mketÀue Yespe oslee Lee~ cesjer yeæ[er yesìer keÀer Heæ{eF& megyen kesÀ mece³e nesves kesÀ keÀejCe Jen peuoer keÌJeeì&j JeeHeme Dee peeleer Leer~ leye ceQ meeue Yej kesÀ ye®®es keÀes yesìer kesÀ menejs íesæ[keÀj Dee@efHeÀme ®euee peelee Lee~ Deeþ Iebìe [d³etìer keÀjves kesÀ yeeo Meece 5 yepes DeekeÀj Yeespeve yeveelee, ye®®eeW keÀes efKeueelee efHeÀj DeeÞece Hej ³eesie keÀjves peelee~ DeeÞece mes Meece meeæ{s meele yepes ³eesie keÀjkesÀ JeeHeme keÌJeeì&j Deelee, jele keÀe Yeespeve yeveelee, ye®®eeW keÀes Heæ{elee, meesles mece³e meYeer keÀer lesue mes ceeefueMe keÀjlee Deewj megueelee, Fme He´keÀej mes meejer efove®e³ee& ®eueleer jner~ efnccele nceejer, ceoo efMeJeyeeyee keÀer Deeme-Heæ[esme kesÀ ueesieeW kesÀ mebkeÀuHe ®eueles ef k eÀ ef M eJes M Jej YeeF& ye´ïeekegÀceejer]pe kesÀ ®ekeÌkeÀj ceW yeyee&o nes

22 peerJeve keÀer megvojlee Fmeer ceW nw, De®íer yeeleeW keÀes ³eeo jKees Deewj yegjer keÀes Yetue peeDees

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

peeSbies Deewj ye®®es DeveeLe nes pee³eWies Je<e& nes jns nQ~ ceQ DeHeves DeeHekeÀes Hejce mes jepe³eesie kesÀvê ®eueeves keÀe Deeie´n Hejvleg yeeyee ves cegPes yengle MeefkeÌle oer~ meewYeei³eMeeueer mecePelee ntB~ efkeÀ³ee nw~ Jeefj<þ pesue DeOeer#ekeÀ kegÀí mece³e yeeo yeæ[er yesìer keÀer Meeoer Sme.kesÀ. Mecee& leLee pesuej veewceerueeue ves pesue ceW peerJeve-HeefjJele&ve keÀj oer~ yeæ[s yesìs keÀes mee@HeÌìJes³ej efpeuee keÀejeieej, ieesjKeHegj ceW meved cegPe efveefceÊe Deelcee keÀes FmekesÀ efueS Fbpeerefve³ej yeveekeÀj meefJe&me ueieJeeF&~ 2004 mes jepe³eesie He´efMe#eCe kesÀvê mecceeefvele Yeer efkeÀ³ee~ Jeefj<þ pesue peerJeve-³ee$ee nBmeer, KegMeer mes ®eueves ®eue jne nw~ He´l³eskeÀ ieg©Jeej keÀes JeneB DeOeer#ekeÀ ceneso³e ves keÀne efkeÀ pesue ueieer Leer Hej leYeer otmejer Hejer#ee Dee yeeyee keÀes Yeesie Yeer ueielee nw~ ieesjKeHegj He´Meemeve ceW meefJe&me keÀjles nceves pesue ceW ie³eer~ pees íesìe yesìe meeue Yej keÀe Lee pesue keÀes Deefle meWefmeefìJe pesueeW ceW mes Ssmee HeefjJele&ve keÀYeer veneR osKee, pees Gmes 18 meeue keÀer Gce´ ceW SkeÀeSkeÀ SkeÀ ceevee peelee nw~ meved 2004 ceW ³eneB osKeves keÀes efceuee nw~  HeÀjkeÀe keÀer yeerceejer ngF&~ Fueepe kesÀ Jeefj<þ pesue DeOeer#ekeÀ yeer.kesÀ. pewve ves leeje nw let ieieve keÀe mece³e [ekeÌìj ves oJee keÀe Ssmee neF& cegPes 6 cenerves keÀe mece³e efo³ee Deewj ye´ïeekegÀceej jeceefmebn, jsJeeæ[er [es]pe efo³ee efkeÀ GmekeÀe ye´sve nscejspe nes keÀne efkeÀ Fve kewÀefo³eeW kesÀ peerJeve ceW DebkegÀjCe nw let yeerpe keÀe ie³ee~ Jen ®eue yemee~ efHeÀj Yeer ceQ HeefjJele&ve keÀjkesÀ efoKeeF³es~ Gme mece³e %eeve ngDee keÀuHe keÀer nj ®eer]pe keÀe efnccele veneR neje~ yeeyee keÀer mesJee efmeHe&À leerve kewÀoer YeeF³eesb mes mesJee Megª keÀeWHeue nw let ve³es Peeæ[ keÀer keÀjlee jne~ meved 2011 ceW efHeÀj Hejer#ee keÀer Leer~ leerve cenerves kesÀ Deboj 25 kewÀoer MeefkeÌle efceueer OetHe Deewj íebJe keÀer DeeF&~ íesìer ueæ[keÀer 17 Je<eeX mes meWìj YeeF& meeHleeefnkeÀ keÀesme& keÀj efvel³e cegjueer Hej jnkeÀj yeeyee keÀer mesJee keÀj jner keÌueeme ceW Deeves ueies~ peneB nenekeÀej ®ecekeÀlee leeje nw let ieieve keÀe Leer~ GmekeÀer oesveeW efkeÀ[veer HesÀue nes ieF& Lee JeneB pe³epe³ekeÀej Deewj DeesceMeebefle newmeuee nw let Deceve keÀe LeeR~ ef$eJeWêce mes ueskeÀj efouueer lekeÀ keÀer Oegve ietBpeves ueieer~ Deye 60 kewÀoer íesìer-meer uenj mes [jvee veneR Fueepe keÀjeves kesÀ yeeo ome efmelecyej, YeeF& efve³eefcele DeeO³eeeflcekeÀ keÌueeme efkeÀMleer mes Glejvee veneR 2011 keÀes Gmes Fueepe kesÀ efueS keÀjles nQ, GveceWb mes 50 YeeF& %eeveece=le efnccele yeìesj Deewj ®eæ{vee nw Deeies efncee®eue He´osMe ues pee jne Lee efkeÀ Heef$ekeÀe kesÀ meom³e Yeer yeves nQ~ nj leerve leye veJe-MeefkeÌle ceve ceW peeies jemles ceW yeeyee keÀer ieeso ceW ®eueer ie³eer~ cenerves ceW SkeÀ efueefKele Hejer#ee ueskeÀj Dee³eWies letHeÀeve Deewj GHeÀeve Yeer efHeÀj Yeer ceQves efnccele veneR nejer Deewj Gmes Gllej He´osMe Meemeve, ueKeveT ceW ³eneB DeHeves Yeer, Devepeeve Yeer efMeJeyeeyee keÀer ceoo efceueleer jner~ ceQ Yeer Yespee peelee nw~ efHeíues 8 Je<eeX ceW cee³ee mes ueæ[vee legcneje keÀce& nw peevelee ntB efkeÀ Fme mebmeej ceW pees keÀesF& ueieYeie 600 kewÀoer YeeF³eeW kesÀ peerJeve cesnvele kesÀ DeueeJee meye Ye´ce nw Yeer Dee³ee nw Gmes peevee lees nw ner~ Fme ceW HeefjJele&ve Dee³ee nw Deewj keÀF& kewÀoer Deeme keÀj cele efkeÀmeer menejs keÀer veeìkeÀMeeuee ceW nce meye Deelcee³eW YeeF³eeW kesÀ DevegYeJe Yeer %eeveece=le ceW í$eíe³ee nw peye He´eCe H³eejs keÀer Heeì&Oeejer nQ~ cegPes HetCe& efJeMJeeme nw efkeÀ He´keÀeefMele ngS nQ~ Fve meyekesÀ peerJeve keÀes Hejceelcee efMeJeyeeyee Fme Oeje Hej Dee osKeles ngS GÊej He´osMe Meemeve ves SkeÀ meecevee keÀj, nj cegefMkeÀue mes ueæ[ ®egkesÀ nQ Deewj veF& ogefve³ee keÀer mLeeHevee DeeosMe-He$e Üeje Hetjs GÊej He´osMe keÀer yegef× ªHeer Debiegueer ues HekeÀæ[ keÀe keÀe³e& keÀje jns nQ~ yeeyee keÀe neLe keÀejeieejeW ceW He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer %eeveece=le keÀe yenlee ªneveer Heeveer Deewj meeLe ueskeÀj ®eueles ngS Deepe 22 F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ meewpev³e nw DeelceeDeeW kesÀ meenme keÀer keÀneveer~ 23 DeeHekesÀ ceve kesÀ megvoj efJe®eejeW keÀer j®evee DeeHekesÀ keÀe³e& mes He´l³e#e nesleer nw 10HeÀjJejer 2014

