Σελφ Σέρβις Τεύχος 516 by BOUSSIAS

516

ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2021 2021

- 4972 ISSNISSN 11051105 - 4972

ΑΓΟΡΑ Ποιος θα πατήσει το on στο µίξερ;

σελ. 16

Το παρασκήνιο της διαµάχης των οµίλων αγορών

σελ. 20

ΘΕΜΑ Το φάντασµα του πληθωρισµού πλανιέται πάνω από την αγορά… σελ. 32 ΑΦΙΕΡΩΜΑ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Ο ενισχυµένος ρόλος των επιχειρήσεων σούπερ µάρκετ και FMCG στην εποχή της πανδηµίας σελ. 35 ΠΡΟΪOΝ Αγορά παγωτού Η κατ’ οίκον κατανάλωση έσωσε την παρτίδα

σελ. 62

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ρωγµές στην παγκόσµια βιοµηχανική πολιτική

σελ. 74

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Εκπαιδεύοντας τον Χ..

Χ ξύπνησε νιώθοντας την αισιοδοξία του ανθρώπου που έχει εμπεδώσει ότι κάθε νέα μέρα είναι μια ακόμη ευκαιρία να αποδείξει πως είναι χρήσιμος στην κοινωνία. Έχοντας παρακολουθήσει πολυάριθμα σεμινάρια που διοργάνωσε η εταιρεία, ευθυγραμμίζοντας τους εργαζόμενους με τις αρχές και τους στόχους της, αλλά και μετά από πολύχρονες ιδιωτικές συνεδρίες, που ξεμπλόκαραν τις καταπιεσμένες του ικανότητες, ένιωθε έτοιμος κάθε στιγμή να προσφέρει με δημιουργικό και συλλογικό πνεύμα ό,τι του ζητηθεί. Αισθανόταν την πληρότητα του ανθρώπου που γνωρίζει πέραν κάθε αμφιβολίας ότι ολοκληρώνεται ικανοποιώντας το εγωιστικό του γονίδιο, που ζητά την επικράτηση και την αναπαραγωγή του ικανότερου, αλλά και την κοινωνική απαίτηση για συμμετοχή σε κάτι μεγαλύτερο από τον ίδιο. Με άλλα λόγια, ένιωθε πως είναι -στο μέτρο που του αναλογεί- μέρος της κινητήριας δύναμης η οποία οδηγεί σε ανάπτυξη την τοπική, αλλά και την παγκόσμια οικονομία, και διαμορφώνει τους χρηστούς στόχους πανίσχυρων διεθνών οργανισμών, όπως η μείωση του χάσματος μεταξύ φτωχών και πλούσιων χωρών και η σωτηρία του πλανήτη. Άλλωστε, βάσει των διεθνών αυτών υψηλών στόχων δεν είχαν αναδιατυπωθεί και οι στόχοι της εταιρείας; Για άλλη μια μέρα, ένιωθε μέσα του τη σιγουριά πως μπορούσε να ξεχωρίσει και να γίνει ένα εκ των στελεχών στα οποία η εταιρεία προσφέρει έμπρακτη αναγνώριση της αξίας

4 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

τους, αναθέτοντάς τους νέες αρμοδιότητες και ευθύνες. Δεν έπαψε ποτέ να θαυμάζει όσους ήταν μεταξύ των εκλεκτών, μεταξύ όσων όλοι επιζητούσαν να συμβουλευτούν, που συμμετείχαν στις συναντήσεις με ισότιμα ή και ανώτερα στελέχη, που επιβραβεύονταν όχι μόνο με ένα αξιοζήλευτο βιοτικό επίπεδο, αλλά και με το αίσθημα ασφάλειας για το μέλλον, που ούτε η ισχυρότερη κρίση δεν θα μπορούσε να κλονίσει. Ο Χ είχε πάντα θετικό πνεύμα, τόσο στο εσωτερικό της εταιρείας όσο και στις δημόσιες τοποθετήσεις του -σε όσες επέτρεπε η θέση του. Καταρχάς, όπως είχε διδαχθεί, είχε αφαιρέσει από το λεξιλόγιό του τις αρνητικά φορτισμένες λέξεις, όπως «όχι», «δεν», «αδύνατον», αλλά και φράσεις, όπως «δεν γίνεται», «είναι απαράδεκτο», κι άλλες που αναγνώριζε ευτυχώς πριν ξεστομίσει και προλάβαινε να τις υποκαταστήσει με αντίστοιχες, οι οποίες δήλωναν ευελιξία και κυρίως βεβαιότητα για τη δυνατότητα επίτευξης κάθε στόχου. Η θετική του στάση απαιτούσε συνεχή ανάλυση και άσκηση. Αυτό τον στόχο είχε και η επανάληψη κάθε πρωί μπροστά στον καθρέφτη επαίνων και φράσεων που θα ήθελε να του είχε πει όταν ήταν μικρός η μητέρα του και όταν μεγάλωσε ο εργοδότης του. Μια μέρα τού ανακοίνωσαν πως η εταιρεία βρίσκεται μπροστά σε ένα νέο κίνδυνο. Πως θα πρέπει να δώσει ακόμη λίγο από τον χρόνο του, να προσφέρει και το τελευταίο απόθεμα των δυνάμεών του στην προσπάθεια διάσωσής της.

Ανταποκρίθηκε με θετικό πνεύμα και αισιοδοξία, χωρίς σρνητικές σκέψεις, όπως είχε μάθει... Σε λίγο, οι άλλοτε ισχυροί της διοίκησης άλλαξαν και τη θέση τους πήραν νέοι, επιλεγμένοι από την εταιρεία που αποφάσισε να μοχλεύσει, όπως είπαν, κεφάλαια, για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Ήταν μια εταιρεία της οποίας το όνομα δυσκολευόταν να προφέρει, ακόμη και όταν βρήκε στο διαδίκτυο τι σήμαινε το ακρωνύμιό της. Επικεφαλής της τοποθετήθηκε ένα νέο στέλεχος, με επίσης δύσκολο στην προφορά όνομα, ειδικά για όσους δεν γνώριζαν τη μητρική του γλώσσα. Το επαναλαμβάνει ξανά και ξανά μπροστά στον καθρέφτη, για να είναι έτοιμος στην περίπτωση που τον συστήσουν... Έχει βέβαια μια πίκρα στο στόμα και το εντελώς αρνητικό –απαράδεκτο- συναίσθημα της ανασφάλειας κάθε πρωί. Πού έκανε λάθος; Γιατί δεν κατάφερε να είναι μεταξύ των πρώτων; Μήπως δεν κατανόησε τη συνταγή που ακολούθησαν οι πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο; Οι ίδιοι ή αντίστοιχης μεθοδολογίας σύμβουλοι δεν του είχαν πει πως ήταν αυτοί που οδήγησαν στην επιτυχία ηγέτες, επιχειρηματίες, αλλά και πολιτικούς, όπως αυτοί που τις τελευταίες μέρες συζητούσαν και αποφάσιζαν για το μέλλον το δικό του και όλου του πλανήτη; Ο Χ κοίταξε και σήμερα στον καθρέφτη και είδε το είδωλό του να πολλαπλασιάζεται... Ξένια Μαντζιώρη Διευθύντρια Σύνταξης

Περιεχόμενα

editorial

04 Εκπαιδεύοντας τον Χ…

αφιέρωμα

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

διεθνή

προϊόν

επικαιρότητα

15 Τα διεθνή νέα

αγορά

16 Ποιος θα πατήσει το on στο μίξερ; 18 «Ναι μεν, αλλά» για τη μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας 20 Το παρασκήνιο της διαμάχης των ομίλων αγορών 23 Το επενδυτικό πλάνο της ΕΥΣ για την αγορά ενέργειας 24 Πώς θα «τρέξουν» τα Speedy της Metro 25 Στην πολιτική των εξαγορών εμμένει η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες ΑΕ

συνέντευξη

26 Παναγιώτης Γκεζερλής, Convert Group Μετά από πέντε χρόνια και βλέπουμε, η κερδοφορία του e-grocery 30 Παναγιώτης Λουκέρης, Adus Η καινοτομία εκφράζεται στη δομή μας και στις υπηρεσίες μας

θέμα

32 Το φάντασμα του πληθωρισμού πλανιέται πάνω από την αγορά…

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Ο ενισχυμένος ρόλος των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και FMCG στην εποχή της πανδημίας

62 Αγορά παγωτού Η κατ’ οίκον κατανάλωση έσωσε την παρτίδα 67 Προϊόντα περιποίησης μαλλιών Προς εξισορρόπηση φέτος η αγορά

τεχνολογία

72 Σε τι διαφέρει ο Δαυίδ Κόπερφιλντ από τον Μάικ Λαμάρ

οικονομία

74 Ρωγμές στην παγκόσμια βιομηχανική πολιτική 76 Οικονομικοί δείκτες

έρευνα

78 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

επικοινωνία

84 Condito The Green Line Απόλαυση και «χωρίς»… Άμστελ Άσε την ψυχή σου να ξεχειλίσει…

85 νέα προϊόντα

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ xman@boussias.com ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ nikolasp@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ, kbousboukea@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ IMAGEBANK Adobe Stock TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ AΜΑΛΙΑ ΨΙΛΟΥΔΗ, apsiloudi@boussias.com ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΑΡΑΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΡΙΤΑ ΚΑΝΔΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

6 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Περιεχόμενα

Π. Γκεζερλής, Convert Group Μετά από πέντε χρόνια και βλέπουμε, η κερδοφορία του e-grocery

Ανατιμήσεις Το φάντασμα του πληθωρισμού πλανιέται πάνω από την αγορά…

«Για να λειτουργήσει κερδοφόρα το e-grocery απαιτούνται επενδύσεις σε ανθρώπους, τεχνολογίες και operations. Άρα, είναι μάλλον ανέφικτο να έχει κανείς προσδοκία κέρδους σε λιγότερο από μία πενταετία…»

Οι τιμές στα σούπερ μάρκετ τα τελευταία χρόνια καταγράφουν σταθερότητα, όμως ο υποδείκτης τιμών καταναλωτή για τρόφιμαμη αλκοολούχα ποτά της ΕΛΣΤΑΤ από την αρχή του χρόνου συνεχώς αυξάνεται…

σελ. 16-17

σελ. 26-28

σελ. 32-34

Η εταιρική κοινωνική ευθύνη απαίτηση των καιρών…

Αγορά παγωτού Η κατ’ οίκον κατανάλωση έσωσε την παρτίδα

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών Προς εξισορρόπηση φέτος η αγορά

Παρά τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας ουσιαστικής υποστήριξης της αειφορίας για την επιβίωση του παγκόσμιου πληθυσμού και του πλανήτη, παραμένουμε στην εποχή των αποσπασματικών παρεμβάσεων και όχι της αναθεώρησης του υφιστάμενου μοντέλου ανάπτυξης…

Τα σούπερ μάρκετ συγκράτησαν ή βελτίωσαν τις πωλήσεις τους στην κατηγορία και η βιομηχανία υποδέχεται τη θερινή σεζόν με νέα λανσαρίσματα και προσδοκίες από το άνοιγμα της αγοράς και την αναμενόμενη ανάκαμψη του τουρισμού…

Κατά το πρώτο τετράμηνο φέτος διαπιστώνεται πτώση σχεδόν στο σύνολο των επιμέρους κατηγοριών της αγοράς μαλλιών. Κατά πάσα πιθανότητα η εν λόγω αγορά βαίνει προς εξισορρόπηση, με τη συνδρομή των εκπτώσεων και προσφορών, οι οποίες αναμένεται ότι θα ενταθούν…

σελ. 35-61

σελ. 62-66

σελ. 67-71 Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΑΒ Βασιλόπουλος: Πλούσια συγκομιδή βραβείων Η ΑΒ Βασιλόπουλος έλαβε τρεις διακρίσεις στα Loyalty Awards 2021 για το Πρόγραμμα Πιστότητας ΑΒ Plus και στα e-volution awards 2021 για το ΑΒ EShop. Ειδικότερα, στα Loyalty Awards 2021 η εταιρεία κατέκτησε το χρυσό βραβείο για την ενέργεια «Στα ΑΒ κάθε καλάθι μετράει» στην κατηγορία Best Direct Marketing Campaign και το χάλκινο βραβείο για το πρόγραμμα πιστότητας ΑΒ Plus στην Ενότητα Best in Loyalty & Engagement και την κατηγορία Food Retail. Επιπλέον, στα e-volution awards 2021, που φέτος επιβράβευσαν τους κορυφαίους της δεκαετίας στο ηλεκτρονικό εμπόριο κι επιχειρείν, η εταιρεία τιμήθηκε στην κατηγορία «Κορυφαία Ε-Shops της Δεκαετίας» για το AB Eshop. Εξάλλου, με τρία χρυσά και ένα ασημένιο βραβείο τιμήθηκε στα Monde Selection Awards 2021 η σειρά ελαιόλαδων «Η ΑΒ κοντά στην ελληνική γη». Ειδικότερα, η σειρά απέσπασε χρυσά βραβεία για τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα ΠΟΠ Κολυμβάρι Χανίων Κρήτης, ποικιλία κορωνέικη και ΠΟΠ Καλαμάτας ασημένιο βραβείο για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου Κρήτης.

ΟΚ! Anytime Markets: Στηρίζουν το «Δείπνο Αγάπης» Τα OK! Anytime Markets στηρίζουν το έργο της εθελοντικής οργάνωσης «Δείπνο Αγάπης», στο πλαίσιο του προγράμματός τους ΕΚΕ, με άξονα την κοινωνία και ιδιαίτερα τους άπορους ανθρώπους. Έτσι, τοποθετήθηκαν ειδικοί κάδοι συλλογής τροφίμων σε όλα τα καταστήματα OK! Anytime Markets και OK Grocery Super Market & Deli στην Αττική, προκειμένου να ευαισθητοποιούνται οι πελάτες και να συμβάλλουν στη συλλογή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, τα οποία παραδίδονται προς διανομή από το «Δείπνο Αγάπης» σε ανθρώπους που χρειάζονται στήριξη.

OK Markets

okmarkets

www.zoumeoraia.okmarkets.gr

Στηρίζουμε και εμείς στο έργο του “Δείπνου Αγάπης” προσφέροντας τρόφιμα στους συμπολίτες μας που βρίσκονται σε ανάγκη.

Μπορείτε και εσείς να συμβάλλετε στην προσπάθεια συγκέντρωσης τροφίμων* *τα τρόφιμα θα πρέπει να είναι μακράς διάρκειας, συσκευασμένα και να μη χρειάζονται ψυγείο.

Cremeria Veneti: To πρώτο boutique γαλακτοπωλείο στην Κηφισιά Ένα νέο concept καταστήματος Cremeria Veneti εισάγει η εταιρεία Βενέτη στην αγορά της εστίασης, στο πλαίσιο του φετινού αναπτυξιακού της προγράμματος. Η πρώτη Cremeria Veneti άνοιξε πρόσφατα στην Κηφισιά, στην οδό Τατοΐου 110, ενώ παράλληλα ξεκίνησε η λειτουργία τριών σημείων Cremeria εντός τριών μεγάλων καταστημάτων Βενέτη 1948, στα Χανιά, τη Φιλοθέη και την Κάτω Κηφισιά. Συνολικά δέκα καταστήματα Cremeria Veneti προτίθεται να εγκαινιάσει φέτος η εταιρεία στην Αττική.

8 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Εγκαινιάστηκε το 11ο My market στη Θεσσαλονίκη Στις 14 Μαΐου εγκαινιάστηκε η λειτουργία του 11ου κατά σειρά My market στη Θεσσαλονίκη, σε κεντρική περιοχή της Πυλαίας επί των οδών Φωκά 9, Σοφούλη και Δελμούζου. Οι χώροι πώλησης του καταστήματος υπερβαίνουν τα 1.382τμ, ενώ άλλο τόσο είναι οι υπόγειοι χώροι του (παραλαβής, αποθήκευσης και στάθμευσης). Το νέο My market, το οποίο κατασκευάστηκε με βάση τη μοντέρνα αφαιρετική αρχιτεκτονική, που έχει υιοθετήσει η αλυσίδα τα τελευταία χρόνια και με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, ακολούθησε τη δημιουργία ενός ακόμη καταστήματος του δικτύου στην περιοχή, που εγκαινιάστηκε στα αρχές του έτους επί της οδού Παπαναστασίου, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική πρόθεση της εταιρείας να επεκταθεί περαιτέρω στη Βόρεια Ελλάδα. Εξάλλου, δύο σημαντικά βραβεία κέρδισε η Metro στα Health & Safety Awards 2021, το χρυσό βραβείο στην κατηγορία Διαχείριση Κρουσμάτων Covid-19 και το ασημένιο για τις δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού που εφάρμοσε, ανταποκρινόμενη άμεσα στις νέες συνθήκες, στην κατηγορία Innovation in Occupational Health and Safety. Τα βραβεία διοργανώθηκαν από τη Boussias και η τελετή απονομής τους πραγματοποιήθηκε στον Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Επίσης, η Metro έλαβε την πιστοποίηση «Επιχείρηση φιλική προς το ποδήλατο» της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ποδηλατιστών, αποκτώντας το ειδικό σήμα «Cycle Friendly Employer», καθώς αναπτύσσει το πρώτο «Φιλικό προς το ποδήλατο» δίκτυο καταστημάτων στη χώρα. Ήδη οι πρώτες θέσεις στάθμευσης έχουν τοποθετηθεί στα κεντρικά γραφεία και τα κέντρα διανομής της εταιρείας, ενώ εντός του έτους θα εγκατασταθούν περισσότερες από 270 πιστοποιημένες τέτοιες θέσεις σε επιλεγμένα My market, με στόχο την προώθηση λύσεων προς όφελος της ατομικής υγείας και της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Μασούτης: «ΑπριLucky» με πλούσια δώρα Με το κλειδί μιας BMW X1 στο χέρι ξεκίνησε ο Ιούνιος για τη μεγάλη τυχερή της ενέργειας «ΑπριLucky» της Μασούτης. Η παράδοση του αυτοκινήτου έγινε την 1η Ιουνίου στο κατάστημα Μασούτης στον Βόλο, που βρίσκεται στην οδό Αχιλλοπούλου. Όλο τον Απρίλιο οι πελάτες της αλυσίδας που έκαναν χρήση της mascard στα ψώνια τους, κέρδιζαν πόντους και… «απριλάκια», με τα οποία κέρδιζαν συμμετοχές σε κληρώσεις δώρων. Πέντε χιλιάδες πελάτες από όλη την Ελλάδα κέρδισαν δωροεπιταγές συνολικής αξίας 250.000 ευρώ, ενώ η μεγάλη τυχερή, που κέρδισε το πολυτελές αυτοκίνητο, αναδείχτηκε στην τελευταία κλήρωση.

Η Mondelēz International εξαγόρασε την Chipita H Mondelēz International εξαγόρασε αντί περίπου δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων την Chipita, εταιρεία με τζίρο 580 εκατ. δολάρια το 2020 και ηγετικό ρόλο στα προϊόντα ζύμης και πρωινού σνακ στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Τα προϊόντα της Chipita, που παράγονται σε 13 εργοστάσια και πωλούνται σε περισσότερες από πενήντα χώρες, απευθύνονται περίπου σε δύο δισεκατομμύρια καταναλωτές. Η εν λόγω εξαγορά, πέραν του ότι προσθέτει μια ακόμα κατηγορία προϊόντων στο σχετικό χαρτοφυλάκιο της Mondelēz International, ενισχύει άμεσα την παρουσία της στις ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Η συναλλαγή, που τελεί υπό την έγκριση των αρχών ανταγωνισμού, δεν περιλαμβάνει τη Π.Γ. Νίκας ΑΒΕΕ και τα δικαιώματα μειοψηφίας στην κοινοπραξία της Chipita στην Ινδία. Υπενθυμίζεται ότι φέτος η Mondelēz International εξαγόρασε επίσης την αγγλική Grenade, την αυστραλιανή Gourmet Food Holdings και την αμερικανική Hu, εξελισσόμενη σε υπερ-κολοσσό της παγκόσμιας αγοράς τροφίμων.

Green Cola: Έναρξη χρήσης ανακυκλωμένου πλαστικού rPET Η Green Cola προχωρά άμεσα στην αλλαγή των πλαστικών συσκευασιών των Pet 500ml, οι οποίες θα κατασκευάζονται πλέον από 50% ανακυκλωμένο πλαστικό rPET, κάνοντας ένα βήμα μπροστά από τη νέα νομοθεσία, που προβλέπει την κατασκευή πλαστικών μπουκαλιών από 25% ανακυκλωμένο πλαστικό μέχρι το 2025 και από 35% αντίστοιχα το 2030. Οι νέες συσκευασίες θα έχουν τη σήμανση του προγράμματος Choose Earth, που λανσάρει η Green Cola και που αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία του περιβάλλοντος και την υλοποίηση σχετικών δράσεων. Εξάλλου, ξεκινά το φετινό κύκλο του το Rise Management Trainee, το πρόγραμμα της Coca-Cola Τρία Έψιλον που δίνει σε νέους απόφοιτους την ευκαιρία να ξεκινήσουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία στο περιβάλλον της. Ο νέος κύκλος του αφορά θέσεις στα εμπορικά τμήματα της εταιρείας, στην εφοδιαστική αλυσίδα και σε άλλες υποστηρικτικές θέσεις.

Νέο Lidl στο Ηράκλειο Κρήτης με επισκέψιμες αρχαιότητες Η Lidl Ελλάς εγκαινίασε στις 20 Μαΐου ένα νέο κατάστημά της στο Ηράκλειο Κρήτης, στην περιοχή Μεσαμπελιές επί της λεωφόρου Αλεξάνδρου Παπαναστασίου (αριθμός 144), επενδυτικού κόστους άνω των 9,4 εκατ. ευρώ. Έχει χώρους πώλησης έκτασης 1.263τμ, με 5 ταμεία και 107 θέσεις πάρκινγκ. Το αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι κατά την εκσκαφή του οικοπέδου για την ανέγερση του καταστήματος εντοπίστηκαν κινητά αρχαιολογικά ευρήματα. Μερικά εξ αυτών ήταν ένας μυκηναϊκός τάφος με εννέα διακοσμημένα αγγεία και χρυσά κοσμήματα, τριάντα χάλκινα νομίσματα (ρωμαϊκά, βυζαντινά και βενετσιάνικα) και τέσσερις κεραμικοί κλίβανοι. Αντίστοιχα, στις υπώρειες του φυσικού πρανούς αποκαλύφτηκε αρχαίος λιθόστρωτος δρόμος μήκους 27μ. Η χρήση του, όπως διαπιστώθηκε, ξεκινά από τα ύστερα πρωτογεωμετρικά χρόνια (870790 π.Χ.) και φτάνει στην υστερορωμαϊκή εποχή. Το μνημείο αξιολογείται ως σπάνιο, καθώς είναι ελάχιστοι οι αρχαίοι δρόμοι τέτοιου τύπου, και σημαντικότατο, καθώς φαίνεται ότι συνέδεε την Κνωσό με αρχαίο λιμένα. Στο πλαίσιο αυτό, με τη συνδρομή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, εφαρμόστηκε τεχνική λύση, η οποία διατηρεί το βασικό εύρημα αυτούσιο στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του καταστήματος ως δημόσιο έκθεμα. Τα υπόλοιπα ευρήματα μεταφέρθηκαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Η επένδυση της Lidl για τη διατήρηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού ευρήματος υπερέβη το μισό εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι σε όλα τα Lidl της μεγαλονήσου ξεκίνησε η τοποθέτηση 41 κωδικών κρητικών προϊόντων από 22 διαφορετικούς προμηθευτές. H αλυσίδα διαθέτει πλέον 5 καταστήματα στο Ηράκλειο, συνολικά 16 στην Κρήτη και 228 σε όλη τη χώρα. Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

«Όχι» της ΕΕ στην τροπολογία 171 για τα φυτικά τρόφιμα Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη απέσυραν την τροπολογία 171, τον εχθρικό προς το κλίμα Κανονισμό για τα τρόφιμα, στον οποίο αντιτάχθηκαν σχεδόν μισό εκατομμύριο Ευρωπαίοι καταναλωτές, μέσω συλλογής υπογραφών με πρωτοβουλία της οργάνωσης ευαισθητοποίησης για τα τρόφιμα ProVeg International. Η ProVeg ένωσε τις δυνάμεις της με πλήθος διεθνών ΜΚΟ, μεταξύ των οποίων η Greenpeace και το WWF, καθώς και εταιρειών φυτικών τροφίμων, όπως οι Upfield, Nestlé, Oatly και Alpro, σε μια μάχη-ορόσημο για τα φυτικά μη γαλακτοκομικά τρόφιμα. Η νίκη ανακλά την συναίνεση της επιστημονικής κοινότητας, συναίνεση εκφρασμένη από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος, την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, τον ΠΟΥ και την επιτροπή EAT-Lancet, οι ομόφωνες συστάσεις των οποίων τονίζουν την επείγουσα ανάγκη μετάβασης στις φυτικές δίαιτες. Η τροπολογία 171, το σχέδιο νομοθεσίας που επιδίωξε σοβαρούς νέους περιορισμούς στα φυτικά τρόφιμα, το οποίο είχε προτείνει η επιτροπή AGRI του Ευρωκοινοβουλίου, αποσύρθηκε τελικά πριν τις τριμερείς διαβουλεύσεις μεταξύ των θεσμών της ΕΕ.

Samsung Innovation Campus: Upskilling Digitally Το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν Eltrun του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και η Samsung Electronics Hellas ανακοίνωσαν την έναρξη του πρώτου κύκλου του προγράμματος Samsung Innovation Campus: Upskilling Digitally. Στόχος του προγράμματος είναι να δώσει σε όλους τους ενδιαφερόμενους ηλικίας 21-45 ετών την ευκαιρία να γνωρίσουν digital εργαλεία του e-επιχειρείν και του Artificial Intelligence. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση σε αντίστοιχα πεδία. Το σχεδίασε και το υποστηρίζει επιστημονικά το Eltrun (www.eltrun.org ), έτσι ώστε να παρέχει ένα υψηλό θεωρητικό και πρακτικό υπόβαθρο στη διοίκηση και την καινοτομία, καθώς και τη δυνατότητα ανάπτυξης δεξιοτήτων, οι οποίες μπορεί να μετατρέψουν μια καινοτόμο ιδέα σε εφαρμόσιμο επιχειρηματικό πλάνο. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ενδιαφερόμενους αποφοίτους πανεπιστημίων, τεχνικών και πολυτεχνικών σχολών. Η διάρκειά του είναι 50 ώρες υποχρεωτικής παρακολούθησης. Θα διεξάγεται μία με δύο φορές κατ› έτος, στο πλαίσιο του ΚΕΔΙΒΙΜ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι συμμετέχοντες θα επιλέγονται μετά από διαδικασία αξιολόγησης και θα υποστηρίζονται με τη χορήγηση υποτροφιών και την οικονομική στήριξη της Samsung Electronics Hellas.

Ευρωχαρτική: Superbrand 2021-2022 Η Ευρωχαρτική διακρίθηκε ως Κορυφαία Εταιρική Επωνυμία για το 2021-2022 στον θεσμό των Superbrands στην κατηγορία Οικιακή Καθαριότητα-Χαρτικά. Τη σχετική διάκριση η εταιρεία την κατακτά για δεύτερη συνεχόμενη φορά. O θεσμός των Superbrands πραγματοποιείται σε ενενήντα χώρες και αποβλέπει στην προώθηση του branding, με την επιβράβευση των κορυφαίων επωνυμιών κάθε χώρας. Στην Ελλάδα ο διαγωνισμός διενεργείται από το 2005 και διεξήχθη φέτος για έβδομη φορά. Εξάλλου η εταιρεία, στηρίζοντας την τοπική κοινωνία του Ασπροπύργου, όπου εδρεύει, αναλαμβάνει τη χορηγία της τοπικής ομάδας ποδοσφαίρου, Ένωση Ασπροπύργου, για τη φετινή αγωνιστική περίοδο.

10 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Asia Fruit Logistica: Αναβλήθηκε για το 2022 Τις νέες ημερομηνίες διεξαγωγής της διεθνούς Έκθεσης Φρέσκων Φρούτων και Λαχανικών για Επαγγελματίες, Asia Fruit Logistica, για τις 7-9 Σεπτεμβρίου 2022 στο Χονγκ Κονγκ ανακοίνωσε ο Εκθεσιακός Οργανισμός του Βερολίνου, τον οποίο αντιπροσωπεύει στην Ελλάδα το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί στις διεθνείς πτήσεις, λόγω πανδημίας, οδήγησε τους διοργανωτές στην απόφαση επαναπροσδιορισμού της διεξαγωγής της έκθεσης. Πάντως, το συνέδριο Asiafruit Congress, που συνοδεύει την έκθεση, θα διεξαχθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Fruitnet στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου φέτος.

Daikin: Εφαρμογές στο ΒΚΕΕ Μαστίχας Χίου Η Daikin συμμετείχε στην υλοποίηση του νέου Βιομηχανικού Κέντρου Έρευνας Εφαρμογών Μαστίχας (ΒΚΕΕ) στην Καλλιμασιά της Χίου. Η μελέτη της εφαρμογής του συστήματος κλιματισμού-αερισμού έγινε από την ECG Egersis group και η κατασκευή πραγματοποιήθηκε από την κοινοπραξία των εταιρειών ECG Egersis group & PTB-Ψαρρός Τσινός Μπαραμπούτης ΙΚΕ και τον Master Dealer της Daikin, Λεωμάτ ΑΕΒΕ.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Οδός «Δημητρίου Παυλίδη» Με χαρά έγινε δεκτή από τους συντελεστές του εργοστασίου Παυλίδη η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων για τη μετονομασία του παρακείμενου σε αυτό δρόμου σε οδό «Δημητρίου Παυλίδη». Η πρωτοβουλία της μετονομασίας του δρόμου ανήκει σε εργαζόμενους του εργοστασίου, που τίμησαν έτσι στο τελευταίο μέλος της επιχειρηματικής οικογένειας Παυλίδη στη διοίκηση της επιχείρησης. Το εργοστάσιο Παυλίδης, με ιστορία 145 ετών, αποτελεί πλέον ένα τοπωνύμιο που συνεχίζει να σφραγίζει την εξέλιξη και την ιστορική συνέχεια της Πειραιώς.

L’Oréal Hellas: Στηρίζει το Make-A-Wish Για δεύτερη συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε το e-Walk for Wishes 2021 του Make-A-Wish (Κάνε-Μια-Ευχή Ελλάδος), με μότο το «Κάθε ήρωας έχει μια Οδύσσεια, αλλά και μια ευχή: Την Ιθάκη του», συγκεντρώνοντας τους απαραίτητους πόρους για την εκπλήρωση 25 παιδικών ευχών, με την υποστήριξη της L’Oréal Hellas. Φέτος ο ηλεκτρονικός περίπατος, ξεκινώντας στις 29 Απριλίου –Παγκόσμια Ημέρα Ευχής–, πέρασε από 15 αστικά κέντρα της χώρας και κατέληξε, φυσικά, στην Ιθάκη. Η L’Oréal Hellas διπλασίασε τις δωρεές του κοινού, στηρίζοντας έμπρακτα το θεσμό.

Βίκος: Χορηγός δράσεων της Acheron Actions Η Βίκος, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, στις 5 Ιουνίου, συνεργάστηκε με την Acheron Actions για την έναρξη της δράσης «Crystal Seas», η οποία αποσκοπεί να κρατήσει καθαρές τη θάλασσα, τις ακτές και τον περιβάλλοντα χώρο της ακτογραμμής της Ηπείρου από κάθε μορφή πλαστικών απορριμμάτων. Η εγκαινίασή της έγινε με τον καθαρισμό των εκβολών του Αχέροντα και της παραλίας της Αμμουδιάς από κάθε είδος πλαστικού. Η εταιρεία, στο πλαίσιο της νέας σειράς πρωτοβουλιών της για το περιβάλλον, τον εθελοντισμό και τον πολιτισμό «Ο Β-οίκος της ζωής μας», έγινε χορηγός της δράσης «Crystal Seas».

Λουξ: Χορηγός της καμπάνιας «Ένα στα Πέντε» Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 18 Μαΐου η εκδήλωση της καμπάνιας «Ένα στα Πέντε» του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, την οποία η Λουξ στήριξε ως χορηγός επικοινωνίας. Η εταιρεία το προηγούμενο διάστημα με συντονισμένες δράσεις στο διαδίκτυο αλλά και στα ΜΜΕ έχει γίνει κοινωνός των μηνυμάτων της συγκεκριμένης καμπάνιας, γεγονός που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά, όπως ανέφερε η βουλευτής κ. Έλενα Ράπτη, συντονίστρια της καμπάνιας «Ένα στα Πέντε», ευχαριστώντας την εταιρεία. 12 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Milko: Έμπρακτη στήριξη του αθλητισμού Το Milko της Δέλτα, μετά τη χρηματοδότηση πέρυσι του έργου ολικής ανακατασκευής του γηπέδου μπάσκετ της Αγίας Βαρβάρας, στηρίζοντας έμπρακτα τους νέους και τον αθλητισμό, στο πλαίσιο της καμπάνιας του Milko Hood Makeover με μότο «Καν’ το για την γειτονιά σου», παρέδωσε πρόσφατα ακόμη ένα ολοκαίνουργιο γήπεδο μπάσκετ στον Δήμο Ζωγράφου. Η σχετική πρωτοβουλία προέκυψε κατόπιν ψηφοφορίας των συμμετεχόντων σε διαγωνισμό του Milko, που αποφάσισαν να υποδείξουν στην εταιρεία το εν λόγω γήπεδο, προκειμένου να χρηματοδοτήσει την ανάπλασή του.

Fix Hellas: Συμβολή στην ανάπλαση του Πάρκου Φιξ Στους Αθηναίους παραδόθηκε το ιστορικό Πάρκο Φιξ στα Πατήσια, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ανάπλασής του, που υλοποίησε ο Δήμος Αθηναίων με την υποστήριξη της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας και της Fix Hellas, στο πλαίσιο του Athens Partnership και του προγράμματος «Υιοθέτησε την πόλη σου». Πρόκειται για ένα χώρο 7.500τμ συνδεδεμένο με την ιστορία της μπίρας στην Ελλάδα, καθώς εκεί, στη συμβολή των οδών Πατησίων και Καυτατζόγλου, δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα ένα από τα πρώτα εργοστάσια ζυθοποιίας και παγοποιίας στη χώρα. Με την ανάπλασή του αυτός ο πνεύμονας πρασίνου μετατράπηκε σε τόπο συνάντησης και αναψυχής ανθρώπων κάθε ηλικίας, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής στην περιοχή.

Νο 25-ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2021

Για 25η χρονιά κυκλοφορεί από το περιοδικό σελφ σέρβις η ετήσια έκδοση ανάλυσης των εξελίξεων στον κλάδο των σούπερ μάρκετ! Το Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ αποτελεί την έκδοση αναφοράς για επιχειρήσεις και οργανισμούς που ενδιαφέρονται να έχουν πρόσβαση σε αναλυτικά δεδομένα σχετικά με:

Tα βασικά οικονομικά μεγέθη και δείκτες των επιχειρήσεων του κλάδου

Tην εξέλιξη του δικτύου των αλυσίδων πανελλαδικά, ανά γεωγραφική περιοχή

Την πορεία των σημαντικότερων επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και ομίλων αγορών το 2020 και τα μελλοντικά τους πλάνα

Την εξέλιξη σημαντικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας, που επηρεάζουν την πορεία του κλάδου

Ευρετήριο επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Κατερίνα Μπουσμπουκέα E: kbousboukea@boussias.com Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128)

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΗΝ ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟ ΒΟΛ

Η ΣΑΣ!

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Την Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος τίμησαν Δέλτα και Δωδώνη Την 1η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος, τίμησαν με ξεχωριστό τρόπο οι γαλακτοβιομηχανίες Δέλτα και Δωδώνη. Η Δέλτα, αφενός στηρίζοντας Το Χαμόγελο του Παιδιού, μέσω της δωρεάν κάλυψης για ένα τρίμηνο των αναγκών προμήθειας γάλατος του πανελλήνιου δικτύου του οργανισμού, και αφετέρου προσφέροντας σε πεντακόσια παιδιά την ευκαιρία να δουν διαδικτυακά την εξαιρετική παράσταση «Ο μικρός Πρίγκιπας». Η Δωδώνη, αφενός αφιερώνοντας την Ημέρα Γάλακτος στους ανθρώπους της με ένα τηλεοπτικό σποτ προς τιμήν της σημαντικής προσφοράς τους και αφετέρου δίνοντας τη δυνατότητα στους καταναλωτές να προμηθεύονται σε ειδικές προσφορές πολλά από τα προϊόντα της καθ’ όλη την διάρκεια του Ιουνίου.

Ζυμαρικά Ήλιος: Purity Award από το Clean Label Project Η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος είναι η πρώτη βιομηχανία ζυμαρικών διεθνώς και η πρώτη ελληνική μάρκα, που σε επιλεγμένα προϊόντα της αποδόθηκε το Clean Label Project Purity Award από τον οργανισμό Clean Label Project, αφού ελέγχθηκαν για την καθαρότητά τους από χημικές ουσίες (βαρέα μέταλλα, υπολείμματα φυτοφαρμάκων κ.ά.). Έτσι η εταιρεία διαθέτει στην αγορά τα πρώτα Clean Label Project Purity Award προϊόντα της, το Λαζανάκι Ήλιος, το Spaghetti espressi Ήλιος, καθώς και τα καλαμάκια από ζυμαρικό artesian pasta straws σε φυσικό και πορτοκαλί χρώμα.

Ολυμπιακή Ζυθοποιία: Χρυσή διάκριση στα Health & Safety Awards 2021 Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία βραβεύτηκε με χρυσό βραβείο στην κατηγορία «Κουλτούρα Υγείας και Ασφάλειας» στα φετινά Health & Safety Awards, που διοργανώθηκαν από την Boussias. Σκοπός των βραβείων είναι η ανάδειξη των καλύτερων πρακτικών υγείας και ασφάλειας στην εργασία, μέσω της επιβράβευσης εταιρειών που δημιουργούν και διατηρούν ασφαλείς χώρους εργασίας, αναπτύσσουν κουλτούρα προληπτικής υγείας και ασφάλειας και αποτελούν παραδείγματα προς μίμηση. Η δημιουργία κουλτούρας μηδενικών ατυχημάτων συνιστά έναν από τους τέσσερις πυλώνες βιώσιμης ανάπτυξης του ομίλου Carlsberg και της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, στο πλαίσιο της στρατηγικής Together Towards Zero.

Reckitt Benckiser: Νέα Area Manager Βόρειας Ελλάδας Η κ. Χριστίνα Παπαδοπούλου, με εμπειρία και προϋπηρεσία στον χώρο των καταναλωτικών προϊόντων, Sales Representative (Mass Market) στη Reckitt Benckiser Hellas, ανέλαβε πρόσφατα στην εταιρεία καθήκοντα Area Manager North Greece (Grocery), επικεφαλής ομάδας τεσσάρων πωλητών. 14 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΕΖΑ: Πρόγραμμα Διττής Εκπαίδευσης Ολοκληρώθηκαν οι πρώτες ενδιάμεσες εξετάσεις των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα Διττής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για την ειδικότητα «Ζυθοποιός- Βυνοποιός», που υλοποιείται από την Ελληνική Ζυθοποιία Ατάλαντης με την υποστήριξη του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Η αξιολόγηση, που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της ΕΖΑ από εξειδικευμένη επιτροπή, αφορούσε σε όλο το φάσμα του θεωρητικού και του πρακτικού περιεχομένου των σπουδών.

Φάρμα Ήπειρος: Αρωγός στην ανάπτυξη της ελληνικής κτηνοτροφίας Η Φάρμα Ήπειρος, που λειτουργεί από το φθινόπωρο του 2019 στην Άρτα, συνεισφέρει ενεργά στην ανάπτυξη της ελληνικής κτηνοτροφίας, μέσω της καθιέρωσης πρωτοποριακών ζωοτεχνικών πρωτοκόλλων και την παροχή τεχνογνωσίας στους ενδιαφερόμενους κτηνοτρόφους. Μέχρι σήμερα έχει διαθέσει 500 ζώα σε πενήντα κτηνοτρόφους της περιοχής, με σκοπό τη βελτίωση του ζωικού τους κεφαλαίου. Η φάρμα, όπου σταβλίζονται περί τα 1.500 ζώα με παραγωγή 200 τόνων γάλακτος το 2030, λειτουργεί με γνώμονα τη διασφάλιση της ευζωίας των ζώων και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της ζωικής παραγωγής στο περιβάλλον.

ΔΙΕΘΝΗ

Η Kroger αναζητά 10.000 νέους εργαζόμενους και μέσω υβριδικής εκδήλωσης Στις αρχές Ιουνίου η Kroger ανακοίνωσε τη διοργάνωση υβριδικής εκδήλωσης με στόχο την πρόσληψη 10.000 εργαζομένων. Η αλυσίδα θα λάμβανε συνεντεύξεις από τους ενδιαφερόμενους στα καταστήματά της, αλλά και μέσω διαδικτύου, με στόχο την κάλυψη θέσεων εργασίας τόσο στο δίκτυο των καταστημάτων σούπερ μάρκετ, όσο και στους τομείς του e-commerce, των φαρμακείων, της παραγωγής και των logistics. Όπως σημειώνουν ειδικοί αναλυτές, η Kroger προσπαθεί να κερδίσει νέους εργαζόμενους από μια δεξαμενή η οποία, καθώς προχωρούν οι εμβολιασμοί και οι εργαζόμενοι σε αρκετούς κλάδους επιστρέφουν στην εργασία τους, εξαντλείται. Η αλυσίδα προσέλαβε ήδη από τις πρώτες εβδομάδες της κρίσης του COVID-19 περίπου 100.000 εργαζόμενους, προερχόμενους κυρίως από πληττόμενους κλάδους, όπως τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία κλπ. Επιθυμώντας να κάνει πιο ελκυστική την εργασία στην επιχείρηση, ανακοίνωσε, παράλληλα με άλλα οφέλη, αύξηση μισθών εντός του έτους, επενδύοντας για αυτό το σκοπό περίπου 350 εκατ. δολάρια. Η Kroger δηλώνει πως επιθυμεί να γίνει εργοδότης επιλογής, παρόλα αυτά αποφάσισε τη διακοπή της πληρωμής επιδόματος επικίνδυνης εργασίας στους υπαλλήλους της, στην περίοδο μάλιστα έξαρσης της πανδημίας. Όπως και η Albertson, που ακολούθησε αντίστοιχη τακτική, δέχθηκε έντονη κριτική από φορείς των εργαζομένων και πολιτικούς, όταν σταμάτησε να πληρώνει 2 δολάρια την ώρα ως έξτρα αμοιβή, καθώς και για την απόφασή της να κλείσει καταστήματά της σε περιοχές στις οποίες οι εργαζόμενοι, λόγω της αυξημένης επικινδυνότητας, θα έπρεπε να λάβουν την επιπλέον αμοιβή. Σημειώνεται πως η αλυσίδα προσφέρει από τον προηγούμενο Φεβρουάριο 100 δολάρια στους υπαλλήλους της που εμβολιάζονται κατά του κορωνοΐού. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο αριθμός των εργαζομένων σε καταστήματα τροφίμων και ποτών στις ΗΠΑ μειώθηκε τον Μάιο, σε σχέση με τον Φεβρουάριο, κατά 26.000, διαμορφούμενος στο επίπεδο του Μαΐου του 2020.

