een doeltreffend elftal
Monica Verhoek Redacteur
Marcel van Gastel Account manager
Ronald Schouten Creatief manager
Kimberly Gomes Fotograaf
Enith Stenhuys Fotograaf
Carla Collewijn Account manager
Voorbeelden van door ons verzorgde uitgaven zijn TracĂŠ (RandstadRail), Smit Mode magazine en Dierentaal (Dierenbescherming Rijnmond). Punt Uit Media is ook de uitgever van Rotterdam Punt Uit magazine, Friends in Business en het onlineplatform Rotterdam Culinair. Gaan wij ook voor u een fantastisch blad maken? Bel Ronald Schouten of Mirjam Bode voor een kennismaking en een voorstel op maat: 010 - 46 99 260.
V
oorwoord
Met trots presenteer ik u dit magazine Rotterdamse Zakenvrouwen. Het verheugt mij dat ik als Bestuurlid van de Kamer van Koophandel Rotterdam als eerste het woord tot u mag richten. Ik verkeer hier in goed gezelschap. Maar liefst 57 topvrouwen werden door de redactie gevonden voor een artikel in dit blad. Vrouwen die vertellen over hun beroep als ondernemer, bestuurder, wetenschapper of manager, over hun passies en drijfveren. Wat een fempower! Normaal gesproken word ik als bestuurder vooral omringd door mannen. Niet dat ik daar last van heb, maar te vaak zijn vrouwen niet evenredig vertegenwoordigd in ondernemerskringen. Neem nu de besturen van de Kamer van Koophandel. Landelijk gezien is slechts 17% vrouw. Het algemeen bestuur van de Kamer van Koophandel Rotterdam bestaat uit 24 personen, waarvan 4 vrouwen. Ook de commissies waarin ik binnen de Kamer zitting heb, kennen voornamelijk mannelijke leden. En dat terwijl inmiddels 1 op de 3 ondernemers van het vrouwelijke geslacht is. Om de representatie van het bestuur van de KvK te vergroten heb ik in 2009 het initiatief genomen tot de oprichting van Chambrelle, een netwerk voor vrouwen in besturen van de KvK. We zijn geen vrouwenclub die bij elkaar komt om vrouwenzaken te bespreken, het netwerk is in het leven geroepen om aandacht te vragen voor de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de besturen. Bij de Kamer van Koophandel Rotterdam is dit meteen ter harte genomen. In korte tijd zijn er maar liefst vier vrouwen benoemd in commissies. Men heeft gezocht en gevonden. Daar waren geen quota voor nodig, zoals sommigen bepleiten. Persoonlijk heb ik wat moeite met het vaststellen van quota. Je hebt als vrouw dan toch de kans dat men denkt dat je bent gekozen om je geslacht en niet om je capaciteiten. Wat mij betreft gaat het vooral om het agenderen van diversiteit, eventueel met behulp van rolmodellen als Sybilla Dekker, Neelie Kroes en etnische zakenvrouwen als Maritza Russel, Betlem Taravilla en TĂźlay Havva Ă–zden. Gelukkig heeft de redactie van Rotterdamse Zakenvrouwen hier een scherp oog voor gehad. Ook zij zochten en vonden. Het resultaat mag er zijn. Een inspirerend magazine met een rijke schakering aan vrouwen met boeiende verhalen. Veel leesplezier!
Erica van Engel Directeur Winst & Waarden Algemeen Bestuurslid Kamer van Koophandel Rotterdam
1
C
olofon Uitgever Punt Uit Media BV (Naar idee van Wegener SpeciaalMedia)
Ontwerp, vormgeving en productie Goed Opgemaakt BV Rotterdam
Prins Hendrikkade 16a 3071 KB Rotterdam T (010) 46 99 260
Distributie Rotterdamse Zakenvrouwen verschijnt in een oplage van
Directie Jan Smit
10.000 exemplaren en is verkrijgbaar bij de deelnemende zakenvrouwen. Bovendien ligt
Algemeen manager
Rotterdamse Zakenvrouwen op
Mirjam Bode
de leestafels op ± 1.280 locaties in regio Groot Rotterdam.
Creatief manager Ronald Schouten
Copyright Niets uit deze uigave mag
Redactie
gereproduceerd worden zonder
Nathalie van Huët (hoofdredactie)
voorafgaande schriftelijke
Marcelien Hakman
toestemming van de uitgever.
Monica Verhoek Aansprakelijkheid Fotografie
Punt Uit Media is niet
Kimberly Gomes
aansprakelijk voor eventuele
Mladen Pikulic
onjuistheden in deze uitgave
Enith Stenhuys
of onvoorziene gevolgen van
Hannah Anthonysz
onvolkomenheden. Ook is Punt Uit Media niet verantwoordelijk
Projectcoördinatie Angela Joerawan
voor handelingen van derden welke eventueel voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.
Commercie Carla Collewijn Mirjam Bode Ronald Schouten Marcel van Gastel
2
I
inhoud 1
De Rotterdam
Mira Groeneveld
48
Colofon
2
Daniëls Openhaarden
Moara Daniëls
50
Inhoudsopgave
3
Tülay Naai Center
Tülay Havva Özden
52 54
Voorwoord
Erica van Engel
Neelie Kroes
Vice President Europese
Co Solo producties
Carola van Barneveld
Commissie en Europees
Shoeby fashion
Mirella Westhuis
56
Commissaris
Just Hair
Ingrid Waals
60
Pauline van der Meer Mohr
Voorzitter College van Bestuur
Portbase
Rianne Groffen
62
Erasmus Universiteit Rotterdam 12
Uljee Food Group
Daniëlle Uljee
66
Sirene en Sirene2
Franca Meeuwsen
68
Kansen en Obstakels
4
14
Mijntje Lückerath-Rovers
Universitair hoofddocent
Hofland Automaterialen
Nicole van der Heiden
72
Erasmus Universiteit Rotterdam 22
Amazone Bijoux
Angela van IJsselmuide
74
Intro + personal coach
28
Projectmanagementbureau Nouschi
Anouschka Biekman
76
Isabelle Spindler-Jacobs
Topvrouwen 2009 en 2010
34
Kaapriore
Jorissa Neutelings
78
Mai Elmar
MPI en Cruiseport Rotterdam
38
Podiamed
Jolanda den Hoed
80
Personal Trainer
43
Bestuursdienst
Marianne Donker
84
Personal Shopper
59
Gemeente Archief
Jantje Steenhuis
84
Zaken die vrouwen raken
70
Roteb Rotterdam
Marlin Huygens
85
Personal Assistant
83
Publiekszaken
Yvonne van Stiphout
85
Gevleugelde uitspraken
100
Conny Braams en
Dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving
Petra Verspui
86
voor Kunst en Cultuur en
dSV/Stadsontwikkeling
Astrid Sanson
86
voorzitter van het Historisch
Bestuursdienst
Karin Handstede
87
Stadstoezicht
Marjoleine van Doorn-Claassen 87
Melanie Post van Ophem Voorzitter Rotterdamse Raad
Genootschap Roterodamum Sybilla Dekker
Voorzitter Taskforce
Topbrainstorm
Het team
106
Dienst Jeugd, Onderwijs en 118
Samenleving
Ineke Bakker
89
120
Bestuursdienst
Paula Verhoeven
89
Meubelstoffeerderij
Carry Miedema
90
Van der Werf Makelaardij
Wil van der Werf
92
Whoops Kappers
Betlem Taravilla
94 96
Miedema & Zn Rotterdamse Zakenvrouwen Raderstoomboot de Majesteit Christine Keij
8
Industrieel Tourisme
Irma de Winter
10
PWS
Hedy van den Berk
16
BW Communicatie & PR
Brigitte van der Kleij
Karin de Zoete Gewichtskliniek Karin de Zoete
18
Möller Autoschade
Magchelina Möller
Rojo Steigerbouw
Karin van Reek
20
Big Brothers Big Sisters
Sandra Korthals-Stemerding
102
Adviesgroep JMH
Paula van Hamburg
26
Babz
Barbara Willemsen
104
Marrein Publications, EZVN 108
98
Woonbron Makelaars
Karin Swankhuizen
30
DV Management
Diana Gabriëls
32
en Kids Wonderworld
Maritza Russel
Z-Design
Carolyn Zorg
40
Spido
Annie Gruisen
112
LOSA Automatics
Louise & Sabrina Veerman
44
Internetbureau Capica
Marléne Baars
114
Perfect Assistants
Caroline Holtgrefe en
Jeannette Baljeu
46
Simone Versnel
Wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie
116
3
Een
van de vragen die we de geïnterviewde
vrouwelijke ondernemers, managers en bestuurders voor
Zakenvrouwen
Rotterdamse
stelden, was of er een
vrouw is die ze als voorbeeld zien of die ze bewonderen. gevallen werd
In
negen van de tien
Neelie K roes
genoemd
als ‘topvrouw’, ‘vrouw met charisma’,
‘geweldig
mens’ of ‘vrouw met ballen en
ze ziet er nog goed uit ook’.
4
G
eloof in 17 vragen
Neelie Kroes (Rotterdam, 1941) is Vice President van de Europese Commissie en Europees Commissaris belast met de portefeuille Digitale Agenda. Kroes, dochter van een Rotterdamse vervoersondernemer, studeerde in Rotterdam aan de Erasmus Universiteit. Zij werd het eerste vrouwelijke bestuurslid van de Kamer van Koophandel, startte haar politieke carrière in de gemeenteraad van Rotterdam en werd in 1971 voor de VVD gekozen in de Tweede Kamer. Ze werd staatssecretaris van verkeerszaken in het eerste kabinet Van Agt. Van 1982 tot 1989 was ze minister van Verkeer en Waterstaat in de kabinetten Lubbers I en Lubbers II. Kroes maakte met haar charme en resolute presentatie indruk in binnen- en buitenland. Van 1991 tot 2000 was ze president van universiteit Nyenrode en vervulde zij commissariaten en adviesfuncties voor diverse bedrijven waaronder Lucent Technologies, Volvo en P&O Nedlloyd. In november 2004 volgde Neelie Kroes de Italiaan Mario Monti op als EU-commissaris, met als portefeuille mededinging. Zij is de eerste vrouwelijke EU-commissaris voor Nederland. Ze oogst bewondering en kritiek door ondermeer de niet mis te verstane boetes die zij oplegt aan grote bedrijven vanwege verboden koppelverkoop en prijsafspraken. Haar naam staat inmiddels hoog genoteerd op de Forbes-lijst The 100 Most Powerful Women. Neelie Kroes trouwde in 1965 met Wouter Jan Smit, een navigatie-officier bij de Koninklijke Marine. Zij kregen een zoon. Na haar ministerschap scheidde zij van Smit en in juli 1991 huwde zij met Bram Peper, voormalig PvdA-burgemeester van Rotterdam, van wie zij eveneens gescheiden is. Naast haar drukke werkzaamheden voor
je Zelf
de Europese Commissie vindt zij het van groot belang tijd vrij te maken voor haar twee kleindochters en voor een aantal charitatieve instellingen. Zij adviseert ondermeer het Nelson Mandela Children’s Fund en het World Cancer Research Fund.
aan Neelie Kroes 5
©SWAROVSKI 2010
TEL. 0223 670 570
NIEUW: SWAROVSKI BOUTIQUE LIJNBAAN 59 Overige verkooppunten in Rotterdam: Beurstraverse, Alexandrium, Zuidplein, De Bijenkorf Rotterdam
Hanger €190
Neelie Kroes intrigeert en inspireert vrouwen door de overtuiging waarmee zij dingen doet
05
Hoe combineert u werk met
een sociaal leven (nevenactiviteiten,
11
Heeft u een grootste
ergernis?
die ze voor elkaar wil krijgen. Haar uitstra-
gezin, vrienden, sporten, hobby’s)?
Mensen die zich niet aan hun woord
ling, haar krachtige optreden als dat nodig
Slecht.
houden.
is en haar zachte, menselijke kant als het
06
gaat om zorg en ziekte. Bovendien schijnt
Hoe staat u in de discussie
12
Wat is uw grootste wens
met betrekking tot vrouwen in
voor uzelf?
te waarderen, ofwel: de Eurocommissaris
topposities en ‘het glazen plafond’?
Dat ik lang van mijn kleindochtertjes zal
kleedt zich top en dat doet zij met een van-
Ik ben zeer voor quota geposteerd geraakt.
kunnen genieten.
zelfsprekendheid die Victoria Beckham of
Anders heb je het eeuwige leven nodig om
Paris Hilton jaloers zouden maken. Wie de
tot een betere verhouding te komen.
elke vrouw haar representatieve voorkomen
Vice President van de Europese Commissie en Eurocommissaris zelf bewondert? De
07
13
Wat wilde u vroeger
worden? Als u dit beroep niet zou
Heel vroeger arts.
Italiaanse neurologe en Nobelprijswinnaar
uitoefenen, wat/wie zou u dan
Rita Levi Montalcini. Het is een van de ant-
willen zijn? Een zeer geïnteresseerd en betrokken
14
Waar krijgt u energie van?
woorden op 17 vragen aan Neelie Kroes.
Samenwerken met getalenteerde mensen.
01
deelnemer in iets wat met onze Wat betekent werk voor u?
15
Heeft u een stylingtip voor
02
Wat ziet u als zakelijke
Heel veel. Mijn lust en mijn leven.
samenleving van doen heeft.
08
werktijden?
Welke boodschap zou u
willen meegeven aan vrouwen die
Dat maakt iedereen zelf uit.
16
hoogtepunten?
voor een beroeps- of loopbaankeuze
Betrokken te zijn geweest bij de
staan?
voorbeeld ziet of bewondert?
Nederlandse regering in belangrijke tijden,
Zorg dat je rugzak voor het leven zo goed
Rita Levi Montalcini, Italiaanse neuroloog en
en nu bij de ontwikkeling van Europa.
mogelijk gevuld is met opleiding en kennis
Nobelprijswinnaar in 1986.
03
en kies een richting waar je plezier in hebt.
17
Hoe zou een collega/zouden
uw m edewerkers u omschrijven?
09
Wat zijn uw eigen
Als een teamspeler.
carrièrewensen voor de komende
04
jaren? Over welke eigenschappen
moet iemand in uw functie beschikken?
Is er een persoon die u als
Hoe ziet uw ideale vrije dag
er uit?
Door een stad slenteren.
Mijn termijn in Brussel afmaken.
10
Is er een uitspraak die echt
Uithoudingsvermogen, een goede
bij u past?
gezondheid, vechtmentaliteit en niet
Geloof in jezelf.
opgeven.
7
H
et moet in je zitten om gasten te willen verwennen en oprechte aandacht te geven
Christine rolde eenvoudig door het VWO heen. Omdat talen en eco-
Happy single prinses
nomie haar interesseren gaat Christine in Rotterdam aan de HEAO de
“Het concept staat, maar de markt vraagt om veranderingen. Tien
economisch linguïstische richting volgen, terwijl ze in haar vrije tijd
jaar geleden kon je een goed feest hebben met een bandje, lekker
in de horeca werkzaam is. “Ik doe al sinds mijn 15e terraswerk en
eten en een leuke goochelaar, maar nu is het een compleet entertain-
had een bijbaan bij een pizzeria, waar ik snel het vertrouwen kreeg
mentconcept. We kiezen een thema en we zetten met een cast een
om de zaak helemaal alleen te draaien. Dan merk je al dat je feeling
complete show neer en dat is erg uitdagend om te doen. Momenteel
met het vak hebt. Ik ben na twee jaar HEAO overgestapt naar de
hebben we het thema ‘Het Feest van de Majesteit’. Een romantisch
Hotelschool in Den Haag. Er ging een wereld voor mij open. De sfeer,
thema met een prinses die met een koets aankomt en hier aan boord
de stages, een prachtig studentenleven, mooie vakken. Ik vond het
de man van haar leven ontmoet, met een knipoog naar het heden van
allemaal even leuk. Ik heb stage gelopen in de Kersentuin bij Joop
de young, free, happy single vrouw die tóch op zoek is naar de man
Braakhekke. Toen wist ik het zeker. Dit is mijn ding. Van mijn docent
van haar dromen.”
rechten kreeg ik de tip om te solliciteren naar een baan als directieassistent, dat was in 1987. Ik werd aangenomen en kon direct na het
“Wat werk voor mij betekent? Ik ga niet naar mijn werk, dit ben ik.
afstuderen aan de slag in Hotel de Klepperman in Hoevelaken, toen
Thuis loopt het door, we zijn altijd bereikbaar voor de gast, dat is in-
het kleinste vijfsterrenhotel van Nederland. Daar heb ik veel geleerd.
herent aan horeca. Ik vind leidinggeven lastig, ik ben erg geneigd om
Het was hectisch, maar geweldig om te doen.”
mee te werken en het samen te doen. Ik ben niet iemand die van bovenaf roept ‘je moet dit of dat’. Ik ben optimistisch en een doorzetter.
Nog groter en mooier
We stoppen niet voor alles af is en we helemaal tevreden zijn. Thuis
In die tijd leert Christine haar man kennen die met plannen rond liep
hebben we het altijd goed kunnen regelen. De Indonesische kokkin
om voor zichzelf te beginnen. “Klemens is een botenman en had het
met wie ik samen kooklessen aan boord verzorgde, heeft jarenlang bij
plan om ‘iets met een partyschip’ te gaan doen. Het zou een rader-
ons thuis een deel van de zorg voor de kinderen op zich genomen. Zij
stoomboot moeten zijn, want daar ligt zijn passie. Ik was inmiddels tot
is als een soort oma en dat gaf heel veel rust, dus ik heb het wat dat
de conclusie gekomen dat ik dag en nacht werkte, en weliswaar met
aangaat enorm getroffen.”
veel plezier, maar dat zou ik ook voor mezelf kunnen doen. Bovendien had ik niets te verliezen, dus ik dacht ‘waarom zou ik de gok niet
Tevreden
wagen?’ Maar goed, een raderstoomschip koop je niet in de win-
“Ik heb nergens spijt van. Misschien had ik meer kinderen gewild,
kel, dus dat moest eerst gezocht worden. We vonden het schip, De
mijn hart is er groot genoeg voor, maar door drukte, met het tweede
Nederlander, 50 meter lang, en het restaureren begon. In april 1990 is
schip erbij, heb ik het uitgesteld en op een gegeven moment vond ik
het schip in de vaart genomen. Het werd een ongekend succes met
mezelf te oud. Ik geniet er nu ook van als onze twee dochters vrien-
volop bedrijfsfeesten en bijeenkomsten. Dat heeft ons ertoe bewo-
den en vriendinnen meebrengen. Ze zijn bij ons thuis altijd aan het
gen om in 1993 dit schip, De Majesteit, te kopen. We durfden het wel
hobbyen, koken, moet allemaal kunnen. Ik neem de laatste jaren ook
aan om nog groter en mooier te gaan. Ook dit schip kochten we als
wel iets meer tijd voor mezelf. Ik houd van fotografie en ik sport met
casco en we hebben er zes jaar over gedaan om het te restaureren.
een groepje vriendinnen of ik loop zomaar eens met een vriendin een
De eerste jaren is Klemens alleen maar bezig geweest met de restau-
rondje Kralingse Plas en dan drinken we ergens wat. Reizen vind ik
ratie van de stoommachine en de laatste twee jaar hebben we het
inspirerend. De wereld, maar ook Nederland op het water. Dat geeft
gehele interieur ontworpen en gebouwd.
je zo’n vrij gevoel.
Het was erg leuk om alles zelf te bedenken en daar heb je tijd voor
Carrièrewensen heb ik niet echt. Ik ben tevreden, hoef niet direct gro-
nodig. We hebben uren op de computer zitten tekenen. Ik had boe-
ter en meer. Ik doe het liever kleiner en heel goed, dan dat ik hier
ken gekocht met interieurs van oceaanstomers uit de jaren ‘20 om
zes raderboten heb liggen.” Lachend: “Klemens had dat mogelijk wél
inspiratie op te doen. Overal in ons huis stonden mood boards met
gewild, dus ik vermoed dat hij ambitieuzer is. Hij laat alles vallen als hij
stukjes stof, en kleurtjes. Ik heb me daar volledig in uitgeleefd. Nu
met zijn werk bezig is. Daar gaat hij voor 500 % voor en al het andere
heeft iedere salon op De Majesteit zijn eigen sfeer, zodat de gast die
is dan totaal onbelangrijk. Vrouwen zijn meer aan het organiseren,
door het schip loopt steeds opnieuw verrast wordt.
alles onderhouden, ook de sociale contacten. Dat is ongetwijfeld het grootste verschil tussen man en vrouw.”
Toen wij hieraan begonnen verklaarden mensen ons voor gek, maar het werd een groot succes. Vertrouw dus in je zelf en volg je intuïtie. 8
“Mijn
man noemt me altijd bulldozertje”, lacht
ook goed inleven in andere mensen.
Ik
Pessimisme
Christine. “M aar
en luiheid vind ik ergerlijk.
ben heel actief, dan zit je in een positieve flow.”
samen met haar echtgenoot de directie van een
80
ik kan me
Christine K ey
vormt
R aderstoomboot De M ajesteit,
meter lang partyschip met een majestueuze stoommachine waar evene-
menten op maat verzorgd worden.
Van Showboat Party
tot bedrijfsfeest en
van congresdiner tot themafeest, compleet met culinaire verwennerijen en spetterend entertainment.
“Toen
wij hieraan begonnen en mensen zagen een
wrak liggen verklaarden ze ons voor gek, maar ons gevoel zei dat we het moesten doen.
H et
werd een groot succes.
Vertrouw
dus in je zelf en volg je
intuïtie.”
Wie: Christine Key Wat: Directeur Raderstoomboot De Majesteit Waar: Rotterdam
9
Z
Wie: Irma de Winter Wat: Directeur Industrieel Toerisme Waar: Rotterdam
ie je bergen op
dan spring Irma van
de
Winter
is directeur
Industrieel Toerisme
Rotterdam
dat tours or-
ganiseert voor de zakelijke markt.
Ontdekkingstochten
door het uitgestrekte
Rotterdamse
haven- en in-
dustriegebied tussen tanks, silo’s en containers.
De
tours vinden per touring car, boot of beiden plaats en worden begeleid door gidsen die niet alleen aange-
”
Spreek het uit als je tevreden bent over iemand,dat doet veel goed
10
naam gezelschap zijn, maar tevens ervaringsdeskundige reisleiders, die alle ins
&
outs van het indrukwekkende gebied kennen.
“Mijn
veelal gepensioneerde gidsen noemen mij hun leukste baas, haha.
Ik
Dat
is toch prachtig!
ervaar overigens dat je
als vrouw vaak aangenaam behandeld wordt.”
op je weg?
je er maar overheen! Irma de Winter begint haar loopbaan als se-
banken of verzekeringsmaatschappijen die
kundigheid in communicatie. Het effect op
cretaresse bij de Holland Amerika Lijn. Toen
relatieprogramma’s maken, boeken tours.
mensen van het uitspreken van je waardering
het hoofdkantoor van de HAL naar de VS
Haven/ logistiek is educatief en daar zijn be-
is groot. Spreek het uit als je tevreden bent,
verhuisde bleef zij in Rotterdam voor een van
drijven naar op zoek. Alleen maar karten of
communiceer het, dat doet veel goed. Ik ben
de Raad van Bestuursleden werken, die niet
kleiduiven schieten is tegenwoordig niet ge-
ook een gezelligheidsmens, maar ik heb het
met de HAL naar Amerika verhuisde. “Het
noeg meer. Juist dat educatieve tintje geeft
zakelijke en sociale verweven. Je kunt het
was een geweldige baan, heel afwisselend.
meerwaarde. Er zijn afspraken met havenbe-
zo druk hebben als je zelf wilt. Bij een aantal
Mijn baas ging zich weer bezighouden met
drijven om hun terrein op te mogen, wat an-
netwerk events in de stad moet je zijn, maar
zijn familiebedrijf, olie en zwaartranspor-
ders mede om veiligheidsredenen niet mag.
ik ben geen partyhopper. Ik hecht ook veel
ten. Hij zat bij allerlei organisaties in het be-
Er zijn tours waarbij de groep bijvoorbeeld
waarde aan familie en vrienden, ik probeer
stuur, waaronder voorzitter van de Nedlloyd
eerst gaat varen en daarna met de bus en
te sporten voor mijn gezondheid, ben een
Spicerace, een zeilrace van Rotterdam naar
gids verder de haven in, naar Maasvlakte en
mooi weer golfer, ik kijk graag films, ben dol
Jakarta. Marjolein Matthijssen werd aange-
Maasvlakte2. Ik luister waar de klant naar op
op thrillers en televisie. Van praatprogram-
trokken als manager. Van haar heb ik enorm
zoek is en geef advies over een mogelijk pro-
ma’s als Pauw en Witteman en De Wereld
veel geleerd. Toen ben ik er een paar jaar uit
gramma. Het havengebied omvat ruim 50 ki-
Draait Door om op de hoogte gehouden te
geweest, heb kinderen gekregen en daarna
lometer en ook bedrijventerreinen zijn uitge-
worden, maar ik kan ook nog ’s nachts een
wilde ik weer gaan werken. Marjolein was
strekt, er is genoeg te zien. Inmiddels is de
half uurtje ongegeneerd lachen om Frasier.
inmiddels samen met Mai Elmar (later CMO
tweede Maasvlakte er al bij betrokken waar-
Het is wel duidelijk dat ik teveel wil in een
van Rotterdam) voor zichzelf een organisatie-
door je ook de toekomst kunt laten zien.”
korte tijd. Ook de jaren dat ik thuis was met de kinderen werkte ik in het bedrijf van mijn
bureau begonnen en bij hen heb ik weer de mogelijkheid gekregen om terug te keren in
“Ik word gelukkig van werken. Ik ben ooit be-
man op de achtergrond mee, want ik ben niet
het ‘Rotterdamse-zakenleven’. Na een jaar
gonnen als allround uitzendkracht en zorgde
het type dat dagelijks de ramen zeemt of op
waarin we ons ondermeer met de opening
elke twee maanden op een andere afdeling
de bank gaat zitten met een boek, daar heb
van de stormvloedkering in Hoek van Holland
dat de boel draaide. Ik vond dat wel span-
ik geen rust voor. Bovendien vind ik dat je ac-
bezighielden, kwam het project binnen om
nend om zo voor de leeuwen geworpen te
tiever bent als je werkt. Als ik dan een vrije
Industrieel Toerisme in Nederland vorm te
worden. Ik pakte alles aan en dan leer je wel
dag heb, doe ik leuke dingen met vriendinnen
geven. Mai schreef daar een rapport over, er
je eigen boontjes te doppen. Ik ben stressbe-
of met mijn gezin. We hebben veel gereisd,
werd een stichting opgericht en ik mocht dat
stendig en oplossingsgericht. Ik raak niet in
maar de laatste jaren komen we graag op
gaan begeleiden. Het bedrijfsplan was zowel
paniek als er een probleem is, want elk pro-
een vaste plek in Spanje. Dan kan ik ook echt
voor de toeristische als de zakelijke markt
bleem kan opgelost worden. Zie je bergen op
helemaal niks doen. Hoewel…, de laptops
geschreven. We zagen al snel dat de zake-
je weg, dan spring je er maar overheen! Dat
gaan wel mee. Ik geniet van het leven, ben
lijke markt een vlucht nam. Toen de subsidie
is natuurlijk ook wel Rotterdams. Niet lullen
heel voldaan, ik mis niks, want je maakt keu-
minder werd heb ik besloten om het zelfstan-
maar poetsen.”
zes. Ik heb het altijd naar mijn zin en als dat niet zo is, zorg ik dat ik het naar mijn zin krijg.
dig te gaan voortzetten. Industrieel Toerisme was immers mijn kindje. Ik was toch al
Gezelligheidsmens
Daar ben je zelf bij, net als bij het creëren van
het aanspreekpunt als het om Industrieel
“Als geboren en getogen Rotterdamse en
je carrière. Je kunt niet anderen de schuld ge-
Toerisme ging.”
door mijn werk bij de HAL en daarna vooral
ven van dingen die voor jou niet goed gaan of
door mijn toenmalige ‘ baas’ de heer Lels,
jezelf doelen stellen die niet haalbaar zijn. Als
Educatief tintje
heb ik een grote liefde voor de haven gekre-
je iets in je hebt zitten, ligt het aan jou of het
“Wie de tours boeken? Dat is heel divers,
gen. Hij heeft mij altijd overal bij betrokken.
er uit komt. Waar een wil is, is een weg. Ik
van ondernemersverenigingen tot aan ser-
Dat vormt je. En dan zijn er twee dames die
heb voor mezelf geen carrièrewensen meer.
viceclubs, van scholen en opleidingen tot
ik erg bewonder om wie ze zijn en hoe ze hun
Het is nu de tijd voor de jeugd om dingen te
bedrijven uit de haven met hun relaties, di-
werk doen en omdat ik vind dat ik veel aan
doen. Ik zie veel getalenteerde jonge mensen
rectie of toeleveringsbedrijven, die het leuk
hen te danken heb en veel van hen geleerd
en ik heb ook veel vertrouwen in de nieuwe
vinden om hun mensen te laten zien waar
heb. Marjolein en Mai verenigen eigenschap-
werkende generatie.”
hun eindproducten terecht komen. Maar ook
pen als positiviteit en vrolijkheid, rust en
11
w
e willen excellent onderzoek en daarmee
excellent
onderwijs bieden Pauline
van der
M eer Mohr
wilde graag concertpianiste
de opening van het academisch jaar, met veel
nog geen groot interna-
ceremonieel en Neelie Kroes die de opening
tionaal concours hebt gewonnen, dan kun je maar beter
horigheid, dat is uniek. Een andere week kan
worden.
“M aar
als je op je
18e
je beperkingen onder ogen zien en beseffen dat het concertpodium altijd buiten je bereik zal blijven.” kiest voor de
Erasmus Universiteit Rotterdam
ze bedrijfs- en privaatrecht studeert.
“Direct
waar
Den Haag, op de ministeries, maar ook bij de
erna
Universitair Instituut
omdat ik wilde
verdiepen, als ook omdat een jaar naar het buitenland, en dan zeker naar een stad als
Florence,
hebben een groot masterplan voor de ontwikkeling van de campus de komende jaren
Europees
Florence. Zowel
vol zitten met vergaderingen met teams. We
Pauline
heb ik een research master gedaan aan het in
kwam opluisteren. Die academische saam-
me buitengewoon
aantrekkelijk leek.”
en daar gaat veel tijd in zitten. Ik ben vaak in VSNU, de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten, om te praten over hoe het nu verder moet met het hoger onderwijs in Nederland. Op dit moment zijn het spannende tijden. Komen er donkere wolken of komt er witte rook uit Den Haag? We anticiperen nu al op wat mogelijk komen gaat. Ik zit ook veel in Rotterdam bij de gemeente. Praten met wethouders, de burgemeester, er zijn samenwerkingsverbanden
Na haar inderdaad ‘buitengewoon aantrek-
dat je loopbaan minder maakbaar is dan je
met het havenbedrijf, maar ook met andere
kelijke tijd’ in Florence start Pauline bij
in eerste instantie denkt.” Ze besluit terug
kennisinstellingen. In mijn functie ben ik het
een groot advocatenkantoor in Den Haag,
te gaan naar de universiteit, “voor mij altijd
gezicht naar buiten voor de universiteit, dus
het tegenwoordige De Brauw Blackstone
een heerlijke veilige thuishaven,” om zich te
heb ik veel representatieve verplichtingen,
Westbroek. Dan klopt Shell op haar deur.
heroriënteren op een vervolgstap en nog een
waarbij ik spreek op congressen of bij mi-
Daar werkt ze 15 jaar. Eerst in juridische
research master te doen die ze cum laude
nisteries. Het aantrekkelijke van mijn functie
functies en daarna in meer algemene
behaalt. “Toen ben ik gevraagd voor deze
is dat ik veel boeiende, inspirerende en ge-
managementfuncties, waarbij ze ondermeer
baan. Daar heb ik natuurlijk wel over moeten
ïnspireerde mensen ontmoet. Ik kan enorm
directielid van de NAM is. In 2004 vertrekt ze
nadenken, want ik ben geen wetenschapper,
genieten van het praten met en luisteren naar
naar TNT waar ze wereldwijd verantwoorde-
maar nu blijkt dat ik me ongelooflijk prettig
leuke mensen en dan denken ’ik kan zoveel
lijk wordt voor human resources en in 2006
tussen hen voel. Daarbij heb ik een aantal
van jou leren’. Dat heb ik hier dagelijks, wat
belt ABN AMRO of ze dat ook bij hen wil
commissariaten om mijn ankers in het be-
dat betreft zit ik hier in een zeer rijke omge-
komen doen. Pauline wordt door dit bank-
drijfsleven te houden.”
ving. Ik bedoel: geef mij een kop koffie en een wetenschapper en ik ben helemaal ge-
bedrijf benoemd tot Directeur Generaal en
12
Hoofd Human Resources. “Dat vond ik een
Academische saamhorigheid
lukkig. Ik geniet ook van studiereizen, van
interessante overstap. Ik heb er helaas maar
Een werkweek van Pauline is zeer geva-
zoeken naar nieuwe samenwerkingsverban-
twee jaar gewerkt. De bank werd overge-
rieerd. “Op donderdagochtend is de College
den en van samen met collega’s praten over
nomen en in stukken geknipt, anders had ik
van Bestuur vergadering vaste prik, onlangs
de dingen waar we met elkaar voor staan.
daar mogelijk mijn pensioen gehaald. Je leert
heeft de hele week in het teken gestaan van
In 2013 bestaat deze universiteit 100 jaar,
Wie: Pauline van der Meer Mohr Wat: Voorzitter College van Bestuur Erasmus Universiteit Waar: Rotterdam
een belangrijke mijlpaal voor ons. We willen voor de viering van dit eeuwfeest de campus verfraaien en opfrissen. Er moet stevig geïnvesteerd worden in onderhoud en uitstraling. Nog belangrijker is het onderzoek en onderwijs naar de top brengen. Daar dienen een paar forse impulsen aan gegeven te worden. We willen excellent onderzoek en daarmee excellent onderwijs bieden.”
Werk en privé totaal verweven “Als het erop aan komt gaat mijn gezin voor alles, maar mijn werk is enorm belangrijk voor me. Dat is altijd zo geweest. Ik heb twee grote hobby’s. Muziek, met name piano spelen en een klein beetje cello en naar concerten en opera’s gaan en mijn andere grote hobby is lezen. Ik ben een klassieke boekenwurm. Geef mij grote stapels boeken waarmee ik mij mag terugtrekken op de bank bij de open haard en ik ben volkomen gelukkig. Ik wil niet dat mijn gezin te kort komt, ik heb vier kinderen tussen de 8 en 16 jaar, dus bij mij is mijn sociale leven zo ongeveer op een waakvlammetje beland. Ik zie mijn vrienden veel te weinig. Daarentegen heb ik weer veel vriendschappelijke banden op mijn werk. Werk en privé lopen in elkaar over, het is wat mij betreft totaal met elkaar verweven. Ik heb ook altijd weerstand geboden tegen de vraag ‘hoeveel uren werk je nu in een week.’ Ik kan en ik wil daar geen antwoord op geven. Ik word wel eens om vier uur ’s
”
Geef mij een kop koffie en een wetenschapper en ik ben helemaal gelukkig.
ochtends wakker en dan heb ik genoeg geslapen, dus dan ga ik werken. Heerlijk rustig achter de pc zitten of stukken lezen. Ik denk er dan heus niet over na of dat privétijd of werktijd is. Dat vind ik niet relevant, want ik krijg er energie van. Ik kan moeilijk om vier
nog weinig vrouwelijke hoogleraren, dat zie
de agenda en ik heb goede hoop dat we daar
uur ’s ochtends achter de piano gaan zitten,
ik graag anders. We hebben met alle facul-
vooruitgang kunnen boeken.
dan maak ik het hele huis wakker. De piano
teiten afspraken gemaakt over de maatre-
is voor mij een therapeutisch instrument.
gelen om hier verandering in te brengen. De
Ik ben voorzichtig met het geven van tips aan
Wetenschappers hier op de universiteit kun-
baseline is helder, maar het doel is voor elke
vrouwen die aan het begin van hun loopbaan
nen geheel opgaan in hun onderzoek. Ik zie
faculteit anders. Er zijn nu eenmaal minder
staan, maar in ieder geval zeg ik ‘denk er
daar een passie, een bijna sensueel genot
vrouwen die kiezen voor een wetenschap-
goed over na wat je gaat doen en waarom je
dat beleefd wordt aan het opgaan in die we-
pelijke carrière in de econometrie dan in de
het doet’, dat is het belangrijkste. Ik ben zelf
tenschap, dat heb ik met mijn pianospel, daar
psychologie. Dat is dan een gegeven dus
in een stadium van mijn leven beland dat ik
kan ik me geheel in verliezen.”
moet je andere streefcijfers afspreken. Een
niets liever wil doen dan dit wat ik nu doe en
maatregel kan zijn dat een vrouw die met
alles wat op mijn pad komt in deze context
Vrouwen aan de top
zwangerschapsverlof gaat en een achter-
grijp ik aan en pak ik met ongelooflijk veel ple-
“Hoe ik sta in de discussie ‘vrouwen en het
stand oploopt in haar publicaties die nodig
zier en enthousiasme op. Ik heb niet meer de
glazen plafond’? Heel gepassioneerd. Dat
zijn om professorabel te zijn, dat zij zich kan
ambitie dat ik over vijf jaar perse dit of dat wil
onderwerp kleeft aan mij. Ik heb me mijn
laten ondersteunen door onderzoeksassis-
doen. Ik hoef geen strategische keuzes meer
hele leven al hard gemaakt voor meer vrou-
tenten zodat in ieder geval het onderzoek
te maken wat mijn carrière betreft. Ik laat me
wen aan de top. Hier aan de universiteit zijn
door kan gaan. Het onderwerp staat hoog op
verrassen, ik ben een zeer gelukkig mens.”
13
K
ANSEN EN OBSTAKELS
In de interviews met de Rotterdamse zakenvrouwen komt naar voren dat het zogenoemde glazen plafond voor de meeste van hen nauwelijks een rol speelt. Vrouwen ervaren geen specifieke obstakels als ze een bepaalde functie willen bereiken, maar zien het wel of niet opereren in een topfunctie als een eigen keuze. Als je wilt, dan kom je er en vanzelfsprekend breng je daarvoor dezelfde offers als een man. Onder offers wordt dan vooral verstaan het weinig tijd kunnen doorbrengen met het gezin en het moeten afstaan van zorgtaken voor kinderen en huishouden, waarbij
het huishouden in het geheel niet gezien wordt als een opoffering. Geen enkele vrouw lijkt het zemen van ramen of schrobben van de badkuip als gelukkig makend te ervaren, hoewel het met regelmaat als rustgevend wordt aangemerkt of ‘ik heb er geen hekel aan want het geeft voldoening om alles spik en span te zien na afloop’. Daar zitten de verschillen met de meeste mannen. Een schoon huis of een minder schoon huis, het is hen om het even, uiteraard ook alle uitzonderingen daargelaten. En dat geldt ook voor de behoefte aan een sterke band met de kinderen.
Manmensen en vrouwmensen “De discussie over vrouwen en het glazen plafond vind ik een interessante,” zegt Mai Elmar, directeur Cruise Port Rotterdam en MPI en Havenman van het jaar 2004 – zie ook het artikel met Mai elders in dit magazine- “Ik ben zo opgevoed dat ik niet hoefde te bedenken of ik een opleiding zou gaan volgen en werken, maar wat ik zou gaan doen. Je moet voor jezelf zorgen, punt. Je moet studeren, punt. Dus ik groeide op met het man bent, los van de biologische verschillen uiteraard. Mijn filosofie is dat je verschillende typen manmensen hebt en verschillende typen vrouwmensen en dat er op conditioneringsniveau verschillen zijn die te maken hebben met het simpele feit dat we pas begin 20ste eeuw stemrecht kregen en dat je
zorgen, voor je huishouden, want wie gaat
én, én, dus zij zijn meestal ook geweldig in
in die tijd als vrouw niet aan tafel kon mee-
het anders doen. Vrouwen kunnen dus nog
organiseren en in budgetbeheer. Neem ook
beslissen. Vrouwen creëerden heel slim an-
beter worden in de telefoon pakken en zeg-
Margaret Thatcher, zij werd de iron lady ge-
dere vormen van communicatie en daarmee
gen ‘hoe los jij dit op’, want we vinden dat
noemd ‘she didn’t take no for an answer’ en
macht en daarom is intuïtie voor een groot
we alles zelf moeten oplossen. Lieve kinde-
zij wist absoluut dat NEE ook een antwoord
deel sterker ontwikkeld bij vrouwmensen
ren vragen niets, maar krijgen ook niks. Leer
was. Zo conservatief en zo vooruitstrevend
dan bij manmensen. Maar ook daarin heb
NEE te zeggen. NEE is ook een antwoord.
tegelijk, ik had het wel leuk gevonden om
je weer verschillen in typen manmensen en
Ook het ambiëren speelt een rol in de glazen
iets meer van haar te zien. Of Hillary Clinton,
vrouwmensen.
plafond discussie. Wil je wel naar die top. Er
ik heb haar mogen ontmoeten, maar niet
zijn genoeg vrouwen die zeggen’ ik vind een
echt met haar kunnen praten. Ik bewonder
leuke job voor drie dagen prima’.”
ook een vrouw als Aletta Jacobs, de eerste
Nee
vrouw die ging studeren in Nederland. Wat
Het glazen plafond is er wel en komt voort uit
14
”
Lieve kinderen vragen niets, maar krijgen ook niks Mai Elmar
besef dat het niets uitmaakt of je vrouw of
een netwerkstructuur waarbij Pietje Klaasje
En, én, én,
zou er door haar heen gegaan zijn toen zij,
kent, die Alfred belt om te vragen of Ruud
“Ook gaat men dingen herhalen van elkaar.
met zo’n hoog IQ, achter een gordijn mee
beschikbaar is voor een bepaalde functie.
Op een gegeven moment wordt iets een
mocht luisteren om kennis te vergaren. Dan
Ik noem allemaal mannennamen, want zo
statement en niemand vraag zich af ‘is dat
denk ik wel ‘wat zijn we een eind gekomen’.
werkt het en daar zou nog wel wat verande-
wel zo en is het nog steeds zo.’ Om kort te
Ik hoop dat dit zo blijft en dat we onze verant-
ring in mogen komen. Ik was een keer mode-
zijn, als ik de vraag krijg ’hoe is het nu als
woordelijkheid nemen. Om vrouwen in andere
rator bij een Zakenvrouwenontbijt en daar zei
vrouw om in een mannenwereld te functio-
werelddelen verder te brengen en in hoe we
een vrouw: ‘Vrouwen netwerken het liefst
neren, dan zeg ik ‘leuk, fijn’, want ik weet niet
onze zonen en dochters opvoeden. Als ver-
alleen’. Ik moest daar wel om lachen, maar
hoe het is als man, ik ben namelijk geen man.
schillende typen manmensen en vrouwmen-
ik begreep het wel. Je moet het allemaal
Ik bewonder vrouwen die een baan en carrière
sen, maar wel in gelijkheid.”
zelf klaren, je moet voor je kroost, je gezin
combineren met een gezin. Zij kunnen én,
Multitasking wordt vanzelf een specialiteit voorbehouden aan de vrouw Moeders lijken eerder een schuldgevoel te hebben als ze er niet altijd zijn voor hun kroost. De man denkt dat de emotionele band met de kinderen ook wel ontstaat als hij op zaterdag langs de lijn staat bij de voetbal- of hockeywedstrijd of tijdens het ritje naar de balletschool of het langs de kant juichen bij het diploma zwemmen. En als de kinderen in de puberteit hun persoonlijke verhalen eerst aan mama vertellen, dan is hij mogelijk een tikje beledigd, maar vindt het ook wel prima dat hij die ‘moeilijke verhalen’ niet hoeft aan te horen, laat staan op te lossen. Aan de andere
kant lijken mannen er totaal geen moeite mee te hebben dat hun partner (veel) werkt. Opvallend vaak hebben we kunnen concluderen dat de man achter de zakenvrouw (het werk van) zijn echtgenote volledig steunt en respecteert, zelfs aanmoedigt. Overigens is het weer de vrouw die mag zorgen dat het thuisfront doordraait door het inhuren van hulp in de huishouding, kinderopvang en dergelijke. Zo wordt multitasking vanzelf een specialiteit voorbehouden aan vrouwen en is het cirkeltje rond.
en dat geeft toch een iets ander beeld in die top. De Shell’s en de Akzo’s van deze wereld worden ook niet meer alleen maar door mannen geleid, maar het blijft natuurlijk een stoere wereld en je moet het als vrouw ook leuk vinden. Ik vind het ook helemaal niet erg als een vrouw zegt ‘van mij hoeft dat niet’,
”
Je kunt ook zeggen ‘van mij hoeft dat niet’, prima toch? Jeannette Baljeu
prima toch, want ik vind ook niet dat wij als vrouwen altijd maar hetzelfde moeten doen als mannen. We hebben de kwaliteiten in ieder geval wel.”
Wisselen mag “Mijn advies aan vrouwen zou zijn: Laat je niet beperken doordat je denkt dat er specifiek dingen voor vrouwen zijn en andere dingen voor mannen. Ik geloof daar niet in, laat dat geen beperking zijn. En probeer ook
“We zitten niet in dit college omdat we vrouwen zijn, maar omdat we goed zijn.”
de nummer twee ook een vrouw is, maar zij
de zoektocht te maken naar dingen die je
stond daar nu eenmaal ook omdat ze goed is
leuk vindt. Dan sta je het meest sterk in je
en niet omdat ze vrouw is. Ik ben niet voor
eigen kracht en dan kun je het meest suc-
Jeannette
Haven,
dit soort discussies. Ik zie wel dat voorbeeld-
cesvol zijn. Wees er ook niet bang voor om
Verkeer en Regionale Economie in het
gedrag kan zorgen voor een doorbraak bij be-
tussentijds een keer te wisselen. Het kan
Rotterdamse College van B&W – zie ook het
drijven. Maar eigenlijk is de doorbraak al lang
best zijn dat je eerst het ene doet en tien jaar
artikel met Jeannette elders in dit magazine-.
geleden in gang gezet. Volgens mij moeten
later iets heel anders. Of dat je een studie of
“De stad Rotterdam is dynamisch, modern
we er niet zo krampachtig in zitten. De bewe-
opleiding doet die misschien toch niet opleidt
qua architectuur, er gebeurt van alles en er
ging naar meer vrouwen in de top van het be-
voor wat je eigenlijk leuk vindt en waar je in
kan veel in Rotterdam. De stad ontwikkelt
drijfsleven en besturen is al gemaakt en het
gaat werken.
zich nog steeds en dat geeft veel nieuwe
bewijs dat het werkt is dit college, want we
Of ik voor mezelf wensen heb? Vier jaar lang
dimensies. Omdat er zoveel gebeurt, stimu-
zitten hier niet omdat we vrouwen zijn, maar
heel goed de stad besturen. Ik ben de eer-
leert dat mensen om dingen aan te pakken.
omdat we goed zijn. In de stad wordt wel
ste vrouwelijke havenwethouder en volgens
We zijn momenteel met vijf vrouwen en vier
een beetje gekeken naar de diversiteit in een
mijn filosofie zou dat niet moeten uitmaken,
mannen in het college en toen iemand daar
ploeg. Het hoeft niet fifty-fifty, maar wordt
maar ik ben wel benieuwd of men straks zal
een opmerking over maakte heb ik gezegd:
op gelet of er een bepaalde mix in zit. Dat
zeggen: ze was een goede havenwethouder.
wij hadden ook mannen kunnen zijn. Ik ben
doen organisaties zelf al, dus daar hoeven we
Dus niet meer vrouwelijke, maar ze is een
niet voor een voorkeursbeleid. Ik ben geko-
niet meer zo bovenop te zitten.
goede havenwethouder geweest. Dat vind ik
zen als lijsttrekker en daarna wethouder ge-
In de haven als echt mannenbolwerk is op
wel een uitdaging. Daarin moet ik misschien
worden, omdat de leden vonden dat ik dat
een gegeven moment wel gezegd ‘kwaliteit
toch opboksen tegen het beeld ‘kan een
het beste kon en niet omdat ik een vrouw
eerst, maar als dat lukt met een vrouw, dan
vrouw dat net zo goed als een man’. Ik denk
ben. Collega Antoinette Laan stond op num-
kiezen we voor een vrouw’. De financieel
het wel. Misschien zelfs beter!”
mer 2 op de lijst. Het is vrij ongebruikelijk dat
directeur van het Havenbedrijf is een vrouw
Baljeu
is
wethouder
15
B
lijf bij jezelf dan ben je
Wie: Hedy van den Berk Wat: Directeur-bestuurder bij PWS Rotterdam Waar: Rotterdam
Hedy is geboren in Den Haag. Na het VWO gaat zij Sociale- & Organisatiewetenschappen studeren in Leiden. Gedurende haar studie heeft ze een bijbaan bij het gemeentelijk Woningbedrijf in Den Haag als woonmaatschappelijk werkster wat inhoudt mensen te begeleiden bij het zoeken naar een woning als zij die door omstandigheden niet hebben. Er ontstaat een vermenging van (bij)baan en studie als Hedy kiest voor het afstudeeronderwerp ‘de processen van herhuisvesting bij stadsvernieuwing en de effecten ervan op het leven van mensen’. Ze blijft werk en studie handig combineren en gaat in 1985 als bijna vanzelfsprekend fulltime aan de slag bij het Woningbedrijf Den Haag. Via een baan als bestuurssecretaris bij de federatie van Leidse Woningcorporaties vertrekt Hedy in 1993 naar Rotterdam om als hoofd Strategie
H edy
van den
Berk
volkshuisvesting.
is al sinds haar studie werkzaam in de
“H et
onderwerp volkshuisvesting sprak
me al snel aan door de combinatie van mensen en hun huizen.
Beide
H edy
interessant en van belang.”
leiding aan
corporatie
180
mensen bij de
Sinds 2005
Rotterdamse
geeft
woning -
PWS (Patrimoniums Woningstichting). “Ik
mijn werk met enorm veel plezier. alleen dan houd je het vol.
Ik
Dat
doe
moet ook, want
heb wel gemerkt dat je niet
al je energie in je werk moet steken, er is nog een leven
gaan, de voorloper van de Nieuwe Unie die later in Woonstad is opgegaan. Enkele jaren later wordt zij directeur Wonen bij PWS en sinds 2005 leidt zij deze woningcorporatie als directeur-bestuurder.
