Finance Pro Τεύχος 15 by BOUSSIAS

015 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Χρειαζόμαστε μια «μεταπολεμική» προσέγγιση της οικονομίας Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων

myDATA: Η µεταρρύθµιση προχωρά παρά τα εµπόδια

Frank Cespedes: Τα Οικονοµικά είναι η γλώσσα του µέλλοντος για τις επιχειρήσεις

ΠΕΡΙΕ ΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης vkafiris@boussias.com AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Κατερίνα Τσιτούρα ΕΞΩΤΕΡΙΚΟI ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Κώστας Κετσιετζής, Βάιος Κρόκος ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Νένα Γιαννακίδου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Κωνσταντίνος Ραμπίδης krambidis@boussias.com CREATIVE DIRECTOR

Γιώργος Τριχιάς

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Αλέξανδρος Καρβουτζής

6 14 20

54 58

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

News & updates

Κορνήλιος Σαραντίογλου

Ετήσια Έκθεση Επιχειρηματικότητας 2020-2021: Oι πρώτες επιδράσεις της πανδημίας στη νέα επιχειρηματικότητα

www.stock.adobe.com

IMAGE BANK

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com

ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ

Cover story

Ρίτα Κανδάκη

Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων: Χρειαζόμαστε μια «μεταπολεμική» προσέγγιση της οικονομίας

Δήµητρα Σπανού

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Pressious Arvanitidis

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Financial Files

Presstime

m yDATA: Η μεταρρύθμιση προχωρά παρά τα εμπόδια Payroll Service & Software n E SG FORUM n Ε ποπτικός έλεγχος: Η οικονομική διεύθυνση αποκτά έναν απρόσμενο σύμμαχο n Ο ικονομία: Αναβαθμίσεις, μέτρα στήριξης και Ταμείο Ανάκαμψης ανάχωμα στις πληθωριστικές πιέσεις n e -payments: Αλλάζουν το τοπίο οι άμεσες πληρωμές

Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Κ. Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Κατερίνα Πολυμερίδου

Interview

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Frank Cespedes, senior lecturer στο Harvard Business School: Τα Οικονομικά είναι η γλώσσα του μέλλοντος για τις επιχειρήσεις

www.boussias.com

Interview Σωτήρης Ιακωβάκης, CFO, Apollonion Bakery: Η οικονομική διεύθυνση καταλύτης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ: €99

Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ: 210184 ISSN: 2732-7159

EDITORIAL Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Β Η δίνη των πληθωριστικών πιέσεων και η ανάπτυξη της οικονομίας

FINANCE PRO

ρισκόμαστε ήδη στον τρίτο μήνα του πολέμου στην Ουκρανία, οι συνέπειες του οποίου επηρεάζουν τις οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ευρώπη ειδικότερα, λόγω και της γειτνίασης με την Ουκρανία, η κατακόρυφη αύξηση στις τιμές της ενέργειας έχουν οδηγήσει τον πληθωρισμό σε πολύ υψηλά επίπεδα. Τον Μάρτιο ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 7,5% από 5,9% που ήταν τον Φεβρουάριο. Βασική αιτία για τη ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού αποτελούν οι τιμές της ενέργειας οι οποίες έχουν αυξηθεί 45% σε σχέση με πέρσι. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία αναμένεται να επιδεινωθεί στις 143 χώρες-μέλη του ΔΝΤ λόγω του πολέμου. Εκτιμάται, μάλιστα, πως η εκρηκτική άνοδος του πληθωρισμού είναι η μεγαλύτερη απειλή που υπονομεύει τη σταθερότητα των οικονομιών. Η επικεφαλής του Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα δήλωσε πως «το οικονομικό περιβάλλον που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος είναι το πιο πολύπλοκο που έχουμε ζήσει και απαιτεί τρομερά δύσκολες επιλογές», ενώ «σε οικονομικούς όρους, η ανάπτυξη μειώνεται και ο πληθωρισμός αυξάνεται. Σε ανθρώπινους όρους, τα εισοδήματα του κόσμου μειώνονται και η ταλαιπωρία του αυξάνεται». Στο αναλυτικό ρεπορτάζ του Finance Pro αναφέρεται πως η οικονομία εισέρχεται για άλλη μια φορά σε αχαρτογράφητα νερά, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και της επιπτώσεις του να κρέμονται ως Δαμόκλειος Σπάθη από πάνω της. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου και των τραπεζών εκτιμούν ότι οι μέχρι τώρα εξελίξεις «κόβουν» από την ανάπτυξη τουλάχιστον από μία έως δύο ποσοστιαίες μονάδες. Κύριος παράγοντας του καθορισμού των αναπτυξιακών και των δημοσιονομικών προοπτικών είναι η διάρκεια του πολέμου και οι εξελίξεις γύρω από την ενεργειακή κρίση. Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης στη συνέντευξή του αναφέρει ότι χρειαζόμαστε μια «μεταπολεμική» προσέγγιση της οικονομίας, προκειμένου η ανάκαμψη μετά και από αυτή την κρίση να είναι δυναμική και σταθερή. Επισημαίνει επίσης πως «η χώρα μας για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της έχει στη διάθεσή της τόσους πολλούς πόρους προκειμένου να χρηματοδοτήσει την οικονομία, την ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία της». Στο αφιέρωμά μας για το myDATA και την ηλεκτρονική τιμολόγηση μιλούν θεσμικοί παράγοντες, οικονομικοί διευθυντές και πάροχοι για όλες τις εξελίξεις που αφορούν τη μεγάλη ψηφιακή μεταρρύθμιση. Υπάρχει επίσης εκτενές ρεπορτάζ για το 2ο Athens ESG Forum που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία από την BOUSSIAS στις 12 Απριλίου. Στο συνέδριο αναδείχθηκε ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε μια μεταβατική εποχή, με την κλιματική αλλαγή να αποτελεί τον βασικό παράγοντα που επηρεάζει καθοριστικά την κατεύθυνση της μετάβασης προς ένα βιώσιμο μοντέλο. Διαβάστε επίσης το θέμα μας για τον εποπτικό έλεγχο των επιχειρήσεων καθώς και τις ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις των Frank Cespedes, Senior Lecturer στο Harvard Business School και Σωτήρη Ιακωβάκη CFO της Apollonion Bakery. Καλή ανάγνωση.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ESG for Banks, Firms and Institutional Investors: Advances and Challenges May 24-25, 2022 Online conference organized by IFFR and EBRD iffr.gr/esg/may-2022

Gold Sponsors

Silver Sponsors

Afﬁliate Organization

Media Partners

N E WS & U PDAT E S

Ετήσια Έκθεση Επιχειρηματικότητας 20202021: Oι πρώτες επιδράσεις της πανδημίας στη νέα επιχειρηματικότητα

ην Ετήσια Έκθεση για την Επιχειρηματικότητα 2020-2021 παρουσίασε στις 11 Απριλίου το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο παγκόσμιο ερευνητικό πρόγραμμα Global Entrepreneurship Monitor (GEM). Η έκθεση, που δημοσιεύεται για 18η συνεχόμενη χρονιά, είναι η πρώτη που συνοψίζει τους βασικούς δείκτες της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων στην Ελλάδα κατά την εμφάνιση της πανδημίας COVID-19. Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία, η επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων για το 2020 ενισχύεται παρά την πανδημία. Συγκεκριμένα, το 8,6% του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών της χώρας (περίπου 562 χιλ. άτομα) βρισκόταν στα αρχικά στάδια έναρξης μιας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης από 8,2% (536 χιλ. άτομα) το 2019 ενώ ταυτόχρονα το ποσοστό του πληθυσμού που διέκοψε ή ανέστειλε την επιχειρηματική του δραστηριότητα ανήλθε στο 2,2 (περίπου 143 χιλ. άτομα), επίδοση ελαφρώς υψηλότερη από το 2019 (2,0%) αλλά και αρκετά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των χωρών υψηλού εισοδήματος (3,6%). Τα βασικά κίνητρα επιχειρηματικής δραστηριοποίησης είναι ο βιοπορισμός για το 69% του πληθυσμού (ειδικά τις γυναίκες), η απόκτηση μεγαλύτερου εισοδήματος για το 46% και η οικογενειακή παράδοση για το 35,7%. Πάντως, η αύξηση της επιχειρηματικότητας τροφοδοτείται περισσότερο από νέους παρά επίδοξους επιχειρηματίες καθώς δύο στους τρεις είχαν ξεκινήσει ενεργά το εγχείρημά τους ήδη για 3 μήνες κατά την εκπόνηση της έρευνας (μετά το καλοκαίρι του 2020). Από την έρευνα στον πληθυσμό, διαπιστώνεται ότι πέντε στα εννέα νοικοκυριά αντιμετώπισαν μείωση εισοδήματος, επίπεδο υψηλότερο από τον μέσο όρο των αναπτυγμένων χωρών. Στους υπόλοιπους δείκτες της νέας επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων και ειδικά σε ορισμένους που χαρακτηρίζονται ως ποιοτικοί, η η καινοτομικότητα και η εξωστρέφεια των νέων εγχειρημάτων βελτιώθηκε, με το 19% των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων -σε άνοδο από πέρυσι- να δηλώνει ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που θα προσφέρει είναι νέα και καινοτόμα για τη χώρα του, όσο περίπου και το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες υψηλού εισοδήματος. Επίσης, οι όροι εξωστρέφειας των νέων εγχειρημάτων βελτιώνονται ελαφρά, καθώς το 40% των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων δηλώνει ότι απευθύνεται και στη διεθνή αγορά. έναντι μόλις 30% πέρυσι. Από την άλλη πλευρά, οι προσδοκίες μεγέθυνσης και σημαντικής συνεισφοράς στην απασχόληση περιορίστηκαν. FINANCE PRO

Εκταμιεύτηκαν 3,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης Η πρώτη δόση ύψους 3,6 δισ. ευρώ εκταμιεύτηκε πρόσφατα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Από αυτό το ποσό 1,72 δισ. αφορά επιδοτήσεις και 1,84 δισ. δάνεια. Αξίζει να σημειωθεί πως η χώρα μας είναι η Τρίτη χώρα μεταξύ των 27 που εισπράττει δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς ικανοποίησε 15 προαπαιτούμενα, ορόσημα και στόχους. Να σημειωθεί πως ξεκινάει η υλοποίηση σειράς έργων που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως: 1. Η ηλεκτρική διασύνδεση Κυκλάδων (Δ΄ φάση), για την οποία ολοκληρώνονται οι διαγωνιστικές διαδικασίες. 2. Τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια. 3. Η προστασία των δασών, με την έναρξη καθαρισμού τους και τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών. 4. Η ψηφιοποίηση αρχείου υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο. 5. Οι στρατηγικές αστικές αναπλάσεις. 6. Οι μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, με τη σχετική πρόσκληση να είναι ενεργή (έως 30.4.2022) για την υποβολή προτάσεων από τους δήμους. 7. Μεγάλα ψηφιακά έργα που εκσυγχρονίζουν τον δημόσιο τομέα. 8. Η ψηφιοποίηση των αρχείων του e-ΕΦΚΑ, η οποία αφορά το ιστορικό των ασφαλισμένων και θα συνεισφέρει στην ταχύτερη απονομή των συντάξεων (βρίσκεται σε στάδιο διακήρυξης). 9. Τα ερευνητικά κέντρα, για τα οποία έχει εκδοθεί πρόσκληση για την αναβάθμιση των δομών τους.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ΡΏΣΟ-ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ CFOs Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εκτόξευσε την τιμή του πετρελαίου, του σιταριού και άλλων σημαντικών εισροών, επιδεινώνοντας τα δεινά της εφοδιαστικής αλυσίδας που σχετίζονται με την πανδημία και απειλώντας με περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού και του κόστους δανεισμού. Η πολεμική σύγκρουση είναι μια ακόμη υπενθύμιση ότι οι CFOs πρέπει να διαφοροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού, διασφαλίζοντας ότι οι απολύσεις και η τοπική προμήθεια ενσωματώνονται στο σύστημα προστασίας από κλυδωνισμούς. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να βρίσκονται σε επιφυλακή για τον πανικό στις αγοραστικές τάσεις, που μπορεί να προκύψει όταν ενταθούν οι ελλείψεις εφοδιασμού. Οποιαδήποτε εταιρεία με παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού είναι εγγενώς ευάλωτη στη διακύμανση τoυ νομίσματος και των τιμών των εισροών, που εντείνει η κρίση. Η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας δεν επηρεάζει μόνο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία αλλά εγείρει κινδύνους φήμης και νομικό ρίσκο για κάθε επιχείρηση που συνδέεται με οργανισμούς ή άτομα που υπόκεινται σε κυρώσεις. Συνεπώς οι οικονομικοί διευθυντές πρέπει να έχουν πολύ δυνατή επίγνωση της επιχειρηματικής έκθεσης της εταιρείας τους. Επιπλέον, απαιτείται έλεγχος της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, δεδομένου του πιθανού κύματος ρωσικών επιθέσεων hacking, ως απάντηση στις κυρώσεις.

Logistics Innovation

N E WS & U PDAT E S

Αδ. Γεωργιάδης: Είναι στο χέρι μας να έχει η βιομηχανία φτηνή ενέργεια Την ευκαιρία να συζητήσουν τους προβληματισμούς και τα ερωτήματά τους γύρω από τον νέο αναπτυξιακό νόμο με τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη είχαν τα μέλη του Κύκλου Νέων Επιχειρηματιών και Επαγγελματιών, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα. Μεταξύ των παρευρισκόμενων ήταν θεσμικοί εκπρόσωποι και στελέχη επιχειρήσεων από ευρύ φάσμα κλάδων, από τη βιομηχανία μέχρι το εμπόριο και τον τουρισμό. Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Υπουργός Ανάπτυξης αναφέρθηκε στις δύσκολες συνθήκες που έχουν δημιουργήσει οι συνεχιζόμενες κρίσεις των τελευταίων ετών, με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, του κόστους α΄ υλών και τις πληθωριστικές πιέσεις. Τόνισε ωστόσο ότι η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει την αναπτυξιακή της τροχιά και το 2022, καθότι οι επενδύσεις και ο τουρισμός δεν έχουν καμφθεί από την ουκρανική κρίση. «Καμιά μεγάλη επένδυση δεν έχει σταματήσει λόγω του πολέμου. Επειδή φέτος ένας από τους βασικότερους τομείς επενδύσεων είναι οι ΑΠΕ, όπου στο νέο περιβάλλον είναι ακόμα πιο απαραίτητες από πριν, όχι μόνο δεν σταματάνε αλλά επιταχύνονται», σημείωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, παρότι δεν μπορούν να γίνουν «θαύματα», μπορούμε να αξιοποιήσουμε καλύτερα τους ευρωπαϊκούς πόρους -στην κατανομή των οποίων αναμένεται να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία- ενώ θα είμαστε η πρώτη χώρα που θα έχει σε ρεκόρ χρόνου τα πρώτα χρήματα από το νέο ΕΣΠΑ, επομένως μέσα στο καλοκαίρι θα υπάρξουν από το Υπουργείο Ανάπτυξης πολλά προγράμματα ΕΣΠΑ για τις επιχειρήσεις,

κυρίως για το net metering, την ιδιοπαραγωγή και ιδιοκατανάλωση ρεύματος. Λόγω των τεχνικών περιορισμών του πεπαλαιωμένου δικτύου θα δούμε περισσότερες ευκαιρίες στην ιδιοκατανάλωση παρά στο net metering, σημείωσε ο υπουργός, ωστόσο στο πλαίσιο πώλησης του ΔΕΔΔΗΕ συμφωνήθηκε το €1,5 δισ. να αξιοποιηθεί για την αναβάθμισή του, κάτι που τόνισε ότι χρειάζεται χρόνο. Τέλος, απέκλεισε τις εκτεταμένες μειώσεις φόρων, λόγω του ότι δεν συνάδουν με τους στόχους για άνοδο της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα και μακροπρόθεσμη οικονομική ευημερία. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με τη συνδιοργάνωση του Εμπορικού Συλλόγου Νέας Σμύρνης, του Εμπορικού και Επαγγελματικού Συλλόγου Καλλιθέας, του Συνδέσμου Νέων Επιχειρηματιών Αθήνας και του Κύκλου Νέων Επιχειρηματιών και Επαγγελματιών.

ΟΗΕ: ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΌΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΏΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ SDGS

ο Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ, η μεγαλύτερη πρωτοβουλία εταιρικής βιωσιμότητας στον κόσμο, ανακοίνωσε στις 29 Μαρτίου του 2022, κατά τη διάρκεια του Ετήσιου Φόρουμ Τοπικού Δικτύου στο Ντου-

μπάι, τη δημιουργία του Συνασπισμού Οικονομικών Διευθυντών για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, μιας πλατφόρμας όπου οι παγκόσμιοι CFOs και άλλα στελέχη επιχειρήσεων μπορούν να συνεργαστούν με οικονομικούς διευθυντές, επενδυτές, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και υπηρεσίες του ΟΗΕ για την ανάπτυξη αρχών, πλαισίων και συστάσεων που αφορούν την ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) στην εταιρική χρηματοδότηση και τη δημιουργία αγοράς για τις κύριες επενδύσεις. Ο Συνασπισμός Οικονομικών Διευθυντών για τους SDGs πιστεύει FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ότι απαιτείται παγκόσμια δέσμευση και συνεργασία για την κάλυψη του οικονομικού κενού και φιλοδοξεί να κατευθύνει τρισεκατομμύρια εταιρικών επενδύσεων προς τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης, δημιουργώντας μια αγορά χρηματοδότησης 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2030. Επίσης, φιλοδοξεί να επεκτείνει την ηγετική ομάδα των CFOs από 70 σε 100 μέλη έως το 2022 και να δημιουργήσει έως το 2024 μια κοινότητα από 1.000 CFOs που έχουν υπογράψει τις αρχές των CFOs για τις επενδύσεις στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και τη χρηματοοικονομική στρατηγική.

«Ελλάδα 2.0»: Διαχείριση πόρων 500 εκατ. ευρώ από την ΕΑΤΕ

ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ: ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΆΝΩ ΤΟΥ 1 ΤΡΙΣ. ΕΥΡΏ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΊΑ

Υπεγράφη η σύμβαση για τη διαχείριση πόρων 500 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ), που εκτιμάται ότι θα μοχλεύσουν συνολικά κεφάλαια άνω των 2 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο της σύμβασης, θα υλοποιηθεί το έργο «Ταμείο Ανάκαμψης: Equity Platform Instrument (Q-Equity & InnovateNow)», για τη δημιουργία Fund of Funds (FoF) χρηματοδότησης μετοχικού κεφαλαίου (equity) ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου (quasi-equity). Στο Q-Equity θα διατεθούν 400 εκατ. ευρώ ενώ η ΕΑΤΕ θα λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις βάσει χρηματοοικονομικών κριτηρίων, συμμετέχοντας με ποσοστό έως 50%, στα επενδυτικά σχήματα. Στο InnovateNow θα κατευθυνθούν 100 εκατ. ευρώ. Η ΕΑΤΕ θα λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις βάσει χρηματοοικονομικών κριτηρίων, συμμετέχοντας με ποσοστό έως 60% στα επενδυτικά σχήματα, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την πραγματοποίηση κάθε επένδυσης σε επιλέξιμη επιχείρηση το ποσοστό της δημόσιας συμμετοχής δε θα υπερβαίνει το 50%.

FINANCE PRO

Το νέο επιχειρηματικό και χρηματοδοτικό περιβάλλον, έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από τη βιώσιμη χρηματοδότηση και την υπεύθυνη τραπεζική μέσα από τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες και κυρίως την κατάρτιση ενός Ευρωπαϊκού Προτύπου Απολογισμού Βιωσιμότητας, αποτέλεσαν το θέμα της διαδικτυακής ημερίδας που διοργάνωσαν την ο ΣΕΔ και το Δίκτυο CSR HELLAS, υπό την αιγίδα του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών. Ανάμεσα στα βασικά συμπεράσματα της συζήτησης, είναι ότι τα κριτήρια ESG τα οποία καλούνται να ενσωματώσουν οι επιχειρήσεις αποτελούν όχι μόνο βασική προϋπόθεση προκειμένου να διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους στο ευρωπαϊκό σχέδιο «Βιώσιμη Ανάπτυξη», που προβλέπει επενδύσεις άνω του 1 τρισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία, αλλά και προτεραιότητα των συμμετόχων, ιδιαίτερα των πελατών/καταναλωτών, των επενδυτών αλλά και της κοινωνίας ευρύτερα. Επιπλέον, η επένδυση στο πως παράγει μια επιχείρηση αξία σε βάθος χρόνου και στο πώς αντιμετωπίζει το μέλλον της απαιτεί μακροχρόνιο ορίζοντα.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

EXPERT VIEW

Του ΙΩΑ Ν ΝΗ ΦΙ ΛΟΥ Καθηγητή σ το Πάν τειο Πανεπισ τήμιο

Η σημαντικότητα της Ανάλυσης ‘SWOT’ για τον CFO Τα 4 ερωτήματα στα οποία πρέπει να απαντήσουν οι οικονομικοί διευθυντές

κοπός της παρούσας παρέμβασης δεν είναι η ανάδειξη ενός καινούριου εργαλείου (Ανάλυση SWOT), αλλά η επισήμανση της σπουδαιότητάς του και η παρότρυνση προς τους CFOs για προσπάθεια εφαρμογής του, κατά την κρίση τους ή/και με προτυποποιημένο τρόπο. Καταρχήν, υπάρχουν δύο τουλάχιστον περιπτώσεις στις οποίες ο CFO στο επιτελικό έργο του (και ως βασικός σύμβουλος της Διοίκησης), μπορεί να βρεθεί σε ξαφνική δυσχέρεια, την οποία θα μπορούσε να είχε προβλέψει και πιθανότατα αποτρέψει. Αφενός, η πιεστική καθημερινότητα (που κάποιες φορές τον αναγκάζει να ασχολείται με 'δέντρα', χάνοντας την ευρεία εικόνα του 'δάσους') αφήνοντας έτσι και κάποια κενά που ενδεχομένως αποτελέσουν πηγές προβλημάτων. Αφετέρου, η αίσθηση οτι όλα βαίνουν καλώς, η οποία μπορεί να δημιουργήσει μεσοπρόθεσμα και μια κατάσταση χαλάρωσης (όντως μπορεί όλα να βαίνουν καλώς, αν και κάποιες φορές αυτό είναι ψευδαίσθηση και αποκαλύπτεται, δυστυχώς κάποιες φορές ‘θορυβωδώς’). Από την άλλη πλευρά υπάρχει και η αρκετές φορές αθέατη πλευρά των ‘ευκαιριών’, που κάποιες φορές γίνεται θεατή, αφού πρώτα εφαρμοστεί από ανταγωνιστή, ο οποίος μπορεί με αυτό τον τρόπο να αποκτά ήδη συγκριτικό πλεονέκτημα. Η πλέον γνωστή από τις Πρακτικές/Εργαλεία εντοπισμού και πρόληψης αδυναμιών/ δυσχερειών, αλλά και του εντοπισμού ισχυρών σημείων και ευκαιριών είναι η ευρέως γνωστή και με πολύπλευρη οπτική θεώρηση ‘Ανάλυση SWOT’, ('Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats' ή στην ελληνική απόδοση 'Ισχυρά Σημεία, Αδυναμίες, Ευκαιρίες και Απειλές'). Η Πρακτική μπορεί να εφαρμοστεί σε επίπεδο επιχείρησης, αλλά και σε επίπεδο γενικής διεύθυνσης ή μονάδας ή project σε μια επιχείρηση). Το εργαλείο αυτό θεωρητικά τουλάχιστον το γνωρίζουν οι CFOs και σχεδόν κάθε εξωτερικός σύμβουλος οργάνωσης το περιλαμβάνει στα παραδοτέα έργα του ή προτείνει την εφαρμογή του. Ενδεικτικά αναφέρονται κατωτέρω κάποια από τα βασικά ερωτήματα στα οποία καλείται να δώσει απαντήσεις ο CFO (με βάση το εύρος της γνώσης του για τη λειτουργία της επιχείρησης και σε συνεργασία με άλλα στελέχη, με την ανώτατη διοίκηση ή/και τους μετόχους) FINANCE PRO

Α. Ισχυρά Σημεία (Strengths)

Β. Αδυναμίες (Weaknesses)

Τι κάνουμε αποτελεσματικά; Τι κάνουμε καλύτερα από τον ανταγωνισμό; Ποιες είναι οι ιδιαίτερες δυνατότητές μας; Ποιά εξειδικευμένα αγαθά/ υπηρεσίες παρέχουμε; Γιατί μας προτιμούν οι πελάτες μας;

Ποιες δραστηριότητες είναι ζημιογόνες ή λιγότερο κερδοφόρες από άλλες; Σε ποια σημεία αναλώνονται σημαντικοί πόροι; Τι κάνουν καλύτερα οι ανταγωνιστές από εμάς; Πού έχουμε εντοπίσει σημεία βελτίωσής μας;

Γ. Ευκαιρίες (Opportunities)

Δ. Απειλές (Threats)

Ποιες ανάγκες των πελατών μας δεν ικανοποιούνται από τους ανταγωνιστές; Είναι εφικτό με αναβάθμιση της τεχνολογίας να επιτευχθεί αποδεκτή οικονομικά και ποιοτικά βελτίωση των προϊόντων /υπηρεσιών μας;

Η αναπτυσσόμενη τεχνολογία δυσχεραίνει την ανταγωνιστικότητά μας; Είμαστε ευπαθείς σε επιθέσεις κυβερνοασφάλειας; Υπάρχουν διεθνείς τάσεις που θέτουν σε κίνδυνο τις εξαγωγές μας;

Κατά την άποψη του γράφοντος, συσχέτιση των δύο σημείων (Αδυναμίες και Απειλές) από πλευράς Ανάλυσης Κινδύνων μπορούν και πρέπει να γίνονται σε επίπεδο εταιρείας (Risk Manager) αλλά και από την Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, υπό το δικό της πρίσμα. Ταυτόχρονα, συσχέτιση και των τεσσάρων σημείων μπορούν και πρέπει να γίνονται σε επίπεδο κάθε διεύθυνσης (Process Owners) και σε επίπεδο ανώτατης εκτελεστικής διοίκηση, όπου ο CFO μπορεί να έχει κεντρικό ρόλο. Κάνοντας ένα παραλληλισμό, εκφράζω την άποψη ότι ο CFO θα πρέπει να είναι ο project manager του έργου Ανάλυσης SWOT, όπως αντίστοιχα πρέπει να είναι και του σημαντικού έργου του Προϋπολογισμού /budget (βλ. τεύχος 4). Τέλος κρίνεται απαραίτητη η ενημέρωση του Διοικητικού Συμβουλίου, ως οργάνου καθορισμού της στρατηγικής κάθε επιχείρησης και η έκφραση των απόψεών του. Το δυσχερέστερο δε σημείο είναι η ανάπτυξη ενός ευέλικτου Σχεδίου Δράσης (Action Plan) συμβατού με τα αποτελέσματα της ανάλυσης SWOT. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Η Ά ΠΟΨ Η ΤΟΥ ΣΕ Σ Μ Α

Της ΝΑΤΆ Σ Α Σ ΚΟΥ ΜΠΟΥ ΡΈ ΛΟΥ Αν τιπρόεδρος ΔΣ ΣΕΣΜ Α

Feaco: Αύξηση του κύκλου εργασιών των συμβουλευτικών υπηρεσιών Για την ελληνική αγορά αναμένεται αύξηση 15% το 2022

ΣΕΣΜΑ, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενώσεων Συμβούλων Μάνατζμεντ (Feaco) συμμετέχει στην ετήσια έρευνα για την ευρωπαϊκή συμβουλευτική αγορά που πραγματοποιεί η Feaco. Σύμφωνα με τα στοιχεία για τα έτη 2019 – 2021, η πανδημία Covid19 επηρέασε την ευρωπαϊκή συμβουλευτική αγορά σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με την οικονομία συνολικά. Το 2020 ο κύκλος εργασιών των συμβουλευτικών υπηρεσιών μειώθηκε κατά 2.3% συγκριτικά σε καλύτερα επίπεδα σε σχέση με το συνολικό ευρωπαϊκό ΑΕΠ που καταγράφηκε στο -5.2%. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία της έρευνας προέρχονται από 11 χώρες που συνεισφέρουν το 79% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Στις περισσότερες από τις χώρες αυτές, τα έσοδα από συμβουλευτικές υπηρεσίες ανέκαμψαν γρήγορα το 2021 και μάλιστα σημείωσαν αύξηση σε σχέση με το 2019, με ρυθμό ανάπτυξης 11.5%, ο οποίος αναμένεται να συνεχιστεί και το 2022. Σημειώνεται ότι η έρευνα ολοκληρώθηκε πριν την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, επομένως ενδέχεται η αύξηση που καταγράφηκε να μην είναι τόσο μεγάλη.

FINANCE PRO

Τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και την ελληνική αγορά κυριάρχησε ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ανάγκη των πελατών για προσαρμογή, ενώ για την ελληνική αγορά ήταν σημαντική η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, η ολοκλήρωση των έργων του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και η αύξηση του ενδιαφέροντος για επενδύσεις και έργα υποδομών. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2022, ειδικά με την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και τη συνέχιση των επενδύσεων σε έργα ψηφιακού μετασχηματισμού τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Η ελληνική αγορά συμβουλευτικών υπηρεσιών εκτιμήθηκε για το 2020 στα 306 εκ. ευρώ, ενώ για το 2021 προβλέπεται μια αύξηση του 16%. Για το 2022 είχε εκτιμηθεί μια αύξηση της τάξης του 15%, αλλά τα στοιχεία αυτά είχαν συγκεντρωθεί στο τέλος του 2021 και οι συνθήκες πλέον έχουν διαφοροποιηθεί. Αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας είναι διαθέσιμα στο www.feaco.org.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

EXPERT VIEW

Του Α ΝΤΩΝΗ Ζ Α ΪΡΗ Έπικ. Καθηγητής Διοίκησης Έπι χειρήσεων σ το Πανεπισ τήμιο Νεάπολις Κύπρου και μέλος της Αmerican Economic Association .

Επαναπροσδιορισμός της φύσης της εργασίας στο νέο ψηφιακό περιβάλλον Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση στον πυρήνα του σύγχρονου επιχειρείν

τέταρτη βιομηχανική επανάσταση αδιαμφισβήτητα σηματοδοτεί μια νέα εποχή τόσο για τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, σε μια διαρκή προσπάθεια τους αναπροσαρμογής και μετασχηματισμού στο νέο ψηφιακό περιβάλλον όσο και για το πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων που αναδιαμορφώνονται στην αναγκαιότητα εξοικείωσης με νέους ρυθμούς εργασίας και απαιτούμενες δεξιότητες εξειδίκευσης από πλευράς των εργαζομένων. Όσον αφορά τον τρόπο και τα μέσα παραγωγής σημασία πλέον αποδίδεται , πέραν της παραγωγικής διαδικασίας και των συντελεστών παραγωγής έργου, στην άυλη, έξυπνη, καινοτόμο, διαφοροποιημένη ιδέα καθώς αυτή είναι που προσδίδει προστιθέμενη αξία στην επιχείρηση. Από την άλλη, η ταχύτερη και αποδοτικότερη παραγωγή προϊόντων επιτυγχάνεται περισσότερο μέσω της εξειδίκευσης εργατών και μηχανολογικού εξοπλισμού. Ο επαναπροσδιορισμός αυτός της φύσης της εργασίας παράσχει εντέλει αξία και διασυνδέει αρμονικά ανθρώπους, μηχανές και σύγχρονη τεχνολογία. Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα του οργανισμού, η ανθεκτικότητα και η ενσυνειδητότητα των εργαζομένων συνιστούν αναλλοίωτες αρετές και χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης Διοίκησης που ατενίζει το μέλλον με βάσιμες ελπίδες και αισιοδοξία ξεφεύγοντας από τα στενής αντίληψης καθιερωμένα πρότυπα γραμμικής σκέψης αφού με το οπλοστάσιο αξιών που διαθέτει, έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται επερχόμενα γεγονότα και καταστάσεις σχεδιάζοντας στρατηγικές νίκης. Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα προϋποθέτει ριζικές ανακατατάξεις στην οργανωτική δομή του οργανισμού καθώς η σχέση με τη νέα τεχνολογία είναι η ιδανική λύση παραγωγής αποτελεσμάτων. Οι παραδοσιακές οργανωτικές ιεραρχικές δομές κατακρημνίζονται και ευέλικτα δίκτυα συνεργατικής αντίληψης και ομαδικού πνεύματος καταξιώνουν δυναμικές ηγεσίες και τις φέρνουν κοντά στην επίτευξη στόχων στη βάση ενός νέου πλαισίου αξιών. Η προσαρμογή στη νέα απαιτητική ψηφιακή πραγματικότητα επιτρέπει την αμφίδρομη, διαδραFINANCE PRO

στική επικοινωνία με πελάτες, προμηθευτές, ανταγωνιστές και προσωπικό της επιχείρησης με αποτέλεσμα τη βέλτιστη συνεργασία διευθύνσεων, ομάδων και τμημάτων. Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση στοιχειοθετεί πλέον τον πυρήνα φιλοσοφίας του σύγχρονου «επιχειρείν». Η ταχύτητα προσαρμοστικότητας και ευελιξίας είναι συστατικά στοιχεία επιβίωσης την επόμενη μέρα. Η ανθεκτικότητα στο εργασιακό περιβάλλον αποτελεί πολύτιμη δεξιότητα προκειμένου να επιβιώσει ο εργαζόμενος δίχως επιπτώσεις στην ψυχική του υγεία. Μεταξύ των τεχνικών ενίσχυσης της ανθεκτικότητας σε περιβάλλον εργασίας αναφέρονται η αναγκαιότητα προτεραιοποίησης στόχων σε προσωπικό επίπεδο που αντανακλά σε βελτίωση της εργασίας, η χαλάρωση και αποσυμπίεση του εργασιακού στρες που επιτείνει το άγχος, η ανακάλυψη του εργασιακού ρυθμού και η ανεύρεση παραγωγικών ωρών εντός του ωραρίου εργασίας, η εξουδετέρωση αρνητικής ενέργειας ανθρώπων με δύσκολη και ιδιαίτερη συμπεριφορά, η καθημερινή συνομιλία με τον εαυτό μας κ.α. Από την άλλη, η ενσυνειδητότητα είναι αυτή που βοηθά αφενός, στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας των εργαζομένων μέσω συναισθηματικής αυτορρύθμισης και αφετέρου, συνδράμει στην θετική τους προσέγγιση με άλλους συναδέλφους τους. Και τούτο γιατί η μη κριτική τους στάση σε ένα γεγονός που δημιουργείται στην επιχείρηση σε παρόντα χρόνο δίνει το πλεονέκτημα να “κερδίσουν” χρόνο και να επαναξιολογήσουν ωριμότερα το γεγονός. Είναι βέβαιο ότι οι εργαζόμενοι με υψηλό δείκτη ενσυνειδητότητας είναι περισσότερο ανθεκτικοί στο άγχος επειδή διαφέρουν σε σχέση με άλλους στον τρόπο αντίληψης και αξιολόγησης ενός συμβάντος αφού επιδιώκουν περισσότερο ανθεκτική συμπεριφορά. Συμπερασματικά, ευελιξία, προσαρμοστικότητα, ανθεκτικότητα και ενσυνειδητότητα αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από τις κυρίαρχες κρατούσες καταναλωτικές τάσεις που θα επιτρέψουν στις Λιανεμπορικές Επιχειρήσεις να κάνουν το μεγάλο άλμα και να βγουν δριμύτερες από την παρούσα κρίση. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Του ΙΩΑ Ν ΝΗ Α ΡΑ ΜΠ ΑΤΖΗ CFO, Timac Agro (Groupe Roullier)

Budgeting, Analysis & Business Partnering σε συνθήκες αβεβαιότητας Οι τρεις πυλώνες δράσης της οικονομικής διεύθυνσης

