Digital Finance Τεύχος 05

005 | ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

"Παγκόσμια επιταγή" η μετάβαση σε έναν νέο ψηφιακό κόσμο ΓΙΩΤΑ ΠΑΠΑΡΙΔΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΣΕΠΕ

10

ΤΟ GDPR ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

30

ΠΩΣ ΟΙ ΜΙΚΡΟΕΠΕΝΔΥΤΕΣ “ΤΑ ΕΒΑΛΑΝ” ΜΕ ΤΑ HEDGE FUNDS ΚΑΙ… ΝΙΚΗΣΑΝ

36

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ SFDR

28 09 2021 



LIVE ON YOUR SCREEN

Setting the trends in maritime digital transformation ShipIT Conference 2021 is a one-day strategic event addressed to the maritime, shipping, ocean freight and port industry, analyzing the impact of the digitalization on the Maritime’s operations and business performance.

The conference is creating a unique knowledge exchange and networking platform for the maritime and port industry, where senior business and OT / ICT executives meet, discuss and evaluate how critical to the Shipping Companies as well as to Port Operations a Robust Digital Strategy is.

The 7th ShipIT Conference focuses on three key sessions: 





AI and M.L for maritime industry to increase productivity and performance Innovative maritime technologies that supports the achievement of specific goals Achieving digitalization and complying with cyber security

Χρυσός Χορηγός

www.shipit.gr For general enquiries and conference content: Konstantinos Mantzios, M: +30 694 888 9080, E: k_mantz@otenet.gr For registrations: Hara Katsarou, T: +30 210 66 17 777 (ext. 233), Ε: xkatsarou@boussias.com For sponsorship: Thanos Thomos, T: +30 210 66 17 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com Liza Antoniadi, T: +30 210 66 17 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com

Official Publication

ΠΕΡΙΕ ΧΟΜΕΝ Α Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

24 Back Cover Story Παναγιώτης Τουρναβίτης, CEO Ο της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, αποκαλύπτει τα επόμενα – ψηφιακά και μη – βήματα που θα οδηγήσουν την τράπεζα σε μια νέα εποχή

28 Report o Digital Finance βρέθηκε στην παT ρουσίαση του πρώτου Greek Fintech Hub

30 Analysis ώς οι μικροεπενδυτές εν μέσω Π πανδημικής κρίσης “τα έβαλαν” με τα hedge funds και… νίκησαν

6

News νέα πρόεδρος της EIOPA, η Η αλλαγή πλεύσης των πλούσιων επενδυτών και πώληση της ΑΧΑ

8

End User Παναγιώτης Δασμάνογλου Ο , General Manager-Group Chief Compliance & Corporate Governance Officer της Εθνικής Τράπεζας, μιλά για το GRC και την ενσωμάτων των regtech λύσεων στις τράπεζες

10 Feature Story Ο GDPR και το ρίσκο στον Τ ασφαλιστικό τομέα: Μετά από τρία χρόνια εφαρμογής εξακολουθεί ο ευρωπαϊκός κανονισμός για τα δεδομένα να αποτελεί εμπόδιο στην εκτίμηση ρίσκου;

14 Cover Story Γιώτα Παπαρίδου, πρόεδρος του Η ΔΣ του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών, τονίζει στο Digital Finance πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι πλέον το μέλλον αλλά το παρόν για τις επιχειρήσεις

20 Analysis O Γιάννης Μουρατίδης γράφει για την “αδιαφορία” των ελληνικών τραπεζών για το Open Banking

22 The Market’s Voice Παναγιώτης Σπυρόπουλος, O Διευθύνοντας Σύμβουλος του Ομίλου της Inform Λύκος μιλά για τις ασφαλείς κάρτες και τις ψηφιακές πληρωμές

34 Analysis ώς οι ESG επενδύσεις αλλάζουν Π το τοπίο και γιατί τα ESG κριτήρια πλέον παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας επιχείρησης

36 World το μικροσκόπιο ο νέος κανονισμός Σ SFDR: Πώς επηρεάζει τους asset managers και ποιες είναι οι προκλήσεις που φέρνει

O Γιώργος Κορωνιάς μιλά για την Excelon, την πρώτη ελληνική crypto exchange πλατφόρμα

40 Opinion

πρόεδρος του ΚΕΑΝ γράφει για Ο την κρισιμότητα του Diversity and Inclusion στην επιχειρηματική στρατηγική

42 RegTech Conference Όλα όσα έγιναν στο πρώτο συνέδριο RegTech που διοργάνωσε η Boussias

46 Startup Corner α δύο μεγαλύτερα innovation Τ hubs, της Mastercard και της Visa, που βοηθούν τις ελληνικές fintechs να πάρουν σάρκα και οστά

49 World Γ νωρίστε την Daylight, την πρώτη neobank αποκλειστικά για τις ανάγκες της LGBTQI+ κοινότητας

50 Emerging Tech ο VR/AR στην υπηρεσία του χρηΤ ματοικονομικού τομέα

3

HEAD OF BUSINESS UNIT Βίκυ Παυλάτου ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Γιάννης Ριζόπουλος, Γιάννης Μουρατίδης, Παναγιώτης Μαρκέτος ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Νίκος Σαράφογλου E: nsarafoglou@boussias.com CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Aµαλία Ψιλούδη E: apsiloudi@boussias.com ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήµητρα Σπανού

38 Interview

DIGITAL FINANCE

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Άγγελος Ανδρέου E: aandreou@boussias.com

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου ΕΚΔΟΤΗΣ: Μιχάλης Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυµερίδου ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, www.boussias.com www.digital-finance.gr ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) Εταιρειών: €99 Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ : 210186 ISSN 2732-7361

ΕDITORIAL

Superstar wonderful weirdos ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Αρχισυντάκτης

Ένα γιορτινό τεύχος, για έναν γιορτινό μήνα. Γιατί, κανείς δεν επιτρέπεται εν έτει 2021 να έχει τα μάτια, τα αυτιά, και κυρίως... τα μυαλά του "κλειστά".

Ένα ΔΣ όμως με άνδρες, γυναίκες, διαφορετιΔιαβάστε προσεκτικά την παρακάτω λίστα: κής καταγωγής και σεξουαλικού προσανατο• Tim Cook, CEO της Apple λισμού, μπορεί αυτήν την επιχείρηση να την • Trevor Burgess, CEO της επενδυτικής απογειώσει. Φανταστείτε πόσες ιδέες, πόσες τράπεζας C1 Financial ικανότητες διαφορετικές από ανθρώπους με • Peter Thiel, co-founder και πρώην CEO διαφορετικές καταβολές μπορούν να μπουν της Paypal στο μπλέντερ της επιχειρήσεις και να φτιά• John Hall, πρόεδρος του ΔΣ της Linux ξουν μια συνταγή ακατανίκητη. Αρκεί να εν• Claudia Brind-Woody, Vice President σωματώνεται στην εταιρική κουλτούρα η αποτης ΙΒΜ δοχή της διαφορετικότητας, μια κουλτούρα • Antonio Simoes, CEO της Santander που ξεκινάει από πάνω προς τα κάτω. Όσο τα • Martin Chavez, Vice Chairman C-level στελέχη όχι μόνο υποστηρίζουν αλλά της Goldman Sachs και ενθαρρύνουν το diversity, τόσο καλύτερο • Inga Beal, πρώην CEO της Lloyd’s και πιο ευοίωνο είναι το μέλλον της επιχείρη• David Hynam: CEO της Bupa Insurance σης. Μια λίστα που περιλαμβάνει μόνο τις χρημα- Αλλά αυτά, θα σας τα πει πιο αναλυτικά ο τοοικονομικές και τεχνολογικές εταιρείες που Σταύρος Μηλιώνης, Ιδρυτής και Πρόεδρος βρίσκονται στο Fortune 500. Μια λίστα που του ΚΕΑΝ & Diversity Charter Ελλάδος, στο μπορεί να γεμίσει με πολλές σελίδες αν προ- άρθρο γνώμης που φιλοξενείται σε αυτό το σθέσουμε ονόματα από άπειρες εταιρείες, μι- τεύχος και τον ευχαριστούμε πολύ. Στο ίδιο κρές ή μεγάλες από όλον τον κόσμο. κλίμα παραμένουμε και για το Startup Corner, Κοινός παρονοματής, όλοι αυτοί είναι οι λε- όπου παρουσιάζεται η Daylight, η πρώτη τράγόμενοι “Superstar Wonderful Weirdos”, ή αλ- πεζα ειδικά για την LGBTQI+ κοινότητα, που λιώς μέλη της LGBTQI+ κοινότητας. ιδρύθηκε στις ΗΠΑ από τον Rob Curtis. Ο Ιούνιος είναι παραδοσιακά μήνας Υπερηφά- Σε αυτό το τεύχος θα διαβάσετε επίσης και νειας. Μήνας που γιορτάζουμε τη διαφορετι- ένα αφιέρωμα στις ESG επενδύσεις, και το κότητα, και που προσπαθούμε να κάνουμε και “spinoff” άρθρο για τον νέο κανονισμό SFDR τους τελευταίους… "αρνητές" να αντιληφθούν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ήρθε να βάλει ότι η αποδοχή του diversity δεν είναι μόνο η σε ένα “πρόγραμμα” τη βιωσιμότητα στις επιελάχιστη ένδειξη σεβασμού στην προσωπικό- χειρήσεις, σε μια προσπάθεια να στρέψει τις τητα και την ύπαρξη του διπλανού μας. επενδύσεις προς σε μια πιο ESG κατεύθυνση. Ειδικά στο business κομμάτι, το diversity μπο- Kατά τα άλλα, ένα ακόμα πολύ πλούσιο σε θερεί να αποφέρει, εκτός των άλλων, και ση- ματολογία τεύχος με συνεντεύξεις, ρεπορτάζ μαντικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη. και αφιερώματα στο tech in finance από τους Έρευνες επί ερευνών τα τελευταία χρόνια συντάκτες του περιοδικού, που αποδεικνύουν έχουν αποδείξει πολλές φορές ότι ένα ΔΣ με γιατί το Digital Finance πρέπει να βρίσκεται λευκούς στρειτ μεσήλικους άνδρες μπορεί να στα γραφεία όλων των στελεχών του χρηματοοδηγήσει μια επιχείρηση σε ένα σημείο επιτυ- οικονομικού κλάδου. χίας. Καλή ανάγνωση!

DIGITAL FINANCE

4

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

presents

Ένας χρόνος εφαρμογής ταχύρρυθμων αλλαγών στη δημόσια διοίκηση και τον τρόπο λειτουργίας της, με την πανδημία να δρα ως καταλύτης, συνέβαλε για να γίνει το Ψηφιακό Άλμα που τόσο είχαμε ανάγκη, πραγματικότητα. Όμως, πολλά πρέπει ακόμα να γίνουν, στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του κράτους, στην υλοποίηση καινοτόμων λύσεων με όρους βιώσιμης ανάπτυξης και στην απόκτηση των δεξιοτήτων που επιβάλλει η «νέα κανονικότητα». Σ’ αυτό το πλαίσιο, το Netweek και η Boussias διοργανώνουν το Digital Government Conference 2021 κάνοντας απολογισμό της τόσο γεμάτης χρονιάς που ζήσαμε, αλλά και προ-επισκόπηση των επόμενων δράσεων στην Ελλάδα, πάντα σε συνάρτηση με τον προγραμματισμό των αντίστοιχων ευρωπαϊκών.

www.digitalgovernment.gr

Συμμετοχές: Μαρία Ασημινάκη, 210 6617 777 (εσωτ. 148), Ε: masiminaki@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Γιάννης Ριζόπουλος, Τ: 697 7795 318, Ε: jmhrizo@otenet.gr

●07●21 06 Live on your Screen

Official Publication

NEWS

O COVID ΑΛΛΑΞΈ ΤΌ ASSET ALLOCATION

T

o 90% των εύπορων επενδυτών δηλώνει ότι η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα να θέλουν να εναρμονίσουν τις επενδύσεις τους με τις αξίες τους, σύμφωνα με τη νέα έρευνα Investor Watch της UBS. Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 3.800 επενδυτές από 15 αγορές παγκοσμίως, κατέγραψε την ολοένα μεγαλύτερη επιθυμία των επενδυτών να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαιά τους με στόχο την προώθηση της αλλαγής, ενώ αποζητούν έναν υψηλότερο σκοπό στη ζωή τους: • Το 79% θεωρεί ότι η πανδημία το ώθησε να αξιολογήσει εκ νέου τι είναι σημαντικότερο • Περίπου οι μισοί σκοπεύουν να αυξήσουν τις φιλανθρωπικές προσφορές τους • Σχεδόν το 60% ενδιαφέρεται περισσότερο για τις βιώσιμες επενδύσεις απ’ ό,τι πριν από την πανδημία Μέσα από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι, ως απόρροια της πανδημίας, οι νεότερες γενιές έστρεψαν περισσότερο την προσοχή τους στις επενδύσεις που συνδέονται με κάποιον συγκεκριμένο σκοπό. Το 79% των επενδυτών ηλικίας 50 ετών και κάτω επισήμανε ότι η πανδημία ενίσχυσε την επιθυμία του να συμβάλλει στον κόσμο με πιο ξεχωριστό

τρόπο και να κάνει τη διαφορά, σε σύγκριση με το 51% των επενδυτών άνω των 50 ετών. Τα τρία τέταρτα περίπου του νεότερου αυτού πληθυσμού εκφράζουν επίσης την επιθυμία να αναπτύξουν ή να επικαιροποιήσουν ένα ολοκληρωμένο χρηματοοικονομικό πρόγραμμα.

ΝΈΑ ΠΡΌΈΔΡΌΣ ΤΗΣ EIOPA Η ΌΛΛΑΝΔΗ PETRA HIELKEMA Καθήκοντα από 1η Σεπτέμβρη 2021 θα αναλάβει η Petra Hielkema, της Κεντρικής Τράπεζας Ολλανδίας , η οποία διορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρυθμιστικής Αρχής για τις Ασφαλίσεις και τις Συντάξεις (EIOPA). Η εκλογή της αποφασίστηκε μετά από μια θυελλώδη συνεδρίαση, την υποψηφιότητα της οποίας στήριξε λίγο πάνω από το μισό των μελών της Επιτροπής, με τους υπόλοιπους δύο υποψήφιους για τη θέση, Paolo Cadoni της Τράπεζας της Αγγλίας και τον Christian Thimann, CEO της Επενδυτικής Ασφαλιστικής Athora Γερμανίας να μη συγκεντρώνουν τελικά ικανοποιητικό ποσοστό ψήφων για να εξασφαλίσουν τη θέση. Η Hielkema θα διαδεχθεί τον Gabriel Bernardino, ο οποίος είχε αναλάβει να φέρει εις πέρας μεταξύ άλλων, τον αναθεωρημένο κανονισμό Solvency, Solvency II, ο οποίος και είχε προκαλέσει αντιδράσεις ανάμεσα στην ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά για την αυστηρότητα του. Ήδη από το 2020, η Hielkema κατείχε θέση αναπληρωτή στο ΔΣ της EIOPA, ενώ συμμετείχε και προέδρευσε σε επιτροπές της ρυθμιστικής αρχής. Η καριέρα της ξεκίνησε το 2007 στην Κεντρική Τράπεζα της Ολλανδίας, ως senior policy advisor για ασφαλιστικά θέματα, ενώ το 2012 προήχθη σε επικεφαλής του τομέα ασφαλιστικής πολιτικής της ολλανδικής αρχής.

DIGITAL FINANCE

6

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΣΤΗΝ GENERALI Η ΈΛΛΗΝΙΚΗ AXA

Έ

ναντι 166 εκατομμύριων ευρώ σε μετρητά εξαγόρασε το ελληνικό τμήμα της ΑΧΑ η Generali, αποκτώντας το 100 των units των ασφαλειών ζωής και property/casualty. Την πρόθεση της για εξαγορά της ΑΧΑ είχε ανακοινώσει ο ασφαλιστικός κολοσσός το Δεκέμβρη του 2020. Επιπλέον, ως μέρος της συμφωνίας, η Generali ξεκίνησε και μια αποκλειστική σε βάθος 20ετίας συνεργασία με την Alpha Bank. Όπως ανακοίνωσε η Generali, η συμφωνία αυτή κινείται στα πλαίσια της ενίσχυσης της ηγετικής της θέση στην Ευρώπη, καθώς τώρα θα βρίσκεται στη δεύτερη θέση στα ασφαλιστήρια συμβόλαια P&C και στην τρίτη θέση στα συμβόλαια υγείας, ενώ ενδυναμώνει και τη θέση στης στην ασφάλεια ζωής. Επιπλέον, όπως σημείωσε η ασφαλιστική, με την εξαγορά ανοίγεται ένας σημαντικό bancassurance κανάλι, αφού η συνεργασία με την Alpha Bank θα της δώσει πρόσβαση σε ένα εύρος 3.1 εκατομμυρίων πελατών της τράπεζας. Όπως ανακοινώθηκε, ο Πάνος Δημητρίου έχει οριστεί ως ο νέος CEO της Generali Ελλάδας.

ΝΈΌ ΈΡΓΑΛΈΙΌ ΓΙΑ ΈΠΈΝΔΥΣΈΙΣ ESG Το Κέντρο Αειφορίας CSE ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός νέου, πρωτοποριακού εργαλείου εκτίμησης των επιδόσεων των εταιρειών στα πιο σημαντικά κριτήρια και πρότυπα ESG, επιδιώκοντας να τις υποστηρίξει στη βελτίωση των επιδόσεών τους , οι οποίες επηρεάζουν τόσο την προσέλκυση επενδυτών όσο και τη χρηματοδότησή τους. Το εργαλείο ESG Estimate© παρέχει μια ασφαλή, μετρήσιμη και ρεαλιστική εκτίμηση των επιδόσεων των εταιρειών σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα καθώς και ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης, ενώ παράλληλα εξοικονομεί σημαντικό κόστος και χρόνο στις εταιρείες από τη συμπλήρωση πολλών διαφορετικών ερωτηματολογίων και ξεκαθαρίζει το τοπίο σχετικά με την ανάγκη συμμόρφωσης με διάφορα ESG πρότυπα που υπάρχουν διεθνώς. Σημειώνεται ότι το Κέντρο Αειφορίας πρόσφατα συνεργάστηκε με την Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση που έχει ξεκινήσει η Επιτροπή, με στόχο τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού νέου πλαισίου για ESG. Το Κέντρο Αειφορίας επιπλέον συνεργάζεται με την Moody’s και τους σημαντικότερους διεθνείς οργανισμούς ESG Ratings και παρέχει εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες σε Εισηγμένες Επιχειρήσεις για τη βελτίωση των ESG Ratings και των στρατηγικών για Βιώσιμη Ανάπτυξη.

DIGITAL FINANCE

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΝΈΡΓΑΣΙΑ TEMENOS ΜΈ HUAWEI Την core banking λύση της Temenos θα προσφέρει από τούδε και στο εξής η Huawei μέσω του Huawei Public Cloud, όπως ανακοίνωσαν οι δύο εταιρείας κατά τη διάρκεια του Intelligent Finance Summit 2021. Η συνεργασία θα αφορά την γεωγραφική περιοχή της Ασίας, με focus την αγορά της Κίνας, ωστόσο θα επεκταθεί και στην Αφρική, την Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική και τη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, η συνεργασία ενώνει το cloud hosting, και το σύστημα ενσωμάτωσης της Huawei με την δύναμη το banking software της Temenos. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν να εκσυγχρονίζουν τα τραπεζικά τους συστήματα στο cloud της Huawei και να επωφεληθούν από την ελαστική επεκτασιμότητα, την μείωση του κόστους και την ευκολία στην διαχείριση του συστήματος. Η συνεργασία αναμένεται να βοηθήσει τις τράπεζες όλων των μεγεθών να μπουν στις αγορές ταχύτερα, ενώ ανοίγει νέους δρόμους για τα επιχειρηματικά μοντέλα. Συνδυαστικά οι δύο εταιρείες έχουν πελατολόγιο που εκτείνεται σε 3.000 τράπεζες και χρηματοοικονομικά ιδρύματα παγκοσμίως, εξυπηρετώντας τις ανάγκες 1,2 δισεκατομμυρίων καταναλωτών.

7

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

END USER

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΔΑΣΜΑΝΟΓΛΟΥ

Σύμμαχος το RegTech για τις τράπεζες O Παναγιώτης Δασμάνογλου, Group Chief Compliance & Corporate Governance Officer της Εθνικής Τράπεζας μιλά στο Digital Finance για την εξέλιξη της στρατηγικής GRC (Governance, Risk Management and Compliance) και πώς το RegTech μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για μια αρμονική συνεργασία μεταξύ τραπεζών και regulators με στόχο την οικονομική ανάπτυξη και ευημερία. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

T

o RegTech είναι ίσως ο πιο πολυσυζητημένος κλάδος του fintech, καθώς υποστηρίζει λύσεις σημαντικές για έναν χρηματοοικονομικό οργανισμό ο οποίος θέλει να συμμορφώνεται με τους ευρωπαϊκούς – και όχι μόνο – κανονισμούς. Από την άλλη, πολλοί regulators ανά την Ευρώπη έχουν βασιστεί πάνω στην καινοτομία του regtech προκειμένου όχι μόνο να βοηθήσουν τις τράπεζες αλλά και να εφαρμόσουν με επιτυχία προγράμματα κανονιστικής συμμόρφωσης. Ο Παναγιώτης Δασμάνογλου της Eθνικής Τράπεζας, βρέθηκε στο Συνέδριο RegTech που διοργάνωσε η Boussias, και εκεί είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τη συμβολή του regtech στον τραπεζικό κλάδο αλλά και να θίξουμε θέματα που αφορούν τη χάραξη μιας υβριδικής στρατηγικής που περιλαμβάνει το συνδυασμό τεχνολογίας και ανθρώπινων ικανοτήτων. Ο ίδιος είναι θερμός υποστηρικτής της GRC στρατηγικής που – όπως μας είπε – οδηγεί στην επιτυχία και την ανάπτυξη ενός χρηματοοικονομικού οργανισμού.

Κύριε Δασμάνογλου, ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την δυναμική εξέλιξη του GRC και ποια η συμβολή του Regtech στην όλη διαδικασία;

Το νέο concept του GRC είναι η δημιουργία ενός νέου ψηφιακού συστήματος νοημοσύνης που θα συνδυάζει αποτελεσματικά τη μηχανολογική και τη “human” πλευρά ενός οργανισμού. Ένας οργανισμός που θέλει να θεωρείται ότι είναι έξυπνος, θα πρέπει να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις ικανότητες των συστημάτων και των ανθρώπων του . Το νέο σύστημα ψηφιακής νοημοσύνης θα πρέπει να αντανακλάται στο σύστημα διακυβέρνησης του οργανισμού, στη διακυβέρνηση των δεδομένων του και να περιλαμβάνει όχι μόνο τη δεύτερη και την τρίτη γραμμή άμυνας αλλά όλο το governance structure ξεκινώντας από το διοικητικό συμβούλιο. Οι leaders στην καινοτομία είναι οι τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης με ικανότητα να εξάγουν κινδύνους από τους μεγάλους όγκους δεδομένων. Αλλάζει πλήρως και δραματικά ο τρόπος διαχείρισης των GRC κινδύνων και DIGITAL FINANCE

8

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

πρωτίστως θα απαιτεί τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας ψηφιακής καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται η ανάπτυξη μιας στρατηγικής για το regtech σε επίπεδο ομίλου. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει το σύνολο των stakeholders, συμπεριλαμβανομένων των regulators, των shareholders, αλλά και των πελατών. Παραδείγματος χάρη, η δημιουργία ενός νέου ψηφιακού εργασιακού μοντέλου θα πρέπει να συνοδεύει και να λαμβάνει υπόψη του τους κινδύνους που δημιουργούνται από τις νέες υπηρεσίες που διανέμουμε ως τράπεζες. Σημαντικό είναι επίσης το upskilling και το reskilling του προσωπικού, ώστε να υπάρξει η κατάλληλη εναρμόνιση των δεξιοτήτων μεταξύ της μηχανικής και της ανθρώπινης γνώσης όλου του οργανισμού. Ένα ολιστικό ψηφιακό μοντέλο διακυβέρνησης σημαίνει ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί το ψηφιακό μοντέλο σε όλο το φάσμα της διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του διοικητικού συμβουλίου και του executive

management καθώς η διακυβέρνηση GRC intelligence σε πραγματικό χρόνο θα πρέπει να επιδιωχθεί από όλους τους υπεύθυνους χώρους, προκειμένου να αλλάξει ο τρόπος διαχείρισης των ευθυνών. Θα ήταν πολύ χρήσιμη η δημιουργία μια πλατφόρμας GRC στην οποία θα έχει πρόσβαση το σύνολο των control functions του οργανισμού, ώστε να αντιμετωπίζει με ενιαίο τρόπο τους GRC κινδύνους. Πως αναδεικνύεται ο οδικός χάρτης υιοθέτησης πρακτικών και λύσεων regtech στο πλαίσιο της πολυδιάστατης αντιμετώπισης του κύκλου της κανονιστικής συμμόρφωσης;

Ο κύκλος της κανονιστικής συμμόρφωσης είναι πολύπλευρος και πολυδιάστατος. Σε αυτόν συμμετέχουν διάφοροι stakeholders, κυρίως οι supervisors. Ο όλος κύκλος διαμορφώνεται πλέον σε επίπεδο ευρωπαϊκό, μεταξύ των innovation facilitators και των regulatory sandboxes όπου εκεί γίνεται και η όλη επεξεργασία των innovative digital products σε συνδυασμό με την υιοθέτηση κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου . Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίζει όλους, καθώς θα πρέπει να μας προετοιμάζει να υποστηρίξουμε στο μέλλον ένα digital περιβάλλον ελέγχου από τους supervisors, με χρήση και από εκείνους των εργαλείων που αντιστοιχούν στα δικά μας εργαλεία. Αυτό θα γίνει με τη δυνατότητα απομακρυσμένης (remote) πρόσβασης των supervisors παραδείγματος χάρη στις τράπεζες και τα δεδομένα τους, για τη διενέργεια off-site audits. Όλα αυτά πρόκειται να αλλάξουν ριζικά την έννοια του σημερινού audit που ισχύει σήμερα. Αυτό που θα έλεγα είναι ότι πρώτα θα πρέπει να προσδιορίσουμε με βάση τον κίνδυνο, τους τομείς της τράπεζας και του οργανισμού που συνίσταται η χρήση ψηφιακών λύσεων, όπως παραδείγματος χάριν, το antimoney laundering ή την κατάχρηση της αγοράς. Είναι σημαντικός ο προσδιορισμός της κατάλληλης λύσης και του provider καθώς αυτός θα πρέπει να διαμορφώνει κατάλληλα σε customized επίπεδο

την προτεινόμενη λύση ώστε να «κουμπώνει» με τις υφιστάμενες λειτουργικές εφαρμογές του οργανισμού Πρέπει επίσης να ελέγξουμε τη συμμόρφωση των συγκεκριμένων λύσεων με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως GPDR, cloud outsourcing, κτλ. Έπειτα, να προχωρήσουμε στην εκτίμηση δεδομένων σχετικών κινδύνων όπως για παράδειγμα το cyber risk ή το legal operational risk για τις συγκεκριμένες λύσεις και πώς οι κίνδυνοι αυτοί μπορούν να γίνουν mitigate. Τέλος, θα πρέπει να διασφαλίσουμε εν μέρει συνέργεια με την εποπτική μας αρχή, αν η συγκεκριμένη λύση είναι πολύ σημαντική για την αρχή, διότι και ο provider και ο έλεγχος του είναι πολύ σημαντικός, και να διασφαλίσουμε πως οι άνθρωποι του οργανισμού μας έχουν

τομείς του Anti-Money Laundering. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε επίπεδο καινοτομίας. Εδώ ξεκινάμε από το onboarding με τον πελάτη, συνεχίζουμε με το monitoring , με το detection και με το reporting στο τέλος. Όλα αυτά είναι ένα νέο universe που θα μας οδηγήσει χωρίς άλλο στη μείωση μεν του προσωπικού αλλά και στην αποτελεσματικότητα των λύσεων και των ελέγχων μας. Οι κίνδυνοι που συνεπάγονται έχουν επίσης εκφραστεί με κάποιους τρόπους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως πχ η σχέση των providers με money launderers και κατά πόσο αυτό μπορεί να καθορίσει και να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου από τις τράπεζες. Αυτό είναι

Σημαντικό είναι το upskilling και το reskilling του προσωπικού, ώστε να υπάρξει η κατάλληλη εναρμόνιση των δεξιοτήτων μεταξύ της μηχανικής και της ανθρώπινης γνώσης όλου του οργανισμού εκπαιδευτεί, έτσι ώστε η ανθρώπινη γνώση να ενσωματωθεί με τις συγκεκριμένες λύσεις. Αυτά όλα θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν και να οδηγήσουν όπως είπαμε σε ένα harmonisation of digital knowledge μεταξύ της ψηφιακής και της ανθρώπινης νοημοσύνης. Ποιες οι προτεραιότητες για αυτοματοποιημένη κανονιστική συμμόρφωση με βάση τις εξελίξεις στο Κανονιστικό και Εποπτικό πλαίσιο;

Οι προτεραιότητες καθορίζονται από το εποπτικό όργανο. H European Banking Authority έχει εκδώσει διάφορες οδηγίες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δείχνει επίσης τη σημαντικότητα της καινοτομίας και των fintech στην όλη διαδικασία του banking. Ως εκ τούτου οι βασικές προτεραιότητες που έχουν ήδη καθοριστεί βρίσκονται στους DIGITAL FINANCE

9

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

κάτι που ήδη εξετάζεται ενδελεχώς από τις εποπτικές Αρχές. Ένα δεύτερο σημαντικό κομμάτι είναι το κομμάτι του risk management που έχει να κάνει με τον έλεγχο του risk credit, ο χρόνος του οποίου μειώνεται αποτελεσματικά. Υπάρχουν παραδείγματα από ευρωπαϊκές τράπεζες που μείωσαν το credit control από 3 με 4 μέρες σε μερικές ώρες. Αυτό δείχνει ότι οι ψηφιακές λύσεις είναι πολύ σημαντικές. Άλλος τομέας είναι η συμμόρφωση με κινδύνους που προέρχονται από το security, όπως με το cyber risk και τα payment services, όπου υπάρχουν σημαντικές ψηφιακές λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα των ελέγχων και τέλος με το supervisory reporting με το οποίο ολοκληρώνεται (και βελτιώνεται σημαντικά) η σχέση μεταξύ των supervisors και των εποπτευομένων οργανισμών.

