Bnieuws 48/09 - Reflect (2014/15) by Bnieuws

INDEPENDENT PERIODICAL OF THE FACULTY OF ARCHITECTURE AND THE BUILT ENVIRONMENT TU DELFT

Colofon

Bnieuws Volume 48 Edition 09 01 July 2015 Contact Room BG.Oost.490 Julianalaan 134 2628 BL Delft bnieuws-bk@tudelft.nl

Editorial Board Daphne Bakker Lotte Dijkstra Jip Pijs Jane Stortelder

Y STA

SPEAK 23

Plaggenhutten

InDeSem: Re.Craft

Editorial Advice Helen Jager Contributers Grijze Ei Institute of Poldering Jamal van Kastel Libraryems@Flickr Stuiflab Cover Meadow Under Construction by Institute of Poldering see also p. 30 Editorial Advice Board Robert Nottrot Pierijn van der Putt Marcello Soeleman Ivan Thung Linda de Vos Next Deadline 5th of August 12.00 Bnieuws Volume 49 Issue 01 01 September 2015 Illustrations only in *.tif, *.eps or *.jpg format, min. 300 dpi Rectification In Bnieuws 08 p. 27 the Department of Landscape was mentioned. This is incorrect: it should have been the Chair of Landscape Architecture within the Department of Urbanism. ÂŠ All rights reserved. Although all content is treated with great care, errors may occur.

CREATE 16 30

Zo eenvoudig als een paperclip Oerol 2015

LEARN 06

Harvesting Knowledge

Theo van der Voordt

EXPLORE 12

A New Platform?

Artifact by Kristel Aalbers

Editorial

REFLECT

It is summer again. Another year flew by, a lot was learned, but many topics were still left untouched. What did you learn this year? Did you make the best of it? Are you satisfied with the results? Looking back and evaluating the work that has been done is strongly intertwined with the architectural practice. The iterative design process calls for many evaluation moments. Discussions within design teams give the same outcome: a reflection on the work that has been done. This reflection always encompasses a summary of the hard work, but a good reflection offers clues for the next steps that should be taken. It is a moment to truly think about your own work in a new, different perspective. That is why we have chosen to dedicate this Bnieuws to the theme ‘reflection’: reflect on this academic year through different lenses, different angles, and, most importantly, different opinions. Academic results can be reviewed not only from different perspectives, but also from different scales and periods of time. The lecture series ‘Fruits of Study’ by Stylos combines these two perspectives by letting architects talk about their own time at university. The new bi-annual Argus Exhibition offers a review on a smaller scale: every half year the best graduation projects from the Architecture studios will be selected and displayed at the BK Expo. The students behind the exhibition shared with us why they felt such an event is necessary. Besides reflecting on the academic year or your personal accomplishments, you can also reflect on the functionality of buildings or even the building process. Ruben van der Plas researched how cost effectivity and aesthetical architecture can be combined. Apart from reflecting on just one year, you can also look back over a longer period of time: your career. Theo van der Voordt says ‘goodbye’ and tells us exactly what he learned during his years at the Faculty of Architecture and the Built Environment.

The year is now complete. It is time to enjoy the work that has been done. Celebrate your accomplishments. Enjoy some much deserved rest. We will see you next year, armed with fresh ideas!

#Bnieuwd

Boek / WILD SITES Thomas Rustemeyer was in het voorjaar van 2014 architect-in-residence in het Goethe-Institut Rotterdam en heeft toen samen met AIR kennis gemaakt met een groot aantal stedelijke initiatieven die alternatieve vormen van samenleven verkennen en de leefomgeving in de stad positief willen veranderen. Zijn boek ‘WILD SITES in Rotterdam’ omvat 6 tekeningen van de hand van Thomas Rustemeyers deze initiatieven en een flaptekst, die de inhoud in het Rotterdamse discours over stadsontwikkeling positioneert. Verkrijgbaar in beperkte oplage bij NAI Booksellers, AIR en het Goethe-Institut Rotterdam

Win / ROB SLOT THESIS PRICE 2015 Did you write the best master thesis in the field of Public-private Partnership (PPS) and urban development? Sign up before the 15th of September and you might win €1.500,-

Conversation / THE ETHICAL DESIGNER Het Nieuwe Instituut, in collaboration with research fellow Ruben Jacobs (cultural sociologist), organises two evenings under the title Soft Strategies, a reference to the way in which designers can make technological objects more ‘human’. How ethical can a designer be? How far reaches her ability to influence underlying systems?

Visit gebiedsontwikkeling.nu

HNI / 02.07.2015 and 09.07.2015 / 20.00 - 22.00

#Bnieuwd

Come by / TRÉSOR The Trésor is the repository of TU Delft Library for historical books, magazines, maps, photographs and prints from before 1900. They are particularly special because of their age and rarity. As an architecture lover you’ll find many interesting en usable material. Don’t forget to come by sometimes or visit tresor.tudelft.nl

Meemaken / SAIL 2015 Ben jij dit jaar in Amsterdam te vinden tijdens dit vijfjaarlijkse evenement? Pakhuis de Zwijger is tijdens SAIL dé plek waar innovatie op het gebied van water in de breedste zin van het woord een podium krijgt, besproken wordt en tot stand komt. SAIL AMSTERDAM 2015 / 19.08.2015 - 23.06.2015 / sail.nl en dezwijger.nl

Exhibition / PICK A CHAIR – AND COMPARE Didn’t notice all the very extraordinary chairs who where spreaded over our university last months? Or want to see them altogether? No problem! This summer the chairs will be collected and showcased in the exhibition ‘Pick a Chair - and Compare’ in de TUD Library. Visit, look, learn and don’t forget to leave a reaction yourself. TUD Library / 08.07.2015 - 31.08.2015 /

Doen / PLEINBIOSCOOP Een filmevenement dat sinds 1987 iedere zomer plaatsvindt in Rotterdam. Duizenden bezoekers kijken onder de sterrenhemel naar een divers programma van de beste box office krakers en arthouse hits. Pleinbioscooprotterdam.nl

Lecture Series

HARVESTING KNOWLEDGE Words & Images Daphne Bakker

Even after its inaugural edition with professor Kees Kaan, the ‘Fruits of Study’ lecture series became an instant success among the students of our faculty. Its playful, laid back approach towards promoting the lectures and its focus on the formative years of the invited speakers, was a welcome breeze of fresh, fruity air...all the way from Austria, where the first incarnation was held from 2013 till 2014 at TU Wien. Now one of its initiators, Arian Lehner, has teamed up with Hanna Moonen from Stylos to share with Delft some homegrown fruits of knowledge.

