Construction Τεύχος 25

Page 1

ΜΑΡΤΙΟΣ 2023 | ΤΕΥΧΟΣ 25 TIMH: 9 € | ISSN: 2732-6950 ΤΟ CONSTRUCTION ΣΤΟ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ 4 ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧΑΚΗ 12 ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ: ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ 32 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ 44
η ανάπτυξη των κατασκευών
Κ. ΠΕΤΡΙΔΗΣ (DKG DEVELOPMENT): Εθνικό στοίχηµα

CONS TRUC T ION

www.constructionmag.gr

Αρχισυντάκτης

Γιάννης Πισπιρίγκος

Συντάκτες

Γιώργος Κατσιμιλής, Ιωάννα Γεωργίου

Υπεύθυνη Διαφήμισης

Ματίνα Δημητριάδου mdimitriadou@boussias.com

Γραφίστρια

Ελένη Μακρυκώστα

Φωτογράφος Κορνήλιος Σαραντίογλου

Τμήμα Συνδρομών Ελένη Λουκίσσα eloukissa@boussias.com

Λογιστήριο Κωσταντίνος Χασιώτης

6 NEWS SPECIAL REPORTS

12 Το Construction στο εργοτάξιο

της Γραμμής 4 του Μετρό στην Κατεχάκη

24

30

32

Οι τελευταίες εξελίξεις

για τις επεκτάσεις του Μετρό στην Αττική

Σήραγγα Σεπολίων:

Τα περιβαλλοντικά και συγκοινωνιακά οφέλη

Παθητικά κτίρια και ενεργειακή εξοικονόμηση:

Οι προκλήσεις του μέλλοντος

44 Πρωτοποριακά ρομποτικά συστήματα και ψηφιακά εργαλεία στις κατασκευές

48 Ελεγκτικό Συνέδριο: Μεγάλες

καθυστερήσεις & ελλιπής επίβλεψη στα δημόσια έργα

56 Ελληνικό: Πώς προχωρά η συμφωνία για τα ξενοδοχεία

5 αστέρων

60 Προ των πυλών η ανάπλαση στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας

COVER STORY

Εκδότης Μιχάλης Μπούσιας

Διευθύντρια Περιοδικών Εκδόσεων Κατερίνα Πολυμερίδου

Group Αdvertising Director

Λήδα Πλατή

Ετήσια Συνδρομή: €99

20 Κωνσταντίνος Πετρίδης (DKG Development): Εθνικό στοίχημα η ανάπτυξη των κατασκευών

INTERVIEWS

28 Θ. Τσιάνος (ΣΕΣ): Τα μέσα σταθερής τροχιάς περιορίζουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση 40 Βαγγέλης Σωτηρίου: Τα συστήματα αλουμινίου της Europa είναι η καλύτερη λύση για «πράσινες» κατασκευές

REAL ESTATE INVESTMENT

52 Συμφωνίες-ματ στη σκακιέρα του real estate

ΚΛΑΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα

Τ.Κ. 115 24

Κτίριο Cosmos Center

Τ.: 210 710 2452

Κωδικός ΕΛΤΑ: 21 - 0183

ISSN 2732-6950

| 3 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΜΑΡΤΙΟΣ 2023 - ΤΕΥΧΟΣ 025 CF BlastGothic Medi PROXIMA NOVA MED
ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ 32 52 20
12

Όλα όσα εμποδίζουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας των υποδομών - Υποστελέχωση υπηρεσιών, παρατάσεις, φωτογραφικές διατάξεις & έλλειψη δυναμικού

ο μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στους

κατασκευαστές και τις διαχρονικές

παθογένειες που υπάρχουν στους

φορείς ανάθεσης έργων αλλά και στις πολιτικές ηγεσίες ανέδειξε ο πρόεδρος της ΠΕΔΜΕΔΕ, Μιχαήλ Δακτυλίδης, σχολιάζοντας το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη. Ο κ. Δακτυλίδης, εκπροσωπώντας την Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, εξέφρασε παράλληλα την ανησυχία του για τις μεγάλες στρεβλώσεις που διέπουν το θεσμικό πλαίσιο και εγκλωβίζουν την ανάπτυξη της κατασκευαστικής αγοράς. Αναλυτικότερα, ο πρόεδρος της ΠΕΔΜΕΔΕ, αναφορικά με το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα και ειδικότερα για τις συμβάσεις που δεν εκτελέστηκαν στην ώρα τους, ώστε να υπάρχουν τα αναγκαία συστήματα ασφαλείας, σημείωσε: «Ευθύνες έχουν και οι ανάδοχοι. Για να πάει καλά ένα έργο χρειάζεται καλό ανάδοχο και καλό φορέα ανάθεσης. Μόνιμα λέμε ότι όταν ένα έργο δεν πάει καλά το σταματάς. Το έργο πρέπει να προχωρά, χρειάζεται να είναι τέτοια η διαδικασία που να επιτρέπει στον φορέα ανάθεσης να βγάζει έκπτωτη την εταιρεία που δεν κάνει τη δουλειά της και να συνεχίζει κατευθείαν χωρίς καθυστερήσεις στην εκ νέου ανάθεση του έργου. Δεν σου κάνει ο κατασκευαστής, τον διώχνεις». Μιλώντας για το ζήτημα των συνεχών παρατάσεων (και με αφορμή την τελευταία έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που καταγράφει καθυστερήσεις στην εκτέλεση δημοσίων έργων), τόνισε το φαι-

δημόσια

νόμενο των συνεχών παρατάσεων. Συνεχίζοντας, ο κ. Δακτυλίδης μίλησε για την υποστελέχωση των δημοσίων υπηρεσιών, τονίζοντας επ’ αυτού πως «δεν υπάρχουν επιβλέποντες μηχανικοί για να ελέγχουν την εξέλιξη των έργων». Και «πώς μπορούν να υπάρχουν αρκετοί μηχανικοί, όταν οι μισθολογικές απολαβές τους είναι τόσο χαμηλές;» αναρωτήθηκε. Κατά τον ίδιο, η απάντηση στο παραπάνω κενό θα ήταν η υιοθέτηση του θεσμού της ιδιωτικής επίβλεψης (ανάθεση της επίβλεψης σε τρίτο ιδιώτη όταν δεν επαρκούν οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι πόροι). Σύμφωνα με τον κ. Δακτυλίδη, «η συγκεκριμένη πρακτική ακολουθείται στην Ευρώπη, ενώ έχει νομοθετικά προβλεφθεί και στην πρόσφατη τροποποίηση του νόμου για τα δημόσια έργα. Το δημόσιο φυσικά θα διατηρεί τον θεσμικό και ελεγκτικό του ρόλο». Στο ίδιο επίπεδο τοποθέτησε, κατόπιν, και το ζήτημα των «φωτογραφικών διατάξεων». Όπως είπε συγκεκριμένα, οι δημοπρατήσεις, ειδικά έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουν γίνει με τέτοιον τρόπο ώστε να ευνοούν τις εταιρείες της έβδομης τάξης, εξαιρώντας ένα μεγάλο φάσμα μικρότερων τεχνικών εταιρειών. Τέλος, ο Πρόεδρος της ΠΕΔΜΕΔΕ στάθηκε στο πρόβλημα της έλλειψης του κατάλληλου εργατοτεχνικού προσωπικού, ένα ζήτημα που σύμφωνα με την εκτίμησή του πολύ δύσκολα θα καταφέρουμε να το αντιμετωπίσουμε, καθώς έχει βαθιές κοινωνικές ρίζες και απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας σε όλα τα επίπεδα. ■

ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 EDITORIAL ΤΟ ΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΩΝ ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Τ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΙΓΚΟΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
4 | CONSTRUCTION
Άμεση ανάγκη να υιοθετηθεί ο
θεσμός της ιδιωτικής
επίβλεψης στα μεγάλα
έργα

Σε δημοπράτηση βγήκε το έργο για την κατασκευή δικτύων ακαθάρτων και αγωγών μεταφοράς ακαθάρτων στο Δήμο Σπάτα-Αρτέμιδα. Το αποχετευτικό έργο έχει σκοπό την ολοκλήρωση του δικτύου στην περιοχή. Αναθέτουσα αρχή είναι η ΕΥΔΑΠ.

Ε ΤΕΡ Ά ΚΤ Ι ΡΙ Ά

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε μέτρα για την αύξηση του ρυθμού των ανακαινίσεων με στόχο τη

μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των

εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Η προτεινόμενη αναθεώρηση της οδηγίας για την

ενεργειακή απόδοση των κτιρίων έχει ως στό-

χο να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την κατανάλωση ενέργειας στον κτιριακό τομέα της ΕΕ έως το 2030 και

να καταστήσει τον τομέα κλιματικά ουδέτερο

έως το 2050. Στόχος είναι επίσης να αυξηθεί

το ποσοστό ανακαίνισης των ενεργειακά μη αποδοτικών κτιρίων, καθώς και να παρέχονται

καλύτερες πληροφορίες όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων γενικότερα.

Η αξία του έργου έχει εκτιμηθεί σε ποσό με ΦΠΑ 92,42 εκατ. ευρώ (ποσό χωρίς ΦΠΑ 74,54 εκατ. ευρώ). Το έργο χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί στις 24 Απριλίου και μια μέρα αργότερα θα ανοίξουν οι προσφορές από τις οποίες θα προκύψει ο ανάδοχος.

NEWS 6 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΕΥΔΑΠ:
ΣΕ
Ι ΝΗΤΑ ΣΕ ΣΠ Α
ΞΕΚΙΝ Α Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜ
Ο Σ ΓΙΑ ΑΠΟΧ Ε ΤΕΥΣΗ
10.000 ΑΚ
ΤΑ
ΚΑΙ ΑΡΤ Ε ΜΙΔΑ
ΣΕ
ΟΥΔ
ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟ Υ ΛΙΟ: «ΠΡΆΣΙΝΟ ΦΩΣ»
Μ Ε ΤΡ Ά ΓΙ Ά ΚΛΙΜ Ά ΤΙΚΆ

Έναν μοναδικό πολιτιστικό προορισμό, που περιλαμβάνει 14 μνημεία, σχεδιάζει η

LAMDA Development εντός της ανάπλασης του Ελληνικού με στόχο την ανάδειξη της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της περιοχής.

Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση της Lamda, περιλαμβάνει 14 μνημεία, συνιστούν στο σύνολο τους μια συναρπαστική εμπειρία 12 χιλιομέτρων, ανάμεσα στο μέλλον της μεγαλύτερης αστικής ανάπλασης της Ευρώπης και την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας.

Στη μοναδική αυτή διαδρομή πολιτιστικού ενδιαφέροντος, διαμορφώνονται χώροι ανοιχτοί και προσβάσιμοι σε όλους με καθιστικά, σήμανση, πινακίδες πληροφόρησης, φωτισμό και φύτευση.

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι οικολογικά, φιλικά στο περιβάλλον και εξασφαλίζουν την

ασφαλή και άνετη πρόσβαση στο χώρο. Οι πινακίδες πληροφόρησης για κάθε μνημείο διαθέτουν το αντίστοιχο ενημερωτικό-επεξηγηματικό

κείμενο φωτισμό και ανάγλυφο σύστημα Braille. Μεταξύ άλλων, στον περίπατο του Ελληνικού θα περιλαμβάνονται το Ταφικό Μνημείο Ελληνικού, το

Χ Ά ΛΚΙΔΙΚ Η

οποίο έχει ήδη μεταφερθεί στην αρχική του θέση, το τμήμα του Αρχαίου Λατομείου, το Αρχαίο Οικοδόμημα και τμήμα του Αρχαίου Δρόμου, ο Ιερός Ναός Αγ. Κοσμά και Δαμιανού, ο Προϊστορικός Οικισμός στο Ακρωτήρι του Αγ. Κοσμά, το τμήμα του Κλασικού Νεκροταφείου, στην περιοχή του σταθμού μετρό «Αργυρούπολη», το τμήμα Κλασικού Νεκροταφείου και Αρχαίου Δρόμου, στην περιοχή του αμαξοστασίου του ΤΡΑΜ.

Αμέσως μετά το Πάσχα θα δοθεί η «μάχη» ανάμεσα στους 3 διεκδικητές του διαγωνισμού, μέσω ΣΔΙΤ, για την υλοποίηση του «Φράγματος Χαβρία Χαλκιδικής, Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Νερού και Δικτύων, με ΣΔΙΤ», ύψους περίπου 106 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ στα 86 εκατ. ευρώ). Η καταληκτική ημερομηνίας υποβολής Δεσμευτικών Προσφορών ορίστηκε για τον προσεχή Απρίλιο, και ειδικότερα για τις 18.04.2023, ημέρα Τετάρτη, με τους 3 υποψήφιους ομίλους, δηλαδή τους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΧΡ. Δ. Κωνσταντινίδης, Intrakat –Suez Εau France S.A.S. – ΕΥΑΘ και Άκτωρ Παραχωρήσεις να ετοιμάζονται αλλά και να έχουν πρόσθετο χρονικό περιθώριο ενός μήνα.

| 7 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΕΓΚΡ Ι
ΘΗΚΕ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚ Ο Σ ΠΕΡ Ι ΠΑΤΟΣ 12 ΧΛΜ. ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚ Ο
Π Ά ΡΆΤ Ά ΣΗ ΓΙ Ά ΤΟ ΣΔΙΤ «ΦΡΆΓΜ Ά
ΣΤΗ
Χ Ά ΒΡ ΙΆ »

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΕΡΓΑ 161 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ

ΤΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Δέσμη έργων οδικής ασφάλειας, ύψους 161 εκατ. ευρώ, εντάσσεται στο «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας»

του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

«Ελλάδα 2.0», με Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη.

Τα έργα αυτά αφορούν σε 76 δήμους της χώρας με συνολικό προϋπολογισμό 161.032.998 ευρώ. α επιδιωκόμενα αποτελέσματα, από την υλοποίηση των έργων είναι: Η βελτίωση της οδικής ασφάλειας και η μείωση του

κυκλοφοριακού φόρτου.

Η μείωση της καταναλισκόμενης

ενέργειας του

οδοφωτισμού (λόγω εφαρμογής led) και των ρύπων από τις μετακινήσεις.

Η εξοικονόμηση φυσικών πόρων και η αύξηση των κοινόχρηστων χώρων πρασίνου.

Η βελτίωση της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος καθώς και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του υπαίθριου δημόσιου χώρου.

Η βελτίωση της προσβασιμότητας/μετακινήσεων και η διευκόλυνση κυκλοφορίας στα πεζοδρόμια πεζών και ΑμεΑ.

ΝΕΆ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΆ ΓΙΆ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

ΤΗΣ

ΕΤΕΜ-COSMOS ALUMINIUM

Η εταιρεία «ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ» ανακοινώνει ότι η 31.05.2023 ανακαθορίζεται ως η εκτιμώμενη απώτατη ημερομηνία ολοκλήρωσης της διαδικασίας της συγχώνευσης μεταξύ της θυγατρικής της ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, «ΕΤΕΜ» και την «COSMOS ALUMINIUM», με απορρόφηση της ΕΤΕΜ από την COSMOS ALUMINIUM, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4601/2019, του ν.4548/2018, του άρθρου 54 του ν.4172/2013 και του άρθρου 61 του ν.4438/2016.

Η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ θα ενημερώνει το επενδυτικό κοινό για κάθε σημαντική εξέλιξη.

NEWS 8 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ

ΆΥ ΞΗΣΗ 31,3% Κ Ά Τ

Ε ΤΟΣ Π Ά ΡΟΥΣ ΙΆ ΣΕ

ΔΕ Ι ΚΤΗΣ Π Ά Ρ Ά ΓΩΓ Η Σ ΣΤΙΣ Κ Ά Τ Ά ΣΚΕΥ Ε Σ

Αύξηση 31,3% παρουσίασε ο Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές, κατά το τέταρτο τρίμηνο

του 2022, σε αντιστοιχία με το ίδιο διάστημα

του 2021, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιο -

ποίησε η ΕΛΣΤΑΤ την Τετάρτη.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία για το τέταρτο τρίμηνο του 2021, σε σχέση με το 2020 ο Δείκτης

Παραγωγής στις Κατασκευές είχε παρουσιάσει

αύξηση 8,3%, λαμβάνοντας πάντα ως έτος βάσης το 2015.

Αντίστοιχα ο Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές του δ’ τριμήνου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2022, παρουσίασε αύξηση 52,8% έναντι αύξησης 40,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση

του Δ΄ τριμήνου 2021 με το Γ΄ τρίμηνο 2021.

Σύμβουλο που θα βοηθήσει στην προώθηση εκτελούμενων και μελλοντικών έργων στη Θεσσαλονίκη αναζητά η Αττικό Μετρό.

Προς την κατεύθυνση αυτή προκήρυξε διαγωνισμό αξίας (χωρίς ΦΠΑ) 25,247 εκατ.

ευρώ (με ΦΠΑ άνω των 31 εκατ. ευρώ) με τίτλο «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΕΡΓΩΝ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» και αντικείμενο τις υπηρεσίες παροχής συμβουλών σε κατασκευαστικά θέματα μεγάλων τεχνικών έργων. Η σύμβαση θα χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (από τους πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 και ΕΣΠΑ 2021-2027) και από εθνικούς πόρους μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ΠΔΕ. Η προθεσμία παραλαβής των προσφορών ή των αιτήσεων συμμετοχής ορίστηκε για τις 11/04/2023.

NEWS 10 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΑΤΤΙΚ
ΓΙΑ ΤΑ PROJECTS ΚΑΙ ΤΙΣ Ν Ε ΕΣ ΕΠΕΚΤ Α ΣΕΙΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝ Ι ΚΗΣ
Ο ΜΕΤΡ Ο : Ο Σ Υ ΜΒΟΥΛΟΣ
ʹ
Ο

ΤΟ CONSTRUCTION ΣΤΟ ΕΡΓΟΤ Α ΞΙΟ

ΤΗΣ ΓΡΑΜΜ Η Σ 4 ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧ Α ΚΗ

ΜΕ ΥΠΕΡΣ Υ ΓΧΡΟΝΟΥΣ ΜΕΤΡΟΠ Ο ΝΤΙΚΕΣ ΚΑΙ

ΤΕΧΝΟΛΟΓ Ι Α ΒΙΜ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥ Η ΤΟΥ ΜΕΤΡ Ο

Πυρετώδεις προετοιμασίες για ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της Ελλάδας.

Οι κατασκευαστικές προκλήσεις και η τεχνογνωσία.

ΤΟΥ ΓΙ Α ΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡ Ι ΓΚΟΥ

12 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

Έχει περάσει μια δωδεκαετία από

τότε που κατασκευάζονταν μεγάλα

τεχνικά έργα στην καρδιά της Αθήνας. Πλέον τα πράγματα αλλάζουν. Στη συμβολή της λεωφόρου Κατεχάκη με τη λεωφόρο Μεσογείων, σε έναν από τους πιο κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας, η περίφραξη δίπλα στον σταθμό του μετρό «Κατεχάκη» κρύβει την επόμενη γενιά συγκοινωνιακών έργων που θα αναβαθμίσουν όχι μόνο την κινητικότητα των πολιτών αλλά και την ίδια την ποιότητα ζωής.

Το περιοδικό Construction βρέθηκε στο εργοτάξιο της ΑΒΑΞ (που είναι επικεφαλής της κοινοπραξίας μαζί με τις GhellaAlstom) στην Κατεχάκη και συνομίλησε με τα στελέχη του κατασκευαστικού ομίλου, τον Χάρη Κυριαζή, Διευθυντή Κατασκευής

Μετρό της Γραμμής 4 στον Όμιλο ΑΒΑΞ, και Στέλιο Μούσκο, Εργοταξιάρχη του

TBM στην Κατεχάκη, δίπλα στο εντυπωσιακό φρέαρ βάθους 36 μέτρων, όπου…

ανοίγει ο δρόμος για την πορτοκαλί γραμμή του μετρό. ΆΝΤΙΣΤΡΟΦΗ

Η υπό κατασκευή Γραμμή 4 του Mετρό της Αθήνας, που θα απεικονίζεται με πορτο-

καλί χρώμα, θα αλλάξει τον συγκοινωνιακό χάρτη πυκνοκατοικημένων περιοχών της πρωτεύουσας, όπως το Γαλάτσι, η Κυψέλη, τα Εξάρχεια, η Καισαριανή, του Ζωγράφου

και τα Ιλίσια, εξυπηρετώντας 340.000 επιβάτες ημερησίως. Αυτήν τη στιγμή, στο εργοτάξιο της Κατεχάκη, έχει δημιουργη-

θεί εντός του φρέατος η πλάκα έδρασης, όπου θα συναρμολογηθεί και θα «πατήσει»

ο μετροπόντικας, τα τμήματα του οποίου έχουν παραδοθεί ήδη και βρίσκονται στον ίδιο χώρο.

Εντός Μαρτίου, λοιπόν, τα κομμάτια του ΤΒΜ θα αρχίσουν να κατεβαίνουν και να συναρμολογούνται τμηματικά, και αυτό λόγω των χωροταξικών περιορισμών που υπάρχουν, καθώς το εργοτάξιο βρίσκεται σε κομβικό συγκοινωνιακό σημείο της Αθήνας.

«Το άνοιγμα του φρέατος είναι μόνο 40 μέτρα, ενώ το συνολικό μήκος του μετροπόντικα φτάνει τα 100 μέτρα. Έτσι, έχει δημιουργηθεί μία μικρή σήραγγα 12 μέτρων για να προσφέρει έναν επιπλέον χώρο (πέραν των 40 μέτρων) και ουσιαστικά εκεί θα καθελκύονται τα κομμάτια του και εν συνεχεία θα συναρμολογούνται», εξηγεί ο κ. Κυριαζής. «Μόλις συναρμολογηθεί το ΤΒΜ και ξεκινήσει τη διάνοιξη, θα πρέπει

να διανύσει περίπου 5 χιλιόμετρα προκειμένου να συναντήσει τον δεύτερο μετροπόντικα, που θα ξεκινήσει από το εργοτάξιο της Βεΐκου και θα διανύσει απόσταση 7 χιλιομέτρων. Οι δύο μετροπόντικες θα συναντηθούν στον Ευαγγελισμό, όπου θα ολοκληρώσουν το ταξίδι τους, θα αποσυναρμολογηθούν και θα αφαιρεθούν από

το πηγάδι», συμπληρώνει ο Διευθυντής Κατασκευής Μετρό της Γραμμής 4 στον Όμιλο ΑΒΑΞ.

Ο «δίδυμος» μετροπόντικας για το εργοτάξιο της Βεΐκου θα φτάσει στην Ελλάδα στα τέλη του καλοκαιριού, καθώς αυτή την περίοδο βρίσκεται στο γερμανικό εργοστάσιο του κατασκευαστή, αποσυναρμολογημένος και έτοιμος να μπει στο πλοίο για την Ελλάδα μέσω του Ρήνου.

CUSTOM MADE

ΜΕΤΡΟΠΟΝΤΙΚΕΣ ΓΙΆ ΤΗ ΓΡΆΜΜΗ 4

Οι μετροπόντικες, ή αλλιώς TBM (Tunnel Boring Machine), που θα ξεκινήσουν από τις άκρες του έργου και θα σκάψουν μια σήραγγα 12,5 χλμ. με 15 σταθμούς, βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας. Όπως σε κάθε έργο μετρό, έτσι και στη Γραμμή 4, τα ΤΒΜ κατασκευάστηκαν και συναρμολογήθηκαν στο εργοστάσιο της Herrenknecht

AG στη Γερμανία και πρόκειται για μηχανήματα που διαφυλάττουν την ασφάλεια των υπερκείμενων κατασκευών κατά τη διάνοιξη των σηράγγων, εξασφαλίζοντας την ελάχιστη δυνατή όχληση του υπερκείμενου αστικού περιβάλλοντος.

«Οι γεωτεχνικές μελέτες του έργου, που στηρίζονται σε πάνω από 200 γεωτρήσεις, μαζί με τις αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές στάλθηκαν στη γερμανική εταιρεία, η οποία κατασκεύασε έναν custom made μετροπόντικα ειδικά για τη Γραμμή 4 του Μετρό», επισημαίνει από την πλευρά του ο κ. Μούσκος. «Το ΤΒΜ, στην πλήρη ανάπτυξή του, θα έχει διάμετρο κοπής 9,5 μέτρα περίπου, ενώ το συνολικό μήκος θα προσεγγίζει τα 105 μέτρα, αλλά καθώς θα

| 13 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΜΕΤΡΗΣΗ
ΓΙΆ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΆΝΟΙΞΗΣ
της Herrenknecht AG στη Γερμανία και πρόκειται για μηχανήματα που διαφυλάττουν την ασφάλεια των υπερκείμενων κατασκευών κατά τη διάνοιξη των σηράγγων, εξασφαλίζοντας την ελάχιστη δυνατή όχληση του
Τα ΤΒΜ κατασκευάστηκαν και συναρμολογήθηκαν στο εργοστάσιο
υπερκείμενου αστικού περιβάλλοντος

προχωράει η εκσκαφή θα προστίθεται ταινιόδρομος (ιμάντας) που θα μεταφέρει τα προϊόντα εκσκαφής στην επιφάνεια. Αυτά τα προϊόντα, λόγω των προσμίκτων, είναι βιοδιασπώμενα και θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν σε μπαζώματα λατομείων προς αποκατάσταση των τοπίων», προσθέτει.