F E AT U R E S T O R Y

GDPR, KYC, και οι κανόνες που άλλαξαν τα δεδομένα Η αυτονόητη υποχρέωση συμμόρφωσης με τον ευρωπαϊκό κανονισμό έκανε ακόμα πιο δύσκολη υπόθεση τη διαχείριση του ρίσκου στον ασφαλιστικό και τραπεζικό κλάδο, ως προς την εξατομίκευση των προϊόντων τους. Το υ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Ή

ταν 25 Μαΐου του 2018 -πριν από τρία χρόνια και κάτι ημέρες, δηλαδή- που περάσαμε στην εποχή του GDPR, του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων, τον οποίο θεσμοθέτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να βάλει μια τάξη στο ως τότε κατά τόπους ομιχλώδες πεδίο της προστασίας των ευαίσθητων και προσωπικών δεδομένων, στα κράτη – μέλη. Ο κανονισμός έχει καταφέρει σ’ αυτά τα τρία χρόνια όχι μόνο να γίνει σεβαστός μεταξύ όλων των εκπροσώπων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που χειρίζονται δεδομένα πολιτών στη “γηραιά ήπειρο”, αλλά και να ξεπεράσει τα σύνορα της τελευταίας, αποτελώντας τον “μπούσουλα” και για άλλες περιοχές του πλανήτη. Ο κανονισμός, βεβαίως, δεν κάνει DIGITAL FINANCE

10

εξαιρέσεις - αφορά και επηρεάζει τους πάντες και τα πάντα, κάποιους κλάδους όμως δείχνει να τους επηρεάζει περισσότερο, κάνοντας δυσκολότερη την εφαρμογή του μετά την ανακάλυψή του και την επιβολή των προβλεπόμενων γενναίων προστίμων, βεβαίως. Σ’ αυτά τα τρία χρόνια, συνολικά στην Ευρώπη “κόπηκαν” πρόστιμα 300 εκατ. ευρώ για παραβιάσεις του GDPR (στην Ελλάδα 765.000 ευρώ), σύμφωνα με τα στοιχεία του GDPR Enforcement Tracker Report. Αβλεψίες, χαλαρότητα και -πολύ περισσότερο- “κακομεταχείριση” των προσωπικών δεδομένων των πελατών απλώς δεν συγχωρούνται από τις ελεγκτικές αρχές, ειδικά αν υπάρχουν απτά στοιχεία ότι κάποιο (ή και όλα) από τα παραπάνω είχε δυσμενείς επιπτώσεις για την επιχείρηΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ση ή τον δημόσιο κορβανά, όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις “ξεπλύματος χρήματος”. Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα, η επιβολή προστίμου 480 εκατ. ευρώ (!) στην ABN Amro από τις δικαστικές αρχές της Ολλανδίας, έπειτα από συμβιβασμό, επειδή δεν είχε πάρει μέτρα και είχε αφήσει κάποιες “κερκόπορτες” ανοικτές, οι οποίες διευκόλυναν το ξέπλυμα χρήματος.

Πρόβλημα για δυο

Η προφύλαξη και διασφάλιση των δεδομένων δεν πρέπει να συνδέεται με την έννοια της μυστικότητας, αλλά με την κατάργηση των επονομαζόμενων ‘silos’.

ερωτήσεις, που σχετίζονται με το GDPR: πού βρίσκονται τα δεδομένα μου και ποιος είναι υπεύθυνος γι’ αυτά; Η λύση της Collibra δίνει τη δυνατότητα στον εκάστοτε οργανισμό να εντοπίζει και να κατηγοριοποιεί τα δεδομένα του και να συντάσσει έγκαιρα τις απαιτούμενες αναφορές. Ταυτόχρονα, παρέχει το γενικότερο πλαίσιο διαχείρισης και ορισμού πολιτικών, διαδικασιών και επιχειρηματικών κανόνων. Μέσα από αυτή τη λύση ενδυναμώνουμε με άμεσο τρόπο τις καθημερινές εργασίες των Data Protection Officer και Chief Data Officer και των ομάδων τους (των επονομαζόμενων ‘data citizens’)”.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε δυο τέτοιους κλάδους, τον τραπεζικό και τον ασφαλιστικό, η αναγκαία συμμόρφωση με τον GDPR δείχνει να δυσκολεύει την πρόβλεψη και διαχείριση του ρίσκου, σε σχέση με την εξατομίκευση Συνεχής η προσπάθεια των προϊόντων τους. Γιατί -κακά τα ψέματασυμμόρφωσης αυτή είναι πλέον η τάση στους συγκεκριμένους κλάδους, στο πλαίσιο της γενικότερης “Στα τρία χρόνια της εφαρμογής του προσπάθειας να προσφερθούν “μοναδικές GDPR, το τοπίο έχει αλλάξει, σε μεγάλο εμπειρίες” και “ένα καταπληκτικό ταξίδι” βαθμό. Κάποιοι οργανισμοί έσπευσαν να σε κάθε πελάτη, με την ελπίδα πως έτσι θα ΒΑΣΙΛΗΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις και εξασφαλιστεί η πιστότητά του στο μέλλον. Η UNI SYSTEMS να συμμορφωθούν το ταχύτερο δυνατό, ίδια η “ενδιαφερόμενη” αγορά δεν μιλάει εύκάποιοι άλλοι σχεδίασαν τη συμμόρφωση κολα – και τι να πει, άλλωστε… Ο Κανονισμός είναι ένας και τους μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, η συμμόρισχύει για όλους, ανεξαιρέτως. Όμως, κάθε οργανισμός πρέπει φωση με τον GDPR δεν είναι ένα project που έχει αρχή- μέσηνα αναλύσει τα όποια δεδομένα διαχειρίζεται, να εκτιμήσει το τέλος, αλλά μια συνεχής προσπάθεια, καθώς οι οργανισμοί ρίσκο του και να τα διασφαλίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έχουν ζωή, εξελίσσονται, αλλάζουν, παρέχουν νέες υπηρεσίες ή χωρίς αυτό να εμποδίζει την αξιοποίησή τους. Καθόλου εύκολη υιοθετούν νέα λογισμικά και τεχνολογίες. Συνεπώς αλλάζουν κι υπόθεση, αλλά οι δυσκολίες είναι για να ξεπερνιόνται. Λύσεις οι ανάγκες συμμόρφωσης”, υπογραμμίζει ο Δημήτρης Στασινόυπάρχουν από την πλευρά των παρόχων, ενώ έχουν αρχίσει να πουλος, Quality Consultants Director της Priority. κάνουν την εμφάνισή τους και κάποιες πρωτότυπες πλατφόρΜάλιστα, βάζει δυο ακόμα παραμέτρους στη συζήτηση, αυτή μες, βασισμένες σε ιδέες out of the box, με ευρύτερη και μάλλον της ευαισθητοποίησης των φυσικών προσώπων ως προς τη διανατρεπτική εφαρμογή. άθεση και χρήση των προσωπικών μας δεδομένων από τους διάφορους οργανισμούς, ιστοσελίδες ή εφαρμογές με ό,τι μπορεί Ο πιο πολύπλοκος κανονισμός να σημαίνει αυτό από πλευράς κινδύνων, κι εκείνη της πανδημίας που επιτάχυνε τη μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, “Σύμφωνα με τον Economist, ο GDPR είναι ο πιο πολύπλοκος άρα αύξησε κατακόρυφα τη συλλογή και επεξεργασία προσωπικανονισμός που έχει εκδώσει ποτέ η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν κών δεδομένων, στο πλαίσιο της παροχής νέων υπηρεσιών, ενικαι φαίνεται απλός σε πρώτη ανάγνωση, καταλήγει να είναι σχύοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για ασφαλή διαχείρισή τους. πολύ απαιτητικός στην εφαρμογή του από τα χρηματοπιστω“Σε επόμενο στάδιο, μετά την ανάπτυξη κάθε νέας υπηρεσίας τικά ιδρύματα”, τονίζει ο Βασίλης Ψυχογιός, Sales & Business και πριν διατεθεί στο κοινό, κατά τη δοκιμαστική λειτουργία δηDevelopment Manager της UniSystems. Για να προσθέσει ότι “η λαδή, αυτή θα πρέπει να ελεγχθεί για να επιβεβαιωθεί ότι οι σχεεμπειρία μας έχει δείξει πως η προφύλαξη και διασφάλιση των τικές προδιαγραφές έχουν υλοποιηθεί ορθώς - ενδεχομένως να δεδομένων δεν πρέπει να συνδέεται με την έννοια της μυστιαπαιτούνται πρόσθετα μέτρα, αν στους ελέγχους εντοπισθούν κότητας, αλλά με την κατάργηση των επονομαζόμενων ‘silos’. αποκλίσεις" τονίζει, συμπληρώνοντας ότι "κάθε επεξεργασία Επομένως, η βαρύτητα επαφίεται στον ποιοτικό έλεγχο και τη προσωπικών δεδομένων πρέπει να τεκμηριώνεται νομικά και να διαφάνεια σε όλο το εύρος ενός οργανισμού. Άλλωστε, αν δε αξιολογείται ως προς την αναλογικότητα και την αναγκαιότητά γνωρίζεις τα δεδομένα σου, δεν μπορείς να τα προφυλάξεις. Με της. Και κάθε οργανισμός αν δεν το έχει ήδη πράξει, πρέπει να βάση τα παραπάνω, το Data Governance / Data Intelligence αποξεκινήσει από την αξιολόγηση της συμμόρφωσής του είτε στο τελεί βασική προϋπόθεση για ουσιαστική εφαρμογή του GDPR”. σύνολο είτε σε συγκεκριμένα νέα προϊόντα και υπηρεσίες που Όσο για τη λύση τους σ’ αυτό τον τομέα… “Μέσω της συνεργασχεδιάζει να λανσάρει. Να γνωρίσει σε βάθος τον Κανονισμό και σίας μας με την Collibra -εταιρία leader στα Gartner quadrants να μην τον φοβηθεί, αλλά να αδράξει την ευκαιρία να πετύχει που έχει βραβευτεί, μεταξύ άλλων, για την καλύτερη GDPR τους επιχειρηματικούς του στόχους, αφού όμως εξασφαλίσει τη λύση από τα RegTech Awards- διασφαλίζουμε συμμόρφωση με συμμόρφωση, αναπτύσσοντας ειδική μελέτη”. τη σχετική νομοθεσία, απαντώντας στις δύο σημαντικότερες DIGITAL FINANCE

11

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Αναδιάρθρωση της εκτίμησης κινδύνου

Ξέπλυμα χρημάτων και άλλοι κίνδυνοι

“Ο Κανονισμός αναπτύσσει τις ρυθμίσεις του γύρω από τη διαχείριση του κινδύνου που διατρέχουν ή δύνανται να διατρέχουν τα προσωπικά δεδομένα, σε κάθε συγκεκριμένη κατηγορία επεξεργασίας. Για τον λόγο αυτό, έχει οδηγήσει πολλές εταιρείες που βρίσκονται στο κέντρο του ενδιαφέροντος για τις διαδικασίες τους επεξεργασίας δεδομένων - όπως εύλογα είναι οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές λόγω τόσο του μεγέθους των δεδομένων, όσο και της ιδιαίτερης σημασίας που έχουν οι προσωπικές πληροφορίες τις οποίες συλλέγουνσε ενδυνάμωση ή/και αναδιάρθρωση της εκτίμησης του κινδύνου και των διαδικασιών διαχείρισής του. Ο Κανονισμός, όπως συχνά επισημαίνεται, δεν εμποδίζει τη σύννομη επεξεργασία των δεδομένων, αλλά επιβάλλει διαδικασίες και μέτρα για την προστασία τους”, ήταν η απάντηση του Σπύρου Τάσση, δικηγόρου και προέδρου της Ένωσης Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων & Ιδιωτικότητας, στο ερώτημα κατά πόσο έχει επηρεαστεί η διαχείριση κινδύνου σ’ αυτούς του δυο κλάδους. Όμως, πόσο έχει προχωρήσει η εφαρμογή σ’ αυτόν τον τομέα και πόσοι διαθέτουν τον -προβλεπόμενο από τον Κανονισμό- DPO; “Νομίζω ότι είμαστε σε καλό σημείο κατανόησης των αναγκών για συμμόρφωση, αλλά σε μία μικρή επανάπαυση για τον εποπτικό έλεγχο. Φυσικά, σ’ αυτούς τους δύο τομείς, οι εταιρείες εμφανίζουν υψηλότερο μέσο όρο συμμόρφωσης από το σύνολο της αγοράς κι αυτό δείχνει ότι αναγνωρίζουν τον κομβικό τους ρόλο στην αγορά των δεδομένων. Πάντως, ακόμα αναμένουμε κώδικα αυτορρύθμισης στους δύο τομείς και ο προσεκτικός παρατηρητής βλέπει σημεία ελλιπούς συμμόρφωσης, ειδικά στις ψηφιακές υπηρεσίες τους. Όσο για τον DPO, όλοι οι μεγάλοι οργανισμοί πλέον διαθέτουν και μάλιστα έχουν δημιουργήσει ειδική ομάδα υποστήριξής του, εσωτερικά και εξωτερικά. Η Ένωσή μας μετέχει από πέρυσι στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ένωση για DPO και Privacy Professionals και η εμπειρία δείχνει ότι οι εταιρείες γενικώς σέβονται τον θεσμό, όμως χρειάζεται ενίσχυση της ανεξαρτησίας του και καλύτερη αποσαφήνιση του ρόλου του, διότι δεν θα πρέπει να είναι απλά ένας υπάλληλος που άλλαξε τίτλο και εξακολουθεί να αποτελεί μέρος της εσωτερικής διαδικασίας υλοποίησης της συμμόρφωσης, αλλά εκείνος που την εποπτεύει, με τη στήριξη της διοίκησης”.

“Εξίσου σημαντική περιοχή που ακολουθεί αυστηρά κανονιστικά πλαίσια αποτελεί το Anti-Money Laundering (AML), με σύγχρονες λύσεις που αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό τις τεχνολογίες της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Μηχανικής Μάθησης. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς αφενός οι money-launderers έχουν στη διάθεσή τους πιο εξειδικευμένα εργαλεία, αφετέρου κάθε πελάτης τραπέζης έχει ένα μοναδικό συναλλακτικό προφίλ, επομένως η παρακολούθησή του είναι δυσκολότερη. Επιπλέον, η πλειοψηφία των παραδοσιακών λύσεων στην αγορά χαρακτηρίζεται από κάποιες αδυναμίες, όπως η χρήση “rule-based approach”, μεγάλο όγκο false-positives και, κυρίως, μη-ικανότητα εκμάθησης από αλλαγές στη συναλλακτική συμπεριφορά του πελάτη”, δηλώνει απερίφραστα ο Βασίλης Ψυχογιός και μοιραία η ερώτηση για τις δικές τους λύσεις. “Η UniSystems συνεργάζεται με την πολυβραβευμένη εταιρεία Featurespace, η οποία θεωρείται κορυφαία σε real-time Adaptive Behavioral Analytics software για AML. Μέσω της λύσης ARIC, παρέχεται η δυνατότητα εντοπισμού περισσότερων περιπτώσεων ξεπλύματος χρήματος, με ταυτόχρονη μείωση false-positives. Με τη βοήθεια της πολύχρονης εμπειρίας της εξειδικευμένης ομάδας μας, η χρήση Μηχανικής Μάθησης, σε συνδυασμό με την αυξημένη διαφάνεια της λύσης, μας δίνουν τη δυνατότητα να βοηθήσουμε έναν οργανισμό να επιτύχει operational excellence. Επίσης, στις ανάγκες των τραπεζών για τον έλεγχο επιχειρηματικού ρίσκου (επιβάλλεται να ελέγξουν αυτό το ρίσκο και τους κινδύνους τους, καθώς παράγοντες όπως πιστωτικός κίνδυνος, αναμενόμενες πιστωτικές απώλειες -ECL- και άλλοι κεφαλαιακοί δείκτες έχουν μεγάλη σημασία για τις επιχειρηματικές αποφάσεις τους) απαντάμε με τις λύσεις risk management της Finastra (Fusion Risk), που ενσωματώνουν την τεράστια παγκόσμια εμπειρία της και προσφέρουν τον risk–controlled μετασχηματισμό που απαιτεί η νέα τραπεζική πραγματικότητα”.

Πρέπει να ελεγχθεί αν και κατά πόσο η ψηφιακή διαδικασία, ελέγχει και περιορίζει αποτελεσματικά τον κίνδυνο από τυχόν μη νόμιμη πρόσβαση και επεξεργασία δεδομένων” ΣΠΥΡΟΣ ΤΑΣΣΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

H συμμόρφωση με τον GDPR δεν είναι ένα project που έχει αρχή- μέσητέλος, αφού οι οργανισμοί παρέχουν νέες υπηρεσίες ή υιοθετούν νέα λογισμικά και τεχνολογίες ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ PRIORITY

DIGITAL FINANCE

12

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Ο αδύναμος «κρίκος» και το KYC

ΑΞΙΟΠΟΙΏΝΤΑΣ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ BLOCKCHAIN

Ο Δημήτρης Στασινόπουλος, από την πλευρά του, επιμένει στη σημασία ανάπτυξης πλήρους μελέτης συμμόρφωσης, με σαφείς τις αρχές που πρέπει να ακολουθούνται, δημιουργία των προβλεπόμενων αρχείων (πχ. Data Flow Map) και διεξαγωγή Αναλύσεων Κινδύνων και Μελετών Αξιολόγησης Αντικτύπου Ιδιωτικότητας. Σημαντικότερο παράγοντα, όμως, θεωρεί την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του προσωπικού ενός οργανισμού, σε θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων, επισημαίνοντας ότι “είναι σύνηθες φαινόμενο η διαρροή προσωπικών δεδομένων λόγω ανθρώπινου σφάλματος και έλλειψης εκπαίδευσης ή σχετικής κουλτούρας. Εμείς, στην PRIORITY, έχοντας πολύ σημαντική εμπειρία, τεχνογνωσία και προσέγγιση 360ο στο αντικείμενο τη προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της ασφάλειας πληροφοριών, παρέχουμε ολοκληρωμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, εκπαιδευτικά σεμινάρια και λύσεις λογισμικού που θωρακίζουν ένα οργανισμό σε όλα τα παραπάνω θέματα”. Η τελευταία ερώτηση έχει αποδέκτη τον Σπύρο Τάσση κι αντικείμενο την πρόσφατη θεσμοθέτηση του “Συστηθείτε”, της ελληνικής εκδοχής του KYC. Πώς είναι εκεί η κατάσταση, από πλευράς compliance και privacy; “Είναι προφανές ότι στην περίοδο της πανδημίας αναδείχθηκε τόσο η επιτακτική ανάγκη για απλούστευση των διαδικασιών που αφορούν στο Δημόσιο, όσο και η ανάγκη για δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού περιβάλλοντος που θα μειώσει τη γραφειοκρατία χωρίς να απαιτεί την υπαναχώρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η προστασία της ιδιωτικής μας ζωής και των προσωπικών μας δεδομένων. Υπό αυτό το πρίσμα, η συγκεκριμένη ψηφιακή διευκόλυνση προβλέπει ειδικές υποχρεώσεις για τα πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και το Δημόσιο ως υπεύθυνο φορέα αυτής της επεξεργασίας: Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι ο Υπεύθυνος Επεξεργασίας, ενώ τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί είναι επίσης ανεξάρτητοι υπεύθυνοι επεξεργασίας. Όλοι αυτοί πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να παρέχουν στο υποκείμενο των δεδομένων κάθε πληροφορία που αναφέρεται στα άρθρα 13 και 14 και κάθε ανακοίνωση στο πλαίσιο των άρθρων 15 έως 22 και το άρθρο 34 του GDPR. Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει και, μάλιστα, παρατηρούμε ότι τα δεδομένα που συλλέγονται δεν φαίνονται περισσότερα από όσα πράγματι χρειάζεται (αρχή της ελαχιστοποίησης) -είναι δεδομένα τα οποία μας ζητούνται να κοινοποιούμε από το ρυθμιστικό πλαίσιο για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (Ν. 4557/2018). Έτσι, αν η απαίτηση για πρόσβαση σε τόσες πληροφορίες για το άνοιγμα ή/και διατήρηση τραπεζικού λογαριασμού είναι μη-νόμιμη, θα πρέπει να κριθεί καταρχήν ad hoc, ανεξάρτητα από τον τρόπο υποβολής των εγγράφων. Σε δεύτερο επίπεδο, πρέπει να ελεγχθεί αν και κατά πόσο η ψηφιακή διαδικασία, όπως δομείται και υλοποιείται, ελέγχει και περιορίζει αποτελεσματικά τον κίνδυνο από τυχόν μη-νόμιμη πρόσβαση και επεξεργασία δεδομένων που δημιουργούν ένα πιστωτικό προφίλ”.

DIGITAL FINANCE

Απέναντι στις απάτες και το ξέπλυμα χρήματος, ίσως το πιο σημαντικό ανάχωμα που μπορούν να προβάλουν οι τράπεζες και όχι μόνο, είναι το KYC, η γνώση για τον πελάτη τους. Όμως, κοστίζει πολύ σε χρόνο και χρήμα, ενώ μπορεί να οδηγήσει και σε άλλες ατραπούς, τόσο σε σχέση με την κανονιστική συμμόρφωση, όσο και με τη δυσαρέσκεια εκ μέρους του πελάτη, λόγω της πολυπλοκότητας που αυτή η διαδικασία εισάγει στο onboarding. Η λύση, λέει ο Αστυάναξ Κανακάκης, συνιδρυτής και CEO της Norbloc, μιας εταιρίας με ελληνική "καρδιά" που διατηρεί γραφεία στη Στοκχόλμη, την Αθήνα και το Ντουμπάι, βρίσκεται στις συνέργειες. Το κόστος μπορεί να μειωθεί σημαντικά αν τα δεδομένα που δίνει άπαξ κάθε πελάτης στην τράπεζά του ψηφιοποιηθούν και αξιοποιηθούν απ’ όλες τις τράπεζες με τις οποίες συνεργάζεται, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου οικοσυστήματος στο οποίο όλες συμμετέχουν, ενώ συμβάλλουν και οι κρατικοί φορείς με στοιχεία όπου και όταν χρειαστεί. Η Norbloc δημιουργεί τις κατάλληλες πλατφόρμες (Sancus, Atlas και Fides, τα ονόματά τους), που “πατάνε” σε τεχνολογία blockchain και διευκολύνουν τη συγκέντρωση, επικύρωση, διαχείριση και διαμοιρασμό των KYC δεδομένων αλλά και κάθε regulated data, μειώνοντας το κόστος και τις τριβές. Ακυρώνουν στην πράξη τους διπλο-τριπλοελέγχους και επιβάλλουν καθεστώς απόλυτης διαφάνειας, εμπιστοσύνης, αλλά και συμμόρφωσης με το εκάστοτε ρυθμιστικό πλαίσιο και τον GDPR. “Μέχρι τώρα η Norbloc έχει πάει πολύ καλά- από το ‘16 ως το τέλος του ‘17 κάναμε την πρώτη δοκιμή του προϊόντος, ακολούθησαν πιλότοι σε Νορβηγία, Σουηδία, Βέλγιο, Κύπρο, ΗΑΕ και από τον Ιανουάριο του ‘20 είναι live! Έκτοτε προσθέτουμε καινούριους οργανισμούς. Στα ΗΑΕ έχουμε ήδη 350.00 φακέλους πελατών, περίπου το 60% της χώρας, από 11 οργανισμούς μας λέει, προσθέτοντας "Αυτό που λέμε με τη Norbloc, είναι ότι πρέπει να αλλάξει το πώς βλέπουν οι οργανισμοί το KYC – αν δε το κάνουν, δεν είναι οικονομικά εφικτό να ακολουθήσουν τους κανονισμούς που επιβάλλει ο νομοθέτης!”

13

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

COVER STORY

Η ΓΙΏΤΑ ΠΑΠΑΡΙΔΟΥ ΣΤΟ DIGITAL FINANCE

"Παγκόσμια επιταγή" η μετάβαση σε έναν νέο ψηφιακό κόσμο Μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη με την πρόεδρο του ΔΣ του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας, Γιώτα Παπαρίδου, για την τεχνολογία στον χρηματοοικονομικό τομέα και το στοίχημα της Ελλάδας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

Μ

ια μεγάλη και χειμαρρώδη συνέντευξη παραχώρησε στο Digital Finance, η κ. Γιώτα Παπαρίδου, μιλώντας για τους στόχους του Συνδέσμου, δύο χρόνια μετά την ανάληψη της προεδρίας της, όπου έκανε έναν μίνι απολογισμό για το τι έχει γίνει και τι αναμένεται να παρουσιάσει το υπόλοιπο της θητείας της. Παράλληλα, αναφέρθηκε στην ευκαιρία που δημιούργησε η πανδημική κρίση να επισπευσθούν οι διαδικασίες του ψηφιακού μετασχηματισμού τόσο στη χώρα όσο και στους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, αφού πλέον οι καταναλωτικές συμπεριφορές και συνήθειες έχουν γίνει ψηφιακές. Μίλησε, τέλος, για την αναγκαιότητα υιοθέτησης νέων τεχνολογιών, όπως το AI, το IoT και τα data analytics και γιατί οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές θα πρέπει να τα ενσωματώσουν στις λειτουργίες τους.

