B NIEUWS
#08 03 APRIL 2013
PERIODIEK VAN DE FACULTEIT BOUWKUNDE | TU DELFT
STUDENTEN MAKEN HUN HANDEN VUIL 'Team Ghana' bouwt een school PAGE 08
6 BK in depth
12/13 BK in focus
14 Forum
Master event All the master studios in one overview
Interview Gerrie Hobbelman neemt afscheid
Zijn er te veel architecten? BNA reageert op Karin Laglas
2 NIEUWS
B NIEUWS 08 3 APRIL 2013
KORT NIEUWS
Solar Decathlon Team 2014 awarded the status of Dream Team TU Delft The TU Delft Solar Decathlon team, Prêt-à-Loger, has been officially admitted to the D:DREAM hall, thereby acquiring the official title of TU Delft Dream Team. The Prêt-à-Loger team is developing a system for making existing homes energy-neutral. The TU Delft Solar Decathlon team is organised by the Department of Architectural Engineering + Technology and the Master of Sustainable Energy Technology (SET), in collaboration with the Delft Energy Initiative and the TU Delft Energy Club. More info or join?
pretaloger.nl
Inauguratie Arjan van Timmeren Op 17 april zal Arjan van Timmeren zijn entreerede uitspreken. Het onderwerp ‘duurzaamheid’ raakt alles, maar als we overal het etiket ‘duurzaam’ op plakken, heeft het begrip geen betekenis meer. In een werkelijk duurzaam ontwerp staat de mens centraal, stelt Arjan van Timmeren, hoogleraar Environmental Technology & Design.
bk.tudelft.nl
Real Estate Career Day Op 24 april 2013 organiseert praktijkvereniging BOSS - de praktijkvereniging van de afdeling Real Estate and Housing - de Real Estate Career Day (RECD) in BK City. Tijdens RECD ontmoeten studenten Real Estate and Housing van verschillende universiteiten en bedrijven uit de vastgoedsector elkaar tijdens workshops en bedrijfspresentaties.
www.recd.nl
RETROSPECT:
HOW TO WIN THE ARCHIPRIX IT IS SAID THAT THE “ROAD TO STARCHITECTDOM” GOES THROUGH THE ARCHIPRIX, EUROPAN, PRIX DE ROME, TO END WITH THE PRITZKER. YET DELFT’S FACULTY OF ARCHITECTURE, THE LARGEST PARTICIPATING INSTITUTION OF THE ARCHIPRIX, HAS PERFORMED POORLY IN THIS PRESTIGIOUS COMPETITION. CONSIDERING THE CURRENT COMPETATIVE CLIMATE OF ARCHITECTURE COMPETITIONS THIS WAS A GOOD REASON FOR THE FACULTY TO DEBATE WHAT IT TAKES TO WIN A COMPETITION. Therefore, parallel to the Archiprix exhibition in the Zuidserre, the Faculty of Architecture organized a debate entitled “How to Win the Archiprix” to discuss the quality of our education and the ingredients of a winning competition entry. On February 20, a packed audience listened to Pecha Kucha presentations of some of Delft’s Archiprix participants, a lecture by Michiel Riedijk and a debate. What have we learned from this debate? Notably, the freshly graduated architects dedicated a considerable amount of their seven-minute presentations to explain their design process. This evoked both appreciation and disapproval. Bouwkunde is known for its excellence in design analysis, which provides design projects a strong base. But it was not the relevance of the process, but the need to address it at length in the presentation and on the panels in the exhibition that was questioned. For the outside world, including the Archiprix jury, the most important part of the project is the design, the end of the process. A good presentation, as was formulated best by Karin Laglas, therefore “begins with the end”. It starts with the main argument, the design, and reasons backwards to the process.
Faculty. Besides graduation projects and education, the speakers discussed the increasingly competitive architecture scene. Riedijk, alluding to Huizinga’s “Homo Ludens” stated that a requisite for playing games is a profound knowledge of the rules. Since we can consider an architectural competition a game, the comparison seems helpful at first sight. But what are the rules of the Archiprix? The price is a reward for design excellence and therefore not bound to fixed requirements. The jury measures projects by the brief of the assignment itself. Their judgement, as Gerhardes Bruyns stated, should therefore be based on the strength of the concept and the level of its execution. But the perfect execution of a graduation brief does not guarantee a winning entry. Although not explicitly formulated, the Archiprix’ jury does have its agenda, informed by what they consider relevant or innovative. The idea that schools and their students set their own rules to play the game, is therefore only partly true.
“A GOOD PRESENTATION BEGINS WITH THE END”
The projects, ranging from a new approach for the Venetian palazzo by Marius Grootveld, to an architectural solution for problematic acoustics by Foteini Setaki had extraordinary quality. Yet this quality was sometimes hard to grasp. The comprehensible presentation of complex projects evidently remains an on-going challenge for designers. As emphasized by Jurjen Zeinstra, a project’s lack of rhetoric and artistic qualities can make it hard to show it’s real potential. The ability to summarize a design in one image and two sentences can still be improved within the
The event led to valuable insights, but did not provide a ready-made answer to the question “How to Win the Archiprix”? Teachers and students from the Faculty were eager to continue the discussion on education and the competitive architectural scene. The question of to progress with the development of future design skills in the Faculty, however, was left open-ended. Although the debate may be a prelude to a successful Faculty, only time will tell if our students know how to win the Archiprix. (IT, FL)
NIEUWS 3 THE BIG PUSH
IN BK CITY, MANY LANGUAGES ECHO THROUGH THE BUILDING. INTERNATIONAL STUDENTS, WHO MAKE UP ALMOST A THIRD OF THE MASTERS PROGRAM, ARE A VERY VISIBLE AND LIVELY PART OF THE FACULTY AND THEIR PRESENCE WILL ONLY INCREASE IN THE FUTURE. TO BE ABLE TO COMPETE WITH OTHER RENOWNED UNIVERSITIES, THE FACULTY NEEDS TO FURTHER INTERNATIONALISE. AND WE WILL ACHIEVE THIS THROUGH ESCHEWING TRADITIONAL MARKETING CAMPAIGNS. INSTEAD BK CITY WILL UTILIZE THEIR MOST VALUABLE RESOURCES - THE STAFF AND STUDENTS - IN ATTRACTING TALENTED APPLICANTS FROM AROUND THE GLOBE.
KARIN LAGLAS
Docent in de klas
International students took part in a focus group led by the student assistants.
