Digital Finance Τεύχος 02

002 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Η ψηφιακή καινοτομία θα αλλάξει το ασφαλιστικό τοπίο ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΓΔ ΤΗΣ ΕΑΕΕ

30

ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΠΛΗΡΏΣΕΙ ΤΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ COVID-19;

56

LEMONADE ΚΑΙ ROOT: ΔΥΟ INSURTECHS, ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ.

12

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ INSURTECHS.

presents

Payments360°

EARLY BIRD

-20% ΜΕΧΡI

Conference 2021

26.05.2021

Real Time Payments break-out

23 06 21 



LIVE ON YOUR SCREEN

Το Συνέδριο επικεντρώνεται στο remodeling του περιβάλλοντος των νέων Πληρωμών, ειδικά των realtime payments (RTP), λόγω των συνθηκών από την covid-19, και της ανάπτυξης νέων ΙΤ λύσεων με στόχο την καλλίτερη ανταπόκριση στις αυξημένες προσδοκίες της αγοράς. Τα RTPs υπόσχονται ασφαλείς, ευέλικτες και γρήγορες συναλλαγές. Στο συνέδριο θα δώσουν ομιλίες και θα ανταλλάξουν απόψεις διεθνείς experts, καθώς και Στελέχη Τραπεζών και Εταιρειών Λιανικού Εμπορίου για τις εξελίξεις, τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις στον τομέα των Πληρωμών.

Π Ρ Ο Γ ΡΑ Μ Μ Α

1 # 2 # 3 #

ΕΝΟΤΗΤΑ Overview of the Payments’ Ecosystem and Regulations Evolution

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ Το Συνέδριο απευθύνεται σε όλα τα στελέχη Τραπεζών και του ευρύτερου Λιανικού Τομέα με αρμοδιότητες στις Πληρωμές, την Εξυπηρέτηση Πελατών, το Marketing, την

ΕΝΟΤΗΤΑ The new Payments Business Landscape

Τεχνολογία εξασφαλίζοντας σύγχρονα μοντέλα λειτουργίας και υψηλά επίπεδα ικανοποίησης Πελατών.

ΕΝΟΤΗΤΑ Investing in High-Tech for Payments’ Actionable Solutions

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού Τ: +30 210 6617777 (ext. 233) M: 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος Τ: +30 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου Τ: +30-6943627371, Ε: pavlatou@boussias.com

www.payments360.gr Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance Official Publication

T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

ΠΕΡΙΕ ΧΟΜΕΝ Α

24 Interview

καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Η της Λευκωσίας Σούλα Λουκά σε μια συνέντευξη για το Decentralized Finance, το next big thing της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας

HEAD OF BUSINESS UNIT Βίκυ Παυλάτου

26 Interview

Τίνα Μπουλουγουρά και ο ΑλέΗ ξης Πανταζής μιλούν για το μέλλον και τη στρατηγική της Hellas Direct

30 World

6

News

οιος θα πληρώσει το λογαριασμό Π του Covid-19; To Digital Finance συνομιλεί με ευρωπαίους αναλυτές και επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού κλάδου για την επόμενη μέρα της πανδημίας.

34 The Market’s Voice απώλεια του Γιάννη ΚωστόπουΗ λου, το gender equality στην Ελλάδα Βάσω Στούμπου της Analytical H και εξαγορά του τομέα καρτών της View γράφει για τη χρησιμότητα Πειραιώς από τη Euronet των data analytics στην ασφάλιση

10 End User

36 Feature Story

O Δημήτρης Μαρνιέρης, Επικεφαλής Έκδοσης Καρτών & Προγραμμάτων Πιστότητας της Eurobank μιλά για το ψηφιακό πορτοφόλι και τα προγράμματα πιστότητας

12 Feature Story

το μικροσκόπιο η τεχνολογία Σ στον ασφαλιστικό τομέα και τα ελληνικά insurtechs. Τι τεχνολογίες προτιμούν και πώς αντιδρούν οι καταναλωτές;

Ένα εξασέλιδο αφιέρωμα στις επαγγελματίες του finance: Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στον κλάδο; Έξι κορυφαία στελέχη απαντούν.

42 Opinion

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Άγγελος Ανδρέου E: aandreou@boussias.com

Εφη Πυλαρινού γράφει Η για την τεχνολογία του 2021 στις επενδύσεις.

45 The Market’s Voice

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Νίκος Σαράφογλου E: nsarafoglou@boussias.com CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Aµαλία Ψιλούδη E: apsiloudi@boussias.com Δηµήτρης Φαραός , Θανάσης Μουτζίκος ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

18 Cover Story

46 Feature Story

ΕΚΔΟΤΗΣ: Μιχάλης Μπούσιας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Αντωνία Κατσουλιέρη

Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Η Ασφαλιστικών Εταιρείων Ελλάδος μιλά για την τεχνολογία, το Solvency II και την πανδημία που άλλαξε τα δεδομένα στον ασφαλιστικό χώρο

Τα trends του ασφαλιστικού κόσμου από την Accenture

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Γιάννης Ριζόπουλος, Γιάννης Μουρατίδης, Παναγιώτης Μαρκέτος

Ηλεκτρονική απάτη: Στα ύψη οι κυβερνοεπιθέσεις σε τράπεζες και οργανισμούς. Ποια η εικόνα και πώς μπορούν να προστατευτούν;

52 Insurtech Conference

Όλα όσα έγιναν στο Insurtech Conference 2020 που διοργάνωσε η BOUSSIAS.

56 Startup Corner

emonade και Root: Δυο insurtechs, L παραδείγματα προς μίμηση.

58 Emerging Tech

λοι αποζητούν την ισχύ του cloud Ό computing. Ή μήπως όχι;

DIGITAL FINANCE

3

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, www.boussias.com www.digital-finance.gr ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) Εταιρειών: €99 Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 ISSN 2732-7361

ΕDITORIAL

Σπιτική Λεμονάδα ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Αρχισυντάκτης

Η συνταγή της επιτυχίας έχει γεύση σπιτικής λεμονάδας. Στο τεύχος Μαρτίου του Digital Finance σας αποκαλύπτουμε τα μυστικά της.

Κ

άπου γύρω στα τέλη των 00’s, το κίνη- Αντωνάκη, η οποία με ειλικρίνεια απάντησε μα των hipsters σε Ευρώπη και ΗΠΑ σε όλα τα ζητήματα που της τέθηκαν. προσπάθησε να βρει την ταυτότητα Στο επίκεντρο η γυναίκα του και να θέσει του δικούς της κανόνες. Πε- Δε θα κουραστούμε να το λέμε ότι το fintech ριποιημένο μούσι, καρώ πουκάμισο, μαύρα είναι ένας χώρος προοδευτικός, που θέτει γυαλιά και οπωσδήποτε τζιν βερμούδα ήταν ως προτεραιότητα το λεγόμενο diversity and το dress code. Το σήμα κατατεθέν τους όμως inclusion. Αλήθεια, ένας τομέας που έχει το ήταν το ποτό που επέλεγαν στις εξόδους τους: βλέμμα του στο μέλλον δε θα μπορούσε να η σπιτική λεμονάδα. πρεσβεύει τίποτε άλλο εκτός από αυτό. Από αυτό το κίνημα λοιπόν έσκασε μύτη μια Εδώ στο Digital Finance αποδεικνύουμε μήνα startup που “μίλησε” στην καρδιά των hipsters με το μήνα ότι θέλουμε να αναδειχθεί αυτή η ακριβώς γιατί οι ιδρυτές της την αποκάλε- θεωρία ως κυρίαρχο επιχειρηματικό μοντέλο σαν Λεμονάδα – ή όπως λένε και στο Νησί, στην Ελλάδα. Σε αυτό το τεύχος, μιας και είναι Lemonade. Η πιο επιτυχημένη insurtech των Μάρτιος, παραδοσιακά μήνας αφιερωμένος τελευταίων χρόνων αποτελεί αντικείμενο στη γυναίκα, φροντίσαμε να φτιάξουμε ένα έρευνας, μιας και κατάφερε να παραγκωνίσει περιεχόμενο που να ανταποκρίνεται στις ανάτους ασφαλιστικούς κολοσσούς και να διεκδι- γκες του σύγχρονου επιχειρείν. Ο Παναγιώτης κήσει το δικό της κοινό. Μαρκέτος μίλησε με μερικά από τα κορυφαία Σε αυτό το τεύχος λοιπόν το case study της στελέχη της αγοράς, γυναίκες που αποτελούν Lemonade – αλλά και της έτερης επιτυχημέ- πρότυπο και τονίζουν την σημασία να κλείσει νης αμερικανικής insurtech, ,Root – αναλύεται η ψαλίδα της διαφοράς ανάμεσα στα δύο φύλα στη στήλη μας Startup Corner από τον Γιάν- σε ό,τι αφορά την ανάληψη περισσότερων κανη Ριζόπουλο. Μια ανάλυση που αποδεικνύει θηκόντων αλλά περισσότερων ηγετικών θέσεγιατί η συνταγή της επιτυχίας βρίσκεται στην ων στις ελληνικές επιχειρήσεις. Από την άλλη, έχουμε τη χαρά να φιλοξενούτεχνολογία αλλά και στο forward thinking. Αυτό το mentality έχει κάνει τα πρώτα του βή- με την Έφη Πυλαρινού, μια γυναίκα με το δικό ματα και στην Ελλάδα, καθώς ο ασφαλιστικός της δυνατό αποτύπωμα στο χώρο του fintech κλάδος έχει υποδεχτεί νέους “παίκτες” που παγκοσμίως, που μας παραχώρησε ένα άκρως στηρίζονται στην αυτοματοποίηση και την ενδιαφέρον άρθρο της για την τεχνολογία στις ευκολία της πλατφόρμας, προσελκύοντας επενδύσεις. Τέλος, η καθηγήτρια του Πανεπιολοένα και περισσότερους πελάτες, όπως θα στημίου της Λευκωσίας Σούλλα Λουκά μας ειδιαβάσετε στο αφιέρωμα που επιμελήθηκε ο σάγει στο Decentralized Finance, μια νέα μορΓιάννης Μουρατίδης. Η εισβολή της τεχνο- φή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών με βάση λογίας στον ασφαλιστικό κλάδο και το τοπίο το blockchain που αναμένεται να διαδραματίόπως τείνει να διαμορφωθεί απασχολεί και την σει σημαντικό ρόλο στο εγγύς μέλλον. Μαργαρίτα Αντωνάκη, Γενική Διευθύντρια Φτιάξαμε ένα τεύχος πολύ διαφορετικό από της ΕΕΑΕ, η οποία μας παραχώρησε μια εξαι- το εναρκτήριο του προηγούμενου μήνα, γιατί ρετική συνέντευξη. Τεχνολογία, Solvency II όπως και τη τεχνολογία έτσι κι εμείς εξελισσόκαι ψηφιακός μετασχηματισμός μπήκαν στο μαστε μέρα με την ημέρα. Ελπίζω να το απομικροσκόπιο της συζήτησης με την κυρία λαύσετε όπως κι εμείς!

DIGITAL FINANCE

4

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

12.05.2021

presents

LIVE ON YOUR SCREEN

Tech-Driven Compliance and Monitoring to Thrive

E A R LY

-20% EΩΣ 12 B I R D /04/2021

Το 1ο Regtech Συνέδριο με θέμα “Tech-driven Compliance & Monitoring to Thrive” εστιάζει στην αυτοματοποίηση της Κανονιστικής Συμμόρφωσης Επιχειρήσεων και Οργανισμών μέσω της Τεχνολογίας και τις εξειδικευμένες λύσεις των Regtechs με την αξιόπιστη, έγκαιρη αποτύπωση των θεσμικών απαιτήσεων, τις σχετικές επιχειρησιακές παρεμβάσεις, τον ανασχεδιασμό και τις νέες ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη στις κύριες κάθετες αγορές που είναι ρυθμιζόμενες αγορές (Finance, Insurance), αλλά και στο Food, Pharmaceutics, Energy, Telecomms, Utilities, Transportation, κ.ά. ΒΑΣΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΣΤΙΑΣΗΣ

Ο ρόλος των Ρυθμιστικών Αρχών στην Αγορά (Supervisory issues, Reliable Reporting) Regtechs και ολιστική Διακυβέρνηση, Διαχείριση Κινδύνων, Συμμόρφωση (GRC) Ελαχιστοποιώντας ποινές, αυτοματοποιώντας το GRC στον Επιχειρησιακό Σχεδιασμό In-house vs. Platform-as-a-Service μέσω των Regtech Τεχνολογίες αιχμής, αποτελεσματικότερη ενδυνάμωση των λύσεων από τις Regtech

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Eνότητα #1

Eνότητα #2

Eνότητα #3

The Regulatory Landscape Regtechs as Stakeholders Challenges - Business Resilience

RegTechs’ Leverage: Monitoring Compliance & Operational Excellence

High-Tech and Cutting-Edge Technologies empowering Regtech Solutions - Automating flows, Data management, Decision making

www.regtech.gr Χρυσός Χορηγός

Livestreaming by

audio visual equipment

Τιμητική Υποστήριξη Proxima Nova Bold, Regular

Συμμετοχές: Αγγελική Γιαννοπούλου, Μ.: 6906174720, Ε: agiannopoulou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου, Τ: +30 6943 627371, Ε: pavlatou@boussias.com

Digital Finance Official Publication

T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

NEWS

Ό ΤΡΑΠΕΖΙΚΌΣ ΚΌΣΜΌΣ ΘΡΗΝΕΙ ΤΗΝ ΑΠΏΛΕΙΑ ΤΌΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΏΣΤΌΠΌΥΛΌΥ Ο τελευταίος μεγάλος τραπεζίτης, Γιάννης Κωστόπουλος, απεβίωσε στις 9 Μαρτίου σε ηλικία 83 ετών αφήνοντας πίσω του σημαντικό έργο στον ελληνικό τραπεζικό τομέα. Η είδηση του θανάτου του επίτιμου πρόεδρου του ΔΣ της Alpha Bank, Γιάννη Κωστόπουλου, γέμισε με θλίψη τον τραπεζικό κόσμο, καθώς ο επί 40 χρόνια “καπετάνιος” της τράπεζας υπήρξε μια από τις πιο εμβληματικές μορφές στο ελληνικό επιχειρείν. Ο Γιάννης Κωστόπουλος, γιος του επίσης τραπεζίτη Σπύρου Κωστόπουλου, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938, σπούδασε στο King’s College Ναυπηγός Μηχανικός και ξεκίνησε τη τραπεζική του σταδιοδρομία από την Εμπορική Πίστεως το 1963. Οι δράσεις του Κωστόπουλου για σχεδόν μισό αιώνα καθόρισαν τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, αφού από το τιμόνι της Alpha προχώρησε σε καινοτομίες που άνοιξαν το δρόμο για τη σύγχρονη τραπεζική όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Για παράδειγμα, υπό την ηγεσία Κωστόπουλου, η Alpha Bank ήταν η πρώτη τράπεζα που εγκατέστησε το 1983 τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης (ΑΤΜ), ενώ το 1988 βγήκε στην αγορά η πρώτη cashcard. Ο Γιάννης Κωστόπουλος υπήρξε υπέρμαχος των μεγάλων και εύρωστων τραπεζικών οργανισμών, γι’αυτό και προχώρησε σε κινήσεις εξαγοράς και συγχώνευσης με άλλες τράπεζες, όπως η Ιονική ενώ είχε κάνει αι προσπάθειες εξαγοράς της Εθνικής και της Eurobank. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η φράση “Η Ελλάδα χωράει 2,5 τράπεζες” εμπεριέχει όλη τη φιλοσοφία του γύρω από την ανάπτυξη του τραπεζικού τομέα στη χώρα μας. Ο Βασίλης Ράπανος, πρόεδρος της Alpha Bank σε δημόσια δήλωση του περιέγραψε τον Γιάννη Κωστόπουλο ως τον “άνθρωπο που

με λογισμό και όνειρο δημιούργησε την τράπεζα μας και άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομική ζωή της Ελλάδας.” "Σε μια χώρα όπου δύσκολα αναγνωρίζεται η επιτυχία των ανθρώπων εν ζωή, υπήρξες τυχερός. Η αναγνώριση του έργου σου είναι καθολική, όχι μόνο από τον επιχειρηματικό και πολιτικό κόσμο, αλλά κυρίως από τον απλό άνθρωπο,” είπε μεταξύ άλλων ο κ. Ράπανος. Για τη ζωή και το έργο του Γιάννη Κωστόπουλου μίλησαν επίσης κορυφαίοι τραπεζίτες της χώρας, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας και ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, οι οποίοι εξήραν το έργο του Γιάννη Κωστόπουλου, μιλώντας για έναν από τους σημαντικότερους ανθρώπους της τραπεζικής αγοράς στην μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας.

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΔΙΌΙΚΗΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΌ 2021 Κατά 9% αυξήθηκε το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν διοικητικές θέσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις αυτή τη χρονιά, όπως αναφέρει σχετική έρευνα της Grant Thornton, με τίτλο “Γυναικείο Επιχειρείν 2021: Ευκαιρία Ανάπτυξης”. Όπως αναφέρει η έρευνα, οι γυναίκες καταλαμβάνουν το 33% των διοικητικών θέσεων στο σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων, ποσοστό που βρίσκεται πάνω από το παγκόσμιο μέσο όρο του 31%. Παρ’ όλα αυτά, η ισότητα στον χώρο εργασίας εξακολουθεί να αποτελεί το “αγκάθι” στο σύνολο του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου, καθώς το 53% δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια για την βελτίωση των ίσων ευκαιριών ανάμεσα στα δύο φύλα, ποσοστό που είναι πολύ υψηλότερο σε σχέση με το παγκόσμιο μέσο όρο του 18%.

DIGITAL FINANCE

6

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ΣΤΌ Β’ ΤΡΙΜΗΝΌ Η ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΗΣ ALPHA BANK

Σ

το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους θα πραγματοποιηθεί η διάσπαση της Alpha Bank, όπως προκύπτει από την ενημέρωση επενδυτών και πελατών που πραγματοποίησε η τράπεζα μέσα στο Μάρτιο. Σύμφωνα με ανακοίνωση της, η τραπεζική δραστηριότητα της Alpha Bank θα αποσχιστεί πλήρως και θα μεταβεί σε νέα θυγατρική εταιρεία της τράπεζας που θα ονομαστεί Νέα Alpha Bank. Έτσι λοιπόν, η τραπεζική άδεια θα περάσει στη νέα εταιρεία η οποία και θα διατηρήσει την επωνυμία “Άλφα Τράπεζα Ανώνυμη Εταιρεία” και τον διακριτικό τίτλο “Alpha Bank”, η οποία και θα διατηρήσει το δίκτυο καταστημάτων και τις εγκαταστάσεις που λειτουργούν σήμερα. Η μητρική Alpha Bank δεν θα είναι πλέον πιστωτικό ίδρυμα και θα μετατραπεί σε εταιρεία συμμετοχών ενώ οι μετοχές της θα παραμείνουν εισηγμένες στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, διατηρώντας δραστηριότητες και στοιχεία περιουσίας (ενεργητικό και παθητικό) που δεν αφορούν στον κλάδο τραπεζικής δραστηριότητας.

ΣΤΗ EURONET Ό ΤΌΜΕΑΣ ΑΠΌΔΌΧΗΣ ΚΑΡΤΏΝ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΏΣ Την εξαγορά του τομέα υποδοχής καρτών και εκκαθάρισης συναλλαγών της Τράπεζας Πειραιώς ανακοίνωσε η Euronet Worlwide, μετά από 20 χρόνια συνεργασίας των δύο οργανισμών στο εν λόγω πεδίο. Η αγορά ανήλθε στα 300 εκατομμύρια ευρώ και περιλαμβάνει ένα σύνολο από περίπου 205,000 POS τερματικά σε 170,000 εμπόρους σε όλη την Ελλάδα, που αντιπροσωπεύει μερίδιο αγοράς περίπου 20% καθώς επίσης και το κανάλι online/ mobile ψηφιακών πληρωμών με μερίδιο αγοράς περίπου 40%. Η συμφωνία δίνει την δυνατότητα στην Euronet να επεκτείνει την στρατηγική και το εύρος των προσφερόμενων προϊόντων στον τομέα των πληρωμών και στηρίζεται σε τεχνολογίες που περιλαμβάνουν σύγχρονες εναλλακτικές για ασφαλείς ψηφιακές πληρωμές με πολλαπλές εναλλακτικές για τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις. Ο τομέας των ψηφιακών πληρωμών εμφανίζει παγκοσμίως σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και καινοτομίες, ως αποτέλεσμα της πρόσφατης πανδημίας COVID-19. Ειδικά για την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις αναφέρουν δυνατότητα διπλασιασμού του όγκου ψηφιακών πληρωμών από τα σημερινά επίπεδα στο ύψος €60 δισ. το 2031.

DIGITAL FINANCE

Η PAYPAL ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΌ ΠΕΔΙΌ ΤΏΝ ΚΡΥΠΤΌΝΌΜΙΣΜΑΤΏΝ

Ο

αμερικανικός κολοσσός των διαδικτυακών πληρωμών Paypal ανακοίνωσε ότι ιδρύει ένα νέο business unit αφιερωμένο στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Την είδηση έδωσε ο ίδιος ο CEO Dan Sschulman κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αποτελεσμάτων της εταιρείας το Φλεβάρη του 2021, λέγοντας πως το υπάρχον χρηματοοικονομικό σύστημα είναι παλαιωμένο και πως η εταιρεία θα επενδύσει “πολλά λεφτά” στο blockchain και στα ψηφιακά νομίσματα. “ Όλοι γνωρίζουμε ότι το τρέχον σύστημα είναι παλιό και ότι μπορούμε να οραματιστούμε ένα μέλλον όπου οι συναλλαγές θα πραγματοποιούνται σε δευτερόλεπτα και όχι σε ήμερες,” είπε ο Schulman. “Πρόκειται για ένα μέλλον όπου οι συναλλαγές θα είναι φθηνότερες και που θα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να είναι μέρος της ψηφιακής οικονομίας. Αναμένεται να επενδύσουμε σημαντικά στο νέο business unit μας που θα αφορά τα κρυπτονομίσματα, το blockchain και τα ψηφιακά νομίσματα προκείμενου να σχεδιάσουμε ένα πιο δίκαιο οικονομικό μέλλον”. Το νέο αυτό unit αναμένεται να ξεκινήσει σε αργότερα φέτος, με τον Schulman να αποκαλύπτει ότι οι πελάτες θα μπορούν να χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών σε όλους τους 29 εκατομμύρια εμπόρους με τους οποίους συνεργάζεται σε παγκόσμια κλίμακα. Η εν λόγω υπηρεσία αναμένεται να κυκλοφορήσει στο τέλος αυτού του τετράμηνο.

7

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

NEWS

ΠΡΌΣΤΑΣΙΑ ΤΏΝ ΨΗΦΙΑΚΏΝ ΚΑΤΑΝΑΛΏΤΏΝ ΖΗΤΑ ΤΌ EK Τη θέσπιση ρυθμιστικών κανόνων προκειμένου να προστατεύονται οι καταναλωτές στις διαδικτυακές τους αγορές και πληρωμές ζήτησε με ψήφισμα του πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το ψήφισμα, η αρχή “ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου είναι παράνομο και στο διαδίκτυο”, καθώς και η προστασία των καταναλωτών και η ασφάλεια των χρηστών, θα πρέπει να αποτελέσουν τις “κατευθυντήριες αρχές” του μελλοντικού νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Οι πλατφόρμες και οι διαδικτυακές υπηρεσίες διαμεσολάβησης πρέπει να βελτιωθούν ως προς την ικανότητα εντοπισμού και αφαίρεσης ψευδών ισχυρισμών και την αντιμετώπιση κακόβουλων εμπόρων, π.χ. εκείνων που πωλούν πλαστό ιατρικό εξοπλισμό ή επικίνδυνα προϊόντα στο διαδίκτυο, φαινόμενα που παρατηρήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Το Κοινοβούλιο απαιτεί επίσης να καταστούν υπεύθυνες οι πλατφόρμες για την εξακρίβωση των στοιχείων των πελατών τους και την ταυτοποίησή τους.

DIGITAL FINANCE

ΘΥΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΥΒΕΡΝΌΕΠΙΘΕΣΗΣ Η EBA

Η

Ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή για τις Τράπεζες (EBA) είδε τους λογαριασμούς email των υπαλλήλων της να καταρρέουν σε μια πρωτοφανούς μεγέθους κυβερνοεπίθεση που στόχευε στους servers της Microsoft Exchange. Σε ανακοίνωση της, η EBA αναφέρει πως η επίθεση ήταν ταυτόχρονη σε όλα τα email στελεχών και υπαλλήλων ενώ ενδεχομένως οι hackers να απέκτησαν πρόσβαση και να υπέκλεψαν τα προσωπικά δεδομένα τους. “Σαν προληπτικό μέτρο όλες οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις τέθηκαν εκτός σύνδεσης, μέχρι να καθοριστεί αν τελικά οι εισβολείς απέκτησαν πρόσβαση στα δεδομένα και σε ποιο βαθμό,” ανέφερε σε ανακοίνωση της η ρυθμιστική αρχή. “Θα πρέπει να γίνει ενδελεχής έρευνα για να εκτιμηθεί η έκταση της ζημιάς που έχει προκληθεί και ενημερωθούν οι υπάλληλοι εκείνοι των οποίων τα δεδομένα υπεκλάπησαν προκειμένου να προχωρήσουν στις απαιτούμενες ενέργειες.” Από την μεριά της η Microsoft ανέφερε πως στις επιθέσεις αυτές, οι δράστες εκμεταλλεύτηκαν κάποιες αδυναμίες του συστήματος για να αποκτήσουν πρόσβαση στους servers του Exchange. “Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταφέρουν να μπουν στους λογαριασμούς email και να εγκαταστήσουν ένα επιπρόσθετο malware προκειμένου να έχουν πρόσβαση για μεγάλο διάστημα.”

8

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

INTERVIEW

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΡΝΕΡΗΣ

Το μέλλον του τραπεζικού κλάδου είναι ψηφιακό

Ο Ανδρέας Μαρνέρης, Επικεφαλής Έκδοσης Καρτών & Προγραμμάτων Πιστότητας της Eurobank, μιλά στη Βίκυ Παυλάτου για τα ψηφιακά πορτοφόλια, τα προγράμματα πιστότητας και το μέλλον των τραπεζών.

Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση για την συγκέντρωση καρτών σε ένα "ψηφιακό πορτοφόλι" και ποιες οι πρόσθετες υπηρεσίες που εκτιμάτε ότι θα ευδοκιμήσουν στο άμεσο μέλλον;

Είναι γεγονός ότι ο κόσμος των πληρωμών αλλάζει με ταχύ ρυθμό. Σε ότι αφορά την Eurobank, η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας αποτελεί κομβικό παράγοντα για την κάλυψη των αναγκών των πελατών της. Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα προσφέρει το ψηφιακό πορτοφόλι “Eurobank Wallet”. Πρόκειται για μια νέα υπηρεσία πληρωμών, με την οποία οι κάτοχοι χρεωστικών και πιστωτικών καρτών Mastercard πραγματοποιούν πληρωμές, απευθείας, μέσω του κινητού τους τηλεφώνου Android, μέσα από το Eurobank Mobile App. DIGITAL FINANCE

10

H πρόσβαση στη νέα υπηρεσία πραγματοποιείται εύκολα. Μέσω του Eurobank Mobile App, ο πελάτης επιλέγει τις χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες Eurobank Mastercard που διαθέτει και θέλει να ψηφιοποιήσει. Αμέσως μετά την ψηφιοποίηση της κάρτας, μπορεί να πραγματοποιήσει συναλλαγή, ανέπαφα, με τον πιο απλό και γρήγορο τρόπο, απολαμβάνοντας τη μέγιστη ασφάλεια και μία υψηλού επιπέδου ψηφιακή εμπειρία. Τα βήματα είναι απλά: Ο πελάτης, επιλέγει την κάρτα με την οποία επιθυμεί να πραγματοποιήσει τη συναλλαγή, κάνει χρήση PIN ή δαχτυλικού αποτυπώματος στο κινητό και απλά πλησιάζει το κινητό του στο τερματικό αποδοχής καρτών (POS). Το Eurobank Wallet είναι σύμφωνο με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και έχει αποδειχθεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Της ΒΙΚΥΣ ΠΑΥΛΑΤΟΥ

όπου οι πελάτες αναμένουν μέγιστη ευκολία, ελάχιστη προσπάθεια και υψηλότερη ταχύτητα συναλλαγών, ο πελάτης πρέπει να είναι στο επίκεντρο, επιτυγχάνοντας το βέλτιστο customer journey για όλα τα κανάλια, συσκευές και πλατφόρμες που χρησιμοποιεί.

τους πελάτες. Αποδεικνύεται μια πολύ δημοφιλής υπηρεσία, ειδικά εν μέσω της υγειονομικής κρίσης, καθώς ήδη έχουμε περισσότερους από 160.000 εγγεγραμμένους πελάτες, στους πρώτους 10 μήνες λειτουργίας του και έχει πραγματοποιηθεί τζίρος ύψους ~€16 εκατ. Οι πελάτες χρησιμοποιούν το Eurobank Wallet κυρίως για τις καθημερινές τους αγορές, σε super market, πρατήρια καυσίμων, αλλά και αλυσίδες λιανικής, ενώ, εκτεταμένη χρήση της υπηρεσίας παρατηρείται και σε αλυσίδες ηλεκτρονικών / τεχνολογίας, αποτυπώνοντας την εξοικείωση των χρηστών της συγκεκριμένης υπηρεσίας με τεχνολογικά εξελιγμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Ενδεικτικό της εξοικείωσης είναι επίσης ότι, οι χρήστες του Eurobank Wallet, μετά την πρώτη χρήση του wallet αυξάνουν σημαντικά τη συνολική χρήση των καρτών τους (+22%), αποδεικνύοντας την δυναμικότητα του μέσου. Εκτιμώ πως στην ελληνική αγορά οι πληρωμές μέσω ψηφιακών πορτοφολιών θα γνωρίσουν ραγδαία ανάπτυξη. Σημαντικές θα είναι οι εξελίξεις στον τομέα αυτό στη χώρα μας, όσο προσφέρονται ολοένα και περισσότερες λύσεις στους πελάτες τόσο σε ότι αφορά τραπεζικά stand – alone digital wallets όσο και τα xpays τεχνολογικών κολοσσών (apple pay, google pay κ.λπ). Στην Eurbank, στόχος μας, για το άμεσο μέλλον, είναι να καλύψουμε τις ανάγκες του συνόλου του πελατολογίου μας, για όλους τους τύπους (και λειτουργικά συστήματα) συσκευών και όλους τους τύπους καρτών Eurobank, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις ψηφιακών πορτοφολιών & xpays.

Ποιες ενέργειες μέσα από τα ψηφιακά πορτοφόλια εφαρμόζετε για βελτίωση της εμπειρίας των πελατών σας; Ποιο διαβλέπετε να είναι το επόμενο βήμα για τα ψηφιακά πορτοφόλια και τα προγράμματα πιστότητας;

Κεντρικός στόχος ενός αποτελεσματικού προγράμματος πιστότητας είναι η οικοδόμηση μιας ισχυρής σχέσης εμπιστοσύνης με τους πελάτες προσφέροντας βέλτιστες εμπειρίες σε κάθε επαφή με τον πελάτη. Η Eurobank τα τελευταία χρόνια έχει δώσει μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη του προγράμματος επιβράβευσης €πιστροφή, εμπλουτίζοντάς το συνεχώς με στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις, καλύπτοντας όλες τις κατηγορίες καθημερινών αναγκών των πελατών με σημαντικά ποσοστά συμμετοχής, αλλά και δημιουργώντας συνεχώς κίνητρα χρήσης στους πελάτες μέσα από προσφορές και στοχευμένες ενέργειες. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα €πιστροφή δεν θα μπορούσε

Απαραίτητη προϋπόθεση για την οικοδόμηση μιας ισχυρής σχέσης εμπιστοσύνης με τους πελάτες θα αποτελέσουν τα προγράμματα πιστότητας

Ποια η διαφορά omni-channel και omni-product σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα χρήσης των κινητών σαν το κυρίαρχο κανάλι για διεκπεραίωση των συναλλαγών με την Τράπεζα;

Οι πελάτες έρχονται σε επαφή, καθημερινά, με πολλαπλά μέσα επικοινωνίας, συσκευές, πλατφόρμες και κανάλια (physical & digital), από τα οποία θα πρέπει να απολαμβάνουν την ίδια εμπειρία. Κάτι που πρέπει να επιδιώκει κάθε τράπεζα ισχυροποιώντας τη σχέση της με τον πελάτη και προσφέροντας βέλτιστες εμπειρίες σε όλα τα κανάλια εξυπηρέτησης. Σε ότι αφορά τις πληρωμές, το omnichannel αναφέρεται στην παροχή της δυνατότητας στους πελάτες να πραγματοποιούν συναλλαγές με πολλούς τρόπους / κανάλια / συσκευές, τόσο στο φυσικό όσο και στον ψηφιακό κόσμο, χωρίς μεγάλη διαφοροποίηση στην ευκολία και απλότητα της διαδικασίας ή στην εξυπηρέτηση του πελάτη. Οι βασικοί παράγοντες που ενισχύουν και οδηγούν στη στρατηγική omni-channel είναι οι μεταβαλλόμενες προσδοκίες και ανάγκες των καταναλωτών και οι εξελίξεις της τεχνολογίας. Η εκτεταμένη χρήση των κινητών συσκευών (smartphone, tablets κ.λπ.) έχουν αλλάξει ριζικά την καθημερινότητα του πελάτη, το πώς ψωνίζουν, συναλλάσσονται, τις καταναλωτικές τους επιλογές. Παράλληλα, μακρύς είναι ο κατάλογος νέων τεχνολογιών που επηρεάζει και υποβοηθά στην εφαρμογή του omni-channel όπως είναι τα ψηφιακά πορτοφόλια, τα xpays, τα NFC & QR code payments, το geolocation, mobile applications κ.λπ. Είναι σαφές, πλέον, ότι δεν πρέπει να βλέπουμε μονοδιάστατα το κάθε προϊόν αλλά ούτε και το κάθε κανάλι. Στις μέρες μας, DIGITAL FINANCE

παρά να αποτελέσει κομβικό στοιχείο στην ψηφιακή εμπειρία που προσφέρουμε στους πελάτες μας, μέσω του Eurobank Wallet. Αντιλαμβανόμενοι τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών, δημιουργούμε πολυάριθμες καμπάνιες που εξυπηρετούν τις ανάγκες των χρηστών του Eurobank Wallet, όπως για παράδειγμα επιστροφές σε super markets, κατάστηματα, ακόμη και πρατήρια. Το μέλλον του τραπεζικού κλάδου είναι αναμφισβήτητα ψηφιακό. Το ψηφιακό πορτοφόλι του πελάτη και τα wearables θα αλλάξουν ριζικά την καθημερινότητα του πελάτη τα επόμενα χρόνια, επιτρέποντάς του να πραγματοποιεί τις καθημερινές του συναλλαγές με τον πιο εύκολο και γρήγορο τρόπο αλλά και με ασφάλεια.Στο πλαίσιο των εξελίξεων αυτών, τα προγράμματα πιστότητας δεν μπορεί παρά να παίρνουν πλέον μία νέα μορφή. Απαραίτητη προϋπόθεση για την οικοδόμηση μιας ισχυρής σχέσης εμπιστοσύνης με τους πελάτες θα αποτελέσουν τα προγράμματα πιστότητας που θα καταφέρουν να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής εμπειρίας του πελάτη, ενισχύοντάς την, τόσο στο φυσικό όσο και στον ψηφιακό κόσμο.