ίναι προφανές ότι τα τελευταία δυο έτη ζούμε σε περίοδο αβεβαιότητας με πολλαπλές κρίσεις, όπου η καθεμία διαδέχεται την προηγούμενη. Αρχικά αντιμετωπίσαμε την εξάπλωση της πανδημίας COVID-19, στη συνέχεια τις παγκόσμιες πληθωριστικές τάσεις εξαιτίας της αναταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και τις τελευταίες εβδομάδες την κρίση στην Ουκρανία, η οποία φέρνει νέα υψηλή αύξηση σε τιμές των περισσοτέρων αγαθών. Στα αγγλικά, το περιβάλλον αυτό χαρακτηρίζεται “VUCA”. Volatile – Ασταθές: Οι αλλαγές είναι γρήγορες και απρόβλεπτες. Uncertain – Αβέβαιο: Το παρόν είναι ασαφές, ενώ το μέλλον αβέβαιο. Complex – Περίπλοκο: Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που συνδέονται μεταξύ τους με πολλαπλούς τρόπους. Ambiguous - Ασαφές: Υπάρχει έλλειψη σαφήνειας και δυσκολία ανάγνωσης των επιπτώσεων του εξωτερικού περιβάλλοντος. Ο ρόλος του Οικονομικού τμήματος είναι να πλαισιώσει τον οργανισμό, ώστε να επιβιώσει και να αξιοποιήσει εγκαίρως τις ευκαιρίες που δημιουργούνται σε κάθε κρίση. Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει τρεις πυλώνες, τους οποίους και θα αναλύσουμε παρακάτω. Βασικό συστατικό του είναι να λειτουργούμε ως Business Partners για την επιχείρηση μέσω της διαδικασίας του Budgeting & Analysis. Με την εξέλιξη των τεχνολογικών εργαλείων, η Οικονομική Διοίκηση οφείλει να μετατραπεί από Κέντρο Κόστους (Cost Centre) σε Κέντρο Κερδοφορίας (Profit Centre). Το επίπεδο ταμειακών διαθεσίμων αναδεικνύεται ο πιο σημαντικός παράγοντας επιτυχίας και στην κρίση τιμών των α’ υλών. Σε πολλές κατηγορίες, η ανατίμηση έχει ξεπεράσει το 100% σε σύγκριση με το 1ο τρίμηνο του 2021. Είναι απαραίτητο να δίνουμε σωστά κίνητρα στους συνεργάτες μας προκειμένου να έχουμε συνεχείς ταμειακές ροές σε ένα κλάδο με υψηλές περιόδους πίστωσης. Ώς αποτέλεσμα, εξασφαλίζουμε την παραγωγή των προϊόντων μας σε μια αγορά, η οποία αντιμετωπίζει μεγάλη έλλειψη τελικού προϊόντος λόγω της κρίσης στην ενέργεια. Ο FINANCE PRO

οργανισμός μας έχει επιλέξει την εξωστρέφεια σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Είναι προτεραιότητά μας να συζητάμε με τους συνεργάτες μας πώς θα δώσουμε λύσεις στα προβλήματά τους. Το τμήμα του FP&A είναι ακρογωνιαίος λίθος αυτής της προσπάθειας από πλευράς Finance. Αρχικά, προσφέρουμε καθοδήγηση στη διαδικασία τιμολόγησης και διαχείρισης της κερδοφορίας, ώστε να εκμεταλλευτούμε κάθε ευκαιρία από το ευρύτερο εξωτερικό περιβάλλον. Έπειτα, κάνουμε γρήγορες παρεμβάσεις στην πρόβλεψη ζήτησης σε συνεργασία με το εμπορικό τμήμα. Τα παραπάνω επιτρέπουν στην εταιρεία μας να έχει τα απαραίτητα αποθεματικά, ώστε να αυξήσουμε το μερίδιο αγοράς μας. Τέλος, το τμήμα της Οικονομικής Ανάλυσης είναι υπεύθυνο να στρέψει την προσοχή του Executive Committee στα Λειτουργικά Έξοδα, αν παρουσιαστούν υπερβάσεις από το budget ή ανάγκη για περαιτέρω βελτίωση της ρευστότητας. Το κλειδί της επιτυχίας είναι η επικοινωνία προς το μάνατζμεντ να γίνεται οπτικά, με την τέχνη του storytelling και όχι μόνο με όρους οικονομικής ανάλυσης. Τα εμπορικά τμήματα προτιμούν να βλέπουν άμεσα, σε ένα dashboard, τα ευρήματα και τις προτάσεις του FP&A. Οι προτάσεις πρέπει να συνοδεύονται από στοχευμένη παρουσίαση των βασικών σημείων, εμπλουτισμένη από αναλογίες. Προκειμένου να επιτευχθούν όλα αυτά και κοιτώντας το μέλλον της Οικονομικής Διοίκησης μέσα από τις προκλήσεις της σημερινής πραγματικότητας, καθίσταται απαραίτητη η εστίαση σε 3 τομείς: 1) Ανθρώπινο Ταλέντο, 2) Διαδικασίες και 3) Τεχνολογία – Συστήματα. Ο σύγχρονος CFO καλείται να προσεγγίσει αυτές τις 3 «διαστάσεις» της ομάδας του συνδυαστικά, ώστε να επιτευχθεί ισότιμη ανάπτυξη. Λειτουργώντας ως coaches, ενδυναμώνουμε τις ομάδες μας. Χτίζουμε δεξιότητες με τη χρήση σύγχρονων εργαλείων για απλούστευση και αυτοματοποίηση διαδικασιών. Η προσοχή μας μετατοπίζεται από επαναλαμβανόμενα καθήκοντα χωρίς ενδιαφέρον σε δραστηριότητες, που δημιουργούν προστιθέμενη αξία για τον οργανισμό. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

COV ER STORY

Χρειαζόμαστε μια «μεταπολεμική» προσέγγιση της οικονομίας Ο νέος αναπτυξιακός νόμος σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν δρομολογηθεί έχουν δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον προκειμένου να επενδύσει η διεθνής επιχειρηματική κοινότητα στη χώρα μας, όπως λέει στο Finance Pro ο Γιάννης Τσακίρης. Είναι επίσης βέβαιος πώς τα επόμενα χρόνια θα έχουμε ισχυρή ανάπτυξη. Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

Παρότι δεν έχουμε βγει ακόμη από την υγειονομική κρίση προέκυψε και ο πόλεμος στη γειτονιά μας. Φοβάστε για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν ως προς την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; H πολεμική σύγκρουση που ξέσπασε στη Ουκρανία έχει προκαλέσει ένα καθολικό σοκ σε όλη την παγκόσμια κοινότητα και έχει αφήσει ελάχιστες διεξόδους στα κράτη εντός και εκτός της ευρωζώνης να ενεργήσουν μεμονωμένα, όπως αντιλαμβάνεστε. Με την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθημερινά να προσπαθεί να απορροφήσει νέους τριγμούς αλλά και τους κατοίκους της να προσπαθούν να διαχειριστούν μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση, με τα εισοδήματα τους να μαστίζονται συνεχώς από την ακρίβεια και τις ανατιμήσεις, η κατάσταση μοιάζει σαν ένας δύσκολος γρίφος, όχι μόνο για τη χώρα μας.

Χρειαζόμαστε λοιπόν, κυριολεκτικά μια «μεταπολεμική» προσέγγιση της οικονομίας, προκειμένου η ανάκαμψη μετά και από αυτή την κρίση να είναι δυναμική και σταθερή. Είναι ευκαιρία μετά και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταφέραμε την προηγούμενη χρονιά να στηρίξουμε για ακόμη μια φορά δομικά την οικονομία της χώρας μας, ενσωματώνοντας με τον βέλτιστο τρόπο όλα αυτά που έχουμε διδαχθεί και από τα χρόνια της κρίσης αλλά και ακόμη περισσότερο από τις ευκαιρίες που μας δόθηκαν τη προηγούμενη χρονιά και αποδίδονται σε μόνο δύο λέξεις: βιώσιμη ανάπτυξη. Με αυξημένη παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα, σε ένα πιο «πράσινο» και ψηφιακό περιβάλλον, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις.

Η Ελλάδα επιζητεί την προσέλκυση ξένων επενδύσεων οι οποίες θα δημιουργήσουν και νέες θέσεις εργασίας. Υπάρχει το κατάλληλο κλίμα για να έρθουν αυτές οι επενδύσεις; Eδώ και καιρό έχουμε αντιληφθεί πως η χώρα μας χρειαζόταν βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, την παιδεία, την έρευνα, τη δικαιοσύνη, τις υπο- δομές και τη φορολογία. Γι αυτό και νομοθετήσαμε πάνω σε αυτό. Παράδειγμα ο νέος αναπτυξιακός νόμος, που ανοίγει το δρόμο για νέες επενδύσεις αλλά και ο νόμος ΕΣΠΑ που έρχεται να στηρίξει και να προστατεύσει τους δικαιούχους, στηρίζοντας έτσι τον κορμό της ελληνικής επιχειρηματικότητας που είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η αξιοποίηση του συνόλου των πόρων συνιστά μία μεγάλη πρόκληση FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ΓΙΆΝΝΗΣ ΤΣ Α ΚΊΡΗΣ Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Δημιουργούμε ένα ολοένα πιο ανταγωνιστικό και ασφαλές περιβάλλον, παρουσιάζοντας ένα νέο, θετικό αφήγημα, με σκοπό να πείσουμε τη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα ότι, σαν χώρα, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και κάνουμε ό,τι απαιτείται για να στηρίξουμε τις επενδύσεις, θέτοντας στη διάθεσή τους σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες χώρες.

Στοχευμένες μεταρρυθμίσεις όπως είναι η ταχύτερη έκδοση των δικαστικών αποφάσεων θα μπορούσαν να αυξήσουν τις ξένες αλλά και τις εγχώριες επενδύσεις; Φυσικά, είναι δεδομένο πως χρειαζόμαστε βαθιές μεταρρυθμίσεις και στη δικαιοσύνη , όπως σας προείπα. Οι νέοι επενδυτές χρειάζεται να νιώσουν ασφαλείς και αυτός είναι ο στόχος της κυβέρνησης.

Στη χώρα μας θα εισρεύσουν μέχρι το 2027 περί τα 70 δις ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και άλλα προγράμματα. Πιστεύετε πως θα μπορέσουμε να απορροφήσουμε έγκαιρα αυτά τα κεφάλαια; Η χώρα μας για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της έχει στη διάθεσή της τόσους πολλούς πόρους προκειμένου να χρηματοδοτήσει την οικονομία, την ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία της. Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι ένα τεράστιο για τα ελληνικά δεδομένα ποσό. Έχουμε μπροστά μας λοιπόν μια εξαιρετική συγκυρία, FINANCE PRO

που μας δίνει τη δυνατότητα να επαννεκινήσουμε την οικονομία μας, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον όγκο των δημοσίων επενδύσεων σε τομείς που θα βοηθήσουν στον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας. Ταυτόχρονα όμως, η αξιοποίηση του συνόλου αυτών των πόρων συνιστά μία μεγάλη πρόκληση, στο βαθμό που πρέπει να διασφαλίσουμε την ύπαρξη ικανού αριθμού ώριμων έργων που θα υλοποιηθούν με άρτιο τρόπο και εντός πιεστικών χρονοδιαγραμμάτων. Στην πραγματικότητα, στα επόμενα χρόνια θα πρέπει να υπερ-διπλασιάσουμε τις ετήσιες δαπάνες αποπληρωμής των έργων.

Θα μπορέσουν οι πόροι που θα έρθουν να οδηγήσουν την Ελλάδα σε μια μόνιμη αναπτυξιακή πορεία; Η ανάπτυξη η οποία θα έρθει τα επόμενα χρόνια είμαι σίγουρος ότι θα είναι μια ανάπτυξη ισχυρή και πιστεύω ότι πολύ σύντομα, ίσως και εντός του 2022, θα καταφέρουμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος της πανδημίας αλλά και των πολεμικών συγκρούσεων και θα μπορέσουμε στην συνέχεια να αναπτυχθούμε πέρα και πάνω από τα μεγέθη στα οποία βρεθήκαμε όταν μας χτύπησαν οι τελευταίες κρίσεις, με αρωγό βέβαια τους πόρους που εισέρχονται στη χώρα μας. Στόχος μας είναι να εισέλθουμε σε μια αναπτυξιακή μόνιμη πορεία η οποία θα ενσωματώνει και θα μετατρέπει σε συγκριτικά πλεονεκτήματα τις δύο μεγάλες προκλήσεις των καιρών μας: την ψηφιακή επανάστα-

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ση και την προσαρμογή σε μια οικονομία χαμηλών και τελικών μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Την ανάγκη, δηλαδή, να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Αλλά θα πρέπει να είναι και μια ανάπτυξη η οποία θα περιορίζει τις ανισότητες. Και πιστεύω ότι σήμερα πια, έχοντας αφομοιώσει διδάγματα από το εξωτερικό αλλά και τα δικά μας διδάγματα, αυτά τα οποία μάθαμε τα χρόνια της κρίσης, νομίζω ότι ξέρουμε πολύ καλά ποια θα πρέπει να είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία θα χτιστεί αυτή η καινούργια αναπτυξιακή δυναμική.

Η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία από τα οποία μπορούν να αντλήσουν πόρους οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θέλουν να επιταχύνουν τον ψηφιακό τους βηματισμό; Η σύγκλιση με τους ευρωπαϊκούς ρυθμούς ανάπτυξης επιβάλλει την ενίσχυση της επενδυτικής κινητοποίησης σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και την εξασφάλιση απρόσκοπτης και με ευνοϊκούς όρους πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης. Προς την κατεύθυνση γεφύρωσης του υφιστάμενου επενδυτικού κενού αναμένεται να συνδράμει αποφασιστικά το επίκαιρο πλέγμα χρηματοδοτικών εργαλείων που περιλαμβάνει το νέο αναπτυξιακό νόμο, το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, αλλά και το το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας.. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ 2021-2027, αναμένονται σημαντικές δράσεις για την ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων με καινοτομικές τεχνολογίες. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, μαζί με την πράσινη μετάβαση, αναμένεται να αποτελέσουν τους βασικούς στρατηγικούς άξονες για την επόμενη προγραμματική περίοδο, παρέχοντας την ευκαιρία στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επαναπροσδιορίσουν τον ψηφιακό προσανατολισμό τους και το οικολογικό τους αποτύπωμα. Ενδεικτικά, επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο ευρύτερο οικοσύστημα της εφοδιαστικής αλυσίδας, αξιοποιώντας τα εργαλεία που προσφέρουν ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ 2021-2027, μπορούν να χρηματοδοτήσουν εφαρμογές αναδυόμενων τεχνολογιών (όπως είναι το Internet of Things, η ρομποτική – αυτοματοποίηση, η τρισδιάστατη εκτύπωση και η τεχνητή νοημοσύνη) για αυτοματοποίηση παραγωγής, για πληροφοριακά συστήματα και υποδομές ηλεκτρονικής τιμολόγησης και διασύνδεσης με προμηθευτές / πελάτες, καθώς και για πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, ανάλυσης δεδομένων, κυβερνοασφάλειας κλπ. FINANCE PRO

Η κλιματική αλλαγή φέρνει κοσμογονικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Η Ελλάδα έχει σχέδιο ώστε να ακολουθήσει το νέο αναπτυξιακό πρότυπο που οικοδομεί η Ευρώπη; Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε πολλές φυσικές καταστροφές και οι περισσότερες από αυτές αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί ένα σημαντικό πρόβλημα στα οικονομικά του κράτους και ειδικότερα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Είναι το πρόγραμμα που πληρώνει τις ζημίες που προκαλούν οι φυσικές καταστροφές, ειδικά στις δημόσιες υποδομές. Η κυβέρνηση έχει ήδη δημιουργήσει ένα μηχανισμό ταχείας απογραφής αυτών των καταστροφών και αυτό που επιδιώκεται τώρα με το Ταμείο Φυσικών Καταστροφών, είναι η δημιουργία ενός αποτελεσματικού και γρήγορου μηχανισμού πληρωμών. Πρόκειται για μόνιμους μηχανισμούς, σε αντίθεση με ότι γινόταν μέχρι σήμερα, όπου κάθε φορά που συνέβαινε μια καταστροφή, δημιουργούνταν ένας ad hoc μηχανισμός απογραφής και ταυτόχρονα η κυβέρνηση αναζητούσε σε διάφορες πηγές τα κονδύλια ανακούφισης των πληγέντων και των αποκαταστάσεων των υποδομών. Επομένως δημιουργούμε ένα ξεχωριστό πρόγραμμα, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι έχουμε να διαθέσουμε για τέτοιου είδους φυσικές καταστροφές, να προγραμματίζουμε καλύτερα και τέλος, να πετύχουμε ένα μίγμα πληρωμών, το βέλτιστο δυνατό για τα δημοσιονομικά του ελληνικού κράτους.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, μαζί με την πράσινη μετάβαση, αναμένεται να αποτελέσουν τους βασικούς στρατηγικούς άξονες για την επόμενη προγραμματική περίοδο 17

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ACCOU N T I NG

Μεγάλη έρευνα της Prosvasis σε λογιστικά & φοροτεχνικά γραφεία Ο λογιστής του αύριο. Το παρόν και το μέλλον στο επάγγελμα του λογιστή Η εταιρεία Prosvasis σε συνεργασία με τη FocusBari διεξήγαγε το Δεκέμβριο του 2021 μία έρευνα με στόχο να χαρτογραφήσει τις απόψεις των λογιστών για το παρόν και το μέλλον του επαγγέλματος τους κάτω από το φως των τεχνολογικών εξελίξεων και των αλλαγών που προωθεί η φορολογική διοίκηση.

ψηφιακός μετασχηματισμός, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες μεταβολές σε επίπεδο κοινωνίας και οργανισμών. Επηρεάζει σχεδόν κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως και την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Η λογιστική δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Παρότι η επίδραση της τεχνολογίας στο επάγγελμα του λογιστή παραμένει, εν πολλοίς, ασαφής, τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, η τεχνητή νοημοσύνη και τα μεγάλα δεδομένα (big data) καθιστούν μονόδρομο την αυτοματοποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Η θεώρηση όμως, για το ψηφιακό μετασχηματισμό από τους επαγγελματίες του κλάδου είναι διττή. Από την μία αποτελεί ευκαιρία διότι μέσω της χρήσης των κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων και λύσεων, οι λογιστές απαλλάσσονται από καθήκοντα ρουτίνας και επικεντρώνονται σε περισσότερο δημιουργικές δραστηριότητες. Και από την άλλη, συνιστά απειλή, επειδή η τεχνολογία αντικαθιστά τον ανθρώπινο παράγοντα σε σειρά δραστηριοτήτων και διαδικασιών.

Η «επανάσταση» των myDATA

Ο νέος ρόλος του λογιστή

Ο κλάδος καλείται να λειτουργήσει σε ένα ομιχλώδες τοπίο

Το στοίχημα της προσαρμογής στο νέο ψηφιακό τοπίο Οι λογιστές αποτελούν σημαντικό κρίκο του ψηφιακού μετασχηματισμού. Κι αυτό διότι καλούνται να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ των νέων τεχνολογικών δεδομένων και της στρατηγικής που υιοθετούν οι επικεφαλής των επιχειρήσεων με στόχο την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων. Όσο η χρήση της τεχνολογίας ενισχύεται σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τόσο ο κρίσιμος ρόλος του λογιστή θα μεταβάλλεται τα επόμενα χρόνια. Κατ’ επέκταση, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα απαιτεί την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και τη σωστή διαχείριση των κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων, ώστε οι επιχειρήσεις να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. FINANCE PRO

Άσκηση προσαρμογής σε νέα δεδομένα

Η υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες έκδοση και ηλεκτρονική διαβίβαση των τιμολογίων τους στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ «myDATA» αποτελεί ένα από τα κομμάτια του παζλ της ψηφιοποίησης της χώρας. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, τα οφέλη της «ψηφιοποίησης» των τιμολογίων σχετίζονται με την αυτοματοποίηση της διαδικασίας συμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεων στο μέλλον, την επιτάχυνση επιστροφής φόρου στους επαγγελματίες καθώς και τη διαφάνεια των συναλλαγών. Ωστόσο, η myDATA δεν παύει να αντιπροσωπεύει μία «νέα εποχή», αποτελώντας μία ακόμη άσκηση προσαρμογής για τους λογιστές δεδομένου ότι η υποχρεωτική διαβίβαση των παραστατικών στην πλατφόρμα έρχεται να προστεθεί στις, ήδη, πολυάριθμες υποχρεώσεις τους. Υπό το πρίσμα αυτό, γίνεται αντιληπτό γιατί οι λογιστές εκτιμούν ότι οι προκλήσεις αναμένεται να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.

Η δύσκολη αποστολή του λογιστή Το μέτρο της υποχρεωτικής διαβίβασης παραστατικών στην πλατφόρμα myDATA αποτελεί μία πρακτική με περισσότερα πλεονεκτήματα από μειονεκτήματα. Ωστόσο, η εξαιρετικά απαιτητική καθημερινότητα των λογιστών καθιστά δυσδιάκριτα τα οφέλη της ηλεκτρονικής διαβίβασης των τιμολογίων. Αυτό γίνεται αντιληπτό, εάν ληφθεί υπόψη ότι οι λογιστές βρίσκονται, καθημερινά, αντιμέτωποι με δυσνόητες εγκυκλίους και νομοθετικές διατάξεις. Εκλήθησαν, δε, στην κορύφωση της πανδημίας να προσφέρουν –και εξακολουθούν να παρέχουν-επιπρόσθετες υπηρεσίες σε εργαζόμενους που τέθηκαν σε καθεστώς αναστολής και επιχειρήσεις που διέκοψαν προσωρινά την λειτουργία τους. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

Ψηφιοποίηση σε διαφορετικές ταχύτητες

Πόσο σημαντικές είναι οι παρακάτω εξελίξεις στην τεχνολογία για τον κλάδο των λογιστών;

Έμφαση στην αναζήτηση του κατάλληλου λογισμικού

Μπορεί η ψηφιοποίηση του Δημοσίου, με αιχμή του δόρατος την πλατφόρμα gov.gr, να έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον, όμως ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι εξίσου κεφαλαιώδους σημασίας για τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες. Το 43% των λογιστών δίνει έμφαση στην επιλογή του κατάλληλου εξειδικευμένου λογισμικού, ενώ το 38% των ερωτηθέντων επικεντρώνεται στην αποτελεσματικότερη ενοποίηση των διαθέσιμων εφαρμογών. Λόγω του υψηλού ανταγωνισμού στον κλάδο της Πληροφορικής, έχουν αναπτυχθεί και είναι διαθέσιμες πολυάριθμες λύσεις, Συνεπώς, ζητούμενο είναι η χρήση μίας ολοκληρωμένης πλατφόρμας διαχείρισης που ενσωματώνει το σύνολο των λειτουργιών του λογιστικού γραφείου (γενική λογιστική, έσοδα-έξοδα, myDATA, δηλώσεις, μισθοδοσία, επικοινωνία με το κράτος online, τιμολόγηση, κτλ). Όπως ακόμη προκύπτει από την έρευνα, συστήματα που βασίζονται στο cloud τοποθετούνται πιο χαμηλά από όλες τις εξεταζόμενες επιλογές.

Η αυτοµατοποίηση δεν απειλεί τον λογιστή Η μείωση του κόστους και η βελτίωση της παραγωγικότητας ανήκουν στα οφέλη της ψηφιακής μετάβασης

Σήμερα, ύστερα και από την επέλαση της πανδημίας, ο κλάδος των λογιστών έχει εμπεδώσει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση της αυτοματοποίησης αφορά την προσαρμογή στα νέα δεδομένα, με τον κίνδυνο της αντικατάστασής τους από τις «μηχανές» να αποτελεί μόνο σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Για παράδειγμα, επιχειρήσεις που είναι σε θέση να επεξεργαστούν τα μεγάλα δεδομένα (big data) διαθέτουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αντίστοιχα, η αυτοματοποίηση συμβάλλει καταλυτικά στην μείωση του κόστους και τη βελτίωση της παραγωγικότητας, καθώς ελαχιστοποιούνται χρονοβόρες χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. εισαγωγή και τριπλή αντιστοίχιση δεδομένων). Ειδικότερα, η έρευνα φανερώνει σειρά «κρίσιμων» λογιστικών καθηκόντων που θα επιθυμούσαν οι ερωτηθέντες να αυτοματοποιηθούν τα επόμενα χρόνια. Πιστεύετε πως θα αλλάξει ο ρόλος σας ως λογιστής στα επόμενα χρόνια λόγω της προόδου της τεχνολογίας;

Εξειδικευµένο λογιστικό λογισµικό 43

Μεγαλύτερη ενοποίηση µεταξύ των εφαρµογών που χρησιµοποιούµε 38 37 Άµεση, εύκολη και µαζική επικοινωνία µε το πελατολόγιο 37 44

Έξυπνες εφαρµογές αυτοµατοποίησης εργασιών 36 45

Εξαγωγή χρήσιµων πληροφοριών από τα κρατικά δεδοµένα ή από τα δεδοµένα των πελατών 25 3 32 41 Άµεση, εύκολη και µαζική επικοινωνία µε το πελατολόγιο 26 39

Από 1 έως 10

9-10

1-6

1 καθόλου σηµαντική - 10 πολύ σηµαντική

7-8

∆Γ/∆Α

Η τεχνολογική αλλαγή οδηγεί στην εξοικονόµηση χρόνου; Παραδοσιακά εργαλεία αντικαθίστανται με νέες εφαρμογές

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον κλάδο των λογιστών στην Ελλάδα λαμβάνει χώρα ανομοιόμορφα και σε διαφορετικές ταχύτητες. Ώστόσο, διεθνώς και στη χώρα μας, η πανδημία κατέστησε μονόδρομο, τον ολοκληρωμένο τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του λογιστικού γραφείου και ευρύτερα των επιχειρήσεων, αλλά και την άμεση υιοθέτηση απλών και αποτελεσματικών ψηφιακών εργαλείων. Ο ιδιαίτερα περιορισμένος ψηφιακός μετασχηματισμός των λογιστικών γραφείων, ενδεχομένως να είναι, ως ένα βαθμό, η αιτία για την οποία οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες προβλέπουν αύξηση στο χρόνο που θα αφιερώνουν για την υλοποίηση σειράς διαδικασιών. Ξεχωρίζουν η ενημέρωση – έλεγχος myDATA, ο έλεγχος, η αναδιάρθρωση επιχειρήσεων, ο φορολογικός προγραμματισμός και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Επιπλέον, καταγράφονται διαφοροποιήσεις ανά περιοχή και ομάδα συμμετεχόντων στην έρευνα. Έτσι, στην Αττική οι λογιστές είναι πιο ανήσυχοι σχετικά με την έλλειψη χρόνου, γεγονός που ανησυχεί, σε μικρότερη κλίμακα, τα ανώτατα στελέχη και τα μεγαλύτερα λογιστικά γραφεία. Επίσης, η ενημέρωση – έλεγχος myDATA, ο έλεγχος και η αναδιάρθρωση επιχειρήσεων εμφανίζουν διαφορές, ενώ ο φορολογικός προγραμματισμός απασχολεί περισσότερο, συγκριτικά με την αναδιάρθρωση, τις νεότερες ηλικιακές ομάδες και τις μικρότερες επιχειρήσεις. Αντίστοιχα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στη σύσταση εφαρμογών πληροφορικής προς τους πελάτες τους.

32%

15%

Κατεβάστε την έρευνα εδώ Top 2 boxes:

Πολύ πιθανό

73%

Αρκετά πιθανό

Αχιλλέως 8, Καλλιθέα 17674 Τ: 210 33 22 700 E: info@prosvasis.com www.prosvasis.com

Ούτε πιθανό ούτε µη πιθανό Αρκετά απιθανό Πολύ απιθανό ∆Γ/∆Α

41%

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

myDATA: Η μεταρρύθμιση προχωρά παρά τα εμπόδια Χρειάζεται χρόνος για την εφαρμογή αλλά και βελτιώσεις Η μεγάλη ψηφιακή μεταρρύθμιση του ελληνικού κράτους που ξεκίνησε δοκιμαστικά τον Οκτώβριο του 2020 βρίσκει σιγά σιγά τον βηματισμό της αφήνοντας ήδη ένα θετικό αποτύπωμα τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στις φορολογικές αρχές. Η διαβίβαση παραστατικών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ myDATA έβαλε οριστικό τέλος στο βασίλειο του χαρτιού επιφέροντας μείωση κόστους στις επιχειρήσεις ενώ δίνει τη δυνατότητα στις φορολογικές αρχές να έχουν πλήρη και on-line εικόνα της δραστηριότητας και του οικονομικού προφίλ επιχειρήσεων.

έραν αυτού, καταργούνται σταδιακά διαδικασίες που επιβάρυναν αρκετά τη λειτουργία των οικονομικών τμημάτων, όπως το τέλος της υποχρέωσης υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών – προμηθευτών από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Σύμφωνα με την απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή για το 2021 και στο εξής, η σχετική υποχρέωση πληροφόρησης καλύπτεται από τις διαβιβάσεις δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Ειδικότερα, για το 2021: Οι επιχειρήσεις διαβιβάζουν υποχρεωτικά στη myDATA τα απαιτούμενα δεδομένα των εσόδων τιμολόγησης, εξόδων αυτοτιμολόγησης και τίτλων κτήσης που έχουν εκδώσει έως τις 27 Μαΐου 2022. Στη συνέχεια, με βάση την εικόνα των ηλεκτρονικών βιβλίων τους, όπως θα έχει διαμορφωθεί από τη διαβίβαση στη myDATA των παραστατικών από τους προμηθευτές τους, διαβιβάζουν τυχόν αποκλίσεις παραστατικών εξόδων από τις 10 Ιουνίου έως τις 31 Οκτωβρίου 2022. Για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων προβλέπεται ότι, ειδικά για το 2021, οι διαβιβάσεις δεδομένων εσόδων και αποκλίσεων εξόδων μπορούν να γίνουν, είτε αναλυτικά, ανά παραστατικό, είτε συγκεντρωτικά, ανά ΑΦΜ πελάτη ή προμηθευτή. Με την ηλεκτρονική τιμολόγηση καταργούνται η εκτύπωση παραστατικών πώλησης κι η διαδικασία τιμολόγησης, ενώ η αποστολή και αποθήκευση παραστατικών είναι πλήρως αυτοματοποιημένη. Επίσης, η αποστολή και η λήψη των αρχείων γίνεται ηλεκτρονικά με γρήγορο και ασφαλή τρόπο. Μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων η ΑΑΔΕ μπορεί να διεξάγει ταχύτατες διασταυρώσεις FINANCE PRO

στοιχείων για τα έσοδα, τις πωλήσεις, τις δαπάνες και τα κέρδη και παράλληλα να ελέγχει αν είναι ειλικρινείς οι δηλώσεις στην εφορία, το οποίο αναμένεται να πλήξει τους μηχανισμούς έκδοσης πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων.

Τα στατιστικά στοιχεία της εφαρμογής

Από τότε που ξεκίνησε η εφαρμογή του myDATA και μέχρι τις 7 Απριλίου έκαναν εγγραφή στην ειδική διεπαφή της ΑΑΔΕ (myDATA RESTAPI) 839.922 επιχειρήσεις, οι οποίες διαβίβασαν 627.229.751 εκατ. τιμολόγια και αποδείξεις, που αντιστοιχούν σε τζίρο 394 δισ. ευρώ. Οι διαβιβάσεις κατανέμονται ως εξής : Α) Συνολικά Μέσω Παρόχων Μέσω ERP Μέσω e-timologio Μέσω φόρμας

38.205.493 584.809.098 2.545.717 1.669.443

Β) Απρίλιος 2022 Μέσω Παρόχων Μέσω ERP Μέσω e-timologio Μέσω φόρμας

172.542 3.914.525 27.739 10.436

Την εφαρμογή e-timologio χρησιμοποιούν 166.848 χρήστες, ενώ οι πάροχοι Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης είναι 12. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

Ποια είναι η εντύπωση που έχουν αποκομίσει μέχρι σήμερα από τη διασύνδεση των συστημάτων των επιχειρήσεων με το myDATA; Στο ερώτημα του Finance Pro απαντούν θεσμικοί φορείς, οικονομικοί διευθυντές, φοροτεχνικοί και πάροχοι.

Στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού

Σχετικά με το εγχείρημα του myDATA, το ΟΕΕ στήριξε την προσπάθεια αυτή, που αποβλέπει στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία τους και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, τονίζει στο Finance Pro o Κωνσταντίνος Κόλλιας, Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. «Το ΟΕΕ, με τις παρατηρήσεις – προτάσεις του και ειδικότερα για την περίοδο της πανδημίας, ζήτησε η εφαρμογή της πλατφόρμας myDATA να λειτουργήσει πιλοτικά για το έτος FINANCE PRO

Μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων η ΑΑΔΕ μπορεί να διεξάγει ταχύτατες διασταυρώσεις στοιχείων για τα έσοδα, τις πωλήσεις, τις δαπάνες και τα κέρδη

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

2021, κατανοώντας ότι λόγω της επιβαρυμένης υγειονομικά κατάστασης o επιχειρηματικός κόσμος δεν είχε προετοιμαστεί για τη λειτουργία του. Για την όποια μεταρρύθμιση, προαπαιτούμενο είναι η διασφάλιση της σωστής και αποτελεσματικής υλοποίησής της, ακόμα κι αν χρήζει περισσότερου χρόνου από ό,τι θα θέλαμε ή υπολογίζαμε αρχικά», προσθέτει.

Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης

Το myDATA προχωρά αργά και βασανιστικά για όλους, όπως αναφέρει ο Λάμπρος Μπέλεσης, Αντιπρόεδρος της ΠΑΕΛΟ. Κατά την άποψη του, έπρεπε από χρόνια να υπάρχει «μια μηχανογραφική εφαρμογή η οποία θα βοηθούσε και στις διασταυρώσεις στοιχείων, αλλά και στη στοχευόμενη και αποτελεσματική δράση του ελεγκτικού μηχανισμού της ΑΑΔΕ με συγκεκριμένα κριτήρια και με σωστή αξιολόγηση της φοροδοτικής δυνατότητας της κάθε επιχείρησης ,και όχι αυτός ο μηχανισμός να βασίζεται σε τυπολατρικά κριτήρια όπως γίνεται χρόνια τώρα. Η βάση σε αυτή την δομή μπαίνει με το myDATA, όμως υπάρχει πολύς δρόμος και πολλή ανηφόρα ακόμη», τονίζει. «Από την εμπειρία και την ενασχόληση όλων μας θα προκύψουν και τα κατάλληλα εγχειρίδια για κάθε τομέα, που αυτή τη στιγμή είναι απλά άτυπες ομάδες, και από τη χρήση θα διδαχτούμε όλοι και θα διδάξουμε τους νεώτερους. Στην όλη ιστορία το θετικό στοιχείο είναι ότι μια τέτοια δομή μπορεί να βελτιωθεί πολύ στο μέλλον παντρεύοντας την ηλεκτρονική δομή με τη λογιστική επιστήμη, η οποία δυστυχώς απουσιάζει προς το παρόν», προσθέτει.

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟΣ ΚΌΛ Λ Ι Α Σ Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελ λ άδος

«Το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΟΕΕ) από το 2019 έχει εκφράσει τη θετική του στάση προς στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που αποσκοπούν στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Φορολογικής Διοίκησης»

Τελικοί κριτές είναι η επιχείρηση και η αγορά

«Θα μου επιτρέπατε να τροποποιήσω το πρώτο σκέλος της ερώτησης ως εξής, «Η myDATA έχει μπει πλέον για τα καλά στη ζωή των λογιστών;». Και αυτό διότι είναι λαθεμένη η υπάρχουσα εντύπωση ότι το εγχείρημα αφορά μόνο τον λογιστή-φοροτεχνικό», μας λέει ο Μιχάλης Πόλυγγερ, Πρόεδρος του Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών. «Όμως η πραγματικότητα είναι πως τελικός αποδέκτης για την εφαρμογή της, αλλά και τελικός ‘κριτής’ της επιτυχίας της λειτουργίας της, είναι η επιχείρηση και η αγορά. Είναι τέσσερις οι εμπλεκόμενοι στη myDATA. Η πολιτεία, η οποία λαμβάνει τα δεδομένα, η επιχείρηση που καλείται να τα «διαβιβάσει», δηλαδή να τα στείλει στην ΑΑΔΕ, ο λογιστής που καλείται να τα ελέγξει, επεξεργαστεί, χαρακτηρίσει, εμπλουτίζοντας ποιοτικά την πλατφόρμα, και οι εταιρείες λογισμικού που καλούνται να την υποστηρίξουν τεχνικά. Η μέχρι τώρα πορεία δεν είναι η επιθυμητή, εφόσον δεν υφίσταται η ομαλή και ολοκληρωμένη λειτουργία της πλατφόρμας, αφενός, και δεν υπάρχει πανελλαδική ενσωμάτωση στο εγχείρημα, έστω σε ικανοποιητικό ποσοστό, αφετέρου. Επομένως θα μπορούσαμε να έχουμε καλύτερη εικόνα στον χρόνο εκείνο που το σύνολο των επιχειρήσεων θα είναι ενταγμένο για το σύνολο των συναλλαγών. Εξάλλου, το πιο θετικό αποτέλεσμα που θα φέρει η myDATA στις επιχειρήσεις είναι η πλήρης μηχανογράφησή τους, που

Λ Ά ΜΠΡΟΣ ΜΠΈΛ ΕΣΗΣ Αν τιπρόεδρος της Πανελ λήνιας Ένωσης Λογισ τών Οικονομολόγων

«Το myDATA είναι μια ανοικτή πλατφόρμα που ουσιαστικά εμπλουτίζεται καθημερινά και, όπως όλοι γνωρίζουμε, την επιτυχία μιας πλατφόρμας την κρίνει ο χρόνος»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

Υπογράφουμε το ψηφιακό μέλλον των επιχειρήσεων Στην IMPACT φέρνουμε την επόμενη ημέρα για τις διεπιχειρησιακές συναλλαγές

ε μια χρονική συγκυρία όπου η ψηφιοποίηση εξελίσσεται σε διαβατήριο επιβίωσης και ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, οι εταιρείες στην Ελλάδα οξύνουν τάχιστα τα ψηφιακά τους αντανακλαστικά, αυτοματοποιώντας την επιχειρηματική τους καθημερινότητα. Στην IMPACT είμαστε υπερήφανοι που βάζουμε την υπογραφή μας σε αυτήν ακριβώς την κομβική διαδικασία της αυτοματοποίησης των διεπιχειρησιακών συναλλαγών. Στη νέα ηλεκτρονική εποχή στηρίζουμε τις εταιρείες να επιταχύνουν τον ψηφιακό βηματισμό τους, με καινοτόμες υπηρεσίες σε όλο τον κύκλο των συναλλαγών, από την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέχρι τις online πληρωμές. Με εχέγγυο την πολυετή τεχνογνωσία και τις ισχυρές συνεργασίες μας, «ξεκλειδώνουμε» το ψηφιακό μέλλον, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να μειώσουν τα κόστη λειτουργίας και να κερδίσουν πόντους παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.

