Onderwijskrant Friesland 2012-2013

F R I E S L A N D

2012 - 2013

IS! Proefles GRAT € 38,00 Lessen vanaf Snel en voordelig je rijbewijs! Rijlessen vanaf € 38,00 per les (60 min.)

Nu rijlessen met examengarantie! Rijlessen vanaf 16,5 jaar.

Rijlessen in: Leeuwarden, Heerenveen, Sneek, Meppel

timing.nl

De leukste jobs bij jou in de buurt.

Je vindt Timing met ruim 50 vestigingen

Voor verschillende opdrachtgevers in

door heel Nederland.Wat jou dit oplevert?

Heerenveen, Drachten en omgeving zoeken

Een ruime keus aan banen bij jou in de

wij schoonmakers, productie- en magazijn-

buurt. Onze vestigingen in Drachten en

krachten en administratief medewerkers.

Heerenveen hebben zowel partime als fulltime banen die aansluiten op jouw

Interesse? Bel of kom langs bij één van

opleiding. Dus of je nu net je diploma op

onze vestigingen. Dan kijken we samen

zak hebt en op zoek bent naar een baan, of

naar de mogelijkheden. Een leuke baan

dat je naast je studie wat wilt bijverdienen.

voor jou vinden is immers ons werk!

Wij hebben volop werk!

wij doen

Gemeenteplein 1-3 8442 MA Heerenveen T 0513 65 15 60 heerenveen@timing.nl Noorderbuurt 44 9203 AM Drachten T 0512 54 52 22 drachten@timing.nl

F R I E S L A N D

Leerplicht en kwalificatieplicht Bijna alle kinderen in Nederland gaan als ze 4 jaar zijn naar de basisschool. Jongeren tussen de 5 en 18 jaar zijn verplicht om onderwijs te volgen, totdat ze een startkwalificatie hebben. Voor leerlingen van 5 tot 16 jaar heet dit de leerplicht, voor jongeren tussen 16 en 18 jaar de kwalificatieplicht.

Leerplicht: voor wie?

Alle kinderen tussen 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig.

Dit geldt ook voor kinderen met een andere nationaliteit, nieuwkomers (illegalen, asielzoekers en vreemdelingen) en kinderen die in Nederland wonen maar in het buitenland (grensstreek) naar school gaan.

De leerplicht is niet van toepassing op kinderen jonger dan 5 jaar. Kinderen zijn verplicht om uiterlijk de eerste dag van de nieuwe maand nadat zij 5 zijn geworden naar school te gaan. Een kind mag naar school als het 4 jaar wordt; 99% van de kinderen doet dit.

Vrijstelling van leerplicht en thuisonderwijs In bepaalde uitzonderingsgevallen kunnen kinderen een vrijstelling van de leerplicht krijgen. Alleen bij bijzondere omstandigheden hoeft u uw kind niet in te schrijven op een school. Bijvoorbeeld als het vanwege psychische of lichamelijke oorzaken niet naar school kan. Vrijstelling van de leerplicht is ook mogelijk als ouders bezwaar hebben tegen de levensbeschouwelijke richting van alle scholen binnen redelijke afstand van de woning. De leerplichtambtenaar verleent de vrijstelling. Deze vrijstelling geldt steeds voor 1 schooljaar.

Ouders mogen uitsluitend thuisonderwijs geven als hun kind een vrijstelling van inschrijving heeft voor de basisschool. Dit betreft een vrijstelling vanwege psychische of lichamelijke oorzaken, of als ouders bezwaar hebben tegen de levensbeschouwelijke richting van scholen binnen redelijke afstand.

Op termijn wordt het lastiger om vrijstelling van de leerplicht te krijgen op grond van bezwaren tegen de levensbeschouwelijke richting van scholen in de directe omgeving. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft dit in december 2011 laten weten in een brief over thuisonderwijs aan de Tweede Kamer.

Kwalificatieplicht: uitgangspunten Naast de leerplicht bestaat sinds 2007 de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat jongeren tot 18 jaar onderwijs moeten volgen tot zij een startkwalificatie hebben. Een startkwalificatie is een havodiploma, vwo-diploma of een mbo-diploma op niveau 2 of hoger.

De kwalificatieplicht is een van de maatregelen die de Rijksoverheid heeft ingesteld om schooluitval van jongeren tegen te gaan en de kansen van startende jongeren op de arbeidsmarkt te vergroten. De kwalificatieplicht is geregeld in de Leerplichtwet.

Onderzoek verlenging kwalificatieplicht naar 23 jaar De minister van Onderwijs, cultuur en Wetenschap (OCW) onderzoekt de mogelijkheden om de leeftijd voor de kwalificatieplicht te verhogen van

18 naar 23 jaar. Volgens de minister moet alles op alles worden gezet om te zorgen dat jongeren hun diploma halen. Verlenging van de leeftijdsgrens voor de kwalificatieplicht gaat om een ingrijpende maatregel die vraagt om gedegen onderzoek, onder andere naar de juridische consequenties.

Na kwalificatieplicht: werkleerplicht Na de kwalificatieplicht heeft de overheid de werkleerplicht ingesteld voor jongeren tot 27 jaar die niet werken of naar school gaan. Zij kunnen geen beroep meer doen op een uitkering.

Vrijstelling van kwalificatieplicht De kwalificatieplicht geldt niet in de volgende gevallen: - Een jongere heeft een schooldiploma of getuigschrift van de praktijkschool. Deze jongeren kunnen een programma volgen dat past bij hun niveau.

- Een jongere zit op een speciale school omdat hij zeer moeilijk leert of een verstandelijke en/of een lichamelijke beperking heeft.

- De leerplichtambtenaar heeft in individuele gevallen vrijstelling gegeven aan jongeren die om lichamelijke of psychische redenen geen startkwalificatie kunnen halen.

Toezicht op leerplicht en kwalificatieplicht De leerplichtambtenaar houdt toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. Elke gemeente heeft minimaal 1 leerplichtambtenaar in dienst. Naast de leerplichtambtenaar hebben scholen, ouders en werkgevers een rol bij het toezicht op de kwalificatieplicht. Als een werkgever bijvoorbeeld een werknemer onder de 23 jaar aanneemt zonder startkwalificatie, is die werkgever ervoor verantwoordelijk dat deze werknemer alsnog een startkwalificatie haalt.

Aanbod van Hbo opleidingen Hogescholen en universiteiten moeten hun aanbod van opleidingen beter afstemmen op de diversiteit van de studenten en beter laten aansluiten op de arbeidsmarkt. Ook is het belangrijk dat zij versnippering tegengaan en een duidelijker profiel kiezen.

Diversiteit in aanbod opleidingen Het aanbod van opleidingen is nog onvoldoende ingericht op de verschillende studentendoelgroepen. Met meer verscheidenheid van opleidingen naar vorm en niveau kunnen de instellingen studenten beter bedienen.

Hiervoor worden verschillende maatregelen genomen.

Associate degrees De Associate-degree (Ad) in het hoger beroepsonderwijs wordt definitief ingevoerd. Het Ad-programma is een 2-jarig traject in het hbo dat de overstap van mbo-ers, werkenden en werkzoekenden naar het hoger onderwijs makkelijker maakt.

Hbo aantrekkelijker voor vwo’ers De Rijksoverheid wil het hbo aantrekkelijker maken voor vwo’ers die een beroepsgerichte opleiding willen. Er komen onder andere meer professionele masteropleidingen (zoals de huidige ‘Nurse Practioners en Physician Assistents in de zorgsector).

Verder zijn er door het demissionaire kabinet plannen aangekondigd om - 3-jarige bachelortrajecten op hogescholen aan te bieden voor vwo’ers; - De titulatuur voor het hbo beter aan te sluiten bij de titulatuur die internationaal gebruikelijk is. Het huidige onderscheid in titulatuur tussen hbo en universiteit zou dan worden opgeheven.

Diverser aanbod op universiteiten - Er komen meer brede bacheloropleidingen op universiteiten. Studenten die starten met een brede opleiding en daarbinnen zich steeds meer specialiseren, hebben minder kans op schooluitval.

- Het kabinet wil ook via regelgeving grotere eenheden binnen en tussen universiteiten mogelijk maken. Voorbeelden zijn ‘graduate schools’ of ‘professional schools’ (zoals law-, medical-, of businessschools).

Meer profiel in aanbod onderwijs Meer verscheidenheid in het aanbod van opleidingen vraagt van de hogescholen en universiteiten dat zij zich meer gaan specialiseren. Het opleidingenaanbod is op dit moment nog erg versnipperd. Instellingen zullen duidelijker keuzes moeten maken en zo een eigen profiel ontwikkelen. Zij moeten zich concentreren op waar ze goed in zijn. Dat betekent ook: opleidingen afstoten waarin andere onderwijsinstellingen beter zijn.

Zo zal de ene hogeschool zich specialiseren op het aanbod van Associaton Degrees en bacheloropleidingen, en de andere school kan de keuze maken om zijn opleidingen aantrekkelijker te maken voor vwo’ers.

Aansluiting op de arbeidsmarkt Ook de vraag uit de arbeidsmarkt zal meer dan nu een rol moeten spelen bij de keuzes die een instelling maakt: - Bij de toelating van nieuwe opleidingen moeten instellingen nadrukkelijker kijken of er vraag is naar afgestudeerden.

- Bij het opstellen van profielen en beslissingen om opleidingen af te stoten, krijgen werkgevers een stem.

- Werkgevers zullen duidelijk moeten maken waar zij behoefte aan hebben, stageplaatsen aanbieden, beurzen verdelen en vakdocenten detacheren.

D F R I E S L A N

Colofon Uitgave: UitInMedia Zaailand 70, 9205 EH Drachten Telefoon: 06 – 831 97 634 Email: info@uitinmedia.nl Opmaak: Blue Road, www.blueroad.nl

2012 - 2013

Profilering wetenschappelijk onderzoek Universiteiten moeten ook in hun wetenschappelijk onderzoek scherpere keuzes maken en zich nog meer profileren. Zij doen dit doen door zwaartepunten aan te brengen in hun onderzoek. Doel is dat elke universiteit op ten minste enkele gebieden tot de wereldtop gaat behoren. Deze zwaartepunten worden bepaald door hun eigen sterktes maar moeten ook aansluiten bij de belangrijke sectoren voor de Nederlandse economie (topsectoren).

Daarnaast is het nodig dat het onderzoek beter wordt afgestemd op de behoefte van het bedrijfsleven en op grote maatschappelijke uitdagingen, zoals veiligheid en vergrijzing.

Prestatieafspraken met instellingen Om de onderwijsinstellingen te stimuleren al deze maatregelen door te voeren, maakt het kabinet met elke instelling prestatieafspraken waarover de instellingen zich moeten verantwoorden. Het kabinet wil dat de verdeling van het onderwijsbudget wordt gekoppeld aan de prestaties van de instellingen.

De MBO-opleidingen van Nordwin College

Heb jij je keuze al gemaakt?

O B M n e g a d n e Op 3 Vr. 25 januari 201 14.00 - 21.00 uur

3 Za. 26 januari 201 09.30 - 13.00 uur

Surprising Nature

MBO-tuin, park & landschap MBO-sport, recreatie & toerisme MBO-tuinbouw MBO-recreatie

Animal Friends

MBO-dierverzorging MBO-paardenhouderij MBO-dierenartsassistent(e)

MBO-paardensport MBO/HBO-diermanagement in 5 jaar

Good Food

MBO-akkerbouw MBO-melkveehouderij

MBO-voeding

Mighty Machines

MBO-groen, grond & infra (voorheen MBO-loonwerk)

Dynamic Design

MBO-bloem & design

MBO-design

Big Business

MBO-groene detailhandel

MBO-groothandel & logistiek

Natural Health

MBO-zorg & leefomgeving

Nog meer Opleidingen

MBO-young greens MBO-young farmers

www.nordwincollege.nl Buitenpost / Heerenveen / Leeuwarden / Sneek

MBO-life sciences met: • Laboratoriumtechniek • Watermanagement

• Milieubeheer • Voeding

F R I E S L A N D

Welkom in de werelden van ons MBO

Nordwin College is een opleidingscentrum met o.a. middelbaar beroepsonderwijs (MBO). Achter de poort van onze MBO-vestigingen gaan veel verschillende werelden schuil. Elk met een eigen kleur en sfeer.

Elke richting biedt aantrekkelijke mogelijkheden voor werk of vervolgopleiding, voor persoonlijke groei en maatschappelijk succes.

Voor wie?

Voor leerlingen die dit jaar of komend jaar een MBO-opleiding kiezen. Je zit nu waarschijnlijk op het VMBO of HAVO. Maar het kan ook zijn dat je eerst al een andere MBO-opleiding hebt geprobeerd of hebt afgerond. Of: je hebt al een baan en wilt je mogelijkheden vergroten.

Groen onderwijs met uitstekende beroepsmogelijkheden Het aanbod van opleidingen bij Nordwin College is enorm breed. Elk met prachtige kansen op een goed betaalde baan later. Kijk op de website www.nordwincollege.nl voor een compleet overzicht van alle mogelijkheden.