Er mag gelachen worden PWS is opgericht in 1914 in Rotterdam Delfshaven met als hoofddoel woningen te bouwen voor de leden van het werkliedenverbond Patrimonium. Met momenteel ruim 16.500 woningen in bezit werkt PWS samen met bewoners en partners onder de slogan
naast, met mijn man en kinderen die ook aandacht verdie-
‘samen maken we de stad’ aan wijken waar
nen.
werkt en geleefd kan worden. “Een grootste-
Hoewel
dat tegenwoordig wel lastig is met moderne
apparatuur als om
16
bij de Stichting Volkswoningen aan de slag te
24
Blackberry’s
die het erg eenvoudig maken
uur per dag te werken.”
ook in de toekomst met plezier gewoond, gedelijk gebied als Rotterdam kent problemen, maar het is tevens een uitdaging om ervoor te zorgen dat we met PWS vitale wijken
en vertrouw op je eigen visie, het meest geloofwaardig creëren waar mensen prettig wonen en waar
zeggen dat het beter gaat en dat zijn de pa-
Wandelen en tuinieren
we proberen iets moois neer te zetten voor
reltjes die je ook moet tellen, daar ben ik erg
“Werken is voor mij heel belangrijk. Ik vind
een lage prijs. Wij zijn een bedrijf dat voor
trots op.”
het leuk, ik doe het met plezier en het loopt
eigen rekening en risico werkt. Mensen den-
ook dwars door mijn privéleven heen. Ik heb
ken vaak dat woningcorporaties aan overheid
Je werk voorrang geven
twee kinderen, die zijn inmiddels wat groter,
gelieerde bedrijven zijn, maar dat is feitelijk
“Ik zie links en rechts dat vrouwen mooie
maar toen ze kleiner waren moest ik slim
niet zo. Wel hebben we een maatschappe-
functies verwerven, ook in de corporaties is
organiseren. En je moet je energie af en
lijke doelstelling, waarin onze winst terug-
er een aantal. Bij Com.wonen zit een vrou-
toe ook in dingen steken die je hoofd leeg
keert. Dat vind ik een mooie opgave. Om op
welijke bestuurder, bij Haag Wonen ook en
maken. Ik tuinier veel, ik heb een tuin met
het scherpst van de snede een organisatie te
zij doen het goed. Het kan gewoon. Vrouwen
een kas waar je zelf kunt kweken, daar kan ik
leiden en te zorgen dat je bedrijf goed func-
kunnen een verfrissende manier van werken
echt van genieten en ik kan je verzekeren dat
tioneert en tegelijkertijd veel voor de stad
hebben, maar je moet wel keuzes maken. Je
je erg rustig wordt van een paar uur met je
betekent. Dat komt samen in mijn functie,
kunt niet zeggen ik wil parttime werken en
handen in de aarde staan. En ik wandel heel
het bedrijfsmatige en het maatschappelijke.
in de schoolvakanties thuis zijn voor mijn kin-
veel, dat is goed voor je conditie. Je kunt mij
In de praktijk betekent dat voor mij veel over-
deren en tegelijkertijd een toppositie vervul-
ook op het strand neerzetten, met zicht op
leg, afstemming met de directie, met andere
len en het ook volhouden. Vooral dat laatste,
zee, in de schaduw tapas eten, roseetje erbij,
corporaties, met gemeenten, met deelge-
de bedoeling is niet dat je een keer instort
heerlijk!
meenten, met bouwers en ontwikkelaars. Er
omdat je energie tekort komt. Realiseer je
moeten woningen gebouwd, onderhouden
dat het je ook dingen kost om in die top te
Als ik meer tijd zou hebben, zou ik mij wil-
en verkocht worden en er wordt met minis-
functioneren en ben je bereid dat ervoor te
len verdiepen in oosterse filosofie en yoga
teries overlegd over nieuwe regelgeving. Er
doen. Ik heb wel eens gehad dat mijn kind
bijvoorbeeld, om de balans tussen werk en
gaat veel tijd zitten in verantwoording naar
ziek was op school en dat ik er echt niet naar-
privé te vinden en je energie beter te doseren
commissies, naar raden van toezicht, naar
toe kon. Dan moet je alles uit de kast halen
in plaats van altijd op volle sterkte te functio-
banken, dat zijn allemaal belangrijke elemen-
om te regelen dat je kind wordt opgevangen.
neren. Dat vind ik interessant, maar ik houd
ten van mijn werk. Toch probeer ik het verga-
Dat is niet leuk, maar daar moet je voor je
ook van schrijven, ik schrijf columns, maar ik
deren kort te houden. Ik houd niet van langdradig overleg, het hoort kort en afwisselend te zijn en er mag ook gelachen worden. Ik kan ongeduldig zijn en jagen, dat is wel een aandachtspunt, maar ik kan denk ik ook goed met mensen omgaan, ik ben toegankelijk en kan met iedereen door een deur en daardoor
Ik kan je verzekeren dat je erg rustig wordt van een paar uur met je handen in de aarde staan
ontstaan vaak goede dingen.” “We hebben als PWS een turbulente tijd ach-
werk dan toch maar doorheen. De vraag is
zou ook wel een kinderboek willen schrijven.
ter de rug met een behoorlijke fraudezaak die
welke kant je het dubbeltje laat omslaan. In
Zakelijk gezien zijn we na een lastige periode
de organisatie heeft doen schudden op haar
een toppositie moet je bereid zijn je werk in
weer op sterkte met PWS en toe aan een
grondvesten. Eigenlijk moesten we opnieuw
belangrijke mate voorrang te geven. Ik be-
volgende stap. We zitten volop in de verken-
opbouwen, het vertrouwen herwinnen en fi-
wonder vrouwen als Neelie Kroes of Hilary
nende fase voor een fusie om in Rotterdam
nancieel opnieuw beginnen, en daar zijn we
Clinton, maar ook een man als Johan Cruijff.
een steviger positie te verwerven en ik zou
goed doorheen gekomen. Als je dan na een
Zij zijn zo ‘dedicated to the job’ en kunnen
het erg leuk vinden om die slag mee te ma-
aantal jaren ziet dat het bedrijf er weer staat
met hun verhaal een vonk overbrengen waar
ken en daar leiding aan te geven. En anders
en het verleden achter zich gelaten heeft, dat
je enorm door geïnspireerd wordt. Dat vind ik
zou ik misschien wel in een geheel andere
vind ik van veerkracht en een goede drive
ongelooflijk knap en dat intrigeert me, maar
branche willen werken. De zorg spreekt me
getuigen, dat is geweldig. Momenteel heb-
tegelijkertijd denk ik: ‘ik ben Hedy van den
aan, een organisatie als Humanitas vind ik
ben wij ruim 20 projecten lopen in de zoge-
Berk met mijn eigen positieve eigenschap-
boeiend, maar ik zou ook wel een bedrijf
naamde krachtwijken, zoals Crooswijk en het
pen, dus vertrouw op je eigen visie, blijf bij
in bijzondere heemplanten willen hebben.
Oude Noorden, waar de bewoners zien en
je zelf, dan ben je het meest geloofwaardig.’”
Lekker werken in de buitenlucht.”
17
I bulldozer
K kan soms een Echte zijn
Wie: Karin de Zoete Wat: Directeur-eigenaar Karin de Zoete Gewichtskliniek Waar: Rotterdam, Haarlem en Arnhem
18
Je
partner adviseren om onder begeleiding af te vallen, uit nieuwsgierigheid een
keer meegaan en eindelijk na al die jaren weten wat je echt wilt. doen, een opleiding volgen en zelf een gewichtskliniek openen. de story van
H aarlem
en
K arin
de
Zoete. A nno 2010
A rnhem. Ook
de webwinkel.
R egelmatig
Werkervaring
Dat
op
is in a nutshell
Rotterdam,
zijn er gewichtsklinieken in
de vierde, weliswaar virtuele, vestiging is een succes: is
K arin
interviews voor onder andere
te gast bij
Nouveau
en
RTL4
en
Business Class
Story. H aar
drive?
“H et
en gaf zij
zelfvertrou-
wen dat mensen terugkrijgen wanneer ze afvallen.”
“Het moment dat ik het idee voor een eigen
blijkt klaar voor het unieke concept dat Karin
kunnen, maar dan bestaat het gevaar dat je
kliniek kreeg, viel niet toevallig, ik geloof niet
heeft ontwikkeld, binnen een paar maanden
aan je eigen succes ten onder gaat. Dus kies
zo in toeval, samen met het feit dat ik geen
loopt het storm. “Ze kwamen toen echt over-
ik bewust voor groeien, stabiliseren en dan
voldoening meer uit mijn banen haalde. Ik
al vandaan. Namen de boot uit Terschelling,
pas weer doorgroeien. Alles in fases en niks
was PR manager bij Dior Nederland, vond
pakten de trein uit België.” Van het plan ‘lek-
overhaast, al heb ik natuurlijk nog wel heel
het de eerste jaren geweldig, maar ik had
ker in eigen tempo naar haar pensioen’ blijft
veel plannen voor de toekomst.”
eigen ideeën, ben behoorlijk eigenwijs en
weinig over. “Het ging in één keer zo hard dat
dat crashte soms. Hetzelfde gebeurde toen
er geen weg terug meer was.” Daarbij heeft
Ongeleid projectiel
ik mensen ging helpen met afvallen. In mijn
Karin, zij het kort, ook haar twijfels gehad: ze
Over haar persoonlijke plannen vertelt ze:
ogen kon het soms beter op een andere ma-
weet niet of er sprake is van een kortston-
“Als het me gegeven is, maak ik op termijn
nier, maar daar zat natuurlijk niemand op te
dige hype. Of het een succes blijft. Dat blijft
mijn tweede droom waar: verwaarloosde en
wachten,” zegt Karin lachend. “Dus besloot
en ze opent klinieken in Haarlem en Arnhem
mishandelde dieren opvangen. Ik ben gek op
ik niet meer voor een baas te werken.” Niet
en een webwinkel. “Niet iedereen is natuur-
dieren.” Het huishouden van Karin telt dan
onbelangrijk puntje: Karin is dan nog net
lijk in staat om tijdens de kuur elke week van
ook hond Flora, poezen Timo, Donna, Max
geen veertig: een mooi moment om haar
heinde en verre naar de klinieken te komen.
plus nog een paar aanlopers uit de buurt,
leven een totaal andere draai te geven. Bij
Nu kan iedereen thuis afvallen met op maat
paard Joris en ezels Bob en Tim. Voor de fo-
die ‘totaal andere draai’ wil Karin graag één
gemaakte self support pakketten en gratis
tosessie is er het plan om Joris met mooi ge-
van haar dromen waarmaken: echt iets kun-
persoonlijke begeleiding”.
spitste oortjes op de foto te krijgen: een plan
nen betekenen voor mensen. Of, zoals zij het
waaraan hij niet wil meewerken. Hij loopt niet
uitdrukt, zij wil een verschil maken. “Jonge
Passie
alleen Karin, maar ook de fotograaf meerde-
en gezonde mensen kunnen namelijk vaak
Haar impuls om mensen te helpen, is groter
re keren ondersteboven. Als haar gevraagd
wel afvallen, maar iedereen heeft recht op
dan om er rijk van te worden, concludeert ze.
wordt of zij die koppigheid misschien in hem
een slanker en gezonder leven. Dus juist alle
“Een van de redenen waarom ik zo succes-
herkent, schiet Karin in de lach: “Grappig, zo
mensen die al jaren lijnen zonder succes of
vol ben, als ik het zo mag zeggen, is dat ik
heb ik er nooit over nagedacht, maar het ant-
slechts met tijdelijk succes. Mensen die echt
voor kwaliteit ga. Natuurlijk houd ik van leuke
woord is ‘ja’. Ik ben ook af en toe een onge-
discipline hebben maar gewoon niet afvallen,
schoenen en een nieuw tasje, dat is duidelijk
leid projectiel. Ik leef georganiseerd in chaos,
vaak het gevolg van gezondheidsklachten of
en bovendien, daar werk ik hard voor, maar
ben van nature ontzettend hyper. Ik ren, ik
medicijngebruik. Er moest dus een methode
daar gaat het niet om, ik ben mijn onderne-
vlieg, doe dertig dingen tegelijk. Alles in heel
komen waarbij mensen snel, gezond en voor-
ming vanuit een passie begonnen, heb een
hoog tempo. En zoals ik Joris niet altijd onder
al met plezier afvallen. Geen strijd meer en
formule ontwikkeld waarbij mensen 100 pro-
controle heb, gaat dat door alle drukte dus
belangrijker nog, het resultaat moest blijvend
cent zeker op een gezonde manier kunnen
ook zakelijk wel eens mis. Als ik dan thuis-
zijn.”
afvallen. Medisch verantwoord, met blijvend
kom, praat ik tegen mijn partner Fred alles
resultaat, nooit meer dat jojo-effect. Ik werk
lekker van me af. Soms ben ik hevig veront-
Hoelahoepen
keihard aan de kwaliteit en als je kwaliteit
waardigd of teleurgesteld. De zakenwereld is
Oktober 2004 zwaait in Rotterdam de deur
kunt bieden, komt het succes vanzelf. Ik heb
af en toe hard. Ik ben dit als hobby begon-
van de eerste kliniek open. De naam die ze
dus nooit acties bedacht om sneller geld te
nen, ben van oorsprong geen ondernemer,
haar onderneming geeft, getuigt in een we-
kunnen verdienen. Ik wil mensen helpen en
dat heb ik echt moeten leren. Gevoelsmatig
reld waar suiker not done is, van lef: Karin de
al die dankbare mensen zijn een veel grotere
kwetst het me dan wel eens dat niet alle
Zoete Gewichtskliniek. De eerste tijd is het
beloning voor mij. Vooral zakenmannen die
deals eerlijk zijn. Gelukkig kan Fred alles op
rustig, Karin doet alles zelf en dat is precies
ik spreek vinden mij dan vreselijk eigenwijs,
zo’n moment goed relativeren. Dan zegt hij:
wat ze voor ogen had: tot aan haar pensioen
maar ja, grijnst Karin, dat wist ik natuurlijk al.”
even rust nu, we nemen een lekker wijntje
doen wat zij leuk vindt. Over die begintijd: “Ik
Ook de raad die zij regelmatig krijgt ‘om die
en morgen weer een dag. Terwijl ik op zo’n
ving de klanten op, gaf koffie, behandelde,
hut te verkopen’ slaat zij dus in de wind. “Ik
moment in staat ben om iedereen uit zijn bed
rekende af, maakte nieuwe afspraken. De
trek lekker mijn eigen plan. Dat is juist zo fijn
te bellen. Dan kan ik echt een bulldozer zijn.”
wachttijden liepen soms op tot een uur,
aan het ondernemerschap, het geeft je een
maar iedereen vond het prima. Ze stonden
enorm gevoel van vrijheid. Het is mijn for-
hier zelfs in de wachtruimte te hoelahoepen,
mule, dit werk is mijn passie en ik zou echt
want ik had verteld dat dat goed is voor een
niet anders willen. Ik groei in mijn eigen tem-
slanke taille. Het was hilarisch.” Nederland
po en misschien zou het inderdaad sneller
Ik ben van oorsprong geen ondernemer, dat heb ik moeten leren 19
De
ondernemersgeest zit er bij
K arin
Net
achttien opent ze een kapsalon.
Dat
is voor
Oostvoorne
Maar K arin
van
R eek
Voor
E al vroeg in.
dames én heren.
en
begin jaren tachtig even wennen.
doet het gewoon.
Haar
toenmalige partner
zit in de bouw en zo krijgt ze, wat later op de dag om de
En, gelukkig al heel lang, een nieuwe partner, zonder wie ik het zeker niet gekund had. Want
dames niet teveel af te schrikken, stukadoors in de stoel,
ik had ook nog een opgroeiende dochter aan
die haar vertellen dat ze geen steigerbouwbedrijf kunnen
gezin en haar bedrijf heeft Karin nog twee gro-
vinden.
te hobby’s: wielrennen en met vakantie gaan
Dat
hoef je tegen iemand als
te zeggen. In
1982
is
K arin
Rojo Steigerbouw b.v.
maar één keer
een feit.
wie ik alle aandacht wilde geven.” Naast haar
naar Curaçao. Die liefde voor het wielrennen ‘maar dan wel passief’ werd ingegeven door haar vader die haar meenam naar het strand van Oostvoorne, onderwijl de koersen op het
Stabiele basis
Mensenmens
strand met een transistorradiootje volgend.
Haar voorstel, vertelt ze vanuit een spectacu-
Karin pakt de kwaliteitsomslag grondig aan.
Mede door haar jonge ondernemerschap en
lair pand in Delft, was om samen een steiger-
Ze leidt haar mensen op, het bedrijf behaalt
haar betrokkenheid bij de wielersport wordt
bouwbedrijf op te zetten, terwijl zij ook in de
als een van de eersten binnen de steiger-
ze drie keer achterelkaar rondemiss bij de
kapsalon bleef werken. En zo gebeurt het. Tot
bouw een kwaliteitscertificaat en wordt VCA-
Ronde van Oostvoorne. “De wielerwereld is
haar partner in 1992 ziek wordt en een jaar la-
gecertificeerd. Niet iedereen kan zich in die
een ontzettend leuke wereld, de mensen zijn
ter overlijdt. “Toen stond ik voor de beslissing
omslag vinden. “Sommigen vonden het niet
ontzettend aardig onder elkaar. Wij sponsoren
om de zaak te verkopen, of hem te houden
leuk om zich opeens aan regeltjes en wetten
ook een ploeg. Ja, ook daar zit ik in een man-
en alleen verder te gaan.” Karin besluit tot
te moeten houden. Ik heb toen gezegd: dit is
nenwereld. In mijn werk heb ik dat de eerste
het laatste, het ondernemersbloed kruipt nu
wat ik wil en dit is voor de toekomst van Rojo
tien jaar als een enorm nadeel ervaren, maar
eenmaal waar het niet kan gaan, roept de me-
het beste. Wil je dat niet, dan scheiden zich
op het moment dat mensen je gaan waarde-
dewerkers bij elkaar en vraagt hun steun. Die
hier onze wegen. En dat is altijd in goede har-
ren om je kennis en je kunde is dat over, is
krijgt ze. Onvoorwaardelijk. “Iedereen die er
monie gegaan, sommigen kom ik nog regel-
het zelfs een voordeel.” In het weekend trekt
toen was, zit er nog steeds. Door hen ben ik
matig tegen omdat ze voor zichzelf begonnen
ze er met haar man Peter op uit voor culinaire
in staat geweest dit bedrijf verder te kunnen
zijn. Dan hoor ik vaak: ik heb het vak bij jou
ontdekkingstochten. “Peter komt van ori-
uitbouwen tot wat het nu is. Bij mij werken
geleerd. Leuk vind ik dat. Eigenlijk heb ik met
gine uit de horeca. Hij was bedrijfsleider bij
jongens die ik heb zien binnenkomen toen
iedereen nog hele goede contacten. Of dat
Bruintje Beer. Daar heb ik hem ook ontmoet.
ze 17-18 jaar waren. Echte broekies nog. En
inherent is aan het feit dat ik vrouw ben? Dat
Ik had een hele slechte vergadering achter de
vreselijk ondeugend, werd ik door hun ouders
denk ik wel. Ik ben een mensenmens, kan
rug en moest er even uit. Stap ik daar binnen,
gebeld dat ze het weekend niet thuis waren
me niet voorstellen dat je ruzie krijgt en dan
staat hij daar met een big smile. Toen is het
gekomen. Nu zijn ze zelf vader en sommige al
nooit meer met elkaar praat. Ik praat veel met
snel gegaan. Hij kent veel mensen uit de ho-
bijna grootvader. Geweldig dat wij met elkaar
mensen, maar kan ook goed luisteren. Met
reca en ik uit de bouw. Samen hebben we
zo’n band hebben opgebouwd.
praten los ik heel veel op.” Zoals aan haar per-
een heel rijk sociaal leven.”
soneel bij haar terugstap beloofd, komt Karin na verloop van tijd, het is dan 2000, aan het
stabiele onderneming die Rojo Steigerbouw
hoofd van de organisatie als algemeen direc-
is.” Omdat Karin op haar netvlies heeft om
teur. Met naast haar een adjunct directeur. En
er een ander bedrijf van te maken, neemt ze
dat is tot op de dag van vandaag nog zo. “Een
een opmerkelijk besluit: ze benoemt een in-
perfecte combinatie: hij, rustig, een echte
De toekomst? “Ik word dit jaar 49 en voor-
terim directeur en doet zelf een stapje terug
Fries en ik, Rotterdams, met die snelle ‘hart
lopig vind ik het nog heerlijk. Met zoveel
zodat ze alle facetten van het bedrijf kan door-
op de tong’-mentaliteit.” Lachend: “We hoe-
uitdagingen en opleidingen en zaken die ik
lopen. “Zo kon ik zien hoe het binnen Rojo
ven elkaar niet altijd tegen te komen, want hij
verder wil uitdiepen. Zo rond de zestig denk ik
allemaal reilde en zeilde. Want we waren er
zit op onze andere vestiging in Swifterbant, in
wel dat het genoeg is, dan heb ik veertig jaar
ooit aan begonnen en voor je het weet ben
de gemeente Dronten, waar we met 3 hec-
gewerkt. En mijn leven heeft diepe dalen ge-
je tien jaar verder. Toen ik het overnam, dacht
tare grond ruimer zitten dan de 1,5 hectare in
kend. Ik had ook niet verwacht dat ik nu in een
ik: is dit het? Nee dus. Ik wilde het bedrijf op
Delft, wat onze hoofdvestiging is.”
bedrijf zou zitten met een omzet van dertig
miljoen euro. Op het moment dat ik de zaak
een kwalitatief hoger plan brengen. Ik wilde
20
”
We hebben nu een prachtig mooi bedrijf
Die hechte band vormt ook de basis voor de
van steigerbouwen een vak maken, want het
Rondemiss
overnam, draaiden we acht miljoen gulden en
frustreerde mij dat er over dit vak denigrerend
Na jaren van dagen van ’s morgens zes tot ’s
zaten we diep in de schulden. Nu hebben we
gesproken werd. Ook weer niet zo gek, want
avonds twaalf gewerkt te hebben, kan Karin
een prachtig mooi bedrijf. We werken zonder
wie tatoeages had, een oorbel in en op gym-
het nu toe met ‘maar’ 50-60 uur per week.
banken en zonder financiers. Wie had dat ooit
pen liep, kon steigerbouwer worden.”
“Ik heb nu de juiste mensen op de juiste plek.
gedacht? Zeventien jaar geleden? Ik niet.”
ondernemer met een visie
Wie: Karin van Reek Wat: Directeur Rojo Steigerbouw Waar: Delft
� 21
T
vrouwen Door: Mijntje Lückerath-Rovers,
Universitair Hoofddocent Erasmus Universiteit Rottterdam
oP
In
de
Tweede K amer
R aden
van
Bestuur
pen (meer dan
250
is in december
en
R aden
van
2009
ingestemd met een amendement dat
Commissarissen1
van grote vennootschap-
werknemers) moeten streven naar een evenwichtige ver-
deling tussen mannen en vrouwen.
Uit
het wetsvoorstel blijkt dat met een
evenwichtige verdeling wordt bedoeld dat (uiterlijk in
2016)
minimaal
van de bestuurders en commissarissen een vrouw is en minimaal man.
De
overige
40%
30%
30%
een
mag naar wens aangevuld worden met beide ‘soorten’.
Tokens
demografische kenmerken behoren tot de
niet hebben gehaald) is het toch een verre-
De gekozen 30% is gebaseerd op interna
minderheid (minder dan 15% van de groep)
gaande maatregel want het legt in zekere zin
tionaal onderzoek van Rosabeth Moss Kanter
dan leidt dit tot tokenism. Tokens worden ge-
bedrijven een bepaald selectieproces op. Maar
(1977) die in haar boek Men and Women of the
acht een hele demografische groep (vrouwen)
wat zijn dan de argumenten om tot een derge-
Corporation beschrijft wat er met de groeps-
te vertegenwoordigen en worden door de do-
lijke maatregel te komen? En welke argumen-
dynamiek gebeurt als deze niet evenwichtig
minante groep (mannen) als stereotype gezien.
ten zouden daarbij het meest steekhoudend
over mannen en vrouwen is verdeeld. Kanter
Als stereotype wordt de vrouwelijke bestuur-
moeten zijn?
onderscheidt daartoe vier groepen: de uni-
der of commissaris geacht de karakteristieken
forme groep (100% van één soort), de scheve
(en mening) van alle vrouwen te weerspiege-
Stand van zaken
groep (meer dan 85% van één soort), de kan-
len, in plaats van dat ze haar eigen individuele
Alvorens in te gaan op deze vragen, eerst
telende groep (meer dan 70% van één soort)
karakteristieken en mening heeft.
even een blik op de huidige stand van zaken,
en de gebalanceerde groep (van beide soor-
want waar hebben we het eigenlijk over? Het
ten minimaal 30%). Volgens Kanter heeft het
Alhoewel er geen sancties staan op het niet ha-
wetsvoorstel betreft waarschijnlijk ruim 3000
alleen-zijn binnen een groep gevolgen voor de
len van dit streefgetal (ondernemingen moeten
ondernemingen. Over de precieze aantallen
groepsdynamiek. Als personen met bepaalde
slechts uitleggen waarom ze het streefgetal
vrouwen binnen al deze ondernemingen is weinig bekend. Wel zijn de aantallen bekend van de 99 Nederlandse beursondernemingen. Zo liet de Female Board Index2 uit 2010 zien dat van de 99 Nederlandse beursondernemingen
Aantal ondernemingen met vrouwen in RvB en/of RvC
120 99
99
60 beursondernemingen geen enkele vrouw hebben in de hoogste regionen. Van de 749
99
bestuurders en commissarissen zijn er 61 vrou-
100 aantal beursondernemers
wen, dit is 8,1%. Dit percentage is bovendien het gewogen gemiddelde van het percentage
80
vrouwelijke bestuurders (3,4%) en het percentage vrouwelijke commissarissen (10,7%).
60
40
Alhoewel er sinds 2007 een lichte stijging te 39 31
39
34
36 28
zien is, gaat dit veel te langzaam om op natuur-
36
lijke weg de beoogde 30% uit het wetsvoorstel
31
te halen. Op basis van deze cijfers zouden er in zeven jaar tijd ongeveer 80 vrouwelijke be-
20 7 0
8
9
stuurders benoemd moeten worden en 107 vrouwelijke commissarissen. Het aantal be-
met vrouwen in RvB of RvC alle beursondernemingen
22
7
met vrouwelijke commissarissen 2007
2008
met vrouwelijke bestuurders 2009
2010
noemde vrouwen zou dus op zijn minst per jaar tien keer zoveel moeten zijn.
800
Aantal vrouwen van totaal bestuurders en commissarissen in 2009 749
collectieve rationalisatie, overmatige stereotypering en druk op overeenstemming zijn en-
600
aantal personen
kele kenmerken van dergelijk groepsdenken. Dat leidt tot een overdreven gevoel van eigen-
488
waarde en zelfoverschatting en deze tunnelvisie is een bedreiging voor de onafhankelijke,
400
open en kritische blik die een RvC nodig heeft om toezicht te kunnen houden op het bestuur. Het bespreken van meerdere perspectieven
261
en alternatieven kost tijd en kan ook leiden tot 200
vertraging in de besluitvorming of tot een sneller verloop van commissarissen als gevolg van eventuele onenigheid. Maar het negeren ervan
61 (8,1%)
52 (10,7%) 9 (3,4%)
is een groter risico.
0 bestuurders en commissarissen
commissarissen
totaal
bestuurders
vrouwen
Tot slot Het vaak gehoorde argument dat voor elke functie objectief de beste man/vrouw is gekozen en dat geslacht geen rol speelde, heeft ook een subjectieve kant en vertoont kenmerken van een tunnelvisie. Zo betoog-
Morele argumenten
top van beursondernemingen. Het lastige
den hoogleraren Ondernemingsrecht Assink
In het debat rondom meer vrouwen aan de
van dergelijk onderzoek is echter dat de cau-
en Kroeze onlangs in Kroniek van het ven-
top worden vaak de morele argumenten om
sale relatie moeilijk aan te tonen is. Het lijkt
nootschaprecht 2010, voorstander van een
meer vrouwen in de top te krijgen verward
onwaarschijnlijk dat de weinige vrouwen die
quotum te zijn; juist ook vanwege het door-
met bedrijfseconomische argumenten. De
er zijn persoonlijk verantwoordelijk zijn voor
breken van het nu nog vaak subjectieve
morele argumenten gaan veel meer over
het hogere rendement. De aanwezigheid van
selectieproces van nieuwe kandidaten. Zij
gelijke rechten voor iedereen en over dis-
vrouwen is misschien een ander signaal, na-
stellen dat een enigszins subjectief oordeel
criminatie. De discussie raakt dan vaak wat
melijk dat deze bedrijven een vrouw in de top
over persoonlijke kwaliteiten (‘we willen de
oververhit, de ene groep heeft het over het
hebben omdat ze een andere cultuur hebben:
beste kandidaat, man of vrouw) sterk wordt
glazen plafond, en de andere groep betoogt
innovatiever, transparanter, eerlijker, moder-
beïnvloed door de gelijkenis die zittende be-
dat vanwege de keuze voor parttime werk
ner. Hierdoor wordt er in alle lagen binnen het
stuurders en commissarissen ervaren met
vrouwen geen toppositie zouden kunnen
bedrijf beter gepresteerd en daardoor wordt
een voorgedragen kandidaat(waaronder ge-
vervullen. Vaak wordt ook nog de kinderop-
dan uiteindelijk een overall hoger rendement
slacht). Ondernemingen die de waarde van
vang regeling in Nederland erbij gehaald en
behaald. Daarnaast is er specifiek voor raden
diversiteit erkennen, doen er daarom goed
verzandt de discussie in een welles-nietes
van bestuur en raden van commissarissen
aan in hun selectieproces rekening te hou-
debat. Alhoewel het heel valide argumenten
nog een ander voordeel aan het benoemen
den met hun eigen onbewuste voorkeur voor
kunnen zijn, lijken partijen het op dit gebied
van meer vrouwen: diversiteit kan groepsden-
steeds hetzelfde. Dit kan het beste voorko-
niet eens te kunnen worden. Daarnaast kun
ken voorkomen.
men worden door het inschakelen van een externe expert die kandidaten selecteert aan
je betogen dat ondernemingen in een vrije markt opereren, en dat een onderneming
Groepsdenken
de hand van een vooraf opgestelde profiel-
geen democratie is waarbij iedereen recht
De raad van bestuur en de raad van commis-
schets. En dan kan nog steeds gekozen wor-
heeft op een hoge positie.
sarissen nemen belangrijke besluiten voor de
den voor de beste kandidaat.
organisatie. Als in die raden alleen maar blanke
Bedrijfseconomische argumenten
mannen zitten met een gemiddelde leeftijd
De bedrijfseconomische argumenten heb-
van 60 jaar, met een academische opleiding,
ben betrekking op de bijdrage die diversiteit
ontstaat er een homogene groep bestuurders
(ook in de top) levert aan het bedrijfsresul-
en commissarissen. Een homogene groep is
taat. Nadeel van deze argumenten is dat
eerder geneigd tot (onbewust) groepsdenken
men vaak op zoek is naar enig bewijs; stijgt
en een tunnelvisie. Bij groepsdenken is het
de netto winst echt als er meer vrouwen be-
zoeken naar unanimiteit belangrijker dan het
noemd worden? En als dat zo zou zijn, wan-
overwegen van alle beschikbare alternatieven.
neer mag je dan verwachten dat die stijging
Beslissingen zijn daardoor vaak gebaseerd
zichtbaar wordt? Ook in Nederland is er een
op onvolledige gegevens en worden geno-
correlatie te vinden tussen het bedrijfsresul-
men zonder evaluatie van alle alternatieven
taat en de aanwezigheid van vrouwen in de
én risico’s. De illusie van onkwetsbaarheid,
1. De Raad van Commissarissen heeft als taak toe te zien op het functioneren van de Raad van Bestuur. Zij doen dit vooral in opdracht van de aandeelhouder. Een commissariaat kost gemiddeld 12 uur per maand en is dus geen full-time baan. 2. De Female Board Index van Mijntje Lückerath-Rovers, is een jaarlijkse uitgave van het Erasmus Instituut Toezicht en Compliance, te downloaden op www.toezichtencompliance.nl/publicaties.
Lees op pagina 25 over Mijntje Lückerath-Rovers
23
Wij vormen op uw eigen nagel, van kunsthars op acrylic basis, een mooie natuurlijk ogende, niet van echt te onderscheiden nagel in elke gewenste vorm en lengte.
Schiekade 492, Rotterdam, Telefoon 010 - 467 34 43 www.firstnailcenter.nl Uitsluitend op afspraak.
M
Dr. Mijntje Lückerath-Rovers
M
Wie Dr. Mijntje Lückerath-Rovers Wat Universitair hoofddocent Financiële Markten & Toezicht aan de Rechtenfaculteit van de Erasmus Universiteit, auteur en publicist. Waar Erasmus Universiteit Rotterdam. Opleiding Financiële Bedrijfseconomie, Erasmus Universiteit Rotterdam. Carrièreverloop Begonnen bij Rabobank International als management trainee. Daarna naar Rabo Corporate Finance en in positie doorgegroeid tot Vice Pesident Project Finance. Intussen drie kinderen gekregen, in 1998, 1999 en 2000. Ik mocht drie dagen gaan werken en ik had het enorm naar mijn zin bij Rabobank, maar ik wilde weer de verdieping in én ik wilde altijd al promoveren. Ik ben als universitair docent naar Erasmus Universiteit gegaan en heb mijn tijd verdeeld tussen doceren en promotieonderzoek. Uiteindelijk ben ik gepromoveerd, raakte betrokken bij het Nationaal Commissarissen Onderzoek, ik heb in de Female Board Index in kaart gebracht dat raden van bestuur en van commissarissen nog altijd mannenbolwerken zijn en ik heb samen met Marike van Zanten het populair wetenschappelijke boek Topvrouwen geschreven. Tevens heb ik een Commissariaat bij de Beleggingsfondsen van ASN Bank. Invulling werkweek Ik werk vier dagen uitgesmeerd over 7 dagen. Ik heb veel deadlines, ik heb het gevoel dat ik van deadline naar deadline werk, het gaat maar door, maar dat heeft ook te maken met het feit dat ik zoveel dingen leuk vind. Ik zeg snel ja als iemand vraagt ‘zullen we dat samen schrijven of onderzoeken.’ Ik houd regelmatig voordrachten over een bepaald onderwerp, ik publiceer veel met het oog op mijn gewenste professoraat en ik vervul, zoals gezegd, een commissariaat. Meest aantrekkelijke aan functie Ik vind het erg leuk om ergens helemaal in te duiken, wat dat betreft ben ik een specialist en geen generalist. Elk college kun je in deze dynamische tijden beginnen met een publicatie uit het Financieel Dagblad en ik vind het erg leuk om met enthousiaste leergierige studenten om te gaan. Ook waardeer ik mijn flexibele werkomgeving, dat creëert loyaliteit. Ik werk ook ’s avonds en in het weekend, maar ik kan ook een keertje eerder naar huis gaan als ik iets met de kinderen moet doen bij voorbeeld. Dat geeft een heel positieve draai aan je werk en motiveert enorm. Ik geloof echt in het nieuwe werken, voor vrouwen én mannen. Tip(s) voor vrouwen die aan het begin van hun loopbaan staan Trek je eigen plan. De maatschappij heeft overal een mening over, zeker over vrouwen die werken. ‘Je bent een slechte moeder omdat je werkt, je doet je werk niet voor 100% omdat je ook moeder bent, je man is een watje als hij ook voor de kinderen zorgt’, als je er gevoelig voor bent wat anderen van jou vinden, dan heb je het zwaar. Kies ergens voor, sta erachter en ga ervoor, ongeacht wat mensen vinden. Een andere tip zou zijn ‘regel het goed’. Zeker als je kinderen krijgt. Bezuinig niet op het inschakelen van hulp. Quality time met je kinderen is het allerbelangrijkst en laat de boodschappen dan lekker bezorgen, laat je huis schoonmaken, neem oppas, investeer daarin. Je kunt nog beter bezuinigen op je vakantie dan op je dagelijkse hulp in huis, want die rust in je hoofd heb je nodig om goed te kunnen functioneren. Als je het gevoel hebt dat je in alles perfect moet zijn, dat houdt niemand vol. Je moet keuzes maken. Prettige karaktertrek Ik kan goed mijn eigen plan trekken. Niet dat ik me niets aantrek van wat mensen zeggen maar ik neem een besluit op basis van wat ik wil en hoe ik het wil invullen en dan laat ik me niet uit mijn evenwicht brengen. Trots op Ik ben nog steeds heel trots op mijn promotie. Toen het dichtbij kwam kon ik er van dromen en nog altijd denk ik wel eens ‘OOh wat knap dat ik dat gedaan heb!’ Ook bij de Rabobank als ik samen met juristen en fiscalisten ingewikkelde transacties bedacht, dat vond ik geweldig! En het geeft me een goed gevoel te merken dat je mening gewaardeerd wordt, dat je autoriteit wordt op een bepaald gebied, dat maakt trots. Werk is ook mijn hobby en soms vind ik dat een beetje triest van mezelf. Gelukkig heb ik wel een sociaal leven hoor. Ik houd van uit eten gaan en van koken en met vrienden eten. En ik ga graag met vriendinnen een weekend weg en winkelen, want ik ben dol op winkelen. Maar goed, ik heb dus ook geen moeite met de combinatie werk /privé. Carrièrewensen? Ik heb zelf de ambitie om hoogleraar te worden binnen niet al te lange tijd en daar werk ik nu ook voor. Ambitie is ook wel eens lastig. Als je geen ambitie hebt zou het leven op veel vlakken een stuk eenvoudiger zijn, maar het is ook een karaktertrek die veel voldoening kan geven. Ik zou er nog wel een commissariaat bij willen om de voeling met het bedrijfsleven te houden. En een beetje meegenieten van de kick van grote deals doen. De combinatie van wetenschap en praktijk spreekt mij enorm aan, ik zou heel graag die twee werelden combineren in mijn werk.
25
D
oe maar gewoon,
de klant is belangrijk
“Je
maar door. Het persoonlijke contact is enorm
hoort wel eens van mensen die van jongs af aan
zeggen ‘dit wil ik worden’, dat vind ik fantastisch.
Bij
mij
leefde meer het idee dat kunnen lezen en schrijven wel genoeg was om het leven door te komen.
Nooit
gedacht
leuk, ik ken vaak de thuissituatie en dat is denk ik ook de kracht van ons kantoor. JMH staat voor een klantgerichte no-nonsense aanpak. We zijn een echt Rotterdams bedrijf ‘doe maar gewoon, de klant is belangrijk’.
dat ik boekhouder zou worden, het nog geweldig leuk zou
Onze dienstverlening is erop gericht de effi-
vinden ook om uiteindelijk de directie te voeren over een
meest optimale positie te creëren op financi-
ciency van de bedrijven te bevorderen en de
adviesgroep in hoogwaardige financiële, administratieve,
eel en fiscaal gebied. We werken graag sa-
juridische en fiscale dienstverlening.
aan een alerte adviseur die meekijkt en mee-
JMH
gebeurt heb ik de afgelopen
gedaan.
Dat
24
A lles
wat hier bij
jaar wel een keer
biedt grote voordelen.”
men met ondernemers die behoefte hebben denkt. Veel klanten zijn al lang bij ons. We werken voor middelgrote en grote bedrijven en ook voor artiesten. Bij artiesten werkt het fiscaal bovendien anders. JMH beschikt over
26
Paula van Hamburg doorloopt –rustig aan- de
bleek dat heel anders te zijn. Je gaat je erin
deze specifieke kennis van de wet- en regel-
Mavo, krijgt iets meer leerzin en doet ook
verdiepen en wordt het steeds leuker. Ik heb
geving, opgedaan in de loop der jaren waarin
eindexamen Havo en volgt een secretaresse
opleidingen en cursussen in het vakgebied
wij toch wel klinkende artiestennamen tot
opleiding bij Schoevers. “Bij mijn vader, die
gevolgd, we groeiden en verhuisden naar de
ons klantenbestand mogen rekenen.”
directeur van een aannemingsbedrijf in de
Westersingel, naar een prachtig oud pand
grond-, weg- en waterbouw was, stond een
met 90 meter tuin tot aan Museum Boijmans
Drang naar verbreding
vacature voor telefoniste- receptioniste open.
toe. Daar hebben we zeker 10 jaar gezeten,
Nieuwe klanten komen hier door mond op
Die heb ik anderhalf jaar ingevuld, maar toen
maar ook daar groeiden we uit, vooral door
mond reclame, maar ook door de sport-
dacht ik ‘ik kan toch niet mijn hele leven bij
het gebrek aan parkeerplaatsen. Nu zijn we
clubs die we sponsoren of via de Vereniging
mijn vader blijven werken’. Ik heb een solli-
sinds 2002 in Barendrecht gevestigd. In
Barendrechtse Ondernemers waar ik voorzit-
citatiebrief geschreven, een beetje brutaal in
1996 heeft een management buy-out plaats-
ter van ben. Ik ben erg gelukkig met de com-
de trant van ‘ik ben degene die u zoekt’ en
gevonden en we zijn nu met vijf aandeelhou-
binatie van mijn functie bij JMH en het voor-
ik mocht op gesprek komen in een kroeg bij
ders. De voormalige oprichter is niet meer
zitterschap van de Vereniging Barendrechtse
een man met een Alfa Spider en een bontjas
als aandeelhouder betrokken maar is zich in-
Ondernemers. Hiervoor zit je vaak aan tafel
aan. Haha, dat leek erger dan het was, want
ternationaal gaan specialiseren, dus we ma-
met overheidsinstanties en kom je op voor
hij kwam bij een gerenommeerd accountants-
ken nog geregeld gebruik van zijn diensten.”
de belangen van ruim 230 ondernemers. Het
kantoor vandaan, had keurig een belastingad-
Paula fungeert door haar grote kennis van
voordeel in Barendrecht is dat onze mening
vies- en administratiekantoor en hij werkte
zaken, jarenlange ervaring en open en mens-
echt op prijs wordt gesteld en zeer serieus
vanuit huis. Hij wilde uitbreiden, had een loca-
gerichte karakter voornamelijk als contact-
wordt genomen door het gemeentebestuur.
tie op de Goudse Singel gevonden en had per-
persoon voor ondernemers. “Ik houd me
Dat geeft mij zoveel voldoening, daar krijg ik
soneel nodig. Het was een erg leuk gesprek,
bezig met het geven van advies, praten dus,
echt energie van. Sinds 2008 heeft JMH een
we zijn van start gegaan en in 2011 bestaan
vooral over de jaarrekeningen van bedrijven,
zelfstandige werkmaatschappij: Uitzend- en
we 25 jaar en hebben tevens ook 25 mede-
hoe was het resultaat, wat kun je in de toe-
detacheringsbureau JMH. Deze weerspie-
werkers. Het flamboyante uiterlijk heeft mijn
komst anders doen, groeimogelijkheden, is
gelt onze continue drang naar verbreding en
toenmalige baas overigens altijd gehouden.”
de ondernemersvorm nog toereikend of op
verdieping van kennis en deskundigheid. Ik
meer persoonlijk gebied kijk ik naar de gevol-
zou deze nieuwe JMH ‘poot’ graag verder
Specialist voor MKB en artiesten
gen van trouwen, hoe de erfenis geregeld is
willen uitbouwen. Wij zoeken hierbij niet
“Zo ben ik erin gerold. En dat terwijl boekhou-
om te zien hoe het met de nalatenschap van
altijd naar mensen met de hoogste oplei-
der zijn me zo saai leek. Maar in de praktijk
de onderneming zou moeten gaan en ga zo
ding, maar naar mensen die gedreven zijn.
”
Mensen die kansen krijgen, maar ze niet pakken. Zo zonde.
Bijvoorbeeld herintredende moeders hier
uit de wijk in duobanen. Ik was daar eerst niet voor, maar ik heb inmiddels ontdekt dat
een baan delen grote voordelen biedt. Ik zou
vrouwen die aan het begin van hun loopbaan
staan willen zeggen: ga mee in de flow en zeg niet krampachtig ‘ik wil dit of dat’. Ga lek-
ker beginnen, kijk wat je leuk vindt en pak dat op om in door te gaan. Ik kan respect hebben voor een vrouw die ergens binnen
komt en dat meteen alle ogen op haar gericht zijn, omdat er ook echt iemand binnen komt, zoals Neelie Kroes bijvoorbeeld die door haar gedrevenheid, kennis en ervaring veel bereikt heeft, dat vind ik geweldig. Aan de andere kant kan ik me ergeren aan mensen die kansen krijgen, maar ze niet pakken. Zo zonde.”
Gek op auto’s Paula is vrijgezel, heeft een hond die mee naar kantoor mag, “gelukkig kan dat, want het is hard werken en je maakt lange dagen,” en ze geniet in het weekend van vrienden en familie. “Uren met elkaar aan tafel zitten, flesje wijn er bij en gezellig kletsen. Ik probeer twee keer per week te sporten en als ik na het werk thuiskom, ga ik eerst even lekker met de hond uitwaaien langs de Oude Maas, dat is voor mij pure ontspanning. Verder houd ik wel van concerten, Anouk vind ik goed, maar ik ga ook wel met vrienden naar een musical. Vrijdag eet ik altijd met mijn zus, dan koken we om de beurt. Ik vind het ook heerlijk om door de stad te slenteren, niet om kleding te kopen, want daar heb ik een gruwelijke hekel aan. Mijn droomscenario is een personal shopper. Iemand die precies mijn smaak kent en het voor me regelt. Ik ben gek op auto’s. Ik heb een degelijke zakelijke auto en daarnaast een MGF waar ik regelmatig tourtochten mee rijd, meestal ook samen met mijn zus die erg goed is in kaartlezen. Je leert bovendien bij een MG Club zoveel leuke mensen kennen, wat vaak ook zakelijk weer handig is.”
Wie: Paula van Hamburg Wat: Directeur/eigenaar Adviesgroep JMH Waar: Barendrecht
27
T Pagina 29
his is
Personal Hoe prettig is het niet als je iemand naast je hebt die je werk uit handen neemt – en dan wel op de manier die jij voor ogen hebt –, die zich in jouw smaak verdiept en de benodigde representatieve kleding aan je presenteert en met je doorpast, iemand die je overbelaste geest ordent en opnieuw structuur geeft en inzicht in het hoe en waarom van voor jou vanzelfsprekendheden waar je je toch niet gelukkig mee voelt en die dat geluk ook niet aan je brengen. Of wat te denken van iemand die geheel volgens jouw wensen, in jouw tempo, zorgt dat je conditie verbetert en je lichaam in shape komt. Wij nuchtere Hollandse vrouwen met de instelling aanpakken en doorpakken en in dit geval veelal aangevuld met de Rotterdamse mentaliteit ‘niet lullen maar poetsen’ zullen niet snel hulp aannemen die exclusief voor onszelf is. In een zoektocht naar de personal assistant, personal shopper, personal coach en personal trainer, ontdekten wij dat deze bescheidenheid langzaam maar zeker verdwijnt en dat we onszelf deze luxe vorm van aandacht meer en meer gaan gunnen. Het begint met gunnen, dan genieten en vervolgens beseffen dat we simpelweg verlicht worden door deze personal attention en we ons vol energie op onze core business kunnen richten.
Pagina 43
Pagina 59
Pagina 83
Mensen met hoge doelstellingen in allerlei werkgebieden maken gebruik van coaches. Coaching is een essentieel onderdeel van hoe zij hun successen behalen. Er zijn sportcoaches, zangcoaches, CEO coaches, succes coaches, executive/businesscoaches, life coaches of dertigersdip coaches. Een personal coach kan een objectieve kijk op zaken bieden, om (negatieve) patronen te herkennen, om gemotiveerd en scherp te blijven en om te herfocussen. Een coach
Personal
van boeken en columns op het gebied van lei-
C methode op het gebied van coaching en
beeld te veel of te weinig verantwoordelijk-
dinggeven, coachen en werving en selectie.
begeleiding. Dertig jaar geleden heeft de
heid nemen, je schuldig of onzeker voelen,
helpt om mensen succesvoller te maken en het succes vast te houden. De weg naar dit resultaat, naar de vergroting van persoonlijke effectiviteit of naar persoonlijk welzijn, is op vele manieren te bewandelen.
Een goede coach is lui Een van de eigenschappen die een goede coach onderscheidt van een coach is luiheid. Jacco van den Berg van het Rotterdamse bureau Van den Berg Training&Advies zegt het lekker ongenuanceerd, maar heeft een sterk punt. Een goede coach is lui, leunt achterover en zet de gecoachte aan het werk. ‘Voorzeggen’ is makkelijker en sneller, maar de gecoachte heeft niets geleerd. Leren is en blijft de verantwoordelijkheid van de gecoachten. Goede coaches luisteren, stellen vragen, reflecteren en zetten de ander aan het werk, hebben geduld, zijn lui,” aldus trainer coach Van den Berg die tevens auteur is
Oach
Jouw plaats in het systeem
systeem waarin je bent opgegroeid. Dit voelt
Weer een andere benadering is ‘systemisch
als ‘verraad’ en zulke keuzeprocessen gaan
werken’, inmiddels de snelst groeiende
vaak gepaard met symptomen als bij voor-
Duitser Bert Hellinger de basis gelegd voor
terwijl je verstand zegt dat dit niet nodig is, je
Ja, ik wil
‘systemisch werken’, bij het grote publiek
ondergewaardeerd voelen, kortom je ervaart
Volgens Latifa coach en trainer Kees Pannevis
beter bekend als ‘Familie-opstellingen’. Al
dat je niet optimaal in je vel zit. Met deze sys-
is mindfulness (aandachtige aanwezigheid)
snel bleek dat deze methode ook heel goed
temische opstellingen kun je inzichten krij-
essentieel voor werkelijke verandering. Als je
gebruikt kon worden bij vragen/thema’s
gen om ten volle je zakelijke en persoonlijke
werkelijk beseft wat je verlangt, ga je vanzelf
over werksituaties en in dat geval spreekt
doelen en ambities te bereiken. De methode
handelen op een manier die bij je past. Het
men van Organisatie- of managementop-
werkt snel, goedkoop en oplossingsgericht.
is een weg van inspiratie naar realisatie. Bij
stellingen. Trainer en coach Hans Streng:
Meestal is er na een opstelling van onge-
Latifa Coaching staan de bewustwording en
“Het woord ‘systemisch’ geeft aan dat deze
veer een uur al heel veel zichtbaar van een
de unieke waarde van dat eigen verhaal cen-
aanpak er expliciet rekening mee houdt dat
oplossing.” Voor de lezers van Rotterdamse
traal. De ‘Latifa’ is een eeuwenoude mystieke
een mens altijd deel uitmaakt en heeft uit-
Zakenvrouwen wordt de mogelijkheid gebo-
oefening uit het soefisme. Deze wordt ook
gemaakt van een aantal systemen (gezin
den om tegen een sterk gereduceerd tarief
wel de weg van de verfijningen genoemd.
van herkomst, huidige samenlevingsvorm,
(vanaf 35 euro p.p. bij inschrijving van twee
Ofwel, een bewustzijnsweg, die niet alleen
werk, school, beroepsvereniging, sportclub
personen) kennis te maken met ‘ systemisch
met handelen te maken heeft, maar vooral
etc.). Uit onderzoek en door ervaring met
werken’ tijdens een speciaal in Rotterdam
met ‘zijn’. Bij Latifa Coaching staat steeds
duizenden opstellingen blijkt dat mensen in
ingeplande
een van de verfijningen als thema centraal.
hun persoonlijk leven (vaak onbewust) erg
www.systemischeproeverij.nl vind je meer
“Er wordt gewerkt aan aanvaarding, verlan-
trouw en loyaal zijn aan de regels en normen
informatie.
gen, hoop, vertrouwen, overgave en liefde,
die ze van huis uit hebben meegekregen.
zodat je uiteindelijk een welgemeend ‘ja, ik
Als je als volwassene deze binding wat los-
www.vandenbergtraining.nl
wil’ kunt laten klinken naar datgene dat je
ser wil maken om je persoonlijk te ontwik-
www.latifa-coach.nl
wenst vanuit je hart.”
kelen moet je dus ‘ontrouw’ worden aan het
www.systemischeproeverij.nl
trainingsdag.
