10 jaar Veenendaal-Oost, woondromen in ontwikkeling! by Buro voor de Boeg

VEENENDAAL-OOST WOONDROMEN IN ONTWIKKELING

TROTS!

van veengebied naar volwaardig woongebied

Ontstaan van de wijk

terugkijken en verder bouwen

3 TIPS

interieur-

“Groeien in het groen” Martin en Annemieke over hun droomwoning

Wat je met aandacht doet wordt steeds mooier

09 16 20 34 38

Inhoud

Verwacht Nieuw woningaanbod

Ontstaan

van de wijk Terugkijken en verder bouwen

Veenderij Meer dan wonen aan het water

Het i-centrum Waar je beeld krijgt bij wat er nog niet is

Het water op! Ontdek de groene omgeving van Veenendaal-oost

42 48 56 68 74

Groeien in het groen Annemieke en Martin kozen voor Veenendaal-oost

Kinderen van Oost Waterspeeltuin is favoriet

Meer

dan stenen stapelen De pioniers van de wijk

10 jaar Veenendaal-oost De Fabriek: kunst in de wijk

Wij kochten een Het is een rustige en kindvriendelijke wijk

kavel

34 42

“ Meer vrijheid, meer bewegingsruimte. Ja letterlijk meer lucht, dat is wat ik hier gevonden heb.”

20 5

Na jaren van voorbereiding werd in oktober 2010 de eerste woning in Veenendaal-oost opgeleverd. Een mooi moment; dit betekende immers de start van een hele nieuwe woonwijk voor Veenendaal!

oorwoord

“Het wordt steeds mooier.” Wijkwethouder Engbert Stroobosscher aan het woord over de ontwikkeling van Veenendaal-oost.

Een wijk opgebouwd uit drie deelgebieden; Buurtstede, Veenderij en Groenpoort. In de afgelopen jaren is, ondanks de economische crisis, stug doorgebouwd in de nieuwste wijk van Veenendaal. Daar ben ik, als wethouder van deze gebiedsontwikkeling, trots op! Op dit moment staan er meer dan duizend woningen in Buurtstede en ook in Veenderij, het volgende deelgebied, zijn de eerste nieuwe bewoners al gesetteld. Waar in Buurtstede nog de focus lag op ‘Nieuw Wonen’, met een initiatieven makelaar en pioniers in de wijk, ligt dat voor Veenderij even anders. Hier vind je eilanden en brede watergangen. Bijna on-Veenendaals. Maar wat wordt het ook daar mooi! De eerste drie eilanden zijn

volop in aanbouw en ook de volgende eilanden worden al bouwrijp gemaakt. En inmiddels zijn de plannen voor een bij deze nieuwe wijk passend winkelcentrum uitgekristalliseerd en is de bouw van start gegaan. Veenendaal-oost is eveneens een koploper als het gaat om duurzaam wonen en leven. Met DEVO als leverancier van duurzame energie is de wijk geheel gasloos. Het mooie natuurgebied De Groene Grens, dat als bijzonder grote achtertuin voor de wijk dienstdoet, past helemaal in dat beeld. Al met al is Veenendaal-oost een complete wijk geworden, met een eigen gezicht. Een bijzonder stukje Veenendaal, waar we met elkaar trots op mogen zijn. Een felicitatie aan bewoners, ontwikkelaars en Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost is dan ook zeker op zijn plaats!

A12

E35

Groenpoort

N233

â&#x20AC;¢

i-centrum

Veenderij

N233

E EN W EN BOUW ! DOOR 8

De Groene Grens

Buurtstede

we g

-oo

Veenendaal

VERWACHT: nieuw woningaanbod

In dit magazine kijken we terug op 10 jaar Veenendaal-oost. We hebben Buurtstede prachtig neergezet. Maar we kijken ook vooruit! Want we zijn echt nog niet uitgebouwd. Veenderij is volop in ontwikkeling, dáár is waar het nu gebeurt. En hoe fijn is het om in een nieuwe wijk te gaan wonen! Veenendaal-oost staat als een huis, met alle voorzieningen binnen handbereik. De komende tijd zal er nog veel in verkoop/verhuur gaan, verwacht wordt…

DE 3 FASES Buurtstede De start van Veenendaal-oost. De eerste bewoners wonen hier sinds 2010. Inmiddels is Buurtstede uitgegroeid tot een volwaardige woonwijk met voorzieningen en faciliteiten zoals multifunctionele gebouwen met kinderopvang, onderwijsaanbod, sporthal, kerk en zorgen welzijnsaanbod. Veenderij De wooneilanden van Veenendaal-oost. Water, ruime kavels, dorps karakter. Diverse woningen aan het water, soms zelfs met een eigen privé-oever! Vissen, varen of – als het meezit – schaatsen.

Zuidelijk deel Veenderij LATEI Archipel Fase I 12 tweekappers 24 vrijstaande woningen 3 watervilla’s 4 bungalows Archipel Fase II

18 tweekappers 10 vrijstaande woningen 2 watervilla’s 2 bungalows

Klok Groep

24 eengezinswoningen 14 tweekappers

Eiland L LATEI De Kade

113 rijwoningen

Heijmans

40 rijwoningen

Patrimonium 62 sociale huurappartementen Van Ree

33 koopappartementen

Buurtstede Heijmans 16 tweekappers -> Klemstraat en Koenestraat LATEI/Van Elst Vastgoed LEIV 14 stadswoningen oostzijde Brink

Groenpoort De voltooiing van Veenendaal-oost, de fase ná Veenderij. Dit wijkdeel zal een meer landelijk karakter krijgen. De Groene Grens Slechts de Dragonderweg scheidt Veenderij van De Groene Grens. Je kunt hier sporten, je hond uitlaten of gebruikmaken van de wandelpaden.

Eilanden G, F en D G 24 sociale huurwoningen F 20 sociale huurwoningen D 24 sociale huurwoningen

Buurtstede:

MOOI gegroeid, volop in het leven

Met de plannen voor Veenendaal-oost heeft Veenendaal de groei voor de toekomst een plek gegeven. Het begon in Buurtstede. Deze wijk is uitgegroeid tot een verrassende nieuwbouwwijk met woningen en de nodige voorzieningen. Verschillende deelgebieden, buurten en architectuurstijlen geven een levendig beeld. Het is een gewilde woonwijk, zeker voor gezinnen met kinderen.

verwacht

Groenpoort

VEENEND DEELPLAN stand van

woning woning woning woning voorzien plan in A. 4 kav B. 72 ap C. 14 w

Buurtstede

Veenderij

in aanbouw

CC winkelcentrum

Rond weg-oos t

VOORZIENING 1

Informa

Kloppen

Ontmoe

Energie

in ontwikkeling

B B

AAN DEZE TEKENING KUNNEN verwacht

Plan in ontwikkeling A. 4 kavels Engelaanhof N

W NDAAL-OOST Z AN BUURTSTEDE an zaken per 1 september 2018

ingen (nagenoeg) gereed ingen (binnenkort) in aanbouw ingen in verkoop ingen gepland zieningen in ontwikkeling kavels Engelaanhof

Buurtstede De start van Veenendaal-oost. De eerste bewoners wonen hier sinds 2010. Inmiddels is Buurtstede uitgegroeid tot een volwaardige woonwijk met voorzieningen en faciliteiten zoals multifunctionele gebouwen met kinderopvang, onderwijsaanbod, sporthal, kerk en zorgen welzijnsaanbod.

B. 16 twee-onder-een-kapwoningen C. 14 woningen De Brink

Voorzieningen 1. i-centrum 2. K loppend Hart Huis 3. Ontmoetingshuis 4. Energiehuis 5. Winkelcentrum

N 12

ď&#x201A; Het gezin Crum in 2010.

Nieuw geluk “Onze handtekening voor dit huis betekende veel. Vooral persoonlijk, het was een nieuwe start, een nieuw huis vol nieuwe liefde.” Jonny en Liesbeth Crum vonden bij elkaar niet alleen nieuw geluk, ze ontdekten samen ook Veenendaal-oost. “Een vorige koper haakte af, de finan ciering kwam niet rond en wij konden toen snel zaken doen. Dat was voor de ontwikkelaar toen ook het sein om te gaan bouwen. We waren het eerste blok, het eerste rijtje en bij oplevering was nog niet alles verkocht.” Hoe snel de huizenmarkt fluctueert is bijna griezelig. “We gingen hier wonen met twee tieners en twee jongere kids op de basisschool.” De oudste twee zijn bijna uitgevlogen.

“Ze komen gelukkig nog graag terug van hun studentenkamers, ze zijn hier echt thuis.” Jonny en Liesbeth zijn geen geboren en getogen Veenendalers. Ze zijn hier komen wonen vanwege de ideale ligging. “Zo aan de snelweg, naast het centrum en zo goed als midden in de natuur. Dat is echt een mooie combinatie.” Een combinatie die inmiddels veel meer mensen trekt. “Inmiddels is hier denk ik bijna 70%

van buiten Veenendaal, maar de mix en de gemoedelijkheid voelen ouderwets Veens aan.” Vergeten we niet iets? “Ja het water… dat is toch uniek. Daar plonzen we nog weleens in, het is nu bijna te schoon, met al die waterplanten wordt het zwemmen wat lastiger.” Hebben ze nog wensen? “Tuurlijk altijd: we kunnen niet wachten tot het winkel centrum open gaat.”

“ Met onze handtekening was er echt een nieuwe start.” Verder heeft het succes ook wel een minpuntje, de ontsluiting. “Maar daar wordt wat aan gedaan begrijpen we.” Waar genieten jullie het meest van? “De natuur, die komt ook gewoon de wijk in. Diverse reigers, ooievaars en laatst een paartje reeën. Dat is toch leuk?” Eh, nog geen wolven? “Nee dat nog niet. O ja, wel een paar vossen. Die liepen doodgemoedereerd bij het i-centrum een beetje te buurten.” Tevreden met de buren? “Nou ja, ik ben hier wel een beetje de buurtoudste, de buurtvader. Zolang ze tijdens de BBQ’s niet te veel grappen over mijn bouwjaar 1968 maken…” Met veel plezier sluiten we het gesprek af, een vrolijk stel bewoners hebben letterlijk met hun handtekening Veenendaal-oost in beweging gezet!

In gesprek met Rien ter Burg en Johan van der Werken. Beiden mannen van het eerste uur en als procesmanager al vele jaren werkzaam voor het Ontwikkelingsbedrijf. Rien richt zich met name op de opstalontwikkeling, terwijl Johan het bouwen woonrijp maken begeleidt. Zij hebben mede aan de wieg gestaan van Veenendaal-oost, van de tijd van de voorbereidingen tot nu. Voordat überhaupt op een nieuwe bouwlocatie kan worden gewoond, moet de grond bouwrijp worden gemaakt en dienen de plannen voor de woningen en de voorzieningen ontwikkeld te worden. Nadat de woningen en voorzieningen zijn gerealiseerd, wordt de openbare ruimte ingericht en zit het werk voor het Ontwikkelings bedrijf er grotendeels op.

Samen aan de slag! Voor het bouwen begint: bouwrijp “De grond moet bouwrijp gemaakt worden, voordat er gestart kan worden met de aanleg van de wegen en de bouw van de huizen en voorzieningen. Zo moet het terrein op de juiste hoogte worden gebracht en moeten er voor de droog legging watergangen worden gegraven. Vervolgens gaan er in overleg met de gemeente Veenendaal en de nutsbedrijven kilometers aan kabels, leidingen en riolering de grond in. Dat alles vereist een goede samenwerking en zorgvuldige coördinatie met alle betrokken partijen”, vat Johan zijn werkzaamheden samen. “De ondergrondse infrastructuur neemt tot nu toe ruim 100 kilometer in beslag. Met alle kabels en leidingen aan elkaar geknoopt, kun je een afstand overbruggen van hier tot bijna Den Helder.”

Voor het bouwen begint: goed beeld van alle ontwikkelingen Ondertussen moet het voor de betrokken projectontwikkelaars duidelijk zijn wat precies waar gebouwd kan worden en met welke randvoorwaarden. Dan pas kunnen de ontwikkelaars met hun architecten aan de slag. Dat is de ontwikkeling van de ‘opstallen’, het werkterrein van Rien. Het ontwerp van de woningen en voorzieningen is een samenspel van ontwikkelaars, architecten, makelaars, aannemers, adviseurs, gemeente, Welstand, het Ontwikkelingsbedrijf en de stedenbouwkundig supervisor. Deze supervisor bewaakt de afgesproken kwaliteit. Hierbij worden ook zaken als bijvoorbeeld parkeren en afvalinzameling besproken.

ER K O T NOG MEM ER!

RUIM 100 KM AAN LEIDINGEN Laatst berekenden beide heren gekscherend hoeveel meter leidingwerk er al in de grond is aangelegd voor alleen Veenderij. Zij blikken terug:

Voor het wonen begint: woonrijp Rien vertelt verder: “Voordat de woningen goed en wel kunnen worden bewoond, moet ook het openbaar gebied worden ingericht; de wegen worden definitief bestraat, de voet- en fietspaden worden aangelegd, bomen en struiken worden geplant en de speelvoorzieningen worden ingericht. Ook de openbare verlichting wordt in deze fase meegenomen. Johan vult aan: “Als de aannemer het openbaar gebied heeft ingericht, wordt dit gebied door het Ontwikkelingsbedrijf aan de gemeente overgedragen voor beheer en onderhoud. Hiermee is de laatste stap gezet in de realisering van weer een deel van Veenendaal-oost. Het Ontwikkelingsbedrijf kan zich dan weer richten op het vervolg van Veenderij en later op Groenpoort.” Kan het niet sneller? “Het kan nu niet snel genoeg gaan, want de vraag naar woningen is groter dan het aanbod. Dat zie je op veel plekken in Nederland. Dit was een aantal jaren geleden wel anders. Tijdens de crisis op de woningmarkt lag de verkoop bijna stil en was er slechts beperkt vraag naar woningen. Zoveel mogelijk goedkope woningen bouwen kan dan de oplossing lijken, maar daar krijg je geen gevarieerde en aantrekkelijke woonwijk mee. Uiteindelijk wil iedereen graag leven in een kwalitatief hoogwaardige wijk die lang meegaat. Om Buurtstede en Veenderij van elkaar te laten verschillen, is Veenderij een dorps en waterrijk karakter gegeven. Gezien de enthousiaste reacties van kopers spreekt deze sfeer aan. De komende tijd verwachten we nog verschillende projecten op nieuwe wooneilanden in Veenderij te ontwikkelen, dus er komt nog volop woningaanbod.”