The first two speakers of ‘Fruits of Study’ - Kees Kaan & Herman Hertzberger. >

Caption omni to eveniste verate verfercium voluptas.

Hanna and Arian enjoying the fruits of their labour.

“YOU DO NOT NEED TO BE A PERFECT ARCHITECTURE STUDENT, BUT YOU HAVE TO BE FULLY ENGAGED IN WHATEVER INTERESTS YOU.”

The idea behind ‘Fruits of Study’ is so deceptively simple, yet no one has ever done it before. How did you develop it? Arian Lehner: Whenever I would go to a lecture, the architect would always show these beautiful, great buildings, with beautiful plans and these beautiful pictures. You can see how successful they are. Then you start calculating - how young were they when they started their office? You realize that, for instance, in four years time you yourself will have to take these steps to get to where they are now. This thought alone was very overwhelming. You think: “Shit, I will never be as good as this person!” But you can not compare your own work to what an established architect has been doing for several decades. How can a student project ever measure up to the great towers and stadiums of famous architects? It was time for a fair lecture in which an architect can show what they did while they were mere students. Then you can see how they evolved, how a student became an architect. That is where the name of the lecture series came from. We asked ourselves “Do these seeds bear fruit? Does the university bear fruit?” Another interesting aspect of these lectures is that one can see if an architect continued to build in the same way he or she designed when they were still in the university or if they decided to take a radical new approach. In other words, how much influence did their time as students have on their later designs? This allows students to reflect on their own learning process. Will half of what they do stem from things they learned in the studio or will they evolve beyond it? The first incarnation of ‘Fruits of Study’ was in Vienna. AL: I was studying in Vienna at the time when I had the idea. It was easy to get the lecture series up and running, since all the architects we asked said yes. The difficulty then was to decide which architects would be given the honor to speak. It turned out to be a massive success. Just picture it. Usually the

lecture hall would feature very serious, very posh lectures. But then we, simple students, organized something that was completely detached from our faculty, something for students. We brought architects back to the university, to share stories of their time in that same lecture hall. Yet our lectures were such a success, that the security personnel would worry each and every single time, because the hall would fill up beyond capacity. Students would sit on the floor, on the stairs and even on the windowsill. Beyond seeing the student work of established architects, another appealing aspect of the lectures was that it offered a window into the their lives during this developmentally crucial period. How the milieu of that period, the way the university functioned, helped shape the architects. Students can use this information to reflect on their own development. All of this knowledge, of the role of different universities and different times on an architect’s work, can be derived from a simple lecture with a fruity topic. Was there a study association in Vienna, similar to Stylos, which helped you organise the ‘Fruits of Study’? AL: In Vienna we were aided by an organisation which is similar to the Faculty Student counsil here in Delft. They would reserve the lecture hall and host the after-drinks session in their own bar with a nice outdoor space. Thwe architects would get drunk with the students and I even heard that a lot of students got internships at these events. This is another important aspect of the ‘Fruits of Study’, we bring architects back to this small world of the university…[Arian trails off] Hanna Moonen:...[Hanna finishes Arian’s sentence] These events help close the gap between students and architects. It is a way of getting more personal. How did ‘Fruits of Study’ migrate to Delft? AL: I moved to Rotterdam to work and on my first day in the Netherlands, I went to visit the famous TU Delft. There I was talking to a friend, a student at

“THE LECTURES ALSO HELP TO HUMANIZE THE ARCHITECTS, THROUGH PICTURES FROM THEIR YOUTH, WITH THEIR FIRST GIRLFRIEND, SMOKING.” this faculty, about creating a Delft edition of the lecture series and he recommended that I should approach STYLOS. That is where I met a crazy girl who thought it was a great idea. That girl turned out to be Hanna [laughs]. HM: It was such a wonderful idea and Stylos was immediately on board. That is what we are here for - to support these amazing initiatives.

How did the collaboration evolve and how did the first lecture came to be? HM: We started by making a list of architects we would like to invite and we started emailing. If there is one big difference between Austria and the Netherlands, it is that here there are a lot of architects, but they are all so busy. Not only are you lucky if you can reach their assistant, but trying to pinpoint a date is impossible, even though we were met with great enthusiasm. In the end it took nearly six months before we held our first lecture with Kees Kaas. We were able to contact him through a friend of mine, who happens to be a student of his. He loved the idea. In the end, everyone we approached was eager to participate, but it was just difficult to schedule a lecture. Not just because of their busy careers, but because it is not a lecture you can just throw together, recycled from previous speaking engagements. They have to go back and look at their old work. Kees Kaan was very worried that he had nothing to show. “Oh no,” he said “I have thrown everything away!” We advised him to also share stories of his student life, of the things which inspired him during those years. That is the point of the lectures, to share something personal. Kees Kaan was a bit nervous about this, but in the end he gave in. AL: He even shared a picture of him going into his cellar and blowing the dust of his old dias on our facebook page! [laughs] I think that is why everyone we approached wanted to participate. Like Hanna said, it is a different kind of lecture. It challenges them not to recycle images which can be found on their websites. Some told us

they had to go back to their childhood homes, to their old rooms or to the cellar. It gave them the push they needed to explore their own past. Once you start being an architect, you have little time to reflect on your development. Preparing such a lecture requires a lot of effort, but in the end they appreciate just as much as the students who came to hear them speak. The lectures also help to humanize the architects, through pictures from their youth, with their first girlfriend, smoking [laughs]. HM: Kaan enjoyed the entire process. He ended up staying well beyond closing hours of the faculty, since he was having such a great time speaking with students, who were initally a bit shy till they had a drink or two. Eventually we had to throw him out at 22:30[laughs]. Including the first edition held in Vienna, there have been a total of ten ‘Fruits of Study’ lectures. Have you noticed a recurring characteristic shared among these architects? Something that helps explain their current success? AL: What I have noticed is that all the architects who have spoken have one thing in common - their drive. They were not born with this incredible talent, but they all went above and beyond of what the university required of them. They all did something next to their architectural studies, something really crazy. Misa Shibukawa, one of the architects who spoke in Vienna, took five different jobs that were not related to architecture after she graduated. She explained that she decided to do this because she would end up in architecture anyway, why not take the opportunity to try some other stuff. The architects also noted that you do not need to be a perfect architecture student, but you have to be fully engaged in whatever interests you. Another fascinating similarity is that none of these architects stayed in one place. They travelled, they saw the world. For example, Kees Kaan mentioned how visiting Vienna had changed him.

