σελφ σέρβις τεύχος 507 by BOUSSIAS

507

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020

ISSNISSN 11051105 - 4972 - 4972

ΑΓΟΡΑ Ανάπτυξη 6%-7% φέρνει το 2020 στην αγορά του κλάδου σελ. 14 Γιατί ανοίγει νέος κύκλος συγκέντρωσης στον κλάδο

σελ. 17

ΠΡΟΪΟΝ Ζυμαρικά Σταθερή διατροφική αξία

σελ. 42

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κώστας Παπαέλληνας Στρατηγική αναπτυξιακής αντιστάθμισης των κινδύνων σελ. 49 OIKONOMIA Νοσεί η αγορά, διασωληνωμένο το λιανικό εμπόριο! σελ. 54 ΕΡΕΥΝΑ Η «νέα κανονικότητα» είναι εδώ!

σελ. 64

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Ψευδαισθήσεις... πήκαμε στο φθινόπωρο με συσσωρευμένη από την περίοδο της καραντίνας και του lockdown πίεση, χωρίς να υπάρξουν περιθώρια εκτόνωσης. Επιστρέψαμε σε μια κατάσταση που μας φέρνει στο νου, με μια αίσθηση déjà vu, στιγμές των αρχών της προηγούμενης δεκαετίας, τότε που η κρίση κατάπινε όλες τις χαρές και τις ελπίδες του κόσμου. Μόνο που οι εναλλαγές των δυσοίωνων εικόνων είναι σήμερα τόσο γρήγορες που δεν προλαβαίνουμε να συνειδητοποιήσουμε το σύνολο των επιπτώσεών τους, ούτε να ανακαλύψουμε όλες τις σκοπιμότητες που κρύβουν οι αποφάσεις των συντελεστών της δημιουργίας τους. Η μόνη βεβαιότητα που έχουμε είναι πως το μέλλον θα φέρει ένα μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού αντιμέτωπο με μια νέα συνθήκη ανασφάλειας ή ακόμη και ακραίας φτώχειας.

Στις νέες συνθήκες σοκ, με κυρίαρχο τον φόβο για την απώλεια της υγείας ή και της ίδιας της ζωής, ελλοχεύει ο κίνδυνος της μετατροπής των πολιτών σε θεατές των εξελίξεων, που απλώς θα αντιλαμβάνονται τη μείωση όλο και περισσότερο των περιθωρίων αντίδρασής τους σε πολιτικές που υποθηκεύουν το μέλλον τους. Με αντίστοιχη αμηχανία και συχνά έντονη απογοήτευση αντιμετωπίζουν την κατάσταση και οι περισσότερες επιχειρήσεις που βρίσκονται ενώπιον ενός νέου κύματος ύφεσης, ακόμη πιο σοβαρού και απρόβλεπτου από αυτό της προηγούμενης δεκαετίας. Κάθε μέρα ξεκινά για πολίτες και επιχειρήσεις με ελάχιστες βεβαιότητες, πάνω στις οποίες θα μπορούσε να στηριχθεί η επιβίωσή τους και να σχεδιαστεί το μέλλον τους. Όπως κατέγραψε η πρόσφατη εξαμηνιαία έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της 4 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΓΣΕΒΕΕ, η ίδια η αγορά προβλέπει πως έως το τέλος του χρόνου οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εμπορίου που θα βάλουν λουκέτο θα φθάσουν τις 200.000, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους εργαζόμενους, για το σύνολο της οικονομίας και, κατά συνέπεια, για το σύνολο των επιχειρήσεων, πλην ελαχίστων... Πριν μια δεκαετία μπαίναμε στην περιπέτεια της μεγάλης ύφεσης και των πολιτικών λιτότητας. Και αν μέχρι πρότινος μπορούσαμε ακόμη να μιλάμε για λάθη, όπως όσα αναγνώρισαν ακόμη και εκπρόσωποι οργανισμών που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην επιβολή των σχετικών πολιτικών, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, εταιρείες συμβούλων και τραπεζικοί οργανισμοί, σήμερα αντιλαμβανόμαστε πως δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για συνειδητές επιλογές πολιτικών και οικονομικών σχηματισμών, που κατευθύνουν τις εξελίξεις. Ο ανορθολογικός, όπως μπορεί επιεικώς να χαρακτηριστεί, χαρακτήρας της εποχής εκφράζεται και στη μεγάλη συγκέντρωση πλούτου σε περίοδο κρίσης. Ας δούμε σε αριθμούς το μέγεθος της ανισότητας που χαρακτηρίζει τη ζωή στον πλανήτη: 2.153 δισεκατομμυριούχοι έχουν συγκεντρώσει πλούτο που ξεπερνά το σύνολο των εσόδων 4,6 δισεκατομμυρίων ατόμων, ήτοι του 60% του πληθυσμού της γης (στοιχεία Oxfam, Ιαν. 2020), ενώ, σύμφωνα με τη λίστα Forbes, 2.095 δισεκατομμυριούχοι έχουν περιουσία 8 τρισ. δολαρίων και ο πρώτος της λίστας, ο Τζεφ Μπέζος, εμφανίζεται τον Απρίλιο του 2020 με περιουσία 113 δισ. δολάρια. Η ανισότητα είναι τόσο κραυγαλέα που αρκετοί δισεκατομμυριούχοι καλούν τις κυβερνήσεις να τους επιβάλλουν φόρους, αναγνωρίζοντας, μεταξύ άλλων, την επικινδυνότητα που εγκυμονεί η περαιτέρω εμβά-

θυνση του χάσματος πλουσίων και φτωχών και μια ένταση των κοινωνικών αντιδράσεων, που, όπως διαπιστώνουμε παρακολουθώντας εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις, είναι πολύ εύκολο να πυροδοτηθούν, με απρόβλεπτες συνέπειες. Πώς είναι δυνατόν πολίτες και επιχειρήσεις που απέχουν έτη φωτός, ως προς την οικονομική και κοινωνική θέση, από όσους η περιουσία προσεγγίζει σε κάποιες περιπτώσεις το ΑΕΠ της χώρας τους να θεωρούν πως έχουν ταύτιση συμφερόντων μαζί τους; Η συνειδητοποίηση της θέσης που κατέχει κάθε πολίτης και κάθε επιχείρηση στο εκάστοτε κοινωνικό και οικονομικό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία μια σαφούς εικόνας της πραγματικότητας και την ανάληψη δράσης προς την κατεύθυνση της ορθολογικής λύσης των προβλημάτων, έστω και μόνο για το άμεσο μέλλον. Μην έχοντας πλήρη συναίσθηση της θέσης τους, πολλοί επιχειρηματίες και πολίτες της χώρας μας συμπεριφέρονται σαν να μην αναγνωρίζουν... τους βιολογικούς τους γονείς. Κινούμενοι μεταξύ απόλυτης σύμπνοιας με όσα οι ισχυρότεροι αποφασίζουν, και θυμού, όταν οι αποφάσεις τους έρχονται εμφανώς σε αντίθεση με τα συμφέροντά τους, ζουν τη δική τους αδιέξοδη ψευδαίσθηση... Αν ούτε μια πανδημία, που εντείνει τα προβλήματα και κάνει πιο εμφανείς τις προθέσεις όλων, δεν οδηγήσει στην κοινωνική συνειδητοποίηση, καμία μάσκα δεν θα μπορεί να κρύψει τα χαμόγελα ικανοποίησης όσων ωφελούνται υπέρμετρα από την έλλειψη πολιτικής αυτογνωσίας. Ξένια Μαντζιώρη, Διευθύντρια Σύνταξης

Περιεχόμενα

editorial

προσκήνιο

επικαιρότητα

Πρώτη και τελευταία σκέψη μας, η προστασία του μωρού

04 Ψευδαισθήσεις… 08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

διεθνή

13 Τα διεθνή νέα

αγορά

14 Ανάπτυξη 6%-7% φέρνει το 2020 στην αγορά του κλάδου

17 Γιατί ανοίγει νέος κύκλος συγκέντρωσης στον κλάδο

18 Πότε τα dark stores θα κατακτήσουν την ελληνική αγορά 20 Νομοθετικό έργο με έμφαση στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό 21 Έτοιμο το πρώτο Home Stop Center της ΑΒ Βασιλόπουλος 22 Με νέο κέντρο logistics και 4+1 νέα καταστήματα η Μασούτης 23 «Ψήνεται» η εξαγορά τοπικής αλυσίδας από την Πέντε

θέμα

24 Σωρευτικές οι επιπτώσεις

συνέντευξη

28 Γιάννης Τσιώρης, συνιδρυτής

& CEO, InstaShop Θα ήταν τιμή μας να φέρουμε το InstaShop στην πατρίδα μας 30 Πέτρος Ιμιρζιάδης, Business Development Head και Partner, Sales Promotion Center Ο Covid-19 επέβαλε τον πειραματισμό στη below the line προώθηση 49 Κώστας Παπαέλληνας, Όμιλος Εταιριών Κ. Α. Παπαέλληνας Στρατηγική αναπτυξιακής αντιστάθμισης των κινδύνων

32 Babylino Sensitive

προϊόν

34 Παιδικά προϊόντα Σε φάση σκληρότερης δοκιμασίας 42 Ζυμαρικά

Σταθερή διατροφική αξία

τεχνολογία

52 Οι δείκτες της επιτυχίας

οικονομία

54 Νοσεί η αγορά, διασωληνωμένο το λιανικό εμπόριο!

56 Οικονομικοί δείκτες

έρευνα

58 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI 64 Η «νέα κανονικότητα» είναι εδώ!

επικοινωνία 66 Δ. Μασούτης

Στα αεροδρόμια με χρώματα και εικόνες της Ελλάδας AMΣΤΕΛ Free Καμπάνια αφιερωμένη σε όσους έβαλαν το τρέξιμο στη ζωή τους

68 Fischer Γιατί είναι ωραία να είσαι έξω! Γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη Νέα καμπάνια για τη Γεύση του Καλού

νέα προϊόντα

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ xman@boussias.com ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ nikolasp@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ kbousboukea@boussias.com IMAGEBANK Shutterstock.com TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ AΜΑΛΙΑ ΨΙΛΟΥΔΗ, apsiloudi@boussias.com ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΑΡΑΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΡΔΕΡΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΤΣΟΥΛΙΕΡΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ, ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778, e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

6 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Περιεχόμενα

Ανάπτυξη 6%-7% φέρνει το 2020 στην αγορά του κλάδου

Νομοθετικό έργο με έμφαση στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό

Όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς, ο κλάδος ζει μια χρονιά αισθητής ανόδου των πωλήσεων. Ζητούμενο είναι το ακριβές ποσοστό της αύξησής τους, που πιθανώς θα διαμορφωθεί σε μέσο επίπεδο 6%-7%, χωρίς να καρπωθούν όμως όλοι με τον ίδιο τρόπο τα πρόσκαιρα οφέλη…

Τρία νομοσχέδια σχετικά με τον εκσυγχρονισμό λειτουργιών της αγοράς ετοιμάζει το Υπουργείο Ανάπτυξης, με προνομιακό ενδιαφέρον για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που «πήρε φωτιά» τους τελευταίους μήνες λόγω της κρίσης στη δημόσια υγεία…

Για τη σημασία της εξαγοράς έναντι 360 εκατ. δολαρίων της InstaShop από τη Delivery Hero, και τις προοπτικές ανάπτυξης σε νέες αγορές, όπως η Ελλάδα, μας μιλά ο συνιδρυτής και CEO της στη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό μας…

σελ. 14-16

σελ. 20

σελ. 28-29

Παιδικά προϊόντα

Νοσεί η αγορά, διασωληνωμένο το λιανικό εμπόριο!

Η «νέα κανονικότητα» είναι εδώ!

Σε φάση σκληρότερης δοκιμασίας

Γιάννης Τσιώρης, συνιδρυτής & CEO, InstaShop Θα ήταν τιμή μας να φέρουμε το InstaShop στην πατρίδα μας

Οι πωλήσεις προϊόντων παιδικής και βρεφικής ηλικίας εξαρτώνται άμεσα από τις γεννήσεις. Αν και προ της πανδημίας διαφάνηκε μια τάση ανάκαμψης του αριθμού τους, ο συνδυασμός των κρίσεων στη δημόσια υγεία και την οικονομία εκπέμπει αποθαρρυντικά μηνύματα στις επιχειρήσεις του κλάδου…

Η νέα οικονομική κρίση εξ αφορμής της πανδημίας ακόμα δεν έδειξε πλήρως τον αντίκτυπό της. Σε όλες τις οικονομίες παντού στον κόσμο βιώνεται ένα εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι, ενώ αναμένεται ακόμα δυσκολότερος ο χειμώνας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις…

Οι τρεις εκφάνσεις της κρίσης λόγω της πανδημίας του Covid-19 –η υγειονομική κρίση, τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και η οικονομική κρίση– επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν, μεταξύ άλλων, και τις αγοραστικές συνήθειες. Το ερώτημα είναι τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα…

σελ. 34-40

σελ. 54-55

σελ. 64-65 Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΑΝΕΔΗΚ-Κρητικός: Νέα καταστήματα σε Κυψέλη και Ρέντη

SUPERMARKET AWARDS 2020 Βραβεύθηκαν οι σημαντικότερες πρωτοβουλίες του κλάδου Στις σημαντικότερες πρωτοβουλίες που υλοποιήθηκαν από επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ και προμηθευτών FMCG και υπηρεσιών, όπως αξιολογήθηκαν από την κριτική επιτροπή του θεσμού, απονεμήθηκαν την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου τα Supermarket Awards 2020, σε μια τελετή φωτογράφισης, στο πλαίσιο της τήρησης των μέτρων κατά της πανδημίας. Top National Retailer αναδείχθηκε η ΑΒ Βασιλόπουλος AE, συγκεντρώνοντας τους περισσότερους πόντους, σύμφωνα με τα βραβεία που κατέκτησε (7 Gold, 3 Silver και 2 Bronze), Top Food Supplier η ΔΕΛΤΑ Τρόφιμα AE (3 Gold και 3 Silver) και Top Non-Food Supplier η Septona AE (3 Gold και 2 Silver). Το τίτλο του Top Rated Project στην Ενότητα Λιανεμπόριο / Σούπερ Μάρκετ κατέκτησε η πρωτοβουλία της Metro AEBE «Αξιοποίηση Κινητών Εφαρμογών – My Wine App», το Top Rated Project στην Ενότητα Προμηθευτές Ταχυκίνητων Προϊόντων (Food & Non-Food) κατέκτησε η Septona AEBE με την υποψηφιότητα «Εξαγωγική Δραστηριότητα - SEPTONA μία αμιγώς εξαγωγική εταιρεία», ενώ στην Ενότητα Βέλτιστες Συνεργασιακές Πρακτικές Λιανεμπορίου / Προμηθευτών Top Rated Project αναδείχθηκε η συνεργασία Septona & Σκλαβενίτης στο project «ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ». To Platinum Award της διοργάνωσης απονεμήθηκε στη Metro AEBE για το έργο «Αξιοποίηση Κινητών Εφαρμογών - My Wine App», που βαθμολογήθηκε με την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ όλων των υποψηφιοτήτων, ανεξαρτήτως ενότητας και κατηγορίας. Αναλυτική παρουσίαση των βραβείων θα δημοσιευθεί στο επόμενο τεύχος του σελφ σέρβις (Οκτωβρίου).

OK! Anytime Markets: Βεβαίωση Safe Restart από την TÜV Hellas Η OK! Anytime Markets έλαβε την βεβαίωση Safe Restart από την TÜV Hellas για τα μέτρα προστασίας των πελατών και του προσωπικού της, βάσει των προδιαγραφών ελέγχου για την πρόληψη της διασποράς μεταδοτικών ασθενειών. Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε με γνώμονα τις εθνικές νομοθετικές απαιτήσεις και τις οδηγίες του ΕΟΔΥ και του Υπουργείου Υγείας για την προστασία από τον Covid-19.

Βιολογικό Χωριό: Νέο κατάστημα στο Μαρούσι Το 12ο κατάστημά της, επί της Λεωφόρου Κηφισίας στο Μαρούσι, εγκαινίασε πρόσφατα η αλυσίδα Βιολογικό Χωριό. Στο νέο κατάστημα λειτουργεί βιολογικό κρεοπωλείο με πιστοποιημένα, ελληνικά βιολογικά κρέατα και Organic Bar με φρέσκους χυμούς, smoothies και healthy snacks. Η αλυσίδα διαθέτει μεγάλη γκάμα βιολογικών και ειδικής διατροφής προϊόντων, αλλά και εκτεταμένη ποικιλία ειδών προσωπικής περιποίησης και οικιακής χρήσης, ώστε τα καταστήματά της να καθιερώνονται ως one-stop shop. Διαθέτει πλατφόρμα e-shop και υπηρεσίες delivery κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας. 8 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Η ΑΝΕΔΗΚ-Κρητικός εγκαινίασε πρόσφατα δύο νέα σούπερ μάρκετ. Το πρώτο στο χώρο του εμβληματικού κινηματογράφου Roxy στην Κυψέλη και δη με διατηρημένο τον προθάλαμό του, έτσι ώστε διασώζεται ένα ίχνος από την ιστορία της περιοχής. Το δεύτερο κατάστημα, στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη Ρέντη επί των οδών Νέου Φαλήρου και Καμπάνη.

Μασούτης: Στήριξη στα Παιδικά Χωριά SOS Η Μασούτης, η οποία καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 προσφέρει δωρεάν το απογευματινό γεύμα στα παιδιά των Κέντρων Μαθησιακής και Παιδαγωγικής Υποστήριξης του οργανισμού Παιδικά Χωριά SOS στη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις, τους προσφέρει τώρα και laptops για την εκπαίδευσή τους. Εξάλλου, η αλυσίδα σε συνεργασία με τη Henkel στηρίζουν για έβδομη συνεχή χρονιά τον οργανισμό, μέσω του προγράμματος κοινωνικής προσφοράς «Μαζί κτίζουμε το αύριο», στο πλαίσιο του οποίου κλήθηκαν ως τις 14 Σεπτεμβρίου όλοι οι πελάτες του δικτύου Μασούτης, όπως και το προσωπικό των δύο εταιρειών, να δωρίσουν γραφική ύλη και αναλώσιμα σχολικά είδη για την ενίσχυση των σχετικών προγραμμάτων των Παιδικών Χωριών SOS σε όλη την Ελλάδα.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Τρανταχτές αποχωρήσεις από τον ΕΛΟΜΑΣ Πιο αδύναμος συνεχίζει την πορεία του ο όμιλος αγορών ΕΛΟΜΑΣ, μετά την αποχώρηση από τους κόλπους του των αλυσίδων ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και Bazaar. Η εξέλιξη αυτή στερεί από τον όμιλο περί τα 550 εκατ. ευρώ, μειώνοντας τον αθροιστικό ετήσιο τζίρο του κάτω από το ένα δισ. ευρώ και αδυνατίζοντας εκ των πραγμάτων τη διαπραγματευτική του ισχύ. Η αποχώρηση των δύο γίνεται σε μια περίοδο που οι ισχυροί του ανταγωνισμού πιέζουν τις μικρομεσαίες τοπικές αλυσίδες, προκειμένου να επιταχυνθεί περαιτέρω η συγκέντρωση της κλαδικής αγοράς, ενώ, όπως φαίνεται, εισάγει συνολικά το χώρο των ομίλων αγορών στην τελευταία φάση της μακρόχρονης και βαθιάς κρίσης του. Η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, με ετήσιο τζίρο άνω των 300 εκατ. ευρώ, φαίνεται ότι συζητούσε την αποχώρησή της δύο-τρία χρόνια, πράγμα που και οι προμηθευτές θεωρούσαν μάλλον προδιαγεγραμμένο, οι οποίοι, άλλωστε, αναγνωρίζοντας τη δυναμική της εταιρείας, τη στηρίζουν με προωθητικά προγράμματα προσαρμοσμένα στα μέτρα της. Η Bazaar αποφάσισε την αυτονόμησή της σχετικά πρόσφατα, μετά το θάνατο του Δήμου Βερούκα, οπότε η διοίκησή της πέρασε στα χέρια του κ. Γιώργου Βερούκα. Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση ανεξαρτητοποίησης των δύο αλυσίδων θα προκαλέσει ντόμινο εξελίξεων στο μικρομεσαίο δυναμικό του κλάδου πιθανώς μέσα στους επόμενους μήνες. Σημειώνεται ότι τα συμβόλαιά τους με τον ΕΛΟΜΑΣ έχουν ισχύ μέχρι την 31η Δεκεμβρίου φέτος.

ECR: Οδηγός δεικτών αξιολόγησης της e-εφοδιαστικής αλυσίδας Η ομάδα εργασίας του ECR Hellas «e-Supply Chain» υπό την επιστημονική επίβλεψη της Δρ. Ελένης Ζάμπου, επιστημονικής συνεργάτιδος του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέπτυξε έναν οδηγό χρήσης με δείκτες αξιολόγησης της ηλεκτρονικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Σκοπός του οδηγού είναι να βοηθήσει τις εταιρείες-μέλη του φορέα να λαμβάνουν αποφάσεις βάσει ποσοτικών δεδομένων, να παρακολουθούν και αξιολογούν πληρέστερα τις παρεχόμενες/λαμβανόμενες υπηρεσίες βάσει συγκρίσεων, να προσδιορίσουν τις σωστές διαδικασίες μέτρησης με τους κατάλληλους δείκτες απόδοσης, να βελτιώσουν το επίπεδο εξυπηρέτησης των ηλεκτρονικών πελατών τους και να υποστηρίξουν τη βιωσιμότητα του ηλεκτρονικού καναλιού.

ΘΕΣγάλα: Συνεργασία με τα My Market Ο θεσσαλικός συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα επέκτεινε τη διανομή των προϊόντων του κατόπιν σχετικής συμφωνίας συνεργασίας με το δίκτυο των My Market. Η συνεργασία, που ξεκίνησε στα μέσα του Ιουλίου, αρχικά αφορά τη διάθεση φρέσκου γάλατος και άλλων γαλακτοκομικών του συνεταιρισμού από τα καταστήματα του δικτύου στη Θεσσαλία.

Προώθηση της ηλεκτροκίνησης από Θανόπουλο Τη συνεργασία της με τη Blink Charging Hellas ανακοίνωσε στα μέσα Σεπτεμβρίου η Δ. Θανόπουλος, με στόχο την ανάπτυξη και προώθηση της ηλεκτροκίνησης στην αγορά των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα. Όπως σημειώνει η αλυσίδα, πρόκειται για την πρώτη αμιγώς ελληνική εταιρεία του κλάδου που επενδύει στον συγκεκριμένο τομέα. Η υπογραφείσα μεταξύ των δύο εταιρειών συμφωνία αφορά τη δημιουργία σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στα σημεία όπου η αλυσίδα Δ. Θανόπουλος διαθέτει καταστήματα. Συγκεκριμένα, οι σταθμοί φόρτισης της Blink έχουν ήδη εγκατασταθεί και βρίσκονται σε λειτουργία σε καταστήματα Θανόπουλος σε Κηφισιά, Ν. Κηφισιά και Ν. Ερυθραία, παρέχοντας ελεύθερη 24ωρη πρόσβαση τόσο προς όλους τους πελάτες των εν λόγω καταστημάτων όσο και σε όλους όσοι επιθυμούν να φορτίσουν το όχημά τους. Σημειώνεται πως οι σταθμοί φόρτισης της Blink Charging είναι Mode 3 Charger, 2x22kW AC, Type 2, με δύο θύρες φόρτισης, δίνοντας τη δυνατότητα στους οδηγούς να φορτίσουν ταυτόχρονα δύο οχήματα. Και οι τρεις σταθμοί φόρτισης εμφανίζονται στον χάρτη ο οποίος είναι διαθέσιμος μέσω της εφαρμογής Blink International. Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Τα «διαμάντια» της ελληνικής επιχειρηματικότητας Διακρίθηκαν στην εκδήλωση-θεσμό της απονομής των Βραβείων Επιχειρηματικής Αριστείας «Diamonds of the Greek Economy», στις 15 Ιουλίου στο Hilton Athens Hotel, και μας απέστειλαν σχετικές ανακοινώσεις τους ο όμιλος εταιρειών Mantis, η Farcom ΑΕ, η Ωμέγα ΑΒΕΕ και η Eurochartiki. Στόχος του θεσμού, που διοργανώθηκε για 17η συνεχή χρονιά από τη New Times Publishing, ήταν η ανάδειξη των δυναμικότερων ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες εκπέμπουν ισχυρό μήνυμα αισιοδοξίας για τις προοπτικές της ελληνικής επιχειρηματικότητας παρά το ξέσπασμα τις πανδημίας. Οι βραβεύσεις έγιναν κατόπιν αυστηρής αξιολόγησης 10.000 επιχειρήσεων. Την τελετή τίμησαν εκπρόσωποι του ελληνικού επιχειρηματικού και πολιτικού κόσμου, καθώς και θεσμικών φορέων. Τα Diamonds of the Greek Economy πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του ΣΕΒ, του ΣΒΕ, του Συνδέσμου Βιομηχανίων Αττικής-Πειραιώς, του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, του Ελληνογερμανικού Επιμελητήριου και του Ελληνοκινεζικού Επιμελητήριου. Οι συμμετέχουσες εταιρείες αξιολογούνται βάσει οικονομικών κριτηρίων, μεταξύ των οποίων είναι η κερδοφορία, η δανειακή επιβάρυνση, η ρευστότητα, σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια, η εταιρική υπευθυνότητα κ.ά.

Εγκρίθηκε από το ΥΠΑΑΤ ο Οδηγός Ευζωίας Μεσογειακών Ιχθύων Με την ενεργό συνδρομή της ΜΚΟ Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) ολοκληρώθηκε η πρωτοβουλία εκπόνησης του Οδηγού Ευζωίας Μεσογειακών Ιχθύων. Το έργο, που υλοποιήθηκε από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε συνεργασία με την Τεχνική Επιτροπή της ΕΛΟΠΥ, εγκρίθηκε και επικυρώθηκε από τη Διεύθυνση Προστασίας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως Εθνικός Οδηγός στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών. Πλέον με την κωδικοποίηση της σχετικής γνώσης και της μεθοδολογίας που προσφέρει ο Οδηγός Ευζωίας Μεσογειακών Ιχθύων, η ΕΛΟΠΥ καθίσταται πρωτοπόρος και συν-διαμορφωτής των βέλτιστων πρακτικών ευρύτερα στον τομέα της ζωϊκής παραγωγής.

Αφοί Χαΐτογλου: Νέος εμπορικός διευθυντής ο κ. Μανώλης Παυλίδης Στο δυναμικό του ομίλου Αφοί Χαΐτογλου εντάχθηκε ο κ. Μανώλης Παυλίδης, αναλαμβάνοντας καθήκοντα εμπορικού διευθυντή. Ο κ. Παυλίδης αποχώρησε πρόσφατα από τη Metro, μετά από 26 χρόνια επιτυχούς καριέρας εκ των οποίων τα τελευταία 16 άσκησε καθήκοντα γενικού διευθυντή της Εμπορικής Διεύθυνσης, όπως και των δομών Μarketing, Logistics και Λειτουργίας Καταστημάτων της αλυσίδας. 10 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

P&G: Ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στο τέλος της δεκαετίας Η Procter & Gamble ανακοίνωσε τη δέσμευσή της να επιτύχει ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα από τις δραστηριότητές της, μέχρι το τέλος της δεκαετίας, μέσω μιας σειράς παρεμβάσεων για την προστασία, ενίσχυση και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων. Αναγνωρίζοντας ότι η επόμενη δεκαετία θα είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτάχυνση της προόδου όσον αφορά την κλιματική αλλαγή παγκοσμίως, η εταιρεία υπερβαίνει τον στόχο που είχε θέσει για μείωση στο μισό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, υιοθετώντας επιπρόσθετες «φυσικές λύσεις» για την κλιματική αλλαγή. Οι προσπάθειες αυτές θα αντισταθμίσουν τις εναπομένουσες εκπομπές από τις δραστηριότητές της στα επόμενα δέκα χρόνια, επιτυγχάνοντας τελικά μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα. Κατά τις τρέχουσες εκτιμήσεις, η εταιρεία καλείται να αντισταθμίσει περίπου 30 εκατομμύρια μετρικούς τόνους άνθρακα από το 2020 έως το 2030, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωσή της.

Επεκτείνεται η πρωτοβουλία «Ελλα-∆ικά Μας» Σε επιχειρήσεις νέων κλάδων επεκτάθηκε η πρωτοβουλία «Ελλα-Δικά Μας», καθώς πρόσφατα ενέταξε στον κύκλο των μελών της τις εταιρείες Forlabels Αυγερινός & Βασίλης Χατζηχρυσός ΑΕ, που δραστηριοποιείται στον τομέα των αυτοκόλλητων ετικετών σε ρολό, των shrink sleeve και της εύκαμπτης συσκευασίας, και τον όμιλο εταιρειών Κατράδη, που σχεδιάζει και αναπτύσσει συνθετικά σχοινιά πρόσδεσης και συρματόσχοινα από χάλυβα.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Agrino: «Protocol Against Covid/19-In Place» Η Eurocert χορήγησε στην Agrino «βεβαίωση συμμόρφωσης» κατόπιν ενδελεχούς επιθεώρησης για την τήρηση των προβλεπόμενων μέτρων, διαδικασιών και πρακτικών κατά του Covid-19 στις παραγωγικές μονάδες της σε Αγρίνιο και Σίνδο. Η επιθεώρηση έγινε βάσει του Οδηγού για την Βιομηχανία Τροφίμων του ΕΦΕΤ, ο οποίος περιλαμβάνει το σύνολο των απαιτήσεων, ώστε να διασφαλίζεται η λειτουργία των επιχειρήσεων (παραγωγή, πρώτες ύλες, προσωπικό) σε συνθήκες ελαχιστοποίησης των κινδύνων από την πανδημία. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίστηκε στην Agrino το δικαίωμα χρήσης του ειδικού σήματος της Eurocert «Protocol Against Covid/19-In Place».

Στρατηγική συνεργασία Deloitte Ελλάδος-SAS Η Deloitte Ελλάδος και η SAS, στο πλαίσιο στρατηγικής συνεργασίας τους, προσφέρουν καινοτόμες συμβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά με τη διαχείριση των κινδύνων, μέσω της αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης και των analytics, στις εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Αφορούν όλο το φάσμα των υπηρεσιών που σχετίζονται με τη διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων, περιλαμβανομένης της επιμέτρησης χρηματοοικονομικών κινδύνων, της διαχείρισης κεφαλαίου και ρευστότητας, της διενέργειας ακραίων προσομοιώσεων και της σύνταξης αναφορών εποπτικού πλαισίου. Εξάλλου, η Deloitte ανακηρύχθηκε μεταξύ των κορυφαίων 2020 Best Outsourcing Advisors της Διεθνούς Ένωσης Επαγγελματιών στον κλάδο του Outsourcing.

Αθηναϊκή Ζυθοποιία: Υπέγραψε τη «Χάρτα ∆ιαφορετικότητας» Η διοίκηση της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας προχώρησε στην υπογραφή της «Χάρτας Διαφορετικότητας», μία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες εξέλιξης στον εργασιακό τομέα, που προωθείται σε κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ από το 2004 (στην Ελλάδα από το 2019). Η εταιρεία αναγνωρίζει ότι η διαφορετικότητα στον χώρο εργασίας αποφέρει σημαντικά οφέλη, πολλά εκ των οποίων στην ίδια, όπως στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, την αύξηση της αποτελεσματικότητας, την προσέλκυση ταλαντούχων επαγγελματιών, στην ενθάρρυνση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας.

Λουξ: Προσφορά Λουξ στο Γενικό Νοσοκομείο Πατρών H Λουξ, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ΕΣΥ για την αντιμετώπιση της κρίσης λόγω της εξάπλωσης του κορωνοϊού, προχώρησε σε δωρεά συσκευών χορήγησης υγρών φαρμάκων, μέσω αντλιών υψηλής ακρίβειας για κοινά και φωτοευαίσθητα φάρμακα, στο Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Ο Άγιος Ανδρέας».

Ζυμαρικά Ήλιος: Διεθνείς βραβεύσεις και εκτεταμένη κοινωνική δράση Εννιά βραβεία Ανώτερης Γεύσης απέσπασαν φέτος τα προϊόντα της Βιομηχανίας Ζυμαρικών Ήλιος από το Διεθνές Ινστιτούτο Γεύσης. Ειδικότερα, από δύο Χρυσά Αστέρια έλαβαν οι Πέννες Ριγέ Ολικής Άλεσης από δίκοκκο σίτο και οι Βιολογικές Ταλιατέλες Ήλιος, το Λαζανάκι και το Cous Cous Ήλιος, ενώ από ένα Χρυσό Αστέρι έλαβαν οι Ταλιατέλες και το Κριθαράκι Ήλιος χωρίς γλουτένη, το Βιολογικό Σπαγέτι Νο 6 από δίκοκκο σίτο Ζείδωρος Γη, το Τριβέλι Λαχανικών Ήλιος και το μοναδικό στην παγκόσμια αγορά τροφίμων παιδικό ζυμαρικό της εταιρείας, «Ηρακλής-οι 12 Άθλοι». Εξάλλου, η εταιρεία σε συνεργασία με καταξιωμένους σεφ, όπως η Μαρία Εκμεκτσίογλου (εκπομπή “Kitchen Health”), παρουσιάζει την πλούσια ποικιλία των προϊόντων της, την ποιότητα και τη γεύση τους διαδικτυακά και στην τηλεόραση. Σημειώνουμε, τέλος, ότι φέτος ήταν χρονιά σημαντικής κοινωνικής προσφοράς της εταιρείας, αφού, όπως και το 2019, συνέβαλε σε ποικίλες δράσεις με κοινωνικό αντίκτυπο και σε πλήθος αθλητικών διοργανώσεων σε όλη τη χώρα, που προάγουν το αθλητικό ιδεώδες, όπως πρόσφατα στον Ορεινό Αγώνα Λεβάδος-Mountain Trail 2020 και τον 43ο Αγώνα Δρόμου Υγείας 21 χλμ. στο ΕΑΚΝ Αγίου Κοσμά.

Deputy CEO-Commercial της Chipita o κ. Γ. Παπαχρήστου Καθήκοντα Deputy CEO-Commercial της Chipita ανέλαβε ο κ. Γιάννης Παπαχρήστου, μέχρι πρότινος διευθύνων σύμβουλος Ελλάδας-Κύπρου της Coca Cola Hellenic και παλαιότερα γενικός διευθυντής του Consumer Division Ουγγαρίας, Ελλάδας και Ρωσίας της L’Oréal. Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 11

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΜΕΓΑ: Υποστήριξη στις πολύτεκνες οικογένειες Η ΜΕΓΑ, στο πλαίσιο της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς, δώρισε σε 350 «πρωτάκια» πολύτεκνων οικογενειών-μελών της Ένωσης Πολυτέκνων Αθηνών τις σχολικές τους τσάντες, τις κασετίνες και τα σχετικά σχολικά είδη. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί συνέχεια των ποικίλων δράσεων υποστήριξης των πολύτεκνων οικογενειών της χώρας εκ μέρους της εταιρείας, όπως με υποτροφίες σε αριστούχους μαθητές και με δωρεές προϊόντων προσωπικής φροντίδας σε οικογένειες της Ένωσης.

Mars Hellas: Στηρίζει ΕΣΥ, ευπαθείς ομάδες και αδέσποτα Στη διάρκεια της πανδημίας έως σήμερα η Mars Hellas έχει διαθέσει περισσότερους από 14 τόνους προϊόντων της σε κοινωφελείς φορείς και οργανισμούς, που στηρίζουν κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, όπως και στο νοσηλευτικό προσωπικό της «πρώτης γραμμής» κατά του επικίνδυνου ιού. Επιπλέον, δώρισε ένα υπερσύγχρονο υπερηχοτομογράφο στο Γενικό Νοσοκομείο «Η Σωτηρία», σε συνεργασία με τον όμιλο εταιρειών Mantis, ενώ σε συνεργασία με το Animal Solidarity και φιλοζωικές οργανώσεις παραστάθηκε στα αδέσποτα ζώα, προσφέροντας περισσότερους από οκτώ τόνους τροφής γι’ αυτά στη διάρκεια του lockdown.

Nestlé: European Clean Trucking Alliance για βιώσιμες οδικές μεταφορές Η Nestlé με εταίρους ΜΚΟ, μεταφορείς, εφοδιαστικές εταιρείες και εταιρείες FMCG συνίδρυσε την European Clean Trucking Alliance, μια συμμαχία δυνάμεων με σκοπό την επιτάχυνση των προσπαθειών για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις οδικές εμπορευματικές μεταφορές στην ΕΕ και την παρότρυνση των κυβερνήσεων να επιταχύνουν τη μετάβαση σε πιο «πράσινες» μεταφορές, στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που θα καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη ήπειρο με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα. Η εταιρεία ήδη ένα χρόνο πριν έχει ανακοινώσει τη φιλοδοξία της να πετύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου έως το 2050. Εξάλλου, παρά την αρνητική επίδραση της πανδημίας εξακολουθεί να ενισχύει, μέσω της πρωτοβουλίας Nestlé Need YOUth, την «απασχόλησιμότητα» των νέων στην Ευρώπη. Ήδη οργάνωσε ψηφιακή εκπαίδευση για τους μαθητευόμενους, ώστε να τους επιτραπεί να ολοκληρώσουν τα προγράμματα σπουδών τους, ενώ ξεκίνησε και διαδικτυακή εκπαίδευση, ώστε να βοηθήσει τους νέους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις ho.re.ca. να αποκτήσουν νέες δεξιότητες. Η εν λόγω επιχειρηματική πρωτοβουλία ξεκίνησε το 2014. Στο πλαίσιό της έχουν δημιουργηθεί αθροιστικά περί τις 300.000 θέσεις εργασίας και ευκαιρίες κατάρτισης, σύμφωνα με σχετική εταιρική ανακοίνωση. 12 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος διευθύνων σύμβουλος της IRI Ελλάδος Καθήκοντα γενικού διευθυντή της IRI Ελλάς ανέλαβε πρόσφατα ο επί μακρόν εμπορικός διευθυντής της, κ. Παναγιώτης Μπορέτος, ο οποίος συμπλήρωσε φέτος στην εταιρεία 25 χρόνια καριέρας. Στο πλαίσιο των διοικητικών αλλαγών, η κ. Ελένη Γιαννακούλη ανέλαβε τη διεύθυνση του Τμήματος Business Development και Αnalytics της εταιρείας.