Οι Tesco και Carrefour διακόπτουν την τριετή συνεργασία τους Στις αρχές Ιουνίου οι επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ Tesco και Carrefour ανακοίνωσαν τη διακοπή της εμπορικής τους συνεργασίας, που διήρκεσε τρία χρόνια. Η συμφωνία για κοινή αγορά επώνυμων και PL προϊόντων ξεκίνησε το 2018 και περιλάμβανε επίσης κοινές υπηρεσίες στα πεδία της συλλογής δεδομένων και του μάρκετινγκ. Υπό την πίεση της γαλλικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, τέθηκαν περιορισμοί στη συνεργασία, που αφορούσαν κυρίως συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων. Όπως σχολιάζουν ειδικοί αναλυτές, η διακοπή της συνεργασίας δείχνει πως δεν απέφερε τα αναμενόμενα οφέλη. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφων, η Tesco δήλωσε πως η απόφαση διακοπής της συνεργασίας δεν σχετίζεται με το Brexit.

Η Alibaba προσφέρει αγορές σε ζωντανή σύνδεση Η κινεζική Alibaba, κολοσσός του online λιανεμπορίου, σχεδιάζει, όπως ανέφερε το δίκτυο CNBC στις αρχές Ιουνίου, να ξεπεράσει τους ισχυρούς ανταγωνιστές της, όπως η Amazon, με το λανσάρισμα ενός νέου προϊόντος, που θα στηρίζεται σε τεχνολογία cloud και θα δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης αγορών σε ζωντανή σύνδεση (live streaming). Στις Φιλιππίνες, όπου θέλει να ενισχύσει τις δραστηριότητές της, προγραμματίζει τη λειτουργία έως το τέλος του 2021 ενός νέου data

center (ήδη διαθέτει τρία στη χώρα), που θα υποστηρίξει και την ανάπτυξη υπηρεσιών cloud. Ήδη στην Κίνα, η Alibaba αναμένεται να λανσάρει την προαναφερθείσα νέα υπηρεσία, που θα επιτρέπει στις επιχειρήσεις-συνεργάτες της να ενσωματώνουν στα site τους και τις εφαρμογές τους (apps) live streaming για την πραγματοποίηση αγορών σε ζωντανή σύνδεση. Η νέα υπηρεσία θα φιλοξενείται στο cloud της Alibaba. Η Alibaba έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην παροχή υπηρεσιών cloud στην Κίνα, (στοιχεία 2020, IDC), με 19,2%. Στη δεύτερη θέση έρχεται η Amazon, με 10,5%. Ο κινεζικός κολοσσός έχει εκφράσει δημόσια το ενδιαφέρον του για επέκταση σε νέες αγορές, έχοντας ήδη καταγράψει 1 εκατομμύριο χρήστες και ρεκόρ χονδρικών πωλήσεων μέσω των πλατφορμών του, ύψους 1,2 τρισ. δολαρίων. Ο CFO της εταιρείας, Maggie Wu, δήλωσε πως προβλέπεται αύξηση εσόδων του ομίλου το 2021 κατά περίπου 30% έναντι του 2020. Το live streaming προτείνεται και ως απάντηση στην αβεβαιότητα που εκφράζουν οι καταναλωτές στην Κίνα σχετικά με το αν η ποιότητα των προϊόντων που θα λάβουν μετά την αγορά τους θα είναι αντίστοιχη της διαφημιζόμενης στον διαδικτυακό χώρο από όπου την πραγματοποίησαν.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 15

ΑΓΟΡΑ

Ποιος θα πατήσει το on στο μίξερ; Σαν μίξερ γεμάτο υλικά έτοιμα να ανακατευθούν, μόλις κάποιος πατήσει το on, παρομοιάζουν παράγοντες του κλάδου την αγορά των σούπερ μάρκετ, σχολιάζοντας ότι σήμερα αυτή βρίσκεται σε περίοδο έκδηλης ρευστότητας και κινητικότητας σε όλη της την κλίμακα. Από τη ζώνη των μικρών και των μικρομεσαίων μέχρι την ομάδα των ισχυρών. Οι αλυσίδες, ξεμυτίζοντας από την κρίση της πανδημίας, φαινομενικά θα επιστρέψουν σε ρυθμούς κανονικότητας. Αλλά μόνο έτσι δεν είναι, καθώς οι προκλήσεις του ανταγωνισμού είναι πολλές και σύνθετες. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

Μάιος καταρχάς έδειξε ότι ο δρόμος των σούπερ μάρκετ στο εξής δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, καθώς η πτώση του τζίρου ήταν κάτι περισσότερο από δραματική για ένα μεγάλο μέρος της αγοράς. Οι πιέσεις στις πωλήσεις πονάνε μολονότι, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, ήταν αναμενόμενες, λόγω των υψηλών επιδόσεων τον Μάιο πέρυσι. Όμως, οι αλυσίδες τώρα έχουν μπροστά τους ένα δύσκολο καλοκαίρι. Όλοι πια κατανοούν ότι τα έσοδά τους από την τουριστική περίοδο θα είναι μεν αυξημένα σε σχέση με το 2020, αλλά όχι στο επίπεδο των αρχικών προβλέψεων, καθώς η διάρκεια της σεζόν είναι φανερό πως συμπτύσσεται, λόγω των καθυστερήσεων στη δημιουργία του «τείχους της ανοσίας», με αναπόφευκτες επι-

16 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

πτώσεις στον τζίρο. Ήδη η στοχοθεσία όλων των επιχειρήσεων για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου αναθεωρείται προς τα κάτω, επηρεάζοντας τα ετήσια πλάνα τους. Αμέσως μετά ακολουθεί το φθινοπωρινό «back to school» για τα περισσότερα νοικοκυριά, με έκτακτες, τακτικές και αναβλημένες οικονομικές υποχρεώσεις, που θα πρέπει πλέον να τακτοποιηθούν, επηρεάζοντας αρνητικά την καταναλωτική δαπάνη. Μέλλει στο τελευταίο δίμηνο του χρόνου να φανεί η απόσταση από τις περυσινές θεαματικές επιδόσεις του κλάδου. Από άποψη κλίματος και προσδοκιών, από τη μια πλευρά αναμένεται ευφορία, λόγω της επαναφοράς του ΑΕΠ σε αναπτυξιακή φορά

και της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου για την ανάταξη της οικονομίας και από την άλλη, αύξουσα ανασφάλεια και άγχος εξαιτίας των μακροπρόθεσμων οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Η κοινωνία μας, έχοντας ζήσει επί μακρόν πρωτόγνωρη κόπωση, είναι βέβαιο ότι θα δαπανά με επιφύλαξη τα διαθέσιμα εισοδήματά της, με ό,τι σημαίνει αυτό για τις αγορές λιανικής. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι αλυσίδες καλούνται να διαχειριστούν τη δική τους πραγματικότητα, με βασικό ζητούμενο τη διατήρηση της κερδοφορίας τους, ενόσω ο τζίρος τους θα ακολουθεί καθοδική πορεία.

«ΌΛΟΙ ΨΆΧΝΟΝΤΑΙ…»

«Οι περισσότεροι στην αγορά σήμερα «ψάχνονται», ώστε να έχουν την «πολυτέλεια» των εναλλακτικών λύσεων, εφόσον το κλίμα βα-

ΑΓΟΡΑ

Κατά πληροφορίες ένας πολυεθνικός «παίκτης» του κλάδου ήδη διερευνά το ενδεχόμενο εισόδου του στην Ελλάδα πιθανώς κατόπιν σύμπραξης ή συνεργασίας με κάποιον από τους μεγάλους του κλάδου μη αποκλειομένης της εξαγοράς εγχώριας μεγάλης αλυσίδας ρύνει», σχολιάζει γνωστός παράγοντας του κλάδου, προσθέτοντας ότι «δεν θα ήταν υπερβολή, να λέγαμε πως όλοι σήμερα μιλούν με όλους κι όλοι μελετούν στρατηγικές διεξόδου από μια πιθανώς δυσκολότερη φάση στο όχι μακρινό μέλλον». Άλλοι παράγοντες τονίζουν ότι «τα ανοικτά ζητήματα φέτος είναι σαφώς περισσότερα από κάθε άλλη περίοδο, ακόμη κι εκείνης που κατέρρευσε η Μαρινόπουλος. Τότε τα ζητούμενα ήταν δύο: Αν και κατά πόσο θα πετύχαινε το εγχείρημα της Σκλαβενίτης και το ποιοι θα κέρδιζαν και πόσο από την αναδιάρθρωση της αγοράς. Σήμερα είναι πολύ περισσότερα…». Ας τα απαριθμήσουμε λοιπόν: Ποιος και μετά από πόσο καιρό θα ανακοινώσει το επόμενο deal εξαγοράς και ποιο μπορεί να είναι αυτό; Τι σχεδιάζει η ΑΒ Βασιλόπουλος, που μέχρι και σήμερα δεν έχει «απαντήσει» στο άλμα τζίρου της ΕΥΣ προς τα 4 δισ. ευρώ; Θα επιχειρήσει η Metro μια δεύτερη εξαγορά; Τι θα κάνει η Μασούτης, που μόνιμα φέρεται τα τελευταία χρόνια να διαπραγματεύεται την πώλησή της; Πώς θα αντιδράσει η Πέντε, που πλέον φαίνεται να

υστερεί έναντι των μεγάλων ανταγωνιστών της; Πότε θα αναδιαρθρωθεί η ζώνη των «μεσαίων» του κλάδου, με τι ρόλο για τις ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, Bazaar, Market In και SYNKA και πού θα ισορροπήσει το μεταγραφικό παιχνίδι στους ομίλους αγορών; Ποιο είναι το μέλλον για το εγχείρημα της Spar Hellas, αλλά και της Mere; Θα δούμε νέα είσοδο διεθνούς ανταγωνιστή στον κλάδο, πότε και με τι όρους;

ΝΈΑ ΕΊΣΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΚΛΆΔΟ;

Το τελευταίο ερώτημα δεν τίθεται τυχαία. Οι πληροφορίες μας λένε ότι ένας πολυεθνικός «παίκτης» του κλάδου ήδη διερευνά το ενδεχόμενο εισόδου του στην Ελλάδα και δη όχι όπως η Mere, δηλαδή μέσω της δημιουργίας ενός νέου δικτύου εκ του μηδενός, αλλά κατόπιν σύμπραξης ή συνεργασίας με κάποιον από τους μεγάλους του κλάδου μη αποκλειομένης της εξαγοράς εγχώριας μεγάλης αλυσίδας. Λέγεται ότι ήδη γίνονται επαφές με ενδιαφερόμενη αλυσίδα, η οποία φέρεται να έχει υπογράψει ένα πρώτο letter of intent με γνωστό παράγοντα του κλάδου… Όσο για την τελευταία διεθνή «άφιξη» στον κλάδο, τη ρωσική Mere, ήδη άνοιξε το πρώτο της κατάστημα, στη Λάρισα, και τις παραμονές έκδοσης του τεύχους σχεδίαζε τα εγκαίνια ενός δεύτερου, στην Τρίπολη. Δεδομένου ότι η εταιρεία απέφυγε τη δημοσιογραφική ενημέρωση για την παρθενική εμφάνισή της, η πρώτη εικόνα του καταστήματός της στη Λάρισα ήρθε μέσω περιγραφών από στελέχη της αγοράς, που το επισκέφθηκαν. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα σούπερ μάρκετ στεγασμένο σε ακίνητο άλλοτε νοικιασμένο στη Μαρινόπουλος, που έμεινε για χρόνια κλειστό. Ο εξοπλισμός του δείχνει απέριττος κι ο χώρος του παρεμφερής με των cash & carry, δηλαδή κατακλυσμένος από παλέτες, αλλά με τα περισσότερα εκ των εκθεμάτων του άγνωστα στο ελληνικό κοινό. Η διαμόρφωση του εξωτερικού του χώρου είναι εξαιρετικά λιτή, όπως και η ταμπέλα με το σήμα της εταιρείας, ενώ η παρουσία των πελατών στο κατάστημα ήταν μάλλον υποτονική, πιθανώς διότι η Mere αποφεύγει τους επικοινωνιακά υψηλούς τόνους. Στελέχη του κλάδου σχολιάζουν ότι, αν κάπου μπορεί η Mere να κάνει τη διαφορά στα πρώτα της βήματα, είναι μάλλον στη χονδρική παρά στη λιανική, κυρίως εφόσον «χτυπάει» τις τιμές. Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ νωρίς να προεξοφλήσει

κανείς τη δυναμική της στην Ελλάδα. Στους επόμενους μήνες θα φανούν η αποδοτικότητα και η διεισδυτικότητά της στο εγχώριο κοινό και σε προοπτική χρόνου, η αντίδραση κυρίως της Lidl –μονοπωλίου ως τώρα στο discount…

ΟΙ ΜΟΙΡΑΊΕΣ ΚΙΝΉΣΕΙΣ, ΣΤΑ ΧΈΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΆΛΩΝ

Πάντως, τα «βαριά χαρτιά» της αγοράς είναι εκείνα που θα καθορίσουν την «επόμενη μέρα» στη ζωή του κλάδου. Η ΕΥΣ, για παράδειγμα, συνεχίζει να αναπτύσσεται παρά τις πιέσεις στην κλαδική αγορά, επεκτεινόμενη πλέον με τη δημιουργία νέων καταστημάτων και επενδύοντας στις ηλεκτρονικές πωλήσεις, ενώ τα στελέχη της δεν αποκλείουν κάποια ή κάποιες εξαγορές, κυρίως σε περιοχές της περιφέρειας που έχει ασθενή παρουσία. Περιθώρια νέων εκπλήξεων από την ΕΥΣ υπάρχουν, στην περίπτωση που «τα βρει» με κάποιο ξένο κλαδικό εταίρο, ενδεχόμενο το οποίο η διοίκησή της, πάντως, λέει ότι δεν το συζητά. Η ΑΒ Βασιλόπουλος παραμένει σε μια σχετικά σταθεροποιημένη θέση, πιεζόμενη από το leader της αγοράς, ενώ κρατά ανοικτές τις αντένες της στις ευκαιρίες εξαγορών. Σε αυτή τη φάση μόνο μέσω επιθετικών κινήσεων, όπως εκτιμάται, μπορεί να απομακρυνθεί από τη ζώνη των 2,1 δισ. ευρώ, στην οποία μένει για καιρό. Η Lidl επιμένει σταθερά στην πολιτική της οργανικής της ανάπτυξης και της αποχής από εξαγορές, πράγμα που δεν ισχύει για τη Metro, η οποία μετά την επιτυχημένη εξαγορά της Αφοί Βερόπουλοι δεν κρύβει το ενδιαφέρον της για σχετικές κινήσεις, έστω τοπικά. Οι Μασούτης, Πέντε και ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός θα μπορούσαν, είτε με στρατηγικές πρωτοβουλίες τους είτε ως υποδοχείς πρωτοβουλιών ενσωμάτωσής τους σε μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα, να αλλάξουν τις ισορροπίες στον κλάδο. Μη αξιολογήσιμες είναι οι προθέσεις της Bazaar, η διοίκηση της οποίας, μετά τον απροσδόκητο θάνατο του Δήμου Βερούκα, τηρεί εσωστρεφή σιγή. Όσο για τη Market In, που επίσης απώλεσε πρόσφατα τον ιδρυτή της, Θωμά Ράμμο, εμμένει στη γραμμή της γρήγορης επέκτασης του δικτύου της. Όμως, μάλλον δύσκολα θα τολμούσε να δοκιμάσει τώρα μια απαιτητική εξαγορά. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ

«Ναι μεν, αλλά» για τη μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας Θετικά υποδέχονται ανώτερα στελέχη του κλάδου το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, υποστηρίζοντας ότι κινείται μεν προς τη θετική κατεύθυνση, αλλά δεν είναι όσο τολμηρό θα ήθελαν, ενώ σημειώνουν ορισμένους «αστερίσκους», κυρίως σε ό,τι αφορά τον τρόπο εφαρμογής κάποιων διατάξεων. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

αράγοντες του κλάδου, μιλώντας στο «σελφ σέρβις» τις παραμονές της ψήφισης του επίμαχου νομοσχεδίου από τη Βουλή, με το οποίο πρόκειται ν’ αλλάξει άρδην προς όφελος των εργοδοτών η εργατική νομοθεσία που ισχύει τα τελευταία σαράντα χρόνια, στέκονται στο ζήτημα της διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Ειδικότερα, αναφερόμενοι στην ελαστικότητα του ωραρίου απασχόλησης, για την οποία έχουν ειπωθεί πολλά, σχολιάζουν ότι πρόκειται για μεταρρύθμιση που «βοηθά τις επιχειρήσεις να λειτουργήσουν αποδοτικότερα, δίνοντας στους εργαζόμενους τη

δυνατότητα να προσαρμόσουν τους χρόνους και τις ημέρες εργασίες και στις δικές τους ανάγκες». Θεωρούν ότι ορθώς το νομοσχέδιο προϋποθέτει τη συναίνεση του εργαζόμενου για την εφαρμογή της τετραήμερης εργασίας με υπερ-οκτάωρη απασχόληση, ωστόσο επισημαίνουν ότι «ο νόμος έρχεται να ρυθμίσει μια σειρά από πρακτικές, τις οποίες σε μεγάλο βαθμό εφάρμοζε άτυπα η αγορά τα τελευταία χρόνια…». Θετικές είναι οι κρίσεις τους σχετικά και με τις ρυθμίσεις για την τηλεργασία, δεδομένου ότι η κρίση στη δημόσια υγεία όχι απλώς επέβαλε την εξ αποστάσεως απασχόληση, αλλάζοντας πλήρως το πλαίσιο για το περιβάλλον της εργασίας, αλλά λόγω της μεγάλης διάρκειάς της, την έχει ήδη καθιερώσει ως νέο μοντέλο απασχόλησης, το οποίο σε κάθε περίπτωση έπρεπε να θεσμοθετηθεί. Ένας από τους προβληματισμούς των επιχειρηματιών του κλάδου αφορά την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Επικροτούν μεν το σχετικό μέτρο, αλλά σχολιάζουν ότι υπάρχει ο κίνδυνος κατά την εφαρμογή της κάρτας να απαιτηθεί η εγκατάσταση υποδομών υψηλού κόστους εκ μέρους των επιχειρήσεων, προκειμένου τα συστήματα να είναι πλήρως συμβατά με τον ΕΦΚΑ και τους ελεγκτές. Παράλληλα, δεν αποκλείουν τον κίνδυνο της εμπλοκής σε γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ομολογούν μεν ότι το μέτρο ήταν αναγκαίο να θεσπιστεί, αλλά επιμένουν στο ζήτημα του κόστους και των διαδικασιών εφαρμογής του. Θετικά είναι τα σχόλιά τους και για την καθιέρωση της πατρικής άδειας. Όμως, το γεγονός ότι το νέο πλαίσιο «δυσκολεύει» τις απολύσεις (με την καθιέρωση του «νόμιμου

18 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

λόγου απόλυσης»), περιορίζει, λένε, την ευελιξία της επιχείρησης να δοκιμάσει και πολύ περισσότερο να πειραματιστεί με την απόδοση του προσωπικού, μέσω νέων προσλήψεων. Εφόσον η διακοπή της όποιας συνεργασίας θα προϋποθέτει την κρίση ότι «δεν ήταν αποδοτική», θα διακόπτεται δυσκολότερα απ’ όσο σήμερα, καθώς θα δίνει το περιθώριο άσκησης αγωγών εκ μέρους των απολυόμενων κατά των εργοδοτών τους. Όπως χαρακτηριστικά λένε, «οι περιορισμοί στις απολύσεις σε κάθε περίπτωση προκαλούν βάρος στις επιχειρήσεις. Ό,τι παρακωλύει την ανεμπόδιστη επιλογή προσωπικού, δημιουργεί εμπόδια στην επιχειρηματικότητα…».

ΘΕΤΙΚΌ ΤΟ ΙΣΟΖΎΓΙΟ ΤΩΝ ΔΙΑΤΆΞΕΩΝ

Το ψαλίδισμα των συνδικαλιστικών αδειών βρίσκει απολύτως σύμφωνα τα στελέχη της αγοράς που μίλησαν στο περιοδικό. Ωστόσο, υποστηρίζουν ότι ο νέος νόμος διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τη συνδικαλιστική ασυλία, σε σημείο τέτοιο, λένε, ώστε «ταυτίζονται τα δικαιώματα των συνδικαλιστών με των εγκύων γυναικών!» και δηλώνουν τη διαφωνία τους. Οι επιχειρηματίες του κλάδου, όπως διαπιστώνουμε, προσδοκούσαν περισσότερα μέτρα και ρυθμίσεις «συμβατές με τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, ιδιαίτερα από μια κυβέρνηση, η οποία ενστερνίζεται ανάλογες πολιτικές…», όπως σημειώνουν. Μολονότι, λοιπόν, πίστευαν ότι «η κυβέρνηση θα ζύγιζε διαφορετικά τα πράγματα, ώστε με τις αποφάσεις της να καλύψει περισσότερα από τα αιτήματα και τις προτάσεις της επιχειρηματικής κοινότητας» εντέλει, πάντως, κρίνουν ότι «το ισοζύγιο των διατάξεων παραμένει θετικό»… 

Υπό την Αιγίδα

presents

Sales in Action! Leading Sales into a Post Pandemic World

13  07  21

LIVE ON YOUR SCREEN

Γνωρίστε τους ομιλητές, διακεκριμένα στελέχη των Πωλήσεων, από όλους τους κλάδους των επιχειρήσεων, αντλήστε γνώση και έμπνευση μέσα από μία σειρά δυναμικών back to back παρουσιάσεων βέλτιστων πρακτικών και success stories.

Γιώργος Αντωνακάκης

Γιώργος Γεραντώνης

Άρης Γεωργόπουλος

Θανάσης Δόσης

VODAFONE

Νίκος Γραμματικός

AB ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

PMM (PUBLIC -MEDIAMARKT)

Νικόλαος Καραφώτης

Δημήτρης Καυκάς

Γεωργία Κεφαλογιάννη E-FRESH.GR

Χρήστος Κιτσάκης

Νίκος Μποτίνης

Στέργιος Νικολόπουλος

Χάρης Παπουλίδης

Πόπη Σκαγιά

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ

Αυγουστής Στέφας

ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ

VOLTON

CISCO

SKAG

UNILEVER

HENKEL

MONDELEZ

SKROUTZ

Γιάννα Καραμήτσα

Γιώργος Λωσταράκος

Βιβή Μπασκάκη

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Σταμάτης Λυγίζος

UNI-PHARMA S.A.

PAPASTRATOS SA

Γιώργος Παστίδης ERICSSON

Αντώνης Πλακιάς

KODAK MOMENTS

Μαριάννα Ρεμπάπη

Ελένη Ρουβέλλα

Βαγγέλης Τακούλας

Θάνος Τσαβαλιάς

Νίκος Χρηστάκης

METRO AEBE

ISOPLUS

www.salesinaction.gr Συμμετοχές: Βασίλης Κουτσαβλής, T: +30 210 6617777 (εσωτ. 129), Ε: vkoutsavlis@boussias.com Χορηγίες: Άννα Γυπαράκη, T: 210 6617777 (εσωτ. 152), Ε: agyparaki@boussias.com Περιεχόμενο: Χρύσα Δέμη, T: 210 6617 777 (εσωτ. 171), E: cdemi@boussias.com

Μάνος Ευθυμίου

BARBA STATHIS S.A.

ADIDAS

EDENRED

BMW GROUP HELLAS

ORIFLAME

ΑΓΟΡΑ

Το παρασκήνιο της διαμάχης των ομίλων αγορών Σε ανταγωνισμό αλληλοϋπονόμευσης προς επιβίωση έχουν αποδυθεί οι όμιλοι αγορών του κλάδου τους τελευταίους μήνες. Οι διοικήσεις τους, «ταμπουρωμένες» στα οχυρά τους, επιδίδονται σε... κλεφτοπόλεμο διεκδίκησης μικρών και μεγαλύτερων πεδίων δράσης, ο ένας όμιλος μέσα στην «επικράτεια» του άλλου, ο ένας αποσπώντας μέλη από τον άλλο, σε μια περίοδο έντονης ρευστότητας για όλους τους μικρούς και μικρομεσαίους τοπικούς επιχειρηματίες του κλάδου. Το μήνυμα της διοίκησης του ΕΛΟΜΑΣ περί στρατηγικής πρόθεσής της για την ενδυνάμωση των μεγεθών του ομίλου εντείνει τις τριβές μεταξύ όλων. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

εγονός είναι ότι ο τζίρος των μεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου εδώ και μεγάλο διάστημα βρίσκεται υπό πίεση. Ενώ η εποχή των τελευταίων ζωογόνων γι’ αυτές ευκαιριών, που έφερε η κατάρρευση της Αφοί Βερόπουλοι και της Μαρινόπουλος απελευθερώνοντας τζίρο πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, είχε ανεπιστρεπτί τελειώσει προ της πανδημίας, στο δεκαπεντάμηνο της υγειονομικής κρίσης οι μικρομεσαίοι του κλάδου, ιδιαίτερα όσοι δρουν σε τουριστικές περιοχές της χώρας, έχασαν σημαντικό μέρος των εσόδων τους. Σε κάποιες περιπτώσεις τοπικών αλυσίδων, μάλιστα, λέγεται ότι οι ισολογισμοί που θα δημοσιεύσουν για τη χρήση του 2020, εμφανίζουν πτώση τζίρου 40% ή και 50% συγκριτικά με το 2019. Πρόκειται για μια οδυνηρή συνθήκη, που έχει υποχρεώσει αρκετές από τις εταιρείες αυτές να αναζητήσουν εσπευσμένα τη λύση στα προβλήματά τους στη μετακίνησή τους από όμιλο σε όμιλο αγορών, αναζητώντας την κάλυψη των καλύτερων κατά το δυνατόν συμφωνιών με τους προμηθευτές τους. Ανάλογα πλήγματα στους ισολογισμούς τους δέχονται και φέτος οι μικρομεσαίοι ιδίως στις τουριστικές περιοχές, καθώς η περίοδος της αυξημένης συρροής αλλοδαπών τουριστών, όπως όλα δείχνουν, θα είναι μικρότερης διάρκειας –θα συμπιεστεί μεταξύ των μέσων του Ιουλίου και των αρχών του Σεπτεμβρίου. Στο πλαίσιο αυτό, οι αναμενόμενες απώλειες εσόδων υπολογίζονται έως και 25% επί του ετήσιου τζίρου των εν λόγω εταιρειών το 2019.

20 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Αθροιστικά η χασούρα των δύο ετών, συρρικνώνοντας περαιτέρω τα ταμειακά διαθέσιμα των τοπικών λιανεμπόρων, ίσως αποβεί μοιραία για την επιβίωση αρκετών.

ΌΤΑΝ ΜΙΛΆ Ο LEADER…

Στην ουσία η καταστροφική κρίση στην τουριστική αγορά προκάλεσε την έντονη κινητικότητα εταιρειών μεταξύ των ομίλων αγορών. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, την αφορμή για την εκδήλωσή της την έδωσαν οι τρανταχτές αποχωρήσεις από τον ΕΛΟΜΑΣ

των αλυσίδων ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και Bazaar προ της πανδημίας. Αυτές υποχρέωσαν τον όμιλο να αντιδράσει, εξωθώντας τον σε ένα κυνηγητό προσέλκυσης μελών από άλλους ομίλους αγορών, προκειμένου να αναπληρώσει, εν μέρει τουλάχιστον, τις απώλειες των περίπου 500 εκατ. ευρώ τζίρου από το δυναμικό του, ώστε να μην αποστερηθεί του διαπραγματευτικού του πλεονεκτήματος. Το αποτέλεσμα δεν άργησε να φανεί. Πέντε μήνες μετά την 1η Ιανουαρίου φέτος, οπότε οι δύο αλυσίδες αποχώρησαν επισήμως από τον

ΑΓΟΡΑ

Οι αναμενόμενες απώλειες πωλήσεων φέτος πολλών μικρομεσαίων θα φτάσουν έως το 25% του τζίρου τους το 2019. Αθροιστικά η χασούρα δύο ετών, συρρικνώνοντας τα ταμειακά τους διαθέσιμα, ίσως αποβεί μοιραία για την επιβίωση αρκετών

ΕΛΟΜΑΣ, η διοίκησή του ανακοίνωσε δέκα μεταγραφές τοπικών αλυσίδων από άλλους ομίλους, συνολικού τζίρου περίπου 150 εκατ. ευρώ. Οι μεταγραφές έλαβαν στις 28 Μαΐου την τυπική έγκριση της γενικής συνέλευσής του, ενώ πληροφορίες φέρουν τη διοίκησή του να διαπραγματεύεται την ένταξη στο δυναμικό του ακόμα τεσσάρων-πέντε τοπικών αλυσίδων. Αν και δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσο μπορεί αυτές να ενσωματωθούν άμεσα στον όμιλο, καθώς ήδη έχει παρέλθει μεγάλο διάστημα από την έναρξη της τρέχουσας χρήσης, ήδη άρχισαν να ακούγονται κάποια από τα ονόματα των φερόμενων υποψηφίων… Εφόσον οι σχετικές διαπραγματεύσεις εξελιχθούν επ’ ωφελεία του ΕΛΟΜΑΣ, η ελκτική του δύναμη θα ενισχυθεί περαιτέρω, ενόσω το μήνυμα της διοίκησής του στην κλαδική αγορά είναι η στρατηγική πρόθεση της ενδυνάμωσης των μεγεθών του ομίλου.

στα 1,3 δισ. ευρώ, για να φθάσουν το 2020 στο χαμηλό των 1,2 δισ. ευρώ και φέτος αρχικά να κατακρημνιστούν στα 700 εκατ. ευρώ. Εν συνεχεία, όμως, δηλαδή κατόπιν μεταγραφών των «δέκα» στους κόλπους του, ανέβηκαν στα 829 εκατ. ευρώ, ένα άθροισμα μοιρασμένο σε 29 τοπικές εταιρείες-μέλη συνολικού δυναμικού 391 καταστημάτων.

Σημειώνουμε ότι το 2012 ο ΕΛΟΜΑΣ συγκέντρωνε έναν ετήσιο τζίρο της τάξης του 1,8 δισ. ευρώ, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου και των διαδικασιών αναδιάρθρωσης του κλάδου προοδευτικά άρχισε να περιορίζεται. Έτσι, το 2017 τα συνολικά ετήσια έσοδα των εταιρειών-μελών του μειώθηκαν

Η διοίκηση του Αστέρα είδε τα μεγέθη του ομίλου να περιορίζονται περίπου κατά 100 εκατ. ευρώ, πιεζόμενα τόσο από τις επιπτώσεις της πανδημίας και της κατάρρευσης της τουριστικής αγοράς όσο και εξαιτίας της διαρροής εταιρειών-μελών του προς τον ΕΛΟΜΑΣ. Έτσι, στο δυναμικό του σήμερα περιλαμβάνονται 83 από τις προηγουμένως 90 εταιρείες, που έχουν συνολικά περίπου 220 σούπερ μάρκετ.

Σε κάθε περίπτωση ο ΕΜΟΛΑΣ διατηρεί τα σκήπτρα στο χώρο των ομίλων αγορών του κλάδου, ενώ κρατά την πρωτοβουλία των ανατροπών στο περιβάλλον της μικρομεσαίας επιχειρηματικής δραστηριότητάς του. Στο πλαίσιο των πρόσφατων σχετικών ανακατατάξεων, στο στόχαστρο των πρωτοβουλιών αναπλήρωσης των δυνάμεών του ΕΛΟΜΑΣ βρέθηκαν οι όμιλοι αγορών Αστέρας-Spar Hellas και Σύμμετρον.

Η ΑΝΤΊΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΈΡΑ

Η πρώτη ανακλαστική κίνηση του Αστέρα ήταν να προσελκύσει από τη «μικρή αγορά» του κλάδου νέες εταιρείες, συνολικού ετήσιου τζίρου περίπου 15 εκατ. ευρώ, ενώ έχει ήδη «κλειδώσει» προς μεταγραφή δύο μεσαίου τύπου αλυσίδες. Στελέχη του σημειώνουν ότι πλέον στρατηγικά ο Αστέρας στρέφει το ενδιαφέρον του στη χαμηλότερη κλίμακα του κλάδου, σε τοπικές εταιρείες, δηλαδή, με έναδυο σούπερ μάρκετ και ετήσιο τζίρο που δεν υπερβαίνει τα 3-4 εκατ. ευρώ, θεωρώντας ότι μέχρι σήμερα ένα μέρος αυτής της αγοράς είτε δρα ακόμα αυτόνομα, δηλαδή έξω από τους ομίλους αγορών, είτε είναι πρόθυμο να δοκιμάσει τις παροχές άλλου ομίλου απ’ αυτόν που ανήκει. Στην εμπορική του καθημερινότητα ο Αστέρας θέτει ως πλεονέκτημά του το ζήτημα της επάρκειας υποδομών, εκτιμώντας πως η μικρή επιχείρηση έχει μεγάλη ανάγκη σωστής διαχείρισης των προϊόντων της.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Οι αποχωρήσεις από τον ΕΛΟΜΑΣ της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και της Bazaar εξώθησαν τον όμιλο σε ένα κυνηγητό προσέλκυσης μελών από άλλους ομίλους, προκειμένου να αναπληρώσει εν μέρει τις απώλειες των περίπου 500 εκατ. ευρώ τζίρου από το δυναμικό του ΣΕ ΕΠΑΝΕΚΚΊΝΗΣΗ Η SPAR HELLAS

Στη Spar Hellas, το ολλανδικό επιχειρηματικό σχήμα, που με τον Αστέρα αποτελούν «συγκοινωνούντα δοχεία», καταβάλλονται νέες προσπάθειες ανάπτυξης του ομώνυμου δικτύου καταστημάτων, μετά τη διαρροή μελών της στον ΕΛΟΜΑΣ. Έχοντας πρόσφατα ανανεώσει τη συνεργασία της με τη μητρική Spar, η εταιρεία προγραμματίζει έως το Σεπτέμβριο τη μερική μετατροπή σε Spar Hellas 14 ανεξάρτητων καταστημάτων της αγοράς και ακόμη 15 έως τα τέλη του έτους. Σήμερα υποστηρίζει ένα δίκτυο 21 καταστημάτων, τα οποία έχουν προσαρμοστεί πλήρως κατά το πρότυπο λειτουργίας των Spar. Ως τον Σεπτέμβριο στο δυναμικό της θα ενταχθούν ακόμη τρία πλήρως ανακαινισμένα καταστήματα, ενόσω αναμένεται η είσοδος στη Spar μιας νέας αλυσίδας με τρία σούπερ μάρκετ. Παράγοντες της εταιρείας δηλώνουν στο «σελφ σέρβις» ότι η Spar Hellas απευθύνει πρόσκληση ένταξης στους κόλπους της προς τα μέλη όλων των ομίλων αγορών, πράγμα που δείχνει ότι η εταιρεία προσπαθεί να διευρύ-

22 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

νει τον αυτόνομο ορίζοντα της επιρροής της, δηλαδή εντός και εκτός του Αστέρα, σε μια περίοδο που όλοι επιχειρούν να απλώσουν τις «επικράτειές» τους, ο ένας μέσα στην «επικράτεια» του άλλου.

ομίλου, σχολιάζοντας ότι «ναι μεν η αγορά έχει ανάγκη από έναν υπερόμιλο, αλλά στο πλαίσιο του δεν είναι αποδεκτό τα μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα να λειτουργούν ως χονδρέμποροι των μικρότερων…».

Ο όμιλος αγορών Σύμμετρον κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τους ανταγωνιστικούς προς αυτόν ομίλους, επιδιώκοντας να διασφαλίσει τα κεκτημένα του, έχοντας υποστεί πλήγμα κι αυτός από τον ΕΛΟΜΑΣ. Σήμερα στους κόλπους του παραμένουν 25 εταιρείες-μέλη αθροιστικού ετήσιου τζίρου περίπου 250-300 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται πως στα τέλη του 2020 ο όμιλος αγορών Ασπίδα αριθμούσε 100 επιχειρήσεις με 125 σούπερ μάρκετ έκτασης μεταξύ 200τμ και 600τμ, αθροιστικού ετήσιου τζίρου 300 εκατ. ευρώ, με παρουσία κατά τα δύο τρίτα του δυναμικού τους σε Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα.

ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΣ Ο ΌΜΙΛΟΣ ΑΣΠΊΔΑ

Τα μέλη του ομίλου Ασπίδα δέχθηκαν το τελευταίο δεκαπεντάμηνο έντονες πιέσεις, λόγω κατάρρευσης της τουριστικής αγοράς. Ωστόσο, αθροιστικά ο τζίρος τους πέρυσι συγκρατήθηκε από τη θεαματική αύξηση των κλαδικών πωλήσεων ιδίως στο πρώτο lockdown, αλλά φέτος είναι ήδη αισθητά μειωμένος. Οι ελπίδες τους βασίζονται τώρα στην εξέλιξη της τουριστικής αγοράς φέτος, καθώς τα περισσότερα καταστήματα του δικτύου των εταιρειών, που καλύπτονται από τον Ασπίδα, εδρεύουν σε περιοχές έντονης ή ήπιας τουριστικής κίνησης στην περιφέρεια. Στελέχη του ομίλου αναφέρουν ότι το τελευταίο διάστημα κάποια από τα μέλη του δέχονται πιέσεις ιδιαίτερα από τους τους ομίλους Αστέρας και Σύμμετρον, προκειμένου να μετεγγραφούν σε αυτούς. Ωστόσο, σημειώνουν εκ μέρους τους την άρνηση της λογικής των «μεταγραφών και μετακομίσεων», πράγμα που το επιβεβαιώνει το γεγονός ότι ως τώρα δεν υπήρξε ανταπόκριση στις σχετικές προτάσεις. Κατά πληροφορίες, τέτοιες προτάσεις δέχτηκαν τουλάχιστον οκτώ μέλη του ομίλου αγορών Ασπίδα. Σημειώσουμε ότι το 2015 ο ΕΛΟΜΑΣ διαπραγματεύτηκε με τον όμιλο αγορών Ασπίδα ένα σενάριο ενοποίησης των δύο σχημάτων, αλλά το επιδιωκόμενο εγχείρημα δεν τελεσφόρησε. «Είμαστε ανοικτοί σε συζητήσεις με τον ανταγωνισμό, όχι όμως στη λογική «το μεγάλο ψάρι να φάει το μικρό»…», αναφέρουν στο «σελφ σέρβις» παράγοντες του

ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΤΑ

Η διοικητική ομάδα του ομίλου αγορών ΕΛΕΤΑ είναι σε κανονική λειτουργία πλέον μετά από μια τετραετή διοικητική και διαχειριστική περιπέτεια. Όπως αναφέρουν συντελεστές της, τα μέλη του ομίλου διατηρούν την αριθμητική τους ισχύ, αν και στο μεσοδιάστημα αρκετά τον εγκατέλειψαν, αλλά κάποια από αυτά επανέκαμψαν ή επανεντάχθηκαν στο δυναμικό του ως νέα μέλη. Ο όμιλος, που αριθμεί σήμερα περί τις 430 εταιρείες-μέλη, είναι στρατηγικά συνδεδεμένος με την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, προκειμένου να εξασφαλίζει παροχές από τις προμηθεύτριες εταιρείες, που δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει μόνος του. Η συνέργεια με την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός έχει συναφθεί εδώ και πολλούς μήνες, αλλά σε πρώτη φάση δεν απέδωσε, λόγω των εσωτερικών προβλημάτων της ΕΛΕΤΑ. Σήμερα η διοίκησή της, πάντως, δηλώνει έτοιμη να εκμεταλλευθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα πλεονεκτήματα αυτής της συνεργασίας. Όσο για την αύξουσα κινητικότητα των μικρομεσαίων του κλάδου μεταξύ των ομίλων αγορών, δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα, δεδομένου ότι το προφίλ της πλειονότητας των εταιρειών-μελών του ομίλου είναι τέτοιο, που μάλλον δεν προσελκύει το ενδιαφέρον του ανταγωνισμού. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για πολύ μικρές εταιρείες και μαγαζιά, που «περνούν κάτω από το ραντάρ του ΕΛΟΜΑΣ, γιατί δεν τα πιάνει…». Ισχύει, άραγε, κάτι ανάλογο και για τον όμιλο αγορών Αστέρας; 

ΑΓΟΡΑ

Το επενδυτικό πλάνο της ΕΥΣ για την αγορά ενέργειας Ψηλά στην ατζέντα των στρατηγικών προτεραιοτήτων της ΕΥΣ βρίσκεται το ζήτημα της μείωσης του ενεργειακού της αποτυπώματος και της μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής της στη γενικότερη προσπάθεια της αγοράς για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων, που επιβαρύνουν το κλίμα. Πληροφορίες του «σελφ σέρβις» αναφέρουν ότι η υπόθεση της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανακύκλωσης των πόρων απασχολεί πλέον καθημερινά την εταιρεία. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

το πλαίσιο αυτό, η διοίκηση της ΕΥΣ θέτει από το 2022 στην πρώτη γραμμή των δράσεών της θέματα που σχετίζονται με την αγορά της ενέργειας, θεωρώντας ότι ως τότε θα έχουν ρυθμιστεί νομοθετικά μια σειρά ζητημάτων, τα οποία η κυβέρνηση έχει ήδη επεξεργαστεί σε ένα πρώτο στάδιο. Πιο χαρακτηριστικό είναι το θέμα της χορήγησης κινήτρων, με σκοπό την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων για επαγγελματική χρήση. Το εν λόγω ζήτημα για την ώρα έχει μερικώς ρυθμιστεί από την κυβέρνηση. Η αγορά αναμένει νέα θεσμική παρέμβαση, που θα αφορά τις μεγάλες επενδύσεις για την αντικατάσταση των στόλων οχημάτων, που σήμερα είναι πετρελαιοκίνητα. Οι σχετικές επενδύσεις θα ενταχθούν στο πλαίσιο που αφορά τον εκσυγχρονισμό των logistics. Επίσης, η ΕΥΣ αναμένει να εξελιχθεί η τεχνολογία που αναφέρεται στους ταχυφορτιστές μπαταριών οχημάτων, όπως και να επε-

κταθούν οι υποδομές για τις φορτίσεις των ηλεκτρικών οχημάτων, ένα πεδίο στο οποίο δεν αποκλείεται να αναπτύξει τις δικές της υποδομές, αρχικά με σχετικές εγκαταστάσεις, που θα βρίσκονται στα κέντρα διανομής, και σε δεύτερη φάση στα μεγαλύτερα από τα καταστήματά της, τα υπέρ μάρκετ. Στο σχεδιασμό της αλυσίδας περιλαμβάνεται και το κεφάλαιο «φωτοβλταϊκά συστήματα». Εν προκειμένω μελετώνται στοχευμένες επενδύσεις, οι οποίες θα υλοποιηθούν εφόσον, όπως τονίζεται, ξεκαθαρίσουν μια σειρά από ζητήματα, τα οποία αφορούν την πώληση του ρεύματος. Ήδη τον περασμένο μήνα, στο πλαίσιο σχετικού διαγωνισμού, οι τιμές έπεσαν στο 1/3 λόγω της υπερπροσφοράς από την πλευρά των ιδιωτών παραγωγών. Στα επενδυτικά πλάνα της εταιρείας εντάσσονται και σχέδια για τον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας. Στο συγκεκριμένο πεδίο με την πάροδο του χρόνου οι επενδύ-

σεις της θα ενταθούν, ενώ ενδιαφέρον εκδηλώνεται και για το πεδίο των γεωθερμικών εφαρμογών. Οι τελευταίες, πάντως, δεν περιλαμβάνονται στο βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό της αλυσίδας, καθώς στην παρούσα φάση κρίνονται ως μη αποδοτικές. Σε κάθε περίπτωση το κρίσιμο για τη διοίκηση της ΕΥΣ είναι η επιλογή του ή των εταίρων με τους οποίους θα καταρτίσει τα πλάνα της για την αγορά ενέργειας, τόσο σε ό,τι αφορά την παραγωγή όσο και την κατανάλωση σχετικών πόρων.