“Dat was niet mis, want achter elkaar reikt dat tot Scheveningen.” En dat was dus alleen voor Veenderij. We hebben meteen maar even de rekensom voor Veenendaal-oost tot nu toe gemaakt:

60 HECTARE BOUWRIJP MAKEN = 94 VOETBALVELDEN (1 VOETBALVELD IS 6400 M2) 1.100 METER KADEMUUR = DAT IS EEN WANDELING VAN 1700 STAPPEN 15 KILOMETER REGENWATERRIOLERING = HEMELSBREED NAAR DOORN 12 KM VUILWATERRIOLERING = HEMELSBREED NAAR BARNEVELD 103 KILOMETER KABELS EN LEIDINGEN = HEMELSBREED NAAR DEN HELDER 24 BRUGGEN

“Met een kijkje in de keuken van het bouwen woonrijp maken en de opstalontwikkeling laten we zien dat er veel werk moet worden verzet, voordat daadwerkelijk met de bouw van een woonwijk kan worden begonnen.” Rien ter Burg (l) en Johan van der Werken (r) in het gebied.

Leuk werk, leuke buurt! “Al met al denken wij met Buurtstede en het volop in ontwikkeling zijnde Veenderij wijken te hebben waar het nu en straks prettig wonen is”, vertelt Rien. “Dat bewoners van Buurtstede steeds vaker doorstromen naar Veenderij geeft ons

een goed gevoel. Wij zien het als een compliment dat zij in Veenendaal-oost willen blijven en daar zijn wij als Ontwikkelingsbedrijf best een beetje trots op!”

Ontstaan van de wijk Een wijk als Veenendaal-oost staat er niet zomaar. Daar gaat een behoorlijk traject aan vooraf. Van weiland naar een nieuwe wijk. Een team van specialisten staat aan de basis van elke nieuwbouwwijk.

“ Dicht bij de identiteit van het landschap blijven.”

“Je kunt met een woonwijk verschillende kanten op: landelijk of stedelijk, veel groen of juist veel water, of een mix van beide. De eerste vraag is dus: Wat willen we nou eigenlijk met die wijk? In welke sfeer, stijl en omgeving moeten die huizen passen? En hoeveel woningen moeten er komen zodat de plannen ook financieel haalbaar zijn? Toen we begonnen met de ontwikkeling van Buurtstede, wilden we laten zien dat dit deelplan, het centrale

deel, het hart vormt van de nieuwe wijk.” Stef Veldhuizen, die voor Buurtstede namens SVP Architectuur en steden bouw optrad als supervisor bij de ontwikkeling van de wijk, is vanaf het allereerste begin betrokken geweest. Op basis van het stedenbouwkundig plan worden de grote lijnen uitgezet voor de inrichting van de openbare ruimte. Uitgaande van de lijnen in het oorspron

kelijke landschap is de verdeling tussen woonbuurten en groenstructuren ontstaan. Het landschap en de nieuwe wijk zijn als het ware met elkaar vervlochten. In het beeldkwaliteitplan zijn vooraf de sfeerbepalende kleuren en materialen vastgelegd, die het verschil tussen de buurtschappen aangeven. Hierbij wordt harmonie tussen architec tuur en straatbeeld nagestreefd.

Veenderij

wooneilanden tussen stad en natuur! Supervisor/stedenbouwkundige Liesl Vivier over Veenderij Liesl Vivier is sinds 2008 directeur van de Nederlandse studio BDP Khandekar, een gerenommeerd bureau in landschaps architectuur, architectuur en stedenbouw. Haar ruim 20 jaar ervaring daar met complexe ontwerpprocessen voor grootschalige projecten in binnen- en buitenland brengt zij mee naar Veenendaal-oost, waar zij zich bezighoudt met Veenderij, het waterrijke zuidelijke deel van deze nieuwe wijk. De plek als uitgangspunt BDP Khandekar heeft een duidelijke visie als het gaat om stedenbouwkundige opgaven. Steeds wordt de plek als uitgangspunt genomen, met de specifieke eigenschappen, verbanden en historie die daarbij horen. Die worden vervolgens vertaald naar een masterplan, een landschappelijke invulling en ook architectuur. Liesl Vivier legt uit: “Beginpunt bij iedere opgave is daarom een analyse van de locatie. Vanuit de specifieke omstan digheden van de plek en het gewenste programma wordt gezocht naar een helder concept. Centraal in dit concept staat wat later de ziel van de plek zal worden. Nooit pasklare oplossingen, maar altijd maatwerk, waardoor er veel meer variatie ontstaat en ook de gebruikers zich weer kunnen identificeren met de plek.”

Visie “Voor Veenderij geldt dit ook. Hier gaat het om een gebied dat zijn oorsprong vindt in de turfwinning. Veenendaal was toen een gebied met veel water.

Een deel werd zelfs het tweede Giethoorn genoemd. We hebben goed naar Veenendaal en omgeving gekeken. We zien hier en in de omgeving bepaalde architectonische kenmerken, die de huizen in Veenderij ook hun eigen gezicht kunnen geven. Denk aan het gebruik van twee kleuren baksteen, waarbij één van de kleuren gebruikt kan worden voor een bijzondere detaillering. Wanneer dit wordt doorgevoerd bij alle woningen, dan krijgt een gebied een duidelijke eigen uitstraling en herkenbaarheid”, aldus Vivier. Hoe zie je Veenderij en wat is er bijzonder aan? Vivier: “Veenderij is een laag geleden gebied, dat zijn oorsprong vindt in de veenwinning. Het water, dat we al zien in de wijk, is absoluut het onderscheidend vermogen hier. Maar wel in combinatie met de landelijke omgeving en sfeer. Dat is de onderlegger voor het gebied. Er komen verschillende mogelijkheden van wonen. Met de achtertuin aan het water, met de voorkant van het huis op

Stedenbouwkundige Liesl Vivier in het gebied Veenderij, tijdens het bouwrijp maken.

het water gericht, of zelfs bij het centrum een kade aan het water. Dit verschilt. Qua architectuur zie ik asymmetrische kappen, dak-overstekken en variatie voor de eerste wooneilanden. Veenderij moet je zien als een schakel tussen de natuur en de stad, met het water als bijzondere factor. In Veenderij heb je de keuze tussen compleet ontwikkelde woningen en met elkaar woningen en buurten vormgeven.” Hoe Vivier Veenderij kort zou omschrijven? “Landelijk, rustig, ontspannen, ruimte en een gemoedelijke sfeer. Dat maken we voor Veenendaal.”

Veenderij WATER WOONGENOT PLONS SLOEPJE VRIJHEID FAMILIE KANO SPORTEN VAKANTIEGEVOEL WATERPLANTEN KEUZEVRIJHEID 20

RUIMTE BUITEN PLEZIER GEKWAAK STEIGERS SPELEN WATERGEVECHT FIETSEN VISSEN BRUGGETJES CENTRAAL GROEN MEEDENKEN

Veenderij is

meer dan water Veenderij is meer dan water. Hier komen circa duizend woningen, zowel aan het water als meer midden op een eiland. Dankzij het water en de bouwstijlen ontstaan wooneilanden met eigen sferen. Natuurlijk gemakkelijk bereikbaar en voor fietsers en voetgangers zijn speciale routes. Zo liggen er logische verbindingen tussen de eilanden en is er ruimte voor ontmoeting met buurtgenoten, vrienden en de kinderen.

i-centrum

kavels in verkoop

verwacht

in ontwikkeling

M C Groenpoort

Buurtstede

Veenderij

Veenderij De wooneilanden van Veenendaal-oost. Water, ruime kavels, dorps karakter. Diverse woningen aan het water, soms zelfs met een eigen privéoever! Vissen, varen of – als het meezit – schaatsen.

verwacht

Blij met de keuze voor dit huis: precies het gevoel dat past. Zoals woningen in de buurt, maar wel met veel extra ruimte rond de keuken.

Afwisselend wonen Er komen verschillende typen woningen in Veenderij. Er zullen appartementen, rijwoningen, twee-ondereenkap en vrijstaande woningen worden ontwikkeld. Op ieder eiland zal een eigen herkenbare eilandsfeer ontstaan, sommige straten zullen een beetje verwijzen naar de sferen van omliggende dorpen, andere zijn weer heel anders van opzet. Hierdoor ontstaan er als vanzelf kleine gezellige buurtjes.

Oude architectuur diende als inspiratie voor woningen op wooneiland G.

Het water maakt het verschil Veel huizen krijgen een tuin aan het water, andere woningen kijken vanuit de voortuin juist op het water. En natuurlijk worden er ook woningen ontwikkeld midden op de eilanden. Er komen ook speelplekken voor kleinere kinderen.

Ruimte om te leven In Veenderij is ruimte. Natuurlijk rond het water, maar vooral rond je huis. Er is voldoende ruimte voor een fruitboom, moestuin en een heerlijk terras. Hierdoor ontstaat het echte buitenlevengevoel. Lekker lang genieten dus.

EN W E BOUWEN DOOR!

Wonen naar wens Vanaf het begin kunnen nieuwe bewoners meedenken. Over de opzet van hun eiland. Van straten tot soorten woningen. Van groene oevers tot speelplaatsen. Van de stedenÂ bouwkundige opzet tot de architectuur en de meest optimale sfeer en indelingen van het eiland en de huizen. Al bij de eerste woonworkshops ontstaat de verbinding. Nieuwe buren leren elkaar kennen, met elkaar verzinnen ze de mooiste oplossingen en iedereen krijgt de woning naar wens. In een buurt naar wens. Op een eiland, helemaal naar wens.

Het genot van je eigen eiland, je eigen steiger en je eigen water. Wat je graag deelt met anderen. Met vrienden, buren, kinderenâ&#x20AC;Ś en de eendjes.

De natuur aan de overkant De wooneilanden liggen pal naast De Groene Grens. Dus vanaf je eiland loop je via een bruggetje zó de natuur in, waarin de weidsheid en de weilanden garant staan voor prachtige vergezichten. Struinen met de hond, een rondje hardlopen, met wat vrienden gaan skeeleren. Of toch samen lekker op de fiets eropuit, met een picknickmand en een koel drankje onder de snelbinders. Genieten in het groene gras: frisbee en voetbal mee en ook de kinderen vermaken zich prima.

Eenmaal aan tafel geniet je van de verhalen. Het nieuw ontdekte wandelpad in het groene natuurgebied. De pas uitgekomen pioenrozen. 26

Plezier van het water Voor wie wil, is het water écht een plezier. Vanaf de kant is het makkelijk bereikbaar, voor sommigen zelfs vanuit de tuin. Met een opblaasboot een beetje spelevaren, sportief op een SUP door het rimpelloze water… Kijk wel uit voor de hengels, want ook vissen kan er prima. En als je niets vangt, ben je nog steeds de koning te rijk in je eigen wijk.

En in de tuin een afdak. Ooit komt daar de buitenkeuken. Nog even sparen voor de Green Egg. Mooie entree langs het water De toegangsweg die de eilanden verbindt, ligt langs de grote waterpartij. Van eiland naar eiland zijn er mooie bruggen die uitnodigen om langzaam te rijden. Want je wilt ook genieten van je wijk. Je eigen eiland is herkenbaar aan de bouwstijl en afwisseling. En elke dag weer is het een verrassing wat je ziet. De buurman op een SUP? Een reiger in de tuin? Een nest eendjes in de oever?

Het centrum van Veenderij Midden in Veenderij komt een plein aan het water. Hier is ruimte bedacht voor kleinschalige voorzieninÂ gen, bijvoorbeeld een mooi terras aan het water. Ook appartementen en kadeÂwoningen geven dit gebied een iets stadser karakter. Een mooie plek voor alle bewoners van Veenderij en Veenendaal-oost.

Jeroen Heij, landschapsarchitect

Er is goed geluisterd naar de toekomstige bewoners 28

In de aanloop naar Veenendaal-oost interviewden wij enige jaren geleden Jeroen Heij, landschapsarchitect bij Adviesbureau Haver Droeze. Hij vertelt daarover: “We wilden met ons plan zo dicht mogelijk blijven bij de identiteit van het landschap. Je ziet dat onder meer terug in de lineaire structuur. Vroeger waren er weilanden met kaarsrechte sloten ertussen waarlangs eiken, essen en elzen groeiden.” In Buurtstede zijn dat de rechtlopende straten en daarlangs hebben we dezelfde bomen geplant. “Het natuurgebied ‘De Groene Grens’, dat Veenendaal-oost aan de oostkant begrenst, wordt op een natuurlijke manier bij de wijk betrokken. Veel straten hebben een opening naar het groen.” “Veenendaal-oost is ontwikkeld als levensloopbestendige wijk. Dit was een pilot van de gemeente Veenendaal en de provincie Utrecht in het kader van het project Nieuw Wonen. De bedoeling hiervan was dat bewoners – als zij dat willen – hun leven lang op dezelfde plek kunnen blijven wonen. De wijk is hier volledig op ingericht en de bewoners hadden ook een stem in de inrichting van de openbare ruimte. Onder het motto ‘bouw mee’ konden zij meedenken en bouwen aan speelplaatsen, ontmoetingsplekken en dergelijke. Haver Droeze is als landschapsarchitect betrokken geweest bij dit programma van de gemeente. Jeroen Heij: “Voor Buurtstede werden 25 plekken aangewezen waarover de gemeente met

toekomstige bewoners, andere geïnteresseerde Veenendalers en eventueel betrokken instanties in gesprek is gegaan. Zo konden de mensen die aan een hofje gingen wonen, samen bepalen hoe de gezamenlijke binnenruimte van het hofje eruit zou komen te zien. Voor het inrichten van de speelplekken hebben wij kinderen – in verschillende leeftijdscategorieën – om hun mening en ideeën gevraagd. En bij het ontwikkelen van de groenstroken hebben we de deskundigheid van organisaties als het IVN goed benut.” Er is bij de ontwikkeling van Veenendaal-oost dus goed geluisterd naar de wensen en behoeften van de toekomstige bewoners. “Dat hebben we op verschillende manieren gedaan”, vertelt Heij. “We hebben samen met de bewoners aan de ontwerptafel gezeten, maar ook via enquêtes hebben mensen hun mening kunnen geven. Het belangrijkste voor ons was dat de mensen die de wijk echt gaan gebruiken, zelf ook konden meepraten over hoe die wijk eruit zou gaan zien.”

