Editorial
Een jonge onderneemster vertelt in een interview met ondernemerswebsite Sprout over een belangrijk advies van haar mentor. Hij raadde haar aan om een coachopleiding te volgen, dat zou haar helpen bij het ontwikkelen van interpersoonlijke vaardigheden zoals feedback geven. Het deed meer dan dat, vertelt ze: ‘dit heeft mijn leven veranderd […] je leert jezelf zoveel beter kennen.’1
In dit achtste Coachlink Magazine staat het thema ondernemerschap centraal. In de artikelen delen ervaren en minder ervaren coach-ondernemers hun inzichten, twijfels en praktische lessen over dit onderwerp met je. Ondernemerschap is, zo blijkt uit veel van de ingestuurde bijdragen, iets wat je er als coach bij krijgt. Je hebt ervoor gekozen om mensen te helpen om bijvoorbeeld vitaler aan het werk te gaan, niet omdat je zo graag btw-aangifte doet of nieuwe klanten acquireert. Maar het een kan niet zonder het ander, dus als je dan toch ondernemer bent, dan kun je het maar beter met hart en ziel doen. En zoals het coaches-eigen is: op de manier die het beste bij jou past. Maar hoe kom je erachter wat die manier is?
Zoals voor de onderneemster uit het interview haar coachopleiding levensveranderend was, zou het omgekeerde kunnen gelden voor coaches?
Namens de redactie van Coachlink Magazine wens ik je alvast een ondernemend 2018.
marloes van beersum hoofdredactie
1 Sprout.nl, 23-10-2017, interview met Eline Vrijland-van Beest
Ina Mossink is als talentontwikkelaar verbonden aan Prof Trainingen. Zij acti veert talent en laat medewerkers hun talent verbinden aan organisatiedoelstel lingen. Inspiratie en motivatie zijn daar bij de kernwoorden die ervoor zorgen dat medewerkers met meer werkplezier beter presteren. > 37
(www.dekernfactor.nl), blikopener, ontwapeningsdeskundige en landingsspecialist. Begeleidt als interacti vist en hr-professional mens en organi satie in het werken vanuit hun essentie, met als doel bij te dragen aan een vitaal en vervullend werkklimaat. > 34
Chantal Samson coacht mensen op loopbaanvraagstukken, mindfulness en vitaliteit. Organisaties ondersteunt zij met teamcoaching op onderstroomvraag stukken, mindfulnesstrainingen volgens Workplace MT en faciliteren van stra tegieprocessen. Haar motto is: aandacht brengt beweging. www.samsonc8.nl > 80
Inge Tigelaar is supervisor, coach en vertrouwenspersoon. Vanuit haar eigen praktijk laat ze anderen ontdekken wat werkt. www.ingetigelaar.nl > 73
Ans Tros is ondernemer en medeoprich ter van SchoolvoorCoaching en Vista Nova en auteur van Dynamisch Coachen en Leiderschap door (zelf)coaching. > 29
Peta Twijnstra is coach en vertrouwens persoon. Als coach heeft zij twee specia lisaties: logosynthese (een energetische methode om blokkades op te lossen) en intervisie. Zij is auteur van Morgen doe ik het nog beter, met 63 werkvormen en modellen voor intervisie. > 22
Reindert Westrik is een sterk actiege richte denkprocesmanager. Zijn droom is dat eenieder zijn sterke punten elke dag kan inzetten om waarde toe te voegen om samen de wereld te verbeteren. > 74
COLOFO n
Coachlinkmagazine
Coachlink Magazine is een uitgave van Coachlink/ Boom uitgevers Amsterdam.
Uitgever Eline Crijns
Uitblinken!
Hoofdredactie Marloes van Beersum Eindredactie
Sandra Buijel en Wieke Oosthoek
Wie werkten mee
‘Je bent een kleine prutser, hoor ik dan’
Rubrieken
Het is de klik, stupid! Op vol vermogen al je talenten aanzetten
Nienke van Oeveren
Vormgeving
Andre Klijsen, Villa Y Boom uitgevers Amsterdam Postbus 15970 1001 nl Amsterdam www.coachlink.nl info@coachlink.nl @coachlinkNL
Adverteren
Voor meer informatie over adverteren, kunt u contact opnemen met de uitgeverij via J.Keyzer@boomamsterdam.nl of 020-5218934
Oplage: 10.000 © november 2017 isbn 978 90 244 2208 1
Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan.
Losse nummers bestellen kan via www.coachlink.nl
Wil je een artikel bijdragen aan de volgende editie van Coachlink Magazine? Mail voor meer informatie naar redactie@coachlink.nl
Dr. Ad Bergsma is psycholoog en geluks onderzoeker. Hij werkt als associate lector bij Hogeschool Saxion in Deventer/Enschede binnen het lectoraat verpleegkunde aan het versterken van de eigen regie van patiënten. Hij is coauteur van de boeken Gelukkig werken en Gelukkig voor de klas.
Dr. Joep Schrijvers, auteur van onder ande re Hoe word ik een rat?, doet onderzoek voor zijn nieuwste boek: een ideeëngeschiedenis van leiderschap en manage ment in de westerse cultuur. Daarnaast is hij universitair docent veranderwetenschap en spreker.
Hedda Treffers werkt als communicatie specialist bij De Vrije Uitgevers. Daarnaast is zij freelance redacteur voor diverse uitgeve rijen en heeft ze zelf een klein uitgeverijtje.
Nienke van Oeveren redigeert vanuit Boek redactie management boeken en schrijft voor tijdschriften.
‘De afgelopen maanden hebben mijn col lega Ellen Nuijten en ik ons boek Zijns gericht coachen afgerond. Voor mij gaat schrijven samen met lezen, dus ik heb een paar bijzondere boeken gelezen.’ Opleider van coaches en emeritus hoogleraar onder wijskunde Fred Korthagen vertelt dat hij een wetenschappelijke basis heel belang rijk vindt. ‘Onderzoek naar wat werkt en waarom, maakt coaching professioneler.’
‘Martin Seligmans nieuwe boek Homo Prospectus leek me meteen interessant. Over de wijze mens, homo sapiens, zeggen hij en zijn coauteurs dat het ons wijs maakt dat we nieuwe mogelijkheden zien, in de toekomst kunnen kijken. De auteurs stellen dat psychologen te veel naar het verleden kijken; daardoor kun je een gevangene van het verleden worden. Richt je liever op de toekomst: navigating into the future heb ben we verwaarloosd, vinden de auteurs. Waar wil je naartoe? Hoe zie je de toekomt voor je? Dat zijn zulke belangrijke vragen!’
‘In de zomermaanden voed ik mezelf met boeken, de wintermanden zijn werkmaan den voor mij.’ Fred Korthagen leest graag buiten. ‘Als ik in de natuur lees, lees ik vanuit een ruimer perspectief.’ Zo was Fred onder de indruk van IK2 van professor Mar griet Sitskoorn. ‘Ze beschrijft hoe je ken nis van de hersenen kunt gebruiken om je potentieel te benutten. Wat mij vooral aan
Het nachtkastje van...
Fred Korthagen
spreekt, is dat je je aandacht richt op wat je wilt bereiken.’ Ook hier dus weer naar de toekomst kijken. ‘Je kunt bewuste keuzes maken hoe je je wilt ontwikkelen. Je kunt je dan trainen en daarmee nieuwe hersen banen ontwikkelen, dat duurt ongeveer 100
dagen.’ Hoewel Sitskoorn wat overoptimis tisch is, vindt Fred het belangrijk dat coa ches weten hoe de hersenen werken.
‘Niet wetenschappelijk, maar meer journa listiek is Ikigai van Héctor García en Fran cesc Miralles. Zij reisden af naar het Japanse eiland Okinawa waar opvallend veel hon derdjarigen wonen die best gelukkig zijn. Hoe komt dat nou?’ Hun antwoorden waren gezond eten, veel bewegen. ‘Maar sociale verbanden bleken ook heel belangrijk én wat ze in Japan ikigai noemen; ieder mens heeft een stuwende kracht in zichzelf. Die helpt je om tot het einde toe zin te geven aan je leven.’ Dit boek sluit daardoor mooi aan bij de andere boeken: waar richt je je aandacht op? Kijk je eerst naar binnen, wat wil ik, wat drijft mij? Dan geef je daar gericht vorm aan. ‘Lange tijd zagen we deze onder werpen als spiritueel, maar uit steeds meer onderzoek blijkt dat zingeving je creatiever maakt en innerlijke rust geeft. Mensen vin den hierdoor verbinding met elkaar, met hun organisatie, met de wereld.’
Het wordt nu weer tijd voor een roman, vindt Fred. Gewoonlijk neemt hij een boek uit de lijst met 100 best gelezen boeken. ‘Ik ga meelezen met mijn zoon, die het boek Ivanov van Hanna Bervoets gaat lezen voor zijn boekenlijst op het vwo. Toch ook weer een boek met een licht wetenschappelijk tintje...’ (NvO)
‘Richt je aandacht op wat je wilt bereiken.’
‘In de natuur lees ik vanuit een ruimer perspectief.’
Businezz helpt jou, samen met de beste auteurs, aan de kennis die jou verder gaat helpen. Via boeken, e-books en meer.
Persoonlijk geholpen, snel gevonden en eenvoudig besteld.
Businezztoppers
meer boeken, auteurs en thema’s naar
Waar heb jij je hart eigenlijk aan verpand …?
Heel vaak spreken wij coaches, trainers, adviseurs die zeggen: ‘Ik ben echt toe aan een volgende stap.’ Dolgraag zouden zij eens een keer andere opdrachten willen krijgen. Andere coachvragen, trainings vragen of adviesopdrachten. Dus horen wij adviseurs die verzuchten: ‘Ik heb nu voor de zoveelste keer een projectvoorstel geschreven dat in de la verdwijnt, kunnen ze mij niet een keer vragen om te advise ren over waarom hier niks van de grond komt?’ Coaches die balen omdat ze welis waar hun portefeuille behoorlijk hebben gevuld, maar ondertussen meerdere mede werkers van hetzelfde bedrijf coachen met dezelfde coachvraag zonder dat iemand van het management vraagt of er niet iets chronisch mis is. Trainers die jarenlang de medewerkers hebben getraind, maar nu lie ver het management zouden willen trainen, omdat de impact daar veel groter is.
En toch lukt het niet. Je opdrachtgevers zijn niet te bewegen je andere opdrachten te geven. De organisa tie wil je helemaal niet kwijt als individuele coach, want ‘iedereen is reuzetevreden’. Je wordt als vaste trainer gepasseerd door een volslagen onbekend bureau als er een MDtraject start.
Als je van de interne attributie bent, dan ga je twijfelen aan je eigen vakmanschap. Of
maaike thiecke en bianca van leeuwen
je eigen ondernemerschap. Dan doe je een cursus om je verder te ontwikkelen. Als je van de externe attributie bent, dan geef je je opdrachtgevers de schuld. En je zoekt naar nieuwe opdrachtgevers, die wel geïnteres seerd zijn in een ander aanbod van jou. Soms helpt dat. Soms niet.
Als het niet werkt, zit de oplossing soms in een klein hoekje. In je hart. Zolang jij namelijk je hart nog hebt verpand aan iets of iemand anders, ben je simpelweg niet beschikbaar én niet aantrekkelijk voor iets of iemand anders.
Als je je hart nog hebt verpand aan mede werkers, ben je niet aantrekkelijk voor managers. Kun je stom vinden, maar zo werkt het wel. In een MD-traject ruiken managers het van een kilometer afstand als je niet in eerste instantie aan hen en hun belangen, struikelblokken en verlan gens verbonden bent, maar aan die van de medewerkers. Als je meer op strategisch niveau wilt werken, dan zul je je hart in eerste instantie moeten verpanden aan de typische strategische vraagstukken van directeuren en bestuurders, en niet (meer)
aan die van teamleiders. Je blijft onzicht baar als adviseur voor het (management) team als geheel, zolang je in eerste instan tie verbonden bent aan de individuele leden van het team. Dan kun je nog zo graag meer met het team als geheel willen werken en minder met de individuele teamleden, ze vragen je niet. En nee, allebei kan niet.
Even omgedraaid: we durven erom te wed den dat jij haarfijn aanvoelt wanneer jouw eigen trainer, adviseur of coach niet zijn hart verpand heeft aan jou. Aan jouw belangen, jouw vraagstukken, jouw zeer. Daar hoef je geen woord over te wisselen, je voelt het. Als je als ondernemer maar niet de sprong kunt maken die je zo graag zou willen, dan kun je je afvragen waar jij, mogelijk impli ciet, mogelijk tandenknarsend, mogelijk onverwacht, je hart aan verpand hebt. Het antwoord vind je niet in je hoofd!
Maaike Thiecke en Bianca van Leeuwen schreven bestseller Systemisch Transitie Management (2013) en 13 heilige huisjes over managen aan diggelen (2016). Uitvin ders van Systemisch TransitieManagement (© 2012), een systemische bril op verande ren die verandering veel makkelijker maakt. Eigenaren van Plan B Voor de verandering. bvplanb.nl
Jij voelt het haarfijn aan wanneer jouw adviseur of coach niet zijn hart verpand heeft aan jou.
Van werknemer naar ondernemer
leni minderhoud
Na jaren werken in loondienst, ondernemerschapstrainingen en gesprekken met haar netwerk destilleerde Leni Minderhoud een winnaarsformule voor vrij ondernemen.
De formule is voor mannen en vrouwen die hun leven en carrière willen omgooien tot werk waar ze plezier aan beleven en zingeving in vinden.
Ieder mens is een ondernemer en is creatief. Vóór de indus triële revolutie was bijna iedereen die een beroep uitoefende ondernemer. In de eeuwen erna is er een afhankelijkheid ontstaan van organisaties en systemen. De ondernemende en creatieve vaardigheden van veel werknemers werden niet gezien of aangeboord.
‘Zelf ondernemen is op de moderne arbeidsmarkt een begaanbare route naar werk en inkomen.’ ‘Wacht niet tot er voor jou wordt besloten, neem het heft in eigen hand.’ Dit zijn enkele reacties op mijn boek Van werknemer naar ondernemer, dat eerder dit jaar verscheen. Dit boek bevat een winnaarsformule voor vrij ondernemen, die ik uit eigen ervaring als startende onderne mer na 25 jaar loondienst, gesprekken met cliënten en mijn netwerk, vele ondernemerschapstrainingen en management literatuur destilleerde. De formule is voor mannen en vrouwen die hun leven en carrière willen omgooien tot werk waar ze plezier aan beleven en zingeving in vinden. Het maakt niet uit of je werkzoekend bent of nog een baan hebt. Je wilt werken volgens jóúw capaciteiten, potentieel, wensen en dromen. Van werknemer naar ondernemer is een gids naar werk in een nieuwe richting. Voor mensen die nieuwsgierig zijn naar ondernemer schap, waar je al dan niet gefaseerd naartoe groeit.
In dit artikel introduceer ik de formule voor vrij ondernemen. Om creativiteit en ondernemerschap weer terug te pakken, is het nooit te laat!
Knellende banden
In menig loopbaan zijn er van die weerbarstige hobbels waar je maar niet overheen lijkt te komen. Bijvoorbeeld als het lan gere tijd niet soepel loopt of je een slag in de rondte werkt en weinig waardering krijgt. Als je de zoveelste reorganisatie meemaakt of knellende banden voelt door rigide procedures. Of als je niet die gewenste positie krijgt. Sommigen zijn die situaties voor en hebben al lang aan hun mobiliteit gewerkt en
zijn bezig met de volgende stap. Maar de meeste werknemers laven zich aan de zekerheden en veiligheid van een vaste baan en hebben de professionele en soms ook de persoonlijke ont wikkeling een tijdje stopgezet.
Onderzoekers van het Center for Retirement Research van Boston College stelden na onderzoek vast dat vijftigplussers die van baan veranderen langer aan de slag blijven dan werkne mers die in hun oude baan blijven hangen. De mobielere oudere werknemer heeft ruim 9 procentpunt meer kans om aan de slag te zijn op zijn 65ste (Het Financieele Dagblad, 1 juli 2017).
De meeste werknemers laven zich aan de zekerheden en veiligheid van een vaste baan.
Eigen ondernemerschap kan de weg zijn waar men aan toe is. Ondernemerschap is bij uitstek de manier om het gat in je competentielijst te dichten en ook een slimme manier om je voor te bereiden op de arbeidsmarkt van de toekomst. Want er zal steeds meer een beroep worden gedaan op ondernemende mensen en zzp’ers. Er wordt samengewerkt in netwerken van professionals. En de flexibele schil is alleen maar aan het groeien. Nieuwe innovatieve bedrijfsmodellen zijn niet meer een hype. Een voorbeeld is de ‘Semco-stijl’ die enorm in de belangstelling staat; een vorm van ondernemen waarbij de zeg genschap in het bedrijf voor een groot deel bij de medewerkers ligt.
Je kunt ook als zelfstandige professional ondernemen, onderne men aan de keukentafel, enkel via internet, nomadisch werken binnen je regio of deels in het buitenland. Ondernemerschap is in de huidige tijd veel speelser, inspirerender, innovatiever én socialer dan ooit.
Sociaal ondernemerschap en de winnaarsformule
In de huidige innovatieve en duurzame maatschappij met vele nieuwe businessmodellen is financiële winst maken niet altijd meer het primaire doel. Er kunnen andere waarden gelijkwaar dig meedoen. Daarom gebruik ik de term ‘sociaal ondernemer schap’:
‘Een sociaal ondernemer heeft als primair doel het creëren van maat schappelijke meerwaarde en doet dat op een ondernemende manier.’
De winnaarsformule is een totaaloverzicht van elementen die essentieel zijn om een bedrijf te beginnen:
(W + D) x (4P + L) = On
Het is tevens een stappenplan, want de volgorde van de letters is ook belangrijk.
W = Waarom ondernemen, motivatie, drijfveer, missie en visie
D = Denken, manier van denken, mindset
4P = Publiek, Planning, Product, Presentatie (vier P’s)
L = Leren door zelfstudie, opleidingen, acties, ondernemers vaardigheden
In de beschrijving van de elementen toon ik aan dat iedereen het kan leren, zeker degenen die al jaren ervaring hebben in verschillende functies.
Het eerste deel van de formule (W + D) Wat is het onderscheidende van de formule? De ondernemer zelf, zijn motivatie en zijn manier van denken, is de belang rijkste motor voor zijn bedrijf. Als ik initiatieven zag stran den, kwam dat door bijvoorbeeld een gebrek aan creativiteit om andere wegen te bewandelen, alternatieve producten of diensten te bedenken of door onbekendheid met en weerstand tegen internet en sociale media. Ook ontbrak een echte moti vatie voor de bijdrage die de ondernemer wilde leveren, wat cruciaal is om de doelgroep – ik noem het ‘je publiek’ – aan zich te binden.
Vanwege het ruime aanbod aan producten en diensten let ten afnemers op andere zaken. Ze herkennen zich graag in de ondernemer als persoon en in de boodschap die het bedrijf uitstraalt. Een duidelijke en herkenbare Waarom zal zichtbaar
heid en vindbaarheid versterken en zo een grotere doelgroep aantrekken. Als de ondernemer erachter is gekomen wat bete kenisgevend werk voor hem is, kan er door dit proces grondig te doorlopen al een bedrijfsidee ontstaan, mocht dit er nog niet zijn.
Maar
wie zijn jouw klanten en wat willen ze?
Vaak blijft de startende ondernemer hangen in een ‘werkne mersmentaliteit’ en de vele beren op de weg: eerst zekerheid willen hebben of hij genoeg klanten en inkomen verwerft; onzekerheid over het aanbod, na jarenlange ervaring in een ooit geleerd vak; ‘doe maar gewoon’, ‘alles is er al, wat heb ik nog toe te voegen’.
Niets is minder waar! Dit zijn overtuigingen die niet altijd van de persoon zelf zijn, wat voor menige coach bekend terrein is. Dit staat niet alleen een nieuwe richting in de weg, maar ook de stap naar ondernemerschap.
Elementen van een ondernemersmindset zijn bijvoorbeeld: • ruimdenkend • moed • energie • passie • zelfvertrouwen • flexibiliteit • focus • doelgerichtheid • doorzettingsvermogen • financieel bewustzijn • nieuwsgierigheid • snelheid bij beslissen en uitvoeren • gezond leven
Als je je bewust bent van je missie, visie en de mindset die voor ondernemen nodig is en je zet daar stappen in, volgt het tweede deel van de formule vanzelf.
Het tweede deel van de formule (4P + L)
Je hebt je nieuwe richting op basis van je visie en missie mis schien al herleid tot een eerste versie van je product. Met jouw verhaal, het Waarom, leg jij de verbinding met jouw klanten. Dit is hoe je je onderneming gaat vertalen naar de buitenwe reld. Maar wie zijn jouw klanten en wat willen ze?
De 4P’s beginnen met ‘Publiek’. Dat is voor menigeen verras send, want de meeste starters willen eerst hun bedrijfsidee en product weten. Je doelgroep kun je echter al bepalen zonder dat je een bedrijfsidee hebt. De grote valkuil van iedere startende ondernemer: een product ontwikkelen zonder dat je weet wie het gaat kopen. Daarom is het kennen van je doelgroep de eer ste stap, wand deze mensen bepalen de kenmerken van jouw product, ook hoe en waar je het gaat presenteren.
Samengevat zijn de belangrijke vragen voor de vier P’s:
• Wie is mijn doelgroep?
• Hoe bouw ik aan een netwerk van geïnteresseerden?
• Welke problemen los ik op of in welke behoefte voorzie ik?
• Hoe plan ik mijn werk?
• Wat is het bedrijfsidee en wat is mijn X-factor?
• Welke prijzen hanteer ik?
• Hoe ga ik verkopen?
• Welke communicatiemiddelen?
Centraal in het ondernemen staat jouw eigen creativiteit als onuitputtelijke bron.
Het laatste deel van de formule, Leren, gaat in op professionele en persoonlijke ontwikkeling, zoals:
• vijf essentiële ondernemersvaardigheden
• leren in actie
• durf fouten te maken
• doorbraakmomenten
• uit de comfortzone
De wereld verandert met de seconde. Als je daarop kunt inspe len door van iedere ervaring te leren, blijf je jezelf ontwikkelen en blijf je concurrentie voor. Sterker nog: je concurrentie gaat van jou leren!
Jouw Waarom en Denken hebben grote invloed op hoe je de vier P’s (Publiek, Planning, Product en Presentatie) vormgeeft en hoe jij leert en jezelf ontwikkelt (L). Omgekeerd werkt het ook: hoe jij leert, plant en hoe je jouw product en presenta tie vorm geeft voor je publiek, beïnvloedt en scherpt jouw Waarom en Denken. Die onderlinge invloed versterkt elk van de twee delen.
Ondernemen in overvloed (On)
De overvloed in deze formule en als uitkomst van de verme nigvuldiging van beide delen heeft twee betekenissen. Ten eer ste: overvloed aan middelen. Er is overal eerder een overvloed dan een schaarste aan middelen:
• de giften van de natuur en de aarde
• energie van de zon, water en mensen
• hergebruik van materialen
• nieuwe technieken en uitvindingen • (bedrijfs)ideeën
Dit alles vormt een onuitputtelijke bron. Dit verklaart de expo nent ‘n’, die staat voor oneindig of onuitputtelijk.
Ten tweede: overvloed aan mogelijkheden. Oude businessmo dellen gaan uit van schaarste in de markt en concurrentie, waardoor de prijs een belangrijk gegeven is. Het doel is winst groei en de korte termijn. Dit resulteert in kortzichtigheid voor wat betreft mogelijkheden. Als de korte termijn leidend is, mis je alles wat de langere termijn opbrengt en overvloed betekent. Daarnaast zijn er in de huidige, nieuwe economie andere waar den om na te streven, zoals:
• milieu
• arbeidsparticipatie
• circulaire economie
• ruilhandel
• diversiteit
• gezondheid
• wonen
Een ondernemer die een bijdrage wil leveren aan een betere wereld, kiest er in de regel ook voor om eigen persoonlijke waarden te bereiken zoals onafhankelijkheid, vrijheid en zin geving. Ondernemen met deze insteek heeft tot gevolg dat je andere persoonlijke en professionele vaardigheden verder ontwikkelt, zoals creativiteit en presentatie. Dit leidt weer tot betere producten, bedrijfsproces en verkoop, waardoor er meer
geld binnenkomt. Jouw oplossing draagt bij aan een betere wereld, waardoor het gevoel van zingeving weer toeneemt en zo gaat de cirkel door. Net zo lang tot jouw inkomen de dek king van je lasten overstijgt (ook een vorm van overvloed) en je uit het surplus een bijdrage besteedt om anderen in staat te stellen hun leven te verbeteren. Grote namen in het bedrijfs leven zoals Richard Branson dragen met hun giften op deze wijze bij, maar ook ondernemers die minder te besteden heb ben, voelen de behoefte een deel van hun kapitaal aan goede doelen te besteden.
