TMH Professionalisering voor leerkrachten en teams 2017-2018 by Graaf Lakerveld

THOMAS MORE ACADEMIE

Professionalisering VOOR LEERKRACHTEN EN TEAMS

2017-2018

Thomas More Academie Professionalisering 2017-2018

COLOFON © 2017 Rotterdam Thomas More Hogeschool, Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Thomas More Hogeschool. Uitgegeven door: Thomas More Hogeschool en de Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs Eindredactie: Nyree Schipper (Thomas More Hogeschool), Marielle van Bommel & Peter van Deursen (RVKO) Vormgeving: Graaf Lakerveld Vormgeving, Culemborg Fotografie: Studio Juune, Ron Schluter, Adobestock Druk: Printvisie, Rotterdam

Voorwoord

Als onderwijsprofessional word je vandaag de dag in een snel veranderende maatschappelijke context en een diverse, dynamische en complexe onderwijs praktijk voor de uitdaging gesteld je leerlingen zo goed mogelijk tegemoet te treden en voor te bereiden op een nog onbekende toekomst. Dit vraagt om goed onderwijspedagogisch kunnen oordelen en handelen. Hierbij kom je de meest uiteenlopende vraagstukken tegen die aanleiding geven tot professionalisering. Professionalisering van jou als individuele leerkracht en in teamverband. Daarnaast vraagt het bevorderen van professionele en onderwijsontwikkeling ook om goed inhoudelijk schoolleiderschap. Met een eigentijds, divers en inspirerend leerlandschap willen we de doorgaande professionele ontwikkeling van onderwijsprofessionals zo goed mogelijk tegemoet treden. Dit leerlandschap is tot stand gekomen met input van leerkrachten en schoolleiders en wordt in nauwe samenwerking tussen diverse professionals (gebundelde expertise vanuit Thomas More Hogeschool, het werkveld en diverse partnerinstituten) verzorgd. Vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid stellen wij ons ten doel om, samen met de katholieke basisschoolbesturen, alle leerlingen in Rotterdam en regio te voorzien van de beste leraren: leraren die het ver-

schil weten te maken; leraren met kennis van zaken die kinderen helpen opgroeien tot liefdevolle en verantwoordelijke wereldburgers; leraren die het geloof hebben in ieder kind en dit nooit opgeven; leraren die kinderen kunnen ‘lezen’en willen horen wat ze te zeggen hebben; leraren die onderwijs maken waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen tot levenskunstenaar. TMH ontwikkelt zich tot een centrum voor samen opleiden, samen onderzoeken en samen professionaliseren. De Thomas More Academie voor professionalisering van leerkrachten en teams is onderdeel van dit centrum. Binnen onze opleidingen/ cursussen wordt voortdurend gependeld tussen theorie en praktijk. Dit betekent enerzijds dat actuele wetenschappelijke kennis en inzichten worden verbonden aan en vertaald naar de praktijk van de deelnemers. Anderzijds brengen deelnemers actuele vraagstukken uit hun praktijk tijdens de trajecten in. Veel van onze trajecten kennen ook leeronderdelen op de eigen werkplek. Het komende schooljaar kun je je weer inschrijven voor tal van master- en post-hbo-opleidingen, cursussen, trainingen, workshops, leernetwerken, studiedagen en teamscholingstrajecten. Bij opleidingen die al eerder zijn aangeboden is een waardering van eerdere deelnemers opgenomen.

MEER MOGELIJKHEDEN EN INFORMATIE Deze gids vormt een weergave van de mogelijkheden als het gaat om professionalisering van leerkrachten en teams. Deze mogelijkheden zijn echter eindeloos. Daarom bieden we nog liever trajecten op maat, waarbij we samen met leraren en hun schoolleiders zoeken naar een invulling die zo goed mogelijk aansluit bij de ontwikkelvragen van de leerkrachten in het team. Dit kan indien gewenst ook in samenwerking met andere partners. Neem voor meer informatie over ons aanbod, advies in opleidingskeuze en voor mogelijkheden van trajecten op maat contact met ons op. CONTACTGEGEVENS Thomas More Academie pro@thomasmorehs.nl Algemeen telefoonnummer: 010-4657066 Manager Thomas More Academie: Nyree Schipper Kijk voor het meest actuele aanbod en geplande cursusdata op www.thomasmorehs.nl/professionals.html Op de website van Thomas More Hogeschool is tevens onze inspiratiekalender te vinden. Hier zijn diverse actuele activiteiten zoals open onderwijsavonden/ inspiratielezingen en masterclasses in opgenomen.

Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

INSCHRIJVING Voor opleidingen/ cursussen die in semester 1 van studiejaar 2017-2018 (najaar 2017) starten kunt u zich aanmelden tot uiterlijk 7 juli 2017. Je kunt je aanmelden via: www.thomasmorehs.nl/inschrijfformulier Je kunt ons uiteraard ook altijd mailen via pro@thomasmorehs.nl Verder vragen we aandacht voor onderstaande zaken: SUBSIDIE OPLEIDING BEWEGINGSONDERWIJS In 2017 kan nog subsidie worden aangevraagd voor het volgen van de Post-Hbo registeropleiding leergang vakbekwaam bewegingsonderwijs. Deze subsidie kent een subsidieplafond. Het verdiend om deze reden de aanbeveling de subsidie zo snel mogelijk aan te vragen via de website van duo: https://duo.nl/particulier/images/aanvraagsubsidie-opleiding-bewegingsonderwijs.pdf LET OP: Deze subsidie betreft een extra maatregel en mag dus lopen naast de reguliere aanvraag voor een lerarenbeurs.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

LERARENREGISTER Voor de 2 masteropleidingen die zijn opgenomen in deze gids kan de lerarenbeurs worden aangevraagd. De aanvraagperiode loopt van 1 april tot 30 juni. Kijk voor meer informatie hierover op: https://duo.nl/particulier/leraar/de-lerarenbeurs/aanvragen-lerarenbeurs.jsp ROTTERDAMSE LERARENBEURS Voor collega’s die werken op een basisschool binnen gemeente Rotterdam bestaat tevens de mogelijkheid de t/m 31 maart 2017 de Rotterdamse lerarenbeurs aan te vragen voor professionalisering. Kijk voor meer informatie op: http://onderwijs010.nl/lerarenbeurs UITGEBREIDERE AANBOD VOOR SCHOOLLEIDERS LEESWIJZER Deze gids kent een volgende opbouw: De professionaliseringstrajecten zijn onderverdeeld onder de volgende 10 thema’s: A Pedagogisch didactisch B Vakspecialisatie C Jonge Kind D 21e eeuws leren E Coaching & samen opleiden F Certificering & onderwijsconcepten G Identiteit

Maatwerk team mogelijk

Leernetwerk

H Persoonlijke effectiviteit & welbevinden I School- & teamontwikkeling J Overig PICTOGRAMMEN De bovenstaande pictogrammen geven aan of het aanbod gericht is op leraren die individueel deelnemen aan een traject, of het individuele coaching betreft, of het aanbod gericht is op teams en of maatwerk voor teams tot de mogelijkheden behoort.

Inhoudsopgave Voorwoord 5 A PEDAGOGISCH DIDACTISCH 1 Kindkracht als leerkracht 2 Sociaal en emotioneel klassenmanagement 3 Coöperatief leren en activerende werkvormen 4 Breinvriendelijk leren in het basisonderwijs 5 Eigenaarschap en gespreksvoering met kinderen (o.a. n.a.v. portfolio’s) 6 Communiceren met ouders 7 Leren zichtbaar maken: eigenaarschap van leerlingen volgens John Hattie 8 Toetsen kan het ook anders? (Growth mindset) 9 Anders evalueren en verantwoorden met kinderen (Tri-band) 10 Masteropleiding Passend Meesterschap 11 IB-Opleiding/ Master Special Educational Needs 12 Coaching on the job 13 Intervisie en workshops voor startende leerkrachten B VAKSPECIALISATIE

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

14 Post-HBO registeropleiding vakspecialist muziek 15 Post-HBO registeropleiding coördinator rekenen 16 Post-HBO registeropleiding vakbekwaamheid bewegingsonderwijs 17 Terugkomdagen bewegingsonderwijs 18 Engels praktische didactiek jonge en oude kind (basis) 19 Engels speaking skills en basis grammar (verdieping) 20 Filosoferen met kinderen 21 Kennisbasis rekenen voor leerkrachten

28 29 30 31 32 33 34 35

C JONGE KIND 22 Taal in beweging: taalontwikkeling jonge kind 23 Post-HBO registeropleiding jonge kind specialist 24 Jonge kind vakmanschap 25 Masterclasses/leernetwerk specialisten jonge kind 26 Motorische kenmerken van kinderen van 4-8 jaar 27 Fijnmotorische ontwikkeling: van voorwaarden tot schrijven 28 Beeldende Vorming met jonge kinderen

38 39 40 41 42 43 44

29 Rekenen en wiskunde jonge kind (4-6 jaar) 30 Coรถperatief leren met kleuters 31 Onderzoekend en ontwerpend spelen en leren voor groep 1 en 2 32 Onderzoekend en ontwerpend spelen voor groep 3 en 4 33 Zaakvakken en W&T in hoeken 34 Heerlijk ik heb peuters! 35 Opbrengstgericht werken en spelend leren 36 Begrijpend luisteren 37 Van observatie naar aanbod 38 Tijd voor spel 39 Ontwikkeling van jongens en meisjes 40 Rijk Buitenspel 41 Gedifferentieerde start groep 3

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

D 21E EEUWS LEREN 42 Onderzoekend en ontwerpend leren bij het oudere kind (W&T) 43 Onderzoekend en ontwerpend leren (voor teams) 44 Designed by kids 45 Biomedisch ontwerpen 46 Nieuwsgierige leerlingen d.m.v. vragen 47 Verwondering als onderdeel van het onderzoeks- en ontwerpproces 48 Creatief denken 49 W&T/OOL coaching on the job 50 Didactische mogelijkheden digitale schoolborden 51 Scratch, programmeren met kinderen E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

52 Coachend begeleiden (basis) 53 Coachend begeleiden (verdieping) 54 In gesprek naar aanleiding van tekeningen 55 Opleider in de school 56 Intervisie ervaren en leren begeleiden 57 Interne schoolcoach didactiek 58 Coachen op complexe vaardigheden (verdieping) 59 Human Dynamics 60 Coaching voor leidinggevenden

72 73 74 75 76 77 78 79 80

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN 61 Dalton opleiding voor leerkrachten 62 Dalton laboratories (verdieping) 63 Montessori opleiding voor leerkrachten

84 85 86

64 Montessori movement 010 65 Jenaplan opleiding voor leerkrachten G IDENTITEIT

87 88

66 Akte Godsdienst en levensbeschouwing (GoLev) 67 Akte Godsdienst en levensbeschouwing (GoLev) niet lesgevenden 68 Post-HBO registeropleiding identiteitscoรถrdinator H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

92 93 94

69 Individuele coaching 70 Time-management 71 Vitaal in je werk 72 Mindfulness, aandachttraining (MBSR) 73 Inspiratie workshop Mindfulness I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

98 99 100 101 102

74 Schoolontwikkeling onderwijsconcepten (maatwerk) 75 Coaching voor teams 76 Communicatie met ouders voor teams 77 Starten met collegiale consultatie 78 Systeemdenken 79 Bouwen aan een lerende school 80 Leren zichtbaar maken voor teams 81 Tri-band verantwoorden collegereeks Pedagogisch Meesterschap 82 Veerkracht en welbevinden op school

106 107 108 109 110 111 112 113 114

J OVERIG 83 Medezeggenschap 84 Analyse leerlinggegevens met Ultimview 85 BRON uitlegsessie 86 OSO uitlegsessie

118 119 120 121

Certificering Pedagogischonderwijsconcepten didactisch

Kindkracht als leerkracht Teamscholing

In deze cursus (workshops*) ontwikkel je een ‘handelingsrepertoire’, waarmee je vanuit een positief psychologische benadering steeds de kracht van Kinderen centraal stelt. Vanuit de kracht van je leerlingen wordt gekomen tot oplossingen en een effectieve aanpak in allerhande situaties in de dagelijkse onderwijspraktijk. Je leert hoe je het vermogen van kinderen zelf oplossingen te bedenken, kunt inzetten en komt zo op effectieve wijze tegemoet aan (specifieke) onderwijsbehoeften. Het werkt direct en vraagt weinig tot geen extra tijd of inzet. Een krachtig middel om op een positieve manier daadwerkelijk passend onderwijs te kunnen bieden! DOEL Je wordt vaardig in het toepassen van oplossingsgerichte werkvormen en -instrumenten in de eigen onderwijspraktijk en krijgt zicht op de theoretische achtergronden van deze manier van werken. Je geeft jouw leerlingen een belangrijke en onmisbare stem in het onderwijs, eigen begeleiding en de sfeer en samenwerking binnen de groep, waardoor de betrokkenheid en het eigenaarschap van kinderen vergoot wordt. Door te denken in oplossingen in plaats van in problemen, ervaar je hoe inspirerend en effectief deze manier van werken is. DOELGROEP Leerkrachten, intern begeleiders en zorg

12 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

coördinatoren van regulier en speciaal basisonderwijs en teams die zich gezamenlijk willen scholen. INHOUD Tijdens de cursus ga je zelf aan de slag. Je leert denken en uitgaan van mogelijkheden en oplossingen (i.p.v. problemen). Je oefent vaardigheden die je direct in de praktijk in kunt zetten zonder hiervoor analyses of plannen te hoeven maken. Uitwisseling van ervaringen uit de eigen praktijk en leren van en met elkaar vormen een belangrijk onderdeel van deze cursus. Daarnaast is er aandacht voor internationale ontwikkelingen op dit gebied, bijvoorbeeld Zweden (deel nemers kunnen in dec. op eigen kosten mee op studiereis naar Zweden). Tijdens de bijeenkomsten* komen de volgende praktische toepassingen aan bod: — Oplossingsgerichte gesprekken met kinderen; — Problemen vertalen in nog aan te leren vaardigheden (Kids’Skills); — Verbeteren van het pedagogisch klimaat in een lastige groep; — Effectieve aanpak pestgedrag (Supportgroep-aanpak); — Oplossingsgerichte gesprekken met ouders; — Inzicht krijgen in systemen door middel van opstellingen (systemisch werken) *De bijeenkomsten zijn in overleg ook als

losse workshops bij te wonen, neem contact op voor de mogelijkheden. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. het lectoraat Passend Onderwijs en Impuls. STUDIEBELASTING Zes bijeenkomsten van 3 uur met afsluitend een presentatie. Daarnaast is sprake van voorbereiding en verdieping in de praktijk naar aanleiding van iedere bijeenkomst. KOSTEN € 600,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. Eventueel ook op locatie. CURSUSDATA Eén keer per maand op donderdagavond van 18.30-21.30u, in de maanden okt, nov, jan, feb, mrt, apr BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Marja van Oudheusden, m.vanoudheusden@thomasmorehs.nl; WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 8,8.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Sociaal en emotioneel klassenmanagement Teamscholing

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

Voor de ontwikkeling van leerlingen is het nodig om goed contact met de leerkracht te hebben. Voor de leerkracht is het belangrijk het gevoel te hebben dat hij grip heeft op de groep. Kennis van de leerling, kennis van de ontwikkelings kenmerken, een juist afgestemde interactie en goed contact versterkt de relatie en het gevoel van competentie bij zowel de leerling als bij de leerkracht. De sleutel tot succes ligt in het gedrag van de leerkracht. Reflectie op het eigen handelen en inzicht in wat er gebeurt in de interactie tussen jou en de groep, maar ook tussen jou en de individuele leerling maakt het mogelijk goed contact uit te breiden en een eventueel verstoorde interactie te signaleren en herstellen.

INHOUD Tijdens de trainingen behandelen we de verschillende groepsfases en hoe je leerkrachtgedrag kunt inzetten om door te groeien naar de volgende fase. Groeps- en individuele processen die zichtbaar worden in de interactie met kinderen worden behandeld.

DOEL Na de bijeenkomsten ben je instaat om de cultuur in de groep te analyseren en te beïnvloeden, zodat de leerlingen zich veilig voelen. Je kent de ontwikkelingskenmerken van kinderen die invloed hebben op de ontwikkeling van hun gedrag en plaatst het gedrag binnen het functioneren van de groep. Hierdoor kan de groep zich ontwikkelen en het individu hierbinnen ontplooien.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in co-creatie met AIRO-Visie

DOELGROEP Iedereen die werkzaam is op de basisschool in het primaire proces met leerlingen.

LOCATIE Thomas More Hogeschool Eigen locatie bij incompany aanbod

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Wat is weerstand en hoe uiten kinderen dit? Emotiebogen bij leerlingen en leerkracht als beginsituatie van je interactie. Ook geven we inzicht in jouw intrinsieke waarden binnen de klas en wat je stiekem wel verwacht van leerlingen, maar misschien niet uitspreekt.

CURSUSDATA Maandagmiddagen van 16.00 uur tot 18.30 uur. Start 4 september. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Liesbeth van Det l.vandet@thomasmorehs.nl

Dit alles wordt benaderd vanuit kennis van de ontwikkelingskenmerken.

STUDIEBELASTING Zes bijeenkomsten van 2,5 uur. Studieopdrachten: zes maal 1,5 uur. KOSTEN € 600,– per deelnemer.

| 13

Coöperatief leren en activerende werkvormen Teamscholing

Kinderen leren door te doen, door te spelen, door actie en interactie. Kinderen leren vooral veel van elkaar! Allemaal bekende kreten, maar hoe breng je dat nu in de praktijk? In deze training wordt ingegaan op specifieke wensen van de deelnemers en is dus toegespitst op jouw eigen situatie. Het geleerde tijdens de bijeenkomsten kun je meteen in de praktijk brengen. Deze training is een mooie basis voor de cursussen Breinvriendelijk leren, Peercoaching en Oplossingsgericht werken. DOEL Je leert in je dagelijkse lessen tegemoet te komen aan de individuele behoefte van een kind en je leert alle kinderen actief bij de lessen te betrekken. DOELGROEP Leerkrachten uit het basisonderwijs die hun kennis van werkvormen willen opfrissen en die op een andere manier willen omgaan met het overbrengen van stof. Nieuwe leerkrachten die hun didactische vaardigheden willen vergroten en die concreet aan de slag willen met een activerende manier van werken. INHOUD In de training komen de volgende onder werpen aan de orde:

14 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

— De theorie van activerende didactiek en werkvormen; — Meervoudige intelligentie in relatie tot didactiek en werkvormen; — De leerstijlen van Kolb in relatie tot didactiek en werkvormen; — De praktijk: het maken van activerende lessen; — Inzet van digitale hulpmiddelen.

CURSUSDATA De cursus start voorjaar 2018 en wordt gegeven op dinsdagavonden van 18.00 uur tot 21.00 uur in maart en april

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 8.7.

STUDIEBELASTING Vier bijeenkomsten van 3 uur, plus zelfstudietijd ter voorbereiding en verdieping op de behandelde stof (totaal 27 SBU). 12 contacturen. 3 uur lezen van uitgereikt materiaal. 2 uur ontwerpen van een activerende werkvorm en deze uitproberen in de eigen groep. 10 uur actief aan de slag in de eigen groep met activerende werkvormen en coöperatief leren.

BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud en verzoeken voor workshops bij Mariska Krijgsman, m.krijgsman@thomasmorehs.nl;

Reacties van cursisten: “Hele actieve, goed vol te houden en leerzame cursus!” “Leuk, veel zelf ervaren en nu doorgeven aan de kinderen”. “Inspirerend, praktisch en zet aan tot actie!”

KOSTEN € 475,– (inclusief lesmateriaal en literatuur) per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. De mogelijkheid bestaat om een (deel van het) team van leerkrachten te trainen op de eigen school.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Breinvriendelijk leren in het basisonderwijs Teamscholing

Tijdens deze training krijg je een korte introductie in de nieuwste (neuro-) psychologische inzichten op het gebied van informatieverwerking van de hersenen. Vervolgens wordt er aandacht besteed aan de toepassingen van deze wetenschappelijke inzichten in de klas. Kinderen leren het meest wanneer zij in het leerproces een actieve rol spelen. Wat is de rol van de leerkracht hierin en wat is het (leer-)effect op de kinderen? DOEL Inspirerend en uitdagend onderwijs maakt leren makkelijker, sneller en leuker. Tijdens de training verzamel je tips om vanuit actuele (neuro-) psychologische inzichten in je eigen praktijk inspirerend en uitdagend onderwijs vorm te geven en je krijgt een opstapje naar de wetenschappelijke verantwoording ervan. DOELGROEP Leerkrachten uit het basisonderwijs die de betrokkenheid van de kinderen bij de leerstof willen vergroten en die kennis willen nemen van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van breinvriendelijk leren. INHOUD De bijeenkomsten zijn opgebouwd rondom de volgende thema’s: — Hoe verwerkt het brein informatie? — Hoe werkt het geheugen?

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

— Wat is nodig voor ‘breinvriendelijk leren’? — Hoe maak je breinvriendelijke lessen? — Wat betekent deze kennis voor het handelen in de klas?

BIJZONDERHEDEN De training kan tevens op maat worden aangeboden in samenspraak met de opdrachtgever.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocent: Brigitte Witmus

Meer informatie over de inhoud: Brigitte Witmus, b.witmus@thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING Drie bijeenkomsten van 3 uur en zelfstudietijd ter voorbereiding en verdieping op de behandelde stof. KOSTEN € 315,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool of op locatie. De mogelijkheid bestaat om een (deel van het) team van leerkrachten te trainen op de eigen school. CURSUSDATA 11 okt., 10 nov. 2017 en 31 januari 2018 INTERVISIE EN AFRONDING/ VERDIEPING 25 april 2018.

| 15

Eigenaarschap en gespreksvoering met kinderen (o.a. n.a.v. portfolio’s) Teamscholing

Deze scholing is bedoeld om te leren hoe je op een constructieve manier gesprekken met kinderen kan voeren over bijvoorbeeld hun gedrag, hun leren en hun welbevinden, al of niet gedocumenteerd in een portfolio. Door middel van het stellen van de juiste vragen en ruimte voor de inbreng van kinderen, worden ze gestimuleerd zich eigenaar te voelen van hun eigen leerproces door het voeren van gesprekken met kinderen. Met je kinderen leren zelf doelgericht te werken en hun eigen ontwikkelproces te laten volgen. DOEL Optimaliseren van de gespreksvoering met kinderen, door inzet van gesprekstechnieken, kennis van de leeftijdsontwikkelingsfasen en wat in relatie tot die fase de do’s en dont’s zijn in een gesprek. Het doel voor de kinderen is dat ze meer eigenaar worden van hun eigen leren en gedrag. DOELGROEP Leerkrachten uit het basisonderwijs. INHOUD — Kennis over de ontwikkelingskenmerken van het kind in relatie tot het voeren van gesprekken; — Oefenen van gesprekstechnieken waarbij je leert om leeg te luisteren en ‘oma’

16 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

(oordelen, meningen en adviezen) thuis te laten; — Stimuleren van een actieve rol van leerlingen in het sturen van hun eigen leerproces en concrete zelfreflectie van leerlingen; — Kennis van type vragen die passen bij reflectie door het kind op leerprestaties, zelfbeeld en gedrag; — Inzetten van tools bij met name jonge kinderen; — Het kindportfolio kan uitgangspunt zijn in het gesprek.

KOSTEN Voor de open inschrijving € 300,– per deelnemer. Bij de keuze voor een incompany workshop: prijs in overleg.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool, verzorgd door: Carla Lambrichts in samenwerking met een deskundige op het gebied van gesprekken n.a.v. het portfolio en of ontwikkelings kenmerken van kinderen. Waar mogelijk zal er in een van de bijeenkomsten gewerkt worden met een trainersacteur.

CURSUSDATA Voor de open inschrijving voorjaar 2018; 3 dinsdagen in maart en/ of april van 15.30 uur tot 18.00 uur.

STUDIEBELASTING Totaal: 9 SBU 9 contacturen. 4 uren voor zelfstudie 2 uur voor het voeren van een gesprek, de verslaglegging en reflectie daarop.

LOCATIE De cursus wordt via open inschrijving aangeboden op Thomas More Hogeschool in 3 bijeenkomsten van 2,5 uur. Deze scholing kan, in compacte vorm, incompany verzorgd worden als een workshop van minimaal 3,5 uur.

BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud en verzoeken voor workshops bij Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Communiceren met ouders Teamscholing

Ken je dat? Je wordt weer aangesproken door de moeder van dat hoogbegaafde jongetje in je groep. Je daagt hem niet voldoende uit, zegt ze. Op dat moment weet je even niet hoe te reageren. Of heb je ook wel eens te maken met ouders die het advies voor het VO niet willen accepteren? Met ouders die agressief reageren als je voorzichtig het gedrag van hun kind aan de orde wilt stellen? Of dat jij je zorgen maakt over signalen die je krijgt over de thuissituatie, maar niet weet hoe dat aan te kaarten? In deze workshop leer je de communicatie met ouders van leerlingen te optimaliseren. DOEL De communicatie met ouders verbeteren. DOELGROEP Onderwijsgevenden, directieleden, interne begeleiders en andere professionals in het basisonderwijs die regelmatig contact hebben met ouders en die zich willen verbeteren in het voeren van uiteenlopende gesprekken, zoals 10-minutengesprekken, adviesgesprekken en slecht nieuwsgesprekken of die beter willen leren omgaan met agressie tijdens gesprekken.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

ouders. Tijdens deze training is de casuïstiek van de deelnemers leidend. Er wordt gewerkt met een trainersacteur en rollenspellen. Theoretische kaders worden uitgelegd aan de hand van de oefensituaties. ORGANISATIE De cursus wordt verzorgd door een ervaren communicatietrainer in samenwerking met een trainersacteur op Thomas More Hogeschool De cursus omvat 2 bijeenkomsten van 3 uur. STUDIEBELASTING Totaal: 8 SBU 6 uur contacttijd 2 uur zelfstudie

WAARDERING Enkele reacties van cursisten: “Werken met een acteur, daar heb ik heel veel van geleerd.” “Van te voren warden er afspraken gemaakt over veiligheid, dat was erg prettig.” “Het doen en niet alleen er over praten.” “Veel inzichten gekregen na het spelen van situaties.” BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud en verzoeken voor workshops bij Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

KOSTEN € 235,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool of op locatie. CURSUSDATA In het najaar van 2017 op 12 oktober en 2 november van 15.30 uur tot 18.30 uur.