MeeqkeÌle efvekesÀleve kesÀ HeÀefjMles  jepeveeje³eCe, yeveejme (G.He´.)

ceQ DeHe´wue,

2013 ceW Hejceelce efmLele nw~ Fmeer He´ebieCe ceW Fve keÀv³eeDeeW efceueve nsleg ceeGvì Deeyet ie³ee Lee~ JeneB keÀe MeefkeÌle efvekesÀleve nesmìue nw~ JeneB ceQves H³eejs-H³eejs efMeJe yeeyee mes efceueve Hej cegPes SkeÀ yenve nesmìue efoKeeves cevee³ee~ Deieues efove Iees<eCee ngF& efkeÀ ueieer efpemeceW yewþkeÀ neue, [e³eefvebie MeefkeÌle efvekesÀleve, Fvoewj nesmìue keÀer ne@ u e, ef k eÀ®eve, keÀcH³et ì j ªce, keÀv³eeDeeW keÀer Meeveoej He´mlegefle nesieer~ Dee@efHeÀme, Deveepe Yeb[ej, cesef[ìsMeve efveefM®ele mece³e Hej [e³eceC[ ne@ue ceW ne@ue, uee³eye´sjer, keÀv³eeDeeW kesÀ ªce GHeefmLele ngDee~ Dev³e He´mlegefle³eeW kesÀ efpeveceW [yeue mìesjer Heuebie, yeæ[er-meer meeLe-meeLe ceuueKecYe Hej 6-7 SkeÀ íle efpeme Hej keÀv³eeSB iescme Deeefo keÀv³eeSB DeHevee keÀjleye efoKee jner LeeR~ Kesueleer nQ, ìe@He Hej meesuej Hueebì Fve keÀv³eeDeeW keÀer SkeÀeie´lee, yewueWme, efpemekesÀ Üeje iejce Heeveer Deeefo efceuelee Deoc³e meenme Deewj Glmeen-Gcebie nw.... DeodYegle J³eJemLee nw Fme nesmìue osKeles yevelee Lee~ cesjs DeeM®e³e& keÀe keÀer~ nesmìue keÀe DevegMeemeve leLee efþkeÀevee leye Deewj veneR jne peye HeefJe$elee mes YejHetj JeeleeJejCe osKekeÀj ye´ïeekegÀceejer efJeMJe efJeÐeeue³e keÀer cegK³e ceQ Demeerce Meebefle keÀe DevegYeJe keÀj jne He´MeeefmekeÀe oeoer peevekeÀer peer ves cegkeÌle Lee~ efkeÀve MeyoeW mes He´Mebmee keÀªB, kebÀþ mes FvekeÀer He´Mebmee keÀer Deewj efJeMes<e mecePe veneR Dee jne Lee~ FmekesÀ yeeo ìesueer Deewj YeWì Deeefo He´oeve keÀer~ Gme cesjer efpe%eemee keÀv³eeDeeW mes efceueves keÀer JekeÌle cesjs ceve ceW ³ener efJe®eej ®eue jne Leer~ yenve cesjs ceve keÀer yeele keÀes mecePe Lee efkeÀ Ssmes keÀjleye, efpevnW ³ee lees ieF&~ GvneWves keÀne, Deye ceQ DeeHekeÀes ueæ[keÀeW keÀes keÀjles osKee Lee ³ee meke&Àme nesmìue keÀer keÀv³eeDeeW mes efceueJeeleer ntB~ ceW, keÀjves Jeeueer Fve keÀv³eeDeeW keÀer nesmìue ceW ueieYeie 150 keÀv³eeSB HejJeefjMe efkeÀvekesÀ Üeje keÀer peeleer nw~ nQ, pees mketÀue-keÀe@uespe keÀer efMe#ee kesÀ DeHeveer efpe%eemee keÀes Meevle keÀjves kesÀ meeLe-meeLe DeeO³eeeflcekeÀ %eeve Yeer He´eHle efueS ceQves Fvoewj peeves keÀe ceve yevee keÀjleer nQ~ mecHetCe& YeejleJe<e& mes keÀv³eeSB efue³ee~ Fme nesmìue ceW ³eesi³elee Devegmeej SJeb DeeefKej Jen mece³e Dee ie³ee~ ceQ efve³eceevegmeej He´JesMe Heeleer nQ~ lespemJeer Fvoewj kesÀ Hee@Me Sefj³ee v³et Heueeefme³ee ceW keÀv³eeDeeW mes cegueekeÀele kesÀ oewjeve ceQves HengB®ee peneB ye´ïeekegÀceejer]pe kesÀ Fvoewj Hee³ee efkeÀ FvekeÀer meeoieer, mejuelee, peesve keÀe keÀe³ee&ue³e DeesceMeebefle YeJeve efJevece´lee, mvesn SJeb ceOegj JeeCeer menpe KegMe jnvee ner ceeveJe peerJeve keÀer meyemes yeæ[er keÀuee nw 24

ner DeekeÀef<e&le keÀjleer nw~ FvnW osKekeÀj Hejceelce mce=efle nesves ueieleer nw~ keÀv³eeDeeW mes ceQves Hetíe ö He´Mveë- DeeHekeÀes ³eneB jnles ngS kewÀmee ueielee nw? keÀv³eeë- yengle De®íe ueielee nw~ He´Mveë- DeeHekeÀes Iej, ceelee-efHelee SJeb YeeF&-yenveeW keÀer ³eeo veneR Deeleer nw? keÀv³eeë- Iej keÀer ³eeo ceesn mes JeMeerYetle

nes Deeleer nw, pees yengle ogKe osleer nw~ Deye Ssmeer ogKe osves Jeeueer ³eeo meceeHle nes ieF&~ ³eneB DeekeÀj nceW DeodYegle %eeve efceuee efkeÀ nceeje Demeueer efHelee lees HejceefHelee Hejceelcee efMeJe nw Deewj Demeueer Iej HejceOeece nw~ nce meYeer DeelceeSB nQ Deewj Fme DeeeflcekeÀ YeeJe mes Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

nceejs ueewefkeÀkeÀ mebyebOe yesno megKeoe³eer yeve ie³es nQ~ He´Mveë- DeeHe Yeejle kesÀ keÀesves-keÀesves mes Deeles nQ, DeeHe meyekeÀer Yee<ee, mebmke=Àefle Deewj Keeve-Heeve Deueie-Deueie nQ efHeÀj DeeHe DeeHeme ceW kewÀmes S[pesmì keÀjles nQ? keÀv³eeë- peye nce meye SkeÀ ner F&MJej

keÀer mebleeve nQ, DeeHeme ceW YeeF&-YeeF& nQ lees S[pemì keÀjvee mejue ueielee nw~ He´Mveë- Fleveer íesìer Gce´ ceW Fleveer yeæ[er-yeæ[er yeeleW DeeHe kewÀmes meerKe peeleer nQ? keÀv³eeë- nesmìue ceW nce kesÀJeue