Op
de
site
29
Erlijk, typeren
Wie: Karin Swankhuizen Wat: Directeur Woonbron Makelaars Waar: Rotterdam
Als ik ergens mijn zinnen op heb gezet, dan gebeurt het 30
vakkundig en betrouwbaar onze dienstverlening “De
basis van mijn leven,” vertelt
mensen.
Of
K arin Swankhuizen,
is bezig zijn met
ik nu mensen kan helpen van ziek naar beter, of dat ik iemand
kan helpen van klein naar groter wonen. naar een betere positie…..
A ls
Of
van financieel in de put
de mens maar centraal staat.”
wordt in een wijk of stad terug geïnvesteerd
Karin kiest na haar eindexamen voor een
en ‘zij’, de corporatie, van de sociaal-maat-
opleiding psychiatrie. Na anderhalf jaar in
schappelijke kant.” Als ze zes maanden la-
en verdwijnt niet, zoals bij een regulier ma-
een kaderfunctie houdt ze het voor gezien.
ter nog eens gevraagd wordt, maar nu voor
kelaarskantoor, in de rugzak van eigenaar. En
Noodgedwongen. Ze is in zeer korte tijd moe-
Rotterdam, stemt ze toe. “Dat spel, zo noem
het gaat hier niet over tonnen; corporatiewo-
der van drie kinderen geworden, staat er dan
ik het maar, om te proberen om dingen voor
ningen zijn sociale huur/koopwoningen die
alleen voor, plus een baan in de zorg. “Het
de ‘hele wereld’ bereikbaar te maken, begon
goed geprijsd zijn en dat maakt ze bereikbaar
was gewoon teveel.” Via een vriend ‘belandt’
ik na zestien jaar te missen. En met die aan-
voor een grote doelgroep.”
ze in de makelaardij. “Er was een groot pro-
bieding van wat toen nog heette Vastgoed
ject en ik werd gevraagd om daar wat hand-
Plus, nu Woonbronmakelaars, kreeg ik dat in
Iedere dag een uitdaging
en spandiensten voor te verrichten. Vanuit
mijn schoot geworpen.” Dus Karin zegt ‘ja’
Karin schat dat ze 55 uur per week werkt.
die makelaardij ben ik gaan meehelpen in
en wordt per 1 november 2006 aangesteld
“Een sociaal leven? Da’s best lastig. Dat is
projecten, zonder dat ik er überhaupt ver-
als directeur Woonbron Makelaars, een zelf-
wel beperkter. Aan sporten doe ik wel wat, ik
stand van had. Ik deed maar wat”, zegt ze nu
standige BV Woonbron.
reis enorm graag en ik heb veel vrienden en
lachend. Maar het gaat steeds beter en Karin
kennissen om me heen. Twee avonden per
gaat opleidingen volgen. En in haar privétijd
Vastbijter
week schilder ik. En ik kook iedere avond. Ik
ook financiële, want: “Toch wel handig alles
Vanaf dag 1 is zij, zoals ze het zelf noemt,
houd enorm van kokkerellen, ook als het al-
over hypotheken te weten als je een huis ver-
‘aan de boom gaan schudden’. Met als ach-
leen voor mezelf is. Ik kom thuis, schenk een
koopt. Ik zat toch al met de klant om de tafel,
terliggende gedachte: hoe was het en hoe
glaasje wijn in, kaarsje aan en dan gezellig
dan kon ik het maar beter meteen helemaal
moet het gaan worden? “Er moesten dingen
koken. Lekker alles loslaten.” Werk betekent
regelen.” Voor ze het weet, is ze all round.
veranderen. Dat was misschien even schrik-
voor Karin ‘enorm veel plezier en voldoening’.
In retrospect concludeert ze: “Makelaar wor-
ken, maar ik ben een vastbijter. Als ik ergens
Maar ook ‘een stukje grensoverschrijding van
den is nooit mijn doel geweest, maar het liep
mijn zinnen op heb gezet, dan gaat het ge-
jezelf, grenzen opzoeken, in iedere dag een
in mijn leven gewoon zo.”
beuren. Links om of rechts om, we gaan er-
uitdaging zien’. Tot haar geluk brengt het
voor.” Haar commerciële houding, die zeker
werk bij Woonbron Makelaars haar dat. “En
‘Woningbezit voor iedereen bereikbaar maken’
in díe jaren in de corporatieve wereld geen
was dat niet het geval geweest, dan had ik
gemeengoed was, werpt wél haar vruchten
dat er wel van gemaakt. Zo zit ik nu eenmaal
Als haar kinderen op de middelbare school
af: van 2006 tot 2010 groeit de organisatie
in elkaar.” Een eigenschap die zij, net als haar
zitten, is Karin - ze is inmiddels kantoorleider
van 5 naar 15 man en van 300-400 verkopen
sociale gevoel, van huis uit heeft meegekre-
van twee makelaarskantoren - er aan toe om
per jaar naar 1.100. “Het was niet makkelijk,
gen. Want Karin komt uit een groot gezin
een nieuwe uitdaging op te pakken. Maar ze
en soms is het dat nog niet. Aan mij de taak
met negen kinderen, over haar ‘plek’ daarin
kiest er bewust voor om in het makelaars-
en om te laten inzien dat we allemaal hetzelf-
zegt ze lachend ‘ik zit ergens middenin, de
werk te blijven. Alleen wordt de plaats wél
de doel aan aan het behartigen zijn: mensen
derde van het midden’. “Bij ons was het één
een andere: Rotterdam. Want als alle kinde-
met lage inkomens aan een passende koop-
grote, zoete inval. Waar er elf kunnen eten,
ren in die stad een studie volgen en op kamers
woning helpen, de mensen in de stad hou-
is ook plaats voor vijftien mensen aan tafel.
zijn, verhuist zij ‘mee’. Tot dan werkte Karin in
den en een positieve samenleving creëren.
Eigenlijk was er altijd wel het sociale en die
het Drechtstedengebied. De aanbieding van
Eerlijk, vakkundig en betrouwbaar. Dat zijn
gezelligheid, de zorg voor en het knipogen
Woonbron Dordrecht om daar te komen wer-
drie trefwoorden die onze dienstverlening
naar elkaar. Mijn vader zei altijd: ‘als de één
ken, heeft ze, na veel wikken en wegen afge-
typeren.” Op de vraag waarin Woonbron
biefstuk eet, laat je de ander geen droog
slagen. “Woonbron was in principe een van
Makelaars van andere makelaars verschilt,
brood eten’. Het delen, het sociale, dat komt
mijn opdrachtgevers. Het was heel dubbel al-
antwoordt ze: “Het geld dat gemaakt wordt
daar vandaan.”
lemaal. Want wij waren van de commerciële
door de verkoop van een (huur)woning,
31
Wie: Diana Gabriëls-Verweijen Wat: DV Management Waar: Rotterdam
In 1980
start
Diana
Gabriëls-Verweijen,
net
geen twintig, een schoonheidssalon.
A an
huis.
In
een kamer van vier bij vier.
En
het loopt storm.
Net
als bij de andere ondernemingen die ze later in haar leven zal beginnen.
“Ik
ben
opgevoed door mijn opa en oma en al heel vroeg in mijn leven nam ik me voor er uit te halen wat er in zit en het leven niet te eindigen met ‘had ik maar’.” les wat
Diana
ze zich vast.
In
al -
begint, bijt
“Sylvia,
mijn
beste vriendin, vergelijkt me vaak met een boksbal: hoe harder je erop slaat, hoe harder die terugkomt.
Daar
kan ik me wel in
O vinden.”
32
ndernemer
met de mentaliteit en
Het lot bracht haar op het idee...
analyse. Tijdens deze opleidingen volgt ze
op dit moment ook actief betrokken bij Tofs
De schoonheidssalon verkoopt ze in 1987.
verplicht uren therapie: “Een geschenk.”
store Rotterdam. Zij kwam met het idee na-
Het werd, zelfs voor Diana, te druk. Op 24-ja-
Bijna ‘tussen de bedrijven door’ trouwt ze in
dat ik zelf mijn eigen site had gebouwd en in-
rige leeftijd wordt ze bewust moeder, maar
1998 en wordt, na acht miskramen, voor de
ternetwinkel www.theonlinefashionstore.nl
door het lot gedwongen: alleenstaande moe-
tweede keer moeder van zoon Ian, dat ‘ge-
had opgezet om merken als Jacky Luxury en
der. Zij wil in haar eigen levensonderhoud
schenk van God’ betekent. Door meer stu-
Glamourous aan te bieden. Het is een groot
voorzien, maar vooral ook haar eerste on-
dies te volgen, is haar expertise inmiddels zo
succes geworden en we rollen van het ene
voorwaardelijke liefde, haar dochter Joanna,
groot dat ze zelf de artsen traint. Dagen van
succes in het andere. Nieuwe ontwerpers
met alle mogelijke liefde en aandacht groot-
zeventien uur zijn niet ongebruikelijk. “Maar
benaderen óns. Zij hebben iemand nodig die
brengen. Dit bracht haar op het idee - haar
ik kan binnen een fractie van een seconde
hen helpt en ik stel mij daar altijd voor open.”
dochter, is dan een half jaar - een sportschool
alles loslaten. Als ik mijn zoon ophaal bij de
te beginnen alleen voor vrouwen. Met crè-
basisschool, ben ik gewoon moeder en praat
Carrièrewensen
che. “Dat voorzag in een enorme behoefte:
het liefst niet over mijn werk.” Met de com-
Vrij recent is Diana benaderd door Allergan,
binnen drie maanden lag iedereen kop aan
binatie full time moeder-ondernemer heeft
een bedrijf dat zich wereld wijd richt op in-
teen. ”Als een metamorfose van een vaste
ze weinig moeite: “Gewoon een kwestie van
novatieve producten op het gebied van me-
bezoekster, die zich een paar prachtige bor-
goed plannen. Ik hou van werken, heerlijk!
dische en cosmetische chirurgie, om het
sten heeft laten aanmeten, haar opvalt en
En ik ben gezegend met veel energie. Ik blijf
nieuwe medische concept Natrelle op de
ze vervolgens concludeert dat informatie
er fit en goed uitzien door een beetje Botox
Nederlandse markt te lanceren. “Daar ben
rondom cosmetische chirurgie summier is,
en veel sport zoals joggen, fitness, fietsen-
niet alleen trots op, maar vind het ook een
is een nieuw idee geboren: Diana begint als
race en Bikram yoga. Want zeg nu zelf:het
geweldige uitdaging, want Natrelle is een
eerste in Nederland een bureau voor advies
leven is een stuk eenvoudiger in een lichaam
topproduct dat bestaat uit meer dan 500 ver-
en bemiddeling in plastische chirurgie. In die
dat voelt als een comfortabel huis.”
schillende protheses met een levenslange
tijd, we schrijven 1994, zeer vooruitstrevend
garantie. En een topproduct kan alleen tot
én zeer omstreden. Maar Diana, ze heeft de
De recessie overleven
zijn recht komen wanneer dit door zeer kun-
sportschool inmiddels in 1997 verkocht, laat
In 2005 verruilt Diana Ridderkerk voor de
dig geselecteerde plastisch chirurgen wordt
zich niet uit het veld slaan. “Ik ben innovatief
Kop van Zuid: ze wil haar kind in de grote stad
uitgevoerd en met de juiste vertaalslag naar
en succesvol door eerlijkheid, positiviteit en
grootbrengen. Ze gaat er niet alleen wonen,
de consument. En daar ligt mijn kracht. En op
doorzettingsvermogen. En mijn levenshou-
maar koopt, letterlijk om de hoek, een pand
dit moment ben ik in de startfase van mijn
ding om niet in het lot te berusten, maar er
dat nu compleet geoutilleerd is tot Praktijk
nieuwe bedrijf, Women’s Choice en Men’s
kansen in te zien en er een dusdanige wen-
Gabriëls, een advies-bemiddelingspraktijk
Choice voor plastische chirurgie, injectable
ding aan te geven, zodat het een succes
voor cosmetische ingrepen. Wapperende
en overgewicht, waarvoor ik speciaal voor
wordt. Ondernemerschap is tenslotte een
banieren geven aan dat daar nu ook haar
mannen de eerste website in Nederland
proces van vallen en opstaan, leren en verbeteren. En zien waar de behoefte van de consument naar toe gaat. Dus voorzien in de vraag die komen gaat. Kun je je daarop voorbereiden, dan speel je het ‘ondernemers-
”
Gedreven? Ja, dat moet je zijn als ondernemer
spel’ goed. Gedreven? Ja, dat moet je zijn als ondernemer.”
kledingshop zit. TOFS(tm) Store Rotterdam.
lanceer op het gebied van plastische chirur-
Over die gedrevenheid zegt ze: “Een jeugd
Over die stap zegt ze: “In 2009, toen de re-
gie, injectables en overgewicht. Ik voorzie
zonder vader of moeder kun je niet als ge-
cessie in volle hevigheid toenam, heb ik mijn
een enorm succes. Als ik een advies geef,
makkelijk beschouwen. Tel daar nog een
team bij elkaar geroepen en geopperd ‘laten
geef ik altijd een eerlijk advies, ik ben heel
keer bij op dat ik als enige uit het gezin naar
we de recessie zien als een uitdaging. Wat
bijgelovig. Ik ben ervan overtuigd dat oneer-
school ging. Vechten is me dus wel toe ver-
doen we goed, wat kan beter en waar is
lijkheid en onoprechtheid zich tegen je keren.
trouwd. Maar met vechten alleen kom je er
Nederland rijp voor?’. Toen zei Brigitte, met
Dus ben ik dat niet. Zo voed ik ook mijn kin-
niet. Uiteindelijk kom je jezelf tegen en wie
wie ik al zeventien jaar samenwerk: ‘Diaan,
deren op. Ook leer ik ze dat ze elke dag hun
zijn geschiedenis niet kent, komt deze tegen
ga doen wat je leuk vindt’. Kleding dus. Ik
uiterste best moeten doen en dat vallen en
in de toekomst en valt in herhalingen tot je je-
heb wekenlang, en nog, het hele internet
opstaan bij het leven hoort. Waar ik gelukkig
zelf verandert. Een achterstand in denkniveau
afgestruind en alle beurzen bezocht waar ik
van word? Mijn zoon op z’n BMX onder de
inhalen zul je toch zelf moeten doen.” Dus
unieke werken vandaan haal. Op dit moment
modder. En gezond oma te mogen worden
Diana gaat ook nog een HBO-studie volgen,
is het een stuk gemakkelijker en word ík be-
van mijn beide kinderen. Daar zou ik echt
personal coach/trainer, en haalt haar Masters
naderd. We zijn op dit moment trendsetters
heel dankbaar voor zijn.”
in NLP transactionele en meta profile
en dat voelt goed. Mijn dochter Joanna is
veerkracht van een boksbal 33
W Jaarlijks
e zijn inspira
organiseert
M anagers Netwerk
Nederland
de verkiezingen voor
In 2009
Conny Braams
werd
Topvrouw
geven’.
verkozen tot
om haar ‘eigen wijze van leiding
In 2010
moest
Isabelle Spindler-Jacobs
het opnemen tegen Jeannine directeur
Schultz
Topvrouw.
van
Unique
en
H aegen,
Achmea. “… De
Peek,
Content
directeur
algemeen
én
M elanie
Zorginkoop
finaliste heeft goede resul -
taten neergezet in haar baan als directeur retail en daarnaast een grote invloed op het proces van diversiteit binnen de organisatie gehad.
M et
haar gedrevenheid en volhar-
ding en door dicht bij zichzelf te blijven en vertrouwen te blijven houden in haar eigen visie en feminiene kwaliteiten, bewijst zij dat je carrière kunt maken in een van oudsher echt ‘mannenbedrijf’,” oordeelde de jury.
“Zij
heeft de ambitie meer vrouwen naar de top te helpen door een brug te bouwen tussen mannen en vrouwen in de stellige overtuiging dat dit leidt tot betere resultaten.
Daardoor
verdient zij het dit jaar te worden uitgeroepen tot
Topvrouw
van het Jaar
Spindler-Jacobs van
kreeg de prijs uit handen
Gerrit Zalm,
Financiën
en huidige
2010.” Isabelle
voormalig
Minister
van
CEO ABN AMRO Bank.
Wie: Conny Braams Wat: Business Directeur Unilever Spanje Waar: Barcelona, Spanje
34
Wie: Isabelle Spindler-Jacobs Wat: Directeur Retail Heineken Nederland Waar: Zoeterwoude
tiebron voor elkaar Isabelle en Conny kennen elkaar van de Rotterdamse studentenvereniging Sanctus Laurentius, waar ze met elkaar in het dispuut ‘Ambigue Comique’ hebben gezeten en daarna hebben ze ongeveer dezelfde carrière doorlopen “De mooiste momenten waren toen we allebei voor verschillende bedrijven Account Manager waren en dan tussen afspraken door samen een uitsmijter in De Meern gingen eten,” lacht Conny. “En nog steeds zijn we een inspiratiebron voor elkaar en testen we bij elkaar zienswijzen, cursussen, coaches en carrières.”
Carrières Isabelle: “Ik ben ooit gestart met een bijbaan als verkoopster in een drogisterij. Dat heb ik vanaf mijn 15e jaar, tijdens het VWO en mijn studie Rechten aan de Erasmus Universiteit gedaan. Ik ben bij Nutricia aan de slag gegaan, waar ik verschillende functies gehad heb, zoals Marketing Manager Chocomel, Fristi, Nutroma en Extran en ik ben National Account Manager geweest. Na Nutricia heb ik 2,5 jaar bij Bols Royal Distilleries gewerkt als International Marketing Director. Daarna heb ik de overstap naar Heineken gemaakt, waar ik als Global Account Manager Airlines en Travel Retail ben gestart. Luchtvaartmaatschappijen en Duty Free winkels in de hele wereld waren mijn klanten. Ik heb in deze tijd en in de tijd van Bols veel gereisd en internationaal zaken gedaan. Mijn tweede baan bij Heineken was Manager van de afdeling Customer Service, de afdeling die ervoor zorgt dat Heineken bier in de hele wereld op de juiste plaatsen terecht komt bij onze relaties. Daarna ben ik bij Vrumona Marketing Manager geworden. Vrumona is de frisdrankendochter van Heineken en heeft merken als Crystal Clear, Sisi, Royal Club, Sourcy, Pepsi, 7Up en Rivella in haar portfolio. Na drie jaar werd ik Directeur Retail bij Vrumona en sinds een jaar ben ik Directeur Retail bij Heineken Nederland voor al onze merken die in supermarkten, slijterijen en Cash en Carry winkels (zoals Makro) verkocht worden. Onze grootste merken zijn Heineken, Amstel en Brand, maar ook merken als Desperados, Lingens Blond en Wieckse Witte en Rose. Afgelopen jaar hebben we een nieuwe categorie in Nederland geïntroduceerd: cider met de merken Jillz en Strongbow Gold. Mijn carrière is niet van te voren uitgestippeld. Ik kies een baan op basis van mijn buikgevoel. Dat heeft me tot nu toe niet in de steek gelaten.” Conny Braams volgde het VWO in Oud-Beijerland en studeerde Beleid Management Gezondheidszorg in Rotterdam aan de Erasmus Universiteit. “Een leuke studie waarvan ik vooral de maatschappelijke relevantie aantrekkelijk vind, maar daarna had ik niet het idee dat ik als net-afgestudeerde een verschil kon maken in de gezondheidszorg. Ik wilde de profit-sector leren kennen en heb een MBA aan de Erasmus Universiteit en aan de JL Kellogg Graduate School of Management in Chicago gedaan. Daar heb ik Marketing ontdekt en ben begonnen bij Unilever. Eerst in Marketing, toen in Verkoop,
35
”
Ik ben er heilig van overtuigd dat er betere besluitvorming is als mannen en vrouwen samen beslissingen nemen. Isabelle Spindler-Jacobs
Isabelle: “Het is belangrijk om voor jezelf scherp te hebben hoe je de privé-werk balans wil hebben. Wij hebben geen kinderen en mijn man heeft een eigen bedrijf (Identity Games in Rotterdam). Dat betekent dat Category Management, Internationaal Marketing Management en toen
we beiden vaak afspraken hebben, ook in de avonden. Dat is geen pro-
ben ik General Manager van een Business Unit geworden. Allemaal in
bleem want dat maken we goed in de weekenden en we genieten er
Nederland en met verantwoordelijkheid voor met name de Nederlandse
altijd extra van als we doordeweeks wél samen kunnen eten. In de
markt. Vervolgens kreeg ik de functie van Vice President Communications
weekenden sport ik veel en zien we meestal vrienden. We kijken dan
Europa, interne communicatie, media-relaties, maatschappelijk verant-
ook weinig TV. Ik ben tevreden over de balans. Ik heb wel in de loop der
woord ondernemen en public affairs voor Unilever Europa, dus Europese
jaren geleerd dat je goed naar je eigen gevoel moet luisteren en zelf
verantwoordelijkheid. Het is uitdagend om met 18 landen gezamenlijk
actie moet nemen als het niet goed zit. Een ander zal niet zo gauw zien
één strategie te ontwikkelen en te implementeren. Ik maakte de over-
dat je het te druk hebt of dat je balans niet OK is. Het is enorm belangrijk
stap van de Nederlandse Unilever directie naar de Europese directie
dat je energie krijgt van een baan, zodat je ook energie kunt geven aan
hetgeen een duidelijke stap in mijn ontwikkeling was. Vervolgens ben ik
de mensen om je heen.”
naar Spanje vertrokken, waar ik eerst verantwoordelijk was voor Voedingsmiddelen met merken als Becel, Calvé, Hellmanns, Knorr in
Betekenis van werk
categorieën als margarine, dressings, soep en bouillons, na 1 jaar kwam
Conny: “Werk betekent voor mij een avontuur waar ik dagelijks van ge-
ijs erbij (Ola, Magnum, Cornetto in retail en in Spanje is ijs ook buitens-
niet. Unilever is een prachtig groeiend bedrijf met sterke merken, een
huis groot, denk aan de stranden, bars, restaurants etc.) en daarna ook
magneet voor professionele mensen met - voor mij - aantrekkelijke
producten voor Persoonlijke Verzorging en Wasmiddelen (Dove, Axe,
waarden. Ik heb al veel mooie dingen gedaan bij Unilever. Zoals de
Rexona). Het is inspirerend om in een andere cultuur te werken, met
launch van Bertolli in Nederland, de launch van Lipton Thee in Spanje,
andere consumentengewoonten en andere leiderschapstijlen. Spanje is
de kracht van het merk Becel een impuls geven, de samenwerking van
een groeiland, maar wordt momenteel hard geraakt door de crisis (20%
Blue Band met het World Food Programme om ieder kind in de wereld
werkloosheid). Gelukkig maken rustige zeewateren geen grote zeilers.
een goede start te geven, het managen van een bedrijf door een heftige
Het blijft een mooi avontuur, niet alleen zakelijk maar zeker ook voor het
crisis in Spanje, waarbij we vasthouden aan de lange termijn strategie,
gezin. Leven in een land dat minder strak georganiseerd is, in een prach-
maar we iedere dag bezig zijn oplossingen te zoeken voor nieuwe pro-
tige stad als Barcelona, waar de zon altijd schijnt en waar onze twee
blemen en kansen. Maar dit zijn allemaal resultaten, winnen in competi-
dochters vloeiend Engels en Spaans hebben leren spreken en veel inter-
tieve markten, maar het belangrijkste blijft voor mij om samen met mijn
nationale vriendinnetjes hebben gekregen.”
team het onmogelijke mogelijk te maken. ‘Wanneer was de laatste keer dat jij iets voor het eerst deed?’ is een prachtige vraag om met het team
Balans werk en privé
te bespreken. Elke dag met plezier naar mijn werk gaan en met meer
Conny: “Ik breng ‘s ochtends mijn dochters naar school, waar ik ook
energie van mijn werk komen, blijft voor mij een vereiste.”
even contact heb met de andere moeders en de juffen. Daarna ga ik naar Barcelona. Ik begin dus meestal wat later, rond half 10. We eten ‘s
Isabelle: “Werk is heel erg belangrijk voor mij, ook omdat het mij veel
avonds pas rond negen uur, in echt Spaans ritme, daar ben ik vaak ook
energie en mooie uitdagingen geeft en de mogelijkheid om met interes-
weer bij. En dan breng ik de meisjes naar bed. Daarnaast is er dan nog
sante en leuke mensen samen te werken, resultaten met een team te
wat tijd en energie voor sporten, lezen en vriendinnen. En verder zijn
realiseren en mensen te ontmoeten. Heineken is een fantastisch bedrijf
daar eigenlijk geen regels voor behalve het gewoon te doen en je vaak
om te werken vanwege de mooie merken, de fijne collega’s en een re-
af te vragen of iedereen nog gelukkig is met de keuzes die we maken.
sultaatgerichte en een op samenwerking gerichte bedrijfscultuur. Het
Ik zou natuurlijk veel vaker moeten sporten en minder moeten eten
geeft me veel voldoening.
maar ach... het blijft leuk iets te wensen te hebben.”
Hoogtepunten bestaan uit het realiseren van lastige doelstellingen, samen met mijn team, zoals het winnen van marktaandeel en het introduceren van een heel nieuwe categorie, cider, met de merken Jillz en Strongbow Gold. Daarnaast heeft Heineken Nederland de charter: ‘Talent naar de Top’ ondertekend. Dit betekent dat Heineken Nederland zich committeert aan doelstellingen op het gebied van man/vrouw
Werk betekent voor mij een avontuur waar ik dagelijks van geniet. Conny Braams 36
overigens ook aangetoond door onderzoek van McKinsey. Vrouwen en
Isabelle Spindler-Jacobs Uitspraak: Live life to the max. Grootste ergernis: Negatief ingestelde mensen. Beste eigenschap/karaktertrek: Positiviteit, optimisme. Slechtste eigenschap/karaktertrek: Ongeduld. Omschrijving door een collega: Mezelf. Enthousiast, resultaatgericht, gedreven, attent en empatisch. Mijn baas zegt “het glas is bij jou niet half maar driekwart vol.” Kan absoluut niet: Zingen. Wilde vroeger altijd worden: Drogist. Favoriete stad: Rotterdam en in het buitenland New York, Rome en Barcelona. Krijgt energie van: Energieke mensen. Meest dierbare persoon: Mijn man Erik, mijn ouders, broer en schoonzus en mijn beste vrienden en vriendinnen. Nu afschaffen: 120 km per uur als maximale snelheid.
mannen vliegen zaken anders aan en juist door hierover te discussiëren en elkaar te waarderen voor verschillende zienswijzen, komen betere besluiten tot stand. Het is belangrijk om een groot empatisch vermogen te hebben, los te durven laten en je team vertrouwen te geven. Deze eigenschappen worden vaak als meer feminien gezien. Glazen plafonds zijn er wel degelijk tot op heden als je kijkt naar de cijfers en het is aan mannen en vrouwen om hier doorheen te breken.”
Carrièrewensen Conny: “Ik zou dolgraag nog een tijdje in Azië werken om onderdeel te zijn van de enorme ontwikkeling in dat werelddeel en omdat ik graag met verschillende culturen werk. Ik geloof ook dat in dit werelddeel nog duidelijker verankerd is wat voor de toekomst van bedrijven essentieel is; het balanceren van belangen tussen consumenten, klanten, medewerkers, aandeelhouders maar zeker ook de maatschappij als geheel.” (deze wens van Conny komt uit, want najaar 2010 vertrekt ze met haar gezin naar Singapore, red.) “Maar ook zou ik graag nog een tijd voor een NGO (non governmental organisation) werken.” Isabelle: “Mijn wens is dat ik werk mag blijven verrichten dat me energie geeft en waar ik met interessante mensen mag werken, zoals nu.”
Zou nu een cursus willen volgen in: Schilderen. Tip voor vrouwen die voor een beroeps- of loopbaankeuze staan: Blijf dicht bij jezelf en luister naar je gevoel. Besef je dat jouw mening
Conny Braams Uitspraak:
waardevol en nuttig is juist omdat deze misschien anders is.
Zing-vecht-huil-bid-lach-werk-en-bewonder...
Avondje ‘bomen aan de bar met’: Obama om te weten hoe hij kijkt
Grootste ergernis: Hondenpoep in je
naar zijn resultaten tot nu toe, wat hem is mee- en tegengevallen en wat zijn
rempedaal.
concrete plannen zijn voor de komende tijd.
Grootste wens: Honger de wereld uit.
Ideale vrije dag ziet er zo uit: Varen op onze motorboot, met familie en/of
Beste eigenschap/karaktertrek:
vrienden op een zonnige dag en die afsluiten met een BBQ met een mooi glas
En-en-en-en.
Heineken op een zwoele avond.
Slechtste eigenschap/karaktertrek: En-en-en-en en dus alles in 1 dag proppen en
diversiteit. Ik heb me hier persoonlijk sterk voor gemaakt. Heineken is
dan nog iets meer.
het eerste ‘fast moving consumer goods’ bedrijf dat deze charter heeft
Omschrijving door een collega:
ondertekend en ik hoop dat er nog veel bedrijven zullen volgen.”
Energiek, goede combi van hoofd en hart, strategie en implementatie, motivator, ongeduldige optimist en altijd in voor
Glazen plafond
vernieuwing en avontuur.
Hoe staan jullie in de discussie m.b.t. vrouwen in topposities en het
Kan absoluut niet: Punniken.
zogenaamde glazen plafond?
Wilde vroeger altijd worden: Dolfijnentrainer.
Conny: “Als je kijkt naar de cijfers in Nederland dan kun je er niet om-
Keuze voor ander beroep dan dit zou zijn: Werkzaam bij het Rode
heen: er is sprake van een glazen plafond. Nu ik me in mijn vorige jaar
Kruis, lijkt me prachtig.
als Topvrouw 2009 meer bezig heb gehouden met dit thema, is mijn
Favoriete restaurant: Het zonovergoten terras van El Xalet op Montjuic
voorlopige conclusie dat de belangrijkste reden hiervoor is dat we last
met uitzicht over Barcelona en Brasserie Van Zanten aan de Meent in
hebben van ´human stereotyping´. Topmannen die een nieuw bestuurs-
Rotterdam (van mijn neef!).
of directielid kiezen, zoeken sneller naar iets herkenbaars. Naar kwalitei-
Krijgt energie van: De zon.
ten die zij zelf ook hebben of om zich heen zien, naar een jongere versie
Meest dierbare persoon: Mijn man Patrice, mijn dochters Fleur & Luna,
van zichzelf. En dat is heel menselijk. Maar zo schiet het natuurlijk niet
mijn familie en vrienden.
op. We laten te veel talent onbenut en we werken niet aan diverse
Nu afschaffen: Reistijd; invoeren: een tijdmachine... in 1 seconde van
teams die beter in staat zijn met elkaar de steeds complexere vraagstuk-
Barcelona naar Rotterdam, heeerlijk!
ken die op ons afkomen tot goede oplossingen te brengen. Dat diversi-
Zou nu een cursus willen volgen in: Kite-surfen.
teit bijdraagt aan betere business resultaten is inmiddels al vaak aange-
Tip voor vrouwen die voor een beroeps- of loopbaankeuze staan:
toond. We kunnen de impasse doorbreken door meer vrouwen in de
Volg je hart en kies iets wat je veel energie geeft. En eenmaal in je baan: To Be
top te krijgen die ofwel hetzelfde gedrag vertonen, en dus meer andere
is net zo belangrijk als To Do!
vrouwen benoemen, ofwel bewust meer voor diversiteit kiezen. Hoe
Avondje ‘bomen aan de bar’ met: Nelson Mandela om te weten hoe
we die vrouwen in de top krijgen? Met ambitieuze, maar wel haalbare
hij naar grote maatschappelijke veranderingen kijkt en hoe bedrijven in de
doelstellingen. Dat werkt in onze business ook. Er ontstaan dan vanzelf
toekomst veel bewuster een moreel contract met de maatschappij aangaan.
krachten die ertoe bijdragen dat er nieuwe creatieve oplossingen komen.”
Daar geloof ik heilig in. Ideale vrije dag ziet er zo uit: Met het gezin en vrienden op het strand
Isabelle: “Ik ben er heilig van overtuigd dat er betere besluitvorming is
in Sitges met lekkere tapas-hapjes, een glas Cava, lounge muziek en de
als mannen en vrouwen samen beslissingen nemen. Dit wordt
ondergaande zon!
37
M ai Elmar, Noorse
van origine, maar geboren in
België,
volgt
een hotelopleiding en verbreedt haar kennis met communicatie,
PR
en organisatie.
VS. Van
Ze
loopt stages in
Noorwegen
en de
hotelmanager wordt ze hoteldirecteur en vervolgens
algemeen directeur internationaal bij een
Noorse
groep die
ondermeer actief is in onroerend goed, scheepvaart, projecten en hotels. landen.
M ai
In 1991
houdt zich bezig met projecten in diverse
start ze in
Rotterdam
haar eigen bedrijf,
Management Partnership International in de regio
R ijnmond
waar vanuit ze behalve
ook internationaal blijft opereren en ze
verblijft ondermeer in
Spanje,
de
VS
en
Zuid Frankrijk.
In 2000 wordt Mai gevraagd om Cruiseport Rotterdam
verandert geen spat aan. Mijn mening is dat je moet fo-
verder uit te bouwen en te onderzoeken of er meer cruise-
cussen op de 95 procent mensen die bereid is om hard te
schepen naar de Maasstad gehaald kunnen worden. Vanaf
werken en dat ook uitstekend doet en niet op de andere
haar aanstelling als directeur verwelkomt Rotterdam elk
vijf procent die het niet kan of niet wil. Ik vind dat we dat
jaar meer cruiseschepen. In 2005 ontstaat het plan om
te vaak benadrukken, in het bedrijfsleven, maar ook bij de
een Chief Marketing Office op te zetten om zo Rotterdam
overheid. Richt je dus op de kracht van deze 95 procent en
-ook internationaal- meer op de kaart te zetten. Mai wordt
pak van daar uit verbeteringen aan.”
Rotterdam’s eerste en enige Chief Marketing Officer. Aanvankelijk voor twee jaar, maar het worden er vier. “Het
Frank en vrij tussen de mannen
was nieuw en er was nog nooit zoiets vormgegeven. In
“Ik ben zo opgevoed dat ik niet hoefde te bedenken of
2006 hadden we niet meer dan een stip op de horizon
ik een opleiding zou gaan volgen en werken, maar wat ik
voor ogen. Wat we wilden bereiken was meer samenwer-
ging doen. Ik heb dus van huis uit support en ruggengraat
king, meer afstemming en ons meer profileren als stad.
meegekregen waarvan je zelf helemaal niet weet dat je
Inmiddels is het geestesgoed gewaarborgd voor de langere
het hebt. Op een gegeven moment sta je gewoon tussen
termijn, we hebben een nieuwe burgemeester die merk-
de mannen. Ik zal best dingen met voeten getreden heb-
strategie en -beleid goed heeft opgepakt en we hebben
ben zonder het te beseffen. Ik bewoog me frank en vrij en
een plan 2010-2015 gemaakt. Er is een Raad van Toezicht
stapte overal binnen. Ik belde bij voorbeeld naar de directie
en er is besloten om HET CMO voort te zetten in plaats
van een bedrijf en dan werd er gevraagd ‘voor wie belt u.’
van EEN CMO, dus mijn taak zit erop. Als je het goed doet
Dan zei ik ‘voor meneer Jansen’. Een vreemde vraag, vond
maak je jezelf overbodig, zeg ik altijd.”
ik, want dat had ik dan net verteld. Pas een jaar later legde een vriendin aan mij uit: Ze bedoelen ‘namens wie belt u‘,
38
De kracht van 95%
want ze gaan er vanuit dat je een secretaresse bent.
“Op dit moment is mijn werk zeer divers. Cruiseport
Als je iets wil bereiken moet je interesse hebben, hard wer-
Rotterdam groeit gestaag en bovendien ben ik, na vier jaar
ken, een goede discussie kunnen en willen aangaan, geluk
CMO, teruggestapt in mijn bedrijf Management Partnership
hebben en nog iets harder je best doen. En een beetje ei-
International. Een bedrijf in communicatie, management,
genwijs zijn. Ik ruil graag mijn mening in voor een betere,
marketing en organisatie. We werken voor verschillende
maar dan moet ie ook beter zijn. Ik heb profijt gehad van
bedrijven waarbij we het proces van de interne en externe
het feit dat ik een mensenmens ben en geleerd heb om
communicatie voor, door en met mensen, onder de loep
niet bang te zijn om fouten te maken en dat ook toe te
nemen. Ik noem ons een duiventil, met in de kern 7 perso-
geven. Liefst niet elke keer dezelfde fouten natuurlijk. En
nen en dan een aantal mensen dat in- en uitvliegend aan
ik ben verlegen. Daardoor leer je dingen meer te nuance-
ons verbonden is. In sommige projecten zijn we actief met
ren. Humor is het allerbelangrijkste. Ik zou zonder humor
100 man.We trachten in een vorm te werken waarbij je niet
niet hebben overleefd. Verder ben ik denk ik wel aardig,
om acht uur ‘s morgens in de file hoeft te staan, om om
soms streng, erg teamgericht, maar als er gepresteerd
9 uur op kantoor te zijn en vervolgens voor een afspraak
moet worden dan is het no-nonsense en dan moet je het
weer te vertrekken naar een stadje waar je net voorbij bent
ook gewoon doen. Dan ben ik kort door de bocht, maar
gereden. Door deze flexibiliteit in te bouwen blijft je werk
dat leg ik uit aan mensen. En dan is het ook klaar. Lange
plezierig, vermindert stress en tijdsdruk en je geeft elkaar
tenen en grote ego’s hebben het moeilijk bij mij. Ik zou als
vertrouwen. Want wat je belooft moet je nakomen, daar
tip aan vrouwen die hun loopbaan starten willen zeggen:
H
H
oud je droom in de gaten en Nee
is ook een antwoord
”
Ik ruil graag mijn mening in voor een betere, maar dan moet ie ook beter zijn Wees jezelf, houd die droom die je hebt in de gaten en NEE
is ook een antwoord. We zijn allemaal opgebouwd uit aardig, bitch, verleidelijk, boos, intellectueel, het zijn allemaal
aspecten van de mens. Vrouwen betrekken sneller iets op hun eigen persoon. Als er iets fout gaat in het proces, dan
denken ze dat zij iets niet goed gedaan hebben. Maar waar gehakt wordt vallen spaanders.”
Mai tijd
“In mijn vrije tijd lees en wandel ik heel graag en koken is mijn hobby, mensen uitnodigen en samen eten. Ik houd van een leuke tentoonstelling, concerten en ik ga in de stad op ontdekking. Bijvoorbeeld om in een buurt waar ik een tijd niet geweest ben naar kruiden te zoeken. Ik dans graag, heb jaren jazzballet gedanst, maar dat moest ik zo vaak afzeggen door drukke bezigheden dat ik dat niet meer doe. Ik probeer wel zelf de verplichte oefeningen te doen om in vorm te blijven. Talen vind ik leuk en een goede discussie vind ik ook enig af en toe. Je hebt natuurlijk maar beperkt de tijd, dus je moet realistisch zijn. Ik kies momenten om tot rust te komen. Af en toe de deur op slot en geen telefoon, ‘nu even niet’, in mijn geval Mai tijd, zodat je in het
Wie: Mai Elmar Wat: Directeur Cruiseport Rotterdam, directeur Management Partnership International (MPI) en van 2006 tot 2010 eerste (en enige) Chief Marketing Wie: Mai Elmar Officer van Rotterdam. Wat: Directeur MPI en Cruiseport Rotterdam Waar: Almelo Waar: Rotterdam
huis waar je woont aan je lichaam en geest de ruimte geeft om met jezelf te sparren en tot rust te komen. Hoe je dat precies invult ligt aan je bui. Geen gejaag en in alle rust een keer uitslapen of door de stad slenteren kan voldoende zijn. Maar ook als je zakelijk op pad bent een avond vrij inplannen en met een goede tearjerker op je hotelkamer bijkomen zorgt voor bezinning, al is het maar even.”
39
”L
Geweldig om waar ook ter wereld onze verpakking in de winkels te zien staan
Venco en
drop,
UPC. Op
Calgonit, Bison Wand & K laar Behanglijm, Activia het eerste gezicht zaken die weinig met elkaar ge-
meen hebben. bij
Tot
Z-Design. Dan
je op het
Bedrijvenpark Noordwest
binnenstapt
wordt met één opslag duidelijk dat hier de ver-
pakking is ontworpen.
“Verpakking
is ons specialisme.
In
basis zijn
we een ontwerpbureau, maar we doen meer dan ontwerpen alleen.
Wij
hebben het hele traject na design, zoals artwork en prepress,
volledig geautomatiseerd.
En
daarmee hebben we de ‘hoofdpijn’,
die de klant vaak over dat traject heeft, weggehaald”, aldus
Carolyn Zorg, 40
directeur
Z-Design.
L
uisteren…
dat kunnen vrouwen echt beter
Wie: Carolyn Zorg Wat: Director Z-Design Waar: Rotterdam
Na de internationale opleiding Management en Communicatie start
moving-producten: producten waar de klant weinig over nadenkt om
Carolyn medio jaren ’90 bij TBWA, een gerenommeerd reclamebu-
te kopen, dat wordt in a split second beslist. De verpakking is dan een
reau in Amsterdam. “Een enorm leuk bureau. En het was in de gou-
grote, zo niet dé grootste, trigger om te kopen of niet. Zo ontwerpen
den tijd, alles kon. Het was helemaal super, ik heb er heel veel ge-
we voor Leaf International onder andere de verpakking voor Venco,
leerd.” Toch niet ‘helemaal super’, want Carolyn woont in Rotterdam
Red Band en Sportlife. Op dit moment is Reckitt Benckiser onze
en het op en neer rijden begint haar op te breken, in Amsterdam
grootste klant, voor hun merk Finish, voorheen Calgonit, doen wij we-
gaan wonen is voor haar geen optie. Ze solliciteert in Rotterdam en
reldwijd het design, het artwork en het pre-press traject. Geweldig
komt zo terecht bij een reclamebureau in Kralingen, waar ze merkt
om waar ook ter wereld onze verpakking in de winkels te zien staan.”
dat Rotterdammers onder reclamemaken iets anders verstaan dan
Behalve brood op de plank betekent werk voor Carolyn ook dat zij op
Amsterdammers. “Ik vond het hier te pragmatisch, wat mij betreft
haar beurt aan haar dochter, die begin 2010 is geboren, weer iets kan
moest het dynamischer.” En er is nog iets anders waarmee ze in de
nalaten, net zoals haar vader dat voor haar heeft gedaan. “Ja, dan kijk
reclamewereld, of het nu de Amsterdamse of de Rotterdamse is, niet
ik wel heel ver vooruit, maar toch vind ik het leuk om er voor haar
zo goed uit de voeten kan: “Ik vond het overall te zweverig. Ja, wat
iets moois van te maken. Ik werkte hier altijd tijdens de vakanties,
dat betreft ben ik toch een nuchtere, no nonsense Rotterdamse.”
deed receptiewerk, regelde lunches voor iedereen. Ik ben er dus van jongs af aan bij betrokken geweest. Dus zou ik het leuk vinden als
‘Het voelt als familie’
mijn dochter dat later ook zou doen. Maar wil ze het anders, dan is
Dan vraagt haar vader haar of zij het misschien leuk vindt om bij hem
dat ook goed. De belangrijkste taak voor mij is om het bedrijf stabiel
te komen werken: ze zoeken nog iemand. En ‘bij hem’ houdt in: bij
te houden, wat in deze tijden een uitdaging is, en het tegelijkertijd op
Z-Design waarvan hij de eigenaar is. “Ik had er nooit over nagedacht
een hoger level proberen te krijgen.”
maar heb het gedaan. Dat mijn vader ooit minder wilde gaan werken, speelt nu wel een rol, maar toen absoluut niet. Ik was blij dat ik ge-
Communicatief sterk
woon weer lekker aan het werk kon. En hoe langer ik hier werkte, hoe
Naast creativiteit en verantwoordelijkheidsgevoel noemt Carolyn
leuker ik het vond. Want het ontwerpen van verpakkingen is heel erg
als andere belangrijke eigenschap voor haar functie: communicatief
tastbaar, heel erg productiegericht. Je weet waar je voor werkt, je
sterk zijn. “Je hebt met zoveel verschillende merken en mensen te
weet wat je aan het doen bent.” Als Carolyn bij Z-Design binnenstapt,
maken. In mijn vak moet je goed kunnen luisteren. Of vrouwen dat
is het 2000, zij is dan 28. Ze werkt er zo’n vijf jaar als hij met de vraag
beter kunnen dan mannen? Dat weet ik wel zeker. Ik ben helemaal
komt of zij er wil blijven. “Mijn vader werd wat ouder en wilde in de
niet zo van ‘een man is een beetje meer dit en een vrouw meer dat’.
toekomst wat minder gaan werken. Ik vond het een prima plan. Dus
Maar luisteren….. dat kunnen vrouwen echt beter. In ons geval denk
daarnaar zijn we nu ‘op weg’, over twee jaar is het bedoeling dat hij
ik dat mijn vader en ik daardoor juist een sterk team zijn, dat we elkaar
inderdaad minder gaat werken.” Haar beslissing motiverend zegt ze:
goed aanvullen. Wat ook geldt voor nog een andere directe manne-
“Ik vind hier niet alleen die ontwerpsfeer erg leuk, maar ook de vari-
lijke collega. Wij maken gebruik van elkaars kwaliteiten. Ik ben wat
atie in het werk, ik houd me overal mee bezig, ook het personeelsbe-
minder theoretisch en wat meer praktisch ingesteld: ik regel graag.
leid. Het feit dat het een familiebedrijf is, spreekt me ook enorm aan.
Het zal mij niet gebeuren dat er voor een klant iets fout gaat. Ik een
Mijn vader heeft dit bijna 45 jaar geleden opgezet en mijn zus werkt er
controlfreak? Absoluut. Ik was gisteren voor het eerst met mijn doch-
ook. Het is heel eigen. En dat geldt zeker ook voor de medewerkers:
tertje thuis en terwijl ik onwijs van haar genoot, merkte ik tegelijk
sommigen zitten hier al tien jaar, en langer. Het verloop is heel laag bij
ook dat ik kantoor miste. In het controlmatige zit overigens wel een
ons, het voelt als familie. Ik vind het heel prettig om met zo’n hecht
valkuil: dingen niet durven overgeven en loslaten. Dan zie ik mezelf
team te mogen werken.”
dingen doen waarvoor ik eigenlijk geen tijd heb.” Een van de dingen waarvoor privé weinig tijd overblijft, is haar hobby fotograferen. “Het
Hoger level
was eigenlijk mijn droom om fotografe te worden, net als mijn vader
Als een van de zakelijke hoogtepunten van Z-Design noemt Carolyn
die dat vroeger was en officieel nog steeds is. Ik ben er dus min
UPC. “Een beul van een traject dat drie jaar heeft geduurd: wij hebben
of meer mee opgegroeid. Na de middelbare school heb ik bewust
de gehele introductie van de nieuwe decoders gecoördineerd. Dat
níet gekozen voor een opleiding in de fotografie, maar voor de meer
waren 1 miljoen dozen. We waren verantwoordelijk voor het ontwerp
zakelijke kant in de communicatiewereld. Dat ik in de reclamewereld
van de dozen, foldermateriaal, logistiek, voor alles. Voor onze huidige
terecht ben gekomen en van daaruit bij mijn vader in het bedrijf, dat
klanten ontwerpen wij veelal de verpakking voor de zogenaamde fast
noem ik geen toeval. Dat is vast zo bedoeld.”
41
Gezond financieel beleid
Wanneer uw bedrijf een gezond financieel beleid voert werpt dat al snel zijn vruchten af. JMH kan u helpen bij het uitstippelen van dit beleid. Onze ervaren adviseurs nemen u alle zorg uit handen. Wij bieden een totaalpakket binnen de financiële dienstverlening met innovatieve oplossingen en directe contacten met onze klanten. Maak binnenkort een afspraak en ontdek wat wij voor u kunnen betekenen, want een goede financieel adviseur betaalt zich dubbel en dwars terug. En zo houdt u een mooi appeltje voor de dorst over.
• Fiscale advisering
• Salarisadministraties
• Juridische begeleiding
• Financiële dienstverlening artiesten
• Financiële planning
• Franchisebegeleiding
• Interim financieel
• Online bedrijfs- en
management • Bedrijfsadministraties
loonadministraties • Uitzending en detachering
Adviesgroep JMH BV • Oslo 19 t/m 21 2993 LD Barendrecht • T 0180 556157 • www.jmh.nl
Personal
T
Rainer
Een personal experience van onze redacteur
Toeval bestaat niet, maar een sessie met
een personal trainer winnen (ergens op een Rotterdams evenement een visitekaartje
ingeleverd) juist als je volop onderzoek naar PT’s doet voor magazine Rotterdamse Zakenvrouwen, is zeldzaam toevallig. Kan het mooier? Met beelden van Vanessa, met haar PT joggend door het Gooise en Madonna die bloedserieus stretchend de aanwijzingen van haar gespierde fitbegeleider volgt, op mijn netvlies, toog ik toch wat lacherig naar de gewonnen sessie. Locatie: Gosh Sports & Healthclub die een volledig nieuw Exclusive Personal Training programma gestart zijn. Het lachen gaat snel over in een oprecht ‘wauw’ als je de fraai ingerichte healthclub binnenkomt. PT Jeremy staat al bij de entree op me te wachten. Vriendelijk en rustig geeft hij meteen het gevoel dat het hier allemaal om mij gaat. Mijn wensen, mijn gezondheid, mijn beweegredenen om (weer) fit te worden en in shape te komen zoals ik dat wil, op de manier die ik verkies. Door te praten en vragenlijsten in te vullen krijgt hij een goede indruk van mijn algehele conditie en moge-
tweede en derde training zijn buiten in het
niet alleen voor VIP’s, maar juist voor ieder-
lijke klachten en vervolgens gaan we aan
park. We joggen wat en doen tegelijkertijd
een die body en mind graag in balans ziet.
de slag. Het uur vliegt voorbij en ik vind de
oefeningen. Afwisselend, want ik houd er
De prijs is acceptabel voor een uur persoon-
afwisselende oefeningen waarbij Jeremy ge-
niet van om 100 keer hetzelfde te doen. We
lijke begeleiding waar je je zoveel beter door
bruik maakt van ballen, elastieken, gewicht-
trekken sprintjes, vooruit en achteruit, doen
voelt. Even duur als een uur privé golfles. Je
jes en een ingenieus fitnesstoestel Gravity
wat bokstraining oefeningen voor de condi-
bepaalt zelf het tijdstip. Voor mij is een uur
genaamd, waarbij je met je eigen lichaams-
tie, want die wil ik verbeteren, de buik- en
of acht ’s avonds ideaal. Ik heb al een keer
gewicht traint, zo leuk dat ik bruisend van
bilspieren worden aangepakt en we eindigen
moeten verzetten naar de volgende dag om-
energie de healthclub verlaat. De volgende
met yoga oefeningen om de stramme rug te
dat er een afspraak tussenkwam, maar dat
afspraak is al gemaakt.
versoepelen. Heerlijk! Ik voel me de koningin
kan natuurlijk met een PT. Jeremy bood ook
van Sheba (en omstreken).
aan om bijvoorbeeld om 7.00 uur bij mij thuis
Heerlijk!
