Pontiki Global 75 by boublis

ΤΕΥΧΟΣ Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

75/08

ΦΟΥΣΚΟΜΕΤΡΟ

596

Μυστικός αγωγός Δύσης - Ιράν! ΗΠΑ και Ε.Ε., για να αντιμετωπίσουν τη ρωσική ενεργειακή ηγεμονία, προωθούν σχέδιο που, με τη wμεσολάβηση της Τουρκίας, θα μετατρέψει το Ιράν στον μεγαλύτερο παροχέα φυσικού αερίου της Ευρώπης! Θεωρίες συνωμοσίας; Όχι, πολιτικός ρεαλισμός.

ριν φτάσουμε στα σενάρια, ας δούμε τα δεδομένα: Πρώτον, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο. Δεύτερον, οι ΗΠΑ οδεύουν προς νέο Ψυχρό Πόλεμο με τη Ρωσία, ή μάλλον Χλιαρό (Lukewarm War). Συμπέρασμα: Η ανάγκη εναλλακτικού ενεργειακού σχεδίου για τη Δύση είναι επιβεβλημένη. Υπάρχει όμως κι ένα τρίτο δεδομένο: Το Ιράν είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου. Ακόμα και πρωτοετείς φοιτητές Διεθνών Σχέσεων αντιλαμβάνονται πως ΗΠΑ και Ευρώπη δεν έχουν την πολυτέλεια να διατηρούν ανοικτά μέτωπα και με τους δύο. Οι φήμες για τα (μυστικά) σχέδια της Δύσης ξεκίνησαν όταν ακόμα η διεθνής κοινή γνώμη θεωρούσε την αμερικανική εισβολή στο Ιράν ζήτημα χρόνου. Ο Τζον Ρόζενταλ έγραφε στο World Politics Review ότι ο ενθουσιασμός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως με τον αγωγό Ναμπούκο (που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την κεντρική Ασία μέσω της Τουρκίας στην Ευρώπη) θα σπάσει το μονοπώλιο της Ρωσίας, δεν εξηγείται. Ο Ναμπούκο θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν. Οι αζέρικες πηγές, όμως, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να συναγωνιστούν τις ρωσικές. Σύμφωνα με τον Ρόζενταλ, ο Ναμπούκο «δεν έχει νόημα αν δεν τροφοδοτηθεί με ιρανικό αέριο». Την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τον Guardian, το Ιράν πρότεινε στους ευρωπαίους ηγέτες να προμηθευτούν ιρανικό αέριο μέσω του Ναμπούκο ώστε να αποκτήσουν ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Μόσχα. Όπως δήλωσε ο υπουργός Πετρελαίου Ακμπάρ Τορκάν, Τουρκία, Ελβετία, Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία και Ελλάδα δείχνουν ήδη μεγάλο ενδιαφέρον. Και οι ευρωπαίοι τι λένε; Επισήμως, επιμένουν στη σκληρή γραμμή κατά του Ιράν. Όμως, τον Απρίλιο ο πρέσβης της Ε.Ε. στο Αζερμπαϊτζάν δήλωσε στο (ρωσικό) πρακτορείο Novosti πως το Ιράν θα μπορούσε να συμμετάσχει στον Ναμπούκο!

Τρισεκατομμύρια δολάρια είναι η αξία της αγοράς παραγώγων τη στιγμή που η συνολική αξία της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής αγοράς είναι 167 τρισ.! Πηγή: Slate

Βίος και συνουσία

Για βιασμό κατηγορείται ο ελληνοαυστραλός υπουργός Θίο Θεοφάνους.

Φάκελος: Οι κερδισμένοι του κραχ

28 29

Από τις χώρες του BRIC ως τις... πόρνες, η λίστα αυτών που χαίρονται με την κρίση.

Βαθιά Αμερική: Το τέλος της εποχής των τροχών

Tο αυτοκίνητο, το αστραφτερό σύμβολο του αμερικανικού ονείρου ξεθωριάζει.

Μη λόρδος

Πηγή: Stratfor, 2008

Φυσικά, υπάρχει το τεχνικό ζήτημα: Τα πιο σημαντικά κοιτάσματα του Ιράν βρίσκονται στο Παρς, στον νότο της αχανούς χώρας. Θα απαιτηθούν τεράστια έργα μεταφοράς του αερίου ως τον βορρά, στα σύνορα με την Τουρκία, όπου θα συναντά τον Ναμπούκο. Αλλά το σχέδιο της κατασκευής του υπεραγωγού έχει ήδη δρομολογηθεί. Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο PressTV, από το 2007 κιόλας Ιράν και Τουρκία έχουν υπογράψει συμφωνία, που προβλέπει πως η Τουρκία θα μεταφέρει αέριο από το Ιράν στην Ευρώπη και θα βοηθήσει στην ανάπτυξη τριών πηγών στο Ιράν. Η κατασκευή του αγωγού συζητήθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη Αχμαντινετζάντ στην Άγκυρα. Διπλωματικές διαρροές έλεγαν πως οι ΗΠΑ πιέζουν την Τουρκία να κάνει πίσω, αλλά ο τούρκος υπουργός Ενέργειας Χιλμί Γκιουλέρ δήλωσε πως «δεν τίθεται

θέμα να ακυρωθεί η συμφωνία με το Ιράν. Θα πάω στην Τεχεράνη να υπογράψω μόλις ετοιμασθεί το κείμενο». Και οι ΗΠΑ σε όλα αυτά; Αρχές Ιουλίου, ο ιρανός υπουργός Πετρελαίου είχε κάνει επίθεση φιλίας προς τον «Μεγάλο Σατανά» από το Παγκόσμιο Πετρελαϊκό Συνέδριο της Μαδρίτης: «Δεν έχουμε θέσει περιορισμούς στους αμερικανούς που θέλουν να επενδύσουν στην ιρανική αγορά». Τρεις μέρες μετά, ο Ομπάμα, σαν να ήταν ήδη πρόεδρος και σαν να απαντούσε στον ιρανό, δήλωσε: «Υπάρχουν ορισμένα γεωπολιτικά ζητήματα που επηρεάζουν την τιμή του πετρελαίου. Πρέπει να χαμηλώσουμε τους τόνους όταν η κουβέντα έρχεται στο Ιράν και να εμπλακούμε σε μία σκληρή, αλλά ηθική διπλωματία». Θεωρίες συνωμοσίας; Όχι, πολιτικός ρεαλισμός. ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΝΕΛΛΗΣ

λόρδος Βύρων, πέθανε στο Μεσολόγγι στις 19 Απριλίου 1824. Την περασμένη εβδομάδα το ελληνικό κράτος ανακήρυξε αυτή την ημέρα ως «Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης». Αυτό σημαίνει να σε τιμούν... global. Γιατί, αν περιμένεις απ’ την πατρίδα σου, έχασες. Το αβαείο του Γουεστμίνστερ αρνήθηκε να δεχθεί τη σορό του George Gordon Byron, λόγω «αμφιλεγόμενης ηθικής» κατά τη διάρκεια της ζωής του. Όσο για το άγαλμά του, σκονιζόταν σε αποθήκες για 10 χρόνια πριν στηθεί, τελικά, στο κολέγιο Trinity του Κέιμπριτζ. Χρειάστηκαν 145 χρόνια και ένα άρθρο - κόλαφος στους New York Times για να καμφθεί η υποκρισία των βρετανών και να βρει το μνημείο του, το 1969, τη θέση που του άξιζε στη «Γωνιά των Ποιητών». Δ.Μ.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Του ΝΙΚΟΛΑ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Κ ΡΥΦ Ε Σ

Ειδήσεις που διέφυγαν -κατά λάθος ή επίτηδες- την προσοχή των ελληνικών ΜΜΕ ή άξιζαν μεγαλύτερη δημοσιότητα ΡΩΣΙΑ / ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

ΚΙΝΗΤΑ / ΦΑΚΕΛΩΜΑ

ΣΟΜΑΛΙΑ / ΚΡΙΣΗ

Τι γυρεύει ο «Στόλος της Μαύρης Θάλασσας» στη Μεσόγειο; Η σημερινή Ρωσία, ως περιφερειακή και όχι παγκόσμια δύναμη, δεν έχει ακόμα τη γεωπολιτική ισχύ που θα ήθελε, αλλά η παρουσία του στόλου στην ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με την ανάλυση του πρακτορείου UPI, αλλάζει τα δεδομένα: Πρώτον, ενισχύει τη συμμαχία της Μόσχας με τη Δαμασκό καθώς ο ρωσικός στόλος προστατεύει τη Συρία (τακτικό αγοραστή ρωσικών όπλων) αλλά και τη Χεζμπολά στον Λίβανο από ενδεχόμενες εχθρικές ενέργειες του ΝΑΤΟ και του Ισραήλ. Δεύτερον, λειτουργεί ως αντίβαρο στη ναυτική κυριαρχία των δυτικών ή δυτικόφιλων δυνάμεων στην περιοχή, θέτοντας ακόμα και τη διώρυγα του Σουέζ υπό τη διακριτική του εποπτεία. Πηγή: πρακτορείο UPI, 16 Οκτωβρίου www.upi.com

«Θες κινητό; Δώσε διαβατήριο» θα λένε οι πωλητές στα καταστήματα κινητής τηλεφωνίας της Βρετανίας. Αν ολοκληρωθούν τα κυβερνητικά σχέδια για καταχώριση των πελατών της τηλεφωνίας σε μια εθνική βάση δεδομένων, θα πρόκειται για το πιο μαζικό φακέλωμα που έχει γίνει ποτέ στη Βρετανία τής ήδη ακραίας παρακολούθησης των πολιτών. Δεν μιλάμε για τα συμβόλαια κινητής (που και στη χώρα μας απαιτούν ταυτότητα και ΑΦΜ), αλλά για τα καρτοκινητά! Από τους 72 εκατομμύρια αριθμούς, οι 40 εκατομμύρια αφορούν την καρτοκινητή τηλεφωνία, η οποία, σύμφωνα με τις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες, αποτελεί εργαλείο στα χέρια των τρομοκρατών που θέλουν να επικοινωνούν ανώνυμα. Όσοι δεν είναι τρομοκράτες, ας πρόσεχαν.

Όχι αυτή που παίζουν τα κανάλια, αλλά μια άγνωστη και πολύ πιο άγρια. Σαν η πλήρης πολιτική αστάθεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, ο πόλεμος των κυβερνητικών δυνάμεων με τους αντάρτες, οι δολοφονίες, οι απαγωγές, το πλιάτσικο και οι αναγκαστικές μετακινήσεις του πληθυσμού να μην ήταν αρκετές. Ακολούθησε η ξηρασία των τριών τελευταίων χρόνων, οι ελλείψεις σε τρόφιμα και οι τιμές που έχουν χτυπήσει ταβάνι. Ο ΟΗΕ προειδοποιεί πως ο μισός πληθυσμός, δηλαδή 3,2 εκατομμύρια άνθρωποι, βρίσκονται σε άμεση ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας. Κι αυτή, όμως, είναι δύκολο να φτάσει σε όσους τη χρειάζονται: πρέπει να περάσει από τους πειρατές που λυμαίνονται τα νερά της χώρας. Πηγή: BBC World Service (ραδιόφωνο), 4-7 Οκτωβρίου www.bbc.co.uk/worldservice

Πηγή: The Times (Βρετανία), 19 Οκτωβρίου www.timesonline.co.uk

ΠΟΛΛΩΝ ΑΣΤΕΡΩΝ

Για πρώτη φορά, το Κονέκτικατ των ΗΠΑ αναγνωρίζει το δικαίωμα των ομοφυλόφιλων στον γάμο με το σκεπτικό ότι η απαγόρευση του γάμου και το σύμφωνο συμβίωσης παραβίαζαν το συνταγματικό δικαίωμα της ισότητας. Η απόφαση του πολιτειακού Ανωτάτου Δικαστηρίου (ύστερα από μάχη μεταξύ των δικαστών, που έληξε 4-3) είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί πρόκειται μόλις για την τρίτη πολιτεία (μετά τη Μασαχουσέτη και την Καλιφόρνια) που αποδέχεται νομικά τον γάμο μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου.