In deze ruimere benadering van ondernemen zijn alle delen noodzakelijk voor een succesvol bedrijf op weg naar overvloed:
• Het Waarom en de manier van Denken: de juiste mindset om ruimer te denken over winstgroei, alternatieve waardecre atie, de korte termijn en betekenisvol werken.
• Publiek, Planning, Product en Presentatie: Het belang van de kwaliteit van handelen, hergebruik van het product en com municatie naar het publiek.
• Leren: het is een natuurwet dat alles wordt gezaaid, ontstaat, groeit, ontwikkelt, bloeit en vruchten afwerpt. Het grote ver schil tussen de mens en de natuur is dat de mens bewustzijn heeft en tot bewuste ontwikkeling in staat is. Dat geldt voor de ondernemer, voor het product, voor zijn bedrijf en voor zijn presentatie naar buiten toe.
Als je deze middelen gebruikt, ontstaat een continue stroom van input in je bedrijf. De output – resultaten als geld en opge loste problemen – schept weer ruimte voor andere investerin gen en mogelijkheden.
Centraal in het ondernemen staat jouw eigen creativiteit als onuitputtelijke bron, die je inzet om oplossingen en ideeën te bedenken en zo anderen te inspireren. Zijn je financiële mid delen hier nog een groot struikelblok, pas dan ook hier je crea tiviteit toe. Het probleem is niet óf je een surplus aan geld hebt, maar hóé je eraan komt. In bijvoorbeeld samenwerkingsvor men, uitruilen van diensten, crowdfunding liggen ook jouw financieringsmogelijkheden.
Ondernemen wordt dan ondernemerskunst, de kunst om iedere situatie te gebruiken voor nieuwe kansen voor jouw bedrijf. Dan onderneem je met hart en ziel!
Onafhankelijk bewijs van kwaliteit voor professioneel begeleiders
Een coach heeft een goede website nodig.
Jouw klanten verdienen het. Wil je een betrouwbare website en het grootste gebruikersgemak dan is Maakum de host voor jou. Neem gerust contact op met een van onze medewerkers, tel. 020-4236866, of kijk op www.maakumzakelijk.nl en vind de perfecte site voor jouw praktijk.
Mark Siegenbeek van Heukelom
Hij vond het altijd een raar fenomeen van werken in loondienst: vijf dagen zwoegen en twee dagen feesten. ‘Ik werk als coach en zelfstandige om meer vrijheid te ervaren dan ik in loondienst had. Bij die vrijheid hoort ook dat de scheidslijn tussen week en week end vervaagt.’ Mark Siegenbeek van Heukelom wilde de dingen doen die hij leuk vindt en waar hij mee bezig wil zijn. ‘Voor som mige dingen krijg ik betaald en voor andere niet.’
Afgelopen donderdagochtend ging Mark eerst naar de sportschool en daarna had hij zangles. ‘Mijn werkdag begint dan om 1 uur ‘s middags, het is zo tof dat ik dat zelf kan indelen!’ Als quarterlife coach helpt hij professionals van tussen de 24 en 36 jaar die meer uit hun leven willen halen. ‘De quarterlifetrainingen op zaterdag zitten best vol en vaak denk ik na afloop; ik heb een fucking mooie dag gehad!’ Ook sprak hij bijvoorbeeld op het Icarus Festival in Amsterdam, een festival rondom het thema falen. Door de week doet Mark dus dingen die niets met werk te maken hebben. ‘Maar ik heb gemerkt dat het moeilijker is om op een dinsdagmiddag “niets” te doen dan op een zondagmiddag…’
Mijn vriendin is arts in opleiding en promoveert daarnaast; in de avonden en weekenden is ze bezig met artikelen schrijven. We hel pen elkaar om samen te ontspannen en rust te houden met een wandeling of superuitgebreide lunch.’
foto: renée keijsers‘Afgelopen juli ben ik aan mijn knie geopereerd. De dokter had me gewaarschuwd om vier dagen helemaal niets te doen. In de maand voorafgaand aan de operatie merkte ik dat ik naar de operatie uit keek vanwege die vier dagen niets.’ Dat zette Mark aan het den ken. ‘Ook bij leuke dingen kun je stress hebben en als ondernemer is er altijd iets om te doen; je website, je boek onder de aandacht brengen, nieuwe ideeën uitwerken…’
Om een heerlijk weekendgevoel te hebben, kan Mark een relatie aanraden. ‘Samen is het echt makkelijker om je te ontspannen.
‘Eigenlijk ga ik de waarde van de klassieke zondag steeds meer inzien.’ Voor hem begint een echte weekendzondag met voetbal len, ‘lekker met een stel mannen achter een bal aan razen.’ Zon dagavond is echt een rustige avond, dan doet Mark niet zo veel. ‘Ik vind het lekker om een serie te kijken of boek te lezen.’ Toch blijkt hij nog een programma te hebben voor deze rustige avond; om 18:30 uur mediteren, om 19 uur naar Studio Sport kijken en rond 20 uur leest Mark aandachtig zijn mission statement door. ‘In dat document staan mijn leefregels en doelen. Daarna kijk ik terug op mijn week; heb ik me hieraan gehouden? En ik kijk vooruit; hoe kan ik komende week hieraan werken? Dan stuur ik bijvoorbeeld een appje naar mijn broer in Australië en plan een bezoekje aan mijn oma voor het volgende weekend.’ Fouten die hij gemaakt heeft, viert hij bewust. ‘Ik heb nooit zin in die mission statement-check, maar het geeft elke week zo veel voldoening, hiermee breng ik koers in mijn leven aan.’ (NvO)
‘Ik ga de waarde van de klassieke zondag steeds meer inzien.’
‘Het is zo tof dat ik mijn werkdag zelf kan indelen!’
Van wens naar werkelijkheid
peta twijnstra Elk nieuw idee of wens, groot of klein, ontwikkelt zich volgens dezelfde stappen, een proces ‘van wens naar werkelijkheid’. De creatiespiraal van Marinus Knoope geeft dat proces helder weer. Het model geeft inzicht en inspireert bij het vorm geven aan wensen, uitvoeren van ideeën of het opzetten van een bedrijf.
Het is een prachtige zonnige dag. Ik loop op het strand. Mijn voeten in de branding. De tas in mijn hand slingert tijdens het lopen zachtjes tegen mijn been. Het strand is zo goed als verlaten. Weinig mensen hebben dit deel van het eiland gekozen om te genieten van de zon, de zee en de rust. Ik houd van dit deel van het eiland, de rust van het strand. Stil is het niet. De golven zijn hoog, de zee raast. Het is geraas waar ik rustig van word. Ik hoef niks op dit eiland, ik hoef er alleen maar te zijn en zelfs dat hoeft niet.
Die zonnige dag op Vlieland was in 2009, inmiddels alweer acht jaar geleden. Ik heb dan een groeiende coachpraktijk en werk parttime in het onderwijs. Meer dan 25 jaar was ik in loondienst en nu ben ik eigen baas. Het ondernemerschap gaat me, tegen mijn verwachtingen in, goed af. Activiteiten als net werken en acquisitie, waarvan ik dacht dat ik ze niet zou kun nen – ze klinken eng en moeilijk – gaan me goed af. Ik doe ze op mijn eigen manier en dat werkt. Opdrachtgevers komen en de meeste blijven. Mijn uren in het onderwijs bouw ik af.
Op de school waar ik in 2009 werk, ben ik vertrouwenspersoon geworden. Dat werk doe ik graag en vind ik interessant. In de zomer van dat jaar loop ik dus op het strand. En zomaar, bijna vanuit het niets, krijg ik een inval. Het lijkt een gedachte, maar het is net even anders. Dat wat me invalt is meer een vraag of misschien is het een wens: wat als ik een bureau voor vertrou wenspersonen zou beginnen?
ontspannen
waarderen
ontvangen
ontspannen
volharden
wensen handelen
verbeelden beslissen
geloven uiten plannen
0nderzoeken
Ik ontdek, bij het herlezen van het boek, dat mijn coachpraktijk en later het bureau voor vertrouwenspersonen zich ontwikkelt hebben volgens de twaalf stappen van de creatiespiraal. Het is zoals Knoope schrijft in zijn boek: elk nieuw idee of wens, groot of klein, ontwikkelt zich volgens dezelfde twaalf stappen. Ik licht ze hieronder toe.
Wensen, verbeelden, geloven (stap 1, 2 en 3)
De creatiespiraal
En zomaar, bijna vanuit het niets, krijg ik een inval.
waarderen
ontvangen
Terwijl ik dit artikel aan het schrijven ben en nadenk over de inhoud, herinner ik me het boek van Marinus Knoope, De creatiespiraal. Aan dat boek heb ik veel gehad toen ik net onder nemer was. Ik vond het inspirerend. In het boek beschrijft Knoope de creatiespiraal: een model in twaalf stappen dat het proces ‘van wens naar werkelijkheid’ beschrijft, een model om wensen en verlangens te realiseren.
volharden
wensen handelen
‘Ook al ben je je er niet van bewust, wensen zitten in je’, zegt Knoope. Ze komen op als er geen andere gedachten zijn, als er rust en ontspanning is. Een bekend fenomeen, waarover ook Ionica Smeets schrijft in een van haar columns in de Volkskrant:
verbeelden beslissen
geloven uiten plannen
‘Toen ik eenmaal ontspannen was en mijn hoofd leeg was van al het dagelijkse gedoe, vielen me zomaar allemaal dingen in. Oplossin gen voor vastgelopen projecten, handige ideeën voor mijn onderzoek en onderwerpen voor colums. En dat alles terwijl ik met mijn blote voeten door het zand liep.’
0nderzoeken
‘Wensen zijn voorgevoelens van hetgeen u in staat bent daadwerkelijk te realiseren’ goethe
Als wensen niet vanzelf opkomen, dan helpt het om jezelf een aantal vragen te stellen: ‘Waar heb ik behoefte aan?’, ‘Wat boeit me?’, ‘Wat wil ik beleven?’ of, als je er van houdt, de meer spi rituele vraag ‘Waarvoor ben ik op deze wereld?’
Als je weet wat je wens is en je koestert die wens en neemt hem serieus, dan kom je in de tweede fase van de creatiespiraal: verbeelding. Een leuke fase, schrijft Knoope. Je verbeeldt het eindresultaat. Je hoeft in deze fase nog niet bezig te zijn met de weg ernaartoe, want dat roept alleen maar apen en beren op. Geloven in het verwezenlijken van je wens, de derde fase, lijkt logisch, maar is niet altijd eenvoudig.
Hoewel ik, toen ik op het strand liep op Vlieland, nog niet zo goed was in het serieus nemen en realiseren van mijn wensen besloot ik toch op mijn ‘inval’ te vertrouwen. Tegelijk met dat vertrouwen was er weerstand, in de vorm van allerlei gedach ten: ‘Je hebt het al druk genoeg’, ‘Nog een website zeker?’, ‘Veel te hoogdravend.’ Die weerstand heb ik – hoe dat weet ik niet precies – het hoofd geboden en ik ging met andere mensen pra ten over mijn idee. Ik ging erin geloven, ik ging me uiten en zo was ik terechtgekomen in de volgende fase van de creatiespiraal.
Uiten, onderzoeken, plannen (stap 4, 5 en 6)
Het uiten van je wens aan naas ten, collega’s en vrienden is de vierde fase. Als je dat doet, zegt Knoope, dan gaan die anderen als vanzelf bijdragen aan de rea lisatie van je wens. Praten over je ideeën geeft bovendien vorm aan wat je wilt. In deze fase is het ook goed om te gaan praten met mensen die al doen wat jij wilt gaan doen, die al gerealiseerd hebben wat jij nog wenst. Schroom niet om ze te benaderen. Zij maken graag tijd. Zo ben je vanzelf in de volgende fase beland, het onderzoeken van je wens en de mogelijkheden tot realisatie.
Als je voldoende ideeën, deskundigheid en materiaal verzameld hebt, maak je de overgang van denken naar doen en van fan tasie naar realiteit. Je gaat plannen (de zesde fase) en komt daarmee in het actieve deel van het creatieproces. Planning is een goed instrument om je plannen te realiseren want ‘dat wat gepland is, heeft een sterke neiging ook daadwerkelijk te gebeuren’, zegt Knoope.
Geloven in het verwezenlijken van je wens lijkt logisch, maar is niet altijd eenvoudig.
Ze wilde schrijven. Die wens had ze al lang, ze had er al veel over gefantaseerd en iedereen in haar omgeving kende haar wens. Ze wilde schrijven over haar pubers, voor andere moeders en vaders met pubers. Ze had al met andere schrijvers gesproken, zich een beeld gevormd hoe het eruit zou gaan zien. En daar bleef het steken. Er was altijd een reden om niet te doen wat ze wilde. Tot ze op een dag ging plannen. In haar agenda was ze gedurende een aantal maanden op dinsdag niet meer vrij. Dan zat ze op een plek waar niemand haar kon vinden. Dan had ze mail en telefoon uitgezet. Dan ging ze schrijven.
Beslissen, handelen, volharden (stap 7, 8 en 9) Als je de voorgaande stappen met aandacht hebt uitgevoerd, dan komen je beslissingen en keuzes vanzelf en vaak worden beslissingen door omstandighe den geholpen, waardoor er een zeker mate van nood of urgentie ontstaat om concrete stappen te nemen.
Ik logeer in een bed and breakfast in Noord-Groningen. De B&B is nieuw. De kamer is ruim en mooi, het bed is fijn en ik geniet van het grote bad dat er is. Tijdens het ontbijt spreek ik de eigenaar. Ze vertelt dat ze de B&B een jaar geleden is begonnen. Zij en haar man hadden het er al jaren over. En toen moest het boerenbedrijf van haar man stoppen. Op haar werk was het verre van leuk sinds ze een nieuwe directie hadden. Ze heeft haar baan opgezegd en is de B&B begonnen. Ze heeft nog geen dag spijt gehad, zegt ze. Ze geniet van de omgang met de gasten en ze doet mooie ervaringen op.
Na het plannen en beslissen gaat het echte werk beginnen. Deze fase (‘handelen’ in de creatiespiraal) is net zo belangrijk als de andere fasen al voelen we ons in deze fase wellicht het meeste thuis. Je zet alles in, ontdekt, gebruikt en ontwikkelt je talenten. Door te handelen wordt de wens stap voor stap werkelijkheid.
Een mooi bedrijf heeft ze opgebouwd, de cliënt die ik coach. Een woon vorm voor verstandelijk beperkten. Ze heeft genoten van de start, het inrichten van de huizen, de eerste bewoners, de eerste personeelsleden die ze aan moest nemen. Nu draait het en nu weet ze het niet goed meer. Er is gedoe met personeel, er zijn lastige familieleden en er zijn probelemen met de financiering. Is dit wat ze wilde? Het liefste wilde ze ergens opnieuw beginnen of iets heel anders gaan doen.
Nu komt het erop aan, je moet naar de fase ‘volharden’.
En dan blijken er in de praktijk, ondanks goede voorbereidin gen, onverwachte problemen te zijn. Het duurt langer dan je gedacht had of je mist bepaalde vaardigheden. Nu komt het erop aan, je moet naar de fase ‘volharden’. In de creatiespiraal staat ‘volharden’ recht tegenover ‘geloven’. Logisch, want vol harden lukt alleen als je gelooft in wat je doet en weet waar naar je onderweg bent.
Ontvangen, waarderen, ontspannen (stap 10, 11 en 12)
Na alle actie, het handelen en volharden, het bereiken van je doelen, komt er ruimte voor ontvangen, waarderen en ont spannen, de laatse fases van het creatieproces.
Je zou verwachten dat dit de gemakkelijkste fases zijn, maar veel mensen komen moeilijk uit de actie. Actie gaat ons ken nelijk beter af. Toch is het belangrijk om te genieten van succes en waardering bewust te ontvangen. Je krijgt er energie van waardoor je beter gaat functioneren. Door terug te kijken op wat er is gebeurd, wat je hebt geleerd, wat is blijven liggen, wat je angsten en irritaties zijn, krijg je nieuwe inzichten over jezelf en je onderneming, waardoor je onderneming verder kan groeien. ‘Deel je succes,’ zegt Knoope, ‘geniet ervan en deel het uit.’
Aan het eind van de creatiespiraal is er ontspanning en rust. De laatste fase. De cyclus is rond. In die rust ontstaan nieuwe wensen, grote of kleine. En dan begint het hele proces van voren af aan.
De eigenaar van de B&B waarover ik schreef, heeft de creatiepsi raal doorlopen en heeft een goedlopend bedrijf. Nu het allemaal wat makkelijker gaat na een pittige beginperiode, heeft ze een nieuwe wens. Ze wil iets gaan doen met de gemeenschappelijke ruimte die ze hebben. Ze is opnieuw de creatiespiraal in gegaan en alweer aanbeland bij de fase van het uiten en onderzoeken.
De oneindige creatiespiraal Schrijvend over de creatiespiraal, ervaar ik opnieuw de inspira tie van dit model en de stimulans om mijn wensen serieus te nemen en er mee aan de slag te gaan tot ze gerealiseerd zijn. Ik ben het met Knoope eens, het realiseren van wensen geeft richting en zin aan je leven.
Voor mij heeft het model een boodschap, of misschien is het de boodschap van Knoope: onderzoek welke wensen je hebt en ontvang ze als geschenk of als een opdracht. Er ontstaan steeds weer nieuwe wensen en verlangens, een leven lang, zowel professioneel als privé. Wie zijn verlangens negeert en veroordeelt, is als een appelboom die blijft proberen peren of bananen te maken. Het genoegen dat de vervulling van je ver langens je schenkt, zal opwegen tegen de moeite die je ervoor gedaan hebt.
Als het niet lukt om je wensen te realiseren, vraag je dan af in welke fase van de creatiespiraal je strandt. Met welke fase heb jij moeite? Ben je je niet bewust van je wensen? Vind je het moelijk om te plannen of durf je het er niet met anderen over te hebben? Stop je bij tegenslag of draai je door omdat je geen rust neemt? Onderzoek in welke fase je blijft steken en praat er met anderen over. Zoek herkenning en aandacht, zoek hulp of laat je coachen.
Mijn onderneming, Buro Vertrouwenspersonen is nu, acht jaar nadat ik op het strand die ‘inval’ had, een serieus bedrijf. Gaan deweg zijn er nieuwe wensen gekomen en gerealiseerd, kleine en grotere. Ik denk dat ik goed ben in volharden. De fase rust en ontspanning vraagt wat meer aandacht de komende tijd, net zoals mijn privéwensen. Er sluimert een wens waar ik al langere tijd over fantaseer. Ik denk dat ik tot nu toe ben blijven steken bij ‘plannen’. Dat ga ik doen, plannen en vervolges mijn besluit bekrachtigen. Dan gaat het lopen en kan ik niet meer terug.
Meer informatie over de Creatiespiraal vind je in het boek De Creatiespiraal (1998) van Marinus Knoope.
Linda Spaanbroek, Ondernemershout bestaat niet
176 blz, 1e druk 2016, Boom uitgevers Amsterdam, ¤ 20,00
Waarom bestaan veel ondernemingen na vijf jaar niet meer? De (vaak) lage omzetten wegen niet op tegen de vele uren die ondernemers in hun bedrijf steken. Zelfs als het goed gaat, als er wel een gestage klantenstroom is, blijft de stress aanhouden. En iedereen denkt dat dit aan hem zelf ligt en kan bijna niet geloven dat het makkelijker kan. Maar het kan echt! Ondernemershout bestaat niet rekent af met de mythe dat je als ondernemer geboren moet worden om succesvol te kunnen zijn met je bedrijf. Of dat je enorme hoeveelheden stress moet tolereren om lekker te verdienen. Linda Spaanbroek beschrijft de eenvoudige stappen waarmee iedere zelfstandige professional succesvol kan ondernemen. Ploeteren in de marge is voorbij en de overgang naar moeitelozer ondernemen én naar een rendabel bedrijf ligt binnen handbereik. Voor iedere zelfstandige professional die met minder moeite meer omzet wil halen.
Leonie Kroes
Wandelcoach, psycholoog en consultant bij Andante Coaching
Linda schrijft soepel, spreekt je direct aan en irriteert lichtelijk. Aan het begin van het boek moet ik denken aan wat mijn opa graag zei: ‘Ik zal je eens precíes vertellen hoe het zit.’ Dan dacht ik: ja het zal wel, er bestaan meerdere visies en waarhe den. Toch was ik nieuwsgierig geworden naar zijn verhaal en waar hij zo stellig van overtuigd was. Uit ervaring weet ik dat deze lichte irritatie goed is Linda raakt je meteen als ondernemer. Want je wilt meer klanten en meer omzet. En je bent net als zij in eerste instantie te eigenwijs om andermans advies op te volgen. Dus je blijft puur uit nieuwsgierigheid doorlezen. Wat blijkt: dit boek staat vol nuttige tips voor startende en ervaren ondernemers, in een logisch stappenplan gegoten. Bood schap: gooi je eigenwijsheid overboord en aan de slag.
Barbara van Schaik
Coach, organisatieadviseur en fotograaf bij scherpte diepte Consultancy
Het boek belooft veel: méér omzet. Welke ondernemende coach wil dat niet? Vlot en uitdagend geschreven ontvouwt de auteur haar vliegwielmodel om makkelijker en meer klanten te krijgen. Voorwaarde is natuurlijk wel dat je de handleiding stap voor stap én in de juiste volgorde volgt. Online marketing is de kern van het model, een onderwerp waar niet iedere coach mee opgegroeid is. En hier zit voor mij de kracht van het boek: praktische uitleg en tips over e-zines en list management voor het krijgen van ‘vaste verkering’ met je klanten. Ik heb meteen mijn eigen mailinglist onder de loep genomen. Facebookmarketing daarentegen toch ook een hot topic wordt nauwelijks behandeld. En het laatste hoofdstuk over mindset mist de praktische insteek van de rest van het boek. Of drie uur leestijd direct méér omzet ople vert is de vraag, een uitvoerbaar model voor online marketing in ieder geval wel.
Claudia Verhey
Schrijfcoach bij Studio Claver
De titel spreekt gelijk je onderbuikgevoel aan: hebben niet alle (startende) onderne mers weleens gedacht dat ze er eigenlijk niet voor in de wieg zijn gelegd, zelfstandig ondernemen? Het boek heeft een prettige schrijfstijl: andere boeken over dit thema willen nog weleens een neerbuigend randje hebben, dit boek heeft dat hele maal niet. De schrijfster heeft een prettige, no-nonsense stijl van uitleggen en geeft vertrouwen dat het je met dit boek zeker gaat lukken. Een echte eyeopener vond ik de tip om probleem- en resultaatscenario’s uit te schrijven; meestal gaan tips niet ver der dan ‘beschrijf je ideale klant’. Dat ben ik meteen gaan doen, met behulp van de fijne extra online tools zoals het e-book die beschikbaar zijn voor de lezer. Het hoofd stuk over het geheime ingrediënt is een leuk extraatje. Het boek is overcompleet en toch compact.
Kortom: aanrader!
9
De schaduwkanten van het ondernemerschap
ans tros
In 2018 is Ans Tros 25 jaar ondernemer en haar huidige organisatie heeft net haar twintigjarige bestaan gevierd. Een mooi moment om terug te kijken en enkele ervaringen te delen die normaal niet aan de oppervlakte komen.
Laat ik vooropstellen dat ik dankbaar en gelukkig ben met mijn keuze voor het ondernemerschap: het is de beste beslissing in mijn loopbaan geweest. Vanuit mijn perspectief deel ik in dit artikel enkele ervaringen die lastig en intens waren en wat ervoor nodig was om door te kunnen gaan in moeilijke tijden. Ik weet van collega-onder nemers, werkgevers en managers dat de ervaringen universeel zijn, ze komen in vele organisaties voor. Allereerst enkele veel voorkomende problemen en daarna mijn survivaltips.
Het projectiescherm
Niemand waarschuwt je voor het feit dat je medewerkers jou soms niet kunnen zien. Dat is een van de meest vervreem dende ervaringen om te bemerken als mens en werkgever. Medewerkers projecteren onbewust en ongewild hun eigen angsten en beelden op jou als vertegenwoordiger van de direc tie. Oude gedragspatronen uit de kindertijd worden herhaald en uitgeleefd op de werkvloer. En voordat je er zelf erg in hebt, word je ingezogen in het spel van overdracht en tegenover dracht. Want als je in de tegenoverdracht schiet door boos te worden ben je de pisang. Van emoties ga je het nooit winnen.