ΟΙ «ΠΡΆΣΙΝΕΣ» ΜΈΡΙΜΝΕΣ

Στο μεταξύ, η εταιρεία έχει ήδη δρομολογήσει μια σειρά από ενέργειες, οι οποίες αποβλέπουν στον περιορισμό της κατανάλωσης ρεύματος, με τη χρήση νέου τύπου λαμπτήρων, που είναι υψηλότερης απόδοσης και χαμηλότερου ενεργειακού αποτυπώματος. Παράλληλα, στο πλαίσιο των ανακαινίσεων παλαιότερων καταστημάτων της, όπως και της οργάνωσης νέων καταστημάτων, η εταιρεία επιλέγει ψυκτικές εγκαταστάσεις, οι οποίες επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον. Ανάλογες επιλογές γίνονται και σε κάθε αναβάθμιση εξοπλισμού, που αφορά τους αποθηκευτικούς της χώρους. Όπως σημειώνουν στελέχη της ΕΥΣ, στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος του δικτύου της εταιρείας συμβάλλουν και τα σύγχρονα υλικά κατασκευής, τα οποία είναι περισσότερο θερμομονωτικά και χρησιμοποιούνται κυρίως στην κατασκευή των νέων καταστημάτων, αλλά και στις ανακαινίσεις παλαιότερων, όπου αυτό είναι εφικτό. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

Πώς θα «τρέξουν» τα Speedy της Metro Για τη Metro και την επέκταση των My Market στο πεδίο του franchise φαίνεται ότι ο κύβος ερρίφθη. Η διοίκηση της εταιρείας αποφάσισε πρόσφατα να εγκαινιάσει τη λειτουργία του πρώτου «καταστήματος γειτονιάς» με το σύστημα της δικαιόχρησης, με σκοπό να το μελετήσει σαν πιλοτικό μοντέλο και, αφού προβεί σε όλες τις αναγκαίες προσαρμογές, να το εξελίξει σε ένα δυναμικά αναπτυσσόμενο δίκτυο συνεργαζόμενων καταστημάτων. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ς επωνυμία των franchise μίνι σούπερ μάρκετ επελέγη το My Market-Speedy. Το πρώτο, λοιπόν, Speedy εγκαινιάστηκε στην περιοχή της Κυψέλης απέναντι από τα δικαστήρια, σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από έντονη κινητικότητα κοινού, πυκνοκατοίκηση και μεγάλο πληθυσμιακό δυναμικό. Τα στελέχη της Metro θα εξετάσουν για περίοδο περίπου έξι μηνών τη λειτουργία, την απόδοση και την κερδοφορία του πρώτου αυτού πιλοτικού μαγαζιού και, εφόσον αξιολογήσουν θετικά την επίδοσή του, θα μορφοποιήσουν τις προδιαγραφές της οργάνωσής του και εν συνεχεία θα κάνουν το επόμενο βήμα, δηλαδή θα επεκτείνουν τη δράση του πλέον ως δικτύου, πράγμα που, όπως εκτιμάται, θα συμβεί από το 2022.

Σε πρώτη φάση τα Speedy θα ανοίξουν στην Αθήνα από ενδιαφερόμενους franchisees, σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Σταδιακά το δίκτυο θα επεκταθεί σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας. Δυνητικά στην εν λόγω κατηγορία καταστημάτων μπορεί να ενταχθεί ένας μεγάλος αριθμός μαγαζιών. Το ποιος θα είναι αυτός, όπως κι η ταχύτητα εξάπλωσης των Speedy, θα εξαρτηθούν από την ελκυστικότητα της πρότασης της Metro προς τους υποψήφιους συνεργάτες της. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο Speedy το ανέλαβαν εργαζόμενοι της εταιρείας, που δέχθηκαν την πρόκληση να «τρέξουν» δοκιμαστικά το σχετικό project, γνωρίζοντας εκ των έσω τον τρόπο λειτουργίας των My Market, άρα, έχοντας τη γνώση και την εμπειρία να εντοπίσουν τα τρωτά σημεία του εγχειρήματος και να προτείνουν τις αναγκαίες προσαρμογές.

Τα My Market Speedy θα είναι έκτασης χώρου πωλήσεων μεταξύ 150τμ και 250τμ, θα λειτουργήσουν ως θύλακες εσόδων για την εταιρεία σε γειτονίες, που δύσκολα μπορεί να εγκατασταθούν τα μεγαλύτερα καταστήματα του κλάδου και θα δουλεύουν από τις 7 το πρωί μέχρι τις 11:30΄ το βράδυ, επτά ημέρες την εβδομάδα. Σε αυτή τη φάση μελετάται το μίγμα των κωδικών προϊόντων που θα διατίθενται από τα ράφια του, τα κόστη λειτουργίας, όπως και ο αριθμός των απασχολούμενων ανά κατάστημα, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο το μοντέλο μπορεί να αρκεστεί στην αυτοαπασχόληση του franchisee.

Η ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΤΩΝ MY MARKET

Σε ό,τι αφορά την πορεία ανάπτυξης των My Market, σημειώνουμε ότι πολύ πρόσφατα εγκαινιάστηκε το πρώτο κατάστημα για φέτος στην Πυλαία Θεσσαλονίκης, ενώ σύντομα θα ακολουθήσει ένα δεύτερο, στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου στην Αθήνα. Συνολικά φέτος η Metro σχεδιάζει την ίδρυση και λειτουργία ακόμη τριών ή τεσσάρων νέων σούπερ μάρκετ, αυξάνοντας το συνολικό αριθμό τους σε 232. Υπενθυμίζουμε ότι η εταιρεία, που δραστηριοποιείται και στην οργανωμένη χονδρική, λειτουργεί δίκτυο πενήντα εμπορικών μονάδων Cash & Carry Metro σε όλη τη χώρα, όντας leader του κλάδου στη συγκεκριμένη κατηγορία καταστημάτων. Για το εν λόγω δίκτυο δεν υπάρχουν φέτος σχέδια επέκτασης. Εξετάζεται, όμως, ο τρόπος περαιτέρω ανάπτυξης της οργανωμένης χονδρικής στην Κύπρο, όπου ήδη η Metro έχει παρουσία. 

24 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΑΓΟΡΑ

Στην πολιτική των εξαγορών εμμένει η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες ΑΕ Με το ενδιαφέρον της στραμμένο στις ευκαιρίες για το ενδεχόμενο νέων εξαγορών και στόχο ο ετήσιος τζίρος της να αυξηθεί μεσοπρόθεσμα στα 120 εκατ. ευρώ από τα 84 εκατ. ευρώ το 2020, αναπτύσσεται η βορειοελλαδική αλυσίδα Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες ΑΕ. Η εταιρεία-μέλος του ομίλου αγορών ΕΛΟΜΑΣ προσβλέπει φέτος σε ανάπτυξη των εργασιών της στα 95 εκατ. ευρώ, μέσω της επέκτασης του δικτύου της με νέα καταστήματα και της ενίσχυσης των οργανικών της εσόδων (εξέλιξη τζίρου σε συγκρίσιμη βάση). ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

δη οι πρώτοι μήνες του τρέχοντος έτους έδωσαν μια ώθηση ανάπτυξης των πωλήσεων της εταιρείας κατά 10% έναντι του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος. Θετικά είναι και τα μηνύματα σε ό,τι αφορά την κερδοφορία της, καθώς, βάσει των τελευταίων στοιχείων, φαίνεται ότι το 2020 θα κλείσει τελικά με καθαρά μετά φόρων κέρδη 450.000 ευρώ. Σημειώνουμε ότι η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες δραστηριοποιείται στην αγορά του κλάδου μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ Ελληνικά Market, Πρόοδος και Ήλιος και την αλυσίδα καταστημάτων καφεπαντοπωλείων Γρήγορα, η οποία διαφοροποιείται στον ανταγωνισμό της ως προς το ότι διαθέτει καπνικά προϊόντα και καφέ, σε συνδυασμό με όλα τα βασικά αγαθά καθημερινής ανάγκης, όχι όμως στην πλήρη γκάμα των brands. Το δίκτυο των Ελληνικών Market έχει 186 σούπερ μάρκετ, εκ των οποίων τα 157 είναι franchise και τα 29 εταιρικά. Τον Δεκέμβριο εντάχθηκαν στο δυναμικό του 7 καταστήματα της Συμεωνίδης στο Πολύκαστρο και το Κιλκίς. Αντίστοιχα, το δίκτυο Πρόοδος ελέγχει 149 καταστήματα, εκ των οποίων τα 148 είναι franchise και ένα εταιρικό, το Ήλιος 51 καταστήματα και το δίκτυο Γρήγορα 8 καταστήματα. Παράλληλα, υπό τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες λειτουργούν και 212 συνεργαζόμενα καταστήματα, των οποίων έχει αναλάβει κεντρικά την τροφοδοσία. Η εταιρεία στηρίζει

ένα μεγάλης γεωγραφικής διασποράς δίκτυο καταστημάτων, με παρουσία από το Βόλο έως την Αλεξανδρούπολη, το Μεσολόγγι, το Αγρίνιο και τα Ιωάννινα, καθώς και την Κρήτη. Σήμερα, το δίκτυο των καταστημάτων της υποστηρίζεται από τρία κέντρα διανομής, δύο στη Θεσσαλονίκη έκτασης 3.500τμ και 2.500τμ αντίστοιχα, και ένα στο Μεσολόγγι, το οποίο λειτουργεί από τον περασμένο Οκτώβριο σε ενοικιασμένο χώρο έκτασης 2.000τμ. Σε ό,τι αφορά τα σχέδια επέκτασης της εταιρείας, πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζονται προς ένταξη σύντομα στο δίκτυό της νέα καταστήματα, σε περιοχές όπου ήδη δραστηριοποιείται η εταιρεία. Η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες αναπτύσσεται ιδιαίτερα δυναμικά στην περιοχή του Μεσολογγίου με το σήμα Ελληνικά Market, κυρίως μετά τη λειτουργία του νέου της κέντρου logistics. Από αυτή την άποψη, όπως εκτιμά η διοίκησή της,

ήδη από φέτος είναι σε θέση να καλύψει το πλάνο ανάπτυξης, που είχε θέση για το 2022.

ΕΞΑΓΟΡΈΣ ΚΑΤΆ ΠΡΟΤΊΜΗΣΗ ΣΤΗ ΒΌΡΕΙΑ ΕΛΛΆΔΑ

Η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες φέρεται έτοιμη να διαπραγματευθεί νέες εξαγορές τοπικών καταστημάτων και εταιρειών του κλάδου. Κατά πληροφορίες, τα στελέχη της εξετάζουν ήδη πιθανές περιπτώσεις, καθώς η εταιρεία έχει σημαντικά ταμειακά διαθέσιμα, τα οποία φθάνουν τα 9 εκατ. ευρώ, και μια συνεχή κερδοφορία που της επιτρέπει να αναπτύσσεται σε υγιή βάση. Κατά τις ίδιες πληροφορίες οι επαφές εστιάζονται σήμερα στη Βόρεια Ελλάδα, αν και δεν βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Ωστόσο, η πρόθεση της διοίκησης της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες είναι μέσα στη χρονιά, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, να καταλήξει σε κάποια νέα συμφωνία εξαγοράς. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 25

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΚΕΖΕΡΛΗΣ, CONVERT GROUP

Μετά από πέντε χρόνια και βλέπουμε, η κερδοφορία του e-grocery «Για να λειτουργήσει κερδοφόρα το e-grocery απαιτούνται αθροιστικά στα χρόνια πολύ σημαντικές επενδύσεις σε ανθρώπους, τεχνολογίες και operations. Αυτό το επιβάλει το διαχειριστικά περίπλοκο αντικείμενο του e-grocery, οπότε είναι μάλλον ανέφικτο να έχει κανείς προσδοκία κέρδους σε χρόνο μικρότερο των πέντε χρόνων από την έναρξη των σχετικών επενδύσεων», τονίζει ο κ. Παναγιώτης Γκεζερλής, ιδρυτής και CEO της Convert Group. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

συζήτηση με το συνομιλητή μας άνοιξε με τις περιεκτικές απαντήσεις του σε ερώτησή μας, σχετικά με την άμεση προοπτική του e-grocery, μετά την εκρηκτική επέκτασή του από την έναρξη της πανδημίας, αλλά και με το πώς εξελίσσονται οι «παιδικές ασθένειές» του τον τελευταίο χρόνο, οπότε γίνονται τα πρώτα σταθερά βήματά του στη ζωή του κλάδου. Όπως μας είπε, «οι online πωλήσεις των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, ενώ το 2019 αντιστοιχούσαν περίπου στο 0,3% του ετήσιου τζίρου τους, φέτος είναι πιθανό, τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις αλυσίδων, να φτάσουν το 3% ή 4% του τζίρου τους. Συνεπώς μιλούμε για μια τεράστια άνοδο… Η βασική αδυναμία του ελληνικού online σούπερ μάρκετ είναι ότι απέχει ακόμα πολύ από το επίπεδο εξυπηρέτησης του αγγλικού e-grocery, εάν το θέσουμε ως πρότυπο, δεδομένου ότι αυτό παραδίδει την παραγγελία στον πελάτη σε μια-δυο ώρες από την αποστολή της, όταν η Amazon την παραδίδει μόλις σ’ ένα μισάωρο σε ορισμένες πόλεις! Αντίθετα στην Ελλάδα ο αντίστοιχος χρόνος πέφτει πολύ δύσκολα κάτω από την επόμενη μέρα. Συνεπώς τα σχετικά operations και logistics χρειάζονται οργάνωση. Επίσης, το ελληνικό online σούπερ μάρκετ σε πολλές περιπτώσεις εκτίθεται εξαιτίας του προβληματικού ελέγχου των αποθεμάτων του, με την έννοια ότι ο πελάτης βλέπει στο site και παραγγέλνει προϊόντα, των οποίων το στοκ έχει τελειώσει. Αυτό σχετίζεται με το ότι εδώ η online πώληση στηρίζεται κατά κανόνα στα αποθέματα των εκάστοτε φυσι-

26 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

κών καταστημάτων, που έχουν αναλάβει ανά περιοχή το picking των online παραγγελιών. Όμως, αυτό που δεν μπορώ να κατανοήσω, είναι γιατί οι λιανέμποροι διστάζουν ακόμα να επενδύσουν γενναία στην πρόσληψη των ταλέντων της χώρας στο e-commerce, για να στελεχώσουν τα e-shops τους. Πώς είναι δυνατόν μια αλυσίδα, που αναμένει φέτος οι online πωλήσεις της να φτάσουν λ.χ. στο 3%-4% του τζίρου της –και ως το 20% λογικά μέχρι το 2026– και που απασχολεί δεκαπέντε, είκοσι ή εικοσιπέντε χιλιάδες κόσμο, να μην έχει στη συγκεκριμένη διεύθυνση πενήντα διαλεκτά στελέχη του τομέα κάθε ειδικότητας. Το λογικό θα ήταν να ενισχύσουν επειγόντως τον συγκεκριμένο τομέα, από τον οποίο προσδοκούν άμεσα αύξηση μεριδίου σε αντίθεση με άλλους τομείς. Είναι αδιανόητο η Sainsbury’s, η Tesco, η Ocado κ.ά. να έχουν προσελκύσει τα καλύτερα μυαλά στο ηλεκτρονικό εμπόριο, μεταξύ των οποίων και Έλληνες ταλαντούχους μάνατζερ, και οι εγχώριες αλυσίδες ακόμα «να το σκέφτονται»…».

ΤΑ ΠΡΏΤΑ ΧΡΌΝΙΑ, ΖΗΜΙΈΣ… σελφ σέρβις: Πιθανώς η απάντηση βρίσκεται στο ότι, όπως ομολογούν, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις έχουν γι’ αυτούς ζημιογόνα αποτελέσματα ή στην καλύτερη περίπτωση δεν αποδίδουν κέρδος. Παναγιώτης Γκεζερλής: Δικαιολογημένα παραπονιούνται, γιατί το παιχνίδι του online, τουλάχιστον στην έναρξή του, είναι πάντα ζημιογόνο. Στην Convert έχουμε υπολογίσει ότι το συνολικό κόστος που αναλαμβάνει το σούπερ μάρκετ για να φέρει εις πέρας μια online παραγγελία των 100 ευρώ (picking,

διαχείριση, μεταφορικά κλπ.) είναι 12 ευρώ. Το κόστος αυτό στις συνθήκες του φυσικού καταστήματος, όπου ο ίδιος ο αγοραστής είναι ο picker κι ο μεταφορέας της παραγγελίας του, δεν υπάρχει. Πάρτε υπόψη σας ότι τα αγγλικά ψηφιακά σούπερ μάρκετ πάσχισαν πάνω από δέκα χρόνια για να πλησιάσουν την κερδοφορία. σ. σ.: Μπορεί αυτό να αποδειχθεί παράγων ανάσχεσης της επέκτασης των ηλεκτρονικών πωλήσεων στα είδη του σούπερ μάρκετ; Π. Γ.: Θα ήταν λάθος εκ μέρους τους, γιατί η προτίμηση των καταναλωτών γι’ αυτές είναι σαφής πλέον. Όποιος αποφασίσει ότι «δεν με συμφέρει το e-shop, δεν επενδύω», θα χάσει τον πελάτη κι αυτό, νομίζω, θα του κοστίζει μακροπρόθεσμα περισσότερο από το να επενδύσει στρατηγικά και στο e-commerce. Συνεπώς η λύση βρίσκεται στη βελτίωση των operations. Γι’ αυτό, άλλωστε, ήδη ξεκίνησαν οι επενδύσεις σε υποδομές dark stores, δηλαδή σε τεχνολογικά προηγμένους αποθηκευτικούς χώρους, που λειτουργούν με εργασία χαμηλής δαπάνης, ώστε να συμπιεστεί ώσπου κάποτε να εκλείψει αυτό το επιπλέον κόστος.

ΠΡΟΣΙΤΉ ΜΕΝ Η ΕΠΈΝΔΥΣΗ, ΑΛΛΆ ΣΩΡΕΥΤΙΚΆ ΠΟΛΎ ΜΕΓΆΛΗ σ. σ.: Η επένδυση σε ρομποτικές τεχνολογίες, όταν για κάμποσα χρόνια το επίδικο είναι το μάζεμα της ζημιάς κι όχι η απόδοση κέρδους, δεν είναι λογικό να τους προβληματίζει, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το εύρος και την επιτάχυνση των σχετικών επενδύσεων; Π. Γ.: Δεν μιλούμε για «απρόσιτες» επενδύσεις. Τι να φτιάξει μια αλυσίδα ένα μεγάλο κατάστημα-τι να στήσει ένα σύγχρονο dark store,

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Τι να φτιάξει μια αλυσίδα ένα μεγάλο κατάστηματι να στήσει ένα σύγχρονο dark store, το οποίο μάλιστα θα εξυπηρετεί δεκαπλάσιο πλήθος παραγγελιών από το φυσικό κατάστημα. Το κόστος πάνω-κάτω είναι το ίδιο

το οποίο μάλιστα θα εξυπηρετεί δεκαπλάσιο πλήθος παραγγελιών από το φυσικό κατάστημα. Το κόστος πάνω-κάτω είναι το ίδιο. Τέτοιες επενδύσεις δικαιολογούνται, όταν βλέπει κανείς ότι λ.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο το 16% του τζίρου των σούπερ μάρκετ γίνεται σήμερα απ’ το online κανάλι. Για να λειτουργήσει κερδοφόρα το e-grocery, απαιτούνται αθροιστικά στα χρόνια πολύ σημαντικές επενδύσεις σε ανθρώπους, τεχνολογίες και operations. Αυτό το επιβάλει το διαχειριστικά περίπλοκο αντικείμενο του e-grocery, οπότε είναι μάλλον ανέφικτο, νομίζω, να έχει κανείς προσδοκία κέρδους σε χρόνο μικρότερο των πέντε χρόνων από την έναρξη των σχετικών επενδύσεων. Σε άλλους κλάδους η ηλεκτρονική πώληση γίνεται κερδοφόρα στη διετία, όπως στα ρούχα, τα παπούτσια, τα έπιπλα, τα ηλεκτρονικά είδη κ.ά. Το μεγάλο λάθος των ελληνικών αλυσίδων είναι ότι δεν χρεώνουν το μεταφορικό κόστος. Γι’ αυτό η κερδοφορία τους δεν θα έρθει πριν την πενταετία. Το ίδιο λάθος έκαναν οι αγγλικές αλυσίδες, μπαίνοντας χοντρά μέσα ως το

2018, οπότε άλλαξαν τιμοκαταλόγους παράδοσης. Τώρα η Ocado παραδίδει δωρεάν μόνο παραγγελίες άνω των 75 λιρών και αντίστοιχα η Sainsbury’s, άνω των 100 λιρών. Το κόστος παράδοσης μικρότερης αξίας παραγγελιών φτάνει και τις 7 λίρες το Σάββατο ή σε ώρες αιχμής ή για επιλογή μίας ώρας παραθύρου παράδοσης (αντί του τετραώρου, που καθηλώνει τον πελάτη στο σπίτι του). σ. σ.: Το e-shop στα φαρμακευτικά είδη γιατί δεν μπόρεσε να γίνει κερδοφόρο; Π. Γ.: Εκεί το πρόβλημα δεν οφείλεται στην επάρκεια των operations, αλλά στον «πόλεμο τιμών» μέχρι εξόντωσης μεταξύ των «παιχτών» του e-commerce, κάτι που δεν συνηθίζεται στην αγορά των σούπερ μάρκετ, όπου το οποιοδήποτε προϊόν διατίθεται στην ίδια τιμή στο φυσικό και το ψηφιακό ράφι. Αντίθετα στα φαρμακευτικά είδη η απόκλιση τιμών του ψηφιακού καναλιού από το φυσικό κυμαίνεται έως -35%, με δυσμενέστατες επιπτώσεις στην κερδοφορία του. Το πρόβλημα διαιωνίζεται, καθώς εκεί ανταγωνίζονται 313 «παίκτες» σε αντίθεση με τους οκτώ-δέκα των σούπερ μάρ-

κετ, που ανταγωνίζονται με φρόνηση και αυτοσυγκράτηση. Πάντως, και στο e-grocery αναμένεται μια κάποια σχετική ευαισθητοποίηση, εκτιμώ ως το 2023, όταν δηλαδή εμφανιστούν site με υπηρεσίες σύγκρισης τιμών του ψηφιακού καλαθιού των σούπερ μάρκετ κατά το πρότυπο του αγγλικού mysupermarketcompare. co.uk ή του trolley.co.uk. Κάτι τέτοιο λογικά θα πιέσει τις τιμές προς τα κάτω, αυξάνοντας την κινητικότητα των ψηφιακών αγοραστών από επωνυμία σε επωνυμία, αλλά πιστεύω χωρίς δραματικές συνέπειες.

ΝΈΑ ΜΟΝΤΈΛΑ «ΕΝΔΙΆΜΕΣΩΝ» ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ σ. σ.: Η εμπειρία της συστηματικής εισόδου των αλυσίδων φυσικών καταστημάτων στις ηλεκτρονικές πωλήσεις αφήνει περιθώρια δράσης στα κατ’ αποκλειστικότητα e-shops; Π. Γ.: Πολύ δύσκολα νομίζω, δεδομένης και της συγκριτικά μικρής διαπραγματευτικής τους δύναμης έναντι των προμηθευτών. Εξάλλου, οι μεγάλοι του κλάδου ήδη έχουν δυναμώσει πολύ στο πεδίο της ηλεκτρονικής πώλησης, επενδύοντας σε τεχνολογίες και λοιπές υποδομές και αφομοιώνοντας γρήγορα τις σχετικές εμπειρίες. Όμως, ένα μοντέλο υπηρεσιών που μέλλει να αναπτυχθεί, είναι αυτό των διαμεσολαβητικών υπηρεσιών μεταξύ λιανεμπόρων και ψηφιακών αγοραστών. Σε αυτή τη γενική κατηγορία των «ενδιάμεσων»

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 27

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

πέραν των Skroutz, efood, Wolt, Delivery και Box ανήκουν και «παίκτες» σαν το Instashop και το Ferto, όπως κι άλλοι, που θα κάνουν την εμφάνισή τους στη χώρα μας το επόμενο δωδεκάμηνο και δη κάποιοι με καλή χρηματοδότηση εξ όσων γνωρίζω. Το πλέον πρόσφορο πεδίο γι’ αυτούς τώρα είναι ν’ αναλαμβάνουν την υποδοχή, τη συλλογή και την παράδοση των παραγγελιών στους πελάτες. Τέτοια μοντέλα δουλεύουν μ’ επιτυχία στη διεθνή αγορά, απλώς στην Ελλάδα δεν έχουν φανεί ακόμα στρατηγικοί «παίχτες». Το πλεονέκτημά τους είναι ότι δεν χρειάζονται ούτε αποθήκες ούτε άλλες ιδιαίτερες υποδομές. Φτάνει να έχουν στη διάθεσή τους κόσμο να τρέχει, να φτιάχνει και να μοιράζει τις παραγγελίες με χαμηλό κόστος και καλό συντονισμό, όπως ήδη συμβαίνει στον τομέα του έτοιμου φαγητού. Συνεπώς προοπτική ανάπτυξης υπάρχει για μοντέλα υποστηρικτικών υπηρεσιών στο e-grocery, χωρίς βαριές υποδομές εξοπλισμού.

ΤΟ ΠΑΙΧΝΊΔΙ ΤΗΣ ΕΠΈΚΤΑΣΗΣ ΣΕ ΣΥΝΑΦΕΊΣ ΑΓΟΡΈΣ σ. σ.: Μπορεί η επιχείρηση σούπερ μάρκετ να σηκώσει την οργάνωση ενός marketplace; Π. Γ.: Δεν είμαι σίγουρος ότι το σούπερ μάρκετ πέραν της δικής του γκάμας προσφέρεται να πουλά π.χ. αθλητικό παπούτσι και έπιπλο και ζάντα αυτοκινήτου κοκ. Είναι δύσκολο, δεν μπορεί ο καθένας να προσφέρει την εμπειρία της Amazon. Πιο εύκολο για το e-grocery είναι να μπει σε συναφείς κλάδους, όπως των βρεφικών-παιδικών ειδών ή των pet shop, και να παίξει ένα τέτοιο ρόλο. Πώς; Μέσω εξαγορών! Αν, δηλαδή, εξαγοράσει π.χ. τη μεγαλύτερη ηλεκτρονική κάβα ή το μεγαλύτερο e-pet shop και εντάξει τις ποικιλίες τους στο δικό του ψηφιακό κωδικολόγιο, με την κατάλληλη διαφήμιση μπορεί άνετα να χτυπήσει την αγορά. Αυτή είναι η πιο εύλογη και πρόσφορη στρατηγική, όπως το επιβεβαιώνει, άλλωστε, η διεθνής εμπειρία. σ. σ.: Συνεπώς το e-grocery πολλαπλασιάζει τη δυναμική των τάσεων συγκέντρωσης της αγοράς. Π. Γ.: Ναι, αλλά την ίδια στιγμή συμβαίνει και το αντίστροφο. Μην ξεχνάτε ότι π.χ. τα ψηφιακά φαρμακεία πουλάνε πλέον ένα μεγάλο μέρος της γκάμας των σούπερ μάρκετ, άρα και το σούπερ μάρκετ έχει χάσει και θα εξακολουθήσει να χάνει κομμάτια του εμπορικού αντικειμένου του από άλλους κλάδους

28 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

του e-commerce. Σύμφωνα με έρευνά μας, περίπου το 15% των κωδικών του ψηφιακού φαρμακείου προήλθαν από το ράφι του σούπερ μάρκετ.

ΤΟ E-COMMERCE ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΊΖΕΙ ΤΟΥΣ ΚΛΆΔΟΥΣ ΤΗΣ ΛΙΑΝΙΚΉΣ σ. σ.: Με άλλα λόγια, στην προοπτική της επέκτασης των ηλεκτρονικών πωλήσεων μέλλει η αναδιάρθρωση κι ο αναπροσδιορισμός γενικά των επιχειρηματικών και κλαδικών αντικειμένων της λιανικής. Π. Γ.: Με χίλιους τρόπους! Μάλιστα, παράλληλα προς την ανάπτυξη του μοντέλου των σύγχρονων «ενδιάμεσων» υπηρεσιών που προανέφερα, αναπτύσσονται και τάσεις υπέρβασης των παραδοσιακών μοντέλων «ενδιάμεσων» υπηρεσιών. Όχι τυχαία όλοι ανεξαιρέτως οι παγκόσμιοι προμηθευτές των FMCG έχουν όλο και περισσότερο στο νου τους την απευθείας ψηφιακή πώληση των προϊόντων τους στον καταναλωτή, δηλαδή την παράκαμψη του σούπερ μάρκετ. Απλώς αυτό δεν το επιχειρούν με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες ή το κάνουν –αλλού πιλοτικά αλλού κανονικά– σε συγκεκριμένους κωδικούς προϊόντων τους ή και σε διαφοροποιημένους κωδικούς από εκείνους που διαθέτουν μέσω των σούπερ μάρκετ. Εντέλει με την ανάδυση των ηλεκτρονικών πωλήσεων εμφανίζονται νέα μοντέλα «ενδιάμεσων», ενώ κάποια από τα προϋπάρχοντα υποχωρούν ή ανασυντίθενται διαφορετικά.

Όλοι ανεξαιρέτως οι παγκόσμιοι προμηθευτές των FMCG έχουν όλο και περισσότερο στο νου τους την απευθείας ψηφιακή πώληση των προϊόντων τους στον καταναλωτή, δηλαδή την παράκαμψη του σούπερ μάρκετ

Η ΤΆΣΗ ΠΑΡΆΚΑΜΨΗΣ ΤΟΥ ΣΟΎΠΕΡ ΜΆΡΚΕΤ σ. σ.: Πού κυμαίνεται το μέσο ποσοστό των πωλήσεων προϊόντων των μεγάλων προμηθευτών FMCG της παγκόσμιας αγοράς, που διατίθενται αδιαμεσολάβητα στη ζήτηση από τα ψηφιακά τους κανάλια, επί του συνόλου των πωλήσεών τους; Π. Γ.: Δεν πιστεύω ότι υπερβαίνει το 1%, αν και κανείς τους δεν δημοσιοποιεί σχετικά στοιχεία… Σημασία όμως έχει ότι μιλάμε για μία υπαρκτή τάση, την οποία όλοι συζητούν και στην οποία όλοι προσβλέπουν στρατηγικά. Σκεφτείτε ότι η Nike και η Adidas περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου τζίρου τους σήμερα το κάνουν από τις απευθείας ηλεκτρονικές πωλήσεις τους. Έτσι πουλά στην Ελλάδα η Παπαστράτος-Philip Morris

το IQOS, όπως και η Nestlé το Nespresso ή η Coca Cola Company –από φέτος πιλοτικά– το Topo Chicco. Θα λειτουργήσει αυτό, άραγε, σαν φάρος για την πορεία κι άλλων μεγάλων προμηθευτών; Θα δούμε. Το βέβαιο είναι ότι τέτοιων διαστάσεων αλλαγές συμβαίνουν πολύ αργά. Από την άλλη πλευρά, θα μου πείτε, ποιος καταναλωτής έχει τώρα τη διάθεση, για κάθε FMCG που θέλει να ψωνίσει, να επισκέπτεται διαφορετικό site για να το παραγγείλει; Άρα η απευθείας ηλεκτρονική πώληση αφορά ενδεχομένως τους πέντε πολύ μεγάλους προμηθευτές, τα προϊόντα των οποίων καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του καλαθιού του σύγχρονου νοικοκυριού… Ο χρόνος θα δώσει τις απαντήσεις. 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΟΥΚΕΡΗΣ, ADUS

Η καινοτομία εκφράζεται στη δομή μας και στις υπηρεσίες μας Η περίοδος της κρίσης στη δημόσια υγεία έδειξε ότι «ο ανταγωνισμός είναι αδυσώπητος και συνεχώς εντείνεται. Η Adus –ανέκαθεν επί των επάλξεων– σηκώνει ασπίδα προστασίας για λογαριασμό των πελατών της και, μέσω των υπηρεσιών της, τους βοηθά να βρίσκονται στις κορυφαίες θέσεις των προϊοντικών κατηγοριών που έχουν παρουσία, διασφαλίζοντας την επάρκεια του αποθέματος των προϊόντων τους στο λιανεμπορικό ράφι και αυξάνοντας τις πωλήσεις τους», τονίζει στο «σελφ σέρβις» ο κ. Παναγιώτης Λουκέρης, διευθύνων σύμβουλος της Adus. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

την έναρξη της συζήτησής μας, απαντώντας στην ερώτηση «τι σημαίνει για την Adus, για τη δομή και τις υπηρεσίες της, η έννοια «καινοτομία», ο συνομιλητής μας σχολίασε: «Όπως γνωρίζουμε από την οικονομική θεωρία, ο όρος «καινοτομία» αναφέρεται στην ανάπτυξη και την εφαρμογή ιδεών και τεχνολογιών, που βελτιώνουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες ή καθιστούν την παραγωγή τους αποδοτικότερη. Το σημαντικότερο όλων είναι, φυσικά, η συνεισφορά της καινοτομίας στην οικονομική ανάπτυξη. Με όραμα, λοιπόν, την αναζήτηση πάντα της καινοτομίας, ιδρύθηκε η εταιρεία μας, η Adus. Μελετήσαμε σε βάθος τις ανάγκες των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των FMCG, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το λιανεμπόριο, τις απαιτήσεις του καταναλωτή και τις μελλοντικές τάσεις της αγοράς, έτσι ώστε προσφέρουμε ένα σύνολο καινοτόμων υπηρεσιών άκρως σημαντικών για τις επιχειρήσεις του συγκεκριμένου τομέα. Συνεπώς η καινοτομία βρίσκεται στο DNA της Adus και φροντίζουμε αδιάκοπα να εξελισσόμαστε, προκειμένου να εκφράζεται τόσο στη δομή της όσο και στις υπηρεσίες της». σελφ σέρβις: Ποιος είναι ακριβώς ο ρόλος της Adus, δρώντας ανάμεσα στον διανομέα και τον διαφημιστή; Παναγιώτης Λουκέρης: Η Adus προσφέρει ένα Outsourcing Business Μodel σε «Fast Moving Consumer Good Services» που παρέχει ποιοτικό όφελος και χρηματοοικονομικό κέρδος στους πελάτες της. Διαθέτουμε ένα

30 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

εκπαιδευμένο μόνιμο τμήμα πωλήσεων, που καλύπτει όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη –οι συνεργάτες μας επισκέπτονται περισσότερα από 2.000 καταστήματα πανελλαδικά. Το πρόγραμμα επισκέψεων είναι σαφώς προσδιορισμένο και υλοποιείται με συγκεκριμένη συχνότητα, βάσει της δυναμικής των καταστημάτων, ενώ από την πλευρά μας φροντίζουμε για το merchandising και την παραγγελιοληψία όλων των προϊόντων των πελατών μας. Η συνέργεια αυτή οδηγεί στην ελαχιστοποίηση του κόστους των πωλήσεων

και, ταυτόχρονα, στην ταχεία και αυξανόμενη απόδοση της επένδυσης (ROI) των πελατών μας. Έχουμε εξειδικευτεί, δηλαδή, στην παροχή υπηρεσιών σχετικών με τις αίθουσες πωλήσεων των σούπερ μάρκετ. Οι διανομείς μεταφέρουν τα προϊόντα των πελατών μας, βάσει των παραγγελιών που εμείς τους αποστέλλουμε, και οι διαφημιστικές εταιρείες τα διαφημίζουν, ενώ από την πλευρά μας φροντίζουμε να υπάρχουν πάντα στα ράφια, ώστε να τα βρίσκουν άμεσα οι καταναλωτές. Συγχρόνως παρέχουμε στους πελάτες μας

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

καθημερινή ενημέρωση για τα πεπραγμένα κάθε προηγούμενης ημέρας (reporting) και πληροφόρηση για τα θέματα που αφορούν τις κατηγορίες που τους ενδιαφέρουν. Εκτός αυτού διαθέτουμε και τμήμα Key Accounting, με σκοπό την τοποθέτηση προϊόντων στις αλυσίδες, για όποια εταιρεία έχει τέτοιου είδους ανάγκη. σ. σ.: Πώς κατηγοριοποιείτε τις υπηρεσίες σας; Π. Λ.: Οι υπηρεσίες μας είναι διακριτές και δεν διατίθενται σύμφωνα με τη λογική του «πακέτου». Για παράδειγμα, ο πελάτης μπορεί να επιλέξει μια ή περισσότερες γεωγραφικές ζώνες, που θέλει να καλύψει για λογαριασμό του το τμήμα πωλήσεων της Adus, διατηρώντας τον πλήρη έλεγχο της μάρκας και των προϊόντων του. Αυτό ακριβώς μας διαφοροποιεί από το διανομέα.

ΘΕΤΙΚΌΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΌΣ ΣΤΟ CRASH TEST ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΊΑΣ σ. σ.: Σε τι βαθμό μετέβαλε η πανδημία τις ανάγκες των πελατών σας; Π. Λ.: Οι πελάτες μας, αλλά και οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις, αντιμετώπισαν πολλές προκλήσεις στη διάρκεια όλης της περιόδου, που εξελίσσεται η κρίση στη δημόσια υγεία. Η Adus βρέθηκε όλη αυτή την περίοδο στο κέντρο των σχετικών προκλήσεων, καταφέρνοντας να εξασφαλίζει την επίτευξη των στόχων των πελατών της, αλλά και να στέκεται στο ύψος των απαιτήσεων του κλάδου των σούπερ μάρκετ. Ο απολογισμός για την εταιρεία μας για ακόμη μια φορά είναι θετικός, εφόσον καταρχάς έχουμε καταφέρει να είναι ασφαλείς οι άνθρωποί μας, οι οποίοι είναι εκτεθειμένοι περισσότερο από κάθε άλλον στους κινδύνους μετάδοσης της ασθένειας, καθώς από την πρώτη στιγμή λάβαμε τα μέτρα μας και φροντίζουμε να προσαρμοζόμαστε στα εκάστοτε νέα δεδομένα, παρέχοντάς τους τα αναγκαία για την προστασία τους. Επίσης, δεν αφήσαμε κανένα ράφι άδειο από τα προϊόντα των πελατών μας, ικανοποιώντας τις αγοραστικές ανάγκες των καταναλωτών, ενώ λειτουργούμε από την πρώτη ημέρα της κρίσης κανονικά, αξιοποιώντας πλήρως τις προηγμένες τεχνολογικά υποδομές μας, χωρίς ν’ αφήνουμε κενά επικοινωνίας. Πέραν αυτών, το σύστημά μας είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να παρακάμπτονται όλοι οι παράγοντες, που

θα ήταν δυνατόν να καθυστερούν την άμεση παραλαβή real time των αρχείων, τα οποία απαιτεί η δουλειά μας, τόσο inbound όσο και outbound. Οι διαφορετικοί χρήστες μπορούν να παραλαμβάνουν και να αποστέλλουν πληροφορίες κωδικών ανά κατάστημα, παραγγελίες, φωτογραφίες, στοιχεία για τα αποθέματα κ.ά., χωρίς να ανησυχούν για τον όγκο των αρχείων. Έτσι οι πελάτες μας παραλαμβάνουν καθημερινά τα reports που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ μας, χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτου.

ΜΈΡΙΜΝΑ ΓΙΑ ΔΙΑΡΚΉ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΌΤΗΤΑΣ σ. σ.: Σχεδιάζετε αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της Adus, ώστε να είστε αποτελεσματικότεροι στη μετα-covid περίοδο; Π. Λ.: Η Adus θα συνεχίσει το έργο της επαγγελματικά και απρόσκοπτα, όπως έκανε από την έναρξη της πανδημίας. Σε αυτό που πρόκειται να εστιάσουμε, όπως πάντοτε το κάνουμε, είναι η συνεχής αύξηση της ποιότητας των υπηρεσιών μας. Αυτό που φάνηκε από την κρίση στη δημόσια υγεία είναι ότι ο ανταγωνισμός είναι αδυσώπητος και συνεχώς εντείνεται. Η Adus –ανέκαθεν επί των επάλξεων– σηκώνει ασπίδα προστασίας για λογαριασμό των πελατών της και, μέσω των υπηρεσιών της, τους βοηθά να βρίσκονται στις κορυφαίες θέσεις των προϊοντικών κατηγοριών που έχουν παρουσία, διασφαλίζοντας την επάρκεια του αποθέματος των προϊόντων τους στο λιανεμπορικό ράφι και αυξάνοντας κατ’ επέκταση τις πωλήσεις τους.

ΔΙΕΎΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΣΕ ΝΈΕΣ ΚΑΤΕΥΘΎΝΣΕΙΣ σ. σ.: Θα διευρύνετε και προς ποια κατεύθυνση τις παρεχόμενες υπηρεσίες σας; Π. Λ.: Η Adus έχει διαγράψει πορεία δώδεκα πετυχημένων χρόνων συνεχούς ανάπτυξης στην ελληνική αγορά. Οι επιτυχίες μας όχι μόνο δεν επιτρέπουν να επαναπαυόμαστε, αλλά αποτελούν παρακαταθήκη για το μέλλον και πρόκληση να προαχθούμε ακόμα υψηλότερα. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε με αντίστοιχο ρυθμό ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, με όραμα να γίνουμε ο υπ’ αριθμόν ένα preferred partner για τις εταιρείες του τομέα των FMCG. Στο πλαίσιο του σχεδιασμού μας για την επίτευξη ενός τόσο προκλητικού

Οι δράσεις μας είναι εστιασμένες στη διεύρυνση των υπηρεσιών μας σε περισσότερα κανάλια διανομής, στην ενεργοποίηση της υπηρεσίας key accounting, στη συμμετοχή σε δράσεις ΕΚΕ και στη συνεργασία με διεθνείς εταιρείες, που προτίθενται να τοποθετήσουν τις μάρκες τους στην εγχώρια αγορά στόχου, αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες και τις αναπτυξιακές ανησυχίες των πελατών μας, μελετούμε τις τάσεις της αγοράς και των καταναλωτών και αξιολογούμε όλες τις μεθόδους βελτίωσης της αναγνωρισιμότητάς μας. Οι δράσεις μας, λοιπόν, είναι εστιασμένες στη διεύρυνση των υπηρεσιών πωλήσεων και merchandising και σε άλλα κανάλια διανομής εκτός των σούπερ μάρκετ, στην ενεργοποίηση της υπηρεσίας key accounting για την υποστήριξη και ενδυνάμωση υπαρχόντων και δυνητικών πελατών, στη συμμετοχή σε δράσεις κοινωνικής ευθύνης και στη συνεργασία με διεθνείς εταιρείες, που προτίθενται να τοποθετήσουν τις μάρκες τους στην εγχώρια αγορά. Η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς είναι να πετυχαίνουμε στους στόχους μας, διατηρώντας την ποιότητα των υπηρεσιών μας σε αδιαπραγμάτευτα υψηλό επίπεδο και την συνέπεια και τον επαγγελματισμό μας στο ίδιο επίπεδο, που απολαμβάνουν οι πελάτες μας όλα αυτά τα χρόνια της συνεργασίας τους μαζί μας. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 31

ΘΕΜΑ

Το φάντασμα του πληθωρισμού πλανιέται πάνω από την αγορά… Μέχρι τώρα οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών για τρόφιμα-ποτά έχουν απορροφηθεί από τους προμηθευτές και τα σούπερ μάρκετ στη χώρα. Αυτό όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο προοπτικά, εφόσον οι ανατιμητικές τάσεις συνεχιστούν, τονίζεται στην πρόσφατη σχετική έκθεση του ΙΕΛΚΑ. Σύμφωνα με το πόρισμά της, η πορεία των τιμών στην κλαδική αγορά τα τελευταία χρόνια είναι σταθεροποιητική, καθώς ο δείκτης τιμών καταναλωτή τροφίμων τον Απρίλιο φέτος ήταν στο ίδιο επίπεδο με του Απριλίου του 2013 και κατά 1,3% χαμηλότερος από τον Απρίλιο πέρυσι. ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

στόσο, το ΙΕΛΚΑ απευθύνει προειδοποίηση ότι ενδεχομένως θα υπάρξουν αυξητικές πιέσεις στις τιμές λιανικής συγκεκριμένων προϊόντων τους επόμενους μήνες. Και πράγματι, το ανατιμητικό κύμα ήδη φουσκώνει. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο υποδείκτης τιμών καταναλωτή για τρόφιμα-μη αλκοολούχα ποτά από την αρχή του χρόνου συνεχώς αυξάνεται. Τον Μάιο εμφάνισε τιμή 106,79 υψηλότερα από τον Απρίλιο (106,22), τον Φεβρουάριο (106,71) και τον Ιανουάριο (106,51) –μόνο τον Μάρτιο η τιμή ήταν χαμηλότερη (106,31). Τον Μάιο αρνί και κατσίκι, πουλερικά, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά λαχανικά και πατάτες είχαν σε ετήσια βάση τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις, με ποσοστιαίες αυξήσεις από 0,9% στα τυριά έως 14,5% στα αμνοερίφια. Οι τιμές των πουλερικών αυξήθηκαν κατά 4%, των νωπών ψαριών 6,1%, του ελαιολάδου 1,1%,των άλλων βρώσιμων ελαίων 13,8%, των νωπών λαχανικών 3%, ενώ οι πατάτες ακρίβυναν μέσα σε έναν χρόνο 3,5%. Ο δείκτης των πρώτων υλών τροφίμων-ποτών του ΔΝΤ κατέγραψε μόλις σε ένα χρόνο υψηλότατη αύξηση άνω του 30%. Τον Μάϊο, δωδέκατο συνεχή μήνα ανατιμήσεων στην παγκόσμια αγορά τροφίμων, οι τιμές τους έκαναν άλμα 40%, εμφανίζοντας τη μεγαλύτερη άνοδο την τελευταία δεκαετία, επιβεβαίωσε στις 5 Ιουνίου η Υπηρεσία Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. Όλοι οι επιμέρους δείκτες παρουσίασαν αυξήσεις (δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη), με τις με-

32 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

γαλύτερες σε φυτικά έλαια και δημητριακά, εξαιτίας της μειωμένης αποδοτικότητας των μεγάλων παραγωγών χωρών και της αυξημένης ζήτησης των ασιατικών αγορών. Οι φτωχότερες χώρες του πλανήτη ήδη υποφέρουν, αλλά ζορίζονται όλες όσες έχουν υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές πρώτων υλών και τελικών προϊόντων, δεδομένης και της εκτόξευσης του κόστους των διεθνών μεταφορών σε ασύλληπτα ύψη. Το «φάντασμα» της επιτάχυνσης του πληθωρισμού και της κοινωνικής αναταραχής «πλανιέται πάνω από τον κόσμο», ενόσω οι κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων χωρών, έχοντας πουσάρει με τρισεκατομμύρια ρευστότητας το οικονομικό σύστημα για την ανάταξή του από την παράλυση της πανδημίας, τρέμουν τώρα τη ροπή του στο «φούσκωμα» και το «κλατάρισμα» διαφόρων ευαίσθητων αγορών…

Η ΜΗΧΑΝΉ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΌΞΟΥ

Το κεφάλαιο «ανατιμήσεις», που μόλις άνοιξε στο μικρόκοσμο της ελληνικής κλαδικής αγοράς, μέλλει να τη δοκιμάσει σκληρά. Αλλά έχει αξία να λάβει κανείς υπόψη του τη διαμόρφωση των ισορροπιών της στο πολυετές περιβάλλον της «εσωτερικής υποτίμησης», του αποπληθωρισμού και της σχετικής σταθερότητας των τιμών, για να εικάσει τι προμηνύουν οι πληθωριστικές πιέσεις, ακόμα και με το ιδεωδέστερο σενάριο μιας νηνεμίας στην παγκόσμια πολιτικοοικονομική τάξη.

Το φαινομενικά παράδοξο του 2020 ήταν πως, ενώ μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου πέρυσι είχε καταγραφεί αποπληθωρισμός -1,1% στην αγορά του κλάδου, τεκμηριώθηκε μια μέση ανατίμηση των προϊόντων σταθερού barcode της τάξης του 1,4%! Η διαφορά δεν ήταν μικρή. Ήταν 2,5%, προσδιορίζοντας εντέλει το πραγματικό μέσο εύρος των ανατιμήσεών τους το 2020 (βλέπε συνέντευξη Π. Μπορέτου, διευθύνοντος συμβούλου IRI Hellas, τεύχος 512, Φεβρουάριος 2021). Το φαινόμενο παύει να είναι παράδοξο, αν φανταστεί κανείς σε γράφημα την αποτύπωση της πορείας των πωλήσεων σε όγκο και σε αξία την τελευταία διετία, καθώς έτσι η συσχέτιση της εξέλιξης των δύο μεγεθών φανερώνει πολύ περισσότερα απ’ όσα η απλή σύγκριση των «κανονικών» τιμών από χρόνο σε χρόνο: Από τον Μάιο του 2019, λοιπόν, η γραμμή των ενδείξεων της ανάπτυξης των πωλήσεων σε όγκο βρέθηκε πάνω από τη γραμμή των ενδείξεών τους σε αξία, άρα η «μέση τιμή» των προϊόντων είχε πτωτική τάση. Από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο του 2020 οι δυο γραμμές ενδείξεων συνέπεσαν, άρα η ισορροπία στις πιέσεις της διαθεσιμότητας του καταναλωτικού εισοδήματος και της προσπάθειας των εμπορευόμενων να πουλάνε με τους καλύτερους δυνατούς όρους ήταν «τόσο όσο». Όμως, στο εξής «πήρε κεφάλι» η γραμμή των πωλήσεων σε αξία, δηλώνοντας την ανατιμητική τάση, η οποία από το φθινόπωρο πέρυσι εντάθηκε ελέω του δεύτερου lockdown, οπότε τον μεν Νοέμβριο οι πωλήσεις σε όγκο αυξήθηκαν κατά 17%, αλλά σε αξία κατά 21,5%, τον δε Δεκέμβριο 10,3% σε όγκο αλλά 13,8% σε αξία.

ΘΕΜΑ

Υπό συνθήκες έντονων πληθωριστικών πιέσεων η σύγκλιση των ενδείξεων όγκου και αξίας πωλήσεων θα είναι σήμα κρίσης κι όχι εξισορρόπησης, όπως συνέβαινε π.χ. το 2013, όταν το επίδικο ήταν η αποκλιμάκωση των τιμών και το «κάψιμο λίπους» των επιχειρήσεων Ο παράγοντας που «σπρώχνει» τη γραμμή ενδείξεων των πωλήσεων σε όγκο άλλοτε πάνω από τη γραμμή της εξέλιξής τους σε αξία, άλλοτε κάτω απ’ αυτήν κι άλλοτε απάνω της, είναι σε περιόδους σχετικής σταθερότητας των τιμών οι εκπτώσεις κι οι προσφορές –για την ακρίβεια, είναι το εκάστοτε ποσοστιαίο ύψος τους ως προς τις «κανονικές» τιμές. Έτσι πέρυσι οι εκπτώσεις και προσφορές «έφτιαξαν» κλαδικό πληθωρισμό των προϊόντων σταθερού barcode 1,4%, όταν η απλή σύγκριση των τιμών τους από χρόνο σε χρόνο έδειχνε αποπληθωρισμό -1,1%.

τις δημοφιλείς μετρήσεις, αποδείχθηκαν αποτελεσματικό εργαλείο στην κατασκευή κοινωνικά ανεκτών επιχειρημάτων, σχετικά π.χ. με το ερώτημα, γιατί η «εσωτερική υποτίμηση» αφορούσε μόνο την εργασία κι όχι τις «κανονικές» τιμές, οι οποίες, αντίθετα, δοθείσης της ευκαιρίας αυξάνονταν. Αλλά εν πάση περιπτώσει τέτοιες ευκαιρίες, όπως η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα απ’ τον Μάϊο του 2018, αποτέλεσαν εξαίρεση.

Εντέλει οι εκπτώσεις και προσφορές στην υπερδεκαετή περίοδο κρίσης της οικονομίας μας λειτούργησαν, ταυτόχρονα, σαν μηχανισμός βέλτιστης δυνατής προσαρμογής των πωλήσεων στην εισοδηματική διαθεσιμότητα των καταναλωτών, ανάλογα με την εκάστοτε συγκυρία στο δεσμευτικό πλαίσιο της «εσωτερικής υποτίμησης», και σαν ρυθμιστής του ανταγωνιστικού παιγνίου κάθε πλευράς. Επίσης, πέραν της «διακριτικότητάς» τους ως προς το να δημιουργούν αποτελέσματα μη ορατά από

Γενικά οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις δημιουργούν προβλήματα σε παραγωγή, πωλήσεις, απασχόληση, εξυπηρέτηση υποχρεώσεων κοκ. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις κατεστημένες ισορροπίες στον κλάδο, το πρώτο σύμπτωμα θα είναι η εξουδετέρωση των εκπτώσεων και προσφορών ως μηχανισμού «βέλτιστης δυνατής προσαρμογής των πωλήσεων στην εισοδηματική διαθεσιμότητα των καταναλωτών» κι αυτό θα συμβεί από δύο, ταυτόχρονα, σκοπιές: Από τη σκοπιά της

ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΌΤΑΝ ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΓΊΝΟΝΤΑΙ ΚΑΝΌΝΑΣ;

βιομηχανίας, η οποία, ανεβάζοντας τις τιμές της υπό συνθήκες εισοδηματικής καχεξίας των καταναλωτών, θα βαλτώνει όλο και πιο κοντά στα χαμηλότερα όρια των πωλήσεών της σε όγκο. Ο προσδιοριστικός παράγοντας των ορίων αυτών ανά περίπτωση προϊόντος θα είναι κυρίως ο βαθμός της σπουδαιότητάς του για τη ζήτηση, της οποίας οι εισοδηματικές αντοχές δηλώνουν τη δεύτερη σκοπιά εξουδετέρωσης του εν λόγω μηχανισμού. Διότι υπό την πίεση του πληθωρισμού σε όλο το φάσμα των κλαδικών αγορών ο μέσος καταναλωτής θα αναζητά μονοσήμαντα τις φτηνότερες τιμές. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, προφανώς η σύγκλιση των ενδείξεων όγκου και αξίας πωλήσεων θα είναι σήμα κρίσης κι όχι εξισορρόπησης, όπως συνέβαινε π.χ. το 2013, όταν το επίδικο ήταν η αποκλιμάκωση των τιμών και το «κάψιμο λίπους» των επιχειρήσεων αντί των ανατιμήσεων «με την πλάτη στον τοίχο» μετά από δώδεκα χρόνια ύφεσης. Ούτως εχόντων των πραγμάτων οι εκπτώσεις και

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 33

ΘΕΜΑ

προσφορές μέλλει να αποτυπώνουν κυρίως την ένταση των μεριδιακών ανταγωνισμών, ενώ επίκειται ο πλέον αιματηρός κύκλος συγχωνεύσεων, εξαγορών και απαξίωσης πολλών, κυρίως μικρομεσαίων, βιομηχανικών επιχειρήσεων. Εναλλακτικά, αλλά στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο, διόλου απίθανο να δούμε μια πλημμυρίδα PL προϊόντων στα ράφια των αλυσίδων, μετά την άμπωτή τους τα τελευταία χρόνια, δεδομένου ότι οι πρόσοδοι των αλυσίδων από την εθνική βιομηχανία θα μειωθούν, διαφοροποιώντας άρδην τα πράγματα στη σκακιέρα και του δικού τους ανταγωνισμού. Συνεπώς οι ανατιμήσεις για την εθνική βιομηχανία του κλάδου φέρνουν βεβιασμένη συγκεντροποίηση κεφαλαίου, αδράνεια παραγωγικού δυναμικού και πτωχεύσεις ή στροφή στο φασόν.

Η ΚΡΊΣΗ ΠΑΡΟΞΎΝΕΤΑΙ

Στο μεταξύ, η κρίση στη ζήτηση παροξύνεται. Η έρευνα «Future Consumer Index Ελλάδα 2021» της ΕΥ, που διεξήχθη με τη συνεργασία της MRB τον Απρίλιο, έδειξε ότι το 60% των Ελλήνων καταναλωτών ξοδεύουν σήμερα λιγότερα απ’ όσα προ πανδημίας, στο 43% έχουν τη δυνατότητα αγοράς μόνο των απαραίτητων, ενώ για το 67% η τιμή αποτελεί το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής αγοράς προϊόντος ή υπηρεσίας. Στην πρόσφατη Ετήσια Έκθεσή του για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση το ΙΝΕ ΓΣΕΕ τεκμηριώνει ότι οι εργαζόμενοι στη χώρα –την τελευταία στην ΕΕ στις επενδύσεις– δουλεύουν περισσότερο απ’ όλους τους Ευρωπαίους, πληρώνονται με τους χαμηλότερους μισθούς, έχουν αγοραστική δύναμη υπό διαρκή συρρίκνωση και ποιότητα απασχόλησης συγκλίνουσα στων χωρών των Βαλκανίων και της Αν. Ευρώπης. Κατά τους ερευνητές, η Ελλάδα από το 2010 έχει, ταυτόχρονα, το υψηλότερο ποσοστό υποβάθμισης της εργασίας στην ΕΕ και την πρωτιά στην απώλεια της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού και του κατώτατου μισθού, που βρίσκεται πλέον κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας! Το οξύμωρο είναι ότι γενικά οι επιχειρηματίες του κλάδου επιχαίρουν για τη θεσμοθέτηση της απλήρωτης υπερεργασίας, της

34 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΠΩΣ ΕΞΕΛΙΧΘΗΚΑΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2021; Σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτη Μπορέτο, διευθύνοντα σύμβουλο της IRI Hellas, ο οποίος εκτιμά ότι το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου ο κλαδικός τζίρος θα κυμανθεί στα περσινά επίπεδα, αλλά το τελευταίο τρίμηνο του έτους η πτωτική του τάση θα είναι έντονη, ώστε θα οριστικοποιηθεί στα τέλη του 2021 με μείωση περίπου 2%-4% συγκριτικά με το 2020, • ο κλαδικός τζίρος στο τετράμηνο αυξήθηκε κατά 1,8% σε αξία, αλλά σε όγκο υποχώρησε κατά 0,5%, άρα οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,3%, δηλαδή οι ανατιμήσεις οδηγούν την ανάπτυξη. (Εξέλιξη τζίρου ανά μήνα: Ιανουάριος 10,9%, Φεβρουάριος 0,5%, Μάρτιος -8,5%, Απρίλιος-Πάσχα 5,5%). • Ο τζίρος των τροφίμων σταθερού barcode αναπτύχθηκε με δυναμική 1,8% έναντι 0,1% των επί ζυγίω. Ουσιαστικά η ανάπτυξη προήλθε από τα τρόφιμα σταθερού barcode, που αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 2,8%, ενώ υποχώρησαν στα μεν προϊόντα περιποίησης/ομορφιάς κατά 8% στα δε φροντίδας του σπιτιού κατά 5,8%. • Ως προς το αντίστοιχο τετράμηνο πέρυσι τα τρόφιμα ανατιμήθηκαν κατά 3,6%, τα προϊόντα υγείας και ομορφιάς κατά 1,1%, ενώ οι τιμές των προϊόντων φροντίδας για το σπίτι παρέμειναν σταθερές. • Τον Απρίλιο οι γραμμές ενδείξεων της αξίας και του όγκου των πωλήσεων συνέπεσαν μετά από πορεία σύγκλισης που ξεκίνησε τον Ιανουάριο. Άρα άρχισαν οι «διορθωτικές κινήσεις» μέσω των προσφορών. Δεδομένου ότι ο Μάιος επιβεβαίωσε μια σταθερά καθοδική τάση του τζίρου (-6%), αναμένεται ότι θα ενταθούν. • Ο «προωθητικός τζίρος» αυξήθηκε κατά 2,3%, ήτοι από 24,2% το τετράμηνο πέρυσι σε 26,6% φέτος (το 2019 ήταν 27%). Στα τρόφιμα ανήλθε κατά 4 μονάδες σε σχέση με πέρυσι στο 25,8% (25,2% ήταν το 2019). • Ο μερίδιο τζίρου των PL μειώθηκε στο 14,9% από 15,3% στο τετράμηνο του 2020. • Τα υπέρ μάρκετ εμφάνισαν την υψηλότερη ανάπτυξη με ρυθμό 9,2%. Ακολούθησαν τα μεγάλα καταστήματα με 2% και με πτώση 0,6% τα μεσαία και 0,4% τα μικρά καταστήματα. • Αξιοσημείωτο: Οι πωλήσεις των αλκοολούχων ποτών στο τετράμηνο εξελίχθηκαν με ανάπτυξη 33%!

κατάργησης του οκταώρου, της αύξησης των υπερωριών, των σπαστών ωραρίων κ.ά., σαν να πρόκειται η απόκτηση πλεονεκτήματος καθενός από την αξιοποίηση της αντιμεταρρύθμισης του Εργατικού Δικαίου να αντισταθμίσει τις απώλειές του από την κατάρρευση της ζήτησης… Είναι θλιβερό τα «πλεονεκτήματα» της «εργασιοκτονίας» να προσφέρονται και ως καταφυγή επιβίωσης άνευ ενοχής σε πλείστους επιχειρηματίες, τους οποίους οι τράπεζες απέκλεισαν από τις σωτήριες πιστώσεις κατά των επιπτώσεων της πανδημίας μολονότι αυτές ενθυλάκωσαν 44 δισ. ευρώ από

την ΕΚΤ για το σκοπό τούτο. Όντως, περί τα 30 δισ. εξ αυτών «λιμνάζουν» ιδιοτελώς στα ταμεία της ΤτΕ, ενόσω οι περιουσίες περίπου 100 χιλ. μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αυτοαπασχολουμένων βαίνουν προς πλειστηριασμό. Τον κίνδυνο «λουκέτου» για το 20% των εγχώριων επιχειρήσεων κρούει η ΕΚΤ. Για το 40% των μικρομεσαίων κάνει λόγο η ΓΣΕΒΕΕ. Στις διακόσιες χιλιάδες το εξειδικεύει η ΕΕΑ… Η υπερδιόγκωση της ανεργίας είναι προ των πυλών, ενώ το 60%-70% των νέων προσλήψεων αφορούν καιρό τώρα θέσεις μερικής απασχόλησης… 

Ε Ι Δ Ι Κ Ο

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

Ο ενισχυμένος ρόλος των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και FMCG στην εποχή της πανδημίας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Απαίτηση των καιρών η εταιρική κοινωνική ευθύνη Η πανδημία έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα προς τη διεθνή κοινότητα για την αναγκαιότητα άμεσης λήψης μέτρων που θα υποστηρίζουν τις αρχές της ισότητας, της δικαιοσύνης και της πρόσβαση όλων των πολιτών σε κοινωνικά αγαθά, όπως η εργασία και η υγεία. Παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία που προκάλεσαν οι αρχικές ενδείξεις μιας συνειδητοποίησης εκ μέρους διεθνών οργανισμών και κρατών ότι η αλόγιστη εκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων με στόχο τον πλουτισμό ενός ελάχιστου αριθμού ατόμων θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση του παγκόσμιου πληθυσμού και του πλανήτη, οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν πως η αδυναμία αλλαγής του κυρίαρχου μοντέλου ανάπτυξης είναι το κύριο εμπόδιο αλλαγής πλεύσης της ανθρωπότητας. Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε παρά να δούμε με θετικό βλέμμα τις πρωτοβουλίες διεθνών οργανισμών και επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο των γενικών αρχών της αειφορίας, παρά τις παλινωδίες, τα εμπόδια και τη μέχρι στιγμής μηδαμινή αποτελεσματικότητά τους.

ε δεδομένη την κυριαρχία ενός οικονομικού μοντέλου που ευνοεί τον πλουτισμό των λίγων και όχι μια ισότιμη κατανομή στο σύνολο της ανθρωπότητας των διαθέσιμων πόρων και του οφέλους από την αξιοποίησή τους, οι αποφάσεις που αφορούν στόχους όπως η προστασία του περιβάλλοντος είναι λογικό να αποτυγχάνουν να υλοποιηθούν εντός των χρονικών πλαισιίων που έχουν τεθεί από τον εκάστοτε οργανισμό. Την ίδια στιγμή, στο όνομα της βιώσιμης ανάπτυξης εξακολουθούν να συντελούνται -και να χρηματοδοτούνται- έργα με ανυπολόγιστες αρνητικές συνέπειες, στην αντίθετη από την διακηρυσσόμενη κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, ορισμένες αποφάσεις που λαμβάνονται με αφορμή την πανδημία και τις συνέπειές της, όπως η επιστροφή των ΗΠΑ στην Πράσινη Συμφωνία, ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και οδηγίες που προάγουν ζητήματα περιβάλλοντος και κοινωνικών πολιτικών, η αναθεώρηση απόψεων σχετικά με την αξία του δημόσιου τομέα, ειδικά σε ό,τι αφορά την υγεία κ.ά, επιβεβαιώνουν πως η κοινωνία, έστω και με αργά βήματα, δεν σταματά να εξελίσσεται πως μια βιώσιμη κατεύθυνση. Σε αυτό το πλαίσιο, σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, έχοντας ως στόχο την ενίσχυση των δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης στο σύνολο της

36 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στις 21 Απριλίου 2021 την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την εταιρική αναφορά βιωσιμότητας (CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive). Σύμφωνα με την νέα οδηγία, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μοιράζονται στοχευμένες, αξιόπιστες πληροφορίες, στις οποίες θα υπάρχει ευκολία πρόσβασης από κάθε ενδιαφερόμενο και θα αποτελούν τη βάση για τη λήψη αποφάσεων σχετικών με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Μετά από ένα μήνα, στις 19 Μαΐου, oι Ευρωβουλευτές ζήτησαν την

ενίσχυση των υφιστάμενων κανόνων της ΕΕ σχετικά με την νομική ευθύνη των εταιρειών, έχοντας ως στόχο τη μείωση και την πρόληψη περιβαλλοντικών βλαβών. Το θέμα της μετάβασης στην «πράσινη οικονομία» και της επίτευξης των στόχων στους οποίους συμφώνησε η Ευρωβουλή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ήταν στο επίκεντρο της Έκτακτης Συνόδου των «27», που ξεκίνησε τις εργασίες της στις 25 Μαΐου.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Αυτές οι πρωτοβουλίες είναι ενδεικτικές της ανησυχίας για την καθυστέρηση υλοποίησης ουσιαστικών παρεμβάσεων, τόσο σε θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης συνολικά όσο και ειδικότερα στο μεγάλο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος.

ΣΎΝΔΕΣΗ EKE ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΎ ΜΈΛΛΟΝΤΟΣ

Στ ην ανα λ υ τ ι κ ή μελέτη με τίτλο «Corporate due diligence and corporate accountabi lit y Europea n added va lue assessment», που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2020 από την υπηρεσία ερευνών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου European Parliamentary Research Service (EPRS) και του European Added Value Unit -EAVA (το Think Tank Αξιολόγησης Αντίκτυπου και Ευρωπαϊκής Προστιθέμενης Αξίας), διατυπώνονται εκτιμήσεις, βάσει επιστημονικής μεθοδολογίας και συγκεκριμένων εργαλείων ανάλυσης, για το οικονομικό όφελος που προσφέρουν περιβαλλοντικές και κοινωνικές πρακτικές, όπως και η υιοθέτηση των κατευθύνσεων που αφορούν την εταιρική διακυβέρνηση εκ μέρους των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Παρουσιάζονται επίσης οι αποκλίσεις και οι συγκλίσεις στην εφαρμογή των σχετικών οδηγιών και νόμων, καλά και κακά παραδείγματα από χώρες-μέλη -ακόμη και στην ίδια χώρα-, καθώς και γενικά συμπεράσματα για το πώς η ΕΕ και οι επιχειρηματικοί οργανισμοί θα πρέπει να κινητοποιηθούν προς μια ουσιαστική αειφόρο δραστηριότητα. Ειδικότερα, μελετάται το πώς εφαρμόζονται και με ποια αποτελέσματα οι αποφάσεις και οι προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας (due diligence) και την υποχρέωση των επιχειρήσεων να λογοδοτούν για τις ενέργειές τους. Ένα γεγονός που ενίσχυσε την απαίτηση υιοθέτησης από τις επιχειρήσεις διαδικασιών δέουσας επιμέλειας στον τομέα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των επιβλαβών για το περιβάλλον δραστηριοτήτων είναι η εντεινόμενη παγκοσμιοποίηση και η σχετική σύνδεση των αλυσίδων παραγωγής αξίας, σημειώνεται στην έρευνα. Οι δραστηριότητες των επιχειρήσεων έχουν

περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε περιοχές που οι ίδιες έχουν την έδρα τους, αλλά και σε περιοχές πολύ απομακρυσμένες. Όπως σημειώνει επίσης η μελέτη, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την παραβίαση βασικών δικαιωμάτων, που σχετίζονται με επιχειρηματικές δραστηριότητες. Παραδείγματος χάριν, το 2017, στην έκθεση του ILO, του διεθνούς οργανισμού εργασίας (International Labour Organization), καταγράφηκαν 24,9 εκατομμύρια θύματα αναγκαστικής εργασίας (forced labour), από τα οποία τα 16 εκατομμύρια αφορούσαν την ιδιωτική οικονομία -βιομηχανική παραγωγή, κατασκευές, αγροτική παραγωγή, οικιακή εργασία. Η έρευνα κατέγραψε επίσης τις επιπτώσεις της οικονομικής εκμετάλλευσης στο περιβάλλον: Κατά 62% καταστροφή των τοπικών δασών λόγω αγροτικής εκμετάλλευσης για παραγωγή ειδών προς κατανάλωση και 24% λόγω παράνομων δράσεων με αντικείμενο την παραγωγή εξαγώγιμων προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρουν οι μελετητές του EAVA, αναλήφθηκαν ορισμένες από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο, όπως η έκδοση των βασικών κατευθύνσεων των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τη διασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων (Guiding Principles on Business and Human Rights). Μέσω αυτών των πρωτοβουλιών, προωθήθηκε και η υιοθέτηση διαδικασιών δέουσας επιμέλειας (due diligence) εκ μέρους των επιχειρήσεων, με στόχο την εφαρμογή κοινωνικά υπεύθυνων πολιτικών από μέρους τους. Όμως, σημειώνουν οι αναλυτές, οι διαδικασίες δέουσας επιμέλειας εξακολουθούν να εφαρμόζονται σε εθελοντική βάση και η υιοθέτησή τους εξακολουθεί να αφορά ένα μικρό ποσοστό των επιχειρήσεων. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν αναληφθεί μια σειρά από σχετικές πρωτοβουλίες, όπως οι οδηγίες για τη δημοσίευση έκθεσης με στοιχεία εκτός των οικονομικών δεδομένων της επιχείρησης (Non-Financial Reporting Directive), ο κανονισμός για την προστασία των δασών (Timber Regulation) και για την εκμετάλλευση μεταλλευμάτων (Conflict Minerals Regulation). Όμως, η πραγματικότητα αποδεικνύει πως οι μέχρι στιγμής πρωτοβουλίες είναι ελάχιστα αποτελεσματι-

κές μπροστά στις τεράστιες προκλήσεις. Σε έρευνα που εξέδωσε η ΕΕ, και ειδικότερα το Directorate-General for Justice and Consumers (DG JUST) το 2020, καταγράφεται πως ένα ποσοστό ελάχιστα μεγαλύτερο του ενός τρίτου των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν δήλωσαν πως εφαρμόζουν due diligence για ένα μεγάλο εύρος επιπτώσεων των δραστηριοτήτων τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον. Επίσης, σημειώθηκαν κενά στην αποζημίωση των θυμάτων, υποχρέωση που απορρέει από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2012). Στις περισσότερες έρευνες υπογραμμίζεται η ασάφεια σχετικά με τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, ως αποτέλεσμα της έλλειψης ενός κοινού νομικού πλαισίου από την ΕΕ. Παράλληλα, τονίζεται η εντεινόμενη απαίτηση για μια κοινή αντιμετώπιση του ζητήματος, καθώς οι επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες σε θέματα κοινωνικής ευθύνης και περιβάλλοντος κινδυνεύουν να μειονεκτούν έναντι του ανταγωνισμού τους, τονίζουν οι μελετητές.

ΆΜΕΣΗ Η ΘΕΤΙΚΉ ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ

Η μελέτη υποστηρίζει πως η υιοθέτηση μιας σειράς μέτρων υποχρεωτικής και όχι εθελοντικής εφαρμογής θα οδηγούσε σε εναρμόνιση των επιχειρήσεων με στάνταρ που θέτουν για παράδειγμα οι Γενικές Οδηγίες του ΟΟΣΑ και οι Κατευθυντήριες Αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Μια αντίστοιχη εναρμόνιση των απαιτήσεων σε επίπεδο ΕΕ θα συνέβαλε, τονίζουν, στη δημιουργία ενός κοινού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, που θα ευνοεί τον δίκαιο ανταγωνισμό. Παράλληλα, η θεσμοθέτηση υποχρεωτικού due diligence θα λάμβανε υπόψη και τα κόστη, τα οποία θα υπερκάλυπταν τα οικονομικά οφέλη, όπως αποδεικνύουν σχετικές μελέτες. Φυσικά, σημειώνουν πως θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό των μέτρων και το μέγεθος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων. Συνολικά, όπως αποδεικνύουν και τα ευρήματα της μελέτης, υπάρχει άμεση θετική επίδραση των πρακτικών που εφαρμόζουν οι

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 37

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

επιχειρήσεις στο πεδίο της προστασίας του περιβάλλοντος και της επίλυσης κοινωνικών ζητημάτων στα οικονομικά τους αποτελέσματα (με έμφαση στην κερδοφορία). Έχει μάλιστα ενδιαφέρον το γεγονός ότι η επίδραση είναι ακόμη πιο θετική στην περίπτωση των επιχειρήσεων με διεθνή δραστηριότητα. Εκτιμάται πως κάνοντας ένα βήμα εμπρός στις πολιτικές κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευθύνης θα μπορούσε η επιχείρηση να αυξήσει την απόδοση της σχετικής επένδυσης κατά 2,26%. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, παρά το ότι η ερμηνεία των αποτελεσμάτων της έρευνας θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, δίνεται η δυνατότητα σχεδιασμού διαφορετικών σεναρίων αναβάθμισης των σχετικών πρακτικών και εξίσωσης των όρων επένδυσης σε περιβαλλοντικές και κοινωνικές πολιτικές στα μέλη της ΕΕ, ώστε να δοθούν ικανά κίνητρα στους ενδιαφερόμενους. Με όρους κερδοφορίας, η αύξηση που υπολογίζουν οι ερευνητές πως θα προκύψει από την εφαρμογή διαδικασιών due diligence, θα μπορούσε να κυμαίνεται μεταξύ 1% (βάσει του λιγότερο φιλόδοξου σεναρίου) και 3,5% (στην περίπτωση του πλέον φιλόδοξου). Τα μεγαλύτερα οφέλη, περίπου 4%, αναμένεται να προκύψουν στην περίπτωση των επιχειρήσεων που ξεκινούν από ένα πολύ χαμηλό επίπεδο σχετικής δραστηριότητας. Σε ό,τι αφορά την επίτευξη κοινωνικών στόχων, όπως η μείωση παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η θετική επίδραση καθιέρωσης υποχρεωτικής εφαρμογής διαδικασιών δέουσας επιμέλειας (due diligence) αναμένεται να είναι μεγάλη. Πράγματι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του EPRS, που εξέταζε την επίδραση της θέσπισης υποχρεωτικής εφαρμογής διαδικασιών due diligence με στόχο τη ανάσχεση της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, προέκυψε πιθανή μείωση της εν λόγω καταστροφής κατά περίπου 62%! Παράλληλα η EAVA καταγράφει, μέσω συγκεκριμένων case studies, θετικό αντίκτυπο των διαδικασιών due diligence που προωθούν τη λειτουργία μιας κοινωνικά υπεύθυνης αλυσίδας δημιουργίας αξίας στις επιχειρήσεις και στα κοινωνικά στάνταρ που γίνονται αντιληπτά από τους εργαζόμενους. Σχετικές διαδικασίες με σημαντικό

38 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

αντίκτυπο είναι όσες αφορούν την ανάληψη ευθύνης από την επιχείρηση για παραβιάσεις κανόνων στην εφοδιαστική αλυσίδα, την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου με τη συμμετοχή και δημόσιων οργανισμών, καθώς και τη συμμετοχή των εργαζομένων στις αποφάσεις και τα όργανα εκπροσώπησης της επιχείρησης. Συμπερασματικά, η έρευνα τεκμηριώνει τη θετική επίδραση της υιοθέτησης διαδικασιών που προωθούν λύσεις στα κοινωνικά θέματα και τα ζητήματα του περιβάλλοντος, σημειώνοντας την προσοχή που πρέπει να δοθεί στο κόστος επένδυσης στις σχετικές πρωτοβουλίες, ιδίως εκ μέρους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σε ό,τι αφορά τις διαφορετικές ταχύτητες μεταξύ των κρατών στα θέματα ΕΚΕ, στην πρώτη θέση του σχετικού πίνακα κατατάσσεται η Φινλανδία και στη δεύτερη η Γαλλία.

Η ΚΑΛΉ ΦΉΜΗ

Όπως αναφέρει η EAVA, στην πλέον πρόσφατη έρευνα με θέμα τις επιχειρήσεις και τα αποτελέσματα της εφαρμογής των νόμων σχετικά με τις πρακτικές due diligence στην

ΕΕ, καταγράφεται πως για την πλειονότητα των ερωτηθέντων βασικό κίνητρο υιοθέτησης πολιτικών ΕΚΕ αποτελεί το ρίσκο της κακής φήμης (66%), ακολουθούμενο από τις απαιτήσεις επενδυτών και καταναλωτών για υψηλά σχετικά στάνταρ (51% και 45% αντίστοιχα). Οι κίνδυνοι στο πεδίο της λειτουργίας και οι νομικές απαιτήσεις για δημοσίευση έκθεσης ΕΚΕ έχουν το ίδιο ποσοστό, 42%, ενώ οι οικονομικοί κίνδυνοι έλαβαν 41%. Σε έρευνα του 2016 του ΟΟΣΑ που αφορούσε την εξορυκτική βιομηχανία, σε ποσοστό 82,8% οι ερωτηθέντες εξέφρασαν την πεποίθησή τους πως τα στάνταρ που θεσμοθέτησε ο οργανισμός (OECD Guidance) έφεραν σημαντικά οφέλη, έστω και αν κάποια από αυτά δεν είναι μετρήσιμα. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα οφέλη λόγω της καλής φήμης, αλλά και του εξορθολογισμού της εφοδιαστικής αλυσίδας (συμπεριλαμβανομένης και της διασφάλισης μελλοντικών πόρων), η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, η παραγωγικότητα και η καινοτομία (στην έρευνα γίνεται μελέτη σε βάθος της σχέσης μεταξύ εφαρμογής των αρχών CSR και ESG και των επιχειρηματικών αποτελεσμάτων). 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Σύνδεση τεχνολογίας-αειφορίας Υπό κοινό οπτικό πρίσμα εξέτασε πρόσφατη έρευνα της Accenture την επένδυση των επιχειρήσεων στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αειφόρο ανάπτυξη, συμπεραίνοντας πως οι οργανισμοί με θετική δράση και στα δύο πεδία έχουν σημαντικά θετικά αποτελέσματα. Όπως σημειώνουν οι αναλυτές, ο ψηφιακός μετασχηματισμός καθόρισε το επιχειρηματικό τοπίο κατά τη δεκαετία του 2010, ενώ για τη νέα δεκαετία, σύμφωνα με την έρευνα, αλλά και την εμπειρία τους, το μέλλον των επιχειρήσεων θα καθορίσει η μετάβαση στην αειφορία.

ι επιχειρήσεις που έχουν αντιληφθεί τη σύνδεση μεταξύ των δύο αυτών παραγόντων αλλαγής και έχουν ήδη επενδύσει στην εξέλιξή τους σε αυτό το πλαίσιο, ονομάζονται από τους ερευνητές Twin Transformers και εκτιμάται πως έχουν τα στοιχεία που θα τους οδηγήσουν μεταξύ των νικητών της κρίσης του COVID-19 και των μελλοντικών επιχειρηματικών ηγετών. Όμως, μόνο το ένα πέμπτο των επιχειρήσεων της Ευρώπης και των ΗΠΑ που είναι πρωτοπόροι σε έναν από τους δύο τομείς είναι Twin Transformers, ενώ τα ποσοστά είναι μεγαλύτερα σε χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού Ωκεανού (APAC), όπως η Αυστραλία, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Σιγκαπούρη. Αξίζει να επισημανθεί το εύρημα πως οι επενδυτές ενδιαφέρονται σε μεγάλο βαθμό για τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις-στόχοι τους αντιμετωπίζουν τα μη αμιγώς οικονομικά ζητήματα, όπως αυτό της αειφορίας.

Το 2020, σε ποσοστό 47% οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που συγκαταλέγονται μεταξύ των 2.000 μεγαλύτερων παγκοσμίως συζήτησαν ζητήματα που συνδέονται με την αειφορία σε συνεδριάσεις τους με θέμα την κερδοφορία. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο του 2018 (27%) και κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το αντίστοιχο εταιρειών των ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά, το 52% των συγκεκριμένων επιχειρήσεων συζήτησαν τεχνολογικά θέματα στις συναντήσεις τους, ποσοστό που είναι αντίστοιχο των εταιρειών των ΗΠΑ και των χωρών APAC. Όμως, μόνο το 5% συζήτησε τα δύο επιμέρους θέματα σε σύνδεση. Χώρες όπως η Κίνα, διαφοροποιούνται σε αυτό το θέμα, απαντώντας σε ποσοστό 24% πως θεωρούν ότι η τεχνολογία θα συμβάλει στην υιοθέτηση και εφαρμογή αειφόρου στρατηγικής, με τα αντίστοιχα ποσοστά στις ΗΠΑ να είναι 18% και στην Ευρώπη 16%.

Η ένταση του ενδιαφέροντος για ζητήματα τεχνολογίας, καθώς και βιώσιμης ανάπτυξης αυξήθηκε με ταχύτατους ρυθμούς με αφορμή την πανδημία, σημειώνουν οι ερευνητές. Οι επιχειρήσεις της Ευρώπης έχουν ήδη αναγνωρίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη μεταξύ των πεδίων στα οποία δίνουν προτεραιότητα, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις στο ερώτημα για τις 3 κορυφαίες προτεραιότητες του επόμενου 6μήνου, που έχουν τεθεί στο πλαίσιο των ετήσιων στόχων του 2021, οι οποίες σχετίζονται αφενός με την ανάκαμψη των οικονομικών τους επιδόσεων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά και με την ανταγωνιστικότητά τους μεσοπρόθεσμα. Στην 1η θέση των προτεραιοτήτων με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα βρίσκεται η επένδυση σε τεχνολογίες αιχμής (AI, αυτοματισμοί κλπ), με ποσοστό 31% και με το ίδιο ποσοστό ακολουθεί η υιοθέτηση μέτρων που αφορούν την απόκτηση εκ μέρους της επιχείρησης ενός πιο «πράσινου» προφίλ, ενώ στην τρίτη με 28% βρίσκεται η εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού. Στα ίδια ερωτήματα, με μακροπρόθεσμο όμως ορίζοντα (τρία χρόνια), στην πρώτη θέση με 45% βρίσκεται η επιτάχυνση της ψηφιακής εξέλιξης της επιχείρησης, στη δεύτερη, με επίσης 45% η παγίωση ενός πραγματικά αειφόρου προφίλ, ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνει η επανατοποθέτηση της επιχείρησης στην αγορά, σε ό,τι αφορά προϊόντα, υπηρεσίες και αγοραστική εμπειρία, με 46%. Η Accenture CEO Survey πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2020 σε δείγμα 4.050 υψηλόβαθμων στελεχών, με 1.450 εξ αυτών από τις ΗΠΑ, 1.300 από την Ευρώπη και 1.300 από χώρες APAC. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 39

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Οι καταναλωτές και το εγγυοδοτικό σύστημα ανακύκλωσης To ECR Hellas έχει συστήσει ειδική ομάδα εργασίας με αντικείμενο την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία (Recycling / Circular Economy). Στο πλαίσιο των εργασιών της υλοποιήθηκε on line έρευνα, που είχε ως κεντρικό στόχο τη διερεύνηση των απόψεων των καταναλωτών σχετικά με την υιοθέτηση ενός νέου συστήματος συλλογής πλαστικών μπουκαλιών / συσκευασιών αλουμινίου προς ανακύκλωση (πχ νερού για μικρές και μεγάλες συσκευασίες, κουτάκια αναψυκτικού, μπύρας κ.ά.).