Gosh heeft diverse slimme PT programma’s.
voor de deur te staan en lekker een uurtje te
Het wordt voorlopig een keer per week trai-
Voor bedrijven, om er stralend uit te zien op
gaan joggen om goed wakker te worden en
nen met Jeremy, gewoon als uurtje voor
je huwelijksdag, om af te vallen, compleet
vol energie aan de werkdag te beginnen. Dat
mezelf. Ik ben me weer bewust van het feit
met voedingsadvies, om snel weer in condi-
heb ik nog maar even uitgesteld...
dat ik spieren héb, loop de hele week beter
tie te komen na je bevalling of om naast je
rechtop, probeer eraan te denken mijn buik-
drukke werkzaamheden even tijd voor jezelf
In Rotterdam en regio zijn diverse aan-
spieren aan te spannen als ik achter de lap-
te nemen met exclusieve begeleiding voor
bieders van personal training via health-
top zit en wat meer te fietsen als het kan. De
een perfect resultaat. Personal training is
clubs en privéinstructeurs.
43
V
rouwen
met vechtlust
Wie: Louise Lenten-Veerman Wat: Directie LOSA Automatics Waar: Rotterdam
Wie: Sabrina Veerman Wat: Directie LOSA Automatics Waar: Rotterdam
44
LOSA Automatics
ontstaat begin jaren zeventig
als de eigenaar van café
Veerman
De K lapdeur
vader
A ad
hulp vraagt voor de aankoop van speel -
automaten.
Veerman,
in zijn functie als waterklerk
mopshond van Nederland, Obi was altijd eeuwige tweede, maar voor mij zijn ze allebei altijd nummer 1.”
ook gewend om voor schepen allerlei artikelen te
Bep
kopen, heeft een nóg beter plan: hij koopt ze zelf
stonden bij ons altijd in de garage’ hebben
om dan de opbrengst te delen. dochters
L ouise
Sabrina,
dat, vertellen
liep perfect.”
Over
Louise en Sabrina er niets mee. “Met gokken überhaupt niet. Wij gaan gerust met een
de
hele groep dames gezellig naar het casino en
naam van het bedrijf hoeft hij niet lang na te den-
besteden dan alleen het muntje dat we bij bin-
ken.
flipperkast of Photoplay, dat wel. Maar gokken?
Hij
en
“En
Hoewel opgegroeid met speelautomaten ‘ze
neemt de twee eerste letters van de namen
van zijn twee oudste dochters:
Cynthia
LOSA;
dochter
moest toen nog geboren worden.
nenkomst gekregen hebben. Af en toe op de Nee.” Afgezien van de adressen in Rotterdam en omstreken waar hun automaten staan, omschrijven beiden LOSA Automatics als een echt Rotterdams bedrijf. “Mouwen opstropen en niet zeuren. We zijn ook bijna altijd bereikbaar.
Zusjes: één tegen de buitenwereld, vroeger thuis ruzie om een bloesje
Punctueel
Tegen een café-eigenaar die ’s avonds om ne-
In de afgelopen drie jaar zijn de taken vrij
gen uur een vraag heeft over een vergunning,
Wat ooit begon als een vriendendienst breidt
strikt verdeeld bij LOSA Automatics: Louise
kunnen we niet zeggen: bel morgenochtend
zich ‘adresje hier adresje daar’ allengs uit en
werkt parttime en is, zoals haar zus het uit-
maar, want dan is híj namelijk niet open.” Dat
voor Aad het weet, is hij een middelgrote
drukt, ‘het gezicht van LOSA’. “Zij is meer
het nóg Rotterdamser kan, blijkt uit het feit dat
speelautomatenexploitant in Rotterdam. Dat
van de contacten met klanten en van de
een -groot- gedeelte van het kantoor is inge-
waren, weten Louise en Sabrina, wel andere
feestjes en de partijen. Ik ben meer degene
richt als het Bep van Klaveren Museum. Louise:
tijden. “Het kon toen snel gaan, nu is dat an-
die hier de cijfertjes rondbreit en zit hier dan
“Dus ook de bokssport is ons met de paplepel
ders. Er is een nieuwe wetgeving waardoor
ook vijf dagen per week. Geen hele dagen,
ingegoten. Onze vader was grote fan en heel
onze branche onder de kansspelbelasting is
maar de uren dat mijn dochter naar school is.
goed bevriend met Bep, die voor ons een soort
komen te vallen en dat heeft veel nadelige
Daarna probeer ik gewoon thuis te zijn.” Met
derde opa was. Pa bokste ook zelf, maar zag
gevolgen, met name voor de BTW.” “Plus,
de nieuwe bedrijfssetting, zijn er ook din-
dat zijn krachten toch meer in het boekhouden
vult Sabrina aan, speelautomaten mogen bij-
gen veranderd, vertelt Sabrina: “Onze vader
lagen dan in het boksen. Met het organiseren
voorbeeld niet meer op sportclubs geplaatst
was heel ouderwets in zaken doen: je geeft
van boksevenementen kon hij dat mooi combi-
worden. En waar het nog wél mag, mag niet
elkaar een hand en dat is een gentleman’s
neren. Bep was er altijd en overal, dus ja, al-
meer gerookt worden.” Louise en Sabrina
agreement waarop je nooit meer terug komt.
les in dit bedrijf staat in het teken van Bep van
hadden destijds nooit kunnen vermoeden
Dat zal vroeger best wel zo gewerkt hebben,
Klaveren, ons logo is Bep, onze visitekaartjes
dat ze samen een bedrijf zouden runnen.
maar tegenwoordig zijn sommige mensen de
zijn Bep, je kunt het zo gek niet bedenken.” Ook
“Tegen de ‘buitenwereld’ waren, en zijn, we
afspraken al vergeten als ze de deur uitlopen.
het beroemde boksgala, de Bep van Klaveren
altijd één. Maar vroeger konden we ruzie krij-
Dus zijn wij als eerste begonnen met alles
Memorial, is door Aad Veerman opgezet. En na
gen als de een net het bloesje wilde pakken
op papier te zetten. Nee, dat vond vader in
tien jaar organiseren door zijn dochter Louise
dat de ander dan al aan had.” Toch runnen
het begin wel moeilijk en soms nog, maar het
samen met Ardie den Hoed overgenomen.
ze nu samen LOSA Automatics. “Waar we
moest wel.” Louise: “We zijn ook weer lid
“We hebben gezegd: doen wij er ook vijf. Dit
ook onze meningsverschillen hebben, maar
geworden van de branche-organisatie, om-
jaar wordt de zeventiende editie georganiseerd
die lossen we nu op een volwassen manier
dat we meer wilden weten van de nieuwe
door de stichting Bep van Klaveren Memorial,
op.” Sabrina: “Het is zelfs makkelijker als je
wetgeving.” Zij gaat ook naar vergaderingen
waarin diverse prominente Rotterdammers zit-
zusjes bent.” Louise, die na de geboorte van
en is daar tussen 400 man één van de -mis-
ten. Da’s wel druk, want begonnen met 300
haar dochter in 1993 is gestopt met werken,
schien- net zes vrouwen. “Het is heel erg
man op het Schuttersveld is het nu een evene-
wordt door haar vader gevraagd om de ad-
een mannenberoep, en die mannen zien er
ment waarvoor ruim 3.000 man op uitnodiging
ministratie bij LOSA te komen doen. Sabrina
totaal anders uit dan je zou verwachten: niks
naar het Topsportcentrum komen. Wij houden
komt vier jaar later de LOSA-gelederen ver-
tatoeages, niks oorbellen, maar allemaal wat
het in ieder geval vol tot de twintigste keer. En
sterken. Zij heeft dertien jaar bij een bank ge-
oudere heren netjes in het pak met stropdas.
dat is voor onze Aad natuurlijk ook leuk. Dat
werkt en is na de geboorte van haar dochter
Die, net als wij, heel punctueel moeten zijn.
iets wat je zo klein hebt opgezet, nog steeds
ook gestopt. “Na anderhalf jaar had ik dat
En kunnen doorzetten. Gelukkig kunnen wij
bestaat. Net als zijn zaak.”
als alleenstaande moeder wel gezien: thuis
ook bouwen op het personeel dat hier al zo-
met een kind en een hond.” De grote omslag
lang werkt dat soms gezegd wordt dat ‘ze
komt als Aad in 2007 een herseninfarct krijgt
geadopteerd zijn in plaats van in dienst’.”
en hun moeder nog geen half jaar later plots
Ook min of meer ‘geadopteerd’ zijn de mops-
overlijdt. “Kregen we ineens de hele zaak op
hondjes van Sabrina, haar hobby waarvoor
onze schouders. Dat was ooit wel de opzet
ze om aan wedstrijden deel te nemen door
geweest, maar hij werkte nog volop tot zijn
heel Europa reisde. “Binky is kampioen van
68ste. .”
de Benelux geworden en in 2007 mooiste
Wij zijn een echt Rotterdams bedrijf: mouwen opstropen, niet zeuren 45
k
unnen
maatschappij maakt
Jeannette doorloopt het VWO in Den Helder. Ze wil graag
oeververbinding, dan heb ik een bespreking in Den Haag
naar het centrum van het land en volgt in Rotterdam eerst
over de OV Chipkaart, dan weer bij het Havenbedrijf over
de HEAO (economisch juridische richting) om vervolgens
hoe het gaat met de Tweede Maasvlakte en dan weer met
aan de Erasmus Universiteit economie te studeren, waar
bestuurders uit Dordrecht en Breda over hoe we samen
ze ondermeer actief is bij de Erasmus Debating Society.
de regionale economie kunnen versterken. Mensen vragen
Het bedrijfsleven spreekt haar aan, maar maatschappelijke
wel eens aan me wat voor carrière je moet doorlopen om
vraagstukken vindt ze net wat interessanter. Ze krijgt al tij-
wethouder te worden, maar daar is echt onmogelijk ant-
dens haar eerste studie een stageplek bij het Ministerie
woord op te geven, want je wordt ervoor gevraagd. Ik zorg
van Economische Zaken. Ook in de zomervakantie en later
nu zo goed mogelijk dat we in de stad met elkaar allerlei
tijdens haar tweede studie werkt Jeannette bij EZ, onder-
zaken voor elkaar kunnen krijgen. Als ik iets mag noemen
meer als secretaresse “Want ik vond dat leuker dan bollen
waar ik nu al trots op ben, dan is dat mijn bijdrage aan de
pellen. Later maakte ik van dichtbij mee hoe onder andere
OV Chipkaart. Wij hebben in Rotterdam laten zien dat dit
Fokker verkocht werd, dat waren interessante tijden, want
project ‘werkt’. Een ander project waar ik erg trots op ben
op die plek ging er veel informatie door je handen.”
is de RandstadRail. Die betekent zoveel voor de bereikbaarheid van de stad. Bij zulke grote projecten moet je er wel
Jeannette wordt financieel en economisch adviseur voor
bovenop zitten. Je moet altijd zorgen dat je de goede teams
midden en oost Europa projecten bij wat nu Agentschap
erop zet die het echte werk doen. Ik vind het geweldig dat
NL heet en van daaruit gaat ze terug naar het departement
ik aan dit soort producten mag meewerken. Je moet als
om als beleidsmedewerker internationaal maatschappelijk
wethouder een beetje lef hebben om voor de troepen te
verantwoord ondernemen aan de slag te gaan. Intussen
staan. Je krijgt leuke reacties, maar ook negatieve en daar
is ze ook politiek actief geworden. In 2005 wordt ze ge-
moet je tegen kunnen. Realiseer je dat wethouderschap
vraagd om dagelijks bestuurder in Hoek van Holland te
een functie is. Wat tegen jou gericht is, is meestal tegen
worden.”Toen ik in 2006 de Raad hier in Rotterdam in ging
de functie van de wethouder gericht. En de functie is een
werd ik al snel gevraagd voor het wethouderschap.” In april
keer eindig. Dus een beetje zelfreflectie is wel handig om
2009 maakte zij, samen met de andere VVD-wethouder
te hebben. En energie moet je hebben, je moet goed te-
Mark Harbers, bekend uit het college te stappen. Zij kon-
gen lange werkdagen kunnen. Collega’s vinden mij open
den zich niet vinden in de koers van het stadsbestuur, die
en spontaan en leuk in de omgang. Ze zullen niet als eerste
de omstreden islamoloog Ramadan als integratieadviseur
zakelijk zeggen, maar dat kan ik ook zijn. Ik houd niet van
wilde behouden. In 2010 is zij terug met de bovengenoem-
koppige mensen, terwijl ik zelf heel koppig kan zijn. De be-
de portefeuille. Ook is Jeannette voorzitter van de SkVV,
kende spiegel zeg maar. Als ik echt vind dat iets op een
de samenwerking van de zeven stadsregio’s in het kader
bepaalde manier moet, dan vind ik ook dat het zo moet
van verkeer en vervoer. Daarnaast was ze vicepresident
gaan en dat lukt dus niet altijd in dit vak. Ik ben niet ide-
van de ELDR in Brussel, de partij van Europese Liberalen
alistisch, maar pragmatisch. We moeten wel vooruit, dus
en Democraten.
je moet op sommige punten water bij de wijn doen. En als ik dan probeer om water bij de wijn te doen en iemand
Sociale wezens
anders blijft een ‘nee’ of juist een’ ja’ zeggen, dan vind ik
“Mijn werk is een passie. Ik wilde altijd al een bijdrage le-
dat ergerlijk. Ik kom zelf uit een familie waar discipline erbij
veren aan de maatschappij. Ik geloof er heel erg in dat als
hoorde. Opdracht is opdracht. Mijn vader zei altijd ‘je krijgt
je werkt en een plek in de maatschappij hebt, dat je daar
een zelfstandige opdracht mee. Ga dat maar doen, niet pie-
als mens ook gelukkiger van wordt. Jouw bijdrage maakt je
pen, maar doen en als je er echt niet uitkomt kom je het
trots en geeft je energie, de drive om door te gaan. En het
maar vragen, maar eerst zelf proberen.’”
is leuk om met collega’s te werken, mensen te ontmoeten,
46
het sociale deel van werk is erg belangrijk. Wij zijn sociale
Kennisvreter
wezens en daarom geeft werk veel voldoening. Ik maak
Jeannette woont sinds eind 2009 samen met haar vriend
als wethouder lange dagen, maar de afwisseling maakt het
aan het Weena.”We hebben vanuit onze woonkamer een
enorm boeiend. Dan weer praat ik over de A13 en A16,
prachtig uitzicht op de stad en de haven.” Hij is Limburger
dan weer met de minister over een nieuwe westelijke
en een echte Bourgondiër. Koken met roomboter en
bijdragen AAn DE
trots en geeft energie Wie: Jeannette Baljeu Wat: VVD wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie
Waar: Rotterdam
slagroom heeft hij moeten afleren voor haar lijn, maar een wijntje met Franse kaas op zijn tijd wordt door haar erg gewaardeerd. Haar vrienden en familie ziet ze momenteel te weinig, maar daar heeft iedereen begrip voor. Ze doet haar best om zondagochtend te sporten, ze houdt van skiën en van de natuur. Wandelen door de bergen of een verre reis maken betekent genieten voor Jeannette. Of lezen. Geen romans of Nederlandse literatuur, maar economische verhandelingen, vaak in het Engels. “Ik ben een kennisvreter. Ook zou ik graag een fotocursus willen doen, want ik vind fotograferen erg leuk, maar dat is er nog niet van gekomen. Of een internationaal georiënteerde opleiding volgen op het gebied van leiderschap en verandering. Gericht op hoe je veranderingen in gang kunt brengen, mensen kunt enthousiasmeren, richting geven. Internationaal omdat je dan een aantal culturen bij elkaar brengt waardoor je verschillende inzichten krijgt. Maar voorlopig lijkt dat om compacte programma’s te gaan. Ook belangrijk is om af en toe de effectiviteit van jezelf onder de loep te nemen. Een mens leert altijd en soms moet je de tijd nemen om aan een stuk zelfreflectie te doen.
Jeannette Baljeu
R egionale Economie van
B&W. Ze
in het
en
Of er een vrouw is die ik als voorbeeld zie? Dat kan er voor
Rotterdamse College
mij maar één zijn: Neelie Kroes. Omdat zij zowel persoonlijk
kent de bestuurlijke
cultuur door en door.
Verkeer
H aven, Verkeer
en
is wethouder
In 2006
Organisatie,
conflict in april
2009
VVD-lijsttrekker
Rotterdamse
werd ze wethouder
om vanwege een politiek
af te treden en in september
te worden.
“Ik
als zakelijk tegenslagen heeft gekend, door heeft moeten zetten en vast heeft moeten houden aan eigen meningen. Ook is zij enigszins sceptisch ontvangen in de eerste Eurocommissie en heeft ze daar uiteindelijk alle lof voor gekregen en dat vind ik zó knap. Mensen zeggen nu ‘ja, ze doet het wel erg goed’. Ik hoop dat ze dat later ook van mij zeggen.”
ben er heel erg
trots op om opnieuw wethouder te zijn.
Trots
op
het feit dat mensen vertrouwen in mij hebben en ik ga me de komende vier jaar dan ook voor cent inzetten om een aantal zaken in voor elkaar te krijgen.”
100
pro -
Rotterdam
Je moet een beetje lef hebben om voor de troepen te staan 47
Mira Groeneveld
is
HR Director
ste passagiersschip dat ooit in de jaren naar
‘50
op
De Rotterdam,
Nederland
het groot-
werd gebouwd.
de mensen met het schip de overtocht van
A merika
Waar
in
Rotterdam
waagden om er een nieuw bestaan op te bouwen, biedt
hetzelfde schip nu kansen aan scholieren die de eerste stappen zetten in het ‘hospitalityvak’. aan mogelijkheden.
De
een veilige haven maar met een zee
Mira: “H et
jongeren zijn er trots op.
Wie: Mira Groeneveld Wat: HR Director De Rotterdam Waar: Rotterdam
48
In
is cool om op dit schip te werken.
Never
a dull moment.”
K
K
IJKEN waar je kracht zit
“Op het stoomschip De Rotterdam heb ik
beveiliging, als kok, kamermeisjes, als rond-
exittrajecten horen ook bij een organisatie en
geleerd om snel effectief te zijn. Rond de
leiders of op ondersteunende afdelingen
bij mijn functie. Dan moet je de knop omzet-
opening van het schip in februari 2010 moest
zoals hr, finance, communicatie en facilities.
ten en hard zijn. Maar ik zorg wel dat het weg-
er enorm veel gebeuren. Ik plande, om tijd te
Wij benaderen het maatschappelijk onderne-
gaan voor degene nog enigszins draaglijk is
winnen, voor iedere afspraak een half uur in.
men anders; in de eerste plaats zijn wij een
en probeer mee te denken over zijn/haar toe-
‘Ik zal maar direct zeggen wat ik wil en hoe
commercieel bedrijf en met de rendementen
komst. Ik ben assertief en ben geen pleaser.
ik daar wil komen’ zei ik tegen de mensen
uit dit bedrijf financieren wij de maatschappe-
Neutraliteit staat voor mij voorop. Al tennis
als ze net zaten. Tot mijn grote verrassing
lijke projecten. Het maatschappelijk project
ik 3 keer in de week met iemand dan kan ik
werkte dit goed. Veel mensen vinden het
moet wel succesvol zijn. De mbo studenten
nog zeggen wat ik van hem vind. Vrouwen
juist prettig om snel tot de kern te komen;
moeten solliciteren en ja, er vallen ook men-
willen vaak aardig gevonden worden. Je hebt
het schept duidelijkheid. Ik leer mijn mede-
sen af. Ze moeten presteren en zich onder-
overal in het bedrijfsleven groepjes die allian-
werkers ook om effectiever te worden. Je
scheiden.. We hebben hier ook mensen die
ties met elkaar sluiten om hun doel te berei-
moet weten wat je doel is en weten wat de
vanuit een ww situatie komen werken. Dit is
ken. Iedereen doet dat, mannen ook. Maar
belangen van de ander zijn. Je moet je let-
een pittige doelgroep met een rugzakje. De
een vrouw doet dat meer om zichzelf zeker
terlijk ont-wikkelen. Alle wikkels van je af en
meeste gasten weten niet dat ze met leer-
te voelen en mannen om hun doel te berei-
kijken waar je kracht zit. Heb maar eens het
lingen te maken hebben. Als er een foutje
ken. Het moet om de inhoud gaan. Natuurlijk
lef om te kijken tot hoever je kan gaan. Veel
wordt gemaakt zie je ze kijken. We moeten
gebruik ik om mijn doel te bereiken ook argu-
mensen en vooral vrouwen hebben de nei-
dat nog duidelijker communiceren. Wij staan
menten waarvan ik denk:als ik dit naar voren
ging om de hete brei heen te draaien. Ooit
helemaal achter het maatschappelijk onder-
breng, gaat de ander zeker mee. Vroeger op
hadden we een stagiair, die ontzettend in-
nemen, maar ieder is verantwoordelijk voor
school had je ook al van die groepjes die bij
trovert en onzeker was en nauwelijks com-
zijn eigen welzijn. Het is belangrijk op welke
elkaar klitten om sterker te staan. Tijdens
municeerde. Iedereen probeerde hem op
plek je wieg heeft gestaan. Je hebt nu een-
mijn puberteit sloot ik mij nooit bij dat soort
zijn gemak te stellen. Er veranderde niets.
maal mensen die in een minder kansrijk mi-
groepjes aan. Ik had toen al duidelijk een ei-
Degene die de hem begeleidde, had alles
lieu worden geboren. Deze mensen moet je
gen mening.’’
geprobeerd. Uiteindelijk zei ik tegen de stagi-
kansen bieden. Ik kan hard zijn als mensen
air: dit werkt zo niet. Jij bent ongelukkig en je
die kansen dan niet pakken. Dan is het voor
Kinderen
straft jezelf en ons om nog langer met elkaar
mij gauw over. Zelf heb ik vanaf mijn 14e jaar
“Als je niet uitkijkt ben je 80 uur per week
door te gaan. Dus laten we je stage hierbij
gewerkt en ik was vroeg zelfstandig. Toen
aan het werk. Wat dat aangaat is het goed
stop zetten. Hij brak en barstte in huilen uit
ik 19 jaar was ging ik naar Parijs. Een kennis
om kinderen te hebben. Zij zorgen ervoor dat
en pas toen stelde hij zich helemaal open en
van mijn ouders had daar een groothandel in
je op tijd moet stoppen en een beetje afstand
ging communiceren. Hij mailde later: ‘Beste
vlees. Op 1 februari zou ik horen waar ik zou
kunt nemen. Ik heb twee jongens van 6 en 4
Mira, je hebt mijn ogen geopend. Bedankt’.
gaan wonen en een week later wist ik nog
jaar. Het moederschap is goed te combine-
We hebben de beslissing teruggedraaid en
niks. Ik zei: ik ga er gewoon naar toe en zie
ren met mijn werk, als je het thuis maar goed
hij heeft zijn stage succesvol volbracht. ’’
wel. In Parijs heb ik in een telefooncel tegen-
regelt. Mijn man werkt 4 dagen, mijn vader
over het bedrijf in mijn beste Frans gezegd
past 2 dagen in de week op de kinderen en
Maatschappelijk ondernemen
dat ik aangekomen was. Binnen no-time
mijn schoonmoeder 1 dag. Ik voel mij nooit
,”Ik ben zakelijk en resultaatgericht, maar
was alles geregeld en had ik er een kamer.
schuldig. Mijn werk is mijn hobby, zeg ik al-
vind het fijn om iets te betekenen voor de
Je moet het afdwingen. Zo beïnvloed je de
tijd. Dat stukje is voor mijzelf. Alles daarbui-
maatschappij. De rol van hr director heeft
situatie.’’
ten draait om de kinderen. Als ik er ben dan is dat voor 100 procent. Ik zou geen leuke
vele sociale aspecten. Samen met het Albeda College en ROC Zadkine bieden wij
Assertiviteit
moeder zijn als ik niet zou werken. Je wereld
plaats aan bijna 300 stagiairs en leerlingen
“De Rotterdam is een opstartend bedrijf,
wordt zo klein. Ik heb het bij De Rotterdam
per jaar. Aan boord van het schip combineer
dat vraagt veel van je. Maar ik vind de dyna-
erg naar mijn zin, maar als ik thuis kom en
je leren en werken in de vorm van een stage
miek en hectiek heerlijk. Ik opereer het beste
mijn kinderen zie, word ik helemaal blij.’’
of een leer/werkplek. Jongeren leren hier an-
onder stress. Als het allemaal te kabbelend
ders dan gewoon op school. Het sluit aan bij
gaat, verveel ik mij snel. Het is belangrijk dat
hun belevingswereld in een omgeving waar
je kunt relativeren. Wat is het ergste dat er
ze trots op zijn. Ze vinden het enerverend om
kan gebeuren? Als er een probleem op het
op zo’n groot schip te werken. De omgeving
werk is dan vraag ik mijzelf af wat mijn aan-
van de jongeren reageert enthousiast: wat
deel hierin is en wat ik kan doen om het te
gaaf dat jij op De Rotterdam werkt! De sta-
verhelpen. Natuurlijk zijn sommige aspecten
giairs zijn overal te vinden; in de bediening,
niet zo leuk. Slecht nieuwsgesprekken of
Als het allemaal te kabbelend gaat, verveel ik mij snel 49
euke Hoewel
ze in eerste instan-
tie niet de ambitie had het bedrijf van haar ouders over te nemen, kon ze het voorstel van haar vader om een tweede vestiging van
Daniëls Openhaarden A rsenaal in
van Jan des
Schiedam
in het
Bouvrie
te gaan openen,
niet weerstaan.
H et A rsenaal
kwam niet van de grond, maar
Moara Daniëls,
inmiddels
volledig thuis in de wereld van openhaarden, gaat verder in het familiebedrijf in
Hillegersberg.
Wie: Moara Daniëls Wat: Operationeel directeur bij Daniëls Openhaarden Waar: Rotterdam
50
contacten
met klanten
Maken mij blij Na haar opleiding tot directiesecretaresse werkt Moara enige tijd op
cruise maken door het Caribisch gebied, of de hippe clubs in Marbella
kantoor. Leuk werk, maar niet bevredigend, vindt ze. Het aanbod van
bezocht, parachute gesprongen, erg leuke ervaringen, maar ik ben
haar ouders, om in het tot de verbeelding sprekende concept van Jan
niet zo veeleisend. Misschien cliché, maar een goede gezondheid
des Bouvrie ‘als een soort project’ een tweede vestiging in de open-
en een ontspannen relatie maken mij gelukkig. Als ik kinderen mag
haarden te gaan begeleiden neemt ze aan.“En dat terwijl ik altijd had
krijgen, zal ik daar wel een modus voor moeten vinden. Mijn ouders
gezegd dat ik niet in de zaak van mijn ouders wilde. Ik zag mijn vader
zijn aan het afbouwen, dus dat betekent voor mij meer uren ma-
zo hard werken, hij maakte enorm lange dagen, dat wilde ik niet.”
ken, maar omdat het ons eigen bedrijf is, kun je daar flexibeler mee
Maar het spreekwoord ‘de appel valt niet ver van de boom‘, ging hier
omgaan, ik zou een kleine hier mee naartoe kunnen nemen, denk ik.
ook op. “Ik heb twee en een half jaar Schiedam gedraaid. Toen de
En ik moet hulp in de huishouding zoeken. Die heb ik nu niet en dat
mogelijkheid zich voordeed om hier in Hillegersberg in te stappen,
terwijl ik er echt niet van houd. Het is zulk ondankbaar werk. Zo ben
heb ik dat gedaan en zijn we steeds verder gaan uitbreiden. Het com-
je klaar en zo kun je weer overnieuw beginnen.
merciële deel van het vak spreekt mij erg aan. Het contact met men-
Hoe ik als werkgever ben? Ik hoor dat ik meer en meer op mijn vader
sen, gesprekken over woonsituaties, kunnen adviseren en van liever-
ga lijken en mijn vader is niet altijd gemakkelijk,” lacht Moara. “Ik
lee is de technische kant van dit vak er steeds meer bijgekomen.”
ben van mezelf snel geneigd me in te leven in anderen zodat ik te meegaand kan zijn en daar ben ik wel eens op afgerekend. Ik kan
Familiebedrijf
erg teleurgesteld zijn in mensen. Mensen lijken gehaaider te zijn
“Het is een echt familiebedrijf. Van kleins af aan schonk ik al koffie in
geworden en niet altijd op een positieve manier. Een conflictsituatie
voor klanten en deed ik vakantiewerk. Bij mijn ouders werd en wordt
heb ik niet graag maar ga ik ook zeker niet uit de weg, dit is inhe-
er ook veel over werk gesproken. Niet altijd leuk voor onze partners,
rent aan zakendoen. Ik heb inmiddels geleerd om direct te zijn, soms
maar wel inherent aan een familiebedrijf denk ik. Mijn moeder doet
confronterend tegen medewerkers én klanten. Dat is soms moeilijk,
met name de planningen van de buitendienst en mijn vader houdt
maar wel duidelijk.”
zich bezig met de ingewikkelde projecten en met situatie opnames in woningen. Mijn zusje doet net als ik commercie, maar maakt ook
Gastvrouw
interieurtekeningen. We kunnen de situatie volledig visueel maken
“Ik ondervind geen nadelen van het vrouw zijn in ons vak, maar ik
voor de klanten. Als zij dan de tekening zien van hun eigen woning
kan wel wat anekdotes vertellen die een man niet zou kunnen me-
met een haard, worden ze erg enthousiast. Verder zijn er nog twee
moreren. Bijvoorbeeld oudere architecten die hier binnenkomen zien
collega’s intern en drie vaste buitendienst mensen en we zijn alweer
mij eerder als gastvrouw, dan als volwaardige gesprekspartner. Ze
op zoek naar mensen.
verwachten in deze positie nu eenmaal geen vrouw die behalve
We bedienen een breed publiek en dat is erg leuk . We doen veel par-
advies uitbrengt over vormgeving en interieur, ook thuis is in het
ticuliere woningen, maar ook horeca, hotels en kantoorpanden. Ook
technische aspect van openhaarden. Wanneer ze er dan achter
werken we regelmatig in projecten samen met interieurontwerper
komen dat ik precies weet waar ik over praat, dan spreken ze veelal
Eric Kuster en ik werk nog altijd samen met het Arsenaal in Naarden,
hun waardering uit en dat is dan wel weer leuk.
maar we hebben ook starters die graag een kleine haard in hun wo-
Ik heb nergens spijt van. Ik heb geen HBO of universitaire opleiding
ning willen hebben. Vaak zijn mensen zelfs verbaasd en blij verrast als
gedaan, niet langer in die schoolbanken. Ik wilde aan de slag, ervaring
ze onze toch wel exclusieve presentatie zien en dan de prijs horen die
opdoen.
niet hoger ligt dan bij andere aanbieders.
Ik vind het aller belangrijkste dat ik plezier heb in wat ik doe. Ik ben
Natuurlijk maak je lange dagen, maar ik voel me erg prettig hier, dit is
niet zeer fanatiek of bijzonder ambitieus, maar toch wil ik het be-
mijn tweede huis. Bovendien weet je waarvoor je het doet en wat je
drijf over een aantal jaren nog succesvoller gemaakt hebben en dan
wilt bereiken.
mogelijk een stapje terug doen. Leuke contacten met klanten maken
Ik zit regelmatig op zondag hier achter mijn bureau te werken. Dan
mij blij. Ik groei als een klant zijn tevredenheid uitspreekt. En ik wil me
hoef je geen telefoon aan te nemen en kun je lekker doorgaan. In de
blijven doorontwikkelen. Op zakelijk gebied ben je nooit uitgeleerd,
zomervakantie is het minder druk en dan ben ik om de week op za-
maar ook op het persoonlijke vlak wil ik blijven leren.”
terdag vrij. Als het dan mooi weer is, dan gaan we lekker ontbijten op het strand. Ik kan mijn werk goed loslaten als er geen erg spannende situaties aan de hand zijn. Pure ontspanning voor mij is een terras in de zon de omgeving observeren met de mensen erin. Ik kan ook genieten van naar de bioscoop gaan, thuis op de bank een filmpje kijken, ik heb eigenlijk niet zo veel nodig om gelukkig te zijn, ik ben een tevreden mens. Ik heb ook wel bijzondere dingen gedaan, zoals een
Pure ontspanning is een terras in de zon 51
O
NDernemer met een droom A ls Tülay
een tip mag geven aan vrouwen die ondernemer willen
worden, zegt ze:
“H eb
geen vooroordeel in de zin van: ik kan het
niet, ik weet niet genoeg. gaan.
H et
Dat
maakt passief. Je moet op je doel af-
belangrijkste is: succes willen hebben.
ook niet in hun eigen kleine kringetje blijven. heb mezelf ook nooit tot ‘groepjes’ beperkt.
Vrouwen
En,
Veel
denk breed.
of
K aapverdiaans. We
Ik
van mijn vrien-
den en vriendinnen komen uit andere culturen, zijn
Chinees
moeten
Nederlands,
leven immers op één grote aarde.”
Liefde voor mooie stoffen
mijn man heeft mij enorm geholpen, zowel met de opvoeding van
Bij Tülay Havva Özden kruipt het ondernemersbloed waar het niet
onze dochter, als met mijn studie.”
gaan kan. In 1992, ze is dan 22, opent ze in het Oude Westen een
52
confectieatelier. Daarmee volgt ze haar liefde voor patroontekenen,
Laptop ’s avonds mee naar huis
kleren maken en mooie stoffen. Een liefde ingegeven door haar oma,
Dan, het is januari 2006, kriebelt het ondernemerschap zó, dat ze
bij wie ze grotendeels opgroeit in Turkije en die veel zelf naait. Net
aan huis een naaiatelier begint: Tülay Naai Center. De markt blijkt nu
als haar moeder, maar die woont met haar man en de rest van het
wel gunstig en de opdrachten stromen binnen. Drie jaar later zoekt
gezin in Rotterdam. Als Tülay zeventien is, besluit ze om ook naar
zij een andere locatie: “Het werd thuis te druk, het was een beetje
Nederland te gaan. Een moeilijke besluit, want vertelt ze: “Ik wilde
uit de hand gelopen hobby.” Die locatie vindt ze in 2009 in de Frits
heel graag bij mijn oma blijven, maar kon na het lyceum in Turkije niet
Ruysstraat, waar ze zes dagen per week de zaken regelt. “Mijn werk
verder studeren.” Ze voegt zich bij haar ouders. Een studie moet nog
is mijn hobby, het is mijn manier van leven geworden. Ik geniet van
even wachten, want ze beheerst de taal niet. Dus volgt ze een cursus
wat ik doe en iedere dag is een uitdaging. En nooit saai, daarom vind
Nederlands en geeft vervolgens zelf als vrijwilligster allerlei cursus-
ik het ook niet erg om lange dagen te maken. Ik tel maar niet hoe lang.
sen in buurthuizen: brei- en naailessen en is daar ook op andere ma-
Als ik ‘s avonds naar huis ga, neem ik de laptop mee, want ik krijg veel
nieren actief. “Geen betere manier om Nederlands te leren spreken.
opdrachten per e-mail. De weekenden werk ik alleen zaterdag, en ja
Het begin was moeilijk, maar naarmate ik steeds beter Nederlands
zondag toch ook weer, een paar uur administratie of naar beurzen in
sprak, werd het makkelijker.” Als ze thuis het plan oppert voor een
België of Amsterdam om te zien wat de trends worden en mooie stof-
atelier, krijgt ze alle steun van haar ouders. Echt verbaasd zijn ze niet:
fen op de kop te tikken. Dus, ja eigenlijk ben ik de hele week bezig.
Tülay is altijd een ondernemend type geweest. De timing om een
Dat moet je ook wel als je net met een onderneming ben gestart,
confectieatelier te beginnen, blijkt een verkeerde: in die tijd vindt er
je moet veel investeren.” Omdat ze veel weg is, heeft ze thuis met
een ware invasie plaats van Russische Tatjana’s en Irina’s die de ate-
haar man goede afspraken moeten maken. “Onze dochter sport en
liermarkt rap weten over te nemen. Tülay besluit een andere weg in te
traint veel en mijn man haalt en brengt haar, ook naar school. Ik kook
slaan en wordt assistent peuterleidster, wat uiteindelijk leidt tot een
vaak na het eten alweer even een half uurtje voor de volgende dag.
studie Leidster-LKC aan het Zadkine College. De smaak van het stu-
Donderdag eten we hier met elkaar en zaterdag gaan we meestal er-
deren te pakken én de taal meer dan machtig, gaat ze gelijk door naar
gens uit eten. Vaak wordt dat een Turks restaurant, want ik ben dol op
InHolland om de HBO-opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening
de Turkse keuken.” Bij de bedrijfsvoering wordt Tülay geholpen door
te volgen. Die opleiding doet ze ’s avonds, in deeltijd: Tülay is inmid-
haar man; hij zegde zelfs zijn klanten op bij zijn zakelijk adviesbureau
dels moeder geworden van een dochter en ze werkt overdag als kin-
en werkt alleen nog maar voor zijn vrouw. Op de opmerking dat dat
derleidster. “Ja, dat was best een drukke tijd, zegt ze laconiek, maar
best on-Turks klinkt, schiet zij in de lach: “Wij zijn één geheel, mijn
Wie: Tülay Havva Özden Wat: Tülay Naai Center Waar: Rotterdam
”
Als ik het eindresultaat zie, dan word ik gelukkig
man ondersteunt mij enorm, ik ben heel erg trots op hem. Of hij ook trots op mij is? Dat denk ik wel.” Het niet altijd thuis zijn, niet altijd bij wedstrijden kunnen zijn van haar dochter noemt Tülay de ‘prijs die zij nu moet betalen’. “Ik hoop dat dat nog maar voor een paar jaartjes is, want als de zaken goed blijven gaan, kan ik personeel aannemen. Ik denk dat ik het bedrijf gedeeltelijk aan hen kan overlaten. Ik kan wel delegeren, maar wil toch overal bij zijn en overal van weten. Wil de supervisie houden en bovendien zou ik het contact met mijn klanten niet willen missen.” Omdat zij ook buiten haar bedrijf graag vinger aan de pols houdt, is zij bestuurslid van de winkeliersvereniging geworden. “Ik wil van alles op de hoogte zijn, wil dicht bij het vuur zitten. Ik hoef niet alles te gebruiken, maar wil het wél weten.”
‘Met de klant er net weer even iets mooiers van maken’ Het ondernemerschap heeft Tülay gebracht wat ze ervan verwachtte: “Iedere opdracht is een uitdaging. Zodra die binnen is, teken ik alles op papier, dan volgt het knippen en het naaien. Als ik het eindresultaat zie, dan word ik gelukkig. Iedere opdracht is weer anders, andere kleuren, andere stoffen. Ik probeer bij alle opdrachten iets van mezelf toe te voegen. Met de klant er net weer even iets mooiers van te maken. Of dat nu gaat over gordijnen of over kussens voor boten en caravans die we ook in eigen atelier maken. Carrièrewensen? Ik wil heel graag groeien in datgene wat ik nu doe. Niet in de zin dat ik overal ateliers wil openen, maar dat wát ik doe, dat ik dat goed doe. Ik wil mijn klantenkring uitbreiden en de service naar bestaande klanten uitbreiden. Mijn droom is geen prachtig en luxe pand, dat is ‘alleen maar’ financieel. Mijn droom is dat mijn klanten over, zeg vijf jaar, nog steeds tevreden over mijn werk zijn. Als zij tevreden zijn, dan ben ik blij.”
53
D Carola
van
Barneveld
e zin van
had ooit de droom om prinses
A nastasia
te zijn, later
om succesvol ruiter te worden en vervolgens om de advocatuur in te gaan.
H et
liep anders.
Na
de middelbare school in
Delft
waar ze in de laatste ja-
ren niet de makkelijkste leerling was, ging ze volwassenenonderwijs volgen om vervolgens bij instituut doen.
“Dat
Schoevers
de opleiding tot directiesecretaresse te
was een leuke tijd met al die meiden.
M et
ik meteen een baantje bij een groot ingenieursbureau.
mijn diploma op zak had
De
bedoeling was voor
een maand, maar uiteindelijk heb ik er vijf jaar gewerkt.”
Carola blijkt handig in diverse taakinvul-
een dinnershow. We hebben de volledige
lingen te zijn en leert snel de verschillende
productie zelf gedaan. Zelf kostuums ge-
afdelingen van het bedrijf kennen. Ze maakt
maakt, decorstukken gezaagd, een theatertje
de overstap naar de uitzend- en werving en
in Maassluis gehuurd, zelf kaarten verkocht
selectiewereld en ervaart hier wat commer-
en de rode loper uitgerold. Dat was een on-
cie is. Ook groeit haar belangstelling voor de
gekend zware klus, maar enorm leuk om te
ontwikkeling van mensen en een logische
doen. Iets wat je zelf hebt bedacht organi-
vervolgstap is een functie bij een trainingsbu-
seren en dan zien dat de mensen in de zaal
reau. “Een periode waarin ik een grote per-
het ook leuk vinden. Bovendien was het voor
soonlijke ontwikkeling doormaakte, veel over
ons natuurlijk ongelooflijk leerzaam. Het was
mezelf leerde en ook veel over andere men-
de basis voor ons bedrijf. Het heeft klanten
sen. Intussen merkte ik dat ik erg veel plezier
opgeleverd, artiesten hebben zich bij ons
had en bedreven was in het organiseren van
aangesloten om hun zakelijke belangen te
nieuwjaarsrecepties, feestelijke salarisuitbe-
behartigen en er kwamen aanvragen om iets
talingen en dat soort events en dat vormde
dergelijks voor besloten gezelschappen te
het voorzichtige begin van Co Solo.”
organiseren en als personeelsfeest. En wij zeiden alleen maar: ja, natuurlijk, leuk, gaan
Zelfgeproduceerde dinnershow
we doen! Toen werd het serieus. We waren
“Mijn huidige compagnon Marco Valk en ik
ineens ondernemers en Co Solo producties,
waren collega’s in de uitzendbranche en zijn
organisatiebureau van evenementen en en-
bevriend geraakt. In 2002 zaten we met een
tertainment in en voor de zakelijke markt,
vriendengroep bij elkaar om oud en nieuw te
was een feit.”
vieren en in een goed gesprek over goede
54
voornemens vertelden we allebei dat we
“Co Solo organiseert de opening van een
graag voor onszelf zouden beginnen. Hij had
nieuw pand, een personeelsfeest, een rela-
een droom om ooit nog eens een musical
tie-event of een liefdadigheidsdiner. Klanten
te produceren en al pratend kwam het idee,
kunnen een evenement geheel aan ons
laten we dat ook gaan doen! Nog niet onze
uitbesteden. Wij bedenken een concept,
baan opgeven, maar een start maken met
zorgen voor de juiste locatie, de inrichting
”
Het kippenvel staat soms van mijn voetzolen tot aan mijn kruin
”
het leven is Leven met zin
Wie: Carola van Barneveld, Wat: Directeur/eigenaar Co Solo producties Waar: Rotterdam
en de decoratie, de culinaire invulling, het
bak popcorn en een cola light, maar ik houd
entertainment, de benodigde technische fa-
ook erg van naar de bioscoop gaan, naar con-
ciliteiten en het vervoer van de gasten. Ook
certen of festivals. Dan kijk ik natuurlijk ook
ondersteunen wij bij het uitnodigingstraject,
stiekem wel een beetje zakelijk naar de orga-
zorgen voor de juiste vergunningen en de
nisatie. Sporten doe ik bij vlagen fanatiek in
veiligheid van de gasten. Daarnaast beden-
de sportschool, maar er staat altijd een paar
ken wij muzikale acts voor evenementen;
skates naast de voordeur.
van achtergrondmuziek tot feestband, van
Of ik wensen voor mezelf heb? Ja, zoveel.
cabaret tot dinnershow. Voor onze exclusieve
Een dag meelopen in Seaworld om te zien
acts behartigen wij de zakelijke belangen,
hoe de dolfijnen getraind worden. Naar
voor onze klanten het belang om onderdeel
Canada, naar Alaska, door Rusland met de
te kunnen zijn en te genieten van het eigen
Oriënt Express, nog eens terug naar de VS
evenement.
en dat ik tijdens de Oscaruitreikingen met mijn oortje in achter de schermen sta en
‘Wauw momenten’
alles top geregeld heb. Een concertreeks
Inmiddels bestaat Co Solo producties zes
met Prince organiseren en zelf meezingen
jaar en is onze naam gevestigd, maar ook is
in het achtergrondkoortje.” Lachend: “Nee,
er nog genoeg ambitie om te groeien. Ik heb
ik kan niet zingen, maar je kunt het toch
al zoveel mooie momenten beleefd. Het kip-
ambiëren? Met Co Solo producties willen en
penvel staat tijdens evenementen soms van
kunnen we zeker groeien. Mijn compagnon
mijn voetzolen tot aan mijn kruin, het gevoel
en ik doen in principe hetzelfde, maar we
van ‘wat een feest om dit te mogen doen!’ Ik
hebben ook wat taken verdeeld. Ik schrijf de
heb het nog altijd als we een evenement aan
teksten hij verzorgt de visuals. Hij doet de
het opbouwen zijn en ik hoor de eerste klan-
financiële administratie, ik houd de website
ken van de soundchecks. De kriebels als we
bij. We weten waar elkaars sterke punten lig-
standby moeten zijn op het moment dat de
gen. Marco denkt grootser, ik ben voorzich-
gasten arriveren, het moment van ‘nu gaat
tiger, maar als ik merk dat een plan van hem
het gebeuren!’ In 2006 hebben we een eve-
haalbaar is, dan ga ik er ook volledig voor, dus
nement in de Amsterdam Arena mogen doen
wat dat betreft vullen we elkaar perfect aan.
voor 16000 man, er arriveerden 236 touring-
Ik ben bij de uitvoering van een evenement
carbussen uit het gehele land en toen ik die
als een vis in het water. Met een headset in
mensenmassa zag binnenstromen, dacht ik
het donker achter de schermen staan en zor-
‘wauw’. Het volgende ‘wauw moment’ was
gen dat presentatie, visuals, licht en geluid,
om kwart over elf ’s avonds, toen tot op de
de opkomst van artiesten in een mooie show
minuut gepland, al die mensen weer in de
vloeiend verlopen, vind ik prachtig! Marco
bussen terug naar huis zaten. Alles klopte,
moet daar niet aan denken, hahaha, we zijn
dat is supergaaf.
een goed team. Ja, ik ben iemand die er voor
Ik geniet van mijn werk. Het is geen negen
de volle 100 procent voor gaat, maar dat kost
tot vijf job, maar ik heb een vriend die dat
me geen enkele moeite. Van een collega ont-
goed begrijpt. Soms leven we een tijd langs
ving ik ooit een fax met de tekst ‘De zin van
elkaar heen en dan halen we in een rustiger
het leven is leven met zin’. Deze tekst heeft
periode de tijd met elkaar in. Ik vind het heer-
jaren op de deur van mijn kast gehangen. Zo
lijk om thuis op de bank te zitten met een
simpel, maar voor mij zo waar.”
55
Naarmate Mirella
langer in de verpleging
Wie: Mirella Westhuis Wat: Franchisenemer Shoeby fashion Waar: Barendrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel en Nesselande
werkt, stuit het haar tegen de borst dat zorg steeds meer om geld gaat en steeds minder om de mensen die dat nodig hebben.
Voor
pleister zo ongeveer een aanvraag in
6-voud
te moeten doen, zo zit ze niet in elkaar. ze bij
Shoeby
in
Schiedam,
een
A ls
waar ze dan woont,
een full time verkoopster vragen, besluit ze haar leven om te gooien.
Ze
en wordt aangenomen.
jaar later is ze
Vier
franchisenemer van drie
solliciteert
Shoeby-winkels.
voor teruggeeft. Ook in het contact met klanten, wat nu wel minder is. Toen ik alleen Barendrecht ‘had’, was ik zes dagen op de vloer bezig. Nu ben ik nog iedere dag in een winkel, alleen ik zit nog weleens een paar uur ‘achter’ om wat andere dingen te doen.” Aan een vierde vestiging heeft Mirella nog niet echt gedacht. “We hebben net Nesselande geopend, en dat hakt er altijd wel even in, zo’n opening. Het is niet zo dat ik het niet wil, ik zie wel wat er op mijn pad komt. Zo heb ik het eigenlijk altijd in mijn leven gedaan.”