ΚΙΝΑ / ΓΗ Την ώρα που η καπιταλιστική Δύση εμφανίζει τάσεις κρυπτοκομμουνισμού, η κομμουνιστική Κίνα εμφανίζει τάσεις κρυπτοκαπιταλισμού. Βέβαια, ο τίτλος του κινεζικού κρατικού πρακτορείου δεν βοηθά: «Το ΚΚΚ δεσμεύεται να βελτιώσει την κοινωνική πρόνοια των κατοίκων της υπαίθρου». Τι εννοεί ο ποιητής; Τριάντα χρόνια μετά την αγροτική μεταρρύθμιση του Ντενγκ Ξιάο Πινγκ, ο πρόεδρος Χου δίνει το δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας στους αγρότες. Στο εξής, θα μπορούν να μεταβιβάζουν, να νοικιάζουν ή να ανταλλάσσουν τη γη τους ενώ μέχρι τώρα μπορούσαν μόνο να πουλήσουν τα προϊόντα της. Οι κινέζοι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας θα μπορούσε να συμψηφίσει τις απώλειες από την επιβράδυνση της διεθνούς οικονομίας. Πηγή: Xinhua (Κίνα), 19 Οκτωβρίου http://news.xinhuanet.com/english

Για πρώτη φορά από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, αξιωματούχοι από την Τουρκία συναντιούνται, σύμφωνα με κουρδικές πηγές, με τον Νετσιρβάν Μπαρζανί, τον ηγέτη του ιρακινού Κουρδιστάν. Οι διαπραγματεύσεις έχουν ως κεντρικό θέμα τη συνεργασία του Μπαρζανί στην καταπολέμηση του PKK, της απελευθερωτικής / τρομοκρατικής οργάνωσης των κούρδων της Τουρκίας. Για πρώτη φορά μια πετρελαϊκή εταιρεία από την Ινδία συμμετέχει στον διαγωνισμό για την εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων του Ιράκ. Η ONGC Videsh σκοπεύει να επαναλάβει αυτό που πρόσφατα πέτυχε μία κινεζική πετρελαϊκή εταιρεία: να κερδίσει μέσα στο δικό τους γήπεδο όλες αυτές τις αμερικανικές εταιρείες (ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips), που θεωρούσαν μέχρι πρότινος φέουδό τους τα κοιτάσματα του κατοχικού Ιράκ.

ΣΟΓΙΑ / ΤΕΛΟΣ; Πέρυσι ήταν η θαυματουργή λύση για το ενεργειακό πρόβλημα. Η τιμή της σόγιας εκτοξεύθηκε στα ύψη, το ίδιο και η φήμη της. Μέχρι που ήρθε ο σκεπτικισμός για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από τα βιοκαύσιμα. Και τώρα η καταστροφή: σε τρεις μήνες, η τιμή της σόγιας κατρακύλησε κατά 46%. Βασική αιτία, η υπερβολική προσφορά σε όλον τον κόσμο. Επιπλέον, με το πετρέλαιο και πάλι φθηνό, το επιχείρημα του χαμηλού κόστους των βιοκαυσίμων εξανεμίζεται. Στις ΗΠΑ, Μακέιν και Ομπάμα (παρ’ ότι διαπλεκόμενος με το λόμπι της σόγιας) έχουν ταχθεί εναντίον της. Στην Ευρώπη, Μπράουν, Μέρκελ, Σαρκοζί, αν συμφωνούν σε κάτι, είναι στην ανάγκη να καταργηθούν οι επιδοτήσεις για τα βιοκαύσιμα. Πηγή: Le Monde (Γαλλία), 18 Οκτωβρίου www.lemonde.fr

Η πρώτη φορά...

Του Pavel Constantin από το cagle.com

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΛΙΡΑ / ΓΥΝΑΙΚΑ Φανερή είδηση είναι ότι για πρώτη φορά μια γυναίκα θα απεικονίζεται στη μία όψη ενός τουρκικού χαρτονομίσματος – στην άλλη, φυσικά, θα χαμογελάει ο Ατατούρκ. Είναι η Fatma Aliye, η πρώτη συγγραφέας του τουρκικού κράτους. Για την κυβέρνηση Ερντογάν αυτή είναι μία ακόμα ευκαιρία να δείξει ότι το δικό της μετριοπαθές ισλάμ δεν είναι μισογυνικό. Κρυφή είδηση είναι ότι η Aliye ήταν η κόρη ενός σημαντικού αξιωματούχου και ιστορικού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (του καθεστώτος δηλαδή το οποίο γκρέμισε ο... Κεμάλ). Κατά τους κεμαλιστές, η επιλογή της Aliye (μιας «ισλαμίστριας») δίνει άλλη μια απόδειξη για τους σκοτεινούς σκοπούς των ισλαμιστών να μετατρέψουν σταδιακά την Τουρκία σε νέο Ιράν... Πηγή: Ηurriyet (Τουρκία), 4 Οκτωβρίου www.hurriyet.com.tr/english/home

24 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

ΤΡΑΠΕΖΕΣ vs ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Μια ακόμα επιζήμια στρέβλωση του σύγχρονου τραπεζικού συστήματος επισημαίνει αναγνώστης του Economist σε επιστολή του προς το περιοδικό: «Πολλά από τα μαθηματικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται στην τραπεζική αγορά δημιουργήθηκαν από ταλαντούχους νέους ανθρώπους που δελεάσθηκαν από τον τραπεζικό κλάδο επειδή δεν μπορούσαν να έχουν τέτοιους μισθούς (και πρεστίζ) στα ερευνητικά εργαστήρια. Οι τράπεζες απομύζησαν την αφρόκρεμα του επιστημονικού ταλέντου στην Αμερική και την Ευρώπη – και προς τι; Φαντάζεστε αυτοί οι άνθρωποι τι θα μπορούσαν να έχουν προσφέρει στην επιστήμη και την ιατρική; Τι καινοτομίες; Τι ανακαλύψεις; Αντ’ αυτού, χρησιμοποιήθηκαν για να φτιάξουν ένα κάλπικο χρηματοοικονομικό σύστημα, καταστροφικό για τις χώρες μας». Πηγή: The Economist, 11 Οκτωβρίου www.economist.com

ΡΕΠΟΡ ΤΑΖ

Έλα στον Θίο

(Βίος και συνουσία των αδελφών Θεοφάνους) Ο μικρός αδελφός, ο Θίο, υπουργός στην Αυστραλία, κατηγορείται για βιασμό. Ίσως κλέψει τη δόξα του μεγάλου αδελφού, Ανδρέα, που πριν χρόνια έγινε ο πρώτος πολιτικός που μπήκε φυλακή για διαφθορά... Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΦΑΝΤΗ

ουλάχιστον ο Θίο Θεοφάνους δεν χρειάστηκε να ψάξει καθόλου για μια πρώτη καλή κουβέντα, μια πρώτη χρήσιμη συμβουλή. Έχει δίπλα του τον κατά δύο χρόνια μεγαλύτερο αδελφό του, τον Ανδρέα. Και ο Ανδρέας ξέρει. Ο Ανδρέας και ο Θίο Θεοφάνους είναι δύο αδέλφια από τη Χρυσοχού της Κύπρου, που τα τελευταία πολλά χρόνια βρίσκονται στον αφρό της αυστραλιανής πολιτικής σκηνής. Ο Ανδρέας διετέλεσε επί χρόνια ομοσπονδιακός βουλευτής του Εργατικού Kόμματος, έχοντας μάλιστα πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της μεταναστευτικής πολιτικής της χώρας, στα μέσα περίπου της περασμένης δεκαετίας. Ο 60χρονος Θίο πρωταγωνιστεί κι αυτός, αλλά σε πολιτειακό επίπεδο. Είναι βουλευτής των Εργατικών στην πολιτεία της Βικτόρια και μάλιστα υπουργός με τριπλό χαρτοφυλάκιο: Βιομηχανίας, Εμπορίου και Μεγάλων Έργων. Ο Θίο είναι που έχει το πρόβλημα: ερευνάται από τις αστυνομικές αρχές ως ύποπτος για βιασμό. Μάλιστα, για να διευκολύνει το έργο

της κυβέρνησης, υπέβαλε την παραίτησή του από την κυβέρνηση, η οποία, φυσικά, έγινε αποδεκτή. Το νήμα της ιστορίας ξεκινάει από το 1998. Τότε, σύμφωνα με την καταγγέλλουσα – ελληνίδα κι αυτή –, ο Θίο Θεοφάνους προθυμοποιήθηκε να την ξεναγήσει στην αίθουσα της Bουλής. Η πρόταση έγινε ύστερα από μια βραδιά σε καφέ-μπαρ της Μελβούρνης. «Έπινα καφέ κι εκείνος έπινε κρασί» είπε για τις στιγμές που προηγήθηκαν της ξενάγησης. Η συνέχεια της αφήγησης είναι όπως ακριβώς θα τη φανταζόταν και ο πιο ανεκπαίδευτος αναγνώστης αστυνομικών ρεπορτάζ. Το θύμα δέχθηκε τη βόλτα, η ξενάγηση ξεκίνησε και σε κάποια στιγμή – σε έναν σκοτεινό διάδρομο, σε ένα έρημο γραφείο – ο φερόμενος ως δράστης τη στρίμωξε και το κακό έγινε. Όλα αυτά πριν από δέκα χρόνια. Σύμφωνα πάντα με την αγνώστης ταυτότητας καταγγέλλουσα, μετά το περιστατικό και έχοντας καταρρεύσει ψυχολογικά, εγκατέλειψε την Αυστραλία και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Μόλις το 2007 αποφάσισε να καταγγείλει την υπόθεση.

Εδώ, στην Ελλάδα δηλαδή, κατέφθασε κλιμάκιο της αυστραλιανής αστυνομίας στα τέλη του περασμένου Μαΐου για να της πάρει την πρώτη κατάθεση. Ο Θίο Θεοφάνους αρνείται τα πάντα και περιμένει «να λάμψει η αλήθεια». Το σίγουρο είναι πως ό,τι και να συμβεί στο εξής το πολιτικό μέλλον του ομογενή πολιτικού έχει κριθεί.

Enter Ανδρέας Θεοφάνους Ο αδερφός του Θίο πέρασε στην ιστορία ως ο πρώτος εν ενεργεία πολιτικός που μπήκε στη φυλακή για διαφθορά. Ο Θεοφάνους δικάστηκε και καταδικάστηκε σε εξαετή κάθειρξη για δωροδοκία και συνωμοσία για απάτη σε βάρος της Κοινοπολιτείας. Αργότερα, οι κατηγορίες για συνωμοσία έπεσαν και η ποινή του μειώθηκε κατά το ήμισυ. Αποφυλακίστηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2004, ύστερα από 629 μέρες στη «στενή». Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Ανδρέας Θεοφάνους έπαιρνε μίζες για να διευκολύνει την έκδοση βίζας κινέζων μεταναστών. Οι μίζες συνήθως είχαν χρηματική μορφή, που ενίοτε όμως συνοδεύονταν από «χάρες για σεξ».

Ο Θίο Θεοφάνους με τη Ντόρα και τον Αλογοσκούφη, πριν κατηγορηθεί για βιασμό και αναγκαστεί να παραιτηθεί.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΦΑ Κ Ε ΛΟΣ / Ο Ι Ν Ι Κ Η Τ Ε Σ Τ ΟΥ Κ ΡΑ Χ Γράφουν οι: Β. ΔΑΝΕΛΛΗΣ, Ι. ΚΑΝΤΑΣ, Σ. ΚΑΣΔΑΓΛΗ, Α. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Η κρίση είναι μια ευκαιρία καβάλα σ’ έναν επικίνδυνο άνεμο*

*κινέζικη παροιμία

Οι κρίσεις, ακόμα και οι πιο καταστροφικές, ακριβώς επειδή έχουν χαμένους, έχουν και κερδισμένους. Μια (δύσκολη) αναζήτηση νικητών εν μέσω του βομβαρδισμένου τοπίου των (αμέτρητων) ηττημένων...