11

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Η τεχνολογία διαγράφει τη λογική του "περίπου τόσο" Η ασφαλιστική αγορά επενδύει σε ψηφιακές τεχνολογίες για να μπορέσει στο μεσοπρόθεσμο μέλλον να εκτιμήσει τον κίνδυνο μοναδικά για κάθε συμβόλαιο. Η εποχή των μέσων όρων έχει περάσει ανεπιστρεπτί και οι πελάτες ζητούν ασφαλιστικά προϊόντα που θα καλύπτουν τις ανάγκες τους με τη σωστή τιμολόγηση. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Ο

ι φυσικές καταστροφές και η σύνδεσή τους με την κλιματική αλλαγή είναι ίσως το πρώτο πράγμα που αναδύεται στη σκέψη των περισσότερων, όταν αναλογίζονται τους μελλοντικούς κινδύνους που χρειάζεται να προβλέψουν οι ασφαλιστικές εταιρείες για να δημιουργήσουν βιώσιμα μοντέλα. Ωστόσο, με την εξαίρεση της πανδημίας και το ενδεχόμενο σύγκρουσης της Γης με ένα μεγάλο αστεροειδή, στην πράξη οι περισσότερες φυσικές καταστροφές έχουν τοπικό χαρακτήρα και επηρεάζουν τοπικές κοινωνίες για ένα σύντομο DIGITAL FINANCE

12

χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, υπάρχουν αλλαγές που οι ασφαλιστικές εταιρείες θα χρειαστεί να διαχειριστούν σε παγκόσμια κλίμακα και δεν είναι συνδεδεμένες με μια καταστροφή, αλλά με αλλαγές στον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, για έναν οδηγό ταξί, η ασφάλεια του αυτοκινήτου είναι μια υπηρεσία που χρειάζεται σχεδόν όλο το έτος και για πολλές ώρες κάθε μέρα. Όμως ένας οδηγός Uber δεν έχει τις ίδιες ανάγκες, καθώς συχνά κάνει αυτήν την εργασία περιστασιακά. Κάτι ανάλογο θα μπορούσαμε να πούμε ότι ισχύει και για την ασφάλεια ενός σπιτιού, το οποίο ο ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

με ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θέτουν διαφορετικές προτεραιότητες και προτιμούν να στηρίζουν το κανάλι των πωλήσεων, φτάνοντας μέχρι και στο σημείο να ενισχύουν οικονομικά τους πωλητές που βρίσκονται σε δυσχερή θέση. Οι συνάδελφοι των Ευρωπαίων ασφαλιστών στις ΗΠΑ σίγουρα ζηλεύουν αυτήν την κατάσταση, καθώς σχεδόν το 50% αυτών είδαν τα έσοδα τους να μειώνονται μέσα στο 2020, ενώ το 70% αυτών χρειάστηκε να μπουν σε κάποιο πρόγραμμα δανεισμού. Η απομακρυσμένη εργασία, αλλά και τα συστήματα αυτοματισμού έχουν αυξήσει την ανησυχία των υπεύθυνων για την ασφάλεια των επιχειρήσεων. Όπως φαίνεται από την έρευνα της Deloitte, το 79% των συμμετεχόντων θεωρούν ότι η εταιρεία τους θα χρειαστεί να ξεπεράσει διάφορων επιπέδων δυσκολίες για να μετασχηματιστεί ψηφιακά. Το ζήτημα της κυβερνοασφάλειας αφορά το 89% όσων ανησυχούν.

ιδιοκτήτης του προσφέρει μέσω της πλατφόρμας Airbnb. Ακόμα και ένα συμβόλαιο υγείας θα μπορούσε να μεταβάλλεται ανάλογα με τις ανάγκες που έχει ο αγοραστής του σε διαφορετικές ηλικίες, αλλά και με την αξιολόγηση παραμέτρων που δείχνουν αν αυτός προσέχει την υγεία του ή όχι. Κοιτώντας πίσω στο 2017, θα δούμε ότι ένας σημαντικός αριθμός startups, όπως οι Friendsurance, Lemonade και Policygenius, άρχισαν να ελκύουν μεγάλες επενδύσεις, ενώ την περασμένη χρονιά μια από αυτές, η Lemonade, έγινε και η πρώτη insurtech στις ΗΠΑ που μπήκε στο χρηματιστήριο. Στις αρχές του Φεβρουαρίου, η Lemonade σε συνεργασία με την Bestow παρουσίασαν μια νέα υπηρεσία που επιτρέπει σε αγοραστές να αποκτήσουν μέσα σε λίγα λεπτά ασφάλεια ζωής. Τους αγοραστές καλωσορίζει η Maya, ένα chatbot, το οποίο τους καθοδηγεί στην ολοκλήρωση της διαδικασίας μέχρι και το σημείο που αυτοί βλέπουν αν η ασφάλεια τους έχει εγκριθεί. Τον Δεκέμβριο του 2020, η Lemonade δημοσίευσε τα κέρδη τριμήνου, τα οποία ήταν λίγο πιο κάτω από τα 43 εκατομμύρια δολάρια, όταν το αντίστοιχο τρίμηνο της περασμένης χρονιάς ήταν μόλις τα μισά. Ένα μεγάλο ποσοστό ασφαλιστικών προϊόντων, με αξία συμβολαίων που δεν ξεπερνά συχνά τα 50 δολάρια ανά έτος, πωλούνται πλέον μέσα από ψηφιακά πορτοφόλια, όπως αυτά των Revolut και N26. Ο πελάτης με ευκολία πατά το κουμπί “Θέλω να ασφαλίσω το κινητό μου” και αυτόματα ένα μικροποσό μεταφέρεται από το ψηφιακό του πορτοφόλι στο ταμείο της εταιρείας, ενώ τα συμβόλαια φτάνουν λίγο αργότερα υπογεγραμμένα με ψηφιακή υπογραφή στο mailbox του πελάτη. Αν και η Revolut δεν διαχωρίζει στον κύκλο εργασιών της τα έσοδα από διαφορετικά προϊόντα, σύμφωνα με αναλυτές, ένα σημαντικό ποσοστό της αύξησης του κύκλου εργασιών από 58 εκατομμύρια σε 160 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας (2018 - 2019), και της αύξησης κερδών από 11 εκατομμύρια στα 33 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας, (2018 - 2019), οφείλεται στα ασφαλιστικά προϊόντα. Ίσως έχετε ήδη σκεφτεί ότι τα μεγέθη αυτά είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με τους κύκλους εργασιών εταιρειών της ασφαλιστικής αγοράς, των οποίων η ιστορία ξεκινά πριν από 200 χρόνια. Πράγματι αυτό ισχύει, αλλά όπως συμβαίνει και με τις τράπεζες, οι νέες αυτές εταιρείες δεν προσπαθούν να πάρουν όλο το κεφάλι του τυριού από το κελάρι, αλλά να κόψουν μικρά κομμάτια. Το πρόβλημα είναι ότι το άθροισμα πολλών μικρών κομματιών μπορεί στο τέλος να είναι όλο το κεφάλι του τυριού. Είναι δεδομένο ότι οι ιστορικές ασφαλιστικές εταιρείες δεν παραμένουν άπραγες. Ως πρώτο βήμα επενδύουν σε τεχνολογία για να βελτιώσουν τις λειτουργίες τους και άρα να περιορίσουν τα έξοδα τους. Σύμφωνα με τη McKinsey, οι αυτοματισμοί είναι δυνατό να μειώσουν μέχρι και 30% το κόστος διαδικασιών που συνεπάγεται μια απαίτηση αποζημίωσης. Η πανδημία έχει επιταχύνει τις επενδύσεις αυτοματισμών, καθώς πρόσθεσε και τον παράγοντα της “απροθυμίας” συνάντησης ασφαλιστή και πελάτη. Σύμφωνα με έρευνα της Deloitte, το 40% των ασφαλιστικών εταιρειών που συμμετείχαν δήλωσαν ότι θα αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε τεχνολογίες που θα τους επιτρέψουν την απευθείας πώληση στον πελάτη. Αν όμως εστιάσουμε στα στοιχεία της ίδιας έρευνας για την Ευρώπη, θα δούDIGITAL FINANCE

Δυναμική τιμολόγηση και IoT, τα επόμενα βήματα στην ελληνική αγορά Ακόμα και οι πιο αξιόλογες τεχνολογίες είναι πιθανό να αποτύχουν στο σκοπό τους, εάν δεν αξιοποιηθούν την κατάλληλη χρονική στιγμή και αυτό δε σημαίνει πάντα ότι το συντομότερο είναι και το καλύτερο. Όπως μας λέει o Μιχάλης Αντωνίου, Head of Analytics & Product στην Hellas Direct, η εταιρεία εισήγαγε την τεχνολογία των telematics, στην ασφάλεια αυτοκινήτου πριν από τέσσερα χρόνια. Όμως, η αγορά δεν ήταν έτοιμη να αποδεχτεί τα οφέλη της τεχνολογίας. Η προσπάθεια που κάνει τώρα η Anytime με το προϊόν Smart Drive, δείχνει ενδεχομένως ότι η αγορά είναι ωριμότερη, αν και η δυσκολία των πελατών να μοιραστούν τα λεπτομερή προσωπικά δεδομένα, παραμένει ένα σημαντικό εμπόδιο. Εταιρείες, όπως η Root Insurance, τιμολογούν την ασφάλεια αυτοκινήτου βασισμένες αποκλειστικά σε τεχνολογίες telematics και σύμφωνα με τον Μιχάλη Αντωνίου, αυτό είναι το μέλλον και για αγορές που δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Στην ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς insurtech θα μπορούσε θεωρητικά να συμμετέχει και το οικοσύστημα των startups, το οποίο προσωρινά δεν έχει ασχοληθεί επαρκώς με τον τομέα αυτό. Ωστόσο, ανασταλτικός παράγοντας είναι η δυσκολία απόκτησης άδειας ασφαλιστικής εταιρείας, η οποία απαιτεί σημαντικά κεφάλαια. Οι full-stack ασφαλιστικές, όπως οι Hellas Direct και Anytime, φαίνεται να έχουν σε αυτήν την φάση πλεονέκτημα απέναντι σε εταιρείες που θα παρείχαν επιμέρους υπηρεσίες, οι οποίες προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους θα έπρεπε να συνεργάζονται με ασφαλιστικές που διαθέτουν άδεια. Οι digital based brokers, όπως η Insurancemarket και η αναμενόμενη Pricefox, δε χρειάζεται να ξεπεράσουν το εμπόδιο της αδειοδότησης και για αυτό θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταλύτης στο insurtech, ωθώντας παραδοσιακές εταιρείες να υιοθετήσουν μοντέλα δυναμικής τιμολόγησης. Πού βρίσκονται όμως οι “νέοι παίκτες” της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς σε σχέση με τον ανταγωνισμό και την τεχνολογία; To Digital Finance ρώτησε μερικούς από αυτούς για το positioning, τις νέες τεχνολογίες και τη σχέση τους με την παραδοσιακή ασφαλιστική αγορά.

13

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Tεχνολογίες ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων “ψηφίζει” η Hellas Direct

σοστό καταναλωτών. Η ασφαλιστική αγορά ήταν πρωτοπόρος στην επιστήμη της στατιστικής. Αλλά αυτό που την εμπόδιζε να κάνει το επόμενο βήμα ήταν η επεξεργασία δεδομένων από διαφορετικές πηγές και ειδικότερα σε ψηφιακή μορφή. Σήμερα, χρησιμοποιούμε μέχρι και 10 φορές περισσότερες πηγές δεδομένων, που τροφοδοτούν τελικά τις αποφάσεις που παίρνουμε, σε σύγκριση με μία παραδοσιακή ασφαλιστική. Έχουμε τόση ευελιξία που μπορούμε να αλλάζουμε την τιμολόγηση του προϊόντος σε διάστημα μερικών ωρών. Πρακτικά όμως, αυτό γίνεται μερικές φορές τον μήνα αφού στο σύνολό της η ελληνική αγορά δεν μεταβάλλεται τόσο γρήγορα όσον αφορά στις τιμολογήσεις.

Η Hellas Direct επέλεξε την in-house ανάπτυξη των πληροφοριακών της συστημάτων και σε σύντομο χρονικό διάστημα ξεκίνησε να αποκομίζει οφέλη, υποστηρίζει ο Μιχάλης Αντωνίου, product manager της εταιρείας.

H HD στήθηκε εξαρχής ως μια ψηφιακή πλατφόρμα στον τομέα των ασφαλίσεων. Ποια ήταν τα οφέλη που αποκομίσατε;

Ξεκινήσαμε ως μία αμιγώς digital εταιρεία και πήραμε την απόφαση να χτίσουμε το σύστημά μας από το μηδέν, με στόχο να εξυπηρετήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του αγοραστή, αφού ξέραμε ότι στο σύγχρονο δυναμικό περιβάλλον η ευελιξία και η ταχύτητα ενός inhouse συστήματος θα μας έδιναν μεγάλο πλεονέκτημα. Η ανάπτυξη της ψηφιακής μας πλατφόρμας βασίστηκε σε μοντέλο “microservices” και “Infrastructure-as-a-Service”. Έχοντας δεδομένη την υλική υποδομή χτίσαμε το λογισμικό, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες, με τη μορφή reusable building blocks, όπως δηλαδή τα κομμάτια ενός παιχνιδιού Lego, και εξασφαλίσαμε τη δυνατότητα να δημιουργούμε πολύ γρήγορα νέα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. Ήμασταν η πρώτη εταιρεία στην Ευρώπη που ξεκίνησε την κοστολόγηση ασφάλειας αυτοκινήτου με την ημέρα, παρέχοντας στον καταναλωτή τη δυνατότητα επιλογής διάρκειας από 30 έως 365 ημέρες. Σκεφτείτε ότι o ανταγωνισμός ενσωμάτωσε αυτή τη δυνατότητα 4 χρόνια μετά. Αντίστοιχα, στην ασφάλεια κατοικίας, σχεδιάσαμε ένα καινοτόμο μοντέλο εντοπισμού και υπολογισμού ρίσκου, με μόνη πληροφορία την τοποθεσία ενός σπιτιού στον χάρτη.

Η επένδυση στην τεχνητή νοημοσύνη είναι και επένδυση σε ανθρώπινους πόρους και μάλιστα ακριβούς. Είναι κάτι που θα κάνετε εσωτερικά ή θα βασιστείτε σε προϊόντα τρίτων και outsourcing υπηρεσίες;

Από την πρώτη μέρα, σχεδιάζουμε τη δική μας τεχνολογία και το δικό μας in-house σύστημα ανάλυσης δεδομένων. Πιστεύουμε ότι δεν μπορείς να είσαι καινοτόμος, αν εξαρτάσαι από προϊόντα ή υπηρεσίες τρίτων, για το βασικό προϊόν σου. Γιατί οι υπηρεσίες τρίτων είναι σχεδιασμένες με τέτοιον τρόπο ώστε να εξυπηρετούν το μέσο χρήστη. Αυτό σημαίνει ότι πάντα εξαρτάσαι από το πόσο ευέλικτο είναι το σύστημα του τρίτου και από την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίνεται η εξωτερική ομάδα. Είμαστε μάλλον η μοναδική εταιρεία στην ευρύτερη περιοχή που έχει χτίσει το δικό της μοντέλο τιμολόγησης, από το μηδέν, χωρίς να εξαρτάται από τις τεχνολογικές λύσεις που παρέχουν τρίτα μέρη στον κλάδο της ασφάλειας. Επενδύουμε πάντα στους πόρους τεχνολογίας, analytics και artificial intelligence, με το 50% του ανθρώπινου δυναμικού μας να αφορά αυτούς τους κλάδους. Μάλιστα, τυχαίνει αυτή τη στιγμή που μιλάμε να ψάχνουμε για νέα άτομα στην ομάδα μας, σε θέσεις engineer και product management.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ψηφιακής Anytime

Οι τεχνολογίες ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων προσφέρουν τα οφέλη που υπόσχονται;

Προσφέρουν οφέλη και αυτό το επαληθεύσαμε στην Hellas Direct τη χρονιά που πέρασε, με τον νέο αλγόριθμο τιμολόγησης που δημιουργήσαμε, αναλύοντας όλα τα data που έχουμε συγκεντρώσει τα τελευταία χρόνια. Τα αποτελέσματα που είχε ο αλγόριθμος φάνηκαν από την πρώτη στιγμή που τέθηκε σε λειτουργία, αφενός ως προς τον δείκτη ζημιών (loss ratio), καθώς πλέον κάνουμε πιο σωστή ανάλυση ρίσκου, και αφετέρου ως προς τον ρυθμό με τον οποίο αυξάνεται το πελατολόγιό μας (customer acquisition rate) αφού καταφέραμε να δώσουμε χαμηλότερες τιμές σε μεγαλύτερο ποDIGITAL FINANCE

14

Ο Πάνος Κούβαλης, Mobility & Convenience Tribe Leader, των INTERAMERICAN και Anytime αποκαλύπτει κάποια από τα επόμενα βήματα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό της εταιρείας. ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Η Anytime ήταν η πρώτη πλατφόρμα ψηφιακών ασφαλίσεων στην Ελλάδα. Τι σας ώθησε σε αυτήν την επιλογή;

ποιούμε την ανάλυση δεδομένων για την εκτίμηση ρίσκου των προϊόντων μας. Το επόμενο βήμα είναι η βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη, όπου στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε περισσότερο ευέλικτα προϊόντα, όπως το Smart Drive, αξιοποιώντας τις παραπάνω τεχνολογίες. Επίσης, μέσα στη χρονιά που διανύουμε σχεδιάζουμε την αξιοποίηση του chat και των chatbots στην πλατφόρμα της Anytime, τα οποία θα προσφέρουν μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία στο ψηφιακό περιβάλλον.

Η Anytime της Interamerican, η πρώτη direct ασφάλιση στην Ελλάδα, ξεκίνησε πιλοτικά το 2006 και εμπορικά το 2011, όταν εκδόθηκε το πρώτο online συμβόλαιο. Η Anytime με απλό και ουσιαστικό τρόπο έκανε κατανοητή και ιδιαίτερα προσιτή τη συγκεκριμένη δυνατότητα ασφάλισης σε ένα ευρύ κοινό, καταργώντας παράλληλα την περιττή γραφειοκρατία. Αρχικά, ξεκίνησε με πώληση ασφαλειών αυτοκινήτου, αλλά πλέον έχει επεκτείνει τις υπηρεσίες της και στις πωλήσεις συμβολαίων κατοικίας. Τόσο για την ασφάλεια αυτοκινήτου, όσο και κατοικίας, το σύνολο της διαδικασίας πραγματοποιείται ψηφιακά. Σε αυτές τις δύο κατηγορίες, έχουμε πλέον τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουμε σχεδόν το 95 έως 97% των εν δυνάμει πελατών αποκλειστικά μέσω της πλατφόρμας Anytime. Άλλωστε, η Anytime εξυπηρετεί πλέον περισσότερους από 400.000 ασφαλισμένους στο χώρο της ασφάλισης αυτοκινήτων, με δείκτη ικανοποίησης στο 94%.

Πόσο είναι το οικονομικό όφελος που μπορεί να έχει ένας συνεπής οδηγός από τη χρήση της υπηρεσίας Smart Drive;

Από τα δεδομένα που έχουμε αναλύσει μέχρι τώρα, βλέπουμε ότι η έκπτωση για τον χρήστη του Smart Drive μπορεί να φτάσει μέχρι και 20%. Θα μπορούσε η Anytime να αντικαταστήσει κάποιους τομείς ασφαλίσεων της μητρικής εταιρείας ή υπάρχουν λόγοι που θα συνεχίσει να λειτουργεί;

Ποιες τεχνικές δυσκολίες αντιμετωπίσατε; Χρειάστηκε για παράδειγμα σύνδεση με legacy συστήματα της εταιρείας; Οι πελάτες είχαν προβλήματα εξοικείωσης με την πλατφόρμα;

Η Anytime είναι ένα brand του ομίλου INTERAMERICAN, που απευθύνεται σε μεγάλο εύρος αγοραστικών κοινών, τα οποία επιθυμούν την ψηφιακή αλληλεπίδραση. Η μητρική εταιρεία από την άλλη καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αναγκών που αφορούν τόσο συνεργάτες των παραδοσιακών δικτύων, όσο και συνέργειες με εμπορικούς συνεργάτες στο χώρο αυτοκινήτων, αλλά και εκτός αυτού. Επιπρόσθετα, η μητρική εταιρεία έχει εντάξει στο επιχειρηματικό μοντέλο επιλογές τόσο στην Οδική Βοήθεια, όσο και στην επισκευή και συντήρηση των αυτοκινήτων, μέσα από τα ιδιόκτητα και συνεργαζόμενα δίκτυα συνεργείων. Τα δύο διαφορετικά μοντέλα αλληλοσυμπληρώνονται και δημιουργούν σειρά από συνέργειες και ευκαιρίες περαιτέρω ανάπτυξης.

Κάθε πρωτοποριακό εγχείρημα αποτελεί μία πρόκληση. Η μεθοδολογία όμως που ακολουθήθηκε βασίστηκε στα best practices της μητρικής εταιρείας Achmea. Η βασική δυσκολία αφορούσε την προσαρμογή των εσωτερικών διαδικασιών, σε μια σαφώς πιο εξωστρεφή λογική που θα έπρεπε να επιτρέπει την εύκολη διασύνδεση με τις πλατφόρμες της online διαχείρισης των αναγκών του καταναλωτή. Αυτό απαιτούσε τη βελτιστοποίηση και απλοποίηση όλων των επιμέρους βημάτων. Το γεγονός ότι ξεκινήσαμε πριν από 10 περίπου χρόνια, όταν οι διαθέσιμες τεχνολογίες δεν ήταν εξίσου ώριμες με σήμερα, έκανε το εγχείρημα δυσκολότερο. Η ανάπτυξη των γεφυρών που χρειάστηκαν, για να συνδεθούν τα legacy συστήματα της εταιρείας με τον front end έγιναν από το δικό μας τμήμα πληροφορικής και πρακτικά πήραμε βοήθεια μόνο για τη διαμόρφωση του user interface, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο φιλικό στη χρήση. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να έχουμε μια άψογη επικοινωνία ανάμεσα στην online πλατφόρμα και τα legacy συστήματα, την οποία διαρκώς προσπαθούμε να βελτιώνουμε.

Από τις τηλεπικοινωνίες στην ασφαλιστική αγορά

Έχει περάσει αρκετός καιρός από την πρώτη έκδοση. Ποια θα λέγατε ότι είναι τα σημαντικότερα βήματα που έχουν γίνει έκτοτε, για την εξέλιξη της πλατφόρμας;

Από την έκδοση του πρώτου συμβολαίου μέχρι σήμερα πραγματοποιήθηκαν σημαντικά βήματα εξέλιξης. Η διαδικασία ασφάλισης είναι ακόμα πιο απλή και γρήγορη. Πραγματοποιείται διάλογος απευθείας με τον καταναλωτή, που επιτρέπει τη χαρτογράφηση των αναγκών του και τη στοχευμένη πρόταση που ανταποκρίνεται σε αυτές. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζουμε σύγχρονες τεχνολογίες από τους τομείς του IoT και της ανάλυσης δεδομένων με χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Ήδη χρησιμοDIGITAL FINANCE

Η νέα πλατφόρμα σύγκρισης ασφαλιστικών προϊόντων της Cosmote Insurance ήρθε για να βοηθήσει το ψηφιακό αποτύπωμα των ασφαλιστικών, λέει στο Digital Finance o Διαμαντής Μπουζάνης, επικεφαλής του Cosmote Insurance.

15

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Επιλέξατε να δημιουργήσετε μια πλατφόρμα cloudbased ή υβριδική; Όσον αφορά τον προμηθευτή σας στο cloud, ποια είναι τα χαρακτηριστικά που οδήγησαν στην επιλογή του;

Η πλατφόρμα του COSMOTE Insurance έχει ακολουθήσει τα τεχνολογικά guidelines του ομίλου OTE, επενδύοντας σε νέες τεχνολογίες και αρχιτεκτονικές ώστε να εξασφαλίσει με έναν στιβαρό τρόπο, το Time to Market, το customer experience αλλά και το security που ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να παρέχει. Μέρος της πλατφόρμας είναι εγκατεστημένο στα OTE Data Centers και με κατάλληλο integration έχει επιτευχθεί αλληλεπίδραση με τα συστήματα της εταιρείας. Η πλατφόρμα επικοινωνεί ταυτόχρονα με cloud applications αξιοποιώντας έτσι την ταχύτητα και την ποιότητα που παρέχουν στην καθημερινότητα τόσο της εμπορικής και τεχνικής ομάδας, όσο και σε αυτή του χρήστη. Βασικό κριτήριο επιλογής αυτών των applications αλλά και κάθε συνεργάτη μας είναι η ποιότητα τους, η συνεχής τεχνολογική τους εξέλιξη, η ταχύτητα στην απόκριση και στην εξασφάλιση της ασφάλειας όλων των συναλλαγών. Πώς αναγνωρίζετε τις ανάγκες των καταναλωτών και πως στη συνέχεια τις ταιριάζετε με τα προϊόντα των συνεργαζόμενων εταιρειών; Έχει αρχίσει να παίζει κάποιο ρόλο η τεχνητή νοημοσύνη;

Αυτό που παρατηρούμε, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ότι η online πώληση αφορά κυρίως τυποποιημένα ασφαλιστικά προϊόντα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί βάσει πολύ συγκεκριμένων συνθηκών και αφορούν κυρίως υποχρεωτικές από το Νόμο ασφαλίσεις. Δεν είναι τυχαίο, ότι ασφαλίσεις που απαιτούν μεγαλύτερη ανάλυση του κινδύνου, π.χ. ασφάλιση σύνταξης, γίνονται από φυσικά δίκτυα πωλήσεων, ενώ τα e-insurance portals που τα διαθέτουν, λειτουργούν σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με σύστημα lead generation. Σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, φαίνεται ότι δεν έχει αρχίσει ακόμα να παίζει κάποιο ρόλο. Η τεχνολογία έχει προοδεύσει σημαντικά και γίνονται πραγματικά άλματα, αλλά ακόμα και η χρήση machine learning conversational chat bots, απέχει αρκετά από την τεχνητή νοημοσύνη. Σίγουρα όμως μπορούμε να πούμε, πως όλοι μας στην ασφαλιστική αγορά, εργαζόμαστε προς την κατεύθυνση εξερεύνησης του Α.Ι. Έχετε δημιουργήσει γέφυρες με τις ασφαλιστικές εταιρείες που επιτρέπουν τη δυναμική αλλαγή τιμών στα συμβόλαια ή μήπως οι περισσότερες ασφαλιστικές δεν είναι ακόμα έτοιμες για αυτό;

Το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών έχει δημιουργήσει σχέσεις κυρίως στον κλάδο αυτοκινήτων, αλλά και σε άλλους κλάδους, όπως η κατοικία. Η λήψη προσφορών ασφάλισης και η αλλαγή τιμών είναι real-time, αλλά οι ασφαλιστικές δεν μένουν μόνο σ’ αυτό. Προχωρούν και σε αυτοματοποιήσεις των backend συστημάτων και των λογιστηρίων. Οι ασφαλιστικές εταιρείες όχι απλά είναι έτοιμες για κάτι τέτοιο, DIGITAL FINANCE

16

Oι νέες εταιρείες δεν προσπαθούν να πάρουν όλο το κεφάλι του τυριού από το κελάρι, αλλά να κόψουν μικρά κομμάτια. Το πρόβλημα είναι ότι το άθροισμα πολλών μικρών κομματιών μπορεί στο τέλος να είναι όλο το κεφάλι του τυριού. αλλά έχουν εξαιρετικά ΙΤ στελέχη που αναβαθμίζουν συνεχώς τα συστήματα και τις διαδικασίες τους με χρήση της τεχνολογίας, προς όφελος των πελατών και των συνεργατών τους. Στον όμιλο ΟΤΕ είμαστε ανοιχτοί στο καινούριο και εξερευνούμε νέες περιοχές, βγαίνοντας από τα στενά όρια των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουμε έξυπνες λύσεις για τους πελάτες μας, διευκολύνοντας την καθημερινότητά τους. Η καταλυτική δράση της COSMOTE αφορά στην αύξηση της ψηφιοποίησης της διανομής ασφαλιστικών προϊόντων, της εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων και των σχετικών operations, καθώς στοχεύουμε στο να δημιουργήσουμε νόρμες και καλές πρακτικές προς αυτήν την κατεύθυνση. Τι σας οδήγησε να δημιουργήσετε αυτήν την πλατφόρμα και να ανταγωνιστείτε εταιρείες που έχουν πολύ μεγάλο μερίδιο της αγοράς;

Η τεχνολογία έχει δημιουργήσει νέες δυνατότητες που μπορούν να κάνουν disrupt όλες σχεδόν τις αγορές. Η COSMOTE, διαθέτει την τεχνογνωσία και τα ψηφιακά εργαλεία να προσφέρει στην ασφαλιστική αγορά φθηνότερες, γρηγορότερες και ευκολότερες λύσεις. Η επέκτασή μας σε νέες αγορές, ως μια νέα πηγή εσόδων, αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς μας πυλώνες στην Cosmote. Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήσαμε το COSMOTE Insurance, μία ολοκληρωμένη ασφαλιστική πρόταση για το αυτοκίνητο, τη μοτοσυκλέτα, την κατοικία, το σκάφος και την πρωτοβάθμια υγεία. Μια ψηφιακή πλατφόρμα σύγκρισης και αγοράς ασφαλειών, που απευθύνεται σε όλους τους καταναλωτές ανεξαρτήτως τηλεπικοινωνιακού παρόχου. Σε αυτή την αγορά έχουμε εισέλθει, όχι για να ανταγωνιστούμε τις ασφαλιστικές, αλλά για να αποτελέσουμε τον βραχίονα ανάπτυξης του ψηφιακού αποτυπώματός τους. Τα πλεονεκτήματά μας είναι κυρίως η ευκολία πλοήγησης, η ταχύτητα των διαδικασιών, η διαφάνεια στη σύγκριση προϊόντων, η ασφάλεια των συναλλαγών, η υποστήριξη 24/7 από πιστοποιημένους συμβούλους και γενικά o mobile-first σχεδιασμός της εφαρμογής μας, που φέρνει όλη την ασφαλιστική αγορά στο κινητό του χρήστη. ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

14 04 2021 



LIVE ON YOUR SCREEN

presents

Responding to Change | Empowering Resilience Το Συνέδριο δίνει έμφαση στο commoditization των Τραπεζικών Υπηρεσιών, στα καινοτόμα Banking Models, στις προοπτικές των σύγχρονων Πληρωμών, στην είσοδο των Challenger Banks & Fintechs στο τραπεζικό τοπίο και στην επέκταση των payment services σε κάθετες αγορές (Retail, Telecomms, Health, Energy, κ.ά.) με την εξέλιξη και υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής και νέων καινοτόμων πελατοκεντρικών λύσεων.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ: • Empowering Resilience - Customer Loyalty – Positive Customer Experience • Ψηφιακός Μετασχηματισμός - Καινοτόμες Υπηρεσίες – Τεχνολογίες Αιχμής • Fintech & Paytech ecosystems – οι προκλήσεις του Open Banking • Εξελίξεις στην υλοποίηση του PSD2 και Strong Customer Authentication (SCA) • Η επέκταση των Payments Platforms εκκαθάριση χωρίς τη συμμετοχή Τραπεζών

www.digitalbankingcy.com Gold Sponsor

Auspices & Honorary Support

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ: Ξένια Σωτηρίου, REGISTRATIONS: Xenia Soteriou,Μ: Μ:+357 +35799477708, 99477708,E:E:xenias@boussias.cy xenias@boussias.cy ΧΟΡΗΓΙΕΣ: Κωνσταντίνα Χατζηζαχαρία, Μ: +357 99910857, E: constantinah@boussias.cy SPONSORSHIPS: Constantina Hadjizacharia, Μ: +357 99910857, E: constantinah@boussias.cy ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Παυλάτου, +303627 694371, 3627 E: pavlatou@boussias.com CONTENT: VickyΒίκυ Pavlatou, M: +30M: 694 E:371, pavlatou@boussias.com

Media sponsor

COVER STORY

Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΣΤΟ DIGITAL FINANCE

Η ψηφιακή καινοτομία θα επαναπροσδιορίσει το ασφαλιστικό τοπίο Solvency II, πανδημία, ψηφιακός μετασχηματισμός και insurtechs. Η Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, Μαργαρίτα Αντωνάκη μιλά στο Digital Finance για όλα, για το παρελθόν, το παρόν και κυρίως το μέλλον της ασφαλιστικής αγοράς. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝ∆ΡΕΟΥ

Πώς βλέπει ο ασφαλιστικός κλάδος τη χρήση σύγχρονων και αναδυόμενων τεχνολογιών; Πλέον βρισκόμαστε στο μέσο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η τεχνολογία οδηγεί τις εξελίξεις σε πάρα πολλούς κλάδους και η ασφάλιση δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Ήδη, οι επιχειρήσεις της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, έχουν ψηφιοποιήσει πολλές από τις λειτουργίες τους και αξιοποιούν με επιτυχία τις σημαντικές δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες, μια διαδικασία που επιταχύνθηκε υπό την πίεση της πανδημίας. Έχουμε, όμως, αρκετό δρόμο μπροστά μας. Ένα από τα κύρια θέματα που απασχολεί και θα συνεχίσει να απασχολεί την Ελληνική ασφαλιστική αγορά είναι η περαιτέρω διάδοση της αξίας της ασφάλισης. Πρέπει να εξηγήσουμε με απλό και κατανοητό τρόπο το ασφαλιστικό προϊόν στους πολίτες και ιδίως στους νέους για τη χρησιμότητα της ασφάλισης στη γλώσσα τους ώστε να επιλέξουν την προστασία που τους προσφέρει το ασφαλιστικό αγαθό. Η χρήση της τεχνολογίας θα συνδράμει στην υλοποίηση αυτού του στόχου αποδεικνύοντας ότι η ασφάλιση έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τη μετάβασή της στην εποχή του digital, και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του σύγχρονου καταναλωτή. Ζούμε στην εποχή του «τηλε» : τηλεργασία, τηλε- εκπαίδευση και πολλά άλλα και πρέDIGITAL FINANCE

πει να μπορούμε να λειτουργήσουμε έτσι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η σωστή στρατηγικά αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών θα φέρει πλεονεκτήματα στην ασφαλιστική αγορά. Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κόστους, στην ακριβέστερη αξιολόγηση του κινδύνου ,σε πιο γρήγορες αποφάσεις βάσει δεδομένων , σε αποδέσμευση πόρων και κατεύθυνσή τους σε καλύτερες και περισσότερες πωλήσεις, σε ταχύτερη εξυπηρέτηση και καλύτερη εμπειρία των πελατών, κοκ. Στο δρόμο όμως για τον ψηφιακό μετασχηματισμό υπάρχουν πολλά σημεία που πρέπει να ληφθούν υπόψιν: Το κυριότερο είναι ότι όλα αυτά πρέπει να αποσκοπούν αφενός μεν στη βέλτιστη εξυπηρέτηση του ασφαλισμένου αφετέρου δε στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών εταιριών.

