Grote sportwedstrijden en evenementen waren, tot de komst van corona, ondenkbaar zonder publiek. Een kolkend voetbalstadion of dolenthousiaste fans langs de route van de Tour de France; sport en publiek zijn onmiskenbaar met elkaar verbonden. Ook voor ondernemers die als sponsor verbonden zijn aan de sport is het publiek van groot belang. Wat is die betekenis van het publiek voor de sport(er) en hoe heeft deze zich ontwikkeld? Wat gebeurt er als het publiek ineens afwezig is? IN2 Maas & Waal vraagt het aan prof. dr. Marjet Derks, hoogleraar Sportgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. ‘Het fenomeen sport zoals wij dat vandaag de dag kennen is nog relatief nieuw’, vertelt prof. Derks. ‘Het begon in Nederland, overgewaaid uit Engeland, voorzichtig vanaf circa 1850. Er werd gevoetbald en cricket gespeeld, maar het was tijdverdrijf voor en door een klein elitair gezelschap. In hun eigen kring riep het de nodige weerstand op; men vond het vooral een kwajongens-gebeuren. Pas tegen de eeuwwisseling kwam er enige landelijke organisatie, werden er bonden opgericht en ontstonden de eerste competities. Er kwam wel publiek kijken, maar dat was vooral afkomstig uit de directe omgeving van de sportwedstrijd in kwestie. Reizen was kostbaar en niet voor iedereen weggelegd.’
Voetbal ‘mee naar huis’
Prof. Derks vervolgt: ‘Het voetbal werd pas groot na de mobilisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog. Jonge rekruten kwamen in contact met de voetbalsport en namen die nadien ‘mee naar huis’. Zo ontstonden er steeds meer voetbalclubs in de steden, dorpen en op het platteland. De kerk was huiverig voor deze nieuwe vorm van vermaak. De uithuizigheid van spelers en publiek en de contacten met andersgezinden zouden leiden tot ongewenste sociale en religieuze vermenging.’
32
IN2 Maas&Waal
Prof. dr. Marjet Derks Doceert en publiceert over sportgeschiedenis, omstreden sporterfgoed, en sociale in- en uitsluiting in en door sport.
Collegetour in gesprek met hoogleraar S
SPORT EN PUBLIE ONMISKENBAAR