INHOUD Aan het begin van de training wordt gekeken welke vraagstukken er leven bij de deel nemers ten aanzien van communicatie met

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

| 17

Leren zichtbaar maken: eigenaarschap van leerlingen volgens John Hattie Teamscholing

Weten jouw leerlingen wat ze gaan leren? En wat doen succesvolle leer lingen eigenlijk? In het onderzoek van John Hattie staat op nummer 1 in de lijst met 150 invloeden op leerprestaties: ‘jezelf op voorhand een cijfer geven/verwachtingen van leerlingen’ (effectgrootte van 1.44). John Hattie onderstreept het belang van ‘de zichtbaar lerende leerling”. Hoe word ik eigenaar van mijn leerproces? DOEL Na deze drie bijeenkomsten: — Kun je in de eigen praktijk aan de slag om samen met de leerlingen ‘bewijs’ te verzamelen van het leren van de leerlingen in je groep/. — Kun je je leerlingen in de groep begeleiden en stimuleren in het beantwoorden van 3 vragen: Waar ga ik heen? Hoe sta ik ervoor? Wat is de volgende stap? DOELGROEP Leerkrachten- Intern begeleiders en directies INHOUD — Onderzoeksresultaten; wat zeggen ze ons? — Kenmerken van de zichtbaar lerende leerling — Leerkrachtrol/houding van een leraar die zichtbaar leren stimuleert

18 |

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

— Samen een vertaalslag maken van de onderzoeksresultaten van John Hattie naar ieders eigen praktijk. — De leerling als eigenaar van het eigen leren ORGANISATIE Bazalt, Eveline Busch (‘Leren zichtbaar maken’ expert) STUDIEBELASTING Totaal: 20 SBU, inclusief opdrachten tussen de bijeenkomsten door KOSTEN € 325,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA 3 bijeenkomsten van 3 uur: Woensdag 13 september 2017 14.00 – 17.00 uur Woensdag 25 oktober 2017 14.00 – 17.00 uur Woensdag 29 november 2017 14.00 – 17.00 uur

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Toetsen, kan het ook anders? (Growth mindset) Teamscholing

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

De wijze waarop je als leerkracht feedback geeft aan leerlingen is van grote invloed op de ontwikkeling van hun mindset en hiermee hun benadering van nieuwe uitdagingen en leren.

— Kun je kennis en mogelijkheden over de werking van het brein benutten om je leer lingen over hun brein te leren en hen te motiveren om eigenaar te zijn van eigen leren.

De 4e bijeenkomst is een intervisiebijeenkomst waarin we ervaringen met de formatieve toetsing uitwisselen, de uitgangspunten aanscherpen en reflecteren op onze mindset en mindsets in de school.

In deze cursus leer je hoe je een growth mindset bij jezelf en je leerlingen kunt stimuleren. D.m.v. het geven van formatieve feedback krijgen toetsen een andere positionering in het leerproces, namelijk aanleiding tot nieuwe leervragen i.p.v. slechts een beoordeling van wat leerlingen wel of niet kunnen. In deze cursus word je je bewust van de schoolvisie op toetsen en krijg je inzicht in: — De invloed van Growth en fixed mindset (Carrol Dweck) — De rol van de taal: Wat zeg je en HOE zeg je het?; Wat is je boodschap en het effect op leren van de leerling? — Kenmerkende criteria voor een growth mindset, deze kunnen signaleren en zelfreflectie toepassen. — Wat kenmerkt goede feedback en belang van formatief toetsen.

DOELGROEP Schoolteams of teamleden van een school die dit onderwerp willen verkennen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in co-creatie met Bazalt. Trainers: Brigitte Witmus (TMH), Joyce Poiesz (TMH) en Carola Riemens (Bazalt)

DOEL Na deze scholing: — Heb je handvatten voor het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op toetsen; — Ben je je nog meer bewust van de invloed en specifiek gedrag om “een growth mindset in leren” te stimuleren en ‘met die bril’ te kijken naar feedback;

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

INHOUD In drie bijeenkomsten van 3 uur en een intervisiemoment wordt presentatie afgewisseld met beelden, voorbeelden en oefeningen in relatie tot de onderwerpen. In de 1e bijeenkomst visie op toetsen; — Leraren leren over de werking van het brein en hoe benutten we deze kennis — Growth en fixed mindset door voorbeelden en oefeningen ervaren In de 2e bijeenkomst wordt nog verder ingegaan op: — Een growth mindset in leren communiceren met leerlingen — Concrete voorbeelden van hulpmiddelen hierbij voor de leerlingen — Hoe leren we onze leerlingen over hun brein. — Wat betekent deze kennis voor de manier waarop we (willen) toetsen? In de 3e bijeenkomst formatief toetsen – formatieve assessment met een growth mindset Kenmerken van feedback – de leraar als rolmodel The ‘learningpit’

STUDIEBELASTING Totaal: 22 SBU, inclusief opdrachten voor en na de bijeenkomsten KOSTEN € 425,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Bijeenkomst 1 12 oktober 2017 van 16.15 tot 19.30 uur Bijeenkomst 2 30 november 2017 van 16.15 tot 19.30 uur Bijeenkomst 3 8 februari 2018 van 16.15 tot 19.30 uur Intervisie bijeenkomst 17 mei 2018 van 16.15 tot 18.15 uur BIJZONDERHEDEN U ontvangt een certificaat voor deze training.

| 19

Anders evalueren & verantwoorden met kinderen (Tri-band) Teamscholing

Op school leren kinderen niet alleen maar kennis en kunde. Ze leren ook zichzelf te zijn, relaties met anderen aan te gaan en de zorg voor anderen in de groep te hebben. Maar hoe maak je die ontwikkeling en die verworvenheden van kinderen zichtbaar? Hoe laat je met feiten zien wat een kind weet, kan, voelt en is? Hoe kun je andere evaluatie-instrumenten dan traditionele toetsen benutten om op basis van levensecht werk te kunnen verantwoorden? Hoe kan je het echte werk zelf én samen met kinderen evalueren? Tri-band Verantwoorden is het instrument dat is ontwikkeld om verantwoording af te kunnen leggen over de opbrengst van het onderwijs; het weten, doen, samenleven en zijn van kinderen. Het gebruik van een pedagogisch evaluatieprogramma met een combinatie van verschillende assessmentvormen en (traditionele) toetsen, brengen zowel het persoonlijk leerproces als het persoonlijk resultaat in beeld. DOEL Het ondersteunen van de onderzoekende leraar. In de masterclass staan het leren kennen en hanteren van assessmentvormen (w.o. het Kindwerkdossier) centraal, naast traditionele vormen van toetsen. Daarbij ga je uit van het eigen curriculum en de bijbehorende domeinen en leerlijnen, Je kunt vanuit je eigen perspectief kiezen voor een aanpak die

20 |

Maatwerk team mogelijk

recht doet aan het eigen specifieke schoolconcept. DOELGROEP Ervaren leraren die op een nieuwe manier verantwoording willen afleggen over het onderwijs dat zij verzorgen en die zich willen verdiepen in nieuwe vormen van evalueren van goed onderwijs. INHOUD De masterclass is opgebouwd aan de hand van de vier pijlers: 1 Weten — Waartoe leidt goed onderwijs; — Tri-band Verantwoorden; — Anders toetsen; — Mathetiek en de typologie van de school; — Onderzoek in eigen werk. 2 Doen Je ontwerpt een ontwikkeltraject voor je eigen groep. Je kijkt stelselmatig terug op je eigen werk in de klas en de eigen school. Je krijgt hierbij persoonlijke begeleiding. Door een facet van je eigen werk te onderzoeken denk je niet alleen na over wat de ontwikkeling waard is, maar wéét je dat ook. 3 Samen Samen met mededeelnemers kijk je naar mogelijkheden om met elkaar mee te kijken naar de plannen voor en de praktijk van de vernieuwende activiteiten. 4 Zijn Hier komt samen wat voor jou vanuit jouw

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

persoonlijke idealen belangrijk is, zodat je kan spreken van persoonlijk professioneel meesterschap. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. Quartz en de RVKO. STUDIEBELASTING Een studiejaar, circa 10 maanden. Totaal: 280 SBU. KOSTEN € 1.725,– per deelnemer (inclusief studiemap, koffie/thee en kleine maaltijd tijdens de studiedagen, exclusief literatuur). LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA 10 oktober 2017, 7 november 2017, 28 november 2017, 9 januari 2018, 6 februari 2018, 6 maart 2018, 27 maart 2018, 17 april 2018, van 16:00 – 21:00 uur 8 mei 2018 van 15:00 – 18:00 uur. Slotsymposium: datum nader te bepalen van 14:00 – 18:00 uur. De tijd is met een lichte maaltijd tussendoor, behalve de laatste 2 data. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Rianne de Kiewit rianne@riannedekiewit.nl.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Masteropleiding Passend Meesterschap Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

Vind jij het ook belangrijk om passend onderwijs aan alle kinderen te bieden, aansluitend bij hun kwaliteiten en mogelijkheden? Wil je ook een betrokken leraar zijn, die goed met complexe situaties in de groep om kan gaan? De Master Passend Meesterschap leidt je op tot een deskundige professional die met een flexibele en onderzoekende houding adequaat kan handelen in complexe onderwijssituaties. Passend onderwijs met hart en ziel!

formuleren, gericht op het versterken van de eigenheid van leerlingen en het behalen van persoonlijke doelen. Je leert hoe je juist de sterke kanten en talenten van kinderen kunt gebruiken als inzet voor de ontwikkeling van de hele groep en hoe je de leeromgeving zo optimaal mogelijk in kunt richten voor alle kinderen. Ook leer je de sterke kanten van collega’s, ouders en externe professionals in te zetten, gericht op versterking van de leeromgeving van de kinderen.

DOEL Naast het ontwikkelen van persoonlijke, individuele vaardigheden, gaat het ook om de klas als geheel en als deel van de school en de gemeenschap. Samenwerken, communiceren en zorg dragen voor elkaar zijn daarbij belangrijke vaardigheden. Daarvoor is het nodig dat leerlingen, leerkrachten en ouders zich competent en ondersteund weten en als ‘learning partner’ benaderd worden. Inzichten vanuit o.a. de positieve psychologie, de Self Determination Theory en coaching worden hierbij ingezet. Het uitgangspunt is om ieder kind toe te rusten op deelname aan de maatschappij binnen zijn of haar mogelijkheden.

WERKWIJZE Tijdens de opleiding sta je als professional centraal. Complexe situaties uit je beroepspraktijk worden tijdens de bijeenkomsten uitgewerkt. Leervragen, dilemma’s en casuïstiek neem je mee naar de opleiding en na gezamenlijk onderzoek neem je inzichten en ideeën mee terug naar de school en je groep. In de opleiding ben je zelf verantwoordelijk voor het leerproces. Tijdens de lesdagen worden diverse werkvormen en daarbij behorende organisatieprincipes ingezet (zoals colleges, themanetwerken, begeleide intervisie en begeleide leerkring). Opdrachten voer je uit in je eigen beroepspraktijk.

INHOUD Tijdens de opleiding ontdek je hoe je vanuit een onderzoekende en oplossingsgerichte houding in complexe onderwijssituaties ondersteuningsbehoeften van kinderen kunt

ORGANISATIE De opleiding wordt verzorgd door lectoren en docenten van de meewerkende hogescholen. Zij hebben ruime ervaring op het gebied van passend onderwijs.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

STUDIEBELASTING De opleiding duurt 2 jaar en omvat 30 EC per jaar (totaal 60 EC) KOSTEN Wettelijk collegegeld. Voor deelname aan deze masteropleiding kan de lerarenbeurs worden aangevraagd. Toekenning van de lerarenbeurs hangt samen met de accreditatie deze opleiding. Houd de website in de gaten voor de actuele ontwikkelingen en voorlichtingsmomenten. LOCATIE Marnix Academie in Utrecht en Thomas More Hogeschool Rotterdam BIJZONDERHEDEN Radiant De MPM wordt aangeboden door Radiant, een coöperatie van negen Nederlandse hogescholen. (Christelijke Hogeschool Ede, Hogeschool De Kempel, Driestar educatief, Iselinge Hogeschool, Katholieke Pabo Zwolle, Marnix Academie, Thomas More Hogeschool en Viaa Zwolle). KWALITEIT De MPM is een nieuwe opleiding. Accreditatie door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) wordt begin 2017 verwacht. Na afronding van de opleiding ontvang je een diploma en mag je de titel Master of Education (Med) voeren.

| 21

IB-opleiding / Master Special Educational Needs Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

Intern begeleiders spelen met de komst van passend onderwijs een nog belangrijkere rol in het ondersteuningssysteem van onze scholen. Kennis van dit systeem en van de instrumenten die daarbij kunnen helpen is daarom noodzakelijk voor een intern begeleider. De opleiding is totstand gekomen in nauwe samenwerking met het de RVKO.

ORGANISATIE Het Seminarium voor Orthopedagogiek verzorgt deze opleiding. De aanmeldingsprocedure zal zo spoedig mogelijk nadat de lerarenbeurs kan worden aangevraagd (vanaf 1 april) van start gaan. Daarvoor is nog een voorlichting. De directie van de school dient de aanmelding te ondersteunen.

DOEL Je specialiseert je op het gebied van speciale onderwijszorg.

STUDIEBELASTING Het betreft een tweejarige deeltijdopleiding. Uit de ervaring van studenten die deze opleiding al volgen blijkt, dat de studie belasting ongeveer 8 uur per week is, inclusief een avondbijeenkomst van 3,5 uur per week. De genoemde studiebelasting is een indicatie. Bij toekenning van de lerarenbeurs krijgt iemand ook studieverlof. De deelnemers gebruiken dat onder andere voor het bij wonen van de bijeenkomsten.

DOELGROEP Leerkrachten, coördinatoren, leidinggevenden en andere professionals die zich verder willen professionaliseren op het gebied van passend onderwijs aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Alle groepen met RVKO-cursisten zullen ook toegankelijk zijn voor deelnemers vanuit andere besturen. INHOUD Binnen de deze deeltijdopleiding komen de volgende modules aan de orde: Ondersteuning binnen passend onderwijs, interactief in teams, Leren van innoveren, Omgaan met de eisen van de omgeving. Daarnaast twee modules naar keuze, b.v. op het gebied van leren, gedrag of jonge kind. Praktijkgericht onderzoek doen maakt ook deel uit van de inhoud.

22 |

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

LOCATIE Een RVKO locatie (schoolgebouw) of de lesplaats van het Seminarium in Rotterdam centrum CURSUSDATA Deze worden voor het begin van het cursusjaar bekend gemaakt. WAARDERING “De leerstof is goed toepasbaar binnen de praktijk.” “Inspirerende opleiding.” “Het werken met modules is prettig.” “Er wordt veel eigen verantwoordelijkheid, zelfstudie verwacht.” “De online leeromgeving is erg uitgebreid” BIJZONDERHEDEN De opleiding is een HBO master en geeft als titel M Ed (Master of Education).

KOSTEN Van de deelnemers wordt verwacht dat zij een lerarenbeurs aanvragen. Alleen indien deze niet toegewezen wordt, kan er een andere bekostigingsvorm gebruikt worden. Als een lerarenbeurs toegewezen wordt, heeft de student recht op 320 uur studie verlof per jaar. Dat is bij een full-time dienst verband; anders is het evenredig minder. Voor deelname aan deze masteropleiding kan de lerarenbeurs worden aangevraagd.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Coaching on the job Teamscholing

‘Coaching on the Job’ is een intensieve vorm van begeleiding in de praktijk, die je helpt om vaardigheden en kwaliteiten verder te ontwikkelen. Afhankelijk van een persoonlijke begeleidingsvraag ontwerpen coach en leerkracht samen een individueel coachtraject op maat. De coach observeert op basis van kijken leervragen jouw functioneren en de dynamiek binnen de werkkring. Met feedback maakt de coach je bewust van ineffectief gedrag en valkuilen. Samen zoeken jullie naar mogelijkheden om je eigen kracht in te zetten voor verbeterpunten. ‘Coaching on the Job’ is een zeer effectief middel gebleken om individuele vaardigheden en handelen in de praktijk duurzaam te verbeteren. DOEL Deze vorm van begeleiding is zeer oplossingsgericht. Het doel van ‘Coaching on the Job’ is het versterken van het reflectieve vermogen op het eigen handelen en het verbeteren van het onderwijsgedrag. Het direct kunnen toepassen van feedback of het kunnen toepassen van de opgedane inzichten werkt effectiever dan feedback achteraf. De nieuw verkregen inzichten stimuleren de bereidheid om de gewenste competenties verder te ontwikkelen.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Maatwerk team mogelijk

DOELGROEP Leerkrachten en leerkrachten met middenmanagementtaken. INHOUD ‘Coaching on the job’ kan waardevol zijn bij: — Pedagogisch handelen: de interactie tussen leerkracht-leerling-groep; — Het voeren van oudergesprekken; — Bewegingsonderwijs aan jonge kinderen; — Vakdidactiek in praktijk; — didactische begeleiding van actieve en/ of coöperatieve werkvormen, differen tiërende didactiek; — specifieke vakdidactiek zoals bewegingsonderwijs, taal, rekenen en wereldoriëntatie; — Effectief klassenmanagement; — Spelend leren van jonge kinderen.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

KOSTEN De kosten van een ‘Coaching on the Job’ traject zijn afhankelijk van de omvang. Neem contact op met de Thomas More Hogeschool voor een offerte op maat: pro@thomasmorehs.nl LOCATIE ‘Coaching on the Job’ vindt plaats op de eigen werkplek. CURSUSDATA In overleg vast te stellen. BIJZONDERHEDEN Er zijn ook mogelijkheden tot videointer actiebegeleiding.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Al naar gelang de begeleidingsvraag wordt in overleg gezocht naar een passende coach. STUDIEBELASTING Het betreft maatwerk. De omvang van een traject kan uiteenlopen van een tot zes dagdelen coaching en begeleiding in praktijk.

| 23

Teamscholing

Intervisie en workshops voor startende leerkrachten Leernetwerk

Complexiteit is realiteit! Herken je dat? Je bent net begonnen als leerkracht op een school en er gebeurt zoveel… Overleg met collega’s, voorbereiding, kinderen die extra aandacht nodig hebben, schrijven van handelingsplannen, gesprekken met ouders… Te veel om op te noemen. En dan krijg je ook nog eens bezoek in de klas om beoordeeld te worden.

Een persoonlijk coachgesprek is op aanvraag mogelijk.

DOEL — Inspireren en professionaliseren; — Samen met andere startende leerkrachten ervaringen uitwisselen d.m.v. intervie om zo gezamenlijk te komen tot oplossingen voor werkproblemen; — De startende leerkracht beter toe rusten voor de complexiteit van het werk; — d.m.v. keuzeworkshops verder professionaliseren op verschillende competentiegebieden.

BELASTING IN TIJD 4 bijeenkomsten van 2,5 uur. Bestuderen van intervisiemethoden en oefenen in het eigen team 8 uur Totaal: 18 sbu

DOELGROEP Startende leerkrachten (eerste en tweede jaar). INHOUD De scholing bestaat uit 4 bijeenkomsten, waarvan 2 bijeenkomsten besteed worden aan intervisie en 2 bijeenkomsten aan workshops. Het workshopaanbod wordt zoveel mogelijk bepaald op basis van de behoeften van de startende leerkrachten.

24 |

ORGANISATIE De scholing wordt verzorgd door Thomas More Hogeschool in samenwerking met de verschillende convenant besturen. Trainers: Liesbeth van Det en Carla Lambrichts. Tevens worden externen ingezet voor het verzorgen van workshops.

KOSTEN 4 bijeenkomsten € 375,– 1 coachgesprek van 1,5 uur € 110,– Kosten zijn per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA 4 woensdagmiddagen, 2 in 2017 en 2 in 2018 BIJZONDERHEDEN Bij het volgen van 3 van de 4 bijeenkomsten ontvangt de startende leerkracht een bewijs van deelname.

A PEDAGOGISCH DIDACTISCH

Certificering Vakspecialisatie onderwijsconcepten

Post-HBO registeropleiding vakspecialist muziek Teamscholing

In het primair onderwijs groeit de behoefte aan leerkrachten die zich hebben gespecialiseerd in het vak muziek en die een bijdrage kunnen leveren aan het culturele klimaat in een school. Met de opleiding Vakspecialist muziek kunt u die leerkracht worden. Deze opleiding wordt door Thomas More Hogeschool in samenwerking met Codarts, InHolland en Hogeschool Rotterdam. DOEL Na het succesvol afronden van de opleiding vakspecialist muziek kunt u als vakspecialist in uw eigen school of bovenschools aan de slag. U heeft de kennis en vaardigheden om het team of teams te ondersteunen om muziekonderwijs op school te verbeteren en vernieuwen. DOELGROEP Leraren basisonderwijs die graag extra scholing op muzikaal gebied willen, affiniteit hebben met kunst en cultuur en de rol van muziekvakspecialist in hun basisschool willen vervullen. Verwacht wordt dat je (basaal) kunt noten lezen en een instrument bespeelt (dat mag ook je stem zijn). De cursisten zijn allen werkzaam in het basisonderwijs of speciaal onderwijs. INHOUD De bijeenkomsten zijn georganiseerd rondom muzikale thema’s zoals zingen,

28 |

Maatwerk team mogelijk

luisteren, muziek lezen en het bespelen van instrumenten. Een bijeenkomst ziet er als volgt uit: — gezamenlijk practicum (vocale training, instrumentale training in samenspel, uitwisseling eigen materialen) — pedagogisch didactische uitwisseling — theoretische input Wat leert u tijdens de opleiding Vakspecialist muziek? Na het volgen van deze opleiding bent u in staat om: — gevarieerde muzieklessen aan de hele basisschool (alle groepen) te geven. — heeft u uw visie op muziekonderwijs verscherpt en kunt u het vak muziek goed verantwoorden als vak dat binnen het regulier onderwijs thuis hoort — zelf de leerlijnen voor muziek uit te stippelen

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

KOSTEN € 2100,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Houd de website en berichtgeving in de gaten voor de actuele berichtgeving BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Roeland Vrolijk, ro.vrolijk@thomasmorehs.nl

ORGANISATIE De opleiding wordt verzorgd door Roeland Vrolijk van Thomas More Hogeschool in samenwerking met het Rotterdams conservatorium Codarts, InHolland en Hogeschool Rotterdam. STUDIEBELASTING Vijftien bijeenkomsten van drie uur verdeeld over één jaar, een introductie-/kennismakingsavond en twee avonden voor de eindpresentaties.

B VAKSPECIALISATIE

Post-HBO registeropleiding coördinator rekenen Teamscholing

De post-hbo-opleiding rekencoördinator is een gecertificeerde opleiding die tot doel heeft leerkrachten te scholen voor de taak van rekencoördinator in de eigen school of op bovenschools niveau. DOEL Een coördinator rekenen specialiseert zich in het vormgeven van interactief, rijk en uitdagend rekenen-wiskundeonderwijs in de eigen school. Rekencoördinatoren bewaken en bevorderen de inhoudelijke kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs op hun school. Met deze opleiding wordt beoogd het rekenwiskundeonderwijs op de school op een hoger niveau te brengen. DOELGROEP Leerkrachten (speciaal) basisonderwijs die met plezier het vak rekenen-wiskunde beoefenen, die collega’s met rekenen willen helpen en die het reken-wiskundeonderwijs binnen de eigen school op een hoger plan willen tillen. INHOUD De volgende onderwerpen komen aan bod: — Gecijferdheid — Vakdidactiek — Collegiale consultatie — Onderzoek en ontwikkeling van reken beleid

B VAKSPECIALISATIE

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

In de eerste helft van de opleiding ligt de nadruk op ontwikkeling van de eigen gecijferdheid en verdieping van de vakdidactische kennis en vaardigheden ten aanzien van het reken-wiskunde onderwijs. In de tweede helft van de opleiding blijven gecijferdheid en vakdidactiek belangrijke pijlers van de opleiding, maar nu meer in relatie tot collegiale consultatie en rekenbeleid. De aandacht verschuift naar de ontwikkeling van de gehele school. Centrale vragen zijn dan: wat hebben mijn collega´s nodig om hun rekenonderwijs te verbeteren? Hoe kan ik hen ondersteunen? Hoe enthousiasmeer ik mijn team voor rekenwiskundeonderwijs? Hoe zet ik onderzoek in om vragen te kunnen beantwoorden naar bijvoorbeeld verhoging van resultaat? Hoe komen we als school tot een helder rekenbeleid? Al tijdens de opleiding werk je aan de verbetering van de kwaliteit van het rekenwiskundeonderwijs op je eigen school. Daarom is de betrokkenheid van de schoolleiding van belang. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

is 200 SBU, waarvan 60 contacturen en 140 uur zelfstudie, portfolio-opbouw en praktijkopdrachten. Bij aanvang van de opleiding wordt een intakegesprek gevoerd, bij voorkeur op de eigen school. KOSTEN € 2.150,– per deelnemer (inclusief studiemateriaal). LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam. CURSUSDATA Beoogde start nieuwe leergang is januari 2018. De bijeenkomsten zullen vallen op vrijdagen. Bij voldoende belangstelling kan besloten worden eerder te starten. BIJZONDERHEDEN De opleiding leidt op tot een landelijk erkend post-hbo-diploma. Deelnemers worden bij het succesvol afronden van de opleiding opgenomen in het Abituriëntenregister. Meer informatie over de inhoud: Liselot Schuringa, l.schuringa@thomasmorehs.nl. Voor informatie over aanmelden en andere praktische zaken: professionalisering@ thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING De post-hbo-opleiding duurt een jaar en omvat tien bijeenkomsten van 6 uur. De totale studiebelasting van de opleiding

| 29

Post-HBO registeropleiding vakbekwaamheid bewegingsonderwijs Teamscholing

Studenten die na 2001 zijn gestart met de Pabo, zijn slechts bevoegd voor het geven van bewegingsonderwijs aan de groepen 1 en 2. Voor de hogere groepen is een certificaat vereist. DOEL Het opleiden van bevoegde leerkrachten voor het vak bewegingsonderwijs. DOELGROEP Leerkrachten in het basisonderwijs die bevoegd willen worden voor het vak bewegingsonderwijs groep 3 t/m 8. Ook leerkrachten die wel bevoegd zijn, maar zich niet bekwaam voelen op punten als veiligheid en inhoud, kunnen de leergang volgen. INHOUD De leergang is onderverdeeld in drie blokken. Alle blokken zijn verplicht voor het behalen van het certificaat: 1 Aanbieden van activiteiten Inrichten; instrueren en organiseren van bewegingsactiviteiten en lessen bewegingsonderwijs; volgorde binnen leerlijnen; differentiatie en stage; 2 Begeleiding en leerhulp Leerdoelen en leerhulp binnen bewegingssituaties; ongevallen en veiligheid; observeren van bewegingsgedrag; reguleren van bewegingssituaties en stage; 3 Maatwerk en visie (Vak)onderwijsconcepten en planning;