Solvency II, αναθεώρησή του και κορωνοϊός: Πόσο έχουν επηρεάσει το ασφαλιστικό επιχειρείν στην Ελλάδα και πώς τις αντιμετωπίζουν οι ελληνικές εταιρείες; Το Solvency II έφερε επανάσταση στο ευρωπαϊκό ασφαλιστικό δίκαιο και αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς για πολλά άλλα ασφαλιστικά νομοθετήματα διεθνώς. Η ιδέα πάνω στην οποία στηρίχθηκε ήταν καινοτόμα: μια εναρμονισμένη προσέγγιση τριών πυλώνων που υπερέβαινε κατά πολύ τα καθιερωμένα πλαίσια (ακόμη

18

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Bio Η κ. Μ. Αντωνάκη είναι μαθηματικός- αναλογίστρια με μεταπτυχιακές σπουδές στην Επιχειρησιακή Έρευνα και Πληροφορική και πολύχρονη εμπειρία σε θέματα Ιδιωτικής Ασφάλισης. Από το 1995 κατέχει τη θέση της Γενικής Διευθύντριας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ). Έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Αναλογιστών, της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (ΕΠ.Ε.Ι.Α), μέλος πολλών Νομοπαρασκευαστικών Επιτροπών και έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε σειρά συνεδρίων και συναντήσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Insurance Europe, του αντιπροσωπευτικού οργάνου των ενώσεων των ασφαλιστικών εταιριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχει διατελέσει μέλος της Τεχνικής Επιτροπής Εκπαίδευσης και Εξετάσεων Διαμεσολαβούντων του Υπουργείου Ανάπτυξης.

DIGITAL FINANCE

19

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

COVER STORY

και του τραπεζικού τομέα), εισάγοντας μια ολοκληρωμένη, βασιζόμενη στον κίνδυνο, οικονομική προσέγγιση. Από το 2016 που τέθηκε σε ισχύ για πρώτη φορά, το Solvency II έχει λειτουργήσει θετικά για τον κλάδο: τον θωράκισε τόσο κεφαλαιακά όσο και σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης, ενώ αύξησε τη διαφάνειά του μέσω της δημοσίευσης κάθε χρόνο της SFDR (της Έκθεσης Φερεγγυότητας και Χρηματοοικονομικής Κατάστασης). Την ίδια στιγμή όμως είναι ένα πλαίσιο εξαιρετικά απαιτητικό και κοστοβόρο. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη κλήθηκαν να προχωρήσουν σε δαπανηρές επενδύσεις σε εξειδικευμένο προσωπικό, διαδικασίες, υποδομές και συστήματα για τη συμμόρφωσή τους με τους νέους κανόνες. Το ασφαλιστικό επιχειρείν στην Ελλάδα σίγουρα ωφελήθηκε από το Solvency II σε συνδυασμό με την άσκηση της εποπτείας από την ΤτΕ. Ενίσχυσε την αξιοπιστία του, προσφέροντας στον εγχώριο κλάδο τα εχέγγυα για να διεκδικήσει απέναντι στη Πολιτεία μεγαλύτερο ρόλο σε διάφορους τομείς, ζωτικής σημασίας για τη χώρα, όπως συντάξεις, υγεία και φυσικές καταστροφές. Από την άλλη πλευρά βέβαια είχε σαν αποτέλεσμα τη DIGITAL FINANCE

20

μείωση των παικτών, εξαιτίας του υψηλού κόστους του αλλά και τη δημιουργία ευρύτερων σχημάτων, φαινόμενο βέβαια που δεν είναι μόνο ελληνικό. Από το 2019 η αναθεώρηση του Solvency II βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς. Σύσσωμη η ευρωπαϊκή αγορά, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής διατυπώνει τη δυσαρέσκειά της για τις προτάσεις της ΕΙΟΡΑ, οι οποίες θα καταστήσουν το Solvency ακόμη πιο συντηρητικό, απαιτώντας συνεχώς περισσότερα κεφάλαια που πλέον είναι ακριβά και ενίοτε απαγορευτικά επηρεάζοντας αρνητικά την ανάπτυξη του κλάδου και τον ανταγωνισμό. Η αναθεώρηση θα πρέπει να αποβλέπει σε στοχευμένες βελτιώσεις, επιτρέποντας στους ασφαλιστές να συνεισφέρουν σε μείζονες πολιτικές της ΕΕ, όπως την Πράσινη Συμφωνία και το πρόγραμμα ανάκαμψης (από την πανδημία). Με άλλα λόγια η προστασία του ασφαλισμένου πρέπει να επιτυγχάνεται με τρόπο που να ανταποκρίνεται συγχρόνως στο επιχειρηματικό μοντέλο και στους κινδύνους που πράγματι και όχι θεωρητικά απειλούν μια ασφαλιστική επιχείρηση, ώστε να μην δεσμεύονται κεφάλαια που δεν απαιτούνται και τα οποία κοστίζουν ακριβά. Πανδημία και αναθεώρηση του Solvency II συνέπεσαν

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

χρονικά με αποτέλεσμα οι εργασίες για την αναθεώρηση να επηρεαστούν από τις επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19, ιδιαίτερα κατά την αρχική φάση εξέλιξης του φαινομένου. Είναι βέβαια σημαντικό να τονιστεί ότι η ελληνική ασφαλιστική αγορά έχει επιδείξει μέχρι σήμερα ανθεκτικότητα χάρις στην υψηλή κεφαλαιακή θέση που της προσφέρει το Solvency II. Παρά την παρατεταμένη περίοδο χαμηλών επιτοκίων σε συνδυασμό με την μείωση της παραγωγής ασφαλίστρων που προκάλεσε η πανδημία, η οικονομική θέση των ελληνικών επιχειρήσεων παραμένει υγιής. Στο σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον να παραθέσω τα τελευταία δεδομένα για την παραγωγή του 2020, το οποίο, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν μία χρονιά ύφεσης για την ελληνική ασφαλιστική αγορά. Η συνολική παραγωγή ασφαλίστρων ήταν 3,92 δισ. €, σημειώνοντας μείωση (-3,7%) σε σχέση με το 2019. Το ποσοστό μείωσης των ασφαλίσεων Ζωής εκτιμάται στο 8%. ενώ οι ασφαλίσεις κατά Ζημιών εκτιμάται ότι είχαν οριακή αύξηση κατά 0,4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Τέλος, αξίζει να σημειώσω ότι, οι ελληνικές επιχειρήσεις, εκτός από ανθεκτικότητα, επέδειξαν μοναδική προσαρμοστικότητα και ευελιξία. Εφάρμοσαν άμεσα αποτελεσματικά και σε πολύ μεγάλο ποσοστό την τηλεργασία και πολιτικές για τη διασφάλιση της πλήρους συνέχισης των εργασιών του, εξυπηρετώντας και διευκολύνοντας, κατά περίπτωση, τους πελάτες τους, διαφυλάττοντας τις επενδύσεις και τη διαθεσιμότητα των προϊόντων τους.

Η είσοδος των insurtech εταιρειών τα τελευταία χρόνια αναμένεται να επηρεάσει τον ασφαλιστικό τομέα, και αν ναι πώς; Το InsurΤech, ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον ασφαλιστικό κλάδο, είναι μια πραγματικότητα εδώ και αρκετά χρόνια στο διεθνές περιβάλλον, αλλά και στην Ελλάδα αποκτά δυναμική και όλο και περισσότερες εταιρείες ασχολούνται με το αντικείμενο. Βλέπουμε με μεγάλο ενδιαφέρον όλο και περισσότερες ανακοινώσεις εταιρών, ακόμα και τον προηγούμενο μήνα, για έξυπνες καινοτομίες που εντάσσονται στον τομέα InsurTech αλλά και συνεργασίες με νέο-εισερχόμενες εταιρίες στον τομέα. Οι νεοσύστατες εταιρείες μέσω συνεργασιών αναμένεται να επιταχύνουν την διείσδυση αυτοματισμών στις παραδοσιακές ασφαλιστικές επιχειρήσεις . Βραχυπρόθεσμα, με τις συνέργειες αυτές, θα απλοποιηθούν οι διαδικασίες σε όλη την αλυσίδα της ασφαλιστικής αγοράς, από την ενημέρωση και προσέγγιση του πελάτη έως και τη σύναψη συμβολαίου. Οι ασφαλισμένοι σταδιακά θα απολαμβάνουν προσωποποιημένες υπηρεσίες και προϊόντα και οι εταιρίες , όσες προσαρμοστούν, θα βελτιώσουν το κόστος

Η πανδημία επιτάχυνε τη μετάβαση των ασφαλιστικών εταιριών σε ένα ψηφιακό μοντέλο λειτουργίας, τάση η οποία ήταν υπαρκτή και πριν την πανδημία λειτουργίας τους και την ταχύτητα των διαδικασιών τους. Μακροπρόθεσμα με την ψηφιακή καινοτομία θα επαναπροσδιοριστεί σημαντικά το ασφαλιστικό οικοσύστημα της επόμενης γενιάς. Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο που θα ευνοεί την καινοτομία και θα επιτρέπει στις παραδοσιακές ασφαλιστικές εταιρείες και τους νεοεισερχόμενους στην αγορά να επωφελούνται από τις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η ψηφιοποίηση, αρκεί αυτό να γίνεται επί ίσοις όροις. Όμως η τεχνολογία δεν είναι αυτοσκοπός. Θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψιν ότι για κάθε μεγάλη προσαρμογή χρειάζεται ισορροπία, χρόνος και στρατηγική. Χρειάζεται ισορροπία και βέλτιστος συνδυασμός μεταξύ πολλών παραγόντων όπως: • Της υπάρχουσας κουλτούρας της κάθε εταιρίας και της αναγκαίας πλέον αλλαγής κουλτούρας • Των εσωτερικών διαδικασιών της κάθε εταιρίας και της ανάγκης ταχείας προσαρμογής σε νέες • Του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού και της διαθεσιμότητας ταλέντων με ψηφιακές ή κατάλληλες δεξιότητες στην εταιρία αλλά και στη χώρα • Των νέων δικτύων διανομής και των υπαρχόντων δικτύων διανομής • Των νέων επιλογών για τον καταναλωτή αλλά όχι υπερβολικά πολλών και δυσνόητων επιλογών για τον καταναλωτή • Της ψηφιακής συμβουλής στον ασφαλισμένο και της προσωπικής επαφής με τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή • Των εταιριών παραδοσιακής ισχύος και των νέων καινοτόμων παικτών • Του βαθμού ωριμότητας της κοινωνίας και των καταναλωτών • Της επένδυσης και της απόδοσης Όλα αυτά με τη σειρά τους θα διασφαλίσουν τους πόρους που χρειάζονται για περισσότερες επενδύσεις στην τεχνολογία.

DIGITAL FINANCE

21

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

COVER STORY

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός πόσο ρόλο στο σχεδιασμό νέων ασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών; Η ταχύτητα αλλά και η ευκολία στην πρόσβαση στις υπηρεσίες σήμερα έχουν μεγαλύτερη σημασία από ποτέ. Οι πολίτες πλέον αναζητούν άμεση παράδοση προϊόντων και υπηρεσιών, άμεση ανταπόκριση στα αιτήματά τους, άμεση εξυπηρέτηση και κατά συνέπεια άμεση εκτίμηση κινδύνου, τιμολόγηση, έκδοση συμβολαίων, εκτίμηση ζημιών , αποζημιώσεις κλπ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι καταναλωτές πλέον συγκρίνουν το επίπεδο παρεχόμενης υπηρεσίας όχι μόνον μεταξύ των ασφαλιστικών εταιριών αλλά μεταξύ άλλων κλάδων και εταιριών που παρέχουν ψηφιακές υπηρεσίες στους πελάτες τους. Οι σύγχρονοι καταναλωτές αναζητούν εξατομικευμένες υπηρεσίες και καινοτόμα ασφαλιστικά προϊόντα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Έτσι ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αποτελεί πλέον απλή επιλογή, αλλά αναγκαία προϋπόθεση για τον κλάδο. Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει τον σύγχρονο κόσμο, και οι εφαρμογές της στην ασφάλιση βελτιώνουν ήδη την εξυπηρέτηση των πελατών, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα, παρέχοντας μεγαλύτερη εικόνα των αναγκών των πελατών και αποτρέποντας την ασφαλιστική απάτη.

DIGITAL FINANCE

22

Η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να βοηθήσει τους ασφαλιστές να προβλέψουν τον κίνδυνο με μεγαλύτερη ακρίβεια, να προσαρμόσουν τα προϊόντα και να χρησιμοποιήσουν την ενισχυμένη πρόβλεψη για την ταχεία ανάπτυξη νέων προϊόντων για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων κινδύνων. Ομοίως, ο αυτοματισμός θα χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη διαδικασιών που γίνονται ακόμη χειροκίνητα όπως για παράδειγμα η διαχείριση ζημιών. Ποιος θέλει να περιμένει για να ενημερωθεί για τις καλύψεις της ασφάλειάς του; Σήμερα οι καταναλωτές προτιμούν να χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο για να πληκτρολογούν, να υποβάλουν το αίτημα τους και να λαμβάνουν την αποζημίωσή τους γρήγορα και εύκολα. Την ίδια στιγμή η τεχνολογία δημιουργεί νέα ασφαλιστική ύλη και κατ’ επέκταση την ανάγκη για νέα ασφαλιστικά προϊόντα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα προϊόντα κάλυψης των κινδύνων cyber ενώ γίνεται πολύς λόγος για τη λεγόμενη ασφάλιση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ )όπως ισχύει στην περίπτωση των αυτόνομων αυτοκινήτων.

Πώς θεωρείτε πως έχει επηρεάσει η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας τις εξελίξεις τα τελευταία χρόνια ; Οι ψηφιακές λειτουργίες έχουν αναπτυχθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια., με συνέπεια οι καταναλωτές να αναζητούν ολοένα και περισσότερες ψηφιακές λύσεις. Αυτή η υιοθέτηση της τεχνολογίας δεν περιορίζεται στους νέους, αλλά περνά όλες τις ηλικιακές ομάδες. Η πανδημία που βιώνουμε επί ένα ολόκληρο χρόνο επέδρασσε ακόμη πιο θετικά στις διαδικασίες της ψηφιοποίησης. Αναγκάζει τους νέους χρήστες να χρησιμοποιούν ψηφιακά κανάλια για καθημερινές συναλλαγές, προκειμένου να συνεχίσουν να εργάζονται – ή να παραμένουν σε επαφή με φίλους και συγγενείς. Ο ασφαλιστικός κλάδος στην Ελλάδα,, με μεγαλύτερο σύμμαχο την τεχνολογία, προσαρμόστηκε με ευελιξία και ταχύτητα στο “σοκ” της πανδημίας, συνεχίζοντας απρόσκοπτα να παρέχει τις υπηρεσίες του και να αποζημιώνει τους ασφαλισμένους. Η ψηφιοποίηση λειτουργιών, η εργασία εξ αποστάσεως, η αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων και οι καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις ήταν η άμεση απάντηση της αγοράς μας στην κρίση, και κατάφερε, με τη χρήση της τεχνολογίας, σε σύντομο χρονικό διάστημα να στήσει τους κατάλληλους μηχανισμούς και να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία της. Όμως οι προκλήσεις δεν τελειώνουν εδώ. Η περιορισμένη ζήτηση λόγω της παγκόσμιας μακροοικονομικής αβεβαιότητας, ο ανταγωνισμός, το διαρκώς μεταβαλλόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο και οι

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

επιπτώσεις του στη λειτουργία των εταιριών , δημιουργούν πιέσεις για διαρκή μείωση του λειτουργικού κόστους και καλύτερες επενδυτικές επιδόσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι ενόψει των κοσμογονικών αλλαγών βρίσκεται και η Ευρωπαϊκή Ένωση, που αυτήν την δεκαετία θέτει μπροστά της την πρόκληση της επαναβιομηχάνισης της με όρους 4ης βιομηχανικής επανάστασης, ψηφιακής και πράσινης μετάβασης. Μία από τις στρατηγικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έως το 2024 είναι “η Ευρώπη να είναι έτοιμη για την ψηφιακή εποχή”. Στο πλαίσιο αυτό δημοσίευσε τη στρατηγική της αλλά και δέσμη μέτρων για τον ψηφιακό χρηματοοικονομικό τομέα. Πολλά από αυτά τα κανονιστικά μέτρα θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ασφαλιστική αγορά. Η ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά στην οποία συμμετέχει ενεργά η Ελλάδα μέσω της Ένωσης, υποστηρίζει γενικά τη νέα ψηφιακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το χρηματοπιστωτικό κλάδο και ειδικά για τον ασφαλιστικό και εκτιμά ότι θα υπάρξουν γενικά οφέλη στη λειτουργία των επιχειρήσεων μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών. Ωστόσο, εκφράζονται και ανησυχίες από τις ρυθμίσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προσπάθειά της να προστατεύσει καταναλωτές και επιχειρήσεις από τους κινδύνους που αναδύονται από την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών. Οι βασικότερες ανησυχίες των ευρωπαίων ασφαλιστών είναι ότι: • τα ρυθμιστικά εμπόδια που ισχύουν για την παροχή ασφαλιστικών υπηρεσιών στους καταναλωτές online, πρέπει να αναθεωρηθούν και να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, • η έλλειψη ίσων όρων ανταγωνισμού καθώς οι νέοι πάροχοι που εισέρχονται στο πεδίο δράσης της ασφαλιστικής αγοράς δεν λειτουργούν με το ίδιο αυστηρό ρυθμιστικό καθεστώς που διέπει τον ασφαλιστικό κλάδο. Είναι επομένως κρίσιμος ο σεβασμός της αρχής «same activities, same risks, same rules”,- ίδια δραστηριότητα, ίδιοι κίνδυνοι, ίδιοι κανόνες, • οι προκλήσεις που αναδύονται σχετικά με τη χρήση των δεδομένων στο πλαίσιο της τεχνητής νοημοσύνης λόγω των υπαρχουσών ρυθμίσεων του Γενικού Κανονισμού προστασίας προσωπικών δεδομένων,(gdpr) • το πλαίσιο ανταλλαγής δεδομένων. Θα πρέπει να διασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού σχετικά με την μεταχείριση των διαφορετικών παικτών, κοκ

Εποπτεία και κεφάλαια είναι άμεσα συνυφασμένα με την αξιοπιστία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων Κεφάλαια, εποπτεία, αξιοπιστία, τεχνολογία. Ποιο θεωρείτε πιο σημαντικό για μία ασφαλιστική εταιρία σήμερα ; Όλα αυτά που αναφέρετε είναι κρίσιμες παράμετροι με διακριτούς και αλληλοσυμπληρούμενους ρόλους που καθορίζουν το μέλλον και τις προοπτικές ανάπτυξης οποιαδήποτε ασφαλιστικής εταιρίας. Για την προβολή του κλάδου μας ως μοχλού ανάπτυξης για τη χώρα μας και μέρος της λύσης σε πολλά διαρθρωτικά προβλήματα έχουμε στα χέρια μας δύο σημαντικά όπλα: ότι αφενός εφαρμόζουμε ένα πλαίσιο που εξασφαλίζει την κεφαλαιακή θωράκιση των επιχειρήσεων μέσω σύγχρονων κανόνων αποτίμησης βασιζόμενων σε ακραία σενάρια προκειμένου η πιθανότητα πτώχευσής τους να περιοριστεί για τους επόμενους 12 μήνες σε ποσοστό έως 0,5%. Και αφετέρου επόπτης μας είναι η ΤτΕ: ένας σύγχρονος και έγκριτος φορέας με μακρά τεχνογνωσία στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Μεγάλο στοίχημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί, φυσικά. ο ψηφιακός μετασχηματισμός τους, ο οποίος ήδη εξελίσσεται ραγδαία λόγω της πανδημίας, τόσο σε επίπεδο οργάνωσης όσο και ως τρόπος επικοινωνίας με τον πελάτη μέσω καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων (π.χ. αυτοματοποιημένες διαδικασίες ανάληψης κινδύνων ή διακανονισμού αποζημίωσης). Είναι γεγονός ότι η τεχνολογία και η καινοτομία αποτελούν σήμερα στρατηγικό πλεονέκτημα στα χέρια όσων τις διαθέτουν. Η ψηφιοποίηση αυξάνει την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα αλλά δημιουργεί έντονες πιέσεις στις επιχειρήσεις που δεν ακολουθούν. Επιπλέον, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, στρατηγική κατεύθυνση και εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στην επιχείρηση.Παρ’ όλα αυτά πρόκειται για δύναμη, η οποία λόγω των κινδύνων που εγκυμονεί (π.χ. έκθεση σε κυβερνοεπιθέσεις, θέματα προστασίας καταναλωτών, ηθικά ζητήματα) θα πρέπει να τεθεί σε ρύθμιση και κανόνες, κάτι που έχει υπόψη της η Ε.Ε. να αντιμετωπίσει μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών της στον τομέα του digitilisation. Συμπερασματικά θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι για την ανάπτυξη μιας ασφαλιστικής επιχείρησης θα πρέπει να συντρέχουν όλες οι παραπάνω παράμετροι. Δεν αρκεί δηλαδή να έχεις μόνο το κεφάλαια και τίποτε άλλο ή αντίστροφα μόνο τεχνολογία και όχι επαρκή κεφάλαια.

DIGITAL FINANCE

23

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

INTERVIEW

ΣΟΎΛΑ ΛΟΎΚΑ

DeFi: Καταλύτης χρηματοοικονομικού εκδημοκρατισμού Η διακεκριμένη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Σούλα Λουκά μιλάει στο Digital Finance για τις ανατροπές που μπορεί να φέρει στις καθημερινές συναλλαγές μας η υιοθέτηση μιας αποκεντρωμένης προσέγγισης βασισμένης στο blockchain. Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η σ τ ο ν Γι ά ν ν η Ρ ι ζ ό π ο υ λ ο

Δώστε μας έναν ορισμό του DeFi και μιλήστε μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του…

Οι σχέσεις της τεχνολογίας με τα χρηματοοικονομικά πάνε πολλές δεκαετίες πίσω. Το μοντέλο, που γνωρίζουμε και εφαρμόζουμε ως τις μέρες μας, βασίζεται σε συγκεντρωτικά συστήματα, τα οποία χρειάζονται μεσάζοντες για να λειτουργήσουν. Το DeFi (σύντμηση του Decentralized Finance), από την άλλη, είναι ένας όρος-ομπρέλα, τον οποίο χρησιμοποιούμε για διάφορες οικονομικές εφαρμογές οι οποίες «πατάνε» στην τεχνολογία του blockchain και επιτρέπουν τις συναλλαγές χωρίς την ανάμιξη μεσαζόντων. Με τη βοήθεια «έξυπνων συμβολαίων» (smart contracts), οι γραμμές του κώδικα ουσιαστικά παίζουν τον ρόλο των τραπεζών και των άλλων χρηματοοικονομικών θεσμών, με αποτέλεσμα η απομάκρυνση των μεσαζόντων να μειώνει το κόστος για τους καταναλωτές. Το DeFi επεκτείνει τη χρήση του blockchain από τις απλές μεταφορές αξιών ως τις πιο σύνθετες χρήσεις, όπως για παράδειγμα οι συναλλαγές μεταξύ μηχανών (Machine-to-Machine - M2M), στο πλαίσιο μιας διαφορετικής και βελτιωμένης, θα έλεγα, χρηματοοικονομικής υποδομής. Η καινοτομία περνάει μ’ αυτόν τον τρόπο σε εφαρμογές οι οποίες περιλαμβάνουν (χωρίς, βεβαίως, να περιορίζονται μονάχα σ’ αυτές) τις διασυνοριακές συναλλαγές, τις πλατφόρμες δανεισμού και τις διασταυρούμενες (cross-chains) συναλλαγές. Ποια είναι τα βασικά πλεονεκτήματά του και σε ποιους τομείς μπορεί το DeFi να κάνει τη διαφορά, σε σύγκριση με όσα γνωρίζουμε ως σήμερα;

Το DeFi μπορεί να συνεισφέρει πολλαπλά στη βελτίωση του σημερινού χρηματοοικονομικού συστήματος. Καθώς δεν έχει ούτε κεντρικό ούτε ενδιάμεσα σημεία ελέγχου, αφενός είναι πολύ πιο δύσκολο να το χειραγωγήσεις ή να το DIGITAL FINANCE

24

παραβιάσεις, αφετέρου διαθέτει ό,τι χρειάζεται, προκειμένου οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές να πραγματοποιούνται με αξιοπιστία και διαφάνεια. Ακόμα περισσότερο, τέτοιου είδους συστήματα προσφέρουν στους χρήστες τους πλήρη ιδιοκτησία και έλεγχο των προσωπικών τους δεδομένων. Η εγγενής στην τεχνολογία blockchain ελεύθερη πρόσβαση -που, με τη σειρά της, εξασφαλίζει ελεύθερη πρόσβαση και στο DeFi- δίνει το έναυσμα για σημαντικές εξελίξεις στον χρηματοοικονομικό τομέα. Σε χώρες όπου το βαρύ ρυθμιστικό πλαίσιο δεν επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, ούτε δίνει τη δυνατότητα έντοκης κατάθεσης ποσών στις τράπεζες, το DeFi αποτελεί ένα πανίσχυρο εργαλείο στα χέρια των πολιτών. Κι αν το καλοσκεφτούμε, αυτό ισχύει σήμερα στις περισσότερες χώρες, της Κύπρου μη εξαιρουμένης. Το DeFi δεν απαιτεί από τον χρήστη να έχει credit score, δεν ζητάει τη διεύθυνσή του, ούτε του επιβάλλει την απόκτηση ψηφιακής ταυτότητας, προκειμένου να αποκτήσει ελεύθερη πρόσβαση στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Μονάχα ένα κινητό και σύνδεση

Αυτό που πρέπει, επίσης, να θυμόμαστε είναι ότι παρά το γεγονός πως η πλειοψηφία των πολιτών ανά τον κόσμο, διαθέτουν πλέον smartphone με πρόσβαση στο Internet, σε πολλές χώρες δεν είναι ακόμα διαθέσιμη η δυνατότητα αξιόπιστης πρόσβασης στο online banking. Αφού οι μόνες προϋποθέσεις είναι η κατοχή μιας “έξυπνης” συσκευής και η δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο, αυτοί που δεν έχουν δοσοληψίες με κάποια τράπεζα, μπορούν πλέον εύκολα να αποκτήσουν πρόσβαση σε ένα παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα και να διαχειριστούν τις συναλλαγές τους μέσω αυτού – μ’ άλλα λόγια, βρισκόμαστε μπροστά στον εκδημοκρατισμό των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Μια άλλη, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

πλευρά του DeFi είναι ότι επιτρέπει την αναπαραγωγή σε ένα αποκεντρωμένο περιβάλλον κάποιων παραδοσιακών χρηματοοικονομικών εργαλείων, όπως είναι τα παράγωγα, τα δάνεια, οι καταθετικοί λογαριασμοί αλλά και οι αγοραπωλησίες σε ένα (αποκεντρωμένο, βεβαίως) χρηματιστήριο. Τα παράγωγα στο πλαίσιο του DeFi, για παράδειγμα, αποτελούν μια εντελώς νέα μορφή παραγώγων, τα οποία μπορούν να δώσουν ακριβώς τις ίδιες υπηρεσίες μ’ όσες θα έπαιρνε κανείς από την παραδοσιακή πλατφόρμα των παραγώγων, αλλά ταυτόχρονα ανοίγουν την πόρτα σε πρωτοποριακά crypto-native συμβόλαια, όπως είναι τα hash-swaps (συμφωνίες στις οποίες πωλείται μέρος της ‘εξορυκτικής’ ισχύος κάποιου δημιουργού κρυπτονομισμάτων, αντί χρηματικού αντιτίμου). Μάλιστα, όπως όλα δείχνουν, φέτος θα είναι η χρονιά των Αποκεντρωμένων Χρηματιστηρίων (Decentralized Exchanges – DEXs) καθώς περνούν στη φάση της ωρίμανσης, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο το οικοσύστημα των DEX και του ίδιου του DeFi. Η “έκρηξη” των αιτήσεων, τους τελευταίους μήνες, έχει ανεβάσει την επιβεβαιωμένη συνολική αξία του DeFi οικοσυστήματος στα περίπου 40 δις δολάρια μια πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με τα μόλις 13 δις δολάρια τον Δεκέμβριο του 2020. Ποιες θεωρείτε τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην πορεία του DeFi;

Για την ώρα, το οικοσύστημα του DeFi είναι ένα πεδίο τεχνολογικού πειραματισμού και καινοτομίας. Η τεχνολογία του δεν είναι ακόμα ώριμη και δεν υπάρχει το κατάλληλο νομικό πλαίσιο. Επί πλέον, η ανάπτυξή του, εφ’ όσον μιλάμε για υιοθέτηση μεγάλης κλίμακας, παραμένει ακόμα μια μεγάλη πρόκληση. Το Ethereum 2.0 φαίνεται να παρουσιάζει καλύτερες προοπτικές, όσον αφορά στην αντιμετώπιση της επεκτασιμότητας και τη μείωση των ενεργειακών απαιτήσεων, όμως από την άλλη θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν τις τιμές του Ether, οι οποίες αποτελούν εμπόδιο για την επίτευξη του στόχου μας, που παραμένει η δυνατότητα πρόσβασης στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες για όλους. Γύρω από το Ethereum, πάντως, υπάρχει έντονη δραστηριότητα ήδη από την εποχή της δημιουργίας του και πολλοί προγραμματιστές αξιοποιούν τις δυνατότητες που προσφέρει, ιδιαίτερα στον χώρο των smart contracts. Όπως όλα δείχνουν, θα συνεχίσει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον χώρο του DeFi… Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της ρύθμισης, σ’ έναν χώρο όπου ακόμα κινούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά;

Η προοπτική να μπουν οι πλατφόρμες του DeFi σε ρύθμιση, μας βάζει μπροστά σε ένα δίλημμα: από τη μια πλευρά θα περιορίσει τη συνολική αποτελεσματικότητα και φιλοσοφία του crypto-χώρου, όμως από την άλλη, χωρίς αυτήν θα είναι πολύ δύσκολο να αποδώσεις ευθύνες σε κάποιον ιδιώτη ή οντότητα, στην περίπτωση μιας αποτυχίας ή καταστροφής. Κι αυτή μπορεί να είναι οτιδήποτε: από την αντιμετώπιση προβλημάτων ασφαλείας, αν ένα σύστημα δεχτεί επίθεση hackers, ως την κατάρρευση ολόκληρου του συστήματος. Η ρύθμιση θα καθορίσει την ταχύτητα με την οποία θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις. Είναι κάτι αναπόφευκτο, αφού έχουμε να κάνουμε με τόσο ριDIGITAL FINANCE

25

ζικές αλλαγές στις δομές του χρηματοοικονομικού συστήματος και, παράλληλα, είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε τρόπους για να προστατέψουμε τον καταναλωτή. Χρειάζεται να λάβουμε μέτρα για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το “ξέπλυμα χρήματος”, αλλά και τις προσπάθειες μυστικής χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Τα συστήματα DeFi -όντας αποκεντρωμένα- μπορούν να καλύψουν με τη δράση τους όλο τον πλανήτη, χωρίς μάλιστα να αποκαλύπτονται οι ταυτότητες των αντισυμβαλλομένων. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ποιος θα ρυθμίσει το DeFi; Δύσκολη η απάντηση – ίσως πρέπει να αναπτυχθούν νέες, καινοτομικές τεχνολογίες εποπτείας (embedded supervision). Μόνο αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα μπορέσουμε να πούμε ότι οι όποιες ρυθμιστικές αποφάσεις θα έχουν πραγματικά σημαντικό αντίκτυπο στην υιοθέτηση του DeFi. Όμως, ποιος θα αναλάβει να ενημερώσει τους καταναλωτές; Πώς θα αναγνωρίσουν αν πρόκειται για τάση, για “φούσκα” ή για πραγματική αξία;

Η σωστή ενημέρωση αποτελεί κομβικό παράγοντα για όσες τεχνολογίες αλλάζουν τους κανόνες του παιχνιδιού, αφού η έλλειψή της μπορεί να σταθεί εμπόδιο για την υιοθέτησή τους. Η εκπαίδευση στον χώρο του DeFi και γενικότερα γύρω από το

Οι μόνες προϋποθέσεις είναι η κατοχή μιας “έξυπνης” συσκευής και η δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο blockchain αποτελεί από μόνη της μια ανατρεπτική καινοτόμο τεχνολογία, η οποία αναπτύσσεται με εκθετικό ρυθμό. Το αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση νέων αγορών, οι οποίες απαιτούν νέα γνώση, νέες δεξιότητες και νέους γύρους έρευνας και καινοτομίας. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα πρέπει να ξαναγραφτούν σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκομένους – εκπροσώπους της βιομηχανίας, όσους χαράσσουν πολιτική, βεβαίως την κυβέρνηση, αλλά και την κοινωνία των πολιτών, προκειμένου να προετοιμαστεί η νέα γενιά για τις σημερινές και αυριανές απαιτήσεις στην αγορά εργασίας. Πολλά πανεπιστήμια ανά τον κόσμο κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, προσφέροντας την αναγκαία εκπαίδευση και επιμόρφωση – ένα από αυτά είναι και το πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, το οποίο πρωτοπορεί σ’ ό,τι αφορά στην εκπαίδευση στον χώρο του blockchain. Όμως, εξίσου σημαντική είναι και η εκπαίδευση των καταναλωτών. Αφού οι τράπεζες θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο συνολικό οικοσύστημα του Open Banking, η εκ μέρους τους εκπαίδευση των χρηστών αποκτά καίρια σημασία για την υιοθέτηση και, τελικά, την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

INTERVIEW

ΤΙΝΑ ΜΠΟΥΛΟΥΓΟΥΡΑ - ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ

“Ναι” στις συνεργασίες με τράπεζες λέει η Hellas Direct

Το μεταβαλλόμενο ασφαλιστικό και χρηματοοικονομικό τοπίο αναμένεται να οδηγήσει σε συνεργασίες αλλά και συγχωνεύσεις οργανισμών, υποστηρίζουν στο Digital Finance δύο από τα κορυφαία στελέχη της Hellas Direct. Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΏΤΗ ΜΑΡΚΈΤΟ

Μ

έχρι πριν από ελάχιστο χρονικό διάστημα, οι fintech εταιρείες είχαν “στηθεί” στην αγορά με τον “αέρα” αυτών που θα φέρουν επαναστατικές αλλαγές, θέτοντας στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τράπεζες και ασφαλιστικές. Ωστόσο, ο ίδιος ο τεχνολογικός τομέας και μαζί οι αντίστοιχες εταιρείες, αντιλαμβάνονται τα οφέλη που υπάρχουν στην αγορά και αποφασίζουν να υιοθετήσουν ένα πιο επαγγελματικό πλαίσιο, προκειμένου να προσποριστούν τα ανάλογα κέρδη. Επιπροσθέτως, αντιλαμβάνονται πως κάθε πλευρά έχει να εισφέρει στο κοινό “τραπέζι” εξειδίκευση, γνώση, αξία και συγκεκριμένο body of work. Πως άραγε τοποθετείται στο αναδυόμενο τοπίο η Hellas Direct και ποιες οι προτεραιότητές της κατά το προσεχές χρονικό διάστημα; Το Digital Finance μίλησε με τον Αλέξη Πανταζή, συνιδρυτή και εκτελεστικό διευθυντή της εταιρείας αλλά και την Τίνα Μπουλουγουρά, head of customer journey and business development.