ueewefkeÀkeÀ Heæ{eF& ner veneR keÀjles nQ efkeÀvleg He´ e f l eef o ve F& M Jejer ³ e Heæ { eF& SJeb ³eesieeY³eeme Yeer keÀjles nQ~ He´Mveë- ³eneB DeeHekeÀer efove®e³ee& ke̳ee jnleer nw? keÀv³eeë- ³eneB íþer keÌueeme mes ueskeÀj

peeleer nQ~ nesmìue ceW 32 efJeefYevve efJeYeeie nQ, Fve meYeer kesÀ keÀe³eeX ceW He´efMeef#ele keÀjves kesÀ GÎsM³e mes meYeer keÀv³eeDeeW keÀer Yeespeve yeveeves, Hejesmeves, keÀHeæ[s Oeesves Deeefo meYeer He´keÀej keÀer [d³etìer yeejer-yeejer ueieeF& peeleer nw~ FmekesÀ DeueeJee keÀcH³etìj, HeWefìbie, ve=l³e, iee³eve, Jeeove, keÀueeke=Àefle, efmeueeF&keÀæ{eF& SJeb meeHeÀ-meHeÀeF& Deeefo Yeer nce ueesie oerefo³eeW mes meerKeles nQ~ ³es yeeleW keÀjles ngS cesjer ve]pej He´l³eskeÀ ye®®eer Hej Leer, pees mecetn kesÀ ªHe ceW cesjs DeemeHeeme Keæ[er LeeR Deewj meYeer kesÀ ®esnjs He´HegÀefuuele Les~ cegPes ³en Yeer yelee³ee ie³ee efkeÀ SkeÀ meerefve³ej SJeb SkeÀ petefve³ej keÀv³ee meeLe-meeLe jnleer nQ efpememes menpe ner DevegYeJe SJeb mebmkeÀej ì^ebmeHeÀj nes peeles nQ~ cegPes ueie jne Lee, DevegMeemeve kesÀ meeLe-meeLe veweflekeÀlee keÀe pees Heeþ FvnW Heæ{e³ee pee jne nw Fmemes ³es ]HeÀefjMles efJeMJe Meebefle Deewj efJeMJe He´sce keÀe keÀe³e& keÀj jns nQ Deewj efveefM®ele ªHe mes Deeies ®euekeÀj ³es veF& ogefve³ee keÀer mLeeHevee ceW Dence YetefcekeÀe Deoe keÀjWies~ ³en nesmìue yenveeW Üeje ner meb®eeefuele nw~ mecHetCe& osKejsKe yenveeW Üeje ner keÀer peeleer nw~ Deepe kesÀ Fme ³egie ceW oes ye®®eeW keÀer HejJeefjMe keÀjvee otYej nw, ³eneB 150 yeef®®e³eeW keÀer HejJeefjMe veweflekeÀlee SJeb ®eefj$e kesÀ Heeþ efmeKeeles ngS keÀer peeleer nw~ Deepe kesÀ ³egJekeÀ-

³egJeefle³eeW kesÀ efueS ³en SkeÀ Ssmeer Hensueer nw efpemekeÀer Mee³eo Jes keÀuHevee Yeer veneR keÀj mekeÀles~ Deepe kesÀ veewefveneue ceesyeeFue, keÀcH³etìj, ³et ìd³etye, F&cesue pewmeer ®ekeÀe®eeQOe Yejer ogefve³ee ceW [tyes nQ Deewj efpeboieer keÀe meogHe³eesie veneR keÀj Hee jns nQ, JeneR otmejer Deesj ³es vevnW ]HeÀefjMles veF& ogefve³ee keÀer mLeeHevee ceW mebueive Deemeceeve ceW megjeie keÀjves keÀe keÀe³e& keÀj jns nQ~ Oev³e nQ Jes ceelee-efHelee efpevekeÀer mebleeve ³eneB HejJeefjMe Hee jner nQ Deewj Oev³e nQ ye´ïeekegÀceejer yenveW pees iegHle jerefle mes Hejceelcee kesÀ keÀe³e& ceW mebueive nQ~ FvnW keÀesefì-keÀesefì veceved~ íe$eeJeeme ceW veF& keÀv³eeDeeW kesÀ He´JesMe nsleg peveJejer ceen mes DeHe´wue ceen lekeÀ mecHeke&À keÀj mekeÀles nQ~ He´JesMe keÀer He´efke´À³ee ceF&-petve ceen mes He´ejbYe nes peeleer nw~ DeefOekeÀ peevekeÀejer nsleg mecHeke&À keÀjW ö yeer.kesÀ.keÀ©Cee MeefkeÌle efvekesÀleve DeesceMeebefle YeJeve, %eeve efMeKej iesì veb.-2 33/4 v³et Heueeefme³ee, Fvoewj (ce.He´.) 452001 HeÀesve veb. 0731-2531631 cees.09425316843, 08989600088 F&cesue ëshaktiniketan@gmail.com

keÀe@uespe lekeÀ keÀer íe$eeSB jnleer nQ~ megyen 4.00 yepes mes 6.30 yepes lekeÀ efvel³e keÀce&, mveeve, cesef[ìsMeve, cegjueer keÌueeme, veeMlee Deeefo mes efveJe=Êe nes mketÀue-keÀe@uespe kesÀ efueS peeles nQ~ oesHenj keÀe Yeespeve 10.30 mes 1.30 yepes lekeÀ SJeb jeef$e Yeespeve 7.30 mes 9.00 yepes kesÀ ceO³e neslee nw~ nesmìue kesÀ efve³ece kesÀ Devegmeej nce meYeer keÀv³eeSB DevveMegef× keÀe Je´le uesleer nQ~ Hejceelce mce=efle ceW yevee³ee ngDee Yeespeve ner mJeerkeÀej keÀjleer nQ~ ³eneB DeeJeM³ekeÀlee keÀer meYeer JemlegSB nceW GHeueyOe keÀjeF& ceveesyeue Deewj DeelceefJeMJeeme ceW Jen MeefkeÌle nw pees DemebYeJe keÀes mebYeJe keÀj os HeÀjJejer 2014

25

efMeJeyeeyee mes yeele Debpet, efveueesKesæ[er (nefj³eeCee)

nce efove cesb keÀF& yeej HeÀesve ueieeles

nQ, keÀYeer oesmleeW keÀes, efjMlesoejeW keÀes, keÀYeer veewkeÀjer-OebOes kesÀ meeefLe³eeW keÀes, keÀYeer ogkeÀeveoejeW ³ee J³eeHeeefj³eeW keÀes~ keÀYeer `Sbiespe' Deelee nw, keÀYeer `keÀJejspe #es$e mes yeenj' Deelee nw, keÀYeer `efmJe®e Dee@HeÀ' Deelee nw, keÀYeer `keÀesF& peJeeye veneR os jne nw' Deelee nw, efHeÀj Yeer nce yeej-yeej keÀesefMeMe keÀjkesÀ yeele keÀj ner uesles nQ~ keÀYeer `yewueWme' Kelce nes peelee nw lees legjble efj®eepe& keÀjJeeles nQ, keÀesF& De®íer mkeÀerce ³ee keÀesF& Dee@HeÀj {bt{les nQ efkeÀ `HegÀue ìekeÀìeFce' efceue peeS~ Sme.Sce.Sme. HewkeÀ [ueJeeles nQ efkeÀ He´Àer Sme.Sce.Sme. nes peeS~ efHeÀj efove ceW {sj meejs Sme.Sce.Sme.Yespeles jnles nQ~ efJeHeoe nw Yepeve ve nesvee Hej ke̳ee keÀYeer nceves HejceefHelee efMeJeyeeyee keÀes keÀe@ue keÀer nw? ke̳ee keÀYeer efcem[ keÀe@ue ner mener, efMeJeyeeyee keÀes keÀer nw? nce ieg[cee@efve¥ie, ieg[veeFì, nwHHeer yeLe&[s pewmes {sjeW Sme.Sce.Sme. megyen mes jele lekeÀ DeHeves meeefLe³eeW keÀes keÀjles jnles nQ~ keÀYeer efove ceWs SkeÀeOe Sme.Sce.Sme.efMeJeyeeyee keÀes Yeer keÀjles nQ ³ee veneR? ceeveme ceW efueKee nw, keÀn nvegceble efJeHeo He´Yeg meesF&~ peye lekeÀ Yepeve megefcejve veneR nesF&~~ YeeJeeLe& ³en nw efkeÀ nvegceeve peer 26