BKCity — The Architecture Faculty and the University itself have a strong reputation, something we could use if the main aim was to simply increase the number of internationals. But the emphasis is on quality, not quantity. Dean Laglas and Vincent Nadin, chairperson for the international recruitment committee, want to improve the matching of international students to the various programmes. “Placing talented students in positions and studios that match and complement their abilities will increase the amount of good work produced in the Faculty,” explains Nadin, “which in turn will help to further establish the Faculty in the breadth of built environment education that we offer.” Currently during the recruitment process, we evaluate the quality of applicants carefully but don't spend so much time on ensuring we get the right applicants in the first place. . There is a lot to be desired for the way the various programmes within the Faculty communicate to would-be applicants. “Urbanism for example wants students with writing and research ability as well as design skills, requirements which are currently not being communicated so well to students.” says Nadin. “We want to make sure that the right people apply through explicitly listing what the various criteria
for selection are.” And while the architecture programme has had no problem in attracting foreign students, others have not fared so well. Real Estate & Housing welcomed just one international student in the current academic year. Along with Geomatics and Landscape, new programmes to BK, , RE&H will receive first attention in the push towards internationalising the Faculty. The first steps towards improving this have been made and are part of “The Big Push”, a six-month project led by Nadin with the assistance of three international students. Deciding to forego consultants and hire students instead has proven to be fruitful decision. Through their own experience they are already aware of not just the recruitment process but also of what it like to actually study here. They will lead the second part of the project focussed on the current pool of international students. Through use of focus groups and surveys, they want to know how students ended up in Delft and what their thoughts are about studying here. After concluding the project, the longer-term implications of the internationalisation process on the curriculum, on education and on staffing, will be assessed. There are risks involved and Nadin is aware of this. “We should not lose sight of the strengths of our Faculty, which
are based on knowledge that is specific to the Netherlands, based on its speciallandscape and rich architectural heritagefor instance. These are the elements that attract students in the first place. It will be a learning process for not just the students, but the staff as well.” But its clear that there are many advantages. “We’re preparing them for an international career. Careers based on the built environment deal with issues from a globalized context. We need to provide those experiences while they are being educated.” Another advantage is the exposure to all the different perspectives. Katherine Sundermann, one of the students involved in The Big Push, expressed that the international diversity of the Faculty was one of the things that drew her to Delft. “The international diversity of the students here is not really expressed to the outside world. I only became aware of it when I visited the campus before I applied. In my course, EMU, I work with students from all over the world and we’re encouraged to reflect on how things operate in our own countries. That way you end up with a worldwide perspective. Its an enriching experience.” For more info, please contact:
Vincent Nadin, v.nadin@tudelft.nl
Op de middelbare school had ik een leraar natuurkunde die mechanica les gaf als een ware thriller. “Kijk daar komtie aan die bal, ja ja ... daar gaat-ie, zie je ‘em ... lekker hard ... en kijk nu gaat-ie die andere bal raken ... oohh hoe gaat dit verder ... onder welke hoek spuit ie weg, en hoe hard gaat-ie dan…?” Na het experiment inventariseerde hij onze antwoorden, liet ons ze uitleggen en vertelde daarna rustig en duidelijk over impact, massa, snelheid en richting. Er was nog maar één ding dat ik wilde na die lessen: die sommen maken, de rest van mijn leven lang. Het liep een beetje anders, maar de eerste stappen heb ik wel gezet. Opgetogen ging ik naar wat ik hield voor het mechanica-sommenmaak-paradijs: Civiele Techniek. Daar kwam ik er achter dat er ook docenten zijn die met hun rug naar de zaal een schoolbord van links naar recht volschrijven met differentiaalvergelijkingen, onverstaanbaar voor zich uit brabbelend. Mij maakte het niet zoveel uit, ik was toch wel 'in de ban van de som’ maar sommige collega-studenten joeg het de zaal en soms zelfs de studie uit. Dit alles is jaren geleden, nog voor het digitale tijdperk. Inmiddels kan je veel gemakkelijker zelf iets opzoeken als je het niet snapt. Er is altijd wel een toepasselijke YouTube. Maar toch, de kracht van iets goed uitgelegd krijgen blijft. Leermeester – gezel is van alle tijden. Zeker daar waar ervaringskennis en vaardigheid in het spel komen, zoals bij ontwerpen bijvoorbeeld. Sommige docenten zijn natuurtalenten. Ze zijn als het ware geboren met een ‘uitlegklier’. Mijn natuurkundeleraar was waarschijnlijk zo iemand. Alle andere docenten hebben veel baat bij weten hoe leren werkt. Hoe je het brein prikkelt, hoe je leerdoelen stelt en koppelt aan leerstof, aan lesmethode en aan het toetsen van de opgedane kennis. Onze belangrijkste ‘financier’, de minister van OCW, vindt dat we moeten borgen dat onze docenten inhoudelijk maar ook didactisch top zijn. Maar nog belangrijker; zelf vinden we dat ook. Immers onze studenten verdienen het. Daarom leggen we ons als docenten allemaal (*) langs de ‘BKO-lat’ om te zien of we nog wat moeten of kunnen bijleren. Ondanks het krappe tijdschema heeft bijna iedereen met enthousiasme de benodigde stukken ingeleverd. En vaak met indrukwekkende inhoud. Hulde! Voor iedereen is er nu een advies op maat', voor eventuele bijscholing. En als we ons als docenten dan ook nog voornemen om snel examens na te kijken, e-mails van studenten te beantwoorden en ze positief te bejegenen en serieus te nemen dan kunnen we niet meer stuk. Want op inhoud waren we al steengoed … toch?! (*) in eerste aanleg onderwijsgevenden met een vaste aanstelling >0,2 fte en jonger dan 62 jaar. Voor gastdocenten volgt later een separaat programma.
4 IN DEPTH
THE SHANGHAI ALLEYWAY HOUSE, A TYPOLOGY THAT FOR YEARS HAS ENABLED RICH SOCIAL LIFE, IS UNDER THREAT. B NIEUWS TALKED WITH GREGORY BRACKEN ABOUT THIS URBAN VERNACULAR, WHO RECENTLY PUBLISHED HIS BOOK “THE SHANGHAI ALLEYWAY HOUSE” (ROUTLEDGE CONTEMPORARY CHINA). “UNFORTUNATELY,” SAYS BRACKEN, “THE COMMERCIAL ATTEMPT TO SAVE THESE HOUSES MAY THREATEN THEM EVEN MORE.”
BY IVAN THUNG Halfway through the 19th century in southern China, Hong Xiuquan, just having failed his state exam, announced he had dreamt he was Jesus’ brother with the mission to overthrow China’s Confusion government. The following upheaval known as the Taiping Rebellion, created a massive influx of refugees to Shanghai turning it in the world’s fastest growing city at the time. Around the same time, the British established Shanghai as their trade port after the Opium War, which effectively legalized the sale of opium they shipped from India, their other colony. The following strain on Shanghai’s accommodation, together with the British influences spurred through speculative real-estate ventures the birth of a typically Shanghai typology: the alleyway house. The alleyway houses, constituting a dense urban fabric, enabled a rich social life through the community interaction it enabled. The alleyway takes the stage in popular culture as well. In cinema
B NIEUWS 08 2 APRIL 2013
A VANISHING URBAN VERNACULAR for example, the opium-den infested urban fabric was an inspiration for heroes of many kinds, fostering for example a Shanghai version of gangsterglam.
Chinese now prefer to live in apartments - clean and with proper bathrooms. Bracken: “The old typology just does not fit present-day demands anymore.”
The residents were organized in large blocks, permeated by alleyways of diminishing sizes to create a hierarchical system of graduated privacy. Sellers would settle in the larger semi-public alleyways, while the smaller semi-private alleyways were a place for neighbours to chat. And because the houses were so small, inhabitants would do their daily routines in the alleyway. Bracken: “It made for very lively passages.”
Although threatened, these houses made for an urban fabric with many virtues that modern housing blocks have difficulties to achieve. For example, their unusual orientation, prescribed by feng shui, had as an effect that there was always someone keeping an eye on the street, which made them very safe, socially controlled neighbourhoods. They also provided places for the less well-off to live in a ground-bound dwelling in the centre.
What could be the future of the alleyway house? While in 1949, almost three-quarters of Shanghai were covered with alleyway houses, these days the houses are rapidly making way for high-value developments. Political decisions have also had a profound influence on the houses’ persistence. The one-child policy has trimmed down the extended family, and many
Only recently developers are recognizing the value of these alleyway houses, albeit mostly for touristic aims. Xintiandi for example, a popular up-market shopping area, is an upgraded alleyway block whose “authenticity” attracts many visitors. Its popularity resides in the fact that
foreigners think they are seeing the real China, while the Chinese regard it as a Western-style curiosity. Such developments, however, may actually threaten the remaining alleyway houses even more since the rising value of the neighbouring houses creates an incentive to raze these down in favour for more valuable real estate. Born out of the necessity of effective ground exploitation, the alleyway house is now disappearing under the very same principles. It is not just stones however, that make up a city. The demolishing of the alleyway houses, says Bracken, amounts to the demolishing of a social structure that will be hard to restore in another housing type. But there seems little point in retaining their shell just so that fancy coffee shops can have nice looking outlets. Bracken: “Alleyway houses that face empty alleyways are rather pointless.” for more info: http://www.routledge.com/ books/details/9780415640718/
UPCOMING 5
MAATSCHAPPIJ, PROCES
EN VEEL PRAKTIJK DE REAL ESTATE & HOUSINGKANT VAN HET BACHELORONDERWIJS WORDT BEHOORLIJK VERNIEUWD. IN HET OUDE PROGRAMMA WAREN DE ONDERDELEN ‘PROGRAMMA EN HAALBAARHEID’, ‘BOUWPROCESMANAGEMENT’ EN ‘VASTGOEDMANAGEMENT’ IN VERSCHILLENDE VAKKEN UIT ELKAAR GETROKKEN. ZE KOMEN IN EEN GEWIJZIGDE VORM TERUG, IN 3 BLOKKEN VAN 5 ECTS BINNEN DE LEERLIJN ‘MAATSCHAPPIJ, PROCES EN PRAKTIJK’.