Unieke constructie Twee jaar na de opening van de Barendrecht-vestiging, in 2009, verhuist Mirella met haar drie kinderen, nu 21, 15 en 13, voor wie ze al twaalf jaar alleen zorgt, naar Barendrecht. “Dat is niet helemaal waar, legt ze uit, ook mijn ouders hebben altijd voor mijn kinderen gezorgd, vanaf het moment dat ik er alleen voor kwam te staan. Ik werkte
Het oorspronkelijke plan van Mirella is om haar nieuwe job een half
full time om mijn boterham te verdienen en mijn ouders waren er
jaartje aan te zien. “Kon ik eens kijken of ik het leuk vond om in één
na schooltijd, dan aten we gezamenlijk, tafelden we na en gingen ze
van de leukste kledingwinkels van Nederland te werken met snel wis-
daarna naar hun eigen huis.” De verhuizing naar Barendrecht leidde
selende fashion collecties voor dames, heren en kids. Kon ik naden-
uiteindelijk tot een unieke constructie: Mirella vond een huis voor haar
ken over wat ik wilde.” Dat nadenken wordt voor haar gedaan want
gezin waar ook haar ouders zelfstandig konden wonen. “Zo kunnen
haar manier van werken en haar enthousiasme vallen al snel op en na
ze hun eigen leven leiden én voor de kinderen zorgen. Ideaal. Nee,
een paar maanden wordt er gevraagd of zij interesse heeft om fran-
dat wil niet zeggen dat ik veel vrije tijd heb. Ik ben sowieso zes dagen
chisenemer te worden. “Ik wist het niet direct zeker. Het is toch een
per week op de werkvloer, en daarbij ben ik zowel in Barendrecht als
grote stap, maar ik had het enorm naar mijn zin, dus ik dacht: waarom
in Nesselande voorzitter van de winkeliersvereniging. Want ik vind
niet?.” In 2007 opent zij Shoeby in Barendrecht. Een vestiging waar,
dat ondernemen niet alleen tot je eigen winkelvloer strekt, maar dat
zoals zij het uitdrukt, ‘franchisegever en franchisenemer elkaar heel
je er ook voor moet zorgen dat een winkelcentrum een wijkfunctie
erg gevonden hebben’. “Shoeby werkt volgens een bepaalde formule
krijgt, het moet het hart van de stad worden. Zondag ben ik thuis en
en die moet bij je passen. Als je je erin verdiept, en natuurlijk heb ik
dan ga ik uiteraard was leuks doen met de kinderen, overdag, want ’s
dat gedaan, dat zie je dat Shoeby een vooruitstrevende franchise-
avonds kruip ik weer achter mijn laptop. ‘Iets leuks’ is naar het strand,
retail onderneming is die ver boven het gemiddelde uitsteekt. Neem
een dagje weg, gewoon wandelen, een bioscoopje. Het zijn natuurlijk
bijvoorbeeld het logistieke gedeelte. Er zijn in Nederland iets meer
grote kinderen, ze zijn zelfstandig en wij zijn al twaalf jaar met zijn
dan 200 winkels die twee keer per week met een nieuwe collectie
viertjes, dan creëer je een andere band met elkaar.”
bevoorraad worden. Dan moet je de logistiek wel aardig op de rit hebben. Nee, de inkoop doe ik niet, dat gebeurt centraal. Deze manier
Uitgaan van kracht en vertrouwen
van werken bevalt mij uitstekend, het is een stukje verbondenheid in
Op de opmerking dat het niet eenvoudig is om er alleen voor te staan,
vrijheid, want ik kan ook gewoon ‘mijn eigen ding’ doen. Ik kan onder-
zegt ze: “Dat zeggen mensen heel vaak. Weet je wat ik mezelf altijd
nemen, alle verantwoording ligt bij mij.”
heb voorgenomen als iets spannend wordt? Of dat nu zakelijk is of in mijn privéleven? Eigenlijk negeer ik dat gewoon. Ik ga dan gewoon
56
Hartelijkheid
uit van kracht en vertrouwen. Die adrenaline die dat beetje spanning
Werken in de verpleging en franchise nemen in een modeketen lijken
met zich meebrengt, maakt me scherper, alerter. Overschakelen dus
op het eerste gezicht weinig parallellen te hebben, maar zegt Mirella:
op kracht en vertrouwen. En op gevoel, ik denk dat je dat niet moet
“Het zorgen is de gemeenschappelijke deler. Als je een Shoeby-
onderschatten, gevoel is heel machtig. Een beslissing gebaseerd op
winkel binnenloopt, dan voel je daar een bepaalde hartelijkheid. Wij
gevoel is over het algemeen de juiste. En, je moet veel mensenken-
proberen goede gastvrouwen te zijn, die niet direct met ‘kan ik u hel-
nis hebben.” Lachend: “Dus 17 voelsprieten op je hoofd zou wel heel
pen’ op je af komen. Kijk, verkopen blijft natuurlijk een spelletje, want
aangenaam zijn. Je in een ander kunnen verplaatsen is enorm be-
als je bij mij binnenkomt, dan wil ik heel graag wat aan je verkopen.”
langrijk, vooral de talenten in de ander zien te ontdekken, want je
Ook de ‘zorg’ voor het personeel trekt Mirella: “Drie verschillende
moet ook mensen om je heen creëren die dingen misschien wel beter
winkels, daar lopen 25 verschillende vrouwen. Daar heb ik soms
doen dan jij. Waarom zou ik alle wijsheid in pacht hebben? Mezelf
ook wel eens zorgen over en slapeloze nachten, daar ontkom je niet
kwetsbaar opstellen? Ja, want dat verwacht ik ook van de ander. Ik
aan. Maar het is ook weer zo leuk om als je in een andere stad een
denk dat vrouwen dat makkelijker kunnen dan mannen. Net als com-
winkel opent, daar weer nieuwe mensen te leren kennen. Ook dat
plimenten geven. Gewoon aan het eind van dag zeggen dat je fijn
is een stukje zorgen. Ik denk dat ik een heel leuke werkgever ben,
hebt samengewerkt. Of een knipoog geven. Die dingen maken het
die veel van haar medewerkers verlangt, absoluut, maar er ook veel
leven waardevol.”
E
en g n i s is
besl eerd op s a b ge l is over e o v e g lgemeen a t e h iste u j e d
�
oofd h e j p o n e t lsprie e o v ijn n z e i t m n a e a n e g Zev el aan e h l e w u o z
57
©SWAROVSKI 2010
TEL. 0223 670 570
Collier €420
Personal
S
hopper Een adviseur bij het shoppen, een update van je garderobe, een restyling van je (zakelijke) imago, vragen kunnen stellen over je huidige garderobe, advies krijgen over hoe je nieuwe combinaties kunt maken of wat je op welke moment behoort te dragen, geheel passend bij je levensstijl, bij je karakter, bij wie jij bent en bij wat je zelf voor indruk wil maken, dat moet een uitkomst zijn. De Personal Shopper kan zoveel meer voor je betekenen dan eens in de zoveel tijd een rek kleding naar binnen rijden en vertellen wat je moet aanschaffen. Er wordt aandacht besteed aan kleuren en dessins, modellen of patronen die bij jouw Âlichaam passen. Heb je niet maatje 36 en ben je niet 1 meter 70, dan blijken er toch talloze opties te zijn om er op en top uit te zien en worden de mogelijkheden voor (betaalbare) coupeuses doorgenomen die ervoor kunnen zorgen dat elk kledingstuk perfect past en je figuur optimaal tot zijn recht komt. Je kunt op locatie geadviseerd worden of je vraagt een Personal Shopper bij je thuis te komen en samen je kledingkast door te lichten. Er wordt bekeken wat ontbreekt in je garderobe, je wordt gewezen op nooit bedachte combinaties en er kan een inschatting gemaakt worden van het budget en het aantal shopuren dat nodig is om je garderobe te vernieuwen. Een beetje assistentie bij het shoppen kan wonderen verrichten en ook hier geldt: gun het jezelf. In Rotterdam en regio zijn diverse aanbieders van personal shopping via modezaken of gespecialiseerde privĂŠpersonen.
59
i
k HEB een dankbaar vak
Wie: Ingrid Waals Wat: Directeur Just Hair Waar: Barendrecht
60
M et
beide ouders in het kappersvak noemt
lachend ‘uit het haar ontsprongen’.
H et
alles in het vak wel zo’n beetje gezien uitdaging.
Die
vindt hij in
Engeland,
-
in
Ingrid Waals-Diks
is haar vader
dat jaar start hij in
Nederland. Of
Rotterdam
M aidenhead. Sinds 2003
staat
hij heeft
die op zoek gaat naar een nieuwe
M aidenhead,
tact komt met een kliniek voor haartransplantatie. onbekend fenomeen in
-
zich
waar hij in con-
In 1980
liever gezegd: tót
een totaal
1980,
want in
een kliniek voor haartransplantatie op:
Waals
aan het hoofd van Just
H air,
zoals
de kliniek inmiddels officieel heet.
Band opbouwen
een haarwerk te laten aanmeten. Haaruitval
samen te kunnen werken, is de taken goed
Waals, ook kapster, is getriggerd door de
komt op alle leeftijden voor zowel bij mannen
gescheiden te houden. “Dat houdt het ‘fris’
nieuwe stap van haar vader en besluit in
als bij vrouwen.”
naar elkaar, maar ook naar het personeel. Als je dat maar volhoudt, is het op den duur voor
1985 in te gaan op zijn vraag om bij hem te komen werken: een secretaresse vertrok en
‘Ik neem niets mee naar huis’
áls zij een sprong wilde wagen om iets an-
De stap in 2009 impliceerde ook: meer wer-
ders te gaan doen, dan was het nu. Waals
ken. “Hoeveel uur ik werk? Eh, ‘veel te veel’
Dankbaar
springt, want ook zij is uitgekeken: “Er moest
zeggen we dan. Ik probeer me te beperken
In haar branche is Waals als vrouw geen
toch meer op haargebied te beleven zijn dan
tot vijf dagen, van dinsdag tot en met zater-
‘vreemde eend in de bijt’; in het Top
alleen wassen en watergolven, een perma-
dag. Maar de maandag schiet er regelmatig
Haarwerkers Gilde, waarvan zij lid is, zitten
nentje en ‘van die stevige krullen’, want in
bij in want dan is de zaak gesloten: geen
evenveel vrouwen als mannen. Lachend:
die tijd was er bijna niets anders.” Ze stapt
klanten, geen telefoon want die staat op
“Wat dát betreft val ik niet op.” Over haar
op 1 mei binnen en is er nooit meer wegge-
de beantwoorder, geen personeel, ideaal
carrièrewensen: “In mijn vak zie ik volop
gaan. Als haar vader met pensioen gaat, zet
dus om de boekhouding bij te houden. Het
uitdagingen. Allereerst om te laten zien dat
zij de zaak voort. “Qua behandelingen is er
komt dus neer op bijna vol continu werken,
haarwerken juist heel mooi kunnen zijn. Is
in die jaren veel veranderd”, vertelt Waals.
maar dat hoort erbij als je een eigen bedrijf
het goed van maat, goed van kleur en goed
“In 2009 is er bewust voor gekozen om
hebt. En ben ik een dag echt vrij, dan moet ik
ons af te splitsen van de medische kant ook
toch altijd bereikbaar zijn voor noodgevallen.
omdat ik het contact met klanten miste. Ik
Ook dat hoort erbij.” Werk en privé lopen bij
ben nu weer terug naar waar mijn hart ligt,
Waals door elkaar, want sinds drie jaar gele-
naar wat het dichtste bij me staat en dat is
den is haar man Jan Waals werkzaam bij Just
haarwerken. Vandaar onze nieuwe naam:
Hair. “We hadden het er al jaren over gehad,
Just Hair. Haarwerken is het mooiste dat je
maar stelden die beslissing almaar uit. We
voor mensen kunt doen. Want met een mooi
vreesden dat we óf ’s avonds uitgekletst zou-
geknipt, dan zie je het absoluut niet wanneer
haarwerk kun je, of het nu gaat om een klein
den zijn óf juist niet.” Maar alle vrees bleek
je er een draagt. Helaas is de algemene me-
haarwerkje of een totale pruik, mensen hun
ongegrond, het samenwerken ging prima.
ning nog altijd dat ‘pruiken lelijk zijn’. Ik wil die
zelfvertrouwen weer teruggeven. Dat lees
“Ik moet ook zeggen dat ik mede dankzij
slechte naam graag ombuigen. Ik wil laten
je ook terug in onze missie: ‘Onze cliënten
hem die laatste stap heb ondernomen. Hij
zien hoe mooi en hoe natuurlijk het kan zijn.
helpen met hun haarprobleem,door kundige,
stond daar voor honderd procent achter en
Ten tweede, en dat hangt nauw samen met
gemotiveerde en klantgerichte medewerkers
ziet ook hoeveel goed het mij gedaan heeft.”
de eerste: ik zou heel graag zien dat haarwer-
om daarmee het zelfvertrouwen van deze cli-
Thuis napraten over de zaak is er niet bij. “Als
ken uit dat kleine donkere kamertje worden
ënten te vergroten’.” Behalve haarwerken is
ik van mijn werk de straat uitrijd, dan ben ik
gehaald. Uit de anonimiteit. De schaamte
Just Hair ook specialist in preventie van haar-
het ook kwijt, ben ik klaar, ben ik vrij. Ik neem
erover weghalen. Het is absoluut waar dat
uitval, de laserkam en cosmetische produc-
niets mee naar huis. Ook al omdat onze zoon
Sylvie Meis wat dat betreft een voortrek-
ten voor onder andere haarverdikking. Waals
van 22 in de horeca werkt en ’s middags
kersrol heeft vervuld. Maar het feit dat mij
ziet de meeste van haar klanten nu om de 4,
naar zijn werk gaat en ‘s nachts op een tijd
nog zó vaak gevraagd wordt om brochures
5 of 6 weken; ze heeft vier haarwerkspecia-
thuis komt als wij al lang en breed naar bed
in een blanco enveloppe te sturen, zegt ge-
listen in dienst om de haarwerken te wassen
zijn. We missen dus al veel van elkaar. Die
noeg. Er valt nog veel werk te doen en veel
en opnieuw te bevestigen, en om eventueel
keren dat we met z’n allen aan de eettafel zit-
voorlichting te geven. Dit vak verveelt nooit,
aangegroeide haren te knippen of te sche-
ten, gaat het over alles behalve over werk.”
mensen dankbaar zien worden verveelt nooit
ren. “Ik kan nu echt een band met hen op-
Bij Just Hair houdt Jan zich bezig met de
en maakt ook míj gelukkig. Als een klant zijn
bouwen, ik lach met ze en ik huil met ze. Ik
marketing waaronder nieuwe brochures, de
haarwerk past en zegt dat hij dat maanden of
zie ze trouwen en kinderen krijgen. Want ook
website en het versturen van nieuwsbrieven
zelfs jaren eerder had moeten doen, kan mijn
steeds meer jongere mensen besluiten om
per e-mail. Absolute voorwaarde om goed
dag niet meer stuk.”
alle partijen duidelijk.”
”
In mijn vak zie ik volop uitdagingen
61
Bij R ianne Groffen
houdt het denken nooit op.
poetsen, op weg naar binnen.
Ook
Portbase
in
Pernis
Bij
het opstaan, bij het tanden-
schiet haar altijd weer iets nieuws te
als ze bezig is met haar hobby gaat het maar door:
zelfs al paardrijdend op lumineuze invallen.
Daarnaast
Duits
komt
beschikt ze over een
groot doorzettingsvermogen: ze aanvaardde een topbaan in jaar
R ianne
Duitsland
met één
in haar pakket, ontwierp treinverbindingen met ‘slechts’ een
opleiding en het propedeuse
R echten
op zak.
Verder
HBO-
nog iets? Ja, ze kookt graag
en goed, zou zelf haar kleren kunnen maken, was zangeres in een band en speelt klassiek piano.
“Of
ik alles kan?
Welnee,
ik heb gewoon een brede interesse.”
Portbase: spin in het web
Voelsprieten
Rianne is 24 wanneer ze als intercedente van uitzendkrachten hoort
Het is hard gegaan, concludeert ze: “In acht jaar van 3 naar 75 man,
dat het Havenbedrijf Rotterdam zo’n leuk bedrijf is. Als daar een va-
met 1.700 klanten en 34 services. Het leuke aan mijn baan is niet het
cature is, reageert ze. Ze begint op de marketingafdeling en wordt al
op de tent passen, maar om dingen te ontwikkelen. En dat kan ik hier
snel marketing manager transportdesk, een nieuwe afdeling waar ze
elke dag. Nee, ik deins er niet voor terug om iets nieuws te beginnen.
verantwoordelijk is voor het opzetten van nieuwe logistieke verbindin-
Gewoon logisch nadenken en gezond verstand gebruiken. Ik ben ook
gen voor de haven. Met veel plezier reist ze door heel Europa. Op haar
wel opgegroeid met een ondernemersmentaliteit. Toen ik 14 was, zat
instigatie schrijft het Havenbedrijf zich - voor het eerst – in voor een
ik drie middagen in de week na schooltijd telemarketing te doen. Ik
tender van BMW en zo komt ze in contact met de Deutsche Bahn.
ging auto’s wassen, eerst bij de buren en op een gegeven moment
De aanbesteding gaat om politieke redenen niet door, maar Rianne
had ik twee mensen voor me werken omdat ik het zelf niet meer aan
krijgt wel van de commerciële man van DB te horen dat ze welkom
kon.” Naast innovatief vermogen noemt Rianne ook doorzettingsver-
is als ze ooit een baan zoekt. Die zoekt ze niet, maar als ze acht jaar
mogen als belangrijke eigenschap voor haar functie. “En ik ben ook
met veel plezier bij het Havenbedrijf heeft gewerkt, wél. Twee jaar
wel een peoples manager. Of het dan helpt als je vrouw bent? Dat
na de uitnodiging belt ze en ze is nog altijd welkom; in 1997 wordt ze
denk ik wel, ja. Vrouwen hebben betere voelsprieten, dat heb ik in
niet alleen de jongste directeur, maar ook de eerste vrouwelijke en de
mijn carrière wel zo ervaren. Ik heb dingen snel door. Als iemand er-
eerste buitenlandse directeur. Bovendien krijgt ze ook nog het inkoop-
gens mee zit en het tegen me wil zeggen, weet ik vaak al waarover
budget onder haar hoede van 200 miljoen Duitse Mark. “Dat was niet
het zal gaan. Dat is wel eens lastig. Op mijn afdeling zitten 24 man,
makkelijk. Als je 32-33 jaar bent”, zegt ze daarover nuchter. Rianne
van jong tot oud, allemaal professionals. Ik vind het ontzettend leuk
heeft ‘best wel heimwee’, de eerste drie maanden, maar ze is het
hen uit te dagen en hen dan te zien groeien. En dan ook gewoon com-
type ‘doorzetten en niet opgeven’. Als haar baas vertrekt, gaat zij ook.
plimentjes geven. Dat is dat peoples management. Ik word er heel
Ze is nog maar net nog terug als de baan van directeur bij Transfracht
vrolijk van om dat te doen.”
Internationale in Rotterdam vrij valt. Bijna tegelijk wordt ze gevraagd
62
in het bestuur te komen van DB en nu voor het gehele gecombineer-
‘O, die zit goed vol’
de vervoer: een enorme carrièresprong. Ze doet het niet: in die 3,5
Al tijdens haar Transfracht-tijd, maar ook daarna, wordt Rianne zich
jaar in Duitsland had ze nauwelijks een sociaal leven. “Ik dacht: leef ik
bewust dat er meer balans moet komen tussen werken en ontspan-
om te werken? Of werk ik om te leven? Dus koos ik voor Transfracht,
nen. Dus zoekt ze, zoals ze het zegt, ‘een hobby erbij’. Een sport. Een
waar een uitdaging lag om orde op zaken te stellen en uiteraard om
nieuwe sport. Dat is even lastig want ze heeft, ongeduldig als ze is, in
de omzet te verhogen.” Wanneer ze iedereen wel heeft gezien en
haar leven al zoveel sporten gedaan - damesvoetbal, hockey, handbal,
alle klanten drie keer bezocht, en en passant de omzet heeft laten
zwemmen, ballet - dat haar moeder wel eens heeft geopperd dat ze
stijgen van 33 naar 45 miljoen gulden, is het voor Groffen tijd om
met haar sportoutfits een winkel zou kunnen beginnen. Het wordt de
de zinnen weer te verzetten: IT. “Ik zag dat dat erg belangrijk was
hippische sport: één paard is inmiddels met pensioen, haar huidige is
geworden, maar wist er weinig van. Dan is er maar één manier: in die
nu geblesseerd, maar anders rijdt ze drie keer door de week en twee
wereld stappen.” En zo wordt zij commercieel directeur van Logico.
keer in het weekend. “Ik ben lid van de Rotterdamsche Manège, waar
com, een start-up company die via internet bemiddelt tussen vracht
ik ook weer lid ben van de dinsdagavond- en de donderdagavondclub.
en vrachtruimte. Dat wordt geen succes en de stop gaat eruit. Ze
En ik doe twee keer aan powerwalken. Daarnaast heb ik veel contact
werkt mee aan een onderzoek naar het falen en daaruit komt dat de
met mijn jaarclubvriendinnen van Sanctus Laurentius, die ik dus al
tijd voor een dergelijk initiatief nog niet rijp voor was. Tegelijk blijkt wél
25 jaar ken.” Als ze uit gaat, komt ze graag in The Harbour Club ‘een
dat er behoefte is aan een Port Community System. Na een gedegen
ontdekking’, Hotel New York, La Stanza, La Pizza of Asian Glories.
marktonderzoek, waaraan ze ook meewerkt, ontstaat Portbase: een
Áls ze thuis op de bank zit, kijkt ze uit op de Maas. “Dan zie ik de
‘neutrale en betrouwbare spin in het web voor alle logistieke informa-
binnenvaartschepen voorbij komen en vraag ik me af of ik die rederij
tie in de havens van Rotterdam en Amsterdam’. Als Bart Roozekrans,
wel ken. En hoeveel containers hij geladen heeft. En ‘o die zit goed
de toenmalige directeur, haar vraagt om het ‘klantenstuk’ te pakken,
vol’. Of ‘dat schip ligt wel erg hoog: zeker weinig vracht’. Hoe zou dat
zegt ze ‘ja’. “Ach, ik dacht, da’s wel leuk, zit ik in de IT én in de haven.”
komen? Kunnen wij daar wat aan doen?” En zo gaat het denken bij
Sinds februari 2010 is ze Director Marketing & Sales.
Rianne Groffen altijd door…….
C
C
ARRIÈRE
als een trein
”
Wie: Rianne Groffen Wat: Director Marketing & Sales Portbase Waar: Pernis
Als je ergens weinig van weet, is er maar één manier: in die wereld stappen
63
ROTTERDAM HILLEGERSBERG Bergse Dorpsstraat 84
www.purdey.nl
ive life to the
ik wil
H aar
tienertijd brengt
Daniëlle
Uljee
vooral te paard door.
Om
die reden schiet haar schoolopleiding niet echt op tot haar ouders het welletjes vinden.
H et
gaat de (stal)deur uit,
paard
Daniëlle
maakt de mavo af, doet twee jaar havo in
1
jaar en doorloopt ver-
volgens de en
HBO
studie
Communicatie. Na
haar studie
gaat ze aan de slag bij
Electronics
in
M arketing
Correct
Rotterdam. Een
leerzame periode waarin ze steeds meer zin krijgt om zelf ondernemer te worden.
Ze
besluit te
solliciteren bij het bedrijf van haar eigen ouders en schrijft een sollicitatiebrief.
“We zijn vervolgens een lange avond met elkaar uit eten geweest, waarbij ik zeer duidelijk heb moeten maken waarom ik het familiebedrijf in wilde en wat mijn rol daarin zou zijn, juist omdat ik nooit eerder mijn ambities in die richting had uitgesproken. Mijn jongere broer Thomas heeft de middelbare bakkersvakopleiding gevolgd en vervolgens de HBO studie Voedseltechnologie gedaan met als doel het familiebedrijf over te nemen. Hij was wel even verrast toen ik aangaf ook het bedrijf in te willen. Maar we zijn ervoor gegaan, werken nu negen jaar samen en het gaat erg goed.”
Run & fun Daniëlle Uljee vormt samen met haar broer de directie van de Uljee Food Group, een ambachtelijk bedrijf in brood, banket en chocolade, waarbij 80% van het assortiment dagvers wordt gemaakt. Uljee telt bijna 130 medewerkers en heeft 14 vestigingen in Rotterdam en de regio. “We zien onszelf als jong bedrijf, een vlakke organisatie. Wel zijn we een middenkader aan het creëren om iets meer
66
Wie: Wat: Waar:
fullest;
m’n kinderen moeten genieten of juist meer voor mezelf moeten doen. Daarom probeer ik daar elke dag opnieuw bewust over na te denken. Ik heb altijd gezegd: mijn kinderen gaan niet naar de buitenschoolse opvang en dat kon ik
alles doen!
zeggen omdat ik eigen baas ben. Ik hoef aan niemand verantwoording af te leggen, hoef me niet schuldig te voelen als de kinderen om wat voor reden dan ook eens voor mijn werk gaan.”
Doorzetten en vastbijten “Kinderopvang is bij ons op een natuurlijke manier ge-
Daniëlle Uljee DGA Uljee Food Group Rotterdam
structuur aan te brengen, maar er is weinig afstand tus-
regeld. Mijn man heeft een modebedrijf en dat gaat ‘s
sen ons en het personeel. Ik denk dat onze medewerkers
morgens wat later open, dus hij brengt de kinderen naar
me streng maar rechtvaardig vinden. Ik ben druk en vaak
school en hij is twee dagen per week thuis met hen. Mijn
gehaast, want ik heb ook twee jonge zoontjes thuis, dus
schoonzus, de vrouw van mijn broer, zorgt op zaterdag voor
ik vlieg regelmatig van hot naar her, maar ze kunnen wel
onze zoontjes, zij hebben ook drie kinderen dus ze groeien
met me werken denk ik. Je moet secuur zijn en creatief
samen op, dat is erg leuk. Ik merk wel dat nu de kinde-
in oplossingen en snel kunnen inspelen op situaties. Als
ren ouder worden, alles makkelijker gaat. Ik heb het wel
je daar niet tegen kunt, dan kun je dit werk niet doen. Je
lastig gevonden toen ze jonger waren, kon er zelfs nachten
moet in Rotterdam sowieso snel kunnen ondernemen,
wakker van liggen hoe ik de organisatorische touwtjes aan
anders dan red je het niet. Wakker blijven om klanten te
elkaar moest knopen, maar dat gaat nu beter. Ook door
kunnen behouden en nieuwe binnen te halen is noodzake-
moderne hulpmiddelen als computer en telefoon. Ik heb
lijk. Uljee heeft een exclusieve naam en een wat duurder
graag alles onder controle, vind het moeilijk de dingen te
imago. Daar strijden we niet meer tegen, zoals we eerst
accepteren zoals ze zijn. Ik bedoel dan zaken waar je toch
wel deden, want onze prijzen liggen echt niet hoger dan bij
geen invloed op hebt, want anders ga ik altijd de strijd aan.
andere bakkerijen. We koesteren nu ‘gewoon’ het imago
Ik loop nooit weg voordat iets opgelost is. Dat heb ik van
van hoge kwaliteit met bijzondere producten. Ik ben van
mijn moeder. Doorzetten en vastbijten heb ik echt van haar
mening dat mensen blijven eten, maar je moet dat creatief
meegekregen.” Lachend: “Terwijl acceptatie heerlijk is,
kunnen invullen. Wij hadden traditionele toonbankwinkels,
het geeft zoveel rust. Inmiddels lukt dat me aardig. Ik vind
maar vonden dat we iets extra’s moesten doen voor de
mijn relativeringsvermogen mijn grootste kracht, maar dat
‘snelle klant’ en inmiddels geven we de keuze voor vers,
heb ik keihard moeten trainen en dat moet ik blijven doen.”
maar al voorgesneden brood en verpakt gebak en daarmee snelheid om meteen naar de kassa te kunnen gaan en niet
“Ik zou vrouwen die voor een loopbaankeuze staan zeker
te hoeven wachten op je beurt. Wij noemen dat Uljee run &
stimuleren eigen baas te worden, maar zorg wel dat je de
fun. Maar je kunt ook kiezen voor het gezellige praatje met
goede paden bewandelt. Toen wij begonnen was er vooral
een medewerker.”
in onze branche nog veel onduidelijk, maar tegenwoordig is bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel veel actiever in be-
Even lachen
geleiding. Dat lijkt me prettig. Als je wilt is de sky de limit,
“Ik vind het te ver gaan om te zeggen dat werk mijn hobby
maar je moet wel willen.”
is, maar zonder mijn werk zou ik tegen muren oplopen. Ik ben geen type om thuis te zitten. Ik zoek voortdurend
“Wij hebben nog genoeg wensen voor ons bedrijf. We
uitdagingen in mijn leven en die vind ik in mijn werk vol-
groeien uit ons jasje, dus we willen uitbreiden. Niet zozeer
doende. Ik weet van tevoren nooit hoe mijn week eruit ziet.
in winkels, maar in de productie. Op het gebied van voe-
Er is altijd wat aan de hand. Personeelszaken, begeleiding
ding verandert er veel. Zo zie je de her- en erkenning van
van winkelpersoneel, financiële zaken en daarbij zet ik sa-
allergieën. Wij spelen daar op in. In Capelle aan den IJssel
men met mijn broer de grote lijnen uit. ‘Live life to the ful-
hebben wij een glutenvrije en koemelkvrije dieetbakkerij.
lest’ is mijn credo. Ik wil alles doen. Ik lees graag, ik houd
Verder is het van groot belang de kwaliteit die we nu heb-
van snowboarden, maar ook een avond naar een dansfeest
ben vast te houden. Zowel in mensen als producten, in
van Must, een avond met vrienden of gewoon even lachen
organisatie en in uitstraling van de winkels. Wij zijn aange-
om een komisch televisieprogramma geven mij energie. Ik
sloten bij De Meesterbakkers, dat zijn vier familiebedrijven
probeer 1 keer in de week te sporten, haha ik weet niet of
in Nederland en het is erg prettig samen met hen kennis
je het sport kunt noemen, maar het is Zumba, meer dan-
te delen, trends te signaleren en over concepten te praten.
sen. Ik word er heel vrolijk van en het maakt je hoofd even
Dat geeft energie. Maar dat krijg ik ook van de samenwer-
helemaal leeg. Mijn grootste angst is later terugkijken en
king met mijn broer. We hebben samen een innovatief, vol-
denken: had ik misschien niet op dat moment meer van
wassen bedrijf neergezet dat klaar is voor de toekomst.”
De sky is de limit, maar je moet wel willen 67
T
ussen
kunst en kleding
Wie: Franca Meeuwsen Wat: Eigenaresse Sirene en Sirene 2 Waar: Rotterdam
68
Waar
anderen op hun
gaan denken, besloot
55ste
voorzichtig aan hun pensioen
Franca M eeuwsen, (59),
rière over een andere boeg te gooien. “Ik was 55 jaar en op zoek naar iets nieuws. Het centrum van Beeldende Kunst waar ik directeur van was, hield op te bestaan. Dat was
startte ze
Sirene,
Vier
haar car-
jaar geleden
een damesmodezaak gespecialiseerd in
elegante kleding voor de
30
plusser.
Niet
in
Brabant
een keerpunt in mijn leven. Ik had een eigen
waar ze oorspronkelijk vandaan komt, maar op de
huis in Tilburg. Ooit zou ik van de overwaar-
Binnenweg
de mijn pensioen aanvullen wist ik, maar ik voelde mij zo energiek dat ik besloot om het
stad van
in
Rotterdam. “Rotterdam
Nieuwe
is de enige echte
Nederland.”
huis te verkopen en van het geld voor mezelf te beginnen. Het concrete idee was er plotsklaps: na heerlijk te hebben gegeten in restaurant Lux, liep ik met mijn partner over de Nieuwe Binnenweg en opeens wist ik het: ik
museumcatalogus was. Het is nog altijd
echt meidengezin met 6 dochters waar veel
open een kledingwinkel, hier op deze loca-
mijn passie. Ik houd van etnografica en van
werd gediscussieerd . Mijn zussen en ik had-
tie is er plaats voor. Hier huisden winkels als
stoffen. Op de kunstacademie volgde ik de
den een grote onderlinge solidariteit.”
Movimento, Knetter en Koekela en je had er
richting beeldhouwen en ik ben altijd blij-
leuke cafés en restaurants, een interessante
ven tekenen en schilderen. Zo heb ik goed
Ondernemen
mix. Het moest een winkel worden met kle-
leren kijken. Later kwam mij dit goed van
”Sirene heeft inmiddels een grote klan-
ding voor 30 plus vrouwen. Met nadruk op
pas. Ik heb ook een tijdje in Griekenland ge-
tenkring van zo’n 1200 vaste klanten opge-
kwaliteit: mooie stoffen en dessins, een goe-
woond en gewerkt. Ik had er, samen met
bouwd. Veel daarvan zijn echte fans. We zijn
de pasvorm en draagcomfort. Vier maanden
die vriendin met wie ik later Aborginal ten-
heel bescheiden bezig om een eigen kleding-
later, in september 2006, openden we de
toonstellingen maakte, een tijdje gezeild en
lijn op te zetten. Die gaat ook Sirene heten.
winkel op nummer 82 met de naam Sirene,
we wilden er langer blijven. ‘Wat kunnen
Je moet dan denken aan de ultieme goede
naar de halfgodinnen uit de Griekse mytholo-
we doen’, vroegen we ons af. We besloten
broek en de supergoed vallende jurk en dan
gie die Odysseus wilden verleiden. Het bleek
met zelfgemaakte stempels textiel te gaan
in een heel mooie stof uitgevoerd. Met de
een gat in de markt: de verkoop ging vanaf
bedrukken en daar een handel in op te zet-
wintercollectie 2010 hebben we zwaar in-
het begin lekker en de klantenkring breidde
ten voor de toeristenindustrie. Het bedrijf dat
gezet op jurken. Ook voor de langere mens
zich gestaag uit. Ik verkocht de reguliere ma-
we daar hadden heette ook al Sirene. Ik heb
of juist de wat kortere mens. Niet truttig of
ten maar had wel als motto dat een large ook
er veel geleerd: hoe verkoop je? Hoe kom je
saai maar mooi en elegant. Zware kwaliteit
een large moest zijn. Maar elke dag kreeg
aan zakelijke contacten? Daar doe ik nu mijn
jersey’s, wol, maar ook koele materialen.
ik wel vrouwen in de zaak die vroegen om
voordeel mee. Ik volg de trends, maar loop
De wat zwaardere dames kunnen het snel
nog grotere maten. Na 3 jaar besloot ik om
er niet blind achteraan. Goede pasvormen
warm hebben. Het is een kleurrijke collectie.
hier op in te spelen. Het aanbod grotere ma-
en de kwaliteit van de stof, daar gaat het
Kleur is essentieel, zeker in een grijs land als
ten was aan de krappe kant in Rotterdam. Ik
om. Vooral voor vrouwen die een wat las-
Nederland. Een knalrode jurk met een han-
vond prachtige merken met goede stoffen en
tiger figuur hebben is het belangrijk dat de
gende col en ruim ingezette mouw die net
uitstekende pasvormen voor dames met een
stof mooi valt en de pasvorm goed is. Ik ben
boven de knie valt. Fantastisch. Ik ben echt
maatje meer en in september 2009 opende
kritisch met inkopen, maar heb ondertussen
benieuwd hoe het gaat lopen. Dat is ook het
Sirene 2 haar deuren op Nieuwe Binnenweg
mooie merken als o.a. Evelin Brandt, Oska,
leuke aan ondernemen. Het is altijd weer
nummer 116. Maar als ik vorig jaar had gewe-
Addizione en Samoon in de winkel hangen.’’
spannend hoe de kleding verkoopt. Het is
ten dat de recessie zo zou verlopen weet ik
“Ik woon geweldig op het Noordereiland.
heerlijk om alles zelf te kunnen beslissen, al-
niet of ik het had aangedurfd.”
Op de punt van het eiland met uitzicht op
hoewel ik altijd overleg met mijn man en luis-
de Maastoren die ik vanaf de grond heb zien
ter naar mijn medewerkers. Het ondernemen
Australische Kunst
oprijzen. Op dit moment zien we het nieuwe
gaat niet alleen om geld verdienen. Natuurlijk
“Ik heb geen alledaags cv. Acht jaar geleden
gebouw van Rem Koolhaas ‘De Rotterdam’
ga ik graag op vakantie en vind ik het belang-
had ik samen met een dierbare vriendin nog
uit de grond komen. Fascinerend! Ik heb mijn
rijk om lekker te eten en te drinken. Goed le-
een importbedrijf in Australische Aboriginal
hele leven al een zwak voor Rotterdam ge-
ven kost geld. Maar de voldoening van tevre-
kunst. Ik was veel op reis naar de outback
had. Ik houd van het dynamische, de maat
den klanten is zoveel waard. De beste deals
in Australië om er kunst te kopen. Door heel
van de stad, de architectuur en zelfs van de
sluit je als beide partijen tevreden zijn.’’
Europa organiseerden we verkooptentoon-
altijd aanwezige bouwputten. Men denkt hier
stellingen. Hieruit is later het Aboriginal Art
groter dan in Brabant. De Rotterdammer is
Museum in Utrecht voortgekomen. Ik ben er
eerlijk. Die openheid is een kwaliteit. Ik heb
nog steeds als gastconservator aan verbon-
wel het Bourgondische van Brabant in mij.
den. Ik heb een boek geschreven over de
Mijn moeder komt uit België en mijn vader
kunst van de Aboriginals dat ook de eerste
is Fries. Een interessante mix. Ik kom uit een
De Rotterdammer is eerlijk. Die openheid is een kwaliteit.
69
Zakendieraken VROUWEN Mineral collier Puur en uniek - dit op de natuur geïnspireerde sieraad laat zien waarom Swarovski wereldmarktleider is op het gebied van geslepen kristal. Perfect geslepen Crystal Moonlight kristallen schitteren in een elegant
C
rhodium-plated collier. Draag het collier met de bijpassende armband en oorstekers. Swarovski Fashion sieraden en accessoires zijn verkrijgbaar bij de Swarovski Boutiques. www.swarovski.com
ASPIEL creaciones
Hoogwaardig kalfsleer, een
perfecte afwerking, zorg en
vakmanschap maken deze tas uniek en
onderscheidend. Voor de vrouw die kwaliteit en klasse weet te herkennen. CASPIEL creaciones handbags are made traditionel by hand in Spain. www.amazonebijoux.com
Vespa, typisch Italiaans De scooter is niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Snel, efficiënt en behendig word je naar je bestemming gebracht. Een vrij gevoel, wapperende haren en de zon op je gezicht, kortom een gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid. Betaalbare Luxe is wat de Vespa uitstraalt, de Vespa is eigentijds met een knipoog naar het verleden. De schone, zuinige en stille motor is ideaal, het zou wel eens uw tweede auto kunnen zijn! www.fredmotoren.nl, www.vespaplanet.nl
Natuurlijk Tutti Frutti met fruit en hydralon zuur AHA’s (AlphaHydroxy Acids, ook wel fruitzuren genoemd) worden gebruikt om de huid strakker te maken. Tevens zorgen zij ervoor dat de dode huidcellen aan de oppervlakte worden verwijderd. Ze bieden bescherming tegen ongunstige invloeden zoals: verwarming, vrieskou, schrale wind en zon. Ze voorkomen uitdroging door de hydraterende werking en zorgen voor een vertraging van rimpelvorming. Bovendien maken ze de huid elastisch, ze kalmeren en regenereren. www.strictlypure.nl
70
T
opvrouwen
Het boek Topvrouwen combineert inspirerende interviews met vrouwen in de top van het bedrijfsleven met wetenschappelijk onderzoek. De topvrouwen (en een enkele man) geven een kijk op hun weg naar de top, terwijl het onderzoek ingaat op het (economische) belang van meer vrouwen op hogere posities. Hierdoor is het voor managers, bestuurders, beleidsmakers, maar vooral ook voor aanstormend (vrouwelijk) talent de moeite van het lezen waard. Auteurs: Lückerath en Van Zanten. Te bestellen in de boekhandel en via www.toezichtencompliance.nl/ publicaties.
Van de Pampa’s naar de polder eindelijk… een mooie laptoptas! De vormgeving van laptops heeft niet stilgestaan. Hoe anders ligt dat bij laptoptassen! De PORTA LAPTOP CLASSICO is dé laptoptas. Stevig, makkelijk draagbaar dankzij de rondgenaaide hengsels en de (afneembare) schouderriem maar bovenal mooi! Achter de soepel
TOV essentials
lopende rits vindt u niet alleen ruimte voor uw laptop maar nog twee extra binnenvakken. Afmetingen 42x32x7,5cm In huid € 310,www.pampabags.com
De unieke, hoogstaande collectie van TOV ESSENTIALS kunt u zien als uitgangspunt voor uw outfit. Het gracieuze TOV monogram is hét herkenningspunt voor een combinatie van luxe, design, functionaliteit en kwaliteit verwerkt in essentiële dames accessoires. De tijdloze elegante accessoires zijn op elkaar afgestemd en onderscheiden zich door geraffineerde details waarmee TOV ESSENTIALS de
Bowers & Wilkins Zeppelin Mini
kwaliteit en stijl brengt van de bekende luxe merken, maar qua prijs een brug slaat tussen het massale aanbod in het middensegment en het vaak onbereikbare
De Zeppelin Mini speaker for IPhone van Bowers & Wilkins heeft
luxe segment. www.vipmode.nl
een ongelofelijk goed geluid, intelligent design, elegante aansluit-
D
mogelijkheden in een klein, compact pakketje dat perfect is voor op het bureau of het nachtkastje. www.ifactors.nl
De hit van 2010
De Audi A1 staat zelfverzekerd op zijn wielen. Hij oogt krachtig, is
onderscheidend en heeft karakter. Niet voor niets is dit het premium
model en de sportieveling in zijn segment. De nadruk ligt op de rondom-
lopende taillelijn, de in een afwijkende kleur uitgevoerde dakbogen en de zeer schuin geplaatste C-stijlen. Die zorgen voor de unieke uitstraling van deze driedeurs bolide. Net als bij de andere Audi modellen is ook voor de A1 een Pro-Line en Pro-Line Business pakket leverbaar. Wilt u zelf de Audi A1 ervaren? www.autohoogenboom.nl/a1.
71
E ”
Een week heeft zeven dagen, dat zou iets langer mogen zijn ‘Elke dag is leuk’
zit. Geen tijd. Of de zoon het gaat overnemen? Hij gaat in september
In de wereld van automaterialen staat Nicole haar mannetje. Het vak
naar de autoschool in Driebergen. We zien het wel, het is natuurlijk
is haar met de paplepel ingegoten via haar vader die bij een gros-
toch een hele toko met vier zaken. Voorlopig heb ik een heerlijk vak,
sierderij werkte, mede-eigenaar werd en uiteindelijk eigenaar. Toch
met daardoor leuke uitjes, vergaderingen van de RAI, een ledendag,
kiest zij aanvankelijk voor een Schoevers-opleiding, haar moeder is
ik zit in de businessclub van de IVA, ik blijf constant bezig. Een week
secretaresse en ‘dus’ wil zij dat ook worden. Eén zomer bij een uit-
heeft zeven dagen, van mij zou dat iets langer mogen zijn. Ik loop
zendbureau is genoeg om haar te doen inzien dat dat een vergissing
altijd te hollen en te vliegen. Gisteren liep ik nog in Lillehammer, waar
is: “Vreselijk, met al die meiden”, zegt ze - nu - lachend. De volgende
ik winterbanden op een bevroren meer heb getest, te genieten van
stap is de autoschool in Driebergen, waar ze met nog vier vrouwen
het zonnetje en dan denk ik: zo zou het thuis ook eens moeten zijn.
zit én 700 jongemannen. “Geweldig, vooral vanwege de opleiding.”
Toch ben ik een gelukkig mens, ik sport veel, spin, step, Zumba, ten-
Met het diploma ‘nog warm’ op zak, denkt ze thuis de zaak in te gaan,
nis, golf, loop hard, heb een conditie als een nijlpaard. ‘Moe’ komt in
maar haar vader opent dan, we schrijven 1985, net de derde vesti-
mijn woordenboek niet voor. Waar ik de tijd vandaan haal? ’s Avonds
ging. En dus begint ze daar, inmiddels werkt ze er 25 jaar. “Ben 46,
en zaterdag- en zondagochtend. Zaterdag zijn we hier ook open maar
maar voel me nog steeds 19. Ik kan me niet voorstellen dat ik niks
sinds de jongens op voetballen zitten, werk ik die dag niet meer. Dat
zou doen. Zeven dagen per week op de golfbaan of zes keer per jaar
redde, zelfs, ik niet meer.”
skiën? Allemaal leuk, maar ik ben liever aan het werk. Want elke dag is leuk, elke dag gebeurt hier wat.”
Alles met een lach De kernactiviteit van Hofland Automaterialen is de verkoop van auto-
‘O help, maandag verkoop ik je weer een uitlaat’
onderdelen aan de vakhandel. “In de buurt zitten veel klanten die ko-
“Of ik als vrouw anders benaderd word? Ach, in het begin dachten
men halen, maar we hebben ook een bezorgdienst. Ik ben een men-
ze nog wel dat ik de baas van de bezem was en daar moet je bo-
sen-mens, hou van het persoonlijk contact met de klanten. Wordt
ven staan. Als je eenmaal het vertrouwen hebt, is er geen enkel pro-
er een kindje geboren, gaat er iemand trouwen? Dan sturen we een
bleem. Iedereen kent me, en ook ik maak fouten, maar word wel
bloemetje. Of dat de vrouwelijke touch is? Zou kunnen. Ik vind dat
volledig geaccepteerd. En heel eerlijk, als er een keer een probleem
normaal, doe ook eens een beetje aardig en geef eens aandacht. Een
is, willen mijn vrouwelijke charmes nog wel eens helpen. Ik merk dat
belletje is toch zo gedaan?” Als zakelijk hoogtepunt noemt ze, verras-
als er iets niet lukt, klanten dat eerder van mij accepteren dan van een
send genoeg, 2009. “Heel oneerbiedig, maar wat mij betreft mag de
man. Discriminatie? Dat vind ik een te groot woord, nieuwe klanten
recessie nog tien jaar doorduren. Iedereen houdt zijn auto, leasecon-
die mij niet kennen, hebben aanvankelijk de neiging naar een man toe
tracten worden opengebroken. December was het toetje, want toen
te lopen, dat wel. Dat gebeurt nu niet meer. En ik was toen natuurlijk
ontstond enorme vraag naar winterbanden en dan is het een kwestie
ook gewoon een bakvis.” Een van haar eerste klanten viel ‘die ge-
van ‘hebben’, want hebben is kracht.” Over de eigenschappen waar-
wone bakvis’ wel op en omgekeerd. “Goh dacht ik, wat een leuke
over je in haar vak moet beschikken, zegt Nicole: “Tempo maken,
vent, maar had als stelregel: nooit wat met je klanten beginnen. Maar
kunnen incasseren en flexibel zijn. En alles met een lach doen. Dat
in 1987 toen we, ook voor onze klanten, een tennistoernooi hadden
scheelt stukken, wie goed doet, goed ontmoet. Toen ik pas begon
georganiseerd, werd het erg gezellig. Stonden we opeens te zoenen
en leveranciers vergeten waren wat klaar te leggen, klom ik zowat
en ik dacht: ‘o help, maandag verkoop ik je weer een uitlaat’. René is
door de telefoon, kon ik heel lelijk doen. Dat gaat natuurlijk helemaal
bij me gekomen en nooit meer weggegaan, vroeg me na viereneen-
nergens over. En dan word je op een gegeven ogenblik moeder en
halve maand ten huwelijk. En ik, die eigenlijk tot mijn 30ste vrijgezel
milder. Zelfs ík heb tot tien leren tellen. Dat zien de klanten ook, want
wilde blijven, zei ‘ja’, net 25 was ik toen we trouwden. Inmiddels zijn
ooit reageerde er een tegen wie ik opmerkte dat hij wat handzamer
we al 22 jaar samen en hebben het geweldig. Samen pakken we al-
was geworden, met: ‘wat denk je van jezelf? Jij had geen haren op
les aan. Mijn man staat op de vestiging in Rotterdam, regelt de zaken
je tanden, ze kwamen dwars door je bovenlip’. Geweldig! Nee, dat is
voor het filiaal Hoekse Waard en ik sta hier in Capelle aan den IJssel
niet gekomen omdat ik in een mannenwereld zit, dat is mijn karakter.
en regel ook de vestiging in Krimpen aan den IJssel. ’s Avonds thuis
Als er een feestje is, weet iedereen dat ik geweest ben.”
breien we alles aan elkaar. We kennen alle klanten, weten wat ze doen, wat ze halen en wanneer. Lange dagen? Soms. Onze jongste zoon is 13, de oudste 18, voor zijn geboorte zat ik van zeven tot zeven op de zaak, dat verandert dan. En dat kan ook, want ik heb ontzettend fijne mensen om me heen, zodat ik makkelijk ergens naar toe kan gaan, eten kan organiseren en de boel thuis een beetje regelen. Maar het is niet zo dat ik ’s middags om drie uur met een wijntje op de bank
72
E
en gelukkig mens met de conditie van een nijlpaard
Auto’s een
zijn niet haar passie, van
Bentley
haar dak.
Is
gaat ze niet uit een verrassende
Nicole
uitspraak van
H eiden,
van der
samen met haar man
eigenaar van vier vestigingen
Hofland Automaterialen leidinggevend aan soneel.
Auto’s
35
en
man per-
vindt ze ‘gewoon
leuk’, net als autorijden.
Ze
rijdt dan wel liever zelf dan dat ze naast iemand zit. autocrossen
-
-
in een
Bij
het
Hondaatje
is haar motto: hoe harder,
hoe sneller, hoe beter.
En
goed
beschouwd is dat ook haar levensmotto.
Want
wat
Nicole
doet, doet ze op topspeed.
Wie: Nicole van der Heiden Wat: Directeur Hofland Automaterialen Waar: Capelle aan den IJssel
73
H
Wie: Angela van IJsselmuide Wat: Directeur/eigenaar Amazone Bijoux modeaccessoires, mode en webwinkel
Waar: Rotterdam
Geboren
in
H et Gooi
als
dochter van een middenstander, voelt
A ngela
zich
van jongs af aan al een echte ondernemer.
Echter,
na de middelbare school wil ze naar de kunstacademie, want ze had het gevoel dat ze het daar helemaal ging maken.
H aar
ouders
meenden dat dit niet zo’n goed idee was, omdat er van hun spring in het veld dan niets terecht zou komen.
Hun
advies werd ter harte
genomen en na een opleiding tot schoonheidspecialiste en visagiste gaat bij
A ngela
Christian Dior
ken.
In
ze met
“Ed
wer-
die periode trouwt
Ed
van
IJsselmuide.
zat toentertijd in de
watersport, maar nam het
K ralingse
postagentschap
van zijn ouders over omdat zij dat door omstandigheden niet meer konden.
Hij
wilde graag dat ik bij hem in de zaak kwam.
In
die pe-
riode hebben we twee dochters gekregen en zo kon ik werken en opvoeding goed combineren.”
74
et leven
je moet
”
Ik houd niet van half werk, hup actie!
is een feest,
alleen zelf de slingers ophangen Geolied team
wil je dat het goed met ze gaat, je wilt leuke
aantrekkelijke prijs. Ik steek enorm veel ener-
Toen winkelcentrum Lageland aan de oost-
dingen met ze doen, ze sporten, je hebt een
gie in klanten. Volgens Ed wel eens te veel.
kant van Rotterdam uitgebreid werd, startte
man met een agenda, je wilt je huis gezellig
Maar ik help een klant zoals ik zelf ook gehol-
Angela een eigen winkel. “Ed is nog een aan-
hebben en dan zijn er nog sociale contacten.
pen wil worden. Ik probeer tot het allerlaatste
tal jaren doorgegaan met het postagentschap
Het is pittig en ik denk dat het met een top-
service te bieden. Alles om iemand met een
met het idee ‘ik ga straks verder in de water-
positie niet te combineren is, dan moet je
goed gevoel de deur uit te laten gaan.”
sport’, maar na een aantal overvallen, inbra-
keuzes maken. Vrouwen die dat willen lukt
ken, en schietpartijen was hij helemaal klaar
dat ook, dat weet ik zeker. Ik zou dat niet kun-
Genieten zit in kleine dingen
met het postagentschap,” vertelt Angela.
nen. Ik ben een workaholic, maar allereerst
“Voorlopig hoop ik zo door te kunnen gaan. Ik
“Bijna waren we aan de Loosdrechtse
moeder. Ik ben trots op ons hechte gezin,
ben gelukkig met het concept zoals het er nu
Plassen een watersportbedrijf gestart. Een
maar ik heb toen ik hier begon en onze doch-
staat. Ik zie overal mogelijkheden en uitda-
mooi idee, maar we wilden ons leven en dat
ters net op de middelbare school zaten ook
gingen. Ik houd niet van half werk, hup actie!
van de kinderen toch niet helemaal omgooi-
wel mijn twijfels gehad als ze na school in de
Wat dat betreft zit ik nog boordevol wensen
en en het werd bij mij met Amazone Bijoux
ruimte achter de winkel hun huiswerk moes-
voor de toekomst. Onze dochters gaan het
zo druk dat Ed in 2003 in het bedrijf is geko-
ten doen. Dan dacht ik ‘geef ik ze wel genoeg
bedrijf niet overnemen.” Lachend: “Ze kun-
men, waar hij zich bezighoudt met de inter-
aandacht?’. Maar ach, je hebt als ouder altijd
nen allebei goed organiseren en delegeren,
netwinkel en de financiën. Ik had daar in het
je twijfels en volgens mij hebben we het best
de oudste vaart bij de Koninklijke Marine aan
begin wel moeite mee, want ik was hier altijd
goed gedaan.”
boord van de Hr. Ms. De Zeven Provinciën
alleen de baas geweest. Ik ben een enorme
en bedient grote wapensystemen en de
perfectionist, goed is niet goed genoeg, ik
Een mensenmens
jongste werkt bij een Rotterdams personeels
doe graag alles op mijn manier en denk ook
Terug naar Amazone Bijoux, de winkel die in
projectbureau waar ze het erg naar haar zin
dat ik alles het beste kan, haha, maar ik kan
1994 de deuren aan het Marinus Bolkplein
heeft. Ze hebben hun eigen interesses, in
inmiddels wel zeggen dat ik dingen los kan
opende als speciaalzaak in modeaccessoi-
een winkel staan spreekt ze absoluut niet
laten en zijn positieve bijdrage zeer waardeer.
res. Angela’s voortreffelijke fingerspitzenge-
aan. Uitbreiden zou ik wel willen, maar we
We zijn een geolied team. Lekker ouderwets
fuhl voor styling gecombineerd met haar niet
zijn er niet bewust mee bezig. Als de kans
hè, maar we hebben het gewoon erg gezel-
te evenaren inzet en enthousiasme bleven
zich voordoet laat ik die niet lopen. Werk is
lig samen. In de winkel zijn we gefocust op
niet onopgemerkt en de klantenkring groei-
voor mij een uitdaging, ik zie het niet als een
wat hier speelt en ’s avonds bespreken we
de gestaag. De collecties bleven uitbreiden
verplichting. Ik word er gelukkig van. Ik zie
andere dingen. In onze vrije tijd doen we ook
en de aanvoer uit Parijs en Italië versnelde
me zelfs op mijn 65ste niet stoppen met wer-
van alles samen. We zeilen graag, dat is ge-
van tweemaandelijks naar tweewekelijks.
ken. Het is een bepaalde drive. Die herken
nieten, dan kom ik echt tot rust. Of we gaan
Inmiddels heeft het Nederlandse modemerk
ik ook bij veel van mijn klanten. We hebben
samen naar het buitenland inkopen doen.