30 |

Maatwerk team mogelijk

ontwerpen van bewegingssituaties; brede zorg en stage. Elk blok bevat een stagecomponent. Je verzorgt meerdere lessen, die regelmatig worden gefilmd. Een stageplek moet je zelf regelen, maar dat kan ook op de eigen school. Terwijl je de opleiding volgt ben je bevoegd om zelfstandig les te geven op een basisschool. Stagelessen diene naan verschillende jaargroepen gegeven te worden. Voor het uitvoeren van de stagelessen aan verschillende klassen moet je afspraken maken met je eigen directie. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam. STUDIEBELASTING Maximaal 18 maanden in deeltijd, afhankelijk van het aantal te volgen blokken. Ieder blok duurt 6 maanden. Blok 1: contacturen: 56; zelfstudie: 104; stage: 40 Blok 2: contacturen: 56; zelfstudie: 99; stage: 45 Blok 3: contacturen: 56; zelfstudie: 80; stage: 64 KOSTEN € 995,– per blok per deelnemer (excl. boeken en cd-rom). Voor het volgen van de opleiding kan aanspraak worden gemaakt op een subsidie vanuit DUO.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

LOCATIE Een gymzaal in Rotterdam. CURSUSDATA Op woensdagmiddag en -avond Blok 1: 27 sept, 11 okt, 1 nov, 15 nov, 29 nov, 13 dec 2017, 10 jan, 31 jan 2018 Blok 2: 2 feb, 7 mrt, 21 mrt, 4 apr, 18 apr, 16 mei, 30 mei, 13 jun 2018 Blok 3: 20 sept, 4 okt, 25 okt, 8 nov, 22 nov, 6 dec 2017, 10 jan, 7 feb 2018 BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Martin Langendoen, m.langendoen@ thomasmorehs.nl. De bevoegde leraar basisonderwijs krijgt na inschrijving een tweejarige ontheffing om zelfstandig bewegingsonderwijs aan alle groepen te mogen geven. Dit betekent dat de leerkracht tijdens de leergang toestemming heeft om de lessen bij de groepen 3 t/m 8 te verzorgen. Heb je een deelcertificaat behaald aan een andere hogeschool en wil je de resterende deelcertificaten bij de Thomas More Hogeschool behalen? Dat is mogelijk. Als je de blokken heb gevolgd aan een gecertificeerde opleiding aangesloten bij het CPION, dan kun je direct instromen. Heb je de blokken gevolgd aan een niet-gecertificeerde opleiding, dan is een assessment verplicht. De kosten hiervoor bedragen € 225,–. Zie www.cpion.nl

B VAKSPECIALISATIE

Terugkomdagen leergang bewegingsonderwijs Teamscholing

Scholingsbijeenkomst voor vakspecialisten bewegingsonderwijs met een aanbod van workshops en praktijkbijeenkomsten waarin de laatste ontwikkelingen vanuit het vakgebied aan de orde komen DOEL Cursisten worden in staat gesteld hun vakbekwaamheid bewegingsonderwijs te onderhouden dan wel verder uit te breiden DOELGROEP Groepsleerkrachten in het bezit van het diploma vakbekwaamheid bewegings onderwijs via de pabo. (zowel via een minor of post-hbo behaald) INHOUD Kennis en actuele inzichten op het gebied van motorisch leren, praktische vaardigheden oefenen, kennismaken met nieuwe bewegingsvormen voor de basisschool. Bijeenkomst 1: ontwerpen en aanbieden complexe bewegingssituaties, theorie en praktijk van motorisch leren, mikken voor de goede beweger, workshop handbal voor de basisschool Bijeenkomst 2: balanceren voor iedereen, passend onderwijs in de gymzaal, nieuwe inzichten effect bewegen en cognitie, leerhulp bij balspelen Bijeenkomst 3: differentieel leren, methoden bewegingsonderwijs nader bekeken,

B VAKSPECIALISATIE

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

nieuwe media inzetten in de gymles, onderzoekend leren in de gymzaal In iedere bijeenkomst zal er ruimte zijn voor inbreng/verzoeken vanuit de deelnemers ORGANISATIE De bijeenkomsten worden verzorgd door de vakgroep bewegingsonderwijs van Thomas More Hogeschool

BIJZONDERHEDEN Deze scholing zal aangemeld worden bij registerleraar.nl zodat er registerpunten verdiend kunnen worden. Per avond is er plaats voor maximaal 20 deelnemers, zo nodig zullen er in het voorjaar extra bijeenkomsten georganiseerd worden

STUDIEBELASTING Maximaal 3 cursusavonden van 3 uur, er kan ook gekozen worden om 1 of 2 avonden deel te nemen. KOSTEN Per avond € 125,– voor 3 avonden geldt een tarief van € 300,–. Kosten per deelnemer. LOCATIE Gymzaal Elisabethschool, Carnissedreef 292 Rotterdam CURSUSDATA 30 okt., 20 nov., en 1 dec. 2017 van 19:00 – 22:00

| 31

Engels praktische didactiek jonge en oude kind (basis) Teamscholing

Van leerkrachten wordt verwacht dat ze Engelse les kunnen geven (in het Engels) in groep 7 en 8, en soms al in groep 5 of 6. Steeds vaker wordt er ook al Engels aangeboden vanaf groep 1 (vroeg vreemde talenonderwijs). Met behulp van het cursusaanbod Engels in het basisonderwijs kunt u uw eigen spreekvaardigheid en didactische vaardigheid met betrekking tot Engels in het basisonderwijs verbeteren. DOEL Je ontwikkelt een positieve attitude die nodig is om de leerlingen te stimuleren en te motiveren voor het leren van een nieuwe taal. Hierdoor zal je zelf ook met meer durf en plezier voor de klas staan. DOELGROEP Individuele leerkracht (JK) of een team. INHOUD De kinderen in groep 1 en 2 kunnen (meestal) nog niet lezen of schrijven. In groep 3 en 4 leren de kinderen lezen en schrijven in het Nederlands. Engels zal dus vooral visueel aangeboden moeten worden. Er wordt zoveel mogelijk volgens de Classroom English methode gewerkt. De leerkracht geeft Engelstalige instructies (input), ondersteund door gebaren, mimiek en plaatjes/objecten. De leerkracht spreekt alleen Engels, de leerlingen kunnen in het Nederlands antwoorden.

32 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

De eigen vaardigheden van de leerkracht zijn heel belangrijk omdat leerlingen van deze leeftijd de uitspraak en taalvaardigheid van de leerkracht imiteren. De volgende onderwerpen komen aan bod: A Didactiek (voertaal Nederlands) Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan het vierfasenmodel. Daarbij worden verschillende werkvormen en verwerkingsopdrachten per fase aangeboden en besproken met als doel deze zo snel mogelijk toe te passen in de praktijk. Er wordt afgesloten met een lespakketanalyse van het leerpakket dat op de eigen school gebruikt wordt. B Classroom language, spreekvaardigheid en uitspraak Classroom language wordt zoveel mogelijk gekoppeld aan grammatica. Tegelijkertijd wordt de uitspraak geoefend. Spreekvaardigheid houdt in dat de leerkracht voldoende zelfvertrouwen ontwikkelt om Engels als instructietaal te hanteren in de klas. Dit zelfvertrouwen wordt mede ontwikkeld aan de hand van de grammatica en de woordenschat nodig voor Engels in het basisonderwijs. Voor de Ok cursus geldt dat ook geschreven en gesproken output wordt behandeld.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocent: Marijke van Hoeve KOSTEN € 575,– CURSUSDATA Op woensdagen van 14:00-17:00 Najaarscursus OK: 27 sept., 11 okt., 25 okt., 8 nov., 22 nov. 2017 Voorjaarscursus JK: 24 jan., 7 feb., 21 feb., 7 mrt., 21 mrt. 2018 STUDIEBELASTING Vijf dagdelen van 3 uur. Zelfstudie (bestu deren theorie, praktijkopdrachten): 10 uur. LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam. Eventueel ook op locatie.

C Grammatica De basisgrammatica die voor vvto nodig is staat centraal.

B VAKSPECIALISATIE

Engels speaking skills en basic grammar (verdieping) Teamscholing

Van leerkrachten wordt verwacht dat ze Engelse les kunnen aanbieden (in het Engels) in groep 7 en 8, en soms al in groep 5 of 6. Steeds vaker wordt er ook al Engels aangeboden vanaf groep 1 (vvto). Dit gaat niet iedereen even gemakkelijk af, met als gevolg dat leerlingen van een digitale leerkracht les krijgen of dat Engels naar de achtergrond verdwijnt zolang er nog geen verplichte eindtoetsing is. DOEL Met behulp van het cursusaanbod Engels in het basisonderwijs kun je je eigen spreekvaardigheid en didactische vaardigheid met betrekking tot Engels in het basisonderwijs verbeteren, zodat je met meer zelfvertrouwen voor de klas staat. Je ontwikkelt een positieve attitude die nodig is om de leerlingen te stimuleren en te motiveren voor het leren van een nieuwe taal. Hierdoor zal je zelf ook met meer durf en plezier voor de klas staan. DOELGROEP Individuele leerkracht (JK-OK) of een team. INHOUD Aan de hand van uitspraaktips verbetert de deelnemer de uitspraak. Classroom Language instructies worden op vorm en uitspraak geoefend. Aan de hand van social talk leert de deelnemer om vrij(er) Engels te spreken in de klas. De noodzakelijke gram-

B VAKSPECIALISATIE

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

matica (o.a. gebruik van de tijden, voorzetsels, woordvolgorde, veel voorkomende fouten, spelling, Amerikaans Engels/Brits Engels) wordt doorgenomen en besproken zodat de deelnemer beter in staat is om de fout van de leerling correct te verbeteren. De cursus wordt afgestemd op het niveau van de deelnemers. Voertaal: zoveel mogelijk Engels. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocent: Marijke van Hoeve. CURSUSDATA Op donderdagavond van 18:00-20:00 28 sept., 12 okt., 26 okt., 9 nov. en 23 nov. 2017 en 25 jan., 8 feb., 22 feb. 8 mrt. en 22 mrt. 2018. STUDIEBELASTING Tien bijeenkomsten van 2 uur. Zelfstudie: luisteren, lezen en kijken van Engelstalig materiaal; het voorbereiden en uitvoeren van opdrachten die meteen in de groep kunnen worden toegepast. KOSTEN â&#x201A;Ź 675,â&#x20AC;&#x201C; per deelnemer, inclusief literatuur. LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam. Eventueel ook op locatie.

| 33

Filosoferen met kinderen Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

Ieder kind wil gehoord worden, wil zijn gedachten delen met anderen. Soms vinden kinderen het moeilijk hun gedachten onder woorden te brengen. Dan is het belangrijk dat ze een leerkracht hebben die tijd vrijmaakt om met hen mee te denken over een antwoord op de vraag die hen bezighoudt. Naast de ontwikkeling van denkvaardigheden, oordeelsvorming en taal, draagt filosoferen met kinderen er ook toe bij dat leerlingen leren zich in een ander te verplaatsen en dat ze zich op een andere manier verantwoordelijk gaan voelen voor zichzelf, elkaar en de wereld om zich heen.

gedachten op een begrijpelijke wijze aan anderen mede te delen en creatieve antwoorden op vragen te toetsen. Het gaat hier niet om het vinden van het enige juiste antwoord. Het gaat om het vinden van het antwoord dat voor jouw kinderen op dat moment het meest aanvaardbaar is.

DOEL De cursus geeft je inzicht in de theoretische achtergronden en het belang van filosoferen met kinderen en handvatten om een praktische vertaling te maken naar de eigen onderwijspraktijk.

KOSTEN € 395,– per deelnemer.

DOELGROEP Leerkrachten die in hun eigen onderwijspraktijk filosoferen met kinderen willen inzetten, met de bedoeling het leren op bovengenoemde gebieden te ontwikkelen. INHOUD Filosoferen met kinderen is geen filosofie voor kinderen. Je leert kinderen hun eigen gedachten (en die van anderen) serieus te nemen, hun gedachten te ordenen, hun

34 |

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

REACTIES VAN CURSISTEN “Zowel voor mij als mijn leerlingen een verrijking.” “Inspirerend!”

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocent: Jos de Klerk. j.deklerk@ thomasmorehs.nl STUDIEBELASTING Zes bijeenkomsten van 2 uur.

LOCATIE De Thomas More Hogeschool, Rotterdam. CURSUSDATA Op donderdagavond van 19:00-21:00 uur 13 okt., 27 okt. 10 nov. en 8 dec. 2016 en 12 jan. en 2 feb. 2017. WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 8.

B VAKSPECIALISATIE

Kennisbasis rekenen voor leerkrachten Teamscholing

In deze cursus ervaar je hoe mooi rekenen kan zijn. Professionele gecijferdheid is een voorwaarde om boeiend en zinvol rekenonderwijs te verzorgen. Je eigenvaardigheid op het gebied van rekenen wordt tot grote hoogte opgeschroefd. We sluiten af met de kennisbasistoets. En het voldane gevoel dat je die gehaald hebt. DOEL Je verhoogt je kennis van het vaak rekenen, zodat je goed realistisch rekenonderwijs kan verzorgen. Je kan recht doen aan alle oplossingsstrategieën van de kinderen in je klas. Je zelfvertrouwen neemt toe en je geeft met plezier les volgens de principes van het realistisch rekenen. DOELGROEP Leerkrachten uit het basisonderwijs die hun rekenvaardigheid willen vergroten. INHOUD De verschillende domeinen van de Kennisbasis Rekenen komen aan bod: — Hele getallen — Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen — Meten — Meetkunde — Verbanden De kennisbasis bestaat uit kennis van rekenen/wiskunde en kennis die nodig is voor het onderwijzen van rekenen/wiskunde.

B VAKSPECIALISATIE

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

Voor het kunnen realiseren van rekenenwiskunde in het basisonderwijs gaat het niet om beheersing van geavanceerde wiskunde maar om geavanceerde beheersing van de reken/wiskunde-inhouden van de basisschool. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool STUDIEBELASTING Zes bijeenkomsten van 2,5 uur met als afsluiting de kennisbasistoets. Daarnaast is sprake van voorbereiding en verdieping in de praktijk naar aanleiding van iedere bijeenkomst. KOSTEN € 550,– LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA De cursus start voorjaar 2018 en wordt gegeven op maandagavond. (twee keer per maand)

| 35

Certificering Jonge kind onderwijsconcepten

Taal in beweging: Taalontwikkeling jonge kind Teamscholing

Als je met jonge kinderen werkt, weet je hoezeer spelen, ervaren en bewegen de dag van jonge kinderen kleuren. In deze cursus leer je wat de relatie is tussen het ervaren en bewegen met je hele lijf en de taaldenkontwikkeling. Vanuit die kennis ga je taalonderwijs ontwerpen waarbij je de natuurlijke drang tot bewegen en ervaren kunt inzetten voor de taalontwikkeling van jonge kinderen. DOEL Na het volgen van deze cursus heb je het volgende bereikt: — Je weet hoe de taalontwikkeling van jonge kinderen verloopt; — Je kent het belang van ervaring binnen de taalontwikkeling; — Je kunt de leeromgeving van jonge kinderen zo verrijken dat je taalontwikkeling uitlokt; — Je ontwikkelt een visie op taalonderwijs voor het jonge kind waarbinnen ruimte is voor zowel de brede taalontwikkeling van kinderen als de leerlijn geletterdheid. Met deze visie kun je je taalonderwijs verder ontwikkelen en verantwoorden. DOELGROEP Leerkrachten jonge kind. INHOUD In drie bijeenkomsten leer je de theoretische achtergronden van taalontwikkeling

38 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

van jonge kinderen en de rol van ervaring en spel daarbij. Je maakt kennis met de kenmerken van een rijke leeromgeving en leert hoe belangrijk die zijn voor de taal ontwikkeling van jonge kinderen en de leerlijn ‘geletterdheid’. Je gespreksvaardigheid wordt gestimuleerd, zodat je die kunt toepassen om het taal-denken te stimuleren. Je leert taalproblematiek bij jonge kinderen te signaleren.

WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 8. Reacties van cusisten: “Een zinvolle, interessante cursus.” “Heel bruikbaar in de praktijk!” “Het is een inspirerende cursus waarbij je gelijk de theorie in praktijk kan brengen!”

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in samenwerking met het lectoraat Natuur en Ontwikkeling van het kind. Docent: Jannette Prins. j.prins@thomasmorehs.nl. STUDIEBELASTING Drie avondbijeenkomsten van 3 uur. Elke bijeenkomst vergt een uur voorbereiding. De cursus wordt afgesloten met een opdracht. Hiervoor moet je 2 uur reserveren. KOSTEN 395,– per deelnemer inclusief een kleine maaltijd en cursusmateriaal. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA Drie donderdagavonden feb/mrt 2018

C JONGE KIND

Post-HBO registeropleiding jonge kind specialist Teamscholing

Tijdens de peuter- en kleuterjaren zien we het jonge kind, als hij op de juiste wijze wordt gestimuleerd, met sprongen vooruit gaan in zijn ontwikkeling. Onderzoek van De Haan en Leseman (2011) laat echter de noodzaak zien van leerkrachten die op de hoogte zijn van de specifieke pedagogisch-didactische benadering van het jonge kind, zodat deze ontwikkeling ook daadwerkelijk tot stand komt. Het kind in de peuter- en kleuterfase ontwikkelt zich op een eigen manier. Het spel neemt hierbij een belangrijke plaats in. In het spel komen alle ontwikkelingslijnen samen. DOEL Je leert een beargumenteerd onderwijs aanbod voor het jonge kind te ontwikkelen en vorm te geven in de praktijk. Je doet dit vanuit een onderbouwde visie jonge kind. Je kent de leerlijnen en weet hoe de ontwikkeling van het jonge kind te observeren en te registreren is. Op grond van de signalering ben je in staat groepsoverzichten en groepsplannen te maken, uitgaande van de specifiek pedagogisch- didactische aanpak van het jonge kind. Door het opzetten van een lerend netwerk leer je hoe je binnen je team kennisoverdracht kunt realiseren. DOELGROEP Ervaren leerkrachten, pedagogisch medewerkers en peuterleidsters met een HBO opleiding die werkzaam zijn in de onderbouw

C JONGE KIND

Maatwerk team mogelijk

(groep 0 t/m 3) van het basisonderwijs die met hun onderbouwteam aan de slag willen gaan om het onderwijs aan het jonge kind naar een hoger plan te tillen. INHOUD Het uitgangspunt van de opleiding is om een breed pallet aan kennis te bieden waarbij deelnemers van en met elkaar leren. De doelstellingen van de post-hbo-opleiding Jonge Kind Specialist zijn gebaseerd op het competentieprofiel jonge kind (Docentennetwerk Specialisten Jonge kind, 2008) en het Utrechts kwaliteitskader voor educatie van het jonge kind (2012). De doelstellingen worden uitgewerkt in de volgende onderwerpen: — visies op onderwijs aan het jonge kind; — observatie en signaleringssystemen en -technieken in relatie tot de leerlijnen; — de specifieke pedagogisch-didactische benadering van het jonge kind; — leerkrachtvaardigheden die nodig zijn bij de ontwikkeling van het jonge kind; — passend onderwijs (opbrengstgericht werken, groepsoverzichten en –plannen in relatie tot de pedagogisch- didactische benadering van het jonge kind). Werken in leerteams maakt deel uit van de opleiding. Daarnaast kiest elk leerteam een van de volgende thema’s: — sociale media en kleuters; — creativiteit/muziek; — bewegingsactiviteiten/

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

sensomotorische ontwikkeling; — wereldoriëntatie; — wetenschap en techniek. De uitkomsten van de onderzoeken worden geïntegreerd in het totaalaanbod op het gebied van taal en rekenen. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING Totaal: 10 EC/280 SBU. KOSTEN € 2249,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool en de deel nemende basisscholen. CURSUSDATA Intake-assessment september 2017 Maandelijkse Bijeenkomsten(9) op woensdagmiddagen en avonden Eindassessment: september/oktober 2018 BIJZONDERHEDEN Je ontvangt na afronding het erkende diploma Post-HBO Nederland. MEER INFORMATIE Meer informatie over de inhoud: Marjan Groenewegen m.groenewegen@thomasmorehs.nl

| 39

Jonge kind vakmanschap Teamscholing

Jonge kinderen leren vanuit betrokken heid al spelend en ontdekkend. Het onderwijs aan het Jonge Kind vraagt om stevige leerkrachten. Leerkrachten die naast sterk pedagogisch interpersoonlijk handelen, ook goed zicht hebben op de leer-/ en ontwikkelingslijnen van leerlingen, die op beredeneerde wijze keuzes maken t.a.v. de planning van het onderwijs en de inrichting van de leeromgeving en die het spelen & leren van de leerlingen goed kunnen observeren. Zodoende heeft de leerkracht de ontwikkeling van de leerlingen goed in beeld en kunnen steeds nieuwe en de juiste uitdagingen in dit leren worden aangeboden. DOEL Via deze opleiding zullen jouw kennis en vaardigheden rondom het werken met het jonge kind worden geactualiseerd en uitgebreid. Spelend leren staat daarbij centraal. We laten je kennismaken en ervaring opdoen met het spelend leren en hoe je dit in jouw werkpraktijk zo efficiënt mogelijk kan inzetten. DOELGROEP Aankomende leerkrachten in de groepen 1 en 2. Leerkrachten in groep 1 en 2 die hun kennis en vaardigheden rondom het werken met jonge kinderen willen actualiseren en uitbreiden.

40 |

Maatwerk team mogelijk

INHOUD Leerkrachten leren de actuele ontwikkelingen binnen het onderwijs aan het jonge kind in de praktijk vorm te geven en toe te passen. Spelend leren staat daarbij centraal. Maar hoe doe je dat dan en hoe weet je of het effect heeft? Dat is wat centraal staat tijdens deze opleiding. Met elkaar gaan we op inspirerende en actieve wijze aan de slag met onderwerpen en vaardigheden die je de volgende dag direct kunt toepassen. Onderwerpen die tijdens de opleiding aan de orde komen zijn onder andere: — Effectief inrichten en gebruik maken van een dagindeling waarin spelend leren centraal staat; — Efficiënt werken in hoeken; — Themagericht onderwijs voor het jonge kind; — (Mee)spelen: wat is jouw rol? — Ontwikkelingslijnen kleuters; — Observeren en duiden van observaties; — Differentiatie in de groep; — Stellen van concrete en haalbare doelen voor kinderen in jouw groep; — Ouderbetrokkenheid; — ‘De stem van de leerling’; — inspirerende voorbeelden hoe je met kinderen in je groep aan de slag kunt.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. de RVKO, nascholingsdocenten: Tineke Visser en Sandra van Huet + enkele gastsprekers. STUDIEBELASTING Totaal: 56 SBU. De opleiding bestaat uit 8 bijeenkomsten van 3 uur. Voorbereiden van bijeenkomsten en lezen van literatuur +/-16 uur. +/-3 Leerteambijeenkomsten op de eigen werkplek van 2 uur per keer. De bijeenkomsten worden aangevuld met werkopdrachten, uit te voeren in de eigen werkpraktijk (a 10 uur). KOSTEN € 1095,– per deelnemer. LOCATIE/ DATA De training zal starten in september 2017. De bijeenkomsten vinden afwisselend plaats op een dinsdag-donderdagmiddag van 16.00-19.00 uur en op woensdagmiddag van 13.00-16.00 uur. BIJZONDERHEDEN Na het volgen van de opleiding ontvangt de deelnemer een certificaat.

We starten de opleiding met een intake gesprek, zodat de individuele leervragen van de deelnemers goed in kaart kunnen worden gebracht en hierop kan worden ingespeeld tijdens de bijeenkomsten.

C JONGE KIND

Teamscholing

Masterclasses / leernetwerk specialisten jonge kind Leernetwerk

Ben jij op zoek naar actuele onderwerpen m.b.t. het onderwijs aan het jonge kind? Dan is deelname aan onze masterclasses echt iets voor jou! DOEL Het doel van de masterclasses is om van en met elkaar te leren. Iedere bijeenkomst nodigen wij een gastspreker uit om ons verder te verdiepen in de verschillende aspecten van het spelend leren voor het jonge kind. Daarnaast zal ook ruimte worden geboden aan onderlinge uitwisseling vanuit de eigen praktijk.

LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA De avonden staan gepland in: november 2017, januari 2018 en 18 mei 2018. De exacte data worden op de website van de Thomas More Hogeschool gezet.

DOELGROEP Alumni van de Post HBO-Specialist Jonge Kind INHOUD De thema’s hebben wij nog niet allemaal bekend, omdat we het belangrijk vinden om in te spelen op de vragen die er vanuit de Specialisten Jonge Kind komen. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in samenwerking met andere partners. KOSTEN De kosten voor deze masterclasses zijn per dagdeel € 100,– per deelnemer.

C JONGE KIND

| 41

Motorische kenmerken van kinderen van 4-8 jaar Teamscholing

In de leeftijd van 4 tot 8 jaar maken kinderen een enorme ontwikkeling door op senso-motorisch gebied. Dit geldt voor zowel de fijne als grof motorische ontwikkeling. Verschillende theorieën verklaren de motorische ontwikkeling. Met kennis van verschillende theorieën en kennis vanuit de ervaringen van de cursisten wordt de gehele ontwikkeling van de motoriek bekeken. DOEL Je leert geobserveerd motorisch gedrag te verklaren en daarop een passende begeleiding te geven, rekening houdend met de individuele ontwikkeling van de leerlingen. Je kunt met alle verworven kennis zelf oefenstof verzamelen en je weet op welke wijze je dit kunt aanbieden. DOELGROEP Leerkrachten die zowel in de klas als in de gymzaal de motorische ontwikkeling beter willen begrijpen en motorisch gedrag willen kunnen verklaren. Met deze kennis, gekoppeld aan eerdere ervaringen, kunnen zij de individuele leerling beter begeleiden, rekening houdend met het proces in de groep. INHOUD De cursus bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. Hierbij komen de volgende vragen aan bod:

42 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

— Welke theorieën zijn van belang voor het verklaren van de motorische ontwikkeling? — Met welke kennis kan ik motorisch gedrag verklaren? — Hoe kan ik vanuit de observaties en kennis de leerlingen begeleiden in hun motorische ontwikkeling? — Welke rol hebben rijping en omgeving op de motorische ontwikkeling? — Welke schrijfvoorwaarden zijn er en hoe kan ik aan deze voorwaarden werken? — Hoe kan ik in de groep oefenstof inzetten ter bevordering van de motorische ontwikkeling?

WAARDERING Cursisten waardeerden deze opleiding met een 8,9 op een schaal van 1-10. OPMERKINGEN VAN DEELNEMERS “goede koppeling theorie en praktijk” “meer geleerd over de motorische ontwikkeling” “maakt mij enthousiast” “te kort” “enthousiasme docent” “overzichtelijk gebracht” “ik kijk anders naar kinderen nu” “met deze kennis kan ik de ouders beter uitleggen welke problemen er zijn bij motoriek”

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocent Liesbeth van Det. STUDIEBELASTING Drie bijeenkomsten van 3 uur. CURSUSDATA Cursusdata op dinsdagavonden van 19:00-22:00 uur, in jan., feb. en mrt. 2017 KOSTEN € 315,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam.