Διασύνδεση

Καινοτομία

Αξιοπιστία

Το «εργαλείο» μας στην επίτευξη του στόχου για την ψηφιακή εποχή των διεπιχειρησιακών συναλλαγών είναι η πρωτοποριακή online πλατφόρμα WeDoConnect, η οποία αυτοματοποιεί πλήρως τη διασύνδεση κάθε επιχείρησης με τους εμπορικούς της συνεργάτες. Μέσα από το WeDoConnect κάθε εταιρεία μπορεί να διεκπεραιώσει ψηφιακά μία σειρά από εργασίες: από την ηλεκτρονική αρχειοθέτηση παραστατικών (παραγγελίες, τιμολόγια, δελτία διακίνησης) και την online ανταλλαγή τους, μέχρι το πιο κομβικό σημείο, αυτό της έγκρισης, καταχώρησης και online πληρωμής δαπανών. Στην IMPACT πιστεύουμε ότι η ηλεκτρονική τιμολόγηση και ανταλλαγή παραστατικών αποτελεί ένα πρώτο βήμα. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις να αυτοματοποιήσουν όλη τη διαδικασία, από την παραγγελιοληψία μέχρι την εξόφληση. Ειδικά στο κομμάτι των πληρωμών, στην IMPACT έχουμε το κορυφαίο πλεονέκτημα της συνεργασίας μας με τη Eurobank, η οποία -εκτός από συνεργάτης- αποτελεί έναν από τους βασικούς μας μετόχους. FINANCE PRO

Ώς μία από τις πλέον καινοτόμες εταιρείες της ελληνικής αγοράς ψηφιακών τεχνολογιών, ανοίξαμε τον δρόμο το 2002, με την πλατφόρμα WeDoConnect. Σήμερα, η cloud πλατφόρμα της IMPACT, που είναι ο μεγαλύτερος πάροχος στην Ελλάδα στον τομέα της online τιμολόγησης, έχει εξελιχθεί σε βασικό σημείο διασύνδεσης μεταξύ των επιχειρήσεων. Και βέβαια, η εταιρεία είναι και πιστοποιημένος πάροχος για τη διαβίβαση ηλεκτρονικών παραστατικών στην εφαρμογή myDATA της ΑΑΔΕ. Περισσότερα από 50 εκατ. παραστατικά ετησίως ανταλλάσσονται ψηφιακά μέσα από το WeDoConnect, ενώ στην πλατφόρμα έχουν πρόσβαση τουλάχιστον 67.000 επιχειρήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι ψήφο εμπιστοσύνης στην τεχνολογική καινοτομία του WeDoConnect δίνουν καθημερινά οι μεγαλύτερες εταιρείες από τους κλάδους του λιανεμπορίου, της ενέργειας, του τουρισμού, του φαρμάκου, της βιομηχανίας και των τραπεζών.

Με εχέγγυο τη διεθνή μας εμπειρία και τη βαθιά κατανόηση των αναγκών κάθε επιχείρησης, αξιοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, θα συνεχίσουμε να παρέχουμε αξιόπιστες λύσεις, που απλοποιούν τις καθημερινές επιχειρηματικές διαδικασίες. Στοίχημά μας να παραμείνουμε η πρώτη επιλογή των εταιρειών που χρειάζονται δυναμικές λύσεις για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητά τους.

INFORMATION SYSTEMS IMPACT ΑΕ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ 78, 11854 ΑΘΗΝΑ Τ: (+30)210 88 33 624 Ε: isimpact@impact.gr www.impact.gr

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

θα τις καταστήσει και ανταγωνιστικές στην αγορά», σημειώνει. Από λογιστικής άποψης, καθώς υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες, αντιμετωπίζονται ακόμα κάποια σοβαρά προβλήματα στην πλατφόρμα που δυσκολεύουν την ορθή αποτύπωση των δεδομένων των λογιστικών βιβλίων των επιχειρήσεων. Από τη μεριά του κλάδου μας και μέσω των φορέων του, και ιδιαίτερα του Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών, γίνονται καθημερινές αναφορές με αιτήματα και προτάσεις προς την ΑΑΔΕ προκειμένου να βρεθούν λύσεις. Ο Λογιστής - φοροτεχνικός έχει πολύ διακριτό ρόλο στο εγχείρημα και γίνεται ο πλέον απαραίτητος συνεργάτης της επιχείρησης για την ορθή αποτύπωση των δεδομένων των φορολογικών βιβλίων της. Παράλληλα, συνεχίζει να είναι ο συνδετικός κρίκος της επιχείρησης και της αγοράς με την πολιτεία. Ναι, λοιπόν, η myDATA έχει μπει για τα καλά και στη δική μας ζωή! Αυτοί είναι οι ουσιαστικοί λόγοι για τους οποίους η πολιτεία πρέπει να μεριμνήσει επικοινωνιακά και να δημοσιοποιήσει αφενός την υποχρέωση, αφετέρου τις θετικές επιδράσεις του εγχειρήματος στην αγορά και την κοινωνία. Μεταξύ των πιο σημαντικών μειονεκτημάτων της μεταβατικής περιόδου είναι η τυχόν ασυμφωνία δεδομένων που θα προκύψει λόγω αλλαγής της μεθόδου διασταύρωσής τους. Πρέπει, λοιπόν, οι αρμόδιοι να λάβουν σοβαρά υπόψη ότι τα έτη 2021-2022 είναι έτη προσαρμογής και να υπάρξει ο ανάλογος χειρισμός. Διαφορετικά, οι συνέπειες που θα προκύψουν από τυχόν μελλοντικό φορολογικό έλεγχο που θα λάβει υπόψη ασυμφωνίες δεδομένων, που είναι βέβαιο ότι θα προκύψουν, θα είναι επαχθείς για τις επιχειρήσεις χωρίς δική τους υπαιτιότητα. Τελικά, είναι απαραίτητο να γίνουν άμεσες ενέργειες και νομοθετικές διατάξεις που θα διαφοροποιούν το υφιστάμενο πλαίσιο και θα το εναρμονίζουν με τις ειδικές διατάξεις της myDATA», προσθέτει.

ΜΙΧ Α Λ ΗΣ ΠΟΛΥ ΓΓΕΡ Πρόεδρος του Λογισ τικού Συλ λόγου Αθηνών

«Η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να λάβει σημαντικά μέτρα για την ομαλή μετάβαση στη νέα εποχή, χωρίς πρόστιμα και τιμωρητικές διατάξεις»

Το εγχείρημα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση

Μετά από κάποιες αναβολές, το σύστημα myDATA ξεκίνησε να λειτουργεί επίσημα το 2021. «Κατά τη γνώμη μου, το όλο εγχείρημα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, δηλαδή της ψηφιοποίησης, της αυτοματοποίησης και του ευκολότερου ελέγχου», τονίζει ο Ιωάννης Αραμπατζής, CFO της Timac Agro. «Η κεντροποιημένη κρατική διοίκηση θα χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που ‘ανεβαίνουν’, για να ελέγχει υπάρχουσες λειτουργίες, όπως τον υπολογισμό του ΦΠΑ. Επίσης, οι εταιρείες θα ελέγχουν ευκολότερα τα παραστατικά που εκδίδουν και αυτά που παραλαμβάνουν από τους συνεργάτες τους», αναφέρει. «Οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις δαπάνησαν κεφάλαιο και εργατοώρες για να ‘στήσουν’ τα συστήματά τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να επικοινωνούν με το myData. Για να μετατραπεί αυτή η δαπάνη σε επένδυση, χρειαζόμαστε περαιτέρω εξέλιξη του συστήματος. Οι χρήστες θα πρέπει να διευκολύνονται από την πλατφόρμα στην αυτοματοποίηση λογιστικών διαδικασιών, όπως την καταχώρηση τιμολογίων εξόδων».

ΙΏΑ Ν ΝΗΣ Α ΡΑ ΜΠ ΑΤΖΗΣ CFO Timac Agro

«οι εταιρίες θα ελέγχουν ευκολότερα τα παραστατικά που εκδίδουν και αυτά που παραλαμβάνουν. Θα πρέπει όμως να υπάρξει αυστηροποίηση του πλαισίου, ώστε η πλατφόρμα να χρησιμοποιείται από όλους»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

EPSILON NET ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΠΑΡΟΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Η EPSILON NET παρουσιάζει το EPSILON DIGITAL, μια ολοκληρωμένη λύση για την ηλεκτρονική τιμολόγηση, αυθεντικοποίηση, αποστολή των παραστατικών στην Α.Α.Δ.Ε. και αρχειοθέτησή τους με αυτοματοποιημένες διαδικασίες.

Μία μοναδική υπηρεσία για ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ και ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ που παρέχει διασύνδεση με όλες τις εφαρμογές τις αγοράς.

ONLINE ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ Α.Α.Δ.Ε.

Χαρακτηριστικά

Εχtras

Ηλεκτρονική Τιμολόγηση

Διαβίβαση παραστατικού στον τελικό λήπτη

Αυθεντικοποίηση παραστατικών Β2Β και Β2C (χωρίς την χρήση φορολογικών μηχανισμών)

Φύλαξη παραστατικών

Online Σύνδεση με την Α.Α.Δ.Ε.

Διαβίβαση μορφοποιημένου παραστατικού στον λήπτη σύμφωνα με το ευρωπαϊκό μορφότυπο

Αποστολή παραστατικών

Ενημέρωση αποστολής μέσω SMS & Viber

Αποδοχή από τον πελάτη

Αποστολή συνοδευτικών εντύπων (Διαφημιστικά, τιμοκατάλογοι etc)

Αρχειοθέτηση παραστατικών

Εγκρίσεις παραστατικών για αποστολή

DIGITAL E-INVOICING

Συνδέεται με όλες τις εφαρμογές του ομίλου Epsilon Net για επιχειρήσεις και λογιστικά γραφεία

SOFTWARE HOUSE OF THE YEAR

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

Χρειάζονται αλλαγές και βελτιώσεις της πλατφόρμας

«Δεδομένου ότι ακόμα και τώρα η πλατφόρμα, παρόλο που είναι σε λειτουργία πλέον των έξι μηνών, εκτός της αρχικής δοκιμαστικής περιόδου, επιδέχεται αρκετές βελτιωτικές αλλαγές, θα μπορούσε σε μελλοντικό χρόνο να αποτελέσει ένα βασικό εργαλείο όχι μόνο στην αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση των οικονομικών υπηρεσιών, αλλά και στην καλύτερη και πληρέστερη παρακολούθηση και τον έλεγχο των συναλλαγών από πλευράς πολιτείας, με σκοπό την πάταξη της φοροδιαφυγής και διαφύλαξη του υγιούς ανταγωνισμού των εταιρειών», μας λέει ο Χρήστος Γκανάς CFO της Media Strom. «Για να φτάσουμε όμως σε αυτά τα επίπεδα θα πρέπει να γίνουν και άλλες αλλαγές, βελτιώσεις της πλατφόρμας, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η διασύνδεση και φόρτωση των δεδομένων από τις επιχειρήσεις. Είναι αλήθεια πως η νέα εποχή του myDATA θα επιφέρει ανάγκες για αλλαγές κυρίως στις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις και σε επίπεδο εσωτερικής διαχείρισης νέων συστημάτων ΕRP που θα διασυνδέονται με την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, αλλά αυτό σε βάθος χρόνου θα επιφέρει καλύτερη εσωτερική οργάνωση και παρακολούθηση των οικονομικών συναλλαγών», προσθέτει.

Χ ΡΉΣΤΟΣ ΓΚ Α ΝΆ Σ CFO, MEDI A STROM

«Η μέχρι τώρα πορεία του myDATA θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από αργά και σταθερά βήματα μετεξέλιξης στην ψηφιακή εποχή κάποιων λειτουργιών των οικονομικών υπηρεσιών των επιχειρήσεων»

Πετυχημένο εγχείρημα

Το εγχείρημα της έκδοσης ηλεκτρονικών τιμολογίων μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA, καθώς και η διαβίβαση των τιμολογίων πωλήσεων που έχει καταστεί υποχρεωτική για έναν μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών από την 1η Νοεμβρίου 2021, , μας λέει ο Ευθύμιος Τάτσιος CFO της Χαλυβουργία Ελλάδος Α.Ε . «Στην εκτίμησή μου αυτή συντείνει το γεγονός ότι μέχρι σήμερα περισσότερες από 800.000 επιχειρήσεις συμμετέχουν στην ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA, είτε μέσω συστημάτων ERP είτε μέσω παρόχων, ενώ έχουν ήδη διαβιβαστεί στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ περισσότερα από 600 εκατομμύρια παραστατικά, αριθμός ιδιαίτερα εντυπωσιακός για την ομολογουμένως φτωχή σε ψηφιοποίηση δομή αρκετών, ακόμα, επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών», αναφέρει.Επιπλέον, σύμφωνα με τα δεδομένα που παρακολουθώ καθημερινά, προστίθενται νέες επιχειρήσεις στην πλατφόρμα MyData, δίνοντας τη δυνατότητα κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, χωρίς κόστος, να ψηφιοποιήσουν τη διαδικασία έκδοσης των τιμολογίων τους μέσω της εφαρμογής e-timologio, συντελώντας στην κατάργηση χρονοβόρων ετήσιων διαδικασιών και υποχρεώσεων, όπως οι συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών – προμηθευτών (οι γνωστές ΜΥΦ), καθώς και στην καλύτερη παρακολούθηση του ΦΠΑ των επιχειρήσεων, που ως σήμερα αποτελούσε μόνιμο αγκάθι για τις φορολογικές αρχές», προσθέτει.

ΕΥΘΎΜΙΟΣ ΤΆΤΣΙΟΣ CFO, Χαλυβουργία Ελ λ άδος Α.Ε

Πρωτοποριακό σύστημα τιμολόγησης

«Οι αλλαγές παρά το γεγονός ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, δημιούργησαν επιπλέον όγκο εργασιών, κυρίως στο κομμάτι της συμφωνίας και διαβίβασης των παραστατικών στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ»

FINANCE PRO

«Το myDATA ήρθε στη ζωή των επιχειρήσεων μαζί με τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση της τελευταίας 100ετίας», τονίζει στο Finance Pro ο Ηλίας Χατζηγεωργίου, Φοροτεχνικός, Αντιπρόεδρος Επιτροπής Λογιστών Ε.Ε.Α. «Μοιραία η ανάπτυξη και ο προγραμματισμός που αρχικά είχαν σχεδιαστεί ήταν αδύνατον

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

A DV ERTOR I A L

myDATA και ηλεκτρονική τιμολόγηση Η Quantum BITS δίπλα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις Του Π Α ΝΑ ΓΙΏΤΗ ΓΟΥ ΡΝΑ, Accounting Manager της QUA NTUM BITS

Οι όροι ηλεκτρονική τιμολόγηση, προσυμπληρωμένες δηλώσεις, ηλεκτρονικά βιβλία, myDATA ηχούν στα αυτιά επιχειρηματιών και λογιστών τα τελευταία δύο χρόνια. Παρακάτω επιλύουμε βασικές απορίες που έχουν προκύψει. Τι είναι τα myDATA και πώς λειτουργούν;

Τα myDATA (συντομογραφία για την φράση “my Digital Accounting and Tax Application”) είναι μία εφαρμογή που φιλοξενείται στο νέο περιβάλλον myAADE (το οποίο σταδιακά αντικαθιστά το παλιό, αλλά πρωτοποριακό για την εποχή του, TAXISnet) και προσφέρει την δυνατότητα άμεσης διαβίβασης παραστατικών εσόδων και εξόδων για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Πρακτικά, τι σημαίνει αυτό για τις επιχειρήσεις;

Η έγκαιρη ενημέρωση των βιβλίων εσόδων-εξόδων σε μηνιαία βάση αποτελεί αλλαγή για την μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας, καθώς (σε αντίθεση με ότι συνέβαινε ως τώρα) θα πρέπει να είναι ενημερωμένα έως και την 20η του επόμενου μήνα και να έχουν διαβιβαστεί στο myDATA μέσω αδειοδοτημένου-λογιστή φοροτεχνικού ο οποίος θα πρέπει να χαρακτηρίζει και όλα τα παραστατικά που διαβιβάζονται από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις προς τον ΑΦΜ των πελατών του.

Αυτό δηλαδή συνεπάγεται περισσότερη δουλειά;

Η αρχική αντίδραση στο άκουσμα αυτής της νέας διαδικασίας ήταν πως πρόκειται για ακόμα μία υποβολή που θα προστεθεί στο ήδη ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα των λογιστικών γραφείων, αλλά και ένα επιπλέον έξοδο για τις επιχειρήσεις που δεν έχουν στην κατοχή τους εμπορικό πρόγραμμα που θα διαβιβάζει απευθείας τα παραστατικά εσόδων. Ώστόσο, η μετάβαση στα ψηφιακά βιβλία εσόδων-εξόδων είναι μία καινοτομία που μακροπρόθεσμα θα ωφελήσει τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και τα λογιστικά γραφεία.

Πώς σχετίζονται τα myDATA με την ηλεκτρονική τιμολόγηση;

Η ηλεκτρονική τιμολόγηση έχει ήδη εισαχθεί στην καθημερινότητα πολλών επιχειρήσεων από το 2014, όταν πλέον καταργήθηκαν τα θεωρημένα παραστατικά και πρακτικά η FINANCE PRO

κάθε επιχείρηση (εκτός από αυτές που δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο) μπορεί να εκδώσει τα παραστατικά εσόδων με μία απλή εφαρμογή υπολογιστή (ακόμα και με εφαρμογές επεξεργασίας υπολογιστικών φύλλων).

Πρέπει να αγοράσουν νέα προγράμματα οι επιχειρήσεις;

Η δωρεάν εφαρμογή της ΑΑΔΕ (timologio by AADE) παρέχει την απλούστερη δυνατή πληροφόρηση ως προς το ύψος των συναλλαγών με κάθε πελάτη και το σύνολο των εσόδων. Δεν υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης εισπράξεων (άρα, ούτε και υπολοίπων), ούτε η δυνατότητα αυτόματης αποστολής παραστατικών. Συνεπώς, συστήνεται σε όλες τις επιχειρήσεις να κάνουν μία σύντομη έρευνα αγοράς για να βρουν το πρόγραμμα που εξυπηρετεί τις ανάγκες τους.

Άρα, δεν υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης χειρόγραφων παραστατικών;

Η δυνατότητα αυτή παρέχεται πλέον μόνο σε πολύ περιορισμένες περιπτώσεις και ειδικότερα σε επιχειρήσεις που είτε έχουν χαμηλό ετήσιο τζίρο (το πολύ 50.000€ ή 100.000€, ανάλογα αν τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία), είτε μικρό πλήθος παραστατικών (έως 50 ετησίως) και για τις οποίες ο λογιστής-φοροτεχνικός θα πρέπει να τα διαβιβάζει εντός 5 ημερών στο myDATA από τον δικό του λογαριασμό.

Περικλέους 30-32, 5ος όροφος, ΤΚ 105 62 Σύνταγμα, Ελλάδα T: 2112104050 E: info@quantum.gr https://www.quantum.gr/

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

να επιτευχθούν. Το 2021 μετατράπηκε από έτος υποχρεωτικής εφαρμογής σε έτος ελαφράς προσαρμογής. Αναφέρω τη λέξη ‘ελαφρά’, γιατί ήδη έχουμε το πρώτο αυστηρό χρονοδιάγραμμα όσον αφορά τη διαβίβαση των εσόδων των επιχειρήσεων για το έτος 2021 στην εφαρμογή του myDATA, όπου σύμφωνα με την εγκύκλιο A.1038/2022 θα πρέπει να διαβιβαστούν έως τις 27 Μαΐου από όλες τις επιχειρήσεις. Αντίστοιχα, έως τις 31 Οκτωβρίου θα πρέπει να διαβιβαστούν τυχόν διαφωνίες των εξόδων των επιχειρήσεων σε σχέση με τα διαβιβασμένα έσοδα των προμηθευτών. Βέβαια μαζί με αυτό έρχονται και η απορία αλλά και η αγωνία για το άγνωστο, χωρίς όμως να σημαίνει ότι δεν πρόκειται για ένα πρωτοποριακό σύστημα τιμολόγησης που θα πρέπει σταδιακά να εφαρμόζεται σχεδόν από όλους τους επαγγελματίες», αναφέρει.

Το myDATA αποτελεί μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση

«H πλατφόρμα myDATA αποτελεί μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση που άμεσο στόχο είχε τον εντοπισμό πλαστών τιμολογίων (που παλιότερα εξυπηρετούσαν, θεωρητικά, οι Συγκεντρωτικές Τιμολογίων) και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, ενώ σε δεύτερο χρόνο στοχεύει στην ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας στα λογιστήρια, εφόσον ουσιαστικά (μέσω των ηλεκτρονικών παραστατικών που φιλοξενεί η πλατφόρμα) τα περισσότερα βιβλία (π.χ. Δήλωση ΦΠΑ, Κατάσταση Αποτελεσμάτων) θα προκύπτουν αυτόματα», τονίζει ο Στέφανος Μαρμαρίδης, General Manager, Partner Channel Division, Entersoft. «Οφέλη από την πλήρη εφαρμογή θα είναι η απλοποίηση διαδικασιών και η αναβάθμιση του ρόλου των λογιστών, η υλοποίηση αξιόπιστων, και δίκαιων, ελέγχων ορθότητας των στοιχείων και η αναμενόμενη ευρύτερη υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, δηλαδή άυλης έκδοσης τιμολογίων μέσω πιστοποιημένου παρόχου, για περαιτέρω μείωση κόστους».

Η Λ Ί Α Σ Χ ΑΤΖΗΓΕΩΡΓΊΟΥ Φοροτεχ νικός, Αν τιπρόεδρος Επιτροπής Λογισ τών Ε.Ε.Α.

«Ακριβής αποτίμηση για το myDATA πιστεύω ότι δεν μπορεί να γίνει, γιατί είμαστε ακόμα σε φάση οργάνωσης»

Η προσπάθεια έχει ήδη αποδώσει καρπούς

«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός που πραγματοποιείται από την ΑΑΔΕ αποτελεί βεβαίως μία πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία, με ιδιαίτερες τεχνολογικές απαιτήσεις και την ανάγκη άρρηκτης συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, λογιστών και επιχειρήσεων πληροφορικής» μας λέει ο Μιχάλης Λυμπεριάδης, TPS Services Director της Epsilon Singular Logic Integrator. «Η αλήθεια είναι ότι τα χρονοδιαγράμματα έχουν μεταβληθεί πολλές φορές, ωστόσο η προσπάθεια αυτή έχει ήδη αποδώσει καρπούς και ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων έχει προσαρμοστεί έχοντας ενταχθεί στο σύστημα, ενώ, παράλληλα, η πλατφόρμα myDATA υποδέχεται και διαχειρίζεται καθημερινά χιλιάδες παραστατικά σε πραγματικό χρόνο. H Epsilon Net είναι η πρώτη εταιρεία που πιστοποιήθηκε ως πάροχος ηλεκτρονικής τιμολόγησης, υλοποιώντας γρήγορα μια καινοτόμα και τεχνολογικά προηγμένη εφαρμογή, το Epsilon Digital, έχοντας παράλληλα εναρμονίσει εγκαίρως όλες τις λύσεις της με την πλατφόρμα myDATA. Αντιμετωπίζουμε πλέον τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων με τον πιο σύγχρονο τρόπο, εξασφαλίζοντας τη διαφάνεια και εμπιστοσύνη ανάμεσα στην επιχειρηματική κοινότητα και τη φορολογική αρχή, καθώς και συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά».

ΣΤΈΦΑ ΝΟΣ Μ Α ΡΜ Α ΡΊΔΗΣ General Manager, Par tner Channel Division, Entersof t.

«Στην πράξη, η εφαρμογή συνάντησε δυσκολίες και αναγκαστικά πήρε κάποιες αναβολές, κυρίως γιατί η περιπτωσιολογία φόρων, τελών, δαπανών είναι τεράστια και το σύστημα την αντιμετώπιζε σταδιακά»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Εντυπωσιακή η πορεία του myDATA

«Η πορεία του myDATA, όσον αφορά τη διασύνδεση των επιχειρήσεων με τις φορολογικές αρχές, είναι εντυπωσιακή καθώς υπάρχει σχεδόν καθολική εφαρμογή», όπως τονίζει ο William Drakos, Managing Director της IMPACT. «Όμως δεν έχει προχωρήσει αρκετά το myDATA σε συνδυασμό με ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχων. Ίσως γιατί η πρωταρχική ανάγκη των επιχειρήσεων ήταν και είναι προς το παρόν η κάλυψη της φορολογικής υποχρέωσης. Πιστεύω, όμως, ότι θα δούμε στο άμεσο επόμενο διάστημα τις επιχειρήσεις να στραφούν στην υλοποίηση του myDATA σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική τιμολόγηση, γιατί εκεί θα ξεκλειδώσουν τα πραγματικά οφέλη που σχετίζονται με μείωση του κόστους και του χρόνου τιμολόγησης πέραν από τα φορολογικά κίνητρα», επισημαίνει.

Οφέλη σε οικονομία και επιχειρήσεις

«Η γενικότερη μαξιμαλιστική σχεδίαση του συστήματος δημιούργησε αρχικά έντονο προβληματισμό στον επιχειρηματικό κόσμο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την καθυστερημένη υιοθέτησή του από τις επιχειρήσεις και τις συνεχείς αναβολές στην εφαρμογή των προγραμματισμένων βημάτων από την ΑΑΔΕ», μας λέει ο Γιάννης Σαλίχος, SOFTONE Group CTO. Αν και τα myDATA δεν έχουν εφαρμοστεί σε όλη τους την έκταση, υπάρχουν ήδη εμφανή οφέλη και στους δυο βασικούς άξονες: Οικονομία Μείωση φοροαποφυγής/φοροδιαφυγής, επομένως μεγαλύτερη διαφάνεια και εμπιστοσύνη ανάμεσα στην επιχειρηματική κοινότητα και τις φορολογικές αρχές Συμβολή στη διαμόρφωση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά Διευκόλυνση έμμεσων τεχνικών ελέγχων. Επιχειρήσεις Μείωση γραφειοκρατίας (πχ επιστροφές ΦΠΑ, κριτήρια επιδοτήσεων υγιών επιχειρήσεων, έλεγχος επιδοτήσεων κα.) Μείωση λαθών και παραλήψεων Αυτοματοποίηση στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ εταιρειών για την έγκαιρη λήψη και καταχώρηση παραστατικών Δυνατότητα βελτίωσης του χρόνου καταχώρησης και συμφωνίας παραστατικών με παράλληλη μείωση του κόστους διαχείρισης Αυτοματοποίηση δημιουργίας φορολογικών δηλώσεων και περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ Ταχύτερες διαδικασίες ελέγχου και διασταύρωσης δεδομένων (κατάργηση ΜΥΦ) Η ηλεκτρονική τιμολόγηση τι έχει αλλάξει ως προς την οργάνωση των λογιστηρίων; Έχουν εντοπιστεί δυσλειτουργίες οι οποίες χρειάζεται να διορθωθούν;

Οι λογιστές σηκώνουν ένα σημαντικό βάρος

«Έχουν αλλάξει πολλά και συνεχίζουν να αλλάζουν», τονίζει ο Κωνσταντίνος Κόλλιας. «Τόσο για τα λογιστήρια των επιχειρήσεων όσο και για τους λογιστές - φοροτεχνικούς, που υποστηρίζουν FINANCE PRO

outsourcing σε τέτοια τμήματα. Το σημαντικότερο είναι ότι οι λογιστές κλήθηκαν να σηκώσουν στους ώμους τους ένα σημαντικό βάρος, αναφορικά με τις ανθρωποώρες που απαιτούνται για να γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές. Μάλιστα, όλα αυτά ήρθαν σε μια περίοδο όπου τα λογιστικά γραφεία ήταν ήδη σημαντικά επιβαρυμένα από την εξυπηρέτηση των πελατών τους για τις ενισχύσεις της πανδημίας, πλέον των τακτικών υποχρεώσεών τους», αναφέρει. Γι’ αυτό και ζητήσαμε, από την πρώτη στιγμή, τη μέγιστη δυνατή περίοδο προσαρμογής ώστε η μετάβαση στο νέο αυτό σύστημα να γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλά και χωρίς παρενέργειες. Σε κάθε περίπτωση, στο ΟΕΕ είμαστε σε καθημερινή ανοιχτή επικοινωνία με τους λογιστές μέλη μας, ακούμε και καταγράφουμε τα όσα μας λένε για προβλήματα και δυσλειτουργίες, και, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ, μέσω ειδικής ομάδας που έχει συσταθεί, προσπαθούμε και τα επιλύουμε», συμπληρώνει.

Μειονέκτημα η μη χρησιμοποίηση του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου

Μεγάλο μειονέκτημα του myDATA, κατά τον Λάμπρο Μπέλεση, είναι η μη χρησιμοποίηση του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου. «Αυτό συμβαίνει γιατί η κωδικοποίησή του βασίζεται καθαρά σε μηχανογραφική δομή, που είναι πολύ σωστό για την έκδοση και διαβίβαση των στοιχείων των εσόδων, όχι όμως για τον χαρακτηρισμό των δαπανών ο οποίος θα έπρεπε να είναι βασισμένος στο λογιστικό σχέδιο, την κοινή γλώσσα των οικονομικών στελεχών. Αυτό ίσως να πρέπει να γίνει στο μέλλον», εξηγεί. «Απαιτείται ακόμη πολλή δουλειά και άριστη συνεργασία μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών ΑΑΔΕ και ΟΕΕ για να πετύχει η εφαρμογή του φιλόδοξου πρωτοπόρου ελληνικού εγχειρήματος, όπως όλοι επιθυμούμε», συμπληρώνει.

Υπάρχει ακόμη διστακτικότητα για μηχανογράφηση

«Η ηλεκτρονική τιμολόγηση διαφέρει από την ένταξη στη myDATA», μας λέει ο Μιχάλης Πόλυγγερ. «Δυστυχώς ξεκινήσαμε ανάποδα, δηλαδή με την πρωθύστερη ένταξη στη myDATA, ενώ θα ήταν ομαλότερη η ένταξη και λειτουργικότερες οι διαδικασίες εάν είχε προηγηθεί η προσαρμογή όλων των επιχειρήσεων στην ηλεκτρονική τιμολόγηση.

Καταργείται η υποχρέωση υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών – προμηθευτών ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

Τα περισσότερα προβλήματα που έχουν προκύψει, πέραν των ιδιαίτερων συνθηκών τιμολόγησης των υπηρεσιών διάφορων ειδικών επιχειρηματικών κλάδων, πχ. ταξιδιωτικών πρακτορείων, ταξί, αφορούν τη διατήρηση της χρήσης χειρόγραφων παραστατικών από τις επιχειρήσεις», τονίζει. «Η myDATA ουσιαστικά ‘ζητά’ τη διαβίβαση των πρωτογενών δεδομένων, δηλαδή των παραστατικών που εκδίδονται από τις επιχειρήσεις, σε πραγματικό χρόνο. Κατόπιν, με την παρέμβαση του λογιστή - φοροτεχνικού (για χαρακτηρισμό, τακτοποιητικές εγγραφές, διαβίβαση εξόδων, κλπ), δημιουργούνται στην πλατφόρμα τα λογιστικά και φορολογικά ‘βιβλία’ της επιχείρησης. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η υποχρέωση διαβίβασης των δεδομένων του παραστατικού αφορά τον εκδότη- επιχείρηση, όπως άλλωστε αυτό ορίζεται και νομοθετικά. Επομένως, ο ομαλότερος, ευκολότερος και ασφαλέστερος τρόπος αυτόματης διαβίβασης των δεδομένων είναι μέσω ενός προγράμματος ή εφαρμογής. Τέτοια, αναλόγως με τις ζητούμενες απαιτήσεις της κάθε επιχείρησης, υπάρχουν σήμερα στην αγορά και ξεκινούν από χαμηλά ετήσια κόστη», προσθέτει. Συμπερασματικά, η προσαρμογή των επιχειρήσεων πρώτα στην ηλεκτρονική τιμολόγηση θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα που έχουν προκύψει μέχρι σήμερα. «Η απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα είναι ότι η μεγαλύτερη δυσλειτουργία που παρατηρείται είναι η ύπαρξη και χρήση ακόμα των χειρόγραφων παραστατικών και η διστακτικότητα για μηχανογράφηση. Κατά τη γνώμη μου, από εκεί ξεκινάει», αναφέρει.

ΜΙΧ Ά Λ ΗΣ ΛΥ ΜΠΕΡΙ Ά ΔΗΣ TPS Ser vices Director, Epsilon SingularLogic Integrator

«Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι πρόκειται για ένα τεράστιο εγχείρημα με απαιτήσεις που αφορούν στην ιδιαίτερα πολύπλοκη ελληνική νομοθεσία και τις ανάγκες χιλιάδων ελληνικών επιχειρήσεων»

Το κράτος οφείλει να στηρίξει τις μικρές επιχειρήσεις

«Είναι απαραίτητο να υπάρχει ηλεκτρονική τιμολόγηση ως μέσο απλοποίησης του φορολογικού συστήματος και των λογιστικών διαδικασιών. Δημιουργήθηκαν ήδη πολλές ελληνικές εφαρμογές που μπορούν να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις με μικρό κόστος», τονίζει ο Ιωάννης Αραμπατζής. Παρόλα αυτά, το κράτος οφείλει να υποστηρίξει σε αυτή την προσπάθεια ιδιαιτέρως τις μικρές επιχειρήσεις. «Τα σύγχρονα οργανωμένα λογιστήρια οφείλουν να χρησιμοποιούν την ηλεκτρονική τιμολόγηση ώστε να δαπανούν λιγότερο χρόνο σε επαναλαμβανόμενα καθήκοντα που δεν επιφέρουν κέρδος. Επίσης, μπορεί να επιτευχθεί γρηγορότερος έλεγχος για λάθη και παραλείψεις από τον εκάστοτε προϊστάμενο. Εκτός από το προαναφερθέν αρχικό κόστος, οι αδυναμίες που έχουμε εντοπίσει προέρχονται από την ‘ακαμψία’ του συστήματος σε κάποιες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, από το νόμο μια επιχείρηση μπορεί να τιμολογήσει έως τις 15 του μήνα με ημερομηνία του προηγούμενου μήνα. Όμως στο myDATA θα πρέπει να ‘ανεβάσει’ τα τιμολόγιά της την ίδια ημέρα με εκείνη που αναγράφεται στο παραστατικό, ή την επόμενη σε κάποιες εξαιρέσεις. Άρα, δημιουργείται μία αντίφαση μεταξύ της πλατφόρμας και του νόμου», αναφέρει.

W ILLI A M DR A KOS Managing Director IMPACT

Μεγάλες αλλαγές στα λογιστήρια

«Το myDATA είναι ίσως το μεγαλύτερο έργο ψηφιακού μετασχηματισμού στην Ελλάδα γιατί αφορά το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου, από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις μέχρι τους ελεύθερους επαγγελματίες»

FINANCE PRO

«Η ηλεκτρονική τιμολόγηση έχει επιφέρει μεγάλες αλλαγές ως προς τη διαχείριση και οργάνωση των παραστατικών από τα λογιστήρια», μας λέει ο Χρήστος Γκανάς. «Πέραν του γεγονότος ότι μειώνουν σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μέσω της στροφής από την παλαιά μέθοδο αποστολής, συλλογής και

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

αποθήκευσης παραστατικών σε έντυπη μορφή με μείωση του χαρτιού, έχουν δημιουργηθεί νέες δυνατότητες καλύτερης και πιο έγκαιρης παρακολούθησης μέσω ηλεκτρονικών αρχείων με άμεση πρόσβαση από κινητές ηλεκτρονικές συσκευές. Οι κύριες δυσλειτουργίες έχουν να κάνουν κυρίως με τους αντισυμβαλλόμενους πελάτες/προμηθευτές και κυρίως με τη δυνατότητα και την ετοιμότητα της ηλεκτρονικής αποδοχής και λήψης των παραστατικών τους», τονίζει.

