Hillevåg – for de så ikkje e herfra

«Det besta med Hillevåg e å voksa opp her. Selvfølgeligt har me sjøen og fjellene med snø på. Me har adle forretningane, og så har me folkå. De me kjenne og de me ikkje kjenne, men så me kan bli kjende med hvis me vil. Det e det fina med Hillevåg!»

Bispeladegård e navnet på dette området fra gammalt av. Det va biskopen i Stavanger så eigde et digert område. Her hadd’an ein svere gård med mange dyr. Biskopen blei rige på å sella deler av gården te andre så òg ville driva gård. Kommunen kjypte itte kvert møje mark så de sko bruga te å udvida byen.

Der Lagårdsveien ud fra Stavanger slutte, starte Hillevågsveien. Hvis du fylle itte ledningane te trolleybussen, kan du ikkje ta feil. Trolleybussen har hadd faste ruda mydlå Stavanger sentrum og Hillevåg siden 1947. Vett du ikkje ka ein trolleybuss e, seie du? Det e ein elektriske buss så får strøm fra ledningar så henge øve der bussen kjøre. Bussen har sånn strømavtagar, så det hette, så de kan heisa opp og ner. Ganske genialt, ikkje sant!

Då jernbanen mydlå Stavanger og Egersund åbna i 1878, blei det bygd flerne stasjonar. Stasjonen i Hillevåg blei bygd for at fabrikkane så ligge i nerheden, sko konna dra nytte av jernbanen te å transportera varer og maskinar. Stasjonen ligge rett nerføre Ullvaren. Han farfar jobbe forresten på spinneriet på Ullvaren. Det har både ’an oldefar og hu oldemor gjort òg.

Hillevågsveien strekke seg fra Folkets Hus og Nygaards Dampbageri, forbi Ullvaren og apoteket, og heilt ud te Maskinhuset og Skjeringå. Den går forbi veien så tar av opp mod Jarlabanen, Bekkefaret og sygehuset, så hette Mølleveien itte de gamle møllene så i gamle dager låg langsmed bekken ner fra Mosvatnet.

Nerkjøringå te Kullimport og Hillevågen så ligge på nersiå av jernbanen, går gjønå ein ondergang der jernbanen går øve. Det e veldigt spennandes å stå der når tågene komme dondrande øve oss. Ud mod Gandsfjorden ligge Møllå. Det e den einaste møllå så e igjen itte gamle dager. Det e den så e årsagen te «Hillevågsloktå», så me kjenne av og te.

På den andra siå av Hillevågsveien går veien opp te Udstillingen, der de har auksjonar av dyr og sånn, og oppøve te Svend Foyns gada, så e oppkalde itte kvalfangaren Svend Foyn fra Sandefjord. Ka den veien hette, må du vel konne gjetta: Udstillingsveien, selvfølgeligt. Men någen lige å kall’an for Torgveien. Har du hørt någe så domt!

Veien ner te stasjonen går mydlå huset te hu tante Judit og ’an onkel Odd og Sparebanken. De e goe venner med mor og far. Sparebanken e den banken så har det stora eigetreet te logo, så det hette.

På den andra siå av veien ligge Fix’en og Sivertsen. De to frisørane kappas om kundane, men ellers e de gode venner. Både farfar, far og eg går te ’an Sivertsen for å klyppa oss. Han Jan går te Fix’en, for han ska alltid ha sånn piggsveis, så det hette, heilt snaue på håve. Ein gang fekk eg ver med ’an Sivertsen hjem på besøg. Han bor ude på Boganes, nesten heilt nere med sjøen. Me va ude med båden hans og fiska òg, men me fekk ingenting. Kånå te ’an Sivertsen e skikkeligt snille og lage goe mad te meg før ’an far komme for å henta meg.

Liga bortføre de to frisørane komme Haugåsveien ner fra Åsen. Doktor Botne hålle te på hjørna i et stort rødt hus. På den andra siå av Hillevågsveien ligge butikken te ’an Bull Njå. Det e ein spennandes butikk, for ’an har så møje løye så me ikkje finne i andre butikkar. Litt lenger oppe, på hjørna med hu Hanna Larsen, går veien opp te legeplassen. Der e eg godt kjende. Melkebutikken ligge òg langsmed veien. Og eg må ikkje glømma Hillevåg Kolonial og slaktar Bjørnsen. På motsatt sia av Hillevågsveien ligge blikkenslagaren, så me bare kalle for «Blikken».

Roald Amundsens vei, med bøgetrer på begge sier av gadå, møde Hillevågsveien midt på den svere fabrikkbygningen te Svend Andersen, der hu farmor jobbe. Det e nesten så at trenå står i «giv akt» for trafikken på Hillevågsveien. Svend Andersen lage møbler og sånn. Han farfar fortelle at de har selt møbler heilt te Etiopia. Det va keisaren, så hette Haile Selassie,

så syns de norske møblene fra Hillevåg va så fine at ’an måtte kjøba någen. Fasaden te Sven Andersen strekke seg så langt aua kan se på nersiå av veien, heilt opp te skrabhandlaren. Herifra går det ein vei ner mod nedre Kvaleberg der den gamle tyskerleiren ligge. Huså bruges både te boligar og skole. Gymnastikksalen te Kvaleberg skole ligge nere i tyskerleiren. Der har me øvingar med skolekorpset òg.

Veien så i dag hette Vierveien, kan me gå hvis me ska nerøve mod Fajansen, siloane eller Hillevågskaien, der ’an farfar har båden sin liggandes. Men då har veien bytta navn te Flintegadå. Det må ver derfor at Fajansen hette Stavanger Flint, ka nå det måtte bety?

Men me ska opp te Hillevågsveien igjen. Der ligge det flerne små butikkar på øvesiå av veien. Hvis du ser godt itte, så ser du rett inn i vinduene te butikken te ’an urmagar Roland. Med siå av skrabhandlaren ligge det ein butikk så selle maling og tapet og sånne ting. Det e «maleren fra Bjerke» så klamre seg fast te fasaden.

Kvaleberg skole ligne på et brunaktig teglsteinsmonument, så de seie, med ein breie steinmur rondt. Muren ska liksom beskytta ongane så springe

Hillevågsveien i krysset med Haugåsveien. (Erik Eriksson)