Nog fnuikender is het feit dat een groep elkaar negatief kan beïnvloeden. Je kunt dan niet veel anders doen dan bukken en afwachten tot de bui overtrekt. Of wachten op een goed moment om in te grijpen. Toen iemand uit het management team mij na een jarenlange plezierige en waardevolle samen werking ineens kwam vertellen dat ik niet capabel was om de organisatie te leiden, ging ik niet zo lekker op vakantie. Niet omdat ik aan mezelf twijfelde, maar omdat ik de samenwer king niet meer zag zitten en geen zin had in advocaatkosten. De eerste week had ik buikpijn, wat moest ik hier mee aan vangen? Het antwoord kwam tijdens een bezoek aan een klein kerkje ergens in de bergen. Na een halfuur kwam het inzicht: ik heb geen probleem, de ander heeft een probleem – dat op mij wordt geprojecteerd. Na mijn vakantie heb ik er geen woord meer over gewisseld en de ander strak aangesproken op het afleveren van het geplande werk. Dit werkte, er volgde binnen een maand een opzegging. Conclusie: maak het niet persoon lijk. Ook al is dat juist het allermoeilijkste wat er is, weet ik uit eigen ervaring. Want het blijft jammer en pijnlijk dat een waardevolle samenwerking op deze wijze eindigt.
De eerste week had ik buikpijn, wat moest ik hier mee aanvangen?
Bonje in de directie Hoe klassiek, vanuit een vriendschap werden we zakenpart ners en wisten we elkaar te stimuleren tot betere prestaties en de oprichting van een nieuw bedrijf. De eerste jaren ver liepen goed qua samenwerking, het bedrijf bloeide en groeide. We waren voortdurend aan het bijsturen om de organisatie en de systemen mee te laten groeien en te laten aansluiten op de behoeften van klanten. Maar gaandeweg werden de ver schillen tussen ons vergroot. Ik wilde groeien, want dat was wat er gebeurde, en de ander wilde een overzichtelijk klein bedrijf houden. We hebben er helaas te lang over gedaan om het smeulende conflict op te lossen. Mediation, andere structu ren, nieuwe rollen, het bleek allemaal niet te werken.
Zonder mijn thuisfront, coaching en support van vrienden had ik het niet volgehouden. De winst voor mij was dat ik me daar door bewust werd van verstrikkingen binnen de organisatie. Ik ontdekte mijn eigen onbewuste overdrachtspatronen en oude overlevingsmechanismen, zoals mijn neiging om conflicten uit de weg te gaan. Een belangrijke les die ik daarin heb geleerd is de volgende: het conflict duurt zolang als ik het zelf toelaat. Toen ik eenmaal het besluit had genomen dat ik alles op alles wilde zetten om het conflict te beëindigen, kwam er een defi nitieve oplossing. Een mooie ontdekking over de kracht van congruentie in mezelf.
Het is niet goed of het deugt niet Dit is de variatie op het projectiemechanisme waarin de over dracht verandert in negatieve overdracht en een team besmet. Het management of om het even welke vertegenwoordiger daarvan wordt gewantrouwd of verdacht gemaakt omdat het beleid niet welkom is. Dan ontstaan in vergaderingen dyna mieken die zich grofweg laten kenschetsen als het opduikelen van alle mogelijke obstakels en bezwaren of het ontkennen van feiten. Het kost veel energie en de belangrijkste hulpbron is om als management samen op één lijn te blijven. Doe je dat niet, dan word je de speelbal.
Dit speelde ten tijde van een verhuizing naar een groter pand, waar de trainers geen behoefte aan hadden, maar de interne organisatie wel. Bovendien bleek het externe kosten te bespa ren doordat we veel meer trainingen in huis konden laten ver zorgen. Conclusie: houd het grotere geheel voor ogen en zet het door ondanks tegenwind. Want wat voor de ene groep een vooruitgang oplevert, is voor een andere groep een achteruit gang en je kunt het nooit iedereen naar de zin maken.
Wie heeft gelijk?
Tijdens een sollicitatieprocedure voor een nieuwe manager belde de beoogde kandidaat voor een vervolggesprek mij de vol gende dag op, om te melden dat ze had gehoord dat de trainers geen nieuwe manager nodig hadden. En dat ze bovendien te horen had gekregen dat het financieel ook niet zo goed ging met het bedrijf. Hetgeen volstrekt bezijden de waarheid was. Voor haar redenen genoeg om zich uit de procedure terug te trekken. Daar zit je dan met je goede bedoelingen. Wat een schok!
Doe je dat niet, dan word je de speelbal.
Gesprekken gevoerd met de trainers en om uitleg gevraagd over de uitspraken die zij hadden gedaan. Een ervaren organi satieadviseur gebeld en zijn advies was: je hebt een stevig cul tuurprobleem, dat pak je aan met een structuuroplossing. Maak het beleid helder en vraag mensen persoonlijk commitment te geven en neem afscheid van de mensen die dat niet willen. Een mediator ingeschakeld om een plan te maken. Zijn belangrijk ste vraag was: ben je bereid om desnoods van iedereen afscheid te nemen? Daar moest ik wel een nacht over slapen. Maar het antwoord was ja. Er was geen middenweg. Een interimma nager ingehuurd. Een klassiek machtsconflict. Toch komt het vaak voor, de professional die op een gegeven moment niet meer geschikt is om in loondienst te blijven werken omdat hij zijn eigen visie heeft ontwikkeld. Dat heb ik zelf ook mee gemaakt in mijn tweede baan, ik wist het ook beter dan mijn baas. Na een rigoureuze ingreep konden we weer gaan bouwen aan een nieuw team, gelukkig samen met een paar mensen die meegingen in de nieuwe koers. De conclusie: durf te kie zen voor een impopulair besluit om de orde te herstellen. Het is noodzakelijk om ‘vuile handen’ te maken als ondernemer, want halve oplossingen werken niet.
Survivaltips
Het belangrijkste advies dat ik kan meegeven is om bij elk dreigend conflict of persoonlijke geraaktheid op zoek te gaan naar antwoorden op de volgende vragen:
• Wat spiegelt mijn omgeving mij, welk thema in mijn onbe wuste wordt uitvergroot of aangeraakt?
• Hoe houd ik de ongewenste situatie zelf in stand?
• En wie, buiten mijn organisatie, kan mij helpen deze vragen en of onbewuste thema’s op te lossen?
Want ondernemerschap is bij tijd en wijle te vergelijken met topsport. Het vormt soms een enorme belasting als er op je ‘rode knoppen’ wordt geduwd.
• Zorg daarom dat je je supportteam en netwerk op orde hebt en onderhoudt.
• Zorg dat je partner achter je staat.
• Zorg dat je goede vrienden en onafhankelijke adviseurs hebt op wie je kunt rekenen.
• Neem ook tijdig je ontspanning, plan geregeld een vakantie week om afstand te nemen en op te laden.
• Gun het jezelf dat je inschattingsfouten maakt. Erken het en ga door.
• Schakel een onafhankelijke (team)coach, mediator of advocaat in zodra je het moeilijk krijgt of emotioneel geraakt wordt. Zo blijf je alert op je eigen bias en de effecten van je gedrag.
• Blijf sporten en bewegen en let op je voeding.
• Zorg dat je dromen blijven samenvallen met je bedrijf.
Dit is af en toe de keerzijde geweest van het ondernemerschap waarin ik al 25 jaar met heel veel plezier actief ben. En uitein delijk hebben de schaduwkanten van het ondernemerschap mij veel opgeleverd: zelfkennis, vrijheid en ontdekkingen over de werking van het bewustzijn in groepen. Mijn boek Leiderschap door (zelf)coaching. Bewustzijnspsychologie voor managers, coaches en adviseurs is daaruit voortgekomen en vormt de basis van een Werkplaats over persoonlijk leiderschap en Theory U die ik al jaren samen met anderen verzorg. En ik eindig graag met de waarschuwing die Karen Hamaker jaren geleden al gaf aan ons als beginnende studenten in de psychologie van Carl Jung. ‘Als je het projectiemechanisme werkelijk begrijpt, kun je nooit meer iemand de schuld geven.’
Otto Scharmer, van Theory U noemt ons eigen bewustzijn de blinde vlek in leiderschapsontwikkeling. Ik kan het daar alleen maar mee eens zijn. Juist waar mensen geen eigenaarschap durven nemen voor hun eigen angsten en blinde vlekken ont staan conflicten en onrust binnen organisaties die ten koste gaan van het primaire proces en de samenwerking. En natuur lijk, zonder wrijving ontstaat er geen glans. Toch pleit ik voor executive coaching als vanzelfsprekende arbeidsvoorwaarde voor elke manager en bestuurder. Want het is erg verleidelijk om in de valkuil van je eigen gelijk te stappen.
Online toegang tot de kennisbank met meer dan 2500 artikelen uit 190 boeken over coaching en persoonlijke ontwikkeling
Up-to-date met de wekelijkse nieuwsbrief
NIEUW
In MyMethods kun je eigen programma’s samenstellen met werkvormen voor bijeenkomsten zoals teamsessies en coachgesprekken
Ontvang twee keer per jaar het Coachlink Magazine. Een glossy vol met artikelen, interviews en columns.
Wat ik leerde van succes en tegenslag
In 2003 heb ik de Alba-academie opgericht. Het zat al in mijn hoofd, ik hoefde het ‘alleen nog maar’ te doen. Ik heb het gedaan, en ‘de Alba’ is gegroeid. Maar het ging niet zonder slag of stoot. Succes, tegenwerking en tegenslagen horen bij elkaar en doen een zwaar beroep op je doorzettingsver mogen en je ondernemerschap. Wat heb ik daarvan geleerd? Wat punten die anderen misschien kunnen helpen:
1 Heb je een droom? Niet uitstellen, gewoon gaan doen, ook al roepen men sen om je heen dat je gek bent! Zodra ik mijn droom leefde, werd hij werkelijk heid.
2 Laat je niet leiden door winst en omzet, maar door kwaliteit. Als de kwaliteit herkend wordt, komt de kwantiteit er vanzelf achteraan. Ik had geen tijd voor een businessplan, wel voor kwaliteit. Ik had geen cent en de bank gaf geen gehoor. Toch maar begonnen. Twee jaar later stond de voltallige bankdirectie voor mijn deur. Ik heb ze koffie gege ven, maar kon verder niets voor hen doen
3 Koester je verontwaardiging. Dit was een belangrijke drijfveer om het anders en beter te doen!
4 Timmer niet alles dicht, bouw je onder neming vanuit vertrouwen, niet vanuit wantrouwen. Ik ging uit van het goede
van der pol
en bleef dat doen, ook al werd ik soms teleurgesteld in mensen.
5 Wees genereus. Hoe meer ik gaf, hoe meer ik ontving. Tegelijkertijd: ik gaf niet alles weg en bewaakte de grenzen. Het is de kunst om een gezonde balans te vinden tussen geven en ontvangen.
6 Doe wat je doet en doe het goed (zie ook punt 2). Als ik iets goed deed, kreeg ik zelfvertrouwen en creëerde ik vertrou wen bij alle ‘stakeholders’. (Zelf)vertrou wen is kennelijk besmettelijk.
7 Wat ik als vrouwelijke ondernemer echt heb moeten leren: durven te schitte ren en in het licht te staan. Pak je lei derschap, communiceer en inspireer. Wees niet verbaasd over het feit dat er mensen zijn die jou volgen. Neem complimenten in ontvangst als kleine cadeautjes en besef dat het morgen weer anders kan zijn.
8 Ik vierde successen uitbundig met iedereen die eraan had meegewerkt. Bedank hen en blijf bescheiden. Tegen slag zit om de hoek: ik heb ook grote verliezen gekend.
9 Wees eerlijk over tegenslagen en com municeer wat betrokkenen moeten weten. Wees integer, doe geen belof tes die je niet na kunt komen, houd de moed er in en zet gezamenlijk de schouders eronder. Downsizen bleek heel gezond te zijn.
10 Ik kende mijn grenzen en zocht men sen die mij aanvulden en die meer of andere dingen wisten of konden dan ik. We leerden van elkaar. Geef anderen de ruimte om het anders te doen en geef hen de eer die hen toekomt.
11 Delen = vermenigvuldigen. Als je op je eigen kennis, ervaring en wijsheid gaat zitten, heeft niemand er wat aan.
12 Kopieergedrag en navolging beschouw de ik als een groot compliment.
13 Wat je aandacht geeft, groeit. Ik maakte me niet druk om ‘concurrenten’. Geef aandacht aan wat jouw onderneming bij zonder maakt en wees daar uitzonderlijk in!
Kortom: durf je droom te leven en durf te schitteren. Leer van je successen, van je tegenslagen en van de mensen om je heen. Dan blijf je groeien en je bedrijf ook.
Ien G.M. van der Pol is coach/counseler psychotrauma, gespecialiseerd in het IoPT resonantie-opstellingswerk en auteur van diverse begeleidingskundige boeken. ienvanderpol.nl
Koester je verontwaardiging.
Kruispunt
jo-anne ottenWeten wat je wilt als ondernemer, is dat een kwestie van kennis of van intuïtie? Kun je alles van tevoren uitdenken voordat je de sprong waagt, of moet je gewoon springen? Jo-Anne Otten staat voor de keuze.
Talloze keren heb ik er met anderen over gesproken. En nu sta ik er zelf. Mijn uitzicht vanaf hier? Even opwindend als angstaanjagend. Als op de rand van een ravijn met uitzicht op een prachtig groen bergdal. En ik heb hoogtevrees.
Vaak zijn we er al heel lang naar op weg, zonder dat we het echt goed in de gaten hebben. Maar hoe dichter je bij dat punt komt, hoe duidelijker het wordt. Dan gaat het kriebelen, wrijven, schuren, soms zelfs echt pijn doen. En dan sta je op die twee sprong. Vervolg ik het pad dat ik ooit koos? Of sla ik toch een andere weg in? En als ik een andere weg wil gaan, welke dan?
Achteraf is alles makkelijk praten. Maar ga er maar aan staan. Helderheid krijgen te midden van de chaos. Alsof de TomTom je tegelijk naar links en rechts stuurt en onderwijl roept: ‘KEER OM!’ Een kordate actiemodus met als voornaamste kenmerk alle vervoegingen van het werkwoord (uiteraard) ‘moeten’, is vaak de eerste impuls om te ontkomen.
Om vervolgens heil te zoeken in plannen maken. Hele schema’s uitdenken. Doelstellingen, focusgebieden en verdienmodellen. Misschien ben je letterlijk gestopt met rennen, maar niet in je hoofd. En hoe langer je erover nadenkt, hoe meer die eens zo sierlijke poten van je mindmap veranderen in een onontwar bare knoop van hersenspinsels. Die je vervolgens, teleurgesteld
als je bent over het uitblijven van enig resultaat van je noeste arbeid, te lijf gaat met de meest brute oordelen die je kunt vin den over jezelf. Waar is hier de nooduitgang?
Die eens zo sierlijke poten van je mindmap veranderen in een onontwarbare knoop van hersenspinsels.
Weten wat je wilt heeft vaak niets met kennis te maken. Het is weten van een andere orde. Staande voor het kruispunt open baarde mijn pad zich als vanzelf toen ik in staat was los te laten. Los van hoe het zou moeten. Los van ‘hoe het hoort’ en wat anderen ervan zouden vinden. Los van het idee van een perfect, vastomlijnd en uitgestippeld pad. Vrij om te onderne men vanuit de kern van mijzelf.
Wonderbaarlijk hoe die eerste, voorzichtig ondernomen stap pen op dat pad een wereld blootlegden van mogelijkheden en mooie ontmoetingen. Volledig het cliché waarmakend dat troebel water helder wordt zodra je het met rust laat.
En daar sta ik dus nu. Met mijn kop in de wind en kriebels in mijn buik. Koersend op de navigatie van het hart. En de weg? Die wijst zich vanzelf.
Ik had heb een droom
berry bakkerOndernemen begint vaak met een droom. Maar hoe mooi ook, zo’n droom kan steeds ondersneeuwen in de waan van alledag, zo heeft Berry Bakker ervaren.
Ergens tijdens de vijf jaargangen dat ik opleidingen volgde op het gebied van NLP en systemisch werk ontstond het idee om ‘straks’ een training te gaan verzorgen voor mensen in de bijstand, voor werklo zen en voor mensen met een laag inkomen. Ik denk dat het idee voortkwam uit het blad INzicht van de NVNLP, waar een artikel in stond over een ‘tientjestraining’. Dat is een training voor bovenstaande doelgroep en blijkbaar heb ik er iets mee. De training behelsde tien NLP-trainingsdagen voor één tientje per keer. Ik vond het geweldig en met een traan in elk oog las ik met toenemende passie het verhaal. Prachtig, dit ga ik doen! Ik was ervan overtuigd dat mij dit met alle bagage van de afge lopen jaren zeker zou gaan lukken. Ik zag mezelf al voor een groep staan, oefeningen uitleggen, voordoen en mensen bege leiden. Blij werd ik ervan. Ook de locatie had ik al in gedachten. Hoe anders kan het lopen.
Na afloop van een dag familieopstellingen, die ik als opsteller mocht begeleiden, kwam een van de deelneemsters op mij af en vroeg of ze een paar dagen later contact mocht opnemen. Uit het contact met deze vrouw, die al NLP-coach was, ontstonden plannen om samen NLP-trainingen te gaan verzorgen. Met de doelgroep die ik voorstelde, had ze echter helemaal niets. Ik was even uit het veld geslagen, maar de kans om trainingen te gaan verzorgen wilde ik niet laten lopen.
Met aan beide kanten opgroeiende pubers, fulltime banen en toch wel iets te wilde plannen, liepen we beiden leeg en bleef er van onze energie steeds minder over. Mijn plannen en initi ele doelgroep verdwenen uit mijn dagelijkse gedachten, ergens in mijn onbewuste geparkeerd.
Op een dag kwam het idee van de tientjestraining weer omhoog toen ik in de krant een artikel las over een welzijnsgroep in het dorp verderop, het idee stroomde weer. Ik nam contact op en ja hoor, ze hadden wel oren naar mijn idee. Tijdens de ken nismaking werd al snel gesproken over een training voor man telzorgers en of ik die kon verzorgen? Tuurlijk, graag. Ik ging enthousiast aan de slag en daarmee verdween mijn idee toch langzaam weer in de vergetelheid.
De geschiedenis herhaalde zich; een jaar later nam dezelfde organisatie contact op voor eenzelfde korte training voor man telzorgers. Niets over mijn doelgroep. En ik? Ik dacht niet eens meer aan mijn doelgroep.
Ik heb veel genoegen in het individueel coachen, maar kenne lijk broeit er een verlangen in mij. Ik word getriggerd door het thema ‘Ondernemerschap’ als ik de oproep voor dit blad lees. Het prikkelt mij, het doet een beetje zeer en ik voel schuld. Het is alsof ik niet genoeg heb ondernomen om de doelgroep waar ik blijkbaar al zolang over droom te benaderen, alsof ik niet doorzet. Kennelijk vergeet ik steeds iets. Moet ik SMARTdoelen gaan stellen? Of kan alles wat ik wil gewoon niet met een fulltime baan ernaast?
Het idee stroomde weer.
Wat ik in ieder geval ga ondernemen, is een collega-coach opzoeken om een en ander helder te krijgen. En mijn droom? Die is weer springlevend! Heb jij een droom die je dichterbij wilt halen, maak dan net als ik gebruik van de NLP-technie ken; visualiseer de plaats van handeling tot in detail, luister naar wat en hoe je iets zegt, luister naar de aanwezigen en neem geluiden waar, kijk naar de manier waarop je acteert en voel wat dit met je doet. En als het bij de situatie hoort, maakt de gedachte aan ruiken en proeven de beleving nog sterker. Stap in de ervaring. Tien tegen één dat je er enthousiaster van wordt, je bent goed op weg om de droom waar te maken.
Coach jezelf ondernemend
ina mossink
Ondernemen is verantwoordelijkheid hebben, verantwoordelijkheid krijgen en vooral verantwoordelijkheid voelen. Ondernemen is kiezen waar je voor staat. Of je nu zelfstandige bent of werknemer. Ina Mossink nam verantwoordelijkheid en koos met haar hart, voor het eerste.
In 2010 besloot ik na het zoveelste teleurstellende effect van een training om zelf een opleiding tot trainer en coach te gaan volgen vanuit de volle overtuiging dat het veel beter kon. Ik had commentaar op de inhoud van de training, het sloot voor mij net niet aan op wat nodig was. De borging was voor mij daarbij essentieel. De inhoud van de training lag immers vaak binnen de kortste keren al weer in de bureaula te verstoffen.
Tijdens de opleiding die ik volgde, wist ik het al: hier wil ik mijn vak van maken. Ik schreef mij nog tijdens de opleiding vol goede moed in bij de Kamer van Koophandel. Op dat moment was ik nog in loondienst, maar ik wist zeker dat dit niet lang meer zou duren.
Het tegendeel werd waar.
Van uitstel komt … Enerzijds had ik het enthousiasme dat past bij een ondernemer: ik nam risico’s, wilde resultaat behalen, ging voor meer dan 100 procent inzet, wilde onafhankelijk zijn en ik had het enthou siasme om meteen aan de slag te willen. Anderzijds hield ik vast aan het vertrouwde van het werknemerschap: ik zocht zekerheid en veiligheid, beslissingen stelde ik uit, ik stelde mij zelfs zeer afhankelijk op ten aanzien van de omstandigheden en zocht de bevestiging van mijn doen en laten bij anderen.
Lange tijd werd ik heen en weer getrokken tussen mijn vaste baan en mijn eigen bedrijf.
Mijn uitstel om de sprong te wagen zorgde ervoor dat langzaam het perspectief op mijn ondernemerschap verdorde. Lange tijd werd ik heen en weer getrokken tussen mijn vaste baan, die ik ergens ook wel heel leuk vond en mijn eigen bedrijf, dat ik graag in de wereld wilde zetten. Zo kon het nog zes jaar duren voordat ik de keuze maakte.
In het voorwerk naar de stap naar buiten was ik al aan de slag geweest met een ondernemerscoach om te ontdekken waar ik heen wil. En ik wilde zo veel! Zo veel dat helemaal niet duidelijk was wat ik nu precies wilde doen en voor wie. Dat betekende kiezen. Ontzettend moeilijk voor mij, omdat het voor mij voelde alsof ik daarmee mensen buitensloot. Alsof ik bepaalde mensen met hun vraagstuk niet wilde helpen. Maar een belangrijke les die ik hieruit leerde: door de focus te heb ben op een bepaalde doelgroep en een bepaald vraagstuk krijg je kleur, weten mensen je te vinden en komen die andere men sen en vraagstukken ook nog steeds. Voor mij was het een enorme ontdekking dat als ik mij richt op mijn missie en werk vanuit mijn passie en bevlogenheid, ik het werk op mijn pad krijg waar ik mijn talent volop kan inzetten.
Kies!
Blijkbaar was het nog niet voldoende om los te gaan. Elke keer weer opnieuw vond ik de excuses om nog niet echt te starten. Van ‘ik heb nog niet genoeg opdrachten’ tot aan ‘ik wil dat mijn werkgever mij op een nette manier laat gaan’ hield mij in de ban. Met mijn perfectionistische inslag van meer dan 100 procent inzet hield ik twee ballen in de lucht. Totdat mijn lijf letterlijk aangaf: kies!
Dat deed ik. Ik koos met heel mijn hart voor mijn eigen bedrijf. Wat een bevrijding en ruimte. Eindelijk had ik alle tijd om er vol voor te gaan. Vol goede moed en focus ging ik op pad. Maar zonder klanten begin je niets. Daar trof ik mijn eerste beer op de weg. Verkoop en acquisitie zijn voor mij twee woorden waar best wel lading op zit.
Ik ben toch immers coach geworden, geen verkoper.
Als coach moest ik mijzelf ‘even’ over een aantal belemme rende overtuigingen heen helpen. Ik ging van ‘ik wil de klant niet iets opdringen’ naar ‘ik geloof waar ik voor sta en dat mag ik uitdragen’. Ik ontdekte de manier om enerzijds commer
ciëler te gaan denken en anderzijds mij vooral als coach in het gesprek te laten zien. Stoppen met zenden en verkopen was voor mij een hele stap. Tegenwoordig laat ik mensen ervaren wat er met hen gebeurt als ik met ze aan de slag ga. Mijn acquisitiegesprek is gewoon een coachingsgesprek geworden. Dat lucht op!
En dan die administratie en boekhouding, wat een crime. Die was ik liever kwijt dan rijk.
Ik ben toch immers coach geworden, geen boekhouder.
Dus ik zocht een boekhouder. Eentje die al mijn onervaren fouten uit de administratie en boekhouding zuivert, die mij adviseert als ik niet weet hoe ik iets moet verrekenen of ver werken en die mijn aangifte doet bij de belastingdienst. Want als je ergens geen gedonder mee wilt, dan is dat de belasting dienst. Ik kan mijn tijd wel beter besteden. Ik dwing mijzelf nu één keer per kwartaal datgene te doen wat onmiskenbaar hoort bij het zelfstandig ondernemer zijn: de btw-aangifte. Met de boekhouder op de achtergrond, dat geeft rust!