keÀnles nQ, efJeHeoe Jener nw, peye YeieJeeve keÀe Yepeve megefcejve veneR neslee~ Heeuevenej efMeJeyeeyee keÀer ³eeo veneR Deeleer~ meye ítì peeSB efHeÀj Yeer pees meeLe veneR íesæ[lee, pees Hejce efnlew<eer nw, pees keÀYeer OeesKee veneR oslee, Heie-Heie Hej mebYeeuelee nw, mebJeejlee nw efHeÀj Yeer DeHeves efkeÀS keÀe Þes³e veneR ueslee, meoe Heox kesÀ Heerís jnlee nw, Gme Hejce mvesner keÀer ³eeo Deiej veneR Deeleer, GmekesÀ efueS Deiej mece³e veneR nw lees Ssmes GuePes ngS keÀes MeejerefjkeÀ, ceeveefmekeÀ, HeeefjJeeefjkeÀ ³ee DeeefLe&keÀ keÀesF& ve keÀesF& ogKe oskeÀj, efMeJeyeeyee keÀer Deesj ueieeves keÀe He´ke=Àefle keÀe DekeÀeìd³e efve³ece nw~ SkeÀ mes efoue yeebOeves Jeeues efveefM®eble ogKe-cegmeeryele Heæ[ves Hej efMeJeyeeyee keÀer MejCe ceW peevee De®íe nw Hej Gmemes Yeer De®íe nw, ke̳eeW ve Henues mes ner GvekesÀ He´sceer yeve peeSB? keÀyeerj peer keÀnles nQ, keÀyeerje Fn peie DeeS kesÀ yengle mes efkeÀvnW ceerle~ efpeve efoue yeebOee SkeÀ mes Jes mees³eW efveefMb®ele~~ lees ®eefueS, ¢æ{ mebkeÀuHe keÀjles nQ efkeÀ Gme SkeÀ mes ner efoue yeebOeWies~ yengleeW mes yeele keÀjles nQ, Deye nj jes]pe mece³e efvekeÀeuekeÀj Gvemes Yeer yeeleW keÀjWies~ Hej ke̳ee nceejs Heeme GvekeÀe Helee ³ee HeÀesve

vecyej nw? veneR lees yeeleW keÀjWies kewÀmes? efMeJeyeeyee keÀe Helee Deewj HeÀesve vecyej efceuesiee Gvemes pees jes]pe yeeyee mes efceueles nQ, yeele keÀjles nwb Deewj Jes nQ ye´ïeekegÀceejer yenveW leLee YeeF&~ Jes ner GvekeÀe ceesyeeFue vecyej Yeer oWies, yeele keÀjves keÀe lejerkeÀe Yeer mecePee oWies Deewj efceueves keÀer ³egefkeÌle Yeer efmeKee oWies~ Jewmes lees efMeJeyeeyee nQ De¢M³e Hej Jes GvnW osKeves keÀe, ³eneb lekeÀ efkeÀ GvnW yeebOes jKeves keÀe GHee³e Yeer yelee oWies~ ]peje Þe×e mes GvekesÀ DeeÞece ceW peeDees lees mener, ]peje yewþes, mecePees, efMeJeyeeyee keÀe veece-Oeece, mJeYeeJe, mJeªHe meye yelee oWies~ HetJe& ceW keÀF³eeW keÀes yelee³ee nw Deewj GmekesÀ Devegmeej Jes efMeJeyeeyee mes efceues Yeer, yeeleW Yeer keÀj ueer~ nceW Yeer DeJeM³e yelee³eWies~ lees efHeÀj osj efkeÀme yeele keÀer? DeeF³es ®eueW ye´ïeekegÀceejer DeeÞece ceW~ ³eeo jKeW efMeJeyeeyee keÀe vecyej efkeÀmeer kesÀ meeLe `Sbiespe' veneR Deelee ®eens SkeÀ meeLe ueeKeeW ueesie yeeleW keÀjW~ keÀYeer `efmJe®e Dee@HeÀ ' veneR Deelee ®eens keÀYeer Yeer yeeleW keÀjW~ keÀYeer `keÀJejspe #es$e kesÀ yeenj' veneR Deelee ®eens keÀneR mes Yeer yeeleW keÀjW~ keÀYeer Yeer yewìjer ef[m®eepe& veneR nesleer yeefukeÀ efpeleveer p³eeoe yeeleW keÀjWies Gleveer ner p³eeoe ®eepe& nesieer~ efMeJeyeeyee mes yeeleW keÀjves kesÀ efueS meye peien `jesefcebie' He´Àer neslee nw~ Deewj neB Gvemes yeeleW keÀjves kesÀ efueS Jele&ceeve mebiece³egie ceW `mHesMeue Dee@HeÀj' nw~ efkeÀleveer ner yeeleW keÀjes `ìe@keÀìeFce HegÀue'~ 

Hejceelcee keÀes efvejblej ³eeo keÀjes lees DeeHekeÀer KegMeer keÀe Ke]peevee yeæ{lee jnsiee

Je<e& 49/ DebkeÀ 08

eqceue ieF& cebeq]peue cegPes  ye´ïeekegÀceejer megeq<celee, {ekeÀe, yeebiueeosMe