Αναλάβατε Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ πριν από δύο περίπου χρόνια. Ποιοι ήταν οι στόχοι σας για τον Σύνδεσμο και πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα από τότε; Πέρασαν δύο χρόνια και είναι πραγματικά εντυπωσιακό, αν αναλογιστείτε, πόσα πράγματα έχουν αλDIGITAL FINANCE

14

λάξει σε αυτό το χρονικό διάστημα, όχι μόνο στον κλάδο μας, όχι μόνο στη χώρα, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Εννέα μήνες περίπου μετά την ανάληψη της Προεδρίας του ΣΕΠΕ ήρθε και η χώρα μας αντιμέτωπη με την πανδημία. Η έλευση του κορωνοϊού άλλαξε δραματικά τον κόσμο, επηρεάζοντας κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, απειλώντας όλο τον πλανήτη, χωρίς σύνορα και χωρίς εξαιρέσεις. Δοκιμάζει τις αντοχές όλων των κοινωνικών συστημάτων. Παγώνει την παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας μια πρωτόγνωρη σε ένταση και έκταση ύφεση. Ταυτόχρονα, όμως, σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα η ψηφιακή τεχνολογία αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία. Από ατομική ή/ και συλλογική επιδίωξη, ο τάχιστος ψηφιακός μετασχηματισμός μετατρέπεται σε παγκόσμια επιταγή, καθήκον και προϋπόθεση λειτουργίας κάθε σύγχρονης κοινωνίας και οικονομίας. Η στόχευση μας ως ΣΕΠΕ ήταν και παραμένει η μετάβαση σε μία Σύγχρονη Ψηφιακή Ελλάδα. Τοποθετώντας σε θέση οδηγού τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλλον για όλους, σε ιδιωτικό

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

DIGITAL FINANCE

15

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

COVER STORY

και δημόσιο τομέα: για την πολιτεία, τις επιχειρήσεις και φυσικά τους ίδιους τους πολίτες. Σε αυτό το πλαίσιο αυτά τα 2 χρόνια ΣΕΠΕ και κλάδος δουλέψαμε όλοι μαζί συντονισμένα με στρατηγική και μεθοδικότητα, αθροίζοντας δυνάμεις, κάνοντας σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση του να θέσουμε την ψηφιακή τεχνολογία ως βασική συνιστώσα ανάπτυξης για την καρδιά της οικονομίας και πιστεύω πως καταφέραμε σημαντικά θετικά βήματα. Και πρώτα από όλα την υπογραφή Πρωτοκόλλου Συνεργασίας, λίγο πριν την κρίση της πανδημίας, με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μέσα από το Πρωτόκολλο Συνεργασίας θέσαμε τα θεμέλια για μία ακόμα πιο στενή, ουσιαστική και αποδοτική συνεργασία, όπου αγορά και πολιτεία χτίζουν μαζί μία νέα Ψηφιακή Ελλάδα. Με κοινή στρατηγική, πλάνο και πρωτοβουλίες προωθούμε τη μετάβαση σε μία σύγχρονη ψηφιακή οικονομία και κοινωνία. Ώστε να μπορούν όλοι οι Έλληνες να απολαύσουν τα πολλαπλασιαστικά οφέλη, που μόνο η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει! Κάτι που αποδείχθηκε κρίσιμο και από τον τρόπο που αντιδράσαμε όλοι μαζί στην κρίση που ήρθε και στη χώρα μας λίγους μήνες αργότερα, με αποτέλεσμα η χώρα να καταφέρει να κάνει ψηφιακά άλματα ετών, άμεσα και αποτελεσματικά, ως ένα σύγχρονο ψηφιακό κράτος, με στρατηγικό σχέδιο και συντονισμό από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Αυτό το ψηφιακό άλμα στήριξε με σθένος και θυσίες και ο κλάδος ψηφιακής τεχνολογίας. Από την πρώτη στιγμή οι επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών στήριξαν ζωτικής σημασίας λειτουργίες για την Πολιτεία αλλά και την Οικονομία, μέσω των υποδομών οικιακού δικτύου, το οποίο “άντεξε”, σε αντίθεση με άλλες μεγαλύτερες και θεωρητικά πιο οργανωμένες χώρες, οι οποίες βρίσκονται σε κατάταξη πολύ πιο πάνω στους ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους δείκτες από εμάς. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις πληροφορικής στάθηκαν δίπλα στους Πολίτες και στις Επιχειρήσεις, παρέχοντας δωρεάν προϊόντα, εφαρμογές, πλατφόρμες και υπηρεσίες. Παράλληλα, αξίζει να αναφερθώ και στη στρατηγική μελέτη του ΣΕΠΕ σε συνεργασία με την Deloitte, η οποία ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε στα τέλη του 2019, και η οποία, για πρώτη φορά, θέτει

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι καινοτομία, είναι προ πολλού πραγματικότητα DIGITAL FINANCE

16

τους στρατηγικούς άξονες και τις δράσεις, ώστε ο κλάδος ψηφιακής τεχνολογίας στην Ελλάδα να ανταποκριθεί στις παγκόσμιες προκλήσεις του ψηφιακού συντονισμού της χώρας στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Μία μελέτη, η οποία προσδιόρισε την επίδραση του κλάδου για την επόμενη πενταετία στην εθνική οικονομία αναλύοντας το αποτέλεσμα και το όφελος για όλους: τι μπορούμε, δηλαδή, να πετύχουμε με τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η τεχνολογία. Και την οποία καταθέσαμε στην Πολιτεία, ώστε να συνδράμουμε στον Εθνικό Ψηφιακό Σχεδιασμό. Επιπλέον, ακόμα και μέσα στη θύελλα της πανδημίας, συνεχίσαμε να μαχόμαστε για τη μεγάλη μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη η χώρα, με ουσιαστικό και πρωτεύοντα ρόλο στην επιστήμη, στην καινοτομία, στη γνώση, στην τεχνολογία παντού. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Σύνδεσμος: • Υπέγραψε Πρωτόκολλο Συνεργασίας με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με στόχο την “Συμμαχία για τον Ψηφιακό Πολιτισμό”, για τη στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού των πολιτιστικών οργανισμών και φορέων της χώρας, • Υποστήριξε το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σε όλες τις δράσεις και προσπάθειες του για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση της τηλεκπαίδευσης, • Συνεχίζει με επιτυχία τις δράσεις ψηφιακής κατάρτισης σε ανέργους και εργαζομένους σε ειδικότητες του κλάδου, • Συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση από την ΑΑΔΕ του έργου Ηλεκτρονικά Βιβλία - myData, και • Υποστηρίζει όλες τις δράσεις για την ψηφιακή τεχνολογία σε θεσμικό επίπεδο. Είναι γεγονός πως έχουμε πολλά να κάνουμε ακόμα, ώστε να αξιοποιήσουμε τη δυναμική του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας στη χώρα μας. Είναι όμως εξίσου αλήθεια πως, παρά τις αντίξοες συνθήκες και τις τραγικές στιγμές που βιώνει η ανθρωπότητα, έχουμε θέσει τις βάσεις, για να κάνουμε ακόμη περισσότερα.

Ποιο είναι το αποτύπωμα αλλά και η δυναμική της βιομηχανίας ψηφιακής τεχνολογίας στην ελληνική οικονομία; Παρά τις δύσκολες στιγμές και τα συνεχή χτυπήματα που δέχτηκε την τελευταία δεκαετία, τα οποία δεν ήταν και λίγα, από την οικονομική κρίση μέχρι και την πανδημία, η βιομηχανία ψηφιακής τεχνολογίας πάλεψε, στάθηκε όρθια και παρείχε ζωτικής σημασίας στήριξη και στην κοινωνία και στην οικονομία. Παρά τη δεκαετή κρίση, ο κλάδος διατηρεί ένα ισχυρό αποτύπωμα με περισσότερες από 4.600 επιχειρήσεις, 260.000 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και κύκλο εργασιών που άγγιξε τα €13,3

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

δις το 2020, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου στο 8% του ΑΕΠ. Επιτρέψτε μου, όμως, να αναφερθώ και στην αναπτυξιακή δυναμική της ψηφιακής βιομηχανίας για τη χώρα. Μια δυναμική, που αποτυπώθηκε στη μελέτη της Deloitte, και η οποία σε ένα σενάριο ανάπτυξης του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας της τάξης του 5%, ο αντίκτυπος στην οικονομία αγγίζει για την επόμενη πενταετία συσωρευτικά τα €80 δις προστιθέμενης αξίας στην οικονομία, δημιουργώντας ταυτόχρονα 415.000 νέες θέσεις εργασίας. Δεν υπάρχει επομένως καμία αμφιβολία, πως η ευκαιρία που έχουμε μπροστά μας είναι μοναδική και είναι τώρα!

Ο ΣΕΠΕ είναι ένας Σύνδεσμος που στηρίζει τις επιχειρήσεις στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Πώς βλέπετε τον ψηφιακό μετασχηματισμό να εξελίσσεται στον χρηματοοικονομικό τομέα, μετά και την πανδημία; Ποιες τεχνολογίες (αναδυόμενες ή μη) θεωρείτε τις πιο σημαντικές για την ψηφιακή ανάπτυξη ενός οργανισμού;

Οι συναλλαγές με κάρτες όσον αφορά στις online αγορές έφθασαν σε αξία τα €4 δισ. το 2020, αυξημένες κατά 15% έναντι του 2019, ενώ το πλήθος των συναλλαγών έφτασε τα €106 εκατ., αυξημένο κατά 70% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Στο μεταξύ, η υγειονομική κρίση έκανε ακόμη πιο έντονη τη στροφή των Ελλήνων καταναλωτών προς τις ανέπαφες πληρωμές. Πλέον, το 93% των συναλλαγών με κάρτα πραγματοποιείται ανέπαφα, με το αντίστοιχο ποσοστό για το 2020 να είναι στο 92% από 71% στο τέλος του 2019 και 58% το 2018 (σύμφωνα με στοιχεία της Cardlink). Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, τα ψηφιακά πορτοφόλια αναμένεται να γίνουν παγκοσμίως μια βιομηχανία αξίας $2,4 τρισ. το 2021, με την αξία των συναλλαγών να αυξάνεται κατά 24% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Ενώ, η ισχυρή ανοδική τάση θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, με την

Το σίγουρο είναι πως αν έχει νόημα να μείνει και κάτι θετικό μετά από το μεγάλο παγκόσμιο σοκ της πανδημίας του COVID-19 και τις τεράστιες ανατροπές που ζήσαμε τους τελευταίους μήνες, αυτό είναι η απτή πλέον υπόσχεση μίας σύγχρονης ψηφιακής Ελλάδας. Η πανδημία λειτούργησε καταλυτικά, ώστε να επιταχυνθούν οι εξελίξεις σε αυτήν την κατεύθυνση. Έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη ευκαιρία με το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ 2021-2027, και όχι μόνο, να τοποθετηθεί η ψηφιακή τεχνολογία στο επίκεντρο ενός νέου σύγχρονο παραγωγικού μοντέλου, που έχει ανάγκη η χώρα. Ένα μοντέλο, το οποίο θα δημιουργήσει γόνιμο επενδυτικό κλίμα για τη χώρα και την οικονομία, ενθαρρύνοντας την επένδυση στην έρευνα και στην καινοτομία. Και σε αυτό το εγχείρημα ο ρόλος του χρηματοοικονομικού τομέα είναι καθοριστικός. Παράλληλα, οι τεχνολογικές εξελίξεις τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, επέφεραν τεράστιες αλλαγές στα συστήματα πληροφορικής των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Στον τομέα των οικονομικών συναλλαγών, οι ηλεκτρονικές πληρωμές δημιούργησαν νέες πρακτικές κάνοντας τη χρήση των συστημάτων αυτών επιτακτική ανάγκη. Αλλά και εν μέσω πανδημίας η στροφή των καταναλωτών, και στη χώρα μας ακόμα περισσότερο, προς τις ηλεκτρονικές πληρωμές έγινε πιο έντονη από ποτέ, ακόμη και για συναλλαγές χαμηλής αξίας. Η αύξηση της χρήσης των χρεωστικών καρτών συνδέεται σαφώς με την άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου και των online συναλλαγών στην Ελλάδα.

DIGITAL FINANCE

17

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

COVER STORY

Μέχρι το 2022, κάθε άνθρωπος στον πλανήτη θα χρησιμοποιεί καθημερινά 25 έξυπνα αντικείμενα, ενώ έως το 2030 η παγκόσμια διασύνδεση δεδομένων και πληροφοριών αναμένεται να αυξηθεί κατά 75%. Ταυτόχρονα, η έλευση του 5G, η αυξημένη συνδεσιμότητα που θα φέρουν τα δίκτυα επόμενης γενιάς καθώς και η ευρεία γκάμα νέων υπηρεσιών, βασισμένες σε υποδομές 5G, αλλάζουν ολοκληρωτικά πλέον την εμπειρία αλλά και τις δυνατότητες των χρηστών. Τα δίκτυα επόμενης γενιάς τηλεπικοινωνιών φέρνουν όλες τις πρωτοποριακές εφαρμογές στις καθημερινότητα μας. Αυτή η νέα πραγματικότητα πρέπει να αξιοποιηθεί άμεσα και στον χρηματοοικονομικό τομέα. Χωρίς άλλες καθυστερήσεις, παρέχοντας μία νέα σύγχρονη ψηφιακή εμπειρία και για τον καταναλωτή, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα παροχής νέων, άμεσων, ευέλικτων, ψηφιακών υπηρεσιών και μια νέα καταναλωτική εμπειρία. Υπηρεσίες, οι οποίες ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων καθώς και τις δυνατότητες ανάπτυξης τους. Σε αυτές τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις εφαρμογές τους οφείλουν να επενδύσουν οι επιχειρήσεις, σε όλους τους κλάδους και τομείς της οικονομίας, ώστε να προλάβουν το τρένο του ψηφιακού συντονισμού στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Αυτός είναι ο δρόμος για πιο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, με σύγχρονα προϊόντα και υπηρεσίες, που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες. Kάτι που, όπως όλα δείχνουν, έχει γίνει κατανοητό από τις επιχειρήσεις του χρηματοοικονομικού κλάδου, θέτοντας την ψηφιακή λειτουργία και εμπειρία των πελατών τους σε άμεση υλοποίηση.

ενοποιημένη αγορά να φτάνει σε αξία τα $3,5 τρισ. έως το 2023 και τα $4,6 δισ. έως το 2025. Παράλληλα, η παγκόσμια αγορά των ψηφιακών πληρωμών καταγράφει αύξηση 40% τη διετία 2020 - 2021. Σύμφωνα με στοιχεία του Finaria.it, ο παγκόσμιος κλάδος ψηφιακών πληρωμών αναμένεται να φτάσει το 2021 τα $6,6 τρισ., καταγράφοντας αύξηση 22% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, και έως το 2025, η αξία του θα εκτιναχθεί στα $10,5 τρις. Σε αυτό το νέο ψηφιακό μεταβατικό περιβάλλον οι τεχνολογίες, όπως το Cloud Computing, το Blockchain, τα Big Data Analytics, το Internet of Things, η Τεχνητή Νοημοσύνη δημιουργούν νέα δεδομένα και προκλήσεις για όλους, συμπεριλαμβανομένου και του χρηματοοικονομικού τομέα.

DIGITAL FINANCE

18

Ποιοι είναι οι τομείς που κατά τη γνώμη σας χρειάζονται προσοχή στη μετάβαση προς τις ψηφιακές υπηρεσίες και προϊόντα των χρηματοοικονομικών οργανισμών; Η ανάπτυξη του διαδικτύου, αλλά και η εξάπλωση της κινητής τηλεφωνίας έχουν φέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που εξυπηρετούν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί και οι επιχειρήσεις τους πελάτες τους. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υιοθετούν τις νέες τεχνολογίες, για να αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα, βελτιώνοντας έτσι τη θέση τους στην αγορά και επιτυγχάνοντας, συγχρόνως, μείωση του κόστους εργασίας και των λειτουργικών τους εξόδων. Ενώ την ίδια στιγμή βελτιστοποιούν την ψηφιακή εμπειρία των πελατών τους προσφέροντας ευελιξία, ταχύτητα και ασφάλεια. Οι δυσμενείς εξελίξεις στην οικονομία και η παγκόσμια έλλειψη ρευστότητας την τελευταία δεκα-

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ετία, αλλά και το “lockdown” λόγω της πανδημίας του COVID-19 τα τελευταία 2 χρόνια έχουν επιφέρει αύξηση στη χρήση των ηλεκτρονικών οικονομικών συναλλαγών. Τα στοιχεία όλων των ερευνών, σε διεθνή και εθνική κλίμακα, επιβεβαιώνουν την έκρηξη των τελευταίων ετών στην αξιοποίηση των ψηφιακών συναλλαγών. Η αλλαγή καταναλωτικής συμπεριφοράς, η ασφάλεια, η ανάγκη δραστηριοποίησης όλο και περισσότερο των επιχειρήσεων στο διαδίκτυο (eCommerce), η ταχύτητα, η ευκολία, η ευελιξία αποτελούν κρίσιμες συνιστώσες της έκρηξης των ψηφιακών συναλλαγών και της υιοθέτησης τους από τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς. Εκεί ακριβώς βρίσκεται και το πεδίο, στο οποίο θα αναμετρηθούν στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Η βέλτιστη αξιοποίηση του e-banking, με περισσότερο προσωποποιημένες υπηρεσίες και πληροφορίες, η ποιότητα, η αξιοπιστία και η αμεσότητα του ηλεκτρονικού δικτύου εξυπηρέτησης, η ασφάλεια των συναλλαγών, η ευελιξία και η ευκολία χρήσης αυτοματοποιημένων διαδικασιών και σύγχρονων προϊόντων είναι σημαντικές παράμετροι για το μέλλον. Μια νέα εποχή ανατέλλει, αυτή του FinTech. Δεν θεωρώ ότι υπάρχει άλλη επιλογή. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι καινοτομία, είναι προ πολλού πραγματικότητα και ο ανταγωνισμός πλέον είναι παγκόσμιος και, πολλές φορές μάλιστα, έξω από τον παραδοσιακό τραπεζικό κλάδο. Κάθε χρηματοοικονομικό ίδρυμα το εντάσσει στη δική του στρατηγική, φιλοσοφία και σχεδιασμό. Στο τέλος όμως ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μονόδρομος.

Πώς βλέπετε την ανάπτυξη των τεχνολογικών startups στην Ελλάδα και πώς μπορούν να προσφέρουν στον δρόμο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό; Στον κλάδο μας, οι περισσότερες θέσεις εργασίας δημιουργούνται από τις μικρές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στην ψηφιακή τεχνολογία δεν χρειάζονται ιδιαίτερα κεφάλαια για να στηθεί μια επιχείρηση. Χρειάζεται τεχνογνωσία και ένας υπολογιστής, στην πολύ απλουστευμένη του μορφή. Χρειάζεται δηλαδή κυρίως το πνευματικό κεφάλαιο. Έτσι δημιουργούνται εύκολα επιχειρήσεις, που βοηθάνε στην απασχόληση. Αυτό είναι το μυστικό της βιομηχανίας ψηφιακής τεχνολογίας. Πολλές εκ των επιχειρήσεων του κλάδου, ακόμα και τεράστιοι διεθνείς κολοσσοί, θα δούμε ότι δημιουργούνται από ανθρώπους, που στο ξεκίνημα τους δεν έχουν μεγάλες οικονομικές δυνατότητες. Οι startups είναι σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού οικοσυστήματος, όπου από εκεί προκύπτουν νέες ιδέες και μελλοντικά νέες εφαρμογές,

Οι νέες τεχνολογίες, όπως το ΑΙ και το Big Data, δημιουργούν νέα δεδομένα και προκλήσεις για όλους

πλατφόρμες και προϊόντα. Επιπλέον, είναι γεγονός, πως τα ελληνικά μυαλά και οι ελληνικές startups διαπρέπουν τα τελευταία χρόνια, κερδίζοντας την “ψήφο εμπιστοσύνης” πολλών διεθνών funds, αλλά και αποσπώντας διεθνή βραβεία καινοτομίας. Αρκεί να αναφέρουμε πως στα παγκόσμια βραβεία “WITSA Global ICT Excellence Awards”, στα οποία ο ΣΕΠΕ συμμετέχει ανελλιπώς τα τελευταία 14 χρόνια, οι Ελληνικές εταιρίες πρωταγωνιστούν με 22 βραβεία, πολύ περισσότερα από πολλές αναπτυγμένες χώρες, οι οποίες θεωρούνται ψηφιακές υπερδυνάμεις. Σε αυτό το σημείο, όμως, είναι στρατηγικής σημασίας να κινηθούμε ως χώρα σε δύο βασικές κατευθύνσεις, ώστε να αξιοποιήσουμε αυτές τις δυνατότητες. Αρχικά, η Ελλάδα οφείλει να υλοποιήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, με κίνητρα για την τεχνολογική καινοτομία για τις νέες επιχειρήσεις που παράγουν καινοτομία, αλλά και για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις που επενδύουν σε έρευνα και καινοτομία, ώστε να δημιουργηθούν στη χώρα κέντρα καινοτομίας και R&D Hubs. Με αυτόν τον τρόπο θα προσελκύει επενδύσεις στην καινοτομία και στην τεχνολογία, δημιουργώντας τις βάσεις για τον εκσυγχρονισμό όλων των κλάδων της οικονομίας. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το ταμείο “ΦΑΙΣΤΟΣ”, το οποίο θεσμοθετήθηκε πρόσφατα. Ένα επενδυτικό Ταμείο, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί σε μεγάλο ποσοστό από τα έσοδα της δημοπρασίας για το 5G και το οποίο θα δώσει πολλαπλάσια οφέλη στην ελληνική οικονομία, τα οποία θα ξεπεράσουν τα €12,4 δισ., σύμφωνα με μελέτη της Ernst & Young. Δεύτερον, η ανάγκη της ενεργής υποστήριξης της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου τεχνολογίας είναι σήμερα πιο επιτακτική από ποτέ. Η προβολή και ανάδειξη συνολικά του “Brand Ελλάδα” από την οικονομική διπλωματία και το ΣΕΠΕ, με το σχεδιασμό και την υλοποίηση μακροχρόνιας διεθνούς εκστρατείας προβολής της βιομηχανίας ψηφιακής τεχνολογίας είναι κρίσιμη συνιστώσα για την ανάπτυξη ενός καταξιωμένου κλάδου παγκόσμια. Διαθέτουμε και το ταλέντο και τις επιχειρήσεις και τη διεθνή αναγνώριση!

DIGITAL FINANCE

19

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

A N A LY S I S Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Αδιαφορία - επί του παρόντος για το open banking Η αλήθεια είναι ότι όταν καίγεται το σπίτι σου δεν κοιτάς να σώσεις πρώτα τα σεμεδάκια. Από την άλλη κάποια στιγμή η φωτιά θα σβήσει και το open banking θα γίνει ένα εργαλείο για να βελτιώσει ο χρηματοοικονομικός τομέας τις υπηρεσίες που προσφέρει.

Τ

ι ωθεί τον Andrew Beatty να δημοσιεύσει άρθρο στο International Banker με τίτλο “2021: The year of open banking”΄; Στην εισαγωγή του άρθρου διαβάζουμε ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Βρετανοί χρησιμοποιούν ήδη εφαρμογές που βασίζονται στο open banking. Δηλαδή, κάτι λιγότερο από το 3% του πληθυσμού και μάλιστα σε μια χώρα που χαρακτηρίζεται για την ωριμότητά της στις ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Μήπως, ο Beatty προσπαθεί να δημιουργήσει ένα κλίμα αισιοδοξίας, δεδομένου είναι είναι αντιπρόεδρος στην εταιρείας, η οποία πουλάει υπηρεσίες τεχνολογίας; Είναι πιθανό, αλλά πριν χαρακτηρίσουμε το άρθρο ως “advertorial” θα είχε νόημα να διαβάσουμε και μερικές παραγράφους παρακάτω, όπου ο Beatty αναφέρει ότι οι ρυθμιστικές αρχές δημιούργησαν το πλαίσιο του Open DIGITAL FINANCE

20

Banking, προκειμένου να ενδυναμώσουν τον ανταγωνισμό στον χρηματοοικονομικό τομέα. Στόχος τους δηλαδή ήταν να βάλουν στο στο παιχνίδι εταιρείες μικρότερης εμβέλειας, όπως οι startups. Σε αυτό έχει ένα δίκιο ο Beatty. Όμως το επόμενο ερώτημα είναι αν πράγματι οι “μικρές” εταιρείες χρειάζονται πρόσβαση στα ανοιχτά δεδομένα, για να γίνουν ανταγωνιστικές; Ας πάρουμε δύο παραδείγματα. Η Revolut, η οποία έχει ξεφύγει πλέον από το στάδιο της startup και έχει γίνει ένας σοβαρός ανταγωνιστής στον τραπεζικό τομέα, δε φαίνεται να έχει ενδιαφερθεί ιδιαίτερα να προσθέσει στην εφαρμογή της υπηρεσίες που θα έδιναν στους πελάτες της τη δυνατότητα να έχουν μια ενοποιημένη εικόνα λογαριασμών ή να έχουν πρόσβαση σε ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ρυθμιστικές αρχές και σε δημοσιεύματα στα ΜΜΕ στις περιπτώσεις που η “ζημιά” είναι μεγάλων διαστάσεων. Θα μπορούσε λοιπόν να πει κάποιος ότι δεν είναι κατάλληλη περίοδος για να ανοίγουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί περισσότερες πόρτες σε κυβερνοεγκληματίες. Τα APIs που χρησιμοποιούνται στο open banking θα μπορούσαν να γίνουν κερκόπορτες, αφήνοντας εκτεθειμένα κρίσιμα συστήματα. Επομένως, οι νέες απειλές απαιτούν και νέα πρωτόκολλα αντιμετώπισης. Οι οργανισμοί χρειάζονται υποδομές και εφαρμογές που θα τους επιτρέψουν να αναγνωρίζουν τα “αδύνατα” σημεία των APIs που έχουν κατασκευαστεί από τρίτους. Η επίτευξη του στόχου θα μπορούσε να γίνει μέσω multi factor authentication και αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης. Ωστόσο, ένα ερώτημα που θα χρειαστεί να απαντηθεί σε περιστατικά παραβίασης, είναι ποιος φέρει την ευθύνη απέναντι στον πελάτη και ποιος τελικά θα επιβαρυνθεί με το πρόστιμο, αλλά και τις απαιτήσεις αποζημίωσης. Θα μπορούσε για παράδειγμα, ο αρχικός κάτοχος των δεδομένων να ισχυριστεί ότι η παραβίαση και κατ’ επέκταση μια διαρροή, έγινε από αμέλεια της εταιρείας που αξιοποιεί τα ανοιχτά δεδομένα.

υπηρεσίες που θα συνέδεαν λογαριασμούς πελατών της. Στην ίδια νοοτροπία κινείται και η Excelon, η οποία σύμφωνα με τον … δεν ενδιαφέρεται προσωρινά να δημιουργήσει κάποιες υπηρεσίες που θα αξιοποιήσουν το πλαίσιο του Open Banking. Ίσως αργότερα στην πορεία της, η εταιρεία θα χρειαστεί αυτές τις υπηρεσίες, προκειμένου να διαφοροποιηθεί από τον ανταγωνισμό, αλλά σε αυτήν τη φάση, έχει εστιάσει την προσπάθεια διαφοροποίησης σε πιο ουσιαστικά θεμέλια.

Τι λένε οι τράπεζες για την κατάσταση; Στην Ελλάδα δεν ενδιαφέρθηκαν να σχολιάσουν επί του θέματος. Η βασική μας απορία, την οποία μόνο εκπρόσωποι των τραπεζών θα μπορούσαν να απαντήσουν, είχε να κάνει με το πλήθος των εταιρειών που έχουν αιτηθεί για τη χρήση των API που βοηθούν στην υλοποίηση του Open Banking, καθώς επίσης και το προφίλ των εταιρειών αυτών. Αν για παράδειγμα γνωρίζαμε ότι 10 εταιρείες που έχουν χρηματοδοτηθεί με κάτι παραπάνω από seeds, έχουν αιτηθεί και ετοιμάζονται να υλοποιήσουν εφαρμογές, θα είχαμε μια ένδειξη. Αν γνωρίζαμε ότι τα αιτήματα προέρχονται από ομάδες που συμμετέχουν στους διαγωνισμούς που πραγματοποιούν οι τράπεζες και μέσα από αυτές τις ομάδες μπορεί να προκύψει κάποια αξιόλογη εταιρεία μετά από 3 ή 5 χρόνια, τότε θα είχαμε μια διαφορετική ένδειξη. Οι τράπεζες δεν απάντησαν στα ερωτήματά μας και επομένως σε αυτήν τη φάση δεν έχουμε εικόνα ή για την ακρίβεια δεν έχουν αποδεδειγμένη εικόνα, καθώς από συζητήσεις που έγιναν με σχετικούς της αγοράς, η εικόνα που φαίνεται να προκύπτει είναι πιο κοντά στη δεύτερη από τις παραπάνω περιπτώσεις. Είναι όμως μόνο η έλλειψη ενδιαφέροντος η μόνη αιτία που δεν έχουμε δει ακόμα την αναμενόμενη ανάπτυξη; Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η ωριμότητα των APIs δεν είναι ακόμα επαρκής. Επίσης, δεν υπάρχει ένα παγκόσμιο API πρότυπο και καθώς διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικά ρυθμιστικά πλαίσια, η υλοποίηση λύσεων είναι συχνά πολύπλοκη. Ωστόσο, η βασική ανασταλτική αιτία είναι η πανδημία. Αυτήν την περίοδο, οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί έχουν εστιάσει σε ενέργειες που είτε θα αποτρέψουν σημαντικές ζημιές λόγω της πανδημίας, είτε θα τους βοηθήσουν να εκμεταλλευτούν στο μέγιστο τις αδυναμίες των ανταγωνιστών τους και να πάρουν μερίδιο των πελατών τους. Οπότε, μια fintech που θα καταφέρει να προσφέρει προμήθειες σε εμβάσματα 10% φθηνότερα από τον ανταγωνισμό της δεν έχει λόγο να ασχοληθεί σε αυτήν τη φάση με υπηρεσίες που θα επιτρέπουν στους πελάτες της να βλέπουν το υπόλοιπο του λογαριασμού τους σε άλλες τράπεζες.

Τελικά είναι ή δεν είναι ωφέλιμο το open banking; Σύμφωνα με μια παλαιότερη πρόβλεψη της Accenture, το 29% των παραδοσιακών τραπεζικών προϊόντων στη λιανική τραπεζική δέχονται σημαντικές πιέσεις λόγω ανταγωνισμού. Ωστόσο, η ίδια εταιρεία είχε προβλέψει ότι τα έσοδα από τραπεζικά προϊόντα αναμένεται να αυξηθούν μέχρι και 55% μέχρι το 2020, εξαιτίας νέων ευκαιριών που δημιουργούνται από το open banking. Είναι δεδομένο ότι η δεύτερη πρόβλεψη δεν ήταν πετυχημένη. Ενδεχομένως, ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης θα μπορούσε να πέσει στην πανδημία, η οποία άλλαξε για πολλούς τις προτεραιότητες και οδήγησε εξίσου πολλές προβλέψεις στην αστοχία. Θεωρούμε όμως ότι ειδικά για την περίπτωση του open banking αυτή είναι η μισή αλήθεια. Οι τράπεζες, οι οποίες δημιουργούν τα APIs δεν ήταν εξαρχής χαρούμενες με το μοίρασμα των δεδομένων τους, το οποίο είναι φυσικό, γιατί έχουν ξοδέψει δισεκατομμύρια ευρώ σε μάρκετινγκ προκειμένου να τα συλλέξουν. Οπότε, η παρουσία νέων παικτών στην αγορά, οι οποίοι θα αδράξουν τους κόπους τους, είναι λογικό να συναντά αντιδράσεις. Αυτό το σενάριο, το είδαμε να γίνεται πράξη με τα εμπόδια που συνάντησαν ψηφιακές τράπεζες στην προσπάθεια τους να μπουν στην ελληνική αγορά. Η Revolut για παράδειγμα είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο αγανάκτησης που χρειάστηκε να δημοσιεύσει ειδική ενημέρωση για τα εμπόδια που συναντούσε. Επομένως, ναι μεν το open banking είναι ωφέλιμο, αλλά μάλλον θα χρειαστεί χρόνος μέχρι οι τράπεζες να συμμετέχουν, όπως πρέπει σε αυτήν την προσπάθεια για να γίνει πετυχημένη.