NOGVELS N E KA IE OP O M OTE KO

WONING MET UITZICHT op het platteland in Veenderij In gesprek met Harry Budding “Toen ik de plannen van Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost voor de kavels in Veenderij had gezien en daar had rondgelopen, wist ik het: dit is mijn plek.” Aan het woord is Harry Budding. Met zijn vrouw Ina woont hij in de onder eigen regie gebouwde twee-onder-een-kapschuurwoning in de wijk Veenderij. “Het is nooit een droom geweest om zelf een huis te bouwen op de weilanden waar ik als kleine jongen altijd te vinden was. Maar stiekem werd dit het wel.”

Ina en Harry hadden het ontzettend naar hun zin in hun woning in De Gelderse Blom te Veenendaal. Maar, het werd wel eens tijd voor een nieuwe badkamer, vond Ina. En zo kwam van het een het ander. Harry: “We zijn allebei begin vijftig. De gedachte dat, als we nog wat anders willen, we het nu moeten doen, kwam al snel bij me op.” Ina lacht: “Ik moest erg wennen aan dat idee. Ik wilde alleen een nieuwe badkamer. Nu heb ik een nieuwe badkamer met een heel nieuw huis eromheen.”

Kavel met agrarisch karakter Voor Harry was de stap naar Funda snel gemaakt. “Daar kwam ik een kavel tegen met uitzicht op water en weilan den in Veenendaal-oost. Dat pakte me. Ik ben direct gaan kijken en vond het helemaal geweldig. Ik stond in de weilanden waar ik als kleine jongen mijn voetstappen had staan. Toen ik 6, 7 jaar oud was, ben ik wel eens helemaal van de Buurtlaan-west naar de boerderij aan de Dragonderweg gelopen. M’n ouders waren me kwijt.

Ik was daar altijd te vinden. Het was mijn plek.” Precies op die grond Helaas zat er al een optie op de kavel die Harry op Funda had gevonden. Het herontdekte gevoel dat hij als kleine jongen had, liet hem echter niet meer los. Hij stapte op de fiets om de kavels in Veenderij nog eens te bekijken en nam contact op met Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost (OVO) voor informatie over de mogelijkheden. En wat bleek?

IN GESPREK MET...

Een optie voor een kavel voor een tweeonder-een-kapwoning was net een paar dagen eerder teruggegeven. “Maar het mooiste komt nog: de kavel lag precies op de grond waar ik als jonge jongen aan het maaien en mesten ben geweest.” Groep van negen reeën Harry wijst naar de weilanden waar hij vanuit de woonkamer op uitkijkt. “Daar lag het moerasgedeelte, waar je vaart moest maken met de tractor. Anders kwam je vast te zitten. Ik heb daar zo vaak reeën, fazanten en hazen zien lopen. En weet je wat het eerste was wat ik zag toen ik voor de eerste keer bij de kavel ging kijken? Een groep van negen reeën.”

“Ik stond in de weilanden waar ik als kleine jongen mijn voetstappen had staan.” Duidelijk kavelpaspoort Bij Ina, geboren en getogen in een boerengezin, begon het nu ook te kriebelen. “Vooral het agrarische karakter stond me aan.” Het echtpaar nam gelijk een optie. Bij de optie kwam een kavelpas poort, een brochure met alle informatie over wat wel en niet mag op de kavel. Harry: “Helemaal top. Een 100% duidelijke beschrijving van de eisen die onder andere aan de architectuur van de woning werden gesteld. Zo moest de twee-ondereen-kapwoning er aan de buitenkant uitzien als één woning met landelijke en natuurlijke materialen en grote overstekken. Een schutting en felle kleuren waren niet geoorloofd.”

Een mede-bouwer vinden Een mede-bouwer voor de andere helft van de twee-onder-een-kapwoning was drie dagen later gevonden tijdens een visite bij een jongere neef en zijn vrouw, beiden dertigers. Harry: “Dan komt de vraag op: hoe gaan we de verschillen in smaak en levensfase overbruggen in één huis?” Ina: “Ook dat ging heel makkelijk. We waren er vrij snel uit dat het een schuurwoning moest worden.” Na een middag enthousiast overleggen en schetsen met een architect gespeciali seerd in schuurwoningen, wisten beide echtparen hoe hun schuurwoning eruit zou gaan zien. Plotselinge onzekerheden Maar, zoals het in het leven soms kan lopen, kwam er een kink in de kabel door ernstige gezondheidsproblemen bij zowel Harry als Ina. Het echtpaar kwam voor veel onzekerheden te staan. Harry: “OVO heeft daar heel erg goed op gereageerd. Ze gaven ons alle ruimte en hielden de kavel voor ons vast. Toch kwamen we niet veel later tot de conclusie dat je nooit alles van tevoren kunt weten in het leven. We besloten ervoor te gaan. De drang bij mij was zelfs zo groot, dat ik in het ziekenhuis een tekenkamertje had ingericht om aan de tekeningen van het huis te kunnen werken.” Een paar kleine aanpassingen De bouwtekeningen van de schuurwoning hoefden niet aan de welstandscommissie voorgelegd te worden. Zolang aan de eisen van het kavelpaspoort werd voldaan, was het goed. Harry: “Tijdens het tekenproces hebben we de schetsen van de architect gedeeld met OVO. Die legde deze vervolgens ter controle voor aan een stedenbouwkundige. Zijn commentaar bij de eerste schets was: ‘Eindelijk eens mensen die iets anders durven. Ga vooral zo door.’ Uiteindelijk hebben we maar een paar kleine aanpassingen hoeven

doen om door de vergunningsfase heen te komen.” Vlekkeloos zelfbouwtraject Iets meer dan een maand na inlevering van de definitieve bouwtekening bij de gemeente kwam de bouwvergunning rond. Negen maanden later was de twee-onder-een-kapschuurwoning klaar om haar bewoners te ontvangen. Harry: “De begeleiding van OVO en de gemeente Veenendaal tijdens het gehele project was helder en gigantisch goed. Voor ons was het de eerste keer dat we zelf een huis gingen bouwen. We hadden geen idee. Het hele traject, van optie op de kavel tot de oplevering van het huis, heeft ongeveer een jaar geduurd en is mede dankzij bouwbedrijf M. Wijnen vlekkeloos verlopen.”

Heerlijk wonen op een bijzondere plek De familie Budding geniet elke dag gezond en wel van het prachtige uitzicht op het water, de weilanden en de natuur van De Groene Grens. Harry: “Het voelt na acht maanden soms nog steeds alsof ik op vakantie ben. Met ons bootje kunnen we vanaf de vlonder een rondje varen door de hele wijk. We hebben goed contact met de buurt en verschillende toekomstige buren hebben al bij ons koffie gedronken. Er heerst echt een sfeer van plattelandse saamhorigheid. Het is heerlijk wonen op een bijzondere plek!”

Als er een woondroom zou bestaan, zou die dan nog mooier kunnen?

Startpunt bij de zoektocht naar een nieuw huis of een vrije kavel.

i-CENTRUM Veenendaal-oost, waar je beeld en gevoel krijgt bij wat er nog niet is Het i-centrum Veenendaal-oost is dé plek waar je welkom bent met vragen over de nieuwbouwlocatie Veenendaal-oost. Het valt direct op wanneer je vanaf de Rondweg-oost de wijk in rijdt: een donker rechthoekig gebouw, met een mooie vlonder aan het water. Wanneer je het gebouw binnenloopt vallen direct het licht en de relaxte sfeer op. Onder het genot van een kopje koffie beantwoordt één van onze informatrices enthousiast je vragen en vertelt ze je alles over deze mooie wijk, die vanaf 2010 wordt bewoond. Zij kunnen je als geen ander

informeren over de sfeer in de buurt, het fijne wonen, de prima voorzieningen, het duurzame energiesysteem. En ze weten waarover ze praten, ze wonen er immers zelf ook! “Je krijgt er beeld en gevoel bij waar je gaat wonen. En dat zoeken en waarderen onze bezoekers.” Wat vind je in het i-centrum? Het i-centrum is erop gericht om iedereen zo optimaal mogelijk te informeren over alles wat met de wijk te maken heeft. Voorop staan natuurlijk de woningbouw projecten en de locaties van de vrije

kavels, maar ook de voorzieningen, de omgeving en de toekomstige ontwikke lingen komen aan bod. Documentatie, plattegronden, informatie, vraag ons gerust om hulp en advies. Vanaf de opening begin 2009 bezochten al vele duizenden belangstellenden het frisse i-centrum om hun mogelijkheden te onderzoeken voor een nieuwbouwwoning of een vrije kavel. Benieuwd naar de wijk? Het i-centrum is een prima locatie voor verkenningen van Veenendaal-oost.

Loop eens binnen, neem een plattegrond mee van de wijk en wandel of fiets er doorheen. Tijdens wijkevenementen gebeurt dit ook onder begeleiding met uitleg. Voor scholen verzorgen wij regelmatig een informatief programma. Alle verkoopmanifestaties voor nieuwe woningbouwprojecten vinden plaats in het i-centrum. Door het informatiecentrum worden tevens activiteiten georganiseerd, zoals o.a. informatieavonden, wijkevenementen, een ladies night enz.

CONTACT: i-centrum Veenendaal-oost Van Essenlaan 1 3907 JA VEENENDAAL tel.: 0318 - 54 90 60 OPENINGSTIJDEN Dinsdag t/m vrijdag van 10.00 uur tot 15.00 uur (andere tijden zijn op afspraak mogelijk) Zaterdag van 10.00 uur tot 13.00 uur Op maandag en feestdagen gesloten.

Achter de bank: Esther en Marian Op de bank: Janet en Lia



Grote blikvanger is de maquette, die in één oogopslag laat zien hoe Veenendaal-oost is opgebouwd en waar de ontwikkelingen plaatsvinden. Bij deze maquette vertellen onze informatrices u graag over het woningaanbod en waarom Veenendaal-oost zo’n bijzondere wijk is.

HET WATER

Wist je dat je in de omgeving van Veenendaal heerlijk kunt kanoĂŤn? In de Gelderse Vallei zijn vier kanoroutes uitgezet. Een daarvan voert over de Grift, van Wageningen naar het centrum van Veenendaal. Deze tocht van ongeveer 11 km leidt je langs het Binnenveld met zijn bijzondere weidevogels, de Bennekommer Meent en de Blauwe Hel. Bij proefboerderij Ossekampen in Wageningen is een in- en uitstapplaats.

Liever een kortere route? Er is al een kano-route van 4 km lang en vanwege deze kortere afstand ook heel leuk om met kinderen te doen (zie hiernaast).

P 3

1 1

OP!

A P 1

Diverse horeca

Sportcafé de Duck

Restaurant Mucha

LEGENDA IN - EN UITSTAPPLAATS

OVERDRAAGPLAATS

PARKEERGELEGENHEID

HORECA

KANOVERHUURDER zie pagina 16

IN- EN UITSTAPPLAATS

In- en uitstapplaats en parkeergelegenheid • Stadspark Veenendaal • Groeneveldselaan, Veenendaal • Sportcentrum de Vallei /Sportcafé de Duck • Sportlaan 1-3, 3905 AD Veenendaal • Recreatieterrein de Roode Haan, Slaperdijk, Amerongen In Veenendaal kun je bijvoorbeeld een kano huren bij Organisatiebureau Sport Totaal, De Schutterij 17, 3905 PJ Veenendaal, www.sporttotaal.nl

Lengte traject 4 km (± 1 uur, geschikt voor gezinnen met kinderen)

Veenendaal is ontstaan als veenkolonie en stond bekend om zijn textielnijverheid en sigarenindustrie. Nu is Veenendaal een jonge, bruisende stad. Als je door de stad kanoot, kom je langs het stadspark. Leg daar gerust eens aan. Je kunt er heerlijk voetballen of picknicken!

Breng eens een bezoek aan

Kwintelooyen! Een voormalige zandafgraving tussen Veenendaal en Rhenen. Een prachtig natuurgebied van de noordoever van de Rijn tot de Gelderse Vallei. Kwintelooyen is een zandafgraving uit de 70-er jaren van de vorige eeuw. Diepe erosiedalen zijn karakteristiek voor het gebied, met prehistorische grafheuvels, wallen, beukenlanen en overgangen tussen heuvelrug en valleien. Het hoogteverschil bedraagt 50 meter. Vanaf de rand van het terrein heb je een schitterend uitzicht over onder andere de Gelderse Vallei. De bodemsamenstelling is gevarieerd, van zeer nat (ven en moeras) naar droog (heide). Al met al een in veel opzichten waardevol gebied, waard om behouden en gekoesterd te worden. Natuurwetenschappelijk is Kwintelooyen van bijzondere betekenis. Er groeien meer dan driehonderd plantensoorten met onder meer de rietorchis, echt duizend guldenkruid, grondster, slijkgroen en tal van bremsoorten. En er zijn speciale poelen aangelegd voor de rugstreeppad. Een deel van Kwintelooyen is beschermd natuurgebied, een ander deel is ingericht voor dagrecreatie met een dagcamping en verschillende voorzieningen.

