Finance Pro Τέυχος 02

002 ΦΕΒΡOYAΡΙΟΣ 2021

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Το στέλεχος finance του μέλλοντος αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο Σοφοκλής Γιαννακού, ΑΒ Βασιλόπουλος

Νίκος Βέττας: Η οικονομική πολιτική πρέπει να ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια Συστήματα ERP με... ένα κλικ CFO και Gender Balance

26 32 40

11/03/2021

presents

9th

Smart Cities

LIVE ON YOUR SCREEN

conference 2021 Innovations and Technologies that build Smart Cities

Στελέχη Ψηφιακού Μετασχηματισμού των πόλεων

Μεγάλος Χορηγός

LOS ANGELES • PALO ALTO • LONDON BARCELONA • GOTHENBURG Policy Makers EUROCITIES • EU CITY FACILITY • WORLD BANK Χορηγοί

Αξιωματούχοι Κεντρικής Κυβέρνησης Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος

Γιάννης Τσακίρης

Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης

Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Περιφερειάρχες και Δήμαρχοι Δημήτρης Παπαστεργίου Πρόεδρος ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Τρικκαίων

Κώστας Μπακογιάννης Δήμαρχος Αθηναίων

Γιώργος Πατούλης

Κωνσταντίνος Αγοραστός

Περιφερειάρχης Αττικής

Περιφερειάρχης Θεσσαλίας

Ιωάννης Ζαμπούκης

Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης

Παναγιώτης Σημανδηράκης

Αντώνης Γκουντάρας

Δήμαρχος Χανίων

Δήμαρχος Αγιάς

Γρηγόρης Κωνσταντέλλος Δήμαρχος Βάρης-ΒούλαςΒουλιαγμένης

H συμμετοχή είναι ελεύθερη για Στελέχη Δήμων, Περιφερειών και Υπουργείων!

Υποστηρικτής

Livestreaming by

audio visual equipment

Τιμητική Υποστήριξη

Δείτε όλους τους ομιλητές και την agenda: www.smartcitiesconference.gr Συμμετοχές: Χάρης Πορέτσης, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 139) E: poretsis@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com | Θάνος Θώμος, T: 210 6617777 (εσωτ. 322), Ε: tthomos@boussias.com | Μπέσσυ Μπουτεράκου, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 155), Ε: bbouterakou@boussias.com

Official Publications

ΠΕΡΙΕ ΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης vkafiris@boussias.com AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com ΕΞΩΤΕΡΙΚΟI ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Έλενα Ερμείδου, Κώστας Κετσιετζής, Βάιος Κρόκος ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Νένα Γιαννακίδου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Κωνσταντίνος Ραμπίδης krambidis@boussias.com CREATIVE DIRECTOR

Γιώργος Τριχιάς

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Παναγιώτης Κουρεμένος ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Κορνήλιος Σαραντίογλου

6 18 26 16 32

60 64

IMAGE BANK

News & updates

www.stock.adobe.com

Έρευνα EY: Κρίσιμος ο ρόλος των CFOs στο μέλλον των επιχειρήσεων

Cover story Σοφοκλής Γιαννακού: Το στέλεχος finance του μέλλοντος αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Aµαλία Ψιλούδη apsiloudi@boussias.com Δηµήτρης Φαραός Θανάσης Μουτζίκος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Back cover story

Pressious Arvanitidis

Νίκος Βέττας: Η οικονομική πολιτική πρέπει να ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Presstime

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

Κωσταντίνος Χασιώτης Αλέξης Σουλιώτης Λίνα Γκολοµάζου

Interview Ευστάθιος Λιακόπουλος, Founder - CEO BSS Αλέξανδρος Κωστόπουλος, Πρόεδρος ΣΕΟΔΙ

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Κ. Μπούσιας

Financial Files

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

υστήματα ERP με... ένα κλικ Σ n Θα γίνει η τεχνητή νοημοσύνη ο Big Brother των φορολογικών αρχών; n CFO και Gender Balance n Ταμείο Ανάκαμψης: Η τελευταία ευκαιρία εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας n Ισορροπίες σε τεντωμένο σχοινί αναζητούν οι CFO’s n