DOOR MANON SCHOTMAN Initiatief & programma De drie modules zijn gekoppeld aan de verschillende fases in de huisvestingscyclus. De eerste module ‘Initiatief & programma’, gemodelleerd naar ‘Programma en haalbaarheid’, behandelt de eerste fase uit de cyclus: van een abstract idee tot een programma van eisen. Voor het inhoudelijke gedeelte zijn er vier behoorlijk gevulde studiedagen waarin verschillende sprekers aan de hand van thema’s de verschillende kennisonderwerpen in deze module behandelen. Het tweede deel van deze module bestaat uit een schrijfopdracht. De opdracht uit het oude curriculum, het maken van een programma van eisen, blijft behouden, maar in plaats van dat het wordt gebruikt als een reflectie op de ontwerpopgave uit BK1000, wordt in het nieuwe curriculum een programma van eisen voorafgaand aan het stedenbouwkundig ontwerpproject ON3 gemaakt. Ontwerp & bouwmanagement De tweede module ‘Ontwerp & bouwmanagement’, gemodelleerd naar de vakken onder de noemer ‘Bouwprocesmanagement’ in het oude curriculum, is behoorlijk anders dan in de oude bacheloropzet. Het behandelt de tweede fase in de huisvestingscyclus, waarin het ontwerp en het bouwproces aan de orde komen. Deze module wordt veel meer dan in de huidige opzet geïntegreerd met het vierde ontwerpproject, ON4. Het ontwerp dat studenten in de ON4 maken, wordt getoetst aan het oorspronkelijke programma van eisen en het bouwbesluit. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van BIM, een geïntegreerd informatiemodel voor de bouw, dat studenten in het eerste jaar hebben leren gebruiken tijdens de modules ‘Overdrachtstechnieken’. In het tweede praktijkonderdeel van de module moeten studenten een projectorganisatie vinden die het best aansluit bij een bepaalde opgave. Naast dit praktische deel vindt er in workshops kennisoverdracht plaats over bouwmanagement.
Beheer & Herontwikkeling De derde module ‘Beheer & Herontwikkeling’ lijkt nog veel op de oude vakken ‘Vastgoedmanagement’. In deze module wordt de laatste fase van de vastgoedcyclus behandeld: de beheer-en gebruiksfase. In deze module wordt qua kennisoverdracht voortgeborduurd op de kennis uit de eerste twee modules wat betreft planning-en managementtheorieën, samenwerkingsmodellen en achtergronden over vastgoedmarkten. Het tweede onderdeel van deze module heeft een sterke relatie met het vijfde ontwerpproject, de managementgame (ON5). Door middel van colleges en workshops worden studenten op de managementgame voorbereid. Managementgame De managementgame, die de afgelopen jaren uit een 3-puntsvak bestond, wordt een volwaardig ontwerpproject voor 10 ECTS. Oorspronkelijk duurde de managementgame een heel kwartaal, en naar die situatie keren we nu terug. Vanwege het ontbreken van witte weken en tentamenweken is er in de nieuwe opzet zelfs 10 weken tijd voor de managementgame. Dat geeft de mogelijkheid om de verschillende rollen verder uit te diepen, zodat studenten dieper op hun rol in kunnen gaan en het masterplan beter kan worden uitgewerkt. Samengevat De belangrijkste verandering voor de leerlijn 'Maatschappij, proces en praktijk' bestaat erin dat het onderwijs veel meer is gekoppeld aan de ontwerpprojecten. Bovendien speelt de relatie met de praktijk een belangrijker rol: er wordt meer gebruik gemaakt van case studies en er komen meer sprekers uit het werkveld.
6 BK IN DEPTH
B NIEUWS 08 3 APRIL 2013
ARE YOU PLANNING TO TAKE THE MASTER PROGRAMME IN ARCHITECTURE, URBANISM AND BUILDING SCIENCES OR GEOMATICS? ARE YOU GETTING LOST AMONGST ALL THE TRACKS AND STUDIOS? THEN MARK YOUR CALENDER NOW FOR THE COMING MASTER EVENT AT THE ARCHITECTURE FACULTY! 23 April - BK City
25 April - TU Delft
(only for BSc students BK)
(for students from HBO, other universities and TU Delft students who are interested in doing a master at another faculty [switchers], i.e. BSc architecture students who are interested in a master of Civil Engineering and Geosciences)
15.00 – 15.30
General Presentation of Master Programme
Room A
15.35 – 15.55 16.00 – 16.20 16.25 – 16.45 16.50 – 17.10 17.15 – 17.35 17.40 – 18.10
Landscape Architecture Urbanism Geomatics Real Estate & Housing Building Technology Architecture
Room B Room A Room A Room A Room A Room A
16.15 – 16.45
General Presentation of all Msc Programme TU Delft
Aula TU
17.00 – 19.50
Presentation Rounds of Msc Programme TU Delft
Aula TU
Information Market 15:30 – 20:30
Information Market 18:00-20:00
The Architecture of the Interior
Architecture & Dwelling
nology
ture
Real Estate Management
Sustainable Design
ism
ban k Ur Trac
re
ctu
Arc hite
Future Cities (by The Why Factory)
Urban Regeneration in the European Context
Track RE+H
Track
Architectural Engineering
Urban Area Development
chitec
Delta Interventions
Flowscapes
Housing
Non-Residential Building
Non-standard and Interactive Architecture (by Hyperbody)
Complex Projects
Complex Cities & Regions in Transformation
Design as Politics
ling Tech k Buid
Veldacademie
Trac
RMIT
Design & Construction Management
Explorelab
Ar cape Track Lands
Architecture and Public Building
Geomatics
Master Architecture, Urbanism & Building Sciences
Master Geomatics
7 The Architecture of the Interior The Architecture of the Interior focuses its attention specifically to the architecture of large-scale public interiors, their relevance and their social impact. It offers a unique programme whose pursuit follows scientific lines, combining education in architectural design, climate design and building technology that is enriched by academic research in architectural studies, theory, culture and social anthropology.
Architecture and Public Building
Explorelab is an exceptional thesis laboratory for students with a unique fascination which cannot be explored in any of the ‘regular’ thesis labs. Although Explore lab is open for students from all tracks, it is aimed for highly motivated students with an obsessive interest in a specific question and an exceptional ability to lead themselves and others in theoretical and design research.
The studios of RMIT focus on the renovation of built heritage, RMIT on the architectural intervention in existing buildings and structure, thereby transforming what we know and what we see. Everything is interwoven with its context and culture. How to deal with given physics and aesthetics?
The Why Factory (T?F), which describes itself as a 'think tank on urban futures', focuses on exploring the future Future of the city in all its Cities possible manifestations. T?F offers several studios that include highly integrated research and design elements. Students complete both long-term projects on various scales as well as shorter studies and workshops, all of which are linked to visions of the city.
Non-Residential Building aims for integral design concepts and resolutions, where spatial qualities meet social, ecological and economic qualities of a sustainable nature. The non-residential architect possesses orientation towards artefacts, contexts, systems, images and procedures, and researches the typological, compositional and tectonic principles that underlie complex nonresidential (office -, school -, health care -, commercial) buildings in urban and non-urban settings.
Flowscapes explores landscape infrastructures as armatures for urban and rural development. Through landscape architectonic design of transportation-, green- and water infrastructures at relevant scale levels the studio seeks for a better understanding ofthe dynamic between landscape processes and typo-morphological aspects.
Many districts in European cities face complex social-economical issues and degeneration. Making a design for a regeneration area demands a deep understanding of this complexity. This studio is situated in one of Rotterdam’s regeneration area’s on the south bank.
This studio deals with the Design as role of city politics, urban- Politics ism and architecture. It is not just about making a spatial design, but also about the development of a strategy in which the design is specifically used to reach the goals set. Specific educational goals and tutoring will be formulated and offered, depending on what track participating students follow.
Design & Construction Management
REM concerns the optimal alignment between supply and demand for real estate on three levels: society, organisaReal Estate tion and individual. Graduation research Management includes successful real estate strategies (offices, health care, education and municipal real estate), the connection between corporations and cities, and how to cope with vacant buildings.
Our subject is contemporary cities and how we strategically guide their development. Cities today are hubs in global processes that profoundly affect local economies and societies. Our mission is to offer the best education in this theme related to spatial planning, regional planning, urban design, development and research.