Onze scholen altijd dichtbij Voor MBO 1&2 kun je kiezen uit de scholen in Buitenpost, Heerenveen, Leeuwarden en Sneek. MBO 3&4 en MBO BBL opleidingen worden gegeven op de locatie in Leeuwarden.

Informatie en aanmelden Heb je belangstelling voor ĂŠĂŠn of meer opleidingen van het Nordwin College? Of wil je je direct aanmelden? Kijk voor meer informatie op www.nordwincollege.nl, hier vind je ook de adressen van onze vijf vestigingen.

Wil je rechten studeren aan de universiteit? Dan kun je dat ook in Leeuwarden doen! Hier worden exact dezelfde vakken gegeven als

Leeuwarden

in Groningen, en meestal ook door dezelfde docenten.

Na het eerste studiejaar aan onze Vestiging Friesland, vervolg je je rechtenstudie in Groningen.

Wat is er dan zo anders aan studeren in Leeuwarden? Ervaar

Groningen

het en vraag ernaar op de Open Dag Friesland en tijdens EĂŠn dag rechten.

Kijk voor de data op onze website.

www.rug.nl/rechten

F R I E S L A N D

Oefenen met de praktijk...dát is PGO bij Stenden Hogeschool!

MAARTEN RAANGS, DOCENT Human Resource Management

Niet langer je mond houden tijdens de les, maar juist met elkaar praten.

Dat is het idee van Probleem Gestuurd Onderwijs (PGO). Twee keer per week komen studenten in groepjes van ongeveer twaalf studenten bij elkaar. Binnen deze groepen zijn er verschillende rollen, zoals voorzitter en notulist. Studenten gaan aan het werk met echte vraagstukken uit het bedrijfsleven en lossen deze samen op. Een tutor begeleidt de PGOsessies. Naast PGO volgen studenten ook mediumlessen, hoorcolleges, werkcolleges en zelfstudie-uren. Tijdens de practica en trainingen oefenen ze bepaalde sociale- en beroepsvaardigheden zoals gesprekstechnieken.

‘Studenten leren met elkaar een probleem op te lossen’ “Een voorbeeld van een case binnen de opleiding Human Resource Management betreft de problematiek rondom ontslag. Studenten hebben hier de rol van professional,verdiepen zich in de relevante wet- en regelgeving en de ethische aspecten en geven uiteindelijk advies aan het management. De eerste PGO sessie is best spannend, maar studenten ontwikkelen zich in het eerste jaar enorm. Ze ervaren welke vaardigheden een bijdrage leveren aan het resultaat en zijn steeds beter in staat deze vaardigheden op de juiste manier in te zetten.

CHARLOTTE DE JONG, STUDENT Human Resource Management

‘Op een ontspannen manier leer je veel’

Studenten doen veel ervaring op met het goed analyseren van een case en leren de relevante vragen te stellen. Door gestructureerd informatie te verzamelen, verdiept de student zich in de volle breedte van het vraagstuk.

Ook werkgevers waarderen deze benadering.

“Tijdens een PGO sessie analyseer je het probleem. Is het probleem wat je ziet ook echt het probleem of ligt er nog iets achter? Je brengt structuur aan, formuleert hoofd- en deelvragen en gaat vervolgens afzonderlijk op zoek naar relevante informatie. Op een ontspannen manier leer je veel. Het is prettig om in een klein groepje te werken. Je leert elkaar goed kennen en weet wat je aan elkaar hebt.

Meer weten over PGO en Stenden Hogeschool? Ga naar www.stenden. com.

De eerste bijeenkomst is altijd even aftasten, er wordt weinig gesproken.

Tijdens de tweede bijeenkomst praat iedereen door elkaar. Vanaf de derde bijeenkomst verloopt het allemaal een stuk soepeler. Dan komen ook de gemaakte afspraken, zoals wederzijds respect en elkaar uit laten spreken aan bod. Vanaf dat moment is er sprake van een goede samenwerking.

Mijn medestudenten zijn afkomstig uit landen van over de hele wereld; dat zorgt voor unieke perspectieven!

Niet langer je mond houden tijdens de les, maar juist met elkaar praten.

Dat is ‘Bij mijn keuze voor de Engelstalige master International Law and the Law of International Organizations werd ik met name gemotiveerd door het feit dat deze master heel goed aansluit bij mijn interesse voor het internationaal publiekrecht en dat ik deze master als een goede voorbereiding beschouw voor een toekomstige internationale carrière.

De master richt zich voornamelijk op het internationaal publiekrecht en er is binnen het programma veel ruimte om zelf specifieke vakken binnen dat vakgebied te kiezen. Dit ruime aanbod in keuzevakken geldt overigens ook in grote mate voor alle andere LLM programma’s van de RUG. Wat ik bij mijn masterkeuze ook belangrijk vond, is het feit dat een groot deel van mijn medestudenten afkomstig is uit landen van over de hele wereld. Binnen de vakken die we samen volgen, zorgt dit voor unieke perspectieven op de verschillende internationale problemen en vraagstukken en draagt het bij aan een unieke werksfeer waarin je veel leert van elkaars verschillende culturele achtergronden en denkbeelden.

De colleges worden vooral in een kleine setting gegeven, waardoor er ruimte is voor interactie en waarin de docenten zijn zeer benaderbaar zijn.

Dit draagt er voor mij aan bij dat ik veel kan leren van anderen en dat ik mij zeer thuis voel binnen de faculteit. Nog los van de kennis die ik in dit unieke studieprogramma op doe, denk ik dat ik in de toekomst veel profijt zal hebben van de ervaring die ik nu op doe in het samenwerken in een multiculturele en internationale setting.’

Foto: Mathilde Bos, student LLM International Law and the Law of International Organizations

Doorleren, bijspijkeren, opfrissen!

Basiskennis Boekhouden Basiskennis Calculatie Praktijkdiploma Boekhouden Moderne Bedrijfsadministratie Basiskennis Loonadministratie Praktijkdiploma Loonadministratie Vakopleiding Payroll Services Medewerker Personeelszaken

V O LT I J D H B O - B A C H E L O R O P L E I D I N G E N

www.instituutroben.nl 058 - 233 07 77

Doorleren, bijspijkeren, opfrissen!

MELD

JE AAN!

Basis PC-gebruik

Powerpoint

Windows

Outlook

Word

Project

Excel

ECDL

Access

MOS

www.instituutroben.nl 058 - 233 07 77

OPEN DAG Vrijdag 15 maart 14.00 - 20.00 uur

W W W. W I N D E S H E I M . N L / O P E N D A G E N

Ontdek je talent!

Open Dagen za 2 maart vr 7 juni do 22 augustus

Kies je voor NHL Hogeschool, dan kies je voor studeren in een moderne omgeving met persoonlijke aanpak. Maak je ambities waar, kijk goed om je heen, durf grenzeloos en buiten de kaders te denken. Jij maakt je eigen keuze voor de toekomst, maar wij staan voor je klaar om je hierin te coachen.

Wie wil jij worden? Ontdek je talent bij NHL Hogeschool! @NHL_Hogeschool

www.nhl.nl

NHLHogeschool

NHL Hogeschool. Vergroot je perspectief.

A3 Ontdek je Talent Artikel.indd 1

02-11-12 14:32

F R I E S L A N D

Human Resource Management Basis gelegd ´De opleiding trok mij aan omdat ik altijd al geïnteresseerd was in economie, recht en personeelszaken. Door het kiezen van een minor en de mogelijkheid om één of twee keer een halfjaar stage te lopen, kon ik bovendien zelf een groot gedeelte van de inhoud van mijn opleiding bepalen. Ik heb toen gekozen voor twee verschillende halfjaarstages. Zo heb ik beter kunnen bepalen waar mijn interesses lagen.

Mens, werk en organisatie, daar draait het om binnen de vernieuwde opleiding Human Resource Management (HRM). We leiden je op tot een HR-professional in de volle breedte van het vak. Er is voor zowel de richting ‘Human resources en organisatie’ als de richting ‘Personeel en organisatie’ volop aandacht. Wat er verder is vernieuwd?

We besteden meer aandacht aan HR-trends. Bijvoorbeeld binnen de nieuwe minor “Vernieuwend organiseren: succes met HR” waar je vernieuwend leert kijken naar organisatieontwikkelingen. Onderwerpen als sociale innovatie, het nieuwe werken en cultuurveranderingen komen hier aan bod.

De opleiding heeft mij veel geleerd over de rol van HR-professional binnen de organisatie. Het heeft de basis gelegd, maar die moet natuurlijk aangevuld worden in de praktijk. Tegenwoordig werk ik bij een machinefabriek. Ik houd me bezig met verschillende HR-procedures, werk aan regeling voor het gebruik van een leaseauto, het gebruik van social media en de inhoud van arbeidscontracten. ´

Ook zijn er meer mogelijkheden om je studie een internationale draai te geven. Je kunt bijvoorbeeld studeren of stage lopen in het buitenland of een internationaal georiënteerde minor volgen om ervaring op te doen en het Engels goed onder de knie te krijgen.

Dorien Neutel, afgestudeerd bij de opleiding Human Resource Management

Fitnesstrainer word je bij het FitnessCollege!

Heb jij altijd al fitnesstrainer willen worden? Dan ben je bij het FitnessCollege aan het juiste adres! Wij verzorgen al bijna 15 jaar voor de fitnessbranche in Friesland, Groningen en Drenthe de opleiding Fitnesstrainer A. Gedegen opleiding Wij willen graag van onze kandidaten goede fitnesstrainers maken. Dus verwacht bij ons niet een opleiding van een paar weken. De opleiding duurt ongeveer 5 maanden. In die periode volg je 10 theorie- en 12 praktijkbijeenkomsten. Daarnaast moet je 50 uren stage lopen en een aantal opdrachten maken en vastleggen in een zogenaamd portfolio. Uiteraard zorgen wij voor een goede ondersteuning bij het maken van de portfolioopdrachten.

De opleiding wordt afgesloten met een officieel theorie- en een praktijkexamen, de proeve van bekwaamheid. Doordat het examen wordt afgenomen onder auspiciën van Fit!vak, de branche-organisatie voor de erkende sport- en bewegingscentra, ben jij er verzekerd van dat je met het diploma een waardevol papier in handen hebt.

Start februari 2013 De opleiding wordt op zaterdag verzorgd door ervaren docenten/ trainers uit de praktijk en de eerstvolgende opleiding gaat in februari in Heerenveen van start. Een specifieke vooropleiding is niet vereist, maar houd er rekening mee dat de opleiding op MBO-niveau 3 wordt gegeven.

Een goede beheersing van de Nederlandse taal is dan ook een vereiste.

Om aan de opleiding deel te kunnen nemen, moet je minimaal 18 jaar zijn.

Voor fitnesstrainers die reeds jaren werkzaam zijn in de praktijk, maar (nog) niet beschikken over een officieel diploma bieden wij de opleiding Fitnesstrainer A Compact aan. Door middeI van zelfstudie en een beperkt aantal theorie- en praktijkbijeenkomsten bereid jij je voor op de examens.

In principe kun je op ieder moment instromen in de Compact-opleiding.

Informatie Heb je interesse of wil je meer informatie? Kijk dan op onze website, www.fitnesscollege.nl, of bel (058) 233 07 77 voor een persoonlijk adviesgesprek. Je kunt je natuurlijk ook direct on-line inschrijven.

Studeren aan NHL Hogeschool!

Mick van der Meer, eerstejaarsstudent Maritiem Officier (MIWB Terschelling).

“We hebben heel goed contact met de leraren. Je kunt altijd bij ze terecht en dan kijken ze wat ze voor je kunnen doen. Je leert ze op het eiland ook anders kennen. Een van de docenten stuurt bijvoorbeeld in de sloep van onze studentenvereniging.”

Idil Hussein Mohammood, tweedejaarsstudent Maatschappelijk Werk & Dienstverlening.

“Er heerst een prettig ‘wij’-gevoel op de opleiding. We geven elkaar veel en eerlijke feedback. Daar leer je heel veel van.”

Dian Hagenus, derdejaarsstudent Commerciële Economie.

“Ik kom niet uit Friesland, maar uit de buurt van Arnhem. Vanwege de afstand was de NHL niet mijn eerste keuze. Maar hier is alles mogelijk. Je legt eerst een basis en je ontdekt waar je talenten liggen. Daarna krijg je bij de NHL alle vrijheid om daarin te groeien. Dat doe je met keuzeminors, vrije ruimte en stages. Bovendien heb je hier docenten die keihard hun best voor je doen als jij ook je best doet.”

Studeren? Kom langs!

Een studie kiezen is ontzettend moeilijk. Want hoe weet je nu welke opleiding bij jou past?