Fruit Logistica 2021, 3-5 Φεβρουαρίου Ήδη προετοιμάζονται τα ελληνικά ομαδικά περίπτερα και το κυπριακό κρατικό περίπτερο, που θα φιλοξενηθούν στη Διεθνή Έκθεση Φρέσκων Φρούτων-Λαχανικών για επαγγελματίες, Fruit Logistica 2021, που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 3 και 5 Φεβρουαρίου στο Εκθεσιακό Κέντρο Βερολίνου (αντιπροσωπεύεται στην Ελλάδα και την Κύπρο από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο). Οι Enterprise Greece Invest & Trade, Great Exhibitions, Νovacert και Economotechniki είναι οι διοργανωτές των ελληνικών ομαδικών περιπτέρων, ενώ το κυπριακό διοργανώνεται ως πρωτοβουλία του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, το οποίο αναλαμβάνει την πλήρη κάλυψη της συμμετοχής των κυπριακών επιχειρήσεων και την επιπλέον χορήγηση με 700 ευρώ ανά εταιρία, για τη δημιουργία διαφημιστικού υλικού.

L’Oréal Hellas: Νέα Chief Marketing Oﬃcer η κ. Κ. Τζώκα Νέα Chief Marketing Officer στη L’Oréal Hellas ανέλαβε η κ. Κωνσταντίνα Τζώκα, προερχόμενη από τον Κλάδο Προϊόντων Ευρείας Διανομής της εταιρείας, όπου κατείχε θέση e-Commerce Manager. Διαθέτει μεγάλη εξειδίκευση στο Digital και το e-Commerce, ενώ συνέβαλε στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εταιρείας. Στη νέα της θέση διαδέχεται την κ. Φιλύρα Παπακώστα, νυν γενική διευθύντρια του Κλάδου Δερμοκαλλυντικών της εταιρείας.

ΔΙΕΘΝΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

Τι τρέχει με τη Mere; Εντός του Σεπτεμβρίου επαληθεύθηκαν οι φήμες για παρουσία του ρωσικών συμφερόντων hard discount Mere και στη χώρα μας. Ήδη μέσω του επίσημου site (www.mere.gr), η αλυσίδα συστήνεται στην ελληνική αγορά και δηλώνει το ενδιαφέρον της για εύρεση χώρων πώλησης, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Mere είναι η επωνυμία της αλυσίδας Svetofor στην ΕΕ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αλυσίδα discount στη Ρωσία, όπου διαθέτει πάνω από 1.200 καταστήματα. Εκτός συνόρων έχει ήδη παρουσία σε Γερμανία, Πολωνία, Ρουμανία, Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία, Κίνα κ.ά. Όπως δηλώνει η εταιρεία, η δραστηριότητά της πλέον επεκτείνεται, μεταξύ άλλων, και σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Γαλλία, ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό που χαρακτηρίζει τη Mere είναι οι ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, στοιχείο που οδήγησε μάλιστα σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας καταστήματός της το 2019 στη Γερμανία, μια μόλις εβδομάδα μετά τα εγκαίνια, λόγω αδυναμίας κάλυψης της μεγάλης ζήτησης. Όπως σημειώνουν διεθνείς αναλυτές, όσο οι οικονομικές εξελίξεις αυξάνουν τα ποσοστά φτώχειας, αλυσίδες που στηρίζονται στις χαμηλές τιμές έχουν νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. Η Torgservis, ο όμιλος στον οποίο ανήκει η Mere, βρίσκεται μεταξύ των 10 μεγαλύτερων αλυσίδων τροφίμων της Ρωσίας και είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στη χώρα, μετά τον leader X5 Retail Group και τη Magnit. Η πανδημία είναι πολύ πιθανόν να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση σε discount αλυσίδες, καθώς περίπου το 20% του πληθυσμού της Ρωσίας βρίσκεται σε καθεστώς φτώχειας, ενώ η αναμενόμενη περαιτέρω μείωση της αγοραστικής δύναμης μπορεί να αυξήσει το κοινό των επιχειρήσεων που προσφέρουν χαμηλές τιμές. Εν τω μεταξύ, όλο και περισσότερες ρωσικές αλυσίδες επεκτείνονται στην Ευρώπη. Στην αρχή του Μαρτίου η VkusVill, μια ταχέως αναπτυσσόμενη αλυσίδα τροφίμων, ανακοίνωσε τα σχέδιά της για άνοιγμα καταστήματος στην Ολλανδία, ενώ δεν αποκλείει και το Παρίσι ως προοπτική. Επίσης, η Wildberries, το σημαντικότερο e-commerce site της Ρωσίας, δηλώνει έτοιμη να κατακτήσει την Ευρώπη, ξεκινώντας από την Πολωνία.

To πρώτο Amazon Fresh είναι γεγονός Στο τέλος του Αυγούστου η Amazon εγκαινίασε στην Καλιφόρνια το πρώτο της κατάστημα λιανικής τροφίμων, το Amazon Fresh. Ξεκίνησε τη λειτουργία του πιλοτικά, χωρίς να είναι ανοιχτό στο ευρύ κοινό για αρκετές εβδομάδες. Χιλιάδες καταναλωτές της περιοχής έλαβαν email με πρόσκληση για να επισκεφθούν το κατάστημα -λειτουργεί από 7πμ έως 10μμ καθημερινά, σε έναν χώρο πώλησης άνω των 3.000τμ- και να επιλέξουν προϊόντα από μια γκάμα φρέσκων ειδών, κρέατος, ψαρικών κλπ. Το κατάστημα διαθέτει επίσης προϊόντα PL και κωδικούς τής πρόσφατα εξαγορασθείσας Whole Foods. Στόχος της εταιρείας είναι να προσφέρει στους πελάτες μια εμπειρία αγορών που δεν θα διαφοροποιείται από το online κανάλι, με σταθερά χαμηλές τιμές και παράδοση προϊόντων την ίδια ημέρα για τα μέλη του προγράμματος Prime. Η τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του καταστήματος. Οι επισκέπτες του μπορούν να χρησιμοποιούν το έξυπνο καρότσι Amazon Dash Cart, που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο, ώστε να βρουν τα προϊόντα που επιθυμούν, να καταγράψουν τις αγορές τους και να επιταχύνουν την πληρωμή τους, αποφεύγοντας το ταμείο, ενώ μπορούν να αξιοποιήσουν και την εφαρμογή Alexa, για να βρουν προϊόντα που έχουν στη λίστα τους και να περιηγηθούν στο κατάστημα.

H Tesco δημιούργησε συσκευασίες τυριών από ανακυκλωμένο πλαστικό Πλαστικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη συσκευασία τυριών ανακοίνωσε πως κατάφερε να δημιουργήσει η Tesco, μέσω ανακύκλωσης συσκευασιών που επιστρέφουν οι πελάτες της. Σύμφωνα με την αλυσίδα, είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται πλαστικό συσκευασίας για τρόφιμα με αυτό τον τρόπο. Σημειώνεται πως σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2019 (Household Plastic Collection Survey), στη χώρα χρησιμοποιούνται περίπου 400.000 πλαστικού συσκευασίας ετησίως, αλλά μόλις περίπου 21.000 τόνοι συγκεντρώνονται και ανακυκλώνονται σε υλικό, που όμως είναι ακατάλληλο για συσκευασία τροφίμων. Σημεία ανακύκλωσης για πλαστικές συσκευασίες δημιουργήθηκαν από την Tesco σε καταστήματά της της ΝΔ Αγγλίας το 2019, ώστε να δημιουργηθεί ένα κλειστό κύκλωμα διαχείρισης. Το υλικό που προέκυψε από τη διαδικασία ανακύκλωσης αξιοποιήθηκε από τη Bradburys, προμηθευτή της Tesco, για τη συσκευασία επτά διαφορετικών τυριών. Η εύκαμπτη νέα συσκευασία περιέχει 30% υλικό που προκύπτει από τη νέα διαδικασία ανακύκλωσης. Όπως δηλώνουν τόσο ο James Bull, head of packaging της Tesco, όσο και ο Peter Maddox, director της WRAP UΚ, που παράγει το νέο υλικό, στόχος είναι η αφαίρεση όλων των μη απαραίτητων και μη ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας. Αν επιτευχθεί, θα οδηγήσει σε τεράστιο όφελος για τον πλανήτη. Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 13

ΑΓΟΡΑ

Ανάπτυξη 6%-7% φέρνει το 2020 στην αγορά του κλάδου «Η αγορά του κλάδου ζει φέτος μια χρονιά αισθητής ανόδου των πωλήσεων. Ζητούμενο πλέον είναι το ακριβές ποσοστό της αύξησής τους, που απ’ ό,τι φαίνεται, πιθανώς θα διαμορφωθεί σε μέσο επίπεδο 6%-7%. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι όλες οι αλυσίδες θα καρπωθούν με τον ίδιο τρόπο τα πρόσκαιρα οφέλη, που τους έφερε η κρίση στη δημόσια υγεία». Αυτό εκτιμούν, μεταξύ άλλων, αναλυτές και στελέχη της αγοράς, που μίλησαν στο «σελφ σέρβις» λίγο πριν το τέλος της περιπετειώδους φετινής τουριστικής σεζόν, κατά τη διάρκεια της οποίας η πτώση της εμπορικής κίνησης φρέναρε μερικώς τις έντονα ανοδικές επιδόσεις των αλυσίδων ως τις αρχές του καλοκαιριού. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ι περιορισμοί αυτό το καλοκαίρι στις μετακινήσεις των τουριστών από το εξωτερικό προς την Ελλάδα, όπως και τα έκτακτα απαγορευτικά μέτρα που υποχρεώθηκε να λάβει η κυβέρνηση σε αρκετές περιπτώσεις τουριστικών περιοχών, είχαν ως αποτέλεσμα να λήξει άδοξα η σεζόν, δηλαδή κάτω από το επίπεδο των ούτως ή άλλως ακρωτηριασμένων προσδοκιών. Έτσι, το ήδη βαρύ κλίμα στην αγορά επιδεινώθηκε, καθώς τα εκτιμόμενα έσοδα από τον τουρισμό φέτος αντί των περίπου 5 δισ. ευρώ, όπως αναμενόταν αρχικά, θα είναι πολύ χαμηλότερα. Πλέον όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι ο τζίρος της τουριστικής αγοράς δεν θα ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι είχε υπερβεί τα 18 δισ. ευρώ. Ένα μέρος, λοιπόν, των χαμένων 15 δισ. ευρώ αντιστοιχεί ασφαλώς σε απώλειες εσόδων και των αλυσίδων του κλάδου. Ωστόσο αυτές «πρόλαβαν» στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους να «ρεφάρουν» προκαταβολικά, αυξάνοντας εκτάκτως τα έσοδά τους λόγω του lockdown, δηλαδή προσελκύοντας κομμάτια του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, που υπό κανονικές συνθήκες θα ξοδεύονταν σε προϊόντα και υπηρεσίες άλλων κλάδων της οικονομίας, οι οποίοι επλήγησαν δραματικά.

ΤΙ ΔΕΊΧΝΟΥΝ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΊΕΣ ΜΕΤΡΉΣΕΙΣ

Ας δούμε τι δείχνουν οι τελευταίες μετρήσεις της Nielsen σχετικά με την εξέλιξη των πωλήσεων στην κλαδική αγορά από τις αρχές του έτους ως τα μέσα Αυγούστου. Έως τις 16 Αυγούστου, λοιπόν, συνολικά οι πω14 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 202

λήσεις των αλυσίδων του κλάδου εξελίχτηκαν ανοδικά κατά 9,7% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (κατά την IRI οι πωλήσεις των FGMG έως τις 26 Ιουλίου εμφάνισαν αντίστοιχα άνοδο 11%). Από τον Ιούνιο ο ρυθμός ανάπτυξης των πωλήσεων έχει σαφώς μειωθεί. Από 10%-11% ανά εβδομάδα την περίοδο της έξαρσής τους περιορίσθηκε στο 2%-3%, ενώ καταγράφηκαν και εβδομάδες με αρνητικές επιδόσεις έως -2,7%. Από την ως τώρα εικόνα του κλάδου φαίνεται ότι μέχρι το τέλος του έτους η θετική τάση στις πωλήσεις δεν πρόκειται να ανατραπεί. Το 2020 θα κλείσει ανοδικά, αφού, για να αντιστραφεί το πρόσημο των ετήσιων πωλήσεων, θα έπρεπε στο διάστημα που ακολουθεί ως το τέλος του έτους, να καταρρεύσει η αγορά ή, αλλιώς, να καταγράφονται σταθερά αρνητικές οι επιδόσεις της κατά 15%. Αλλά ήδη οι πωλήσεις τον Σεπτέμβριο αναμένονται θετικές, λόγω της επανόδου των νοικοκυριών από τη θερινή ραστώνη. Έτσι, ως το κλείσιμο του έτους οι πωλήσεις του κλάδου θα εξελίσσονται ανά εβδομάδα άλλοτε θετικά κι άλλοτε αρνητικά, με πρόσημα κυμαινόμενα από 3% έως -3% –μετά τον Σεπτέμβριο αναμένονται κυρίως αρνητικές οι ενδείξεις. Στο βαθμό που οι εν λόγω εκτιμήσεις επιβεβαιωθούν, λένε οι αναλυτές και συμφωνούν πολλά ανώτατα στελέχη του κλάδου, συνολικά οι κλαδικές πωλήσεις στο δωδεκάμηνο θα εμφανίσουν άνοδο της τάξης του 6%-7% συγκριτικά με το 2019. Βέβαια, όπως επισημαίνουν, ασφαλείς προβλέψεις για την οριστική έκβαση του ετήσιου τζίρου δεν μπορεί να υπάρξουν, λόγω

των απρόβλεπτων εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας, αλλά και της αδυναμίας να εκτιμηθεί το βάθος της ύφεσης στην οικονομία φέτος, η οποία επί του παρόντος υπολογίζεται μεταξύ -8% και -10%. Όπως επισημαίνεται, στο αμέσως επόμενο διάστημα θα φανούν οι πραγματικές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία από την απώλεια του τουριστικού τζίρου, δηλαδή θα φανεί ως μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Επίσης, στο εξής θα φανεί και ο βαθμός απόδοσης των κυβερνητικών μέτρων για τη στήριξη της αγοράς. Το σίγουρο είναι ότι η αγορά του κλάδου, τουλάχιστον φέτος, βγαίνει ενισχυμένη από τη διπλή κρίση, στη δημόσια υγεία και την οικονομία. Άλλο τόσο είναι σίγουρο ότι τα οφέλη δεν πρόκειται να κατανεμηθούν ισομερώς στις αλυσίδες του κλάδου. Στοιχεία όπως η γεωγραφική διάρθρωση του κάθε δικτύου, ο διαφορετικός βαθμός πιστότητας των πελατών τους, ο τρόπος με τον οποίο κάθε αλυσίδα ανταποκρίθηκε στη ζήτηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων κ.ά. είναι βέβαιο ότι οδηγούν σε διαφοροποίηση επιδόσεων. Οι εταιρείες του κλάδου θα «κάνουν ταμείο» στα τέλη του έτους. Επακριβώς θα μάθουμε τι σήμανε το 2020 για κάθε μια χωριστά μετά από ένα χρόνο, όταν θα δημοσιευθούν οι ετήσιοι ισολογισμοί τους.

ΜΕ ΥΨΗΛΌΤΕΡΕΣ ΕΠΙΔΌΣΕΙΣ ΤΑ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΑ ΚΑΤΑΣΤΉΜΑΤΑ

Με τι ρυθμό εξελίσσονται οι πωλήσεις του κλάδου ανά τύπο καταστήματος; Σύμφωνα με

ΑΓΟΡΑ

τις μετρήσεις της Nielsen, οι υψηλότερες επιδόσεις εντοπίζονται στα υπέρ μάρκετ (καταστήματα έκτασης άνω των 2.500τμ), τα οποία βάσει και των τελευταίων διαθέσιμων στοιχείων (12 Ιουλίου) κατέγραψαν αύξηση εσόδων 20,8% έναντι του 2019 –φυσικά το δίκτυο της ΕΥΣ κέρδισε τη μερίδα του λέοντος από την ανάπτυξή τους, λόγω του διευρυμένου δικτύου της σε αυτού του είδους τα καταστήματα. Τα μεγάλα σούπερ μάρκετ (έκτασης 1.000τμ έως 2.500τμ) σημείωσαν ανάπτυξη 10,9%, τα μεσαίου τύπου σούπερ μάρκετ (έκτασης 400τμ έως 1.000τμ) πέτυχαν ρυθμό ανάπτυξης 7,2% και τα καταστήματα έκτασης έως 400τμ εμφάνισαν αντίστοιχο ρυθμό 6,4%. Σημειώνεται ότι έως τις 12 Ιουλίου η αγορά κατέγραψε μέσο ρυθμό ανάπτυξης 10,1%. Αναλυτές της Nielsen τονίζουν ότι από τη στιγμή που αγορά εξελίσσεται από τις αρχές του έτους με εντυπωσιακά υψηλό ρυθμό, όλοι οι τύποι καταστημάτων δεν μπορεί παρά να κινούνται θετικά.

ΧΑΜΈΝΕΣ ΚΑΙ ΚΕΡΔΙΣΜΈΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΈΣ

Ωστόσο, αν κανείς αξιολογήσει τις αποδόσεις της οργανωμένης λιανικής ανά γεωγραφική περιοχή, οι διαφοροποιήσεις είναι πολλές. Σύμ-

φωνα με τα στοιχεία της Nielsen, οι πωλήσεις στην περιοχή της Θεσσαλονίκης εξελίχθηκαν ανοδικά κατά 14,1%, στη Μακεδονία και Θράκη κατά 10,8%, στην Κεντρική Ελλάδα κατά 10,7% και στην Αττική κατά 10,2%. Όμως, άλλες περιοχές της χώρας δεν είχαν ανάλογη τύχη. Για παράδειγμα οι πωλήσεις στην Κρήτη στις αρχές του καλοκαιριού κατέγραφαν αρνητικό πρόσημο 3,9%. Εκπρόσωποι αλυσίδων σούπερ μάρκετ επισημαίνουν πως η νησιωτική Ελλάδα δοκιμάζεται σκληρά από την κατάρρευση της τουριστικής αγοράς. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα γνωστής αλυσίδας, της οποίας το δίκτυο μοιράζεται μεταξύ ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας. Όπως δήλωσε στέλεχός της στο «σελφ σέρβις», σε ορισμένα νησιωτικά καταστήματά της οι πωλήσεις φέτος είναι μειωμένες έως 40%. Σε κάποιες περιπτώσεις μαγαζιών, μάλιστα, η πτώση έφτασε το 70%! Τα περισσότερα σχετικά προβλήματα εντοπίζονται σε νησιά όπως η Νάξος, η Μύκονος, η Σκιάθος, η Ζάκυνθος, η Πάρος, ο Πόρος και ασφαλώς σε όλα τα νησιά που ίσχυσαν οι αυστηροί περιορισμοί στη λειτουργία της αγοράς –τα λεγόμενα mini lockdowns. Ανάλογη εικόνα εμφάνισαν και πολλά από τα κατα-

Το 2020 θα κλείσει ανοδικά, αφού, για να αντιστραφεί το πρόσημο των ετήσιων πωλήσεων, θα έπρεπε στο διάστημα που ακολουθεί ως το τέλος του έτους, να καταρρεύσει η αγορά ή, αλλιώς, να καταγράφονται σταθερά αρνητικές οι επιδόσεις της κατά 15% Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 15

ΑΓΟΡΑ

αντίστοιχου περυσινού διαστήματος. Βάσει των στοιχείων της Nielsen, από την αρχή του έτους δεν υπάρχει καμία κατηγορία προϊόντος, στην οποία να διαπιστώθηκε πτωτική τάση τζίρου. Ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης στο οκτάμηνο και το εντυπωσιακό αποτέλεσμα του πρώτου εξαμήνου δεν εξαίρεσαν καμία κατηγορία προϊόντων.

Στο βαθμό που η πολιτική των mini lockdowns εφαρμοστεί σε περισσότερες περιοχές, σταδιακά οι κλαδικές πωλήσεις θα τονώνονται, ενσωματώνοντας κομμάτια τζίρου των «παγωμένων» αγορών χάριν της βελτίωσης των όρων της υποχρεωτικής παραμονής στο σπίτι

στήματα της Χαλκιδικής, όπου η κυβέρνηση εφάρμοσε αυστηρές απαγορεύσεις στο άνοιγμα και τον τρόπο λειτουργίας της μαζικής εστίασης.

ΠΡΟΪΌΝΤΑ-ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΈΣ ΤΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ

Ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία που αποτυπώνουν την εξέλιξη των πωλήσεων ανά προϊοντική κατηγορία. Σύμφωνα με τη Nielsen, έως τα μέσα του Αυγούστου (16/8) για το ύψος των επιδόσεών τους ξεχώρισαν δύο κατηγορίες, η κάθε μια για διαφορετικούς λόγους. Πρώτη είναι η ομάδα των καθαριστικών προϊόντων για το σπίτι. Σε αυτήν καταγράφηκε αύξηση πωλήσεων 18,7% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2019, δηλαδή σχεδόν η διπλάσια του μέσου ρυθμού ανόδου της αγοράς. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ανάγκη για σχολαστική απολύμανση και γενικότερα η καθαριότητα όλων των χώρων ως μέτρο προστασίας από τον επικίνδυνο ιό εκτίναξε τη ζήτηση πολλών προϊόντων της εν λόγω κατηγορίας. Δεύτερη σε επίδοση πωλήσεων προϊοντική ομάδα είναι τα είδη bazaar, που εμφάνισαν ρυθμό ανάπτυξης 16,6%, κυρίως λόγω του ότι στην φάση του γενικού lockdown ο κόσμος είχε τη δυνατότητα προμήθειας των σχετικών ειδών μόνο μέσω των σούπερ μάρκετ. Στην αύξηση της ζήτησης των προϊόντων της κατηγορίας συνέβαλλαν ασφαλώς τα υπέρ μάρκετ, τα οποία διαθέτουν διευρυμένη ποικιλία σε αυτά. Τα τρόφιμα και τα ποτά ως κατηγορία βρέθηκαν κοντά στο μέσο ρυθμό ανάπτυξης των κλαδικών πωλήσεων, καταγράφοντας έως τις 16 Αυγούστου ρυθμό ανόδου 8,9% έναντι του

16 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 202

Πάντως, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, το γεγονός ότι ο κλάδος βάσει όλων των ενδείξεων θα φτάσει ως το τέλος της χρήσης με υψηλό δείκτη ανόδου των πωλήσεων, ενόσω η οικονομία θα μπαίνει όλο και βαθύτερα στην ύφεση, θα σημάνει μεγάλες απώλειες σε άλλους κλάδους λιανικών πωλήσεων, που δεν διαθέτουν είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και υπηρεσιών, όπως η μαζική εστίαση. Η αγορά της τελευταίας, όπως και του θεάματος, όσο προχωρά το φθινόπωρο και αρχίζουν τα κρύα, θα ερημώνει από κόσμο για λόγους προστασίας από την πανδημία. Μάλιστα, στο βαθμό που η πολιτική των mini lockdowns εφαρμοστεί σε περισσότερες περιοχές, σταδιακά οι κλαδικές πωλήσεις θα τονώνονται, ενσωματώνοντας κομμάτια τζίρου των «παγωμένων» αγορών χάριν της βελτίωσης των όρων της υποχρεωτικής παραμονής στο σπίτι.

ΙΣΟΡΡΌΠΗΣΑΝ ΤΑ CASH & CARRY

Σε ό,τι αφορά την αγορά των cash & carry, η γενικότερη εικόνα της παρουσίασε βελτίωση. Ωστόσο κάθε δίκτυο κινήθηκε διαφορετικά. Οι επιδόσεις καθενός, θετικές ή αρνητικές, σχετίζονται με τον στρατηγικό προσανατολισμό του. Στο πλαίσιο αυτό, εμπορικές μονάδες στραμμένες στην αγορά του Ho.Re.Ca. εμφάνισαν σημαντικές απώλειες, καθότι επιβαρύνθηκαν την άνευ προηγουμένου καθίζηση της τουριστικής αγοράς. Αντίθετα, όσες δουλεύουν κυρίως με τη μικρή λιανική, διέσωσαν την παρτίδα. Στο μεταξύ, συνολικά η οργανωμένη χονδρική, όπως επισημαίνεται, κέρδισε μια ακόμη νίκη έναντι των παραδοσιακών χονδρεμπόρων κι αυτό για δύο λόγους: Ο αυξημένος κίνδυνος των επισφαλειών δεν επέτρεψε στους παραδοσιακούς «παίκτες» ν’ αυξάνουν τις πιστώσεις στο επαγγελματικό πελατολόγιό τους. Η απαίτησή τους για πληρωμές τοις μετρητοίς, έδιωξε ένα μέρος του κοινού τους. Επίσης, οι επαγγελματίες του Ho.Re.Ca., δίνοντας υπό τους νέους όρους μεγαλύτερη σημασία στο κόστος κτήσης των αγαθών, στράφηκαν περισσότερο από άλλοτε στα οργανωμένα δίκτυα πωλήσεων χονδρικής, τα οποία φρόντισαν να γίνονται ελκυστικότερα από τους «παραδοσιακούς» ανταγωνιστές τους. 

ΑΓΟΡΑ

Γιατί ανοίγει νέος κύκλος συγκέντρωσης στον κλάδο Ένα νέο κύκλο εξαγορών και συγχωνεύσεων στον κλάδο φέρνει το 2020, που όπως εκτιμάται, θα εκδηλωθούν στη διετία 2022-2023, δηλαδή αφού προηγουμένως εγγραφούν οι επιπτώσεις της πανδημίας και της ύφεσης στον τζίρο και τα βασικά οικονομικά μεγέθη των «παικτών» του κλαδικού «Τop 10» το ερχόμενο έτος. Το εντυπωσιακό σκαμπανέβασμα των πωλήσεων, σε συνδυασμό με τη γιγάντωση της ύφεσης, αναμένεται ότι θα κινητοποιήσουν σχετικά τις αλυσίδες, καθώς αναμένεται ότι θα διάγουν μια διετία εντελώς διαφορετική για την καθεμιά… ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

πως επισημαίνουν στελέχη του κλάδου, στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 η πτώση της ζήτησης ήταν ήδη αισθητή, ενώ αναμένεται πιο μεγάλη όχι τόσο στο τρίτο τρίμηνο, αλλά κυρίως στο τελευταίο του χρόνου, οπότε θα αποτυπωθούν οι πραγματικές διαστάσεις των επιπτώσεων στο εμπόριο και την εστίαση από την καθίζηση της τουριστικής αγοράς. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ μπορεί στο πρώτο εξάμηνο φέτος να είδαν τις πωλήσεις τους να εκτινάσσονται, όμως στο επόμενο διάστημα η εικόνα μέλλει εντελώς διαφορετική. Το 2020 είναι βέβαιο ότι θα κλείσει θετικά, ωστόσο το αποτέλεσμα δεν θα είναι το ίδιο θετικό για όλες τις αλυσίδες, ενώ το 2021 προδιαγράφεται δύσκολο για όλες ανεξαίρετα. Όσες επιτύχουν φέτος υψηλές επιδόσεις, δηλαδή επιδόσεις που θα είχαν υπό φυσιολογικές συνθήκες σε δύο, αν όχι τρία, έτη, θα πρέπει

να διατηρήσουν τον πήχη των πωλήσεών τους ψηλά και το 2021, ώστε να αποφύγουν την πτώση. Όσες εμφανίσουν φέτος μέτρια θετικές επιδόσεις παρά την εντυπωσιακή ώθηση του κλαδικού τζίρου είναι σχεδόν βέβαιο ότι πολύ δύσκολα θα κρατηθούν στην επιφάνεια, σε μια ήδη σακατεμένη οικονομία μετά από δέκα χρόνια κρίσης, για την οποία η ύφεση του 2020 προδιαγράφεται η χειρότερη μεταπολεμικά, όπως ήδη παραδέχεται η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΙΚ. Πράγματι, η ανεργία αναμένεται να υπερβεί ξανά το 20% από 14,5% προ της πανδημίας –η κρίση στη δημόσια υγεία ήδη την έχει εξακοντίσει στο 17%. Το οικογενειακό εισόδημα είναι βέβαιο ότι θα υποστεί εκ νέου βίαιη συρρίκνωση, πιεζόμενο από τις απολύσεις και τις υποχρεωτικές άδειες λόγω των κρουσμάτων του κορωνοϊού, ενόσω η ζήτηση θα ψευτοσυντηρείται με επιδόματα προγραμμάτων όπως το «Συν-Εργασία». Όσο για τους πληττόμενους

ΚΑΔ, η σχετική λίστα θα παραμείνει μακρά για μεγάλο διάστημα. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η «επόμενη ημέρα» για την οικονομία θα κριθεί από την αποτελεσματικότητα των μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών που θα λάβει η κυβέρνηση και από τον τρόπο διάθεσης των ευρωπαϊκών ενισχύσεων, ενώ πολλά συναρτώνται με την εξέλιξη της πανδημίας κυρίως τον ερχόμενο χειμώνα και την επιτυχία των πρώτων εμβολίων κατά του Covid-19, που θα φανεί από το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

ΣΥΝΘΉΚΕΣ ΕΚ ΝΈΟΥ ΣΥΓΚΈΝΤΡΩΣΗΣ ΕΝ ΌΨΕΙ

Ανώτατοι παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν ότι, μετά από μια θετική χρονιά για όλες τις αλυσίδες, έστω με μεγάλες αποκλείσεις μεταξύ των επιδόσεων καθεμιάς από τις βασικές της αγοράς μας, μέλλει να δοκιμαστεί η οικονομική υγεία καθεμιάς, σε συνδυασμό με την ικανότητά της να συντηρεί, αν όχι θετικό πρόσημο πωλήσεων, τουλάχιστον υψηλό επίπεδο τζίρου συγκριτικά με τις ανταγωνίστριές της. Όσες δεν το επιτύχουν, θα βρεθούν σε δυσχερέστατη θέση. Εάν μάλιστα τα αποτελέσματά τους γίνουν ασυμμάζευτα αρνητικά, πολύ δύσκολα θα αναστραφεί η πορεία τους. Η σχετικά πρόσφατη ιστορική μνήμη, τονίζουν, παραπέμπει αναπόφευκτα σε παρόμοιες «δυσκολίες» εταιρειών, όπως η Ατλάντικ, η Μαρινόπουλος ή οι Αφοί Βερόπουλοι, που αφού διήγαν για περισσότερο ή λιγότερο χρόνο επί ξυρού ακμής σε περίοδο ύφεσης, οδηγήθηκαν στην πτώχευση και τη διάλυση, την πτώχευση και τη διάσωση κατόπιν απορρόφησης ή τη βίαιη πώληση, διαμορφώνοντας τις συνθήκες μιας ταχύτατης συγκέντρωσης του κλάδου...  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ

Πότε τα dark stores θα κατακτήσουν την ελληνική αγορά Πολύς λόγος γίνεται εν μέσω πανδημίας για τα dark stores ή κατ’ άλλους pick up points, δηλαδή για τα καταστήματα «χωρίς βιτρίνα», που «στήνονται» με σκοπό απλώς την ετοιμασία και παράδοση στους καταναλωτές των παραγγελιών τους, τις οποίες αποστέλλουν στα e-shops διαδικτυακά. Μάλιστα, η συζήτηση έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις μετά την πρόσφατη εξαγορά απ’ τον γερμανικό online delivery όμιλο Delivery Hero, έναντι 360 εκατ. δολαρίων, της εφαρμογής παντοπωλείων InstaShop, μιας ελληνικής startup που δραστηριοποιείται στο Ντουμπάι. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ρόκειται για ένα deal που αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις, εφόσον αναλογιστεί κανείς ότι ο γερμανικός όμιλος έχει ήδη προβεί σε τρεις ακόμη εξαγορές e-shops στην Ελλάδα, των clickdelivery. gr, deliveras.gr και e-food.gr, οπότε το νέο και σαφώς ακριβότερο αυτή τη φορά εγχείρημά του φέρνει ακόμη πιο κοντά στο παρόν το μέλλον του online delivery, η ανάπτυξη του οποίου προϋποθέτει την οργάνωση ειδικού τύπου δομών, των dark stores ή pick up points. Πώς λειτουργούν τα dark stores και πότε θα τα δούμε στην Ελλάδα; Ένα κάπως διαφοροποιημένο μοντέλο, το Home Shop Center, έθεσε ήδη σε εφαρμογή η ΑΒ Βασιλόπουλος. Αυτό αποτελεί μια σαφώς ακριβότερη επένδυση. Ως μονάδα ακολουθεί διαφορετική λογική στη διαχείριση των παραγγελιών απ’ ό,τι ένα κλασικού τύπου pick up point κατάστημα. Ωστόσο, εφόσον η Ελλάδα ακολουθήσει τα βήματα άλλων μεγάλων εθνικών αγορών, είναι βέβαιο ότι θα κατακλιστεί από μικρότερα κέντρα παράδοσης των ψηφιακών παραγγελιών, μέσω των οποίων θα διακινείται κάθε είδους αγαθό, από τρόφιμα και ποτά μέχρι λουλούδια, φάρμακα, είδη bazaar, ανταλλακτικά, ακόμη κι η αλληλογραφία. Ουσιαστικά πρόκειται για μια «νέα» αγορά στον τομέα της εμπορίας και της διακίνησης προϊόντων σε επίπεδο τόσο B2B συναλλαγών όσο και B2C, στην οποία εύκολα μπορεί να εισέλθουν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καθώς διαθέτουν πολυετή εμπειρία στη διαχείριση μιας ευρείας γκάμας αγαθών, εκμεταλλευόμενες έναν μεγάλο αριθμό σύγχρονων κεντρικών αποθηκών και περισσότερα από 2.5000 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. 18 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 202

Όπως λένε οι ειδήμονες, μόνο η Αθήνα μπορεί να «σηκώσει» περίπου 7.000 dark stores και στο σύνολό της η χώρα 14.000 ή 15.000 τέτοιες μονάδες. Τα dark stores στο εξωτερικό είναι συνήθως έκτασης περίπου 60-100τμ και επενδυτικού κόστους 70.000-100.000 ευρώ ανά μονάδα, είναι οργανωμένα στη λογική μιας απόλυτα αυτοματοποιημένης αποθήκης, στην οποία συγκεντρώνονται τα προς παράδοση προϊόντα από διαφορετικές πηγές, συλλέγονται και οργανώνονται ανά παραγγελία με τη συνεργασία ρομπότ και χαμηλού μισθολογικού κόστους προσωπικού

και εν συνεχεία παραδίδονται στους πελάτες. Συνήθως εδρεύουν σε μη εμπορικές περιοχές, άρα στεγάζονται φτηνά, ενώ κάποιες φορές συναντώνται ακόμα και σε ορόφους κτιρίων για επαγγελματική χρήση ή υπόγεια, αρκεί να το επιτρέπουν οι προσβάσεις.

Η ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉ

Ο εκάσ τοτε παραγ γελιοδόχος καταναλωτής ενημερώνεται με ψηφιακό μήνυμα (sms ή e-mail) για την ώρα παραλαβής της πα-

ΑΓΟΡΑ

ραγγελίας του. Όταν προσέλθει στο dark store, συνήθως με τη χρήση ειδικής «πλαστικής» κάρτας εισέρχεται στο χώρο παραλαβής, οπότε με μια δεύτερη ανάλογη κάρτα «καλεί» την παραγγελία του, η οποία του παραδίδεται από ρομπότ. Η υπόθεση παραπέμπει σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά δεν είναι. Στο εξωτερικό, τουλάχιστον σε ορισμένες από τις πιο προηγμένες δυτικές οικονομίες, οι καταναλωτές αρχίζουν να εξοικειώνονται με τέτοιες ή παραπλήσιες εφαρμογές. Στην Ελλάδα θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι θ’ αργήσουμε να τις δούμε. Όχι όμως και τα dark stores ημιαυτοματοποιημένης δομής που, όπως εκτιμούν υψηλόβαθμα στελέχη του λιανεμπορίου, είναι πολύ πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους στην εγχώρια αγορά το 2022 ή το αργότερο το 2023. Εξάλλου, ως μοντέλο τα dark stores έχουν δοκιμαστεί ήδη στο εξωτερικό. Η πρόταση είναι συγκεκριμένη: Ακολουθεί τη λογική ενός «listing shop», που διαφοροποιεί την πολιτική προσέγγισης του πελάτη έναντι του φυσικού παραδοσιακού καταστήματος. Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι έως ένα βαθμό θυμίζει μονάδα hard discount. Η βασική διαφορά είναι ότι πια ο πελάτης δεν έχει πρόσβαση στο χώρο πώλησης, καθώς δε συλλέγει αυτός την παραγγελία του. Η συλλογή της είναι υπόθε-

ση συνεργασίας εφαρμογών ρομποτικής και μισθωτών γι’ αυτή τη δουλειά. Εύλογα τα dark stores βασίζονται σε άλλη φιλοσοφία οργάνωσης από το φυσικό κατάστημα και σε νέα σύγχρονα μοντέλα category management και πολιτικές τιμολόγησης, υιοθετώντας μάλιστα στρατηγική απόλυτα προσωποποιημένου marketing.