This studio focuses on the highly relevant issue of management and (re) development of housing. Graduation projects encompass a wide variety of topics and approaches, ranging from (inter)national housing policies to local housing Housing strategies. All projects have in common that they contribute to sustainable housing solutions and, ultimately, satisfied residents.
Architecture & Dwelling
The Studios Public Building address the contemporary and future meaning of the public domain as realm of (ex)change in an urbanized society, as ‘place where strangers meet’. The main focus is on how new architectural models, typologies, programmes, and design strategies can be developed to meet public needs on different levels.
Architectural Engineering
Cities are increasingly renewed by large projects. Complex Public-private partnerships Projects are organized to engage strategic sites resulting in complex developments. These developments are comprised of multiple and often conflicting interest, which have to be simultaneously negotiated. The traditional tools of architecture and urban planning are simply not equipped to deal with the conditions that arise. This critical condition will be the focus of 'Complex Projects'.
NonResidential Building
The interdisciplinary (architecture & Urbanism) Delta Interventions studio deals with the necessary transformation of the Dutch delta. The studio develops strategies for increased water-safety, stronger spatial identities and new cohesion of cities and landscapes. Interventions on different scales are necessary to create new, strong and beautiful urban delta landscapes.
Delta Interventions Design and research of the studio is concentrated on methods of urban design, sustainable development, heritage preservation, and strategic planning . Students deal with individual projects in a collective setting of general urban transformation processes. Projects can be chosen by students in central urban, old industrial, pre-war, post-war housing areas and Urban other sectors.
Regeneration *Geomatics
Geomatics is a broad-based and interdisciplinary scientific field of study concerned with the analysis, acquisition, management, and visualization of geospatial data, with the aim of gaining knowledge and a better understanding of the built and natural environments. With a Master in Geomatics you will become highly-employable, learn how to analyze landscape patterns, exploit satellite GPS and remotely sensed data, and have the opportunity to innovate in geospatial technology.
Non-standard and Interactive Architecture
Non-standard and Interactive Architecture (by Hyperbody) focuses on the integration of advanced computational design tools and techniques with cutting edge design thinking to produce fully performance driven bottom-up architectural formations. Opposed to modernist mass-production principles, non-standard and interactive architecture illustrates the advantages of mass-customization and topological thinking.
Architecture and Dwelling is concerned with the architectural design of our everyday living environment and housing, while focusing on new, emergent concepts of dwelling. It investigates conditions of density, programmatic diversity and contemporary lifestyles.
Architectural Engineering focuses on the integrated approach of all Building Technology disciplines, the results of the findings (both in research and design) and the way they influence the elaboration and realisation of an architectural design.
Complex Cities & Regions in Transformation
Sustainable Design addresses the challenge to contribute to a sustainable built environment by means of innovative technology for architecture and urbanism. Students learn to approach design in an integrated manner. The emphasis lies on sustainable design of structures, façades and climate. The track balances applied research and design Sustainable and directly leads to a TiSD annotation. Design
Flowscapes
DCM targets the management of complex design and construction processes at the level of buildings. Students look at innovative ways of collaboration among the increasing number of parties involved. You will learn to develop and apply theories, methods and instruments. Main topics are integration, collaboration, procurement, changing roles, design teams, ICT tools and supply chain.
For more info: aub.msc.tudelft.nl/studios *tudelft.nl/en/study/master-ofscience/master-programmes /geomatics
Explorelab
Veldacademie
Urban Area Development A variety of urban interventions vital to the city can be subject of graduation projects in the UAD-lab. Students are challenged to learn new ways of thinking and working, be able to get to the bottom of problems in their mutual coherence and be able to provide creative solutions.
8 PROJECT
B NIEUWS 08 3 APRIL 2013
BOUWEN IN
GHANA DOOR MARISSA VAN DER WEG
ONS PROJECT STOND AL EERDER IN B-NIEUWS (SEPTEMBER 2012). OP DAT MOMENT WAREN WE NOG VOLOP AAN HET ONTWERPEN. B-NIEUWS BOOD OPNIEUW DE KANS OM HET PROJECT AAN JULLIE TE LATEN ZIEN, DIT KEER HET RESULTAAT. Het ontwerp kende nogal wat lastige aspecten op het gebied van fundering en constructies en met alleen vuistregels red je het dan niet. Met hier een daar wat hulp van docenten en vooral door de kennis van verschillende studies binnen ons team te gebruiken, is het gelukt het ontwerp volledig uit te werken. Donderdag 15 november was het zover. Na een lange reis en een paar dagen acclimatiseren in de hoofdstad Accra, werden we met open armen ontvangen in ons dorpje Hweakwae, waar we tijdens ons verblijf op handen werden gedragen. Het bouwterrein dat voor ons ‘bouwrijp’ gemaakt was met een bulldozer, was nog niet vlak. Dat betekende dat er veel gegraven moest worden en gelukkig waren er Ghanezen die erg goed overweg konden met een pikhouweel en schep. Na drie weken hadden we genoeg gegraven om de funderingen te kunnen storten. Het was zwaar werk en je werd er vies van, maar ik had nooit gedacht dat ik als bouwkunde student zo blij zou kunnen zijn met een mooie, glad afgestreken fundering. Er wordt gezegd dat de voertaal in Ghana Engels is, maar veel verder dan ‘yes’ en ‘fine’ komt de gemiddelde Ghanees niet. Communiceren is dus lastig en als je materialen gaat bestellen komt er ook nog de factor GMT bij kijken: Ghana Maybe Time. Een Ghanees maakt zich namelijk nergens druk om, ziet wel hoe het
loopt en doet niet aan op tijd komen. Op dit gebied kunnen we nog veel van elkaar leren. Materialen daar zijn niet zoals in Nederland. Zo pasten de moeren eigenlijk net niet op de, in theorie zelfde maat, draadeinden waarmee de constructie vast gezet moest worden aan de fundering. Gelukkig blijven we creatieve Delftenaren en was de steel van een afgebroken schep een mooie hefboom voor de steeksleutel, zodat het draaien iets makkelijker ging. Zoals gezegd was het hard werken en heb ik zelfs leren metselen, en na het stucen, verven en plaatsen van de kozijnen stond er dan ook “opeens” een gebouw. De laatste week van januari werd er opgeruimd en werden de puntjes op de i gezet: klaar voor de opening. Deze werd druk bezocht door de lokale bevolking en zelfs de Nederlandse ambassadeur kwam kijken naar ons werk. Na een aantal ceremoniële handelingen, vele dankwoorden voor ons en harde Ghanese muziek werd de school feestelijk geopend. Als je dan weer terug bent in het koude Nederland en je snel weer gewend bent aan alle luxe, realiseer je je wat gedaan hebt. Je hebt een school gebouwd in een Afrikaans land; zelf ontworpen, gefinancierd en gebouwd en die vanaf september voor jongeren uit Ghana een nieuwe toekomst gaat bieden! For more info: teamghana.nl
9 TUTOR
Students as agents of change TEAM GHANA
Students working on site
When a group of students come together with a common purpose, to contribute their capacities as engineers fused with passion‌ then brilliance is achieved! 1 + 1 = 3. The initiative taken by TEAM GHANA to find a way to respond to global challenges serves as an inspiration. Not only to how students can create their own opportunities to actively participate in seeking ways to engage in the built environment, but also as an example to how action learning can be used as a method to innovative knowledge formation. There is no curriculum or textbook that can offer the learning curve one experiences by becoming both the participator and director of ones own program. Education with an entrepreneurial spirit turns regular students into agents of change. Not only to the space outside them, but also to their inner space, the resting place of both the mind and emotions. Only through actively engaging in a process of co-creation is one confronted by the unknown unknowns that require an immediate response. This stimulates a high level of ingenuity, as one is forced to find ways to respond within a limited context, similar to the high level of creativity found in slum areas. Less is more is the motto under which one is forced to operate. Albert Einstein stated that we cannot solve problems using the same language and tools that created them. Both in the academic world, as in the built environment we are currently facing great challenges. How to respond to these challenges is the hallmark of our time, and as more and more inspiring individuals take it upon them to try out new ways of engaging, will we gradually find sustainable solutions‌ if not resilient responses! Buckminster Fuller stated that you never change things by fighting the existing reality. To change something, build a new model that makes the existing model obsolete.