Τι βρίσκεται στο pipeline για την Hellas Direct το 2021;

Α. Πανταζής: Διεθνώς, εταιρείες που θεωρούνται εν γένει ως next generation ασφαλιστικές, όπως λ.χ. οι Lemonade, Root κι εμείς, δεν βλέπουμε τι κάνουμε υπό το πρίσμα απλά του ασφαλιστικού business, αλλά ένα από τα πρώτα μας μελήματα είναι να “ανοίξουμε” τα οικοσυστήματα και να υποδεχτούμε καλύτερα και αποτελεσματικότερα τον καταναλωτή, παρέχοντάς του στοχευμένες υπηρεσίες, προϊόντα και προσφορές. Κι αυτό, χάρη στον πλούτο και την πληθώρα των δεδομένων. Την τελευταία διετία, στις στρατηγικές μας επιδιώξεις βρίσκονται η γεωγραφική επέκταση, αλλά και η ενίσχυση του value chain. Υπό αυτό το πρίσμα, προβήκαμε πέρυσι στην εξαγορά της μεγαλύτερης εταιρείας παροχής υπηρεσιών οδικής βοήθειας στην Κύπρο, Rescueline που κατέχει μερίδιο αγοράς της τάξεως του 55%, ενώ έχουμε συμφωνήσει με την ΑΧΑ για την εξαγορά της θυγατρικής εταιρείας Inter Partner Assistance, η οποία δραστηριοποιείται στην παροχή οδικής βοήθειας εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου στην εγχώρια αγορά. Διαδικασία, DIGITAL FINANCE

26

που αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, όταν και θα έχει περάσει από εποπτική έγκριση. Ο λόγος που προχωράμε στις συγκεκριμένες κινήσεις, είναι γιατί πιστεύουμε στην αξία και τη δυναμική ενός κάθετου μοντέλου λειτουργίας της επιχείρησης, δια μέσω του οποίου μπορείς και προσφέρεις προς τους πελάτες σου ένα σημαντικό εύρος end-to-end υπηρεσιών: Από τη στιγμή που θα πάρει ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο, λ.χ. οδικής βοηθείας ή υγείας μέχρι το σημείο όπου θα έχει ένα claim, η ψηφιακή λογική της λειτουργίας μάς επιτρέπει να είμαστε scalable, να έχουμε στην διάθεσή μας εξόχως πλούσια δεδομένα προς επεξεργασία προκειμένου να προσφέρουμε στους πελάτες μας καλύτερη εξυπηρέτηση, στοχευμένα προϊόντα και προσφορές σε εξαιρετικά ανταγωνιστική τιμή. Την ίδια στιγμή, υπάρχει και μια πτυχή με έντονη χροιά Return On Investment (ROI). Και εξηγούμαι: Το κόστος που έχουμε επωμιστεί για να αναπτύξουμε εξειδικευμένο λογισμικό και υπηρεσίες σε τομείς, όπως λ.χ. το claims ή το fraud management, μας επιτρέπει να το “ανοίξουμε” και σε άλλες ασφαλιστικές που είναι πελάτες μας στο κομμάτι της παροχής οδικής βοήθειας. Για παράδειγμα, στην Κυπριακή αγορά, η Resculine συνεργάζεται με 12 μικρότερες ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δεν διαθέτουν τη δυνατότητα να επενδύσουν σημαντικά κεφάλαια προκειμένου να αναπτύξουν εκ του μηδενός απόλυτα εξειδικευμένες λύσεις λογισμικού. Άρα, έχουμε τη δυνατότητα ακολουθώντας τα χνάρια των Amazon είτε οποιασδήποτε άλλης εταιρείας που προσφέρει Software as a Service (SaaS), να το προσφέρεις ως υπηρεσία πληρώντας τις απαιτούμενες προϋποθέσεις σε θέμα εταιρικής διακυβέρνησης, GDPR κ.ο.κ. Η επέκταση της παρουσίας της Hellas Direct στο εξωτερικό, εξακολουθεί να βρίσκεται στην λίστα των προτεραιοτήτων σας;

Α. Πανταζής: Η αλήθεια είναι πως η πανδημία καθυστέρησε χρονικά την υλοποίηση των σχεδιασμών μας, καθώς ήδη ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

θα είχαμε επεκταθεί σε κάποιες Βαλκανικές χώρες αφού εκεί μπορείς να επεκταθείς και ως ασφαλιστική σύμφωνα με την άδεια που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή. Θεωρούμε πως εκεί υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης προκειμένου να διεισδύσεις ως ένα combo technology partner και ασφαλιστικής εταιρείας, μαζί. Τα πράγματα μεταβάλλονται ελαφρώς σε ότι αφορά την επέκταση στην Μέση Ανατολή, η οποία κι αυτή βρίσκεται στο στόχαστρό μας. Κατ’ αρχήν, δεν είναι εύκολο να δραστηριοποιηθείς εκεί ως αδειοδοτημένη ασφαλιστική εταιρεία, καθώς υπάρχουν αρκετά σύνθετα εποπτικά πλαίσια, οπότε θα πρέπει να εξετάσεις την μορφή τεχνολογικού παρόχου-συνεργάτη μιας υφιστάμενης ασφαλιστικής εταιρείας προκειμένου να προσθέσουν αξία και δυναμική στα offerings τους. Δεν σας κρύβω πως βρισκόμαστε εγγύτερα χρονικά, όσο και διαδικαστικά να επεκτείνουμε την δράση μας στα Βαλκάνια, σε σημείο τέτοιο ώστε εντός του τρέχοντος έτους να έχουμε ξεκινήσει μια μορφής δραστηριοποίηση σε 3-4 αγορές. Αναφορικά με την Μέση Ανατολή, βρισκόμαστε σε επαφές με ενδιαφερόμενα μέρη, ωστόσο θα απαιτηθεί περισσότερη προσπάθεια, χρόνος και διαδικασία ωρίμανσης των συνθηκών συνεργασίας. Πώς αξιοποιούνται αυτές οι επιχειρηματικές κινήσεις σε επίπεδο leads, πωλήσεων και προσέλκυσης νέων πελατών;

Τ. Μπουλουγουρά: Οι δύο βασικές πηγές εσόδων για την Hellas Direct, που δεν είναι άλλες από τις ασφαλίσεις και τις υπηρεσίες, μπορεί να λειτουργούν ανεξάρτητα, αλλά σε κάποια σημεία δρουν και συμπληρωματικά. Για παράδειγμα, η Rescueline στην Κύπρο και μελλοντικά η Inter Partner Assistance στην Ελλάδα, λειτουργούν στην αγορά διαθέτοντας πληθώρα πελατών, δίχως να εξυπηρετούν αποκλειστικά τις ανάγκες της Hellas Direct. Αντιθέτως, εξυπηρετούν και την Hellas Direct, στο πλαίσιο του καθημερινού τους operation και των εσόδων που προσπορίζονται. Προσδοκούμε, ωστόσο, πως το service που θα παρέχουν στους πελάτες θα κινείται σε πολύ ανώτερα επίπεδα, δια μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας. Κάτι, στο οποίο θα συμβάλει καταλυτικά και η τεχνολογική εταιρεία HD360, που αποτελεί μέρος του ομίλου της Hellas Direct, σε συνάρτηση με τον θετικό βαθμό επίδρασής μας σε επίπεδο κουλτούρας. Σε αυτό το πλαίσιο, θέλουμε να προσφέρουμε μέσω της οδικής κάλυψης, για παράδειγμα την δυνατότητα ο πελάτης να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή σε πόσο χρονικό διάστημα θα βρίσκεται κοντά του σταθμός εξυπηρέτησης οδικής βοήθειας. Την ίδια στιγμή, ένας πελάτης που θα έχει αγοράσει ένα ασφαλιστικό μας προϊόν, να μπορεί να βλέπει ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει εντός του σπιτιού του και σε περίπτωση που προκύψει κάποια σημαντική ανάγκη, να έχει άμεση πρόσβαση σε βοήθεια κ.ο.κ. Μέσω της καθετοποίησης, διασφαλίζουμε στην πράξη το υψηλό επίπεδο προηγμένων τεχνολογικών υπηρεσιών που δύναται να απολαύσει ο πελάτης μας. Όσο για το πως αυτό “γεννά” έσοδα για την εταιρεία, πρέπει να κινηθούμε επιθεDIGITAL FINANCE

27

Ο καταναλωτής είναι σημαντικά ενημερωμένος για την ασφαλιστική αγορά, η τιμή μοναδικό κριτήριο επιλογής

ΡΙΖΙΚΗ Η ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ Η μεγαλύτερη αλλαγή που έχουμε καταγράψει έγκειται στο γεγονός ότι ένα σημαντικό τμήμα του καταναλωτικού κοινού έχει στραφεί προς το online, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η προσέγγισή τους, καθώς -πλέον- έχουν εκπαιδευτεί σχετικά και έχουν συνηθίσει να διαδρούν ψηφιακά. Τα σχετικά “θεμέλια” είχαν μπει από την πρώτη καραντίνα τον περασμένο Μάρτιο και έκτοτε “κτίζουμε” σε αυτή την πραγματικότητα. Με βάση τα σχετικά δεδομένα σε ότι αφορά στον ασφαλιστικό κλάδο, διαπιστώσαμε πως οι παραδοσιακοί πελάτες εταιρειών που είχαν συνηθίσει να εξυπηρετούνται σχεδόν αποκλειστικά από φυσικά δίκτυα διαμεσολάβησης και μεσολαβητές, εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούσαν με τον κορωνοϊό, αναγκάστηκαν να επιλέξουν την online οδό. Αυτό, ωστόσο, δεν μετέβαλε πλήρως την βαθιά ριζωμένη αίσθηση που υπάρχει στον μέσο Έλληνα σχετικά με την σχέση που διατηρεί με κάποιον διαμεσολαβητή.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

INTERVIEW

Δεν ισχυριζόμαστε πως οι τράπεζες ή οι ασφαλιστικές πρέπει να τεθούν εκτός αγοράς. Αντιθέτως, τους προσεγγίζουμε με ένα σκεπτικό καλλιέργειας κοινά επωφελών συνεργειών

τικά καθιστώντας “κτήμα” του κοινού στο οποίο και απευθυνόμαστε, πως επιλέγοντας την Hellas Direct δεν αποκτούν απλά και μόνο μια ασφαλιστική κάλυψη, αλλά και το καλύτερο service της αγοράς. Αυτό όμως από μόνο του μπορεί να προσελκύσει ακόμη περισσότερους πελάτες;

Α. Πανταζής: Ο καταναλωτής είναι πολύ έξυπνος και σημαντικά ενημερωμένος σχετικά με το τι υπάρχει εκεί έξω στην ασφαλιστική αγορά, οπότε το ζήτημα της τιμής δεν αποτελεί το μοναδικό κριτήριο με το οποίο και επιλέγει την ασφαλιστική του. Αντιθέτως, σταθμίζει ιδιαίτερα σημαντικά την συνολικότερη εμπειρία εξυπηρέτησης που απολαμβάνει. Σε αυτό το πλαίσιο, η πλειοψηφία των υποδομών που έχουμε δομήσει αφορούν στο κομμάτι του claim, καθώς θέλουμε να εξυπηρετήσουμε με ταχύτητα, ασφάλεια και δίχως γραφειοκρατικές διαδικασίες, όποιον πελάτη μας βρεθεί σε ανάγκη να εξυπηρετηθεί επειδή λ.χ. τράκαρε. Τότε, το κυρίαρχο μέλημά μας είναι να τον στείλουμε στο κοντινότερο συνεργείο δίχως πρόσθετες διατυπώσεις και ανούσια ταλαιπωρία. Απλά, τον καλούμε να αναλογιστεί τι αγοράζει και τι είναι πιο σημαντικό για εκείνον. Από την πλευρά μας, το value proposition της Hellas Direct παραμένει σταθερό από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας της και δεν είναι άλλο από το ότι εργαζόμαστε προκειμένου να προσφέρουμε την καλύτερη τιμή, το καλύτερο προϊόν και το καλύτερο service στους πελάτες.

“ΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ” ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ Παρατηρείται μια εξαιρετικά έντονη κινητικότητα, που ουσιαστικά αποτελεί απόρροια της κατάστασης που επικρατεί εδώ και περίπου δυο δεκαετίες, που έχει οδηγήσει σε κατακερματισμό, με την ύπαρξη υπερπληθώρας εταιρειών σε συνάρτηση με το μέγεθος της εγχώριας αγοράς. Θα πρέπει, λοιπόν, να ακολουθήσει μια διαδικασία εξορθολογισμού, όπως συνέβη και στον τραπεζικό τομέα, σε βάθος διετίας, τουλάχιστον. Σε αυτό το πλαίσιο σίγουρα θα υπάρξουν εξαγορές και συγχωνεύσεις, ενώ και η Hellas Direct θα παίξει ρόλο στο υπό διαμόρφωση τοπίο. Πόσο μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία διαθέτουμε ένα μοναδικό positioning, τόσο σε θέμα εξειδίκευσης, τεχνολογίας και υποδομών, όσο στελεχών και ευρύτερα κουλτούρας.

DIGITAL FINANCE

Το κομμάτι των payments ή της τραπεζικής βρίσκεται στα άμεσα σχέδιά της Hellas Direct;

Α. Πανταζής: Σήμερα, το πλέον σημαντικό ζήτημα για τον Έλληνα καταναλωτή δεν είναι άλλο από το credit. Υπό αυτό το πρίσμα, οι ίδιοι πελάτες διαθέτουν οχήματα που κατά μέσο όρο έχουν ήδη συμπληρώσει μια δεκαπενταετία κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν συχνά-πυκνά προβλήματα. Με βάση, μάλιστα, τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας από την οδική βοήθεια, περίπου ένας στους τρεις θα μείνει στον δρόμο κατά τη διάρκεια της χρονιάς από μηχανολογικής ή ηλεκτρικής φύσεως πρόβλημα. Εκεί, ακριβώς, παρουσιάζεται το πρόβλημα για τον μέσο Έλληνα, καθώς δεν διαθέτει το αναγκαίο ποσό στην άκρη προκειμένου να αντιμετωπίσει την ζημιά που εμφανίστηκε, αφού δεν έχει κάνει κάποια αντίστοιχη πρόβλεψη στον μηναίο προϋπολογισμό του. Έχει υπολογιστεί πως εάν κάποια στιγμή ένα αυτοκίνητο μείνει στο δρόμο από ηλεκτρολογικό πρόβλημα, το κόστος της επισκευής του οποίου υπερβαίνει τα 700-800 ευρώ, τότε δύο στους τρεις Έλληνες αδυνατεί να το επισκευάσει! Άρα, ως εταιρεία το να εμφανιστείς και να παράσχεις contextual credit σε μια δύσκολη στιγμή, δίνοντας ουσιαστικά ένα μικρό δάνειο στον πελάτη ώστε να επισκευάσει το αυτοκίνητό του, αποτελεί μια θελκτική άσκηση που εξετάζουμε με αυξημένο βαθμό ενδιαφέροντος. Μάλιστα, προκειμένου να το κάνεις πράξη, δεν απαιτείται να κτίσεις από την αρχή μια τράπεζα, αλλά να συνεργαστείς με αποτελεσματικό, ευφυή όσο και seamless τρόπο, ακόμη και

28

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

με περισσότερες της μιας τραπεζών. Με αυτό το σχήμα, εσύ προσφέρεις last mile λύση σε ένα contextual marketing πρόβλημα και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δίνουν απάντηση στα υπόλοιπα ζητούμενα της εξίσωσης, όπως πχ το κανονιστικό πλαίσιο, τα κεφάλαια κ.ά. Σε αυτό το σημείο παρατηρείται μια σημαντική αλλαγή στο συνολικότερο σκεπτικό των fintech εταιρειών, καθώς πλέον δεν ισχυριζόμαστε πως τα τραπεζικά ιδρύματα είτε οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να κλείσουν και να τεθούν εκτός αγοράς, αλλά αντιθέτως έχουμε προχωρήσει ένα βήμα παρακάτω αναζητώντας, αναπτύσσοντας και συνάπτοντας συνέργειες. Οπότε και η Hellas Direct επέλεξε να ακολουθήσει το ανωτέρω μονοπάτι και εντός του προσεχούς διαστήματος θα έχει σημαντικά νεότερα από το εν λόγω μέτωπο. Εξετάζετε να απευθυνθείτε στην αγορά με την ανάπτυξη retail καταστημάτων;

Τ. Μπουλουγουρά: Μπορεί η περασμένη χρονιά με την πανδημική κρίση να μας δίδαξε πως δεν θα πρέπει κάποιος να είναι σίγουρος ή απόλυτος για κάτι, εντούτοις όμως στο συγκεκριμένο ζήτημα τολμώ να ισχυριστώ πως είμαστε αρνητικοί, καθώς δεν συνάδει με την λογική και την συνολικότερη προσέγγιση με την οποία έχει δομηθεί το business μας. Σε αντίθεση με το κεφάλαιο των διαμεσολαβητών, με τους οποίους και θα συνεργαστούμε ακόμη πιο στενά, καθώς πιστεύουμε στην δυναμική τους υπό δεδομένο πρίσμα. Δηλαδή, να θεμελιώσουν μια άμεση όσο και ειλικρινή σχέση με τους πελάτες τους, να τους ακούν και να μαθαίνουν τις ανάγκες τους και να τους προτείνουν απτές λύσεις και προϊόντα, με υψηλή στάθμη εξυπηρέτησης. Παράλληλα, θεωρούμε πως θα πρέπει να “εκπαιδεύσουν” το κοινό σχετικά με την αναγκαιότητα της ασφάλισης των οχημάτων και των κατοικιών, προγράμματα υγείας, μέχρι και πιο εξεζητημένα θέματα, όπως λ.χ. το cyber risk. Πλέον, δεν πιστεύουμε στην καθαρόαιμα συναλλακτική σχέση μεταξύ του διαμεσολαβητή και του πελάτη, καθώς έχει αντιπαρέλθει η εποχή της. Αντιθέτως, η προσθήκη αξίας βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας προσέγγισης που πρέπει να έχουν. Από την πλευρά μας, βρισκόμαστε σε μια διαρκή διαδικασία αναζήτησης διαμεσολαβητών προκειμένου να συνεργαστούμε έχοντας ως βάση την προαναφερθείσα λογική. Από ποιους παράγοντες κρίνεται ο βαθμός εκτέλεσης και αποτελεσματικότητας της ομάδας των συνεργατών μιας επιχείρησης που δραστηριοποιείται στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό και ασφαλιστικό τομέα;

Α. Πανταζής: Θαρρώ πως το “κλειδί” βρίσκεται στον βαθμό ενθάρρυνσης των στελεχών και συνεργατών, από την πλευρά του top management να λαμβάνουν γρήγορα αποφάσεις, οι οποίες θα βασίζονται σε απτά δεδομένα και θα κινούνται προς την κατεύθυνση της εκ βάθρου αλλαγής σε έναν τομέα ή μια αγορά. Στην Hellas Direct έχουμε καταφέρει να πετύχουμε το συγκεκριμένο ζητούμενο ως ένα βαθμό, ωστόσο πάντοτε αναζητούμε τρόπους που θα μας επιτρέψουν να επιταχύνουμε DIGITAL FINANCE

29

περαιτέρω τη διαδικασία της λήψης αντίστοιχων αποφάσεων. Βέβαια, προκειμένου μια επιχείρηση να διαπνέεται από αυτό το mentality, οφείλει να εμπιστεύεται το ανθρώπινο δυναμικό της. Ξέρετε, είμαι θιασώτης της ρήσης του αείμνηστου Στηβ Τζόμπς, ο οποίος υποστήριζε “Προλαμβάνεις τα στελέχη σου προκειμένου να σου πουν αυτοί τι να κάνεις και όχι εσύ!”. Παράλληλα, οφείλεις να έχεις μια agile δομή, έτσι ώστε όταν ο ίδιος ο οργανισμός λάβει τις όποιες αποφάσεις, με ταχύτητα και ακρίβεια να προβεί σε μια αξιολόγηση, να διαπιστώσει τι λειτούργησε, που κι εάν έχει αποτύχει, αλλά κι εάν απαιτούνται βελτιωτικές κινήσεις. Εν κατακλείδι, στην Hellas Direct δίνουμε ξεχωριστή βαρύτητα στην γρήγορη λήψη senior αποφάσεων καθ’ όλο το μήκος του οργανισμού. Τ. Μπουλουγουρά: Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως η ταχύτητα στην λήψη αποφάσεων και την μετέπειτα υλοποίησή τους κρίνεται ως καίριας σημασίας για την επιτυχή πορεία ανάπτυξης που ακολουθεί μια επιχείρηση. Σε αυτή την απαιτητική “εξίσωση” σε ότι αφορά τους περισσότερο παραδοσιακούς οργανισμούς, το κύριο revenue stream τους προκύπτει και προέρχεται από συγκεκριμένα “κανάλια”. Αποτέλεσμα; Να δυσκολεύονται πολύ όταν προκύπτει η ανάγκη να έρχονται σε ρήξη με αυτά, καθώς ουσιαστικά έρχονται σε αντιδιαστολή σε τον ίδιο τους τον εαυτό και τον τρόπο που έχουν συνηθίσει να λειτουργούν. Επίσης, σε πολυεθνικά περιβάλλοντα, τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα σε όρους ευελιξίας και ταχύτητας λήψης αποφάσεων, με ταυτόχρονη αναπροσαρμογή στρατηγικής ή επιμέρους πολιτικών. Μάλιστα, καθώς οι επιπτώσεις σε πιθανό ενδεχόμενο αποτυχίας είναι άμεσες όσο και σκληρές, για αυτό και η διάθεση ανάληψης ρίσκου κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Διαπιστώνονται, λοιπόν, δομικές αδυναμίες και προβλήματα προκειμένου μεγάλες επιχειρήσεις να υιοθετήσουν την αλλαγή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο διαχωρισμός ενός τμήματος που ενέχει στοιχεία καινοτομίας, διαφορετικότητας, ενώ προϋποθέτει ευελιξία και αμεσότητα, από τον υπόλοιπο οργανισμό μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Σε επίπεδο παραγόντων διαφοροποίησης εν συγκρίσει με μεγαλύτερους οργανισμούς ποιοι ξεχωρίζουν;

Α. Πανταζής: Μια από τις διαφορές που έχουμε με μεγάλους, υπερστελεχωμένους, όσο και πολυπρόσωπους οργανισμούς έγκειται και στην δυνατότητα πραγματοποίησης αλλαγών, σε μια σειρά από επίπεδα: Από την νοοτροπία και την στρατηγική, μέχρι και το λανσάρισμα νέων υπηρεσιών ή προϊόντων. Γεγονός, που για εταιρείες του μεγέθους και της λογικής της Hellas Direct και δη στο fintech σκέλος λειτουργεί ως πλεονέκτημα. Τ. Μπουλουγουρά: Στους μερικούς μήνες που βρίσκομαι στην Hellas Direct έχω κατασταλάξει στην διαπίστωση πως η ευελιξία και η ταχύτητα αποτελούν βασικά γνωρίσματα της, σε συνάρτηση με τα πολλά, όσο και ενδιαφέροντα καινοτομικά project που σχεδιάζουμε και ήδη υλοποιούμε, αλλά και όσα πρόκειται να “τρέξουμε” στο εγγύς μέλλον. ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

WORLD

Ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό του Covid-19; Το κόστος της πανδημίας είναι μεγάλο και η Ευρώπη θα κληθεί να στηρίξει τις τοπικές οικονομίες. Ποιος μπορεί να ηγηθεί της οικονομικής ανάκαμψης και ποιο θα είναι το τίμημα για τις χώρες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος; Τoυ Π Α Ν Α Γ Ι Ώ Τ Η Μ Α Ρ Κ Έ Τ Ο Υ

Δ

ίχως αμφιβολία, το 2021 αποτελεί καίριας σημασίας χρονιά για την Ευρώπη. Τα πάσης φύσεως εμβόλια ενάντια στον κορωνοϊό αναμένεται να μας χαρίσουν την πολυπόθητη ελευθερία από περιορισμούς και μικρά, σκληρά ή οριζόντια lockdown, δίνοντας πειστική “απάντηση” στην υγειονομική κρίση που ταλανίζει τον παγκόσμιο πληθυσμό εδώ και κάτι παραπάνω από ένα έτος.

DIGITAL FINANCE

30

Παρόλα αυτά, ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας θα παραμείνει, ενώ σύντομα θα πληροφορηθούμε τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύουν να πληρώσουν οι ίδιες οι κυβερνήσεις. Γιατί, μπορεί η δημοσιονομική πολιτική να παρείχε οικονομική υποστήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, προκειμένου να υπάρξει κατά το δυνατόν πιο σύντομη επιστροφή σε μια μορφή κανονικότητας, εντούτοις περίπου το ένα τρίτο των ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ετήσιων εσόδων έχει δαπανηθεί σε αυτήν την προσπάθεια. “Αρκεί να σημειωθεί πως τα δημοσιονομικά μέτρα αντικατοπτρίζουν μέχρι και το 32% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της ευρωζώνης!”, όπως τονίζει αποκλειστικά στο Digital Finance ο Δρ. Holger Schmieding, Chief Economist της επενδυτικής τράπεζας Berenberg. “Δεν θεωρώ πως οι κυβερνήσεις μπορούν πλέον να καθυστερήσουν περαιτέρω την λήψη της σχετικής απόφασης χρηματοδότησης για ένα ακόμη έτος, δεδομένου ότι η αναστολή του ορίου ελλείμματος 3% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ολοκληρώνεται στα τέλη του τρέχοντος έτους. Απαιτείται η λήψη σχετικής απόφασης το αργότερο μέχρι τα μέσα του 2021, προκειμένου οι προϋπολογισμοί των χωρών-μελών της Κοινότητας για το ερχόμενο έτος να μπορούν να καταρτιστούν ανάλογα”.

Όχι στα μέτρα λιτότητας

Δεν θεωρώ πως οι κυβερνήσεις μπορούν πλέον να καθυστερήσουν περαιτέρω την λήψη της σχετικής απόφασης χρηματοδότησης για ένα ακόμη έτος, δεδομένου ότι η αναστολή του ορίου ελλείμματος 3% του ΑΈΠ της Έυρωπαϊκής Ένωσης ολοκληρώνεται στα τέλη του τρέχοντος έτους.

λειμμα του 18% του 2020. Η Silvana Tenreyro, καθηγήτρια Οικονομικών στο London School of Economics, Μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ένωσης (European Economic Association – EEA) για το τρέχον έτος αναφέρει στο Digital Finance πως πρόκειται για μια στρατηγική που αποδίδει. “Στο πλαίσιο ενός σοκ της έντασης και του μεγέθους της πανδημίας του κορωνοϊού, τα δημοσιονομικά ελλείμματα είναι επεκτατικά, με κάθε ευρώ, εν προκειμένω δολάριο, να δαπανάται για επενδύσεις και υποδομές, καθώς και για έρευνα και ανάπτυξη, επιστρέφοντας περισσότερο από ένα δολάριο σε επίπεδο Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Με άλλα λόγια, οι δαπάνες θα αποδώσουν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να ξεπληρώσουν από μόνες τους,” λέει η Tenreyro. “ Όσο για τις οικονομικές ‘άγκυρες’ θα πρέπει να καταργηθούν και το χρέος δεν έχει σημασία. Εξάλλου, σε περιόδους χαμηλών επιτοκίων, ο δανεισμός για δαπάνες θεωρείται και ως μονόδρομος”.

Το ζήτημα της λιτότητας, που τόσο έχει ταλαιπωρήσει και την Ελλάδα, επανέρχεται στο προσκήνιο από αρκετούς οικονομολόγους, υπό το πρίσμα της αντιμετώπισης των μεταπανδημικών επιπτώσεων και της εφαρμογής σειράς μέτρων που δεν στηρίζονταν σώνει και καλά στην εφαρμογή των Νομισματική πολιτική που εξόχως αυστηρών όσο και περιοριστικών να διαπνέεται από πνεύμα εν πολλοίς περιθωρίων που προέκυπταν HOLGER SCHMIEDING εξυπηρέτησης από τα δημοσιονομικά δεδομένα της κάθε Chief Economist της χώρας - μέλους, αλλά φιλοδοξούσαν να δώ- επενδυτικής τράπεζας Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κρασουν πρόσκαιρη ανακούφιση στα δοκιμαζότήσει τα επιτόκια σε μηδενικό επίπεBerenberg μενα νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε ολόδο ή ακόμη και υπό του μηδενός, με κληρη τη Γηραιά Ήπειρο, ανεξαρτήτως του αποτέλεσμα η φθηνή εξυπηρέτηση ποσού που αναγραφόταν ως τίμημα στο σχετικό λογαριασμό. του χρέους να βοηθά στην υπόθεση εργασίας για την πραγΟρισμένοι υποστηρίζουν ότι η λιτότητα δεν χρειάζεται να ματοποίηση περισσότερων δαπανών. Το ταμείο ανάκαμψης επιστρέψει. ετοιμάζεται να δανειστεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ Μεταξύ αυτών και ο Δρ. Schmieding, καθώς θεωρεί πως “τα ώστε να επενδύσει σε ψηφιακές και “πράσινες” τεχνολογίες χαμηλά, ακόμη και αρνητικά, επιτόκια καθιστούν το δημόπου θα αυξήσουν την επικείμενη ανάπτυξη. σιο χρέος εύκολα εξυπηρετούμενο και το απόθεμα μπορεί Το κόστος θα παραμείνει χαμηλό, καθώς ο πληθωρισμός απλώς να μετατραπεί, μετατρέποντας το δημόσιο χρέος σε ούτε καν που διαφαίνεται στον ορίζοντα. ένα είδος διαρκούς ομολόγου. Ο βασικός πληθωρισμός έχει φτάσει στο ναδίρ και η ΕυρωΆλλοι θεωρούν την ύπαρξη του κανόνα δημοσιονομικού ελπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB) απέχει περισσότερο από τον λείμματος 3% ως απαραίτητο για την περαιτέρω ανάπτυξη στόχο της παρά ποτέ. Ακόμα και όταν η οικονομία ανακάμκαι την οικονομική σταθερότητα”. ψει, ο πληθωρισμός είναι πιθανό να επιστρέψει στα προπανδημικά επίπεδα του 1%, χαμηλότερα και από τον στόχο του Οι δαπάνες (υπερ)αποδίδουν 2% που έχει τεθεί. στο σημερινό πανδημικό πλαίσιο Με την ανάγκη τόνωσης του πληθωρισμού, αντί της επιβράδυνσης, η νομισματική πολιτική οφείλει να παραμείνει και Υπάρχει ένα ενδιαφέρον “twist” στη συζήτηση: Αρκετοί πρώνα διαπνέεται από πνεύμα εξυπηρέτησης του χρέους. ην αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ και σύμβουλοι Με το πιο αποτελεσματικό εργαλείο της, το πρόγραμμα αγοπολιτικής συνιστούν στον Πρόεδρο Biden να εφαρμόσει ράς έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της πανδημίας (ακόμη ένα) γιγαντιαίο πρόγραμμα δαπανών, παρά το έλDIGITAL FINANCE

31

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

WORLD

του Covid-19, που αναμένεται να ολοκληρωθεί με το πέρας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της υγειονομικής πρόκλησης, η ΕΚΤ θα πρέπει να παραμείνει στο περιθώριο και να ενθαρρύνει τις εθνικές κυβερνήσεις προκειμένου να επανεκκινήσουν την ανάπτυξη, ενισχύοντας τον πληθωρισμό. “Ωστόσο, παρόλο που το χρέος είναι φθηνό, είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι η Ευρώπη θα εγκαταλείψει την έμφαση και εν γένει προσκόλληση στο μοντέλο της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ελλείψει κοινής δημοσιονομικής πολιτικής, οι στόχοι για το έλλειμμα και το χρέος αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για τη διατήρηση ενός βαθμού εναρμόνισης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Παρόλα αυτά, η επανενεργοποίηση του παλαιότερου ορίου ελλείμματος του 3% δεν είναι μόνο μη ρεαλιστική, αλλά είναι επικίνδυνη. Εξάλλου, μια βίαιη προσαρμογή μέσω μεγάλων φορολογικών αυξήσεων ή περικοπών δαπανών θα κινδύνευε να ωθήσει την Ευρώπη σε καθεστώς ύφεσης. Όσον αφορά το όριο χρέους του 60% του ΑΕΠ, αποδεικνύεται εντελώς άσχετο στις τρέχουσες συνθήκες», σημειώνει με έμφαση η Silvana Tenreyro.

Πρέπει να τεθεί όριο στο ποσό ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους; Πώς λοιπόν θα μεταρρυθμίσει η Ευρώπη τις δημοσιονομικές κατευθυντήριες γραμμές της; “Θα απαιτηθεί χρόνος,” λέει η Tenreyro. “Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να εξετάσει υπό σοβαρό πρίσμα το ενδεχόμενο να θέσει όριο στο ποσό που θα μπορούσε να δαπανηθεί για την ετήσια εξυπηρέτηση του χρέους, βάσει του ΑΕΠ.” Τα όρια που πρέπει να μπουν είναι ξεκάθαρα, προσθέτει η ίδια. “Οι δαπάνες για την εκπαίδευση και την έρευνα θα μπορούσαν να περιοριστ ούν, χωρίς να υπολογίζονται στο συνολικό όριο δαπανών. Την ίδια στιγμή, θα μπορούσε να τεθεί ένα όριο στις «καθαρές» ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες, και πάλι ως αναλογία του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Στην πραγματικότητα, αυτή ήταν η ίδια η μέτρηση που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους κατά την κρίση του Ελληνικού χρέους του 2010,” λέει η Tenreyro. “Αναμφίβολα, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε επιλογής θα πρέπει να σταθμίζονται. Εν τω μεταξύ, είναι πιθανό ότι η μόνη απόφαση που θα ληφθεί φέτος θα είναι να δοθεί στις κυβερνήσεις περισσότερος χρόνος προκειμένου να εξισορροπήσουν τους προϋπολογισμούς και τα εν γένει οικονομικά τους δεδομένα”.