HM: All the architects had one place which left a deep impression on them and still informs the way they design. What can we expect in the future from ‘Fruits of Study’? HM: The lecture series will continue after the summer, even though Arian wil not be here. AL: For now, it looks very promising. We approached some big names and they were very into it. However, it was never our intention to continue ‘Fruits of Study’ indefinitely. Eventually such initiatives lose steam. In Vienna we decided to quit while we were ahead, when the lecture hall was still filled to the brink. We decided to end things with a bang - a book and an exhibition. This allows people to reflect on this really nice project and value it. I am satisfied with what ‘Fruits of Study’ has achieved so far. It offers something you do not learn within a university course. All these great, beautiful buildings are based on emotion, on an adventure the architect experienced. These lectures finally give architects the opportunity to share these stories. Stay up to date and connect with ‘Fruits of Study’ at facebook.com/fruitsofstudy

Argus Expo

A NEW PLATFORM? Words Jip Pijs

Images Expo Committee

Sweat, anxiety, and empty cups of coffee everywhere: the charrette of the master students towards the final presentations has begun. Eventually, hundreds of models, A3-booklets and posters are presented and graded within a couple of minutes, before leaving the faculty to disappear in a dusty corner of a student room. We scarcely see each other’s final results. The Argus Expo at the end of this semester will showcase the most remarkable and inspiring projects of all MSc1 and Msc2 architecture studios to reflect on the completed works. Bnieuws sat down with Veerle Rigter, one of the initiators and organizers, to find out why this reflection is needed and how the Argus Expo can contribute.

The idea The exposition will kick-off the 30th of June and will continue for a week. It will be the first edition of what has to become a festive event at the end of every semester. The idea for the exhibition originated during the Argus excursion to the Venice Biennale earlier this year, in which Veerle participated. “During the excursion we spoke about the role of Argus within our faculty. For me, Argus should play a key role in connecting the design studios. We have this ‘architecture track’ but as a result of the division into different studios, that have little interaction with each other, there is little sense of community. The fact that you choose for a certain studio, does not mean you are not interested in what kind of work is developed in other studios. It would be very interesting for students and tutors to know more about other studios. The only way for students to know what design and research is being undertaken now, is through friends who participate in other studios.” At the Biennale, Veerle realized she was missing this interaction and came up with the idea of an exposition, she explains: “I pitched the idea to the board of Argus and they responded enthusiastically. I got the chance to set up my own committee. We gathered a group of enthusiastic members with different backgrounds and in different stages of their studies, consisting of Bob Robertus, Boris Popma, Max Verhoeven and me. Goals The committee started working on the Argus Expo in January. One of the first tasks was to get an overview of all the different studios. Although this might seem simple, it was quite the challenge: “How many studios are there? Where can you find the right contact information? There are so many websites… I can imagine that is something you

guys at Bnieuws struggle with as well.” In addition to this complex search for studios and contact persons, the committee had to figure out their goals. “First and foremost, we want to offer a platform for students to display their work and to share ideas. The exposition will provide a much needed moment to reflect on the work in a different pace than the regular 5-minute presentation in the usually chaotic studio spaces. We always present after a period of intense working and are too tired to comprehend what others have produced. The expo will give an overview of the designs, ideas and resources that are developed by the studios and their students. This will hopefully not only help students to orientate what studio to participate in next semster, but also spark inter-studio debate. If you spot a project that is investigating topics of your own interest, you can inspire and help each other. If person A has the same interests as person B, but they attended different studios, they normally are not able to exchange ideas. The exposition will help them to get in touch. Secondly, we want the studios themselves to benefit from the exposition. It will be an interesting opportunity for the tutors to compare all the final results the works of their own students. We want to promote the exchange of knowledge between students and tutors. We see the exposition as a platform where students and teachers of different studios can mingle and discuss the work(s). 13

“THE EXPOSITION WILL PROVIDE A MUCH NEEDED MOMENT TO REFLECT ON THE WORK IN A DIFFERENT PACE THAN THE REGULAR 5-MINUTE PRESENTATION”

The overall goal is an exposition that will take place at the end of every semester. All the exposed materials combined will provide a nice summary of the academic year, that could be published in a book or something else. Something the faculty as a whole could present to the outside world.” Selecting projects Of course, the exposition cannot showcase every project, so the organizers had to come up with a strategy to select projects. Should the Argus Expo have a competing element next to its function as platform? “It is something we are still discussing within our committee. Of course, we would like it if students would consider it to be an honour to showcase their work at the exposition. The studios themselves select a representative project for the exposition after the final presentations. They will probably select the best work, so an element of competition is inevitable.

“THE MAIN GOAL IS TO FUNCTION AS A PLATFORM FOR THE ARCHITECTURE STUDIOS AND ITS STUDENTS.”

We considered inviting a jury to judge the participants and declare a winner, but for now we just want to get the exposition off the ground. It would be very hard to judge all the projects because of their diversity and the small amount of time.We do have an audience award, just because it is fun to see what project is the most appealing. For graduate projects you have the Archiprix, so the Argus Expo could potentially be its little twin sister for MSc1 and MSc2 studios. However, the main goal is to function as a platform for the architecture studios and its students.”

Another problem is the presentation of the work. All the studios present their projects in different ways, hence the Argus Expo committee came up with a format: one A1 poster and a small place to present a model, A3-booklet or something else. “It is a nice challenge for the chosen students to present their plan in a simple and understandable way. I have visited a few final presentations of studios other than my own and often their posters and other materials were hard to read for an outsider. This strict format gives students the opportunity to take a second look at their presentation and select the materials that explain the core of the project.”

The exposition will be open for anyone interested. Although mainly aimed at architecture students and tutors the committee hopes that also bachelor students, alumni and visiting architects will attend: “it is a showcase of our talent”. To kick-off the exposition a discussion will be held in the Orange Hall. “We will start with a small introduction by Roberto Cavallo, director of education, and he will moderate small pitches the selected students will give to explain their projects. The audience will have the opportunity to react to the pitches and ask questions. After this event the exposition will be officially opened and all the attendees can explore the expo while enjoying a drink and will be able to vote for the audience award.” Hopefully, the Argus Expo will provide our ever busy faculty with a festive moment of rest and selfreflection after an intense period of hastiness. With all the many things happening daily in every studio, it would be nice to look back and say: ‘Wow, this is what we have done!’ The Argus Expo will be on display in the BK Expo space from the 30th of June till the 4th of July. Interested in

Getting it done “We are really looking forward to receiving al the posters and to get an idea of what we will actually exhibit. We have a short amount of time to get everything done: on Friday most of the students present and the tutors have to select a project on the spot. The students then have one weekend to put together their posters and send them to us. On Monday we have to print the posters and have to build the exposition from scratch in just a day’s time.”

organizing the next edition or other events? Contact Argus!