ΔΥΝΗΤΙΚΟΊ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣΔΥΝΗΤΙΚΌΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΌΣ ΤΖΊΡΟΣ

Σε ανάλογες αποθήκες μπορούν κάλλιστα να επενδύσουν τα μεγάλα δίκτυα πώλησης φαρμάκων, παιδικών παιχνιδιών, ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, βιβλίων, ειδών τέχνης, όπως και εταιρείες ταχυμεταφορών, αλυσίδες σούπερ μάρκετ, εταιρείες logistics κ.ά., χρηματοδοτούμενα/-ες είτε από ίδιους πόρους είτε από funds, ξένα ή ελληνικά, που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε μια νέα και αναπότρεπτων εξελίξεων αγορά. Το βέβαιο είναι ότι δίκτυα των dark stores δεν θα αργήσουν να κάνουν την εμφάνισή τους στη χώρα. Το κύριο ζητούμενο είναι ποιος θα κάνει την αρχή, διότι η συνέχεια είναι βέβαιη: Τέτοια αγορά θα θελήσουν να την κατακτήσουν αρκετοί, εφαρμόζοντας διαφοροποιημένα μοντέλα ανάπτυξης. Όλα αυτά τίθενται επί τάπητος σε μια εποχή, που οι ηλεκτρονικές πωλήσεις πήραν φωτιά, λόγω

Τα dark stores ημιαυτοματοποιημένης δομής, όπως εκτιμούν υψηλόβαθμα στελέχη του λιανεμπορίου, είναι πολύ πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους στην εγχώρια αγορά το 2022 ή το αργότερο το 2023. Το κύριο ζητούμενο είναι ποιος θα κάνει την αρχή…

της κρίσης στη δημόσια υγεία. Υπολογίζεται ότι, ενώ πριν την πανδημία ως κανάλι συμπληρωματικής πώλησης η ηλεκτρονική στα είδη του σούπερ μάρκετ κάλυπτε περίπου το 1,5% ενός τζίρου της τάξης των 11 δισ. ευρώ, την περίοδο του lockdown κέρδισε μια συμμετοχή που έφθασε το 30%, για να αρχίσει κατόπιν να αποκλιμακώνεται σταδιακά, μέχρι το 7% σήμερα, στην προοπτική μιας περαιτέρω ακόμα «διόρθωσης», περιορισμένης πάντως. Βέβαια, προοδευτικά εκτιμάται ότι οι ηλεκτρονικές πωλήσεις θ’ αυξηθούν, καλύπτοντας σε βάθος δεκαετίας περίπου το 10%-11% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου, φθάνοντας σε αξία το 1 έως 1,2 δισ. ευρώ. Όσο, λοιπόν, οι ισχυροί του εμπορίου θα καπαρώνουν μερίδες τζίρου των μικρών της ευρύτερης κλαδικής αγοράς, που όμως εκτιμάται πραγματοποιούν ετησίως περί τα 13 δισ. ευρώ, τόσο θα εξαπλώνεται η δράση των e-shops. Σημειώνουμε ότι πριν ξεσπάσει η κρίση στη δημόσια υγεία οι ηλεκτρονικές πωλήσεις εκτιμάτο ότι θα έφθαναν το 1 δισ. ευρώ μετά την πάροδο σαφώς μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος.

Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉΣ ΤΟΥ ΑΎΡΙΟ ΘΑ ΔΡΑ ΨΗΦΙΑΚΆ

Όσο οι σημερινοί νεαροί καταναλωτές, που είναι εξ απαλών ονύχων εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο κι έχουν μάθει να ζουν και να αγοράζουν μέσω του κινητού τους τηλεφώνου ή του υπολογιστή τους, θα μεγαλώνουν, τόσο τα ψηφιακά καταστήματα θα κερδίζουν μερίδια αγοράς. Φανταστείτε και μόνο πόσο θα έχει αλλάξει η αγοραστική κουλτούρα, όταν οι σημερινοί εικοσιπεντάρηδες σαρανταρίσουν. Όλοι οι καταναλωτές έως τα σαράντα θα επιλέγουν με απόλυτη φυσικότητα προϊόντα κυρίως από το διαδίκτυο. Τότε, ο ένας στου δύο θα ψωνίζει σχεδόν αποκλειστικά μέσω internet. Σε αυτό, βέβαια, θα συμβάλουν πρωταγωνιστικά οι ίδιες οι επιχειρήσεις, που με τις πολιτικές προσέγγισης των πελατών τους, θα ενισχύουν την τάση των e-αγορών. Μια ακόμη αλλαγή, που φέρνει μαζί του το e-shop, σχετίζεται με την εξειδίκευσή του ως επιχειρηματική οντότητα. Η τάση θέλει τα εν λόγω καταστήματα να εστιάζουν στη διακίνηση προϊόντων συγκεκριμένων κατηγοριών. Δεν θα αργήσουμε, λοιπόν, να δούμε ηλεκτρονικά δίκτυα, που θα διακινούν μόνο καλλυντικά ή αποκλειστικά FMCG. Άλλωστε, ήδη βλέπουμε e-shops που διαθέτουν αποκλειστικά φαρμακευτικά προϊόντα. Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 19

ΑΓΟΡΑ

Νομοθετικό έργο με έμφαση στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό Τρία νομοσχέδια σχετικά με τον εκσυγχρονισμό λειτουργιών της αγοράς ετοιμάζει το Υπουργείο Ανάπτυξης, με προνομιακό ενδιαφέρον για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που «πήρε φωτιά» τους τελευταίους μήνες, λόγω της κρίσης στη δημόσια υγεία. Ειδικότερα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει ήδη εντάξει στη λίστα των προς χρηματοδότηση δράσεων, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, δράσεις με αντικείμενο την ψηφιακή οικονομία, στο πλαίσιο της ταχύτερης και πληρέστερης δυνατής μετάβασης των επιχειρήσεων στο e-περιβάλλον. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

στόχος του υπουργείου είναι διπλός. Αφενός να χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις στην ψηφιοποίηση των επιχειρηματικών δομών και διαδικασιών, με σκοπό τη μείωση των εταιρικών λειτουργικών εξόδων, και αφετέρου να διευρυνθεί άμεσα η δράση των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω του διαδικτύου, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση στους καταναλωτές εντός και κυρίως εκτός συνόρων. Σημειώνουμε ότι το υπουργείο σχεδίαζε να αξιοποιήσει το ΕΣΠΑ για την κατάρτιση ειδικού προγράμματος χρηματοδότησης των επενδύσεων στην οργάνωση των e-shops και την υποστήριξή τους με τις σχετικές δομές. Ωστόσο, κρίνοντας ότι οι προβλεπόμενες ενισχύσεις πρέπει, λόγω της κρίσης στη δημόσια υγεία, να επισπευστούν, αποφάσισε να τις συμπεριλάβει στις υπό χρηματοδότηση δράσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης, των οποίων οι σχετικές διαδικασίες θα εξελιχθούν πιο άμεσα. Παράλληλα, το υπουργείο ετοιμάζεται να ενεργοποιήσει την αρμόδια υπηρεσία ελέγχου των ψηφιακών πλατφορμών, ώστε ο μηχανισμός του να δράσει αποδοτικότερα αναφορικά με τον

περιορισμό των παραβατικών συμπεριφορών. Σε ό,τι αφορά το νομοθετικό έργο του υπουργείου, τις παραμονές έκδοσης του τρέχοντος τεύχους επρόκειτο να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο σχετικά με την κατάργηση όλων των τύπων και μορφών εταιρειών πλην των ΑΕ και ΙΚΕ. Υπενθυμίζουμε ότι το σχετικό θέμα παρουσιάσαμε στο «σελφ σέρβις», επισημαίνοντας την πρόθεση του υπουργείου αφενός να απλουστευτεί το θεσμικό πλαίσιο αναφορικά με την ίδρυση, λειτουργία και μετασχηματισμό των εταιρειών, και αφετέρου να υπάρξει μεγαλύτερη ταχύτητα και διαφάνεια στους ελέγχους, που διενεργούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του δημοσίου.

ΚΑΝΌΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΠΊΔΡΑΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ-ONLINE ΠΛΑΦΟΡΜΏΝ

Επίσης, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης θέτει σε δημόσια διαβούλευση νομοθετική ρύθμιση, βάσει της οποίας θα ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1150/2019 περί προώθησης της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες των «επιγραμμικών

υπηρεσιών διαμεσολάβησης», δηλαδή των on line πλατφορμών, οι οποίες περιλαμβάνουν διαδικτυακές αγορές, ηλεκτρονικούς ιστότοπους κρατήσεων, καταστήματα εφαρμογών (app stores) και μηχανές αναζήτησης. Με το νέο πλαίσιο, που θα τεθεί σε ισχύ το αργότερο έως τον Ιούλιο του 2021, οι εταιρείες που προσφέρουν αγαθά και υπηρεσίες στην Ευρώπη, θα είναι καλύτερα ενημερωμένες σχετικά με τις διαδικτυακές πρακτικές, ενώ θα βασίζονται σε σαφείς κανόνες και σε αποτελεσματικούς μηχανισμούς επίλυσης των διαφορών, παρέχοντας πιο δίκαιη μεταχείριση και μεγαλύτερη διαφάνεια κατά την αλληλεπίδρασή τους με τις on line πλατφόρμες. Με τον εν λόγω κανονισμό θα διασφαλιστεί ειδικότερα ότι οι επιχειρηματίες-χρήστες θα είναι σε θέση να γνωρίζουν εκ των προτέρων όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, ώστε να αποφασίσουν, αν είναι προς όφελός τους να προωθούν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους μέσω της εκάστοτε πλατφόρμας, καθώς και να συγκρίνουν τις διαφορετικές μεταξύ τους πλατφόρμες, με σκοπό την επιλογή της καλύτερης για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους. Ο σχεδιασμός του Υπουργείου Ανάπτυξης προβλέπει, επίσης, την κατάρτιση νομοσχεδίου για τις «πράσινες» συμβάσεις του Δημοσίου, με την προοπτική οι προμήθειες που διενεργούνται από φορείς της κεντρικής κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης, να είναι εστιασμένες περισσότερο σε προϊόντα που ευνοούν την κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Κατά πληροφορίες το νομοσχέδιο θα καθορίσει προδιαγραφές στους σχετικούς διαγωνισμούς, οι οποίες θα ορίζουν μίνιμουμ ποσοστά προμήθειας των «πράσινων» προϊόντων. 

20 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 202

ΑΓΟΡΑ

Έτοιμο το πρώτο Home Shop Center της ΑΒ Βασιλόπουλος Η ενεργοποίηση μιας σύγχρονης και υψηλού κόστους δομής, που ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες της λιανικής από την επιταχυμένη στροφή της ζήτησης στις ηλεκτρονικές πωλήσεις, λόγω της πανδημίας, ήταν ούτως ή άλλως ψηλά στην ατζέντα της ΑΒ Βασιλόπουλος. Όμως πλέον το πρώτο Home Shop Center της αλυσίδας είναι γεγονός. Η λειτουργία του βασίζεται στις αρχές των dark stores και θέτει τις βάσεις για την ανάπτυξη ενός νέου συστήματος διανομών, που υποστηρίζει το e-shop της αλυσίδας. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ρόκειται για την πρώτη δομή του είδους που λειτουργεί στη χώρα από εταιρεία του κλάδου. Εδρεύει στην περιοχή του Ρέντη και η ακτίνα δράσης της καλύπτει περίπου τη μισή Αττική. Σε αυτή την φάση θα αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος της εξυπηρέτησης των e-παραγγελιών, τις οποίες διαχειρίζονται μέχρι σήμερα επτά μεγάλα σούπερ μάρκετ της αλυσίδας, που θα συνεχίσουν, πάντως, να υποστηρίζουν τη σχετική δραστηριότητα. Το Home Shop Center ήδη υποστηρίζεται από 20 οχήματα διανομής. Σχετικά σύντομα ο αριθμός τους θα αυξηθεί σε 50, στην προοπτική να εξυπηρετεί σε καθημερινή βάση περίπου 1.500 παραγγελίες. Η δομή θα συνεργάζεται και με άλλους μεταφορείς, ώστε να ανταποκρίνεται στην καθημερινή αύξηση των παραγγελιών. Σε πρώτη φάση οι περιοχές που υποστηρίζει θα

εκτείνονται μεταξύ Χαϊδαρίου, Κηφισού, Πειραιά, Πετραλώνων, Περιστερίου και Κολωνού. Με την πάροδο του χρόνου η ακτίνα δράσης του θα επεκταθεί.

μάτων της. Φέτος προβλέπεται η οργάνωση και λειτουργία 8 νέων εταιρικών σούπερ μάρκετ και περίπου 25 franchise, από 35 που προέβλεπε το αρχικό ετήσιο πλάνο επέκτασης της εταιρείας.

Τα εγκαίνια του πρώτου Home Shop Center προγραμματίζονται προσεχώς. Στο μεταξύ, ο σχεδιασμός της αλυσίδας προβλέπει την οργάνωση και ενός δεύτερου στην Αττική. Σημειώνεται ότι η διαχείριση των σχετικών παραγγελιών της ΑΒ Βασιλόπουλος στη Θεσσαλονίκη εξυπηρετούνται από μεγάλα καταστήματα της αλυσίδας στην περιοχή, που διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές.

Όπως σημειώνουν στελέχη της, η περίοδος του lockdown μπλόκαρε τις διαδικασίες σύναψης νέων συμβάσεων δικαιόχρησης, με αποτέλεσμα ο σχετικός σχεδιασμός να καθυστερήσει. Ωστόσο, όλα πλέον εξελίσσονται ομαλά στον τομέα της σύναψης νέων συμφωνιών με συνεργαζόμενους επιχειρηματίες. Όπως επισημαίνεται, ανεξαρτήτως των εξελίξεων στο πεδίο της πανδημίας, η ΑΒ Βασιλόπουλος θα ολοκληρώσει κανονικά φέτος το ετήσιο επενδυτικό της πλάνο, το οποίο υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθεί στο ύψος των 60 εκατ. ευρώ.

ΣΤΑΘΕΡΉ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΕΠΈΚΤΑΣΗΣ

Εξάλλου, η ΑΒ Βασιλόπουλος παραμένει σταθερή στη στρατηγική της επέκτασης του δικτύου της με νέα σούπερ μάρκετ, καθώς και της αναβάθμισης των παλαιότερων καταστη-

Σε ό,τι αφορά την πορεία των πωλήσεών της, η χρονιά εξελίσσεται ανοδικά για την εταιρεία, πράγμα που οφείλεται όχι μόνο στην ώθησή τους από τη συγκυρία της πανδημίας, αλλά και στην αδιάλειπτη επέκταση του δικτύου της, όπως και στις προγραμματισμένες προσαρμογές της εμπορικής της πολιτικής. Πάντως, το σχέδιο της εταιρείας για την οργάνωση χώρων εστίασης στα μεγάλα καταστήματα του δικτύου της, έχει μετατεθεί σε πιο δόκιμη εποχή, δηλαδή όταν αρθούν οριστικά οι περιορισμοί στη λειτουργία των εστιατορίων, καφετεριών και μπαρ προς αποφυγή της διασποράς του επικίνδυνου ιού. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της εταιρείας, το 2019 ο κύκλος εργασιών της διαμορφώθηκε στα 1,948 δισ. ευρώ έναντι 1,986 δισ. ευρώ το 2018 και το καθαρό προ φόρων αποτέλεσμά της στα 28,506 εκατ. ευρώ έναντι 54,006 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρήση.  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Με νέο κέντρο logistics και 4+1 νέα καταστήματα η Μασούτης Την επέκτασή της στην Πελοπόννησο με τέσσερα καταστήματα στην πόλη της Πάτρας, ενός ακόμη στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων, καθώς και τη μεταφορά του κέντρου logistics της Αττικής από το Μαρκόπουλο στην περιοχή Ασπροπύργου περιλαμβάνει το επενδυτικό πλάνο της Μασούτης. Η εταιρεία ήδη αναζητεί χώρο για τη στέγαση μιας νέας κεντρικής αποθήκης έκτασης περίπου 25.000τμ στην Αττική, ώστε να καλύπτει μέσω αυτής τις νυν και μελλοντικές ανάγκες του δικτύου της στην Αθήνα και στο εξής στην Πελοπόννησο. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ρόκειται για επένδυση η οποία εκτιμάται ότι θα φθάσει τα 30 εκατ. ευρώ. Πρόθεση της διοίκησης της εταιρείας είναι το έργο να ξεκινήσει το ταχύτερο δυνατόν, ακόμα και πριν τη λήξη του έτους. Ωστόσο, η εκκρεμότητα της εύρεσης κατάλληλου οικοπέδου στον Ασπρόπυργο καθυστερεί την επένδυση. Σημειώνεται ότι οι εγκαταστάσεις του υφιστάμενου κέντρου logistics στο Μαρκόπουλο καταλαμβάνουν έκταση μόλις 8.000τμ εν αντιθέσει προς εκείνο της Θεσσαλονίκης, οι στεγασμένες εγκαταστάσεις του οποίου είναι συνολικής επιφάνειας 62.000τμ. Το πλάνο επέκτασης της Μασούτης στην Πελοπόννησο έχει την αφετηρία του στην Πάτρα, όπου επελέγησαν τα πρώτα τρία ακίνητα για την εγκατάσταση των καταστημάτων. Είναι έκτασης περίπου 500-600τμ το καθένα, βρίσκονται σε κεντρικές περιοχής της αχαϊκής πρωτεύουσας, σε ενοικιασμένα ακίνητα, ενώ η ολοκλήρωση της κατασκευής τους θα απαιτήσει επένδυση περίπου 3 εκατ. ευρώ. Τα δύο πρώτα προγραμματίζεται να εγκαινιαστούν άμεσα και το τρίτο εν ευθέτω χρόνω, πάντως εντός του έτους. Στο ίδιο διάστημα η εταιρεία σχεδιάζει την οργάνωση ενός τέταρτου σούπερ μάρκετ στην πόλη. Αναφορικά με τη δραστηριότητα της Μασούτης στην Ήπειρο, σύμφωνα με στελέχη της, επί του παρόντος δεν συζητείται η άμεση λειτουργία κάποιου νέου σούπερ μάρκετ, πέραν ενός στην Παραμυθία, κοντά στα Ιωάννινα. Πρόκειται για ιδιόκτητο κατάστημα, τα εγκαίνια του οποίου αναμένονται μέσα στο έτος. Παράλληλα, συνεχίζονται οι ανακαινίσεις 22 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 202

παλαιότερων σούπερ μάρκετ της αλυσίδας, βάσει των νέων προδιαγραφών οργάνωσης των καταστημάτων της. Σήμερα η Μασούτης ελέγχει 335 εταιρικά καταστήματα, εκ των οποίων τα 58 εδρεύουν στην Αθήνα. Επίσης, διευθύνει ένα σύστημα franchise 240 εμπορικών μονάδων επωνυμίας Express Market. Σημειώνεται ότι, λόγω της κρίσης στη δημόσια υγεία και των επιπτώσεών της στη λειτουργία της αγοράς -αρχικά από την επιβολή του γενικού lockdown και εν συνεχεία από τα τοπικά lockdown-, ο σχεδιασμός για την επέκταση του δικτύου των καταστημάτων δικαιόχρησης έχει πάει λίγο πίσω.

ΣΤΌΧΟΣ ΦΈΤΟΣ ΤΑ 850 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών της Μασούτης, οι τελευταίες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η

χρονιά φέτος θα κλείσει για την αλυσίδα με αύξηση τζίρου στα 850 εκατ. ευρώ έναντι 830 εκατ. ευρώ το 2019 και με EBITDA στο επίπεδο των 60 εκατ. ευρώ, όσο δηλαδή πέρυσι. Η καθαρή κερδοφορία της εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί περίπου στα 10 εκατ. ευρώ, κάπως υψηλότερα από το επίπεδο του 2019. Υπενθυμίζεται ότι το 2019 οι πωλήσεις της εταιρείας διαμορφώθηκαν οριακά πάνω από τα 800 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας ρυθμό ανόδου 7,7% σε σύγκριση με το 2018. Παράγοντες της Μασούτης επισήμαναν στο «σελφ σέρβις» ότι οι εντονότεροι ρυθμοί ανάπτυξης διαπιστώνονται στο δίκτυό της στην Αττική, το οποίο, όπως λένε, «κερδίζει σταδιακά τα μερίδια αγοράς που αναλογούν στην εταιρεία έναντι των ανταγωνιστών της στην περιοχή». 

ΑΓΟΡΑ

«Ψήνεται» η εξαγορά τοπικής αλυσίδας από την Πέντε Έτοιμη να ολοκληρώσει το πρώτο από ιδρύσεώς της deal για την εξαγορά εταιρείας του ανταγωνισμού είναι η Πέντε ΑΕ, ενώ προετοιμάζεται να επενδύσει στην απόκτηση ενός σύγχρονου κέντρο logistics. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η διοίκηση της εταιρείας μελετά ήδη πριν από το καλοκαίρι την εξαγορά αλυσίδας, με παρουσία σε τέσσερις περιοχές της χώρας -φέρεται να έχει δίκτυο 22 σούπερ μάρκετ-, με την οποία ακούγεται ότι βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

άλιστα, όπως γράψαμε στο προηγούμενο τεύχος του «σελφ σέρβις», αν δεν είχε ξεσπάσει η πανδημία, το deal κατά πάσα πιθανότητα θα είχε ολοκληρωθεί στις αρχές του καλοκαιριού. Ωστόσο, όπως μαθαίνουμε, ο δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των δύο εταιρειών παραμένει ανοικτός και εφόσον δεν μεσολαβήσουν εκ νέου συνθήκες εκτάκτου ανάγκης η συμφωνία αναμένεται σχετικά άμεσα. Άλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Πέντε επιχείρησε μια ακόμη εξαγορά τοπικής αλυσίδας, η οποία όμως δεν ολοκληρώθηκε. Πρόκειται για την Παναγιωτόπουλος, με παρουσία στην Πελοπόννησο, δίκτυο 14 σούπερ μάρκετ και ετήσιο τζίρο της τάξη των 40 εκατ. ευρώ. Κατά τις ίδιες πληροφορίες το deal δεν ευοδώθηκε, διότι οι δύο πλευρές δεν μπόρεσαν να καταλήξουν στο τίμημα της εξαγοράς. Μάλιστα η διοίκηση της Παναγιωτόπουλος φέρεται να συζητεί τώρα την πώλησή της, διαπραγματευόμενη με άλλες μεγάλες αλυσίδες του.

επ’ αόριστον. Σημειώνουμε ότι από τις αρχές του έτους η εταιρεία ήδη έχει εγκαινιάσει νέα καταστήματα στη Νέα Πέραμο και το Ξυλόκαστρο, ενώ ετοιμάζει ένα μεγάλο κατάστημά της στην Πάτρα. Συνολικά σήμερα η αλυσίδα έχει 161 σούπερ μάρκετ και το επιτελείο της ευελπιστεί ότι έως τα τέλη του έτους ο αριθμός τους θα πλησιάζει τα 175. Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των πωλήσεών της, πηγές προσκείμενες στη διοίκησή της αναφέρουν ότι ο τζίρος της Πέντε φέτος εξελισσόταν μέχρι τα μέσα του Αυγούστου με ρυθμό 16%-17%, ωθούμενος κυρίως από τη συγκυρία της πανδημίας, που ενίσχυσε τις κλαδικές πωλήσεις.

ΣΤΑ ΤΈΛΗ ΤΟΥ ΈΤΟΥΣ Η ΑΠΌΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΈΟ ΚΈΝΤΡΟ LOGISTICS

Όσο το δίκτυο πωλήσεων της εταιρείας επεκτείνεται, τόσο γίνεται επιτακτικότερη η οργάνωση ενός ενιαίου, σύγχρονου εταιρικού

κέντρου logistics, το οποίο θα καλύπτει τις σημερινές, αλλά και μελλοντικές ανάγκες της αλυσίδας. Σήμερα η Πέντε, αντί της αξιοποίησης ενός ανάλογου χώρου, διακινεί τα προϊόντα της από περισσότερα κέντρα, χάνοντας το ανταγωνισμό πλεονέκτημα του ενιαίου συντονισμού και των σχετικών οικονομιών κλίμακος. Γι’ αυτό η εταιρεία έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αναζήτησης του κατάλληλου οικοπέδου, στρέφοντας το ενδιαφέρον της στην περιοχή του Ασπρόπυργου, που αποτελεί μια από τις πλέον ενδεδειγμένες περιοχές της Αττικής για τέτοιου είδους επενδύσεις. Κατά πληροφορίες η πρόθεση των ιθυνόντων της Πέντε είναι το σχεδιαζόμενο κέντρο να είναι έκτασης περίπου 50.000τμ. Οι οριστικές αποφάσεις σχετικά με την περιοχή εγκατάστασης, τις λεπτομερείς προδιαγραφές και τη χρηματοδότηση του έργου αναμένονται περί τα τέλη του έτους. 

Παράλληλα με το ασυνήθιστο εγχείρημά της να προχωρήσει σε εξαγορά τοπικού κλαδικού δικτύου, η Πέντε συνεχίζει να επενδύει στη δημιουργία νέων σούπερ μάρκετ, προκειμένου να επεκτείνει το δίκτυό της. Ο σχεδιασμός της διοίκησής της για τη διετία 2020-2021 είναι να ιδρύσει 13 νέα σούπερ μάρκετ. Στο σχετικό πλάνο, ωστόσο, δεν περιλαμβάνεται η αναγγελμένη προ πολλού μεγάλη επένδυση στην ανέγερση ενός εμπορικού κέντρου στη Σαλαμίνα, όπου θα συστεγαστεί με άλλες εμπορικές εταιρείες ένα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας. Η επένδυση, όπως φαίνεται, αναβάλλεται Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 23

ΘΕΜΑ

Σωρευτικές οι επιπτώσεις Υπάρχουν, άραγε, οι προϋποθέσεις η βιομηχανία και κατ’ επέκταση οι μεγάλοι συνεργάτες της στη διανομή να διατηρήσουν τις ωφέλειες από τις ανατιμήσεις και από την έκρηξη των πωλήσεων στη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας; Το μέγεθος των καταστροφικών συνεπειών στην καθημαγμένη ελληνική οικονομία και κοινωνία προμηνύουν το αντίθετο. Οι επιπτώσεις μέλλουν ακόμα μια φορά σωρευτικές, τόσο για την ελληνική βιομηχανία τροφίμων όσο και για το μικρομεσαίο δυναμικό των τοπικών αλυσίδων. ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, oι τιμές στα σούπερ μάρκετ το επτάμηνο Ιανουάριος-Ιούλιος φέτος ανέβηκαν γενικά κατά 0,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2019 και ειδικότερα αυξήθηκαν στα είδη διατροφής (η αξία των οποίων αναλογεί περίπου στο 70% των συνολικών πωλήσεων) κατά 1,2% και στα είδη οικιακού καθαρισμού κατά 3%, ενώ έπεσαν στα είδη ατομικής περιποίησης και ομορφιάς κατά 8,1%.

αλυσίδες του κλάδου στο επτάμηνο απέφυγαν τις ανατιμήσεις στα προϊόντα των επωνυμιών τους (PL). Πράγματι, εν συνόλω η σχετική τάση είναι πτωτική κατά 0,5% (-0,8% στα τρόφιμα, 0,6% στην ατομική περιποίηση και 3% στον οικιακό καθαρισμό). Συνεπώς οι ανατιμήσεις στον κλάδο αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τα βιομηχανικά brands.

Η ΚΑΤΆΠΟΣΗ ΚΑΙ ΧΏΝΕΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΊΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΠΑ

Μελετώντας την εξέλιξη των ανατιμήσεων στα τρόφιμα ανά μήνα φέτος, φαίνεται ότι τον Φεβρουάριο περιορίστηκαν στο 1,66% (από 1,78% τον Δεκέμβριο του 2019), αλλά τον Μάρτιο με την έναρξη του lockdown επιταχύνθηκαν με ρυθμό 1,73% και ως τον Απρίλιο-Μάιο έφτασαν το 1,82%, για να επιβραδυνθεί κάπως ο ρυθμός ανάπτυξής τους κατά 1,76% το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου. Η πορεία των ανατιμήσεων συνδέεται ασφαλώς με τη μείωση φέτος της προωθητικής έντασης στα τρόφιμα, καθώς, ενώ το αντίστοιχο επτάμηνο του 2019 πουλήθηκε υπό καθεστώς προώθησης το 27,4% σε αξία των ειδών διατροφής, φέτος το ποσοστό αυτό έπεσε στο 22,6%. Έχει σημασία, πάντως, να επισημανθεί η αύξηση της προωθητικής έντασης στα τρόφιμα τον Ιούνιο-Ιούλιο φέτος περίπου στο 26% του τζίρου τους (έναντι 21,6% τον Απρίλιο) ως ένδειξη της μακροπρόθεσμης τάσης, που παρακολουθεί κατ’ ανάγκη τα όρια των αντοχών της ζήτησης. Στο σύνολο των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ, ενώ στο επτάμηνο του 2019 το αξιακό μερίδιο του προωθητικού τζίρου ήταν 28,7%, φέτος περιορίστηκε στο 24,8%.

Μιλώντας ειδικά για τις τιμές των τροφίμων, το πράγμα αρχίζει ν’ αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον, εφόσον περιεργαστεί κανείς με τη δέουσα προσοχή πίνακες δεδομένων της IRI, όπως αυτούς με τις είκοσι ενδεικτικές κατηγορίες τροφίμων που παραθέτουμε. Στον εξ αριστερών πίνακα ο αναγνώστης, αφού διαβάσει την κατά μέσο όρο ανάπτυξη του αξιακού τζίρου κάθε κατηγορίας προϊόντων στο επτάμηνο, μπορεί να μελετήσει την εξέλιξή του μήνα το μήνα. Στον εκ δεξιών ομόλογο πίνακα, αφού συμβουλευτεί την κατά μέσο όρο μεταβολή της τιμής ανά μονάδα προϊόντος των εν λόγω κατηγοριών στο επτάμηνο, μπορεί επίσης να μελετήσει την εξέλιξή της μήνα το μήνα. Καθαυτά τα δεδομένα στους δύο πίνακες δηλούν ότι τίποτα δεν είναι προφανές, αν δεν ληφθούν υπόψιν, πρώτον, οι σημαντικές αναπτύξεις τζίρου σε αξία και όγκο στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων από την έναρξη του lockdown και, δεύτερον, η διακύμανση του προωθητικού τζίρου την εν λόγω περίοδο, όπως την περιγράψαμε εισαγωγικά, που ασφαλώς επιδρά στη διαμόρφωση της μέσης τιμής ανά μονάδα προϊόντος στην εκάστοτε κατηγορία. Όμως αρκούν αυτά, άραγε;

Ειδικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι τα στοιχεία πωλήσεων της IRI δείχνουν πως οι

Υπάρχει μια τρίτη παράμετρος, που ολοκληρωμένα η ανάπτυξή της θα απαιτούσε την ανί-

24 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

χνευση των ανατιμητικών τάσεων ανά μονάδα προϊόντος των σχετικών κατηγοριών από τον Μάιο του 2019, οπότε μειώθηκε ο ΦΠΑ από το 24% στο 13%, φτηναίνοντάς τα περίπου κατά 9%. Όχι βέβαια πως δεν αρκεί το εξεταζόμενο επτάμηνο, τουλάχιστον για κάποιες περιπτώσεις προϊόντων, ώστε να φανεί πώς στη διάρκεια και αυτών των μηνών όχι μόνο ολοκληρώθηκε η «κατάποση» της διαφοράς από τη μείωση του ΦΠΑ, μέσω των ανατιμήσεων, αλλά ορισμένως χωνεύτηκε ήδη… Ειδάλλως θα ανέμενε κανείς σοβαρές μειώσεις τιμών και μόνον.

ΜΗ ΔΙΑΤΗΡΉΣΙΜΕΣ ΩΦΈΛΕΙΕΣ

Ασφαλώς δεν τίθεται θέμα ηθικής τάξης περί το ποιος επωφελήθηκε από τη μείωση του ΦΠΑ, οι καταναλωτές ή η αγορά. Όχι πως είναι ανύπαρκτο, αλλά στις ελεύθερες οικονομίες τα επιχειρήματα όσων κρατούν «το μαχαίρι και το πεπόνι» στη διαμόρφωση των τιμών είναι εκ προοιμίου «δίκαια» και… εύλογα, αν κρίνει κανείς το χρόνιο στρίμωγμα κυρίως της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής τροφίμων από την «εσωτερική υποτίμηση» του εισοδήματος των τελικών πελατών της, που εντέλει την πληρώνει ως «μη θεσμική» υποτίμηση του τζίρου και της κερδοφορίας της, της ρευστότητάς της, σε αρκετές περιπτώσεις του αξιόχρεού της κοκ. Όμως, το θέμα που τίθεται μετ’ επιτάσεως τώρα είναι κατά πόσο υπάρχουν οι προϋποθέσεις η βιομηχανία και κατ’ επέκταση οι μεγάλοι συνεργάτες της στη διανομή να διατηρήσουν τις ωφέλειες από τις ανατιμήσεις, αλλά και από την έκρηξη των πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ στη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας. Για ένα μεγάλο τμήμα της βιομηχανίας τροφίμων αυτή η «έκρηξη πωλήσεων» στη λιανική

ΘΕΜΑ

επ’ ουδενί λόγω αντισταθμίζει τις απώλειες από το βούλιαγμα της αγοράς ho.re.ca., ενόσω τούτο προδιαγράφεται μακροπρόθεσμο, σε μια πραγματικότητα ήδη σαρωμένη από το δεύτερο κύμα της πανδημίας και τη σεισμική ακολουθία της οικονομικής κρίσης. Τούτο αιτιολογεί, άλλωστε, την ανατιμητική πρεμούρα των προηγούμενων μηνών μάλλον ως προσπάθεια μερικού «ρεφαρίσματος» των απωλειών παρά ως κερδοσκοπική ευκαιρία. Αλλά είναι και κάτι άλλο εξόχως δραματικό, που παραδόξως μένει έξω από τον δημόσιο προβληματισμό και την έρευνα τάσεων και που αφορά ασφαλώς κι όσους πέφτουν φέτος «στα μαλακά», δηλαδή τις λιανεμπορικές αλυσίδες: Έχει κανείς την εντύπωση ότι ο «χρυσοτόκος» πανικός του πελάτη στη διάρκεια του lockdown θα επαναληφθεί; Μπορεί ακόμα τον δεκαπενταύγουστο η αγορά του κλάδου να εξελισσόταν με ρυθμό ανάπτυξης πωλήσεων 10,2%, προμηνύοντας πως βάσιμα ο φετινός τζίρος της κλαδικής αγοράς, σύμφωνα με τις προβλέψεις της IRI, θα μεγαλώσει περίπου κατά 8% συγκριτικά με το 2019, αλλά ο πελάτης αφότου ψυχράνει ο καιρός δεν θα ‘ναι πια ο ίδιος. Ο πελάτης από τον Μάρτιο βίωσε πλήρως

την ψυχολογική ταύτισή του με τον παγκόσμιο δυτικό άνθρωπο, για λογαριασμό της υγείας του οποίου το σύστημα ανέστειλε εν πολλοίς την προσφορά και τη ζήτηση, υποσχόμενο αρωγή στις ανάγκες του και χρονική μετάθεση των ποικίλων υποχρεώσεών του, αρκεί να «Μένουμε Σπίτι», όσο χρειαστεί, σ’ ένα «σήμερα» διαρκείας, στο πλαίσιο του οποίου οι μικροχαρές της κατανάλωσης προϊόντων και ψηφιακού θεάματος υποκατέστησαν την κοινωνική ζωή και διασκέδασαν τον τρόμο έναντι της πανδημίας και την ανασφάλεια για ένα «αύριο» εντούτοις μακρινό. Αυτό ακριβώς ήταν το ψυχολογικό κλίμα, που εξακόντισε τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ! Αλλά το κλίμα μεταστρέφεται αφ’ ης στιγμής συνειδητοποιείται ο λογαριασμός και το επείγον της εξόφλησής του για καθένα ξεχωριστό νοικοκυριό…

Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΌΣ

Για τρίτο συνεχή μήνα τον Ιούνιο αυξήθηκε η ανεργία άνω του 1%, καθώς το 14,3% του Μαρτίου έγινε 15,8% τον Απρίλιο, 17,3% τον Μάιο και 18,3% τον Ιούνιο, ένα τετράμηνο στη διάρκεια του οποίου 182.951 καινούργιοι άνεργοι προστέθηκαν στους παλιότερους. Σε δύο τουριστικές

περιφέρειες της χώρας το σχετικό ποσοστό στο πέρας του τετραμήνου διπλασιάστηκε ή τριπλασιάστηκε. Στην Κρήτη το 11,7% του Μαρτίου έγινε 20,9% τον Ιούνιο και στα νησιά του Αιγαίου αντίστοιχα το 10,1% εκτινάχθηκε στο 28,6%! Την έκρηξη των απολύσεων επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία μηνός Αυγούστου του συστήματος Εργάνη. Το ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων τον μήνα αυτό ήταν θετικό κατά 1.231 θέσεις εργασίας συγκριτικά με τον Αύγουστο πέρυσι, αλλά οι προσλήψεις 25% λιγότερες. Αθροιστικά την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου φέτος οι αναγγελίες προσλήψεων ανήλθαν στις 1.317.792 και οι αποχωρήσεις στις 1.202.145, εκ των οποίων οι 692.314 ήταν προϊόν καταγγελιών συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεων συμβάσεων ορισμένου χρόνου και οι 509.831 «οικειοθελείς αποχωρήσεις». Έτσι, το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης του οκταμήνου ήταν μεν θετικό κατά 115.647 νέες θέσεις εργασίας, αλλά υστερούσε σχεδόν κατά 180.000 θέσεις συγκριτικά με το οκτάμηνο του 2019 -πρόκειται για τη μεγαλύτερη υστέρηση εντός οκταμήνου σε βάθος εικοσαετίας. Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 25

ΘΕΜΑ

Εξέλιξη των πωλήσεων σε αξία (%), Ιανουάριος-Ιούλιος 2020/2019, σύνολο σούπερ μάρκετ Κατηγορία

Μ/Ο

Ιαν.