κινέζικη παροιμία του τίτλου μάς είναι πολύ βολική. Διότι αυτή η οικονομική κρίση είναι η μεγάλη ευκαιρία της Κίνας να κατακτήσει αυτό που εδώ και χρόνια θεωρεί πως της ανήκει. Παρ’ ότι οι οικονομολόγοι εκτιμούν πως η διαφαινόμενη ύφεση στη Δύση θα έχει κόστος και για την Ανατολή, είναι σχεδόν νομοτελειακό πως η Κίνα πολιτικά αλλά και οικονομικά θα εδραιώσει τη θέση της απέναντι στην άλλοτε μοναδική υπερδύναμη του πλανήτη. Αλλά η Κίνα δεν είναι ο μόνος κερδισμένος. Αφήνουμε κατά μέρος διάφορους προσωρινούς νικητές, όπως, για παράδειγμα, τον Γκόρντον Μπράουν και τον Νικολά Σαρκοζί που επανέκτησαν μέρος του πολιτικού τους κύρους ή τους καταναλωτές που για λίγο (θεωρητικά τουλάχιστον) θα έχουν φθηνότερο πετρέλαιο. Από τον μάγο Ρουμπίνι (τον προφήτη της κρίσης) ώς τον άνθρωπο που θα γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ με τη βοήθειά της, και από το... BRIC ώς τις πόρνες πολυτελείας, ακολουθεί η λίστα με τους πραγματικούς κερδισμένους της κρίσης.

1 / Νουριέλ Ρουμπίνι Κάθε καταστροφή χρειάζεται τον προφήτη της. «Dr Doom» (Δρ Κατάρα;) ονόμασαν οι συνάδελφοί του τον Νουριέλ Ρουμπίνι, όταν το 2006 υποστήριξε μπροστά σε ένα γεμάτο αμφιθέατρο ότι η οικονομία οδηγείται σε σοβαρή οικονομική κρίση. Ο 49χρονος αμερικανός καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, με τη συναρπαστική καταγωγή (ιρανο-εβραιοτουρκική), προέβλεψε με εκπληκτική ακρίβεια σε ομιλία του στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

αυτό που ήρθε δύο χρόνια μετά: απλήρωτες υποθήκες, κρίση στο πετρέλαιο, χρεοκοπίες τραπεζικών οργανισμών. Πάνω απ’ όλα, όμως, εντόπισε την αφορμή της κρίσης στη φούσκα της αγοράς στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου. Η ομιλία του Ρουμπίνι έγινε δεκτή με σκεπτικισμό, ειρωνεία, ακόμα και γέλια. Στις αρχές του 2008 σε μελέτη του παρουσίασε ένα προς ένα τα 12 βήματα προς την οικονομική κατάρρευση. (Βρισκόμαστε στο 12ο). Όταν οι μετοχές στη Γουόλ Στριτ άρχισαν τη βουτιά, οι προσωπικές μετοχές του Ρουμπίνι πέταξαν στα ύψη. Όλα τα μέσα ενημέρωσης θέλουν να τον συμπεριλάβουν στη συζήτηση για την οικονομική κρίση. Ο ίδιος έχει κληθεί να μιλήσει στο Κογκρέσο, στο υπουργείο Εξωτερικών, στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ, ενώ σύντομα έρχεται και στην Ελλάδα!

που εισήγαγε το 2003 τον όρο BRIC. Όπως αναφέρουν οι Indian Times, ο Ο’Νιλ, σε οικονομικό φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη, προέβλεψε πως οι χώρες αυτές θα αυξήσουν το μερίδιό τους στο παγκόσμιο ΑΕΠ γρηγορότερα από τις προβλέψεις: «Είναι η οικονομική κρίση της Δύσης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι περισσότεροι από τα έξι δισεκατομμύρια ανθρώπων των χωρών αυτών δεν έχουν επηρεαστεί καθόλου».

2 / BRIC

Τον Ιούλιο του 2007 η (μετριοπαθής, πολιτικά) International Herald Tribune δημοσίευσε ένα εκτενές ρεπορτάζ που απηχούσε μια υπόγεια αλλαγή στην οικονομική επιστήμη. Έπειτα από δεκαετίες κυριαρχίας των νεοφιλελεύθερων συνταγών, σε πολλά πανεπιστήμια του κόσμου, ιδίως στις ΗΠΑ, οι οικονομολόγοι άρχισαν να αμφισβητούν την ορθοδοξία της αγοράς. Ο Άλαν Μπλίντερ, καθηγητής στο Πρίνστον, έλεγε ότι «κάθε οικονομολόγος που τολμάει να εκφράσει επιφυλάξεις για το ισχύον μοντέλο αντιμετωπίζεται ως αποστάτης». Ο καθηγητής του Μπέρκλεϊ και πρώην υπουργός επί Κλίντον Ρόμπερτ Ράιχ έλεγε πως «δεν υπάρχει πλέον η συναίνεση γύρω από την ελεύθερη οικονομία που υπήρχε 30 χρόνια πριν». Το ρεύμα αυτό δεν

Χαιρέκακα, πριν από δύο εβδομάδες ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα ειρωνεύτηκε τους «εγκεφάλους» της Γουόλ Στριτ που «έμειναν ταπί» ενώ τόσα χρόνια έδιναν μαθήματα στους «αδαείς» των αναπτυσσόμενων χωρών. Αναλόγως «χαίρονται» για την κρίση, ηγέτες και λαοί στις άλλες χώρες του BRIC, Ρωσία, Ινδία, Κίνα. Αλλά τα οφέλη δεν είναι μόνο συμβολικά. Η συγκυρία βρίσκει τις ΗΠΑ, αλλά και τους ευρωπαίους συμμάχους τους, σε εξαιρετικά ασυνήθιστη στιγμή αδυναμίας. Για τις χώρες του BRIC είναι η ευκαιρία να κερδίσουν πολιτικό και οικονομικό βάρος στην παγκόσμια ζυγαριά ισχύος. Την άποψη αυτή εξέφρασε ο οικονομολόγος της τράπεζας Goldman Sachs, Τζιμ Ο’Νιλ, ο ίδιος

3 / Οικονομολόγοι

έγινε πλειοψηφικό γιατί του έλειπε μια μεγάλη νίκη – ή, μάλλον, μια μεγάλη ήττα του συστήματος. Έναν χρόνο μετά, η χρηματοπιστωτική κρίση δίνει την αφορμή που ήθελαν οι αμφισβητίες. Ακόμα περισσότερο: ο τρόπος που επέλεξαν οι δυτικές κυβερνήσεις να λύσουν το πρόβλημα (με γερές ενέσεις κρατισμού) θέτει πλέον ξεκάθαρα σε αμφισβήτηση τις ιερές «αλήθειες» της οικονομικής επιστήμης.

4 / Αφρική Ο κοινός τόπος λέει πως η κρίση των πλούσιων χωρών θα χτυπήσει πάνω απ’ όλα τις φτωχές. Αλλά για την υποσαχάρια Αφρική, η κρίση μοιάζει με ευκαιρία. Σύμφωνα με τον Economist (9/10/08), η απομόνωση των αφρικανικών τραπεζών από τη Δύση, σε μια εποχή κατάρρευσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, δημιουργεί ένα πολύ πιο ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον. Οι αφρικανικές χώρες θα επηρεαστούν σε έναν βαθμό από τον περιορισμό της δυτικής οικονομικής βοήθειας. Αλλά «οι πλούσιες εταιρείες θα μεταφέρουν τώρα τις επενδύσεις τους στην Αφρική όπου οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πραγματικές και το επιχειρηματικό ρίσκο περιορισμένο» δηλώνει στο news24.com ο Jared Wafula, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ναϊρόμπι. Την ώρα που οι μεγάλες οικονομίες της Δύσης θα παλεύουν να κρατηθούν πάνω από το 0% της ύφεσης, οι αφρικανικές θα εμφανίζουν δείκτες που θα πλησιάζουν διψήφια νούμερα.

5 / Πέντε Τράπεζες Την ώρα που μεγάλες και υπεραιωνόβιες τρά-

28 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

πεζες έβλεπαν τον εφιάλτη της χρεοκοπίας να πλησιάζει, άλλες κατάφερναν να βγουν αλώβητες από την κρίση – και να βγουν και ωφελημένες – σπεκουλάροντας πάνω από τα πτώματα: εξαγορές κοψοχρονιά, μάζεμα των μετοχών σε εξευτελιστικά επίπεδα, εκμετάλλευση των γενναιόδωρων κρατικών ενέσεων. Η ολλανδική ING εξαγόρασε τη Citibank της Γερμανίας και επενδύει στις ταχεία αναπτυσσόμενες ευρωπαϊκές και ασιατικές αγορες. Η JP Morgan Chase έχασε απλώς κάποια ασήμαντα εκατομμύρια δολάρια, όταν άλλοι έχασαν δισεκατομμύρια. Το 2007 εξαγόρασε τη χρεοκοπημένη Bear Stearns, ενώ τώρα χρησιμοποιεί το ρευστό της για να επεκταθεί σε Αυστραλία, Ισπανία, Βρετανία. Πριν από λίγους μήνες η καναδική Toronto Dominion εξαγόρασε την Commerce Bancorp, μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ. Με το όνομα της Commerce και τα κεφάλαια της TD, η νέα τράπεζα μπορεί να επεκταθεί όσο θέλει. Η US Bancorp διασώθηκε εξαιτίας της συντηρητικής της πολιτικής, με ελάχιστες ζημίες και σε λιγοστές περιπτώσεις κέρδη. Η Wells Fargo συνέχισε να δανείζει όταν οι ανταγωνιστές της στέγνωσαν, ενώ αύξησε το μέρισμα στους μετόχους κατά 10%. Φυσικά, η εγγενής αδιαφάνεια του συστήματος εγγυάται πολλές ακόμη άξαφνες χρεοκοπίες. Όμως η λογική λέει, όπως εκτιμά και η ιστοσελίδα MSNmoney, πως για τις πέντε αυτές τράπεζες η κρίση ισοδυναμεί με ευκαιρία για μυθικά κέρδη.

6 / Μπάρακ Ομπάμα Ήταν οι πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη. Η φόρα από το συνέδριο των Ρεπουμπλικανών και η αρχική αύρα του φαινομένου Πέιλιν έδωσε

στον Τζον Μακέιν μια ξαφνική ώθηση που τον έφερε δίπλα δίπλα στις δημοσκοπήσεις με τον αντίπαλό του. Κι ύστερα, ήρθαν οι μαύρες Δευτέρες της Γουόλ Στριτ. Σε ελάχιστο διάστημα, ο Ομπάμα έφτασε τη διαφορά στις δέκα μονάδες. Δικαίως: τη στιγμή που οι περισσότεροι αμερικανοί κατηγορούν την κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών για την οικονομική κρίση, ο Δημοκρατικός υποψήφιος φάνηκε ως η πραγματικά εναλλακτική λύση. Ο Ομπάμα, πολύ πριν από το φθινόπωρο της κρίσης, είχε θέσει τον αυστηρότερο έλεγχο της αγοράς ως κεντρικό σημείο στο οικονομικό του πρόγραμμα. Ο Ρεπουμπλικανός, πρώην πρόεδρος της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) Μπιλ Ντόναλντσον είπε: «Ο Ομπάμα μιλούσε για καλύτερο οικονομικό έλεγχο πολύ πριν από το ξέσπασμα αυτής της κρίσης και δείχνει να έχει σκεφτεί πολύ περισσότερο πάνω σε αυτό το θέμα. Από την άλλη, ο Μακέιν μοιάζει να συνειδητοποίησε ξαφνικά ότι χρειάζονται αλλαγές».