Η ευθύνη της ασφάλειας είναι ένα σημαντικό εμπόδιο Διαρροές δεδομένων, κλειδωμένα αρχεία που ξεκλειδώνουν μόνο με πληρωμή λύτρων και DDOS επιθέσεις, καταγράφονται πλέον καθημερινά σε αναφορές που απευθύνονται σε DIGITAL FINANCE

21

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

THE MARKET’S VOICE

AUSTRIACARD

Στο επίκεντρο η ψηφιακή ασφάλεια σε κάρτες και πληρωμές O Παναγιώτης Σπυρόπουλος, Διευθύνοντας Σύμβουλος της AUSTRIACARD, εξηγεί στο Digital Finance γιατί είναι η ασφάλεια είναι ο πλέον νευραλγικός τομέας των ψηφιακών πληρωμών. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

Η

AUSTRIACARD, μια εταιρεία που μετρά πάνω από 2000 πελάτες σε 12 χώρες παγκοσμίως, αποτελεί μια από τις κορυφαίες επιχειρήσεις στον τομέα των λύσεων του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος, CEO, μιλά στο περιοδικό για την αναγκαιότητα της ασφάλειας στο ψηφιακό κόσμο, και ειδικά σε τομείς που αφορούν άμεσα τον χρηματοοικονομικό κλάδο, όπως οι ψηφιακές πληρωμές. Μιλά επίσης για τα σχέδια της εταιρείας ενώ θεωρεί πώς η ίδρυση και η λειτουργία του νέου κέντρου προσωποποίησης καρτών στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ένα βήμα τολμηρό, αλλά αναγκαίο που θα φέρει την AustriaCard στο επίκεντρο.

ADVERTORIAL

Πώς έχει επηρεαστεί η εταιρεία σας από τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Fintech κλάδου;

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί μια συνθήκη που καθορίζει τη λειτουργία και, κατ’ επέκταση, την επιτυχία ενός οργανισμού. Είναι γεγονός, ότι η πανδημία επιτάχυνε την εδραίωση του, εξέλιξη η οποία, όπως ήταν φυσικό, θα επηρέαζε άμεσα και τον παγκόσμιο επιχειρηματικό ιστό. Όσον αφορά τον τραπεζικό τομέα, παρατηρούμε ότι οι παραδοσιακές τραπεζικές κάρτες εξακολουθούν να θεωρούνται απαραίτητες στο πορτοφόλι των πελατών. Επιπλέον, είδαμε ότι οι άνθρωποι, σε αυτή την ιδιαίτερη εποχή που διανύουμε, εμπιστεύονται ολοένα και περισσότερο τις συναλλαγές με κάρτες και στρέφονται στους ανέπαφους τρόπους πληρωμής. Υπενθυμίζω ότι, η AUSTRIACARD είναι από τις πρώτες εταιDIGITAL FINANCE

22

ρείες που παρέχουν έξυπνες κάρτες στον τομέα πληρωμών διαθέτοντας δική της σειρά προϊόντων που βασίζεται στο λειτουργικό σύστημα ACOS. Το λειτουργικό σύστημα του ενσωματωμένου τσιπ είναι ουσιαστικά η καρδιά μιας έξυπνης κάρτας μέσω της οποίας εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Πρόκειται για την ίδια τεχνογνωσία που φέρνουμε από τον τομέα πληρωμών, ή οποία έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στις κάρτες μεταφοράς, ταχογράφου και ταυτότητας. Η μακρά ιστορία της AUSTRIACARD στην παροχή έργων ψηφιακής ασφάλειας οδηγεί μόνο σε προϊόντα που βοηθούν τους πελάτες της να πορευτούν γρήγορα και με ασφάλεια στο δρόμο προς τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Ποιες οι λύσεις που παρέχει η AUSTRIACARD σε αυτόν τον νέο τομέα;

Η μακρόχρονη εμπειρία μας σε ασφαλείς λύσεις πληρωμών οδηγεί στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης λύσης ψηφιακών πληρωμών μέσω της οποίας δημιουργείται πραγματική αξία για τους τελικούς πελάτες. Διευκολύνουμε τις πληρωμές από τον λογαριασμό της κάρτας ενός καταναλωτή σε μια σειρά καναλιών πληρωμής και σε πολλές περιπτώσεις χρήσης. Προτεραιότητά μας είναι να εστιάσουμε στην οικοδόμηση μιας πρότασης ψηφιακού προϊόντος, η οποία, όταν παραδοθεί στον καταναλωτή, να του δημιουργήσει μια απρόσκοπτη εμπειρία πολυκαναλικών πληρωμών, στην οποία οι παράμετροι «εμφάνιση και αίσθηση» θα είναι εναρμονισμένες, ανεΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ξάρτητα από το είδος πληρωμής. Η τρέχουσα πρόταση μας περιλαμβάνει λύσεις για POI, διαδικτυακά και P2P κανάλια που υποστηρίζονται από υπηρεσίες tokenization οι οποίες παρέχονται από τα συστήματα πληρωμών και ενισχύονται από μια ποικιλία υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και παραδίδονται σε έναν εκδότη καρτών πληρωμής εντός ενός πλαισίου εφαρμογής πορτοφολιού από την AUSTRIACARD. Επιπλέον, συνδυάσαμε τις γνώσεις μας στον τομέα των αναγνωριστικών και των προτύπων ασφαλείας με τις πρακτικές που εφαρμόζουμε στον τραπεζικό τομέα προσφέροντας μια high-end ψηφιακή λύση ενσωμάτωσης, χάρη στην οποία αναβαθμίζεται η εμπειρία των πελατών. Εφαρμόζοντας πελατοκεντρικές μεθόδους σχεδιασμού μαζί με πιστοποιητικά e-IDAS, η διαδικασία γίνεται όσο το δυνατόν πιο εύκολη για τον πελάτη, καθώς μειώνεται στο ελάχιστο η προσπάθεια που απαιτείται για την εφαρμογή και την εγγραφή. Παράλληλα, οι πελάτες μας μπορούν να αξιοποιήσουν πληροφορίες που βασίζονται σε δεδομένα προκειμένου να απολαμβάνουν εξατομικευμένες προτάσεις για προϊόντα και υπηρεσίες. Αυτό θα τους επιτρέψει στο επόμενο στάδιο να οικοδομήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης και να θεωρηθούν αξιόπιστοι σύμβουλοι. Ωστόσο, οι παραπάνω είναι μόνο κάποιοι από τους τομείς που επιτρέπουν στον Όμιλό μας να κινηθεί γρήγορα, αποτελεσματικά και να πρωτοπορήσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό του επιχειρηματικού κόσμου, όπως τον γνωρίζουμε. Πρόσφατα ανακοινώσατε την λειτουργία ενός νέου κέντρου προσωποποίησης καρτών στις Η.Π.Α. Θεωρείτε ότι αυτή η επένδυση θα επιφέρει σύντομα καρπούς;

Η δημιουργία του νέου κέντρου προσωποποίησης καρτών στις Η.Π.Α. ήταν όντως μια τολμηρή κίνηση, αλλά για εμάς μια αναπόφευκτη φυσική εξέλιξη στο πλάνο ανάπτυξής μας. Η πρόσφατη εξαγορά της TAG Systems, μας οδήγησε στην επένδυση για την αγορά της Βορείου Αμερικής, δεδομένου ότι είναι πολλή σημαντική η υποστήριξη των πελατών της σε όλα τα τις γεωγραφικές περιοχές όπου δραστηριοποιούνται, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Είναι πολύ σημαντικό όμως να σημειώσουμε ότι τους λίγους μήνες λειτουργίας του συγκεκριμένου κέντρου προσωποποίησης, έχουν σημειωθεί εντυπωσιακές επιτυχίες στον τομέα ανάπτυξης πελατολογίου μας και των παρεχόμενων λύσεων στην συγκεκριμένη αγορά. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι 15+ χρηματοοικονομικοί οργανισμοί μας έχουν εμπιστευθεί σε μια πολύ ανταγωνιστική αγορά, γεγονός το οποίο δείχνει την πραγματική δυναμική μας αλλά και θέτει πολύ ισχυρά θεμέλια για ένα λαμπρό μέλλον. Σε ποιους άλλους τομείς παρέχει η ομάδα σας την τεχνογνωσία των ψηφιακών λύσεων;

Ο Όμιλος μας σε όλη του την πορεία, έχει αποδείξει ότι δεν επαναπαύεται στις επιτυχίες του ούτε και μένει στάσιμος στις επενδύσεις του σε νέες ψηφιακές υπηρεσίες. Το γεγονός αυτό λειτουργεί ως καταλύτης για την αναζήτηση και DIGITAL FINANCE

23

δημιουργία νέων καινοτόμων υπηρεσιών ή την μετεξέλιξη των υπαρχόντων. Το Digital Onboarding, η αυτοματοποίηση διαδικασιών μέσω chatbots και RPAs είναι μόνο ένα ακόμη στάδιο στην πορεία μας. Επενδύουμε σημαντικά σε νέες δεξιότητες και λειτουργίες όπως η επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality), τεχνολογίες A.I. και machine learning καθώς και IoT, οι οποίες και σε συνδυασμό με την πολύ επιτυχημένη γεωγραφική επέκταση μας, σε νέες αγορές όπως οι Η.Π.Α. θέτουν τα θεμέλια για ένα ακόμη πιο λαμπρό και επικερδές μέλλον, για τον οργανισμό μας αλλά και τους ανθρώπους του.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ Ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος είναι πενήντα τεσσάρων ετών, πτυχιούχος του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διαθέτει εμπειρία πλέον των τριάντα ετών , στους τομείς της Διοίκησης και των Οικονομικών, σε διαφορετικούς τομείς, όπως υπηρεσίες, λιανική, βιομηχανία, καταναλωτικά προϊόντα και τεχνολογία. Τα τελευταία εικοσιπέντε έτη εργάστηκε σε εισηγμένες στο Χ.Α. εταιρείες, δέκα έτη ως Οικονομικός Διευθυντής και τα τελευταία δεκαπέντε έτη ως Διευθύνων Σύμβουλος. Στην ομάδα διοίκησης της INFORM ΛΥΚΟΣ Α.Ε., AUSTRIA CARD GmbH & AUSTRIACARD HOLDINGS AG, εντάχθηκε στις αρχές του 2011. Προηγουμένως εργάστηκε σε γνωστές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες, όπως η Κορρές Α.Ε. Φυσικά Προϊόντα (2005 – 2011) στην οποία κατείχε την θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου & Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου, η Πλαίσιο Computers Α.Ε.Β.Ε. (1995 – 2002) όπου κατείχε κατ’ αρχήν την θέση του Οικονομικού Διευθυντή & Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου και εν συνεχεία την θέση του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή & Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου, ενώ στο παρελθόν είχε επίσης ξανασυνεργαστεί με την Inform Π. Λύκος Α.Ε. (2002 – 2005) κατέχοντας την θέση του Οικονομικού Διευθυντή Ομίλου & Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου. Στην περίοδο 1990-1995 κατείχε την θέση του Υπεύθυνου Οικονομικής Διαχείρισης στις εταιρείες Γραφείο Δοξιάδη Α.Ε. και εν συνεχεία στην Kantor Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε .

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

BACK COVER STORY

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΗΣ

Νέα εποχή στη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδιτσας O διευθύνοντας σύμβουλος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, Παναγιώτης Τουρναβίτης, μιλά στο Digital Finance για το ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού, που θα φέρει την τράπεζα σε μια νέα εποχή.

Έ

να ολοκληρωμένο σχέδιο με σειρά από επιμέρους δράσεις που κατά την προσεχή διετία, θα της επιτρέψουν να θεμελιώσει την παρουσία της ως μια σύγχρονης λογικής digital τράπεζα, η οποία θα παράσχει μοναδική εμπειρία εξυπηρέτησης, που όμοιά της δεν συναντάται σήμερα στην αγορά υλοποιείται σήμερα από την πλευρά της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας. Μάλιστα, ο Παναγιώτης Τουρναβίτης, Διευθύνων Σύμβουλος του εν λόγω τραπεζικού ιδρύματος «βλέπει» το μέλλον της ως μια consulting bank.

Κύριε Τουρναβίτη, μπορείτε να μας δώσετε ένα σύντομο ιστορικό για την τράπεζα της οποίας ηγείστε σήμερα; Η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας ιδρύθηκε το 1994, ως μια πρωτοβουλία του Εμπορικού Επιμελητηρίου Καρδίτσας. Ξεκίνησε την εμπορική της λειτουργία το 1998 με σκοπό την συμμετοχική επένδυση της τοπικής οικονομίας, ενώ έκτοτε παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην στήριξη και χρηματοδότηση των συνεταίρων της και ευρύτερα της περιοχής. Από την αρχή υπήρχε επίγνωση του ποιους καλούμαστε να εξυπηρετήσουμε. Θα πρέπει να αναφέρω πως η τράπεζα έχει πετύχει ένα μοναδικό επίτευγμα στα 23 χρόνια της λειτουργίας της: Να διαθέτει μόνο κερδοφόρες χρήσεις, αγνοώντας τι σημαίνει η έννοια της ζημιογόνου χρήσης.

Πως καταφέρατε και το πετύχατε; Πάντοτε οι σχεδιασμοί και η εν γένει λειτουργία μας χαρακτηριζόταν από ρεαλισμό και σταθερά βήματα, αποφεύγοντας κινήσεις εντυπωσιασμού και αμφιβόλουαξίας. Στοχεύαμε στην ενίσχυση δράσεων με θετικό αποτύπωμα τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο χωρίς τυμπανοκρουσίες, πολιτική, που μας επέτρεψε όταν ενέσκηψε η οικονομική κρίση στις αρχές της δεκαετίας του ’10, να είμαστε απόλυτα θωρακισμένοι κεφαλαιακά , με σημαντική ρευστότητα και δεν χρειάστηκε ποτέ να προβούμε σε ανακεφαλαιοποίηση, να εξετάσουμε την είσοδο βασικού μετόχου στο μετοχικό μας κεφάλαιο ή την συμμετοχή μας σε κάποιο πρόγραμμα παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (λ.χ. Emergency Liquidity Assistance- ELA). Κι αυτό, DIGITAL FINANCE

24

καθώς στηριχτήκαμε στην οργανική ανάπτυξη των μεγεθών μας. Ανέκαθεν είχαμε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μας τον άνθρωπο και στραμμένη την πυξίδα της στρατηγικής μας στην ανεύρεση τρόπων, εργαλείων και υπηρεσιών, μέσω των οποίων θα συμβάλαμε εμπράκτως στην στήριξη και ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας και της περιφερειακής μετεξέλιξης. Δεν θα πρέπει να σας διαφεύγει από το νου πως το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των περιφερειακών, συνεταιριστικών τραπεζών έγκειται στο γεγονός της απόλυτης και σε βάθος γνώσης του περιβάλλοντος στο οποίο λειτουργούν, των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτό, αλλά και των προσώπων που τις συναποτελούν. Δεν έχουν στόχο το βραχυπρόθεσμο κέρδος κάποιας μειοψηφίας αλλά την ουσιώδη και μακροπρόθεσμη ενίσχυση όλων των συνεταίρων τους. Αυτό μας έχει κάνει να αποφεύγουμε ριψοκίνδυνες ή επισφαλείς επενδύσεις, χρηματοδοτήσεις και εν γένει κινήσεις που είναι σε θέση να θέσουν σε κίνδυνο τις περιουσίες των πελατών μας.

Ποια είναι η «ταυτότητα» του μέσου πελάτη της Τράπεζας Καρδίτσας.; Ο μέσος πελάτης μας μπορεί να ειπωθεί πως αποτελεί τον «άνθρωπο της διπλανής πόρτας». Πρόκειται για τον μικρομεσαίο επαγγελματία, τον έμπορο, τον αγρότη και τον βιοτέχνη. Στην Τράπεζα Καρδίτσας έχουμε πετύχει να διαθέτουμε μια ευρεία πελατειακή βάση, η οποία αποτελείται από περισσότερους από 25.000 πελάτες, ενώ οι μέτοχοί μας υπερβαίνουν τους 11.500, εκ των οποίων ουδείς κατέχει ποσοστό που ξεπερνά το 2%.

Με αφορμή την τελευταία σας διαπίστωση, ποια είναι η θέση σας απέναντι στο ενδεχόμενο της έκφρασης ενδιαφέροντος από κάποιον παράγοντα αναφορικά με την συμμετοχή του στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας; Η αλήθεια είναι πως κατά καιρούς έχουμε δεχτεί σχετικές κρούσεις, ωστόσο κρίναμε πως δεν μας ενδιέφερε ένα τέτοιο ενδεχόμενο τη δεδομένη χρονική στιγμή. Δεν είναι κάτι που αποκλείουμε, ούτε μας διακρίνει πεισματική άρνηση, ωστόσο μέχρι σήμερα διαθέτουμε ένα εξαιρετικά ισχυρό οικονομικό προφίλ, που διαΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟ

σφαλίζει την αυτονομία των κινήσεών μας και τον μελλοντικό μας σχεδιασμό. Οφείλω να ομολογήσω πως σε κάθε προσπάθεια έκφρασης πιθανού ενδιαφέροντος, η στάση μας είναι σταθερή σε ότι αφορά τους όρους που θέτουμε προκειμένου να υπάρξει συνέχεια σε μια δυνητική συνεργασία. Αυτοί είναι, ότι οι υφιστάμενοι μέτοχοι θα προσπορίζονται τα οφέλη, καθώς επίσης ότι το επιχειρηματικό σχέδιο του υποψήφιου επενδυτή θα ταίριαζε με την κουλτούρα και εν γένει φιλοσοφία της τράπεζας, διασφαλίζοντας πως κατά το εγγύς μέλλον η ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας και των όμορων περιοχών θα εξακολουθούσε να διαθέτει «το δικό του» πιστωτικό ίδρυμα. Σε κάθε ευκαιρία διακηρύσσουμε πως η Τράπεζα Καρδίτσας είναι το δημιουργικό αποτέλεσμα της εργατικότητας, του κόπου, του μόχθου, μα και της αγωνίας των Καρδιτσιωτών και των κατοίκων της περιοχής μας.

Ποια η προσέγγιση που ακολουθείτε σε ότι έχει να κάνει με την ικανοποίηση των χρηματοπιστωτικών αναγκών των πελατών σας; Σίγουρα δεν διαπνεόμαστε από την λογική να διαθέτουμε έναν τύπο… κοστουμιού, επιχειρώντας να «χωρέσουμε» τον πελάDIGITAL FINANCE

25

τη σε αυτό, ανεξαρτήτως των δεδομένων που ισχύουν. Κάθε άλλο! Κάτι που αποδεικνύεται ανάγλυφα από ένα περιστατικό που έλαβε χώρα το 2015, όταν ήμασταν η πρώτη ελληνική τράπεζα που συνεργάστηκε με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) στον τομέα των μικροχρηματοδοτήσεων. Στις διαρκείς συναντήσεις με τα στελέχη του ΕΤΕ, ερωτήθηκα σχετικά με το πλήθος των χρηματοδοτικών προϊόντων που διαθέτουμε ως τράπεζα προς την αγορά. Τότε είχαμε περί τους 6.000 ενεργούς χορηγητικούς λογαριασμούς και με αφοπλιστική ειλικρίνεια τους απάντησα: «Διαθέτουμε 6.000 χρηματοδοτικά προϊόντα». Αυτό, προκειμένου να τονίσω πως δεν εξαντλούμε την εμπορική μας πολιτική σε ολιγάριθμα προϊόντα, καθώς κάθε πελάτης διακρίνεται από τις δικές του ιδιαιτερότητες και αυτές προσπαθούμε να υποστηρίξουμε μέσω του σχεδιασμού -κατά το δυνατόν- tailor made λύσεων-προτάσεων. Πάντοτε προσπαθούμε να προσαρμόσουμε το προϊόν στις ανάγκες του πελάτη και όχι αντιστρόφως. Στοιχεία, τα οποία εκτιμώνται δεόντως από την πελατειακή μας βάση. Σαφώς και ενδιαφερόμαστε να αναπτυχθούμε, ωστόσο αυτό πρέπει να γίνει ισόρροπα, με βάση ένα μακρόπνοο χρονικό πλαίσιο, αλλά και με την ανάλογη προετοιμαΙΟΥΝΙΟΣ 2021

BACK COVER STORY

ριοχή της Καρδίτσας, ενώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους θα εγκαινιάσουμε την παρουσία μας στη Λάρισα. Παράλληλα, κατά την προσεχή διετία θα αποκτήσουμε φυσική παρουσία και σε άλλες πόλεις της Θεσσαλίας. Επιπροσθέτως, μέχρι το α’ τρίμηνο του 2022 θα έχει ολοκληρωθεί ένα σημαντικό ποσοστό της ανάπτυξης των νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών που θα παρέχουμε προς τους πελάτες μας, δια μέσω των οποίων φιλοδοξούμε από την μια πλευρά να τους διασφαλίσουμε μια εντελώς νέα τραπεζική εμπειρία, και από την άλλη ένα ολοκληρωμένο σύνολο υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή, έχουμε δρομολογήσει με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το ερχόμενο έτος το νέα μοντέλο εταιρικής διακυβέρνησης της τράπεζας. Πρόθεσή μας είναι το 2023 να έχουμε δομήσει ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που θα διαθέτει διευρυμένο δίκτυο καταστημάτων, ενδεχομένως διπλάσιο από το σημερινό, εμπλουτισμένο πορτφόλιο υπηρεσιών και προϊόντων, ενώ θα αποτελούμε μια σύγχρονης λογικής συνδυασμού φυσικής και ψηφιακής (phygital όπως λέγεται) τράπεζας η οποία θα παράσχει μοναδική εμπειρία εξυπηρέτησης, που όμοιά της δεν συναντάται σήμερα στην αγορά.

Πως οραματίζεστε να κάνετε πραγματικότητα μια τέτοια προσέγγιση;

Αντιλαμβανόμαστε τις επενδύσεις στην τεχνολογία ως “προθάλαμο” στη γέννηση πρόσθετων revenue streams σία υποστηρικτικών εσωτερικών μηχανισμών, ώστε οι πελάτες να εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν κορυφαία εξυπηρέτηση, αμεσότητα, σιγουριά μα και ευελιξία. Γιατί, σε αντίθετη περίπτωση, θα εξελιχθούμε σε… μια ακόμη τράπεζα. Κάτι, που δεν επιθυμούμε.

Αλήθεια, τι είναι αυτό που επιθυμείτε; Να παραμείνουμε ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα επιλογής και όχι ανάγκης, που θα καταφέρει μέσω της εν εξελίξει διαδικασίας ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά και των προϊόντων που διαμορφώνει, να μπορεί να παρέχει υψηλού επιπέδου πραγματικές λύσεις προς τους πελάτες της, που με την σειρά τους θα οδηγήσουν στην στήριξη της τοπικής επιχειρηματικότητας και θα εισφέρει εμπράκτως στην περιφερειακή ανάπτυξη! Εξάλλου, απώτερος σκοπός της Τράπεζας Καρδίτσας είναι να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής.

Υπό αυτό το πρίσμα, τι περιλαμβάνει το business plan της τράπεζας για το άμεσο μέλλον; Μεσομακροπρόθεσμος στόχος μας είναι να αναπτύξουμε περαιτέρω το δίκτυο των καταστημάτων μας. Αυτή τη στιγμή διαθέτουμε 4 τραπεζικά καταστήματα αποκλειστικά στην πεDIGITAL FINANCE

26

Το «κλειδί» βρίσκεται στην υιοθέτηση μιας λογικής Consult banking. Συγκεκριμένα, αποτελεί κοινό τόπο πως το φυσικό κατάστημα ως σημείο διεκπεραίωσης συναλλαγών έχει πάψει να υφίσταται από καιρό και η τεχνολογία έχει φροντίσει να καλύψει τις εν λόγω ανάγκες. Αυτό που έχουμε διαπιστώσει, ωστόσο, από την πλευρά των πελατών μας είναι το γεγονός ότι αναζητούν από την τράπεζα να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς σχετικά με συμβουλευτικές υπηρεσίες που αφορούν στις ανάγκες και το ευρύτερο μέλλον της επιχείρησής τους. Επιπροσθέτως, επιθυμεί από την πλευρά του, ο τραπεζικός σύμβουλος με βάση τα δεδομένα που διακρίνουν την ίδια του την επιχείρηση, να σχεδιάσει και προτείνει συγκεκριμένες λύσεις, εργαλεία και υπηρεσίες που θα καλύπτουν τα «θέλω» αλλά και τις ανάγκες του πελάτη. Αυτό το μοντέλο συμβουλευτικής τραπεζικής θα επιχειρήσουμε να εμφυσήσουμε στην Τράπεζα Καρδίτσας, θεωρώντας πως αποτελεί τον δρόμο που θα μας οδηγήσει με ασφάλεια και προοπτική προς το μέλλον. Η συμβουλευτική δεν θα εξαντλείται αποκλειστικά στα χρηματοπιστωτικά ζητήματα, αλλά αντιθέτως θα εκτείνεται σε ένα σημαντικό εύρος της ισχύουσας οικονομικής πραγματικότητας, των ευκαιριών που αναδύονται σε μια σειρά από τομείς οι οποίοι ενδιαφέρουν τις τοπικές επιχειρήσεις (λ.χ. αγροδιατροφικός τομέας, γεωργία, κτηνοτροφία κ.ά.), των ραγδαίων προκλήσεων και των μεταβολών που επιφέρει η είσοδος της τεχνολογίας στις μεθόδους καλλιέργειας και παραγωγής, της έμφασης που πρέπει να δοθεί στα στοιχεία του branding, του packaging, των εξαγωγών κ.ο.κ. Απώτερος σκοπός της συμβουλευτικής μας δράσης θα πρέπει να είναι η αναζήτηση τρόπων, μεθόδων, οδών και πρακτικών δια μέσω των οποίων θα συμβάλουμε στην περαιτέρω ενδυνάμωση των τοπικών επιχειρήσεων που απαρτίζουν και την πελατειακή μας βάση. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Αναφερθήκατε εκ νέου στον ρόλο της τεχνολογίας. Προγραμματίζετε κάποιες κινήσεις που εντάσσονται στο συγκεκριμένο πλαίσιο; Οφείλω να παραδεχτώ πως προκειμένου να κάνουμε πράξη τους επιμέρους σχεδιασμούς μας, απαιτούνται αρκετές και σεβαστού ποσού τεχνολογικές επενδύσεις. Παρόλα αυτά, εργαζόμενοι με μεθοδικότητα, σχέδιο και σοβαρή προσπάθεια έχουμε καταφέρει να κατασταλάξουμε σε εκείνα τα μέσα ώστε να τις χρηματοδοτήσουμε. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν μια σειρά από υποδομές που αντικαθίστανται ή και ενισχύονται, όπως λ.χ. το core banking σύστημά μας που αναβαθμίζεται, όπως εξάλλου και το mobile banking, εισαγάγαμε APS στα καταστήματά μας, έχουμε εκσυγχρονίσει το σύνολο των ΑΤΜ μας, έχουμε υιοθετήσει σε μεγάλο βαθμό την paperless λειτουργία των υπηρεσιών και διαδικασιών μας κ.ο.κ. Έχουμε πλήρη επίγνωση των σύγχρονων απαιτήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα και αντιλαμβανόμαστε τις επενδύσεις στην τεχνολογία ως “προθάλαμο” που θα μας οδηγήσει στη γέννηση πρόσθετων revenue streams και σημαντικής αύξησης της επιχειρηματικής αξίας.

Πως κρίνετε την πορεία που έχει διανύσει στο χρόνο ο θεσμός των συνεταιριστικών τραπεζών; Δυστυχώς στη χώρα μας αδυνατούμε να αντιληφθούμε τον ρόλο που παίζουν οι συνεταιριστικές τράπεζες ως «εργαλεία» ανάπτυξης, όπως συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου κατά μέσο όρο διαθέτουν μερίδιο αγοράς που κινείται πέριξ του 20%. Στην χώρα μας, το αντίστοιχο ποσοστό κινείται μεταξύ 1 και 2%. Οπότε, όπως γίνεται κατανοητό κάτι και κάποιοι φταίνε. Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποσείω τις ευθύνες των ίδιων των συνεταιριστικών τραπεζών, οι οποίες δεν κατάφεραν μέχρι πρότινος να αντιληφθούν ξεκάθαρα τον ρόλο που καλούνται να επιτελέσουν στις τοπικές αγορές όπου δραστηριοποιούνται. Παράλληλα, δεν μπορώ να παραβλέψω και την ευθύνη του κράτους, που δεν φρόντισε να δημιουργήσει ένα θεσμικό πλαίσιο μέσω του οποίου θα συνέβαλε στην ανάπτυξη των εν λόγω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Αρκεί να αναφέρω πως λειτουργούμε ακόμη με το θεσμικό πλαίσιο περί Αγροτικών Συνεταιρισμών (Νόμος 1667). Επιπλέον, δεν παρέχονται κίνητρα για την ανάπτυξη της συνεταιριστικής βάσης,τη στιγμή κατά την οποία στην Γαλλία, λ.χ. ό,τι συνεισφέρει στο κεφάλαιό του ένας μέτοχος, το λαμβάνει ως φοροαπαλλαγή και κατ’ επέκταση λειτουργεί ως κίνητρο κάποιος να συμμετάσχει ενεργά μετοχικά σε μια συνεταιριστική τράπεζα. Σήμερα, θεωρώ, πως έχει φτάσει η στιγμή να ανοίξει η συζήτηση σχετικά με το θέμα του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των συνεταιριστικών τραπεζών, προκειμένου να διαμορφωθεί το αναγκαίο πλαίσιο που θα μας επιτρέψει να αναπτυχθούμε ακόμη περισσότερο.