Δηµήτρης Κορδεράς

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Αντωνία Κατσουλιέρη

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778,

www.boussias.com

Insights Βαρόμετρο ΣΕΣΜΑ: Οι σύμβουλοι μάνατζμεντ είναι αισιόδοξοι για την οικονομία

World news Αυξήθηκαν οι παραιτήσεις των CFOs το 2020 FINANCE PRO

3

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ: €99

Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 ISSN: 2732-7159

EDITORIAL Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Τ Οι οικονομικοί διευθυντές είναι στο επίκεντρο κομβικών αλλαγών

FINANCE PRO

ο 2021 είναι κομβική χρονιά για τις οικονομικές διευθύνσεις. Τα στελέχη του finance θα διαδραματίσουν έναν πολυσήμαντο ρόλο σε ό,τι αφορά τον επαναπροσδιορισμό του μέλλοντος των επιχειρήσεων, όπως δείχνει η πρόσφατη έρευνα της EY. To 84% των CFO που συμμετείχαν σε αυτήν την έρευνα είπαν πως η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων και δημιουργίας μακροπρόθεσμης αξίας θα καταστεί προτεραιότητα. Η επίτευξη δε αυτής της ισορροπίας περιλαμβάνει τόσο τις παραδοσιακές αρμοδιότητες ενός οικονομικού διευθυντή, όπως τις εταιρικές αναφορές, όσο και νέες, όπως την επίβλεψη του ψηφιακού μετασχηματισμού. Το ξεκίνημα της πανδημίας την περασμένη άνοιξη επιτάχυνε τις διαδικασίες προσαρμογής των εταιρειών στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η υγειονομική κρίση. Αποφάσεις πάρθηκαν και υλοποιήθηκαν με ταχύτατους ρυθμούς προκειμένου το ανθρώπινο δυναμικό να μπορέσει να εργαστεί αποτελεσματικά και με ασφάλεια. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο ρόλος της οικονομικής διοίκησης είναι περισσότερο από ποτέ στρατηγικός και εξαιρετικά σημαντικός, όπως μας λέει στη συνέντευξή του ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών (ΣΕΟΔΙ) Αλέξανδρος Κωστόπουλος. Στο δεύτερο τεύχος του FinancePro δίνουμε τον λόγο σε επτά καταξιωμένες οικονομικές διευθύντριες οι οποίες διαπρέπουν σε έναν ανδροκρατούμενο, κατά βάση, χώρο. Μας περιγράφουν τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν στην καριέρα τους, πώς βλέπουν τον ρόλο τους, αλλά και τι συμβουλεύουν τις νεότερες γυναίκες που θέλουν να ακολουθήσουν τον δρόμο τους. Φιλοξενούμε επίσης τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ και Αναπληρωτή Πρόεδρο της Επιτροπής Πισσαρίδη Νίκο Βέττα, ο οποίος εκτιμά πως η φετινή χρονιά είναι κρίσιμη για την ελληνική οικονομία. Αν και τους επόμενους μήνες θα κινείται, όπως λέει, στο μεταίχμιο μεταξύ ύφεσης και ανάκαμψης, θα εμφανιστούν σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις και τους κλάδους που θα κάνουν σωστή ανάγνωση της νέας πραγματικότητας. Μιλάμε για το θέμα της επόμενης δεκαετίας, που δεν είναι άλλο από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο ίσως αποτελεί την τελευταία μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα μας, αρκεί να υπάρχει στρατηγική στόχευση σε επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις και όχι σε επιδοτήσεις. Ο Οικονομικός Διευθυντής της ΑΒ Βασιλόπουλος Σοφοκλής Γιαννακού περιγράφει τις ενέργειες που έκανε η εταιρεία του για να αντιμετωπίσει την πανδημία, αλλά και πώς η νέα πραγματικότητα ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη προσαρμογής των ικανοτήτων και των προσωπικών στόχων ανάπτυξης όλων των finance professional του μέλλοντος. Υπάρχουν επίσης σημαντικά θέματα που αφορούν τα συστήματα ERP, την τεχνητή νοημοσύνη, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι CFO ,το τρίπτυχο των ESG στην ατζέντα των οικονομικών διευθυντών και η έρευνα του ΣΕΣΜΑ για το πως βλέπουν οι σύμβουλοι μάνατζμεντ την ελληνική οικονομία.