7 / Πόρνες Η κοινή λογική λέει ότι οι πόρνες, όπως άλλωστε όλος ο τομέας των υπηρεσιών, ρίχνουν τις τιμές για να μη διώξουν τους δυσκολεμένους πελάτες (συχνά από τα 1.000 στα 260 δολάρια, αναφέρει η Daily News), όμως όσες ξέρουν να κρατήσουν την πελατεία τους, μάλλον ωφελούνται από την κρίση. Η Σουντίρ Βενκατές, δημοσιογράφος του ιντερνετικού περιοδικού Slate, παρακολουθεί εδώ και χρόνια τις ζωές περίπου τριακοσίων κολ γκερλ πολυτελείας. Η δική τους εμπειρία λέει ότι, σε περιόδους που οι ευκατάστατοι πελάτες τους (χρηματιστές, τραπεζίτες) υφίστανται επαγγελματικές πιέσεις

ή ακόμη και απολύσεις, εκείνοι, με πεσμένο το ηθικό, αναζητούν ακόμα πιο συχνά τις υπηρεσίες τους. «Δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις γυναίκες τους που γκρινιάζουν διαρκώς για τα λεφτά» λέει η Τζιν, μια πόρνη 35 χρόνων. «Οι άντρες θέλουν να είναι άντρες κι εγώ απλώς τους κάνω να νιώσουν ότι μπορούν να ξαναβγούν στον κόσμο με ψηλά το κεφάλι». Ωστόσο ο οργασμός… δραστηριότητας δεν κρατάει συνήθως πάνω από 6-8 μήνες («Όταν τελειώνουν τα λεφτά, αναγκάζονται να γυρίσουν πίσω»). Γι’ αυτό οι προνοητικές φροντίζουν να έχουν πελάτες από ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων, έτσι ώστε να υπάρχει διασπορά του κινδύνου σε πολλές κατηγορίες πελατών. Προτιμούν, φυσικά, τους δικηγόρους, που πάντα κερδίζουν…

8 / Περιβάλλον Ήδη πολλοί ανησυχούν πως η κρίση θα επηρεάσει αρνητικά το περιβάλλον. Οι πολιτικές για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι πολυδάπανες και χρήματα δεν υπάρχουν πλέον. Οι οικολογικές οργανώσεις φοβούνται πως η κρίση θα αποτελέσει δικαιολογία για τους πολιτικούς ώστε να αναστείλουν τις φιλοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις τους. Και όμως! Η κρίση επηρεάζει θετικά το περιβάλλον. Ο πιο σημαντικός παράγοντας της αύξησης των ρύπων είναι η οικονομική ανάπτυξη: οι βιομηχανίες, οι μεταφορές (αεροπλάνα, πλοία, φορτηγά), η κατανάλωση. Η ύφεση σημαίνει αναγκαστικά δραματική υποχώρηση όλων των παραπάνω. Οι βιομηχανίες θα παράγουν λιγότερο, τα πλοία θα μεταφέρουν λιγότερο, τα αεροπλάνα θα πετάνε λιγότερο, οι καταναλω-

τές θα διάγουν λιγότερο πολυτελή, συνεπώς λιγότερο ρυπογόνο, βίο. Η εφημερίδα του Νιου Χαμσάιρ, Foster’s Daily Democrat, παρουσίασε τον νέο τρόπο ζωής των μέσων αμερικανών. Καλλιεργούν για να τρώνε, εγκαταλείπουν τα αγαπημένα τους αυτοκίνητα και αγοράζουν μεταχειρισμένα ρούχα. Ταυτόχρονα, σταματάνε να ταξιδεύουν. Η επιβατική κίνηση της British Airways, η οποία έχει 10 πτήσεις καθημερινά μεταξύ Λονδίνου και Νέας Υόρκης, μειώθηκε κατά 8,6% στην Business Class και 4,1% στην οικονομική θέση τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας.

9 / Νέα γενιά Ενώ ο Μπάρακ Ομπάμα οίκτιρε τους νεαρούς αμερικανούς που πλήττονται πιο σκληρά απ’ όλους από την κρίση, σε ένα πάνελ του Χάρβαρντ, στο τέλος μιας συζήτησης γύρω από την οικονομία, η απαισιοδοξία των ομιλητών μετατράπηκε στιγμιαία σε ελπίδα. Οι νέοι, είπε ο Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητής Δημόσιας Διοίκησης, θα βγουν ωφελημένοι μόλις περάσει το κύμα της κρίσης. Οι γονείς τους θα έχουν χάσει λεφτά, όμως εκείνοι θα μπορέσουν, ύστερα από αρκετές δεκαετίες υπερτιμημένων ακινήτων, να αποκτήσουν δικά τους σπίτια χωρίς να χρεωθούν μέχρι τον λαιμό. Σύμφωνα με τον Ρογκόφ, πρόκειται για μεταφορά πλούτου από τη μια γενιά στην άλλη: τα παιδιά μπορεί να μην κληρονομήσουν ρευστό, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα κληρονομήσουν μια πιο φιλική αγορά κατοικίας. Ίσως και μια αγοραστική δύναμη πιο υγιή από τη φούσκα των ακινήτων, μέσα στην οποία ζούσε μέχρι σήμερα η προηγούμενη γενιά.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΡΕΠΟ Ρ ΤΑ Ζ

Η κινέζικη φάμπρικα του ψέματος

Ο μπαμπάς του iPod είναι μπατίρης Η Apple ομολογεί πως το πιο διάσημο γκάτζετ της εποχής μας δεν είναι έργο των στυλάτων σχεδιαστών της, αλλά ενός (χρεοκοπημένου) εφευρέτη.

Οι αρχές του Πεκίνου ήξεραν για το μολυσμένο γάλα, αλλά προτίμησαν τη συγκάλυψη ελέω Ολυμπιακών. Το ίδιο άλλωστε είχαν κάνει με την ηπατίτιδα το 2001 και τη γρίπη των πτηνών το 2003. Tου ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ

τις 8 Αυγούστου η Κίνα γιόρταζε την έναρξη των Ολυμπιακών της. Και όμως, από τους χιλιάδες αξιωματούχους του Κόμματος, κάποιοι πρέπει να είχαν αλλού τον νου τους: γνώριζαν από τότε, κι ακόμα πιο πριν, το σκάνδαλο με το μολυσμένο γάλα. Αλλά επέλεξαν να το κρύψουν – προείχε η δόξα των Ολυμπιακών. Ήδη από τον Δεκέμβριο του 2007 η μεγαλύτερη κινεζική εταιρεία παραγωγής γάλακτος είχε δεχτεί διαμαρτυρίες από γονείς μικρών παιδιών που είχαν πιει γάλα υποκατάστατο του μητρικού. Όσο για τις αρχές, γνώριζαν ότι πολλά παιδιά είχαν αρρωστήσει, και όμως δεν έλαβαν κανένα μέτρο. Την ίδια τακτική είχε ακολουθήσει η Κίνα, τόσο το 2003 με την επιδημία των πτηνών, όσο και το 2001 με την υπόθεση της μολυ-

σμένης με τον ιό της ηπατίτιδας τράπεζας αίματος. Τα πρώτα κρούσματα της νόσου των πτηνών παρουσιάστηκαν στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ τον Νοέμβριο του 2002, οι αρχές όμως δεν το ανακοίνωσαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ως όφειλαν, αντιθέτως φίμωσαν τα μέσα ενημέρωσης και έδωσαν ψευδή στοιχεία για τον αριθμό των ασθενών στα νοσοκομεία. Όσοι έχουν «ευαίσθητες» πληροφορίες δεν τολμούν να τις δημοσιοποιήσουν, ιδίως όταν αφορούν τη διαφθορά ή τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Και αυτό διότι πάγια τακτική των αρχών είναι να στρέφονται πρώτα εναντίον όσων ενέχονται άμεσα στα σκάνδαλα και στη συνέχεια εναντίον όσων τα αποκαλύπτουν. Ο κινέζος ακτιβιστής Χου Ζία, έπειτα από διαδοχικές συλλήψεις, από τον περασμένο Μάρτη κρατείται στις φυλακές επειδή απο-

κάλυψε το σκάνδαλο της ηπατίτιδας. Στην υπόθεση δόθηκε δημοσιότητα το 2001, αλλά ο Χου ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 υπερασπιζόταν τα θύματα. Σύμφωνα με όσα αποκαλύφθηκαν, φτωχοί χωρικοί της επαρχίας Χενάν υποχρεώνονταν από τις αρχές να δώσουν αίμα. Στις υποχρεωτικές αιμοδοσίες, χρησιμοποιούνταν πολλές φορές η ίδια βελόνα, με αποτέλεσμα πολλοί δότες να μολυνθούν από τον ιό HIV. Όσοι, όπως ο Χου, τολμήσουν να παραβούν τον νόμο της σιωπής, το πληρώνουν ακριβά. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, «υπάρχουν πολλές καταγγελίες από άτομα που διώκονται επειδή δεν συγκάλυψαν τα κακώς κείμενα. Οι διώξεις είναι ποικίλης μορφής: απειλές, σωματική βία, φυλάκιση ή περιορισμός σε ειδικά σχολεία για να “ανανήψουν”».

Ο δικαστής, ο ποιητής και ο Φράνκο Ο Γκαρθόν ανοίγει τον τάφο του Λόρκα ψάχνοντας στο βάθος τα θύματα της ισπανικής δικτατορίας.

ο μακάβριο πολιτικοδικαστικό θρίλερ γύρω από την εκταφή ή όχι των λειψάνων του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα έλαβε τέλος την περασμένη εβδομάδα: παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του, ο ποιητής θα πρέπει να εγκαταλείψει για λίγο τον τάφο του, στον οποίο είναι θαμμένος μαζί με άλλα θύματα του φρανκισμού. Αλλά το πολιτικοδικαστικό παιχνίδι γύρω από την περίοδο Φράνκο μόλις αρχίζει. Οι ισπανικές αρχές καλούνται να διενεργήσουν έρευνα για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου 1936 - 1939 αλλά και κατά τη διάρκεια των επόμενων 36 ετών που διήρκησε το δικτατορικό καθεστώς του Φρανθίσκο Φράνκο. Η πρωτοβουλία του σελέμπριτι δικαστή Μπαλτάσαρ Γκαρθόν, που έγινε διάσημος από τις προσπάθειές του να δικαστεί ο πρώην δικτάτορας της Χιλής Αουγκούστο Πινοσέτ για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ξεσήκωσε αντιδράσεις στον πολιτικό κόσμο της Ισπανίας. Η αφορμή δόθηκε από μήνυση που κατέθεσαν πέρυσι διάφορες οργανώσεις που εκπροσωπούν τα θύματα της δικτατορίας. Ευνοϊκά διακείμενοι προς την έρευνα είναι η σοσιαλιστική κυβέρνηση Θαπατέρο, ενώ με σκεπτικισμό την αντιμετωπίζει η κεντροδεξιά αντιπολίτευση. Το ζήτημα είναι αν οι νόμοι που ψηφίστηκαν με τη μεταπολίτευση το 1977, αλλά και ένας νέος, περσινός νόμος, κλείνουν οριστικά το θέμα ή αφήνουν το περιθώριο στη Δικαιοσύνη να επιληφθεί των εγκλημάτων που έγιναν εκείνη την περίοδο. Η άποψη της νομικού Φρανθίσκα Σαουκουίλο, ευρωβουλευτού

30 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

του σοσιαλιστικού κόμματος, είναι ότι ο νόμος που ψηφίστηκε πέρσι δεν αποτελεί κώλυμα για να διερευνηθούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και ότι δεν υφίστανται ούτε ισπανικοί ούτε διεθνείς νόμοι που να παρεμποδίζουν τέτοιου είδους έρευνες. Η Σαουκουίλο θεωρεί το αίτημα για διενέργεια έρευνας εύλογο από τη στιγμή που δεν έχει καν συνταχθεί κατάλογος των δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που θανατώθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και της δικτατορίας. «Έπειτα από 70 χρόνια, επιτέλους χιλιάδες άνθρωποι θα μάθουν τι απέγιναν οι συγγενείς τους» λέει η ευρωβουλευτής. Ήδη από το 2007 οργανώσεις από διάφορες περιοχές της χώρας έχουν συλλέξει καταθέσεις από θύματα και έχουν εντοπίσει πολλούς από τους μαζικούς τάφους της επίμαχης περιόδου. Οι αντιδράσεις όμως είναι πολύ έντονες. Εκτός από τη Δεξιά και την Kεντροδεξιά, υπάρχει και το – συντηρητικό στην πλειοψηφία του – δικαστικό σώμα. Ο Πάμπλο Γκονζάλες, πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών Ισπανίας, είναι επιφυλακτικός: «Καταρχάς, υπάρχει δεδικασμένο. Αντίστοιχα αιτήματα οργανώσεων θυμάτων απερρίφθησαν στο παρελθόν από τις εισαγγελικές αρχές με την αιτιολογία ότι το 1977 είχε δοθεί αμνηστία». Πολλοί δικαστές με επώνυμη αρθρογραφία κατηγορούν ανοιχτά τον Γκαρθόν ότι με την απόφασή του «αναμοχλεύει μνήμες» που θα αποβούν μοιραίες για την εθνική συμφιλίωση ή υποστηρίζουν ότι δεν έχει δικαιοδοσία να διεξάγει «ιστορικές έρευνες». Α.Χ.