Οι ωφέλειες θα είναι πολλαπλές για όλους

Η υλοποίηση και η καθημερινή εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων και της πλατφόρμας myDATA, αναπόφευκτα έφερε αλλαγές στη λειτουργία των λογιστηρίων και των λογιστικών γραφείων τονίζει ο Ευθύμιος Τάτσιος. Το μεγάλο ζητούμενο είναι η απλοποίηση της διαδικασίας του χαρακτηρισμού των εξόδων, αφού εκτός από το γεγονός ότι σε ένα οργανωμένο λογιστήριο ή λογιστικό γραφείο θα είναι αναγκαία η ενασχόληση ενός ατόμου -σχεδόν εξ’ ολοκλήρου- με τη συμφωνία και τη διαβίβαση των χαρακτηρισμών, δημιουργούνται και θέματα ετεροχρονισμένης καταχώρησης των παραστατικών εξόδων και ασυμφωνίας με τα διαβιβασθέντα από τους εκδότες παραστατικά. Ωστόσο, παρά τις αρχικές δυσκολίες, οι οποίες είναι αναμενόμενες σε τέτοιου είδους διαρθρωτικές αλλαγές, το project πιστεύω ότι ήταν απαραίτητο. Χρειάζεται ασφαλώς διαρκής συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων και της ΑΑΔΕ και μόνο τότε η επίτευξη των στόχων του θα είναι δεδομένη και οι ωφέλειες θα είναι πολλαπλές για όλους.

Το myDATA είναι μονόδρομος

«Εδώ και καιρό έχω αναφέρει ότι το έργο myDATA είναι μεγάλο και αποτελεί ευκαιρία να γυρίσουμε σελίδα όλοι μας με αυτό. Για να γίνει αυτό όμως σωστά, χρειάζεται και ο απαραίτητος χρόνος σε όλους μας, ο οποίος προφανώς και δεν υπήρχε τα δύο τελευταία χρόνια», όπως λέει ο Ηλίας Χατζηγεωργίου. «Από την ως τώρα πορεία μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις φεύγουν από τη λογική του χειρόγραφου τιμολόγιου και επιλέγουν να χρησιμοποιούν κάποια εμπορική διαχείριση ή αντίστοιχα κάποια εφαρμογή τιμολόγησης. Εμείς προτείνουμε σε όσους μας ρωτάνε ότι αυτό αποτελεί μονόδρομο, δηλαδή να χρησιμοποιούν ένα πρόγραμμα που θεωρούν ότι τους ταιριάζει. Δυσλειτουργίες σαφώς και υπάρχουν όταν έχεις να κάνεις με κάτι τόσο καινούργιο και καινοτόμο. Πολλές φορές τις προκαλεί το ίδιο το φορολογικό μας σύστημα, το οποίο είναι δαιδαλώδες, αφού παρ’ όλες τις μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών παραμένει αρκετά πολύπλοκο με αρκετές υποπεριπτώσεις. Επίσης, δυσλειτουργία προκαλεί το γεγονός ότι ακόμα υπάρχει ανασφάλεια από τους περισσότερους εμπλεκόμενους για τον τρόπο λειτουργίας της όλης διαδικασίας, η οποία πολλές φορές κρίνεται ως δικαιολογημένη αν υπολογίσουμε ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν έχουν ορίσει ακόμα ξεκάθαρα το πλαίσιο. Ή καλύτερα θα λέγαμε ότι το πλαίσιο που ορίζουν είναι αδύνατον να εφαρμοστεί στο απόλυτο για τους λόγους που προανέφερα. Προς το παρόν, συνιστώ σε όλους υπομονή και ψυχραιμία. Άλλωστε κανείς δεν μαθαίνει να οδηγεί από το πρώτο μάθημα. Πάντα θα πρέπει να έχει τον ανάλογο χρόνο στην κατοχή του», προσθέτει. FINANCE PRO

Μεγάλη σημασία η επιλογή του κατάλληλου παρόχου

«Επισημάνθηκαν λάθη, αστοχίες και παραλείψεις καθόλη τη διάρκεια του εγχειρήματος, που στη συντριπτική τους πλειονότητα αντιμετωπίσθηκαν αποτελεσματικά, ενώ παράλληλα η διαδικασία διορθώσεων και αναπροσαρμογών συνεχίζεται», τονίζει ο Μιχάλης Λυμπεριάδης. «Ως αποτέλεσμα, μιλάμε πλέον για πραγματική ηλεκτρονική τιμολόγηση, εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα. Έχει ιδιαίτερη σημασία η επιλογή του κατάλληλου πιστοποιημένου Παρόχου Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης για όσες επιχειρήσεις επιθυμούν την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στις συναλλαγές τους, αφού συνδράμει αποτελεσματικά στον επιχειρησιακό και ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Αυτή τη στιγμή, περισσότερες από 1.200 επιχειρήσεις μάς έχουν εμπιστευτεί για την ηλεκτρονική τους τιμολόγηση και τη διασύνδεση με τη MyDATA, εκ των οποίων ηχηρά brands όλων των κλάδων της ελληνικής αγοράς, ενώ αξίζει να αναφέρουμε ότι μέχρι σήμερα έχουμε στείλει μέσω του παρόχου περισσότερα από 5.000.0000 παραστατικά», συμπληρώνει.

Το myDATA επιφέρει σημαντικά οφέλη σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική τιμολόγηση

«Είναι γνωστό ότι το myDATA αποτελεί μια ακόμα φορολογική υποχρέωση των επιχειρήσεων, η οποία όμως για πρώτη φορά μπορεί να επιφέρει πολλαπλά οφέλη εάν εφαρμοστεί σε συνδυασμό με ηλεκτρονική τιμολόγηση», τονίζει ο William Drakos. «Η κατάργηση του χαρτιού μέσω της ηλεκτρονικής τιμολόγησης με αυτοματοποίηση κοστοβόρων και χρονοβόρων διαδικασιών, τόσο στα εξερχόμενα τιμολόγια (κατάργηση εκτύπωσης, εμφακέλωσης και αποστολής, έλεγχος της λήψης και της είσπραξης των τιμολογίων πελατών) όσο και στα εισερχόμενα (κατάργηση της επανα-καταχώρησης του τιμολόγιου και της φυσικής αρχειοθέτησης, άμεση ενημέρωση των λογιστικών προγραμμάτων) έχει επιφέρει μόνο θετικές αλλαγές στην οργάνωση των λογιστηρίων. Από την άλλη, δυσλειτουργίες κυρίως εντοπίζονται σε περιπτώσεις που η εφαρμογή του

Περί τις 840 χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν εγγραφεί μέχρι τις 7 Απριλίου στην ΑΑΔΕ οι οποίες διαβίβασαν 627 εκατ. τιμολόγια και αποδείξεις ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES D I G I T A L T R A N S F O R M A T I O N

myDATA γίνει χωρίς παράλληλη εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Κυρίως γιατί η ενημέρωση των φορολογικών αρχών μέσω myDATA μπορεί να προσθέσει χρόνο στα λογιστήρια. Χρόνος που μπορεί να εξοικονομηθεί σημαντικά από τη συνδυαστική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης», συμπληρώνει.

Απλοποίηση διαδικασιών για τις επιχειρήσεις

«Προς την κατεύθυνση της απλοποίησης διαδικασιών κινούνται οι επιχειρήσεις που υιοθετούν ηλεκτρονική τιμολόγηση», τονίζει ο Κωνσταντίνος Κοτζαμανίδης, General Manager, Retail-Link. «Η ψηφιακή διαδικασία είναι σήμερα αυτονόητα απλούστερη από την παραδοσιακή εμφακέλωση, αποστολή και αρχειοθέτηση. Ωστόσο, το νέο νομοθετικό πλαίσιο εισάγει σημαντικές αλλαγές, με κυρίαρχες την έκδοση τιμολογίων σε πραγματικό χρόνο και τη διαβίβαση δομημένων στοιχείων στην ΑΑΔΕ πριν την επίσημη έκδοση παραστατικών. Οι απαιτούμενες προσαρμογές κυμαίνονται ανάλογα με τη δραστηριότητα, τον όγκο συναλλαγών και το υφιστάμενο επίπεδο οργάνωσης και μηχανογράφησης. Εντοπίζονται κυρίως στην προετοιμασία των καταχωρίσεων, ώστε η αναλυτική απεικόνιση της συναλλαγής να είναι διαθέσιμη τη στιγμή που συμβαίνει. Τα λογιστήρια καλούνται πλέον να διαβιβάσουν στον χρόνο έκδοσης στοιχεία που άλλοτε χειρίζονταν συγκεντρωτικά κατά τις διαδικασίες λήξης περιόδων. Το μέγεθος του εγχειρήματος φυσιολογικά επιφέρει δυσλειτουργίες και ελλείψεις», προσθέτει.

ΓΙ Ά Ν ΝΗΣ Σ Α Λ ΊΧΟΣ SOFTONE Group CTO

«Είναι πλέον προφανές, ότι τα myDATA είναι κοντά στην καθιέρωση τους ως η νέα πραγματικότητα που ορίζει τη σχέση φορολογικών αρχών και επιχειρήσεων»

Καθοριστικό βήμα για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής

«Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αποτελούν προϋπόθεση για τη διαμόρφωση του πολυπόθητου περιβάλλοντος φορολογικής δικαιοσύνης», μας λέει ο Γιάννης Σαλίχος. «Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι ένα καθοριστικό βήμα για τον περιορισμό της παραοικονομίας και της φοροαποφυγής. Ως πιστοποιημένος πάροχος που έχει διακινήσει περισσότερα από 32 εκατ. παραστατικά, έχουμε την εμπειρία να πιστοποιήσουμε ότι οι δυσλειτουργίες είναι πρακτικά ανύπαρκτες. Με την ηλεκτρονική τιμολόγηση καταργείται η ανάγκη εκτύπωσης παραστατικών και απλοποιείται η διαδικασία τιμολόγησης. Η αποστολή, λήψη, αποθήκευση και αναζήτηση παραστατικών γίνεται γρήγορα, με απόλυτα ασφαλή τρόπο και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος», αναφέρει. «Η διασύνδεση με το myDATA οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές, τόσο στον τρόπο έκδοσης και καταχώρησης των παραστατικών όσο και στη δομή του λογιστικού σχεδίου των επιχειρήσεων. Επίσης, έχει επιτευχθεί η συμβατότητα των δεδομένων μεταξύ των επιχειρήσεων, κάτι που οδήγησε στην περεταίρω τυποποίηση των διαδικασιών και στην ορθολογικότερη λειτουργία των λογιστηρίων. Ειδικότερα στον κλάδο της λιανικής, το όφελος των λογιστηρίων είναι τεράστιο λόγω της άμεσης διεκπεραίωσης των υποχρεώσεων σε σχέση με την αναφορά των εσόδων στο myDATA κατά τη στιγμή έκδοσης ενός παραστατικού», συμπληρώνει.

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟΣ ΚΟΤΖ Α Μ Α ΝΊΔΗΣ General Manager, Retail-Link

«Διανύουμε έτος προσαρμογής και κάποια ζητήματα, όπως οι δυσκολίες στη διασταύρωση στοιχείων, είναι ακόμα ανεκτά. Το επόμενο έτος θα πρέπει να μας βρει όλους έτοιμους και χωρίς εκκρεμότητες»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

myDATA: Τα σημαντικά σημεία για CFOs και λογιστικές εταιρείες Του Λάμπρου Μπέλ εση, Οικονομολόγος, Διευθύ νων Σύ μβουλος, BBC SA ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥ ΜΒΟΥΛΟΙ

Οι 4 βασικοί πυλώνες για την εφαρμογή του myDATA Αρχικά θα πρέπει να τονιστεί ότι το myDATA είναι μια μεγάλη αλλαγή-πρόκληση που δύναται να οδηγήσει σε επαγγελματική και οικονομική αναβάθμιση των οικονομολόγων και των λογιστών ανεξάρτητα από το αν εργάζονται με εξαρτημένη εργασία ή ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή είναι ιδιοκτήτες λογιστικών γραφείων.

ι 4 βασικοί πυλώνες που αφορούν στη σωστή εφαρμογή του Μydata είναι: Ο δημόσιος τομέας Οι επιχειρήσεις Τα οικονομικά στελέχη των επιχειρήσεων Τα λογιστικά γραφεία Ο ∆ημόσιος τομέας θα πρέπει να εκπαιδεύσει το προσωπικό των Εφοριών άριστα ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις νέες τεχνικές ελέγχου. Επίσης η ΑΑΔΕ θα πρέπει σε συνεργασία με το ΟΕΕ, θεσμικό επιστημονικό όργανο των Οικονομολόγων-Λογιστών να βελτιώσει τα πιθανά μειονεκτήματα που προκύπτουν από τη λειτουργία της πλατφόρμας ώστε να τελειοποιηθεί η λειτουργία του Μydata . Οι διοικήσεις των επιχειρήσεων θα πρέπει να αντιληφθούν τα νέα δεδομένα και να επενδύσουν στη νέα τεχνολογία, στην εκπαίδευση και στην επιλογή καταρτισμένων στελεχών ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στην σωστή εφαρμογή του Μydata η οποία βοηθά την επιχείρηση σε καίρια σημεία όπως οι άμεσες επιστροφές φόρων και πιστωτικού ΦΠΑ. Ένα ακόμη θετικό στοιχείο που αναδεικνύεται, αφορά στον τομέα των ελέγχων των επιχειρήσεων που πλέον θα είναι στοχευμένοι και όχι γενικοί και επομένως θα οδηγούν στην αποβολή από τον επιχειρηματικό τομέα των παραβατικών επιχειρήσεων κάτι που σημαίνει μείωση του αθέμιτου ανταγωνισμού που ασκούν με την λειτουργία τους . Οι Οικονομικοί ∆ιευθυντές και οι προϊστάμενοι των λογιστηρίων θα πρέπει να φροντίσουν για την ανάλογη εκπαίδευση της ομάδας τους, ενώ παράλληλα θα πρέπει να δημιουργήσουν ξεχωριστή ομάδα Mydata στο λογιστήριο τους αφού πλέον είναι ένα σημαντικό μέρος της εργασίας και πρέπει να αποφεύγονται τα λάθη. Επίσης και η επιλογή προσωπικού θα έχει πολύ περισσότερες δυσκολίες και απαιτήσεις από ό,τι μέχρι σήμερα γιατί χρειάζεται να επιλεγούν κατάλληλα άτομα για το νέο αυτό τμήμα που προκύπτει. Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την σωστή εφαρμογή του Μydata είναι η εξασφάλιση της ορθότητας των δεδομένων και η πληρέστερη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων καθώς και η FINANCE PRO

ακριβής ενημέρωση της διοίκησης της επιχείρησης για την πορεία αυτής. Τέλος ένα μεγάλο πλεονέκτημα είναι επίσης ότι τα στελέχη των οικονομικών υπηρεσιών παύουν να είναι απλοί καταχωρητές και διεκπεραιωτές δεδομένων και γίνονται αναλυτές δεδομένων και σύμβουλοι του επιχειρηματία, κάτι που θα συμβάλει και στην γενικότερη ανάπτυξη της επιχείρησης αλλά και της οικονομίας της χώρας. Τα λογιστικά γραφεία θα πρέπει να φροντίσουν για την σωστή ενημέρωση τους στα νέα δεδομένα, την ορθή επιλογή κατάλληλων φορέων εκπαίδευσης στο Mydata, την σωστή κοστολόγηση των υπηρεσιών τους λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του όγκου της εργασίας ,και συνιστάται η προσεκτικότητα επιλογή του κατάλληλου επιστημονικού προσωπικού που θα επανδρώσει το γραφείο τους. Τα λογιστικά γραφεία με την σειρά τους θα πρέπει να ενημερώσουν τους πελάτες τους και να τους εξηγήσουν με απλό και κατανοητά τρόπο τι είναι το Mydata και τι αλλαγές συνεπάγεται. Φυσικά και σε αυτά είναι αναγκαίο να ορισθεί ένας συνεργάτης υπεύθυνος για το Mydata. Κλείνοντας θέλω να αναφερθώ στην ομάδα της λογιστικής εταιρείας BBC S.A. την οποία διευθύνω και να ευχαριστήσω τα μέλη της για την εξαιρετική προσπάθεια που καταβλήθηκε το τελευταίο διάστημα, ώστε σήμερα να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε οποιαδήποτε επαγγελματική πρόκληση.

Διεύθυνση BBC S.A.: Μαυροκορδάτου 2 Χαλάνδρι Τ: 210-6813203 Ε: bbc.ostium@gmail.com bbcsabbcsa@gmail.com

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

SUSTA INA BILIT Y

Γιάννης Παπλωματάς BUSINESS CONSULTING DIRECTOR, PRIORITY ESG - Η επόμενη ημέρα στο επιχειρείν Σημαντικότατος παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο της κοινωνίας μας είναι η ανάπτυξη των επιχειρήσεων με σεβασμό στα ενδιαφερόμενα μέρη και στην προστασία του περιβάλλοντος.

λλωστε, στο βωμό της δημιουργίας αξίας για τους μετόχους και κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις δεν μπορούμε να αδιαφορούμε για την δημιουργία δυσμενών επιπτώσεων για το περιβάλλον και την κοινωνία. Ένα μοντέλο ανάπτυξης με έμφαση μόνο στην κερδοφορία δεν είναι αειφόρο, γιατί οδηγεί σε μεσοπρόθεσμες συγκρούσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στην παραπάνω βεβαιότητα στηρίζονται τα ESG κριτήρια, τα οποία απαιτούν την ισόρροπη αντιμετώπιση της οικονομικής, της κοινωνικής και της περιβαλλοντικής πτυχής των επιχειρήσεων. Το αρκτικόλεξο ESG προέρχεται από τις λέξεις Environment – Social – Governance και ουσιαστικά αφορά κριτήρια που εστιάζουν σε σημαντικές παραμέτρους της περιβαλλοντικής διαχείρισης, της λειτουργίας των εταιρειών με όφελος και σεβασμό προς την FINANCE PRO

κοινωνία και της εταιρικής διακυβέρνησης, με στόχο την επιτυχία των επιχειρήσεων και την επίτευξη των εταιρικών στόχων. Ουσιαστικά δηλαδή, τα ESG κριτήρια θεσπίζουν το πλαίσιο για τον εντοπισμό και την διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με τις συχνές μεταβολές του επιχειρησιακού περιβάλλοντος και που πηγάζουν από τους τρεις άνω πυλώνες (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική διακυβέρνηση).

Νομοθετικό πλαίσιο και απαιτήσεις

Πρέπει να σημειώσουμε ότι το θεσμικό πλαίσιο για τα ESG κριτήρια είναι υπό διαμόρφωση. Υπάρχει όμως, μεγάλη κινητικότητα στην διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που ‘’καθοδηγεί’’ τις επιχειρήσεις να δώσουν έμφαση στην ισόρροπη αντιμετώπιση των τριών πυλώνων του ESG. Αναπτύσσεται το πλαίσιο διάφορων ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

ευρωπαϊκών και εθνικών νομοθεσιών, όπου υπάρχει έντονη η ανάγκη οι εταιρείες να συμμορφωθούν με μια σειρά από απαιτήσεις που είναι σχετικές με τα ESG, ενώ γίνονται πολύ πιο αυστηροί οι σχετικοί κανονισμοί και για τις Τράπεζες που πρέπει πια να αξιολογούν την αξιοπιστία των πελατών τους και με ESG κριτήρια. Σε απόδειξη των ανωτέρω, συνοπτικά μπορούν να αναφερθούν: Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852, γνωστός ως EU Taxonomy, ο οποίος θεσπίζει κριτήρια με τα οποία προσδιορίζεται αν μια οικονομική δραστηριότητα ή / και επένδυση χαρακτηρίζεται περιβαλλοντικά βιώσιμη, ενώ παράλληλα δίνει έμφαση στην τήρηση κοινωνικών κριτηρίων (π.χ. σεβασμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων), καθώς και στη διαφάνεια πληροφοριών μη χρηματοοικονομικών καταστάσεων των επιχειρήσεων. Η πρόταση για Ευρωπαϊκή Οδηγία ‘’Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)’’, η οποία είναι η επόμενη έκδοση του NFRD (Non-Financial Reporting Directive), και έχει ως βασικό στόχο να εισάγει πιο λεπτομερείς απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων. Ο νόμος 4808/2021 για τη βία και παρενόχληση στο χώρο εργασίας, όπου τίθεται ένα πλαίσιο για την πρόληψη, αντιμετώπιση και καταπολέμηση τέτοιων συμπεριφορών. Ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος που έχει ως βασικό στόχο να καθορίσει το πλαίσιο για τον προσδιορισμό, τη μέτρηση και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε μια ευρεία γκάμα οικονομικών δραστηριοτήτων.

Τα ESG κριτήρια

Σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο, που όπως είπαμε είναι σε φάση διαμόρφωσης, μπορούμε να κάνουμε μια συνοπτική αναφορά στα ESG κριτήρια ανά πυλώνα, και συγκεκριμένα: Τα περιβαλλοντικά κριτήρια αφορούν την αναγνώριση και διαχείριση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, την συντήρηση των πόρων, την κλιματική αλλαγή, τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, την προστασία των οικοσυστημάτων, κλπ Τα κοινωνικά κριτήρια αφορούν τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, τα δικαιώματα των εργαζομένων, τη δημιουργία και την επιστροφή αξίας στα ενδιαφερόμενα μέρη, το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, τον σεβασμό στις ιδιαιτερότητες, κλπ Τα κριτήρια διακυβέρνησης αφορούν την επιχειρηματική ηθική, τον εσωτερικό έλεγχο, τα θέματα κανονιστικής συμμόρφωσης, τη διαφάνεια, κλπ

Οφέλη για τις επιχειρήσεις από την εφαρμογή των ESG κριτηρίων

Τα βασικά οφέλη που προκύπτουν, από την εφαρμογή των ESG κριτηρίων συνδέονται με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ενδιαφερομένων μερών προς την εταιρεία, την ευκολότερη πρόσβαση σε κεφάλαια καθώς οι επιχειρήσεις καθίστανται πιο "ελκυστικές" για τους επενδυτές και παράλληλα διασφαλίζεται ευκολότερη δανειοδότηση και οικονομική στήριξη από τις Τράπεζες, αφού με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/852, τα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα πρέπει να αξιολογούν και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα FINANCE PRO

των πελατών τους. Επίσης στα βασικά οφέλη συγκαταλέγεται η βελτίωση της διαφάνειας και της εταιρικής φήμης, η ανάπτυξη εξαιρετικών σχέσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους εργαζομένους, η διαμόρφωση μιας κουλτούρας χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, αφού τα κριτήρια ESG συμβάλλουν στην βελτίωση της διαχείρισης των πόρων.

Πως πρέπει να δράσουν οι επιχειρήσεις

Είναι βέβαιο πως βρισκόμαστε σε μια μεταβατική φάση και στο άμεσο μέλλον θα δοθεί προτεραιότητα στις επιχειρήσεις που σέβονται το περιβάλλον και την κοινωνία, δίνουν ίσες ευκαιρίες στους εργαζομένους τους, πασχίζουν για μια αειφόρα οικονομική ανάπτυξη χαμηλών ρύπων, σχεδιάζουν περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις, καταβάλλουν προσπάθεια για την συντήρηση και αειφόρο διαχείριση των πόρων, στοχεύουν στην κυκλική οικονομία και στην ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση των υλικών, ενημερώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους επενδυτές για το αποτύπωμα της επιχείρησης στο περιβάλλον, θεωρούν δεδομένη την διαφάνεια στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων τους και εφαρμόζουν τις αρχές του ηθικού επιχειρείν. Στην κατεύθυνση της εφαρμογής των παραπάνω αρχών υπερθεματίζουν η Ευρωπαϊκή Ένωση με την έκδοση σχετικών κανονισμών, οι Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις και οι Θεσμοί (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης). Οι επιχειρήσεις με την σειρά τους, θα πρέπει να αναγνωρίσουν τις ESG απαιτήσεις που τις αφορούν και πόσο απέχουν από την εφαρμογή και τήρησή τους. Ένας σχετικά εύκολος και άμεσος τρόπος είναι η ανάπτυξη της αξιολόγησης ουσιαστικότηκας (materiality assessment) που στοχεύει στο να εντοπιστούν τα κρίσιμα ESG θέματα τόσο για την επιτυχία της επιχείρησης όσο και για τα ενδιαφερόμενα μέρη της. Στην συνέχεια θα πρέπει τα σημαντικά ESG θέματα να ενσωματωθούν στην στρατηγική κατεύθυνση της επιχείρησης, με τη παρακολούθηση κατάλληλων δεικτών, προγραμμάτων βελτίωσης, υλοποίηση σχετικών εκπαιδεύσεων, ανάπτυξη νέων πολιτικών και διαδικασιών, κλπ. Ήδη οι επιχειρήσεις κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, π.χ. μεγάλη εταιρεία παραγωγής αναψυκτικών επικεντρώνεται στην νέα χάρτινη συσκευασία της, οι εταιρείες παραγωγής καπνικών προϊόντων εστιάζουν σε νέες τεχνολογίες, οι αστικές συγκοινωνίες στοχεύουν στην βελτίωση της προσβασιμότητας, ενώ ήδη μεγάλοι όμιλοι συνδέουν τον δανεισμό τους από τις αγορές, με την ESG απόδοσή τους. Κι όσο πετυχαίνουν οι επιχειρήσεις τους ESG στόχους τους, τόσο πιο ευνοϊκός θα γίνεται ο δανεισμός…

Σοφοκλή Βενιζέλου 49-51, Λυκόβρυση, Τ.Κ. 141 23 T +30 210 2509900 E: info@priority.com.gr http://www.priority.com.gr

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

CONFERENCE

2nd Athens

ESG Forum

Η Ευρώπη πρωταγωνιστής του ESG transition Στο επίκεντρο της συζήτησης για τα ESG βρίσκονται οι ραγδαίες εξελίξεις στο κανονιστικό πλαίσιο για το ESG, ιδιαίτερα στην ΕΕ, όπου δημιουργείται το πλαίσιο για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, δίνεται ο ρυθμός για τη μετάβαση στη βιωσιμότητα και ανοίγει ο δρόμος για τη συμπερίληψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Του ΒΑ ΣΙ Λ Η Κ ΑΦΙΡΗ

ε επιτυχία πραγματοποιήθηκε ψηφιακά την Τρίτη 12 Απριλίου, το 2ο Athens ESG Forum από την BOUSSIAS, στο οποίο συμμετείχαν περισσότερα από 200 στελέχη μεγάλων και εισηγμένων επιχειρήσεων. Στο συνέδριο αναδείχθηκε ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε μια μεταβατική εποχή, με την κλιματική αλλαγή να αποτελεί τον βασικό παράγοντα που επηρεάζει καθοριστικά την κατεύθυνση της μετάβασης προς ένα βιώσιμο μοντέλο. Ο πρώτος κρίσιμος και καθολικός στόχος, που είναι η επίτευξη του net zero μέχρι το 2050 για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, φανερώνει την πολυπλοκότητα, αλλά και τις δυσκολίες στη μετάβαση, για την οποία η χρηματοδότηση παίζει σημαντικό ρόλο. Οι διαχειριστές κεφαλαίων ενσωματώνουν ολοένα και περισσότερο στρατηγικές ESG στη διαμόρφωση των επενδυ-

τικών προϊόντων και χαρτοφυλακίων βάσει SFDR, με την Ευρώπη να πρωτοπορεί στο ESG σε σχέση με τις πολιτικές αποφάσεις και τους διαθέσιμους πόρους για τη μετάβαση. Το συνέδριο διοργανώθηκε με την Αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ υποστηρίχθηκε από τον ΣΕΒ Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, την Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, το Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών, το Corporate Responsibility Institute, το UN Global Compact Network Hellas, το Quality Net, το CSR Hellas και την Morningstar. Χορήγησαν οι εταιρείες: ΕΥ (Χρυσός Χορηγός), Priority (Μεγάλος χορηγός), Baker Tilly (Χορηγός), ΔΕΠΑ Εμπορίας ΑΕ και Green Fence (Υποστηρικτές). Η εταιρεία Coneq παρείχε την υπηρεσία Live streaming.

Η Γιούλα Ζαχιώτη, Δημοσιογράφος στο Imerisia.gr, συντόνισε τις εργασίες του φόρουμ

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Όσο ταχύτερα προχωρήσουν οι επιχειρήσεις στη βιώσιμη μετάβαση, τόσο περισσότερα επενδυτικά και χρηματοδοτικά κεφάλαια θα προσελκύσουν ΧΡΉΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΎΡΑΣ, Υπουργός Οικονομικών “Για την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050 και τη μείωσή τους κατά 55% μέχρι το 2030, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκτιμήσει ότι χρειάζονται επιπλέον 350 δις ευρώ ετησίως σε επενδύσεις για την Πράσινη Μετάβαση κατά την προσεχή δεκαετία. Απαραίτητη όμως είναι, συνδυαστικά με τις δημόσιες επενδύσεις, η στροφή των ιδιωτικών πόρων προς τη χρηματοδότηση έργων φιλικών προς το κλίμα. Οι επιχειρήσεις, το τραπεζικό σύστημα, ασφαλιστικοί και άλλοι επενδυτικοί φορείς, μπορούν να αναδειχθούν σε βασικούς μοχλούς συγκέντρωσης των κρίσιμων επενδυτικών κεφαλαίων για την προώθηση της Πράσινης Μετάβασης. Κλειδί για την υλοποίηση της μετάβασης αποτελεί η υιοθέτηση μιας κοινά αποδεκτής και επιστημονικά τεκμηριωμένης ταξινομίας. Η Ευρώπη στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας έχει υιοθετήσει από το 2020 τη δική της ταξινομία, η οποία εμπλουτίζεται δυναμικά προκειμένου να γίνει περισσότερο συμπεριληπτική και αποτελεσματική. Στη συνέχεια, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το Ελλάδα 2.0 αποτέλεσε παράδειγμα βιώσιμης χρηματοδότησης έχοντας συμπεριλάβει επενδύσεις, οι οποίες στο σύνολό τους συμφωνούν με την αρχή μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης της ευρωπαϊκής ταξινομίας. Στη στρατηγική μας εντάσσεται επίσης η πρόθεση να διερευνήσουμε τη δυνατότητα έκδοσης κρατικού πράσινου ομολόγου από το 2ο εξάμηνο του 2022.”

ΚΡΙΣ ΑΊΣΩΠΟΣ, Πρόεδρος, Ένωση Θεσμικών Επενδυτών “Τα κεφάλαια που έχουν τοποθετηθεί σε επενδύσεις που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη διεθνώς την τελευταία τριετία έχουν οκταπλασιαστεί και πλησιάζουν τα 4 τρις δολάρια στο σύνολό τους. Στη χώρα μας, τα συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση σε ESG προϊόντα από το μισό δις ευρώ τον Μάρτιο του 2021, διπλασιάστηκαν τον Μάρτιο του 2022 στο 1 δις ευρώ. Παράλληλα, ο αριθμός των αμοιβαίων κεφαλαίων που σχετίζονται με ESG επενδύσεις αυξήθηκε από τα 20 στα 29 από τις 5 μεγαλύτερες ΑΕΔΑΚ της χώρας, την ώρα που η συνολική αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων αυξήθηκε κατά 22%. Αξιοσημείωτες είναι οι εκδόσεις green και sustainability linked bonds από επτά ελληνικές εταιρείες, όπου συνολικά αντλήθηκαν 3,9 δις ευρώ, ήτοι πλέον του 25% της συνολικής αξίας των 15 δις ευρώ των ελληνικών εταιρικών ομολόγων.”

ΣΟΦΊΑ ΚΟΥΝΕΝΆΚΗ-ΕΦΡΑΊΜΟΓΛΟΥ, Πρόεδρος Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΕΔΕΓΕ), Α΄Αντιπρόεδρος ΔΣ ΕΒΕΑ, Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού “Βιώσιμη ανάπτυξη με τις γυναίκες απούσες ή με τις γυναίκες να αντιμετωπίζουν στερεότυπα και προκαταλήψεις δεν μπορεί να υπάρξει. Καθώς το gender diversity παίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στην κατάρτιση της επιχειρηματικής στρατηγικής, οι επιχειρήσεις που αδυνατούν να φέρουν αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων εγείρουν κινδύνους για τους επενδυτές. Έρευνα της S&P Global Marketing Intelligence κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έδειξε ότι οι επιχειρήσεις με γυναίκες σε θέση CFO είναι πιο κερδοφόρες και οι μετοχές τους επιδεικνύουν καλύτερες επιδόσεις. Επίσης, ότι οι εταιρείες με μεγαλύτερο gender diversity στα διοικητικά συμβούλια είναι πιο κερδοφόρες. Παρότι γνωρίζουμε τα απτά οφέλη του diversity, το έμφυλο χάσμα αργεί να κλείσει. Αυτή τη στιγμή, με βάση τον νόμο 4706 αναφορικά με την εκπροσώπηση των γυναικών στα ΔΣ των εισηγμένων επιχειρήσεων, είμαστε στο 25% και αν καταφέρουμε την επόμενη πενταετία να φτάσουμε το 33%, προσωπικά θα είμαι απόλυτα ευχαριστημένη.”

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

CONFERENCE

ΠΈΤΡΟΣ ΒΑΡΕΛΊΔΗΣ, Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας “Με τον νέο κανονισμό της ταξονομίας έχουμε στα χέρια μας ένα εργαλείο που βοηθά να βάλουμε μια τάξη στο τι θεωρείται πράσινο, τι είναι ουδέτερο και τι βλάπτει το περιβάλλον. Επομένως, για πρώτη φορά έχουμε κάποιους αντικειμενικούς κανόνες, που προσδίδουν αξιοπιστία και θέτουν κανόνες σύγκρισης στα στοιχεία αναφορικά με το ESG. Σε εθνικό επίπεδο, προωθούμε τα θέματα αυτά μέσω του νέου Κλιματικού Νόμου, που είναι σε διαβούλευση από τον περασμένο Δεκέμβριο και που θα κατατεθεί στη Βουλή ενδεχομένως πριν το Πάσχα. Εκεί μπαίνει πολύ έντονα η διάσταση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των επιχειρήσεων με κύριο εργαλείο τον δείκτη μέτρησης του ανθρακικού αποτυπώματος. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται ένας νέος ρόλος για τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και η δημιουργία μιας δημόσιας πλατφόρμας, όπου θα καταχωρούνται τα στοιχεία του ανθρακικού αποτυπώματος και θα αποτυπώνονται οι περιβαλλοντικές επιδόσεις κάθε επιχείρησης. Η σημερινή ενεργειακή κρίση είναι καταλυτικός παράγοντας για την επιτάχυνση της καθιέρωσης των ΑΠΕ ως βασικό εργαλείο στην παραγωγή ενέργειας. Ανεξάρτητα λοιπόν από κάποιες επιβεβλημένες προσωρινές λύσεις και με τη βελτίωση των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, μεσοπρόσθεσμα θα έχουμε μια πολύ σημαντική επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα.”

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ, Γενικός Διευθυντής, Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη “Βιώνουμε σήμερα μια πραγματικότητα, η οποία επιβεβαιώνει με τον πλέον επιτακτικό τρόπο την ανάγκη μιας συνολικής διαχείρισης ρίσκου και διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε λογική ESG. Βρισκόμασταν ήδη σε μια περίοδο μεταβλητότητας, πολλώ δε μάλλον μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Οι επιχειρήσεις πρέπει να κατανοήσουν ότι η εποχή του business as usual έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και πως η πραγματική αξία του ESG είναι ότι δίνει έναν τρόπο για να το κάνουν. Υπάρχουν τρεις τρόποι για να αποκτήσει το ESG επιχειρηματική αξία. Πρώτον, η διοίκηση να αναγνωρίσει τις ανάγκες και τις προσδοκίες από το ESG, και να απαιτήσει αυτό να γίνει εργαλείο καταγραφής, αυτοελέγχου και ελέγχου του ρίσκου. Δεύτερον, μέσω του ESG η επιχείρηση να αποκτήσει πρόσβαση σε κεφάλαια και τρίτον, να βελτιώσει τις σχέσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, ως ένα πολύτιμο κεφάλαιο εμπιστοσύνης που προσελκύει νέα ταλέντα και αποτελεί κριτήριο επιλογής από μια νέα γενιά καταναλωτών.”

ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΛΑΖΑΡΆΚΟΥ, Πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς “Οι τρεις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές (ESAs), η European Banking Authority (EBA), η European Securities and Markets Authority (ESMA) και η European Insurance and Occupational Pensions Authority (EIOPA), τον Μάρτιο του 2022 εξέδωσαν μια κοινή δήλωση σχετικά με την εφαρμογή του SFDR, ειδικά σε ότι αφορά τις γνωστοποιήσεις για τις κύριες αρνητικές επιπτώσεις (PAI). Επίσης, στις 6 Απριλίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τoν πολυαναμενόμενo κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (RD) που καθιερώνει τα σχετικά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις εταιρείες που συμμετέχουν στις χρηματοπιστωτικές αγορές, στη γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα στο πλαίσιο του SFDR. Ο κανονισμός αυτός διευκρινίζει το ακριβές περιεχόμενο, τη μεθοδολογία και τον τρόπο παρουσίασης της πληροφορίας προς γνωστοποίηση, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα και τη συγκρισιμότητα. Θα ήθελα να συμβουλέψω όσες εταιρείες συμμετέχουν στην αγορά, να συμβουλευτούν τόσο την κοινή δήλωση των ESAs όσο και τον RD και το σχετικό χρονοδιάγραμμα (από την έναρξη εφαρμογής του SFDR στις 10 Μαρτίου 2021 μέχρι τον Ιανουάριο του 2024) που δημοσίευσε η ESMA, ώστε να βεβαιωθούν ότι αναγνωρίζουν τις αντίστοιχες ESG πολιτικές. Επίσης, να ανταποκριθούν στο ανοιχτό κάλεσμα της ESMA για τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων για τους αξιολογητές ESG. Στο πλαίσιο αυτό, το στοίχημα για τις ελληνικές εταιρείες είναι να καταλάβουν ότι όσο ταχύτερα προχωρήσουν στη βιώσιμη μετάβαση, τόσο περισσότερα επενδυτικά και χρηματοδοτικά κεφάλαια θα προσελκύσουν.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Το 2021 αυξήθηκαν κατά 30% τα νέα ESG funds, με τα 151 να σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, ενώ 60 funds έκαναν repurpose προς αυτή την κατεύθυνση

ΚΙΆΡΑ ΚΌΝΤΗ, Associate Partner, Climate Change and Sustainability Services, ΕΥ ΕΛΛΑΔΟΣ “Η έρευνα EY Global Risk Disclosure Barometer 2021 σε δείγμα 1.100 επιχειρήσεων από όλο τον κόσμο δείχνει σαφή βελτίωση στον αριθμό των εταιρειών που γνωστοποιούν πληροφορίες που σχετίζονται με τις συστάσεις του Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD), ωστόσο η ποιότητα των γνωστοποιήσεων παραμένει χαμηλή. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την προαναφερόμενη τάση είναι διαφορετικοί σε κάθε περιοχή του πλανήτη και σχετίζονται με το αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος και με την πίεση των επενδυτών για περιβαλλοντικά υπεύθυνη επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι δε κλάδοι με μεγαλύτερη έκθεση σε κινδύνους που σχετίζονται με τη μετάβαση, όπως οι τράπεζες, η ενέργεια, η βιομηχανία, η τηλεπικοινωνίες, η τεχνολογία και οι μεταφορές, παρουσιάζουν καλύτερες επιδόσεις.”

HORTENSE BIOY, Global Director of Sustainability Research, Morningstar “Σύμφωνα με στοιχεία Δεκεμβρίου ’21 της πλατφόρμας Morningstar Direct, κατά την τελευταία τριετία η Ευρώπη έφτασε να αντιπροσωπεύει το 80% των παγκοσμίων funds που σχετίζονται με το ESG σε σύνολο 2,7 τρις δολαρίων ΗΠΑ. Μόνο το 2021 εμφανίστηκε αύξηση της τάξης του 30% στο λανσάρισμα νέων ESG funds, μια τάση που καταμαρτυρεί τη σαφή προτεραιότητα που έχουν θέσει οι διαχειριστές κεφαλαίων για την εξυπηρέτηση της αυξανόμενης σχετικής ζήτησης από τους επενδυτές. Επίσης, το 2021 αποτυπώθηκε ως τάση η μετατροπή συμβατικών funds σε ESGlinked δια την ενσωμάτωσης ESG κριτηρίων, με τα repurposed funds να αντιπροσωπεύουν πλέον περίπου το 50% του συνόλου των sustainable funds, αριθμός διπλάσιος σε σύγκριση με το 2020. Μάλιστα, μεταξύ των νέων sustainable funds που λανσαρίστηκαν το 2021, τα 151 σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, ενώ ακόμα περίπου 60 funds έκαναν repurpose προς αυτή την κατεύθυνση. Η Ευρώπη φυσικά πρωταγωνιστεί στην αλματώδη αύξηση των climate funds και γενικά των ESG funds, ένεκα της θέσπισης του SFDR και του EU Taxonomy. Μάλιστα, στην Ευρώπη το 2021 η αξία των climate funds διπλασιάστηκε στα 325 δις δολάρια.”

ΜΙΧΆΛΗΣ ΣΠΑΝΌΣ, Managing Director, Global Sustain Group “Το κανονιστικό πλαίσιο για την SFDR-aligned χρηματοδότηση έχει πλέον τεθεί σε εφαρμογή, αυστηροποιώντας σημαντικά τα κριτήρια και τα χαρακτηριστικά των sustainable funds με στόχο την καταπολέμηση του greenwashing. Στο πλαίσιο αυτό, οι διαχειριστές κεφαλαίων ενσωματώνουν ολοένα και περισσότερο στρατηγικές ESG στη διαμόρφωση των επενδυτικών προϊόντων και χαρτοφυλακίων βάσει SFDR, ενώ βλέπουμε ότι οι αμερικανικές εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων προσαρμόζονται στο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Στο πεδίο του SFDR product classification, τα κεφάλαια υπό διαχείριση των άρθρων 8 και 9 παρότι κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, καθώς αντιστοιχούν μόλις στο 12% του συνόλου, παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις έναντι του άρθρου 6 που αυτή τη στιγμή είναι στο 88%.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

CONFERENCE

ELENA PHILIPOVA, Director, Sustainable Finance, London Stock Exchange Group “Το χρηματοπιστωτικό σύστημα επηρεάζει αποφασιστικά την κατεύθυνση της πραγματικής οικονομίας προς τη βιωσιμότητα και για να επιτευχθεί η μετάβαση, η χρηματοδότηση είναι απαραίτητη. Το χρονοδιάγραμμα του net zero είναι εξαιρετικά στενό, γι’ αυτό πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάληψη άμεσης δράσης. Όπως ανέφερε ο Λάρι Φινκ, CEO της Blackrock, η μετάβαση σε μια εποχή με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα δημιουργεί τις μεγαλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες και ότι θα υπάρξουν προοπτικές και ευκαιρίες ανάπτυξης ένεκα της μετάβασης αυτής. Ήδη από το 2021 βλέπουμε τις πρώτες ενδείξεις, για παράδειγμα στην δραματική αύξηση των sustainable funds κατά 50%, στην αύξηση κατά 22,5% στα έσοδα των επιχειρήσεων του FTSE Environmental Opportunities Index από τη δραστηριότητα στην πράσινη οικονομία, αλλά και στις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις, όπου οι επενδύσεις σε επιχειρήσεις που ακολουθούν πρότυπα αειφορίας και βιωσιμότητας άγγιξαν τα 200 δις δολάρια, τριπλάσια έναντι του 2020 και στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Επομένως, η βιώσιμη οικονομία δεν είναι μια πολυτέλεια, αλλά βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση του μέλλοντος μιας επιχείρησης.”

ELLI SIAPKIDOU, Financial System Research Lead, World Benchmarking Alliance “ Έχουμε σημαντική απόκλιση από τον στόχο του 1,5 βαθμού που έθεσε η συμφωνία του Παρισίου για μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η δε εκτίμηση για τη ζημιά στην παγκόσμια οικονομία υπολογίζεται στα 8-17 τρις δολάρια μέχρι το τέλος του αιώνα. Οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία προέρχονται κυρίως από την κλιματική αλλαγή, τη μείωση της βιοποικιλότητας και την ανισότητα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το 80% των παγκοσμίων κεφαλαίων είναι υπό τη διαχείριση των κρατών του ΟΟΣΑ. Στην πορεία της μετάβασης, είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να αξιοποιούν τα πλαίσια και τις μεθοδολογίες γνωστοποίησης πληροφοριών που διατίθενται και που αξιολογούν επιδόσεις στη διοίκηση και τη επιχειρηματική στρατηγική, στον σεβασμό στον πλανήτη και στην τήρηση των κοινωνικών συμβάσεων. Οι επιχειρήσεις έχουν σημαντική ευθύνη στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης που έχει θέσει ΟΗΕ και η θέσπιση σημείων αναφοράς εξυπηρετεί στην ανάληψη αυτής της ευθύνης.”

ΟΡΈΣΤΗΣ ΧΟΝΤΟΥΛΊΔΗΣ, Associate Partner, Financial Services Risk Management, ΕΥ ΕΛΛΑΔΟΣ “Ο κλάδος των οικονομικών υπηρεσιών έχει αναλάβει έναν σημαντικό ρόλο στην μετάβαση, ειδικά στην Ευρώπη, η οποία φαίνεται να ηγείται της προσπάθειας και να την επιταχύνει θεσπίζοντας αντίστοιχες πολιτικές. Οι τράπεζες ασκούν πίεση στους επιχειρηματικούς πελάτες τους ώστε να λειτουργούν με κριτήρια βιωσιμότητας για να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε φτηνή χρηματοδότηση, σε εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου που θεσμοθετεί η ΕΕ. Με τη σειρά τους οι ευρωπαϊκές τράπεζες που λειτουργούν κάτω από την ΕΚΤ γίνονται αποδέκτες πίεσης ώστε να μετασχηματίσουν τον τρόπο με τον οποίο εκτελούν τις επιχειρηματικές δράσεις τους και εκτιμούν τους αντίστοιχους κινδύνους, ενσωματώνοντας κριτήρια ESG, με έμφαση στον περιβαλλοντικό πυλώνα. Ωστόσο, η μετάβαση περιέχει ξεκάθαρα και ευκαιρίες στην δημιουργία καινοτόμων τραπεζικών προϊόντων για τις επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να περάσουν στην εποχή της βιωσιμότητας.”

PANOS SERETIS, Head of ESG, Sustainable Finance EMEA, Bank of America Merrill Lynch “Τα τελευταία χρόνια, η επένδυση σε ESG έχει αναδειχθεί σε σημαντική επιλογή για όλους τους meanstream επενδυτές. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους οι επενδυτές ενδιαφέρονται για το ESG. O συσχετισμός μεταξύ ESG και απόδοσης τιμής μετοχής. Οι επιχειρήσεις που σημειώνουν καλύτερες επιδόσεις στο ESG απολαμβάνουν πρόσβαση σε φτηνότερη χρηματοδότηση και εμφανίζουν χαμηλότερο ρίσκο χρεοκοπίας. Οι μετοχές επιχειρήσεων με αμφισβητήσιμα στοιχεία βιωσιμότητας και ενσωμάτωσης ESG παραγόντων, εφόσον ακολουθήσουν πτωτική πορεία στη συνέχεια έχουν μεγάλο κύκλο ανάκαμψης που μπορεί να διαρκέσει μέχρι και ένα έτος. Η εισροή ESG κεφαλαίων επιταχύνεται και μάλιστα αναμένεται να ξεπεράσει τα 20 τρις δολάρια μέσα στις επόμενες δεκαετίες, αφού το 75% της γενιάς των Millennials θεωρεί το ESG βασικό κριτήριο για μια επενδυτική απόφαση. Επιπλέον, βλέπουμε ήδη το ESG από niche στους επενδυτικούς κύκλους να μετατρέπεται σε κυρίαρχη τάση. Γενικά, η επενδυτική δραστηριότητα εστιάζει κυρίως στην περιβαλλοντική διάσταση, τους τελευταίους μήνες διαπιστώνουμε μια στροφή προς τα κοινωνικά KPIs, κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του νέου πλαισίου social taxonomy της ΕΕ.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Οι τράπεζες ασκούν πίεση στους επιχειρηματικούς πελάτες τους ώστε να λειτουργούν με κριτήρια βιωσιμότητας για να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε φτηνή χρηματοδότηση

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΆΚΗΣ, Ceo PRIORITY ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΑΖΆΖΟΓΛΟΥ ΣΚΟΎΡΑΣ, Group ESG Coordinator, ALPHA BANK Στη συζήτηση που αναπτύχθηκε μεταξύ του Παναγιώτη Αναστασάκη, CEO της εταιρείας PRIORITY και του Δημήτρη Καζάζογλου Σκούρα, Group ESG Coordinator στην Alpha Bank, αναγνωρίστηκε ότι η μετάβαση στην βιωσιμότητα αποτελεί για την ελληνική οικονομία μια ευκαιρία με σημαντικά οφέλη. Οι θεσμικοί επενδυτές έχουν γίνει ιδιαίτερα ευαίσθητοι στο ESG, ενώ πλέον υπάρχουν funds που επενδύουν αμιγώς με κριτήρια βιωσιμότητας. Για να μπορέσουμε να προσελκύσουμε αυτά τα κεφάλαια, η Ελλάδα πρέπει να τρέξει αρκετά γρήγορα. Το πλαίσιο απαιτήσεων είναι αρκετά αυστηρό, παρά ταύτα τα διαθέσιμα κεφάλαια είναι πολύ σημαντικά τόσο για χρηματιστήριο όσο και για εκδόσεις ομολόγων με σκοπό την άντληση ρευστότητας. Έχουμε λοιπόν την ευκαιρία να χρηματοδοτήσουμε τη μετάβαση της οικονομίας σε ένα πιο βιώσιμο πρότυπο. Οι απαιτήσεις των επενδυτών, οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τις απαιτήσεις των εποπτικών αρχών, συνοψίζονται στους πολύ φιλόδοξους στόχους μείωσης των ρύπων στην περίπτωση των επιχειρήσεων, στη δε περίπτωση των τραπεζών, μείωσης της χρηματοδότησης ρυπογόνων δραστηριοτήτων ή ρυπογόνων εταιρειών. Οι τράπεζες λοιπόν πρέπει να αξιολογήσουν τα επενδυτικά πλάνα προς χρηματοδότηση και τις νέες δανειοδοτήσεις βάσει κριτηρίων βιωσιμότητας, με σκοπό αφενός να στηρίξουν τη μετάβαση των πελατών τους και ταυτόχρονα να εφαρμόσουν κριτήρια κλιματικού κινδύνου στην αξιολόγηση ενός πελάτη. Η συμμόρφωση όλων των επιχειρήσεων με το ρυθμιστικό πλαίσιο που ξεκινάει από το 2023 και η γνωστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και των δεικτών ESG, επιτρέπει την ύπαρξη διαφάνειας που επιτρέπει την αντικειμενική αξιολόγηση και τη χρηματοδότηση. Η κλιματική αλλαγή τρέχει με το δικό της χρονοδιάγραμμα, το οποίο οδηγεί το ρυθμιστικό και το εποπτικό πλαίσιο και καθορίζει τον κλιματικό κίνδυνο για τις επιχειρήσεις. Οι εταιρείες που θα καθυστερήσουν στη μετάβαση, θα χάσουν τα κίνητρα που παρέχονται στη φάση αυτή και θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα ανταγωνισμού με σοβαρές επιπτώσεις στην κερδοφορία τους.

ΌΛΙΑ ΝΙΚΟΛΟΠΟΎΛΟΥ, Δικηγόρος “Η μετάβαση από την πανδημία στην ανάπτυξη έχει επικίνδυνες περιοχές λόγω της ενεργειακής κρίσης. Άλλωστε οι παράγοντες που πυροδοτούν την κρίση αυτή, η αύξηση στο κόστος φυσικού αερίου και στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, δεν έχουν εκλείψει και οδήγησαν σε μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, συμπαρασύροντας τις τιμές των βασικών πρώτων υλών των τροφίμων. Τα προγράμματα επιδότησης δόσεων δανείων Γέφυρα 1 και Γέφυρα 2 έδωσαν μεγάλη ανάσα στις επιχειρήσεις. Ωστόσο η οικονομική ύφεση δημιούργησε έλλειψη προσβασιμότητας στην τραπεζική χρηματοδότηση κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν το 99% των επιχειρήσεων της χώρας και συμβάλλουν κατά 85% στην ιδιωτική απασχόληση. Αν δεν βρουν διέξοδο στη ρευστότητα, κινδυνεύουν να συνθλιβούν από τα υψηλά λειτουργικά κόστη. Σημαντική λύση για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας, θα ήταν η ταχύτερη λειτουργία του εξωδικαστικού μηχανισμού και της διαδικασίας εξυγίανσης, καθώς και η σωστή αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

CONFERENCE

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΛΟΓΉΡΟΥ, Enterprises Business Unit Leader, Planet “Για να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες του πλαισίου ESG, τα χρηματοδοτικά ιδρύματα θα χρειαστεί να προβούν σε τρεις ενέργειες. Να διαμορφώσουν τον μηχανισμό υποστήριξης στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα αναγκαία επίπεδα που αφορά θέματα ESG, κάτι που απαιτεί τη διαχείριση σημαντικού πλήθους δεδομένων τα οποία μέχρι τώρα δεν ήταν διαθέσιμα στις τράπεζες, να ενδυναμώσουν τις δεξιότητες προσωπικού που συμμετέχει σε όλα τα επίπεδα διαχείρισης των χρηματοδοτικών εργασιών και να αναμορφώσουν όλη την αξιακή αλυσίδα των χρηματοδοτήσεων που αφορά στον κύκλο ζωής τους, από την πώληση μέχρι την ολοκλήρωση ενός δανείου. Οι επιχειρήσεις δημιουργούν ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ESG, όταν επενδύουν σε πάγια περιουσιακά στοιχεία, κυρίως κτίρια κα εξοπλισμό, όταν διαθέτουν στους πελάτες τους προϊόντα με χαρακτηριστικά ελκυστικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, όταν μειώνουν το λειτουργικό κόστος και τις ποσότητες κατανάλωσης ενέργειας, ύδατος και λοιπών φυσικών πόρων, όταν ενισχύουν το ηθικό και υποκινούν το ανθρώπινο δυναμικό μέσω της εφαρμογής κοινωνικά ελκυστικών σχετικών πολιτικών και διαδικασιών και όταν βελτιώνουν την κανονιστική συμμόρφωση μέσω της εφαρμογής καλών πρακτικών επιχειρηματικής διακυβέρνησης.”

ΑΛΕΞΆΝΔΡΑ ΠΆΛΛΗ, Αντιπρόεδρος, CSR HELLAS “Στην ΕΕ δραστηριοποιούνται 23 εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που απασχολούν περίπου 100 εκατομμύρια άτομα και αντιπροσωπεύουν πάνω από το μισό του ΑΕΠ. Βρίσκονται στο επίκεντρο της βιώσιμης μετάβασης σε μια σχέση αλληλεξάρτησης και χρειάζεται να ενσωματώσουν το ESG στο επιχειρηματικό τους μοντέλο, προκειμένου να εξασφαλίσουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα. Εντός του έτους αναμένεται η οριστικοποίηση της νέας οδηγίας που αφορά στην άσκηση δέουσας επιμέλειας στη διαχείριση των εφοδιαστικών αλυσίδων, η οποία βρίσκεται σε διαβούλευση μέχρι τις 23 Μαΐου και θα υποχρεώνει τις επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 250 άτομα προσωπικό, εκτός από τις δημοσιοποιήσεις των δικών τους αποτελεσμάτων βιωσιμότητας, να συμπεριλάβουν βασικές πληροφορίες για το επίπεδο ωριμότητας της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, δηλαδή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου, οι ΜΜΕ θα κληθούν από δυο πλευρές ταυτόχρονα να συμμορφωθούν, από τους μεγάλους τους πελάτες, αλλά και από τους χρηματοπιστωτικούς και ασφαλιστικούς οργανισμούς με τους οποίους συνεργάζονται.”

ΑΝΈΣΤΗΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ, Director, Head of Regional Digital and Risk Advisory Services, Baker Tilly Business Consulting Services S.A. “Στοιχεία της έρευνας Global dealmakers 2022 της εταιρείας Baker Tilly, έδειξαν κατά πόσο λαμβάνουν οι επενδυτές υπόψη τους θέματα ESG στο πλαίσιο εξαγορών και συγχωνεύσεων. Σύμφωνα με αυτή, το ESG είναι πολύ σημαντικός παράγοντας και ιδιαίτερα κατά τα δυο τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της πανδημίας, αφού επηρεάζει και διαμορφώνει πρακτικές στις επιχειρήσεις αναφορικά με το M&A. Χαρακτηριστικά, το 65% των dealmakers αναφέρει ότι το ESG είναι σημαντικό για την αξιολόγηση κάποιας επένδυσης, καθώς και ότι το 60% θα απομακρυνόταν από μια επένδυση αν έπαιρνε κάποια αρνητική αξιολόγηση σε θέματα ESG σε έναν πιθανό στόχο εξαγοράς. Ταυτόχρονα, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων με χαμηλή αξιολόγηση στο ESG, οι dealmakers βλέπουν μια ευκαιρία διαπραγμάτευσης καλύτερης τιμής ή ακόμα και την ευκαιρία να παράγουν μεγαλύτερα οφέλη με την απόκτηση, αν αντιστρέψουν τις φτωχές σε ESG επιδόσεις.”

ΦΏΤΗΣ ΚΟΥΡΜΟΎΣΗΣ, τέως Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπουργείο Οικονομικών “Η Ευρώπη έχει δώσει πάρα πολλά κονδύλια ώστε να διασφαλίσει ότι θα επιτευχθεί η μετάβαση τόσο των χωρών όσο και των επιχειρήσεων στο ESG, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Επιπλέον, πρόγραμμα αντίστοιχο του Εξοικονομώ θα δημιουργηθεί και θα τρέξει εντός του έτους για τις επιχειρήσεις, ώστε να αναβαθμιστούν και να έχουν μικρότερη ενεργειακή κατανάλωση και άρα μικρότερο κόστος λειτουργίας, λιγότερους ρύπους κλπ. Τα κονδύλια αυτά αθροιστικά ξεπερνούν τα 50 δις ευρώ και για να έχει πρόσβαση στη χρηματοδότηση μια επιχείρηση θα πρέπει να αποδείξει με ένα επιχειρηματικό σχέδιο ότι θα προβεί σε συγκεκριμένες κοστολογημένες δράσεις για να μετασχηματιστεί βάσει ESG και στο τέλος του έργου να ελέγχεται από ειδική ομάδα με τη συμμετοχή περιβαλλοντολόγων, οικονομολόγων και άλλων ειδικοτήτων. Μάλιστα στις 11 Απριλίου υπογράφτηκε η σχετική απόφαση από το Υπουργείο Οικονομικών για το μητρώο των ελεγκτών. Αντίστοιχα κριτήρια ESG θα πρέπει να υιοθετήσουν οι τράπεζες στην χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ΧΡΥΣΟΎΛΑ ΕΞΆΡΧΟΥ, Πρόεδρος, Quality Net Foundation Η Χρυσούλα Εξάρχου, Πρόεδρος του Quality Net Foundation, παρουσίασε το Sustainability Performance Directory, τον επιχειρηματικό δείκτη αξιολόγησης σύμφωνα με τα ESG κριτήρια, στη μεθοδολογία του οποίου λαμβάνονται υπόψη τρία στάδια ένταξης, που είναι οι πρωτοβουλίες, οι πολιτικές, διαδικασίες και δείκτες επίδοσης και οι τρόποι δημοσίευσης. Στη συζήτηση που ακολούθησε, τα στελέχη μοιράστηκαν την εμπειρία τους από τη συμμετοχή στη διαδικασία αξιολόγησης.

ΕΎΗ ΙΩΑΝΝΊΔΟΥ, Διευθύντρια Επικοινωνίας και εταιρικών σχέσεων, Όμιλος Ηρακλή Η Εύη Ιωαννίδου, Διευθύντρια Επικοινωνίας και εταιρικών σχέσεων του Ομίλου Ηρακλή, αναφέρθηκε στη σημασία του διαλόγου στον οποίο συμμετέχουν με τους κοινωνικούς εταίρους λέγοντας ότι “οι κοινωνικοί εταίροι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας μας, αφού όχι μόνο επηρεάζονται αλλά πολλές φορές επηρεάζουν την επιχειρηματική μας δραστηριότητα. Άρα είναι σημαντικό να καλλιεργούμε μαζί τους μια αμφίδρομη και ανοιχτή επικοινωνία.”

ΠΑΣΧΆΛΗΣ ΚΑΣΤΑΝΆΣ, Sustainability Packaging Manager, Nestle Hellas Ο Πασχάλης Καστανάς, Sustainability Packaging Manager στη Nestle Hellas, μίλησε για την προετοιμασία και την παρουσίαση των στοιχείων για την συμπερίληψη στις most sustainable companies ως ένα ενδιαφέρον ταξίδι. Επανέλαβε τις δεσμεύσεις τις εταιρείας αναφέροντας ότι “η Nestle μέχρι το 2050 θα έχει net zero impact στο περιβάλλον και μέχρι το 2025 όλες οι συσκευασίες μας θα είναι ανακυκλώσιμες και επαναχρησιμοποιήσιμες, ενώ καμία συσκευασία μας δεν θα καταλήγει σε χωματερή.”

ΣΠΎΡΟΣ ΚΊΝΤΖΙΟΣ, Director of Corporate Development, Όμιλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη O Σπύρος Κίντζιος, Director of Corporate Development στον Όμιλο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη, αναφέρθηκε στις προσπάθειες που κατέβαλε ο όμιλος όλα τα προηγούμενα χρόνια γύρω από το ESG, λέγοντας ότι “οι εταιρείες δεν πρέπει να διστάζουν προς τη μετάβαση, διότι δεν είναι σωστή η προσέγγιση να περιμένουν πότε θα είναι έτοιμες ή πότε όλα τα συστήματα θα είναι σε πλήρη ωρίμανση. Η αλήθεια είναι ότι η ίδια η διαδικασία αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία ώστε να ωριμάσουν τα συστήματα και οι εταιρείες να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.”

DR. DIMITRIOS KOUFOPOULOS, Ιδρυτής και Διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Ελληνικής Διακυβέρνησης “To 2004 στο Ελληνικό Χρηματιστήριο υπήρχαν 360 εισηγμένες επιχειρήσεις, ενώ σήμερα ο αριθμός τους έχει περιοριστεί στις 148. Αντίστοιχα, ο σύνθετος δείκτης τιμών από το 5.179 του 2007 έχει υποχωρήσει σήμερα στα 894 και η κεφαλαιοποίηση αντίστοιχα από τα 195,5 δις ευρώ έχει πέσει στα 65,7 δις. Αξιοσημείωτο για τη μελλοντική επενδυτική ανάπτυξη είναι ότι το γεγονός ότι το 62,4 της κεφαλαιοποίησης είναι σα χέρια ξένων επενδυτών. Όσον αφορά το μέγεθος του διοικητικού συμβουλίου των εισηγμένων, ο μ.ό. είναι 8 μέλη, ενώ αντίστοιχα στις 25 εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης είναι σχεδόν 12 μέλη και στις εταιρείες που συμμετέχουν στον Athens ESG Index είναι 10 μέλη. Ο δείκτης σχετικά με το κατά πόσο ο πρόεδρος του ΔΣ εκτελεί και χρέη Διευθύνοντος Συμβούλου, είναι 42% διαφορετικά πρόσωπα, 44% το ίδιο πρόσωπο και 13% συγγενικό πρόσωπο με την τάση να είναι ο διαχωρισμός. Αναφορικά με την ισορροπία των φύλων, έχουμε 906 άνδρες και 295 γυναίκες να συμμετέχουν στα ΔΣ, με τη συμμετοχή γυναικών να εμφανίζει αύξηση περίπου κατά 60% το 2021 κατ΄ εφαρμογή της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας.” FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

CONFERENCE

ΝΊΚΟΣ ΑΥΛΏΝΑΣ, Πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας “Σύμφωνα με το Bloomberg, 1 στα 3 δολάρια ΗΠΑ σήμερα είναι επενδυμένα σε ESG fund. Μέχρι το τέλος του 2022 τα ESG assets θα φθάσουν τα 41 τρις δολάρια και θα ξεπεράσουν τα 50 τρις μέχρι το 2025. Κατά τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, η θέσεις εργασίας που θα έχει δημιουργήσει η πράσινη οικονομία θα ανέρχονται στα 25 εκατομμύρια. Τα ESG αφορούν τόσο τις εισηγμένες όσο και τις μη εισηγμένες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, την ανθεκτικότητα, τη σύναψη καλύτερων σχέσεων με επενδυτές και πελάτες, αλλά και τη μείωση του επιχειρησιακού ρίσκου. Στην Ελλάδα, 110 εταιρείες έχουν εκδώσει εκθέσεις βιωσιμότητας την περίοδο 2020-21, αυξημένες κατά 20 εταιρείες έναντι του 201819, κυρίως ένεκα της νομοθεσίας. Ωστόσο, μόνο 32 εταιρείες έχουν λάβει ανεξάρτητη αξιολόγηση των πρακτικών και ων επιδόσεών τους στα κριτήρια ESG από οίκους αξιολόγησης, με σημαντικότερους τους MSCI, CDP και Sustainalytics.”

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΖΟΠΟΥΝΊΔΗΣ, Καθηγητής και Αν. Κοσμήτορας της Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, Διευθυντής των Εργαστηρίων Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης, Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης, Πολυτεχνείο Κρήτης ΜΑΡΙΆΝΝΑ ΕΣΚΑΝΤΆΡ, Υποψήφια Διδάκτωρ, Financial Engineering Laboratory, Πολυτεχνείο Κρήτης Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Διευθυντής των Εργαστηρίων Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης, Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης και η Υποψήφια Διδάκτωρ Μαριάννα Εσκαντάρ, παρουσίασαν τον δείκτη ESG που αναπτύσσει το Financial Engineering Laboratory του Πολυτεχνείου Κρήτης, με τη βοήθεια ενός πολυκριτήριου μοντέλου. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν αντλήθηκαν από τη βάση δεδομένων Thomson Reuters για τα έτη 2007-2019 και αφορά 16 κλάδους σε 39 χώρες. Συνολικά ο μ.ό. αθροισμάτων των πινάκων φαίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα να έχει ο πυλώνας S, ακολουθούμενος από τους πυλώνες E και G. Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούνται πολυκριτήρια στο ESG και τα αποτελέσματα του μοντέλου κρίθηκαν πολύ ικανοποιητικά σε σχέση με προηγούμενες έρευνες.

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΚΑΤΣΟΎΛΗ, Μέλος ΔΣ, Global Compact Network Hellas “Αυτό το οποίο έχει φέρει τη μεγάλη διαφορά είναι η αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με τους απολογισμούς ΕΚΕ και βιώσιμης ανάπτυξης, τη νέα οδηγία της ΕΕ Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) από τον Μάιο του ’21. Ο στόχος της αναθεώρησης ήταν να συμπεριληφθούν παραπάνω εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και να τις φέρει σε επικοινωνία με τους επενδυτές. Με αρχή αυτή την οδηγία, το European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη ενός ενιαίου reporting standard σχετικά με τη σύνταξη απολογισμών βιώσιμης ανάπτυξης. Παράλληλα, σε διεθνές επίπεδο έχουμε τα International Financial Reporting Standards (IFRS), τα οποία μελετούν την ενσωμάτωση του sustainability. Στο πνεύμα αυτό, έχουν προχωρήσει σε αντίστοιχες αναθεωρήσεις τα πιο δημοφιλή guidelines, δηλαδή τα UN Global Compact, GRI και AccountAbility.”

ΜΕΛΊΝΑ ΤΑΠΡΑΝΤΖΉ, Ιδρύτρια της Wise Greece “Αυτό που κάνουμε στη Wise Greece είναι να συνεργαζόμαστε με μικρούς παραγωγούς τροφίμων από όλη την Ελλάδα, του βοηθάμε να προωθήσουν τα προϊόντα τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και το δικό μας κέρδος από την πώληση των προϊόντων το μετατρέπουμε σε τρόφιμα για ορφανοτροφεία, συσσίτια και κοινωνικά παντοπωλεία. Έτσι λοιπόν ουσιαστικά πετυχαίνουμε ένα διπλό έργο. Από τη μια πλευρά βοηθάμε τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις τροφίμων σε όποιο μέρος της Ελλάδας κι αν βρίσκονται, ενώ από την άλλη πλευρά εξασφαλίζουμε τρόφιμα πρώτης ανάγκης σε ανθρώπους που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Παράλληλα, οργανώνουμε πολλές δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα κυρίως για ανέργους της περιφέρειας και για παιδιά που βρίσκονται σε ιδρύματα, μεγιστοποιώντας τον κοινωνικό μας αντίκτυπο καθημερινά. Σήμερα έχουμε 60 εθελοντές, συνεργαζόμαστε με 100 παραγωγούς, διαθέτουμε περισσότερα από 2.500 προϊόντα σε 90 σημεία πώλησης και σε 8 χώρες.”

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

ΓΕΏΡΓΙΟΣ ΝΟΎΝΕΣΗΣ, Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» “Η νέα πράσινη συμφωνία αποτελεί πηγή έμπνευσης για τις ερευνητικές δραστηριότητες στον Δημόκριτο σε θέματα εναλλακτικών μορφών ενέργειας και περιβάλλοντος. Η πυρηνική τεχνολογία που αναπτύσσουμε στο πλαίσιο μεγάλων ερευνητικών προγραμμάτων έχει να κάνει με την πυρηνική σύντηξη και την παραγωγή καθαρής ενέργειας. Παρότι υπάρχει πρόοδος ειδικά κατά την τελευταία χρονιά, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς και ίσως χρειαζόμαστε ακόμα μια ή δυο δεκαετίες. Επίσης στο πεδίο δραστηριοτήτων βρίσκεται η ηλιακή ενέργεια αλλά και το υδρογόνο ως καύσιμο. Αναφορικά με την κλιματική αλλαγή, έχουμε οργανώσει περιβαλλοντικά παρατηρητήρια σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και έχουμε τη δυνατότητα μεταξύ άλλων να συμμετέχουμε σε πολύ ενδιαφέροντα προγράμματα για το πώς προφυλάσσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά από φαινόμενα που έχουν να κάνουν με την κλιματική αλλαγή. Σε ένα άλλο πεδίο, οι κβαντικοί υπολογιστές φέρνουν μια μεγάλη ανατροπή σε όλα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα γιατί θα μπορέσουν να επιλύσουν προβλήματα που αδυνατούν να λύσουν οι συμβατικοί υπολογιστές σήμερα, προβλήματα όπως το θέμα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.”

ΔΡ. ΑΝΑΣΤΆΣΙΟΣ ΣΕΠΕΤΉΣ, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικές και Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Προστασίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής “Η κλιματική αλλαγή, εκτός από πρόβλημα για το περιβάλλον, θα έχει άμεσες και έμμεσες επιδράσεις πάνω στην κοινωνία, καθώς θα επηρεάζει σημαντικά τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα, ενώ θα έχει επίσης έντονο οικονομικό αποτύπωμα στα συστήματα υγείας. Σε έρευνα του Νοεμβρίου 2021 στην οποία συμμετείχαν μέλη του συστήματος υγείας, το 69% των ερωτηθέντων παγκοσμίως αναφέρει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για αυτούς προσωπικά ότι ο οργανισμός τους εφαρμόζει πολιτικές και διαδικασίες για να μειώσει τον αντίκτυπό του στην κλιματική αλλαγή. Ευρωπαϊκή έρευνα για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής υπολογίζει το κόστος των οικονομικών δαπανών για τις πρόσθετες εισαγωγές στο νοσοκομείο για κάθε χώρα ως και 28,23 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Βασικά ζητήματα στην επιχειρησιακή λειτουργία των νοσοκομείων είναι η διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων, η βέλτιστη ενεργειακή απόδοση, η ανακύκλωση υλικών κλπ.”

ΈΛΕΝΑ ΠΡΙΜΙΚΉΡΗ, Head ESG στην VFS Global “Η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG δεν είναι άσκηση tick in a box. Είναι σημαντικό αυτή η δραστηριότητα να αποπνέει τη λειτουργία της εταιρείας. Άρα οι εταιρείες που θα αποφασίσουν να ασχοληθούν με το ESG να το κάνουν συνειδητά και να το ενσωματώσουν στην καθημερινή λειτουργία τους. Κι αυτό, μόνο εφόσον μπορούν να καταλάβουν το γιατί. Αλλιώς κινδυνεύουν να πέσουν στο greenwashing, όπως για παράδειγμα πάρα πολλές μεγάλες εταιρείες, οι οποίες βάζουν υψηλούς στόχους χωρίς να παρέχουν επαρκείς τεκμηριώσεις για το πώς θα προσεγγίσουν τα carbon offsets που δηλώνουν. Για τον λόγο αυτό η Morningstar έχει αφαιρέσει την ετικέτα ESG από περισσότερα από 1.200 κεφάλαια, κάτι που αντιστοιχεί σε 1 τρις δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία. Η δημιουργία μιας στρατηγικής βιωσιμότητας με έμφαση στο ESG που να συνάδει με την επιχειρηματική στρατηγική, οδηγεί τελικά τις εταιρείες στο να ξεπεράσουν τον ανταγωνισμό και να έχουν ευνοϊκό αντίκτυπο στην κοινωνία.”

ONIC PALANDJIAN, Partner, Group RMC “Σε σχέση με το ESG, οι επενδύσεις στο real estate αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και ένας από τους λόγους ήταν επειδή οι ένοικοι χρειάζονται κτίρια γραφείων τα οποία θα καλύπτουν συγκεκριμένα περιβαλλοντικά κριτήρια και θα ενσωματώνουν την τεχνολογία. Επίσης, είναι σημαντικές οι health and wellness προδιαγραφές των γραφείων με ιδιαίτερες παροχές και υψηλή λειτουργικότητα. Αξιοποιήσαμε λοιπόν το ESG για να δώσουμε πρόσθετη αξία στα κτίριά μας.”