peer Jeve kesÀ Fme meHeÀj ceW nj

lees cesje yeeJeuee ceve Gmes menpe ner ceeveJe-ceve ceW kegÀí keÀjves keÀer, kegÀí mJeerkeÀej keÀj ueslee Lee~ Heeves keÀer F®íe peeie=le nesleer jnleer nw~ ceve Meeble jnves ueiee ³etB Yeer keÀn mekeÀles nQ efkeÀ meyekesÀ ceve ceW ceeB-yeeHe keÀer FkeÀueewleer yesìer ntB~ yeæ[s H³eej mes SkeÀ meHevee mebpees³ee ngDee yeæ[s ueeæ[-H³eej mes HejJeefjMe ngF& nw~ neslee nw~ Hejvleg, ]peªjer veneR efkeÀ ceeB-yeeHe peye Yeer cesjer Meeoer keÀer yeele meyekesÀ meHeves me®e nes pee³eW~ kegÀí ueesieeW keÀjles, ceve Devepeeves Keew]HeÀ mes Yej kesÀ meHeves menpe ner meekeÀej nes peeles nQ, peelee~ meved 2009 ceW Henueer yeej kegÀí ueesie meHeveeW keÀes meekeÀej keÀjves ceW DeHeveer ceewmeer kesÀ meeLe ye´ïeekegÀceejer ceewkeÀe efceuelee, ceQ DeeÞece ceW jnves ®eueer keÀeHeÀer cesnvele keÀjles nQ Deewj kegÀí DeeÞece ceW Deeves keÀe megDeJemej efceuee~ Deeleer~ ³eneB keÀer Meeefvle keÀes íesæ[keÀj ueesieeW keÀer lees leceece Gce´ ner yeerle peeleer yenveeW ves cegPes keÀesme& keÀje³ee~ pewmes-pewmes JeeHeme peeves keÀe efyeukegÀue ner ceve veneR nw meHeveeW keÀes meekeÀej keÀjves ceW~ keÀF³eeW F&MJejer³e %eeve megveleer ieF& Jewmes-Jewmes ceve keÀjlee Lee~ kesÀ meHeves lees meHeves ner yevekeÀj jn peeles kesÀ Deboj efíHes keÀeHeÀer meJeeue nue nesves ef®evlee cele keÀj, ceQ yewþe ntB ceelee-efHelee keÀes pewmes ner cesjs DeeÞece nQ~ Jes ueesie KegMevemeerye nesles nQ efpevekesÀ ueies~ %eeve keÀeHeÀer De®íe ueieves ueiee~ meHeves HetCe& ªHe mes SJeb ceve®eens ªHe mes Henues yengle ef®eæ[ef®eæ[er jnleer Leer, ceW peeves keÀer yeele ceeuetce Heæ[er lees GvneWves meekeÀej nesles nQ~ yeele-yeele Hej ke´ÀesOe Deelee Lee Hejvleg Heeyevoer ueiee oer Deewj ke´ÀesOe ceW DeekeÀj Devepeeveer keÀefMeMe %eeve megveves Deewj ³eesie keÀe DeY³eeme cesjer Meeoer keÀjves keÀe HewÀmeuee keÀj He´Yeg kesÀ He´efle keÀjves mes cesje ceve Meeble jnves ueiee~ SkeÀ efue³ee~ ceQ yengle ogëKeer nes ieF& Deewj ceQ DeHeves keÀes mebmeej keÀer Gve yeej DeeÞece ceW yenvepeer ves keÀce&Cee mesJee yeeyee kesÀ keÀcejs ceW yewþ keÀj jesves ueieer~ KegMevemeerye DeelceeDeeW ceW mes SkeÀ keÀjves keÀe Deeie´n efkeÀ³ee Deewj ceQ lew³eej yeeyee mes keÀne, yeeyee, Deye DeeHe ner cesjer mecePeleer ntB efpevekesÀ meHeves meekeÀej nes nes ieF&~ leye Hetje efove ceQ DeeÞece ceW jner, ceoo keÀj mekeÀles nQ, ke=ÀHe³ee yeeyee DeeHe ie³es~ ye®eHeve ceW SkeÀ yeej ceerje keÀer mesJee keÀer Deewj Yeespeve Deeefo meye ner kegÀí keÀerefpe³es~ De®eevekeÀ cegPes keÀneveer megveer Leer, leye mes ner ceve ceW ceevees DeeÞece ceW ner efkeÀ³ee~ cegPes Flevee cenmetme ngDee efkeÀ yeeyee keÀn jns nQ, ceerje keÀer íefJe íHe ieF& Leer~ SkeÀ Deevevo efceuee efkeÀ ceQ megOe-yegOe Kees ``ye®®es, let ef®evlee cele keÀj, ceQ yewþe Devepeeveer keÀefMeMe, SkeÀ DeveosKee yewþer~ ve ner DeHeves Iej peeves keÀe K³eeue ntB~'' GvneR efoveeW yeer.S. HeÀeFveue F&³ej efKbe®eeJe ncesMee ner He´Yeg kesÀ He´efle ceve ceW Dee³ee Deewj ve ner Iej keÀer ³eeo DeeF&~ keÀer Hejer#ee kesÀ yeeo ceQ DeeÞece ceW Dee ieF& jnlee Lee~ Gme DeveosKes, Devepeeves Ssmee cenmetme ngDee pewmes ceQ DeHeves Deewj Hetje efove yeeyee kesÀ keÀcejs ceW yewþer F&MJej kesÀ He´efle cesjs ceve ceW ye®eHeve mes ner Demeueer Iej ceW ner ntB~ efHeÀj lees efove- yeeyee mes yeeleW keÀjleer jner efkeÀ yeeyee DeeHe SkeÀ efjMlee HeveHeves ueiee Lee~ peye-peye He´efleefove DeeÞece kesÀ He´efle cesje efKeb®eeJe cegPes vemeerye mes efceue ie³es nes, Deye ceQ keÀesF& F&MJej kesÀ yeejs ceW kegÀí keÀnlee Lee DeefOekeÀ yeæ{ves ueiee~ peye Yeer mesJee keÀe DeeHekeÀes efkeÀmeer Yeer keÀercele Hej Keesvee 28 Þes<þ keÀceeX keÀes DeHevee meeLeer yevee uees lees peerJeve KegefMe³eeW mes Yej pee³esiee Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

veneR ®eenleer ntB~ ®eens pees nes pee³es ceiej ceQ DeeHekeÀe neLe Deewj meeLe keÀYeer veneR íes[tBieer~ efkeÀleves ner efJeIve Dee³eW GvekeÀe cegkeÀeyeuee keÀªBieer~ mees®e-efJe®eej keÀj efue³ee Lee HewÀmeuee ceQves DeeÞece Hej jnkeÀj peve-peve keÀer mesJee keÀjves keÀj HewÀmeuee ues efue³ee Lee~ ³en HewÀmeuee De®íer lejn mees®eefJe®eej kesÀ yeeo Deewj DeHeveer efoJ³e DevegYetefle³eeW kesÀ DeeOeej Hej efue³ee Lee~ cesjs meeceves YeeweflekeÀ mebmeej keÀer ®ekeÀe®eeQOe keÀe ceeie& Keguee Lee, ceQ GmeceW efyevee efkeÀmeer jeskeÀ-ìeskeÀ kesÀ pee mekeÀleer Leer Hejvleg Deblejelcee keÀer yeej-yeej ³ener HegkeÀej Leer efkeÀ legcnW YeieJeeve keÀe yevevee nw, mebmeej keÀes Meeefvle keÀe ceeie& efoKeevee nw, YeesieeW ceW [tyekeÀj peerJeve keÀes ve<ì veneR keÀjvee nw, ³eesie Üeje peerJeve keÀes ceneve yeveevee nw~ Devlejelcee keÀer DeeJee]pe keÀes oyeekeÀj peervee lees cegox keÀe peerJeve nw Deleë meye efJejesOeeW keÀe meecevee keÀjkesÀ Yeer cegPes Deelcele=efHle kesÀ efueS Deewj efJeMJe-mesJee kesÀ efueS Fme HewÀmeues Hej Deef[ie jnvee Lee~ Hegefueme Deewj JekeÀerue keÀe meecevee oes efove kesÀ yeeo cesjs efHeleepeer Hegefueme Deewj JekeÀerue keÀes meeLe ueskeÀj mesvìj Hej Dee ie³es~ GvneWves mesvìj keÀer yenve peer keÀes [je³ee Deewj OecekeÀe³ee~ efHeleepeer ves yenve peer Hej cegkeÀocee keÀjves keÀe HewÀmeuee 10HeÀjJejer 2014

keÀj efue³ee~ ³en peeve keÀj cegPes yengle De]HeÀmeesme ngDee~ ceQves yeeyee mes keÀne, yeeyee, DeeHeves cesjer ceoo keÀjves keÀe Jeeoe efkeÀ³ee Lee Hej ³en ke̳ee, DeeHeves lees yenve peer keÀes cegmeeryele ceW [eue efo³ee, cesjs keÀejCe GvnW lekeÀueer]HeÀ Gþeveer Heæ[sieer~ yeeyee cegmkeÀje jns Les Deewj Gmeer Deboe]pe ceW cegPes keÀn jns Les, ``ye®®es, let ef®evlee cele keÀj, ceQ yewþe ntB~'' yenvepeer ves Hegefueme Jeeues YeeF& keÀes Deewj JekeÀerue YeeF& keÀes mecePee³ee efkeÀ osKees ³en F&MJejer³e HeefjJeej nw~ ³eneB nce meye SkeÀ HeefjJeej keÀer lejn jnles nQ~ nce meye ves mJes®íe mes DeHevee peerJeve F&MJejer³e mesJee SJeb ceeveJe mesJee DeLe& meceHe&Ce efkeÀ³ee nw~ nce HeefJe$e jn keÀj Fme efJeMJe keÀes HeefjJele&ve keÀjves ceW Gme HejceefHelee Hejceelcee keÀer ceoo keÀjvee ®eenles nQ lees FmeceW yegjeF& ke̳ee nw Deewj ³eefo megef<celee yenve mJes®íe mes F&MJejer³e keÀe³e& ceW DeHevee peerJeve meceHe&Ce keÀjvee ®eenleer nw lees DeeHe ke̳eeW Gmes F]peepele veneR os jns nQ~ Jees yeeefueie nw Deewwj Gmes DeHevee peerJeve, DeHeves lejerkesÀ