Άρα, έγκειται αποκλειστικά στο θεσμικό πλαίσιο προκειμένου να διασφαλίσετε το μελλοντικό εύ ζην σας; Όχι αποκλειστικά, ωστόσο συμβάλει σε σημαντικό βαθμό στην επίγνωση του πεδίου που καλούμαστε να μετεξελιχθούμε. Σε ότι αφορά τις συνεταιριστικές τράπεζες, εξόχως κομβικής DIGITAL FINANCE

27

σημασίας είναι και τα πρόσωπα. Αρκεί να προβείτε σε μια σύντομη αναδρομή σε επιτυχημένα cases και θα διαπιστώσετε αυτή την πτυχή. Κι αυτό, καθώς τα πρόσωπα ενέπνεαν εμπιστοσύνη και θεμελίωναν την αξιοπιστία και όχι ο ίδιος ο θεσμός. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία οι πελάτες εμπιστεύονται τις καταθέσεις τους, το υστέρημα και τον κόπο τους.

Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που σταχυολογείτε ως προκλήσεις και καλείται να υπερβεί η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας Συν.Π.Ε. κατά το εγγύς μέλλον; Πρωταρχικό μας ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου που έχουμε αποφασίσει και το οποίο προϋποθέτει την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και προϊόντων, την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού μας, την διαμόρφωση της κατάλληλης κουλτούρας εργασίας κ.ο.κ. Παράλληλα, θα πρέπει να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τα κόκκινα δάνεια που είναι απόρροια των μακροοικονομικών καταστάσεων, της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας, ενώ στην περιοχή της Καρδίτσας πέρυσι τον Σεπτέμβριο αποτελέσαμε «θύμα» της καταιγίδας Ιανός, που προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές στις καλλιέργειες, σε επιχειρήσεις, οικίες και υποδομές. Την ίδια στιγμή καλούμαστε να σχεδιάσουμε και παράσχουμε χρηματοδοτικά εργαλεία που θα αξιοποιηθούν προς επούλωση των εν λόγω πληγών.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ Η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1994, μετά από πρωτοβουλία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Το 1998 παίρνει άδεια πιστωτικού ιδρύματος από την Τράπεζα της Ελλάδας, ενώ την δεκαετία 20102020 βλέπει τα μεγέθη της να υπερδιπλασιάζονται μαζί με τους μεριδιούχους της. Aπασχολεί πάνω από 40 εργαζόμενους και μετρά πάνω από 11.500 μέλη, ενώ κανένα από τα μέλη δεν διαθέτει πάνω από 2% των μεριδίων. Η ποιοτική αναβάθμιση των λειτουργιών, η βελτιστοποίηση των διαδικασιών αλλά και η διεύρυνση των προϊόντων της αποτελούν τους κύριος στόχους της Τράπεζας Καρδίτσας. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ηθικών και Εναλλακτικών Τραπεζών, της Παγκόσμιας Συμμαχίας για τις Τραπεζικές Εργασίες με Αξίες και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μικροπιστώσεων.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

REPORT Τoυ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Το Greek Fintech Hub είναι πλέον γεγονός Έξι φορείς, αντιπροσωπευτικοί χώρων με μεγαλύτερη ή μικρότερη (που θέλουν, όμως, να την αυξήσουν) ανάμιξη στον χώρο των fintech και της νεανικής επιχειρηματικότητας, ίδρυσαν πρόσφατα στην Αθήνα έναν αφιερωμένο σ’ αυτές κόμβο, απευθύνοντας μάλιστα ανοικτή πρόσκληση συστράτευσης σε όποιον άλλο φορέα επιθυμεί να συμμετάσχει

Ο

ι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις που προσπαθούν να “μπολιάσουν” (για να μείνουμε στο κλίμα των ημερών) τον αχανή και κρίσιμο χώρο της οικονομίας με καινοτόμες ιδέες, προτάσεις και λύσεις όχι μόνο αυξάνουν και πληθαίνουν, αλλά πρόσφατα απέκτησαν και το δικό τους Hub. Η επίσημη ανακοίνωση έγινε στις 3 Ιουνίου, προφανώς μέσω διαδικτύου. Τα ιδρυτικά μέλη είναι η Εθνική Τράπεζα με την Endeavor Greece -που είχαν την αρχική ιδέα, πριν από περίπου ένα χρόνο- και σταδιακά ένωσαν τις δυνάμεις τους με το Ίδρυμα Ωνάση, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, ενώ, παράλληλα, εξασφάλισαν την υποστήριξη σ’ αυτή την προσπάθεια και της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Crowd Dialog, την οποία προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το Digital Finance μίλησε με κάποιους από τους πρωτεργάτες αυτής της πρωτοDIGITAL FINANCE

28

βουλίας, τόσο πριν αυτή εκδηλωθεί, όσο και μετά, ενώ κατέγραψε και όσα ειπώθηκαν στη διάρκεια της επίσημης παρουσίασης. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονισθεί πως οι δυο εμπνευστές του Hub έχουν μακρά θητεία στον χώρο των startup και ειδικότερα των fintech. Και οι δυο έχουν ασχοληθεί πολλά χρόνια με τον συγκεκριμένο χώρο, στηρίζοντας σε πολλαπλά επίπεδα και με πολλούς τρόπους την ελληνική νεανική επιχειρηματικότητα: Η μεν Εθνική Τράπεζα διοργανώνει τα 12 τελευταία χρόνια τον δημοφιλέστατο διαγωνισμό NBG Business Seeds, έχοντας αναδείξει πλήθος ενδιαφέρουσες ιδέες, δημιούργησε τον πρώτο fintech επιταχυντή, τον be finnovative το 2017, ενώ την ίδια χρονιά πρωτοπόρησε και στον πληθοπορισμό (cowdfunding), με το Act4Greece. Από την πλευρά της, η Endeavor πρόσθεσε στις διεθνείς δραστηριότητές της τη χώρα μας το καλοκαίρι του 2012 και έκτοτε όχι μόνο υποστηρίζει ενεργά τα ελληνικά «μυαΙΟΥΝΙΟΣ 2021

λά», αλλά λειτουργεί και ως πύλη εξόδου τους στη διεθνή αγορά, εισάγοντας τις καινοτόμες εταιρίες - μέλη της σε δίκτυα και κοινότητες του εξωτερικού. Η “μαγιά”, λοιπόν, ήταν δεδομένη.

Πολλοί και φιλόδοξοι οι στόχοι Πρώτος και κύριος στόχος του Hub είναι, όπως θα ανέμενε κανείς, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον συγκεκριμένο τομέα ώστε να ενισχυθούν οι υφιστάμενες και να εμφανιστούν νέες εταιρίες. Ακολουθούν, η χρηματοδότηση καινοτόμων επιχειρήσεων, η σύνδεση του χώρου των fintech με την έρευνα στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ινστιτούτα, η ενημέρωση των μελών του Hub για κάθε νεότερο και ενδιαφέρον που γίνεται “εκεί έξω”, αλλά και η δικτύωση με αντίστοιχους φορείς και πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκές (κατ’ αρχήν) χώρες. Ήδη, εξαγγέλθηκαν οι πρώτες συνέργειες με τραπεζικά ιδρύματα της Ιταλίας (Sella και Intesa) και της Ισπανίας (BBVA), που έχουν προχωρήσει σε αντίστοιχες κινήσεις στήριξης των δικών τους fintech, και μάλιστα ανακοινώθηκε η συμμετοχή όλων σε κοινή εκδήλωση στην Αθήνα για ανταλλαγή ιδεών, προτάσεων, καινοτομικών προσεγγίσεων και μελετών περίπτωσης.Παράλληλα ετοιμάζεται, για τον Οκτώβριο του ’22, μεγάλη πανευρωπαϊκή εκδήλωση για ΜμΕ στη Θεσσαλονίκη (θα γινόταν φέτος, αλλά ας όψεται η πανδημία) με τη συνεργασία της Crowd Dialog, η οποία αναμένεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο το ελληνικό "ίχνος" και τις δράσεις εξωστρέφειας, ενώ θα επιτρέψει στις ελληνικές fintech να δικτυωθούν καλύτερα στη διεθνή σκηνή. Προγραμματίζονται, επίσης, fundraising meetups για τη χρηματοδότηση των ενδιαφερομένων fintech των οποίων οι ακριβείς ημερομηνίες θα ανακοινωθούν προσεχώς, στενότερη συνεργασία με την Crowd Dialog (κάτι που επιβεβαίωσε στον ενθουσιώδη χαιρετισμό του και ο Dr. Joachim Schwerin, εκ μέρους της DG GROW της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τονίζοντας ότι όλα αυτά εντάσσονται στο πλαίσιο της ψηφιακής και με βιώσιμο πρόσημο δεκαετίας της Ευρώπης), τακτικές ενημερώσεις για τα τρέχοντα ζητήματα και τάσεις στον χώρο της ψηφιακής οικονομίας με τη διοργάνωση ομιλιών (Fintech Talks) την πρώτη Πέμπτη κάθε μήνα ξεκινώντας από τον Σεπτέμβριο, συνέργειες με την ConceptionX, μεγάλη ετήσια εκδήλωση για την προβολή του χώρου, αλλά και διοργάνωση πολλών workshop για fintech στους χώρους του Τουρισμού, της Υγείας και των Δημιουργικών Βιομηχανιών.

Ισχυρή στήριξη από τους πρωτεργάτες… Οι εκπρόσωποι των έξι ιδρυτικών φορέων έκαναν σαφή, ο καθένας από τη δική τους οπτική, τη σημαντική προοπτική την οποία βλέπουν στη συνεργασία τους για τη δημιουργία του Fintech Hub, εκθειάζοντας τις ραγδαίες εξελίξεις και τη δυναμική του χώρου. Η υπεύθυνη του ACEin, του Κέντρου Καινοτομίας του ΟΠΑ, Αγγελική Καραγιαννάκη, χαρακτήρισε "λέξη-κλειδί" τις συνέργειες που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του Hub. Στις ίδιες σημαντικές συνέργειες εστίασε και ο διευθυντής του Endeavor, Παναγιώτης Καραμπίνης, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημαντικότατη δυναμική της ελληνικής startup σκηνής. Από πλευράς ΕΚΠΑ, ο πρύτανης Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, επεσήμανε την ανάγκη των ελληνικών fintech για εξωστρέφεια DIGITAL FINANCE

29

Ήδη εξαγγέλθηκαν οι πρώτες συνέργειες με τράπεζες της Ιταλίας και της Ισπανίας και μάλιστα θα συμμετάσχουν σε εκδήλωση στην Αθήνα και δεσμεύτηκε στην ενεργό παρουσία του δικού τους Κέντρου Καινοτομίας "Αρχιμήδης" στο Hub, κάτι που επιβεβαίωσε αργότερα κι ο διευθυντής του, καθηγητής Νικολάου, μιλώντας για τα οφέλη της μεταφοράς τεχνολογίας. Ανάλογη ήταν η θέση του αντιπρύτανη του ΟΠΑ, Απόστολου Βασδέκη, που πρόσθεσε το στοιχείο της στενότερης σχέσης με την αγορά, υποσχόμενος ενίσχυση του προγράμματος σπουδών των φοιτητών με μαθήματα ανάλογα των σύγχρονων αναγκών και δικτύωση μέσω της Ανοικτής Καινοτομίας. Για να προσθέσει η καθηγήτρια και επιστημονικά υπεύθυνη του ACEin, Κατερίνα Πραματάρη, ότι αυτά θα συμπληρωθούν με το κατάλληλο coaching και την καλλιέργεια του ταλέντου των ομάδων. Εκπροσωπώντας το Ίδρυμα Ωνάση, ο επικεφαλής Ψηφιακής Στρατηγικής, Πρόδρομος Τσιαβός, εξέφρασε την ανάγκη συνεργειών του με fintech, ιδιαίτερα σε θέματα διαχείρισης πνευματικής ιδιοκτησίας, όπου τα νερά παραμένουν αχαρτογράφητα, και επενδύσεων σε νέα πολιτιστικά αγαθά, όπως τα NFT. Κλείνοντας, η Γενική Διευθύντρια Λιανικής της Εθνικής, Χριστίνα Θεοφιλίδη, έθεσε ως στόχο της συστράτευσης δυνάμεων εκ μέρους των έξι, "την επίτευξη αποτελεσμάτων με διάρκεια και αντίκτυπο", αλλά και τη διεύρυνση των υπηρεσιών προς τους πολίτες. Αξίζει να σημειωθεί πως η Εθνική Τράπεζα αφενός στηρίζει με χρηματοδοτήσεις τις νεοφυείς στο ξεκίνημά τους, αφετέρου δίνει την ευκαιρία στις νικήτριες ομάδες των ετήσιων διαγωνισμών της να υλοποιήσουν τις καλές ιδέες τους ακόμα και μέσα από τις δίκτυό της, αν πρόκειται για νέες, καινοτόμες τραπεζικές υπηρεσίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως είχε αναφέρει σε ανύποπτο χρόνο ο υπεύθυνος των NBG Business Seeds, Σπύρος Αρσένης, η περίπτωση της βραβευμένης Linked Business, με επικεφαλής τον ερευνητή του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», Μιχάλη Βαφόπουλο, της οποίας η λύση διαδικτυακής δημιουργίας εταιρικού λογαριασμού εντάσσεται πλέον στο δίκτυο της τράπεζας, έτοιμη προς χρήση από το κοινό.

…και ανοικτή πρόσκληση για νέα μέλη Θεωρώντας πως η δύναμη βρίσκεται στις ισχυρές συνέργειες, οι έξι φορείς απηύθυναν ήδη ανοικτή πρόσκληση σε όποιον οργανισμό θεωρεί ότι μπορεί να συνεισφέρει προς αυτή την κατεύθυνση, με στόχο την ενίσχυση της δυναμικής του Hub, το οποίο απέκτησε ήδη την επίσημη ιστοσελίδα του (www.fintechhub.gr) και το δικό του newsletter. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, η αγορά τείνει «ευήκοο ους», καθώς το DF μαθαίνει ότι ήδη υπάρχει σημαντική ανταπόκριση, από γνωστές επιχειρήσεις, οργανισμούς και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της περιφέρειας. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

A N A LY S I S

Το μεγάλο σορτάρισμα - χωρίς τον Christian Bale Hedge funds εναντίον μικροεπενδυτών και τούμπαλιν. Ένα χρονικό για το πώς απλός κόσμος κατέληξε να παίρνει σημαντικό μερίδιο της πίτας από τα κέρδη των μετοχών. Μια τάση – πυροτέχνημα ή η απαρχή μιας νέας κανονικότητας; Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

“We are holding are shares, they are holding their short positions. This is war. I don’t care what ticker you support it’s us against them.

We all know who will give up first”. Μηνύματα, όπως αυτό, αλλά και άλλα με λιγότερο ήπιο λόγο, δημοσιοποιούνται κατά χιλιάδες καθημερινά σε πλατφόρμες, όπως το Reddit, όπου οι μικροεπενδυτές συναντιούνται για να εμψυχώσουν και να ενημερώσουν ο ένας τον άλλο.

DIGITAL FINANCE

30

Δεν γνωρίζουμε πως ξεκίνησε όλο αυτό, γνωρίζουμε όμως ότι η αρχή έγινε με τη μετοχή της GameStop Corp., συνεχίστηκε με τη μετοχή της AMC Entertainment, η οποία διαθέτει ένα μεγάλο δίκτυο κινηματογραφικών αιθουσών και πλέον πεδία “μαχών” εμφανίζονται διαρκώς. Στα πρώτα βήματα, όπως είναι φυσικό το επενδυτικό κοινό σε μεγάλο ποσοστό θεωρούσε χαμένη τη μάχη των μικροεπενδυτών απέναντι σε τεράστιες εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων, όμως σύντομα τα γεγονότα άλλαξαν τις ισορροπίες. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Oι μικροεπενδυτές με τα οφέλη που αποκομίζουν από τα στοιχήματα νιώθουν ότι πλήττουν τα μεγάλα κεφάλαια

Σύμφωνα με το Business Insider, οι short-sellers είχαν ζημίες 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων πριν κλείσει ο Ιανουάριος του 2021, μόνο από τις μάχες που έχασαν με τη μετοχή της GME. Τα hedge funds που είχαν τις μεγαλύτερες απώλειες, όπως τα Melvin, Point72 και D1, είχαν στοιχηματίσει πολλά στην πτώση της μετοχής, η οποία τελικά με τη συντονισμένη δράση μικροεπενδυτών εκτινάχθηκε μέχρι και 1500% πάνω από την χαμηλότερη αξία της. Καθώς, η τιμή διαρκώς ανέβαινε, οι short sellers έπρεπε να “καλύψουν” τις θέσεις τους και επομένως να αγοράσουν με “πραγματικά” χρήματα τις μετοχές που “θεωρητικά” είχαν στην κατοχή τους. Αυτή όμως είναι η κορυφή του παγόβουνου, καθώς η εταιρεία αναλύσεων Ortex εκτιμά ότι οι συνολικές ζημιές για τους short-sellers θα υπερβαίνουν τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια. Το δεύτερο σημαντικό γεγονός ήταν η διάρκεια των μαχών. Όπως γράφει το The Verge σε άρθρο του, “Αυτήν την περίοδο, πολλοί μένουν στο σπίτι τους και βαριούνται”, οπότε το day trading είναι μια απασχόληση, η οποία προσφέρει αδρεναλίνη και αν όλα πάνε καλά, μπορεί να αφήσει κέρδος. Από τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια που χάθηκαν από τα “πορτοφόλια” των hedge funds, είναι δεδομένο ότι ένα ποσοστό κατέληξε στα “πορτοφόλια” των μικροεπενδυτών. Ακόμα και αν κάποιοι από αυτούς φάνηκαν αρκετά άπληστοι, είναι πιθανό να είχαν κέρδη 100 έως και 300%.

“It is the right time to sell my stocks” γράφει ένας από αυτούς στην πλατφόρμα Stocktwits και συμπληρώνει “Thank you Citadel that help me buy a new house”. (Η Citadel που αναφέρεται, δεν έχει σχέση με την Citadel Securities, η οποία αναφέρεται στη συνέχεια).

ακύμανσης έδειξε ότι οι αλγόριθμοι high-frequency trading πήραν μέρος στο παιχνίδι, μένοντας στις σκιές της ¨μεγάλης” μάχης. Οι αλγόριθμοι αυτοί ανήκουν σε χρηματιστηριακές εταιρείες, όπως η Citadel Securities, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν δισεκατομμύρια δολάρια σε χρονικά διαστήματα λίγων λεπτών, αξιοποιώντας ακόμα και μεταβολή μερικών cents σε μια μετοχή. Επίσης, ο παγκοσμίου φήμης “καινοτόμος” επενδυτής Elon Musk, ο οποίος πρόσφατα με μια δήλωση του βύθισε την αξία του bitcoin, παρακολουθούσε και τότε από κοντά τις εξελίξεις. Οπότε, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι λίγο πολύ όλοι πήραν μέρος στο παιχνίδι, το οποίο ενώ συνήθως ήταν μόνο για ¨μεγάλα” παιδιά, αυτήν τη φορά άνοιξε τις πόρτες του και στους αρχάριους. Σχόλια στο forum του Robinhood, όπως “Τι είναι η χρηματιστηριακή αγορά;” και “Τι είναι το day trading;”, δείχνουν ότι κάποιοι νεοεισερχόμενοι είδαν φως και μπήκαν. Ωστόσο, η απουσία γνώσης αυτών των ανθρώπων είναι αντιστρόφως ανάλογη του ενθουσιασμού τους. Οι βετεράνοι έσπευσαν να κριτικάρουν την κατάσταση, λέγοντας ότι η χρηματιστηριακή αγορά απέκτησε και μια εικόνα καφενείου (στα αγγλικά η λέξη που χρησιμοποιήθηκε ήταν saloon), όπου ακούγονται “χοντρά” αστεία και προσβολές. Οι ποιο αυστηροί διευθυντές χρηματιστηριακών εταιρειών, άλλοτε με μειδίαμα και άλλοτε με παρατεταμένο το δείκτη, προειδοποιούσαν τους “πιθήκους” ότι αν συνεχίσουν να παίζουν παιχνίδια που δεν ξέρουν θα χάσουν τα χρήματά τους. Υπάρχουν αρκετές μελέτες σχετικά με το ποσοστό που το πλήθος των μικροεπενδυτών επηρέασε την αγορά. Οι συντάκτες της μελέτης “The Equity Market Implications of the Retail Investment Boom” θεωρούν ότι μόνο οι εγγεγραμμένοι στην πλατφόρμα Robinhood, διαμόρφωσαν περίπου το 7% των συναλλαγών αν και με δυσκολία έχουν στην κατοχή τους περισσότερο από το 0,2% της κεφαλαιοποίησης της αγοράς των ΗΠΑ. Εάν αυτό το συμπέρασμα είναι σωστό, σημαίνει ότι μόλις 65 δισεκατομμύρια δολάρια, αύξησαν την κεφαλαιοποίηση της αγοράς των ΗΠΑ περίπου 1%. Και όπως είπαμε αυτή η εκτίμηση αφορά μόνο την πλατφόρμα Robinhood.

Τα “διαδικτιακά” χρηματιστηριακά γραφεία έπαιξαν καταλυτικό ρόλο Κάθε φορά που ένας επενδυτής αγοράζει η πουλά μια μετοχή ή κάποιο άλλο χρηματιστηριακό προϊόν, πρέπει να πληρώνει μια προμήθεια. Ή μήπως δεν είναι έτσι; Νέες σχετικά πλατφόρμες, όπως το Robinhood, έχουν κάνει πολύ εύκολη και κυρίως πολύ φθηνή την αγοραπωλησία μετοχών, options και συναλλάγματος. Επομένως, χρηματιστηριακά προϊόντα που μέχρι πρόσφατα ήταν άβατα στο μέσο επενδυτή, τώρα αποτελούν αφορμές για παιχνίδι και επικοινωνία “καφενείου”, όπως θα ήταν ένα στοίχημα σε αγώνα ποδοσφαίρου. Η διαφορά είναι ότι ενώ στον αγώνα ποδοσφαίρου δεν υπάρχει “ταξική” διαμάχη, αν και κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι και εκεί υπάρχει, οι μικροεπενδυτές με τα οφέλη που αποκομίζουν από τα στοιχήματα νιώθουν ότι πλήττουν τα μεγάλα κεφάλαια. Με αυτοσαρκασμό μάλιστα αποκαλούν τους εαυτούς τους “apes”, εμπνευσμένοι από την ταινία “The planet of the Apes”. Είναι όμως μόνο οι “πίθηκοι” που δίνουν τις μάχες; Το πως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα από τον Ιανουάριο και μετά, δείχνει ότι στο παρασκήνιο κινούνται και άλλες δυνάμεις, κάποιες εκ των οποίων έχουν “διπλανά” γραφεία με τους χαμένους της Wall Street. Μια μετα-ανάλυση των δεδομένων συναλλαγών χρηματιστηριακών προϊόντων υψηλής διDIGITAL FINANCE

Τελείωσε το πάρτι ή οι συμμετέχοντες ξεκουράζονται μέχρι το επόμενο; Όπως όλα τα πάρτι, έτσι και αυτό έφτασε στο τέλος του, γράφει η The Wall Street Journal. Σύμφωνα με το άρθρο της εφημερίδας που δημοσιεύτηκε λίγο πριν τελειώσει ο Μάρτι-

31

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

A N A LY S I S

Μερίδιο αγοράς επι του συνόλου του Αμερικάνικου equity trading Retail

Mutual Funds

Bank Trading

High-Frequency maret

Traditional hedge fynds

Quant hedge funds

50 40 Σημείο ανάκαμψης του retail trading

30 20 10 0

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

▲ To retail trading έχει πλέον τον ίδιο όγκο συναλλαγών όσο το άθροισμα των mutual και hedge funds

ος, “Στις 26 Μαρτίου, οι μικροεπενδυτές αγόρασαν περίπου 772 εκατομμύρια δολάρια μετοχών στις ΗΠΑ, δηλαδή 60% λιγότερα από τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια στις 29 Ιανουαρίου. “Δεν ήταν όλοι κερδισμένοι από την υψηλή μεταβλητότητα της αγοράς”, γράφουν σε άρθρο τους οι Financial Times. Ωστόσο, τα γεγονότα αποτελούν πλέον ορόσημο και η κοινότητα των μικροεπενδυτών, χρησιμοποιώντας διάφορα κανάλια επικοινωνίας, βρίσκεται σε εγρήγορση. Οι υπόλοιποι παίκτες της αγοράς θα πρέπει να τους θεωρήσουν υπολογίσιμη δύναμη και να συμπεριλάβουν τη συμπεριφορά τους στα μοντέλα πρόβλεψης. Στη διάρκεια των μηνών της άνοιξης, οι μικροεπενδυτές δημιούργησαν μια νέα τάση, η οποία έγινε γνωστή ως “reopening trade” και αφορούσε μετοχές αεροπορικών εταιρειών, και εταιρειών κρουαζιέρας. Στόχος τους ήταν ένα γρήγορο κέρδος, το οποίο βασίζονταν στην ελπίδα ότι αυτές οι μετοχές θα είχαν μεγάλη αύξηση, όταν θα ανακοινώνονταν το τέλος του lock down. Στους τρεις μήνες της άνοιξης, η ζήτηση των μικροεπενδυτών αντιστοιχούσε σε ποσοστό άνω του 50% του συνόλου των συναλλαγών σε αυτές τις μετοχές. Ο Larry Tabb, ένας βετεράνος αναλυτής της Bloomberg Intelligence εκτιμά ότι οι μικροεπενδυτές αναλογούν πλέον στο 23% του συνόλου των συναλλαγών σε μετοχές. Το ποσοστό αυτό είναι παραπάνω από διπλάσιο σε σχέση με το 2019 και δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να το αγνοήσει.

DIGITAL FINANCE

32

Η έκρηξη του ενδιαφέροντος των μικροεπενδυτών ήταν ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο έγινε αιτία για τη δημιουργία ομάδων συζητήσεων σε πολυπληθείς ή λιγότερο γνωστές πλατφόρμες από τη Νότια Κορέα μέχρι τη Νορβηγία. Μέχρι και τον Μάρτιο, η Robinhood είχε φτάσει τα 13 εκατομμύρια χρήστες και η εφαρμογή της εταιρείας αναλύσεων Apptopia είχε 3,4 εκατομμύρια downloads μόνο στον περασμένο Ιανουάριο. Ανάλογα φαινόμενα παρουσιάστηκαν και σε άλλες online πλατφόρμες συναλλαγών, όπως των Interactive Brokers και EΤrade, οι οποίες δεν προσφέρουν τις μηδενικές χρεώσεις της Robinhood, αλλά οι προμήθειες τους είναι σημαντικά χαμηλότερες σε σχέση με τους βετεράνους της αγοράς. Σύμφωνα με μια μελέτη της Deutsche Bank, παραπάνω από τους μισούς μικροεπενδυτές στις ΗΠΑ που συμμετείχαν σε αυτήν την επενδυτική έξαρση δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ στο παρελθόν με χρηματιστηριακές συναλλαγές. Το προφίλ τους δείχνει κυρίως νεαρές ηλικίες κάτω των 34 ετών. Καθώς, η κατάσταση θα ηρεμεί ένα ποσοστό των επενδυτών θα βγουν από την αγορά με την ίδια ταχύτητα που μπήκαν. Όσοι όμως μείνουν θα έχουν ανάγκη από εργαλεία που θα τους προσφέρουν ενημέρωση, γρήγορες συναλλαγές με χαμηλές ή μηδενικές προμήθειες και ψηφιακά πορτοφόλια για να τροφοδοτούν τις επενδύσεις ή να ρευστοποιούν τα κέρδη τους. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Υπό την Αιγίδα

Χρυσός Χορηγός

presents

Athens ESG Forum

Χορηγοί

Embracing the Next Finance Revolution

Η BOUSSIAS ανοίγει τη συζήτηση για τις επαναστατικές αλλαγές που φέρνει η εφαρμογή των κριτηρίων ESG στην επιχειρηματικότητα και τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Το συνέδριο φιλοδοξεί να αναλύσει όλα τα σημαντικά ζητήματα και να προσφέρει στα management teams και τα ανώτατα στελέχη των επιχειρήσεων έναν οδικό χάρτη, με σκοπό να οδηγήσουν με ασφάλεια τις εταιρείες τους στη νέα εποχή των ESG.