Bij het afgraven van het zand kwam men, door de samenstelling van de diverse grondlagen en de in die lagen gevonden botten en werktuigen, veel te weten over de ijstijden en zelfs de tijden daarvóór. Het bleek dat er vóór het ontstaan van de Heuvelrug al mensen in het gebied bivakkeerden, die van de jacht leefden. Daarnaast zijn er resten gevonden van prehistorische dieren als de mammoet, drie soorten neushoorns, het reuzenhert en steppewisent. Kwintelooyen bevindt zich geheel op grondgebied van Rhenen, maar de gemeente Veenendaal is ook actief betrokken en verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud. Veel inwoners genieten, in alle jaargetijden, van de natuur in dit gebied. Sinds een aantal jaar wordt de Kwinte looyen winterrun georganiseerd. Je kunt je opgeven voor een ronde van 5, 10 of 15 km. De opbrengst gaat naar het werk van Kindsponsororganisatie Compassion in Ethiopië.

Genieten van De Groene Grens

Op de grens tussen de gemeenten Veenendaal en Ede ligt een natuurlijke groene grens, de zogenaamde natuurÂ ontwikkelingszone De Groene Grens. Dit gebied bevindt zich tussen de Dragonderweg en de Zuiderkade. Deze groene zone zorgt niet alleen voor een

natuurlijke grens tussen Veenendaal en Ede, maar houdt ook de landschappelijke waarden van het Binnenveld in stand. De Groene Grens wordt gefaseerd ingericht en biedt diverse recreatieve mogelijkheden voor de bewoners van

Veenendaal-oost. Het is een gebied dat uitnodigt tot wandelen en recreatie. Je kunt er sporten, de hond uitlaten of gebruikmaken van de wandelpaden die door het gebied lopen. Kinderen kunnen er hutten bouwen en avontuurlijk spelen. Een fijne plek voor jong en oud!

Groeien in het groen

In gesprek met Annemieke en Martin

Martin komt uit Schiedam, Annemieke woonde in Amerongen en Giethoorn. Ze leerden elkaar ruim 16 jaar geleden online kennen, trouwden en vestigden zich eerst in Schiedam en vervolgens in Spijkenisse. Daar werden Justin en Danique geboren. Toch kon Annemieke er niet aarden. “Ik voelde me er niet thuis en miste de bossen.” Zo startte de zoektocht naar dé woonplaats waar het gezin door kon groeien in het groen. Het werd Veenendaal. Annemieke: “Mét de bossen van de Utrechtse Heuvelrug dichtbij.” Het stel deed eerst een bod op een bestaande woning. Annemieke: “Toen dat niets werd, vond ik dit nieuwbouwproject in Buurtstede. Martin: “Eigenlijk hadden we nieuwbouw nooit overwogen, maar dit leek ons direct een interessant project.” Na een bezoek aan het informatiecentrum, besloot het stel zich in te schrijven. Annemieke: “We kozen dit project omdat de woningen 1 meter breder zijn dan de reguliere rijtjeshuizen. Daarbij kozen we zelf nog voor een uitbouw van de woonkamer.” Een paar weken later kwam Annemieke thuis en deed Martin de deur open. ‘We hebben het!’ riep hij. Toen kon wat Annemieke betreft het leukste deel beginnen: het uitzoeken van de inrichting.

ď&#x201A;

IN GESPREK MET...

Even voorstellen: Martin (zelfstandig ICTâ&#x20AC;&#x2122;er) en Annemieke Wolleswinkel (medewerker parketwinkel), zoon Justin (15), dochter Danique (11) en Jack Russel Jimi (5) wonen sinds 2010 in een rijtjeshuis in Buurtstede, het centrale wijkdeel van Veenendaal-oost.

1 “ Hout geeft het interieur zoveel warmte.”

1 Met buurtbewoners is inmiddels een vriendschappelijke band ontstaan. Het huis verveelt na acht jaar ook nog niet, want dat is vrijwel onmogelijk met Annemieke’s drang naar styling en verandering. “Mensen die jarenlang niets aan hun interieur veranderen, daar snap ik niets van! Een pot verf is toch zo gehaald en een muur zo geschilderd! Deze muur in de keuken was vorige week nog lila en is nu antraciet.” Haar liefde voor interieur is overduidelijk. Niet voor niets werkt ze in een parketwinkel en is ze momenteel druk met de uitbreiding van de collectie, met meubelen en accessoires. Dat alles in het teken staat van een sfeervol thuis, blijkt tevens uit de verzameling olijfolieflesjes in de

keuken. “Het laatste flesje kocht ik in Kroatië. Toen de dame in de winkel me wilde laten proeven, vertelde ik dat ik ze vooral vanwege de mooie verpakking koop,” geeft Annemieke lachend toe. Gezin aan het kookeiland Toch kookt het stel ook graag, dus met hun ruime keuken zijn ze nog steeds erg gelukkig. Annemieke: “We maken graag verschillende pasta’s of burrito’s.” De eettafel wordt daarentegen minder intensief gebruikt. “De tafel is alleen voor Kerstmis, Pasen en wanneer er mensen komen eten,” bekent Annemieke. “We eten eigenlijk altijd aan het kookeiland.” Toch zouden Martin en Annemieke – mocht het kunnen – de

Annemieke’s interieurtips

1 2 Richt je huis niet in één keer in.

Pas als je er een tijdje woont, weet je beter wat werkt en wat niet. Ik kocht bijvoorbeeld te snel verschillende lampen, die zijn inmiddels allemaal vervangen.

Wees niet bang voor verf of verandering.

Af en toe een muur schilderen kost weinig tijd en geeft je huis direct een opfrisser.

Werk met een eenduidig kleurenpalet.

Bij ons thuis komen steeds dezelfde basis kleuren terug, zo houd ik het rustig. Af en toe voeg ik wat kleur toe met accessoires.

2 eettafel als eerste redden bij een brand. “Ik gaf ’m Martin cadeau voor zijn verjaardag. Een cadeautje met eigen belang, haha. Maar ik vind het nog steeds een prachtige tafel. Dat hout geeft het interieur zoveel warmte.” Heeft Martin een uitgesproken mening over het interieur? “Jazeker, maar we hebben een afspraak: zij kiest het interieur, ik de tv.” Met een grote tv heeft Annemieke weinig moeite, want samen kijken ze graag films en series. “Ik wil graag nog grotere boxen, maar die komen er niet in want Annemieke vindt ze lelijk.” Annemieke grinnikt: “Ja, dat is toch zo?!”

3 1 Het gezin aan het kookeiland in de keuken.

2 Dat ze geen open haard hebben maakt niets uit: die houtblokken ogen gewoon gezellig, vinden Martin en Annemieke.

3 Het bankje bij het keukenraam is Annemieke’s favoriete plek in huis. “Ik lees er een boek of staar lekker naar buiten.”

4 A nnemieke’s meest dierbare accessoire is het servies dat ze van haar oma erfde.

5 Dochter Danique is net zo blij met

EN W E BOUWE DOOR! N

het buitenleven als haar moeder: ze is regelmatig te vinden bij de manege in de buurt.

De Veenendaal-oost

ballade (vrij naar de Zuiderzee-ballade)

Mats Beek

Opa, kijk, ik vond op zolder

Opa, toch zijn hier nog boeren?

Opa en die jonge jongens,

een foto van een boerderij. Is dat nog van voor de Rondweg en die huizenbouwerij?

Ik zag een grote tuinderij, die ligt even voor het schooltje: ‘k zag bieten en ik zag ook prei.

die willen graag een voetbalveld. Gaan ze dan naar de gemeente en vragen ze daar dan om geld?

Jochie dat is een gelukkie.

Jochie, dat is een projekkie:

Jochie, nee dat doen ze zelluf.

Ik was dat prentje jaren kwijt. Je ziet hierop een heel klein stukkie van hoe het was in vroeger tijd.

zo raken mensen aan de praat. Lekker kletsen in je volkstuin en je kent de mensen uit je straat!

Ze pakken dat hier handig aan: de handen samen uit de mouwen, dan is zo’n veldje zo gedaan!

Hier groeide haver, hier groeide tarwe.

De koeien liepen er, in ’t malse gras. Er staan nu huizen aan nieuwe wegen en auto’s rijden waar de trekker was.

Opa, maar ik zie geen winkels

Opa, kijk eens in die keukens,

Opa, ik wil hier best wonen.

en ’t centrum is een heel end weg. Zouden ze die hier nog bouwen, of hebben al die mensen pech?

De mensen koken niet op gas. Ik zie ook geen radiatoren! Ze wonen hier wel eersteklas.

Het wordt een hele mooie wijk. Die mensen lijken wel gelukkig, wanneer ik het zo bekijk.

Jochie, dat is een goed vragie:

Jochie, dat is uitgeplozen.

Jochie, je moet je kansen grijpen!

’t duurt die mensen veel te lang. Ze schreven pas nog een petitie, maar ’t duurt nog effe, ben ik bang!

’t Gaat hier om de duurzaamheid! ’s Winters warmte, ’s zomers koelte: dat is de moderne tijd!

Zie je ginder dat gebouw? Ga daar eens een praatje maken. Misschien woon je hier wel gauw!

Hier groeide haver, hier groeide tarwe.

De koeien liepen er, in ’t malse gras. Er staan nu huizen aan nieuwe wegen en auto’s rijden waar de trekker was.

OMTR! K R E ME E NOG

Kinderen “ We willen hier absoluut niet meer weg.” 48

n Veenendaal-oost zijn de afgelopen tien jaar heel wat kinderen geboren. Eén van de moeders van twee van deze ‘Kinderen van Oost’ is Charlotte Bernaert. Met haar vriend verhuisde ze in 2011 naar de toen nog volop in aanbouw zijnde nieuwbouwwijk. ‘Wonen in een echt huis’ was het doel. Zeven jaar later vormt het stel een jong gezin met hun zoontje van drieënhalf en dochtertje van acht maanden. Ze zien Oost als hún wijk. “We willen hier absoluut niet meer weg.”

IN GESPREK MET...

Een moeder vertelt: “Er wonen veel jonge gezinnen met kinderen van dezelfde leeftijd als die van ons.” Charlotte (31) werkt 28 uur als Coördina tor Woontrajecten Beschermd Wonen en voelt zich, net als haar vriend, helemaal thuis in Oost. “We vinden het hier heel groen, er zijn volop speeltuintjes en je hebt veel uitwijkmogelijkheden naar gebieden waar je kunt wandelen.” En, ook niet onbelangrijk: “Er wonen veel jonge gezinnen met kinderen van dezelfde leeftijd als die van ons.” De geboorte van de kinderen De oudste is thuis geboren in de huurwoning waar het stel vijf jaar heeft gewoond. Sinds twee jaar hebben ze hun eigen huis. Daar had Charlotte graag van haar dochtertje bevallen, maar dat mocht niet zo zijn. Gelukkig mochten moeder en kind na de bevalling naar huis en sliep de nieuwe telg snel in haar eigen wiegje in Oost. Gastouder en vrienden om de hoek Voordat Charlotte naar haar werk gaat, brengt ze haar kinderen naar hun vaste gastouder, die heel toevallig twee huizen verderop woont. “Ideaal”, lacht ze. “We brachten ons zoontje al bij haar op haar vorige adres. Toen we beiden rond dezelfde tijd gingen zoeken naar een koopwoning, was er weinig aanbod, totdat onze huidige woningen in hetzelfde rijtje voorbijkwamen.” In haar vrije tijd is Charlotte met haar kinderen vaak te vinden in één van de speeltuintjes of wipt ze even langs bij vrienden die ook in Oost wonen. “Wij zijn als eerste van onze vriendenkring hier komen wonen. Ondertussen zijn veel van hen ook hierheen verhuisd.”

De waterspeeltuin: “Heel relaxed” Opvallend aan de wijk vindt Charlotte de vele speeltuintjes, waarvan er eentje in het oog springt: de waterspeeltuin. “Ik vind het heel relaxed om daar naartoe te gaan. Er staat een waterpomp die het water door een systeem met allerlei waterradjes heen voert en er is zand. De kinderen zijn altijd lekker aan het spelen en hun papa’s en mama’s hebben het ook gezellig.” Van alles te doen Charlotte: “Onze kinderen zijn nog wat te jong voor de activiteiten, zoals workshops en theatervoorstellingen die in het Ontmoetingshuis in de wijk worden georganiseerd. Alhoewel, voor de oudste begint dat nu een beetje te komen. We zijn een tijdje terug met hem naar een

Contact met andere bewoners In het dagelijks leven heeft Charlotte vooral contact met de mensen in haar eigen straatje en volgt ze de Facebook groep Bewoners Veenendaal-oost. “Daarop posten bewoners berichten over zaken die ze bezighouden. Zoals over veiligheid, toen de wijk volop in aanbouw was en er veel werd gestolen. Maar ook de activiteiten die worden georganiseerd komen voorbij, diensten van kleine bedrijfjes in de wijk, of als iemand ergens in de wijk een fiets heeft gevonden, wordt dat ook in de groep gepost.” Naar de basisschool Voor de oudste hebben Charlotte en haar vriend inmiddels een basisschool uitgezocht. “In de wijk zijn drie basis scholen, maar wij hebben gekozen voor basisschool Het Speelkwartier in Dragonder-oost. Dat is even het tunneltje onder de Rondweg-oost door.” Charlotte gaat ervan uit dat ze haar kinderen groot ziet worden in Oost. Nog een kindje erbij? Charlotte sluit niets uit, maar lacht ze: “Twee is toch wel het meest praktisch.”