mes peerves keÀe nkeÀ nw, efHeÀj DeeHe meyekeÀes ke̳ee DemegefJeOee nw~ yengle De®íer mebmLee nw yenvepeer ves yeæ[s H³eej mes mecePee³ee lees ®ecelkeÀej-mee nes ie³ee~ cegPes cenmetme ngDee ceevees yeeyee ves ³en ®ecelkeÀej keÀj efoKee³ee nw~ JekeÀerue ves Hegefueme JeeueeW mes keÀne, ueæ[keÀer 18 meeue mes yeæ[er nw Deleë keÀevetveve nce GmekesÀ meeLe ]peesj-]peyejomleer veneR keÀj mekeÀles~ Deiej Jen DeHeveer F®íe mes ³eneB jnvee ®eenleer nw lees nce Gmes jeskeÀ veneR mekeÀles, Jewmes ceQ Fme mebmLee keÀes peevelee ntB, ³en yengle De®íer mebmLee nw~ ceelee-efHelee cesjer ueieve keÀes osKe keÀj ®eues ie³es Deewj Fme lejn cegPes yeeyee kesÀ Iej ceW jnves keÀe meewYeei³e efceuee~ ceQ ³eneB yengle He´mevve ntB Deewj ³eneB jnkeÀj cesjer Ketye DeeO³eeeflcekeÀ Gvveefle nes jner nw~ Deye lees efoue yeej-yeej yeeyee keÀe Megefke´À³ee Deoe keÀjlee nw~ cesjer KegMeer keÀe lees ceevees efþkeÀevee ner veneR nw~ 

IegìveeW Je ketÀuneW keÀer He´l³eejesHeCe mepe&jer efve³eefcele nj cenerves kesÀ Debeflece meHleen ceW keÀer peeleer nw~ mepe&jer ³et.kesÀ., Dee@mì^sefue³ee Deewj pece&veer mes He´efMeef#ele, cegcyeF& kesÀ kegÀMeue SJeb DevegYeJeer mepe&ve [e@. veeje³eCe KeC[sueJeeue Üeje keÀer peeleer nw~ Deefie´ce ®eskeÀDeHe leLee mepe&jer keÀer leejerKe peeveves kesÀ F®ígkeÀ cejerpe mebHeke&À keÀjWë [e@. cegjueerOej Mecee&, iueesyeue ne@efmHeìue, ceeGbì Deeyet, jepemLeeve~ cees.ë 09413240131 HeÀesveë (02974) 238347/48/49 JesyemeeFìë www.ghrc-abu.com HewÀkeÌmeë (02974) 238570 F&-cesueëdrmurlidharsharma@gmail.com

YeieJeeve keÀer ³eeo ceW jnves Jeeues mLee³eer KegMeer kesÀ DeefOekeÀejer yeve peeles nQ

29

pesue ceW efceueer veF& jen  jepeerJe kegÀceej ef$eHeeþer, efpeuee keÀejeieej, osJeefj³ee

ces je ueewefkeÀkeÀ Iej ieesjKeHegj ceW

osJeleeDeeW keÀes Yeer ieeueer oslee Lee~ meved 2007 ceW ceQ ieesjKeHegj pesue ceW nw~ Iej ceW ueewefkeÀkeÀ ceelee, SkeÀ yenve leLee SkeÀ YeeF& nw~ ye®eHeve mes ner cesje Dee³ee~ meved 2010 ceW ye´ïeekegÀceejer YeefkeÌle mes ueieeJe Lee~ Þeerke=À<Ce, yenveW Je ye´ïeekegÀceej YeeF& pesue ceW Dee³es~ ÞeerefJe<Ceg, Þeerogiee& keÀer Hetpee keÀjlee Lee~ jepe³eesie efmeKeuee³ee~ cesjs meeLe jnves DeHeves meYeer yeæ[eW mes Hetílee Lee efkeÀ Jeeues yengle mes kewÀoer YeeF& jepe³eesie nceejs Fleves YeieJeeve nQ, GveceW meyemes meerKeves peeves ueies~ Jes keÀnles efkeÀ yeæ[e keÀewve nw? ye´ïee, efJe<Ceg, MebkeÀj ceW YeieJeeve Fme Oejleer Hej Dee ie³es nQ~ nce ceW efJejesOe ngDee, ueesieeW ves Heeieue keÀnvee yeæ[e keÀewve nw? peye ceQ leerve-®eej meeue osJeer-osJelee yeveWies~ Jes ncemes Yeer Megª efkeÀ³ee, efHeÀj meYeer men³eesieer yeve keÀe Lee lees cesjs efHeleepeer keÀe osneble nes jepe³eesie meerKeves keÀes keÀnles Hej ceQ ie³es~ meYeer cegPes H³eej keÀjves ueies~ cesjer yeouee uesves keÀer YeeJevee Yeer yeoue ieF&~ ie³ee~ DeHeves meYeer efce$eeW kesÀ efHeleeDeeW keÀes Hetpee-Heeþ ner keÀjlee jne~ ieesjKeHegj pesue ceW Peieæ[e nesves kesÀ DeOeer#ekeÀ meenye (Mecee& peer) Je GHeosKelee lees DekesÀues ceW Deewj Hetpee keÀjles mece³e ³ener keÀnlee efkeÀ YeieJeeve, meYeer keÀejCe cesje leyeeouee osJeefj³ee pesue ceW pesuej (je³e meenye) Je meYeer yeboer kesÀ efHelee nQ, cesjs veneR nQ, DeeHe Kego cesjs nes ie³ee~ cegPes ob[ Yeer efceuee~ efpememes YeeF³eeW Je yeboer j#ekeÀeW keÀe Hetje men³eesie efHelee yevekeÀj Dee peeDees, cegPes H³eej Peieæ[e ngDee, GmekesÀ He´efle cesjs ceve ceW efceuee~ Henues meYeer mes F&<³ee& keÀjlee Lee, yeoues keÀer YeeJevee Leer~ ceQ efove-jele DeHeves keÀes ogYee&i³eMeeueer mecePelee Lee~ keÀjes Deewj ceQ jeslee jnlee~ ye®eHeve mes ke´ÀesOeer yengle Lee~ yeæ[e Gmeer yeejs ceW mees®elee jnlee~ meb³eesie mes pesue keÀe mece³e peerJeve keÀer yeyee&oer ngDee lees osn-DeefYeceeve Deewj yeæ{e, Fme yewjkeÀ veb.3 ceW SkeÀ ye´ïeekegÀceej YeeF& ves ueielee Lee Hej Deye DeHeves keÀes keÀejCe keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe, ceesn, cegPes %eeveece=le Je keÀesme& keÀer efkeÀleeyeW Yeei³eMeeueer FmeefueS mecePelee ntB efkeÀ DenbkeÀej yeæ{s~ ceQ ieuele mebiele ceW HeBÀme Heæ{ves keÀes oeR, cegPes De®íe ueiee~ efHeÀj pesue ceW DeekeÀj veF& Þes<þ jen efceueer~ Deæ[leerme Je<e& keÀer Gce´ lekeÀ Meeoer ve ie³ee~ iegìKee, Heeve Keeves ueiee; yeer³ej, ceQves keÀesme& efkeÀ³ee Deewj ³eesie keÀjves efmeiejsì Yeer Heerves ueiee~ efHeÀj cesjs THej ueiee~ mJeoMe&ve ®eke´À efHeÀjeves ueiee~ nesves kesÀ keÀejCe nerveYeeJevee mes ie´efmele [yeue nl³ee kesÀ meeLe-meeLe Dev³e kegÀí mece³e yeeo pesue ceW efve³eefcele Lee~ Hej Deye je]pe keÀes mecePee efkeÀ yeeyee ves keÀu³eeCe ner efkeÀ³ee, HeefJe$e jKee~ yengle-mes cegkeÀÎces ope& nes ie³es~ ceQ pesue keÌueeme Megª nes ieF&~ Deye lees He´efle%ee keÀer nw efkeÀ HeefJe$e jnvee ®euee ie³ee~ ieeueer osvee, yeele-yeele ceW ®eefj$e ceW HeefjJele&ve efkeÀmeer keÀes ceej osvee cesje mJeYeeJe yeve %eeve efceueves kesÀ yeeo meJe&MeefkeÌleJeeve nw~ nce 30 YeeF& F&MJejer³e ceneJeeke̳e ie³ee~ Hetpee-Heeþ keÀjlee Lee uesefkeÀve keÀer MeefkeÌle³eeB efceueleer ieF¥ Deewj Keeve- megveles nQ~ yeeyee cegPes efveefceÊe yevee megveelee Hetpee mes Gþles ner efJekeÀce& (ke´ÀesOe) keÀjvee Heeve ceW HeefJe$elee Deeleer ieF&~ uenmegve, nw~ Deye lees yeme ³ener KegMeer nw efkeÀ Megª nes peelee Lee~ ueesieeW ves cesje veece H³eepe, iegìKee, yeer³ej Deeefo menpe ítì YeieJeeve ves mJe³eb cegPes Keespe efue³ee~ nce ner ogJee&mee jKe efo³ee~ ke´ÀesOe ceW ceQ osJeer- ie³es~ ke´ÀesOe Yeer Kelce nesves ueiee~ Megª F&MJejer³e Heeuevee ceW Heue jns nQ~ 32 mece³e Deewj keÀce& keÀes cenlJe osves Jeeuee J³eefkeÌle mJeleë ner cenlJeHetCe& yeve peelee nw Je<e& 49/ DebkeÀ 08