Φεβρ.

Μάρτ.

Απρ.

Μάιος

Ιούν.

Ιούλ.

Λευκό γάλα Γιαούρτι

5,8%

-0,6%

-1,1%

21,8%

10,3%

7,8%

0,5%

-1,2%

3,7%

1,0%

0,1%

14,6%

7,7%

11,8%

-5,1%

-3,5%

18,6% 2,0% 4,2% 19,2% -0,3% 14,8% 5,1% -0,3% 3,1% 14,9% 2,4% 22,2% 14,6% 19,8% 4,2% 0,5% 10,9% 12,3%

6,1% 6,3% 12,9% 7,0% 2,7% -1,4% -3,9% -10,0% -3,0% 16,8% -16,2% 9,0% 0,0% 2,1% 10,6% -5,8% -0,7% -1,4%

0,1% 8,0% 21,6% 5,4% 3,2% -5,8% -7,8% -10,7% -6,9% 16,4% 5,1% -3,0% -2,9% -0,1% 9,7% -13,4% -1,6% -6,8%

37,7% 6,7% -11,0% 97,1% 9,7% 24,8% 22,1% 9,8% 14,6% 1,8% 18,0% 33,1% 35,9% 42,5% 19,5% 16,9% 44,3% 52,5%

34,5% 2,4% -9,9% 0,0% -8,2% 32,2% 11,3% 1,3% 2,7% 24,8% -0,7% 29,3% 34,3% 42,2% -4,4% -1,8% 3,8% 9,6%

27,7% 24,3% 64,7% -2,6% 8,2% 24,1% 5,4% 2,1% 12,5% 37,5% -0,9% 40,2% 33,5% 30,8% 18,6% 1,3% 10,3% 10,7%

13,6% -14,9% -6,8% 3,7% -9,9% 25,7% 2,9% 3,8% 3,9% 12,1% 0,2% 31,4% 5,2% 16,5% -13,7% 0,9% 1,3% 7,3%

8,6% -7,9% -5,3% 1,7% -2,6% 10,0% 1,6% 0,3% -4,1% -3,9% 9,5% 14,5% -2,8% 7,6% 1,6% -0,5% 1,0% -5,7%

Συσκευασμένο τυρί Αναψυκτικά Μπύρα Ζυμαρικά Χυμοί Σοκολάτες ταμπλέτες Δημητριακά πρωινού Συσκευασμένο ψωμί Μπισκότα Κρασί Στιγμιαίοι καφέδες Καταψυγμένες πίτες Αυγά Συσκευασμένο κρέας Νερό ανθρακούχο και μεταλλικό Ελληνικός καφές Κονσέρβα ψάρι Καταψυγμένα λαχανικά Πηγή: IRI

Έχει κανείς την εντύπωση ότι ο «χρυσοτόκος» πανικός του πελάτη στη διάρκεια του lockdown θα επαναληφθεί; Μπορεί ακόμα το δεκαπενταύγουστο η αγορά να εξελισσόταν με ρυθμό ανάπτυξης τζίρου 10,2%, αλλά το κλίμα μεταστρέφεται αφ’ ης στιγμής συνειδητοποιείται ο λογαριασμός 26 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Η μείωση των μισθών που ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες, θα λάβει πρωτοφανείς διαστάσεις ως το τέλος του χρόνου, πράγμα που συνεπάγεται δραματική συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων, με προφανή επίπτωση στην καταναλωτική ζήτηση και την επεκτατική δυναμική της οικονομίας, προειδοποιεί το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ στο επικαιροποιημένο του Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων. Παραπέμποντας σε σχετικές προβλέψεις του ΟΟΣΑ, το ινστιτούτο επισημαίνει ότι τους επόμενους μήνες η αύξηση της ανεργίας και των ελαστικών μορφών απασχόλησης (αφορούν περίπου το 50% των νέων θέσεων εργασίας) περιλαμβανομένων των μέτρων αναστολής της, θα λάβουν εφιαλτικές διαστάσεις. Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, επισημαίνεται από τους ερευνητές, η επίπτωση της πανδημικής κρίσης στη μείωση του εργάσιμου χρόνου είναι δέκα φορές μεγαλύτερη απ’ όσο στην κρίση του 2007-2008! Επίσης, άμεσα απειλούνται με «λουκέτο» περί τις 200.000 επιχειρήσεις, σύμφωνα με το εξαμηνιαίο Δελτίο Οικονομικού Κλίματος Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ. Η σχετική έρευνα έδειξε ότι 1 στις 3 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις ενδέχεται να διακόψουν τη δραστηριότητά τους το επόμενο διάστημα και ότι η 1 στις 2 αναμένει περαιτέρω επιδείνωση το επόμενο εξάμηνο έναντι μόλις ενός 10,7% που αναμένουν βελτίωση και 26,9%

που δεν περιμένουν καμία μεταβολή. Επίσης, 1 στις 4 κατά δήλωση των επικεφαλής τους δεν θα μπορέσει το επόμενο διάστημα να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις προς τράπεζες ούτε στην εξόφληση ενοικίου, ενώ 1 στις 5 επιχειρήσεις δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί σε φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, σε υποχρεώσεις προς προμηθευτές, όπως και στην εξόφληση λογαριασμών ενέργειας και άλλων. Επισημαίνεται ότι η 1 στις 6 επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό, ήδη μείωσαν τις θέσεις απασχόλησης το προηγούμενο εξάμηνο και ότι η 1 στις 7 απ’ όσες είναι εργοδότες, πρόκειται να μειώσει τις θέσεις απασχόλησης το επόμενο διάστημα έναντι 6,7%, που θα κάνουν προσλήψεις. Βάσει των δεδομένων της έρευνας, εκτιμάται πως το προηγούμενο εξάμηνο χάθηκαν 117.000 θέσεις απασχόλησης κι ότι το επόμενο εξάμηνο κινδυνεύουν να χαθούν ακόμα 105.000.

ΜΕΤΑΞΎ ΣΚΎΛΛΑΣ ΚΑΙ ΧΆΡΥΒΔΗΣ

Η ύφεση 15,2% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, σε συνδυασμό με το αρνητικό ρεκόρ αποπληθωρισμού 2,3%, όπως προκύπτει από τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, προμηνύουν περαιτέρω δημοσιονομική υστέρηση και πιθανώς κρίση υπο-ανάπτυξης. Όσον αφορά τη δημοσιονομική υστέρηση άγχος δημιουργεί, αναφορικά με τις επιπτώσεις μιας τυχόν σπευσμένης σχετικής προσαρμογής της

ΘΕΜΑ

Εξέλιξη των τιμών (%) ανά μονάδα προϊόντος, Ιανουάριος-Ιούλιος 2020/2019, σύνολο σούπερ μάρκετ Κατηγορία

Μ/Ο

Ιαν.

Φεβρ.

Μάρτ.

Απρ.

Μάιος

Ιούν.

Ιούλ.

Λευκό γάλα Γιαούρτι

4,3%

1,5%

3,1%

5,5%

6,4%

5,2%

4,4%

3,4%

1,7%

-1,5%

-2,6%

2,2%

4,4%

4,2%

3,0%

1,6%

0,9% 2,9% 5,0% 4,0% 4,2% -2,8% -4,1% -0,1% -2,4% 6,5% -4,0% -1,7% 1,4% 5,1% 12,0% -1,6% -7,2% 2,3%

-1,5% 1,5% 3,1% 3,2% -2,8% -3,8% -7,3% -6,5% -5,7% 6,5% -11,5% -4,3% -0,1% 4,8% 3,5% -8,6% -9,5% -0,5%

-1,4% 2,3% 6,7% 4,7% -0,8% -5,3% -9,2% -6,4% -6,3% 3,7% -6,7% -10,6% -0,1% 4,1% 3,7% -2,6% -8,9% 1,0%

2,5% 8,6% -0,1% 4,4% 7,1% -5,0% -4,5% -3,3% -6,0% 9,9% -2,3% 3,2% 1,5% 7,2% 17,4% -2,0% -10,2% 4,8%

4,0% 7,4% -2,7% 6,9% 7,2% -4,1% -5,3% 0,3% -1,9% 6,0% -10,8% -6,9% 3,0% 5,9% 24,2% -1,6% -11,1% 3,4%

3,6% 6,7% 12,1% 8,2% 7,6% -0,7% -1,8% 3,0% -2,8% 6,5% -5,4% -2,4% 2,7% 4,7% 16,2% -3,8% -9,3% 4,6%

-0,7% -3,2% 6,8% 1,1% 4,6% 4,4% 0,4% 7,1% 3,1% 6,5% 4,5% 5,7% 0,5% 4,2% 11,2% 7,1% -0,7% 0,1%

-0,9% -2,9% 6,7% 0,7% 4,2% 2,4% -1,6% 6,9% 2,5% 3,7% 1,6% 3,7% 1,0% 3,9% 7,9% -0,8% 0,4% -0,9%

οικονομίας μας, μέσω εξοντωτικής λιτότητας, η θέση ορισμένων χωρών της ΕΕ ότι πρέπει να αποφευχθεί ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός κι η αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Τούτο εκφράστηκε πρόσφατα στην πρώτη δια ζώσης σύνοδο (μετά το Φεβρουάριο) των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στο Βερολίνο. Μολονότι υπήρξε μεταξύ τους συμφωνία για τη συνέχιση της δημοσιονομικής στήριξης των ευρωπαϊκών οικονομιών εν μέσω πανδημίας, αποφεύχθηκαν οι τελικές αποφάσεις για «πάγωμα» των δημοσιονομικών κανόνων το 2021… Όσον αφορά τον κίνδυνο της υπο-ανάπτυξης, το σχετικό φόβο δραματοποιεί η μάστιγα του υψηλού δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στη χώρα (ενδεικτικά, μόνο στην εφορία έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές περί τους 3,85 εκατομμύρια φορολογούμενους συνολικού ύψους άνω των 105 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 22,2 δισ. είναι μη εισπράξιμα). Διότι, εφόσον ο αποπληθωρισμός, από τη μια πλευρά, μεγεθύνει το πραγματικό χρέος, υποχρεώνοντας τους οφειλέτες να περιστέλλουν περαιτέρω την κατανάλωσή τους και, από την άλλη, ωθεί τους επενδυτές σε αναβολή των άμεσων επενδυτικών τους αποφάσεων, υπάρχει άμεσα ο κίνδυνος της ενεργοποίησης του «σπιράλ της ύφεσης», που κατατρώγει κάθε αναπτυξιακή ικμάδα… Εξάλλου, οι επενδύσεις ως κινητήριος μοχλός της ανάπτυξης το δεύτερο τρίμηνο του έτους

μειώθηκαν κατά 10,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό και κατά 2% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2020, στο τέλος του οποίου, άλλωστε, οι επενδύσεις ήταν ελαττωμένες κατά 6% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2019 και κατά 8% ως προς το τέταρτο του ίδιου έτους, πράγμα εντελώς αποκαρδιωτικό.

ΣΩΡΕΥΤΙΚΈΣ ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΛΆΔΟ

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η άμβλυνση των τιμών ραφιού είναι όχι απλώς αναμενόμενη αλλά εκβιασμένη από τα πράγματα, κάτι που θα αναλάβει κυρίως ο ανταγωνισμός των αλυσίδων. Ειδάλλως θα εκχωρήσουν κάθε δυναμική της ανάπτυξής τους στο discount, υφιστάμενο ή δυνητικό. Οι επιπτώσεις προδικάζονται ακόμα μια φορά σωρευτικές, τόσο για την ελληνική βιομηχανία τροφίμων όσο και για το μικρομεσαίο δυναμικό των τοπικών αλυσίδων, το οποίο σήμερα φαίνεται πως μπαίνει επίσημα στη φάση της αποσάθρωσης των παραδοσιακών συλλογικών δομών του. Φυσικά, η ιδέα της συγκράτησης του κλαδικού τζίρου στο επίπεδο των φετινών αποδόσεών του το 2021 είναι εκτός πραγματικότητας, όσο και αυτή της δόκιμα εσπευσμένης επενδυτικής επίδοσης των εγχώριων αλυσίδων σε δομές ηλεκτρονικού εμπορίου. Όμως, άλλες ιδέες, όπως η χυδαίας θετικιστικής κοπής της δικαίω, περίπου, ενθυλάκωσης του ευρύτερου κλαδικού τζίρου ελέω των επιπτώσεων της πανδημίας, καλό είναι να αποφεύγονται. Γιατί

Η ύφεση 15,2% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, σε συνδυασμό με το αρνητικό ρεκόρ αποπληθωρισμού 2,3%, όπως προκύπτει από τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, προμηνύουν περαιτέρω δημοσιονομική υστέρηση και πιθανώς κρίση υπο-ανάπτυξης εκθέτουν σφόδρα. Η κοινωνική καταστροφή -πολλώ δε μάλλον όταν η αιτιότητά της είναι εξωοικονομική- είναι ανεπίτρεπτο να προβάλλεται ως «επιχειρηματική ευκαιρία»…  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 27

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΆΝΝΗΣ Τ ΣΙΏΡΗΣ , Σ ΥΝΙΔΡΥ ΤΉΣ & CEO, INSTA SHOP

Θα ήταν τιμή μας να φέρουμε το InstaShop στην πατρίδα μας Το ιδιαίτερα υψηλό ποσό των 360 εκατ. δολαρίων διέθεσε η Delivery Hero για να εξαγοράσει την πολυβραβευμένη start-up στον τομέα του grocery delivery, InstaShop, που ιδρύθηκε το 2015 από τους Γιάννη Τσιώρη και Ιωάννα Αγγελιδάκη. Τι σημαίνει αυτή η επιχειρηματική κίνηση για τους μέχρι πρότινος ιδιοκτήτες της εταιρείας και τι σηματοδοτεί σχετικά με τα πλάνα του ομίλου γερμανικών συμφερόντων, που αφορούν ειδικότερα την ελληνική αγορά; Οι απαντήσεις δίνονται από τον Γιάννη Τσιώρη, συνιδρυτή και CEO του InstaShop, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό μας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

o InstaShop είναι κορυφαία εφαρμογή για grocery delivery στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική (δραστηριοποιείται σε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Μπαχρέιν, Αίγυπτο και Λίβανο). Από την ίδρυσή του, το 2015, έχει βραβευτεί ως «one of the most promising startups in the Arab world» για 3 συνεχείς χρονιές από το Forbes. Η εταιρεία συνεργάζεται με περισσότερα από 500 σούπερ μάρκετ που κάνουν εκατοντάδες χιλιάδες παραγγελίες μηνιαίως μέσω της πλατφόρμας και μετράει περισσότερους από 350.000 ενεργούς χρήστες.

Ο συνιδρυτής και CEO του InstaShop, Γιάννης Τσιώρης, που μένει σήμερα στο Ντουμπάι, όπου έχει την έδρα της η εταιρεία, δηλώνει για την πρόσφατη εξαγορά πως «η συμφωνία με την Delivery Hero αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για εμάς να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε τη δραστηριότητά μας, αξιοποιώντας πλέον και την εμπειρία και τεχνογνωσία του ομίλου. Πραγματικά χάρηκα τη συνεργασία και επικοινωνία που είχαμε με τη Delivery Hero κατά την διάρκεια της επίτευξης της συμφωνίας αυτής και είμαι ενθουσιασμένος που θα συνεχίσουμε να επεκτείνουμε περαιτέρω την εμβέλεια, αλλά και την ποιότητα των υπηρεσιών της InstaShop. Η Delivery Hero είναι ένα δίκτυο που καθοδηγείται από φιλόδοξους ιδρυτές και επιχειρηματίες, όπως εμείς, και είμαστε περήφανοι που γίναμε μέλη αυτής της οικογένειας» σελφ σέρβις: Τι σημαίνει η εξαγορά για την InstaShop σε επίπεδο αυτονομίας της επιχείρησης και οργανογράμματος; Διαφοροποιούνται οι ρόλοι της μέχρι πρότινος διοίκησης; 28 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Γιάννης Τσιώρης: Ένας από τους λόγους που συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε σε αυτό το deal βασίζεται ακριβώς στην απάντηση αυτής της ερώτησης. Η InstaShop σήμερα ανήκει κατά 100% στη Delivery Hero, παρόλα αυτά η ηγεσία της παραμένει η ίδια για τα επόμενα χρόνια,

και ως εκ τούτου το management και το brand της εταιρείας συνεχίζει να βρίσκεται στα χέρια μας, αφού η InstaShop και η Delivery Hero θα δρουν ανεξάρτητα, αλλά με έναν κοινό σκοπό: το InstaShop να γίνει ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης στο χώρο του on-demand grocery delivery.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

σ.σ.: Στον τομέα του e-commerce υπάρχει μια πληθώρα start-up, με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πορεία. Ποια είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που πιστεύετε πως συνεκτιμήθηκαν από τον γερμανικό κολοσσό, ώστε να επιλέξει την InstaShop; Γ.Τ.: Η εξαγορά από μία τόσο διακεκριμένη εταιρεία, όπως η Delivery Hero, της InstaShop, μίας εταιρείας που έχει συμπληρώσει μόνο 5 χρόνια ζωής, είναι όντως μια μεγάλη επιτυχία. Μέσα σε μόλις 5 χρόνια καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια εταιρεία με ετήσιο τζίρο άνω των 300 εκατ. δολαρίων, που τουλάχιστον διπλασιάζεται ετησίως. Επιπλέον, το γεγονός ότι η InstaShop είναι κερδοφόρα εταιρεία συγκαταλέγεται στους λόγους για τους οποίους το deal αυτό είναι μία επιτυχία, τόσο για εμάς, όσο και για τη Delivery Hero. σ.σ.: Ποια ήταν τα πλάνα ανάπτυξης της εταιρείας, όπως διαμορφώνονται μετά την εξαγορά; Γ.Τ.: Το όραμά μας είναι να δούμε το InstaShop να παίρνει διεθνείς διαστάσεις και να γίνει το one stop shop, όπου οι χρήστες μπορούν να παραγγείλουν ότι χρειάζονται μέσα σε λίγα κλικ, σε όποιο μέρος και αν βρίσκονται. H Delivery Hero έχει μια ισχυρή παρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες, ανάμεσα τους και η Ελλάδα, και έχει ήδη πολύ καλή υποδομή και γνώσεις στον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και μια ομάδα με χρόνια εμπειρίας στον τομέα αυτό, οπότε σίγουρα θα διερευνήσουμε πιθανές συνέργειες όσον αφορά στο κομμάτι των logistics, που θα συμβάλουν σημαντικά στο όραμά μας να δούμε το InstaShop στην παγκόσμια αγορά. Προοπτικές και πλάνα ανάπτυξης σ.σ.: Ποιες είναι οι γεωγραφικές περιοχές, (Ευρώπη, ΗΠΑ, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή κλπ), που θεωρείτε πως έχουν τη μεγαλύτερη δυναμική ανάπτυξης στο grocery delivery; Γ.Τ.: Αυτό είναι ένα θέμα που απαιτεί εκτετα-

Θα χρειαζόταν ένα διαφορετικό μοντέλο προκειμένου να στηθεί και να προωθηθεί η υπηρεσία στη χώρα μας, κάτι που είμαστε διαθέσιμοι να εξερευνήσουμε πιθανόν στο μέλλον μένη έρευνα για να καθοριστεί και είναι κάτι που έχουμε στα πλάνα μας, προκειμένου να ορίσουμε τα επόμενα βήματα μας. σ.σ.: Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την ανάπτυξη του grocery delivery, αλλά και συνολικά του online grocery στο άμεσο μέλλον, δεδομένης της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης; Γ.Τ.: Η πανδημία του COVID-19 σίγουρα οδήγησε στην εκτεταμένη υιοθέτηση της υπηρεσίας του grocery delivery. Όσον αφορά στο InstaShop, κατά την περίοδο του lockdown παρατηρήσαμε μία αύξηση της τάξης του 70% σε downloads της εφαρμογής, ενώ και οι προϋπάρχοντες χρήστες αύξησαν τη συχνότητα χρήσης της εφαρμογής για παραγγελίες προϊόντων τόσο από σούπερ μάρκετ, αλλά και από φαρμακεία και άλλα καταστήματα. Παράλληλα, είδαμε μια αύξηση 50% στον αριθμό των ημερήσιων παραγγελιών και πάνω

από 60% αύξηση στην αξία του καλαθιού, καθώς εκείνη την περίοδο οι χρήστες έτειναν να αγοράζουν προϊόντα σε μεγαλύτερες ποσότητες. Η πανδημία του COVID-19 επηρεάζει τις εξελίξεις σε όλους τους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας. Ειδικότερα στο πεδίο των καταναλωτικών συνηθειών, παρατηρήσαμε τις έντονες αλλαγές που έγιναν με εξαναγκαστικό τρόπο, επηρεάζοντας τις offline πωλήσεις των καταστημάτων. Οι επιπτώσεις αυτών των αλλαγών είναι πιο έντονες για τους μικρούς λιανοπωλητές, πολλοί από τους οποίους έπρεπε να λάβουν σκληρές αποφάσεις, όπως προσωρινό κλείσιμο καταστημάτων, απολύσεις προσωπικού, λόγω της πανδημίας, κ.ά. Η ψηφιακή πραγματικότητα, τόσο στην οικονομία όσο και στον τρόπο λειτουργίας των καταστημάτων, προκειμένου να επιζήσουν, αλλά και να ευημερήσουν από εδώ και μπρος, είναι μονόδρομος. Αυτό που βλέπουμε μέχρι στιγμής είναι ότι η προαναφερθείσα ραγδαία αύξηση των δεικτών δεν είναι παροδική. Παρόλο που υπήρξε μία πτώση κατά τη μείωση των μέτρων αυτοπεριορισμού, οι αριθμοί των παραγγελιών παραμένουν υψηλοί, επιβεβαιώνοντας ότι η online στροφή που χαρακτηρίζει τις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών θα παραμείνει, ορίζοντας μια νέα, ψηφιακή πραγματικότητα. σ.σ: Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι προοπτικές ανάπτυξης των υπηρεσιών του InstaShop και στην ελληνική αγορά; Η εξαγορά της εταιρείας εντάσσεται σε σχετικά πλάνα του ομίλου; Γ.Τ.: Το καταναλωτικό κοινό στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετικό από το κοινό της Μέσης Ανατολής, όπου δραστηριοποιούμαστε αυτή τη στιγμή, σε σχέση τόσο με τον τρόπο που δουλεύουν τα τοπικά σούπερ μάρκετ όσο και με τους χρήστες και τον τρόπο ζωής τους. Οπότε, θα χρειαζόταν ένα διαφορετικό μοντέλο προκειμένου να στηθεί και να προωθηθεί η υπηρεσία στη χώρα μας, κάτι που είμαστε διαθέσιμοι να εξερευνήσουμε πιθανόν στο μέλλον. Αυτή τη στιγμή έχουμε το τεχνολογικό hub στη Θεσσαλονίκη, το οποίο όχι μόνο θα διατηρηθεί, αλλά θα μεγαλώσει ακόμα περισσότερο, καθώς οι ανάγκες μας σε ικανούς developers αυξάνονται κάθε μέρα. Και όπως είπα και παραπάνω, η Ελλάδα είναι μία χώρα, της οποίες τις δυνατότητες για ανάπτυξη των δραστηριοτήτων μας θέλουμε να διερευνήσουμε. Θα ήταν τιμή να μας φέρουμε το InstaShop στην πατρίδα μας.  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 29

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΈΤΡΟΣ ΙΜΙΡΖΙΆΔΗΣ, BUSINESS DEVELOPMENT HEAD & PARTNER, SALES PROMOTION CENTER

Ο Covid-19 επέβαλε τον πειραματισμό στη below the line προώθηση

Ο πανδημία δημιούργησε συνθήκες για νέους πειραματισμούς στην προώθηση προϊόντων και μάλιστα υπό καθεστώς πρωτόγνωρης πίεσης. «Η δοκιμή καινοτόμων μεθόδων προϋποθέτει την τόλμη των brands να δοκιμάσουν το καινούργιο, δίχως να έχουν αίσθηση του αποτελέσματος», τονίζει ο κ. Πέτρος Ιμιρζιάδης, Business Development Head και Partner του Sales Promotion Center, προσθέτοντας ότι «αυτοί που πρώτοι ανταποκρίθηκαν στις πρωτότυπες προτάσεις μας, ήταν οι leaders στους κλάδους τους, με κουλτούρα καινοτομίας». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

την ερώτησή μας κατά πόσο η πανδημία άλλαξε την πολιτική των below the line ενεργειών από την περίοδο του lockdown, ο συνομιλητής μας σχολίασε: «Δεν ξέρω αν η «πολιτική» είναι η σωστή λέξη. Το below the line έχει στο επίκεντρό του την face to face επικοινωνία, άρα την αμεσότητα της επαφής με τον καταναλωτή. Η πανδημία, με το social distancing, χτύπησε το ζωτικό κέντρο του below the line! Αυτό προβληματίζει όλους τους εμπλεκόμενους, καθώς στερεί από τα brands την αμεσότητα επαφής με τον καταναλωτή, που δεν μπορεί να επιτευχθεί με κανέναν άλλο τρόπο, κατ’ επέκταση την αμεσότητα στην τελική πώληση και τη μαζικότητα των ενεργειών που βοηθούν το ROI. Ας μην ξεχνάμε ότι την τελευταία δεκαετία ζήσαμε τη ραγδαία ανάπτυξη του experiential, που σε μεγάλο βαθμό βασίζεται ακριβώς στην αμεσότητα της below the line επικοινωνίας. Εκτός λοιπόν από τις προφανείς υγειονομικές προφυλάξεις στα προγράμματα που υλοποιούνται όλο αυτό το διάστημα, ο Covid-19 έφερε και μία στροφή σε personalized ενέργειες ανά ξεχωριστό καταναλωτή, διατηρώντας την αμεσότητα της επικοινωνίας και της επαφής, αλλά χωρίς τη μαζικότητα των αντίστοιχων ενεργειών σε σημεία υψηλού traffic. Στη συνέχεια έγινε προσπάθεια να «αντικατασταθεί» η μαζικότητα, που είχαν τέτοιες ενέργειες προ πανδημίας, με digital καμπάνιες και στόχο το virality και το word of mouth, έτσι ώστε μια πολύ προσωπική branded εμπειρία να γίνει επί της ουσίας 360 μοιρών. Οι phygital ενέργειες δηλαδή, που κάναμε πριν την πανδημία, με τα νέα δεδομένα έγιναν πιο επιτακτικές και πιο στοχευμένες, ενώ εξαρχής σχεδιάστηκαν αντίστροφα απ’ ό,τι 30 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

πριν, με επίκεντρο και experiential driver την digital επικοινωνία».

ΟΙ ΝΈΕΣ ΜΈΘΟΔΟΙ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΤΌΛΜΗ σελφ σέρβις: Πόσο γρήγορα προσάρμοσε η αγορά την προσέγγισή της στους καταναλωτές; Πέτρος Ιμιρζιάδης: Σε γενικές γραμμές και λαμβάνοντας υπόψη ότι ζούμε κάτι πρωτόγνωρο, τα brands κι ο χώρος της επικοινωνίας και των πωλήσεων γενικά λειτούργησαν σχετικά άμεσα. Αυτό δε σημαίνει ότι βρέθηκαν οι απαντήσεις στα ερωτήματα που ανέδειξε η πανδημία. Σημαίνει όμως ότι, μετά το πρώτο ξάφνιασμα από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση, όλοι μας αρχίσαμε να προβληματιζόμαστε για να εντοπίσουμε άλλες λύσεις επικοινωνίας και προώθησης. Πουθενά στον κόσμο σήμερα δεν έχει βρεθεί ένας διαφορετικός, μοντέρνος, πρωτότυπος, καινοτόμος τρόπος, που θα μπορέσει να αντικαταστήσει ή να εξελίξει υπό τις παρούσες συνθήκες το below the line. Aκόμα και τώρα, μήνες μετά το παγκόσμιο lockdown, όλες οι εξειδικευμένες εταιρείες στον κόσμο δοκιμάζουν και πειραματίζονται με νέες προσεγγίσεις και φρέσκες ιδέες, χωρίς να έχουν κάποια αίσθηση των πιθανών αποτελεσμάτων. Αυτό είναι αναπόφευκτο και προϋποθέτει την τόλμη των brands να δοκιμάσουν νέες μεθόδους, χωρίς να έχουν αίσθηση του αποτελέσματος. Η αλήθεια είναι ότι σε μεγάλο βαθμό τα leading brands που καινοτομούν πρώτα, χρειάζεται να κάνουν όχι μόνο ένα, αλλά πολλά leaps of faith για να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Είμαστε σε μια φάση A/B testing. Εμείς στο Sales Promotion Center από πολύ νωρίς εντατικοποιήσαμε τη λειτουργία του RnD τμήματός μας και πολύ γρήγορα ενημερώσαμε τους πελάτες μας

και την αγορά στο σύνολό της για τα ευρήματά μας σχετικά με τους νέους τρόπους προσέγγισης του καταναλωτή.

ΠΙΟ ΔΕΚΤΙΚΟΊ ΣΤΟ ΝΈΟ ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΑΠΌ ΤΑ BRANDS σ. σ.: Σε τι βαθμό ανταποκρίθηκαν οι καταναλωτές υπό την πίεση των περιοριστικών μέτρων στα νέα «μηνύματα» και τις νέες προωθητικές ενέργειες των παραγωγών; Π. Ι.: Aν μιλάμε για προωθητικές ενέργειες ως εκπτωτικές ενέργειες, είναι γνωστό τι αποτελέσματα έχουν. Εφόσον μιλάμε όμως για προωθητικές ενέργειες επικοινωνίας, είναι σημαντικό ότι οι καταναλωτές φάνηκαν πιο δεκτικοί ακόμα και σε παραδοσιακές μεθόδους below the line, σε αντίθεση με τα brands, τα οποία ήταν συνολικά διστακτικότερα να αναλάβουν δράση. Από τις πρώτες κιόλας ενέργειες που «τρέξαμε» στη διάρκεια της καραντίνας, αλλά και αμέσως μετά, τηρώντας ασφαλώς τους ενδεδειγμένους κανόνες υγιεινής, οι καταναλωτές ήταν πολύ δεκτικοί, χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις από την προ κορωνοϊού εποχή. Πελάτες μας, leader στην αγορά τους και με κουλτούρα καινοτομίας, αποδέχτηκαν τις πρωτοπόρες προτάσεις μας και το ρίσκο να δραστηριοποιηθούν με πρωτότυπες δράσεις, απολαμβάνοντας εντέλει όχι μόνο την αποδοχή του κόσμου, αλλά σημαντικά αποτελέσματα σε όλα τα επίπεδα. σ. σ.: Ποιους άξονες της στρατηγικής του άλλαξε το Sales Promotion Center, προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, δίνοντας τις κατάλληλες λύσεις στα brands; Π. Ι.: Αποστολή του Sales Promotion Center είναι να κάνει τα brands relative και να δημιουργεί τις γέφυρες, που θα τα φέρνουν πιο κοντά στα target

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κατανοώντας τις καταναλωτικές τάσεις και απαντώντας στις νέες ανάγκες δημιουργούμε καινούργια εργαλεία επικοινωνίας και πώλησης, συνδυάζοντας δημιουργικά το marketing με το αποτέλεσμα των πωλήσεων

group τους. Αυτό μας ώθησε ακόμα περισσότερο στο να βρίσκουμε διεξόδους για τα brands, αρχικά στην περίοδο της καραντίνας μέσα στα καταστήματα ή στο digital περιβάλλον και στη συνέχεια και outdoor. Η πρώτη σκέψη μας όσο βρισκόμασταν στο lockdown, ήταν να στραφούμε άμεσα σε μεθόδους φυσικής επικοινωνίας, χωρίς όμως ανθρώπινη παρουσία στα καταστήματα, με πρωτοποριακούς αλλά και παραδοσιακούς τρόπους, που αρχικά στόχευαν στην πώληση. Όταν τα μέτρα της καραντίνας άρχισαν να αίρονται, στραφήκαμε σε τρόπους άμεσα συνυφασμένους με τις δυσκολίες της συγκυρίας και του σχετικού ψυχολογικού κλίματος, με σκοπό να δημιουργήσουμε μεγάλο impact σε κάθε μεμονωμένο αποδέκτη μιας personalized ενέργειας, δημιουργώντας έτσι άτυπους brand ambassadors και πιστότερους καταναλωτές, αλλά και σημαντικό wom μέσω των social media. Γρήγορα προχωρήσαμε και σε product

development, λανσάροντας υπηρεσίες και προϊόντα απόλυτα προσαρμοσμένα στα δεδομένα της καραντίνας, αλλά και της μετά-Covid-19 εποχής, ενημερώνοντας όλους τους ενδιαφερόμενους.

ΦΈΡΑΜΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΤΟ ONLINE MERCHANDISING σ. σ.: Το Sales Promotion Center καθιέρωσε πρώτο, το 1978, το πεδίο των below the line ενεργειών. Διαθέτοντας σήμερα πολυετή εμπειρία στο αντικείμενο, πώς διαφοροποιήθηκε στον κλάδου της, πώς καινοτόμησε εν μέσω πανδημίας, καλύπτοντας τις έκτακτες ανάγκες των παραγωγών; Π. Ι.: Στην περίπτωσή μας η αδυναμία μας είναι συγχρόνως και το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Είμαστε μια multidiscipline εταιρεία στο χώρο του below the line marketing και των πωλήσεων, συνδυάζοντας στρατηγικά και αρμονικά αυτούς τους άξονες. Πολύ συχνά οι πελάτες γνωρίζουν μία μόνο συγκεκριμένη ιδιότητα και ειδίκευσή μας κι αυτό ενδεχομένως αποτελεί αδυναμία στο perception, που δημιουργείται για την εταιρεία.

Παρ’ όλα αυτά, μετά σχεδόν 43 χρόνια λειτουργίας στο υψηλότερο επίπεδο, με πολυσχιδή λειτουργία marketing και πωλήσεων, είμαστε πιστοί στην ιδιαιτερότητα και μοναδικότητά μας να παντρεύουμε δημιουργικά το marketing με τα αποτελέσματα των πωλήσεων και τις μεθόδους πωλήσεων με το marketing thinking. Δημιουργούμε έτσι το μοναδικό χαρακτήρα της εταιρείας μας, που μπορεί να συμβουλεύει ολιστικά τους πελάτες και να τους παρέχει ολοκληρωμένες και συστημικές λύσεις και υπηρεσίες. Με τους πελάτες μας δημιουργούμε μακροχρόνιες σχέσεις συνεργασίας, που συχνότατα οφείλονται σε αυτήν ακριβώς την ιδιαιτερότητα, η οποία αποβαίνει κομβικής σημασίας για τους μεγάλους πολυεθνικούς οργανισμούς, με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Σε αυτό το πλαίσιο, απαντώντας αρκετά νωρίς στις νέες ανάγκες, κατανοώντας τη σημασία του ηλεκτρονικού εμπορίου και το πώς αυτό πρόκειται ν’ αλλάξει τις εμπορικές πολιτικές όλης της αγοράς, ακόμα και μετά το lockdown, φέραμε στην Ελλάδα το online merchandising, μέσα από την αποκλειστική μας συνεργασία με την CPM, μέλος του ομίλου Omnicom, μια υπηρεσία που, όπως και το φυσικό merchandising, έχει τις βάσεις της στο brand visibility και το marketing, αλλά είναι καταλύτης για τις ηλεκτρονικές πωλήσεις.  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 31

ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ

BABYLINO SENSITIVE

Αξεπέραστη προϊοντική ασφάλεια, µε ελληνική υπογραφή Η 100% ελληνική εταιρεία ΜΕΓΑ Α.Ε έχει θέσει τη µέγιστη ασφάλεια του καταναλωτή ως αδιαπραγµάτευτη προτεραιότητα. Αποτελεί τον παγκόσµιο ιδρυτή του «Sensitive Concept» για την κατηγορία προϊόντων προσωπικής υγιεινής, µε στόχο την υγιεινή φροντίδα και είναι σήµερα µια από τις µεγαλύτερες παραγωγικές µονάδες προϊόντων προσωπικής υγιεινής στην Ευρώπη. Προσφέρει µια πλήρη γκάµα προϊόντων άριστης ποιότητας, υψηλών προδιαγραφών και εξαιρετικών ιδιοτήτων φιλικότητας προς το δέρµα.