Ons advies: ga er op uit! Kijk en vergelijk. Bezoek bijvoorbeeld de NHL Open Dag of ga een dagje proefstuderen. Bij het proefstuderen kun je ervaren hoe het is om een dag student te zijn. Je ziet de lokalen waar je les hebt, je ontmoet docenten en medestudenten en je kunt zien of de opleiding bij jou past. Ontdek je talent op NHL Hogeschool!

NHL Events Open Dag: za 2 mrt Proefstuderen: do 21 mrt Info en advies Voor al je vragen over studiekeuze kun je terecht bij het NHL Informatiecentrum; 058 251 1888 infocentrum@nhl.nl www.nhl.nl @NHL_Hogeschool

Bij NHL Hogeschool kun je uit meer dan 50 voltijdopleidingen kiezen.

De NHL geeft praktijkgericht onderwijs waarbij het ontwikkelen van jouw talent voorop staat. Maak je ambities waar en durf grenzeloos en buiten de kaders te denken! Studenten kunnen je het beste vertellen hoe het is om aan NHL Hogeschool te studeren. Lees daarom snel wat zij van docenten, de opleiding en de sfeer vinden op de NHL. Bart Brouwer is vierdejaarsstudent Bedrijfskunde – MER. “De betrokkenheid van het werkveld vind ik een groot pluspunt van de opleiding. Het is niet zo dat je uit een boekje het ideale proces leert. Maar je ziet en hoort zelf hoe het in de praktijk gaat.”

Wieke Lindeboom, tweedejaarsstudent Leraar Aardrijkskunde.

“Er zitten ongeveer zeven studenten in mijn jaar. Daardoor is er veel individuele aandacht voor jou als student. En je valt niet weg in de massa.

Er is altijd tijd voor vragen en het is heel gezellig.”

Kelly Bezema, tweedejaarsstudent European Studies.

“Je krijgt heel veel vrijheid om de opleiding voor een groot deel zelf inrichten. Je kunt versterken waar je goed in bent en wat je leuk vindt. Als je een beetje met een brede blik de wereld inkijkt, is dit een echt een superopleiding.”

NHLHogeschool

Groen is...

Groene techniek

Dier & Welzijn Voeding & Gezondheid

DoeDag woensdag 13 februari 2013 aanmelden bij de locatie of via de website

OpenAvond woensdag 13 februari 2013

meer &

van 18.30 - 21.30 uur

Buitenpost / Heerenveen / Leeuwarden / Sneek

www.nordwincollege.nl

F R I E S L A N D

Ontdek!! VMBO-groen heeft veel te bieden!

Nog een paar maanden en dan ga je naar het voortgezet onderwijs. Je meester of juf heeft verteld wat je mogelijkheden zijn. Ons VMBO-groen kan een uitstekende keuze zijn. Zo zal je ontdekken dat het VMBO-groen een prima school is waar: • • • • • •

je snel iedereen kent je leert en werkt binnen en buiten de school met hoofd, hart & handen je planten en dieren verzorgt jij je veilig voelt aandacht is voor mens & natuur je een diploma kunt halen waarmee je naar alle opleidingen van het MBO (Middelbaar Beroeps Onderwijs) kunt • je 4 jaar op dezelfde school blijft • je na 4 jaar eventueel naar de HAVO kunt Groen leert beter Wij vinden het belangrijk dat je op een afwisselende, aansprekende manier les krijgt. Zo krijg je niet alleen les in taal en wiskunde maar ook in bloem, plant, dier, voeding enz.

Daar waar het mogelijk is, leer je bij ons via groen ingekleurde opdrachten.

Want wat is er nou leuker dan na een biologieles daadwerkelijk zaden te zaaien en planten te verzorgen bij plantenteeltles. Door op deze manier te werken leer je sneller, je begrijpt dingen beter en je onthoudt ze langer.

Meer informatie VMBO-groen wordt gegeven op onze scholen in Buitenpost, Heerenveen, Leeuwarden en Sneek. Kijk ook eens op www.nordwincollege.nl voor meer informatie.

Groenhorst Emmeloord

ZIEN WE JOU TIJDENS Open Huis ONS OPEN HUIS? vrijdag 18 januari

. - . uur zaterdag 19 januari . - . uur

Locatie Grou-Akkrum Adres: Burstumerdyk 5, Grou

woensdag 30 januari 15.30 – 20.00 uur

Vakcollege Sevenwolden Adres: Ds. Kingweg 8, Heerenveen

woensdag 6 februari

ata va n Kijk voor d komsten n e e ij b o f in n op: en doedage olden.nl w n e v e .s w ww

16.00 – 18.00 & 19.00 – 21.00 uur

Plantenteelt Veehouderij Groene ruimte Loonwerk Paardenhouderij Voedingsindustrie

Locatie Buitenbaan Adres: Buitenbaan 5, Heerenveen

woensdag 13 februari 15.30 – 20.30 uur

Locatie Fedde Schurer (gymnasium) Adres: Schans 100, Heerenveen

donderdag 14 februari 19.30 – 21.00 uur

Locatie Joure

mbo

Nieuw!

Toegepaste Biologie & Mien Ruys Academie

www.groenhorstemmeloord.nl

Iedere brugklasser een eigen laptop

Adres: Pasteurweg 1, Joure

dinsdag 26 februari 18.30 – 21.00 uur

Locatie de Compagnie (PrO) Adres: Buitenbaan 3, Heerenveen

woensdag 27 februari 14.00 – 17.30 uur

Groenhorst

Emmeloord

Je doet ertoe!

Ids Wiersma Sierd Monet Geertsma &

Digitaal onderwijs

Ontdek het Zuyderzee College.... Tijdens onze Open Dagen kun je lessen volgen, maar...nog veel meer! Op de Open Dag hebben we geen tijd om je alles te laten doen, maar je kunt wel vast kijken wat de mogelijkheden zijn.

In het avondprogramma voor de ouders krijgt u informatie over opleidingsmogelijkheden, leerlingbegeleiding, maatwerk en over ons vernieuwde onderwijs (betekenisvol leren).

Open Dag

Van Gogh van Friesland

locatie Lemmer Riensin

woensdag

gel 2, L emme

10 november 2012

r

23 januari 2013

>

10 maart 2013

voor basisschoolleerlingen: van 8.30 uur tot 12.00 uur voor ouders/verzorgers en leerlingen: van 18.45 uur tot 19.30 uur inleiding over het onderwijs op het ZC en van 19.30 uur tot 21.30 uur bezoeken Open Dag met diverse presentaties

Museumplein 2 9203 DD Drachten [t] (0512) 51 56 47 [e] info@museumdrachten.nl www.museumdrachten.nl

w w w.zuy de r zeeco lleg e.nl hoofdsponsor

openingstijden di t/m za 11-17 uur zon- en feestdagen 11-17 uur maandag gesloten

F R I E S L A N D

Groenhorst Emmeloord: Uitdaging voor denkers en doeners!

Groenhorst Emmeloord is een opleidingscentrum met een divers aanbod van opleidingen en trainingen binnen het MBO (BOL en BBL). Groenhorst Emmeloord geeft ondernemende leerlingen de ruimte zich te ontwikkelen en biedt volop kansen op een succesvolle doorstroom naar de arbeidsmarkt of hbo. Vakkennis opdoen, (nieuwe) technieken aanleren en deze toe te passen zijn belangrijke onderdelen binnen de opleidingen.

De leerlingen zijn betrokken, leergierig en kritisch. Ze leren duurzaam ondernemen, zelfstandig en gezamenlijk werken en worden uitgedaagd om te vernieuwen. Vanaf augustus 2013 biedt Groenhorst Emmeloord een tweetal nieuwe opleidingen aan: Toegepaste Biologie en de Mien Ruys Academie.

MBO Mien Ruys Academie Tijdens je studie aan de Mien Ruys Academie ontwikkel je een brede en praktische vakkennis van planten, materialen, gereedschappen en machines.

Plantdeskundigheid is één van je sterke punten. Je volgt de laatste ontwikkelingen op de voet en gaat dit toepassen. Ook leer je over de geschiedenis van binnen- en buitenlandse tuinarchitectuur. Tijdens je opleiding krijg je de kans om het geleerde toe te passen op het nationaal cultuurhistorisch erfgoed van Nagele. De niveau 3/4 opleiding wordt in nauwe samenwerking met Buro Mien Ruys en de gemeente Noordoostpolder aangeboden.

MBO Toegepaste Biologie Toegepaste Biologie is een driejarige, MBO niveau 4 BOL, opleiding waarbij plant, dier, voeding, gezondheid, mens en natuur centraal staan.

Tijdens de opleiding maak je kennis met een grote variëteit aan vakken als: genetica, fysiologie, anatomie, ecologie, wildbeheer, biodiversiteit en natuurgebruik. Deze brede opleiding biedt leerlingen de kans gemakkelijk door te studeren aan het hbo of direct aan de slag te gaan als bijvoorbeeld onderzoeker dierwelzijn ,producttester of milieu adviseur.

Naast de nieuwe opleidingen leidt Groenhorst Emmeloord op voor Akkerbouw, Rundveehouderij, Groen& Grond & Infra (gemechaniseerd loonwerk), Paard (sport/houderij) en Hovenier.

Informatiedagen Geïnteresseerden kunnen een bezoek brengen aan het Open Huis op vrijdag 18 januari en zaterdag 19 januari 2013 of één van de inloopavonden. Meer informatie over de informatiedagen en de opleidingen van Groenhorst Emmeloord zijn te vinden op de website: www.groenhorstemmeloord.nl

OSG Sevenwolden: Je doet ertoe!

Extra aandacht Havo- en vwo-leerlingen worden door ons extra uitgedaagd op het gebied van bèta en ondernemerschap. De leerlingen in de vmbo theoretische leerweg bereiden we heel gericht voor op het mbo.

OSG Sevenwolden is een eigentijdse scholengroep voor openbaar voortgezet onderwijs. Wij bereiden leerlingen optimaal voor op vervolgonderwijs, beroep en een goede plek in de maatschappij.

Groot, maar toch overzichtelijk Op OSG Sevenwolden kun je alle niveaus van het voortgezet onderwijs volgen: praktijkonderwijs, vmbo (inclusief lwoo), havo, atheneum en gymnasium. Dagelijks komen er ruim 3.300 leerlingen naar OSG Sevenwolden en er werken zo’n 400 mensen, verspreid over zeven locaties in Heerenveen, Joure en Grou. Er is dus altijd een locatie van OSG Sevenwolden dichtbij huis.

Cultuur en (top)sport Sport en cultuur staan bij OSG Sevenwolden centraal. Zowel binnen als buiten de les organiseren we allerlei sportieve en culturele activiteiten: sportdagen, excursies, muziekavonden, een bigband, culturele dagen, noem maar op! OSG Sevenwolden is de enige Topsport Talentschool in Friesland. Wij bieden leerlingen met toptalent de kans om school en sport te combineren. Voor jongens en meisjes die goed zijn in voetbal of hockey zijn er speciale talentklassen. Jongeren die van sport hun beroep willen maken of aan de slag willen bij bijvoorbeeld politie of brandweer, zijn bij ons aan het juiste adres voor de vmbo-opleiding Sport, Dienstverlening & Veiligheid (SDV).

Vakcollege Techniek en Dienstverlening Leerlingen met ‘gouden handen’ kunnen meteen na de basisschool kiezen voor het Vakcollege, een opleidingsformule waarin vmbo, mbo en bedrijfsleven nauw met elkaar samenwerken. Het Vakcollege is een beroepsopleiding waar je leert door te dóen en al snel aan het echte werk kunt beginnen bij bedrijven in de regio.

Meer weten?

Hierboven vind je slechts een greep uit ons onderwijsaanbod. Wil je meer weten? Kijk op www.sevenwolden.nl of bezoek ons Open Huis!

Ontdek het Zuyderzee College De school die bij jou past Je snel thuis voelen op school. Helemaal jezelf zijn en je eigen keuzes maken. Een fijn contact met leerlingen en leerkrachten. Goede lessen, goede begeleiding én je eigen laptop. Dus die zware boekentas is verleden tijd. Past dit goed bij jou? Dan is het Zuyderzee College echt jouw school!

Bas van der Zee (klas 2, gymnasium): “Een laptop is veel lichter dan een tas vol boeken. En je hebt altijd alles bij je. Via Google vind je veel informatie en met online overhoringprogramma’s kun je makkelijk woordjes leren.”

Het Zuyderzee College is een openbare school voor voortgezet onderwijs in Lemmer en Emmeloord. De school heeft bijna 1900 leerlingen. Dat zijn er best veel. Toch merk je dit niet als je op school bent. Je krijgt namelijk les in één van onze gebouwen (locaties). Daar leer je iedereen snel kennen en voel je je snel thuis. Het maakt niet uit wie je bent, waar je vandaan komt of waar je in gelooft: iedereen is welkom op het Zuyderzee College. We vinden het belangrijk dat leerlingen, leraren en ouders respect voor elkaar hebben.