C JONGE KIND

Fijnmotorische ontwikkeling: van voorwaarden tot schrijven Teamscholing

De fijne motoriek van kinderen ontwikkelt en verfijnt zich gedurende de basisschool. Steeds vaker wordt door leerkrachten in de kleutergroepen en groep 3 en 4 geconstateerd dat de fijne motoriek en daarmee samenhangend de schrijfmotoriek zich slecht ontwikkelt. In deze cursus zal worden ingegaan op deze problematiek en vooral gekeken naar kansen die voor leerlingen gecreëerd worden om de fijne motoriek positief te beïnvloeden. DOEL Na deze cursus: — ben je in staat te verklaren hoe de fijnmotorische ontwikkeling verloopt — kun je de fijnmotorische ontwikkeling observeren en verklaren — weet je welke pengrepen toegestaan zijn — kun je met gerichte oefeningen de fijnmotorische ontwikkeling en specifiek de schrijfontwikkeling positief beïnvloeden DOELGROEP Leerkrachten basisonderwijs. Deze cursus sluit goed aan bij de cursus ‘motorische kenmerken van het jonge kind’ maar kan ook apart gevolgd worden.

C JONGE KIND

Individueel Individuee Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

INHOUD De cursus bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. Hierbij komen de volgende vragen aan bod: — Met welke kennis kan ik de fijnmotorische ontwikkeling verklaren? — Hoe kan ik vanuit de observaties en kennis de leerlingen begeleiden in hun fijnmotorische ontwikkeling? — Welke rol hebben rijping en omgeving op de fijnemotorische ontwikkeling? — Welke schrijfvoorwaarden zijn er en hoe kan ik aan deze voorwaarden werken? — Welke pengrepen zijn toegestaan en hoe kan ik kinderen stimuleren de juiste pengreep te gebruiken? — Welke oefeningen kan ik inzetten om de fijnmotorische ontwikkeling/schrijf- en tekenontwikkeling te bevorderen?

KOSTEN € 125,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocenten Liesbeth van Det en Jowina Roelevink. STUDIEBELASTING Een bijeenkomst van 3 uur. CURSUSDATA Deze cursus volgt na de cursus motorische kenmerken van kinderen, voorjaar 2018

| 43

Beeldende Vorming met jonge kinderen Teamscholing

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

Een echt goede les Beeldende Vorming geeft ruimte aan de leerlingen om zelf vorm te geven. Leerkrachten ontwerpen de aanleiding, de creatieve vraag of het beeldende probleem; leerlingen reageren daarop, zoeken naar antwoorden en ontwerpen oplossingen. Een lastig proces van aanreiken en los durven laten. Tijdens deze nascholing richten we ons op het ontwikkelen van creativiteit door middel van Beeldende Vorming. Het Onderzoekende en Spelende kind staat centraal.

Elke bijeenkomst heeft een andere thema tiek. Je onderzoekt waar je zelf staat wat betreft je beeldende opdrachten, je eigen beeldende vermogen en hoe dat je kan ondersteunen of juist blokkeren in het geven van beeldende vorming. Je leert hoe je opdrachten open kunt formuleren zodat er ruimte ontstaat voor het kind om beslissingen te nemen. Je leert hoe dat spelen en onderzoeken in het beeldende proces kunnen worden toegepast. Je leert het creatieve vermogen aanspreken van kinderen en daarmee ook van jezelf.

DOEL — Leren omgaan met vrijheid en ruimte geven in het beeldende proces; — Leren vertrouwen op het kunstzinnige vermogen van kinderen; — Controle in de organisatie versus loslaten van weten waar de opdracht eindigt; — Spelend en experimenterend tot beeld komen; — Onderzoekend tot beeld komen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Door: Jorinde Jonker

DOELGROEP Leerkrachten basisonderwijs, pedagogisch medewerkers en peuterleidsters. INHOUD Gedurende 3 bijeenkomsten leer je door eigen praktische ervaring en theoretische kaders Beeldende Vorming te geven op een creatieve manier. Met ruimte voor het kind.

44 |

STUDIELAST 3 bijeenkomsten van 2,5 uur. Kleine huiswerkopdrachten zoals het verzamelen van lessen, materiaal en het doen van korte observaties. KOSTEN € 275,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA 3 bijeenkomsten op dinsdagmiddag van 16.00 tot 18.30.

C JONGE KIND

Rekenen en wiskunde voor het jonge kind (4-6 jaar) Teamscholing

Rekenen-wiskunde voor jonge kinderen heeft te maken met tellen, getalbegrip, optellen en aftrekken, meten en meetkunde. Jonge kinderen stromen met zeer uiteenlopende vaardigheden binnen in groep 1. Meestal komen ze dan in combinatiegroepen terecht. Aan de leerkracht de taak om de ontwikkeling van alle kinderen op alle gebieden van rekenenwiskunde te stimuleren. Er is veel bekend over de ontwikkeling van jonge kinderen bij rekenen-wiskunde en die theorie vormt de basis voor de leerlijnen. Hoe nu gebruik te maken van spontane en vooropgezette leeractiviteiten? Hoe te bepalen wat de zone van de naaste ontwikkeling van ieder kind is op elk domein? Wat zijn kenmerken van geschikte activiteiten om kinderen met elkaar samen te laten spelen en werken? DOEL Het ontwerpen van aantrekkelijke, gedifferentieerde leeractiviteiten die de reken- wiskundeontwikkeling bevorderen. Geïnspireerd raken door elkaars ontwerpen en achterhalen wat overeenkomstige kenmerken zijn van die activiteiten om deze zelf weer toe te passen in de eigen klas. Het kunnen gebruiken van bekende rekenleerlijnen om de zone van de naaste ontwikkeling van kinderen te ontdekken en benoemen.

C JONGE KIND

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

DOELGROEP Leerkrachten van groep 1 en 2 die meer willen weten over de reken-wiskunde ontwikkeling van jonge kinderen en die deze informatie willen gebruiken voor het zelf ontwerpen van verantwoorde reken-wiskunde activiteiten voor de grote en kleine groep. INHOUD De voorbereidende rekenvaardigheden en de leerlijnen op het gebied van tellen, getalbegrip, optellen en aftrekken en van meten en meetkunde worden weer eens op een rijtje gezet; De koppeling tussen leerlijn en ontwikkelingsmaterialen, (hoeken)-spel en activiteiten voor de grote groep en voor kleine groepjes wordt nader onderzocht, om vervolgens eigen ontwerpen te maken en observatiepunten te benoemen; Extra aandacht wordt besteed aan veel voorkomende ‘hobbels’ voor kinderen. Je krijgt enkele ‘good practices’ mee om ze te helpen deze hobbels te nemen. Tijdens de bijeenkomsten komen de volgende onderwerpen aan bod: — Voorbereidende rekenvaardigheden, leerlijn van het tellen en getalbegrip; Van tellen naar rekenen, automatiseren en memoriseren; — Leerlijn meten, het verschil tussen meten en meetkunde; — Didactisch raamwerk voor meetkunde activiteiten; — Werken vanuit prentenboeken; — Vragen stellen op verschillende niveaus.

STUDIEBELASTING Vier bijeenkomsten van 2 uur, plus voor bereidingstijd en naslagwerk voor en na iedere bijeenkomst. CURSUSDATA Op maandag-avonden van 19:00-21:00, op 5 en 19 maart, 9 en 23 april 2018 KOSTEN € 375,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. BIJZONDERHEDEN Om uitwisseling mogelijk te maken en voldoende tijd te hebben voor het ontwerpen en nabespreken van activiteiten is het noodzakelijk dat deelnemers zich voorbereiden op de bijeenkomsten door zich in te lezen en casussen en ontwerpen mee te nemen naar de bijeenkomsten.

| 45

Coöperatief leren met kleuters Teamscholing

Met behulp van gestructureerde, activerende werkvormen kun je het samenwerken tussen kinderen stimuleren en als een routine laten terugkeren tijdens kringactiviteiten, speelwerken en de routines. Het samenwerken stimuleert het creatief denken en meedoen bij kinderen. Tevens creëert het een veilige en uit dagende leeromgeving waarin kinderen optimale ontwikkelingskansen hebben. Tijdens de bijeenkomsten zie en ervaar je hoe je coöperatieve werkvormen kunt inzetten bij diverse activiteiten. Je leert hoe je kinderen met dergelijke activiteiten kunt stimuleren in hun ontwikkeling.

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

STUDIEBELASTING 14 SBU. LOCATIE School van de RVKO KOSTEN € 250,– per deelnemer. CURSUSDATA Najaar 2017: 24 oktober en 21 november Voorjaar 2018: 5 april en 17 mei

DOEL — Deelnemers weten welke coöperatieve werkvormen zij in kunnen zetten in hun dagelijkse routines en activiteiten. — Deelnemers weten hoe zij bij deze activiteiten kunnen differentiëren. DOELGROEP Leerkrachten en andere betrokkenen jong kind. ORGANISATIE Tussen de bijeenkomsten gaat de cursist in de praktijk de verschillende coöperatieve werkvormen introduceren. Onderwijs Maak Je Samen: Ine van de Sluis

46 |

C JONGE KIND

Onderzoekend en ontwerpend spelen en leren voor groep 1 en 2 Teamscholing

Kinderen zijn zeker op jonge leeftijd van nature onderzoekend en nieuwsgierig. Ze kunnen scherp waarnemen, slimme vragen stellen, proberen dingen uit en bedenken verklaringen voor wat ze zien en beleven. Bij onderzoekend spelen en leren gaan kinderen vanuit spel en eigen verwondering op onderzoek uit. In deze training willen we je inspireren om samen met kinderen op onderzoek uit te gaan en creatieve en technische oplossingen te vinden voor alledaagse problemen. Dat is spelen en leren op een leuke en motiverende manier. DOEL In deze training leer je kijken naar talenten van jonge kinderen op het gebied van logisch redeneren, probleemoplossend vermogen en ruimtelijk inzicht. Je leert hoe je kansen kunt creëren voor onderzoekend of ontwerpend spel en welke pedagogische en didactische vaardigheden je daarvoor het beste kunt inzetten. Je leert de cyclus voor onderzoekend of ontwerpend inzetten in je dagelijkse praktijk en daarbij vooral gebruik te maken van betekenisvolle vragen en problemen, goede materialen en een uitdagend ingerichte speelleeromgeving. DOELGROEP Voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten van de groepen 1 en 2.

C JONGE KIND

Maatwerk team mogelijk

INHOUD We hebben een afwisselend en praktisch programma gemaakt waarin in ieder geval de volgende onderwerpen aan de orde komen: — Wat is onderzoeken en ontwerpend spelen en leren en hoe verhoudt zich dat tot spelend leren; — Het inpassen van OOL in een betekenisvol en thematisch onderwijsaanbod; — De speelleeromgeving als onderzoekslab; — De leerlijn onderzoekend en ontdekkend leren; — Van knutselen naar ontwerpend leren; — Van verwondering en nieuwsgierigheid naar wetenschappelijk redeneren en probleem oplossen onder leiding van Jan de Lange.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

CURSUSDATA De training wordt gegeven op 3 donderdagavonden van 16.00-19.00 uur: 14 september 2017; 12 oktober 2017 en 9 november 2017 LOCATIE Locatie nog nader te bepalen. BIJZONDERHEDEN Iedere deelnemer krijgt een tas mee met allerlei materialen waarmee de praktijk opdrachten kunnen worden uitgevoerd.

ORGANISATIE Deze bijeenkomsten worden verzorgd door Andrea Heyboer en Annemarie Geerts-Mulder in samenwerking met Jan de Lange. STUDIEBELASTING De training bestaat uit 3 bijeenkomsten van 3 uur (per groep) en tussendoor werk je aan 2 praktijkopdrachten. Die nemen elk ongeveer een uur voorbereidingstijd in beslag. KOSTEN € 375,– per deelnemer.

| 47

Onderzoekend en ontwerpend spelen groep 3-4 Teamscholing

In de kleutergroepen leren de kinderen door spel. De hele kleutergroep is erop ingericht om vanuit spel te komen tot de ontwikkeling die wij voor ogen hebben. Ook op het gebied van wetenschap en technologie kan het spel bijdragen aan de ontwikkeling op dit gebied. Het blijkt in de praktijk lastig om in de hogere groepen te komen van spelend leren naar bijvoorbeeld onderzoekend leren. De training onderzoekend en ontwerpend spelen sluit aan op de behoeft om van spelend leren in groep 1-2 naar onderzoekend en ontwerpend leren in groep 3-4 te komen. DOEL Je weet wat de onderdelen van onderzoekend en ontwerpend spelen zijn en hoe je deze kunt inzetten in de groepen 3 en 4. Je weet welke kinderen ontwikkelen bij het inzetten van onderzoekend en ontwerpend leren.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

wilt voldoen. Je wilt dat jouw leerlingen zich in alle kennisgebieden ontwikkelen. Door spel doelgericht en vanuit onderzoeken en ontwerpend spelen in te zetten kan een meerwaarde voor de leerlingen worden gerealiseerd. Op verschillende (zaakvak) gebieden maken de kinderen kennis met de inhoud doordat ze onderzoeksmatig aan de slag gaan met verschillende thema’s. In deze training leer je hoe je onderwerpen vanuit de zaakvakken d.m.v. onderzoekend en ontwerpend spelen op een natuurlijke wijze kan behandelen.

Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. de TU Delft STUDIEBELASTING 4 bijeenkomsten van 3 uur. KOSTEN € 550,– per deelnemer.

DOELGROEP Leerkrachten groep 3-4

LOCATIE Thomas More Hogeschool.

INHOUD In de groepen 1 en 2 leren kinderen door te spelen, in groep 3 moet dat zomaar voorbij zijn, maar is dat voor alle vakken wel een wenselijke ontwikkeling? Kinderen van alle leeftijden ontwikkelen zich door spel, maar als leerkracht heb je een doel waaraan je

CURSUSDATA Voorjaar 2018

48 |

BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers.

C JONGE KIND

Zaakvakken en W&T in hoeken Teamscholing

De kracht van een hoek is dat kinderen er zelfstandig kunnen spelen. Door het spel leren ze, maar regelmatig zijn de hoeken voorspelbaar en is de vraag wat kunnen de leerlingen ontdekken en verkennen. Tijdens deze workshop gaan we in op het doel van de hoek en de manier waarop de zaakvakken daar inhoud aan kunnen geven. DOEL Je weet hoe je vanuit de zaakvakken een uitdagende hoek kunt maken waarin kinderen al spelend meer leren over aardrijkskunde, geschiedenis, natuur of techniek. DOELGROEP Leerkrachten groep 1-2 INHOUD In elke kleutergroep worden regelmatig themahoeken ingericht, maar niet elke hoek lijkt even effectief. Het inrichten van een hoek met een specifiek zaakvakkendoel kan het spelplezier en de leerwinst vergroten. In deze workshop worden de mogelijkheden om van je hoek een zaakvakkenhoek te maken besproken. Door middel van een drietal thema’s oefen je met je medecursisten in het aankleden van een hoek gericht op het zaakvakonderwijs, met als doel het maken van een hoek met leerwaarde.

C JONGE KIND

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 2 uur. KOSTEN € 175,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA April 2018 BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

| 49

Heerlijk, ik heb peuters! Teamscholing

Wat zijn nu precies de ontwikkelings lijnen van peuters? Wat is kenmerkend aan hun manier van doen, en hoe ga ik hier pedagogisch tactvol mee om? En hoe kan ik daar met een uitdagende speelleeromgeving op inhaken? Dat staat centraal staat in deze training. Met daarbij aandacht voor: — verloop van de taal-, cognitieve, motorische en sociaal-emotionele ontwikkeling bij peuters; — kinderen met een ontwikkelingsachterstand en ontwikkelingsvoorsprong; — een uitdagende speelleeromgeving; — pedagogisch handelen richting peuters. DOEL Kennis, vaardigheden en inspiratie opdoen om op een speelse manier met de brede ontwikkeling van peuters aan de slag te gaan.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

STUDIEBELASTING De training bestaat uit vier bijeenkomsten van drie uur, aangevuld met enkele werkopdrachten uit te voeren in de eigen werkpraktijk. KOSTEN € 250,– per deelnemer. LOCATIE/DATA Nader te bepalen. De training zal plaats vinden in het najaar van 2017. WAARDERING De training is in 2015 en 2017 aangeboden en positief gewaardeerd. Enkele uitspraken: ‘zeer inspirerend en leerzaam’, ‘een must voor alle peuterspeelzaal leidsters’, ‘een training met enthousiaste trainster die je inspireert’.

DOELGROEP Mbo-leidsters, hbo-leidsters en intern begeleiders die in de dagelijkse praktijk met peuters aan de slag zijn. De training is geschikt voor zowel beginnende leidsters als ervaren leidsters die extra inhoud willen geven aan het werken met peuters. ORGANISATIE Docent: Sandra van Huet, trainer-coach binnen de RVKO.

50 |

C JONGE KIND

Opbrengstgericht werken en spelend leren Teamscholing

Spelen is het recept tot leren en jij… jij bent de kok, die door de juiste ingrediënten toe te voegen en aan te bieden kinderen tot spelen krijgt! Jij hebt immers zelf het beste zicht op wat jouw kinderen in de groep nodig hebben en inspireert! Maar hoe doe je dat dan en hoe weet je of het effect heeft gehad? Dat is wat centraal staat tijdens deze training. Met elkaar gaan we op inspirerende en actieve wijze aan de slag met de 4 stappen van opbrengstgericht werken (data, duiden, doelen, doen). INHOUD Onderwerpen die tijdens de training aan de orde komen zijn: — cyclus van opbrengstgericht werken; — het belang van differentiatie in de groep op basis van kindvolgsysteem en gebruikte vve-methodiek; — observeren; — duiden van observaties; — stellen van concrete en haalbare doelen voor kinderen in jouw groep; — inspirerende voorbeelden hoe je met kinderen in je groep aan de slag kunt. DOEL Introductie op het praktisch en spelenderwijs inzetten van de cyclus van opbrengstgericht werken binnen je eigen werkpraktijk.

C JONGE KIND

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

DOELGROEP Pedagogisch medewerkers, leerkrachten uit groep 1 en 2. ORGANISATIE De training wordt verzorgd door Sandra van Huet (RVKO/Thomas More Hogeschool). Er is geen sprake van een selectieprocedure. Bij voldoende animo zal de training meerdere keren worden aangeboden (maximaal 18 deelnemers per groep).

WAARDERING De training is in 2016-2017 zeer positief beoordeeld door de aanwezige deelnemers. Enkele uitspraken: ‘heel praktijkgericht, daardoor direct toepasbaar in mijn werk’ ‘stof aangepast op vragen uit de groep’ ‘ik heb geleerd om bewust over spelen na te denken en het op een vernieuwende manier toe te gaan passen’ ‘training maakte mij enthousiast!’

STUDIEBELASTING De training bestaat uit 3 bijeenkomsten van 3 uur, aangevuld met enkele werkopdrachten, uit te voeren in de eigen werkpraktijk. KOSTEN € 275,– per deelnemer. LOCATIE/DATA Nader te bepalen. De training zal plaats vinden in het najaar van 2017. BIJZONDERHEDEN Na het volgen van de training ontvangt de deelnemer een certificaat. De training is eventueel uit te breiden met enkele coachmomenten op de werkvloer.

| 51

Begrijpend luisteren Teamscholing

Steeds meer kinderen hebben moeite met goed luisteren. Goed leren luisteren is de basis van het onderwijs. Het vergt vaak veel inspanning van leerkrachten om de aandacht van de kinderen goed vast te houden. Een slechte luister houding kan de sfeer in de groep onder druk zetten. DOEL Het ontwikkelen van een goede luister houding bij leerlingen aan de basis van hun schoolloopbaan.

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

ORGANISATIE Onderwijspraktijk Harry Janssens. STUDIEBELASTING Twee bijeenkomsten van 2,5 uur. KOSTEN € 135,– per deelnemer met een minimum van 15 personen. CURSUSDATA Nader te bepalen.

DOELGROEP Leerkrachten van groep 1, 2 en 3 en eventueel pedagogisch medewerkers van peuterspeelzalen. INHOUD De volgende begrippen staan centraal: —E en goede luisterhouding. Hoe lang kunnen kinderen luisteren en hoe krijg je hen weer stil? — Signalen van problemen met gehoor; —O ntwikkelen van het kritisch luisteren alsbasis voor begrijpend luisteren en als basis voor het aanvankelijk leesproces; — Ontwikkelen van begrijpend luisteren als basis voor taalontwikkeling en begrijpend lezen; — I nstructiebegrip. Hoe geef je instructie aan jonge kinderen?

52 |

C JONGE KIND

Van observatie naar aanbod Teamscholing

Kleuters ontwikkelen zich iedere dagen op een spelende manier ontdekken ze de wereld. De leerkracht zal deze ontwikkeling moeten stimuleren en begeleiden en dat zal gebeuren door de omgeving waarin de kleuter zich bevindt zo uit dagende mogelijk te maken. Maar wat is een goede ontwikkeling en waar moet ik stimuleren of juist meer begeleiden? Tijdens de cursus ‘van observatie naar aanbod’ gaan we daar aan de hand van een duidelijke opbouw naar kijken. INHOUD Observeren Kleuters laten gedrag zien en hoe breng ik dat gedrag in kaart. Hoe kan ik mijn observatiepunten halen uit mijn dagelijks werk en aanbod. Wat betekent dit voor mijn klassenmanagement en aanbod? Beredeneerd aanbod Vanuit mijn observatiegegevens wil ik het aanbod afstemmen op de onderwijs behoefte van mijn groep. Hoe organiseer je dit en wat wordt de doorgaande lijn. Wat doe ik met kleuters die meer uitdaging nodig hebben of juist extra begeleiding/instructie? Wat betekent dit voor mijn klassenmanagement? Planmatig werken Wat is de beginsituatie van mijn groep en kleuters, waar wil ik doelgericht aan werken en hoe ziet dit plan er praktisch uit? Waar moet mijn (groep)plan aan voldoen en hoe

C JONGE KIND

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

maak ik een plan ook praktisch uitvoerbaar? Waar liggen de mogelijkheden en wat is de uitdaging? Wat zijn de minimale eisen voor de overgang van groep 2 naar groep 3? Hoe kijk ik naar de “herfstkleuters” wat zijn daar de richtlijnen voor? DUUR 2 x 3,5 uur VOOR WIE Iedereen die werkzaam is in een kleutergroep DATUM Maandag 18-9-2017, 20-11-2017 AANVANGSTIJD 16.30 uur tot 20.00 uur DOCENT Ellen Voogt KOSTEN € 250,– per deelnemer LOCATIE/DATA Nader te bepalen

| 53

Tijd voor spel Teamscholing

Spel is een ideaal middel om cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling op gang te brengen en te houden en is onmisbaar in onderwijs aan het jonge kind. Maar spel is niet altijd zomaar vanzelfsprekend. Sommige kinderen lijken te blijven hangen in de fase van het manipulerend spel en rommelen wat aan in de verschillende hoeken. Het lijkt dan effectiever om leerdoelen te bereiken met behulp van ontwikkelingsmateriaal, kringgesprekken en werkbladen. Toch werken veel kleuterleerkrachten en pedagogische medewerkers liever door middel van spel. Jonge kinderen hebben veel speeltijd, een rijk ingerichte speelomgeving en de juiste stimulans en begeleiding nodig hebben om zich te ontwikkelen tot volwaardige spelers. Pas als de spelontwikkeling zelf goed op gang komt, kun je deze benutten voor het behalen van cognitieve of sociaal- emotionele doelen. DOEL In deze drie bijeenkomsten leer je de spelontwikkeling van kinderen observeren en de verschillende spelniveau’s herkennen. Je leert hoe je een rijke speelleeromgeving kunt inrichten waarin kinderen op alle spelniveau’s aan hun trekken komen en met welke vaardigheden je de spelontwikkeling echt in beweging krijgt. Tot slot leer je hoe

54 |

Maatwerk team mogelijk

je spel kunt benutten voor het behalen van cognitieve en sociaal-emotionele doelen. DOELGROEP Pedagogisch medewerkers van peuterspeelzalen en leerkrachten van de groepen 1/2. INHOUD In deze training gaan we aan de slag met deze onderwerpen: — observeren van de spelontwikkeling van kinderen en het herkennen van spel niveau’s; — interventies om kinderen te stimuleren in hun spelontwikkeling; — planning, organisatie en management van een evenwichtige dagprogramma met ruimte voor spel; — het werken aan doelen op cognitief- of sociaal-emotioneel gebied door middel van spel. ORGANISATIE De training wordt verzorgd door Andrea Heyboer/Annemarie Geerts-Mulder van Onderwijszaken. STUDIEBELASTING De training bestaat uit 3 bijeenkomsten van 3 uur en tussendoor werk je aan 2 praktijk opdrachten. Die nemen elk ongeveer een uur voor bereidingstijd in beslag. Indien gekozen

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

wordt voor een co-teachings-sessie, kost dit ongeveer 2 uur voor de voorbereiding, uitvoering en nabespreking. KOSTEN De kosten zijn € 275,– per deelnemer. Je kunt de trainingen aanvullen met een co-teachingsbezoek; dit is € 200,– per deelnemer. CURSUSDATA Drie bijeenkomsten van drie uur op woensdag. BIJZONDERHEDEN Dit traject bestaat uit 3 bijeenkomsten van 3 uur. Dit traject kan eventueel uitgebreid worden met een individueel coachings bezoek op de eigen locatie. Daarmee leggen we een directe koppeling tussen de inhoud van de bijeenkomsten en het spel in de eigen groep. Dit doen we met behulp van co-teaching. Tijdens een co-teachings bezoek gaan coach en leerkracht samen aan de slag met het spel verrijken van een groepje kinderen, het spel stimuleren in een bepaalde hoek of het spelend leren. We bereiden dit samen voor en doen ook samen de uitvoering. In de taakverdeling zijn alle opties mogelijk.

C JONGE KIND

Ontwikkeling van jongens en meisjes Teamscholing

De afgelopen tientallen jaren hebben we geleefd in de veronderstelling dat jongens en meisjes in wezen hetzelfde zijn. Nieuw wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat jongens en meisjes wel gelijkwaardig zijn, maar niet gelijk, iets wat in de praktijk van alledag al zolang merkbaar is. DOEL — Kennis over de ontwikkeling van jongens en meisjes — Kunnen toepassen van de kennis in het dagelijkse handelen en ondersteunen van jongens en meisjes. DOELGROEP Iedereen die met jongens en meisjes werkt en meer wil weten over hun ontwikkeling. INHOUD Theoretische onderbouwing in het verschil in ontwikkeling van jongens en meisjes. — Welke verschillen tussen jongens en meisjes worden ervaren in het werkveld? — Wat is de reden van de verschillen tussen jongens en meisjes? — Welke consequenties heeft dit voor alle ontwikkelingsgebieden? — Wat hebben jongens en meisjes nodig om te kunnen ontwikkelen, en ook om tot een eigen identiteit te komen? — Welke spelen en activiteiten bieden jongens en meisjes de beste mogelijkhe-

C JONGE KIND

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

den om zich te ontwikkelen? — Hoe bied je deze activiteiten aan? ORGANISATIE Sirene, Hanneke Poot- van der Windt, kinderfysiotherapeut, psychomotorische remedial teacher, docente. STUDIEBELASTING — 2 dagdelen van 3 uur — Actieve deelname tijdens de workshops — Het implementeren van de kennis in het dagelijkse handelen. KOSTEN € 200,– per deelnemer LOCATIE Nader te bepalen CURSUSDATA Woensdag, 1 november en woensdag, 22 november 2017 van 13.30 tot 16.30 uur.

| 55

Rijk buitenspel Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

Spelen is voor jonge kinderen een kernactiviteit en een intense ervaring. Het is hun manier om zich te verbinden met de omringende wereld en om zich te ontwikkelen. Kinderen – met hun eigen aanleg en sociale context – worden gevormd door de omgang met hun omgeving, inclusief materialen, en de interacties met andere kinderen. De pedagogisch medewerker of leerkracht speelt in dit hele proces een cruciale rol door kinderen te stimuleren, te begeleiden en ondersteuning te bieden als dit nodig is. In het dagrooster van peuter- en kleutergroepen neemt buitenspelen een belangrijke plaats in. Niet alleen omdat buitenspelen kinderen unieke speel- en ontdekkingsmogelijkheden biedt, maar ook omdat het essentiële ontwikkelingsaspecten aanspreekt.