4

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

N E WS & U PDAT E S

Έρευνα EY: Κρίσιμος ο ρόλος των CFOs στο μέλλον των επιχειρήσεων μετά την πανδημία

Κ

ρίσιμο ρόλο ως προς τον επαναπροσδιορισμό του μέλλοντος των επιχειρήσεων αναμένεται να διαδραματίσει ο οικονομικός διευθυντής, μετά το τέλος της πανδημίας σύμφωνα με την έρευνα της EY, DNA of the CFO 2020, η οποία κατέγραψε τις απόψεις περισσοτέρων από 800 CFOs και ανώτερων χρηματοοικονομικών στελεχών παγκοσμίως. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές τους προτεραιότητες το 86% των ερωτηθέντων αναμένουν ότι θα κληθούν να προστατεύσουν την επιχείρησή τους σήμερα, θέτοντας, παράλληλα, τα θεμέλια για τη μελλοντική ανάπτυξή της. Ταυτόχρονα, το 84% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων και δημιουργίας μακροπρόθεσμης αξίας, θα καταστεί προτεραιότητα. Καθώς ανταποκρίνονται σε αυτές τις προτεραιότητες, οι CFOs θα πρέπει, επίσης, να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με τα υπόλοιπα διευθυντικά στελέχη. Η έρευνα, ωστόσο, διαπίστωσε ότι το 52% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι έχουν περιορισμένη ή μηδενική συνεργασία με τον διευθυντή του ανθρώπινου δυναμικού (CHRO), ενώ το 44% αναφέρουν το ίδιο αναφορικά με τη σχέση τους με τον διευθυντή μάρκετινγκ (CMO). Οι CFOs αναγνωρίζουν επίσης τη σημασία μιας στρατηγικής που τροφοδοτείται από έναν ξεκάθαρο εταιρικό σκοπό, με το 82% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, τους θεωρούν ολοένα και περισσότερο ως κύριους υπεύθυνους για τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας. Επιπλέον, το 79% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι

οι επενδυτές απαιτούν αυξημένη πληροφόρηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός τους δημιουργεί μακροπρόθεσμη αξία για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ενώ το 81% πιστεύουν ότι υπάρχει σημαντική αξία που δημιουργεί ο οργανισμός τους, η οποία δεν μπορεί να μετρηθεί ή να γνωστοποιηθεί μέσω των βασικών δεικτών χρηματοοικονομικών επιδόσεων (financial KPIs). Τέλος το 77% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι, έως το 2025, τα χρηματοοικονομικά πληροφοριακά συστήματα θα φιλοξενούνται στο υπολογιστικό νέφος (cloud), και όχι στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης, ενώ το 74% πιστεύουν ότι οι χρηματοοικονομικές λειτουργίες θα είναι μέρος ενός οικοσυστήματος που θα βασίζεται στο blockchain.

ΞΕΚΙΝΑ Η ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΠΑΓΙΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΕ ΠΛΗΤΤΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει από την κυβέρνηση η επιδότηση των παγίων δαπανών για τις επιχειρήσεις που έχουν υποστεί μείωση τζίρου τουλάχιστον 30%. Οι σχετικές συζητήσεις με τους θεσμούς αναμένεται να ολοκληρωθούν άμεσα ενώ δικαιούχοι της ενίσχυσης θα είναι κυρίως επιχειρήσεις που: n Ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. n Παρουσιάζουν μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, όπως μέχρι σήμερα καταγράφεται στα ευρωπαϊκά κείμενα. n Καταγράφουν σημαντική ζημιά κατά το προηγούμενο έτος –σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Προσωρινό Πλαίσιο– λαμβάνοντας υπόψη και τη στήριξη που έχουν λάβει μέχρι τώρα. n Απασχολούν εργαζόμενους. Οι επιχειρήσεις θα κληθούν να δηλώσουν τις δαπάνες τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα «myΒusinessSupport».