Een laptop voor iedere leerling Ja, dat lees je goed! Al onze leerlingen krijgen een eigen laptop. Een Apple Macbook Air, die je leent zolang je op school zit. Met deze laptop kun je via een draadloos netwerk overal inloggen. Voor sommige vakken krijg je nog boeken, vooral in de bovenbouw. Maar de meeste lesstof haal je via de laptop in een ‘Digitale Leer Omgeving’ (afgekort: DLO). Dus geen loodzware boekentas meer, wel zo fijn. De lesstof op de laptop is snel beschikbaar, altijd actueel en vaak interactief.

Zhamila Yerkinbekova (klas 1, vmbo): “Ik voel me echt thuis op het Zuyderzee College en heb al veel vrienden gemaakt. Drama vind ik een heel leuk vak, want ik houd van acteren.”

Kom eens langs Ontdek het Zuyderzee College en kom eens langs! We organiseren Open Dagen, inloopavonden, proeflessen en workshops. Neem ook een kijkje op www.zuyderzeecollege.nl.

Leren op jouw niveau Op het Zuyderzee College kun je veel leren en jezelf elke dag ontwikkelen. Zijn je rapportcijfers goed en gaat het leren makkelijk? Dan kun je snel doorstromen naar een hoger niveau, bijvoorbeeld van havo naar atheneum. Vind je bepaalde lessen erg moeilijk en gaat het niet zo soepel? Dan kun je overstappen naar een wat lager niveau, bijvoorbeeld van havo naar vmbo. Je krijgt onderwijs dat goed bij jou past.

Open Dagen, Lemmer Woensdag 23 januari 2013: - 8.30 - 12.00 uur voor leerlingen van groep 8 Woensdag 23 januari 2013: - 18.45 - 21.30 uur voor ouders/verzorgers en leerlingen www.zuyderzeecollege.nl

Museum Dr8888 organiseert voor jongeren de Manifestatie DADA in Stijl Museum Dr8888 heeft zichzelf de opdracht gesteld om het verspreiden van kennis over de kerncollectie van het museum zoals De Stijl en DADA op een pakkende manier binnen en buiten het museum te verspreiden, met name onder jongeren tussen 15 en 25 jaar. Inmiddels zijn er in samenwerking met verschillende scholen enkele projecten opgestart: Nieuw kunsttijdschrift voor jongeren: DADA in Stijl Het samenwerkingsproject met de scholen heet Manifestatie DADA in Stijl en behelst onder andere de start van een educatief kunsttijdschrift voor- en door jongeren. Daarnaast organiseert het museum ‘DOMEIN Dr8888’, een tentoonstelling in de publieke ruimte en het DADA Lab Filmfestival. Het doel van het nieuwe tijdschrift ‘DADA in Stijl’ is om zoveel mogelijk jongeren te informeren over de boeiende moderne kunstgeschiedenis uit deze regio: de ontwikkelingen binnen De Stijl en het Dadaïsme in Friesland en daarbuiten.

Het tijdschrift zet Friesland als thuisbasis voor de avant-garde kunst uit het interbellum op de kaart, maar is tegelijkertijd een podium voor studenten en hedendaagse kunstenaars die zich in deze stromingen hebben verdiept. De jongeren worden uitgenodigd om iets te bedenken en te maken, in verschillende samenwerkingsverbanden. Samenwerkende scholen zijn o.a. Minerva Academie voor Popcultuur en ROC Friese Poort Art & Design.

Redactie wordt gevormd door Hester Jenkins (Projectleider Museum Dr8888) en Elsalie Dekker (leerling Minerva Academie voor Popcultuur).

Leerlingen van o.a. het Minerva Academie voor Popcultuur, ROC Friese Poort Journalistiek, Smallingerland College, Liudger College en Drachts Lyceum worden gevraagd bijdragen te leveren aan de inhoud van het tijdschrift. De vormgeving is in handen van ROC Friese Poort Art & Design.

DOMEIN Dr8888 en DADA Lab Filmfestival Een belangrijk element van de Manifestatie DADA in Stijl wordt een prijsvraag die wordt uitgeschreven in meerdere disciplines, zoals grafisch ontwerp, journalistiek, beeldende kunst, fotografie, film, multimedia en muziek of in combinaties daarvan. De 2-dimensionale inzendingen worden getoond op billboards in de publieke ruimte in Drachten en heet DOMEIN Dr8888. Het DADA Lab Filmfestival toont de korte films met DADA als onderwerp. Tijdens de openingsavond op 26 april 2013 worden de prijswinnaars bekend gemaakt. Door de participatie van de studenten ontstaat een crossover met het culturele erfgoed van Drachten.

Museum Dr8888, Museumplein 2, 9203 DD Drachten Tel. 0512 – 515647, www.museumdrachten.nl Voor informatie: Hester Jenkins h.jenkins@museumdrachten.nl

Een goed begin is het halve gazon!

Veel tuinbezitters geven tegenwoordig de voorkeur aan graszoden. De ondergrond waarop de graszoden worden gelegd moet eerst worden gefreesd en vervolgens alle oneffenheden geëgaliseerd.

Nadat de grond is aangedrukt ,geharkt en afgereid leggen wij de graszoden strak tegen elkaar.

Na het leggen van de zoden worden deze aangerold.

Het is raad-zaam om de eerste paar weken bij droog weer minimaal 2 x per dag te sproeien. Vanaf 3 weken zijn de graszoden vastgegroeid en kan men het gras voorzichtig maaien.

WMD Drachten kan uw nieuwe grasveld aanleggen voor

€

4,75

per m 2

• Grondwerk • Rioleringen • Kraanverhuur • Aanleg terreinverharding •

Studiefinanciering Als je studeert of een mbo-opleiding volgt, dan heb je in veel gevallen recht op studiefinanciering. Studiefinanciering is een regeling van de overheid, waardoor iedereen de kans krijgt om te studeren. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) voert deze en andere overheidsregelingen uit. Hoeveel je kunt krijgen, hangt af van het soort onderwijs dat je volgt (mbo of hoger onderwijs) en meestal ook van het inkomen van je ouders. Hoe dat zit, lees je hieronder.

Je volgt voltijds mbo, hbo of universiteit

Prestatiebeurs

In het mbo (vanaf je achttiende) en in het hoger onderwijs

Je basisbeurs, aanvullende beurs en studentenreisproduct

heb je recht op geld en een Studentenreisproduct.

vallen onder de prestatiebeurs. We betalen de prestatie­

Zorg dat je dit op tijd aanvraagt, minimaal drie maanden

beurs uit als een voorlopige lening. Haal je binnen de

van tevoren. We moeten namelijk uitrekenen op hoeveel

diplomatermijn van tien jaar een diploma, dan zetten we

geld per maand jij recht hebt én je moet zelf tijdig een

deze voorlopige lening om in een gift.

Studenten OV­chipkaart regelen.

Check je woonadres Je kunt in het mbo een basisbeurs krijgen van ongeveer

Zorg ervoor dat het woonadres dat je opgeeft voor studie­

€ 77,­ per maand als je thuis woont, en zo’n € 250,­ als je

financiering altijd gelijk is aan het adres waarop je staat

op kamers woont. Je kunt in het hoger onderwijs ongeveer

ingeschreven bij de gemeente. Wij zijn namelijk verplicht je

€ 98,­ per maand krijgen als je thuis woont en ruim € 270,­

woonadres te controleren bij de gemeente.

als je op kamers woont. Een eventuele aanvullende beurs hangt af van het inkomen van je ouders. Meer geld kun je

Bijverdienen

bijlenen. Over deze lening wordt wel rente berekend.

Naast je studie mag je in 2012 € 13.362,53 bijverdienen.

Verdien je meer bij, zet dan je studiefinanciering én je

Inloggen op Mijn DUO

Studentenreisproduct stop.

Snel zien hoe je bij DUO in de computer staat?

Met je DigiD (met sms­functie) kun je inloggen op Mijn

Meer informatie

DUO en heb je toegang tot de gegevens over onder andere

www.duo.nl

je studiefinanciering, betaaldata en eventuele studieschuld.

Infolijn (050) 599 77 55

onderwijs mogelijk maken

12101-02 ADV JIK.indd Alle pagina's

29-10-12 10:43

F R I E S L A N D

Aantal vakantiedagen onderwijs

Het aantal dagen dat leerlingen vakantie krijgen, verschilt per schooltype.

Ouders en leerlingen zijn verplicht zich aan de vakantiedata van de school te houden. Dit is vastgelegd in de Leerplichtwet. Ze kunnen op de data van schoolvakanties invloed uitoefenen via de medezeggenschapsraad.

Vakantie basisonderwijs In het basisonderwijs zijn geen vakantiedagen vastgelegd. Als de scholen maar aan de urennorm voldoen: ten minste 7520 uur onderwijs over 8 schooljaren. Dat is gemiddeld 940 uur per leerjaar.

Vakantie voortgezet onderwijs In het voortgezet onderwijs is het maximum aantal vakantiedagen per schooljaar 60. Daarnaast hebben leerlingen vrij op 8 nationale en christelijke feestdagen. Dit verandert met ingang van schooljaar 2013-2014. Dan wordt het maximum aantal vakantiedagen 55. Daarnaast krijgen leerlingen per jaar 12 roostervrije dagen en 4 vrije feestdagen. Dit staat in de nieuwe Wet onderwijstijd voortgezet onderwijs, die op 1 augustus 2013 in werking treedt.

Verplichte data zomervakanties De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) legt de data voor de zomervakanties vast in een ministeriële regeling. Voor de overige vakanties geeft de minister adviesdata. Dit verandert vanaf schooljaar 2013-2014. Dan stelt de minister ook de kerstvakantie en de meivakantie centraal vast.

Vakantiedagen in schoolgids Scholen zijn verplicht om leerlingen en hun ouders over de vakantiedata te informeren voordat het schooljaar begint. De meeste scholen doen dit in hun schoolgids. In de schoolgids staan ook de data van de feestdagen waarop de school gesloten is.

Invloed van medezeggenschapsraad op schoolvakanties Ouders kunnen via de medezeggenschapsraad (mr) invloed uitoefenen op de data van de schoolvakanties. Het schoolbestuur moet de mr informeren over de adviesdata van de vakanties en of de school hiervan afwijkt. De mr heeft adviesrecht bij het vaststellen van de schoolvakanties. Het school-

bestuur mag alleen afwijken van het mr-advies als het daar sterke argumenten voor heeft.

Vrij buiten schoolvakantie In sommige gevallen kunnen leerlingen vrijstelling van school krijgen.

Bijvoorbeeld als het gezin gaat verhuizen. Of als een van de ouders vanwege zijn werk niet in de schoolvakanties weg kan. In dat geval mag de leerling maximaal 10 dagen verlof opnemen om met de ouders op vakantie te gaan. Hieraan zijn wel allerlei voorwaarden verbonden.

Vakantie in mbo en hoger onderwijs Voor studenten op het mbo, hbo of de universiteit is niet vastgelegd hoeveel vakantiedagen zij hebben. Ook zijn geen verplichte data voor de zomervakantie en adviesdata voor de overige vakanties vastgelegd. Dit betekent dat deze scholen zelf de vakanties bepalen. Ze moeten hierbij wel rekening houden met de urennorm voor mbo en hbo/universiteit.

Overzicht schoolvakanties schooljaar 2012-2013 po = primair onderwijs (voor het speciaal basisonderwijs gelden dezelfde data) vo = voortgezet onderwijs (voor het speciaal voortgezet onderwijs gelden dezelfde data) Soort vakantie

Regio

Vakantieperiode

Kerstvakantie (po en vo) Voorjaarsvakantie (po en vo)

Alle regio's Noord Midden Zuid Alle regio's Noord Midden Zuid Noord Midden Zuid

22 december 2012 t/m 6 januari 2013 16 februari t/m 24 februari 2013 16 februari t/m 24 februari 2013 23 februari t/m 3 maart 2013 27 april t/m 5 mei 2013 6 juli t/m 18 augustus 2013 20 juli t/m 1 september 2013 29 juni t/m 11 augustus 2013 6 juli t/m 25 augustus 2013 13 juli t/m 1 september 2013 29 juni t/m 18 augustus 2013

Soort vakantie

Regio

Vakantieperiode

Herfstvakantie (po en vo)

Noord Midden Zuid Alle regio's Noord Midden Zuid Alle regio's Noord Midden Zuid

19 oktober t/m 27 oktober 2013 19 oktober t/m 27 oktober 2013 12 oktober t/m 20 oktober 2013 21 december 2013 t/m 5 januari 2014 22 februari t/m 2 maart 2014 15 februari t/m 23 februari 2014 15 februari t/m 23 februari 2014 26 april t/m 5 mei 2014 5 juli t/m 17 augustus 2014 19 juli t/m 31 augustus 2014 12 juli t/m 24 augustus 2014

Meivakantie (po en vo) Zomervakantie (po) Zomervakantie (vo)

Overzicht schoolvakanties schooljaar 2013-2014 po = primair onderwijs (voor het speciaal basisonderwijs gelden dezelfde data) vo = voortgezet onderwijs (voor het speciaal voortgezet onderwijs gelden dezelfde data)

Kerstvakantie (po en vo) Voorjaarsvakantie (po en vo) Meivakantie (po en vo) Zomervakantie (po en vo)

Schoolvakanties ingedeeld in de verschillende regio’s De vakantiespreiding in basisonderwijs en het voortgezet onderwijs is ingesteld om te voorkomen dat alle leerlingen tegelijk op vakantie gaan. Door de spreiding van de schoolvakanties wordt de verkeersdrukte gespreid en raken recreatieparken en campings minder overbelast.