INHOUD In deze cursus belichten we dit vanuit de volgende thema’s: — De speelplaats als krachtige leeromgeving: inrichting en materialen — Samenspelen op de speelplaats — De rol van de pedagogisch medewerker/ leerkracht

DOEL Inspireren en handreikingen bieden om te komen tot succesvol buitenspelen in de voor- en vroegschoolse periode.

STUDIEBELASTING Leestijd in het kader van voorbereidingen voor iedere bijeenkomst: maximaal 1 uur Deelname cursusbijeenkomsten: 3 bijeenkomsten, elke bijeenkomst duurt 3 uur. Praktijk oriëntaties: per bijeenkomst gemiddeld 1 uur extra voor voorbereidingen en verslaglegging. Totaal: maximaal 15 SBU.

DOELGROEP — Pedagogisch medewerkers — Leerkrachten onderbouw — Intern begeleiders — Directeuren

56 |

ORGANISATIE In drie bijeenkomsten zal je geïnspireerd raken, je krijgt handreikingen om zelf aan de slag te gaan, je krijgt de gelegenheid om kennis en ervaringen met elkaar te delen en je zult heel praktisch aan de slag gaan. De bijeenkomsten zullen worden uitgevoerd door Marja van Delden, Bianka Heida en Yvonne Leenders, met medewerking van Greet Caminada. (‘Buitenspelen in het zonnetje’ en Kommee)

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

KOSTEN € 315,– per deelnemer. LOCATIE Nader te bepalen CURSUSDATA Najaar 2017 (september/oktober) Voorjaar 2018 (maart/april)

C JONGE KIND

Gedifferentieerde start begin groep 3 Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

De overgang van groep 2 naar groep 3 is voor jonge kinderen een spannende en uitdagende fase. Leerkrachten merken dit ook aan kinderen. Het valt niet mee om veel stil te zitten, naar de leerkracht te luisteren en met hetzelfde werkje bezig te zijn. Om de betrokkenheid en actieve houding van kinderen te verhogen is een betekenisvol en gedifferentieerd taal-, lees-, en rekenaanbod nodig. Dit vraagt van de leerkracht in groep 3 kennis van didaktiek, leerlijnen en het kunnen neerzetten van een goede organisatie. Tussen de bijeenkomsten gaan de cursisten in de praktijk aan de slag met de aangeboden didactiek, leerlijnen en activiteiten.

ORGANISATIE Onderwijs Maak Je Samen: Joyce van den Boogaard & Ine van de Sluis.

DOEL — De deelnemers weten welke lees- taalen rekendoelen aan de orde komen in groep 3. — De deelnemers zijn in staat om vanaf de start in groep 3 gedifferentieerde activiteiten vorm te geven en toe te passen, als hoeken, circuit en eigen keuze. — De deelnemers zijn in staat om, vanaf de start in groep 3, onderwijs op maat te organiseren.

WAARDERING “Ik heb veel concrete werkvormen (coöperatief en actief) meegekregen die passen binnen in groep 3, maar ook in andere groepen. Leuk om ervaringen en bevindingen met anderen te delen”.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

STUDIEBELASTING Totaal: 20 SBU LOCATIE nader te bepalen. KOSTEN € 315,– per deelnemer. CURSUSDATA Najaar 2017: 31 augustus, 28 september en 26 oktober.

DOELGROEP Leerkrachten en intern begeleiders groep 3

C JONGE KIND

| 57

Certificering 21e eeuws leren onderwijsconcepten

Onderzoekend en ontwerpend leren bij het oudere kind (W&T) Teamscholing

Van zelf ervaren tot zelf creëren. Door het uitvoeren van een eigen onderzoek ervaar je wat het effect van onderzoekend en ontwerpend leren is. Vanuit een kader van onderzoeks- en ontwerpvaardigheden voor de leerling en leerkracht, word je getraind in het onderzoekend of ontwerpend maken van een methodeles. Uiteindelijk werk je toe naar een zelfontworpen themales waarin de leerlingen kennis en vaardigheden opdoen vanuit onderzoek en ontwerp. DOEL Je ontdekt de meerwaarde van onderzoekend leren en je leert dat het niet moeilijk is om de didactiek in je lessen te verwerken. Je leert aan welke vaardigheden leerlingen werken tijdens onderzoekend en ontwerpend leren(OOL) en je kunt hen daardoor gericht begeleiden in hun ontwikkeling. DOELGROEP Leerkrachten midden- en bovenbouw* INHOUD OOL is een manier van lesgeven waarbij het initiatief bij de leerlingen ligt. Dat klinkt eenvoudig, maar voor een echte leerkracht is het durven loslaten een uitdaging. Deze training start daarom met het opdoen van ervaringen. Als cursist ervaar je wat het is om d.m.v. onderzoek je eigen kennis en vaardigheden te vergroten. Vanuit deze erva-

60 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

ring en gedrevenheid word je getraind in het onderzoekend of ontwerpend maken van een methodeles. Je krijgt de opdracht om lessen vanuit verschillende methodes mee te nemen en deze om te vormen tot een les vanuit de OOL-principes. De door jou ontworpen lessen voer je in je eigen klas uit, in de weken na de training. De resultaten leg je vast in de vorm van een presentatie. We delen voortdurend de ervaringen en werken toe naar het ontwikkelen van een project waarbij meerdere vakgebieden geïntegreerd zijn. 21e eeuwse vaardigheden worden hierin gecombineerd met onderzoeks- en ontwerpvaardigheden. Richting het einde van de cursus verzamel je inhouden, werkvormen vaardigheden die in het thema aan de orde kunnen komen. Natuurlijk voer je het door jou ontwikkelde thema in je eigen klas uit. Tevens draagt het ontwikkelen van een project eraan bij dat de didactiek gemakkelijker toepasbaar wordt bij andere projecten. De lessen en thema’s die door de cursisten zijn gemaakt en uitgevoerd zijn onderdeel van de laatste bijeenkomst. Elke deelnemer presenteert zijn of haar resultaten. De ontwikkelde en beschreven activiteiten worden gebundeld en zijn voor alle deelnemers vrij beschikbaar. Gedurende dit traject vindt er intensieve begeleiding plaats vanuit de opleiding Onderwijswetenschappen. Samen met een assistent professor verzamel je data waarmee je onderzoekt wat voor effect onder-

zoekend en ontwerpend leren heeft op de ontwikkeling van het kind. Je doet een nul- en eindmeting bij jouw leerlingen. Een unieke kans om mee te werken aan (je eigen) wetenschappelijke onderzoek! ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. het Wetenschapsknooppunt Erasmus Universiteit Rotterdam en Faculteit der Sociale Weten schappen Erasmus Universiteit Rotterdam STUDIEBELASTING 6 bijeenkomsten van 3 uur, thuisstudie/ lesvoorbereiding 4 uur, uitvoering en direct toepassen in de eigen klas minimaal 3 uur. KOSTEN € 750,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Maandelijkse bijeenkomsten op maandagvonden van 18:30-21:30, in: september, oktober, november 2017; januari, maart en mei 2018 BIJZONDERHEDEN Meer informatie krijgt u bij Jim Franssen: j.franssen@thomasmorehs.nl of Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

D 21E EEUWS LEREN

Onderzoekend en ontwerpend leren (voor teams) Teamscholing

Met deze teamtraining verdiepen jullie je in de manieren waarop je het onderzoekend en ontwerpend leren in jullie school kunnen introduceren. Vertrekpunt is verwondering van jezelf en je leerlingen. Door middel van vragen stellen trainen we jullie in de wijze waarop we leerlingen kunnen leren denken. Met de werkvormen om het creatief denken en handelen te stimuleren, wordt duidelijk op welke wijze we kinderen kunnen laten groeien in het leren denken.

Maatwerk team mogelijk

Individueel Teamscholing Individuele Maatwerk tea coachtraject professionalisering mogelijk

len problemen die moeten worden opgelost. Op dit moment is er in het onderwijs weinig plaats voor verwondering van leerlingen en leerkrachten. Wanneer we leerlingen deze ruimte bieden, ontstaan spontane leerprocessen die de onderzoeks- en ontwerpvaardigheden (ook wel 21ste eeuwse vaardigheden genoemd) stimuleren.

KOSTEN € 4.500,– per team

DOEL Met het hele team gaan jullie een proces in waarbij je (een deel van) het onderwijs in jullie school omvormt tot onderzoekend en ontwerpende leeractiviteiten. Het vertrekpunt wordt de verwondering van jouw leerlingen. Je leert de kracht kennen van zwijgen om leerlingen te laten denken. Je weet hoe je jouw leerlingen d.m.v. vragen stellen verder kunt helpen. Daarnaast ken je werkvormen die het creatief denken en handelen van leerlingen stimuleren.

Het bieden van ruimte aan leerlingen om te werken vanuit verwondering is voor leerkrachten geen eenvoudige klus. Het vraagt vaardigheden die we uit het oog zijn verloren. Daarom wordt tijdens deze training aandacht geschonken aan de manier waarop vragen kunnen bijdragen aan het leerproces. Hoe we leerlingen weer eigenaar kunnen maken van het eigen leren en op welke wijze we denken kunnen stimuleren. De verschillende technieken die in de klas kunnen worden ingezet worden met het hele team geoefend. Hierdoor kunt u na afloop van de training aan de slag met onderzoekend en ontwerpend leren in de eigen groep.

BIJZONDERHEDEN Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

DOELGROEP Schoolteam

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool

INHOUD Om goede onderzoekend en ontwerpend leren lessen te kunnen geven is het belangrijk om zelf te kunnen verwonderen. Vanuit verwondering ontstaan vragen of ontwikke-

STUDIEBELASTING 4 bijeenkomsten van 3 uur, thuisstudie/ lesvoorbereiding 4 uur, uitvoering en direct toepassen in de eigen klas minimaal 3 uur.

D 21E EEUWS LEREN

LOCATIE Op de eigen school CURSUSDATA In overleg met de school

WAARDERING Beoordeling eerdere deelnemers op schaal van 1-10

| 61

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

Deze workshop is gericht op het stimu leren van ontwerpvaardigheden bij kinderen. Aan de hand van een aantal voorbeelden word je meegenomen in het ontwerpproces en de toepassing daarvan in lesactiviteiten

plezier en motivatie beleven. Met de presentatie van het product wordt het ontwerpproces afgesloten. In deze workshop komen alle fase van het ontwerpend leren aan de orde. Je maakt kennis met de fase en leert hoe je dit met kinderen kan uitvoeren.

DOEL Je kent de ontwerpcyclus en kan deze toepassen in je klas. Je hebt kennisgemaakt met de verschillende onderdelen van het ontwerpproces en je kent de vaardigheden en werkvormen die nodig zijn om het proces goed uit te voeren met kinderen. Daarnaast weet je de meerwaarde van ontwerpend leren te benoemen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool i.s.m. de TU Delft.

DOELGROEP Leerkrachten groep 3-6

LOCATIE Thomas More Hogeschool

INHOUD Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en kunnen heel creatieve oplossingen bedenken. Regelmatig gebeurt het dat oplossingen van kinderen gebruikt worden om de problemen van volwassenen op te lossen. Daarom is het belangrijk het creatief denken van kinderen te stimuleren. In de workshop designed bij kids gaan we stapsgewijs door het ontwerpproces. Je maakt kennis met het probleem verkennen. Daarna leer je brainwriten om ideeën te verzinnen. Het uitwerken van een concept en het maken van een protype is onderdeel van het ontwerpproces waaraan kinderen veel

CURSUSDATA Februari 2018

62 |

STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 3 uur. KOSTEN € 225,– per deelnemer.

BIJZONDERHEDEN Minimaal 8 deelnemers, maximaal 20 deel nemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

D 21E EEUWS LEREN

Biomedisch ontwerpen Teamscholing

Deze workshop is gericht op het stimuleren van de ontwerpvaardigheden bij kinderen. Aan de hand van een aantal voorbeelden wordt je meegenomen in het ontwerpproces en de toepassing daarvan in lesactiviteiten DOEL Je kent de ontwerpcyclus en kan deze toepassen in je klas. Je hebt kennisgemaakt met de verschillende onderdelen van het ontwerpproces en je kent de vaardigheden en werkvormen die nodig zijn om het proces goed uit te voeren met kinderen. Daarnaast weet je de meerwaarde van ontwerpend leren te benoemen. DOELGROEP Leerkrachten groep 6-8 INHOUD Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en kunnen heel creatieve oplossingen bedenken. Regelmatig gebeurt het dat oplossingen van kinderen gebruikt worden om de problemen van volwassenen op te lossen. Daarom is het belangrijk het creatief denken van kinderen te stimuleren. In de workshop biomedisch ontwerpen gaan op basis van een uitdaging van een kind met een beperking stapsgewijs door het ontwerpproces. Je maakt kennis met het probleem verkennen door, in sommige gevallen, aan den lijve te ondervinden hoe de uitdaging van het fysiek

D 21E EEUWS LEREN

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

beperkte kind voelt. Het uitwerken van een concept en het maken van een prototype is onderdeel van het ontwerpproces waaraan kinderen veel plezier en motivatie beleven. Met de presentatie van het product wordt het ontwerpproces afgesloten. In deze workshop komen alle fasen van het ontwerpend leren aan de orde. Je maakt kennis met de fase en leert hoe je dit met kinderen kan uitvoeren. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in samenwerking met de TU Delft. STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 3 uur. KOSTEN â&#x201A;Ź 255,â&#x20AC;&#x201C; per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Februari 2018 BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

| 63

Nieuwsgierige leerlingen d.m.v. vragen Teamscholing

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

In het onderwijs stellen we de hele dag vragen, maar het is maar de vraag hoe efficiënt deze vragen zijn. Zijn onze vragen gericht op het krijgen van een antwoord op de vraag? Een antwoord die de juf of meester al in het hoofd heeft? Die op internet te vinden is of uit te rekenen met een machientje? Een spannendere vraag is een vraag waar het antwoord niet bekend van is. Hoe pakken we die aan en hoe zorgen wij ervoor dat onze leerlingen op onderzoek gaan naar het antwoord.

teit. Maar daaraan kunnen wij iets doen. We kunnen door het stellen van vragen de nieuwsgierige houding van kinderen blijven prikkelen. Met de juiste begeleiding kunnen we kinderen in de denkstand krijgen. We kunnen ze gericht laten onderzoeken wat het antwoord op hun vraag is.

DOEL Je leert om je mond te houden. Je weet hoe je leerlingen door het stellen van vragen aan het denken kunt krijgen en hoe je ze met een vraag dieper over het onderwerp kunt laten nadenken. Je weet wanneer je welke vragen het beste kunt stellen.

KOSTEN € 175,– per deelnemer.

DOELGROEP Leerkrachten groep 3-6. INHOUD Als kleuters binnenkomen zijn ze nieuwsgierig en vragen constant naar het waarom van dingen. Dat lijkt vervelend, maar het is pure interesse en levert het kind informatie op. Maar de waarom vraag en het zoeken naar antwoorden neemt naarmate het kind ouder wordt af. De vragende houding wordt een passieve afwachtende houding in de puber-

64 |

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 2 uur.

LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA Februari 2018. BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl.

D 21E EEUWS LEREN

Verwondering als onderdeel van het onderzoeks- en ontwerpproces Teamscholing

Verwondering is een belangrijk onderdeel om kinderen onderzoekend en ontwerpen te kunnen laten werken. Vanuit verwondering ontstaat nieuwsgierigheid waaruit vragen of problemen kunnen ontstaan die vragen om een antwoord of een oplossing. Verwondering is een belangrijk onderdeel van het onderzoeks- en ontwerpproces. DOEL Je leert waarover jij je kunt verwonden en hoe je verwondering bij je leerlingen moet prikkelen en ontwikkelen. DOELGROEP Leerkrachten groep 3-6. INHOUD Kinderen zijn van nature nieuwsgierig, maar gedurende hun schoolloopbaan leren wij ze af om zich te verwonderen en vragen te stellen. Maar verwondering is belangrijk voor de motivatie van kinderen. Wanneer kinderen een oplossing mogen en kunnen verzinnen op hun eigen vraag raken ze intrinsiek gemotiveerd en werken ze harder en effectiever dan leerlingen die dat niet kunnen en/of mogen. Verwonderen is een voorwaarde om kinderen te leren denken en zelfstandig te laten werken.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 2 uur. KOSTEN â&#x201A;Ź 175,â&#x20AC;&#x201C; per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA Maart 2018. BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

D 21E EEUWS LEREN

| 65

Creatief denken Teamscholing

Om oplossingen te vinden voor de problemen waar onze leerlingen in de toekomst tegenaan kunnen lopen is het belangrijk dat ze flexibel van geest zijn en creatief kunnen denken. Het over grenzen heen kunnen denken, kunnen loslaten van bestaande ideeën en denkbeelden is een kracht waarmee onze leerlingen het verschil maken. DOEL Je weet hoe je het creatief denkvermogen van kinderen kan stimuleren en ontwikkelen. DOELGROEP Leerkrachten groep 3-6. INHOUD Creatief en alle kanten op kunnen denken is één van de vereisten om te kunnen komen tot creatieve oplossingen in het ontwerpen onderzoeksproces. Jonge kinderen kunnen erg creatief zijn in de oplossingen die ze verzinnen, maar naarmate leerlingen langer op school zitten verdwijnt dit vermogen bijna volledig. Door regelmatige training is het mogelijk het creatief denken te laten groeien. In deze workshop komen verschillende werkvormen aan de orde die direct inzetbaar zijn in de eigen beroepspraktijk.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 2 uur. KOSTEN € 175,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA Mei 2018. BIJZONDERHEDEN Minimaal 10 deelnemers, maximaal 20 deelnemers. Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

66 |

D 21E EEUWS LEREN

W&T/ OOL-coaching on the job Teamscholing

Het uitvoeren van wetenschap & technologie (W&T) en of het gebruiken van onderzoekend & ontwerpend leren (OOL) is niet eenvoudig. Daarom kan coaching van leerkrachten on the job een effectieve manier zijn om te groeien in dit type onderwijs. Bij de coaching baseren de docenten van Thomas More Hogeschool zich op de kennis en vaardigheden die ze hebben opgedaan met de implementatie van W&T en OOL in het eigen onderwijs en dat van partnerscholen. DOEL Je wilt jouw OOL en W&T vaardigheden verder ontwikkelen, aansluitend bij jouw eigen wensen en ontwikkelen of die van jouw school. DOELGROEP Leerkrachten basisonderwijs. INHOUD Bij de coaching van de school of de leerkracht kunnen meerdere opties worden gekozen. In overzicht is elke optie uitgewerkt voor één leerkracht. 1 Coaching basaal, uitvoering in één periode (prijs per leerkracht) bestaande uit initiatiefase, ondersteuning bij ontwikkeling en feedback op uitvoering (coaching on the job) van OOL-activiteiten. 2 Coaching gemiddeld, uitvoering in twee periodes (prijs per leerkracht) bestaande

D 21E EEUWS LEREN

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

uit initiatiefase, ondersteuning bij ontwikkeling van twee activiteiten en tweemaal feedback op uitvoering en analyse en ondersteuning bij uitvoering (coaching on the job) van OOL-activiteiten en advies bij implementatie van ervaring in nieuwe OOL-activiteiten. 3 Coaching uitgebreid, uitvoering in drie periodes (prijs per leerkracht) bestaande uit initiatiefase, ondersteuning bij ontwikkeling van vier activiteiten en driemaal feedback op uitvoering (coaching on the job) van OOL-activiteiten en advies bij implementatie van ervaring in nieuwe OOL-activiteiten. 4 Coaching compleet uitvoering gedurende een heel studiejaar (prijs per leerkracht) bestaande uit initiatiefase, ondersteuning bij ontwikkeling van alle OOL-activiteiten en minimaal viermaal feedback op uitvoering (coaching on the job) van OOL-activiteiten. (meer feedback on the job kan op aanvraag). Advies bij implementatie van ervaring in nieuwe OOLactiviteiten. De coaching kan gericht zijn op één leerkracht en kan worden uitgebreid tot een heel team. Afhankelijk van de wensen van de school kan de coaching worden ingezet.

STUDIEBELASTING Coaching basaal coaching gedurende 1 periode Coaching gemiddeld coaching gedurende 2 periodes Coaching uitgebreid coaching gedurende 3 periodes Coaching compleet coaching gedurende het hele jaar KOSTEN Coaching basaal € 450,– per deelnemer Coaching gemiddeld € 810,– per deelnemer Coaching uitgebreid € 1080,– per deelnemer Coaching compleet € 1080,– per deelnemer LOCATIE Op de eigen basisschool CURSUSDATA In overleg tussen coach en gecoachte BIJZONDERHEDEN Meer informatie krijgt u bij Erwin Groenenberg: e.groenenberg@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

| 67

Didactische mogelijkheden digitale schoolborden Teamscholing

In vrijwel ieder klaslokaal hangt tegenwoordig een digitaal schoolbord en veel methodes bevatten applicaties die bij deze ontwikkeling aansluiten. Dit biedt tal van mogelijkheden voor de uitvoering van het onderwijs. Denk aan het effectief inzetten van het digibord bij instructie en de inzet als digitaal leermiddel (illustratie, ondersteuning, interactie, toetsing, ondersteunend of afgestemd op leerstof). Deze mogelijkheden blijven vaak nog onder benut. DOEL In deze training leer je meer mogelijkheden van het digitale schoolbord kennen en maak je kennis met inspirerende en bruikbare onderwijsapplicaties. DOELGROEP Leerkrachten die het digitale schoolbord op een interactieve, ondersteunende en motiverende manier willen inzetten bij de uitvoering van hun onderwijs. INHOUD Eén van de didactische mogelijkheden die tijdens deze training centraal staat is Prowise Presenter. Je leert tijdens de training snel en simpel mooie interactieve lessen maken, met tekst, tekeningen, afbeeldingen, video’s, gereedschappen en bouwstenen. Deze software werkt op ieder merk digibord of touchscreen. Lessen kunnen vanaf iedere

68 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

internetcomputer worden gemaakt, opgeslagen en geopend. Naast Prowise Presenter worden tijdens deze training ook nog andere didactische mogelijkheden met elkaar verkend, zodat je meer uit élke les kunt halen. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING Drie bijeenkomsten van 3 uur en zelfstudie ter voorbereiding op en verdieping naar aanleiding van elke bijeenkomst.

WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 8.5. Reacties van cusisten: “Leerzaam en motiverend.” “Motiverend om te gebruiken in de praktijk!” “Praktische cursus waarbij je de mogelijk heden van het digibord verkent, door daarna zelf ermee aan de slag te gaan leer je het meest.” “Geleerde gelijk de volgende dag in te zetten en enthousiasmerend.”

KOSTEN € 315,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. Eventueel ook op locatie. CURSUSDATA Drie bijeenkomsten donderdagavond in februari en maart 2018. BIJZONDERHEDEN Maatwerk en/of een cursus op locatie is mogelijk.

D 21E EEUWS LEREN

Scratch, programmeren met kinderen Teamscholing

Scratch is een programma waarmee kinderen kunnen leren programmeren. Ze kunnen allerlei leuke programma’s maken, zoals interactieve strips, muziekprogramma’s en spelletjes. Je kunt Scratch opvatten als een grafische programmeeromgeving. Grafisch omdat je niet typt, maar met blokjes sleept, programmeren omdat de stapels blokjes een programma vormen waar je computer naar luistert. De ambitie van de makers reikt echter veel verder. Met Scratch hopen zij een omgeving te creëren die net zo krachtig is als de zandbak waarin we als peuter duizend-en-een dingen hebben geleerd. Scratch is laagdrempelig: iedereen die kan lezen kan meteen aan de slag en het eerste resultaat, bijvoorbeeld een kat die achter een muis aanrent, wordt al binnen minuten bereikt. DOEL Na het volgen van deze praktische workshop: — kun je overweg met Scratch, — heb je zicht op de brede toepassingsmogelijkheden van Scratch — ben je in staat een eigen scratch project op te zetten, — en heb je kennisgemaakt met mogelijkheden van Scratch met andere invoer (MakeyMakey).

D 21E EEUWS LEREN

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

DOELGROEP Leerkrachten en ICT-coördinatoren die hun leerlingen met Scratch willen leren programmeren. INHOUD Aan de hand van een eenvoudige instructie ben je binnen een uur vaardig in het bedienen van Scratch. De kennis wordt uitgebreid aan de hand van een paar voorbeeldprojecten. Vervolgens bedenk je een eigen project waarvan jij denkt dat je het op school kunt gebruiken. Je ontwikkelt bijvoorbeeld een spelletje over de provincies van Nederland. Tot slot werk je dat project om naar lesmateriaal dat je aan kinderen kunt aanbieden en ga je er in de praktijk mee aan de slag.

BIJZONDERHEDEN Maatwerk behoort tot de mogelijkheden. Er bestaan diverse handige websites en applicaties om kinderen in de basisschoolleeftijd te leren programmeren. Indien het werken met andere tools gewenst is, kan dit in een maatwerktraject worden opgenomen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING 1 bijeenkomst van 4 uur. KOSTEN € 195,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool, Rotterdam. CURSUSDATA Najaar 2017 of voorjaar 2018 op een woensdagmiddag

| 69

Coaching & Certificering onderwijsconcepten samen opleiden

Coachend begeleiden (basis) Teamscholing

Deze oriënterende cursus richt zich op leerkrachten in het basisonderwijs die regelmatig een student begeleiden en zich daar verder in willen bekwamen. De cursus behandelt de basisprincipes van het coachend begeleiden. DOEL — De deelnemers ervaren wat het verschil is tussen coachen en begeleiden; welke interventies daarbij horen en hoe zij deze kunnen toepassen, aansluitend op het niveau van de student. — De deelnemers maken kennis met de coachingscyclus en leren deze in te zetten bij de begeleiding / coaching van de student. — De deelnemers leren begeleiden / caochen met de meetlat van de opleiding als uitgangspunt. DOELGROEP Leerkrachten die leraren in opleiding willen coachen in hun ontwikkeling. INHOUD Tijdens deze oriënterende cursus staan de persoonlijke coachings- en begeleidingsvaardigheden voorop. De afwisselende en (inter)actieve werkvormen zetten ertoe aan deze vaardigheden te hanteren in de coachingscyclus van het voorgesprek, het observeren, het analyseren en het nagesprek. Er wordt gewerkt met filmopnamen

72 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

van lessen van studenten. Verder komen feedback geven en belemmerende factoren bij begeleiden en beoordelen aan bod. Na de basiscursus kan de deelnemer besluiten om de verdiepingscursus te volgen. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING Vier dagdelen van 2,5 uur = 10 uur. 4 uur voorbereiding. Totaal: 14 SBU. KOSTEN € 395,– per deelnemer.