Model photo
Perhaps this is a new model how both the academia and the built environment can be raised to higher level of awareness, through a deeper level of engagement. Alexander Vollebregt
10 RESEARCH
B NIEUWS 08 3 APRIL 2013
LEARNING
FROM THE ELEMENTS
BEN BRONSEMA SPENT A LIFETIME EXPERIMENTING WITH AND PERFECTING TRADITIONAL AIR CONDITIONING SYSTEMS. BUT WHILE IN HIS SECOND CAREER AS GUEST TUTOR IN THE FACULTY OF ARCHITECTURE, THE STUDENTS SEARCH FOR A SIMPLER SOLUTION TOWARDS CLIMATE DESIGN INSPIRED HIM TO TAKE A DIFFERENT APPROACH. HE DEVELOPED THE EARTH, WIND & FIRE, A NATURAL AIR CONDITIONING SYSTEM CONSISTING OF ARCHITECTURAL ELEMENTS, WHILE IN HIS THIRD INCARNATION AS A 76-YEAR-OLD PHD STUDENT. BRONSEMA SAT DOWN WITH B NIEUWS TO DISCUSS HIS INTERESTING CAREER PATH.
BY DAPHNE BAKKER
Would you say that there is never an end to education? There is an end to education, but no end to creativity. Paul van Vliet, a Dutch comedian, is 78 and has just started a new theater tour. When they asked him where he got the courage to start touring at his age, his response was “Age has no meaning when you make a living based on your creativity.” That got me thinking. Have you ever heard of poets and painters retiring when they’re 65? Neither do architects. Oscar Niemeyer was designing till he passed away. Isn’t that beautiful? I used to design air conditioning systems, a career that one wouldn’t quickly describe as a creative one, but I managed to instil creativity in it through the fields of architecture and building technology. It has been fantastic and I’m not going to stop any time soon. How did you end up designing climate systems? My studies, mechanical engineering, were very general. I never chose climate design, it chose me. I graduated in a time when there was widespread unemployment, comparable to our current situation. I applied for work where I could and ended up in a Amsterdam-based firm, specialised in climate installations. Even though I knew nothing about air conditioning, I decided to give it a shot and ended up enjoying it for many years. But to top it off, Amsterdam was the place where I met a girl named Ilona. Because of her I never wanted to leave that city again and I made her my wife. Was there anything you enjoyed less during your career? Do you know the saying: “shit happens”? No career is immune to unforeseen setbacks and obstacles and I have had to deal with many of them. From working with a limited budget, clients who don’t fully trust you, and mistakes made by colleagues. Now, in this final phase, I don’t have to deal with this “shit” anymore. As a PhD student I was completely my own boss with my own budget and I got to work with wonderful people from Delft and Eindhoven. I thoroughly enjoyed the past five years. How did you get your start at TU Delft? I was a consulting engineer running my own firm designing air
Earth, Wind & Fire Earth, Wind & Fire consists of three responsive architectural elements: the Ventec Roof, the Climate Cascade and the Solar Chimney or Solar facade. All these elements were developed, optimized and evaluated on their own, but work as a symbiotic whole with the architecture of the building. The Ventec Roof uses positive wind pressure to move fresh air through both a highpressure space and the Climate Cascade into the building. Additionaly, the Ventec Roof could provide both wind- and solar energy. The Climate Cascade is the main part of the climate system - it conditions the incoming fresh outdoor air. Within the Climate Cascade, the incoming air can be cooled, warmed up and (de-)humidified, depending on the season and the requierements of the building. Poluted air from within the building is released through the Solar Chimney. The Solar Chimney harvests solar energy, which is then used to heat the building in winter. Via a heat exchanger at the top of the Solar Chimney, the solarwarmth is carried off my circulated water and then stored in the earth underneath the building.
11 conditioning systems. But with every new project, I wanted to find a different solution. A personality trait not always appreciated by my employees who prefered to stick to what we know would work and had no new risks. So our projects stood out and they would get published, which would attract clients with big, new projects. It also attracted the Tu Delft and in 1993 I was asked if I wanted to become guest lecturer. This meant a marked decrease in honorarium (laughs), but I have no regrets. I had a wonderful time in Delft. How did you end up becoming a PhD student? For 10 years I helped architecture and building technology students during their graduation project. Before I started working as a tutor, I had been steeped in traditional air conditioning design. Fans, filters, shafts, you name it. There was no place for this within an architecture faculty. Architects think differently, far more visual and intuitive, while climate design experts are more rational. While I enjoyed working with students, I was always aware of this gap between our ways of understanding. The students always desired a more simple solution than one made up of various installations. We started developing concepts to bridge that gap, consisting of architectural building elements instead of traditional air conditioning systems. But the graduation process left no room for actual testing. Then in 2004, I was on holiday in Sicily and I woke up one morning and thought to myself: Earth, Wind and Fire. With these elements, it should be possible to create air conditioning without the use of vents and airshafts. I fleshed out my idea and made a research proposal. Obtaining a grant wasn’t easy, but the third time was the charm. I broadened the research proposal to include TU Eindhoven and the government finally gave me a sack of money. (laughs). What did your research consist of? In my research I took three concepts, the Solar Facade, the Ventec Roof and the Climate Cascade, tested each one on their own and then combined them to see how they could complement each other. For all these elements I made stationary models. The researchers in Eindhoven made dynamic computer models based on my calculations. Then, with technical support provided by Peutz, working models were created in order to test and refine the computer models. The dynamic models ended up being so precise that I worried that people would accuse me of scientific fraud! Finally, Regina Bokel made user-friendly models for each element, making it possible for architects to - for instance - calculate the dimensions of the solar facade with the click of a mouse. Ultimately, all three elements, along with wind turbines for energy production, were virtually brought together in an existing office building in Amsterdam and the energy use of the building was tested. And to no one’s surprise, the building ended up producing 10 to 15% more energy than required to keep everything functioning. Isn’t that beautiful? And Daphne, it has to be built!
Ben Bronsema
What are the risks? You’ll have to ask them that, but each new concept carries risk within it, but you can minimize them by rigorously testing them. That’s what I have done with my research. A lot of climate installations professionals are sceptical. According to them it won’t work. Because of the lack of installations within my concept, they consider it a threat to their livelihood. And that’s a shame. Have you always had to deal with doubts? Clients always want something innovative, but when you show them a new concept, they will start to doubt. But you can remove doubt through testing. One of my final projects was the renovation of the Gemeentemuseum in The Hague. I had to devise an innovative system, which I thoroughly tested, since the building required it. It is a monumental building and had to be kept in its original state. In short, I couldn’t use airshafts. Halfway through the process, some curators expressed doubts in my system and that caused the Municipality to worry. They got a second opinion from a consultancy firm, who gave my system the green light. At the official opening of the museum, surrounded by the VIPs of the art world, the project manager from The Hague walked up to me and my wife and said, “Ben, I regret ever doubting you. The system works perfectly.” I was so happy that my wife was there to witness this, because if she wasn’t, she wouldn’t have believed me for a second. Trust is essential if you want innovation to work. And that trust is difficult to earn, but with age and experience it gets much easier. People will give you the opportunity to innovate since you have proven yourself before.
"EVERY INVENTION IS AN ACCIDENT MEETING A PREPARED MIND."
And will it be built? Somewhere in the Netherlands there is a building that we can renovate using my Earth, Wind and Fire concept and I’m searching for it. I don’t want my book to remain on a shelf, collecting dust. It is a handbook and I want people to use it. I’m also working on making a workshop for students from both Delft and Eindhoven. In it they’ll have to apply the Earth, Wind & Fire concept to an existing building and give shape to its three climate control elements. I hope to then display their design in the NAi, for example, and have a jury pick a winner. This can be a fun way to spread my concept, not just among students, but other interested parties. But my ultimate goal is to see it built. Who knows, maybe when I’m 80 or even later, but it has to happen. So far, there has been a lot of interest and positive feedback from the world of construction. But you have to remember that it is a very conservative field and they consider it a risky investment.