Synergetisch kosteneffectief ontwerpen

ZO EENVOUDIG ALS EEN PAPERCLIP Tekst Lotte Dijkstra

Beeld Ruben van der Plas

Tijdens de opleiding Bouwkunde leer je te ontwerpen volgens een architectonisch concept, waarbij de esthetische kant van het ontwerp veel aandacht krijgt. In de praktijk moet je echter altijd rekening houden met de kosten van het gebouw en het bedrag dat de opdrachtgever bereid is er voor te betalen. Dan hebben we het nog niet eens over alle regels waar je gebouw aan moet voldoen. Ruben van der Plas onderzocht voor zijn afstudeerproject hoe het samenvoegen van oplossingen voor deze problemen kan leiden tot betere gebouwen.

Dat schoonheid, functionaliteit en kosteneffectiviteit hand in hand kunnen gaan wordt inzichtelijk door te kijken naar objecten op een kleinere schaal. Een paperclip bijvoorbeeld wordt met één industriële techniek gefabriceerd, bestaat uit één materiaal, kan verschillende diktes papier bij elkaar houden en heeft tegelijkertijd een heldere vormtaal. Daardoor heeft een paperclip de juiste balans tussen kosten en kwaliteit. Met één helder en compromisloos gebaar worden alle eisen die je aan een paperclip kunt stellen op synergetische wijze gecombineerd. Waarom zou dit ook niet voor gebouwen kunnen? “Voor gebouwen geldt dat de lijst met eisen vele malen groter is, waardoor wij geen overzicht meer kunnen hebben over de mogelijke oplossingen,” vertelt Ruben van der Plas. Als voorbeeld geeft hij het ontwerp van een eenvoudig kubusvormig gebouw. Plaatsing van ramen in de gevel creëert de noodzaak voor zonwering en moet er een kraan op het dak worden geplaatst om de ramen te kunnen wassen. Door in een vroeger stadium van het ontwerp al na te denken over bijvoorbeeld de plaatsing van buitenruimtes kunnen de problemen met de zonwering en het ramen wassen worden voorkomen. Veel ontwerpprocessen zijn te serieel.

Over veel gestelde eisen, zoals gevelschoonmaak, wordt daardoor te laat nagedacht om deze eisen nog netjes binnen het architectonisch concept op te lossen. Door eerder in het proces al na te denken over dergelijke onderwerpen kan niet alleen veel financieel leed worden voorkomen, er hoeven ook geen esthetische compromissen te worden gesloten. Als het proces dusdanig veranderd dat de mogelijkheid om passende synergetische oplossingen toe te passen, moeten zowel de eisen als de oplossingsrichtingen zo vroeg mogelijk in het ontwerpproces bekend zijn. De kracht van synergie is namelijk dat twee elementen samen méér zijn, maar een risico ligt ook in de inflexibiliteit. Doordat alle gebouwonderdelen precies op elkaar zijn afgestemd kan het vervangen van één element er al voor zorgen dat de toegevoegde waarde van de geïntegreerde oplossingen teniet wordt gedaan. Voor de overgang van een serieel naar een synergetisch ontwerpproces is het besef nodig dat er in het begin van ieder ontwerpproject veel meer onderwerpen moeten worden besproken. Dit betekent ook dat de verschillende belangengroepen al eerder aan de vergadertafel aanschuiven. Om dit

nieuwe ontwerpproces te stroomlijnen heeft Ruben van der Plas een website gemaakt, waar mogelijke kostenefficiënte strategieën per fase in het ontwerp zijn benoemd en gevisualiseerd. De achterliggende theorie wijst namelijk uit dat het menselijk brein te weinig informatie kan verwerken om synergetische combinaties te bedenken, maar ook dat het kijken naar gevisualiseerde informatie dit euvel verhelpen kan. De website linkt deze twee elementen aan elkaar, waardoor het ontwerpen van synergetische kosteneffectieve gebouwen gefaciliteerd kan worden. De testcase voor deze synergetische ontwerpvisie is een herontwerp van het Groninger Forum (zie ook de volgende pagina). Het herontwerp praktiseert synergetische kosteneffectiviteit op alle mogelijke schaalniveau’s. Zo maken de gecombineerde functies gebruik van elkaars contravorm en wordt de ventilatielucht via de boekenkasten van de bibliotheek de ruimte ingeblazen (gratis afstoffen van boeken). Zo eenvoudig en kostenefficiënt als een paperclip. Een groot aantal kostenefficiënte strategieën is te vinden op de website die Ruben van der Plas creëerde: cost-effective-architecture.com

De selectie kostenefficiënte strategieën is overzichtelijk gerangschikt. >

Afscheid na 40,5 jaar Bouwkunde

THEO VAN DER VOORDT Tekst Jane Stortelder

Een student loopt gemiddeld zeven jaar rond op onze faculteit. Genoeg tijd om een band op te bouwen met het gebouw, medestudenten en docenten, om vervolgens de faculteit met een gevoel van weemoed te verlaten. Voor Theo van der Voordt (universitair hoofddocent en onderzoeker bij Real Estate & Housing) gaat dit nog een stapje verder. Hij verlaat op 7 augustus a.s. onze faculteit na maar liefst 40,5 jaar. Jaren waarin er veel is veranderd in onderwijs en onderzoek. Wat is voor ons nu vanzelfsprekend, dat vroeger heel bijzonder was? En wat betekent deze vooruitgang (of achteruitgang...) eigenlijk? Tijd voor reflectie!

U loopt al een hele tijd rond op onze faculteit. Wat is het meest veranderd in het onderwijs? De opdracht van Bouwkunde is natuurlijk niet veranderd: het gaat nog steeds om het duurzaam plannen, ontwerpen en beheren van de gebouwde omgeving, en om een optimale synthese tussen vorm, functie en constructie. Deze tripple noemde Vitrivius al. Toch is er in het onderwijs wel degelijk veel veranderd. Toen ik in 1975 op de faculteit kwam, was er een zogenaamde Papieren Patroon van meer dan 100 pagina’s waarin het onderwijs stond beschreven. Er was een wildgroei aan vakken. Er is veel energie gestoken in het vinden van overlap en gaten. Er is geschrapt, toegevoegd en geclusterd. Nu past de bacheloropleiding op één A4-tje. Dat is veel overzichtelijker. Hoewel de studeerbaarheid en efficiency zijn vergroot, betekent dit ook minder keuzevrijheid. Waar studenten voorheen veel extra vakken volgden naast hun studie, is dit nu minder aan de orde. Er is veel afleiding en zij worden overspoeld met informatie. Niet zo gek met alle digitalisering. De digitalisering is heel handig: je kunt overal studeren, werken en je mail lezen. Maar je bent daardoor wel altijd bezig. Er is weinig tijd voor stilte, reflectie en informatieverwerking, terwijl dit hard nodig is. Het onderwijs is wel beter geworden. De colleges en het lesmateriaal zien er beter uit. Mijn eerste dictaat was gestencild. Veel studenten zullen niet eens meer weten wat dat is. Sommige colleges hadden geen boek of dictaat. Er werd een student aangewezen om te notuleren. Dat was echt een andere tijd. Ook de internationalisering is sterk toegenomen. Waar in mijn begintijd geen buitenlandse student te bekennen was, kun je je nu al niet meer voorstellen dat je niet in het Engels les geeft. En op het gebied van onderzoek? Hier gelden dezelfde dingen. Door de digitalisering is de wereld kleiner geworden en is alle informatie veel toegankelijker. De oriëntatie op Nederland is verschoven naar het