YaYa een prominente plek in de winkel en
een zeer diverse klantenkring, maar altijd zijn
Parijs is onze favoriete stad. Ik krijg al energie
op de website. “Je kunt alle stukken combi-
het modebewuste vrouwen. Vrouwen die er
van de reis ernaartoe. De Belgische radio in
neren, maar je moet wel weten hoe je het
graag goed uitzien en met speciale gelegen-
de auto, dan de aankomst in de stad, de geu-
draagt. Ik geef mijn klanten graag dat advies.
heden elegant en exclusief voor de dag wil-
ren, de winkeltjes, de gebouwen, naar ons
Ik zie de samenhang en heb de sieraden er-
len komen. Het is een groep vrouwen die op
vaste hotel met serre en geweldig uitzicht,
bij. Komt een klant voor een sjaal, dan heb
wat voor manier dan ook ergens voor staat.
daar kun je me de hele middag laten zitten,
ik ook de bijpassende oorbellen en kiezen ze
Ik kan er van genieten als een vrouw zegt ‘ik
heerlijk. Na zo’n trip is mijn batterij volledig
voor zalmkleur, dan denk ik meteen aan dat
had vandaag m’n dag niet, dus ik kom lek-
opgeladen.”
schattige topje in dezelfde tinten en pak ik
ker even naar jou toe, dan voel ik me weer
dat er toch even bij. Het is het nadenken over
stukken beter.’ Mijn motto is ‘Het leven is
Eerst moeder
je producten en je verplaatsen in de klant. Ik
een feest, je moet alleen zelf de slingers
“Onze twee dochters zijn inmiddels het huis
probeer me voor te stellen welke kleur het
ophangen.’ Dat doet iedereen op zijn eigen
uit, maar we vormen nog altijd een hecht
beste bij haar past, wat iets voor haar doet.
manier. Maar maak er wat van. Blijf niet in
gezin. Mijn kinderen zijn bij mij altijd op de
Ik houd van mensen en ik zie ook altijd het
iets hangen waar je niks mee kunt. Genieten
eerste plaats gekomen, ondanks mijn enor-
goede in iemand. Ik ben een mensenmens
kan in heel kleine dingen zitten, in mooie
me drive en ambitie. Ik heb bijzonder veel
en ik ga er vanuit dat mensen die oprechtheid
oorbellen of een vrolijke shawl. Dat is wat ik
respect voor werkende moeders. Het is een
door hebben en waarderen. Het adviseren
graag meegeef aan mijn klanten: Het leven
hele taak om je huishouden, je bedrijf en je
van onze klanten is onze grote kracht, want
duurt maar even, dus geniet ervan.”
kinderen te combineren. Als je kinderen hebt
waar gebeurt dat tegenwoordig nog voor een
75
O
Niet
alleen haar eigen droom wil ze waarmaken, ook de dromen
van andere jonge mensen wil ze helpen verwezenlijken:
Biekman. Jong, enthousiast.
A nouschka
talentvol , ondernemend, daadkrachtig, flexibel ,
Sinds 2009
staat ze aan het hoofd van wat nu nog
haar eenmansbedrijfje is, maar wat in de toekomst ongetwijfeld zal uitgroeien tot een bloeiend zakenimperium.
p haar zesde wist ze het al: ik word zakenvrouw!
76
Wie: Anouschka Biekman Wat: Projectmanagementbureau NOUSCHI Waar: Rotterdam
Ze kan meer. Véél meer. Daarvan was en is ze heilig overtuigd.
Young EDBR
Niet alleen voor zichzelf, ook voor anderen wil ze iets betekenen.
“Via mijn netwerk kreeg ik mijn eerste omvangrijke opdracht als
Anouschka Biekman (30) is onderneemster in hart en nieren. Ze heeft
zelfstandig ondernemer. Ik werd projectleider voor Dynamic Duo’s,
haar eigen communicatie projectmanagementbureau in down town
voor de stichting Rotterdams Europees Jongerenjaar 2009, ook wel
Rotterdam. Nu nog zonder personeel, maar als het aan haar ligt zal
YOUR WORLD genoemd. De basis hiervan was een jongere aan een
dat snel veranderen: “Ik wil mensen inspireren en motiveren om hun
volwassene koppelen op gelijkwaardig niveau. We hebben ook een
droom waar te maken. Ik ben nu op weg om vanuit mijn passie mijn
Dynamic Duo tv-serie gehad, waarbij TV Rijnmond acht duo’s volgde.
eigen droom als vrouw waar te maken. Die droom is aan de top van
Het leukst vond ik Dynamiek in muziek, een concertreeks waarbij
mijn eigen bedrijf staan, met minimaal 30 medewerkers.”
we 50-plussers koppelden aan jongeren, zoals een beatboxer aan een klassieke operazangeres. Daar ontstond een heel mooie
Anouschka studeerde Internationale Communicatie aan de heao. “Ik
performance uit.”
wilde graag bij een internationaal bedrijf aan de slag, maar dat is er nooit van gekomen”, lacht ze. Tijdens haar studie werkte ze als produ-
Anouschka is naast haar werk als communicatieadviseur ook lid van
cer en dj voor FunX, een van de grootste multiculturele radiostations
de YoungEDBR, de jongerenclub van de Economic Development
voor jongeren. Haar stage deed ze bij een urban magazine. “Ik was 20,
Board Rotterdam. Deze adviesraad wil de economische kansen voor
21 en ik mocht naar hippe feestjes. Op mijn eerste stagedag moest ik
jongeren in Rotterdam vergroten. “Mijn missie binnen de YoungEDBR
een review schrijven over een film. Ik mocht naar de persvoorstelling
is dat er in Rotterdam een goed diversiteit- en ondernemersklimaat
en kreeg gratis popcorn, helemaal geweldig vond ik dat!” Haar meest
wordt gecreëerd met voldoende ruimte voor interculturele jongenpar-
memorabele interview was met Michelle, een van de meiden van
ticipatie. Waarbij wordt gedacht in mogelijkheden in plaats van onmo-
Destiny’s Child en met het zusje van Beyoncé, Solange.
gelijkheden en waarbij gekeken wordt naar overeenkomsten in plaats van verschillen. Wij willen bijvoorbeeld dat belangrijke informatie voor
Mantelpakje en aktetas
”
Na haar afstuderen lukte het Anouschka niet direct een passende
jonge starters online overzichtelijk wordt aangeboden. Nu is dat nog te veel versnipperd.”
baan te vinden. Via via vond ze werk als administratief medewerker bij de IND (Immigratie- en naturalisatiedienst). “Routinewerk, maar het
Benut je talenten Anouschka is erg content met haar nieuwe werkplek in hartje
Ook als eenpitter kan ik veel kennis overdragen.
Rotterdam. Haar kantoor is bling bling ingericht met roze accenten en vertimmerd en geschilderd door haar man, die ook zelfstandig ondernemer is. Zelfs haar hondje Parbo (genoemd naar een Surinaams biermerk) draagt bling-accentjes. De fotolijsten in haar lichte, modern ingerichte werkruimte zijn nog leeg, maar worden binnenkort gevuld met foto’s van haar inspiratoren, van wie Oprah Winfrey de grootste is.
betaalde en ik zat niet thuis. Als je eenmaal ergens binnen bent kun
Ook al is NOUSCHI nu nog een eenmanszaak, Anouschka werkt veel
je je altijd opwerken”, is de Rotterdamse onderneemster van mening.
met anderen samen. “Ik ben bezig om van NOUSCHI een leerwerk-
Ze voegde de daad bij het woord en werd communicatiemedewerker
bedrijf te maken. Er zijn te weinig stageplekken op het gebied van
bij diezelfde IND. “Ik ontwikkelde brochures, adviseerde de proces-
communicatie en projectmanagement. Elke stagiair moet hier weg-
directeur, schreef persberichten. Het was een goede leerschool voor
gaan met een goed opgebouwd portfolio: wie ben ik, wat kan ik en
me. Toen al wist ik: ik wil voor mezelf werken; ik had het gevoel dat
waar ga ik naartoe. Ook als eenpitter kan ik veel kennis overdragen.”
ik zoveel méér kon. Ik wist al op mijn zesde dat ik zakenvrouw wilde worden. Dat ik in mijn mantelpakje met mijn aktetas zou lopen!”
Anouschka hecht veel waarde aan inspirerend leiderschap. “Ik wil op een eerlijke, inspirerende manier financieel onafhankelijk zijn.
Anouschka zei de IND vaarwel en vond werk als communicatie
Iedereen heeft talenten en kwaliteiten. Je moet alles doen wat in je
adviseur bij de deelgemeente Feijenoord. Ze vertelt: “Daar had ik
vermogen ligt om die te benutten. Ik ben er heilig van overtuigd dat
een heel leuke portefeuille: jeugd, welzijn, onderwijs en vrijwilligers.
het mijn missie is om anderen, liefst jongeren te inspireren en hun te
Daarnaast werkte ik al als parttime ondernemer. Mijn eerste pro-
laten zien dat álles mogelijk is. Als ondernemer moet je daadkrachtig
ject was de communicatie voor het Nelson Mandela festival, ook in
zijn en tegenslagen kunnen incasseren. Je moet veerkracht hebben
Feijenoord. “Door veel te netwerken en actief te zijn weten mensen
om weer op te staan. Ik vind het heel belangrijk dat je dicht bij jezelf
wie ik ben. Ik heb in 2008 met een aantal vrienden een onderne-
blijft en dat je je niet laat meesleuren door de waan van de dag. Je
mersnetwerk opgezet: Manage Your Talent (MYT), een stichting van
moet jezelf te allen tijde kunnen blijven aankijken in de spiegel, welke
vrienden die zich inzet op het gebied van hybride ondernemerschap
keus je ook hebt gemaakt.”
voor getalenteerde, kleurrijke Nederlanders. Inmiddels hebben we 380 leden. Vier keer per jaar komen we bijeen. De laatste keer was dat in Rotterdam Port Experience.”
77
Ooit
wilde Jorissa
Neutelings
zij een echte alpha.
Nu
geneeskunde studeren.
is zij bedrijvendokter.
H elaas
Opererend
als een
chirurg zoekt zij waar de pijn zit bij een vastgelopen bedrijf. haar bedrijf men.
K aapriore
“Succes
M et
laat ze commerciële processen weer stro -
is altijd een optie”.
“Ik had een droombaan. Mijn functie was
om met iemand te kunnen ‘sparren’. Gordon
mijn weg terug. Ik studeerde af en kreeg een
directeur distributie bij Ohra. Mooie auto,
komt oorspronkelijk uit Zuid-Afrika. Ik heb
uiterst succesvolle loopbaan. Achteraf heb ik
secretaresse en prima salaris. Ik was best
veel familie in Zuid-Afrika. Vandaar de naam
deze tijd nooit willen missen. Het heeft mij
gelukkig daar, maar er kriebelde al lange
Kaap + Riore. De cirkel is voor mij rond.’’
gevormd tot wie ik nu ben. Ik ben meer mezelf dan vroeger. Mensen kijken naar status.
tijd iets in mij. Als directeur van een grote
78
bleek
onderneming ben je altijd een onderdeel
Jeugd
Jaren terug was ik daar veel gevoeliger voor
van het geheel. Hoe verder je in een bedrijf
“Eigenlijk zou mijn naam Joris zijn, mijn ou-
dan nu. Ik maak mijzelf ondergeschikt aan
komt hoe meer invloed je wilt uitoefenen.
ders hadden niet verwacht dat ik een meisje
het bedrijf waar ik voor werk. Bedrijven wor-
Het jasje werd te krap. Ik had heel duidelijk
zou zijn. Het is Jorissa geworden. Ik ben
den vaak gedomineerd door mannen. Van
voor ogen hoe zaken moesten. Niet meer in
opgegroeid in een katholiek gezin in het
huis uit ben ik gewend om daar mee om te
het keurslijf. Toen kreeg ik een opdracht om
Brabantse Roosendaal. Mijn moeder was
gaan doordat ik met broers ben opgegroeid.
een commerciële afdeling die verlies draaide
mijn grote voorbeeld. Ze is, naar mijn me-
Moeilijk? Soms. Ik kan erg lachen om vrouw-
weer winstgevend te maken. Mijn voorgan-
ning, als lerares geboren en is dat tot haar
onvriendelijke grappen, maar je plast niet op
gers hadden pogingen gedaan, maar deze
68e jaar geweest. Ze was super georgani-
dezelfde wc. Dat kan ook een voordeel zijn.
waren niet succesvol gebleken. Je zag ieder-
seerd. Als eerste had zij een magnetron en
Vrouwen kijken vaker naar de persoon achter
een denken dat lukt haar nooit. Ik vroeg aan
een vriezer. ‘Haal het beste uit jezelf’ was het
de inhoud en kunnen daardoor makkelijker
iedere medewerker op deze afdeling: wat is
motto bij ons thuis. Met twee stoere broers
bruggen slaan. Je moet je eigen handteke-
jouw bijdrage aan een commercieel succes?
was ik one of the guys binnen het gezin. Iets
ning blijven houden, maar het mag niet om
Ook deed ik een quiz met het personeel. Om
wat me later in mijn carrière goed van pas is
ego’s gaan. Het gaat er bij de klant niet om
energie los krijgen. Het lukte; binnen 10 we-
gekomen. Het leren ging mij makkelijk af. Ik
wie er iets bedacht heeft, maar dat hij een
ken had ik de afdeling winstgevend. Ik dacht:
ging naar de Universiteit Utrecht om kunst-
goed product krijgt. Als een bouwbedrijf mij
kennelijk ligt hier mijn talent.’’
beleid en management te studeren. Uit mijn
inhuurt omdat bepaalde projecten niet goed
scriptie: Hoe horeca musea tot een commer-
lopen, ga ik eerst naar het bouwproject toe.
Kaapriore
cieel succes kan maken, blijkt dat ik toen al
Naar mensen wiens huis net is opgeleverd.
“Ik ben er cold turkey ingesprongen. Vlak
bezig was met het winstgevend maken van
Ik vraag: Was alles naar wens? Welke punten
voor mijn vakantie kreeg ik te horen dat de
bedrijven. Als ik iets deed lukte het. Tot dat
van verbetering zouden jullie graag zien? Je
man van een collega ernstig ziek was. Ze had
ik een zwaar ongeluk kreeg en het noodlot
moet naar het hart van de klantenkennis.’’
een gezin met jonge kinderen. Tijdens de
toe sloeg. In 1993 kreeg ik een motoron-
vakantie ben ik gaan brainstormen. Ik dacht:
geluk. Ik was 23 jaar. Een paar dagen later
Water
ik moet het ieder uur naar mijn zin hebben,
werd ik met een zware hersenschudding in
“Ik heb iets met water. Mijn sterrenbeeld
want het kan zo afgelopen zijn. Toen ik te-
het ziekenhuis wakker. Ik snapte niets meer
is Waterman. Mijn man en ik zijn verwoede
rug kwam, heb ik mijn ontslag ingediend en
van de wereld om mij heen. Ik kon geen tele-
watersporters. Van de opbrengst van ieder
heb mijn bedrijf – toen nog – Riore opge-
visie meer kijken en geen boek meer lezen.
project dat ik doe, gaat er een percentage
zet. Riore betekent gouden rivier. Een rivier
Bovendien had ik een verbrijzeld bovenbeen.
naar een goed doel; een waterproject. Er zijn
stroomt, maakt stenen glad en komt in alle
Dit is toen met veel ijzer gerepareerd. Het
opdrachtgevers die geen project weten te
hoeken en gaten. Dit vind ik een mooie me-
is het meest traumatische wat ik ooit heb
noemen en daarom heb ik nu op de school
tafoor voor het weer laten stromen van vast-
meegemaakt. Ineens moest iemand mij
van mijn kinderen (Julia en Just) een goed
gelopen processen. Een rivier die uitvloeit
helpen om onder de douche te gaan. Ik had
doel met water uit laten kiezen. Zo worden ze
in een zee van mogelijkheden. Wij doen
nog nooit iemand nodig gehad en werd vol-
zich bewust van het tekort aan schoon water.
geen marktonderzoek, maar kijken sec naar
ledig teruggeworpen op mijzelf. Ik heb 1,5
Ik leef zelf ook heel bewust en wil alles uit
het gedrag van klanten. Ik volg de klant let-
jaar gerevalideerd. Dan leer je je vrienden
het leven halen. Bij twijfel wél doen is mijn
terlijk. Hoe gedraagt hij zich?. Later vond ik
kennen. Er bleven er maar een paar over. Ik
motto. Dromen? Misschien ooit een hoofd-
een zakenpartner, Gordon Kervezee, hij had
ging door een heel diep dal, maar heb er wel
kantoor in Kaapstad. Of misschien een boek
het consultancy bureau Kaap. We besloten
een sterke geest door gekregen. Op kruk-
schrijven. Maar ik zal altijd praktische blijven
de handen ineen te slaan en Kaapriore werd
ken ging ik weer naar de universiteit. Toen
denken en met beide benen op de grond blij-
geboren. Afzonderlijk waren we al succesvol,
ik terug kwam op de universiteit ben ik drie
ven staan.’’
maar samen versterkten wij elkaar. Het is fijn
keer zo hard mijn best gaan doen. Ik vocht
ij twijfel doen! Wie: Jorissa Neutelings Wat: Directeur Kaapriore Waar: Rotterdam
�
Haal het beste uit jezelf was het motto bij ons thuis
79
Wie: Jolanda den Hoed Wat: Managing director Podiamed Waar: Rotterdam
In
het laatste jaar van haar studie aan de
–haar
inmiddels echtgenoot-
M artin
Modevakschool
leert Jolanda
kennen die fysiotherapeut is en sa-
men met zijn vader een groothandel heeft in artikelen in voet-, sport- en schoonheidverzorging, waar zij al snel ondersteunende werkzaamheden gaat verrichten.
Na
de afronding van haar opleiding wordt haar ge-
vraagd om fulltime in het bedrijf te komen werken.
“ Dat
was in eerste
instantie niet mijn ding, want ik wilde de mode in, maar ik heb het toch gedaan.
Dat
is nu
22
jaar geleden en we hebben het bedrijf uitgebreid met
artikelen in schoonheidsverzorging en voor sauna en thermen.”
80
LEUK
ijn werk is zo Om ‘goed in het bedrijf te komen’ volgt
geweldig om te doen! Strictly Pure is mijn
met mijn schoonzus die als voorwaarde
Jolanda opleidingen voor ondermeer pedicu-
hobby, mijn passie. Zo hebben wij afgelopen
heeft gesteld dat ik twee dagen per week
re, schoonheidsspecialiste, aromatherapeute
december de Candlelight massage geïntro-
voor hem zorg, omdat ik anders alleen maar
en nagelstyliste. “Podiamed levert alles wat
duceerd. Je steekt een mooie kaars aan,
aan het werk ben, en ik moet zeggen, ik vind
een schoonheidsspecialiste, een pedicure,
maar er komt geen kaarsvet vrij, maar olie
hem geweldig! Ik kan me met hem volledig
een fysiotherapeut of een sportmasseur no-
waar je mee kunt masseren. En met moe-
ontspannen. Drie weken op vakantie kan ik
dig heeft om in de praktijk te kunnen werken.
derdag hadden we massagebonbons. Die
niet. Mijn man zou dat wel willen, maar je
Wij ondersteunen onze klanten door bijvoor-
leg je op de huid en door de warmte van je
maakt keuzes in het leven en ik kan niet zo
beeld te helpen met de inrichting van praktij-
hand smelt het en kun je meteen masseren.
lang weg. We gaan 1 weekje in de winter
ken, wij helpen om open dagen te organise-
Zo verzinnen we dagelijks nieuwe dingen.
en 1 weekje in de zomer, dat vind ik lang ge-
ren en de verkoop te stimuleren en we geven
Binnen grenzen natuurlijk, en die aangeven,
noeg. Ik heb geen geduld om een boek te
voorlichting en advies. 10 jaar geleden zijn
daar is mijn man weer erg goed in.” Lachend:
lezen of een week op een stoel te zitten. Ik
we, vanuit een geheel eigen visie, begonnen
“Je kunt alles wel willen, en ik wil veel, maar
houd van mooie dingen bekijken en van win-
met de lijn Strictly Pure Cosmetics, skincare
Martin, mijn man, gaat over de financiën en
kelen. In de vakantie doe ik dat graag. Ik ben
by Jolanda den Hoed. Eerst met een schoon-
die houdt dan in de gaten wat wel en niet
gek op kleding en ik heb thuis een enorme
heidslijn, vervolgens met een pedicurelijn,
kan. Zo vullen we elkaar perfect aan.”
inloopkast. Vriendinnen die in de mode zitten
daarna kwamen de visagielijn, de kwasten en
Jolanda heeft geen kinderen. Van jongs af
komen met van alles naar me toe. Makkelijk
een aromatherapielijn. We zijn met niets be-
aan zegt ze al dat een gezin niet aan haar
hoor. Via internet kopen doe ik niet, want dat
gonnen en we hebben momenteel 500 eigen
besteed is. “Ik houd heel veel van kinderen,
vind ik onpersoonlijk. Ik praat zelf ook het
producten, daar ben ik natuurlijk ongelooflijk
ben gek op mijn neefje en nichtjes, maar zelf
liefst met onze klanten. Live of over de tele-
trots op.” Podiamed is volledig ‘salongericht’
heb ik de behoefte nooit gehad. Daarbij heb
foon. Het is hier op zaterdag bijvoorbeeld ook
en verkoopt uitsluitend aan schoonheids- en
ik zoveel tijd in mijn werk gestopt dat het er
enorm druk. Iedereen kan dan voor advies bij
pedicuresalons en die weer thuisverpakkin-
nooit van is gekomen. Ook vind ik dat je er
onze mensen terecht. We hebben allemaal
gen aan hun cliënten.
als moeder moet zijn, zoals mijn moeder er
specialistische opleidingen gedaan, dus we
altijd was, en ik kan dat niet, want ik werk te
kunnen alle vragen beantwoorden.
Droom verwezenlijkt
veel. Als je iets wil bereiken moet je je hart
Wat ik als hoogtepunten zie? Dat we elk jaar
“Strictly Pure, zoals het er nu staat is altijd
en ziel erin leggen. Je redt het niet met een
nog groeien en toen er 20.000 stuks van
een droom van mij geweest,” vertelt Jolanda enthousiast. “ Ik werk samen met een laboratorium waar mijn producten ontwikkeld worden en Podiamed zet het in de markt. Zo heb ik mijn droom kunnen verwezenlijken. Ik
”
Ik bewonder alle gedreven vrouwen
vind het heerlijk om nieuwe dingen te verzinnen. Ik adviseer ook om nooit langdurig de-
32-urige werkweek. Bij mij zit er geen rem
onze eigen catalogus werden afgeleverd.
zelfde crème te gebruiken. Je huid is in de
op, dus ik ben wel blij met mijn man, mijn fa-
Privé vond ik mijn huwelijk een hoogtepunt.
zomer anders dan in de winter. Of als je ziek
milie en met de geweldige mensen die ach-
We zijn twee jaar geleden getrouwd toen we
bent geweest, of zwanger, of je bent net ver-
ter mij staan die mij regelmatig terugfluiten.
20 jaar verkering hadden. Ik vond het erg bij-
huisd. Het is de taak van de schoonheidsspe-
Mijn moeder bewonder ik enorm. Zij is een
zonder, een bezegeling.
cialiste om de huidveranderingen te zien en
evenwichtig en tevreden mens en zij kan mij
Een wens voor de toekomst? Jazeker, ik wil
goed advies te geven. Wij geven trainingen
echt met beide benen op de grond zetten.
graag wat meer naar buiten treden. Ik heb
over hoe je met de producten moet werken,
Zakelijk bewonder ik alle gedreven vrouwen.
me altijd op onze eigen organisatie gericht
lezingen over visagie, kruidenstempel- en
Ik vind het heerlijk om naar vrouwen te kijken
en op onze clientèle, de schoonheids- en
massagecursussen, cosmetische voetbe-
die iets willen bereiken. Vrouwen die zelf iets
pedicurebranche, de ontwikkeling van de
handelingen, alles om de schoonheidspecia-
van onderaf opgebouwd hebben. Ik kan me
producten, maar als het gaat om publiciteit
listes te blijven’ triggeren’.
daarom ook mateloos ergeren aan lamlen-
ben ik te bescheiden. Dat komt omdat ik heel
Ik werk dag en nacht. Mijn man zegt altijd
dige mensen. Ons land biedt genoeg kansen
zeker wil weten dat echt alles klopt. We heb-
dat hij werkt om te leven en dat ik leef om
om iets te maken van je leven, pak die dan.”
ben nu jaren ervaring en iedereen is enorm enthousiast over de producten dus nu durf
te werken. Ik kan er niks aan doen, ik vind het zo leuk! Nieuwe producten ontwikkelen,
Succes uitspreken
ik pas uit te spreken dat we iets fantastisch
onze klanten vertellen over de mogelijkhe-
“Om te ontspannen naast mijn werk heb ik
hebben neergezet. Vandaar deze publicatie in
den, maar ook lesgeven op scholen, dat is
Sjors. Sjors is mijn paard. Ik heb hem samen
Rotterdamse Zakenvrouwen!”
81
WIE ZIJN LICHAAM SPAART... ZAL NOOIT RENTE ONTVANGEN...
LAAT ONS JE HELPEN!? ONZE DESKUNDIGE EN VRIENDELIJKE MEDEWERKERS STAAN VOOR JE KLAAR VOOR EEN GRATIS CONSULT. TIJDENS DIT CONSULT KUNNEN ZIJ JE MEER VERTELLEN OVER FEITEN & FABELS, MEER OVER VOEDING & BEWEGEN. UITERAARD GEVEN ZIJ JOU OOK ADVIES OVER JOUW LEVENSSTIJL. MAAK VRIJBLIJVEND EEN AFSPRAAK VOOR EEN GRATIS CONSULT. TOT SNEL.
GOSH SPORTS & HEALTH CLUB Dwarsdijk 78 3078 JD Rotterdam Telefoon +31(0)10 479 43 33 E-mail info@gosh.nl
Web goshgroup.nl
Personal
A
ssistant
Dat klinkt zo Amerikรกรกns. Bij een Personal
gebied. Als organisator van een directiemee-
aan de inrichting van een huis toe, een oogje
Assistant denken wij vaak aan een gebrild
ting, als sparringpartner of als adviseur, zoals
op de kinderen houden, cadeautjes voor
persoon die met een notitieblokje achter ons
ook Caroline Holgrefe en Simone Versnel van
vrienden en familie uitzoeken, zorgen dat de
aanholt. Net als in de film. Toch maken wij
Perfect Assistants het voor ogen hebben (zie
schoenen naar de schoenmaker gebracht
al veelvuldig en veelal onbewust gebruik van
elders in dit magazine), maar de PA biedt ook
worden, de tuin(en) in orde houden, een re-
een Personal Assistant. De secretaresse, de
uitkomst bij de volgende gedachten spron-
cept ophalen bij de apotheek, de auto naar
woordvoerder, de hulp in de huishouding, de
gen: Ik wil naar een theatervoorstelling, er
de garage brengen, een hotel boeken, een
au pair, de oppas, de cateraar, de boodschap-
moet iets voor de verzekering uitgezocht
bedrijfsfeest voorbereiden of een complete
penservice of de strijkhulp. Personen om je
worden, ik heb een goede hondenuitlaat-
verhuizing regelen. De PA regelt het, organi-
heen die je werk uit handen nemen dat je
service nodig, van alles waar je zoals altijd
seert en delegeert.
zelf zou kunnen doen, maar waar je door de
weer achterรกรกn moet. Er schijnen personal
invulling van je tijd niet aan toe komt. Iemand
assistants te zijn die zich met werkelijk alles
In Rotterdam en regio zijn diverse aan-
die je aanvult, die complementair is aan jouw
willen en kunnen bemoeien en opdrachtge-
bieders van personal assistants via wer-
functioneren. Een PA opereert op allerlei
vers die zich dit graag laten welgevallen. Tot
vings- en selectiebureaus en specialisten.
83
10
vrouwen Gemeente Rotterdam
Marianne Wie Marianne Donker Wat Chief Science Officer Waar Bestuursdienst Gemeente Rotterdam Opleiding Sociologie (Universiteit Utrecht). Carrièreverloop Begonnen in 1978 als junior-wetenschappelijk onderzoeker, opgeklommen tot lid Raad van Bestuur Trimbosinstituut, daarna Algemeen directeur GGD Rotterdam-Rijnmond, nu Chief Science Officer bij de gemeente Rotterdam. Daarnaast sinds 1994 bijzonder hoogleraar aan de Eramus Universiteit. Nevenfuncties op het gebied van de gezondheidzorg en wetenschap. Invulling werkweek Veel netwerken in de gemeente Rotterdam, bij de Erasmus Universiteit en Hogescholen. Mensen motiveren en inspireren om de verbinding te maken, het beleid van de gemeente beter te onderbouwen met kennis, onderzoek & onderwijs van de kennisinstituten beter te laten aansluiten bij de opgaven in de stad. Daarnaast overleg met eigen medewerkers en vele anderen over de ambitie om van de gemeente een lerende organisatie te maken en dat ook in structuren en werkprocessen en cultuur te verankeren. Meest aantrekkelijke aan functie Vrijheid, weinig verantwoordingsdwang. Prettige karaktertrek Inhoudelijk enthousiasme. Voordeel van vrouw zijn Je hebt veel meer keuzes dan mannen (wel/niet thuisblijven voor de kinderen, kleding, gedrag, enz.). Google je Marianne Donker wel eens? Ja, om te checken of andere mensen geen rare dingen over mij kunnen tegenkomen, met name in verband met je positie op de arbeidsmarkt. Persoonlijke valkuil? Altijd denken dat wat fout gaat je eigen schuld is, en wat goed gaat de verdienste van een ander. Stylingtip voor 9.00 tot 17.00 uur Uitermate verzorgd, maar wel een beetje onverwacht,
JANTJE
onconventioneel, met flair. Niet te muizig of keurig (dat laten we aan de mannen over). Maak er een feest van, presenteer jezelf!
Wie Jantje Steenhuis Wat Directeur Gemeentearchief en Gemeentearchivaris Waar Rotterdam Opleiding Doctoraal Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam en Archiefschool in Den Haag. Carrièreverloop Onderzoeker bij het Nationaal Archief (Den Haag), concernarchivaris Nederlandse Spoorwegen (Utrecht), sectorhoofd Beheer Gemeentearchief Rotterdam, directeur Gemeentearchief Rotterdam en voorzitter Brancheorganisatie Archiefinstellingen Nederland (BRAIN). Invulling werkweek Archieven hebben het drukker dan ooit. Konden we voorheen rustig afwachten (papier vergaat immers niet zo snel), vandaag de dag moeten we met onze neus vooraan staan om digitale documenten tijdig en voorzien van de juiste metadata binnen te halen, en op nieuwe manieren te laten zien welke informatie we in huis hebben. We treden meer dan ooit buiten onze muren, zowel op internet als in de stad. In mijn werkweek uit zich dit bij voorbeeld in de lancering van UAR, urban augmented reality, een project van het NAi waarin veel beeldmateriaal van het GAR wordt gebruikt, een stuurgroepvergadering Enterprise Content Management over de informatiehouding van Rotterdam, een overleg met de Universiteit van Twente en RTV Rijnmond over de implementatie van een spraakherkenningstool voor het radioarchief, de voorbereiding van de presentatie van de Engelse versie van Vluchtroute New York, geschreven door Martine de Letterie voor kinderen van 10-12 jaar over de migratie vanuit Oost-Europa via Rotterdam naar Ellis Island op New York, een stuurgroepvergadering over de publicatie van alle bouwtekeningen op internet en een brainstorm met Jerry van de Waarde, oud-fractievoorzitter van de VVD, over een nieuwe website over de herkomst van Rotterdammers. En dit alles uiteraard naast de gebruikelijke directeursverantwoordelijkheden. Meest aantrekkelijke aan functie De kansen die Rotterdam biedt om een hoog ambitieniveau na te streven en innovatief te kunnen zijn. Prettige karaktertrek Mijn ambitie om te presteren, gekoppeld aan mijn doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheidsgevoel. Voordeel van vrouw zijn Daar ben ik nooit mee bezig. Voordelen zie ik niet, ook geen nadelen overigens. Mannen kunnen wel ongelofelijk ijdel zijn en zijn vaak bezig elkaar te imponeren. Vrouwen hoeven dat niet zo nodig. Op het carrièreverlanglijstje? Als archivaris kan ik nog twee stappen zetten, algemeen rijksarchivaris en gemeentearchivaris van Amsterdam, maar of ik dat ambieer? Voor mij is gemeentearchivaris van Rotterdam de leukste baan.
84
MARLIN Wie Marlin Huygens Wat Directeur Markten en Bedrijven Waar Roteb Rotterdam Opleiding Bedrijfseconomie Erasmus Universiteit Carrièreverloop Na mijn studie bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit ben ik mijn loopbaan begonnen bij Quaker Oats waar ik ondermeer Brand Manager Cruesli was, ik heb de overstap gemaakt naar Heinz waar ik ondermeer de functie van Category Manager heb vervuld. Vervolgens heb ik enkele jaren bij Honig als Marketing Manager en Key Account Manager gewerkt, daarna ben ik in een geheel andere branche als Commercieel Manager bij Dr. van der Hoog cosmetics aan de slag te gaan en sinds 2007 ben ik werkzaam bij Roteb. Invulling werkweek Een groot organisatie veranderingsproces bewerkstelligen. Roteb is op dit moment bezig om zich te transformeren tot excellent mensontwikkelbedrijf. Dat wil zeggen dat we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt via werk en werk-leer trajecten kansen bieden om hun talenten maximaal te ontwikkelen. Soms mondt dat uit in een baan in de reguliere arbeidsmarkt; soms in een baan in een beschutte werkomgeving binnen Roteb. Ik neem daarin het voortouw. Ben er zeer op gebrand om zowel de organisatie, de medewerkers en leidinggevenden daarbinnen als ook de buitenwereld (gemeentelijke partners en bedrijfsleven) mee te krijgen. Meest aantrekkelijke aan functie Dat ik een wezenlijke bijdrage kan leveren aan het welzijn van de Rotterdamse burgers en daarmee aan de ontwikkeling, de economie en de leefbaarheid van mijn prachtige stad Rotterdam. Prettige karaktertrek Volharding en doorzettingsvermogen, enthousiasme en ik blijf dicht bij mezelf. Voordeel van vrouw zijn Geen idee. Binnen Roteb val je als vrouw wel gemakkelijker op. Ik hoop echter uiteindelijk wel dat ze me onthouden vanwege mijn daden en niet vanwege mijn vrouw-zijn. Klein ander voordeel: ik hoef niet perse in een grijs 3-delig pak. Op het carrièreverlanglijstje Eerst de komende twee jaar deze opdracht afmaken. Daarna eventueel een andere job binnen de gemeente waar ik een wezenlijke bijdrage kan leveren. Liefst met een pittige veranderopdracht, iets waar ik mijn tanden in kan zetten. Google je Marlin Huygens wel eens? Ja wel eens gedaan, nadat iemand me attendeerde op het feit dat ik daar te vinden was. Echt ongelooflijk wat er allemaal beschikbaar is. Persoonlijke valkuil Te perfectionisch. Tip(s) voor
Wie Yvonne van Stiphout Wat Algemeen directeur Publiekszaken Waar Gemeente Rotterdam Opleiding HBO MW, VO (organisatie, beleid en management en master of change management). Carrièreverloop Tot 1990 diverse functies (bijstands) maatschappelijke verhoudingen. Vanaf 1990 diverse management functies. Invulling werkweek Ik ben eindverantwoordelijk voor de dienst Publiekszaken. Prioriteit op dit moment heeft het werkprogramma van het College van B&W over de ontwikkeling en implementatie dienstverlening van het concern Rotterdam. Meest aantrekkelijke aan functie Verander- en people management in de volle breedte en publiek ondernemersschap. Prettige karaktertrek Authenticiteit en verbinder. Voordeel van vrouw zijn Durven openstaan en vertrouwen op intuïtie en zaken bespreekbaar maken. Op het carrièreverlanglijstje? Leuke baan, eindverantwoordelijkheid, domein: maatschappelijk middenveld, publiek ondernemerschap, balans werk en privé. Persoonlijke valkuil? Betrokkenheid. Tip(s) voor vrouwelijke ondernemers Blijf jezelf en organiseer reflectie. Last van stress? Soms, maar dat hoort er ook gewoon bij. Zelfreflectie? Dat is onmisbaar, net zoals relativeren. Dit moet je vanuit
YVONNE
vrouwelijke ondernemers Blijf dicht bij jezelf.
verschillende kanten organiseren zowel zakelijk als privé. Stylingtip voor 9.00 tot 17.00 uur Verzorgd, zakelijk en draag kleding waar je je goed in voelt.
85
10
vrouwen Gemeente Rotterdam
PETRA Wie Petra Verspui Wat Directeur Ontwikkeling Waar Dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving Gemeente Rotterdam Opleiding Nederlands Recht en MBA. Carrièreverloop Vanuit de uitvoering naar leidinggeven en van kleine gemeente naar grote. Van Voorhout naar Rotterdam. Invulling werkweek De voorbereiding van het nieuwe collegeprogramma op het terrein van onderwijs en jeugd en er voor zorgen dat daarvoor de mensen en middelen er zijn ondanks de bezuinigingen. Meest aantrekkelijke aan functie Combinatie van strategie en beleid en dicht op uitvoering zitten zoals leerplicht en het jongerenloket. Prettige karaktertrek Goed overzicht kunnen houden en snel schakelen van strategie naar uitvoering en weer terug. Voordeel van vrouw zijn Ik heb niets met voordelen van de ene of de andere sexe. Het worden gauw karikaturen. Ik ben blij dat ik vrouw ben. Op het carrièreverlanglijstje? Eindverantwoordelijk zijn voor een gemeentelijke dienst. Wat is voor vrouwelijke ondernemers/bestuurders/managers het beste geregeld in Rotterdam? Het is in deze stad prima geregeld qua arbeidsvoorwaarden voor de topposities. Persoonlijke valkuil? Te snel gaan. Last van stress? Bedenk dat je zelf vaak het meest kritisch bent, dus het ergste heb je al gehad. Zelfreflectie? Zorg dat je criticasters hebt in je omgeving die eerlijk tegen je zijn. Stylingtip voor 9.00 tot 17.00 uur (Mantel)pak in een kleur waar je je goed in voelt.
Wie Astrid Sanson Wat Directeur stadsontwikkeling Waar dSV/Stadsontwikkeling Rotterdam Opleiding TU Delft/architectuur Carrièreverloop Architect bij een architectenbureau, adjunct-directeur bij het NIROV(Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting), directielid van Gemeentelijke Woningbedrijf Den Haag, directeur TU Delft Vastgoed, partner Tractief – managers voor vastgoed en ruimtelijke ontwikkeling. Kortom, ik ben wel iets afgedreven van mijn oorspronkelijke opleiding tot architect. Ik ben steeds meer richting management gegaan waarbij ik mijn achtergrond niet helemaal heb losgelaten, want de aandacht in brede zin voor de kwaliteit van de stad is een continue factor in mijn loopbaan. Invulling werkweek Die is heel divers. Zowel veel overleggen binnen de gemeentelijke organisatie als daarbuiten met bewoners, ontwikkelaars, woningcorporaties, ontwerpers, architecten, stedenbouwers en landschapsontwerpers en vertegenwoordigers van bedrijven, van onderwijsinstellingen, detailhandel, culturele instellingen. Ook overleggen met andere overheden. En allemaal erop gericht dat de stad zich zowel sociaal economisch als ruimtelijk economisch positief ontwikkelt. En ook geregeld een feestelijke activiteit vanwege een eerste paal, een oplevering of een opening van een tentoonstelling o.i.d. Meest aantrekkelijke aan functie De diversiteit. Maar vooral het besef dat bij iedereen grond heeft gekregen dat niemand alleen die stad verder kan helpen, de gemeentelijke overheid kan dat niet alleen, maar ook al die anderen niet. Je hebt elkaar echt nodig, ieders expertise. En dat Prettige karaktertrek Ik denk dat ik wel redelijk makkelijk contact maak en daarbij heb ik langzamerhand bij meerdere soorten bedrijven gewerkt en dat maakt het ook wel makkelijker. Verder zijn er in mijn vakgebied in verhouding veel minder vrouwen dan mannen. Je kunt het als nadeel zien, maar soms is het ook een voordeel. Wat is voor vrouwelijke ondernemers/bestuurders/managers het beste geregeld in Rotterdam? Dit is een interessante vraag. Ik geloof niet dat er specifiek binnen de gemeente echt dingen voor vrouwen geregeld zijn. Natuurlijk zijn er wel de arbeidsvoorwaarden, die voor zowel mannen als vrouwen gunstig zijn om gezamenlijk de taken in het huis-gezin op je te nemen. Daarnaast hebben sommige vrouwen zich georganiseerd. En we kijken ook wel steeds meer bij het aannemen van mensen naar diversiteit. Google je Astrid Sanson wel eens? Ja, ik kijk wel eens, maar dan vooral om te kijken welke dingen doorkomen op internet.
86
ASTRID
besef in gezamenlijke ontwikkelingen in de stad verder brengen dat is heel erg leuk.
10
vrouwen Gemeente Rotterdam
KARIN Wie Karin Handstede Wat Programmadirecteur Gebiedsgericht Werken Waar Bestuursdienst Gemeente Rotterdam Opleiding Bedrijfskunde (drs) Groningen Carrièreverloop Via bedrijfsleven naar politiek, naar Rotterdam … eerste griffier van Rotterdam en nu programmadirecteur. Invulling werkweek Momenteel ben ik druk met het regelen van nieuwe bestuurlijke afspraken na de wisseling van de politieke wacht in Rotterdam. Met een nieuw college en ook vele nieuwe deelgemeentebesturen moeten ten behoeve van de inwoners van de stad goede werkbare afspraken worden gemaakt en tevens gebiedsgerichte inzet in mensen en middelen en dat proberen we onder andere via bestuursakkoorden vast te leggen. Het is een ongelooflijk ingewikkelde puzzel om dat, met partners in de stad en betrokkenheid van inwoners, met 14 deelgemeenten te realiseren. Maar… het gaat vooruit en is alle energie waard. Meest aantrekkelijke aan functie Diversiteit in de contacten. Je schaakt op een bord met enorm veel verschillende spelers. Van hoog tot laag, man en vrouw, in beleid en in uitvoering. Heerlijk! Prettige karaktertrek Doorzettingsvermogen en een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Op het carrièreverlanglijstje? Een nieuwe uitdaging aan het einde van het jaar als deze klus afgerond is. Leuk om na te denken wat ik dan wil gaan doen. Persoonlijke valkuil? Teveel willen doen in beperkte tijd … gezin en werk slokken je helemaal op en dan kijk je snel te weinig
MARJOLEINE
naar jezelf.
Wie Marjoleine van Doorn-Claassen Wat Directeur uitvoering Waar Stadstoezicht Gemeente Rotterdam Opleiding drs. Geschiedenis en vele, vele managementtrainingen. Carrièreverloop Ik ben gestart als product ontwikkelaar bij Randstad, heb daar een MD traject gevolgd en ben via een directeurschap bij de Erasmus Universiteit Rotterdam bij de gemeente Rotterdam terecht gekomen. Invulling werkweek Omdat ik een volcontinu bedrijf leid heb ik een agenda met mensen en momenten op zeer uiteenlopende tijden en locaties. Van werkoverleg bij een cluster tot controle van de meldkamer van de Maastunnel en van meerijden op de segway om nieuwe opsporingsmethodes te testen tot opdraven in een rechtbank. Ik kom regelmatig op het stadhuis, woon daar de staven en portefeuille overleggen van de wethouders bij. Ik heb net mijn taak als projectdirecteur verkiezingen afgerond en werk naar onze grote finale, de Tour de France toe. Meest aantrekkelijke aan functie Never a dull moment. Prettige karaktertrek Optimisme en creativiteit. Voordeel van vrouw zijn Geen, ik draag een uniform waar buitengewoon onaantrekkelijke schoenen bijhoren. Daar moest ik wel aan wennen. Op het carrièreverlanglijstje? Nog heel wat leuke jaren meedraaien in de ze stad maar wel in een minstens even leuke club als nu.Wat is voor vrouwelijke ondernemers/bestuurders/managers het best geregeld in Rotterdam? Voor zover ik kan overzien helemaal niks en dat is maar goed ook. Google je Marjoleine van Doorn wel eens? Tuurlijk heb ik dat wel eens gedaan en dan denk ik bij mezelf: nou Van Doorn, dat is toch allemaal niet zo gek gegaan. Persoonlijke valkuil? Teveel dingen in te weinig tijd willen doen. Rupsjenooitgenoeg dus. Tip(s) voor vrouwelijke ondernemers Met hard werken alleen kom je er niet gebruik originaliteit, je nooit onder het tapijt laten kletsen en je nooit, maar dan ook nooit voor laten staan op het feit dat je vrouw bent. Ik vind dat echt iets van de jaren ’70. Hou op zeg, pak de kansen die je krijgt en zeur niet. Last van stress? Zelden, wel gezonde stress omdat er iets af moet of omdat we als organisatie echt moeten pieken. Ik slaap erg goed (al 25 jaar naast dezelfde ontzettend leuke man).
87
10
vrouwen Gemeente Rotterdam
INEKE Wie Ineke Bakker Wat Directeur dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving Waar Gemeente Rotterdam, Opleiding Gymnasium, Landbouwhogeschool Wageningen (WUR). Carrièreverloop Stadsvernieuwing, wijkbeheer (verschillende functies in Rotterdam), directeur Stadsontwikkeling en Grondbedrijf Gemeente Dordrecht. Directeur-generaal Ruimte bij Ministerie VROM. Invulling werkweek Nieuw college inwerken, werkprogramma voor de komende 4 jaar uitwerken voor hen, bezuinigingen doorvoeren, bijzondere aanpak voor Rotterdam Zuid uitwerken. Meest aantrekkelijke aan functie Dat in de stad zichtbaar wordt wat (politiek/bestuurlijk) gewenst wordt. Onder meer het toenemend opleidingsniveau onder jongeren. Prettige karaktertrek Kunnen verbinden (van beleid naar praktijk en tussen mensen/instanties). Voordeel van vrouw zijn Makkelijker samenwerken. Op het carrièreverlanglijstje? Niets meer. Wat voorbij komt is goed. Directeur natuurmonumenten misschien. Wat is voor vrouwelijke ondernemers/bestuurders/managers het beste geregeld in Rotterdam? Rotterdam is een macho-stad, dus ik zou het niet weten. Persoonlijke valkuil? Perfectionisme en te lang van stof. Tip(s) voor vrouwelijke ondernemers Niet alles tot in de puntjes willen regelen. Zelfreflectie? Zou wat meer kunnen terugvallen op expertise en minder moeten buffelen.
PAULA
Stylingtip voor 9.00 tot 17.00 uur Kleur!
Wie Paula Verhoeven Wat Directeur Klimaat Waar Gemeente Rotterdam Opleiding Toegepaste Onderwijskunde (Technische Hogeschool Twente), specialisatie bedrijfskunde en curriculumtechnologie. Carrièreverloop Diverse beleids- en management functies bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken (Openbare Orde en Veiligheid, 1986-1993), Projectleider Management Developmentbeleid Gemeente Rotterdam (1993-1997), diverse managementfuncties bij de Dienst Gemeentewerken, waaronder Hoofd Personeel en Organisatie, Hoofd Watermanagement, Directeur Bijzondere Diensten, Directeur Buitenruimte (1997 – 2009), Directeur Klimaat (sinds 1 maart 2009). Invulling werkweek Op dit moment is mijn werkweek vol, vooral met het inwerken en ondersteunen van ons nieuwe college en onze nieuwe wethouder bij het vaststellen van het programma Duurzaamheid voor de komende periode. Als de piketpaaltjes nu goed de grond ingaan hebben we daar met elkaar 4 jaar plezier van. Daarnaast ben ik erg bezig met het onderhouden, opbouwen en uitbreiden van onze netwerken die ervoor zorgen dat Rotterdam in Nederland en daarbuiten een nog sterker imago op het gebied van klimaat en duurzaamheid krijgt. Dus veel gesprekken, veel nieuwe zaken initiëren en veel onderweg. Meest aantrekkelijke aan functie Variëteit, actualiteit, en gemeentebrede betrokkenheid vanuit de functie. Prettige karaktertrek Ik ben behoorlijk optimistisch van aard en kan als het moet lang achter elkaar doorgaan om zaken voor elkaar te krijgen. Daarnaast vind ik het erg belangrijk een beetje humor in het werk te brengen en te houden. Dat relativeert en dat is best nodig in een dossier dat vaak in de bestuurlijke belangstelling staat en waarover veel discussie plaatsvindt. Voordeel van vrouw zijn Ik vind het persoonlijk prettig om in een breed samengesteld team te werken en ik merk dat meer mensen er zo over denken, ook veel mannelijke collega’s. In Rotterdam bestaat de ambtelijke top op dit moment voor het grootste deel uit mannen en is er volgens mij ook sprake van een wat meer masculiene aanpak. Voordeel van meer vrouwen is dat daar wat meer tegenwicht aan wordt gegeven. Op het carrièreverlanglijstje? Op dit moment niks concreets. Ik ben krap anderhalf jaar aan de slag met klimaat en duurzaamheid en ben nog lang niet klaar. Bovendien vind ik dat ik de leukste baan van Rotterdam heb (vond ik in al mijn vorige functies ook). T.z.t. zal zich wel weer een nieuwe mogelijkheid aandienen. Wat is voor vrouwelijke ondernemers/bestuurders/managers het beste geregeld in Rotterdam? Ik kan geen zaken noemen die specifiek voor vrouwen zijn geregeld. Er is ruimte voor flexibiliteit maar dat lijkt me voor mannen net zo belangrijk. Aan jonge vrouwen op weg naar de top merk ik vaak wel dat ze behoefte hebben aan uitwisseling van ervaringen en steun van elkaar naast de al genoemde flexibiliteit. Google je Paula Verhoeven wel eens? Dat heb ik wel ns gedaan. Is wel alweer een poosje geleden. Ik ga zometeen weer ‘ns kijken . Persoonlijke valkuil Te ongeduldig zijn. Tip(s) voor vrouwelijke ondernemers Blijf altijd dicht bij jezelf. Last van stress? Af en toe een gezonde spanning bij belangrijke momenten of in drukke tijden hoort erbij. Stress in de zin van ‘snachts wakker liggen en tobben doe ik maar heel af en toe gelukkig. Zelfreflectie? Daar heb ik gelukkig man, kinderen en vriendinnen voor en niet te vergeten mijn moeder. Zij allen houden me af en toe de broodnodige spiegel voor en daar ben ik ze dankbaar voor. Stylingtip voor 9.00 tot 17.00 uur Kijk ‘s ochtends altijd in je agenda voor je iets uit de kledingkast trekt en liever een beetje over- dan underdressed. En: hoe mooier en hoger de hakken, hoe meer pijn je voeten doen aan het eind van de dag. Een paar oude platte schoenen in je tas om terug naar je fiets of auto te strompelen is dan heerlijk!