Το “στοίχημα” του επόμενου Γερμανού Καγκελάριου Ο φετινός Σεπτέμβριος αναμένεται να σηματοδοτήσει το τέλος μιας μακράς περιόδου με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, σταθερές και δεδομένα στο επίπεδο της Γερμανικής και κατ’ επέκταση της Ευρωπαϊκής, μα και παγκόσμιας, πολιτικοοικονομικής πραγματικότητας. Κι αυτό γιατί τότε θα διεξαχθούν εθνικές εκλογές στην σημαντικότερη οικονομία της Ευρωζώνης, με την σημερινή ΚαDIGITAL FINANCE

32

γκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να εγκαταλείπει την Καγκελαρία έπειτα από 16 συναπτά έτη παρουσίας σε επίπεδο κορυφαίας πολιτικής σκηνής. Ένα από τα πρώτα ερωτήματα που θα τεθούν αφορούν την οικονομική και εν γένει χρηματοδοτική πολιτική της μετά-Μέρκελ ηγεσίας. Αναμφίβολα, τελεί εις γνώση του συνόλου των stakeholders παγκοσμίως πως η διασφάλιση ισχυρών εθνικών οικονομικών και διάφανων χρηματοδοτικών διαδικασιών δύναται να εμφυσήσουν αισθήματα σεβασμού και επιτυχίας σε διεθνές επίπεδο. Η νέα Γερμανική ηγεσία θα κληθεί άμα τη αναλήψει των καθηκόντων της να αντιμετωπίσει τρεις καίριες προκλήσεις: Να παραμείνει οικονομικά και χρηματοδοτικά ισχυρή εντός των συνόρων, να προκρίνει τέτοιου είδους πολιτικές στην Ευρωζώνη ώστε να διασφαλίσει την σταθερότητά της, αλλά και να ενδυναμώσει την οικονομία της αγοράς δια μέσω του “ανοικτού”, όσο και παγκόσμιου ανταγωνισμού.

H Agnès Belaisch, Managing Director και Chief European Strategist στο επενδυτικό ινστιτούτο Barings, μιλώντας στο Digital Finance, αναφέρει πως η Γερμανία πρέπει να διατηρήσει την ορθή χάραξη πολιτικής βάσει κανόνων που καθοδηγεί την ατζέντα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. “Τόσο η Γερμανία όσο και η Ευρώπη επωφελήθηκαν από τον ρόλο της ‘άγκυρας’ που έπαιξε η πρώτη στην ήπειρο συνολικά, αλλά και την ώθηση που έδωσε προς την υιοθέτηση και εφαρμογή ‘συνετών’ πολιτικών,” λέει η Belaisch. “Αυτό, βοήθησε την θεμελίωση της αξιοπιστίας της ευρωζώνης σε δύσκολους καιρούς, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας του Covid-19. Γιατί, δίχως άλλο, αποτέλεσε ένδειξη θάρρους, όσο και πρωτόγνωρης αποφασιστικότητας από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων να συμφωνήσουν σε ένα φιλόδοξο σχέδιο μεταπανδημικής αποκατάστασης. Μια άνευ προηγουμένου χρηματοδότηση που υπερβαίνει τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ και η οποία θα πρέπει να δαπανηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προωθεί την εν γένει ανάπτυξη και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στους Κοινοτικούς κόλπους”. Η επιτυχής εφαρμογή του γιγαντιαίου πακέτου οικονομικής ενίσχυσης και εν γένει τόνωσης της Ευρωπαϊκής αγοράς οφείλει, ταυτόχρονα, να στείλει ένα ακόμη ξεκάθαρο μήνυμα: ότι πρόκειται για μια εφάπαξ συμφωνία σε ιστορικές συνθήκες. Κάτι, εξάλλου, που απαιτούν νομικοί και συνταγματικοί λόγοι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Έπειτα από την έξοδο από τον εφιάλτη της πανδημίας, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (European Stability Mechanism - ESM) αναμένεται να προσφέρει για ακόμη μια φορά το κατάλληλο πλαίσιο για χρηματοδοτική στήριξη υπό όρους.

Quo vadis Ε.Ε; Μελλοντικά, η Γερμανία και οι υπόλοιποι εταίροι της στο πλαίσιο της ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθούν σε υγιείς πολιτικές και να διασφαλίσουν ότι οι ευρωπαϊκές δαπάνες δεν θα μειωθούν. Στοιχείο, το οποίο θα υποστηρίξει το ευρώ ως ισχυρό νόμισμα, που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεΜΑΡΤΙΟΣ 2021

θνείς οικονομικές εξελίξεις. Εντός των συνόρων, η Γερμανία ενίσχυσε τη θέση της πραγματοποιώντας τολμηρές μεταρρυθμίσεις στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αλλά και τη γρήγορη επιστροφή της σε θέση υγιών Δημόσιων οικονομικών έπειτα από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Αυτές οι επιτυχίες συνέβαλαν στην ολοκλήρωση της επανένωσης, στην εξάλειψη του σημαντικά μεγάλου ποσοστού ανεργίας, στην διασφάλιση ενός σταθερού εισοδήματος, στην διαρκή παροχή ευκαιριών ανάπτυξης, καθώς επίσης και της έμπρακτης εφαρμογής εργασιακής και κοινωνικής ειρήνης για τους πολίτες της. Η Managing Director και Chief European Strategist στο επενδυτικό ινστιτούτο Barings θεωρεί πως η ισχύς της Γερμανίας βασίζεται σε τρία βασικά χαρακτηριστικά. “Κατ’ αρχάς, η ηγέτιδα δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαθέτει σχετικά καλές συνθήκες-πλαίσιο για την προσέλκυση και πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων. Πρόκειται για τον θεμέλιο λίθο υλοποίησης ισχυρών, όσο και ευρείας βάσης συστημάτων δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς επίσης και την ευημερούσα οικονομία της σε επίπεδο μικρομεσαίων επιχειρήσεων (το αποκαλούμενο και ως φαινόμενο Mittelstand), με κέντρα ανάπτυξης σε όλη τη χώρα,” λέει η Belaisch. “Δευτερευόντως, παραδοσιακά προωθεί ένα «ανοικτό», διεθνές εμπορικό και επενδυτικό περιβάλλον που ‘καλωσορίζει’ τον ξένο ανταγωνισμό και δεν ευνοεί εθνικούς ή ευρωπαϊκούς ‘πρωταθλητές’. Κάτι που διατηρεί την οικονομία αποτελεσματική, με καλά αμειβόμενα υπερσύγχρονα προϊόντα και θέσεις εργασίας. Τρίτον, η Γερμανία έχει ένα σχετικά αποτελεσματικό κράτος με υψηλές, αλλά όχι υπερβολικές, δημόσιες δαπάνες και διαχειρίσιμο Δημόσιο χρέος. Αυτό, χρηματοδοτεί υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, τις οποίες διασφαλίζει το Ομοσπονδιακό σύστημα, ενώ κατανέμεται ομοιόμορφα σε ολόκληρη την κοινωνία και τη χώρα ευρύτερα”.

“Αντίο” στον προστατευτισμό και τις αγκυλώσεις Τα όσα σκιαγραφεί η Agnès Belaisch αποτελούν το “προϊόν” του φιλελεύθερου μοντέλου οικονομίας της κοινωνίας της αγοράς που έχει προχωρήσει και ωριμάσει σημα-

Η Γερμανία οφείλει να αποτελέσει μια ξεκάθαρη φωνή που θα ορθώνει το ανάστημά της απέναντι σε κάθε τάση προστατευτισμού AGNÈS BELAISCH

Managing Director και Chief European Strategist

Η Έυρωπαϊκή Ένωση οφείλει να εξετάσει υπό σοβαρό πρίσμα το ενδεχόμενο να θέσει όριο στο ποσό που θα μπορούσε να δαπανηθεί για την ετήσια εξυπηρέτηση του χρέους SILVANA TENREYRO

Καθηγήτρια Οικονομικών στο LSE, Πρόεδρος της European Economic Association – EEA)

DIGITAL FINANCE

33

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ντικά από τότε που ο Καγκελάριος Λούντβιχ Έρχαρντ έθεσε τα θεμέλια κατά τη δεκαετία του ’60. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η επιτυχία έφερε την εφησυχασμό και ορισμένες από αυτές τις δυνάμεις υπονομεύτηκαν. Η αναστροφή των μεταρρυθμίσεων, οι ταχέως αναπτυσσόμενες Δημόσιες δαπάνες, ο παρεμβατισμός και οι δελεαστικές… Σειρήνες του “ελεύθερου” Δημόσιου χρέους έπαιξαν -ως ένα βαθμό- αρνητικό ρόλο, επιδρώντας στην περαιτέρω εξέλιξη της σύγχρονης ιστορίας. Άραγε, η επόμενη Γερμανική κυβέρνηση θα έχει την ευκαιρία να αξιοποιήσει εκ νέου τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα που την διακρίνουν; H Belaisch υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο θα ήταν ευεργετικό. “Η εν αναμονή νέα Γερμανική ηγεσία θα πρέπει να κοιτάξει και πέρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να ανακαλύψει ευκαιρίες που αναδύονται, καθώς και απειλές που μεγαλώνουν σταδιακά. Θεωρώ δε, πως η Γερμανία οφείλει να αποτελέσει μια ξεκάθαρη φωνή που θα ορθώνει το ανάστημά της απέναντι σε κάθε τάση προστατευτισμού, απ’ οπουδήποτε κι εάν προέρχεται, όποιος κι εάν την πρεσβεύει,” λέει η Belaisch. “Μάλιστα, θα πρέπει να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της πως η διαφάνεια και όχι ο προστατευτισμός, θα τους διατηρήσει ανταγωνιστικούς.” Μια τέτοια τακτική θα ήταν προς όφελος όλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρει η Belaisch. “Μια ευρύτερα ‘ανοικτή’ προσέγγιση θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην σύναψη αμφότερα αποδοτικών συνεργασιών. Παράλληλα, θα συμβάλει στην βελτίωση των προοπτικών για τις φτωχές χώρες προκειμένου να εξέλθουν του προβληματικού οικονομικού status στο οποίο τυχόν βρίσκονται,” λέει η Belaisch. “Εξάλλου, εάν ανατρέξτε μερικές δεκαετίες πίσω και δη στην εποχή της κατάρρευσης του σοσιαλισμού, θα διαπιστώσετε πως η ισχύς που επέφερε το τότε άνοιγμα αποτέλεσε ένα άκρως σημαντικό στοιχείο για τη διάδοση του πολιτικού και οικονομικού μοντέλου στο οποίο και θεμελιώθηκε ο σύγχρονος καπιταλισμός”.

THE MARKET’S VOICE

ANALYTICAL VIEW

Η "κρυφή" δύναμη των data αλλάζει τα δεδομένα της ασφάλισης Oι τεχνολογίες των big data και data analytics βοηθούν τις ασφαλιστικές να εχουν μια πληρέστερη εικόνα της δραστηριότητάς τους, ενώ τους επιτρέπει να σχεδιάσουν ακριβέστερη και δυναμική τιμολόγηση, υποστηρίζει η Βάσω Στούμπου, Sales Manager της Analytical View.

ADVERTORIAL

Κ

άποιες από τις συνέπειες της πανδηµίας COVID-19, όπως η "βεβιασµένη" υιοθέτηση πρακτικών αποµακρυσµένης εργασίας και η οικονοµική δυσπραγία, ωθούν τον ασφαλιστικό κλάδο σε νέες στρατηγικές ψηφιακού µετασχηµατισµού, αξιοποιώντας τα πολύτιµα δοµηµένα και αδόµητα δεδοµένα των επιχειρήσεων, µε χρήση τεχνολογιών advanced analytics. Όµως, η µετάβαση από τον "data-driven" στον "insight-driven" ασφαλιστικό οργανισµό, προϋποθέτει ασφαλείς και επεκτάσιµες υποδοµές, µε πρόσβαση σε τεράστιες αποθήκες δεδοµένων. Παράλληλα απαιτείται και ο εκσυγχρονισµός των λεγόµενων "legacy συστηµάτων" για την εκµετάλλευση των big data. Επιπροσθέτως, η χρήση αρχιτεκτονικών microservices και container orchestration tools, δίνει σηµαντική µείωση στα κόστη και ευελιξία ανταπόκρισης στις ανάγκες του πελάτη. Οι σύγχρονες "πελατοκεντρικές πρακτικές" ενός οργανισµού, ενισχύονται περεταίρω µε την συλλογή δεδοµένων που προσφέρει η τεχνολογία Internet-of-Things (IoT), όπως για παράδειγµα τα διασυνδεδεµένα αυτοκίνητα, οι wearable συσκευές κ.α. Χάρη στην πληροφόρηση που προκύπτει από "εξατοµικευµένα" δεδοµένα, είναι εφικτή πλέον και η παροχή "usage-based" υπηρεσιών. Σε αυτές, η τιµολόγηση είναι δυναµική και βασίζεται στις ατοµικές συµπεριφορές (π.χ. οδηγική) του καταναλωτή, συναρτώντας τυχόν εκπτώσεις µε τις συµπεριφορές αυτές, πάντα µε σεβασµό στα προσωπικά δεδοµένα. Η επιτυχία όλων των παραπάνω βασίζεται στη συνδυαστική χρήση καινοτόµων τεχνολογιών όπως οι advanced analytics, machine learning και artificial intelligence (ΑΙ), που επιτρέπουν την υιοθέτηση πολλαπλών µοντέλων τιµολόγησης. Χάρη σε αυτές, αξιοποιούνται τεράστιοι όγκοι δεδοµένων κλίµατος, δηµογραφικών στοιχείων, στοιχείων συµπεριφοράς καταναλωτή και λαµβάνονται υπ’ όψιν παράµετροι ρίσκου, αυξάνοντας την κερδοφορία του οργανισµού. Χάρη στη ανάλυση των big data οι ορDIGITAL FINANCE

34

γανισµοί µπορούν να δοµήσουν ένα ενιαίο προφίλ πελάτη από υποσύνολα δεδοµένων που λαµβάνονται από call centers, social media, e-mails, mobile apps, chatbots κ.α., να "σκιαγραφήσουν" τη συµπεριφορά του και να προτείνουν προσωποποιηµένες υπηρεσίες. Επιπροσθέτως, η θεαµατική εξέλιξη των Insurtechs, προσφέρει δυνατότητες αξιοποίησης τεχνολογιών AI, robotic process automation, natural language processing, image και video recognition, advanced predictive modelling κ.α. οι οποίες αυτοµατοποιούν τις διαδικασίες προσωποποιηµένων υπηρεσιών και εκκαθάρισης αποζηµιώσεων, ελαχιστοποιώντας τους χρόνους απόκρισης, τα κόστη και τους κινδύνους εξαπάτησης. Είναι προφανές όµως ότι η επιλογή, ο συνδυασµός και η αξιοποίηση όλων των παραπάνω καινοτόµων -αλλά πολύπλοκωντεχνολογιών, απαιτεί υψηλή εξειδίκευση για την ορθολογική τους χρήση και κάλυψη των αναγκών κάθε οργανισµού. Εξειδικευµένοι σύµβουλοι και integrators διαθέτουν τη γνώση και την εµπειρία να υλοποιήσουν εφαρµογές που θα επιτρέψουν στον οργανισµό, όχι να µπλέξει στον κυκεώνα ανεφάρµοστων, ετερογενών τεχνολογιών αλλά να µεταµορφωθεί σε ένα δυναµικό PEOPLEWARE.

Leoforos Kifisias 78, Marousi, 15125, Athens Τ: (+30) 210 6895100 E: info@analyticalview.com www.analyticalview.com ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

31.03.21 Live on your screen

Επιχειρήσεις και δημόσιοι οργανισμοί χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του Cloud σχεδόν καθολικά. Το επόμενο στάδιο εξέλιξης εξαρτάται από την επίτευξη νέων στόχων, όπως η δημιουργία εφαρμογών που είναι συντονισμένες με την αρχιτεκτονική του Cloud, η εμπιστοσύνη στην ασφάλεια και την αξιοπιστία των υπηρεσιών, η σταθερή επιβεβαίωση της μείωσης των λειτουργικών εξόδων και η ευέλικτη μεταβολή της ισορροπίας μεταξύ public και private cloud υποδομών.

Keynote Speakers Prof. Elhadj Benkhelifa Head of Professoriate, Founding Head of Cloud Computing and Applications Research Group, Staffordshire University

Scott Roots Business Development Director, Europe, Uptime Institute

Andrés Contreras Guillén

Jagannath Sarma Velivela (Jags)

CEO & Co-founder at Valeris Media Inc

Digital Consulting, Business Strategist, Cloud and DevOps Architect

Dr. Keegan McBride

Anudeep Sri Bathina

ex-Chief technical consultant at Estonian Open Government Data Portal

Technical Lead in Insights and Data - Cloud data platform department, Capgemini

www.cloudcomputing.gr

Gold Sponsors

Grand Sponsors

Sponsors

Livestreaming by

audio visual equipment

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 233) M: 6951 007 127 Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος, T: 210 6617 777 (εσωτ. 322) E: tthomos@boussias.com | Λίζα Αντωνιάδη, T: 210 6617 777 (εσωτ. 158) E: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Γρηγόρης Γραμμένος, Τ: 698 2096 319, Ε: grigorisgrammenos@gmail.com

Official Publication

F E AT U R E S T O R Y

Το μετέωρο βήμα του gender diversity στο finance Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας στις 8 Μαρτίου, έξι γυναίκες υψηλόβαθμα στελέχη του χρηματοπιστωτικού τομέα σκιαγραφούν το τοπίο σήμερα. Το υ Π Α Ν Α Γ Ι Ω Τ Η Μ Α Ρ Κ Ε Τ Ο Υ

Α

πώτερος στόχος μου είναι να φτάσουμε σε ένα τέτοιο σημείο, ώστε να μην μιλάμε καν για τον διαχωρισμό με βάση το φύλο. Κι αυτό, καθώς θα σημαίνει πως αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση.” H Εύη Χατζηιωάννου, Γενική Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού της Εθνικής Τράπεζας εκφράζει την ουσία του ζητήματος DIGITAL FINANCE

36

της άτυπης “διελκυστίνδας” μεταξύ ανδρών και γυναικών σε κάθε εργασιακό χώρο, τομέα και κλάδο. Είθισται ο εορτασμός της Ημέρας της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου, να συνοδεύεται από “βαρύγδουπες” δηλώσεις, διαπιστώσεις και διακηρύξεις, με έντονη εσάνς από wishful thoughts και ιδεατές εικόνες. Στοιχεία, που προσομοιάζουν σε μια ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

γκόσμιος μέσος όρος βρίσκεται στο 20%. άλλη λογική - virtual reality που απέχει Στην κορυφή της εν λόγω λίστας βρίσκεπολύ από την απτή πραγματικότητα. ται το Ισραήλ με 38%, ενώ ακολουθούν οι Το φαινόμενο του glass ceiling υφίσταται Αυστραλία (34%), Σουηδία (33%), Φινστις ημέρες μας (και) στον χρηματοπιστωλανδία (32%), ενώ την πρώτη πεντάδα τικό και ασφαλιστικό τομέα. Πράγματι, η συμπληρώνουν οι Νορβηγία και Ταϊλάνδη κατάσταση τα τελευταία χρόνια αλλάζει με 31%, αντίστοιχα. προς το θετικότερο και αντιπροσωπευτιΗ Σταυρούλα Καμπουρίδου, Διευθύνουκότερο, σε επίπεδο εκπροσώπησης του Η αγορά ωριμάζει, σα Σύμβουλος της εταιρείας Διατραπεζιγυναικείου φύλου στις υψηλόβαθμες διοικά Συστήματα (ΔΙΑΣ) Α.Ε. και Σύμβουλος κητικές θέσεις, ακόμη και στα Διοικητικά γίνεται περισσότερο του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Συμβούλια. Προσπάθεια και δη πολύ, όσο “ανοικτή” σε όρους επί θεμάτων τεχνολογίας υποστηρίζει και συνειδητή απαιτείται προκειμένου να diversity, ενώ και οι πως oι γυναίκες σήμερα εξακολουθούν επέλθει η ισόρροπη εκπροσώπηση. να βιώνουν το φαινόμενο της γυάλινης Η ποσόστωση δεν πρέπει να αποτελεί κα- γυναίκες-στελέχη οροφής, καθώς επίσης και μιας ‘διαφοταλυτικό κριτήριο ή ακόμη και “εργαλείο” νιώθουν πλέον αντιμετώπισης στην επαγγελμορφοποίησης μιας ευρύτερης στρατηγιέτοιμες από καιρό να ρετικής’ ματική τους ζωή και δη σε ότι αφορά την κής ισότητας. διαδικασία ανέλιξης και την πλήρωση των Αναμφίβολα, η Παιδεία που ξεκινά από το ηγηθούν.” πλέον κορυφαίων διοικητικών θέσεων σε σπίτι και εκτείνεται στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις. χώρους, ανεξαρτήτως βαθμίδας, αλλά και ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ “Μπορεί το περιβάλλον να έχει αλλάξει στην καθημερινή πρακτική δύναται να προς το καλύτερο και να καλούμαστε να συμβάλει αποφασιστικά στην διαμόρφωση ΚΑΜΠΟΥΡΊΔΟΥ κινηθούμε από σαφώς πιο θετική αφεσυνειδητοποιημένων, γεμάτων με αυτο- Διευθύνουσα Σύμβουλος τηρία σε σχέση με το παρελθόν, παρόλα πεποίθηση και πίστη στις δυνάμεις τους της εταιρείας Διατραπεζικά αυτά μένει να καλυφθεί αρκετό έδαφος γυναίκες-επαγγελματίες του μέλλοντος, Συστήματα (ΔΙΑΣ) Α.Ε. και έως ότου επιτευχθεί η πολυπόθητη ισοροι οποίες δεν θα αμφισβητούν εάν, αλλά Σύμβουλος του Διοικητή της ροπία στο εργασιακό τοπίο,” λέει η κ. πόσο μπορούν, τολμώντας να ανοίξουν τα Τραπέζης της Ελλάδος Καμπουρίδου. “Είναι κάτι παραπάνω από “φτερά” τους προς επίτευξη κάθε στόχου εμφανές πως οι εξελίξεις “τρέχουν” και που τυχόν θέτουν. κινούνται προς την θετική κατεύθυνση, αρκεί κάποιος να κοιΑναγκαιότητα, ο “αποχρωματισμός” των επαγγελμάτων -που τάξει γύρω του και θα αντιληφθεί πως ολοένα και περισσότεσυνήθως γίνεται με βάση τα σαθρά όσο και αυθαίρετα κριτήρες γυναίκες καταλαμβάνουν θέσεις καίριας σημασίας, ακόμη ρια της λογικής “σκληρό”, “απαιτητικό”, “masculine” κ.ά.- να και ως εκτελεστικά μέλη σε Διοικητικά Συμβούλια τραπεζών. ξεκινήσει εγκαίρως, ήδη από την πρώτη σχολική ηλικία, ώστε Για παράδειγμα, στην εταιρεία ΔΙΑΣ το 45% των μελών του να μην τίθενται ενδόμυχα εμπόδια στο κυνήγι της αποκατάΔιοικητικού Συμβουλίου είμαστε γυναίκες. Η αγορά ωριμάστασης ανεξαρτήτως τομέα δραστηριοποίησης και φύσεως ζει, γίνεται περισσότερο “ανοικτή” σε όρους diversity, ενώ και του ίδιου του επαγγέλματος. οι γυναίκες-στελέχη νιώθουν πλέον σίγουρες, κατηρτισμένες, Πρόκειται για ορισμένες παραδοχές, σταθερές και επισημάνκαθώς επίσης και έτοιμες από καιρό να ηγηθούν.” σεις που προέκυψαν από την συνομιλία του Digital Finance Οι σπουδές δείχνουν να παίζουν σημαίνοντα ρόλο για την με συνολικά 6 υψηλόβαθμα στελέχη-γυναίκες που εργάζοΈφη Πρεσβεία, Chief Technology & Operating Officer (CTOO) νται στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό και ασφαλιστικό τοτης Attica Bank, προκειμένου οι γυναίκες να καταφέρουν να μέα στην χώρα μας. “σπάσουν” προκαταλήψεις και στερεότυπα ετών. “Σύμφωνα Το “χάσμα” της αντιπροσώπευσης με τα στοιχεία πρόσφατων μελετών, καταγράφεται πως οι των γυναικών στο ρετιρέ σπουδές που πραγματοποιούσαν μέχρι πρότινος οι γυναίκες, αυτομάτως λειτουργούσαν ως εμπόδιο στην διαδικασία της Μιας και ο λόγος για τους δύο προαναφερθέντες επαγγελμαανέλιξής τους προς υψηλότερες και καλύτερα αμειβόμενες τικούς κλάδους, η εικόνα σχετικά με το diversity και δη την θέσεις ευθύνης. Συνήθως δε, ήταν σπουδές πέριξ του ανθρωγυναικεία εκπροσώπηση διεθνώς, διαφέρει αισθητά σε επίπιστικού τομέα και μακριά από τα οικονομικά και την τεχνοπεδο αριθμητικών και ποσοστιαίων μεγεθών με τα εντός των λογία. Την ίδια στιγμή, η έλλειψη ισχυρού mentorship είθισται συνόρων τεκταινόμενα. να συμβάλει αρνητικά προς αυτή την κατεύθυνση,” λέει η κ. Συγκεκριμένα, σε πρόσφατη μελέτη της Oliver Wyman σχετιΠρεσβεία. κά με τον βαθμό αντιπροσώπευσης των γυναικών σε Executive Η πολυετής εμπειρία της Χαρούλας Απαλαγάκη, Γενικής Committees μεγάλων ή σημαινόντων επιχειρήσεων και οργαΓραμματέως της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ) και νισμών παροχής ευρύτερα οικονομικών υπηρεσιών, η ΕλλάΚαθηγήτρια Αστικού Δικονομικού Δικαίου στη Νομική Σχοδα βρίσκεται αρκετά χαμηλά στη συγκεκριμένη κατάταξη με λή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τής ποσοστό της τάξεως του 6%, τη στιγμή κατά την οποία ο παDIGITAL FINANCE

37

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

επιτρέπει να σημειώνει πως σε επίπεδο Eurolife FFH, τόσο στο Board of Directors, μεσαίων και χαμηλόβαθμων στελεχών, καόσο και στο Executive Committee συμμεθώς επίσης και στο δίκτυο των τραπεζικών τέχουν γυναίκες,” λέει η κ. Δικαστοπούκαταστημάτων, παρατηρείται πληθώρα γυλου. “Στο τελευταίο, μάλιστα, έχω την ναικών. τιμή να λαμβάνω μέρος. Επιπροσθέτως, “Κάτι, που παρά την βελτίωση που έχει και στον τομέα των διαμεσολαβούντων επιτευχθεί εδώ και μερικά χρόνια, δεν παυπάρχει αθρόα εισροή νέων προσώπων, ρατηρείται σε αντίστοιχο βαθμό και στις γυναικών, που διακρίνονται από δυναμιΟι σπουδές που τάξεις των υψηλόβαθμων στελεχών,” λέει η σμό, προάγοντας ταυτόχρονα την γυναικ. Απαλαγάκη. “Θα σας αναφέρω κάτι προ- πραγματοποιούσαν κεία επιχειρηματικότητα.” σωπικό: Στα 90 χρόνια ιστορίας της Ένωσης οι γυναίκες, Η Έφη Μπήτρου, Επικεφαλής του τομέα Ελληνικών Τραπεζών, είμαι η πρώτη γυναίDigital Banking της Εθνικής Τραπέζης λειτουργούσαν κα Γενική Γραμματέας. Αν μη τι άλλο, κάτι πέρα από την καταγραφή της πραγματισημαίνει αυτό… Βέβαια, εκείνη τη χρονιά, ως εμπόδιο στην κότητας, προχωρά ένα βήμα παραπέρα 2017, οι υποψήφιοι για την θέση ήταν τρεις διαδικασία της εκφράζοντας μια ευχή, που είναι σίγουρο γυναίκες! πως βρίσκεται στο μυαλό της συντριπτιανέλιξής τους Περισσότερο ως σύμπτωση το αντιμετωπίκής πλειοψηφίας των γυναικών στελεζω, παρά ως σημείο αναφοράς και ένδειξη προς υψηλότερες χών του finance και insurance τομέα. θεμελιώδους αλλαγής.” “Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρκαι καλύτερα Ως υπαρκτό χαρακτηρίζει το φαινόμενο τυρες της παρουσίας ολοένα και περισαμειβόμενες θέσεις του glass ceiling στον χρηματοπιστωτικό σότερων γυναικών σε top management και εν γένει finance τομέα διεθνώς, η Εύη ευθύνης. θέσεις, ενώ ισχύει απόλυτα ο κανόνας Χατζηιωάννου, Γενική Διευθύντρια Ανσύμφωνα με τον οποίο οι γυναίκες πάθρώπινου Δυναμικού της Εθνικής Τράπε- ΈΦΗ ΠΡΈΣΒΈΊΑ ντοτε ενδυναμώνουν τις άλλες γυναίκες, ζας, καθώς σύμφωνα με σειρά ερευνών το Chief Technology & Operating με αποτέλεσμα να ισχυροποιείται η φωνή ποσοστό εκπροσώπησης των γυναικών σε και ο βαθμός παρέμβασής τους,” λέει η Officer (CTOO) της Attica Bank ανώτατες και ανώτερες διοικητικές θέσεις κ. Μπήτρου. “Βελτίωση και δη δραστική είναι χαμηλότερο εν συγκρίσει με άλλους πρέπει να υπάρξει και στην συμμετοχή επαγγελματικούς κλάδους. των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, καθώς γίνεται “Τελευταία παρατηρείται μια πιο δυναμική διείσδυση των κατανοητό πως η συμπερίληψη και η δίκαιη εκπροσώπηγυναικών σε καίριες θέσεις κεντρικών ιδρυμάτων, όπως λ.χ. ση των φύλων και ευρύτερα με την έννοια του diversity, δεν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό εντάσσεται στο “nice to have”, αλλά είναι απαραίτητη σε ουΤαμείο κ.ά. Θα τολμούσα να πω πως ο χρηματοπιστωτικός σιαστικό βαθμό για την εύρυθμη λειτουργία ενός οργανισμού, τομέας αποτελεί μια αντανάκλαση, έναν μικρόκοσμο της ελαλλά και της κοινωνίας εν γένει. Θαρρώ πως έχουν μπει οι ληνικής κοινωνίας,” υποστηρίζει η κ. Χατζηιωάννου. απαιτούμενοι θεμέλιοι λίθοι ώστε προσεχώς γιατί όχι να μην Την ίδια στιγμή υπογραμμίζει πως στην Εθνική Τράπεζα δούμε και γυναίκες να ηγούνται των τελευταίων από την θέση έχουν γίνει πολλά βήματα προς την κατεύθυνση της μεγαλύτου Διευθύνοντος Συμβούλου;” τερης διάχυσης και εκπροσώπησης των γυναικών σε θέσεις Αυξημένη μισθολογική ανισότητα διοικητικής ευθύνης, σε σημείο τέτοιο ώστε να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους ανταγωνιστές της. Την ίδια στιγμή, το μέσο παγκόσμιο μισθολογικό “χάσμα” με“Σε καθαρόαιμο αριθμητικό επίπεδο, η εκπροσώπηση των ταξύ των φύλων παραμένει πεισματικά κολλημένο στο 32%, γυναικών στο Διοικητικό Συμβούλιο (εκτελεστικές και μη ενώ στους κλάδους του finance και του insurance αυτό διαθέσεις) υπερβαίνει το 30%, ενώ σε παραπλήσια ποσοστά κιμορφώνεται στο 30%, γεγονός που τους συγκαταλέγει μεταξύ νούμαστε τόσο στο κομμάτι των executives, όσο και της εκτετων βιομηχανιών όπου επικρατεί έντονα αυξημένη ανισότητα. λεστικής επιτροπής,” τονίζει. Σημείο, στο οποίο σύμφωνα με την κυρία Χατζηιωάννου “η Σε ότι αφορά την εγχώρια ασφαλιστική αγορά, η εικόνα δείΕθνική Τράπεζα δίνει ξεχωριστή έμφαση στην ισότιμη χρηχνει να είναι σημαντικά βελτιωμένη προς όφελος της ενερματική ανταμοιβή των στελεχών μας ανεξαρτήτως φύλου γής συμμετοχής των γυναικών στα πλέον υψηλά διοικητικά (Gender Pay Gap), στοιχείο που πολλές φορές αναδεικνύει δρώμενα. την περαιτέρω διεύρυνση του χάσματος μεταξύ ανδρών και H Τατιάνα Δικαστοπούλου, Deputy General Marketing & γυναικών εργαζομένων και στελεχών”.