πό την πρώτη μέρα σχεδιασμού των βρεφικών πανών Babylino Sensitive, η ΜΕΓΑ φρόντισε να σχεδιαστούν με υλικά φιλικά προς το δέρμα, αποδεδειγμένα χωρίς βλαβερές ουσίες. Το βρεφικό δέρμα, κυρίως στα νεογέννητα, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο. Επιπλέον, αποτελεί φραγμό μικροβίων, επομένως πρέπει να αποφεύγονται ερεθισμοί και συγκάματα. Οι βρεφικές πάνες έρχονται σε καθημερινή επαφή με το βρεφικό δέρμα, από τη γέννηση έως τα πρώτα έτη της ζωής του παιδιού. Παράλληλα, στην περιοχή του σώματος που καλύπτει η πάνα επικρατεί θερμότητα, υγρασία και παράγοντες που ενδέχεται να επιβαρύνουν το δέρμα. Έτσι οι λόγοι περαιτέρω προστασίας της περιοχής είναι αυξημένοι. Από την άλλη, η ΜΕΓΑ γνώριζε ότι σε κάποιες βρεφικές πάνες έχουν εντοπιστεί βλαβερές ουσίες (π.χ. phthalates, dioxins, TBT, κ.ά.). Η ΜΕΓΑ έθεσε ως στόχο τον σχεδιασμό μιας βρεφικής πάνας που θα προσφέρει σίγουρη και ασφαλή προστασία, φιλική για το βρεφικό δέρμα, με αποδείξεις. Τη σπουδαιότητα των αποδεδειγμένα φιλικών υλικών για το ευαίσθητο βρεφικό δέρμα αναγνωρίζουν και οι ίδιοι οι γονείς, γι’ αυτό ό,τι επιλέγουν για το μωρό τους φροντίζουν να είναι απόλυτα φιλικό για το δέρμα του, όχι απλά απαλό, όπως 100% βαμβακερά ζιπουνάκια, φυσικό σφουγγαράκι για το μπάνιο του, κλπ. Αν αναλογιστεί κανείς πόσες ώρες οι πάνες για μωρά αγγίζουν απευθείας το δέρμα του μωρού από την ώρα που γεννιέται (περίπου 20.000 ώρες!), καταλαβαίνει πόσο σημαντικό είναι να είναι σχεδιασμένες με φιλικά υλικά, και όχι απλά απαλά στην υφή... Για όλους τους παραπάνω λόγους, η προστασία του ευαίσθητου βρεφικού δέρματος ήταν και 32 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

είναι ύψιστη και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα για τη ΜΕΓΑ. Γι’ αυτή την υπόσχεση οι επιστήμονες της ΜΕΓΑ εργάζονται αδιάκοπα, ώστε να παράγουν ένα απόλυτα ασφαλές βρεφικό προϊόν. Με αυστηρή προσήλωση στην άριστη ποιότητα, η ΜΕΓΑ λειτουργεί καθημερινά μέσω ενός καθολικού συστήματος Ελέγχου Ποιότητας των προϊόντων, σε όλα τα επίπεδα παραγωγής τους. Αποτέλεσμα και επιβράβευση αυτής της προσπάθειας για το άριστο, είναι: • Η εμπιστοσύνη που δείχνουν οι καταναλωτές εδώ και χρόνια, επιλέγοντας τη μάρκα Babylino Sensitive για τη φροντίδα και την προστασία του μωρού τους. • Μια σειρά από κορυφαίες βραβεύσεις και επιπλέον πιστοποιήσεις ασφάλειας που κατάφερε να αποσπάσει η 100% ελληνική μάρκα Babylino τα τελευταία χρόνια.

ΚΑΊΝΟΤΟΜΊΑ BABYLINO SENSITIVE

Η ΜΕΓΑ έχει σαν αρχή πριν σχεδιάσει οποιοδήποτε νέο προϊόν, να μην καλύψει μόνο το βασικό προαπαιτούμενο, που είναι η αποτελεσματικότητά του, αλλά να το πάει και ένα βήμα παραπέρα. Οι βρεφικές πάνες Babylino Sensitive έχουν μελετηθεί ώστε εκτός από υψηλή απορροφητικότητα να προσφέρουν και πιστοποιημένη φιλικότητα στο βρεφικό δέρμα. Έχουν sensitive σχεδιασμό, που σέβεται το ευαίσθητο βρεφικό δέρμα και συμβάλει στην αποφυγή των ερεθισμών. Η ΜΕΓΑ, χάρη στην ευαισθησία της προς τον καταναλωτή, έθεσε ως προτεραιότητα τον σχεδιασμό μιας πάνας που δεν θα περιείχε βλαβερές ουσίες. Διερεύνησε πλήθος υλικών και επέλεξε με αυστηρά κριτήρια υλικά με άριστη απορ-

ροφητικότητα, αλλά και εξαιρετικές ιδιότητες φιλικότητας. Απαίτησε από τους προμηθευτές ειδική επεξεργασία στις πρώτες ύλες. Υπέβαλε κάθε πρώτη ύλη, αλλά και όλο το προϊόν, στο τεστ του οργανισμού Oeko- Tex®, με τα αυστηρότερα κριτήρια (class 1) για μωρά έως 3 ετών.

ΤΊ ΕΊΝΑΊ Η ΠΊΣΤΟΠΟΊΗΣΗ OEKO-TEX®

Η Babylino Sensitive αποτέλεσε την πρώτη πάνα στην Ευρώπη που πέρασε επιτυχώς το τεστ Oeko-Tex® Standard 100 και εξασφάλισε τη σχετική πιστοποίηση, ενώ γενικά λίγες είναι οι μάρκες πανών που κατέχουν αυτή την πιστοποίηση ακόμη και σήμερα. Το πρότυπο Oeko-Tex® είναι ένα ενιαίο σύστημα εργαστηριακών ελέγχων και πιστοποίησης για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα σε ακατέργαστη, ενδιάμεση και τελική μορφή από όλα τα στάδια παραγωγής και αναγνωρίζεται διεθνώς, πιστοποιώντας ότι τα προϊόντα δεν περιέχουν πάνω από 200 βλαβερές ουσίες.

ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ

Έτσι οι πάνες Babylino Sensitive είναι πιστοποιημένα φιλικές στο ευαίσθητο βρεφικό δέρμα και έχουν ελεγχθεί με βάση τα αυστηρότερα κριτήρια που αντιστοιχούν σε προϊόντα που προορίζονται για βρέφη 0-3 ετών. Οι μετρήσεις του Oeko-Tex®, δεν περιορίζονται στον έλεγχο που ορίζουν οι ελάχιστες νομικές απαιτήσεις και συνεπώς στις βλαβερές ουσίες που έχει απαγορεύσει η νομοθεσία. Η ΜΕΓΑ διενεργεί ελέγχους πέραν των νομικά απαγορευμένων ουσιών, για πλήθος άλλων ουσιών που είναι ύποπτες ή υπό έρευνα για πιθανή πρόκληση βλάβης στον οργανισμό (π.χ. τοξικότητα, καρκίνο, άσθμα, αλλεργία, δερματικές παθήσεις, ερεθισμό κλπ).

ΚΟΡΥΦΑΊΟ ΒΡΑΒΕΊΟ ΑΣΦΆΛΕΙΑΣ ΠΡΟΪΌΝΤΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ

Η πιο πρόσφατη διάκριση ασφάλειας της μάρκας δόθηκε από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα η βρεφική πάνα Babylino

Sensitive είναι η μόνη πάνα που διακρίθηκε, έπειτα από αυστηρή αξιολόγηση από ειδική κριτική επιτροπή της ΕΕ. Σε μια ειδική τελετή απονομής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, η Επίτροπος αρμόδια για τη Δικαιοσύνη, τους Καταναλωτές και την Ισότητα των Φύλων, κυρία Vera Jourova, βράβευσε τις επιχειρήσεις που επενδύουν και θέτουν ως ύψιστη προτεραιότητα τη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής ασφάλειας προϊόντων, ειδικά για την κατηγορία βρεφικών προϊόντων. Εκτός από αυτή την κορυφαία Ευρωπαϊκή διάκριση Ασφάλειας Προϊόντος και τη Διεθνή Πιστοποίηση Oeko-Tex ® για απουσία βλαβερών ουσιών, οι ελληνικές βρεφικές πάνες Babylino Sensitive και πάνες-βρακάκια Babylino Pants, έχουν καταφέρει να αποσπάσουν επιπλέον σημαντικές πιστοποιήσεις και συστάσεις για την ασφάλεια του βρέφους: • Είναι κλινικά ελεγμένες με άριστα αποτελέσματα, μετά από έλεγχο 4 εβδομάδων σε βρέφη υπό την επίβλεψη δερματολόγων και

Η ΜΕΓΑ από την πρώτη ημέρα σχεδιασμού των Babylino έθεσε στόχο να εξασφαλίζει για τους γονείς και το μωρό τους ένα βρεφικό προϊόν φροντίδας που να προσφέρει αποδεδειγμένη ασφαλή προστασία παιδιάτρων στο Δερματολογικό εργαστήριο Dermatest (Γερμανία). • Συνιστώνται από τον Σύλλογο Επιστημόνων Μαιών και Μαιευτών Αθήνας. • Συνιστώνται από την Ελληνική Εταιρία Παιδιατρικής Δερματολογίας. Η 100% ελληνική εταιρεία ΜΕΓΑ, ηγέτιδα στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής στην Ελλάδα, έθεσε ως ύψιστη προτεραιότητα τον σχεδιασμό μιας βρεφικής πάνας που να προσφέρει τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Η απόφαση αυτή υπερβαίνει τις νομικές απαιτήσεις που ορίζει το δίκαιο της ΕΕ. Η ΜΕΓΑ διερευνά πλήθος υλικών και επιλέγει με αυστηρά κριτήρια μόνο υλικά που συνδυάζουν άριστη απορροφητικότητα, αλλά και εξαιρετικές ιδιότητες φιλικότητας. Γι’ αυτό, εξάλλου, οι βρεφικές πάνες Babylino oνομάστηκαν «sensitive», δίνοντας την ύψιστη υπόσχεση σεβασμού προς το ευάλωτο δέρμα του μωρού. 

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 33

ΠΡΟΪΟΝ

ΠΑΙΔΙΚ Α ΠΡ ΟΪΟΝ ΤΑ

Σε φάση σκληρότερης δοκιμασίας Οι πωλήσεις της αγοράς των προϊόντων παιδικής και βρεφικής ηλικίας εξαρτώνται άμεσα από την πορεία των γεννήσεων, η οποία παρουσιάζει νέα επιβράδυνση. Το 2018 γεννήθηκαν 86.440 μωρά στην Ελλάδα έναντι 88.553 το 2017, δηλαδή κατά 2,4% λιγότερα, ενώ για πρώτη φορά στη χώρα (από τα τέλη της δεκαετίας του 1990) ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 0-14 ετών υπολείπεται αυτού των 65 ετών και άνω. Ειδικότερα, το 2018 τα άτομα 65 ετών και άνω ήταν κατά 800.000 περισσότερα των ατόμων 0-14 ετών, σύμφωνα με έρευνα του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (πηγή, «Δημογραφικά Νέα», τεύχος 35). Αν και τους μήνες προ της πανδημίας διαφάνηκε μια τάση ανάκαμψης του αριθμού των γεννήσεων, ο συνδυασμός των κρίσεων στη δημόσια υγεία και την οικονομία εκπέμπει αποθαρρυντικά μηνύματα στις επιχειρήσεις, που ειδικεύονται στα βρεφικά-παιδικά προϊόντα. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

άλιστα, κάποιες εταιρείες του τομέα της διατροφής, όπως η Numil Hellas (Nutricia), στράφηκαν ήδη και στα προϊόντα για ενηλίκους (εν προκειμένω στα είδη κλινικής και ειδικής διατροφής), ενόσω έναντι της κάμψης των πωλήσεων της βρεφικής πάνας ανεβαίνει ο τζίρος της πάνας ενηλίκων…! Το lockdown ασφαλώς ευνόησε συγκυριακά τον τζίρο πολλών επιχειρήσεων και προϊόντων του τομέα, κυρίως εφόσον ώθησε σε αποθεματοποίηση τα νοικοκυριά. Π.χ. οι πωλήσεις των ειδικών απορρυπαντικών για παιδικά και βρεφικά ρούχα αυξήθηκαν κατά 32% τον Μάρτιο. Όμως, οι προσφορές τώρα αναμένεται ότι θα ενταθούν όχι απλώς στο πλαίσιο του μεριδιακού ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, αλλά κυρίως λόγω της νέας υποτίμησης του διαθέσιμου κα-

ταναλωτικού εισοδήματος. Η κερδοφορία των επιχειρήσεων μπαίνει σε φάση σκληρότερης δοκιμασίας…

ΒΡΕΦΙΚΈΣ ΠΆΝΕΣ

Στις βρεφικές πάνες κάθε μάρκα οφείλει να κερδίσει την εμπιστοσύνη της καταναλώτριας πριν ακόμα αρχίσει να την αγοράζει, ώστε να «χτίσει» πιστότητα στο σύντομο χρονικό διάστημα των δύο-τριών χρόνων, που θα τη φοράει στο μωρό της. Οι εταιρείες του τομέα, μέσω των προωθητικών τους προγραμμάτων, προσαρμόζονται στις ανάγκες των καταναλωτών για χαμηλότερες τιμές. Όμως, δεδομένου ότι η ποιότητα στο συγκεκριμένο είδος αποτελεί σημαντικό κριτήριο επιλογής, εταιρείες όπως η ΜΕΓΑ συνδυάζουν

Μωρομάντηλα: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. τεμάχια) Συνολικά Ιδιωτική ετικέτα

2018

2019

Πρώτο 6μηνο 2019

Πρώτο 6μηνο 2020

Διαφορά

264.085,7

236.600,4

125.933

117.686,7

-6,5%

2.833,7

1.443

839,5

511,3

-39,1%

Μωρομάντηλα: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Συνολικά Ιδιωτική ετικέτα

Πηγή IRI 34 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

2018

2019

Πρώτο 6μηνο 2019

Πρώτο 6μηνο 2020

Διαφορά

56.742,4

53.173,5

27.830,4

25.121,9

-9,7%

732,8

390,4

229,1

130,2

-43,2%

ΠΡΟΪΟΝ

την πολιτική εντατικοποίησης των προσφορών με νέα λανσαρίσματα (Babylino Pants), ώστε να συγκρατείται το ενδιαφέρον των καταναλωτών, άρα και οι πωλήσεις της κατηγορίας σε αξία και όγκο. Εκ μέρους της ζήτησης διαπιστώνεται «εξαιρετικά υψηλή πιστότητα στη μάρκα, υψηλές απαιτήσεις και ιδιαίτερη ευαισθησία, όπως συμβαίνει για το οτιδήποτε αφορά τα μωρά. Ταυτόχρονα, ο ανταγωνισμός στην κατηγορία είναι ισχυρότατος, με πολυεθνικές επιχειρήσεις, δηλαδή με προϊόντα εισαγόμενα», σημειώνει η κ. Νάσια Τσουμπρή, Marketing Manager της ΜΕΓΑ. Εξάλλου, όπως εξηγεί, σήμερα το μερίδιο σε όγκο της «ανοικτής πάνας» αντιστοιχεί στο 77,9% επί του συνόλου, ενώ της «πάνας-βρακάκι σε 22,1%. Πάντως, στο σύνολό της η αγορά βρεφικής πάνας παρουσιάζει μείωση και σε όγκο και σε αξία. Σε επίπεδο κυλιόμενου δωδεκαμήνου ως τον Ιούλιο συγκριτικά με το αντίστοιχο περσυνό διάστημα παρουσίασε μείωση σε όγκο κατά 7,7%, οφειλόμενη στην υποχώρηση της «ανοιχτής πάνας» (-9,9%), καθώς η «πάνα-βρακάκι» αύξησε τη διανομή της κατά 1,1%. Σε αξία η κατηγορία παρουσίασε αντίστοιχα μείωση 8,2%, επίσης λόγω μείωσης της ζήτησης της «ανοιχτής πάνας» (-12,2%), ενόσω το μερίδιο σε αξία της «πάνας-βρακάκι» αυξήθηκε κατά 9,8%.

Η ανάπτυξη της «πάνας-βρακάκι» αποδίδεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματά της, αλλά και στο πετυχημένο λανσάρισμα των νέων Babylino Pants, τα οποία πέτυχαν το μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης σε αξία στην κατηγορία, ήτοι 64% σύμφωνα με τη Nielsen (YTD ending, 17/5). «Το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον έχει επηρεάσει τις πωλήσεις σε αξία της κατηγορίας, αλλά και σε όγκο, κυρίως λόγω της υπογεννητικότητας. Ωστόσο, η πανδημία του Covid-19

δεν προβλέπεται ότι θα επηρεάσει ιδιαίτερα την καταναλωτική συμπεριφορά στη συγκεκριμένη κατηγορία, επειδή οι βρεφικές πάνες ανήκουν στα είδη πρώτης ανάγκης και η χρήση τους είναι μάλλον ανελαστική, αφού είναι απαραίτητα προϊόντα στην καθημερινή υγιεινή του μωρού», σημειώνει η κ. Τσουμπρή. Τα βρεφικά μωρομάντηλα, που ως κατηγορία την τελευταία δεκαετία παρουσίασαν

Παιδικό & βρεφικό γάλα σε υγρή μορφή: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. λίτρα) 2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

8.590,1

8.316,9

4.857,4

4.741,4

-2,4%

Ψυγείου

7.146

7.007,9

4.058,4

4.053,9

-0,1%

Μακράς διαρκείας

1.444

1.309

799

687,5

-14,0%

Σύνολο

Παιδικό & Βρεφικό γάλα (σε υγρή μορφή): Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) 2018 Σύνολο Ψυγείου Μακράς διάρκειας

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

16.250

16.310,4

9.364

9.439,5

0,8%

13.783,2

13.935,5

7.951,7

8.120,1

2,1%

2.466,8

2.375

1.412,3

1.319,4

-6,6%

Παιδικό & βρεφικό γάλα σε σκόνη: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. κιλά) Σύνολο

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

1.327,7

1.221,5

712

659,1

-7,4%

Παιδικό γάλα & βρεφικό γάλα σε σκόνη: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Σύνολο

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

27.396,1

26.828,2

15.420,3

15.018,1

-2,6%

Πηγή IRI Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 35

ΠΡΟΪΟΝ

Βρεφικές κρέμες: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. κιλά) Σύνολο

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

849,5

738,1

440,2

399,5

-9,2%

Βρεφικές κρέμες: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Σύνολο

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

7.493,1

6.819,6

4.054,1

3.878,5

-4,3%

Πηγή IRI

θεαματική ανάπτυξη, σύμφωνα με την κ. Βάσω Μωραϊτέλη, Client Executive-Client Service της IRI, στο πρώτο εξάμηνο του έτους εμφάνισαν μείωση πωλήσεων κατά 9,7% σε αξία και 6,5% σε όγκο. Την αξιοποίησή τους για ποικίλες χρήσεις, που εξακόντισε τις πωλήσεις τους τα προηγούμενα χρόνια, την υποκατέστησαν σε καιρό πανδημίας τα ειδικά μαντήλια με απολυμαντικό…

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΆ ΓΙΑ ΒΡΕΦΙΚΆ ΡΟΎΧΑ

Η σχετικά νέα κατηγορία των απορρυπαντικών για παιδικά ρούχα έχει καλές προοπτικές ανάπτυξης. Ήδη μεταξύ 2010 και 2019 αναπτύχθηκε σε αξία κατά 23%. Κι αυτή, πάντως, σχολιάζει ο κ. Τάσος Λοπατατζίδης, Brand Manager της Εύρηκα Ελλάς, επηρεάστηκε από την φετινή συγκυρία. Μετά από τον πλουσιοπάροχο Μάρτιο του lockdown, οπότε οι πωλήσεις της σε αξία εκτινάχτηκαν κατά 32,3% συγκριτικά με τον Μάρτιο του 2020, τον Ιούνιο επανήλθαν στα περσινά επίπεδα με πτωτική τάση (-0,8% σε αξία, κατά την IRI, YTD Ιούνιος 2020/2019).

Όπως τονίζει, η σχετική αγορά «συνδέεται άρρηκτα με τη φροντίδα και την ασφάλεια του ευαίσθητου δέρματος των μωρών. Τα brands είναι προσηλωμένα στην προσφορά δερματολογικά ελεγμένων και υποαλλεργικών προϊόντων, στα οποία, ωστόσο, έχουν προστεθεί επιπλέον πλεονεκτήματα, απόλυτα συμβατά με τη φροντίδα της βρεφικής επιδερμίδας. Οι καινοτομίες των νέων προϊόντων της κατηγορίας, ανταποκρινόμενες στις σύγχρονες καταναλωτικές ανάγκες, συμβάλουν τα μέγιστα ώστε αυτή να έχει τα τελευταία χρόνια σημαντική ανάπτυξη».

Εξάλλου, όπως σημειώνει, «η ανάπτυξη του e-commerce λόγω πανδημίας, αλλά και γενικότερα της χρήσης του διαδικτύου, παρέχει στους καταναλωτές τη δυνατότητα συγκρίσεων τιμών, προσφορών και χαρακτηριστικών καθενός προϊόντος. Έτσι είναι πιο ενήμεροι από ποτέ για το εύρος των λύσεων που προσφέρουν, οπότε ο καθένας επιλέγει καλύτερα αυτό που του ταιριάζει περισσότερο». Αναφορικά με την προοπτική των προϊόντων της κατηγορίας το επόμενο έτος εκτιμά ότι θα παραμείνει τουλάχιστον στα επίπεδα του 2020.

ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΉΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ

Η αγορά του βρεφικού και παιδικού γάλακτος, που βάλλεται από τη μείωση των γεννήσεων και της κατανάλωσης, συνεχίζει να εξελίσσεται πτωτικά. Τα στοιχεία του επταμήνου φέτος δείχνουν μια κάμψη των πωλήσεών της σε όγκο κατά 2,4%, αλλά με, έστω οριακή, άνοδό τους σε αξία 0,8%. Η στροφή της ζήτησης στα γάλατα ψυγείου διατήρησε σχεδόν σταθερό τον όγκο

Παιδικά - βρεφικά γιαούρτια: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. λίτρα) Παιδικά γιαούρτια

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

2.163

1.969,6

1.160,9

1.196,5

3,1%

Γιαούρτια για νήπια

1.109,7

1.374

766,1

701,4

-8,4%

Βρεφικά γιαούρτια

1.516,7

1.473,8

876,6

816,3

-6,9%

8,3

7,5

1,4

-81,5%

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

Επιδόρπια γιαουρτιού

Παιδικά - βρεφικά γιαούρτια: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Παιδικά γιαούρτια Γιαούρτια για νήπια Βρεφικά γιαούρτια Επιδόρπια γιαουρτιού

Πηγή IRI 36 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

14.906,7

12.784,1

7.619,2

7.467,6

-2,0%

6.289

7.624,4

4.187,4

3.994,1

-4,6%

10.068.6

9.847,7

5.838,7

5.491,8

-5,9%

182,9

64,4

60,5

-88,4%

ΠΡΟΪΟΝ

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΡΟΑΓΕΤΑΙ «Η αρμονική συνεργασία λιανεμπορίου-βιομηχανίας είναι ιδιαίτερα σημαντική όσον αφορά την πληρέστερη δυνατή κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών και τη μεγιστοποίηση των πωλήσεων», σημειώνει ο κ. Τ. Λοπατατζίδης (Εύρηκα), αναφερόμενος στο παράδειγμα της από κοινού σχεδίασης μεταξύ των δύο πλευρών των προωθητικών ενεργειών tailor made επ’ ωφελεία των ίδιων και του καταναλωτή. Επίσης, επισημαίνει την αναδυόμενη τάση της αγοράς «εμπειριών» αντί απλών αντικειμένων, μια τάση την οποία ενισχύει η προβολή των καινοτομιών των brands και στο επίπεδο της επικοινωνίας, μέσω του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, στο πλαίσιο της προσφοράς στον καταναλωτή όχι απλώς πραγμάτων, αλλά μιας «συνολικής εμπειρίας» από τη διαδικασία αγοράς τους, χρήσης τους και παρακολούθησης των μηνυμάτων τους. Σημειώνουμε ότι η Εύρηκα Ελλάς ανανέωσε το site της, www.eurekababy.gr. Μέσω της πλούσιας αρθρογραφίας του, προτείνει συμβουλές και tips στις νέες μητέρες για τη φροντίδα των μωρών τους, των ρούχων τους, των σκευών, των παιχνιδιών τους κ.ά., ενώ τους μοιράζει δώρα, μέσω της διοργάνωσης διαγωνισμών. Όπως σημειώνει η κ. Ν. Τσουμπρή (ΜΕΓΑ), «η μεγιστοποίηση των πωλήσεων στην κατηγορία της πάνας μπορεί να επιτευχθεί, μέσω της εξυγίανσης των προσφορών της «ανοιχτής πάνας» και ταυτόχρονα της εκμετάλλευσης από το λιανεμπόριο των ευκαιριών ανανέωσης του καταναλωτικού ενδιαφέροντος, που προσφέρει η «πάνα-βρακάκι». Επίσης, η συνεργασία λιανεμπορίου-προμηθευτών σε θέματα αρχιτεκτονικής ραφιού, διαφοροποιημένων προσφορών και ενίσχυσης της in-store αγοραστικής εμπειρίας του καταναλωτή συνιστά στρατηγική, που βοηθά στη σταδιακή αύξηση του τζίρου και της κερδοφορίας της κατηγορίας». «Παραδοσιακά οι πιο πετυχημένες ενέργειες, είναι εκείνες που μειώνουν την τιμή του προϊόντος και εκείνες που προσφέρουν επιπλέον προϊόν δώρο. Το feedback που λάβαμε μετά από προγράμματα σχετικών ενεργειών μας, είναι ότι το αποτέλεσμα είναι καλύτερο, όταν συνδυάζονται η μείωση της τιμής ή η έκπτωση με μια γενικότερη προώθηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το πρώτο ενισχύει το δεύτερο προς όφελος των πωλήσεων. Απτό παράδειγμα ήταν η digital ενέργειά μας «Baby Expert», που εξελίχθηκε το προηγούμενο διάστημα με τα brands Εύρηκα Baby και Εύρηκα newborn», επισημαίνει ο κ. Λοπατατζίδης.

των πωλήσεών τους, ενισχύοντας την αξία τους κατά 2,1%. Αντίθετα, τα γάλατα μακράς διαρκείας προτιμώνται από συνεχώς λιγότερους, καθώς και σε όγκο και σε αξία η πτώση των πωλήσεών τους είναι σημαντική, περιορίζοντας το μερίδιό τους στην αγορά. Πτωτικά κινήθηκε και η κατηγορία του βρεφικού γάλατος σε σκόνη, υποχωρώντας κατά 2,6% σε αξία και 7,4% σε όγκο. «Πρόκειται για μια πολύ ανταγωνιστική αγορά, αφού δραστηριοποιούνται σε αυτήν περισσότεροι από είκοσι “παίκτες”», λέει η κ. Ελεάνα Ιωάννου, Head of Marketing Specialized Nutrition της Nutricia.

Εξηγεί ότι «οι τιμές στα γάλατα σε σκόνη δεν παρουσιάζουν σημαντικές αυξομειώσεις τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, στα γάλατα υγρής μορφής για νήπια και στις βρεφικές κρέμες παρατηρείται μείωση τιμών, λόγω της έντονης προωθητικής δραστηριότητας». Ως γνωστόν στην διανομή των προϊόντων βρεφικής διατροφής συμμετέχουν και η οργανωμένη λιανική και τα φαρμακεία. Τα τελευταία χρόνια, αλλά κυρίως φέτος υπό την επίδραση της πανδημίας, η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών πωλήσεων στα προϊόντα της κατηγορίας είναι εντυπωσιακή. Αυτή, λοιπόν, εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί.

«Στη Nutricia πιστεύουμε ότι οι διατροφικές συνήθειες που αναπτύσσονται στη βρεφική ηλικία, θέτουν τις βάσεις για την ενήλικη ζωή. Επενδύουμε λοιπόν σε επιστημονική έρευνα στο πεδίο της βρεφικής και νηπιακής διατροφής και συνεργαζόμαστε με επαγγελματίες της υγείας για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, που θα βοηθούν τη βελτίωση της υγείας της σημερινής και της επόμενης γενιάς», σημειώνει η κ. Ιωάννου, προσθέτοντας ότι «είναι σημαντικό να εκπαιδευτούν οι νέοι γονείς όσον αφορά την παροχή εξειδικευμένης βρεφικής διατροφής στα μικρά παιδιά τους και την υιοθέτηση υγιών διατροφικών συνηθειών προς αποφυ-

Είδη διατροφής: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. μονάδες όγκου) Δημητριακά

2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

15.348,1

15.253,3

8.788,8

9.728,4

10,7%

Σοκολατούχο γάλα

6.550,4

6.895,5

3.713

3.882,9

4,6%

Παιδικά ροφήματα

1.346,3

1.260,2

715,8

800,3

11,8%

Κρουασάν

5.302,3

5.349,5

2.963,2

2.921,3

-1,4%

Σνακ

7.495,7

7.870,7

4.507,1

5.217,1

15,8%

Μπισκότα

17.627,8

18.196,3

10.268,3

11.046,6

7,6%

Σοκολάτα

5.738,6

5.843,6

3.378,3

3.921,3

16,1%

2.490

2.479,5

1.282,2

1.492,7

16,4%

Μαρμελάδα

Πηγή IRI 38 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΠΡΟΪΟΝ

Είδη διατροφής: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) 2018

2019

Πρώτο 7μηνο 2019

Πρώτο 7μηνο 2020

Διαφορά

Δημητριακά

96.045,4

92.824,4

Σοκολατούχο γάλα

17.892,9

19.172,3

54.134,4

57.271,6

5,8%

10.271,1

10.633,4

3,5%

Παιδικά ροφήματα

10.471,8

9.399,8

5.492,3

6.033,7

9,9%

Κρουασάν

34.295,3

32.912,6

18.690,2

17.598,4

-5,8%

Σνακ

68.894,7

70.420,4

40.974,9

46.271,3

12,9%

Μπισκότα

104.763,8

105.766,3

60.656,9

62.296

2,7%

Σοκολάτα

78.009,9

77.286,1

45.596,8

50.554,5

10,9%

14.547

14.179,4

7.476,4

8.310,8

11,2%

Μαρμελάδα

Πηγή IRI

γή της «πρακτικής» διεξόδου της διατροφής τους με προϊόντα για ενήλικες». Προτείνει δε τη συντονισμένη προσπάθεια βιομηχανίας και λιανεμπορίου, τόσο για τη σχετική εκπαίδευση των νέων γονέων όσο και για την ανάσχεση των πτωτικών τάσεων στις πωλήσεις των προϊόντων βρεφικής διατροφής. Πάντως, αναφορικά με τις προοπτικές του τομέα φρονεί ότι θα συνεχίσουν να είναι αρνητικές, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. «Η αρνητική τάση των γεννήσεων είναι πιθανό να ενταθεί, λόγω της πανδημίας, ενώ η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών αναμένεται ότι θα μειωθεί ως αποτέλεσμα των οικονομικών επιπτώσεών της», σχολιάζει. Πτωτικά εξελίχθηκαν οι πωλήσεις το εξεταζόμενο διάστημα και στην κατηγορία των βρεφικών κρεμών σε σκόνη κατά 4,3% σε αξία και 9,2% σε όγκο. Επίσης η κατηγορία των παιδικών γιαουρτιών εμφάνισε πτώση 2% σε αξία, αλλά άνοδο σε όγκο πωλήσεων κατά 3,1%, ενώ πτώση κατά 5,9% σε αξία και 6,9% σε όγκο υπέστη η κατηγορία των βρεφικών γιαουρτιών.

ΆΛΛΑ ΕΊΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΉΣ

Η πανδημία επηρέασε κατά το μάλλον θετικά τις πωλήσεις διαφόρων ειδών διατροφής, που απευθύνονται κυρίως σε παιδιά, μέσω των σούπερ μάρκετ. Το lockdown ώθησε στην αγορά περισσότερων τυποποιημένων προϊόντων κι ο εγκλεισμός στο σπίτι τόνωσε την κατανάλωση κυρίως των διάφορων σνακ –τα αλμυρά σνακ είναι από τις κατηγορίες με τη μεγαλύτερη άνοδο σε όγκο και αξία πωλήσεων. Αναλυτικότερα, τα δημητριακά εμφάνισαν άνοδο πωλήσεων 5,8% σε αξία και 10,7% σε όγκο, το σοκολατούχο γάλα αντίστοιχα 3,5% και 4,6%, ενώ τα παιδικά ροφήματα 9,9% και 11,8%. Αντίθετα οι πωλήσεις των κρουασάν μειώθηκαν κατά 5,8% σε αξία και κατά 1,4% σε όγκο, ενώ σε αξία μειώθηκαν κατά 1,3% και οι πωλήσεις των γλυκών σνακ, μολονότι σε όγκο αυξήθηκαν κατά 2,1%.

τα ποσοστά της ανόδου για τα μπισκότα διαμορφώθηκαν σε 2,7% και 7,6%, για τις σοκολάτες σε 10,9% και 16,1% και για τις μαρμελάδες σε 11,2% και 16,4% συγκριτικά με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2019.

Η κατηγορία των αλμυρών σνακ, όπως είπαμε, ευνοήθηκε περισσότερο από κάθε άλλη από τις εν λόγω κατηγορίες, με ανάπτυξη πωλήσεων 12,9% σε αξία και 15,8% σε όγκο, ενώ αντίστοιχα

Με γρήγορο ρυθμό αναπτύσσεται και η κατηγορία παιδικών ζυμαρικών. Όπως επισημαίνει η κ. Νεκταρία Μανωλά, Marketing & Communications Director του ομίλου Δάκου (Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος), τα εν λόγω προϊόντα «θα αποτελέσουν πεδίο δημιουργικότητας τα επόμενα χρόνια. Ζυμαρικά σε μοναδικά σχήματα και γεύσεις, σχεδιασμένα για να εξάπτουν την φαντασία των παιδιών, συμβάλλοντας στην γνώση τους για τον κόσμο μας (ζωάκια, αυτοκινητάκια, μέσα μεταφοράς, ελληνικό αλφάβητο, ιαπωνικά ιδεογράμματα κ.ά.) είναι μερικές από τις καινοτομίες της Βιομηχανίας Ζυμαρικών Ήλιος στην συγκεκριμένη κατηγορία». Οι Δώδεκα Άθλοι του Ηρακλή επισφραγίζουν την παρουσίαση των μοναδικών στον κόσμο 13 σχημάτων της εν λόγω παιδικής σειράς ζυμαρικών. 

πολυκαθαριστικό λεκέδων σε μορφή σκόνης για χρωματιστά και λευκά βρεφικά ρούχα με υποαλλεργική και δερματολογικά ελεγμένη σύνθεση και απουσία αρώματος, χρωστικών και φωσφορικών, β) το Εύρηκα newborn, υγρό απορρυπαντικό με 94% φυσικά και φυτικής προέλευσης συστατικά, ιδανικό για ρούχα νεογέννητων, δερματολογικά ελεγμένο και υποαλλεργικό, χωρίς προσθήκη χρωστικών, φωσφορικών, σιλικόνης και nitro-musks (κυκλοφορεί σε συσκευασία 36 πλύσεων) και γ) το Εύρηκα newborn μαλακτικό με 94% φυσικά και φυτικής προέλευσης συστατικά, με ιδανική σύνθεση για ρούχα νεογέννητων και

όχι μόνο. Είναι δερματολογικά ελεγμένο και υποαλλεργικό και κυκλοφορεί σε συσκευασία 14 πλύσεων. • Η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος δημιούργησε τη νέα σειρά ζυμαρικών «Τα θεματικά μας», με σχέδια εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία, ξεκινώντας με τους δώδεκα Άθλους του Ηρακλή. • Η Nutricia λάνσαρε πέρσι τις νέες κρέμες Nutricia, χωρίς προσθήκη ζάχαρης, οι οποίες έλαβαν τη διάκριση «Προϊόν της Χρονιάς» φέτος. Επίσης λάνσαρε νέα σύνθεση στα βρεφικά γάλατα και επαναλάνσαρε τη σειρά Milupa.