International ESG Influencers

ΔΕΥΤΕΡΑ

Υποστηρικτής

Distinguished Professors

prof. Ioannis Ioannou

LONDON BUSINESS SCHOOL

Caterina Occhio CSR & SUSTAINABILITY ADVISOR

καθ. Νικόλαος Μυλωνάς ΕΚΠΑ καθ. Νικόλαος Φίλιππας ΠΑΝ/ΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Top Industry Reps

Σίσσυ Ηλιοπούλου COCA-COLA Σταύρος Μήτσης MITSIS HOTELS Φωτεινή Μπαμπανάρα ΟΜΙΛΟΣ NOVARTIS

Με την Επιστημονική Συνεργασία

Top Institutional Reps

Sudip Hazra KEPLER CHEUVREUX

Onic Palandjian GROUP RMC

Μαρία Αλεξίου CRS HELLAS Χαρούλα Απαλαγάκη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου ΣΕΒ Φάνης Μυλωνάς ΕΝΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ Renowned ESG Experts

Μπάμπης Αγγελετόπουλος WHITETIP Ελπίδα Βασιλειάδου KVP LAW Άγγελος Μοχλούλης ZERYNTHIA Μιχάλης Σπανός GLOBAL SUSTAIN Izabella M. Tsirba Hellenic Alumni Association of LSE

Με την Τιμητική Υποστήριξη

Χορηγοί Επικοινωνίας

Hatuna PokrovskaiaVerkuyl S&P GLOBAL MARKET INTELLIGENCE

www.athens-esg-forum.gr

Συμμετοχές: Έλενα Καλογρίτσα, T: +30 210 661 7777 (εσωτ. 122), E: ekalogritsa@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, T: +30 210 661 7777, (εσωτ. 158), E: lantoniadi@boussias.com, Άννα Γυπαράκη, T: +30 210 661 7777, (εσωτ. 152), E: agyparaki@boussias.com Περιεχόμενο: Βασίλης Καφίρης, T: +30 210 661 7777, (εσωτ. 132), E: vkafiris@boussias.com

www.dealnews.gr

Official Publications

INTERVIEW

ΝΊΚΟΣ ΑΥΛΏΝΑΣ

Το σταυροδρόμι των επενδύσεων περνάει από το ESG

Τα ESG κριτήρια αναδεικνύονται σε πρωταγωνιστές των επενδυτικών στρατηγικών και όχι άδικα, αφού η προσπάθεια για ένα βιώσιμο μέλλον περνά από τη ραχοκοκαλιά της παγκόσμιας οικονομίας, δηλαδή τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ

Γ

ια πολλούς, το ESG (Environmental, Social, Governance) είναι ακόμα ένα “κουτάκι” στην to-do list της επιχειρηματικής στρατηγικής, ωστόσο οι αλλαγές που συντελούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη βοήθεια οργανισμών όπως ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊκή Ένωση, οδηγούν προς μια “πράσινη” κατεύθυνση, αυτή της βιωσιμότητας και της κοινωνικής ευθύνης. Οι επενδύσεις με ESG κριτήρια τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει στο προσκήνιο, ενώ και η Ελλάδα με αργά αλλά σταθερά βήματα βαδίζει προς τα εκεί. Οι Έλληνες επενδυτές έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από μία επένδυση με βάση τη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης. Ο Νίκος Αυλώνας, πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE) και Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI) εξηγεί με λεπτομέρειες στο Digital Finance γιατί η βιωσιμότητα και οι πρακτικές κοινωνικής ευθύνης θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι μιας επενδυτικής στρατηγικής. Θα μας εξηγήσετε πώς λειτουργούν τα ESG ratings και πού βοηθούν τις επιχειρήσεις;

Τα κριτήρια ESG σχετίζονται με περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θέματα εταιρικής διακυβέρνησης και εντάσσονται όλο και περισσότερο στη στρατηγική των επιχειρήσεων και οργανισμών. Αυτό συμβαίνει γιατί τα κριτήρια αυτά αποτελούν πλέον ένα σημαντικό δείκτη των επιδόσεων των επιχειρήσεων στα 3 αυτά σημεία και τις βοηθούν να δημοσιοποιούν σημαντικές και χρήσιμες πληροφορίες για λήψη αποφάσεων DIGITAL FINANCE

34

από τους επενδυτές και τις τράπεζες. Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν τέτοια κριτήρια στη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης επιδεικνύουν μεγαλύτερη διαφάνεια και γίνονται πιο «ελκυστικές» για επενδυτές και λαμβάνουν πιο εύκολα χρηματοδότηση, καθώς αποδεικνύουν τη βιωσιμότητά τους. Είναι εντυπωσιακό ότι οι βιώσιμες επενδύσεις το πρώτο μισό του 2020 ανήλθαν σε 20, 9 δις δολάρια στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με 21,4 δις δολάρια όλο το 2019. Ένας άλλος παράγοντας που ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να ενσωματώσουν ESG κριτήρια είναι ότι φαίνεται πως επηρεάζει θετικά τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Αυτό απέδειξε και η πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Αειφορίας στις ΗΠΑ και στον Καναδά, καθώς κατά τη διάρκεια της τριετίας 2017-2019, 4 στις 5 από τις κορυφαίες εταιρείες στα ESG πέτυχαν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα, όπως φαίνεται από τα ετήσια έσοδά τους. Και στην Ελλάδα, οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές παράμετροι και οι παράμετροι διακυβέρνησης ενσωματώνονται με ταχύτατους ρυθμούς στο θεσμικό πλαίσιο των κεφαλαιαγορών, ενώ έχει τροποποιηθεί και το πλαίσιο για δημοσιοποίηση μη-χρηματοοικονομικών πληροφοριών από τις εισηγμένες εταιρείες. Στην έρευνα που έχετε παρουσιάσει αναφέρετε ότι οι εκθέσεις βιωσιμότητας έχουν αυξηθεί ωστόσο ακόμα υπάρχει διστακτικότητα να υιοθετηθούν ESG κριτήρια. Πού οφείλεται αυτή η διαφορά;

Καταρχήν να αναφέρουμε ότι είναι η πρώτη Έρευνα ESG στην Ελλάδα και θεωρούμε ότι είναι σημαντική γιατί προσφέρει ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

χρήσιμα συμπεράσματα, καθώς διερευνά τη χρήση των διεθνών κριτηρίων ESG που έχουν να κάνουν με τις επιδόσεις των επιχειρήσεων σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα, καθώς και σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης. Φέτος η Έρευνα επικεντρώθηκε στην ανάλυση εισηγμένων εταιρειών με παρουσία σε διεθνή ESG Ratings, που στο σύνολό τους απασχολούν περισσότερους από 136 χιλιάδες εργαζόμενους, ενώ ο κύκλος εργασιών τους ξεπερνά τα 48 δις Ευρώ. Οι εταιρείες αυτές ανήκουν σε ένα μεγάλο εύρος κλάδων, όπως για παράδειγμα τρόφιμα και ποτά, τηλεπικοινωνίες, λιανεμπόριο, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κατασκευές, ναυτιλία, ενέργεια και τεχνολογία. Η έρευνα έδειξε ότι αν και η συντριπτική πλειοψηφία των εισηγμένων εταιρειών στην Ελλάδα εκδίδουν Εκθέσεις Εταιρικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, κάτι που δείχνει τη στρατηγική ενασχόλησή τους με τα ζητήματα αυτά, δεν χρησιμοποιούν παγκόσμια και αξιόπιστα Πρότυπα αξιολόγησης, όπως είναι τα TCFD και SASB, και δεν συμμετέχουν σε ESG Ratings. Η διστακτικότητα στην υιοθέτηση των κριτηρίων αυτών σχετίζεται με διάφορους παράγοντες. Καταρχήν υπάρχει μια σύγχυση ως προς τον τρόπο ενσωμάτωσης των κριτηρίων αυτών, σχετικά με τα ποια κριτήρια είναι τα πιο αξιόπιστα και κατάλληλα, καθώς υπάρχουν πολλές διαθέσιμες αξιολογήσεις από αξιόπιστους οργανισμούς, όπως το Sustainalytics, το MSCI, το Dow Jones, το CDP, το CSR Hub. Επιπλέον, η ενσωμάτωση ESG κριτηρίων απαιτεί μεγάλη ωριμότητα και ετοιμότητα από την επιχείρηση για ριζικές αλλαγές πολιτικών και διαδικασιών σε όλο το εύρος της. Στο σημείο αυτό, υπάρχουν εξειδικευμένες εταιρείες που μπορούν να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις προς την κατεύθυνση αυτή. Εξάλλου, όπως έδειξε η πρόσφατη ετήσια Έρευνα του Κέντρου Αειφορίας στις ΗΠΑ και στον Καναδά, για να επιτύχουν οι επιχειρήσεις στην εφαρμογή κριτηρίων ESG, απαιτείται εκτός από μια ολιστική στρατηγική και δημοσίευση ανεξάρτητης έκθεσης ESG, ο καθορισμός φιλόδοξων στόχων και εντοπισμός κινδύνων και ευκαιριών σε όλα τα σημαντικά θέματα, η ενσωμάτωση και χρήση αξιόπιστων προτύπων, όπως GRI, SASB, TCFD & CDP, καθώς και η συχνή αξιολόγηση σημαντικότητας (materiality assessment) μέσω της συμμετοχής βασικών ομάδων ενδιαφερομένων (key stakeholders). Αναφέρετε ότι ο χρηματοοικονομικός κλάδος είναι πιο ώριμος στο ESG σε σχέση με τα υπόλοιπες επιχειρήσεις. Πού τοποθετείται σε σχέση με τη διεθνή τάση και τι βήματα πρέπει να γίνουν από εδώ και πέρα;

Ο χρηματοοικονομικός κλάδος είναι από τους πιο ώριμους στη χρήση ESG κριτηρίων καθώς καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής μέσω βιώσιμων επενδύσεων και χρηματοδοτήσεων. Τρεις είναι οι στόχοι αυτή τη στιγμή για τον κλάδο αυτό: ο αναπροσανατολισμός κεφαλαίων σε υπεύθυνες και βιώσιμες χρηματοδοτήσεις, η ενσωμάτωση παραγόDIGITAL FINANCE

35

ντων ESG στη διαχείριση κινδύνων (ESG climate benchmark) και η ομογενοποίηση κριτηρίων για να υπάρχει διαφάνεια. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν γίνει ήδη σημαντικές ενέργειες, όπως είναι η επένδυση 3 δις από την Εθνική Τράπεζα για χρηματοδότηση περιβαλλοντικών έργων τα επόμενα 3 χρόνια καθώς και το πρώτο Green Bond που εξέδωσε στην Ελλάδα, όπως και η πρώτη χρηματοδότηση με κριτήρια ESG από την Τράπεζα Πειραιώς στον Όμιλο ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή ο ευρωπαϊκός κανονισμός SFDR. Θεωρείτε ότι αυτό θα βοηθήσει asset managers και τράπεζες στην ESG κατεύθυνση και πώς; Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2019/2088 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου αφορά τις γνωστοποιήσεις Βιώσιμης Ανάπτυξης στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (γνωστός ως Sustainable Finance Disclosure Regulation – SFDR). Στόχος του Κανονισμού είναι να καθορίσει κανόνες διαφάνειας στις χρηματοπιστωτικές αγορές, όσον αφορά την ενσωμάτωση των κινδύνων βιωσιμότητας και την εξέταση των δυσμενών επιπτώσεων βιωσιμότητας, στις διαδικασίες λήψης επενδυτικών αποφάσεων. Παράλληλα, στόχος του Κανονισμού είναι η παροχή σχετικών με τη βιωσιμότητα πληροφοριών όσον αφορά χρηματοπιστωτικά προϊόντα που είναι και το σημείο όπου δίνεται ιδιαίτερη έμφαση. Ενώ ο Κανονισμός μόλις ξεκίνησε να εφαρμόζεται και είναι προς την σωστή κατεύθυνση, υπάρχουν αρκετά σημεία που θα χρειασθεί να διευκρινιστούν ώστε να μην δημιουργηθούν θέματα παραπλάνησης του κοινού αλλά και των επενδυτών, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν με αντίστοιχους κανονισμούς. Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή ESG προτύπων όπως τα SASB & TCFD ενισχύουν τη συμμόρφωση των οργανισμών προς τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης και για το λόγο αυτό οι περισσότεροι οργανισμοί στο χρηματοοικονομικό κλάδο τα έχουν εφαρμόσει. Στην Ελλάδα είμαστε ακόμα στην αρχή της κατανόησης των θεμάτων ESG, μέσα στα οποία υπάγεται ο νέος κανονισμός, και ειδικά οι τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες έχουν αρκετό δρόμο να διανύσουν!

Υπάρχει μια σύγχυση ως προς τον τρόπο ενσωμάτωσης των ESG κριτηρίων, καθώς υπάρχουν πολλές διαθέσιμες αξιολογήσεις από αξιόπιστους οργανισμούς ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

WORLD

O SFDR “κλειδώνει” τις πράσινες επενδύσεις Το νέο κανονιστικό πλαίσιο για την ενσωμάτωση των κινδύνων βιωσιμότητας στις επενδύσεις έρχεται να ενισχύει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να στρέψει το μέλλον των επενδύσεων σε κεφάλαια εταιρειών που σέβονται το περιβάλλον. Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ

Α

πό τα τέλη Μαρτίου, οι asset managers, ή διαχειριστές κεφαλαίου, στην Ευρώπη θα πρέπει να ενσωματώσουν στην καθημερινότητα τους τον SFDR, Sustainable Financial Disclosure Regulation, ένας κανονισμός που φέρνει μεγάλες αλλαγές στις διαδικασίες του asset allocation αλλά και του post-trade reporting. Φιλοδοξία της Κομισιόν είναι να φέρει τη διαφάνεια στα ρίσκα βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και στο αποτύπωμα που έχουν οι επενδυτικές στρατηγικές με βάση το ESG (Environmental, Social, Governance) δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα, σε γενικές γραμμές ο SFDR απαιτεί από τους asset managers να παρέχουν πληροφορίες για το πώς ενσωματώνουν στα ESG κριτήρια τόσο σε επίπεδο προϊόντων, όσο και σε επίπεδο εταιρειών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι αναρτημένες τόσο στο τελικό report των επενδύσεων που έχουν γίνει όσο και σε άλλες προσβάσιμες από το κοινό και τις ρυθμιστικές αρχές τοποθεσίες, όπως το διαδικτυακό τους τόπο. Είναι σαφές πως ο κανονισμός αφορά όλους τους asset managers, DIGITAL FINANCE

36

ανεξαρτήτως αν επενδύουν ή όχι σε ESG κεφάλαια. Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος κανονισμός ανάγκασε τους asset managers να ρυθμίσουν τόσο τις επενδυτικές τους στρατηγικές όσο και τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται το post-trade reporting. Ο Μιχάλης Σπανός, διευθύνοντας σύμβουλος της Global Sustain Ελλάδας, αναλύει στο Digital Finance το νέο κανονισμό, υποστηρίζοντας πως η εφαρμογή του μόνο καλό θα κάνει στις πράσινες επενδύσεις. Αναγνωρίζει ωστόσο τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι asset managers ειδικά στην Ελλάδα, αφού η απουσία ESG δεδομένων από την αγορά, μπορεί να καταστήσει δύσκολο το έργο του προσανατολισμού προς τις επενδύσεις σε επιχειρήσεις με κριτήρια βιωσιμότητας. Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι πιο σημαντικές (ή και καινοτόμες) αλλαγές που φέρνει ο νέος κανονισμός SFDR;

Για πρώτη φορά, με τον κανονισμό SFDR, θεσπίζεται ένα κανονιστικό πλαίσιο δημοσιοποίησης στοιχείων, μεθοδολογιών ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

και αποτελεσμάτων, αναφορικά με την ενσωμάτωση κινδύνων βιωσιμότητας από τους διαχειριστές κεφαλαίων και τους επενδυτές. Έτσι, σε λίγο, κάθε ενδιαφερόμενο μέρος θα μπορεί να αντιληφθεί το βαθμό υπολογισμού κινδύνων αναφορικά με το περιβάλλον, την κοινωνία και την εταιρική διακυβέρνηση (ESG, E=Environmental, S=Social, G-Governance) στα επενδυτικά και ασφαλιστικά προϊόντα. Φαινόμενα greenwashing αναμένεται να περιοριστούν σημαντικά καθώς ο κανονισμός προβλέπει άμεση δημοσιοποίηση των εν λόγω πολιτικών στις ιστοσελίδες των συμμετεχόντων στις χρηματοπιστωτικές αγορές που εμπίπτουν στον κανονισμό.

Investment (PRI) ανοίγει ορίζοντες για γνώση, καλές πρακτικές, τεχνογνωσία, δικτύωση, συνεργασίες αλλά και κοινές δράσεις στο χώρο, στο πλαίσιο πολιτικών ενεργούς συμμετοχής σε επενδυτικές τοποθετήσεις.

Kρίνουμε ενδεδειγμένη την τοποθέτηση ESG Officer με σχετικές αρμοδιότητες όπως η ευθύνη ενσωμάτωσης των προβλέψεων του SFDR και η ανάπτυξη κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών

Θεωρείτε πως τα λεγόμενα ESG data θα βοηθήσουν στην εφαρμογή του κανονισμού; Αν ναι, πώς μπορούν να ανταποκριθούν οι ελληνικές εταιρείες asset management από τη στιγμή που δεν υπάρχουν ανάλογοι data providers στη χώρα μας;

Ο κανονισμός SFDR περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και επίσημο ορισμό του ESG (άρθρο 2, παράγραφος 17), οπότε, ναι, το ESG Ποια τα αποτελέσματα που φιλοδοξεί έχει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του. να έχει ο νέος κανονισμός ως προς Η διαθεσιμότητα των δεδομένων είναι το sustainability στην εταιρική πράγματι ένα θέμα, για αυτό και οι περισδιακυβέρνηση; σότεροι διαχειριστές κεφαλαίων στη χώρα Η εταιρική διακυβέρνηση είναι ίσως ο πιο μας (όπως και στην Ευρώπη άλλωστε) , βασικός από τους τρεις πυλώνες ESG, καθώς έχουν κάνει δήλωση αποποίησης για την … από εκεί ξεκινάνε όλα. Σε συνδυασμό με εφαρμογή του κανονισμού, ακριβώς για την εφαρμογή του νόμου 4706/2020 από τον ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΑΣ αυτό το λόγο. Ωστόσο, αυτό το θέμα αναερχόμενο Ιούλιο, αναμένεται να αλλάξει ση- CEO, GLOBAL SUSTAIN μένεται να λυθεί, καθώς από του χρόνου, μαντικά τη σύνθεση αλλά και την ποιότητα οι εταιρείες θα οφείλουν να δημοσιοποιτων διοικητικών συμβουλίων των εισηγμένων ούν στοιχεία ESG στις χρηματοοικονομικές επιχειρήσεων στη χώρα μας. Επίσης, θα ανέβουν στην ατζέντα τους καταστάσεις ελέω της εφαρμογής ενός άλλου Κανονισμού, των επιχειρήσεων θέματα όπως διαφορετικότητα, ισότητα, διααυτού του EU Taxonomy, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη φάνεια, ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα μετόχων, ορθές δοδιευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων, την εφαρμογή των Τεμές διαχείρισης, εργασιακές σχέσεις, αμοιβές προσωπικού κλπ. χνικών Κανονιστικών Προτύπων (Regulatory Technical Standards, Κώδικες δεοντολογίας, πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης είναι RTS) των αρμόδιων εποπτικών αρχών, καθώς της Οδηγίας για επίσης απαιτούμενα και αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά τη Δημοσιοποίηση Μη Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών η τη θέση του sustainability στις προτεραιότητες των εταιριών. οποία αναμένεται να αναθεωρηθεί σύντομα. Έχει ειπωθεί ότι ο νέος κανονισμός θα έχει πολλαπλές συνέπειες για τους διαχειριστές κεφαλαίων (asset managers). Πώς μπορεί μια τέτοια εταιρεία να εφοδιαστεί κατάλληλα και τι βήματα πρέπει να κάνει για να ανταποκριθεί στον νέο κανονισμό;

Εσείς ως Global Sustain ποιες αλλαγές ή διορθώσεις θα κάνατε στον κανονισμο; Υπάρχει κάτι που πρέπει να προστεθεί ή αλλαξει;

Αρχικά οι εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων πρέπει να κατανοήσουν σε βάθος και λεπτομέρεια τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού και να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τα στελέχη τους. Σε μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης κρίνουμε ενδεδειγμένη την τοποθέτηση ESG Officer με σχετικές αρμοδιότητες όπως η ευθύνη ενσωμάτωσης των προβλέψεων του SFDR, η ανάπτυξη κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών και η συνεχής παρακολούθηση της διαμόρφωσης του κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα εξελίσσεται συνεχώς τα επόμενα 3-5 χρόνια. Χρήσιμη είναι επίσης η έρευνα και αξιολόγηση πρακτικών διαχειριστών κεφαλαίων του εξωτερικού όπου έχουν ενσωματώσει προ πολλού αντίστοιχες πρακτικές στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων και επιλογής χαρτοφυλακίων. Τέλος, η συμμετοχή σε φορείς όπως το Principles for Responsible DIGITAL FINANCE

37

Αναμένουμε να δούμε την εφαρμογή του Κανονισμού και τα πρώτα αποτελέσματα από την ενσωμάτωση των αρχών και άρθρων του από την αγορά. Ο Κανονισμός αποτελεί μέρος ενός δομημένου Σχεδίου Βιώσιμων Χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EU Sustainable Finance Framework) και έχει σχεδιαστεί από συμμετέχοντες στην αγορά, επαγγελματίες του χρηματοπιστωτικού, επενδυτικού και ασφαλιστικού χώρου και κανονιστικές και εποπτικές αρχές, ΜΚΟ, και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Επίσης, το EU Sustainable Finance Framework, αποτελεί ένα ζωντανό κανονιστικό πλαίσιο το οποίο θα αναμορφώνεται άμεσα όταν απαιτείται μέσω μιας Διεθνούς Πλατφόρμας για Βιώσιμες Χρηματοδοτήσεις (International Platform on Sustainable Finance), που στόχο θα έχει να αφουγκράζεται την υλοποίηση του κανονισμού, την εξέλιξη των βέλτιστων πρακτικών στον κλάδο, αλλά και τις ανάγκες των αγορών, των τελικών επενδυτών και της κοινωνίας γενικότερα. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

A N A LY S I S Τoυ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Excelon - Crypto Exchange & Coin made in Greece Μια ελληνική εταιρία με έδρα το Λονδίνο προσπαθεί να εφαρμόσει στη χώρα μας αλλά και διεθνώς τη φιλοσοφία του DeFi (Decentralized Finance), γεφυρώνοντας τους κόσμους των FIAT και των κρυπτονομισμάτων, και τολμά να βάλει ψηλά τον πήχη, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του blockchain.

Τ

ο motto, στο οποίο ομνύουν οι άνθρωποί της, λέει “Digital Money done right” κι αυτό από μόνο του σίγουρα αποτελεί σημαντική δέσμευση για το παρόν και το μέλλον της Excelon Financial Services, της ελληνικής χρηματοοικονομικής εταιρίας που, κοντεύοντας να κλείσει τρία χρόνια ζωής (ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2018), κάνει πλέον όλο και πιο αισθητή την παρουσία της στην αγορά. Αξιοποιώντας την τεχνολογία και την τεχνογνωσία της βραβευμένης νεοφυούς PARKGURU, της πρώτης εφαρμογής blockchain στον χώρο της στάθμευσης αυτοκινήτων, με την οποία μοιράζεται αρκετά στελέχη, η Excelon προσφέρει πλέον ψηφιακό πορτοφόλι με πρόσβαση για παραδοσιακά νομίσματα (FIAT) με MasterCard / VISA, IBAN λογαριασμούς και ψηφιακά νομίσματα, με ισχυρή υπηρεσία ανταλλαγής DIGITAL FINANCE

38

(Crypto Exchange), και πορτοφόλι crypto. Οι διεθνείς εγκρίσεις και άδειες προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο (FCA), την Εσθονία και την Κεντρική Τράπεζα της Λιθουανίας, ενώ -από πλευράς οικονομικών στοιχείων- η ίδια η εταιρία έδινε για το πρώτο τρίμηνο του 2021, 14.000 χρήστες και περίπου 0,7 Μ€ κύκλο εργασιών σε μηνιαία βάση. Το οικοσύστημα συμπληρώνουν πολλές πρόσθετες υπηρεσίες, που όλες μπορούν να διεκπεραιωθούν τάχιστα μέσω κινητού τηλεφώνου, όπως επιχειρηματικοί λογαριασμοί, crypto Earn Deposits και Credit, μαζί με υπηρεσίες staking, cryptocash και cryptospend. Η Excelon διαθέτει δικό της χρηστικό ψηφιακό νόμισμα, το XLON Coin, από τα τέλη Απριλίου, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε το XLON Chain, στο πλαίσιο της πλατφόρμας ψηφιακών πληρωμών της και της ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Γιώργος Κορωνιάς: Μεγάλη η πρόκληση

προώθησης του blockchain στο οικοσύστημα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Ο πρόεδρος της Excelon, Γιώργος Κορωνιάς, πολύ γνωστός στον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, έχει να επιδείξει κινήσεις και ανοίγματα που συχνά ξαφνιάζουν.

Βασισμένο στο Ethereum

Το XLON Chain βασίζεται στο Ethereum Blockchain με ορισμένες σημαντικές προσθήκες που βελτιώνουν σημαντικά την κλιμάκωση, την ταχύτητα, το κόστος, τη φιλικότητα στο περιβάλλον και την διακυβέρνηση. Ειδι- Στη χώρα μας, Πώς βρεθήκατε σ’ αυτόν τον χώρο που, ναι μεν βασίζεται στην τεχνολογία, κά σ’ ό,τι αφορά στον "πράσινο" χαρακτήρα έχουμε πλέον αλλά κλίνει περισσότερο προς την του, βασικό προνόμιο του XLON Chain είναι συνειδητοποιήσει οικονομία; ότι η καθολική έγκριση των blocks βασίζεται ότι θα πορευτούμε στο Proof of Authority (PoA) για την παροχή Μ’ αυτή την ομάδα, που έχει προσφέρει ασφάλειας και εμπιστοσύνης, ελαχιστοποι- με την ψηφιακή και δημιουργήσει πολλά, γνωριζόμαστε ώντας ταυτόχρονα τόσο τις ανάγκες υποχρόνια - υπάρχει σχέση αλληλοεκτίμησης τραπεζική όλοι λογιστικής ισχύος, όσο και την κατανάλωση και σεβασμού! Στις συζητήσεις μας βρέηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, το XLON πλέον χρησιμοποιούν θηκε ένας κοινός τόπος, για να προσπαBlockchain Network διαφοροποιείται από τα smartphones. Όλα θήσουμε όλοι μαζί και να ωφεληθούν οι περισσότερα blockchains σήμερα, προσφέροπελάτες μας. Προσωπικά, πηγαίνω πάντα επιταχύνονται, άρα ντας λειτουργίες κανονιστικής συμμόρφωσης, με οδηγό ένα όραμα, όχι κάτι τετριμμέσυμβατές με την επικείμενη υιοθέτηση των πρέπει να βρεθούν νο, ακολουθώ πράγματα που κοιτάζουν CBDC των οποίων την έκδοση ήδη δρομολο- λύσεις. μπροστά. Εδώ έχουμε κοιτάξει πολύ γούν οι κεντρικές τράπεζες πολλών χωρών. μπροστά, όμως υπάρχει πιά ένα σημείο Όπως μας εξήγησαν τα στελέχη της εταιρίας, ωριμότητας, όπου συναντώνται η καινοτο XLON CHAIN είναι ένα επόμενης γενιάς ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΡΩΝΙΑΣ τομία, η αγορά, το όραμα και η τεχνολοδημόσιο δίκτυο blockchain το οποίο δίνει τη ΠΡΟΕΔΡΟΣ EXCELON γική ικανότητα δυνατότητα γρήγορων συναλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο ανάμεσα σε ανθρώπους και Αυτό το σημείο ωριμότητας, ως προς τα crypto-assets πόσο επιχειρήσεις. Στα βασικά του χαρακτηριστικά περιλαμβάνονται ισχύει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα; η υψηλή ασφάλεια και αξιοπιστία (χάρη στην fault tolerance Ίσως είναι λίγο νωρίς για την Ελλάδα, αλλά αυτή τη στιγμή η λογική), το χαμηλό κόστος των συναλλαγών, η ισοτιμία μεταχώρα βρίσκεται σε αναγκαστικό μετασχηματισμό, λόγω του κοξύ νέων και παλαιότερων μελών, η πολύ χαμηλή κατανάλωση ρονοϊού, και της -σε μεγάλο βαθμό- διάλυσης του κοινωνικού ενέργειας σε σύγκριση με άλλα ενεργοβόρα blockchain, και η ιστού. Ο καθένας βρέθηκε απομονωμένος στον χώρο του και μεγάλη ευχρηστία του, ανεξάρτητα αν ο χρήστης είναι πελάχρειάστηκε να έλθουν οι τεχνολογίες να του δώσουν τα εργατης, έμπορος, επενδυτής, ίδρυμα - πιστοποιητής συναλλαγών λεία, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει την κοινωνικότητά του (Oracle), developer αποκεντρωμένων εφαρμογών (DApps), σε όλες τις εκφάνσεις της – παιδεία, δουλειά, υγεία, σχέσεις…

Block Validator ή "κρυπτωρύχος" (XLON Chain Miner). Ξαφνικά, βλέπουμε ότι από ένα και μόνο γεγονός, τα πράγματα ανατρέπονται και μπαίνουμε σ’ έναν κόσμο πολύ διαφορετικό. Εποπτεία από Ίδρυμα Και στη χώρα μας, έχουμε πλέον συνειδητοποιήσει ότι θα ποΤο XLON Chain θα λειτουργεί και θα ελέγχεται από το Ίδρυμα ρευτούμε με την ψηφιακή τραπεζική – ακόμα και οι συνταξιούXLON, του οποίου το διοικητικό συμβούλιο θα απαρτίζεται από χοι, οι μη-ενεργοί, χρησιμοποιούν πλέον με άνεση ΑΤΜ, email, μέλη με αποδεδειγμένη πολυετή εμπειρία στον χρηματοοικονοsmartphones… όλα επιταχύνονται, άρα πρέπει να βρεθούν λύμικό, τεχνολογικό, νομικό και ακαδημαϊκό κλάδο. Μ’ αυτό τον σεις. Η δική μας είναι πολύ εξιδεικευμένη, βέβαια – μεγάλη η τρόπο, θα διασφαλίζεται η συνετή εκτέλεση της στρατηγικής πρόκληση! της εταιρίας, σε καθεστώς πλήρους διαφάνειας. To Ίδρυμα θα είναι, επίσης, ο στρατηγικός συνομιλητής των τραπεζών και των θεσμικών φορέων σε τομείς όπως η περαιτέρω ανάπτυξη των τεχνολογιών blockchain, ρυθμιστικά και νομοθετικά θέματα, η ασφάλεια και εγγύηση καταθέσεων σε ψηφιακά νομίσματα και οι όποιες παρεμβάσεις σ’ ό,τι αφορά στην εφαρμοστέα νομισματική πολιτική. Το Ίδρυμα XLON θα εργαστεί επίσης για την ανάπτυξη συνεργασιών με την κοινότητα χρηστών, έχοντας ως στόχο την ενίσχυση της χρήσης αποκεντρωμένων συναλλαγών και εφαρμογών, καθώς η εκπαίδευση και επιμόρφωση παραμένει πάντα ζητούμενο.