Business Development Manager της Eurolife FFH, αναφέρει Από το “nice to have” σε “must have”! πώς παρατηρείται μια -τουλάχιστον- ικανοποιητική αντιπροσώπευση γυναικών στις κορυφαίες διοικητικές θέσεις, με Εκ των πραγμάτων, δεν αρκεί το 20% των Εκτελεστικών Επιδύο εξ’ αυτών να διοικούν, ως Διευθύνοντες Σύμβουλοι, αντίτροπών και το 23% στα Διοικητικά Συμβούλια χρηματοπιστοιχο αριθμό εταιρειών. “Παράλληλα, στην περίπτωση της στωτικών και ασφαλιστικών ιδρυμάτων να απαρτίζονται από DIGITAL FINANCE

38

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Η κυρία Χατζηιωάννου θεωρεί πως οι γυναίκες. Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος διοικήσεις θα πρέπει να δώσουν έμφαση προκειμένου να δημιουργηθεί ένας κλάστην ουσία της ισόρροπης εκπροσώπησης δος στον οποίο οι γυναίκες έχουν ίση πρότων γυναικών στο λειτουργικό σκέλος των σβαση σε ευκαιρίες. ίδιων των finance ιδρυμάτων και επιχειΚι αυτό, παρά το ότι η ίδια η χρηματοπιρήσεων. “Το ζήτημα είναι να ξεφύγουμε στωτική βιομηχανία τα τελευταία χρόνια από την απλοϊκή προσέγγιση του “nice to σημειώνει εξαιρετικά ταχεία πρόοδο σε have” και την μηχανική λογική του “tick ότι αφορά την αύξηση του πλήθους των Όταν οι γυναίκες the box” και να αντιληφθούμε γιατί πρέγυναικών που κατέχουν ηγετικούς ρόπει και θέλουμε να έχουμε γυναίκες σε λους. Συγκεκριμένα, το 26% των επιχει- εισέλθουν στον καίριες θέσεις ευθύνης και ποια τα οφέρήσεων του κλάδου έχουν περισσότερες εργασιακό στίβο, λη που δύναται να προσποριστεί ένας από 30% γυναίκες να συμμετάσχουν σε σε κάποιο σημείο χρηματοπιστωτικός οργανισμός,” λέει η επίπεδο Εκτελεστικής Επιτροπής, με το κ. Χατζηιωάννου. “Από την διαφορετική αντίστοιχο σε ότι αφορά την εκπροσώπη- νιώθουν μια αδιόρατη οπτική και τις προσλαμβάνουσες, μέχρι ση στα Διοικητικά Συμβούλια να ενισχύε- πίεση, τέτοια που την πλήρη αντίληψη των αναγκών και των ται περαιτέρω στο 37%. δύσκολα στρέφεται ‘θέλω’ των γυναικών-πελατών, οι οποίες Η Έφη Πρεσβεία αποτελεί μια από τις μεκατέχουν ολοένα και πιο δυναμικό ρόλο τρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού γυ- προς τους άνδρες στην σύγχρονη πραγματικότητα της εγχώναίκες που μετέχουν στο Executive Board συναδέλφους τους. ριας αγοράς.” εγχώριου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Πρόκειται, αναμφίβολα, για μια στραΠοια η εξήγηση που δίνει σχετικά με τον τηγική επιλογή την οποία οφείλουν να χαμηλό βαθμό εκπροσώπησης των γυναι- ΧΑΡΟΥΛΑΣ ΑΠΑΛΑΓΑΚΗ κάνουν οι επιχειρήσεις σήμερα. Η κ. Χακών σε αυτά; Γενικής Γραμματέως της τζηιωάννου αναφέρει πως προκειμένου “Στην πράξη, μια γυναίκα πρέπει να εργα- Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών να γίνει κάτι τέτοιο πραγματικότητα με στεί υπερπολλαπλάσια έναντι ενός άνδρα (ΕΕΤ) και Καθηγήτρια Αστικού ομαλό όσο και seamless τρόπο, θα πρέπει προκειμένου να καταφέρει να βρεθεί σε Δικονομικού Δικαίου στη να υπάρξουν και οι ανάλογες πολιτικές ένα αποδεκτό επίπεδο, ώστε να μην μποκαι πρακτικές που θα διασφαλίζουν ότι ρεί κάποιος να αμφισβητήσει την αξία της Νομική Σχολή του ΑΠΘ μια γυναίκα δεν θα αντιμετωπίζει πρόσθεείτε να την παραγκωνίσει. Γεγονός, που τα εμπόδια στην πορεία εξέλιξης της καριέρας της και δη σε την αναγκάζουν να πρέπει να θυσιάσει μια σειρά από άλλα σχέση με σημαντικούς σταθμούς στην ζωή της, όπως λ.χ. την ζητήματα ενδιαφέροντος, όπως λ.χ. η δημιουργία οικογένειεγκυμοσύνη και την τεκνοποϊία. ας,” λέει η κ. Πρεσβεία. “Ξέρετε, ζώντας σε μια Μεσογειακή “Θαρρώ δε πως στο τέλος της ημέρας πρόκειται για ζήτημα χώρα, τα στερεότυπα σχετικά με την γυναίκα, την οικογένεια, κουλτούρας και νοοτροπίας. Για παράδειγμα, στις Σκανδινατην αναγκαιότητα φροντίδας των μελών της, αλλά και ο χροβικές χώρες αμφότεροι οι γονείς μπορούν να λάβουν ειδική νισμός που τα ακολουθεί, κάθε άλλο παρά την βοηθούν ώστε άδεια parental leave, επί μακρόν, και ταυτόχρονα μάλιστα! να… κυνηγήσει -κατά το δυνατόν- πιο απερίσπαστη μια πολΆρα, έγκειται και στην Πολιτεία να συμβάλει με τον σχεδιλά υποσχόμενη καριέρα.” ασμό και την εφαρμογή πολιτικών ανάλογης μέριμνας,” λέει Ορισμένοι τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών εξαη ίδια. “Θα πρέπει να αναφερθεί πως τελευταία γίνεται προκολουθούν να υστερούν. Για παράδειγμα, οι τράπεζες και οι σπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Στο επίκεντρο κάθε ασφαλιστικές εταιρείες δεν κατάφεραν να φτάσουν το ποστρατηγικής θα πρέπει να βρίσκεται η εξάλειψη κάθε προκαλυπόθητο 20% της εκπροσώπησης των γυναικών στις Εκτετάληψης, καθώς έχει αποδειχτεί πως όταν κάνουν την εμφάλεστικές Επιτροπές. Σε χειρότερη κατάσταση δείχνουν τα νισή τους discriminatory συμπεριφορές, συνήθως οφείλονται πράγματα στον τομέα του fintech, παρά το γεγονός ότι η προκαι ‘τρέφονται’ από προκαταλήψεις, συνειδητές ή μη.” ϊστορία του ξεκίνησε προ μερικών ετών, δίχως να κουβαλά «βάρη» από το παρελθόν. Ο παραμορφωτικός καθρέφτης Σε επίπεδο γεωγραφίας, το αντίστοιχο «χάσμα» δεν δείχνει της ποσόστωσης να κλείνει, καθώς όσες χώρες ηγούνται του gender diversity, Διεθνώς, η εκπροσώπηση του 30% θεωρείται ευρέως ως το συνεχίζουν δυναμικά την πορεία τους, ενώ το ίδιο (από την σημείο αναφοράς για κάθε “μειονοτική” ομάδα, καθώς φτάνει αντίστροφη ωστόσο…) συμβαίνει και με όσες χώρες εμφαστο σημείο κατά το οποίο μετατρέπεται σε κρίσιμη μάζα που νίζουν καθυστερήσεις και εν γένει δυσκολίες προσαρμογής με τη σειρά της αποκτά αξιοπρόσεκτη επιρροή. Συνήθως δε, στα δεδομένα της εποχής. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια θεωρείται ως το σημείο εκκίνησης προκειμένου να ξεκινήσει της οικονομικής κρίσης στην χώρα μας, τα χρηματοπιστωτικά η αλλαγή της κουλτούρας και της ένταξης. ιδρύματα αναγκάστηκαν να εστιάσουν στα μεγάλα υπαρξιακά Ωστόσο, ο στόχος του 30% κινδυνεύει να (παρ)ερμηνευτεί ως ζητήματα, με την διαφορετικότητα των φύλων να μην εντάστο σημείο στο οποίο η διαφορετικότητα των φύλων θα “διορσεται σε αυτό το πλαίσιο.

DIGITAL FINANCE

39

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

χνολογία και η σχέση των παιδιών με αυτά τα αντικείμενα, δίχως τα τελευταία να αναρωτιούνται εάν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που συνδέονται και υπάρχουν με τα εν λόγω γνωστικά αντικείμενα. Κανένα παιδί δεν θα πρέπει να έχει αμφιβολίες είτε να κυριεύεται από ανασφάλεια Ισχύει απόλυτα αναφορικά με ένα γνωστικό πεδίο ο κανόνας σύμφωνα βάση του φύλου ή της συνάφειας που δύναται να έχει με αυτό.” με τον οποίο οι Στην σημασία της οικογένειας στην γυναίκες πάντοτε διαμόρφωση του κατάλληλου mindset ενδυναμώνουν τις από μέρους των γυναικών-μελών της, προκειμένου να είναι σε θέση να έράλλες γυναίκες, θουν αντιμέτωπες με τις προκλήσεις με αποτέλεσμα που γεννώνται από την ίδια της φύση να ισχυροποιείται των ανώτερων διοικητικών θέσεων εστιάζει και η κυρία Χατζηιωάννου. η φωνή και ο βαθμός “Είναι πολύ σημαντικό από μικρή ηλιπαρέμβασής τους κία οι νεότερες γενιές να γαλουχούνται από την λογική πως εφόσον πληΈΦΗ ΜΠΗΤΡΟΥ ρούν τα ανάλογα πνευματικά εχέγγυα, Ο ρόλος της εκπαίδευσης και της Επικεφαλής του τομέα Digital μπορούν να σπουδάσουν οτιδήποτε οικογένειας θελήσουν και να ασχοληθούν με κάθε Banking της Εθνικής Τραπέζης τι ονειρευτούν και τους εμπνέει. Δικό Η ιδιαιτερότητα της κυρίας Απαλαγάκη να διμας μέλημα θα πρέπει να είναι να δάσκει ως καθηγήτρια Αστικού Δικονομικού φροντίσουμε την επάρκεια και την πληρότητα του απαιτούΔικαίου στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίμενου υποστηρικτικού πλαισίου,” λέει η κ. Χατζηιωάννου. ου Θεσσαλονίκης, τής επιτρέπει να έχει μια ολοκληρωμένη “Ο χρηματοπιστωτικός τομέας σήμερα έχει να διαχειριστεί εικόνα και δη σε καίριο σημείο, όπως είναι η στιγμή της ειένα σημαντικό ζήτημα που δεν είναι άλλο από την ύπαρξη σόδου ενός φοιτητή στο πανεπιστήμιο και οι μετέπειτα επισυνολικά 4 γενεών στις τάξεις του. Κάθε μια εξ’ αυτών διακρίλογές του που θα διαμορφώσουν τα θεμέλια ενός career path νεται από διαφορετικά βιώματα, εμπειρίες, εικόνες και σκεπρος το μέλλον. Η εμπειρία της αποκαλυπτική. πτικό, ενώ συχνά-πυκνά στις πιο senior θέσεις συναντώνται “Καθώς οι γυναίκες συνήθως είναι επιμελείς, αφοσιωμένες μεγαλύτερης ηλικίας στελέχη, γεγονός που… εμπλουτίζει τις και πιο συνεργάσιμες διακρίνονται από ένα head start έναντι περιπτώσεις κάποιος να είναι bias, πέραν του φύλου. Χρήσιτων ανδρών συμφοιτητών τους στον τομέα των επιδόσεων μο, λοιπόν, είναι να αποφεύγεται η χρήση ‘ταμπελών’, που και της εν γένει απόδοσής τους στα μαθήματα. Στην πορεία, γεννούν άρνηση και διακρίσεις.” ωστόσο, οι άνδρες επιδεικνύουν έναν μεγαλύτερο βαθμό ενδιαφέροντος προκειμένου να συνεχίσουν τις μεταπτυχιακές Αρκούν η ενσυναίσθηση, η ευαισθησία και ο σπουδές τους, συνήθως εκτός Ελλάδος, γεγονός που συνδυανθρωπισμός; άζεται από αυξημένη ευελιξία και θέληση να μετεξελιχθούν,” λέει η κ. Απαλαγάκη. Μπορεί θεμελιωδώς η συζήτηση περί της ισόρροπης εκπρο“Παράλληλα, όταν οι γυναίκες εισέλθουν στον εργασιακό στίσώπησης των γυναικών, αλλά και της διαφορετικότητας που βο, σε κάποιο σημείο νιώθουν μια αδιόρατη πίεση, τέτοια που εισφέρουν στο τραπέζι, ουσιαστικά, να λειτουργεί προς την δύσκολα στρέφεται προς τους άνδρες συναδέλφους τους. αντίθετη κατεύθυνση, καθώς συνεχίζει εσαεί να “κτίζει” επάΑποτέλεσμα; Να ισχύει η τετριμμένη, μα ρεαλιστική παραδονω σε στρεβλές βάσεις, που επιβάλλουν δραστική αναθεώρηχή, πως μια γυναίκα πρέπει να είναι κατά πολύ καλύτερη ενός ση και άμεση αλλαγή, εντούτοις όμως δύναται να παράσχουν ανδρός προκειμένου να σταθεί επαγγελματικά.” μια ολοκληρωμένη και ενδεχομένως διαφορετική οπτική Η κυρία Δικαστοπούλου επισημαίνει πως ανεξαρτήτως κλάπρος όσους στο τέλος της ημέρας είναι επιφορτισμένοι με δου, οφείλουμε ως γυναίκες και μητέρες να αλλάξουμε την την λήψη σημαντικών αποφάσεων εντός των ίδιων των χρηεπικρατούσα νοοτροπία στην ίδια την βάση του ζητήματος. ματοπιστωτικών οργανισμών. “Θα πρέπει να συμβάλουμε αποφασιστικά προκειμένου να Από την πλευρά της, η Σταυρούλα Καμπουρίδου δηλώνει εξαλειφθούν στερεότυπα δεκαετιών, ανεξαρτήτως του φύλου πως οι γυναίκες φέρνουν στο τραπέζι διαφορετικά στοιχεία των παιδιών μας,” υποστηρίζει. από τους άνδρες συναδέλφους τους. “Ως τέτοια μπορεί να νοούνται λ.χ. τα μαθηματικά είτε η τε“ Όχι καλύτερα, μα πιο πολύχρωμα, με έμφαση στην ενσυθωθεί” μέσω της φυσικής ορμής και θα επιτευχθεί η πολυπόθητη ισορροπία. Κάτι που φυσικά κάθε άλλο παρά ισχύει. Μάλιστα, ενδεχομένως να απαιτείται ο επαναπροσδιορισμός των στόχων, προκειμένου να μην χαθεί η δεδομένη ορμή. Σύμφωνα με την κυρία Καμπουρίδου: “Το ζήτημα δεν εξαντλείται στην ποσόστωση, αλλά ‘αγγίζει’ ευθέως την κουλτούρα, ‘μάχεται’ τις προκαταλήψεις και στοχεύει στο ιδανικό”. Η Χαρούλα Απαλαγάκη εισφέρει μια διαφορετική εκτίμηση σε ότι αφορά τις επιμέρους ποσοστώσεις, τις οποίες και αποκηρύσσει καθώς τις θεωρεί ως ένα πρόσθετο “ρήγμα” στην προσπάθεια επίτευξης της ισότητας. “Αλήθεια, αναλογιστείτε μια επιχείρηση η οποία δεν έχει παρά να εξαντλήσει το ελάχιστο ποσοστό που της ζητείται και αυτομάτως θα σταματήσει να ενδιαφέρεται ουσιαστικά να προβαίνει στις απαιτούμενες κινήσεις προκειμένου να θεμελιώσει την ισότητα εντός των κόλπων της,” τονίζει χαρακτηριστικά.

DIGITAL FINANCE

40

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

καθρέφτης μιας κατάστασης. Δουλειά η ναίσθηση, την προσοχή στη λεπτομέρεια, οποία ξεφεύγει και υπερκερνά το “στετην πολυσυμμετοχικότητα, την αποφασινό” σχολικό περιβάλλον και εκτείνεται στικότητα, και τη στόχευση της επίτευστην ίδια την οικογένεια και το οικείο ξης στο τελικό αποτέλεσμα,” υποστηρίκαθημερινό περιβάλλον,” λέει η κ. Μπήζει η κ. Καμπουρίδου. τρου. “Εκτιμώ πως είναι σημαντικό να εν“Πιστεύω ακράδαντα πως σε αυτό τον θαρρύνουμε τις γυναίκες και δη από την ‘αγώνα’, χρειαζόμαστε στο πλευρό μας πολύ νεανική ηλικία τους, προκειμένου τους άνδρες συναδέλφους μας, προκειΘα πρέπει να να επιλέγουν επαγγέλματα τα οποία μέχρι μένου να αποτελέσουν συμμάχους και πρότινος θεωρούνταν περισσότερο “δύσυνεργάτες στην συνολικότερη ατζέντα συμβάλουμε σκολα”, “απαιτητικά”, “σκληρά”, ενδεχοτου diversity. Μόνο κατ’ αυτό τον τρό- αποφασιστικά μένως και ως “masculine”! πο κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον η προκειμένου Μάλιστα, στην περίπτωση κατά την οποία διαπίστωση πως μια γυναίκα-στέλεχος η διαδικασία του αποχρωματισμού των εν πρέπει να εργάζεται διπλάσια πιο σκληρά να εξαλειφθούν λόγω επαγγελμάτων ξεκινήσει εγκαίρως, προκειμένου να αποδεικνύει την αποτε- στερεότυπα τότε είναι σίγουρο πως θα ζήσουμε σε μια λεσματικότητα, τις ικανότητες, την χρηδεκαετιών, πιο αντιπροσωπευτική όσο και ισόρροπη στικότητα, αλλά και την πολυπραγμοσύκοινωνία.” νη που την διακρίνει, όχι απλά να πάψει ανεξαρτήτως H κ. Μπήτρου εξηγεί πως υπάρχει έντονα να υφίσταται, αλλά να αποτελεί μακρινή του φύλου των το στερεότυπο στην αγορά πως μια γυναίανάμνηση παρελθόντων ετών και παρωπαιδιών μας κα προσφέρει ενσυναίσθηση ή υψηλότερο χημένης λογικής.” βαθμό ευαισθησίας. “Xρήσιμο θα ήταν να Η Τατιάνα Δικαστοπούλου έχει παρατηυπάρξει μια περισσότερο ευρεία προσέγρήσει πως μέρος της σύγχρονης επιχειρη- ΤΑΤΊΑΝΑ γιση σχετικά με την πολυφωνία που θα ματικότητας αδυνατεί, ακόμη και σήμερα, ΔΊΚΑΣΤΟΠΟΥΛΟΥ εισφέρει, την διαφορετικότητα και μια πιο να αντιληφθεί τα πλεονεκτήματα και τα Deputy General Marketing & ολοκληρωμένη εικόνα,” υποστηρίζει η οφέλη των γυναικείων χαρακτηριστικών ως προς την λειτουργία των ίδιων των επι- Business Development Manag- ίδια. “Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά er της Eurolife FFH την οποία η πελατεία της πλειοψηφίας χειρήσεων. των επιχειρήσεων σήμερα είναι έντονα “Ως τέτοια μπορούν να θεωρηθούν λ.χ. diverse, γεγονός που αποτελεί το κατάλληλο έδαφος για την το πάθος και η αφοσίωση, η εργατικότητα, το χάρισμα του εφαρμογή μιας σύγχρονης στρατηγικής.” multitasking και της πολυεπίπεδης κινητικότητας, η δημιΌσο για την κυρία Απαλαγάκη, θέτει στο τραπέζι μια άλλη ουργικότητα, η ενσυναίσθηση, η ανθρωποκεντρικότητα κ.ά., διάσταση, καθώς εκτιμά πως νομικά στον τραπεζικό κλάδο τα οποία είναι -σχεδόν- σίγουρο πως θα έχουν ένα βαθμό επίμπορεί να έχει επιτευχθεί η ισότητα, απομένει να υπάρξει δρασης ως προς τις καινούριες υπηρεσίες και τα αντίστοιχα κάτι τέτοιο και σε πρακτικό επίπεδο. προϊόντα που θα σχηματοποιούνται και θα διατίθενται στην “Θαρρώ δε, πως σε αυτή την ανισομέρεια συμβάλουν -κατά αγορά,” λέει η κ. Δικαστοπούλου. βάση- δύο παράγοντες: Από τη μια πλευρά αποδεικνύεται “Οι διοικητικοί ηγέτες θα πρέπει έγκαιρα να αντιληφθούν δύσκολο task για την μέση γυναίκα να έχει “οπλιστεί” με την πως κατά την διαδικασία συγκρότησης μιας ομάδας, είναι ανάλογη αντοχή προκειμένου να παλέψει εξίσου σκληρά με εξαιρετικά χρήσιμο να απαρτίζεται από διαφορετικότητα, καέναν άνδρα ιδιαίτερα κατά το πρώτο κομμάτι της καριέρας θώς κατ’ αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η αλληλοσυμπλήρωτης, το οποίο εκτείνεται σε αρκετά χρόνια. Διάστημα, κατά το ση που με την σειρά της διασφαλίζει μια πληρέστερη εικόνα.” οποίο οι άνδρες αποδεικνύεται πως έχουν περισσότερο χρόΥπό αυτό το πρίσμα, αναφέρει η ίδια, υπάρχει μια έντονη αίνο στην διάθεσή τους,” λέει η κ. Απαλαγάκη. σθηση πως η γυναίκα που προάγεται καλλιεργεί περισσότερο “Από την άλλη, ισχύει η απλή λογική που συνοψίζεται στο ότι τα “ανδρικά” χαρακτηριστικά, όπως λ.χ. τον δυναμισμό, την εάν κάποιος εκκινήσει σε έναν αγώνα νωρίτερα από κάποιον “τετράγωνη” λογική κ.ά., προκειμένου να διασφαλίσει την άλλον, έχει αυτομάτως πολλαπλάσιες πιθανότητες να κόψει περαιτέρω ανέλιξή της και την εν γένει καθιέρωσή της. Κάτι το -άτυπο- νήμα, πρώτος! που έχει ως αποτέλεσμα να υποβιβάζεται, ουσιαστικά, προΣήμερα, πλέον, μια γυναίκα που έχει ανελιχθεί σε ένα ώρικειμένου να συνομιλήσει ισότιμα. μο επαγγελματικό επίπεδο δεν αντιμετωπίζει το παραμικρό Η Έφη Μπήτρου τονίζει πως μια από τις ρίζες του προβλήζήτημα, αντιθέτως απολαμβάνει ίσες ευκαιρίες και εξελίσματος βρίσκεται στα νεανικά χρόνια, της βασικής και εν γέσεται δυναμικά εντός των κόλπων ενός χρηματοπιστωτικού νει πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όταν και έχει καλλιεροργανισμού. Απλά, το πιο δύσκολο κομμάτι έγκειται στο να γηθεί η πεποίθηση πως ορισμένα επαγγέλματα είναι gender φτάσει σε αυτό το επίπεδο, καθώς απαιτείται αρκετό χρονικό appropriate είτε gender women friendly. διάστημα, ενδεχομένως μέχρι και δύο δεκαετίες, σε έντονες “Απαιτείται σημαντική δουλειά προκειμένου να εξαλειφθούν όσο και εξόχως απαιτητικές συνθήκες.” τα στερεότυπα, τα οποία λειτουργούν ως παραμορφωτικός DIGITAL FINANCE

41

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

OPINION

Της ΈΦΗΣ ΠΥΛΑΡΙΝΟΥ

Το 2021 και η τεχνολογία στις επενδύσεις Η Dr. Έφη Πυλαρινού, founder του Efi Pylarinou Advisory, γράφει για το μέλλον των επενδύσεων και τις αλλαγές που φέρνει το fintech στη σχέση επενδυτή - καταναλωτή.

Τ

ο 2021 είναι χρονιά των αλλαγών. Στον χρηματοπιστωτικό κόσμο, υπάρχουν σαφή σημάδια νέων ξεκινημάτων, αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Αυτές συνδέονται κυρίως με πιθανούς νέους τρόπους διακυβέρνησης που προέρχονται από ευρείας κλίμακας κατάργηση διάφορων μεσολαβητών που ήταν αναγκαίοι για την λειτουργία των αγορών όπως την ξέραμε μέχρι τώρα, καθώς και από την αυξημένη χρήση open source infrastructure (ανοιχτού κώδικα) στις οποίες αναμένεται να κατασκευαστούν προϊόντα και υπηρεσίες. Ορατές αλλαγές (σε πολύ πρώιμο στάδιο) μπορούν να εντοπιστούν σε τομείς όπως το ψηφιακό προγραμματιζόμενο χρήμα (Digital programmable money), το ιδιωτικό ψηφιακό χρήμα και οι νέες μορφές εναλλακτικών επενδύσεων. Αυξημένος πειραματισμός από διάφορες Κεντρικής Τράπεζες με ψηφιακά νομίσματα, από εταιρείες για ιδιωτικά tokens (DIEM - ex LIBRΑ), και ιδιώτες με NFT tokens (non-fungible tokens) για ψηφιοποίηση έργων τέχνης, συλλεκτικών αντικειμένων, ακόμα και προσωπικοτήτων. Η επόμενη γενιά του διαδικτύου, το Web 3.0, δεν μπορεί παρά να οικοδομηθεί σε υποδομές ανοιχτού κώδικα. Θα διέπεται από δικαιότερους μηχανισμούς διακυβέρνησης, με αυξημένες συμμετοχικές διαδικασίες που θα βασίζονται σε καινοτόμους κανόνες συνεργασίας. Ας έχουμε πάντα κατά νου αυτές τις πιο μακροπρόθεσμες τάσεις καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη. Δεν είναι αναγκαίο να τις χρονομετρούμε, αλλά να καταλάβουμε ότι βρισκόμαστε στην αρχή. Οι αρχές εί-

ναι πάντα αργές και ξαφνικά έρχεται ένα σημείο ανατροπής, ένα σημείο καμπής, μια φαινομενικά τυχαία ρύθμιση που επιταχύνει την υιοθέτηση του εντελώς καινούριου τρόπου λειτουργίας. . Προς το παρόν, ας δούμε τον υπάρχοντα τρόπο λειτουργίας που μας είναι οικείος. Στον επενδυτικό χώρο είναι σαφές πού κατασκευάζονται τα επενδυτικά προϊόντα και πώς διανέμονται και «καταναλώνονται» από τους τελικούς καταναλωτές (ιδιώτες ή θεσμικούς).

To fintech έχει επηρεάσει όλες αυτές τις διαδικασίες με διάφορους τρόπους.

Το 2021 θα φέρει ακόμα περισσότερες καινοτομίες καθώς και αλλαγές στα παρασκήνια που θα φανούν τα επόμενα δύο με τρία χρόνια. Έχει μειώσει το κόστος πρόσβασης σε επενδυτικά προϊόντα (επένδυση Robo, συναλλαγές μηδενικών προμηθειών, crowdfunding κάθε είδους) και σε ορισμένες περιπτώσεις επίσης το κόστος διαχείρισης επενδυτικών προϊόντων (μέσω API και DLT). Επίσης, διεύρυνε την πρόσβαση μέσα από νέους διαύλους διανομής (μέσω API) αλλά δεν άλλαξε ουσιαστικά τους μηχανισμούς διανομής. Παράλληλα, έχει βελτιώσει σημαντικά την εξυπηρέτηση των πελατών της DIGITAL FINANCE

42

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

(μικροεπενδύσεις, mobile-only επενδυτικές υπηρεσίες, 24/7 κ.λπ.). Έχει επιτρέψει συνεργασίες με τις BigTech και το ηλεκτρονικό εμπόριο τόσο μεταξύ των καθιερωμένων φορέων όσο μεταξύ των fintechs. Τα μοντέλα επιμερισμού των εσόδων και τα μοντέλα βασισμένα σε συνδρομές έχουν αυξηθεί, καθώς το Fintech έχει οδηγήσει στην ανάδυση των οικοσυστημάτων και των πλατφορμών ως τα βασικότερα και πιο επικερδή επιχειρηματικά μοντέλα. Στον παραδοσιακό χώρο επενδύσεων, είδαμε πολλές ενοποιήσεις μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών στην Αμερική. Δύο μεγάλες συμφωνίες που ξεχώρισαν ήταν, η Morgan Stanley που εξαγόρασε την E-trade και η Schwab που εξαγόρασε τη TD Ameritrade. Είδαμε επίσης σημαντική χρηματοδότηση για αυτόνομα robos, με την Stash να κερδίζει χρηματοδότηση συνολικού ύψους 300 εκατ. δολαρίων. Επιπλέον, οι μεγάλοι οργανισμοί επιτάχυναν τις ενσωματώσεις των τμημάτων διαχείρισης πλούτου με τις τραπεζικές δραστηριότητές τους στον τομέα των καταναλωτών, μια πολύ αναγκαία κίνηση, καθώς οι ώριμες εταιρείες fintechs χτίζουν πληρέστερες στοίβες που έχουν την ευελιξία που στερούνται οι μεγάλες εταιρείες.Στον δυτικό κόσμο, όλες οι ψηφιακές τάσεις στον επενδυτικό τομέα συνεχίζουν να ευνοούν την υιοθέτηση επενδύσεων απευθείας από τον καταναλωτή. Στη σύνοδο κορυφής Finimize που πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβρη του 2020, έγινε ακόμη πιο σαφές ότι η ψηφιοποίηση στο χώρο των επενδύσεων έγινε γιατί οι Fintechs είναι πολύ κοντά στον επενδυτή και τον καταναλωτή.

ΚΥΚ ΛΟΦΟΡΗ ΣΕ!

ΓΙΑ 24Η ΧΡΟΝΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Η ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΚΛΑ∆Ο ΤΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ! Οικονοµικά µεγέθη και δείκτες του κλάδου 2018-2019

∆ίκτυο καταστηµάτων σούπερ µάρκετ πανελλαδικά

Οικονοµικά στοιχεία και πλάνα των σηµαντικότερων εταιρειών

Ελληνική οικονοµία και εξελίξεις που επηρεάζουν τον κλάδο

Ευρετήριο επιχειρήσεων σούπερ µάρκετ

ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ: Κατερίνα Μπουσµπουκέα, E: kbousboukea@boussias.com, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128)

THE MARKET’S VOICE

ACCENTURE

10 τάσεις που θα διαμορφώσουν τον κλάδο της ασφάλισης το 2021 Το 2021 μας επιφυλάσσει σίγουρα πολλές εκπλήξεις, σε ότι όμως αφορά τον κλάδο της Ασφάλισης, βλέπουμε ήδη να διαμορφώνονται 10 τάσεις, οι οποίες θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο εγγύς μέλλον.

Λ

ίγοι ήταν εκείνοι που στις αρχές του 2020 μπορούσαν να προβλέψουν τις τεκτονικές αλλαγές που προκάλεσε η πανδημία σε όλον τον κόσμο – γεγονός το οποίο αναμφισβήτητα επισκίασε όλα τα άλλα γεγονότα της χρονιάς. Όλες οι προβλέψεις αναλυτών, επενδυτών και επιχειρήσεων ανατράπηκαν σχεδόν σε μια στιγμή. Με τη ματιά μας στο 2021, είναι χρήσιμο να θυμόμαστε πόσο απρόβλεπτος είναι ο κόσμος μας. Άλλωστε, αν δεν ήταν, η ασφάλιση δεν θα ήταν απαραίτητη. Ποια μεγάλα γεγονότα όμως θα σημαδέψουν τον κόσμο μας το 2021; Ειλικρινά, δεν γνωρίζουμε! Παρόλα αυτά μπορούμε σίγουρα να εντοπίσουμε τις αναδυόμενες τάσεις στον Ασφαλιστικό Κλάδο. Αρκετές από αυτές έχουν ήδη κερδίσει σημαντικό έδαφος, με την πανδημία να λειτουργεί ως καταλύτης των εξελίξεων. Η αναγνώριση αυτών των τάσεων από τις Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις θα τους επιτρέψει να ευθυγραμμίσουν τις Στρατηγικές και τα Επιχειρησιακά τους Μοντέλα ώστε να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα και τη μεταβλητότητα, να ευθυγραμμιστούν με τις ανάγκες των πελατών τους, να μειώσουν τα κόστη τους και να προσφέρουν νέα επικερδή προϊόντα και υπηρεσίες. Σας παρουσιάσουμε λοιπόν τις 10 τάσεις οι οποίες θα επηρεάσουν σημαντικά τον ασφαλιστικό κλάδο το 2021.

ADVERTORIAL

1. Εκτόξευση των υπηρεσιών υγείας και ευεξίας Η πανδημία έφερε την υγεία και την ευεξία στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ανθρώπων. Οι ασφαλιστικές ανταποκρίθηκαν γρήγορα ενισχύοντας την παραδοσιακή ιατροφαρμακευτική κάλυψη και τα προϊόντα του κλάδου ζωής με μια σειρά προϊόντων και υπηρεσιών ψηφιακής υγείας και ευεξίας. Συνεπώς, οι ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες εδραιώνουν γρήγορα την παρουσία τους στο ευρύτερο οικοσύστημα υγείας, θα αποκτήσουν ένα μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

DIGITAL FINANCE

44

2. Το Phygital εδραιώνεται Η πώληση και η εξυπηρέτηση μέσω φυσικών καναλιών θα συνεχίσει να είναι κυρίαρχη όπου υπάρχει υψηλή εξειδίκευση και πολυπλοκότητα. Ταυτόχρονα, τα ψηφιακά κανάλια σταδιακά θα υποκαταστήσουν τα παραδοσιακά -αποτελώντας πλέον βασικό σημείο επικοινωνίας με τους πελάτες- για τι βασικές λειτουργίες πώλησης και εξυπηρέτησης. Ως πελάτες, κατά τη διάρκεια της πανδημίας εξοικειωθήκαμε με τη χρήση ψηφιακών καναλιών/μέσων και λίγοι από εμάς θα επιστρέψουμε στις προ-πανδημίας συνήθειές μας. Οι ψηφιακές υπηρεσίες που συνδυάζονται αρμονικά με phygital εμπειρίες, ιδίως σε πλατφόρμες κινητής τηλεφωνίας, θα αναδειχθούν σε βασικό στοιχείο διαφοροποίησης των ασφαλιστικών εταιρειών. Στη βάση αυτή, οι ασφαλιστικές που θα καθυστερήσουν να υλοποιήσουν ελκυστικές και αποτελεσματικές Phygital εμπειρίες θα υποστούν σημαντικές απώλειες, σε επίπεδο πελατών, εσόδων και κερδών.

3. Πέρα από την Ασφάλιση Η πρόοδος της ψηφιακής τεχνολογίας δημιουργεί ευκαιρίες στις ασφαλιστικές εταιρείες να επεκταθούν πέρα από τις παραδοσιακές τους αγορές και προϊόντα. Τα χαμηλά/ σταθερά ασφάλιστρα σε συνδυασμό με τις χαμηλές αποδόσεις επενδύσεων που προβλέπονται για το 2021, θα επιταχύνουν αυτήν την τάση. Αναμένουμε λοιπόν από τους ασφαλιστικούς παρόχους να ανακοινώσουν ενδιαφέρουσες και μη αναμενόμενες συνεργασίες με στόχο την εξεύρεση νέων εισοδηματικών ροών.

4. Έμφαση στα εξειδικευμένα προϊόντα και αγορές Οι ασφαλιστικές εταιρίες παρουσίασαν μια σειρά καινοτόμων προϊόντων διαχείρισης κινδύνου κατά τη διάρκεια της πανΜΑΡΤΙΟΣ 2021

δημίας. Η ζήτηση για εξειδικευμένα και εξατομικευμένα προϊόντα, όπως η κάλυψη επιχειρηματικής συνέχειας εργασιών για μικρές επιχειρήσεις, η προστασία από απειλές στον κυβερνοχώρο, η ασφάλιση απέναντι στην πανδημία και οι πολιτικές ακύρωσης εκδηλώσεων, θα αυξηθεί. Το ενδιαφέρον για ασφαλιστικά προϊόντα που απευθύνονται σε συγκεκριμένες δημογραφικές ομάδες (όπως για τους νέους και τους συνταξιούχους) θα είναι ιδιαίτερα έντονο. Σε αυτόν τον τομέα σημαντικές θα είναι και οι συνεργασίες μεταξύ εδραιωμένων ασφαλιστικών εταιρειών και εξειδικευμένων insurtechs.

8. Στροφή προς πράσινες τεχνολογίες

ΛΆΜΠΡΟΣ ΤΣΟΛΚΆΣ Financial Services Lead, Αντιπρόεδρος, Accenture

5. Οι μεγάλες ασφαλιστικές θα μεγαλώσουν κι άλλο Νέες και καινοτόμες ασφαλιστικές εταιρείες μπήκαν δυναμικά στην αγορά προσελκύοντας σημαντική χρηματοδότηση. Ωστόσο, οι παραδοσιακοί ασφαλιστικοί πάροχοι θα έρθουν πάλι στο προσκήνιο φέτος καθώς διαθέτουν ευρύτερη διαθεσιμότητα πόρων (κεφάλαια, εργαλεία, ανθρώπινο κεφάλαιο κλπ.) και συνεπώς μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες που βιώνουμε αλλά και μεγαλύτερη ετοιμότητα και ευελιξία στην αναζήτηση νέων εσόδων. Το 2021 ο Ασφαλιστικός κλάδος ενδεχομένως θα δει σημαντικές συγχωνεύσεις και εξαγορές.

Καθώς τα ορυκτά καύσιμα συνεχίζουν να χάνουν έδαφος σε επίπεδο ρυθμιστικών αρχών, μετόχων και καταναλωτών, οι ασφαλιστικές εταιρίες θα εντείνουν τις δεσμεύσεις τους για πράσινη ενέργεια. Αναμένουμε μάλιστα ορισμένοι πάροχοι να διακόψουν τις συνεργασίες τους με εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Στον κλάδο αυτοκινήτου, ο ασφαλιστικές πιθανότατα θα προσφέρουν περισσότερα κίνητρα στους πελάτες τους για να στραφούν σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ άλλες ασφαλιστικές εταιρείες ενδεχόμενα να διαφημίσουν την πρόθεση τους να διακόψουν την ασφαλιστική κάλυψη για βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα οχήματα.