Om social media kun je tegenwoordig niet meer heen. Als je daar niet zichtbaar bent, dan lijk je er niet bij te horen. Keer op keer neem ik mij weer voor om daar actiever te worden. Berichtjes te plaatsen, artikelen te delen en bovenal mezelf aan te prijzen. Elke keer opnieuw houd ik het niet vol. Ik lijk wel een coachee die zich iets voorneemt en die maar niet succesvol wordt.
Ik ben toch immers coach geworden, geen online communicatiespecialist.
Ik zoek nog steeds mijn draai hierin. Wat ik leuk vind, is het delen van spreuken die mensen kunnen inspireren, mijn eigen ontwikkelverhaal vertellen en eens een tweet te plaatsen als ik geraakt ben door iets of iemand die zich zo prachtig weet te laten zien. Dat is mijn socialmediaweg, en zo kan iedereen daar zijn eigen weg in kiezen.
Een beetje eigenwijs
Als je de stap naar het ondernemerschap waagt, krijg je van iedereen goedbedoelde adviezen. Luister, gebruik wat je kunt gebruiken, en volg vooral je hart en jouw manier van onderne men. De beste stuurlui staan altijd aan wal. Een beetje eigen
wijs mag je best zijn, naast een gezonde dosis van realisme. Kies vooral je eigen plan.
Of zoek je steun in het collectief? Alleen ga je sneller en samen kom je verder. Een groep gelijkgestemden die allemaal zoe kende zijn in hun ondernemerschap in hetzelfde vak helpt je enorm in je groei. Als daar dan mensen tussen zitten die hun sporen al hebben verdiend in het vak, dan kan dit een fijne manier zijn om je talent volledig en optimaal in te zetten. Dit biedt ruggensteun en zo ervaar je de mentale uitdaging op je eigen talent.
Een beetje eigenwijs mag je best zijn.
Talentontwikkelaar
Mijn stap van werknemer naar ondernemer heeft mij veel inzichten opgeleverd. Die gebruik ik tegenwoordig in mijn roe ping als talentontwikkelaar. In organisaties wordt steeds meer ondernemerschap gevraagd. Ik zie bij de organisaties waar ik inmiddels mijn talent inzet diverse dynamieken die hier juist niet aan bijdragen.
Ik werk graag aan mijn eigen ondernemerschap en aan het ondernemerschap van mijn coachees.
Medewerkers worden gevraagd om meer verantwoordelijkheid te nemen, maar feitelijk krijgen ze dat niet, net zoals ze niet meer beslissingsbevoegdheid krijgen. Ze worden nog steeds kort gehouden. Hier ligt de uitdaging voor zowel de medewer ker als de leidinggevende en het management om ruimte in te nemen én om ruimte te geven. Het één kan niet zonder het ander.
Medewerkers vinden het best fijn om meer ruimte te krij gen, maar weten vaak ook nog niet wat ze daarmee willen of kunnen doen. Jarenlang hebben ze gedaan wat de baas wilde, hebben zij zich gehouden aan hun functieomschrijving en nu moeten ze het ineens zelf bedenken. Hoe help je mensen om focus te krijgen op waar zij verantwoordelijkheid voor willen nemen? Medewerkers kun je begeleiden bij hun ontdekkings reis naar wat er voor hen nu wezenlijk toe doet en waarmee zij het verschil willen maken in de organisatie. Dit gaat vaak ver voorbij de functionele rol die iemand als medewerker heeft in de organisatie.
Medewerkers krijgen de gelegenheid om hun inbreng en inzet te ontplooien, maar dan moet de andere kant wel leren luis teren en openstaan voor deze beïnvloeding. Hoe mooi zou het zijn als er in een organisatie een cultuur heerst van groei en ontwikkeling, van innovatie en inspiratie? Hoe creëren we een werkomgeving waarin medewerkers worden uitgedaagd om het beste van zichzelf te laten zien? Er zijn op dit terrein al mooie ontwikkelingen zichtbaar, maar doe vooral geen half werk. Het ligt genuanceerder dan wij vaak denken. Echt ont wikkelen vraagt interventies op verschillende gebieden tege lijkertijd.
Kortom, er is werk aan de winkel. Mij intrigeren deze dyna mieken enorm en ik vind het antwoord in talentontwikkeling. Zodra medewerkers in organisaties hun toegevoegde waarde gaan leveren aan de organisatiedoelstellingen vanuit hun eigen talent, dan komt het met dat ondernemerschap van die mede werker wel goed. Laat ze doen wat ze goed kunnen, wat ze gaaf vinden om te doen, wat hen raakt en waar ze volledig voor gaan. Dit brengt werkplezier en energie in de organisatie die zijn weerga niet kent.
Of je nu ondernemer bent of niet. Of je nu coach bent of niet. Het gaat maar om één ding: kies met je hart! Ga staan voor waar je in gelooft en wat je belangrijk vindt, doe wat je leuk vindt en wat je goed kan. Werk vanuit je talent, dan ben je als vanzelf ondernemend.
Mag ik een confronterende vraag stellen? Hoe gaat het met jouw verdienmodel? Hoe veel coaching verkoop je daadwerkelijk? Hoe vaak kijk je stiekem naar die adverten ties over ‘Hoe krijg ik meer coachklanten’?
Ben je jaloers op die prachtige succes verhalen? Misschien ben je weleens naar zo’n seminar geweest. En is jouw website eigenlijk wel aantrekkelijk genoeg? Heb je al een boek geschreven? Hoe zou het zijn als je echt een goed belegde boterham met coachen zou kunnen verdienen? Ja, gewoon simpelweg met het vak?
Ben je nog aan de start van je coachcarrière en denk je ‘vanwaar al die vragen?’ Fijn dat je dan nu deze column leest. Ik ga namelijk de knuppel in het hoenderhok gooien. Ben je al wat langer in het vak werkzaam, dan zul je mijn verhaal waarschijnlijk herkennen en er zeker een mening over hebben. Dit verhaal is mijn mening en is gevoed door mijn passie om professionele coaching écht die plek te geven die het verdient in persoonlijke en organisatieontwikkeling en om coaches de daarbij behorende welver diende waardering te laten krijgen. Maar daar moeten WE wel wat voor doen!
Beste collega...
sybren tuinstra
Er zijn nu maar weinig coaches die hun brood daadwerkelijk verdienen met het vak. Het overgrote deel van ons doet er iets bij, heeft ‘een sponsor’ en/of werkt parttime. We noemen ons bijvoorbeeld trainer-coach, coach-consultant of coach-facilitator. Mis schien vind je dat gewoon leuk. Prima, maar hoe ligt de verhouding en welk effect heeft dat op het vakmensschap in een wereld waar vlieguren zo belangrijk zijn? En wat is uiteindelijk het effectiefst voor onze klant? Veel waarschijnlijker is dat je het doet om die belegde boterham want … modaal ver dienen met alleen coachen? Dat kan vrijwel niet!
Een simpele rekensom. Het modale inko men in Nederland ligt in 2017 op 37.000 euro. Daarvoor is circa 74.000 euro omzet nodig. Ben je in staat om 6 uur per dag te coachen bij een uurtarief van 200 euro, dan doe je het goed met 62 declarabele dagen
en waarschijnlijk zo’n 25 coachtrajecten. Hoe krijg je dat voor elkaar? In de mar keting- en saleswereld geldt een succes percentage van 4 procent als gemiddeld. Oftewel 4 procent van de mensen die con tact met je leggen, zal daadwerkelijk klant worden. Stel dat het ook jou lukt om, na alle adviezen, die 4 procent te halen, hoeveel focus en tijd heb je daar dan voor nodig?
Voor die 25 coachtrajecten heb je minimaal 600 eerste contacten en waarschijnlijk zo’n 1250 uur verkoopactiviteiten nodig. Dat zijn 156 dagen! Tel daar die 62 bij op en je zit ruim over een normaal werkjaar. Buffelen dus!
Hoe doen die succesvolle ‘coachgoeroes’ het dan? Simpel, door niet te coachen. Door bij voorbeeld seminars of trainingen te geven. Wil jij écht coachen? Gun jij meer klanten die enorm effectieve vorm van persoonlijke ont wikkeling? Dan moeten we het anders gaan doen. Dan moeten we het samen gaan doen. Samen-werken. Tot snel!
Sybren Tuinstra is managing partner van Sourceidea.
Hoe zou het zijn als je echt een goed belegde boterham met coachen zou kunnen verdienen?
Personal branding voor coaches
gloria van ewijk
Personal branding – Gloria van Ewijk ziet het als een manier om jezelf te laten zien zoals je echt bent. Als coach wil je aan jouw coachees vertellen waar je voor staat en wat je te bieden hebt, zodat er een ideale match kan ontstaan. Maar hoe doe je dat?
Je bent klaar met je coachopleiding. Eindelijk is het zover: je kunt aan de slag als coach. Al het harde werk tijdens je opleiding is voorbij. Je hebt nieuwe inzichten opgedaan over jezelf en je eigen familiegeschiedenis en coachtools gekregen om aan de slag te gaan met je coachee. Met deze coachtools in handen kun je direct aan de slag gaan. Toch?
Ja, en nee. De vraag naar coaches neemt toe, want het wordt steeds normaler om een coach te hebben. Daarnaast zijn pro fessionals zich steeds meer bewust van de impact die een coach kan hebben op hun loopbaan. Maar elk jaar komen er ook meer gekwalificeerde coaches bij. Dat betekent dat er steeds meer concurrenten zijn, wat consequenties heeft voor zowel geves tigde als startende coaches.
Coach met een merk Het coachvak is inmiddels volwassener geworden, er zijn nu al veel coaches met tien jaar werkervaring. Daarnaast zijn er ook andere trends zichtbaar. Door de toename van het aantal coaches moeten coaches zichzelf meer onderscheiden. Coaches moeten duidelijk kunnen aangeven waar ze goed in zijn en een specialisme gaan ontwikkelen. Daarnaast zie je de groei van sociale media terug in het aanbod van coaches. Coaches worden steeds meer ondernemer met een eigen brand, ze ont wikkelen eigen trainingsprogramma’s en bieden allerlei gratis programma’s aan, zoals webinars, blogs, podcasts en e-books. Veel coaches zijn steeds beter in staat om hun klanten een gevarieerd aanbod te bieden met een duidelijke branding.
In de groeiende markt vol concurrentie moet je ervoor zorgen dat potentiële klanten jou weten te vinden.
Toen ik begon als coach ben ik snel mijn eigen werkmateri aal gaan ontwikkelen. Dit kwam mede doordat ik mijzelf niet herkende in de bestaande ‘coachtaal’. Ik wilde graag dichter
bij mijn eigen taal en interpretatie blijven. Daarnaast wilde ik graag mijn eigen creativiteit kwijt. Mijn eerste concept was een Challenge Maand, een zeswekenprogramma met elke week een ‘challenge’ voor de coachee. Dit lijk nu niet meer zo origi neel, maar ik heb het enkele jaren geleden bedacht. Omdat het idee van challenges destijds nog onbekend was, was het lastig om de Challenge Maand te verkopen aan nieuwe klanten. Zij begrepen niet direct wat een challenge was en hoe ze uit hun comfortzone moesten stappen om te groeien. De belangrijk ste beslissing die ik toen heb genomen, is om het onderdeel te maken van een coachtraject, zodat mensen konden ervaren wat de kracht is van de Challenge Maand.
Wat jij te bieden hebt Als coach heb je altijd nieuwe klanten nodig om je werk te doen. Dit geldt ook als je binnen een organisatie coacht. Ik ben daarom zowel ondernemer als coach. Dit betekent dat je creatief moet zijn. De verschillende onderdelen van het onder nemerschap zijn het voeren van acquisitiegesprekken, het bijhouden van je administratie, je persoonlijke ontwikkeling, intervisie en jouw personal branding. Dit zijn belangrijke ele menten die nodig zijn om succesvol te zijn als coach. In de groeiende markt vol concurrentie moet je ervoor zorgen dat potentiële klanten je weten te vinden. Je moet jezelf onder scheiden, vindbaar zijn en zichtbaar zijn.
In dit artikel zullen we vooral kijken naar jouw personal bran ding. Van het woord branding schieten sommigen misschien al gelijk in hun allergie. Misschien zie jij het ook als een gladde manier om iets aan mensen te verkopen wat niet oprecht is. Voor mij is het tegendeel waar. Ik zie personal branding als een manier om jezelf te laten zien zoals je echt bent. Je wilt namelijk aan jouw klanten vertellen waar je voor staat en wat je te bieden hebt, zodat de ideale match kan ontstaan tussen jou en jouw ideale klant. Een ideale klant is iemand die jij goed kan helpen, omdat jouw stijl nauw aansluit bij de behoefte van de coachee. Pas als coachees zichzelf herkennen in jouw verhaal en je vertrouwen, heb je de ideale klanten te pakken.
Drie ingrediënten
Personal branding bevindt zich op het snijvlak van leider schap (waar je kijkt naar je drijfveren, passie en waarden) en ondernemerschap (waar je aan de slag gaat met netwerken, storytelling en sociale media). Het bestaat uit drie belangrijke ingrediënten, die aan de basis staan van jouw verhaal: zelfre flectie, identiteit en storytelling. Maar het begint met de eerste stap die je moet zetten voor het bouwen van je eigen merk: het identificeren van vier persoonlijke waarden. Door inzicht te krijgen in je persoonlijke waarden stel je voor jezelf vast wat je het belangrijkste vindt in je leven. Waarden zijn overtuigingen of betekenisgevende idealen waarnaar je kunt leven. Het zijn jouw persoonlijke drijfveren in het leven, bijvoorbeeld vrij heid, rechtvaardigheid, plezier, erkenning, groei of familie. Het belangrijkste is dat je maximaal vier waarden kiest die echt bij jou passen. Het makkelijkste is om de waarden te checken bij een collega; je vertelt de vier waarden en kijkt of deze herkend worden. Wees er in ieder geval alert op dat de gekozen waar den echt iets zeggen over jou, neem de tijd om te kijken of de waarden echt jouw drijfveren vertegenwoordigen.
Door inzicht te krijgen in je persoonlijke waarden stel je voor jezelf vast wat je het belangrijkste vindt in je leven.
De volgende stap is zelfreflectie. Zelfreflectie bestaat uit authenticiteit, geloofwaardigheid en open communicatie. Dit zijn de bouwstenen voor jouw persoonlijke merk. Hiervoor moet je de volgende vragen beantwoorden: Wat drijft jou, wat is jouw missie in het leven en wat wil je bereiken? Open com municatie is bedoeld om ervoor te zorgen dat je verhaal niet een zendergerichte boodschap wordt, maar dat het vertellen van jouw verhaal gericht is op aansluiting bij jouw coachees.
De stap van zelfreflectie is vooral gericht op het laten zien wie je bent op het juiste platform. Jezelf profileren gaat niet alleen om zichtbaar en vindbaar zijn. Het gaat er ook om jouw meer waarde duidelijk te maken. Als je jouw boodschap helder en open kunt formuleren, mensen weet te bereiken en te helpen, dan maak je impact. Vrijwel iedere coach heeft een eigen web site, die hij zijn eigen taal, look en feel kan meegeven. Kies jouw eigen stijl om te laten zien wie je bent; dit kun je bijvoor beeld doen door een pitch op te nemen over jouw coachstijl of
coachpraktijk. Door het grote aanbod aan coaches zullen veel klanten het lastig vinden om jou via Google te vinden. Kies daarom naast je eigen website ook voor een profiel op een plat form waar jouw potentiële klanten op zullen kijken. Dit kan bij de NOBCO of een andere certificeringspartij of bij de opleiding waar je bent afgestudeerd. Er zijn ook platforms voor trainers en coaches, zoals Springest en Coaching voor mij.
De laatste stap gaat over storytelling. Hierin is natuurlijk jouw verhaal belangrijk, maar ook het publiek. Zonder een netwerk aan (potentiële) klanten om jouw verhaal aan te vertellen, is het lastig om te werken als coach. Zorg daarbij dat je goed werk levert, zodat jouw netwerk meer wordt dan mensen die je kent. Ze kunnen immers gaan functioneren als jouw ambassadeurs. Zo creëer je loyale en trouwe fans, op basis van de meerwaarde die je hebt als coach. Verbinding is dus zeer belangrijk bij per sonal branding. Als mensen enthousiast zijn over je werk, dan zullen ze jou verder onder de aandacht brengen bij mensen die jij misschien niet kent. Mijn persoonlijke tip is om op LinkedIn te kijken naar professionals die jou aanspreken, omdat je hun profiel inspirerend vindt of omdat je ze gewoon wilt leren ken nen. Dit is geen manier om op zoek te gaan naar klanten, maar het is wel een goede manier om nieuwe mensen te leren ken nen. Het idee is dat je doordat je op hun profiel zicht krijgt op hun (werk)ervaring je al veel over hen weet. Eigenlijk meer dan wanneer je naar een netwerkevent gaat. Vertrouw hierbij vooral op je intuïtie. Wees niet bang om met onbekenden te lin ken, hieruit kunnen de leukste connecties ontstaan. Als je geen agenda hebt, vertel dat dan. Als je wel een concrete aanleiding ziet om elkaar te ontmoeten, laat dat dan ook direct weten. De ander bepaalt altijd zelf of hij een kop koffie wil drinken.
Oprecht en echt
Personal branding bevindt zich in twee werelden: online en offline. Omdat het zich bevindt in twee werelden moeten de verhalen die je vertelt in deze beide werelden consistent zijn en kloppen met wie je echt bent. Als jij jezelf online neerzet als een extraverte coach die graag confronteert, maar je in het echt verlegen en indirect bent, dan klopt het plaatje niet en zullen mensen waarschijnlijk niet voor je kiezen.
Als je wilt achterhalen wat jouw personal brand is, dan moet je erachter komen wie je bent en waar je voor staat. Op die manier kom je erachter wat jou uniek maakt, wat jouw ver haal authentiek maakt en ontdek je jouw toegevoegde waarde
als coach. Je verhaal moet oprecht en echt zijn. Mensen voelen vaak intuïtief aan wanneer het niet klopt. Je kunt jezelf niet zomaar verkopen met een glad verhaal, want dan zullen de verkeerde klanten jou vinden.
Je expertise laten zien
Personal branding betekent niet dat je bij elke kans die je krijgt op het podium klimt en je boodschap verkondigt. Een onder deel van personal branding is het zoeken naar de wijze waarop jij het beste kunt communiceren, zodat je goed kunt verbinden met anderen. Ikzelf vind het bijvoorbeeld wel heel leuk om op het podium te staan en mijn verhaal te vertellen voor groepen. De impact van een presentatie is echter beperkt; je potentiële klanten moeten net in de zaal zitten, geïnspireerd raken en daarna contact met je opnemen om verder te praten.
Ook voor introverte mensen zijn er genoeg alternatieven om aan de slag te gaan met branding.
Een ander middel is het schrijven van artikelen; een mooie manier om je expertise te laten zien, maar ook wel doodeng, vind ik. Ik vond het vooral in het begin lastig om te schrij ven, want ik had nog geen eigen stijl ontwikkeld en ik vond het lastig om structuur aan te brengen in mijn artikelen. Als oplossing hiervoor ben ik anderen gaan vragen of zij wilden bloggen over hun levensverhaal. Ik vond het namelijk erg leuk om andermans verhalen te lezen. Tijdens mijn kennis makingsgesprekken ontmoette ik zo veel inspirerende mensen met mooie verhalen, dat ik hierin een mooi alternatief zag voor mijn schrijfangst. De blogs waren inspirerend en ik kon de gastbloggers een podium bieden, waardoor zij ook een boost kregen in hun personal branding.
Na een tijdje ben ik toch begonnen met schrijven over leider schap, ondernemerschap en personal branding voor vakbladen. Ik vond het namelijk belangrijk om mijn expertise meer zicht baar te maken. Met de hulp van redacteuren kwam ik over mijn schrijfangst heen. Ze leerden mij beter nadenken over het doel van het artikel, een duidelijke structuur neerzetten en een goede slag te maken over de spelling. De redacteuren deden het vaak zo makkelijk en waren zeer gepassioneerd. Het werd daardoor niet alleen een leerzame ervaring, maar ook gewoon
leuk om te doen. Ik begreep in de loop van de tijd steeds beter wat ik moest doen om een goed artikel te schrijven.
Wat voor jou werkt Kijk daarom bij personal branding wat het beste bij jou past. Ook voor introverte mensen zijn er genoeg middelen om aan de slag te gaan met branding. Naast blogs of (e-)boeken schrij ven, zitting nemen in expertpanels of jury’s of bijvoorbeeld video’s maken of vloggen. Je kunt zelf bepalen hoe je zichtbaar bent, het belangrijkste is dat het voor jou werkt. Ook al lij ken extraverte personen een voorsprong te hebben, zij hebben ook uitdagingen. Vaak is het voor extraverte mensen bijvoor beeld lastig om hun energie en enthousiasme te doseren. Hun enthousiasme kan, zowel online als offline, als overweldigend worden ervaren. Ben jij een extravert persoon? Dan zul je bewust moeten blijven aansluiten bij de behoeftes en ener gie van jouw klanten of gesprekspartner. Het voordeel van extraverte energie is dat je makkelijk in de belangstelling staat, maak daar dus wel gebruik van.
Je kunt eigenlijk vandaag al starten met je personal branding. Voordat je begint: wees je goed bewust van de mate waarin je jezelf wilt profileren, want doordat de wereld zo connected en online is, ben je altijd digitaal vindbaar. Iedereen creëert een eigen digitale footprint. Alles wat op internet staat, blijft vind baar. Kies daarom bewust of je jouw privéleven en zakelijk leven wilt vermengen. Je kunt er ook voor kiezen om deze werel den gescheiden te houden. Ik heb zelf voor dat laatste gekozen. Omdat ik zelf actief bezig ben met personal branding, ben ik goed vindbaar online waardoor mensen veel over mij en mijn werk kunnen zien. Ik plaats daarom bewust zelden privéfoto’s van mijzelf en mijn vrije tijd. Je kunt het natuurlijk niet hele maal voorkomen, natuurlijk maken anderen soms wel foto’s waar je op staat. Kies voor jezelf een strategie die ervoor zorgt dat en hoe je zichtbaar en vindbaar bent op jouw expertise.
T IP
Tot slot mijn belangrijkste tip om te kijken hoe het staat met jouw personal branding als coach. Vraag vijf à tien mensen uit jouw omgeving – die jou nog niet heel goed kennen – om te vertellen waar jij voor staat als coach. Wat voor een soort coach ben jij? Wie kun jij helpen en waarom? Welke coach klanten zouden ze aan jou doorverwijzen? En vergeet niet tips te vragen over wat jij nog zou kunnen doen om zichtbaarder en vindbaarder te worden. Heel veel succes!
Kies zelf wat je leert op Coachboulevard
Systeemgericht & Progressiegericht Coachen
Wij houden van ons coachvak en we houden van bevlogen professionals! En we houden van vrijheid van leren. Bij Coachboulevard word je opgeleid in het systeem- en progressiegericht coachen. Met de 5 Kritieke Succesfactoren als leidraad. Een uniek leerconcept opgebouwd uit ‘bouwstenen’: inspirerende en themagerichte 1-daagse opleidingen. Ieder kiest zijn eigen leerpad.
Je leert professioneel in je eigen stijl te coachen. De focus ligt op het vergroten van het leervermogen van individu, team en organisatie. Centraal staat eigenaarschap in de hier-en-nu situatie. ‘Hoe wordt de huidige situatie in stand gehouden, wat is je eigen bijdrage hierin en hoe kun je je mogelijkheden beter inzetten?’ Coachen in het hier-en-nu: hét specialisme van Coachboulevard.
Eigenaar: hoezo ik?
Context: kust is veilig
Meetlat: doel bereikt
Hier-en-nu: zo doen we het altijd
IJsberg: ‘ieder heeft hier zijn kwaliteit’
Je inspireert elkaar op Coachboulevard!
Je bent van harte welkom op een van onze gratis informatiedagen met proeflessen Op Hoog Catherijne, Meeting Plaza. In de ochtend proeverijtjes over individuele en teamcoaching, in de middag over LeanTeamcoaching.
Maak je eigen opleidingsplan en kijk voor meer informatie op: www.coachboulevard.nl
Henk-Jan Dolsma
Als leefstijlcoach, orthomoleculair therapeut en fysiek trainer gaat Henk-Jan Dolsma ervan uit dat kwaliteit van leven te beïn vloeden is via leefstijlfactoren als de juiste slaap, voeding en beweging. Hij vertelt graag wat de positieve effecten van fietsen zijn. ‘Je verplaatsen op een fiets geeft een bijna ongeëvenaard gevoel van vrijheid.’