χώρα μας έχει την υποχρέωση να εφαρμόσει το εγγυοδοτικό σύστημα DRS (Deposit – Return System), σύμφωνα με τον νέο Νόμο 4736/2020 και τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, ακολουθώντας τα πρότυπα ανάλογων συστημάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με το σχετικό σύστημα, οι καταναλωτές επιβαρύνονται με ένα ποσό το οποίο έχει υπολογιστεί στην τιμή αγοράς προϊόντων που πωλούνται σε πλαστικό μπουκάλι ή σε συσκευασία αλουμινίου, το οποίο τους επιστρέφεται από τα καταστήματα ή τα σημεία συλλογής με την επιστροφή της συσκευασίας. Οι υπόλοιπες συσκευασίες ακολουθούν τη γνωστή πορεία προς την ανακύκλωση, τους απλούς κάδους απορριμμάτων ή... το περιβάλλον. Η έρευνα της ομάδας του ECR Hellas υλοποιήθηκε υπό την επιστημονική επίβλεψη του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και φιλοξενήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Τhe Nielsen Company, ενώ η επεξεργασία και ανάλυση των ανώνυμων απαντήσεων έγινε από την πανεπιστημιακή ομάδα του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η έρευνα στην οποία συμμετείχαν 1.125 καταναλωτές, διενεργήθηκε από 25/01/2021 έως 10/02/2021. Σύμφωνα με την έρευνα, σε ποσοστό 76% οι ερωτηθέντες δηλώνουν πως χρησιμοποιούν κέντρα ανακύκλωσης, αγοράζουν προϊόντα σε επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες ή προσπαθούν να αγοράζουν μόνο προϊόντα

40 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

που μπορούν να ανακυκλωθούν. Σε ποσοστό 62% δηλώνουν πως δεν θα αγόραζαν προϊόντα με υπερβολική συσκευασία, μεταξύ δύο προϊόντων θα επέλεγαν το λιγότερο επιβλαβές για το περιβάλλον και πως θα αντικαθιστούσαν προϊόντα με άλλα, για οικολογικούς λόγους. Μόνο 22 άτομα στα 1.125 απάντησαν πως δεν ανακυκλώνουν τίποτα, ενώ για το 75% των ερωτηθέντων προκύπτει πως ανακυκλώνει σε υψηλό βαθμό. Τα βασικά υλικά που διαχωρίζουν οι καταναλωτές κατά την ανακύκλωση είναι το πλαστικό, το χαρτί, το γυαλί και το αλουμίνιο. Για το 56% του δείγματος το υλικό που μπορεί ευκολότερα να ανακυκλώσει στην καθημερινή του ζωή είναι το πλαστικό, ενώ για το 33% είναι το χαρτί. Μία με τρεις φορές την εβδομάδα είναι η συχνότητα ανακύκλωσης, με τη χρήση των υπαρχόντων συστημάτων ανακύκλωσης. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το νέο εγγυοδοτικό σύστημα συλλογής συσκευασιών από πλαστικό και αλουμίνιο (DRS), το 79% των ερωτηθέντων έχει θετική στάση, το 67% θα μιλούσε θετικά και θα παρότρυνε κι άλλους να το ακολουθήσουν, ενώ το 77% δείχνει μία θετική πρόθεση να συμμετέχει στο νέο σύστημα. Γυναίκες, καταναλωτές που λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν περιβαλλοντικούς παράγοντες (ανακυκλωσιμότητα, μη υπερβολική συσκευασία, κ.ά.) κατά τις αγορές τους, καθώς και καταναλωτές που χρησιμοποιούν ευρέως εκπτωτικά κουπόνια, έχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό θετική προσέγγιση στο νέο σύστημα DRS. Το 79% θα διαχώριζε τα πλαστικά μπουκάλια και τις συσκευασίες αλουμινίου σε σχέση με τα άλλα ανακυκλώσιμα υλικά,

ώστε να μπορέσει να συμμετέχει στο νέο σύστημα ανακύκλωσης. Στην περίπτωση που η κατανάλωση ενός προϊόντος με περιέκτη από πλαστικό ή αλουμίνιο γίνει στο δρόμο (on the go), το 64% των ερωτηθέντων θα το ανακύκλωνε άμεσα σε κοντινό κάδο ανακύκλωσης, χάνοντας στην ουσία την επιστροφή του ποσού της εγγύησης που πλήρωσε κατά την αγορά του. Στην ερώτηση ποια θεωρούν δίκαιη χρέωση για καταβολή και επιστροφή κατά το νέο σύστημα DRS συλλογής πλαστικών συσκευασιών και αλουμινίου, οι απόψεις ταξινομούνται ως εξής: • Για συσκευασία πλαστικού μπουκαλιού μέχρι 500ml, το 80% των ερωτηθέντων θεωρεί ως δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,05 ευρώ – 0,10 ευρώ • Για συσκευασία αλουμινίου μέχρι 500ml, το 82% των ερωτηθέντων θεωρεί ως δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,05 ευρώ – 0,10 ευρώ • Για συσκευασία πλαστικού μπουκαλιού μεγαλύτερη των 500ml, το 76% των ερωτηθέντων θεωρεί δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,10 ευρώ – 0,15 ευρώ 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Πώς εξελίσσεται η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2019 ζήτησε να ενταθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και κάλεσε την Επιτροπή να προωθήσει τις εργασίες με σκοπό να γίνει η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη, σύμφωνα με τις διεθνείς δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων. Στις 11 Δεκεμβρίου 2019, η Επιτροπή παρουσίασε την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ως τη «νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ, με σκοπό να τεθεί η Ευρώπη σε τροχιά μετασχηματισμού προς μια κλιματικά ουδέτερη, δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, που θα διαθέτει μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία».

ατά τη διάρκεια της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Δεκέμβριο του 2019, οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν στα συμπεράσματα που εξέδωσαν τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Έναν χρόνο μετά, τον Δεκέμβριο του 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του υπέρ της πράσινης μετάβασης της ΕΕ. Οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν το νέο δεσμευτικό στόχο της ΕΕ για καθαρή εγχώρια μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, ποσοστό ανώτερο του στόχου που είχε συμφωνηθεί το 2014 για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 40% στο ίδιο χρονικό περιθώριο. Οι ηγέτες της ΕΕ κάλεσαν το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο να αποτυπώσουν τον νέο στόχο στην πρόταση περί ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα, την οποία υπέβαλε η Επιτροπή ως μέρος της Πράσινης Συμφωνίας, και να προχωρήσουν σύντομα στην έκδοση του νόμου αυτού. Στη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαΐου 2021, οι ηγέτες της ΕΕ, που είχε ως βασικά θέματα την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική κρίση, ανακοινώθηκε η παρουσίαση -εντός λίγων εβδομάδων από την ανακοίνωση- μιας νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας, που θα περιλαμβάνει 12 προτάσεις με τον ίδιο στόχο (μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030) και την προσέλκυση σχετικών επενδύσεων. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού

Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε πως οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων «εξέφρασαν τις προτεραιότητες και τις θεμιτές επιφυλάξεις τους» και τόνισαν πως θα εξετάσουν τις προτάσεις μόλις δημοσιοποιηθούν. Από την πλευρά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία δέσμευση επί του θέματος, δήλωσε πως θεωρεί σημαντική επιτυχία το ότι κανένα κράτος της ΕΕ δεν αμφισβητεί στους στόχους σχετικά με το κλίμα (όπως είχε συμβεί στο παρελθόν εκ μέρους της Πολωνίας).

ΕΥΡΩΠΑΪΚΌ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΌ ΣΧΈΔΙΟ ΠΡΆΣΙΝΗΣ ΣΥΜΦΩΝΊΑΣ (EGDIP)

Τη στήριξη «πράσινων» επενδύσεων ύψους 1 τρισ. ευρώ εντός μιας δεκαετίας (20202030) μέσω του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Σχεδίου Πράσινης Συμφωνίας -EGDIP (ή αλλιώς «Επενδυτικό Σχέδιο Αειφόρου Ευρώπης - SEIP)», του χρηματοοικονομικού πυλώνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, αποφάσισε στις 14 Ιανουαρίου 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της κινητοποίησης δημόσιων και ιδιωτικών χρηματοοικονομικών εργαλείων. Συγκριμένα, η χρηματοδότηση των σχετικών επενδύσεων του EGDP θα γίνει μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ και ενός καινοτόμου μέσου για την προσέλκυση και την κινητοποίηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης, του προγράμματος InvestEU. Το πρόγραμμα InvestEU βασίζεται στο μοντέλο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη, το αποκαλούμενο «σχέδιο Juncker». Όπως αναφέρει η σχετική επίσημη ανακοίνωση, το InvestEUθα συγκεντρώσει «κάτω από μία στέγη» το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων και 13 άλλα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ και θα μοχλεύσει πάνω από 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις κατά την περίοδο 2021-27. «Τουλάχιστον το 30% του προγράμματος InvestEU, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, υποστηρίζει τη χρηματοδότηση επενδύσεων που συμβάλλουν στους στόχους της ΕΕ για το κλίμα», σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 41

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Στις 10 Μαρτίου 2021, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την έγκριση έκθεσης νομοθετικής πρωτοβουλίας ζήτησε την επείγουσα έγκριση δεσμευτικών κανόνων της ΕΕ που θα διασφαλίζουν ότι οι εταιρείες θα λογοδοτούν και θα καθίστανται υπεύθυνες όταν βλάπτουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και τη χρηστή διακυβέρνηση, ενώ θα πρέπει και η νομοθεσία να διασφαλίζει την πρόσβαση των θυμάτων σε μέσα έννομης προστασίας. Όπως σημειώνεται στη σχετική απόφαση, οι κανόνες θα πρέπει να είναι υποχρεωτικές για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ και έχουν την έδρα τους στην ΕΕ, αλλά και εκτός ΕΕ. Στην ίδια απόφαση ζητείται η νομοθέτηση κυρώσεων στην περίπτωση μη συμμόρφωσης των επιχειρήσεων, της νομικής υποστήριξης θυμάτων εταιρειών σε τρίτες χώρες, καθώς και της απαγόρευσης εισαγωγής προϊόντων που συνδέονται με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η καταναγκαστική ή η παιδική εργασία. Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει τη σχετική νομοθετική πρόταση εντός του έτους. Όπως σημειώνεται στην απόφαση, βάσει των δεσμευτικών κανόνων δέουσας επιμέλειας (due diligence) της ΕΕ, οι εταιρείες θα υποχρεούνται «να εντοπίζουν, να αντιμετωπίζουν και να διορθώνουν πτυχές της αλυσίδας αξίας τους (δηλ. όλες τις δραστηριότητες, άμεσες ή έμμεσες επιχειρηματικές σχέσεις και επενδυτικές αλυσίδες τους) που θα μπορούσαν να παραβιάζουν, ή όντως το πράττουν, τα ανθρώπινα δικαιώματα (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών, συνδικαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων), το περιβάλλον (συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή ή την αποψίλωση των δασών, για παράδειγμα) και τη χρηστή διακυβέρνηση (μέσω περιστατικών διαφθοράς και δωροδοκίας)». Το Κοινοβούλιο ζητεί τη λήψη πρόσθετων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης εισαγωγής προϊόντων που συνδέονται με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η καταναγκαστική εργασία ή η παιδική εργασία. Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική αποζημίωση των θυμάτων, οι εταιρείες θα πρέπει να υπέχουν ευθύνη για τις ενέργειές τους και να τους επιβάλλεται πρόστιμο για πρόκληση ζημίας ή συμβολή σε αυτήν, εκτός εάν μπορούν να αποδείξουν ότι ενήργησαν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας και έχουν λάβει μέτρα για την πρόληψη της εν λόγω βλάβης.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ

Στις 20 Μαΐου οι Ευρωβουλευτές, εκφράζοντας τη λύπη τους «για τα χαμηλά ποσοστά εντοπισμού, διερεύνησης και καταδίκης για περιβαλλοντικά εγκλήματα, τα οποία εκτιμάται ότι αποτελούν το τέταρτο πιο διαδεδομένο είδος εγκληματικής δραστηριότητας στον κόσμο», ζήτησαν τη βελτίωση της οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη και της οδηγίας για το περιβαλλοντικό έγκλημα. Μεταξύ άλλων, στις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλαμβάνονται τα εξής: • Αναθεώρηση και μετατροπή της οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη σε πλήρως εναρμονισμένο κανονισμό που θα ισχύει για όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ. • Ευθυγράμμιση της οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη με άλλες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ για την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της οδηγίας για το περιβαλλοντικό έγκλημα και της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα· αύξηση των προσπαθειών εναρμόνισης της εφαρμογής της στα κράτη μέλη. • Επικαιροποίηση της οδηγίας για το περιβαλλοντικό έγκλημα μετά από ενδελεχή εκτίμηση επιπτώσεων προκειμένου να ληφθούν υπόψη νέοι τύποι περιβαλλοντικών εγκλημάτων. • Διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να αναγνωριστεί η «οικοκτονία» ως έγκλημα βάσει του δικαίου και της διπλωματίας της ΕΕ· αποσαφήνιση βασικών νομικών όρων στο πλαίσιο των δύο οδηγιών και ανάπτυξη εναρμονισμένης ταξινόμησης των περιβαλλοντικών εγκλημάτων. • Δημιουργία ειδικής ομάδας της ΕΕ για την οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη (η οποία θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες και υπαλλήλους της Επιτροπής) που θα βοηθά στην εφαρμογή της στα κράτη μέλη και θα παρέχει στήριξη και συμβουλές στα θύματα περιβαλλοντικής ζημίας σχετικά με τη νομική προσφυγή στα όργανα ΕΕ. • Αξιολόγηση του κατά πόσον θα μπορούσε να θεσπιστεί υποχρεωτικό σύστημα χρηματοοικονομικής ασφάλειας (π.χ. κάλυψη ασφαλειών, τραπεζικών εγγυήσεων, ομολόγων ή κεφαλαίων), ώστε οι φορολογούμενοι να μην είναι υποχρεωμένοι να επωμιστούν το κόστος της περιβαλλοντικής ζημίας.

42 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ Η δημοσίευση εκθέσεων σχετικά με τις δράσεις που αφορούν την κοινωνική υπευθυνότητα και την προστασία του περιβάλλοντος έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια, παράλληλα με τις αυξανόμενες θεσμικές απαιτήσεις όσο και με το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων να δημοσιοποιήσουν τεκμηριωμένα τις σχετικές δράσεις τους. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, απαιτείται από ορισμένες μεγάλες εταιρείες, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το επίσημο site της ΕΕ, «να αποκαλύπτουν πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας τους και τη διαχείριση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Αυτό βοηθά τους επενδυτές, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τους καταναλωτές, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και άλλους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν τις μη χρηματοοικονομικές επιδόσεις των μεγάλων εταιρειών και ενθαρρύνει αυτές τις εταιρείες να αναπτύξουν μια υπεύθυνη προσέγγιση στις επιχειρήσεις». Σύμφωνα με την οδηγία 2014/95 / ΕΕ (για τη μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση - NFRD), εταιρείες που πρέπει να συμμορφωθούν είναι μέχρι στιγμής οι μεγάλες εταιρείες δημοσίου συμφέροντος με περισσότερους από 500 υπαλλήλους (περίπου 11. 700 μεγάλες εταιρείες και όμιλοι στην ΕΕ, όπως τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες κλπ. Οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με τα περιβαλλοντικά θέματα, τα κοινωνικά θέματα και τη μεταχείριση των εργαζομένων, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη διαφθορά και τη δωροδοκία, την ποικιλομορφία στα διοικητικά συμβούλια της εταιρείας (όσον αφορά την ηλικία, το φύλο, το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό υπόβαθρο), κλπ. Τον Ιούνιο του 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τις οδηγίες της για να βοηθήσει τις εταιρείες να αποκαλύψουν περιβαλλοντικές και κοινωνικές πληροφορίες. Αυτές οι οδηγίες δεν είναι υποχρεωτικές και οι εταιρείες μπορούν να αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν διεθνείς, ευρωπαϊκές ή εθνικές οδηγίες, σύμφωνα με τα δικά τους χαρακτηριστικά ή το επιχειρηματικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται.

Τον Ιούνιο του 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές για την αναφορά πληροφοριών σχετικά με το κλίμα, οι οποίες στην πράξη αποτελούνται από ένα νέο συμπλήρωμα των υφιστάμενων κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τις μη χρηματοοικονομικές αναφορές, οι οποίες παραμένουν εφαρμόσιμες.

ΠΡΌΤΑΣΗ ΟΔΗΓΊΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΉ ΑΝΑΦΟΡΆ ΑΕΙΦΟΡΊΑΣ (CSRD)

Στις 21 Απριλίου 2021, η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για οδηγία για την εταιρική έκθεση για την αειφορία (CSRD), η οποία θα τροποποιούσε τις υφιστάμενες απαιτήσεις αναφοράς του NFRD. Η πρόταση επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής σε όλες τις μεγάλες εταιρείες και σε όλες τις εταιρείες που είναι εισηγμένες σε οργανωμένες αγορές (εκτός από τις εισηγμένες πολύ μικρές επιχειρήσεις), απαιτεί τον έλεγχο (διασφάλιση) των αναφερόμενων πληροφοριών, εισάγει πιο λεπτομερείς απαιτήσεις αναφοράς και μια απαίτηση αναφοράς σύμφωνα με τα υποχρεωτικά πρότυπα αναφοράς της βιωσιμότητας της ΕΕ, απαιτεί από τις εταιρείες να «επισημαίνουν» ψηφιακά τις αναφερόμενες πληροφορίες, ώστε να είναι αναγνώσιμες από μηχανή και να τροφοδοτούν το ευρωπαϊκό ενιαίο σημείο πρόσβασης που προβλέπεται στο σχέδιο δράσης για την ένωση κεφαλαιαγορών. Η πρόταση της Επιτροπής για μια οδηγία σχετικά με την αναφορά εταιρικής βιωσιμότητας (CSRD) προβλέπει την υιοθέτηση προτύπων αναφοράς για την αειφορία της ΕΕ. Τα σχέδια προτύπων θα αναπτυχθούν από την Ευρωπαϊκή Συμβουλευτική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG). Τα πρότυπα θα προσαρμοστούν στις πολιτικές της ΕΕ, ενώ θα βασίζονται και θα συμβάλλουν σε πρωτοβουλίες διεθνούς τυποποίησης.

ΝΈΑ ΠΡΌΤΥΠΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΎ ΤΩΝ ΕΚΘΈΣΕΩΝ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ

Για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις στην κατανόηση των προτύπων διαμόρφωσης έκθεση βιωσιμότητας, το EFRAG, κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσίασε δύο εκθέσεις. Στην πρώτη προτείνεται ένας οδηγός για τη διαμόρφωση μιας σειράς κατανοητών σχετικών στάνταρ κατάρτισης της έκθεσης βιωσιμότητας, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει προτάσεις για το μετασχηματισμό της δομής του EFRAG, ώστε να διασφαλιστεί πως τα μελλοντικά στάνταρ θα σχεδιαστούν με τη συμπερίληψη στη διαδικασία των εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών, αλλά και με την αξιοποίηση της γνώσης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Το πρώτο σύνολο προτύπων θα υιοθετηθεί έως τον Οκτώβριο του 2022.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 43

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ε Γ Γ ΥΟΔΟΣ Ι Α Σ Τ Ι Σ Σ Υ Σ Κ Ε ΥΑ Σ Ι Ε Σ

Μια μεγάλη παρέμβαση σε αναζήτηση σχεδίου υλοποίησης Για πολλές δεκαετίες, η παραδοσιακή αντίληψη διαχείρισης των φυσικών πόρων στηριζόταν σε ένα γραμμικό μοντέλο: μεταποίηση / χρησιμοποίηση / απόβλητο. Αποδείχτηκε ότι το μοντέλο αυτό επιφέρει υψηλό οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος εξόρυξης, επεξεργασίας και διάθεσης πρώτων υλών μακροπρόθεσμα μη βιώσιμο. Η κυκλική οικονομία προσφέρει ένα εναλλακτικό μοντέλο: διατηρεί την αξία των προϊόντων και των πόρων και μειώνει τις απώλειες, ακυρώνοντας την έννοια «απόβλητο». ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ*

ιδέα μιας κυκλικής οικονομίας είναι κάτι περισσότερο από ένας συγκεκριμένος τρόπος παραγωγής ή ένας νόμος: είναι μια αλλαγή κοινωνικού παραδείγματος, που προσφέρει πολλές κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές ευκαιρίες. Αλλά αυτό μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες εργαστούν από κοινού.

ΚΥΚΛΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

Η κυκλική οικονομία, αποτελεί βασικό οικονομικό, στρατηγικό και γεωπολιτικό στόχο της Ευρώπης, καθώς φέρνει: • Βελτίωση της εξασφάλισης των πόρων και μείωση των εξαρτήσεων από τις εισαγωγές, λόγω των χαμηλότερων απαιτήσεων για πρώτες ύλες. • Μειωμένες επιπτώσεις στο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της δραστικής μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. • Οικονομικά οφέλη: Νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία, καθώς και εξοικονόμηση, λόγω της μεγαλύτερης αποδοτικότητας των πόρων (εξοικονόμηση 600 δισ. ευρώ). • Κοινωνικές παροχές, όπως η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (2 εκατομμύρια) για όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων και οι αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Καθώς η αλλαγή πολιτικής της Κίνας το 2018 άφησε δεκάδες εκατομμύρια τόνους ευρωπαϊκών ανακυκλώσιμων αποβλήτων χωρίς αποδέκτη, η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία προσανα-

46 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

τολίζεται εμφατικά στη μείωση των ρευμάτων αποβλήτων που οδηγούνται για υγειονομική ταφή και στην ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών επεξεργασίας των ρευμάτων και συστημάτων αποτελεσματικότερης συλλογής ακολουθώντας τις αρχές: 1. Πρόληψης (prevention): η παραγωγή των απορριμμάτων θα πρέπει να ελαχιστοποιείται. 2. Ο ρυπαίνων πληρώνει (polluter pays principle): αυτός που παράγει απόβλητα αναλαμβάνει και το κόστος για την ορθή διαχείρισή τους. 3. Προφύλαξης (precautionary): προληπτικά μέτρα για να αποφευχθούν προβλήματα. Ευθύνης του παραγωγού για την κάλυψη ολόκληρου του κύκλου ζωής του προϊόντος. 4. Εγγύτητας (proximity): η αντιμετώπιση των απορριμμάτων πρέπει να γίνεται στην πηγή.

Με βάση στοιχεία για τα απόβλητα υλικά συσκευασίας που παρήχθησαν και ανακτήθησαν στη χώρα το έτος 2018 από τον ΕΟΑΝ, η παραγωγή αποβλήτων συσκευασίας εκτιμήθηκε σε 814.700 τόνους για το συγκεκριμένο έτος, σημειώνοντας συνολική αύξηση της τάξης του 4% σε σχέση με το 2017.

ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ ΥΛΙΚΏΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΑΣ

Υπάρχουν βεβαίως και μειονεκτήματα, καθώς η μείωση των αποβλήτων ή η επαναχρησιμοποίηση τους είναι προτιμότερη από την ανακύκλωση, απαιτείται χώρος που μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθεί στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων, η χρήση συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων κοστίζει περισσότερο από τη διάθεση σε χώρους υγειονομικής ταφής και τέλος απορρίμματα τροφίμων σε πλαστικούς περιέκτες ή διαφορετικά υλικά μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα των ανακυκλωμένων υλικών και να αυξήσουν περαιτέρω το κόστος επεξεργασίας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι ρυπαίνοντες διαχειριστές συσκευασιών, (συσκευαστές και εισαγωγείς έτοιμων προϊόντων) είναι υποχρεωμένοι είτε να οργανώσουν ατομικά συστήματα είτε να συμμετέχουν σε συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ), καταβάλλοντας μάλιστα χρηματική εισφορά προκειμένου να καλυφθεί το κόστος της εναλλακτικής διαχείρισης. Στην Ελλάδα, ο αρμόδιος ρυθμιστής, ο ΕΟΑΝ, έχει αδειοδοτήσει τρία συστήματα: 1. «Ανακύκλωση», της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ ΑΕ) 2. «ΑΒ Βασιλόπουλος ΑΕ» (Ατομικό Σύστημα εναλ. διαχ. συσκευασιών) 3. «Ανταποδοτική Ανακύκλωση ΑΕ

ΕΜΠΟΡΙΚΉ ΔΙΆΣΤΑΣΗ ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΗΣ

Τα οφέλη είναι πολλά για την επιχειρηματικότητα: Λιγότερο κόστος διάθεσης σε χώρους υγειονομικής ταφής, αυξημένη επιχειρηματική φήμη (σε μελέτη της Nielsen, το 81% των ερωτηθέντων παγκοσμίως αισθάνονται έντονα ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να συμβάλουν στη βελτίωση του περιβάλλοντος), αποφυγή κυρώσεων και εξοικονόμηση ενέργειας.

ΠΛΑΣΤΙΚΈΣ (ΚΑΙ ΆΛΛΕΣ) ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΕΣ

Ειδικότερη έμφαση δίνεται στην πλαστική ύλη, αφού λόγω της υψηλής λειτουργικότη-

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

τας και του σχετικά χαμηλού κόστους της, γίνεται ολοένα και περισσότερο πανταχού παρούσα στην καθημερινή ζωή μας, άρα και ως απόβλητο στο περιβάλλον. Αξιολογώντας τις επιδόσεις των διαφόρων χωρών μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε πως οι στόχοι συλλογής δεν επιτυγχάνονταν στις περισσότερες περιπτώσεις, με εξαίρεση δέκα χώρες, οι οποίες εφάρμοζαν συστήματα εγγυοδοσίας (σήμερα 130 εκατ. κάτοικοι συμμετέχουν σε συστήματα εγγυοδοσίας στην ΕΕ με ποσοστά συλλογής άνω του 80%). Έτσι, με βάση τις υφιστάμενες καλές πρακτικές, τον Ιούλιο του 2019 εκδόθηκε σχετική οδηγία σχετικά με τη μείωση του πλαστικού μίας χρήσης (οδηγία SUP), με την οποία ορίζεται ότι, με σκοπό τη χωριστή συλλογή για ανακύκλωση, τα κράτη μέλη οφείλουν να: • Καθιερώσουν έως τις 5 Ιανουαρίου 2023 συστήματα επιστροφής εγγύησης (Deposit Refund Systems - DRS), με τα οποία ο καταναλωτής κατά την αγορά προϊόντος θα καταβάλλει εγγυοδοτικό αντίτιμο, το οποίο θα του αποδίδεται κατά την επιστροφή του προϊόντος

• Διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί καλύπτουν, επιπλέον, το κόστος της συλλογής των αποβλήτων αυτών των προϊόντων που απορρίπτονται σε δημόσια συστήματα συλλογής, συμπεριλαμβανομένης της υποδομής και της λειτουργίας της, και την επακόλουθη μεταφορά και επεξεργασία των αποβλήτων • Καταρτίσουν, έως τις 3 Ιουλίου 2021, περιγραφή των μέτρων που έχουν λάβει.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΓΓΥΟΔΟΣΊΑ (DRS) ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΏΣΙΜΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΑ

Η εγγυοδοσία είναι ένα προσυμφωνημένο αντίτιμο που προστίθεται στην τιμή του προϊόντος και επιστρέφεται στον καταναλωτή με την επιστροφή της συσκευασίας για ανακύκλωση. Αποσκοπεί στη μαζική ανάκτηση, με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος, συσκευασιών και υλικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά και ξανά. Επειδή μάλιστα η καθαρότητα των υλικών είναι υψηλή, η ποσότητα που επιστρέφεται

ταυτίζεται με την ποσότητα που ανακυκλώνεται, μειώνοντας την κατανάλωση των φυσικών πόρων. Υπάρχουν δυο τρόποι συλλογής: • Ο μηχανικός, όπου επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός ανά είδος, αλλά και ο τεμαχισμός ή η συμπίεση των υλικών (μείωση όγκου για την μεταφορά) • Ο χειρωνακτικός, όπου τα υλικά ταξινομούνται (με αυξημένο κόστος), αλλά δεν επιτυγχάνεται η μείωση του όγκου, με όλες τις αρνητικές συνέπειες για την αποθήκευση και μεταφορά των υλικών Η λειτουργία ενός συστήματος εγγυοδοσίας αφορά στα εξής: 1. Ροές: • Συσκευασμένων προϊόντων • Άδειων συσκευασιών • Ποσών εγγύησης (πληρωμή & είσπραξη) • Δεδομένων πωλήσεων (για τον ισοσκελισμό) 2. Εμπλεκόμενους: • Ρυπαίνοντες: προμηθευτές & διανομείς • Σημεία λιανικής πώλησης • Σημεία συλλογής / διαλογής άδειων πε-

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 47

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ριεκτών: Λιανέμποροι, HORECA, Δήμοι, άλλοι • Σημεία εξαργύρωσης κουπονιών • Συλλέκτες / μεταφορείς / διαχειριστές άδειων περιεκτών 3. Ιδιοκτησία: • Εμπορικών σημάτων εγγυοδοσίας • Μηχανημάτων συλλογής • Υλικού άδειων περιεκτών Όπως γίνεται φανερό, σε ένα τόσο σύνθετο περιβάλλον οργάνωσης λιανεμπορίου, αλλά και αγοραστικής / καταναλωτικής συμπεριφοράς, η εγγυοδοσία δεν μπορεί παρά να γίνει αντικείμενο ενός ολοκληρωμένου και ολιστικού μηχανισμού. Η ευρωπαϊκή, αλλά και παγκόσμια εμπειρία καταδεικνύει την ανάγκη ύπαρξης ενός κεντρικού φορέα, ο οποίος αναλαμβάνει τουλάχιστον τον συντονισμό των επιμέρους εμπλεκομένων.

ΕΦΑΡΜΟΓΉ DRS ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Στην Ελλάδα εγγυοδοσία λειτουργεί εδώ και δεκαετίες για ορισμένους τύπους γυάλινων φιαλών μπύρας, που επιστρέφονται με εγγύηση και επαναχρησιμοποιούνται. Όμως αυτή τη φορά η συζήτηση αφορά σε κάτι πολύ ευρύτερο. Η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), όπου προβλέφθηκε επιπλέον ότι: • Οι παραγωγοί των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης υποχρεούνται να σχεδιάσουν, να οργανώσουν και να λειτουργήσουν ένα ενιαίο1 ΣΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών πανελλαδικής εμβέλειας, με αποκλειστικό σκοπό την εφαρμογή συστήματος επιστροφής εγγύησης, κατ’ ελάχιστον για τα πλαστικά 2 προϊόντα μίας χρήσης. • Οι παραγωγοί των προϊόντων καλύπτουν το συνολικό κόστος της χωριστής συλλογής, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών συστημάτων συλλογής, της μεταφοράς, αποθήκευσης και επεξεργασίας των αποβλήτων που προκύπτουν από την κατανάλωση των προϊόντων, καθώς και τα λοιπά κόστη. Το ύψος των χρηματικών εισφορών διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπόψη τα κόστη και τα έσοδα από την επαναχρησιμοποίηση, τις πωλήσεις δευτερογενών πρώτων υλών και

48 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

τα μη απαιτηθέντα εγγυοδοτικά αντίτιμα. • Οι παραγωγοί διαθέτουν τα προϊόντα στην αγορά ενσωματώνοντας το εγγυοδοτικό αντίτιμο, το οποίο ο τελικός καταναλωτής πληρώνει κατά την αγορά του προϊόντος και λαμβάνει πίσω με την επιστροφή του προϊόντος ή αποβλήτου στα σημεία επιστροφής. • Σημεία επιστροφής αποτελούν οι επιχειρήσεις λιανικής πώλησης. Τέτοια σημεία δύνανται να αποτελέσουν και οι παραχωρούμενοι για τον σκοπό της υλοποίησης του συστήματος επιστροφής εγγύησης κοινόχρηστοι χώροι ή άλλοι κατάλληλοι χώροι των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που διαθέτουν τα προϊόντα, υποχρεούνται να συνεργάζονται με το ΣΣΕΔ για να επιτελούν τη λειτουργία σημείου επιστροφής. • Το σύνολο των προϊόντων πρέπει να φέρουν κατάλληλη σήμανση.

ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΕΓΓΥΟΔΟΣΊΑΣ

Η επιτυχία του συστήματος εγγυοδοσίας εξαρτάται από την οργάνωσή του, καθώς και από το ποσό εγγυοδοσίας. Ειδικότερα, ο τύπος και η λειτουργία των συστημάτων επιστροφής που εφαρμόζονται έχουν καθοριστική επίδραση στο σχεδιασμό ενός συστήματος εγγυοδοσίας. Συνήθως, μια συσκευασία που υπόκειται σε εγγυοδοσία, επιστρέφεται στα καταστήματα λιανικής πώλησης από τα οποία αγοράστηκε, ή θα αγοραστεί η επόμενη γεμάτη φιάλη. Εκ των πραγμάτων, τα καταστήματα λιανικής, καλούνται (υποχρεούνται;) να τις παραλάβουν πίσω είτε απευθείας (προσωπικό του καταστήματος), είτε μέσω των μηχανημάτων επιστροφής που διαθέτουν (μηχάνημα αυτόματης λήψης καταγραφής και έκδοσης αποδεικτικού με το ποσό που αναλογεί για τις επιστρεφόμενες συσκευασίες). Με δεδομένο ότι τα μηχανήματα εγγυοδοσίας θα τα λειτουργεί το λιανικό εμπόριο, προκύπτουν μια σειρά από ζητήματα: • Τρόπος καταβολής αντίστοιχου ποσού εξόδων από το σύστημα • Πρόσθετα κόστη που προκύπτουν κατά την εγκατάσταση και τη λειτουργία μηχα-

νημάτων, όσον αφορά την ασφάλεια και την αποφυγή βανδαλισμού τους • Δυνατότητα άμεσης υποστήριξης και συντήρησης των μηχανημάτων • Εναλλακτικό κόστος σε περίπτωση που το μηχάνημα παραλαβής της συσκευασίας δεν αναγνωρίζει τη συσκευασία, λόγω καταστροφής της οπότε η επιστροφή της πρέπει να πραγματοποιείται χειροκίνητα από το προσωπικό Επιπλέον, θα πρέπει να διερευνηθούν ζητήματα όπως η πιστότητα των πελατών μέσω εκδοθέντων κουπονιών που θα εξαργυρωθούν στο ίδιο κατάστημα, καθώς και μέσω διαφήμισης στις αποδείξεις και στην εμφάνιση των αυτόματων μηχανημάτων επιστροφής. Η αποτελεσματικότητα της συλλογής συνδέεται απόλυτα με το βαθμό επιτυχίας του εγχειρήματος. Αυτή εξαρτάται προφανώς από το ύψος της εγγύησης (οικονομικό αντικίνητρο μη ανακύκλωσης), από την ευκολία απόρριψης της άδειας συσκευασίας, αλλά και από το πόσο θα έχει εμπεδωθεί η διαδικασία στην καθημερινότητα των πολιτών.

ΕΠΌΜΕΝΑ ΒΉΜΑΤΑ ΜΕ ΑΝΑΠΆΝΤΗΤΑ ΕΡΩΤΉΜΑΤΑ

Είναι σαφές ότι η κυκλική οικονομία αποτελεί σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο μονόδρομο για βιώσιμο περιβάλλον, κοινωνία

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Πίνακας: Παραγωγή αποβλήτων συσκευασίας, σε τόνους, 2018 Παραγόμενα Υλικό

απόβλητα συσκευασίας

Ανακύκλωση

Άλλες μορφές

Ανάκτηση

υλικών

ανακύκλωσης

ενέργειας

Σύνολο

% Ανακύκλωση

ανάκτησης & αποτέφρωσης

Στόχος

Επίδοση

104.400

34.390

32,9

Πλαστικό

202.100

80.420

22,5

39,8

Χαρτί & Χαρτόνι

356.700

326.280

91,5

Αλουμίνιο

21.900

7.570

34.6

Χάλυβας

66.100

55.520

84,0

Σύνολο

88.000

63.090

71,7

Ξύλο

57.500

2.800

11.080

13.880

24,1

63,6

Μέταλλα

Γυαλί

Άλλα ΣΥΝΟΛΟ

6.000

814.700

506.980

11.080

518.060

% Ανάκτηση Στόχος

Επίδοση

63,6

Πηγή: EOAN

και επιχειρηματικότητα. Επιπλέον, οι καταναλωτές / shoppers εκτιμούν όλο και περισσότερο εταιρικές δράσεις που συνδέονται με την αειφορία. Ευθύνη για την υλοποίηση των δράσεων αυτών έχουν (διευρυμένη πλέον) οι «παραγωγοί» και διανομείς των προϊόντων, αλλά και ειδικά στην Ελλάδα, και το λιανικό εμπόριο. Όμως, η εγγυοδοσία συσκευασιών, αναδεικνύεται σε ένα ιδιαίτερα σύνθετο και απαιτητικό εγχείρημα, πρώτα από όλα επικοινωνιακά: η μετάβαση από το μοντέλο απόρριψης σε ανοικτούς κάδους στον χώρο κατοικίας στο μοντέλο εγγυοδοσίας απαιτεί αυξημένη επικοινωνία και διάχυση -αλλά και κατανόηση- των σεναρίων. Επιπλέον, η μέση απόδοση των συστημάτων συλλογής μειώνεται δραστικά και γίνεται πιο σύνθετη (συγκριτικά με άλλες χώρες), λόγω της γεωγραφίας τής χώρας (κατακερματισμένη οικιστικά), της περιοδικότητας της κατανάλωσης (πολλαπλασιασμός κατά τη θερινή περίοδο) και του μεγάλου αριθμού μικρών σημείων λιανικής πώλησης με χαμηλό όγκο πωλήσεων, περιορισμένο προσωπικό, αλλά και μειωμένο διαθέσιμο χώρο για τη συλλογή. Το αμέσως επόμενο διάστημα απαιτείται από την πολιτεία η διεξαγωγή μιας ανοιχτής διαβούλευσης με όλους τους κλαδικούς φορείς και την τοπική αυτοδιοίκηση, για να καθοριστούν τα εξής:

• Ποιος φορέας θα αναλάβει να οργανώσει το σύστημα εγγυοδοσίας; • Πόσο ισορροπημένη θα είναι η συμβολή, σε επίπεδο συλλογής, μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, μικρότερων λιανεμπορικών επιχειρήσεων, HORECA και δήμων; • Ποιο πρέπει να είναι το ύψος της εγγύησης, ώστε αφενός να μην αποτρέπει τον καταναλωτή από την αγορά του προϊόντος και αφετέρου να τον κινητοποιεί για την επιστροφή της άδειας συσκευασίας; • Με ποιον τρόπο θα διασφαλιστεί η απρόσκοπτη απόδοση των ποσών των εγγυήσεων από τον φορέα στο λιανεμπόριο; • Πόσα «ρεύματα» υλικών θα συμπεριληφθούν στο σύστημα; • Ποια προϊόντα θα ενταχθούν και ποια θα εξαιρεθούν από το σύστημα εγγυοδοσίας;

• Ποιες συσκευασίες θα εξαιρεθούν από την εγγυοδοσία; • Ποια θα είναι τα νέα τέλη συμμετοχής των παραγωγών; • Πού θα διατίθενται οι μη εξαργυρούμενες εγγυήσεις; • Ποια τα έξοδα διεκπεραίωσης-πληρωτέα στο λιανεμπόριο, ανάλογα με το μοντέλο συλλογής και το υλικό;  *Ο Στέφανος Κομνηνός είναι ιδρυτικός εταίρος της Netrino

1. Στο νέο σχέδιο νόμου, προβλέπεται η υλοποίηση του συστήματος εγγυοδοσίας από περισσότερα του ενός Συστήματος. 2.Στο νέο σχέδιο νόμου, η χρήση DRS διευρύνεται στο αλουμίνιο και το γυαλί.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 49

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Υποτονικό ενδιαφέρον από τους καταναλωτές, αυξητικό από τον κλάδο Μία από τις αλλαγές που έφερε η διετία 2020-2021, η οποία χαρακτηρίστηκε από την πανδημία και τις επιπτώσεις της σε όλους τους τομείς, αφορά την περιβαλλοντική συμπεριφορά, τόσο σε ό,τι αφορά τους καταναλωτές όσο και τις επιχειρήσεις. Η έρευνα καταγράφει τις μεταβολές. ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΙΟΣΕ

ην περίοδο πριν την έναρξη της πανδημίας COVID-19 τα περιβαλλοντικά θέματα βρίσκονταν στην κορυφή του ενδιαφέροντος σε όλο τον κόσμο, με την Ελλάδα να μην αποτελεί εξαίρεση. Δράσεις, συνέδρια και νομοθετήματα βρίσκονταν στην επικαιρότητα με πολλές και σημαντικές εξελίξεις, λόγω και του μεγάλου ενδιαφέροντος από τους καταναλωτές-πολίτες. Όλα αυτά άλλαξαν αρκετά απότομα με την εμφάνιση της πανδημίας. Πλέον η υγεία, προσωπική και δημόσια, ήταν η πρώτη προτεραιότητα για όλους και αναπόφευκτα τα αμιγώς περιβαλλοντικά θέματα βρέθηκαν σε δεύτερη μοίρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα πλαστικά και εν γένει τα προϊόντα μίας χρήσης. Παρά την ύπαρξη συγκεκριμένων πλάνων μείωσης της χρήσης τους τα επόμενα χρόνια και με ένα σαφώς θετικό συνολικά κλίμα προς αυτή την κατεύθυνση, είδαμε είδη που ανήκουν

στην κατηγορία να παρουσιάζουν εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης πωλήσεων, χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις και ανησυχία για τα προβλήματα που θα προκαλούσαν στο περιβάλλον. Κατά κύριο λόγο μιλάμε για τα «προϊόντα της πανδημίας», δηλαδή μάσκες μίας χρήσης, γάντια, απολυμαντικά μαντηλάκια κ.λπ. για τα οποία η ζήτηση τον προηγούμενο 1,5 χρόνο υπήρξε πρωτοφανής. Παράλληλα, αυξημένη ήταν η ζήτηση και για άλλα προϊόντα, όπως ποτήρια και μαχαιροπίρουνα μίας χρήσης, που επιλέγονταν ως ασφαλέστερα. Αυτή η τάση είναι μία μόνο πτυχή της επίδρασης της πανδημίας στην περιβαλλοντική συμπεριφορά των καταναλωτών. Είναι ενδεικτική όμως μιας συνολικής αλλαγής νοοτροπίας, η οποία αποτυπώθηκε έντονα και στις έρευνες καταναλωτών. Συγκεκριμένα, όπως καταγράφεται και στα στοιχεία της ετήσιας πανελλήνιας έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) 2014-2021, με

δείγμα 2.000 καταναλωτές από όλη την Ελλάδα, οι Έλληνες συνολικά έγιναν λιγότερο ευαίσθητοι περιβαλλοντικά το 2020 (σχήμα 1). Συγκεκριμένα στην έρευνα: 1. Καταγράφεται μείωση του ποσοστού των καταναλωτών που χρησιμοποιούν λιγότερα πλαστικά μίας χρήσης, από 72% το 2019 σε 61% το 2020. Αυτή η εξέλιξη σχετίζεται άμεσα με την υγειονομική κρίση. Παρόλα αυτά, είναι ενδιαφέρον ότι ως τάση έρχεται σε αντίθεση με τις ήδη νομοθετημένες αλλαγές που θα συναντήσουν οι καταναλωτές τους επόμενους μήνες του 2021 και αναφέρονται παρακάτω. 2. Καταγράφεται μείωση της ανακύκλωσης. Το ποσοστό των ερωτηθέντων που αναφέρουν ότι ανακυκλώνουν περισσότερο τις συσκευασίες των προϊόντων μειώθηκε από 73% σε 61%. Η εξέλιξη αυτή είναι μη αναμενόμενη, καθώς η αρχική πρόβλεψη ήταν ότι ο μακρόχρονος εγκλεισμός στο σπίτι θα οδηγούσε σε αύξηση της ανακύκλωσης. Επειδή κάτι τέτοιο δεν καταγράφεται, η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στη συνολική αλλαγή νοοτροπίας του κοινού σε σχέση με τις προτεραιότητες του: εστιάζει στην μία, πολύ κρίσιμη προτεραιότητα (πανδημία) και αγνοεί ή μειώνει τη σημασία των υπολοίπων. Ενδεχομένως, όμως, να έχει να κάνει με εξωγενείς παράγοντες, όπως οι αμφιβολίες για τη σωστή συλλογή και πραγματοποίηση της ανακύκλωσης. 3. Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζει και η σπατάλη τροφίμων. Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι προσπαθούν να μειώσουν τη σπατάλη τροφίμων μειώθηκε από 77% σε 69%. Αυτή η τάση φαίνεται ότι σχετίζεται τόσο με την

50 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Σχήμα 1: Καταναλωτικές συνήθειες και περιβάλλον

Σχήμα 2: Η συμβολή του κλάδου των σούπερ μάρκετ 2019 2020

100 90

Γενικά χρησιμοποιώ λιγότερα πλαστικά μίας χρήσης

80 70

74%

80 73%

77% 73%

72% 64%

Προσπαθώ να μειώσω τη σπατάλη τροφίμων

61%

69%

70 66%

61%

50%

Χρησιμοποιώ λιγότερες πλαστικές σακούλες μεταφοράς

Ανακυκλώνω περισσότερο τις συσκευασίες των προϊόντων

προαναφερθείσα αλλαγή νοοτροπίας, αλλά και με τα «απόνερα» του lockdown. Άλλωστε, ειδικά την άνοιξη του 2020 καταγράφηκε μεγάλη αύξηση των αγορών τροφίμων λόγω φόβου μερίδας των καταναλωτών για ελλείψεις προϊόντων, που «φόρτωσε» τους καταναλωτές με πλεονάζοντα προϊόντα, ένα μέρος των οποίων ενδεχομένως δεν καταναλώθηκε. Η σπατάλη τροφίμων (food waste) είναι επίσης ένα θέμα στο οποίο δεν έχει δοθεί η πρέπουσα βαρύτητα, κάτι που ενδεχομένως επηρεάζει τη στάση των καταναλωτών. 4. Η πιο σημαντική καταγραφή όμως αφορά την επίδραση της οικονομικής κρίσης στην περιβαλλοντική συμπεριφορά.Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι θα έδιναν περισσότερα χρήματα για φιλικά προς το περιβάλλον τρόφιμα μειώθηκε κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες, από 66% το 2019 σε 50% το 2020. Μόλις 1 στους 2 καταναλωτές είναι διατεθειμένος να πληρώσει κάτι παραπάνω για τρόφιμα που έχουν παραχθεί με πιο αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανόνες. Πρόκειται για μια τάση η οποία είναι πιθανό να συνεχιστεί και μετά το τέλος της πανδημίας, επηρεάζοντας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τη στρατηγική των επιχειρήσεων. Η ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΤΩΝ ΣΟΎΠΕΡ ΜΆΡΚΕΤ Όσον αφορά την αξιολόγηση του αγοραστικού κοινού για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, όπως καταγράφεται στο σχήμα 2, εξακο-

52 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Θα έδινα περισσότερα χρήματα για φιλικά προς το περιβάλλον τρόφιμα

60% 56%

65% 65% 62%

66% 61% 59%

67% 64%

63% 62%

68%

71% 62%

61% 57%

53% 53%

2016 2017 2018 2019 2020

0 Υποστήριξη απασχόλησης

λουθεί να είναι θετική όσον αφορά συνολικά τις πτυχές της κοινωνικής-οικονομικής επίδρασης.