%eeveece=le

ye®eHeve kesÀ mebkeÀuHe Hetjs ngS ceQ yeeyee (YeieJeeve) mes keÀnlee Lee efkeÀ DeeHe cessjs efHelee yeve peeDees lees mener ceW yeeyee ves cegPes DeHevee ye®®ee yevee efue³ee~ Deye lees yeme ³ener F®íe nw efkeÀ pewmes cesje Yeei³e yeouee, keÀu³eeCe ngDee, Jewmes ner meYeer DeelceeDeeW keÀe keÀu³eeCe nes~ meYeer YeeF&yenveeW mes DevegjesOe nw efkeÀ DeYeer YeieJeeve Dee³es ngS nQw, Jele&ceeve mebiece³egie ceW meYeer DeHevee Yeei³e yevee³eW~ jepe³eesie meerKekeÀj ceveg<³e mes osJelee yeveW~ Hejceelcee %eeve kesÀ meeiej, megKe kesÀ meeiej, He´sce kesÀ meeiej, Deevevo kesÀ meeiej, HeefJe$elee kesÀ meeiej, Meeeqvle kesÀ meeiej, meJe&MeefkeÌleJeeve nQ~ meYeer mebyebOeeW keÀe megKe osves Jeeues nQ~ 

cesjs megneves yeeyee ye´ïeekegÀceej mel³eHe´keÀeMe, efíyejeceT (keÀvveewpe)

jepe³eesie mes ceve keÀer Meeefvle ye´ïeekegÀceejer DeeMee, ef®eÊeewæ[ieæ{ (jepe.)

Deepe ceveg<³e mJe³eb kesÀ mel³e Heefj®e³e keÀes Yetue ie³ee nw~ Jen mJe³eb keÀes osn ceeve yewþe nw FmeefueS Gmes Meeefvle Je ®ewve veneR nw~ Jen osn Deewj osn kesÀ DeekeÀ<e&Ce ceW HeBÀmee ngDee nw~ me®®eer ceve keÀer Meeefvle kesÀ efueS pebieueeW ceW, leerLeeX Hej YeìkeÀ jne nw efHeÀj Yeer DeMeevle ner jnlee nw~ peye ieceea kesÀ keÀejCe yes®ewveer nesleer nw lees nce ketÀuej, HebKes ³ee efHeÀj S.meer.(S³ej kebÀ[erMevej) kesÀ GHe³eesie mes Meerleuelee keÀe DevegYeJe keÀjles nQ~ JeemleJe ceW ³en Meerleuelee lees Mejerj keÀes jenle osleer nw, ve efkeÀ ceve keÀes~ ke´ÀesOe Deefive ceW peueles ngS ceveg<³e keÀes keÀesF& S.meer.³ee ketÀuej Meerleuelee He´oeve veneR keÀj mekeÀles~ ceve keÀer Meeefvle nceW jepe³eesie mes efceueleer nw~ Deelcee Deewj Mejerj oesveeW Deueie-Deueie nQ~ Fmes mecePe uesves mes ceve keÀer me®®eer Meeefvle DevegYeJe keÀj mekeÀles nQ~ nce Deelcee nQ, FmekeÀer met#ce MeefkeÌle³eeB ceve-yegef×-mebmkeÀej nQ~ Deelcee ®ewlev³e MeefkeÌle nw, ³en meele cetue iegCeeW keÀe HegBpe nw, ³es meele iegCe nQ ö %eeve, HeefJe$elee, Meeeqvle, He´sce, megKe, Deevevo Deewj MeefkeÌle~ Deelcee HejceefHelee Hejceelcee efMeJe keÀer mebleeve nw~ Mejerj Deelcee keÀe Jeðe nw efpemes OeejCe keÀj Deelcee Heeì& yepeeleer nw~ Deelcee DeefJeveeMeer Deewj Mejerj efJeveeMeer nw~ Meeefvle lees ieues keÀe nej nw~ Meeefvle lees Deelcee keÀe mJeOece& nw~ ³en je]pe mJe³eb efMeJe efHelee, He´peeefHelee ye´ïee kegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ ceeO³ece mes mecePee jns nQ~ jepe³eesie keÀer ³eLeeLe& efJeefOe ceve keÀer me®®eer Meeefvle keÀe DevegYeJe keÀjeves Jeeueer nw~ Fme efJeefOe Üeje mJe³eb keÀes Deelcee mecePe, Gme efvejekeÀej, %eeve-iegCeeW kesÀ meeiej efMeJe Hejceelcee mes yegef× keÀes peesæ[keÀj nce Demeerce Meebefle keÀe DevegYeJe keÀj mekeÀles nQ Je DeveskeÀeW keÀes FmekeÀe DevegYeJe keÀjeves kesÀ ceeO³ece yeve mekeÀles nQ~ 

cesjs megneves yeeyee, ceveceerle cesjs H³eejs~ lesjer ³eeo ceW ner ieg]pejW peerJeve kesÀ Heue ³es meejs~ lesjer ³eeo keÀe ner oce nw, Þeercele Hej nj keÀoce nw~ efveM®e³e ngDee nw peye mes, mesJee ner yeme Oece& nw~ neefmeue DeHeej KegefMe³eeB, ngS DeeHe pees nceejs~ cesjs megneves yeeyee, ceveceerle cesjs H³eejs~~ ³es %eeve DeeHekeÀe nw ³eesieer cegPes yevee³ee~ cee³ee keÀes otj keÀjkesÀ os efo³ee DeHevee mee³ee~ Hee³ee veneR efnlew<eer, peie ceW efmeJee legcnejs~ cesjs megneves yeeyee, ceveceerle cesjs H³eejs~~ Deye HeÀpe& cesje nw ³es yeve DeeHekeÀe efoKeeTB~ neefmeue keÀªB iegCeeW keÀes meye MeefkeÌle³eeB ceQ HeeGBÀ cePeOeej pees nw veF³ee ueie pee³esieer efkeÀveejs~ cesjs megneves yeeyee, ceveceerle cesjs H³eejs~~ HetBpeer HeefJe$elee keÀer, meyemes yeæ[er keÀceeF&~ jKevee Fmes megjef#ele, yeeyee mes pees nw HeeF&~ efpemeves Fmes iebJee³ee meye kegÀí Jees DeHevee nejs~ cesjs megneves yeeyee, ceveceerle cesjs H³eejs~~ DeeHekesÀ peerJeve ceW pees kegÀí Yeer Ieefìle nes jne nw, Jen DeeHekesÀ ner mebkeÀuHeeW keÀer j®evee nw 10HeÀjJejer 2014