Regio noord, midden en zuid vakantiespreiding Voor de spreiding van de schoolvakanties is Nederland verdeeld in 3 regio’s: noord, midden en zuid. De zomervakantie in de verschillende regio’s overlapt elkaar gedeeltelijk zodat mensen uit verschillende regio’s met elkaar op vakantie kunnen.

Roulatiesysteem zomervakanties scholen De zomervakanties rouleren volgens een vastgesteld systeem: vroeg - midden - laat laat - midden - vroeg - vroeg - enzovoorts. Zo kunnen leerlingen uit een regio afwisselend vroeg of laat in het seizoen op vakantie.

Door dit rouleren kan een bepaalde regio 2 keer achter elkaar als eerste of als laatste aan de beurt zijn voor vakantie. Dat is nodig omdat anders de overgang van laat naar vroeg en andersom te groot is. Het schooljaar zou in dat geval te lang of juist te kort zijn.

Verhuur verkoop en reparatie van muziekinstrumenten

Vraag naar de speciale studentenkorting!!

STICHTING EMMAUS FRIESLAND

Hoofdweg 8 8471 ZH Tel: 0561-617878

EMMAUS LEEUWARDEN Edisonstraat 14, 8912AW, Leeuwarden Tel. 058-2163360

Informatie: Uranusweg 4, Leeuwarden Leeuwarden: 058 - 212 67 88

Openingstijden: Dinsdag t/m vrijdag van 12.00 - 17.00 uur

EMMAUS JISTRUMEMMAUS FRIESLAND STICHTING Rijksstraatweg 13, 9258CX, Jistrum 0512-471532 EMMAUSTel. LEEUWARDEN Edisonstraat 14, 8912AW, Leeuwarden , Tel. 058-2163360 Openingstijden:

Dinsdag t/m t/m donderdag 13.00 - 17.00 Openingstijden: Dinsdag vrijdag vanvan 12.00 - 17.00 uur EMMAUSOnze JISTRUM winkels verkopen tweedehands Rijksstraatweg voor13,de9258CX, kleine Jistrum, beurs. Tel. 0512-471532

basisopleiding trainingsacteur

uur

in de skillslabmethode

goederen

Deze zesDaagse opleiDing staat open voor ieDereen met interesse voor acteren in trainingen

Ook verzorgen wij complete huisopruimingen, Tel.

Openingstijden: Dinsdag t/m donderdag van 13.00 - 17.00 uur 06-53141820.

locatie: stadsschouwburg de harmonie in leeuwarden

Onze winkels verkopen tweedehands voor laatste de kleine beurs.

Onze winkels zijn goederen ook elke zaterdag Ook verzorgen wij complete huisopruimingen, Tel. 06-53141820. van de maand geopend van 10.00 16.00 Onze winkels zijn ook elke laatste zaterdag van de maand geopend van 10.00 - 16.00 uur.

de opleidingsdagen op dinsdag:

uur.

!!! Wij !!! werken goedevoor doelen !!!

Wij voor werken goede

• • • • • •

doelen !!!

STICHTING EMMAUS FRIESLAND Emmaus Friesland IS Stichting MEER DAN TWEEDEHANDS ALLEEN is meer dan tweedehands alleen

dinsdag 2 april 2013 dinsdag 16 april 2013 dinsdag 7 mei 2013 dinsdag 21 mei 2013 dinsdag 4 juni 2013 dinsdag 18 juni 2013

voor informatie en aanmelDing: info@miekebouwens.nl www.miekebouwens.nl • T 058 299 82 67

BUIT

van woord tot daad

ENGE

S C H O WOON OLREIS

ARRA

NGEM

ENT

Het Woudagemaal, uniek in de wereld

ER

ELD

ER FG

O

E

D

W

O N T D E K D E K R A C H T VA N

Het stoomgemaal voor Lemmer staat samen met 962 unieke zaken op de lijst van Wereld erfgoederen van UNESCO. Dat is niet zomaar wat!!

Ontdek in de ervaar- en belevingsexpositie hoe het stoomgemaal werkt en waarom het nog steeds nodig is! Er is een echte 3D film te bekijken! Zet jouw brilletje op en volg het verhaal van Jelle: lukt het hem om ervoor te zorgen dat Friesland niet onder water loopt?

Help hoofdmachinist Jelle daarna in een speurtocht en doe de quiz. Heb je alle vragen goed, dan krijg je een echt diploma! Na deze proef staat er een glas drinken voor je klaar en krijg je een zakje chips om weer op krachten te komen. Benieuwd hoe dit afloopt? Kom dan snel naar het ir. D.F. Woudagemaal en beleef de kracht van stoom en water! Tot ziens in Lemmer!

•

•

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

- Werelderfgoed

Bezoekadres: Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer www.woudagemaal.nl

E GE

I

N

I

TA

- Spannende 3D-film - Educatieve activiteiten - Prachtige architectuur - Technisch hoogstandje - Gezellige koffie- en theeschenkerij

MO

ER R LD H

N D I AL

WO

BEZOEK HET GROOTSTE NOG WERKENDE STOOMGEMAAL TER WERELD

Informatie voor de docent Dit uitstapje is geschikt voor jongeren van 10 tot 14 jaar en duurt ongeveer drie uren.

De speurtocht kan ook worden gezien als een uitstekende opstap en ondersteuning richting de tussendoelen op het gebied van beginnend technisch onderwijs. Kijk voor meer informatie en prijs op www.woudagemaal.nl onder schoolreisarrangement. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via: info@woudagemaal.nl.

•

PA T R I M

O

Ir. D.F. Woudagemaal Werelderfgoed sinds 1998

Magistrale beleving van stoom, architectuur en water

F R I E S L A N D

ir. D.F. Woudagemaal. UNESCO World Heritage Magistrale beleving van stoom, architectuur en water.

Net buiten Lemmer ligt het ir . D.F. Woudastoomgemaal. Het is het grootste en het enige nog functionerende stoomgemaal ter wereld. Bij een hoge waterstand zorgt het nog steeds voor droge voeten in Friesland.

Het gemaal is in 1920 geopend door koningin Wilhelmina en is eigendom van Wetterskip Fryslân. In 1998 is het op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst. Het fraaie en eigentijdse bezoekerscentrum naast het gemaal is zowel een toeristische als educatieve pleisterplaats. Het biedt een experience waar jong en oud kunnen ervaren en beleven hoe stoomtechniek werkt en waarom waterbeheersing in Friesland maar ook wereldwijd van levensbelang is. Onderdeel van de expositie is een 3D filmbeleving van het opstarten van het stoomgemaal.

Wereldberoemd Het Woudagemaal staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Op deze lijst staan monumenten van zo’n uitzonderlijke waarde dat ze worden gerekend tot het collectieve erfgoed van de mensheid. De UNESCO noemt het gemaal onder meer ‘een hoogtepunt van Nederlandse waterbouwkunde’ .

Stoom, water en architectuur Het gemaal is vernoemd naar ir. Dirk Frederik Wouda (1880-1961), toen hoofdingenieur van de Provinciale Waterstaat. Hij ontwierp het gemaal in de stijl van de Amsterdamse architect H.P. Berlage, later de belangrijkste vertegenwoordiger van de Amsterdamse School. Deze stijl van bouwen kende aan het begin van de jaren twintig van de twintigste eeuw haar artistieke hoogtepunt. Bij de berekening van de werktuigbouwkundige installaties werd ir. Wouda bijgestaan door ir. J.C. Dijxhoorn (1862-1941) van de Technische Hogeschool Delft.

Kathedraal van stoom Het bijzondere bakstenen gebouw is strak en sober van karakter.

Kenmerkend voor de Amsterdamse School zijn de ingetogen gevelversieringen en de horizontale gevelindeling van het Woudagemaal.

Ook het interieur van de machinehal -het lijkt wel een kathedraal- is geïnspireerd op de bouwstijl van de architect Hendrik Petrus Berlage, zoals de stalen spanten, het gebruik van natuursteen, eikenhout, uitgekiende kleuren en veel sierranden.

Imposant gebouw Het gemaal bestaat uit een machinehal en een ketelhuis. Naast het gebouw staat een imposante zestig meter hoge schoorsteenpijp. De grote machinehal (62 x 15 m) wordt gedekt door een langgerekt zadeldak met aan weerszijden drie lagere dwarskappen. Het ketelhuis (32 x 15 m) heeft een zadeldak met lichtkap.

Geschiedenis Het Woudagemaal is gebouwd in de nadagen van het stoomtijdperk. In de 19e en eerste helft van de 20e eeuw stonden ‘s winters grote delen van Fryslân onder water. Om die wateroverlast tegen te gaan, is in 1913 besloten een stoomgemaal bij Lemmer te bouwen.

Het Woudagemaal werd in 1920 geopend door Koningin Wilhelmina. Het was toen het grootste werkende stoomgemaal van Europa. Heel Nederland was er trots op en Friesland in het bijzonder.

Van wind naar stoom Al sinds 1920 levert het Woudagemaal een belangrijke bijdrage om te voorkomen dat het Friese land bij hevige regenval overstroomt. Het overtollige Friese boezemwater werd voor de komst van het stoomgemaal eeuwenlang afgevoerd met windmolens en door het openen van de sluizen naar de Zuiderzee en de Waddenzee. In de loop van de 19e eeuw werd het afvoeren van het water steeds problematischer door het dalen van de veengrond. De bouw van het stoomgemaal bij Lemmer was een grote sprong voorwaarts voor de waterbeheersing in de waterrijke provincie.

Komst moderne gemalen Begin jaren zestig van de vorige eeuw is de waterhuishouding in Fryslân verder verbeterd. Met de bouw van het elektrische Hooglandgemaal bij Stavoren en de afsluiting van de Lauwerszee in 1969 hoeft het Woudagemaal aanzienlijk minder vaak te pompen. Toch speelt het monumentale stoomgemaal bij bijzondere situaties nog steeds een cruciale rol.

Grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld Dankzij de goede staat wordt bij een extreem hoog peil van het boezemwater het gemaal ingezet. In enkele dagen wordt dan een geweldige hoeveelheid overtollig water uit de Friese boezem naar het IJsselmeer gepompt. In januari 2012 draaide het Woudagemaal meerdere dagen om het stijgende waterpeil in Fryslan naar beneden te brengen. Het gemaal kan 6 miljoen m³ water per dag wegpompen, dat is in twee dagen de hele inhoud van het Sneekermeer. Dit is zelfs naar huidige maatstaven gerekend een flinke capaciteit.

Beleef de kracht van stoom in de interactieve expositie Op dinsdag 4 oktober 2011 opende H.K.H. Prinses Margriet der Nederlanden het nieuwe bezoekerscentrum van het ir. D.F. Woudagemaal. In het belevingscentrum krijgt u informatie over het Woudagemaal en waterbeheer in Fryslan door middel van een indrukwekkende 3D film, een interactieve watertafel, de galerij der Groten, animaties en proeven. Jong en oud

ontdekken hier de immense kracht van stoom en water. Via een loopbrug komen bezoekers onder leiding van de rondleider op de dijk en vervolgens in het gemaal. Enthousiaste vrijwilligers vertellen u tijdens een rondleiding door het Woudagemaal alles over (stoom)techniek en het verhaal van 4 eeuwen innovatie, de Nederlandse strijd tegen het water.

Zowel het gemaal als het bezoekerscentrum zijn rolstoelvriendelijk. In het bezoekerscentrum bevindt zich een invalidentoilet.

Werk onder de waterlijn, een unieke gebeurtenis In de zomermaanden van 2012 vond het eerste deel van een grote restauratie van het gemaal plaats.

Diverse onder water gelegen delen, het betonwerk, de sluisdeuren en de kelder zijn geïnspecteerd en werden gerestaureerd.

Gedurende de gehele restauratieperiode kregen bezoekers de kans om de restauratie van dichtbij mee te maken. Een prachtige mogelijkheid om zaken te zien die gedurende bijna 100 jaar het daglicht niet zagen en dat de komende 100 jaar waarschijnlijk ook niet zullen doen!

In dit kader is in het bezoekerscentrum een bijzonder nieuw onderdeel aan de expositie toegevoegd. Het gaat om een interactieve presentatie in de vorm van een 3D scan die delen van het Woudagemaal toont die niet toegankelijk zijn voor het publiek. De pompen, de kelder, de ‘catacomben’ onder de kelder, alles is met behulp van een laser gescand. Duizenden laserpuntjes vormen samen een drie dimensionaal beeld van het hele gemaal. In een virtuele expeditie krijgt een bezoeker het hele gebouw tot in detail te zien.