89
W
A ls
kind denkt
Carry Miedema
dat ze later ‘iets met dieren wil doen’.
Daar
ligt nog steeds haar
hart, maar ‘het is er gewoon niet van komen’.
Ook
waren er ooit
plannen voor ‘iets in de sportwereld’.
A ls
ze zestien is,
ziet zij haar toekomst in het opzetten van een eigen groothandel: mooie stoffen importeren uit het buitenland.
2002,
ze is dan
In
20,
stapt ze na diverse opleidingen bij haar vader in het familiebedrijf
Miedema & Zn M eubelstoffeerderij. Om
het acht jaar
later over te nemen, samen met
R ikus,
haar broer.
H aar
ambities zijn groot:
“Niemand
kan straks
meer om ons heen.”
Wie: Carry Miedema Wat: Mededirecteur Miedema & Zn Meubelstoffeerderij Waar: Rotterdam-Schiedam-Gouda-Bussum
90
e gaan
Niemand
er vol tegenaan
kan straks meer om ons heen Miedema & Zn begint bij de grootvader van Carry, die zich al jong heeft
mooie stands….. Overigens, ik vind het nog altijd geweldig om daar
toegelegd op stoelvlechten en daar na de Tweede Wereldoorlog een
naar toe te gaan. Het is een echt gezinsuitje, samen met mijn ouders
goede boterham mee kan verdienen. “Ik kan het verhaal niet mooier
en mijn broertje, die vier jaar jonger is. Ja, met hem heb ik de zaak
of romantischer maken dan het is, het verdiende gewoon goed”, ver-
overgenomen, wij waren er helemaal klaar voor. En mijn ouders? Of
telt Carry. Haar vader volgt in de voetsporen van de ‘oude’ Miedema,
die er klaar voor waren? Kijk, mijn vader is een echte handelsman,
stapt er een tijdje uit, maar keert toch weer terug. Thuis krijgt Carry
altijd op zoek naar mooie dingen, naar gadgets, naar trends. Hij wilde
het allemaal mee: haar moeder die de administratie doet en de
zich meer gaan richten op de exclusieve keukenlijn die wij in Bussum
schoolvakanties waarin zij met haar vader meegaat naar Bussum,
voeren, naast onze stoffeerderij. Dus hebben mijn broer en ik gezegd:
naar de werkplaats achter de showroom. Waar zij, om de verveling
‘wordt het niet eens tijd dat u en mama meer voor uzelf gaan doen?
de kop in te drukken, kleine dingetjes zelf te doen krijgt. “Zo werd
Wij zijn gezond en gelukkig, hebben allemaal een mooi huis en een
mijn interesse gewekt en leerde ik vanzelf de mooiere meubelmer-
goed leven. Daar hebben jullie allebei hard voor gewerkt’. Want zo zijn
ken kennen: Artifort, Leolux, Rolf Benz, Gispen , Gelderland, Rietveld,
mijn ouders: alles voor de kinderen, alles voor de familie, maar wel in
Chesterfield, Harvink, Charles Eames, Jori.” Maar, benadrukt ze, het
de juiste proporties. ‘Dus ga genieten!’. Dat gaat hij nu doen, maar hij
mócht, het hoefde niet. “Ik vond het inderdaad leuk maar had als kind
blijft ons wel zo’n twee dagen per week bijstaan.”
niet het idee dat ik dit later ook wilde doen.”
Openheid, vertrouwen en warmte Bloed stroomt waar het niet gaan kan
Ambitieus zijn en niet op de klok kijken, dat noemt Carry als eigen-
Als ze 12 is, moet ze kiezen: wordt het iets met dieren? Of toch die
schappen waarover je moet beschikken om een zaak te leiden. “Plus
sportieve kant? Het wordt de Groenschool. En dat gaat niet vanzelf:
flexibel zijn, heel flexibel, zeker is ons ‘geval’ met meerdere vestigin-
“Ik was een vroege leerling en had geen blinkende cijfers, altijd met
gen en veel personeel. En natuurlijk creativiteit, want behalve onze
de hakken over de sloot, maar naarmate ik ouder werd, werd het
ambachtelijkheid en service, wij leveren binnen 10 dagen, moeten
niveau tot ieders verbazing steeds hoger.” Die ontwikkeling biedt
we het óók daar van hebben. Spontaan zijn en je moet durven. In de
perspectieven en na de Groenschool raadt haar vader haar aan een
meeste gevallen voor herstoffering kom je bij de mensen thuis, je
opleiding te gaan volgen waarop ze kan terugvallen en waarmee ze
benadert hen dus in een heel persoonlijke kring. Dat vereist openheid,
een goede boterham kan verdienen. Het wordt de internationale
vertrouwen en warmte.” Naast de particuliere markt, doet Miedema
groothandel/handelsschool, want, zo redeneert ze, alles in de wereld
& Zn ook projecten. “Sinds een jaar zijn wij huisstoffeerder van de
heeft met handel te maken. Haar gedachten gaat dan niet uit naar het
Verenigde Naties en ook via de exclusievere en grote architecten en
familiebedrijf, maar meer naar het opzetten van een eigen groothan-
projectontwikkelaars kom je ons werk vaak tegen. Maar bijvoorbeeld
del: ‘mooie stoffen importeren’, zo ziet ze haar toekomst. Na de inter-
ook in het Sint Franciscus Gasthuis, bij Shell, in een aantal overheids-
nationale school gaat Carry naar de hogeschool, want ze wil perse
gebouwen en bij Jan des Bouvrie. Particulier of project, alles wordt
niet de werkplaats in. Daar denkt ze na een half jaar anders over en
van A tot Z persoonlijk en handmatig gedaan en afgehandeld. Dat
ze zegt haar vader ‘ik wil bij u komen werken’. Carry is 20 als ze echt
maakt mijn werk ook zo mooi, omdat wij zo groot zijn in meubelstof-
voor 100 procent in het familiebedrijf stapt. “Nee, het gekke is dat ik
feerland, kom ik overal. Ik doe iedere dag wel iets anders en kom in
er geen opleiding voor had, die was er in die tijd ook niet. Wij zijn ge-
leuke, spontane en bijzondere huishoudens en bedrijven.” Behalve
specialiseerd in de mooiere meubels en dat luistert zeer nauw. Alles
haar broer Rikus, zit ook Carry’s echtgenoot, Tim, in de zaak. “Hij
wat ik doe op het gebied van stofferen, heb ik puur uit de hand van
werkt al twee jaar onder de hoede van mijn vader die hem wegwijs
mijn vader en oom geleerd. En in de werkplaats. Dat begon destijds in
maakt in het bedrijf en de stoffeerderswereld. Met elkaar gaan we
de vakanties met een sierkussentje tot eigenlijk alles wat gestoffeerd
afmaken wat mijn vader is begonnen. Wij willen heel Nederland ver-
kan worden.”
overen, in ieder geval heel Zuid-Holland en midden Nederland. En wij willen ons vak, dat prachtige ambacht weer op de kaart zetten.
Betrokken
Ambachtswerk dat door de politiek de laatste 20 jaar is verguisd. Dat
Vanaf het moment dat Carry instapt, is zij de rechterhand van haar
doet zeer, want laten we eerlijk zijn, de basics of life worden nog
vader. “In feite, zegt ze, was dat al eerder, ook al tijdens mijn op-
steeds handmatig bereid of gemaakt. We gaan er vol tegenaan.
leidingen, want in die tijd hield ik me bezig met de automatisering,
Niemand kan straks meer ons heen.”
wat mijn moeder nog altijd met de hand deed, en later ook met de internettoepassingen voor het bedrijf. Ook als er beurzen waren, ging ik graag mee. Naar Parijs en Milaan, kijken wat er nieuw was, welke stoffen er in de mode kwamen, welke stijl en welke nieuwe designers. Geweldig vond ik dat, al die mannen in mooie kostuums, als die
Omdat wij zo groot zijn in meubelstoffeerland, kom ik overal 91
Wil
is veertien als ze haar
schooltas inlevert.
Van
haar
vader mag ze alles gaan doen, als het maar geld oplevert, want van hem krijgt ze geen cent.
Bij
iedere stap die ze in
haar leven doet
- ‘tiepkip’,
boekhoudtypiste, secretaresse, stenotypiste, teletypiste, notuliste
–
wordt ze
getriggerd door een volgende, door één die niet alleen haar carrière maar ook haar inkomen ten goede kan komen.
Om
uiteindelijk te ‘eindigen’
als makelaar.
M et
een eigen
makelaarskantoor.
Tussen
de
bedrijven door begint ze een studie rechten.
Die
had ze
zichzelf beloofd toen ze
I werd.
Exact
36
een week voor
haar veertigste verjaardag krijgt ze haar bul.
k kan niet zinloos fietsen, niet zo maar Ik moet een hebben
Wie: Wil van der Werf Wat: Directeur-eigenaar Van der Werf Makelaardij Waar: Rotterdam
92
Smakelijk lachend herinnert ze zich haar eerste
nog geen papieren, niks, maar wel ervaring. Maar
baantje: bonnetjes en facturen op nummer leggen.
maakte me totaal geen zorgen, ik zag wel wat ik ging
“Ik dacht: ik kan niets, maar dít kan ik mijn hele leven
doen.” Dat ziet ze een dag later als ze door een di-
toch niet blijven doen? Tot ik op de typekamer alle-
recteur van het failliete kantoor wordt gevraagd bij
maal meisjes zag zitten, vreselijk leek me het, maar
hem te komen werken. “Waarom ik? vroeg ik hem
ze verdienden wel meer dan ik. Dus als zij naar bui-
toen. Bleek ik de meeste verkopen te hebben.” Het
ten gingen, kroop ik achter hun machine en leerde
volgende ‘verkooppunt’ wordt Hellevoetsluis, waar
ik mezelf typen, want geld om een avondschool te
Wil weer in een keet komt te staan. En ‘in haar up-
doen had ik natuurlijk niet.” Een paar weken later
pie’ 1.000 woningen per jaar verkoopt. “Moet eerlijk
werkt ze als typiste. Waar ze ziet dat boekhoudty-
zeggen dat dat toen, begin jaren ’80, een gouden tijd
pisten weer meer verdienen. “Bij het uitzendbureau
was. De mensen stonden werkelijk in de rij om een
zei ik gewoon dat ik dat kon. Dat was nog wel lachen
huis te kopen. Dat gaan we niet meer meemaken.”
want ik stopte alle kaarten er verkeerd in zodat ze er
Ik spring altijd in het diepe en zie wel waar ik eindig
allemaal uit vlogen. Zei ik met een stalen gezicht dat
Kaplaarzen
ik een andere machine gewend was, kreeg ik uitleg,
De ervaring zonder werk te zitten en geen papie-
oefende in de pauze en ging het daarna prima.”
ren te hebben, laat Wil zich geen tweede keer ge-
”
beuren: in de avonduren haalt ze haar makelaars-
Mannequin
diploma. Maar het is niet genoeg, ze wil ook haar
Het is niet de enige keer dat Wil zich in een baan
bul halen op de juridische faculteit. Als een cadeau
bluft. Maar altijd weet ze zich de gevraagde kennis
aan haar zelf. Op één voorwaarde: ze wil meester in
snel eigen te maken en is nooit te beroerd om nach-
de rechten zijn op en het liefst voor haar veertigste.
ten te werken of in het weekend, zoals als corrector
“Waarom? Omdat ik altijd ergens naar wil streven.
bij het Rotterdams Dagblad. Aan geld heeft ze inmid-
Ik kan niet zinloos fietsen, niet zo maar wandelen,
dels geen gebrek want ze werkt ook als mannequin.
ik moet een doel hebben.” Voordat ze toegelaten
En ze haalt in de avonduren al haar diploma’s. Als ze
kan worden, ‘doet’ ze eerst even het colloquium
een advertentie ziet als makelaar bij een kantoor in
doctum. Er staat een jaar voor, maar Wil heeft maar
Breda solliciteert ze, en krijgt ondertussen nog een
zes maanden nodig. Haar scriptie over arbeidsrecht
huis in Klundert aangeboden. Van het makelaarsver-
doet ze bij Bianca Hoogendijk, toen nog niet ge-
haal begrijpt ze niks, een optie neemt ze niet. Want,
trouwd met Jan Peter Balkenende. Exact een week
redeneert ze, als je weet dat je het kunt betalen,
voor haar veertigste verjaardag krijgt ze haar bul uit-
waarom neem je dat dan? “Ik snap dat nooit van
gereikt. We schrijven 1991. Zes jaar later stapt ze
mensen. Je gaat toch alleen maar naar iets kijken als
op bij de makelaar en doet anderhalf niets. “Ik had
je weet dat je dat kunt betalen? Of dat optienemen
het helemaal gehad met dat wereldje.” Dan vraagt
een soort calvinistische voorzichtigheid is? Van: ik
iemand ‘uit dat wereldje’ haar of ze gelukkig is. Dat
durf niet te springen? Zou goed kunnen. Hollanders
is ze niet. En hij biedt haar een baan aan, maar Wil
kijken de kat uit de boom, willen veiligheid, willen
wil nooit meer voor een baas gaan werken. Zij richt
zekerheid. Dat komt in mijn woordenboek allemaal
haar eigen BV op in ’99 en sluit een overeenkomst
niet voor. Ik spring altijd in het diepe en zie wel waar
dat zij gaat acquireren en dan de verkopen die daar-
ik eindig.”
uit voortvloeien zelf gaat doen. “Ik kostte niets en dat vond ik wel zo fair, want dat ik kon verkopen wist
Duizend huizen per jaar
ik wel, maar kon ik ook acquisitie doen?” Binnen
De wijze les van een goede vriend dat je een eer-
een half jaar haalt ze haar eerste project binnen: 120
ste indruk niet kunt overdoen, dat je je tegenstan-
woningen in Pernis, gevolgd door onder andere het
der moet overdonderen, neemt ze ter harte. Hij
project Lloydpier en Centrumplan IJsselmonde in
schetst ook maar gelijk het scenario: ‘Wil, trek die
Rotterdam. Haar makelaarswerkzaamheden doet ze
witte bontjas aan, zet die Alfetta sport pal voor de
vanuit een gezellige woning op de scheidslijn tussen
deur en blaas die man gewoon weg’. “Ik werd dus
Hillegersberg en Schiebroek. Wie er binnenkomt,
aangenomen. Het begin was niet makkelijk, want
stapt in een huiskamer. Een bewuste keuze. “Ik
de dames op kantoor wilden niet volgens mijn sys-
wilde het anders, want ik had gemerkt dat mensen
teem werken. Dat heb ik twee weken aangezien en
zich in een ‘echt’ makelaarskantoor niet op hun ge-
toen heb op een maandagmorgen hun bureaus leeg
mak zitten. Hier voelen mensen zich altijd gezellig
getrokken met de mededeling: nu gaan we alles
op visite, ze krijgen dus ook altijd koffie en als de
opbergen en wordt het mijn systeem.” Als Wil een
tijd daar is, of niet, een glaasje wijn. Zitten we op
paar keer bij gesprekken over het afsluiten van een
de bank zaken te doen. Ja, huizen verkopen vind ik
hypotheek heeft gezeten, annonceert ze dat ze dat
leuk, want het heeft met mensen te maken. En ik
zelf ook wel kan. Haar eerste eigen project wordt
ben graag mijn eigen baas. Je moet mij niet de hele
Heliushaven, het voormalige heliport in Rotterdam.
dag achter een bureau zetten. Ik loop nog liever de
Vanuit een portocabin doet ze geheel zelfstandig
hele dag met kaplaarzen aan op een bouwproject
de verkoop. Het leven ziet er goed uit, een half jaar
om mensen rond te leiden.”
wandelen, doel
lang, en dan gaat de makelaar failliet. “Ik had toen
93
E
en VROUW met een missie Op ’s
een zondag om twee uur
nachts hoort
Taravilla,
Betlem
het is februari
2000,
na een etentje bij een vriendin, dat in
Rotterdam
kapperszaak van
Bernard
de beroemde
A rthur
te koop is.
Ze
werkt
dan al jarenlang voor een bedrijf in de kappersbranche en is toe aan een nieuwe uitdaging.
Ze
kent de locatie en haar
besluit staat vast.
De
volgende
ochtend om tien uur belt ze de eigenaar, ’s middags staat ze bij hem op de stoep.
Na
afloop van
hun gesprek dat vijf uur duurt, steekt ze haar hand uit en zegt:
“Ik
ga uw zaak
overnemen.”
Wie: Betlem Taravilla Wat: Whoops Kappers Waar: Rotterdam
94
Love at first sight Daarop laat ze wel direct volgen dat ze een probleem heeft: “Nee, niet geld, dat is geen probleem, geld is een middel. Mijn ‘probleem’ is dat ik in teamwork geloof. In de zaak en in het leidinggeven’. “Ik was toen dit gebeurde 29 en had tot dat moment altijd gedacht dat
Het gaat om de intensiteit, de passie en de liefde. Mensen iets te kunnen geven. Daar draait mijn vak om. En, goed beschouwd, ieder vak
”
ik zó goed was dat ik het allemaal alleen kon. Maar ik wist dat ik deze stap niet alleen kon én niet alleen wilde maken.” Tot haar geluk vertelt Arthur haar dat een van zijn medewerksters die stap ook graag zou willen maken. Maar, ook niet alleen. “Kijk, de kans dat dát slaagt, met een totaal vreemd iemand in zaken gaan, is uiterst klein. Begin maart hebben wij afgesproken, en na vijf minuten wist ik: met jou ga
uit wilt zien. Hoeveel tijd besteed je aan je uiterlijk? Op basis van die
ik het doen. Het klikte. Love at first sight, maar dan liefde voor het
wensen doe ik een voorstel, waarbij ík wel voor jou kies. Een keuze
vak. We deelden de passie, de uitdaging van het ondernemerschap,
ingegeven door de persoon zelf. Ik vertaal, ik customize mijn product,
we deelden de droom. De droom van een plek waar we mensen ver-
aandacht, arbeid en dienstverlening naar de persoon zelf. Waarbij jon-
wennen en mooi maken, van binnen naar buiten. Daarna zijn we gaan
gens van zestien een heel andere aanpak en visie ‘nodig’ hebben dan
brainstormen, ondernemersplan maken, medewerkers aantrekken,
een vrouw van veertig of een man van zeventig. Achter coupe knip-
financiering regelen.” Er zijn aanvankelijk nog wel problemen met de
pen en kleuren, wat maar een deel is wat we hier met mensen doen,
bank, die totaal niet begrijpt wat de dames van plan zijn. “Ik heb toen
zit zoveel meer vakmanschap.”
gereageerd met: u zult dat ook nooit begrijpen. Het bedrijf waarover wij praten, kent u niet. We hebben het over mensen, over aandacht,
‘Wij zijn de nieuwe moeders’
over innoveren. Het werd dus een andere bank. De officiële opening
Betlem vertelt haar verhaal in haar eentje: haar compagnon overleed
was in september 2000. Vanaf die dag was het hard werken, heel
na elf maanden intens en intensief samengewerkt te hebben. “Ik
hard werken.” Zo begint het verhaal van Whoops Kappers.
dacht hoe kan dat? Heb je net je droom waargemaakt. Ik moest verder, maar ben nooit meer alleen. Ze is nog altijd om me heen, en dat
Missie
blijft de rest van mijn leven zo. Om haar expertise op te vangen heb ik
“Wat werk voor mij betekent? Tja, wat is werk? Ik leef om te beleven.
de juiste mensen om mij heen verzameld. Op dat moment ging mijn
Mijn geluk ontstaat doordat ik in het leven risico’s durf te nemen zodat
relatie ook nog uit; hij kon het niet meer volgen zoals ik daarmee om-
ik mijn eigen koers kan bepalen. Dat impliceert dat ik niet alleen de
ging. Tja, dat moet dan kennelijk allemaal zo zijn.” In 2009 gooit ze de
lusten, maar ook de lasten heb. Laatst heb ik een column geschreven
zaak om, in die zin dat ze Whoops Imagemakers onder een dak brengt
over geluk in mijn leven: om dat te krijgen, moet je je omringen met
bij Whoops Kappers, op de Groenendaal. “Eén plek, één beleid. We
mensen die positief in het leven staan. Ze hoeven niet precies te den-
zijn nu een jaar verder en ik kan mijn geluk niet meer op. Het wordt al-
ken zoals ik, zolang we elkaar maar een warm hart toedragen. Wat je
leen maar leuker. Ik zie mijn klanten en mijn medewerkers groeien, zij
geeft, ontvang je. Daarbij moet je naar de puurheid in jezelf zoeken.
kunnen zich in mijn filosofie vinden en vinden daarin hun eigen weg.
Dat is geen zoektocht buiten jezelf, dat is een zoektocht vanuit jezelf.”
Dat is geweldig om te zien. Of ik verder nog wensen heb? Zeker wel,
Voor Betlem gelden vier waarden, in alles wat zij doet: integriteit, res-
blijven innoveren en verrassen, nieuwe concepten blijven bedenken
pect, vertrouwen en eerlijkheid. “Breek je er één, dan is de magie
en inspelen op nieuwe behoeften. Of dat nu gaat over mode of over
verbroken. Het is zó belangrijk om dankbaar te zijn voor dingen en de
ondernemen. Dat geldt ook voor mijn klanten: ik prikkel, ik vernieuw.
mensen in je omgeving die je wél hebt, die er wél voor je zijn. Dit is
En ik verwen ze. Wij zijn de nieuwe moeders. Maar tegelijk ook, de
het tijdperk van de hebberigheid: alles moet meer, groter, duurder.
‘ouderwetse’ moeder, die moeder die je verzorgde, die klaar zat met
Dat hebberige heb ik ook wel, maar niet in materieel opzicht, voor mij
een kopje thee als je uit school kwam. Moeders van tegenwoordig
is het een prikkel om te vernieuwen. Dat vind ik in het leven ontzet-
zijn trots, op hen rust een grote taak, een moeder is de grootste ma-
tend belangrijk en dat zie je dus ook terug in mijn zaak: ik wil mensen
nager binnen en buiten het huis. Daarbij gaat het om de intensiteit,
zo verrassen dat ze stralend de deur uit gaan. In mijn vak kan ik veel
de passie en de liefde. Om mensen iets te kunnen geven. Daar draait
voor mensen betekenen. Dat is mijn missie.”Als eigenschappen die
mijn vak om. En, goed beschouwd, ieder vak. Het afgelopen jaar heb-
in je vak nodig zijn, noemt ze: talent, handigheid, discipline en kijken
ben mensen mij in mijn leven en in mijn vak geïnspireerd en daarbij
en luisteren naar diegene die bij je op de stoel zit. “Als kapper ben je
ging het om nog veel meer dan om intensiteit, passie en liefde: mijn
een dienaar. Mijn taak is om te ontdekken hoe je je voelt en hoe je er
vak moet een roeping zijn.”
95
I
k ben moeder,
Ik run een
en een
Een
workaholic wil ze zichzelf niet noemen.
der
K leij (42),
directeur van
Brigitte
van
BW Communicatie & PR,
ge-
bruikt het woord vanwege de negatieve connotatie zelf nooit.
“M aar,
bekent ze eerlijk, het ligt ernaast.”
H et
idee dat zij
het met het opzetten van een eigen communicatiebureau, in
2005, H et
minder druk zou hebben, moet ze al snel laten varen.
brengt haar waar ze nu zit: in een statig pand in het
Scheepvaartkwartier
met vijf medewerkers, een zusterbedrijf
BW Organisaties & Events
is net geopend.
“Of
leden had gedacht dat ik nu hier zou staan?
In
ik vijf jaar gede verste verte
niet.”
Heftig
toegezegd tot 1 mei te blijven. “Bij elkaar was dat heftig, maar ik wist
In 2004 bedenkt Brigitte dat zij haar baan bij de gemeente Rotterdam,
dat daaraan een einde zou komen en dat ik daarna vol gas vooruit
waar ze onder andere het marketingcommunicatieproject Rotterdam
kon geven met mijn eigen bedrijf. En dat is nog steeds het geval, de
Sportjaar binnen de RET begeleidt, wil opzeggen. Het plotselinge ver-
werkdagen zijn er inmiddels zes geworden, wat ik met veel plezier
lies van haar moeder, op jonge leeftijd, doet haar beseffen dat zij té
doe, ik zie mijn werk niet primair als iets om geld mee te verdienen.
hard werkt - ze freelancet ook nog - en dat ze eigenlijk alleen maar
Ik heb wel gemerkt dat het anders is of je een project voor een baas
met de toekomst bezig is. “Het was tijd om dingen te gaan doen
moet doortrekken of dat je dat voor jezelf doet. En dan met name als
met heel mijn hart en in het moment.” Ze geeft zichzelf een half jaar
je het met een leuk team doet dat de ambitie en de kwaliteiten heeft
om een eigen communicatiebureau van de grond te krijgen. “Ik had
en mooie opdrachten krijgt.”
voor mezelf een lijstje met tien eisen gemaakt waarvan er na die zes maanden minstens zes ‘ingewilligd’ moesten zijn. Ik wilde sowieso in
Onderscheidend
mijn auto kunnen blijven rijden, ik houd van auto’s, de crèche kunnen
BW Communicatie & PR - BW staat Brigitte Wikkeling, haar meis-
betalen en ook nog een beetje salaris overhouden voor leuke dingen.
jesnaam - is gespecialiseerd in onder andere projectcommunicatie.
Mijn streven was drie dagen te werken, waarmee ik met het oog op
“Bij infrastructurele projecten, zoals RandstadRail en Rotterdam
de recessie toen al blij zou zijn. Pensioenopbouw zou niet gek zijn,
Centraal Station, verzorgen wij de interactie tussen de vele partijen
maar kon later altijd nog. Bij een startende business moet je de lat
en het bouwproject binnen het gebied. Daarnaast richten wij ons op
nu ook weer niet dusdanig hoog leggen dat het niet lukt.” Maar het
advies en uitvoering van uiteenlopende communicatieprojecten bij
lukte wel en zelfs meer dan dat: na zes maanden kan Van de Kleij con-
zowel de profit als de non-profitsector. Huisstijlontwikkeling, com-
stateren dat er geen tien maar twaalf eisen zijn ingewilligd. De start
municatieplannen, teksten, bijeenkomsten organiseren behoren al-
in februari 2005 is hectisch, naast alle formaliteiten bij de opzet van
lemaal tot onze reguliere opdrachten. Onze sterke kant is dat onze
een eigen bureau en haar eigen opdrachten, heeft zij haar werkgever
mensen efficiënt werken en feeling hebben voor het bedrijf waar ze binnen komen. Het zit ‘m in de pragmatische aanpak en de ‘hands
Ik heb altijd ambities of dromen in het vooruitzicht 96
on’-mentaliteit. Ik zeg altijd: er is nooit een juiste manier als wel een manier die goed bij de klant past. Dat is onze plus ten opzichte van andere bureaus. Wij bieden onze klant niet alleen het bedrijfsmatige, het efficiënte deel, maar ook het politieke, bestuurlijke niveau. Ook
echtgenote,
Wie: Brigitte van der Kleij Wat: Directeur BW Communicatie & PR Waar: Rotterdam
bedrijf
huishouden
daarin onderscheiden wij ons.” Al tijdens haar middelbare school weet Brigitte dat ze het communicatievak in wil. Na twee jaar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, kiest ze binnen de communicatiewetenschap voor de richting Publiekstudies. Ze studeert aan de Erasmus MC af in Reclamewetenschap en aan de Rijksuniversiteit Leiden in Voorlichtingskunde. “Een match die helemaal past in het werk dat ik nu doe. Ik moet eerlijk zeggen dat politicologie niet mijn favoriete richting was, maar nu helpt het mij dagelijks in mijn adviezen. Dat geldt ook voor het analytisch denken dat je op de universiteit leert. Ik ben de afgelopen twee-drie maanden bezig met aanbestedingen en dan moet je een strategisch plan inleveren en tegelijk daarbij de commerciële invalshoek niet vergeten. Ik heb echt enorm veel aan mijn opleiding gehad.” Door te plannen weet ze gezin en werk goed te combineren. En te scheiden. “Als ik met zoontje een spelletje doe, dan zit ik niet met mijn stukken naast me. Dat uurtje ben ik er echt voor hem. Winkelen met mijn dochters doe ik ook graag. Quality time? Alweer zo’n vervelend woord, net als workalholic, maar ook dit is waar. Het hoort er nu eenmaal bij: ik ben moeder, echtgenote, ik run een bedrijf en gezamenlijk met mijn man het huishouden.” Een heel enkele keer schiet het zeilen met man, drie kinderen van 14, 11 en 8 en de hond op zondag ‘ een heilige dag’ erbij in. “Het afgelopen weekend heb ik voor het eerst in vijf jaar moeten ‘verzaken’. Zat ik niet op onze zeilboot op de Grevelingen. Een deadline voor een aanbesteding. Maar daar houd ik wel van, die maken mijn vak compleet.”
Dromen en ambities In haar vak heeft ze persoonlijk nooit last ondervonden dat iemand haar als vrouw anders bejegende. “Ik merk wel, en dat is overal, zowel bij mannen als vrouwen, dat ze verbaasd kunnen zijn. Als mannen op een receptie bijvoorbeeld vragen ‘goh, wat doe je eigenlijk’ en ik antwoord dat ik een communicatiebureau heb, dan reageren ze met ‘dat doe je zeker thuis?’. Nee, antwoord ik daarop, ik heb ook mensen in dienst. Deel ik dan uiteindelijk mijn kaartje uit en zeg dat ik vijf medewerkers heb en een kantoor in het Scheepvaartkwartier, dan zie je ze in één keer denken: o, dat was een domme vraag.” Haar advies aan vrouwen aan het begin van hun carrière: “Als je iets echt wilt, dan moet je dát gaan doen. Ook al zegt iemand tegen je dat je dat echt niet gaat lukken. Ben je ervan overtuigd dat je goed plintjes kunt maken? Doen! Is dat je droom én heb je het goed doordacht, dan lukt dat gewoon.” Of zij zelf vijf jaar geleden had gedacht dat haar bureau zich zo succesvol zou ontwikkelen? “Nee, in de verste verte niet.” BW Communicatie & PR over vijf jaar? “Ik heb altijd ambities, moet altijd blijven dromen. Mijn droom, mijn ambitie is dat ik een gerenommeerd communicatiebureau ben op de werkvelden waarin wij goed zijn.”
97
A Wie: Magchelina Möller Wat: Directeur/eigenaar Möller Autoschade Waar: Rotterdam
M agchelina Möller
is een zakenvrouw pur sang.
commercieel verantwoordelijk voor
BV
en zit in het bestuur van de
business club van in hand.
98
Een
HCR. Privé
Ze
is
Möller Autoschade
Stichting Vrienden,
de
en zaken gaan bij haar hand
vrouw in een mannenwereld.
A
f en toe moet je uit de ratrace stappen en bezinnen
Magchelina heeft zich na het beëindigen
Ondernemers Prijs. Een hoogtepunt waar ik
ik het meest van geniet is mijn vrijheid. Ik
van haar uitzendbureau in 1985 – door de
met ontzettend veel plezier op terugkijk.
kan en mag keuzes maken. Vroeger moest
komst van haar eerste dochter – laten ver-
er van alles. Zowel privé als zakelijk. Er waren
leiden tot een commerciële functie binnen
Het bedrijf is sterk gegroeid, het is hard ge-
destijds geen keuzes. Er was geen geld, er
het autoschadebedrijf. “Toen Alfred, mijn
gaan, wij hebben inmiddels 5 vestigingen en
was geen tijd en de zaak ging tot bepaalde
man, vroeg of ik nieuwe business wilde bin-
zijn er deelnames in diverse bedrijven. De
hoogte altijd voor. Het voelt soms nog wat
nenhalen voor het schadebedrijf stelde ik
kinderen zijn het huis uit en mijn werkzaam-
onwennig, een beetje als spijbelen. Ik merk
voorwaarden zoals een behoorlijke vergoe-
heden heb ik beperkt tot de essentie. Het
dat ik redelijk geconditioneerd ben na jaren
ding en bepaling van mijn eigen werktijden.
onderhouden van relaties is daar één van.
een dubbele baan te hebben gehad. Na het
Hij accepteerde en ik kon niet meer terug.
Een niet onbelangrijke functie overigens. In
werk wachtte thuis mijn tweede verantwoor-
een tijd waarin alles wordt uitgevochten op
delijkheid, mijn gezin. Ik geef mijzelf alle tijd
Bij ons lopen privé en werk door elkaar. Aan
basis van prijs is het onderhouden van de
om in balans te komen en iets te vinden waar
tafel worden alle zaken besproken en ik nam
relatie essentieel. Daar ben ik van overtuigd.
ik mijn creativiteit in kwijt kan. In de tussen-
mijn dochters overal mee naar toe. Dit ben ik
Daarnaast ben ik nieuwsgierig en oprecht ge-
tijd kom ik met alle netwerk activiteiten op de
van vroeger ook gewend. Bij ons werd thuis
ïnteresseerd in mensen. Ik voel mij thuis in
leukste plaatsen, leer ik interessante mensen
ook veel over de zaak gesproken waar wij,
een mannenwereld. Ook mijn bestuursfunc-
kennen en doe ik de gekste dingen. Zo ben
kinderen, bij waren. Ik kom uit een onderne-
tie binnen de business club van HCR doe ik
ik in aanraking gekomen met rally rijden en
mersfamilie. Mijn ouders hadden meerdere
met enorm veel plezier.
doe ik een studie kunstgeschiedenis. En dan
modezaken in Rotterdam. Zij hadden het
natuurlijk lezen, ik kan mij weer volledig ver-
druk. Ik ben ook altijd bezig, maar kan goed
Mijn man en ik zijn een goed koppel. Hij is
liezen in een goed boek. Dingen waar ik 10
plannen. Door efficiënt te werken houd ik tijd
financieel een kei en ik ben sterk in het be-
jaar geleden echt geen tijd voor had.
over voor leuke dingen.”
heren van de relaties. We hebben respect
voor elkaars talenten. Mijn gezin en familie
Waar ik in deze fase extra van geniet zijn de
Winnaar Rotterdamse Ondernemersprijs
zijn belangrijk voor me. Ik houd van mensen
kinderen. Mijn oudste is al vier jaar het huis
en vind veel zaken interessant. Maar je moet
uit en runt samen met haar vriend een hotel.
“Schadeherstel is normaliter een traditionele
af en toe ook wel tijd nemen om te bezinnen
De jongste studeert in Driebergen en zij gaat
en weinig commerciële bedrijfstak,” vervolgt
en rust nemen.”
daarna nog een jaar naar Amerika. Ze maken
Magchelina. “Ik ben er letterlijk en figuurlijk
ons vaak deelgenoot in het gevecht naar vol-
ingerold. Alfred en ik zijn beide commercieel,
Goede dingen doen
wassenheid. Thuis koken voor het gezin met
het was dan ook dubbel uitdagend en zeker
“Na zakelijke bouwen, het opvoeden en coa-
aanhang en luisteren naar de sterke verhalen
niet makkelijk om ons product en dienstver-
chen van de kinderen en vooral een periode
tijdens het ontbijt als ze zijn blijven slapen
lening te vermarkten. In de begintijd was
van altijd de dingen goed te doen, richt ik mijn
wordt ineens bijzonder. Zorgen voor is veran-
het pionieren. Een leuke tijd. Ik had geen bal
nu op de goede dingen doen. Wij steunen on-
derd in coachen van. Heerlijk.”
verstand van auto’s. In mijn jeugdige naïviteit
der andere diverse goede doelen. Niet alleen
en spontaniteit stapte ik overal binnen en
geld storten, maar er ook moeite voor doen.
haalde de grootste klanten binnen waarvoor
Een wandeling met gehandicapte kinderen of
wij nog steeds werken. Als het technisch of
koken voor daklozen zet je met beide benen
spannend werd kwam ik er gewoon op terug.
op de grond. Het geeft een tevreden gevoel
Wij zijn er uiteindelijk samen in geslaagd om
en je ontmoet veel dankbaarheid. Het is be-
schadeherstel opnieuw uit te vinden. En met
langrijk om breed bezig te zijn en niet altijd
succes. In 1999 wonnen wij de Rotterdamse
in een ratrace van presteren te zitten. Waar
Door efficiënt te werken houd ik tijd over voor leuke dingen 99
G
EVLEUGELDE
Een man moet doen wat een man moet doen. Een vrouw moet doen wat hij niet kan. Rhonda Hansome De uitdrukking ‘werkende moeder’ is overbodig. Jane Sellman Een vrouw moet twee keer zo goed zijn als een man, om half zo goed gevonden te worden. Gelukkig is dit niet moeilijk. Charlotte Whitton Hoe combineert u werk met een sociaal leven, denk aan nevenactiviteiten, gezin, vrienden, sporten, hobby’s? Slecht. Neelie Kroes Wanneer vrouwen gedeprimeerd zijn gaan ze of eten of winkelen. Mannen vallen een ander land binnen. Elayne Boosler Achter elke succesvolle man staat een verraste vrouw. Maryon Pearson Ik ben veranderd, maar vroeger werd me gezegd: ‘Jij hebt geen haar op je tanden, ze komen dwars door je bovenlip’. Nicole van der Heiden, directeur Hofland Automaterialen Je moet je letterlijk ont-wikkelen. Alle wikkels van je af en kijken waar je kracht zit. Mira Groeneveld, HR Director De Rotterdam
100
uitspraken
Fotografie: Hannah Anthonysz
Wanneer je in de politiek iets gezegd wil hebben, vraag je het een man. Wanneer er iets gedaan moet worden, vraag je het een vrouw. Margaret Thatcher Ik heb nog nooit een man advies horen vragen over hoe hij zijn carrière en zijn huwelijk moet combineren. Gloria Steinem Niemand kan je minderwaardig doen voelen zonder je toestemming. Eleanor Roosevelt To Be is net zo belangrijk als To Do! Conny Braams, Directeur Unilever Barcelona Voordelen van vrouw zijn? ik heb niets met voordelen van de ene of de andere sexe, het worden gauw karikaturen. Ik ben blij dat ik vrouw ben. Petra Verspui, Directeur Ontwikkeling bij Dienst Jeugd Onderwijs en Samenleving Rotterdam Regels zijn er om dingen te regelen en niet voor de regels. Ik denk wel eens: we hebben zoveel regels, het is niet meer te regelen. Mai Elmar, Directeur MPI en Directeur Cruiseport Rotterdam Ik vind niet dat wij als vrouwen altijd maar hetzelfde moeten doen als mannen. We hebben de kwaliteiten in ieder geval wel. Jeannette Baljeu, wethouder Haven, Verkeer en Regionale Economie Rotterdam Sommige mensen hebben communicatieadviseurs, en de rest van ons heeft een moeder. Molly Ivins, humoriste en columniste
101
I
k ben een bouwer
en ik zit altijd boordevol ideeën Sandra Korthals-Stemerding Sisters (BBBS) Rotterdam, jongeren van
5
tot
18
is directeur van
Big Brothers Big
een mentororganisatie die kinderen en
jaar uit een kwetsbare omgeving koppelt aan
een maatje om samen leuke dingen te doen.
De
ervaring leert dat de
kinderen door deze intensieve mentorbegeleiding hun zelfvertrouwen en zelfredzaamheid verhogen, waardoor zij vaker hun school afmaken, minder snel ontsporen en betere sociale vaardigheden ontwikkelen.
Ruim twintig jaar geleden had Sandra niet
Universiteit en later directeur van 10 pro-
heb, hoe meer matches ik kan maken. Je
kunnen denken dat ze ooit dit werk zou doen.
gramma’s waaraan 6 universiteiten deelna-
zou kunnen zeggen dat ik sociaal en maat-
Als directeur van een Internet Technologie-
men. “Ik heb tussendoor kinderen gekregen
schappelijk ondernemer ben. Ik vind dat je
programma werkte ze jarenlang in een man-
en zat toen ook in de deelgemeenteraad van
stad pas op orde is als alle kinderen, maar
nenbolwerk. “Ik ging voor de eerste keer
Kralingen. Tien jaar later werd ik gevraagd
vooral die in achterstandsituaties, een warm
naar een IT-congres in Den Haag. Ik kwam
om me kandidaat te stellen voor de gemeen-
huis, eten, school, een veilige omgeving en
die zaal binnen, zag een grote grijze man-
teraad. Dat heb ik vier jaar gedaan. In 2002
aandacht hebben. Ik hoorde pas een verhaal
nenmassa en ik dacht ‘dit kan niet waar
ben ik de raad uitgegaan. Naast een baan ook
over twee kinderen van wie de ouders junk
zijn!’ Ik had ook nog eens een knalrood jasje
nog raadslid zijn van een stad als Rotterdam,
zijn. Ze worden overdag opgevangen, maar
aan, dus ik viel als enige vrouw dubbel op.
dat was niet te doen. Ik werkte me suf, had
slapen ’s nachts thuis bij die ouders. Dat kan
Uiteraard wende het werken tussen de man-
geen minuut rust, en voedde daarnaast ook
toch niet? Die kinderen worden niet geboren
nen wel, maar het rode jasje heb ik niet meer
nog drie kinderen op. Ik zat op een gegeven
met al die problemen; door omstandigheden
aangetrokken.”
moment wel in twintig besturen en dacht:
komen ze in die situatie terecht. Het BBBS
waar ben ik mee bezig? Ik stop ermee! Ik
programma is ervoor om een kind aan een
Public Relations
had alle bestuursfuncties opgezegd tijdens
mentor te koppelen. Hoe beter de interesses
Sandra studeerde pedagogiek in Leiden. In
mijn raadslidmaatschap, maar toen men wist
van mentor en mentee op elkaar aansluiten,
die tijd belandde ze met een studentenbaan
dat ik uit de raad was gegaan werd ik met-
hoe beter de match is. Een mentor brengt te-
in de public relations. “Met negen studenten
een weer benaderd voor bestuurlijke func-
vens normen en waarden over op het kind en
trokken we zes weken per jaar het land door
ties. Zo ook voor de stichting Match, zoals
geeft het aandacht en zelfvertrouwen. Dat
om Maroc sinaasappels te promoten, in ech-
BBBS destijds heette.”
vertrouwen bouwt op door wekelijks samen iets te doen. Zo’n kind heeft dan het gevoel:
te haute couture pakken in knal oranje kleu-
102
ren. Dat heb ik drie jaar gedaan. Dan reed ik
Aandacht en zelfvertrouwen
er is iemand op deze wereld die aandacht aan
in een busje met een vrachtwagen achter me
“We zijn met Big Brothers Big Sisters twaalf
me besteedt, die er voor mij alleen is, dat is
aan met 500 kisten sinaasappels. Die wer-
jaar geleden begonnen als een door de ge-
enorm belangrijk.”
den uitgedeeld in bejaardenhuizen en zieken-
meente opgezette mentororganisatie. Ik heb
huizen. Ik heb alle bejaardenhuizen gezien
ervoor kunnen zorgen dat de subsidie meer
Wintersport in het Bergse Bos
in Nederland en ik weet precies waar ik wel
dan verdubbeld is en dat er sponsors ge-
Bij BBBS in Rotterdam werken naast direc-
en niet wil zitten,” lacht ze. “Intussen is de
vonden zijn. Zonder vrijwilligers, die in hun
teur Korthals-Stemerding zes medewerkers.
Maroc sinaasappel niet meer weg te denken
vrije tijd of in door hun werkgever beschik-
Sandra: “Ik zorg ervoor dat er geld is, dat de
uit de winkels.”
baar gestelde tijd met een kind leuke dingen
marketing en de organisatie draait, dat de
In 1988 wordt Sandra directeur van een
doen, zijn we verloren. Hoe meer vrijwilli-
programma’s gecontroleerd worden en ik ga
innovatief IT-programma op het gebied
gers hoe meer matches, maar ook hoe meer
ook mee naar Big Events. Afgelopen winter
van Artificial Intelligence aan de Erasmus
geld. Hoe meer geld ik tot mijn beschikking
gingen we met vijftien kinderen en vijftien
Wie: Sandra Korthals-Stemerding Wat: Directeur Big Brothers Big Sisters Waar: Rotterdam
vrijwilligers skiën in het Bergse Bos. Die dag had het flink gesneeuwd, het was net wintersport. Een staalblauwe lucht, alle bomen wit. Dan ga je van zo’n skibaan af, fantastisch! Die kinderen hadden zo’n plezier! Daar doe je het voor. Wij worden binnenkort erkend door het Nederlands Jeugdinstituut. Wij hebben een wetenschappelijk onderbouwde methodiek, die gebaseerd is op ervaring en kennis. We willen graag een nationaal trainingscentrum worden voor andere mentororganisaties. Er is momenteel een wachtlijst van 250 kinderen. Gemiddeld krijgen wij een kind per dag ‘binnen’ via hulpverleningsinstellingen, schoolmaatschappelijk werk en ziekenhuizen of de ouders zelf.” “Ik ben lid van enkele business clubs maar ook van serviceclub Lions International. Bij de Lions heb ik mijn club opgericht en zit ik sinds 2001 in het districtsbestuur en was ik in 2006/2007 Gouverneur (landelijk bestuurslid). Daar houd ik me ook bezig met goede doelen. Tegenwoordig ben ik redacteur van the Lion. Verder zit ik onder meer in de Raad van Toezicht van de stichting LMC Voortgezet Onderwijs en in het bestuur van Meekers Jeugddans en nog een hele rits van die besturen. Ik doe altijd liever iets voor een ander, dan voor mezelf, dat zit in me. Ik ga veel naar culturele activiteiten in de stad en ook daar probeer ik dan vaak nog weer van alles te regelen. Ik ben een bouwer en ik zit altijd boordevol ideeën. De laatste tijd heb ik soms wel eens een avond vrij. Ik heb één krant in het weekend voor de bijlagen. Het kost me nog moeite om dat bij te houden,”geeft ze lachend toe. “BNR nieuwsradio en internet houden me verder op de hoogte. Nieuws kijken doen we ’s nachts van CNN tot de EO. Ik heb het altijd zó geplooid dat ik thuis was als mijn kinderen uit school kwamen. Ik was er zoveel mogelijk voor hen, stond ook op zaterdagochtend op het hockeyveld. Het is een kwestie van goed plannen en als ze me nodig hadden wisten ze me te vinden en…. ik hield ze in de gaten ook al zeggen ze nu van niet. Wij hebben een hechte band en dan gaan ze heus geen rare dingen doen.”
Ik doe altijd liever iets voor een ander, dat zit in me. 103
Z Ooit
wilde
K naap (36)
akelijk
feestbeest
Barbara Willemsen-Van de vrouwelijke
der
M art Smeets
worden, maar uiteindelijk bleek ze beter in organiseren. van
2010
van
Barbara
Barbara men.
H et
Ze
startte in het voorjaar
organisatiebureau en de
Z
BABZ. BAB
van zakelijk.
Volgens
gaan plezier in werk en privé saleven moet een feestje zijn.
“Soms
heb ik ’s nachts zoveel ideeën dat ik lig te stuiteren in mijn bed”.
104
Wie: Barbara Willemsen-Van der Knaap Wat: Organisatiebureau BABZ Waar: Rotterdam
tussen de mannen in grijze pakken. Bij deze laatste baan ben ik 8 jaar lang leidinggevende geweest. Ik heb er veel geleerd, maar het was niet altijd makkelijk. Mijn laatste baan voordat ik voor mezelf begon was bij Beurs - WTC
Barbara praat snel. Ze is enthousiast en gedreven als het
in Rotterdam. Als projectmanager organiseerde ik beurzen,
over haar werk gaat. Een half jaar geleden startte zij haar
congressen en events. Op een gegeven moment dacht ik:
eigen organisatiebureau. Een bureau dat evenementen,
dit wil ik zelf ook. Mijn man, Oscar, stond helemaal ach-
netwerkevents en projecten organiseert, maar ook be-
ter mij en steunde me zoals altijd waar hij maar kon. Mijn
drijfsfeesten. In korte tijd was ze onder andere medeorga-
zwager gaf het laatste duwtje door te zeggen: Bar, wat
nisator van Rotterdam Marathon Sport Expo en Rotterdam
kan er nu in het ergste geval gebeuren? Als het fout loopt,
Open in Rotterdam en heeft ze in het NAC Stadion een
even met je hoofd schudden en gewoon weer door gaan.
netwerkevent georganiseerd. Barbara zit boordevol plan-
Ik heb mijn ontslag ingediend en kreeg van mijn directeur,
nen. Zo wil ze samen met Dave van der Wal, bekend van
Jolande Huijers, bij het Beurs - WTC direct ook mijn eerste
onder andere RTV Rijnmond, een groot kerstplein bij de
opdracht. Dat was natuurlijk super.”
Laurenskerk neerzetten. “Ik zie het helemaal voor me met een markt, artiesten, vuurkorven en een ijsbaan. Elke stad
Atletiek
heeft een kerstplein behalve Rotterdam. Het is nog niet
“Samen met zus heb ik van mijn 4e tot mijn 19e jaar op
zeker dus ik hoop dat het lukt. Het organiseren komt van-
atletiek gezeten. Mijn specialiteit was de 400 meter sprint.
uit mijn tenen. Niet alleen in mijn werk, maar ook privé.