It is widely assumed that younger people are more innovative. Do you agree? I don’t think innovation is related to age. Earth, Wind & Fire is the result of my work with the architecture students. Their questions made me re-evaluate my own knowledge and drove me to consider different solutions. Ideas are born on the boundaries where one field of knowledge collides with another. And don’t forget: “Every invention is an accident meeting a prepared mind”. Ben Bronsema will defend his thesis on the 7th of June, 2013. For more info: bk.tudelft.nl
12 BK IN FOCUS
B NIEUWS 01 JANUARI 2010
GERRIE HOBBELMAN AFSCHEID NA 39 JAAR MECHANICADOCENT GERRIE HOBBELMAN VERLAAT NA 39 JAAR TROUWE DIENST DE FACULTEIT BOUWKUNDE. ZIJN LOOPBAAN ALS DOCENT BEGON OP ZIJN 26STE. OP DAT MOMENT WAS HIJ AL GETROUWD EN HAD HIJ TWEE KINDEREN. VANWEGE ZIJN JONGE GEZIN ZAG HIJ HET NIET ZITTEN OM IN MILITAIRE DIENST TE GAAN. HIJ ZOCHT DAAROM EEN BAAN IN HET ONDERWIJS OM VRIJSTELLING TE KRIJGEN. HIJ SOLLICITEERDE BIJ BOUWKUNDE EN IN 1973, GELIJK NA ZIJN AFSTUDEREN BIJ CIVIELE TECHNIEK, KON HIJ BEGINNEN. NU, 39 JAAR LATER, SPREEKT BNIEUWS MET GERRIE HOBBELMAN OVER WAT ER IN DE TUSSENTIJD IS GEBEURD.
U hebt uw hele loopbaan bij Bouwkunde gewerkt. Werd dat nooit saai? Nee. Een deel van de lol van mijn leven hier is dat mijn werk veel afwisseling kende. Ik gaf les in veel verschillende onderwijsvormen, van 1-op-1-onderwijs tot zalen van zeshonderd man en alles wat daar tussenin zit. Ook was er nog onderzoek, waarin je het vak verder verkent. Bouwkunde is verder een heel inspirerende omgeving, met veel creativiteit. De studenten houden het levendig. Het komische is dat ik nu zelf 65 jaar ben, maar mijn omgeving is nooit ouder geworden. Toen ik begon te werken was ik 26, ongeveer even oud als de oudste studenten. Maar op een gegeven moment merkte ik dat
mensen ‘u’ tegen me begonnen te zeggen. Toen dacht ik: nu word ik wel oud. Na een tijdje was ik daar ook weer aan gewend. Af en toe waren er dan studenten die ‘je’ tegen me zeiden, en me bij mijn voornaam aanspraken. Dat vond ik toch wel raar. En toen dacht ik bij mezelf: als je dat nu raar vindt, word je echt oud.
vinden. Als je het slechts doet omdat je baas zegt dat het moet, is het maar de vraag of het goed afloopt. Ik probeer mijn colleges ook altijd aan de praktijk te linken. Een praktijkvoorbeeld zegt
“DOCEREN IS EEN BEETJE EEN AFWIJKING VAN ME.”
U bent docent van het jaar geweest in 2011, en eigenlijk ook in het jaar 2012. Wat is het geheim van goed college geven? Je moet college geven leuk
volgens mij veel meer dan het maken van een sommetje. Ik gebruik bijvoorbeeld ons boerderijtje in Frankrijk, waar ik een afdakje voor wil maken, als
voorbeeld van een mechanicaopgave. Op vakantie kom ik vaker voorbeelden tegen die ik kan gebruiken voor mijn colleges. We gaan ieder jaar de bergen in om te wandelen, en dan bekijken we met zes vrienden de foto’s die we gemaakt hebben. Af en toe zitten er foto’s bij waarvan ze zeggen: waarom heb je die foto gemaakt? Dan heb ik een foto genomen van een interessant detail dat ik voor mijn colleges kan gebruiken. Het doceren is een beetje een afwijking van me. Ik doe het altijd. In de zomervakantie leer ik de kinderen van mijn kennissen windsurfen, en als we in de bergen lopen en we lopen langs een brug, dan leg ik graag uit hoe die werkt. Ik vind het leuk om
BK IN FOCUS 13 dingen aan mensen uit te leggen. En dat doe ik niet alleen op dinsdagochtend van kwart voor negen tot half elf, maar eigenlijk mijn hele leven. Naast lesgeven heeft u ook veel bestuurswerk gedaan. Het bestuurswerk is een hele goede afwisseling van onderwijs en onderzoek. Bovendien raak je daardoor veel meer betrokken bij de faculteit. Ik heb jaren geleden in het faculteitsbestuur gezeten. En ik heb ook in de faculteitsraad gezeten, in de tijd dat het onderwijs nog democratisch was, een aantal jaar na de studentenopstanden van ’68. Die democratisering betekende dat de faculteitsraad de beslissingsbevoegdheid had. Het bestuur bereidde die besluiten slechts voor. Dat is heel anders dan de huidige situatie. Eind jaren ’80 werd alle democratisering weer teruggedraaid en begon de situatie zoals we die nu kennen, met een decaan die het voor het zeggen heeft. De faculteitsraad ging over in een ondernemingsraad, met slechts een adviserende rol. Het hele idee van democratie is nu weg. De universiteit is een soort ondernemingsgewijze organisatie geworden. Moet het systeem worden veranderd? Ik heb in die tijd met collega’s een soort weddenschap gesloten: hoe lang zal het duren totdat we weer ’68-toestanden krijgen? Er moet op een gegeven moment een generatie opstaan die zegt: we pikken het niet dat een decaan alles bepaalt. We willen zelf beslissen. Als een decaan het goed doet, zijn er weinig problemen. De huidige decaan doet het goed. Ze laat zich goed adviseren en schakelt mensen in om dingen voor te bereiden. Maar als je een decaan hebt die zijn eigen zin doordrijft en verkeerde besluiten neemt, is dat heel vervelend voor de faculteit.
verloren, want we hebben geen deadline gesteld. Maar de opstand is nog niet uitgebroken. Ik maak hem in ieder geval niet meer mee. Wat zijn de mooiste ervaringen in uw loopbaan geweest? Mijn eerste professor, professor Dicke, ging op een gegeven moment weg bij Bouwkunde. Hij was weg van tensegrityconstructies. Als afscheidscadeau hebben we hem toen een zes meter hoge toren van tensegrity gegeven. We hebben de hele constructie op het dak van een eend gelegd en zijn via binnenweggetjes naar zijn woning in Hillegersberg gereden. Ook ben ik een keer met een afstudeerder in het concertgebouw in Amsterdam geweest. Hij bestudeerde de stalen spanten van het gebouw. Van de nok van het gebouw konden we toen zo door de gaten in het plafond in de grote zaal kijken, waar het publiek aan het wachten was tot er een voorstelling zou beginnen. We zijn toen zelfs op het dak
“ER MOET EEN GENERATIE OPSTAAN DIE ZEGT: WE PIKKEN HET NIET DAT EEN DECAAN ALLES BEPAALT.”
Die weddenschap heeft u dus verloren. Ik heb hem nog niet definitief
geweest. Op het dak van het concertgebouw staat die enorme goudkleurige harp. Ik heb nog een foto waarop ik tegen die gouden harp aangeleund sta. Dat soort uitstapjes naar plekken waar je normaal nooit komt zijn erg leuk. Op 12 april is er een afscheidssymposium. Waar gaat dat over? Over modellen. Ik vind het interessant om na te denken over wat voor model ik kan maken om de stof duidelijk te maken. Van wijlen hoogleraar Beranek komt de uitspraak: “Geen middel is mij te min om mechanica te onderwijzen.” Dat adagium heb ik van hem overgenomen. Modellen zijn
een soort rode draad in mijn onderwijs. [zie inzet voor meer informatie over het symposium] Hoe is het om nu na 39 jaar afscheid te nemen van Bouwkunde? Een beetje onwezenlijk. 39 jaar lang ben ik hier dag in dag uit geweest. Vanaf nu ben ik dag in dag uit thuis. Gelukkig heb ik genoeg hobby’s en ik heb inmiddels acht kleinkinderen waar ik graag wat meer tijd aan wil besteden. Maar na het afscheidssymposium ga ik eerst een paar weken naar ons boerderijtje in Frankrijk. Je kunt daar heerlijk fietsen en wandelen. En nu heb ik ook tijd om het afdakje daadwerkelijk eens te maken.