Υποστήριξη παραγωγών

Υποστήριξη ελληνικής οικονομίας

Προστασία περιβάλλοντος

οι επιχειρήσεις για μια πιο «φιλική» περιβαλλοντικά λειτουργία διάθεσης αγαθών στον καταναλωτή.

Συγκεκριμένα, η καλύτερη επίδοση καταγράφεται στην επίδραση του κλάδου στον τομέα της οικονομίας με 68% και ακολουθούν η υποστήριξη των Ελλήνων παραγωγών με 64% και η υποστήριξη της απασχόλησης και η προστασία του περιβάλλοντος με 62%. Η πιο έντονα αυξητική τάση εμφανίζεται στην επίδραση στην οικονομία, ενώ «κοιλιά» φαίνεται πως κάνει η προστασία του περιβάλλοντος, κυρίως λόγω του ότι έφτασε σε ιστορικά υψηλά τη διετία 20182019, λόγω της μεγάλης καμπάνιας που διοργανώθηκε από την πλευρά του λιανεμπορίου για τη μείωση της πλαστικής σακούλας, με αφορμή την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας. Στην πραγματικότητα όμως, η παραπάνω εικόνα αποτελεί μόνο τη βάση για τις εξελίξεις που έρχονται. Όσον αφορά την πλευρά των καταναλωτών, εκτιμάται ότι η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση θα ανακάμψει μαζί με την οικονομία, ενώ όσον αφορά την πλευρά των επιχειρήσεων, οι επενδύσεις και η εστίαση στην προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν μονόδρομο. Η δεκαετία του 2020 θα αλλάξει με ταχείς ρυθμούς τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή, τόσο οι νομοθετικές ρυθμίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και οι τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούν ευκαιρίες και «μονοπάτια» που πρέπει να ακολουθήσουν

Στην Ελλάδα ήδη υπάρχουν ξεκάθαρα ορόσημα για τα επόμενα χρόνια. Τον Ιούλιο του 2021 απαγορεύεται η διάθεση συγκεκριμένων πλαστικών μίας χρήσης, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να ακολουθήσουν κι άλλα. Τον Ιανουάριο του 2022 επιβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος σε πλαστικά ποτήρια και περιέκτες φαγητού. Τέλος, τον Ιανουάριο του 2023 μπαίνει σε λειτουργία το Σύστημα Εγγυοδοσίας Πλαστικών Συσκευασιών, ένα ιδιαίτερα μεγάλο και πολύπλοκο σύστημα, η λειτουργία του οποίου αποτελεί πρόκληση και ευκαιρία συνολικά για την ελληνική οικονομία. Παράλληλα, υπάρχουν και μη θεσμοθετημένες ακόμη εξελίξεις, οι οποίες θα επηρεάσουν τη λειτουργία του κλάδου, όπως η ηλεκτροκίνηση, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι νέες τεχνολογίες ψύξης κ.ά. Σήμερα, η πιο σημαντική πρόκληση και παράλληλα ο πιο ανησυχητικός ανασταλτικός παράγοντας για τις εξελίξεις στον κλάδο που αφορούν το περιβάλλον είναι η οικονομική κρίση λόγω της πανδημίας και η επίδρασή της στις αγοραστικές επιλογές των καταναλωτών. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι δεδομένο ότι τα επόμενα χρόνια θα δούμε έναν περισσότερο «πράσινο» κλάδο και μία περισσότερο «κυκλική» οικονομία. Γνωρίζουμε την κατεύθυνση των εξελίξεων, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα την έντασή τους. 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

ΔΕ ΛΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

Η ΔΕΛΤΑ πρωταγωνιστεί και πάλι για ένα καλύτερο αύριο Σε μια χρονιά που άλλαξε τόσα στη ζωή μας, η ΔΕΛΤΑ στέκεται με ευαισθησία δίπλα στην ελληνική οικογένεια, θέτοντας τα παιδιά ως αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα και προσφέροντας τρόφιμα για την ανακούφιση ευάλωτων ομάδων συνανθρώπων μας. Παράλληλα υλοποιεί δράσεις για το περιβάλλον και στηρίζει έμπρακτα τον αθλητισμό και τους νέους. Το 2020 έλαβε 30 βραβεία για τα προϊόντα, τις ενέργειες επικοινωνίας και την υπεύθυνη λειτουργία της.

ΔΕΛΤΑ, ο καθημερινός σύμμαχος της μητέρας στην ανάπτυξη των παιδιών της με προϊόντα υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας, προσκαλεί τις μανούλες να εγγραφούν δωρεάν στο deltamoms club. Με κάθε εγγραφή στηρίζει έμπρακτα μονογονεϊκές οικογένειες σε συνεργασία με την Ένωση Μαζί για το Παιδί, φροντίζοντας για τους γονείς που μεγαλώνουν μόνοι τα παιδιά τους. Παράλληλα η ΔΕΛΤΑ, επίσης σε συνεργασία με την Ένωση, συνεχίζει το πρόγραμμα στήριξης ευάλωτων πολύτεκνων οικογενειών, καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες των παιδιών σε γάλα και γιαούρτι για όλη τη σχολική χρονιά. Μέσα στη δύσκολη χρονιά 2020, η ΔΕΛΤΑ διένειμε δωρεάν περισσότερες από 1.500.000 μερίδες τροφίμων (γάλα, γιαούρτια, τυριά και χυμοί) μέσω αξιόπιστων φορέων, όπως το Χαμόγελο του Παιδιού, τα Παιδικά Χωριά SOS, το Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο, η Αποστολή της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, το Άσυλο Ανιάτων, το Λύρειο Παιδικό Ίδρυμα, τα Γηροκομεία Αθηνών και Πειραιώς, η ΧΑΝΘ, η Τράπεζα Τροφίμων, το Μπορούμε και Κοινωνικές Δομές Δήμων σε όλη τη χώρα.

1Η ΙΟΥΝΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΜΕ ΜΙΑ «ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑ» ΔΡΑΣΗ!

Την Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος γιόρτασε φέτος η ΔΕΛΤΑ, δίνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στα παιδιά και αναδεικνύοντας τις αξίες του γάλακτος, με μια διπλή δράση - προσφορά στους «μικρούς μας πρίγκιπες», τα παιδιά μας. Στηρίζει τον Οργανισμό «Χαμόγελο του Παιδιού» καλύπτοντας πανελλαδικά τις ανάγκες σε γάλα για τα παιδιά που μεγαλώνουν στα 10 Σπίτια του Οργανισμού & για διάστημα 3 μηνών,

54 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ενώ παράλληλα προσέφερε σε 500 παιδιά την ευκαιρία να απολαύσουν διαδικτυακά την παράσταση «Ο μικρός Πρίγκιπας» με τον Θανάση Τσαλταμπάση, στο πλαίσιο ενός διαγωνισμού. Επιπλέον, σε μια ειδική παράσταση για τα παιδιά των εργαζόμενων και συνεργατών της, «φιλοξένησε» και περισσότερα από 400 παιδιά από τα σπίτια του Οργανισμού το Χαμόγελο του Παιδιού, τα Κέντρα Στήριξης Παιδιού & Οικογένειας και το Ογκολογικό τμήμα του Νοσοκομείου Παίδων, καθώς και από 9 φορείς που στηρίζει η Ένωση «Μαζί για το Παιδί», για να απολαύσουν και εκείνα την εξαιρετική αυτή παράσταση .

Η ΣΠΑΤΆΛΗ ΤΡΟΦΊΜΩΝ ΜΑΣ ΑΦΟΡΆ ΌΛΟΥΣ!

Η ΔΕΛΤΑ, συμμετέχει εθελοντικά στη «Συμμαχία για τη μείωση της Σπατάλης Τροφίμων», μια συντονισμένη δράση κράτους, επαγγελματικών φορέων, επιχειρήσεων τροφίμων & εστίασης, ακαδημαϊκής κοινότητας και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με συντονιστή την οργάνωση «Μπορούμε». Η ΔΕΛΤΑ υλοποιεί δράσεις για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση, αφενός των εργαζομένων της μέσω ειδικών σεμιναρίων και αφετέρου μικρών παιδιών σε παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία, μέσα από το ειδικό πρόγραμμα-παραμύθι «Ταξίδι στην Τροφούπολη». Μέσα από το διαδραστικό αυτό παραμύθι, που πλέον έχει μετατραπεί λόγω συνθηκών σε διαδικτυακό, τα μικρά παιδιά μαθαίνουν για τον σωστό τρόπο αγοράς και αποθήκευσης των τροφίμων, την ανακύκλωση και τη μείωση της σπατάλης τροφίμων. Το πρόγραμμα βραβεύθηκε το 2020 με 3 βραβεία υπεύθυνης επιχειρηματικότητας. 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

M E ΓΑ AC T G R E E N

Μια υπόσχεση φροντίδας και ευθύνης από τη ΜΕΓΑ, για ένα καλύτερο αύριο H ΜΕΓΑ, από την έναρξη της λειτουργίας της, εδώ και δεκαετίες, έχει θέσει ως προτεραιότητα τον σχεδιασμό προϊόντων φιλικών προς την επιδερμίδα και το περιβάλλον. Ήδη από το 1997, δημιούργησε πρώτη το «Sensitive Concept», αντικαθιστώντας το πλαστικό με βαμβάκι, ως υλικό επαφής με το δέρμα σε βασικά προϊόντα της.

καινοτομία, η ποιότητα, η ασφάλεια των προϊόντων της ΜΕΓΑ υλοποιούνται με γνώμονα την υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και της προώθησης της υπεύθυνης κατανάλωσης. Η ΜΕΓΑ είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε περιβαλλοντικά ζητήματα και συνεχίζει να ανταποκρίνεται στο παγκόσμιο ζήτημα που αφορά την κλιματική αλλαγή, στοχεύοντας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής της ανθρωπότητας και τη δημιουργία θετικού αντίκτυπου στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιείται. Έτσι, προχώρησε στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του Προγράμματος Act Green. Ένα πρόγραμμα που ενσωματώνει 3 σημαντικούς πυλώνες για την προώθηση της Βιώσιμης Ανάπτυξης (Redesign - Reduce - Recycle). Το πρόγραμμα Act Green έχει πολύπλευρα οφέλη, τόσο για το περιβάλλον, όσο και για την κοινωνία και τους καταναλωτές. Έχουν τεθεί σημαντικοί στόχοι που προωθούν τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και έχουν θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον και την κοινωνία. Αναλυτικότερα: REDESIGN Η ΜΕΓΑ χρησιμοποιεί βαμβάκι, αντί για πλαστικό ή συνθετικό υλικό, σε βασικά προϊόντα της εδώ και δεκαετίες, καθώς η φιλικότητα προς το δέρμα και ο σεβασμός στο περιβάλλον αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες για την εταιρεία. Σε αυτό το πλαίσιο, δεσμεύεται : • Να συνεχίσει τον ανασχεδιασμό των προϊόντων της, ώστε να αυξήσει στο μέγιστο δυνατό τη χρήση βαμβακιού έως το 2050, με γνώμονα την προϊοντική ασφάλεια, τη συμβατότητα με το δέρμα και το περιβάλλον. • Να χρησιμοποιεί αποκλειστικά (100%) FSC πιστοποιημένη χαρτόμαζα μέχρι το 2030.

56 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

REDUCE Η ΜΕΓΑ δεσμεύεται: • Για την πλήρη απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα με τη χρήση 100% ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας για τις παραγωγικές της δραστηριότητες. • Για τη μείωση του υδατικού της αποτυπώματος. Την τελευταία διετία κατάφερε να μειώσει κατά 13% την κατανάλωση νερού στις παραγωγικές της εγκαταστάσεις. Δεσμεύεται για κλιμάκωση των προσπαθειών αυτών την επόμενη δεκαετία. • Μείωση υλικών συσκευασίας κατά 10% σε όλα της τα προϊόντα έως το 2030. • Μείωση των έμμεσων και άμεσων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (scope 1 & scope 2) κατά 50% μέχρι το 2030 και καθαρό μηδενισμό τους (net-zero) το 2050 (σε σχέση με το 2020). RECYCLE Ήδη από το 2011 γίνεται χρήση 100% ανακυκλώσιμων συσκευασιών σε πλήθος προϊόντων της ΜΕΓΑ. Η αρχή αυτή επεκτείνεται με στόχο τη χρήση 100% ανακυκλώσιμων συσκευασιών σε όλα τα προϊόντα της ως το 2023. Συγκεκριμένα, η εταιρεία έχει προχωρήσει στις εξής πρωτοβουλίες: • Διεύρυνση χρήσης χάρτινων συσκευασιών που προέρχονται κατά 95% από ανακυκλωμένο χαρτί. • Αύξηση της χρήσης σακουλών συσκευασίας που περιέχουν ανακυκλωμένο πλαστικό (πλήρως ελεγχόμενου κύκλου ανακύκλωσης): • σε ποσοστό 30% έως το 2030 • σε ποσοστό 50% έως το 2050 • Η ΜΕΓΑ από το 2004 προωθεί στην ανακύκλωση τα πλαστικά αποκόμματα που προκύπτουν κατά την παραγωγική διαδικασία. Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι θέμα όλων μας. Για τη ΜΕΓΑ αποτελεί έμπρακτη δέσμευση. ΜΕΓΑ. Παίρνουμε το μέλλον προσωπικά. 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

B O LT O N H E L L A S A . E . B . E .

Αθόρυβα, αλλά με υπευθυνότητα, για ακόμη μία χρονιά δίπλα σε όσους πραγματικά έχουν ανάγκη Η Bolton Hellas A.E.B.E., με παρουσία 60 χρόνων στην καρδιά κάθε ελληνικού νοικοκυριού, στέκεται όλα αυτά τα χρόνια αθόρυβα και με αίσθημα υψηλής ευθύνης δίπλα στους συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε δυσμενή θέση. Με παροχή τροφίμων και προϊόντων οικιακής και προσωπικής φροντίδας, αλλά και με οικονομική ενίσχυση σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, έχει στηρίξει δεκάδες φορείς, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ωφελουμένων τους.

Bolton Hellas Α.Ε.Β.Ε. είναι μέλος του Bolton Group, το οποίο παράγει και εμπορεύεται διεθνώς καταναλωτικά προϊόντα υψηλής ποιότητας. Τα τελευταία 70 χρόνια το Bolton Group έγινε μια σημαντική δύναμη στην παραγωγή καταναλωτικών προϊόντων, πρωταρχικά στην Ευρώπη, αλλά και στη Βόρειο και Νότιο Αμερική, την Ασία και την Αυστραλία. Το αποτέλεσμα αυτό επιτεύχθηκε είτε με την ανάπτυξη των ήδη υπαρχόντων προϊόντων του Bolton Group, είτε με την εξαγορά και την επιτυχή ενοποίηση νέων eταιρειών. Τα τελευταία 10 χρόνια ο Όμιλος που απασχολεί πάνω από 5.000 εργαζομένους σε όλον τον κόσμο κατόρθωσε να τριπλασιάσει τις πωλήσεις του, χάρη σε μια ομάδα έμπειρων και αφοσιωμένων στελεχών. Η Bolton Hellas, με μία πορεία 60 χρόνων στην ελληνική αγορά, κατέχει ηγετική θέση και διανέμει προϊόντα ευρείας κατανάλωσης υψηλής ποιότητας στις κατηγορίες Τροφίμων, Οικιακής Φροντίδας, Προσωπικής Φροντίδας και Δερμοκαλλυντικών. Με μάρκες και προϊόντα όπως Rio mare, Overlay, Omino Bianco, WC Net, Merito, Fornet, Borotalco, Neutro Roberts και Somatoline Cosmetic, δικαίως έχει κατακτήσει μία θέση στην καρδιά κάθε καταναλωτή. Αυτή την αγάπη, αυτή τη θέση που της έχει δώσει στην καρδιά του, την επιστρέφει στην κοινωνία πολλαπλάσια. Αθόρυβα όλα αυτά τα χρόνια, έχει σταθεί αρωγός σε όποιον έχει ζητήσει χείρα βοηθείας, αλλά και μέσα από δικές της πρωτοβουλίες εταιρικής υπευθυνότητας, καλύπτοντας ανάγκες που προέκυψαν ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας Covid-19 στη χώρα μας.

58 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Η Bolton Hellas, όπως και πέρυσι έτσι και φέτος, συνέχισε με αμείωτη ένταση την προσφορά της κατά την δύσκολη περίοδο που βιώνει η χώρα μας. Με σεβασμό απέναντι στην ελληνική κοινωνία και άμεση κινητοποίηση, συνέχισε την δράση της συμμετέχοντας ενεργά στην εθνική προσπάθεια αντιμετώπισης των έκτακτων αναγκών στην μάχη κατά του κορωνοϊού. Χαρακτηριστικό της προσφοράς της εταιρείας είναι ότι μόνο τα τελευταία 3 χρόνια έχει στηρίξει περισσότερους από 50 φορείς με παροχή προϊόντων. Φορείς όπως ο Σύλλογος Ρέτο Ελλάς-Πρόκληση της Ελπίδας, το Σωματείο Praksis, η Φιλανθρωπική Εταιρία μη Κερδοσκοπικού Ενδιαφέροντος Έλπω, ο Όμιλος Unesco για τον Πολιτισμό της Ειρήνης, τα Κοινωνικά Παντοπωλεία των Δήμων Παλλήνης, Νέας Ιωνίας, Ελασσόνας και Δελφών, η Κιβωτός του Κόσμου, η εταιρεία κακοποιημένων παιδιών ΕΛΙΖΑ, η Ογκολογική Μονάδα Παίδων-Ελπίδα, το Χαμόγελο του Παιδιού, το Γηροκομείο Αθηνών και ο Φιλανθρωπικός Οργανισμός Αποστολή της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ήταν μόνο μερικοί από τους ωφελούμενους. Η Bolton Hellas προωθεί πρωτοβουλίες εταιρικής υπευθυνότητας για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο προς όφελος της οικονομίας και των κοινωνικών ομάδων, έχοντας ως στόχο να δημιουργεί προστιθέμενη αξία στους ωφελούμενους των φορέων που έχει στηρίξει. Αθόρυβα, αλλά με υπευθυνότητα, η Bolton Hellas, επιδεικνύοντας σεβασμό και υψηλό αίσθημα αλληλεγγύης και κοινωνικής ευθύνης, θέτει τις ανάγκες της κοινωνίας σε προτεραιότητα. 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση NESTLÉ ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.

Η νέα πρωτοβουλία «Nescafé Με Σεβασμό για το Μέλλον» Στην Ελλάδα, εδώ και περισσότερα από 80 χρόνια, ο καφές Nescafé μας εμπνέει να απολαμβάνουμε την κάθε ημέρα, ξεκινώντας την μαζί του. Είναι παρών σε κάθε σημαντική στιγμή, σε κάθε συναρπαστική συζήτηση και σε κάθε νέα ημέρα που ανατέλλει για να δίνει ώθηση σε όλους να απολαμβάνουν τη ζωή.

υνεχίζοντας τη συνεισφορά του στην κοινωνία, ο καφές Nescafé εγκαινιάζει την πρωτοβουλία «Με Σεβασμό για το Μέλλον», με πρώτο πυλώνα δράσης το περιβάλλον και την ανάπτυξη δράσεων για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Με στόχο ένα υγιές, ζωντανό και βιώσιμο περιβάλλον για όλους, η πρωτοβουλία «Nescafé Με Σεβασμό για το Μέλλον» είναι ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα που στην έναρξή του εστιάζει στη μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά μιας χρήσης, μέσω της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης του κοινού, στην απομάκρυνση και την ορθή διαχείριση θαλάσσιων απορριμμάτων, καθώς και στην ενίσχυση εναλλακτικών επιλογών, φιλικών προς το περιβάλλον.

βοτανική σήμανση και χάραξη μονοπατιών. • Με την Εναλεία, στο πλαίσιο του προγράμματος «Mediterranean Cleanup» για την απομάκρυνση θαλάσσιων πλαστικών απορριμμάτων από τον Θερμαϊκό Κόλπο σε συνεργασία με επαγγελματίες αλιείς και τη συμβολή 6 αλιευτικών σκαφών. • Με την Staramaki σε μια νέα πρόταση, για την αντικατάσταση του πλαστικού καλαμακίου. Πρόκειται για μια Ελληνική Κοιν.Σ.Επ., η οποία δραστηριοποιείται στην περιοχή του Κιλκίς και δημιουργεί καλαμάκια από το ίδιο το φυσικό στέλεχος του σιταριού, προσφέροντας μια λύση που δεν δημιουργεί πλαστικά απορρίμματα, φιλική προς το περιβάλλον.

ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΜΙΑΣ ΧΡΉΣΗΣ

ΤΡΕΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΈΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

O Χρήστος Αλεβίζος, Business Executive Officer Coffees, Nestlé, αναφερόμενος στη νέα πρωτοβουλία του καφέ Nescafé επισημαίνει: «Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για το πρόγραμμα «Με Σεβασμό για το Μέλλον» του καφέ Nescafé.

Πιο συγκεκριμένα ο καφές Nescafé συνεργάζεται: • Με την Aegean Rebreath, για τη διεξαγωγή έρευνας σε επαγγελματίες της εστίασης σχετικά με τη διαχείριση των πλαστικών μιας χρήσης στην Καλαμάτα, για την εγκατάσταση ενός ειδικού διχτυού / φίλτρου στις εκβολές του ποταμού Νέδοντα, με στόχο τη συγκράτηση φερτών υλικών και απορριμμάτων, ώστε να μην καταλήγουν στη θάλασσα και για την τοποθέτηση πινακίδων ευαισθητοποίησης σε επιλεγμένα σημεία, σχετικά με τα πλαστικά μιας χρήσης. Στην παραλία της Βοϊδοκοιλιάς θα γίνει περίφραξη αμμοθινικών συστημάτων,

Το όραμά μας είναι να είμαστε οδηγός κι ένα ζωντανό παράδειγμα στην κατηγορία του καφέ, αλλά και πέρα από αυτή, για έναν κόσμο με λιγότερο πλαστικό. Αναγνωρίζουμε ότι πρόκειται για μια μακρά πορεία που απαιτεί δέσμευση, συνεχή προσπάθεια και συνεργασία. Γι’ αυτό και ξεκινάμε ενώνοντας τις δυνάμεις μας με τρεις εξαιρετικές ομάδες, με τις οποίες μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα.

Η πρωτοβουλία υλοποιείται σε συνεργασία με ελληνικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις που καινοτομούν στον τομέα τους, την Aegean Rebreath, την Εναλεία και τη Staramaki.

Θέλουμε να ενισχύσουμε την τεχνογνωσία και την εξειδίκευση των συνεργατών μας και να επεκτείνουμε το πεδίο εφαρμογής της δράσης τους, κάνοντας ουσιαστική διαφορά». 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 59

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

EUROC ATERING A .E .

Υγεία στο τραπέζι του κόσμου Με υψηλό το αίσθημα ευθύνης προς την κοινωνία και τον πλανήτη, και πιστεύοντας πραγματικά ότι η επιτυχία τού ενός ευδοκιμεί όταν ευδοκιμούν οι πολλοί, φροντίζουμε οι δράσεις της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης μας να είναι ουσιαστικές.

α τελευταία χρόνια η Eurocatering A.E. επικεντρώθηκε στην περαιτέρω ενίσχυση μιας σειράς κοινωνικών δράσεων, με στοχευμένο τρόπο: στηρίζοντας ευπαθείς ομάδες για την κάλυψη καθημερινών αναγκών παιδιών και ενηλίκων σε φρούτα και λαχανικά, συμβάλλοντας στη διασφάλιση μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής, και παράλληλα υιοθετώντας καλές πρακτικές για τον πλανήτη Γη.

ΕΤΗΣΙΑ ΔΡΑΣΗ: Ο ΦΡΕΣΚΟΥΛΗΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

Από το 2016, θέλοντας να ανταποδώσουμε την εμπιστοσύνη που μας δείχνει το καταναλωτικό κοινό και να διασφαλίσουμε ένα σημαντικό κοινωνικό μέρισμα στην ελληνική κοινωνία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής στις 16 Οκτωβρίου έχουμε θεσπίσει το πρόγραμμα ΕΚΕ «Ο Φρεσκούλης προσφέρει μια αγκαλιά φρούτα και λαχανικά». Κάθε χρόνο επιλέγουμε, με την πολύτιμη συνεργασία της οργάνωσης «Μπορούμε», κοινωφελείς οργανισμούς σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που φιλοξενούν παιδιά και ενήλικες και καλύπτουμε τις ετήσιες ανάγκες τους σε φρέσκα οπωρολαχανικά. Στόχος του προγράμματος είναι να καλύψει τις καθημερινές ανάγκες παιδιών και ενηλίκων σε φρούτα και λαχανικά, συμβάλλοντας στη διασφάλιση μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής. Από την έναρξη του προγράμματος το 2016 μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 2020, ο Φρεσκούλης έχει προσφέρει: • προσέφερε 54 τόνους φρέσκα οπωρολαχανικά • διένειμε 998.211 μερίδες φαγητού • υποστήριξε 58 κοινωφελείς φορείς • ενίσχυσε 1.942 ωφελούμενους

60 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

12 ΑΓΚΑΛΙΕΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΦΡΕΣΚΟΥΛΗ

Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και με αφορμή την απόφαση του ΟΗΕ να ορίσει το 2021 ως «Διεθνές Έτος Φρούτων και Λαχανικών», η εταιρεία Eurocatering αποφάσισε, στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΚΕ που υλοποιεί από το 2016, να το επεκτείνει, υποστηρίζοντας 12 επιπλέον κοινωφελείς φορείς, προσφέροντας φρέσκα φρούτα και λαχανικά, για έναν ολόκληρο μήνα. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία του ΟΗΕ αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία ευαισθητοποίησης σχετικά με τον σημαντικό ρόλο των φρούτων και λαχανικών στην ανθρώπινη διατροφή, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία και ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις αξίες τις οποίες πρεσβεύει η εταιρεία Eurocatering και με το όραμά της να «φέρνει υγεία στο τραπέζι του κόσμου», αποτελώντας την πρώτη και καλύτερη πηγή οπωροκηπευτικών ανώτερης ποιότητας και προσφέροντας υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας με φρεσκάδα, ευελιξία, πάθος και ευρωστία. Μέσα από τον λογαριασμό του στο Instagram ο Φρεσκούλης σχεδίασε και υλοποίησε κοινωνική δράση, με την πολύτιμη συμμετοχή 12 αγαπημένων προσώπων που έχουν σχέση με τη διατροφή και πιο συγκεκριμένα των: Χρόνης Δαμαλάς, Μάνος Δημητρούλης, Έφη Κολοβέρου, Ανδρέας Λαγός, Γιάννης Λουκάκος, Αργυρώ Μπαρμπαρίγου, Madame Ginger, Mamatsita, Απόστολος Ρουβάς, Δημήτρης Σκαρμούτσος, Αγγελική Σπανού και η Ελένη Ψυχούλη. Μέσω της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, το κοινό κλήθηκε να στηρίξει με την ψήφο του 12 από τους συνολικά 16 κοινωφελείς φορείς που περιλαμβάνονταν στη λίστα του Φρεσκούλη με στόχο να δοθούν 12 αγκαλιές, 1 για κάθε μήνα του 2021, Διεθνούς Έτους Φρούτων και

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

Λαχανικών. Τα 12 ιδρύματα που επιλέχθηκαν είναι: Στέγη Νέων Παιδικών Χωριών SOS, Μονάδα Αυτιστικών Ατόμων «Ελπίδα», Ίδρυμα για Παιδιά με Νοητική Υστέρηση Μέριμνα, Η Φοίβη, Χριστιανικό Στέκι, Πνοή Αγάπης, Ελληνική Μέριμνα - Παιδική Στέγη, Άσυλο Ανιάτων, Ιατρική Παρέμβαση Δομές για Πρόσφυγες, Ξενώνας Ελευθερία, Άσυλο Ανιάτων Κοινωνική Αλληλεγγύη - Η Αγία Ευφροσύνη και Ξενώνας Άρσις Καλλιθέα. Ωστόσο, κανένα ίδρυμα δεν εξαιρέθηκε από τη δράση στήριξης καθώς ο Φρεσκούλης προσέφερε φρούτα, λαχανικά και αυγά για το Πασχαλινό τραπέζι και στα υπόλοιπα 4 της λίστας: Στέγη Θηλέων ο Άγιος Αλέξανδρος, Φιλανθρωπικό Σωματείο ο Άγιος Πολύκαρπος, Οργανισμός ο Πλησίον, Οικοτροφείο Θάλπος. Η ενέργεια σε αριθμούς: • 16 Κοινωφελείς Φορείς • 1067 Ωφελούμενοι • 18 τόνοι Φρούτα και Λαχανικά • 15.792 Αυγά

ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ COVID

H Eurocatering διέθεσε προϊόντα «Φρεσκούλης» σε νοσηλευτικό προσωπικό νοσοκοµείων αναφοράς, στο Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήµου Αθηναίων (ΚΥΑΔΑ) και στο Γηροκοµείο Αθηνών. Η εταιρεία κατά την διάρκεια του 2020 προσέφερε συνολικά 3 τόνους προϊόντων µε το συνολικό αριθµό των αποδεκτών να ξεπερνά τους 1.000. Σε αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο διάστημα που διανύουμε εξαιτίας της πανδημίας, το ανθρώπινο δυναμικό και η διοίκηση της Eurocatering, έχοντας υψηλό το αίσθημα ανταπόδοσης στην κοινωνία και θέλοντας να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους για το έργο που επιτελούν, προσέφεραν προϊόντα Φρεσκούλης στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Ειδικότερα, η εταιρεία προσέφερε σαλάτες-γεύματα και φρουτοσαλάτες σε όλους όσοι βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή, σε κάποια από τα νοσοκομεία αναφοράς και συγκεκριμένα στο Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας «Θριάσιο», στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ, αλλά και στο νοσοκομείο Παμμακάριστος. Παράλληλα, η εταιρεία υποστήριξε εμπρά-

κτως το έργο του ΚΥΑΔΑ και του Γηροκομείου Αθηνών, προσφέροντας σαλάτες, φρούτα και σάντουιτς για την κάλυψη των επισιτιστικών αναγκών των ευπαθών πληθυσμιακών ομάδων που στηρίζουν οι δύο φορείς.

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΕΠΑΝΑΚΛΕΙΟΜΕΝΕΣ

Η μάρκα Φρεσκούλης, κατέχοντας ηγετική θέση στην διάθεση φρέσκων λαχανικών και φρούτων έτοιμων προς κατανάλωση, διαθέτει στην ελληνική αγορά κάποια από τα προϊόντα της σε συσκευασίες με επανακλειόμενο αυτοκόλλητο (open-close). Οι συγκεκριμένες πρακτικές συσκευασίες χαρακτηρίζονται από τον καινοτόμο σχεδιασμό για εύκολο άνοιγμα-κλείσιμο, προκειμένου να διατηρούνται αναλλοίωτα τα ευεργετικά χαρακτηριστικά των φρέσκων λαχανικών και κάθε φορά να χρησιμοποιείται από το περιεχόμενο ακριβώς όση ποσότητα είναι απαραίτητη και η υπόλοιπη να διατηρείται στο ψυγείο μέχρι την επόμενη χρήση. Παράλληλα διατίθενται σαλάτες σε μεγέθη ατομικής και οικογενειακής συσκευασίας, ώστε ο καταναλωτής να έχει την δυνατότητα επιλογής μεγέθους αντίστοιχου της εκάστοτε ανάγκης του. Η μάρκα Φρεσκούλης διαθέτει στην αγορά: • ατομικές σαλάτες, 1 μερίδας • οικογενειακές σαλάτες, 3,5-4 μερίδων με open-close άνοιγμα • καρότο κομμένο ζουλιέν με open-close αυτοκόλλητο • μυρωδικά με open -close αυτοκόλλητα

ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

Η Eurocatering συνεργάζεται με πιστοποιημένη εταιρεία για τη συλλογή οργανικών αποβλήτων (υπολείμματα λαχανικών που προκύπτουν κατά την προετοιμασία των προϊόντων, όπως κοτσάνια, φύλλα, φλούδες, ρίζες κλπ) από τις εγκαταστάσεις της, με στόχο την αξιοποίησή τους για παραγωγή λιπασμάτων/εδαφοβελτιωτικών, και βιοενέργειας. Το σύνολο των παρακάτω ποσοτήτων κατευθύνθηκε σε αδειοδοτημένους αποδέκτες για επεξεργασία και κομποστοποίηση τα τελευταία 3 έτη: 2018: 1.375,840 τόνοι 2019: 1.660,850 τόνοι 2020: 1.444,470 τόνοι 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 61

ΠΡΟΪΟΝ

ΑΓΟΡΑ ΠΑΓΩΤΟΥ

Η κατ’ οίκον κατανάλωση έσωσε την παρτίδα Η πανδημία με τα παρατεταμένα lockdowns, τα κατεβασμένα ρολά στην αγορά ho.re.ca. και την κατάρρευση του τουρισμού έπληξε τη ζήτηση του παγωτού, που κατά το μεγαλύτερο μέρος της στηρίζεται στις αυθόρμητες αγορές από τη μικρή λιανική, αλλά η τόνωση της κατ' οίκον κατανάλωσης αντιστάθμισε κάπως τις απώλειες. Τα σούπερ μάρκετ συγκράτησαν ή βελτίωσαν τις πωλήσεις τους στην κατηγορία, όπως δείχνει και η αύξηση των πωλήσεων οικογενειακών συσκευασιών. Η βιομηχανία του κλάδου υποδέχεται τη θερινή σεζόν με πολλά νέα λανσαρίσματα και προσδοκίες από το άνοιγμα της αγοράς και την ανάκαμψη της τουριστικής οικονομίας, έχοντας κυρίως εμπιστοσύνη στην προοπτική ανάπτυξης των πωλήσεων της κατηγορίας και στην υπέρβαση της εποχικής ζήτησης των προϊόντων της. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

αρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε η αγορά παγωτού, οι επιχειρήσεις του κ λάδου επενδύου ν στην ανάκαμψη, προτείνοντας πολλές νέες γευστικές επιλογές. Άλλωστε, πρόκειται για μια αγορά με καλές προοπτικές, τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας, καθώς αναμένεται να αναπτυχθεί σημαντικά την επόμενη πενταετία. Προς το παρόν η βιομηχανία του κλάδου ετοιμάζεται για μια ανάκαμψη πωλήσεων μετά την υγειονομική κρίση, που μείωσε σημαντικά τη συνολική κατανάλωση. Η πανδημία και τα lockdowns επέδρασαν πτωτικά στις πωλήσεις της κατηγορίας, «κυρίως στο επαγγελματικό παγωτό», επισημαίνει η κ. Νατάσα Τσινάβου, Senior Brand Manager Παγωτού της Κρι Κρι, συμπληρώνοντας, πάντως, ότι ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2021 εμφανίζουν ανάκαμψη, αν και αυτό δεν προδικάζει την εξέλιξή τους ως το τέλος του χρόνου, λόγω της εποχικότητας του προϊόντος. «Είμαστε όμως αρκετά αισιόδοξοι για την εκπλήρωση των φετινών μας στόχων», προσθέτει. Οι υπεύθυνοι της Froneri σημειώνουν ότι «ειδικά στη διάρκεια των lockdowns καταγράφηκε σημαντική άνοδος στην κατανάλωση παγωτού στο σπίτι, καθώς η εστίαση ήταν κλειστή. Όμως, μειώθηκε σημαντικά η αυ-

62 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

θόρμητη αγορά για κατανάλωση on the go». Άλλωστε, το σημαντικότερο κανάλι διανομής του προϊόντος, με μερίδιο περίπου 60%, παραμένει αυτό της μικρής λιανικής (περίπτερα, ψιλικατζίδικα). Στο πλαίσιο αυτό, στο τέλος του έτους η αγορά του παγωτού παρουσίασε ελαφρά πτώση πωλήσεων στη λιανική και πολύ μεγάλη στην αγορά ho.re.ca., λόγω της κατάρρευσης του τουρισμού και των πολύμηνων lockdowns. Στη λιανική, ανάπτυξη της τάξης του 6,8% εμφάνισαν οι οικογενειακές συσκευασίες παγωτού, ενώ αυξήθηκε η ζήτηση και των πολυσυσκευασιών. Αντίθετα οι πωλήσεις των ατομικών συσκευασιών παγωτού μειώθηκαν. Πάντως, τα τελευταία χρόνια γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη το «χειροποίητο» παγωτό, είτε μεγάλων αλυσίδων είτε μεμονωμένων καταστημάτων, κατακτώντας ένα μεγάλο μερίδιο

της αγοράς, το οποίο, ωστόσο, είναι δύσκολο να μετρηθεί. Στα θετικά στοιχεία της αγοράς του παγωτού είναι η εμφάνιση τάσεων επιμήκυνσης της περιόδου κατανάλωσής του, δηλαδή ανοίγει σιγά-σιγά ο δρόμος υπέρβασης της εποχικής ζήτησής του.

Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΌΣ

Σε ό,τι αφορά τα μερίδια αγοράς των «μεγάλων παικτών» στην εν λόγω αγορά, σημειώνουμε τον πρωταγωνιστικό ρόλο των PL, που ελέγχουν περίπου το ένα τέταρτο των πωλήσεων του προϊόντος. Η Froneri Hellas, που δημιουργήθηκε το 2016 ως κοινοπραξία της R&R και της Nestlé, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία παγωτού παγκοσμίως και η πρώτη στην παραγωγή παγωτών ιδιωτικής ετικέτας. Η εταιρεία κατέχει στην εγχώρια αγορά, βάσει

ΠΡΟΪΟΝ

στοιχείων της NielsenIQ (Δεκέμβριος 2020), μερίδιο άνω του 20%. Ακολουθούν η Κρι Κρι με μερίδιο 14,6%, η Algida με 13% και η ΕΒΓΑ με 12,6%. Βεβαίως, δεδομένου ότι ΕΒΓΑ και Algida ανήκουν στη Unilever, αθροιστικά το μερίδιο της τελευταίας στην αγορά μας είναι 25,6%. «Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν σημαντικές εξαγορές. Ακόμα παρακολουθούμε τα αποτελέσματά τους», λέει η κ. Τσινάβου. «Η Κρι Κρι παραμένει η μόνη ελληνική εταιρεία παγωτού, με ένα συνεχώς ενισχυόμενο δίκτυο πανελλαδικής διανομής», προσθέτει, ενώ σχολιάζοντας την ενίσχυση των συνεργασιών γνωστών brands τροφίμων με brands παγωτού, τονίζει ότι την εν λόγω στρατηγική «η Κρι Κρι την έχει υιοθετήσει εδώ και πολλά χρόνια, με τη συνεργασία της με ελληνικά lovebrands, την ΙΟΝ και την Παπαδοπούλου».

EΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚH ΚΟΙΝΩΝΙΚH ΕΥΘYΝΗ Οι επιχειρήσεις του κλάδου στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης προχώρησαν σε προωθητικές ενέργειες, μέσω εκπτώσεων και προσφοράς μεγαλύτερης ποσότητας προϊόντος. Έντονη αναμένεται προσεχώς η διαφημιστική τους παρουσία, με πλήθος τηλεοπτικών σποτ και βίντεο στο YouTube. Επίσης προσφέρουν ενημέρωση σχετικά με τη σύνθεση και τη διατροφική αξία των προϊόντων τους από τις ιστοσελίδες τους, ενώ επενδύουν στις δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Ο κλάδος Παγωτού της Ελαΐς-Unilever ενισχύει τις δράσεις του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων και ειδικότερα τις ομάδες streetwork, που καθημερινά κινούνται σε όλη την Αθήνα συνδράμοντας τον άστεγο πληθυσμό, δωρίζοντάς τους κάρτες κίνησης φυσικού αερίου. Η Froneri Ελλάς, στο πλαίσιο της νέας της συνεργασίας με την Τράπεζα Τροφίμων, προσέφερε 100.000 παγωτά σε 111 κοινωνικούς φορείς, ενισχύοντας ανθρώπους που είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε βασικά αγαθά κατά την περίοδο των lockdowns.

Αν και δεν φαίνονται στον ορίζοντα νέες ανακατατάξεις, ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων διεξάγεται στο πεδίο της πληθώρας λανσαρισμάτων. Στο στόχαστρό τους βρίσκεται πάντοτε η μικρή λιανική.

Η ΑΝΤΑΠΌΚΡΙΣΗ ΣΤΙΣ ΣΎΓΧΡΟΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΈΣ ΤΆΣΕΙΣ

Ως σημαντικές τάσεις αναδεικνύουν οι εταιρείες του κλάδου αφενός την αύξηση του ενδιαφέροντος των καταναλωτών για τη βιωσιμότητα και την προστασία του πλανήτη και αφετέρου τον προσανατολισμό τους στην υγιεινή διατροφή και την ευεξία. «H Froneri δεσμεύεται να συμβάλλει και στα δύο, με συγκεκριμένες δράσεις όπως η μείωση της χρήσης πλαστικού στις συσκευασίες των ατομικών της παγωτών, η υποστήριξη κοινωφελών οργανισμών, όπως τα Wildark και Panthera, η υιοθέτηση περιορισμών σε ό,τι αφορά τα διατροφικά χαρακτηριστικά των προϊόντων μας κ.ά.», σημειώνουν οι υπεύθυνοι της εταιρείας. Ως προς τη χρήση των πλαστικών, η εταιρεία έχει δεσμευτεί να εξαλείψει τα πλαστικά κουτάλια μίας χρήσης, τα καλαμάκια, τα κυπελλάκια και τα καπάκια μιας χρήσης, περιλαμβανομένων και των παιχνιδιών στα παιδικά προϊόντα. «Έως τις 18 Φεβρουαρίου του 2020 είχαμε ήδη μειώσει τα πλαστικά μίας χρήσης κατά εκατό εκατομμύρια τεμάχια παγκοσμίως και κατά 4,5 εκατομμύρια τεμά-

64 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

χια στην Ελλάδα. Προτεραιότητα και στόχος των επιχειρήσεών μας είναι η χρήση 100% ανακυκλώσιμων ή επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών ως το 2025», σημειώνεται χαρακτηριστικά. Εξάλλου, «η πλειονότητα των προϊόντων μας προσφέρεται σε ελεγχόμενες μερίδες, είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες ή λιπαρά, έχουν μειωμένη περιεκτικότητα ζάχαρης ή καθόλου πρόσθετη ζάχαρη, είναι χωρίς λακτόζη, χωρίς γλουτένη ή είναι vegan. Προσφέροντας ένα τόσο ευρύ φάσμα

επιλογών, αφήνουμε στον καταναλωτή την απόφαση για τη σωστή επιλογή προϊόντος, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του, ενώ δεσμευόμαστε να του παρέχουμε πραγματικές και διαφανείς διατροφικές πληροφορίες στις συσκευασίες των προϊόντων μας και πάντα τον ενθαρρύνουμε να λαμβάνει τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη διατροφή του», προσθέτουν. Στο προαναφερόμενο πλαίσιο, τα παιδικά προϊόντα έχουν, βάσει προδιαγραφών, περιεκτικότητες ανά μερίδα

ΠΡΟΪΟΝ

Στα τέλη του 2020 η αγορά του παγωτού παρουσίασε ελαφρά πτώση πωλήσεων λιανικής και πολύ μεγάλη στην αγορά ho.re.ca., λόγω της κατάρρευσης του τουρισμού και των πολύμηνων lockdowns

«Υπεύθυνα φτιαγμένα για παιδιά». Σχεδόν όλες οι εταιρείες του κλάδου στις συλλογές των προϊόντων τους έχουν εντάξει παγωτά όχι μόνον με λιγότερες θερμίδες, η ζάχαρη και λιπαρά, αλλά και vegan. Ωστόσο, κερδίζουν έδαφος και κάποιες μάλλον ακραίου γευστικού γούστου τάσεις, με ασυνήθιστους συνδυασμούς υλικών, όπως π.χ. παγωτό φράουλα με μπαλσάμικο ή αλκοολούχα παγωτά ή παγωτά με μπαχαρικά έως και παγωτά από φύκια και μανιτάρια ή με γεύση μπέικον! Τέτοιες γευστικές εκκεντρικότητες μπορεί μεν σήμερα να κινούνται στα όρια της καταναλωτικής προτίμησης, αλλά κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το μελλοντικό ίχνος της μόδας τους.

χαμηλότερες των 110 Kcal, των 12g ζάχαρη και των 3.8g κορεσμένα λιπαρά.

«Το παγωτό έχει εξαιρετικές προοπτικές, καθώς είναι ένας καθημερινός γλυκός πειρασμός κι ένα εξαιρετικό σνακ για κάθε περίσταση», λένε οι υπεύθυνοι της Froneri. Η διοίκηση της Κρι Κρι, που είδε τις πωλήσεις της παγωτών παρά τη δύσκολη συγκυρία να παρουσιάζουν αύξηση από τα 2,4 εκατ. ευρώ στα 3,4 εκατ. ευρώ (40%), αναμένουν περαιτέρω ανάπτυξη της κατηγορίας, δεδομένης της άρσης των περιοριστικών μέτρων και σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αύξηση των τουριστικών ροών από το εξωτερικό, την επέκταση του δικτύου πωλήσεων και το λανσάρισμα νέων προϊόντων. Εξάλλου, όπως δήλωσε

Την αισιοδοξία τους για τις προοπτικές δηλώνουν γενικότερα όλοι όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο, είτε σε μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις είτε σε οικοτεχνίες χειροποίητου παγωτού, κυρίως εφόσον με περισσότερες γεύσεις, ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά, βελτιωμένες συνταγές και πρώτες ύλες, η συνήθεια της κατανάλωσης παγωτού αρχίζει να επεκτείνεται πέραν της θερινής περιόδου. Ταυτόχρονα, όλοι αναγνωρίζουν την υπεραπαιτητικότητα της περιόδου, δεδομένων αφενός των δυσάρεστων εξελίξεων σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση των διεθνών τιμών των πρώτων υλών και αφετέρου ότι απέχουμε από το να είναι ορατό το τέλος του κύκλου της πανδημίας –πολύ περισσότερο δε των επιπτώσεών της στην οικονομία. Φυσικά, επί του παρόντος μεγάλη σημασία έχει για τις πωλήσεις της κατηγορίας η εξέλιξη της τουριστικής σεζόν, για την οποία, ωστόσο, είναι νωρίς να γίνουν εκτιμήσεις. 

τα φράουλα με κομμάτια κακάο, από πραγματικούς χυμούς φρούτων, χωρίς γλουτένη. • Οι ΕΒΓΑ και Algida (Unilever) λανσάρουν το Scandal Hazelnut Brownie με γεύση φουντούκι, σιρόπι καραμέλας και κομμάτια brownie, σε συσκευασίες των 140 και 750 ml, το ΕΒΓΑ σοκολάτα-μπισκότο-γκοφρέτα-φουντούκι σε νέα οικογενειακή συσκευασία, το παιδικό Karabola Unicorn με γεύση τσιχλόφουσκα και τo Magic Salted Caramel & Glazed Almonds (Algida) με γεύση salted caramel, σιρόπι καραμέλας, σοκολάτα γάλακτος και κομμάτια αμυγδάλου. • Η Κρι Κρι λανσάρει τα Master Rich σε γεύ-

σεις Salted Caramel και Cookies & Brownies, τα Master Rich σε νέα κύπελλα, ατομικά και μεσαία, με γεύσεις Salted Caramel και Chocolate & Brownies, το νέο συνδυασμό βανίλια-φράουλα-πραλίνα-μπισκότο στις οικογενειακές συσκευασίες Heartmade και στις γρανίτες τη νέα Top Fun με γεύση πορτοκάλι και popping candy. Η εταιρεία, επεκτείνοντας τη συνεργασία της με την ΙΟΝ, λανσάρει το νέο Master NuCrema κύπελο με παγωτό πραλίνας φουντουκιού και αυθεντική NuCrema ΙΟΝ, σε συσκευασία των 500ml και τον πύραυλο Rodeo NuCrema σε πολυσκευασία των τεσσάρων τεμαχίων.

Παγκόσμια πρωτοβουλία για παγωτά «υπεύθυνα φτιαγμένα για τα παιδιά» έχει αναλάβει η Algida, με την οποία δεσμεύεται ότι τα παιδικά παγωτά της παρασκευάζονται και πωλούνται υπεύθυνα. Όπως αναφέρεται σχετικά, «αποστολή μας είναι να προσφέρουμε μοναδικά παγωτά, ώστε να δώσουμε κίνητρο στους γονείς να κάνουν καλύτερες επιλογές. Γι’ αυτό έχουμε δώσει μεγάλη προσοχή στον σχεδιασμό της γκάμας προϊόντων», τα οποία φέρουν ειδική σήμανση με το λογότυπο

ΑΙΣΙΌΔΟΞΟ ΜΈΛΛΟΝ ΜΕ ΔΎΣΘΥΜΟ ΠΑΡΌΝ

ο κ. Παναγιώτης Τσινάβος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Κρι Κρι, στο πλαίσιο του εταιρικού Ψηφιακού Συνέδριου Παγωτού, «το 2020, παρ’ όλες τις δυσκολίες καταφέραμε να ολοκληρώσουμε σημαντικές επενδύσεις με πολλαπλά οφέλη. Χάρη σε αυτές έχουμε τη δυνατότητα να παράγουμε νέα καινοτόμα προϊόντα παγωτού και εισερχόμαστε στη νέα δεκαετία με αυξημένη παραγωγική ικανότητα για την κάλυψη, τόσο της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού».

Νέα λανσαρίσματα • Η Froneri λανσάρει φέτος το νέο Oreo χωνάκι με γεύση παγωτού βανίλια και κομμάτια μπισκότου Oreo, τη νέα πολυσυσκευασία Oreo Mini ξυλάκια έξι τεμαχίων, το Nirvana Choco Fudge Caramel & Choco Wafer σε συσκευασία των 0,85l, το Aloma Apple Pie με σιρόπι μήλο-κανέλα, κομμάτια μήλου, μπισκότα κανέλας και αμύγδαλα σε οικογενειακή συσκευασία, το Aloma Cocoa, Caramel & Banana με κακάο, καραμέλα και μπανάνα σε συσκευασία 2+1 λίτρων, το Boss White Cocoa με παγωτό κακάο βουτηγμένο σε λευκή σοκολάτα και το Pirulo Frutti από γρανίτα μήλο, σορμπέ πορτοκάλι και γρανί-

66 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΠΡΟΪΟΝ

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ ΜΑ Λ ΛΙΩΝ

Προς εξισορρόπηση φέτος η αγορά Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην αγορά της επαγγελματικής περιποίησης των μαλλιών πέρυσι ευνόησε την οικιακή περιποίηση, δίνοντας αέρα στις πωλήσεις των προϊόντων της κατηγορίας μέσω των σούπερ μάρκετ, έτσι ώστε αυτή αποδείχθηκε από τις πιο ανθεκτικές του κλάδου των καλλυντικών. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των πωλήσεών της το πρώτο τετράμηνο φέτος δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς διαπιστώνεται πτώση σχεδόν στο σύνολο των επιμέρους κατηγοριών της. Κατά πάσα πιθανότητα η εν λόγω αγορά βαίνει προς εξισορρόπηση με τη συνδρομή των εκπτώσεων και προσφορών, οι οποίες αναμένεται ότι θα ενταθούν. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

υγειονομική κρίση, το άνοιξε-κλείσε της αγοράς και οι συνθήκες εγκλεισμού έθεσαν νέα δεδομένα στον κλάδο της ομορφιάς, αλλάζοντας άρδην τις καταναλωτικές συνήθειες σε ό,τι αφορά την επιλογή εκ μέρους των καταναλωτών, τόσο προϊόντων όσο και καναλιού διανομής για την προμήθειά τους, λέει η κ. Στέλλα Σούμσκη, Marketing Director της Farcom. Όπως τονίζει, η κατηγορία των προϊόντων περιποίησης μαλλιών αποτελεί μία εξ όσων ευνοήθηκαν υπό συνθήκες καραντίνας, «καθώς τα κομμωτήρια ήταν άλλοτε μειωμένης και άλλοτε απαγορευμένης πρόσβασης εξαιτίας των διαδοχικών lockdowns, οπότε οι καταναλωτές ανέλαβαν τη σχετική φροντίδα οι ίδιοι κατ’ οίκον. Στο πλαίσιο αυτό, οι μάρκες προσπάθησαν να ευθυγραμμιστούν με το νέο trend, σπεύδοντας να δημιουργήσουν προηγμένες συνθέσεις για εξατομικευμένη περιποίηση στο σπίτι, ενώ αξιοποίησαν πρωτοποριακά συστατικά με μοναδικές ιδιότητες». Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Βιομηχάνων και Αντιπροσώπων Καλλυντικών και Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ), η κατηγορία των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών αποδείχθηκε από τις πιο ανθεκτικές του κλάδου των καλλυντικών. Ο κύκλος εργασιών της το 2020 υπολογίζεται ότι ανήλθε στα 205,6 εκατ. ευρώ. Όπως σημειώνει η κ. Ευαγγελία Ξηραδάκη, αγοράστρια της Διεύθυνσης Αγορών Μη Τροφίμων της Γενικής Εμπορικής Διεύθυνσης της αλυσίδας Metro, «τον Μάρτιο

πέρυσι στο πρώτο lockdown παρατηρήθηκε άνοδος της αγοράς, λόγω των συμπεριφορών πανικού των καταναλωτών. Στο δεύτερο lockdown τον Νοέμβριο δεν υπήρξε πολύ έντονη διαφοροποίηση από το πρώτο. Σε όλη την διάρκεια της πανδημίας διαπιστώνεται μια στροφή στην κατανάλωση μασκών και treatments των μαλλιών». Σημαντική ήταν κι άνοδος των πωλήσεων βαφών για τα μαλλιά, «τάση που φαίνεται να παραμένει (είναι εύκολη και οικονομική λύση η βαφή των μαλλιών στο σπίτι), όπως και σε ό,τι αφορά τις λύσεις βαφής αποκλειστικά για τις ρίζες των μαλλιών, που προσφέρουν ικανοποιητικό αποτέλεσμα, ενώ συνδυάζονται και με την επίσκεψη στο κομμωτήριο». Η κ. Ξηραδάκη σημειώνει ότι, βάσει των στοιχείων πωλήσεων, η κατηγορία των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών κατέχει μερίδιο στη συνολική αγορά περίπου 15% και το 2020 αναπτύχθηκε κατά 2,9% (ανάπτυξη σαμπουάν 0,1%, conditioners 3,6%, styling -18% και βαφών μαλλιών 26,4%).

ΑΠΟΘΑΡΡΥΝΤΙΚΈΣ ΟΙ ΕΝΔΕΊΞΕΙΣ ΦΈΤΟΣ

Τα αποτελέσματα, ωστόσο, των πωλήσεων του πρώτου τετραμήνου φέτος δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς παρατηρείται πτώση σχεδόν στο σύνολο των επιμέρους κατηγοριών της εν λόγω αγοράς. Στη κατηγορία των σαμπουάν η πτώση φθάνει το 6,6% σε όγκο και το 6,3% σε αξία πωλήσεων. Στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας η πτώση είναι κατά πολύ μεγαλύτερη. Φτάνει το 18,2% σε όγκο και το 21,4% σε αξία πωλήσεων. Στα stylers η πτώση είναι της τάξης του 11,7% σε όγκο και του 8,4% σε αξία πωλήσεων, ενώ αντίστοιχα

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 67

ΠΡΟΪΟΝ

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Σαμπουάν Ιδιωτική ετικέτα Stylers Ιδιωτική ετικέτα Conditioner Ιδιωτική ετικέτα Βαφές

2019

2020

Πρώτο 4μηνο 2020

Πρώτο 4μηνο 2021

Διαφορά

54.126,6

53.533,9

18.183

17.035,3

-6,3%

950,9

854,4

293,9

231,1

-21,4%

16.426,1

13,5

4.065,1

3.724,7

-8,4%

478,1

320,1

96,2

77,1

-19,8%

20.056,9

21.108,3

5.970

6.625,6

11,0%

509,7

450,8

132,2

116,8

-11,6%

19.180,9

24.655,9

9.253,7

8.987,3

-2,9%

Πηγή IRI

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. ml ή τεμάχια) Σαμπουάν (ml)

2019

2020

Πρώτο 4μηνο 2020

Πρώτο 4μηνο 2021

Διαφορά

8.401,5

8.228,4

2.751,9

2.570,6

-6,6%

Ιδιωτική ετικέτα

300,3

277,2

92,6

75,8

-18,2%

Stylers (τεμάχια)

5.008,2

4.185,6

1.295

1.143,8

-11,7%

Ιδιωτική ετικέτα

245,2

167,5

49,8

40,1

-19,4%

conditioner (ml)

1.635,1

1.677,5

482,1

496,9

3,1%

Ιδιωτική ετικέτα

90,4

85,5

24,6

21,5

-12,8%

Βαφές (τεμάχια)

4.785,1

6.203

2.280,8

2.264,1

-0,7%

Πηγή IRI

στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι 19,4% και 19,8%. Τα conditioner είναι η μόνη κατηγορία που παρουσιάζει άνοδο κατά 3,1% σε όγκο και 11% σε αξία πωλήσεων, αλλά με πτώση στα conditioner ιδιωτικής ετικέτας κατά 12,8% και 11,6% αντίστοιχα. Στις βαφές μαλλιών, μετά την εντυπωσιακή άνοδο το 2020, υπάρχει μάλλον μια τάση εξισορρόπησης με οριακή πτώση των πωλήσεων στο τετράμηνο κατά 0,7% σε όγκο, αλλά κατά 2,9% σε αξία πωλήσεων, πράγμα που οφείλεται στις μεγάλες προσφορές και τις προωθήσεις (στη συγκεκριμένη κατηγορία δεν προσφέρονται PL).

λιών. 2020 vs 2019: ανάπτυξη 75,4%, 2021 vs 2020: πτώση 28,4%.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία έρευνας της NielsenIQ, σχετικά με την κινητικότητα της αγοράς τη Μεγάλη Εβδομάδα φέτος, που ήταν ανοικτά τα κομμωτήρια σε αντίθεση με το Πάσχα του 2020. Τη συγκεκριμένη περίοδο φέτος, λοιπόν, οι πωλήσεις των προϊόντων styling για τα μαλλιά σημείωσαν εντυπωσιακή άνοδο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή, ήτοι 2020 vs 2019: μείωση 48,6%, 2021 vs 2020: ανάπτυξη 44,1%. Αντίστροφη ήταν η πορεία στις βαφές μαλ-

ΚΑΝΆΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΉΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΈΣ ΤΆΣΕΙΣ

68 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Σε ό,τι αφορά την κατάταξη των μεριδίων ανά κατηγορία προϊόντων στην αγορά της ομορφιάς, όπως σημειώνει η κ. Σούμσκη, «τη μερίδα του λέοντος την περυσινή χρονιά διατήρησαν τα είδη περιποίησης δέρματος, αποσπώντας το 34,2%, ενώ ακολούθησαν τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών με 25,4%. Ο κύκλος εργασιών των ειδών περιποίησης μαλλιών, σε μία χρονιά που δοκίμασε τις αντοχές του κλάδου, σημείωσε πτώση μόλις 6% σε σύγκριση με το 2019».

Σε ό,τι αφορά τα κανάλια διανομής, τα σκήπτρα στην κατηγορία κρατάει η ευρεία διανομή και ακολουθούν τα φαρμακεία. Λόγω της πανδημίας, ωστόσο, διαπιστώθηκε ραγδαία στροφή στο e-commerce, καθώς η υγειονομική κρίση επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγοράς, ωθώντας τις επιχειρήσεις του κλάδου σε συστηματικές

επενδύσεις στον τομέα. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι η συνολική αγορά του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα, ενώ το 2019 διαμορφώθηκε στα 5,8 δισ. ευρώ, πέρυσι εκτινάχθηκε στα 10,7 δισ. ευρώ, αναπτυσσόμενη κατά 42,7%. Σύμφωνα με την κ. Ξηραδάκη, το 80% των σαμπουάν, των μασκών και των treatments διατίθεται από τα σούπερ μάρκετ. Από τα καταστήματα επιλεκτικής διανομής, τα φαρμακεία, τα professional market κομμωτήρια και τα e-shops αγοράζονται συνήθως πιο εξειδικευμένα προϊόντα, όπως λάδια μαλλιών, treatments για θεραπείες μαλλιών, προϊόντα κατά της τριχόπτωσης κ.ά. Οι προμηθεύτριες εταιρείες ακολουθούν διαφορετικές πολιτικές αναφορικά με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων κάθε καναλιού διανομής. Παραδειγματικά, όπως σημειώνουν οι υπεύθυνοι της Wella Hellas, η εταιρεία «διαχειρίζεται το χαρτοφυλάκιο προϊόντων της Wella Company, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες κομμωτές και περιποίησης άκρων (Wella Professionals,

ΠΡΟΪΟΝ

OPI, Nioxin, Sebastian Professional κλπ.). Η διάθεση τους γίνεται μέσω κομμωτηρίων, nail salons και επιλεγμένων καταστημάτων λιανικής (φυσικών και e-shops). Σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο της ευρείας διανομής (Koleston, Wellaflex, New Wave, Wella deluxe) η υπεύθυνη εταιρεία διαχείρισης και διανομής τους σε σούπερ μάρκετ κ.ά. είναι η Σαράντης». Το βέβαιο είναι ότι η τάση της περιποίησης των μαλλιών στο σπίτι είναι συνεχώς αναπτυσσόμενη και ότι η συγκυρία της πανδημίας της έδωσε σημαντική ώθηση. Φυσικά, όπως σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες των καλλυντικών, οι καταναλωτές αναζητούν πιο φυσικά συστατικά, ενώ η ανάγκη για εξατομικευμένη περιποίηση των μαλλιών έχει μεγαλώσει. Το βασικότερο είναι ότι οι καταναλωτές αποφεύγουν όλο και περισσότερο τα αμφιλεγόμενα συστατικά, αναζητώντας παράλληλα προϊόντα που είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον και δίνοντας σημασία πλέον όχι μόνο στο περιεχόμενο, αλλά και τη συσκευασία. Η ποιότητα κάθε προϊόντος παραμένει το βασικό κριτήριο επιλογής του, αλλά πλέον εκδηλώνεται ενδιαφέρον από τους καταναλωτές και για την κοινωνική υπευθυνότητα της εταιρείας που το παράγει, όπως και για τη συμβολή της στη βιώσιμη ανάπτυξη.

ΑΣΥΜΦΩΝΊΑ ΠΡΟΒΛΈΨΕΩΝ ΓΙΑ ΦΈΤΟΣ

«Η κατηγορία των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών εκτιμάται ότι θα καταγράψει περαιτέρω θετικές επιδόσεις και θα κινηθεί ανοδικά, ενώ τα νέα λανσαρίσματα αναμένεται να βασιστούν σε δυο κύριους άξονες: Των προϊόντων προηγμένης τεχνολογίας,

ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ EΝΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ «Δεδομένου ότι η πανδημία έφερε αλλαγές στο πορτοφόλι του μέσου καταναλωτή, έμφαση δίνεται στις προσφορές στο φυσικό ή το ψηφιακό ράφι», σημειώνει η κ. Στέλλα Σούμσκη (Farcom), εξηγώντας ότι ο συνδυασμός της εξοικείωσης των καταναλωτών με το e-commerce και το social shopping, όπου η σύγκριση τιμών και προσφορών είναι εύκολη και γρήγορη, και της ύπαρξης ενδείξεων χαλάρωσης της πιστότητας στις μάρκες δείχνει ότι τα προϊόντα που διατίθενται μέσω εκπτώσεων ή προσφορών είναι πιο πιθανό να μπουν στο καλάθι του καταναλωτή. «Η κατηγορία των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών, όπως όλα τα καλλυντικά, πωλούνται σε ποσοστά 70%-80% υπό προωθητικές ενέργειες, οι οποίες συνεχίζουν να είναι απαραίτητες και έντονες», τονίζει η κ. Ευαγγελία Ξηραδάκη (Metro), προσθέτοντας: «Αποτελεσματικότερες είναι οι μειώσεις τιμών. Ωστόσο, για αρκετά μεγάλο αριθμό καταναλωτών καθοριστική είναι η σχέση ποιότητας-τιμής. Η εταιρεία μας αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα εργαλεία στις προωθητικές ενέργειες για τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας: τηλεοπτική προβολή, φυλλάδια, ενέργειες κοινωνικής ευθύνης, διαγωνισμούς, in store activations, εξαιρετική σήμανση στο ράφι, τοποθέτηση διαφημιστικών υλικών (οθόνες, φωτογραφίες, εξωτερικά πλαίσια) σε επιλεγμένα σημεία για την επικοινωνία στοχευμένων μηνυμάτων και φυσικά το digital περιβάλλον».

που απαντούν σε ανάγκες υψηλής εξειδίκευσης και των προϊόντων που ανταποκρίνονται στην έντονη καταναλωτική απαίτηση για φυσικές συνθέσεις, vegan προτάσεις και μάρκες που δίνουν έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος», λέει η κ. Σούμσκη.

πολλαπλών χρήσεων (πριν το λούσιμο, μετά το λούσιμο, ως leave in, με τεχνολογίες που δρουν σε ελάχιστα δευτερόλεπτα), οι σειρές χωρίς θειικά άλατα, σιλικόνη και Parabens κ.ά. και τα dry shampoo, σε συνδυασμό με επιπλέον οφέλη».

Διαφορετική είναι η εκτίμηση της κ. Ξηραδάκη, καθώς πιστεύει ότι η εν λόγω αγορά αναμένεται ότι θα κινηθεί πτωτικά. Πάντως, σημειώνει ότι «οι σημαντικές καινοτομίες τα τελευταία χρόνια έχουν επηρεάσει θετικά την κατανάλωση. Σημαντικές καινοτομίες στην κατηγορία είναι οι μάσκες μαλλιών

Διεθνώς εκτιμάται πως εν συνόλω η αγορά των καλλυντικών θα ανακάμψει από το δεύτερο εξάμηνο του έτους και ότι θα ξεπεράσει τις πωλήσεις του 2019. Μεταξύ των κλάδων που προβλέπεται ότι θα κινηθούν ανοδικά είναι αυτός των προϊόντων περιποίησης δέρματος, προσώπου και μαλλιών. 

Εντατικής Επανόρθωσης HD Keratin+Monoi De Tahiti, που δυναμώνει και λειαίνει την τρίχα, χαρίζοντας έξτρα λάμψη στα μαλλιά. Η Henkel λάνσαρε το Gliss, με την υπογραφή του Schwarzkopf, το οποίο συστήνει τη νέα γενιά των treatments, με μια ακόμα καινοτο-

μία στην περιποίηση των μαλλιών, τις Νέες Μάσκες Άμεσης Επανόρθωσης Gliss 7 Seconds, που επανορθώνουν τις φθορές της τρίχας και ανταποκρίνονται στις εξειδικευμένες ανάγκες των ταλαιπωρημένων μαλλιών. Είναι κατάλληλες για βαμμένα και ξηρά μαλλιά.

Νέα λανσαρίσματα Η Farcom λάνσαρε τη σειρά HD Structure Defense με αμινοξέα κερατίνης και Ω3-6-9 λιπαρά οξέα, μια πρόταση εντατικής περιποίησης για ταλαιπωρημένα μαλλιά. Η σειρά αποτελείται από Σαμπουάν, Conditioner και Μάσκα Μαλλιών. Τη συμπληρώνει το Έλαιο

70 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Σε τι διαφέρει ο Δαυίδ Κόπερφιλντ από τον Μάικ Λαμάρ Η πανδημία, που πάγωσε τον χρόνο για τις περισσότερες εταιρείες, έδωσε στις εταιρείες λιανεμπορίου τροφίμων της χώρας σημαντική αναπτυξιακή ώθηση. Όμως, σε ό,τι αφορά ειδικότερα το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις νέες αγοραστικές συνήθειες, δεν είναι βέβαιο πως οι εταιρείες του κλάδου θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν αυτή την ώθηση αν δεν επενδύσουν στον συνολικό ανασχεδιασμό των υποδομών και των λειτουργιών τους, ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν τις σύγχρονες τεχνολογίες, στον δρόμο που χαράσσουν όχι μόνο κολοσσοί όπως η Amazon και η Walmart, αλλά και μικρότερες εταιρείες. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

φόβος της πανδημίας λειτούργησε ως καταλύτης, ακόμα και για τη ψηφιακά ανώριμη ελληνική αγορά, ώστε να εκτιναχθούν οι ηλεκτρονικές αγορές σε είδη τροφίμων από το 2% περίπου που ήταν σε προ-πανδημικά χρόνια σχεδόν στο 5%. Αυτός ο... ευχάριστος πληθωρισμός οδήγησε τα logistics σε αναστάτωση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να υλοποιηθούν σπασμωδικά δράσεις, με στόχο αφενός να καλυφθεί η αδυναμία αφενός των μεταφορικών εταιρειών και αφετέρου των λιανεμπορικών και προμηθευτικών επιχειρήσεων, σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση της αυξημένης ροής των online παραγγελιών. Η υιοθέτηση ακραίων λύσεων, όπως η χρήση ταξί με υψηλό κόμιστρο ανά παραγγελία και η ανάθεση της συλλογής των ειδών της παραγγελίας σε ανέτοιμους γι' αυτό τον ρόλο εργαζόμενους καταστημάτων, είχε ως αποτέλεσμα οι πελάτες να διαπιστώσουν ότι σε πολλές περιπτώσεις οι υποσχέσεις εξυπηρέτησης των online παραγγελιών τους έμοιαζαν με υποσχέσεις πολιτικών σε προεκλογική περίοδο... Η αδυναμία κάλυψης των απαιτήσεων των πελατών καταγράφεται ως εμπειρία που οδηγεί μέρος όσων στραφηκαν προς το online κανάλι να επιστρέφουν στα φυσικά καταστήματα, όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειώσουμε τον προβληματισμό που σχετίζεται με τα παραπάνω και αφορά το κατά πόσο μια επιχείρηση μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών, ειδικά στο πεδίο του online grocery, σχεδιάζο-

72 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ντας επενδύσεις με ορίζοντα τριμήνου ή ίσως και μικρότερο, όσο δηλαδή κρατούν τα κενά μεταξύ των κυμάτων της πανδημίας... Εκπρόσωποι των αλυσίδων δεν κρύβουν το γεγονός ότι οι online παραγγελίες ήταν ζημιογόνες για τις εταιρείες τους, καθώς μεί-

ωσαν το ήδη περιορισμένο ποσοστό κέρδους. Οι μεγάλοι τζίροι έσωσαν την κατάσταση και έτσι δεν είδαμε κόκκινα στα αποτελέσματα τετραμήνων. Αν όμως οποιαδήποτε από τις εταιρείες προσπαθούσε με τα μέσα που διαθέτει να εξυπηρετήσει μόνο online παραγγελίες, τότε η κατάσταση θα ήταν εντελώς

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

διαφορετική. Η e-Fresh, η μόνη εταιρεία που εξυπηρετεί μόνο online παραγγελίες, παρά το γεγονός ότι σε επίπεδο τριετίας, και συγκεκριμένα από το τέλος του 2017 έως το τέλος του 2020, σύμφωνα με την ίδια, έχει καταφέρει να τετραπλασιάσει τον κύκλο εργασιών της, είναι αβέβαιο αν έχει επιτύχει να περάσει σε κερδοφορία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι θα πουν ότι δεν είναι μόνο θέμα βελτίωσης διαδικασιών. Η απάντηση βρίσκεται στις τεχνολογίες αυτοματοποίησης που δεν χρησιμοποιούνται, ενώ ακόμα και αυτές που χρησιμοποιούνται, όπως στα πρόσφατα εγκαινιασμένα dark stores, έχουν αγοραστεί από στοκ δύο δεκαετιών. Και αυτό είναι ένα μέρος μόνο του προβλήματος. Ακόμα και αν οι εταιρείες επέλεγαν να χρησιμοποιήσουν τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες δεν θα μπορούσαν να τις αξιοποιήσουν πλήρως, εξαιτίας του σχεδιασμού των χώρων που θα έπρεπε να τις φιλοξενήσουν.

ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΊ, ΤΕΧΝΗΤΆ ΕΥΦΥΕΊΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΊ, ΑΥΤΌΝΟΜΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΊ

H Myrmex (Material Handling Robotic) ξεκίνησε την πορεία της το 2015 από τη δεξαμενή των startups και τον Οκτώβριο του 2020 πέτυχε να πουλήσει ένα μερίδιο των μετοχών της στην Ocado, υπογράφοντας παράλληλα συμφωνία συνεργασίας. Οι πατέντες που έχει στην κατοχή της έπαιξαν ρόλο στην απόφαση της Ocado, αλλά το ισχυρότερο κίνητρο ήταν η ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς ευφυών αυτοματισμών στον τομέα των logistics, η οποία, μετά την αναθεώρηση που προκάλεσε η πανδημία, αναμένεται να προσεγγίσει τα 7 δισ. δολάρια το 2023, μόνο στον κλάδο των ταχυκίνητων προϊόντων. Οι παγκόσμιοι γίγαντες αξιοποίησης αυτοματισμών, όπως η Ocado, αναζητούν τα βέλτιστα δομικά στοιχεία, ώστε να εξασφαλίσουν ότι οι λύσεις που θα προτείνουν στους πελάτες τους θα είναι ωφέλιμες για την κερδοφορία τους. Όπως μας λέει ο κ. Γιώργος Κατινιώτης, CEO της Myrmex, οι λύσεις της Ocado έχουν ήδη δοκιμαστεί και

έχουν αποδείξει ότι μπορούν να μειώσουν το λειτουργικό κόστος, ώστε να γίνει κερδοφόρο το online κανάλι των εταιρειών τροφίμων. Είναι ενδιαφέρον ότι ο κ. Κατινιώτης θεωρεί πως τεχνολογικές λύσεις, όπως τα ρομποτικά forklifts και τα ASRS (Automatic Storage and Retrieval Systems), ανήκουν στην προηγούμενη γενιά, παρά το γεγονός ότι εκατομμύρια εταιρείες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων σχεδόν όλες οι ελληνικές, δεν έχουν φτάσει ούτε κατά προσέγγιση στο επίπεδο να αξιοποιούν έστω αυτές τις τεχνολογίες. Χρειάστηκε να δοθούν στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τις αποθήκες της Amazon και της Walmart για να γνωρίσει το ευρύ επιχειρηματικό κοινό ότι τα αυτόνομα ρομπότ (autonomous mobile robots) βρίσκονται σε λειτουργία από το 2012 και αποδεδειγμένα αυξάνουν την παραγωγικότητα τουλάχιστον στο δεκαπλάσιο. Σύμφωνα με την ABI Research, περισσότερα από 4 εκατομμύρια αυτόνομα ρομπότ θα είναι εγκατεστημένα σε 50.000 αποθήκες μέχρι το 2025, ενώ το 2018 ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε τα 4.000. Η εφαρμογή των ευφυών αυτοματισμών ξεκινά από την αποθήκη του προμηθευτή και φτάνει μέχρι και τον πελάτη και περιλαμβάνει λύσεις όπως τα Alphabot, τα οποία ανακοίνωσε η Walmart, που μετατρέπουν τα καταστήματα σε μικρές αυτοματοποιημένες αποθήκες, απ' όπου ο πελάτης μπορεί να παραλάβει την παραγγελία του, και τα drones, τα οποία δοκιμάζονται πιλοτικά. Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι αυτοματισμοί εξίσου ταιριαστοί με το επιχειρηματικό περιβάλλον διαφορετικών χωρών. Σύμφωνα με τον κ. Κατινιώτη, «η μεταφορά παλετών στις κεντρικές αποθήκες είναι ένα πεδίο για το οποίο δεν αναμένεται μεγάλο ενδιαφέρον από την ελληνική αγορά, καθώς το εργατικό κόστος είναι ακόμα πολύ χαμηλό. Όμως, στον τομέα της συλλογής των προϊόντων που απαρτίζουν τις ηλεκτρονικές παραγγελίες, τα οφέλη είναι σημαντικά, καθώς ο χρόνος που απαιτείται με μη αυτοματοποιημένα συστήματα είναι πολλαπλάσιος και επομένως, ακόμα και με μικρό εργατικό κόστος, το κόστος ανά παραγγελία ανεβαίνει

σε ασύμφορα ύψη. Σημαντικά επίσης θα μπορούσαν να είναι τα οφέλη και από τη δημιουργία χώρων αυτοματοποιημένης παράδοσης παραγγελιών, όπου ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να παραλάβει τις αγορές του οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Πρακτικά, η λύση αυτή συμπληρώνει τις υπηρεσίες που παρέχουν οι εταιρείες μεταφορών και θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και από τις ίδιες, ώστε να αποφεύγονται οι δυσάρεστοι και πλέον επικίνδυνοι συνωστισμοί πελατών στα καταστήματά τους.

ΝΈΑ ΚΌΛΠΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΙΑΝΈΜΠΟΡΟΥΣ

Το Ταμείο Ανάκαμψης, το λυκαυγές της τεχνολογίας 5G και η εξέλιξη των αλγόριθμων τεχνητής νοημοσύνης, δημιουργούν ένα καλό μίγμα για να αξιολογήσει ένας επιχειρηματίας ως θετική την επένδυση σε ευφυείς αυτοματισμούς. Η Myrmex δεν είναι η μόνη εταιρεία που προσπαθεί να ξεκλειδώσει την ελληνική αγορά. Η Gizelis Robotics ανακοίνωσε πριν από μερικούς μήνες τη συνεργασία της με την εταιρεία MIR, η οποία κατασκευάζει αυτόνομα ρομποτικά συστήματα και σύμφωνα με πληροφορίες σύντομα θα διαθέσει στην αγορά μια σειρά λύσεων για logistics. Επίσης, εταιρείες που δεν έχουν έδρα την Ελλάδα, αλλά λειτουργούν μέσω εμπορικών αντιπροσώπων, προτείνουν λύσεις, οι οποίες βασίζονται στην ίδια λογική και έχουν διαφοροποιήσεις που τις κάνουν ανταγωνιστικές, σε ό,τι αφορά είτε όλο το εύρος των εφαρμογών είτε μέρος αυτών. Με τη βοήθεια αναπτυξιακών χρηματοδοτήσεων οι λιανέμποροι θα μπορούσαν να στηρίξουν ακόμα και επενδύσεις μεσαίας κλίμακας, οι οποίες ωστόσο θα βρίσκονται αρκετά σκαλοπάτια κάτω από τις επενδύσεις των γιγάντων του παγκόσμιου λιανεμπορίου. Οπότε, το ερώτημα είναι: Θα συνεχίσουν να επενδύουν κυρίως στα φυσικά καταστήματα ή θα λάβουν υπόψη πως το online κανάλι έχει κατακτήσει πλέον τη θέση του στα πλάνα του μέλλοντος; Η θεωρία λέει ότι καμία επιχείρηση δεν θα μπορεί να είναι κερδοφόρα σε ένα περιβάλλον αυξημένων online αγορών, χωρίς αυτοματισμούς. 