Νέα λανσαρίσματα • Η ΜΕΓΑ λάνσαρε τα νέα Babylino Sensitive Pants. Συνδυάζουν απορροφητικότητα, φιλικότητα στο περιβάλλον και πολύ καλή εφαρμογή. Διακρίθηκαν με το Κορυφαίο Βραβείο Ασφάλειας Προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο ασφάλειας που προσφέρουν στο βρεφικό δέρμα. Πρόκειται για τις πρώτες «πάνες-βρακάκι» στην Ευρώπη με πιστοποίηση Oeko-Tex ® Standard 100. Συνιστώνται από την Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Δερματολογίας και από τον Σύλλογο Επιστημόνων Μαιών-Μαιευτών Αθήνας. • Η Εύρηκα Ελλάς λάνσαρε α) το Εύρηκα Baby, 40 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΠΡΟΪΟΝ

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

Σταθερή διατροφική αξία Τη μεγάλη άνοδο των πωλήσεων ζυμαρικών στα σούπερ μάρκετ την περίοδο του lockdown, οπότε τα νοικοκυριά δημιούργησαν μεγάλο απόθεμα προϊόντων της κατηγορίας, το οποίο ακόμα καταναλώνουν, τη διαδέχτηκε το άγχος των επιχειρήσεων του κλάδου για τις απώλειές τους από την κατάρρευση της τουριστικής αγοράς και της μαζικής εστίασης. Ωστόσο, τα ζυμαρικά παραμένουν μια σταθερή διατροφική αξία για το ελληνικό κοινό, την οποία προάγουν τα πολλά καινοτόμα ειδικά προϊόντα που προτείνει η βιομηχανία, παρακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου το ένα τέταρτο των πωλήσεων της κατηγορίας σήμερα αφορά την αγορά των «ειδικών» ζυμαρικών. Σε ένα τέταρτο του συνόλου των πωλήσεών της αναλογεί και το μερίδιο των ιδιωτικής ετικέτας ζυμαρικών. Τα κλασσικά επώνυμα ζυμαρικά μοιραία βαρύνονται με την υψηλότερη πίεση στις τιμές, που την επιδεινώνει ο προωθητικός πυρετός… ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

ι πωλήσεις των ζυμαρικών ωφελήθηκαν από την πανδημία, καθώς οι καταναλωτές, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για προϊόντα με μεγάλο κύκλο ζωής, γευστικά και με ευκολία στο μαγείρεμα, τα προτίμησαν την περίοδο της καραντίνας», λέει η κ. Νεκταρία Μανωλά, Marketing & Communications Director του ομίλου Δάκου (Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος). Πράγματι, σύμφωνα με την κ. Βάσω Μωραϊτέλη, Client Service Executive της IRI, βάσει των στοιχείων πωλήσεων του πρώτου εξαμήνου του έτους, τα ζυμαρικά εμφάνισαν σημαντική ανάπτυξη τζίρου στην οργανωμένη λιανική της τάξης του12,9% σε όγκο και 19,2% σε αξία. Σημαντικότατη ήταν επίσης η άνοδος των πωλήσεων ζυμαρικών ιδιωτικής

ετικέτας, αφού έφτασε σε όγκο το 22,1% και σε αξία το 15,6%. Σημειώνεται ότι το μερίδιο των ζυμαρικών ιδιωτικής ετικέτας στην κατηγορία κατέχει πλέον το 25% των πωλήσεών της. Εξάλλου, όπως σημειώνει η κ. Μανωλά, η αγορά των ζυμαρικών είναι ελαφρώς ανοδική τα τελευταία χρόνια, επειδή τα προϊόντα της είναι αγαπητά στους καταναλωτές, προσφέρονται σε μεγάλη ποικιλία σχημάτων και γεύσεων για όλες τις διατροφικές ανάγκες ανθρώπων κάθε ηλικίες και αποτελούν βασικό είδος της μεσογειακής διατροφής, νόστιμο, υγιεινό και με πολλούς εναλλακτικούς τρόπους μαγειρέματος. «Κάθε χρόνο αναπτύσσονται νέες κατηγορίες ζυμαρικών, με έμφαση στα ζυμαρικά ολικής άλεσης, λαχανικών, τα παιδικά ζυμαρικά, τα

χωρίς γλουτένη, από όσπρια και δημητριακά κ.ά., τόσο από τους μεγάλους «παίκτες» της αγοράς όσο και από μικρές τοπικές βιοτεχνίες. Η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια κυρίως μέσω της παρουσίασης νέων, καινοτόμων προϊόντων και κατηγοριών. Όμως, οι τιμές και τα περιθώρια κέρδους πιέζονται συνεχώς προς τα κάτω στις κλασσικές σειρές, αφού ο έντονος ανταγωνισμός οδηγεί σε παρατεταμένες προσφορές προς τον καταναλωτή και σε υψηλές παροχές προς το εμπόριο», επισημαίνει. «Η αγορά των ζυμαρικών έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια», συμφωνεί ο κ. Δημήτρης Ζακαλκάς, Marketing & Communication Strategist της Eurimac (ΜΑΚΒΕΛ), σημειώνο-

Πωλήσεις ζυμαρικών σε όγκο (σε χιλ. κιλά) 2018

2019

1ο 6μηνο 2019

1ο 6μηνο 2020

Διαφορά

Σύνολο

50.074,1

49.775,9

28.303,6

31.952,8

12,9%

Ιδιωτική ετικέτα

12.542,4

12.104,4

6.793,2

8.295,5

22,1%

Πωλήσεις ζυμαρικών σε αξία (σε χιλ. ευρώ) 2018

2019

1ο 6μηνο 2019

1ο 6μηνο 2020

Διαφορά

Σύνολο

90.812,4

93.986,1

52.653,4

62.770,9

19,2%

Ιδιωτική ετικέτα

15.541,4

15.119,4

8.490

9.813,3

15,6%

Πηγή IRI 42 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΠΡΟΪΟΝ

ΑΠO ΤΙΣ «ΣΤΑΘΕΡEΣ ΤΙΜΕΣ» ΕΩΣ ΤΟΝ ΠΡΟΩΘΗΤΙΚO ΠΥΡΕΤΟ «Σεβόμενοι την αξία των προϊόντων μας αλλά και τη γνώση των σύγχρονων καταναλωτών, αποφασίσαμε ήδη από το λανσάρισμα των ζυμαρικών ΜΑΚΒΕΛ να υιοθετήσουμε τη λογική των σταθερών τιμών, εφαρμόζοντας μία μέση τιμή, που δεν χρειάζεται υποστηρικτικές και έντονες προωθητικές κινήσεις», τονίζει ο κ. Δ. Ζακαλκάς (ΜΑΚΒΕΛ), εξηγώντας: «Επιθυμούμε να γνωρίζει ο πελάτης την αξία των προϊόντων κι όχι την πλασματική αρχική τιμή, η οποία στην ουσία δεν υφίσταται λόγω του έντονου ανταγωνισμού στις τιμές. Μολαταύτα υποστηρίζουμε τα προϊόντα μας, αν και με περιορισμένες προωθητικές ενέργειες». «Τα τελευταία χρόνια οι προωθητικές ενέργειες με δωρεάν προϊόν ή μεγάλες εκπτώσεις είναι αυτές που ζητά το εμπόριο και κατ’ επέκταση προτείνονται στον καταναλωτή», λέει η κ. Ν. Μανωλά (Ήλιος), σχολιάζοντας: «Η τακτική αυτή όχι μόνο στα ζυμαρικά, αλλά και σε πολλές άλλες κατηγορίες προϊόντων, εκπαιδεύει τον καταναλωτή σε brand switching και στο κυνήγι των προσφορών, κάτι που μακροπρόθεσμα βλάπτει την αξία των μαρκών. Η έμφαση πρέπει να δίνεται στην ποιότητα, στο γευστικό αποτέλεσμα και κατόπιν στην τιμή, εφόσον αναφερόμαστε σε μια κατηγορία προϊόντων με ήδη πιεσμένες τελικές τιμές». Σημειώνουμε ότι το brand Ήλιος δίνει έμφαση στην κοινωνική προσφορά, συμβάλλοντας σε δράσεις με κοινωνικό αντίκτυπο και σε διοργανώσεις που προάγουν το αθλητικό ιδεώδες. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Ειρηνοδρομία 2019, την διοργάνωση της Πρότυπης Ακαδημίας Στίβου ATFA, που πραγματοποιήθηκε στο Ολυμπιακό Στάδιο, το τρίτο τουρνουά Masters που διεξήχθη στο πλαίσιο του πανελλήνιου πρωταθλήματος beach volley, τη συμμετοχή στο 3ο Authentic Big Blue, μια διοργάνωση με αθλητικές, πολιτισμικές και γαστρονομικές προεκτάσεις, το 3ο Παιδικό Φεστιβάλ Υγείας, Διατροφής και Αθλητισμού στη Θεσσαλονίκη (ΔΕΘ) κ.ά. Η ΜΑΚΒΕΛ με δύο επιτυχημένα τηλεοπτικά σποτ έδωσε έμφαση, από τη μια πλευρά, στην παράδοση και την ιστορία της εταιρείας, με το σλόγκαν «ΜΑΚΒΕΛ ξανά», και από την άλλη, στο νέο προϊόν της πέντε δημητριακών, που άρχισε να προβάλλεται τον Φεβρουάριο του 2019.

ντας ότι «τα κλασικά ζυμαρικά από 100% σιμιγδάλι παραμένουν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της αγοράς. Ωστόσο, οι νέες τάσεις της ζήτησης αποτυπώνονται στην παραγωγή ειδικών ζυμαρικών, όπως τα ολικής άλεσης, τα τορτελίνι, τα ζυμαρικά από δημητριακά, τα χωρίς γλουτένη και τα βιολογικά. Η αξία της κατηγορίας των ειδικών ζυμαρικών αντιστοιχεί σήμερα περίπου στο 25% της συνολικής αξίας της κατηγορίας. Δηλαδή, ο ένας στους τέσσερις καταναλωτές δεν ξοδεύει πια χρήματα για την αγορά κλασικών ζυμαρικών από 100% σιμιγδάλι σκληρού σίτου. Αυτή η σημαντική αλλαγή έχει διαφοροποιήσει τις τιμές των κλασικών ζυμαρικών προς τα κάτω, λόγω του μεγαλύτερου ανταγωνισμού, ωθώντας σε ανάλογες προσαρμογές την παραγωγή». Όπως τονίζει η κ. Μανωλά, αν και κατά την διάρκεια της καραντίνας το ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ μεγάλωσε με τριψήφιο ποσοστό ανάπτυξης, το κύριο κανάλι διανομής των ζυμαρικών παραμένει το φυσικό σούπερ μάρκετ και το μίνι μάρκετ, ακόμα «και το μικρότερο παντοπωλείο της επαρχίας, όπου τα Ζυμαρικά Ήλιος έχουν πολύ καλή παρουσία», όπως τονίζει. «Τα ζυμαρικά ΜΑΚΒΕΛ διανέμονται πανελλαδικά από δύο δίκτυα. Από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ κατόπιν κεντρικών συμφωνιών με τους μεγάλους λιανέμπορους και μέσω 23 τοπικών αντιπροσώπων, οι οποίοι εφοδιάζουν τα μεσαία και μικρά καταστήματα λιανικής», σημειώνει ο 44 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

κ. Ζακαλκάς, αναδεικνύοντας κι αυτός τη σημασία που έχει η μικρή λιανική για τα προϊόντα της κατηγορίας.

ΟΙ ΣΎΓΧΡΟΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΈΣ ΤΆΣΕΙΣ

Ο καταναλωτής αναζητά ποιότητα, ποικιλία, εγγύηση γευστικού αποτελέσματος και ευκολία. Έτσι, η ευρεία διανομή, η σωστή τοποθέτηση στο ράφι, η λογική της κατηγοριοποίησης των ζυμαρικών και η άμεση διαφοροποίησή τους είναι απολύτως αναγκαία. Όσο αναπτύσσεται η εμπορική κίνηση και στα ηλεκτρονικά καταστήματα, τα εν λόγω χαρακτηριστικά πρέπει να είναι ευδιάκριτα και στο ψηφιακό περιβάλλον, εκτιμούν οι συνομιλητές μας. Από άποψη διατροφικών τάσεων «γνωρίζουμε την ανάγκη του καταναλωτή για πιο υγιεινές επιλογές, όπως οι προτάσεις που προφέρουν τα προϊόντα ολικής άλεσης ή λαχανικών, που συνδυάζουν γεύση και βιταμίνες, με πλούσια σε ενέργεια πιάτα για μικρούς και μεγάλους», εξηγεί η κ. Μανωλά. Εξάλλου, όπως σημειώνει η κ. Βάντα Αγνιάδη, Marketing Manager της Barilla Hellas (brands Misko και Barilla), «αυτό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια ως διατροφική τάση είναι η στροφή στα πιο υγιεινά better for you προϊόντα, με περισσότερες φυτικές ίνες, plant based πρωτεΐνη. Πρόκειται γενικότερα για την τάση

ΠΡΟΪΟΝ

Σημαντικότατη ήταν η άνοδος των πωλήσεων ζυμαρικών ιδιωτικής ετικέτας στο πρώτο εξάμηνο του έτους, αφού έφτασε σε όγκο το 22,1% και σε αξία το 15,6%. Σημειώνεται ότι το μερίδιό τους στην κατηγορία κατέχει πλέον το 25% των πωλήσεών της 46 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

προς το well being, στο απλό και αυθεντικό φαγητό. Στην αγορά των ζυμαρικών η εν λόγω τάση ανακλάται στη συνεχή αύξηση του segment των ζυμαρικών ολικής άλεσης, μιας υποκατηγορίας στην οποία δραστηριοποιούνται δυναμικά όλοι οι προμηθευτές και κερδίζει συνεχώς χώρο στο ράφι. Η Misko το 2017 ανανέωσε την πλήρη σειρά ζυμαρικών ολικής άλεσης, ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των καταναλωτών, με την προσφορά γευστικών επιλογών ζυμαρικών για τη διατροφή τους. Επιπλέον, μια από τις σημαντικότερες καινοτομίες στην αγορά της κατηγορίας είναι τα ζυμαρικά από 100% αλεύρι οσπρίων, που λάνσαρε η Barilla στα τέλη του 2018. Πρόκειται για ζυμαρικά χωρίς γλουτένη, με υψηλή διατροφική αξία, πλούσια σε πρωτείνες και φυτικές ίνες, τα οποία ήδη «βρήκαν» το κοινό τους και στην ελληνική αγορά (νέες μητέρες, νέοι με active lifestyle, foodies)». Η τάση που διεθνώς αποτελεί σημαντική πηγή ανάπτυξης, λέει η κ. Μανωλά, είναι αυτή των βιολογικών ζυμαρικών. «Θεωρούμε ότι αυτά τα

επόμενα χρόνια, θα έχουν πιστό κοινό και στην χώρα μας», σημειώνει, προσθέτοντας ότι μια άλλη τάση με έντονη ανάπτυξη είναι αυτή των λειτουργικών τροφίμων, στην κατεύθυνση της οποίας αναπτύσσονται και τα ζυμαρικά. Όπως σχολιάζει, «τα τελευταία χρόνια παρουσιάσαμε νέες προϊοντικές προτάσεις με δημητριακά, λαχανικά, και με δίκοκκο σιτάρι, βιολογικής γεωργίας, πράγμα που έκαναν κι άλλες εταιρείες του κλάδου. Επίσης, η κατηγορία γενικότερα των προϊόντων χωρίς γλουτένη και ειδικά των σχετικών ζυμαρικών παρουσιάζει ιδιαίτερη κινητικότητα, αφού οι καταναλωτές που αποφασίζουν για λόγους υγείας να περιορίσουν την γλουτένη από την διατροφή τους είναι πολλοί». Συζητώντας για τα καινοτόμα ζυμαρικά, η κ. Μανωλά ξεχώρισε αυτά των λαχανικών και ολικής άλεσης, τα οποία, αν και διατίθενται εδώ και δεκαετίες στην εγχώρια αγορά (η Ήλιος ήταν η πρώτη που παρουσίασε ζυμαρικά ολικής άλεσης το 1981 στην Ελλάδα), τα τελευταία χρόνια

ΠΡΟΪΟΝ

αποκτούν νέους πιστούς καταναλωτές, ωθώντας στη διατήρηση της κατά κεφαλή κατανάλωσής τους στα 11,1 ετησίως. Παράλληλα, υπενθύμισε ότι τα ζυμαρικά λαχανικών της Ήλιος έχουν κατ’ επανάληψη βραβευτεί με χρυσά αστέρια Ανώτερης Γεύσης από το Διεθνές Ινστιτούτο Γεύσης Τροφίμων. Επίσης, ξεχώρισε τα ζυμαρικά γρήγορου βρασμού -τομέας στον οποίο η Ήλιος διαθέτει spaghetti και πέννες, που χρειάζονται χρόνο ετοιμασίας λιγότερο από 2 και 4 λεπτά της ώρας αντίστοιχα-, καθώς και τα παιδικά ζυμαρικά, μια ομάδα προϊόντων που αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Από την πλευρά του ο κ. Ζακαλκάς επισημαίνει ότι ο καταναλωτής ενδιαφέρεται και για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες παράγονται τα προϊόντα, δηλαδή αν η διαδικασία παραγωγής είναι φιλική προς το περιβάλλον και αν η γενικότερη πολιτική της παραγωγικής μονάδας ανταποκρίνεται στο αιτούμενο της βιώσιμης ανάπτυξης. Όπως τονίζει, «η νέα γενιά ζυμαρικών της Eurimac ανταποκρίνεται σε όλες τις σύγχρονες τάσεις και απαιτήσεις των καταναλωτών, κυρίως μέσω του σήματος ΜΑΚΒΕΛ, την επικοινωνία του οποίου η εταιρεία μας αναπτύσσει και θα αναπτύξει ακόμα πιο έντονα στο μέλλον. Έχουμε την καινοτομία στο εταιρικό μας DNA, πράγμα διακριτό όχι μόνο στην παραγωγή γευστικών και υγιεινών ζυμαρικών, όπως τα ζυμαρικά με πέντε δημητριακά και τα ολικής άλεσης με βρώμη, αλλά και στις ύλες που χρησιμοποιούμε, καθώς παράγονται υπό συνθήκες φιλικές για το περιβάλλον και μάλιστα με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Διαθέτο-

ντας πιστοποιητικά ενεργειακού ελέγχου και προτύπων, όπως τα ISΟ 14001, ISO 14064 και ISO 50001, η Eurimac αποδεικνύει έμπρακτα τη σταθερή προσήλωσή της στην προστασία του περιβάλλοντος. Είναι δε 100% «πράσινη» εταιρεία -η μόνη μέχρι σήμερα στον κλάδο μας».

ΠΆΝΤΩΣ, Ο ΚΛΆΔΟΣ ΑΝΤΈΧΕΙ…

Στη διάρκεια του lockdown ο κλάδος των ζυμαρικών εμφάνισε έντονη κινητικότητα. «Η κατανάλωση των προϊόντων της κατηγορίας μετατοπίσθηκε από τη μαζική εστίαση στα σπίτια, ενώ η μακρά λήξη τους ώθησε το μεγαλύτερο μέρος του κοινού σε αποθεματοποίηση μεγάλων ποσοτήτων ζυμαρικών, που ακόμα τώρα, έξι μήνες μετά, αναλώνονται», σχολιάζει ο κ. Ζακαλκάς. Επίσης, τονίζει ότι ο κλάδος επηρεάστηκε αρνητικά στη διάρκεια του καλοκαιριού εξαιτίας της κατάρρευσης της τουριστικής αγοράς, πράγμα που αποτυπώθηκε στις καταναλώσεις των ξενοδοχείων, των εστιατορίων και των περιφερειακών καταστημάτων λιανικής. «Πάντως, ο κλάδος αντέχει και θα αντέχει όσο παρακολουθεί τις σύγχρονες καταναλωτικές τάσεις, επενδύοντας σταθερά σε νέες τεχνολογίες», εκτιμά.

Οι τιμές και τα περιθώρια κέρδους πιέζονται συνεχώς προς τα κάτω στις κλασσικές σειρές των ζυμαρικών, αφού ο έντονος ανταγωνισμός οδηγεί σε παρατεταμένες προσφορές προς τον καταναλωτή και σε υψηλές παροχές προς το λιανεμπόριο

Από την πλευρά της η κ. Μανωλά εκτιμά ότι πέραν της συγκυρίας της πανδημίας «η καλύτερη και πιο οργανωμένη τοποθέτηση των προϊόντων της κατηγορίας στο ράφι, η ομοιογένεια στην κατηγοριοποίηση, η πιστοποίηση των βιολογικών και χωρίς γλουτένη προϊόντων, όπως και οι θεματικές ή και οι συνδυαστικές προωθητικές ενέργειες θα μεγιστοποιούν τις πωλήσεις. Εξάλλου, «περιθώρια ανάπτυξης

και δημιουργίας νέων προϊόντων στον κλάδο μας υπάρχουν», σημειώνει. «Η Eurimac, μετά την ολοκλήρωση των επενδύσεών της στο σιμιγδαλόμυλο, ήδη πραγματοποιεί τρία νέα επενδυτικά προγράμματα με αντικείμενο την πλήρη ανανέωση του παραγωγικού εξοπλισμού της –συγκεκριμένα, επενδύουμε σε νέα γραμμή παραγωγής τελευταίας τεχνολογίας, σε νέες σύγχρονες συσκευαστικές μηχανές και νέους αποθηκευτικούς χώρους, σε πρώτες ύλες, υλικά συσκευασίας και έτοιμα προϊόντα», τονίζει, εκφράζοντας την αισιοδοξία του για το μέλλον, ο κ. Ζακαλκάς. 

της Ήλιος. Επίσης, η εταιρεία δημιούργησε μια νέα σειρά ζυμαρικών για τα παιδιά, «Τα θεματικά μας», με σχέδια εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία. Η σειρά -από 100% σιμιγδάλι σκληρού σίτου- ξεκίνησε με τους δώδεκα Άθλους του Ηρακλή, αποσκοπώντας να σαγηνεύσει τους μικρούς καταναλωτές. Το brand πρόκειται να την εμπλουτίσει με περισσότερους μυθικούς ήρωες της αρχαίας Ελλάδας. • Η ΜΑΚΒΕΛ επανασχεδίασε τις συσκευασίες των προϊόντων της, με σκοπό την επιπλέον πληροφόρηση του κοινού για τα χαρακτηριστικά τους. Στο πλαίσιο αυτό, ειδικές σημάν-

σεις ενημερώνουν ότι τα ζυμαρικά ΜΑΚΒΕΛ ζυμώνονται με νερό πηγών του όρους Μπέλες και ότι η παρασκευή τους γίνεται με τη χρήση 100% «πράσινης» ενέργειας. Στο πίσω μέρος των συσκευασιών υπάρχει QRcode, το οποίο οδηγεί τον ενδιαφερόμενο σε ενημερωτικό link σχετικά με την ενεργή βιωσιμότητα και τη φιλοπεριβαλλοντική πολιτική της εταιρείας. • Η Barilla καινοτομεί με τα ζυμαρικά από αλεύρι οσπρίων. Δύο δημοφιλή προϊόντα της είναι οι πέννες από κόκκινες φακές και τα casarecce από ρεβίθια. Η εταιρεία δίνει έμφαση και στην προώθηση των ζυμαρικών Misko ολικής άλεσης.

Νέα λανσαρίσματα • Σημαντική καινοτομία της Βιομηχανίας Ζυμαρικών Ήλιος είναι τα artesian pasta straws, τα βιοδιασπώμενα καλαμάκια από σιμιγδαλένιο ζυμαρικό, που κυκλοφορούν σε τρία χρώματα (φυσικό, κόκκινο και πορτοκαλί) και προορίζονται για εναλλακτική χρήση προς αποφυγή του πλαστικού ή του χαρτιού για την πόση κρύων ροφημάτων. Είναι απολύτως φιλικά στο περιβάλλον, καθώς κομποστοποιούνται μετά τη χρήση τους σε αντίθεση με τα κοινά καλαμάκια. Κυκλοφορούν σε πρακτική συσκευασία. Το σήμα τους, μία λευκή φάλαινα φυσητήρας, παραπέμπει στις καθαρές θάλασσες και την περιβαλλοντική ευαισθησία 48 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κ Ω Σ ΤΑ Σ ΠΑΠΑ Ε Λ Λ ΗΝ Α Σ , ΟΜΙΛΟΣ Ε ΤΑΙΡΕΙΩ Ν Κ . Α . ΠΑΠΑ Ε Λ Λ ΗΝ Α Σ

Στρατηγική αναπτυξιακής αντιστάθμισης των κινδύνων

«Έχοντας τοποθετηθεί ως όμιλος σε διαφορετικά πεδία της αγοράς, μέσω τεσσάρων καναλιών διανομής, αναπτυσσόμαστε με όρους αντιστάθμισης των κινδύνων. Στον τομέα των FMCG η στρατηγική μας στην Ελλάδα είναι βασισμένη στην επέκταση, μέσω είτε των εξαγορών εταιρειών αντιπροσώπευσης προϊόντων είτε των συμφωνιών διανομής προϊόντων», τονίζει ο κ. Κώστας Παπαέλληνας, General Manager του ομίλου εταιρειών Κώστας Α. Παπαέλληνας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΣΑΡΑΝΤΙΟΓΛΟΥ

συνομιλητής μας ανήκει στην τρίτη γενιά μιας επιχείρησης, που ιδρύθηκε στην Κύπρο το 1928 και επεκτάθηκε στην Ελλάδα το 1969. Σήμερα ο όμιλος εταιρειών Κ. Α. Παπαέλληνα έχει στο δυναμικό του είκοσι εταιρείες -όλες εξ ημισείας ιδιοκτησίας των δεύτερης γενιάς επιχειρηματιών, αδελφών Θάνου και Πάρη Παπαέλληνα-, οι οποίες ειδικεύονται στην αντιπροσώπευση προϊόντων διεθνών οίκων, την εμπορία και τη διανομή τους σε Κύπρο και Ελλάδα, καλύπτοντας τέσσερα διαφορετικά πεδία της αγοράς, μέσω των σχετικών καναλιών διανομής: Του φαρμακείου, του νοσοκομείου, του σούπερ μάρκετ και αποκλειστικά στην Κύπρο των καλλυντικών.

Οι πέντε από τις εταιρείες του κυπριακού ομίλου, με κέντρο αναφοράς την Κ.Α. Παπαέλληνας Ελλάς ΑΕΒΕ, δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, πραγματοποιώντας τζίρο που αναλογεί περίπου στο 25% του ετήσιου κύκλου εργασιών του ομίλου. Σχεδόν κατά το ήμισυ ο ελλαδικός τζίρος του ομίλου προέρχεται από τη συνεργασία του με τα σούπερ μάρκετ -ένας τομέας δραστηριοτήτων τον οποίο μεγέθυνε το 2016 η εξαγορά της εταιρείας αντιπροσώπευσης τροφίμων Χατζηαθανασίου από την Κ. Α. Παπαέλληνας Ελλάς, μέσω της οποίας, άλλωστε, μπήκε στην εγχώρια αγορά των συσκευασμένων τροφίμων. Στην έδρα του ομίλου, την Κύπρο, εδρεύουν οι περισσότερες εταιρείες του, με κέντρο αναφοράς την εταιρεία Φαρμακευτική Οργάνωσις Κύπρου (CPO), συγκροτώντας έναν από τους είκοσι μεγαλύτερους επιχειρηματικούς οργανισμούς της Μεγαλονήσου και έναν μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων τοπικών εισαγωγέων. Σημειώνουμε ότι πυλώνας εσόδων του ομίλου παραμένει η αγορά

του φαρμάκου, με μερίδιο συμμετοχής 36%, ενώ έπεται του σούπερ μάρκετ με 23% και δη με ισχυρή δυναμική ανάπτυξης των μη τροφίμων στην Κύπρο και στην Ελλάδα των τροφίμων.

ΠΟΛΥΣΧΙΔΉΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑ ΜΕ ΌΡΟΥΣ ΑΣΦΑΛΟΎΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ σελφ σέρβις: Πώς διαμορφώνεται η στρατηγική του ομίλου στην εποχή του Covid-19 και της οικονομικής κρίσης και ποιες είναι οι στοχεύσεις σας ειδικότερα στην Ελλάδα; Κώστας Παπαέλληνας: Η μεγάλη ευκαιρία γενικά για τον όμιλό μας σε αυτή τη συγκυρία εντοπίζεται στον τομέα της υγείας, δεδομένου ότι η πανδημία επισπεύδει τα σχετικά προγράμματα ΕΣΠΑ και εικάζουμε βάσιμα την πραγματοποίηση σοβαρών επενδύσεων τα επόμενα χρόνια στον τομέα αυτό. Όμως, ειδικά στην Ελλάδα τη μεγάλη ώθηση μάς τη δίνει ο τομέας των FMCG. Πράγματι, την περίοδο του lockdown, ενώ δεν ευνοήθηκαν οι πωλήσεις των παραφαρμακευτικών ειδών μας, αλλά ούτε και των νοσοκομειακών, καθώς αφορούν προγραμματισμένες κι όχι έκτακτες ανάγκες (είδη αρθροσκοπήσεων, χειρουργικά ράμματα, λαπαροσκοπικά εργαλεία κ.ά.), τα FMCG διέπρεψαν στα σούπερ μάρκετ. Η ανάπτυξη των εγχώριων πωλήσεων της οργανωμένης λιανικής το Μάϊο κατά 14%, σύμφωνα με τη Nielsen, αντιστοιχείται στην ανάπτυξη των εταιρικών μας πωλήσεων. Από αυτή την άποψη η πολυσχιδής δραστηριότητα του ομίλου μας συντελεί ακόμα μια φορά στο να αντιπαρερχόμαστε τις δυσχέρειες, όπως συνέβη και το 2012 με το P.S.I. Όντως, χωρίς την παρουσία μας τότε στην εγχώρια αγορά με FMCG και παραφαρμακευτικά είδη, ενόσω η αγορά Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 49

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΑ ΕΓΧΩΡΙΑ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ Η Κ. Α. Παπαέλληνας Ελλάς έχει παρουσία στην εγχώρια οργανωμένη λιανική με μια συλλογή προϊόντων, κυρίως τροφίμων, που περιλαμβάνει περίπου εκατό κωδικούς. Πρωταγωνιστικό της brand είναι το Geisha. Κατά το μείζον μέρος οι ετήσιες πωλήσεις του (1,5 εκατ. ευρώ), αφορούν την κονσέρβα τόνου, τις οποίες συμπληρώνουν οι πωλήσεις των ομώνυμων κωδικών σαρδέλας και σκουμπριού. Έπονται τα κονσερβαρισμένα μανιτάρια Luteca και Holco, όπως και η σειρά ρυζιών Bali. Επίσης, η εταιρεία διανέμει από το 2017 τη σειρά προϊόντων Tabasco, που αντιπροσωπεύεται στην εγχώρια αγορά από την εταιρεία Χατζηπανάγος. Τα δύο μεγάλα brands μη τροφίμων που διαθέτει η εταιρεία μέσω των σούπερ μάρκετ είναι οι σειρές των εντομοαπωθητικών προϊόντων Spira και του παιδικού σαπουνιού και απορρυπαντικών Αρκάδι.

των νοσοκομειακών ειδών ήταν σε κατάσταση ασφυξίας, πιθανώς θα είχαμε αποχωρήσει επιχειρηματικά από την Ελλάδα. Συνεπώς, έχοντας τοποθετηθεί σε τέσσερα διαφορετικά πεδία της αγοράς, αναπτυσσόμαστε με όρους αντιστάθμισης των κινδύνων. Στον τομέα των FMCG η στρατηγική μας στην Ελλάδα είναι βασισμένη στην επέκταση, μέσω είτε των εξαγορών εταιρειών αντιπροσώπευσης προϊόντων είτε των συμφωνιών διανομής προϊόντων. Στο μεταξύ, έχοντας ήδη παρουσία στην ελληνική αγορά με εδραιωμένα brands τροφίμων, μας ενδιαφέρει να επενδύσουμε στρατηγικά σε συγκεκριμένες τάσεις της κατανάλωσης και κατηγορίες προϊόντων, που τα επόμενα χρόνια θα αναπτυχθούν σημαντικά.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΊΑ ΕΙΣΌΔΟΥ ΣΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ VEGAN ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ σ. σ.: Όπως; Κ. Π.: Στην κατηγορία των vegan προϊόντων, κυρίως τροφίμων αλλά όχι μόνο –για παράδειγμα, τα προϊόντα Αρκάδι που διανέμουμε, έχουν και σχετική πιστοποίηση. Ήδη μεγάλοι διεθνείς οίκοι παρασκευάζουν λ.χ. υποκατάστατα κρέατος υπό μορφή burger, που απευθύνονται σε vegan κοινό. Ενδιαφερόμαστε, λοιπόν, να αντιπροσωπεύσουμε τέτοια προϊόντα, με την πεποίθηση ότι η σχετική τάση, που εξελίσσεται με παγκόσμια χαρακτηριστικά στις δυτικές κοινωνίες, τα επόμενα χρόνια θα αποκτήσει ισχυρή δυναμική και στην Ελλάδα. σ. σ.: Συνεπώς σας ενδιαφέρουν και τα προϊόντα ψύξης. Κ. Π.: Παρότι δεν ασχολούμαστε ως τώρα με προϊόντα ψύξης, μελετούμε συνολικά την προ50 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

οπτική ανάπτυξης των προϊόντων ψυγείου και ασφαλώς μας ενδιαφέρει. σ. σ.: Στον τομέα της υγείας θα αρκεστείτε στους υφιστάμενους τομείς; Κ. Π.: Όχι, διευρύνουμε τα αντικείμενα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μας, κάνοντας είσοδο και σε νέα πεδία, όπως της ακτινοθεραπείας, που φαίνεται πως θα έχει αρκετά μεγάλη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΖΊΡΟΥ 4% ΦΈΤΟΣ σ. σ.: Το κοκτέιλ αβεβαιότητας, που δημιουργούν η πανδημία και η οικονομική κρίση, κατά πόσο επιτρέπει μια βασιμότητα προϋπολογισμού των ομιλικών και εταιρικών επιδόσεων; Κ. Π.: Και ως εταιρεία και ως όμιλος παρά τη δυσμένεια των συνθηκών βρισκόμαστε σε πολύ καλή θέση, ακριβώς λόγω της διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων μας σε τέσσερα ξεχωριστά κανάλια διανομής. Ο όμιλός μας το 2019 είχε κύκλο εργασιών 119 εκατ. ευρώ, ο οποίος φέτος προβλέπουμε ότι θα φτάσει τα 125 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα η Κ. Α. Παπαέλληνας στην εγχώρια αγορά το 2019 είχε τζίρο 16 εκατ. ευρώ και αναμένουμε ότι η χρονιά θα κλείσει γι’ αυτήν με ανάπτυξη τζίρου περίπου 4% και σταθερότητα κερδοφορίας.

ΑΝΤΙΣΤΆΘΜΙΣΜΑ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ Η ΕΥΚΑΙΡΊΑ ΤΟΥ COVID-19 σ. σ.: Πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθεί η κατάσταση το ερχόμενο φθινόπωρο και πώς σχεδιάζετε τις αντιδράσεις σας; Κ. Π.: Οι βασικές παραδοχές μας είναι δύο. Σύμφωνα με την πρώτη, αναμένεται ένα δεύτερο κύμα πιέσεων της πανδημίας, με επιπτώσεις

Τάσεις σταθεροποίησης της αγοράς και ανάκαμψης της καταναλωτικής δύναμης θα εκδηλωθούν το συντομότερο τουλάχιστον έναενάμιση χρόνο μετά τη ευρεία διάθεση του εμβολίου κατά του Covid-19, δηλαδή από το 2023-2024 έως και το πρώτο εξάμηνο του 2021. Εικάζουμε ότι και η Ελλάδα και η Κύπρος θα αποφύγουν τα καθολικά lockdown, εφαρμόζοντάς τα μόνο τοπικά, πράγμα που θα επηρεάσει μεν την αγορά, αλλά όχι καταστροφικά. Η δεύτερη παραδοχή μας είναι ότι το εμβόλιο κατά του Covid-19 θα κυκλοφορεί ευρέως από το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021. Στο πλαίσιο αυτών των παραδοχών, ήδη σχεδιάζουμε τον προγραμματισμό μας το 2021 σε μια περίοδο κατά γενική ομολογία απρόβλεπτη. Εμείς, ωστόσο, κι εδώ και στην Κύπρο κινηθήκαμε γρήγορα στον τομέα των τεστ διάγνωσης του Covid-19. Ειδικά στην Κύπρο μία από τις εταιρείες μας, με εξειδίκευση στις τεχνολογίες εργαστηρίων του τομέα της υγείας, ενήργησε έτσι, ώστε το 80% των τεστ PCR στην κυπριακή επικράτεια έγιναν από αυτήν. Στην Ελλάδα ετοιμαζόμαστε εν όψει φθινοπώρου με τεστ αντισωμάτων, αντιπροσωπεύοντας ένα σχετικό αμερικανικό προϊόν, με την πεποίθηση ότι παρέχουμε όλες τις απαιτούμενες εγγυήσεις, ώστε να επιλεγούμε για τη διεξαγωγή των τεστ, στο πλαίσιο πιθανής επιδημιολογικής έρευνας.

ΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΌ ΕΙΣΌΔΗΜΑ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΊ ΔΥΣΜΕΝΏΣ σ. σ.: Ωστόσο, δεδομένων των πιέσεων στο διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα, το μέλλον δεν προσφέρεται ούτε για ανατιμήσεις ούτε

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

για περιορισμό των προσφορών. Πώς το αντιμετωπίζετε; Κ. Π.: Συχνά παρομοιάζω την εμπορική αντιπροσώπευση, δηλαδή το αντικείμενό μας, με ένα ελατήριο, στο οποίο οι πιέσεις ασκούνται αμφίπλευρα. Από τη μια πλευρά του ζούμε τις πιέσεις τόσο του ανταγωνισμού, για ελκυστικές προσφορές και τιμές, όσο και της οργανωμένης λιανικής, για όλο και καλύτερες παροχές. Από την άλλη πλευρά του ζούμε τις πιέσεις των προμηθευτών που αντιπροσωπεύουμε. Οι προμηθευτές το πολύ ανά διετία κάνουν ανατιμήσεις στα προϊόντα τους, τις οποίες οφείλουμε να περνούμε στην αγορά, πράγμα καθόλου εύκολο, όταν τα ανταγωνιστικά brands ή τα σχετικά PL δεν ανατιμώνται αντίστοιχα. Πρόκειται για ένα αέναο παιχνίδι πιέσεων, που χρειάζεται πολύ γερές «σούστες» εκ μέρους του εμπορικού αντιπροσώπου, ώστε να διατηρεί το κέρδος και τη δυνατότητά του να χρηματοδοτεί επαρκώς την οργάνωση της δουλειάς του… Το καταναλωτικό εισόδημα στις συγκεκριμένες συνθήκες, ναι, θα επηρεαστεί δυσμενώς, πράγμα που προβληματίζει τους πάντες, εφόσον τα τελευταία χρόνια, ενώ το ΑΕΠ αύξανε σιγά-σιγά κι η ανεργία περιοριζόταν, η καταναλωτική δύναμη έμενε στάσιμη. Βέβαια, τη διετία 2018-19 άρχισε κάπως να βελτιώνεται, αλλά φέτος, που όλοι περιμέναμε τη στροφή στην ανάπτυξη, η κατάσταση επιδεινώνεται άρδην. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι τιμές μας και τα προωθητικά προγράμματά μας πρέπει να ανταποκρίνονται στις δυνατότητες του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος. Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, συζητούμε με τους προμηθευτές μας. Αφενός τους εξηγούμε γιατί δεν είναι δυνατή η προοπτική των ανατιμήσεων και αφετέρου τους αντιπροτείνουμε ως ευκαιρία ανάπτυξης την αύξηση του μεριδίου τους, μέσω της άσκησης πιέσεων στον ανταγωνισμό -αναφέρομαι κυρίως στον τόνο Geisha, ο οποίος, επειδή εντάσσεται στη μεγάλη τάση της υγιεινής διατροφής, έχει ευοίωνη προοπτική. Με άλλα λόγια, τους ζητούμε να συνεπενδύσουν μαζί μας σχετικά, ώστε να «χτίσουμε» το brand στα δύο-τρία επόμενα χρόνια. Και κατανοούν τη σημασία της πρότασής μας. Πέραν αυτών, όμως, ο όμιλός μας άρχισε να εμπλέκεται επενδυτικά και στη λιανική, υιοθετώντας μια στρατηγική περαιτέρω διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων μας με μεγαλύτερη αυτονομία στη διαμόρφωση των κερδών, από αυτή που έχουμε ως Β2Β εμπορευόμενοι.