είδηση πέρασε στα ψιλά, προφανώς επειδή – πέραν του Κέιν Κρέιμερ – ουδείς άλλος ενδιαφέρεται γι’ αυτή την πλευρά της ιστορίας. Κέιν Κρέιμερ είναι το όνομα του βρετανού εφευρέτη που είδε μόλις τον περασμένο μήνα, με μια γερή δόση θλίψης, το πνευματικό του παιδί να αναγνωρίζεται ως δικό του, σχεδόν 20 χρόνια αφότου το δημιούργησε. Ο Κρέιμερ, όπως ομολόγησε η ίδια η Apple, είναι αυτός που εν έτει 1979 εξασφάλισε την παγκόσμια πατέντα για ένα media player που έφερε όλα τα χαρακτηριστικά του πιο διάσημου γκάτζετ του καιρού μας: του iPod. Η μόνη διαφορά ήταν ότι το ΙΧΙ – όπως το είχε ονομάσει – είχε τη δυνατότητα αποθήκευσης μόλις 3,5 λεπτών μουσικής. Ο Κρέιμερ πίστευε ότι, με τον χρόνο, η εξέλιξη της τεχνολογίας θα του επέτρεπε να μετατρέψει το ΙΧΙ σε… iPod. Το 1998, όμως, ξέμεινε από λεφτά. Αδυνατώντας να καταβάλει τις 60.000 στερλίνες που θα του επέτρεπαν να διατηρήσει τα δικαιώματα της πατέντας, την εγκατέλειψε. Έτσι, ο Κρέιμερ, που σήμερα με δυσκολία βγάζει τα προς το ζην πουλώντας έπιπλα, δεν μπορεί να διεκδικήσει το χρυσοφόρο μερίδιο από τα δικαιώματα ενός από τα πιο ευπώλητα προϊόντα του κόσμου. Η Apple έβγαλε στην αγορά το iPod τον Οκτώβριο του 2003. Σήμερα υπολογίζεται ότι οι πωλήσεις του έχουν ξεπεράσει τα 165.000.000. Χρειάστηκε η δικαστική διαμάχη της Apple με εταιρεία καταχώρησης ευρεσιτεχνιών για να έρθει στο φως η ιστορία της πατρότητας του iPod. H Apple στρατολόγησε τον Κρέιμερ ζητώντας του να καταθέσει ότι όντως εκείνος είναι ο εμπνευστής του iPod. Στο δικαστήριο μάλιστα κατατέθηκε το πρωτότυπο σχέδιο του IXI. Ο εφευρέτης διαπραγματεύεται τώρα με την Apple το ενδεχόμενο να πάρει αποζημίωση για την άδεια που έδωσε στην εταιρεία να χρησιμοποιήσει το πρωτότυπο σχέδιο. Μέχρι στιγμής, τα μόνα χρήματα που έχει εισπράξει είναι για «συμβουλευτικές υπηρεσίες» προς τον κολοσσό της τεχνολογίας, στο πλαίσιο της δικαστικής διαμάχης με την Burst. Πώς βλέπει όμως ο ίδιος ο εφευρέτης το πνευματικό του παιδί; Λέει στην αγγλική ταμπλόιντ εφημερίδα Daily Mail: «Δεν έχω καν χρήματα να αγοράσω ένα iPod για τον εαυτό μου. Μου ’χε δώσει ένα η Apple, αλλά χάλασε ύστερα από οκτώ μήνες…». ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΦΑΝΤΗΣ

ANTITAΞΙΔΙ / ΤΟΡΙΝΟ Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ

Slow Food: Ο νόμος της βραδύτητας

ενήντα χώρες, 260 κοινότητες, εκατοντάδες τρόφιμα τοπικών παραγωγών (τα περισσότερα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) – μέλια της Αιθιοπίας, λάδι αργκάν από το Μαρόκο, βανίλια από τη Μαδαγασκάρη, πιπέρια της Μαλαισίας, αποξηραμένος σολομός από την Αλάσκα, σλοβάκικα λουκάνικα, ινδικά ρύζια, πατάτες από το Περού, θιβετιανό τυρί από γάλα γιακ. Το Salone Internazionale del Gusto του Τορίνο δεν είναι ένα οποιοδήποτε φεστιβάλ γεύσης. Εδώ και 10 χρόνια αποτελεί τη μεγάλη γιορτή του Slow Food, φέρνοντας κοντά αγρότες, τυροκόμους, κτηνοτρόφους, φουρνάρηδες, ψαράδες και όλων των ειδών τους μικροπαραγωγούς – πολλές φορές με τις παραδοσιακές στολές τους –, όσους δηλαδή υπηρετούν τις κυριότερες αρχές του κινήματος: διατήρηση της βιοποικιλότητας, εξαιρετική γαστρονομική ποιότητα, αντίσταση στη βιασύνη της μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης. Εδώ δεν έρχεται κανείς για να δοκιμάσει τρόφιμα που δεν θα ξαναβρεί ποτέ. Έρχεται για να μάθει να διαλέγει προϊόντα, ανακαλύπτοντας την προέλευση και την επίδρασή τους στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Έρχεται, ακόμη περισσότερο, για να μάθει να απολαμβάνει τη διαδικασία της προετοιμασίας και της κατανάλωσης, δίνοντας στο φαγητό τη θέση που του αξίζει. Το τμήμα του φεστιβάλ με το όνομα Terra Madre (Μητέρα Γη) το εξασφαλίζει με μια σειρά από εργαστήρια - εκδηλώσεις γευσιγνωσίας και οινογνωσίας που, δυστυχώς, είχαν ήδη 100% πληρότητα την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές.

διατίθενται, σε χαμηλές τιμές, στα μέλη που στηρίζουν οικονομικά το εγχείρημα.

Η πρωτεύουσα του μπαρόκ

Το αργό κίνημα του Μπρα

Το Πιεμόντε θεωρείται η πατρίδα του Slow Food (Aργό Φαγητό), καθώς ο εμπνευστής του, Κάρλο Πετρίνι, κατάγεται από το Μπρα, περίπου 50 χιλιόμετρα έξω από το Τορίνο. Αιτία για την ίδρυσή του, το 1986, το πρώτο κατάστημα McDonald’s της Ρώμης και μια ομάδα κατοίκων που δεν το ήθελαν στην πόλη. (Οι φήμες λένε πως ανάμεσά τους βρισκόταν και ο σχεδιαστής Βαλεντίνο, που φοβόταν ότι η τηγανίλα θα πότιζε τα ρούχα στο γειτονικό ατελιέ του). Από τότε, το κίνημα έχει επεκταθεί σε 122 χώρες και μετράει πάνω από 80.000 μέλη. Οι σκεπτικιστές Για τέσσερις μέρες, το Τορίνο, η μπαρόκ υποστηρίζουν ότι στο Τορίνο οι τουρίπρωτεύουσα του Πιεμόντε, ξεχνάει πως είναι στες επισκέπτονται το «Τ» της FIAT και η έδρα της Γιουβέντους, τα εστιατόρια με το και φιλοξενεί το Σαλόνι Γεύσης Slow Food. σήμα του Slow Food πιο συχνά από τους Από τις 23 ώς τις 27 Οκτωβρίου.

ντόπιους. Ωστόσο, κοντά στο Μπρα (όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα τα κεντρικά γραφεία της οργάνωσης) το Πανεπιστήμιο Γαστρονομικών Σπουδών, που ιδρύθηκε από το Slow Food το 2004, σφύζει από ζωή. Με έδρα ένα νεογοτθικό κτίσμα του 1833, στο χωριό Πολέντζο, το πανεπιστήμιο συστεγάζεται με την Τράπεζα Κρασιού (Banca del Vino) της οργάνωσης και προσφέρει στους φοιτητές, εκτός από γνώσεις πάνω σε όλο το φάσμα της οινολογίας και της γαστρονομίας, πρακτική άσκηση σε παραγωγικές μονάδες που συνεργάζονται με το Slow Food. Η Τράπεζα Κρασιού του Πολέντζο ενσαρκώνει ιδανικά τους στόχους του Πετρίνι. Στα κελάρια της βρίσκονται εκατοντάδες κάσες με μερικά από τα καλύτερα κρασιά του κόσμου, που αφήνονται να ωριμάσουν για όσο χρόνο χρειαστεί, κάτι που δεν επιτρέπει στους παραγωγούς η μαζική παραγωγή. Και στη συνέχεια

Πίσω στο Τορίνο, οι εμπειρίες δεν εξαντλούνται στο φαγητό. Η πόλη του ποταμού Πο έχει να επιδείξει εντυπωσιακές στοές, μπαρόκ παλάτια και εκκλησίες και φημισμένα μουσεία. Ξεκινώντας από την Πιάτσα Καστέλο, που φιλοξένησε τις απονομές μεταλλίων στους Xειμερινούς Ολυμπιακούς του 2006, μπορεί κανείς να θαυμάσει το αναστηλωμένο Παλάτσο Μαντάμα (πρώην κατοικία της βασίλισσας Χριστίνας Μαρίας της Γαλλίας) και το πανύψηλο κτίριο Μόλε Αντονελιάνα, που χτίστηκε το 1888 ως συναγωγή και σήμερα φιλοξενεί ένα από τα ωραιότερα κινηματογραφικά μουσεία της Ευρώπης – και τον γυάλινο ανελκυστήρα που προσφέρει στους επισκέπτες ένα μοναδικό πανόραμα των Άλπεων. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε το Μουσείο Aυτοκινήτων (αν το αντιμετωπίσει κανείς ως δείγμα σύγχρονης ιταλικής τέχνης, ίσως ανάλογο του Ουφίτσι της Φλωρεντίας), το Aιγυπτιακό Mουσείο (με την πιο σημαντική – έξω από το Κάιρο – συλλογή αιγυπτιακών έργων) και τον καθεδρικό ναό του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, που φιλοξενεί την αμφιλεγόμενη Ιερά Σινδόνη του Τορίνο. Το υποτιθέμενο σάβανο, στο οποίο τοποθετήθηκε το σώμα του Ιησού μετά την αποκαθήλωση, εκτίθεται μόνο με παπικό διάταγμα και, αν θέλετε να το δείτε, θα πρέπει να αναβάλετε την επίσκεψή σας για την επόμενη προγραμματισμένη εμφάνισή του το 2025. Με το ειδικό τρενάκι, μπορείτε ακόμη να ανέβετε στον γειτονικό λόφο Σουπέργκα, όπου βρίσκονται οι τάφοι του οίκου των Σαβόι, αλλά και το σημείο όπου συνετρίβη το 1949 το αεροπλάνο που μετέφερε ολόκληρη την ποδοσφαιρική ομάδα της Τορίνο (μεγάλης αντιπάλου της Γιουβέντους), μια από τις μεγαλύτερες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.

info Η λαϊκή του μέλλοντος

Αν μπείτε σε ένα μόνο μαγαζί του Τορίνο, αυτό πρέπει να είναι το Eataly. Το «σούπερ-μάρκετ» του Slow Food είναι γεμάτο από ολόφρεσκα ψάρια, κρεατικά από σπάνιες τοπικές ποικιλίες ζώων, φρεσκοζυμωμένα ψωμιά, βιολογικά λαχανικά από γειτονικά κτήματα και εκατοντάδες άλλα είδη διατροφής, πάντα στη «γραμμή» του κινήματος. Η έμφαση δίνεται στο να μικρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο η απόσταση μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή, με αποτέλεσμα

οι τιμές των προϊόντων να είναι ιδιαίτερα φιλικές – όπως και η ατμόσφαιρα του καταστήματος.