33

peye mees³es Kegues Deemeceeve kesÀ veer®es  ye´ïeekegÀceejer Deefcelee cejeþs, Fvoewj

me ved 2007, cee®e& keÀe cenervee

Lee~ nce MeeefvleJeve (Deeyet jes[) HengB®es~ Helee ®euee, Deeves Jeeues ye®®eeW keÀes ìsvì ceW meesvee nesiee~ Henuee DeJemej Lee, Fme lejn jnves keÀe~ ceve ceW nue®eue Megª nes ieF&~ J³eLe& ves Jeej keÀjvee Megª keÀj efo³ee~ mees®ee, SkeÀ Hen®eeve keÀer yenve keÀe Heeme ceW ner HeÌuewì nw, JeneB leerve-®eej efove efvekeÀeue ueWies~ efHeÀj mees®ee, nesìue ceW þnjWies~ lejn-lejn kesÀ efJe®eejeW kesÀ ªHe ceW cee³ee Jeej keÀjves ueieer, kewÀmes mees³eWies? meeceeve keÀneB jKeWies? efkeÀleveer HejsMeeveer nesieer? jele ceW ce®íj keÀeìWies Deeefo-Deeefo~ kewÀmes keÀìWies ®eej efove? ceQ Deelcee cee³ee kesÀ JeMe ceW Leer, meye kegÀí Yetue ®egkeÀer Leer~ yeme SkeÀ ner meJeeue Lee, kewÀmes keÀìWies ®eej efove? ceQves keÀne, neB cee³ee, DeeHe þerkeÀ keÀn jner nes efkeÀvleg Jen yenve nce leerve yenveeW keÀes kewÀmes jKesieer? JeneB peue keÀer Yeer mecem³ee nw, efHeÀj Deeves-peeves ceW Yeer HejsMeeveer nesieer~ J³eLe& ef®evleve cesje cepee ues jne Lee~ cee³ee Yeer KegMe Leer~ cesjs J³eLe& mebkeÀuHeeW keÀe mJeeiele yeæ[er iece&peesMeer mes keÀj jner Leer~ `nce YeieJeeve mes efceueves Dee³es nQ', ³en YetuekeÀj nce cee³ee mes efceue jns Les~ keÀneveer SkeÀ mebv³eemeer keÀer cevQes oKsee, ceelee³e,W YeeF& keÀcyeue,

leekfeÀ³e,s ®eoodjW ueekeÀj ìvsì ceW jKe jns Les Hej nce mee®se ceW DeHeves meeceeve keÀs Heeme ner Ke[æs Le~s leYeer cePges SkeÀ mevb³eemeer keÀer keÀgeìf³ee Jeeueer yeele ³eeo DeeF~& oes mevb³eemeer enfceeue³e keÀer lejeF& ceW jnles Le~s SkeÀ Je× = Deejw omteje veepweJeeve Lee~ SkeÀ yeej ueybeer leeLre-&³ee$ee keÀjkeÀs peye DeHeves eþfkeÀeves Hen®Bges lees oKsee, DeeObee-rHeeveerr ves GvekeÀer keÀgeìf³ee keÀes leyeen keÀj eof³ee n~w ³eJgee mevb³eemeer ye[æye[æeves ueiee ekfeÀ pees ueeise íue-HeÀjyse keÀjles nQ GvekeÀs cekeÀeve mejge#fele jnles n~Q nce pees eofve-jele HeY´e-gmcejCe keÀjles n,Q GvekeÀer keÀgeìf³ee lenme-venme nes peeleer n~w Fme Hej Je× = mevb³eemeer yeeusee, oëgKeer cele ne,s PeeHse[æer lenme-venme nes ieF& Hej DeeOeer íle DeYeer Yeer mener meueecele n,w nceW lees FM&Jej keÀe DeeYeej ceevevee ®eeenfS ekfeÀ nceejs eufeS Fleveer íle ye®eekeÀj jKeer n~w ³egJee mebv³eemeer Je=× keÀer yeele mecePe veneR Hee³ee, jele Yej peeielee jne peyeefkeÀ Je=× meeskeÀj Gþe lees yeesuee, Oev³eJeeo YeieJeeve, Deepe Kegues Deemeceeve kesÀ veer®es yesno De®íer veeRo DeeF&~ keÀeMe! ³en íHHej Henues Gæ[ peelee~ Fme Hej ³egJee mebv³eemeer iegmmes mes yeesuee, SkeÀ lees kegÀefì³ee ner veneR jner, THej mes DeeHe F&MJej keÀes Oev³eJeeo os jns nes~ Je=× yeesuee, legce nleeMe nes ieS nes FmeefueS jele Yej peeieles jns nes Deewj

ogëKeer jns nes Hej ceQ KegMe ntB FmeefueS megKe keÀer veeRo mees ie³ee~ legjvle ngF& meeJeOeeve ³en keÀneveer ³eeo Deeles ner cesje Yeer mJeceeve peeie ie³ee efkeÀ `ceQ meecebpem³e jKeves Jeeueer Deelcee ntB'~ ³eesieeJemLee ceW ceQves cenmetme efkeÀ³ee, yeeyee meccegKe nQ Deewj keÀn jns nQ, ye®®eer, yesno keÀe mebv³eeme (Jewjei³e), F®íe cee$eced DeefJeÐee, J³eLe& keÀe l³eeie, ³es meye Þeercele Yetue ieF& ke̳ee? osKees, ³en efMeJeyeeyee keÀe Iej nw, ye®®eeW keÀer ef®evlee yeeyee keÀes nw~ ceQ legjvle meeJeOeeve nes ieF&~ yenveeW mes keÀne, kegÀí cele mees®ees, pees J³eJemLee yeeyee oWies mJeerkeÀej nw~ leerve efove Kegues Deemeceeve kesÀ veer®es efìceefìceeles leejeW kesÀ mJe®í He´keÀeMe ceW DeveesKeer v³eejer yesno keÀer efmLeefle keÀe DevegYeJe keÀjles yeerle ie³es~ meeje mece³e SkeÀevee@ceer (efceleJ³e³elee) Je SkeÀveeceer (SkeÀ yeeyee keÀer ³eeo) kesÀ ®ecelkeÀej keÀe DevegYeJe keÀjles Hegveë Iej ueewìs~ keÀnles n,Q evfejeMee J³eekfelÌe keÀes oëgKe olseer n~w nj neue ceW KeMge jnves Jeeuee J³eekfelÌe eJfeHejelre emfLeelfe keÀes Yeer DevekgeÀtue yevee uelsee n~w epfemekeÀs Heeme KeMgeer keÀe Ye[bej nw Gmes oëgKe, evfejeMee leLee keÀceer keÀe Snmeeme keÀYeer veneR nelsee yeeufkeÀ nj emqLeelfe keÀe Hejte Deevevo uevses ceW Jen meoe meceLe& jnlee n~w 

ye´.kegÀ. DeelceHe´keÀeMe, mecHeeokeÀ, %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve, Deeyet jes[ Üeje mecHeeove leLee DeesceMeeefvle efHe´efvìbie Hes´me, MeeefvleJeve -307510, Deeyet jes[ ceW He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ efueS íHeJee³ee~ meb³egkeÌle mecHeeefokeÀe - ye´.kegÀ. Gefce&uee, MeeefvleJeve E-mail : omshantipress@bkivv.org

Ph. No. : (02974) - 228125