ΕΊΣΟΔΟΣ ΣΤΙΣ B2C ΠΩΛΉΣΕΙΣ σ. σ.: Πώς εκφράζεται αυτό και κυρίως ποια είναι τα σχέδιά σας για την ελληνική αγορά; Κ. Π.: Στο τεράστιο ποσοστό των δραστηριοτήτων μας παραμένουμε όμιλος Β2Β εμπορίου, δηλαδή χονδρέμποροι. Ωστόσο, στην Κύπρο ήδη επιχειρούμε κυρίως στο πεδίο των καλλυντικών B2C πωλήσεις, μ’ ένα δίκτυο δεκαπέντε καταστημάτων εκ των οποίων τα τρία είναι φαρμακεία. Η ιδέα στηρίχθηκε στη λειτουργεία ενός συστήματος εν είδει franchising, στο πλαίσιο του οποίου δρούμε ως franchisee μεγάλων εταιρειών καλλυντικών και brands που αντιπροσωπεύουμε, όπως η Κορρές και η Estée Lauder, που προϋποθέτουν την αποκλειστικότητα της διάθεσης στη λιανική. Αυτή λοιπόν την αποκλειστικότητα τους την παρέχουμε, μέσω του δικού μας δικτύου καταστημάτων. Γενικότερα ο προσανατολισμός στη λιανική ωριμάζει όλο και πιο πολύ στη σκέψη μας. Η προοπτική αυτή ασφαλώς μας ενδιαφέρει και για την ελληνική αγορά. Σχετικώς προγραμμα-

τίζαμε τη δημιουργία ενός καταστήματος λιανικής ως το 2023, αλλά η συγκυρία επίσπευσε την εν λόγω επένδυση, οπότε το εγκαινιάσαμε στα μέσα του Ιουνίου φέτος σε γειτονικό ακίνητο στις εγκαταστάσεις μας στο Κορωπί. Πρόκειται για ένα κατάστημα στοκ υποδημάτων, επωνυμίας Scholl House (τα προϊόντα Scholl τα διακινούμε στην αγορά του φαρμακείου), το οποίο λειτουργεί πιλοτικά κάθε Παρασκευή και Σάββατο. Εφόσον ευοδωθεί η λειτουργία του, θα το μετεγκαταστήσουμε σε πιο εμπορική περιοχή, με σκοπό την επέκταση του σχετικού πλάνου ανάπτυξης.

ΑΠΌ ΤΟ 2023 ΚΑΙ ΒΛΈΠΟΥΜΕ… σ. σ.: Πότε αναμένετε ότι θα εκδηλωθούν τάσεις σταθεροποίησης της αγοράς, οπότε θ’ αρχίσει σιγά-σιγά ν’ ανακάμπτει η καταναλωτική δύναμη; Κ. Π.: Το συντομότερο, τουλάχιστον ένα-ενάμιση χρόνο μετά τη ευρεία διάθεση του εμβολίου. Δηλαδή γύρω στο 2023-2024 ελπίζουμε ότι θ’ αντιστοιχηθούμε στο επίπεδο του 2019.  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 51

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Οι δείκτες της επιτυχίας Τα έξυπνα ρολόγια και κινητά που έχουν μπει στην καθημερινότητά μας, βοηθούν μεταξύ άλλων να κατανοήσουμε καλύτερα τους δείκτες επιτυχίας ή Key Performance Indicators. Όπως οι καρδιακοί μας παλμοί έχουν ένα ιδανικό άνω όριο ανάλογα με την ηλικία μας, έτσι και η ικανοποίηση των πελατών έχει ιδανικά όρια, ανάλογα με τις σχετικές επενδύσεις που κάνει η κάθε εταιρεία. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

μέτρηση της απόδοσης ενός παραγωγ ικού συσ τήματος ανάγεται στο μακρινό ξεκίνημα των αγροτικών κοινωνιών, αλλά τυποποιήθηκε προπάντων στη βιομηχανική εποχή. Ο Ford ήταν περισσότερο ευχαριστημένος με τον εργάτη που τοποθετούσε δέκα φανάρια αυτοκινήτων στη βάρδια του, σε σύγκριση με κάποιον άλλο που τοποθετούσε λιγότερα. Μεταξύ δύο εργαζόμενων η σύγκριση δεν είχε ιδιαίτερο νόημα, αλλά στους 100 εργαζόμενους, ο μέσος όρος ήταν ένα αξιόπιστο μέγεθος για να κριθεί η ελάχιστη και η ιδανική παραγωγικότητα. Κάνοντας ένα χρονικό άλμα 100 ετών, μπορούμε κατά αναλογία να πούμε ότι ένα δυσαρεστημένο emoticon δεν μας λέει και πολλά σχετικά με την ικανοποίηση που απολαμβάνουν οι πελάτες, αλλά 70 δυσαρεστημένα emoticons σε ένα σύνολο 100, πρέπει να μας

52 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

κινητοποιήσουν για αλλαγές, εκτός και είμαστε οπαδοί θεωριών συνωμοσίας. Η διάδοση των KPIs σε όλους τους τομείς επιχειρηματικότητας είναι πλέον τόσο εκτεταμένη, που δεκάδες συνέδρια, μεταξύ των οποίων και το IRX Engage, ζητούν από τους συμμετέχοντες τέσσερις ημέρες από το χρόνο τους, προκειμένου να συζητηθεί ένας μόνο από τους τομείς εφαρμογής των KPIs: αυτός της ικανοποίησης των πελατών. Στο συγκεκριμένο συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 7 και 10 Σεπτεμβρίου, οι εισηγητές εστίασαν στον τομέα της διαμόρφωσης των KPIs, που σχετίζονται με την ικανοποίηση εκείνων των πελατών, που προτιμούν τις ψηφιακές αγορές. Η στροφή δεν ήταν τυχαία, καθώς η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης για την ανάπτυξη των ψηφιακών αγορών. Αρκετοί θεωρούν ότι ακόμα κι όταν ξεθυμάνει η πανδημία, οι καταναλωτές σ’

ένα σημαντικό ποσοστό θα εξακολουθήσουν να επιλέγουν τα ψηφιακά καταστήματα αντί των φυσικών.

ΣΤΙΓΜΈΣ ΑΛΉΘΕΙΑΣ

Η σχέση ανάμεσα στον πελάτη και την επιχείρηση είναι συχνά αδιατάρακτη στο πλαίσιο μιας νορμάλ περιόδου, στη διάρκεια της οποίας ο πελάτης δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο λόγο να παραπονιέται, ακόμα κι όταν η επιχείρηση κάνει που και που μικρά σφάλματα. Για παράδειγμα, αν ένας πελάτης πληρώνει 20 ευρώ για ένα συμβόλαιο κινητής τηλεφωνίας και δε συντρέχει κάποιος σοβαρός λόγος δυσφορίας, όπως για παράδειγμα να είναι συχνά εκτός λειτουργίας το δίκτυο που τον υποστηρίζει, το σύνηθες είναι ότι δε θα ξεβολευτεί, για να γίνει πελάτης μιας άλλης εταιρείας που του προτείνει συμβόλαιο αξίας 19 ευρώ. Ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν δραματικά, σε φάσεις που το περιβάλλον συνήθους νηνεμίας διαταράσσεται. Μια απόλυση,

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

για παράδειγμα, θα μπορούσε να είναι σοβαρός λόγος για τον ευαισθητοποιημένο πελάτη, ώστε να αναζητήσει λύσεις εξοικονόμησης ακόμα και του ενός ευρώ το μήνα. Αλλά και λιγότερο οδυνηρά περιστατικά είναι πιθανό να εκληφθούν από έναν πελάτη ως «στιγμές αλήθειας». Στην περίπτωση της πανδημίας, αν και αδίκως, οι πελάτες έκριναν ότι οι έμποροι δεν παρείχαν σωστές υπηρεσίες σε διάφορους τομείς, με κυριότερο αυτόν της διανομής των παραγγελιών τους από τα ψηφιακά καταστήματα. Το αξιοπαρατήρητο είναι ότι ουδέποτε στο παρελθόν οι έμποροι είχαν δείξει ότι είναι ικανοί να προσφέρουν τις υπηρεσίες που απαίτησαν οι πελάτες στη διάρκεια του lock down. Όμως αυτή η κατάσταση έγινε αιτία δυσαρέσκειας υπό από την πίεση της κρίσης στη δημόσια υγεία. Ένα πρώτο σχετικό συμπέρασμα είναι ότι τα KPIs είναι αφενός φτιαγμένα να ανταποκρίνονται σε συνήθεις ανάγκες των πελατών, οι οποίοι συχνά βολεύονται σε μια κατάσταση, και αφετέρου είναι πολύ δύσκολο να διαμορφώνονται έτσι, ώστε να ικανοποιούνται οι προσδοκίες τους υπό εξεζητημένες και έκτακτες συνθήκες. Για να το πούμε αλλιώς, οι εταιρείες διαμορφώνουν τις περισσότερες φορές τα KPIs αναφορικά με την εξυπηρέτηση πελατών τους, όχι με γνώμονα έναν ιδανικό στόχο, αλλά με γνώμονα την εικόνα που έχουν οι πελάτες τους ως ιδανική. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο θόρυβος που έγινε πρόσφατα σχετικά με τις τιμές στα συμβόλαια κινητής τηλεφωνίας. Μέχρι την εμφάνιση κάποιας έρευνας, που έδειξε ότι η Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες χώρες στον κόσμο, οι πελάτες είχαν βολευτεί σε μια κατάσταση που θεωρούσαν ικανοποιητική. Επομένως, τα KPIs που περιλάμβαναν το στοιχείο της τιμής του συμβολαίου ως παράγοντα ικανοποίησης του πελάτη, είχαν διαμορφωθεί έτσι, ώστε δεν γινόταν καμία προσπάθεια εκ μέρους των εταιρειών για τη βελτίωση των τιμών τους. Τώρα που οι πελάτες αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πως ακριβοπληρώνουν τα συμβόλαιά τους, οι εταιρείες πρέπει να αλλάξουν τα KPIs, φροντίζοντας να μειώσουν τις τιμές των συμβολαίων. Το μίγμα των αλλαγών δεν είναι κάθε φορά πετυχημένο. Για παράδειγμα, μια πρώτη σκέψη είναι να μειωθεί το κόστος υποστήριξης των πελατών, ώστε η σχετική μείωση εξόδων να μετουσιωθεί σε όφελος για τους πελάτες.

Όμως, το αποτέλεσμα από μια τέτοια αλλαγή είναι πολύ πιθανό πως δεν θα βελτίωνε τα KPIs, που σχετίζονται με την ικανοποίηση του πελάτη. Οπότε, ένα δεύτερο συμπέρασμα που προκύπτει, είναι ότι οι εταιρείες χρειάζεται να προσέχουν τι αλλάζουν, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να δίνει την εικόνα μιας καλής ισορροπίας μεταξύ του κέρδους τους και της ικανοποίησης των πελατών τους.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΊ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΏΝ E-SHOPS

Το ερώτημα, που είναι αρκετά βέβαιο πως απασχολεί πολλούς από τους εμπόρους που λειτουργούν ψηφιακά και φυσικά καταστήματα ή μόνο ψηφιακά και δη υπό συνθήκες κρίσης στη δημόσια υγεία, είναι πώς μπορεί να διαμορφώνονται τα KPIs, έτσι ώστε και τα κέρδη τους να είναι επαρκή, πράγμα εκ προοιμίου προβληματικό στην περίπτωση ειδικά των σούπερ μάρκετ, και οι πελάτες τους ικανοποιημένοι και πιστοί. Ο προβληματισμός αυτός απασχόλησε τους αναλυτές της McKinsey, οι οποίοι συνέταξαν την έρευνα «Adapting customer experience in the time of coronavirus». Σύμφωνα με τα συμπεράσματά της, τέσσερις είναι οι τομείς που χρειάζεται να εστιάσουν οι εταιρείες, προκειμένου να πετύχουν στο στόχο τους. Α) Να εστιάσουν στη φροντίδα και την κατανόηση, πράγμα που αναλύεται σε προσέγγιση του πελάτη περισσότερο υποστηρικτική παρά εμπορική, φροντίδα για τον εργαζόμενο και την κοινωνία και ειλικρίνεια, βασισμένη στις αξίες της επιχείρησης. Β) Να εξυπηρετούν τους πελάτες τους εκεί που επιθυμούν να βρίσκονται, πράγμα που σημαίνει βελτίωση των ψηφιακών μοντέλων, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικά σε αγορές από το σπίτι, ενίσχυση των μεθόδων διανομής και ανέπαφες διαδικασίες, τόσο στη σχέση με τον πελάτη όσο και μεταξύ των εργαζόμενων. Γ) Να φανταστούν τον κόσμο μετά το τέλος της πανδημίας, δηλαδή ότι οι οικονομικές δυσκολίες θα οδηγήσουν σε περικοπές εξόδων, η μετακίνηση των πελατών στις ψηφιακές αγορές θα απαιτεί νέα πολιτική εξυπηρέτησης και ότι τα φυσικά καταστήματα θα χρειαστούν επενδύσεις, διότι υπάρχει το ενδεχόμενο να δείχνουν αφιλόξενα. Δ) Να χτίσουν νέες στρατηγικές προσέγγισης των πελατών, πράγμα που σημαίνει ευρύτερη χρήση των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων, αξιοποίηση της γνώμης των εργαζομένων «πρώτης γραμμής», οι οποίοι έχουν άμεσα

Στο lockdown οι πελάτες, αν και αδίκως, έκριναν ότι οι έμποροι δεν παρείχαν σωστές υπηρεσίες κυρίως διανομής των ηλεκτρονικών παραγγελιών. Κι αν έστω ουδέποτε προηγουμένως χρειάστηκε να ανταποκριθούν σχετικά, η έκτακτη τώρα ενεργοποίησή τους, λόγω συνθηκών, δημιούργησε και δυσαρέσκειες

την εικόνα των απαιτήσεων του πελάτη, αξιοποίηση των προσομοιώσεων πριν την εφαρμογή των νέων πολιτικών και περισσότερη προσοχή στις λάθος επιλογές, οι οποίες δείχνουν ότι έχει χαθεί η επαφή με τον πελάτη. Οι προαναφερόμενες αλλαγές, ακόμα και αν γίνονται βάσει καινοτόμων ιδεών, συνεπάγονται σημαντικές επενδύσεις. Οπότε το εύλογο ερώτημα στη σκέψη των περισσότερων είναι, αν η ανησυχία που προκαλεί η πανδημία, θα διαρκέσει τόσο χρόνο, ώστε να προλάβει να γίνει η σχετική απόσβεση των εν λόγω επενδύσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας, οι Έλληνες καταναλωτές που προτίμησαν για λίγο χρονικό διάστημα τα ψηφιακά καταστήματα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, επιστρέφουν στα φυσικά καταστήματα. Όπως φαίνεται, τα αυξανόμενα κρούσματα της πανδημίας δεν είναι αρκετός λόγος για να ξανακλειστεί ο κόσμος στα σπίτια. Είναι άραγε αυτό ένα επιχείρημα, που θα λειτουργήσει ανασταλτικά για επενδύσεις προσαρμοσμένες στη συγκυρία της πανδημίας;  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 53

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Νοσεί η αγορά, διασωληνωμένο το λιανικό εμπόριο! Η νέα οικονομική κρίση εξ αφορμής της πανδημίας ακόμα δεν έδειξε πλήρως τον αντίκτυπό της. Σε όλες τις οικονομίες παντού στον κόσμο βιώνεται ένα εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι, ενώ αναμένεται ακόμα δυσκολότερος ο χειμώνας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τα μέτρα κρατικής στήριξης, όπως παντού διαπιστώνεται, δεν επαρκούν να καλύψουν την πλειονότητα των επιχειρήσεων, που αγωνιούν για την επιβίωση τους σε συνθήκες εξαιρετικά μειωμένης ζήτησης, ενώ η προγραμματισμένη λήξη τους αναμένεται πως θ’ αυξήσει κατακόρυφα το πλήθος των νοικοκυριών που αδυνατούν ν’ ανταποκριθούν στις ανάγκες της επιβίωσης. ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

αυτόχρονα, οι προσαρμογές στην παραγωγική διαδικασία από άποψη εργασιακών σχέσεων και εισαγωγής των νέων τεχνολογιών δε φαίνεται να παρέχουν επαρκή στήριξη για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών, αφού από τη μια πλευρά επιδεινώνουν την αξιακή θέση της εργασίας και από την άλλη διευρύνουν τις ανισότητες μεταξύ των επιχειρήσεων που μπορούν κι αυτών που αδυνατούν να εισάγουν τις νέες τεχνολογίες. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η οικονομία της Ελλάδας.

Οι εκτιμήσεις των κυριάρχων φορέων οικονομικής σκέψης και έρευνας σχετικά με τις προοπτικές, λαμβάνοντας υπόψιν την αποκαρδιωτική κατάσταση το πρώτο εξάμηνο του έτους, είναι συχνά ευμετάβλητες και αντιφατικές. Ειδικότερα, σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ (Ιούλιος 2020), στον κλάδο της βιομηχανίας το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση υποχώρησε ήπια (από -48 τον Ιούνιο σε -40 τον Ιούλιο), οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν οριακά και οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν αισθητά (το σχετικό ισοζύγιο παραμένει θετικό και ενισχύεται στις 14 μονάδες από τις 6). Στον κλάδο των κατασκευών οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή υποχώρησαν σημαντικά, όπως και οι αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση (στις -31 από -38 μονάδες), ενώ στις υπηρεσίες οι έντονα αρνητικές εκτιμήσεις 54 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων βελτιώθηκαν σημαντικά, το ίδιο κι οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της. Για το λιανικό εμπόριο οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις επιδεινώθηκαν (ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις -34 από τις -32 μονάδες), όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους (από 15 στις -10), ενώ για τα αποθέματα διογκώθηκαν σημαντικά (από 14 στις 31 μονάδες).

ΟΙ ΜΜΕ ΕΞΟΝΤΏΝΟΝΤΑΙ

Η δεινή κατάσταση των επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου αποτυπώθηκε και στην έρευνα του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ αναφορικά με το πρώτο δεκαπενθήμερο των θερινών εκπτώσεων. Βάσει των αποτελεσμάτων της, σε γενικές γραμμές η κίνηση στην αγορά κινήθηκε πτωτικά το εν λόγω εκπτωτικό δεκαπενθήμερο ειδικά στις μικρότερες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά το 68% οι επιχειρήσεις κατέγραψαν πτώση πωλήσεων (72% στα είδη ένδυσης-υπόδησης), κατά το 77% έκαναν ειδικές προσφορές τόνωσης της ζήτησης μετά το lockdown, κατά το 72% επηρεάστηκαν τα μέγιστα από την πανδημία, κατά το 58% οι πωλήσεις τους στο πρώτο δεκαπενθήμερο των εκπτώσεων εξελίχθηκαν χειρότερα από το αναμενόμενο –ασφαλώς οι μικρότερες επλήγησαν περισσότερο, καθώς οι 8 στις 10 επιχειρήσεις ετήσιου κύκλου εργασιών κάτω των 45.000 ευρώ εμφάνισαν συγκριτική πτώση πωλήσεων–, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων

λιανικής αντιτίθεται στη λειτουργία της αγοράς τις Κυριακές, που αποφάσισε αυγουστιάτικα η Περιφέρεια Αττικής. Επιπλέον, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής, η φετινή χρονιά θα είναι ίσως η χειρότερη της δεκαετίας για τον εμπορικό κόσμο, αφού ο τζίρος των εκπτώσεων αναμενόταν κάτω του εμβληματικού ορίου επιδόσεων υπό συνθήκες κρίσης, όπως προσδιορίστηκε το 2012, δηλαδή κάτω των 5,8 δισ. ευρώ. Προς επίρρωση των προαναφερόμενων η έκτακτη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (Ιούνιος 2020) για τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων έδειξε ότι το 81,7% αυτών δήλωσαν μείωση τζίρου τον Μάιο σε σχέση με το αντίστοιχο μήνα του 2019, με μέσο όρο μείωσης 46%! Επίσης, στο 21,1% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων διαπιστώθηκε ισχυρή πιθανότητα η προσφυγή στις απολύσεις προσωπικού, οπότε οι ερευνητές προειδοποίησαν για τον κίνδυνο ως το τέλος του έτους να χαθούν περίπου 190.000 θέσεις εργασίας, ενώ στο 33,9% των εν λόγω επιχειρήσεων διαπιστώθηκε ότι αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο διακοπής της δραστηριότητάς τους. Ενδιαφέρον έχουν και τα αποτελέσματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με την εξέλιξη του τζίρου το δεύτερο τρίμηνο του έτους των επιχειρήσεων εκείνων, που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας λόγω της πανδημίας. Σύμφωνα με αυτήν, ο κύκλος εργασιών του συνόλου των

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

επιχειρήσεων και των οικονομικών δραστηριοτήτων το δεύτερο τρίμηνο του 2020 ανήλθε σε 58.987.931 χιλ. ευρώ, μειωμένος κατά 25,1% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο 2019 (78.800.256 χιλ. ευρώ) -σημειωτέον ότι η μείωση στις τουριστικές επιχειρήσεις έφτασε το 78,8%. Για τις 205.984 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας, ο κύκλος εργασιών το δεύτερο τρίμηνο του 2020 ανήλθε σε 3.232.618 χιλ. ευρώ, μειωμένος κατά 55,9% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019 (7.329.184 χιλ. ευρώ).

ΣΤΟ ΜΗ ΠΑΡΈΚΕΙ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΆ

Έντονο προβληματισμό για το μέλλον τους εκφράζουν τα ελληνικά νοικοκυριά. Οι προβλέψεις τους για την οικονομική κατάσταση της χώρας, βάσει του Δείκτη Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, επιδεινώθηκε σημαντικά (τον Ιούλιο διαμορφώθηκε στις -34,7 από τις -27,7 μονάδες), όπως και οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση (ο δείκτης διαμορφώθηκε στις -27,3 από τις -22,5 μονάδες). Ειδικότερα κατά το 44% τα νοικοκυριά εκτίμησαν επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης το προηγούμενο δωδεκάμηνο, κατά το 45% διέβλεψαν μικρή ή αισθητή επιδείνωση της κατάστασής τους το επόμενο δωδεκάμηνο και κατά το 61% πρόβλεψαν σημαντική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας. Επιπλέον, η δυνατότητα των νοικοκυριών για αποταμίευση εξασθενεί οριακά. Κατά το 83%

δε θεωρούν καθόλου πιθανή την αποταμίευση το προσεχές δωδεκάμηνο, κατά το 80% πιστεύουν πως η ανεργία θα αυξηθεί και κατά το 75% εκτιμούν πως οι τιμές των προϊόντων είτε θα αυξηθούν είτε θα παραμείνουν σταθερές. Εξαιρετικά ανησυχητικό είναι το σταθερά υψηλό ποσοστό (66%) των νοικοκυριών, που δηλώνουν πως μόλις τα βγάζουν πέρα. Τέλος, κατά το 10% τα νοικοκυριά δηλώνουν πως αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους, προκειμένου να καλύπτουν άμεσες ανάγκες τους.

ΕΠΊ ΞΥΡΟΎ ΑΚΜΉΣ

Η επιδείνωση της κατάστασης επιχειρήσεων και νοικοκυριών, σε συνδυασμό με τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις τους για το μέλλον, υπονομεύουν τις όποιες προσπάθειες αναζωογόνησης του καταναλωτικού και επενδυτικού κλίματος (ας σημειωθεί ότι κατά το βασικό σενάριο αναμένεται πτώση των επενδυτικών δαπανών 25%-40%) και μαζί τους την προσπάθεια ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Το νέο κύμα της πανδημίας που χτυπά τη χώρα από τον Αύγουστο επιτάσσει την παράταση ή τη διεύρυνση των κρατικών παρεμβάσεων για τη σωτηρία της αγοράς. Οι οικονομικοί μας ταγοί κινούνται σε δύο μέτωπα, ένα της άμεσης στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών και ένα της (μέσω σχεδίου) στρατηγικής ανάπτυξης της οικονομίας. Το πρώτο αφορά τη συνέχιση των μέτρων στήριξης της οικονομίας, με φοροελαφρύνσεις, κρατικά δάνεια, διευκολύνσεις πληρωμής οφειλών,

Η επιδείνωση της κατάστασης επιχειρήσεων και νοικοκυριών και οι απαισιόδοξες προβλέψεις τους υπονομεύουν τις προσπάθειες αναζωογόνησης του καταναλωτικού και επενδυτικού κλίματος. Το δεύτερο κύμα της πανδημίας επιτάσσει την παράταση ή διεύρυνση των παρεμβάσεων για τη σωτηρία της αγοράς ενίσχυση της ρευστότητας και διευκολύνσεις προς εργοδότες, μέσω αναστολών συμβάσεων εργασίας και περαιτέρω ευελιξίας της εργασίας. Το δεύτερο μέτωπο σχετίζεται με το «Εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας» για την περίοδο 2021-2023 (θα υποβληθεί από την κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή), το οποίο προβλέπει πολιτικές ανάπτυξης για τομείς όπως οι μεταφορές, η διαχείριση των στερεών αποβλήτων, η διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας, η προώθηση των επενδύσεων στην πράσινη οικονομία κ.ά., ενώ ενσωματώνει και προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη (αλλαγές στο καθεστώς της μισθωτής εργασίας, προώθηση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος ασφάλισης και των ΣΔΙΤ, εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, ενίσχυση της μεταποίησης και των ιδιωτικών επενδύσεων, αλλαγές σε εκπαίδευση, υγεία κ.α.). Εν όψει ενός δύσκολου έως εφιαλτικού χειμώνα τα όποια μέτρα πολιτικής θα κριθούν στη βάση της αποτελεσματικότητάς τους για το σύνολο της οικονομίας. Επί ξυρού ακμής, λοιπόν, ξανά…  Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 55

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Αµοιβές µισθωτής απασχόλησης και παραγωγικότητα εργασίας ανά κλάδο Γεωργία κτηνοτροφία

Αµοιβές µισθωτής απασχόλησης µέσο ωροµίσθιο 2017 (σε €)

6,4 5,7 5,1

Κατασκευές

6,8

Τουρισµός Ελεύθεροι επαγγελµατίες

8,8 8,1

Εµπόριο

Κέρδη ανά κλάδο λειτουργικό πλεόνασµα ανά ώρα εργασίας 2017 (σε €)

8,8

3,3

Μεταποίηση πλην πετρελοειδών

10,1

12,1 11,8

Βιοµηχανία Σύνολο οικονοµίας

7,6 0

15,3

11,2

Πηγή: ΣΕΒ

Στα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισµού, σε τροποποιηµένη ταµειακή βάση, την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 διαπιστώνεται έλλειµµα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισµού ύψους 11.651 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειµµα 2.086 εκατ. ευρώ, όπως προσδιορίστηκε για το σχετικό διάστηµα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισµού 2020, και ελλείµµατος 1.868 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστηµα του 2019. Το πρωτογενές αποτέλεσµα (εφόσον στο ισοζύγιο προστεθούν οι τόκοι και αφαιρεθούν οι επιστροφές δαπανών για τόκους) διαµορφώθηκε σε έλλειµµα ύψους 8.199 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασµα 1.166 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσµατος 1.763 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο το 2019. Και στο βάθος, µνηµόνιο;

Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισµού Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020

28.589

Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισµού (σε εκατ. €) 23.106

30.456

∆απάνες Κρατικού Προϋπολογισµού (σε εκατ. €)

34.757

-1.868 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισµού (σε εκατ. €)

-11.651 -20000

-10000

10000

20000

Σύµφωνα µε έρευνα του ΣΕΒ αναφορικά µε τις αµοιβές της µισθωτής απασχόλησης (περιλαµβανοµένων των εργοδοτικών εισφορών), το µέσο ωροµίσθιο στην οικονοµία µας το 2017 ήταν 11,2 ευρώ, στη µεταποίηση (πλην πετρελαιοειδών) 10,1 ευρώ και τις λοιπές βιοµηχανικές δραστηριότητες σε επίπεδο πολύ υψηλότερο του µέσου όρου της µεταποίησης, στο εµπόριο 8,8 ευρώ, στις επαγγελµατικές υπηρεσίες 8,1 ευρώ, στον τουρισµό 6,8 ευρώ, στις κατασκευές 5,7 ευρώ και στη γεωργία-κτηνοτροφία 4 ευρώ. Αντίστοιχα τα λειτουργικά πλεονάσµατα ανά ώρα εργασίας τείνουν να είναι υψηλότερα στη µεταποίηση πλην πετρελαιοειδών (12,1 ευρώ) απ’ όσο στον τουρισµό (8,8 ευρώ), τις επαγγελµατικές υπηρεσίες (5 ευρώ) και το εµπόριο (3,3 ευρώ). Κατά τον ΣΕΒ µια δυνητική βιοµηχανική ανάπτυξη θα έφερνε πολύ υψηλότερες µισθολογικές αµοιβές και υψηλότερα λειτουργικά πλεονάσµατα απ’ τα ισχύοντα σε άλλους κλάδους.

30000

40000

Πηγή: Υπουργείο Οικονοµικών

Σενάρια Α (Single - hit) και Β (Double - hit) του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονοµία 15

10 5

8,7

7,8 4,5 1,9

1,9

2,3

4,5

4,9

4,5 2,2

0 -3,5 -8

-9,8

-1,3

-3,8

-11,1 -13,6

-14,3

-15

4,9

-1,8

-1

-5 -10

2,2

-17,3 -20

Ύφεση Α

Ύφεση Β

Επενδύσεις Επενδύσεις Απασχόληση Απασχόληση Εξαγωγές Α Β Α Β Α

Πηγή: ΟΟΣΑ

56 | σελφ σέρβις | Σεπτέµβριος 2020

Εξαγωγές Β

Στις 22 Ιουλίου ο ΟΟΣΑ έδωσε στη δηµοσιότητα δύο σενάρια για την ελληνική οικονοµία. Το πρώτο –το καλό– προβλέπει ύφεση 8% φέτος, µείωση των επενδύσεων κατά 14,3%, πτώση των εξαγωγών κατά 11,1% και µείωση της απασχόλησης κατά 3,5%. ∆εδοµένου του δεύτερου κύµατος της πανδηµίας, το χειρότερο σενάριο του ΟΟΣΑ, οριακά πιο πιθανό, φέρνει πιο κοντά την ύφεση στο 9,8%, την πτώση των επενδύσεων στο 17,3%, τη µείωση των εξαγωγών στο 13,6% και την πτώση της απασχόλησης στο 3,8%. Οι συστάσεις του οργανισµού χαρακτηρίζονται από κυνισµό, αφού στα προτεινόµενα µέτρα δηµοσιονοµικής στήριξης υποδεικνύεται η ανακατανοµή πόρων σε τοµείς και επιχειρήσεις µε «καλύτερες προοπτικές», ήτοι στους µεγάλους οµίλους. Οι µικροί είναι άλλου θεού παιδιά;

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Όπως καταγράφεται στη µηνιαία έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εισαγωγών -αφίξεων στο διάστηµα Ιανουαρίου-Ιουνίου φέτος ανήλθε στα 23.619,2 εκατ. ευρώ έναντι 27.907,7 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστηµα του 2019 (µείωση 15,4%) και 26.541 εκατ. ευρώ του 2018. Αντίστοιχα, η συνολική αξία των εξαγωγών-αποστολών το εν λόγω διάστηµα φέτος ανήλθε στα 14.806,0 εκατ. ευρώ έναντι 16.845,9 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2019 (µείωση 12,1%) και 16.466,9 εκατ. ευρώ του 2018. Βάσει αυτών το εµπορικό έλλειµµα µειώθηκε το πρώτο εξάµηνο φέτος στα 8.813,20 εκατ. ευρώ έναντι 11.061,8 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εξάµηνο του 2019 και 10.074,1 εκατ. ευρώ του 2018. Η µείωση του ελλείµµατος ευχή θα ήταν να στηρίζεται στην αύξηση των εξαγωγών κι όχι στη µεγαλύτερη µείωση των εισαγωγών.

Εµπορικό Ισοζύγιο: Ιανουάριος - Ιούνιος 2018 - 2020 (σε εκατ. €) 20000 2018 2019 2020

15000 10000 5000 0

Αφίξεις Ε.Ε

Εισαγωγές Τρίτες χώρες

-5000

Εξαγωγές Τρίτες χώρες

Αποστολές Ε.Ε.

-10000 Εμπορικό Ισοζύγιο

-15000

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Σύµφωνα µε τις µετρήσεις της Markit, ο κύριος ∆είκτης Υπευθύνων Προµηθειών έκλεισε στις 48,6 µονάδες τον Ιούλιο έναντι 49,4 τον Ιούνιο. Η ταχύτερη επιδείνωση των επιχειρησιακών συνθηκών στη µεταποίηση αντέστρεψε την τάση προς ανάκαµψη, που παρατηρήθηκε µετά το ιστορικό χαµηλό τον Απρίλιο (29,5 µονάδες). Η οικονοµολόγος της IHS Markit, κ. Siân Jones, παρατηρεί πως τα εµπόδια στην εγχώρια µεταποίηση σχετίζονται µε την πανδηµία και ότι οι εταιρείες στη χώρα έχουν χαµηλό επίπεδο εµπιστοσύνης αναφορικά αφενός µε τη µελλοντική παραγωγή, εξαιτίας της εκτιµώµενης µειωµένης ζήτησης το επόµενο δωδεκάµηνο, και αφετέρου µε το χρόνο που απαιτείται, ώσπου η παραγωγή να επανέλθει στο προ πανδηµίας ύψος. Η αισιοδοξία του ΣΕΒ για ανάκαµψη των παραγγελιών τον Ιούλιο στα προ πανδηµίας επίπεδα δε δικαιώθηκε.

∆είκτης PMI - Τοµέας Μεταποίησης

42,5

Μάρτιος 2020 Απρίλιος 2020

29,5

Μάιος 2020

41,1

Ιούνιος 2020

49,4

Ιούλιος 2020 0

48,6

Πηγή: HIS Markit PMI

Κατά την ΕΛΣΤΑΤ από τη σύγκριση του Γενικού ∆ΤΚ του Ιουλίου φέτος µε τον αντίστοιχο του Ιουλίου πέρυσι προκύπτει µείωση 1,8%. Η εν λόγω µεταβολή προήλθε κυρίως από τις µειώσεις τιµών κατά 4,5% στη στέγαση, 0,9% στα διαρκή αγαθά, 0,6% στην υγεία, 9,1% στις µεταφορές, 1,8% στις επικοινωνίες, 1,1% στις πολιτιστικές δραστηριότητες, 0,6% στα ξενοδοχεία-καφέ και 0,8% σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες, αλλά και από τις αυξήσεις τιµών κατά 1,8% στη διατροφή, 0,1% στα ποτά-καπνό, 4,1% στην ένδυση-υπόδηση και 0,6% στην εκπαίδευση. Υπό κανονικές συνθήκες µε τέτοια µείωση θα µπορούσε να είναι θετική (πλεόνασµα αγαθών, αποτελεσµατική οργάνωση παραγωγής κλπ.), αλλά στην συγκυρία συγκράτησης της κατανάλωσης, αύξησης της πραγµατικής αξίας των οφειλών, µείωσης της καθαρής αξίας των επιχειρήσεων κ.ά. προκαλεί ρίγη φόβου.