Παντός καιρού

Το Salone del Gusto δεν είναι η μόνη αφορμή για να επισκεφθεί κανείς το Τορίνο. Μέχρι τα τέλη του 2008 τρέχουν οι εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Ντιζάιν (torinoworlddes igncapital.it), ενώ από τις 21 ώς τις 29 Νοεμβρίου διοργανώνεται στην πόλη το ετήσιο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορίνο, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Νάνι

Μορέτι (torinofilmfest.org). Για τις υπόλοιπες εκδηλώσεις του Slow Food (γύρω από το ψάρι, το τυρί ή τις εθνικές κουζίνες) επισκεφθείτε τη διεύθυνση slowfood.com. Τον Μάρτιο διοργανώνεται στην πόλη το ετήσιο Φεστιβάλ Σοκολάτας, ο Απρίλιος είναι ο μήνας του τοπικού μαραθωνίου, ενώ το καλοκαίρι το Τορίνο γεμίζει από φεστιβάλ μουσικής και πυροτεχνημάτων.

Πας παντού

Από την Ελλάδα, ο συντομότερος δρόμος για το Τορίνο είναι μέσω του αεροδρομίου Μαλπένσα του Μιλάνου. Από εκεί, το ταξίδι με τρένο ή λεωφορείο δεν διαρκεί πάνω από 2 ώρες. Η πόλη διαθέτει πολύ αποτελεσματικές αστικές συγκοινωνίες γι’ αυτό δεν συνηθίζεται να σταματάει κανείς στον δρόμο ταξί). Υπάρχουν ραδιοταξί, καθώς και λεωφορεία, τραμ και μετρό, αλλά αξίζει κανείς να δοκιμάσει και το σχετικά καινούργιο δίκτυο ποδηλατοδρόμων της

πόλης – ή να κλείσει, μέσω του seeyouinpiemonte.com, έναν γύρο του Πιεμόντε με ποδήλατο.

Στα πέριξ

Εκτός από το Μπρα, αξίζει κανείς να επισκεφθεί το Ρίβολι, με το κάστρο που στεγάζει ένα από τα σημαντικότερα μουσεία σύγχρονης τέχνης της Ευρώπης και κουζίνα που συναγωνίζεται εκείνη του Τορίνο. Οι Άλπεις προσφέρονται για φυσιολατρικές εκδρομές ή εξορμήσεις για σκι, ανάλογα με την εποχή. Για επιπλέον οινογνωσίες, επι-

σκεφθείτε τη Φονταναφρέντα (fontanafredda.it), έναν από τους σπουδαιότερους αμπελώνες της περιοχής, που δημιούργησε ο γιος του πρώτου βασιλιά της Ιταλίας, κόμης Εμανουέλε Γκερέρι. Τέλος, το παλάτι Βεναρία Ρεάλε, το «κόσμημα στο στέμμα των Σαβόι», παραδόθηκε πρόσφατα στο κοινό, ύστερα από ανακαίνιση 8 ετών και 300 εκατομμυρίων δολαρίων. Στα δωμάτιά του προβάλλονται πλέον σκηνές από το ένδοξο παρελθόν του, σκηνοθετημένες από τον Πίτερ Γκριναγουέι.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΝΤ Ο ΚΟΥΜ Ε Ν Τ Ο

23 Νοεμβρίου 1929: Ο Economist γράφει για το κραχ

ς «Μαύρη Τρίτη» έμεινε στην ιστορία η 29η Οκτωβρίου του 1929, όταν το χρηματιστήριο της Γουόλ Στριτ κατέρρευσε με τους επενδυτές να προσπαθούν μάταια να ξεφορτωθούν τις μετοχές τους. Εβδομήντα εννέα χρόνια μετά, η ιστορία επαναλαμβάνεται με το χρηματοπιστωτικό σύστημα να καταρρέει και πάλι. Ποια είναι, όμως, η επόμενη μέρα της τωρινής κρίσης; Το περιοδικό (ή η εφημερίδα, όπως αυτοαποκαλείται) Economist απαντάει στα σημερινά αγωνιώδη ερωτήματα με ένα άρθρο που δημοσίευσε τον Νοέμβριο του... 1929, λίγες μέρες μετά τη βουτιά της Γουόλ Στριτ. Το άρθρο αποδεικνύεται εν μέρει προφητικό: Ο συντάκτης, χωρίς να το γνωρίζει, περιγράφει πτυχές της Μεγάλης Ύφεσης που θα ακολουθήσει: πτώση της βιομηχανικής παραγωγής, αύξηση της ανεργίας, στροφή των μεγαλοεπενδυτών

Ακτιβισμοσ Του ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ

Έκαναν τους απεργούς δολοφόνους!

στον χρυσό, κρίση στο παγκόσμιο εμπόριο και στις διεθνείς αγορές. Όπως και τώρα, ο Economist σοφά εκτιμά πως «το κλειδί είναι η θέση των τραπεζών». Όμως, το βρετανικό έντυπο αστοχεί στο «διά ταύτα», όταν προφητεύει: «Αν δικαιωθούμε στο συμπέρασμά μας, πως η επιβράδυνση στην αμερικανική βιομηχανία είναι μόνο παροδική, τότε είναι πιθανό να δούμε τη σταθερή ανάπτυξη να επανέρχεται μέσα στο 1930...». Η κρίση του ’29 δεν διήρκεσε μερικούς μήνες, αλλά σχεδόν τρία χρόνια... Πόσο η πρόβλεψη του Economist θυμίζει τους ευσεβείς πόθους των ειδικών που εκτιμούν πως η τωρινή κρίση θα έχει εξομαλυνθεί μέσα στο 2009... Το πλήρες άρθρο βρίσκεται στη διεύθυνση: http://www. economist.com/finance/displayStory.cfm?source=hptextfeat ure&story_id=12327393 A.K.

«Αντιδράσεις για την πτώση της Γουόλ Στριτ»

Είναι ένας άρρωστος άνεμος που δεν φέρνει σε κανέναν τίποτα το καλό. [...] Η βουτιά στο Χρηματιστήριο Αξιών της Νέας Υόρκης, που οδήγησε στη μεγάλη αλλαγή του νομισματικού τοπίου, είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά επεισόδια της οικονομικής ιστορίας. Η παράταση της ανοδικής τάσης, την έκταση της οποίας θα παρουσιάσουμε με πίνακες σε επόμενο φύλλο μας, οικοδομήθηκε πάνω στην επί σειρά ετών καταπληκτική και πρωτοφανή εημερία της Αμερικής. Αλλά, εδώ και δύο χρόνια περίπου, οι κερδοσκοπικές πρακτικές είχαν χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Και παρά τα – μερικές φορές τολμηρά, αλλά συνήθως χλιαρά – μέτρα των τραπεζικών αρχών των Ηνωμένων Πολιτειών, ο κερδοσκοπικός πυρετός εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα, ανεβάζοντας, κυρίως με τη βοήθεια κεφαλαίων από δανεισμό, τις τιμές των μετοχών σε απίστευτα ύψη. […] Τα υπερβολικά σενάρια για την καταστροφή και την παράλυση της οικονομικής ζωής, παρ’ ότι αναμενόμενα σε τέτοιες συνθήκες, δεν πρέπει να λαμβάνονται τοις μετρητοίς. Όμως, είναι φυσικό οι άνθρωποι να αναρωτιούνται πόσο θα εξαπλωθούν και τι χαρακτήρα θα λάβουν οι οικονομικές συνέπειες από την κρίση. Το ζήτημα χρήζει πρόσθετης σημασίας, καθώς στην τελευταία της φάση η τάση της Γουόλ Στριτ επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο, με την άντληση των χρημάτων να προέρχεται όχι μόνο από κάθε γωνιά της Αμερικής αλλά και από κάθε ήπειρο. Αυτό με τη σειρά του προκάλεσε το εμπάργκο στην εξαγωγή χρυσού από τον Καναδά και τις νομισματικές δυσκολίες στην Αργεντινή, ενώ την ίδια στιγμή οι οικονομικές επιπτώσεις από την κρίση γίνονταν αισθητές σε όλα τα νομισματικά κέντρα του κόσμου. Αν αυτό ήταν το αποτέλεσμα της οικονομικής άνθισης, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της κατάρρευσης; Μελετώντας καταρχάς τις άμεσες επιπτώσεις στη χώρα [εννοεί τη Μεγάλη Βρετανία], είναι αναμφίβολο πως υπάρχουν πολλοί ιδιώτες επενδυτές, επενδυτικές εταιρείες και άλλα οικονομικά ιδρύματα στο Λονδίνο που έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες. [...] Τα δύο τελευταία χρόνια

είδαμε μεγάλου μεγέθους βρετανικές αγορές αμερικανικών αξιογράφων. Η άνοδος στην εξουσία της κυβέρνησης των Εργατικών έδωσε ένα πρόσθετο κίνητρο σε όσους πίστευαν ότι ήταν καιρός να αποδράσουν από το βρετανικό καζάνι, ασχέτως αν με αυτόν τον τρόπο βρέθηκαν σε αυτό που αποδείχτηκε μια καυτή αμερικανική φωτιά. Το ερώτημα διατυπώνεται ως εξής: Μπορεί η κατάρρευση ενός πολύ σοβαρού χρηματιστηρίου να προκαλέσει μια τόσο σοβαρή επιβράδυνση της βιομηχανίας τη στιγμή που η βιομηχανική παραγωγή κατά το πλείστον χαίρει καλής υγείας και ισορροπίας; Οι αισιόδοξοι λένε ότι δεν υπάρχει προηγούμενο που να δικαιολογεί μια τόσο καταστροφική αντίδραση. Έτσι, το χειρότερο που μπορούμε να περιμένουμε είναι μία ελαφριά νευρικότητα, που θα εκφράζεται με έναν παροδικό δισταγμό. Παρόλο που η προσωρινή στενότητα στη ζήτηση πολυτελών καταναλωτικών αγαθών μοιάζει αναπόφευκτη, προβάλλεται το επιχείρημα ότι το φθηνότερο χρήμα λογικά θα οδηγήσει σε αυξημένη διάθεση βασικών αγαθών από τις βιομηχανίες, και ότι με την υποστήριξη των αρχών γρήγορα θα οδηγηθούμε σε εκ νέου ανοδικές τάσεις στη βιομηχανία στο σύνολό της. Κάποιοι υιοθετούν μια πιο απαισιόδοξη άποψη, που εστιάζει όχι μόνο στο «σπάσιμο» των τιμών κάποιων αγαθών

32 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

ως επακόλουθο της κρίσης, αλλά και στο επικίνδυνο ενδεχόμενο οι απώλειες της Γουόλ Στριτ να έχουν διαταράξει την ψυχολογική εμπιστοσύνη των αμερικανών στη δυνατότητα για ανάπτυξη χωρίς όριο. Αυτοί οι παρατηρητές θεωρούν ότι το όργιο της κερδοσκοπίας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τόσο διαδεδομένο ώστε άνθρωποι όλων των τάξεων, που ξεγελάστηκαν από τα – σπανίως αληθινά και συνήθως εικονικά – κέρδη των επενδύσεών τους, ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους ή, εν πάσει περιπτώσει, υποθηκεύουν το μέλλον τους αγοράζοντας πολυτελή αγαθά ακόμα και πέρα από τα όρια των εισοδημάτων τους. […] Το πού θα φτάσει [η κρίση] αυτή τη στιγμή εξαρτάται μόνο από την οικονομική συγκυρία. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό θα εξαρτηθεί από την κατάσταση των τραπεζών. Πολλές τράπεζες είναι πιθανό να έχουν εκτεθεί σε πολύ επισφαλή χρέη, ενώ άλλες θα υποχρεωθούν να χρηματοδοτήσουν τους πελάτες τους για μεγάλο ή μικρό χρονικό διάστημα. Χωρίς αμφιβολία, υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιες τράπεζες να πτωχεύσουν. […] Σε αυτές τις συνθήκες, θα έχουν οι τράπεζες το περιθώριο να χρηματοδοτήσουν τα εμπορικά και βιομηχανικά εγχειρήματα των πελατών τους ή όχι; Η θέση των τραπεζών είναι δίχως άλλο το κλειδί. Το τι πρόκειται να συμβεί, δεν μπορεί να εκτιμηθεί ικανοποιητικά πριν κατακαθίσει ο κουρνιαχτός από την πτώση. Μένει να δούμε τι επιπτώσεις θα έχει η κρίση, είτε μικρή είτε μεγάλη, των ΗΠΑ στις άλλες χώρες. […] Αν δικαιωθούμε στο συμπέρασμά μας, πως η επιβράδυνση στην αμερικανική βιομηχανία είναι μόνο παροδική, τότε είναι πιθανό να δούμε τη σταθερή ανάπτυξη να επανέρχεται μέσα στο 1930...