‘Deze fiets was mijn eerste grote aankoop als ondernemer’, zegt Henk-Jan Dolsma trots. ‘Het is een Cube hyde met een riemaandrij ving in plaats van een ketting. Hij maakt daardoor weinig geluid.’ Als Dolsma naar zijn coachlocatie fietst, kan hij zijn eigen sores even achter zich laten. ‘Op de terugweg fiets ik vaak een lange route door het Groningse platteland, dan ben ik meteen wat aan het sporten.’
‘Naast de Cube hyde heb ik ook nog een normale racefiets en een tijdritfiets voor triatlons’, lacht Henk-Jan. Elke langere fietstocht is mooi meegenomen om zijn conditie op peil te houden. Hij bege leidde onlangs een 60-jarige om de Store Styrkeprøven te rijden;
een 470 kilometer lange tocht van Trondheim naar Oslo. Ter voor bereiding reden ze samen om het IJsselmeer heen. ‘Toen de man het zwaar had, zei ik plagend: “Je gaat nu toch niet zielig doen? Veel mensen stoppen, niet omdat ze niet meer kunnen, maar uit zelfmedelijden.” In de voorbereiding hadden we het over plezier, mindset en de vrijheid om het rustiger aan te doen, maar juist díé opmerking hielp hem er uiteindelijk doorheen.’
‘Je gaat nu toch niet zielig doen?’
‘Als je gaat fietsen of wandelen, onderneem je actie en kom je snel ler weer in balans’, legt Henk-Jan uit. ‘Je verplaatsen op een fiets geeft veel mensen een enorm gevoel van vrijheid.’ Maar fietsen doet meer. ‘Fietsen maakt het hoofd leeg. Je verplaatst jezelf actief door de ruimte en creëert visual flow, door je eigen verplaatsing zie je alles om je heen steeds veranderen. Die lichaamsbeweging gekoppeld aan visual flow lijkt een hele goede combinatie voor je welbevinden.’ (NvO)
‘Hij heeft riemaandrijving, waardoor hij weinig geluid maakt.’
Tekst: Joep Schrijvers
Zijn carrière als jonge manager bij Randstad gaat hem voor de wind. Dan lokt het avontuur en stapt hij over naar een start-up. Net op dat moment spat de internetbubbel uiteen. Als een kwets baar vogeltje komt hij thuis te zitten: opgebrand. Maar hij komt terug en niet op de minste plaatsen. Als directeur bij De Telegraaf, COO bij VNU Media. Als geen ander kent hij de start-ups vanuit de corporate wereld en vanuit de ‘garage’. Groot dromen, focus houden. Hij doet het, hij schrijft erover. Dit keer bij zijn boeken kast, de schrijvende start-up helper en lezende oud-CEO, Quintin Schevernels.
Iedereen is naar zijn werk, als ik door de rustige straten van Amstel veen loop op weg naar Quintin Schevernels. Hij ontvangt me bij hem thuis en ik ben benieuwd waar ik terechtkom. Is het een villa met rieten kap? Dat verwacht ik van iemand die een succesvolle CEO was en nu in de voorhoede van start-ups werkt én halverwege de veertig is. Maar niets is minder waar. Ik sla de hoek om en kom in een jaren dertig woonwijk met rijtjeshuizen. Door het raam zie ik hem zitten. Hij heeft me gezien en zwaait joviaal. Een lange vent, type mara thonloper, komt naar de deur en doet open: ‘Welkom, kom binnen.’
Jaloers op schrijvers
Aan tafel leg ik het hem direct voor. Zijn boek Suits en hoodies is uitzonderlijk, want het is niet geschreven door een consultant, maar door iemand die zelf directeur en CEO was. ‘Ik heb me dat niet gerealiseerd, toen ik het schreef. Nu zeggen veel mensen dat het ze het juist erg leuk vinden dat dit een boek is van iemand die zelf aan de knoppen heeft gedraaid, zelf gemanaged heeft. Ze lezen graag de voorbeelden.’ Ik wil weten hoe hij ertoe gekomen is om te gaan schrijven. ‘Toen ik in 2014 Layar had verkocht, dacht ik na over wat ik nu heel graag zou willen. Dat was een boek schrij ven. Ik ben namelijk heel erg jaloers op schrijvers, die alles zo mooi kunnen verwoorden en die zo’n impact kunnen hebben. Ik ben met mensen gaan praten en die reageerden enthousiast. Ik ben gefas cineerd door beweging en ontwikkeling, vernieuwing en innovatie. Daarover wilde ik schrijven.’
Op zoek naar een stijl Schevernels zoekt voor zijn boek coaching bij de ervaren journalist en columnist Jan Dijkgraaf en gaat aan de slag: ‘Ik wilde het hele maal zelf doen, dus niet met een ghost writer.’ Met een koffer vol boeken vertrekt hij voor vier dagen naar een appartementje aan de
kust. Maar van een leien dakje gaat het niet. ‘Ik had de architectuur van het boek, de structuur, was ingewerkt door Jan. Ik wist wat ik wou schrijven en voor wie ik zou schrijven, maar er kwam helemaal niks uit. Ik heb vier dagen met mijn hoofd tegen de muur geslagen. Ik ging na waar dat in zat. Dat was de stijl van schrijven. Ik wist nog niet hoe ik het op moest schrijven. Toen ben ik in een aantal boeken gaan kijken naar de schrijfstijl: wat past bij mij, wat vind ik prettig? Op die manier vond ik de sleutel en ben op de laatste dag begonnen te schrijven. Veel vrijer ook. Het grootste compliment dat ik later van mensen kreeg, was dat ze het gevoel hadden dat ik tegen ze sprak. Dat werd mijn stijl.’
wist nog niet hoe ik het op moest schrijven.’
Lekker lezen
Schevernels leest graag, al vindt hij dat het er nu wat bij inschiet. ‘Het is een luxe, vooral op vakantie. Ik moet er wel echt tijd voor vrij maken. Wanneer mijn kinderen bij mijn ouders zijn, dan lees ik zo twee boeken.’ Schevernels wijst naar twee stapeltjes boeken ach ter op een lage kast. ‘Ik lees graag spannende boeken, maar ik heb ook alles van Leon de Winter en Connie Palmen gelezen. Wat ik lek kerste vind om te lezen zijn verhalen met een boodschap. De Eeu wige Bron van Ayn Rand vond ik geweldig! De boodschap daarin is: Volg je dromen, doe waar je energie van krijgt en laat je niet meesleuren door wat andere mensen vinden. Dat dan in een mooi verhaal verpakt. Ik lees ook graag biografieën van ondernemers. Hier is bijvoorbeeld de biografie van Elon Musk, de oprichter van Tesla en Paypal. Dat is geweldig om te lezen. Je krijgt inzicht in hoe ondernemers hun bedrijf vanaf de grond zelf hebben opgebouwd.’
Burn-out en boeken
Lezen werd voor Schevernels belangrijk toen hij als jonge dertiger met een burn-out werd geconfronteerd. ‘Mijn eerste serieuze baan was bij Randstad. Ik begon daar in 1994 als intercedent, maar werd al heel jong en snel manager, eerst van een vestiging en toen van een rayon. Maar de internetbubbel, 2000, over die tijd heb ik het, lokte. Het was duidelijk dat internet een geweldige impact zou heb ben op de wereld. Wat daarbij meespeelde was dat allerlei head hunters mij opbelden. Ik had een soort keuzestress. Toen koos ik voor een bedrijfje, een start-up, dat een product aan het maken was dat CV’s en vacatures slim kon matchen. Ik dacht dat dit rede
‘Ik
lijk safe voor mij zou zijn. Ik kende toch de branche? Ik zegde mijn baan op bij Randstad. Toen knapte de internetbubbel en het hele klimaat veranderde. Slechte timing. Ik was binnengehaald als directeur van een werkmaatschappij. Maar er werkte nog helemaal niks! Dat had ik daarvoor bij Randstad nooit meegemaakt: altijd de wind in de rug. Ik zag dat het fout ging, maar ik wist niet hoe dat te veranderen. Kortom, ik raakte ongelooflijk gefrustreerd. Al die spanningen stapelden zich zonder dat ik het door had op in mijn lichaam. Na een paar maanden zat ik als een dood vogeltje op de Noordermarkt in Amsterdam waar ik toen woonde. Helemaal leeg. Mijn vriendin, nu mijn vrouw, werkte, maar ik kon de eerste periode nog geen boodschap doen. Geen enkele keer heeft ze me verweten dat ik niks gedaan had. Ze heeft mij, dat kwetsbare vogeltje, helemaal beschermd.’ Schevernels wordt even stil. In de verte landt een vliegtuig. ‘Dat is zo knap eigenlijk.’
Layar, een al wat grotere start-up voor augmented reality Na de verkoop van Layar in 2014 gaat hij weer nadenken over hoe hij zijn carrière gaat voortzetten: een tussentijd breekt aan. Een jong technology bedrijfje komt bij hem langs of hij hen met raad, geld of zijn netwerk kan helpen. Dat gaat hij doen als business angel en er komen meer start-ups in de lucht. ‘Daar zaten er een aantal bij waarvan ik dacht, dat ga ik niet doen maar ook een paar, dat ga ik wel doen. Ik ben nu bij twaalf startups aandeelhouder en ik ben er ook inhoudelijk, als coach en adviseur, bij betrokken. Het is eigenlijk een beetje uit de hand gelopen en een soort winkeltje geworden. Dit vind ik wel erg leuk. Ik heb ergens namelijk wel iets heel erg helperigs.’ Hij lacht. ‘Daarom heb ik ook Suits en Hoodies geschreven, mijn boek over start-ups.’
Opletten bij start-ups
Lezen voor zelfontwikkeling
‘In mijn zelfontwikkelde revalidatieproces zijn boeken heel erg belangrijk voor mij geworden. Ik had op mijn werk een jonge gast ontmoet. Hij was ontzettend belezen en stimuleerde me, toen ik opgebrand was, om te lezen. “Je moet dit eens lezen”, zei hij, “en dat.” Toen ben ik gaan lezen… vooral om mezelf beter te begrijpen. Later ook businessboeken. Een van de eerste boeken die ik toen gelezen heb was De lessen van burn-out van Annegreet van Ber gen. Zij was bij Elsevier dé specialist in burn-outs en toen kreeg ze er zelf een en dat had ze niet door. Ergens schrijft ze dat ze eens bij een psycholoog zat en die zei tegen haar: Ben je in opleiding voor God of zo? Die opmerking kwam echt bij mij binnen omdat ik de lat voor mezelf ook altijd zo hoog legde. Toen ik dat las, dacht ik: Wie ben jij? Doe even normaal. Je bent geen tovenaar. Wie ben jij dat je denkt dat je alles zou moeten fiksen?’ Schevernels maakt het gebaar alsof hij een zware last van zijn schouders neemt.
Een nieuw winkeltje
Schevernels sluit deze periode af met een reis door Zuid-Amerika en komt daarna weer helemaal terug. Hij pakt dingen anders aan. ‘Ja, ik ging anders om met stress en met druk. De dingen niet te moeilijk maken en vooral dicht bij mezelf blijven. Dít kan en wil ik wel, en dát niet. Nu wist ik wel wat ik moest doen.’ Hij komt in 2003 terecht in de directie bij De Telegraaf, doet in 2007 mee aan de management buy out van VNU Media en wordt in 2012 CEO van
In zijn boek beschrijft Schevernels zeven essentials, zeven ken merken van succesvolle start-ups. ‘Maar niet alle zeven zijn bij de start even belangrijk. De belangrijkste twee zijn het product en het foundersteam. Ik gebruik daarnaast een klein modelletje: een drie trapsraket. Eerst kijk ik naar de markt waar iemand zit. Hoeveel potentiële gebruikers zijn daar en is het B2B of B2C? Hoe groot is die markt eigenlijk? De tweede trap is het probleem dat de start-up wil oplossen. Is dat urgent, liggen de gebruikers er wakker van? De laatste trap is of de oplossing goed is. Lost deze ook echt het probleem van de klant op? Ook kijk ik naar het team. Het maakt me minder enthousiast als ze een industrie willen veroveren waar ze helemaal geen werkervaring in hebben. De beste leeftijd om een start-up te beginnen ligt tussen 35 en 45 jaar. Dat heb ik niet bedacht maar blijkt uit onderzoek. Mensen denken bij start-ups vaak aan Zuckerberg (de jonge CEO en founder van Facebook) en dat de kans van slagen bij hele jonge mensen, liefst gesjeesde stu denten, hoog is, maar dat blijkt niet zo te zijn. Je moet een beetje ouder zijn. Je hebt dan kennis van de markt. Het meest kansrijke foundersteam bestaat uit drie personen: ten minste één persoon heeft ervaring in de industrie waar ze zich op richten, ten minste één persoon heeft managementervaring bij een groter bedrijf en één persoon is de conceptuele denker, die het idee en de klanten helemaal doorgrondt en een strategie richting de markt weet uit te zetten. Die laatste is meestal wel de leider van het spul. Ze moeten elkaar bij voorkeur al goed kennen, al voordat ze de start-up begin nen. Dat kan van de studie zijn of van eerdere samenwerking. Ze weten daardoor wat ze aan elkaar hebben, ook als het fout gaat. Waar ik ook naar kijk is of er iemand in het team zit die echt kan programmeren. Als je dat als technology start-up moet uitbeste den, dan vind ik dat niet echt lekker. Maar dit ideale plaatje vind
Ze heeft mij, dat kwetsbare vogeltje, helemaal beschermd.
Schrijver/lezer
Quintin Schevernels
Boekenkast
Inbouwkast, kastje naast bed en in dozen
Aantal boeken 400 Percentage gelezen 75 procent Type lezer Van A tot Z
Type schrijver Een verteller
Beste boeken
Inspirerende mensen
Lezen is voor mij … óf ontspanning óf tot nieuwe inzichten komen. Schrijven is voor mij … Moeilijk én leren.
Mijn levensmotto luidt: Leef het leven!
Publicaties
Quintin Schevernels, Suits en Hoodies. Het geheim van de succesvolle start-up. 2016.
je bijna nooit. Als er iets ontbreekt, dan wil dat natuurlijk ook niet zeggen dat het mislukt. De kans op succes neemt alleen statistisch wat af.’
Garage en corporate start-ups
In zijn boek vergelijkt Schevernels start-ups vanuit de ‘garage’ en vanuit de corporate wereld. Is daar verschil tussen? Schevernels:
‘De garage start-up is echt van de ondernemer die zegt: “Ik ga dit gewoon doen. Ik zeg mijn baan op, neem een tweede hypotheek of ik verkoop mijn huis.” Hij heeft geen bestaande business, geen bestaande klanten, geen personeel. Helemaal niets. De corporate start-up komt heel vaak van iemand uit een bedrijf. Hij heeft een businessplan geschreven en aan de directie gepresenteerd. Die heeft gezegd: “Goed idee, gaan we doen.” Er komt dan een apart bedrijfje. En al snel zegt zo iemand: “Ik heb een miljoenenbudget nodig en wil mensen aannemen.” Bij een corporate start-up wordt al veel meer voor je geregeld. Je hebt meteen meer middelen tot je beschikking. Het nadeel is dat dit de noodzakelijke dynamiek aan het begin er wat afhaalt. Je krijgt ook geen echte ondernemer in de start-up, maar iemand die in loondienst is, die zijn leaseauto en ATV-dagen meestal wil houden.’
Dit roept de vraag op of de garage of corporate start-ups succes voller zijn. Schevernels is even stil als ik het hem voorleg. ‘Dat weet ik eigenlijk niet. Er zal wel onderzoek naar gedaan zijn, vermoed ik,
Wat een groot bedrijf niet goed kan, is disruptief innoveren.
maar ik ken dat niet. Als ik het nu zou moeten zeggen, dan is het percentage min of meer gelijk. Even laag. Als je het bij een corpo rate start-up slim speelt, heb je natuurlijk wel een aantal enorme voordelen ten opzichte van de “garage”. Al is het alleen maar dat je gebruik kan maken van bijvoorbeeld het salesapparaat, de financiële middelen of van de industriekennis die in de organisa tie aanwezig is. Wat een groot bedrijf niet goed kan, is disruptief innoveren: een vernieuwing starten die levensbedreigend voor het moederbedrijf is. Daar zal veel verzet tegen komen. Grote bedrij ven moeten dit wel goed in de gaten houden om erop in te spelen. Dat kan zijn dat ze een bedreigend vernieuwend bedrijf opkopen. Dat kan een heel slimme innovatiestrategie zijn van de “grote jon gens”: alles wat incrementeel is ontwikkelen we zelf, en wat dis ruptief is kopen we op. Dat deed Ahold bijvoorbeeld met online winkelen. Ze hielden Bol.com goed in de gaten en hebben er toen veel geld voor betaald. Ze werden in een keer de grootste online!’
De strijd tussen suits en hoodies is onbeslist. Maar hoeveel suit en hoeveel hoodie heeft Schevernels zelf in zich? Hij grijnst als ik het hem vraag.
‘Ik denk fiftyfifty. Mensen denken soms dat ik meer hoodie dan suit ben, maar dat is niet zo. Ik ben ook best wel corporate, best wel suit. Al draag ik het niet. Een ondernemende manager.’
punctueel creatief
Het werkt vaak beter als je het van meerdere kanten bekijkt.
Nieuwe perspectieven bieden nieuwe kansen. Bij Alba-academie leiden we coaches en leiders daarom op vanuit Inclusive Leadership. Een inspirerende methode die het denken, doen, voelen en zijn verbindt. Zo brengen we het vuur weer terug in mensen, teams en organisaties.
Soms heb je maar heel even om iemand te coachen, bijvoorbeeld als leidinggevende of sportcoach. ‘Ook dan wil je vertrouwen geven en werken aan iemands veerkracht.’ Victor Mion traint leidinggevenden om hun medewerkers binnen 1 minuut te coachen.
‘Emoties zitten soms in de weg, zoals boos heid. Bij diepgaande coaching kijk je: waar komt die emotie vandaan? In sommige situ aties is daar geen tijd voor, bijvoorbeeld tijdens een sportwedstrijd, autorijden of in een kantooromgeving waar de druk op presteren steeds groter wordt.’ Victor bedacht als voormalig tenniscoach hoe je in heel weinig tijd iemands mindset kunt beïn vloeden, zodat diegene door kan met zijn werk. ‘In de time-out heeft een sportcoach een minuut of zelfs minder om een sporter vertrouwen te geven. Volgens dit principe is One Minute Coaching ontstaan.’
De rol van een manager is om zijn team optimaal te laten presteren, vindt Victor. ‘Als mensen snel hun emotie aan de kant kunnen zetten, tonen ze veerkracht en zijn ze terug in het hier en nu. Hierbij helpt One Minute Coaching.’ Victor maakt onder scheid tussen vier mentale stemmingen uitdaging, spanning/verkramping, woede/ frustratie en afhaken. Elke mindset is goed, stelt hij onmiddellijk gerust. ‘Als je weet in welke mindset je zit, is de vraag hoe lang je erin wilt blijven. Een dag, een uur, 1 minuut?’
Victor Mion
‘Door een minder effectieve stemming te bevragen, versterk je die mindset.’ Je gaat dus niet in op de inhoud, maar beïnvloedt de stemming door een compliment, inspi ratie, confrontatie of provocatie. Een mede werker is bijvoorbeeld boos vanwege een besluit van de directie. ‘Wanneer je door vraagt, koppel je boosheid aan het directie besluit. Je kunt ook zeggen: “Laat het gaan. Het is een beslissing waar je geen invloed op hebt. Focus je op wat je te doen staat.”’
Victor runt zijn bedrijf One Minute Coaching samen met zijn echtgenote. Ze leiden zelf standige trainers op met hun methode. ‘De trainers die de opleiding afronden, helpen we bovendien hun propositie te versterken met One Minute Coaching.’ Trots vertelt hij dat er nu twaalf trainers zijn. ‘Een leidingge vende wil graag vragen stellen. One Minute Coaching leert hem om zijn medewerkers in een andere mindset te brengen door geen vragen te stellen, maar juist een inspiratie te gebruiken. “Ik weet zeker dat jij in staat bent het beste van deze dag te maken.”’ Vaak leert hij hen eerst om hun eigen mind set te managen, voor hij de mindset van een ander kan beïnvloeden. Voor zelfsturende teams heeft hij de training Klare taal. ‘Daar bij leren we teamleden hoe ze elkaar een spiegel kunnen voorhouden en het beste uit elkaar kunnen halen waardoor een veer krachtig team ontstaat.’ (NvO)
‘Over iemands mindset ga je géén vragen stellen.’
‘Als je weet in welke mindset je zit, is de vraag hoe lang je erin wilt blijven.’
Lessen van een beginner
Zacht lachend schreef Carolien van Gammeren deze bijdrage. Nog maar enkele maanden aan het ondernemen als coach en nu al het idee dat ze voldoende heeft uitgevonden om iets zinnigs over ondernemerschap te kunnen schrijven. Toch neemt ze je mee in enkele lessen die ze nu alvast heeft geleerd.
Kennis is er immers om te delen en daarom: vijf lessen van een beginnend ondernemer. Om maar meteen met de belangrijkste les te beginnen:
Les 1: Ondernemen; in de eerste plaats moet je het leuk vinden Uiteraard zullen er altijd onderdelen van het ondernemerschap zijn die je minder aanspreken. Maar je hoeft echt niet alles zelf te doen: met hulp vragen is niks mis. Het leuk vinden van ondernemen gaat dan ook niet zozeer over kunnen, maar veel meer over willen. Er is veel te leren en er is veel hulp te vinden, maar enthousiast zijn of worden om hier je schouders onder te zetten, helpt. Het helpt zelfs heel erg.
Les 2: De wil om te dienen Vergis je niet: ondernemen is, net zoveel als coachen, mensen werk. Het gaat om contact, aandacht en de wens om een ander verder te helpen. Deze aspecten maken dat ik überhaupt voor het coachvak en ondernemerschap heb gekozen. Werken met mensen op een betekenisvolle manier komt voor mij samen binnen Hostmanship, een inspirerende kijk op het verwelko men van jezelf en de ander. Zowel bij coachen als ondernemen gaat een warm welkom hand in hand met een gezonde dosis discomfort. Om verder te komen, moet je nou eenmaal wat duwen op plekken waar het zeer doet. Het verwelkomen van een ander en het spelen met het oncomfortabele lijkt in eer ste instantie een tegenstelling en daar heb ik best even mee geworsteld. De verbinder is voor mij dienstbaarheid geworden. Ik ervaar steeds weer dat ik beter in staat ben om kwaliteit te
leveren wanneer duidelijk is dat ik erop gericht ben de ander verder te helpen.
Les 3: Je moet het nu eenmaal doen met jezelf Alles om te gaan voor die 9+ in tevredenheid, plezier en geluk. Dat geldt voor mij als ondernemer, maar ook voor mijn klan ten. De wisselwerking tussen mijn resultaten en die van mijn klanten laat zien waar mijn afhankelijkheid zit. Als de mensen voor wie ik werk niet tevreden zijn, ervaar ik zelf ook min der voldoening. Met andere woorden: ‘de ander’ bepaalt mee in hoeverre ik succesvol ben met wat ik doe en daardoor ook in welke mate ik plezier heb in mijn werk. Dat het plaatje (behorend bij die dikke 9) er bij iedereen anders uitziet, mag duidelijk zijn. Dat is zo voor je coachee, voor je klant, maar ook voor jezelf. Als coach en ondernemer ben je zelf, als persoon, het belangrijkste instrument om resultaten te bereiken. Om niet te veel te verdwalen in het ondernemerschap en de coach wereld is het verstandig om jezelf een beetje te kennen. Ontdek wat specifiek voor jou werkt, oftewel wat zijn je voorkeuren en valkuilen als mens? Haal je inspiratie uit boeken, bij experts of uit het dagelijkse leven? Als je tot ideeën komt in gesprekken met anderen, vooral doen! Wie zegt dat je alles alleen moet doen als ondernemer? Als gebrek aan discipline je valkuil is (ja, schuldig!), zoek dan iets of iemand die je die schop onder je kont geeft. Ik ben er voor het gemak maar mee getrouwd.
Les 4: Laat je niet gek maken Het internet staat vol met tips, programma’s en lessen waar je niet zonder zou kunnen als ondernemer. Aldus de verko pers van die programma’s. Geloof mij: in die korte tijd dat ik
carolien van gammeren-scherffbezig ben, heb ik al heel wat van die online programma’s beke ken. Nieuwsgierigheid wint het nu eenmaal vaak bij mij. Ik houd het wel altijd bij de gratis varianten; naast eigenwijs en nieuwsgierig ben ik namelijk ook praktisch. Eerst geld ver dienen voordat je het uitgeeft. Het resultaat tot nog toe, na het bekijken van verschillende programma’s die pretenderen alle geheimen van ‘het ondernemer zijn’ te bevatten? Het over grote deel zorgt eerder voor minder zelfvertrouwen dan extra handvatten. Een tijdje terug was ik bij een lezing van iemand met een dergelijk stappenprogramma. Bij het voorstelrondje bleek dat verschillende vrouwen daar voor de tweede, derde of soms zelfs vierde keer waren. Bij hetzelfde onderwerp! Wat mij betreft zegt dat genoeg. Kost heel veel tijd, soms heel veel geld en nog lijkt de drempel om daadwerkelijk te gaan ondernemen te groot. Het zette duidelijk niet aan tot actie.