Afscheidssymposium Gerrie Hobbelman 12 april, zaal A 14:00 – opening Jan Rots 14:15 – Jack Breen & Robert Nottrot: modellen in de architectuur 14.30 – Jan Rots: modellen in de numerieke mechanica 14:45 – Andrew Borgart: Heinz Isler: modellen voor schaalconstructies 15:00 – pauze 15:20 – Gerrie Hobbelman: modellen in het mechanica-onderwijs 16:00 – Karin Laglas, Ulrich Knaack, Jan Rots: toespraken Gerrie Hobbelman: afsluitend woord Aansluitend receptie
14 FORUM
B NIEUWS 07 03 APRIL 2013
Deep-rooted sentiments? Interesting views? Use forum as your discussion platform! Send your articles and letters to bnieuws-bk@tudelft.nl.
ROBERT NOTTROT
Geheugen Onze levenswandel volgt niet slechts brede schaduwrijke boulevards langs azuurblauwe vertes of bospaadjes door lover dat speelt met zonlicht langs beekjes met het geluid van duikelend water en de roffel van kiezelsteentjes. We volgen ook wegen met auto's van opgefokte chauffeurs en afhankelijk van onze ambitie stijle paden langs scherpe kliffen naar kille mistige toppen. Onze Tom Tom is ingesteld op de snelste route, de kortste route of, als we minder haast hebben, de mooiste route. Als we bemiddeld zijn nemen we de auto, de trein, het vliegtuig en naar de top een kabelbaan. In het huidig tijdperk staat blijven bewegen en vooruitgang boeken voorop. De wegen zijn vol en even stoppen betekent hinder voor de medeweggebruikers. Zijn we door constipatie op de snelweg genoodzaakt te vertragen dan vreten we ons een weg door onze mail, het virtuele verkeer dat ons pad dagelijks ook nog kruist. In reactie op het continu snel bewegen prediken we het beleven van het nu, slow food, zelfs slow design. Langzamer mag, stilstaan is uit den boze. Ergens bij stilstaan, tijd nemen om iets in ons geheugen te prenten, iets te laten bezinken, reflecteren op iets: daar is helaas geen tijd voor. Mindful het moment bezien, dat mag, maar wel steeds met de blik vooruit. Terugkijken is te tijdrovend geworden. Ons afgelegde pad is bezaaid met kruimels in de vorm van Facebook anekdotes, tweets en harddisks vol foto's. Het nú vol begrijpen kan mijns inziens alleen met verdiepte kennis van het verleden, het volledig kennen van de afgelegde weg, dus niet langs een stippellijn van kruimels.
TE VEEL ARCHITECTEN? IN DE VORIGE EDITIE VAN BNIEUWS SCHREEF KARIN LAGLAS EEN COLUMN, WAARIN ZIJ REAGEERDE OP DE OPROEP VAN DE BNA. DE BNA RIEP ALLE ARCHITECTUUROPLEIDINGEN OP OM EEN NUMERUS FIXUS IN TE STELLEN OMDAT ER TE VEEL ARCHITECTEN ZOUDEN WORDEN OPGELEID. OP DEZE COLUMN REAGEERT FRED SCHOORL VAN DE BNA NU MET DEZE INGEZONDEN BRIEF.
De titel van de column van Karin Laglas was "Zijn er te veel architecten?" Alhoewel die vraag niet wordt beantwoord, staan er toch boude beweringen in het stukje. De BNA pleit voor een numerus fixus, iets wat de TU-Delft al heeft ingevoerd. Volgens Laglas doet de BNA dit echter alleen om instroom af te remmen. We zouden ons ook te veel fixeren op de Nederlandse markt door het aantal afgestudeerden daar 1 op 1 aan te koppelen. Nee, erger, wij zouden ‘een internationaal vooraanstaande kennisinfrastructuur’ willen afbreken. Terwijl in Delft opgeleide Nederlandse en buitenlandse architecten ‘all over the world’ werken! Hiermee schetst zij een karikatuur van wat de BNA voorstaat. Dat is jammer. De BNA schrijft voor selectie aan de poort te zijn bij TU’s en HBO, omdat dit behalve tot minder uitstroom ook tot betere kwaliteit leidt. De BNA noemt expliciet het internationale perspectief en is uiteraard voor een kennisinfrastructuur van internationaal niveau. Sterker, wij hopen dat de TU’s daarin kunnen excelleren. Good for you, good for us. En nee, de BNA is niet voor het sluiten van grenzen voor studenten, of het uitsluitend 1 op 1 naar de ‘nationale markt’ kijken. Het staat ook niet in het persbericht, zelfs niet bij close reading. Kwaliteit en internationalisering wel. Terecht. De TU-Delft wil zich graag scharen in het rijtje met Harvard, Berkeley etc. Dan kan men zich geen nationale Droogstoppels veroorloven die op de ‘slechte markt’ in het kikkerland wijzen. Tja, ambitie is prijzenswaardig, maar moet niet verblinden. Zeker niet als je deel wil uitmaken van de grote, internationale wereld van architectuur is het goed niet met het hoofd in de wolken te lopen, maar zakelijk en met een scherp oog voor
de markt te opereren. Je zal maar net afgestudeerd zijn in deze tijd, in een land waar de branche nauwelijks 1% van de omzet uit het buitenland haalt. Je kunt natuurlijk elders gaan werken. Al blijkt dat uit onderzoek voor architecten ook geen sinecure. En zo niet, dan gaan je gewoon toch wat anders doen?! Ja, daaaah!!, horen wij afgestudeerden al zeggen. Kortom, wij van de BNA vinden het zeker niet onverstandig om de uitstroom van opleidingen aan Nederland zich enigszins te laten verhouden tot de mogelijkheden op de arbeidsmarkt, nationaal maar ook internationaal. Daar je ogen voor sluiten omdat je graag deel bent van de internationale wereld is een prima ambitie, maar niet erg realistisch. Wij vrezen bovendien dat het de komende jaren in Nederland en Europa nog niet veel beter wordt. Dus: goed dat de TU Delft gaat voor kwaliteit en internationalisering. Maar ook goed dat er minder architecten afstuderen. Laat de universiteiten en hogescholen zich er op richten dat ze nog beter worden en de toegevoegde waarde van dit prachtige vak waar gaan
maken. Niemand is er bij gebaat dat de afstand tussen universiteit en marktrealiteit groter wordt. Dat zou met recht ‘kortzichtig en vooral ook heel dom’ genoemd kunnen worden. Zo kennen wij de TU-Delft niet.
Fred Schoorl directeur BNA
Naschrift redactie: Inmiddels heeft er een goed gesprek plaatsgevonden tussen de faculteit Bouwkunde en BNA en is er begrip voor elkaars standpunten.
ANNA WOJCIK
Het geheugen van het hout van bomen die nooit een stap hebben verzet blijkt veelvuldig de sleutel tot ons verleden. Het razend interessante Human Document Project probeert onze kennis toegankelijk te maken voor de mensheid over een miljoen jaar. Ik ben op vele manieren geconfronteerd met de kracht en de zwakte van allerlei geheugens. Tijdens de opeenhoping van minder fijne momenten in mijn persoonlijke leven de afgelopen periode was vooral het geheugenverlies van onze faculteit kwetsend present. Het past niet om in detail te communiceren waar ik op doel, maar het vereffent mijn ongenoegen, waarschijnlijk namens anderen ook, als ik waarschuw: Bouwkunde veronachtzaam uw geschiedenis niet; gebruik uw geheugen!
REACTIE BNA:
STREETS OF BK CITY 15 IN EACH EDITION, WE ASK STUDENTS AND TEACHERS AT TU DELFT A QUESTION FOR THEIR OPINIONS. THIS TIME WE ASKED THEM:
ARE THERE TOO MANY ARCHITECTS?
Nora Hartman, Bsc 4 Tom Bleijswijk, Msc2 Interiors
Jan Maarten Mulder, Msc4 Materialisation
I think there are too many architects, but that is mainly because of the crisis. I think architecture has become very popular over the last few years, and I think too many students graduate with not enough quality to go into the architectural world. Architects could also go into strategic planning etcetera.
What can you do about it? Fire them all! The problem is, if you are studying here, you want to become an architect. Most people in other studies do something different after graduating. But I think I will find a job, somehow.
Rosa Steenkamp, Bsc 4 There shouldn’t be so many new architects coming, if no new jobs are coming either. There are still many things to improve abroad. Architects could improve slums, and improve people’s health in countries in difficult situations.
Er zijn heel veel architecten die zonder baan zitten, dus ik denk het wel. Het zou perfect zijn als iedereen die architectuur studeert architect zou kunnen worden. Ik denk dat architecten anders kunnen worden opgeleid zodat ze breder kunnen worden ingezet. De constructieve en technische kant zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgediept.