Το ΤΒΜ ενσωματώνει την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στα μηχανήματα διάνοιξης σηράγγων, καθώς είναι κατασκευασμένο να κάνει αντιστήριξη με πίεση, δηλαδή δημιουργεί αντιστήριξη απομονώνοντας τον θάλαμο εκσκαφής, που είναι το ιδανικότερο για αστικά περιβάλλοντα. Πρόκειται ουσιαστικά για την τεχνολογία διάνοιξης που χρησιμοποιεί η ΑΒΑΞ εδώ και πολλά χρόνια στα έργα Μετρό και ακούει στο όνομα «Earth Pressure Balance», δηλαδή εξισορρόπηση εδαφικής πίεσης. «Ο σχεδιασμός της κεφαλής είναι το Α και το Ω για την άριστη και πετυχημένη λειτουργία του μετροπόντικα», συνεχίζει ο κ. Μούσκος, γι’ αυτό και τα

ΤΒΜ ενσωματώνουν επένδυση έναντι φθοράς για την προστασία του σώματος της κεφαλής. Με αυτές τις καινοτομίες εξασφαλίζονται η σωστή εκσκαφή αλλά

και η απρόσκοπτη διάνοιξη της σήραγγας. Ένα ακόμη καινοτόμο γνώρισμα του μετροπόντικα είναι πως ενσωματώνει μηχανισμό ο οποίος, κατά τη διάνοιξη της σήραγγας, εκπέμπει κύμα το οποίο διαχέεται και επιστρέφει στους αισθητήρες του ΤΒΜ, οπότε δίνει μια πρόβλεψη για απότομες αλλαγές στο υπέδαφος μπροστά από το μηχάνημα. Επίσης, έχει ενσωματωθεί τηλεσκοπική κάμερα για την καλύτερη παρακολούθηση του θαλάμου εκσκαφής, κάτι που μας επιτρέπει να βλέπουμε καλύτερα το έδαφος που διανοίγεται εξοικονομώντας πολύτιμο χρόνο», εξηγεί ο Εργοταξιάρχης του ΤΒΜ στην Κατεχάκη. «Τα ΤΒΜ που θα χρησιμοποιηθούν στη Γραμμή 4 έχουν κατασκευαστεί με σκοπό να διαχειριστούν δυσκολότερες

συνθήκες από αυτές που θα συναντήσουν σε πραγματικές συνθήκες, και αυτό για

να είμαστε σίγουροι πως η διάνοιξη θα υλοποιηθεί με τον γρηγορότερο, ασφαλέστερο και ποιοτικότερο τρόπο».

ΠΛΗΘΟΣ ΜΕΛΕΤΏΝ ΓΙΆ ΤΗΝ ΆΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΏΝ ΠΡΟΚΛΗΣΕΏΝ

Το μέγεθος και η κλίμακα του έργου κατέστησαν επιτακτική τη διενέργεια όλων των μελετών που είναι απαραίτητες, προκειμένου η κοινοπραξία να είναι πλήρως προετοιμασμένη για τις κατασκευαστικές προκλήσεις που ενδέχεται να προκύψουν. Όπως εξηγεί στο Construction ο Χάρης Κυριαζής, Διευθυντής Κατασκευής Μετρό της Γραμμής 4 στον Όμιλο ΑΒΑΞ, δεν αναμένεται να αντιμετωπιστούν σοβαρές τεχνικές δυσκολίες, δεδομένου πως έχουν διενεργηθεί πάνω από 200 γεωτρήσεις που αποτέλεσαν τη βάση δεδομένων των γεωτεχνικών μελετών για το συγκεκριμένο έργο. «Επειδή ο Όμιλος ΑΒΑΞ έχει μεγάλη και πολύχρονη εμπειρία στην κατασκευή

14 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

έργων Μετρό στην Αττική, και λόγω των υπερπλήρων μελετών που έχουμε διεξαγάγει, δεν περιμένουμε πολύ απρόβλεπτες δυσκολίες», συμπληρώνει ο κ. Κυριαζής. Όσον αφορά την τεχνική κατάρτιση του προσωπικού που θα χειριστεί τον μετροπόντικα, δεν αποτελεί πρόκληση για τον κατασκευαστικό όμιλο. Το κάθε ΤΒΜ θα επανδρώνεται από ομάδα χειριστών με διαφορετικές αρμοδιότητες, οι οποίοι έχουν εκτελέσει για την κατασκευάστρια εταιρεία πλήθος έργων Μετρό και έχουν εκπαιδευθεί από την Herrenknecht AG στη Γερμανία. Μάλιστα, όταν συναρμολογηθεί το μηχάνημα στο φρέαρ, στελέχη της γερμανικής εταιρείας θα εκπαιδεύσουν τους χειριστές της ΑΒΑΞ στον χειρισμό του ΤΒΜ, σε συνδυασμό με το Site Acceptance Test (SAT), δηλαδή δοκιμές του εξοπλισμού από τους χειριστές υπό την επίβλεψη της εταιρείας που κατασκεύασε τον εξοπλισμό. Τέλος, υπάρχει πρόβλεψη ακόμη και για τα αρχαιολογικά ευρήματα, αν και στο βάθος των 35 μέτρων δεν προβλέπεται να εντοπιστούν αρχαία. «Παρ’ όλα αυτά, στο ΤΒΜ θα υπάρχει αρχαιολόγος που θα ελέγχει τα προϊόντα εκσκαφής που θα μεταφέρονται μέσω ιμάντα και κοχλία στην επιφάνεια»,

Η ΓΡΑΜΜ Η 4 ΤΟΥ ΜΕΤΡ Ο Ε Ι ΝΑΙ ΤΟ «ΑΥ ΡΙΟ» ΤΩΝ

Το μεγαλύτερο έργο υποδομής μεταφορών αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση με προϋπολογισμό ύψους €1,8 δισ.

15 νέοι σταθμοί: Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ζωγράφου, Ιλίσια, Γουδή

Καθημερινά θα εξυπηρετούνται 340.000 επιβάτες – 53.000 λιγότερα αυτοκίνητα στους δρόμους

20 νέοι αυτόματοι συρμοί χωρίς οδηγό, με τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας

και ρύπων

Περισσότερες από 5.000 θέσεις εργασίας

Η απόσταση από το κέντρο της Αθήνας μέχρι την Πανεπιστημιούπολη θα διαρκεί

μόλις 7 λεπτά

16 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΜΕΤΑΚΙΝ Η ΣΕΩΝ

τονίζει ο Διευθυντής Κατασκευής Μετρό

της Γραμμής 4 στον Όμιλο ΑΒΑΞ.

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΡΓΟ ΜΕ ΒΙΜ Η καινοτομία της Γραμμής 4 του Μετρό δεν εξαντλείται μόνο στον εξοπλισμό και τα μηχανήματα που θα κάνουν τη διάνοιξη, αλλά και στην προηγμένη τεχνολογία βάσει της οποίας γίνονται όλες οι μελέτες. Όπως έγινε γνωστό από την πρώτη στιγμή, με πρωτοβουλία της Αττικό Μετρό, η νέα γραμμή θα κατασκευαστεί με το λογισμικό Building Information Modeling (BIM), μια τεχνολογία που δεν είναι άγνωστη στον κατασκευαστικό όμιλο ΑΒΑΞ με αντικείμενο σε διεθνή έργα μεγάλης κλίμακας. «Πρόκειται για ένα τεχνολογικό σύστημα διενέργειας, οργάνωσης και διαλειτουργικότητας των μελετών που προβλέπει τις ασυμβατότητες και αλληλοεπικαλύψεις (clash detection) αντικειμένων και υλικών. Ειδικά σε ένα έργο αυτού του μεγέθους, οι μελέτες που παράγονται με τη βοήθεια του ΒΙΜ είναι πολύ πιο συντονισμένες με αποτέλεσμα να αποφεύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις που στοιχίζουν σε πόρους και πολύτιμο χρόνο», διευκρινίζει

Ένα ακόμη καινοτόμο

γνώρισμα του μετροπόντικα

είναι πως ενσωματώνει

μηχανισμό ο οποίος, κατά

ο κ. Κυριαζής. «Και όλα αυτά μπορούμε να τα φέρουμε εις πέρας χάρη στην εμπειρία που έχει αποκτήσει το προσωπικό του τμήματος ΒΙΜ της ΑΒΑΞ με τη συμμετοχή της σε διεθνείς υποδομές».

Γενικότερα στη βιομηχανία της κατασκευής, η χρήση του ΒΙΜ μπορεί να προσφέρει πληθώρα πλεονεκτημάτων στα σύγχρονα τεχνικά έργα, όπως είναι επί παραδείγματι η μείωση του κόστους κατασκευής του έργου και ο χρόνος παράδοσης, η αύξηση της παραγωγικότητας και της ποιότητας, ο έλεγχος του κόστους και η συνολική διαχείριση του κύκλου ζωής του κτιρίου. Μάλιστα, το ακόμη πιο ενδιαφέρον που μπορεί να προσφέρει το ΒΙΜ στον κατασκευαστικό κλάδο είναι πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα στάδια, ακόμη και στο στάδιο της λειτουργίας του ολοκληρωμένου πλέον έργου. «Κάθε τμήμα, αντικείμενο και υλικό του έργου με τη χρήση του ΒΙΜ ψηφιοποιείται με αποτέλεσμα να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή οι διαχειριστές του έργου τις ακριβείς τεχνικές προδιαγραφές, σε περίπτωση αντικατάστασης ή συντήρησης κατά τη φάση της λειτουργίας», σχολιάζει ο κ. Κυριαζής. ■

| 17 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
τη
εκπέμπει
διαχέεται και επιστρέφει στους αισθητήρες του ΤΒΜ, οπότε δίνει μια πρόβλεψη για απότομες αλλαγές στο υπέδαφος μπροστά από το μηχάνημα
διάνοιξη της σήραγγας,
κύμα το οποίο

ΜΑΤΙΑ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ήμερα, στο εργοτάξιο που βρίσκεται στη συμβολή της Μεσογείων με την Κατεχάκη γίνονται πυρετώδεις εργασίες από τα συνεργεία της ΑΒΑΞ ώστε ο πρώτος από τους δύο υπερσύγχρονους μετροπόντικες που θα σκάψουν τη νέα Γραμμή 4 να είναι έτοιμος να ξεκινήσει το υπόγειο ταξίδι του. Αν και συνήθως γοητευόμαστε από τα έργα και τα θαυμάζουμε όταν αυτά θα έχουν ολοκληρωθεί, άλλο τόσο ενδιαφέρον έχει η

«γέννησή» τους πίσω από τους λοφίσκους με χώμα και τα μηχανήματα που σκάβουν υπογείως. Στις εικόνες που ακολουθούν, μπορούμε να δούμε την κεφαλή του μετροπόντικα με το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα, μια στιγμή από τα τεχνικά έργα που διαδραματίζονται ακριβώς δίπλα μας, αλλά και να θαυμάσουμε την τεχνογνωσία των Ελλήνων μηχανικών, που χτίζουν έργα πνοής, έργα ανάπτυξης για τις επόμενες γενιές.

18 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 SPECIAL REPORT
Σ
ΜΙΑ
| 19 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΟ ΕΡΓΟΤ Α ΞΙΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧ Α ΚΗ
20 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Κ. ΠΕΤΡ Ι ΔΗΣ (DKG DEVELOPMENT): ΕΘΝΙΚ Ο ΣΤΟ Ι ΧΗΜΑ Η ΑΝ Α ΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥ Ω Ν ΑΚ Ι ΝΗΤΑ PREMIUM ΕΠΙΠ Ε ΔΟΥ Για τον ιδρυτή και Managing Partner της εταιρείας, ο «σωστός προγραμματισμός» είναι η φράση-κλειδί για την εντός χρονοδιαγράμματος ανάληψη και υλοποίηση τεχνολογικά σύγχρονων και βιώσιμων έργων real estate. ΣΥΝ Ε ΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙ Α ΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡ Ι ΓΚΟ COVER STORY

Σε πείσμα των καιρών και των προκλήσεων, υπάρχουν εταιρείες που ξεκινούν και ωριμάζουν στα δύσκολα. Μια τέτοια εταιρεία είναι η DKG Development, που στοχεύει για το 2023 να αυξήσει το πορτφόλιο ακινήτων της στα 75.000 τ.μ., όπως επισημαίνει ο Managing Director, Κωνσταντίνος Πετρίδης.

Ποια είναι η DKG Development; Ποιες κατηγορίες έργων αναλαμβάνει και τι

είδους υπηρεσίες μπορεί να προσφέρει

σε όλο το φάσμα της κατασκευαστικής

αγοράς;

Η DKG Development ξεκίνησε το ταξίδι της

το 2019, ως συνέχεια της άνω των 15 ετών επαγγελματικής δραστηριοποίησής μου στον χώρο του real estate. Είναι μια δυναμικά ανερχόμενη εταιρεία επενδύσεων, σχεδιασμού, ανάπτυξης και διαχείρισης

ακινήτων που υλοποιεί από το Α έως το Ω επενδυτικά σχέδια στην ευρύτερη περιοχή της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας. Συγκεκριμένα, με τη σημαντική συμβολή του εξειδικευμένου προσωπικού μας, που ανέρχεται σε 35 in house πολιτικούς μηχανικούς, αρχιτέκτονες μηχανικούς και εργοδηγούς, εξυπηρετούμε την εγχώρια

και διεθνή καταναλωτική κοινότητα, είτε πρόκειται για επενδυτές είτε για τελικούς χρήστες, προσεγγίζοντας την αγορά με καινοτόμες λύσεις στον τομέα των εμπορικών ακινήτων, τουριστικών και άλλων. Στο επίκεντρο της δράσης μας εντοπίζονται ακίνητα υψηλών αποδόσεων, φοιτητικές εστίες, γραφεία, καταστήματα – όλα έχουν ως κοινό γνώρισμα ότι είναι premium class. Για παράδειγμα, στον Πειραιά διαθέτουμε ένα μεγάλο πορτφόλιο έργων, στο κέντρο των Αθηνών αλλά και στα νότια προάστια. Παράλληλα, έχουμε επεκταθεί και εκτός Αττικής, όπως οι βίλες πολυτελείας που διαχειριζόμαστε στη Σιθωνία της Χαλκιδικής, ενώ αξιολογούμε συνεχώς τις ευκαιρίες που παρουσιάζουν τα ακίνητα της Θεσσαλονίκης.

Τα τελευταία χρόνια, η DKG Development έχει επαναπροσδιορίσει τις συντεταγμένες της σύγχρονης ζωής στα έργα που αναλαμβάνει, αναπτύσσοντας ξεχωριστά ακίνητα που προσφέρουν αυξημένη ποιότητα ζωής, ανώτερο σχεδιασμό και ασύγκριτη αξία. Με τα αξιόλογα ακίνητά της, η DKG Development έχει επιτύχει ένα αξιοζήλευτο χαρτοφυλάκιο επιτυχιών, οι οποίες αποτελούν τα θεμέλια της φήμης της για την παροχή ποιότητας που βασίζεται στις υψηλές προδιαγραφές που ενσωματώνονται σε κάθε ακίνητο.

Σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να πω

Φωτορεαλιστική απεικόνιση του IMERAS Project, του μικτής χρήσεως ακινήτου που θα στεγάσει εμπορικά καταστήματα, γραφειακούς χώρους και δημόσιους φορείς

πως η DKG Development «γεννήθηκε» σε μια περίοδο δύσκολων και απαιτητικών συνθηκών, που διαμορφώθηκαν εκτάκτως εξαιτίας της πανδημίας. Παρ’ όλα αυτά, αξιοποιήσαμε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες με αποτέλεσμα να ενισχύσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημά μας στην αγορά ως νεοσύστατη εταιρεία. Συγκεντρώνοντας το κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό και πετυχαίνοντας υψηλού επιπέδου συνεργασίες, στοχεύσαμε σε πολύ καλά πρότζεκτ. Όταν οι περισσότεροι δίσταζαν να επενδύσουν εξαιτίας των συνθηκών, εμείς με συντονισμένες και μετρημένες κινήσεις δημιουργήσαμε τη βάση του χαρτοφυλακίου των έργων μας. Άν έπρεπε να επιλέξετε τα σημαντικότερα έργα σας, ποια θα ήταν αυτά; Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε και πώς τις ξεπεράσατε;

Η DKG Development συνεχώς αναπτύσσεται ερευνώντας, αξιολογώντας και διεκδικώντας ελκυστικές εργολαβίες, είτε για

ανακατασκευή ή ακόμη και για νέες αναπτύξεις. Αυτή την περίοδο, αν έπρεπε να επιλέξω τα πιο σημαντικά πρότζεκτ, αυτά είναι τα αυτοεξυπηρετούμενα διαμερίσματα στην Ακτή Μητσοπούλου και το μικτής χρήσεως ακίνητο στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης 602.

Το πρώτο έργο της DKG Development, το Mediterranean-Premium Class Serviced Apartments διαθέτει έκταση 4.000 τ.μ. και περιλαμβάνει διαμερίσματα από 40 έως 350 τ.μ., ιδανικά για βραχυχρόνια και μακροχρόνια μίσθωση. Μάλιστα, η αρχιτεκτονική μελέτη του έργου έχει προκύψει από τη συνεργασία μας με τον Γάλλο αρχιτέκτονα Jean Pierre Heim, ο οποίος λαμβάνοντας υπόψη την ταυτότητα της εταιρείας, το πελατολόγιο στο οποίο απευθυνόμαστε, αλλά και το κομβικό σημείο στο οποίο εδρεύει το ακίνητο, παρέδωσε μια μελέτη που ενσαρκώνει το πνεύμα του μεσογειακού τοπίου και εμπνέεται από τη θάλασσα, τον ήλιο και τα χρώματα του

| 21 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

Φωτορεαλιστικές απεικονίσεις από τους εσωτερικούς χώρους και το ρετιρέ του The Mediterranean στην Ακτή Μητσοπούλου

ελληνικού μεσογειακού περιβάλλοντος. Στην πλήρη ανάπτυξή τους, τα διαμερίσματα θα είναι πλήρως επιπλωμένα, ενώ στο ισόγειο έχει προβλεφθεί η ανάπτυξη καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, δηλαδή κάποιου premium class εστιατορίου. Το έτερο νέο πρότζεκτ της DKG Development είναι το IMERAS στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης 602, στην περιοχή Αργυρούπολης-Ελληνικού. Αυτό το ακίνητο είναι 3.500 τ.μ. και αναμένεται να στεγάσει κατά κύριο λόγο γραφειακούς χώρους επιχειρήσεων. Βρισκόμαστε ήδη

σε συζητήσεις με πολλούς ενδιαφερόμενους, ενώ και τα κεντρικά γραφεία της DKG Development θα μεταφερθούν στον ίδιο χώρο. To πρότζεκτ βρίσκεται στο στάδιο της προμελέτης, αλλά συμφωνήσαμε με το γραφείο KN Group Architects να αναλάβει την αρχιτεκτονική μελέτη του. Και τα δύο πρότζεκτ, αν και βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο, συγκεντρώνουν τεράστιο ενδιαφέρον. Στο πρότζεκτ της Μητσοπούλου έχουμε προπωλήσει ήδη το 30% των διαμερισμάτων, κυρίως τα μεγαλύτερα διαμερίσματα σε Ευρωπαίους,

Ασιάτες και Άραβες επιχειρηματίες. Για το ακίνητο στην Αργυρούπολη, υπάρχει λίστα μισθωτών από επιχειρήσεις, τους οποίους θα επιλέξουμε μόλις ολοκληρωθεί η αρχιτεκτονική μελέτη.

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των κατασκευών είναι το υψηλό ενεργειακό κόστος, εξαιτίας των ανατιμήσεων στα υλικά και στην ενέργεια. Πώς διαχειρίζεστε αυτή την κατάσταση, προκειμένου να ολοκληρώσετε εντός χρονοδιαγράμματος τα έργα; Αναμφίβολα, το κατασκευαστικό και το ενεργειακό κόστος έχει επηρεάσει όλους τους επιχειρηματικούς, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου μας. Είναι όμως μια κατάσταση που θα αργήσει να εξομαλυνθεί, οπότε πρέπει να προσαρμοστούμε για να αναπτυχθούμε. Πέραν των στρατηγικών που εφαρμόζονται από όλη την αγορά με σκοπό να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο των ανατιμήσεων, όπως η προαγορά και προεξόφληση όλων των απαραίτητων υλικών και εξοπλισμού αμέσως μετά την υπογραφή των συμβάσεων έργων, η λέξη κλειδί είναι πάνω απ’ όλα η «σωστή διαχείριση». Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι πολυπαραγοντικό, οπότε και ο τρόπος αντιμετώπισής του πρέπει να είναι το ίδιο προσεγμένα μελετημένος. Με τα ρίσκα που υπάρχουν, δεν μπορείς να αγοράζεις ένα ακίνητο επειδή απλά είναι φθηνό. Πρέπει να συνυπολογίζεις τη μελλοντική του αξία, την απόδοση που μπορεί να προσφέρει, και να έχεις ήδη διασφαλίσει το επίπεδο των συνεργατών σου. Μόνο με τη στρατηγική του σωστού προγραμματισμού και των συνεργασιών για τα υλικά και τους αποθηκευτικούς χώρους, μπορείς να διασφαλίσεις στο μέτρο του δυνατού την έγκαιρη και ποιοτική ολοκλήρωση των έργων. Όλα είναι μια αλυσίδα στην αγορά, ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων, και σε τέτοιους απαιτητικούς καιρούς, μόνο η συνεργασία και ο προγραμματισμός θα εγγυηθούν πως όλοι θα βγουν κερδισμένοι.

Ένα ακόμη κομβικό ζήτημα είναι το ανθρώπινο δυναμικό της αγοράς. Πόσο σημαντικό είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο για την DKG Development και πώς διασφαλίζετε την κατάρτιση και εκπαίδευση των συνεργατών σας;

Η έλλειψη καταρτισμένου εργατοτεχνικού προσωπικού, ικανού να αναλάβει εγκαταστάσεις και εφαρμογές συστημάτων είναι ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα του κλάδου. Οι μηχανικοί και τεχνίτες των κατασκευών είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για να γίνουν τα έργα ποιοτικά και με σωστή

COVER STORY 22 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

απόδοση. Γι’ αυτό λοιπόν, πρέπει να αντιμετωπίσουμε, σε επίπεδο πολιτείας, πιο

άμεσα και δυναμικά το φαινόμενο του brain

drain με αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας.

Δηλαδή να ανοίξουν οι διακρατικές συμφωνίες για να φέρουμε εξειδικευμένους

μηχανικούς και εργάτες αλλά και εταιρείες

που θα συνεργαστούν με τις αντίστοιχες

ελληνικές. Η ευθύνη όμως πρέπει να μοιραστεί σε όλους, από το κράτος έως φυσικά τον επιχειρηματικό κόσμο.

Βρισκόμαστε σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι. Μετά από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης, δύο χρόνια ύφεσης εξαιτίας της πανδημίας και τώρα με τον πόλεμο

στην Ουκρανία, έχουμε την ευκαιρία για μια πραγματικά ριζική ανακατασκευή και

ανάταξη του κατασκευαστικού κλάδου.

Γιατί ο σκοπός δεν είναι μόνο να κατασκευαστούν τα έργα, αλλά εμείς οι ίδιοι να εξελιχθούμε για να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί έναντι των μεγάλων εταιρειών

της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου.

Σε αυτή την προσπάθεια, που είναι εθνικό μας στοίχημα, πρέπει να εκμεταλλευθούμε την τεχνογνωσία αλλά και το κατάλληλο προσωπικό.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η DKG Development θεωρεί το ανθρώπινο δυναμικό ως το σημαντικότερο asset στην εταιρεία και σε αυτό πλέον επενδύουμε αρκετά. Διαθέτουμε μια άρτια ομάδα με επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, που είναι εξειδικευμένοι στις πιο καινοτόμες τάσεις της αγοράς (όπως οι πιστοποιήσεις LEED και BREEAM). Η ανάπτυξη της DLG Development εξαρτάται από την ανάπτυξη των ανθρώπων της, και γι’ αυτό φροντίζουμε τη συνεχή επιμόρφωσή τους και διασφαλίζουμε σύγχρονες και αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες. Τι σημαίνουν για εσάς οι έννοιες της βιώσιμης ανάπτυξης και κυκλικής οικονομίας, και πώς τις ενσωματώνετε στα έργα και τις υπηρεσίες σας; Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι προαπαιτούμενο πλέον για τις κατασκευές όλων των μεγεθών. Για την DKG Development η έννοια της αειφορίας είναι αλληλένδετη με τα έργα που αναπτύσσει και παραδίδει. Οι «πράσινες» πιστοποιήσεις, η αειφορία και η κυκλική οικονομία είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Είναι ένας τρόπος λειτουργίας που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που ξεκινούν από τον τρόπο που γίνεται η κατεδάφιση, η ανακαίνιση, τα μέσα και τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις ανακατασκευές και τις νέες αναπτύξεις, και τα τεχνολογικά εργαλεία. Μια φιλοσοφία

που ξεπερνά τα όρια του κτιρίου και την επανάχρηση των υλικών, και ανάγεται σε μια ανταποδοτική νοοτροπία που αλλάζει τους χώρους αποφεύγοντας στρεβλώσεις στην αγορά. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να πω ότι πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη, ειδικά από την πλευρά του κράτους για την προώθηση της «πράσινης» κατασκευής. Προσωπικά πιστεύω πως η αύξηση των συντελεστών δόμησης ή της κάλυψης, με την υποχρέωση (από την πλευρά του κατασκευαστή) να δημιουργήσει 100% «πράσινους» χώρους και να εφαρμόσει βιώσιμες λύσεις, είναι η win-win κατάσταση που χρειαζόμαστε για να βγουν κερδισμένοι τόσο το κράτος αλλά και οι επενδυτές. Ποιο είναι το προσωπικό σας στοίχημα και το στρατηγικό πλάνο της DKG Development για το 2023;

Ως ιδρυτής και επικεφαλής της DKG Development, αυτό που θέλω είναι να δω την εταιρεία να εδραιώνεται περισσότερο στην αγορά φέρνοντας εις πέρας αναπτύξεις σε όλη την Ελλάδα και σε τομείς όπως τα ξενοδοχεία, τα γραφεία, τα retail stores και τα serviced apartments. Έχουμε σαν στόχο να φτάσουμε τα 75.000

τ.μ. το 2023 και σε περιοχές όπως η Αττική, ο Πειραιάς, η Θεσσαλονίκη, η Χαλκιδική, και σε άλλα νησιά. Είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις συνεργασίες και θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε νέους ανθρώπους να εξελιχθούν, με εταιρική ευθύνη απέναντι στους εργαζομένους, τους πελάτες, το κράτος και τους συνεργάτες μας. ■

Εξωτερικές απόψεις του The Mediterranean, που θα στεγάσει premium class αυτοεξυπηρετούμενα διαμερίσματα

| 23 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

ΟΙ ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΤΡΟΠΟΝΤΙΚΑ

Παράλληλα, έως το καλοκαίρι θα έχει φτάσει στην Ελλάδα και ο δεύτερος, που επίσης έχει κατασκευαστεί στη Γερμανία.

ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΙ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ

πό τον περασμένο Οκτώβριο, όταν παραδόθηκε η επέκταση της Γραμμής 3 προς τον Πειραιά, το μοναδικό έργο Μετρό σε εξέλιξη στην Αθήνα είναι η κατασκευή του πρώτου τμήματος της γραμμής 4, από το Άλσος Βεΐκου ως το Γουδί. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει πριν ξεκινήσει και το έργο της επέκτασης της γραμμής 2 προς το Ίλιον, με τον σχετικό διαγωνισμό να βρίσκεται σε εξέλιξη από τις πρώτες μέρες της νέας χρονιάς. Το σημαντικότερο ορόσημο του έργου της Γραμμής 4 για το 2023 αναμένεται να είναι η έναρξη της εκσκαφής με τους δύο μετροπόντικες, ο πρώτος εκ των οποίων συναρμολογείται δίπλα στον σταθμό Κατεχάκη, με στόχο να ξεκινήσει τη λειτουργία του μέσα στο επόμενο διάστημα.

ΟΙ ΣΤΆΘΜΟΙ ΠΟΥ ΘΆ

ΤΕΘΟΥΝ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΆ

ΕΏΣ ΤΟ 2029

Όπως είναι ήδη γνωστό, η διαδρομή της Γραμμής 4 (Άλσος Βεΐκου–Γουδή) θα έχει μήκος 12,8 χιλιόμετρα και θα περιλαμβάνει 15 σταθμούς. Αυτοί που θα κατασκευαστούν είναι οι εξής: Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημίας, Κολωνάκι,

24 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Α

Ευαγγελισμός (διαγώνια σε σχέση με τον υφιστάμενο σταθμό Ευαγγελισμό

της Γραμμής 3), Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου και Γουδή.

Από εκεί και πέρα, εξετάζονται σοβαρά

τρεις ακόμη επεκτάσεις: προς τα Δυτικά

Προάστια (Άλσος Βεΐκου-Πετρούπολη), τα

Νότια Προάστια (Ευαγγελισμός-ΠΥΡΚΑΛ)

και μία τρίτη προς τα Βόρεια Προάστια (Γουδή-Λυκόβρυση). Ειδικά η τρίτη επέκταση θα διέρχεται από περιοχές που δεν

διαθέτουν Μετρό και θα καλύπτει έναν από

τους πιο βαρυφορτωμένους με οχήματα

οδικούς άξονες της πρωτεύουσας, που δεν

είναι άλλος από την λεωφόρο Κηφισίας.

Με βάση τα όποια σχέδια υπάρχουν μέχρι στιγμής, η επέκταση της Γραμμής 4 προς τα βόρεια θα καλύψει τη Λεωφόρο Κηφισίας μέχρι το δαχτυλίδι που οδηγεί και στην Αττική Οδό. Στη συνέχεια, η διαδρομή αυτή θα κατευθύνεται βορειοδυτικά μέσω Αμαρουσίου και Πεύκης, φτάνοντας μέχρι τη Λυκόβρυση. Το πρώτο τμήμα της Γραμμής 4 εκτιμάται πως θα τεθεί σε λειτουργία για το επιβατικό κοινό το 2029, ενώ ήδη έχουν στηθεί τα πρώτα εργοτάξια. Το σημαντικότερο πρόβλημα προς το παρόν, αποτελεί η προσφυγή κατά των εργασιών στο σταθμό Εξάρχεια, η οποία και εκκρεμεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, παρόλο που απορρίφθηκε το αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής για διακοπή των εργασιών.

Επιπλέον, ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί το τι θα συμβεί με το εργοτάξιο του σταθμού Ευαγγελισμός, ίσως το μοναδικό εργοτάξιο του έργου στο οποίο προς το παρόν δεν έχουν προχωρήσει οι εργασίες.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΆΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΓΡΆΜΜΗΣ 4 Το προσεχές διάστημα θα ξεκινήσουν εργασίες σε 3 – 4 σταθμούς, ενώ κάποιες καθυστερήσεις είναι αναμενόμενες στο πλαίσιο ενός μεγάλου έργου στην Αθήνα καθώς εμπλέκεται μια σειρά φορέων από την αρχαιολογική υπηρεσία και την ΕΥΔΑΠ μέχρι το δίκτυο φυσικού αερίου και τον ΔΕΔΔΗΕ. Όσον αφορά τις πρόδρομες εργασίες, αυτές συνεχίζονται χωρίς ιδιαίτερα προς το παρόν προβλήματα στα περισσότερα εργοτάξια κατά μήκος της Γραμμής.

Σχετικά με την μετατόπιση των δικτύων, στο Φρέαρ TBM Βεΐκου ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για την παράκαμψη δικτύων και τη σύνδεσή τους με τα υφιστάμενα δίκτυα. Οι αρχαιολογικές εργασίες, οι οποίες είχαν προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις σε αντίστοιχα έργα, με σημαντικότερο προς

το παρόν εύρημα δύο τάφους του 5ου αιώνα π.Χ. στο φρέαρ TBM Βεΐκου, έχουν πλέον ολοκληρωθεί. Επιπλέον, ξεκίνησαν εργασίες παράκαμψης δικτύου φυσικού αερίου στο σταθμό Γαλάτσι, ενώ στο σταθμό Δικαστήρια συνεχίζονται οι εργασίες για την παράκαμψη δικτύων μέσης και χαμηλής τάσης και ξεκίνησαν εργασίες παράκαμψης δικτύου Φ160 της ύδρευσης και του δικτύου ΟΤΕ στην οδό Μάντικα. Επίσης, στο σταθμό Κολωνάκι συνεχίζονται παρακάμψεις των σύνθετων δικτύων υψηλής και μέσης τάσης της ΔΕΔΔΗΕ, ΟΤΕ, φυσικού αερίου και κινητής τηλεφωνίας. Στο σταθμό Ακαδημία ξεκίνησαν εργασίες παράκαμψης δικτύου φυσικού αερίου πλησίον στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Επίσης όσον αφορά τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, στο φρέαρ TBM Βεΐκου συνεχίζονται οι εργασίες για την εφαρμογή της κυκλοφοριακής παράκαμψης της λεωφόρου Βεΐκου στο ρεύμα προς Κύμη και στο νέο κόμβο στην οδό Χριστιανουπόλεως. Επιπλέον, αποκαταστάθηκαν τα πεζοδρόμια στην οδό Αιγοσθένων και στη Λ. Βεΐκου. Ταυτόχρονα, εφαρμόστηκε κυκλοφοριακή ρύθμιση στο σταθμό Γαλάτσι λόγω μετατόπισης δικτύων. Σχετικά με τη εξέλιξη των έργων ο Νικόλαος Κουρέτας, Διευθύνων Σύμβουλος και Αντιπρόεδρος

ΔΣ της Αττικό Μετρό αναφέρει πως «το έργο υλοποιείται μέσω δύο συμβάσεων.

Η πρώτη σύμβαση με τίτλο “Αρχαιολογικές Εργασίες και Μετατοπίσεις Δικτύων ΟΚΩ του Τμήματος Α’ της Γραμμής 4 – “Άλσος Βεϊκου – Γουδή” περιλαμβάνει την εκτέλεση των αρχαιολογικών εργασιών, την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών και την εκτέλεση των εργασιών για τις μετατοπίσεις δικτύων των οργανισμών κοινής ωφέλειας (ΟΚΩ) καθώς και τις

Νικόλαος Κουρέτας, Διευθύνων Σύμβουλος & Αντιπρόεδρος ΔΣ, Αττικό Μετρό

κυκλοφοριακές παρακάμψεις σε όλες τις θέσεις του έργου. Ήδη ορατή από τους πολίτες η εξέλιξη των έργων σε κεντρικά σημεία στην Αθήνα. Μέχρι σήμερα το συνολικό ποσοστό υλοποίησης φυσικού αντικειμένου της ανωτέρω σύμβασης ανέρχεται περίπου στο 45%. Σύμφωνα με τη δεύτερη σύμβαση με τίτλο “Γραμμή 4 – Τμήμα Α΄ Άλσος Βεΐκου – Γουδή” έχουν υλοποιηθεί οι εγκαταστάσεις των εργοταξίων του έργου για την κατασκευή του φρέατος εκκίνησης ΤΒΜ2 Κατεχάκη, του φρέατος εκκίνησης ΤΒΜ1 Βεΐκου και του φρέατος ΓΝΑ. Στο πλαίσιο της συμπληρωματικής έρευνας υπεδάφους έχουν ολοκληρωθεί οι γεωτρήσεις σε όλες τις θέσεις του έργου, και είναι σε πλήρη εξέλιξη η εκπόνηση των γεωτεχνικών μελετών, των γενικών οριστικών μελετών και μελετών εφαρμογής των σταθμών και των φρεάτων του έργου. Επίσης, ολοκληρώθηκαν η εκσκαφή και οι εργασίες προσωρινής αντιστήριξης του Φρέατος Εκκίνησης ΤΒΜ2 Κατεχάκη και της εναρκτήριας σήραγγας ΤΒΜ μήκους 12 μέτρων. Τέλος, όσον αφορά τη μετακίνηση αγαλμάτων/έργων τέχνης, στο πλαίσιο της σύμβασης των πρόδρομων εργασιών συνεχίζεται η αφαίρεση, μετακίνηση, καθαρισμός, συντήρηση και η προσωρινή αποθήκευση των αγαλμάτων, προτομών και έργων τέχνης που βρίσκονται εντός των εργοταξίων.

Πρόσφατα μεταφέρθηκαν από εξειδικευμένα συνεργεία, τα έργα τέχνης που υπήρχαν στα εργοτάξια του σταθμού Δικαστήρια, του σταθμού Γαλάτσι και του σταθμού Εξάρχεια για την απρόσκοπτη συνέχιση των εργασιών. Συγκεκριμένα, το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης

| 25 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Με γοργό ρυθμό εξελίσσονται οι εργασίες του μετρό οι οποίες θα αποσυμφορήσουν το κέντρο και τα προάστια

απομακρύνθηκε από το σταθμό Γαλάτσι

και τοποθετήθηκε άμεσα και με επιτυχία

στην πλατεία Πηγής.

ΠΆΡΆΤΆΣΗ ΠΗΡΕ Ο

ΔΙΆΓΏΝΙΣΜΟΣ ΓΙΆ ΤΗΝ

ΕΠΕΚΤΆΣΗ ΤΗΣ ΓΡΆΜΜΗΣ 2

Δεύτερη παράταση πήρε ο διαγωνισμός

για την πολυαναμενόμενη επέκταση της

Γραμμής 2 του Μετρό της Αθήνας προς το

Ίλιον, σύμφωνα με σχετική απόφαση του

ΔΣ της Αττικό Μετρό. Η αρμόδια εταιρεία

αποφάσισε τη μεταφορά της εκδήλωσης

ενδιαφέροντος από τις 17 Μαρτίου στις 12

Απριλίου και όρισε ως ημερομηνία για την αποσφράγιση των φακέλων συμμετοχής τις 20 Απριλίου. Σύμφωνα με την σχετική απόφαση, δόθηκε εκ νέου παράταση, ώστε να υπάρξει πληρέστερη συμμετοχή στον διαγωνισμό. Η επέκταση του Μετρό στο

Ίλιον είναι σήμερα η μοναδική υπό δημοπράτηση εργολαβία για τον μητροπολιτικό σιδηρόδρομο της Αθήνας. Ο συνολικός

προϋπολογισμός του έργου κυμαίνεται

στα 682 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομέ-

νου του ΦΠΑ και ως αναθέτουσα αρχή έχει οριστεί η Αττικό Μετρό. Σύμφωνα με προκήρυξη, ο προβλεπόμενος αριθμός των συμμετεχόντων είναι μέχρι 7 σχήματα, ενώ

η διάρκεια του έργου θα είναι 57 μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης. Όπως γίνεται συνήθως σε ανάλογα έργα, ο διαγωνισμός θα εξελιχθεί σε δύο φάσεις. Η Α’ φάση περιλαμβάνει την πρόσκληση ενδιαφέροντος με την υποβολή αίτησης συμμετοχής και η Β’ την πρόσκληση υποβολής προσφορών και την ανάθεση του έργου. Στο αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνεται η μελέτη και η κατασκευή τριών επιμέρους έργων:

● Επέκταση της Γραμμής προς Ίλιον μήκους περίπου 4χλμ με 3 νέους σταθμούς στην Παλατιανή, στο Ίλιον και στον Άγιο Νικόλα με τα αντίστοιχα φρέατα αερισμού, καθώς και ενός Σταθμού Μετεπιβίβασης

● Επέκταση του Αμαξοστασίου στον Ελαιώνα

● Αναβάθμιση-αντικατάσταση υφιστάμενων Η/Μ συστημάτων των γραμμών 2 και 3 του Μετρό της Αθήνας Το έργο έχει ενταχθεί στο ΤΠΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ του εθνικού ΠΔΕ (ενάριθμο έργο: 2022NA47100061) και στη συνέχεια είναι προγραμματισμένο να ενταχθεί στο Ε.Π. “ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ” της νέας Προγραμματικής Περιόδου “ΕΣΠΑ 2021-2027”.

Ο ΆΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΏΝ ΕΠΕΚΤΆΣΕΏΝ

Οι επεκτάσεις του Μετρό θα δώσουν πνοή ζωής στην πυκνοκατοικημένη Αττική, η οποία βασανίζεται εδώ και χρόνια από την αυξημένη συμφόρηση στους δρόμους της. Με το πέρας του έργου δεν θα διευκολυνθούν μόνο οι μετακινήσεις των πολιτών, οι οποίοι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε περιοχές που παλαιότερα φάνταζαν εξαιρετικά δυσπρόσιτες, αλλά θα ενισχυθεί και η τοπική οικονομία στις συνοικίες γύρω από τους σταθμούς. Το μετρό αποτελεί πόλο έλξης για νέα καταστήματα και επιχειρήσεις οι οποίες θέλουν να εκμεταλλευτούν την αυξημένη προσέλευση κόσμου, γεγονός που μπορεί να αναζωογονήσει τους ταλαιπωρημένους από την κρίση δήμους.

Σχετικά με τις αλλαγές που θα φέρει η επέκτασης της Γραμμής 4 του Μετρό, ο Στέφανος Γαβριήλ Βλάχος, δήμαρχος

Πετρούπολης αναφέρει πως «μετά από καθυστερήσεις ετών, μπαίνει επιτέλους

στην τελική ευθεία η επέκταση της Γραμμή 4 του Μετρό προς τον Δήμο Πετρούπολης.

Πρόκειται για ένα έργο κομβικής σημασίας για την Δυτική Αττική, που θα βελτιώσει τον συγκοινωνιακό χάρτη της πόλης, θα διευκολύνει σημαντικά τις μετακινήσεις και την καθημερινότητα εκατοντάδων συμπολιτών μας, θα συμβάλει στην ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, καθώς και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Η επέκταση της Γραμμής 4 του Μετρό σηματοδοτεί νέες προοπτικές για τον Δήμο Πετρούπολης και αναμένουμε την ολοκλήρωση του έργου, που πρόκειται να δώσει πνοή και ώθηση στην πόλη μας».

Ανάλογη άποψη φαίνεται να έχει και ο Θεόδωρος Αμπατζόγλου, δήμαρχος Αμαρουσίου, ο οποίος υπογραμμίζει ότι «η επέκταση της Γραμμής 4 του Μετρό, αποτελεί ένα έργο πνοής όχι μόνο για το Μαρούσι αλλά για όλα τα Βόρεια Προάστια και την Αττική γενικότερα. Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε τα ηνία του Δήμου Αμαρουσίου προτάξαμε την αναγκαιότητα επίσπευσης μελετών και έργων που αποσυμφορίζουν την κίνηση και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής στην πόλη μας. Έχοντας ως δεδομένο πως το Μαρούσι αποτελεί ένα μεγάλο Μητροπολιτικό κόμβο που φιλοξενεί μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, κέντρων υγείας και δημόσιων φορέων αντιλαμβανόμαστε πόσα προβλήματα δημιουργεί αυτή η βαριά υπερτοπική χρήση. Συνεπώς η επέκταση της Γραμμής 4 όπως και η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης προς την Εθνική οδό, θα δώσουν μεγάλες ανάσες στην περιοχή και

26 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Γιώργος Χατζηδάκης, Δήμαρχος Ηλιούπολης Θεόδωρος Αμπατζόγλου, Δήμαρχος Αμαρουσίου Στέφανος Γαβριήλ
Βλάχος, Δήμαρχος Πετρούπολης

ως εκ τούτου σε όλους τους κεντρικούς οδικούς άξονες της Αττικής».

«Τα οφέλη της διασύνδεσης της Ηλιούπολης με το Δίκτυο του Μετρό θα είναι πολλαπλά και ουσιαστικά θα αναβαθμίσουν

την ποιότητα ζωής των κατοίκων της

πόλης μας. Είναι δεδομένο ότι είναι ένα

μέσο που θα μειώσει τον κυκλοφοριακό

φόρτο της πόλης, αλλά και την τεράστια

περιβαλλοντική επιβάρυνση λόγω της

αυξημένης κυκλοφορίας, πέρα από την ταχύτερη μετακίνηση των δημοτών μας, ενώ θα υπάρξει και ανάπτυξη των επιχειρήσεων της πόλης μας» σημειώνει ο Γιώργος Χατζηδάκης, δήμαρχος Ηλιούπολης και συμπληρώνει πως «το έργο είναι κομβικής σημασίας και πρέπει να γίνει άμεσα, όπως και η κατασκευή της σήραγγας, η οποία είναι ένα νευραλγικής σημασίας έργο για την Αττική, καθώς η κυκλοφορία των οχημάτων διεξάγεται σε συνθήκες κορεσμού, ενώ υπάρχει και μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Παρ’ όλα αυτά ωστόσο, από τις επίσημες ενημερώσεις που έχουμε, η υλοποίησή του μετρό και η λειτουργία του είναι μακροχρόνια αφού, η στάση στην Πλατεία Ανεξαρτησίας ανήκει στην

2η και όχι στην 1η φάση των επεκτάσεων

της Γραμμής 4, καθώς έχει δοθεί προτεραιότητα στην μελλοντική επέκταση της Γραμμής, προκειμένου να εξυπηρετηθεί το κυβερνητικό πάρκο που σχεδιάζεται

στην ΠΥΡΚΑΛ».

Η ανάγκη του επιβατικού κοινού να μπορεί να μετακινείται γρήγορα και με ασφάλεια, αποφεύγοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση που επικρατεί σε όλες τις κεντρικές αρτηρίες του Λεκανοπεδίου είναι τεράστια. «Σημειώνεται πως το τμήμα Α’ της νέας Γραμμής 4 έχει σχεδιαστεί με σκοπό την εξυπηρέτηση πολλών πυκνοκατοικημένων περιοχών του Λεκανοπεδίου, του κέντρου της Αθήνας, την αποσυμφόρηση υφιστάμενων κεντρικών σταθμών Μετρό από την συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση του επιβατικού κοινού, την εξυπηρέτηση πολλών σημαντικών κτηρίων και εγκαταστάσεων, όπως Νοσοκομεία, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (π.χ. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ και Πανεπιστημιούπολη), τα Δικαστήρια, Υπουργεία (Υπουργείο Πολιτισμού), Μουσεία (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Μπενάκη – κτίριο Κουμπάρη) και πολλά άλλα, καθώς και την αύξηση της δικτύωσης των υφιστάμενων Γραμμών Μετρό 2 & 3

με δύο σταθμούς μετεπιβίβασης επιβατών (Ακαδημία, Ευαγγελισμός). Με την ολοκλήρωση αυτού του εμβληματικού έργου, οι

Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΜ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ

«Η κατασκευή μετρό, παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις όπως ο περιορισμένος χώρος εργασίας και τα υφιστάμενα δίκτυα στους σταθμούς, η είσοδος – έξοδος του μετροπόντικα, σύνθετα προβλήματα

μηχανικής κατά τη διάνοιξη των γραμμών καθώς και πολύπλοκη κατανομή πόρων και σφιχτά χρονοδιαγράμματα. Εφαρμόζοντας

Παναγής Τονιόλος, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΓΜ

τη τεχνολογία BIM στην μελέτη, αναπτύσσουμε τρισδιάστατα μοντέλα με απεικόνιση

και παραμετροποίηση όλων των στοιχείων

του έργου που μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα τεχνικά και διαχειριστικά προβλήματα κατά τη κατασκευή. Με εικονικές προσομοιώσεις στο μοντέλο, ελέγχουμε ήδη από τη φάση κατασκευής τη λειτουργία των συρμών και του συστήματος τηλεδιοίκησης καθώς και σενάρια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών, έχοντας τη δυνατότητα τροποποιήσεων του σχεδιασμού και βέλτιστης εγκατάστασης των ηλεκτρομηχανολογικών στοιχείων αερισμού και αντιμετώπισης πυρκαγιάς»

πολίτες και οι επισκέπτες της πόλης θα έχουν τη δυνατότητα να μετακινούνται καθημερινά από και προς ενός μεγάλου αριθμού κομβικών υποδομών της Αττικής μέσω ενός σύγχρονου και φιλικού προς το περιβάλλον, συστήματος μετρό, με ασφάλεια και ταχύτητα» τονίζει ο Ν. Κουρέτας.

ΔΡΆΣΕΙΣ ΓΙΆ ΕΝΆ ΒΙΏΣΙΜΟ ΜΕΛΛΟΝ

Αναμφίβολα, οι επεκτάσεις του υπόγειου σιδηρόδρομου θα ανακουφίσουν το οξύτατο πρόβλημα που υπάρχει στον τομέα των μετακινήσεων, εξαιτίας του τεράστιου αριθμού οχημάτων που κυκλοφορούν καθημερινά στις κεντρικές οδούς της Αθήνας και των περιχώρων. Ωστόσο εξίσου σημαντικά θα είναι και τα οφέλη για το φυσικό περιβάλλον, αφού με τη χρήση του μετρό μειώνεται το πλήθος των ΙΧ και κατά συνέπεια περιορίζονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η ύπαρξη λειτουργικών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς αποτελούν το κλειδί για την ύπαρξη βιώσιμων πόλεων, που δεν θα μολύνουν τον πλανήτη και συνάμα θα προσφέρουν ένα υγειές χώρο διαμονής για τους πολίτες. Τα έργα του Μετρό απλώνονται σε πολλές περιοχές της περιφέρειας της Αττικής και είναι κρίσιμο κατά την υλοποίηση τους να μην καταστραφεί ανεπανόρθωτα μέρος της τοπικής πανίδας. Για τον σκοπό αυτό έχουν γίνει ενδελεχείς μελέτες, ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και να

αποκατασταθεί με το πέρας των εργασιών η καταπονημένη βλάστηση.

«Σύμφωνα με σχετικές μελέτες το Τμήμα Α’ της νέας Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας πρόκειται να συμβάλει σημαντικά στην μείωση των οχημάτων και των εκπομπών ρύπων. Κατά την εκτίμηση των συνεπειών του εν λόγω έργου κανείς δεν πρέπει να παραγνωρίζει την ανεκτίμητη συμβολή του Μετρό της Αθήνας στον περιορισμό της κυκλοφορίας των ΙΧ, και επομένως την ανεκτίμητη συμβολή του Μετρό στην αναβάθμιση της ποιότητας της ατμόσφαιρας (μείωση εκπομπών αέριων ρύπων & θορύβου)και γενικώς των κλιματικών συνθηκών εντός του αστικού ιστού της πρωτεύουσας, με θετική συνέπεια τη βελτίωση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Αθήνας» υποστηρίζει ο Ν. Κουρέτας και προσθέτει ότι «η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που δεν θα εκλύεται στην ατμόσφαιρα της πόλης λόγω μείωσης των μετακινήσεων με ΙΧ εκτιμάται σε 17.000 τόνους ετησίως για το πρώτο έτος λειτουργίας του Τμήματος Α΄ της Γραμμής 4, το 2030. Ειδικότερα, σε ότι αφορά την βλάστηση, η οποία θα επηρεασθεί από τις εργασίες κατασκευής του υπόψιν Έργου, σημειώνεται ότι θα αποκατασταθεί, όταν ολοκληρωθεί το έργο, με την αντισταθμιστική επαναφύτευση νέων δέντρων και θάμνων, ώστε σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται το περιβαλλοντικό ισοζύγιο». ■

| 27 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

Ο

Θανάσης Τσιάνος, αναλύει τα συγκοινωνιακά προβλήματα της Άττικής και υπογραμμίζει

τη συμβολή του υπόγειου σιδηρόδρομου στην αντιμετώπιση τους.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗΣ

Θανάσης Τσιάνος, ο οποίος είναι πολιτικός μηχανικός και συγκοινωνιολόγος του ΕΜΠ, καθώς και Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης μας μιλά για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στο συγκοινωνιακό δίκτυο της Αττικής, αλλά και για τα οφέλη των επικείμενων επεκτάσεων του μετρό σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.