Wie meer te weten wil komen over de restauratie kan de film tijdelijk stop zetten en op diverse plaatsen met behulp van 360 graden foto’s bekijken welke werkzaamheden plaats vinden in en om het gemaal.

De exhibit is een vast onderdeel van de interactieve expositieruimte in het bezoekerscentrum van het ir.D.F.Woudagemaal.

Jonge bezoekers worden hulpmachinist Voor kinderen is er genoeg te beleven. Voor de jongsten is het Doeboek ontwikkeld met opdrachtjes, plaatjes en een stickervel. Vanaf een jaar of 8 kunnen kinderen meedoen aan een spannende speurtocht door het bezoekerscentrum en het gemaal. Tijdens deze speurtocht helpen ze hoofdmachinist Jelle om allerlei bijzondere vragen te beantwoorden.

Zo komen ze meer te weten over de werking en geschiedenis van het gemaal. Kinderen die de speurtocht succesvol afronden ontvangen een diploma van Jelle en worden daarmee benoemd tot hulpmachinist van het ir.D.F.Woudagemaal!

Nieuw is het werkblad voor de jeugd vanaf 14 jaar. Met uitdagende en af en toe pittige opdrachten worden deze jongeren door de expositie geleid op zoek naar het goede antwoord…

Educatie Het bezoekerscentrum van het Ir. D.F. Woudagemaal is door Wetterskip Fryslan aangewezen als speerpunt van het educatiebeleid..

Sinds de opening van het bezoekerscentrum heeft het Woudagemaal hard gewerkt om de onderwijsdoelgroepen te bedienen. Voor zowel basisonderwijs en voortgezet onderwijs is materiaal beschikbaar.

Op de website www.woudagemaal.nl zijn onder de knop ‘educatie’ complete lessenseries te vinden voor diverse niveaus, van basisonderwijs tot onder- en bovenbouw van het voortgezet onderwijs en Havo. Alle lessenseries zijn fraai, fris vormgegeven en afgestemd op het curriculum van de diverse onderwijsvormen, oftewel aansluitend op en passend in de kern- en leerdoelen. Een aanrader voorafgaand aan een bezoek aan het Woudagemaal!

Voor de onderwijsdoelgroepen basisonderwijs en voortgezet onderwijs heeft het Woudagemaal de volgende educatieve materialen ontwikkeld: Basisonderwijs (groep 7/8) Introductieles in de klas en werkbladen met Jelle de hoofdmachinist van het gemaal; Bezoek aan het Woudagemaal met spannende interactieve speurtocht ‘Help Jelle’; Verwerkingsles in de klas met digitale quiz.

Voortgezet onderwijs (onderbouw VMBO/Havo/VWO) Introductiedeel in de klas met onderzoeksopdrachten; Bezoek aan het Woudagemaal met verwerkingsopdracht ter plekke; Verwerking met presentatie van opdrachten en een digitale quiz. (bovenbouw VMBO/Havo/VWO) In ontwikkeling, verwachte afronding juli 2012 Introductieles in de klas; Bezoek aan het Woudagemaal met een extra route; Verwerking in de klas.

Het Woudagemaal bezoeken Het ir. D.F. Woudagemaal is te vinden aan de Gemaalweg 1A , 8531 PS te Lemmer.

Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag 10.00 tot 17.00 uur zondags 13.00 tot 17.00 uur Voor openingstijden op bijzondere en feestdagen zie: www.woudagemaal.nl In het Woudagemaal beleeft iedereen de sfeer van weleer en mogelijkheden van nu. Bezoek dit schitterende monument en ontdek tijdens een rondleiding de kracht van stoom en water!

Op de hoogte blijven?

Wilt u op de hoogte blijven van alle nieuws, draaidagen en evenementen, of zoekt u meer informatie? Op www.woudagemaal.nl worden regelmatig nieuwsartikelen geplaatst en vindt u onze evenementenagenda. Als u per mail op de hoogte wilt blijven kunt u zich inschrijven voor de digitale nieuwsbrief. Natuurlijk zijn wij ook te volgen via Facebook en Twitter.

F R I E S L A N D

Werken en leren op het (V)MBO en HBO

Voor studenten en bedrijven is het belangrijk dat onderwijs en arbeidsmarkt goed op elkaar aansluiten. Daarom werken het beroepsonderwijs, de overheid en kenniscentra samen aan kwalificatiedossiers in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Hierin is per beroep vastgelegd wat een afgestudeerde moet kennen en kunnen. Het kabinet wil ook het mbo zelf verbeteren, want het bedrijfsleven heeft behoefte aan goed opgeleide vakmensen.

VMBO

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) biedt een ruime keus in meer theoretische en praktijkopleidingen. Het is de bedoeling dat zoveel mogelijk leerlingen doorstromen naar de havo of het mbo.

Keuze vmbo-opleiding Vmbo-opleidingen zijn zowel geschikt voor leerlingen die graag in de schoolbanken zitten, als leerlingen die praktisch zijn ingesteld en liever in de praktijk willen leren.

In de eerste 2 jaar van het vmbo (onderbouw) krijgen alle scholieren hetzelfde lesaanbod. Daarna kiezen de leerlingen een sector (bijvoorbeeld zorg of techniek) en een leerweg (theoretisch of praktisch) voor het 3e en 4e jaar.

Doorstromen van het vmbo naar het mbo Vmbo-leerlingen kunnen doorstromen naar het mbo of de havo, afhankelijk van de gekozen leerweg. Leerlingen zijn verplicht om door te leren totdat ze over een startkwalificatie (minimaal mbo-diploma niveau 2) beschikken of 18 jaar zijn.

Begeleiding bij studiekeuze mbo Als leerlingen niet goed weten welke richting ze op willen na het vmbo, kunnen ze een loopbaan- en beroepenoriëntatie volgen. Daar krijgen ze voorlichting over de inhoud en de vooruitzichten van een beroep en de opleiding die ervoor nodig is.

Soepele overgang naar mbo Voor een soepele overgang van vmbo naar mbo, loopt het experiment leergang vmbo-mbo2. Hierbij zijn het mbo-niveau 2 en de bovenbouw van de vmbo-basisberoepsgerichte leerweg samengevoegd.

MBO

Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) bereidt studenten voor op de beroepspraktijk of een vervolgopleiding, bijvoorbeeld in het hbo. De 70 Nederlandse mbo-instellingen hebben een divers en breed aanbod aan opleidingen op verschillende niveaus.

Mbo-school kiezen Mbo-studenten kunnen kiezen uit regionale opleidingscentra (roc), agrarische opleidingscentra (aoc) en vakscholen. Dit zijn publieke scholen. Zij krijgen geld van de overheid voor het aantal studenten dat staat

ingeschreven. Ook moeten deze scholen aan de eisen voldoen die de overheid aan het onderwijs stelt.

Leren en werken

Studenten kunnen ook kiezen voor een particuliere mbo-opleiding. Een voorbeeld is de secretaresseopleiding Schoevers. Particuliere mbo-scholen bepalen zelf hun onderwijsaanbod en de manier waarop zij lesgeven. Studenten die een particuliere mbo-opleiding willen volgen, doen er verstandig aan om te controleren of de school erkend is. Alleen erkende opleidingen worden door de Inspectie van het Onderwijs beoordeeld op kwaliteit.

Werkend leren en lerend werken Werkend leren en lerend werken komen steeds vaker voor, op alle niveaus.

In de vorm van stages en leerbanen, duale studies of maatwerktrajecten.

Competentiegericht leren is de norm. Het gaat uit van de kennis en vaardigheden die nodig zijn om bepaalde beroepstaken te kunnen uitvoeren.

Divers onderwijsaanbod mbo-opleidingen Mbo-opleidingen stemmen samen met gemeenten en bedrijven het onderwijsaanbod af op de regionale arbeidsmarkt. Op die manier hebben studenten na hun opleiding meer kans op een baan. Het aantal beschikbare banen per sector verschilt per regio. In de regio Venlo bijvoorbeeld is er veel werkgelegenheid in de glastuinbouw, in Barneveld in de pluimveesector.

Minder mbo-opleidingen Sommige mbo-opleidingen zijn erg populair bij studenten maar bieden weinig kans op een baan. Daarom worden deze opleidingen beperkt via een licentiesysteem. Dit houdt in dat mbo’s op regionaal niveau het aanbod van opleidingen afstemmen op situatie van de arbeidsmarkt in de regio. De overheid kan ingrijpen als de instellingen er in hun regio niet uitkomen. Zo kan de overheid besluiten om bepaalde opleidingen niet meer te financieren.

Jongeren moeten kiezen voor techniek Te weinig jongeren kiezen voor een technische opleiding. Tegelijk gaat de komende jaren een groot aantal technici met pensioen. Zo ontstaat tot 2016 een tekort van 170 000 technici, zoals dakdekkers, bankwerkers en storingmonteurs.

HBO

Nederland kent ruim 40 hogescholen, met een veelheid aan hboopleidingen.

Bachelor- en masteropleidingen Vwo’ers, havisten, mbo’ers en werkenden kunnen op een hbo terecht voor een bachelor- of masteropleiding. De hogescholen bieden praktijkgericht hoger onderwijs voor 417.000 studenten. Daarmee is het hbo de grootste leverancier van hoog opgeleide professionals op de Nederlandse arbeidsmarkt.

7 sectoren in hbo Het hbo heeft 7 sectoren: economie, gezondheidszorg, kunst, landbouw, pedagogisch, sociaal-agogisch en techniek.

De keus van een hbo-opleiding is afhankelijk van diverse factoren. Zoals de vooropleiding van de student, zijn persoonlijke interesses en talenten. Ook is het verstandig om bij het kiezen van een studie rekening te houden met de kansen op een baan.

Scholing en langdurige inzetbaarheid werknemers Zowel voor werknemers als werkgevers is scholing van personeel goed.

Het vergroot de kansen van de werknemers op de flexibele arbeidsmarkt.

En organisaties en instellingen hebben baat bij goed opgeleid personeel.

Werknemers kunnen zelf aangeven of ze een opleiding willen volgen. Het kan ook zijn dat de werkgever aan het personeel vraagt een opleiding of cursus te volgen.

Het kabinet wil bevorderen dat werkgevers en werknemers afspraken maken over scholing en langdurige inzetbaarheid. Hierdoor hebben werknemers meer zekerheid op werk op de arbeidsmarkt.

Kennis en ervaring werknemers Op het werk, met vrijwilligerswerk of in hun vrije tijd doen mensen ervaring en kennis op. Deze kennis is zeker zo waardevol als schoolse kennis. Via een Erkenning van Verworven Competenties (EVC) kunnen mensen een certificaat krijgen waarin hun kennis en ervaring is vastgelegd. Daardoor maken zij meer kans bij sollicitaties of kunnen ze in aanmerking komen voor vrijstellingen, certificaten of zelfs diploma’s. Werkgevers kunnen dankzij dit EVC-certificaat beter inschatten hoe waardevol iemand is als werknemer. Werknemers kunnen zelf een EVC aanvragen bij een aanbieder in de buurt. Een EVC-aanbieder is meestal een onderwijsinstelling, maar kan ook een brancheorganisatie zijn. Deze bepaalt of uw kennis en werkervaring voldoende zijn voor een EVC of dat u nog bijscholing nodig heeft.

Leren en werken voor werkzoekenden Werkzoekenden vergroten hun kansen op een baan als zij een opleiding volgen. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden.

Via een korte omscholingscursus kunnen werkzoekenden in een andere sector of andere functie terechtkomen. Ook kunnen werkzoekenden een leerwerktraject volgen. Bij een leerwerktraject gaan mensenj meteen bij een bedrijf aan de slag en volgen in de praktijk hun opleiding.

Scholing met behoud van uitkering Gemeenten, uitkeringsinstantie UWV en het UWV WERKbedrijf beschikken over allerlei regelingen om werkzoekenden aan een baan te helpen.

Scholing is hier een onderdeel van. Werkzoekenden en moeilijk bemiddelbare werklozen kunnen bijvoorbeeld een opleiding volgen met behoud van uitkering. Ze kunnen ook een leerwerktraject starten waarbij ze scholing met werken combineren.

F R I E S L A N D

Geoorloofd schoolverzuim en spijbelen

Alle kinderen en jongeren in Nederland zijn verplicht om naar school te gaan. Soms is er een reden waarom ze (tijdelijk) niet naar school hoeven, bijvoorbeeld ziekte of verplichtingen die voortvloeien uit geloofsovertuiging of levensovertuiging.

Vrijstelling van schoolbezoek Andere voorbeelden wanneer een leerling niet naar school hoeft zijn: - een religieuze feestdag; - een huwelijk; - een begrafenis.

Om hiervoor vrij te krijgen moeten de ouders een vrijstelling van schoolbezoek aanvragen bij de schooldirecteur. Deze beoordeelt of er een gegronde reden is voor verzuim. Als een leerling verzuimt zonder dat hiervoor een geldige reden is, of als dit niet met de school is overlegd, zijn de ouders van de leerling strafbaar.