WAARDERING Deelnemers waardeerden deze cursus met een 8,8 op een schaal van 1-10. Commentaar deelnemers: “Veel praktijkoefening, afwisselende opdrachten en actief.” “Zeer professionele en enthousiaste trainer.” “Ik heb nu een veel beter beeld van coachen en begeleiden.” “Ik heb nu veel meer handvatten om een student te begeleiden.” BIJZONDERHEDEN Voor meer informatie over de inhoud of een aanbod op maat: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

LOCATIE Thomas More Hogeschool. Eventueel, in overleg, op locatie. CURSUSDATA Najaarscursus Woe. 6 sept. 13.30-16.00 uur Woe. 20 sept. 13.30-16.00 uur Woe. 4 okt. 13.30-16.00 uur Woe. 25 okt. 13.30-16.00 uur Voorjaarscursus Woe. 10 jan. 13:30-16:00 uur Woe. 24 jan. 13:30-16:00 uur Woe. 7 febr. 13:30-16:00 uur Woe. 7 maart 13.30-16:00 uur

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Coachend begeleiden (verdieping) Teamscholing

Basisscholen hechten veel waarde aan het mede opleiden van hun toekomstige collega’s. Elke school die stagiaires opneemt leidt samen met de opleiding toekomstige leerkrachten op en doet dat naar beste kunnen, met als doel de studenten zo goed mogelijk te begeleiden in hun leerproces en voor te bereiden op hun taak als leerkracht. Deze cursus wil leerkrachten verder professionaliseren in het begeleiden van leerkrachten in opleiding, startende leerkrachten en collega’s. Hierbij ligt het accent op de te behalen competenties van de LIO-student/startende leraar en de eigen verantwoordelijkheid voor zijn of haar leerproces. Dit vraagt om een coachende houding van de coach. DOEL Het verdiepen van de coachende vaardigheden en het bevorderen van zelfkennis en inzicht ten aanzien van het persoonlijk functioneren als coach. DOELGROEP Leerkrachten die meerdere studenten, LIO’ers, startende leerkrachten of meer ervaren collega’s willen coachen, IB’ers en bouwcoördinatoren. INHOUD De cursus bestaat uit 3 pijlers; — De ontwikkeling van de coach als instrument.

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

— De verdieping van het coachrepertoire door het leren en inzetten van coach methodieken. — De verdieping van het coachrepertoire door het kennismaken met theorieën over coachen. De eigen praktijk van de cursist staat centraal. Ervaringen met coachen al of niet begeleid door filmopnamen vormen een essentieel uitgangspunt bij de cursus. Theoretische kaders worden gerelateerd aan eigen ervaringen. Naast het uitbreiden van het persoonlijk coachingsrepertoire leert de cursist het coachgedrag af te stemmen op de behoeften en de persoonlijkheid van de gecoachte. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING 24 contacturen (8 bijeenkomsten van 3 uur) 3 uur collegiale uitwisseling 2 uur filmen 7 uur zelfstudie 6 uur portfolio. Totaal: 42 SBU.

CURSUSDATA Najaarscursus Van 15:30-18:30 uur op maandag 4 sept, 18 sept., 2 okt., 30 okt., 13 nov., 27 nov., 11 dec., 15 jan. Voorjaarscursus Van 15:30-18:30 uur op maandag 22 jan., 12 febr., 12 mrt, 26 mrt, 16 apr., 28 mei, 11 juni, 25 juni. WAARDERING Cursisten waardeerden deze cursus gemiddeld met een 9.3. Reacties van cusisten: “Een zeer diepgaande en ook voor prive te gebruiken cursus, die je verder brengt in je professionele werkhouding richting studenten, collega’s en ouders”. “Mooi vervolg op de basiscursus, zéér leerzaam en direct te gebruiken in praktijk.” BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

KOSTEN € 950,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool

| 73

In gesprek naar aanleiding van tekeningen Teamscholing

Ken je dat? “Het is voortdurend lastig voor je om met dat ene kind in je groep contact te maken. Zij ontwijkt je blik en er komt niets uit, je zou heel graag willen weten wat er in haar omgaat en hoe zij het vindt op school en in de klas”. Een tekening maken en bespreken kan een opening zijn. Deze cursus van 3 bijeenkomsten geeft je handvatten om kinderen of volwassenen te begeleiden / coachen met gebruikmaking van tekeningen. DOELEN — Een (coachings) gesprek leren voeren naar aanleiding van een tekening. — Leren op welke elementen in een tekening je door kan vragen. — Leren wat voor soort opdrachten je kan geven. DOELGROEP In de verdiepingscursus coachen is het coachen d.m.v. tekeningen een vast onderdeel van de cursus. De deelnemers zijn zo enthousiast over dit onderdeel dat ze aangegeven hebben hier meer over te willen leren, deze deelnemers willen we aanspreken met deze cursus. Deelnemers die niet de verdiepingscursus coachen gevolgd hebben zijn ook van harte welkom, voorkennis is niet nodig voor deelname. De cursus is geschikt voor leerkrachten,

74 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

IB-ers, bouwcoördinatoren en iedereen in het onderwijs die een coachende rol heeft, zowel voor volwassenen als voor kinderen. INHOUD De cursus heeft vooral een praktische insteek, dat betekent dat de cursisten zelf gaan tekenen en ook tekeningen meenemen van kinderen of coachees waarmee ze in gesprek willen n.a.v. de tekening, casuïstiek uit de eigen praktijk komt aan bod tijdens de cursus. Goed kunnen tekenen is volstrekt niet nodig. ORGANISATIE De cursus wordt verzorgd door Carla Lambrichts, een ervaren trainer en coach die zich bekwaamd heeft in gespreksvoering aan de hand van tekeningen. De cursus kan doorgang vinden bij minimaal 8 deelnemers.

KOSTEN € 250,– inclusief lesmateriaal. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA In het najaar van 2017 27 sept., 11 okt. en 1 nov. 2017 steeds van 14.00-16.30 uur. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING De cursus bestaat uit 3 bijeenkomsten van 2,5 uur. Voor lezen en praktische opdrachten moet de cursist rekenen op ongeveer 5 uur extra tijd. 7,5 contacturen. 1 uur voor tekenopdrachten 2 uren voor zelfstudie 2 uur voor het voeren van een gesprek, de verslaglegging en reflectie daarop. Totaal: 12,5 SBU.

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Opleider in de school Teamscholing

Basisscholen hechten veel waarde aan het mede opleiden van hun toekomstige collega’s. Elke school die stagiaires in huis heeft, leidt samen met de opleiding toekomstige leerkrachten op, met als doel de studenten zo goed mogelijk te begeleiden in hun leerproces en voor te bereiden op hun taak als leerkracht. De opleider in de school, ook wel stage-/opleidingscoördinator genoemd, speelt een belangrijke rol in het ‘Samen Opleiden’. Iedere school en daarmee ook de opleidingscoördinator geeft daar op zijn eigen wijze invulling aan. DOEL Het vinden van een invulling van je taak als opleidingscoördinator die past bij jouw school en het beoogde samenwerkings scenario met de opleiding. DOELGROEP Stage-/opleidingscoördinatoren en/of leerkrachten die deze rol vervullen of dat op korte termijn willen gaan doen. INHOUD Uitwisseling en intervisie geven je een overzicht van de mogelijkheden die de taak van opleider in de school biedt. Er wordt ingegaan op verschillende stijlen van mentoren, zodat je deze kunt herkennen en inzetten. Tevens wordt aandacht besteed aan coachende vaardigheden en actuele

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

ontwikkelingen op het terrein van ‘Samen Opleiden’. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Trainer: Carla Lambrichts. STUDIEBELASTING De contacttijd voor de cursus bedraagt 7 x 3 uur: 21 uur Voorbereiding op elke bijeenkomst 0,5 uur: 4 uur Collegiale consultatie op de werkplek 1 x 4 uur: 4 uur Opdrachten toetsing 5,5 uur: 5,5 uur Totaal: 34,5 SBU. Om het werk van de opleider in de school na de cursus te verdiepen en te verrijken, worden er jaarlijks themabijeenkomsten georganiseerd. Alle gecertificeerde opleiders worden hiervoor uitgenodigd.

CURSUSDATA Op dinsdagen van 15:30-18:30 uur 12 sept., 26 sept., 24 okt., 7 nov., 21 nov., 12 dec. 2017, 9 jan. 30 jan. 2018 een van deze bijeenkomsten zal gebruikt worden voor collegiale uitwisseling op een school van een medecursist. WAARDERING Enkele reacties van cursisten: “Het was een superfijne cursus waardoor ik na iedere bijeenkomst weer zeer geïnspireerd was om verder te gaan”. “Ik vond het heel fijn dat we zoveel uit de praktijk hebben behandeld”. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud of een maataanbod: Carla Lambrichts, c.lambrichts@ thomasmorehs.nl

KOSTEN € 950,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool.

| 75

Intervisie ervaren en leren begeleiden Teamscholing

Soms wil je wel eens buiten het teamverband van je school met andere professionals delen waar je zoal tegen aan loopt op de werkvloer. Intervisie is een effectieve manier om met en van elkaar in vertrouwen te leren. Tijdens deze bijeenkomsten werken we met casuistiek van de deelnemers en leer je intervisiebijeenkomsten te begeleiden. DOEL — Leren van en met elkaar van werkproblemen en van werksuccessen. — Leren hoe je zelf intervisiebijeenkomsten kan begeleiden. DOELGROEP Leerkrachten, opleiders in de school, coaches (o.a. van startende leerkrachten), bouwcoördinatoren en IB-ers. INHOUD Er zal gewerkt worden met verschillende intervisiemethoden, de deelnemer leert deze zelf in te zetten en te begeleiden. Casuistiek van de deelnemers is het uitgangspunt. De regels van integriteit liggen aan de basis van de bijeenkomsten.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

STUDIEBELASTING Investering 4 x 2 uur = 8 uur. KOSTEN € 250,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA 4 bijeenkomsten op donderdagen van 15.30-18.00 uur. 9 nov., 30 nov., 2017 en 8 febr., 15 maart. 2018. BIJZONDERHEDEN Bij voldoende belangstelling kan er ook een aparte groep gemaakt worden voor leidinggevenden. Meer informatie over de inhoud of een maataanbod: Carla Lambrichts, c.lambrichts@ thomasmorehs.nl.

ORGANISATIE De bijeenkomsten worden verzorgd door Carla Lambrichts. Maximale groepsgrootte 8 deelnemers.

76 |

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Interne schoolcoach didactiek Teamscholing

In deze opleiding worden coaches opgeleid die zittende en toekomstige leerkrachten in hun school toerusten/ coachen om met voldoende niveau van basisvaardig heden en complexe vaardigheden in praktijk te brengen. Denk hierbij aan differentiatie en werken met zorg in de klas. De didactisch coach wordt opgeleid om binnen de eigen school (bij voorkeur in de eigen bouw) de leerkrachten te coachen en begeleiden om goed, of nog beter te worden voor wat betreft de didactische vaardigheden. In de opleiding staat het coachen van alle leerkrachten (van de bouw) centraal. N.B.: Deze opleiding wordt aangeraden na goed overleg tussen deelnemer en directie over de invulling binnen de eigen schoolorganisatie. Het is belangrijk dat de didactische coach op enige wijze, binnen de mogelijkheden van de school, gefaciliteerd wordt om zijn/haar taak te kunnen uitvoeren. DOEL Didactische schoolcoaches worden voldoende toegerust om binnen een school de leerkrachten te begeleiden en te coachen naar beheersing van de basisvaardigheden en complexe vaardigheden. DOELGROEP Medewerkers die de didactische vaardigheden op basis- en complex niveau in zeer sterke mate beheersen. De zogeheten excellente medewerker, die in staat is om door zijn/haar

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Maatwerk team mogelijk

rol/positionering in het team collega’s verder te helpen en een analyse van deze vaardigheden op schoolniveau kan maken! INHOUD De trainingen worden op maat aangeboden, er wordt zoveel mogelijk afgestemd op de deelnemers in hun school specifieke situatie. De basis van de training omvat: Training 1: Consultatie en informele feedback geven worden behandeld en geoefend; Training 2: Diverse vormen van coaching (o.a. lesson-study, directe coaching, coteaching); Training 3: Formele feedback (inzicht en oefening vanuit diverse methodieken). De bijeenkomsten zijn opgebouwd vanuit de principes:” Leer het; Oefen het en Doe het” De fase: “Doe het” vindt plaats op de werkvloer. Onderdeel van de opleiding is de coaching van de interne didactische coach op de eigen school, de trainer coacht de didactische coach op maat, na iedere bijeenkomst wordt een bezoek van 1 uur op de eigen school van de didactische coach gepland. ORGANISATIE Bazalt, Trainer: Carola Riemens STUDIEBELASTING Totaal: 120 SBU.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

KOSTEN € 2.380,– per deelnemer (exclusief materiaal en km kosten voor de bezoeken op de school van de deelnemer) LOCATIE Bazalt, Groot Handelsgebouw, Stationsplein 45, Rotterdam ( naast het centraal station) CURSUSDATA De totale opleiding loopt van september 2017 tot mei 2018. Data: 20 september, 9.00-15.30 uur, 9 oktober, 18.30-22.00 uur; 13 november, 18.30-19.45 uur; 27 november, 18.30-22.00 uur (2017); 15 januari, 18.30-22.00 uur, 5 of 6 februari (voortgangsgesprek van 30 minuten), 5 maart, 18.30-22.00 uur, 9 april, 18.30-22.00 uur, Eindgesprek van 30 minuten op 7 of 8 mei (2018). Certificering: 8 mei, 16.0017.30 uur. WAARDERING Deze opleiding wordt door cursisten beoordeeld met een 8,7 op een schaal van 1-10. BIJZONDERHEDEN In geval van deelnemers vanuit de RVKO is onderdeel van de selectieprocedure een bezoek en gesprek op de werkvloer met de trainer(s) van Bazalt en een taakgroeplid professionalisering van RVKO. Er wordt gestart met minimaal 8 en maximaal 12 deelnemers in één groep.

| 77

Coachen op complexe vaardigheden (verdieping) Teamscholing

In deze verdiepende opleiding voor didactisch coaches staat het stimuleren en coachen van leerkrachten op complexe vaardigheden (zoals afstemmen op specifieke leerlingbehoeften en extra ondersteuning kunnen bieden voor leerlingen die dit nodig hebben) centraal. DOEL Weten waar de collega`s op de school staan, waar de individuele leerkracht naar toe wil en kunnen coachen op wat de collega`s nodig hebben om de complexe vaardigheden steeds beter te kunnen toepassen. DOELGROEP Gecertificeerde didactische schoolcoaches Intern-begeleiders Bouwcoördinatoren INHOUD Deze opleiding omvat 5 bijeenkomsten 1e bijeenkomst: wat zijn complexe vaardigheden en hoe herken ik deze binnen mijn school? 2e bijeenkomst: werken met doelniveaus complexe vaardigheden: hoe score ik mijzelf op deze vaardigheden? Een ontwikkeldoel opstellen. 3 bijeenkomsten van elk 3,5 uur over het coachen op complexe vaardigheden in de praktijk van de school

78 |

Maatwerk team mogelijk

De trainers zijn ieder 1 keer twee uur op een school van een van de deelnemers voor coaching op de werkvloer gezamenlijk met een groep coaches. Doel: het herkennen van -en coachen op het toepassen van complexe vaardigheden ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in co-creatie met Bazalt Trainer: Marije Heijdenrijk ( Bazalt , tevens opleider didactische schoolcoach) Trainer: Liesbeth van Det (Thomas More)

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

BIJZONDERHEDEN Voor didactische coaches is deze training een uitdaging voor verdieping van hun kennis en vaardigheden als interne schoolcoach didactiek.

STUDIEBELASTING 60 SBU, inclusief de praktijkopdrachten KOSTEN € 875,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Bijeenkomst 1 en 2 van 18.30 tot 20.45 uur (inclusief pauze) Dinsdagavonden: 10 oktober en 14 november 2017 Bijeenkomst 3 t/m 5 van 18.30 tot 22.00 uur (inclusief pauze) Dinsdagavonden: 16 januari, 13 februari, 20 maart 2018

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Human Dynamics Teamscholing

Heb je er wel eens last van dat een kind in je groep in je allergie zit, dat je die ene collega echt niet kan begrijpen of dat die ouder zo lang van stof is dat je wel in slaap kan vallen... Dan kan inzicht in de dynamiek van de desbetreffende personen en van jezelf je helpen om hier meer begrip voor te krijgen. DOEL Inzicht in verschillen tussen mensen en daardoor effectiever communiceren. DOELGROEP Iedereen die werkzaam is in het onderwijs INHOUD In de workshop worden de basisprincipes van Human Dynamics geïllustreerd en toegelicht aan de hand van filmpjes van kinderen die samen werken aan een opdracht.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDAG 22 nov. 2017 van 13.30-16.30 uur. BIJZONDERHEDEN De workshop kan doorgang vinden bij minimaal 10 deelnemers. Bij voldoende belangstelling kan er een vervolgworkshop aangeboden worden in het voorjaar van 2018. Meer informatie over de inhoud of een maataanbod: Carla Lambrichts, c.lambrichts@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE De workshop wordt verzorgd door Carla Lambrichts, deskundige op het gebied van Human Dynamics STUDIEBELASTING 3 SBU. KOSTEN € 125,– per deelnemer inclusief materiaalkosten.

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

| 79

Coaching voor leidinggevenden Teamscholing

Leidinggevenden moeten voortdurend pendelen tussen diverse spanningsvelden: leiden versus begeleiden, collectieve doelstellingen en individuele doelstellingen, autonomie en autoriteit. Een professionele organisatie vraagt om leidinggevenden die overzicht hebben over bestaande spanningsvelden, die hier weloverwogen keuzes in maken en daar naar handelen. Dit vergt specifieke vaardigheden. DOEL In deze cursus ontwikkel je een theoretisch en methodisch repertoire voor coachen en leidinggeven dat je kunt gebruiken in je dagelijks werk in de school. Je krijgt zicht op de kansen en mogelijkheden die het toepassen van coachend leidinggeven in je werk biedt en leert deze in te zetten op school-, team- en individueel niveau. DOELGROEP Bouwcoördinatoren, interne begeleiders en (adjunct)-directeuren. INHOUD Tijdens de cursus komen de volgende onderdelen aan de orde: — Gezamenlijk beeld over professionalisering van medewerkers; — Inzicht in leiderschapsstijlen; — Het persoonlijk script van elke deelnemer in relatie tot coachen en leidinggeven;

80 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

— Gespreksvoering met medewerkers, gesprekstechnieken en methodiek; — Stimuleren van eigenaarschap bij de medewerkers t.a.v. de individuele professionele ontwikkeling en de ontwikkel doelen van team en organisatie. — Stimuleren van het samen leren o.a. door collegiale consultatie; — Werken vanuit de krachtfocus i.p.v. de reparatiefocus.

BIJZONDERHEDEN Maatwerk op het gebied van inhoud, data en kosten behoort tot de mogelijkheden. Meer informatie over de inhoud: Joyce Poiesz, j.poiesz@thomasmorehs.nl; of Carla Lambrichts, c.lambrichts@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocenten/trainers: Carla Lambrichts en Joyce Poiesz. STUDIEBELASTING De cursus omvat 7 bijeenkomsten van 3 uur Contacttijd 7 x 3 uur = 21 uur Praktische opdrachten ongeveer 10 uur. Totaal: 31 SBU. KOSTEN € 995,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. Eventueel ook op locatie. CURSUSDATA Op dinsdagen in het najaar van 2017 van 9:00-12:00 uur

E COACHING & SAMEN OPLEIDEN

Certificering & onderwijsconcepten

Dalton opleiding voor leerkrachten Teamscholing

Er zijn scholen die werken volgens het daltonconcept. Het is belangrijk om door middel van het v olgen van een cursus over de juiste theorie en over de juiste en passende vaardigheden te beschikken. DOEL Leerkrachten die op een daltonschool komen werken beheersen de kernwaarden van daltononderwijs en maken kennis met de toepassing van deze kernwaarden in hun eigen onderwijspraktijk. DOELGROEP Beginnende leerkrachten en/of leerkrachten die recentelijk (de afgelopen tien jaar) geen ervaring hebben gehad met daltononderwijs kunnen worden opgeleid tot gecertificeerd daltonleerkracht. INHOUD De opleiding voor individuele ontwikkeling is flexibel ingericht, om op die manier aan te sluiten bij de voorkennis van de deelnemende leerkrachten en IB-ers. Om die reden worden de bijeenkomsten zo veel mogelijk afgestemd op ieders wensen en mogelijkheden en zijn er diverse keuzemogelijkheden m.b.t. opdrachten, inhouden en intervisie. Je maakt kennis met de kernwaarden van het daltononderwijs en de onderwijspraktijk (zoals het planbord, de dagtaak en weektaak, de niveaus van samenwerken en zelfstandig werken, soorten vrijheid, etc.).,Ook word je geïnformeerd over

84 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van kennis over daltononderwijs, leert een eigen visie te ontwikkelen, maakt kennis met verschillende manieren om daltononderwijs aan te passen aan de behoeftes van jouw klas/school; en je wordt je bewust van je eigen verantwoordelijkheid op de school waar je lesgeeft. Na afronding van de opleiding ontvang je een NDV-erkend daltoncertificaat. Het boek Focus op Dalton is verplichte literatuur voor deze cursus. Dit is op veel daltonscholen aanwezig, maar het wordt aangeraden dit boek zelf aan te schaffen. Naast deze basisinformatie wordt per bijeenkomst extra literatuur verschaft. Het wordt aangemoedigd om zelf op zoek te gaan naar passende verdiepingsstof! ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. DOCENTEN Brigitte Witmus (TMH), Lennard de Roo (RVKO) en diverse collega’s uit het werkveld met specifieke inhoudelijke expertise. STUDIEBELASTING Tweejarige opleiding: per schooljaar worden er 5 verplichte bijeenkomsten van elk ca. max. 2,5 uur georganiseerd . Daarnaast wordt van de cursisten verwacht dat zij opdrachten/experimenten uitvoeren in de eigen klas. Ook is er bij elke bijeenkomst ‘huiswerk’,

zodat je met voorkennis van de theorie actief aan de bijeenkomst kan deelnemen. Naast de 5 verplichte bijeenkomsten worden ook verdiepende middagen georganiseerd, nl. vier per jaar. Deze bijeenkomsten zijn facultatief, bij voorkeur twee bijeenkomsten per schooljaar. KOSTEN € 595,– per deelnemer per jaar. (De totale opleiding bestaat uit 2 leerjaren. Bovenschools bekostigd voor RVKO scholen LOCATIE Op de deelnemende daltonbasisscholen, zodat je veel bij andere scholen in de praktijk kan kijken. CURSUSDATA De opleiding wordt verzorgd op woens dagen van 15.00 - 17.30 uur: Jaar 1: 4 okt., 1 nov., 25 jan. 2017, 14 mrt. en 23 mei 2018 Jaar 2: 27 sept., 15 nov., 2017, 17 jan., 21 mrt. en 16 mei 2018. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Brigitte Witmus, b.witmus@thomasmorehs.nl; Lennard de Roo, l.deroo@thomasmorehs.nl

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN

Dalton laboratories (verdieping) Teamscholing

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

Helen Parkhurst werkte met ‘laboratories’. Dat lijkt in het huidige dalton onderwijs behoorlijk te zijn weggezakt! De functie van de takenkaarten is verschoven van de uitdagende tot in detail beschreven opdracht naar een opsomming van doelen en uit te voeren opdrachten. Om weer een klein beetje van Helens oorspronkelijke idee terug te brengen in de praktijk is deze driedaagse cursus in het leven geroepen.

Opleidingsdocent: Brigitte Witmus (dalton) Erwin Groenenberg (ontwerpend en ontdekkend leren/ wetenschap en technologie).

DOEL Het kunnen bedenken, opzetten en uitvoeren van een laboratory à la Parkhurst op het gebied van natuur, techniek, wereldoriëntatie of ICT.

LOCATIE Thomas More Hogeschool en op locatie. Cursusdata

DOELGROEP Leerkrachten werkzaam in het dalton onderwijs. INHOUD Je verkent de oorspronkelijke ideeën van Helen Parkhurst. Je gaat zelf een atelier of laboratory ervaren, vervolgens ga je deze onder begeleiding zelf maken en uitvoeren voor je eigen klas. Ten slotte wissel je de opgedane ervaringen uit met andere deelnemers, zodat iedereen alle kennis en ervaring van anderen kan meenemen.

STUDIEBELASTING Drie dagdelen van 3 uur. Daarnaast 20 uur zelfstudie/opdrachten en 20 uur uitwerking in de klas. KOSTEN € 415,– per deelnemer.