“ Ondertussen zijn veel van onze vrienden ook naar Oost verhuisd.” theatervoorstelling van Nijntje geweest. Daarnaast komt Sinterklaas elk jaar, is er van alles te doen op de Nationale Buitenspeeldag, doen we mee met de Lampegiet lampionnenoptocht, vieren we Halloween en van de winter hebben we heerlijk geschaatst.”

Het hart van de wijk Centraal in Veenendaal-oost ligt De Ontmoeting. Hier vind je de gebouwen ‘Ontmoetingshuis’ en ‘Kloppend Hart Huis’. Het Ontmoetingshuis met scholen, kinderopvang, kerk, een sporthal en horeca is het middelpunt van deze wijk. Het Kloppend Hart Huis er tegenover herbergt een keur aan zorgvoorzieningen en een gloednieuw winkelcentrum is in aanbouw.

Het hart van de wijk

Kloppend Hart Huis

Ontmoetingshuis

Alle gezondheidszorg in Veenendaal-oost wordt vanuit het Kloppend Hart Huis aangeboden. Zo zijn hier onder andere een huisartspraktijk, apotheek, fysiotherapie, tandarts en mondzorg en verloskundigenpraktijk gevestigd. Naast deze voorzieningen biedt het Kloppend Hart Huis ook plaats aan 48 appartementen voor verschillende doelgroepen.

Het Ontmoetingshuis is een centraal punt voor de wijk. Een multifunctionele accommodatie waar onderwijs, kinderopvang, sport, cultuur, kerkelijke activiteiten en welzijn samenkomen. Dit is dé plek waar wijkbewoners graag komen, waar kinderen lekker dichtbij naar school gaan en sporten. De bewoners van Veenendaal-oost organiseren veel activiteiten zelf. Hierbij kunnen zij ondersteuning krijgen van de wijkmanager. Zij verbindt bewoners en organisaties in de buurt. Zo ontstaan bijzondere wijkdagen, kinderactiviteiten en gezellige buurtbarbecues. Het is mogelijk om in het Ontmoetingshuis ruimte te huren, voor bijvoorbeeld een kinderfeestje, workshop of bijeenkomst. Kijk voor alle activiteiten in het Ontmoetings huis op de website www.ontmoetingshuis.nl.

Eigen winkelcentrum

Een eigen winkelcentrum Inmiddels is er gestart met de bouw van het winkelcentrum, waar binnenkort de Lidl zijn deuren zal openen. De bouwwerkzaamheden, het aanbrengen van de fundering en de staalconstructie ten behoeve van de Lidl supermarkt vinden

in snel tempo plaats. De oplevering van de Lidl supermarkt wordt verwacht in 2019, zodat de winkel in het eerste kwartaal van 2019 geopend kan worden voor de klanten. De ontwikkelingen rondom de tweede supermarkt, de Albert Heijn, overige commerciële winkelruimtes én

44 appartementen worden naar verwachting begin 2020 opgeleverd. Vanaf september 2018 is Lidl actief met de branchering van de verhuur voor de overige winkelruimtes. Diverse geïnte resseerde partijen zijn al in gesprek met Lidl. Lidl streeft naar een casco oplevering in februari 2020. De super marktketen heeft een gevarieerd en groot aanbod winkels voor ogen, die een aanvulling zijn op de omgeving en het winkelcentrum. De Albert Heijn zal tegelijkertijd worden opgeleverd met de overige winkelruimtes. De 44 apparte menten zijn reeds toegewezen aan een belegger die de woningen verhuurt. Supermarkt Lidl hoopt u in maart/april 2019 te mogen verwelkomen in de nieuwe winkel!

IN GESPREK MET...

We waren pionier… en met plezier “Op 1 oktober 2010 startte ik als huisarts in Veenendaal-oost. De eerste huizen waren net klaar.” Aan het woord is huisarts Jan van Dijken. Zijn medische loopbaan kreeg vaste grond in Veenendaal-oost. “Ik was hiervoor wel afgestudeerd en waarnemer, maar dit is mijn eerste en enige praktijk.” Het pionieren was natuurlijk wel letterlijk. “In het begin huurde ik bij collega’s, later pas kreeg ik de beschikking over een eigen plek in één van de huurwoningen van Veenendaal-oost.”

Het pionieren duurde wat langer dan gedacht. De crisis gooide de rem op de groei van de praktijk, maar er was meer: “De trouw van de Veenendalers aan hun eigen huisarts was groot, dat wist ik: maar ik had gedacht dat er meer mensen van buiten Veenendaal in Oost zouden komen wonen.” Uiteindelijk is alles goed gekomen. “Ik heb nu een prachtige praktijk, boven de norm. Soms zijn er momenten dat men toch in de wijk naar de huisarts wil. Vaak is dat als er kinderen komen, of als men gaat samenwonen: dat zijn echt de momenten dat er meer veranderingen worden ingezet in een ‘gezinssituatie’.” De wijk is vol met jonge gezinnen, en dat geeft ook veel geluk en plezier. “Het is goed om te zien hoe men met elkaar werkt aan de groei van de wijk, er is een grote

binding. Men heeft echt iets met en aan elkaar, dat is echt het Veenendaal-oostgevoel.” Met respect noemt hij één naam: “Jan van der Meulen was een belangrijke voortrekker van die sociale cohesie. Hij heeft jarenlang veel gedaan om mensen bij elkaar te brengen, erbij te betrekken en zo in de wijk allerlei mooie verbindin gen te leggen.” Want een goede buur is natuurlijk altijd beter dan een verre vriend. “We moeten niet vergeten dat in het nieuwe deel ‘Veenderij’ dit ook weer mag en misschien wel moet gebeuren.” De voorzieningen in de wijk zijn voor Jan een prachtig gegeven. “We zitten zelf nu in het Kloppend Hart Huis, dat is in de praktijk zeer handig. En het biedt óók weer de ontmoetingen, de interactie.”

Duurzaamheid staat hoog in het vaandel Een leuk gesprek met Ard de Jong, aandeelhouder van OVO namens Quattro.

“ Al vanaf 1999 ben ik betrokken bij de ontwikkeling van Veenendaal-oost. In 2001 hebben we als marktpartijen de krachten gebundeld en een nieuw bedrijf opgericht: Quattro.” “Als Quattro hebben we in april 2003 de afspraken met de gemeente vastgelegd, om Veenendaal-oost met elkaar tot ontwikkeling te brengen. We weten precies wat we hebben afgesproken en we zijn vooral van ‘een man een man, een woord een woord’. Zelfs in de crisis hebben we elkaar er zo doorheen geholpen.” Duurzaamheid heeft altijd hoog in het vaandel gestaan. “En dan kijk ik verder dan DEVO, dat blijkt zijn tijd vooruit. Ons gezamenlijke experiment is nu een voorbeeld voor velen. Nee, de duurzaamheid zit juist ook in de kwaliteit van de opzet van de wijk en de bouw ervan. Vaak wordt er gedacht aan een levensduur van 50 jaar voor een nieuw huis.” Dat lijkt volgens De Jong echter kort: “Het gemiddelde huis in Nederland is bijna 110 jaar oud. Dus wij gaan in materiaalkeuze, detaillering en bouw kwaliteit uit van 100 jaar levensduur. Dat vraagt weer bijzondere aandacht voor de aanpasbaarheid en flexibiliteit.” De wijk heeft nog een ander bijzonder aspect: “Dit is één van de twee wijken in Nederland die echt levensloopbestendig

Erfgoed, van Ravenswaaijerf is. Je kan hier geboren worden, opgroeien, bloeien, mooi ouder worden en later ook alle zorg en aandacht krijgen. De voorzieningen voor jong en oud zijn dus belangrijk. We hebben daar met de gemeente veel aandacht aan besteed. Het Ontmoetingshuis, de kerken, de

sport… alles was er vroeg bij.” Persoonlijk ziet hij een ander hoogte punt: “De keuze voor de buurtsuper en de bijpassende ondernemer. Het is prachtig om te zien hoe dat al die jaren gefunctioneerd heeft. Dat is misschien wel het hoogtepunt voor mij.”

“ Elkaar gevonden in oplossingen.” Tijdens het burgemeesterschap van de heer Elzenga (2004-2013) is het plan Veenendaal-oost op de kaart gezet. Met plezier vertelt de oud-burgemeester over dit mooie plan.

“Ons aardwarmtesysteem was uniek en vooruitstrevend. In de crisis waren de kosten daarvan wel lastig, er waren nog te weinig huizen, maar uiteindelijk doen we hier wat heel Nederland nog moet doen. Dankzij de directies van OVO, de marktpartijen en de niet aflatende energie van iedereen is er een unieke samenwerkingscultuur. Niet blijven steken in problemen, maar elkaar vinden in oplossingen.”

“Het begon natuurlijk met het besluit van Gedeputeerde Staten: Veenendaal werd aangewezen als grootschalige woningbouw locatie, om zo versnippering op en rond de Utrechtse Heuvelrug tegen te gaan. Prachtig voor de natuur, maar zeker net zo mooi voor Veenendaal.” De plannen voor Veenendaal-oost werden eendrachtig door gemeente en marktpartijen aangepakt. Met een volgens Elzenga zeer vooruitziende blik. “We zijn in Veenendaal-oost vanaf de start gasloos.”

Tot slot nog een lovend woord over het i-centrum. “Ten eerste was het een briljante zet om een iconisch informatiecentrum te realiseren op deze prominente plek. In Ede kocht je wonin gen in een caravan.” En ten tweede? “De medewerkers daar hebben een gouden job gedaan. Hun energie, creativiteit en gastvrijheid hebben een belangrijke rol gespeeld in de (eerste) beeldvorming bij kopers. Dat gaf energie, vertrouwen en zin om hier te gaan wonen!”

Meer dan stenen stapelen Aan het woord is oud-initiatieven makelaar voor Veenendaal-oost, Jan van der Meulen. Jan was in 2010 één van de eerste pioniers van de wijk, die samen met een aantal nieuwe bewoners een extra dimensie gaf aan het woord ontmoeting. Voor dit magazine nodigden wij Jan uit voor een wandeling over de wooneilanden en spraken wij over de pioniersfase en de kunst van het verbinden. Een wijk moet leven “Een huis komt pas tot leven als er in de wijk wat gebeurt. Je ziet het ook in andere nieuwbouwwijken. De ene wijk leeft echt en de andere wijk, ja, daar wonen mensen. Dat is ook goed, maar je kunt wel zien wat daar in een vroeg stadium is gebeurd, of eigenlijk niet is gebeurd,” aldus Jan van der Meulen, wanneer we praten over verbinden en bewonersparticipatie.

“ De pioniersfase is niet alleen leuk, maar vooral belangrijk.”

IN GESPREK MET...

“Iedereen die in een nieuwbouwwijk gaat wonen, sociaal of duur, koop of huur, iedereen heeft iets van “Oh, ik kom op een nieuwe plek, spannend...” Men is er enorm mee bezig. Wie komen er nog meer wonen? Hoe komen we met elkaar in contact? Kunnen we misschien bepaalde zaken met elkaar opzetten?

de gemeente. Deze waren bedoeld om de nieuwe bewoners met elkaar in contact te brengen. Wat ik het leukste daaraan vond was het piepers jassen. Eerst nieuwe piepers (aardappelen) poten, na de groei gingen we ze rooien samen met de toenmalige wethouder en daarna met elkaar patatten bakken en opeten natuurlijk. Ook de mensen van de gemeente en de bewoners vonden het leuk.

Een figuur zoals ik nam een soort onafhankelijke rol in, waarbij ik met bewoners en allerlei betrokken partijen contact had. Door hier en daar een steentje in het water te gooien, maakten we de kring van verbinding steeds groter. In een gesprek met iemand van DEVO heb ik weleens gezegd: Jullie zijn van de energie onder de grond, ik ben van de energie boven de grond. Samen met ontwikkelaars, bouwers, OVO, het i-centrum, de gemeente en vele andere partijen voegden we op een bepaalde manier iets toe, zodat de pionierende bewoners van Veenendaal-oost een echt fijne leefplek konden maken, een samenleving. Dat daar meer bij komt kijken dan alleen stenen stapelen, dat weten de goede ontwikkelaars. Die hebben meer ambitie. Zoals nu hier op de eerste wooneilanden. Je zou kunnen zeggen, alle huizen zijn verkocht, dus wat zou je nog moeilijk

doen. Maar een slimme ontwikkelaar met visie wordt niet alleen blij dat er een mooi huis staat, maar vooral ook enthousiast als hij ziet dat zo’n wijk leeft, waar men graag wil wonen en niet meer weg wil. Dat is heel belangrijk. Zo’n wijkevenement als Eilandhoppen, waar men elkaar dan al ontmoet en samen kan varen, is daar een voorbeeld van. Pionieren doe je samen Het voordeel van een nieuwe wijk is dat je met elkaar kan pionieren, de eigenheid in een wijk brengen. Vaak met hele kleine dingen. In Buurtstede werd bijvoorbeeld gereedschap met elkaar gedeeld, met elkaar gegeten, een moestuin opgezet, filmmiddagen georganiseerd voor de kinderen en nog veel meer. Met een mooi woord: bewonersparticipatie, want ze deden het zelf. Samen iets opbouwen, plezier hebben met elkaar. Ook de stagiaires/studenten, die met mij meewerkten in Buurtstede, leerden er waardevolle lessen over de bouw van een samenleving. Samen piepers jassen Er waren ook kleinschalige, tijdelijke kunstprojecten in Oost, geïnitieerd door

Pioniers werden ambassadeurs Mijn overtuiging is, en ook van anderen met ervaring, dat als je dit soort dingen in de beginfase van een nieuw wijkdeel doet, voordat iedereen er al woont, dat je dan goed bezig bent. Het heeft alles te maken met relaties opbouwen met elkaar. Hoe de eerste bewoners in Buurtstede zijn gaan pionieren, heeft gezorgd voor een bijzonder gevoel in de wijk. Zij waren (en zijn) ambassadeurs voor de wijk, vertelden hun verhalen aan familie en vrienden. Waar de ontwikkeling van de wijk nu staat? Volgens mij is nu de uitdaging en essentie om te zorgen dat Buurtstede en Veenderij de aansluiting met elkaar vinden en houden. Ze horen bij elkaar, zijn beide Veenendaal-oost, een divers en aantrekkelijk geheel.