internationale speelveld. De druk om te publiceren is groter geworden. Het doel lijkt soms vooral om onderzoek te publiceren in een zo hoogstaand mogelijk wetenschappelijk tijdschrift. Dat geeft status. Ik vind dat onderzoek niet alleen bij moet dragen aan de wetenschap, maar ook aan de maatschappij. Het moet relevant zijn en een impact op de samenleving hebben. Dat zie je ook in de roep om het ‘vermarkten’ van onderzoek. Er ontstaat grote druk op de financiering, dus je moet continu voor funding de boer op. Waar vroeger externe financiering bijna als verraad aan de wetenschap werd beschouwd, is dat nu heel normaal. Als onderzoeker moet je nu wel al bijna van te voren aan kunnen geven wat de uitkomst is, terwijl onderzoek ook ‘zoeken’ inhoudt, zonder dat je weet wat je gaat vinden. Daar moet ruimte voor blijven. Wat ik goed vind is dat kleinere projecten geclusterd worden in grotere en langer lopende onderzoeksprogramma’s. Al begin jaren tachtig heeft de toenmalige Algemene Wetenschapskommissie (inderdaad nog met een ‘k’!) alle onderzoeksprojecten in kaart gebracht. Een enorme klus, maar daardoor is het onderzoek wel meer gestroomlijnd en kunnen onderzoeken aan elkaar worden gekoppeld. Sowieso ligt de nadruk tegenwoordig meer op samenwerking. Niet alleen binnen de faculteit, maar ook met andere vakgebieden. Bouwkunde is een integraal vakgebied. Zelf heb ik 450 publicaties op mijn naam staan, waarvan bijna twee derde samen met anderen is geschreven.

In welk opzicht bent u zelf het meest veranderd? [Stilte] Ik ben eigenlijk niet heel veel veranderd. De rode draad van mijn carrière is de gebouwde omgeving. Daarin zet ik de gebruiker, diens gedrag en beleving centraal. Ik vind het nog steeds leuk om ingewikkelde problemen te analyseren en met heldere conclusies en adviezen te komen. Natuurlijk word je je door de jaren heen bewuster van wat je goed kan en wat je minder goed doet. Ik ben steeds beter mijn eigen weg gaan vinden. In het begin van mijn carrière probeerde ik al mijn collega’s te volgen en te begrijpen. Ik woonde veel colleges bij en wilde veel leren. Nu ben ik selectiever en kan ik me op bepaalde thema’s concentreren. Wat is de belangrijkste les die u als onderzoeker heeft geleerd? Als je invloed wil hebben, dan moet je je verdiepen in je doelgroep. Voor wie zijn de conclusies en aanbevelingen bedoeld? Ontwerpers, beleidsmakers, adviseurs, eindgebruikers, studenten, collega-onderzoekers? Je gebruikt onderzoek om iets te bereiken, om bij te dragen aan betere beslissingen, welzijn en geluk. Kruip in de huid van je lezer of toehoorder. Wetenschappelijk schrijven en publiceren is belangrijk, maar de informatie overbrengen in begrijpelijke taal evenzeer. De werkelijkheid is complex: er is niet altijd een eenvoudig antwoord. Er zijn veel soorten onderzoek. Ik heb geprobeerd om sociaalwetenschappelijk en typologisch onderzoek

bij elkaar te brengen. Een voorbeeld van een publicatie waar onderzoek en ontwerp bij elkaar komen is ‘Ways to study and research architectural, urban and technical design’ uit 2002. Taeke de Jong en ik hebben hier veel energie in gestoken. Ook hecht ik veel waarde aan een integrale benadering. Een gebouw heeft een vorm en een functie, het ontwerp moet uitgevoerd kunnen worden en geschikt zijn voor het beoogde gebruik, daar is een budget voor nodig en een proces, je hebt te maken met bouwregelgeving, technische en economische duurzaamheid en met een steeds wisselende context. Dat betekent dat plananalyse meer moet zijn dan het bestuderen van plattegronden, doorsneden en gevels. Wat we nodig hebben is integrale plananalyse, waarin alle facetten bij elkaar komen.

En als docent? Het is een kunst om niet te veel informatie in één keer te doceren, maar om te doseren. Vertel niet wat je allemaal weet, maar wat de student zou moeten weten. Volgens de Romeinse filosoof Seneca is ‘onderwijs niet het vullen van een vat, maar het ontsteken van een vuur’. Ik ben geen geboren didacticus, dat heb ik moeten leren. Ik vind het heel goed dat docenten een BKO traject moeten doorlopen (Basis Kwaliteit Onderwijs, red.) waarin je nieuwe competenties aanleert en bijgespijkerd wordt over activerend onderwijs, didactiek, leerdoelen, toetsmatrijzen en toetsingscriteria. Waar ik niet in mee ga is dat alle lesstof per definitie ‘leuk’ moet zijn. Soms moet een student gewoon door moeilijke materie heen. Dan moet je je hersens even goed kraken en ja, dat doet soms pijn. Ten slotte: kijk over de grenzen van je eigen vakgebied. Dit maakt onderwijs zoveel interessanter.