CURSUSDATA Op woensdagmiddagen van 15:00 - 18:00 25 oktober 2017 15 november 2017 7 februari 2018 BIJZONDERHEDEN Aanbod op maat behoort tot de mogelijk heden. Meer informatie over de inhoud: Brigitte Witmus, b.witmus@thomasmorehs.nl;

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN

| 85

Montessori-opleiding voor leerkrachten Teamscholing

De opleiding is gebaseerd op de nieuwe basisdocumenten, zoals ontwikkeld door de Nederlandse Montessori Vereniging. We bieden een inspirerende ‘voorbereide leeromgeving’ waarin je onderzoekend leert, samen onderwijs ontwerpt om in de praktijk uit te proberen, vaardigheden traint en ervaringen deelt in je leerteam. Door te pendelen tussen theorie en praktijk, door samenwerken en reflectie, ontwikkel je tijdens de opleiding: — de grondhouding die past bij Montessori-onderwijs, — een goed onderbouwde visie en eigen aanpak in je groep. Weten: De visie van Maria Montessori wordt geplaatst in de hedendaagse context van onderwijs, onderbouwd vanuit actuele inzichten uit onderzoek. Aan bod komen: — het didactisch model (heterogene groepen), de ronde en verschillende vormen van observeren, signaleren, beslissen en registreren, — perioden van groei en de ontwikkelingsgebieden, — inrichten van de voorbereide omgeving, — betekenis van montessorimaterialen i.r.t. tot de ontwikkelingsgebieden, — kosmische educatie en onderzoekend leren, — pedagogische opvattingen en typologie van de school,

86 |

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

—e valueren en verantwoorden van leerproces en opbrengst. Doen: Het leren op de eigen werkplek speelt een grote rol. Je onderzoekt hoe je je aanpak in de praktijk kan versterken. De kinderen in jouw klas profiteren zo direct van de opleiding. De praktijkbegeleiding is erop gericht je verder te helpen met je eigen leervragen. Daarbij worden verschillende vormen ingezet waaronder coaching-on-thejob. De opleiding biedt ook de mogelijkheid om op andere scholen ideeën op te doen of ‘n korte stage te lopen. Samen: Samen met de andere deelnemers doe je onderzoek en ontwerp je montessoriactiviteiten die je beproeft in je klas. Zijn: Je maakt je eigen ontwikkeling zichtbaar en zorgt voor overdraagbaarheid van de nieuwe verworvenheden, ook t.b.v. van collega’s op je eigen werkplek. Afronding: Je verzamelt tijdens de opleiding bewijzen van je montessoribekwaamheden en sluit af met ’n proeve van bekwaamheid waarin je de opbrengst van je praktijk onderzoek, leerproces en bekwaamheden zichtbaar maakt. Bij goede afronding mag je jezelf Montessori basisbewaam noemen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool & Hogeschool Rotterdam

DOELGROEP Leraren basisonderwijs die werken of willen werken in het montessorionderwijs maar geen erkend montessoridiploma bezitten. (Minimaal 1 jaar werkervaring op een montessorischool is een pré).

BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Debbie van der Burgh, specialist Montessori TMH, d.burgh@thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING 15 Bijeenkomsten (van 6 uur). Aanvullend een aantal inhoudelijke modules naar keuze. Praktijkbegeleiding en driehoeks gesprekken tussen deelnemer, leiding gevende en opleider maken deel uit van de opleiding. Totale sbu 10 EC/280 uur (ongeveer 100 u contacttijd, 180 u zelfstudie en werkplekleren). KOSTEN € 2850,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool (TMH), Hogeschool Rotterdam (HR), en waar mogelijk roulerend op de scholen van de deelnemers. DATA Start in sept. 2017 (kijk op www.thomas morehs.nl voor de actuele data). Op woensdagen van 14.00- 20.00 uur.

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN

Teamscholing

Montessori Movement 010 Leernetwerk

Montessori Movement 010 organiseert dit schooljaar i.s.m. Thomas More Hogeschool tal van activiteiten voor de montessorischolen. Wil je samen de richting van het montessorionderwijs bepalen? Wil je samen bepalen wat goed montessorionderwijs is? Wil je samen ontwikkelen? Wil je samen leren binnen deze montessoriÂ cirkel? Kijk dan of er iets voor jou bij zit in ons aanbod! Iedereen is overal welkom! DOEL Afgestemd op de behoeftes uit Regio Rotterdam e.o. organiseren we verschillende activiteiten. Je kunt je vooraf via de website van de Thomas More aanmelden. Alle activiteiten zullen in het teken staan van verbinding maken, zelfstandigheid vergoten en eigen keuzes maken. Gedurende dit jaar verzamelen we weer behoeftes voor het aankomende jaar. INHOUD Montessori Meet-up Het doel van de Meet-ups is om kennis te delen. We weten hoeveel kennis en ervaring jullie hebben! Wanneer we dit gaan delen, kunnen we allemaal groeien. Meet-ups organiseren we dit jaar op drie

Montessorischolen. Iedere Meet-up begint met een inspirerende inleiding van de ontvangende school, waarna ze met de bezoekers graag willen uitwisselen door middel van verschillende werkvormen. Montessori Rekenen en Wiskunde We organiseren vier masterclasses rondom het Rekenen en Wiskunde op de Montessorischool, waarbij we het montessorimateriaal plaatsen in de hedendaagse tijd. Het montessori kindwerkdossier Een introductie van het nieuw ontwikkelde Kind werkdossier. Hoe is dit product tot stand gekomen, welke visie ligt hier onder en hoe kunnen we er mee aan de slag? In twee bijeenkomsten gaan we dieper op het werken met het kindwerkdossier in.

gebeurt zoveel moois! Tijd om elkaar te inspireren en dit met elkaar te delen! Een jaarlijkse Montessori lezing Een inspirerende lezing met aansluitend een interactieve terugkoppeling naar onze eigen praktijk. BIJZONDERHEDEN Voor meer informatie over de inhoud kan contact worden opgenomen met de initiatiefnemers van Montentessori Movement 010 Annette de Deken, annette.de.deken@ xs4all.nl of Debbie van der Burgh, d.burgh@ thomasmorehs.nl. Wellicht heb je zelf ook een bepaald thema welke je aan de orde wilt stellen, laat het ons zeker weten! Houd de website van Thomas More Hogeschool en berichtgeving in de gaten voor meer informatie, prijzen en aanmeldingen.

Montessori Klassenmanagement Hoe zat het ook al weer met die rondes? Signaleren, observeren, registreren? Voorbereide omgeving, werkcurveâ&#x20AC;Ś Veel begrippen, wat betekenen ze nog in deze tijd en hoe geven we hier inhoud aan? In twee bijeenkomsten maken we met elkaar vanuit de theorie een vertaling naar onze eigen praktijk. Montessori Inspiratiemarkt Dit woord zegt het al! Op jullie scholen

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN

| 87

Jenaplan opleiding voor leerkrachten Teamscholing

In deze opleiding leer je het Jenaplan concept uit te dragen en vertalen naar de dagelijkse praktijk. Middels deze erkende Post-HBO opleiding kun je het Jenaplandiploma behalen. DOEL Leerkrachten de scholing aanbieden om goed te kunnen werken vanuit het Jenaplanconcept. DOELGROEP Bevoegde leerkrachten die werken op Jenaplanscholen of dat zullen gaan doen. INHOUD De opleiding wordt gegeven conform de voorwaarden van de Nederlandse Jena Plan Vereniging (NJPV). In de opleiding krijg je de Jenaplantheorie aangeboden: achtergronden, basisprincipes, kernkwaliteiten. Er wordt je geleerd hoe je dat kunt vertalen naar de praktijk. Het gaat dan om zaken als: — Werken met heterogene groepen — Wereldoriëntatie — Gesprek, Spel, Werk en Viering en ritmisch weekplan — Opbrengsten binnen Jenaplan onderwijs — Zelfverantwoordelijk leren — Burgerschap In de opleiding wordt steeds de relatie gelegd tussen theorie en praktijk. Net als in de stamgroepen op school werken we met kringen, tafelgroepen en maatjes.

88 |

Individueel coachtraject

Maatwerk team mogelijk

ORGANISATIE De opleiding wordt verzorgd door Jenaplan Advies Scholing (JAS). De docenten zijn Rien van den Heuvel en Freek Velthausz. STUDIEBELASTING Het is een tweejarige opleiding, die ieder cursusjaar bestaat uit zeven plenaire bijeenkomsten van drie uur en een tweedaagse bijeenkomst. Daarnaast zullen docenten je coachen op je eigen school, ze willen je aan het werk zien in je eigen stamgroep. Je loopt twee keer een dagdeel stage op een andere jenaplanschool. We maken gebruik van een digitaal portfolio, waarmee je natuurlijk thuis veel werkt. De hele opleiding kent een studiebelasting van 8 EC (European Credits), 70 SBU. KOSTEN De kosten bedragen € 1485,– per cursusjaar LOCATIE De cursusbijeenkomsten zijn op de scholen van de deelnemers.

Individuele professionalisering

De bijeenkomsten zijn op woensdagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur. Data in 2017-2018 (eerste cursusjaar): 13 september 11 oktober 16 en 17 november - tweedaagse 17 januari 14 februari 21 maart 18 april 6 juni WAARDERING De cursisten waarderen de opleiding gemiddeld met een 8,6. “echt een verrijking, zet aan tot actie” “inspirerende en activerende bijeenkomsten” “interactieve opleiding, verrijkend, geen extra belasting”

CURSUSDATA

F CERTIFICERING & ONDERWIJSCONCEPTEN

Certificering Identiteit onderwijsconcepten

Akte godsdienst/levensbeschouwing (GoLev) Teamscholing

Leraren die werken op een katholieke basisschool moeten in veel gevallen beschikken over de akte godsdienst/ levensbeschouwing voor het Neder landse katholieke basisonderwijs. DOEL De opleiding wil kennis en vaardigheden bijbrengen over de vakdidactiek GoLev, de toepassing van de concepten transcendentie, contingentie en traditie, de eigen en christelijke spiritualiteit, theologiseren met kinderen, de verbinding van vakliteratuur met de eigen onderwijspraktijk en de ontwikkeling van een eigen visie op het vak GoLev en katholieke identiteit van een school. DOELGROEP Leraren die nog niet in het bezit zijn van de akte GoLev. Voor medewerkers die niet voor de klas staan is een aparte nascholing ontwikkeld. INHOUD Deze opleiding bevat drie modules: 1 Het maken van een beroepsproduct dat gebruikt kan worden in de eigen school 2 Spiritualiteit (kloosterbezoek) 3 Het zelfstandig bestuderen van literatuur, geven van een eindpresentatie. ORGANISATIE De opleiding wordt verzorgd door Thomas More Hogeschool, i.s.m. de RVKO.

92 |

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

De moduleleiders zijn Leontien Dekker, Jos van den Brand en Bas Dumoulin. STUDIEBELASTING In het reguliere traject worden de vier modules in 2 jaar aangeboden: Zes bijeenkomsten, het maken van een beroepsproduct (2 EC, 56 SBU). Deelname aan het kloosterbezoek of thuisopdracht (1 EC, 28 SBU). Drie bijeenkomsten, introductiecollege en presentatie (3 EC, 84 SBU). KOSTEN € 750,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA De bijeenkomsten vinden plaats op doavonden van 20:00-22:00 uur Module 1: 05 okt., 26 okt., 16 nov. 2017 en 29 jan, 10 febr en 3 mrt 2018 Module 2: Kloosterbezoek of vervangende opdracht. Module 3: 10 mei en 13 of 20 juni. BIJZONDERHEDEN De opleiding kan ook versneld (in 1 jaar) worden gevolgd.

G IDENTITEIT

Akte godsdienst/levensbeschouwing (GoLev) voor niet-lesgevenden Teamscholing

Voor medewerkers die niet voor de klas staan is deze aparte nascholing ontwikkeld. DOEL Doel van de opleiding is om niet-onderwijzend personeel te scholen op het gebied van identiteit. DOELGROEP Personen die werkzaam zijn op een katholieke basisschool maar geen lesgevende taken hebben. Het gaat bijvoorbeeld om intern begeleiders en directeuren. ORGANISATIE De scholing wordt verzorgd door Jos van den Brand, Leontien Dekker (TMH) en Bas Dumoulin (RVKO). STUDIEBELASTING Deze opleiding is een combinatie van colleges volgen en zelfstudieopdrachten uitvoeren. Over twee jaar verspreid worden vier modules aangeboden. Module 1 godsdienstpedagogiek: één bijeenkomst en het schrijven van een individueel verslag over een lesobservatie of een half gestructureerd interview op basis van een literatuurstudie (1 EC, 28 uur). Module 2 kloosterbezoek: deelname aan het kloosterbezoek van de RVKO of een thuisopdracht maken (1 EC, 28 uur). Module 3 identiteit: twee bijeenkom-

G IDENTITEIT

Maatwerk team mogelijk

sten over de identiteit van een katholieke school. De cursisten schrijven van een individueel verslag over de identiteit van de school waaraan de cursist is ver bonden. Module 4 spiritualiteit en leiderschap: drie bijeenkomsten waarin teksten worden gelezen en besproken over christelijke spiritualiteit en leiderschap. De cursist schrijft een tekst over haar of zijn visie op christelijke spiritualiteit en leiderschap. Verder leest de cursist het evangelie van Marcus, Mattheüs, Lucas of Johannes. De module wordt afgesloten met een presentatie waarin de cursist zijn visie geeft op katholiek onderwijs. (3 EC, 84 SBU).

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jos van den Brand: j.vandenbrand@thomasmorehs.nl

KOSTEN € 750,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool Rotterdam CURSUSDATA Do-avonden, vanaf okt. 2017 1x per maand, worden ingepland bij aanmelding van voldoende deelnemers. BIJZONDERHEDEN De opleiding kan ook versneld in één jaar worden gevolgd. Als de vier opdrachten en de presentatie met een voldoende worden afgesloten.

| 93

Post-HBO registeropleiding identiteitscoördinator Teamscholing

Waarin onderscheiden bijzondere scholen zich (nog) van openbare scholen? Leerkrachten in het katholiek onderwijs ervaren tegenwoordig veelal minder binding met de katholieke traditie. Vaak zijn zij handelingsverlegen om elementen (van)uit deze traditie betekenisvol ter sprake te brengen, laat staan ernaar te handelen. Dit wordt versterkt door het feit dat zij in hun klas steeds vaker met culturele en religieuze diversiteit hebben te maken. Daarnaast hebben ouders/ verzorgers andere identiteitswensen dan enkele decennia geleden. Hoe gaan we om met religieuze diversiteit op de basisscholen? Hoe spelen scholen hierop in? Zijn mensen die op deze bijzondere scholen werkzaam zijn (nog steeds) in staat op geloofwaardige en inspirerende wijze invulling te geven aan hun bijzondere (i.c. katholieke/ interconfessionele) identiteit in een context van pluriformiteit? DOEL Doel van de opleiding is leraren uit het basisonderwijs te scholen voor de taak van vakspecialist op het gebied van identiteit. De opleiding richt zich op leraren die vanuit een lesgevende taak een specifiek domein binnen hun school (of cluster van scholen) tot hun verantwoordelijkheid willen rekenen. Met het afronden van deze opleiding wordt voldaan aan de HBO-plus eis met betrekking tot een specifiek en relevant domein.

94 |

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

DOELGROEP De opleiding tot coördinator identiteit is bedoeld voor leraren (speciaal) basisonderwijs die identiteit een warm hart toedragen. Zij vinden het boeiend om inspirerende en deskundige hulp te geven bij identiteitsvragen van collega’s en stimuleren deze collega’s graag bij het initiëren van innovatieve ontwikkelingen op het gebied van identiteit en/of levensbeschouwing. Deze opleiding biedt het vakinhoudelijke en –didactische repertoire dat hier bij past. Inmiddels is gebleken dat de opleiding ook voor (adjunct) directeuren meerwaarde genereert.

het in gang gezette verbetertraject met betrekking tot identiteit. Er wordt een certificaat verstrekt nadat aan alle opdrachten tenminste op ‘voldoende’ niveau is voldaan.

INHOUD In de bijeenkomsten ligt de nadruk op het verwerven van competenties, gekoppeld aan kennis (impliceert vaardigheden) vanuit een ontmoetingskarakter. Daar waar mogelijk worden in samenspraak met betrokkenen, gastsprekers uit diverse tradities, organisaties en netwerken uitgenodigd. Opdrachten en thuiswerk sluiten aan op inhouden en aandachtsgebieden uit de bijeenkomsten. Ze staan direct ten dienste van het werk als identiteitscoördinator en kunnen worden toegespitst op de eigen schoolsituatie. Voor feedback en beoordeling wordt gebruik gemaakt van software waartoe deelnemers toegang krijgen. De opleiding wordt, in aanwezigheid van een directielid van de eigen school, afgesloten met een presentatie van

KOSTEN € 1950,– per deelnemer. Het minimum aantal deelnemers is 9. Aanmeldingen worden op volgorde van binnenkomst behandeld.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool STUDIEBELASTING Deze tweejarige opleiding bestaat uit 15 bijeenkomsten: 10 bijeenkomsten in 2017-2018 en 5 bijeenkomsten in 2018–2019. De opleiding wordt in januari 2019 afgesloten. De bijeenkomsten zijn van 14.00 – 17.00 uur.

LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA 20 sep, 11 okt, 22 nov, 13 december 2017: 16 jan, 14 febr, 14 mrt, 11 apr, 9 mei, 13 jun, 12 sept, 10 okt, 7 nov, 12 dec 2018; 9 jan 2019. BIJZONDERHEDEN Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jos van den Brand. j.vandenbrand@ thomasmorehs.nl

IDENTITEIT

Persoonlijke Certificering effectiviteit & onderwijsconcepten welbevinden

Individuele coaching Teamscholing

Er zijn allerlei redenen waarom iemand kan vastlopen in zijn werk: overspannenheid of burn-out, een conflict op de werkvloer, werkdruk, levensfase gerelateerde problematiek. Individuele coaching kan helpen de problemen het hoofd te bieden.

KOSTEN € 110,– per deelnemer voor een sessie van ongeveer 1,5 uur.

DOEL Werken aan individuele ontwikkeldoelen om weer goed te kunnen functioneren op het werk.

CURSUSDATA Data en tijden worden in onderling overleg bepaald.

DOELGROEP Alle werknemers binnen het onderwijs die om uiteenlopende redenen zijn vastgelopen in hun werk.

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

LOCATIE Thomas More Hogeschool. Andere locaties in overleg.

BIJZONDERHEDEN Meer informatie bij: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl;

INHOUD Afhankelijk van de aanleiding en de problematiek worden er verschillende werkvormen en methodieken gebruikt. ORGANISATIE Een vrijblijvend intakegesprek behoort tot de vaste procedure. De basis is een geode klik tussen de coach en de gecoachte. BELASTING IN TIJD Afhankelijk van de problematiek wordt gekeken hoeveel sessies er ongeveer nodig zijn. Naast deze sessies krijgt de werknemer soms ‘huiswerk’ mee in vorm van opdrachten.

98 |

H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

pro

Time-management Teamscholing

Hoe ga je zo efficiënt mogelijk om met tijd? In deze workshop leer je verschillende manieren om efficiënter met je tijd om te gaan. Wat jij nodig hebt, bepaal je zelf. Tijdens de workshop oefen je concreet met je eigen taken. DOEL Deze workshop leert je hoe je je taken kunt prioriteren, hoe efficiënt je eigen werk gewoontes zijn en hoe je die efficiënter kunt maken en hoe je kunt werken volgens een workflowschema. Je denkt na over beide invalshoeken en oefent ermee. DOELGROEP (startende) leerkrachten en leidinggevenden INHOUD Voor welke taken maak je tijd? Welke taken eisen tijd? En wat doe je niet? Aan de hand van Stephen Covey kijken we hoe je kunt prioriteren. In het tweede gedeelte leggen we jouw werkgewoontes onder de loep. Hoe efficiënt werk jij? In het derde gedeelte kijken we naar een andere manier van omgaan met taken: Met als achtergrond het boek Getting Things Done gaan we werken met een workflowschema.

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Trainer: Henriëtte Toma STUDIEBELASTING Eén bijeenkomst van drie uur. KOSTEN € 125,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool Rotterdam CURSUSDATA Woensdagavond 8 november 2017 19.00 – 22.00 uur BIJZONDERHEDEN Workshop op locatie is in overleg mogelijk. WAARDERING “Ik vond een erg nuttige cursus.” “Ik heb inmiddels de hele inbox opgeschoond! Dus het begin is er!” “Bedankt voor je goede ideeën.”

H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

| 99

Vitaal in je werk Teamscholing

Soms vraag je je wel eens af hoe je het vol moet houden… de hectiek van je werk speelt je parten, het kost je moeite om met de stress om te gaan van de administratie, de steeds mondiger ouders, de snelle jonge collega’s. Het maakt je nogal eens onzeker. Het volgende kan je wellicht helpen om de druk het hoofd te bieden. Sociale weerbaarheid, mentale en fysieke krachtfocus, timemanagement, onderkennen van je eigen kwaliteiten, fysieke krachtfocus, positieve ruimte innemen, ict-vaardigheden, open deurenbeleid, effectieve communicatie met ouders, feedback geven en collegiale coaching. DOEL Omgaan met werkdruk, met snelle veranderingen en de veranderende cultuur in het onderwijs. DOELGROEP 50+ collega’s in het basisonderwijs die zich herkennen in de bovenstaande beschrijving. INHOUD De cursus omvat: — Een individueel intake-gesprek voor alle deelnemers; — 7 bijeenkomsten waarin diverse thema’s aan bod komen, na behoeftepeiling, o.a. timemanagement, krachtfocus, communicatie, enz.;

100 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

— Collegiale coaching; coaching door een medecursist gedurende en na het traject op basis van de oplossingsgerichte methode; — Een follow up gesprek met het coachingsduo 2 tot 3 maanden na de cursus.

BIJZONDERHEDEN Er wordt gewerkt met een groep van maximaal 10 deelnemers. Meer informatie bij: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

ORGANISATIE De scholing wordt verzorgd door Carla Lambrichts, ondersteund door experts op het gebied van de genoemde onderwerpen. STUDIEBELASTING 7 x 3 uur voor de bijeenkomsten = 21 uur. Intakgesprek 1 uur Collegiale coaching 8 uur Praktische opdrachten 4 uur. Totaal: 34 SBU. KOSTEN € 1250,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA De intakegesprekken vinden plaats in dec. 2017. Cursusdata op dinsdagen in 2018 van 15.30u. tot 18.30u.

H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

Mindfulness aandachttraining (MBSR) Teamscholing

Het aantal prikkels wat dagelijks op ons afkomt is de afgelopen decennia flink toegenomen, (maatschappelijke) veranderingen volgen elkaar tegenwoordig snel op en we willen het allemaal ‘goed doen’ op de maatschappelijke en/ of sociale ladder. Al die prikkels, snelle veranderingen en doelen die we onszelf vaak stellen, zorgen ervoor dat we gevoelsmatig veel ‘moeten en willen’… vooral van onszelf. Daarnaast kan de evolutionaire ontwikkeling van ons brein de verwerking van de prikkelstroom veelal niet bijbenen. Steeds vaker lopen grote en ook kleine mensen vast. Het blijkt tevens dat onze eigen, veelal onbewuste, gedachten een grote rol spelen als het om stressbeleving gaat. En wat blijkt: wij kunnen daar zelf invloed op uitoefenen, maar dan zullen we ons eerst bewust moeten worden hoe het dan precies werkt bij onszelf. Ons brein blijkt neuroplastisch. Of je nu 8 of 80 bent, wij kunnen invloed uitoefenen op onze mentale veerkracht middels het trainen van ons brein! Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze 8-weekse MBSRtraining hier een goede basis voor geeft. DOEL Meer invloed op je eigen gevoel van welbevinden door het vergroten van je mentale veerkracht. Je krijgt de tools aangereikt om beter om te kunnen gaan met de uitda-

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

gingen die onze complexer wordende en steeds sneller veranderende maatschappij met zich meebrengt. Op de dingen die op ons afkomen hebben we immers vaak geen invloed, maar wel op de manier waarop wij er zelf mee omgaan. Deze wetenschappelijk bewezen aanpak helpt je bij het ontwikkelen van een verandering van leef- en werkstijl. Deelnemers ervaren veelal meer rust, meer (werk)plezier, minder werkdruk en zij kunnen zich beter ontspannen.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in samenwerking met het Radboud Universitair Medisch Centrum/Bernadette Lensen.

DOELGROEP Alle werknemers binnen het onderwijs/ (pabo)studenten die bewuster om willen gaan met hun (mentale)gezondheid.

KOSTEN € 600,– per deelnemer.

INHOUD Deze training combineert moderne psychologische inzichten met oude en beproefde vormen van meditatie en yoga. Inzicht krijgen in gedachtenpatronen, het aanleggen van helpende neurale verbindingen en middels oefeningen balans aan kunnen brengen tussen het sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel zodat we meer ontspanning kunnen ervaren en fysiek gezonder kunnen blijven, maken deel uit van de training. Er wordt gewerkt met de materialen van de Radboud Universiteit.

H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

STUDIEBELASTING 8 wekelijkse bijeenkomsten van 2 uur. Daarnaast vraagt het van de deelnemer ook een actieve oefening van zo’n 45 minuten per dag met behulp van audiobestanden en een werkboek.

BIJZONDERHEDEN Maximale groepsgrootte is 12 deelnemers Deze training wordt (deels) vergoed door vele zorgverzekeraars

| 101

Inspiratieworkshop mindfulness Teamscholing

Het enthousiasme over mindfulness in het onderwijs groeit. Steeds meer onderzoek laat zien dat mindfulness/aandachttraining een waardevolle bijdrage kan leveren aan het onderwijs, zowel aan leerkrachten als leerlingen, maar hoe dan? Heb jij de associatie ‘zweverig of vaag’ bij het woord mindfulness of aandachttraining? Dan helpt deze ‘verre van zweverige’ workshop je middels wetenschappelijke inzichten en de kennis vanuit de werking/neuroplasticiteit van het brein om een completer beeld te krijgen bij wat mindfulness/ aandachttraining is en welke kansen het kan bieden. Het heeft alles te maken met het ontwikkelen van mentale veerkracht. Druk, druk, druk. Druk in ons hoofd, een volle agenda en het gevoel veel te ‘moeten’ of ieder moment ‘vast te kunnen lopen’… Herkenbaar? Een (groot) deel van de oplossing ligt in onszelf. Wat er op ons afkomt, daar hebben we veelal geen invloed op, wel op de manier waarop we er vervolgens mee om gaan. DOEL Inzicht krijgen in wat Mindfulness/aandachttraining is en wat het kan betekenen voor jou als leerkracht, voor kinderen en voor je schoolorganisatie. DOELGROEP schoolteams, werknemers in het onderwijs, studenten.

102 |

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtraject mogelijk professionalisering

INHOUD De workshop is een afwisseling van theorie en ervaringsgerichte opdrachten. De werking van ons stress-respons systeem, de invloed van onze (veelal onbewuste) gedachten, de theorie achter het aanleggen en afbreken van neurale verbindingen maar ook tips om direct mee aan de slag te gaan maken deel uit van de workshop. Wetenschappelijk bewezen effecten van mindfulness/aandachttraining: Het bouwt een fundament voor empathie, concentratie/ aandacht en emotionele en cognitieve kwaliteiten, het zorgt voor afname van emotionele uitputting/burn-out bij leerkrachten, het vergroot de effectiviteit van de leerkracht en het werkt door in het totale schoolklimaat, zowel voor directie, onderwijsgevenden, leerlingen als ouders.