DIGITAL FINANCE

39

Πώς βλέπετε την επόμενη ημέρα για την Excelon;

Είμαστε στο κατάλληλο σταυροδρόμι – όμως, επειδή το εγχείρημα δεν έχει περιορισμό στο αποτύπωμά του (έχουμε ενταχθεί πλέον στο παγκόσμιο παιχνίδι) τα επόμενα βήματα χρειάζονται τις αντίστοιχες ενισχύσεις, τεχνολογικές, κεφαλαιουχικές, σε ανθρώπινους πόρους, σε μέλη του advisory board, για να εξελίξουμε αυτά που έχουμε επιλέξει. Η υλοποίηση εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων. Είμαστε στην πρωτοπορία των εξελίξεων στην τεχνολογία, τις εφαρμογές και τις υπηρεσίες… ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

OPINION

ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΗΛΙΩΝΗΣ

Γιατί το D&I είναι απαραίτητο για έναν σύγχρονο οργανισμό O πρόεδρος του ΚΕΑΝ και ιδρυτής του Diversity Charter Greece, Σταύρος Μηλιώνης, γράφει στο Digital Finance για την αναγκαιότητα του D&I στη στρατηγική των επιχειρήσεων. Γράφει ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΗΛΙΩΝΗΣ

Τ

ο ενδιαφέρον για τα θέματα της Διαφορετικότητα – Diversity- και στην Ένταξη -Inclusion- στο επιχειρησιακό, εταιρικό περιβάλλον, θα μπορούσε να θεωρηθεί από πολλούς ως μία μόδα της εποχής, ένα ακόμα trend. Αυτό θα μπορούσε να είναι και αλήθεια...η μισή όμως. Η άλλη μισή είναι ότι πέρα από το σωστό και δίκαιο που ο σεβασμός στις προσωπικές επιλογές του καθένα από μας είναι, ο σεβασμός και η ενσωμάτωση της διαφορετικότητας αποτελεί συστατικό ανάπτυξης για κάθε εταιρεία και οργανισμό που το υιοθετεί. Δεν είναι τυχαίο ότι έρευνες που έχουν γίνει διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, έχουν αποδείξει ότι η σωστή ενσωμάτωση στελεχών με διαφορετικά χαρακτηριστικά, προτιμήσεις ή /και συνήθειες έχουν εκτοξεύσει την παραγωγικότητα των επιχειρήσεων και, κατά συνέπεια, τα οικονομικά τους μεγέθη. Στη χώρα μας έχουμε πολλά θέματα να λύσουμε και το σίγουρο είναι ότι δεν ξεκινούμε όλοι από την ίδια αφετηρία . Υπάρχουν μεγάλες πολυεθνικές, κυρίως, επιχειρήσεις με σαφείς πολιτικές στα ζητήματα της ενσωμάτωσης τόσο στην ισότητα αντρών γυναικών όσο και σε πιο δύσκολα θέματα όπως τα δικαιώματα της LGBTI κοινότητας. Υπάρχουν όμως και άλλες που ενώ δηλώνουν ότι σέβονται την ισότητα των φύλων για παράδειγμα, δε συναντούμε ούτε μία γυναίκα στο top management. Ξεκινάμε λοιπόν, από τα βασικά και ίσως πιο εύκολα θέματα, της ισότητας των φύλων, στην ισότητα των αμοιβών (που ούτε και αυτό είναι λυμένο), προχωράμε σε θέματα δικαιωμάτων ΑΜΕΑ, θρησκευτικών ή εθνοτικών ζητημάτων και καταλήγουμε στη σεξουαλική ταυτότητα που ο καθένας επιλέγει. Θεωρούμε ότι η σύγχρονη ελληνική επιχείρηση πρέπει να ασχοληθεί με τη διαφορετικότητα στο σύνολο της. Η αποσπασματική ενασχόληση με πιο “light” DIGITAL FINANCE

40

ζητήματα, δείχνει φόβο και όχι αποφασιστικότητα να απαλλαγούμε μια και καλή από στερεότυπα και να πάμε μπροστά. Τα νούμερα, σε επίπεδο μελετών και ερευνών, είναι χαρακτηριστικά. Η χώρα μας είναι ακόμα ουραγός στην ισότητα των δύο φύλων. Μάλιστα, κατέχει την τελευταία θέση μεταξύ των κοινοτικών κρατών με «βαθμολογία» 52,2 στα 100, δηλαδή πολύ πιο κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο ελληνικό. Το σκορ της Ευρώπης είναι μόλις 67,9 στα 100 που σημαίνει πως αν συνεχίσει με τον σημερινό ρυθμό προόδου, ολόκληρη η Ευρώπη χρειάζεται τουλάχιστον 60 χρόνια για να πετύχει την πλήρη ισότητα των δύο φύλων! Σε ό,τι αφορά στη θέση της γυναίκας στις επιχειρήσεις και συγκεκριμένα στις διοικητικές θέσεις, τα στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών είναι μόλις 9% και στα διοικητικά συμβούλια οργανισμών χρηματοδότησης ερευνών μόλις 13%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αντίστοιχο ποσοστό είναι 40%! Στον ιδιαίτερα πιο ευαίσθητο χώρο που αφορά την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, τα συμπεράσματα είναι ακόμα πιο απαισιόδοξα. Σύμφωνα με την πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 43% των ατόμων της ελληνικής κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ που συμμετείχε σε αυτήν, κρύβει τη σεξουαλική του ταυτότητα στον εργασιακό του χώρο, την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 26%. Ειδικότερα, όσον αφορά τη χώρα μας, το 35% των ομοφυλόφιλων ανδρών δηλώνει ότι κρύβει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις στον χώρο της εργασίας του, το 52% ότι έχει «ανοιχτεί» επιλεκτικά και το 13% δηλώνει ανοιχτά γκέι, ενώ αναφορικά με τις ομοφυλόφιλες γυναίκες, το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 38%. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Στο επίκεντρο οι επιχειρήσεις

δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για την ένταξη μίας εταιρίας στο Diversity Charter Greece, πλην της επιλογής της να σέβεται τη διαφορετικότητα στον εργασιακό χώρο και να επιθυμεί την ομαλή ένταξη διαφορετικών εργαζομένων σε αυτήν. Κάθε επιχείρηση που υπογράφει τη Χάρτα Διαφορετικότητας λαμβάνει εργαλεία προκειμένου να υλοποιήσει τη δέσμευσή της στις αξίες της διαφορετικότητας, ανεξάρτητα από το μέγεθός της. Πιο αναλυτικά, υπογράφοντας τη Χάρτα Διαφορετικότητας κάθε επιχείρηση, Φορέας ή Οργανισμός αποδεικνύει πως αναγνωρίζει, γνωστοποιεί και μοιράζεται με όλους -εργαζόμενους, συνεργάτες και πελάτες- τις αξίες της διαφορετικότητας. Παράλληλα, με την υπογραφή της Χάρτας Διαφορετικότητας δημιουργείται ένα σημείο αναφοράς που ορίζει τους βασικούς άξονες προσέγγισης της διαφορετικότητας. Τα διαθέσιμα εργαλεία όπως το Diversity Day, το Diversity Interview, τα Συνέδρια Διαφορετικότητας, το website, τα newsletters και οι ειδικές εκδόσεις συνδράμουν στην υγιή ένταξη των εργαζομένων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι επιχειρήσεις που υπογράφουν τη Χάρτα Διαφορετικότητας γίνονται μέλη ενός ισχυρού δικτύου. Έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν

Το επιχειρησιακό τοπίο, όπως περιγράφεται, τόσο για τη χώρα μας, όσο και διεθνώς, είναι φανερό ότι έχει την ανάγκη ενσωμάτωσης και εφαρμογών πολιτικών σεβασμού της Διαφορετικότητας, με στόχο την υγιή ένταξη διαφορετικών ανθρώπων στα επαγγελματικά περιβάλλοντα. Η Χάρτα Διαφορετικότητας για επιχειρήσεις, πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή της ισότητας των ευκαιριών στην εργασία, δημιουργήθηκε για την κάλυψη αυτής ακριβώς της ανάγκης και ουσιαστικά για να υπηρετήσει πολλαπλό ρόλο στη λειτουργία μίας επιχείρησης. Στόχος είναι να λειτουργήσει ως μέσο ηθικής δέσμευσης των εταιριών για την προάσπιση της ισότητας των εργαζομένων, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, ηλικίας, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, εθνικής/ εθνοτκής καταγωγής, σεξουαλικών ή άλλων προτιμήσεων. Η Χάρτα Διαφορετικότητας προωθείται σε κάθε χώρα-μέλος της Ε.Ε. από το 2004. Αρκετές χώρες έχουν προχωρήσει ήδη στην υλοποίηση και συνεχή ενίσχυση του Ευρωπαϊκού έργου διάδοσης της Χάρτας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Φινλανδία, τη Δανία, το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, με τις αντίστοιχες ενέργειες να υποστηρίζονται από την έναρξή τους από ηγέτες όπως η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, καθώς επίσης και από θεσμούς, κρατικούς φορείς, υπουργεία και συνδέσμους επιχειρήσεων. Η Ελλάδα ήταν η 23η χώρα που υιοθέτησε τη Χάρτα Διαφορετικότητας για ελληνικές επιχειρήσεις, συμμετέχοντας, ενεργά στο EU Diversity Platform, που συντονίζεται και εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο οποίο σήμερα συμμετέχουν 26 χώρες.

Η χώρα μας είναι ακόμα ουραγός στην ισότητα των δύο φύλων. Κατέχει την τελευταία θέση μεταξύ των κοινοτικών κρατών.

Η Χάρτα Διαφορετικότητας στην Ελλάδα Στην Ελλάδα η Χάρτα Διαφορετικότητας υλοποιείται από το ΚΕΑΝ. Στόχος είναι να δώσει ώθηση στην ποικιλομορφία στις επιχειρήσεις και να αναδείξει τα οφέλη στην ανάκαμψη της οικονομίας και στο ευρύτερο εταιρικό αποτύπωμα, από την ενίσχυση της Διαφορετικότητας, της ενσωμάτωσης και των ίσων ευκαιριών στο εργασιακό περιβάλλον. Σήμερα, δύο χρόνια μετά την επίσημη υιοθέτηση της Χάρτας Διαφορετικότητας για ελληνικές επιχειρήσεις, περισσότερες από 150 εταιρίες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με περισσότερους από 50,000 εργαζομένους, έχουν υπογράψει τη Χάρτα, ενσωματώνοντας στην καθημερινή τους λειτουργιά πρακτικές αποδοτικής ένταξης διαφορετικών εργαζομένων, με πολύπλευρα οφέλη. Χαρακτηριστικά αναφέρω το Ιδρυτικό Μέλος Όμιλο ΟΤΕ, τον ΑΒ Βασιλόπουλο, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την Περιφέρεια Αττικής, τις ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Teleperformance Greece, Accenture, Deloitte, Coca Cola Hellas, Coca Cola 3E, My Market, Generation Y, British Council, ICTS Hellas. Διευκρινίζω ότι η Υπογραφή της Χάρτας Διαφορετικότητας συνιστά μία ηθική αυτοδέσμεση της κάθε επιχείρησης αναφορικά με το σεβασμό σε θέματα διαφορετικότητας και ένταξης εντός του εργασιακού περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό, DIGITAL FINANCE

καλές πρακτικές, να συζητήσουν για τις προκλήσεις και να παρουσιάσουν την πρόοδό τους στον ευαίσθητο χώρο της διαφορετικότητας. Τέλος, ως μέλος της Χάρτας Διαφορετικότητας οι επιχειρήσεις, Φορείς και Οργανισμοί, έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα οφέλη από την ευρωπαϊκή διάσταση της Χάρτας και παράλληλα να βελτιώσουν την εικόνα τους, προσελκύοντας νέα ταλέντα. Ο μήνας που πέρασε, ο Μάιος, υπήρξε μία ιδιαίτερα αισιόδοξη περίοδος για τις επιχειρήσεις που έχουν αγκαλιάσει τη Χάρτα Διαφορετικότητας σε ευρωπαϊκό αλλά και τοπικό επίπεδο. Με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Μάιος ανακηρύχθηκε ως ο 1ος Ευρωπαϊκός Μήνας Διαφορετικότητας. Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι διότι η χώρα μας πρωτοστάτησε στη μεγάλη γιορτή. Επιχειρήσεις, Φορείς και Οργανώσεις ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό, φρέσκιες και δημιουργικές ιδέες στο κάλεσμα μας, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας πρωτότυπες δράσεις. Είμαστε εδώ, συνεχίζουμε να αγκαλιάζουμε τη Διαφορετικότητα και δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε δράσεις και πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση της προάσπισης του διαφορετικού ως βασικού συστατικού στην επιτυχία και ευημερία επιχειρήσεων και κοινωνιών.

41

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

REGTECH CONFERENCE

Το RegTech είναι τομέας που "ήρθε για να μείνει" To 1ο Συνέδριο RegTech της Boussias απέδειξε πως η τεχνολογία στην κανονιστική συμμόρφωση είναι το ζητούμενο της σημερινής χρηματοοικονομικής αγοράς. Το υ Α Γ Γ Ε Λ Ο Υ Α Ν Δ Ρ Ε Ο Υ

Α

πό την αυτοματοποίηση των δεδομένων μέχρι την κυβερνοασφάλεια, το πρώτο (διαδικτυακό) συνέδριο RegTech της Boussias κατάφερε να συγκεντρώσει τον χρηματοοικονομικό κλάδο – και όχι μόνο – σε μια οθόνη. Θεσμικοί παράγοντες, ασφαλιστικοί οργανισμοί και τράπεζες έδωσαν το παρών σε μια ημέρα όπου συζητήθηκε η σημασία της ανάπτυξης των RegTech λύσεων, μιας και οι κανονισμοί, ευρωπαϊκοί και εθνικοί, βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας στα θέματα προς επίλυση.

DIGITAL FINANCE

42

Είναι προφανές από την παρακολούθηση του συνεδρίου πως ο προβληματισμός γύρω από τη συνεχόμενη ροή ρυθμιστικών πλαισίων που φαίνεται ότι δεν έχει τέλος είναι έντονος, αναγκάζοντας τους οργανισμούς να καταφύγουν στην τεχνολογία για να ανταποκριθούν στα αιτήματα των αρχών. Ο κλάδος του RegTech αν και σχετικά νέος αποδεικνύεται όλο και πιο αναγκαίος για το σημερινό επιχειρείν, καθώς προσφέρει την αυτοματοποίηση που όλοι χρειάζονται τόσο στα δεδομένα όσο και στις λειτουργίες τους. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Χαρίκλεια Απαλαγάκη Γενική Γραμματέας Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών

Η κ Χαρίκλεια Απαλαγάκη στην ομιλία της ανέφερε πως τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο οι τράπεζες θα έχουν να αντιμετωπίσουν και να προσαρμοστούν σε μια σειρά από νέα κανονιστικά πλαίσια και νόμους, που έρχονται από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και μέσα στο 2022. Αναφέρθηκε εκτενώς στον επικείμενο κανονισμό AML (Anti Money Laundering) που προωθεί η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) και θα ισχύσει από το νέο έτος, αλλά και στους νόμους εταιρικής διακυβέρνησης που θα επηρεάσει τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα από φέτος. Το RegTech, είπε, έρχεται να βοηθήσει τις τράπεζες να προσαρμοστούν σε αυτές τις αλλαγές και να διασφαλίσει, πρώτον πως τα δεδομένα των πελατών δεν θα εκτεθούν και δεύτερον πως θα προστατεύσει τα συμφέροντα τόσο των ίδιων των ιδρυμάτων όσο και των καταθετών τους.

Γιώργος Νασούλης Group Chief Data Officer στην Τράπεζα Πειραιώς

Ο Γιώργος Νασούλης μίλησε για τη στρατηγική σημασία των δεδομένων σε μια τράπεζα λέγοντας πως αποτελούν ένα στρατηγικό επιχειρηματικό περιουσιακό στοιχείο και ένα βασικό παράγοντα για την επίτευξη και διατήρηση

ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Αποτελούν βασικό καταλύτη και βρίσκονται στον πυρήνα του ψηφιακού μετασχηματισμού των Τραπεζών για την βελτιστοποίηση της εμπειρίας των πελατών, την αύξηση της επιχειρηματικής ευελιξίας και αποτελεσματικότητας, την δημιουργία νέων πηγών εσόδων και την ενίσχυση και βελτίωση των κανονιστικών, εποπτικών και λειτουργικών αναφορών του οργανισμού. Έτσι λοιπόν βοηθούν στην εξατομίκευση των αλληλεπιδράσεων με τους πελάτες και την ευθυγράμμιση της πρότασης αξίας της Τράπεζας με τις ανάγκες των πελατών, στην ενδυνάμωση του οργανισμού ώστε γρήγορα να καθορίζει, να αξιολογεί και να προσαρμόζει την στρατηγική πορεία δράσης του σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον αγοράς, στην διαμόρφωση νέων ψηφιακών επιχειρηματικών μοντέλων μέσω της δημιουργίας εσόδων από την αξιοποίηση των δεδομένων και τέλος στην υποστήριξη των αναφορών για την καθημερινή εύρυθμη επιχειρηματική λειτουργία του οργανισμού καθώς τη συμμόρφωσή του με τις κανονιστικές απαιτήσεις με αποτελεσματικό τρόπο.

θιστώντας δύσκολο το έργο των τραπεζών να προστατεύσουν τους πελάτες τους. Υποστήριξε πως λόγω αυτής της ταχύτητας με την οποία εξαπλώνεται και εξελίσσεται η απάτη, μόνο τεχνολογίες που μπορούν να “μαθαίνουν” και να προσαρμόζονται γρήγορα θα μπορέσουν να αναχαιτίσουν και να αποτρέψουν το όποιο κενό ασφαλείας στις τραπεζικές συναλλαγές προκύψει. Τεχνητή Νοημοσύνη, machine learning, είναι μερικές μόνο από τις αναδυόμενες τεχνολογίες που θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή προκειμένου να προστατευτεί ο σύγχρονος πελάτης και καταναλωτής.

Ιωάννης Κανελλόπουλος, Υποδιευθυντής της διεύθυνσης επιθεώρησης εποπτευομένων εταιρειών στην Τράπεζα της Ελλάδος

Ο κ. Νίκος Γεωργόπουλος τόνισε την ανάγκη οι εταιρείες να καλύπτονται πλέον και ασφαλιστικά από το λεγόμενο cyber risk, το οποίο έχει αναδυθεί τα τελευταία χρόνια με την έκρηξη της τεχνολογίας και την επέκταση του διαδικτύου. Είπε ότι πλέον οι εταιρείες διαθέτουν άυλη περιουσία όπως είναι οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν για την αντιμετώπιση του κυβερνοεγκλήματος και θα πρέπει να διασφαλίσουν την προστασία αυτών τεχνολογιών. Η τεχνολογία, είπε, εξελίσσεται και μεταμορφώνεται σε γρήγορους ρυθμούς, ωστόσο το κυβερνόεγκλημα βρίσκεται ακόμα δυστυχώς ένα βήμα μπροστά. Οι λύσεις που προσφέρονται στον τομέα του regtech είναι ιδανικές, ωστόσο μπορούν ανά πάσα στιγμή να θεωρηθούν παλιές αν το hacking και γενικά το κυβερνοέγκλημα πολλαπλασιαστεί ή εξελιχθεί με τέτοιο τρόπο που μπορεί να βλάψει την εκάστοτε επιχείρηση.

Ο κ. Ιωάννης Κανελλόπουλος τόνισε πως ο “αδύναμος κρίκος” στο οικοσύστημα του finance είναι ο πελάτης, καθώς η ιστορία έχει δείξει ότι είναι ο νούμερο ένα στόχος όσων διαπράττουν οικονομικές απάτες. Τόνισε πως ειδικά με την εμφάνιση του διαδικτύου, η απάτη όχι μόνο έχει επεκταθεί αλλά και μεταλλάσσεται πολύ γρήγορα, καDIGITAL FINANCE

43

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Νίκος Γεωργόπουλος Cyber Risks Advisor, Cromar Insurance Brokers Ltd, Co-Founder DPO Academy

REGTECH CONFERENCE

Sophia Bantanidis Head of Regulatory Strategy & Policy TTS Innovation, Treasury & Trade Solutions, Citi

Η Sophia Bantanidis ανέτρεξε στο παρελθόν της ως μέλος της Βρετανικής ρυθμιστικής αρχής, Financial Conduct Authority, λέγοντας πως πριν την εμφάνιση του RegTech τα πράγματα για τους επόπτες ήταν αρκετά δυσκολότερα αφού όλη η δουλειά έπρεπε να γίνει σε offline περιβάλλον. Είπε ωστόσο ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας ειδικά μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 υπήρξε ραγδαία, και κάθε χρόνο γίνεται όλο και πιο εξειδικευμένη, πράγμα που βοηθά απεριόριστα τόσο τους οργανισμούς όσο και τους επόπτες να μένουν συντονισμένοι με την παράλληλη αύξηση του ρυθμού των νομοθετικών πλαισίων. Η πανδημία του Covid-19, είπε, ήταν η αφορμή να έρθει το regtech στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και να βιώσει η αγορά μια παράλληλη αύξηση των λύσεων, καθώς οι τράπεζες προσπαθούσαν να βρουν τρόπους συμμόρφωσης και προστασίας λόγω της ψηφιοποίησης της αγοράς, όπως το digital onboarding, τα mobile wallets, κ.ά.

Διονύσης Θεοδοσίου Head of IT Greece στην HSBC France

Ο Διονύσης Θεοδοσίου μίλησε για την ανάγκη να υπάρχουν “καθαρά” δεδομένα σε μια χρηματοικονομική εται-

ρεία, προκειμένου να προχωρά στο financial reporting χωρίς προβλήματα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τεχνολογικές λύσεις, κυρίως ως προς την επεξεργασία, την ταξινόμηση και τον διαμοιρασμό των δεδομένων. Η αυτοματοποίηση, σύμφωνα με τον κ. Θεοδοσίου, είναι βασικός παράγοντας για να μπορέσει να υπάρξει ποιότητα στα δεδομένα. Είναι σίγουρο ότι πάντα θα υπάρχουν προβλήματα στα δεδομένα ωστόσο η ελαχιστοποίηση τους είναι το ζητούμενο και εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν οι προσπάθειες των οργανισμών. Όλο αυτό θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο για την κανονιστική συμμόρφωση που απαιτούν οι εποπτικές αρχές.

Dr. Ruth Wandhofer Partner, Gaus Ventures

Η Dr Ruth Wandhofer τόνισε ότι τον τελευταίο χρόνο της πανδημίας η αγορά βίωσε και ακόμη βιώνει ένα νέο κύμα νομοθεσιών και κανονισμών για τομείς όπως το Anti- Money Laundering και το Know Your Customer, το ID identification αλλά και την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Οι τράπεζες στην Ευρώπη ξεκίνησαν, όπως είπε, επιτέλους να κοιτούν προς την κατεύθυνση του RegTech, όμως αρκετά διστακτικά. Για πρώτη φορά, οι τραπεζικοί οργανισμοί προχώρησαν σε αυτοματοποίηση των διαδικασιών τους σε ό,τι αφορά κυρίως την επεξεργασία δεδομένων, μειώνοντας το επιχειρησιακό και λειτουργικό τους κόστος. Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει να μελετούν regtech λύσεις που αφορούν επικείμενα νομοθετικά πλαίσια όπως τον κανονισμό AML που έχει συνταχθεί από την EBA και αναμένεται να τεθεί σε ισχύει την επόμενη χρονιά.

DIGITAL FINANCE

44

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Anastasia Dokuchaeva Head of Product, Clausematch

Η Anastasia Dokuchaeva, ως “εκπρόσωπος” της RegTech βιομηχανίας, τόνισε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς είναι η δυνατότητα να μείνουν ενημερωμένοι για τις αλλαγές που φέρνει ο κάθε κανονισμός, αφού είναι τόσο συχνές που στο τέλος επικρατεί μια σύγχυση για το τι ισχύει και τι όχι. Επιπλέον, η αυτοματοποίηση τόσο των επιχειρησιακών διαδικασιών όσο και της προσαρμογής στην εκάστοτε νομοθεσία είναι ένα από τα βασικά ζητήματα που τα ιδρύματα προσπαθούν να επιλύσουν, συνήθως καταφεύγοντας σε λύσεις που είτε είναι απαρχαιωμένες είτε μη αποτελεσματικές. Η στροφή, λοιπόν, στην τεχνολογία και ειδικά στον regtech κλάδο αποτελεί ίσως την πιο ολοκληρωμένη και αξιόπιστη στρατηγική για έναν τραπεζικό οργανισμό, διασφαλίζοντας την συνέχεια και την απρόσκοπτη προσαρμογή του σε ένα κανονιστικό πλαίσιο που συνεχώς αλλάζει.

Μαρία Σωτήρχου Data Governance & Information Security Group Manager στην Ευρωπαϊκή Πίστη

Η Μαρία Σωτήρχου είπε ότι το Solvency II για τους ασφαλιστικούς οργανισμούς υπήρξε ιδιαίτερα αυστηρό και ανάγκασε τις ασφαλιστικές να στραφούν στην τεχνολογία προκειμένου να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά τα δεδομένα τους

και να βρίσκονται σε στοίχιση με το κανονιστικό πλαίσιο. Είναι προφανές για την κ. Σωτήρχου ότι οι RegTech λύσεις παρά το γεγονός ότι βρίσκονται ακόμα στα πρώτα χρόνια της ζωής τους, ήρθαν για να μείνουν αφού όχι μόνο βοηθούν στη διαχείριση των κανονισμών, αλλά και προσφέρουν πολλά σε ό,τι αφορά την ποιότητα των δεδομένων, τη μείωση του κόστους, την μείωση του ρίσκου αλλά κυρίως την αυτοματοποίηση στην επεξεργασία δεδομένων. Τόνισε την ανάγκη ο κλάδος του RegTech να αναπτυχθεί προκειμένου οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί να μπορούν να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις υψηλές κανονιστικές απαιτήσεις.

Shruti Ajitsaria Partner, Head of Fuse, Allen & Overy

Η Shruti Ajitsaria είπε ότι ο τομέας του RegTech έχει ακόμα πολλά περιθώρια ανάπτυξης, καθώς είναι ένας νευραλγικός τομέας που δεν πρόκειται να κορεστεί γρήγορα. Για παράδειγμα, ακόμα δεν υπάρχουν ολοκληρωμένες RegTech λύσεις για το AML/KYC, αλλά και για μια σειρά από κανονισμούς όπως μέρη του MiFID II. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία ωστόσο είναι να βρεθεί μια λύση η οποία να μπορέσει να βάλει σε μια σειρά τους κανονισμούς και να μπορεί να ανανεώνεται αυτόματα σε κάθε αλλαγή τους, προκειμένου να μπορούν οι οργανισμοί να συμβαδίζουν με την κανονιστική συμμόρφωση. Είναι επίσης σημαντικό, είπε η Shruti Ajitsaria, να μπορούν οι regtech startups να έχουν ένα έτοιμο προϊόν το οποίο να είναι όσο απλό γίνεται, καθώς η πολλή εκπαίδευση του προσωπικού περισσότερο θα περιπλέξει παρά θα απλοποιήσει τις εσωτερικές διαδικασίες μιας τράπεζας.

Nicola Yannoulis Senior Policy Expert στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή

Η Nicola Yannoulis μίλησε για τις δυστοκίες που υπάρχουν σχετικά με τον τομέα του RegTech, ειδικότερα από την πλευρά των κανονιστικών αρχών. Είπε ότι υπάρχει μια έλλειψη γνώσης και ικανοτήτων που εμποδίζει την κατανόηση πολλών καινοτόμων τεχνολογικών εργαλείων από πλευράς εποπτικών αρχών, ενώ σίγουρα δεν βοηθάει και ο καταιγισμός νομοθετικών πλαισίων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, αφού πολλές RegTech λύσεις μπορούν εν μια νυκτί να αποδειχθούν πεπερασμένες δεδομένου ότι οι αναθεωρήσεις των κανονισμών είναι συχνές. Αυτό που προτείνεται ως λύση, είπε η κ. Yannoulis, είναι να στραφούν οι αρχές προς τα λεγόμενα regulatory sandboxes και να προσφέρουν στους παρόχους regtech λύσεων ένα περιβάλλον που θα βοηθήσει όχι μόνο να αναπτυχθούν αλλά και να κατανοήσουν τα ίδια τα στελέχη των αρχών πώς λειτουργεί μια συγκεκριμένη τεχνολογία και σε τι βοηθά.