Μεγάλες αντιδράσεις προκαλεί η παραπομπή σε δίκη 63 ινδών συνδικαλιστών με την κατηγορία του φόνου εκ προμελέτης. Το επεισόδιο (το οποίο είχε αναφέρει το Global ως «κρυφή είδηση» την 1/10) είχε γίνει στις 22 Σεπτεμβρίου στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Graziano Transmissioni, στη βιομηχανική ζώνη Νόιντα, κοντά στο Νέο Δελχί. Περίπου 200 εργάτες διαμαρτύρονταν για τις απολύσεις εργατών από την εταιρεία. Μια επιτροπή μπήκε στα γραφεία για να επιδώσει ψήφισμα διαμαρτυρίας. Κάποια στιγμή ακούστηκαν πυροβολισμοί στο εσωτερικό του κτιρίου και κραυγές βοήθειας από τους συνδικαλιστές. Οι συγκεντρωμένοι εργάτες έσπασαν τις πόρτες και στις συμπλοκές που ακολούθησαν με τους μπράβους της εταιρείας σκοτώθηκε ο διευθυντής της επιχείρησης. Τώρα οι αρχές παραπέμπουν σε δίκη 63 άτομα. Όλοι τους είναι εργάτες, μεταξύ των οποίων και το Δ.Σ. του σωματείου.

Το πετρέλαιο δεν είναι πράσινο

Με αυτό το σλόγκαν οι οικολογικές οργανώσεις της Ισπανίας ξεκίνησαν καμπάνια κατά της «Ένωσης για την προστασία του περιβάλλοντος» (IUCN), διεθνούς οργανισμού, ο οποίος εισπράττει χρήματα από την πολυεθνική εταιρεία Shell ως χορηγία για τους σκοπούς της. Οι ισπανοί οικολόγοι θεωρούν ότι είναι ανεπίτρεπτο μια εταιρεία όπως η Shell, που αποδεδειγμένα μολύνει το περιβάλλον, να εμφανίζεται ως υπέρμαχος της προστασίας του.

Φραγμός στο εμπόριο όπλων

Κάθε χρόνο σπαταλώνται 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια για εξοπλισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε πολλές εμπόλεμες ζώνες σωρεύονται εκατομμύρια όπλα τα οποία στη συνέχεια διοχετεύονται στον κόσμο του εγκλήματος. Την περασμένη εβδομάδα δεκάδες οργανώσεις προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κοινή διακήρυξη ζήτησαν από τον ΟΗΕ να προχωρήσει σε μια διεθνή σύμβαση, στην οποία θα καθορίζονται οι κανόνες για το εμπόριο όπλων.

Οικιακές βοηθοί για κάθε χρήση

Τις άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν και εργάζονται οι αλλοδαπές οικιακές βοηθοί στον Λίβανο καταγγέλλει η ανθρωπιστική οργάνωση Human Rights Watch. Στον Λίβανο κάθε «καθωσπρέπει» οικογένεια πρέπει να έχει οικιακή βοηθό με ξένη καταγωγή, συνήθως λευκή και ξανθιά. Πολλές όμως είναι οι καταγγελίες ότι οι γυναίκες αυτές πέφτουν θύματα ακόμα και σεξουαλικής κακοποίησης από τα αφεντικά τους.

Φωνές μελλοθανάτων στην Ιαπωνία

Οι καταδικασμένοι σε θάνατο κρατούμενοι στις ιαπωνικές φυλακές σπάνια έχουν την ευκαιρία να ακουστεί η φωνή τους για τις συνθήκες φυλάκισής τους. Μια ομάδα ακτιβιστών συγκέντρωσε διηγήσεις 76 μελλοθανάτων, οι οποίοι περιγράφουν πώς είναι να είσαι απομονωμένος σε άθλια κελιά και να περιμένεις την εκτέλεση. Το ηχητικό υλικό προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στην ιαπωνική κοινωνία και δεν είναι πλέον λίγες οι φωνές που ζητούν κατάργηση της θανατικής ποινής στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.

ΒΑΘΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ

Του ΙΑΣΟΝΑ ΚΑΝΤΑ

Το τέλος της εποχής των τροχών

ΕΚΛΟΓΕΣ 08 / -12 μέρες Το γκάλοπ Ομπάμα: 52%* (από 50%**) Μακέιν: 42%* (από 43%**) Πηγή: Gallup * 19/10 ** 12/10

Οι αμερικανοί υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν το λατρεμένο τους αυτοκίνητο και να μάθουν να παίρνουν λεωφορείο. Το 2008 είναι η χρονιά που το πιο αστραφτερό σύμβολο του αμερικανικού ονείρου ξεθωριάζει.

Ομπάμα: 4,00 …να κερδίσει στη Τζόρτζια. Οι ειδικοί λένε πως, αν η συγκεκριμένη πολιτεία δεν ψηφίσει Μακέιν, τότε δεν δεν θα το κάνουν ούτε το Οχάιο, η Φλόριντα και το Μισούρι. Πηγή: betfair, 19/10

Το σκίτσο: Αν νικήσει ο Ομπάμα...

ανένα τεχνολογικό επίτευγμα, κανένα σύμβολο του τρόπου ζωής δεν έχει συνδεθεί με το περιβόητο αμερικανικό όνειρο όσο το αυτοκίνητο. Όταν το 1950 δημιουργήθηκε πειραματικά το προάστιο του Λεβιτάουν έξω από τη Νέα Υόρκη, κανένας δεν φανταζόταν ότι οι πόλεις θα αναπτύσσονταν πλέον με κεντρικό τους άξονα την απρόσκοπτη κυκλοφορία των αυτοκινήτων. «Υπάρχει το αμερικανικό όνειρο της αυτονομίας, της ελευθερίας και του πλούτου. Το αυτοκίνητο τα αντιπροσωπεύει όλα αυτά» δήλωνε στον Observer τον Ιούλιο του 2008 ο καθηγητής Aστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας Μάικλ Ντίαρ. Αλλά το όνειρο δεν μπορεί πλέον να αψηφά την πραγματκότητα. Οι αμερικανοί εγκαταλείπουν τα αυτοκίνητά τους. Σύμφωνα με έρευνα του Cambridge Energy Research Associates, τον Ιούνιο του 2008 η επιβράδυνση στην οικονομία (πριν από την κλιμάκωση της μεγάλης κρίσης) και οι υψηλές τιμές των καυσίμων έπεισαν τους αμερικανούς να οδηγούν λιγότερο και να επιλέγουν πιο οικονομικά αυτοκίνητα. Οι πωλήσεις των άλλοτε αγαπημένων και επιβλητικών SUV και των σπορ αυτοκινήτων παρουσίασαν πτώση σε ποσοστό 50%, για πρώτη φορά μετά το 2001. Τα μίλια οδήγησης στους αμερικανικούς δρόμους, κατά τον Μάρτιο του 2008, έπεσαν 4,3% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2007, κάτι που δεν είχε συμβεί για δεκαετίες. Οι τρεις μεγάλοι της εθνικής αυτοκινητοβιομηχανίας βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο καθώς η παραγωγή τους στηριζόταν ως επί το πλείστον σε βενζινοβόρα, ογκώδη αυτοκίνητα. General Motors, Ford και Chrysler ανακοίνωσαν την 1η Οκτωβρίου πως οι πωλήσεις του Σεπτεμβρίου παρουσίασαν πτώση σε ποσοστό 27%, τη μεγαλύτερη των τελευταίων 15 ετών. Σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της GM Φριτζ Χέντερσον, η εταιρεία προσπαθεί να «ξεφορτωθεί» την άλλοτε «ναυαρχίδα της μεγαλοπρέπειας», το Hummer, αφού οι πωλήσεις τού στρατιωτικής προέλευσης μεγαθηρίου έπεσαν κατά 40% μέσα στο 2008. Ολοένα περισσότεροι αμερικανοί στρέφονται προς αυτό που άλλοτε θεωρείτο αδιανόητο: τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Η Αμερικανική

Το στοίχημα

...θα απελευθερωθεί το τέρας του σοσιαλισμού. Δηλαδή, την ώρα που η οικονομία καταρρέει και ο Μπους κρατικοποιεί τράπεζες, το «τέρας» είναι ακόμα στο κλουβί;

Του Ράντι Μπις, για την Pittsburgh Tribune-Review.

Κουφάλα νεκροθάφτη

Ο βρόμικος πόλεμος της προεκλογικής περιόδου κορυφώνεται, με πολύ… θάψιμο. Σύμφωνα με τη Washington Post, η οποία έχει ήδη «ψηφίσει» για πρόεδρο τον Ομπάμα, οι βιοστατιστικές αναλύσεις μιας ομάδας αντιμακεϊνικών γιατρών αποδεικνύουν πως οι πιθανότητες να πεθάνει ο 72χρονος γερουσιαστής από καρκίνο του δέρματος μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια είναι 60%!

Οσάμα για πρόεδρος

Υπάρχει κάποιος που μπορεί να σώσει την παρτίδα (και την πατρίδα) για τον Μακέιν; Μόνο ο Οσάμα Μπιν Λάντεν. Οι εκλογολόγοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο μόνος τρόπος για να κερδίσει τις εκλογές ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος είναι να υπάρξει ένα μεγάλο τρομοκρατικό χτύπημα. Ήρθε η ώρα να δικαιωθεί ο Τσάρλι Μπλακ, ο πρώην σύμβουλος του Μακέιν, που τα έλεγε από τον Ιούνιο.

Stand up Comedy

Ομοσπονδία Δημόσιων Μεταφορών σε έκθεσή της τον Ιούνιο ανακοίνωσε ότι κατά το πρώτο τέταρτο του 2008 υπήρξε αύξηση των μετακινήσεων κατά 2,3%, ποσοστό σημαντικό, αν ληφθεί υπόψη ότι ήδη από το 2007 είχαν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 χρόνων. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, τα προάστια των πόλεων θα μεταμορφωθούν σε φτωχογειτονιές, αφού η άνθισή τους στηριζόταν κυρίως στη δυνατότητα που έδιναν τα αυτοκίνητα στους αμερικανούς να ζουν σε απόσταση πολλών μιλίων από τη δουλειά τους ή τα εμπορικά κέντρα. Ακόμη και στις δυτικές και νότιες περιοχές της χώρας, όπου η κουλτούρα του αυτοκινήτου είναι ισχυρότερη, παρατηρείται στροφή προς τις μαζικές συγκοινωνίες. Στην πολιτεία της Φλόριντα,

για παράδειγμα, η αλλαγή είναι εντυπωσιακή. Ο Τζόζεφ Τζέι Τζιουλιέτι, εκτελεστικός διευθυντής της Αρχής Περιφερειακών Μεταφορών της Νότιας Φλόριντα, δηλώνει έκπληκτος από την αύξηση του 20% που διαπίστωσε τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2008. Πρόκειται άραγε για μια μόνιμη αλλαγή ή μήπως οι αμερικανοί θα επιστρέψουν στις παλιές τους συνήθειες μόλις πέσουν οι τιμές του πετρελαίου – κάτι που ήδη συμβαίνει λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης; Ο Τζορτζ Πίπας πάντως, αναλυτής πωλήσεων της Ford, δηλώνει στους Los Angeles Times: «Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Δεν μπορείς πλέον να ελπίζεις ότι θα αναπτυχθείς περιμένοντας να πουλήσουν καλά τα SUV».