Wie zegt dat je alles alleen moet doen als ondernemer?
Les 5: Omring je met leuke mensen
Al meer dan een jaar doe ik mee in een ondernemersinitiatief. Ook toen ik nog voor mijn oude baas werkte, maar al wel met plannen voor mijn eigen onderneming rondliep. Hoe lekker is het om je vragen te kunnen stellen aan andere ondernemers (die mij niks willen verkopen)? Zeker toen ik aan het opstarten was met mijn bedrijf, was het heel fijn om belangeloos advies te krijgen. Iedereen komt vanuit een heel ander vakgebied. Juist die brede expertises hebben al voor leuke samenwerkin
gen gezorgd. Ik heb al verschillende workshops gegeven die versterkt werden door film en beeldmateriaal verzorgd door een van de andere ondernemers. Kleine klussen en adviezen gaan met gesloten beurs en door de wisselwerking onderling kan dat ook. Ook privé is het belangrijk dat je de juiste mensen om je heen verzamelt. Dit stukje typ ik in een huisje van fami lie. Terwijl ik vanmorgen mijn laptop aan het uitpakken was, kwam mijn tante aangefietst. Belangstellend informeert ze hoe het ‘mijn zaak’ gaat en haalt een appel en een mandarijn uit haar fietstas: ‘hier meid, voor je vitamines’. Heerlijk toch? Mijn man is heel zijn vakantie bezig geweest met het verbouwen van mijn toekomstig kantoortje. Ook heb ik vriendinnen die nog iedere keer voor mij juichen als ik een nieuwe opdracht heb. Steun komt in allerlei vormen en is zo onmisbaar. Ook degenen uit mijn netwerk die een kritische blik hebben en dat coachen een tikkeltje onzin vinden, zijn essentieel in het succes dat ik tot nu toe heb. Regelmatig verlies ik mijzelf in wollige coachtaal. Zij zijn degenen die mij scherp houden: wat bedoel je nou eigenlijk?
Samengevat?
Neem jezelf en anderen niet te serieus. Tegelijkertijd; neem jezelf en anderen vooral serieus. Richt je op jouw eigen wensen en behoeftes en die van je klant. Of je goed op weg bent, kun je het makkelijkst meten aan jouw werkplezier en de mate waarin je klanten hebt en ze tevreden zijn. De juiste mensen om je heen hebben is essentieel zolang het contact je vooruit helpt en motiveert. Laat je niet afleiden, blijf lachen en je komt ver met wat je al in huis hebt. Neem adviezen met een korreltje zout. Zo ook die van mij. Veel plezier!
Kies je voor noodzaak of voor succes?
annechien broekmeijer
Voor ondernemerscoach Annechien Broekmeijer is ondernemen een manier van leven. Voor de een is het hebben van een eigen onderneming een noodzakelijk kwaad, voor de ander is het een mooie reden om niet meer voor een baas te hoeven werken. Wat de reden ook is, groot denken helpt!
Chaostheorie
De chaostheorie kijkt naar de onderliggende orde van een schijnbare chaos. De naam ‘chaostheorie’ is misleidend. Hij suggereert dat er geen orde bestaat. Dit is niet juist, want in werkelijkheid blijkt zelfs aan de meest complexe systemen een onverwachte wetmatigheid ten grondslag te liggen. Voorbeelden van dynamische systemen zijn onder andere de atmosfeer, kolkende vloeistoffen, populatiesyste men en zelfs het zonnestelsel.
De chaostheorie is gebaseerd op het principe van een immens sterke gevoeligheid voor afwijkende begintoestanden. Zelfs het kleinste verschil in de aanvangssituatie van een patroon kan een zo volkomen afwijkend resultaat opleveren dat het evengoed uit een andere begin situatie zou kunnen zijn voortgekomen.
De meest gebruikte metafoor rond het principe van de chaostheorie is het zogenaamde ‘vlindereffect’. Dit stelt dat een minuscuul voorval als het vleugelfladderen van een vlinder in Brazilië na verloop van tijd een tornado kan veroorzaken in Texas. Dit is dan ook precies wat Lorenz waarnam: minuscule verschillen in de beginsituatie resulteren langzaam maar zeker in steeds grotere afwijkingen en zorgen ten slotte voor een volledig nieuwe en onverwachte uitkomst.
Bron: tallsay.com
Ondernemen is een levenswijze.’ Dit is een uitspraak die ik veel doe en die voor mij volledig van toepassing is. Ik ervaar een groot verschil tussen het hebben van een bedrijf en ondernemen. In dit artikel wil ik je uitnodigen en uitdagen om dit verschil te herkennen en jouw ondernemerschap te ontdekken en strategisch te ontwikkelen. Betekent dit dat het morgen allemaal anders is? Nee, waar schijnlijk niet (hoewel dat natuurlijk mooi zou zijn …), maar je zult wel een vonk voelen. Die vonk zal je inspireren om het ondernemen als coach in een ander licht te gaan zien, te veran deren en meer strategisch en vanuit de essentie te benaderen. Daarmee kun je je succes vergroten.
Je start met je bedrijf Coaches starten vaak met een bedrijf omdat dat de enige of beste manier is om hun vak uit te oefenen. Je bent vooral een professional (coach) en daar komt het hebben van een bedrijf bij. Een noodzakelijk kwaad? Voor sommigen wel en dan kan het als een behoorlijke last voelen. Voor anderen een mooie manier om niet meer voor een baas te werken. Wat de reden ook is, het bedrijf is een feit. En dan?
De valkuil voor starters die vol voor hun bedrijf gaan, maar ook voor hen die al langer bezig zijn, is om in de dagelijkse business te duiken. Er moeten immers cliënten in je praktijk komen, er moet geld verdiend worden. Veel ondernemende coaches denken op korte termijn, op het ‘nu’ scoren. Je maakt zo snel mogelijk een website, een Facebookpagina, een nieuwsbrief en een mai lingbestand. Maar waarom ben je dit allemaal aan doen, naast het binnenhalen van omzet? Welke boodschap draag je uit?
Aan de andere kant zijn er ook veel coaches die het voeren van hun praktijk ‘erbij doen’. Het inkomen dat ze uit hun bedrijf halen is minder belangrijk, omdat ze ook een ander inkomen hebben of de partner voldoende verdient. Dit is een comforta bele uitgangssituatie, maar het houdt ook in dat je motivatie anders is en de kans dat je je ondernemerschap strategisch zult zien, is veel kleiner.
Kies jij voor de korte termijn? Bij de begeleiding van ondernemers zie ik heel vaak het korte termijndenken. Dat begrijp ik volledig, er moet immers naast het plezier in het werk ook simpelweg geld verdiend worden, er moet ‘brood op de plank’. Wanneer je je echter daarop focust, ben je alleen bezig in het nu en met morgen. De (middel)lange
termijn komt dan niet in je op … Helaas, want daarmee mis je een kans om aan de ene kant in de toekomst (nog) meer geld te verdienen en aan de andere kant jouw missie te realiseren.
Wanneer je je dromen kent, of herkent, durf je vaak groter te gaan denken.
Ik wil je dan ook uitnodigen om te kijken, te gaan ervaren, wat je drijfveren zijn. Daarmee bedoel ik te onderzoeken waar je hart sneller van gaat kloppen of een sprongetje van maakt, waar je het warm van krijgt, waar je zin hebt om mee aan de slag te gaan. Oftewel, waar je echt en oprecht voldoening van krijgt en niet gedreven wordt door de noodzaak om geld te verdienen.
Wanneer ik de vraag aan cliënten stel wat ze graag willen, krijg ik vaak het antwoord: een goedlopende praktijk, geld ver dienen, mensen kunnen helpen. Kortetermijnresultaat. En dan stel ik de vraag: en wat is er als je dat bereikt, je een paar cliënten hebt, wat brengt het jou en hen als die mensen een stap verder komen?
En na het antwoord dat ik dan krijg van de coach in kwestie volgt dan weer mijn vraag: en wat is er dan, wat is er veran derd in de wereld? En als dat bereikt is, wat is er dan? En dan? En daarna? We gaan door tot het resultaat zo groot is dat het eigenlijk niet groter meer kan zijn.
Hiermee wil ik je uitnodigen om een sterke beweging te gaan voelen en zo voorbij het kortesuccesdenken te komen. Denk groot! Een onderliggend aspect dat ik veel bij coaches en thera peuten zie is dat het ‘kortetermijnscoren’ veel te maken heeft met gezien willen worden, bevestiging te krijgen dat ze de moeite waard zijn. Wat gebeurt er bij jou wanneer ik zeg dat jij met dit werk de wereld kunt veranderen, mooier maken? En dat je daarmee ook een verantwoordelijkheid draagt en kunt nemen? Jij als wereldverbeteraar. Ja echt!
Ga dromen!
Wat zijn je dromen? Welke idealen heb je? En leef je ze ook? Voor Nederlanders kan dat best moeilijk zijn; in onze behou dende, calvinistische maatschappij hebben de meesten van ons leren leven volgens het principe ‘doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’. En tja, voor vrouwen geldt dit waarschijnlijk
nog meer … Die denken al snel: ‘Wie ben ik om te denken dat ik zo’n invloed op de wereld kan hebben?’
Wanneer je je dromen kent, of herkent, durf je vaak groter te gaan denken. De chaostheorie (zie kader) is een mooie onder steuning om je te laten weten dat ook jouw dromen kunnen uitkomen, dat je jouw idealen kunt realiseren én dat ze een effect op de wereld kunnen en zullen hebben. Immers, het kleine effect dat jij kunt realiseren, stroomt door, waardoor het een vervolgeffect heeft. Zo ontstaat een mooie olievlek. Leven vanuit je idealen is heel vervullend. En ja, daar mag je geld mee verdienen! Denk groot!
Zo is het schrijven van dit artikel voor mij een manier om mijn droom weer een stukje te realiseren. Als jij namelijk door het lezen hiervan als coach en ondernemer net iets (of heel veel) succesvoller bent en met meer passie vanuit je essentie kunt werken, dan kun jij meer mensen begeleiden en daarmee meer mensen meer geluk laten ervaren. De olievlek is een feit.
Authenticiteit is precies dat wat altijd de basis moet zijn voor jouw keuzes als mens en als ondernemer.
Beperkende overtuigingen
Mensen kunnen vaak heel goed hun idealen of dromen omschrijven of uitbeelden, maar er is altijd die MAAR. Ze kun nen heel veel redenen noemen waarom iets niet kan, niet lukt, nog niet mogelijk is.
Door te gaan dromen, lopen we ook tegen onmogelijkheden op. Of liever, vaak schijnbare onmogelijkheden. We hebben te maken met omstandigheden, uit het verleden of in het nu, die beperkende overtuigingen kunnen geven. De uitdrukking ‘beperkende overtuiging’ vertelt precies wat het is: we heb ben het hier over gedachten waarmee je jezelf tegenhoudt. Een onwaarheid waardoor je niet doet of durft te doen wat je kunt. Wanneer je immers klein denkt, en dat hoef ik jou als lezer waarschijnlijk niet te vertellen, zijn jouw activiteiten én resul taten ook klein. En ook hier hebben vrouwen in het algemeen meer last van dan mannen. Door hier vanaf te komen, ze te verminderen, kunnen we deze belemmerende overtuigingen
doorbreken en loslaten. Op de lange termijn heeft dat grote effecten.
Hoe ontdek je hoe je jezelf beperkt of tegenhoudt? Waar door het komt dat je niet verder komt met je bedrijf, je niet de gewenste grootte bereikt? Er zijn verschillende methoden voor om hierachter te komen, coachingsmethoden die je mis schien zelf goed kent. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan de innerlijke criticus, een stem die je continu vertelt wat er niet goed is, wat je anders moet doen. Krijg die maar weer stil … Laat hem aan het woord en zeg daarna letterlijk ‘Stop’ tegen die stem. Ook kun je systemisch werken (opstellingen), ikzelf doe dat bijvoorbeeld vooral met (kiezel)stenen. Hiermee onder zoek je hoe mensen, de rollen die je hebt, en je overtuigingen zich tot elkaar verhouden op een onbewust niveau. Je maakt ze bewust én je kunt ze ‘in beweging brengen’. Maar er zijn ook andere methodes. De valkuil voor de coach: je eigen blinde vlek. De techniek of methodiek is bekend, maar jezelf helpen kan heel lastig zijn.
Rollen
Het is interessant om je te realiseren welke rollen je hebt, we hebben er allemaal als mens verschillende. Welke rollen heb je dan zoal? In het kader van dit artikel over de ondernemende coach kun je denken aan de rol van professional (coach/thera peut), ondernemer, marketeer, wellicht zakelijk partner. Mis schien heb je er nog meer die je kunt bedenken. Het zijn alle maal stukjes van jou, die invloed hebben op je bedrijf en het ondernemen.
Je bewust worden van je rollen en wat elk van deze rollen voor je betekent, is, ik zou bijna zeggen, van zakelijk levensbelang. Om deze helder te krijgen, werk ik heel vaak met een visuali satie. Door mensen in een ontspannen staat mee te nemen in beelden laat ik ze de mens, de professional, de ondernemer als mensen zichtbaar maken en ‘uit elkaar te trekken’. Zo kunnen cliënten zien hoe deze figuren zich tot elkaar verhouden en naar elkaar kijken. Dit brengt heel duidelijk in beeld wat ze voor elkaar betekenen en wat er onderling gebeurt, wat niet goed gaat, waar ze botsen of schuren. Het is een krachtige oefening die steeds weer te herhalen is, want door stappen te zetten in je ontwikkeling, door veranderende omstandigheden, nieuwe ervaringen voor de verschillende ‘personages’ en een voudigweg door ‘het moment’ zullen de rollen ten opzichte van elkaar veranderen.
Ondernemer als marketeer
Laten we nu even de stap maken naar een invulling van je bedrijf. Als ondernemer heb je ook een taak als marketeer. Mar keting is net als administratie een noodzakelijk kwaad, maar een aspect dat natuurlijk wél bij ondernemen hoort. Onderne men is marketing, het gaat erom dat je jezelf in alle aspecten laat zien. Het is de manier om bekend te worden bij je doelgroe pen en daarbuiten en een (passend) beeld van jezelf en je bedrijf te creëren. Hier zijn veel verschillende manieren voor.
Er wordt op dit moment veel (online) geadviseerd over wat je allemaal moet doen aan marketing, zoals aanbieden van online programma’s, webinars, niet meer individueel werken om uur tje-factuurtje los te laten. Goede adviezen, die voor sommigen heel goed werken. De vraag is daarom ook: past het bij jou? Voor evenzoveel ondernemers werkt het namelijk niet. Omdat het niet bij de persoon past, bij de visie van je bedrijf of bij het uitgavenpatroon dat je wilt hebben. Authenticiteit en eigen keuzes maken is hierbij het toverwoord. Authenticiteit is een woord dat aan ‘inflatie’ onderhevig is, maar daarmee is het niet minder waar of belangrijk geworden. Het is wel precies dat wat altijd de basis zou moeten zijn voor jouw keuzes als mens en als ondernemer.
Marketinggericht Ondernemen
Om mensen te ondersteunen in het ontwikkelen van hun persoonlijk passende marketing heb ik (in samenwerking met Invizien-Uitstralen) een model ontwikkeld, dat je uitnodigt jouw eigen manier van marketing te vinden. Het heet Marke tinggericht Ondernemen (zie figuur). Het verbindt het onder nemen met de marketing. Het startpunt is de ontdekking van je persoonlijke idealen, die een directe connectie met jouw dromen hebben. Van daaruit maak je de belangrijke balans met realisme: je stelt jezelf de vraag wat je nu, morgen, volgend jaar kunt realiseren. Vervolgens maak je de vertaling naar wat je wilt doen om dit te realiseren, in wat je als professional doet en hoe je dat doet. Dat is de stevige basis voor het invullen van welk verhaal je vertelt en via welke kanalen aan wie. De stevige basis zijn jouw persoonlijke idealen.
Jouw persoonlijke idealen zijn de stevige basis.
Samenvattend bied ik je hier vijf stimulerende basisstappen naar succesvol ondernemen:
1 Schrijf je idealen op, hoe wil jij de wereld zien? (Denk groot!)
2 Schrijf je dromen op, waar gaat jouw hart sneller van kloppen?
3 Onderzoek de betekenis en bedoeling van iedere rol die je hebt.
4 Schrijf op of beeld uit hoe jij dat als ondernemer en profes sional kunt realiseren (combineer 1, 2 en 3).
5 Formuleer SMART-doelen: voor ondernemer, professional, marketeer.
Succes
Wanneer je dit artikel nog eens goed doorleest en je mijn inzichten en adviezen ter harte neemt, bouw je een belangrijke basis voor jouw succes. Koppel daaraan de overtuiging: ‘Ik heb succes, ik creëer succes’, en je hebt een belangrijke stap in je ondernemerschap gezet en dat ga je merken in je coaching.
Zoek, ondervind en vind jouw manier van ondernemen. Wan neer je het ondernemen invult op de manier die bij jou past, dan heb je succes en kun je jouw professional (coach) zich naar hartenlust laten uitleven. Iedere rol in je kan zich focussen op zijn taak. Dat maakt het rustiger en duidelijker. Weet dat iedere expert ooit een beginner was! Heb een ont zettend grote droom die jou een beetje bang maakt. En ga er helemaal voor. Zet kleine stapjes. Vier iedere vooruitgang en zet door.
Succes!
Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of wil je de genoemde visualisatie eens (gratis) ervaren, neem dan contact met me op.
Mirjam van Pagée
Van jongerenwerker tot balanscoach
‘In mijn banen gaat het steeds om congru entie tussen hoe je naar buiten doet en hoe je vanbinnen bent.’ Mirjam van Pagée begon als jeugdadviseur en coacht op haar 50ste mensen met een partner met psychi sche klachten.
‘Al sinds ik een klein meisje was, weet ik dat ik iets met mensen wil doen en dat zei ook iedereen tegen me.’ Mirjam van Pagée komt uit een onderwijzersgezin, maar midden jaren tachtig was er veel werkloosheid in het onderwijs. ‘Dus ben ik sociaal-cultureel werk gaan doen, ik had geen idee!’ ‘Na mijn afstuderen ontdekte ik de grote meerwaarde van mijn opleiding; ik had geleerd om methodisch te werken. Een doelgroepanalyse maken, de doelstelling en dan pas de methode.’ Naast een baan tje in het jeugd- en jongerenwerk deed ze de post hbo-opleiding journalistiek. Ook volgende zij vakken bij theologie. ‘Ik vond zingeving toen al heel belangrijk.’
Mirjam ging fulltime werken als adviseur jeugd en jongeren bij de Protestantse Kerk in Nederland. ‘Je moet je voorstellen dat de protestantse kerk een enorm netwerk had aan vrijwilligers die voor jongeren dingen organiseren als sport, muziek en cursus sen. Zij waren gretig om te leren over de ontwikkelingsfasen van kinderen, orde houden en activiteiten bedenken. Ik trainde hen zonder gehinderd te worden door enige kennis over trainen’, lacht ze. ‘Ik moest de groep steeds een of twee stappen voor blij ven en dat lukte.’
Daarna stapte Mirjam over naar adviesbu reau Lava, waar ze jeugdwerkers trainde voor de provincie Gelderland. ‘Dit was een professionelere organisatie en ik kon een trainersopleiding volgen.’ Na de afronding hiervan vond ze snel een baan bij SBI waar zij ondernemingsraden trainde. ‘Dat is een heel interessant gebeuren. Ik kon de training indelen zoals bij mij paste en heel veel verschillende groepen kwamen langs’, vertelt ze enthousiast. ‘”Jij traint coachend” zeiden deelnemers soms en daar zat wel wat in.’
Aan het einde van de SBI-periode volgde ze een opleiding tot presentatiecoach. ‘Wie ben ik en hoe zet ik mezelf neer? Eigenlijk gaat het om congruentie tussen hoe je naar buiten bent en hoe je vanbinnen bent. Het verschil tussen de “nulmeting” en de eind opname van een training kan deelnemers zó gelukkig maken!’
Naast SBI begon Mirjam ook met Villa Balans. ‘Helaas heb ik veel moeten man telzorgen; voor mijn moeder, grootvader en partner. Ik wilde iets doen voor mensen die een partner hebben met psychische klachten. Zij vragen niet om ondersteuning, krijgen deze meestal niet, maar hebben die wel nodig. Ik vond een compagnon in Ingrid Schoen en we hebben samen de stichting Villa Balans opgericht. Met onze eigen coa chingsmethodiek ‘Huis van je Leven’ heb ben we al talloze mensen begeleid naar meer balans.
Samenwerken is voor Mirjam cruciaal. ‘Ondernemerschap staat of valt met de kwaliteit van je dienst of product, daarom is het nodig dat je elkaar versterkt.’ Toen het dienstverband bij SBI ophield, moest ze kiezen; ga ik een nieuw dienstverband zoe ken of word ik fulltime ondernemer? ‘Ik ben kostwinner en dus heb ik een parttimebaan gezocht om een stabiel inkomen te hebben. Als trainer bij de FNV Kaderacademie heb ik een basisinkomen en daarnaast werk ik twee dagen voor mezelf. Zo kan ik doen wat ik belangrijk vind, zoals het coachnet werk van Villa Balans uitbreiden en samen met Ingrid het boek Samen leven met psy chische klachten schrijven. Die combinatie geeft mij voldoening én rust.’ (NvO)
‘Het is nodig dat je elkaar versterkt.’
Innovatief ondernemen als coach
anke meerding
Hoe maak je jezelf uniek met je coachingspraktijk? Hoe profileer je jezelf in een overvolle coachingsmarkt? Hoe blijf je jezelf gelukkig voelen in je werk en – als dat je gelukkig maakt –hoe blijf je jezelf vernieuwen? Loopbaancoach en conceptontwikkelaar Anke Meerding deelt een aantal methodieken die zij gebruikt in haar coachingspraktijk om met een brede blik naar jezelf, je coachees en de markt te kijken om zo vanuit jouw unieke motivatie jezelf te profileren.
Dit geeft je een handreiking om je bedrijfsstrategie aan te sluiten bij jezelf en trends in de markt. Zo blijf je wendbaar en actueel. Ken je de film Divergent? Een aanrader! De film schetst een post-apocalyptische wereld, waarin de zestienjarige Prior leeft en iedereen is opge deeld in vijf facties. Elke factie staat voor een waarde: Oprecht heid, Zelfverloochening, Onverschrokkenheid, Vriendschap en Eruditie. Ieder jaar moeten alle zestienjarigen kiezen in welke factie ze de rest van hun leven willen doorbrengen. Prior ont dekt dat ze niet in deze hokjes past.
Dat triggerde mij, een wereld waarin mensen in hokjes inge deeld worden. En mooi om te zien dat de mens complexer is dan dat en zonder aanpassing of zelfverloochening niet past in hokjes. Mensen kunnen niet op basis van een aantal ken merken ingedeeld worden in categorieën. Het bevestigt mijn beeld dat ieder mens uniek is. Ik heb daarom ook een visie ontwikkeld om breed naar mezelf en mijn coachees te kijken en methodieken te gebruiken die dat ook doen.
Motivatieanalyse
Het begon bij mij met een motivatieanalyse bij SIMA Neder land. Daar heb ik verbluffend veel van geleerd. De SIMA-moti vatieanalyse is gebaseerd op de theorie van Arthur Miller en door Anton Philips en Annemiek van Kessel verwoord in hun boek De kracht van motivatie. Hoewel ik uit eerdere assessments wist dat het werken aan de ontwikkeling van mensen me motiveerde, wist ik achteraf nog niet dat het realiseren van ideeën en concepten de essentie is van wat mij drijft.
Daarmee deed ik mezelf tekort en paste me aan aan wat ik dacht dat moest.
De motivatieanalyse gaat uit van de levensverhalen van men sen zelf, van verhalen over activiteiten die je geluk geven en baseert daar haar analyse op. Ik ontdekte dat mijn drijfveer het realiseren van ideeën en concepten op het gebied van mensen en hun ontwikkeling is. Ik wil dat op een originele manier doen, anders dan anderen. De motivatieanalyse deed mij inzien waarom ik altijd overloop van de ideeën voor verandering en vernieuwing. Vaak heb ik mijn ideeën beschreven en toch weer terzijde gelegd omdat ik vond dat ze niet pasten in mijn leven. Daarmee deed ik mezelf tekort en paste me aan aan wat ik dacht dat moest. Nu ik mijn dieperliggende motivatie ken en beter begrijp, heb ik mijn bedrijf zó aangepast dat ik mijn brede blik, mijn creatieve vaardigheden, mijn ideeën over de toekomst samen met mensen en bedrijven heb vormgegeven in mijn bedrijf. Ik doe dat door te zoeken naar de dieperlig gende motivatie, het innerlijke bestemmingsplan van mensen te vinden.