Πληθωρισµός Ιανουάριος - Ιούλιος 2020 1,5 1,0

0,9

0,5

0,2

0,0 0

-0,5 -1,0

-1,1 -1,4

-1,5 -2,0 Ιαν. ’20

Φεβ.’20

Μάρ. ’20

Απρ. ’20

-1,6 Μάιος ’20

Ιούν. ’20

-1,8 Ιούλ. ’20

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Σεπτέµβριος 2020 | σελφ σέρβις | 57

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

58 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Ιούλιος 2020 vs Ιούλιος 2019 Σε αξία

Σε τεµάχια

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

-7,9

-5,1

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

2,6

-7,6

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

-8,3

7,1

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

-1,5

-2,3

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

-3,5

-5,1

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

2,1

7,2

-12,5

-11,2

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

1,6

-5,8

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

-5,7

-4,9

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

8,8

11,2

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

1,0

4,8

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

-6,8

-8,2

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

6,8

5,0

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

-3,0

-3,5

ΜΠΥΡΑ

-5,3

-11,2

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

-0,4

4,7

ΟΥΙΣΚΙ

2,7

-0,1

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

-12,9

-9,5

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

-12,0

-11,7

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

-6,7

-4,5

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

8,9

9,1

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

11,6

4,8

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

-1,1

-5,0

ΧΥΜΟΙ

-2,6

-6,4

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

1,7

1,0

ΡΥΖΙ

1,9

-0,5

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

-4,4

-13,5

Πηγή: IRI FMCG July 2020

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 59

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία, % Ιούλιος 2020

Ιούλιος 2019

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

2,1

2,5

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,2

2,7

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

4,6

5,4

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

19,1

18,6

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

8,4

7,9

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

13,6

14,1

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

15,3

13,7

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

12,3

14,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

25,6

26,1

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

35,1

21,3

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

8,7

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

12,5

15,5

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

4,5

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

0,9

1,2

ΜΠΥΡΑ

1,4

1,5

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,2

ΟΥΙΣΚΙ

0,8

1,7

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,5

0,6

ΠΡΟΙΟΝΤΑ STYLING

2,3

2,8

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,7

1,9

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

55,9

61,4

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

9,8

10,4

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

12,4

ΧΥΜΟΙ

12,0

13,8

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

15,2

15,8

ΡΥΖΙ

34,6

33,1

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

13,2

13,3

Πηγή: IRI FMCG July 2020

60 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 26/07/2020.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

NESCAFE CLASSIC 200ΓΡ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 200ΓΡ

ΑΛΦΑ ΚΟΥΤΙ 9X330ML+3GIFT

FIX HELLAS KOYTI 6*330ML (4+2)

NOYNOY FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5ΛΙΤΡΑ

ΥΓΡΟΜΑΝΤΗΛΑ BABYCARE REFILL 3X72 ΦΥΛΛΑ 6 ΕΥΡΩ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ

NESCAFE CLASSIC 100ΓΡ

ΑΛΦΑ ΚΟΥΤΙ 5X330ML+1GIFT

ZAGORI 5X1.5LT+1GIFT

ΦΑΓΕ TOTAL ΓΙΑΟΥΡΤΙ 2% 3X200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 100ΓΡ

AMSTEL ΚΟΥΤΙ 6X330ML+2GIFT

ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

FIX HELLAS 12X330ML KOYT/4DOR

MIMIKOS 650G (+30%FREE) KOTOP FILETO

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 340ΓΡ

ZAGORI 12X500ML

CAPRICE ΠΟΥΡΑΚΙΑ ΠΡΑΛΙΝΑ 400GR

TOTAL 2% 1KG

NOYNOY FAMILY ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1.5ΛΙΤΡΑ

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΝΕΡΟ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΖΑΓΟΡΙ 500ML

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 200ΓΡ

HANKIES ANTIBACTERIAL LEMON15CT

NOYNOY FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5ΛΙΤΡΑ

WET HANKIES TRAVEL ANTIBACTERIAL 15CT

ZAGORI 5X1.5LT+1GIFT

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 100ΓΡ

ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1ΛΙΤΡΟ

NOYNOY ΕΒΑΠΟΡΕ 400ΓΡ

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ2 ΨΩΜΙ ΤΟΥ TΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700G

SEPTONA WET WIPES GREEN APPLE ANTIBACTERIAL 15CT

COCA COLA 330ML ΚΟΥΤΙ

ZAGORI 12X500ML

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38ΓΡ

ΔΕΛΤΑ ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1ΛΙΤΡΟ

FIX HELLAS KOYTI 6*330ML (4+2)

NOYNOY FAMILY ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1.5ΛΙΤΡΑ

ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ MINI 360GR

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 61

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Ιούλιο 2020.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

40,7%

59,3%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

79,1%

20,9%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

69,2%

30,8%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

58,4%

41,6%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

71,4%

28,6%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

59,8%

40,2%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

50,9%

49,1%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

80,9%

19,1%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

87,3%

12,7%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

73,8%

26,2%

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

85,9%

14,1%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

75,8%

24,2%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

53,5%

46,5%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

68,8%

31,2%

ΜΠΥΡΑ

77,2%

22,8%

Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

64,2%

35,8%

ΟΥΙΣΚΙ

82,1%

17,9%

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

37,0%

63,0%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

62,4%

37,6%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

55,3%

44,7%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

67,1%

32,9%

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

51,1%

48,9%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

85,1%

14,9%

ΧΥΜΟΙ

75,2%

24,8%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

63,7%

36,3%

ΡΥΖΙ

88,6%

11,4%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

72,9%

27,1%

62 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα 26/07/2020.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 6,36

8,86

NIVEA SUN KID SPR SPF50+ 300ML 6,18

13,22

8,56

CARROTEN FAMILY TRIG.ΓΑΛ.SPF30 3/300 6,84

13,08

8,86

NIVEA SPR TRIGGER SPF30 300ML 5,82

12,66

9,00

NIVEA SUN TRIG SPRAY SPF50 300ML 858

13,54

8,60

10,40

AMBRE SOL SPR TRIG FAM SPF50+ 300ML 5,32

8,46

NIVEA SUN P&B TR SPR SP30 200 86069 4,08

5,55

CARROTEN SUM.DR.ΛΑ∆Ι ΣΠΡΕΥ SPF6 6/20

9,94

8,90

5,72

7,96

NIVEA SUN KIDS TRIG.SPF30 300ML 8045 5,76

11,92

7,92

NIVEA SUN LOTION SPF50+ 200ML

10,38

6,95

9,73

NIVEA SUN KIDS SENS.SPR.SPF50+ 300 3,00

7,00

CARROTEN GOLD INTENSIVE GEL SPF0 150 4,93

10,30

5,55

8,70

AMBRE SOL.M.SENS ADV TUB SPF50 200M 6,58 3,10 5,15 3,15

12,90

6,65

NIVEA SUN UV FACE CREAM ANTI AGE

10,80

5,60 6,50

NIVEA AFTER SUN LOTION 200ML 4,10

5,95

NIVEA SUN UV FACE MAT LOOK CREAM 3,70

4,80

10,15 8,90

4,83

8,00

CARROTEN SPR.OIL OMEGA CARE SPF30 12 3

11,55

7,20

CARROTEN SPR.OMEGA CARE OIL SPF20 12

11,78

7,70

PB ULTRA LIGHT SPF30 SPRAY 200ML

CARROTEN OIL SPRAY SUMMER DREAM

14,78

11,17

6,53

CARROTEN INTENSIVE GEL SPF0 150ML/12

14,20

11,60 9

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 63

ΕΡΕΥΝΑ

Η «νέα κανονικότητα» είναι εδώ! Το 2020 είναι παγκοσμίως μία χρονιά συγκλονιστικών αλλαγών σχεδόν σε όλες τις πτυχές της ζωής των κοινωνιών. Οι τρεις εκφάνσεις της κρίσης λόγω της πανδημίας του Covid-19 -η υγειονομική κρίση, τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και η οικονομική κρίση- επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν πολλές πτυχές της καθημερινότητας όλων μας, ανάμεσα τους και τον τρόπο που αγοράζουμε τρόφιμα και είδη παντοπωλείου. Το ερώτημα που απασχολεί άπαντες είναι το τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα. ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΙΟΣΕ

ο πλαίσιο των κυλιόμενων ερευνών του ΙΕΛΚΑ για τις εξελίξεις σε κατάσταση πανδημίας -ήδη έχουν γίνει μέχρι σήμερα οκτώ «κύματα» της έρευνας-, αναγνωρίστηκαν διάφορες ανατροπές στον τρόπο επίσκεψης των καταναλωτών στα καταστήματα, αλλά και στη διαδικασία επιλογής προϊόντων εκ μέρους τους.

Ο ΔΡΌΜΟΣ ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΜΑΚΡYΣ

Τα στοιχεία των ερευνών του ΙΕΛΚΑ αναδεικνύουν ένα κοινό μοτίβο σε σχέση με τις περισσότερες αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών: Μία συγκεκριμένη εικόνα που είχαμε την τελευταία τριετία, μία εντελώς διαφορετική συμπεριφορά κατά την περίοδο του lockdown κι αμέσως μετά τη λήξη του και μία ασθενή τάση επιστροφής στην πρότερη κατάσταση. Σε όλες τις περιπτώσεις παραμένει άγνωστο το αν και πότε θα επιστρέψουμε στην πρότερη κατάσταση, με το ενδεχόμενο να μην επιστρέψουμε ποτέ σε αυτή να είναι υπαρκτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επισκεψιμότητα στα καταστήματα τροφίμων. Η ελληνική αγορά χαρακτηριζόταν από έντονες πολυκαναλικές τάσεις, με κατακερματισμό των δαπανών στους διαφορετικούς τύπους καταστημάτων. Αυτό άλλαξε δραστικά τους τελευταίους μήνες, λόγω της πανδημίας και των μέτρων περιορισμού του συγχρωτισμού. Ο μέσος αριθμός των εβδομαδιαίων επισκέψεων για αγορές τροφίμων μειώθηκαν από τις 13,6 τον Δεκέμβριο του 2019 στις 8,2 τον Αύγουστο φέτος, δηλαδή κατά 40%. Όμως, διαπιστώσαμε μια αύξηση 35% συγκριτικά με τον Απρίλιο φέτος, οπότε ο μέσος αριθμός των επισκέψεων ήταν μόλις 6,1. Η με64 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

γαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή καταγράφηκε στα ιχθυοπωλεία και τις λαϊκές αγορές, όπου οι επισκέψεις των καταναλωτών, συγκρίνοντας τα στοιχεία του Δεκεμβρίου του 2019 ως προς του Αυγούστου φέτος, μειώθηκαν κατά 63% και 60% αντίστοιχα. Ειδικά στην περίπτωση της λαϊκής αγοράς φαίνεται ότι υπάρχει επιπλέον ένα μεγάλο πλήγμα αναφορικά με το μερίδιο της καταναλωτικής δαπάνης που κατείχε. Μικρότερες, αλλά και πάλι σημαντικές μειώσεις καταγράφονται στα αρτοπωλεία και φούρνους κατά 22%, στα οπωροπωλεία κατά 32% και στα σούπερ μάρκετ και κατά 35%. Πρέπει να επισημανθεί και ένα ποσοστό καταναλωτών περίπου 5%, οι οποίοι επιλέγουν συστηματικά πλέον τις αγορές από απόσταση -κυρίως μέσω του διαδικτύου-, πράγμα που προφανώς επηρεάζει και την επισκεψιμότητα στα καταστήματα. Τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά των αλλαγών στην ελληνική αγορά και κυρίως της μεγάλης απόστασης που μας χωρίζει από την επιστροφή στην πρότερη κατάσταση.

ΑΠΕΙΛΈΣ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ

Η κρίση στη δημόσια υγεία αποτελεί και απειλή και ευκαιρία για τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η αγορά των φρούτων και λαχανικών. Με το πλήγμα που έχουν δεχθεί οι λαϊκές αγορές, εμφανίζονται δυνατότητες ανάπτυξης τόσο για τα σούπερ μάρκετ όσο και για τα μικρά εξειδικευμένα καταστήματα του τομέα. Οι αντίστοιχες ευκαιρίες, μεγαλύτερες ή μικρότερες, είναι αρκετές. Η περίπτωση των ηλεκτρονικών αγορών είναι μία από αυτές, η οποία μάλιστα ακολουθεί ένα εντελώς διαφορετικό

μοτίβο από τα προηγούμενα. Σε αυτήν έχουμε μία δεδομένη συμπεριφορά που ίσχυε την τελευταία τριετία προ πανδημίας, μια εντελώς διαφορετική συμπεριφορά στη διάρκεια του lockdown κι αμέσως μετά απ’ αυτό και μια τάση διατήρησής της κατόπιν, με σχεδόν απίθανη την επιστροφή στην πρότερη κατάσταση. Αναφορικά με τις παραγγελίες από τα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ καταγράφεται μία παγίωση του σχετικού κοινού, με ενίσχυση του ρόλου που παίζουν πλέον οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες πολλαπλών καταστημάτων. Οι τρεις εναλλακτικές -ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ, τηλεφωνική παραγγελία, πλατφόρμα πολλαπλών καταστημάτων- υπολογίζεται ότι χρησιμοποιούνται από το 25% του κοινού έναντι 29% τον Μάιο, ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό. Το ποσοστό των κατεξοχήν αγοραστών από τα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ φτάνει το 5% επί του συνόλου, εμφανίζοντας αύξηση 500% σε σχέση με τα ισχύοντα το 2019 και παρά τη μείωσή του σε σύγκριση με τον Μάιο φέτος, η τηλεφωνική παραγγελία μειώνεται στο 9% σε σχέση μ’ ένα 13% τον Μάιο, ενώ για πρώτη φορά διαπιστώνεται η χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας πολλαπλών καταστημάτων σε ποσοστό 13%. Η ηλεκτρονική υπηρεσία παράδοσης έτοιμου φαγητού παρουσιάζει νέα αύξηση, φτάνοντας το 38%. Επισημαίνουμε τη σημαντική αύξησή της την περίοδο μετά το lockdown! Ενισχυτική σε αυτή την εξέλιξη είναι η γενικότερη ανάπτυξη των ηλεκτρονικών αγορών. Σε σχέση με πέρυσι έχει υπερδιπλασιαστεί η συστηματική τάση αγορών από ηλεκτρονικά καταστήματα γενικά. Από 21% το ποσοστό των χρηστών διαδικτύου, που το 2019 «έκανε του-

ΕΡΕΥΝΑ

Πόσες φορές την έβδοµάδα επισκέπτεστε τα παρακάτω σηµεία πώλησης ΜΕΤΑ τα µέτρα περιορισµού κυκλοφορίας Σταθµισµένος µέσος 3,4

1,9

Σουπερµάρκετ 1,7

0,3

Λαϊκή αγορά

0,7

Κρεοπωλείο

0,8 0,8

Οπωροπωλείο

0,8

Ιχθυοπωλείο 0,3

2,2

1,8 1,7 1,2 1,4

0,5

Αρτοπωλείο Φούρνος

3,7

2,0

0,0

0,5

1,0

∆εκέµβριος 2019 13,6

1,5

2,9

2,0

2,5

3,0

Απρίλιος 2020 [lockdown] 6,1

3,5

Αύγουστος 2020 8,2

Συγκριτικά µε το προηγούµενο έτος, φέτος η αξία των αγορών σας στα παρακάτω σηµεία πώλησης έχει µειωθεί ή έχει αυξηθεί. -17% Λαϊκή αγορά -9% Περίπτερο -7% Συνοικιακό ιχθυοπωλείο -6% Συνοικιακό κρεοπωλείο -4% Συνοικιακό µανάβικο -3% Μίνι µάρκετ της γειτονιάς 4%

Σουπερµάρκετ -20

-15

-10

-5

4,0

λάχιστον μία διαδικτυακή αγορά το τελευταίο δεκαήμερο», έφτασε στο 50% τον Αύγουστο φέτος. Σημειώνουμε ότι το σχετικό ποσοστό απεδείχθη σταθερό στις μετρήσεις του Μαΐου και του Αυγούστου. Αυτά πιστοποιούν ότι οι αρχικές προβλέψεις πως ένα μεγάλο μέρος της αύξησης των αγορών μέσω του διαδικτύου, λόγω lockdown, θα υποχωρήσει κι ότι θα επανέλθουν τα πράγματα στην πρότερη κατάσταση, δεν επαληθεύονται. Αντίθετα καταγράφεται μία σταθεροποίηση της πελατειακής βάσης των e-shops περίπου στο μέγεθος του 50% του πληθυσμού και περίπου στο 15%-20% σε ό,τι αφορά την πελατεία του σούπερ μάρκετ. Όλα τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι οι εξελίξεις μπορεί να αντιμετωπιστούν από την αγορά είτε ως απειλές είτε ως ευκαιρίες. Π.χ. υπάρχει η απειλή της εισόδου νέων «παιχτών» στις online αγορές, αλλά υπάρχει και η ευκαιρία ανάπτυξης των πωλήσεων, που αντικατοπτρίζεται στην εμφάνιση πωλήσεων μέσω των ηλεκτρονικών πλατφορμών πολλαπλών καταστημάτων. Οι εξελίξεις φέτος έχουν πρωτοφανείς ρυθμούς και τα ευρήματα των ερευνών δείχνουν όλο και σαφέστερα πως η αγορά δεν πρόκειται να επανέλθει στην πρότερη κατάστασή της σύντομα και ότι, μάλιστα, σε ορισμένες πτυχές της δεν θα επανέλθει καθόλου. Σε αυτές τις συνθήκες οι εταιρείες οφείλουν να προσαρμοστούν ανασχεδιάζοντας τις στρατηγικές τους, με αναθεωρήσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. 

Έχετε παραγγείλει τις τελευταίες 10 ΜΕΡΕΣ από κάποιο από τα παρακάτω;

50 40

Ηλεκτρονική πλατφόρµα µε πολλά καταστήµατα τροφίµων

Ηλεκτρονικό σουπερµάρκετ

Τηλεφωνικά από συνοικιακό κατάστηµα (κρεοπωλείο,οπωροπωλείο κλπ)

Ηλεκτρονική υπηρεσία delivery fast food

Γενικά από κάποιο ηλεκτρονικό κατάστηµα

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 65

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Δ. Μασούτης

ΣΤΑ ΑΈΡΟ∆ΡΟΜΙΑ ΜΈ ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΈΙΚΟΝΈΣ ΤΗΣ ΈΛΛΑ∆ΑΣ

Στα αεροδρόμια Ελευθέριος Βενιζέλος και Μακεδονία οι ταξιδιώτες και οι επισκέπτες συναντούν μια χαρακτηριστική εικόνα Ελλάδας,

με την υπογραφή της Μασούτης. Η εταιρεία προχώρησε σε μια συμβολική ενέργεια στα συγκεκριμένα αεροδρόμια, ώστε να προβληθεί η χώρα μέσω της αξιών που τη χαρακτηρίζουν και με τις οποίες, όπως δηλώνει, ταυτίζεται πλήρως και η ίδια «καθώς αποτελούν το DNA της λειτουργίας της». Μέσω εμπνευσμένων δημιουργικών, η εταιρεία μεταδίδει μηνύματα, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, με

έντονη την ατμόσφαιρα του ελληνικού καλοκαιριού, της παρέας και των εξαιρετικής γεύσης προϊόντων που παράγει ο τόπος μας. Πρόκειται για μηνύματα με τα οποία, όπως τονίζει η εταιρεία, ταυτίζονται Έλληνες και ξένοι επισκέπτες, μηνύματα που εκπέμπουν το φιλόξενο πνεύμα τόσο της χώρας όσο και της ίδιας: «Οι αξίες της Μασούτης, ποιότητα, ποικιλία, εξυπηρέτηση, ασφάλεια, «μιλούν» ευθέως σε κάθε δέκτη, μέσα από μια αμιγώς ελληνική, ανθρωποκεντρική προσέγγιση και από μια αμιγώς ελληνική οικογενειακή εταιρεία αξιών. Είναι η αυθεντική Ελλάδα μέσα από τη ματιά μιας αυθεντικής ελληνικής εταιρείας με μεράκι, επειδή η εποχή που διανύουμε χρειάζεται αισιοδοξία, δύναμη και χαμόγελα».

AMΣΤΕΛ FREE

ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΑΦΙΈΡΩΜΈΝΗ ΣΈ ΟΣΟΎΣ ΈΒΑΛΑΝ ΤΟ ΤΡΈΞΙΜΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΎΣ

Αξιοποιώντας το μήνυμα που μεταφέρει το παράδειγμα του Μιχάλη Σεΐτη, ενός ανθρώπου που επέλεξε να αγωνιστεί ενάντια σε όλα τα προγνωστικά και να βγει νικητής, η ΑΜΣΤΕΛ FREE δημιούργησε τη νέα της καμπάνια, απευθύνοντας σε όλους ένα κάλεσμα να θυμηθούν

66 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

ή να ανακαλύψουν τι είναι αυτό που τους δίνει ώθηση και δύναμη για να πετύχουν κάθε στόχο, εντός κι εκτός στίβου. Ο Μιχάλης Σεΐτης, ως πρωταγωνιστής της καμπάνιας, μιλά για τη δική του μοναδική αλήθεια: «Τρέχω, γιατί δε θα ήμουν εγώ, αν δεν το έκανα», αναφέρει ο ίδιος, κάνοντας ανοιχτό κάλεσμα σε όσους τον ακολουθούν, να μοιραστούν το λόγο που τρέχουν καθημερινά, μέσα από το https://www. amstelfree.gr/. Μέσα από ένα video με ανθρώπους της καθημερινότητας που έχουν βάλει το τρέξιμο στη ζωή τους, η ΑΜΣΤΕΛ FREE δίνει το δικό της μήνυμα αισιοδοξίας για το αύριο, προσκαλώντας κάθε Έλληνα

δρομέα να δώσει απάντηση στην ερώτηση «Εσύ γιατί τρέχεις;». Όλες οι ιστορίες θα αποτελέσουν τη βασική «μαγιά» για την επόμενη φάση της καμπάνιας, με στόχο να «ανοίξουν βήμα» ακόμα περισσότεροι δρομείς και να κατακτήσουν το δικό τους στόχο.

E Διοργάνωση

Υπό την Αιγίδα

Recognizing Innovative Products & Services Τα Healthy Diet Awards 2021 είναι τα βραβεία που για 2η χρονιά έχουν στόχο να αναδείξουν και να επιβραβεύσουν την αριστεία και την καινοτοµία σε προϊόντα και υπηρεσίες των εταιρειών που προάγουν την ισορροπηµένη και υγιεινή διατροφή. Διοργανώνονται από τη Boussias Communications και υποψηφιότητες µπορούν να καταθέσουν όλες οι εταιρείες που διαθέτουν τρόφιµα και ποτά ή παρέχουν υπηρεσίες, οι οποίες εξυπηρετούν ένα ισορροπηµένο µοντέλο διατροφής και τα τελευταία 2 χρόνια έχουν να επιδείξουν καινοτόµες πρακτικές.

Κριτική Επιτροπή Στην κριτική επιτροπή συµµετέχουν διακεκριµένοι Πανεπιστηµιακοί, Θεσµικοί Παράγοντες, Επιστήµονες και Δηµοσιογράφοι από το χώρο της υγιεινής διατροφής. Βασικές Ενότητες Βράβευσης 1. Best Healthy Food Product 2. Best Healthy Beverage Product 3. Best Organic Product 4. Best Plant Based Product New 5. Best Light Product 6. Best Healthy Food & Beverage Product for Children 7. Best Healthy Diet Service New Εκµεταλλευτείτε µια µοναδική ευκαιρία αναγνώρισης και διάκρισης των προϊόντων και των υπηρεσιών σας, διεκδικώντας ένα βραβείο το οποίο θα αποτελέσει εργαλείο µάρκετινγκ προς το ευρύ κοινό, σε έναν από τους πιο αναπτυσσόµενους και ανταγωνιστικούς αυτή τη στιγµή κλάδους στην παγκόσµια οικονοµία: αυτόν της υγιεινής διατροφής.

Τελική Ηµεροµηνία Υποβολής Υποψηφιοτήτων

HEALTHYDIET Παρασκευή 23 Οκτωβρίου

A W Awww.healthydietawards.gr RDS 2021 Υποβάλετε τις Υποψηφιότητές σας

ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

E ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Άννα Μαρία Παπίρη, Τ: 210 6617777 (εσωτ.377), Μ: 6945753004, Ε: ampapiri@boussias.com ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ: Έλενα Καλογρίτσα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 122), Μ: 6947 897798, Ε: ekalogritsa@boussias.com

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

FISCHER

ΓΙΑΤΊ ΕΊΝΑΙ ΩΡΑΊΑ ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΈΞΩ!

Με το νέο της τηλεοπτικό spot η Fischer, που στέλνει το μήνυμα «It’s nice to be outside!», καλεί το κοινό να θυμηθεί ξανά πόσο ωραία είναι να είσαι έξω και πόσο υπέροχη γεύση έχουν οι αναμνήσεις που δημιουργούν οι βόλτες μας. «Με μια γρήγορη συρραφή πλάνων με ρυθμικό μοντάζ και φυσικό ήχο από διάφορες στιγμές που μπορούμε να ζήσουμε «έξω», μας πάει μία βόλτα σε όλες εκείνες τις καταστάσεις που αγαπάμε να ζούμε. Κοινός παρανο-

μαστής αυτών είναι οι άνθρωποι, που επιλέγουν να είναι εκεί και να απολαύσουν την στιγμή ανεξαρτήτως συνθηκών», δηλώνει σχετικά η εταιρεία. Και παρακινεί όλους να διασκεδάζουν με υπευθυνότητα, χωρίς να χάνουν την καλή τους διάθεση, αλλά ούτε και όλες εκείνες τις ωραίες επιλογές που μας δίνει το «έξω». Η Fischer, με τη νέα της καμπάνια επιδιώκει στείλει ένα μήνυμα απόλαυσης της ζωής, ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες.

ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΔΩΔΩΝΗ ΝΈΑ ΚΑΜΠΆΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΎΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΟΎ

Μια νέα καμπάνια που υπενθυμίζει τις αξίες που χαρακτηρίζουν τη Γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ και δίνουν ένα ξεχωριστό αποτέλεσμα και στη γεύση των προϊόντων της, τη Γεύση του Καλού, όπως την ονομάζει, παρουσιάστηκε πρόσφατα. Η καμπάνια ταξιδεύει το κοινό στα όμορφα τοπία της Ηπείρου, όπου η ΔΩΔΩΝΗ γεννήθηκε και μεγάλω-

68 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

σε, για να είναι σήμερα μία από τις κορυφαίες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας. «Μέσα από τη νέα καμπάνια, η ΔΩΔΩΝΗ μας παρουσιάζει όλα εκείνα τα ιδιαίτερα συστατικά που κάνουν την ίδια και τα προϊόντα της να ξεχωρίζουν εδώ και 57 χρόνια και δεν είναι άλλα πέρα από την παραγωγή αυθεντικών γαλακτοκομικών προϊόντων άριστης ποιότητας, τη συνεργασία της με

πάνω από 5.500 παραγωγούς, που αποτελούν τη μεγαλύτερη ζώνη γάλακτος στην Ελλάδα, τη συλλογή αποκλειστικά 100% ελληνικού γάλακτος, αλλά και τη διαρκή στήριξη της τοπικής κοινωνίας της Ηπείρου μέσα από πολλές πρωτοβουλίες εταιρικής ευθύνης, ως αναπόσπαστο κομμάτι της περιοχής», δηλώνει η εταιρεία. Την ταινία δημιούργησε και επιμελήθηκε η McCann Athens.

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Το «Χωριό» παρουσιάζει κόκκινο και λευκό ξίδι Το brand «Χωριό» της Μινέρβα έχει πλέον παρουσία και στην κατηγορία του ξιδιού, με δύο νέα προϊόντα από ποιοτικές ελληνικές πρώτες ύλες. Η νέα σειρά Αμπέλια της Ελλάδας από το Χωριό περιλαμβάνει κόκκινο και λευκό ξίδι, από επιλεγμένα ελληνικά κρασιά. Η εταιρεία μάς πληροφορεί πως δημιούργησε τα προϊόντα της σειράς με πρώτες ύλες που επιλέχθηκαν από τους καλύτερους ελληνικούς αμπελώνες και από τις κορυφαίες ποικιλίες σταφυλιών. Το νέο ξίδι Χωριό, κόκκινο ή λευκό, χαρακτηρίζεται από τη δυνατή και ταυτόχρονα φίνα γεύση του. Προτείνεται ως απαραίτητο συμπλήρωμα στα καθημερινά πιάτα, για να αναδείξει ξεχωριστές ελληνικές συνταγές, αλλά και νέες γευστικές προτάσεις.

Halls Energy με βιταμίνη Β6

Η Halls καινοτομεί, παρουσιάζοντας τις νέες καραμέλες Halls Energy με βιταμίνη Β6 σε δύο γεύσεις, Κόλα και Παγωμένο Τσάι. Το καινοτόμο αυτό προϊόν συνδυάζει τη γνωστή φρεσκάδα που παρέχεται μέσω του αρώματος της μενθόλης της Halls, με τα οφέλη της βιταμίνης Β6, που συμβάλλει στη μείωση της κούρασης και της κόπωσης, με μία μόνο καραμέλα, όπως δηλώνει η εταιρεία. Οι καραμέλες Halls Energy με γεύσεις Κόλα και Παγωμένο Τσάι περιέχουν επίσης ενεργά συστατικά καφεΐνης και τεΐνης και είναι χωρίς ζάχαρη, όπως και η υπόλοιπη σειρά προϊόντων της Halls. Όπως διευκρινίζεται στη σχετική ανακοίνωση, «οι καραμέλες Halls Energy με βιταμίνη Β6 απαντούν σε μια σύγχρονη καταναλωτική ανάγκη, της ενέργειας και της τόνωσης, χωρίς φυσικά να υποκαθιστούν την ανάγκη για μια ισορροπημένη διατροφή».

Νέα αντιβακτηριδιακή σειρά Bioten Antibacterial Το bioten, που ανήκει στον όμιλο Σαράντη, εμπλουτίζει το προϊοντικό του χαρτοφυλάκιο με τη νέα αντιβακτηριδιακή σειρά Bioten Antibacterial, με σκοπό να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας του COVID-19. Η νέα σειρά, που αποτελείται από Gel & Lotion, συνδυάζει την αντιβακτηριδιακή προστασία με την φυσική ταυτότητα της μάρκας και έχει λάβει την άδεια κυκλοφορίας του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων. Η Lotion περιέχει 80% v/v αιθυλική αλκοόλη φυσικής προέλευσης, ενώ χάρη στη λεπτόρρευστη υφή της απορροφάται αμέσως μετά την εφαρμογή, χωρίς να αφήνει κατάλοιπα ή κολλώδη αίσθηση. Είναι διαθέσιμη σε μπουκάλι 100ml & σε σπρέι 200ml. Το Gel εξουδετερώνει το 99,9% των βακτηριδίων. Είναι εμπλουτισμένο με προβιταμίνη B5, για περιποίηση του δέρματος, ενώ διαθέτει ένα ελαφρύ άρωμα musk, που αφήνει μια ευχάριστη αίσθηση καθαριότητας και φρεσκάδας. Διατίθεται σε δύο μεγέθη, 80ml και 500ml σε πρακτική συσκευασία με αντλία.

Νέα Limited Coffee Matte Edition από τη Maybelline Μια νέα συλ λογή υγρών κραγιόν με ιδιαίτερο άρωμα καφέ και ζεστές αποχρώσεις παρουσίασε η Maybelline New York. Πρόκειται για τα νέα Super Stay Coffee Edition, της σειράς Super Stay Matte ink, που αυτό το φθινόπωρο κυκλοφορεί με νέες αποχρώσεις εμπνευσμένες από τα πλούσια χρώματα και τα έντονα αρώματα του καφέ. Tα Super Stay Matte Ink Liquid Lipsticks, τα υγρά κραγιόν της Maybelline που παραμένουν σταθερά για έως και 24 ώρες, κυκλοφορούν σε πέντε αποχρώσεις και δίνουν ομοιόμορφο αποτέλεσμα που παραμένει αναλλοίωτο στα χείλη, αλλά όχι στη κούπα του καφέ!

Ο μυθικός ΗΡΑΚΛΗΣ και οι 12 ΑΘΛΟΙ του «ζωντανεύουν» στα ζυμαρικά ΗΛΙΟΣ Η Βιομηχανία Ζυμαρικών ΗΛΙΟΣ δημιουργεί νέα σειρά ζυμαρικών «τα θεματικά μας» με σχέδια εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία, ξεκινώντας με τους 12 Άθλους του Ηρακλή, με στόχο να εκπλήξει, αλλά και να εμπνεύσει τα παιδιά. Το λιοντάρι της Νεμέας, η Λερναία Ύδρα, οι Στυμφαλίδες Όρνιθες, η Ζώνη της Ιππολύτης, ο Ερυμάνθιος Κάπρος και όλοι οι υπόλοιποι άθλοι του Ηρακλή «ζωντανεύουν» στο καθημερινό οικογενειακό τραπέζι. Πρόκειται για δεκατρία διαφορετικά σχήματα, εμπνευσμένα από τα κατορθώματα του μυθικού ήρωα, από 100% σιμιγδάλι σκληρού σίτου. Η εταιρεία αναμένεται να εμπλουτίσει τη σειρά και με άλλους αγαπημένους ήρωες από την αρχαία Ελλάδα.

Σεπτέμβριος 2020 | σελφ σέρβις | 69

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ BIO Hemp με βιολογικό έλαιο σπόρων κάνναβης και βιταμίνη Ε Η Garnier συστήνει τη νέα σειρά περιποίησης επιδερμίδας, για την ενυδάτωση και επανόρθωσή της με προϊόντα για πρωί και βράδυ. Τα προϊόντα της νέας σειράς έχουν ως βάση το βιολογικό έλαιο σπόρου κάνναβης, που αποτελείται κυρίως από λιπαρά οξέα, όπως τα omega-6 και omega-3, σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Ε. Η νέα σειρά ΒΙΟ Hemp από τη Garnier, όπως δηλώνει η εταιρεία, χαρίζει μια ολοκληρωμένη εμπειρία, στην οποία μπλέκονται αρώματα και νότες ξύλου σε συνδυασμό με φρέσκες φυτικές νότες από τσάι και περγαμόντο και διακριτικές νότες από πεύκο, πατσουλί και σανταλόξυλο. Η σειρά ΒΙΟ Hemp περιλαμβάνει Ενυδατικό & Επανορθωτικό έλαιο προσώπου για το βράδυ και Ενυδατική & Επανορθωτική Κρέμα-Gel Προσώπου.

Προστασία των δοντιών με την Trident Oral-B Η Trident συνεχίζει να επενδύει σε καινοτομία και αλλάζει τα δεδομένα στην αγορά μέσα από μία μοναδική στρατηγική συνεργασία. Ενώνει τις δυνάμεις της με την Oral-B, και δημιουργεί την Trident Oral-B, που περιέχει ﬂuoride, χωρίς προσθήκη ζάχαρης, προσφέροντας μία πρόταση για την προστασία των δοντιών κάθε στιγμή της ημέρας (χωρίς φυσικά να αντικαθιστά τη χρήση οδοντόβουρτσας). Η εταιρεία προτείνει τη μάσηση της τσίχλας για τουλάχιστον 20 λεπτά, μετά την κατανάλωση φαγητού ή ποτού, 5 φορές την ημέρα, ώστε να εξασφαλιστούν τα ευεργετικά της αποτελέσματα, αφού η τσίχλα συμβάλλει με αυτό τον τρόπο στη διατήρηση της μεταλλοποίησης των δοντιών. H Trident Oral-B με ﬂuoride προτείνεται για οποιαδήποτε στιγμή μέσα στην ημέρα, όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα χρήσης οδοντόβουρτσας. Ένα ακόμη καινοτόμο στοιχείο της Trident Oral-B είναι η εμφάνιση του ίδιου του προϊόντος, αφού πρόκειται για το μοναδικό εξάγωνο κουφέτο της αγοράς στις δημοφιλείς γεύσεις ∆υόσμου και Μέντας.

Νέα σειρά ∆ΕΛΤΑ Vitaline Go Protein Η ΔΕΛΤΑ, παρακολουθώντας τις διεθνείς διατροφικές τάσεις, αλλά και κατανοώντας την ανάγκη των καταναλωτών στην Ελλάδα για ισορροπημένη διατροφή και συνεχή καινοτομία, λανσάρει τη νέα σειρά Vitaline Go Protein με 15G πρωτεΐνης. Το Vitaline Go Protein συνδυάζει στραγγιστό γιαούρτι με 0% λιπαρά και 15G πρωτεΐνης σε κάθε κύπελλο. Προτείνεται ως ιδανική λύση για όσους γυμνάζονται, για ενδυνάμωση των μυών μετά τη γυμναστική, για εκείνους που προσέχουν τη διατροφή τους, αλλά και για όσους αισθάνονται την ανάγκη να προσφέρουν περισσότερα στον εαυτό τους. H σειρά περιλαμβάνει 3 γεύσεις: Βανίλια Μαγαδασκάρης & Cacao Nibs, Ροδάκινο και Κράνμπερι-Ράσμπερι-Μπλούμπερι. 70 | σελφ σέρβις | Σεπτέμβριος 2020

Νέο NIRVANA Chocolate & Choco Chips για chocoholics… Για όσους δηλώνουν εθισμένοι στη σοκολάτα και δεν μπορούν να αντισταθούν στον πειρασμό, το Nirvana Chocolate & Choco Chips κυκλοφόρησε ανανεωμένο και πιο premium. Η αναβαθμισμένη συνταγή του NIRVANA Chocolate & Choco Chips με πλούσιο παγωτό σοκολάτας και με κομμάτια σοκολάτας, ακόμα περισσότερα ομοιόμορφα κομματάκια με γέμιση κακάο και σιρόπι σοκολάτας, προσφέρεται στο κυπελάκι των 175ml και στην οικογενειακή συσκευασία των 470ml ή των 850ml.

Nachitos της El Sabor σε μέγεθος μπουκιάς Τα Nachitos της El Sabor φεύγουν από το καθιερωμένο σχήμα των nacho chips και γίνονται στρογγυλά και bite-sized, δηλαδή σε μέγεθος μπουκιάς, τονίζοντας με αυτόν τον τρόπο την fun και χαρούμενη διάθεσή τους. Σε αυτό συμβάλει και η πολύχρωμη και μοντέρνα ατομική συσκευασία τους. Τα Nachitos από την El Sabor διατίθενται σε τρεις γεύσεις: Sea Salt, Sweet Chili, Nacho Cheese.

Η ιστορία των δικών σας προϊόντων, μέρος της δικής μας καθημερινότητας

Ένα προϊόν, δεν είναι ένα αντικείμενο που κάποιος τοποθέτησε στο ράφι κάποιου μικρού παντοπωλείου ή ενός σούπερ μάρκετ. Είναι το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας ενός ή περισσότερων ανθρώπων. Που έψαξαν, κόπιασαν, έκαναν έρευνα, συνάντησαν δυσκολίες. Και τελικά κατάφεραν να δημιουργήσουν αυτό που εμείς, εσείς ή οποιοσδήποτε άλλος βλέπουμε στα ράφια ενός καταστήματος λιανικής.

Κάθε προϊόν έχει τη δική του ιστορία. Και αυτή ακριβώς θέλουμε να αφηγηθείτε.

Η συντακτική ομάδα του FOODReporter μιλάει μαζί σας, καταγράφει, δημιουργεί και αποτυπώνει την ιστορία του δικού σας προϊόντος σε ένα ξεχωριστό αφιέρωμα που θα κυκλοφορήσει, για να γίνει μέρος της δικής μας αλλά και της δικής σας καθημερινότητας μέσα από τις σελίδες του.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ

Πληροφορίες: Πέτρος Τσάτσης, T: 210 661 7777 (ext.388), Μ: 6936 093116, E: ptsatsis@boussias.com

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020

ISSN 1105 - 4972

#507

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020

ΑΓΟΡΑ Ανάπτυξη 6%-7% φέρνει το 2020 στην αγορά του κλάδου σελ. 14 Γιατί ανοίγει νέος κύκλος συγκέντρωσης στον κλάδο

σελ. 17

ΠΡΟΪΟΝ Ζυμαρικά Σταθερή διατροφική αξία

σελ. 42

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κώστας Παπαέλληνας Στρατηγική αναπτυξιακής αντιστάθμισης των κινδύνων

σελ. 49

OIKONOMIA Νοσεί η αγορά, διασωληνωμένο το λιανικό εμπόριο! σελ. 54 ΕΡΕΥΝΑ Η «νέα κανονικότητα» είναι εδώ!

σελ. 64