Susana Somoza, Msc2 Urbanism Esma Karkukli, Msc4 Design as Politics I don’t think there are too many architects, but I think there are too many new architects graduating. But because there is so much international work available, it is not bad to be educated here, as long as the graduates will not stay in the Netherlands. The education could be oriented more internationally to accommodate this.
COLOFON B Nieuws is a four-weekly periodical of the Faculty of Architecture, TU Delft. Faculty of Architecture, BK City, Delft University of Technology Julianalaan 134, 2628 BL Delft room BG.Midden.140
Behiç Can Aldemir, Msc2 Hyperbody In Turkey, we have so many architects we call them a pack of dogs. Because of that the wages are low, and bosses can make you work after hours. There are also many private universities, and they see architecture is popular and profitable so they all open an architecture faculty, but the output quality is not very good.
bnieuws-bk@tudelft.nl b-nieuws.bk.tudelft.nl issuu.com/bnieuws Editorial Board Sue van de Giessen Edo Beerda Manon Schotman Ivan Thung Daphne Bakker Wing Yinjun Weng
Cover illustration TEAM GHANA Contributors Karin Laglas Robert Nottrot Anna Wójcik Alexander Vollebregt Marissa van der Weg Frank Loer
Haotian Lin, Msc2 Urbanism I think there are not enough architects in China, we actually need more. While there is not a lot of construction going on in Europe, I think it is easier to find jobs in China. Although there are cultural differences, I’m sure students will adapt to the Chinese environment gradually.
Editorial Advice Board Marcello Soeleman Ania Molenda Robert Nottrot Linda de Vos Pierijn van der Putt
Print Drukkerij Tan Heck, Delft
In Venezuela, there is not much to do for architects, except for building huge houses for the rich - of whom unfortunately aren't many around. In SouthAmerica, architecture is not a very respected field, because architects' role is not always very clear. Nobody would dare to build without a civil engineer, but the architect is often seen as dispensable in practice. In Colombia and Chile the work field is bigger by the way.
Next deadline 12 May 2013, 12.00 PM B Nieuws 09, May 2013 Illustrations only in *.tif, *.eps or *.jpg format, min 300 dpi
The editorial board has the right to shorten and edit articles, or to refuse articles that have an insinuating, discriminatory or vindicatory character, or contain unnecessary coarse language. Unsolicited articles can have a The editorial board informs maximum of 500 words, the author(s) concerning the announcements 50 words. reason for it’s deciscion, directly after is has been made.
AGENDA B NIEUWS 08 3 APRIL 2013
WEEK 15 Exhibition
A study of polders in FELT
WEEK 14 Opendag
Bachelor Open Dagen 04.04.13 - 05.04.13 Kunnen steden in Nederland nog uitbreiden? Hoe hoog kan die nieuwe toren eigenlijk worden gebouwd? Is het materiaal dat we gebruiken voor dat huis duurzaam? En welke nieuwe functie kan dat leegstaande monument krijgen? Wil jij alles over deze vragen te weten komen? Kom dan op donderdag 4 en vrijdag 5 april 2013 naar de open dagen voor de bacheloropleiding Bouwkunde. Aula + BK City opendagen.tudelft.nl
Rondleiding
Poems from a rooftop 06.04.13 Motel Mozaïque weet al jarenlang de stad als podium te gebruiken voor zijn activiteiten. Muziek, beeldende kunst, gidsentochten en performances vormen een vast onderdeel van het programma. Speciaal hiervoor hebben het AFFR, Archiguides en AIR een programma samengesteld waarbij maar liefst tien daken in het Rotterdamse centrum tegelijkertijd opengesteld worden waarop verschillende uitzichten en activiteiten te ervaren zijn. Schouwburgplein, Rotterdam / 14:00 - 21:00 / RSVP poemsfromarooftop.nl
SPOT ! T LIGH
08.04.13 - 26.04.13 In a three-day workshop, held in the activity room at Nieuwland Heritage Centre in the Flevo polder, TU Delft master students in Landscape Architecture found an extraordinarily creative way of exploring the soil characteristics, differences in levels and stratification of the polder landscape.The polder landscape and its water forms and structures was analysed by the students and replicated using FELT. Intensively working the wool and shaping the design during the felting process gave the students a greater understanding of and insight into the landscape. The resulting work is part of the MSc2 quarter 'the Dutch Lowlands'. BKCity poemsfromarooftop.nl
Lezing
An Fonteyne 09.04.13 Fonteyne (Oostende 1971) werd in Gent opgeleid tot architect en werkte aansluitend enkele jaren bij DKV in Rotterdam, David Chipperfield in Londen en Höhne en Rapp in Berlijn. In 1999 richtte ze noAarchitecten op, samen met Jitse van den Berg en Philippe Vierin. Amsterdam, Brakke Grond / 20:15 / € 10 arcam.nl
Lecture
State of Affairs: Recent Work of EAA in the Turkish Context 11.04.13 The Berlage Center for Advanced Studies in Architecture and Urban Design (The Berlage) will present a public evening lecture, entitled “State of Affairs: Recent Work of EAA in the Turkish Context," by the renowned Turkish architect Emre Arolat. BK City / Oost Serre / 18:30 21:00 theberlage.nl
Indesem '13 Scale Matters Indesem (International Design Seminar) is a biennial workshop series just over a week long that has been set up by students and supporting staff since 1964 at the Faculty of Architecture in Delft. Indesem’13 will take place from the 19th until the 26th of April in the Oostserre at the Faculty of Architecture. The workshop,
WEEK 16 Lecture
Inauguration Arjan van Timmeren 17.04.13 "The subject of ‘sustainability’ affects everything, but if we label everything as ‘sustainable’, the term will soon lose its meaning. People are central to true sustainable designs, says Arjan van Timmeren". Arjan van Timmeren will hold his inaugural lecture 'ReciproCities, een dynamisch evenwicht' as professor of Environmental Technology & Design on Wednesday 17 April 2013. Aula TU Delft / 15:00 bk.tudelft.nl
Symposium
WEEK 17 Symposium
Indesem '13 - Scale Matters 22.04.13 - 25.04.13 A week full of lectures from such renowned architects and thinkers as Herman Hertzberger, Neil Leach, Sjoerd Soeters and many more. BK City, Oost Serre & Room A indesem.nl
Indesem '13 - Scale Matters
Event
19.04.13 The biannual workshop/ symposium kicks off with lectures from Gerard Adler (Kent School of Architecture), Jan Hendrik Bakker (philosopher, journalist) and Tony Fretton (architect). BK City / Oost Serre / 12:30, 14:00, 15:00 indesem.nl
24.04.13 BOSS, the association for Real Estate and Housing students, is organising a Real Estate Career Day (RECD) in BK City on 24 April 2013. The RECD offers Real Estate and Housing students from various universities and companies in the real estate sector an opportunity to meet each other during workshops and corporate presentations. BK City recd.nl
Evenement
Architectenbal 20.04.13 Het 3e Amsterdamse Architectenbal op zaterdag 20 april belooft spectaculair te worden. Deze editie vindt namelijk plaats in hét icoon van de Nederlandse architectuur: De Beurs van Berlage. Na een bijzonder welkom zal een spetterend feest losbarsten, nog grootser en verrassender dan voorheen. Amsterdam, Beurs van Berlage / 21:00 / € 15 amsterdamsarchitectenbal.nl
Real Estate Career Day
Symposium
Indesem '13 - Scale Matters 26.04.13 Indesem’13 is a special edition, as it celebrates its 50th anniversary. This will take place on Friday the 26th of April after the final presentations and will include a special event and a speech by Herman Hertzberger. BK City, Oost Serre / 17:00 indesem.nl
TENTOONSTELLINGEN consisting of a select group of students and recent graduates, is accompanied by 15 publicly accessible lecture series featuring renowned architects and theorists reflecting on the current theme. Indesem’13 is a special edition, as we will also celebrate its 50th anniversary.
From Holland With Love
For more information and the latest news be sure to visit indesem.nl.
Lucy McKenzie
Nederlands Fotomuseum / till 20.05.2013
Handmade: Long Live Crafts Boijmans van Beuningen /
Junya Ishigami de Singel/ till 16.06.2013
Stedelijk Museum Amsterdam 06.04.2013 - 22.09.2013