9. Το τέλος των σταθερών ασφαλίστρων

Η ζήτηση για ασφαλιστικές υπηρεσίες pay-as-you-go θα αυξηθεί καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές αναζητούν την ευελιξία και την εξοικονόμηση κόστους Insurance Strategy & που προσφέρουν.

Consulting Lead, Accenture Αναμένουμε τουλάχιστον μία μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία στον κλάδο αυτοκινήτου να σταματήσει εντελώς την παροχή σταθερών ασφαλίστρων και να προχωρήσει αποκλειστικά σε χρεώσεις βάσει 6. Η εμπιστοσύνη είναι μη διαπραγματεύσιμη χρήσης. Στη βάση αυτή και άλλες ασφαλιστικές σύντομα θα Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών επανέρχεται δυναμικά στο ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα. προσκήνιο. Οι καταναλωτές δεν θα αρκούνται απλά στην καλή 10. Τα κρυπτονομίσματα κερδίζουν έδαφος εξυπηρέτηση και στην συμφέρουσα σχέση αξίας/χρημάτων Καθώς τα χαμηλά επιτόκια συνεχίζουν να περιορίζουν την (value for money) από τους ασφαλιστικούς παρόχους αλλά θα απόδοση των επενδύσεων των ασφαλιστικών εταιρειών, οι πάαπαιτούν την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων. ροχοι θα εξετάζουν όλο και περισσότερο τη δυνατότητα προΕπιπρόσθετα, θα περιμένουν από τους παρόχους να συμπερισθήκης νέων επενδυτικών προϊόντων στα χαρτοφυλάκια τους. φέρονται ηθικά σε όλους τους τομείς των επιχειρήσεων τους. Τα κρυπτονομίσματα, ιδίως το Bitcoin, υποστηρίζονται από Επομένως, οι ασφαλιστικές εταιρείες που θα παραβιάσουν την έναν αυξημένο αριθμό εταιρειών χρηματοοικονομικών υπηρεεμπιστοσύνη των πελατών τους, διατρέχουν τον κίνδυνο να σιών. Έτσι, αναμένουμε πολλούς παρόχους να ξεκινήσουν να υποστούν ουσιαστική ζημιά στη φήμη τους. προσθέτουν τα κρυπτονομίσματα στα χαρτοφυλάκια επενδύ7. Η βιωσιμότητα είναι το μέλλον σεών τους. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα υποστούν αυξημένη πίεση για να αποδείξουν έμπρακτα την στήριξή τους σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με στόχο να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, την περιβαλλοντική ρύπανση και την κοινωνική αδικία. Οι πάροχοι που είναι δραστήριοι και πραγματοποιούν αλλαγές στις E: marketing.greece@accenture.com επιχειρήσεις τους για να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα www.accenture.com και να γίνουν πραγματικά «βιώσιμες ασφαλιστικές εταιρείες» θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα καρπωθούν τα θετικά αποτελέσματα, όπως την ενίσχυση του brand τους και την ετοιμότητα έναντι μελλοντικών κανονιστικών απαιτήσεων.

ΙΩΆΝΝΗΣ ΆΝΤΩΝΆΚΆΚΗΣ

DIGITAL FINANCE

45

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

eFraud: Η απάτη στην εποχή της νέας κανονικότητας Η πανδημία του Covid-19 και η εντατικοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού πολλαπλασίασαν τα… “κρούσματα” ηλεκτρονικής απάτης, με τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς να πρέπει να αναπροσαρμόσουν τις στρατηγικές και τις τεχνολογίες που διαθέτουν για την καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

Κ

αθώς η ζωή μας περνάει με γοργό ρυθμό και με καταλύτη την πανδημία από την offline στην online έκφρασή της, το ίδιο -μοιραία- συμβαίνει και με το έγκλημα, που γίνεται κι αυτό ψηφιακό. Επιχειρήσεις, οργανισμοί και ιδιώτες βρίσκονται όλο και πιο συχνά αντιμέτωποι με κυβερνο-επιθέσεις που στόχο έχουν είτε την οικονομική απολαβή, με πολλούς και διάφορους τρόπους, είτε την κλοπή δεδομένων – που κι αυτά πωλούνται από τους κακόβουλους στο Dark Web. Τέσσερις ειδικοί επί του θέματος μιλούν στο Digital Finance, πεDIGITAL FINANCE

46

ριγράφοντας -ο καθένας με τη δική του οπτική- την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή όσον αφορά στην ηλεκτρονική απάτη, παρέχοντας μετά λόγου γνώσεως οδηγίες και συμβουλές προς αντιμετώπιση αυτού του ολοένα εντεινόμενου προβλήματος.

Κάλλιο το προλαμβάνειν… Ένα από τα βασικά “αναχώματα" της κοινωνίας απέναντι στις ηλεκτρονικές απάτες, είναι η Διεύθυνση Δίωξης ΗλεκτρονιΜΑΡΤΙΟΣ 2021

κού Εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ., η οποία δίνει το παρών σε όλες τις φάσεις, από την ενημέρωση των πολιτών ως την αντιμετώπιση του προβλήματος σε πραγματικό χρόνο, αλλά και στην ευαισθητοποίησή τους, ώστε να λαμβάνουν εγκαίρως προληπτικά μέτρα και προφυλάξεις. Ο Διευθυντής της Υπηρεσίας, Αστυνομικός Διευθυντής Βασίλης Παπακώστας, περιγράφει με στοιχεία και στατιστικές το μέγεθος του προβλήματος και δίνει συμβουλές για την αντιμετώπιση των κινδύνων.

αποστάσεως απασχόλησης. Αυτή η στροφή οδήγησε σε αύξηση των εξατομικευμένων επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, με τη χρήση, μάλιστα, πιο προηγμένων μεθόδων και τεχνικών.

Η χρήση μηχανισμών ανάμειξης συναλλαγών κρυπτονομισμάτων (τα λεγόμενα mixing services ή tumblers) οδηγεί στην απόκρυψη της ροής του χρήματος

Πλούσια συγκομιδή

Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος παρατηρήθηκε αύξηση 13,8% στο σύνολο των νέων υποθέσεων τις οποίες χειρίστηκε το 2020, σε σχέση με το 2019. Οι απάτες που πραγματοποιήθηκαν μέσω Οι συνέπειες της πανδημίας διαδικτύου εμφάνισαν αύξηση 13,66% με σημαντικότερους τρόπους δράσης τις μεΗ πανδημία του COVID-19 και η ανάγκη ταφορές χρημάτων μέσω τραπεζικών συγια απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας στημάτων και απάτες που σχετίζονταν με του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, επιτάαγορές υλικών αγαθών. Επίσης, εμφανίστηχυναν τον ψηφιακό μετασχηματισμό επικαν νέοι τρόποι δράσης, όπως οι απάτες με χειρήσεων και οργανισμών, που προσαρ- ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΠΑΚΏΣΤΑΣ αντικατάσταση/αλλαγή κάρτας SIM κινημόστηκαν στα νέα δεδομένα αξιοποιώντας Αστυνομικός Διευθυντής τού τηλεφώνου (sim swap) και οι απάτες τεχνολογίες απομακρυσμένης πρόσβασης - Διευθυντής της Δίωξης με την υπόσχεση παροχής επενδυτικών μέσω ασφαλών εικονικών δικτύων (Virtual Ηλεκτρονικόύ Εγκλήματος υπηρεσιών.

Private Networks – VPN), προκειμένου να Δεν υπάρχουν σύνορα - Για τη διάπραξη διασφαλίσουν την εξ αποστάσεως εργασία. κακόβουλων ενεργειών στο διαδίκτυο δεν απαιτείται αυτοπρόΣτην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Ελληνικό Σύνδεσμο Ηλεκτρονισωπη παρουσία δράστη και θύματος. Βασικό χαρακτηριστικό κού Εμπορίου (GRECA), ο όγκος των ηλεκτρονικών παραγγετου διαδικτύου είναι η “ανωνυμία” που παρέχει στους χρήστες λιών ανά ημέρα ξεπέρασε τον Δεκέμβριο του 2020 τις 800.000. του, λόγω μη ταυτοποίησης κατά την εγγραφή τους σε ιστολόΤο ηλεκτρονικό εμπόριο, το οποίο υπό κανονικές συνθήκες για και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. αποτελεί το 17% της κίνησης, σήμερα φτάνει το 83% του συΤο διαδικτυακό έγκλημα είναι παγκοσμιοποιημένο και ανανολικού όγκου αγορών. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στατιστικά πτύσσεται ταχέως, η διάδοσή του είναι ραγδαία και συμβαδίζει της Υπηρεσίας μας, αλλά και εκθέσεις που έχουν εκπονηθεί διμε την εξέλιξη και διείσδυση της τεχνολογίας των υπολογιστών εθνώς, όπως αυτή της Europol, οι εγκληματίες επίσης προσαρστις κοινωνίες. Τα εγκλήματα μπορούν να πραγματοποιηθούν μόστηκαν στα νέα δεδομένα. από οποιονδήποτε κακόβουλο χρήστη που βρίσκεται σε οποιοΠρωταγωνιστικό ρόλο στο κυβερνοέγκλημα κατέχουν η κοινωδήποτε σημείο του πλανήτη και να πλήξουν πολίτες που βρίνική μηχανική (Social engineering),δηλαδή, η χειραγώγηση των σκονται σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. θυμάτων από τους δράστες, και οι επιθέσεις με αλίευση των Η ισχύς εν τη ενώσει – Σ’ αυτό το πλαίσιο, η χώρα μας επενδύει προσωπικών δεδομένων (phishing), τεχνικές που χαρακτησε συνεργασίες εντός της επικράτειας με εισαγγελικές αρχές, ρίζονται ιδιαίτερα επιτυχείς, κυρίως λόγω έλλειψης επαρκών άλλους φορείς, ανεξάρτητες αρχές, πανεπιστήμια, τραπεζικά μέτρων ασφαλείας και κατάλληλης ενημέρωσης ή εκπαίδευσης ιδρύματα, ιδιωτικό τομέα, καθώς και με τον εμπορικό και επιτων χρηστών. χειρηματικό κόσμο, αλλά και σε διεθνές επίπεδο με Europol, Εξίσου συνηθισμένες είναι και οι επιθέσεις με κακόβουλο λοInterpol, ec3, FBI, ENISA. Ειδική μνεία γίνεται για την απευθείγισμικό τύπου ransomware (λυτρισμικό), αλλά και επιθέσεις ας συνεργασία της Υπηρεσίας μας με αστυνομικές και δικαστιμε άλλου τύπου κακόβουλο λογισμικό. Σημαντικό ρόλο, τέλος, κές αρχές της αλλοδαπής, με τη συνδρομή της Eurojust, προεξακολουθούν να διαδραματίζουν οι απάτες που διαπράττοκειμένου να οργανωθούν JITs-Joint Investigation Teams. νται μέσω διαδικτύου και ειδικά οι λεγόμενες απάτες με τη μέθοδο του «ενδιάμεσου» (Business Email Compromise – BEC) Crime as a Service καθώς και οι νεοεμφανιζόμενες με τη μέθοδο της αντικατάστασης καρτών κινητής τηλεφωνίας SIM (SIM-swap). Η παροχή υπηρεσιών διάπραξης "διαδικτυακών εγκλημάτων ως υπηρεσία", γνωστό ως “Crime as a Service” αποτελεί μια από Μακρύς ο δρόμος τις σημαντικότερες απειλές στον κυβερνοχώρο, καθώς χρησιμοποιείται από κυκλώματα του οργανωμένου εγκλήματος για Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στον Κυβερνοόλα τα διαδικτυακά εγκλήματα και κυρίως για επιθέσεις σε κρίχώρο (ENISA)προειδοποιεί ότι ο δρόμος για ένα πιο ασφαλές σιμες κρατικές και μη ψηφιακές υποδομές, την τρομοκρατία, το ψηφιακό περιβάλλον θα είναι μακρύς. Αυτό οφείλεται, κυρίως, παράνομο εμπόριο όπλων, ανθρώπων, ναρκωτικών κ.λπ. στην αποδυνάμωση των υφιστάμενων μέτρων ασφάλειας στον Βλέπουμε, δηλαδή, πως το έγκλημα στο διαδίκτυο εμπορευμακυβερνοχώρο λόγω των αλλαγών στα πρότυπα εργασίας της εξ DIGITAL FINANCE

47

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

τοποιείται και παράλληλα -τόσο από άποψη ωρίμανσης, όσο και προσφοράς- αυξάνεται. Στην τελευταία έκθεση της IOCTA 2020 το “Crime as a Service” αναγνωρίζεται ως μέσο διευκόλυνσης τόσο του ηλεκτρονικού ψαρέματος “phishing”, όσο και άλλων μορφών κυβερνοεγκλήματος. Συγκεκριμένα, η διαθεσιμότητά του στο σκοτεινό διαδίκτυο βοηθάει τους εγκληματίες να βελτιώσουν σημαντικά την τεχνική πολυπλοκότητα των επιθέσεών τους, χωρίς να απαιτείται κατανόηση των διαθέσιμων εξελιγμένων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης και της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Νέο πεδίο δόξης λαμπρό Οι απάτες είναι πια περισσότερο εξελιγμένες και οι δράστες πιο καταρτισμένοι, τόσο σε τεχνικά όσο και σε οικονομικά ζητήματα. Η ισχυρή παρουσία των κρυπτονομισμάτων ως μέσο τέλεσης παραβατικών πράξεων καταδεικνύει την πολυπλοκότητα εξιχνίασης υποθέσεων απατών, δεδομένου ότι η χρήση μηχανισμών ανάμειξης συναλλαγών κρυπτονομισμάτων (τα λεγόμενα mixing services ή tumblers) οδηγεί στην απόκρυψη της ροής του χρήματος και δυσκολεύει σημαντικά την ταυτοποίηση του τελικού αποδέκτη. Οι απάτες σε συνδυασμό με τη χρήση κρυπτονομισμάτων κατά την τέλεσή τους απαιτούν ερευνητές με ειδικές γνώσεις για τη διαλεύκανσή τους. Η εμπλοκή αλλοδαπών χωρών στην αναζήτηση των ηλεκτρονικών ιχνών ανέρχεται σε ποσοστό 80%-90% των υποθέσεων, ενώ η περιουσιακή ζημία για τους πολίτες της χώρας μας αποτιμάται ετησίως σε 9 - 40 εκατ. ευρώ. Επομένως, είναι επιβεβλημένη η συνέχιση της διεθνούς παρουσίας της ΕΛ.ΑΣ. και η συμμετοχή της σε διεθνείς δράσεις για την επίτευξη σημαντικών αποτελεσμάτων στη δίωξη του κυβερνοεγκλήματος. Φάρμακα και θεραπείες - Η πρόληψη αναφορικά με το έγκλημα στον κυβερνοχώρο αποτελεί στρατηγική επιλογή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, μέσω της κατάρτισης προγραμμάτων ενημέρωσης πολιτών και φορέων, καθώς -όπως διαπιστώνουμε- τα διαδικτυακά εγκλήματα οφείλονται κυρίως σε έλλειψη εμπειρίας και λήψης μέτρων ασφαλείας από τους χρήστες. Σημαντική είναι, επίσης, και η δημοσιοποίηση του κοινωνικού έργου της Υπηρεσίας μέσω των ιστοσελίδων (cyberalert.gr και cyberkid.gr) και των μέσων κοινωνικής

Υπάρχει μηχανισμός ελέγχου, αλλά δεν προλαβαίνει να εμπλουτιστεί με την κατάλληλη πληροφορία, προκειμένου να πιάσει νέες περιπτώσεις απάτης. ΑΝΔΡΈΑΣ ΚΊΤΣΊΟΣ

Head of Customer Advisory, Greece & Eastern Europe της SAS Institute

Ο κόσμος των επιχειρήσεων πρέπει να αρχίσει να κατανοεί τις διάφορες τεχνολογίες για ενίσχυση της ιδιωτικότητας ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΞΎΔΗΣ Πρόεδρος Ινστιτούτου Αντιμετώπισης Απάτης

DIGITAL FINANCE

48

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

δικτύωσης (Twitter, Facebook, Instagram, YouTube) με σκοπό την άμεση ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα ηλεκτρονικών απειλών και κινδύνων. Η ασφάλεια των πληροφοριακών και τηλεπικοινωνιακών υποδομών είναι μια διαρκής διαδικασία στην οποία αξίζει να επενδύουμε σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό και κατάλληλο στελεχιακό δυναμικό, το οποίο -με την κατάλληλη εκπαίδευση- θα είναι σύμμαχος του φορέα που υπηρετεί στην αποτελεσματική διαδικτυακή προστασία. Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο πρέπει να αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για όλους μας, ειδικά κατά την τρέχουσα περίοδο, αλλά και μελλοντικά που ολοένα και περισσότερες δραστηριότητες θα διενεργούνται διαδικτυακά.

Ο εφησυχασμός βλάπτει σοβαρά το τραπεζικό σύστημα Η απότομη, λόγω της πανδημίας, αύξηση των αγορών και γενικότερα των συναλλαγών μέσω του Διαδικτύου, έχει προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον μεμονωμένων κακόβουλων ή και ολόκληρων εγκληματικών δικτύων, που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία. Ο Ανδρέας Κίτσιος, Head of Customer Advisory, Greece & Eastern Europe της SAS Institute, περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα μας, σχολιάζει τις συνέπειες για το χρηματοπιστωτικό σύστημα αλλά και το κοινό, ενώ κάνει και προτάσεις για βελτίωση αυτής της ανησυχητικής εξέλιξης. Σήμερα, λόγω της πανδημίας, πολύ περισσότεροι ψωνίζουν online. Οι ψηφιακές συναλλαγές εκτοξεύθηκαν κι αυτό είχε μεγάλη επίπτωση τόσο παγκοσμίως, όσο και στην Ελλάδα, στο κομμάτι που λέγεται Identity theft. Υπάρχουν δυο διακλαδώσεις: η μια έχει να κάνει με την κλοπή των στοιχείων της κάρτας σου -πχ. τα passwords και ΡΙΝ που σου στέλνει η τράπεζα, για να κάνεις αναλήψεις από τον eBanking λογαριασμό σου- χωρίς να το καταλάβεις και η άλλη με το ότι μπορώ να σου κλέψω στοιχεία και να δημιουργήσω συνθετικές ταυτότητες – δηλ. ψεύτικα προφίλ ανθρώπων. Οι κακοποιοί προσπαθούν να υποκλέψουν τα στοιχεία κάποιου προκειμένου να πάρουν χρηματοοικονομικά προϊόντα στο όνομά του – φυσικά, μόλις τα πάρουν εξα-

φανίζονται και δεν τα πληρώνουν ποτέ. Οι τράπεζες μετά, είτε κυνηγούν εσένα (γιατί κάποια στοιχεία της ταυτότητας είναι εντελώς ψεύτικα, όμως κάποια άλλα ανήκουν σε πραγματικά πρόσωπα) είτε ψάχνουν να βρουν ποιος έκανε την ”κλοπή”. Σε πολλές περιπτώσεις έχουμε δει και συνεργασίες όχι ύποπτων πελατών τραπεζών, που γίνονται εν γνώσει τους (δίνοντας κάποια στοιχεία τους) “σημεία εισόδου” για οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα. Η τράπεζα είναι σ’ αυτές τις περιπτώσεις υποχρεωμένη να κάνει έρευνες (forensics) – τριπλό κομμάτι που έχει να κάνει με cybersecurity, cyber forensics και process investigation. Οι τράπεζες θέλουν να γίνουν πιο πολύ fintech και να δώσουν περισσότερες ψηφιακές υπηρεσίες. Όσο ανοίγει αυτό το “μπουκέτο”, λοιπόν, τόσο ανοίγει και η δυνατότητα για τους εγκληματίες να δράσουν. Το νομικό πλαίσιο - Πλαίσια υπάρχουν, αλλά αφήνουν αρκετά περιθώρια στην ερμηνεία τους. Στο PSD2 υπάρχουν ποσοτικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι τράπεζες πχ. μια συναλλαγή να ελέγχεται αν είναι πιθανώς απάτη μέσα σε χρόνο το πολύ 0,3’’ – αυτό είναι εντελώς ξεκάθαρο και στη συντριπτική πλειοψηφία τους μπορούν να το κάνουν, χάρη στην τεχνολογία. Το πρόβλημα είναι να βρουν τα κριτήρια που πρέπει να καλύψουν, σ’ αυτό το χρονικό διάστημα. Υπάρχει μηχανισμός ελέγχου, αλλά δεν προλαβαίνει να εμπλουτιστεί με την κατάλληλη πληροφορία, με σενάρια εντοπισμού, δικλίδες ή και self-learning δυνατότητες, προκειμένου να πιάσει νέες περιπτώσεις απάτης. Εκεί είναι το μεγάλο στοίχημα, όπως και σε κάποια άλλα θέματα, όπως πχ. τα βιομετρικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, στο mobile banking πολλές φορές το ένα password δεν φτάνει, σε κάποιες περιπτώσεις ίσως χρειάζεται 3-tier / 3 factor authentication. Είναι ένα περίεργο balancing act για τις τράπεζες, που πρέπει να τα συμβιβάσουν όλα. Τρία Προβλήματα - Το πρώτο και μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα synthetic identities και το ότι οι τράπεζες δεν προλαβαίνουν να προσαρμοστούν σε νέες απειλές. Το δεύτερο, ότι γενικώς οι πηγές πληροφοριών που έχουν τα συστήματα ελέγχου είναι φτωχές (συνήθως το core banking σύστημά τους και το CRM) – θα μπορούσαν να συνδυάσουν πολύ περισσότερες πχ. κάποια mobile και web portals για βιομετρικά χαρακτηριστικά ή κάποια repositories (πχ. Τειρεσίας) Υπάρχουν, βεβαίως, θέματα προστασίας του προσωπικού απορρήτου, αλλά και δικλείδες ασφαλείας – τα δεδομένα χρησιμοποιούνται masked, χωρίς να ανοίγουν, δίνουν μόνο ένα ναι ή ένα όχι ως απάντηση. Το τρίτο είναι ότι υπάρχει μεγάλη κατάτμηση μεταξύ τμημάτων και αρμοδιοτήτων σ’ ό,τι αφορά στις απάτες. Άλλοι κοιτούν fraud σε κάρτες, άλλοι σε ψηφιακά κανάλια, άλλοι για “ξέπλυμα” χρήματος. Κάποιος μπορεί να κινηθεί στα όρια, ανάμεσα σ’ όλες αυτές τις διαφορετικές τυπολογίες, και να έχει περιθώριο δράσης. Έξω, υπάρχει η τάση αυτά να συγκεντρώνονται σε συνολικό εποπτικό όργανο, εκτός από κάποια ειδικά τμήματα, το οποίο μπορεί reactively (αν και όχι proactively) να εντοπίζει τις νεκρές ζώνες και να φροντίζει για βελτίωση της κατάστασης. Εμπλέκονται, βεβαίως, πολλοί: τράπεζες, Mastercard - Visa και πάροχοι πληDIGITAL FINANCE

49

ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ Ο CEO

To phishing, η «αλίευση» προσωπικών δεδομένων, μπορεί να έχει ως αποδέκτη τον καθένα από εμάς, αλλά είναι ευνόητο πως στο στόχαστρο των κακόβουλων βρίσκονται πολύ περισσότερο κάποια «επώνυμα» και «προβεβλημένα» άτομα, όπως πχ. οι CEO και τα κορυφαία στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών. Αυτοί είναι τα «μεγάλα ψάρια» από τους οποίους προσδοκούν πολλά και υπάρχει ολόκληρη κατηγορία για τέτοιου είδους επιθέσεις, το CEO Fraud. Ο Διευθυντής Τεχνολογίας της ειδικής σε θέματα ασφαλείας εταιρείας Systecom, Χρήστος Αντωνόπουλος, αναλύει αυτή την περίπτωση Πάνω στις Phishing τεχνικές βασίζονται το eFraud και το CEO Fraud. Στο πρώτο, οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου πλαστογραφούν λογαριασμούς email εταιρειών ή πλαστοπροσωπούν τα στελέχη, για να ξεγελάσουν έναν υπάλληλο που ασχολείται κυρίως με τα οικονομικά στοιχεία του οργανισμού ή το τμήμα HR, για την εκτέλεση μη εξουσιοδοτημένων τραπεζικών εμβασμάτων ή την αποστολή εμπιστευτικών φορολογικών πληροφοριών. Αντίστοιχα, στο δεύτερο, προσπαθούν να ξεγελάσουν στοχευμένα στελέχη με εξελιγμένες τεχνικές για την απόσπαση πολύτιμων πληροφοριών, με κόστος που ξεπερνά -σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του FBIτα 26 δις δολάρια και πλέον διπλασιάζεται κάθε χρόνο.

Πολλές επιλογές Εκτός από τον CEO, το eFraud στοχεύει συχνά και σε άλλες ομάδες εργαζομένων, που θεωρούνται «πολύτιμοι», λόγω του ρόλου τους. Το οικονομικό τμήμα μιας εταιρίας είναι συχνά στόχος, λόγω της πρόσβασης σε οικονομικά στοιχεία. Στόχοι υψηλής αξίας είναι και οι ομάδες πληροφορικής/ασφαλείας με εξουσία ελέγχου, όπως πρόσβαση σε κωδικούς και λογαριασμούς email. Aν τα διαπιστευτήριά τους παραβιαστούν, οι κακόβουλοι αποκτούν πλέον πρόσβαση σε κάθε μέρος του οργανισμού.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

ρωμών (η Viva wallet για την ώρα, η Revolut ήρθε επίσης, ενώ ακολουθούν με ανάλογες υπηρεσίες και οι τηλεπικοινωνιακές). Τρεις προτάσεις - Είμαστε σε σχετικά καλό επίπεδο ωριμότητας, αλλά με αρκετά περιθώρια βελτίωσης. Μπορεί εύκολα να ξεγελάσει κάποιος το σύστημα, ειδικά αν έχει συνεργασία εκ των έσω, αλλά σαν μεγαλύτερο κίνδυνο θεωρώ τον εφησυχασμό – Μπορεί σήμερα να είμαστε καλά, αλλά σύντομα όχι, αν συνεχιστεί έτσι. Οι τράπεζες πρέπει να αντιληφθούν ποια ακριβώς είναι τα δεδομένα και οι περιοχές που μπορούν να εκμεταλλευτούν σωστά και αποτελεσματικά, προκειμένου να βελτιστοποιήσουν τις διαδικασίες για εντοπισμό απάτης – όσο το δυνατόν σε πραγματικό χρόνο! Είναι, επίσης, πολύ βασικό να επιταχύνουν τις υπηρεσίες τους και δεν χρειάζεται να ανακαλύψουν τον τροχό – υπάρχουν οι τεχνολογικές δυνατότητες, πολλά έχουν ήδη γίνει στο εξωτερικό. Εμείς, ας πούμε στη SAS, θέλουμε να τον εκδημοκρατίσουμε – να μπορεί ο business χρήστης να εισάγει στο σύστημα και να επεξεργαστεί τα δεδομένα του πάρα πολύ γρήγορα, χωρίς τη βοήθεια του τμήματος ΙΤ, που πλέον ασχολείται με άλλα πράγματα.

Ενημέρωση, κατανόηση συστημάτων και πρόληψη Η καταπολέμηση της απάτης σε όλες τις εκφάνσεις, βαθμούς, κλάδους και μορφές της είναι ο βασικός σκοπός και στόχος του διεθνούς μη-κερδοσκοπικού Association of Certified Fraud Examiners, του οποίου το ελληνικό τμήμα -ως Ινστιτούτο Αντιμετώπισης Απάτης- πραγματοποίησε τον περασμένο Νοέμβριο και για πρώτη φορά δικτυακά, εβδομαδιαίο συνέδριο στο πλαίσιο της παγκόσμιας Fraud Awareness Week. Ο πρόεδρός του, Χαράλαμπος Ξύδης, δίνει στο Digital Finance την εικόνα του eFraud σήμερα και τα βασικά αντίμετρα για την αντιμετώπισή του. Καταπολέμηση σημαίνει… πρόληψη – ανίχνευση – καταστολή, σε όλο το φάσμα του φαινομένου της απάτης και των περιστατικών που συνδέονται μ’ αυτήν. Ο συνδυασμός των γρήγορων εξελίξεων στους τομείς της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών, της ψηφιοποίησης των συστημάτων που χρησιμοποιούν οι εταιρείες, σε σχέση και με τη ραγδαία αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, έχει σαν αποτέλεσμα την τεράστια αύξηση του όγκου της συνολικής απάτης -στην περίπτωσή μας, στην ηλεκτρονική απάτη- με μεγάλη οικονομική επίπτωση. Εμείς, σαν Ινστιτούτο, θεωρούμε ότι η ενημέρωση και κατάρτιση των στελεχών επιχειρήσεων για τις ηλεκτρονικές απάτες, όπως και η δημιουργία πλαισίου ετοιμότητας σε επίπεδο εργαλείων από κάποιον οργανισμό, είναι σε θέση να αποτρέψουν τέτοιου είδους ηλεκτρονικά εγκλήματα που έχουν ως στόχο είτε το οικονομικό όφελος είτε την κλοπή προσωπικών δεδομένων.

Red flags Έχει αποδειχθεί διαχρονικά και σε εποχές που το εργαλείο αιχμής για τον απατεώνα δεν ήταν η τεχνολογία αλλά το μυαλό του, πως το τελευταίο παραμένει η κινητήρια δύναμη και ο μοχλός που τον φέρνει πάντοτε ένα βήμα μπροστά από το ανυποDIGITAL FINANCE

50

Η απάτη ανέδειξε το ζήτημα της χρήσης ισχυρών κωδικών πρόσβασης, την εκμάθηση του εντοπισμού απάτης μέσω phishing, καθώς επίσης και τη διατήρηση συσκευών απαλλαγμένων από εγκατεστημένο κακόβουλο λογισμικό

ψίαστο θύμα ή κι από τις αρχές. Είναι σημαντικό τα στελέχη σε καίριες θέσεις, να μπορούν να αναγνωρίσουν σαφείς ενδείξεις (red flags) της ηλεκτρονικής (και όχι μόνο…) απάτης! Είναι πολύ βασικό να κάνουν ανίχνευση και πρόληψη, να γνωρίζουν τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας, και -κυρίως- ο κόσμος των επιχειρήσεων πρέπει να αρχίσει να κατανοεί τις διάφορες τεχνολογίες για ενίσχυση της ιδιωτικότητας, κρυπτογράφηση κλπ. Το αντίθετο μπορεί να έχει πολύ αρνητικά, καταστροφικά αποτελέσματα! Η καθημερινότητά μας και η επιχειρησιακή ζωή ψηφιοποιούνται πλέον πλήρως, όλες οι συναλλαγές είναι ηλεκτρονικές όπως και η συντριπτική πλειοψηφία της δραστηριότητας μιας εταιρίας ή οργανισμού. Τα ERP συστήματα αποτελούν μέρος της ζωής μας, εξελίσσονται διαρκώς και γίνονται πιο περίπλοκα, ενώ μπαίνουν επίσης στη ζωή μας με ομαλό μεν αλλά πολύ γρήγορο τρόπο, και συστήματα τα οποία έχουν σχέση με την απάτη και τη διαφθορά πχ. συστήματα whistleblowing με σχετικές πλατφόρμες προειδοποίησης.