De gemeente Veenendaal, met steun van de provincie Utrecht, is een aantal jaar geleden gestart met het programma ‘Nieuw wonen’. Het centrale wijkdeel Buurtstede in Veenendaal-oost is op basis van het programma Nieuw Wonen ontwikkeld, waarbij ontmoeting, participatie, kunst en cultuur, toegankelijkheid en mobiliteit voor bewoners centraal staan. Om een aantal van deze pijlers in gang te zetten, werd destijds door de gemeente Veenendaal een zogenaamde ‘initiatievenmakelaar’ ingeschakeld: Jan van der Meulen uit Amersfoort.

Veenendaal-oost, met name “Nieuwe straatnamen verbinden heden en verleden.”

Sinds de Middeleeuwen krijgen straten een naam en sindsdien zijn straatnaambordjes niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Welke plaats heeft er nu geen Bakkerstraat of Nieuwstraat? Maar hoe komen straat namen eigenlijk tot stand als er nieuwe woonwijken worden gebouwd? Waarom kom je in Buurtstede straatnamen als Spiesheem, Faberhof en Kikstraat tegen, terwijl straatnamen als Waterviolier, Aalscholver en Groenplaats de buurt Veenderij kenmerken? Bob Dijkman Dulkes (gemeente Veenendaal) vertelt over de weg die wordt afgelegd om tot goede straatnamen te komen.

De wijzen wonen in ’t oosten, in Buurtstede, Veenendaal. De straatnamen vertellen er een tragisch, waar gebeurd verhaal. “De Commissie Straatnaamgeving bedenkt nieuwe straatnamen voor de gemeente Veenendaal en adviseert het college van burgemeester en wethouders. Net als alle gemeenten in Nederland heeft Veenendaal de vrijheid om zelf straatnamen te kiezen. Belangrijk daarbij is dat commissieleden binding hebben met Veenendaal, op de hoogte zijn van de Veense context én een goed besef hebben van de ontwikkelingen in de gemeente. Zo is het vroegere hoofd van de afdeling Burgerzaken van de gemeente, inmid dels 89 jaar, van waardevolle betekenis voor de commissie. Hij weet erg veel van de geschiedenis van Veenendaal”, aldus beleidsmedewerker Ruimtelijke ordening Bob Dijkman Dulkes. Verbindingen vergaren Bij het ontstaan van nieuwe straten in de gemeente, adviseert de commissie straatnamen te kiezen die bij bestaande thema’s passen, vertelt Bob. “De Prinses Amaliasingel en Prinses Arianelaan werden daarom toegevoegd aan de rand van het centrum. Rond het centrum komen meerdere straatnamen voor met een link naar het koningshuis. Op een voormalig industrieterrein ging de commissie anders te werk, toen na onderzoek bleek dat de Pelikaanstraat op het terrein vernoemd was naar een vliegtuig. De KLM noemde haar vlieg tuigen op de Indiëroute namelijk naar vogels en zo zijn toen, naast de bestaande Pelikaanstraat, de Uiver- en Arendstraat toegevoegd.” Een andere aanpak geldt bij de ontwikkeling van geheel nieuwe wijken. Bob: “Voor grote nieuwe wijken als Buurtstede en Veenderij – met veel nieuwe straten – is een klein thema niet voldoende. We zoeken dan naar verbin dingen met heden en verleden.” Nooit vergeten Het oorlogsmonument op het stations plein in Veenendaal diende ter inspiratie voor de straatnamen in Buurstede. Dit

monument herdenkt de 79 inwoners van Veenendaal, die tijdens de Tweede Wereldoorlog of tijdens hun uitzending naar Nederlands Oost-Indië zijn omgekomen. De commissie vindt het belangrijk dat toekomstige generaties de slachtoffers niet vergeten. In een nieuwe wijk – met veel jonge gezinnen en opgroeiende kinderen – leek dit thema dus geschikt. De straatnamen leveren soms ontroe rende verhalen op, vertelt Bob. “Een Veenendaler ging op bezoek bij familie in Buurtstede en kwam erachter dat hij in de straat stond die vernoemd is naar zijn omgekomen broer.” Van Aalscholver tot Antwerpen Water speelt een centrale rol in de wijk Veenderij, ten zuiden van Buurtstede. Deze wijk die nog volop in aanleg is, bestaat uit verschillende wooneilanden. De eerste straatnamen zijn al bekend. Op wooneiland G komen straks naam bordjes met watervogels als Meerkoet, Waterhoen en Roerdomp. Eiland F heeft namen gekregen van waterplanten, zoals Lisdodde, Dotterbloem en Waterlelie. Maar ook uit de geschiedenis van Veenendaal zijn nieuwe namen ontspro ten. Zo speelde Gilbert van Schoonbeke uit Antwerpen een bepalende rol in het ontstaan van Veenendaal. Vijf eeuwen geleden kreeg hij de taak om de Belgische havenstad uit te breiden. Zijn vriend keizer Karel V gaf toestemming om de daarvoor benodigde grondstoffen in en om het nu Veense gebied te vergaren. De straten op het centrale wooneiland in Veenderij hebben daarom namen die verwijzen naar bekende plekken in Antwerpen, zoals de Groenplaats en Liefkenshoek.

Fiets je straks over de gloednieuwe klinkers in Buurtstede en Veenderij? Sta dan eens stil bij de rijke of historische verhalen die schuilen achter de straatnamen ervan!

Zij stierven ergens in een oorlog. Hun namen staan gegrift in steen bij het station Veenendaal-centrum. Elke vierde mei gaan we daarheen. Ik wil vandaag wat namen noemen: een eerbewijs, al is het klein, aan heel gewone Veenendalers, die naamgevers van straten zijn. De invalsweg heet naar Van Essen. De Duitsers wilden zich ontdoen van de Van Essens, immers: joden. Zes stuks dus – van de zes miljoen. Anne Bosma, negentien jaar pas was opgeroepen als soldaat. In Moergestel, mei 1940, sneuvelde hij, midden op straat. Jelis Budding van de Buurtlaan: zijn vlees was clandestien geslacht. De Duitsers zochten ene Budding; Jelis reageerde wat verdacht. Er werd geschopt en ook geslagen. De SD ging flink tekeer. De Duitsers zeiden dat hij vluchtte. En schoten Jelis domweg neer. Jacob Engelaan, verzetsman! Er werd een huiszoeking gedaan. Verkeerde plaats, verkeerde tijd: daar kwam toevallig Jacob aan. In Apeldoorn werd hij gemarteld, nadat hij was gearresteerd. Bij de Willem II kazerne is hij daarna gefusilleerd. Willem Koene was BS’er. De omgeving hier was al bevrijd, maar er patrouilleerden nog SS’ers. Zij voerden hier hun laatste strijd. Tussen BS’ers en SS’ers kwam het tot een vuurgevecht. Willems dood kwam op de Buurtlaan. Op 7 mei nog ‘omgelegd’. De vrijheid is voor ons heel logisch, zodat we er niet stil bij staan dat er voor die vrijheid is gestorven Denk daar bij zo’n straatnaam aan! Gedicht door Mats Beek

“ We willen uit deze wijk niet meer weg, maar een beetje ruimer wonen leek ons wel slim.” 60

IN GESPREK MET...

Een zee van ruimte In gesprek met Bert en Linda

â&#x20AC;&#x153; We waren eigenlijk op zoek naar een bestaande woning, maar het was niet mogelijk iets naar onze zin te vinden. Toen dit huis in Veenendaal-oost op ons pad kwam waren we direct enthousiast en aangenaam verrast. De wijk is prachtig groen opgezet en de woning is heerlijk ruim. Van Wanrooij bood ons bovendien relatief veel mogelijkheden om deze naar eigen inzicht in te delen en uit te breiden.â&#x20AC;?

Van die mogelijkheden hebben Linda en Bert volop gebruikgemaakt. Het is voor hen woongenot op maat. Ze kozen voor een uitbouw van de woonkamer aan de tuinzijde, een tweede dakkapel op de ingedeelde en afgewerkte zolderetage en een in twee ruimten gesplitste garage. “We wonen er inmiddels een paar jaar en we genieten er echt van, samen met onze zoons Julian en Lukas. De uitstraling van de jaren 30 sprak ons aan en het huis staat op een mooi brede kavel. Zowel op de begane grond als boven hebben we extra ruimte kunnen creëren, zodat we voorlopig vooruit kunnen.” Dankzij de aanpassing van de garage zou je zelfs kunnen zeggen dat de woning al levensloopbestendig is. “We hebben de garage laten isoleren en verdeeld in twee ruimten van 3 bij 3 meter. Eén ruimte is bestemd voor de fietsen en het gereed schap. De andere ruimte is in gebruik als een soort bijkeuken, een plek waar onze kinderen hun vuile spullen achter kunnen laten en waar onze poezen kunnen overnachten. Je zou daar in de toekomst ook een kantoortje of een slaapkamer van kunnen maken.” De massief houten eettafel is op maat gemaakt en staat in het keukengedeelte van de begane grond, aan de straatkant van de woning gesitueerd. “Op die manier hebben we daar alles bij elkaar, waardoor een fijne leefkeuken is ontstaan, terwijl we de zithoek aan de tuinzijde hebben.”

T M O ! K E R ME E R NOG 62

De brede, gesloten vuurhaard biedt sfeer en gezelligheid in de zithoek aan de tuinzijde. Een gashaard was hier niet mogelijk, omdat de woning niet op het gasnet is aangesloten. “Maar we konden deze open haard wel in laten bouwen. Dat is natuurlijk heel sfeervol voor de donkere winteravonden.” Heel donker zal het niet gauw zijn in deze kamer met vooral lichte tinten, voorzien van een enkel accent. Mede dankzij de uitbouw van 2,40 meter is hier leefruimte te over. In de keuken kozen Bert en Linda voor een robuust aanrechtblad met betonlook, zoals ze het zelf noemen. “Het is een beetje Piet Boon-stijl, strak en toch met een natuurlijke uitstraling.”

De kasten zijn hoogglans wit en de afzuigkap voert de etensgeuren direct af naar buiten. “We koken op een inductiekook plaat, dat deden we in ons vorige huis ook al.” De erker met roeden in het raam geeft een landelijke touch aan de keuken. Ook boven hebben Linda en Bert alle mogelijkheden benut om meer ruimte te creëren. De badkamer is groter gemaakt en biedt plaats aan een dubbele wastafel, een ligbad én een zeer ruime inloop douche zonder glazen of afscherming. Standaard telde deze etage drie slaapkamers, maar twee kamers zijn hier samengevoegd tot één masterbedroom van vorstelijke omvang. Een bijzondere oplossing is gevonden voor het ophangen

IN GESPREK MET...

“ Zowel op de begane grond als boven hebben we extra ruimte kunnen creëren.”

van de flatscreen: een soort roomdivider in het midden van de kamer; de andere zijde ervan biedt plaats aan de spiegel. “Dat was een leuk idee van onze bouwbegeleider.” Een van de kinderen slaapt op de tweede kamer op de eerste verdieping. Op de afgewerkte zolderetage zijn naar klant wens drie kamers gerealiseerd: één slaapkamer voor de andere zoon, een praktische speelkamer en een wat kleinere ruimte die dienstdoet als was- en strijkkamer. Naast de standaard dakkapel aan de voorzijde is de zolder etage aan de achterzijde nog van een extra grote dakkapel voorzien. “We hebben hier dus een zee van ruimte. We zijn echt blij dat we op deze manier eigenlijk al onze woonwensen hebben kunnen vervullen”, zeggen Linda en Bert.

Verder binnenkijken in deze woning? Kijk op instagram: lindas.huis

Trots dat we mogen bouwen aan dit unieke stukje Veenendaal “We zijn vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van Veenendaal-oost. Iedere keer als ik door de wijk rijd, vervult het me met trots dat wij samen met OVO, opdrachtgevers en bouwpartners een substantiële bijdrage mogen leveren aan de totstandkoming van dit unieke stukje Veenendaal.” Dat zegt Hans Koopman, algemeen directeur van de Kelderman Groep uit Ede. Het Edese bedrijf is als ontwikkelaar en als bouwbedrijf een bekend gezicht in Veenendaal-oost. “Vanuit een ontwikkeling in de aanpalende wijk Dragonder-oost zijn we jaren geleden de Rondweg overgestoken. Toen was het weiland, nu is het uitgegroeid tot een prachtige wijk met een gemêleerde groep bewoners. We werken momenteel hard aan de voltooiing van Parkzicht en Wooneiland D, maar de afgelopen jaren hebben we op tal van plekken in de wijk gebouwd. Variërend van eengezinswoningen tot appartementen”, vertelt Koopman. Volgens de algemeen directeur zijn de projecten van Kelderman in Veenendaal-oost uiteenlopend van aard, maar delen ze een gemeenschappelijke filosofie. “Ons einddoel is dat we woningen

opleveren met een hoge kwaliteit en een grote mate van flexibiliteit, zodat onze klanten tevreden zijn. Dat is de basis van ons bedrijf.” Koopman ziet bij OVO dezelfde ‘drive’ om te gaan voor kwaliteit. “OVO verdient in dat opzicht een grote pluim: het ontwikkelings bedrijf heeft altijd vastgehouden aan het oorspronkelijke idee en heeft ook in de tijd dat het economisch minder ging geen concessies gedaan aan de kwaliteit. Dat zorgt ervoor dat er nu een wijk staat die enorm gewild is en waar veel mensen graag willen wonen. Gelukkig kan die wens nog voor velen in vervulling gaan, want de wijk is nog niet af. Wij staan in de startblokken om ook de komende jaren met OVO en onze opdrachtgevers ons steentje bij te dragen aan de vervolmaking van dit woongebied.”