Ποια προβλήματα εντοπίζετε στο συγκοινωνιακό δίκτυο της Άττικής;

Τρία είναι τα σημαντικά προβλήματα

στο συγκοινωνιακό δίκτυο της Αττικής.

Το πρώτο αφορά το επίπεδο της οδικής ασφάλειας των μετακινήσεων το οποίο

και θα πρέπει να βελτιωθεί με οργανωμένο και στοχευμένο τρόπο ( σε αυτό θα βοηθήσει η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου

Οδικής Ασφάλειας ). Το δεύτερο αφορά την συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών

και μέσων ( οδικό δίκτυο, λεωφορεία κ.α.), η οποία και αυτή θα πρέπει να βελτιωθεί

με ορθή ιεράρχηση των επεμβάσεων που

απαιτούνται με βάση τους διαθέσιμους πόρους, με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο και με μια επίβλεψη που θα έχει ως μέρος της διαδικασίας όλους τους απαιτούμενους ελέγχους στην ποιότητα των εργασιών και των υλικών.

Το τρίτο αφορά στην οργάνωση και διαχείριση των μετακινήσεων με βάση τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας με τη σαφή προώθηση των δημόσιων συγκοινωνιών

και την εφαρμογή ευφυών συστημάτων μεταφορών. Το οδικό δίκτυο διαθέτει συγκεκριμένη χωρητικότητα και μπορεί να εξυπηρετήσει συγκεκριμένο αριθμό οχημάτων. Για αυτό και απαιτείται να εφαρμοστούν πολιτικές περιορισμού του οχήματος, διότι το υφιστάμενο οδικό δίκτυο της Αττικής δεν αντέχει την εξυπηρέτησή των μετακινήσεων με ιδιωτικό όχημα. Αν αφήσουμε την κατάσταση ανεξέλεγκτη οι καθυστερήσεις θα γίνουν όλο και πιο μεγαλύτερες και πλέον δεν θα μιλάμε για βιώσιμη κινητικότητα, αλλά για αβίωτη κινητικότητα, το οποίο θα έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στην οικονομία όσο και

στην υγεία των πολιτών. Ποιοι φορείς εμπλέκονται στη βελτίωση του συγκοινωνιακού δικτύου της Άττικής:

Μία από τις βασικές αιτίες για την αναποτελεσματικότητα των συγκοινωνιακών λύσεων που εφαρμόζονται κατά καιρούς στην περιοχή της πρωτεύουσας, αποτελεί η πολυαρχία και το πλήθος των εμπλεκομένων φορέων. Υπάρχει πολυδιάσπαση

των αρμοδιοτήτων ανάμεσα σε κρίσιμους φορείς, όπως τα υπουργεία, η περιφέρεια και οι Δήμοι, με αποτέλεσμα να εφαρμόζονται λίγες και αποσπασματικές ή μονομερείς προσπάθειες, από μεμονωμένους φορείς και να μην αντιμετωπίζεται το συγκοινωνιακό πρόβλημα και το σύστημα μεταφορών στο λεκανοπέδιο της Αττικής ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά. Επίσης έχουμε σημαντικές γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθυστερούν ή ακυρώνουν έργα και μέτρα. Είναι πάγια θέση του συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων από το 2005, η θεσμοθέτηση ενός Μητροπολιτικού Φορέα Μεταφορών για

28 | CONSTRUCTION INTERVIEW ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Θ. ΤΣΙΑΝΟΣ:
ΣΤΑΘΕΡΗΣ
ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΥΝ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ»
«ΤΑ ΜΕΣΑ
ΤΡΟΧΙΑΣ
ΤΗΝ
Ο

την Αττική, που θα έχει ως στόχο την ενιαία αντιμετώπιση όλων των σχετικών με τις μετακινήσεις θεμάτων, ώστε να επιτυγχά-

νεται ενιαίος και ολοκληρωμένος σχεδιασμός. Ο φορέας θα παρακολουθεί και

θα αξιολογεί το σύνολο των συστημάτων

μεταφορών και θα δίνει βιώσιμες λύσεις

για την ανάπτυξη μιας πραγματικά βιώσιμης κινητικότητας που θα προωθεί τα

Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τις υποδομές

που βελτιώνουν το βιωτικό επίπεδο των πολιτών και θα δίνει λύσεις και στο κυκλοφοριακό χάος που εξελίσσεται στην Αττική. Με πρόσφατο παράδειγμα της επέκτασης της γραμμής 3 του μετρό, πώς η επέκταση του μετρό θα βελτιστοποιήσει τις συνθήκες μετακίνησης για τους πολίτες; Η επέκτασης της γραμμής 3 στο λιμάνι και το κέντρο του Πειραιά είναι ίσως η πιο σημαντική εδώ και 18 χρόνια, από το καλοκαίρι του 2004 όταν το Μετρό πήγε στα βόρεια προάστια, στο αεροδρόμιο, στο Περιστέρι και στον Άγιο Δημήτριο. Βέβαια, αυτό σημαίνει ότι το έργο θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και δεκαετίες.

Η ανάπτυξη του Μετρό στην Αθήνα, αλλά και στην Θεσσαλονίκη, θα πρέπει να είναι προτεραιότητα όλων των κυβερνήσεων.

Ξέρετε έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι το μετρό αποτελεί μια επένδυση όπου το

κράτος έχει οικονομικά οφέλη 4-5 φορές της αρχικής επένδυσης του. Αυτό συμβαίνει γιατί βελτιστοποιούνται οι συνθήκες μετακίνησης για τους πολίτες, καθώς επιτρέπει στους ανθρώπους να μετακινού-

νται πιο εύκολα και γρήγορα στην πόλη. Βελτιώνεται η πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, στα νοσοκομεία, στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, στην εργασία, αλλά και στα υπόλοιπα μέσα μαζικής μεταφοράς, (αστικά λεωφορεία) διευκολύνοντας τους πολίτες να μετακινηθούν με μεγαλύτερη ασφάλεια (λιγότερα οδικά ατυχήματα στο οδικό δίκτυο), με μικρότερο κόστος και με περισσότερη άνεση και ευκολία.

Τα μέσα σταθερής τροχιάς, ως επιλογή ανάπτυξης στην Αττική, προσδίδουν άμεσα οφέλη τόσο στην μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των εκπομπών καυσαερίων, στην εξοικονόμηση χρόνου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Επιπλέον, συμβάλλουν στη αναβάθμιση και ενίσχυση των περιοχών κοντά στους σταθμούς του μετρό, που μπορεί να οδηγήσει σε μια βιώσιμη ανάπτυξη και παράλληλα στη αύξηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας, στην

αύξηση της απασχόλησης και στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.

Κατά τη γνώμη σας, σε ποιες περιοχές πρέπει να γίνουν επεκτάσεις του υπόγειου σιδηρόδρομου, ώστε να περιοριστεί η κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους;

Ο σχεδιασμός των επεκτάσεων του Μετρό δεν γίνεται από την μία μέρα στην άλλη. Απαιτείται πρόβλεψη για «δέσμευση» του χώρου για την δημιουργία σταθμών, υποδομών εξαερισμού κτλ. Δεδομένου ότι ο σταθμός του μετρό στο Σύνταγμα τις ώρες αιχμής φτάνει σε κατάσταση κορεσμού, είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί η γραμμή 4 η οποία θα αποσυμφορήσει το συγκεκριμένο σταθμό και πραγματικά θα αλλάξει το τρόπο που μετακινούμαστε σε ένα μεγάλο τμήμα της Αττικής. Η γραμμή 4 περιλαμβάνει τα εξής τμήματα:

● Τμήμα Α : Άλσος Βεϊκου με το Γουδή ( μήκους 13χλμ και προβλέπει 15 σταθμούς)

● Τμήμα Β: Γουδή-Μαρούσι (μήκους 9,6 χλμ και προβλέπει 8 σταθμούς)

● Τμήμα Γ: Ευαγγελισμός-Άνω Ηλιούπολη (μήκους 4,1 χλμ και προβλέπει 3 σταθμούς)

● Τμήμα Δ: Άλσος Βεΐκου-Πετρούπολη (μήκους 7,5 χλμ και προβλέπει 6 σταθμούς)

● Τμήμα Ε: Μαρούσι-Εθνική Οδός (μήκους 4,4 χλμ και προβλέπει 3 σταθμούς)

Πέρα από την Γραμμή 4, αλλά και τις υπόλοιπες προγραμματιζόμενες επεκτάσεις

ίσως θα πρέπει να δοθεί έμφαση στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη μέσου σταθερής τροχιάς (υπόγειου ή επίγειου) σε παράλληλο άξονα με την Λεωφ. Κηφισού. Ποια κοινωνικό - περιβαλλοντικά προβλήματα αναδύονται κατά τη κατασκευή νέων σταθμών υπόγειου σιδηρόδρομου; Πώς μπορούν αυτά να επιλυθούν; Τα έργα που απαιτούνται για την κατασκευή νέων σταθμών, μπορεί να προκαλέσουν προσωρινά προβλήματα κυκλοφορίας στο ευρύτερο οδικό δίκτυο, επιβάρυνση του περιβάλλοντος, προβλήματα θορύβου και ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καθώς και παραμόρφωση του τοπίου. Συνεπώς είναι αναγκαία η έρευνα και αξιολόγηση του κυκλοφοριακού και περιβαλλοντικού αντίκτυπου πριν από την έναρξη των έργων και η λήψη μέτρων για των περιορισμό των επιπτώσεων. Επίσης μετά την κατασκευή των σταθμών, στην φάση λειτουργίας τους θα πρέπει να έχουν προβλεφθεί τα απαραίτητα συνοδά μέτρα για την προώθηση των συνδυασμένων Μεταφορών. Θα πρέπει το μετρό να λειτουργεί συνδυαστικά με τα υπόλοιπα μέσα, με το ποδήλατο και την πεζή μετακίνηση και λιγότερο με το ιδιωτικό αυτοκίνητο. Για παράδειγμα, δεν αρκεί να φτιάξεις ένα σταθμό του μετρό, αν δεν μπορεί ο πεζός να τον προσεγγίζει άνετα και με ασφάλεια. Συνεπώς, απαιτείται μια ολόκληρη αναδιοργάνωση στο οδικό δίκτυο της πόλης, στην στάθμευση, και στην ευρύτερη αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου. ■

| 29 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

ΣΗΡΑΓΓΑ ΣΕΠΟΛΙΩΝ: ΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΟΦΕΛΗ

ΤΟ ΕΡΓΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕΙ

ΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

Η σιδηροδρομική σήραγγα Σεπολίων θα διευκολύνει

τις μετακινήσεις των συρμών και των πολιτών εντός

και εκτός της Άθήνας, ενώ παράλληλα θα συμβάλλει

στην βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης με τη δημιουργία ανοικτού πάρκου.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗΣ

λήθος σιδηροδρομικών έργων έχουν προγραμματιστεί από το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στην περιφέρεια Αττικής, τα οποία αναμένεται να ανακουφίσουν την αυτοκινητιστική συμφόρηση στους δρόμους της Αθήνας και να διευκολύνουν στο έπακρο τις μετακινήσεις των πολιτών. Ανάμεσα στις εν λόγω εργασίες δεσπόζουσα θέση κατέχει η σιδηροδρομική σήραγγα Σεπολίων, η οποία από πολλούς θεωρείται ως το σημαντικότερο έργο που έχει αναλάβει η ΕΡΓΟΣΕ μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνας στην ευρύτερη περιοχή.

Με την ολοκλήρωση του έργου οι συρμοί θα αποκτήσουν διπλάσιο χώρο, γεγονός που θα συντελέσει στην γρηγορότερη και απρόσκοπτη κυκλοφορία αστικών και υπεραστικών δρομολογίων και κατ’ επέκταση στην περαιτέρω ανάπτυξη της πρωτεύουσας.

ΜΕ ΤΆΧΕΙΣ ΡΥΘΜΟΥΣ

ΠΡΟΧΏΡΆ Η ΚΆΤΆΣΚΕΥΗ

Το πολυαναμενόμενο αυτό έργο, περιλαμβάνει την κατάργηση της υπάρχουσας επίγειας διπλής γραμμής και την κατασκευή νέας τετραπλής υπόγειας, που θα έχει 2 σήραγγες από την έξοδο του σταθμού της Αθήνας έως τις 3 Γέφυρες, διπλασιάζοντας έτσι την υφιστάμενη

30 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Π

χωρητικότητα για τους συρμούς. Το νότιο τμήμα του έργου θα επικοινωνεί

με τον σταθμό της Αθήνας και το βόρειο με τους Αγίου Αναργύρους. Πρακτικά, υπογειοποιείται όλο το αστικό τμήμα του σιδηρόδρομου βόρεια του Κεντρικού

Σταθμού με υπόγεια τετραπλή γραμμή

συνολικού μήκους 4,5 χιλιομέτρων. Το

έργο συμβασιοποιήθηκε από την ΕΡΓΟΣΕ

στα τέλη του 2018 και χρειάστηκε δεύτερη συμπληρωματική σύμβαση.

Η πρώτη υπεγράφη τον Νοέμβριο του

2021 για 23,8 εκατ. ευρώ και αναμένεται

το προσεχές διάστημα να γίνει μία ακόμα

για 9 εκατ. ευρώ. Ο αρχικός προϋπολο -

γισμός του έργου έφτανε τα 150 εκατ.

ευρώ και τώρα με τις 2 συμβάσεις φτάνει

περίπου τα 100 εκατ. ευρώ. Ανάδοχο ορίστηκε το σχήμα Intrakat -Σιδηροδρομικα

Έργα. Η χρηματοδότηση του project γίνεται από το Connecting Europe Facilities. Η κατασκευή του έργου προχωρά με

γοργούς ρυθμούς και στόχος είναι να

παραδοθεί στο κοινό έως το 2024. Επί του παρόντος ολοκληρώνεται η πρώτη

σήραγγα, η οποία έχει μήκος περίπου

1.900 μέτρα και μαζί με τις ράμπες ανό-

δου και καθόδου πρόκειται να ξεπεράσει

τα 2.300 μέτρα. Ήδη έχει διανοιχθεί η

είσοδος της σήραγγας από την πλευρά

των Τριών Γεφυρών, ενώ έχει τοποθετηθεί η αντιστήριξη σε μεγάλο κομμάτι της

σήραγγας (έκταση μισού χιλιομέτρου σε μήκος) και σταδιακά ολοκληρώνεται η

πλάκα οροφής. Η κατασκευή του έργου γίνεται με την μέθοδο cover and cut, δηλαδή πρώτα ρίχνεται η πλάκα οροφής και στη συνέχεια γίνεται η διάνοιξη. Η συγκεκριμένη τεχνοτροπία θεωρείται

η πιο αποτελεσματική για την υλοποίηση σύγχρονων υπόγειων υποδομών -εφαρμόζεται και στην υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην μείωση της ηχορύπανσης των γύρω αστικών περιοχών, που είναι ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες. Μάλιστα, για την προστασία του τοπικού οικοσυστήματος γίνεται χρήση υδροφρέζας, η οποία δουλεύει χωρίς δονήσεις και βοηθά στην καλύτερη διαχείριση του έργου. Οι εργασίες βρίσκονται εντός του χρονοδιαγράμματος και σύμφωνα με εκτιμήσεις έχει ολοκληρωθεί πάνω από το 50% της σήραγγας, η οποία αναμένεται να παραδαθεί, αν δεν υπάρξουν απροσδόκητες καθυστερήσει, μέχρι το 2024. Με την αποκατάσταση της διπλής γραμμής θα επανέλθει η σιδηροδρομική κυκλοφορία στους φυσιολογικούς της

ρυθμούς, καθώς για την ώρα υπολειτουργεί λόγω των εργασιών και θα ξεκινήσει αμέσως η κατασκευή της δεύτερης σήραγγας.

Ο ΆΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η Σιδηροδρομική Σήραγγα Σεπολίων είναι ένα σπουδαίο έργο, το οποίο με τον διπλασιασμό των γραμμών θα διευκολύνει σημαντικά την κυκλοφορία των τρένων, καθώς θα μειωθεί αισθητά ο χρόνος των δρομολογίων και θα αυξηθεί

ο αριθμός τους. Η Αθήνα θα αποκτήσει ένα εκσυγχρονισμό σιδηροδρομικό

δίκτυο, εφάμιλλο των ευρωπαϊκών, που θα ενισχύσει την τοπική οικονομία και θα δώσει λύσεις στο χρόνιο πρόβλημα μετακίνησης των πολιτών.

Επιπλέον, με την υπογειοποίηση θα ενισχυθεί η οδική και σιδηροδρομική ασφάλεια στο κέντρο της πόλης. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχουν σημειωθεί σοβαρά ατυχήματα με πεζούς ή αυτοκίνητα στις περιοχές γύρω από τις γραμμές. Με τη επανασύνδεση του οδικού άξονα πλέον οι πεζοί και τα οχήματα θα μπορούν να κινούνται με περισσότερη ασφάλεια.Το έργο αναπτύσσεται σε δύο άξονες, διότι δεν προβλέπει μόνο την βελτίωση των μετακινήσεων εντός και εκτός του αστικού κέντρου, αλλά και την ενίσχυση του βιώσιμου χαρακτήρα της Αθήνας. Στην επιφάνεια, εκεί που υπήρχε η διπλή υπέργεια γραμμή, έχει σχεδιαστεί η δημιουργία ενός εκτενούς πάρκου το οποίο θα διαθέτει ποδηλατόδρομο, χώρους αναψυχής, παιδικές χαρές, αθλητικές εγκαταστάσεις και ένα μικρό θέατρο. Με την προσθήκη πρασίνου η πρωτεύουσα θα γίνει πιο φιλόξενη για τους πολίτες της, ενώ με τις εγκαταστάσεις εντός του πάρκου θα αναβαθμιστεί η πολιτιστική της ζωή.

Στόχος είναι να περιοριστούν τα βιομηχανικά στοιχεία και να τονιστούν περισσότερο τα φυσικά, δημιουργώντας ένα ποιοτικό περιβάλλον διαβίωσης για όλους.

Πηγή: ypodomes.com ■

| 31 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Με την ολοκλήρωση της υπογειοποίησης
Θα διπλασιαστούν οι
σιδηροδρομικές γραμμές, γεγονός που θα διευκολύνει σημαντικά τη διέλευση των τρένων, θα αυξήσει τα αστικά και υπεραστικά δρομολόγια
και θα μειώσει τον χρόνο διεκπεραίωσής τους
32 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΠΑΘΗΤΙΚΑ
ΚΑΙ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Άνεξάρτητα από το κλίμα ή την περιοχή, τα Παθητικά Κτίρια διατηρούν όλο το χρόνο μια άνετη και ευχάριστη θερμοκρασία με ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις. ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΚΤΙΡΙΑ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ

ΠΆΘΗΤΙΚΆ ΚΤΙΡΙΆ:

ΤΆ ΧΆΡΆΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ

ΤΟΥΣ ΚΆΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΆΣ ΤΟΥΣ

Εξωτερικά ένα Παθητικό Κτίριο δε διαφέρει από ένα συμβατικό. Ο όρος Παθητικό

Κτίριο (ή “Passive House”) περιγράφει ένα

πρότυπο, όχι μία συγκεκριμένη μέθοδο κατασκευής. Εσωτερικά, ένα Παθητικό Κτίριο συνδυάζει υψηλού επιπέδου θερμική άνεση και άριστης ποιότητας εσωτερική ατμόσφαιρα με πολύ χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Με απλά λόγια, το Παθητικό Κτίριο λειτουργεί σαν ένα θερμός, που διατηρεί παθητικά το περιεχόμενό του στη σωστή θερμοκρασία, χωρίς τη χρήση ενεργητικής ψύξης ή θέρμανσης. Αυτό σημαίνει εξοικονόμηση ενέργειας μεγαλύτερη από 90% σε σχέση με τη συνήθη κατανάλωση των υφιστάμενων κτιρίων. Σχετικά με τους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας από τα Παθητικά Κτίρια, η μηχανικός Παθητικών κτιρίων της εταιρείας Partners Esco, Ερμιόνη Ματζάνα και ο υπεύθυνος της εταιρείας Νικόλαος Καραγιαννίδης , αναφέρουν ότι

«Τα παθητικά κτίρια είναι σχεδιασμένα να διατηρούν όλο το χρόνο μία άνετη και ευχάριστη θερμοκρασία με ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις. Οι 5 αρχές με τις οποίες επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση

ενέργειας στα Παθητικά Κτίρια είναι: Η θερμομόνωση: Η τοποθέτηση της σωστής μόνωσης στο εξωτερικό κέλυφος του κτιρίου επιτρέπει τη διατήρηση

της ζέστης στο εσωτερικό του κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Παράλληλα, διατηρεί τη θερμοκρασία σε χαμηλά επίπεδα τους καλοκαιρινούς μήνες στο εσωτερικό του κτιρίου. Τα κουφώματα και τα παράθυρα: Η σωστή επιλογή, ο σχεδιασμός και τοποθέτηση των κατάλληλων κουφωμάτων, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη αξιοποίηση του ηλιακού φωτός. Ο αερισμός με ανάκτηση ενέργειας: Τα προηγμένα συστήματα αερισμού επιτρέπουν τη μέγιστη ενεργειακή απόδοση μέσω της ανάκτησης θερμότητας, ελέγχοντας το επίπεδο της υγρασίας. Επίσης παρέχουν καθαρό αέρα, χωρίς γύρη ή σκόνη. Η αεροστεγανότητα: Ο σκοπός της σε ένα Παθητικό Κτίριο είναι η αποφυγή εμφάνισης ρευμάτων αέρα ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη ενεργειακή απόδοση και να εμποδίζεται η εμφάνιση φθορών από υγρασία. Τέλος, οι θερμογέφυρες: Η ελαχιστοποίηση θερμογεφυρών και ασθενών σημείων στο κτιριακό

ΔΗΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜ Η ΤΡΙΟΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ

Στόχος του παθητικού κτιρίου είναι να ελαχιστοποιήσει τις καταναλώσεις που απαιτούνται σε ένα κτίριο και ταυτόχρονα να έχουμε ένα ιδανικό εσωτερικό περιβάλλον με μέγιστη θερμική άνεση και ποιότητα αέρα. Άυτό επιτυγχάνεται επενδύοντας πρώτα στο κέλυφος του κτιρίου και στη βιοκλιματική σχεδίαση.

EΡΜΙ Ο ΝΗ ΜΑΤΖ Α ΝΑ & Ν Ι ΚΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝ Ι ΔΗΣ

PARTNERS ESCO

Η κατασκευή και κατ’ επέκταση λειτουργία παθητικών κτιρίων βελτιώνει το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, κατάσταση προς επωφέλεια των πολιτών διότι δαπανώνται μικρότερα ή μηδενικά ποσά σε θέρμανση

ή ψύξη. Επιπροσθέτως, το παθητικό κτίριο οδηγεί σε λιγότερες συντηρήσεις και κατ’ επέκταση επιπλέον οικονομικό όφελος για τον τελικό καταναλωτή.

Όσον αφορά το περιβάλλον, αντίστοιχα μειώνεται το ενεργειακό αποτύπωμα, μειωμένη έκκληση διοξειδίου, συμβάλλοντας έτσι στην αναστροφή της συνεχούς επιδεινούμενης κλιματικής κατάστασης.

κέλυφος, αποτρέπει την εμφάνιση φθορών από υγρασία, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην ευχάριστη και σταθερή θερμοκρασία αυξάνοντας την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου.»

Ο Δημήτριος Δημόπουλος , Πολιτικός Μηχανικός Meng της εταιρείας Ανάπτυξη Κατασκευαστική, Ενεργειακός Επιθεωρητής και πιστοποιημένος Passive House Designer συμπληρώνει ότι «Τα κτίρια καταναλώνουν το 40% της ενέργειας παγκοσμίως ενώ έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης με τρόπο βιώσιμο για το περιβάλλον, με όφελος για την τοπική οικονομία και με γρήγορη απόσβεση της επένδυσης από τον κάτοικο. Στόχος του παθητικού κτιρίου είναι να

ελαχιστοποιήσει τις καταναλώσεις που απαιτούνται σε ένα κτίριο και ταυτόχρονα να έχουμε ένα ιδανικό εσωτερικό περιβάλλον με μέγιστη θερμική άνεση και ποιότητα αέρα.

Αυτό επιτυγχάνεται επενδύοντας πρώτα στο κέλυφος του κτιρίου και στη βιοκλιματική σχεδίαση και ύστερα τις μικρές μας ανάγκες πλέον τις καλύπτουμε εύκολα με ένα μικρό σε κόστος αλλά και συντήρηση σύστημα ψύξης ,θέρμανσης και διαχείρισης της ενέργειας. Προσθέτοντας ένα μικρό φωτοβολταϊκό εύκολα περισσεύει ενέργεια και καλύπτουμε πλέον και την Ευρωπαϊκή οδηγία του 2030 για κτίρια μηδενικών εκπομπών. Πρέπει να αλλάξουμε τρόπο σκέψης.

| 33 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

Δεν είναι λύση η αλλαγή του συστήματος θέρμανσης ανάλογα με την μόδα. Η φτηνότερη ενέργεια είναι αυτή που δεν καταναλώνεται.»

Όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας, ένα Παθητικό Κτίριο χρειάζεται

μόνο 15 Kwh/m² το χρόνο για θέρμανση

ή ψύξη. Επιπλέον, η κατανάλωση πρωτεύουσας ενέργειας δεν ξεπερνά τις 120 Kwh/m² το χρόνο. Επιπλέον, ένα Παθητικό Κτίριο χρησιμοποιεί λιγότερο

από 1.5 λίτρο πετρελαίου θέρμανσης ή 1.5 m³ φυσικού αερίου (τα οποία ισοδυναμούν με 15 Kwh) ανά τετραγωνικό μέτρο ωφέλιμου χώρου το χρόνο. Ακόμη, αξίζει να σημειωθεί ότι από άποψη κόστους, το επιπλέον κόστος για την κατασκευή του Παθητικού Κτιρίου θα ήταν μόλις 3-8% σε σχέση με αυτό μίας συμβατικής κατασκευής σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές.

Άρα, το να κτίσει κανείς ένα Παθητικό Κτίριο ή να αναβαθμίσει ενεργειακά το

σπίτι του σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, είναι μία επένδυση ουσιαστικά χωρίς ρίσκο.

Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΆΙ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΆΝΤΙΚΤΥΠΟΣ

Τα Παθητικά Κτίρια δεν χρειάζονται συμβατικούς τρόπους θέρμανσης ή ψύξης. Αυτό σημαίνει ότι τα χρήματα που εξοικονομούνται από την ενέργεια, μπορούν να επενδυθούν σε καλύτερης ποιότητας υλικά. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη μεγάλη και μακροχρόνια οικονομία στην ενέργεια, κάνει το Παθητικό Κτίριο μια εξαιρετική επένδυση. Με δεδομένη μάλιστα την μείωση των αποθεμάτων, αλλά και το αυξανόμενο κόστος των ορυκτών καυσίμων, τα Παθητικά Κτίρια αποδεικνύουν στην πράξη ότι η αειφορία είναι προσιτή σε όλους. Αναφορικά με τον οικονομικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, η Ερμιόνη Ματζάνα

34 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
και
Το επιπλέον κόστος για την κατασκευή ενός Παθητικού Κτιρίου θα ήταν μόλις 3-8% σε σχέση με αυτό μίας συμβατικής κατασκευής. Άρα, το να κτίσει κανείς ένα Παθητικό Κτίριο ή να αναβαθμίσει ενεργειακά το σπίτι του σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, είναι μία επένδυση ουσιαστικά χωρίς ρίσκο
ο Νικόλαος

Καραγιαννίδης υπογραμμίζουν ότι «Τα

παθητικά κτίρια αποτελούν κτίσματα

ειδικά σχεδιασμένα και κατασκευασμένα

ώστε να είναι ενεργειακά αποδοτικά και

να έχουν ελάχιστες απαιτήσεις σε θέρμανση και ψύξη. Η κατασκευή και κατ’

επέκταση λειτουργία παθητικών κτιρίων βελτιώνει το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, κατάσταση προς επωφέλεια των πολιτών διότι δαπανώνται μικρότερα ή μηδενικά ποσά σε θέρμανση ή ψύξη. Επιπροσθέτως, το Παθητικό Κτίριο οδηγεί σε λιγότερες συντηρήσεις και κατ’ επέκταση επιπλέον οικονομικό όφελος για τον τελικό καταναλωτή. Όσον αφορά το περιβάλλον, αντίστοιχα μειώνεται το ενεργειακό αποτύπωμα, μειωμένη έκκληση διοξειδίου, συμβάλλοντας έτσι στην αναστροφή της συνεχούς επιδεινούμενης κλιματικής κατάστασης.» Ακόμη κι αν

ένα Παθητικό Κτίριο κοστίζει κατά μέσο όρο περισσότερο από ό,τι μια συμβατική κατασκευή, αυτό αλλάζει τα τελευταία χρόνια, καθώς τα υλικά κατασκευής που συνήθως χρησιμοποιούνται πωλούνται

πια σε όλες τις χώρες. Παράλληλα, ο αυξανόμενος αριθμός επαγγελματιών με

εμπειρία στο Παθητικό Κτίριο, οι οποίοι πλέον μπορούν να πιστοποιούνται ως Σχεδιαστές, Σύμβουλοι ή Κατασκευαστές Παθητικών Κτιρίων, βοηθά στην επίτευξη

ακόμη μεγαλύτερης οικονομίας, καθώς ειδικοί του χώρου υπάρχουν πλέον σε πολλές χώρες. Η δε δημόσια ή ιδιωτική χρηματοδότηση που προωθείται προς όσους κατασκευάζουν «πράσινα κτίρια» όπως τα Παθητικά Κτίρια, μειώνει ακόμη περισσότερο το κόστος κατασκευής ενός Παθητικού Κτιρίου. Εντούτοις, ακόμη και χωρίς τέτοιου είδους κίνητρα, τα Παθητικά Κτίρια είναι πιο οικονομικά σε βάθος χρόνου, σε σχέση με τα συμβατικά κτίρια. Μέχρι τώρα, έχει καταστεί σαφής η υπεροχή της ενεργειακής απόδοσης των παθητικών έναντι συμβατικών-ακόμα και χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης-κτιρίων. Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων εκφράζεται στις περισσότερες μελέτες κόστους μέσω του EPR (Energy Performance Rating) – ο αριθμός που εκφράζει τη θεσμοθετημένη από τις ευρωπαϊκές χώρες μέση μέγιστη επιτρεπτή ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων τους ανηγμένη σε ετήσια βάση – που λαμβάνει υπόψη του τη θεωρητική και προβλεπόμενη ετήσια ενεργειακή κατανάλωση των νοικοκυριών βάσει της ενεργειακής θωράκισής τους, των κλιματικών συνθηκών και μιας μέσης συμπεριφοράς χρηστών όσον αφορά τη διαχείριση της κατανάλωσης αυτής. Ωστόσο, η χρήση των ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων

θέρμανσης και ψύξης από τους κατοίκους αλλά και η επιθυμητή θερμική άνεση που επιδιώκουν αυτοί δεν εναρμονίζεται πάντα με τις ακριβείς, με βάση τους αριθμούς, ενεργειακές ανάγκες των κτιρίων όπου διαμένουν. Συμπερασματικά, η τελική και η πρωτογενής πραγματική ενεργειακή κατανάλωση συνήθως διαφέρει – στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι αυξημένη – από την αντίστοιχη προβλεπόμενη και μοντελοποιημένη, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία επιμήκυνση στην απαιτούμενη περίοδο απόσβεσης σε περίπτωση κτιρίων που έχουν υποστεί ενεργειακή αναβάθμιση ή δομήθηκαν με κριτήριο την ενεργειακή τους βελτιστοποίηση.

Η ΕΙΚΟΝΆ ΤΗΣ ΆΓΟΡΆΣ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΆ ΚΆΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ

ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Το πρώτο Παθητικό Κτίριο που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε στην Ελλάδα είναι μία μονοκατοικία στην περιοχή της Πεντέλης (2011), στην Αττική. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα υπάρχουν υλοποιημένα ή υπό κατασκευή Παθητικά Κτίρια και στο Βόλο, την Πάτρα, την Κέρκυρα, τη Λευκάδα, την Κοζάνη, την Πτολεμαϊδα και τη Χαλκιδική. Αξίζει να σημειωθεί ότι

36 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

ο κτιριακός τομέας στην Ελλάδα αποτελείται κατά 70% από κατοικίες και κατά 30% από κτίρια του τριτογενούς τομέας (αθλητικές εγκαταστάσεις, σχολεία, εμπορικά καταστήματα, αεροδρόμια).

Όπως γίνεται φανερό, το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό αριθμού κτιρίων

είναι αυτό που αφορά τις κατοικίες οι οποίες έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο συνεισφοράς στο ενεργειακό πρόβλημα

των ελληνικών κτιρίων. Είναι χαρακτηριστικό δε, πως ο κτιριακός τομέας στην Ελλάδα απορροφά το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας, από την οποία

το 60% αφορά κτίρια κατοικιών και το 52% κτίρια τριτογενούς τομέα. Το ζεστό και ξηρό κλίμα της Αθήνας κάνει το παθητικό κτίριο την ιδανική λύση διαβίωσης, καταργώντας εντελώς την

ανάγκη θέρμανσης και μειώνοντας δραστικά τη χρήση κλιματιστικών για ψύξη. Έτσι μπορούν να σχεδιαστούν κτίρια των οποίων οι χρήστες, αισθάνονται το ίδιο ευχάριστα τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα. Φαινόμενα όπως μούχλα και υγρασία είναι άγνωστες λέξεις στα παθητικά κτίρια, η ποιότητα της εσωτερικής ατμόσφαιρας είναι κορυφαία, ενώ τα κοινόχρηστα θέρμανσης παύουν να

απασχολούν τους ενοίκους μιας σύγχρονης παθητικής πολυκατοικίας. Όπως

είναι γνωστό, η Ελλάδα άρχισε ουσιαστικά να υιοθετεί τις ευρωπαϊκές επιταγές για εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα μόλις το 2010. Ωστόσο, η Ευρώπη, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είχε εκδώσει αρκετά χρόνια νωρίτερα τις ενεργειακές οδηγίες προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Γίνεται λοιπόν εμφανές, πως η Ελλάδα εμφάνισε σημαντική καθυστέρηση στην ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών για την αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος. Ωστόσο, παρατηρείται ότι από το 2010 και μετά, η ελληνική πολιτεία έχει αρχίσει την προσπάθεια να χαράξει την αναγκαία ενεργειακή πολιτική με την έως τώρα υλοποίηση ουσιαστικών και, σε ένα βαθμό, αποδοτικών μέτρων προς την επίτευξη της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων. Επίσης, κατά την τελευταία δεκαετία παρατηρείται μεγαλύτερο εύρος διαθέσιμων εμπορικών προϊόντων και συστημάτων, γεγονός που ευνοεί την εύρεση βέλτιστης οικονομοτεχνικής λύσης μετά από αντίστοιχη έρευνα αγοράς. ■

38 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Τα χρήματα που εξοικονομούνται από την ενέργεια, μπορούν να επενδυθούν σε καλύτερης ποιότητας υλικά και με δεδομένη την μείωση των αποθεμάτων, αλλά και το αυξανόμενο κόστος των ορυκτών καυσίμων, τα Παθητικά Κτίρια αποδεικνύουν στην πράξη ότι η αειφορία είναι προσιτή σε όλους

EUROPA Ε Ι ΝΑΙ Η ΚΑΛ Υ ΤΕΡΗ Λ Υ ΣΗ

Το αλουμίνιο προσδίδει πρόσθετη αξία στο κτίριο, μειώνοντας το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα και βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοσή του, επισημαίνει ο Άρχιτέκτονας Μηχανικός ΕΜΠ, Architectural Project Manager στο Τμήμα Μεγάλων Έργων της Europa Profil Άλουμίνιο.

40 | CONSTRUCTION INTERVIEW ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΒΑΓΓ
ΓΙΑ
Ε ΛΗΣ ΣΩΤΗΡ Ι ΟΥ: ΤΑ ΣΥΣΤ Η ΜΑΤΑ ΑΛΟΥΜΙΝ Ι ΟΥ ΤΗΣ
«ΠΡ Α ΣΙΝΕΣ» ΚΑΤΑΣΚΕΥ Ε Σ
ΣΥΝ Ε ΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙ Α ΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡ Ι ΓΚΟ

κολουθώντας τα υψηλότερα πρότυπα, κορυφαίες πιστοποιήσεις και

τις Περιβαλλοντικές Δηλώσεις EPD, τα αρχιτεκτονικά συστήματα αλουμινίου

της Europa πληρούν τις αυστηρότερες προδιαγραφές για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.

Ποιοι είναι οι κυριότεροι λόγοι και οι αιτίες που επιβάλλουν την «πράσινη»

μεταστροφή του δομημένου περιβάλλοντος και ποια η θέση του παθητικού κτιρίου σε αυτήν τη διαδικασία;

Η κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή κρίση είναι οι πιο κρίσιμες παραμέτροι για τη

μετάβαση του δομημένου περιβάλλοντος στην «πράσινη» εποχή. Η μεταστροφή του κλάδου των κατασκευών σε φιλικά προς

το περιβάλλον υλικά συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Το παθητικό κτίριο αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο αυτής της διαδικασίας, αφού οι αρχές σχεδιασμού του διέπονται από τη φιλοσοφία της αποδοτικότητας, βιωσιμότητας, οικονομίας και θερμικής άνεσης, βασικά στοιχεία

της «πράσινης» μεταστροφής. Ώς αρχιτέκτων μηχανικός θα ήθελα να μας πείτε αν μπορεί το παθητικό κτίριο να συνυπάρξει με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Μπορούν να συνδυαστούν με γνώμονα την αισθητική και με ποια μέσα δύναται να επιτευχθεί κάτι τέτοιο; Ο σχεδιασμός ενός παθητικού κτιρίου απαιτεί συγκεκριμένες προδιαγραφές και αυστηρά πρότυπα εστιάζοντας κυρίως στην υψηλή ενεργειακή απόδοση. Στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό λαμβάνονται υπ’ όψιν, μεταξύ άλλων, παράμετροι που αφορούν στον τόπο και το περιβάλλον

του θέματος, στον προσανατολισμό, στη μορφή, στην αναλογία και στην κλίμακα, στον ρυθμό, στη χρήση, στο φως και στον ήχο, στην ευεξία, στη βιωσιμότητα. Για τον αρχιτέκτονα, η σύνθεση ενός κτιρίου

ή χώρου είναι κάθε φορά μία νέα πρόκληση όπου καλείται να προτείνει τη βέλτιστη λύση με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών και των εκάστοτε απαιτήσεων τόσο του ίδιου του «οργανισμού»-κτιρίου

όσο και του χρήστη. Επομένως, η προσέγγιση για τον σχεδιασμό ενός παθητικού κτιρίου δεν αναιρεί ούτε έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, αλλά γίνεται μέρος των ιδιοτήτων του όπου, ακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις και γνωρίζοντας τις νέες τάσεις, τεχνικές και λύσεις, επιτυγχάνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Για ποιους λόγους αναλυτικά το αλουμίνιο αναδεικνύεται ως το πλέον κυρίαρχο υλικό σε μια ανακατασκευή με απώτερο σκοπό την ενεργειακή του αναβάθμιση;

Τα προϊόντα αλουμινίου αποτελούν σημαντικό δομικό στοιχείο κάθε σύγχρονης κατασκευής, στην οποία προσδίδουν πρόσθετη αξία μειώνοντας παράλληλα το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Τόσο η υψηλή ανακυκλωσιμότητα του ίδιου του υλικού σε συνδυασμό με τη μεγάλη διάρκεια ζωής του, όσο και η ευελιξία σχεδιασμού παράλληλα με την ακαυστότητα και τις απεριόριστες δυνατότητες επιφανειακής κατεργασίας, αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα υλικό με έντονο χαρακτήρα αειφορίας. Συγκεκριμένα, η θερμοδιακοπή του κουφώματος, η οποία επιτυγχάνεται με τη χρήση πολυαμιδίων, συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη της εξοικονόμησης ενέργειας με απώτερο στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση της κατασκευής. Η Europa, με ναυαρχίδα των συστημάτων της, το ανοιγόμενο σύστημα EOS90 Hybrid, προσφέρει πιστοποιημένη παθητική θερμομόνωση από το Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, έχει τον καλύτερο συντελεστή θερμοπερατότητας διεθνώς στην κατηγορία του και δικαιολογημενα λοιπόν θεωρείται ως η κορυφαία λύση θερμομονωτικού συστήματος για το παθητικό κτίριο. Με ποιες πιστοποιήσεις διασφαλίζει η Europa τις δυνατότητες και την ποιότητα των αρχιτεκτονικών συστημάτων αλουμίνιου;

Η Europa διαθέτει ένα πλήρως εξοπλισμένο Τμήμα Ελέγχου Ποιότητας και μία καταρτισμένη ομάδα Έρευνας και Ανάπτυξης, ώστε να διασφαλίζει υψηλή ποιότητα σε κάθε βήμα της παραγωγικής διαδικασίας. Όλα τα προϊόντα της Europa είναι πιστοποιημένα σε Διεθνή Κοινοποιημένα Εργαστήρια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Ειδικότερα, διαθέτουμε πιστοποιήσεις IFT Rosenheim & ΑΠΘ σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των προϊόντων μας, όπως θερμοπερατότητα, υδατοστεγανότητα, αεροδιαπερατότητα, ανεμοπίεση και ηχομείωση, για τα αρχιτεκτονικά συστήματα αλουμινίου. Αναφορικά με την παραγωγική μας διαδικασία, εφαρμόζεται Ενιαίο Σύστημα Διαχείρισης για την ποιότητα, το περιβάλλον και την Υγιεινή & Ασφάλεια στην εργασία, συμμορφούμενο με τα πρότυπα ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 και ISO 45001:2018. Επιπλέον, η μονάδα ηλεκτροστατικής βαφής είναι πιστοποιημένη με τα διεθνή πιστοποιητικά QUALICOAT Seaside Class και Qualideco, που εγγυώνται ότι τα τελικά προϊόντα παράγονται και επιθεωρούνται σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές των παραπάνω πιστοποιητικών.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί η έκδοση των τεσσάρων (4) διαφορετικών Περιβαλλοντικών Δηλώσεων Προϊόντων (EPD) στο ΕPD International System για τα προφίλ αλουμινίου, οι οποίες επιτρέπουν στον μελετητή να έχει ακριβή εικόνα για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κάθε προϊόντος. ■

| 41 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Α

SYSTEM TECHNICA

CLIMA:

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜ Ε ΝΟ Σ Υ ΣΤΗΜΑ

ΕΞΩΤΕΡΙΚ Η Σ ΘΕΡΜΟΜ Ο ΝΩΣΗΣ

ΤΕΛΕΥΤΑ Ι ΑΣ ΓΕΝΙ Α Σ

α συστήματα εξωτερικής θερμομόνωσης έχει αποδειχτεί παγκοσμίως ότι προσφέρουν τον καλύτερο τρόπο για τη μόνωση ενός κτιρίου είτε νέου είτε υφιστάμενου αφού καταφέρνουν να μειώσουν σημαντικά τις απαιτήσεις τους σε θέρμανση ή ψύξη.

Η SYSTEM TECHNICA με πολλά χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, με προϊόντα ποιότητας, δημιούργησε το SΥSTEM TECHNICA CLIMA, ένα ολοκληρωμένο τελευταίας γενιάς σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης που δίνει τις καλύτερες λύσεις στις απαιτήσεις των κτιρίων για εξοικονόμηση ενέργειας.

ADVERTORIAL 42 | CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Τ
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜ Ε ΝΑ ΔΟΜΙΚ Α ΥΛΙΚ Α ΠΟΙ Ο ΤΗΤΑΣ Με βάση τις ανάγκες που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια για την εξοικονόμηση ενέργειας, η καλή μόνωση των κτιρίων διαδραματίζει τον βασικότερο ρόλο.

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Όλα τα επιμέρους υλικά του SYSTEM TΕCHNICA CLIMA καλύπτονται από τις απαραίτητες πιστοποιήσεις και φέρουν σήμανση CE.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΆΣ

Το SYSTEM TECHNICA CLIMA δημιουργεί έναν θερμομονωτικό μανδύα εξωτερικά του κτιρίου και εξασφαλίζει θερμική άνεση στον χώρο, μειώνοντας τις δαπάνες ενέργειας θέρμανσης ή ψύξης.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΧΏΡΟΥ

Δεν χρειάζεται να κτιστεί διπλός εξωτερικός τοίχος όσον αφορά

τα νέα κτίρια, με αποτέλεσμα ο ωφέλιμος εσωτερικός χώρος να αυξάνεται έως και 4-5%.

ΆΝΤΟΧΗ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ

Το SYSTEM TECHNICA CLIMA προσφέρει εξαιρετικής ποιότητας υλικά με μεγάλη ελαστικότητα, δημιουργώντας ένα ανθεκτικό κέλυφος στο κτίριο, που δεν χρειάζεται συντήρηση για πολλά χρόνια.

ΠΛΗΡΗΣ ΣΤΕΓΆΝΏΣΗ

Προσφέρει τέλεια υγρομόνωση από την εξωτερική υγρασία, ενώ αποτρέπει τη δημιουργία του ανεπιθύμητου φαινομένου της υγροποίησης (μούχλας) εσωτερικά, προσφέροντας έτσι ένα καθαρό και υγιεινό περιβάλλον διαβίωσης. ΠΡΟΣΤΆΣΙΆ

ΟΡΓΆΝΙΣΜΟΥ

Το SYSTEM TECHNICA CLIMA «αγκαλιάζει» με έναν προστατευτικό μανδύα το κτίριο με αποτέλεσμα τα δομικά στοιχεία να μην καταπονούνται από τις θερμικές αυξομειώσεις και το φαινόμενο της συμπύκνωσης υδρατμών.

ΘΕΡΜΟΜΟΝΏΣΗ ΚΆΙ ΆΝΆΠΆΛΆΙΏΣΗ

Το πλεονέκτημα του συστήματος είναι ότι δεν διακόπτεται η λειτουργία του κτιρίου (διαμονή ή εργασία) κατά την κατασκευή, ενώ δημιουργείται παράλληλα μια άριστη θερμομόνωση και μια

καινούργια όψη με πολλές αισθητικές επιλογές.

ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΆΞΙΆ

Με βάση τον κανονισμό ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, όλα τα κτίρια πρέπει να έχουν ενεργειακό πιστοποιητικό. Τοποθετώντας λοιπόν το σύστημα SYSTEM TECHNICA CLIMA, αναβαθμίζεται ενεργειακά το κτίριο και του δίνεται επιπλέον εμπορική αξία.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ Τοποθετώντας το SYSTEM TECHNICA CLIMA, καταναλώνουμε πολύ λιγότερη ενέργεια συμβάλλοντας σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος.

ΧΡΗΜΆΤΟΔΟΤΗΣΗ

Το σύστημα επιδοτείται έως και 70% αν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» μειώνοντας σημαντικά το κόστος κατασκευής.

ΓΡΗΓΟΡΗ ΆΠΟΣΒΕΣΗ & ΣΤΆΘΕΡΗ ΆΞΙΆ Επιλέγοντας το SYSTEM TECHNICA CLIMA, απολαμβάνουμε σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση και κατ’ επέκταση έχουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα απόσβεση του κόστους κατασκευής. ■

ST 100 SMART:

ΧΡΥΣΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΤΑ

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 2022

Η SYSTEM TECHNICA, με 27 χρόνια τεχνογνωσία

στον χώρο των δομικών υλικών, παράγει σε

υπερσύγχρονες βιομηχανικές συνθήκες εξειδικευμένα

και πιστοποιημένα υλικά εξωτερικής θερμομόνωσης

με πρόσμικτα από τους μεγαλύτερους χημικούς

οίκους με στόχο πάντα το καλύτερο αποτέλεσμα

στην εφαρμογή και τη διάρκεια ζωής του συστήματος

εξωτερικής θερμομόνωσης.

Το ST 100 SMART (με τεχνολογία ενεργού βιοαφρού) είναι τσιμεντοειδής ινοπλισμένη ρητινούχα

κόλλα μονωτικών πλακών και βασικό επίχρισμα υψηλών επιδόσεων. Με νέα εξελιγμένη σύνθεση, χάρη στην καινοτόμα τεχνολογία ενεργού βιοαφρού, που αναπτύχθηκε στα εργαστήριά μας, απέσπασε το Χρυσό Βραβείο στα Building Materials Awards 2022, στην κατηγορία «Κονιάματα Δόμησης». Ένα πρωτοποριακό υλικό που προσφέρει εύκολη τοποθέτηση θερμομονωτικών πλακών και εξασφαλισμένη συγκόλλησή τους.

Η εταιρεία πραγματοποιεί συνεχώς σημαντικές

επενδύσεις σε τεχνογνωσία και έρευνα με στόχο τη βελτιστοποίηση της ποιότητας των παραγομένων υλικών, τα οποία είναι πιστοποιημένα και φέρουν

σήμανση CE.

Περιφερειακή Οδός Καρδίτσας –

Τρικάλων, 43100

Τ: 24410 76341 / 25367 / 23449

Ε: systemtechnica2@gmail.com systemtechnica.com

| 43 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΤΟΥ ΦΕΡΟΝΤΟΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΑ ΡΟΜΠΟΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Ο κατασκευαστικός κλάδος στρέφεται προς τις καινοτόμες τεχνολογίες προκειμένου

να προβεί στην υλοποίηση ανθεκτικών και βιώσιμων έργων με μεγάλη διάρκεια

στον χρόνο.

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ

44 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΣΤΟ

αθημερινά κάνουν την εμφάνισή τους νέες τεχνολογίες, οι οποίες προσφέρουν αναρίθμητες προοπτικές ανάπτυξης στον κατασκευαστικό κλάδο. Τα αυτοματοποιημένα ρομποτικά συστήματα, οι τεχνολογίες ΑR και VR, τα digital twins και τα ψηφιακά εργαλεία διαχείρισης κτιριακών εγκαταστάσεων είναι μόλις μερικά παραδείγματα καινοτόμων τεχνολογιών που κατακλύζουν τη διεθνή αγορά. Οι κατασκευαστικές ανάγκες γίνονται όλο και πιο μεγάλες και οι εταιρείες του κλάδου αναζητούν προηγμένες τεχνολογικές λύσεις, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις. Στο παρόν αφιέρωμα, θα επικεντρωθούμε στις ανερχόμενες τεχνολογίες, οι οποίες αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια στον κόσμο των κατασκευών.

ΕΡΓΟΥ ΜΕ ΕΞΏΣΚΕΛΕΤΟΥΣ

Οι εξωσκελετοί είναι φορητές συσκευές

που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι για την εκτέλεση βαρειών εργασιών, σε αντίθεση με τα ρομποτικά συστήματα που λειτουργούν αυτόνομα. Είναι φτιαγμένοι, ώστε να ενσωματώνονται πλήρως στη στολή εργασίας των τεχνιτών, ενισχύοντας την ανθρώπινη απόδοση. Πιο αναλυτικά, οι εξωσκελετοί μπορούν να προσφέρουν καλύτερες συνθήκες εργασίας εντός του εργοταξίου, καθώς βοηθούν στην ανύψωση και στη μετακίνηση ογκωδών αντικειμένων, ελαχιστοποιούν την κόπωση των εργαζομένων, μειώνουν τον χρόνο διεκπεραίωσης των επιμέρους εργασιών και βελτιώνουν αισθητά την παραγωγικότητα.

Επιπλέον, με την εφαρμογή της εν λόγω τεχνολογίας περιορίζεται η χρήση επικίνδυνων εργαλείων, με συνέπεια να αποφεύγονται σοβαροί τραυματισμοί που συχνά οδηγούν σε αναπηρίες ή ακόμη και θάνατο. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κατασκευαστικός κλάδος είναι παραδοσιακά ο τομέας με τα περισσότερα ατυχήματα και οι νέες τεχνολογίες έχουν τον πρώτο λόγο για τη μείωση αυτού του ποσοστού. Επίσης, οι εξωσκελετοί αποτελούν ιδανική λύση για τους τεχνίτες μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι θα μπορούν να συνεχίζουν να εργάζονται εξίσου αποτελεσματικά, εκτελώντας με ασφάλεια απαιτητικά χειρωνακτικά καθήκοντα. Παρόλο που τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι εξωσκελετοί είναι πολλαπλά, υπάρχουν ακόμη αρκετές προσκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν, όπως το υψηλό κόστος, η ενεργειακή απόδοση,

η ασφάλεια και η άνεση. Οι εξωσκελετοί

είναι εξοπλισμοί που έχουν συγκριτικά με άλλους μεγάλο όγκο, γεγονός που μπορεί

να δημιουργήσει προβλήματα στους στενούς χώρους του εργοταξίου, αν αυτοί δεν έχουν διαμορφωθεί κατάλληλα, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα του προσωπικού. Επιπλέον, η χρήση και η αποτελεσματική εφαρμογή τους χρειάζεται πολύμηνη εκπαίδευση, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά χρονοβόρο και αποφεύγουν οι περισσότερο έμπειροι επαγγελματίες του χώρου, οι οποίοι είναι προσκολλημένοι στις παραδοσιακές μεθόδους. Τέλος, το σημαντικότερο ίσως εμπόδιο για την μαζική χρήση των εξωσκελετών στην κατασκευαστική διαδικασία είναι το κόστος αγοράς

και συντήρησης, το οποίο είναι για την ώρα αρκετά υψηλό και οι εταιρείες κρίνουν ότι δεν συμφέρει να επενδύσουν προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς η απόσβεση δεν θα είναι άμεση.

ΆΥΤΟΜΆΤΟΠΟΙΗΜΕΝΆ ΟΧΗΜΆΤΆ ΚΆΙ DRONES

Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνεται κάθε εναέριο, θαλάσσιο ή χερσαίο όχημα το οποίο μπορεί να οδηγηθεί εξ αποστάσεως ή να λειτουργήσει πλήρως αυτόνομα. Τα οχήματα αυτά μπορούν να έχουν ενδιαφέρουσες εφαρμογές στον κατασκευαστικό κλάδο, κάνοντας ευκολότερο το έργο των μηχανικών. Πιο συγκεκριμένα, τα drones μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μελέτη δυσπρόσιτων τοποθεσιών, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο το προσωπικό, κάνοντας πιο εύκολες τις εργασίες τοπογραφίας. Επιπλέον, με τη χρήση των

εναέριων οχημάτων γίνεται πιο αποτελεσματικά η επίβλεψη του εκάστοτε έργου, καθώς παρέχουν πλήθος φωτογραφιών και βίντεο από κάθε οπτική γωνία του έργου, επιτρέποντας στους μηχανικούς να διαγνώσουν έγκαιρα πιθανά λάθη κατασκευής. Μάλιστα, έχουν παραχθεί σε πιλοτικό στάδιο αυτοματοποιημένα drones, τα οποία χωρίς να απαιτούν χειριστή μπορούν και συλλέγουν δεδομένα για την πρόοδο του οικοδομήματος. Τα σύγχρονα οχήματα μπορούν να συμβάλλουν στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών εκσκαφής, κατεδάφισης και μεταφοράς υλικών. Πλέον, υπάρχουν τρυπάνια και εκσκαφείς που λειτουργούν χωρίς ανθρώπινη παρουσία, καθώς και φορτηγά τα οποία χρησιμοποιούν δεδομένα GPS και μπορούν να μεταφέρουν χωρίς οδηγό, υλικά μεταξύ προκαθορισμένων τοποθεσιών.

Αν και η χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων φαντάζει μία εξαιρετική λύση που θα θέσει ένα επίπεδο ψηλότερα τον κατασκευαστικό έργο, η έμπρακτη εφαρμογή τους στα εργοτάξια δεν φαίνεται ακόμη ρεαλιστική. Όλος αυτός ο εξοπλισμός είναι ιδιαίτερα δαπανηρός, καθώς είναι λίγες οι εταιρείες που τον παράγουν και απαιτεί πολυσύνθετα λογισμικά τα οποία είναι εξίσου ακριβά. Επιπρόσθετα, για τη χρήση και τη συντήρηση τόσο περίπλοκων μηχανημάτων χρειάζεται συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού, γεγονός που κοστίζει σε χρόνο και χρήμα. Ακόμη, για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν συστηματικά τα οχήματα αυτά στο εργοτάξιο, θα πρέπει να τεθούν νέοι κανονισμοί λειτουργίας και ασφαλείας, που θα εξασφαλίζουν τη σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων. Εκτός από τα πρακτικά ζητήματα που προαναφέραμε, υπάρχουν και κάποια προβλήματα τα οποία σχετίζονται με τα τεχνικά χαρακτηριστικά των drones, που διατίθενται σήμερα στην αγορά. Τα περισσότερα μοντέλα διαθέτουν μπαταρίες με μικρή διάρκεια ζωής, γεγονός που περιορίζει τις λειτουργίες τους, ενώ έχουν χρόνο πτήσης μικρότερο από 30 λεπτά. Βέβαια, είναι μία τεχνολογία η οποία συνεχώς αναπτύσσεται και τα επόμενα χρόνια είναι σίγουρο ότι θα δούμε ραγδαία εξέλιξη.

Η προκατασκευή είναι μία πρακτική που αποκτά όλο και μεγαλύτερη απήχηση στον κατασκευαστικό κλάδο. Σταδιακά, αναπτύσσονται όλο και περισσότερες

| 45 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Κ
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΚΆΤΆΣΚΕΥΆΣΤΙΚΟΥ
ΆΥΤΟΜΆΤΟΠΟΙΗΜΕΝΆ ΣΥΣΤΗΜΆΤΆ ΠΡΟΚΆΤΆΣΚΕΥΗΣ
και σημαντικότερη θέση στην κατασκευή, καθώς επιταχύνει τις οικοδομικές εργασίες και
το τελικό κόστος ενός έργου
Η αυτοματοποίηση καταλαμβάνει ολοένα
μειώνει

ΑΣ Υ ΡΜΑΤΟ Σ Υ ΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟ Υ ΘΗΣΗΣ ΠΡΑΝΟ Υ Σ

Στα πλαίσια του έργου “Μέτρα Σταθεροποίησης Βραχωδών

Πρανών Κάστρου Μονεμβασιάς”, η ΝΕΟΤΕΚ μελέτησε,

προμήθευσε και επέβλεψε

την εγκατάσταση δικτύου

ασύρματων ρωγμομέτρων και

κλινομέτρων. Οι μετρήσεις

λαμβάνονται σε κεντρικό καταγραφικό τηλεμετρικό σύστημα

με σκοπό την παρακολούθηση της συμπεριφοράς των βραχωδών πρανών

μετά τα έργα σταθεροποίησης που εκτελεί η ανάδοχος εταιρία KONTOS

CONCREATE ΆΤΕ. Η ΝΕΟΤΕΚ συνδύασε ρωγμόμετρα ελαστικού τύπου, ευέλικτα, και ρωγμόμετρα τύπου εκτυλισσόμενου σύρματος με ασύρματους πομπούς για την παρακολούθηση ρωγμών καθώς και ασύρματα διαξονικά κλινόμετρα για την παρακολούθηση κλίσεων επικίνδυνων τεμαχών. Το πρωτοποριακό σύστημα ενδοδικτύωσης εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λήψη μετρήσεων και την εξ αποστάσεως παρακολούθηση των παραμέτρων ενδιαφέροντος. Είναι το πρώτο έργο εξ ολοκλήρου ασύρματης ευρείας παρακολούθησης πρανών στην Ελλάδα, που με επιτυχία συνδυάζει τεχνολογίες αιχμής για την μέτρηση φυσικών παραμέτρων σε εξαιρετικά απαιτητικό πεδίο. Η τεχνολογία έχει εφαρμογή σε παντός είδους κατασκευές και

έργα για την αποτελεσματική παρακολούθηση παραμέτρων, ασύρματα και

χωρίς ανάγκη τροφοδοσίας. Η ΝΕΟΤΕΚ, με άνω των 50 ετών εμπειρία σε προμήθεια συστημάτων μέτρησης και παρακολούθησης σε έργα Πολιτικού Μηχανικού, είναι σε θέση να μελετήσει και να προτείνει κατάλληλη τεχνικο-οικονομική λύση με σκοπό την κάλυψη των απαιτήσεων του μελετητή.

τεχνολογίες που παράγουν δομικά στοιχεία σε τοποθεσίες εκτός του εργοταξίου με αυτοματοποιημένο τρόπο. Στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας των προκατασκευασμένων δομικών στοιχείων με τη χρήση «έξυπνων» ρομποτικών συστημάτων. Οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούν απλά υλικά, όπως σκυρόδεμα, τούβλα, ξύλο και χάλυβα και τα μετατρέπουν σε δομικά στοιχεία υψηλού επιπέδου, όπως τμήματα στέγης ή τοίχων και δοκάρια. Υπάρχουν επίσης προσεγγίσεις μεγάλης κλίμακας, οι οποίες συνδυάζουν προκατασκευασμένα δομικά μέρη και φτιάχνουν ολόκληρες μονάδες, όπως έτοιμα προς εγκατάσταση λουτρά ή κουζίνες. Κομβικό ρόλο στον τομέα της προκατασκευής κατέχουν οι τεχνικές τρισδιάστατης εκτύπωσης, γνωστές και ως 3D printing. Η προκατασκευή συχνά προτιμάται στα καινούρια έργα, διότι προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Πρώτα από όλα, μειώνει το κόστος και τον χρόνο κατασκευής, ενώ με τη χρήση της ελαχιστοποιούνται τα λάθη τοποθέτησης, αφού η συναρμολόγηση των δομικών μερών γίνεται μέσα σε ένα αυστηρά ελεγχόμενο

εργοστασιακό περιβάλλον. Επιπρόσθετα, μπορούν να δημιουργηθούν κατά παραγγελία εξαρτήματα και υλικά που να ανταποκρίνονται πλήρως στις ανάγκες του εκάστοτε έργου. Εξάλλου, υπάρχουν εξελιγμένα συστήματα 3D printing που μπορούν να παράγουν προϊόντα μεγάλης κλίμακας, παρέχοντας μία τεράστια γκάμα επιλογών στους μηχανικούς. Βάσει της μέχρι τώρα εμπειρίας του κλάδου από τη χρήση της προκατασκευής, ως βασική πρόκληση έχει τεθεί η κατανόηση των μηχανικών ιδιοτήτων των νέων υλικών που παράγονται μέσω της διαδικασίας 3D printing, γεγονός που αναμένουμε να ξεπεραστεί στο προσεχές μέλλον.

ΕΦΆΡΜΟΓΕΣ AR & MR ΣΤΟ ΕΡΓΟΤΆΞΙΟ Η επαυξημένη πραγματικότητα ή AR αναφέρεται σε τεχνολογίες και εμπειρίες που φέρνουν αντικείμενα που δημιουργούνται από υπολογιστή στο φυσικό περιβάλλον του χρήστη. Το AR τροφοδοτείται συνήθως από εφαρμογές για κινητές συσκευές, ακουστικά και άλλες έξυπνες συσκευές

που τοποθετούν ψηφιακά αντικείμενα στον πραγματικό κόσμο. Η τεχνολογία

αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρουσίαση ενός έργου, προσθέτοντας

κρίσιμες λεπτομέρειες και στοιχεία σε ένα σχέδιο κτιρίου, καθιστώντας πιο κατανοητό το project. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προβολή τρισδιάστατων μοντέλων και για την παροχή ψηφιακών περιηγήσεων, δίνοντας στους πελάτες μια ρεαλιστική εικόνα για το πώς θα είναι ένα οικοδόμημα προτού ολοκληρωθεί. Το AR μπορεί επίσης να βελτιώσει την ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Ορισμένες συσκευές AR, όπως γυαλιά ή κινητές συσκευές, μπορούν να σαρώσουν QR codes που θα είναι τοποθετημένα σε συγκεκριμένες περιοχές ή αντικείμενα και στη συνέχεια να εμφανίσουν κάποιο κείμενο ή ακόμα και τρισδιάστατα μοντέλα, επικοινωνώντας πληροφορίες ασφάλειας ή κινδύνου. Τέλος, με τη τεχνολογία επαυξημένης πραγματικότητας ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ των συντελεστών ενός έργου. Αναλυτικότερα, μπορεί να βελτιώσει την επικοινωνία επιτρέποντας στις ομάδες να μοιράζονται τρισδιάστατες εικόνες

και βίντεο με άλλα μέλη τα οποία δεν βρίσκονται στον τόπο εργασίας. Έτσι, με τον διαμοιρασμό υψηλής ποιότητας ψηφιακού υλικού μπορεί να ελεγχθεί εξ αποστάσεως από τους μηχανικούς η πρόοδος της κατασκευής και να εντοπιστούν άμεσα κατασκευαστικά σφάλματα. Μία ανερχόμενη και καινοτόμο τάση αποτελεί η μικτή πραγματικότητα (MR), η οποία συνδυάζει την επαυξημένη πραγματικότητα με την εικονική πραγματικότητα (VR), δίνοντας τη δυνατότητα στους χρήστες να βυθίζονται σε εικονικό περιεχόμενο, ενώ παράλληλα έχουν επίγνωση του φυσικού τους περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, το MR προσφέρει ψηφιακή αλληλεπίδραση διατηρώντας βασικά στοιχεία του φυσικού κόσμου. Οι χρήστες μπορούν να περιηγηθούν σε ένα εικονικό μοντέλο, ενώ εξακολουθούν να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στον πραγματικό κόσμο. Στο εργοτάξιο, η MR μπορεί να βοηθήσει τους εργαζομένους στις εγκαταστάσεις και στις επισκευές, επιτρέποντάς τους να βλέπουν οδηγίες και στη συνέχεια να τις εφαρμόζουν έμπρακτα. Αν και ο κατασκευαστικός κλάδος είναι πίσω στην εφαρμογή τέτοιων εργαλείων σε σχέση με άλλους τομείς, όπως είναι η ιατρική, τα επόμενα έτη αναμένουμε μεγάλη στροφή προς τις καινοτόμες τεχνολογίες και τα ψηφιακά συστήματα.

46 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

ΤΆ ΨΗΦΙΆΚΆ ΔΙΔΥΜΆ ΣΤΙΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΆΤΆΣΚΕΥΕΣ

Τα digital twins, που ονομάζονται επίσης

δίδυμα δεδομένων, είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση ενός αντικειμένου του πραγματικού κόσμου. Τα ψηφιακά δίδυμα έχουν

πολλές

εφαρμογές και χρησιμοποιούνται

ευρέως στην αυτοκινητοβιομηχανία, στην υγειονομική περίθαλψη και στην αεροδιαστημική βιομηχανία. Στον κατασκευαστικό

κλάδο, τα digital twins αποτελούν ένα ακριβές ψηφιακό αντίγραφό ενός έργου

ή ενός περιουσιακού στοιχείου, όπως ενός κτιρίου, ενός αυτοκινητοδρόμου ή μίας ολόκληρης πόλης. Τα δίδυμα δεδομένων

δημιουργούνται με τη συλλογή και τον συνδυασμό πραγματικών πληροφοριών

σχετικά με ένα κτίριο ή μία υποδομή, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες όπως σαρωτές

λέιζερ 3D, drones, αισθητήρες, κάμερες και

άλλες συσκευές IoT. Η ύπαρξη έξυπνων συσκευών που επικοινωνούν μέσω του διαδικτύου και οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης δίνουν τη δυνατότητα στο ψηφιακό δίδυμο να μαθαίνει γρήγορα και να ενημερώνεται αυτόματα για αλλαγές που συμβαίνουν στο μοντέλο του πραγματικού κόσμου. Το κύριο πλεονέκτημα των digital twins στην κατασκευή είναι ότι συμβάλλουν στη βελτίωση των αναλυτικών δυνατοτήτων των μοντέλων BIM. Η ψηφιακή δίδυμη τεχνολογία προσθέτει ένα νέο επίπεδο πολυπλοκότητας στα σχέδια BIM, έτσι ώστε οι συντελεστές ενός έργου να μπορούν να απεικονίσουν σε πραγματικό χρόνο την κατάσταση και την πρόοδο του ακινήτου, καθώς και τις συνθήκες εργασίας. Οι διαχειριστές τoυ project είναι σε θέση να εισάγουν κάθε φυσική μέτρηση

σε ένα κοινό ψηφιακό περιβάλλον, να πειραματιστούν ψηφιακά και να αναλύσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, προτού κάνουν αλλαγές που θα επηρεάσουν το πραγματικό κτίριο. Με την ύπαρξη ενός κοινού ψηφιακού μοντέλου, το οποίο ενημερώνεται αυτόματα για κάθε αλλαγή στο οικοδομικό έργο, μπορεί εύκολα να υπολογιστεί το κόστος και ο χρόνος κατασκευής. Το ψηφιακό δίδυμο χρησιμοποιείται ήδη από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα του ψηφιακού μετασχηματισμού.

ΨΗΦΙΆΚΆ ΕΡΓΆΛΕΙΆ ΚΆΙ FACILITY MANAGEMENT

Τα ψηφιακά εργαλεία δεν συντελούν μόνο στη βελτιστοποίηση του τρόπου σχεδιασμού και κατασκευής ενός έργου, αλλά συμβάλλουν καθοριστικά στο facility

management μίας εγκατάστασης. Τόσο το ΒΙΜ όσο και τα digital twins που αναφέραμε παραπάνω, παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες που καθιστούν πιο εύκολη τη συντήρηση ενός ακινήτου. Τα σύγχρονα ψηφιακά συστήματα μπορούν να εντοπίσουν άμεσα μία βλάβη και να ενημερώσουν έγκαιρα τους ιδιοκτήτες και τους αρμόδιους μηχανικούς. Επίσης, με την ύπαρξη ψηφιακών σχεδίων μπορούν να γίνουν πιο εύκολα βελτιωτικές αλλαγές στο κέλυφος του κτιρίου, που με τις παραδοσιακές μεθόδους θα ήταν πιο κοστοβόρες και λιγότερο αποτελεσματικές. «Το Facilities Management στη σύγχρονη εποχή των πολλών δεδομένων, έχει αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό που καθιστά αναγκαία και τη χρήση τεχνολογικά αναπτυγμένων εργαλείων. Ένα από αυτά είναι το Σύστημα Διαχείρισης Κτιρίων (Building Management System)» σημειώνει ο Γεώργιος Λάβδας, Μηχανολόγος Μηχανικός

– Συστήματα Κτιριακών Αυτομοτισμών της All Experts και συμπληρώνει ότι «το σύγχρονο BMS έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει κεντρικό σημείο όλων των περιφερειακών συστημάτων ελέγχου και μέσα από μια SCADA πλατφόρμα να λειτουργεί σαν υπερκείμενο σύστημα διαχείρισης, παρακολούθησης και ελέγχου κτιριακών εγκαταστάσεων ακόμα και απομακρυσμένα.

Ο χρήστης του κτιρίου ή/και η εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Facilities Management, χρησιμοποιώντας το σύστημα αυτό, επιτυγχάνει να έχει, με τη βοήθεια των καταγραφών και αναφορών, έγκαιρη πρόβλεψη σφαλμάτων, πιο αποδοτική προληπτική συντήρηση,

βελτιστοποιώντας το κόστος και δημιουργώντας ένα ασφαλές και παραγωγικό για τον άνθρωπο εργασιακό περιβάλλον». Κοντολογίς, η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς και παρέχει νέες δυνατότητες στον κατασκευαστικό τομέα και στους μηχανικούς του κλάδου, προσφέροντάς μας καλαίσθητα και συνάμα ποιοτικά έργα, που κάνουν τη ζωής μας ευκολότερη και πιο ασφαλή. Ξεκάθαρα, τον πρώτο λόγο έχουν τα αυτοματοποιημένα ρομποτικά συστήματα και οι ψηφιακές τεχνολογίες, που τείνουν να κατακλύσουν κάθε τομέα της οικονομίας. «Η τεχνολογία ήταν πάντα κινητήριος δύναμη στη βιομηχανία της κατασκευής. Από τον τροχό μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη, συνεχώς επανασχεδιάζει την κατασκευαστική διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογία των 3D εκτυπωτών έχει προχωρήσει τόσο, που η δημιουργία δομών πλήρους κλίμακας είναι πλέον εφικτή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κατασκευή του πρώτου γραφείου από 3D printers στο Dubai. Η τεχνολογία VR θα αρχίσει, ακόμα, να χρησιμοποιείται στην κατασκευή, κυρίως για τη δημιουργία ρεαλιστικών και δια-δραστικών μοντέλων κτιρίων που θα επιτρέπουν την περιήγηση σε κάθε φάση της κατασκευής. Τέλος, τα BIM (Building Information Models), αναμένεται να υιοθετηθούν από κάθε κατασκευαστική, τόσο στον σχεδιασμό και στον προγραμματισμό της κατασκευής όσο και στη μετέπειτα διαχείριση κτιρίων» αναφέρει ο Γιώργος Τσακούμης, CEO της εταιρείας Consortis, υπογραμμίζοντας την πορεία που θα ακολουθήσει ο κόσμος των κατασκευών στο άμεσο μέλλον. ■ Γεώργιος Λάβδας, Μηχανολόγος Μηχανικός –Συστήματα Κτιριακών Αυτομοτισμών, All Experts

| 47 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Γιώργος Τσακούμης, CEO της εταιρείας Consortis
48 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΜΕΓ Α ΛΕΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡ Η ΣΕΙΣ & ΕΛΛΙΠ Η Σ ΕΠ Ι ΒΛΕΨΗ ΣΤΑ ΔΗΜ Ο ΣΙΑ Ε ΡΓΑ ΤΑ ΠΟΡ Ι ΣΜΑΤΑ ΤΗΣ Ε ΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ Υ ΣΥΝΕΔΡ Ι ΟΥ Καθυστερήσεις 2,5 φορές πάνω από το κανονικό στην υλοποίηση των συμβάσεων διαπίστωσε το ανώτατο δικαστήριο. ΤΟΥ ΓΙ Α ΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡ Ι ΓΚΟΥ

ημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση συμβάσεων για δημόσια

έργα έχει διαπιστώσει στην τελευταία έκθεσή του το Ελεγκτικό Συνέδριο, το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο που ελέγχει το σύνολο της διαχείρισης των δημοσίων δαπανών.

Ειδικότερα, όπως σημειώνεται στην εν λόγω ειδική έκθεση, «οι μεγάλες καθυστερήσεις στην εκτέλεση των δημοσίων

έργων συνεπάγονται ανατροπή του προγραμματισμού των φορέων και ελλιπή εξυπηρέτηση των αναγκών που προορίζονται να εξυπηρετήσουν». Ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου διενεργήθηκε επί 24 φορέων. Έτυχαν επεξεργασίας 1.162 δημόσια έργα η εκτέλεση των οποίων ολοκληρώθηκε από 1/1/2017 έως 31/3/2021, προκειμένου να διαπιστωθεί αν και σε

ποιο βαθμό καθυστέρησε η εκτέλεσή τους. Στη συνέχεια, ελέγχθηκαν δειγματοληπτικά 140 έργα, προκειμένου να διαπιστωθούν οι αιτίες των καθυστερήσεων.

ΠΆΡΆΤΆΣΕΙΣ

ΣΤΆ ΔΥΟ ΤΡΙΆ ΤΏΝ ΕΡΓΏΝ Κατ’ αρχάς, ο έλεγχος κατέδειξε την ύπαρξη συστημικής αδυναμίας όσον αφορά την τήρηση των προθεσμιών ολοκλήρωσης των δημοσίων έργων: Παρατάσεις χορηγήθηκαν περίπου στα 2/3 του συνόλου των έργων τους (σε 779 από τα 1.162 έργα). Στα έργα δε στα οποία χορηγήθηκαν παρατάσεις, ο χρόνος εκτέλεσης των έργων ήταν κατά μέσο όρο περίπου

2,5 φορές μεγαλύτερος από αυτόν που είχε αρχικά εκτιμηθεί. Ελάχιστοι φορείς δεν εμφάνισαν τη συστημική αυτή παθογένεια συνεπεία των πρακτικών που ακολούθησαν. Μία εκ των τριών ελεγχθεισών Περιφερειών εμφάνισε μικρότερα ποσοστά παρατάσεων από τα προπαρατεθέντα. Ειδικότερα, παρατάθηκε περίπου το 50% του συνόλου των έργων της, το δε μέσο ποσοστό διάρκειας παρατάσεων ανήλθε περίπου σε 85%. Κατά τον έλεγχο της δεύτερης από τις τρεις ελεγχθείσες περιφέρειες, στην

οποία παρατηρήθηκαν υψηλά ποσοστά παρατάσεων, διαπιστώθηκε ότι τρεις περιφερειακές ενότητες αυτής παρουσίασαν συχνότητα παρατάσεων σε ποσοστό μικρότερο του 50% των έργων και διάρκεια παρατάσεων σε ποσοστό μικρότερο του 40% του αρχικού συμβατικού χρόνου κατά μέσο όρο. Αντίθετα, στις δύο άλλες περιφερειακές ενότητες και στην έδρα της ίδιας περιφέρειας χορηγήθηκαν παρατάσεις σε ποσοστό 67%, 92% και 90% των έργων, με μέσο όρο διάρκειας 140%, 245% και 210%, αντίστοιχα. Διαπιστώθηκε ότι η ως άνω διαφοροποίηση οφείλεται στις διαφορετικές πολιτικές που ακολουθήθηκαν όσον αφορά τον καθορισμό του χρόνου ολοκλήρωσης των έργων και τη χορήγηση παρατάσεων.

Στα δύο έργα της πρώτης περιφερειακής ενότητας, προϋπολογισμού περίπου 650.000 και 450.000 ευρώ, ορίστηκε προθεσμία ολοκλήρωσης 8 μηνών. Τελικώς, ολοκληρώθηκαν εντός 19 και 18 μηνών περίπου, κατόπιν χορηγήσεως

1 και 2 παρατάσεων, αντίστοιχα. Λίγο πριν από την εκπνοή της προθεσμίας ολοκλήρωσής τους απεστάλησαν στον ανάδοχο ειδικές προσκλήσεις και εκκίνησαν σύντομα οι διαδικασίες κήρυξής του ως εκπτώτου. Οι ως άνω καθυστερήσεις οφείλονταν στους χρόνους που απαιτήθηκαν για την εξέταση των ενστάσεων του αναδόχου από το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Σε βάρος του επιβλήθηκαν, πάντως,

| 49 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Σ
μηνών λόγω μη εκπόνησης ειδικής τεχνικογεωλογικής μελέτης για μέρος του οδοστρώματος και μελέτης κόμβου 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 67% 33% Μέση αύξηση συμβατικού χρόνου στα έργα με παράταση Σύνολο έργων (1162) Διάρκεια εκτέλεσης έργων όπως προβλέφθηκε τελικά 779 έργα με παράταση 383 έργα χώρις παράταση Διάρκεια εκτέλεσης έργων μετά τις παρατάσεις
Σε έργο οδοποιίας προκλήθηκε καθυστέρηση 29

ποινικές ρήτρες λόγω της καθυστέρησης. Στα έργα της δεύτερης περιφερειακής ενότητας, προϋπολογισμού περίπου

1.400.000 και 300.000 ευρώ, ορίστηκαν προθεσμίες ολοκλήρωσης 4 και 3 μηνών. Τα έργα, όμως, εκτελέστηκαν τελικώς εντός 47 και 21 μηνών, κατόπιν χορήγησης

16 και 7 παρατάσεων, κατ’ αποδοχή των σχετικών αιτημάτων και ισχυρισμών του αναδόχου, και έκδοσης 11 και 4 προειδοποιήσεων για την επίσπευση των εργασιών.

ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΗΘΏΣ ΔΕΝ

ΆΝΆΖΗΤΟΥΝ ΤΙΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΏΝ ΚΆΘΥΣΤΕΡΗΣΕΏΝ

Το ανώτατο δικαστήριο, στη συνέχεια, διαπιστώνει ότι οι δημόσιοι φορείς αποδέχθη-

καν κατά κανόνα τα αιτήματα παράτασης των αναδόχων και τους σχετικούς, ακόμα και αόριστους, ισχυρισμούς τους, ακόμα δε και όταν οι ανάδοχοι επικαλέστηκαν γεγονότα που ενέπιπταν στη σφαίρα της ευθύνης τους (π.χ. το κλείσιμο των προμηθευτριών εταιρειών σκυροδέματος τον Αύγουστο) ή υπέβαλαν αυτά εκπρόθεσμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ανάδοχος δεν τήρησε την υποχρέωσή του να ξεκινήσει τις εργασίες εντός 30 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, παράβαση η

οποία επιφέρει κατά νόμο υποχρεωτική έκπτωσή του, χωρίς η εν λόγω παράλειψή του να εντοπισθεί εγκαίρως από τον φορέα και χωρίς να επιβληθούν οι προβλεπόμενες κυρώσεις, παρότι προκλήθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις. Σε άλλες περιπτώσεις δεν διερευνή -

θηκε καθόλου η ευθύνη του για τις καθυστερήσεις, παρότι οι επιβλέποντες είχαν διαπιστώσει υπαιτιότητά του (π.χ. κακοτεχνίες που έχρηζαν αποκατάστασης, χρήση μη αποδεκτών υλικών, αδικαιολόγητη παύση ή καθυστέρηση εκτέλεσης εργασιών, λανθασμένες επιμετρήσεις εργασιών εκ μέρους του).

Σε ένα έργο διαπιστώθηκε ότι, ενώ η εισήγηση της τεχνικής υπηρεσίας για τη χορήγηση αιτηθείσας παράτασης ήταν αρνητική λόγω αδικαιολόγητης διακοπής εργασιών

εκ μέρους του αναδόχου, η προϊσταμένη αρχή απέστη από την ως άνω εισήγηση

χωρίς ειδική αιτιολογία και χωρίς να επικαλείται κάποιο στοιχείο που να αναιρεί τις ως άνω διαπιστώσεις. Αντίθετα, υπηρεσίες με μικρότερη συχνότητα και διάρκεια παρατάσεων επέδειξαν μεγαλύτερη αυστηρότητα, απορρίπτοντας, για παράδειγμα, αίτημα παράτασης κατ’ επίκληση της επικράτησης υψηλών θερμοκρασιών,

καθώς και αίτημα παράτασης κατ’ επίκληση της πανδημίας, με την αιτιολογία

ότι οι εργασίες εκτελούνταν στο ύπαιθρο. Σε πολλές εκ των ανωτέρω περιπτώσεων, ακόμη, διαπιστώθηκε ελλιπής επίβλεψη των έργων, δεδομένου ότι δεν προέκυψε ότι εντοπίσθηκε εγκαίρως η επέλευση των καθυστερήσεων ούτε ότι οι επιβλέπουσες υπηρεσίες υπέμνησαν εγκαίρως στους αναδόχους να επισπεύσουν τις εργασίες τους ή να υποβάλουν εγκαίρως αίτημα παράτασης των προθεσμιών αυτών. Αντίθετα, στις περισσότερες περιπτώσεις εμφάνισης καθυστερήσεων που ενέπιπταν στη σφαίρα ευθύνης του αναδόχου, προέβησαν σε όχλησή του σε χρόνο πολύ μεταγενέστερο του χρόνου εμφάνισης των καθυστερήσεων. Οι φορείς σε ορισμένες περιπτώσεις ισχυρίστηκαν ότι οι διαπιστωθείσες αδυναμίες στην επίβλεψη των έργων οφείλονταν στη μη επαρκή στελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών.

Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΆΡΆΤΆΣΕΏΝ ΔΕΝ ΆΙΤΙΟΛΟΓΕΙΤΆΙ ΜΕ

ΕΠΆΡΚΕΙΆ

Συνεχίζοντας, το Ελεγκτικό σημειώνει ότι οι φορείς δεν προσδιορίζουν κατά κανόνα τον τρόπο με τον οποίο οι περιστάσεις

50 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

για τις οποίες χορηγήθηκαν παρατάσεις επηρέασαν την εκτέλεση του έργου και το μέγεθος των καθυστερήσεων που προκλήθηκαν και δεν συνδέουν με σαφήνεια

τη διάρκεια της καθυστέρησης με τη διάρκεια της χορηγούμενης παράτασης.

Για παράδειγμα, όταν χορηγούν παρατάσεις κατ’ επίκληση της εμφάνισης καιρικών φαινομένων, κατά κανόνα δεν εξηγούν πότε αυτά έλαβαν χώρα ούτε πόση καθυστέρηση προκάλεσαν. Διαπιστώθηκε, πάντως, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φορείς, ιδίως αυτοί που δεν εμφάνισαν μεγάλες καθυστερήσεις, αιτιολόγησαν με επάρκεια τη χορήγηση παρατάσεων. Για παράδειγμα, στα έργα μίας περιφερειακής ενότητας με μικρό ποσοστό συνολικών καθυστερήσεων, στις αποφάσεις χορήγησης παράτασης λόγω καιρικών φαινομένων, προσδιορίζεται ακριβώς ο χρόνος που αυτά έλαβαν χώρα και η καθυστέρηση που προκάλεσαν στο έργο και χορηγείται ανάλογης διάρκειας παράταση.

ΣΦΆΛΜΆΤΆ ΣΤΙΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είχαν

εκπονηθεί πριν από τη δημοπράτηση του

έργου κάποιες από τις απαιτούμενες μελέτες ή δεν είχαν επικαιροποιηθεί ή εμπεριείχαν σφάλματα, ιδίως ως προς την ύπαρξη και την ακριβή θέση των δικτύων των οργανισμών κοινής ωφελείας και τις προμετρήσεις των εργασιών, η αναγκαιότητα διόρθωσης των οποίων προκάλεσε καθυστερήσεις.

Πολυετείς καθυστερήσεις επίσης προκλήθηκαν κατά τις διαδικασίες κήρυξης και συντέλεσης αναγκαστικών απαλλοτριώσεων και επιτάξεων, οι οποίες έπρεπε να είχαν προηγηθεί της σύναψης των σχετικών συμβάσεων. Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται εν μέρει στο γεγονός ότι, όπως έχουν καταστρωθεί οι διαδικασίες αυτές, ιδίως οι διαδικασίες των απαλλοτριώσεων, είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Η κήρυξη της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης μπορεί να λάβει χώρα εκ των πραγμάτων, μόνο μετά την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του

έργου, ενώ για τη συντέλεσή της μπορεί να απαιτηθούν πολλά έτη μέχρι τον δικαστικό καθορισμό της αποζημίωσης.

ΣΥΣΤΆΣΕΙΣ ΓΙΆ ΤΗΝ ΆΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΟΥ

ΦΆΙΝΟΜΕΝΟΥ

Οι αιτίες εμφάνισης της ως άνω συστημικής παθογένειας

των αναδόχων είτε τρίτων, σημειώνει στην έκθεσή του το Ελεγκτικό Συνέδριο, παραθέτοντας συστάσεις προς τους φορείς που εκτελούν δημόσια έργα:

● Να λαμβάνουν μέριμνα, ώστε τα έργα

αυτών κατά τα δημοπράτησή τους

να έχουν όλα τα προβλεπόμενα στον

ν. 4412/2016 στοιχεία ωριμότητας.

Να λαμβάνουν εγκαίρως γνώση των νέων προγραμμάτων χρηματοδότησης, να προβαίνουν άμεσα στις ενέργειες

που απαιτούνται για την ένταξη των έργων τους στα προγράμματα αυτά και να εκκινούν και να ολοκληρώνουν ταχέως τις διαδικασίες δημοπράτησης. ● Να καταρτίζουν ρεαλιστικές προθεσμίες ολοκλήρωσης των έργων, λαμβάνοντας υπόψη και παραθέτοντας στα σχετικά έγγραφά τους ουσιώδεις παράγοντες που αναμένεται να ασκήσουν επιρροή στον χρόνο ολοκλήρωσής τους. Προς το σκοπό αυτό, να επικοινωνούν και να συνεργάζονται με όλους τους φορείς οι οποίοι πρόκειται να εκτελέσουν συνδεόμενες με το έργο εργασίες ή πρόκειται να παράσχουν σχετικές άδειες και εγκρίσεις, πριν από τη δημοπράτηση. ● Να τηρούν τις διατάξεις του ν.

4782/2021 κατά την εκτέλεση των

έργων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογή τους, όσον αφορά τα ανώτατα όρια της διάρκειας εκτέλεσης, την πρόβλεψη πρόσθετης καταβολής (πριμ)

ταχείας εκτέλεσης, τη διαπίστωση της συνδρομής περιστάσεων ανωτέρας βίας, τις διαδικασίες ελέγχου, υποβολής παρατηρήσεων και πρότασης τροποποιήσεων της μελέτης εκ μέρους του αναδόχου πριν από την εγκατάστασή του στο εργοτάξιο, την τροποποίηση της μελέτης κατά την εκτέλεση και την τήρηση ηλεκτρονικού ημερολογίου.

● Η επίβλεψη του έργου να διενεργείται κατά τρόπον ώστε ο φορέας κατασκευής να λαμβάνει γνώση των καθυστερήσεων και των αιτιών τους μόλις αυτές εμφανισθούν. Να διατυπώνονται παρατηρήσεις προς τον ανάδοχο αμέσως μόλις διαπιστωθεί ότι πρέπει να επιταχύνει τον ρυθμό εκτέλεσης του έργου ή όταν επίκειται η παρέλευση προθεσμίας του έργου. ● Να ληφθεί μέριμνα ώστε να επισπευσθούν η διενέργεια των διοικητικών διαδικασιών που σχετίζονται με την εκτέλεση των δημοσίων έργων. Όταν η εκτέλεση των έργων καθυστερεί λόγω πράξεων ή παραλείψεων τρίτων, οι φορείς να επιδιώκουν να ενημερώνονται τακτικά για τις αιτίες των καθυστερήσεων και να ζητούν την επίσπευση των σχετικών διαδικασιών.

● Στις αποφάσεις περί χορήγησης παράτασης να παραθέτουν τη χρονική διάρκεια των καθυστερήσεων, τις αιτίες τους και, σε περίπτωση που κρίνουν ότι οι καθυστερήσεις οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τους λόγους για τους οποίους οι περιστάσεις αυτές δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά τη δημοπράτηση. Σε περίπτωση που συντρέχουν περισσότερες από μία αιτίες καθυστέρησης, να διευκρινίζεται το μέγεθος της καθυστέρησης που προκλήθηκε από κάθε αιτία χωριστά.

● Να διερευνούν σε κάθε περίπτωση την ύπαρξη υπαιτιότητας στο πρόσωπο του αναδόχου για τις εμφανιζόμενες καθυστερήσεις, να περιλαμβάνουν ρητή κρίση για το ζήτημα αυτό στις σχετικές αποφάσεις τους και, σε περίπτωση που υφίσταται υπαιτιότητά του, να επιφέρουν σε βάρος του τις προβλεπόμενες κυρώσεις.

● Να ζητούν από τον ανάδοχο και από κάθε άλλο φορέα ή πηγή όλα τα στοιχεία που τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα παράτασης του έργου και να

τηρούν αυτά στους φακέλους των

| 51 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
εμπίπτουν στη σφαίρα ευθύνης είτε των δημόσιων φορέων είτε
έργων. ■ Οι αιτίες εμφάνισης της ως άνω συστημικής παθογένειας εμπίπτουν στη σφαίρα ευθύνης είτε των δημόσιων φορέων είτε των αναδόχων είτε τρίτων, σημειώνεται στην έκθεση

Τα σημαντικότερα deals που δρομολογήθηκαν στην αγορά ακινήτων από την αρχή του 2023 προοιωνίζονται μια χρονιά ακόμη μεγαλύτερων επενδύσεων στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας.

ΤΟΥ ΓΙ Α ΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡ Ι ΓΚΟΥ

52 | CONSTRUCTION REAL ESTATE INVESTMENT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 ΣΥΜΦΩΝ
ΣΤΗ
ΤΟΥ
ΟΙ
ΤΟΥΣ
Ι ΕΣ-ΜΑΤ
ΣΚΑΚΙ Ε ΡΑ
REAL ESTATE
ΠΑ Ι ΚΤΕΣ ΠΟΥ ΕΝΙΣΧ Υ ΟΥΝ ΤΟ ΑΠΟΤ Υ ΠΩΜ Α

αρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία και τις προβλέψεις για συνεχιζόμενη ύφεση, οι εταιρείες που επενδύουν σε ακίνητη περιουσία έχουν προχωρήσει σε κινήσεις συγκέντρωσης, ενώ παράλληλα το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών παραμένει ζωντανό.

Ποια είναι όμως τα σημαντικότερα deals

που έχουν ήδη υπογραφεί και λόγω του

μεγέθους τους δείχνουν πως οδεύουμε

σε μια χρονιά δυνατών επενδύσεων (αν

όχι ρεκόρ) στην αγορά του real estate;

ΆΠΟΡΡΟΦΗΣΗ

ΤΗΣ ICI ΆΠΟ ΤΗΝ BRIQ

Μία από τις συμφωνίες που κυοφορούνταν επί μήνες ήταν η εξαγορά της Intercontinental International AEEΑΠ της οικογένειας του ομογενούς επιχειρηματία κ. Δ. Χαλικιά, από την Briq Properties ΑΕΕΑΠ. Η νέα εταιρεία που θα προκύψει, θα ελέγχει ένα σημαντικά ποικιλόμορφο χαρτοφυλάκιο ακινήτων, συνολικής αξίας 250 εκατ. ευρώ. Η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών θα ολοκληρωθεί σε δύο στάδια.

Αρχικά, η Briq θα αποκτήσει από την Intercontinental International ΑΕΕΑΠ (ICI) χαρτοφυλάκιο 17 ακινήτων, αξίας 60,7 εκατ. ευρώ, καταβάλλοντας το σχετικό αντίτιμο. Στη συνέχεια, η ICI θα προχωρήσει σε μείωση κεφαλαίου και διανομή

των καθαρών κερδών από την πώληση στους μετόχους της. Ακολούθως, η Briq θα αποκτήσει το 26% της ICI και μετά η Briq θα προχωρήσει σε συγχώνευση με απορρόφηση της ICI. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, οι μέτοχοι της Briq θα ελέγχουν το 76,5% της νέας εταιρείας και εκείνοι της ICI το υπόλοιπο 23,5%.

ΣΤΗΝ PRODEA ΣΥΓΧΡΟΝΟ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΆ LOGISTICS

Η Prodea Investments στις 22/2/2023

προχώρησε στην υπογραφή του οριστικού συμφωνητικού μεταβίβασης

του 100% των μετοχών της εταιρείας

«ΘΕΤΙΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ Α.Ε.», ιδιοκτήτριας οικοπέδου συνολικής επιφάνειας 146 χιλ. τ.μ. στον Ασπρόπυργο

Αττικής, στο οποίο έχει ανεγερθεί σύγχρονο ενεργειακά αποδοτικό συγκρότημα Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής αποτελούμενο από τέσσερα (4) αυτόνομα κτήρια συνολικής επιφάνειας 59.015 τ.μ. Το συνολικό τίμημα για την απόκτηση του συγκροτήματος ανήλθε σε 38,1 εκατ. και η χρηματοδότηση πραγματοποιήθηκε

από την REDS στο

«μικρό Ελληνικό» της Κρήτης προβλέπει μια σειρά

αναπτύξεων, μεταξύ

των οποίων ξενοδοχεία (4 και 5 αστέρων), ξενώνες, συνεδριακό - εκθεσιακό κέντρο, παραθεριστικές κατοικίες, εμπορικά κέντρα, μαρίνα, ελικοδρόμιο και άλλες χρήσεις

2022 κατέχει και το πλειοψηφικό μερίδιο στην Μπουτάρη Οινοποιεία ΑΕ). Η νέα επένδυση ευθυγραμμίζεται με το επενδυτικό πλάνο της Premia Properties και ενισχύει την παρουσία της εταιρείας στον τομέα των βιομηχανικών ακινήτων, ενώ ενδυναμώνει περαιτέρω και τη δραστηριοποίηση της Sterner Stenhus στον κλάδο του FnB.

ΕΠΕΣΆΝ ΟΙ ΥΠΟΓΡΆΦΕΣ

ΓΙΆ ΤΟ «ΜΙΚΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ»

Υπεγράφη τον Φεβρουάριο η σύμβαση παραχώρησης για την έκταση των 345 στρεμμάτων εντός της πρώην αμερικανικής Βάσης Γουρνών στο Ηράκλειο Κρήτης, γνωστή και ως «μικρό Ελληνικό». Υπενθυμίζεται πως η REDS αναδείχτηκε πλειοδότης στο σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ στις αρχές Δεκεμβρίου 2021 μέσω της διαδικασίας της ηλεκτρονικής δημοπρασίας (e-Auction), με τίμημα 40,2 εκατ. ευρώ.

από τα αντληθέντα κεφάλαια του πράσινου ομολόγου που εξέδωσε η Prodea το 2021.

ΤΆ ΆΚΙΝΗΤΆ ΚΆΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΙΟΛΗ ΠΕΡΆΣΆΝ ΣΤΗΝ PREMIA

Σε συμφωνία για την απόκτηση των ακινήτων, της επιχείρησης και του brand του Φυσικού Μεταλλικού Νερού ΙΟΛΗ προχώρησαν η Premia Properties και ο βασικός της μέτοχος Sterner Stenhus Greece με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία.

Πιο συγκεκριμένα, με βάση τη συμφωνία αυτή, οι εγκαταστάσεις της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην περιοχή του Μοσχοχωρίου Φθιώτιδος, δηλαδή οικόπεδο συνολικής επιφάνειας 99.209 τ.μ. και οι εντός αυτού κτιριακές εγκαταστάσεις επιφάνειας 12.230 τ.μ., περιέρχονται στην κυριότητα της Premia. Μισθωτής του ακινήτου και ανάδοχος της επιχείρησης θα είναι η νεοσυσταθείσα εταιρεία Ιόλη Πηγή, θυγατρική της Sterner Stenhus Greece (βασικού μετόχου της Premia που από τον Νοέμβριο

Η υπό αξιοποίηση παραθαλάσσια έκταση συνολικής επιφάνειας 345.567 τ.μ., βρίσκεται 13 χλμ. από το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» και 16 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου. Επίσης το ακίνητο βρίσκεται σε επαφή (μέτωπο 320 μ.) με την παλαιά Εθνική Οδό Ηρακλείου-Αγίου Νικολάου και διαθέτει άμεση πρόσβαση στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης. Το σχέδιο που προωθείται από την REDS προβλέπει μια σειρά αναπτύξεων, μεταξύ των οποίων ξενοδοχεία (4 και 5 αστέρων), ξενώνες, συνεδριακό - εκθεσιακό κέντρο, παραθεριστικές κατοικίες, εμπορικά κέντρα, μαρίνα, ελικοδρόμιο και άλλες χρήσεις.

ΤΕΣΣΕΡΆ ΝΕΆ ΕΜΠΟΡΙΚΆ

ΠΆΡΚΆ ΆΠΟ

TRADE ESTATES

Η Trade Estates συνεχίζει τη στρατηγική της ανάπτυξης στον τομέα των εμπορικών πάρκων, καθώς σχεδιάζει επιπλέον τέσσερα συγκροτήματα, με συνολικό ύψος επένδυσης της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ. Τα δύο εξ αυτών βρίσκονται στην Αττική, εντός του ακινήτου του Ελληνικού και στα Σπάτα πλησίον του Smart Park, ενώ τα άλλα δύο βρίσκονται στην Πάτρα και στο Ηράκλειο της Κρήτης. Η μεγαλύτερη προωθούμενη ανάπτυξη θα αφορά την κατασκευή εμπορικού πάρκου 30.000 τ.μ. στην εμπορική ζώνη του ακινήτου του Ελληνικού, δίπλα ακριβώς από το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της χώρας, το Vouliagmenis Mall.

| 53 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
Π
Το σχέδιο που προωθείται

Το συνολικό ύψος της επένδυσης θα ανέλθει σε 70 εκατ. ευρώ, καθώς πρόκειται να δημιουργηθούν τέσσερα μεγάλα κτίρια όπου θα φιλοξενούνται σειρά καταστημάτων, μεταξύ των οποίων και ένα της ΙΚΕΑ.

ΣΥΜΜΆΧΙΆ ALPHA BANK - DIMAND - PREMIA ΣΤΟ

REAL ESTATE

Στην υπογραφή δεσμευτικής συμφωνίας με την κοινοπραξία των Dimand – Premia Properties για την αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου ακίνητων Skyline, αξίας 438 εκατ. ευρώ, προχώρησε η Alpha Bank.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η δεσμευτική συμφωνία προβλέπει ότι η Skyline Ακίνητα Μονοπρόσωπη ΑΕ (Skyline) θα αποκτήσει χαρτοφυλάκιο ακινήτων αξίας 438 εκατ. ευρώ ενώ η επενδύτρια θα αποκτήσει πλειοψηφικό ποσοστό 65% στη νέα εταιρεία, με την Alpha Bank να διατηρεί το υπόλοιπο 35%.

Το εν λόγω χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει 573 ακίνητα ποικίλων τύπων, μεταξύ των οποίων γραφεία, εμπορικά ακίνητα,

κατοικίες και χώρους βιομηχανικών χρήσεων και logistics, συνολικής μικτής επιφάνειας περί τα 500.000 τ.μ. Ο Όμιλος Alpha Bank θα παραμείνει ως μισθωτής ορισμένων από τα ακίνητα, ενώ το υπόλοιπο χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει

των 150 εκατ. ευρώ

ακίνητα που είτε θα ανακατασκευαστούν και θα επανατοποθετηθούν προς ενοικίαση στην αγορά, είτε θα πωληθούν.

Η ACSION LTD.

ΝΕΆ ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΆ

ΤΟΥ ΆΚΙΝΗΤΟΥ ΤΗΣ

ΦΙΛΚΕΡΆΜ JOHNSON

Η εταιρεία ACSION Ltd. από τη Νότιο Αφρική, ιδιοκτησίας του Έλληνα ομογενή επιχειρηματία Κυριάκου Αναστασιάδη, η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ, είναι η νέα ιδιοκτήτρια του βιομηχανικού ακινήτου της Φίλκεραμ Johnson, που κατέθεσε τη μία και μοναδική προσφορά στον πλειστηριασμό του ακινήτου την 1η Φεβρουαρίου.

Την εξέλιξη αυτή γνωστοποίησε η ίδια η ACSION Ltd. με ανακοίνωσή της προς τους μετόχους της, με την οποία τους ενημερώνει αναλυτικά για το ακίνητο της Φίλκεραμ Johnson και τη δυναμική του, το αντίτιμο και το παρελθόν του. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία απέκτησε το ακίνητο με ένα ευρώ πάνω από την τιμή εκκίνησης του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού, που ήταν τα 9.237.500

54 | CONSTRUCTION REAL ESTATE INVESTMENT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ευρώ. Ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί πώς θα αξιοποιηθεί το ακίνητο. ■ Η Trade Estates συνεχίζει τη στρατηγική της ανάπτυξης στον
τομέα των εμπορικών πάρκων, καθώς σχεδιάζει επιπλέον τέσσερα
συγκροτήματα, με συνολικό
ύψος επένδυσης της τάξεως

ΕΛΛΗΝΙΚΟ: ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ LAMDA-ΤΕΜΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ ΑΞΙΑΣ 300 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

ΠΡΟΧΩΡΑ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ 5 ΑΣΤΕΡΩΝ

Η σύμπραξη των δύο εταιρειών έρχεται να υλοποιήσει το όραμα τους για την

εδραίωση της Άθήνας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού, τοποθετώντας την Άθηναϊκή Ριβιέρα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Οι συμφωνίες που υπεγράφησαν

είναι αξίας 90,8 εκατ. ευρώ, με τα οικόπεδα να έχουν ήδη μεταβιβαστεί.

ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

56 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

έσα στο Φεβρουάριο του 2023

ιδρύθηκαν οι δύο εταιρείες ειδι -

κού σκοπού από την ΤΕΜΕΣ και την Lamda Development που θα αναπτύξουν δύο πολυτελείς ξενοδοχειακές

αναπτύξεις στο παραλιακό μέτωπο του ακινήτου του Ελληνικού. Μέσω δύο joint ventures λοιπόν, ξεκινά η μεγάλη επένδυση στο Ελληνικό, ενεργοποιώντας την αρχική στρατηγική συμφωνία που είχαν συνάψει το Νοέμβριο του 2020, με τις νεοσυσταθείσες εταιρείες να ανοίγουν το δρόμο για την υλοποίηση των μεγάλων ξενοδοχειακών επενδύσεων της ΤΕΜΕΣ και της Lamda Development

στην παραλία του Αγίου Κοσμά, εντός του χώρου της μεγάλης επένδυσης The Ellinikon. Συγκεκριμένα, συστάθηκε η εταιρεία Belt Riviera, με συμμετοχή 70% της ΤΕΜΕΣ και 30% της Ελληνικό ΑΕ (όμιλος Lamda), με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο ύψους 46,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων άμεσα καταβλήθηκε ποσό 18,6 εκατ. ευρώ κατ’ αναλογία από τα δύο μέρη.

Το υπόλοιπο δύναται να καταβληθεί σε βάθος 5ετίας. Επίσης, συστάθηκε, το δεύτερο joint venture με την επωνυμία

Malt Riviera (70% από την ΤΕΜΕΣ και 30% από την Ελληνικό ΑΕ), και αρχικό μετοχικό κεφάλαιο ύψους 62,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 24,6 εκατ. ευρώ καταβάλλονται άμεσα και τα υπόλοιπα προβλέπεται να καταβληθούν σε βάθος 5ετίας, κατά τη μετοχική αναλογία.

Η ΜΕΓΆΛΗ

ΣΥΜΦΏΝΙΆ ΤΕΜΕΣ - LAMDA DEVELOPMENT S.A.

Η Lamda Development S.A. και η ΤΕΜΕΣ A.E. είχαν ανακοινώσει πρώτες τη σύναψη στρατηγικής συμφωνίας για την από κοινού ανάπτυξη δύο σύγχρονων, πολυτελών ξενοδοχείων και των αντίστοιχων τουριστικών-οικιστικών συγκροτημάτων στο παράκτιο μέτωπο του Ελληνικού, κατά την πρώτη πενταετή φάση της υλοποίησης του έργου.

Η σύμπραξη έρχεται

Η σύμπραξη έρχεται να υλοποιήσει το όραμα των δύο εταιρειών για την εδραίωση της Αθήνας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού, τοποθετώντας την Αθηναϊκή Ριβιέρα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Η συμφωνία προβλέπει την ανάπτυξη ενός μοναδικής αρχιτεκτονικής ξενοδοχείου πέντε αστέρων εντός του χώρου της Μαρίνας του Αγίου Κοσμά και ενός δεύτερου παραθαλάσσιου πολυτελούς ξενοδοχείου πέντε αστέρων κατά μήκος του παραλιακού μετώπου. Και τα δύο ξενοδοχεία θα πλαισιώνονται από οικιστικά συγκροτήματα. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Lamda Development, στη Μαρίνα θα αναπτυχθεί εμπορική ζώνη με πολυτελή καταστήματα, χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας. Σύμφωνα με τη στρατηγική συμφωνία των δύο πλευρών, προβλέπεται η δημιουργία δύο ξενοδοχείων αλλά και Branded κατοικιών, που θα αναλάβουν ξένοι operators. Οι δύο αναπτύξεις θα καλύψουν συνολικά επιφάνεια 63.000 τ.μ. ενώ η συνολική επένδυση έχει αρχικώς υπολογιστεί σε 300 εκατ. ευρώ. Η ανάπτυξη των μονάδων θα γίνει μέσω δύο εταιρειών ειδικού σκοπού, στο μετοχικό κεφάλαιο των οποίων θα συμμετέχουν οι όμιλοι της ΤΕΜΕΣ και της Lamda Development, με τα ποσοστά που αναφέρθηκαν παραπάνω. O σχεδιασμός των μονάδων θα ανατεθεί σε κορυφαία διεθνή αρχιτεκτονικά γραφεία, ενώ η διαχείρισή τους θα ανατεθεί σε διεθνούς φήμης εταιρείες διαχείρισης (hotel operators).

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την πρόσφατη εταιρική παρουσίαση

| 57 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023 Μ
της Lamda Development τον Ιανουάριο του 2023, η στρατηγική συμφωνία με την ΤΕΜΕΣ εκτιμάται ότι θα αποφέρει έσοδα να υλοποιήσει το όραμα των δύο εταιρειών για την εδραίωση της Αθήνας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού, τοποθετώντας την Αθηναϊκή Ριβιέρα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη

91 εκατ. ευρώ στον όμιλο από τη μεταβίβαση της γης για την ανάπτυξη των δύο μονάδων. Σύμφωνα δε με την πλέον πρόσφατη τοποθέτηση του διευθύνοντος

συμβούλου της Lamda, κ. Ο. Αθανασίου, μέσα στο α’ τρίμηνο του 2023, η κοινοπραξία αναμένεται να ανακοινώσει και τις διεθνείς συνεργασίες με τα διεθνή ξενοδοχειακά brands που θα αναλάβουν τη λειτουργία των δύο μονάδων στη φάση της ολοκλήρωσης τους.

ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Σύμφωνα με τον Κανονισμό 596/2014/ΕΕ

και τον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών, υπεγράφησαν στις 6 Μαρτίου, οι συμφωνίες στο πλαίσιο της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Εταιρείας

Lamda Development και της ΤΕΜΕΣ Α.Ε., για την από κοινού ανάπτυξη των δύο σύγχρονων, πολυτελών ξενοδοχείων και των αντίστοιχων τουριστικών οικιστικών συγκροτημάτων στο παράκτιο μέτωπο του Ελληνικού, με ορίζοντα ολοκλήρωσης της κατασκευής των αναπτύξεων στο τέλος 2026.

Αναλυτικότερα, υπογράφηκε μεταξύ της εταιρείας BELT Riviera Α.Ε. και της ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Μ.Α.Ε. (100% θυγατρική της Lamda Development) το προσύμφωνο για την απόκτηση εκ μέρους της πρώτης

Σύμφωνα με τη στρατηγική συμφωνία των δύο πλευρών, προβλέπεται η δημιουργία δύο ξενοδοχείων αλλά και Branded κατοικιών, που θα αναλάβουν ξένοι operators, με τη συνολική επένδυση να έχει υπολογιστεί στα 300 εκατ. ευρώ

ποσοστού 100% του δικαιώματος της πλήρους κυριότητας επί ακινήτου έκτασης 80.011 τ.μ. στη Ζώνη Ανάπτυξης «ΠΜ-Α2» του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού–Αγίου Κοσμά, στο οποίο, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, θα αναπτυχθεί ξενοδοχείο 5 αστέρων με 160 δωμάτια, μεγάλους υπαίθριους χώρους και εμβληματικά καταστήματα εστίασης

και ψυχαγωγίας, ενώ θα διαθέτει και οικιστικό συγκρότημα 17 επώνυμων πολυτελών κατοικιών/διαμερισμάτων (branded residences) με ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα. Η εν λόγω ανάπτυξη θα βρίσκεται δίπλα στην προνομιακή παράκτια οικιστική ζώνη υπερπολυτελών κατοικιών (The Cove Villas και The Cove Residences). Το συνολικό τίμημα της συναλλαγής ανέρχεται σε περίπου 38,3 εκατ. ευρώ.

Κατ’ αντιστοιχία υπογράφηκε η συμφωνία μεταβίβασης του δικαιώματος επιφανείας επί ακινήτου έκτασης 132.821 τ.μ. στη Ζώνη Ανάπτυξης «ΠΜ-Α1» του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού–Αγίου Κοσμά μεταξύ της MALT Riviera Α.Ε. και της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Μ.Α.Ε. για την απόκτηση εκ μέρους της πρώτης. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, εκεί θα αναπτυχθεί επίσης ξενοδοχείο 5 αστέρων με 200 δωμάτια, μεγάλους υπαίθριους χώρους και εμβληματικά καταστήματα εστίασης και ψυχαγωγίας, ενώ θα διαθέτει και οικιστικό συγκρότημα 49 κατοικιών δίπλα στην αναβαθμισμένη Μαρίνα Αγ. Κοσμά και σε μικρή απόσταση από το Riviera Galleria και το εμβληματικό υψηλό κτίριο κατοικιών Riviera Tower. Το συνολικό τίμημα της συναλλαγής ανέρχεται σε περίπου 52,5 εκατ. €. ■

58 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ

ΠΡΟ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ Η ΑΝΑΠΛΑΣΗ

ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Άμεσα πρόκειται να ξεκινήσει η μεγάλη ανάπλαση

στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας, αλλάζοντας ριζικά

το πρόσωπο της Άθηναϊκής πρωτεύουσας.

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ

Με γρήγορες διαδικασίες ξεκινούν οι εργασίες για την πολυσυζητημένη ανάπλαση επί της οδού Βασιλίσσης Όλγας, η οποία αναμένεται να αλλάξει θεαματικά το πρόσωπο της Αθήνας. Η ανάδοχος εταιρεία, η οποία αναδείχθηκε με την ολοκλήρωση ανοικτού διαγωνισμού, υπέγραψε σύμβαση με την Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε, που έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση της μελέτης και όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε προ των πυλών για την έναρξη των έργων. Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα σχέδια, θα δημιουργηθεί ένας υπαίθριος χώρος, ο οποίος θα ενώνει το Ολυμπιείο με το Ζάππειο και τον Εθνικό Κήπο, ενώ θα ολοκληρώνει τον ιστορικό περίπατο από τον Κεραμεικό ως τον λόφο του Αρδηττού και το Παναθηναϊκό Στάδιο. Η ανάπλαση θα φέρει πιο κοντά την περιοχή της Ακρόπολης με το Καλλιμάρμαρο και η Αθήνα θα αποκτήσει μία όμορφη διαδρομή, την οποία ελεύθερα θα μπορούν να απολαμβάνουν οι πολίτες.

Ο ΣΧΕΔΙΆΣΜΟΣ

ΤΟΥ ΠΕΡΙΠΆΤΟΥ

Ο πεζοδρόμος, αν και θα βρίσκεται μεταξύ του αρχαιολογικού χώρου και του Ζαππείου, το οποίο διακρίνεται για

60 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ

τη νεοκλασική του γεωμετρία, θα ακολουθήσει μία πιο σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση. Καίρια για την κατά μήκος οργάνωση του πεζόδρομου είναι τα σημεία διασύνδεσης με τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και τον λόφο του Αρδηττού, ενώ στον κάθετο άξονα πρωταγωνιστικό

ρόλο έχει ο χώρος του Ζαππείου. Στην απόληξη του τελευταίου στη λεωφόρο της Βασιλίσσης Όλγας, θα διαμορφωθεί ένας χώρος ανάπαυσης για τους επισκέπτες, γεμάτος με τετράγωνους μαρμάρινους

πάγκους και χαμηλές κυλινδρικές κατασκευές που θα αναδείξουν την περιοχή.

Επί της λεωφόρου Αμαλίας και της λεωφόρου Βασιλέως Κωνσταντίνου θα γίνουν εκτενείς δενδροφυτεύσεις, ώστε να προκύψει η εικόνα ενιαίου, μη διακοπτόμενου από τη διέλευση αυτοκινήτων χώρου, από τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας ως την οδό Αθανασίου Διάκου. Λίγο έξω από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, ενδέχεται να υπάρχει ένα λοξό μονοπάτι που θα οδηγεί στο Θεμιστόκλειο τείχος. Ο «φυσικός» χαρακτήρας του περιπάτου, ο οποίος καλείται να αποσπά τον επισκέπτη από το βαρύ αστικό περιβάλλον της πρωτεύουσας, θα επιτευχθεί με τη διαμόρφωση σκληρών επιφανειών και επιφανειών πρασίνου. Τα φυτεμένα δώματα θα τοποθετηθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη πληγεί η υφιστάμενη χλωρίδα, ανάμεσα

στην οποία συμπεριλαμβάνεται μεγάλος

αριθμός ελιών και κυπαρισσιών, που βρίσκονται στην κεντρική νησίδα της Λεωφόρου. Στόχος είναι να ενισχυθούν τα σημεία που παρουσιάζουν μικρότερη βλάστηση

με φυτά, τα οποία ευδοκιμούν στην περιφέρεια της Αττικής, ώστε να δημιουργηθεί

μία ατμόσφαιρα που θα εναρμονίζεται

με το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον της

περιοχής και παράλληλα θα είναι οικεία

σε όλους τους πολίτες. Για τις ανάγκες

του έργου, αναμένεται να φυτευτούν 158

δένδρα, 8.538 θάμνοι και πολλά τετραγωνικά μέτρα χαμηλής βλάστησης.

Κάθετα στον πεζόδρομο έχουν σχεδιαστεί λωρίδες μαρμάρου ή επιμελημένου σκυροδέματος, οι οποίες έχουν σκοπό να δώσουν ρυθμό στην κίνηση των περαστικών. Επιπλέον, ορισμένες λωρίδες έχουν ακτινική κατεύθυνση και συμβάλλουν στην εναρμόνιση των επιστρώσεων με σημαντικά στοιχεία της πεζοδρομουμένης επιφανείας, όπως η Πύλη του Αδριανού, το άγαλμα του λόρδου Βύρωνα και το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τοποθετήθηκε στη συμβολή των Λεωφόρων Βασιλίσσης Αμαλίας και Βασιλίσσης

Όλγας. Οι επιφάνειες εντός των λωρίδων διαμορφώνονται με σχιστολιθικές πλάκες. Στη λωρίδα ανόδου προβλέπεται η τοποθέτηση κυβόλιθων, για να αποτραπεί κατά το δυνατόν η διέλευση οχημάτων, και ασφαλτοτάπητα για τη λωρίδα καθόδου, η οποία θα χρησιμοποιείται για την κίνηση προς και από τον Όμιλο Αντισφαίρισης. Εξωτερικά των τροχιολωρίδων θα κατασκευαστούν βοτσαλωτές επιφάνειες, οι οποίες θα οριοθετούν την περιοχή της ασφαλούς κίνησης των πεζών. Μέρος της εκτενούς ανάπλασης είναι η ανακατασκευή των κιγκλιδωμάτων του Ζαππείου, του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου, του Κολυμβητηρίου και του Ομίλου Αντισφαίρισης, καθώς και η τοποθέτηση 112 φωτιστικών ιστών και 156 φωτιστικών σωμάτων σε όλη την έκταση του πεζόδρομου. Για τις στάσεις του Τραμ και του Τρόλεϊ θα τοποθετηθούν επιπλέον 46 ιστοί με μονό πρόβολο και 11 ιστοί με αμφιπρόβολο.

ΠΡΟΣΒΆΣΗ ΓΙΆ ΟΛΟΥΣ

Ο περίπατος πλησίον της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, θα παρέχει ελεύθερη πρόσβαση στα άτομα με ειδικές ανάγκες καθ’ όλη την έκτασή του. Καθώς δεν εντοπίζονται ανισοσταθμίες στην επιφάνεια της περιοχής -μόνο στην αρχή και στο τέλος της λεωφόρου το κράσπεδο φτάνει τα 5 εκατοστά ύψος- δεν χρειάζονται μπάρες διέλευσης, με αποτέλεσμα να διεκπεραιώνεται πιο εύκολα η μετακίνηση των ατόμων με αναπηρικό αμαξίδιο και λοιπά κινητικά προβλήματα. Επιπρόσθετα, κατά μήκος ολόκληρης της διαδρομής θα τοποθετηθούν υπόλευκες εγχάρακτες πλάκες εύρους 30 εκατοστών, προκειμένου να μπορούν να κινούνται με

ασφάλεια τα άτομα με προβλήματα όρασης. Ο περίπατος θα είναι ένα εξαίρετο έργο, το οποίο θα πρέπει όλοι οι πολίτες να έχουν δικαίωμα να απολαύσουν, κάτι το οποίο θα είναι εφικτό, βάσει των παραπάνω σχεδιαστικών παρεμβάσεων.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΆ

ΆΡΧΆΙΟΛΟΓΙΚΏΝ ΧΏΡΏΝ

Η προστασία των αρχαιοτήτων αποτελεί προτεραιότητα για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για την Αθηνά, καθώς αποτελεί μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Κάθε χρόνο, η πόλη αποτελεί πόλο έλξης για εκατομμύρια τουρίστες, οι οποίοι έρχονται να θαυμάσουν την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπλαση της Βασιλίσσης Όλγας στο κέντρο της πρωτεύουσας, δεν επιχειρεί μόνο να διαφυλάξει τα αρχαία μνημεία, αλλά να τα αναδείξει ακόμη περισσότερο. Σημαντική δράση είναι η αναδιαμόρφωση της περιοχής γύρω από την Πύλη του Αδριανού με σταθεροποιημένο χώμα και με τρόπο που να αποστραγγίζονται τα όμβρια ύδατα, ώστε να αποτραπούν βλάβες στη θεμελίωση του μνημείου. Επίσης, στο νοτιοδυτικό πεζοδρόμιο της λεωφόρου, και σε απόσταση 70 μέτρων δυτικά της εισόδου του αρχαιολογικού χώρου, υπάρχουν επιφανειακά κατάλοιπα ρωμαϊκού βαλανείου, τα οποία με το πέρας των αρχαιολογικών ανασκαφών, θα τοποθετηθούν σε ειδικό χώρο για τη διαφύλαξη τους.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΆΙ Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Η ανάπλαση της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας είναι ένα έργο, το οποίο είχε προταθεί πριν περίπου δώδεκα χρόνια, αλλά τότε

| 61 CONSTRUCTION ΜΆΡΤΙΟΣ 2023

δεν υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για να προχωρήσει το εγχείρημα. Η μελέτη για πρώτη φορά εκπονήθηκε το 2011-2014 από την Ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων Α.Ε (Ε.Α.Χ.Α.) και πραγματοποιήθηκε από το Γραφείο Αρχιτεκτονικών και Πολεοδομικών Μελετών Γιώργος Προβελέγγιος, Νιόβη Προβελεγγίου και Συνεργάτες. Το κρίσιμο βήμα έγινε στα μέσα του 2020, όταν οι δημοτικές αρχές της Αθήνας μέσω της «Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ» προχώρησαν στην επικαιροποίηση της μελέτης. Ο προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα 4.606.819 ευρώ πλέον του ΦΠΑ και η χρηματοδότηση γίνεται από το ΤΠΑ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

ΓΙΆ ΤΆ ΜΜΜ ΚΆΙ ΤΆ ΙΧ H πεζοδρόμηση είναι ένα έργο το οποίο απευθύνεται σε όλους τους πολίτες και αποσκοπεί στην αναβάθμιση του προσώπου της Αθήνας. Μέσω του περιπάτου, οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν απερίσπαστοι τις ιστορικές περιοχές της πρωτεύουσας, μέσα σε ένα περιβάλλον

που θα κατακλύζεται από πράσινο, προσφέροντας πολύτιμες στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας. Για τον λόγο αυτόν, η ανάπλαση της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας θα παραδοθεί αποκλειστικά στους πεζούς, αποτρέποντας τη διέλευση λοιπών οχημάτων. Εξαίρεση αποτελούν οι γραμμές ανόδου και καθόδου του Τραμ από και προς το Σύνταγμα. Η εν λόγω λωρίδα καθόδου θα χρησιμοποιείται για την είσοδο και την έξοδο Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων προς και από τον Όμιλο Αντισφαίρισης και για τη μετακίνηση οχημάτων κοινής ωφέλειας. Επιπλέον, θα υπάρχει μια λωρίδα ανόδου του Τρόλεϊ από το Παγκράτι προς το Σύνταγμα και μία λωρίδα εισόδου των Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων προς το χώρο στάθμευσης της «Αίγλης» στο Ζάππειο. Η έξοδός τους θα γίνεται από το μικρό δρομάκι που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του γυμναστηρίου του Φωκιανού. Η στάση του Τραμ στην κατεύθυνση προς το Σύνταγμα, η οποία βρίσκεται στη Λεωφόρο Αρδηττού, θα μετακινηθεί στον πεζόδρομο της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, απέναντι από τη στάση της αντίθετης κατεύθυνσης,

μπροστά από την είσοδο του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου. Μια από τις δύο στάσεις της λωρίδας ανόδου του Τρόλεϊ χωροθετείται στο ύψος της στάσης του Τραμ, προκειμένου να εξασφαλίζεται η μετεπιβίβαση μεταξύ των δύο μέσων. Η δεύτερη στάση του Τρόλεϊ θα χωροθετηθεί απέναντι από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου του Ολυμπιείου.

Κοντολογίς, η ανάπλαση της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας πρόκειται να ενώσει τις κεντρικές περιοχές της Αθήνας σε μία ενιαία διαδρομή, κατά την οποία οι περαστικοί θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν την πολιτιστική πορεία της ελληνικής πρωτεύουσας μέσα σε ένα κατάφυτο περιβάλλον, εμπνευσμένο από τη σύγχρονη αρχιτεκτονική τοπίου. Μόλις ολοκληρωθεί, θα αποτελέσει ένα κομβικό έργο, που θα καταστήσει την πόλη εξαιρετικά πιο βιώσιμη και φιλόξενη. Αν και στο παρελθόν παρουσιάστηκαν πολλαπλά προβλήματα στο στάδιο της μελέτης, σήμερα φαίνεται πως τα εμπόδια έχουν ξεπεραστεί και αναμένουμε τα επόμενα χρόνια την ολοκλήρωση του πολυαναμενόμενου έργου. ■

62 | CONSTRUCTION SPECIAL REPORT ΜΆΡΤΙΟΣ 2023
ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΆΣ

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.