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 73

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ρωγμές στην παγκόσμια βιομηχανική πολιτική Από την έναρξη της κρίσης στη δημόσια υγεία διαφάνηκε πως οι επιπτώσεις της σε ανθρώπινες ζωές και στην πραγματική οικονομία θα ήταν παγκοσμίως ιστορικών διαστάσεων. Μετά από ενάμιση χρόνο κρίσης, ενόσω η φειδώ των μεριμνών για την αποφυγή των ανθρώπινων απωλειών συνιστά πρόκληση εξαιτίας των σκοπιμοτήτων που υπηρετεί, θα εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας στα προβλήματα της προσφοράς προϊόντων και υπηρεσιών, που προκλήθηκαν ή εντάθηκαν εξαιτίας της. ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

πανδημία αναστάτωσε τη

ροή της αναπαραγωγικής διαδικασίας των κεφαλαίων, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί σοβαρά η οικονομική και επιχειρηματική ζωή. Πολλοί κλάδοι επλήγησαν βίαια, ενώ επενδυτικές πρωτοβουλίες πάγωσαν, αναβλήθηκαν ή και ματαιώθηκαν. Η αναστολή μεγάλου μέρους της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας σε κρίσιμες παραγωγικές λειτουργίες προκάλεσε πολλά σύνθετα προβλήματα, όπως τη μείωση της παραγωγής σε μια σειρά κλάδους, τόσο τελικών καταναλωτικών προϊόντων όσο και βιομηχανικών προϊόντων, και την εμπλοκή της εφοδιαστικής αλυσίδας ειδικά στα διεθνή δίκτυα διανομής. Στην έναρξη του καλοκαιριού φέτος ο συνδυασμός της περιγραφόμενης κατάστασης στην παραγωγή και η διαφαινόμενη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, άρα και της ζήτησης, θέτει τη βιομηχανία προ σοβαρών ελλείψεων σε πρώτες ύλες και σε προϊόντα τεχνολογίας, όπως χαλκού, χάλυβα, ημιαγωγών, επεξεργαστών, αλλά και αγροτικών προϊόντων (καλαμποκιού, βαμβακιού, ξυλείας κ.ά.).

ΈΩΣ ΤΕΡΑΤΏΔΕΙΣ ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΏΤΩΝ ΥΛΏΝ

Σοβαρά προβλήματα, λόγω της έλλειψης

χαλκού, αντιμετωπίζουν κλάδοι και επιχειρήσεις με προσδοκίες υψηλής κερδοφορίας, όπως της «πράσινης» οικονομίας, της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κ.ά., καθώς λ.χ. μια ανεμογεννήτρια ικανότητας παραγωγής ενός μεγαβάτ χρειάζεται περί-

74 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

που τρείς τόνους χαλκού. Εξάλλου, επειδή το εν λόγω μέταλλο είναι αναγκαίο στις καλωδιώσεις των επεξεργαστών και ημιαγωγών (μικροτσίπ), η έλλειψή του έχει αρχίσει να προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην παραγωγική διαδικασία της αυτοκινητοβιομηχανίας, των τηλεπικοινωνιών κι άλλων κλάδων, στους οποίους δραστηριοποιούνται μεγάλοι τεχνολογικοί όμιλοι. Ενδεικτικά η Honda Motors ανακοίνωσε ότι επιβραδύνει την παραγωγή της σε τρία εργοστάσια στην Ιαπωνία, η γερμανική BMW μείωσε τις βάρδιες παραγωγής στις μονάδες της στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η Jaguar Land Rover Automotive, η Volvo Grup και η Mitsubishi Motors ανακοίνωσαν πως προχωρούν σε αναγκαστική μείωση παραγωγής. Μόνο φέτος η αυτοκινητοβιομηχανία ζημιώνεται περίπου κατά 61 δισ. δολάρια εξαιτίας της έλλειψης επεξεργαστών. Επίσης, η Apple ανακοίνωσε πως η μείωση παραγωγής θα της κοστίσει 4 δισ. δολάρια, ενώ δε μένουν στο απυρόβλητο εταιρείες όπως η Caterpillar, η Samsung και η LG, εταιρείες σιδηροδρομικών γραμμών κ.ά. Η αδυναμία κάλυψης της ζήτησης χαλκού

ανακλάται στην τεράστια αύξηση της τιμής του τους τελευταίους μήνες. Συγκεκριμένα στο λονδρέζικο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων από 10.440 δολάρια ανά τόνο (6.000 πριν ενάμιση χρόνο!) στις 7 Μαΐου έφτασε στα 10.500 δολάρια, ενώ εκτιμάται πως ως το 2025 θα φτάσει τα 20.000 δολάρια ανά τόνο! Ανάλογη έλλειψη παρατηρείται στα αποθέματα χάλυβα, εξαιτίας της ζήτησής του από την Κίνα, με αποτέλεσμα η τιμή του να υπερβαίνει τα 200 δολάρια ανά τόνο. Σύμφωνα με

το CNN, άνοδος παρουσιάζεται στις τιμές και των αγροτικών προϊόντων. Το καλαμπόκι βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο τιμών του από το 2012, το ίδιο και η σόγια, ενώ άνοδο καταγράφουν οι πωλήσεις προθεσμιακών συμβολαίων τυριών, εξαιτίας της προσμονής για αυξημένη ζήτηση. Η αύξηση της κατανάλωσης του χαρτιού υγείας υπό συνθήκες πανδημίας οδήγησε στην αύξηση της τιμής της ξυλείας και κατ’ επέκταση του χαρτοπολτού, που εκτινάχθηκε από τα 606 δολάρια ανά τόνο τον Σεπτέμβριο πέρυσι στα 907 δολάρια τον Απρίλιο φέτος. Τέτοια φαινόμενα προξενούν προβλήματα σε όλο το φάσμα της οικονομίας, δηλαδή σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που δεν σχετίζονται κατ’ ανάγκην άμεσα με τις εν λόγω ελλείψεις και ανατιμήσεις πρώτων υλών. Για παράδειγμα, η έλλειψη επεξεργαστών σύντομα θα ωθήσει σε σημαντικές ανατιμήσεις των οικιακών ηλεκτρικών συσκευών, των ηλεκτρονικών ειδών και των συσκευών οικιακής χρήσης. Βεβαίως, η αυξανόμενη ζήτηση εξαιτίας της

αναμενόμενης ανάκαμψης των οικονομιών θα μπορούσε να καλυφθεί, αν η προσφορά χαλκού δεν είχε ήδη μειωθεί κατά 21% το 2020 από τις παραγωγικές χώρες (Χιλή, ΗΠΑ, Περού) και δεν είχε μεσολαβήσει ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, που περιόρισε τη ζήτηση της Κίνας. Επιπλέον, ο σημαντικότερος παράγοντας της αδυναμίας ισορρόπησης της ζήτησης με την προσφορά στην αγορά των επεξεργαστών είναι η συγκέντρωση του μεγαλύτερου μέρους της παγκόσμιας παραγωγής τους σε τρεις μεγάλες βιομηχανίες, τις Intel, Samsung και TSMC, οι οποίες το 2020

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

συγκέντρωσαν τόσα έσοδα (72 δισ. δολάρια, 55,7 δισ. και 34,6 δισ. αντίστοιχα) όσα και οι υπόλοιπες δώδεκα επίσης μεγάλες εταιρείες του κλάδου.

Η «ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΉ» ΠΑΡΈΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟΎ ΚΡΆΤΟΥΣ

Η έλλειψη πρώτων υλών, ημιαγωγών και

επεξεργαστών και η ανισορροπία των αγορών έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στην προσπάθεια αναβάθμισης της βιομηχανικής πολιτικής εκ μέρους των κρατών. Σύμφωνα με τον καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, κ. Σ. Μαυρουδέα, το κυρίαρχο οικονομικό υπόδειγμα της «Νέας Μακροοικονομικής Συναίνεσης» (κυρίαρχο από τα τέλη του 20ου αιώνα) αναγνωρίζει πλέον την πιθανότητα εκδήλωσης βραχυχρόνιων ανισορροπιών στην οικονομία (εν προκειμένω λόγω της έλλειψης συγκεκριμένων παραγωγικών συντελεστών) πλην με γνώμονα την παραδοχή της ύπαρξης αφενός ορθολογικών προσδοκιών εκ μέρους νοικοκυριών και επιχειρήσεων και αφετέρου μιας μακροχρόνιας τάσης εξισορρόπησης των αγορών. Στο πλαίσιο αυτό, προτάσσει την παρέμβαση ενός επιτελικού κράτους, με κύρια εργαλεία του την εφαρμογή νομισματικών και δημοσιονομικών πολιτικών και την υιοθέτηση μιας κάθετης και «διακριτικής» βιομηχανικής πολιτικής, εστιασμένης στην ανάπτυξη επιλεγμένων κλάδων της οικονομίας. Η στόχευση της κρατικής παρέμβασης είναι προφανής: Με την εφαρμογή διαφοροποιημένων κλαδικών ρυθμίσεων και πολιτικών, θέλει να αλλάζει κατά το δοκούν τη σχέση ισορροπίας μεταξύ των επιμέρους κλάδων της οικονομίας, μέσω της ενθάρρυνσης των επενδύσεων στα νέα

υποσχόμενα βιομηχανικά πεδία, προς αποφυγή των οικονομικών κρίσεων. Είναι φανερό ότι η διττή κρίση (υγειονο-

μική και οικονομική) εξάντλησε τις δυνατότητες χαλαρής νομισματικής πολιτικής, που ως γνωστόν έφτασε μέχρι την απελευθέρωση των δημόσιων δαπανών και ελλειμμάτων από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης στην ΕΕ. Πλέον εξαγγέλλονται εκτεταμένα δημοσιονομικά πακέτα στήριξης των οικονομιών, στηριγμένα σε σχέδια ανάκαμψης επιλεγμένων βιομηχανικών κλάδων, όπως της «πράσινης» οικονομίας και της ψηφιακής μετάβασης. Ωστόσο, όπως εκτιμάται, η αποτυχία της «νέας ορθοδοξίας» στα οικονομικά είναι προ των πυλών, καθώς αδυνατεί να διαχειριστεί επαρκώς το πρόβλημα της ανεπαρκούς κερδοφορίας και της υπερσυσσώρευσης των κεφαλαίων. Απόδειξη περί αυτού αποτελεί, παραδειγματικά, η αδυναμία διασποράς νέων επενδύσεων στην παραγωγή επεξεργαστών σε περισσότερες και μικρότερες επιχειρήσεις. Πράγματι, ενόσω οι τρεις μεγαλύτερες, η Intel, η Samsung και η TSMC, έχουν ήδη δαπανήσει τουλάχιστον από 20 δισ. δολάρια η καθεμιά σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό (μάλιστα η TSMC προγραμματίζει επενδύσεις ακόμα 28 δισ. δολαρίων φέτος), η βιομηχανική πολιτική των ΗΠΑ, που προσβλέπει στην εξασφάλιση επάρκειας επεξεργαστών, κινητοποιεί πρόσθετους επενδυτικούς πόρους 50 δισ. δολαρίων. Το κρίσιμο είναι ότι οι συγκεκριμένες επενδύσεις είναι ιδιαίτερα επισφαλείς, αφού εκτός του ότι απαιτούν πακτωλό χρήματος και πολύ χρόνο για να αποδώσουν, μπορεί μεσοπρόθεσμα να απαξιωθούν ως τεχνολογικά παρωχημένες. Η αντίφαση, λοιπόν, είναι ότι, ενώ η είσοδος

Χωρίς ριζικές αλλαγές στην οικονομική πολιτική, οι ρωγμές στα μεγαλόπνοα οικονομικά σχέδια και οι σφοδρές οικονομικές κρίσεις είναι αναπόφευκτες νέων επιχειρήσεων και η αναδιανομή μεριδίων στην εν λόγω κλαδική αγορά είναι κάτι περισσότερο από αναγκαία, οι τρείς κολοσσιαίες επιχειρήσεις της είναι και οι μόνες με δυνατότητα κερδοφόρων επενδύσεων… Εν κατακλείδι, τα νέα προβλήματα στη βιο-

μηχανική παραγωγή, η έλλειψη παραγωγικών συντελεστών και οι αναπόδραστες επιπτώσεις τους μέλλει να δοκιμάσουν ακόμη μια φορά την αντοχή της κυρίαρχης οικονομικής αντίληψης να εγγυηθεί κοινωνικά ανεκτές διεξόδους, αποτυπωμένες σε πρακτικές λύσεις. Το βέβαιο είναι ότι οι αλχημείες προς κάλυψην των αποτυχιών του οικονομικού συστήματος, αποτυχιών εξαιτίας της θεωρητικά προβληματικής θεμελίωσής του στην παραγνώριση της κοινωνικής διάστασης της οικονομίας και της οικονομικής πολιτικής, θα επιταχύνουν τον εκτροχιασμό του. Χωρίς ριζικές αλλαγές στην οικονομική πολιτική, οι ρωγμές στα μεγαλόπνοα οικονομικά σχέδια και οι σφοδρές οικονομικές κρίσεις είναι αναπόφευκτες…

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 75

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ∆είκτης Τιµών Εισαγωγών Σύνολο Αγοράς

Κύριες ομάδες βιομηχανικών κλάδων 114,38

Γενικός δείκτης

91,77

101,86

99,42

Ενδιάμεσα αγαθά 101,91

Κεφαλαιουχικά αγαθά

Μάρτιος 2021 Μάρτιος 2020 Μάρτιος 2019

99,41

100,31

148,25

Ενέργεια

100,51

99,45

97,95

Μη Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά

101,46

100,66

101,2

Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά

114,55

99,9

71,86 40

148,24 80

100

120

140

160

O Γενικός Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία, με έτος βάσης 2015=100,0 και μήνα αναφοράς τον Μάρτιο του 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαρτίου του 2020, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, παρουσίασε αύξηση 24,6% έναντι μείωσης 19,9% κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2020/2019. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από χώρες εκτός Ευρωζώνης κατά 44,2% και στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από χώρες της Ευρωζώνης κατά 1,3%. Οι κλάδοι που συνέβαλαν σε αυτήν ήταν κυρίως της άντλησης αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου (130,7%) και της παραγωγής οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου (70,7%).

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία της εγχώριας Μεταποίησης σε δισ € 25 19,3 20 16,8

15,4

14,4

14,6

2013

2014

2015

14,7

2016

2017

2018

15,6

15,4

2019

2020

2010

2011

2012

Το Δελτίο Εξελίξεων στη Βιομηχανία του ΙΟΒΕ αναφέρει πως η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) της εγχώριας μεταποίησης παρουσίασε ήπια ενίσχυση από το 2016, αφού από τα 14 δισ. ευρώ το εν λόγω έτος ανήλθε στα 15,4 δισ. ευρώ πέρυσι, αλλά σημείωσε οριακή υποχώρηση ως προς το 2019 (15,6 δισ. ευρώ). Ως ποσοστό του ΑΕΠ το μερίδιο της ΑΠΑ της εγχώριας μεταποίησης το 2020 ανήλθε στο 9,1% έναντι 8,5% το 2019, ενώ οριακή υποχώρηση, στο 14,8% από 15%, παρουσιάστηκε στην ΑΠΑ της μεταποίησης στην Ευρωζώνη. Πρωτοπόρος βιομηχανικός κλάδος την περίοδο 2016-2019 από άποψη μεριδίου στη μεταποίηση ήταν τα Τρόφιμα-Ποτά-Καπνός (μεσοσταθμικά 31,8%).

Πηγή: Eurostat, National Accounts, Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Εξ αποστάσεως απασχόληση σε Ελλάδα και ΕΕ - 27 40 35

36,80% EE-27 Ελλάδα

26,20%

25 20

14,40%

15 10

5,20%

5 0

2019

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος

76 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

2020

Σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2020, πριν την πανδημία ο βαθμός διείσδυσης της τηλεργασίας στα κράτη-μέλη της ΕΕ παρουσίαζε σημαντικές διαφοροποιήσεις (ΕΕ-27: 14,4%): Σε χώρες όπως η Σουηδία, η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία το μερίδιο όσων εργάζονταν από το σπίτι τακτικά ή μερικές φορές ήταν άνω του 30%, ενώ αντίθετα ήταν κάτω του 10% σχεδόν στα μισά κράτη-μέλη της ΕΕ. Το 2019 η Ελλάδα βρισκόταν στην 20η θέση της σχετικής κατάταξης στην ΕΕ-27, με ποσοστό 5,2%. Το 2020 το ποσοστό των τηλεργαζομένων στην ΕΕ-27 ανήλθε στο 36,8%, ενώ στην Ελλάδα, στο 26,2%. Σύμφωνα με την KPMG, η τηλεργασία μπορεί να καλύψει το 37% της εξαρτημένης εργασίας στην ΕΕ-27 και το 35%37% των απασχολούμενων στην Ελλάδα.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Εισαγωγές - Αφίξεις, Εξαγωγές - Αποστολές, Ιανουάριος - Μάρτιος 2019 - 2021 εκατ. € 2019 2020 2021

8000 7000 6000 5000 4000

Αφίξεις Ε.Ε.

Αποστολές Ε.Ε.

4.019,80

3.925,40

Εισαγωγές Τρίτες Χώρες

3.471,10

6.071,10

6.086,50

6.751,00

4.736,40

4.517,50

4.083,40

1000

7.419,30

2000

7.149,50

3000 6.915,90

Όπως καταγράφεται στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εισαγωγών-αφίξεων στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου φέτος ανήλθε στα 13.490,4 εκατ. ευρώ έναντι 13.236 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 1,9%. Η συνολική αξία των εξαγωγών-αποστολών στο εν λόγω τρίμηνο φέτος ανήλθε στα 8.756,2 εκατ. ευρώ έναντι 7.988,6 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 9,6%. Συνεπώς το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το πρώτο τρίμηνο φέτος ανήλθε στα 4.734,2 εκατ. ευρώ έναντι 5.247,4 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020, παρουσιάζοντας μείωση σε αξία 9,8%. Τον Μάρτιο, όμως, η αύξηση του ελλείμματος άγγιξε το 27,1%.

Εξαγωγές Τρίτες Χώρες

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ, στο φόντο του νέου τοπίου στην αγορά εργασίας η πρακτική άσκηση των φοιτητών πρέπει να προσεγγισθεί ολιστικά, ενταγμένη στο ευρύτερο πλαίσιο διευκόλυνσης της μετάβασης των νέων από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας. Οι περισσότερες επιχειρήσεις (περίπου 60%) θεωρούν ότι η απλούστευση των διαδικασιών, η σταθερή χρηματοδότηση και η μεγαλύτερη διάρκεια συνιστούν τις σημαντικότερες ενέργειες για τη βελτίωση της πρακτικής άσκησης. Ακολουθούν η πληρέστερη ενημέρωση (41%) και η βελτίωση του διοικητικού πλαισίου (25%). Σε ποσοστό 8% αναφέρονται η καθιέρωση του υποχρεωτικού χαρακτήρα της πρακτικής άσκησης στα πανεπιστήμια, η καθιέρωση ελάχιστης εξάμηνης διάρκειας, η δημιουργία ολοκληρωμένης πλατφόρμας ενημέρωσης/επικοινωνίας και η ευελιξία την περίοδο της πρακτικής άσκησης.

Κατά την ΕΛΣΤΑΤ, ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών τον Φεβρουάριο φέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 παρουσίασε μείωση κατά 3% και σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου φέτος, αύξηση σε ποσοστό 0,3%. Αντίστοιχα, ο Γενικός Δείκτης Όγκου (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιμές) τον Φεβρουάριο φέτος στη σύγκρισή του με τον ίδιο δείκτη τον Φεβρουάριο πέρυσι παρουσίασε μείωση κατά 1,8%. Στη σύγκρισή του με την τιμή του δείκτη τον Ιανουάριο του 2021 παρουσίασε αύξηση κατά 0,1%. Τη μεγαλύτερη μείωση του Δείκτη Κύκλου Εργασιών παρουσίασαν οι κατηγορίες «Καύσιμα» (14,3%) και «Βιβλία» (7,9%), ενώ τη μεγαλύτερη αύξηση (14,4%) παρουσίασαν τα «Φαρμακευτικά και Καλλυντικά Είδη».

Ενέργειες για τη βελτίωση της πρακτικής άσκησης

60%

Απλούστερες διαδικασίες Σταθερή χρηματοδότηση

57%

Μεγαλύτερη διάρκεια

57% 41%

Πληρέστερη ενημέρωση 25%

Βελτίωση διοικητικού πλαισίου 8%

Άλλες ενέργειες 0

Πηγή: Έρευνα ΣΕΒ 2021

Ετήσιες Μεταβολές (%) του ∆είκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εµπόριο, Φεβρουάριος 2021/2020

-14,3

Καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων

Βιβλία - Χαρτικά - Λοιπά είδη

-7,9

Έπιπλα - Ηλεκτρικά είδη - Οικιακός εξοπλισμός

-0,2

Μεγάλα καταστήματα τροφίμων

1,7 14,4

Φαρμακευτικά - Καλλυντικά -20

-15

-10

-5

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 77

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

78 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Απρίλιος 2021 vs Απρίλιος 2020, % Σε αξία

Σε τεμάχια

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

5,6

14,0

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

8,6

6,6

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

6,3

8,7

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

-1,3

2,4

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

1,0

5,6

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

36,8

36,2

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

4,8

5,9

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

23,8

27,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

9,6

17,0

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

10,8

16,0

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

2,8

11,4

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

8,7

12,2

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

9,1

7,8

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

-4,4

-10,4

ΜΠΥΡΑ

17,5

14,5

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

19,5

20,6

ΟΥΙΣΚΙ

42,1

45,5

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

15,4

14,2

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

32,3

38,5

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

8,5

7,1

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

19,3

3,0

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

-1,8

-4,2

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

-3,6

-3,3

ΧΥΜΟΙ

11,2

16,6

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

29,1

29,5

ΡΥΖΙ

21,5

18,5

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

-15,9

-12,6

Πηγή: IRI FMCG Apr. 2021

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 79

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία, % Απρίλιος 2021

Απρίλιος 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

1,6

2,1

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,3

3,0

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

4,0

4,5

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

19,9

18,1

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

7,8

8,4

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

13,8

17,3

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

12,6

12,0

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

8,4

10,3

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

22,5

22,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

24,2

23,8

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

8,1

8,6

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

10,8

14,5

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

3,8

4,6

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

0,9

1,0

ΜΠΥΡΑ

0,9

1,3

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,1

0,3

ΟΥΙΣΚΙ

0,9

1,0

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,4

0,5

ΠΡΟΙΟΝΤΑ STYLING

1,9

2,4

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,5

1,7

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

57,0

54,4

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

8,9

7,7

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

11,8

12,2

ΧΥΜΟΙ

11,0

12,4

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

13,8

16,2

ΡΥΖΙ

33,0

33,2

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

12,3

12,0

Πηγή: IRI FMCG Apr. 2021 80 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 02/05/2021.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

ALFA ΜΠYΡΑ ΚΟΥΤΙ 8X330ML+4 ΔΩΡΟ

NESCAFE CLASSIC 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

FIX HELLAS ΜΠYΡΑ KOYTI 12X330ML/4 ΔΩΡΟ

NESCAFE CLASSIC 100GR

GIN GORDONS DRY 700ML 37.5%

COCA COLA KOYTI 6X330ML(5+1)

ΑΛΦΑ ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 5X330ML+1 ΔΩΡΟ

TOTAL ΦΑΓΕ 2% 3X200GR

FIX HELLAS ΜΠΥΡΑ KOYTII 6Χ330ML (4+2)

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

MΠYΡΑ AMSTEL ΚΟΥΤΙ 8X330ΧML+4 ΔΩΡΟ

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

MIMIKOS 650GR (+30%FREE) KOTOΠ. ΦΙΛΕΤΟ

TOTAL ΦΑΓΕ 2% 1KG

ΟΛΥΜΠΟΣ ΓΑΛΑ ΑΜΥΓΔΑΛΟΥ X. Z. 1LT

COCA COLA ZERO KOYTI 6X330ML (5+1)

LURPAK ΑΝΑΛΑΤΟ 250GR-0.70E

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

ΖΑΓΟΡΙ 500ML

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

HIRONDELLE ΜΑΓΙΑ ΝΩΠΗ 2X25GR 2CT

ΦΟΥΝΤΟΥΝΙΑ TASTY 125GR

NOYNOY ΠΛΗΡΕΣ 400GR

ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 1LT 3.5%

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

ΓΙΩΤΗΣ BAKING POWDER 2X20GR+1 ΔΩΡΟ

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ΓΙΩΤΗΣ ΜΑΓΙΑ ΣΤΙΓΜΗΣ 3X8GR

ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΝΕΟ ΒΙΤΑΜ SOFT ΠΑΚΕΤΟ 250GR

NOYNOY ΕΛΑΦΡΥ 400GR

COCA COLA 330ML MET. KOYΤΙ

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

FERRERO KINDER ΕΚΠΛΗΞΗ JOY 20GR

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 81

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Απρίλιο 2021.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

75,5%

24,5%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

84,0%

16,0%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

77,5%

22,5%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

62,8%

37,2%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

70,7%

29,3%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

71,2%

28,8%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

58,4%

41,6%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

89,8%

10,2%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

67,4%

32,6%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

70,4%

29,6%

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

59,1%

40,9%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

74,4%

25,6%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

67,5%

32,5%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

66,6%

33,4%

ΜΠΥΡΑ

72,0%

28,0%

Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

73,7%

26,3%

ΟΥΙΣΚΙ

69,0%

31,0%

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

54,9%

45,1%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

61,1%

38,9%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

60,3%

39,7%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

91,9%

8,1%

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

47,7%

52,3%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

87,9%

12,1%

ΧΥΜΟΙ

69,4%

30,6%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

65,7%

34,3%

ΡΥΖΙ

83,2%

16,8%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

70,7%

29,3%

82 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΜΠΥΡΑ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα 26/04/2021-02/05/2021.

κατώτατη

µέση

ανώτατη

5,56

6,98

ΜΠΥΡΑ ΑΛΦΑ ΚΟΥΤΙ 8Χ330ML+4 ∆ΩΡΟ 5,06

7,18

ΜΠΥΡΑ FIX HELLAS 12X330ML ΚΟΥΤΙ/4 ∆ΩΡO 3,54

4,36

ΑΛΦΑ ΜΠΥΡΑ KOYTI 5X330ML+1 ∆ΩΡΟ 2,94

4,72

5,30

7,18

AMSTEL ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 8X330ML+4 ∆ΩΡΟ 4,56

ΜΠΥΡΑ KAISER KΟΥΤΙ 6X330ML ΕΚΠΤ. 2Ε 2,72

4,36

AMSTEL ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 330ML 4/ 6TEM 1E 3,10 2,56

5,72 4,52 5,40

4,30

ΜΠΥΡΑ HEINEKEN KOYTI 6X330ML 2TDWR 3,43

4,42

3,95

ΑΛΦΑ ΜΠΥΡΑ KOYTI 4X500ML 2,44

5,18

3,54

ΒΕΡΓΙΝΑ ΚΟΥΤΙ 5X330ML+1 ∆ΩΡΟ

4,40 3,82

5,26

MYTHOS ΚΟΥΤΙ 6X330ML+2 ∆ΩΡΟ 2,36

3,68

FIX HELLAS ΜΠΥΡΑ KOYTI 4X500ML

5,86

4,50

3,13

4,70

ΜΠΥΡΑ ΜΑΜΟΣ ΚΟΥΤΙ 6Χ330ML 1T ∆ΩΡΟ 3,93

5,05

4,93

HEINEKEN ΚΟΥΤΙ 4X500ML 2,73

3,33

ΒΕΡΓΙΝΑ ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 4/500ML 3+1 ∆ΩΡΟ 2,27 2,90

4,47 4,10

Z PILSENER ΚΟΥΤΙ 6X330ML2E

5,73

3,90

3,47

FIX HELLAS ANEY ΚΟΥΤΙ 5X330ML+1 ∆ΩΡΟ

8,54

3,70

4,08

AMSTEL ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 4X500ML

0,50

5,10 5,00

KAISER ΚΟΥΤΙ 4X500ML 5,40

6,80 6,30

ΑΛΦΑ ΜΠΥΡΑ ΦΙΑΛΗ 250ML KIB. 12TEM. 0

7,54

5,34

3,64

FIX HELLAS ΜΠΥΡΑ KOYTI 6X330ML 4+2

8,20

8,50 8

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 83

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Condito The Green Line ΑΠΌΛΑΥΣΗ ΚΑΙ «ΧΩΡΊΣ»…

Την πανελλαδική προβολή της νέας σειράς προϊόντων Condito The Green Line ξεκίνησε η ελληνική εταιρεία παραγωγής μουστάρδας, κέτσαπ, μαγιονέζας και σαλατών Condito, με την τηλεοπτική και digital καμπάνια που αφορά τη Mayo Vegan Sauce Νηστίσιμη, χωρίς αυγό, συντηρητικά και γλουτένη. Τη σειρά Condito The Green Line συνθέτουν προϊόντα που δεν έχουν ζωικά παράγωγα και γλου-

τένη, δίνοντας με αυτό τον τρόπο την ευκαιρία σε όλους τους καταναλωτές, ανεξαρτήτως των διατροφικών τους επιλογών ή / και περιορισμών να τα απολαύσουν. Όπως σημειώνει η εταιρεία, αναφερόμενη στη νέα καμπάνια, «η ταινία στηρίζεται στη νέα συσκευασία της Μαγιονέζας Χωρίς Αυγό, που πρώτη η Condito λάνσαρε στην Ελλάδα το 2018, και με χαρούμενη, δημιουργική διάθεση σε

καλεί να ανακαλύψεις την απόλαυση που κρύβεται στα απλά πράγματα! Όπως σε μια κουταλιά Mayo Vegan Sauce, που επιλέγεις να απολαύσεις, χωρίς καμία ενοχή!». Το concept της ταινίας ανήκει στη διαφημιστική εταιρεία Blender SKG Επικοινωνίες ΑΕ και η εξ ολοκλήρου 3D παραγωγή της έγινε από την Bezier Animation Studio.

Άμστελ ΆΣΕ ΤΗΝ ΨΥΧΉ ΣΟΥ ΝΑ ΞΕΧΕΙΛΊΣΕΙ… Αναγνωρίζοντας την ανάγκη της διασκέδασης και της απόλαυσης των απλών πραγμάτων που έχουμε στερηθεί λόγω των περιορισμών που έχουν μπει στη ζωή μας στην εποχή της πανδημίας, η Άμστελ δημιούργησε τη νέα της καμπάνια, παρακινώντας τους αποδέκτες της να απελευθερωθούν και να διασκεδάσουν. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η εταιρεία, η νέα καμπάνια «μας ωθεί να σηκωθούμε και να εκφραστούμε, να τραγουδήσουμε και να αναδείξουμε το ξεχείλισμα της ψυχής μας με κάθε τρόπο!». Εξειδικεύοντας τη

84 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

σκέψη πίσω από το μήνυμα, περιγράφει πως «σε έναν κόσμο που τον τελευταίο καιρό περισσότερο από ποτέ ζούμε μηχανικά και συγκρατημένα, υπάρχουν πράγματα που ξυπνάνε το μέσα μας, μας αγγίζουν στην ψυχή και μας υποκινούν να απολαύσουμε ξανά, να δημιουργήσουμε, να αγαπήσουμε, να διασκεδάσουμε να... ξεχειλίσουμε και να χαρούμε!». Αυτό τον ρόλο έχουν στην ταινία το «Ζεϊμπέκικο» του Διονύση Σαββόπουλου και η επιβλητική φωνή της Σωτηρίας Μπέλλου. Νέοι άνθρωποι συνοδεύουν στο τραγού-

δι την ερμηνεύτρια, δημιουργώντας μια ένωση αναμνήσεων και σημερινών εικόνων, με συνδετικό κρίκο την Άμστελ. «Η ταινία ενσαρκώνοντας απόλυτα το κεντρικό μήνυμα της καμπάνιας, εστιάζει στη νέα γενιά, σε ανθρώπους με λάμψη στο βλέμμα, με προσωπικότητα, με ζωντάνια και δίψα για την ίδια την ζωή. Οι ήρωες αυτοί είναι η ψυχή της καμπάνιας, αποτυπώνοντας ένα δυναμικό εικαστικό αποτέλεσμα, που μεταδίδει ενέργεια, φλόγα και ψυχή», τονίζει η εταιρεία.

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Nestlé Fitness με νέα εμφάνιση Τα δημητριακά πρωινού και οι μπάρες δημητριακών Nestlé Fitness άλλαξαν εμφάνιση και απέκτησαν μια νέα μοντέρνα αισθητική και φρέσκα, έντονα χρώματα. Τόσο τα δημητριακά πρωινού όσο και οι μπάρες δημητριακών διατηρούν την ίδια συνταγή και την ίδια γεύση, καλώντας τους καταναλωτές, με τη νέα ελκυστική συσκευασία τους, να ξεκινήσουν την ημέρα τους δυναμικά και με θετική διάθεση. Η σύνδεση των προϊόντων με υγιεινές συνήθειες πραγματοποιείται και μέσα από τις ενέργειες του brand, που αξιοποιούν όλα τα κανάλια επικοινωνίας, με τη δημιουργία της σειράς Yoga στο κανάλι του YouTube, χαλαρωτικών podcast, κά.

Νέα σειρά προϊόντων πανέ από κοτόπουλο Αγγελάκης Τρεις νέες ολοκληρωμένες προτάσεις για όλη την οικογένεια λάνσαρε η Αγγελάκης: κοτομπουκιές και φιλετίνια από ατόφιο φιλέτο στήθος κοτόπουλου και κεφτεδάκια πανέ με κιμά από φρέσκο κοτόπουλο. Είναι τα μοναδικά πανέ προϊόντα κοτόπουλου που έχουν διακριθεί με αστέρια ανώτερης γεύσης από το International Taste Institute στις Βρυξέλλες. Προσφέρουν ευκολία και πρακτικότητα, καθώς ψήνονται μέσα σε λίγα λεπτά. Τα χειροποίητα κεφτεδάκια, με κιμά από φρέσκο κοτόπουλο Αγγελάκης, ζυμώνονται με ήπια μυρωδικά και μπαχαρικά και πανάρονται με τραγανή φρυγανιά και προτείνονται ως σνακ ή ως κυρίως γεύμα. Οι κοτομπουκιές και τα φιλετίνια από ατόφιο φιλέτο στήθος κοτόπουλου αποτελούν πρόταση που απευθύνεται στα παιδιά, αλλά και στους ενήλικες. Τρώγονται σκέτα, αλλά αποτελούν και μια γευστική προσθήκη σε σαλάτες, burger και sandwich. Συσκευάζονται σε προστατευτική ατμόσφαιρα για να διατηρήσουν αναλλοίωτη τη φρεσκάδα τους για ακόμη περισσότερες μέρες.

Τρεις νέες γεύσεις mini κρουασάν Ioniki Η Ioniki, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες τάσεις, αλλά και την ποικιλία των προσωπικών προτιμήσεων, ανανεώνει συνεχώς τη γκάμα των προϊόντων της. Σε αυτό το πλαίσιο, δημιούργησε τρεις νέες γεύσεις και ειδικότερα, τρία νέα mini κρουασάν, με αφράτο ζυμάρι, λαχταριστή εικόνα και γεύση. Το κρουασάν πραλίνας έχει έξτρα δόση γέμισης από ελβετική σοκολάτα, που αγκαλιάζεται μοναδικά από την αφράτη ζύμη του κρουασάν της Ioniki. Για μια πιο ανάλαφρη πρόταση, κυκλοφορεί το mini κρουασάν με φρουτένια γεύση βερίκοκου συνοδευμένη από εξαιρετική ζύμη. Τέλος, μια πιο κλασσική πρόταση αποτελεί το κρουασάν βουτύρου, που δίνει τη δυνατότητα της δημιουργίας πολλών συνδυασμών, ανάλογα με τις προτιμήσεις του κάθε καταναλωτή, αλλά και της κατανάλωσης μόνου του ή ως συνοδευτικού του ροφήματος επιλογής. Και για όσους δεν συμπαθούν τα διλήμματα, η Ioniki προσφέρει και τις τρεις γεύσεις σε μία συσκευασία.

Milko GuaranaUP Το Milko της Δέλτα παρουσιάζει στο κοινό του ένα νέο, ξεχωριστό προϊόν, το Milko GuaranaUP, με φυσική καφεΐνη από guarana και πράσινο καφέ και 40% λιγότερη ζάχαρη σε σχέση με τα αντίστοιχα σοκολατούχα ροφήματα γάλακτος. Το νέο Milko GuaranaUP περιέχει μαύρη σοκολάτα, έχει έντονη γεύση και άρωμα καφέ και απευθύνεται σε όσους χρειάζονται μια έξτρα ώθηση ενέργειας, καθώς η φυσική καφεΐνη που περιέχει συμβάλλει στην αύξηση της προσοχής και της εγρήγορσης. Η συσκευασία του τονίζει τον χαρακτήρα του προϊόντος, με το πράσινο χρώμα που συμβολίζει τη φυσικότητά του, το οποίο μάλιστα φωσφορίζει στο σκοτάδι.

Cream Crackers Πολύσπορα Παπαδοπούλου Με μια νέα γεύση απευθύνεται στο καταναλωτικό κοινό η εταιρεία Παπαδοπούλου και ιδιαίτερα σε όσους προσέχουν τη διατροφή τους ή επιθυμούν ένα σνακ που θα τους στηρίξει μεταξύ των γευμάτων. Πρόκειται για τα νέα Cream Crackers Πολύσπορα με σουσάμι, μαυροσούσαμο και κινόα. Αποτελούν ένα γευστικό και χορταστικό, αλλά ταυτόχρονα ελαφρύ σνακ, για το ταξίδι, την εκδρομή ή το δρόμο για τη δουλειά, έχοντας τη δυνατότητα να προσφέρουν απεριόριστους γευστικούς συνδυασμούς, σε αλμυρή ή γλυκιά εκδοχή.

Ιούνιος 2021 | σελφ σέρβις | 85

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ζυμαρικά espressi από την Ήλιος Η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος, μετρώντας σχεδόν 90 χρόνια ιστορίας, επανατοποθετεί στην αγορά εντός και εκτός συνόρων τα ζυμαρικά γρήγορου βρασμού espressi Ήλιος, με νέες φρέσκες, ανάλαφρες συσκευασίες. Οι λιτές γραμμές και το ζωηρό aqua blue χρώμα σε συνδυασμό με το μεγάλο παράθυρο μέσα από το οποίο αποκαλύπτεται το προϊόν, προσκαλούν σε ένα γρήγορο και νόστιμο γεύμα ζυμαρικών, όποτε κανείς το επιθυμεί. Τα ζυμαρικά γρήγορου βρασμού espressi Ήλιος χρειάζονται πραγματικά ελάχιστο χρόνο, μόνο 1,5 λεπτό στην περίπτωση των spaghetti και 4 λεπτά για τις πέννες ριγέ. Χάρη στο πάχος και το σχήμα τους απορροφούν το νερό ταχύτερα κατά το μαγείρεμα, με αποτέλεσμα να βράζουν πολύ πιο γρήγορα. Εξοικονομείται λοιπόν ενέργεια, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση κόστους για τον οικιακό προϋπολογισμό, αλλά και τη συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος.

Ανανεωμένη συσκευασία για το γάλα με κακάο Δωδώνη Με νέα εμφάνιση, αλλά την ίδια γεύση, δημοφιλή σε μικρούς και μεγάλους, κυκλοφορεί στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ το γάλα Δωδώνη με κακάο, στην πρακτική συσκευασία του 0,5 λίτρου. Στη νέα συσκευασία παραμένει ως σταθερό στοιχείο το χαρακτηριστικό σοκολατί χρώμα, ενώ ένα μοντέρνο εικαστικό, το οποίο κυριαρχεί, συνδυάζεται με το διαχρονικό λογότυπο και το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα της εταιρείας. Το γάλα Δωδώνη με κακάο, παράγεται από αποβουτυρωμένο, 100% φρέσκο ελληνικό γάλα, το οποίο συλλέγεται καθημερινά από 5.500 Έλληνες παραγωγούς σε 514 χωριά της χώρας.

H πρώτη σειρά της L’Oréal Paris αποκλειστικά για άνδρες Η L’Oréal Paris, παρουσιάζει μια σειρά αποκλειστικά για άνδρες. Η σειρά Men Expert περιέχει 24 προϊόντα, τα οποία καλύπτουν όλο το φάσμα της ανδρικής περιποίησης και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προϊόντα περιποίησης γενειάδας, περιποίησης και καθαρισμού της επιδερμίδας, after shaves και αποσμητικά. Ειδικότερα, η νέα πρόταση Men Expert περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές σειρές προϊόντων. Η σειρά Hydra Energetic είναι σχεδιασμένη ειδικά για κουρασμένες επιδερμίδες. Περιλαμβάνει οκτώ προϊόντα, με βασικά συστατικά το Guarana και τη βιταμίνη C, και συγκεκριμένα δύο after shaves, δύο κρέμες προσώπου, δύο boosters ενυδάτωσης και δύο προϊόντα καθαρισμού. Τη σειρά Barber Club συνθέτουν οκτώ προϊόντα περιποίησης γενειάδας, με βασικό συστατικό το αιθέριο έλαιο κέδρου: Wash Beard, Face, Hair 3in1, Oil long beard & Skin, After Shave Balm και Natural Look Grooming Cream. Τέλος, στη σειρά των αποσμητικών περιλαμβάνονται οκτώ κωδικοί, Invincible Spray και Invincible Roll-On.

86 | σελφ σέρβις | Ιούνιος 2021

Botanic Therapy Eco Packs Το Botanic Therapy της Garnier παρουσιάζει τα νέα Eco Packs, τις πρώτες συσκευασίες στην ελληνική αγορά προϊόντων περιποίησης μαλλιών ευρείας κατανάλωσης, που δίνουν τη δυνατότητα να ξαναγεμίσουν τα μπουκάλια σαμπουάν Botanic Therapy, εξοικονομώντας πλαστικό. Τα πρώτα Eco Packs λανσαρίστηκαν στις σειρές: Honey Treasures και Avocado Oil & Shea Butter. Περιέχουν 80% λιγότερο πλαστικό από αντίστοιχες συσκευασίες σαμπουάν. Προορίζονται είτε για χρήση απευθείας από τη συσκευασία, είτε για την αναπλήρωση του περιεχομένου στο μπουκάλι Botanic Therapy 400ml. Για την οικογένεια προτείνεται ως ιδανική η μεγαλύτερη συσκευασία, των 500ml.

Coca-Cola Energy στην Ελλάδα Η Coca-Cola Energy, το ενεργειακό ποτό της Coca-Cola ήρθε στην Ελλάδα, ως πρόταση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή με την ιδιαίτερα απαιτητική καθημερινότητα. Διατηρώντας τη γεύση Coca-Cola, η Coca-Cola Energy περιλαμβάνει υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη, από φυσικές πηγές, εκχύλισμα γκουαράνα και βιταμίνες Β, ενώ είναι το μοναδικό ενεργειακό ποτό χωρίς ταυρίνη. Διατίθεται σε δύο γεύσεις, Regular και Zero, για όσους δεν επιθυμούν το προϊόν χωρίς ζάχαρη. Η εταιρεία προτείνει στους καταναλωτές να συνοδεύσουν με το νέο ενεργειακό της ποτό όλες τις στιγμές που θέλουν να τονώσουν τη διάθεσή τους, όπου και αν βρίσκονται -στο σπίτι, τη δουλειά, τη βόλτα, ανάμεσα στις διάφορες υποχρεώσεις μιας απαιτητικής καθημερινότητας που επιβάλλει ο σύγχρονος τρόπος ζωής.