Met onze club reisden we door heel Europa om wedstrij-
Of het nu om een themafeest of een wintersportvakantie
den te doen en we zijn regelmatig Nederlands kampioen
voor vrienden gaat, ik zit er altijd met mijn neus bovenop.
geweest. Weer of geen weer, trainen deden we. Je leert er
Voor mijn kinderen verzin ik grootse kinderfeestjes. Dan
discipline, doorzetten en door een pijngrens heen te gaan.
weer wordt het huis omgetoverd in een piratenhol en de
Deze eigenschappen kun je ook goed gebruiken in je werk
volgende keer is het hier een circus. Ik maak affiches en
en in de rest van je leven. Niet te snel opgeven en proble-
mijn zoontje is de circusdirecteur.” Barbara’s passie voor
men aanpakken en niet onder het kleed wegmoffelen. Mijn
events is ontstaan bij GertJan en Sandrina van der Loo
moeder heeft een aantal jaren geleden een herseninfarct
van Van der Loo Party’s en Business events, waar ik vanaf
gehad. Door veel revalidatie en stapje voor stapje is het
mijn 17e jaar heb gewerkt. “Daar heb ik zoveel geleerd.
beter met haar gegaan. Ze heeft een tijd voor de kinderen
Met name hoe je sfeer kunt creëren. Er werden duikboten
gezorgd en ondanks dat ze maar één kant van haar lichaam
nagemaakt, een Italiaans dorp nagebouwd en een Moulin
goed kon gebruiken, heeft ze de meest leuke dingen met
Rouge-achtige set gecreëerd. GertJan verkoopt een illusie
ze gedaan. Het is fantastisch dat ze dit heeft kunnen doen
en realiseert deze ook. Dit vond en vind ik zo prachtig. Het
en ik bewonder haar doorzettingsvermogen ontzettend.
is heerlijk om je gasten te verwennen. Mijn ouders vragen
Ook een groot voorbeeld voor mij is Janny Donze. Zij was
zich wel eens af van wie mijn zus (tevens beste vriendin)
topmanager bij Eurocard. Ondanks haar zware reuma,
en ik het hebben. Wij houden allebei wel van een feestje.
waardoor ze iedere dag pijn heeft, is ze de meest optimisti-
Alhoewel mijn ouders enorm van gezelligheid houden en
sche vrouw die ik ken. Het is een lieve wijze vriendin waar
het heerlijk vinden om mensen te ontvangen en familie
ik veel van opsteek en ze lacht altijd. Ja, ik lach ook altijd,
en vrienden om zich heen te hebben, zijn zij wat minder
maar ik wil niet dat mensen mij als een clown zien en mij
uitbundig.’’
niet serieus nemen. Feestjes zijn leuk, maar ik houd ook de zakelijke en organisatorische kant goed in de gaten. Het
Loopbaan
gaat er om dat je mensen kunt overtuigen, dat je snel kunt
Aanvankelijk wilde Barbara sportjournaliste worden. “Ik
inschatten wat voor vlees je in de kuip hebt en mensen
wilde de vrouwelijke Mart Smeets worden. Ik vond verha-
aan elkaar koppelt. Natuurlijk heb ik ook mijn tegenslagen
len schrijven leuk en was goed in Nederlands en in sport
in het leven gekend. Waar gewerkt wordt, kun je ook wel
.Eenmaal op de school van journalistiek viel dat tegen. Op
eens een conflict hebben. Ik probeer altijd de goede vrede
één of andere manier zat ik er niet op mijn plaats. Ik koos,
te bewaren, maar ben wel assertief. Ik stap op degene af
doordat ik al jaren werkzaam in de horeca was en dat fan-
waar ik een conflict mee heb. “Goh, wat is er aan de hand”,
tastisch, vond voor de hotelschool in Den Haag en ging
zeg ik dan. “Zullen we even een wijntje drinken?” Een paar
later werken als stewardess. Daarmee werd mijn droom
uur later ben je allebei opgelucht en kun je weer verder. Ik
om veel te reizen gerealiseerd. Eerst door tijdens mijn stu-
een zondagskind? Ik ben wel op eerste paasdag geboren,
die een half jaar in Londen stage te lopen en later toen ik
haha.”
bij de KLM werkte door de hele wereld over te vliegen. Ik had een enorm leuke tijd, maar op een gegeven moment was het tijd voor de volgende stap. Ik besloot het luchtruim te verlaten en wilde weer vaste grond onder mijn voeten. Ik ging werken bij een hotel en conferentiecentrum op de Utrechtse heuvelrug. Eerst als assistent food & beverage manager, maar al heel snel als salesmanager om de commercialisering die er moest komen, vorm te geven. Dus begaf ik mij als 27-jarige en lid van het management team
Feestjes zijn leuk, maar ik houd ook de zakelijke en organisatorische kant goed in de gaten 105
A De
stad als mens.
an mij de andere manier
Zo
ziet
M elanie Post
van
Ophem Rotterdam. A ls
erover praat, is het alsof ze het over een goede bekende heeft.
Zo
ze
moet
de stad levend gehouden worden, heeft zij niet alleen een kloppend hart, maar ook
Cultuur
DNA. A ls
en van het
voorzitter van de
Rotterdamse R aad
voor
Historisch Genootschap Roterodamum
Kunst
en
vindt zij het
haar taak om dat hart kloppend te houden en die genetische informatie zó te ontrafelen dat bewoners
Het
-
oude en nieuwe
-
de stad beter begrijpen.
heden én de geschiedenis.
“Uitleg over de geschiedenis maakt het he-
grond opgroeit.” Die ruimte vindt ze niet tij-
toetreden. Wat zij dan nog niet weet, maar
den meer inzichtelijk, meer tastbaar. Het is
dens haar opleiding aan de Dansacademie
Horsting wel, is dat zij de beoogd nieuwe
goed om te laten zien wat er al was. Of dat
van de Theaterschool Amsterdam en haar
voorzitter is. “Wel grappig, Hans sprak me
nu Tuindorp Vreewijk in Zuid is, een archi-
studie Culturele Bedrijfsvoering aan de
destijds aan op mijn historisch besef. Of ik
tectonisch en stedenbouwkundig pareltje,
Interfaculteit van de Hogeschool voor de
in de gaten had waar ik werkte? Wist ik wel
of het Justus van Effencomplex in Spangen.
Kunsten, ook in Amsterdam. Als er een
dat daar de monding van de Rotte was, daar
Het Schielandshuis of Delfshaven…. Wie
mooie stageplek in Rotterdam komt, aarzelt
waar het allemaal met Rotterdam is begon-
goed kijkt, ziet dat er veel is, heel veel. Aan
ze geen moment. Ze komt hier wonen, het
nen?” Horsting moet nog even tot 2007
Roterodamum, en dus aan mij, de taak om
is dan 1991, en wordt weer gegrepen door
wachten met het overdragen van de voorzit-
mensen op een andere manier naar de stad
de stad. “Niet alleen door de manier waarop
tershamer, want er komen nog twee kindjes
te laten kijken. En wat we daarbij vooral niet
de mensen met elkaar omgaan, een manier
‘tussendoor’, zoals Melanie het noemt. Vanaf
moeten doen, is treurig achterom kijken en
die mij aanspreekt en heel erg goed bevalt,
april 2009 is daar het voorzitterschap van de
mijmeren dat ‘het vroeger beter was’. In alle
efficiënt direct, maar ook omdat ik voelde dat
Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur
debatten en tijdens alle bijeenkomsten en
dit een stad is waar ruimte is. Een stad waar
(RRKC) bijgekomen, een voortzetting van de
excursies laten we altijd een combinatie van
je kunt groeien. Of dat te maken heeft met
Rotterdamse Kunststichting en in 2004 om-
oud en nieuw zien. De lijn van het verleden
het bombardement dat het hart van de stad
gevormd tot de RRKC, een onafhankelijk ad-
wordt altijd doorgetrokken naar het heden.”
voor het grootste deel heeft weggevaagd?
viesorgaan van het college van B en W. Het
Nou, dat is me net iets te snel en té efficiënt
advies, legt Melanie uit, wordt veelal opge-
‘Ben jij dan nog geen lid?’
Rotterdams. Laten we het uit historisch oog-
volgd ‘met hier en daar een beetje trekken en
Het vlammend betoog voor de stad - bege-
punt zo zien dat het stadsbestuur een flink
duwen’. “Wij geven ons advies op basis van
leid door een uitnodiging om lid te worden
aantal jaren vóór het bombardement al een
een artistiek inhoudelijk oordeel. Vervolgens
van het Historisch Genootschap ‘ben jij dan
plan had om die toch benauwde binnenstad
maken wij een integrale afweging, en daar-
nog geen lid?’ - doet vermoeden dat Melanie
duidelijk van structuur te laten veranderen.
mee komen we niet alleen tot een cultuur-
er geboren en getogen is. Dat blijkt onjuist.
Juist om daar ruimte te maken. Maar dat
aanbod dat representatief is voor de stad,
Ze is geboren in Hoorn. Haar fascinatie met
was natuurlijk gefaseerd gepland en niet in
maar dat ook bijdraagt aan de ambities van
de stad begint op vroege leeftijd; ze is 5 of
één keer.”
die stad.”
uitzicht vanaf een flat aan ’s-Landswerf waar
Beetje trekken en duwen
Levend organisme
ze met haar ouders op bezoek is. “Stond
Helemaal niet gepland, zelfs niet gefaseerd,
“Voor mij is het daarom ook zo geweldig om
ik daar voor het raam en zag ik die enorme
is de carrière van Melanie. Van 1995 tot 2000
bij dat historisch besef die kunst- en cultuur-
weidsheid. En luchten waarvan ik dacht: oh-
is zij projectleider-directeur van het Museum
component te mogen doen. Kunst en cul-
hhh, wat mooi. Toen, dat was in de jaren ’70,
Schepen uit Verre Landen en directeur van
tuur geven die stad immers zo’n wezenlijke
was de stad nog helemaal niet zoals nu, maar
het Openlucht Binnenvaartmuseum. Dan
invulling. Een stad die zich toont door haar
toch werd ik geïnspireerd door die ruimte van
vraagt Hans Horsting, toenmalig voorzitter
uitgesproken architectuur en waarbij het de
bovenaf. Ook weer niet zó gek als je op de
van Roterodamum of zij tot het bestuur wil
kunst is om die stad verder in te vullen. Die
6 als ze totaal geïmponeerd raakt door het
106
taak om mensen op een
naar de stad te laten kijken vult zich met mensen die hier wonen, die hier werken. Maar dan ben je er nog niet. Je hebt zoveel componenten nodig om van een stad – en daar ga ik dan weer – in feite een levend organisme te maken. Dat is wat kunst en cul-
Wie: Melanie Post van Ophem Wat: Voorzitter Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur en voorzitter Historisch Genootschap Roterodamum
Waar: Rotterdam
tuur voor Rotterdam doen. Of dat nu kunst in de openbare ruimte is, de podiumkunsten of cultuur in een buurt. Die gelaagdheid van cultuur die in de stad aanwezig is, is prachtig. Rotterdam mag daar heel trots op zijn. Soms botst het, wordt het gezien als een luxe, bijna als een extraatje, terwijl op het moment dat je het uit die stad zou weghalen die stad dood zou gaan. Wij beseffen het ons niet genoeg, maar alles is er: van echt high brow, onbegrijpelijke kunst waarvan inderdaad maar een kleine groep kan genieten tot het meest laagdrempelige. Alle discipli-
”
nes zijn vertegenwoordigd, de schakering
Dus koester ik haar ook, ik koester de stad zoals zij is is zó rijk. Ja, ik houd van deze stad. En dat
wordt verder aangejaagd omdat er vaak ook geklaagd wordt, vaak negatief in het nieuws, de goede dingen die hier gebeuren, halen het
nieuws helaas niet. Die worden gemakshalve dan maar overgeslagen en daar kan ik me dan
erg boos over maken. Ik vind dat de stad wat dat betreft tekort gedaan wordt, dat goede dingen te weinig voor het voetlicht komen
en te weinig gewaardeerd worden. Ik denk dat de stad en de mensen zichzelf ook wel eens tekort doen. Wat ik daarmee bedoel, is
dat we ons heel erg kunnen vastbijten in de kleinere dingen die niet goed zijn, waarmee al het goede bijna overschaduwd wordt. Ik probeer de stad als een geheel te zien, de parels te zien, de schoonheid, de energie die er uitstraalt. Dus koester ik haar ook, ik koester de stad zoals zij is. Energiek en met een heel eigen Rotterdams én on-Hollands karakter.”
107
M aritza Russel der van
is eind
2009
reeds directeur en bestuur-
Etnische Zakenvrouwen Nederland,
uitgever,
ondernemer, adviseur en ze bekleedt vele nevenfuncties in besturen, maar toch besluit ze dan ook nog kinderdagverblijvenorganisatie
K ids Wonderworld
over te
nemen.”I k ben erin gestapt, omdat ik het zag als een zakelijke opportunity; ik zit boordevol ideeën.
Toen
mijn
M
dochter ruim twintig jaar geleden klein was ging zij naar een
Dat
24
uurs opvang, hier in
Rotterdam
op de
Schiekade.
is ideaal , want als je carrière maakt in het bedrijfs-
leven kun je niet om half zes de dingen uit je handen laten
en op pad gaan om contacten te leggen, want het moet je gegund worden. Ik ben een netwerker pur sang. Ik doe nu ook een
paar projecten in Amsterdam en dat verschilt
wezenlijk met Rotterdam. Ze moeten daar
erg wennen aan onze mentaliteit van het hart op de tong hebben en niet lullen maar poetsen. Hoe ik mijn bedrijven leid? Open, ik ben een coachend leider, dus ik geef mensen
vallen en naar huis gaan.”
graag de kans hun talenten te ontwikkelen. Dat heeft ook wel met vrouw zijn te maken,
Leuke cijfers
gediplomeerd schoonheidsspecialiste, dat
denk ik. Ik sta divers in de discussie met be-
Maritza is geboren in Suriname en kreeg als
ik mijn baan bij de gemeente heb opgezegd
trekking tot het glazen plafond. Ik heb me er
oudste dochter van een actieve ondernemer
en in het bedrijf van mijn man ben gestapt.”
vanuit mijn functie als voorzitter van Etnische
een gezonde dosis ambitie met de paplepel
Lachend: “Overdag was hij de baas en dat
Zakenvrouwen Nederland heel veel tegenaan
ingegoten. Na de middelbare school komt
botste.”
moeten bemoeien. In Nederland is het groot-
ze naar Nederland om economie te stude-
Maritza start haar eigen bedrijf, Marrein
ste probleem de deeltijd banen, vandaar dat
ren aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Publications, met het glossy magazine
vrouwen moeilijker door het glazen plafond
“Om mijn studie te bekostigen ben ik gaan
Expressions dat landelijk verspreid wordt
heen breken. Als je een topleidinggevende
werken bij de Rotterdamse Antiekhallen op
en zich richt op de kleurrijke samenleving.
wil zijn moet je er gewoon zeven dagen per
de Bergweg. In de weekenden en na colle-
“In eerste instantie brachten we veel hair en
week zijn.
ges deed ik daar de achterstallige boekhou-
beauty items vanwege de kappersproduc-
Ik heb mijn kinderen toen ze klein waren ook
ding.” Ze gaat steeds meer werken, rolt zo
ten waarin het bedrijf van mijn man gespe-
amper gezien. Ik was aan het werken of aan
het bedrijfsleven in en gaat later bij de ge-
cialiseerd was, maar het werd steeds meer
het reizen, omdat je toch je zaakjes op orde
meente Rotterdam aan de slag. In avondstu-
lifestyle.
wilt hebben. Ik merk dat etnische zakenvrou-
Verder ben ik bestuurlijk erg actief. Dat is zo
wen minder moeite hebben met fulltime
Ik houd van werken, dat is de aard van het beestje
gegroeid omdat je als ambtenaar vaak door
werken. Er ligt hier echt een cultuurverschil.
maatschappelijke
gevraagd
Als Nederlandse vrouwen al zelf niet in deel-
wordt om zitting te nemen in besturen.
tijd willen werken wordt het ze wel door de
Overigens was ik aanvankelijk overal pen-
omgeving aangepraat. Want de vrouwen die
ningmeester vanwege mijn financiële achter-
er werkelijk voor gaan en hun zaken met de
grond. Toen was ik jong en energiek en ik zei
kinderen geregeld hebben, vormen een klei-
dies volgt ze alle boekhoudopleidingen. “Ik
overal ja op, maar nu ben ik aan het afbou-
ne groep. De grote massa is nog niet zover.
heb het altijd leuk gevonden te sturen met
wen en kies ik bewust waar ik mijn expertise
Etnische zakenvrouwen hoeven niet door dat
cijfers en te kijken hoe je zaken gezond kunt
kan inzetten. Zo ben ik ook tot de aanschaf
emancipatieproces. Mijn dochter was zes
krijgen en houden. Mijn man had al een ei-
van het kinderdagverblijf gekomen. Ik zat
weken oud en ging naar een 24 uurs opvang,
gen bedrijf. Ik ben bij hem ingestapt –naast
daar al in het bestuur en ik wist dat ze een
want ik ging gewoon weer werken omdat ik
mijn baan als hoofd van een afdeling bij de
koper zochten. Ik zie het als een uitdaging
leidinggevende was. Ik dacht daar niet eens
gemeente Rotterdam- toen hij een kapsalon
dit bedrijf commercieel goed in de markt
over na, laat staan dat ik een schuldgevoel
startte. Haha, heel wat anders zou je zeggen,
te zetten en de komende jaren fors te laten
had. Pas toen mijn collega’s herhaaldelijk zei-
maar ik kon toen nergens goed mijn haar
groeien. Ik heb meteen een interim directeur
den: ‘Joh je zit hier altijd, hoe zit dat nu met
laten doen. Ik heb me altijd graag bezigge-
aangenomen die alles weet van kinderen en
je kinderen?’ kwam ik ook in die spiraal. Het
houden met haar en beauty en tutten met
kinderdagverblijven, zodat ik mijn handen vol-
werd me aangepraat en ik dacht dat ik een
potjes en crèmetjes, dus dat leek me wel
ledig vrij heb voor het financiële en manage-
waardeloze moeder was. Ik heb woensdag-
wat. Binnen vier jaar hadden we vier kapsa-
mentdeel, want dat is mijn sterke kant.”
middag vrijgenomen om iets met de kinde-
”
organisaties
ren te gaan doen. Stond ik daar bij de bui-
lons gespecialiseerd in black hair. Omdat we
108
geen goede producten konden vinden zijn
Geplande qualitytime
tenschoolse opvang zei m’n dochter ‘mam,
we die ook zelf gaan importeren, dus kwam
“Het is prettig ondernemen in Rotterdam. Ik
wat kom je doen, we gaan pannenkoeken
er een bedrijf bij. In 2002 was het allemaal
heb snel ingezien dat je in deze maatschap-
bakken, ga maar weg’. Ik realiseerde me
zo explosief gegroeid, ik was inmiddels ook
pij moet netwerken als je ondernemer bent
toen wat een onzin die hele discussie was.
et talent en ambitie
in je, moet je gewoon gaan!
Met talent en ambitie in je, moet je gewoon
vrouwen: Golda Meir, Margaret Thatcher. Ik
ik af en toe 1 dagje voor mezelf heb, een dag
gaan! Wij hebben onze qualitytime met het
zelf krijg energie van moeilijke uitdagingen
waarop ik rustig wakker kan worden, naar de
gezin op de momenten dat we dat plannen.
oplossen. Mijn beste eigenschap is doorzet-
kapper kan gaan, shoppen, want dat komt er
Bovendien heeft een kinderdagverblijf veel
tingsvermogen, bij tegenslagen tel ik tot tien
toch te weinig van, dan doe ik zoveel energie
voordelen. Overigens hebben etnische vrou-
en denk ‘ hoe gaan we dit oplossen’ . Ik zie al-
op, dan ben ik herboren en kan ik er weer
wen kinderopvang vaker in familiekring gere-
leen maar kansen, ben een erg positief inge-
weken tegenaan.”
geld. Dat heeft ook weer met cultuur te ma-
steld persoon en ik geloof in het goede van
ken. Moeder of oma springen logischerwijze
de mens. Dat kan ook een valkuil zijn. Voor
in voor een paar dagen per week.”
de komende tijd wil ik mijn bedrijven nog gezonder en sterker maken. Het werken is best
Wie: Maritza Russel Wat: Directeur/eigenaar/uitgever Marrein
Kansen en oplossingen
te combineren met een sociaal leven, maar
Publications,
Maritza is altijd erg ambitieus geweest, wilde
gezellig uit eten gaan doe ik ook vaak met
oprichter/directeur/bestuurder
de baas zijn, maar besefte goed dat je daar
zakenrelaties. Ik houd van werken, dat is de
Etnische Zakenvrouwen Nederland,
wel iets voor moet doen. “Ik heb wel wat
aard van het beestje. Ik kan me ontspannen
voorbeelden. Oprah Winfrey, dat vind ik echt
met een goed boek. Zet mij in de vakantie
directeur/eigenaar Kids Wonderworld
een icoon. Iconen zijn voor mij altijd sterke
maar in een hoek met een boek, heerlijk! Als
Waar: Rotterdam
109
Rotterdam – Beursplein Passage 22 Rotterdam – Coolsingel 45 Rotterdam – Freerickplaats 22 Rotterdam – Meent 92 28 vestigingen door heel Nederland WWW.VANOSTASSENENKOFFERS.NL
ls je M et
roots in een
Limburgs
horecagezin
zitten gastvrijheid en aanpakken
Gruisen ‘naar
in het bloed.
het
Westen’
In 1975
om in
A nnie
komt zij
Rotterdam
bij de
Köln Düsseldorfer German R hine Line te werken, toen de grootste riviercruise rederij ter wereld.
Spido. De
In 1999
start ze bij
bekende havenrondvaartspecia-
list lonkte vooral omdat het werken met
Rotterdammers
haar aansprak.
“Kort,
snel en duidelijk en dat inspireerde mij enorm.”
Wie: Annie Gruisen Wat: Directeur Spido Waar: Rotterdam
“Leuk om te vertellen is dat ik bij de riviercruise rederij in 1989 niet tot de directie kon toetreden, omdat het Duitse moederbedrijf niet gewend was aan vrouwelijke directeuren. Twee jaar vervulde ik een adviseursfunctie en toen een nieuw management aantrad werd ik alsnog directeur. De komst naar Spido was mede ingegeven omdat ik het vele reizen een beetje beu was. Hoewel ik geen uitdaging uit de weg ga, mijn vader leerde mij al ‘gaat niet bestaat niet’, leek het me prettig om iets honkvaster te kunnen leven en werken. Daarbij is Rotterdam al altijd in beweging, een innovatieve stad die openstaat voor nieuwe producten en ideeën. Ik werd eerst algemeen directeur bij Spido, daarna vormde ik tien jaar lang samen met Hans Borst een duodirectie, waar kortgeleden door zijn plotselinge overlijden helaas een einde aan kwam.”
Je onderneemt nooit alleen Het wegvallen van Hans Borst is hard aangekomen bij Spido. De ruim 50 medewerkers vormen een platte organisatie en werken nauw samen. “Elk schip is een team, zo ook het kantoor, we werken schouder aan schouder, dat typeert de sfeer hier. Momenteel herpositioneren we, geven het verdriet een plaats en proberen we weer plezier in het
112
iets geeft
krijg je ook iets terug werk te vinden. De continuïteit en kwaliteit van Spido waarborgen is
studie’. Iets wat je weet is nooit zonde, het is kennis waar je te allen
geen probleem, maar het plezier terugvinden is lastiger, dat kost tijd.
tijde profijt van hebt, in elke situatie. Je hoeft het toch niet perse te
Hans en ik hebben werk nooit als werk ervaren. Het is uiteraard niet
gebruiken om geld mee te verdienen? Ik houd ook niet zo van clubjes
elke dag ‘heppiepeppie’, maar wij vonden bijvoorbeeld netwerken
met alleen maar vrouwen. Ik vind het veel leuker om in een club te
geen werken. Als wij ergens naartoe gingen hadden wij het altijd leuk.
zitten met mensen, niet omdat ze vrouw zijn, maar omdat ze goede
We kenden elkaar door en door, vulden elkaar perfect aan. Bovendien
ideeën hebben.”
vonden we het allebei enorm belangrijk gevoel te hebben voor en met de stad waarin je onderneemt. Je onderneemt nooit alleen, je
Kopen is gunnen
onderneemt in een stad en je kunt alleen slagen als je bereid bent
Haar betrokkenheid bij de stad is duidelijk zichtbaar in nevenfuncties
samen te werken in de breedste zin van het woord. De stad heeft de
in de Kring van de Kamer van Koophandel, als lid van de Raad van
aantrekkingskracht en vervolgens moet jij er voor zorgen dat de men-
Toezicht van het Chief Marketing Office (CMO), Raad van Advies van
sen die naar de stad komen uiteindelijk ook voor jouw bedrijf kiezen.
de Bep van Klaveren Memorial, de Ondernemersfederatie Rotterdam
Dat doen wij bij Spido door gastvrij te zijn, flexibel in denken en doen
City en Spido sponsort Rotterdam Topsport, Sparta en het Rotterdams
en nooit onze neus ophalen voor iets. Of iemand alleen een rondvaart
Philharmonisch orkest. Ook is Annie Gruisen lid van de Marine Club,
komt maken of een compleet schip met een groots buffet reserveert,
de Captain’s Club van de Rotterdam, de Luxor Businessclub, Société
iedereen moet de indruk krijgen dat hij gelijk gewaardeerd wordt. Ik
Rotterdam en is zij voorzitter van het B to B Advisory Board. “Dat is
zeg wel eens tegen onze mensen: hier kan alles en hier kan niets.
mijn sociale leven,” lacht ze. “Ik ben betrokken bij van alles in de stad.
Als het druk is, dan gaan we ervoor. Met z’n allen, en ik verwacht dat
Als je iets geeft krijg je ook iets terug. Zo werkt het. Een heleboel
iedereen zich daarin aanpast. Wij zijn representant van onze eigen
vrienden heb ik zakelijk leren kennen en daar breng ik graag tijd mee
firma en van deze stad. Altijd. En daar kan ik aardig in doordraven. Ik
door. Wat ik gezellig vind is eten. Koken doe ik ook wel, maar het huis-
”
ben echt iemand van de punten en de komma’s. Soms met een kort lontje, maar ook iemand waarbij alles kan als het kan, zoals ik zei. Mijn slechtste eigenschap is dat ik snel kwaad ben, en de beste is dat dit snel weer over is. Als het uitgesproken is, dan ben ik het kwijt. Dat is eigenlijk niet zo’n vrouwelijke eigenschap, want vrouwen kunnen nog boos zijn over iets wat jaren geleden gebeurd is. Dat heb ik niet. Ik ‘delete’ het en kom er nooit meer op terug.”
Ik denk in ‘wij’. Niet ‘Wij de Koningin der Nederlanden’, maar ‘Wij de Spido’
Rare kreet Hier kunnen we doorvragen naar een mogelijk voordeel van het vrouw
houden vind ik verschrikkelijk. Zonde van mijn tijd. Ik werk liever een
zijn in een functie als directeur van een bekende Rotterdamse onder-
paar uur meer om dat te kunnen uitbesteden. Ik kan wel een ideale
neming. “Ik denk dat vrouwen voordelen ondervinden, maar mannen
vrije dag beschrijven: daarin zit in ieder geval shoppen. Ik houd niet
ook. Het gaat om de mens,” reageert Annie Gruisen stellig. “Er zal
van winkelen, ik houd van kopen. Ik ga naar een winkel en wil graag
wel een glazen plafond bestaan, maar ik zie het niet. Ik denk dat het
geholpen worden, iemand zoekt mijn garderobe voor mij uit. Daarna
een voorrecht is dat wij in een maatschappij leven waarin vrouwen
ga ik lekker lang lunchen op een terras, zonder dat ik op de klok hoef
keuzes kunnen maken. Het zit vermoedelijk wel in de genen van vrou-
te kijken. Dat is mijn ideale vrije dag en die beleef ik vermoedelijk in
wen dat ze eerder voor parttime werk kiezen dan mannen en daar-
Rotterdam. Ik koop graag in mijn eigen stad, want kopen is gunnen.
door krijg je minder vrouwen in topposities. Dat is hier inherent aan.
Zoals ik hoop dat andere ondernemers in Rotterdam het Spido ook
Maar ik ben van mening dat vrouwen die echt willen en net zo veel tijd
gunnen. Ik kan genieten van teamsuccessen. Als we met zijn allen
en energie investeren als mannen die een toppositie ambiëren, er ook
onder één paraplu iets organiseren en het lukt. Ook in ons bedrijf ben
komen. Ik wil zelf ook niet een baan omdat een bedrijf verplicht is mij
ik trots als klanten tevreden zijn en dat communiceer ik graag naar
aan te nemen omdat ik vrouw ben. Ik wil geselecteerd worden omdat
onze mensen. Ik denk in ‘wij’. Niet ‘Wij de Koningin der Nederlanden’,
ik goed ben. Wat ik ook zo’n rare kreet vind over hoog opgeleide vrou-
maar ‘Wij de Spido’.”
wen die ervoor kiezen om minder of niet te werken is ‘zonde van je
113
I Na
k kreeg door dat wel
de middelbare school wil
creatiefs doen.
Ze
M arléne Baars
iets
was niet zo dol op leren, maar
en vervolgens ben ik als personeelsfunctionaris bij een consultancybureau gaan werken. Dat was een enorm leuke tijd en ook hier heb ik weer diverse
des te meer op creatief bezig zijn, dus gaat ze naar
opleidingen kunnen volgen. Ik bleek bovendien het
de opleiding voor bloemsierkunst.
kwam bij mij dus duidelijk pas op latere leeftijd.”
M arléne, Capica,
A nno 2010
leidt
samen met haar partner, internetbureau
gevestigd in
Capelle
aan den
IJssel,
waar een
enthousiast team gedreven specialisten effectieve websites vervaardigt en gebruiksvriendelijke web oplossingen ontwikkelt.
studeren enorm leuk en interessant te vinden, dat
De commerciële vrouw “Mijn vriend Laird had samen met twee vrienden een internetbureau, Capica. Zij waren vanuit de studietijd begonnen, maar het bedrijf was zo gegroeid dat zij moesten beslissen ‘hoe gaan we verder’. Ze zijn het bedrijf gaan splitsen, waarbij één partner verder is gegaan in systeembeheer en domeinregistratie, met hem werkt Capica nog altijd nauw
Marléne kon haar creativiteit in de bloemen zeker
samen en de andere partner is bij een grote mul-
kwijt. Al tijdens haar opleiding werkt ze in een
tinational gaan werken. Dat was meer zijn ding.
bloemenwinkel in Gouda, maar ze heeft snel door
Mijn vriend zocht toen iemand naast zich, omdat
dat ze dit niet voor altijd wil doen. Ze gaat verder
het voor hem alleen wel een erg grote klus was.
met een lerarenopleiding in de bloemsierkunst.
Ik had het enorm naar mijn zin in de consultancy,
“Bij mijn eerste stage voor de klas was ik met-
maar ik miste het commerciële. In 2006 ben ik bij
een genezen omdat ik het maar niks vond dat die
Capica ingestapt. Natuurlijk hebben we bedacht
pubers niet onmiddellijk de passie deelden die ik
of dat zou werken in onze relatie, maar we zijn ge-
voor het vak had. Toen kreeg ik door dat ik eigen-
start met het idee ’we gaan het gewoon doen en
lijk toch wel erg ambitieus ben. Dat merk je ook
we zien wel’. Dat ging heel goed en het gaat nog
in de praktijk als je in je werk meteen allerlei ver-
steeds goed. Capica is als organisatie ongekend
antwoordelijkheden toebedeeld krijgt. Bovendien
gegroeid, er is structuur aangebracht en we ont-
trek ik snel dingen naar me toe, zo bleek. Ik kom uit
wikkelen sterk door. We gaan er met elkaar voor.
een ondernemersgezin, dus mogelijk ben ik daar
Ook de taakverdeling is natuurlijk verlopen. Ik ben
toch meer door beïnvloed dan ik aanvankelijk dacht.
niet technisch, Laird is dus de technische man en ik
Ik ben toen ik een jaar of 21 was een uitzendbu-
de commerciële en organisatorische vrouw. Lijnen
reau binnengelopen met de vraag wat ik kon doen,
uitzetten doen we samen. Werk betekent heel veel
want ik wilde gewoon aan het werk. Ik zou wel zien
voor mij. Het is mijn passie. In de uitzendbranche
welke richting me zou aanspreken. Ik ging aan de
miste ik inhoud, in de consultancy het commerciële
slag en werd opgeleid tot secretaresse en later tot
en nu mag ik met allebei bezig zijn. Ik leer nog elke
marketing assistent. Na een flink aantal projecten
dag en ik ben erg trots op de successen die we
vroeg het uitzendbureau me als intercedent te ko-
behalen. Er staan alweer vacatures open om uit te
men werken. Dat heb ik gedaan en ik werd al snel
breiden.”
vestigingsmanager. Intussen volgde ik diverse opleidingen in ondermeer personeelsmanagement
Schop onder je kont “Continu doorontwikkelen is erg belangrijk voor
Ik begrijp niet dat mensen hun werk passieloos kunnen doen 114
een internetbureau. Laird en ik zijn allebei ondernemers bij wie doorlopend ideeën opborrelen. Vaak bellen we elkaar vanuit de auto om te sparren en we hebben vaak tegelijkertijd dezelfde ideeën. Thuis
ik toch erg Ambitieus ben proberen we niet over werk te praten. Misschien tijdens het eten nog even, maar daarna is het klaar. Thuis is dan echt thuis. Het is prettig dat we ons bedrijf apart van ons huis hebben en de deur achter ons kunnen dichttrekken, want ik ken mezelf, dan stop ik helemaal niet meer met werken. Ik let er nu goed op dat ik niet te veel doe, want ik vind alles leuk, ook privé. Mijn agenda zit snel overvol, ik ben overal voor in, naar het theater gaan, concerten, de kroeg in. Ik ben enorm enthousiast, draai nergens mijn hand voor om, ik zie altijd wel ergens een mogelijkheid. Mijn grootste ergernis is desinteresse. Ik vind het moeilijk te begrijpen dat mensen hun werk passieloos kunnen doen. Ik loop over van passie! Inmiddels ken ik, na flinke burnout klachten, mijn grens en zoek de balans. Ik dacht ‘dat overkomt mij toch niet, een burn-out? Een schop onder je kont en doorgaan moet je’, maar als het je overkomt werkt dat anders, heb ik geleerd.”
Kroketten bakken “Ik blijf een streber, maar ik kan ook ontspannen en het werk even laten voor wat het is, al moet ik die vrije tijd echt inplannen in mijn agenda. En we vergeten bij Capica niet om de successen, klein en groot, te vieren, dat vind ik belangrijk, ook naar onze mensen toe. We moeten met elkaar hard werken, maar er wordt ook tijd vrij gemaakt om lol te hebben. Op vrijdagmiddag heeft iedereen een biertje op zijn bureau staan en gaat met de lunch de frituur aan om kroketten te bakken. Dat typeert de sfeer hier. Alle mensen die hier werken hebben dezelfde passie als Laird en ik en dat is internet. De klant tevreden stellen met innovatieve en gebruiksvriendelijke weboplossingen. Als je ziet hoe regelmatig hier een taart bezorgd wordt van klanten die ons bedanken voor geleverde diensten, dat is prachtig. Het is een oprecht stuk waardering van onze klanten voor de passie die wij in ons werk leggen. Daar kan ik enorm van van genieten.”
Wie: Marléne Baars Wat: Directeur-eigenaar Internetbureau Capica Waar: Capelle aan den IJssel
115
De
perfecte assistent voor een top ondernemer of
-bestuurder
is een creatieve duizendpoot.
Hoog
opgeleid, stressbestendig, meedenkend en meelevend.
Een
organisator, een adviseur, een multi tasker pur sang.
“H et
is iemand die een internationale conference call
voor de board voorbereidt en tegelijkertijd je vakantie kan regelen,” aldus
Versnel &
Caroline Holtgrefe
die beide ruim
25
en
Simone
jaar ervaring hebben in werving
selectie van interim en vast personeel.
aan het roer Caroline en Simone kennen elkaar uit de tijd dat ze samen bij Unique Uitzendbureau, het huidige USG People N.V. werkten. Caroline had toen al wat internationale avonturen achter de rug en Simone kende de ins & outs van het ondernemerschap door haar werkzaamheden in het bedrijf van haar vader. Water loopt als een rode draad door hun leven. En lol hebben. “Doen wat je leuk vindt, kunnen lachen met elkaar, om elkaar, maar ook om jezelf, dat en water is wat ons als eerste verbindt.” Perfect Assistants B.V. is gespecialiseerd in werving & selectie en detachering van management ondersteunend personeel. De focus binnen dit segment is gericht op de topsecretaresse, die op juiste wijze invulling weet te geven aan de hedendaagse verwachtingen van het management. “Deze dames (of heren) hebben een spilfunctie en fungeren als de rechterhand van bijvoorbeeld een CEO, CFO of directeur eigenaar. Met bijbehorend salaris uiteraard. Wij bemiddelen in de top van deze niche. De perfecte assistent neemt werk uit handen, initieert, heeft een eigen netwerk, kan snel schakelen, op vijf fronten tegelijk werken, adviseert, fungeert als klankbord, werkt op HBO niveau en heeft minimaal 7 jaar werkervaring. Ook groeit in Nederland de vraag naar Personal Assistants. Aandeelhouders stellen hogere eisen aan het resultaat van de onderneming waardoor de druk op de manager toeneemt. Een goede Personal Assistant is de onmisbare professional voor de hedendaagse manager! Daarnaast hebben wij onder vrouwelijke topmanagers de behoefte gesignaleerd aan een Personal Assistant uitsluitend op het privé vlak. Er is ook nog eens een huishouden te runnen. Het uitbesteden van werkzaamheden zoals bijvoorbeeld het boeken van een vakantie, langsgaan bij de stomerij en de catering laten verzorgen voor een etentje, maakt het leven een stuk eenvoudiger. De Personal Assistant kan op afroep voor een aantal dagen/uren in de week op flexibele wijze invulling aan deze behoeften geven.”
Als je ergens in gelooft moet je het gewoon doen Caroline Holtgrefe 116
Cowgirl
Dat was lastig in mijn toenmalige functie, maar er werd uiteindelijk
Caroline dacht na het VWO in Rotterdam, waar ze opgroeide aan
een uitzondering gemaakt en ik kon vanuit Rotterdam gaan werken.
het water met zeilen, surfen en paardrijden, met een studie inter-
Dat heb ik de afgelopen jaren met heel veel plezier gedaan tot de tijd
nationaal recht snel naar het buitenland te kunnen, maar dat bleek
rijp was om voor mezelf te beginnen met Perfect Assistants.”
niet het eerste doel van deze studie. Wel van Caroline, die wisselde naar een opleiding reclame& marketing en vertrok daarna naar Zuid
Perfect matches
Afrika waar ze voor Windsurfing International ‘in de windsurfplan-
Simone’s opleiding bestond, zoals ze zelf lachend aangeeft uit de
ken’ ging. Via Australië, waar ze ondermeer als echte cowgirl op
‘university of life’. Ze gaat naast een studie Engels aan de slag bij het
een ranch werkte, keert ze terug naar Nederland om zeilplanken te
staalconstructiebedrijf van haar vader, waar ze veel leert. “Daarna
gaan importeren .“Dat ben ik gaan opzetten, maar op een gegeven
solliciteerde ik in de uitzendbranche en kon beginnen als unitleidster
moment wilde ik wat anders. Ik werd de jongste vestigingsmanager
bij Unique Uitzendbureau in Rotterdam. Binnen deze organisatie heb
bij Unique. Eerst in Rotterdam, daarna in Den Haag om vervolgens
ik carrière gemaakt en ben ik opgeklommen tot lid van het manage-
op het hoofdkantoor van Unique in Almere het landelijk account-
mentteam. Indertijd was er ruimte voor eigen ondernemerschap. Je
en projectmanagement op te zetten. Het bedrijf is in 1997 naar de
kwam bij tientallen bedrijven over de vloer, leerde bedrijfsculturen
beurs gegaan en de naam veranderde in USG People N.V . Het was
door en door kennen en je ‘ging voor je tent’. Na 10 jaar kregen wij
allemaal heel vernieuwend en ik heb mooie stappen binnen het be-
onze dochter en ik kon niet in deeltijd werken, dus stopte ik om te
drijf weten te maken. Op mijn 41ste werd ik moeder en op mijn
gaan genieten van het moederschap. Ik kwam er al snel achter dat ik
43ste kwam nummer twee en ik besloot minder te willen werken.
graag weer wilde werken. Ik houd gewoon van werken. Tennissen, wandelen, golfen, ik vind het allemaal leuk, maar als ik moet kiezen, dan ga ik werken. Ik vind het heerlijk, het is echt mijn hobby. Ik ben trainingen gaan geven, heb een tijdje bij de Hartstichting gewerkt en
”
ben toen mijn eigen bedrijf Motivator gestart. Na bijna 14 jaar alleen een bedrijf geleid te hebben, is het inspirerend om weer samen met
Ik vind van alles leuk, maar als ik mag kiezen dan ga ik werken Simone Versnel
een partner aan het werk te zijn.” Caroline: “We vullen elkaar perfect
aan. We kennen het vak in de volledige breedte, maar we hebben duidelijk onze voorkeuren. Ik ben meer marketing & sales gericht en
Simone kijkt naar de organisatie in zijn totaliteit. Wij hebben de branche zien veranderen en soms lijken de processen belangrijker te zijn
geworden dan de dienstverlening zelf. Wij komen nog uit het ‘tijdperk’ van het centraal stellen van de mensen en de bedrijven, van de perfect matches dus! Daar is nog steeds behoefte aan en wij weten als geen ander hoe daar op juiste wijze invulling aan te geven!” Gedrevenheid, passie voor werken en voor water worden gedeeld door beide onderneemsters. Ze staan nu samen aan het roer van Perfect Assistants. Simone noemt zichzelf een kind van de stad Rotterdam en een kind van de zee. “Ik was elk weekend op het strand, ik heb catamaran gezeild en de zee is altijd in mijn leven geweest. Overigens ben ik er zeer voorzichtig mee, ik heb mateloos respect voor de zee, maar kan er ook van genieten.” Caroline zegt zich in haar werk als een vis in het water te voelen. “Onder de mensen zijn geeft me energie en ik kan er een stuk creati-
Wie: Caroline Holtgrefe en Simone Versnel Wat: Founders/partners Perfect Assistants Waar: Rotterdam
viteit in kwijt. De drive om dingen zakelijk voor elkaar te krijgen is erg groot. Het is verder in het leven erg belangrijk dat je dingen doet die je leuk vindt. Keuzes maken waar je zelf blij van wordt. Als je ergens in gelooft moet je het gewoon doen. De economie trekt aan en wij gaan ervoor!”
117
H Sybilla Dekker (67)
Ordening
en
was van
Zij
2003
Milieu (VROM)
eerste kabinet met de brengen.
et leven wordt pas echt
LPF
“Dan
2007
minister van
Volkshuisvesting Ruimtelijke
in het tweede en derde kabinet
bedankte ze vriendelijk).
is voorzitter van de
ze graag mee:
tot
H aar
Balkenende (voor
passie is vrouwen naar de top
Taskforce Topbrainstorm. A an Zakenvrouwen
werkt
laat je zien wat mogelijk is; aanmoedigingen van andere vrouwen.”
Dekker heeft een curriculum vitae waar je u tegen
worden bereikt wanneer organisaties diversiteit als
zegt. Na het gymnasium (haar drie broers deden
vanzelfsprekend onderdeel van hun bedrijfsvoe-
hbs) studeerde ze aan de Sociale Academie. Ze
ring zien.” Om dat te bereiken wordt bedrijven ge-
werkte lange tijd bij het ministerie van Landbouw,
vraagd zich te committeren aan een eigen plan met
daarna werd ze directeur van de NVOB (onderne-
concrete doelstellingen en een strategie die wordt
mers in de bouw) en algemeen directeur van de
vastgelegd in managementafspraken.
Werkgeversvereniging AWVN. “In al die functies
“De achterstand van vrouwen is deels te wijten
was ik de eerste vrouw.” Ze verzamelde daarnaast
aan de cultuur en de geschiedenis van Nederland.
een interessant pakket aan commissariaten (zoals
Het zit deels in de faciliteiten die de overheid wel
bij de Rabobank, voorzitter bij Heineken en de NS).
of niet biedt. Eigenlijk niet biedt. En het zit ook voor
Als minister trad ze af na de Schipholbrand. Dat
een deel bij de cultuur in de bedrijven.
was voor haar klip en klaar na het lezen van het
Mijn overtuiging is dat je, als je een mix hebt van
rapport en het zien van de film. “Ik was politiek
mannen en vrouwen, jong en oud, allochtoon en
verantwoordelijk. Mijn aandeel was kleiner dan dat
autochtoon, verschillende achtergronden hebt, dat
van Donner, het was niet gebeurd in mijn periode
je veel beter af bent in een bedrijf.”
als minister, maar ik heb getekend bij mijn aantreden voor alle lusten en lasten. Nee, het gaat niet
Eigen geld verdienen
over schuld. Ik wilde niet beschadigd worden. Dan
Het vechten voor zichzelf, het vechten voor andere
moet je daar je conclusies uit trekken en dat heb ik
vrouwen komt niet expliciet voort uit haar jeugd.
gedaan. Wat absoluut niet makkelijk was.”
Haar ouders (en dat was in die tijd behoorlijk tegendraads) stimuleerden juist het enige meisje in
Nederland achterstand
het ondernemersgezin. Pa had (samen met een
Donner kwam weer terug. Zij niet. Ze ging zich
compagnon) een cv-installatiebedrijf en hij liet des-
bijna geheel wijden aan haar passie, het brengen
noods de kerstdis de kerstdis als een klant belde
van vrouwen naar de top. ‘Talent naar de Top’ (van
dat de kachel kapot was. “Ik heb altijd geweten dat
mei 2008) is het vierde initiatief waar Dekker bij
er gewerkt moet worden.” Toen zij pas 19 jaar was,
betrokken is. “Er moet echt wat gebeuren.” Het
overleed haar vader aan een acute hartstilstand.
aandeel afstuderende vrouwen is meer dan 50%,
De compagnon kon het bedrijf niet alleen overeind
maar het aandeel vrouwen in topposities bij beurs-
houden. In die tijd is het bewustzijn ontstaan dat ie-
genoteerde bedrijven is slechts 5%. “Nederland
dereen, dus ook vrouwen, hun eigen geld moeten
bungelt met deze cijfers in Europa onderaan de
verdienen en hun eigen netwerk moeten hebben.
lijst.” ‘Talent naar de Top’ meent dat de groei van
Haar eerste partner overleed ook aan een acute
het aantal topvrouwen alleen in een stroomversnel-
hartstilstand. “Voor de tweede keer verloor ik op
ling kan komen door een ambitieuze doelstelling te
abrupte wijze een dierbare. Van kinderen was het
hanteren van minimaal 30% topvrouwen in grotere
nog niet gekomen. Met zijn overlijden was de weg
organisaties in 2019. “We moeten op een andere
definitief afgesloten.” Haar tweede partner over-
manier naar talent gaan kijken. Als we op deze voet
leed een paar jaar geleden ook.
doorgaan, dan maken onze dochters van nu straks
118
het
nog steeds 5 tot 6% kans op een topfunctie. Als
CEO’s tekenen
we er met elkaar voor gaan, kunnen we het ver-
“Er zijn inmiddels meer dan honderd bedrijven en
schil maken. Meer vrouwen aan de top kan alleen
overheden die het Charter met ons getekend hebben.
Voormalig minister Sybilla Dekker ambieert groei van het aantal topvrouwen in Rotterdam
intressant als je werkt En dat zijn dan de CEO’s, niet de directeuren ‘Human Resources’, dan weet ik wel wat er gebeurt… De bedrijven kiezen dus hun eigen streefgetallen en daarmee is het committent van de top van het bedrijf geborgd. Temeer daar zij jaarlijks moeten rapporteren aan de Monitoringscommissie. Het enige wat wij doen is aanbieden op welke wijze er gerapporteerd moet worden, dat we ook vergelijkingsmateriaal hebben. En natuurlijk organiseren we bedrijfsontmoetingen. De monitorencommissie onder leiding van Veenman kijkt naar alle cijfers en aangeleverde rapporten.” De publiciteit doet vervolgens de rest... Vrouwen die opkomen voor zichzelf en andere vrouwen worden veelal ‘weggezet’ als feministes. “Feministe zou een eretitel moeten zijn, maar ik twijfel om zelfbewuste vrouwen zo te noemen. De term is zo verruwd.” Dekker gaat de straat niet op, voor haar geen demonstraties. Zij zoekt liever de besturen en commissies op om van daaruit de positie van vrouwen te verbeteren. Zo was zij bijvoorbeeld voorzitter van Vrouwennetwerk Nederland. Een quotum voor vrouwen wijst ze radicaal af: “Ik ben een werkgeversvrouw. Je moet regels niet van bovenaf opleggen als bedrijven het ook zelf kunnen regelen.” En van deeltijd moet ze ook niet veel hebben. “Het begrip deeltijd mag geschrapt worden, wat mij betreft. Het wekt de indruk dat de baan beperkt is. Ik vind dat het resultaat telt, niet het aantal gewerkte uren. Het plan is weer opnieuw zo’n vorm waar de werkweek in gegoten wordt. Ik pleit juist voor flexibilisering. Werk zou zo moeten worden ingericht dat het voor mannen en vrouwen in de piekuren van hun leven, met kleine kinderen, te doen is. Dat kan nu ook veel makkelijker dan vroeger. De communicatiemiddelen zijn zoveel beter geworden. Via telefoon, computer en sms kunnen we altijd met elkaar in contact staan. Moet je op een vergadering zijn, dan plan je die laat genoeg om de kinderen naar school te brengen. Je maakt vaste werkafspraken net zoals je afspraken met vrienden plant.” Vrouwen moeten hun verantwoordelijkheid voor de toekomst nemen, vindt Dekker. “Er is in hun onderwijs geïnvesteerd, en dat is niet alleen voor hun algemene ontwikkeling. Vrouwen moeten zich ervan bewust zijn dat de staat die investering in hen gedaan heeft. Zij zijn verplicht bij te dragen aan de economie, in welke vorm dan ook. Alleen zo kunnen we onze welvaart behouden. Bovendien doen ze het ook voor zichzelf: het leven wordt pas echt interessant als je werkt.”
119
o Mirjam Bode Algemeen manager
ns Team,
Mladen Pikulic Fotograaf
Marcelien Hakman Redacteur
Angela Joerawan ProjectcoĂśrdinator
Nathalie van HuĂŤt Hoofdredacteur
Al meer dan 25 jaar magazines op maat Bladen maken is maatwerk. Een glossy over zakenvrouwen vraagt nu eenmaal andere expertise dan een magazine over een hoogwaardige railverbinding. Op de foto ziet u het team dat is samengesteld voor Rotterdamse Zakenvrouwen. Ook voor uw uitgave stellen we een team op maat samen, zodat we in inhoud en vorm de juiste snaar raken. Dit team met louter professionals verzorgt voor u het complete uitgeeftraject, van bladformule tot en met drukwerkproductie en distributie.
een doeltreffend elftal
Monica Verhoek Redacteur
Marcel van Gastel Account manager
Ronald Schouten Creatief manager
Kimberly Gomes Fotograaf
Enith Stenhuys Fotograaf
Carla Collewijn Account manager
Voorbeelden van door ons verzorgde uitgaven zijn TracĂŠ (RandstadRail), Smit Mode magazine en Dierentaal (Dierenbescherming Rijnmond). Punt Uit Media is ook de uitgever van Rotterdam Punt Uit magazine, Friends in Business en het onlineplatform Rotterdam Culinair. Gaan wij ook voor u een fantastisch blad maken? Bel Ronald Schouten of Mirjam Bode voor een kennismaking en een voorstel op maat: 010 - 46 99 260.