Το 2o Athens ESG Forum σε αριθμούς:

5 Ενότητες / 36 Ομιλητές / 200+ Σύνεδροι / 11 Υποστηρικτικοί Φορείς / 5 Εταιρείες Χορηγοί

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AU DI T & A S SU R A NC E SE RV IC E S

Εποπτικός έλεγχος: Ο απρόσμενος σύμμαχος της οικονομικής διεύθυνσης Ένας αξιόπιστος οδηγός για τη διαχείριση των κινδύνων Στο διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο ο εποπτικός έλεγχος, που αξιοποιεί την ψηφιακή τεχνολογία, συνιστά την προϋπόθεση μιας ισχυρής εταιρικής διακυβέρνησης και το κλειδί σημαντικών επενδυτικών και επιχειρηματικών αποφάσεων

αθώς οι προκλήσεις του σύγχρονου επιχειρηματικού περιβάλλοντος μετασχηματίζουν τον ρόλο του οικονομικού διευθυντή, οι CFOs που ανταποκρίνονται στις πολυδιάστατες απαιτήσεις της εποχής διαθέτουν άριστη γνώση του αντικειμένου τους αλλά και την ικανότητα να εξελίσσονται διαρκώς, θεμελιώνοντας την επιτυχία ενός οργανισμού. Στους κομβικούς παράγοντες εταιρικής ανάπτυξης συγκαταλέγεται και ο εποπτικός έλεγχος, αποτελώντας σύμφωνα με τον Βασίλη Χατζηχριστόφα, Finance Director στη South East & South Central Europe Unilever, έναν καίριο σύμμαχο της Οικονομικής Διεύθυνσης και «οδηγό» ως προς το ποιοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι -χρηματοοικονομικοί, επιχειρησιακοί, εσωτερικοί η εξωτερικοί- που επηρεάζουν την επίτευξη των στρατηγικών στόχων της εταιρίας και οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν κατά τη σύνθεση των μεσοπρόθεσμων επιχειρηματικών πλάνων. Άλλωστε, όπως τονίζει ο Abdul Goffar, Head of ACCA Western Europe, ενώ κάθε εισηγμένη εταιρεία είναι πιθανό να έχει μια επιτροπή κινδύνου ώστε να επιβλέπει ορισμένο επίπεδο διαχείρισης αυτού, πολλές επιτροπές ελέγχου αναμένουν από τον Οικονομικό Διευθυντή να ηγηθεί πέρα από τους παραδοσιακούς χρηματοοικονομικούς, λογιστικούς και κανονιστικούς κινδύνους συμμόρφωσης και τη διαχείριση του οργανωτικού και λειτουργικού κινδύνου. Ο οικονομικός διευθυντής προσπαθεί να εντοπίσει μηχανισμούς μείωσης των εξόδων και αύξησης των εσόδων, εξασφαλίζοντας την ορθή λειτουργία της επιχείρησης μέσα από τους κατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου και αναζήτησης ευκαιριών, δηλώνει ο Kωνσταντίνος Μάγκουρας, CFO στη Westnet Distribution S.A (Olympia Group). Ο εποπτικός έλεγχος αποτελεί ένα πολύτιμο

A BDUL GOFFA R Head of ACCA Western Europe

«Για να είναι σε θέση οποιοσδήποτε ελεγκτής να κάνει σωστά τη δουλειά του, θα πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τον οργανισμό που υποστηρίζει, ώστε η επαγγελματική γνώμη και η καθοδήγηση που θα παρέχει να είναι απολύτως αμερόληπτες»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Από τ ην Κ ΑΤΕΡΊ ΝΑ Τ ΣΙΤΟΎ ΡΑ

εργαλείο για την επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών της επιχείρησης, συνεισφέροντας στον εντοπισμό λαθών, ανεπαρκειών, δυσλειτουργιών, παραλείψεων και άλλων απειλών. Επιπλέον, η συγκεκριμένη διαδικασία συμβάλλει στην πρόληψη και στον εντοπισμό περιπτώσεων κακοδιαχείρισης, διαφθοράς και απάτης ενώ εξασφαλίζει την οικονομική και αποδοτική χρήση των πόρων της εταιρείας. Μέσω του εποπτικού ελέγχου επιβεβαιώνεται ότι όλα τα υποσυστήματα της εταιρείας λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους και τους εσωτερικούς κανονισμούς. Προκειμένου οι οικονομικοί διευθυντές να προετοιμαστούν αποτελεσματικά για τον εποπτικό έλεγχο, χρειάζεται να μην τον αντιμετωπίζουν εκ των υστέρων αλλά να προγραμματίζουν για το μέλλον. Η καλή προετοιμασία θα ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους απώλειας προθεσμιών αναφοράς, που επιβαρύνουν με επιπλέον κόστος και πίεση τη διοίκηση της εταιρείας ενώ θα επιτευχθεί εξοικονόμηση χρόνου όλων των μερών που εμπλέκονται στον έλεγχο. Για τις τελικές προετοιμασίες που αφορούν τον προγραμματισμό και τον καθορισμό των προσδοκιών από τον έλεγχο απαιτείται να διατεθούν πρόσθετοι πόροι. Καθ' όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους, τα αρχεία πρέπει να τηρούνται ενημερωμένα και απολύτως συμμορφωμένα με τα τρέχοντα λογιστικά πρότυπα και τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις, κάτι που προϋποθέτει την εξοικείFINANCE PRO

ωση με τις νέες λογιστικές εξελίξεις που θεσπίστηκαν από τους αρμόδιους ρυθμιστικούς φορείς. Ο συνδυασμός ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων κατά τη διεξαγωγή του ελέγχου εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό τη συνέπεια και συμμόρφωση της εταιρείας με τους εσωτερικούς, εγχώριους και διεθνείς κανονισμούς του χώρου δραστηριότητας, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Διονύσης Παπαδόπουλος, CFO της Siemens Healthineers Ελλάδος. Στην περίπτωση που μια επιχείρηση έχει ελεγχθεί στο παρελθόν θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι μεταβολές που υφίστανται στην οικονομική της κατάσταση από τον τελευταίο έλεγχο, όπως επενδύσεις σε νέα έργα ή κρατική υποστήριξη και επιχορηγήσεις, που ενδέχεται να επηρεάσουν τη διαδικασία. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθούν τυχόν μη οικονομικές αλλαγές που έχουν συμβεί στην εταιρεία. Η προσεκτική εξέταση των σημειώσεων και των συστάσεων ελέγχου των προηγούμενων ετών διασφαλίζει ότι τα λάθη του παρελθόντος δεν θα επαναληφθούν. Επιπλέον, όπως εύστοχα υπογραμμίζει ο Ιωάννης Φίλος, Καθηγητής Ελεγκτικής- Διεθνών Προτύπων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, για τη διευκόλυνση του ελεγκτή (και ταυτόχρονα για εν πολλοίς εσωτερική πληροφόρηση, πχ της εκτελεστικής διοίκησης, της Επιτροπής Ελέγχου, του ΔΣ) οι Οικονομικές Διευθύνσεις πρέπει να έχουν σε τεκμηριωμένη και αξιόπιστη μορφή πολλά στοιχεία και αρχεία υπολογισμών. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES

Ο εσωτερικός έλεγχος διασφαλίζει τις συναλλαγές με εξωτερικούς φορείς

Η προετοιμασία της Οικονομικής Διεύθυνσης για έναν εποπτικό έλεγχο δεν αποτελεί μία μεμονωμένη ενέργεια αλλά μια διαρκής διαδικασία, τονίζει από την πλευρά του ο Βασίλης Χατζηχριστόφας, αποκαλύπτοντάς μας πως η προετοιμασία στην οικονομική διεύθυνση της Ελαΐς-Unilever Hellas κινείται σε τρεις βασικούς άξονες: αυτοαξιολόγηση των εσωτερικών διαδικασιών και τεκμηρίωση αυτών με κατάλληλο υποστηρικτικό υλικό, ώστε να επιβεβαιώνεται η εναρμόνισή τους με το πλαίσιο που θέτει το εκάστοτε τμήμα εσωτερικού ελέγχου επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα την ελαχιστοποίηση των κινδύνων, έγκαιρη επικαιροποίηση ή εισαγωγή νέων εσωτερικών διαδικασιών όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο και περιοδική επανεκτίμηση των κινδύνων σε επίπεδο Ομίλου σε συνδυασμό με τον συντονισμό των επιμέρους «risk owners» ως προς την δημιουργία πλάνων αντιμετώπισης και παρακολούθησης αυτών. «Η εταιρεία μας θεωρώντας τον εποπτικό έλεγχο αναπόσπαστο κομμάτι της εύρυθμης και καθημερινής λειτουργίας έχει οργανώσει και αναπτύξει διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, που διασφαλίζουν περαιτέρω τις διαδικασίες και τις συναλλαγές με εξωτερικούς φορείς, μας λέει ο Διονύσης Παπαδόπουλος, προσθέτοντας ότι οι εσωτερικοί μηχανισμοί οργάνωσης, αρχειοθέτησης και παρακολούθησης των βιβλίων και στοιχείων της εταιρείας και η εκπαίδευση των συνεργατών στη τήρηση αυτών διευκολύνει την διενέργεια ελέγχου, επιτρέποντας την ομαλή και γρήγορη διεξαγωγή του και την εξαγωγή χρήσιμων δεικτών και συμπερασμάτων για την Οικονομική Διοίκηση. Ο CFO, επικαλούμενος και τις ανάγκες των ελεγκτών για πληροφόρηση, μπορεί να βελτιώσει - ακόμη και 'πιέζοντας' άλλες διευθύνσεις - την εσωτερικά δημιουργούμενη αναγκαία πληροφορία και τεκμηρίωση, επισημαίνει ο Ιωάννης Φίλος.

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΟΥ ΤΣΌΠΟΥΛΟΣ CEO Deloitte Greece

«Ο ποιοτικός εξωτερικός έλεγχος ενισχύει και προφυλάσσει την Οικονομική Διεύθυνση αλλά και τη Διοίκηση από σοβαρά ακούσια «τεχνικά» λάθη και παραλήψεις στις δημοσιευόμενες οικονομικές καταστάσεις»

Τα χαρακτηριστικά ενός αποτελεσματικού auditor

Η απρόσκοπτη πρόσβαση των ορκωτών ελεγκτών στα στοιχεία -οικονομικά και μη- της ελεγχόμενης οντότητας συνιστά ουσιώδη προϋπόθεση για τη διενέργεια ελέγχου σύμφωνου με τα σχετικά ελεγκτικά πρότυπα, μας εξηγεί Ιωάννης Φίλος ενώ ο Abdul Goffar δηλώνει στο Finance Pro πως ο ελεγκτής θα πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τον οργανισμό που υποστηρίζει, ώστε η επαγγελματική γνώμη και η καθοδήγηση που θα παρέχει να νοούνται ως απολύτως αμερόληπτες. Ένας αποτελεσματικός auditor χαρακτηρίζεται από τον υψηλό βαθμό επαγρύπνησης κατά την εξέταση των χρηματοοικονομικών εγγράφων, που τον βοηθά να ελέγχει την εγκυρότητα όλων των παραμέτρων προτού καταλήξει σε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Σύμφωνα με τον Abdul Goffar οι ελεγκτές πρέπει να διαθέτουν δεξιότητες σχέσεων, ώστε να οικοδομήσουν μια αποτελεσματική σχέση με τον πελάτη, επαγγελματικό σκεπτικισμό, ώστε να αναζητούν τα σωστά πράγματα και να αμφισβητούν οτιδήποτε υποψιάζονται ότι δεν φαίνεται ακριβές χωρίς να αισθάνονται πιεσμένοι ή αδικαιολόγητα επηρεασμένοι καθώς και ισχυρές επικοινωνιακές δεξιότητες, για να επικοινωνούν αποτελεσματικά και με αντίκτυπο με τον πελάτη, τις επιτροπές ελέγχου ή με τον ελεγκτικό τους

ΜΙΧ Ά Λ ΗΣ Σ Α ΜΩΝΆ Σ Chief Financial Officer, ΣΙΔΜΑ Μεταλλουργική

«Αν ο CFO θεωρήσει ότι τα οφέλη από τον εποπτικό έλεγχο υπερτερούν του χρόνου και των απαιτούμενων πόρων και ότι τα αποτελέσματα θα βελτιώσουν τις διαδικασίες και την απόδοση της εταιρείας τότε, με προετοιμασία, θα βιώσει μια μαθησιακή εμπειρία»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

A DV ERTOR I A L

Η ιδιαίτερη αξία του Ελέγχου (Audit) και της Διασφάλισης (Assurance) σήμερα! Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, CΈΟ & ΙΔΡΥ ΤΗ ΤΗΣ ΈΤΑ ΙΡΙ Α Σ CPA

Αρωγός στον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων της κρίσης Η σωστή λειτουργία μιας οικονομικής μονάδας χρειάζεται ένα επαρκές και αξιόπιστο σύστημα ελέγχου, βάσει του οποίου θα γίνουν κατανοητές οι επιχειρηματικές δραστηριότητες και ανάγκες της, ενώ θα επιτευχθεί με το βέλτιστο τρόπο η επίλυση τυχόν προβληματικών θεμάτων.

ε τον Έλεγχο, οργανώνονται καλύτερα οι εκάστοτε στόχοι μιας επιχείρησης και διασφαλίζεται η περιουσία της, ενώ εντοπίζονται και αποφεύγονται πιθανοί κίνδυνοι στο παρόν και το μέλλον. Σήμερα μάλιστα, λόγω του αδυσώπητού επιχειρηματικού ανταγωνισμού, αλλά και των απανωτών κρίσεων που διέπουν την παγκόσμια οικονομία, λόγω της πανδημίας πριν και του πολέμου τώρα, απαιτούνται όλο και αποτελεσματικότερα εργαλεία για την αποδοτική διοίκηση οικονομικών μονάδων.

Χρησιμότητα & Προϋποθέσεις του Audit & Assurance

Το Audit & Assurance είναι απαραίτητη υπηρεσία για τη λειτουργία όχι μόνο επιχειρήσεων και οργανισμών, αλλά και του δημοσίου τομέα. Χρησιμοποιείται πιο συχνά για σκοπούς δημοσιοποίησης Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, συμμόρφωσης για Reporting, Εισαγωγής σε Χρηματιστήρια, καθώς και για Προσυμφωνημένες Διαδικασίες, Οικονομική Διαχείριση και Πιστοποίηση Εκταμίευσης Εθνικών ή Ευρωπαϊκών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων & Επιδοτήσεων. Βέβαια, για να διεξαχθεί άρτια ο εκάστοτε Έλεγχος, πρέπει να ενσωματώνει τις κάτωθι προϋποθέσεις: Να διεξάγεται από υψηλά καταρτισμένους ελεγκτές και να περιέχει συγκεκριμένες ρυθμιστικές αρχές και κανόνες Ο ελεγκτής να είναι αμερόληπτος και να έχει αντικειμενική κρίση, ώστε να δώσει βάσιμη τεκμηρίωση στο πόρισμα και τα συμπεράσματά του Αγαστή συνεργασία με την εκάστοτε Διοίκηση, προκειμένου να επιλεχθούν οι καταλληλότερες διαδικασίες ελέγχου Ξεκάθαρη στόχευση και καθορισμός των περιοχών κινδύνου Υιοθέτηση κανόνων δεοντολογίας, με απώτερο σκοπό την υψηλή ποιότητα παρεχόμενων εργασιών FINANCE PRO

Βάσιμη τεκμηρίωση του πορίσματος, ύπαρξη δηλαδή επαρκών αποδεικτικών στοιχείων για τα ελεγκτικά ευρήματα Διεξαγωγή με βάση τα Διεθνή λογιστικά πρότυπα, τους κανόνες των Διεθνών Προτύπων Ελέγχου (ΙSA) και της Ελληνικής Νομοθεσίας Και το κυριότερο: να έχουν γίνει απόλυτα κατανοητές οι ανάγκες και ιδιαιτερότητες του οργανισμού που ελέγχεται.

Η Ελεγκτική σε καιρούς κρίσης

Ειδικά για την οικονομικά αβέβαιη τρέχουσα περίοδο, η ανάγκη διασφάλισης μέσω ελέγχου αυξάνεται, καθώς βοηθάει καταλυτικά την οικονομική διεύθυνση στην ορθότερη λήψη αποφάσεων και το μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων της κρίσης, ταυτόχρονα με την προσπάθεια της να επηρεάσει θετικά τις προσδοκίες των επενδυτών. Να σημειωθεί εδώ, ότι στη CPA στο πλαίσιο των ελέγχων που διεξάγουμε, συγκροτούμε ομάδα εργασίας από στελέχη που τα χαρακτηρίζει η ακεραιότητα, η ανεξαρτησία και ένα ευρύτατο πεδίο γνώσεων. Κατέχοντας πολυετή εμπειρία, μπορούμε να ανταποκριθούμε σε κάθε πρόκληση, με συνέπεια οι πελάτες μας να στηρίζονται σε εμάς, όσο δύσκολη κι αν είναι η θέση τους.

Μητροπόλεως 64, Αθήνα, ΤΚ 10563 Τ: 2130995666 & 2130995670 E: info@cpaauditors.gr www.cpaauditors.gr

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AU DI T & A S SU R A NC E SE RV IC E S

εταίρο. Στην έρευνα του 2018 North American Pulse of the Internal Audit Profession που διεξήχθη από το Audit Executive Center της IIA, η επιχειρηματική οξυδέρκεια κατατάχθηκε ως μία από τις πιο επιθυμητές δεξιότητες των ελεγκτών. Μελέτη που δημοσιεύτηκε από το International Journal of Auditing τον Μάρτιο του 2018 αποδεικνύει ότι η συναισθηματική νοημοσύνη, που σχετίζεται στενά με την ενσυναίσθηση, βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα του ελέγχου αφού, όπως υπογραμμίζει και ο Βασίλης Καμινάρης, Partner και Head of Audit στην KPMG, η αλληλεπίδραση των οικονομικών διευθυντών με τους εξωτερικούς τους ελεγκτές επεκτείνεται πλέον πέρα από τη στενή σχέση ελεγκτή και ελεγχόμενου, όπως ορίζεται από τα πρότυπα και τη νομοθεσία, σε αυτή του επιχειρηματικού συνεργάτη και «συνεταίρου». Η ανάγκη για εμπιστοσύνη τόσο στη χρηματοοικονομική αλλά και στη μη-χρηματοοικονομική πληροφόρηση είναι μεγαλύτερη από ποτέ, τονίζει ο Ανδρέας Χατζηδαμιανού, Partner και Επικεφαλής Ελεγκτικών Υπηρεσιών της EY Ελλάδος, επισημαίνοντας τη σημασία της έγκαιρης επικοινωνίας των θεμάτων που μπορεί να απασχολούν και τα δύο μέρη ώστε να διασφαλιστεί η κατάλληλη αξιολόγηση και αντιμετώπισή τους. Η αύξηση της ποιότητας του εξωτερικού ελέγχου και η αναβάθμιση της σχέσης των εξωτερικών ελεγκτών με τους ελεγχόμενους απαιτεί μεταξύ άλλων σημαντική επένδυση από πλευράς ελεγκτών σε τεχνική κατάρτιση (λογιστική, ελεγκτική κλπ), πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης του ελεγκτικού έργου, εκπαίδευση σε θέματα διαχείρισης έργου (project management) αλλά και υψηλού επιπέδου δεξιότητες στη διαχείριση προσωπικού, συμπληρώνει ο Βασίλης Καμινάρης τονίζοντας πως και οι εταιρείες με τη σειρά τους καλούνται να επενδύσουν σημαντικούς πόρους στην αναβάθμιση των συστημάτων και διαδικασιών τους, την εκπαίδευση του προσωπικού τους κλπ. Το Διοικητικό Συμβούλιο που έχει κατά Νόμον την τελική ευθύνη για την κατάρτιση αξιόπιστων οικονομικών καταστάσεων και αναφορών απαιτείται να εξασφαλίζει τις αναγκαίες επενδύσεις σε στελέχη, εκπαίδευση και εργαλεία», συφωνεί ο Δημήτρης Κουτσόπουλος της, CEO της Deloitte Greece, συμπληρώνοντας ότι η σωστά στελεχωμένη Οικονομική Διεύθυνση, αφού αναγνωρίσει τη δική της υποχρέωση να παράγει αυτόνομα -και πάντως ανεξάρτητα από τον εξωτερικό ελεγκτή της- σωστές οικονομικές καταστάσεις χρειάζεται έγκαιρα

ΔΙΟΝ Ύ ΣΗΣ Π Α Π Α ΔΌΠΟΥΛΟΣ CFO, Siemens Healthineers Ελλάδος

«Ο έλεγχος συνεισφέρει ουσιαστικά στην αξιολόγηση των εσωτερικών διαδικασιών της εταιρείας, οδηγώντας στην βελτίωση τους, στον εντοπισμό αδυναμιών και ρίσκων, στον περιορισμό εξάπλωσης αυτών καθώς επίσης και στην εξοικονόμηση πόρων»

Η προετοιμασία της Οικονομικής Διεύθυνσης για έναν εποπτικό έλεγχο αποτελεί μια διαρκή διαδικασία

ΙΩΆ Ν ΝΗΣ ΦΊ ΛΟΣ Καθηγητής Ελεγκτικής- Διεθνών Προτύπων, Πάντειο Πανεπιστήμιο

«Επικαλούμενος και τις ανάγκες υων ελεγκτών για πληροφόρηση, ο CFO μπορεί να βελτιώσει -ακόμη και 'πιέζοντας' άλλες διευθύνσεις- την εσωτερικά δημιουργούμενη αναγκαία πληροφορία και τεκμηρίωση»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

να διαβουλευτεί με τους ελεγκτές για τον σχεδιασμό του ελέγχου τους και την αναγνώριση των ελεγκτικών κινδύνων, συμφωνώντας εκ των προτέρων μαζί τους χρονολογικά τη ροή δεδομένων, στοιχείων, τεκμηρίωσης και υποστηρικτικού υλικού, πληροφοριών, εξηγήσεων, αναλύσεων, αιτιολόγησης λογιστικών εκτιμήσεων και κρίσεων της διοίκησης που αφορούν σημαντικά κονδύλια κ.λπ. και προγραμματίζοντας τακτικές συναντήσεις που διασφαλίζουν την παρακολούθηση της προόδου του ελεγκτικού έργου αλλά και την έγκαιρη επίλυση προβλημάτων και παρερμηνειών.

Στροφή της εποπτικής ελεγκτικής στην ψηφιακή τεχνολογία

Οι ελεγκτές χρειάζεται να κατανοούν και να επιστρατεύουν τις αναδυόμενες τεχνολογίες, καθώς όπως μας λέει χαρακτηριστικά ο Καθηγ. Δημήτριος Καινούργιος, Διευθυντής ΚΕΜΕΧ και ΠΜΣ "Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων" στο ΕΚΠΑ, με τις γνώσεις τους στη ψηφιακή τεχνολογία και την εμπειρία τους για το πώς άλλοι οργανισμοί επιλύουν παρόμοια προβλήματα βοηθούν τους οικονομικούς διευθυντές να αξιοποιήσουν στρατηγικά την τεχνολογία για να αναπτύξουν μια ψηφιακή στρατηγική για την επιχείρηση, καθώς και να βλέπουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες από την οπτική γωνία του ESG. Έχοντας δει και αναλύσει το πως αντέδρασαν σε συγκριμένα εξωτερικά ερεθίσματα άλλες εταιρείες, οι ελεγκτές καθοδηγούν τον οικονομικό διευθυντή να αντιληφθεί αν θα μπορούσε να είχε χειριστεί κάποιες καταστάσεις καλύτερα, επιβεβαιώνει ο Μιχάλης Σαμωνάς, Chief Financial Officer στη ΣΙΔΜΑ Μεταλλουργική. «H συζήτηση με τους εξωτερικούς συνεργάτες για τα ευρήματα τους με ωθούσε να καταλάβω πώς έχουμε χειριστεί συγκεκριμένες καταστάσεις σε σχέση με άλλους οργανισμούς» αποκαλύπτει την προσωπική του εμπειρία, προσθέτοντας ότι η διαδικασία αυτή στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται σαν outside view. Οι ελεγκτές γίνονται πλέον proactive, δίνοντας έμφαση και στις μελλοντικές εξελίξεις ενώ με τη χρήση τεχνολογίας cloud-based μπορούν να έχουν πρόσβαση στα στοιχεία της επιχείρησης χωρίς να δεσμεύουν χρόνο από το προσωπικό των επιχειρήσεων, μειώνοντας παράλληλα και τη χρονική διάρκεια των ελέγχων (Audit cycle time), μας λέει ο Δημήτρης Καινούριος. Με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και τεχνικές «data analytics» είναι σε θέση να βελτιώνουν τη διαδικασία εκτίμησης του ελεγκτικού κινδύνου μέσα από την αξιοποίηση των οικονομικών δεδομένων, διευκολύνοντας τόσο τους ίδιους, όσο και τις επιχειρήσεις, στην αποτελεσματική αξιολόγηση της εταιρικής διακυβέρνησης, συμπληρώνει ο Ανδρέας Χατζηδαμιανού.

Η ισχυρή εταιρική διακυβέρνηση προϋπόθεση του εξωτερικού ελέγχου

Διευθυντής ΚΕΜΕΧ και ΠΜΣ "Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων", ΕΚΠΑ

«Οι νέες τάσεις της εποπτικής ελεγκτικής χαρακτηρίζονται από την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας (όπως ΑΙ και ML), που προσφέρει αξιόπιστη πληροφόρηση στους CFOs»

KΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟΣ Μ Ά ΓΚΟΥ ΡΑ Σ

Αναμφισβήτητα, οι ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ενδυναμώνουν την αξιοπιστία και την εμπιστευτικότητα των οικονομικών πληροφοριών, στηρίζοντας την επιχειρηματική συνέχεια του οργανισμού καθώς έρχονται σε άμεση συνάρτηση με την προθυμία των ενδιαφερομένων μερών να συνεργαστούν με μια εταιρεία. Η συνεπής προετοιμασία των στοιχείων που χρειάζονται οι ελεγκτές και ο αμοιβαίος σεβασμός των συμφωνηθέντων χρονοδιαFINANCE PRO

Κ ΑΘΗΓ. ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ Κ Α ΙΝΟΎ ΡΓΙΟΣ

CFO, Westnet Distribution S.A (Olympia Group)

«Η Οικονομική διεύθυνση θα πρέπει να διασφαλίζει την οργάνωση της εταιρίας με κατάλληλους προγραμματισμούς και με τη τη συμμόρφωση στις διαδικασίες παρακολουθώντας την εξέλιξη των ενεργειών που έχουν συμφωνηθεί από προηγούμενους ελέγχους»

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AU DI T & A S SU R A NC E SE RV IC E S

γραμμάτων διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητά μιας επιχείρησης, παράγοντες πολύ σημαντικούς για την προσέλκυση μακροχρόνιων επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας, μας επιβεβαιώνει ο Ανδρέας Χατζηδαμιανού. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Κουτσόπουλο, ο ποιοτικός εξωτερικός έλεγχος προϋποθέτει μία γενικότερη ισχυρή ποιοτική εταιρική διακυβέρνηση, με σωστά διαρθρωμένη και ισορροπημένη σύνθεση διοικητικού συμβουλίου, που κατανοεί και αναγνωρίζει τη συλλογική της ευθύνη στην εγκαθίδρυση ενός αξιόπιστου συστήματος διαχείρισης κινδύνων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον εσωτερικού ελέγχου ικανό να εξασφαλίσει την έγκαιρη και έγκυρη παραγωγή και δημοσιοποίηση πλήρους και σωστής οικονομικής πληροφόρησης. Ο οικονομικός διευθυντής αξιολογεί και μετρά τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η εταιρεία, συνοψίζοντας με τη βοήθεια της ομάδας όλα τα αποτελέσματα από τις ελεγκτικές διαδικασίες ώστε να παρθούν οι ανάλογες αποφάσεις, μας λέει ο Κωνσταντίνος Μαγκούρας τονίζοντας πως τα αποτελέσματα του ελέγχου καθιστούν πιο αποτελεσματική τη διοίκηση, βελτιώνουν τις επιδόσεις του προσωπικού, εξασφαλίζουν τη βέλτιστη χρήση των πόρων της εταιρείας και τον καλύτερο προγραμματισμό και προϋπολογισμό, εντοπίζουν κακόβουλες ενέργειες και ενισχύουν την αξιοπιστία της επιχείρησης. Ένας εξωτερικός έλεγχος που βασίζεται στην ακεραιότητα του ελεγκτή, την τεχνική του κατάρτιση, τον έγκαιρο προγραμματισμό του ελέγχου και τη συνεχή και αποτελεσματική επικοινωνία με τον ελεγχόμενο μπορεί πράγματι να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο διαφοροποίησης μίας επιχείρησης όταν απευθύνεται στις αγορές, μας λέει ο Βασίλης Καμινάρης τονίζοντας ότι ο ποιοτικός έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων και η διασφάλιση διαδικασιών, συστημάτων πληροφόρησης και άλλων μη χρηματοοικονομικών στοιχείων συνιστούν τη βάση των σημαντικών επενδυτικών και επιχειρηματικών αποφάσεων για επενδυτές και διοικήσεις. Οι ελεγκτικές και λοιπές υπηρεσίες διασφάλισης παίζουν ζωτικό ρόλο στην αποτελεσματική λειτουργία των κεφαλαιαγορών προωθώντας τη διαφάνεια και ενδυναμώνοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών, δηλώνει στο Finance Pro ο Ανδρέας Χατζηδαμιανού, επισημαίνοντας πως οι ελεγκτές εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, βασισμένες σε αναλύσεις δεδομένων, με ακεραιότητα, αντικειμενικότητα και επαγγελματικό σκεπτικισμό που συμβάλλουν στην υποστήριξη των οικονομικών διευθύνσεων και στη λήψη αποτελεσματικών επιχειρηματικών αποφάσεων.

Α ΝΔΡΈΑ Σ Χ ΑΤΖΗΔ Α ΜΙ Α ΝΟΎ Partner και Επικεφαλής Ελεγκτικών Υπηρεσιών, EY Ελλάδος

«Οι ελεγκτές εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας βασισμένες σε αναλύσεις δεδομένων, που συμβάλλουν στην υποστήριξη των οικονομικών διευθύνσεων»

Οι υπηρεσίες διασφάλισης παίζουν ζωτικό ρόλο στην αποτελεσματική λειτουργία των κεφαλαιαγορών

ΒΑ ΣΊ Λ ΗΣ Χ ΑΤΖΗΧ ΡΙΣΤΟΦΆ Σ Finance Director South East & South Central Europe, Unilever

«Η διοίκηση, αξιοποιώντας τον εποπτικό έλεγχο, κατανοεί καλύτερα τους βασικούς κινδύνους μιας επιχείρησης και τους αξιολογεί εγκαίρως, αντιμετωπίζοντάς τους με αποτελεσματικό τρόπο»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

Frank Cespedes

SENIOR LECTURER ΣΤΟ HARVARD BUSINESS SCHOOL Τα Οικονομικά είναι η γλώσσα του μέλλοντος για τις επιχειρήσεις Η συμμετοχή των Πωλήσεων και του Μάρκετινγκ στο FP&A και η βαθύτερη κατανόηση οικονομικών δεικτών πέρα από το top-line, θα αποφέρει ακριβέστερο σχεδιασμό, ευθυγράμμιση στους στόχους και βελτιωμένα εμπορικά αποτελέσματα.

την εποχή μας, η επιχειρηματικότητα κινείται σε έναν ταχύτατα μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, τα στελέχη χρειάζεται να εξελίσσονται και οι εταιρείες να επενδύουν τους διαθέσιμους πόρους με σύνεση. Νέες δεξιότητες απαιτούνται. Νέες συμμαχίες χρειάζεται να θεσπιστούν, τόσο εκτός όσο και εντός των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον Frank Cespedes, senior lecturer

στο Harvard Business School, μεταξύ των δεξιοτήτων αυτών, ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός κατέχει μια ιδιαίτερη θέση. Ισχυρίζεται μάλιστα ότι ίσως να πρόκειται για τη σημαντικότερη δεξιότητα, απαραίτητη για τα αναδυόμενα διευθυντικά στελέχη. Πράγματι, η κατανόηση των συνθηκών και των προαπαιτούμενων για τη λήψη ορθών χρηματοοικονομικών αποφάσεων από την πλευρά των managers, είναι FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

κρίσιμης σημασίας για την αποτελεσματικότητα κάθε τμήματος και κάθε διεύθυνσης σε μια επιχείρηση. Ήτοι, να γνωρίζουν συνειδητά τι ξοδεύουν και να έχουν ξεκάθαρο τον στόχο απόδοσης του επενδυμένου κεφαλαίου. Για το θέμα αυτό, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε εκτενώς με τον Frank Cespedes, στα περιθώρια του τελευταίου συνεδρίου «Sales Management Forum» της BOUSSIAS, όπου εμφανίστηκε ως κεντρικός ομιλητής. Ο συνομιλητής μας,

Του ΒΑ ΣΙ Λ Η Κ ΑΦΙΡΗ

εκτός από ένα πλούσιο διδακτικό έργο, έχει να επιδείξει αρκετές επιτυχίες στον κόσμο των επιχειρήσεων ως διευθυντικό στέλεχος. Επιπλέον, στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται παγκοσμίως αναγνωρισμένοι τίτλοι, όπως το best seller «Aligning Strategy and Sales», το οποίο χαρακτηρίστηκε από το Forbes ως «ίσως το καλύτερο βιβλίο πωλήσεων που γράφτηκε ποτέ». Το τελευταίο του πόνημα τιτλοφορείται ως «Sales Management That Works: How to Sell in a World That Never Stops Changing (Harvard Business Review Press)».

Κύριε Cespedes, παρότι τα «Οικονομικά» είναι κατά βάση η καθομιλούμενη γλώσσα επικοινωνίας μεταξύ οικονομικών στελεχών, διακρίνεται οψίμως μια τάση ώστε η γλώσσα αυτή να χρησιμοποιείται και από στελέχη που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά τμήματα μιας επιχείρησης, όπως είναι οι Πωλήσεις ή το Μάρκετινγκ. Πώς αποδεικνύεται ότι η καλλιέργεια χρηματοοικονομικής παιδείας μπορεί να βελτιώσει την κατανόηση επιχειρηματικών μεγεθών, επομένως και τις επιδόσεις όλων των τμημάτων μιας επιχείρησης; Ποιος είναι ο ρόλος της Οικονομικής Διεύθυνσης σε αυτή τη μαθησιακή διαδικασία; Καθώς διάγουμε σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, ο ρόλος των επιμέρους τμημάτων και των διευθύνσεων σε κάθε επιχείρηση αλλάζει δραματικά. ομοίως, αλλάζει και ο ρόλος της Οικονομικής Διεύθυνσης. Σε γενικές γραμμές και σε αντιδιαστολή με την προηγούμενη εσωστρέφεια, οι CFOs και τα οικονομικά στελέχη πλέον συνεργάζονται και αλληλοεπιδρούν συστηματικά με άλλα τμήματα μέσα στην επιχείρηση. Ο βασικός λόγος που συντέλεσε σε αυτή την «πολιτισμική» αλλαγή, είναι η επανάσταση των δεδομένων. Από κάθε τμήμα της επιχείρησης συρρέουν προς την Οικονομική Διεύθυνση ολοένα και περισσότερα δεδομένα. Ένα καλό παράδειγμα είναι τα δεδομένα πωλήσεων. Σε πολλές εταιρείες, οι Πωλήσεις απο-

τελούν ένα είδος «μαύρου κουτιού», που εξυπηρετεί στην ερμηνεία της απόδοσης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με όρους αιτίου-αποτελέσματος. Εάν οι Πωλήσεις πετύχουν τους στόχους τριμήνου, ο Αντιπρόεδρος Πωλήσεων και οι διευθυντές πωλήσεων απολαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό ένα είδος αυτονομίας. Ώστόσο, τα δεδομένα καθιστούν τις δραστηριότητες πωλήσεων πιο διαφανείς στα στελέχη Οικονομικών που, μόλις λάβουν αυτά τα δεδομένα, αρχίζουν να κάνουν ερωτήσεις π.χ. για το κόστος εξυπηρέτησης αγορών και πελατών, για το σχέδιο βάσει του οποίου κατανέμεται το δίκτυο πωλήσεων και για τις επιπτώσεις στην απόδοση του επενδυμένου κεφαλαίου και άλλων χρηματοοικονομικών δεικτών, πέρα από τον τζίρο. Κατά συνέπεια, απαιτείται από τους Διευθυντές Πωλήσεων να κατέχουν την χρηματοοικονομική παιδεία. Χρειάζεται να κατανοούν τη διαφορά μεταξύ όγκου και αξίας (volume vs. value) για τις εταιρείες τους. Αντιστρόφως, τα οικονομικά στελέχη χρειάζεται να γνωρίζουν περισσότερα για τις Πωλήσεις, εάν θέλουν να συνδράμουν ουσιαστικά και πέρα από την ανάγνωση βραχυπρόθεσμων υστερούντων δεικτών, όπως τα αποτελέσματα πωλήσεων του προηγούμενου τριμήνου.