Van binnen naar buiten Je ziet zoveel meer met een brede blik op jezelf. Wanneer je uitgaat van je bewuste interesses vind je wat je al weet van jezelf. In mijn coachingspraktijk ontmoet ik veel mensen die vastlopen omdat ze het gevoel hebben dat ze nog een deel van zichzelf missen, nog niet volledig tot hun recht komen en nog op zoek zijn naar meer voldoening. Ook ontmoet ik mensen die voelen dat ze energie en plezier verliezen en dat ze het risico lopen burn-out te raken als ze zo doorgaan. Als je binnen het kader je bewuste interesses, opleiding en opgebouwde werk ervaring werkt, blijkt het in de praktijk moeilijk te zijn om breder dan dat en vernieuwend naar jezelf te kijken.
Precies daar heb ik mij in gespecialiseerd, om jezelf van bin nenuit opnieuw uit te vinden. Ik doe dat door bijvoorbeeld de SIMA-motivatieanalyse toe te passen, waarbij mensen door hun eigen verhalen te vertellen hun onbewuste drijfveren vinden
en ontdekken wat hen voldoening geeft. Het motivatiepatroon dat uit die verhalen blijkt, heeft een voorspellende waarde voor de rest van hun leven, omdat dit tot nu toe plezier en voldoe ning heeft gegeven. Via deze verhalen vind je de onbewuste drijfveren en talenten van mensen en is het onwaarschijnlijk hoeveel mooie ontdekkingen ze daarbij doen. Het geeft hen de mogelijkheid zichzelf anders op te stellen in hun huidige werk, een jobswitch te maken of een eigen bedrijf te starten. Met die brede blik spoor je blinde vlekken op en vind je je onbewuste drijfveren. Hoe ga ik te werk?
Je motivatie in de spotlights
1 Echte aandacht voor je motivatie is aandacht voor jezelf. Jouw motivatie is de basis van al je acties en wanneer deze niet aansluiten op je motivatie is jouw handelen niet krachtig en kom je zelf niet uit de verf. Mogelijk mis je iets van jezelf in wat je doet en heb je je aangepast aan de verwachtingen van jezelf of anderen
2 Neem in je gedachten afstand van je loopbaan en studies tot nu toe. Creëer voor jezelf de ruimte om breder, opener te denken en voelen dan de lijn die je tot nu toe hebt gevolgd.
3 Gebruik je herinnering als leidraad om je dieperliggende motivatie te vinden. Wat herinner je je van activiteiten die je hebt gedaan waarbij je je gelukkig voelde? Brain storm daar eens over en schrijf voor jezelf een lijst met activiteiten op waar je plezier en voldoening uit haalde. Dat je als kind spelletjes zelf verzon, dat je tijdens de vakantie eindeloos dammen bouwde, dat je je volledig verloor in een project.
4 Kies uit je lijst met herinneringen acht activiteiten waarin jij je het meest jezelf voelde. Beschrijf deze activiteiten aan de hand van de vragen: ‘Wat deed je?’, ‘Hoe kwam je in actie?’, ‘Wat maakt dat je hierbij zoveel plezier had of vol doening voelde?’ en vraag vooral door wanneer je woorden gebruikt als leuk, mooi en goed. Wat voelde zo leuk, mooi en goed? Wees zo concreet mogelijk over de elementen die jou voldoening geven.
5 Denk intuïtief na en probeer te begrijpen wat jou in dat specifieke verhaal bezighield en beschrijf dit. ‘Ik wilde gewoon winnen.’ ‘De beste zijn.’ ‘Ik wilde delen met elkaar verbinden.’ ‘Ik wilde andere mensen blij maken.’
6 Vat elk van de acht verhalen samen met vijf steekwoorden.
7 Zet de acht verhalen nu op een rijtje en ontdek welke lijnen erin voorkomen.
8 Je kunt deze zeven stappen ook doorlopen met een inter viewer – en natuurlijk kun je deze stappen ook zelf toepas sen als coach. Natuurlijk kun je altijd een SIMA-motivatie coach in de buurt vinden om dit proces met je te doorlopen.
9 Wanneer je deze lijn ontdekt in je motivatie kun je vervol gens kijken hoe de uitkomst zich verhoudt met je huidige beroep en/of werkwijze en kun je nadenken over hoe ver der.
Juist die unieke combinatie van kwaliteiten maakt jou tot wie je bent.
Wat maakt de ‘brede blik’ in deze methodiek? Lang doorvra gen is belangrijk. Daarnaast is het een kwalitatieve methodiek die niet uitgaat van vergelijking met normgroepen, maar ieder mens als uniek motivatiepatroon beschrijft. Juist die unieke combinatie van kwaliteiten, die eigenheid, dat gekke, dat bij zondere van jou waardoor jij misschien denkt dat je moet ver anderen, juist dát maakt jou tot wie je bent. Zo vind je jouw persoonlijke ‘unique selling point’. Als ondernemer is het van levensbelang om je eigen unieke kanten in beeld te hebben en ze te gebruiken om jezelf mee te profileren. Die krachtige uitstraling vind je alleen als je aansluit op je motivatie. Van binnenuit. Dan heb je het ondernemersvuur bij jezelf gevonden en organiseer je activiteiten die daarop aansluiten.
Van buiten naar binnen Om actueel en innovatief te zijn of een gat in de markt te vin den, vind ik het enorm interessant me te verdiepen in de trends en ontwikkelingen van deze tijd. Op YouTube is een interes sant filmpje te vinden met de titel: ‘Did you know, in 2028’ (youtu.be/QpEFjWbXog0). Daarin zie je in versneld tempo in welke omgeving jij je bedrijf uitoefent. De grote vraag is hoe jij jezelf wilt verhouden tot deze ontwikkelingen. Het gaat dan over positie kiezen binnen digitalisering, robotisering, duur zaamheid, back to nature, verwildering, verstilling et cetera. Door na te denken over deze vragen stel ik regelmatig mijn strategie bij – en die van mijn klanten en hun bedrijven. Los van de praktijk van alledag denk ik na over toekomstscenario’s van mijn eigen bedrijf en maak op basis daarvan keuzes.
Ik brainstorm regelmatig met coachees die een eigen bedrijf willen starten of hun bedrijf een nieuwe impuls willen geven. We brainstormen dan op basis van toekomstscenario’s. Als uit de coaching en motivatieanalyse bijvoorbeeld blijkt dat iemand gelukkig wordt van schrijven, help ik diegene te starten als schrijver. Ook help ik mensen om hun ideeën om te zetten in plannen. Iemand die een bedrijf is begonnen in het schrij ven van lesprogramma’s om de Nederlandse taal leuker en gemakkelijker aan te leren. Iemand die vanuit het onderwijs de overstap maakt naar sociaal ondernemer. Iemand die vanuit de politie organisator van skate-evementen voor straatjongeren is geworden. Iemand die als hovenier een andere richting is ingeslagen door zich te specialiseren in groen-voor-steen. Of een maatschap van psychologen die door de scenario’s meer aansluiten op de huidige trends en hun methodieken daarop aanpassen.
Je strategie aanpakken
Hoe pak je zelf de strategie van je bedrijf aan?
1 Maak jezelf los van je huidige praktijk door te gaan brain stormen over de komende tien jaar.
2 Verzamel enkele mensen om je heen wier visie op jouw bedrijf jij vertrouwt en waardevol vindt. Als je dit voor je ondernemende klant doet, nodigt je klant de juiste mensen uit voor deze brainstorm.
3 Bedenk welke trends en ontwikkelingen binnen en buiten je vakgebied over tien jaar grote impact hebben op jouw bedrijfstak. Gebruik daarbij de trends en ontwikkelingen beschreven in de Trendrede, die te vinden is op internet.
4 Kies al brainstormend welke trends en ontwikkelingen de meeste impact zullen hebben op jouw bedrijfstak, op bedrijven zoals jouw bedrijf en prioriteer samen. De discus sies daarover zijn erg interessant en geven je veel informa tie! Schrijf de vier belangrijkste trends op.
5 Werk nu met elkaar de vier toekomstscenario’s uit door alle vier de trends helemaal door te trekken tot het uiter ste scenario. Als je bijvoorbeeld digitalisering kiest, bedenk dan wat dat over tien jaar kan betekenen. Welke impact kan de digitalisering in het gekste geval hebben op jouw type bedrijf? Het volledig online werken, het maken van toekomstscenario’s via VR en zo verder. Het is aardig om per trend goed te overdrijven naar wat het zou kunnen worden.
6 Heb je per trend een keuze of zijn het ontwikkelingen waarin je wel mee móét om te blijven bestaan? Hoe ver houd je jezelf daartoe?
7 Kies je ervoor mee te gaan in deze ontwikkeling of kies je ervoor juist de tegenhanger te worden van die ontwikke ling door je bedrijf te vergroenen, te verstillen, wifivrij te maken, te verwilderen (en alle keuzes ertussenin)?
8 Als je alle vier scenario’s hebt uitgedacht, kun je kiezen wat jouw toekomststrategie is.
9 Vervolgens kun je de gekozen strategie uitwerken naar concrete doelen op korte en langere termijn.
10 Het helpt om jouw persoonlijke motivatie en ambities te koppelen aan je bedrijfsstrategie. Dan geloof je zelf in wat je doet, heb je de krachtigste impact en blijf je actueel of ben je zelfs trendsettend binnen jouw marktsegment.
Los van de praktijk van alledag denk ik na over toekomstscenario’s van mijn eigen bedrijf en maak op basis daarvan keuzes.
Als coach kun je je bijvoorbeeld ontwikkelen tot lifecoach door je te verdiepen in voeding, beweging, non-verbale en creatieve werkwijzen. Door op deze manier in scenario’s te denken, kun je gaten in de markt vinden en je strategie daarop afstemmen.
De juiste sfeer voor het professionele gesprek
Bent u coach, trainer, therapeut, mediator of een andere professional die zijn of haar klanten in een representatieve ruimte wil ontvangen?
Het Coachhuis biedt in heel Nederland sfeervolle spreekkamers en groepsruimtes, flexibel te huur en tegen een aantrekkelijk tarief. Onze meer dan 100 locaties staan garant voor een rustige en professionele ontvangst van uw klant. U kunt eenvoudig zelf online uw boekingen maken.
Meer weten: kijk op www.hetcoachhuis.nl of mail uw vraag naar info@hetcoachhuis.nl.
Jeanet Bathoorn & Petra Iuliano, 50 verdienmodellen
176 blz, 1e druk 2016, Boom uitgevers Amsterdam, ¤ 19,95
Wil je continue geldstromen, geld voor opleidingen en investeringen en daarnaast ook tijd en geld voor om die droomreis te maken? Het begint allemaal met de zichtbaarheid en impact van je bedrijf. Dit boek laat zien hoe je op een slimme manier je bedrijf inricht met de juiste online en offline verdienmodellen. In dit boek vind je een overzicht van 50 praktische verdienmodellen. Of je nu een offline of online verdien model kiest, impact bereik je met online zichtbaarheid. De klant moet jou en je bedrijf eerst leren kennen en vertrouwen voordat je omzet scoort. Zichtbaar zijn kan tegenwoordig heel makkelijk met online tools en social media. Leer daarom van de slimme systemen om gericht en doeltreffend te communiceren naar je ideale doelgroep.
Jeroen van Boxsel
Adviseur bij Klantaandacht
De titel schept een beeld van een theo retische en saaie opsomming van vijftig verdienmodellen. Niets is minder waar. Dit boek leest vlot en zet je aan het denken. Waarom ben je ondernemer geworden? Waar doe het je voor? Vragen die verder gaan dan plat geld verdienen. Het boek laat in het eerste deel zien dat je verdienmodel deel uitmaakt van je busi nessmodel. Het behandelt verschillende theorieën zonder saai te worden. Tegelij kertijd zet het je aan het denken over je eigen ondernemerschap. Het tweede deel beschrijft de verdienmodellen met voor- en nadelen. Handig, want zo kun je makkelij ker het juiste model kiezen. Het laatste deel vind ik het interessantst. Hierin komen handige combinaties van verdienmodellen aan de orde met reken voorbeelden. Het geeft aan hoe je jouw verdienmodel kunt laten werken door inzet van je website en social media. Met dit deel ga ik zeker aan de slag.
Esther de Groot
Coach, trainer en organisatieadviseur bij A different approach
Dit is een boek met een verfrissende insteek. Het inspireert om als ondernemer niet alleen via ‘uurtje-factuurtje’ je geld te verdienen, maar om ook andere verdien modellen te gebruiken, zoals franchising. De auteurs adviseren om een businessplan te maken en daarvoor een businessmodel als business model canvas te gebruiken.
Ik weet uit eigen ervaring dat het je een goede start geeft als ondernemer om je kernactiviteiten, waardepropositie, klan ten en samenwerkingspartners expliciet te maken. In je businessplan neem je dan ook je verdienmodellen mee. En dit is waar het boek de bocht uit vliegt. Het beschrijft geen vijftig verdienmodellen, zo is het uitbren gen van een boek of crowdfunding geen verdienmodel. Het lijkt alsof het boek naar de pakkende titel is toegeschreven. Dit is hooguit jammer. De verdienmodellen zet ten je in elk geval aan het denken over de manieren waarop je met je bedrijf geld kunt verdienen.
Marijke van Putten
Schrijver, redacteur
en mediaspecialist
In tegenstelling tot wat de titel doet ver moeden, gaat het boek niet zozeer over het ontwikkelen van verdienmodellen, maar over wat voor ondernemer jij wilt zijn. Volgens Bathoorn en Iuliano gaat het veel ondernemers namelijk niet alleen maar om het geld. Veel belangrijker blijkt het hogere doel dat ondernemers voor ogen hebben. Het juiste verdienmodel daarbij komt later. Het boek begint daarom met een serie beproefde coachingtechnieken om jouw ‘waarom’ in kaart te brengen en om een blauwdruk van jouw bedrijf te maken.
Hierna kies je uit de ruim vijftig verdien modellen en leer je hoe je die in je bedrijf kunt integreren. Dat klinkt simpel, maar het vergt wel wat gewetensonderzoek en heel wat energie om alle puzzelstukken op hun plaats te krijgen. Gelukkig leggen de schrijvers stap voor stap uit hoe je dat doet. Kortom, een confronterend boek dat je leert hoe jouw bedrijf jouw droomleven kan financieren. 8
Ondernemen is een les in nederigheid
Zo kordaat en krachtig als businesscoach Laura Babeliowsky overkomt in haar boek
Het geheim van 100.000 per jaar, zo zacht en rustig klinkt ze in het echte leven. Maar vergis je niet; achter deze meisjesachtige stem schuilt een talentvolle vrouw met een grote missie: zzp’ers helpen om heel succesvol te worden in wat ze doen.
In die missie is ze al lang en breed geslaagd, maar dat wil niet zeggen dat deze gerenommeerde goeroe de rest van haar leven heen en weer gaat zwiepen in de hangmat bij haar vakantiehuis in Italië. ‘Doelen stellen blijft belangrijk en leuk, ook als je al succesvol bent.’
Tekst: Hedda Treffers
Waarom heb je de stap naar eigen ondernemer zelf eigenlijk ooit gemaakt?
‘Het klinkt misschien gek, maar als ik het leuk had gehad in loondienst, was ik nooit voor mijzelf begonnen. Bij de bedrij ven waar ik werkte, hield ik het niet uit. Ik voelde dat ik een vorm moest vinden om echt tot mijn recht te komen, om mijn eigen waarde te verzilveren. Dat lukte daar niet, want ik werd niet begrepen. Achteraf zie je dat ook wel heel duidelijk; de grote talenten die ik heb en die ik nu ten volste benut, kwamen in loondienst duidelijk niet tot bloei.’
Hoe heeft de stap naar het ondernemerschap je leven verrijkt?
‘Als je voor jezelf begint, word je op zo veel terreinen uit gedaagd. Dat maakt dat je als mens heel erg gaat groeien. Je leert omgaan met je eigen emoties en – heel belangrijk – je leert tegenslag verwerken. Veel mensen die bij mij een traject hebben gevolgd, zeggen dat de persoonlijke ontwikkeling die ze hebben doorgemaakt gigantisch is. Je moet moeilijkheden leren overwinnen, in het reine komen met de wereld, je weg vinden als succesvol ondernemer.’
Hoe leer je jouw klanten omgaan met die tegenslag? ‘Dat is misschien nog wel het allerlastigste voor de meeste mensen die ik begeleid. De beginperiode als ondernemer is een grote les in nederigheid. Die doet doorgaans veel pijn en zeker voor de mensen die al succesvol wáren in hun werk. Jezelf kunnen aanbieden aan mensen en dan de afwijzingen incas seren, dat is een heel moeilijke fase die ik zelf ook heb moe ten doorlopen. Vaak komt er dan ook “oud zeer” naar boven. Mensen gaan die stap liever niet aan en dat is ook de reden waarom veel mensen niet succesvol zijn als ondernemer. Ik zeg heel vaak: “Ga jij maar eens drie weken lang meemaken dat je afgewezen wordt en kom ons daarna vertellen hoe dat voelt.”
Je moet die angst ervaren en ook voelen hoe het is om weer een leerling te zijn. Leuk is het niet, maar het went wel hoor.’
Welke valkuilen zijn er?
‘Wat mensen weleens vergeten, is dat je dag in, dag uit heel erg moet bezig zijn met de klant. Die wil je namelijk grote waarde bieden, dus die zal je goed moeten doorgronden. Empathie is dan ook een vereiste, als ondernemer. Vaak zijn ondernemers veel te veel bezig met hun eigen zaakjes “ik wil dit nog doen of dat...” Nee, de klant is waar het om draait. Die gaat jou betalen, dus die zal je zo goed mogelijk moeten bedienen.’
Wat was jouw grootste triomf als ondernemer?
‘Ik herinner me dat ik een event organiseerde en dat daar ineens zo ontzettend veel mensen op afkwamen. Zo veel klanten had ik in mijn leven nog niet gehad en zo veel geld had ik ook in mijn leven nog niet verdiend. Dat was heel bijzonder en gaf me ook enorm veel zelfvertrouwen.’
Is ondernemen dan niet alleen weggelegd voor heel ambitieuze mensen?
‘Nou, zo zou ik het niet formuleren. Maar een zekere mate van narcisme is ondernemers niet vreemd. En ook is het zo dat je voor ondernemerschap een visie moet hebben, stelling moet kunnen nemen. Een zekere mate van leiderschap moet je echt bezitten, anders is het ook moeilijk om anderen te overtuigen van je waarde. Als je heel erg de instelling hebt van “laat mij maar onder de radar blijven” dan wordt succesvol ondernemen lastig. Kijk, ondernemen brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. De verantwoordelijkheid om de hoge verwach tingen van klanten aan te kunnen. Voor sommige mensen is die verantwoordelijkheid te beangstigend.’
Heb je in het algemeen een levensmotto?
‘Als team zeggen wij altijd tegen elkaar: “voor alles is een oplossing”. Tegen welk probleem je ook aanloopt, er is altijd een manier om het aan te pakken. Heb daar ook vertrouwen in.’
En de kennis die je hebt opgedaan en via je boek zo openhartig met ons deelt, hoe heb je die vergaard?
‘Ik heb alles van anderen geleerd! Wat ik doe is het toepassen van vaardigheden die ik weer van andere coaches en marke tinggoeroes heb geleerd, uiteraard gecombineerd met de opge dane ervaring van alle jaren. Zo help ik mijn klanten weer om meer te verdienen. Voor dat laatste heb ik overigens een term in het leven geroepen: verdienkracht.’
‘In loondienst hield ik het niet uit.’
Moet je eigenlijk je bescheidenheid niet een beetje laten varen als ondernemer?
‘Tja, je moet wel op een overtuigende manier kunnen vertellen over je prestaties. Die moet je zeker niet verborgen houden, want dan doe je niet alleen jezelf, maar ook de klant tekort. Je moet de identiteit van een ondernemer aannemen. Dat wil zeggen dat je moet kunnen laten zien wat je bereikt hebt en de klant moet helpen om voor jou te kiezen. Anders gaat het je financieel niet geven wat mogelijk is en dus ook niet zo veel vervullen. Daar heb je niet alleen jezelf mee, maar ook de klant, want die mist jouw waarde nu. En trouwens, vergis je niet ... bescheidenheid is regelmatig ook valse bescheidenheid hè, of getuigt eigenlijk vaak van een groot ego. Het ego blijkt bij mensen sowieso regelmatig de grootste belemmering. Daar door doen ze de dingen niet die ze wel zouden moeten doen.’
Je schrijft in je boek een hoofdstuk over het kiezen en claimen van je ‘niche’ als ondernemer. Dat lijkt me nog best lastig. Heb je tips bij het vinden van die niche?
‘Eigenlijk zijn daarbij twee pijlers van belang: de eerste is dat jij tot je recht moet komen in die niche. Je moet iets gaan doen waar je hart volkomen ligt, anders werkt het niet. De tweede pijler is dat het iets moet zijn waarin mensen willen investe ren. Anders werkt het natuurlijk ook niet. De klant moet wel warmlopen voor jouw niche en er geld in willen stoppen. Je bent per slot van rekening geen ideële instelling.’
Laura Babeliowsky is een van Nederlands bekendste businesscoa ches. Sinds 2004 leerde ze letterlijk duizenden zelfstandigen in Neder land en België hoe ze meer klanten kunnen krijgen, meer kunnen verdienen, en meer impact kunnen hebben. Babeliowsky studeerde geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Ze is gecertificeerd als Mastery Money, Marketing and Soul-businesscoach en gelicencieerd als Get Clients Now-facilitator. Ze is bovendien gecertificeerd als TGItrainer, Accelerated Change Template-coach en The Work-facilitator. In 2012 en 2013 won ze prijzen voor bijzondere prestaties van de Amerikaanse Association of Women in Coaching. Over Laura verschij nen regelmatig berichten in de pers: interviews met haar werden gepubliceerd in het Parool, nrc.next, ManagementTeam, Esta, OneBizz, Intermediar Online en De Limburger. RTL-7 programma FCZZP noemde haar ‘één van Nederlands toonaangevende marketinggoeroes’. www.bouweenbloeiendbedrijf.nl
Laura Babeliowsky, Het geheim van 100.000 per jaar 180 pagina’s ¤ 22,50/¤ 7,99 (e-book)
Win! We mogen twee exemplaren weggeven van Laura’s boek. Wil je kans maken, stuur dan voor 1 februari 2018 een mail naar win@coachlink.nl.
Je boektitel gaat over € 100.000 verdienen per jaar. Heb je zelf al 100.000 ondernemers geholpen inmiddels? [lachend] ‘Nou, ik heb ze niet geteld, maar het zijn er gerust duizenden ja.’
Je bent een zeer succesvol ondernemer met een heel goed lopend bedrijf en een riant leven. Blijft er nog iets te wensen over?
‘Doelen stellen blijft heel belangrijk, ook als je al veel bereikt hebt. Mijn nieuwste doel is de slag te maken naar super highend werken en het versimpelen van je bedrijf. Ik hielp mijn klan ten al om high-end te werken, maar ik richt me er nu op om
hen te leren zich te richten op de nummer één klanten in de markt en deze op de allerbeste manier te helpen. En dat in zo min mogelijk tijd. Dat wil zeggen dat ik ze leer om nog maar één programma aan te bieden. Daarmee minimaliseren ze hun werkende leven en creëren ze een bedrijf dat een ideaal leven mogelijk maakt. Dit streef ik ook zelf na. En met een ideaal leven bedoel ik dat ik heel veel tijd overhoud voor mijn familie en vrienden. Mijn moeder is al 87, dus de tijd met haar koester ik. Hoe beter ik mijn werkende leven inricht, des te meer tijd houd ik over voor haar.’
Heb je eigenlijk nog een advies voor de lezers van dit blad, mensen die werkzaam zijn op het gebied van coaching? ‘Het belangrijkste is: als je écht als zelfstandige aan de slag gaat, maak je dan het ondernemerschap ook eigen. Anders gaat het je in financieel opzicht niet geven wat mogelijk is en dus ook niet zo veel vervullen.’
‘Als je écht als zelfstandige aan de slag gaat, maak je dan het ondernemerschap ook eigen.’
En het boek, wat heeft het je gebracht? ‘Ik heb er oprecht nog iedere dag plezier van. Het wordt ontzet tend goed gelezen en mensen raken erdoor geïnspireerd. Ze zijn verrast door de inhoud en passen deze toe in de praktijk. Die succesverhalen krijg ik dan weer terug. Uiteindelijk is dat misschien nog wel het mooiste; dat ik iedere dag weer merk dat ik bezig ben mensen te helpen. Hoe fijn is dat?’