Als een leerling van de basisschool te vaak verzuimt, waarschuwt de school de leerplichtambtenaar. Die zoekt vervolgens uit waarom een kind niet op school is verschenen.

Ongeoorloofd schoolverzuim melden Wanneer leerlingen in het voortgezet onderwijs of het middelbaar beroepsonderwijs ongeoorloofd verzuimen (spijbelen), dan zijn scholen verplicht dit te melden bij het verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Voor het primair onderwijs geldt het verzuimloket niet.

De schoolleiding maakt een melding, zodra een leerling in totaal 16 uren les- of praktijktijd in 4 opeenvolgende lesweken heeft verzuimd.

Sancties bij spijbelen Het verzuimloket van DUO geeft de melding door aan de leerplichtambtenaar van de gemeente. Deze onderzoekt de zaak en kan uiteindelijk een

proces-verbaal opmaken. De rechter kan vervolgens een taakstraf opleggen, of een geldboete tot €3.700.

De leerplichtambtenaar kan leerlingen vanaf 12 jaar persoonlijk op hun ongeoorloofde schoolverzuim aanspreken en voor de rechter brengen.

Ouders kunnen in het uiterste geval een gevangenisstraf van een maand krijgen.

Controle door Rijksoverheid Onderwijsinstellingen stellen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap jaarlijks op de hoogte van het ongeoorloofd schoolverzuim.

Daarnaast geven gemeenten elk jaar aan het ministerie door hoe groot het schoolverzuim was in hun gemeente en hoe ze hiermee zijn omgegaan.

Feiten en cijfers schooluitval In het schooljaar 2010-2011 verlieten 38.600 jongeren hun school zonder startkwalificatie (diploma havo, vwo of minimaal mbo-diploma niveau 2). De Rijksoverheid wil de schooluitval terugdringen tot maximaal 25.000 in 2016. In 2002 bedroeg de schooluitval nog 71.000 jongeren.

Nederland koploper terugdringen schooluitval Europa Nederland behoort binnen Europa tot de koplopers in het terugdringen van voortijdige schooluitval. Hierdoor is de jeugdwerkloosheid in Nederland relatief laag in vergelijking met omringende landen.

In 2011 is het percentage voortijdig schoolverlaters onder 18- tot 25-jarigen gedaald naar 9,1%. Het Europese gemiddelde is in 2011 gedaald naar 13,5%.

De Europese Commissie wil het percentage 18- tot 25-jarigen dat het onderwijs voortijdig verlaat terugdringen tot minder dan 10% in 2020. Het Nederlandse doel voor 2020 is 8%.

Subsidies voor scholen Het kabinet ondersteunt de aanpak van voortijdige schooluitval met 2 subsidies: een prestatiesubsidie voor onderwijsinstellingen en een subsidie voor een regionale aanpak. Jaarlijks is hiervoor in totaal € 114 miljoen beschikbaar. Daarnaast krijgen mbo’s vanaf 2013 jaarlijks € 150 miljoen voor kwaliteitsverbetering. Met dit geld kunnen deze scholen de onderwijstijd in het eerste leerjaar uitbreiden en studenten intensiever begeleiden.

Schooluitval voorkomen Om schooluitval te voorkomen geeft de Rijksoverheid advies en geld aan scholen en gemeenten.

De Rijksoverheid richt zich vooral op: - een soepele overgang van leerlingen van het vmbo naar het mbo; - loopbaanbegeleiding van jongeren; - hulpverlening op school voor jongeren die dat nodig hebben; - aantrekkelijker onderwijs; - meer ruimte voor leren door met de handen te werken; - inzet van zogeheten EVC-trajecten: erkenning van vaardigheden die jongeren hebben opgedaan buiten school.

Op al deze gebieden zijn inmiddels tientallen projecten gestart op scholen in Nederland. Om het aantal schoolverlaters terug te brengen tot 25.000 in 2016 heeft het Rijk afspraken gemaakt met scholen en gemeenten, die zijn vastgelegd in meerjarige convenanten. Ook krijgen gemeenten en scholen hulp om schoolverzuim beter te registreren.

Op de website Aanval op schooluitval vindt u meer informatie over deze projecten en de gesloten convenanten. www.aanvalopschooluitval.nl Betrokken partijen bij voorkomen schooluitval De Rijksoverheid werkt niet alleen samen met scholen en gemeenten aan

het voorkomen van schooluitval. Maar ook met regionale meld- en coördinatiepunten schooluitval, politie, justitie, zorginstellingen, werkgevers, UWV WERKbedrijf, ouders en leerlingen.

Hulp bij schooluitval Wil uw kind stoppen met school, terwijl hij of zij nog geen diploma heeft?

Neem dan contact op met de school, of met de leerplichtambtenaar van uw gemeente.

F R I E S L A N D

Partnerschap school en ouders

Voor de ontwikkeling van kinderen is het belangrijk dat ouders de ontwikkeling op school volgen en daar thuis ondersteuning aan geven.

School en ouders als partners Het is belangrijk dat ouders regelmatig contact hebben met de school over de ontwikkeling van hun kind. De school moet ouders hiertoe in staat stellen. Dat kunnen scholen doen door inzicht te geven in de schoolvorderingen en de ontwikkeling van het kind.

Een goed contact tussen ouders en school is niet altijd vanzelfsprekend.

Terwijl er van beide kanten wel behoefte aan is. Ouders en school hebben immers hetzelfde doel: kinderen begeleiden in hun ontwikkeling. Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) wil graag dat partnerschap tussen de school en alle ouders vanzelfsprekend wordt.

Partnerschap tussen school en ouders OCW verstaat onder partnerschap tussen de school en ouders het volgende: - Ouders volgen en ondersteunen de leerontwikkeling van hun kind op school. De school en de ouders hebben hierover regelmatig contact.

- De school geeft ouders inzicht in de schoolvorderingen en de ontwikkeling van het kind.

School en ouders nemen beiden hun aandeel in de opvoeding van de kinderen en geven hen samen waarden en normen mee.

Invloed op ontwikkeling van het kind Rol van de ouders School en thuis zijn geen gescheiden werelden, maar vullen elkaar aan.

De verantwoordelijkheid voor de leerprestaties en de sociale ontwikkeling van kinderen, ligt zowel bij de school als bij de ouders. Informeel leren (leren in het dagelijks leven) is belangrijk in de ontwikkeling van het kind.

Zeker als het kind nog op de basisschool zit. De achterstanden die op vroege leeftijd ontstaan, zijn niet eenvoudig in het onderwijs te herstellen.

Ouders hebben een belangrijke invloed op de houding van het kind ten opzichte van leren. Niet alleen in de voorschoolse periode maar gedurende de hele schooltijd.

De invloed van ouders begint al door thuis een stabiele en stimulerende omgeving te bieden. Zij kunnen lezen met de kinderen, praten over belevenissen of verhalen vertellen. Als de kinderen puber zijn, kunnen ze discussiëren over maatschappelijke onderwerpen, praten over het belang van een opleiding en over wat de kinderen in de toekomst willen bereiken.

Ook persoonlijk contact van de ouders met de school heeft een gunstig effect op de prestaties en ontwikkeling van het kind. Zij kunnen aanwezig zijn bij ouderavonden en rapportbesprekingen. En de school informeren als er bijzonderheden zijn.

Rol van de school Scholen mogen ouders aanspreken op hun betrokkenheid. Andersom mogen ouders verwachten dat een school ouders actief betrekt bij de

ontwikkeling van hun kinderen. Een relatie opbouwen met ouders levert veel op. Zoals een goede sfeer op school en leerlingen die beter presteren.

Leerlingen en leraren raken zo meer gemotiveerd.

Scholen kunnen ouders op verschillende manieren betrekken. Door bijvoorbeeld het gesprek aan te gaan over zaken die ouders en school beide aangaan. Zoals de invloed van social media en pubers die hun huiswerk niet goed kunnen plannen. Leraren kunnen op huisbezoek gaan om een beeld te krijgen van de thuissituatie van het kind. Wat werkt, zal per school verschillen.

Inzicht in leerprestaties Om ouders de mogelijkheid te geven betrokken te zijn, moeten scholen ouders ook inzicht geven in de leerprestaties en de studievoortgang van hun kinderen. En inzicht in de kwaliteit van het onderwijs op de school. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is in gesprek met de VO-Raad en de PO-Raad om de kwaliteitsgegevens van scholen toegankelijk te maken via een ouderportaal.

Rol ouders bij loopbaanbegeleiding, schooluitval en -verzuim Verder vraagt de minister extra aandacht voor de rol van ouders bij onder meer:

- Loopbaanoriëntatie- en begeleiding (Lob). De minister van OCW maakt hierover afspraken met de sectorraden van het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en het mbo.

- Voorkomen van schooluitval en schoolverzuim. Zo heeft het Regionale Meld- en Coördinatiepunt extra geld uitgetrokken voor de inzet van ouders bij voorkoming van schooluitval en schoolverzuim. Een voorbeeld is een systeem waarbij ouders een sms-bericht krijgen als hun kind ongeoorloofd afwezig is.

De school als gemeenschap Elke school is een samenleving in het klein en elk gezin maakt deel uit van een grotere gemeenschap. Voor de ontwikkeling van de school als gemeenschap zijn ouders onmisbaar. In een gemeenschap werkt iedereen mee aan de ontwikkeling van de ander en aan de ontwikkeling van de school. Ouders en school kunnen de school als gemeenschap versterken, door samen afspraken te maken, elkaar te steunen en aan te spreken op gewenste waarden en gedrag. Minister Van Bijsterveldt (OCW) stimuleert ouders en scholen om met elkaar in gesprek te gaan en deze gemeenschap samen te maken.

F R I E S L A N D

Keuze school voor voortgezet onderwijs Naar welke school het kind gaat, hangt af van het advies van de basisschool, de uitslag van de Cito-toets en de eigen wensen van ouders en kind.

Soorten voortgezet onderwijs Nederland kent verschillende vormen van voortgezet onderwijs: - Praktijkonderwijs voor jongeren die moeite hebben om een diploma voor het voortgezet onderwijs te halen. Het praktijkonderwijs leidt rechtstreeks op voor de arbeidsmarkt en duurt 6 jaar.

- Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) bereidt leerlingen voor op het mbo en de havo. Het vmbo duurt 4 jaar. Voor leerlingen die extra begeleiding nodig hebben op het vmbo is er het Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo).

- Hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) bereidt scholieren voor op een hogere beroepsopleiding (hbo). De havo duurt 5 jaar.

- Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) bereidt leerlingen voor op een studie aan een universiteit. Er zijn 2 typen vwo: atheneum en gymnasium. Op het gymnasium zijn de klassieke talen Latijn en Grieks verplicht in de onderbouw en is 1 van deze talen verplicht als examenvak.

Op het atheneum hoeft de leerling geen klassieke talen te volgen. Het vwo duurt 6 jaar.

Voor lichamelijk gehandicapte, slechthorende, slechtziende of langdurig zieke leerlingen is er speciaal onderwijs. Daarnaast zijn er speciale scholen voor jongeren die topsport beoefenen.

Schoolgids voortgezet onderwijs Elke school brengt ieder jaar een schoolgids uit met informatie over de lesmethode en organisatie van het onderwijs. Daarnaast staat er praktische informatie in over bijvoorbeeld lestijden, vakantierooster en schoolkosten.

Ook de speciale programma’s van een school, bijvoorbeeld voor kinderen die extra hulp nodig hebben of kinderen die hoogbegaafd zijn, staan in de schoolgids.

Speciaal voortgezet onderwijs Ouders of verzorgers die een school voor speciaal voortgezet onderwijs zoeken, kunnen contact opnemen met het Regionaal Expertise Centrum (REC) in de regio waarin zij wonen. Mocht het REC niet kunnen helpen, dan kunnen ouders of verzorgers een onderwijsconsulent inschakelen.

Zij kunnen ook gebruikmaken van de diensten van MEE, een landelijke organisatie die in alle provincies werkzaam is. De organisatie zoekt samen met ouders of verzorgers naar de juiste zorg en passend onderwijs voor hun kind.

Toelating en inschrijving voortgezet onderwijs Scholen beslissen zelf of zij een leerling toelaten of niet. Dat doen zij op basis van het advies van de basisschool, de score van de Cito-toets of een eigen toelatingstest. Een school voor voortgezet onderwijs mag een kind weigeren, bijvoorbeeld als er geen plaats meer is op de school. Het schoolbestuur beslist hierover.

Ouders of verzorgers die hun kind willen inschrijven bij een school voor voortgezet onderwijs, moeten de gegevens van hun kind aan de school doorgeven. Dit kan bijvoorbeeld met gegevens uit een paspoort of identiteitsbewijs.

HAVO en VWO: de feiten

De havo en het vwo bereiden leerlingen voor op een studie in het hoger beroepsonderwijs (hbo) en aan de universiteit.