Λίλιαν Τσιότου Head of Group Compliance and Corporate Governance στην Εθνική Ασφαλιστική

Η Λίλιαν Τσιότου είπε ότι πολλοί παλιοί χρηματοοικονομικοί οργανισμοί έχουν ακόμα να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των legacy συστημάτων, τα οποία ήταν DIGITAL FINANCE

45

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

προϊοντικά και δε μπορούν πλέον να ανταπεξέλθουν στο σημερινό κανονιστικό περιβάλλον ούτε στη πελατοκεντρική φιλοσοφία που θέλουν πλέον αναπτύξουν. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την δημιουργία τεχνολογιών δεδομένων, οι οποίες θα καταστήσουν τα δύο αυτά ζητούμενα το βασικό επιχειρηματικό μοντέλο του οργανισμού. Σε αυτήν την προσπάθεια μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο οι λύσεις RegTech οι οποίες θα “κουμπώσουν” πάνω στον οργανισμό και θα προσφέρουν αυτοματοποίηση των λειτουργιών τους μέσα από την καλύτερη διαχείριση των δεδομένων.

Λίλιαν Μήτρου Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Η κ. Λίλιαν Μήτρου μίλησε για την ανάδυση του RegTech που προήλθε από έναν συνδυασμό εξυπηρέτησης αναγκών διαφόρων μερών της αγοράς, όπως των ίδιων των εποπτικών αρχών την κατακόρυφη αύξηση των νομοθετικών πλαισίων που αναγκάζουν τα ιδρύματα να συμμορφωθούν με τις διατάξεις τους, τα πολύ υψηλά πρόστιμα που επιβάλλονται από τις αρχές, αλλά και από την ίδια την τεχνολογία που γνώρισε μια “έκρηξη” τα τελευταία χρόνια λόγω της τεχνητής νοημοσύνης και του data science. Σύμφωνα με ιρλανδική έρευνα – είπε η κ. Μήτρου – πάνω από 286 ενεργές regtech λύσεις ιδιωτικών εταιρειών έχουν υιοθετηθεί αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δείχνοντας πως η συμμόρφωση παραμένει μια από τις βασικές προτεραιότητες σε όλες τις επιχειρήσεις. Ωστόσο τόνισε πως έχει αναδυθεί το φαινόμενο εταιρειών που απλώς χαράσσουν στρατηγική για συμμόρφωση προκειμένου να δημοσιοποιηθεί και να επωφεληθούν από αυτή την δημοσιότητα παρά προχωρούν σε ουσιαστική συμμόρφωση.

S TA R T U P C O R N E R

Επιταχυντές ανοίγματος οριζόντων Οι διεθνείς κολοσσοί VISA και MasterCard στηρίζουν, τα τελευταία χρόνια, τα πρώτα βήματα όσων fintech εταιριών έχουν ιδέες που αξίζει να υλοποιηθούν, “επ’ αμοιβαίω συμφέροντι”. Το υ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Ο

ι δυο “μεγάλες κυρίες” στον κόσμο των καρτών, VISA και MasterCard, αναπτύσσονται αδιάκοπα, εφαρμόζοντας στην πράξη τον χρυσό κανόνα για συνεχή βελτίωση της τεχνολογίας που χρησιμοποιούν και διεύρυνση των δυνατοτήτων της. Για να το πετύχουν αυτό, είναι υποχρεωμένες να έχουν τα μάτια και τα αυτιά τους ανοικτά, να αφουγκράζονται τις ανάγκες των πελατών τους, άμεσων (το σύνολο του τραπεζικού συστήματος) και έμμεσων (όλοι εμείς, οι τελικοί χρήστες). Να φροντίζουν να μαθαίνουν για κάθε τι πρωτότυπο και καινοτόμο που κυκλοφορεί. Αλλά και να παίζουν τον δάσκαλο και DIGITAL FINANCE

46

τον πάτρονα στις μικρές εταιρίες και τις startup, με καλές ως και ανατρεπτικές ιδέες. Εξ ου και η ιδιαίτερη εστίασή τους στη δημιουργία ανά τον κόσμο επιταχυντών και ειδικών προγραμμάτων αξιοποίησης των έξυπνων ιδεών που κομίζουν οι νεοφυείς, οι οποίες δεν είναι διόλου απίθανο να μετεξελιχθούν στις δημοφιλείς εφαρμογές που θα χρησιμοποιούμε σε λίγα χρόνια. Το Digital Finance ζήτησε και κατέγραψε τις απόψεις των εκπροσώπων των δυο κολοσσιαίων εταιριών στην περιοχή μας, σχετικά με την προώθηση της καινοτομίας, τις ανάγκες, τις ευκαιρίες και τις προοπτικές αυτού του τόσο ιδιαίτερου χώρου. ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Βαθιά ριζωμένη στο DNA μας η καινοτομία Παναγιώτης Πολύδωρος – Business Development Director, Mastercard Η καινοτομία βρίσκεται βαθιά ριζωμένη στο DNA μας και η συνεργασία με τις fintech ξεδιπλώνεται μέσω του Mastercard Fintech Accelerate, το οποίο αποτελείται από τέσσερις άξονες δράσης. Ο πρώτος είναι το Fintech Express. Το να γίνεις έμπιστος συνεργάτης μιας fintech δεν είναι εύκολο… Αυτές οι εταιρείες φημίζονται για την ταχύτητα και την ακρίβεια τους. Δουλεύουν around the clock και οι απαιτήσεις τους εξελίσσονται διαρκώς. Όταν, για παράδειγμα, η έκδοση κάρτας είναι μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού και αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο χρηματοδότησης, εμείς επιβάλλεται να ανταποκριθούμε. Το Fintech Express προσαρμόζει τις διαδικασίες για να γίνεις μέλος της Mastercard, μειώνοντας στο ελάχιστο τον απαιτούμενο χρόνο time-to-market. Παράλληλα, πολύ συχνά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με fintech που αναπτύσσουν αξιόλογες λύσεις κι από την άλλη παραδοσιακά τραπεζικά ιδρύματα, που προσπαθούν να καινοτομήσουν. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται ο δεύτερος άξονας των δράσεων μας, το Start-Path, το οποίο «παντρεύει» αυτές τις δύο ανάγκες. Πρόκειται ίσως για το πιο γνωστό διεθνώς accelerator, που διαρκεί έξι μήνες. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, φέρνουμε τις νεοφυείς εταιρείες σε επαφή με τράπεζες, ώστε πολύ πρακτικά να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, διερευνώντας παράλληλα δυνατότητες συνεργασίας. Συνηθίζουμε να λέμε ότι το Start-Path είναι το «Ιερό Δισκοπότηρο», το Holy Grail, των fintech accelerators. Το πρόγραμμα

είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και επιλεκτικό - ενδεικτικά, να αναφέρω ότι λαμβάνουμε περίπου 1.600 αιτήσεις το χρόνο απ’ όλο τον κόσμο και επιλέγουμε μόνο 40. Μάλιστα, πρόσφατα, η Warply έγινε η πρώτη ελληνική fintech – μέλος του προγράμματος. Τρίτος πυλώνας, είναι το Fintech Engage. Η αγορά των πληρωμών βασίζεται στην τεχνολογία κι αυτό συνεπάγεται εξειδίκευση. Το Engage είναι η πλατφόρμα της Mastercard στην οποία συγκεντρώνουμε έμπειρους και αξιόπιστους συνεργάτες, που αξιολογούνται με στόχο την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών στις πληρωμές και, ήδη, συνεργαζόμαστε με πάνω από 200 τεχνολογικούς παρόχους. Στο Engage, μία fintech εταιρεία συμμετέχει ώστε να καταστήσει τις υπηρεσίες της διαθέσιμες σε μία τράπεζα. Θα την παρομοίαζα με πλατφόρμα γνωριμιών, όπου η Mastercard παίζει τον ρόλο του matchmaker. Τελευταίος άξονας το Developer Zone, μια πλατφόρμα όπου fintech εταιρείες μπορούν να βρουν πάνω από 100 APIs και να τα χρησιμοποιήσουν για την κάλυψη των αναγκών τους. Δεν σταματάμε, όμως, εκεί. Στην πραγματικότητα αυτή είναι η αρχή… Στην Ελλάδα καταστρώνουμε μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση των fintech, όπως το Athens Innovation Form και το Central Eastern Europe Fintech Program. Καταρχάς, το ετήσιο Athens Innovation Form έχει καταστεί πλέον θεσμός. To 2019 ξεκινήσαμε και τον Mastercard Fintech Competition. Σε συνεργασία με

τους accelerators των τραπεζών εντοπίσαμε τις πλέον υποσχόμενες fintech και τις καλέσαμε να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σ’ ένα κοινό αποτελούμενο από σημαντικά στελέχη του κόσμου των πληρωμών και του ευρύτερου οικοσυστήματος καινοτομίας. Νικήτρια αναδείχθηκε η Finclude, με έπαθλο την αυτόματη πρόκριση στον τελικό γύρο επιλογής του Start-Path. Τέλος, είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι στις fintech δίνονται οι κατάλληλες ευκαιρίες να μεγαλώσουν, καλύπτοντας πραγματικές τους ανάγκες και δημιουργώντας προστιθέμενη αξία. Είμαστε, λοιπόν, σε διαδικασία προετοιμασίας του Central Eastern Europe Fintech Program. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σχεδιάζεται σε συνεργασία με το Start-Path και αποτελεί πρωτοβουλία που γεννήθηκε μεν στην Ελλάδα, αλλά απευθύνεται σε fintech από την ευρύτερη περιοχή της Κεντρο-Ανατολικής Ευρώπης. Είμαστε ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι γι’ αυτή τη πρωτοβουλία και σύντομα θα είμαστε σε θέση να μοιραστούμε περισσότερες λεπτομέρειες.

Στη Visa έχουμε μια ευρεία, διεθνή ατζέντα καινοτομίας και θεωρούμε πολύ σημαντική την εφαρμογή της στις τοπικές αγορές

Στη Visa έχουμε μια ευρεία, διεθνή ατζέντα καινοτομίας και θεωρούμε πολύ σημαντική την εφαρμογή της στις τοπικές αγορές όπου δραστηριοποιούμαστε. Σε αυτό το πλαίσιο σχεδιάσαμε και αναπτύξαμε το Visa Innovation Program. Το VIP σχεδιάστηκε για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αγοράς, αξιοποιώντας την καινοτομία που φέρουν οι fintech, όσον αφορά στην ψηφιακή οικονομία, τις διασυνοριακές πληρωμές, το άνοιγμα νέων ροών πλη-

DIGITAL FINANCE

47

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Απαντάμε με καινοτομία στις προκλήσεις της αγοράς Sevdalina Vassileva - Γενική Διευθύντρια της Visa για Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία

S TA R T U P C O R N E R

Το να γίνεις έμπιστος συνεργάτης μιας fintech δεν είναι εύκολο… Αυτές οι εταιρείες φημίζονται για την ταχύτητα και την ακρίβεια τους. Δουλεύουν around the clock και οι απαιτήσεις τους εξελίσσονται διαρκώς ρωμής, τη δημιουργία και ανάπτυξη νέων ψηφιακών τάσεων. Το πρόγραμμα τρέχει σε τρεις χώρες, Βουλγαρία, Ελλάδα και Τουρκία, και στόχος μας είναι να παρέχουμε σε νεοσύστατες επιχειρήσεις ένα επιταχυνόμενο πρόγραμμα για δοκιμή, επικύρωση, συν-δημιουργία και διάθεση καινοτόμων προϊόντων σε συνεργασία με τη Visa και το παγκόσμιο δίκτυο συνεργατών της, ελαχιστοποιώντας τη διαδικασία που απαιτείται για να φτάσει ένα προϊόν στην αγορά. Το Visa Innovation Program, που ξεκίνησε το 2018, έχει προσελκύσει περισσότερες από 300 υποψήφιες εταιρείες, ενώ 30 από αυτές έχουν φτάσει στο στάδιο του Proof of Concept (PoC), των πιλοτικών δοκιμών και ενεργειών πρόσβασης στην αγορά, αξιοποιώντας την πελατοκεντρική προσέγγιση και τη μεθοδολογία σχεδιαστικής σκέψης (design thinking). Στην Ελλάδα, το Visa Innovation Program ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2019 σε συνεργασία με την Crowdpolicy, επιτρέποντάς μας να ενισχύσουμε τις δυνατότητες των τοπικών fintechs να προσφέρουν λύσεις στις προκλήσεις της αγοράς και να επεκταθούν εκτός Ελλάδας. Στο πλαίσιο του προγράμμα-

τος οι νεοσύστατες επιχειρήσεις συνεργάζονται με καταξιωμένους μέντορες του τραπεζικού τομέα, του τομέα πληρωμών, το ψηφιακού τομέα κ.α., έχουν πρόσβαση στους πελάτες της Visa και στην κοινότητα της CrowdPolicy και αξιοποιούν το Visa Developer Platform (VDP). Στους δύο πρώτους κύκλους του προγράμματος στην Ελλάδα, επιλέχθηκαν 12 fintech στις οποίες το πρόγραμμα έδωσε την ευκαιρία να συνεργαστούν με κορυφαίες τράπεζες και να εκτελέσουν με επιτυχία PoCs. Τώρα οδηγούμε το Visa Innovation Program στο επόμενο επίπεδο, επεκτείνοντας την εμβέλειά του στις fintech ολόκληρης της ΝΑ Ευρώπης. Αυτό θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε μια περισσότερο διαφοροποιημένη ομάδα fintech, αλλά και να τις δικτυώσουμε με τα Hubs της Visa στην Αθήνα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σόφια. Επίσης, θα συμπεριλάβει περισσότερες εταιρείες και οργανισμούς και θα δώσει σε περισσότερες ελληνικές fintech και εταιρείες καινοτομίας τη δυνατότητα συμμετοχής στο VIP, προσφέροντας ταυτόχρονα στις τράπεζες- μέλη μας στη χώρα περισσότερες ευκαιρίες συνεργασίας. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Visa ανακοίνωσε πρόσφατα την έναρξη του 3ου κύκλου του Visa Innovation Program, κάνοντας το πρώτο βήμα προς την επίτευξη συνεργασιών μεταξύ των τριών αγορών, με τελικό στόχο να ολοκληρωθούν επιτυχώς διασυνοριακά PoCs, και να δοθούν στις fintech περισσότερες ευκαιρίες σύμπραξης με συνεργάτες της Visa, εκτός των αγορών προέλευσής τους. Στον 3ο κύκλο επιλέχτηκαν 18 fintech από 190 υποψηφιότητες, προερχόμενες από Βουλγαρία, Ελλάδα και Τουρκία. Στη διάρκεια της εναρκτήριας εκδήλωσης είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους σ’ ένα κοινό αποτελούμενο από στελέχη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, νεοσύστατων επιχειρήσεων, επενδυτικών εταιρειών κι από τις τρεις αγορές. Στη Visa δουλεύουμε σκληρά με τους συνεργάτες μας για να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο το Visa Innovation Program και να δώσουμε σε περισσότερες νέες εταιρείες fintech την ευκαιρία να αναπτυχθούν.

DIGITAL FINANCE

48

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΕΥΡΥΤΑΤΗ Η ΓΚΑΜΑ ΤΩΝ ΛΥΣΕΩΝ Τόσο η VISA, όσο και η MasterCard υποστηρίζουν μέσω των επιταχυντών τους ευρύτατη γκάμα λύσεων, η οποία είναι ενδεικτική αφενός των τάσεων που επικρατούν σήμερα στον χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, αφετέρου των αναζητήσεων που δεν σταματούν ποτέ για πρωτότυπους τρόπους να βελτιστοποιηθεί σε μέγιστο βαθμό το "ταξίδι" του καταναλωτή των προϊόντων και των υπηρεσιών του κλάδου. Έτσι, βλέπουμε στην τελευταία "εσοδεία" νεοφυών από πλευράς MasterCard στον δεύτερο άξονα δράσης της, τον Start-Path, που ανακοινώθηκαν τον Μάιο, να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε λύσεις οι οποίες αξιοποιούν την τεχνολογία blockchain σε θέματα διευκόλυνσης των πληρωμών ή άλλων συναλλαγών, σε συνδυασμό με το μοντέλο του Software-as-a-Service. Μάλιστα, η MasterCard έχει επενδύσει σημαντικά ποσά στην προβεβλημένη εταιρία στον χώρο του blockchain, ConsenSys, ενώ αξιοποιεί την ίδια τεχνολογία και στην Provenance Solution, με αντικείμενο την ιχνηλασιμότητα του αποτυπώματος άνθρακα. Ανάλογη είναι και η γκάμα από πλευράς VISA, με τη δική της πιο πρόσφατη επιλογή στον τρίτο κύκλο του Visa Innovation να περιλαμβάνει λύσεις Bankingas-a-Service, Buy-Now-Pay-Later, Open Banking, διαχείρισης μετρητών σε πραγματικό χρόνο, πληρωμών στα ψηφιακά κανάλια, διαχείρισης πελατών, ταξιδίων, χώρων στάθμευσης, προσωπικών οικονομικών και οδηγού έξυπνων επενδύσεων.

WORLD

Η Daylight, η πρώτη τράπεζα για την LGBTQΙ+ κοινότητα δείχνει τη δυναμική της Ο Rob Curtis και η Billie Simmons είχαν μια απλή ιδέα: να δημιουργήσουν ένα τραπεζικό ίδρυμα ειδικά για ανθρώπους που αποκλείονται από τραπεζικά προϊόντα και υπηρεσίες λόγω της διαφορετικής τους ταυτότητας. Και φαίνεται ότι αυτή η ιδέα βρίσκει ανταπόκριση. Του ΆΓΓΕΛΌΥ ΆΝ∆ΡΕΌΥ

Τ

που θα είχε τραπεζικά προϊόντα που θα α πράγματα δεν είναι εύκολα για ενίσχυε το LGBTQI+ κίνημα. Για παράδειγόλους. Στον τομέα των χρηματοοικομα, οι χρεωστικές κάρτες θα έπαιρναν ένα νομικών υπηρεσιών, η γραφειοκραποσοστό από τις αγορές του πελάτη και θα τία, οι όροι και προϋποθέσεις είναι τέτοια τα διέθετε σε μια ΜΚΟ. Ωστόσο αποδείπου πολλές φορές αποκλείουν συγκεκριμέχθηκε ότι αυτή η προσέγγιση ήταν λάθος. νες κοινότητες από το να έχουν το πιο απλό: “Οι έρευνες που κάναμε – και ήταν πολλές ένα λογαριασμό καταθέσεων. Τι γίνεται λοι– μάς έδειξαν πως οι δυνητικοί πελάτες πόν όταν η αστυνομική σου ταυτότητα σε είχαν ανάγκη από μια τράπεζα που να κακατατάσσει σε ένα φύλο που δεν είσαι; Πώς Ό συνιδρυτής της ταλάβαινε την οικονομική τους κατάσταση. λύνεις τα πρακτικά ζητήματα που προκύ- Daylight προχώρησε Για παράδειγμα, την ανάγκη ενός ομοφυλόπτουν όταν αποφασίζεις να ζήσεις όπως εσύ στην ίδρυση της neoφιλου ζευγαριού να εκταμιεύσει ένα δάνειο νιώθεις άνετα και θες; για να αγοράσει σπίτι. Ή να επεκτείνει την Αυτά τα ερωτήματα στριφογύριζαν στο μυα- bank, όταν είδε πώς οι οικογένεια του,” λέει ο κ. Λιόλιος. “Από τα λό και στις συζητήσεις των Αμερικανών Rob συµβατικές τράπεζες πιο βασικά όμως ζητήματα ήταν αυτά της Curtis και Billie Simmons, οι οποίοι έβλεπαν αδυνατούσαν να ταυτότητας φύλου. Τα τρανς άτομα, ή ακότους φίλους τους να παλεύουν με τα γραμα και όσοι δεν ταυτίζονται απαραίτητα με νάζια των δημόσιων υπηρεσιών, αλλά και εξυπηρετήσουν τα το φύλο που λέει η ταυτότητα τους, ήθελαν των τραπεζών γιατί θέλησαν κάποια στιγμή LGBTQI+ άτοµα σε τραπεζικές υπηρεσίες χωρίς γραφειοκρατιστη ζωή τους να κάνουν πραγματικότητα το βασικά τραπεζικά κά προβλήματα και αγκυλώσεις.” όνειρο τους, δηλαδή να ζήσουν όπως αισθάH Daylight έχει ήδη ξεκινήσει να λειτουργεί νονται. Έτσι λοιπόν, ίδρυσαν τη Daylight, μια προϊόντα από το Νοέμβριο του 2020, εφαρμόζοντας neobank που προσφέρει τραπεζικά προϊόντα το μοντέλο το referral, όπου πρέπει να προκαι υπηρεσίες στα μέλη της LGBTQI+ κοι- ROB CURTIS σκληθεί κάποιος από έναν πελάτη προκεινότητας, με έναν σκοπό: να ενισχύσουν το CO-FOUNDER μένου να επωφεληθεί από τις υπηρεσίες inclusivity στο finance αλλά και να απλοποιήκαι τα προϊόντα της neobank. Η κίνηση σουν διαδικασίες οι οποίες ήταν χρονοβόρες αυτή έγινε για δύο λόγους. Πρώτον, για να υπάρχει έλεγχος της και κοστοβόρες για το συγκεκριμένο target group. ροής των πελατών και να μπορέσει η τράπεζα να ανταποκριO Νεκτάριος Λιόλιος, ελληνικής καταγωγής που διαμένει στη θεί αποτελεσματικά στη ζήτηση που θα έχουν τα προϊόντα τους Γερμανία, βοήθησε στο στήσιμο της τράπεζας, ως ειδικός σύμκαι δεύτερον να διασφαλιστεί πως το πελατολόγιο της θα έχουν βουλος των δυο ιδρυτών. “Αν πεις σε έναν ετεροφυλόφιλο ότι αρχικά την εξατομικευμένη εξυπηρέτηση που απαιτείται. Προς υπάρχει μια τέτοια τράπεζα θα απορήσει και θα σου πει ότι ευχάριστη έκπληξη όλων η ζήτηση είναι μεγάλη και το waiting έχουμε ισότητα, τι χρειάζεται μια τέτοια τράπεζα; Οι ομοφυλόlist καθημερινά γεμίζει. “Οι πρώτες χρεωστικές κάρτες έχουν φιλοι όμως ξέρουν πολύ καλά γιατί χρειάζεται,” λέει στο Digital σταλεί σε πελάτες στις Ηνωμένες Πολιτείες και πιστεύουμε ότι Finance o κ. Λιόλιος. Παραδέχεται ότι στα πρώτα βήματα της μέσα στο 2021 θα είμαστε fully operational,” λέει ο κ. Λιόλιος. έρευνας, η υπόθεση ήταν ότι η Daylight θα ήταν μια τράπεζα DIGITAL FINANCE

49

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

EMERGING TECH

AR/VR, το next big thing των τραπεζών; Η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα θα είναι -σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις- το next big thing που, μετά την ψυχαγωγία και τα βιντεοπαιχνίδια, θα φέρει την επανάσταση στις ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Μ

ήπως σας ξάφνιασε αυτός ο τίτλος και αναρωτιέστε τι δουλειά μπορεί να έχουν οι βουτιές με τους λογαριασμούς; Σήμερα, ίσως όχι μεγάλη, αλλά σε λίγα χρόνια μάλλον θα είναι ο κανόνας. Και, πιστέψτε μας, αυτές οι “βουτιές” στον χρηματοοικονομικό μας κόσμο θα είναι -όπως όλα δείχνουν- πολύ εντυπωσιακές. Πάμε, λοιπόν, να δούμε πώς και γιατί. Εκτός από τις “αναδυόμενες τεχνολογίες” που, άλλωστε, αποτυπώνονται και στον τίτλο αυτής της στήλης, ολοένα μεγαλύτερο ρόλο έχουν αρχίσει να παίζουν σε πολλούς και ποικίλους τομείς οι “εμβυθιστικές” (immersive technologies), όπως συνοπτικά αποκαλούμε τις τεχνολογίες εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας (Virtual / Augmented Reality), μαζί με όποιο άλλο μείγμα τους – οι πειραματισμοί συνεχίζονται και έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Βεβαίως, το AR και το VR δεν είναι κάτι καινούριο – όλες αυτές οι τεχνολογίες υπάρχουν κάμποσες δεκαετίες, μόνο που τώρα έχουν μπει πια για τα καλά στην εποχή της ωριμότητάς τους, καθώς πληρούνται ταυτόχρονα πολλές συνθήκες από πλευράς υπολογιστικής ισχύος, συνδεσιμότητας και κόστους, εξ ου η απογείωση και η εξάπλωση. Τα πρώτα “τροχιοδεικτικά” έπεσαν εκεί γύρω στο 2014, όταν ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ εξαγόρασε την πολλά υποσχόμενη κατασκευάστρια γυαλιών VR, Oculus, με στόχο να περάσει μέσα από αυτήν την επόμενη φάση της διάδρασής μας με τον ψηφιακό κόσμο. Μόλις πέρυσι, μάλιστα, τόνισε σε σχόλιό του ότι, “κάποια στιγ-

μή στη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, τα γυαλιά επαυξημένης πραγματικότητας θα επανακαθορίσουν τη σχέση μας με την τεχνολογία”. Και μάλλον δεν είναι ο μόνος που το πιστεύει: κι οι άλλοι τρεις από τους “τέσσερις σωματοφύλακες” της GAFA (Google, Amazon, Facebook, Apple) δραστηριοποιούνται έντονα στον ίδιο τομέα, ο καθένας από τη δική σκοπιά φυσικά, έτοιμοι άλλοτε να συμμαχήσουν κι άλλοτε να ανταγωνιστούν. Απλώς η πανδημία ήρθε να επιταχύνει τις εξελίξεις και να αλλάξει τους κανόνες στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το πρώτο μεγάλο “πεδίο μάχης”, μετά την ψυχαγωγία και τα βιντεοπαιχνίδια – εκεί, όμως, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το κατεστημένο, τη Mastercard και τη Visa, που έχουν “βάλει πόδι” στον συγκεκριμένο χώρο ήδη από το 2017. Η πρώτη στήριξε τότε μέσω της πλατφόρμας MasterPay μια εφαρμογή ηλεκτρονικών αγορών με τη βοήθεια VR, ενώ η δεύτερη αξιοποίησε την πλατφόρμα PayScout επίσης σε συνδυασμό με VR και αποστολή των αγορών στο σπίτι. Ο πολύμηνος εγκλεισμός μας υποχρέω-

Η μεγάλη στιγμή της “εμβύθισης” θα είναι η χρήση της στο χώρο της οικονομίας, με πρωταγωνιστές fintechs και neo-banks DIGITAL FINANCE

50

ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

σε όλους να αποδεχτούμε την εικονική πραγματικότητα στην καθημερινότητά μας και, κυρίως, να συνηθίσουμε στη χρήση της. Συμμετέχουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα σε εικονικά συνέδρια ως ομιλητές ή επισκέπτες στα (ψηφιακά) περίπτερα, ψωνίζουμε και δοκιμάζουμε ρούχα σε εικονικά καταστήματα (κάπου διάβασα ότι η κινεζική Κ11 έχει στήσει ολόκληρο mall, με δεκάδες διαφορετικά brand stores), δοκιμάζουμε τα έπιπλα που βλέπουμε στον ψηφιακό κατάλογο για να δούμε αν χωράνε και πώς θα φαίνονται στην (εικονική) αναπαράσταση του διαμερίσματός μας, ενώ το ίδιο κάνουμε και με τους συνδυασμούς των (εικονικών) χρωμάτων στους (εικονικούς) τοίχους μας. Το ταξίδι όχι μόνο έχει ξεκινήσει, αλλά είναι και συναρπαστικό. Η μεγάλη στιγμή της “εμβύθισης”, όμως, μάλλον θα είναι η χρήση της στον χώρο της οικονομίας όπου συνεχίζεται η αέναη αναζήτηση με στόχο τη μεγιστοποίηση της θετικής εμπειρίας του χρήστη, με πιθανότερους πρωταγωνιστές τις fintech και τις neo-banks – σχήματα σαφώς πιο ευέλικτα και καινοτόμα, από τις παραδοσιακές τράπεζες. Ήδη, η αμερικανική Acorns εκδίδει μια χρεωστική με δυνατότητα AR μέσω smartphone, ενώ η ιστορική πλην καινοτόμα αυστραλιανή Westpac αξιοποιεί κι αυτή την ίδια τεχνολογία για να δώσει από την οθόνη του κινητού οικονομικά δεδομένα και συμβουλές. Κάτι μας λέει πως, αν λυθούν τα τελευταία τεχνικά προβλήματα ειδικά στο θέμα των γυαλιών, δεν θα δούμε απλώς εφαρμογές, αλλά ανατροπές – ο χώρος προσφέρεται.

Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ OUTLINE

Το νέο περιοδικό της BOUSSIAS φέρνει στο προσκήνιο τη σχέση της τεχνολογίας με τον Χρηματοοικονομικό και Πιστωτικό τομέα. Μέσα από την πλατφόρμα του Digital Finance, οι επαγγελματίες του κλάδου διαμορφώνουν άποψη για το μέλλον. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Digital Finance.

Γίνετε συνδρομητής: www.digital-finance.gr Υπεύθυνη συνδρομών: Αμαλία Ψιλούδη Τ: 210-6617777 (Εσωτ. 231) E: apsiloudi@boussias.com

005 | ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Νέα εποχή στη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδιτσας ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΗΣ CEO ΤΗΣ ΣΥΝ. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

10

ΤΟ GDPR ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

30

ΠΩΣ ΟΙ ΜΙΚΡΟΕΠΕΝΔΥΤΕΣ “ΤΑ ΕΒΑΛΑΝ” ΜΕ ΤΑ HEDGE FUNDS ΚΑΙ… ΝΙΚΗΣΑΝ

36

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ SFDR