Steen voor steen Eén van de bedrijven, die al vanaf oktober 2011 als aannemer aan het werk zijn in Veenendaal-oost, is Van Hattum Infra B.V. “Op 14 juni 2011 werd door Ontwikkelings bedrijf Veenendaal-oost (OVO) de aanbesteding gehouden en van de zeven inschrijvende aannemersbedrijven werden wij uitgekozen. Vanaf dat moment stonden wij aan het begin van de uitvoering van dit mooie en langlopende project. Wij hebben Buurtstede zien groeien, zowel in de aangelegde straatverhardingen als in de aanplant van bomen en beplanting, tot een prachtige woonomgeving. Daar is het voor bewoners prettig vertoeven.” Aan het woord is Anton van Hattum, eigenaar van het bedrijf. Hij vertelt verder: “Inmiddels zijn we zeven jaar verder en kunnen we met een goed en voldaan gevoel terugkijken op de vele werkzaam heden die zijn verricht in de vier buurt schappen ‘De Hoven, De Straten, De Erven en De Ontmoeting’. Wij zijn OVO dankbaar voor de zeer prettige en langdurige samenwerking en hopen deze nog tot in lengte van dagen door te zetten.”

“ Laten we meer ontwerpen met kinderen: die hebben het echt zo voor elkaar!” Voormalig wethouder Arianne Hollander maakte als raadslid kennis met de eerste ontwikkelingen in Veenendaal-oost. “Als wethouder mocht ik de eerste pioniers verwelkomen: de eerste bewoners stonden echt in de zandhopen. We hebben als gemeente allerlei investeringen naar voren gehaald. Zo is er direct op de groei gebouwd aan de school in het Ontmoetingshuis. Daar hebben we nu drie scholen die met elkaar veel delen, maar ook mogen verschillen.” Een geluk bij een ongeluk: “Door een ‘vloerplaatprobleem’ is er in het Ontmoetingshuis nu ook nog, tijdelijk weliswaar, ruimte gevonden voor de muziekschool. Daarmee is weer een functie toegevoegd aan dit feitelijk

 Voormalig wethouder Arianne Hollander onthaalt

de eerste bewoners van Veenendaal-oost in de wijk.

eerste IKC (Integraal Kindcentrum, red.) in Veenendaal. Scholen, dagverblijven, opvang, sport, kerken, horeca en nu ook muziekonderwijs. En dat geeft een partij leven in het Ontmoetingshuis: daar kijk ik echt met veel plezier naar.” Over de wijk is ze ook in ruime zin tevreden. “De brede watergangen, de openbare ruimte, de beleving: het is echt een plaatje van een wijk. Zo wonen tussen het centrum en de natuur; het is niet gek dat velen daar erg enthousiast over zijn. En voor Veenderij, het nieuwe waterrijke deel geldt dat natuurlijk ook.”

Een unieke samenwerking “We hebben verschillende projecten gedaan om kinderen de speeltuinen en speelplekken te laten ontwerpen. Met zo’n heerlijke club jeugd naar het watermuseum in Arnhem en vervolgens in een uurtje met elkaar een hele waterspeeltuin tekenen.” Dat was een unieke ervaring. “Wat zij op zaterdagmiddag in een uurtje doen, daar doen wij door de week dagen over. Dus daar ligt nog wel een kans, ook meer samenwerking zoeken met jonge bewoners.”

“ Bouwen op z’n Veens: mooier hoef je het niet te maken.” Sinds 2005 had Jim Schuyt 12 jaar zitting in de Raad van Commissarissen van OVO. “Tot slot was ik voorzitter en heb ik de volledige periode met veel plezier volgemaakt.”

Bouwrijp maken Buurtstede in 2008.

“Ik kreeg van deze vergaderingen van deze partners en van deze ontwikkeling altijd veel energie. Daarom ben ik het blijven doen.” Op dit moment vindt Schuyt de nieuwe ontwikkeling, ‘de wooneilanden’ een spannende. “Niet zakelijk spannend, maar juist nieuws gierig in de uitwerking. Daar krijg je zulke mooie, verrassende stukjes Veenendaal. Ik kan eigenlijk niet wachten om het eindresultaat te bewonderen.” Met een

zekere regelmaat is Schuyt nog in Veenendaal-oost. “De trots op deze wijk laat je niet zomaar los en de verbinding met alle mensen ook niet. Ik mag graag informeel even buurten en als het een beetje weer is loop ik even door de wijk. Daar geniet ik enorm van.” In algemene bewoordingen merkt hij op: “Ik heb veel meegemaakt, maar deze samenwerking heeft me altijd meer energie opgeleverd dan ik er in hoefde te steken.” Nog

wensen voor de toekomst? Wat kan er nog beter? “Ik gun Veenendaal, Veenen daal-oost en OVO een blijvend hoog ambitieniveau, zoals dat er altijd was. In architectuur, bouw en samenwerking. Van mij hoeft het niet nog mooier, nog beter. Koester die ruime 8,5 en wees gewoon ouderwets trots op wat je met z’n allen zo kan bereiken!”

Patrimonium bouwt en beheert in Veenendaal-oost sociale huurwoningen Patrimonium woonservice, een woning corporatie uit Veenendaal, zorgt in de wijk voor het woningaanbod in de sociale huursector. Dit zijn woningen met een huurprijs tot maximaal € 710,68 (prijspeil

2018). In Buurtstede heeft Patrimonium ruim driehonderd woningen gebouwd. Daarnaast heeft zij het ‘Kloppend Hart Huis’ gebouwd waarin onder andere de eerstelijnszorg voor de bewoners van de

wijk is gehuisvest. In Veenderij gaat Patrimonium de komende jaren ruim 180 sociale huurwoningen bouwen. Mensen Wonen Samen Patrimonium bouwt en verhuurt, onderhoudt en beheert, dat doen zij voor hun klanten. Mensen Wonen Samen is hun motto. Wonen is wat zij doen, samen is hoe ze het doen en mensen is waarvoor ze het doen. “Wij dragen samen bij aan fijn wonen van mensen in de Veenendaalse samenleving” is de missie van Patrimonium. Dat geldt ook voor Veenendaal-oost. Een wijk waar mensen fijn samen wonen.

Hebt u belangstelling voor een sociale huurwoning? Om voor een sociale huurwoning in aanmerking te komen dient u ingeschreven te staan als woningzoekende bij Huiswaarts.nu. Op basis van de inschrijving en geldende normen wijst Patrimonium de huurwoningen toe. Meer informatie vindt u op patrimonium.nl.

LATEI - ontwikkelen met de klant LATEI is één van de ontwikkelaars van het eerste uur in Veenendaal-oost. Meer dan 25 jaar geleden ontstaan uit een corporatie, ontwikkelen zij vanuit een sociale en maatschappelijke doelstelling: het gaat om de eindgebruiker, oftewel de koper van hun woningen. LATEI is zeker geen traditionele projectontwikkelaar. Zij omschrijven zichzelf eerder als een regisseur die verbindingen legt, voor meerwaarde zorgt en in oplossingen denkt. Hierbij verdiepen zij zich in de wensen, uitdagingen en belangen van alle betrokkenen. LATEI ontwikkelt met in plaats van voor de klant. “Samen” is daarbij het

sleutelwoord. Bij de start van Veenendaaloost en tijdens de bouw van de wijk heeft LATEI de toekomstige bewoners direct betrokken bij de ontwerpfase, door middel van enquêtes en workshops. Met een primaire focus op leefbaarheid, duurzaamheid en meerwaarde. Want, zoveel mensen, zoveel wensen. Elk project vraagt maatwerk. Dat kan verschillen van keuzes van de verschil lende gevelbeelden of architectuurstijl tot een individueel ontwerp van de woning, zowel binnen als buiten. Het streven is altijd om iedere eindge bruiker de maximaal denkbare vrijheid te geven om hun ideale woning samen te

stellen. En dat daar prachtige resultaten uitkomen, dat zien we in Buurtstede en ook in Veenderij.

EN W E BOUWE DOOR! N 67

DE FABRIEK

midden in Veenendaal-oost

Als een baken staat De Fabriek midden in Veenendaal-oost. In 2015 kreeg dit kunstwerk van Marjet Wessels Boer in Buurtstede een plek op de hoek van de Brink, dicht bij de waterkant. Drie stevige roestvrijstalen buizen dragen een rank buizenstelsel, waaraan speelse iconen zijn bevestigd, zoals een Batmanlogo, eurotekens, een Disneykasteel, een hashtag, scooters en een zwaan omringd door hooggehakte pumps. Ook verspreid in de wijk vind je hier en daar een smiley, hartje of andere symbolen aan lantaarnpalen. Zij symboliseren de dromen, idealen en hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s van jongeren uit de wijk, die op verzoek van de gemeente werden betrokken bij dit kunstwerk.

< Boomfeestdag 2012 Samen met de burgeÂ meester bomen planten in Buurtstede.

< Spitsuur De met kinderen uit de wijk ontworpen speeltuin.

< Over de Brug Speelplaats in de centrale parkzone. <

Oost ontmoet Juni 2013, wijkevenement en kick-off van het Ontmoetingshuis.

Wonen in Oost Wateractiviteiten tijdens wijkevenement 2014.

10 jaar Veenendaal-oost De Elf rondes van oost Schaatsen met koek & zopie februari 2012.

Kijk Gerust Onthulling kunstproject tijdens De Smaak van Oost oktober 2011. <

< De groene grens Rondleiding door het natuurgebied. < Tuinschetsdagen In het i-centrum, georgaÂ niseerd door de gemeente voor Veenderijkopers.

< Vogelhuisjes versieren In 2013 om de opslagcontainer aan te kleden. Activiteit vanuit de Tweede Kamer.

Ontmoetingshuis Schminken tijdens de feestelijke opening oktober 2014.

< Vroege oogst Evenement 2012. Bouwen en schilderen van een boot met wijkkinderen.

Eigen Huis & Tuin Opnames voor tv in de Koenestraat februari 2012.

Veenendaal-oost bewoond Onderwaterbeestjes kijken met het IVN oktober 2010.

Boulevard Oost Druk bezocht wijkÂ evenement rondom het i-centrum Pasen 2011.

Burendag Sportmiddag in 2013 georganiseerd vanuit Nieuw Wonen.

Opening Ontmoetingshuis Met de kinderen van de verschillende scholen. <

< Huisarts Jan van Dijken plant met schoolkinderen een boom bij het Kloppend Hart Huis. < Boulevard-oost Gezellig wijkevenement met live optredens en veel informatie.

VEENENDAAL-OOST

VAN GAS LOS

Bij de start van de ontwikkeling van Veenendaal-oost hebben de initiatiefnemers de keuze gemaakt om de verwarming én koeling van de woningen in de wijk centraal te regelen. Deze vorm van zogenaamde stadswarmte was toen erg vooruitstrevend. Het kwam in die tijd alleen maar voor in grotere steden waar er restwarmte was van industriële processen. Er was nog weinig discussie over de reductie van CO2-uitstoot en verduurzaming van woningen en wijken begon eigenlijk net te spelen. René Prop, directeur DEVO vertelt.

“Terugkijkend kunnen we concluderen dat de initiatiefnemers een vooruitziende blik hebben gehad. Anno 2018 wordt de actualiteit voor een groot deel beheerst door de vraag op welke wijze het gebruik van aardgas voor verwarming van onze huizen zo snel mogelijk kan worden afgebouwd. Vanaf 1 juli 2018 mogen nieuwbouw woningen niet meer worden aangesloten op het aardgasnet. De bekende hoog rendementsgasketel heeft daarmee zijn langste tijd gehad. Wat hiervoor in de plaats komt is echter nog niet geheel zeker. Individuele nieuwbouwwoningen worden momenteel in toenemende mate uitgerust met lage temperatuur warmtepompen, al dan niet in combinatie met zonnepanelen op de daken om de elektriciteit die nodig is voor deze warmtepompen duurzaam op te wekken. Ogenschijnlijk een mooie oplossing, echter de zonnepanelen maken stroom in de zomer, en de warmtepompen draaien met name voluit in de winter. Daarnaast hebben deze warmtepompen nog een bron nodig om efficiënt de warmte op te wekken. Gebeurt dit door middel van bronnen in de grond, dan is dit een zeer efficiënte wijze, maar vergt het een forse investering. Er zijn ook warmtepompen verkrijgbaar die de benodigde warmte uit de lucht halen. Dit is goedkoper, maar leidt in het algemeen tot veel geluidsoverlast. Voor appartementen gebouwen zijn dit overigens geen opties. Individueel een warmtepomp per appartement is een onmogelijke opgave. De woningen in Veenendaal-oost zijn allemaal reeds gasloos. DEVO verzorgt de opwek van de warmte collectief in het Energiehuis en distribueert warmte en koude via een uitgebreid distributienet werk in de grond. De bewoners van