Onderbouw havo en vwo In de onderbouw (klas 1, 2 en 3) van de havo en het vwo volgen leerlingen algemene vakken. Het onderwijs in de onderbouw moet voldoen aan eisen (kerndoelen). Deze kerndoelen bepalen wat leerlingen in de onderbouw moeten weten en kunnen. Bijvoorbeeld wat scholieren moeten weten over geschiedenis en wat ze na de eerste 2 jaar moeten kunnen berekenen bij wiskunde. In totaal zijn er 58 kerndoelen voor de onderbouw voortgezet onderwijs.

Profielen bovenbouw havo en vwo Leerlingen in de bovenbouw van havo en vwo (klas 4 en 5 van de havo en klas 4, 5 en 6 van het vwo) kunnen kiezen uit 4 richtingen (profielen):

-

natuur en techniek; natuur en gezondheid; economie en maatschappij; cultuur en maatschappij.

Een profiel is onder meer opgebouwd uit verplichte vakken: 6 voor havo en 7 voor vwo.

Verplichte vakken bovenbouw havo en vwo Naast de vakken uit het profiel krijgt elke leerling in de bovenbouw een aantal verplichte vakken: - lichamelijke opvoeding en culturele en kunstzinnige vorming; - het profielwerkstuk, maatschappijleer (havo en vwo) en algemene natuurwetenschappen (alleen vwo); - Voor alle leerlingen op het vwo is wiskunde een verplicht vak.

- Vanaf het schooljaar 2015-2016 is wiskunde ook voor alle havoleerlingen verplicht. In mei 2017 doen dus de eerste havo-leerlingen verplicht eindexamen in wiskunde.

De kennis en vaardigheden die leerlingen aan het eind van hun schooltijd moeten hebben, zijn vastgelegd in eindtermen. Daarnaast moet elke leerling in het voortgezet onderwijs een maatschappelijke stage volgen van ten minste 30 uur.

Overstappen tussen havo en vwo Een leerling mag overstappen tussen havo en vwo. Dat kan bijvoorbeeld als het vwo te moeilijk blijkt. Ook stappen veel leerlingen na de havo over naar klas 5 van het vwo.

F R I E S L A N D

De dag van de Slachtemarathon (02-06-2004) is de geboortedag van Buro Weerbaarheid.

Dat dit samenging met een sportevenement is niet toevallig: Menno Tuik – inspirator van dit Buro - laat mensen letterlijk en figuurlijk bewegen. Hij brengt mensen bij hun passie en innerlijke kracht. Dat doet hij als personal coach voor jonge kinderen, pubers, volwassenen & sporters. Hij biedt verschillende trainingen aan van jong (Kiezel & Druppel) tot oud (Teambuildingsevents), van scholen tot bedrijven. Zijn missie als (personal) coach is: Balans & verdieping in je leven brengen!

Het Jongerenpunt; werk aan je toekomst!

Activiteiten 2013: (Zie naast www.buroweerbaarheid.nl ook: www.mennotuik.nl) 1. Rots & Water Het Rots & Waterprogramma heeft niet alleen Menno gevormd tot wie hij is, maar doet veel met mensen: Als je meer zelfkennis wilt krijgen en beter je doelen wilt bereiken. Als je wilt leren meer voor jezelf op te komen, zichtbaarder te worden, assertiever te zijn en grenzen te leren stellen. Als je je zelfvertrouwen, je veiligheidsgevoel en je communicatieve vaardigheden wilt vergroten. Als je steviger wilt staan, beter oogcontact wilt maken, leren om hulp te vragen en te geven, leren jezelf niet voorbij te lopen, je in te leven in een ander en rekening te houden met de gevoelens van iemand anders. Een superprogramma voor kinderen & volwassenen!

2. Individueel: Personal, mental & sportcoaching Buro Weerbaarheid stimuleert mensen om zich te ontwikkelen of nieuwe wegen in te slaan.

De insteek van Buro Weerbaarheid is overigens psychofysiek. M.a.w. via de fysieke weg komen bij het mentale & sociale. In een samenwerking met psychologe Martine Delfos pakte ik haar woorden op: “Menno, beweging helpt tegen alles!” In deze context onderscheidt Buro Weerbaarheid zich enorm in de manier van coachen. Met een sportachtergrond en een gezonde brede levenservaring helpt Buro Weerbaarheid niet alleen je problemen op een rijtje te krijgen, maar ook je doelen weer helder te hebben. De inhoud van deze trajecten kort op een rijtje: concentratietraining, zelfvertrouwen vergroten en vooral positief leren denken. Het begrip flow speelt een grote rol. Wanneer jij in je flow komt, verricht jij je werk moeiteloos, je voelt je sterk en alert, je presteert boven je kunnen en je stijgt boven jezelf uit.

Wanneer kom jij in je flow? Buro Weerbaarheid hielp al velen hun weg weer te (her)vinden.

Reis van de Held (individuele coaching) In de Reis van de Held staat de cliënt centraal. Een en ander vindt zijn bron in het boek “De Reis v.d. Held” van Frank Heckman & Steven de Bie. Hier volgt de opzet: Koers zetten, Reisgenoten, De Reis, De tegenslag, De laatste etappe en De terugkeer van de held. In de terugkeer van de held blikken we terug op wat we gedaan hebben en zijn wij de “nieuwe” ervaren mensen en kunnen we anderen onze belevenissen vertellen die aan het begin staan van een nieuwe ontmoeting! Kortom wat neem je mee? Een fantastisch programma, dat werkt!

!-

!-

3. Bedrijven Het laatste jaar vinden steeds meer bedrijven, bijvoorbeeld de BV SPORT, LEEUWARDEN en de SIJTSMA GROEP ZWEINS - ondanks de crisis! (wellicht beter: Juist nu!) - de weg naar Buro Weerbaarheid. Het gaat dan naast een sportief (bedrijfs-) uitje, om teambuildingsevents en studiedagen. De onderwerpen zijn ook hier divers: Sportsevents (combinatie Rots & Water met basketbal met Tom Simpson) , overvaltraining tot teambuildingactiviteiten. Juist het fysieke aspect doet ook hier wonderen. Wederom via het fysieke bij het mentale & sociale komen! Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden……

NIEUW NIEUW NIEUW: 4.“Change Day” voor scholen (basisscholen, voortgezet onderwijs, hbo) & bedrijven. Training gehad van de originele Amerikaanse trainers:Yvonne & Rich Dutra-St. John 5.Physical Phocus Training (combinatie van Psychofysieke training, haptonomie, Kenpo-Jutsu, “Over de streep”en oplossingsgericht werken) samen met Frans Meijer & Gerard Kropholler Andere activiteiten 2013 o.a.: • Studiedag met Martine Delfos over verbinding • Kiezel & Druppel Methode A & B voor leerkrachten onderbouw & kinderopvang Wij richten ons op iedere tak van het bedrijfsleven.

In 2011 zijn bijv. alle Friese huisartsen op Texel getraind en vermaakt....wie volgt?

H O O G ST E G O U D P R IJ S

P R O FI TE ER N U !

Recordhoogte Sinds weken bereikt de goudprijs een nieuwe recordhoogte. Dat overtuigt steeds meer mensen om oude sieraden op te zoeken.

Velen van hen ontdekken daartussen ware schatten, die ze vervolgens in geld verzilveren. Alleen de afgelopen maanden steeg de goudverkoop met 40 procent, zegt Willi Fischel, directeur van Bundesverbandes der Juweliere in Duitsland. Of het nu gaat om een ring, broche of gouden tand, goud inwisselen is nu erg interessant als u geld wilt verdienen.

Ervaring Irene S. ontdekte bij het opruimen in haar woning kettingen die ze van haar tante had geërfd. ‘‘Omdat het gewoon te ouderwets voor mij was, droeg ik ze nooit. “ik hoorde van de recordprijzen en besloot de sieraden te verkopen bij de Goudkompas. Ik kreeg er maar liefst 1950 euro voor. ‘‘

DRACHTEN/ SNEEK / HEERENVEEN - Als u afstand wilt doen van uw goud en zilver, dan is dat nu het juiste moment. De goudprijs staat erg hoog, waardoor u nu een gegarandeerd hoge prijs voor uw edelmetalen krijgt. Laat u niet verleiden door juweliers of andere winkels. Alleen bij serieuze goudaankopers krijgt u de beste prijs. “Wij adviseren u vrijblijvend en geven u een offerte op maat bij een van onze Goudkompas filialen’’, aldus Souhel Chamoun, directeur van Goudkompas.

Goudkompas is een Nederlands bedrijf met inmiddels 6 vestigingen. Zeer herkenbaar aan het gouden kompas in het logo.

Ook in Drachten, Sneek en Heerenveen is zij vertegenwoordigd.

Wie geen serieuze Goudaankoop in zijn omgeving heeft, moet bij de Goudkompas langs. Hier krijgt u direct contant geld mee naar huis.

Bloei De 6 filialen van Goudkompas staan in bloei door deze hoge goudprijs. Voor 1 kilo fijngoud krijg je 40.000 euro. Ook gouden tanden leveren veel geld op. Zo hebben we laatst iemand blij gemaakt met 318 euro voor een gouden tand.’’

Goud heeft in de afgelopen jaren een razende prijsstijging doorgemaakt. ”Wie in 1970 een Italiaanse armband voor 500 gulden kocht, krijgt daar momenteel 700 euro voor,” legt de heer Chamoun uit, die zich op een stroom van klanten voorbereidt.

Kopje koffie Voor veel mensen is het de snelste mogelijkheid om weer liquide te worden. Goudkompas heeft zich met vele filialen in Nederland gespecialiseerd in goudaankoop. Kies voor de zekere manier en laat u adviseren door vakmensen. Profiteer van onze ervaring.

Verdere vragen beantwoorden we graag tijdens uw bezoek in een van onze filialen met een kopje koffie.

oud goud | horloges | zilver | goud | ringen | ketting | oorbellen | gouden tand | munten | bullion | Raadhuisplein 224 | Drachten (naast Halfords) | T. 0512 354532 Openingstijden: Ma: gesloten, Di t/m Vr.: 10.00 - 17.00, Za: 10.00 - 16.00 uur.

Singel 8 | 8601 AJ | Sneek | T. 0515 336267 www.goudkompas.nl | info@goudkompas.nl

Openingstijden: Ma: gesloten, Di t/m Vr.: 10.00 - 17.00, Za: 10.00 - 16.00 uur.

Lindegracht 55 | 8441 GK | HEERENVEEN | T. 06 26 45 90 00

Openingstijden: Ma: gesloten, Di t/m Vr.: 10.00 - 17.00, Za: 10.00 - 16.00 uur.

Paard Mens Onderwijs

Paard Mens Onderwijs is

Mennen voor Mensen is voor:

Onui Locaties

Wij werken vanuit twee locaties: Mensen opleiden in een praktijkgerichte authentieke leeromgeving waarbij - Managementvraagstukken

- Teamontwikkeling natuurlijk ondernemen - Motivatievraagstukken

• In Oenkerk waar Paard Mens Onderwijs is

en duurzaamheid een belangrijke gevestigd. Een rol grotespelen. accommodatie voorzien van

- Inzichtelijk maken van bedrijfscultuur

alle faciliteiten in een mooi bosrijke omgeving. (www.paardmensonderwijs.nl)

• - Leiderschapsontwikkeling Compleet professioneel paardenbedrijf en educatief centrum - Visie-ontwikkeling

• Het sfeervolle Villa Nova in Zorgvlied (Drenthe) is een

(geen afstand opleiden en praktijk) - En ook voor gewoontussen een gezellig teamdagje/

personeelsuitje

ander vertrekpunt. Hiervandaan trekken we het prach- tige Drents-Friese Wold in. (www.villanova.nl)

• Juiste didactische ondersteuning -> aansluiten bij leerproces student In overleg kunnen we ook op een op een locatie bij u infouten de buurtmaken werken. mag) • Opdrachtgevers Leren door te doen (eigen over verantwoordelijkheid,

Mennen voor Mensen: - No-nonsense mentaliteit - Perfect maatwerk - Slagvaardig en pragmatisch - Fun met diepgang - Ontspannend én leerzaam - Een prachtige ervaring!

• Wij kunnen ook op iedere gewenste locatie een programma voor u verzorgen

Interesse?

We bereiden de dag samen met u voor. In een intakegesprek bekijken we met u de uitgangssituatie, het actuele management- of teamvraagstuk en bepalen we de doelen. Dan maken we in overleg met u een programma op maat. Bel of mail ons en we informeren u graag over de

O

mogelijkheden.

Succes is het resultaat van willen en doen.

Onuitgesproken wordt uitgesproken!

Onbewust wordt bewust!

Paard Mens Onderwijs | Oprijlaan 3 | 9205 BZ8c Drachten T +31 (0) 512 820 332 |(0)58 www.paardmensonderwijs.nl en www.mennenvoormensen.nl Mennen voor Mensen | Sanjesreed | 9062| EK Oenkerk | T +31 256 30 30 | www.mennenvoormensen.nl