Εταιρική διακυβέρνηση Όλα αυτά συνδέονται με το συνολικά governance της εταιρείας –όλα όσα ακουμπάνε στο fraud examination, στον έλεγχο, την οικονομική διαχείριση, σε θέματα νομικά και ΙΤ, σε θέματα συμμόρφωσης (ethics & compliance), ανταγωνισμού, ξεπλύματος χρημάτων κλπ., μας πήρε πολύ καιρό να το καταλάβουμε– και συγκεκριμενοποιούνται όχι μόνο με το νόμο της εταιρικής διακυβέρνησης, που έχουμε από το περασμένο καλοκαίρι. Οι τάσεις, οι εξελίξεις και οι ανάγκες της αγοράς, μπαίνουν επίσης κάτω από τη μεγάλη ομπρέλα του corporate governance, η οποία καλύπτει πάρα πολλούς τομείς. Τα συστήματα ήρθαν για να μείνουν. Για εμάς, το τρίπτυχο είναι ενημέρωση, κατανόηση συστημάτων και πρόληψη! Αν αυτό μπορούσαμε να το περάσουμε σε όλο τον κόσμο σαν φιλοσοφία κι όποιος μπορεί να το εφαρμόσει στην καθημερινή του ζωή, θα γλυτώναμε πολλά... ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro. ΞΕΦΥΛΛΙΣΤΕ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/ Υπεύθυνος συνδρομών: Λέττα Γκύζη, E: lgkyzi@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 163)

INSURTECH CONFERENCE

Στο επίκεντρο η καινοτομία στον ασφαλιστικό κλάδο Σύσσωμη η ασφαλιστική αγορά συζήτησε και προβληματίστηκε για το μέλλον του κλάδου και την τεχνολογία που δείχνει το μέλλον των ασφαλιστικών υπηρεσιών και προϊόντων στο συνέδριο Insurtech 2020 που διοργάνωσε η Boussias. Το υ Α Γ Γ Ε Λ Ο Υ Α Ν Δ Ρ Ε Ο Υ

Η

πανδημία του κορωνοϊού και επακόλουθος ψηφιακός μετασχηματισμός βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων των στελεχών της ασφαλιστικής αγοράς, κατά τη διάρκεια του Insurtech Conference 2020, που πραγματοποιήθηκε το Γενάρη της τρέχουσας χρονιάς. Το συνέδριο άνοιξε η Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, Μαργαρίτα Αντωνάκη, η οποία αναφέρ-

θηκε στην αναγκαιότητα των ψηφιακών υπηρεσιών και στη μεταστροφή του ασφαλιστικού κλάδου προς μια ψηφιακή κατεύθυνση, καθώς οι συνήθειες πελατών και καταναλωτών αλλάζουν. Τη σκυτάλη πήρε ο Γιάννης Χατζηθεοδώρου, πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, ο οποίος στον χαιρετισμό του εστίασε στην αναγκαιότητα των παραδοσιακών ασφαλιστικών οργανισμών να αφουγκραστούν την εποχή και τις ανάDIGITAL FINANCE

52

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

γκες των πελατών τους. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πάνελ συζήτησης για τον επαναπροσδιορισμό της ασφάλισης και των νέων κανόνων που πρέπει να διέπουν το επάγγελμα πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή σύσσωμων των θεσμικών φορέων. Στη συζήτηση συμμετείχαν η Μαρία Δημητριάδη, πρόεδρος της ΣΠΑΤΕ, η Θεοδώρα Γουργούλη, πρόεδρος της ΠΣΑΣ, η Δήμητρα Λήχρου, ο Παναγιώτης Μιχα-

λόπουλος, πρόεδρος της ΠΟΑΔ, ο Νίκος Σοφρωνάς, γενικός διευθυντής της ΕΙΑΣ, ο Ιωάννης Τοζακίδης, πρόεδρος της ΠΣΣΑΣ και ο Μιχάλης Τζωρτζωρής, πρόεδρος της ΣΕΜΑ. Πιο συγκεκριμένα, σχετικά με την πανδημία, η κυρία Δημητριάδη σχολίασε ότι ο ασφαλιστικός τομέας έκανε ταχύτατα βήματα σε ένα πολύ εντονα μεταβαλλόμενο περιβάλλον σε πολύ μικρό διάστημα με επιτυχία. "Οι προκλήσεις είναι άπειρες, όχι μόνο στον τομεα των πωλήσεων αλλά και σε άλλα στάδια, όπως τον σχεδιασμό, στην προώθηση, τις αποζημιώσεις και τα δίκτυα διανομής," είπε η κ. Δημητριάδη. Ο Παναγιώτης Μιχαλόπουλος τόνισε ότι το insurtech είναι ένας τομέας που προϋποθέτει την κατάργηση των παραδοσιακών μέσων με τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το cloud computing και τα big data. “ Όλα αυτά ωστόσο απαιτούν τεράστιες δαπάνες, τις οποίες δεν μπορούν να κάνουν τα περισσότερα γραφεία ασφαλιστικών διαμεσολαβητών,” είπε ο κ. Μιχαλόπουλος. “Άρα η πρόκληση δεν είναι για εμάς πώς θα ενσωματώσουμε τις τεχνολογίες αλλά πώς θα διατηρήσουμε το ρόλο μας μέσα σε ένα κλίμα τεχνολογικής επανάστασης.” Ο Νίκος Σοφρωνάς υπογράμμισε ότι μετά το 1990 εξελίσσεται η ψηφιακή εποχή με την εισαγωγή του internet με τρόπο ραγδαίο και ανατρεπτικό. "Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι όλοι είχαμε αντιληφθεί τη νέα πραγματικότητα," είπε ο κ, Σοφρωνάς. "Η πανδημική κρίση μας ανάγκασε να τη δούμε όλοι και να προσαρμοστούμε στην αξιοποίηση των εργαλείων για να αναπτύξουμε περαιτέρω τη δυναμική της αγοράς μας." Ο Μιχάλης Τζωρτζωρής είπε ότι οι αλλαγές που συντελούνται αφορούν στους τομείς της επικοινωνίας, τόσο σε επίπεδο front office όσο και σε επίπεδο back office καθώς τα κανάλια της επικοινωνίας πλέον είναι πολλαπλάσια. Επιπλέον, η ψηφιοποίηση των δεδομένων είναι επιτακτική καθώς τα γραφεία πλέον είναι paperless, καθώς υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια. "Τέλος, τα task manager προγράμματα είναι πλέον πραγματικότηα καθώς επιτρέπουν να καταγράφεται η δραστηριότητα, να καταγράφονται τα αιτήματα των πελατών αλλά και οι εργασίες που έχουν γίνει

από τους συναδέλφους," είπε ο κ. Τζωρτζωρής. Ο Γιάννης Τοζακίδης είπε ότι η πανδημία ήταν η ευκαιρία να εξελιχθεί ο ασφαλιστικός κλάδος που είχε μείνει αρκετά πίσω στον τομέα της τεχνολογίας. Πλέον υπάρχουν νέα πρότυπα, τα οποία εγγύωνται καλύτερες επιδόσεις αλλά και μεγαλύτερη αξία στην εργασία του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή. Η Θεοδώρα Γουργούλη τόνισε το νέο θεσμικό πλαίσιο μαζί με την τεχνολογία θα ενισχύσουν τη θέση και την αξιοπιστία του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή. “Πρέπει να πάρουμε τα οφέλη της τεχνολογίας και να εκπαιδεύσουμε τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές προκειμένου να οδηγούμε τις εξελίξεις και να προηγούμαστε των απαιτήσεων των πελατών μας,” είπε η κυρία Γουργούλη.

Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου τόνισε ότι ο κορωνοϊός έκρουσε το καμπανάκι για όλη την αγορά

Ο κορωνοιος μας κινητοποίησε σε δύο επίπεδα. Πρώτον να τεστάρουμε την τεχνολογική μας υποδομή και δεύτερον να είμαστε σε εγρήγορση ακόμη και για έκτακτες συνθήκες. Εξαιτίας της πανδημίας ενεργοποιήθηκαν και όσοι είχαν καθυστερήσει μέχρι στιγμής να ακολουθήσουν τις εξελίξεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Τα τελευταία χρόνια είμαστε μάρτυρες μια τεχνολογικής επανάστασης στην αγορά που αξιοποιεί τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία. Η πανδημία απλώς επίσπευσε τις αλλαγές. Ο μετασχηματισμός έχει ξεκινήσει, γι’αυτό και στο Επιμελητήριο καταφέραμε να αξιοποιήσουμε τις τεχνολογικές δυνατότητες και να βοηθήσουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας προκειμένου να επιβιώσουν επαγγελματικά.

DIGITAL FINANCE

53

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Ο Νίκος Δελένδας, General Manager Sales and Training στη Eurolife τόνισε ότι η αγορά κατευθύνεται προς ένα υβριδικό μοντέλο πωλήσεων

Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αλλάξει τόσο τις καταναλωτικές συνήθειες όσο και την προσέγγιση των ασφαλιστικών συμβούλων, οι οποίες χρειάζονται τα διαθέσιμα ψηφιακά εργαλεία. Ο κ. Δελένδας υποστήριξε πως η ελληνική αγορά στρέφεται προς ένα υβριδικό μοντέλο πωλήσεων, με τον καταναλωτή να προχωρά σε έρευνα αγοράς μέσω διαδικτύου, ωστόσο να προσφεύγει στη βοήθεια του agent για την τελική αγορά ενός ασφαλιστικού προϊόντος. “Αντίστοιχα οι πωλήσεις πρέπει να διαμορφωθούν έτσι ώστε να διευκολύνουν τον καταναλωτή στην ενημέρωση των υπάρχοντων προϊόντων όσο και στην εξατομίκευση που μπορεί να γίνει δια μέσου των ασφαλιστικών συμβούλων,” είπε ο κ. Δελένδας.

Η Μαρία Σωτηρχου, Data Governance & Information Security Group Manager στην Ευρωπίστη είπε ότι ασφάλεια και ρυθμιστικό πλαίσιο είναι ευκαιρία ανάπτυξης

Θεωρούμε την ψηφιακή ασφάλεια και τη συμμόρφωση με τα κανονιστικά πλαίσια επένδυση και ευκαιρία ανάπτυξης και όχι επιπρόσθετο λειτουργικό κόστος. Μπορεί να είναι άμεσα προφανές αλλά και τα δύο συνδέονται άρρηκτα με την

INSURTECH CONFERENCE

ικανοποίηση των πελατών αλλά και τη φήμη της εταιρείας. Η επιβεβλημένη τηλεργασία έχει καταστήσει τις εταιρείες πιο ευάλωτες αφού τις εκθέτει περισσότερο. Η προστασία της περιμέτρου και του εσωτερικού δικτύου έχει παρέλθει. Είναι πολύ σημαντικό να ακολουθηθούν οι οδηγίες για την ενίσχυση της ασφάλειας προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία της ασφαλιστικής επιχείρησης αλλά και να εκπαιδευτεί το προσωπικό σε θέματα ασφάλειας.

Ο Δημήτρης Γαβαλάκης, ΓΓ του εμπορικού επιμελητηρίου της Αθήνας και managing partner στη Life Plan Insurance μίλησε για την κανονιστική συμμόρφωση και την τεχνολογία

Η κανονιστική συμμόρφωση δεν πρέπει να είναι μια διαδικασία τυπική αλλά η απόδειξη σεβασμού προς τον πελάτη. Οι τρεις νομοθεσίες όπου η τεχνολογία είναι σημαντικό εργαλείο για τη συμμόρφωση των ασφαλιστικών εταιρειών, είναι ο IDD, o GDPR και η νομοθεσία περί πρόληψης και καταστολής νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Όπως είπε ο κ. Γαβαλάκης η τεχνολογία αναμένεται να διαδραματήσει ρόλο στην τήρηση των συγκεκριμένων νόμων καθώς ολοένα και περισσότερο θα απαιτούνται από τους νομοθέτες. Η τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές για τη συμμόρφωση των παραπάνω κανονιστικών πλαισίων θα πρέπει να ενισχύει την συνέπεια των εργασιών, να βοηθά στην ταχύτητα και τη διευκόλυνση της εργασίας του διαμεσολαβητή και τέλος να παρέχει ορθή αρχειοθέτηση και λειτουργική ανάκτηση της πληροφορίας όποτε χρειαστεί.

Ο Σπύρος Οικονόμου, Chapter Leader of Business & Ecosystems Development στην Interamerican μίλησε για τις τέσσερις μεγάλες τάσεις στον ασφαλιστικό τομέα

Στο mobility βλέπουμε τέσσερα megatrends. Το πρώτο είναι οι νέες τεχνολογίες όπως τα ηλεκτρονικά συστήματα βοήθειας οδηγού λαμβάνονται υπόψη στην ασφαλιστική διαδικασία. Το δεύτερο είναι τα consumer trends, όπως τα προϊόντα τηλεμετρίας, αλλά και η ανάπτυξη των οικοσυστημάτων και νέων προϊόντων mobility, όπως οι συνδρομές, όπου αλλάζουν και το ποιος είναι ο πελάτης των ασφαλιστικών. Το τρίτο είναι η νομοθεσία, όπου υπάρχουν αλλαγές μέσω κινήτρων όπου θα δούμε τεράστιες αλλαγές στις συνήθειες των δυνητικών πελατών και κατά συνέπεια θα δημιουργηθούν ευκαιρίες και προκλήσεις για τον κλάδο. Τέλος, βλέπουμε μια μεγάλη αλλαγή στο value chain του mobility, παλιά την αξία την είχαν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, ενώ προβλέπεται τα επόμενα χρόνια το 50% αυτής της αξίας να την κατέχουν οι εταιρείες τεχνολογίας.

Ο Αντώνης Τσακνάκης, Digital Business Director στην ERGO Hellas τόνισε ότι οι ψηφιακές υπηρεσίες είναι ζωτικής σημασίας για τους σύγχρονους καταναλωτές

Όσο περισσότεροι οι πελάτες εξοικειώνονται με την τεχνολογία τόσο το ανταDIGITAL FINANCE

54

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

γωνιστικό πλεονέκτημα θα εστιάζει εκεί. Οι πελάτες θα γίνονται πιο απαιτητικοί. Ήδη έρευνες δείχνουν ότι ένας στους δυο πελάτες σταματούν της συνεργασία του με μια εταιρεία εξαιτίας μιας κακής online εμπειρίας, φανταστείτε τι θα γίνει στην post-covid εποχή όπου η εξοικείωση με τις ψηφιακές υπηρεσίες θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Η υιοθέτηση της τεχνολογίας είναι μια πρόκληση για τις ασφαλιστικές εταιρείας. Ωστόσο ο ανθρώπινος παράγοντας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για την μελλοντική επιτυχία μιας επιχειρήσεις στο κατά πόσο αποτελεσματικά θα υιοθετηθούν οι τεχνολογίες.

Ο Γιάννης Σηφάκης, Director Corporate Communication, Marketing & Bancassurance στην Εθνική Ασφαλιστική υπογράμμισε ότι το μέλλον του customer service είναι υβριδικό

Είναι γεγονός ότι ο πελάτης αποφασίζει πως θέλει να επικοινωνήσει με τον ασφαλιστή του. Είναι φανερό ότι όταν μιλάμε για επικοινωνία πρέπει να εντάξουμε πλέον τα ψηφιακά κανάλια. Οι νεότερες γενιές είναι σίγουρο ότι θα ζητούν επικοινωνία μέσω αυτών των καναλιών. Ακόμα και οι μεγαλύτερες γενιές λόγω της πανδημίας έχουν εξοικειωθεί με την τεχνολογία και τα ψηφιακά εργαλεία . Από την άλλη αυτό που βιώνουμε μας έδωσε το μήνυμα ότι ο τρόπος επικοινωνίας αλλάζει. Στη μετά κορωνοϊού εποχή, θεωρώ ότι το μοντέλο επικοινωνίας θα είναι μικτό, με δια ζώσης και ψηφιακή επικοινωνία, δίνοντας επιλογή στους πελάτες για ψηφιακή ή μη επικοινωνια. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να ξέρουμε ακριβώς τι ζητά και αντίστοιχα να συμπεριφερόμαστε στα θέλω του.

Ο Τάσος Χατζηθεοδοσίου, Vice President & General Manager στη MEGA BROKERS είπε ότι τα ψηφιακά εργαλεία βελτιώνουν τη σχέση με τον πελάτη

Οι σύγχρονοι πελάτες θέλουν να έχουν τον έλεγχο. Ιδανικά χρειάζεται ένας συνδυασμός επικοινωνίας. Υπάρχουν προϊόντα που ολοκληρώνονται οι αγορές μέσω διαδικτύου, αλλά υπάρχουν προϊόντα που χρειάζονται εξειδικευμένη γνώση, όπως είναι η υγεία, η δια ζώσης πώληση είναι καλύτερα. Τα ψηφιακά προϊόντα και εργαλεία είναι επίσης πολύ σημαντικά, ειδικά σε εταιρικούς πελάτες και μεγάλες επιχειρήσεις. Οι σχέσεις με τους πελάτες βελτιώνονται με τα ψηφιακά εργαλεία, καθώς ενισχύουν την αίσθηση του ελέγχου των προϊόντων που κατέχουν.

που μπορεί να απογειώσει την εμπειρία του πελάτη. Τα IoT παράγουν μεγάλους όγκους δεδομένων, όποτε το στοίχημα είναι με machine learning να διαχειριστείς τα data και να διευκολύνεις την ασφαλιστική σου εταιρεία, όπως για παράδειγμα το underwriting να αυτοματοποιηθεί μέσω των δεδομένων. Μια άλλη τεχνολογία που δεν είναι τόσο ώριμη αλλά έχει εφαρμογή στον ασφαλιστικό τομέα είναι το blockchain. Ένα άλλο κομμάτι είναι το geolocation, καθώς μπορούν να βοηθήσουνε στο assessment του κίνδυνου για φυσικές καταστροφές και καιρικά φαινόμενα. Τέλος, το quantum computing είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία που θα κυριαρχήσει σε όλους τους τομείς αλλά και στον ασφαλιστικό μας κλάδο.

Ο Χρήστος Γκοτσόπουλος, Senior Member of I.T., Business Analysis & Software Development, Groupama τόνισε ότι blockchain και big data είναι οι τεχνολογίες που έχει ανάγκη ο κλάδος

Ο Γιώργος Παπασαράντος, CIO της Generali Hellas μίλησε για τις τεχνολογίες που θα απασχολήσουν τον ασφαλιστικό κλάδο στο κοντινό μέλλον

Υπάρχουν πολλές τεχνολογίες που θα αποτελέσουν το μέλλον του ασφαλιστικού τομέα. Ωστόσο πρέπει να διακριθούν σε τεχνολογίες που είναι ήδη διαθεσιμες για τις επιχειρήσεις και τις λεγόμενες αναδυόμενες οι οποίες έχουν μεγάλες πιθανότητες να μας απασχολήσουν θετικά. Το Internet of Things είναι μια τεχνολογία που είναι ήδη ώριμη και

Λίγο πολύ όλες οι εταιρείες θέλουν την τεχνολογία. Βλέπουμε μια τάση όλες οι μεγάλες εταιρείες να θέλουν να δημιουργήσουν καινοτόμα προϊόντα για να προσελκύσουν τους πελάτες τους. Είναι πολλές, τα IoT, το Blockchain, η τεχνητή νοημοσύνη. Το Blockchain είναι μια τεχνολογία που πρέπει να δώσουμε προσοχή γιατί διανύουμε την tele εποχή αλλά και την εποχή όπου προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα. Μια άλλη τεχνολογία είναι το big data γιατί γίνονται σημαντικές επενδύσεις σε τομείς όπως το customer value αλλά και στην ασφάλεια συστημάτων με στόχο να γίνουν data driven επιχειρήσεις με στόχο την εξατομίκευση και προσωποποιημένες παροχές ασφάλισης.

DIGITAL FINANCE

55

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

Ο Χριστόδουλος Ζέρβας, Deputy IT Manager της Dynamis Asfalistiki τόνισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι αναγκαίος

Πρέπει να ακολουθήσουμε όχι σαν αυτοσκοπό αλλά για να μας δώσει καλύτερα αποτελέσματα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι αναγκαίος καθώς οφείλουμε να προσαρμοστούμε στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή. Οι δυσκολίες υιοθέτησης των τεχνολογιών έγκεινται κυρίως στην κουλτούρα των οργανισμών κατά πόσο είναι ανοιχτή στην εκπαίδευση και την κατάρτιση του προσωπικού αλλά και στην ευελιξία που διαθέτει σχετικά με τα συστήματά της.

Το συνέδριο φιλοξένησε μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της εγχώριας ασφαλιστικής αγοράς, αλλά και πλήθος ξένων ομιλητών, όπως για παράδειγμα ο Nalen Naidoo, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Liberty Fund, ο οποίος έδωσε μια πολύ χρήσιμη και ενδιαφέρουσα ομιλία σχετικά με την πελατοκεντρική προσέγγιση και τις νέες τάσεις που επικρατούν στο customer service στο παγκόσμιο ασφαλιστικό γίγνεσθαι. Παράλληλα, οι CEOs Marijan Mumdziev και Annette King των insurtechs, Amodo και Galileo Platforms αντίστοιχα, έδωσαν το στίγμα των διεθνών παικτών που έχουν εισβάλει στην παραδοσιακή ασφαλιστική αγορά εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους οι insurtechs αποτελούν ίσως τον πιο επικερδή κλάδο του 2020 με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη από κάθε άλλο τομέα στον χρηματοικονομικό κλάδο.

S TA R T U P C O R N E R

Οι “βασίλισσες” της παγκόσμιας ασφάλισης είναι insurtechs Δυο καινοτόμες αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες, η Lemonade και η Root Insurance, δείχνουν το δρόμο που είναι υποχρεωμένος να πάρει ο κλάδος, για να συμβαδίσει με την εποχή μας, να καλύψει τις ανάγκες των πελατών του και να τους προσφέρει μια καινούρια, διαφορετική εμπειρία. Το υ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Ε

ίναι φρέσκες, είναι αρκούντως νεωτεριστικές στις προτάσεις τους και τη συμπεριφορά τους καθώς λειτουργούν ουσιαστικά μέσω κινητών, οι πιστοί φίλοι τους τις αγαπάνε τρελά (σχεδόν 5 στα 5 αστέρια, η ετυμηγορία τους) κι ας έχουν περίεργα (τουλάχιστον) ονόματα αφού τη μια τη λένε “Λεμονάδα” (Lemonade) και την άλλη “Ρίζα” (Root). Και, σαν να μην έφτανε αυτό, η πρώτη μοιράζει όσα χρήματα της περισσεύουν σε αγαθοεργίες που επιλέγουν οι πελάτες της! Ε, πολύ θέλει να γίνει ντόρος στην αγορά γι’ αυτές;

Όχι πως τους βγήκε σε κακό, βεβαίως, αφού όταν αποφάσισαν -μέσα στο 2020 και οι δυο- να προχωρήσουν σε ΙΡΟ, η τιμή της μετοχής τους εκτοξεύθηκε και η κεφαλαιοποίησή τους το ίδιο. Είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες “νέας κοπής” του 21ου αιώνα.

Λέγε με, Insurtech… Η ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας, που πήρε ασύλληπτες διαστάσεις τα τελευταία 10-15 χρόνια με την ενσωμάτωση στην καθημερινότητά μας ολοένα και περισσότερων δυνατοτήτων DIGITAL FINANCE

56

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

από αυτές που κομίζει το περί την Τεχνητή Νοημοσύνη οικοσύστημα (δηλ., Big Data, Analytics, IoT, Robotics, αλλά και blockchain κλπ.) σε αγαστή συνέργεια με τις υψηλές ταχύτητες διακίνησης δεδομένων που εξασφάλιζαν η 4η και πλέον η 5η γενιά κινητής τηλεφωνίας, δεν θα μπορούσε να αφήσει εκτός νυμφώνος τον ασφαλιστικό κλάδο. Από τα παραδοσιακά μεγάλα και μικρότερα ονόματα της αγοράς, λίγοι αντέδρασαν με σχετική ευελιξία στα κελεύσματα των καιρών, αν και τελικά το έκαναν. Όμως, ταυτόχρονα έκαναν την εμφάνισή

τους νέα σχήματα που πέρασαν κατευθείαν στη νέα εποχή των online ασφαλειών. Εκεί, οι ανατροπές είναι πολλές και μεγάλες: η “δουλειά” γίνεται στο cloud, οι κανόνες του παιχνιδιού μεταξύ εταιρειών και ασφαλιζομένων ξαναγράφονται και βελτιώνονται τακτικά, η καινοτομία βασιλεύει σε όλους τους κλάδους ανάλογα με τις ιδιομορφίες τους και η επανάσταση του Insurtech επικρατεί. Τα πάντα, λοιπόν, αλλάζουν και μόνο κάποιες ονομασίες μένουν ίδιες. Όμως, το περιεχόμενο είναι στο μεγαλύτερο μέρος του διαφορετικό, καθώς έχουμε πια περάσει σε νέα μοντέλα. Στον κλάδο αυτοκινήτου, για παράδειγμα, η τηλεματική και οι αισθητήρες “κάνουν παιχνίδι”, η προσωπική εξυπηρέτηση έχει πάρει κεφάλι έναντι της παλιότερης μαζικής, στον κλάδο αστικής ευθύνης το ίδιο, στην ασφάλιση ακινήτων, στη ζωή, στην υγεία… Πολλές οι ανατροπές ειδικά στους “δημοφιλείς” κλάδους, όπου νέα προϊόντα και υπηρεσίες ανοίγουν νέα κανάλια επικοινωνίας των εταιριών είτε δια ζώσης είτε μέσω bot με τους πελάτες τους που, άλλωστε, κι αυτοί γίνονται ολοένα πιο απαιτητικοί, γιατί έχουν μάθει να ζουν με την τεχνολογία. Η μετάβαση λοιπόν στο mobile insurance ήταν αναμενόμενη. Οι ασφαλιστικές εφαρμογές άνοιξαν πολλούς ακόμα δρόμους, από συνδυαστικές υπηρεσίες (πχ. εφαρμογές χρέωσης, πληρωμών, αξιολόγησης, κουπονιών – the sky is the limit) ως την πληρέστερη ανάλυση δεδομένων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει το blockchain. Κι ίσως να είμαστε μονάχα στην αρχή… Η Lemonade και η Root είναι χαρακτηριστικά δείγματα αυτής της νέας εποχής. Η πρώτη, ως peer-to-peer insurance provider, εστιάζει στους κλάδους ασφάλισης περιεχομένου, κατοικίδιων και αστικής ευθύνης (μεμονωμένα ή σε “πακέτο”) σε ΗΠΑ, Γερμανία, Ολλανδία και Γαλλία, η δεύτερη δραστηριοποιείται κυρίως στον κλάδο αυτοκινήτου και στην ασφαλιστική κάλυψη των ενοικιαστών, σε 30 αμερικάνικες Πολιτείες. Όμως, τα μοντέλα που ακολουθούν αμφότερες, στον παράλληλο βίο τους, δεν θα μπορούσαν να σταθούν χωρίς τη στήριξη της πιο προηγμένης τεχνολογίας.

Άλλη προσέγγιση Ι Η Lemonade υπερηφανεύεται ότι οι πελάτες της μπορούν να αποκτήσουν συμβόλαιο σε χρόνο dt (instant everything, είναι οι λέξεις που χρησιμοποιεί στην ιστοσελίδα της) με τη βοήθεια μιας εφαρμογής για κινητά και της Maya, του φιλικού bot που “πατάει” σε γερές βάσεις Τεχνητής Νοημοσύνης και ανάλυσης δεδομένων, προσφέροντας μια σταθερή (flat fee) μηνιαία συνδρομή. Την ίδια ευκολία διαφημίζει και για τη διεκδίκηση αποζημίωσης. Το μόνο που έχει να κάνει ο ασφαλισμένος, είναι να ανοίξει την εφαρμογή της Lemonade στο κινητό του, να απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις και μέσα σε δευτερόλεπτα (αν δεν είναι περίπλοκη υπόθεση), τα χρήματα θα είναι στον λογαριασμό του. Η εταιρεία προβάλλει ιδιαίτερα τη διαφάνεια στη λειτουργία της, την (πιστοποιημένη με B-corp certification) μέριμνά της για προσφορά στην κοινωνία και το περιβάλλον και τη συνεργατική διαμόρφωση της ασφαλιστικής πολιτικής της (Policy 2.0 την αποκαλεί), η οποία βασίζεται σε λογισμικό ανοικτού κώδικα. Και βέβαια, θεωρεί “κορώνα στην κεφαλή της” το Giveback – την επιστροφή κάθε τέλος Ιουνίου ενός σεβαστού ποσού, που περισσεύει από τα συνολικά ασφάλιστρα μετά την αφαίρεση των αποζημιώσεων που καταβλήθηκαν, των εξόδων και των προμηθειών της, στην κοινωνία – στις περιπτώσεις που δεν περισσεύουν πολλά, η ίδια η εταιρία προσθέτει το κατιτίς της. Το πού καταλήγουν τα χρήματα ποικίλλει – οι προτάσεις των πελατών καταγρά-

Απλά, γρήγορα και εύκολα – σ’ αυτό το τρίπτυχο εντοπίζεται το όραμα των ασφαλιστικών εταιρειών νέα κοπής, που κάνουν πια ολοένα συχνότερα την εμφάνισή τους DIGITAL FINANCE

57

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

φονται, μπαίνουν σε ψηφοφορία και οι επικρατέστεροι “κερδίζουν”. Πέρυσι, για παράδειγμα, το ποσό που διατέθηκε -αν και δεν αποκαλύπτεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας- έφτασε για να βοηθηθούν στην αγορά φαρμάκων 50000 νοσηλευόμενοι σε εντατικές, να φυτευτούν 37000 δένδρα σε προβληματικά οικοσυστήματα της Β. Αμερικής, να αγοραστούν 250 κιτ εγγραφής νέων ψηφοφόρων (χρονιά εκλογών, γαρ) και να ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές για μια σπάνια μορφή καρκίνου.

Άλλη προσέγγιση ΙΙ Η Root, από την πλευρά της, αξιοποιεί τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης και του ΙοΤ για να ελέγξει τη συμπεριφορά ενός οδηγού, πριν του κάνει εξατομικευμένη πρόταση για το ασφάλιστρό του. Τον “υποχρεώνει” να έχει ενεργοποιημένη επί αρκετές εβδομάδες την εφαρμογή της στο κινητό του, η οποία καταγράφει τι κάνει και τι όχι, ώστε να σχηματιστεί με ακρίβεια το οδηγικό προφίλ του, βασισμένο σε 200 διαφορετικές παραμέτρους. Μάλιστα, η εταιρεία υπερηφανεύεται, με τη σειρά της, ότι μπορεί και κρατάει τα ασφάλιστρά της χαμηλά επειδή δεν ασφαλίζει κακούς οδηγούς, άρα έχει να πληρώσει λιγότερες αποζημιώσεις για τρακαρίσματα! Τον τελευταίο χρόνο, έχει προσθέσει στο “οπλοστάσιό” της για μεγαλύτερη διαφάνεια και δικαιοσύνη στα ασφάλιστρα και τα προϊόντα της συνεργασίας της με την εταιρεία Owlcam, που ειδικεύεται στο in-car-video. Η Root ήταν, επίσης, η πρώτη εταιρία στον κλάδο που έσπευσε να προσαρμόσει προς τα κάτω τα ασφάλιστρά της για τους ιδιοκτήτες μοντέλων της Tesla, τα οποία προσφέρουν δυνατότητα Auto-steer, αποδεχόμενη ως γεγονός το ότι τα ημι-αυτόνομα αυτοκίνητα είναι λιγότερο επικίνδυνα στο δρόμο. Απλά, γρήγορα και εύκολα – σ’ αυτό το τρίπτυχο εντοπίζεται το όραμα των ασφαλιστικών εταιρειών νέα κοπής. Η διαφάνεια, η δικαιοσύνη και η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο (‘πιστεύουμε στο καλό karma’, γράφει σ’ ένα σημείο του site της, η Lemonade) έρχονται να ολοκληρώσουν την εμπειρία. Μάλλον πρέπει να ξεχάσουμε ό,τι ξέραμε για τις ασφάλειες και γρήγορα, μάλιστα…

EMERGING TECH

Qu-bit or not Qu-bit? Ιδού η απορία… Οι άνοδος των κβαντικών υπολογιστών αναμένεται να επηρεάσει εν πολλοίς και τον τραπεζικό τομέα και έχει διχάσει την IT κοινότητα με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει κυρίως στον τομέα των κρυπτονομισμάτων. Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Ό

σο περνάει ο καιρός και πυκνώνουν τα μηνύματα σχετικά με την πρόοδο (ή μη – γιατί και η απουσία μηνυμάτων προκαλεί άλλου είδους αντιδράσεις) η οποία σημειώνεται στον χώρο των κβαντικών υπολογιστών, τόσο πολλαπλασιάζονται και ενισχύονται τα σενάρια σύμφωνα με τα οποία κινδυνεύει η «άθραυστη» κρυπτογράφηση που σήμερα χρησιμοποιούμε σε πλήθος εφαρμογών, με σημαντικότερες εκείνες στις τράπεζες και τα κρυπτονομίσματα. Καθημερινά, λοιπόν, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με δυο σχολές σκέψης: από τη μια εκείνοι που φοβούνται ότι θα καταρρεύσει το ασφαλές “οικοδόμημα” που τόσα χρόνια κτίζουμε, κι από την άλλη εκείνοι που δεν ανησυχούν, επιμένοντας ότι η καταστροφή του κόσμου δεν θα έλθει. Η υπόθεση προφανώς δεν είναι απλή, ούτε οι συγκρίσεις εύκολες. Κατ’ αρχάς, οι υπολογιστές που χρησιμοποιούμε σήμερα βασίζονται στο δυαδικό σύστημα και αναγνωρίζουν μονάχα δυο καταστάσεις, το 0 και το 1. Οι κβαντικοί υπολογιστές, πάλι, βασίζονται στα Qubits, που μπορούν να βρίσκονται σε περισσότερες από μια καταστάσεις ταυτόχρονα - σημαντικό πλεονέκτημα, στο οποίο οφείλεται η υπεροχή τους (quantum supremacy). Αυτό δεν σημαίνει ότι τους πρώτους τους πετάμε, ως ξεπερασμένους. Απλώς οι δεύτεροι μπορούν να κάνουν κάποια πράγματα καλύτερα και κυρίως πολύ ταχύτερα, όπως άλλωστε οι “παραδοσιακοί” υπολογιστές μπορούν να κάνουν κάποια συγκεκριμένα πράγματα καλύ-

τερα και ταχύτερα από τον άνθρωπο– δημιουργό τους. Όμως, χρειάζονται το χρόνο τους -συχνά πολύ μεγάλο, για τα ανθρώπινα μέτρα- απέναντι σε δύσκολα προβλήματα όπως το “σπάσιμο” της κρυπτογράφησης. Από την πλευρά τους, οι κβαντικοί υπολογιστές χρειάζονται απείρως λιγότερο χρόνο για να δώσουν εντυπωσιακά αποτελέσματα σε κάποιους τομείς κι από αυτό εκκινούν οι ανησυχίες. Η σημερινή κρυπτογράφηση, που βασίζεται σε αλγορίθμους και κλειδιά και ως τώρα απαιτούσε πολύ χρόνο για να “σπάσει”, με την αξιοποίηση της κβαντικής υπολογιστικής λογικά θα χρειαζόταν πολύ λιγότερο. Αυτό αναμένεται να έχει όντως επιπτώσεις στην εν χρήσει κρυπτογραφία, στα κρυπτονομίσματα, στο bitcoin που η τιμή του έχει πάρει την ανηφόρα στις τράπεζες. Όμως, έχουν ήδη ενεργοποιηθεί αντίμετρα και δικλείδες, ενώ άμεση ήταν η αντίδραση και εκ μέρους του αμερικανικού National Institute of Standards & Technology για την αναζήτηση των νέων “άθραυστων” λύσεων της επόμενης

Θα χρειαστούν πολλά χρόνια ακόμα μέχρις ότου οι κβαντικοί υπολογιστές εξελιχθούν σε πραγματική απειλή DIGITAL FINANCE

58

ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ημέρας - ο όρος secure prost-quantum encryption αναφέρεται πλέον όλο και πιο συχνά στη διεθνή βιβλιογραφία. Όμως, ερωτηματικά υπάρχουν και για έναν ακόμα λόγο: τι μέλλει γενέσθαι στην περίπτωση που οι ταχύτατοι κβαντικοί υπολογιστές αξιοποιηθούν, αργά ή γρήγορα, για την εν κρυπτώ εξόρυξη κρυπτονομισμάτων; Τι θα γίνει τότε με τις τιμές τους και τον έλεγχο της αλυσίδας; Οι εξελίξεις θα ήταν απρόβλεπτες, πολύ περισσότερο καθώς τον ίδιο δρόμο ακολουθούν πλέον πολλές κεντρικές τράπεζες, με την έκδοση των δικών τους κρυπτονομισμάτων, των CBDCs. Κι αν γνωρίζουμε τι γίνεται σε ΗΠΑ και Ευρώπη (πχ. ο πρόεδρος Μακρόν εξήγγειλε πρόσφατα πενταετές επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 1,8 δις ευρώ), όσον αφορά στις εξελίξεις στο “κβαντικό μέτωπο” κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, ελάχιστα γνωρίζουμε σχετικά με τις (κρατικές) κινήσεις της Κίνας ή της Ρωσίας, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ασφάλεια της παγκόσμιας οικονομίας. Οι ειδήμονες, από την πλευρά τους, επιμένουν πως οι αλλαγές στους αλγορίθμους και οι διορθωτικές κινήσεις σε θέματα ασφαλείας είναι μέρος της καθημερινότητας σ΄ αυτόν τον ραγδαία εξελισσόμενο κόσμο, τονίζοντας πως “έχουν γνώσιν οι φύλακες”. Εμφανίζονται καθησυχαστικοί, δηλώνοντας ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια ακόμα μέχρις ότου οι κβαντικοί υπολογιστές εξελιχθούν σε πραγματική απειλή και, ως τότε, θα έχουν βρεθεί τα αναγκαία αντίδοτα και “εμβόλια” για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Λέτε;

Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ OUTLINE

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για τον Χρηματοοικονομικό και Πιστωτικό τομέα και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου.

Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Digital Finance.

Για να γίνετε συνδρομητής επικοινωνήστε με την Αμαλία Ψιλούδη Τ: 210-6617777 (Εσωτ. 231) E: apsiloudi@boussias.com

002 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Το μετέωρο βήμα του gender diversity στο finance FEATURE STORY | ΣΕΛ.36

30

ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΠΛΗΡΏΣΕΙ ΤΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ COVID-19;

56

LEMONADE ΚΑΙ ROOT: ΔΥΟ INSURTECHS, ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ.

12

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ INSURTECHS.