aan mezelf als collega te twijfelen. Wat had ik kunnen doen om dit te voorkomen? Een hoogtepunt was mijn promotie. Normaal gesproken ben ik niet zo van de rituelen, maar ik vond het een hele bijzondere dag. Ook vond ik de onderzoekvisitaties altijd heel spannend. Die dwingen ons om te reflecteren op waar we mee bezig zijn. Van wat voor een faculteit neemt u afscheid? Van een bruisende, dynamische faculteit. Maar ook van een faculteit waar nog een aantal zaken verbeterd kunnen worden. Ik zou graag zien dat collega’s minder vooroordelen over elkaar hebben. Ik vind dat er soms te weinig respect en waardering is voor mensen die op een andere manier een bijdrage leveren aan de wetenschap of het onderwijs en dat mensen soms te weinig bereid zijn zich in elkaar te verdiepen. Met wat voor een gevoel neemt u afscheid? Met een dubbel gevoel. Ik ben blij met wat ik bereikt heb. Ik heb veel afstudeerders begeleid en veel gepubliceerd. Mijn onderzoek wordt gewaardeerd en gebruikt, ook internationaal. Het publiceren zal ik gaan missen. Tegelijkertijd valt er een enorme druk weg. Ik krijg meer tijd voor reflectie. Ik ga ook de enthousiaste studenten missen. ‘Partir c’est mourir un peu’, afscheid nemen is een beetje sterven. Daarom neem ik in stapjes afscheid en niet van de ene op de andere dag. Wat gaat u doen op de eerste dag van uw pensioen? Formeel is dit zaterdag 8 augustus. Ik denk dat ik dan in mijn huisje op de Veluwe ben. Het zou goed kunnen dat ik dan aan een artikel werk. [Lacht] Bnieuws bedankt Theo voor zijn inzet voor de faculteit

Welke gebeurtenis zult u nooit vergeten? Een dieptepunt was natuurlijk de brand van 2008. Wat me ook erg heeft geraakt is een collega die veel te jong voor de dood koos. Hierdoor begon ik

de afgelopen 40,5 jaar en wenst hem het allerbeste!

PLAGGENHUTTEN Anderhalf jaar geleden stond in de Straat van Bouwkunde een paviljoen van stro. Precies 50 minuten... De sculptuur was het resultaat van een symposium over hernieuwbare materialen. Experts inspireerden daar hoogleraren, onderzoekers, studenten en elkaar. Een groot succes! Na afloop filosofeerden de deelnemers: zou deze organische vormentaal de toekomst zijn? Afdeling Marketing besloot van niet. De TU Delft wil niet geassocieerd worden met ‘plaggenhutten’ en het stro moest per direct weg. Ontkenning van milieuproblematiek is niet van deze tijd. Waarom zouden experimenten op het gebied van milieuvriendelijkheid nog ongemakkelijkheid en angst voor gezichtsverlies veroorzaken? Duurzaamheid lijkt soms, ondanks het veelvuldige gebruik van de term, nog steeds een tegenstelling van architectuur. Onsexy als een plaggenhut. Prèt-a-loger en Nuna lijken de paradepaardjes van de TU Delft, toch is Shell al jaren de populairste werkgever van onze alumni en wordt het vak Sustainability, Ethics, and Technology beoordeeld als oninteressant en niet-uitdagend, ook op Bouwkunde. Het label ‘duurzaamheid’ komt in elke presentatie aan bod, maar als puntje bij paaltje komt, blijven projecten in Dubai lonken. Hier gaf Carola Hein een fascinerende lezing over, ‘Global Architecture and Oil’. Dit is een onderzoek naar de bouwkundige resultaten van de welvaart, de distributie en de marketing rondom de oliehandel. Genoeg stof voor debat en al snel riep een toehoorder dat studenten zich moeten verzetten tegen elke vorm van oliehandel. “Als ik het niet doe, neemt een ander de baan wel,” wierp iemand echter tegen. “Zo denken mijn vrienden ook. Waarom zou ik zo’n baan laten schieten? Een individu heeft toch maar weinig invloed op het grote geheel.” De beste ingenieurs deinzen niet terug voor onconventionele ideeën. Misschien niet de gemakkelijkste weg, maar is het niet een fantastische uitdaging tot een synergie van architectuur en een cradle-to-cradle samenleving te komen? Deze milieuvraagstukken zijn te groot voor hobbyisten. Strobouw is misschien niet dé oplossing, maar uit angst kansen negeren is geen slimme strategie. Een tweede kans. Dit jaar organiseren studenten weer lezingen over natuurlijke materialen: ‘Natuurlijk Bouwen kun jij ook’. Ditmaal is de ambitie een paviljoen van aarde te maken op het Berlageveld. Ik ben niet bang. Laat die plaggenhutten maar komen. Het Grijze Ei / Satirisch studentencollectief Wil jij ook je ei kwijt? Schrijf namens Het Grijze Ei een column voor Bnieuws en stuur deze naar hetgrijzei@gmail.com

TU Delft + SCUT

OPTIMISING STADIUM DESIGN Words Daphne Bakker

Images Michela Turrin

What do sports and our faculty have to do with each other? More than you would expect. Top-level sport is extremely demanding, not only in terms of the athletes physical abilities. In order to maintain the edge on their competitors, athletes need to consider many other aspects: from the materials of their equipment to the very space in which they train and compete. How can we design a sustainable stadium that offers a agreeable climate? This is just one of the kinds of questions Michela Turrin of AE&T and her research team are tackling.

The project had it roots in Turrin’s own PhD research which focused on large roofs, an architectural feature which is almost synonymous with stadiums. Armed with a Marie Curie grant, she spent the summer of 2012 in China and visited South China University of Technology (SCUT). “There, I met Prof. Yimin Sun and his team and gave lectures showing our work on large roofs. Few ideas emerged to work on this topic and to strengthen the focus on large roofs for sport facilities. We decided to look for opportunities of collaboration.” Their timing couldn’t have been more perfect. In the fall of the same year the USE joint research centre between TU Delft and SCUT was officially opened by Sun and prof. Vincent Nadin with the ambition to foster academic collaboration between the two universities. This paved the way for them to apply for the first grant through the USE in 2013, when Turrin and Prof. Arjan van Timmeren submitted a proposal on large roofs in urban areas and were awarded with 10.000 euros. A year later, Ding Yang, a researcher from SCUT supervised by Prof. Yimin Sun and Prof. Joop Paul, joined the team when he came to Delft as a guest researcher and dual PhD candidate, in order to work on computational design for large roofs of sport facilities. Yang’s research focuses on multi-objective criteria for daylight and energy efficiency. Soon after the team became involved with the TU Delft Sports Engineering Institute, which awarded them another 10.000 euros this past May. The grant will be used to hire a researcher with expertise on Informatics and Multi-disciplinary Optimization for a six month period, starting this summer, and additional funds from the USE will be used to hire a fifth researcher to focus on thermal aspects in large indoor sport facilities. A grant recently awarded by the State Key Lab of Subtropical Building Science supports the expenses in China. Finally, this July the team will be rounded out with another PhD candidate from SCUT, Pan Wang. Now, six man strong, the research will finally gain speed.

Turrin and her team received a grant from the TU Delft Sports Engineering Institute this past May.