Στις μέρες μας, απαιτείται η απόκτηση χρηματοοικονομικής παιδείας από το Μάρκετινγκ και τις Πωλήσεις, αλλά και άλλα τμήματα. Θα μπορούσε η υιοθέτηση μιας «lingua franca», μιας κοινής γλώσσας, σε αυτήν την περίπτωση των Οικονομικών, να διευκολύνει

τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα, και τελικά να επιτύχει την άψογη ευθυγράμμιση μεταξύ των διαφορετικών τμημάτων σε σχέση με τους επιχειρηματικούς οικονομικούς στόχους; Επίσης, μπορεί να συμπεριλάβει τους μη οικονομικούς στόχους, όπως είναι οι παράγοντες ESG, SDG κ.λπ.; Ο στόχος της στρατηγικής είναι η κερδοφόρα ανάπτυξη, που συνεπάγεται οικονομική αξία πάνω από το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης. Υπάρχουν βασικά τέσσερις τρόποι για να δημιουργηθεί αξία για τους επενδυτές: Πρώτον, επένδυση σε έργα που κερδίζουν περισσότερα από το κόστος κεφαλαίου τους. Δ εύτερον, αύξηση των κερδών από τις υπάρχουσες επενδύσεις κεφαλαίου. Τρίτον, μείωση των διαθέσιμων πόρων σε δραστηριότητες που αποφέρουν μειωμένα σε σχέση με το κόστος κεφαλαίου. Τέταρτον, μείωση του κόστος του ίδιου του κεφαλαίου. Από την εμπειρία μου, οι περισσότεροι CEOs και CFOs κατανοούν άριστα τα προαναφερόμενα. Ώστόσο, ελάχιστοι κατανοούν πλήρως τους παράγοντες πωλήσεων που επηρεάζουν ουσιαστικά κάθε μοχλό δημιουργίας αξίας. Για παράδειγμα: Τα έργα και οι πρωτοβουλίες κεφαλαιουχικών δαπανών στις περισσότερες εταιρείες αφορούν στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων που στοχεύουν στην αναζήτηση εσόδων από πελάτες. Ώς εκ τούτου, διαδικασίες που χρησιμοποιούνται από τις Πωλήσεις όπως π.χ. τα κριτήρια επιλογής πελατών, επηρεάζουν άμεσα την απόφαση σε ποια έργα θα επενδύσει μια εταιρεία.

Η επανάσταση των data φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη καλλιέργειας χρηματοοικονομικής παιδείας από τα στελέχη FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

Για να αυξηθούν τα κέρδη από τις υπάρχουσες επενδύσεις, σαφώς όλες οι πτυχές της παραγωγικότητας στις πωλήσεις είναι σημαντικές, αλλά προέχει η αγαστή συνεργασία μεταξύ του τμήματος Πωλήσεων με τα άλλα τμήματα και η ευθυγράμμιση στον κοινό στόχο της επιχειρηματικής ανάπτυξης και της εκπλήρωσης των παραγγελιών. Αυτό είναι απαραίτητο, επειδή οι συγκεκριμένες δραστηριότητες συνήθως έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στη διαμόρφωση προτύπων αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων μιας επιχείρησης. Κάθε απόφαση για μείωση των πόρων που επενδύονται σε δραστηριότητες με μειωμένες αποδόσεις σε σχέση με το κόστος κεφαλαίου, απαιτεί άριστη πληροφόρηση αναφορικά με την πραγματικότητα που βιώνουν οι πελάτες, το λεγόμενο feedback, το οποίο αποτελεί βασική ευθύνη και προτεραιότητα για κάθε αποτελεσματικό τμήμα Πωλήσεων. Χωρίς αυτή την πληροφόρηση, οποιαδήποτε ανακατανομή πόρων είτε πραγματοποιείται ως «ακαδημαϊκή» άσκηση από συμβούλους, χωρίς καμία απολύτως επίδραση στη συμπεριφορά των Πωλήσεων ή, ακόμα χειρότερα, αγνοώντας μια πραγματικότητα που διαρκώς μεταβάλλεται, βάζει εμπόδια εκεί που θα απαιτούταν η περαιτέρω αύξηση των διαθέσιμων πόρων. Ο τέταρτος μοχλός δημιουργίας αξίας είναι το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες στις περισσότερες επιχειρήσεις εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη ρευστότητα και από το κεφάλαιο κίνησης που απαιτείται για τη διεξαγωγή και την ανάπτυξη της επιχείρησης. Συχνότερα ο βασικός μοχλός ρευστότητας

είναι ο κύκλος των πωλήσεων. Οι πληρωτέοι λογαριασμοί συσσωρεύονται κατά την πώληση και οι εισπρακτέοι λογαριασμοί καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από το τι πωλείται, πόσο γρήγορα και σε ποια τιμή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η βελτίωση της επίδοσης των πωλητών στο κλείσιμο πώλησης και η επιτάχυνση των κύκλων πωλήσεων είναι ένα στρατηγικής σημασίας ζήτημα για τον επιχειρηματία και όχι απλώς μέρος των καθηκόντων μιας διεύθυνσης πωλήσεων.

Οι σύγχρονες Πωλήσεις και το Μάρκετινγκ πρέπει να συνεργάζονται στενότερα με την Οικονομική Διεύθυνση, η οποία διαρκώς συλλέγει και αναλύει δεδομένα, εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα και θέτει ερωτήσεις στο πλαίσιο του Χρηματοοικονομικού Σχεδιασμού και Ανάλυσης (FP&A). Πόσο σημαντική ή ακόμα και κρίσιμη είναι η διατμηματική συνεργασία για την επίτευξη καλύτερων επιχειρηματικών αποτελεσμάτων; Ο ρόλος της υπηρεσίας Χρηματοοικονομικού Σχεδιασμού & Ανάλυσης γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμος. Τα καλά νέα είναι ότι περισσότερα δεδομένα σημαίνουν περισσότερες ευκαιρίες βελτίωσης, καθώς τα διαθέσιμα εργαλεία για την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων μάρκετινγκ και πωλήσεων αυξάνονται σε εύρος και διαθεσιμότητα. Με τη σειρά του, αυτός ο ενδελεχής έλεγχος δημιουργεί περισσότερα κίνητρα στους ηγέτες πωλήσεων ώστε να βελτιώσουν τις πρακτικές τους στη διαχείριση απόδοσης. Τα κακά νέα είναι στον τρόπο με τον

Ελάχιστοι CEOs και CFOs κατανοούν τους παράγοντες πωλήσεων που επηρεάζουν ουσιαστικά κάθε μοχλό δημιουργίας αξίας FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

οποίο συχνά χρησιμοποιούνται τα εργαλεία. Τα εργαλεία είναι τόσο καλά όσο οι χρήστες τους. Το ότι είναι κάτι σημαντικό, δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι είναι και μετρήσιμο. Έτσι, κάποιες φορές οι οικονομολόγοι συμπεριφέρονται όπως στο ανέκδοτο με τον μεθυσμένο, που έψαχνε απελπισμένος μέσα στη νύχτα τα κλειδιά του κάτω από μια λάμπα του δρόμου. Προθυμοποιείσαι να τον βοηθήσεις και αφού έχεις ψάξει μάταια για τα κλειδιά μαζί του, τον ρωτάς αν είναι σίγουρος ότι τα έχασε εκεί. Τότε εκείνος απαντά ότι δεν θυμάται πού τα έχασε, αλλά τουλάχιστον έχει φως εκεί που ψάχνει. Αναλογιστείτε κατά πόσο η ανάλυση στοιχείων πωλήσεων πέφτει σε αυτή την παγίδα: εστιάζει σε δεδομένα γεγονότων, ανεξάρτητα από το πλαίσιο. Τα δεδομένα δεν έχουν απαντήσει για κάθε ζήτημα διαχείρισης και η ερμηνεία των δεδομένων δεν εξυπηρετεί αποκλειστικά στην αναζήτηση της αλήθειας. Εξυπηρετεί επίσης ως αφορμή διαλόγου με τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν και λαμβάνουν αυτά τα δεδομένα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στις Πωλήσεις: πρέπει να τοποθετήσετε τα δεδομένα εντός πλαισίου για να κατανοήσετε κατά πόσο είναι ο πωλητής, η αγορά, το πρόγραμμα παροχής κινήτρων ή άλλοι παράγοντες που μπορείτε να ελέγξετε, να τροποποιήσετε ή να μειώσετε.

Τα analytics είναι ολοένα και πιο σημαντικά για τις πωλήσεις και το μάρκετινγκ, καθώς επιτρέπουν στα αντίστοιχα τμήματα να λειτουργούν με έναν πιο στρατηγικό και πανοραμικό τρόπο, αντί να καταφεύγουν σε μεθοδολογίες και τακτικές. Λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τον τζίρο, αλλά και την κερδοφορία, έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν έναν πιο στρατηγικό –και κατά συνέπεια επιδραστικότερο- ρόλο στην επιχείρηση. Θα μπορούσε αυτός ο μετασχηματισμός και η αναβάθμιση των πωλήσεων και του μάρκετινγκ δυνητικά να αμφισβητούν ή ακόμα και να υπονομεύουν τον ρόλο της Οικονομικής Διεύθυνσης ως στρατηγικού σχεδιαστή και συμβούλου διαχείρισης της εταιρείας;

Οι εταιρείες συχνά πετυχαίνουν υψηλότερες επιδόσεις όταν εστιάζουν σε δυο περιοχές στην ανάλυση πωλήσεων: Αύξηση του χρόνου πώλησης: Τα δεδομένα διαφέρουν ανά κλάδο και εταιρεία, αλλά οι περισσότεροι πωλητές ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους (65-70%) σε δραστηριότητες που δεν αφορούν την πώληση, ενώ μόλις σε βαθμό 30-35% αλληλοεπιδρούν με τους πελάτες, με οποιονδήποτε τρόπο: μέσω email, τηλεφώνου, εκθέσεων, συνεδρίων, διαδικτυακών ή δια ζώσης συναντήσεων και παρουσιάσεων προϊόντων κ.ά. Σκεφτείτε τα οφέλη για την επιχείρηση που θα αξιοποιούσε τους πωλητές εκεί όπου έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο και που θα πετύχαινε να αυξήσει τον χρόνο για αναζήτηση ευκαιριών και για πραγματική πώληση κατά 10-20%. Στις περισσότερες επιχειρήσεις, κάτι τέτοιο θα συντελούσε σε μια σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας. Και όταν αξιοποιούνται οι υπάρχοντες πόροι πωλήσεων πιο παραγωγικά, τότε αυξάνεται αντίστοιχα το εύρος της αγοράς στην οποία μπορεί να απευθυνθεί μια επιχείρηση. Έτσι, η πρόσβαση σε πιθανούς πελάτες και νέες αγορές, που αρχικά μπορεί να ήταν απαγορευτική λόγω κόστους, στη

συνέχεια μπορεί να αποτελεί έναν οικονομικά βιώσιμο στόχο. Παρακολούθηση των online/offline αλληλεπιδράσεων: Το ταξίδι της πώλησης αρκετά συχνά πλέον ξεκινά από το διαδίκτυο μέσω των ιστοσελίδων, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, του Google, του Amazon και άλλων ψηφιακών καναλιών, αρκετά πριν φτάσει ο αγοραστής στον πωλητή. Ομοίως, ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που αγοράζουν online, επιλέγουν να παραλάβουν την παραγγελία τους από ένα φυσικό κατάστημα. Καθώς ο συνδυασμός διαδικτυακών και προσωπικών πωλήσεων αποτελεί κανόνα σήμερα, για να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις στην omni-channel αγοραστική συμπεριφορά, η ανάλυση μετατροπής (conversion analysis) είναι σημαντικότατη. Η ανάλυση αυτή είναι σημαντική για την κατανόηση του ρόλου και της αποτελεσματικότητας των ψηφιακών επενδύσεων. Για παράδειγμα, ενώ ο χρόνος παραμονής στον ιστότοπο και ο αριθμός προβολών σελίδας συχνά θεωρούνται μεγέθη που συνδέονται με την αφοσίωση των πελατών, εντούτοις ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα μιας δυσνόητης σελίδας ή μιας σελίδας που αργεί να φορτώσει. FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Ο αριθμός νέων επισκεπτών αναφέρεται συχνά ως ένδειξη ανάπτυξης, ωστόσο μεγάλο μέρος αυτού μπορεί απλώς να οφείλεται στον πολλαπλασιασμό του αριθμού των κινητών συσκευών και μην συνδέεται με πραγματικές πωλήσεις. Τα σχετικά αναλυτικά στοιχεία ρίχνουν φως στις μεθόδους onboarding που προσκαλούν σε αρχική αγορά, στα χαρακτηριστικά που βοηθούν την διατήρηση των πελατών, στην τιμολογιακή πολιτική και στις προσφορές προϊόντων που συνήθως καταφέρνουν να είναι αποτελεσματικές. Η ανάλυση των στοιχείων είναι επίσης σημαντική για να γίνει κατανοητός ο βαθμός της επίδρασης που έχουν οι προσωπικές προσπάθειες πώλησης στην αγορά. Πολλές εταιρείες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν την διαδικτυακή και την προσωπική πώληση ως διαφορετικές επιλογές. Αλλά από τα στοιχεία καταλαβαίνουμε ότι η αγοραστική συμπεριφορά είτε στο διαδίκτυο ή εκτός σύνδεσης, είναι κοινή. Το online είναι συμπληρωματικό στο offline, αλλά και το αντίστροφο. Δεν είναι υποκατάστατα. Δεν ζούμε σε έναν ψηφιακό κόσμο που προσπαθεί να «φάει» τον φυσικό.

IN TERV IEW

Σωτήρης Ιακωβάκης CFO, APOLLONION BAKERY

Η οικονομική διεύθυνση καταλύτης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης Για τις αλλαγές που δρομολογήθηκαν τα χρόνια της πανδημίας, τα οικονομικά αποτελέσματα αλλά και τους αναπτυξιακούς στόχους της εταιρείας μιλά στο Finance Pro ο Σωτήρης Ιακωβάκης.

Συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης. Ποιες αλλαγές έγιναν και με ποιο τρόπο προσαρμόστηκε η οικονομική διεύθυνση στα νέα δεδομένα;

Είναι γεγονός πως από την έναρξη της πανδημίας μέχρι και σήμερα οι αλλαγές που έχουν γίνει είναι πρωτοφανείς. Οι εταιρείες έπρεπε να εφαρμόσουν άμεσα μέτρα για τη διαφύλαξη της FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και ταυτόχρονα να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη λειτουργεία της επιχείρησης περνώντας, όπου ήταν εφικτό, σε ένα ψηφιακό μοντέλο εργασίας από απόσταση. Η οικονομική διεύθυνση πέρα από θεματο-

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

φύλακας των οικονομικών μιας επιχείρησης άρχισε να μετατρέπεται σταδιακά ως καταλύτης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό ολόκληρης της επιχείρησης. Προκειμένου να παρακολουθήσει την απόδοση, τον έλεγχο του κόστους και να προβλέψει με πιστότητα τις ταμειακές ροές άρχισε να χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο δεδομένα και ψηφιακά εργαλεία που δίνουν τη δυνατότητα σε ανθρώπους και διαδικασίες να γίνουν πιο γρήγοροι, πιο έξυπνοι και πιο αποτελεσματικοί. Έτσι τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης έχουν μετατραπεί σε στρατηγικούς συνεργάτες του Διευθύνοντος Συμβούλου, με μακροπρόθεσμο όραμα και δυνατότητα αποτίμησης και ανάλυσης πιθανών επιχειρηματικών απειλών. Ουσιαστικά δημιουργείται η οικονομική διεύθυνση του μέλλοντος με μεγάλη συμβολή στη διαμόρφωση μακροπρόθεσμης αξίας από την επιχείρηση.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η μεγάλη πρόκληση της εποχής. Πώς μετέχει η οικονομική διεύθυνση της εταιρείας σας σε αυτή τη μετάβαση; Είναι γενική παραδοχή πλέον ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι απαραίτητος τόσο για την καλύτερη λειτουργεία της επιχείρησης όσο και για την επιβίωση της. Η ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ με την εμφάνιση της πανδημίας προχώρησε γρήγορα σε πολλές αλλαγές σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Έβαλε σύστημα ERP το οποίο επιτάχυνε μια σειρά από διαδικασίες και αυτοματοποίησε καθημερινές εργασίες με αποτέλεσμα τη βελτίωση της αποδοτικότητας, του ελέγχου και τον περιορισμό των λαθών. Παράλληλα με το ERP ξεκίνησε να αναπτύσσει ένα σύστημα Επιχειρησιακής Ευφυΐας (BI) με τη δημιουργία αναλυτικών αναφορών που σχετίζονται με τις πωλήσεις, τα αποτελέσματα, την κοστολόγηση και τις χρηματικές ροές με απώτερο σκοπό την έγκαιρη λήψη αποφάσεων.

Πέρα από αυτά, η ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ προχωράει άμεσα και σε ψηφιοποίηση των πωλήσεων αναπτύσσοντας B2B και B2C εφαρμογές με στόχο τη χρήση του διαδικτύου ως κανάλι επικοινωνίας και πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών.

εξαγωγών. Για το 2022 προχωράμε με το πλάνο μας παρακολουθώντας στενά τις διεθνείς εξελίξεις αλλά και τον εγχώριο ανταγωνισμό ώστε να αποφασίσουμε πως θα κινηθούμε από το 2023 και μετά.

Η ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ έχει άμεσα σχέδια ανάπτυξης ή υπάρχει αναμονή λόγω των διεθνών εξελίξεων;

Πώς αξιολογείτε τα οικονομικά αποτελέσματα της ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ το 2021 και τι περιμένετε το 2022;

Πράγματι, οι τελευταίες εξελίξεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία μας έχει κάνει να επαναπροσδιορίσουμε την επιχειρηματική στρατηγική μας και να σκεφτούμε εναλλακτικά σενάρια καθώς όλη αυτή η κατάσταση έχει θέσει σε κίνδυνο την παγκόσμια γεωργική βιομηχανία. Η Ουκρανία είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στον κόσμο σε ηλιέλαιο, καλαμπόκι και σόγια. Επίσης αντιπροσωπεύει το 15% των παγκόσμιων εξαγωγών σε σιτάρι και μαζί με την Ρωσία το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται στο 30% με 35%. Για το λόγο αυτό είμαστε σε αναμονή των αποφάσεων που θα παρθούν από τους υπουργούς Γεωργίας της ΕΕ σχετικά με τις καλλιέργειες για την επόμενη σοδιά και τη λήψη ειδικών μέτρων. Η ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ την χρονιά που μας πέρασε προχώρησε σε στελέχωση νέου ανθρώπινου δυναμικού με υψηλές δεξιότητες από μεγάλες πολυεθνικές και ελληνικές επιχειρήσεις, έκανε rebranding και έχει σχέδια για σταθερή ανάπτυξη με το άνοιγμα ενός ή δύο καταστημάτων το έτος σε κομβικά σημεία της Αττικής. Ακόμα έχουμε πλάνα για περαιτέρω ανάπτυξη των χονδρικών πωλήσεων και

Το 2021 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά. Εκτός από τη συνέχιση της πανδημίας είχαμε, κατά το δεύτερο εξάμηνο, να αντιμετωπίσουμε και τις αυξήσεις σε πρώτες ύλες και ενέργεια. Τα οικονομικά αποτελέσματα της ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ, τηρουμένων των αναλογιών, ήταν ικανοποιητικά, αφού καταφέραμε να ανακτήσουμε ένα μεγάλο μέρος του τζίρου που χάθηκε το 2020 (πρώτο χρόνο της πανδημίας) και να βάλουμε τις βάσεις για μια δυναμική χρονιά το 2022. Καταφέραμε να μειώσουμε τον δανεισμό μας κατά 2.6 εκατ. ευρώ και πετύχαμε αναδιάρθρωση του συνολικού μας δανεισμού με χαμηλότερο χρηματοοικονομικό κόστος. Επίσης τον Ιούνιο του 2021 ανοίξαμε ένα νέο εταιρικό κατάστημα στην περιοχή της Γλυφάδας και έχουμε στα άμεσα σχέδια μας για το 2022 το άνοιγμα ακόμα δύο καταστημάτων με την ταμπέλα ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ. Για το 2022 αναμένουμε το τέλος της πανδημίας που θα βοηθήσει στην άνοδο της οικονομικής δραστηριότητας. Στοχεύουμε σε περαιτέρω αύξηση πωλήσεων και επιστροφή στην κερδοφορία.

Δημιουργείται η οικονομική διεύθυνση του μέλλοντος με μεγάλη συμβολή στη διαμόρφωση μακροπρόθεσμης αξίας από την επιχείρηση FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

τον αντίκτυπο των αυξήσεων σε πρώτες ύλες και ενέργεια σε σχέση με το budget που είχαμε καταρτήσει στα τέλη του 2021 και προχωράμε σε αναθεώρηση αυτού και λήψη μέτρων ώστε να μείνουμε όσο το δυνατό πιο κοντά στο πλάνο μας. Παράλληλα με το οικονομικό, δίνουμε μεγάλη έμφαση στο κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα μας αντικαθιστώντας υλικά συσκευασίας που περιέχουν πλαστικό με άλλα φιλικότερα προς το περιβάλλον. Επιπλέον, προσπαθούμε να συγκρατήσουμε τις τιμές προς τον τελικό καταναλωτή προσφέροντας την ίδια υψηλή ποιότητα στο βαθμό φυσικά που δεν θα κινδυνεύσει η χρηματοοικονομική θέση της εταιρείας και το ανθρώπινο δυναμικό της.

Ποιος είναι ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης στη σύγχρονη επιχειρηματική πραγματικότητα;

Οι μεγάλες αυξήσεις στις πρώτες ύλες και στην ενέργεια έχουν επηρεάσει το πλάνο σας για το 2022; Όπως ανέφερα και προηγουμένως οι αυξήσεις σε πρώτες ύλες και ενέργεια

αλλά κυρίως η μεταβλητότητα που παρουσιάζουν σε καθημερινή βάση έχουν επηρεάσει τη στρατηγική μας προκειμένου να υλοποιηθούν τα πλάνα μας. Στην ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ παρακολουθούμε στενά την πορεία των πωλήσεων και

Τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης έχουν μετατραπεί σε στρατηγικούς συνεργάτες του Διευθύνοντος Συμβούλου FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Η Οικονομική διεύθυνση τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμισθεί σημαντικά ως προς τη θέση της στη σύγχρονη επιχειρηματική πραγματικότητα. Στις μεγάλες και επιτυχημένες επιχειρήσεις η Οικονομική διεύθυνση είναι βασικός partner με κεντρικό ρόλο στη σχεδίαση της στρατηγικής και των μελλοντικών τους πλάνων. Πέρα από αυτό, ο ρόλος της είναι να αναδείξει τη συναισθηματική νοημοσύνη σε οριζόντια δεξιότητα «κλειδί» και να εξασφαλίσει την επιτυχή μετάβαση της επιχείρησης στην νέα εποχή του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και της βιώσιμης επιχειρηματικότητας με μακροπρόθεσμη αξία για όλους. Επίσης θα πρέπει να δώσει έμφαση στο business partnering και στην εκπαίδευση των στελεχών των υπόλοιπων διευθύνσεων ώστε να υπάρχει καλύτερη αντίληψη των οικονομικών αποτελεσμάτων που μπορεί να έχει μια ενέργεια που σχεδιάζουν. Τέλος η οικονομική διεύθυνση ως βασικός partner θα πρέπει να έχει την ικανότητα να εξηγεί τα θέματα στρατηγικής ή λειτουργείας της επιχείρησης με δεδομένα, δείκτες, αριθμούς και εκτιμήσεις.

ΤΟ 2022 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνος συνδρομών: Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 191)

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

Οικονομία: Αναβαθμίσεις, μέτρα στήριξης και Ταμείο Ανάκαμψης ανάχωμα στις πληθωριστικές πιέσεις Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3% Πυκνό από οικονομικές εξελίξεις ήταν το προηγούμενο διάστημα για την ελληνική οικονομία, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών να κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση, παρά το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον, το οποίο επιβαρύνει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνέπειές του.

ι πλέον σημαντικές εξελίξεις αφορούν στα μέτρα στήριξης των πολιτών που ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο, η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον οίκο αξιολόγησης DBRS Morningstar, η επιβράβευση από το Eurogroup της πορείας της ελληνικής οικονομίας κατά τη συζήτηση της 13ης Έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας, τα θετικά στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του ΑΕΠ το 4ο τρίμηνο του 2021, αλλά και στο σύνολο του 2021 – τα οποία αποτελούν την βάση για περαιτέρω μέτρα στήριξης της κοινωνίας το 2022 -, αλλά και η ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 70 νέων έργων συνολικού προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί εδώ ότι με τα 70 αυτά νέα έργα, ο συνολικός προϋπολογισμός των 173 έργων που έχουν λάβει έγκριση υλοποίησης, στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» διαμορφώνεται στα 8,5 δις. ευρώ, ένα εξαιρετικά σημαντικό ποσό που υπό προϋποθέσεις μπορεί να αλλάξει τόσο την δομή της ελληνικής οικονομίας, όσο και του παραγωγικού της μοντέλου. Η σκιά ωστόσο που πλανάται πάνω από όλες τις παραπάνω θετικές εξελίξεις είναι η ενεργειακή ακρίβεια και ο υψηλός πληθωρισμός, ο οποίος τον Φεβρουάριο ανήλθε στο 7,2%, ενώ και τον Μάρτιο κινήθηκε στα ίδια υψηλά επίπεδα πλησιάζοντας κατ’ εκτιμήσεις παραγόντων του Υπουργείου Οικονομικών το 8%.

ΕΛΣΤΑΤ: Αύξηση ΑΕΠ κατά 8,3% το 2021

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και την πρώτη της εκτίμηση για το ΑΕΠ του 2021, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3% και FINANCE PRO

σε όρους αξίας διαμορφώθηκε στα 181 δισ. ευρώ έναντι 167,1 δισ. ευρώ το 2020, μειώνοντας σημαντικά την απόκλιση από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019 (183,6 δισ. ευρώ). Ύστερα από μια χρονιά ύφεσης της τάξεως του -9,0% το 2020, τον ρυθμό ανάπτυξης του 2021 στηρίζει θετικά το σύνολο των βασικών παραμέτρων του, με μόνη εξαίρεση τη μεταβολή των αποθεμάτων. Εξετάζοντας τα επιμέρους τριμηνιαία εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, παρατηρείται η προς τα κάτω αναθεώρηση των στοιχείων του πρώτου 9μήνου κατά μέσο όρο στο 8,4% έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 9,4%. Επίσης, το δ’ τρίμηνο το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 7,7% σε ετήσια βάση, όταν όμως στο ονομαστικό ΑΕΠ (τρέχουσες τιμές) η άνοδος έφτασε το 13,3%. Η απόκλιση αυτή αποτυπώνει το εύρος της επίπτωσης της αύξησης των τιμών στην οικονομική δραστηριότητα. Το 2021 το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 14,8% (2020: 16,3%). Ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις από την πλευρά της ενέργειας και της διατροφής εμμένουν και ο πληθωρισμός έφτασε στο 7,2% τον Φεβρουάριο, όταν ο δομικός κυμαίνεται οριακά πάνω από 1%. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, παρά την αβεβαιότητα που διακρίνει το διεθνές περιβάλλον, θετικά στοιχεία αναφορικά με τις προοπτικές της οικονομίας αποτελούν η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο DBRS κατά μια βαθμίδα σε BB (high) από BB, με stable outlook, η θετική προκαταρκτική αξιολόγηση της Ε.Ε. για το πρώτο αίτημα πληρωμής, ύψους 3,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Του ΔΗ ΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔ ΕΡΑ

«Ελλάδα 2.0», καθώς και η έγκριση από το Eurogroup ώστε η Ελλάδα να προχωρήσει στην πρόωρη πλήρη αποπληρωμή του υπολοίπου των δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Σε κοινή τους δήλωση και σχολιάζοντας τα παραπάνω στοιχεία, ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης επισήμαναν ως θετικό στοιχείο το γεγονός ότι η ανάκαμψη εδράζεται, μεταξύ άλλων, στη σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων και των καθαρών εξαγωγών. Επενδύσεις που όπως εκτιμούν, θα παρουσιάσουν τη 2η μεγαλύτερη αύξηση στην ευρωζώνη και εξαγωγές που διαμορφώνονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο. FINANCE PRO

Η αναβάθμιση από την DBRS Morningstar

Σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο οι προηγούμενες ημέρες ήταν ιδιαίτερα θετικές για την ελληνική οικονομία, με αιχμή όπως είπαμε την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την DBRS Morningstar, αλλά και τα εύσημα του Eurogroup για την ευρύτερη πορεία της. Το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι με την αναβάθμιση αυτή κατά μια βαθμίδα, οδηγεί την χώρα ένα βήμα πριν την επενδυτική βαθμίδα, εξέλιξη που αν μη τι άλλο θα δώσει άλλον αέρα στο οικονομικό επιτελείο. Σχολιάζοντας την παραπάνω εξέλιξη, ο Υπουργός Οικονομικών δήλωσε μεταξύ άλλων ότι «η αναβάθμιση στέλνει το μήνυμα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

ότι η ελληνική οικονομία κινείται αταλάντευτα προς τη σωστή κατεύθυνση, ακόμη και υπό τις παρούσες αντίξοες συνθήκες, δημιουργώντας έναν καθαρό και ρεαλιστικό διάδρομο για την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας, μέσα στο 2023. Και κάνει ένα βήμα προς την κατάκτηση ενός πολύ σημαντικού στόχου για το μέλλον της». Στο ίδιο μήκος κύματος και το σχόλιο του Υπουργού για τα εύσημα του Eurogroup, στο οποίο αναφέρει ότι «η Ελλάδα, παρά την υψηλή αβεβαιότητα που επικρατεί διεθνώς, συνεχίζει, με νηφαλιότητα, σύνεση, μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα, να υλοποιεί πολιτικές για την περαιτέρω ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, την επίτευξη υψηλών και διατηρήσιμων ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης, τη δημιουργία πολλών, καλών νέων θέσεων απασχόλησης, την τόνωση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας».

Οι 6 παρεμβάσεις στήριξης

Αναμφισβήτητα η πλέον σημαντική εξέλιξη, με άμεση επίπτωση στο εσωτερικό της χώρας, αφορούσε στην ανακοίνωση των επιπλέον μέτρων στήριξης, πρωτίστως στα ευάλωτα νοικοκυριά και τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες. Τα πλέον σημαντικά είναι τα εξής: 1η Παρέμβαση: Αύξηση της επιδότησης ρεύματος και φυσικού αερίου σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με έκτακτη επιδότηση ρεύματος για τις μικρές επιχειρήσεις. Το συνολικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων εκτιμάται στα 640 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο. 2η Παρέμβαση: Ενίσχυση των ευάλωτων πολιτών. Χορηγείται έκτακτη ενίσχυση σε 1,4 εκατομμύρια νοικοκυριά, με περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια μέλη, προκειμένου αυτά να καλύψουν μέρος των αυξημένων τιμών αγαθών και ενέργειας. Η ενίσχυση θα καταβληθεί πριν το Πάσχα και αφορά στην χορήγηση 1,5 επιπλέον μηνιαίας δόσης επιδόματος παιδιού

Ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για το 2022 και οι τιμές ενδέχεται να διατηρηθούν υψηλές για μήνες, ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου FINANCE PRO

τον Απρίλιο, στους δικαιούχους Μαρτίου, δηλαδή δόση που αντιστοιχεί σε 1,5 μήνα, ενίσχυση 200 ευρώ σε 677.000 χαμηλοσυνταξιούχους, ενίσχυση 200 ευρώ σε 35.000 ανασφάλιστους υπερήλικες, ενίσχυση 200 ευρώ σε 167.000 δικαιούχους επιδομάτων ΑΜΕΑ, καθώς και χορήγηση διπλής δόσης ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε 240.000 δικαιούχους του. Το συνολικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων διαμορφώνεται στα 324 εκατ. ευρώ. 3η Παρέμβαση: Επιδότηση κατανάλωσης καυσίμων φυσικών προσώπων και μείωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης. Συγκεκριμένα: Α. Χορηγείται απευθείας επιδότηση καυσίμων στους πολίτες, που καλύπτει μέρος των αυξήσεων των τιμών για 3 μήνες στα φυσικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων επαγγελματιών. Η επιδότηση θα δοθεί με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας, στα πρότυπα του freedom pass, ενώ για τους πολίτες που δεν έχουν τη δυνατότητα χρήσης της, το ποσό θα κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής τους. Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα, φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, υπολογίζεται ότι 3 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα διαθέτουν τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο και δηλώνουν μέχρι το ανωτέρω οικογενειακό εισόδημα. Η επιδότηση θα αφορά 60 λίτρα καυσίμου μηνιαίως, και θα ισούται με 22 λεπτά το λίτρο. Να σημειωθεί εδώ ότι η μέση κατανάλωση ανά φορολογούμενο εκτιμάται στα 54 λίτρα καυσίμου τον μήνα. Ειδικά για τους πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε νησιωτική περιοχή, η επιδότηση ενισχύεται και ανέρχεται στα 28 λεπτά το λίτρο. Το συνολικό κόστος αυτής της παρέμβασης ανέρχεται στα 130 εκατ. ευρώ. Β. Επιδοτείται στην πηγή, από τον κρατικό προϋπολογισμό, η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης (diesel) για τον Απρίλιο, ώστε το όφελος στην τελική τιμή για τον καταναλωτή να ανέλθει στα 15 λεπτά το λίτρο. Το κόστος της παρέμβασης εκτιμάται περίπου στα 23 εκατ. ευρώ. Γ. Δίνεται, κατά τον μήνα Απρίλιο, ενίσχυση ύψους 200 ευρώ στις υπηρεσίες ταξί, ώστε να καλυφθεί μέρος του αυξημένου κόστους καυσίμου για την συγκεκριμένη αυτή περίοδο. 4η Παρέμβαση: Αυξάνεται η περίοδος αποπληρωμής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών από 60 σε 96 άτοκες δόσεις, ενώ παραμένει η έκπτωση 15% σε περίπτωση που αυτές επιστραφούν εφάπαξ. Υπενθυμίζεται ότι οι επιστρεπτέες προκαταβολές που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ανέρχονται στα 8,3 δισ. ευρώ. Από αυτές, μετά τις παρεμβάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, οι βεβαιωμένες οφειλές διαμορφώνονται χαμηλότερα, στα 3 δισ. ευρώ. Το συνολικό πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος αυτών των 4 παρεμβάσεων υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ. 5η Παρέμβαση: Μειώνεται, περαιτέρω ο ΕΝΦΙΑ. Μέσα σε 2,5 χρόνια, η συνολική μείωσή του ανέρχεται στο 35% σε σχέση με το 2018 κάτι που σημαίνει ότι τα φυσικά πρόσωπα θα πληρώ-

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

νουν, από εφέτος, συνολικά 920 εκατ. ευρώ λιγότερα από το 2018. Συγκεκριμένα, 8 στους 10 πολίτες, το 80% των φυσικών προσώπων που θα πληρώσουν φόρο ακίνητης περιουσίας το 2022, δηλαδή περίπου 5 εκατ. φορολογούμενοι, θα δουν μεγαλύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ. Το συνολικό ποσό βεβαίωσης εκτιμάται μειωμένο κατά 360 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021. 6η Παρέμβαση: Ενίσχυση των αγροτών. Καθορίζεται, για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, μηδενικός συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης ανά χιλιόλιτρο, για το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022. Τέλος, καθορίζεται συντελεστής Φ.Π.Α. 6%, αντί του 13% που ισχύει σήμερα, για τα λιπάσματα. Κατά τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών, το συνολικό δημοσιονομικό κόστος αυτών των παρεμβάσεων στον πρωτογενή τομέα υπερβαίνει τα 200 εκατ. ευρώ. Συμπερασματικά, το συνολικό κόστος των 6 παραπάνω παρεμβάσεων υπερβαίνει τα 1,7 δισ. ευρώ. Με τις προηγούμενες ωστόσο παρεμβάσεις που αφορούσαν στις εκπτώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου από τον περυσινό Σεπτέμβριο, στο αυξημένο επίδομα θέρμανσης και στην στοχευμένη εισοδηματική ενίσχυση του περυσινού Δεκεμβρίου, το σύνολο των μέτρων, που έχουν ήδη υλοποιηθεί ή θα υλοποιηθούν, ξεπερνά σύμφωνα με το Υπουργείο τα 3,7 δισ. ευρώ.