Veenendaal-oost hoeven dus niet wakker te liggen van de aankomende verande ringen. In andere wijken in Veenendaal en in de rest van Nederland in feite zal er de komende jaren veel veranderen. Dit zal ongetwijfeld tot felle discussies, onzekerheden én hogere kosten leiden. DEVO maakt voor de opwekking van warmte en koude gebruik van een 4-tal technieken: • WKO (warmte-koude opslag). Dit zijn bronnen op ca. 80 meter diep in de aardbodem waar energie wordt opgeslagen. Warmtegraden voor verwarming in de winter en koude voor koeling in de zomer. •W armtepompen. De warmtepompen onttrekken deze warmte en koude uit de WKO en verhogen de temperatuur tot ca. 50 à 55° graden Celsius. Deze warmtepompen verbruiken daarvoor elektriciteit. • WKK (warmtekrac ht koppeling). De WKK verhoogt de temperatuur van het water verder tot ca. 70° graden Celsius. De WKK produceert daarnaast ook elektriciteit, zo’n 6 miljoen kilowattuur op jaarbasis. Ca. 30% hiervan wordt door DEVO zelf verbruikt en de rest wordt verkocht en terug geleverd aan het net. De WKK draait op aardgas maar is ook geschikt voor biologisch “groen” gas. • Gasketels. De gasketels kunnen ook warm water leveren maar dienen vooral als back-up in het geval de warmtepompen en WKK in storing en/ of onderhoud staan. Deze worden zo beperkt mogelijk ingezet aangezien dit niet bijdraagt aan de duurzaamheid. Het water van 70° graden Celsius wordt door ondergrondse leidingen naar de woningen gedistribueerd om die te verwarmen. Ook wordt het drinkwater in

de woning verwarmd. Dit gebeurt d.m.v. een warmtewisselaar in de meterkast. Alhoewel de wijk dus gasloos is, is DEVO dat nog niet. Ten opzichte van een normale hoogrendementsketel in een doorsnee woning wordt ca. 40 % bespaard op de uitstoot van CO2. Dat zal in de toekomst moeten veranderen. DEVO bestudeert momenteel hoe deze verandering in stappen tot stand kan worden gebracht.” René Prop, directeur DEVO: “Voor het aansluiten van de nieuwe wooneilanden in Veenderij op het systeem van DEVO is al een uitbreiding van de capaciteit nodig, bij voorkeur helemaal gasloos. Daarnaast zullen we ook bij de bestaande capaciteit werken aan het verder terugdringen en uiteindelijk helemaal afscheid nemen van het gebruik van aardgas. Zo gauw we hier meer zicht op hebben zullen wij dat zeker laten weten. Uitgangspunt van DEVO blijft om de betrouwbaarheid én de betaalbaarheid van de levering van warmte en koude ook in de toekomst te waarborgen. Daar werken we elke dag hard aan, en dit zullen wij ook in de toekomst blijven doen.”

Vrij wonen in Veenderij

In gesprek met Rudy en Samantha

Onlangs werden de eerste woningen in de wijk Veenderij in Veenendaal-oost opgeleverd. Eén van de eerste bewoners van eiland F is Rudy Uijtenhaak (35). Met zijn vrouw Samantha (31) en dochter Sensy (1) betrok hij twee maanden geleden een vrijstaande villa. “Welk huis van ons is? Dat op de hoek, tevens het mooiste van de straat,” lacht Rudy.

IN GESPREK MET...

Doordat eerdere kopers afzagen van de kavel, kregen Rudy en zijn vrouw de kans om zelf een woning te laten ontwerpen en bouwen. Het gezin koos bewust voor Veenendaal-oost: met vrijstaand wonen en een tuin op het zuiden als ideaal. Ze waren bekend met het fijne dorp en de rustige leefomgeving door vrienden die er al woonden en door de sportclub die ze er bezoeken. Voor het stel biedt Veenendaal-oost ontspanning; er is veel groen en de reuring ligt op slechts 4 kilometer afstand. Rudy: “We werken allebei hard en willen onze vrije tijd niet in een drukke stad doorbrengen.” Het levendige centrum van Veenendaal met leuke horeca is bovendien een stap vooruit ten opzichte van hun vorige woonplaats Wageningen. Effectief met energie Rudy en Samantha woonden al energie zuinig en een stapje verder gaan, naar energieneutraal wonen, was een verlangen. Geluk voor hen, want het Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost bood korting op kavels als de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) op nul uitkwam. EPC is de maat voor energie zuinigheid van nieuwe woningen. Het huis werd niet aangesloten op het warmte-koelingssysteem van de wijk, want Rudy en Samantha kozen voor een eigen warmtepomp. Het gezin levert

zelfs energie terug aan de energieleve rancier. Verder is het huis voorzien van zonnepanelen en niet aangesloten op gas. In de kijker wonen Het gezin stelde voorwaarden aan hun ideale huis, vanuit Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost waren die er ook. Door de prominente ligging van het huis op het eiland – en dus als het visitekaartje van de wijk – werden er speciale architecto nische eisen gesteld aan het ontwerp van de woning. De kleurstelling van de bakstenen lag bijvoorbeeld vast en ook moest de woning de indruk geven van een kapschuurwoning. Rudy: “Ons huis is niet standaard, en dat bevalt ons goed.” Betrokken buurtbewoners Waarom het fijn is om in een wijk in ontwikkeling te wonen? Rudy weet het

“ Dagelijks stoppen er mensen om ons huis te bekijken.”

wel! “Het is prettig om samen met de andere bewoners betrokken te worden bij de aanleg van jouw woonwijk. Zo hadden we inspraak over de vele aan te leggen gebieden: de groene zones, de realisatie van parkeerplekken en de invulling van speelplekken,” licht Rudy toe. “Zo bouwen we niet alleen ons eigen huis, maar samen met de buurtbewoners ook onze eigen buurt én toekomst!” Eén en al ontspanning Zelfs nu de bouw van de wijk nog in volle gang is en slechts zes gezinnen hun intrek hebben genomen in Veenderij, is Rudy te spreken over de keuze van zijn huis en de locatie ervan. “Straten en stoepen ontbreken nog en er is voorlopig nog maar één buurtsuper, maar in onze verwachtingen zijn we niet teleurge steld. Door het bestemmingsverkeer is Veenderij een rustige en kindvriendelijke wijk gebleken. Precies zoals we ons voorstelden. Voor ons huis ligt straks een speelpark en onze tuin grenst aan het water. Als bewoner word je met je neus op alle ontspanningsmogelijkheden in en om de wijk gedrukt. Nog een pluspunt: de wijk ligt pal aan het natuurgebied de Groene Grens. Je kunt dus stellen dat onze droom van het buitenleven nu werkelijkheid is geworden.”

Veenendaal-oost gaat voor groen! IVN-afdeling Veenendaal-Rhenen In Nederland heeft ongeveer 70% van de huizenbezitters een tuin, zo blijkt uit cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) uit 2016. Dat is een hoog percentage: binnen Europa heeft alleen Groot-Brittannië meer tuinen. Maar terwijl we in Nederland graag meer groen in de stad zien, zijn we toch op zoek naar een ‘onderhoudsarme’ tuin. En dat betekent voor velen een bestrate tuin. Om deze ontwikkeling in Veenendaal-oost tegen te gaan, bedacht het Instituut Voor Natuureducatie (IVN) in Veenendaal het project ‘Groene stapstenen’.

Natuurvriendelijke tuinen vormen, samen met openbare groenvoorzieningen, groene stapstenen in een wijk. Belangrijk voor plant, dier en menselijke bewoners. Bomen en planten zuiveren de lucht, vangen fijnstof en hemelwater op bij plensbuien en hebben een dempende werking op geluid en temperatuur. Groen bevordert de gezondheid en draagt bij aan de leefbaarheid van de wijk. Groene stapstenen Het Groene stapstenen-project richtte zich direct op de eerste bewoners van de wijk Buurtstede in Veenendaal-oost. Op verschillende momenten kwamen de nieuwe bewoners met het project in aanraking. Zo ontvingen zij een welkomstpakket met informatie over het inrichten van een natuurvriendelijke tuin en een nestkastje voor vogels. Samen met de vereniging Groei en Bloei werden in totaal van 2011 tot 2013, meer dan driehonderd informatiepakketten huis aan huis uitgedeeld. Ook werden in de wijk excursies en lezingen georganiseerd.

De bewoners konden een certificaat ‘Groene stapsteen’ verdienen als zij een tuin hadden aangelegd die voldeed aan een aantal minimale eisen voor een natuurvriendelijke tuin. Daarnaast werd ook op andere manieren draagvlak gecreëerd voor het groen, door bij alle georganiseerde festiviteiten in de wijk aanwezig te zijn met leuke op natuur gerichte kinderactiviteiten en met informatiestands. Het project heeft ook een bijdrage geleverd bij het tot stand komen van: • de tijdelijke speelplaats bij de Klemstraat door het plaatsen van bloembakken en boomstammen; • de aanleg van een vlindertuin; • ondersteuning van de tijdelijke moestuin; • de natuurvlonder; • de boomfeestdag; • een project op scholen in de wijk met Vogels in de Winter; • de aanleg van moestuinbakken voor scholen in de binnentuin van het Ontmoetingshuis.

Op dit moment is het project, in samen werking met de Gemeente Veenendaal, als afsluiting nog bezig een geschikte plek te vinden voor een permanente bloementuin voor kinderen om te kunnen plukken en waar vlinders en bijen hun nectar kunnen vinden. Tuinschetsdagen In het kader van de vergroening van Veenendaal-oost hebben in het voorjaar van 2018 tuinschetsdagen plaatsgevonden, een initiatief van Wijk- en Stadsbeheer van gemeente Veenendaal. Daarbij konden de bewoners/kopers van de wooneilanden, zonder kosten of verplichtingen, een half uur met een hovenier een ‘groen’ ontwerp maken voor hun nieuwe tuin. Het verwachte aantal deelnemers werd ruim overtroffen. Uiteindelijk werd het project opgeschaald naar zestig bewoners en vijf hoveniers. Gezien het succes van de eerste tuinschetsdagen en de wachtlijst van bewoners die door plaatsgebrek niet mee konden doen, is besloten dit leuke en nuttige initiatief te herhalen.

De voordelen van een groene tuin: 1. Minder wateroverlast door hevige regenbuien. 2. Koeler klimaat op hete zomerdagen. 3. De aarde in je tuin kan een grote hoeveelheid koolstof uit de lucht opslaan. 4. Bloemrijke tuinen zijn goed voor bijen en vlinders. 5. Kijken naar groen verbetert je concentratie. 6. Groen vermindert stress.

Geen groene vingers? bestrating : als je je dan KLEINE TIP den, grijp ij w ilt ho u vr id ru k . n o rdelger naar een ve t niet gelijk log isch nie en zijn bio el d id m t he Deze echt vo or r. Dat is sl ra o afbreekbaa fl e or d en dus vo ch is grondwater k bio log Er zijn o o en fauna. te ko op. middelen afbreekbare

Maar wat als je nou graag een onderhoudsvrije tuin wilt? Omdat je dat gewoonweg gemakkelijker vindt. Of omdat je geen groene vingers hebt. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven voor de straattegel. Denk bijvoorbeeld eens aan grind. Of waterdoorlatende klinkers en tegels. Er bestaan zelfs bufferklinkers, die het water doorlaten én in een holte opslaan. Je kunt ook een tuinpad aanleggen met schors, grind, houtsnippers of schelpen. Of leg een houten vlonder aan in plaats van een stenen terras.

Trots!

10 jaar samenwerken aan Veenendaal-oost We zijn trots op wat we met elkaar hebben bereikt, maar we zijn er nog niet! De ontwikkeling van Veenendaal-oost is in volle gang. Buurtstede nadert haar voltooiing. De wooneilanden in Veenderij worden bebouwd en de gedachten over Groenpoort, het noordelijk en laatste deel van de wijk, krijgen langzamerhand een invulling. Eind jaren negentig werd voor het eerst gesproken over Veenendaal-oost. In 2003 sloten partijen een samenwerkingsovereenkomst voor de ontwikkeling van het gebied en dit jaar is het exact 10 jaar geleden dat de eerste activiteiten zijn gestart. We hebben inmiddels veel bereikt! Veenendaal-oost is een publiek-private samenwerking. Dit betekent dat de gemeente Veenendaal en de marktpartijen ieder voor 50% aandeelhouder zijn in de (grond)exploitatie van het gebied. Het succes van de ontwikkeling van Veenendaal-oost zijn de mensen. De mensen binnen de partijen die deelnemen in de samenwerking. Bij een samenwerking zoals wij die hier kennen, gaat het om onderling vertrouwen in voor- en tegenspoed. Het gaat om respect en doorzetten op de momenten dat het er daadwerkelijk om spant. Met respect voor een ieders belang. De houdbaarheid van onze samenwerking heeft zich in de afgelopen jaren meerdere malen bewezen. Wij, als directie van het Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost, genieten elke dag. We zien blije bewoners van ‘onze’ duurzame wijk. We zien de projectontwikkelaars en bouwers prachtige woningen ontwikkelen en realiseren. We zien ook een kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte met mooie straten, veel groen en krachtige waterpartijen. Daar doen we het uiteindelijk voor. Veenendaal-oost krijgt steeds meer vorm en de komende tien jaar gaan we deze bijzondere locatie met elkaar verder afbouwen! François van Doesburg Ronald Tol Directie Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost

COLOFON

10 jaar Veenendaal-oost, woondromen in ontwikkeling Najaar 2018 Dit magazine is een uitgave van Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-oost. Redactie Sacha Berg (OVO) Buro voor de Boeg Fotografie Lia van Vessem (OVO) Anne-Marie van Barneveld Fotografie Beckand Photography Boekel Tuinen Buro voor de Boeg Concept en vormgeving Buro voor de Boeg Bezoekadres i-centrum Veenendaal-oost Van Essenlaan 1 3907 JA Veenendaal 0318 - 54 90 60 info@ovo-veenendaal.nl Op de hoogte blijven van de nieuwbouw in Veenendaal-oost? Ga naar de website www.veenendaaloost.nl en meld u aan voor de nieuwsbrief. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten ontleend worden.

10 jaar ontwikkelen, bouwen en wonen in Veenendaal-oost