At the faculty there is already a vast amount of research being done on sport facilities. Therefore, it is no surprise that the particular challenges concerning the design of large sport structures are well documented. “One of the main reasons why the design of well performing sport buildings is challenging relates to the very specific requirements for athletes,” explains Turrin. “This includes factors like daylight, air flow and thermal quality, just to name a few. Such factors are hard to control in large sport halls. Things get more complicated when the public is located within the halls and require different climate conditions. Such factors impact the performance of athletes, directly and/or indirectly by impacting the quality of the facilities.”

Another factor to consider when it comes to the design of stadiums, is their urban impact. Sport events are increasingly considered to be a central strategy for cities. Big events, such as the World Cup and the Olympics, are utilized in order to place cities on the map and to jumpstart regeneration of neglected urban areas. However, these ambitions are not always fulfilled and cities are left with huge, unused venues. Take into account the ever growing need to create sustainable, energy efficient structures and it becomes clear how complicated the design brief can get. The complexity inherent in sport facilities requires an integrated, interdisciplinary approach. While integration is already being implemented within

Caption omni to eveniste verate verfercium voluptas.

Render of one of the case studies provided by professor Yimin Sun (Image courtesy of Sun Yimin Studio).

individual projects of such large sport facilities, the aim of this research is to collect all the data created during these individual design processes and document them. The collected data will be an informative overview of geometries and their implications on a wide range of factors, such as thermal requirements and energy efficiency. The research therefore consists of two parts - it makes use of literature review and there is a collaboration with practice in terms of observing case studies of both realized projects and projects which are being constructed. The collaboration with

Joop Paul and Shibo Ren at Arup is crucial in envisioning this strategy. Currently, the case studies are all based in China. Besides the link with SCUT and the funding from the USE, the construction of large-scale sport facilities is still booming in the Eastern giant, making it the perfect breeding ground for this research. However, the intention is to also look at other projects throughout the world. The next step is to adapt the pace of the research to â&#x20AC;&#x153;action researchâ&#x20AC;?, meaning that the research team in Delft will work in sync with the architects in China and then reflect back on the design process. The collaboration with SCUT is essential, as it is the

Caption omni to eveniste verate verfercium voluptas.

architectural office Sun Yimin Studio which leads the designs of the case studies. Though the research is still ongoing, there is already a mounting interest in the work being done at the faculty. Many professionals dedicated to the design of sport structures have reached out to the team, illustrating the need for the knowledge that is being generated. In August 2015 there will be Special Session at IASS2015 (iass2015.org/ ) â&#x20AC;&#x201C; co-organized with prof. Yimin Sun â&#x20AC;&#x201C; on Computational Design for Sport Buildings.

Artifact

EEN INSPIREREND BLOKJE Tekst Kristel Aalbers

Toen ik drie was wilde ik clown worden. Ik oefende uren voor de spiegel als ik ‘s morgens vroeg als eerste in huis wakker was. Later verschoof mijn ambitie enigszins, naar eerste vrouwelijke minister president. Maar toen ik tien was wist ik het zeker; Ik wilde architect worden!

Ik speelde graag met Barbies. Niet zoals mijn vriendinnetjes, door ze aan en uit te kleden en allerlei avonturen te laten beleven, maar door huizen voor ze te maken en meubeltjes. Het allerliefst meubeltjes die vernuftig konden transformeren van bed naar bank, in een tafel en in een kast en weer terug. Sigarenkistjes leenden zich goed als kleinmeubel, evenals letterbakken, oude onderdelen die bij de reparatie van de afwasmachine tevoorschijn kwamen en lege kokertjes van fotorolletjes. Ik kon – en kan nog steeds – echt genieten van slimme oplossingen om zulke transformaties voor elkaar te krijgen. Een rare obsessie, die drang tot multifunctionaliteit, maar wel eentje die ik precies kan terugleiden tot één specifiek voorwerp dat ik in mijn clownsperiode cadeau kreeg van mijn moeder. Een op het eerste gezicht eenvoudig blokje hout dat eigenlijk een puzzel was en dat bestond uit zeven puzzelstukjes, die op zichzelf weer één tafeltje, twee stoeltjes, twee krukjes en twee poefjes waren. Slechts op één manier pasten de stukjes zo in elkaar dat het blokje weer exact de originele vorm en kleuring kreeg. Die manier van denken waarbij losse, zelfstandige elementen samen een mooi en kloppend geheel vormen heeft me gegrepen. Misschien is dat wel dé reden dat ik architect wilde worden. In de bouwkunde wordt eigenlijk altijd gezocht naar een verzameling losse elementen die samen een mooi en complementerend geheel vormen. Misschien is dat ook wel waarom ik het vormgeven en verbeteren van onderwijs op Bouwkunde zo leuk vind... Ik nomineer graag Marcel Bilow voor de volgende ‘Artifact’ en ben erg benieuwd welk object deze gadget-man aandraagt.

What did we miss?

OEROL 2015 Jane Stortelder

Some of us were lucky enough to visit the island of Terschelling last month. Not only to experience the typical ‘island feeling’ or to admire the beautiful nature, but also to be part of Oerol 2015: the annual ten-day site-theatre and landscape art festival. Theme of this year was ‘Sense of Place’. Our faculty was represented by two projects: Meadow under Construction (Landscape Architecture) and Stuiflab (Architectural Engineering and Technology). For those who were just studying here in Delft, or somewhere else, Bnieuws asked the teams of these innovative projects: what did we miss?

MEADOW UNDER CONSTRUCTION Landscape Architecture The Chair of Landscape Architecture and Oerol have worked together for a couple of years on the theme ‘Sense of Place’. This year the theme is enriched by a cooperation with Vogelbescherming Nederland (Bird Life Netherlands) in the project ‘Polderpracht Terschelling’. Within this project 14 students of different disciplines learned about the Dutch landscape and landscape design from a scientific background, coastal dynamics and climate change. Due to the nature of the project, the group learned how to cooperate, plan, create and present a design project for 5000 Oerol visitors, and about related topics like visual arts and theatre. Teamwork and individual work were used together to generate a

range of ideas, based on three main themes: meadow birds, the Terschellinger polder, and climate change. To highlight all aspects as balanced as possible, two parallel tracks were followed: creating the Oerol project, an artistic, interactive installation that communicates ideas related to meadow birds, while at the same time working on an analysis and design of the landscape of the Terschellinger polder. The role of individual students is continuously re-defined in order to unlock the maximum of knowledge and skills for the team. This is a representation of reality, where a multi-disciplinary team has to agree on a common goal and method. Constructive discussions are essential in this process; looking for similarities rather than differences, possibilities instead of limitations. The result is a project that evaluates the human