CURSUSDATA Bij een workshop voor het team in overleg

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool, nascholings docent Bernadette Lensen (categorie-1 mindfulnesstrainer opgeleid aan het Radboud Universitair Medisch Centrum) STUDIEBELASTING ongeveer 2,5 uur (of in overleg op maat) KOSTEN € 125,– per deelnemer LOCATIE Thomas More Hogeschool

H PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT & WELBEVINDEN

School- & Certificering onderwijsconcepten teamontwikkeling

Schoolontwikkeling onderwijsconcepten (maatwerk) Teamscholing

Thomas More Hogeschool biedt naast het verzorgen van opleidingstrajecten voor individuele deelname van leerkrachten, ook maatwerk In company-trajecten aan voor teams die zich willen bekwamen in het werken volgens een schoolconcept. Dergelijke maatwerktrajecten zijn zeer geschikt voor scholen/teams die hebben besloten te gaan werken volgens een schoolconcept of zich verder willen verdiepen in een schoolconcept als team. Bij de scholing van teams wordt flexibel ingespeeld op de actuele leervragen van het team, is aandacht voor teamprocessen die spelen. Door hier gericht op te coachen en wordt continu gependeld tussen theorie en praktijk. DOEL Scholing en ontwikkeling van schoolteams in het werken volgens een specifiek schoolconcept.

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. STUDIEBELASTING Op maat. KOSTEN Op maat. LOCATIE In company. CURSUSDATA In overleg. BIJZONDERHEDEN Voor meer informatie, mail naar pro@ thomasmorehs.nl. Lees voor meer informatie over de inhouden de omschrijvingen in Categorie F schoolconcepten.

DOELGROEP Schoolteams. INHOUD Er zijn trajecten mogelijk voor de volgende schoolconcepten: — Dalton — Montessori — Onderzoekend & ontwerpend leren — Engels (Vroeg vreemdetalenonderwijs)

106 |

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Coaching voor teams Teamscholing

Het klinkt zo simpel: sterke teams zorgen voor succes. In de praktijk blijkt dat dit veel meer vraagt dan woordenwijsheid. Over achterliggende gedachten bij het dagelijks werkproces communiceren we vaak niet diepgaand genoeg. We denken in vanzelfsprekendheden en staan onvoldoende stil bij de vraag of er andere perspectieven en opties mogelijk zijn. Deze cursus biedt een frisse kijk op de zaak. Teamcoaching brengt je nieuwe inzichten en trekt je uit dagelijkse gewoonte patronen. Middels reflection-in-action verbind je jouw werksituatie, persoonlijk ervaring en theorie aan doelstellingen die tijdens de coaching ontstaan. De gezamenlijke visie wordt verder onderzocht en versterkt. DOEL Het vanuit een oplossingsgerichte, waarderende methodiek stimuleren en ontwikkelen van teamcompetenties.

— Hoe neem je het team als systeem onder de loep? — Hoe stimuleer je eigenaarschap bij de medewerkers t.a.v. de individuele ontwikkeldoelen en de ontwikkeldoelen van het team en de organisatie; — Hoe krijg je inzicht in de interactie binnen het team; — Hoe ontdek je patronen in de communicatie binnen het team.

Meer informatie over de inhoud: Joyce Poiesz, j.poiesz@thomasmorehs.nl Carla Lambrichts, c.lambrichts@ thomasmorehs.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. Opleidingsdocenten/trainers: Joyce Poiesz en Carla Lambrichts STUDIEBELASTING Zeven bijeenkomsten van 3 uur: 21 uur Zelfstudie-oprachten: 7 uur Totaal: 28 uur. KOSTEN € 995,– per deelnemer.

DOELGROEP Schoolteams, managementteams, locatieteams en bouwjaarteams.

LOCATIE Thomas More Hogeschool. Eventueel op locatie.

INHOUD De volgende onderdelen komen aan de orde: — Hoe krijg je zicht op ieders kwaliteit en hoe kun je die zo optimaal mogelijk inzetten, zodat deze tot zijn recht komt?

CURSUSDATA Start en keuze van dagdelen en frequentie vinden plaats in overleg.

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

BIJZONDERHEDEN Maatwerk in inhoud, planning data en prijsopgave behoort tot de mogelijkheden.

| 107

Communicatie met ouders voor teams Teamscholing

Ken je dat? Je wordt weer aangesproken door de moeder van dat hoogbegaafde jongetje in je groep. Je daagt hem niet voldoende uit, zegt ze. Op dat moment weet je even niet hoe te reageren. Of heb je ook wel eens te maken met ouders die het advies voor het VO niet willen accepteren? Met ouders die agressief reageren als je voorzichtig het gedrag van hun kind aan de orde wilt stellen? Of dat jij je zorgen maakt over signalen die je krijgt over de thuissituatie, maar niet weet hoe dat aan te kaarten? In deze workshop leer je de communicatie met ouders van leerlingen te optimaliseren. DOEL De workshop is gericht op scholing van een team, met de bedoeling de communicatie met ouders te verbeteren. DOELGROEP Onderwijsgevenden, directieleden, interne begeleiders en andere professionals in het basisonderwijs die regelmatig contact hebben met ouders en die zich willen verbeteren in het voeren van uiteenlopende gesprekken, zoals 10-minutengesprekken, adviesgesprekken en slecht nieuws-gesprekken, of die beter willen leren omgaan met agressiviteit tijdens gesprekken.

108 |

INHOUD Deze workshop betreft altijd maatwerk. Voorafgaand aan de workshop wordt gekeken welke vraagstukken leven bij het team ten aanzien van communicatie met ouders. De omvang en het doel van de workshop worden tijdens het intakegesprek met de opdrachtgever bepaald. De casuïstiek van de deelnemers is altijd leidend. Er wordt gewerkt met een trainersacteur en rollenspellen. Theoretische kaders worden uitgelegd aan de hand van de oefensituaties. ORGANISATIE Thomas More Hogeschool. De workshop wordt verzorgd door ervaren communicatietrainers die afhankelijk van de wensen en behoeften een workshop op maat ontwerpen.

CURSUSDATA In overleg. WAARDERING Enkele reacties van cursisten: “Werken met een acteur, heel veel van geleerd.” “Afspraken van te voren over veiligheid.” “Het doen en niet er over praten.” “Inzichten gekregen na het spelen van situaties.” BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING De omvang van de workshop wordt tijdens het intakegesprek met de opdrachtgever bepaald. KOSTEN De prijs is afhankelijk van de opzet en omvang van de workshop. LOCATIE Thomas More Hogeschool of op locatie.

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Starten met collegiale consultatie Teamscholing

Jullie team is er aan toe om te gaan starten met collegiale consultatie maar hoe ga je daar nu mee beginnen, wat is een veilige en prettige manier waar iedereen zich goed bij voelt? Deze scholing wordt aangeboden als een workshop van ongeveer twee dagdelen en is bedoeld voor scholen die willen gaan starten met collegiale consultatie. DOEL De collegiale consultatie op een veilige en constructieve manier implementeren in het team. DOELGROEP Basisschoolteams INHOUD De workshop is bedoeld voor teams die graag aan de slag willen met collegiale consultatie en die voor de opstart daarvan ondersteuning willen, zodanig dat alle teamleden er in mee genomen worden en er een positieve sfeer ontstaat om dit met het hele team aan te gaan. ORGANISATIE De workshop wordt verzorgd door Carla Lambrichts.

KOSTEN € 450,– per dagdeel. LOCATIE Incompany CURSUSDATA Te bepalen met de school WAARDERING De deelnemers zeggen over deze workshop: “Heel goed aangesloten bij onze hulpvraag.” “Positieve beïnvloeding van de veiligheid in het team.” “Goede uitdagende en actieve werk vormen.” “Goed vlot tempo en niveau.” “Brengt enthousiasme over.” BIJZONDERHEDEN De workshop kan naar behoefte een vervolg krijgen om de opbrengst te evalueren en gezamenlijk te kijken naar verdere ontwikkeling. Meer informatie over de inhoud: Carla Lambrichts, c.lambrichts@thomasmorehs.nl

STUDIEBELASTING Deze is afhankelijk van de behoefte van het team, het minimum is 6 uur.

I SCHOOL- EN TEAMONTWIKKELING

| 109

Systeemdenken Teamscholing

Systeemdenken heeft gedurende de afgelopen twee jaar zijn plek in het Nederlandse onderwijs langzaam veroverd. Steeds meer scholen, besturen en Pabo’s gaan ermee aan de slag. Systeemdenken is gericht op het beter leren begrijpen van complexiteit: van het leven, van het werk in de klas, van de school, van problemen die zich voordoen in onze samenleving die steeds complexer wordt. Pas als we systemen beter begrijpen, zijn we in staat om er positieve invloed op uit te oefenen en rust te creëren. De cursusleider, Jan Jutten, is met zijn onderneming ‘Natuurlijk leren’ gespecialiseerd in het onderwerp ‘de school als lerende organisatie’. DOEL De cursist leert cyclisch denken in plaats van lineair en krijgt mogelijkheden aan gereikt om een impuls te geven aan hoogstaand onderwijs in deze tijd: systeem denken in de schoolorganisatie en in de groep. DOELGROEP Iedereen die geïnteresseerd is in de school als lerende organisatie en die op basis daarvan beter willen leren systeemdenken:bestuurders, begeleiders, schoolleiders en leerkrachten.

110 |

Maatwerk team mogelijk

INHOUD Dag 1 behandelt de uitgangspunten van systeemdenken en de plek die systeemdenken binnen de school kan innemen. Welke werkvormen en hulpmiddelen zijn er (brainstorms, gedragspatroongrafieken en relatiecirkes) en welke toepassingsmogelijkheden zijn er in een team en in de groep. Dag 2 behandelt de systeemtaal en biedt veel mogelijkheid tot oefening aan de hand van casussen uit de school. Dag 3 behandelt de archetypen (speciale causale lussen) en hoe deze invalshoek kan worden gebruikt binnen de school. Dag 4 richt zich op het onderscheiden van symptomen en problemen. De aanpak van de ijsberg, die helpt om de complexiteit beter te leren begrijpen. ORGANISATIE Bij voldoende aanmeldingen zal de 4 daagse cursus in-company worden georganiseerd.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

KOSTEN De kosten bedragen € 595,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Worden bij voldoende belangstelling ingepland. BIJZONDERHEDEN De cursusleider, Jan Jutten, werkt als zelfstandig onderwijsadviseur in het maatschap ‘Natuurlijk Leren’. Van 1973 tot 2000 was hij werkzaam in het basisonderwijs, eerst als leerkracht, later als schoolleider. De afgelopen 10 jaar heeft hij zich op het terrein van de lerende organisatie gespecialiseerd. In 2003 verscheen zijn 1e boek over systeemdenken in het onderwijs. Jan treedt op als adviseur voor scholen, besturen en samenwerkingsverbanden op weg naar een lerende organisatie. Systeemdenken neemt bij deze activiteiten steeds meer een centrale plek in.

STUDIEBELASTING De dagen zijn niet aaneengesloten, maar worden verspreid over ca. 3 maanden, zodat steeds de mogelijkheid is van werken met de materie in de praktijk.De studie belasting buiten de opleidingsdagen is gering. De opgedane theorie, kan in het dagelijkse werk direct worden toegepast. Het lezen van literatuur wordt aanbevolen maar is nietnoodzakelijk.

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Bouwen aan een lerende school Teamscholing

Hoe ontwikkel je samen met je team een gezamenlijke visie? Hoe kun je persoonlijk meesterschap en visie toepassen in de klas bij het werken aan boeiend onderwijs? Wat is goede communicatie eigenlijk? Hoe kun je als leider invloed uitoefenen op de manier waarop mensen met elkaar praten en samenwerken? Wat zijn mentale modellen eigenlijk? Welke rol spelen mentale modellen, hoe maak ik ze in mijn school zichtbaar en hoe leren we samen er beter mee om te gaan? Wat is leren eigenlijk? Onder welke voorwaarden leren leerkrachten het beste? Wat “als ze niet willen leren…?” Hoe schep ik als leider de condities waaronder mensen zowel binnen als buiten de school kunnen leren van en met elkaar. DOEL De cursist leert hoe de vele hulpmiddelen van systeemdenken kunnen worden toegepast in de school? DOELGROEP Iedereen die geïnteresseerd is in de school als lerende organisatie en die op basis daarvan beter willen leren systeemdenken: bestuurders, begeleiders, schoolleiders en leerkrachten.

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Individueel Individueel Teamscholing Maatwerk team Maatwerk team Individuele coachtraject mogelijk coachtrajec mogelijk professionalisering

INHOUD De 6 daagse biedt praktische werkvormen en hulpmiddelen voor leidinggevenden. Er wordt gewerkt aan de hand van casussen om zo concreet mogelijk te illustreren hoe de werkvormen kunnen worden toegepast in de school. ORGANISATIE Bij voldoende aanmeldingen zal de 6 daagse cursus in-company worden georganiseerd. STUDIEBELASTING De dagen zijn niet aaneengesloten, maar worden verspreid over ca. 3 maanden, zodat steeds de mogelijkheid is van werken met de materie in de praktijk. De studiebelasting buiten de opleidingsdagen is gering. De opgedane theorie, kan in het dagelijkse werk direct worden toegepast. Het lezen van literatuur wordt aanbevolen maar is niet noodzakelijk.

BIJZONDERHEDEN Hoe ontwikkel je samen met je team een gezamenlijke visie? Hoe kun je persoonlijk meesterschap en visie toepassen in de klas bij het werken aan boeiend onderwijs? Wat is goede communicatie eigenlijk? Hoe kun je als leider invloed uitoefenen op de manier waarop mensen met elkaar praten en samenwerken? Wat zijn mentale modellen eigenlijk? Welke rol spelen mentale modellen, hoe maak ik ze in mijn school zichtbaar en hoe leren we samen er beter mee om te gaan? Wat is leren eigenlijk? Onder welke voorwaarden leren leerkrachten het beste? Wat “als ze niet willen leren…?” Hoe schep ik als leider de condities waaronder mensen zowel binnen als buiten de school kunnen leren van en met elkaar. Hoe kan ik de vele hulpmiddelen van systeemdenken toepassen in mijn school? We werken met casussen om zo concreet mogelijk te illustreren wat je met de werkvormen kunt doen in je school.

KOSTEN De kosten bedragen € 850,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA Worden bij voldoende belangstelling ingepland.

| 111

Leren zichtbaar maken voor teams Teamscholing

Transfer van de research van John Hattie naar de onderwijspraktijk. De Grondslag is een startdag LZM bedoeld als basis voor een verdere implementatie of als verkenning. De dag bestaat uit 5 sessies waarin theorie en praktijkvoorbeelden worden afgewisseld, evenals informatieoverdracht en interactieve werkvormen.

effectgroottes gebruiken om op een praktische manier vooruitgang te meten? Sessie 4 Effectieve feedback: Op welke manier functioneert feedback en wanneer is het effectief? Sessie 5 Denkkaders: Welke denkkaders hebben grote invloed op de prestaties van leerlingen?

DOEL Na deze dag: — kent u de belangrijkste resultaten van het ‘Visible Learning’ onderzoek, — heeft u kennis gemaakt: met de kenmerken van zichtbaar lerende leerlingen; het berekenen van effectgroottes om groei te meten; effectieve feedback en de 10 denkkaders. Zo heeft u voldoende informatie om de brug te slaan naar de ontwikkelingen en leerbehoeftes op uw school.

ORGANISATIE Bazalt, Eveline Busch ( ‘Leren zichtbaar maken’ expert)

DOELGROEP Bestuurders en Schoolteams INHOUD Deze dag bestaat uit 5 sessies: Sessie 1 Het Visible Learning Onderzoek: Wat zegt het onderzoek van prof. Hattie ons, hoe moeten we het lezen? Sessie 2 Zichtbaar lerende leerlingen: Hoe ziet dit eruit en wat zijn beoordelingsbekwame leerlingen? Sessie 3 Ken uw impact: Hoe kun je

112 |

STUDIEBELASTING 12 SBU, inclusief opdrachten voor en na de studiedag

CURSUSDATA 1 hele dag van 9.00 tot 16.30 uur, inclusief lunch Vrijdag 29 september 2017 of vrijdag 19 januari 2018. BIJZONDERHEDEN U ontvangt een certificaat voor deze training gevalideerd door lerarenregister Voorafgaand aan de studiedag zal door de Bazalt-trainer een intake plaats vinden op de deelnemende school. * De prijs is exclusief een werkboek van € 12,– voor iedere deelnemer.

KOSTEN Deze dag voor teams is door meerdere teams bij te wonen, met een minimum aantal deelnemers van 25 en een maximaal aantal deelnemers van 50. € 3250,– per team*. Bij deelname van 2 of meer teams wordt een korting berekend per team. Na de aanmelding worden aangemelde scholen geïnformeerd en wordt in afstemming besproken hoeveel collega’s van het team deelnemen. LOCATIE Thomas More Hogeschool of op één van de deelnemende scholen

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Tri-band Verantwoorden: Collegereeks Pedagogisch Meesterschap Teamscholing

Scholen maken keuzes voor het onderwijs vanuit een pedagogische visie. Scholen hebben allen een eigen pedagogischdidactisch concept en werken met een curriculum, waarin kennis en kunde niet het enige is dat ontwikkeld wordt door kinderen. Jezelf zijn, verbonden zijn met de ander en zorg hebben voor de groep en de ons omringende natuur spelen daarbij een belangrijke rol. Maar hoe maak je die ontwikkeling en de verworvenheden van kinderen zichtbaar? Hoe laat je met feiten zien wat een kind weet, kan, voelt en is? Tri-band Verantwoorden is het instrument dat is ontwikkeld om verantwoording af te kunnen leggen over de opbrengst van het onderwijs; het weten, doen, samenleven en zijn van kinderen. Het gebruik van een pedagogisch evaluatieprogramma met een combinatie van verschillende assessmentvormen en (traditionele) toetsen, brengen zowel het persoonlijk leerproces als het persoonlijk resultaat in beeld. DOELGROEP Schoolleiders en intern begeleiders die op een nieuwe manier verantwoording willen afleggen over het onderwijs dat zij verzorgen en die zich willen verdiepen in nieuwe vormen van evalueren. DOEL In gesprek komen met elkaar en idealen

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

omzetten in beleid en praktisch uitvoerbare onderwijsvernieuwing als het gaat om evalueren en verantwoorden. Hoe geef je in een school ruimte voor eigenheid aan kinderen en leraren? En hoe verzamel je samen met kinderen, collega’s en ook met ouders de bewijzen van wat kinderen kunnen? Leren kennen en hanteren van assessmentvormen naast traditionele vormen van toetsen staan centraal.

4 Zijn — Wat is vanuit persoonlijke idealen belangrijk en hoe komt dat samen in gemeenschappelijk gedragen schoolbeleid.

INHOUD De inhoud van het programma berust op de vier pijlers voor het onderwijs van de UNESCO. 1 Weten — Waartoe leidt goed onderwijs — Tri-band Verantwoorden — Mathetiek en Typologie van de school — Anders evalueren en toetsen — Wat moet en wat mag? Over wet en regelgeving — Model Professionele Groei 2 Doen — Keuzes voor de inhoud van Tri-band Verantwoorden — Een KindWerkDossier ontwerpen — De Verantwoordingskalender opbouwen — Wat is nodig voor mijn team? — Een LeraarWerkDossier in een lerende organisatie 3 Samen — Schooloverstijgend reflecteren op de theorie

DATA dinsdag 26 september 2017: locatie TMH, 24 oktober 2017, 14 november 2017, 12 december 2017, 23 januari 2018, 20 februari 2018, di 20 maart 2018 afsluitende bijeenkomst: locatie TMH

STUDIEBELASTING Zes bijeenkomsten, verspreid over circa 6 maanden. De studiebelasting bedraagt circa 84 SBU (3 EC).

LOCATIE Op de scholen van de deelnemers en 1 keer te Thomas More Hogeschool KOSTEN € 800,– per deelnemer (exclusief literatuur) ORGANISATIE Thomas More Hogeschool.. BIJZONDERHEDEN Meer informatie over de inhoud: Rianne de Kiewit, e-mail rianne@riannedekiewit.nl. T.b.v. de effectiviteit wordt aanbevolen met 2 of meer collega’s van een school deel te nemen.

| 113

Veerkracht en welbevinden op School Teamscholing

Binnen deze energieke en inspirerende bijeenkomst maken deelnemers kennis met het hoe, wat en waarom van wel bevinden en veerkracht op school. Ideaal om in te zetten op studiedagen. DOEL Alle onderwijsprofessionals, normaliter het hele team van een school. Er is geen voorkennis of ervaring vereist. DOELGROEP Het bieden van informatie, inspiratie en enkele concrete handvatten voor onderwijsprofessionals ten aanzien van de thema’s veerkracht en geluk op school. INHOUD Er wordt uitgelegd wat veerkracht en welbevinden inhouden, waarom ze specifiek belangrijk zijn voor de onderwijscontext en hoe je het praktisch kunt bevorderen bij leerlingen, teamleden en jezelf. Uitleg over het belang van welbevinden op school aan de hand van wetenschappelijke inzichten en praktijkvoorbeelden wordt afgewisseld met krachtige ervaringsgerichte oefeningen. Ook wordt toegelicht wat een “whole-school approach” veerkracht en welbevinden inhoudt.

114 |

Maatwerk team mogelijk

ORGANISATIE Leer- & Veerkracht. STUDIEBELASTING 1.5 tot 3 uur (overeenkomstig de duur van de workshop zelf). KOSTEN Er kan gekozen worden voor een workshop van 1,5-2 uur voor een groep van maximaal 35 mensen of een workshop van 3 uur voor een groep van maximaal 60 mensen. Bij een groep van max 30 mensen: 1.5 uur durende workshop*: €425,– incl btw 2 uur durende workshop*: €475,– incl btw Inspiratieworkshop van 3 uur voor maximaal 60 personen*: €1050,– incl. btw * Exclusief variabele kosten voor reistijd en reiskosten.

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

WAARDERING “Tijdens een workshop van Leer- & Veer kracht over hun integrale aanpak welbevinden ben ik enorm geïnspireerd geraakt en had ik direct praktische tips om mee aan de slag te gaan in de klas en in het team. Eindelijk een programma dat begint bij het welbevinden van de leerkracht – dat is hard nodig in een tijd waarin steeds meer leerkrachten overbelast raken.”, René van der Weel, leerkracht en unitleider. BIJZONDERHEDEN Deze inspiratieworkshop kan tevens worden ingezet om de animo binnen het team te peilen aangaande een whole-school approach veerkracht en welbevinden.

LOCATIE Op locatie bij de aanvragende partij. CURSUSDATA Op maat.

I SCHOOL- & TEAMONTWIKKELING

Certificering Overig onderwijsconcepten

Cursus Medezeggenschap Teamscholing

Wat is de rol van de medezeggenschapsraad? Wat mag en wat moet de raad? Wat zijn de rechten en plichten? Waar en hoe zijn die vastgelegd? In twee bijeenkomsten krijg je antwoord op deze vragen. Ook is er volop ruimte om je eigen vragen te stellen. Je maakt uitgebreid kennis met het MR-reglement en je krijgt een overzicht van andere (wettelijke) regelingen rondom mede zeggenschap. We gebruiken casussen en voorbeelden uit de schoolpraktijk. De trainer gaat ook in op de veelgestelde vragen rondom het verschil tussen de MR en de GMR: wie is wanneer aan zet en wat betekent instemming van de GMR over een bepaald onderwerp nu voor de MR? DOEL — De deelnemers wegwijs maken in het werk van de medezeggenschapsraad — Uitwisseling van kennis, ideeën en ervaringen tussen de diverse MR-en in de regio: de andere deelnemers aan deze cursus. DOELGROEP Leden van de medezeggenschapsraad in het primair onderwijs, zowel personeel als ouders.

118 |

Maatwerk team mogelijk

INHOUD — Wordt mede bepaald door de vraag van de deelnemers — Kennismaking met MR-reglement en de Wet Medezeggenschap Scholen (WMS) — Adviesplicht en instemmingsplicht — Welke onderwerpen moeten de MR passeren — Vergadertechniek

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

BIJZONDERHEDEN Minimum deelname: 10 personen, maximum deelname 20 personen Bij meer aanmeldingen wordt een tweede cursus georganiseerd. De cursus is gevalideerd door registerleraar.nl

ORGANISATIE Thomas More Hogeschool in samenwerking met RVKO en CNV Onderwijs. STUDIEBELASTING 2 cursusavonden van elk 2,5 uur KOSTEN De kosten bedragen € 175,– per deelnemer en worden in de regel bekostigd uit het budget van de MR. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA 28 september en 26 oktober van 19.30-22.00 uur

J OVERIG

Analyse leerlinggegevens met Ultimview Teamscholing

Met Ultimview is het mogelijk om een uitgebreide analyse te maken van verschillende onderdelen van leerlinggegevens. Deze gegevens zijn ondergebracht in verschillende dashboards. Tijdens deze bijeenkomst gaan we vooral in op de Dashboards ‘Kwaliteit van opbrengsten’, ‘Eindtoets’ en ‘VO-advies’.

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

BIJZONDERHEDEN Om met je eigen school mee te kunnen kijken is het meenemen van een eigen laptop een vereiste.

DOEL Werken met Ultimview (Parnassys) DOELGROEP Directieleden, Intern begeleiders ORGANISATIE RVKO STUDIEBELASTING 2 uur KOSTEN € 75,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA 1x op een dinsdag in het najaar en 1x op een donderdag in het late voorjaar

J OVERIG

| 119

BRON uitlegsessie Teamscholing

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

Tijdens deze sessie doorlopen we de stappen die gedaan moeten worden t.b.v. een correcte uitwisseling met BRON in Parnassys. We nemen de meest voorkomende meldingen door en we bekijken hoe een aantal regelmatig terugkerende problemen voorkomen kunnen worden. Ook bekijken we van de beveiligde pagina van MIJN BRON. DOEL Werken met BRON DOELGROEP Directieleden en administratieve mede werkers ORGANISATIE Thomas More Hogeschool STUDIEBELASTING 2 uur KOSTEN € 75,– per deelnemer. LOCATIE Thomas More Hogeschool. CURSUSDATA 1x op een dinsdag in het najaar en 1x op een donderdag in het late voorjaar

120 |

J OVERIG

OSO uitlegsessie Teamscholing

De Overstapservice Onderwijs (OSO) is sinds schooljaar 2016-2017 de enige landelijke digitale uitwisselstandaard voor scholen in het funderend onderwijs. Het Digitaal Overdrachts Dossier (DOD) is per september 2016 niet meer geschikt voor het digitaal overdragen van leerlinggegevens tussen scholen. Tijdens deze bijeenkomst gaan we in op wat OSO is, hoe dit werkt en welke stappen je moet doen om een dossier te verzenden of op te halen. We behandelen zowel stappen van de PO-PO-overstap als de PO-VO-overstap.

Maatwerk team mogelijk

Individueel coachtraject

Individuele professionalisering

LOCATIE Thomas More Hogeschool CURSUSDATA 1x op een donderdag in het najaar en 1x op een dinsdag in het late voorjaar

DOEL Werken met OSO (OverstapServiceOnderwijs) DOELGROEP Intern begeleiders, administratieve medewerkers ORGANISATIE RVKO STUDIEBELASTING 2 uur KOSTEN € 75,– per deelnemer.

J OVERIG

| 121

Thomas More Hogeschool Stationssingel 80 3033 HJ Rotterdam +31(0)10 4657066 info@thomasmorehs.nl www.thomasmorehs.nl