Case: coach Sandra
Een van de vele verhelderende casussen uit het boek van Babeliowsky beschrijft hoe coach Sandra voor zichzelf begint en moet sappelen om haar inkomen rond te krijgen. Zelfs een bosje bloemen op tafel kan er niet van af. Na een traject bij Babeliowsky besluit ze zich te specialiseren en een niche te kiezen: het managen van managers in de bankensector opdat deze weer het beste uit hun medewerkers weten te krijgen. De niche werkt, klanten vinden hun weg, Sandra schrijft zelfs een boek over het onderwerp en wordt een veelgevraagd spreker op congressen. Ze organiseert een paar events per jaar waar managers bij haar komen leren. Haar inkomsten: ¤ 200.000 per jaar en ze is nog lang niet klaar.
Coachend Ondernemen
Ondernemen is zien wat iedereen ziet en daarmee doen wat niemand anders doet. (Cor Stutterheim,CMG)
Veel mensen zien de voordelen van het zelfstandig onder nemen. Maar wat is voor jóu de reden om als ondernemer te gaan werken? Wil je eigen baas zijn en de vrijheid heb ben om je eigen tijd in te delen en je eigen beslissingen te kunnen nemen? Wil je je grote passie volgen? Of zie je een kans in de markt die niemand grijpt? Wat jouw reden ook is om te starten, het is belangrijk dat je gemotiveerd bent.
De 1-daagse opleiding Coachend Ondernemen biedt coaches die willen starten als zelfstandig ondernemer een programma en begeleiding in het starten en opzetten van een eigen onderneming.
Doelen van de opleiding
De ondernemer:
π heeft een goed zelfbeeld van zijn ondernemende competenties en kan een verbeterplan hierop samenstellen en uitvoeren. π heeft een ontwikkeld reflectievermogen om zelfstandig of met minimale begeleiding ondernemerskwaliteiten aan te scherpen.
π kan een volledig businessplan opstellen en uitvoeren. π kan een verdienmodel maken om zijn onderneming te kunnen starten. π is in staat een continuïteits-/groeiplan samen te stellen.
Tijdens de opleiding zal de begeleiding op een coachende manier plaatsvinden waarmee continu wordt gefocust op het creëren van bewustzijn en nemen van verantwoorde lijkheid door de ondernemer.
Data
• Donderdag 7 december 2017 09:00 - 17:00
• Dinsdag 27 maart 2018 09:00 - 17:00
Inschrijven via het inschrijfformulier op onze website .
associatie voor coaching
Postbus 89 5735 ZH Aarle-Rixtel Tel 0492-385544
Uurtjefactuurtje
inge tigelaar
Wie weleens in Amerika geweest is, zal het met me eens zijn: wat je onder andere bijblijft van het straatbeeld zijn de aan een dun draadje bungelende stoplichten aan de overkant van het kruispunt. Voordat je reisgenoot zijn eten op heeft, is jouw bord al opgeruimd en ligt ‘the bill’ al voor je op tafel.
En natuurlijk de vele eettenten, op elke hoek van de straat. Amerika is het land van de lange afstanden en maakt het de reizende landgenoot graag makkelijk door op allerlei manieren eten aan te bieden. Keuze genoeg dus, maar de eettenten zijn er ook op gericht om snel en makkelijk aan te kunnen schuiven om vlot weer te kun nen gaan. Je wordt direct geholpen, snel bediend en voordat je reisgenoot zijn eten op heeft, is jouw bord al opgeruimd en ligt ‘the bill’ al voor je op tafel. Niets ‘gezellig uiteten’. Dit is consumeren in de categorie: ‘de nodige calorieën weer binnen en gaan…’ Dit systeem is vast niet uit onwil bedacht. Fijn dat ze met de altijd onderweg zijnde Amerikanen meedenken. Nog effectiever zijn de Drive Thru’s. Bij ons is de McDrive natuurlijk wel bekend. In het land van het gemak vind je tevens de Pizza Hut-, Church Chicken- en Taco Bell Drive Thru. Hooters heeft, voor zover mij bekend, geen Drive Thru en vele mannen zullen dit logisch vinden.
Oké, van sommige diensten die op deze manier aangeboden worden, begrijp ik het nut. Snel en makkelijk voor de haast in de auto wonende klant en snel geld verdienen door de aanbie der. Maar op een aantal momenten ervaar ik hier dat ik juist alle ruimte en aandacht wil voor dat waarvoor ik betaal en wat ik nodig heb. Voor een lekkere bak koffie zoek ik een prettige plek, ga ik even zitten en genieten. Uiteten staat voor mij syno niem aan ‘zonder haast bijpraten met mijn tafelgenoot’. Als ik aan de medicatie moet, hoor ik graag rustig alle informatie die ik weten moet zonder in m’n nek hijgende (lees toeterende) medepatiënten achter me.
Ik ging mijn eigen diensten eens na. Het concept supervisie en coaching via Skype verkoop ik ook door te vertellen dat het reistijd scheelt en mooi makkelijk is zo vanuit huis of kantoor. Maar, ik weet, zodra we letterlijk verbinding hebben gemaakt, vindt er ook figuurlijk verbinding plaats. Alle tijd, ruimte en aandacht voor de klant. Mijn vraag aan jou is om ook eens stil te staan bij de manier waarop jij jouw diensten aanbiedt. Zijn er onderdelen die je verkoopt met het idee: ‘effectief, weinig tijdsbelasting en dus snel resultaat’? Besef wel dat het werk dat we doen mensenwerk is. En dit werk vraagt soms om vertra ging. Vertraging en echte aandacht levert in mijn ogen meer bewustwording op en uiteindelijk op langere termijn resultaat.
Mocht je Drive Thru-fan zijn geworden, dan hoef je het geluk kig niet alleen te doen met fastfood. Voor je koffie is er de Starbucks Drive Thru. Voor je alcoholische versnaperingen de Beer Thru, pinnen kun je bij de Drive Thru Bank, je vieze was wegbrengen en de schone weer ophalen doe je bij The Laundry Drop Off en medicatie kun je ophalen bij de Pharmacy Drive Thru. Ik zag zelfs een Drive Thru Prayer Place. Ook zal ik er niet van opkijken als dezelfde tandartsen en plastisch chirur gen die met een prachtige glimlach op grote billboards reclame hangen te maken ook een Drive Thru-praktijk gaan beginnen. Leuker kunnen ze het dus niet maken, wel makkelijker. De ondernemers doen het goed.
En wat betreft je eigen opbrengst? Natuurlijk moet je rondko men van je werk. Maar is geld ooit je enige drijfveer geweest om te doen wat je doet? Ik hoop dat wanneer de klant, het team, de organisatie meer tijd nodig heeft omdat ze er even niet uitkomt, je deze geeft en de voldoening groter is dan wan neer je snel even een ‘uurtje factuurtje-afspraak’ plant met ze. Succes met de business, maar blijf als ondernemer alsjeblieft gericht op échte aandacht voor je klant!
Strengths-based ondernemen
reindert westrik
Sommige mensen zeggen dat je bent geboren als ondernemer. Anderen vinden dit complete onzin. Hoe dan ook: het is een interessante discussie. Een discussie die eigenlijk gaat over de talenten die je hebt. Maar hoe ontdek je die? En maakt dat een ondernemer succesvol? Hoe gebruik je eigenlijk je sterke punten? Misschien ben je zelf ondernemer en herken je deze vragen. Reindert Westrik, procesbegeleider, gecertificeerde ‘Gallup’-coach en co-organizer van Startup Weekend Zwolle, beantwoordt ze.
Word je geboren als ondernemer?
Je wordt geboren met jouw eigen talenten. Je denken, gevoe lens en gedragingen, die jou uniek maken. Deze uniekheid heeft altijd economische en maatschappelijke waarde. Daar naast is iedereen eigenlijk een verkoper, als is het maar als je een mail stuurt naar je collega om te vragen om iets voor je te doen. Daniel Pink beschrijft dit treffend in zijn boek To sell is human. Pink betoogt in dit boek dat verkopen – volgens hem een wetenschap én een kunst – de laatste tien jaar meer veranderd is dan in de honderd jaar daarvoor.
In hoeverre je ook echt ondernemerstalenten bezit (zodat je proactief en creatief een idee kunt omzetten naar economische waarde), bepaalt of je succesvol zal zijn als ondernemer. Met deze ondernemerstalenten word je geboren of niet.
Een ander belangrijk element is dat je een groeimindset moet hebben. Dit is een theorie die is ontwikkeld door de Ameri kaanse psychologe Carol Dweck. Zij onderscheidt een groei- en een statische mindset. Iemand met een statische mindset ziet zijn vaardigheden als vaststaand, iemand met een groeimind set gaat ervan uit dat ze te ontwikkelen zijn. Zij geloven in oefenen, ontwikkelen, trainen; precies dat wat je moet doen als ondernemer.
Je sterke punten vinden Weten of je een rasondernemer bent, is vooral een hele zoek tocht naar een antwoord op de volgende drie vragen:
1 Wie ben ik?
2 Wat maakt mij uniek?
3 Wat maakt mij succesvol als ondernemer?
Als je weet wat jou uniek maakt, kun je beter richting geven aan je onderneming.
Om de eerste twee vragen te beantwoorden, maak ik gebruik van de StrengthsFinder-test van de Amerikaanse consultancy firma Gallup. De StrengthsFinder is een heel nauwkeurige per soonlijkheidstest om jouw talenten te ontdekken. Als je weet wat jou uniek maakt, wat jouw unique selling point (USP) is, kun je beter richting geven aan je onderneming. Dit is cruciaal om te weten, omdat je je onderneming bouwt en daarmee succes vol kan zijn als deze een verlengstuk is van je talenten. Zo kun je uiteindelijk waarde toevoegen door op je best te zijn.
Om te onderzoeken wat jou succesvol maakt als ondernemer – het antwoord op vraag 3 – maak ik gebruik van de onder nemerstest van Gallup. Deze test is ontwikkeld om te kijken in hoeverre je één van de tien bouwtalenten bezit en welk ondernemersstijl jij toepast. De tien bouwtalenten die worden onderscheiden zijn: delegeren, kennis, onafhankelijkheid, ont regelen, relatie, vastberadenheid, verkopen, winstgevendheid, zelfverzekerdheid.1
Hoe zet je deze (wetenschap) strengths om in actie?
Om je talenten in de praktijk in te zetten, moet je je sterke punten verbinden aan een purpose, een hoger doel en drempels en angsten gebruiken om te versnellen in plaats van te vertra gen. Ik maak hiervoor gebruik van de ‘Strengths to Connect’coachingmethode. Deze methode is ontwikkeld op basis van de StrengthsFinder van Gallup en de Courage to Connect-methode van Bolster. Het beste van twee werelden is daarmee samen gebracht in één model. Deze methode is zeer geschikt om jezelf te coachen, teams te coachen en professioneel gecoacht
1 Een uitgebreide beschrijving van de bouwtalenten vind je op: http://bit.ly/QuickRefBP10. Een voorproefje van de test kun je doen op www.strengthstoconnect.com/coachlink
te worden. Hierbij onderzoeken we waarom het bereiken van de ambitie lastig, moeilijk is. Vervolgens gebruiken we sterke punten om transformatie versnellen in plaats van te vertragen zodat we snel en effectief door barrières en drempels heen bre ken. Vertragen doe je door te lang stil te staan bij de ‘waarom’ van het probleem.
De methode begeleidt het proces van heel scherp zien: je weet intuïtief zeker (een aha-moment) welke sterke punten je moet inzetten en wat er moet gebeuren om te komen tot de juiste beslissingen en acties. ‘Zien’ ontstaat als er een optimale balans is tussen ratio en emotie en je in een staat van flow terecht komt. Wie het beste ziet, neemt de beste beslissingen. Zien geeft tempo, focus en ziel in ondernemendheid, acties en doe len.
Hoe bouw je als ondernemer aan een succesvol team? Een succesvol team heeft een collectieve ambitie, gezamenlijk doel, de leden hebben een persoonlijke missie en doel die com pleet in lijn is met de collectieve ambitie en gezamenlijk doel. In een succesvol team benutten de teamleden elkaars sterke punten optimaal. Iedereen in het team begrijpt en waardeert elkaars sterke punten. Iedereen afzonderlijk weet dat een goed teamlid bewust het grootste deel van zijn tijd zijn sterke pun ten aan het team levert, want een goed team kan alles, precies omdat elk teamlid niet alles kan.
Zien geeft tempo, focus en ziel in ondernemendheid, acties en doelen.
De teamleden zijn zich bewust van elkaars talentfilters; de wijze waarop de ander naar de wereld kijkt. Laat ik een voor beeld geven: iemand die sterk analytisch is, kijkt niet of het glas halfvol of halfleeg is – maar hoeveel milliliter erin zit. Een goed team weet intuïtief zeker wat het moet doen, de leden denken als een collectief brein. Ze zijn in staat om in flow een optimale performance neer te zetten. Kortom: een succesvol team bouw je door goede procesbegeleiding en gerichte energie met focus op sterke punten.
De vraag aan jou is: ga je roeien of vliegen?
Op 25 september 2013 wist het Oracle Team USA de 34e Ame rica’s Cup te winnen – de oudste internationale zeilwedstrijd ter wereld – in waarschijnlijk de grootste sportcomeback aller tijden in de 162-jarige geschiedenis van de Cup. De ongeloof lijke scènes in San Francisco Bay laten zien hoe het Oracle Team USA een 8-1 achterstand omzetten naar winst door acht races op rij te winnen. Het filmpje is uiteraard online te zien, bijvoorbeeld op: www.redbull.com/au-en/the-five-greatestsporting-comebacks. Maar hoe hebben zij dit gedaan?
Door optimaal gebruik te maken van hun hydrofoils (hun Strengths), waardoor zij veel meer snelheid konden maken en letterlijk over het water vlogen. Door niet de kortste route te nemen, maar door een langere afstand te zeilen, wat ingaat tegen de bestaande wetten van de sport. Ze moesten dus wel iswaar een grotere afstand afleggen, maar konden de volledige potentie van hun boot benutten. Dit voorbeeld van het Oracle Team is een mooie gelijkenis met het meest bekende advies: verbeter je zwakke punten, benut je volledige potentie en focus je op je sterke punten. Dit advies geldt ook voor de besturing van jouw onderneming. Dus mijn vraag aan jou is: ga je roeien of vliegen? De keuze is aan jou.
Bestaansrecht
Marieke (42) werkt als fondsredacteur bij een grote uitgeverij. De afgelopen maan den valt het werken haar heel zwaar. Ze slaapt slecht en stapt ’s ochtends met lood in de schoenen in haar auto. Om die reden heeft ze een coach in de hand genomen. In deze openhartige column vertelt ze over haar ervaringen als coachee.
Ik zit op de fiets naar mijn tweede sessie bij coach Fiet. Het zonnetje schijnt en op de pont staat slechts één stinkende scoo ter; eigenlijk is het leven best aangenaam. Fiet had me de vorige keer een aantal opdrachten gegeven en die zitten allemaal netjes geprint in mijn tas. Ik was vergeten hoe leuk ik huiswerk maken stiekem vind. De opdracht was dit keer: mijn eigen vaste en desastreuze overtuigingen herken nen en proberen deze om te keren in posi tieve overtuigingen. Het bleek een bijzon der nuttige opdracht, want ik herkende me in iedere voorbeeldzin: Alleen anderen heb ben in één keer succes! Eenmaal boven de veertig, kom je nergens meer aan de bak! Goed beschouwd had ik me in de loop der jaren ontpopt tot een oase van negativiteit. Zelfs een overduidelijk compliment van mijn baas wist ik nog te pareren: ‘Nee hoor, ik
ben niet goed in auteursmanagement, dat lijkt maar zo.’
Eenmaal binnen bij mijn coach gaan we meteen aan de slag.
‘Welke zin zit het diepst geworteld?’ vraagt Fiet. ‘Bij welke zin voel je het meest?’
Ik scan het rijtje en weet het eigenlijk direct. ‘Ik deug nergens voor’, zeg ik zachtjes. ‘Pardon?’ zegt Fiet. ‘ Welke zin?’
‘Die “ik deug nergens voor”. Dat komt het dichtst bij wat ik vrijwel de hele dag denk en voel.’
Enigszins verbouwereerd kijkt Fiet me aan. ‘Nou, dan moeten we daar maar mee aan de slag hè. Kom maar met een positieve omkering.’
Ik denk lang na. Dan zeg ik aarzelend: ‘Ehm… soms mag ik er best wezen?’
‘Een beetje lauwtjes hè’ zegt Fiet. ‘Kan het wat krachtiger?’
‘Ik mag er wezen?’ zeg ik vragend.
Fiet vraagt me om op te staan uit mijn stoel. ‘Het gaat er niet alleen om dat je het tegen mij zegt. Het gaat er ook om dat je het vóélt. Welke zin zou helpen om in te zetten in situ aties dat je je zo nietig voelt?
Ik word rood en werp een blik op de tissue bak op tafel. Wat sta ik daar onhandig mid den in die kamer. Niet wéér gaan janken, spreek ik mijzelf vermanend toe. ‘Ik heb het recht om hier te zijn’ zeg ik.
‘Ja,’ zegt Fiet ferm, ‘je hebt bestaansrecht! Nu nog een keer, maar dan wat krachtiger.’ ‘Ik heb bestaansrecht’ zeg ik met iets meer volume.
Fiet staat nu recht voor me en kijkt me met haar grote bruine ogen doordringend, bijna streng, aan. ‘Wát heb je?’ vraagt ze quasistreng.
‘Ik heb gewoon bestaansrecht!’ roep ik, terwijl ik haar blijf aankijken en iets meer rechtop ga staan.
Op de pont naar huis lijkt het even alsof mijn houding veranderd is. Ik sta rech ter dan anders en kijk om me heen. Een meneer probeert zijn fiets voor die van mij te duwen, maar ik blijf krachtig staan. ‘Ik heb toevallig wel even heel veel bestaans recht’, mompel ik tegen mijzelf.
Ik had me in de loop der jaren ontpopt tot een oase van negativiteit.
Jacqui Halmans in een monumentaal pand
‘Coachees zijn vaak verrast door de plek. Dan kijken we samen uit over de gracht, dat is altijd een heel mooi moment!’ Jacqui Halmans heeft haar coachruimte aan de Nieuwegracht in Utrecht in een monumen taal pand. ‘Eigenlijk is de ruimte te klein, want ik ben een spelende coach.’
Jacqui coacht met name leidinggevenden die willen weten: wie ben ik en hoe ga ik mijn leiderschap vormgeven? ‘Ook men sen met andere werkgerelateerde vragen
komen hier langs; ik coach hen naar auto nomie zodat ze zichzelf beter leren kennen, meer inzicht krijgen in hun beperkende patronen en lef ontwikkelen voor wat ze willen bereiken.’ Sinds vier jaar huurt ze coachruimte van Academycoaching aan de Nieuwegracht. ‘Het is elke keer een feest om er naartoe te fietsen, het is een rustige plek aan de mooiste gracht van Utrecht.’
Het monumentale pand telt drie etages. ‘Op de begane grond is een lunch- en trainings
ruimte, op de eerste houdt Academycoa ching kantoor, op de tweede etage zijn twee coachruimtes en op zolder onder de balken nog twee. Het is een pand dat leeft: in de zomer is het er warm en in de winter koud en op zolder hoor je lekker het gekletter van de regen op de dakpannen’, lacht Jacqui. Haar favoriete coachplek is de ruimte op de tweede verdieping aan de voorkant van het pand. ‘Als ik aankom, staar ik graag even naar buiten; de fietsers, het gerommel op de gracht, de stadsgeluiden.’
foto’s jeroen van hesteren, mixed frames
Voor haar coaching gebruikt Jacqui de loca tie en de spullen die daar zijn. ‘Een Kritische Ouder die constant aanwezig is, is vaak de flipover en het Vrije Kind een mal poppetje.’ In haar coachtas heeft ze standaard gekleurd papier, schilderstape, Playmobilpoppetjes en coachkaarten. ‘Maar we verzinnen ook veel. Ik train regelmatig supermarktmana gers, dus dan lopen we opeens in een super markt. En als de ruimte te klein is betrekken we de gracht er ook bij: “Stel je maar eens voor: lekker met je voeten over de rand van de kademuur zitten lummelen…”’ (NvO)
‘Het is elke keer een feest om er naartoe te fietsen, het is een rustige plek aan de mooiste gracht van Utrecht.’
Kies je eigen tune
chantal samson
Een succesvolle ondernemende coach durft zichzelf te zijn.
Als je succes wil hebben, moet je je eigen ziel in je coachpraktijk leggen. Jouw unieke kenmerken zijn je recept voor succes.
Coachen is echt mensenwerk. Het maken van een connectie met je coachee van hart tot hart is daarbij essentieel. Om iemand te vragen zichzelf met al zijn angsten en verlangens bloot te geven, moet je jezelf durven tonen. Jij moet ook je ware gezicht laten zien. Als je anderen wilt uitnodigen tot kwetsbaarheid moet je je eigen pantser laten zakken en mensen naar binnen laten kijken.
Je kunt als coach alleen succesvol zijn als je werkt vanuit dat wat je echt raakt en bezielt. Maar dat is niet makkelijk. Zit de wereld er wel op te wachten? Zijn er niet al heel veel andere coaches die zich ook daarop richten? Weet ik als coach eigen lijk wel wat ik belangrijk vind? Allerlei vragen waarop je je eigen antwoord moet geven.
En waar moet dat antwoord dan vandaan komen? In elk geval niet van een goeroe die je belooft dat je met een marketing verhaal duizenden euro’s per maand gaat verdienen, want van dergelijke verhalen gaan de harten van potentiële coachees echt niet sneller kloppen. Maar waar moet je het dan wel zoeken?
Het antwoord op wie je moet zijn als coach ligt in je eigen ziel en lijf besloten. Alleen als je zelf ook contact durft te maken met je eigen innerlijke lagen en luistert naar de signalen van je lichaam zul je voelen welke aanpak voor jou bestemd is. Eigenlijk is coachen net radio maken. Net zoals er veel verschillende muziekvoorkeuren zijn, zijn
Eigenlijk is coachen net radio maken.
er ook veel verschillende behoeften bij coachees. Je zult nooit iedereen kunnen helpen. Maar als je vanuit je eigen authenti citeit en je eigen zijn probeert een uniek geluid te hebben, kun je heel mooi en krachtig klinken en je eigen publiek vinden. Alles draait om communicatie vanuit je emotionele laag, van uit je hart en je buik. Met een verhaal vanuit je diepste gevoel kun je andere harten raken. Laat dat hoofd maar roepen dat je risico’s neemt. Luister niet. Negeer die innerlijke criticus die roept dat je zo nooit de rekeningen zult kunnen betalen. Het kan best veel tijd en energie vragen om je eigen weg invulling te geven en daarmee jouw klanten te bereiken, maar uitein delijk zul je er meer mensen mee aanspreken dan wanneer je probeert andere coaches te imiteren. Beter een heel goede jij dan een slechte copycat.
Dus trek vooral je eigen plan. Durf te vertrouwen op synchro niciteit. Dat wat voor jou besloten ligt, zal vanzelf op je pad komen.
Noloc verbindt mij met vakgenoten”
Het effect van coaching is meetbaar!
De Coaching Monitor maakt de effectiviteit van individuele coachtrajecten zichtbaar en meetbaar. - www.coachingmonitor.nl
Resultaat telt
In de startfase van de coaching koppelt de coach de doelen van de cliënt aan gevalideerde vragenlijsten. Gedurende en na afronding van het traject neemt de coach de doelstellingen en vragenlijsten opnieuw af. Deze vormen samen het resultaat en leiden tot een overzichtelijke eindrapportage.
Visuele rapportages
De Coaching Monitor biedt de mogelijkheid om professionele rapportages van de behaalde resultaten te genereren. Deze resultaten hebben een visuele weergave met inzichtelijke grafieken inclusief tekst en uitleg.
Eenvoudig gebruik
Voor het gebruik van de Coaching Monitor is geen speciale apparatuur of aanvullende software nodig. De Coaching Monitor is eenvoudig in gebruik via internet, goed beveiligd en 24/7 online beschikbaar.
Professionalisering
Alle NOBCO coaches hebben toegang tot deze professionele tool. De NOBCO draagt met de Coaching Monitor bij aan de verdere professionalisering van het coachvak. De monitor is ontwikkeld in samenwerking met een groot aantal beroepscoaches, wetenschappers en webdevelopers. Tevens wordt de Coaching Monitor ingezet voor wetenschappelijk onderzoek naar coaching.
www.nobco.nl
Nederlandse Orde van Beroepscoaches 033-2473428, info@nobco.nl, www.nobco.nl