Εκτός από το ντιμπέιτ, ο Ομπάμα κέρδισε τον Μακέιν και στο φιλανθρωπικό γκαλά, στο οποίο βρέθηκαν μαζί την προηγούμενη εβδομάδα. Μίλησε για 10 λεπτά και το κοινό ξεκαρδίστηκε. Κάθε ατάκα και αστείο. Δεκάδες λογοπαίγνια, ειρωνικά σχόλια και σαρκασμοί εναντίον εχθρών και άσπονδων φίλων (Μακέιν, Χίλαρι και Μπιλ Κλίντον, κ.ά.). Έχουμε πολλούς και καλούς λόγους να μη γουστάρουμε τους αμερικανούς πολιτικούς (του Ομπάμα μηδέ εξαιρουμένου), αλλά ποιος έλληνας ή ευρωπαίος πολιτικός θα είχε το ταλέντο ή τα κότσια για κάτι τέτοιο; Δείτε στο: www.youtube.com/watch?v=v5SWQJWm6Tg

Θεωρίες συνωμοσίας IV

Όπως γράφαμε και πριν από δύο εβδομάδες στη στήλη, οι αμερικανοί κατάσκοποι λατρεύουν τον Ομπάμα. Το ίδιο και αυτοί της Mossad. Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Ha’aretz, από την περασμένη Κυριακή, οι επικεφαλής του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ υποστηρίζουν ανοιχτά τον δημοκρατικό υποψήφιο, τον οποίο μέχρι πρόσφατα κατηγορούσαν ως όχι αρκετά φιλοϊσραηλινό. Ξέρουν κάτι που δεν ξέρουμε ή απλώς ποντάρουν στο φαβορί;

Σταρ τεστ

Στο πλευρό του Ομπάμα τάσσονται: η Όπρα Γουίνφρεϊ, ο Τζορτζ Κλούνεϊ, ο Μπρους Σπρίνγκστιν, η κόρη του JFK, Καρολάιν Κένεντι, και οι ρεπουμπλικανοί: Κόλιν Πάουελ και η κόρη του προέδρου Αϊζενχάουερ, Σούζαν. Τον Μακέιν, από την άλλη, υποστηρίζουν: ο Σιλβέστερ Σταλόνε, ο Κλιντ Ίστγουντ, ο Γιον Βόιτ και φυσικά κανένας Δημοκρατικός – εκτός και αν κάποια βράδια η Χίλαρι προσεύχεται κρυφά υπέρ του... Β.Δ.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΠΩΣ ΜΑΣ ΒΛΕΠΟΥΝ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΜΕΣΑ Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΝΙΑ

ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ

Μινεάπολις - Λευκάκια

Ο Χάντιγκτον κάνει Hi Score

«ΟΜινεάπολις της Μινεσότα δημιούργησαν την

Στη «Σφαγή των Μουσουλμάνων» έχεις ένα όπλο και χειροβομβίδες. Και από 60’’ ώς 90’’ για να σκοτώσεις «όσο περισσότερους μουσουλμάνους μπορείς». Του ΙΑΣΟΝΑ ΚΑΝΤΑ

ταν το 1993 ο Χάντιγκτον διατύπωνε τη θεωρία του περί σύγκρουσης των πολιτισμών, περιγράφοντας την αντιπαράθεση του δυτικού κόσμου με το σύνολο του ισλάμ, σίγουρα δεν είχε φανταστεί ότι ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι θα μετουσίωνε τη μάχη αυτή σε έναν υπέρ πάντων αγώνα εναντίον όλων των μουσουλμάνων. Από την άλλη είναι μάλλον αμφίβολο κατά πόσο ο προγραμματιστής, γνωστός στον κόσμο του διαδικτύου ως Sigvatr, είχε τον Χάντιγκτον στο μυαλό του, όταν δημιουργούσε τη «Σφαγή των Μουσουλμάνων». Πρόκειται για ένα παιχνίδι ηλεκτρονικών υπολογιστών που κυκλοφόρησε δωρεάν στο διαδίκτυο τον Ιανουάριο του 2008. Σκοπός του, να αφανιστούν όλοι οι μουσουλμάνοι μέχρι να βρεθούν και να εξουδετερωθούν ο Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο Μωάμεθ και ο ίδιος ο Αλλάχ. Ο κάθε παίκτης καλείται να διαχειριστεί τον «Αμερικανό Ήρωα», ο οποίος προσγειώνεται ως αλεξιπτωτιστής στη Μέση Ανατολή και παίρνει όρκο «ότι κανένας μουσουλμάνος, άντρας ή γυναίκα, δεν θα μείνει ζωντανός». Το παιχνίδι προκάλεσε φυσικά έντονες αντιδράσεις. Η βρετανική οργάνωση νέων μουσουλμάνων, Ίδρυμα Ραμαζάνι, απαίτησε από την κυβέρνηση της Βρετανίας να ληφθούν μέτρα για την απαγόρευσή του. Στον αντίποδα, ο δημιουργός του παιχνιδιού, ένας 21χρονος αυστραλός ονόματι Έρικ Βον, δήλωνε αρχικά σε ένα διαδικτυακό forum ότι πρόκειται απλώς για ένα απολαυστικό παιχνίδι όπου «τσακίζεις τους άραβες». «Ο καθένας μπορεί να πιστεύει ό,τι θέλει […] Στην τελική, διασκέδασα όταν το έφτιαξα και έχει πλάκα να παίζεις». Ακόμη κι ο ίδιος όμως, προσπάθησε να αναδιπλωθεί λέγοντας ότι οι μουσουλμάνοι που παρουσιάζονται στο παιχνίδι δεν βασίζονται σε πραγματικούς χαρακτήρες. Η «Σφαγή των Μουσουλμάνων» συνεχίζει να κυκλοφορεί στο διαδίκτυο παρά το γεγονός ότι η ιστοσελίδα του αυστραλού προγραμματιστή βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο των αρχών.

34 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

Μπομπ Πετρόφσκι και 20 ακόμη άτομα από τη

εταιρεία συμμετοχών Greek Homes LLC και έχτισαν δύο σπίτια (τον Δία και την Αθηνά) για χρονομίσθωση στην περιοχή Λευκάκια (στο Ναύπλιο) της Ελλάδας. Η ομάδα διάλεξε την Ελλάδα επειδή έκρινε πως το Μεξικό παραήταν απρόβλεπτο, η Ιταλία ακριβή και η Γαλλία υπερβολικά… γαλλόφωνη. Απόσταση: Πτήση εννέα ωρών από το Εθνικό Αεροδρόμιο της Ουάσιγκτον έως την Αθήνα και 90 λεπτά αυτοκινητόδρομου ώς τη μικρή κωμόπολη. Το καλύτερο: Ο χαλαρός, μεσογειακός τρόπος ζωής. Τρώνε καταπληκτικό φαγητό χωρίς να παχαίνουν, σύμφωνα με τον Πετρόφσκι. Αγαπημένη συνήθεια: Πηγαίνετε στο μίνι μάρκετ και αγοράστε δύο λίτρα φτηνού κρασιού κατευθείαν από το βαρέλι του οινοπαραγωγού με ένα δολάριο». Star Tribune (Μινεσότα, ΗΠΑ), 13/10/2008

Έφυγαν ή τους φύγαμε;

«Η

Μακεδονία προχώρησε σε διάβημα διαμαρτυρίας εναντίον της γειτονικής της Ελλάδας ισχυριζόμενη πως οι αρχές της δεύτερης απέλασαν μακεδονικό τηλεοπτικό συνεργείο που κάλυπτε πορεία διαμαρτυρίας στο χωριό Λόφοι στα βόρεια της χώρας. Η ελληνική αστυνομία συνόδευσε τρεις δημοσιογράφους και έναν οπερατέρ από το ιδιωτικό κανάλι A1 μέχρι τα σύνορα, αφού τους ανέκρινε σχετικά με τις λήψεις πλάνων από την πορεία εναντίον μιας στρατιωτικής άσκησης που πραγματοποιούνταν την ίδια ώρα. Η Μακεδονία υποστηρίζει πως οι τέσσερις απελάθηκαν, αλλά η ελληνική αστυνομία λέει πως έφυγαν οικειοθελώς αφού διαπιστώθηκε πως δεν είχαν στη διάθεσή τους υλικό από τις απόρρητες διαδικασίες της άσκησης». Associated Press, 15/10/2008

Οι πειρατές της Αραβαϊκής

«Πμε εικοσαμελές πλήρωμα, κοντά στη Σομαλία,

ειρατές κατέλαβαν ένα ελληνικό χημικό τάνκερ

σύμφωνα με τις ναυτιλιακές αρχές. Εικάζεται πως το τάνκερ έπεσε θύμα ενόπλων στον κόλπο του Άντεν. (…) O Noel Choong του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού λέει πως το πλοίο έπλεε από τη νοτιοανατολική Ασία προς τη Διώρυγα του Σουέζ όταν καταλήφθηκε. Το συμβάν ανεβάζει τον αριθμό των επιθέσεων στα νερά της Σομαλίας στις 69 φέτος, παρά τις περιπολίες που πραγματοποιούνται από την πολυεθνική δύναμη, στην οποία επικεφαλής είναι οι ΗΠΑ. Σε 27 από τις επιθέσεις έχει

επιτευχθεί κατάληψη των πλοίων. Έντεκα από τα πλοία παραμένουν στα χέρια των πειρατών, μαζί με περισσότερα από 200 μέλη των πληρωμάτων τους». Sky News (Βρετανία), 11/10/2008

Κυρίες με κίρρωση

«Οοποίο αυξάνεται ο αριθμός των νέων ανδρών

ι γιατροί προειδοποιούν πως ο ρυθμός με τον

και γυναικών που καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ στην Ελλάδα είναι ανησυχητικός, καθώς τα κρούσματα που φτάνουν στα νοσοκομεία και σχετίζονται με αυτή την αιτία πολλαπλασιάζονται. (...) Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο επικεφαλής της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης του Ήπατος, Ευάγγελος Ακριβιάδης, είπε πως 17% των αγοριών και 9% των κοριτσιών στην Ελλάδα, ηλικίας από 15 έως 20 ετών, καταναλώνουν αλκοόλ τουλάχιστον 10 φορές τον μήνα. Η αυξανόμενη κατανάλωσή του από τις γυναίκες είναι άλλη μια αιτία που προκαλεί ανησυχία, καθώς οι γυναίκες είναι λιγότερο ανθεκτικές στις παρενέργειές του από ό,τι οι άντρες». Πρακτορείο Xinhua (Κίνα), 8/10/2008

Σεφ, Βόλβο και φόροι

«Οένα τεσσάρι στη μοδάΤζος Τσίλντρες ζει σε

τη Γλυφάδα, προάστιο της Αθήνας. To τριετές συμβόλαιό του με τον Ολυμπιακό, που θα του αποφέρει 20 εκατομμύρια δολάρια, τον καθιστά τον πιο ακριβοπληρωμένο μπασκετμπολίστα εκτός NBA. Με το δωρεάν σπίτι, το Volvo του, τον σεφ, ακόμα και τους φόρους του πληρωμένους από την ομάδα, ο Τσίλντρες θα πάρει φέτος γύρω στα 6 εκατομμύρια, τα διπλάσια από όσα θα έπαιρνε στο NBA. (…) Η απόφασή του να φύγει από τους Hawks ίσως να αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι παίκτες του NBA την Ευρώπη ως επαγγελματικό προορισμό». New York Times (ΗΠΑ), 11/10/2008

Έλληνες μπουκ, λατίνοι παίκτες

«Ηχής συστημάτων τυχερών παιχνιδιών στον

Intralot, δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία παρο-

κόσμο, ανακοίνωσε πως υπέγραψε δεκαετές συμβόλαιο για τη διαχείριση στοιχημάτων στην Τζαμάικα, την τέταρτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που συνάπτει συμφωνία με την εταιρεία τον τελευταίο μήνα. Η Intralot αναμένεται να αποκομίσει 140 εκατομμύρια δολάρια ως αμοιβή κατά τη διάρκεια του συμβολαίου. (...) Τον τελευταίο μήνα, η Intralot συμφώνησε να είναι ο νέος διαχειριστής των τυχερών παιχνιδιών του Ρίο Ντε Τζανέιρο στη Βραζιλία, καθώς και της Γουατεμάλας και της Δομινικανής Δημοκρατίας. Σήμερα “τρέχει” τα αθλητικά στοιχήματα σε 12 χώρες». Reuters, 13/10/2008

ΠΟΝΤΙΚΙ Global

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΤΕΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΗ Espresso Studio Δ. Θ. Αρβανίτης

pontiki.global@gmail.com

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΦΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΝΕΛΛΗΣ ΙΑΣΟΝΑΣ ΚΑΝΤΑΣ ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΣΔΑΓΛΗ ΑΛΕΞΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΑΤΖΗΣ