Digital Finance Τεύχος 14

ISSN: 2732-7361 Banking in the cloud Είναι έτοιμος ο κλάδος; 22 ΓΙΆΝΝΗΣ ΤΣΆΒΔΆΡΙΔΗΣ: Ο ΤΕΛΕΥΤΆΙΟΣ ΤΩΝ «ΠΆΛΆΙΩΝ» ΣΤΗΝ ΤΡΆΠΕΖΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 18 ΟΤΆΝ ΤΟ ΤΟΣΥΝΆΝΤΗΣΕREGTECHFINANCE 26 ΆΣΕBIOMETRICS:ΆΝΆ-ΓΝΩΡΙΖΩΠΟΤΗΝΟΨΗ… 014 | ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022

17ο IT ForumDirectorsRevisITingLeadershipintheDigital-FirstEraΣυμμετοχές: Χαρά Κατσαρού Τ: +30 210 6617777 (ext. 233) M: 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com | Μαριάννα Ζώγε, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 205), E: mzoge@boussias.com | Περιεχόμενο: Γιώργος Φετοκάκης, Τ: 210 6617777, Ε: gfetokakis@boussias.com Official Publication www.itdirectorsforum.gr Η σημαντικότερη εκδήλωση της χρονιάς για την ελληνική κοινότητα των CIOs και των Διευθυντικών Στελεχών Πληροφορικής επιστρέφει για 17η χρονιά, συνεχίζοντας την επιτυχημένη παράδοση των προηγούμενων ετών, με keynote ομιλίες από διεθνείς Thought Leaders και ICT Experts, με πάνελ συζήτησης που θα συμμετέχουν κορυφαίοι Decision makers / ΙCΤ Leaders και με τη συμμετοχή της ελίτ του χώρου, αναδεικνύοντας κρίσιμα και επίκαιρα θέματα της αγοράς, μέσα από ένα περιβάλλον δυναμικής ανταλλαγής απόψεων και εμπεριστατωμένης ανάλυσης σε όλο το φάσμα σχεδιασμού και υλοποίησης της ΙΤ στρατηγικής. presents 01 ● 11 ● 2022 ΜΈΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΏΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣΧΟΡΗΓΟI ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 4 Editorial 6 Trends Eurobank: Για 3η χρονιά στην λίστα «Most Admired Companies in Greece», Citigroup: Η ακρίβεια στο φυσικό αέριο θα κρατήσει τουλάχιστον μία δεκαετία, Deutsche: Παραμένουν πολύ ελκυστικές οι ευρωπαϊκές τράπεζες, Η Τράπεζα Πειραιώς αυξάνει τις εταιρικές χρηματοδοτήσεις βιώσιμης ανάπτυξης (ΕSG) 10 Cover Story Banking in the cloud: Είναι έτοιμος ο κλάδος; 18 Feature Story Όταν το Regtech συνάντησε το Finance 22 Interview O Γιάννης Τσαβδαρίδης, έως πριν από λίγους μήνες CIO και CDO της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου, μιλάει για την πορεία και τις εμπειρίες του όλες αυτές τις δεκαετίες, σχολιάζοντας το χθες, το σήμερα και το αύριο του κλάδου 26 Feature Story Biometrics: Σε ανα-γνωρίζω από την όψη… 34 Interview Ο Επικεφαλής της Διεύθυνσης Εταιρικής Διακυβέρνησης και Βιωσιμότητας της Alpha Bank, Δημήτρης Καζάζογλου-Σκούρας μιλάει για τις προκλήσεις και της ευκαιρίες του ESG στο μέλλον της τράπεζας. 34 Interview Ο guru της ψηφιακής τραπεζικής στην Ελλάδα, Σωτήρης Συρμακέζης, περιγράφει το σημερινό τοπίο στον ραγδαία αναπτυσσόμενο χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών και εξηγεί τους λόγους που τον ώθησαν να ιδρύσει -για πρώτη φορά- τη δική του εταιρεία 38 Event Risk Management & Compliance Conference 48 Digital Game Changer O Ξενοφών Λιαπάκης εξηγεί πώς από το Internet of Things (IoT) πάμε στο Internet of Everything (IoE) 50 Focus point Ψηφιακό Γουάν: ο «κρυπτονίτης» του δολαρίου 52 Event Payments360 Conference: Από την εδραίωση στην εξέλιξη 60 Research H δεκαετία του Fintech As A Service 62 Start up corner Linked Business: Δαμάζοντας τα Business Data 65 Letters from London Η Παναγιώτα Κοβάνη παρουσιάζει τις τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο της ασφάλειας. 66 Εmerging tech O Γιάννης Ριζόπουλος αναλύει τις τάσεις και το μέλλον των πληρωμών, που θα περνάει μέσα από τα κινητά AΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΡΙΑ Αγγελική Κορρέ E: akorre@boussias.com ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Βαγγέλης Βαγγελάτος ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Γιάννης Ριζόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Μαρία Βαλλή E: mvalli@boussias.com ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦHΜΙΣΗΣ Ρούλη Σαμίου E: rsamiou@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Αλέξανδρος Καρβουτζής ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK www.stock.adobe.com ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήμητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολομάζου ΕΚΔΟΤΗΣ Μιχάλης Κ. Μπούσιας ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου GROUP ΑDVERTISING DIRECTOR Λήδα Πλατή GROUP RETAIL SALES DIRECTOR /SUBSCRIPTIONS Αμαλία Ψιλούδη CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, www.boussias.com www.digital-finance.gr ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ): €60 Κωδικός ΕΛΤΑ: 210186 ISSN 2732-7361 Proxima Nova Bold, Regular OUTLINE Digital Finance TECHNOLOGY & INNOVATION IN FINANCIAL SERVICES

ΕDITORIAL ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 4 Π

την εμπιστοσύνη στη φήμη σας για να

η ισχύς

τηση για το

του

από την φήμη. Και αυτό γιατί η φήμη δημιουργεί εμπιστοσύνη. Αν σε εμπιστευτώ, θα κάνω συναλλαγές μαζί σου. Αν δεν σε εμπιστευτώ, δεν θα το κάνω. Όποιος έχει πέσει θύμα απάτης στην ζωή του, μπορεί να το καταλάβει σε όλη του την έκταση. Τα χρήματα και οι επενδύσεις τελικά έχουν ελά χιστη σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία όλα είναι θέμα εμπιστοσύνης. Τι είναι όμως αυτό που υποστηρίζει μία επένδυση; Τι είναι αυτό που ενισχύει την εμπιστοσύνη; Όταν αγορά ζουμε κάτι, πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτό θα μας παραδοθεί; Πώς μπορούμε να πιστέψουμε σε αυτό που αγοράζουμε; Όταν επενδύουμε σε οτιδήποτε, πιστεύουμε ότι έχει αξία, αλλά ισχύει αυτό πραγματικά; Είτε αφορά μία τεχνολογία, είτε το bitcoin, το δο λάριο των ΗΠΑ, ένα έργο τέχνης ή ένα σπάνιο εμπόρευμα, ο πυρήνας κάθε συναλλαγής είναι η πεποίθηση μας ότι αυτό που αγοράζουμε, επενδύουμε και με το οποίο συναλλασσόμαστε έχει συγκεκριμένη αξία. Αυτή η πεποίθηση βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Αυτή η εμπι στοσύνη βασίζεται στην φήμη. Αυτός

να

του

η

κύσετε με τη σειρά σας επενδύσεις. Η εμπιστοσύνη και το εμπόριο δημιουργού νται καθαρά μέσω της φήμης, η οποία χτίζε ται με την πάροδο του χρόνου από ενέργειες του παρελθόντος. Η φήμη διατηρείται μέσω συνεπών ενεργειών και είναι πολύ εύκολο να χαθεί σε ένα δευτερόλεπτο. Η εμπιστοσύνη είναι ο πυλώνας όλων των νομισματικών κινή σεων και των επενδύσεων στην αγορά. Ο Gene Roddenberry αναγνώρισε κάτι: Δεν εμπορευ όμαστε εμπορεύματα, περιουσιακά στοιχεία, προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά εμπιστοσύνη. Έτσι, το νόμισμα του μέλλοντος, όπως στο Star Trek, είναι η εμπιστοσύνη που υποστη ρίζεται από τη φήμη. Οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί ξέρουν πολύ καλά ότι η φήμη τους και κατά πόσο οι πελάτες τους νιώθουν ότι μπορούν να τους εμπιστευτούν είναι το κρι σιμότερο asset τους. ofTheReputation:currencythefuture ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ Αρχισυντάκτρια

του ήταν ότι τα

στην

αρακολούθησα πρόσφατα μία συζή νόμισμα (currency). Ένας ομιλητής υποστήριξε ότι το μέλλον χρήματος είναι η ισχύς (power). Προφανώς βασίζεται στο χρήμα, αλλά άποψη χρήματα θα βασίζονταν ενέργεια. Ο κλάδος της ενέργειας -πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια- είναι κρίσιμες για την παροχή ενέργειας στον κόσμο. Αυτό είναι αλήθεια, ειδικά την περίοδο ενερ γειακής κρίσης που διανύουμε, αλλά είναι το μέλλον; Ο Chris Skinner, που συμμετείχε στην συζήτηση, ενώ παραδέχτηκε ότι οτιδήποτε θα μπορούσε να είναι το ‘κυρίαρχο νόμισμα μέλλοντος’, όπως για παράδειγμα το νερό, υποστήριξε σθεναρά ότι το βασικό νόμισμα του μέλλοντος δεν θα είναι άλλο είναι ο λόγος για τον οποίο το οικονομικό όραμα του Gene Roddenberry, δημιουργού του Star Trek, είναι ενδιαφέρον. Το Trekonomics κυ βερνά στο ουτοπικό μέλλον της σειράς όπου χρήματα δεν υπάρχουν. Είναι ένα πλαίσιο στο οποίο οι συναλλαγές γίνονται αποκλειστικά βάσει εμπιστοσύνης, που υποστηρίζονται από τη φήμη. Ο μόνος λόγος που δεχόμαστε ένα νόμισμα είναι επειδή το εμπιστευόμαστε. Ο μόνος λόγος που επενδύουμε σε κάτι είναι επειδή το εμπιστευόμαστε. Αν αγοράσετε κάτι, είτε πρόκειται για πίνακα του Πικάσο είτε για βιβλίο από την Amazon, πιστεύετε ότι θα σας παραδοθεί. Προφανώς, κάνει τη διαφορά όταν κοστίζει $100 εκατομμύρια έναντι $1, αλλά η εμπιστοσύνη στη συνέχεια είναι το χρυσό νήμα. Και πώς χτίζεται αυτή εμπιστοσύνη; Βασίζεται στη φήμη. Πρέπει καλλιεργήσετε προσελ

η

THE MARKET’S VOICE Ί σως ένας από τους πιο χρησιμοποιημένους όρους στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια είναι αυτός των με γα-δεδομένων (ή Big-Data όπως θα τον αναφέρουμε πα ρακάτω). Ενώ όλοι μας θεωρούμε ότι ξέρουμε τι σημαίνει, στην πράξη δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τι απαιτείται για την βέλτιστη αξιοποίησή τους. Για παράδειγμα, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι με τον όρο big data εννοούμε απλά τη συλλογή και αποθήκευση μεγάλου όγκου δεδομένων, ξεχνώντας ότι όλα αυτά τα δεδομένα θα πρέπει κάπως να αναλυθούν ώστε να δώσουν αξία στον οργανισμό που τα κατέχει. Κρίσιμης σημασίας, επίσης, είναι ότι τόσο η συλλογή και η αποθήκευση όσο και η ανάλυση και αξιοποίηση των δεδομένων πρέπει να γίνουν υπεύθυνα από τον εκάστοτε οργανισμό, ώστε να τον καταστήσουν αξιόπιστο και εμπιστεύσιμο στα μάτια των πελατών/χρηστών του. Με βάση την εμπειρία από τους πελάτες μας θεωρούμε ότι όταν ένας οργανισμός θέλει να επενδύσει σε τεχνολογίες big data θα πρέπει να λάβει υπόψη του τα ακόλουθα: 1. Πώς αναμένεται να αξιοποιηθούν τα δεδομένα και ποια τα προβλήματα που θα λύσουν ή τα αναμενόμενα οφέλη από αυτή την επένδυση: Όσο απλή και αν ακούγεται η ερώτηση, τόσο κρίσι μη είναι καθώς εδώ κρίνεται πόσο καλά στοχεύει ο οργανισμός και πόσο μεγάλη θα πρέπει να είναι η επένδυσή του (και αντίστοιχα και το ρίσκο). Έχουμε δει οργανισμούς να επενδύουν δυσανάλογα μεγάλα ποσά σε σχέση με το όφελος που αποκόμισαν αλλά και το ανάποδο, οργανισμοί που επένδυσαν σωστά και στοχευμένα και μπόρεσαν να κερδίσουν υπερπολλαπλάσια οφέλη. 2. Συλλογή και αποθήκευση των δεδομένων: Όσο πιο αυτόματη είναι η συλλογή των δεδομένων τόσο λιγότερο επιρρεπής είναι σε λάθη. Σε αυτό το στάδιο ο οργανισμός θα πρέπει να διασφαλίσει την πληρότητα, ακρίβεια και επικαιρότητα των δεδομένων του ώστε να είναι σίγουροι για την ποιότητά τους. 3. Επεξεργασία των δεδομένων: Αυτό αφορά τους μετασχηματι σμούς των δεδομένων και την προ-επεξεργασία τους για περαιτέADVERTORIAL ρω αλγοριθμική ανάλυση. Στο στάδιο αυτό πρέπει να ο οργανισμός να πάρει αποφάσεις όπως πως θα χειριστεί τα missing values, ποια δεδομένα θα αφήσει εκτός ανάλυσης αλλά το κυριότερο, ποιες είναι οι διαστάσεις εκείνες των δεδομένων που μπορεί να αφορούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των πελατών τους οι οποίες αν αποκαλυφθούν μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα. 4. Αλγόριθμοι/Μοντέλα και εργαλεία ανάλυσης: Όσα δεδομένα και αν συλλέξει ένας οργανισμός χωρίς τους κατάλληλους αλ γορίθμους και μοντέλα για την ανάλυσή τους, δεν θα μπορέσει να πετύχει τους σκοπούς του. Καθώς στις μέρες μας όλοι μας ακούμε για τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, ο γράφων, αν και ένθερμος οπαδούς τους πιστεύει ότι ένας οργανισμός μπορεί να ξεκινήσει με όσο πιο απλά μοντέλα γίνεται (π.χ. γραμμική/λογι στική παλινδρόμησης κ.ά.) και στη συνέχεια να τα εξελίσσει με πιο σύνθετες τεχνολογίες (π.χ. Νευρωνικά δίκτυα, deep learning). Μπορεί να μην είναι προφανές, αλλά υπάρχει ακόμα περιθώριο σε αυτό το στάδιο για εισαγωγή προκατάληψης η οποία μπορεί να μειώσει την απόδοση του μοντέλου. Τέλος, ο κάθε οργανισμός πρέπει να είναι σε θέση να λογοδοτεί καθώς και να είναι δεκτικός ως προς ελέγχους (audits) για το πώς διασφαλίζει ότι όλα τα παραπάνω θα γίνουν με τρόπο Υπεύθυνο και που να εμπνέει Εμπιστοσύνη. A: Κύπρου 4, Πάτρα Τ: 2610427549 E: www.code4thought.euyiannis@code4thought.eu CODE 4 THOUGHT Όταν τα Μεγα-Δεδομένα (Big Data) απαιτούν και (BigΜεγα-ΕυθύνηResponsibility) Του ΓΙ Α ΝΝΗ ΚΑΝΕΛΛΌΠ Ό ΥΛ Ό Υ , CEO & Founder Code4Thought Ποιοι οι καίριοι παράγοντες για να επενδύσουμε υπεύθυνα και επιτυχημένα σε τεχνολογίες Big Data ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 5

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 6 ΓTRENDS ια τρίτη (3η) διαδοχική χρονιά (2020-2021-2022) η Eurobank είναι η μοναδική ελληνική τράπεζα που εντάχθηκε στη λίστα με τις είκοσι (20) Most Admired Companies στην Ελλάδα, που διοργανώνει κάθε χρόνο το περιοδικό Fortune. Με τη νέα διάκριση, που επιτεύχθηκε σε ένα δύσκολο περιβάλ λον εξαιτίας της πανδημίας, η Eurobank συμπληρώνει έξι (6) διαδοχικά χρόνια συμμετοχής της στη λίστα με τις 20 καλύτερες επιχειρήσεις στη χώρα, επιβραβεύοντας έτσι τη συλλογική συμβολή της Διοίκησης και του προσωπικού της καθώς και τη στρατηγική της Τράπεζας, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο για τη χώρα. Η Γενική Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού Ομίλου Eurobank, κα Νατάσσα Πασχάλη, παρέλαβε το βραβείο «Most Admired Companies», εκ μέρους της Eurobank, στο πλαίσιο του Most Admired Companies Exclusive Event που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 21 Ιουλίου 2022, στο Four Seasons Astir Palace Hotel, στη Βουλιαγμένη. Στο πλαίσιο της διοργάνωσης η κα Ν. Πασχάλη συμμετείχε σε panel με θέμα την επίτευξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, μέσω της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στο υβριδικό μοντέλο εργασίας, που υιο θέτησε πρόσφατα η Τράπεζα, και στα οφέλη του, γεγονός που καταδεικνύεται και από την ευρεία αποδοχή του από τους εργαζόμενους. Η έρευνα του περιοδικού Fortune πραγματο ποιείται σε συνεργασία με την KPMG Ελλάδος και αποτελεί τη Εurobank: Για 3η χρονιά στην λίστα «Most Admired Companies in Greece» μεγαλύτερη έρευνα για την εταιρική φήμη τα τελευταία οχτώ (8) χρόνια στην Ελλάδα. Διεξάγεται βάσει των κριτηρίων & της μεθοδολογίας της αμερικανικής έκδοσης ενώ έχει εξελιχθεί σε αξιόπιστο θεσμό για το ελληνικό επιχειρείν, αναδεικνύοντας τις επιχειρήσεις που ξεχωρίζουν σε ποιότητα, δημιουργία αξίας, διαχείριση πόρων, εξωστρέφεια και εταιρική υπευθυνότητα. Φέτος, οι καλύτερες εταιρείες ανά κλάδο, που ανέδειξε η έρευνα, παίρνουν τις περισσότερες ψήφους στο κριτήριο της «Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού», με δεύτερο σε ψήφους το κριτήριο «Καινοτομία» και τρίτο τα «Χαρακτηριστικά Ποι ότητα Διοίκησης». Στην έρευνα για την ανάδειξη των κορυφαίων Most Admired Companies στην Ελλάδα για το 2022, συμμετείχαν περισσότε ρα από 2.000 στελέχη της αγοράς (CEOs, CFOs, COOs, Γενι κοί Διευθυντές, Marketing Managers, Εμπορικοί Διευθυντές, HR Directors, Sales Directors και Corporate Communication Managers) από 380 επιχειρήσεις, με κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 50 εκατ. ευρώ και από όλους τους κλάδους της οικονομίας. Οι καλύτερες εταιρείες, του κλάδου τους, επιλέχθηκαν με γνώ μονα τα εννέα (9) κριτήρια του Fortune που ήταν η Καινοτομία, η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού, η Διαχείριση Εταιρικών Πόρων, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, τα Χαρακτηριστικά Ποιότητα Διοίκησης, η Οικονομική Ευρωστία, η Μεσομα κροπρόθεσμη Επενδυτική Αξία, η Ποιότητα Προσφερόμενων Προϊόντων & Υπηρεσιών, η Εξωστρέφεια / Ανταγωνιστικότητα.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 7 Η ακρίβεια στο φυσικό αέριο ήρθε για να μείνει, εκτιμά σε μελέτη της η Citigroup, προσθέτοντας πως η Ευρώπη θα πρέπει να περιμένει μέχρι τα τέλη της δεκαετίας πριν «δει» κάποια υποχώρηση στις τιμές του. «Κάπου μεταξύ 2025 και 2027 θα δούμε τις τιμές στην Ευρώπη να επιστρέφουν στο σημείο που ήταν στις αρχές του 2021», δήλωσε ο Εd Morse, παγκόσμιος επικεφαλής του τμήματος ερευνών για τα εμπορεύ ματα. Αυτό θα συμβεί επειδή θα χρει αστεί χρόνος για την αντικατάσταση του χαμένου φυσικού αερίου από τη ΗΡωσία.Ευρώπη βιώνει τη χειρότερη ενερ γειακή κρίση τα τελευταία 50 χρόνια, καθώς η Ρωσία μείωσε τις παραδό σεις φυσικού αερίου ως αντίποινα για τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν για την εισβολή της στην Ουκρανία. Η άνοδος των τιμών στην ενέργεια έχει επιδεινώσει τις πιέσεις που ασκούνται στους καταναλωτές και έχει ωθήσει τις οικονομίες στο χείλος της ύφεσης, θέτοντας την Γηραιά Ήπειρο σε κίνδυνο κρίσης καθώς πλησιάζει ο χειμώνας. Ωστόσο, «Δεν θα ήταν περίεργο αν ανατρέψουν τις ροές του φυσικού αερίου καθώς φτάσαμε στο τέλος της περιόδου έγχυσης στην Ευρώ πη», πρόσθεσε ο Morse, αναφερό μενος στη Ρωσία, σημειώνοντας ότι σύντομα θα ξεμείνουν από αγορές για να πουλούν το προϊόν. «Η Ρωσία θα βγάλει πολλά χρήματα». Τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλο ντικής εκπλήρωσης φυσικού αερί ου έχουν αυξηθεί πάνω από 400% σε σχέση με πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία του ICE. Στο μεταξύ, το νέο βασικό σενάριο της Citigroup για τις τιμές του ευρωπα ϊκού TTF προβλέπει οι τιμές κατά μέσο όρο να διαμορφωθούν στα 65 δολάρια/ΜΜΒtu ή περίπου 222 ευρώ/μεγαβατώρα στο δ’ τρίμηνο του 2022 και στο α’ τρίμηνο του 2023. Για το σύνολο του 2023. η αμερικανική τράπεζα προβλέπει ότι οι τιμές θα διαμορφωθούν κατά μέσο όρο στα 180 ευρώ/μεγαβατώρα, για να υποχωρήσουν στα 154 ευρώ το 2024 και στα 140 ευρώ το 2025. Το νέο bull σενάριο της Citi, το οποίο υποθέτει ότι ο χειμώνας θα είναι κρύος και θα σημειωθούν περαιτέ ρω διακοπές στις ροές φυσικού αερί ου, τοποθετεί τις τιμές του φυσικού αερίου στα 420 ευρώ/μεγαβατώρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αν ο χειμώνας αποδειχθεί ανάλογος του πιο κρύου χειμώνα των τελευ ταίων 30 ετών, τότε οι τιμές του TTF κατά τη χειμερινή περίοδο θα μπορούσαν να εκτιναχθούν ακόμη και στα 530 ευρώ, σε υπερδιπλάσια δηλαδή επίπεδα από τα υφιστάμενα των 231 ευρώ. Μεταξύ των πιο ευά λωτων χωρών στην ενεργειακή κρί ση, μαζί με την Ολλανδία και την Ιτα λία, βλέπει την Ελλάδα η Citigroup, καθώς θα επωφεληθούν το λιγότερο από τα μέτρα στήριξης της Ευρω παϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με τη Citigroup, ακόμη και με μείωση των τιμών της ενέργειας, η Ευρώπη δεν μπορεί να αποφύγει τον κίνδυνο. Οι τιμές του φυσικού αερίου μειώ θηκαν πρόσφατα, ίσως εξαιτίας της κάλυψης του 80% των ευρωπαϊκών αποθηκών νωρίτερα από το πρό γραμμα. Αν και είναι ενθαρρυντικό, το ζήτημα είναι ότι η Ευρώπη έχει προμηθευτεί φυσικό αέριο σε απί στευτα υψηλές τιμές και η παγκόσμια αγορά παραμένει πολύ σφιχτή. Εν τω μεταξύ, η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου έχει δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την ήπειρο, θολώνοντας τις προο πτικές, σύμφωνα με την Citigroup. CITIGROUP: Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΘΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 8 Η Τράπεζα Πειραιώς στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της για την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης της Ελ ληνικής οικονομίας και των επιχειρήσεων και την εναρμόνιση των εργασιών της με τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής παρέχει χρηματοδοτήσεις σε επιλεγμένες επιχειρήσεις, με κριτήρια που αφορούν θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social and Governance ESG). Τα κριτήρια αυτά συνδυάζουν την ανάπτυξη και την οικονομική απόδοση με την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα και παίζουν καθοριστικό ρόλο στην δυνατότητα των επιχειρήσεων να απορροφήσουν τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και να προσελκύσουν επενδυτικό ενδιαφέρον. Η Πειραιώς είναι η πρώτη Τράπεζα στην Ελλάδα που προχώ ρησε στην παροχή χρηματοδοτήσεων με ESG χαρακτηριστικά και ρήτρες περιβαλλοντικής αειφορίας σε κλάδους, από την ενέργεια και τη βιομηχανία μέχρι και πρόσφατα τη ναυτιλία αποδεικνύοντας στην πράξη τη δέσμευσή της στην προώθηση της κυκλικής βιώσιμης οικονομίας. Στο πλαίσιο των σχετικών συμφωνιών, οι επιχειρήσεις δεσμεύ ονται στην υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, στοχεύοντας στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συνδέο νται με την λειτουργία τους, στην διασφάλιση των βέλτιστων εργασιακών συνθηκών και στην μεγιστοποίηση της προσφοράς τους στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία. Η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε σε νέα χρηματοδότηση με κριτήρια ESG προς την εταιρεία SAKOS A.E. Η εταιρεία ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 1996 με στόχο την παραγωγή και εμπορία πλαστικών εύκαμπτων υλικών συσκευασίας. Η εταιρεία SAKOS δημιουργεί προϊόντα και παρέχει υπηρεσίες υψηλών επιστημονικών και τεχνικών προδιαγραφών και για την επίτευξη αυτού του στόχου, εφαρ μόζει Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας σε όλες τις παραγωγικές και διοικητικές λειτουργίες της. Κατέχει πιστοποιήσεις ΕΝ ISO 9001:2008, Διαχείριση Ποιό τητας σύμφωνα με τα πρότυπα ISO 9001:2015 από τον Ιούλιο του 2018 και πιστοποιείται με το πρότυπο “OK COMPOST”, έχοντας την ικανότητα να παράγει προϊόντα με πολυμερή υλικά με βάση το άμυλο PLA. Μεταξύ των πιο πρόσφατων καινοτομιών είναι τα κορυφαία Clean Foil Room (CFR-VIII) και Καθαροί Χώροι Σακούλας (CBR-VI) που είναι πλήρως συμβατά με το πρότυπο ISO 14644, κλάσης 8 και κλάσης 6, μειώνοντας ριζικά την παρουσία εντό μων ή μικροσωματιδίων (μικροβιακοί φορείς). Σκοπός της εταιρείας είναι η διατήρηση του ισοζυγίου «Εξαιρετικά καθα ρός χώρος εργασίας με πιστοποίηση, με μηδενική επιβάρυνση Ταπεριβάλλοντος».τελευταίαχρόνια επενδύει συνεχώς στην βελτίωση τόσο των κτιριακών της υποδομών, όσο και στον μηχανολογικό της εξοπλισμό χρησιμοποιώντας δικά της κεφάλαια και κάνοντας χρήση των ευεργετημάτων του αναπτυξιακού νόμου, ενώ λαμ βάνει ιδιαίτερη πρόνοια για την εκπαίδευση του προσωπικού και τη διάδοση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης με σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα. Με τη σύμπραξη της Τράπεζας Πειραιώς η εταιρεία δεσμεύεται συμβατικά στην υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, θέτοντας ενδεικτικά στόχους που αφορούν την σημαντική βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, την αύξηση της χρήσης δευτερογενών πρώτων υλών και τη διάθεση στην αγορά καινοτόμων προϊόντων, υψηλής περιβαλλοντικής απόδοσης, με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα. Μέχρι σήμερα, η Τράπεζα έχει υλοποιήσει έναν αριθμό τέτοιων συμβάσεων που αφορούν μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, με συνολικό ποσό χρηματοδοτήσεων που ξεπερνά τα €300 εκ. Μέσω αυτών των συμβάσεων η Τράπεζα έχει υποστηρί ζει ενεργά την χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος κυκλική οικονομία, λαμβάνοντας υπόψη και θέματα που αφορούν την επίδραση των χρηματοδοτήσεων στην Κοινωνία. Το περιβαλλοντικό όφελος που αναμένεται να επιτευχθεί τα επόμενα έτη από την ενεργή σύμπραξη των επιχειρήσεων και της Τράπεζας Πειραιώς εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην μείω ση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, στην ορθολογική χρήση πρώτων υλών, καθώς και γενικότερα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Η Τράπεζα Πειραιώς αυξάνει χρηματοδοτήσεις της με κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης (ESG) TRENDS

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 9 Οι αποτιμήσεις των ευρωπαϊκών τραπεζών παραμέ νουν πολύ ελκυστικές επισημαίνει η Deutsche Bank σε έκθεσή της για τον κλάδο, προσθέτοντας ότι η άνοδος των επιτοκίων επιταχύνει την αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους σε επίπεδα που είχε να δει ο κλάδος μια δεκαετία και πλέον. Η επενδυτική τράπεζα σημειώνει ότι η ποιότητα του ενεργητικού των ευρωπαϊκών τραπεζών βρίσκεται στο καλύτερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες, ενώ τα "ανοίγματά” τους είναι σε μεγάλο βαθμό διαχειρίσιμα σε επίπεδο κλάδου, με τα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυ νο. Ωστόσο, τονίζει ότι μια σοβαρή ύφεση (π.χ. λόγω θέσπισης δελτίου για το φυσικό αέριο) θα μπορούσε να έχει αρνητική επίπτωση της τάξης του 30% στον κλάδο, αν και τα υψηλότερα κατά 100 μονάδες βά σης επιτόκια, σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα, θα μπορούσαν να την αμβλύνουν στο περίπου 15% κατά το πρώτο έτος, με την επενδυτική τράπεζα όμως να προβλέπει ταχεία ανάκαμψη το δεύτερο έτος. Όπως αναφέρει, οι ευρωπαϊκές τράπεζες διαπραγματεύο νται με περίπου 6,5 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη ανά μετοχή του 2023 και περίπου 5,8 φορές τα εκτιμώμε να κέρδη του 2024, ενώ προσθέτει ότι προσφέρουν ελκυστική επαναλαμβανόμενη απόδοση κεφαλαίου περίπου 10% λόγω ελκυστικών μερισμάτων σε μετρη τά που συμπληρώνονται όλο και περισσότερο από επαναγορές μετοχές. Συνοψίζοντας, η επενδυτική τράπεζα σημειώνει ότι οι τράπεζες της ευρωζώνης είναι πλέον πολύ πιο ανθεκτικές από ό,τι στο παρελ θόν. Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες, η Deutsche Bank δίνει τιμές-στόχους με υψηλά περιθώρια ανόδου σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές τους στο ταμπλό. Ειδι κότερα, για την Alpha Bank δίνει τιμή-στόχο 1,5 ευρώ, που υποδηλώνει περιθώριο ανόδου 61% από την τιμή των 0,9 ευρώ που είχε στο ταμπλό στις 2/9/2022, με σύσταση "αγορά” για τον τίτλο. Για τη Eurobank, η τιμή-στόχος τοποθετείται στα 1,2 ευρώ, ήτοι 33% υψηλότερα από το τρέχον επίπεδο του τίτλου, και σύσταση "διακράτηση”. Για την Εθνική Τράπεζα δίνει τιμή-στόχο τα 4,4 ευρώ, με περιθώριο ανόδου 41% και σύσταση "αγορά”. Τέλος, για την Τράπεζα Πειραιώς δίνει τιμή-στόχο τα 1,4 ευρώ, με περιθώριο ανόδου 28%, και σύσταση "διακράτηση”. DEUTSCHE ΕΥΡΩΠΑΐΚΕΣΕΛΚΥΣΤΙΚΕΣΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝBANK:ΠΟΛΥΟΙΤΡΑΠΕΖΕΣ Η Εθνική Τράπεζα στηρίζει την Ψηφιακή Αναβάθμιση ΜμΕ Μ ε στόχο την ενίσχυση του Ψηφιακού Μετασχηματισμού Μι κρομεσαίων Επιχειρήσεων η Εθνική Τράπεζα προχωρά σε στρατηγική συνεργασία με τον Όμιλο της Epsilon Net, την Microsoft & την Info Quest Technologies, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακά Εργαλεία MμΕ» του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτι κότητας. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την Ψηφιακή Αναβάθμιση των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της χώρας μέσω επιδότησης 90% (με τη μορφή κουπονιών-vouchers) για την προμήθεια σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων & υπηρεσιών. Στο πλαίσιο της δημιουργίας επιχειρηματικών οικοσυστημάτων και αξιοποιώντας παράλληλα τις δυνατότητες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», η Εθνική Τράπεζα συμπράττει με τις κορυφαίες εταιρείες πληροφορικής στην Ελλάδα εξασφαλίζοντας στους πελάτες της υψηλής ποιότητας ψηφιακές υπηρεσίες και προϊόντα. Μέσω της συνεργασίας αυτής, ο Όμιλος Epsilon Net, η Microsoft και η Info Quest Technologies προσφέρουν στους επιχειρηματικούς πελάτες της Εθνικής Τράπεζας: • Ενημέρωση για το πρόγραμμα και συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου Πλάνου Ψηφιακού Με τασχηματισμού. • Εξατομικευμένες λύσεις που απαντούν σε καίριες ανάγκες των σημερινών επιχειρήσεων στους ακόλουθους άξονες: Βελτίωση Λειτουργιών: (ηλεκτρονική τιμολόγηση, εμπορική διαχείριση, επιχειρησιακά συστήματα ERP/CRM), Συνεργασία & Παραγω γικότητα (εργαλεία τηλεργασίας, αποθηκευτικό χώρο στο cloud, σουίτα Office και εφαρμογές αυτοματισμού και ψηφιοποίησης διαδικασιών), Ασφάλεια & Εμπιστοσύνη: (ολοκληρωμένες λύ σεις ασφαλείας και επιχειρηματικής συνέχειας), Ηλεκτρονικό Επιχειρείν: (λύσεις e-commerce). • Υπηρεσίες εκπαίδευσης & υποστήριξης κατά την υλοποίηση των λύσεων. Στηρίζοντας έμπρακτα και διαρκώς την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η Εθνική Τράπεζα προχωρά στη συνεργασία αυτή, εκτιμώντας ότι θα προσφέρει την τεχνογνωσία, τα εργαλεία & τις ολοκληρωμένες ψηφιακές λύσεις που θα βοη θήσουν τις ελληνικές επιχειρήσεις να επιταχύνουν τον Ψηφιακό τους Μετασχηματισμό.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 10 Banking in the cloud: Είναι έτοιμος ο κλάδος; Για πάρα πολλά χρόνια, η τραπεζική περιοριζόταν από παλαιού τύπου (legacy) συστήματα, τμηματοποιημένες βάσεις δεδομένων και την κυριαρχία των τοπικών υποκαταστημάτων. Όχι πια. Οι τραπεζικές εργασίες αναμένεται πλέον, όλο και περισσότερο, να είναι απρόσκοπτα διαθέσιμες με το πάτημα ενός κουμπιού. Και για αυτό χρειάζεται το cloud. Της ΑΓΓΕΛΙΚ Η Σ Κ Ό ΡΡ Ε

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 11 Μ ε τις πρόσφατες πιέσεις για απομακρυσμένη ερ γασία, το customer-facing λογισμικό και το αυ ξημένο risk mitigation, η ανάγκη του χρηματοπι στωτικού κλάδου για καινοτόμες λύσεις έχει γίνει ακόμη πιο Δεδομένουεπιτακτική. αυτού του νέου τοπίου, η τραπεζική σήμερα κι νείται όλο και περισσότερο στο cloud. Καθοδηγούμενη εν μέρει από την πρόοδο του fintech και τη ραγδαία ανάπτυξη νέων διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (API), ο κλά δος επιδιώκει να υιοθετήσει την ευελιξία, την ταχύτητα και την καινοτομία που συναντώνται πιο συχνά στον τομέα της τεχνολογίας. Embracing the cloud Από τη διαχείριση λογαριασμών και τις εφαρμογές δανεί ων έως τις αυτοματοποιημένες αναφορές (reporting) και τη διαχείριση ταμειακών ροών, οι πελάτες θέλουν τραπεζικές σχέσεις που δεν καθορίζονται μόνο από βασικές υπηρεσίες και υποκαταστήματα αλλά και από απομακρυσμένες δυνατότητες, ολοκληρωμένες διαδικασίες και ευέλικτα συστήματα. Τα οφέλη γίνονται όλο και πιο εμφανή, όπως η βελτιωμένη ικανοποίηση των πελατών, η ταχύτερη ανάπτυξη προϊόντων και η πιο ευ έλικτη επεκτασιμότητα συστημάτων. Η μετάβαση στο cloud μπορεί, επίσης, να εισαγάγει σημαντικές δυνατότητες για πιο παραγωγική πρόσβαση και εξόρυξη δεδομένων, καθώς και να παρέχει ευκαιρίες για σημαντικές μειώσεις κόστους μέσω της αυτοματοποίησης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτά τα πλεονεκτήματα αναμένεται να αυξήσουν τα έσοδα για τη βιομηχανία υπολογιστικού νέφους κατά 50%, φτάνοντας 364 δισεκατομμύρια δολάρια από το 2019 έως το 2022. Ενδεικτικό παράδειγμα της ευελιξίας αυτής που προσφέρει το cloud, είναι αυτό της Bank of the West/ BNP Paribas.

τους. Για λόγους ελέγχου και ασφάλειας, πολλά ιδρύματα περιορίζουν την τοποθέτηση δεδομένων, εφαρμογών και άλλων προγραμμάτων λογισμικού στους ιδιωτικούς διακομιστές της τράπεζας. Ενσωματώνοντας τις ψηφιακές τους λειτουργίες σε ένα επιτόπιο cloud, ειδικά φτιαγμένο για τον οργανισμό, τα χρη ματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούν να συμβάλουν στη διασφάλιση της αυστηρής ασφάλειας που απαιτείται για την προστασία των οικονομικών δεδομένων και των πληροφοριών πελατών, παρέ Σε έναν έντονα ρυθμιζόμενο κλάδο, η μεταφορά δεδομένων σε τρίτους δημιουργεί πάντα ανησυχία, καθώς η ασφάλεια είναι ύψιστης σημασίας THE CLOUD IN BANKING: ΠαρόλοΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣπουπολλέςαπό τις απειλές που αντιμετώπισε ο τραπεζικός κλάδος το 2021 λόγω του COVID-19 έχουν ήδη εξαλειφθεί με την εφαρμογή custom λύσεων cloud banking, ορισμένες εγγενείς προκλήσεις θα παραμείνουν μέχρι το 2022. Ιστορικά, ένα από τα κύρια εμπόδια στην εφαρμογή του cloud computing στις τραπεζικές συναλλαγές ήταν η διασφάλιση της ασφάλειας των δεδομένων. Συχνά θεωρείται ότι τα δεδομένα είναι πιο ασφαλή σε ένα φυσικό on-premises data center παρά σε ένα ιδιωτικό cloud. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, η φυσική τοποθεσία των δεδομένων είναι λιγότερο σχετική από την πρόσβαση και τους σχετικούς ελέγχους για πολλές παραβιάσεις ασφαλείας υψηλού προφίλ. Μια άλλη πρόκληση προκύπτει από την υποτιθέμενη ανωριμότητα των τεχνολογιών υπολογιστικού νέφους στον τραπεζικό τομέα. Παρόλο που η έννοια του υπολογιστικού νέφους έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του 1960, γνώρισε ταχεία εξάπλωση μόλις το 2006 και υιοθετήθηκε στον τραπεζικό τομέα ακόμη αργότερα. Το 2022, θα είναι σημαντικό να συνδυαστούν οι καλύτερες λύσεις cloud banking με τις σωστές στρατηγικές. Πρέπει να αντιμετωπιστεί η έλλειψη γνώσης. Παραδοσιακά, οι τράπεζες προτιμούσαν να αξιολογούν προσεκτικά όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των λύσεων cloud πριν εφαρμόσουν κάποια από αυτές. Οι τράπεζες ήταν επίσης απρόθυμες να κάνουν θεμελιώδεις αλλαγές στις δραστηριότητές τους χωρίς να συνθέσουν την πλήρη εικόνα όλων των σχετικών κινδύνων, των χρονικών πλαισίων και των τιμών. Από την άλλη πλευρά, η απροθυμία των τραπεζών να εμπιστευτούν την επεξεργασία δεδομένων σε λογισμικό cloud μπορεί να τους κοστίσει ακόμη περισσότερο με τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στην ψηφιακή ζούγκλα του 2022. Η απρόσκοπτη ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών ήταν πάντα μια πρόκληση για τους μεγάλους τραπεζικούς οργανισμούς που διαθέτουν πολύπλοκη και καλά εδραιωμένη λειτουργική υποδομή. Με τις σωστές λύσεις, η γρήγορη ενοποίηση είναι εύκολα εφικτή μέσω του cloud-native architectural design και της βοήθειας του κατάλληλου παρόχου που θα διαχειριστεί την ενοποίηση.

την

την

Not too fast though… Ωστόσο, η μετάβαση στο cloud ευαίσθητων λειτουργιών και δεδο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν είναι απλή υπόθεση. ασφάλειας κατά αναβάθμιση προσπάθεια. εσωτερικά συστήματα που εγκαταστάθηκαν ανεξάρτητα με την πάροδο των ετών, καθώς και οι ανησυχίες για προστασία τόσο των δεδομένων των πελατών όσο και των θεσμικών δεδομένων, ανάγκασαν τoυς τραπεζικούς οργανισμούς να προχωρήσουν πιο αργά και προσεκτικά από άλλους κλάδους που ηγούνται της τεχνολογίας. Πολλοί στον κλάδο παρέμειναν απρόθυμοι να βασιστούν σε με γάλο βαθμό στο δημόσιο cloud. Πράγματι, η μελέτη 451 Research στις αρχές του 2019 διαπίστωσε ότι μόνο το 18% των χρηματοπι στωτικών ιδρυμάτων είχαν αναπτύξει ευρέως υπηρεσίες cloud. Σε έναν τόσο υψηλά ρυθμιζόμενο κλάδο, η μεταφορά κινδύνου σε τρίτους δημιουργεί πάντα ανησυχία, καθώς τα ζητήματα ασφά λειας δεδομένων που αφορούν τη μεταφορά πληροφοριών είναι πρωταρχικής σημασίας. Αν και ένα παγκόσμιο αποθετήριο για όλα τα δεδομένα πελατών μπορεί να είναι ένα όνειρο των τραπεζιτών, οι ρυθμιστικές αρχές εξακολουθούν ανησυχούν εύλογα για τοποθεσία των δεδομένων διατηρούν αυστηρούς περιορισμούς σχετικά με διαβί βασή

να

Η διασφάλιση της λειτουργικής

μένων σε ένα

τη διαμονή των δεδομένων πελατών και τη διασυνοριακή

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 12 FEATURE STORY Στις αρχές του 2020, ξεκίνησε το ομοσπονδιακά χρηματοδο τούμενο Πρόγραμμα Προστασίας Paycheck, το οποίο είχε ως στόχο να παρέχει στις μικρές επιχειρήσεις κρίσιμη χρηματο δότηση κατά την έναρξη της πανδημίας Covid-19. Η εγκατά σταση μιας νέας διαδικασίας αίτησης δανείου στα συστήματά της τράπεζας, η δοκιμή, η προσαρμογή και η εκκίνηση του προγράμματος ήταν ένα τεράστιο έργο. Δουλεύοντας όλο το εικοσιτετράωρο, η τράπεζα κατάφερε να είναι έτοιμη σε 36 ώρες ένα κατόρθωμα που θα ήταν αδιανόητο αν δεν τρέχανε στο σύννεφο.

την

και

των παλαιών συστημάτων είναι μια δύσκολη -και συχνά δαπανη ρή-

Τα

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 13 χοντας παράλληλα μεγαλύτερη ευελιξία στους προγραμματιστές και τους διαχειριστές προϊόντων. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να λειτουργήσει καλά εάν το ίδρυμα είναι καλά χρηματοδο τούμενο και διατηρεί ένα μεγάλο τμήμα IT προγραμματιστών και developers και μπορεί να προσφέρει την ευελιξία που απαιτείται για τη χωρητικότητα αποθήκευσης. To Cloud Banking ευθυγραμμίζεται με το Fintech Για άλλα ιδρύματα, η μετάβαση σε μια δημόσια ή υβριδική πλατφόρμα cloud -που συνδυάζει ιδιωτικό και δημόσιο cloud -αποτελεί μια πιο ισχυρή επιλογή. Αν και ακόμη και η σκέψη να τοποθετήσετε τις τραπεζικές σας εργασίες σε ένα δημόσιο cloud ήταν ταμπού πριν από λίγα χρόνια, οι πάροχοι σήμερα όπως η Amazon, η Google, η Microsoft ή η IBM μπορούν συχνά να πα ρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια, αποθήκευση και καινοτομία μέσω μιας λύσης λευκής ετικέτας. Λίγες από τις πρόσφατες εξελίξεις θα ήταν δυνατές χωρίς τη νέα αναταραχή των επιχειρηματιών του fintech. Η διαχείριση πελατειακών σχέσεων, η διαχείριση περιε χομένου και η διαχείριση εγγράφων είναι μεταξύ των διαδικασιών που έχουν μετακινηθεί εκτός των παλαιών συστημάτων πολλών ιδρυμάτων, χάρη σε ένα κύμα νέων εταιρειών που βοηθούν στο διαχωρισμό των παραδοσιακών τραπεζικών εργασιών. Αντί να βλέπουν αυτούς τους νέους fintech ως ανταγωνιστές, οι τράπεζες θα εξυπηρετούνταν καλύτερα αποδεχόμενοι τους ως καινοτόμους συναδέλφους που μπορούν να αυξήσουν αποτελεσματικά τους εσωτερικούς πόρους ενός ιδρύματος. Επιταχύνοντας για το μέλλον Για χρόνια, κάθε τραπεζικός οργανισμός έχει αναγνωρίσει ότι οι πελάτες -τόσο οι καταναλωτές όσο και οι εταιρείες- βασίζονται όλο και περισσότερο στην ψηφιακή πρόσβαση στα χρηματοοι κονομικά τους προϊόντα. Με την πρόσφατη πανδημία, ωστό σο, η επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών ήταν εξαιρετική: η απομακρυσμένη πρόσβαση σε αρχεία και διαδικασίες σήμαινε την επιβίωση της επιχείρησης. Το να έχουμε την ικανότητα να καινοτομούμε και να λανσάρουμε νέα προϊόντα χωρίς έξοδα, χρόνο και κινδύνους που συνδέονται με την ανάπτυξη εντός του εμπορικού κέντρου ήταν καθοριστικής σημασίας. Για τον κλάδο, η ταχεία ανάπτυξη των δυνατοτήτων cloud το κατέστησε δυνατό. Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι θα επιβραδυνθεί σύντομα. H ελληνική τραπεζική και το σύννεφο Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας φαίνεται ότι ευθυ γραμμίζονται με την διεθνή πρακτική που δείχνει να αγκαλιάζει το cloud, με ιδιαίτερη προσοχή ωστόσο. Προφανώς και ο βαθμός υιοθέτησής του διαφέρει από οργανισμό σε οργανισμό, καθώς για κάποιους αποτελεί στρατηγικό σχεδιασμό και για άλλους μία υπό εξέταση επιλογή. Το Digital Finance φιλοξενεί τις απόψεις των έμπειρων στελεχών της Attica bank και της Optima bank, που αν και ακολουθούν διαφορετική προσέγγιση στους οργανισμούς τους, συμφωνούν ότι η σύγχρονη τραπεζική δεν μπορεί να αφήσει αναξιοποίητο το υπολογιστικό σύννεφο. THE CLOUD IN BANKING: ΟΦΕΛΗ Καθώς ο κίνδυνος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε τραπεζικής δραστηριότητας, η εφαρμογή του cloud computing στις τραπεζικές συναλλαγές θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι μια τράπεζα διατηρεί λειτουργικές δυνατότητες ακόμη και στα πιο περίπλοκα περιβάλλοντα των γρήγορων ταχυτήτων της εποχής. Γρήγορη απόκριση σε ασταθείς συνθήκες: η ικανότητα γρήγορης απόκρισης σε ασταθείς συνθήκες της αγοράς βελτιώνει τις δυνατότητες market και credit risk management. Τα πλεονεκτήματα του cloud παρέχουν σε μια τράπεζα τη δυνατότητα να αντιδρά ταχύτερα στις αλλαγές της αγοράς και να είναι πάντα ένα βήμα μπροστά από τους ανταγωνιστές. Ακριβές και αξιόπιστο predictive modeling: επιτρέπει στις τράπεζες να προβλέπουν τα αποτελέσματα με μεγαλύτερη ακρίβεια, βάσει των μεγαλύτερων όγκων στατιστικών δεδομένων που μπορεί να επεξεργαστεί η cloud-native computing τραπεζική τεχνολογία. Βελτιωμένη ευελιξία ανάπτυξης: το cloud computing για τις τράπεζες συμβάλλει στην άμβλυνση της υψηλής πίεσης που αντιμετωπίζουν οι προγραμματιστές στο ευέλικτο περιβάλλον και στην αύξηση της διαφάνειας του κώδικά τους, γεγονός που δημιουργεί αξία για τον product owner. Η σωστή λύση cloud banking προωθεί τις καινοτομίες και την αύξηση της αποτελεσματικότητας και εξασφαλίζει ταχύτερο χρόνο παράδοσης. Μειωμένα γενικά έξοδα διαχείρισης: η μετάβαση στο cloud μπορεί να μειώσει το λειτουργικό κόστος λόγω της ικανότητας πρόβλεψης κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας, ανάλυσης γενικών εξόδων και εξισορρόπησης πόρων Νέεςέγκαιρα.ευκαιρίες εσόδων: το cloud είναι ένα ισχυρό εργαλείο που επιτρέπει στις τράπεζες να συνδυάζουν, να ενσωματώνουν και να αναλύουν όλα τα δεδομένα τους ταυτόχρονα, ανεξάρτητα από την πηγή, τον τύπο, το μέγεθος ή τη μορφή τους. Αυτό επιτρέπει σε μια τράπεζα να δημιουργήσει τις απαραίτητες πληροφορίες για να ανταποκριθεί σε ένα ευρύ φάσμα επιχειρηματικών προκλήσεων και να εντοπίσει και να εξερευνήσει νέες πιθανές πηγές εισοδήματος. Μεγιστοποιημένη ασφάλεια στον κυβερνοχώρο: οι κορυφαίες λύσεις cloud banking προστατεύονται σε μεγάλο βαθμό από επιθέσεις DDoS, διαθέτουν πρωτόκολλα ασφαλείας για την προστασία σας από παραβιάσεις δεδομένων και διατηρούν βελτιωμένες υποδομές για συμμόρφωση, με υποστήριξη 24/7 για να διασφαλίζεται ότι η τράπεζα είναι πάντα συνδεδεμένη.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 14 FEATURE STORY Με προσοχή και οργανωμένα η στοτωνμετάβασητραπεζώνcloud Ο Δρ Απόστολος Κρητικόπουλος, Deputy CTO της Attica Bank, εξηγεί γιατί οι τραπεζικοί οργανισμοί καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ό,τι αφορά την επιλογή και μετάβαση ή μη σε cloud περιβάλλοντα. ΔΡ ΑΠ Ο ΣΤΟΛΟΣ ΚΡΗΤΙΚ Ο ΠΟΥΛΟΣ Η επιλογή των cloud λύσεων γνωρίζει ολοένα και μεγαλύτερη άνθηση στο επιχειρείν. Αποτελεί μία επιλογή και για τον τραπεζικό κλάδο; Για ποιους λόγους; Επενδύσεις πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία χρόνια σε όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις του κόσμου, ενώ η πανδημία ήταν ο καταλύτης ώστε να επιταχυνθεί η μεταφορά του ηλεκτρονικού επιχειρείν προς τις υπηρεσίες cloud. Το cloud παρέχει σταθερότητα, μείωση λειτουργικού κόστους, καθώς δεν απαιτούνται υποδομές σε κτιριακό χώρο μιας εται ρείας, και ταχύτητα εφόσον η δικτυακή και διαδικτυακή δομή το Απόεπιτρέπει.τηνάλλη, μεταβάλλεται ο τρόπος αδειοδότησης και κο στολόγησης, και ξεφεύγουμε από τα συνηθισμένα εδώ και δεκαετίες μοντέλα, αφού στο cloud η χρέωση γίνεται συνήθως βάσει χώρου των δεδομένων και χρόνου χρήσης τους. Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν σταδιακά τους κυριότερους λόγους ώστε το cloud να αποτελέσει μια ισχυρή στρατηγική επιλογή για τις τράπεζες, και κυρίως για τις νέες, μικρότερες σε κλί μακα, και ευέλικτες στον χώρο, όπως και για πολλά ιδρύματα πληρωμών που δημιουργήθηκαν πρόσφατα. Ποιες είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες των τραπεζικών οργανισμών που βαρύνουν στην απόφαση για μετάβαση ή όχι στο cloud; Το cloud παρέχει σταθερότητα, μείωση λειτουργικού κόστους και ταχύτητα, όμως δεν είναι πανάκεια. Με τις μέχρι τώρα τεχνολογικές εξελίξεις, υπό προϋποθέσεις μπορεί να μην επιτευχθούν οικονομίες κλίμακος αν τα δεδομένα προς μετα φορά είναι ογκώδη και συχνότατα ανακτήσιμα. Επίσης πρέπει να συνυπολογιστεί το έργο μεταφοράς μιας παλαιάς δομής πληροφορικών συστημάτων προς το cloud. Κάθε τράπεζα, ανάλογα το μέγεθός της, την παλαιότητα ή εκσυγχρονισμό που χαρακτηρίζει τα πληροφοριακά συστήματά της, καθώς και τους απαιτούμενους πόρους (ανθρώπινους και τεχνολογικούς) για να μεταφερθεί στο cloud, πρέπει να διενεργήσει μια σωστά δομημένη και εξατομικευμένη τεχνο οικονομική έρευνα. Υπάρχει περίπτωση απαρχαιωμένα/legacy συστήματα να μην λειτουργούν ομαλά σε cloud υποδομή. Αφού αξιολογήσει όλα τα δεδομένα, θα αποφασίσει αν πρέπει να μεταφερθεί -με ποιον τρόπο, ποια συστήματα και με ποιον ρυθμό- ώστε να υπάρχει ασφάλεια, στο cloud.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 15 Προσπαθούμε και να αφομοιώσουμε τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα, αλλά και να εξασφαλίσουμε την ομαλή και συνεχή λειτουργια των υπαρχόντων συστημάτων μας Θέλω να τονίσω ότι ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δοθεί από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον ρυθμό μεταφοράς, καθώς και στο στόχο του ποσοστού «μετακόμισης» των συ στημάτων και δεδομένων στο cloud, γιατί η πρόσφατη ιστορία σε παγκόσμιο επίπεδο περιλαμβάνει και περιπτώσεις αποτυ χημένων έργων. Σε ποιες περιοχές / διαδικασίες πιστεύετε ότι ενδείκνυται η αξιοποίηση cloud λύσεων και ποιες αντίστοιχα είναι απαγορευτικές (αν υπάρχουν) και γιατί; Οτιδήποτε σχετικό με δεδομένα πελατών, τα οποία πρέπει να μεταφερθούν στο cloud, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και συλλογική γνωμάτευση από πολλές υπηρεσίες κάθε τράπεζας (DPO, Κανονιστική Συμμόρφωση, Διεύθυνση Διαχείρισης ΒέβαιαΚινδύνου).οιπερισσότερες εφαρμογές που χρησιμοποιούνται σε ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα έχουν να κάνουν με πελάτες, οπότε η προηγούμενη παρατήρηση ισχύει για την πλειονότητα των Θεωρώλειτουργιών.ότιοινέες ESG εφαρμογές (Environmental, Social and Governance) αποτελούν εύστοχη αρχική επιλογή για κατευ θείαν υλοποίηση στο cloud, επειδή οι προμηθευτές που τις παρέχουν έχουν μεγάλη εμπειρία σε νέες τεχνολογίες και η επίδρασή τους σε κομβικά συστήματα δεν είναι μεγάλη, όπως και οι συστημικές απαιτήσεις για να εκτελεστούν. Από την άλλη, εφαρμογές που αφορούν πληρωμές και συ ναλλαγές (Payments και Transactions) όπου απαιτείται τα χύτητα σε μικροδευτερόλεπτα, συνεχής λειτουργία, καθώς και πρόσβαση σε στοιχεία πελατών, θα πρέπει να μεταβούν στο cloud με ιδιαίτερη προσοχή και μετά από οργανωμένες, συστηματικές δοκιμές και πιλοτικά. Ποια είναι η θέση και η στρατηγική της Τράπεζας σε ό,τι αφορά το cloud; Μπορείτε να αναφέρετε παραδείγματα αξιοποίησης cloud λύσεων και αρχιτεκτονικών από την Τράπεζα; Η Attica Bank πραγματοποιεί ιδιαίτερα προσεκτικά βήματα όσον αφορά το cloud. Αυτή τη στιγμή υλοποιούμε ένα υβρι δικό μοντέλο, όπου με την σωστή ταχύτητα που απαιτούν οι κανονιστικές απαιτήσεις για την λειτουργία της τράπεζας, καθώς και τα θέματα ασφαλείας που έχουν πρωτεύοντα ρόλο για εμάς, προσπαθούμε και να αφομοιώσουμε τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα, αλλά και να εξασφαλίσουμε την ομαλή και συνεχή λειτουργία των υπαρχόντων συστημάτων μας. Μέχρι στιγμής χρησιμοποιούμε λύσεις private cloud για συστήματα ασφαλείας SIEM (Security Information Event Management) και εξωτερικές συσκευές WAF (Web Application Firewall), καθώς και για Front End εφαρμογές για το Treasury. Στα μέσο-μακροπρόθεσμα σχέδιά μας είναι να μεταφέρουμε σταδιακά και κεντρικές εφαρμογές της τράπεζας σε δομές cloud με τις απαραίτητες απαιτήσεις ασφάλειας και συνεχούς λειτουργίας.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 16 FEATURE STORY Στρατηγική μας επιλογή το cloud Α ΚΗΣ ΓΙΟ Υ ΧΑΣ Η επιλογή των cloud λύσεων γνωρίζει ολοένα και μεγαλύτερη άνθηση στο επιχειρείν. Αποτελεί μία επιλογή και για τον τραπεζικό κλάδο; Για ποιους λόγους; Πράγματι, τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότεροι επιχει ρηματικοί κλάδοι επιλέγουν τις Cloud λύσεις, λόγω μιας σειράς πλεονεκτημάτων και δυνατοτήτων που προσφέρουν, με χαμη λότερο κόστος, χρήση καινοτόμων εργαλείων και μεγαλύτερη ταχύτητα στην ανάπτυξη λύσεων. Αναμφίβολα, οι λύσεις αυτές αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή και για τον τραπεζικό κλάδο, αφού οι επιπλέον λειτουργικές δυ νατότητες που προσφέρουν, δύνανται να δώσουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα, στον εκάστοτε οργανισμό. Οι λόγοι αυτής της επιλογής είναι σίγουρα πολλοί και επιπλέον διαφέρουν, ανάλογα με τον επιχειρηματικό σκοπό που πρέπει να εξυπηρετηθεί. Εστιάζοντας στον τραπεζικό κλάδο, οι ποιο σημαντικοί, είναι οι ακόλουθοι: 1. Ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων (artificial intelligence, machine learning), τόσο με μεγαλύτερη ταχύτητα (Time to Market), όσο και με μεγαλύτερη ευελιξία πόρων (pay as you go), καθώς δεν απαιτείται πλέον εκ των προτέρων προμήθεια hardware. 2. Το High Availability και το Disaster Recovery που προσφέρονται μέσω των cloud λύσεων. 3. Οι πλατφόρμες Cloud συνεχώς αναβαθμίζονται δίνοντας στους χρήστες τους ολοένα και περισσότερες δυνατότητες και ερ γαλεία προς αξιοποίηση. 4. Ισχυρές υπολογιστικές υποδομές και δυνατότητα άμεσου scaling up με χαμηλό κόστος. Βάσει των ανωτέρω, οι τράπεζες μπορούν να παρέχουν στους πελάτες τους εξατομικευμένες λύσεις (π.χ. προώθηση tailor made προϊόντων) αλλά και να βελτιώνουν την απόδοση των εσωτερικών λειτουργικών διαδικασιών τους (π.χ. αυτοματοποίηση λήψης αποφάσεων μέσω λύσεων ΑΙ και Machine Learning). Ποιες είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες των τραπεζικών οργανισμών που βαρύνουν στην απόφαση για μετάβαση ή όχι στο cloud; Δεδομένου ότι μιλάμε για μεγάλους οργανισμούς με εφαρμογές που καλύπτουν πολλές και διαφορετικές ανάγκες εντός αυτού, προκύπτουν διάφοροι παράγοντες που πρέπει να αξιολογηθούν ενδελεχώς, πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση της μετάβασης στο Cloud. Πρώτα απ' όλα, υπάρχει μηδενική ανοχή σε ενδεχό μενο παραβίασης της ασφάλειας ή του κανονιστικού πλαισίου, το οποίο διέπει τον οργανισμό. Επομένως, θα πρέπει να έχει γίνει η κατάλληλη αξιολόγηση και να έχει προβλεφθεί η επίλυση Ο Άκης Γιούχας, Head of Technology & Operations, Optima bank, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η Τράπεζα έχει στραφεί στο cloud για όλες τις νέες εφαρμογές, ενώ σκοπεύει να υιοθετήσει cloud λύσεις και για τις υπάρχουσες.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 17 αυτού. Επιπλέον, οι τράπεζες ως οργανισμοί, περιλαμβάνουν εφαρμογές οι οποίες είναι σημαντικό να δουλεύουν αδιάλειπτα και με πολύ υψηλές αποδόσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας (24x7), κάτι το οποίο σίγουρα μπορεί να ικανοποιηθεί από το Cloud Παρόλαπεριβάλλον.αυτά,εγείρονται θέματα και ερωτήματα, τα οποία πρέ πει επίσης, να έχουν αξιολογηθεί και απαντηθεί. Τέλος, πολύ σημαντική παράμετρος, είναι οι αλλαγές που μπορεί να επιφέρει το Cloud, τόσο σε επίπεδο δεξιοτήτων των ανθρώπων, όσο και σε επίπεδο εσωτερικής οργάνωσης του τραπεζικού οργανισμού. Σε ποιες περιοχές /διαδικασίες πιστεύετε ότι ενδείκνυται η αξιοποίηση cloud λύσεων και ποιες αντίστοιχα είναι απαγορευτικές (αν υπάρχουν) και γιατί; Βάσει της δική μας εμπειρίας, μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια περιοχή για την οποία να είναι απαγορευτική μια λύση Cloud. Παρόλα αυτά ανάλογα με το αντικείμενο το οποίο πραγματεύεται η εκάστοτε εφαρμογή, βλέπουμε διαφο ρετικά οφέλη και διαφορετικό βαθμό δυσκολίας της υλοποίησης της λύσης στο Cloud. Συγκεκριμένα, στην περιοχή του Data Management τα οφέλη είναι ξεκάθαρα, αφού το Cloud μπορεί να μας προσφέρει καινοτόμες λύσεις (AI, Machine Learning) συνδυάζοντας άμεση επεκτασιμότητα και ευελιξία. Σε πρωτοβουλίες όπως η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων ακο λουθώντας την μέθοδο της προτυποποίησης για εφαρμογές που μελλοντικά θα ήθελε ο οργανισμός να υλοποιήσει, το Cloud προσφέρει σημαντικά οφέλη, καθώς δεν απαιτείται αγορά υλικού και λογισμικού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί το μοντέλο πλη ρωμής βάσει της χρήσης της υποδομής. Ταυτοχρόνως, το Time to Market μειώνεται σημαντικά καθώς εξαλείφονται χρονοβόρες διαδικασίες που υπάρχουν στις τωρινές (φιλοξενούμενες σε non Cloud υποδομές) εφαρμογές. Ποια είναι η θέση και η στρατηγική της Τράπεζας σε ό,τι αφορά το cloud; Μπορείτε να αναφέρετε παραδείγματα αξιοποίησης cloud λύσεων και αρχιτεκτονικών από την Τράπεζα; Εμείς στην Optima bank, έχοντας ως βασικό γνώμονα την ανά πτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών προς όφελος των πελατών μας ώστε να αποτελούμε τράπεζα αναφοράς για την εμπειρία που τους προσφέρουμε, ευθυγραμμιζόμαστε πλήρως με αυτά που προσφέρουν οι λύσεις Cloud, λαμβάνοντας πάντα όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας. Βάσει αυτού, στρατηγική μας επιλογή είναι η ανάπτυξη σε Cloud περιβάλλον όλων των νέων εφαρμογών που υλοποιούμε. Συγκεκριμένα, είμαστε ο 1ος τραπεζικός οργανισμός στην Ελλάδα, που από τις αρχές του 2022, σε συνεργασία με την Accenture, έχει αναπτύξει το Data Landscape του (Enterprise Data Warehouse & Data Exploitation Layer) εξ ολοκλήρου στο Cloud και συγκεκριμένα στο Microsoft Azure, κάνοντας χρήση πολλών από τις μεγάλες λειτουργικές δυνατότητες που προσφέ ρονται. Επιπλέον, ο στρατηγικός μας σχεδιασμός περιλαμβάνει την υιοθέτηση του Cloud και στο migration των υπαρχόντων εφαρμογών. Είμαστε ο 1ος τραπεζικός οργανισμός που έχει αναπτύξει το Data Landscape του (En terprise Data Warehouse & Data Exploitation Layer) εξ ολοκλήρου στο Cloud

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 18 FEATURE STORY Τoυ ΒΑΓΓ Ε ΛΗ ΒΑΓΓΕΛ Α Τ Ό Υ Όταν το συνάντησεRegtechτοFinance Με την εξάπλωση της ψηφιακής τραπεζικής και την στροφή πλεύσης οικονομικών και ασφαλιστικών οργανισμών σε ποταμούς προσωπικών ψηφιακών δεδομένων εκατοντάδων εκατομμυρίων χρηστών, το regtech αναλαμβάνει τα χρέη του «φάρου» προκειμένου όλοι οι παίκτες του αρχιπελάγους της όλο και πιο ψηφιακής οικονομίας, να πλοηγούνται με ασφάλεια και δυνατότητες υγιούς ανάπτυξης.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 19 Τ ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είχε εδώ και καιρό αναγνωρίσει ότι από το 2008 ως το 2016 οι ρυθμιστι κοί κανόνες που επηρεάζουν μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αυξηθεί κατά 492%. Η πανδημία και η ψηφιοποίηση που έφερε ανέβασαν και άλλο το ποσοστό, αφού ακόμα μεγαλύτερα πλήθη στράφηκαν στον ψηφιακό κόσμο για συναλλαγές και υπηρε σίες.Αποτέλεσμα; Έρευνες όπως αυτή της ResearchandMarkets «RegTech Market: Global Industry Trends, Share, Size, Growth, Opportunity and Forecast 2022-2027», να υπο λογίζουν ότι η παγκόσμια αγορά Regtech που εκτιμήθηκε στα 8,7 δις δολάρια το 2021 θα φτάσει τα 29.2 δις ως το 2027 με μέσο ετήσιο όρο ανάπτυξης 22,7%. Μόλις λίγους μήνες μετά, η Grand View Research επανεκτίμησε προς τα επάνω την δυναμική του φαινομένου regtech και υπο λόγισε ότι τα μεγέθη αυτά θα έχουν σχεδόν επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2022. Ενώ στη συνέχεια και με ρυθμό ανάπτυξης 52% στον σχετικό με τα κανονιστικά πλαίσια τομέα της αγοράς τεχνολογίας ως το 2025, οι software λύσεις κανονιστικών πλαισίων και συμμόρφωσης θα φτάσουν τα 55,28 δις Εντυπωσιακό;δολάρια. Μην βιάζεστε… Η πιο πρόσφα τη από τις έρευνες που δημοσίευσε η Juniper Research ανεβάζει ακόμα ψηλότερα τον πήχη των επιδόσεων -τουλάχιστον των οικονομικών μεγεθών- του regtech. Και μιλά για συνολική δαπάνη 68 δις δολαρίων μέχρι το τέλος του 2022 και 200% άνοδο μέσα στα επόμενα χρό νια, που θα ανεβάσει την συνολική δαπάνη για regtech στα 204 δις δολάρια ως το 2026! Τι ακριβώς συμβαίνει; Η βασική διαφορά της τελευταίας έρευνας με τίτλο «Regtech: Emerging Trends, Regulatory Impact & Market Forecasts 2022 -2026» με τις προηγούμενες εστιάζει ιδιαίτερα στον χρηματοπι στωτικό τομέα και τις ανάγκες του. Ερμηνεύει έτσι τη δυναμική μέσα από το πρίσμα των αναγκών του χρηματοπιστωτικού οι κοσυστήματος τη δεδομένη περίοδο. Κατά την Juniper Research 330 εκατομμύρια νέοι τραπεζικοί λογαριασμοί θα προσθέσουν τα data τους, αλλά και τις ανάγκες τους σε διαδικασίες digital onboarding μέχρι το 2025. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της κλιμάκωσης -και λόγω πανδημίας- μέχρι το 2020 το πλήθος των αντίστοιχων λογαριασμών με τα βίας άγγιξε τα 184 εκατομμύρια. Όπως μας λέει και η Χαρούλα Απαλαγάκη, Γενική Γραμματέας, Ελληνική Ένωση Τραπεζών «οι νέες τεχνολογίες έρχονται για να επιλύσουν δυσλειτουργίες ή “γραφειοκρατικές” διαδικασίες στις καθημερινές τραπεζικές εργασίες. Ενδεικτικά και μόνο, η υπηρεσία “Συστηθείτε” (Know Your Customer eGov KYC) που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ήρθε να επιλύσει ένα χρό νιο ζήτημα γραφειοκρατίας σε σχέση με τα έγγραφα πιστοποίησης της ταυτότητας και των εισοδημάτων φυσικών προσώ πων-πελατών ή δυνητικών πελατών των τραπεζών, τα οποία απαιτούνται από την ισχύουσα νομοθεσία, ψηφιοποιώντας τη σχετική διαδικασία, με προφανή τη διευ κόλυνση του συναλλασσόμενου». Όταν η συζήτηση μας φτάνει στο βασικό τερο ερώτημα αν τελικά το regtech δίνει νέες λύσεις ή αντικαθιστά τα παλιότερα προβλήματα με νέα, η οπτική από την θέση της στο τραπεζικό οικοσύστημα είναι ξεκάθαρη. «Με τις νέες τεχνολογί ες αναδύονται συχνά και νέοι κίνδυνοι, όπως η ασφαλής διαχείριση των δεδομέ νων, η εξάρτηση από υποδομές τρίτων, η λειτουργική ανθεκτικότητα στον κυβερ νοχώρο, η πρόληψη και αντιμετώπιση ηλεκτρονικών απατών. Η διαχείριση των εγγενών αυτών κινδύνων απαιτεί διαρκή εγρήγορση, επενδύσεις και εξειδικευμένο προσωπικό για τη διατήρη ση υψηλού επιπέδου εμπιστοσύνης των πελατών των τραπεζών, καταναλωτών και Ταεπιχειρήσεων».δεδομένατην επιβεβαιώνουν, καθώς την ίδια στιγμή -και μόνο για το έτος 2021τα πέντε «ακριβότερα» πρόστιμα που «έπεσαν» σε τράπεζες για παραβιάσεις συμμόρφωσης και παραβίασης κανονι στικών πλαισίων ήταν: 480 εκατομμύρια ευρώ στην ολλανδική τράπεζα ABN Amro, 264 εκατομμύρια λίρες στην βρετανική τράπεζα NatWest, 147 εκατομμύρια λίρες στην ελβετική Credit Suisse, 125 εκατομ μύρια δολάρια στην JPMorgan και 120 εκατομμύρια δολάρια στην Deutsche Bank. Σχεδόν ενάμιση δις δολάρια “ζημιά” σε ένα μόλις χρόνο, από τις πέντε “πρώτες” μόλις παραβιάσεις, δείχνουν ότι η συγκεκριμένη αγορά έχει μια πληγή που αιμορ ραγεί ανησυχητικά. Με τις απατών.αναδύονταιτεχνολογίεςνέεςκαινέοικίνδυνοι,όπωςηασφαλήςδιαχείρισηδεδοµένων,ηεξάρτησηαπόυποδοµέςτρίτων,ηπρόληψηκαιαντιµετώπισηηλεκτρονικώνΗδιαχείρισηαυτώντωνκινδύνωναπαιτείεγρήγορση,επενδύσειςκαιεξειδικευµένοπροσωπικό ΑΠΑΛΑΓΧΑΡΟΥΛΑΑΚΗ ΓΕΝΙΚΉ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΕΛΛΉΝΙΚΉ ΕΝΩΣΉ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Η συνεχώς ανοδική πορεία των δαπανών στον τομέα του Regtech φαίνεται στις έρευνες που υπολογίζουν την συνολική δαπάνη στα 68 δις δολάρια για το 2022

φέτος στις τραπεζικές διεργασίες αυτών των πεδίων, στο 26% μέσα στην επόμενη τετραετία. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι, όπως έχει καταγραφεί σε έρευνες, η αύξηση κατά 18% της χρήσης AI στο digital onboarding, μόνο στο banking το 2020 (σε σχέση με το μόλις 4% προ πανδημίας) εξοικονόμησε 460 εκατομμύρια δολάρια σε κόστος, ενώ πα ράλληλα βελτίωσε την πελατειακή εμπειρία στο σύνολο της. Η κατά αναμενόμενη 200% αύξηση της εμπλοκής ΑΙ στον ευ ρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, εκτιμάται ότι σε συνδυασμό με τα 330 εκατομμύρια λογαριασμών μέσω digital onboarding μπορεί να εξοικονομήσει άλλα 100 εκατομμύρια δολάρια μόνο το 2026. Αλλά και να διασυνδέσει παράλληλα την παραδοσια κή τραπεζική με την αγορά των κρυπτονομισμάτων μέσω του blockchain οικοσυστήματος! Γιαυτό και όπως μας πληροφορεί και η Χαρούλα Απαλαγάκη, μια ολόκληρη παλέτα από τεχνολογίες είναι ήδη στο οπτικό FEATURE STORY Η διαφορετικέςφορές,εταιρείεςπραγµατικότηταείναιότιοιασφαλιστικέςκαλούνταινααντιµετωπίσουνπολλαπλούςκανονισµούςσεέναολοέναπιοπερίπλοκορυθµιστικότοπίο.Επίσης,πολλέςταζητούµεναείναιουσιαστικάταίδια,µεµικρέςδιαφοροποιήσειςήοπτικέςπροσεγγίσεις ΜΑΡΙΑ ΣΩΤΗΡΧΟΥ DATA GOVERNANCE & INFORMATION SECU RITY GROUP ΕΥΡΩΠΑΪΚΉMANAGER,ΠΙΣΤΉ

που

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 20 Το κρυφό κόστος της συμμόρφωσης Όσο επώδυνο όμως και να φαίνεται το κό στος της συμμόρφωσης το βασικότερο του χαρακτηριστικό είναι ότι έχει την μορφή του Έτσιπαγόβουνου.ανκαιεντυπωσιακό το κόστος από τα πρόστιμα, στην πραγματικότητα το μεγά λο μέρος του κόστους της συμμόρφωσης είναι αθέατο και «κάτω από το νερό». Και αυτό δεν είναι άλλο από το κόστος που έχει στην καθημερινή λειτουργία των χρη ματοπιστωτικών οργανισμών, σε χρήμα, εργατώρες και δυναμικό. Έτσι σύμφωνα με την PWC, το 10 με 15% του εργατικού δυναμικού στο συγκεκρι μένο χώρο αφιερώνει χρόνο και ενέργεια για να καλύψει απαιτήσεις συνδεδεμένες με Regulation & Compliance ανάγκες και διαδικασίες. Αυτό εκτιμά πως έχει ένα κό στος άνω των 270 δισεκατομμυρίων για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, αφού αναγκάζει για παράδειγμα το σύνολο των αναλυτών να δαπανούν το 90% του χρόνου τους στη συγκέντρωση, οργάνωση και επιβεβαίωση των data τους και μόλις το 10% στην ανά λυση τους. Ας πάμε τώρα λίγο πίσω στα δεδομένα της δυναμικής του χρηματοπιστωτικού τομέα. Θυμηθείτε τώρα τα 330 εκατομμύρια νέων τραπεζικών λογαριασμών και το digital onboarding τους που περιμένουμε μέχρι το 2025 και πολλαπλασιάστε όλο αυτό το προστιθέμενο ψηφιακό workflow, με τις απαιτήσεις σε συμμόρφωση που θα φέρει μαζί Όπωςτου.μας εξηγεί και η Μαρία Σωτήρχου, Data Governance & Information Security Group Manager στην Ευρωπαϊκή Πίστη, «η regtech τεχνο λογία έκανε την εμφάνιση της τα τελευταία χρόνια λόγω της ραγδαίας αύξησης των νομο-κανονιστικών απαιτήσεων και των αντίστοιχων αναφορών, ειδικά στους χρηματοπιστωτικούς Επιπλέον,οργανισμούς.ηπανδημία, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς, συνέβαλε στην επιτάχυνση της ανάπτυξης και της ωρίμαν σης της συγκεκριμένης τεχνολογίας, με την επιβαλλόμενη αλλαγή των εργασιακών μοντέλων και την ώθηση του ψηφι ακού μετασχηματισμού, ωθώντας τις ασφαλιστικές εταιρείες, τους συνεργάτες, τους υπαλλήλους και τους πελάτες τους, να χρησιμοποιήσουν, ως επί το πλείστον, τα ψηφιακά κανά λια για επικοινωνίες και διεξαγωγή των ασφαλιστικών τους Έτσι,δραστηριοτήτων».όπωςαναγνωρίζει και η ίδια και στον κλάδο της «οι χειροκίνητες διαδικασίες είναι πλέον ασύμφορες τόσο από άποψη χρόνου όσο και από άποψη απόδοσης, αυξημένου

του

την

το

να

ρίσκου, σφαλμάτων και το regtech φαίνεται ότι «ήρθε για να μείνει» και να προτείνει πιο αυτοματοποιημένους τρόπους επεξερ γασίας, βελτιωμένη αποτελεσματικότητα, ποιότητα αλλά και διαφάνεια. Παράλληλα, οι ρυθμιστικές αρχές, αναγνω ρίζοντας τους διαφορετικούς και συνεχώς αυξανόμενους κινδύνους που επιφέρουν τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, κατανοούν ότι τα υφιστάμενα ρυθμιστικά πλαίσια δεν επαρκούν και αναλαμβάνουν δράσεις για τον εκσυγχρονισμό τους ή την εφαρμογή νέων πλαισίων, οδηγιών, αποφάσεων και Γι’απαιτήσεων».αυτόκαι μελέτες όπως η «Annual Compliance Health Check Report» της εταιρείας regtech SteelEye εκτιμούν ότι το 85% των εταιρειών του ευρύτερου χρημα τοπιστωτικού και ασφαλιστικού τομέα θα δαπανήσουν τα ίδια ή περισσότερα ποσά από πέρσι σε υπηρεσίες και τεχνολογίες regtech, καθώς το 90% των οργανισμών κατέγραψαν την τελευταία πενταετία δι αρκώς αυξανόμενα κόστη λόγω προβλη μάτων συμμόρφωσης, με τη μία στις δέκα εταιρείες να δηλώνει ότι τα κόστη αυτά διπλασιάστηκαν μέσα στο ίδιο διάστημα. Συμμόρφωση Όλες οι έρευνες συγκλίνουν στο ότι το κύμα δεδομένων, πελατών αλλά και κανονιστικών απαιτήσεων μπορεί να γίνει διαχειρίσιμο μόνο μέσα από τις διεργασίες του αναδυ όμενου «Banking as a Service». Σε αυτές το ρόλο σούπερ-ήρωα καλείται παίξει το AI, ξεκινώντας από το onboarding και τον KYC μηχανισμό που -σύμφωνα με την Juniper- θα αυξήσει παρουσία της τεχνητής νοημοσύνης, από 8% ήταν μέχρι

Τεχνητή Νοημοσύνη και

• Διαχείριση Ελέγχου (Audit Management)

• Διαχείριση Κινδύνου (Risk Management)

να

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 21 πεδίο και της Ελληνικής Τραπεζικής, με πρωταγωνίστριες «την τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού (DLT) και blockchain, την αξιοποίηση του σύννεφου (cloud), την «ανοικτή τραπεζική» (open banking/open finance), την τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence) και «μηχανική μάθηση» (machine learning), και φυσικά την «κανονιστική τεχνολογία» (regtech) στο σύνολο της». Ιδιαίτερα σημαντικό όμως είναι ότι όταν την καλούμε να δι ακρίνει εκείνο τον παράγοντα που θα οδηγήσει τις εξελίξεις, ανάμεσα στους διαφορετικής δυναμικής παράγοντες που θα καθορίσουν τις εξελίξεις των τεχνολογιών και θα μορφοποιή σουν το νέο way of business η απάντηση είναι φυσική όσο και άμεση: «Ο άνθρωπος. Διότι σε τελική ανάλυση οι νέες αυτές τεχνολογίες θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές από τον τελικό χρή στη-πελάτη. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι, το σκέλος της ζήτησης θα είναι ο καταλύτης των εξελίξεων το προσεχές διάστημα». Προκλήσεις και ανάγκες Regulation & Compliance Ποιες είναι όμως οι πιο επιτακτικές ανάγκες regulation & compliance αυτή τη στιγμή στον κάθε έναν από τους κλάδους του τομέα όπου το Digital Finance εστιάζει; Για την Χαρούλα Απαλαγάκη από την πλευρά της Ελληνικής τραπεζικής «οι κυριότερες ρυθμιστικές και κανονιστικές εξελί ξεις είναι σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίες θα επηρεάσουν με τη σειρά τους άμεσα και το εγχώριο χρηματοπιστωτικό (επομένως και το τραπεζικό) σύστημα και επικεντρώνονται: • στη βιώσιμη χρηματοδότηση και στις περιβαλλοντικά βιώ σιμες και αειφόρες επενδύσεις, • στην υλοποίηση της νομοθετικής δέσμης για την καταπο λέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και χρηματο δότησης της τρομοκρατίας, • στην πρακτική εφαρμογή των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε βάρος της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, • στη διερεύνηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα της πιθανής έκδοσης ψηφιακού ευρώ, και • στις υπηρεσίες πληρωμών με την αναμενόμενη, εντός Σε πτεμβρίου, πρόταση Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις άμεσες πληρωμές (instant credit transfers) και την αναθεώρηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2366 «για τις υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά» (γνωστή με το ακρωνύμιο PSD 2) εντός του 2023. Από την πλευρά του ασφαλιστικού κλάδου η Μαρία Σωτήρ χου αναγνωρίζει ότι οι ρυθμιστικές προκλήσεις ήταν πάντα αυξημένες και διαφαίνεται ότι θα συνεχίσουν προς αυτή την κατεύθυνση.«Εκτόςαπότους πλέον παραδοσιακούς τομείς εστίασης όπως είναι οι αναφορές στην Τράπεζα της Ελλάδος, αναφορές βάσει Solvency II, απαιτήσεις IDD, διαδικασίες ξεπλύματος χρή ματος κ.α., o «μαραθώνιος» των απαιτήσεων συνεχίζεται, με προτεραιότητα: • Το ιδιωτικό απόρρητο • Την ασφάλεια προσωπικών δεδομένων (GDPR) • Την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο • Την αντιμετώπιση των κινδύνων που επιφέρουν οι συνερ γασίες με τρίτους (third party risks) • Την υιοθέτηση των Κατευθυντήριων Γραμμών της Ευρω παϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξε ων (EIOPA) σχετικά με την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση της Τεχνολογίας Πληροφορικής & Επικοινωνιών (EIOPAΌπωςBoS-20-600)».μάλισταμας εξηγεί «μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτό ότι η έγκαιρη, πλήρης και οικονομικά αποδοτική εφαρμογή των κανονισμών και η συμμόρφωση με τις προαναφερθείσες απαιτήσεις, δε μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τη βοήθεια της τεχνολογίας και των εργαλείων που αυτή προσφέρει για:

• Συμμόρφωση με τα πρότυπα ISO (ISO Compliance)

• Αρχειοθέτηση και Διαγραφή (Archiving & Retention)

• Διαχείριση και καταγραφή διαδικασιών και ροών εργασιών». Γι[ αυτό, όπως συμπληρώνει, και πολλές νέες τεχνολογίες έχουν ήδη επιστρατευθεί προς την κατεύθυνση αυτή, όπως machine learning, blockchain, AI και πολλές άλλες. «Η πραγματικότητα όμως είναι ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλαπλούς -και συχνά αλληλε πικαλυπτόμενους- κανονισμούς σε ένα ολοένα πιο περίπλοκο ρυθμιστικό τοπίο. Επίσης, πολλές φορές τα ζητούμενα είναι ουσιαστικά τα ίδια, με μικρές διαφοροποιήσεις ή διαφορετικές οπτικές προσεγ Όλαγίσεις.αυτά καθιστούν αρκετά δύσκολη τη θέσπιση αυτοματο ποιημένων, ενιαίων και ασφαλών πλαισίων συμμόρφωσης και όσο και αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε οι νέες RegTech λύσεις, αν δεν εφαρμοστούν σωστά, ενδέχεται να επιφέρουν νέα προβλήματα και να δημιουργήσουν νέα κενά ασφάλειας» μας λέει. Και καταλήγει ότι «το μεγάλο στοίχημα λοιπόν για τις ασφα λιστικές εταιρείες είναι να υιοθετήσουν τις ιδανικές για αυ τές RegTech λύσεις (λύσεις που ενσωματώνονται στην κουλτούρα, στη διακυβέρνηση και στον επιχειρηματικό

• Συμμόρφωση με τον κανονισμό GDPR (GDPR Compliance)

τους σχεδιασμό), ώστε να επιτύχουν δυναμική κανονιστική συμ μόρφωση, ελαχιστοποίηση της πιθανότητας κυρώσεων και εξοικονόμηση χρόνου, αποκομίζοντας ταυτόχρονα αναπτυξι ακά οφέλη και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα με το χαμηλότερο δυνατό κόστος». Το 85% των εταιρειών του ευρύτερουκλάδουχρηματοοικονομικούθαδαπανήσουν τα ίδια ή περισσότερα ποσά από πέρυσι σε υπηρεσίες και τεχνολογίες regtech

• Παρακολούθηση Συμμόρφωσης (Compliance Tracking)

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 23 αυθημερόν, χωρίς καν να περάσει ο πελάτης από το κατάστη μα βοηθούσε, βέβαια, το γεγονός πως μεγαλομέτοχος ήταν ο Θεοχαράκης, που ήθελε να διευκολύνονται οι πωλήσεις, οπότε σε μισή ώρα είχες δάνειο… Το μεγαλύτερο κομμάτι της Εγνατίας, ήταν η καταναλωτική πίστη. Πέρα από αυτό, όμως, ήταν και το όραμα των επικεφαλής, αγαπούσαν την τεχνολο γία κι έτσι αυτοματοποιήσαμε πάρα πολλές διαδικασίες»… «Αυτή η εμπειρία με βοήθησε όταν πήγα στην Ασπίς, όπου επίσης φτιάξαμε αρκετά… Για παράδειγμα, ήταν η πρώτη τράπεζα παγκοσμίως που σή κωσε online τις υπογραφές των εξουσιοδοτημένων στελεχών της, οι οποίες έπρεπε να μοιράζονται στις τράπεζες-συνερ γάτες ανά τον κόσμο, μέσω κωδικών και Internet, αντί για δείγμα υπογραφής σε χαρτί ή CD… Πολύ καινοτομικό για εκείνη την εποχή. Όταν ήμουν στην Ασπίς, πάλι, (αλλά σε συνεργασία με άλλη εταιρεία) σχεδίασα το project του ηλεκτρονικού παραβόλου ως πρόταση στον τότε ΓΓΠΣ, Χάρη Θεοχάρη, το οποίο καθι ερώθηκε τελικά το 2009. Έρευνες είχαν δείξει πως το κράτος θα γλύτωνε 80 εκ. € ετησίως από τη χρήση του» «Στη Συνεταιριστική Ηπείρου το περιβάλλον ήταν εντελώς διαφορετικό. Ήταν μια σημαντική πρόκληση για μένα -επειδή κι από χαρακτήρα μ’ αρέσει η δημιουργικότητα- να κάνω πράγ ματα τα οποία ξεφεύγουν από την πεπατημένη. Η Πληροφο ρική ήταν ακόμα στα σπάργανα… το ’11, όλη η τράπεζα είχε ένα email account. Μέσα σε 2-3 χρόνια, κάναμε re-engineering και αλλάξαμε σχεδόν τα πάντα αυτοματοποιημένες διαδικα σίες, ηλεκτρονικά, email κλπ. Στην πορεία, η Ηπείρου έγινε η πρώτη τράπεζα που λειτούργησε video customer service, δηλ. video banking. Οι υποδομές μας δεν ήταν τέτοιες, όπως άλλων τραπεζών, αλλά κάναμε την προσπάθεια και αρκετοί είχαν τότε ενδια φερθεί για τη λύση μας». Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖ Ό Π Ό ΥΛ Ό Σ αράντα χρόνια (1982-2022) συνεχούς θητείας στην τραπεζική Πληροφορική, δεν είναι καθόλου αμελη τέα υπόθεση, αν υπολογίσουμε την «πτητικότητα» που χαρακτηρίζει τον χώρο. Κι όμως, αυτόν ακριβώς τον άθλο πέτυχε ο Γιάννης Τσαβδαρίδης, που ολοκλήρωσε πριν από λίγους μήνες την καριέρα του ως CIO και CDO στη Συ νεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου, παραμένοντας πλέον ως σύμβουλος. «Είμαι ο τελευταίος από τους ‘παλιούς’ επικε φαλής Τεχνολογίας. Τα έχω δει όλα και πάντα κάνω συγκρί σεις με την εποχή που ξεκίνησα βλέπω, ας πούμε, πως οι δυνατότητες στο κινητό μου σήμερα, είναι πολύ περισσό τερες από εκείνες των μεγάλων υπολογιστών που είχαμε το ’82…», τονίζει. Με σπουδές Computer Science και MBA, πολύπειρος προγραμ ματιστής, αναλυτής και υπεύθυνος Πληροφορικής στην Τράπε ζα Κεντρικής Ελλάδος, την Εγνατία, την ΤBank (βλέπε Ασπίς Bank) και, τέλος, τη Συνεταιριστική Ηπείρου, αναλογίζεται σήμερα τι του έφερε κάθε μια: «Αν μπορούσα να πω τι είδους εμπειρία ήταν για μένα κάθε τράπεζα στην οποία εργάστηκα, η Εγνατία ήταν το ‘σχολείο’, η Ασπίς το ‘πανεπιστήμιο’ και η Ηπείρου το ‘διδακτορικό’, καθώς είχαμε περισσότερα να φτιάξουμε κι εκεί έκανα την περισσότερη έρευνα…» Those were the days Κι όπως για τον καθένα μας το σχολείο αποτελεί τον πιο ση μαντικό παράγοντα ωρίμανσης, αυτό συνέβη και στον Γιάννη Τσαβδαρίδη στην Εγνατία, αφού «οι λύσεις Πληροφορικής της ήταν, για εκείνα τα χρόνια, πρωτοποριακές! Για παράδειγμα, η Εγνατία έκανε το πρώτο eBanking στην Ελλάδα, στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 επίσης, είχε εφαρμόσει αυτοματοποι ημένες διαδικασίες απομακρυσμένης έκδοσης καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων. Οι έμποροι αυτοκινήτων έκαναν αιτήσεις για αγορές με δάνειο που εγκρίνονταν ηλεκτρονικά Ο τελευταίος των «παλιών» στην τραπεζική Πληροφορική Κλείνοντας φέτος 40 χρόνια στην «πιάτσα» των τραπεζικών συστημάτων Πληροφορικής, ο έως πριν από λίγους μήνες CIO και CDO της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου -και πλέον σύμβουλος Τεχνολογίας & Καινοτομίας- μιλάει αποκλειστικά στο Digital Finance για την πορεία και τις εμπειρίες του όλες αυτές τις δεκαετίες, σχολιάζοντας το χθες, το σήμερα και το αύριο του κλάδου, σε μια κατάθεση ψηφιακής ψυχής. ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΒΔΑΡΙΔΗΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 24 INTERVIEW ‘Kάτι κάνουν στην τεχνολογία’ «Το 2017 φτιάξαμε, επίσης, το τηλε-ραντεβού, θέλοντας να εξυπηρετήσουμε τους πελάτες που βρίσκονταν μακριά από την έδρα μας, στα Ιωάννινα εκεί ήμουν κι εγώ, για 11 χρό νια, καθώς ήταν επιλογή μου να αλλάξω τρόπο ζωής… Αυτή ήταν σημαντική εξέλιξη, καθώς η πανδημία (κατά τύχη) μας βρήκε έτοιμους. Με έναν οργανισμό μικρό και ευέλικτο, τόσο σε αποφάσεις όσο και σε διαδικασίες, δεν αντιμετωπίσαμε προβλήματα… Άλλωστε, στα καταστήματά μας είχαμε ήδη εγκαταστήσει Αυτόματα Σημεία Πληρωμών (APS), για πληρω μές λογαριασμών με ενσωματωμένο POS για συναλλαγές κλπ. που σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε στο σύνολό τους μόνοι μας, η τετραμελής πλην εξαιρετική ομάδα μου, καθώς ο οργανισμός δεν μπορούσε να κάνει μεγάλες επενδύσεις. Ειδικά σε έναν τομέα ο οποίος εξελίσσεται ραγδαία, παρακολουθούσαμε και δεν μέναμε πίσω!» «Τρέξαμε πολλές καινοτομίες και καταφέραμε όταν κάποιος λέει ‘Τράπεζα Ηπείρου’, το πρώτο που του έρχεται στο μυαλό να είναι ότι "εκεί κάτι κάνουν στην τεχνολογία"… Είχαμε, μάλιστα, ως στενό συνεργάτη και κύριο προμηθευτή τη (το πική) Natech (σσ. συν-δημιουργό με την Πειραιώς της πρώτης ελληνικής neobank) που μας βοήθησαν και τους βοηθήσαμε πολύ, καθώς εκεί βρήκαμε επίσης ανθρώπους με όραμα… Ήταν πάντα δίπλα μας, στην υλοποίηση των ιδεών μας. Βέβαια, δύσκολα βρίσκεις πλέον άτομα με κατάλληλες γνώσεις στα Γιάννενα, καθώς έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή αρκετές εταιρείες και η ζήτηση είναι μεγάλη». Σε συνεχή εγρήγορση «Η εξέλιξη της τεχνολογίας όλα αυτά τα χρόνια είναι ραγδαία, αλλάζοντας δραματικά τη λειτουργία όλων των οργανισμών και ειδικά των τραπεζών, οι οποίες είχαν αρκετές γραφειοκρατικές διαδικασίες που μπορούσαν να αλλάξουν, γι’ αυτό τα τελευταία 15-20 χρόνια βλέπουμε συνεχώς αλλαγές. Πριν καν ολοκλη ρώσουμε τις πρώτες, έρχονται κι άλλες, είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση: από τα extraits περάσαμε στο eBanking, ήρθαν τα POS, μπήκαν πολλές λειτουργίες πάνω στα ΑΤΜ, αναλήψεις, καταθέσεις, πληρωμές, μεταφορές ποσών, ακόμα και αίτηση για δάνειο ή κάρτα μπορείς να κάνεις, έγιναν κι αυτά σημεία πώλησης»… «Με τη μείωση του προσωπικού, γεννήθηκε στις τράπεζες η ανάγκη να βάλουν συστήματα μέσα στο κατάστημα, για να εξυπηρετήσουν τους πιο φιλικούς με την τεχνολογία πελάτες. Κι όσους δεν είναι, τους ωθούν να τα χρησιμοποιή σουν. Επίσης, για να μειώσουν κόστος, οι τράπεζες αλλάζουν διαδικασίες και διώχνουν σε άλλες εταιρίες υπηρεσίες όπως οι κάρτες βλέπουμε μια μετεξέλιξη στη λειτουργία του τρα πεζικού ιδρύματος δίνουν με χαρά το acquiring, ενώ πριν από 10-15 χρόνια κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο! Οι τράπεζες μετατρέπονται πλέον σε συμβουλευτικά σημεία -ήδη το βλέ πουμε σε ευρωπαϊκές χώρες, σταδιακά θα το δούμε και σ’ εμάς. Μπαίνεις σ’ ένα κατάστημα και βλέπεις μόνο ένα άτομο στην υποδοχή, που σε κατευθύνει σε συγκεκριμένο στέλεχος τα γκισέ με πολλούς εργαζόμενους τελείωσαν, θα αντικατασταθούν από μηχανήματα και αυτοματοποιημένες διαδικασίες, όπως οι βιντεοκλήσεις και η υπογραφή των "χαρτιών" ηλεκτρονικά».

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 25 να φύγει εκτός) και πώς θα γυρίσουμε τις εφαρμογές που έχουμε στο cloud και, βέβαια, θέλουμε να βελτιώσουμε την τεχνολογία μας όσον αφορά στην ασφάλεια των πληροφορι ακών «Ήμαστανσυστημάτων».ηπρώτησυνεταιριστική τράπεζα που είχε Security Operations Center (SOC), με τη συνεργασία της Netbull, πλέον Adacom, και συνεχίζουμε να βελτιώνουμε το eBanking και το mBanking μας. Αναπτύσσουμε δε, αυτόν τον καιρό, συνερ γασίες με ιδρύματα πληρωμών απ’ όλο τον ευρωπαϊκό χώρο (δυο κυπριακά, ένα φινλανδικό κι ένα ελληνικό) στα οποία παρέχουμε πρόσβαση σε συναλλαγές SEPA εντός της ευροζώ νης. Ο λόγος της επιλογής -όπως μας είπαν κι εκείνοι- είναι ότι αφενός ξεχωρίζουμε σαν μικρομεσαία τράπεζα, έχοντας σημειώσει σημαντική εξέλιξη στην τεχνολογία, αφετέρου παίρνουμε άμεσα τις αποφάσεις μας. Αυτό δίνει στην τράπεζα προστιθέμενη αξία, από οικονομικής πλευράς, αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών της, με νέες υπηρεσίες που δεν είχαμε κατά νου». Η επόμενη ημέρα «Όσον αφορά εμένα, επειδή είναι δύσκολες εποχές και πολ λοί άνθρωποι στις ΜμΕ δεν έχουν τον χρόνο και τη διάθεση να ασχοληθούν με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, προσπαθώ πλέον αξιοποιώντας και τα σχετικά προγράμματα να βοη θήσω συμβουλευτικά με την εταιρεία μου, ΒΙΤ360, όσους το Όσονεπιθυμούν…αφοράστο banking, θεωρώ ότι θα δούμε σύντομα περισ σότερες αλλαγές πχ. το Blockchain μια αναδυόμενη τεχνολογία, στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμα σε νηπιακό επίπεδο. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένας άλλος τομέας, που «ακουμπάει» τις τράπεζες η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι τέτοια που τις υποχρεώνει να συνυπάρξουν με τις fintech, προκειμένου να βελτιώσουν τις διαδικασίες τους και να υλοποιήσουν τέτοια έργα. Ένα καλό παράδειγμα, είναι η ψηφιακή τράπεζα που ετοιμάζει η Πειραιώς με τη Natech, στοχεύοντας στο νεότερο ηλικιακά κοινό. Πάντως, γενικά, το περιβάλλον στον τραπε ζικό χώρο είναι ακόμα ρευστό πόσες θα υπάρχουν; ποια θα είναι η μετεξέλιξή τους; Βλέπουμε ήδη κάποιες εξαγορές και συγχωνεύσεις. Ας είμαστε έτοιμοι για εξελίξεις!» Ο ρόλος του κράτους «Βοηθάει σ’ αυτό πολύ και η εξέλιξη του κράτους έχουν μπει πλέον πολλές ηλεκτρονικές συναλλαγές στο gov.gr, το κράτος έχει κάνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση κι αυτό ανοίγει δρόμους, γενικότερα. Θυμάμαι το 2004-5, σε μια επιτροπή της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών αναρωτιόμασταν πώς θα μπορούσαν οι τράπεζες να ανταλλάσσουν μηνύματα, όταν δεν υπήρχε μεσολαβητής, πχ. η ΔΙΑΣ οραματιζόμα σταν έναν κρατικό μηχανισμό, ο οποίος θα εγγυόταν για την υπογραφή σου, όπως τώρα το gov.gr. Η ανάγκη μας έκανε να προχωρήσουμε με πολύ γρήγορα βή ματα σε όλα αυτά… Άλλο παράδειγμα, η επικαιροποίηση στοιχείων στην τράπεζα παλιά είχαμε τη χαρτούρα, τώρα γίνεται αυτόματα». «Και το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα, αφού έχουμε μπροστά μας το open banking, που θα μας δίνει απεριόριστες δυνατότητες αντλώντας από άλλες τράπεζες και παρουσιάζοντας όλους τους λογαριασμούς σου και άλλα οικονομικά στοιχεία στο eBanking σου… Βεβαίως, όλες αυτές οι εξελίξεις δημιούργησαν έναν σημαντικό τομέα της Πληρο φορικής, εκείνον της ασφάλειας. Παλιότερα, στο προστατευ μένο "καβούκι" μας, δεν μας απασχολούσε ιδιαίτερα, όμως, όσο ανοιγόμαστε, τόσο ανοίγεται κι αυτός ο τομέας πεδίο δόξης λαμπρό για τα παιδιά που ασχολούνται με την ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων! Όσο η τεχνολογία αλλάζει τον χώρο μας, τόσο αυξάνουν και οι κίνδυνοι… Μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει κάτι τραγικό, αλλά όλοι είμαστε προσεκτικοί και υποψιασμένοι!» «Οι εξελίξεις δεν σταματούν εδώ έχει ανοίξει η όρεξη στον κόσμο και νέες ιδέες έρχονται να προστεθούν καθημερινά πχ. πώς μπορώ να συγκεντρώσω τα στοιχεία μου στο κινητό μου, να μη χρειάζεται να δίνω ούτε κωδικούς για να βλέπω τις πληροφορίες που θέλω. Ήδη σήμερα βλέπω ταυτότητα και δίπλωμα… αύριο ίσως τους λογαριασμούς και τις μετοχές μου, συγκεντρωμένα σε ένα σημείο. Μ’ όλες αυτές τις ιδέες δημιουργούμε ένα οικοσύστημα το οποίο τρέχει με ιλιγγιώδεις ταχύτητες, χάρη και στο cloud άλλη ανατροπή, παλαιότερα δεν είχαμε την ανάγκη να βγάλουμε τα δεδομένα μας "έξω", σε κάποιον εξωτερικό server»... Η νέα κανονικότητα «Κάνουμε σημαντικές αλλαγές στην τράπεζα κάναμε μια μελέτη με την Accenture, με αντικείμενο τι πρέπει να αλ λάξουμε σε διαδικασίες και τεχνολογίες, τα επόμενα τρία χρόνια έχουμε ξεκινήσει αυτά που θέλουμε και τρέχουμε κάποια έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, πολύ σημαντικά για τον οργανισμό ουσιαστικά δίνουμε τις κάρτες μας και τα POS μας σε ένα καινούργιο πάροχο, φεύγοντας από τη SIA. Η αμέσως επόμενη κίνηση, είναι να βελτιώσουμε ακόμα περισ σότερο -αξιοποιώντας ‘ρομποτάκια’- τις αυτοματοποιημένες εσωτερικές διαδικασίες της τράπεζας. Περνάμε σε ψηφιακές υπογραφές για εσωτερική χρήση, αλλά και σε πελάτες μας, όπως στα POS, στις συμβάσεις για δάνεια κλπ. Επίσης, διερευνούμε καλύτερες λύσεις για τις τεχνολο γικές μας υποδομές (θα θέλαμε, ιδανικά, το data center μας Ήμασταν η πρώτη συνεταιριστική τράπεζα που είχε Security Operations Center, και συνεχίζουμε να βελτιώνουμε το eBanking μας και το mBanking μας

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 26 FEATURE STORY Τoυ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ Σε απόανα-γνωρίζωτηνόψη… Η χρήση προσωπικών βιομετρικών στοιχείων αρχικά για την ταυτοποίηση και στη συνέχεια για την επιβεβαίωση της ταυτότητάς μας, για λόγους ασφαλείας και προστασίας των καθημερινών πλέον συναλλαγών μας μέσω του Internet, παραμένει ένα αρκετά αμφιλεγόμενο ζήτημα σε παγκόσμια κλίμακα, με τις τράπεζες να επιμένουν, αρκετούς χρήστες να αντιδρούν και κάποιους (όχι αναγκαστικά τραπεζικούς φορείς) να «κάνουν παιχνίδι» εκτός των γραμμών του «γηπέδου», δικαιώνοντας τους διαμαρτυρόμενους και υποχρεώνοντας τις αρχές να παρέμβουν.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 27 Η πανδημία, από την οποία δεν έχουμε ακόμα απαλ λαγεί, έχει ήδη συνδεθεί με τη γεωμετρική αύξηση των περιπτώσεων identity και financial fraud, κα θώς οργανισμοί και επιχειρήσεις χρειάστηκε -προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους καταναλωτές-πελάτες τους- να παρέχουν ψηφιακά σχεδόν το σύνολο των υπηρεσιών τους, με κύριο πυλώνα το eBanking. Μόνο στην Ελλάδα το πρώτο 9μηνο του 2021 χάθηκαν 40 Μ€, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει υπολογιστεί ότι χάνονται κάθε ώρα 28.000 στερλίνες, λόγω identity fraud και account takeover. Η κακόβουλη δραστηριότητα σε θέματα κυβερνοασφάλειας δίνει σχεδόν σε καθημερινή βάση πρωτοσέλιδα, στα οποία μεγάλο ποσοστό έχει να κάνει με τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό συναλλαγών που γίνεται μέσω υπολογιστών, αλλά κυρίως -κι εκεί το πρόβλημα οξύνεται περισσότερο- μέσω smartphones. Για τις τράπεζες και τους παρόχους πληρωμών, η χρήση βιομετρικών μεθόδων αναγνώρισης είναι μονόδρο μος, καθώς προσφέρει πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια από την παραδοσιακή μέθοδο του ΡΙΝ. Άλλωστε, αυτή επιβάλλεται πλέον κι από το ευρωπαϊκό πλαίσιο ηλεκτρονικών πληρω μών PSD2, με την καθιέρωση της ισχυρής ταυτοποίησης του πελάτη-χρήστη, το Strong Customer Authentication. Το SCA απαιτεί από τις τράπεζες να ζητούν πιο ισχυρή απόδειξη της ταυτότητας ενός πελάτη όταν πραγματοποιεί μια διαδικτυακή πληρωμή. Συγκεκριμένα, ζητεί συνδυασμό δύο παραγόντων της ταυτότητας του καταναλωτή κάτι που γνωρίζουν (όπως το PIN), κάτι που κατέχουν (όπως ένας καταχωρισμένος αριθ μός κινητού τηλέφωνου) ή κάτι που αποδεικνύει ποιος είναι ο χρήστης (όπως πχ. το δακτυλικό αποτύπωμα και η αναγνώριση προσώπου Face ID). Δράσεις και αντιδράσεις… Όμως, αν η χρήση του δακτυλικού αποτυπώματος ή της αναγνώρισης προσώπου μπορεί να γίνει (όχι πάντα εύκολα) ανεκτή για λόγους ασφαλείας, η κατάχρηση (κι έχουν ήδη δια πιστωθεί αρκετές) έχει ξεσηκώσει ως τώρα κάμποσες θύελλες. Για παράδειγμα, η ρυθμιστική αρχή επί θεμάτων προσωπικού απορρήτου στην Αυστραλία ερευνά εις βάθος τους λόγους που γνωστά πολυκαταστήματα συλλέγουν ‘faceprints’ των πελατών τους, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο δεν είναι αναγκαίο (reasonably necessary). Βέβαια, η Αυστραλία παραμένει και σήμερα η μόνη δημοκρατική χώρα στον κόσμο, όπου επιτρέπεται η χρήση αναγνώρισης προσώπου για λόγους προφύλαξης απέναντι στην COVID-19… Από την άλλη, στα καθ’ ημάς, είναι πολύ «φρέσκο» ακόμα το υψηλό πρόστιμο ύψους 20 εκ. € το οποίο επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού χαρακτήρα στην αμε ρικανική εταιρία Clearview AI τιμωρώντας τις «παρεμβατικές πρακτικές» της. Με την ίδια απόφαση, η ΑΠΔΠΧ απαγορεύει στην εν λόγω εταιρία -που πουλάει τη βάση Face ID δεδομέ νων της σε κάθε ενδιαφερόμενο- να συλλέγει και να επεξερ γάζεται προσωπικά δεδομένα υποκειμένων ευρισκομένων στην ελληνική επικράτεια, με χρήση μεθόδων αναγνώρισης προσώπου, ενώ την καλεί να διαγράψει αμέσως όσα δεδομένα έχει ήδη συγκεντρώσει. Η καταγγελία αυτών των πρακτικών είχε γίνει τον Μάιο του 2021 από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (στην Ελλάδα, από τη HomoDigitalis) και υψη λά πρόστιμα επιβλήθηκαν επίσης σε Ιταλία (20 εκ. €) και Βρετανία (7,5 Μ£). Παρόλα αυτά, ο βιομετρικός έλεγχος ταυτότητας παραμένει για την ώρα η ασφαλέστερη μέθοδος που διατίθεται στην αγο ρά, όπως τονίζουν στο πλαίσιο αυτού του Special Report, δυο μεγάλες ελληνικές τράπεζες -η Eurobank και η Attica Bank- με τον CEO μιας πολλά υποσχόμενης startup, της Quadible, να δί νει τη δική του, εναλλακτική λύση στο θέμα της ταυτοποίησης. Απόλυτος ο έλεγχος με τα βιομετρικά Τη θέση της Attica Bank στο θέμα των βιομετρικών και γενικό τερα στην κάλυψη των αναγκών από πλευράς ταυτοποίησης και ασφάλειας ιδιαίτερα στο mobile banking, εξέφρασαν η Νάνσυ Μπρίκου, Υποδιευθύντρια Διεύθυνσης Οργάνωσης, και η Λέντη Ντούνη, Υποδιευθύντρια Διεύθυνσης Πληροφορικής & Ψηφι ακής Τεχνολογίας της τράπεζας, απαντώντας στις ερωτήσεις μας για τα προβλήματα, τις προκλήσεις και -τελικά- τις λύσεις που αυτή έχει προκρίνει και υλοποιεί. Ποιες είναι οι σύγχρονες ανάγκες ταυτοποίησης και ασφάλειας; Με το διαδίκτυο να διαδραματίζει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στη ζωή μας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό να αναδι αμορφώνει κάθε δραστηριότητα, η ανάγκη να επαληθεύσουμε ποιοι είμαστε, έχει αναδείξει την σημαντικότητα της ψηφια κής ταυτότητας. Η ψηφιακή ταυτότητα είναι το διαδικτυακό ισοδύναμο φυσικών εγγράφων, όπως δελτία αστυνομικής ταυτότητας, άδειες οδήγησης και διαβατήρια. Αποτελεί την ηλεκτρονική λύση για την ταυτοποίηση πολιτών και επιχειρή σεων με σκοπό την υποστήριξη χρήσης υπηρεσιών ηλεκτρο νικής διακυβέρνησης, υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής και άλλων ψηφιακών υπηρεσιών από διάφορες κατηγορίες επιχειρήσεων. Ο στόχος της ψηφιακής ταυτότητας είναι να μπορεί να γίνει η επαλήθευση της ταυτότητας των ατόμων με ασφαλή τρόπο ο οποίος αποτρέπει την πλαστογράφηση, ενώ παράλληλα να προστατεύει το απόρρητο και τις προσωπικές τους πληροφορίες. Αν η χρήση του ανεκτήαναγνώρισηςαποτυπώματοςδακτυλικούήτηςπροσώπουμπορείναγίνει(όχιπάνταεύκολα)γιαλόγουςασφάλειας,ηκατάχρησηξεσηκώνειθύελλες

Δεδομένου ότι τα παραπάνω βιομετρικά στοιχεία είναι μοναδικά για κάθε άτομο και είναι αδύνατο να πλαστογραφηθούν, η βιομετρία θεωρείται ένας γρήγορος και αξιόπιστος τρόπος αναγνώρισης και εξακρίβωσης της ταυτό τητας ατόμων. Τα βιομετρικά στοιχεία κερδίζουν πλέον την αποδοχή των κύριων αγορών αναγνώρισης παγκοσμίως, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές πρακτικές που βασίζονται σε χρήση σχετικών διαπιστευτηρίων (π.χ. όνομα χρήστη και μυ στικού κωδικού πρόσβασης) ή/και PIN, οι οποίες εμφανίζουν μεγάλο κίνδυνο παραβίασης. Ποια τα κύρια πλεονεκτήματα των βιομετρικών λύσεων; Η ασφάλεια είναι το μεγαλύτερο όφελος των βιομετρικών τεχνολογιών. Οι κωδικοί πρόσβασης και τα PIN μπορούν να κλαπούν, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να κλαπεί ένα βιομε τρικό αναγνωριστικό, που βασίζεται π.χ. σε σάρωση δακτυλικού αποτυπώματος, αναγνώριση ίριδας ή προσώπου. Η τεχνολογία του βιομετρικού ελέγχου ταυτότητας χρησιμο ποιείται με επιτυχία σε έξυπνα τηλέφωνα και tablet από πολλά χρόνια

αεροδρόμια για την προστασία των συνόρων και τις υπηρεσίες δημόσιας ασφάλειας. • Αναγνώριση προσώπου: Πρόκειται για ανέπαφη μορφή βιομε τρικού ελέγχου ταυτότητας, που απαιτεί κατάλληλο φωτισμό και τοποθέτηση κάμερας για να είναι επιτυχής. Η αναγνώριση προσώπου περιλαμβάνεται πλέον στα νεότερα μοντέλα έξυ πνων τηλεφώνων ως μέθοδος ασφαλείας για το ξεκλείδωμα της συσκευής και χρησιμοποιείται ευρύτατα, όπως και η αναγνώ ριση δακτυλικών αποτυπωμάτων, σε τραπεζικές εφαρμογές. • Αναγνώριση Ίριδας: Έχει αρχίζει πλέον να περιλαμβάνεται στα smartphones ως τρόπος ασφαλούς πρόσβασης στη συσκευή, καθώς είναι μια εξαιρετικά πλούσια σε δεδομένα φυσική δομή και περιέχει ένα μοτίβο που είναι μοναδικό για κάθε άτομο και πρακτικά αδύνατο να αναπαραχθεί. Επιπλέον, επειδή τα μάτια είναι ‘αυτοκαθαριζόμενα’ και η λήψη εικόνας πραγματο Η ακριβής και παροχήταυτότηταςταυτοποίησηαξιόπιστηκαιεπαλήθευσητηςαποτελείπροϋπόθεσηγιατηνεξατοµικευµένηηλεκτρονικώνυπηρεσιώνυψηλήςαξίας,ηοποίαπρέπειναβασίζεταισεέναπεριβάλλονπουπαρέχειπροστασίααπόπιθανήκλοπήταυτότητας(identitytheft)καιγενικότερααπότηναπάτη ΜΠΡΙΚΟΥ ΝΑΝΣΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΉΣΟΡΓΑΝΩΣΉΣ,ATTICABANK FEATURE STORY

στα

βιομετρικής αναγνώρι σης βασίζονται σε: • χαρακτηριστικά φυσιολογίας για την ώρα, εύκολα μπορούν να μετρηθούν δακτυλικά αποτυπώματα, γεωμετρία χεριών, γραφή, πρόσωπα, ίριδες, αμφιβληστροειδής και φωνή • χαρακτηριστικά συμπεριφοράς όπως ανα γνώριση υπογραφής, ανάλυση πληκτρολό γησης, ανάλυση βηματισμού. κι έχει αποδειχθεί εύκολη στη χρή ση, βολική και αξιόπιστη. Αυτή η τεχνολο γία, μπορεί να κρατήσει το κλειδί για την ανάπτυξη εξαιρετικά ασφαλών ψηφιακών ταυτοτήτων, εξαλείφοντας τον κίνδυνο πα ραβίασης δεδομένων. Για παράδειγμα, αντί τα ευαίσθητα προσωπικά μας δεδομένα να αποθηκεύονται στο cloud, θα μπορούσαν να κρυπτογραφούνται και να αποθηκεύονται με ασφάλεια σε μια έξυπνη κάρτα που θα ξεκλειδώνει με χρήση βιομετρικών στοι χείων. Αυτό σημαίνει, ότι ο καθένας μας θα έχει τον απόλυτο έλεγχο της ψηφιακής του Ηταυτότητας.χρήσηβιομετρικής τεχνολογίας παρέ χει μια μέθοδο ελέγχου ταυτότητας που είναι ασφαλής, γρήγορη, βολική και εξαι ρετικά ευέλικτη, καθιστώντας την ιδανική για χρήση ως διεθνώς αξιόπιστη απόδειξη ψηφιακής ταυτότητας. Στο μέλλον, όπου θα κυριαρχήσει η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), η βιομετρική ταυτοποίηση όχι μόνο θα τερ ματίσει τον μακρύ κατάλογο των κωδικών πρόσβασης και των ονομάτων χρηστών που θα πρέπει να ανακαλούμε στη μνήμη μας, αλλά θα τροποποιήσει επίσης την παραδοσι ακή ταυτοποίηση μέσω φυσικών εγγράφων. Ποιες είναι οι λύσεις που προσφέρονται στην αγορά και ποιες είναι οι προκλήσεις και οι λεπτές γραμμές που καλούνται να διαχειριστούν οι οργανισμοί; Οι πιο διαδεδομένες βιομετρικές λύσεις για αναγνώριση ταυτότητας περιλαμβάνουν: • Αναγνώριση δακτυλικών αποτυπωμάτων: Είναι η πιο γνωστή βιομετρική μέθοδος ελέγχου ταυτότητας. Εκτός από πρακτι κές εφαρμογές, όπως η ασφάλεια smartphone, η τεχνολογία αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων χρησιμοποιείται από καιρό διεθνή

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 28 Η ακριβής και αξιόπιστη ταυτοποί ηση (identification) και επαλήθευση (authentication) της ταυτότητας των πολι τών που ζητούν την εκτέλεση μιας ηλεκτρο νικής συναλλαγής αποτελεί προϋπόθεση για την εξατομικευμένη παροχή ηλεκτρο νικών υπηρεσιών υψηλής αξίας, η οποία πρέπει να βασίζεται σε ένα περιβάλλον που παρέχει προστασία από πιθανή κλοπή ταυ τότητας (identity theft) και γενικότερα από την απάτη. Πώς μπορεί ο βιομετρικός έλεγχος ταυτότητας να υποστηρίξει την ασφάλεια ψηφιακής ταυτότητας; Ο όρος βιομετρικός έλεγχος αναφέρεται στην αυτοματοποιημένη αναγνώριση ενός ανθρώπου, βάσει των χαρακτηριστικών της φυσιολογίας ή της συμπεριφοράς του. Ένα βιομετρικό σύστημα είναι στην ουσία σύστημα αναγνώρισης προτύπων, που εξακριβώνει την ταυτότητα του ατό μου καθορίζοντας την αυθεντικότητα ενός συγκεκριμένου βιολογικού του χαρακτη Ταριστικού.χαρακτηριστικά

σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση κατά την εξ αποστάσεως έναρξη συνεργασίας (digital onboarding). Αξιοποιώντας τη δυναμική της σύγχρονης τεχνολογίας, παρέ χουμε στους χρήστες των καναλιών μας σύγχρονα μέσα ισχυρής ταυτοποίησης: Βιομετρικά χαρακτηριστικά (Τouch ID και Face ID) και ειδοποιήσεις (push notifications) στο Eurobank Mobile app για την έγκριση συναλλαγών και video κλήσεις στο άνοιγμα λογαριασμού νέου πελάτη, τα οποία προσφέρουν υψηλό επίπεδο ασφάλειας μαζί με μια ικανοποιητική εμπειρία χρήσης. Ταυτόχρονα, βέβαια, έχουμε θέσει σε λειτουργία σύγχρονα συ στήματα αποτροπής της απάτης (anti-fraud systems) τα οποία αναπροσαρμόζονται

τα

εξελίσσονται,

κατά των πελατών μας. Η ασφάλεια είναι το µεγαλύτερο όφελος των καικωδικοίτεχνολογιών.βιοµετρικώνΌιπρόσβασηςταPINµπορούννακλαπούν,αλλάείναιεξαιρετικάδύσκολονακλαπείέναβιοµετρικόαναγνωριστικόπουβασίζεταιπχ.σεσάρωσηαποτυπώµατος,αναγνώρισηίριδαςήπροσώπου ΛΕΝΤΗ ΝΤΟΥΝΗ ΠΛΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΔΙΕΥΘΥΝΣΉΣΉΡΟΦΟΡΙΚΉΣ& ΨΉΦΙΑΚΉΣATTICAΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ,BANK

Στα ψηφιακά κανάλια της Eurobank υπάρχουν διαθέσιμες στους πελάτες σας πάνω από 1800 διαφορετικές συναλλαγές, άρα το θέμα του αποτελεσματικού Security μάλλον είναι εκ των ων ουκ άνευΠώς διασφαλίζετε την ταυτοποίηση / επαλήθευσή τους; H ταυτοποίηση των πελατών μας, που χρη σιμοποιούν τα ψηφιακά κανάλια, διενεργείται βάσει των πιο εξελιγμένων και σύγχρονων μεθόδων της αγοράς σε επίπεδο εμπειρίας και χρηστικότητας. Εξυπακούεται για τα νέα πρότυπα ισχυρής ταυτοποίησης πελάτη και η Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδας διαρκώς από έμπειρα στελέχη μας και αναβαθμίζονται καθώς δυστυχώς, απάτης

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 29

ποιείται χωρίς φυσική επαφή, οι μετρήσεις εξαιρετικά ακριβείς και αξιόπιστες. • Αναγνώριση Φωνής: Λειτουργεί με τον εντοπισμό συγκεκριμένου φωνητικού αρ χείου δεδομένων, γνωστού και ως "Φω νητικό αποτύπωμα". Ο τρόπος ομιλίας κάθε ατόμου είναι διαφορετικός, γεγονός που καθιστά τη φωνή ένα ακόμα πολύτιμο στοιχείο αναγνώρισης. Τα τελευταία χρόνια, αναπτύσσονται συ στήματα που κάνουν χρήση πολλαπλών βιομετρικών πηγών αναγνώρισης (πολυ βιομετρικά συστήματα), προκειμένου να αντιμετωπιστούν μειονεκτήματα που μπο ρεί εμφανίζουν λύσεις βασισμένες σε ένα βιομετρικό χαρακτηριστικό. Καθώς o τομέας της βιομετρικής ταυτοποίησης εξελίσσεται ραγδαία, οι οργανισμοί έρχονται αντιμέτωποι με την πρόκληση να σχεδιάζουν καινοτόμα προγράμματα και να επενδύουν σημαντι κά ποσά στην έρευνα για ενσωμάτωση των βιομετρικών λύσεων στις υπηρεσίες τους. Επιπλέον, οι συνεχείς αλλαγές στη νομο θεσία για τη διαχείριση των βιομετρικών στοιχείων τους υποχρεώνουν να διαθέτουν εξειδικευμένα στελέχη που θα επικαιρο ποιούν τις πολιτικές προστασίας προσωπι κών δεδομένων και θα διενεργούν μελέτες αντικτύπου κινδύνου (DPIA), δεδομένου ότι οι «πράξεις επεξεργασίας βιομετρικών στοιχείων» ενδέχεται να ενέχουν υψηλό κίνδυνο για τα δικαιώματα και τις ελευθε ρίες των 2 (PSD2) για Ισχυρή Ταυτοποίηση του Πελάτη (SCA) έχουν οδη γήσει τα βιομετρικά στοιχεία να είναι ακόμα περισσότερο δημοφιλή στις υπηρεσίες πλη ρωμών και τα ευρήματα πρόσφατων ερευνών δείχνουν ότι όλο και περισσότεροι πελάτες αναζητούν τράπεζες οι οποίες διαθέτουν βι ομετρικό έλεγχο ταυτότητας. Κρίσιμη η διαρκής ενημέρωση Η Eurobank, από την πλευρά της, επισημαί νει -διά στόματος της Όλγας Χαραλαμπίδη, επικεφαλής του Τομέα Ψηφιακών Καναλιών του ομίλου- την κρίσιμη σημασία της διαρ κούς ενημέρωσης των πελατών–χρηστών των υπηρεσιών της, με στόχο την ευαισθη τοποίησή τους για τους πανταχού παρόντες και διαρκώς αυξανόμενους κινδύνους. Η δική τους εγρήγορση, σε συνδυασμό με τα εξελιγμένα και συνεχώς επικαιροποιούμενα βιομετρικά και μη συστήματα της τράπεζας, αποτελούν το καλύτερο αντίμετρο στη δρά ση των επιτήδειων.

φυσικών προσώπων. Πού βρίσκουμε τις πιο χαρακτηριστικές εφαρμογές; Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι πάρο χοι υπηρεσιών πληρωμών είναι από τους τομείς που ιστορικά ανησυχούν ιδιαίτερα για την ασφάλεια και για την αποφυγή της απάτης και απώλειας χρημάτων. Σ’ αυτό το πλαίσιο, έχουν ήδη αρχίσει να επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στα βιομετρικά συστήμα τα, προκειμένου να προσφέρουν ασφάλεια και μια περισσότερο απρόσκοπτη εμπειρία στους πελάτες τους. Οι υπηρεσίες που διαθέτουν μέσω των έξυπνων συσκευών (smartphones και tablets) οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες -μεταξύ αυτών και η υπηρεσία Attica mobile της Attica Bankενσωματώνουν βιομετρικά στοιχεία (δακτυλικό αποτύπωμα, αναγνώριση προσώπου) για την αναγνώριση ταυτότητας του χρήστη. Σύμφωνα με έρευνα της Visa στην Ελλάδα, υπάρχει αυ ξημένη ζήτηση από τους καταναλωτές για βιομετρικές πληρωμές, καθώς θεωρούνται περισσότερο ασφαλής τρόπος συναλλαγής σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους. Ποσοστό 91% θεωρεί ότι η αναγνώριση δακτυλικού αποτυπώματος είναι η ασφαλέ στερη μέθοδος ταυτοποίησης, ακολουθούμενη από τη σάρωση της ίριδας του ματιού. Οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις Υπηρεσίες Πληρωμών

και οι μορφές

πως είναι πλήρως συμβατά με τις εκάστοτε κανονιστικές απαιτήσεις όπως η Ευρωπαϊκή Οδηγία PSD2 (κανονισμός ΕΕ 2018/389)

είναι

να

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 30 FEATURE STORY Ομοίως, προσφέρετε και πολλά «πορτοφόλια» (Apple – Google –Garmin Pay και έπεται συνέχεια) για ανέπαφες συναλλαγές που, εκτός από λειτουργικές, πρέπει να είναι και ασφαλείς. Ποιες μεθόδους χρησιμοποιείτε; Τις είχατε εξαρχής ή τις υιοθετήσατε σταδιακά; Η τεχνολογία δεν είναι κάτι στατικό. Είναι ένας δυναμικός τομέας διαρκούς εξέλιξης των παροχών και υπηρεσιών που προσφέ ρονται στους χρήστες. Εμείς, αξιοποιούμε μεθόδους που διατίθενται από τις έξυπνες συσκευές (smart watches, smart phones) και τις ενσωματώνουμε στις εφαρμογές μας, κατόπιν προσεκτικής αξιολόγησης. Για πα ράδειγμα, η διάθεση βιομετρικών μεθόδων ταυτοποίησης ξεκίνησε με το αποτύπωμα του δακτύλου κι έτσι ήταν η πρώτη μέθοδος που ενσωματώσαμε, κατόπιν διατέθηκε το FACE ID το οποίο ακολούθως ενσωματώ θηκε και στην εφαρμογή μας κ.ο.κ. Βασικός κανόνας παραμένει, φυσικά, ότι όλες μας οι κινήσεις, αναπροσαρμογές και αλλαγές πρέπει να είναι σε απόλυτη συμμόρφωση με τις εκάστοτε κανονιστικές απαιτήσεις Τι έχει δείξει η ως τώρα εμπειρία σας; Υπάρχουν προβλήματα; Τα συστήματά σας έχουν δεχθεί σοβαρές επιθέσεις; Έχουν αντέξει; Πόσο συχνά επικαιροποιούνται; Είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε ότι η διεθνής εμπειρία και το ιστορικό από διά φορα περιστατικά απάτης τα οποία έχουν καταγραφεί, δείχνει πως οι απατεώνες επι κεντρώνονται κυρίως στο πώς θα μπορέσουν να ξεγελάσουν και να εξαπατήσουν τους πελάτες. Πολύ λιγότερο εστιάζουν στην επιδίωξη να παραβιάσουν ή να «χακάρουν» το σύστημα μίας τράπεζας, όχι μόνο εντός Ελλάδας αλλά και παγκοσμίως, καθώς τα χρηματοπιστωτικά συστήματα διαθέτουν πολύ ισχυρούς μη χανισμούς άμυνας, οι οποίοι επικαιροποιούνται διαρκώς. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι απολύτως κρίσιμη η διαρκής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πελατών από τις τράπεζες σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα, προκειμένου να είναι σε εγρήγορση και να μπορούν να εντοπίζουν απλά, πολλές φορές, τεχνάσματα που χρησιμοποιούν διάφοροι επιτήδειοι, ποντάροντας κυρίως στην αντίδραση της στιγμής από τα υποψήφια θύματα. Για παράδειγμα μια συχνή μορφή επιχειρούμενης απάτης είναι να ζητά κάποιος το pin μιας κάρτας. Καμία τράπεζα δεν θα ζητούσε κάτι τέτοιο. Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα, υπάρχουν πολλά ακόμη. Ως Eurobank προσπαθούμε να συμμετέχουμε ενεργά στη διαρκή προσπάθεια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πελατών, τόσο με μεμονωμένες δράσεις, όσο και με τη συμμετοχή μας σε πρωτοβουλίες της Ελληνικής Ένωσης Τράπεζων. Η εφαρμογή σας για κινητά (Eurobank mobile app) έχει να επιδείξει πολύ θετική ανταπόκριση (4,7 στο App Store – 4,6 στο Google Play) εκ μέρους του κοινού. Σ’ ό,τι αφορά στο θέμα της αναγκαίας ταυτοποίησης, τι προτιμούν οι χρήστες μεταξύ βιομετρικού και pin; Υπάρχουν κάποιοι που φοβούνται το πρώτο; Πραγματικά, τα ποσοστά ικανοποίησης που δηλώνουν οι πελάτες μας σε διάφορες μετρήσεις είναι από τα καλύτερα της αγο ράς. Οι θετικές τους αξιολογήσεις αποτε λούν επιβράβευση αλλά και κίνητρο για να συνεχίσουμε να προσφέρουμε ολοένα και περισσότερες χρηστικές και πάντα ασφαλείς ψηφιακές εμπειρίες. Στο θέμα των προτιμή σεων αναφορικά με την ισχυρή ταυτοποίηση, οι περισσότεροι πελάτες μας αυτή τη στιγμή προτιμούν τη συνδυαστική χρήση e-Banking και Eurobank Mobile app για την εκτέλεση των συναλλαγών τους, η οποία τους επιτρέ πει να επιβεβαιώνουν και να εγκρίνουν μια συναλλαγή που εκτελούν από τον υπολογιστή τους μέσω του Eurobank mobile app. Ωστόσο, αυξάνεται διαρκώς, τείνοντας μάλιστα σταδι ακά να γίνει και επικρατούσα, η μερίδα των πελατών που χρησιμοποιούν αποκλειστικά το Eurobank Mobile app για τις συναλλαγές τους. Αυτοί προτιμούν τη χρήση των βιομετρικών μεθόδων που διαθέτει η εκάστοτε συσκευή τους, για την ισχυρή ταυτοποίησή τους Έχετε βραβευθεί πολλάκις για τις καινοτομικές λύσεις σας – μόλις πέρυσι αναδειχθήκατε Digital Bank of the Year στα «δικά μας» Digital Finance Awards –πόσο θεωρείτε ότι μετράει σ’ αυτές τις επιτυχίες, το θέμα της ασφάλειας; Είναι γεγονός ότι λαμβάνουμε πολύ συχνά σημαντικές βραβεύ σεις. Θα μου επιτρέψετε να προσθέσω ακόμη μια τέτοια διάκρι ση, καθώς φέτος βραβευτήκαμε για μια ακόμα χρονιά κι από το διεθνούς κύρους Global Finance ως The Best Consumer Digital Bank in Greece for 2022 και The Best Corporate Digital Bank in Greece for 2022! Οι βραβεύσεις αυτές συνήθως αντικατοπτρίζουν το υψηλό επίπεδο των παρεχόμενων ψηφιακών υπηρεσιών, την πληθώρα συναλλαγών και δυνατοτήτων, την εμπειρία χρήσης και τη διάθεση χρηστικών εργαλείων που θέτουμε στην ευχέρεια των πελατών μας. Κοινός παρονομαστής σε όλα αυτά είναι προφανώς η ασφάλεια, η οποία πρέπει να προσφέρεται με τρόπο τέτοιο που να προκαλεί εμπιστοσύνη στον χρήστη, να τον καθησυχάζει και να τον προειδοποιεί για ύποπτες συμπεριφορές κι όλα αυτά με την ελάχιστη δυνατή παρείσδυση στο ψηφιακό του ταξίδι. Είναι ξεκάθαρο πως δεν μπορούμε να μιλούμε για υψηλή ποιότητα υπηρεσιών αν δεν έχουμε ασφαλείς συναλλαγές. Η έξυπνεςδιατίθενταιστατικό.δεντεχνολογίαείναικάτιΕίναιέναςδυναµικόςτοµέαςδιαρκούςεξέλιξηςτωνπαροχώνκαιυπηρεσιώνπουπροσφέρονταιστουςχρήστες.Εµείςαξιοποιούµεµεθόδουςπουαπότιςσυσκευέςκαιτιςενσωµατώνουµεστιςεφαρµογέςµαςκατόπινπροσεκτικήςαξιολόγησης ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΟΜΕΑ ΨΉΦΙΑΚΩΝEUROBANKΚΑΝΑΛΙΩΝ,

σύστημα που εισάγει έναν δυναμι κό (self-compensating) και διαρκή έλεγχο ταυτότητας, βασισμένο σε πολύ-βιομετρικές παρατηρή σεις, οι οποίες χρησιμεύουν για να μάθει τις συνήθειες και τη συμπεριφορά του χρήστη. Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, προσφέρει μια ασφαλέστερη και φιλική προς τον χρήστη λύση, σε χαμηλότερη τιμή. Ο συνδυασμός των πολλών διαφορετικών συμπε ριφορικών παρατηρήσεων επιτρέ πει τη μείωση των σφαλμάτων και την αύξηση της ακρίβειας, που πλησιάζει το 100%. Επιπλέον, βελ τιώνει την εμπειρία του χρήστη, καθώς το BehavAuth (η «καρδιά» της λύσης) μαθαίνει και επιβε βαιώνει διαρκώς την ταυτότητά του, χωρίς εκείνος να χρειαστεί να κάνει κάτι. Οι υφιστάμενες λύσεις παρουσιάζουν

Ποιο είναι το βασικό πλεονέκτημά της; Η Quadible είναι το μοναδικό ευπάθειες σε θέματα ασφαλείας, έχουν υψηλό επίπεδο λαθών, δεν είναι φιλικές προς τον χρήστη, καθώς ζητούν συγκεκριμένες ενέρ γειες εκ μέρους του, και τέλος δεν του επιτρέπουν να έχει τον πλήρη έλεγχο των προσωπικών δεδομένων του. Η λύση σας έχει δοκιμαστεί στην πράξη; Επικεντρωμένη στον τραπεζικό τομέα και ειδικά στον τομέα των πληρωμών, η Quadible έχει ήδη υπογράψει ως πρώτο πελάτη έναν Πάροχο Πληρωμών κι έχει καταλήξει σε συμφωνία με μια συνεταιριστική Τράπεζα. Παράλ ληλα, έχει πραγματοποιήσει επι τυχημένες πιλοτικές δράσεις με συστημικές Τράπεζες

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 31 Οι συνήθεις μέθοδοι βιομετρι κής ταυτοποίησης κερδίζουν -εξ ανάγκης, τουλάχιστον- συνεχώς έδαφος, όμως, η εμπειρία για τον χρήστη δεν είναι πάντα η καλύτε ρη, τόσο από ψυχολογικής, όσο και από πρακτικής πλευράς. Στην πρώτη περίπτωση, ο χρή στης νιώθει (άλλος σε μεγαλύτε ρο, άλλος σε μικρότερο βαθμό, ανάλογα με την ευαισθησία του σ’ αυτά τα θέματα) ότι μοιρά ζεται προσωπικά στοιχεία –το πρόσωπό του ή το δακτυλικό του αποτύπωμα- σε κάθε συναλλαγή. Στη δεύτερη και ειδικά στην ανα γνώριση προσώπου, η πρόσβα ση δεν είναι πάντα εφικτή, πχ. ανάλογα με το αν φοράει γυαλιά ή όχι, αν έχει κάποια αλλαγή (πχ. αδυνάτισε, μαύρισε στις διακο πές ή άφησε γένια) στο πρόσωπό του, κλπ. Η Quadible, μια startup με έδρα το Λονδίνο αλλά με ελληνικές ρίζες, έρχεται να προσφέρει μια διαφορετική, εναλλακτική προ σέγγιση σ’ αυτό το πρόβλημα κι ο ιδρυτής και CEO της εταιρείας, Niklas Παλαγγιάς, την περιγρά φει στο Digital Finance. Τι καινούριο κομίζει η λύση της Quadible; H Quadible φέρνει την εποχή της συνεχούς ταυτοποίησης του χρήστη, με βάση τη συμπεριφο ρά τους και μόνο. Του παρέχει έτσι πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗΣ καθ’ όλη τη διάρκεια της πρόσβα σής του στο Internet banking και όχι μόνο, καθώς επίσης και πολύ καλύτερο επίπεδο εμπειρίας, αφού δεν χρειάζεται να κάνει απολύτως τίποτα για να ταυτοποιηθεί. Η λύση μας συνδυάζει περισσότερα από 18 μοναδικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του, όπως το πώς κινείται, πώς χρησιμοποιεί την συσκευή του, τα χαρακτηριστι κά της ίδιας της συσκευής, τα βιο μετρικά του, αλλά και οι συνήθεις συναλλαγές του.

και ασφα λιστικές εταιρίες στην Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία. Έχει, επίσης, εξασφαλίσει επένδυση ύψους 1,4 Μ€ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για περαιτέρω ανάπτυ ξη του προϊόντος και επέκτασή του σε νέους κλάδους και τομείς, όπως το smart manufacturing, τα forensics και η διαχείριση των συνόρων. Τέλος, η εταιρεία έχει συνάψει στρατηγική συνεργα σία με τη Microsoft, μέσω του προγράμματος IPcosell, με σκοπό την ενίσχυση των πωλήσεων και της cloud υποδομής της για την ανάπτυξη της πλατφόρμας.

Τόσο το «social», όσο και το «governance» κομμάτι της ESG παλέτας δοκιμάστηκαν έντονα λόγω πανδημίας. μας έδειξε αυτό το ιστορικών διαστάσεων stress test για το ESG, ειδικά από την πλευρά του χρηματοπιστωτικού τομέα; Η πανδημία, ουσιαστικά ανέδειξε κρισιμότητα, τόσο της κοι νωνικής (Social) διάστασης όσο και της διάστασης της εταιρικής διακυβέρνησης (Governance). Αυτό που εν τέλει φάνηκε είναι ότι η ορθή εταιρική

την

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 32 ΜINTERVIEW ε έντονη την θετική εντύπωση για το ρόλο του ESG στον στρατηγικό σχεδιασμό της Alpha Bank, όπως αποτυπώθηκε και στο πρόγραμμα μετασχηματισμού της τράπεζας Alpha Blueprint, το Digital Finance σε μια ιδιαίτερα δύσκολη για τον τομέα στιγμή, μιλά με τον Επικεφαλής της Διεύ θυνσης Εταιρικής Διακυβέρνησης και Βιωσιµότητας της Alpha Bank, Δηµήτρη Καζάζογλου-Σκούρα για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του ESG στο μέλλον της τράπεζας. Πώς θα περιγράφατε την σχέση ESG και τραπεζικής όπως έχει διαμορφωθεί αυτή τη στιγμή στη στρατηγική της Alpha Bank; Δηµήτρης Καζάζογλου-Σκούρας: Oι Τράπεζες έχουν αναλάβει έναν κρίσιμο ρόλο, αυτόν της υποστήριξης της επιχειρηματικής κοινό τητας στη μετάβασή της προς έναν πιο βιώσιμο τρόπο λειτουργίας. Ως εκ τούτου, η σχέση ESG και τραπεζικής είναι βαρύνουσας ση μασίας, και οι τράπεζες καλούνται να προβούν σε έναν εσωτερικό μετασχηματισμό προκειμένου να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Η Alpha Bank, συγκεκριμένα, υλοποιεί μία σειρά πρωτοβουλιών που εστιάζουν στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική διακυβέρνηση) στη στρατηγική των χρηματο δοτήσεών μας, με στόχο τη μακροπρόθεσμη, αειφόρο ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, η ηγεσία της τράπεζας έχει αναλάβει ουσιαστικό ρόλο στην προώθηση των θεμάτων ESG στην ελληνική αγορά, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, με σκοπό να τονίσει τη σημασία τους και να αυξήσει την ευαισθητοποίηση γύρω από αυτά.

διακυβέρνηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ομαλή λειτουργία, την ανταπόκριση σε έκτακτες συνθήκες και, τελικά, τη βιωσιμότητα ενός οργανισμού. Η κοινωνική διάσταση, από την άλλη, αποτελεί πλέον τομέα κορυφαίας σημασίας, καθώς η ορθή διαχείριση των κοινωνικών θεμάτων από τους οργανισμούς, συμβάλλει στην αποτελεσματική αλληλεπίδραση με την κοινωνία, καθώς και στην ενεργή υποστήριξη των εργαζομένων, οι οποίοι λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν αυτά τα θέματα στις αποφάσεις τους. Mε τις υπάρχουσες εξελίξεις στον ενεργειακό κλάδο και την ενεργειακή ένδεια, βλέπετε να υποχωρεί το ESG από την θέση που είχε μόλις κατακτήσει τα προηγούμενα χρόνια; Αυτό θα ήταν μια, μάλλον, εσφαλμένη ανάγνωση των συνθηκών. Να θυμηθούμε ότι, λίγο πριν την ενεργειακή κρίση, η πανδημία του Covid-19 οδήγησε σε αλλαγές (π.χ. τηλεργασία), οι οποίες συνέ βαλαν στη μείωση των άμεσων εκπομπών πολλών επιχειρήσεων, Οι διαδραματίζουνΤράπεζες κομβικό ρόλο στη μετάβαση προς την βιωσιμότητα Με την ανάπτυξη του ESG να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον στρατηγικό σχεδιασμό στην παγκόσμια οικονομία και τις διεθνείς εξελίξεις, ειδικά στον τομέα της πράσινης ενέργειας, να δοκιμάζουν τις αντοχές οικονομιών και σχετικών πολιτικών παγκοσμίως, η οπτική της Alpha Bank αποκτά αυτή τη στιγμή ιδιαίτερη βαρύτητα. ΔΗΜ Η ΤΡΗΣ ΚΑΖ Α ΖΟΓΛΟΥ-ΣΚΟ Υ ΡΑΣ Συνέντευξη στον ΒΑΓΓ Ε ΛΗ ΒΑΓΓΕΛ Α Τ Ό

Τι

τις δυνατότητες της προηγμένης τεχνολογίας. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζουμε τη δυνατότητά μας να δημιουργούμε

εργασιακού περιβάλλοντος, ενώ η κουλτούρα της τράπεζας ενισχύεται με την καλλιέργεια νέων εταιρικών αξιών και στόχων, πλήρως εναρμονισμένων με τις αρχές της αειφορίας, της ισότητας, της διαφάνειας και του σεβασμού στη διαφορετικότητα. Τελικά πόσο συμβατό είναι το ESG με περιόδους έντονης ενεργειακής, κοινωνικής ή και οικονομικής κρίσης; Τι μπορεί να το κάνει βιώσιμο αλλά και ανθεκτικό ειδικά σε συνθήκες σαν τις σημερινές; Μάλλον ισχύει το αντίστροφο: η έννοια του ESG είναι, επί της ουσίας, μία νέα και πιο μακροπρόθεσμα προσανατολισμένη προ σέγγιση στη λειτουργία των επιχειρήσεων, των τραπεζών και της κοινωνίας εν γένει, με έμφαση στη βιωσιμότητα και στη διασφά λιση της δημιουργίας αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η ενεργειακή κρίση και οι κοινωνικές της επιπτώσεις, αναδεικνύουν περαιτέρω την αναγκαιότητα για μετάβαση σε μια πιο ισότιμη και διαφανή κοινωνία, προκειμένου αυτές να αντιμετωπιστούν ή και να περιοριστούν. Συνεπώς, η πανδημία, η ενεργειακή κρίση ή άλλα έκτακτα γεγονότα που ενδεχομένως προκύψουν, δεν «απειλούν» την καθιέρωση μίας κουλτούρας που στηρίζεται στο ESG, αλλά την καθιστούν ακόμα πιο επιτακτική». Οι τράπεζες θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας τους προκειμένου να υποστηρίξουν τις αλλαγές που απαιτούνται, για να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη

την

Ποια η δυναμική και ο ρόλος μίας τράπεζας σαν την Alpha Bank σε αυτό; Όπως αναφέραμε και πριν, οι τράπεζες διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στη μετάβαση προς τη βιωσιμότητα. Θα πρέπει να αλλά ξουν τον τρόπο λειτουργίας τους, προκειμένου να υποστηρίξουν τις αλλαγές που απαιτούνται στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, για να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη. Συνεπώς, οι τράπεζες καλούνται να τροποποιήσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, ώστε να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, αλλά και να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα κεφάλαια που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, δίνοντας, παράλληλα, και κίνητρα για αυτή. Εργαλεία όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελούν πολύτιμους συμμάχους για τις επιχειρήσεις στην επιτάχυνση της βιώσιμης μετάβασής τους, ειδικότερα δε, και στο πλαίσιο του αντίστοιχου πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Ποιος ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών σε αυτή; Ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών στη μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη οικονομία και κοινωνία, είναι καθοριστικός. Χα ρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη υγειονομική κρίση, κατά την οποία, τα ψηφιακά δίκτυα που αναπτύχθηκαν, ενίσχυσαν τη δυνατότητα των πελατών να πραγματοποιούν τις περισσότερες συναλλαγές τους εξ αποστάσεως, με ευκολία και ασφάλεια. Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για την τηλεργασία, η οποία είχε πολλαπλά οφέλη, τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε περιβαλλοντικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, η νέα Ψηφι ακή Εποχή χαρακτηρίζεται από πολλαπλές προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες, η έγκαιρη αναγνώριση των οποίων οδηγεί στη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας, την αλλαγή της εταιρικής κουλτούρας, αλλά και εναρμόνιση με τις διεθνείς εξελίξεις στον χώρο της καινοτομίας. Η Alpha Bank, έχει καταρτίσει ένα σχέδιο ψηφιακού μετασχηματισμού, το οποίο υλοποιεί μεθο δικά και με συνέπεια, ενώ παράλληλα, παρακολουθεί στενά τις διεθνείς τάσεις και τις καινοτόμες τεχνολογικές εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, εφαρμόζοντας ψηφιακές λύσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας της τράπεζας και της εμπειρίας του πελάτη, αξιοποιώντας μακροπρόθεσμη οργανισμούς να καθυστερήσουν τις επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες. Τα οικονομικά στοιχεία διαφέρουν ουσιαστικά ανά με τη σειρά του, επιφέρει καθυστερήσεις στην απόλυτη ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG από πλευράς των επενδυτών και την τελική απεμπλοκή από ενεργειακές πηγές που επιβαρύνουν το περιβάλ λον. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει σε τίποτα τη μέσο-μακροπρόθεσμη τάση για μετάβαση σε μοντέλα χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Με δεδομένα και τα παραπάνω πώς διαμορφώνεται η ESG στρατηγική της Alpha Bank; Ποιοι είναι για εσάς οι βασικοί πυλώνες ανάπτυξης μιας ESG στρατηγικής στο άμεσο μέλλον; Η Alpha Bank έχει αναπτύξει και υλοποιεί ένα αρκετά φιλόδοξο σχέδιο ESG, με απώτερο στόχο την ενσωμάτωση των κριτηρίων αυτών στα υπάρχοντα κριτήρια χρηματοδότησης και διαχείρισης κινδύνων. Η εταιρική διακυβέρνηση της τράπεζας έχει αναδιαρ θρωθεί με γνώμονα τους στόχους ESG και τις προσδοκίες των επενδυτών μας, που αποτελούν τη μεγαλύτερη μετοχική βάση στη χώρα. Ταυτόχρονα υλοποιούμε επενδύσεις στη διαχείριση του όγκου δεδομένων που απαιτούνται για την ενσωμάτωση του ESG στις αποφάσεις μας. Στο εσωτερικό, προτεραιότητα δίνεται στην οικοδόμηση ενός δυναμικού

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 33

τομέα. Ως εκ τούτου, προς το παρόν, η διαδικασία μετάβασης πολλών οργανισμών είναι αρκετά περίπλοκη, γεγονός που

αξία, για τους Πελάτες, τους Μετόχους, τους Εργαζόμενους και την Κοινωνία. ενώ είχε παρόμοια επίδραση και στους πελάτες τους. Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επακόλουθη ενεργειακή κρίση έχουν δημιουργήσει σύγχυση στις προτεραιότητες σε διεθνές επίπεδο, γεγονός που αποτελεί εμπόδιο στη μετάβαση πολλών οργανι σμών σε πιο βιώσιμα και «πράσινα» επιχειρηματικά μοντέλα. Ενώ η ανάγκη απεμπλοκής από την εξάρτηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία και το επακόλουθο αυξανόμενο ενεργειακό κόστος θα επιτάχυναν διαφορετικά τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι συνθήκες πληθωρισμού που έχουν επέλθει, αναγκάζουν τους

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 34 INTERVIEW Break-Throo πληρωμώνμεθόδουςεναλλακτικέςστις

Ο guru της ψηφιακής τραπεζικής στην Ελλάδα περιγράφει το σημερινό τοπίο στον ραγδαία αναπτυσσόμενο χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών και εξηγεί αποκλειστικά στο Digital Finance τους λόγους που τον ώθησαν να ιδρύσει -για πρώτη φορά- τη δική του εταιρεία, με στόχο την εξοικονόμηση κόστους για τους εμπόρους και την αναβάθμιση

της εμπειρίας για τους καταναλωτές. Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖ Ό Π Ό ΥΛ Ό ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΥΡΜΑΚΕΖΗΣ Η ζωή μας, είτε το θέλουμε-είτε όχι, περνάει κάθε μέρα όλο και περισσότερο από offline σε online mode. Ο υπολογιστής και κυρίως το smartphone γίνονται ο ενδιάμεσος για κάθε δραστηριότητά μας, στη δουλειά και στο σπίτι, το «παράθυρο» και η «πόρτα» στον κόσμο όλο. Οι πληρωμές δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση. «Το κοινό είναι έτοιμο να αποδεχτεί καινούργιες λύσεις, ψάχνοντας ψηφιακές (κυρίως mobile) εμπειρίες στις πλη ρωμές, όπως και σε ό,τι άλλο κάνουν στην καθημερινότητά τους», τονίζει ο Σωτήρης Συρµακέζης, ένα από τα πιο ανα γνωρίσιμα πρόσωπα στην Ελλάδα στον χώρο της ψηφιακής τραπεζικής, μιλώντας στο Digital Finance με αφορμή την ίδρυση της Throo, μιας εταιρείας πληρωμών, που έχει πλέον μπει στην τελική ευθεία και σε λίγες εβδομάδες (υπολογίζε ται να είναι live ως το τέλος του χρόνου) θα προσφέρει τις υπηρεσίες της στην Ελλάδα. Για να προσθέσει ότι «τo open banking μας ανοίγει το δρόμο και βοηθάει πολύ. Η πανδημία εξοικείωσε τους πάντες με τον ψηφιακό τρόπο ζωής και στην οικονομία, παρότι υπάρχουν ακόμα δυσκολίες που χρειάζονται εξομάλυνση. Οι συνθήκες είναι ώριμες, χρηματοδότηση για startups υπάρ χει άφθονη και άμεσα διαθέσιμη, με τις fintech να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος (20%) από τα VC… Ειδικά δε στην Ελλάδα, υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης, που αναμένεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την οικονομία, καθώς μεγάλο τμήμα του οδεύει στον ψηφιακό μετασχημα τισμό».Ησυζήτησή μας με τον Σωτήρη Συρμακέζη κράτησε ώρα πολλή δόθηκαν στοιχεία, αναλύθηκαν καταστάσεις, παρου σιάστηκε η διεθνής εμπειρία και η ελληνική πραγματικότητα, για να καταλήξουμε, στο τέλος, στην περιγραφή της λύσης της Throo, με εκτενείς αναφορές στο οικοσύστημα που δημι ουργεί και τους (πολλούς) ανθρώπους που τη στηρίζουν: τον συν-ιδρυτή Πάνο Ζέππο (Chief Product Officer συνεργάτη και συνοδοιπόρο του CEO, Σωτήρη Συρμακέζη από το 2005 στην Πειραιώς, τη Eurobank και την Praxia), τους δυο συνα δέλφους τους στο business, τον CTO με τους τρεις developers, και τις εξωτερικές συνεργασίες για το branding, το design, την πλατφόρμα, το Anti-money Laundering, το Banking-asa-Service και, βέβαια, τα νομικά θέματα.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 35 Η εμπειρία του πελάτη Ο καταναλωτής, από την πλευρά του, είτε δεν κερδίζει κάτι, είτε κερδίζει κάτι ελάχιστο, πληρώνοντας με χρεωστικές. Για να έχει νόημα η ανταμοιβή, πρέπει να χρησιμοποιήσει πιστωτικές κάρτες, ωστόσο οι πληρωμές με αυτές αποτελούν πλέον μικρό ποσοστό του συνόλου των πληρωμών. Επίσης, στο eCommerce πρέπει να μοιραστεί προσωπικά του στοιχεία (την κάρτα) με τρίτους, κάτι που αυξάνει το αίσθημα ανασφάλειας, αλλά και να περάσει τη δια δικασία του Strong Customer Authentication (δηλαδή notification/ mobile banking ή χρήση username, password, SMS κ.ο.κ.). Οι συναλλαγές στο Internet με κάρτες ήταν πάντα αδύναμες, καθώς φτιάχτηκαν για τον φυσικό κόσμο πριν από επτά δεκαετίες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν πλέον στις σύγχρονες ανάγκες του ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι κάρτες έχουν γίνει retrofitted για να χρησιμοποιηθούν στο Internet κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα κενά ασφάλειας που τις διέπουν, γεγονός που οδηγεί στην επινόηση μεθόδων όπως το SET πριν από 20 χρόνια, το 3D-Secure πριν 10 και το SCA πριν από 3. Άρα, η εμπειρία του πελάτη δεν είναι ό,τι καλύτερο, παρά τη σημαντική βελτίωση που έφεραν το Apple Pay και το Google Pay όμως, ούτε μ’ αυτά «παίρνεις κάτι πίσω» ή έχεις παραπάνω πληροφορίες για τις συναλλαγές σου… Επίσης, η αποστολή χρημάτων -κάτι που σήμερα το κάνεις είτε με έμβασμα, είτε μέσω των πολλών υλοποιήσεων του IRIS- έχει σημαντικό κόστος. Θεωρούμε (και μαζί μας πολλοί άλλοι) ότι οι κάρτες δεν έχουν πια λόγο ύπαρξης πλησιάζει το τέλος τους κι εμείς τοποθετούμαστε από νωρίς σ’ αυτό το θέμα… Ήδη περνάνε στο κινητό, απ’ όπου μπορείς να πληρώσεις μέσα από τα κάθε λογής Pay, αλλά και στα wearables. Ο έμπορος μπορεί, επίσης, να δέχεται πληρωμές στο κινητό του χωρίς τερματικό, ή με ένα εκτυπωμένο σε χαρτάκι QR Code, όπως γίνεται στην Κίνα, σ’ όλες τις χώρες της ΝΑ Ασίας, στη Βραζιλία, σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, αλλά και στην Αμερική… Το πρόβλημα των εμπόρων Το πρόβλημα που έχουν οι έμποροι είναι ότι πληρώνουν μεγάλα ποσά σε προμήθειες, όταν οι καταναλωτές κάνουν συναλλαγές με κάρτες Visa ή Mastercard. Ο λόγος είναι ότι μεσολαβούν πολλές «στρώσεις» τράπεζες, εκδότες, εταιρείες πληρωμών, εταιρείες POS, η Apple, η Google και το Viber με τα Pay συστήματά τους, που κάθε μια επιβαρύνει τη συναλλαγή με το δικό της μικρό αρχικά, αλλά μεγάλο σωρευτικά κόστος. Αν η αγορά γίνεται online, από eShop, ο αγοραστής είναι, επίσης, υποχρεωμένος να αποδεχτεί Strong Customer Authentication, για επιβεβαίωση της ταυτότητάς του από την τράπεζα, με ανταλλαγή μηνυμάτων σε πραγματικό χρόνο. Στατιστικές του 2021 έδειξαν ότι το 29% των προσπαθει ών ταυτοποίησης αποτυγχάνει, ο καταναλωτής εγκαταλείπει το καλάθι του και, επομένως, την αγορά… Η μετακίνηση από μετρητά σε κάρτες «ακριβαίνει» χρόνο με το χρόνο (10% διεθνώς 25% στην Ελλάδα, πέρυσι), επομένως αυξάνει σημαντικά το κόστος για τον έμπορο. Αν προστεθεί το κόστος των POS, που πλέον χρεώνονται, το λογισμικό των eShop που θέλει τη φροντίδα του, αλλά και οι ηλεκτρονικές απάτες που καλά κρατούν (1,5 δις €, σε ετήσια βάση στην Ευρώπη), το φορτίο είναι βαρύ και ενδεχομένως να γίνει βαρύτερο, τα αμέσως επόμενα χρόνια. Επιπλέον, τα συστήματα loyalty των τραπεζών ανήκουν σ’ αυτές, προωθούν τη χρήση των καρτών τους και ασχολούνται κυρίως με τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, όχι με τις μικρό τερες οι οποίες αναγκάζονται να καταφύγουν σε απαρχαιωμένες μεθόδους, με χαρτάκια, σφραγιδούλες, καρτούλες με barcode κλπ. Δεν υπάρχει κοινή πλατφόρμα, που να εξυπηρετεί τους πάντες. Ακόμα, στα marketplaces, οι έμποροι επιβαρύνονται με προμήθεια άνω του 10% και πολλοί (όπως έδειξε μεγάλη έρευνα που κάναμε σε 200 εμπόρους και 400 καταναλωτές, εξάγοντας πολλά χρήσιμα στοιχεία) θα χαρούν να δώσουν αυτό το ποσοστό στον πελάτη, για να ξανάρθει και να αγοράσει περισσότερα.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 36 Από τη θεωρία στο οικοσύστημα Στο Throo όλα γίνονται μέσω του κινητού τηλεφώνου: ο κατανα λωτής κατεβάζει μια εφαρμογή, που εγκαθιστά στη συσκευή ένα wallet (ψηφιακό πορτοφόλι), ισοδύναμο στην πράξη με κανονικό τραπεζικό λογαριασμό (δεν τον λέμε έτσι, καθώς δεν είμαστε τρά πεζα, αλλά electronic money distributor), διαθέτοντας κανονικό IBAN. Το wallet τού επιτρέπει να κάνει πληρωμές και μεταφορές, όμως παράλληλα του δίνει πολλές άλλες δυνατότητες, όπως να βλέπει τις συναλλαγές του, τους εμπόρους απ’ όπου αγόρασε, ποιοι από αυτούς τρέχουν καμπάνιες, σε ποιους έχει λαμβάνειν cash back για να το αξιοποιήσει κ.ο.κ. Ο έμπορος, πάλι, για να δεχτεί πληρωμές, έχει μια αντίστοιχη εφαρμογή που μοιάζει με POS: γράφει το ποσό που πρέπει να εισπραχθεί και παράγει ένα QR Code, το οποίο σκανάρει ο καταναλωτής για να πληρώσει. Εναλλακτικά, μπορεί να έχει ένα εκτυπωμένο QR Code και να δέχεται με αυτό πληρωμές, ή να εμφανίζει το QR Code στην ιστοσελίδα του, για να το σκανάρει ο αγοραστής. Ουσιαστικά, φτιάχνουμε ένα καινοτόμο οικοσύστημα retail, το οποίο έχει στον πυρήνα του την εναλλακτική μέθοδο πληρωμής και περιφερειακά πολλά άλλα οφέλη, όσον αφορά στο loyalty και το marketing. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο αγοραστής, είναι να κατεβάσει την εφαρμογή και να δώσει mail και αριθμό κινη τού, για να αποκτήσει το wallet του, το οποίο μπορεί να γεμίσει με έμβασμα από την τράπεζά του σύντομα θα αξιοποιηθεί και το open banking (μέσω payment initiation) για ανάληψη από την τράπεζα. Ανάλογη είναι η διαδικασία εγγραφής και για τον έμπορο, μόνο που αυτός πρέπει να καταθέσει (άπαξ) τα «χαρτιά» του ευτυχώς, πολλά από αυτά είναι ήδη ψηφιοποιημένα, στο gov.gr- για να πάρει μια εφαρμογή που θα μετατρέψει το κινητό του σε POS, θα εκτυπώσει κάποια QR Codes και θα κατεβάσει ένα plug-in, για να εισάγει την πληρωμή στην ιστοσελίδα του. Αμφίδρομη πλατφόρμα Κτίσαμε μια πλατφόρμα η οποία έχει τους καταναλωτές από τη μια πλευρά και τους εμπόρους από την άλλη. Οι πρώτοι πλη ρώνουν τους δεύτερους χωρίς κάρτες οι δεύτεροι δέχονται τις πληρωμές κι έχουν τη δυνατότητα, αν θέλουν (εμείς, πάντως, τους ενθαρρύνουμε), να δώσουν ένα cash back στους πελάτες τους. Μπορεί, π.χ. να επιστρέψει το 5% ή το 10% της αξίας της συναλλαγής, με τη διαφορά (που δεν υπάρχει ακόμα στην Ελλάδα) ότι το cash back που παίρνει ο πελάτης ως επιβράβευ ση της πιστότητάς του, μπορεί να το ξοδέψει μόνο στον ίδιο έμπορο που του το έδωσε αρχικά. Στα συστήματα loyalty των τραπεζών, ο καταναλωτής μπορεί να χρησιμοποιήσει το cash back όπου εκείνος θέλει. Έτσι, ένα μικρό κατάστημα μπορεί μεν να δίνει, αλλά να μην παίρνει τίποτα πίσω συνήθως ξοδεύονται σε καύσιμα και σουπερμάρκετ. Θα μπορούσε να ισχύσει και το αντίστροφο, αλλά αυτό δείχνει η πράξη… Να πούμε εδώ ότι οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι το cash-back είναι η πλέον αποτελεσματική μέθοδος reward / loyalty σε σχέση με points κ.λπ. Στη δεύτερη φάση της πλατφόρμας, οι έμποροι θα μπορούν είτε να κάνουν προσφορές στους καταναλωτές για συγκεκριμέ νο λόγο και χρόνο, είτε να ζητούν από εμάς να τους στήσουμε στοχευμένες καμπάνιες (όπως θα έκαναν με Google Ads). Αυτό το έχουμε ήδη συζητήσει με εκπροσώπους της αγοράς και τους αρέσει πολύ, όπως επίσης τους αρέσει η ιδέα να «κρύψουν» για τους καταναλωτές ένα "κουπόνι” cash-back, που θα εμφανιστεί όταν αυτοί κατεβάσουν την εφαρμογή! Μπορούν μ’ αυτό τον τρόπο να τραβήξουν πολλούς πελάτες και, βεβαίως, να πετύχουν περισσότερες πωλήσεις με πολύ μικρότερο κόστος σε σύγκριση με τις υφιστάμενες καμπάνιες, δεδομένου ότι η μεν στόχευση μπορεί να είναι ακριβέστατη, το δε κόστος marketing απόλυτα συνδεμένο με το conversion. Το Throo μπορεί να χρησιμοποιηθεί οπουδήποτε χρειάζεται πληρωμή μέσω υπολογιστή ή κινητού, αλλά και στον φυσικό κόσμο (κατάστημα ή courier), με πολύ απλές διαδικασίες, με τον καταναλωτή να αξιοποιεί (αν είναι διαθέσιμο) κάποιο cash back ή προσφορά, από την πλευρά του εμπόρου, μέσω μόνο της κλειστής (άρα ιδιαίτερα ασφαλούς) πλατφόρμας. Επίσης, με τη χρήση του, μπορείς να στείλεις εύκολα και άμεσα χρήμα ⊳ Πάνος Ζέππος, συνιδρυτής Throo

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 37 τα από άτομο σε άτομο, ενώ στις μελλοντικές δυνατότητες θα περιληφθούν η διαχείριση του συνόλου των εξόδων, αλλά και η ανταλλαγή cash back μεταξύ φίλων, ώστε να διευκολύνονται ακόμα περισσότερο οι αγορές. Η αντιπρόταση του Throo Πίσω από τη δημιουργία του Throo βρίσκεται η αφαίρεση όλων των σημερινών στρώσεων, άρα και του συνδεδεμένου μ’ αυτές κόστους. Τα μόνα που μένουν, είναι το κινητό που έχει ο έμπο ρος (ή το e-shop του ή απλά ένα εκτυπωμένο QR Code στην περίπτωση των μεγάλων retailers) κι εκείνο του αγοραστή, με μια εφαρμογή το καθένα, τα οποία λειτουργούν στο πλαίσιο μιας πληρωμής «κλειστού βρόχου» (closed loop). Η συναλλαγή έχει πολύ μικρό κόστος για τον πρώτο (0,5% κατά μέγιστο κι ακόμα μικρότερο, κατά περίπτωση) και μηδενικό για τον δεύτερο. Η χρέωση στον έμπορο είναι απλούστατη και εντελώς διαφανής, χωρίς ‘ψιλά γράμματα’, κρυμμένες χρεώσεις, υποπεριπτώσεις κ.λπ. Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιηθεί cash-back από τον καταναλωτή, η προμήθεια υπολογίζεται στο μειωμένο ποσό ενώ, στην περίπτωση refund, όχι μόνο δεν επιβάλλουμε χρεώσεις, αλλά επιστρέφεται κι η προμήθεια που είχε παρακρατηθεί αρχικά. Οι μεταφορές μεταξύ καταναλωτών είναι εντελώς δωρεάν και εκτελούνται σε πραγματικό χρόνο. Ο έμπορος θα έχει, επίσης, στη διάθεσή του μια πλατφόρμα marketing που προσφέρει διαχείριση της πιστότητας των πελα τών του, διαφήμιση (καθώς οι καταναλωτές θα βλέπουν πάντα τους εμπόρους που συμμετέχουν), δυνατότητα να τρέχει κα μπάνιες, αναλυτικές πληροφορίες και online διαχείριση για τις πληρωμές του, καθώς και πληρωμές σε πραγματικό χρόνο. Ο πελάτης, πάλι, εξασφαλίζει ψηφιακή εμπειρία υψηλού επιπέδου, την οποία αναζητούν οι Millennials και η Generation Z (πρώτος στόχος οι ηλικίες 18-40), και βέβαια το cash back, τις προσφορές και το μηδενικό κόστος μεταφοράς χρημάτων. Όλα αυτά, με πολύ εύκολη και ασφαλή εγγραφή, πανεύκολη ανέπαφη και οικολογική χρήση για κάθε πληρωμή, χωρίς PIN και αποδείξεις και χωρίς να μοιράζεις προσωπικά σου στοιχεία… Μάλιστα, ενώ κάθε κάρτα αντιστοιχεί με έναν λογαριασμό σε μια τράπεζα, στο Throo ο χρήστης θα μπορεί (μέσω του open banking) να έχει πρόσβαση σε όλους τους λογαριασμούς του σε όλες τις τράπεζες της Ευρώπης. Όλοι θα είναι προσβάσιμοι μέσα από την εφαρμογή και απλώς θα επιλέγεις από ποιόν να πληρώσεις ή να στείλεις κάπου χρήματα, άμεσα. Ο έμπορος εισπράττει, επίσης, άμεσα, αντί της σημερινής «χρονοκαθυστέ ρησης» που μπορεί να φτάσει τις αρκετές ημέρες. Όσο για την αμφισβήτηση μιας συναλλαγής, αρκεί το πάτημα του κουμπιού Refund για διόρθωση και αποκατάσταση. Αυτά είναι τα καλά του «κλειστού βρόχου», που εντάσσεται στις εναλλακτικές μεθόδους πληρωμών, δηλαδή όσων λειτουργούν χωρίς κάρτες, από τις οποίες αποσπούν με ταχύ ρυθμό μερίδιο αγοράς. Η έξοδος στην αγορά… Η έξοδος στην αγορά, στη βασική μορφή "πληρώνω παίρνω cash-back", θα γίνει πριν από τις γιορτές… Η πρότασή μας, στην οποία αρχικά επενδύσαμε πολλά προσωπικά χρήματα, έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση από επενδυτές (πρόκειται για επιφανείς επιχειρηματίες με ομίλους εισηγμένων εταιρειών λιανικής και εκατομμύρια πελάτες) και προετοιμάζεται πλέον η σύνδεση του Throo με το οικοσύστημα αυτών των εταιρειών, με εφαρμογή τόσο στις online δραστηριότητες, όσο και στα φυσικά καταστήματά τους. Επίσης, υπάρχει ανοικτό κανάλι επικοινωνίας της Throo με IT εταιρείες και digital agencies, οι οποίες στήνουν eShops, αλλά και με την ευρύτερη αγορά, από πετρελαϊκές μέχρι coffee shops, η οποία δείχνει ανοικτή και έτοιμη να δοκιμάσει τη νέα (και επωφελή οικονομικά για τους εμπόρους και τους franchisees) εναλλακτική λύση πληρωμών. Η επόμενη μέρα Ανταγωνισμός υπάρχει βεβαίως στην Ευρώπη, αλλά η επιτυχία των αντίστοιχων πλατφορμών περιορίζεται σε συγκεκριμένες χώρες, με τα δικά μας σύνθετα χαρακτηριστικά να συγκεντρώ νουν τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματά τους και να προσφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία. Όσο για το μέγεθος της αγοράς, οι πληρωμές με κάρτες πλησίασαν τα 45 δις €, το 2021 στην Ελλάδα. Αν χρεώνεις (συντηρητικά) προμήθεια 1%, μιλάμε για 450 εκατ. τα οποία πληρώνουν ετησίως οι έμποροι. Σε βάθος πενταετίας, πάμε εύκολα πάνω από 3 δις €, με την μέση ετήσια αύξηση στο 15% που σίγουρα θα έχουμε τα επόμενα χρόνια. Όλα αυτά μπορούν να μειωθούν ως και 30%, σαν κόστος των εμπόρων, με λύσεις όπως το Throo. Η δυνατότητα που υπάρχει και η δυναμική της λύσης είναι φανερή. Στα υπέρ των καρτών παραμένει το παγκόσμιο δίκτυό τους, βεβαίως, καθώς οι εναλλακτικές μέθοδοι κινούνται ακόμα σε εθνικό επίπεδο. Όμως, τα πράγματα αλλάζουν: στη ΝΑ Ασία, οι χώρες «ενώνουν» τις μεθόδους πληρωμής τους π.χ. το Βιετνάμ με την Ταϊλάνδη, η Σιγκαπούρη με την Ινδονησία και έπεται συνέχεια. Απώτερος στόχος παραμένει η μείωση του κόστους και το γεγονός ότι όλες στηρίζονται στο QR Code βοηθάει στο bypassing των καρτών, μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας των κινητών. Όταν οι πλατφόρμες αρχίσουν να ενώνονται (κάτι εύκολο, καθώς ζούμε στην οικονομία των APIs), θα μπορείς με τη μέθοδο μιας χώρας να πληρώνεις στην άλλη. Οι πρώτες προσπάθειες ένωσης έχουν ήδη αρχίσει… Εμείς, θα ξεκινήσουμε μεν στην Ελλάδα, αλλά δεν θα μείνουμε εδώ θα βγούμε σύντομα εκτός, κινούμενοι αρχι κά σε χώρες της Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης. Να σημειώσω, βέβαια, ότι απευθυνόμαστε σε όλους τους κατοίκους σχεδόν όλων των χωρών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, κάτι που έχει τη σημασία του σε μια χώρα η οποία υποδέχεται περίπου 20 εκ. τουρίστες από αυτές τις χώρες κάθε χρόνο... Κτίσαμε μία πλατφόρμα, στην οποία οι καταναλωτές πληρώνουν τους εμπόρους χωρίς κάρτες. Οι έμποροι έχουν την δυνατότηταμ αν θέλουν, να δώσουν ένα cash-back

στοκινδύνωνΔιαχείρισηνέοκόσμο Του ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ Risk Management &Compliance Conferenceandpresent ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 38 Οι αλλεπάλληλες κρίσεις τις οποίες βιώνουμε τα τελευταία χρόνια -από τις οποίες δεν έχουμε ακόμα απαλλαγεί- κάνουν περισσότερο επίκαιρη παρά ποτέ τη συζήτηση για την αναθεώρηση των παραμέτρων και των προτεραιοτήτων με στόχο την «υγεία» του τραπεζικού τομέα, που καλείται να αντιμετωπίσει τόσους κινδύνους σωρευτικά. Το συνέδριο της BOUSSIAS και της PRMIA αποδείχθηκε το καλύτερο «βήμα» για να εκφραστούν απόψεις και να παρουσιαστούν λύσεις.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 39 Τ ο Risk Management & Compli ance Conference της Boussias και της PRMIA για τον τραπεζι κό τομέα, που πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουλίου με φυσική παρουσία (έπειτα από τρία χρόνια) και μεγάλη επιτυχία στους φιλόξενους χώρους του ξενο δοχείου Divani Caravel, εστίασε στους υφιστάμενους και τους νέους κινδύ νους (Market-driven, Operational, Non-Performing Loans, Credit, Digital Transformation Risks) καθώς και στην αυτοματοποίηση της Συμμόρφωσης για Βιώσιμη Ανάπτυξη. Κι όπως θα ανέμενε κανείς, κοινή ήταν η παραδοχή απ’ όλους τους ομιλητές ότι βασική προτεραιότητα παραμένει η κατ’ αρχήν αναγνώριση και «ταυτοποί ηση» των -αυξημένων λόγω πληθώρας εποχικών και μη λόγων- κινδύνων, πριν περάσουμε στην καθαυτή αντιμετώπιση. Ενώ, παράλληλα, επισημάνθηκε ότι το καθεστώς αβεβαιότητας λόγω των δια δοχικών κρίσεων (οικονομική, υγειονο μική, γεωπολιτική κι έπεται συνέχεια) κρύβει μεν πολλούς κινδύνους, αλλά ταυτόχρονα και ευκαιρίες για όσους τις διακρίνουν και τις αδράξουν. Οι δράσεις και αντιδράσεις της μονίμως ευμετάβλητης αγοράς, ο συνεχιζόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός σε πολλα πλά επίπεδα, οι κυβερνοαπειλές που πολλαπλασιάζονται, η εντεινόμενη κλι ματική αλλαγή σε συνδυασμό με την πα ρούσα ακόμα πανδημία, ο καίριος και σε πολλές περιπτώσεις καταλυτικός ρόλος που παίζει ολοένα περισσότερο η ψη φιακή τεχνολογία στην καθημερινότητά μας, αλλά και η χρεία ελέγχου της, όλα αποτελούν παράγοντες (και συγχρόνως μεταβλητές) στην εξίσωση που καλού νται να επιλύσουν τόσο ο συγκεκριμένος χώρος, όσο και η κοινωνία στο σύνολό της, καθ’ οδόν προς τη βιώσιμη ανάπτυ ξη, η οποία παραμένει ο πάγιος (πλην, ανέφικτος για την ώρα) στόχος. Οι τρεις ενότητες του συνεδρίου -που συντόνισε ο δημοσιογράφος Πανα γιώτης Μαρκέτος και είχε ως κύριους χορηγούς την ΕΥ, τη Moody’s Analytics και τη SAS) εστίασαν στο σημερινό και μελλοντικό τοπίο, όσον αφορά στη δι αχείριση κινδύνων και τη συμμόρφω ση προς τους κανόνες (Overview of the current & future Risk & Compliance Landscape), στη βελτίωση του ελέγχου των κινδύνων με στόχο τη λειτουργική αριστεία (Risk Monitoring Leverage towards Operational Excellence), κα θώς και στις τεχνολογίες αιχμής οι οποίες προσφέρουν λύσεις για την αντιμετώπισή τους και τη συμμόρ φωση προς το ισχύον πλαίσιο, όπως η αυτοματοποίηση ροών και η έξυ πνη διαχείριση δεδομένων (HighTech & Cutting-Edge Technologies empowering Risk, Regtech & Suptech Solutions Automating flows, Intelligent Data management).

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 40 RISK MANAGEMENT & COMPLIANCE CONFERENCE Γιώργος Νασούλης, General Manager / Group CDO, Τράπεζα Πειραιώς «Κύριος σκοπός μας είναι το συνέδριο αυτό να αποτελέσει έναν χώρο όπου θα συγκεντρώνονται όλα τα στελέχη, έχοντας τη δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων, εμπειριών, τεχνογνωσίας και προβληματισμών, οι οποίοι σχετίζονται με τους τομείς της διαχείρισης κινδύνων και της συμμόρφωσης στους ευρύτερα χρηματοπιστω τικούς οργανισμούς. Ένα συνέδριο που, με τη δική σας συνδρομή και συμμετοχή, αποτελεί θεσμό, έχει αποκτήσει τον δικό του χώρο, έχει το δικό του κοινό και, φυσικά, το δικό του αναγνωρίσιμο στίγμα». Μιχαήλ Χαραλαμπίδης, Chief Risk Officer, Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Regional Director, PRMIA Greece Chapter «Σ’ αυτό το γεμάτο προκλήσεις, αβεβαιότητα και διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα καλείται για μια ακόμα φορά να επιδείξει τις απαιτούμενες αντοχές αλλά και καινοτόμες ιδέες για την αντιμετώπιση και αυτής της κρίσης. Ήδη, μετράμε πάνω από 10 χρόνια διαδοχικών κρίσεων, στις οποίες η κοινωνία, η οικονομία, αλλά και το τραπεζικό σύστημα έχουν επιδείξει σημαντικότατες αντοχές. Εκτιμώ ότι το σημερινό συνέδριο μέσω των ομιλητών και των πάνελ θα αποπειραθεί να δώσει κάποιες απαντήσεις (στα ζητούμενα της εποχής) ή ακόμα κι αν δεν τα καταφέρει, τουλάχιστον θα προωθήσει τον σχετικό προβληματισμό». Γεώργιος Σαραντόπουλος, Associate Partner, Business Consulting, EY «Η τάση είναι η σταδιακή χρησιμοποίηση νέων δεδομένων στην ανάπτυξη των υπο δειγμάτων, τα οποία προέρχονται (ενδεικτικά) από εσωτερικές πηγές (δηλ. δεδομένα συναλλαγών, καταθέσεων, πληρωμών, εμβασμάτων κλπ.) ή εξωτερικές (πχ. δεδομένα open banking, δεδομένα κλιματικού περιβαλλοντικού κινδύνου, όπως εκπομπές CO2, πιστοποιητικά ακινήτων, στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας, δεδομένα για την εκτίμη ση του social risk κλπ.). Επίσης, και πληροφορίες σε μορφή κειμένου από transcripts, newsfeeds πχ. μέσω websites, αλλά κι από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης». Κώστας Λογοθέτης, Head of Credit Risk Management, Senior Director, Τράπεζα Πειραιώς «Είναι ουσιώδους σημασίας η ανάπτυξη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, δηλ. της αναγνώρισης ανοιγμάτων υψηλού κινδύνου, από πελάτες που έχουν υψηλή πιθανότητα να επιδεινωθεί η πιστοληπτική τους διαβάθμιση το αμέσως επόμενο χρο νικό διάστημα. Σημαντικό θέμα, προκειμένου να διατηρήσουμε το επίπεδο των μη-ε ξυπηρετούμενων δανείων στο επιθυμητό επίπεδο και να αποτρέψουμε αυτά, αλλά και τις νέες ανάγκες για cost of risk. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με συγκεκριμένο πλαίσιο μεθοδολογιών και governance, που θα οδηγούν στην προληπτική και αποτελεσματική διαχείριση τέτοιων ανοιγμάτων, με καθαρά βήματα και accountable stakeholders».

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 41 James Partridge, Senior Director, Risk Solutions Practice, Moody’s Analytics Οι κανονισμοί για το ESG είναι αποσπασματικοί και η διαχείρισή τους δύσκολη: διαφο ρετικές χώρες έχουν διαφορετικούς στόχους, όσον αφορά στο δικό τους αποτύπωμα άνθρακα, ενώ δίνουν και διαφορετικές ερμηνείες, με αποτέλεσμα να υιοθετούν διαφο ρετικούς κανονισμούς, για να υποστηρίξουν τους δικούς τους στόχους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη τεράστιας διαφοροποίησης σ’ ό,τι αφορά στο πλαίσιο μετρήσεων για ESG, αφού χρησιμοποιούνται διαφορετικές παράμετροι και κανόνες πολύ μεγάλο μπέρδεμα, το οποίο εκτείνεται και στα δεδομένα τα οποία υποστηρίζουν τους στόχους καθεμιάς. Ως εκ τούτου, η έλλειψη διαφάνειας, καθώς υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόπο για να μετρήσεις κάτι, όπως πχ. οι βιώσιμες επενδύσεις, δυσχεραίνει τη σύγκριση των επιδόσεων. Πάντως, σ’ ό,τι αφορά στους κανονισμούς στον χώρο του ESG και μά λιστα, σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται μπροστά, αξιοποιώντας με σωστό τρόπο τα data analytics... Δημήτρης Στασινόπουλος, Resilience & Data Governance Director, Priority Η πρότασή μας αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό, την αυτοματοποίηση του risk management, καθώς επίσης -για να έχουμε μια περισσότερο ολιστική προσέγγιση- του governance και του compliance. Υπάρχουν σύγχρονες πλατφόρμες λογισμικού με λύ σεις για όλους τους τύπους οργανισμών, ανεξαρτήτως μεγέθους. Τα οφέλη για τον Risk Manager, είναι ό,τι θα περίμενε κανείς από ένα σύγχρονο λογισμικό: έξυπνες οθόνες, dashboards, οι οποίες δίνουν συνοπτική εικόνα προς κάθε ενδιαφερόμενο (εποπτική αρχή, επιθεωρητή, τη διοίκηση κλπ.), με δυνατότητα alerts και notifications, action lists με εκκρεμότητες και, βεβαίως, ακριβές reporting. Φυσικά, προβλέπουν διασύνδεση με τις άλλες υπηρεσίες της εταιρίας (compliance, audit, governance) και αξιοποιούν όλο το διαθέσιμο υλικό, για τακτικό επανυπολογισμό του ρίσκου.

πλέον ξεκινήσει το «ταξίδι» τους στο digital lending, αυτές που το κάνουν καλά, προσφέρουν τρία βασικά πράγματα: 1. Εξασφαλίζουν (στην ιστοσελίδα τους) μια πολύ απλή και σχεδόν ενστικτώδη εμπειρία στον πελάτη 2. Έχουν σχεδόν μηδενικό χρόνο λήψης απόφασης, ειδικά για τα μικρότερα, retail δάνεια, αλλά και μονοψήφιο αριθμό ημερών για τα πιο περίπλοκα ή και corporate προϊόντα. 3. ενσω ματώνουν καινοτομικές λύσεις στη διαδικασία λήψης αποφάσεων (Decision innovation), κάτι που έχει να κάνει με τα μοντέλα που «χτίζουμε» και τα στοιχεία που λαμβάνει υπόψιν του το σύστημα. Κατερίνα Κόνιαρη, Principal, Head of Risk Management | Financial Services, Grant Thornton Αν κοιτάξουμε προσεκτικότερα στο εσωτερικό των τραπεζών και στα οικονομικά τους στοιχεία, αναμένονται σημαντικότατες επιπτώσεις σε θέματα παρακολούθησης επιτοκι ακού κινδύνου, κινδύνου αγοράς και γενικότερα μείωσης κάποιων κερδών, όσο βρίσκεται εν εξελίξει ο πόλεμος. Σε συνδυασμό με τα ειδικότερα χαρακτηριστικά κάθε τράπεζας και το χαρτοφυλάκιό της, όσον αφορά και στις επιπτώσεις από την αύξηση των επιτοκίων, αξίζει να σημειωθούν οι πολύ θετικές επιδόσεις που παρουσίασαν μεγάλες -ευρωπαϊκές κυρίως- τράπεζες, μέσα από συναλλαγές hedging αποτελέσματα που, δυστυχώς, δεν είναι εύκολο να επαναληφθούν στο μέλλον.

Βασίλης Μπούκας, Associate Partner, McKinsey & Company Παρότι πολλές τράπεζες έχουν

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 42 RISK MANAGEMENT & COMPLIANCE CONFERENCE Θεόδωρος Αθανασόπουλος, CEO, Cepal Group Αυτό που σταδιακά γίνεται για τα «κόκκινα» δάνεια, ακολουθεί μια πορεία, από πλευ ράς εποπτών, για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Έχουμε κάνει κάποια βήματα, που είναι η μείωση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες, η δημιουργία εξειδικευμένων εταιριών προκειμένου να μην υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και, στη συνέχεια, μια σειρά νομοθετικών και εποπτικών αλλαγών, οι οποίες επηρεάζουν την εξέλιξη των δανείων. Όσον μας αφορά σαν χώρα, αυτό που πρέπει να δούμε πολύ σοβαρά (ερευνώντας πώς θα προσαρμοστεί ο Ευρωπαίος επόπτης σ’ αυτό), είναι τι θα γίνει με το μέρος των δανείων που έχουν βγει εκτός τραπεζικού συστήματος, έχουν περάσει από διαδικασία αναδιάρθρωσης και πλέον είναι «πράσινα». Πόσο γρήγορα και με ποιο τρόπο αυτά θα μπορέσουν σταδιακά να ενταχθούν στο τραπεζικό σύστημα κι αν θα μπορέσουν οι τράπεζες να είναι ένας εκ των δυνητικών αγοραστών τέτοιων πακέτων. Φωτεινή Ιωάννου, General Manager, Troubled Assets Unit, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Κοιτώντας μπροστά και με δεδομένο ότι έχουμε πλέον ένα νέο πλαίσιο -το νέο πτωχευ τικό, που το κύριο σημείο του και η καινοτομία την οποία φέρνει στο περιβάλλον μας είναι ο νέος εξωδικαστικός, ένα εργαλείο που όλοι μας (των servicers περιλαμβανομένων, καθώς αυτοί κυριαρχούν στο οικοσύστημα των μη-εξυπηρετούμενων), θα πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε όσο γίνεται περισσότερο. Πήρε πολύ χρόνο να σχεδιαστεί το νέο πλαίσιο και συνεργαστήκαμε πολύ στενά με το υπουργείο και τους νομικούς, για να φτιαχτεί η πλατφόρμα. Δεν είμαστε ακόμα εκεί που θα θέλαμε, όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού, δεν έχουμε ακόμα να δείξουμε πολλά πράγματα, αλλά ξεπεράσαμε τις παιδικές ασθένειες, σε θέματα πλατφόρμας, data, συνεργασίας κλπ. κι έχουμε μπροστά μας μια πολύ μεγάλη ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε το νέο πλαίσιο για να δώσουμε βιώσιμες λύσεις στους δανειολήπτες, ικανοποιώντας τις ανάγκες τους προς όλους τους πιστωτές.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 43 Θεόδωρος Μαθηκολώνης, Deputy CEO, Qquant Θα πρέπει να υπάρξει -όπως συνέβη και στην Ιταλία- αυστηρότερο πλαίσιο στη δημι ουργία της δευτερογενούς αγοράς. Ο «Ηρακλής» κατάφερε και δημιούργησε μια νέα αγορά, με νέους παίκτες εμφανίζονται νέοι επενδυτές, με άλλο προφίλ, που θέλουν να πάρουν κομμάτια στη δευτερογενή αγορά, αλλά είναι σημαντικό να ξαναδούμε τα κριτήρια απόδοσης υπό άλλο πρίσμα, διότι υπάρχει ανησυχία κατά πόσο όλες αυτές οι τιτλοποιήσεις θα δημιουργήσουν στο μέλλον πρόβλημα, ακόμα και στην ίδια την κυβέρνηση… Μαρία Βέργη, General Manager Commercial Restructuring Solutions, Intrum Hellas Η κουλτούρα πληρωμών στην Ελλάδα ήταν για πολλά χρόνια θέμα: ο μέσος χρόνος αποπληρωμής για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ακόμα και πριν από την κρίση χρέους, ήταν σαφώς μεγαλύτερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μπήκαμε με αυξημένες ημέρες πίστωσης κι αυτό συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια. Από το ’19 τα νοικοκυριά «μαζεύτη καν», αλλά όχι οι επιχειρήσεις που μάλιστα διέγραφαν υψηλό ποσοστό των εμπορικών τους απαιτήσεων, διπλάσιο του ευρωπαϊκού ΜΟ, πλήττοντας την ανταγωνιστικότητά τους. Το ’21, όμως, παρατηρήσαμε σημαντικότατη βελτίωση στα νοικοκυριά, αλλά πλέον και στις επιχειρήσεις, που προσπαθούν να τηρήσουν τους όρους και να γυρίσουν σελίδα… Χρήστος Αδάμ, Group CRO, Eurobank Η γεωπολιτική κρίση της Ουκρανίας έχει φέρει αρκετές αλλαγές στο μακρο- περιβάλ λον, με βασικότερο πρόβλημα το θέμα του πληθωρισμού που έχει σπάσει παγκοσμίως όλα τα ρεκόρ και στην Ελλάδα έχει αισίως ξεπεράσει το 10%. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο τραπεζικό σύστημα είναι το asset quality και τι επιπτώσεις θα έχει η αύξηση του πληθωρισμού και η ακρίβεια, αλλά και τι θα γίνει με τα επιτόκια. Το ενθαρρυντικό είναι ότι, στα αποτελέσματα του πρώτου πενταμήνου, οι τράπεζες έδειξαν πως δεν έχουν επηρεαστεί, καθώς όλη αυτή την περίοδο είχαν οργανωθεί και «οχυρωθεί» πολύ καλά, αντίθετα με όσα έλεγαν οι ‘Κασσάνδρες’… Σπύρος Ανδρονικάκης, Group CRO, Alpha Bank Το πρόβλημα της συγκέντρωσης κινδύνου, που μας απασχολεί όλους, πρέπει να το ξεχωρίσουμε σε δυο επίπεδα: σε κλάδους και σε μεγάλους ομίλους. Η χρήση των κε φαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας προσθέτει άλλον έναν πιστωτή στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, που μειώνει την έκθεση, κι αυτός είναι τα χρήματα που μπαίνουν στη χώρα. Το τυπικό σχήμα, που όλοι ξέρουμε, είναι 40-40-20 (ΕΕ-τρά πεζες-ίδια κεφάλαια). Υπάρχει, επίσης, από τις τράπεζες η όρεξη να κοινοπρακτούν τα δάνεια, μοιράζοντας τον κίνδυνο μεταξύ τους. Τέλος, υπάρχουν πλέον αποπληρωμές δανείων απ’ όλες τις τράπεζες, άρα ο κίνδυνος συγκέντρωσης μειώνεται.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 44 Γιάννης Σταμούλης, Executive General Manager – Group CRO, Τράπεζα Πειραιώς Θωρώ ότι μπαίνουν τα θεμέλια και οι ισχυρές βάσεις για θετικές προοπτικές ανάπτυξης. Φυσικά, οι προκλήσεις λόγω πληθωριστικών πιέσεων παραμένουν και λαμβάνονται διάφορα πολιτικά μέτρα για να ενισχυθούν οι οικονομίες μέσω επιδοτήσεων, ώστε να μετριαστεί ο αντίκτυπος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Όλες οι τράπεζες δημοσιεύ σαμε ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβάνοντας σχέδια χρηματοδότησής τους, καθώς η ανάπτυξη αυξάνει την επενδυτική διάθεση και γενικότερα τη ζήτηση για δανεισμό. Το τραπεζικό σύστημα είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σ’ αυτή την πρόκληση. Ιωάννης Βαγιωνίτης, Chief Risk Officer, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Η κλιματική αλλαγή και οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τις αλλαγές στις κλιματικές συνθήκες έχουν έρθει πολύ έντονα στο προσκήνιο και πραγματικά αποτελούν προτε ραιότητα σε επίπεδο κρατών εποπτών επιχειρήσεων και, βέβαια, τραπεζών. Τι θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια; Οι οικονομίες θα πρέπει να μεταβούν σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα κι αυτό είναι κίνδυνος και ευκαιρία μαζί, τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τις τράπεζες. Η σημαντική επίδραση που ενδέχεται να έχουν στην πραγματική οικονομία οι φυσικές καταστροφές είναι άτι που πρέπει να αντιμε τωπίσουμε, γιατί θα έρθει! Η Εθνική έχει ήδη συμπεριλάβει τον κλιματικό κίνδυνο στο risk taxonomy… ▲ Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε με φυσική παρουσία, και γνώρισε σημαντική αποδοχή από τον κλάδο

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 45 Alessandra Villa, SAS EMEA Business Solutions Leader-Banking Risk Ιδιαίτερη σημασία (στη διαχείριση του κύκλου δανεισμού) έχει η διαχείριση του ίδιου του πελάτη. Πρέπει να προβλέψεις τις επόμενες κινήσεις του, οπότε πρέπει να στηθεί ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, αλλά και να προετοιμαστούν τα πιθανά σενάρια για τη διαχείριση των προβλημάτων και την ανάκτηση των απωλειών, με υπολογισμό των σωστών ποσοστών και βέλτιστη σχεδίαση των αναγκαίων ενεργειών. Σ’ όλα αυτά, είναι σημαντική η βοήθεια της τεχνολογίας στην εκτίμηση της κατάστασης, με τον συσχετισμό των πληροφοριών από διάφορες πηγές και των σχετικών δεδομένων (χάρη και στο open banking), για τη δημιουργία μιας κατά το δυνατόν ολοκληρωμένης εικόνας του πελάτη που θα διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων αυτοματοποιημένα και, ει δυνατόν, σε πραγματικό χρόνο. Παναγιώτης Τακόπουλος, Partner, Financial Services Advisory, PwC Greece Το ESG βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, είναι ο «νέος ψηφιακός μετασχηματισμός» -αν τον δούμε κι αυτόν ως «νέα κανονικότητα»- τρέχοντας παράλληλα με εκείνον που υλοποιούν οι τράπεζες, οι οποίες περνούν στη νέα εποχή, έχοντας «καθαρίσει» τους ισολογισμούς τους, έχοντας κάνει όλες τις οργανικές και μη-οργανικές κινήσεις για ρευ στότητα και κερδοφορία και θέλοντας πλέον να δουν πώς θα ανταπεξέλθουν καλύτερα στην επόμενη ημέρα. Φώτης Παναγιωτόπουλος, Financial Services Strategy & Consulting Lead, Accenture Τα δεδομένα αποτελούν τον βασικό καταλύτη τόσο για τον σχεδιασμό της ευρύτερης ESG στρατηγικής και των συστημάτων μέτρησης της αποδοτικότητας, όσο και για τον σχεδιασμό και υλοποίηση των πυλώνων αυτής, όπως ο σχεδιασμός ενός βιώσιμου λειτουργικού μοντέλου για βελτιστοποίηση του κόστους λειτουργίας, ο σχεδιασμός νέων βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και η επαύξηση των μοντέλων διαχείρισης κινδύνων, με νέα ESG κριτήρια, ταυτόχρονα με την υλοποίηση νέων κανονιστικών απαιτήσεων, όπως πχ. τα stress tests της ΕΚΤ για τον κλιματικό κίνδυνο. Ian Bell, CEO, Prime Collateralized Securities (PCS) Υπάρχει μια νέα μορφή κεφαλαιακής κρίσης -πολύ πρόσφατη- την οποία βιώνουμε όχι ως αποτέλεσμα οικονομικών δυσκολιών, αλλά ως αποτέλεσμα ρυθμιστικών επιταγών. Όλα πηγαίνουν καλά, εκτός του ότι έχουμε τις διαδοχικές «Βασιλείες» μαζί με πολλούς ακόμα κανονισμούς, οι οποίοι επιβάλλουν αλλαγές στην κεφαλαιακή δομή των τραπε ζών, στο πλαίσιο της εποπτείας της αγοράς. Η δεύτερη κρίση που ζούμε, έχει να κάνει αποκλειστικά με τις αυξανόμενες ρυθμιστικές απαιτήσεις…

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 46 Καθ. Γεώργιος Σκιαδόπουλος, Καθηγητής Queen Mary Univ. London & Πανεπιστήμιο Πειραιώς – Διευθυντής, Institute of Finance & Financial Regulation Οι προκλήσεις, όσον αφορά στους κλιματικούς κινδύνους, είναι αρκετές, καθώς πρόκειται για ένα πολυδιάστατο πρόβλημα, τόσο από πλευράς φυσικών κινδύνων (όπως οι φυσικές καταστροφές), όσο και μεταβατικών κινδύνων (ως αποτέλεσμα της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα) Για την αντιμετώπισή τους υιοθετούνται νόμοι και κανόνες (πχ. ο ρυπαίνων πληρώνει) και παράλληλα, δρομολογούνται αλλαγές στη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία οι αυτοκινητοβιομηχανίες, για παράδειγμα, περνούν από Hi σε Low-Carbon λύσεις. Ενώ, μια άλλη μεγάλη πρόκληση είναι πως η σχετική με ESG ratings πληροφόρηση, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρη. Μαριαλένα Αθανασοπούλου, Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπουργείο Οικονομικών Το πιο σημαντικό επίτευγμα των τελευταίων ετών δεν είναι μόνο οι κυβερνητικές πρω τοβουλίες, αλλά το γεγονός ότι όλοι οι παράγοντες στο τραπεζικό σύστημα -οι πιστωτές, το υπουργείο- μπορούν να κάθονται και να συζητούν τα προβλήματά τους. Αυτός είναι ένας από τους λόγους πως έχουν γίνει βαθιές αλλαγές, τα τελευταία χρόνια, κι έχει δη μιουργηθεί ένα πολύ θετικό κλίμα στο οποίο όλοι μας -και ειδικά η εθνική οικονομία, αλλά και το τραπεζικό σύστημα- βρίσκονται σε μια πάρα πολύ καλή κατάσταση. Δρ. Τάσος Αναστασάτος, Chief Economist Ομίλου, Eurobank –Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου, Ελληνική Ένωση Τραπεζών Πολλές οικονομίες της Δύσης έχουν χαρακτηριστικά πολύ υψηλού χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού. Ο πληθωρισμός είναι ο πιο «αναίμακτος» τρόπος να διαβρωθεί η αξία του χρέους. Φοβάμαι ότι δεν πρόκειται, λοιπόν, να βιαστούν να τον μειώσουν τόσο οι Κεντρικές Τράπεζες, όσο και οι χαράσσοντες πολιτική… Δρ. Παναγιώτης Καπόπουλος, Chief Economist, Διευθυντής Οικονομικών Μελετών & Ανάλυσης, Alpha Bank Στις αγορές κεφαλαίου, ο πληθωρισμός και η άνοδος των επιτοκίων έχει προεξοφληθεί σε μεγάλο βαθμό αν πάμε σε σενάριο στασιμοπληθωρισμού, θα έχουμε κλάδους που θα πληγούν με μεγαλύτερη απώλεια κερδοφορίας. Όσο για τις χώρες-αδύναμους «κρί κους» που έχουν χαμηλή πιστωτική διαβάθμιση (της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης), κάθε περίπτωση είναι διαφορετική αλλά όλες μοιράζονται τρία σημεία από τα οποία εξαρτώνται: την εξέλιξη των επιτοκίων, το πόσα ελλείμματα θα κάνεις στηρίζοντας τους πολίτες και το ύψος του ονομαστικού ΑΕΠ.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 47 SUPPORTER Δρ. Νικόλαος Μαγγίνας, Επικεφαλής Οικονομολόγος, Εθνική Τράπεζα Ελλάδος Όσον αφορά στον πληθωρισμό, βιώνουμε την απόλυτη καταιγίδα... από την ανάποδη! Είχαμε μια γρήγορη αναθέρμανση της οικονομίας, που μας έκανε να νομίσουμε ότι είναι προσωρινός και μπορεί να αποκλιμακωθεί ώστε το β’ εξάμηνο του ’22 να είχαμε ακόμα και αρνητικό πληθωρισμό, όμως, από τον Φεβρουάριο τα πράγματα άλλαξαν ριζικά η κρίση στην Ουκρανία δείχνει να μονιμοποιεί κάποια πράγματα, στο σκέλος της ενέργειας, αλλά ταυτόχρονα υπογραμμίζει ότι κάποιες διαταραχές στην παγκόσμια τροφοδοτική αλυσίδα έχουν δημιουργήσει νέες ζώνες εμπορίου, στο πλαίσιο μιας βίαιης αναδιάταξης. Δρ. Μιχαήλ Μητσόπουλος, Διευθυντής, Τομέας Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος & Ρυθμιστικών Πολιτικών, ΣΕΒ Γίνονται μεταρρυθμίσεις και έχουν ενταχθεί πολύ σημαντικά έργα στο Ταμείο Ανάκαμ ψης. Αν συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις σ’ αυτόν τον χώρο έργα πχ. στα ενεργειακά δίκτυα, υποστήριξη της παραγωγής κλπ. η λίστα είναι τεράστια και υπάρχει στον χάρτη του κυβερνητικού έργου- με την αποφασιστικότητα που έχουμε δει τα τελευταία χρό νια, με τα κενά του puzzle να συμπληρώνονται, τότε πραγματικά μπορούμε να δούμε μια Ελλάδα που δεν την περιμέναμε, που παράγει αρκεί να αδράξουμε την ευκαιρία! Ηλίας Ξηρουχάκης, CEO, Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Η ραγδαία βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού (των τεσσάρων συστημι κών τραπεζών) συνεχίζει να μας εκπλήσσει θετικά, όπως αυτή απεικονίζεται μέσω του σημαντικά χαμηλότερου κόστους κινδύνου, που στο τέλος του ’22 και του ’23 αναμένεται να φτάσει τις 60-70 μονάδες βάσης -από 350 και 360, στο πρόσφατο παρελθόν- ανάλογα με την ταχύτητα απορρόφησης και τα επίπεδα κάθε τράπεζας. Παραμένουμε αισιό δοξοι και -σύμφωνα με ισχυρές δεσμεύσεις των διοικήσεών τους προς το επενδυτικό κοινό- αναμένουμε να εμφανιστεί αυξημένη κερδοφορία από οργανική δραστηριότητα το επόμενο χρονικό διάστημα…

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 48 Σ υγκεκριμένα το Internet of Things (IoT) αφορά κυρίως φυσικές συσκευές και αντικείμενα που επικοινωνούν μεταξύ τους, συλλέγουν και ανταλλάσσουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, χρησιμοποιώντας ενσωματωμένους αι σθητήρες και μεταδίδουν δεδομένα μέσω του internet ή άλ λων δικτύων. Έχει περιοριστεί όπως συχνά αναφέρεται στην Machine to Machine επικοινωνία. Ενώ το Internet of Everything (IoE) αφορά έναν κόσμο όπου δισεκατομμύρια συσκευές που διαθέτουν αισθητήρες, συνδέο νται μεταξύ τους και ανταλλάσσουν πληροφορίες και δεδομένα που έχουν αξία, μέσω του Διαδικτύου. Όλα συνδέονται μέσω δημόσιων ή ιδιωτικών δικτύων χρησιμοποιώντας standard ή proprietary πρωτόκολλα. Επιτυγχάνει δε το intelligence του δικτύου, συνδέοντας τα πάντα μεταξύ τους ως ένα συνεκτικό και ενοποιημένο σύστημα. Με απλά λόγια το IoE είναι η σύνδεση των 4 παρακάτω δια στάσεων στο δίκτυο. Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι δεν υπάρχει IoT ή IoE χωρίς δίκτυα. Οι 4 αυτές διαστάσεις είναι: Οι άνθρωποι (The People): Σύνδεση και αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπων και συσκευών που διαθέτουν αισθητήρες, που είτε ακουμπούν πάνω στο ανθρώπινο δέρμα ή ενσωματώνονται σε ρούχα, όπως αθλητικά είδη, που παρακολουθούν την απόδοση τους, δημιουργώντας μεγάλους όγκους δεδομένων με δείκτες υγείας, προβλέψεις και alerts και που πολλές φορές κοινοποι ούνται και στα social media. Η Διαδικασία (The Process): Παράδοση των σωστών πληροφο ριών στο σωστό άτομο (ή μηχανή) την κατάλληλη στιγμή και με τον πιο κατάλληλο τρόπο, για ευέλικτη και ταχύτερη λήψη αποφάσεων. Μια προηγμένη διαδικασία και οι σχετικές ροές εργασιών της, καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται και αλληλοεπιδρούν, δίνοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αξία στο αποτέλεσμα. Τα δεδομένα (The Data): Αξιοποίηση των δεδομένων με στόχο τη λήψη καλύτερων αποφάσεων. Οι συνδεδεμένες συσκευές στέλνουν πιο επεξεργασμένα δεδομένα πίσω στους διακομιστές, για ταχύτερη αξιολόγηση ή πιο έξυπνη λήψη αποφάσεων, αντί να συλλέγουν απλά ακατέργαστα δεδομένα (raw data). Τα πράγματα (The Things): Φυσικές συσκευές και αντικείμενα όπως αισθητήρες, βιομηχανικές συσκευές, οικιακές συσκευές, συνδεδεμένα μεταξύ τους και στο Διαδίκτυο, λαμβάνοντας δεδομένα από το εσωτερικό ή εξωτερικό τους περιβάλλον, για έξυπνη ανάλυση και λήψη αποφάσεων, που αποκαλείται συχνά ως Internet of Things (IoT). Αλλά καθώς οι συσκευές συνδέονται ολοένα και περισσότερο και συλλέγουν ολοένα και περισσότερα δεδομένα, οι ανησυχίες σχετικά με τη συμβατότητα, το απόρρητο και την ασφάλεια με την σειρά τους αυξάνονται. Ιδιαίτερα κρίσιμο παραμένει το πώς οι εταιρείες αποφασίζουν να εξισορροπήσουν μεταξύ του απόρρητου των πελατών τους και του πλούτου δεδομένων που λαμβάνουν. DIGITAL GAME CHANGERS ΞΕΝΟΦ Ω Ν ΛΙΑΠ Α ΚΗΣ Από το Internet of Things (IoT) στο Internet of Everything (IoE) «H νέα μεγάλη τάση στο χώρο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού». Ο όρος «Internet of Εeverything (IoE)» είναι σχετικά νέος και θεωρείται συχνά από ειδικούς και ερευνητικές ομάδες ως το επόμενο επίπεδο του IoT, καθώς αυτό αποτελεί ένα από τα δομικά στοιχεία του.

Συμπερασματικά, βρισκόμαστε σήμερα σε μια εποχή όπου οι υλοποιήσεις του IoE, επιταχύνουν ακόμη περισσότερο τον ψη φιακό μετασχηματισμό, ανοίγοντας το δρόμο για απρόσκοπτη σύνδεση και επικοινωνία, μετατρέποντας τον κόσμο ολοένα και (Global Village),

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 49 Προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει το Internet of Everything (IoE): Ασφάλεια: Αυτή είναι μια μεγάλη πρόκληση για το IoE. Δεδο μένου ότι υπάρχουν προσωπικά δεδομένα αποθηκευμένα στο Cloud, υπάρχει έντονα ο φόβος της απειλής της κυβερνο-επί θεσης. Σκεφτείτε ένα αυτό-οδηγούμενο αυτοκίνητο με έναν επιβάτη μέσα να οδηγεί προς το άγνωστο, λόγω του γεγονότος ότι ένας hacker κατάφερε να μπει στο λογισμικό του και να πάρει τον έλεγχο ή ένα σπίτι που χρησιμοποιεί μια έξυπνη κλειδαριά για την είσοδο και την έξοδο των ιδιοκτητών του, να αποκλειστεί λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται κάτω από έλεγχο ενός hacker. Προσωπικό απόρρητο: Αυτή είναι μια άλλη κύρια πρόκλη ση που αντιμετωπίζει το IoE. Σκεφτείτε τα smart watches, για παράδειγμα. Συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τον τρόπο ζωής και την κατάσταση υγείας σας, τα αναλύουν και είναι σε θέση ακόμη και να προβλέψουν μελλοντικά περιστατικά υγείας. Για τον λόγο αυτό η προστασία των τόσο ευαίσθητων δεδομένων από «πονηρά μάτια» είναι επιτακτική. Συμβατότητα: Ο αριθμός των "Things" που δύναται να συνδεθεί και να επικοινωνήσει αυξάνεται εκθετικά. Χιλιάδες εταιρίες δη μιουργούν συσκευές και λογισμικό κάθε μέρα, χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθόδους, τεχνολογίες και standards. Η σύνδεση όλων αυτών των συσκευών σε ένα συνεκτικό και αρμονικό digital οικοσύστημα μιας επιχείρησης μπορεί να απαιτεί περισσότερη προσπάθεια, υψηλότερο κόστος και μεγαλύτερο down-time της λειτουργίας της. Η ανάπτυξη του IoT και του IoE έχει αυξήσει την ανάγκη για πλατφόρμες edge, fog και cloud Το cloud computing είναι ένα de facto πρότυπο στις περισ σότερες βιομηχανίες. Το fog και το edge computing είναι και τα δύο, προεκτάσεις του cloud. Οι περισσότεροι οργανισμοί έχουν συνειδητοποιήσει την αξία τους και τα πλεονεκτήματα που αυτά προσφέρουν και προχωρούν ενσωματώνοντας μια πλατφόρμα cloud με τοπικά δίκτυα fog ή συσκευές edge. Η βασική διαφορά μεταξύ των δύο έχει να κάνει με το πού βρίσκεται το intelligence και η υπολογιστική ισχύς: To Fog περιβάλλον, έχει τη νοημοσύνη στο τοπικό δίκτυο (LAN). Είναι ένα layer μεταξύ Edge και Cloud. Συλλέγει και φιλτράρει τεράστιο όγκο δεδομένων από τις συσκευές και μεταδίδει τα πιο σημαντικά στο cloud. Το Edge computing, έχει τη νοημοσύνη και την επεξεργαστική ισχύ στις συσκευές. Στέλνει τεράστιες ποσότητες δεδομένων στο cloud, άμεσα, ανεξάρτητα από τη σημασία τους, ενώ μει ώνει την κίνηση του δικτύου, βελτιώνει την ασφάλεια κρυ πτογραφώντας τα δεδομένα και βελτιστοποιεί την απόδοση. Η General Electrics, προβλέπει ότι το IoE μπορεί να προσθέσει 15 τρισεκατομμύρια δολάρια στο Παγκόσμιο ΑΕΠ, ενώ η Cisco εκτιμά 19 τρισεκατομμύρια σε εξοικονόμηση πόρων και κέρδη για εταιρείες που μπορούν να αξιοποιήσουν το IoE. Η Gartner προβλέπει επίσης εκτεταμένη χρήση της τεχνολο γίας IoE από τους μεγαλύτερους οργανισμούς παγκοσμίως, δημιουργώντας αναρίθμητα αλληλένδετα δίκτυα, σε διάφορες αγορές και έναν ατελείωτο κατάλογο προϊόντων και υπηρεσι ών, όπως προηγμένες ιατρικές συσκευές, οικιακές συσκευές, αισθητήρες αυτοματισμού εργοστασίων και βιομηχανική ρο μποτική, αισθητήρες αγροτικών και αυτοκινήτων και συστή ματα παρακολούθησης ακεραιότητας υποδομής για διάφορους τομείς όπως οι οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές, οι τη λεπικοινωνίες, η διανομή νερού και η ηλεκτρική μεταφορά. Επιπλέον, όπως όλοι διαπιστώνουμε το Hyper-automation αποτελεί για όλους τους οργανισμούς την νέα κανονικότητα, στις λειτουργίες, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που αναπτύσ σουν και προσφέρουν, στοχεύοντας στη μείωση του ανθρώπι νου λάθους, ελαχιστοποιώντας τις ανθρώπινες παρεμβάσεις και καθυστερήσεις, μειώνοντας το κόστος λειτουργίας τους και παρέχοντας την καλύτερη δυνατή εμπειρία στους πελά τες τους. Για να το επιτύχουν αυτό αξιοποιούν ολοένα και περισσότερο το IoE. Σε όλο τον κόσμο βλέπουμε τις κυβερνήσεις και τον δημό σιο τομέα να αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε επίπεδο δήμου, πόλης, πολιτείας, επαρχίας, ομοσπονδίας σχετικά με το πώς να ανταποκριθούν στις αυξημένες προσδοκίες των πολύ πιο digital πλέον πολιτών τους καθώς και το πως θα καταφέρουν να μειώσουν το διοικητικό τους κόστος. Για αυτό τον λόγο τους βλέπουμε να επικεντρώνονται, παγκοσμίως, όλο και περισσότερο στο IoE, το οποίο τους δίνει την ευκαιρία να αναβαθμίσουν σημαντικά τις υπηρεσίες που παρέχουν στους πολίτες τους.

περισσότερο σε ένα παγκόσμιο χωριό

συνδέοντας και ενοποιώντας ανθρώπους, διαδικασίες, δεδομένα και πράγματα ως μια ενιαία Digital οντότητα. Οι περισσότεροι οργανισμοί έχουν συνειδητοποιήσει την αξία που προσφέρουν το fog και το edge computing και προχωρούν ενσωματώνοντας μία πλατφόρμα cloud με τοπικά δίκτυα fog ή συσκευές edge

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 50 Σ χεδόν 800 χρόνια πριν ο Μάρκο Πόλο σόκαρε την Δύση με ιστορίες για μια μακρινή χώρα όπου μπορού σες να αγοράζεις και να πουλάς τα πάντα με κομμάτια από ζωγραφισμένο χαρτί. Σήμερα, αιώνες μετά την καθιέρω ση των χαρτονομισμάτων -και καθώς ο πλανήτης ακόμα μα θαίνει να συναλλάσσεται ηλεκτρονικά- η μακρινή εκείνη χώρα ετοιμάζεται να σοκάρει πάλι τη Δύση. Ή τουλάχιστον βάζει τα δυνατά της, αφού η, μια φορά και ένα καιρό καθυστερημένη τεχνολογικά Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, σήμερα ηγείται στη μετάβαση από το παραδοσιακό χρήμα σε ένα ψηφιακό κρατι κό κρυπτονόμισμα, το υποστηριζόμενο από την κεντρική της τράπεζα e-CNY, ευρύτερα γνωστό ως digital yuan. FOCUS POINT Τoυ ΒΑΓΓ Ε ΛΗ ΒΑΓΓΕΛ Α Τ Ό Υ Ψηφιακό Γουάν: Ο του«Κρυπτονίτης»Δολαρίου; H Κίνα προωθεί με όλη τη δυναμική της το ψηφιακό Yuan, φιλοδοξώντας να περάσει σε μια πλήρως ψηφιακή οικονομία, βασισμένη στο κρυπτονόμισμα της, αλλά και να δημιουργήσει μια ψηφιακή συναλλαγματική λύση, εναλλακτική του παντοδύναμου δολαρίου.

την απαιτούμενη επένδυση. Άλλωστε τι νόημα θα είχε ένας Δρόμος του Μεταξιού όπου οι συναλλαγές θα εκκαθάριζαν σε δολάρια, ειδικά όταν αυτός ανταγωνίζεται το «άλμα προς την Ασία» που οι ΗΠΑ ξεκίνησαν κατά την διακυβέρνηση Ομπάμα; Εκεί στον ανταγωνισμό του με το δολάριο, κρύβεται και η ακατα μάχητη γοητεία του ψηφιακού Yuan, όπως σημειώνει και άρθρο του Harvard International Review. Η περίπτωση της εισβολής της Ουκρανίας έδειξε ότι με το 95% των διεθνών συναλλαγών σε δολάρια να εκκαθαρίζεται στη Νέα Υόρκη, όταν οι ΗΠΑ έθεσαν τη Ρωσία εκτός SWIFT, έδωσαν άλλη διάσταση στην έκφραση «οικονομικές κυρώσεις». Αν το ψηφιακό Yuan τελικά τα καταφέρει, θα δώσει στην Κίνα ένα εναλλακτικό δίκτυο, για να διεκπεραιώνει διεθνείς συναλ λαγές έξω από την εμβέλεια του μακριού χεριού των ΗΠΑ. Ίσως γιαυτό και οι ΗΠΑ ετοιμάζουν το δικό τους «ψηφιακό δολάριο». Αλλά αυτό είναι μια άλλη «ιστορία»… Το digital yuan θα προσφέρει εύκολες συναλλαγές ακόμα και στις περιοχές που δεν υπάρχει καν τραπεζικό σύστημα, δημιουργώντας ένα νέο ψηφιακό Δρόμο του Μεταξιού

το

και την

εφαρμογής και επικράτησης για το digital yuan», όπου όπως αναφέρει και η Ινδή αναλύτρια διεθνών σχέσεων Mahima Duggal. Χάρη στην

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 51 H πορεία προς το «crypto-yuan» είναι αρκετά γνωστή. Οι γεω πολιτικές μεταβολές που επιδιώκει της αποδίδουν όμως μια άλλη διάσταση. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η «προώθηση και διεθνοποίηση του "Ρενμίμπι" (RMB, το κινεζικό νόμισμα, ναι αυτό που πρωτοείδατε το 1998 σε πλαστογραφία στο "Φονικό Όπλο Νο4") και η παγκοσμιοποίηση των κεφα λαίων του» αναφέρεται ως βασικός στόχος ήδη από το δέκατο τρίτο πενταετές πρόγραμμα ανάπτυξης της Κίνας (2016-2020). Το κίνητρο πίσω από αυτόν είναι απλό όσο και σημαντικό. Η εξάρτηση του διεθνούς εμπορίου -στο οποίο η Κίνα φιλοδοξεί να πρωτοστατεί- από το αμερικανικό δολάριο, οι ελλείψεις του, με τις οποίες η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να χειραγωγεί τις αγορές και το κόστος δανεισμού θα θέτουν πάντα τα όρια στην κινεζική ανάπτυξη και επιρροή. Για την κινεζική ηγεσία είναι εδώ και χρόνια προφανές ότι χρειάζονται το «δικό τους δολάριο». Αυτό όμως είναι ιδιαίτερα προβληματικό. Την δεκα ετία 2009 με 2019 συναλλαγές αξίας 20 τρις yuan έγιναν εκτός κινεζικών συνόρων. Όχι κι άσχημα για μια χώρα που μέχρι πριν λίγες δεκαετίες ήταν ερμητικά κλεισμένη στον εαυτό της. Αλλά το παραπάνω ποσό αντιστοιχεί σε ένα μόλις 2% των διεθνών συναλλαγών, ελάχιστο αν συγκριθεί με το περίπου 60% των συναλλαγών που γίνονται με το “mighty dollar”. Τουλάχιστον «ασύμμετρη» αναλογία, αφού η Κίνα είναι λίγο πίσω από τις ΗΠΑ σε ΑΕΠ, δεν έχει την έκθεση δανεισμού των ΗΠΑ και αυξάνει συνεχώς τόσο τις εξαγωγές όσο και τις επενδύσεις της διεθνώς. Βέβαια, όλοι οι υπόλοιποι πολιτικο-στρατιωτικοί «μπα λαντέρ» σε αυτό το παιχνίδι μιλούν Αγγλικά. Και αυτός είναι ο βασικότερος λόγος για τον οποίο η κινεζική κυβέρνηση απο φάσισε να κατασκευάσει το δικό της κινεζικό «σούπερ-χαρτί».

του,

Enter the Digital Yuan Η ιδέα για ένα «κρατικό bitcoin», έπεσε στην People’s Bank of China και μπήκε μπροστά το 2014. Ήδη από το 2010, ένα εντυπω σιακό 95% των φρεσκο-εξορυγμένων bitcoin ήταν έργο κινέζων ιδιωτών cryptominers, οι οποίοι αποκαλύφθηκαν ορίων δυτικού κόσμου. Το «Belt and Road Initiative» (BRI) ήταν το μεγάλο project του κινέζου προέδρου Xi Jinping. Στην ουσία, ένα σύγχρονο δίκτυο εμπο ρίου, προς την υπόλοιπη Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική, στο σύνολο της ανάπτυξης του οποίου η Κίνα θα επενδύσει ένα τρις δολάρια σε υποδομές που θα της επιτρέψουν να εξαπλωθεί οικονομικά στις παρθένες αγορές σε εξήντα από τις αναπτυσ σόμενες (ή και εντελώς υποανάπτυκτες) χώρες του κόσμου. Αυτές, με πληθυσμό ίσο με τα δύο τρίτα του πλανήτη, θα γίνουν το αγοραστικό κοινό που θα απορροφήσει τις κινεζικές εξα γωγές. Ζωτικής σημασίας όταν η υπερ-κορεσμένη, γερασμένη και χρεωκοπημένη Δύση σταματήσει να αγοράζει σαν τρελή. Αυτό είναι το «τέλειο πεδίο τεχνολογία dlt και AI ευκολία που κρύβει πίσω του το digital yuan θα προσφέρει εύκολες και γρήγορες συναλλαγές, ακόμα και στις περιοχές όπου δεν υπάρχει καν τραπεζικό σύστημα, δη μιουργώντας -όπως τα χαρτονομίσματα υπό την εγγύηση του Κουμπλάι Χαν- έναν νέο ψηφιακό Δρόμο του Μεταξιού. Τον οποίο βέβαια, μέσα από τις ψηφιακές αυτές υποδομές και το ίδιο το νόμισμα, θα ελέγχει η Κίνα. Κατ’ επέκταση και τις χώ ρες αφού οικονομικό κέρδος μόνο του δεν δικαιολογεί

του

μαζικά, όταν το 2012 το κινεζικό κράτος άρχισε να εξιχνιάζει τις περιπτώσεις ύπο πτης υπερκατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η αποκεντρωμένη και ανώνυμη παραγωγή νομίσματος καθόλου δεν ταιριάζει με τα κινεζικά σοσιαλιστικά ιδεώδη, οπότε και τα ιδιωτικά κρυπτονομί σματα απαγορεύτηκαν. Αφού όμως έδωσαν στους αρμόδιους την ιδέα για το «Κρυπτονόμισμα του Λαού», που μπήκε σε δοκιμές το 2020, ακολουθούμενο ως το 2021 από την υποχρεωτική «στροφή» στις ηλεκτρονικές πληρωμές για να το υποστηρίξουν. Έτσι μέχρι το τέλος του 2021, το 80% των Κινέζων έκαναν έστω μία ψηφιακή πληρωμή, μέσα από 123 εκατομμύρια ψηφιακά πορτοφόλια, αν και η μέση αγορά ήταν 3 RMB, δηλαδή κοντά στα 47 cents του δολαρίου. Η κρατικά ελεγχόμενη και διατεταγμένη διάδοση που κλιμακώθηκε (υπερδιπλασιάστηκε) και για λόγους προπαγάνδας στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς των αρχών του 2022. Κάτι Τρέχει στα …Κινέζικα; Προς τι λοιπόν τόσος ντόρος για μια πλατφόρμα συναλλαγών εντός της Κίνας και υπόθεση κυρίως του Alipay και του TenPay; Για να μπορεί ο μέσος Κινέζος να αγοράζει ευκολότερα από smartphones μέχρι πάπια Πεκίνου με ένα «confirm pay»; Προφανώς και το διακύβευμα κρύβεται εκτός τόσο των κινεζι κών συνόρων, όσο και των

Από την εδραίωση στην Payments360°εξέλιξη Conference ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 52 Με το πρώτο κύμα εξάπλωσης και καθιέρωσης των ψηφιακών πληρωμών να ολοκληρώνεται ήδη, το συνολικό τους οικοσύστημα περνά σε φάση μετεξέλιξης, η οποία εκτός από την επικράτηση τους διαφαίνεται ικανή να προσφέρει και μια εκ βάθρων αλλαγή συνολικά το χρηματοπιστωτικό κόσμο. Σ το 6ο, φυσικό φέτος, Payments 360 Conference, που οργανώθηκε από την BOUSSIAS και το περι οδικό Digital Finance -υπό την αιγίδα των iSpiral, Mastercard, Mellon Group of Companies, Uni.Systems και viafintechστο Divani Caravel Athens, στις 16 Ιουνί ου, παρουσιάστηκαν και αναλύθηκαν οι εν εξελίξει αλλαγές στο τοπίο των ηλε κτρονικών πληρωμών. Με κύριο θέμα του το «Next Generation Digital Payments the Payments 4.X era», αναλύθηκε τόσο η δυναμική τους όσο και ο τρόπος που η ελληνική εμπειρία και πρακτική, θα δια μορφώσει τις στρατηγικές εξέλιξης τους, μετά την και λόγω πανδημίας κυριαρχίας τους, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που το συγκεκριμένο συνέδριο τόσο πετυχημένα αναδεικνύει για έκτη συνεχή χρονιά, χαρτογραφώ ντας το τοπίο των νέων omni-channel συναλλαγών και προωθώντας τις value propositions τραπεζών, 3rd-party players, fintechs, paytechs, επιχειρήσεων και οργα νισμών που αναπτύσσουν και υιοθετούν ψηφιακές λύσεις πληρωμών. Ανοίγοντας το πρώτο μέρος, ο Άγγελος Κορφιάτης, Υποδιευθυντής της διεύθυνσης συ στημάτων πληρωμών και διακανονι σμών της Τραπέζης της Ελλάδος, πήρε τον λόγο από τον Παναγιώτη Μαρκέτο, moderator του συνεδρίου, για να δώσει το στίγμα της Τράπεζας της Ελλάδος στο θέμα της θεμελιώδους αλλαγής που οι αλλαγές στις πληρωμές σηματοδοτούν λέγοντας: «Η τράπεζα της Ελλάδος στη ρίζει τις άμεσες πληρωμές. Ο Μαχάτμα Γκάντι είπε “πρέπει να είσαι η αλλαγή που θέλεις να έρθει”. Η Τράπεζα της Ελ λάδος υποστηρίζει την πλήρη υιοθέτηση των άμεσων πληρωμών από την ελληνική αγορά στο πλαίσιο της στρατηγικής του Ευρωσυστήματος και τους στόχους της ευρωπαϊκής επιτροπής. Με απόφαση της διοίκησης προτίθεται να ενταχθεί και η ίδια στο TIPS, διευρύνοντας τη χρήση των άμεσων πληρωμών, για τους φορείς του ελληνικού δημοσίου. Συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στη διάδοση των άμεσων πληρωμών στην υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών την αναβάθμιση υπηρεσιών και την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών από την πλευρά του ελληνικού δημοσί ου. Και διευκολύνοντάς την καθημερινό τητα των Ελλήνων πολιτών στην αλληλε πίδραση τους με το δημόσιο».

Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤ Ό Υ ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 53 José Maria Beltrán, President, EACHA (European Automated Clearing House Association) «Οι άμεσες πληρωμές είναι μια πραγματικότητα πια και όχι ένα “what if” σενάριο. Έχουμε ήδη βελτιώσει την εμπειρία πελάτη και θα έπρεπε να είμαστε περήφανοι για το τι έχει επιτευχθεί. Δεν είναι όλες οι τράπεζες on-board ακόμα και εκεί υπάρχει αρκετή δουλειά που μένει να γίνει. Μαζί με τις πληρωμές αυξάνει και η καινοτομία πίσω τους και πρέπει να αυξηθούν και οι διασυνοριακές πληρωμές που έχουν μείνει πίσω, παρότι ακόμα η προσοχή μας εστιάζει στις “τοπικές” πληρωμές. Υπάρχει πάντα το ζήτημα της ασφάλειας, αλλά και η στρατηγική της ευρωπαϊκής επιτροπής. Από όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τις πληρωμές υπάρχει το ζήτημα του ανταγωνισμού, σε σχέση με τη συνεργασία. Πρέπει να αναρωτιόμαστε “κάνω καλύτερα μια πληρωμή από κάποιον άλλο, διαχειρίζομαι τα ρίσκα καλύτερα;” και η απάντηση συνήθως είναι “όχι, λόγω των κανονιστικών πλαισίων”, οπότε ας εστιάσουμε στα πεδία όπου υπάρχει χώρος για συνεργασία αντί για ανταγωνισμό». Σοφία Καμπουρίδου, CEO, ΔΙΑΣ Διατραπεζικά Συστήματα «Η ΔΙΑΣ 10 /12/2021 συνδέθηκε στο TIPS και μαζί της πλέον έχουν συνδεθεί 22 πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών, όλες οι συστημικές τράπεζες, η Viva με όλες τις θυγατρικές της που εκκαθαρίζουν σε ευρώ, η Optima Bank, η Πανκρήτια Τράπεζα και θα ακολουθήσουν η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και κάποιες ελληνικές συνεται ριστικές τράπεζες. Στην Ελλάδα το 98% των bank accounts της χώρας μπορεί ήδη να στέλνει και να δέχεται άμεσες πληρωμές, που εκκαθαρίζουν σε λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα. Το 25% των διατραπεζικών εμβασμάτων το πρώτο πεντάμηνο του 2022 έγινε στιγμιαία και τα άμεσα διατραπεζικά εμβάσματα έχουν αυξηθεί πάνω από 100% το ίδιο διάστημα σε σχέση με το ανάλογο της περασμένης χρονιάς». Σοφία Γαλάτουλα, Head of Product, ΤΒΙ Bank «Για τον Μάιο, το 93% των πληρωμών των πελατών μας σε Βουλγαρία και Ρουμανία έγινε με Sepa Instant. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να προσφέρουμε εναλλακτικούς και ευέλικτους τρόπους πληρωμής στους πελάτες μας, ώστε να μπορούν να αγορά ζουν εύκολα αυτό που θέλουν. Έχουμε φέρει ήδη το buy now -pay later στην Ελλάδα, που είναι διαθέσιμο στους πελάτες μέσα από τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις. Λει τουργούμε ήδη με 550 επιχειρήσεις και η επιτυχία του προϊόντος είναι ότι είναι κάτι άμεσο και γρήγορο για τον πελάτη, οπότε τη στιγμή ακριβώς της αγοράς μπορεί να πληρώσει με buy now- pay later για ποσά αξίας μέχρι δέκα χιλιάδες ευρώ και εμείς πιστώνουμε το ποσό άμεσα στους εμπόρους, ενώ διερευνούμε και επεκτείνουμε τους τρόπους αποπληρωμής από τους πελάτες μας». HONORARY SUPPORT SPONSORS

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 54 Αλέξης Δρυμιώτης, Transaction Banking Solutions, Eurobank «Ο μόνος ανταγωνισμός στα μετρητά είναι να μπορεί να γίνεται μια πληρωμή άμεσα και ηλεκτρονικά. Σήμερα τα χρήματα από μια κάρτα ή μεταφορά θα είναι διαθέσιμα μετά από κάποιο χρόνο. Για πρώτη φορά με τα instant payments τα χρήματα γίνονται άμεσα διαθέσιμα και αυτό είναι μια επανάσταση που πρέπει να εκμεταλλευτούμε στις τράπεζες, ώστε να γίνει το πέρασμα από τα μετρητά στις ηλεκτρονικές συναλ λαγές. Στην Ελλάδα έχουμε 730 χιλιάδες POS και πετυχημένο το καρτικό μοντέλο, με πλήθος καρτών. Παρόλα αυτά έχουμε 44 δις ευρώ να σηκώνονται από τα ΑΤΜ των τραπεζών για συναλλαγές που γίνονται με μετρητά. Αυτές οι συναλλαγές θα πρέπει να γίνουν ηλεκτρονικές». Γρηγόρης Σιουρούνης, Επίκουρος καθηγητής του Τομέα Οικονομικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Chairman and Co-Founder, Everypay SA «Θα ήθελα να σταθώ σε τρία σημεία: το πρώτο έχει να κάνει με τον καταναλωτή. Το instant payment πρέπει να είναι διαθέσιμο σε όλους, αλλά πρέπει να κατανοήσει ο κόσμος τι είναι αυτό και να το εξισώσει σε αμεσότητα και ασφάλεια με την κάρτα. Δεύτερον: η εμπειρία μας μάς έδειξε ότι πρέπει να βρεις τι ταιριάζει σε κάθε πελάτη. Καλώς ή κακώς όλο το smart money δεν ασχολείται με τα instant payments, αλλά με cryptos, dlt και next day of payments και αυτό γιατί είναι θέμα χρόνου να βρεθεί λύσει για το kyc ώστε ένας κολομβιανός να αγοράζει κάτι από site στην Ευρώπη. Γιατί η ΕΕ έχει 500 εκατομμύρια non -EU visitors. Πως θα πληρώσουν; Όπως έλεγε και ο Σωκράτης το μέλλον ανήκει σε αυτούς που το προετοιμάζουν και αυτή τη στιγμή "smart money does not go to instant"». PAYMENTS 360 CONFERENCE Δρ. Νικόλαος Κουρογένης, Καθηγητής και αναπληρωτής Πρόεδρος στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Διοικητικής Τραπεζικής, Πανεπιστήμιο Πειραιά «Το buy now -pay later για πολλούς μπορεί να ακούγεται αρχικά σαν πιστωτική κάρτα, αλλά ουσιαστικά ξεφεύγει από την πιστωτική κάρτα και συνοδεύεται από κάποιες προκλήσεις. Κάθε συναλλαγή συνδέεται και με τις δυσκολίες που υπάρχουν και το νομικό πλαίσιο. Ο καταναλωτής που πια μπορεί να κρίνει την υπηρεσία που του παρέχουν όχι μόνο προς την τράπεζα και τον έμπορο, αλλά και προς το κοινωνικό του πλαίσιο, δεν κατανοεί -στην πλειοψηφία τους- τους όρους αγοράς, ειδικά όταν ξεπερνούν τους συμβατικούς όρους της παραδοσιακής συναλλαγής, όπως συμβαίνει με το buy now -pay later, γιατί δεν είναι εκπαιδευμένος και αυτό μένει να γίνει». Άκης Γιούχας Chief Operating Officer, Optima Bank «Πως προετοιμαζόμαστε στην Optima για την επόμενη μέρα των instant payments; Θα μπορούσα να πω ότι τα σχέδια μας έχουν ολοκληρώσει εδώ και πολύ καιρό. Ακούσαμε τους πελάτες και κάναμε κάτι πολύ ριζοσπαστικό. Σταματήσαμε τη δια φορετική τιμολόγηση για τις μεταφορές χρημάτων. Κρατήσαμε μόνο το κόστος του απλού εμβάσματος και προσπαθούμε να μεταφέρουμε τα χρήματα στο γρηγορότερο διάστημα. Ψάχνουμε συνεχώς νέα εργαλεία όπως το ΑΙ που να βελτιώσουν την ασφά λεια και δεν θα πάψουμε ποτέ να ψάχνουμε, αφού αν δεν σηκώνεις συνεχώς τον πήχη της ασφάλειας αυτός ακόμα και αν δεν του κάνεις τίποτα έχει την τάση να πέφτει».

Βασίλης Μαγουλάς, Financial Payments Development Manager, Dixons Southeast Europe «Μιλώντας για “αόρατες πληρωμές” θα πρέπει να συμφωνήσουμε Είναι τα λεγόμενα “just walk out stores”. H πληρωμή συμβαίνει “από πίσω”. Οι αόρατες πληρωμές είναι αυτές

που συμβαίνουν στο background process ενός checkout, χωρίς να υπάρχει διακριτή και συγκεκριμένη δράση από τον πληρωτή. Αυτό απαιτεί από τον πελάτη opt-in, μια διαδικασία onboarding από αυτόν, συνήθως με το κατέβασμα μιας εφαρμογής, να συνδέσει το επιθυμητό μέσο πληρωμής κάρτα κλπ και να αυθεντικοποιηθεί πριν αρχίσει το ταξίδι. Αφού συμφωνήσαμε σε αυτό ελάτε να διαφωνήσουμε!» Μάκης Θέμελης Sr. Director, Digital Commercial & e-Mobility Transformation, ΔΕΗ Α.Ε. «Θεωρώ ότι το κομμάτι των B2C Payments δεν διαφέρει καθόλου από έναν κλασσικό δομημένο ψηφιακό μετασχηματισμό. Το τοπίο όμως είναι πολύ δύσκολο. Θυμηθείτε πως πληρώναμε παλιά τη ΔΕΗ και τις άλλες εταιρείες του δημοσίου. Αυτό άλλαξε και ο καταναλωτής πια δεν περιμένει λιγότερες επιλογές για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του, επειδή είμαστε δημόσιο. Σκεφθήκαμε πως θα φέρουμε εργαλεία και αλλαγές πως θα διαφοροποιήσουμε το customer journey του κάθε πελάτη ειδικά επειδή έχουμε να κάνουμε με ένα ζωτικό αγαθό όπως η ενέργεια. Οι δυσκολίες στον τομέα των B2C πληρωμών στο χώρο της ενέργειας δεν βρίσκονται στο ποιον τρόπο πληρωμών θα επιλέξω. Αλλά στο πως εγώ αγκαλιάζω την διαδρομή του πελάτη στο ενεργειακό τοπίο σε σχέση με τις πληρωμές».

όλοι στο τι είναι. Δεν μιλάμε για κάτι “σκιερό” αλλά όπως αναγνωρίζονται σήμερα είναι για παράδειγμα οι Amazon Go, όπου σε καταστήματα της στην Αμερική ο πελάτης μπαίνει με το κινητό του παίρνει ότι θέλει από τα ράφια και φεύγει.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 55 Μαρία Νασιάκου, Group CRM & e-commerce Director at Goody’s – Everest Group of Companies, Vivartia «Οι επιχειρήσεις της εστίασης είναι από αυτές που χτυπήθηκαν περισσότερο από την πανδημία και το κυριότερο τους όπλο για να επανέλθουν είναι η τεχνολογία. Πριν την πανδημία προσπαθώντας να προωθήσω ψηφιακές λύσεις ήταν σαν να έσπρωχνα ένα βαγόνι roller coaster προς τα επάνω. Μετά την πανδημία ήταν σαν να έφτασα στην κορυφή και κάποιος μου έδωσε ένα τρελό χτύπημα από πίσω και μου ζητούσαν να τα κάνουμε όλα σε λίγους μήνες. Αναγκαστήκαμε όλοι να κάνουμε fast forward τα roadmaps που είχαμε, κυρίως με υπηρεσίες που ενίσχυαν phygital εμπειρίες αυτο ματοποιημένες και unattended στο customer journey, απευθείας με τον καταναλωτή. Αναπόσπαστο κομμάτι όλου αυτού ήταν και οι ηλεκτρονικές πληρωμές». Χρήστος Τινιόζου, Managing Director της iSpiral «Είμαστε όλοι εξοικειωμένοι με τις διαδικασίες kyc identification & acceptance, τι απαιτείται όμως ώστε να είμαστε εντός των ορίων των κανονιστικών πλαισίων; Έχου με από την συγκέντρωση απαραίτητων data μέχρι τις διαφορετικές απαιτήσεις ανά regulator, το risk profiling συγκεκριμένων πελατών, fraud detection κοκ. Έχετε την υποχρέωση ταυτόχρονα προς τον πελάτη σας, την εταιρεία σας και τους regulators να τηρείτε κάποια στάνταρντς. Έχουμε πελάτες που μας έρχονται με ένα pdf εξήντα σελίδων με τις απαιτήσεις τους. Πως επηρεάζει αυτό την διαδικασία onboarding που πρέπει να ολοκληρώνεται σε λίγα λεπτά; Όταν μόνο στο Ηνωμένο βασίλειο είχαν πέρσι πρόστιμα 50 εκατομμύρια λιρών μόνο στο gaming sector».

μια τέτοια υπηρεσία από την πλευρά του πελάτη. Στόχος ήταν από την αρχή ένα end to end digital experience, χωρίς εκπτώσεις στο κομμάτι της ασφάλειας. Δημιουργήσαμε κάτι απόλυτα φιλικό προς το περιβάλλον που δεν υστε ρεί σε τίποτα από την πλαστική μορφή που ξέραμε. Σε 3 απλά βήματα η εταιρεία βάζει την παραγγελία της στην Edenred, ολοκληρώνουμε τις διαδικασίες kyc σε λίγες ώρες και ο δικαιούχος λαμβάνει στο email του το σειριακό αριθμό της κάρτας και τα τέσσερα τελευταία ψηφία του pun number, δημιουργεί λογαριασμό στην εφαρμογή myEdenred, προσθέτει την κάρτα του και μέσω provisioning γίνεται το tokenization της κάρτας και μπορεί να κάνει τις συναλλαγές μέσω του κινητού του όπως παλιότερα με την πλαστική κάρτα του». PAYMENTS 360 CONFERENCE

Μαρία Βερούχη, Marketing & CX Director, Edenred Greece

Σπύρος Οικονόμου, Chapter Leader of Business & Ecosystems Development, INTERAMERICAN «Τα digital payments κουμπώνουν με την ασφαλιστική εμπειρία του πελάτη. Το Smart Drive είναι ένα προϊόν τηλεματικής το οποίο σε real time αξιολογεί την συμπεριφορά του πελάτη και τον ανταμείβει άμεσα μέσω κινήτρων. Έχουμε πια φύγει τελείως από την παλιά λογική της έκδοσης του συμβολαίου μία φορά το χρόνο και της πίστωσης σε περίπτωση αποζημίωσης. Έχει αυξηθεί πάρα πολύ ο αριθμός των συναλλαγών με τους πελάτες μας, που ταυτόχρονα ενθαρρύνουμε να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο ηλεκτρονικές πληρωμές, βγάζοντας υπηρεσίες front office στο κινητό τους. Ένα άλλο προϊόν τηλεματικής μας, το Pay as you Drive, που δημιουργεί την ανάγκη για top ups. Υπάρχει και το σχετικό οικοσύστημα, όπου προσφέρουμε λύσεις μέσα από 9 καταξιωμέ νες εταιρείες και startups ώστε να επιστρέφουμε καθημερινά αξία στους πελάτες μας». Δημητριανός Σάββα, Software Engineer, Hellas Direct «Στην Hellas Direct από την πρώτη ημέρα πουλάμε ασφάλειες, προσφέροντας πληρω μές με ηλεκτρονικούς τρόπους και online. Από την πρώτη κιόλας μέρα προσπαθούμε να έχουμε μια ποικιλία στους τρόπους πληρωμών, από κάρτες, κωδικό ηλεκτρονικής πληρωμής ΔΙΑΣ, paypal, κ.α. και είδαμε ότι ο κόσμος ανταποκρίνεται πολύ θετικά σε αυτή την ποικιλία. Γιατί ο καθένας μας έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και απαιτήσεις και νιώθει διαφορετικά ανάλογα με την ηλικία του και τον κάθε τρόπο πληρωμής. Οι κάρτες είναι ο πιο δημοφιλής τρόπος πληρωμής ειδικά στους μεγαλύτερους ανθρώ πους και ο offline τρόπος μειώνεται δραστικά, αφού και εμείς αναζητούμε συνέχεια όλο και πιο frictionless τρόπους, παρακολουθώντας διαρκώς το ux και σε σχέση με το χρόνο που αφιερώνει ο κάθε πελάτης στην πληρωμή». ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 56 Αντώνης Πέππας, General Manager Greece, Viafintech «Οι τράπεζες προσπαθούν να μειώσουν το κόστος διαχείρισης της υποδομής τους κατά περίπου 50%. Αυτό αφήνει ένα κενό στην αγορά καθώς τα μετρητά συνεχίζουν να κυριαρχούν. Γίνεται πολύς λόγος για ψηφιοποίηση των συναλλαγών και κατάργηση των μετρητών γενικότερα, αλλά αν δει κανείς την στρατηγική της ΕΚΤ για τα επόμενα 10 χρόνια θα δει ότι η χρήση μετρητών από τον πολίτη είναι βασική προτεραιότητα και αυτό γιατί τα μετρητά προσφέρουν ανεξαρτησία, ιδιωτικότητα και inclusion στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Έχουμε λοιπόν ένα challenge, πώς μπορούμε να φέρου με το “cash” στον 21ο αιώνα. Πιστεύουμε ότι η απάντηση βρίσκεται στις λύσεις της Viafintech. Δίνουμε την δυνατότητα σε κάθε πελάτη μας να κάνει πολλές συναλλαγές από το super- market, μέσω του κινητού του».

«Mε την νέα άυλη Ticket Restaurant Zero εξαφανίζουμε χαρτί, πλαστικό και όλα τα logistics που φέρνει

Στέφανος Φαλκονάκης, Chief Growth & Marketing Officer, Insurancemarket.gr «Θεωρώ ότι αυτό το συνέδριο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ γιατί αφορά την after covid εποχή στην οποία θα δούμε τρομερές αλλαγές. Το insurance, παρότι ανήκει στις financial services, είναι πολύ πίσω στο κομμάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού. Βλέπουμε αυτή τη στιγμή το δεύτερο κύμα του ψηφιακού μετασχηματισμού στην ασφάλιση, που έχει να κάνει με το after sales και με το customer care γενικότερα και αυτό θα δώσει πολύ μεγάλη ώθηση στην διείσδυση της τεχνολογίας στο insurance. Σε αυτή τη φάση ξεχωρίζουμε δύο trends στην καινοτομία: το bn-pl, γιατί στην κρίση ο καταναλωτής ζητάει να εξοικονομήσει και το digital wallet, όπου ο πελάτης θα μπορεί να δει το συμβόλαιο του τις αλλαγές κλπ και που θα μας επιτρέψει να μπούμε στο βαγόνι με τους aggregators του εξωτερικού, με τους μηχανισμούς cashback». Δρ. Ιωάννης Ηλιάδης, Board Member, (ISC)2 Hellenic Chapter, IT Infrastructure Manager, TIRESIAS S.A. «Οι άνθρωποι είμαστε ο πιο αδύναμος κρίκος της ασφάλειας. Και από ότι φαίνεται τα τελευταία χρόνια οι μελέτες δείχνουν πως γίναμε ακόμα πιο αδύναμος. Ακόμα και όσοι από εμάς τείνουμε να αποφεύγουμε το ρίσκο, τελικά δεχόμαστε να χρησιμοποι ήσουμε κάποια συστήματα πληρωμών τα οποία ίσως να μην έχουν τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Τουλάχιστον όχι έτσι όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς. Για παράδειγμα τα ίδια τα συστήματα έχουν αυξήσει πια το όριο ανέπαφων συναλλαγών χωρίς pin. Στο μεταξύ ο κόσμος έχει αυξημένα επίπεδα άγχους κάτι που τον καθιστά πιο ευάλωτο σε επιθέσεις κοινωνικής μηχανικής. Φαίνεται ότι το 82% των επιθέσεων που έγιναν μέσα στο 2021, εκμεταλλεύτηκαν τον ανθρώπινο παράγοντα». Δημήτρης Γεροστάθης, Cluster Lead, Digital Solutions for Greece, Cyprus & Malta, Mastercard «Προσπαθήσαμε πάρα πολύ να πείσουμε τις τράπεζες ότι καλή είναι η ασφάλεια, αλλά πρέπει να προσέξουμε ώστε να εξισορροπείται με τη σωστή εμπειρία του πελάτη. Δεν αρκεί μόνο να έχουμε τέλεια ασφάλεια, γιατί είναι πολύ εύκολο, βάζεις πενήντα πέντε κωδικούς και άλλους ογδόντα έξι sms otp και δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει fraud, αλλά και ο πελάτης δεν θα είναι εκεί ποτέ. Όταν ο πελάτης γίνει challenged, προσπαθήστε να γίνει με τον πιο εύκολο τρόπο για εκείνον. Για μας αυτός ήταν τα biometrics, ενώ σημαντικό είναι και το in -app payments. Σιγά σιγά οι πελάτες μετασχηματίζονται και έρχονται σε app -format. Σήμερα -post PSD2- όταν πια είναι regulated και έχουμε επιβεβαιώσει ότι το in-app checkout λειτουργεί σωστά, έχουμε μια πολύ καλή εμπειρία που προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε συσκευή ο πελάτης έχει στα χέρια». Δρ. Χαρούλα Απαλαγάκη, Γενική Γραμματέας, Ελληνική Ένωση Τραπεζών «Τρίπτυχο e-paymant, digital, cybersecurity. Αν θα το απέδιδα με βάση τα trend και τις τάσεις που διανύουμε σήμερα θα έλεγα ότι απογειωνόμαστε με τα e-payments, προχω ράμε στο digital και προσέχουμε στο cybersecurity. Τα ποσοστά απάτης υπάρχουν, το έχει εντοπίσει και ο επόπτης, αλλά είναι διαχειρίσιμα, στο πλήθος τους. Ως Ένωση αναρτήσαμε και ερωτήσεις οδηγίες προς τους συναλλασσόμενους για την περεταίρω ασφάλεια των συναλλαγών, που θα αναπαραχθούν ελπίζω από όλους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει γεννήσει ζητήματα στον τομέα της συμπερίληψης. Λαμβάνουμε επίσης στην Ένωση παράπονα για ανθρώπους μεγάλης ηλικίας που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν, ειδικές κατηγορίες ανθρώπων, αλλά και περιοχές απομακρυσμένες, όπου κλείνουν τα καταστήματα και μπορεί να υπάρχει ένα σούπερ -μοντέρνο ΑΤΜ, που όμως δεν εξυπηρετεί το κοινό. Εμείς πρέπει να μιλάμε συγκεκριμένα και όχι μόνο για τον δικό μας κόσμο». ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 57

Έφη Πρεσβεία, Chief Technology & Operating Officer, Attica Bank «Θεωρώ ότι ένα πολύ μεγάλο εργαλείο είναι το e-Gov και το e-KYC, που ξεκλειδώνει πολλές υπηρεσίες που μπορούν να προσφερθούν από τις τράπεζες, χωρίς γραφειο κρατία, απομακρυσμένα στους πελάτες και πάρα πολύ γρήγορα. Ας δούμε το παρά δειγμα του fuel pass, αλλά και όλες τις επιδοτήσεις που γίνονται πια με ηλεκτρονικό τρόπο και σε διασύνδεση με τις τράπεζες και το δημόσιο φορέα. Υπάρχει παράλληλα η διάσταση της απλοποίησης των διαδικασιών μας και του upskilling των στελεχών μας, αλλά και η διαρκής προσπάθεια να έρθει νέο αίμα στην τράπεζα. Βασική δια δικασία στο πλαίσιο του μετασχηματισμού διεθνώς είναι και το redeployment, ώστε ήδη υπάρχοντα στελέχη να μετακινούνται για να καλύψουν νέες ανάγκες. Μαζί με το ζήτημα της ψηφιακής ωριμότητας τόσο τραπεζών, όσο και ατόμων και επιχειρήσεων, παρότι σύμφωνα με μελέτες είμαστε στην 10η θέση στην ΕΕ σε αυτή». Ιωάννης Γραμματικός, Γενικός Διευθυντής, Τράπεζα Πειραιώς «Είναι πραγματικά ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς πως για πρώτη φορά έχουμε τον ιδιωτικό τομέα να ανταγωνίζεται με ίσους όρους τον δημόσιο στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Και μάλιστα τον δημόσιο να εκπλήσσει ευχάριστα ως προς την πρόοδο, την διάρκεια και τις καινοτομίες. Οι ψηφιακές πληρωμές συνεχίζουν να εκρήγνυνται, έχοντας περάσει εδώ και καιρό σε μία ώριμη φάση όπου φύγαμε από την κάρτα και το πλαστικό. Πήγαμε στο contactless, στα smartphones και τα wearables, σε μία βαθύτερη χρήση της εμβασματικής τραπεζικής και πιο ευέλικτων μορφών, όπως το IRIS κλπ. Κανείς πια δεν μπορεί να αρνηθεί ότι έχουμε απέναντι μας και στο μέσο όρο έναν περισσότερο εκπαιδευμένο καταναλωτή, ο οποίος έχει εκτιμήσει την «βολή», την καλή εμπειρία και την ασφάλεια του να συναλλάσσεται κανείς ψηφιακά». Διονύσιος Νικολός, Assistant Manager & Quality Manager, Alpha Bank «Είδατε που οι δεινόσαυροι εξελίσσονται; Άκουγα για πάρα πολύ καιρό ότι οι τράπεζες είναι πολύ δύσκολο να μετεξελιχθούν, ο ανταγωνισμός θα είναι τεράστιος, έρχονται τα ιδρύματα πληρωμών κλπ. Στην Alpha έχουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα μετασχηματισμού που έχει λάβει μεγάλη διάσταση κάτω από τον τίτλο Alpha Blueprint και σκοπεύει, όχι μόνο προς τον μετασχηματισμό προς τα έξω, αλλά και προς τα μέσα. Αλλάζει όλη η δομή της τράπεζας σε ένα σχήμα με βασικά χαρακτηριστικά την agile λογική στην ανάπτυξη των προϊόντων μας, αλλά και την υλοποίηση των dev-ops πρακτικών για την συνεργασία όλων των εμπλεκομένων. Και όλα αυτά για να μπορέσουμε να προσφέρουμε ένα πολύ φιλόδοξο, αλλά ρεαλιστικό πρόγραμμα μετασχηματισμού στις υπηρεσίες, με άξονα τα εναλλακτικά μας κανάλια, όπου μεταφέρουμε τις υπηρεσίες από τα καταστήματα, με σημαντικό μέρος αυτών τα e-payments». Δημήτρης Πλέσσας, Assistant General Manager Cards & Digital Business, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος «Μπορώ να σας πω για τρεισήμισι εκατομμύρια χρηστών digital payments που έχει η Εθνική Τράπεζα, για τα δυόμιση εκατομμύρια των ενεργών χρηστών κάθε μήνα, για το ότι κάθε ένας από αυτούς κατά μέσω όρο μπαίνει δεκαοκτώ φορές στην εφαρμογή μας, κάθε μήνα, και το 3% των συναλλαγών που γίνεται πια στο κατάστημα. Όταν προ covid αυτό το ποσοστό ήταν 30 και 40%! Είναι χαρακτηριστικό της προόδου που έχει γίνει στο digital και μας φέρνει στο δυσάρεστο θέμα, πολλοί που δεν έχουν την απαραίτητη εξοικείωση και πολλοί επιτήδειοι να τους ακολουθούν για να τους εκμεταλλευτούν θέτοντας ζητήματα ασφαλείας. Κάθε μήνα συνολικά οι τράπε ζες διαχειριζόμαστε περίπου 10 εκατομμύρια υποθέσεις συναλλαγών με ζητήματα cybersecurity που δείχνουν ότι χρειάζεται εκπαίδευση του κοινού». ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 58 PAYMENTS 360 CONFERENCE

10+ Data Experts και πληθώρα business cases Εξέχοντες Διεθνείς και Έλληνες ομιλητές μοιράζονται τις εμπειρίες τους και αναλύουν στρατηγικές Συμμετοχές: Κατερίνα Μπότη, T: 210 6617777 (εσωτ. 186), M: 6946122866, Ε: kboti@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com | Μαριάννα Ζώγε, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 205), E: mzoge@boussias.com Περιεχόμενο: Γιώργος Φετοκάκης, Τ: 210 6617777, Ε: gfetokakis@boussias.com Unlocking Data Value in an Uncertain28World●092022 LIVE ON YOUR SCREEN www.dataconference.gr Official Publication KotziagkiaouridisYannis Global Chief Data & AI O cer, Edelman Tonia Sideri Head of AI and Analytics Centre of Excellence – Digital Incubator and Innovation, Novo Nordisk Sahar Changuel Data Manager, Société Générale Camila Manera ex Data Manager,Scientist The Walt Disney Company Andrea De Mauro Author of Data Analytics Made Easy, Professor of Analytics Richard Robinson Chief Strategist, Open Data and Standards, Bloomberg LP / Author ⊲ Daniel Melin Strategist, Swedish Tax Agency ⊲ Δρ. Αριστείδης Μελετίου Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Πληροφορικής και Επικοινωνιών Δημόσιας Διοίκησης της ΓΓΠΣ ⊲ Βάνα Σύψα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Αθηνών ⊲ Δρ. ΦιλιππόπουλοςΙωάννης Associate Professor, Cyprus International Institute of Management / Visiting Professor, University of Thessaly ΜΕΓΑΛΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΧΟΡΗΓΟΙ

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 60 Η δεκαετία του Fintech-as-a-Service H παγκόσμια αγορά για τις Fintech-as-a-Service Platforms δείχνει να ξαναμπαίνει σε μια τροχιά σημαντικής ανάπτυξης, την περίοδο 2022 -2031, μετά την κάμψη που σημειώθηκε τα χρόνια της πανδημίας. Τoυ ΒΑΓΓ Ε ΛΗ ΒΑΓΓΕΛ Α Τ Ό Υ Τ ον Ιούνιο που μας πέρασε η Klarna -πρόσφατα αφι χθείσα και στην χώρα μας- εισήγαγε στο mobile app της το Loyalty card function, ώστε να μην χρειάζεται να κουβαλάς πάνω σου καμία κάρτα. Τον Ιούλιο, η Rakuten -βλέπε Viber- ανακοίνωσε ότι θα συ νεργαστεί με την παγκόσμια πλατφόρμα regulated financial services, Rapyd, ώστε να αναπτύξει μέσα στο Viber App την δυνατότητα ασφαλών και γρήγορων ψηφιακών πληρωμών διεθνώς. Σε τέλειο συγχρονισμό, τον Αύγουστο η εταιρεία στρατηγικών ερευνών αγοράς Nester Research, ανακοίνωσε πως σύμφωνα με την μόλις δημοσιευμένη έρευνα της σε πάνω από 50 χώρες η δυναμική της αγοράς για πλατφόρμες Fintech As A Service ξαναμπαίνει σε ανοδική πορεία. Η ανάπτυξη της συγκεκριμένης FaaS αγοράς αποδίδεται σε συγκεκριμένους παράγοντες, με κύριο -και αναμενόμενο- τις αυξανόμενες επενδύσεις των τραπεζών σε τεχνολογίες αιχμής και καινοτομίες που ενισχύουν τα τραπεζικά προϊόντα και RESEARCH

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 61 βελτιώνουν την πελατειακή εμπειρία. Έτσι για παράδειγμα οι επενδύσεις σε επιχειρήσεις παραγωγής καινοτομίας που είχαν φτάσει τα 219 δις δολάρια ακριβώς πριν από την πανδημία, όταν ο ρυθμός αύξησης των επενδύσεων σε R&D φάνηκε να ανεβαίνει στο 9%, έπεσαν στην διάρκεια της πανδημίας στα 123 δις δολάρια, αλλά την τελευταία μόλις χρονιά ξανανέβηκαν στα 211 δις δολάρια. Όλες οι προβλέψεις δείχνουν μάλιστα ότι αυτή η άνοδος θα συνεχιστεί με πρωταγωνιστές γνωστές εταιρείες όπως οι Synctera Inc., Fafnir LLC, Rapyd Financial Network (2016) Ltd., Neo Technologies, Fispan, Payward, Inc., Monzo Bank Ltd, Robinhood Markets, Inc., Stripe, Inc., Klarna Bank AB και άλλες. Οι βασικότεροι παράγοντες στους οποίους αποδίδεται η ανά πτυξη αυτή είναι από την μία η εξοικείωση -λόγω πανδημίαςτου κοινού με τις διαδικασίες της νέας ψηφιακής τραπεζικής και από την άλλη η συνεχιζόμενη διείσδυση των smartphones σε όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Ο συνδυασμός των παραπάνω δείχνει ότι η ζήτηση για όλο και περισσότερα οικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες θα γίνεται εντονότερος μέσω των ψηφιακών καναλιών και αυτά θα γίνουν τα παγο θραυστικά που θα ανοίξουν και πάλι την «παγωμένη» λόγω απανωτών κρίσεων τραπεζική αγορά. Χαρακτηριστικά η έρευνα της Nester έδειξε ότι στις ΗΠΑ όπου το 84% των νοικοκυριών διαθέτει μια «έξυπνη» συσκευή (smartphone, desktop, laptop, ή tablet) από το 2018, σήμερα το ποσοστό αυτών που έχουν κάτι πέρα από smartphones έπεσε στο 74%. Κατ’ αναλογία το 91% όσων συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι προτιμούν ένα banking app για να ελέγχουν τον τραπεζικό λογαριασμό τους, ένα 80% διεκπεραιώνουν και απλές τραπεζικές συναλλαγές από το κινητό τους και ένα 5% το χρησιμοποιούν και για διεργασίες που παραδοσιακά απασχολούσαν το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών. Η τάση αντανακλάται και στην αλλαγή των κανονιστικών πλαι σίων διεθνώς, καθώς κυβερνήσεις ανά τον κόσμο ενθαρρύνουν -μετά και τα συμπεράσματα της πανδημίας- την ανάπτυξη το άνοιγμα των συνόρων της fintech επικράτειας. Έτσι, στην Ινδία η κεντρική τράπεζα ανέβασε το όριο των ημερήσιων ψηφιακών συναλλαγών από τα 2528.06 στα 6320.15 δολάρια ανά λογαριασμό και διευκόλυνε την παροχή πρόσβασης στα τραπεζικά δεδομένα ανάμεσα σε πελάτες και οργανισμούς, ώστε μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες δανειοδότησης, αλλά και μικρότερα επιτόκια ανάλογα με τα πιστωτικά προφίλ του, διευκολύνοντας την ροή πιστώσεων ώστε να αναπτυχθούν ακόμα και οι μικρές αγορές. Ειδικά σε δημογραφικά τμήματα που το smartphone είναι το μόνο σημείο πρόσβασης προς το τραπεζικό σύστημα. Ενδεικτικό της αναγκαιότητας αυτής είναι ότι στις ΗΠΑ ο οργανισμός United States Agency for International Development (USAID), καλεί επιχειρήσεις και ιδρύματα να βελτιώσουν τις ψηφιακές οικονομικές υπηρεσίες που προσφέρουν. Έτσι τον Απρίλιο του 2022 ξεκίνησε την νέα πρωτοβουλία «Digital Invest», στα πλαίσια της οποίας θέλει να κατευθύνει ιδιωτικά κεφάλαια στην ανάπτυξη υποδομών, internet service providers και παίκτες του digital finance οικοσυστήματος ώστε -μέσα από το fintech οικοσύστημα- να φτάσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε όλους όσους είχε μέχρι σήμερα αφήσει εκτός των υπηρεσιών του ανά τον πλανήτη. Η δυναμική αυτής της κίνη σης κατά την έρευνα θα οδηγήσει -ειδικά στο βόρειο τμήμα της Αμερικής- σε μαζικές χρηματοδοτήσεις από τις εταιρείες venture capital προς τις fintech εκείνες που θα δώσουν έξυπνες λύσεις στα service costs, τους χρόνους επεξεργασίας τραπεζι κών δεδομένων και τα αυτοματοποιημένα συστήματα banking. Πληρωμές και data στο επίκεντρο Παρόλα αυτά το κύριο κομμάτι της ανάπτυξης των FaaS για την περίοδο 2021-2032 που αφορά η συγκεκριμένη έρευνα προβλέπεται να αφορά τις άμεσες πληρωμές μέσω κάποιου app σε smartphone. Αναμενόμενο, αν αναλογισθούμε ότι ήταν η ανάγκη για τη συγκεκριμένη διαδικασία που οδήγησε λόγο των μέτρων της πανδημίας στην οθόνη του κινητού, εκατομμύρια δάχτυλα που έψαχναν πως θα ολοκληρώσουν τις συναλλαγές τους χωρίς ανθρώπινη επαφή. Αυτό που δεν περίμενε κανείς ήταν το τσουνάμι των data που θα προέκυπτε. Οι αγορές της Ασίας και του Ειρηνικού υπόσχο νται να δώσουν συνέχεια σε αυτό το κύμα fintech καινοτομιών για όλους. Ο λόγος είναι ότι πολύ απλά εκεί παράγονται όλο και περισσότερα καινούργια data. Και το fintech έχει μια πε λώρια λαχτάρα για data. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η μελέτη, στην συγκεκριμέ νη περιοχή το internet traffic σημειώνει συνεχώς νέα ρεκόρ. Από 25 exabytes ανά μήνα το 2016, έπιασε 101 exabytes ανά μήνα το 2021, σε μια αύξηση 24% η οποία συνεχίζεται. Πίσω της τρέχει μια ανάλογη τάση για επενδύσεις στην καινοτομία στην περιοχή, μέσω νέων βελτιωμένων banking apps, σε όλους σχεδόν τους τραπεζικούς κλάδους, αφού όλες οι τράπεζες συναγωνίζονται για το ποια θα «καβαλήσει» το κύμα των data που θα την βγάλει πιο μπροστά από τους ανταγωνιστές της. Το έπαθλο; Οι χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας μαζί με την Κίνα υπο λογίζεται ότι διαθέτουν λίγο παραπάνω από 800 εκατομμύ ρια χρήστες online banking. Οι αυξητικές τάσεις αυτού του χρυσοφόρου κοινού με το δάχτυλο στην οθόνη, το θέλουν να φτάνει τα 1,5 δισεκατομμύρια χρήστες ως το 2025! Σημειώστε εδώ ότι το κοινό αυτό δεν έχει χτυπηθεί από την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, έχει αυξανόμε νο βιοτικό επίπεδο, είναι νεότερο και πιο tech friendly από το αντίστοιχο δυτικό και έχει πιο «άγριες» καταναλωτικές διαθέσεις. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Nester Research, η δυναμική της αγοράς Fintech As A Service ξαναμπαίνει σε ανοδική τροχιά

φιαλωμένο μπουκάλι νερού, από το να στρέψουμε το κεφάλι μας στον ουρανό. Αντίστοιχα, από την πληθώρα ανοιχτών δεδομένων για τις επιχειρήσεις εμείς τα επιλέγουμε, τα επεξεργαζόμαστε και τα πακετάρουμε σε χρήσιμες “πόσιμες” υπηρεσίες. Άλλωστε, το υπαρξιακό ερώτημα “Ποιοί και πού είναι οι πελάτες μου;” είναι τόσο παλιό όσο και οι εται ρείες, μα πάντα τόσο επίκαιρο για όλους μας. Το ότι αλλάξαμε απλά τεχνολογία, δεν αλλάζει το ερώτημα, αλλά την αποτε λεσματικότητα των λύσεων. Έτσι λοιπόν, εμείς απαντάμε πολύ ξεκάθαρα. Ξέρουμε πολύ καλά όλες τις εταιρείες της χώρας και σας βοηθάμε να βρείτε ποια είναι ου σιαστικά η αγορά σας και με ποιες από τις εταιρείες της αγοράς αυτής αξίζει

και

να συνεργαστείτε. Πώς προέκυψε η ιδέα πίσω από την Linked Business; Για μια σειρά ετών βίωσα την συναρπα στική εμπειρία να συνεργαστώ με τον εφευρέτη του Web, Sir Tim Berners-Lee και την ομάδα του σχετικά με την μελέτη της οικονομίας του Διαδικτύου. Και ένα από τα πράγματα που αποκόμισα είναι η αναγνώριση της αξίας των ανοιχτών δεδομένων για την κοινωνία και την οι κονομία. Δηλαδή, πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει επίσημη και ανοιχτά διαθέσι μη πληροφόρηση προς όλους, σε τομείς όπως οι εταιρείες και η συμπεριφορά τους. Για παράδειγμα, σε ποιους ανήκει Linked ΔαμάζονταςBusiness:ταBusiness Data Η βραβευμένη ελληνική startup, Linked Business, ξεκίνησε με έργο της κάτι εντελώς αντίθετο με την ελληνική λογική. Να μετατρέψει μια χαώδη κατάσταση των επιχειρηματικών δεδομένων της χώρας σε σύγχρονο και αποτελεσματικό εργαλείο επιχειρηματικής ανάπτυξης. Τoυ ΒΑΓΓ Ε ΛΗ ΒΑΓΓΕΛ Α Τ Ό Υ Το 1o Βραβείο καινοτομίας της Εθνικής Τράπεζας το 2019 εξασφάλισε την εμπιστοσύνη στην Linked Business, ιδιαίτερα στον χώρο των μεγάλων επιχειρήσεων και των διεθνών οργανισμών

σειρά από αναγνωρισμένες

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 62 STARTUP CORNER Η βραβευμένη πλατφόρμα της Linked Business -πήρε το 1o Βραβείο καινοτομίας της Εθνι κής Τράπεζας το 2019- προσφέρει τα πιο αποτελεσματικά B2B Sales leads από το σύνολο των ενεργών επιχειρήσεων της χώρας. Παρέχει άμεση, πλήρη, και στοχευμένη τμηματοποίηση με βάση την δραστηριότητα και την γεωγρα φία των επιχειρήσεων, βασισμένη στην αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων, με την χρήση των τεχνολογιών των Big Data και της Artificial Intelligence. Οι διαθέσιμες υπηρεσίες της αφορούν εν γένει το Corporate’s asset tracing, Due Diligence & Compliance, Systemic KYC, Focused Β2Β campaigns, Market analysis,

Business Digital Onboarding, Master data cleansing Internal audit controls ήδη προσελκύσει ως πελάτες μια επιχειρήσεις, όπως η Εθνική Τράπεζα, η Τράπεζα Πει ραιώς, η Loreal, η PwC, η Deloitte, η 3Ε, η ΕΥΔΑΠ και η CNL Capital. Μιλώντας όμως με τον Μιχάλη Βαφό πουλο, ιδρυτή και διευθύνων σύμβουλο της Linked Business AE, του ζητάμε κάτι που θεωρούμε ακόμα πιο δύσκολο… Πώς εξηγείτε το αντικείμενο σας σε κάποιον εκτός της αγοράς τεχνολογίας ή άσχετο με τα big data; Το νερό της βροχής είναι πόσιμο, αλλά προτιμούμε την βρύση μας ή ένα εμ

και έχουν

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 63 μια εταιρεία και αν έχει λάβει δημόσιο χρήμα ή αν έχει τιμωρηθεί με πρόστιμο. Πάνω σε αυτή την βάση αποφάσισα να συνεισφέρω στην ψηφιακή μετάβαση της χώρας μας, με την παροχή υπηρε σιών έξυπνης επιχειρηματικής πληρο φόρησης. Ποια η μέχρι τώρα πορεία της Linked Business; H Linked Business ιδρύθηκε το 2018 από διεθνώς αναγνωρισμένους ερευνητές του Ερευνητικού Κέντρου “Δημόκριτος” και στεγάζεται στο Τεχνολογικό του Πάρκο. Tο 2021 εισχώρησε με μειοψηφικό μερί διο η Qualco SA, ως στρατηγικός επενδυ τής, η οποία, εκτός της μεσοπρόθεσμης κεφαλαιακής επάρκειας, φέρνει πληθώρα συνεργειών σε επίπεδο πελατών, προϊό ντων και διεθνούς γεωγραφικής επέκτα σης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Qualco με τη σειρά της έχει ως μέτοχο μειοψηφίας την Pimco, την μεγαλύτερη εταιρεία asset management παγκοσμίως. Ποια η σχέση σας με το Δημόκρι το; Είναι ενδεικτική των σχέσεων εκπαιδευτικών /ερευνητικών ιδρυμάτων και αγοράς στη χώρα; Την ιδέα της Linked Business την συνέλα βα την εποχή που ήμουν συνεργαζόμε νος ερευνητής του Ερευνητικού Κέντρου “Δημόκριτος” και με την ομάδα μου συ νεργαζόμαστε σε ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα για την αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων από τις επιχειρήσεις. Οι άν θρωποι του Δημόκριτου με ενθάρρυναν να ξεκινήσω την Linked Business και μέ χρι σήμερα έχουμε μια εξαιρετικά επιτυ χημένη συνεργασία. Ποιες οι βασικότερες ανάγκες που έρχεστε να καλύψετε και σε ποιους τομείς; Στην Linked Business απαντάμε ένα δι αχρονικό ερώτημα: “Ποιοί και πού είναι οι πελάτες μου;”. Το πρώτο μας προϊόν προσφέρει έξυπνη πληροφόρηση κυρίως σε επιχειρήσεις με εκτεταμένο Β2Β δί κτυο. Για παράδειγμα, σε μια βιομηχανία παραγωγής αναψυκτικών, καφέ ή τροφί μων παρέχουμε όλους τους δυνητικούς πελάτες της, όπως αναψυκτήρια, περί πτερα, ξενοδοχεία, αρτοποιεία κλπ. τόσο σε διαδραστική λίστα όσο και πάνω σε χάρτη στις ταμπλέτες των πωλητών της. Το δεύτερο προϊόν μας παρέχει το ανα λυτικό προφίλ μιας επιχείρησης (Know Your Business) σχετικά με την διοίκηση, την ιδιοκτησία, τις ροές του δημόσιου χρήματος (προμήθειες και επιδοτήσεις) και τα πιθανά δυσμενή εταιρικά γεγονότα (πχ. πλειστηριασμοί ή οφειλές προς το δημόσιο). Οι πελάτες μας είναι σύμβου λοι επιχειρήσεων, χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, καθώς και μεγάλες επιχειρή σεις οι οποίες έχουν αυξημένες ανάγκες για εσωτερικό έλεγχο και digital business onboarding.

Big Data σε Μικρή Χώρα Ασχολείστε με Big Data σε μια μικρή χώρα, για χρόνια πίσω από τις τεχνολογικές εξελίξεις. Πώς είναι να προσπαθείτε να εφαρμόσετε τεχνολογίες αιχμής σε μια χώρα που παραδοσιακά είναι πίσω από τους πρωτοπόρους της τεχνολογίας; Έχουμε συναντήσει μια σειρά από δυσκο λίες οι οποίες οφείλονται κυρίως στην έλλειψη κουλτούρας δημοσίων μητρώων, για τα βασικά γεγονότα της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς και η απέχθεια της δι οίκησης στις ανοιχτές διαδικασίες. Στην τελευταία δεκαετία, μαζί με άλλες ομάδες ερευνητών και φορέων (πχ τον Οργα νισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών), έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα ση μαντικό υπόβαθρο

ανοιχτού περιεχομέ νου και τεχνολογίας. Οι νέοι άνθρωποι πειραματίζονται σε αυτό το πεδίο και ευελπιστούμε να αγκαλιάσουν μαζικά την ιδέα ότι ο δημόσιος ψηφιακός χώρος αποτελεί ουσιώδη παράγοντα ευημερί ας. Είναι επίσης, ελπιδοφόρα, η ψηφιακή επανάσταση της τελευταίας τριετίας στην χώρα μας γιατί, μεταξύ άλλων, θέτει την βάση για την βελτίωση την ποιότητας των δεδομένων των μητρώων της χώρας, όπως για παράδειγμα το Κτηματολόγιο, τα στοιχεία των Διευθύνσεων κοκ, η έλ λειψη των οποίων λειτουργεί ανασχετικά στην επέκταση της νεοφυούς επιχειρη ματικότητας. Βέβαια, οι ατέλειες και οι δυσλειτουργίες μας πεισμώνουν περισσό τερο, για να φτιάξουμε υπηρεσίες που θα λύνουν τα προβλήματα και θα καλύπτουν ουσιώδεις ανάγκες με καλύτερο τρόπο. Το οικοσύστηµα των s fintechs στην Ελλάδα ωριµάζει και καλύτερεςπροσφέρονταςεξελίσσεται,ευκαιρίεςγιατουςµετόχουςτου.Ηπραγµατικήεπιτυχίαθαµετρηθείότανπερισσότεροινέοιεπιστήµονεςκαιιδιώτεςεπενδυτέςενεργοποιηθούν ΒΑΦΟΠΟΥΛΟΣΜΙΧΑΛΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος, Linked Business Στη βάση ποιας φιλοσοφίας αναπτύξατε τις εφαρμογές σας; Τι σας έδωσε το έναυσμα για να ξεκινή σετε; Οι ελληνικές επιχειρήσεις κάνουν πλέ ον βήματα προς τον ψηφιακό τους εκ συγχρονισμό. Οι διεθνείς τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και στην Ελ λάδα η περίοδος της κρίσης απέδειξε ότι τα Business Analytics είναι ζωτικό στοιχείο για την ανάπτυξη μιας επιχεί ρησης, ανεξάρτητα από τον κλάδο που δραστηριοποιείται. Για παράδειγμα, ας αναλογιστούμε πόσοι πωλητές και πόσα χιλιόμετρα ποδαρόδρομος απαιτείται για

Πώς σχεδιάζετε να εξελιχθείτε στο μέλλον; «Το φθινόπωρο θα παρουσιάσουμε μια σειρά από νέες υπηρεσίες για την αξιολό γηση των επιχειρήσεων και τα B2B Sales leads σε ένα πλήρως ψηφιακό κανάλι. Το 2023 έχουμε προγραμματίσει την ορ γανωμένη έξοδό μας προς τις ευρωπαϊκές αγορές. Έχουμε ξεκινήσει να πειραματι ζόμαστε με την Κύπρο και τα Βαλκάνια, τόσο σε επίπεδο διαθέσιμων δεδομένων, όσο και για τις σχετικές υπηρεσίες που (δεν) παρέχονται στις αγορές αυτές. Έως το 2025 στοχεύουμε να καθιερω θούμε ως ο

Non-performing exposure Servicers: ολο κληρωμένη λύση για την ανάλυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, την συμμετοχή σε προμήθειες, σε επιδοτή σεις, σε πλειστηριασμούς και τις οφειλές προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ.

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 64 να καταγράψουν όλες τις καφετέριες ή τα ψητοπωλεία της χώρας, χωρίς προ ηγούμενη πληροφόρηση. Σε αυτή την κατεύθυνση, τα καινοτόμα εργαλεία της πλατφόρμας της Linked Business επιτρέπουν την μελέτη σε βάθος της αγοράς, τη δημιουργία νέων πωλήσεων και την προστασία της επι χείρησης μέσω της πολυδιάστατης αξι ολόγησης των συναλλασσόμενών της. Πώς το πετυχαίνετε αυτό; Μεταμορφώνοντας σύνθετα και ανομοι ογενή δεδομένα σε χρήσιμη κι έξυπνη πληροφόρηση, αξιοποιώντας τεχνολογί ες αιχμής. Συλλέγουμε, καθαρίζουμε και εμπλουτίζουμε όλα τα ανοικτά δεδομένα από τις επίσημες πηγές της χώρας, τα οποία στη συνέχεια αναλύουμε και συν δυάζουμε, χρησιμοποιώντας Big Data & AI τεχνολογίες, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών σε δύο βασικές κατηγορίες (α)επαγγελματιών:τουςεπαγγελματίες με αντικείμενο την ανάπτυξη εργασιών (business development, sales, marketing) και (β) τους επαγγελματίες με αντικείμε νο την αξιολόγηση (πιστοληπτική και όχι μόνο) αντισυμβαλλόμενων όπως τράπεζες, οικονομικές διευ θύνσεις, εσωτερικούς ελεγκτές και συμβούλους. Ποιες οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε; Μια βιώσιμη και χρήσιμη επιχειρηματική προσπάθεια είναι πολύπλοκη και σπάνια πετυχαίνει με την πρώτη. Έχοντας την εμπειρία από προηγούμενες εταιρείες, στην περίπτωση της Linked Business τα πράγμα τα ήταν ευκολότερα. Την επέλεξα μέσα από μια σειρά ιδεών τις οποίες επεξεργαζόμουν για αρκετούς μήνες. Και την προετοίμασα με επιμέλεια και τους κατάλληλους συνερ γάτες. Άλλωστε στην προσπάθεια αυτή μια είναι η αδιαμφισβήτητη διαχρονική σταθε ρά: οι άνθρωποι. Όσο πιο καλή ομάδα έχεις τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επι τυχίας. Τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανό τητες να ζήσεις όμορφες στιγμές, παρά τις ατελείωτες ώρες δουλειάς. Η φιλοσοφία μας βασίζεται στο τρίπτυχο “Εστιάζουμε στα σημαντικά και περνάμε καλά”. Projects και Σχέδια για το Μέλλον Ποια είναι τα πιο πετυχημένα παραδείγματα που θα προβάλατε ανάμεσα στα project και πελάτες που έχετε μέχρι τώρα; Έχουμε ήδη ολοκληρώσει τη φάση των πιλοτικών προϊόντων και υπηρεσιών σε μεγάλο βαθμό και πλέον έχουμε λύσεις σε λειτουργία σε αξιόλογη κλίμακα για οργανισμούς-ορόσημα με συνολικό αριθ μό χρηστών που ξεπερνούν τους 1.000. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Vodafone Business Maps: ολοκληρωμέ νη λύση που αποτελείται από λογισμικό και δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται καθημερινά από ένα δίκτυο εκατοντά δων εταιρικών πωλητών της Vodafone, με στόχο την ανάπτυξη εργασιών και την εξεύρεση νέων πελατών. Εθνική Τράπεζα Business Onboarding: ολοκληρωμένη λύση που αποτελείται από λογισμικό και δεδομένα με στό χο το άνοιγμα εταιρικού λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα, χωρίς επίσκεψη σε κατάστημα. Η λύση αναμένεται να εμπλουτιστεί με λειτουργίες για σταυ ρωτές πωλήσεις (x-sell) και KYC.

κυρίαρχος πάροχος έξυπνης επιχειρηματικής πληροφόρησης στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Πώς βλέπετε τη δυναμική του ελληνικού περιβάλλοντος των fintechs; Το οικοσύστημα των startups και ειδικό τερα των fintechs στην Ελλάδα ωριμάζει και εξελίσσεται προσφέροντας καλύτερες ευκαιρίες για τους μετόχους του. Τα πρώ τα δείγματα των νέων VCs είναι θετικά και η πραγματική επιτυχία θα μετρηθεί όταν περισσότεροι νέοι επιστήμονες και ιδιώτες επενδυτές ενεργοποιηθούν σε νέες επιχειρήσεις. STARTUP CORNER ▲ Ή πλατφόρμα της Linked Business απαντά επιτυχημένα το διαχρονικό ερώτημα: “Ποιοί και πού είναι οι πελάτες μου;” μέσα από την πλοήγηση σε διαδραστικό χάρτη

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 65 LETTERS FROM LONDON Αυτά είναι μερικά από τα παραδείγματα για τις πιέσεις που δέχονται εταιρείες δι αφορετικών κλάδων που στηρίζονται στο εμπόριο αυτό. Ο ασφαλιστικός κλάδος δε θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος, τη στιγμή που εταιρείες πολλών εκατομμυ ρίων στρέφονται ήδη στους φορείς ανα ζητώντας λύσεις για την προστασία τους. Η κλιματική ατζέντα και η δημιουργία αντίστοιχων προϊόντων έχει έρθει νωρί τερα και εντονότερα στο προσκήνιο για πολλές εταιρείες που αναζητούν τρόπους και καινοτόμα προϊόντα που θα διασφαλί σουν το μέλλον πολλών εταιρειών. Ωστόσο, δεν είναι όλα άσχημα νέα, καθώς από την αντίπερα όχθη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κλάδος σημειώνει σταθερή άνοδο κυρίως μέσω των ασφαλειών σπι τιού. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη γενική ανάπτυξη της αμερικάνικης οικονομί ας αλλά κυρίως στην αυξημένη ζήτηση ασφαλιστικών προϊόντων ενάντια σε φυ Ακόμα και σε καιρούς καινοτόμακερδοφορίαανάπτυξηπιέσεων,καιμπορείναεπιτευχθείμεπροϊόντακαιτακτικέςπροσέγγισηςτωνπελατών Η απάντηση είναι πάντα η καινοτομία H Παναγιώτα Κοβάνη, Business Strategy Advisory, Financial Services της GK Advisory Ltd παρουσιάζει τις τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο της ασφάλειας. Ε νώ οι θερινοί μήνες για πολλούς σημαίνουν ανάπαυλα, μικρή ή με γάλη, ή έστω μερική επιβράδυνση δραστηριοτήτων, δεν παρατηρήθηκε το ίδιο και στο χώρο των ασφαλίσεων, όπου οι εξελίξεις και η γενική δραστηριότητα μας κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον σε όλη τη θερινή περίοδο. Σε αυτό συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό το εξαιρετικά ζεστό και άνυδρο καλοκαίρι που έπληξε την κεντρική και βόρεια Ευ ρώπη, οδηγώντας κύρια ποτάμια, ζωτικά για την κυκλοφορία εμπορίου και των ευρύτερων οικονομιών, να παρουσιάσουν στάθμες νερού που καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη τη μεταφορά προϊόντων εντός και εκτός Ευρώπης. Συγκεκριμένα, ο Ρήνος, πυλώνας μεταφορών για την ελ βετική και ολλανδική οικονομία, κυριο λεκτικά έγινε μη προσβάσιμο στα πλοία σε καίρια σημεία του, δυσχεραίνοντας τη μεταφορά πετρελαίου και κάρβουνου. Ο Δούναβης, που διασχίζει περίπου τα 1,800 μίλια μέσα από την κεντρική Ευ ρώπη μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα, είναι επίσης άνυδρος σε μέρη του, δυσχεραί νοντας τη μεταφορά σιτηρών και άλλων προϊόντων. Δεν είναι ωστόσο μόνο το ποτάμιο εμπόριο που υπέφερε από τις επιδεινωμένες κλιματικές συνθήκες. Η ενεργειακή κρίση στη Γαλλία έχει επι δεινωθεί και από το γεγονός ότι οι δυο ποταμοί, Ροδανός και Γάρουνας, έχουν καταστεί τόσο ζεστοί που δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν στην κατάψυ ξη των πυρηνικών αντιδραστήρων, ενώ στην Ιταλία η στάθμη του ποταμού Πο είναι τόσο χαμηλή που καθιστά αδύνατη την ύδρευση των καλλιεργειών ρυζιού. σικές καταστροφές, δεδομένων των αυ ξημένων συμβάντων στην ήπειρο. Άλλος μεγάλος παράγοντας, φέρεται να είναι η δημιουργία καινούριων, καινοτόμων προ ϊόντων στην αμερικανική αγορά μέσω του sharing economy. Σύμφωνα με τον Προέ δρο του Lloyds Americas, Hank Watkins, επιχειρήσεις που δρουν και χρησιμο ποιούν το sharing economy αναζητούν ασφαλιστικά προϊόντα που να προστα τεύουν τα δικά τους operations καθώς και όλα τα απτά και άυλα κεφάλαια που δι ατηρούν. Επιβάλλεται έτσι για τις ασφα λιστικές εταιρείες να σκεφτούν πέρα από τα παραδοσιακά προϊόντα και υπηρεσίες ώστε να ικανοποιήσουν τις καινούριες αυξανόμενες ανάγκες που αναδύονται. Τέλος, και στη γηραιά Αλβιώνα ο κλάδος παρουσίασε σταθεροποιητικές τάσεις κυρίως λόγω των προσαρμογών στις τι μές, τη δημιουργία νέων προϊόντων και νέων κεφαλαίων που εισήλθαν στην αγο ρά. Το τελευταίο οφείλεται κυρίως στη βελτιωμένη απόδοση των ασφαλιστικών εταιρειών που προσέλκυσε κεφάλαιο, ωστόσο προβλέπεται η αύξηση του πλη θωρισμού, να ασκήσει πιέσεις στις τιμές των ασφαλιστικών συμβολαίων, συνεπώς ασκώντας πιέσεις στις ασφαλιστικές για τη μείωση κόστους και τη δημιουργία περαιτέρω αποτελεσματικών εσωτερικών Ενδιαδικασιών.κατακλείδι, είναι φανερό ότι σε θετι κές ή αρνητικές συνθήκες, κοινός παρο νομαστής είναι η καινοτομία. Ακόμα και σε καιρούς πιέσεων, ανάπτυξη και κερδο φορία μπορεί να επιτευχθεί με καινοτόμα προϊόντα και τακτικές προσέγγισης των πελατών. Κeep innovating….

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣDIGITAL FINANCE 66 EMERGING TECH Μ έσα στις τόσες υπηρεσίες και ευκολίες που έχουν «χωρέσει» στο μικρό το δέμας, αλλά τερά στιο σε ψηφιακές δυνατότητες «έξυπνο» κινητό τηλέφωνό μας, το οποίο υποκαθι στά πλέον πολλές άλλες συσκευές, από τη φωτογραφική μηχανή και την αριθ μομηχανή ως την πηγή μουσικής και το σημείο πρόσβασης στο Internet (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επαφή του χρή στη με τον κόσμο), μια δείχνει να ξεχω ρίζει, καθώς ο ρόλος της αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμος. Ο λόγος, προφανώς, για το wallet, το ψηφιακό πορτοφόλι, το οποίο κερδίζει ραγδαία έδαφος, εμπιστο σύνη και αναγνώριση της σημασίας του από τους χρήστες, καθώς τους επιτρέπει να πραγματοποιούν απλά και γρήγορα τις περισσότερες χρηματοοικονομικές συ ναλλαγές τους από το smartphone τους. Λίγο η πρόοδος της τεχνολογίας, λίγο οι ολοένα αυξανόμενες δυνατότητες των εφαρμογών, λίγο η πανδημία που μας υπο χρέωσε να ψάξουμε (και να υλοποιήσουμε άμεσα) τα ψηφιακά αντίστοιχα των παρα δοσιακών συναλλαγών, από την ασφάλεια (κι αυτό είναι κάτι που πρέπει πάντα να φροντίζουμε) του κινητού μας, τα wallets έχουν αρχίσει να γίνονται από τάση κανό νας κι από αναδυόμενη τεχνολογία, απα ραίτητο στοιχείο της καθημερινότητας σε πολλές χώρες, αν και όχι ακόμα σε μεγάλο βαθμό στη δική μας πολύ περισσότεροι είναι αυτοί που αξιοποιούν το (κρατικό) Covid Free GR Wallet για την αποθήκευση των σχετικών με τα εμβόλια βεβαιώσεων απ’ ό,τι εκείνοι που διαθέτουν το τραπε ζικό αντίστοιχο, για χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Τα ευρήματα και οι προβλέψεις, στο πλαίσιο των σχετικών ερευνών, είναι εύγλωττα: τα ψηφιακά πορτοφόλια -που ήδη κυριαρχούν ως μέσο πληρωμής στο ηλεκτρονικό εμπόριο στην περιοχή Ασίας / Ειρηνικού- θα εξαπλωθούν με γοργό ρυθ μό στις ΗΠΑ και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες ξεπερνώντας ως το 2025 το 50% (θα φτάσουν στο 52,5%, για την ακρίβεια). Τα μετρητά θα συνεχίσουν να έχουν λόγο ύπαρξης στις αγορές, αλλά το ποσοστό τους στις (φυσικές) πληρωμές θα βαίνει (κατά την FIS Global Payments Report) μειούμενο. Ειδικά στην Ευρώπη, η χρήση των wallets έφτασε πέρυσι στο ένα τέταρ το (25%) επί του συνόλου του τζίρου στο eCommerce, με τους ειδήμονες να βλέπουν αυξητικές τάσεις, τόσο για αυτά, όσο και για τον χώρο του Buy Now Pay Later, το οποίο θα ξεπεράσει τα τρία επόμενα χρό νια το 5% στις ηλεκτρονικές αγορές. Όσο για τις χρεωστικές / πιστωτικές κάρτες, οι Τα ψηφιακά πορτοφόλια κατακτούν τον κόσμο Ο Γιάννης Ριζόπουλος «φωτίζει» τις πολλές και χρήσιμες δυνατότητες των ψηφιακών πορτοφολιών, που κερδίζουν ολοένα περισσότερο έδαφος σ’ όλο τον κόσμο, επιτρέποντας στους χρήστες τους να πραγματοποιούν με ασφάλεια και ταχύτητα σχεδόν το σύνολο των χρηματοοικονομικών συναλλαγών τους από το smartphone τους. ίδιοι τονίζουν ότι χάνουν μεν έδαφος από πλευράς δημοφιλίας, αλλά για την ώρα πα ραμένουν απαραίτητες, καθώς αποτελούν τους τροφοδότες των wallet. Που, αν πιστέψουμε τις προβλέψεις, θα μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι χρήστες τους θα διαχειρίζονται όχι μόνο τα οικονομικά, αλλά πολύ περισσότερες πλευρές της καθημερινότητάς τους, ξεκι νώντας από το “all things finance”, που θα περιλαμβάνει σε μια super εφαρμογή τη διαχείριση πληρωμών, τραπεζικών λογα ριασμών, επενδύσεων, ασφαλιστικών καλύ ψεων και καταναλωτικής πίστης. Πίσω απ’ όλα αυτά, φυσικά, βρίσκεται η αυξανόμενη δίψα των χρηστών για βελτιστοποίηση της εμπειρίας, με εύχρηστες και περισσότερο προσωποποιημένες υπηρεσίες, τις οποί ες θα απολαμβάνουν εξ αποστάσεως και -προφανώς- ανέπαφα, για να έχουμε τον νου μας και στην πανδημία… Έχουμε δει, όμως, κι άλλες χρήσεις να βρί σκουν τον δρόμο τους στα wallets. Εκτός από την αποθήκευση σημαντικών εγ γράφων και τραπεζικών καρτών που ήδη αναφέραμε, όλο και πιο συχνά βρίσκουμε σ’ αυτά ιατρικά δεδομένα των χρηστών (εδώ συναντάμε τις πιο ισχυρές δικλείδες ασφαλείας, λόγω της ευαισθησίας τους), πληροφορίες για τα βιομετρικά χαρα κτηριστικά τους (για πρόσβαση σε άλλες υπηρεσίες), καθώς και αρχεία με μετρή σεις που στέλνουν οι φορετές συσκευές όταν αθλούνται (συνήθως σφυγμό, πίεση, οξυγόνωση). Μ’ άλλα λόγια, σύντομα θα κυκλοφορούμε με ένα ολόκληρο οικοσύ στημα στην τσέπη μας… Τα εξαπλωθούνπεριοχήπορτοφόλιαψηφιακά-πουκυριαρχούνστηντηςΑσίας-Ειρηνικού-θαγρήγορακαισεάλλεςχώρες

Subscriptions: Hara Katsarou, Τ: +30 210 6617777 (ext. 233) M: +30 6951 007 127 Ε: xkatsarou@boussias.com Sponsorships: Liza Antoniadi, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158) Ε: lantoniadi@boussias.com | Marianna Zoge, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 205) Ε: mzoge@boussias.com | Content: Vicky Pavlatou, M: +30 6943 627 371 Ε: vpavlatou@boussias.com www.bankmanagement.gr Official PublicationDigital Finance presents Re-imagining the Value Chain for a truly Customer-Centric Bank For 20 years in a row, the innovativeconstitutesConferenceadynamicfieldofbreakthroughachievementsforfuture-readyBanks. Χρήστος Σταϊκούρας Minister of Finance Ηλίας Ε. Ξηρουχάκης HellenicStabilityFinancialFund Alexandra Maniati EuropeanFederationBanking Andreas Papaetis EuropeanAuthorityBanking HONORARY SUPPORT MEDIA SPONSORS 23 ● 11 ● 22 DIVANI CARAVEL HOTEL Διεισδυτικές Ομιλίες πάνω στην δυναμική της σύγχρονης Τραπεζικής με έμφαση στις μακροοικονομικές παραμέτρους, τους τρέχοντες κινδύνους και τις παρεμβάσεις για σταθερότητα. Αναλυτική παράθεση για το πώς διαμορφώνεται το Τραπεζικό τοπίο μέσω του digital innovation στην ΕΕ και την Ελλάδα, η θεσμική συμβολή στην διαμόρφωση σύγχρονης πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Τραπεζών πάνω στην εφαρμογή των τεχνολογιών αιχμής και της ασφάλειας στην πορεία για βιώσιμηΧΡΥΣΟΣανάπτυξη.ΧΟΡΗΓΟΣ