impact on nature, interdependencies between humans and nature, while making the visitor aware of these topics. The Institute of Poldering sees the island of Terschelling as a large construction site, where man has modified nature in the course of centuries, through various interventions. This constructed landscape has both positive and negative consequences. Meadow birds were attracted to the manmade agricultural grassland habitat of the Terschellinger polder, and now we, humans, have the responsibility for them. Do we continue with profit maximization at the expense of meadow birds, or do we protect them at the expense of our profit? A question regarding the future is linked to this; do we prevent the polder from getting lost for agriculture by sea level rise and salinization, also causing meadow birds to disappear? And if we want to

prevent this, how? With these ingredients the group conceived a dynamic structure, which deformed and moved under the influence of the visitorsâ&#x20AC;&#x2122; choices. Due to their participation visitors gain insight into their choices and the consequences these choices have for our environment. See also the cover photo for an impression of the effect of their choices. The Institute of Poldering is: Frits van Loon and Michiel Pouderoijen (teachers), Eva Alberini, Lotte Dijkstra, Steven Hagen, Maaike de Jong, Ihsan KiliĂ§oÄ&#x;lu, Antonia Koukouvelou, Milou Mekel, Kim Schotting, Shan Shao, Xiaolu Sun, Olina Terzi, Wendel de Waal, Iris van der Wal, Boya Zhang, in co-operation with Vogelbescherming Nederland and Oerol 2015.

STUIFLAB Architectural Engineering and Bucky Lab Walking from beach bar ‘De Branding’ to the temporary pavilion of Delft University and Technology and Rijkswaterstaat Stuiflab, it becomes immediately clear what the ‘Stuiflab’ is about. The 12 different beach houses of scaffolding tubes and curtains all react differently to the wind and the sand. Some of these ‘beach houses’ cause big holes in the dunes, in front of others arise huge sand piles. They are only standing there for one week. Building on the coast requires a public debate. This presentation at Oerol gives this debate a new impulse. People like to stay at the beach, but within what boundary constraints is this justified? The urgency of the ‘Stuiflab’-assignment becomes visible a week after the container with tools arrived at the location. The sand underneath the container has been blown away completely. In the pavilion a couple of students from the graduation studio of Architectural Engineering and MSc1 Bucky Lab gave explanations about their research to alternative ways to build on the coast line. These research was conducted on different themes: smart ways of using materials, easy to transport and demountable homes, self-sufficiency,

integration and connection to the characteristics of the dunescape and, of course, aerodynamics. With visible enthusiasm the wind tunnel was turned on. This self-built machine shows us how different geometries can control the behavior of the wind and the sand. Building at the beach requires more well thought-out policy. At the moment local municipalities control the decisions about what could and should be done, but the problem should be approached integrally. Research by design, as has been done within Stuiflab, can help to elaborate a vision in collaboration with different parties (the government, municipalities, research institutions, designers). There is a big economic pressure on the use of the beach and the dunes. How do we balance these interventions in the landscape? How do we make sure that the sea defense remains safe and is reinforced by these adjustments, instead of weakened? One week of ‘stuiven’ at Oerol makes the urgency of the assignment clearly visible. Full of energy we take the boat back to Delft, where new students are waiting to get inspired by this topic.

Images by Lotte Dijkstra and other team members of Meadow under Construction >

Speak

INDESEM: RE.CRAFT Words InDeSem board 2015

Did you notice the transformation of the Oostserre from Friday May 29th until Friday June 5th? The International Design Seminar (InDeSem) took over for a week and added some special features to the hall. Six large banners welcomed you from above, robotic arms were creating art in the middle of the BK Street and a normally peaceful exposition area was transformed into a workspace consisting of an orchestra of singing 3D printers.

This edition’s theme was titled ‘Re.Craft’ and explored the impact of emerging digital fabrication technologies on the practice of architecture. Through a critical examination of newly available tools, techniques and materials, Re.Craft enquired the notion of craft in contemporary architecture.

Several keynote lecturers were invited to participate in this edition, such as Ben van Berkel (UNStudio), Greg Lynn (Greg Lynn Form), Theo Jansen (Strandbeest), Wiel Arets (WAA) and Herman Hertzberger (architecture studio HH). Besides these well-known architects, we enjoyed the company of several young researchers and architects. One of these interesting lecture series, which took place on Tuesday, focused on Robotic Building. During these sessions Xavier de Kestelier told us more about his research at Foster + Partners. Together with the European Space Agency they are exploring the possibilities of 3D printing buildings on the moon using lunar soil. Kathrin Dörfler gave us another perspective on building with robots. As a researcher at Gramazio & Kohler at the ETH she investigated the use of flying drones in the architectural building practice. The lecture series ended in a group discussion between the students and the lecturers, led by Marta Malé-Alemany. Surprisingly she asked the students to leave the Orange tribune and join the couch, for an informal face to face conversation. During the week the students of InDeSem worked in groups on a design task in Rotterdam. The students were divided among three chairs with different visions on digital fabrication and tools to work with. We were looking for a new form language with digital fabrication tools and what effect this may have on architecture. The assignment asked for an intervention in the border conditions of the urban space around the Fenix warehouses, by transforming a façade area in order to revitalize the environment.

The design process started with a site visit on Saturday May 30th. We asked the students to search for the main quality of the building, which resulted in a classical scenery: architecture students sneaking through closed doors, exploring abandoned spaces and eventually enjoying the view of the Maas from the roof of the warehouse. On Sunday the students got their hands dirty in an art gallery in Amsterdam North to capture their first ideas in a Vedute model. We closed the week with inspiring student presentations. We were surprised by the great amount of models which were produced in the fablab and the original applications of the new techniques. Especially the winning group, consisting of Marcel Klaver, Ilse van den Berg, Emilia Karwowska and Stefanos Koufopoulos, found an innovative way to apply the new techniques. Inspired by a gecko, their concept consisted of a system of contra-form joints attached to the roughest surfaces of the existing structure, without damaging it. Due to the digital fabrication techniques (especially 3D scanning and printing), the radical aspect of this idea is that it can always be completely removable, without any conventional drills, holes or bolts. We would like to thank all participants, teachers, technical support and the faculty for making this edition a great success. See you in two years! The InDeSem board of 2015 is: Andreja Andrejevic, Leonie Boelens , Eline Degenaar, Floris Dreesmann, Jani van Kampen and Lars van Vianen.

NEXT YEAR ISSUE 01

Where will you go this summer? And how far will Bnieuws be able to travel with the new format? Let us know! Send your selfie with Bnieuws to bnieuws-bk@tudelft.nl and we will publish the collection of the BK Community â&#x20AC;&#x2DC;summer holidaysâ&#x20AC;&#x2122;!

Bnieuws VOLUME 48 EDITION 09