70 έργα, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, στο Ταμείο Ανάκαμψης

Η ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 70 νέων έργων, συνολικού προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ, την οποία υπέγραψε ο αρμόδιος για την υλοποίηση του «Ελλάδα 2.0» Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης αποτέλεσε μια ακόμα ισχυρή ενισχυτική δόση στην FINANCE PRO

προσπάθεια διατήρησης του θετικού momentum της ελληνικής οικονομίας. Οι εντάξεις καλύπτουν και τους τέσσερις πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου. Συγκεκριμένα, 3 έργα αφορούν στην «Πράσινη Μετάβαση» και έχουν προϋπολογισμό 255,81 εκατ. ευρώ, 6 έργα στην «Ψηφιακή μετάβαση», ύψους 349,48 εκατ. ευρώ, 24 έργα προϋπολογισμού 852,79 εκατ. ευρώ σε «Απασχόληση - Δεξιότητες - Κοινωνική Συνοχή» και 37 έργα, ύψους 931,67 εκατ. ευρώ, σε «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμό της οικονομίας». Μετά και από τις παραπάνω εντάξεις, ο συνολικός προϋπολογισμός των 173 έργων που έχουν λάβει έγκριση υλοποίησης, στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0», διαμορφώνεται σε 8,5 δισ. ευρώ. Σημειώνεται πως τον Ιούλιο του 2021 ανακοινώθηκαν τα πρώτα 12 έργα (1,42 δισ. ευρώ) που εντάχθηκαν στο Ταμείο, ακολούθησαν 36 έργα (1,34 δισ. ευρώ) τον Οκτώβριο του 2021 και ακόμη 55 (3,35 δισ. ευρώ) τον Ιανουάριο του 2022.

Ναι μεν, αλλά

Παρά τις παραπάνω πρωτοβουλίες του Υπουργείου Οικονομικών ωστόσο, η οικονομία εισέρχεται για άλλη μια φορά σε αχαρτογράφητα νερά, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και της επιπτώσεις του να κρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη από πάνω της. Ο πληθωρισμός στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινείται σε υψηλά επίπεδα, ενώ οι εξελίξεις στο γεωπολιτικό μέτωπο και οι αυξητικές τάσεις στις ενεργειακές τιμές αλλάζουν όλη την οικονομική ατζέντα του 2022. Ιδιαίτερα κατατοπιστικά ήταν όσα ακούστηκαν στο διήμερο συνέδριο του Oικονομικού Ταχυδρόμου, το ΟΤ Forum, στο οποίο αναλυτές, στελέχη της αγοράς, η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, αλλά και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αναφέρθηκαν στις προσεχείς αναθεωρήσεις των οικονομικών προβλέψεων. Όπως επισήμαναν στο ΟΤ Forum στελέχη του οικονομικού επιτελείου και των τραπεζών οι μέχρι τώρα εξελίξεις «κόβουν» από την ανάπτυξη τουλάχιστον από 1 έως 2 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

ποσοστιαίες μονάδες. Κύριος παράγοντας του καθορισμού των αναπτυξιακών και των δημοσιονομικών προοπτικών είναι η διάρκεια του πολέμου και οι εξελίξεις γύρω από την ενεργειακή κρίση. Τα επικαιροποιημένα σενάρια δείχνουν ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για το 2022 και οι τιμές ενδέχεται να διατηρηθούν υψηλές για μήνες, ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου. Οι αναλυτές βλέπουν κορύφωση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη κοντά στο 9% το καλοκαίρι, ενώ οι τιμές αναμένεται να μείνουν υψηλές έως τις αρχές του 2023. Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση κατάθεσε πριν λίγες μόλις ημέρες συμπληρωματικό προϋπολογισμό, με 2 δισ. ευρώ επιπλέον ενίσχυση. Από αυτά, τα 500 εκατ. ευρώ θα διοχετευτούν στην ενίσχυση των νοικοκυριών λόγω ακρίβειας, ενώ τα υπόλοιπα για μελλοντικές παρεμβάσεις. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας στο OT Forum, ανέφερε ότι η μίνιμουμ ζημιά θα είναι 1 ποσοστιαία μονάδα, ενώ το μέγιστο δεν μπορεί ακόμα να προβλεφθεί. Ο ίδιος εκτίμησε ότι είναι πιθανό να πληγεί το επενδυτικό κλίμα και σημείωσε τον ενδεχόμενο κίνδυνο από τη διακοπή φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Τόνισε δε ότι το καλό σενάριο είναι να υπάρξει σοβαρή αποκλιμάκωση μέχρι τις αρχές Μαΐου, ενώ το κακό είναι να υπάρξει πολύμηνη παράταση. Από την άλλη πλευρά, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας στο ίδιο forum προέβλεψε μείωση του ΑΕΠ κατά 1% και ταυτόχρονη άνοδο του πληθωρισμού κατά 1% υπό την προϋπόθεση ότι θα σταματήσουν σύντομα οι εχθροπραξίες στην Ουκρανία. Σε περίπτωση μεγαλύτερης διάρκειας του πολέμου, τότε η μείωση στο ΑΕΠ θα είναι από 2% και πάνω. Εκτίμησε τέλος ότι ακόμη και στο δυσμενές σενάριο - να συνεχιστεί ο πόλεμος μέχρι το καλοκαίρι - δεν αναμένεται να προκύψει ύφεση για την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση όμως, όλα τα παραπάνω τελούν υπό την αίρεση των εξελίξεων στην Ουκρανία, την ένταση και την διάρκεια των οποίων δεν μπορεί κανείς να προβλέψει.

Η ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης 70 νέων έργων, συνολικού προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ, ενισχύει την προσπάθεια διατήρησης του θετικού momentum της ελληνικής οικονομίας FINANCE PRO

6η Έκθεση Προόδου σχετικά με το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους Το ιδιωτικό χρέος αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα ιδιαίτερα δύσκολο πρόβλημα για την ελληνική οικονομία, το οποίο λειτουργεί πολλές φορές και ως τροχοπέδη στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού της. Υπό αυτή την έννοια η παρουσίαση από το Υπουργείο Οικονομικών της 6ης Έκθεσης Προόδου για την πορεία του αποτέλεσε ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός. Στην έκθεση, η οποία συντάχθηκε υπό τον συντονισμό της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, αποτυπώνεται, με αριθμητικά στοιχεία, η πορεία εξέλιξης των δράσεων σχετικά με την αντιμετώπιση του ζητήματος του ιδιωτικού χρέους. Σύμφωνα με αυτή, οι δράσεις που έχουν ληφθεί, κατηγοριοποιούνται ως εξής: 1. Παροχή κρατικής επιδότησης σε δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού. Η στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις με κρατική επιδότηση φθάνει έως 90% της δόσης δανείου. Επιδότηση, η οποία έως και τέλος Φεβρουαρίου 2022, φτάνει συνολικά στα 557,67 εκατ. ευρώ, μέσω των προγραμμάτων Γέφυρα 1 και Γέφυρα 2, αλλά και μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας για την Προστασία της Κύριας Κατοικίας (Ν. 4605/2019) 2. Ρ υθμίσεις και αναστολές Δανείων, οι οποίες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Α. Ρυθμίσεις μέσω του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών για φυσικά και νομικά πρόσωπα (Ν.4738/2020). Σύμφωνα με την Έκθεση, μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, 137 δανειολήπτες έλαβαν πρόταση ρύθμισης για να ρυθμίσουν επιτυχώς τα χρέη τους, εφόσον την αποδεχτούν. Οι ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού παράγονται από αυτοματοποιημένο αλγόριθμο, ο οποίος λαμβάνει υπόψη την αξία της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος τόσο του οφειλέτη όσο και των συνοφειλετών – εγγυητών του. Β. Ρυθμίσεις που διενήργησαν οι Τράπεζες και οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, διμερώς, με τους οφειλέτες. Όσον αφορά στις ρυθμίσεις δανείων, από τον Ιούλιο του 2019 έως τα τέλη Ιανουαρίου του 2022, ρυθμίστηκαν επιτυχώς 632.998 δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά), συνολικού ύψους 35,85 δισ. ευρώ. Τέλος, όσον αφορά στις αναστολές πληρωμής δανείων, από τα μέσα Μαρτίου 2020 έως τα τέλη Ιανουαρίου 2022, δόθηκε η δυνατότητα αναστολής πληρωμής σε 408.632 δάνεια, ύψους 28,78 δισ. ευρώ, από τις Τράπεζες και τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

and

present

Rewarding Teams, Initiatives & Equality in Business ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΜΕΛΗ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Βαγγέλης Αυγουλάς

Δόμνα Μιχαηλίδου

Υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων

Σταύρος Μηλιώνης

Πρόεδρος ΚΕΑΝ & Ιδρυτής Diversity Charter Greece

Δρ. Μαρία Γιαννιού

Πρόεδρος ΑΜΚΕ “Με Άλλα Μάτια”

Empowerment & Leadership Coach | Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Ιδρύτρια του Lead From Within, Συνιδρύτρια της Women Act

Λάρα Κάλφα

Στέλλα Κάσδαγλη

Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, Ε.Ε.ΣΥ.Π. (Υπερταμείο)

Γιάννης Παπαγιαννόπουλος

Co-Founder - CEO, HomoEvolution, President of ELMA (*European LGBTQI+ Media Association)

Συνιδρύτρια, Women On Top, Εκπαιδεύτρια εφήβων και ενηλίκων, Συγγραφέας

Γιάννης Ολύμπιος CEO, V+O Group

Χριστίνα Δεληγιάννη

Public Policy Officer, EPLO Institute for Sustainable Development

Σπυριδούλα Δρακοπούλου

SEED Manager, GR, BG, MT & CY, #IamRemarkable lead, Google

Αμαλία Χρυσέλλα Λαγαρία Κωνσταντακοπούλου Κοινωνική επιχειρηματίας/ Co-Founder & Director, The Tipping Point

Συνιδρύτρια & Project Manager, Black Light

Αναστασία Στάμου

Μπέττυ Τσακαρέστου

Αντιπρόεδρος, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς

ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

23•05•2022

Πληροφορίες: Μαρία Σαγάνα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 307), Ε: msagana@boussias.com Συµµετοχές: Μαίρη Καλλιφείδα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 333), Ε: mkalifida@boussias.com Χορηγίες: Μαρίνα Καφέζα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 252), Ε: mkafeza@boussias.com

Ανδρονίκη Κάβουρα

Καθηγήτρια, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

Δρ. Ελίζαμπεθ Μεσθεναίου

Δ.Σ. 50και Ελλάς, Ε.Γ.Γ.Ε, Πρωήν Πρόεδρος AGE Platform Europe

Πάντειο Πανεπιστήμιο και Επικεφαλής του Εργαστηρίου Διαφήμισης και Δημοσίων Σχέσεων ADandPRLAB

www.diversityawards.gr

Official Publications

FINANCIAL FILES DIGITA L FI NA NCE

e-payments: Αλλάζουν το τοπίο οι άμεσες πληρωμές Ποιες είναι οι νέες τάσεις Αυξάνεται η απήχηση των ηλεκτρονικών πληρωμών στη χώρα μας, σε σχέση με τα μετρητά τα οποία συνεχίζουν παρόλα αυτά να διατηρούν σημαντικό ρόλο στις καθημερινές ανάγκες πολιτών και επιχειρήσεων.

στόσο, κρίσιμοι παράγοντες έρχονται να ενισχύσουν τα νέα μοντέλα πληρωμών. Καταλύτης σε αυτή την εξέλιξη αποτέλεσαν τα περιοριστικά μέτρα και οι συνέπειες της πανδημίας, ενώ η ραγδαία αύξηση της τεχνολογίας, των ψηφιακών εργαλείων και της εκπαίδευσης των χρηστών σε αυτά συνηγορούν σε μια ακόμη μεγαλύτερη άνοδο των e-payments στο άμεσο μέλλον.

Στο επίκεντρο οι άμεσες πληρωμές

Είναι γεγονός ότι η τεχνολογική εξέλιξη στον χρηματοοικονομικό τομέα έχει αποκτήσει νέα δυναμική τα τελευταία χρόνια. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές – πληρωμές μπαίνουν πλέον σε νέα διάσταση, ανταποκρινόμενες στις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις για αμεσότητα στις σχετικές διαδικασίες. Η δυνατότητα να πραγματοποιούμε συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο, με ταυτόχρονο και οριστικό διακανονισμό όλες τις ημέρες και ώρες του χρόνου, έρχεται πλέον και στις διατραπεζικές πληρωμές που γίνονται μεταξύ δυο λογαριασμών μέσω των άμεσων πληρωμών. Σημειώνεται επίσης πως οι άμεσες πληρωμές αφορούν την προσαρμογή των ηλεκτρονικών πληρωμών στη σημερινή ανάγκη των καταναλωτών για ψηφιοποίηση και καινοτομία FINANCE PRO

Η τεχνολογική εξέλιξη στον χρηματοοικονομικό τομέα έχει αποκτήσει νέα δυναμική τα τελευταία χρόνια. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αναβαθμίζονται ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Του ΒΑ ΪΟΥ Κ ΡΟΚΟΥ

Από την άλλη πλευρά, οι λύσεις για άμεσες πληρωμές είναι πολλές και διαφορετικές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για παράδειγμα, οι τραπεζικοί όμιλοι εξελίσσουν συνεχώς τα συστήματα e-banking, νέες fintech υπηρεσίες έρχονται στο προσκήνιο ενώ ηλεκτρονικά πορτοφόλια και νέες καινοτόμες υπηρεσίες πληρωμών έρχονται να προστεθούν στις επιλογές των πολιτών.

TIPS η απάντηση στο κατακερματισμένο τοπίο

Από το Δεκέμβρη του 2021 οι ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα μπήκαν σε μια νέα εποχή καθώς τέθηκε σε λειτουργία το νέο μοντέλο διακανονισμού άμεσων πληρωμών Το νέο μοντέλο ΤΑRGET Instant Payment Settlement (TIPS) υποκαθιστά τα διαφορετικά σχήματα άμεσων πληρωμών που είχαν υιοθετηθεί σε επιμέρους χώρες, δημιουργώντας ένα ενιFINANCE PRO

αίο σχήμα με ενιαία χαρακτηριστικά και πλήρη δια-λειτουργικότητα σε όλη την Ευρωζώνη. Η μετάπτωση στο νέο σχήμα, με συμμετοχή σε αυτό των περισσοτέρων ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων μέσω του συστήματος πληρωμών λιανικής ΔΙΑΣ, έχει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα πραγματοποίησης άμεσων πληρωμών εγχώρια και διασυνοριακά με ενιαίους κανόνες και διαδικασίες σε όλη την Ευρωζώνη. Με αυτό το δεδομένο, οι άμεσες πληρωμές γίνονται πολύ φιλικότερες για το χρήστη, δημιουργώντας την προοπτική ευρύτερης υιοθέτησής τους ως μέσου πληρωμών από το κοινό. Οι άμεσες πληρωμές εντός του σχήματος ΤΙΡS παρέχουν πλέον τη δυνατότητα διενέργειας συναλλαγών από το κοινό σε καθημερινή βάση, κάθε ημέρα του χρόνου και όλο το εικοσιτετράωρο. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES DIGITA L FI NA NCE

Η απλή μεταφορά πιστώσεων μέσω SEPA ως σήμερα διενεργείτο εντός μιας εργάσιμης ημέρας, ενώ πλέον η εκτέλεση πληρωμής στο TIPS ολοκληρώνεται και διακανονίζεται σε μόλις 10 δευτερόλεπτα, είτε αυτή είναι εγχώρια είτε διασυνοριακή. Σε κάθε περίπτωση οι εν λόγω εξελίξεις, δηλαδή η δυνατότητα διενέργειας άμεσων πληρωμών από το ευρύ κοινό με γρήγορο και ασφαλή τρόπο, αποτελούν σημαντικό μέρος της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωσυστήματος στα θέματα των πληρωμών λιανικής και υποστηρίζεται με ενεργή συμμετοχή και της Τράπεζας της Ελλάδος. Για τις ανάγκες του θέματος συνομιλήσαμε με τον κ. Γιάννη Παπατσίρο, Business Development and Innovation Advisor της ΔΙΑΣ Α.Ε. ο οποίος τόνισε πως η εξέλιξη της τεχνολογίας, η διαθεσιμότητα των δεδομένων, η εκθετική αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου αλλά και ο COVID επιτάχυναν σημαντικά την εξέλιξη των ηλεκτρονικών πληρωμών έτσι ώστε να γίνονται άμεσα, εύκολα και με ασφάλεια. Μιλώντας για το μοντέλο TIPS ο κ. Παπατσίρος σημείωσε: «Από τις 10 Δεκεμβρίου του 2021, η ΔΙΑΣ σε πλήρη συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει συνδεθεί στο TIPS (ΤΑRGET Instant Payment Settlement). Μέσω του TIPS, οι Πάροχοι Υπηρεσιών Πληρωμών (ΠΥΠ) προσφέρουν στους πελάτες τους άμεσες πληρωμές με πλήρη δια λειτουργικότητα μέσα από ενιαίους κανόνες και πρότυπα. Πρακτικά λοιπόν, φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις στην Ελλάδα, μπορούν να μεταφέρουν και να λάβουν χρήματα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα εγχώρια και διασυνοριακά, οποιαδήποτε στιγμή (24/7/365), ανεξάρτητα από τις ώρες λειτουργίας των ΠΥΠ». Ενώ συμπλήρωσε: «Επιπρόσθετα, οι άμεσες πληρωμές γίνονται φιλικότερες για το χρήστη, δημιουργώντας την προοπτική ευρύτερης υιοθέτησης των Account-to-Account πληρωμών. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές ενισχύονται και εκτελούνται πλέον διαισθητικά με το σκανάρισμα ενός RF/QR από το κινητό τηλέφωνο. Και αυτό είναι μόνο η αρχή της συναρπαστικής εμπειρίας μετασχηματισμού των υπηρεσιών πληρωμών με τη βοήθεια της τεχνολογίας.»

ΓΙ Α Ν ΝΗΣ Π Α Π ΑΤΣΙΡΟΣ Business De velopment and Innovation Advisor της ΔΙ Α Σ Α.Έ

«Οι άμεσες πληρωμές γίνονται φιλικότερες για το χρήστη, δημιουργώντας την προοπτική ευρύτερης υιοθέτησης των Account-to-Account πληρωμών»

Μείωση γραφειοκρατίας – καλύτερη σχέση πολιτών με το Δημόσιο

Από τη πλευρά του ο κ. Γιάννης Κλεώπας, Προέδρος του Δ.Σ. της εταιρείας Kleopas Alliott η οποία έχει μακρά εμπειρία σε φορολογικές – λογιστικές υπηρεσίες ανέδειξε και το γεγονός ότι με τις άμεσες πληρωμές διευκολύνεται η καθημερινότητα των πολιτών και εκσυγχρονίζεται η σχέση τους με το Δημόσιο ενώ ενισχύεται η αποτελεσματικότητα με την μείωση της περιττής γραφειοκρατίας αλλά και της φοροδιαφυγής σε μερικές περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, σημείωσε: «οι άμεσες πληρωμές αυξάνουν θεαματικά την ταχύτητα με την οποία πραγματοποιούνται οι πληρωμές. Πρόκειται για μία χρησιμότατη υπηρεσία για όσους χρειάζονται άμεσα να εξοφλήσουν το δημόσιο ή να αποπληρώσουν ρύθμιση σε αυτό. Με την εφαρμογή του συστήματος αυτού ενισχύεται η εμπιστοσύνη μεταξύ πολίτη και Κράτους,

ΓΙ Α Ν ΝΗΣ Κ Λ ΕΏΠ Α Σ Προέδρος του Δ.Σ. της ε ταιρείας Kleopas Alliot t

«Οι υπάρχουσες δομές ηλεκτρονικών πληρωμών δεν παρέχουν αμεσότητα στις πληρωμές αφού καθιστούν το ποσό της πληρωμής διαθέσιμο σε μεταγενέστερο χρόνο. Αντίθετα το TIPS καθιστά το ποσό άμεσα διαθέσιμο»

FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

διευκολύνεται η καθημερινότητα των πολιτών και εκσυγχρονίζεται η σχέση τους με το Δημόσιο ενώ ενισχύεται η αποτελεσματικότητα με την μείωση της περιττής γραφειοκρατίας αλλά και της φοροδιαφυγής σε μερικές περιπτώσεις. Σύντομα θα συμβεί και η αποφυγή της ουράς στα ταμεία». Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Κλεώπα, με το TIPS αλλάζει η ρουτίνα των πληρωμών. «Οι υπάρχουσες δομές ηλεκτρονικών πληρωμών δεν παρέχουν αμεσότητα στις πληρωμές αφού καθιστούν το ποσό της πληρωμής διαθέσιμο σε μεταγενέστερο χρόνο. Αντίθετα το TIPS καθιστά το ποσό διαθέσιμο στην κυριολεξία άμεσα κι έτσι ο καταναλωτής, είτε σε παραδοσιακό είτε σε ηλεκτρονικό κατάστημα, θα μπορεί να αγοράσει ένα προϊόν πληρώνοντας άμεσα με σκανάρισμα ενός κωδικού ή απευθείας με το online banking του», τόνισε. Όπως εξηγεί επίσης με τις άμεσες πληρωμές μειώνονται σημαντικοί κίνδυνοι και διευκολύνεται η διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης. «Οι ηλεκτρονικές πληρωμές πέραν όσων αναφέρθηκαν εκμηδενίζουν τον κίνδυνο διαχείρισης των μετρητών και απάτης που ενέχει μια πληρωμή με κάρτα. Οι πωλητές βλέπουν την πληρωμή τους άμεσα, γεγονός που οδηγεί σε μείωση του κινδύνου μη πληρωμής τους. Τέλος, βλέπουμε την τεράστια διευκόλυνση που δίνει στη διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης», σημείωσε.

Η επόμενη μέρα - νέες τάσεις στις πληρωμές

Ένα βήμα παρακάτω πάει ο κ. Χάρης Μαργαρίτης, General Manager, Group Chief Information Officer της Τράπεζας Πειραιώς ο οποίος σημειώνει ότι ο χώρος των πληρωμών αναδιαμορφώνεται διαρκώς, οδηγούμενος από την ανάγκη για γρήγορες, ευέλικτες και φιλικές προς το χρήστη λειτουργικότητες, οι οποίες συνδυάζονται σε ολοκληρωμένες εμπειρίες εξυπηρέτησης. Όπως εξηγεί, ορισμένες βασικές τάσεις είναι: η μετάβαση σε άμεσες πληρωμές, η εκθετικά αυξανόμενη χρήση ψηφιακών πορτοφολιών και «super apps» και η ανάδυση εξελιγμένων προϊόντων «buy now, pay later». «Αξίζει να σημειωθεί πως ενώ η αρχική χρήση των άμεσων μεταφορών μεταξύ λογαριασμών στην Ευρώπη επικεντρώνεται έως τώρα σε peer-to-peer συναλλαγές και πληρωμές e-commerce, το ενδιαφέρον αναμένεται σύντομα να μετατοπιστεί στον χώρο του consumer-to-business point-of-sale και των Β2Β πληρωμών», σημειώνει χαρακτηριστικά.

CBDC, Open Banking, Big Data

Κοιτώντας προς το μέλλον, ο κ. Μαργαρίτης σημειώνει πως αξίζει ακόμα να αναφερθεί πως υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών (central bank digital currencies - CBDCs), η εδραίωση των οποίων θα ενεργοποιήσει πληθώρα νέων δυνατοτήτων και επιχειρηματικών μοντέλων. «Η Τράπεζα Πειραιώς παραμένει πρωτοπόρος στις εξελίξεις αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες των σύγχρονων τεχνολογιών Cloud, Open Banking και Big Data, συνεργαζόμενη με καινοτόμες Fintech επιχειρήσεις για τη συνεχή εξέλιξη των προϊόντων και υπηρεσιών πληρωμών που παρέχει στους πελάτες της», καταλήγει στο σχόλιο του. FINANCE PRO

Χ Ά ΡΗΣ Μ Α ΡΓΑ ΡΊΤΗΣ General Manager, Group Chief Information Of f icer, Τράπεζα Πειραιώς

«Ο χώρος των πληρωμών αναδιαμορφώνεται διαρκώς, οδηγούμενος από την ανάγκη για γρήγορες, ευέλικτες και φιλικές προς το χρήστη λειτουργικότητες, οι οποίες συνδυάζονται σε ολοκληρωμένες εμπειρίες εξυπηρέτησης»

Οι άμεσες πληρωμές γίνονται πολύ φιλικότερες για το χρήστη, δημιουργώντας την προοπτική ευρύτερης υιοθέτησής τους ως μέσου πληρωμών από το κοινό ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

INSIGHTS

Έρευνα της BDO: Αργή η ανάπτυξη της μεσαίας αγοράς Αύξηση των προκλήσεων αλλά και των ευκαιριών Παρά την αργή ανάπτυξη της μεσαίας αγοράς, οι CFOs εμφανίζονται αισιόδοξοι για το 2022, δίνοντας προτεραιότητα στις εταιρικές πρακτικές υπεύθυνης επιχειρηματικότητας

ανάπτυξη της μεσαίας αγοράς δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες το 2021. Σύμφωνα με την Έρευνα Middle Market CFO Outlook της BDO για το 2022, μόλις το 38% των οικονομικών διευθυντών των ΗΠΑ αναφέρουν πως η επιχείρηση στην οποία εργάζονται κατάφερε να επιτύχει ισχυρές οικονομικές επιδόσεις. Ωστόσο, οι CFOs αναμένουν ότι φέτος η εικόνα θα είναι διαφορετική. Συγκεκριμένα, το 66% αυτών εκτιμά πως η εταιρεία τους θα ευδοκιμεί σε έναν χρόνο από τώρα. Η πορεία προς την ανάπτυξη δεν θα είναι χωρίς εμπόδια. Οι CFOs ανησυχούν περισσότερο για τις διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι οποίες αναφέρονται ως μέτριος ή σημαντικός επιχειρηματικός κίνδυνος κατά 84%. Στις επόμεν ες θέσεις των κύριων ανησυχιών τους βρίσκονται η έλλειψη ταλέντων (79%), η φορολογική μεταρρύθμιση (79%) και οι πιθανές αναζωπυρώσεις του COVID-19 (78%).

Η νέα νοοτροπία βιωσιμότητας

Ενώ οι προκλήσεις αυξάνονται, το ίδιο συμβαίνει και με τις ευκαιρίες. Οι οικο-

νομικοί διευθυντές τοποθετούν τις νέες τους προτεραιότητες στη βασική γραμμή της στρατηγικής ατζέντας των επιχειρήσεων και των ενδιαφερομένων μερών. Ο αντίκτυπος του οργανισμού, ο εταιρικός σκοπός και η βιωσιμότητα ανάγονται σε κομβικούς τομείς ενδιαφέροντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 64% των ερωτηθέντων πιστεύει πως η εφαρμογή ενός προγράμματος που θα βασίζεται στα κριτήρια περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG) θα βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη οικονομική τους απόδοση. Και παρόλο που μόνο το 36% των CFOs επιδιώκει ενεργά μια στρατηγική βιωσιμότητας φέτος, το 99% αυτών έχει τουλάχιστον έναν δηλωμένο στόχο ESG για το 2022. O Wayne Berson, Διευθύνων Σύμβουλος της BDO, επισήμανε πως τα επόμενα δέκα χρόνια θα κυριαρχεί στις επιχειρήσεις μια νοοτροπία βιωσιμότητας και διαχείρισης που δίνει προτεραιότητα στις ανάγκες όλων των ενδιαφερομένων μερών ενώ τόνισε πως θα επιταχυνθούν οι ρυθμοί για την επίτευξη της ψηφιακής καινοτομίας προκειμένου να δημιουργηθεί μια διαρκής εταιρική αξία. Όπως υπογράμμισε,

Οι διακοπές στην εφοδιαστική αλυσίδα συνιστούν την κορυφαία επιχειρηματική απειλή FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

μπορεί να μην γνωρίζουμε ακόμη ποια εμπόδια θα εμφανιστούν στο δρόμο προς την επίτευξη των παραπάνω στόχων αλλά ξέρουμε ότι ένα πιο φωτεινό και αειφόρο μέλλον περιμένει τις επιχειρήσεις μας, τους ανθρώπους μας, τις κοινότητες που υπηρετούμε και τον πλανήτη που μοιραζόμαστε.

Αύξηση των συγχωνεύσεων και των εξαγορών

Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα της BDO, τα σχέδια των Οικονομικών Διευθυντών υποδηλώνουν αύξηση των συγχωνεύσεων και των εξαγορών. Αναμφισβήτητα, το 2021 υπήρξε μια χρονιά μεγάλης κινητικότητας σε ό,τι αφορά τη σύναψη συμφωνιών και αυτή η τάση είναι πιθανό να συνεχιστεί το 2022. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 31% των CFOs σχεδιάζει να επιδιώξει συγχωνεύσεις και εξαγορές φέτος, από 24% το 2021 και 25% το 2020. Ο κορυφαίος στρατηγικός στόχος για την επιδίωξη συναλλαγών το 2022 είναι η ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων και έρχεται σε πλήρη συνάρτηση με τις ευρύτερες επιχειρηματικές προτεραιότητες των οικονομικών διευθυντών, καθώς το 53% αυτών σχεδιάζει να επιδιώξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό φέτος. Οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας συνιστούν την κορυφαία επιχειρηματική απειλή για τους οικονομικούς διευθυντές. Με τις αλυσίδες εφοδιασμού να εξακολουθούν να υφίστανται κλυδωνισμούς, το αυξανόμενο κόστος υλικών (41%) αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή

που σχετίζεται με την εφοδιαστική αλυσίδα ενώ ακολουθούν οι καθυστερήσεις των προμηθευτών (36%), οι ελλείψεις προμηθειών (35%) και το κόστος μεταφοράς (35). %). Επικεντρωμένοι στη βελτιστοποίηση των επιπέδων αποθέματος για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, οι CFOs κατατάσσουν την ακριβή διαχείριση της ζήτησης και του αποθέματος ως την κορυφαία προτεραιότητά τους στην αλυσίδα εφοδιασμού για φέτος.

Οι προκλήσεις στο ανθρώπινο δυναμικό και η προτεραιότητα στην καινοτομία

Καθώς οι εργαζόμενοι εγκαταλείπουν τη δουλειά τους με πρωτοφανείς ρυθμούς, η κύρια πρόκληση των CFOs σε

ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό είναι η διατήρηση των κύριων ταλέντων (42%), ακολουθούμενη από την προσέλκυση νέων (39%). Για να αντιμετωπίσει αυτές και άλλες προκλήσεις που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό, οι οικονομικοί διευθυντές προγραμματίζουν επενδύσεις, όπως τις επενδύσεις σε ευέλικτες μορφές εργασίας (42%) και την αύξηση των αποδοχών (40%). Επιπλέον, φέτος οι εταιρείες δίνουν προτεραιότητα στην καινοτομία, βασιζόμενοι σε συνεργασίες για την επίτευξή της. Μάλιστα, όταν ρωτήθηκαν για την προσέγγισή τους στην καινοτομία η στρατηγική που αναφέρθηκε ως πρωταρχική ήταν η συνεργασία για μεγαλύτερη αξία δικτύου (48%). FINANCE PRO

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022

Ακόμη, ένας στους τέσσερις CFOs σκοπεύει να επιδιώξει μια συγχώνευση το 2022.

Σημαντικά σημεία της έρευνας

• Το 66% των Οικονομικών Διευθυντών αναμένει ότι η επιχείρησή τους θα ακμάζει σε ένα χρόνο από τώρα. •Ο ι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας κατατάσσονται στην πρώτη θέση των επιχειρηματικών κινδύνων. •Τ ο 64% των Οικονομικών Διευθυντών πιστεύει στην ανάπτυξη επιχειρηματικής υπόθεσης για τα κριτήρια ESG. •Π ερισσότεροι CFOs σχεδιάζουν να επιδιώξουν συγχωνεύσεις και εξαγορές φέτος (31%) από ό,τι το 2021 (24%) ή το 2020 (25%).

CFO C A R E ER M A NAGE M EN T

Του ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟY Κ Υ ΡΊΤΣΗ, Ιδρυ τή της StudySmar t

How can CFOs stay ahead of the ESG agenda? 5 σημεία κλειδιά για τους CFOs

αυξανόμενη εστίαση στο ESG (Environment, Society, and Governance) σημαίνει ότι είναι αρκετά ριψοκίνδυνο για οποιαδήποτε εταιρεία απλά να το αγνοήσει. Παρά ταύτα δεν είναι ξεκάθαρο στους οργανισμούς τι πρέπει να κάνουν, καθώς και πως να μετρήσουν την αποτελεσματικότητα του ESG. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ζήτημα με αυτήν την ανάληψη της ευθύνης είναι η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το τι αναμένεται από τις εταιρείες καθώς και πως θα πρέπει να εφαρμοσθεί. Για παράδειγμα, πώς μπορεί ο CFO να μιλήσει για «την αξία που δημιουργείται από το ESG» με οποιαδήποτε πραγματική και μετρήσιμη έννοια χωρίς όμως να υπάρχουν ενοποιημένα πρότυπα αναφορών; Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει πρόοδος. Για παράδειγμα, το IFRS Foundation κυκλοφόρησε ένα έγγραφο διαβούλευσης που αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας στο οποίο προσπάθησε να αξιολογήσει τη ζήτηση για παγκόσμια πρότυπα βιωσιμότητας. Επιπρόσθετα, ο κανονισμός της ΕΕ Sustainable Finance Disclosure Regulation που τέθηκε σε ισχύ τον Μάρτιο του 2021, έθεσε συγκεκριμένους κανόνες για το πώς καθώς και το είδος των γνωστοποιήσεων που πρέπει να παραθέτουν οι εταιρείες σχετικά με τη βιωσιμότητα.

Πώς μπορούν όμως να προετοιμαστούν οι CFO;

Πρώτον, ο επαγγελματισμός ξεκινά με τα προσόντα τόσο για εσάς αλλά και για την ομάδα σας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δέσμευση στη στρατηγική ESG είναι μια βασική ευκαιρία για τις εταιρείες να εξασφαλίσουν την επιβίωση και τη μελλοντική τους ανάπτυξη, καθώς και την προσαρμογή τους στους νέους διεθνείς κανονισμούς και βέλτιστες πρακτικές. Επαγγελματικές πιστοποιήσεις από έγκριτους παγκόσμιους οργανισμούς όπως τον IASE – International Association for Sustainable Economy μπορούν να σας εφοδιάσουν με όλα τα εργαλεία και καλές πρακτικές. Δεύτερον, σημασία έχει να ενημερώνετε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη με σχετικές δηλώσεις όσον αφορά την εταιρική σας στρατηγική και την εφαρμογή πρακτικών ESG. Ως CFO και υπεύθυνοι χρηματοοικονομικών τμημάτων συνηθίζουμε να απευθυνόμαστε στους μετόχους και οικονομικούς αναλυτές στη «δική μας γλώσσα». Με τον ίδιο τρόπο θα πρέπει να απευθυνόμαστε όταν αναφερόμαστε στο ESG. Θα μπορούσατε, για παράδειγμα, να FINANCE PRO

αναφέρεστε σε θέματα ESG ως μέρος μιας πιο γενικής συζήτησης που θα αφορά τα οικονομικά θέματα της εταιρείας σας. Τρίτον, η επιλογή ενός πλαισίου αναφοράς θα σας επέτρεπε να παραθέτετε μια τυποποιημένη ενημέρωση όσον αφορά το ESG. Ορισμένες εταιρείες χρησιμοποιούν τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Sustainable Development Goals), ενώ άλλες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν το πλαίσιο του Συμβουλίου Προτύπων Βιώσιμης Λογιστικής (Sustainability Accounting Standards Board’s). Μια επιπλέον επιλογή είναι να κάνετε χρήση των συστάσεων της Taskforce για Climate-related Financial Disclosures. Τέταρτον, δεδομένου του αυξημένου ενδιαφέροντος σε θέματα ESG κατά τον εσωτερικό έλεγχο (audit), θα είναι επίσης απαραίτητο να διατηρούμε ένα αρχείο των δραστηριοτήτων που αφορούν το ESG. Σε αυτό το αρχείο θα πρέπει να συμπεριληφθούν, μεταξύ άλλων, στοιχεία των εκπομπών ρύπων, του αποτυπώματος άνθρακα καθώς και τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων αντιστάθμισης του άνθρακα. Πέμπτο, εάν δημιουργήσετε κάποια μορφή εσωτερική δομής ή τμήματος που να διαχειρίζεται θέματα ESG, θα σας είναι πολύ πιο εύκολο να μετρήσετε τον αντίκτυπο των ESG δραστηριοτήτων στην οικονομική απόδοση της εταιρείας σας. Κλείνοντας, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι όταν πρόκειται για το ESG (αλλά όπως και για τις λοιπές οικονομικές αναφορές) δεν αφορά μόνο τους αριθμούς και τα λογιστικά πρότυπα. Οι αριθμοί σας θα πρέπει να διηγούνται μια ιστορία και ο δικός σας ρόλος θα είναι να αναδείξει ότι η επιχείρηση σας προσπαθεί να επιτύχει ή και να υπερβεί τους ESG στόχους που έχετε θέσει.

Το ESG δεν αφορά μόνο τους αριθμούς και τα λογιστικά πρότυπα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2022