FINANCE PRO

6

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΣΤΑ 2,8 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΕΦΤΑΣΕ ΤΟ 2020 Η ΕΤΗΣΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΕΠ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τα 2,8 δισ. Ευρώ, που αποτελεί ποσό ρεκόρ, έφτασε το 2020 η ετήσια χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕΠ στη χώρα μας. Ειδικότερα, το περασμένο έτος συμφωνήθηκε νέα χρηματοδότηση ύψους άνω των 2,8 δισ. ευρώ για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις με μεγάλο αντίκτυπο σε ολόκληρη τη χώρα, Παράλληλα, εγκρίθηκαν από την ΕΤΕπ επιπλέον 4,3 δισ. ευρώ για μελλοντικές επενδύσεις.Το 45% της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ που διατέθηκε πέρυσι στην Ελλάδα θα συμβάλει άμεσα στη μείωση των εκπομπών άνθρακα και στην προσαρμογή σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Περιλαμβάνεται ειδική χρηματοδότηση για την ενθάρρυνση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης και τοπικών έργων για την καλύτερη προστασία κατοικιών και επιχειρήσεων από τις πλημμύρες.

Accenture: Σε 18 μήνες η επιστροφή των εταιρειών στην προ-πανδημίας κερδοφορία Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που θα ενισχύσουν ταυτόχρονα το επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας και βιωσιμότητάς τους θα ανακάμψουν πιθανότατα γρηγορότερα και θα αναδυθούν ισχυρότερες από την κρίση. Η μελέτη της Accenture , αναφέρει ότι οι επικεφαλής των εταιρειών στην Ευρώπη αναμένουν να επιστρέψουν στα επίπεδα κερδοφορίας προ-πανδημίας μέσα σε 18 μήνες κατά μέσο όρο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης: n Το 49% των ευρωπαϊκών εταιρειών έχουν σημειώσει μείωση εσόδων ή κερδών τους τελευταίους 12 μήνες και δεν αναμένουν βελτίωσή τους επόμενους 12 μήνες. n Το 19% των ευρωπαϊκών εταιρειών παρουσίαζε ισχυρή οικονομική επίδοση πριν από την πανδημία, αλλά αναμένει μειωμένα έσοδα και χαμηλότερη κερδοφορία τους επόμενους 12 μήνες. n Το 32% των ευρωπαϊκών εταιρειών αναμένει να σημειώσει αύξηση κερδοφορίας τους επόμενους 12 μήνες. Η μελέτη αναφέρεται σε αυτές τις εταιρείες «οι ηγέτες του αύριο».

THE

ACCOUNTING Gotham Greek / bold AWARDS2020 N E WS & U PDAT E S

OUTLINE

Πιθανή η συνέχιση της δημοσιονομικής χαλάρωσης και το 2021

Σημαντικές διακρίσεις για την BSS στα Accounting NEGATIVE Awards 2020

Όσο η υγειονομική κρίση εξακολουθεί τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες να παραταθεί η αναστολή των δημοσιονομικών περιορισμών και το 2022 στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι τελικές αποφάσεις δεν αναμένονται νωρίτερα από το καλοκαίρι υπάρχουν ωστόσο βάσιμες προσδοκίες όσο τα περιοριστικά μέτρα βρίσκονται σε ισχύ και η πορεία των εμβολιασμών είναι σχετικά αργή. Στην πρόσφατη παρέμβαση του στο Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε πως είναι αναγκαία η συνέχιση της δημοσιονομικής χαλάρωσης, λόγω της παράτασης των περιοριστικών μέτρων. Όπως υποστήριξε, η συνέχιση των μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και της δημοσιονομικής χαλάρωσης που, βάσει των σχετικών ευρωπαϊκών αποφάσεων, συμβάλλει καθοριστικά στην υλοποίηση των μέτρων αυτών, συνδέεται άμεσα με την πορεία της πανδημίας. Επεσήμανε επίσης, πως η ανάγκη συνέχισης της δημοσιονομικής χαλάρωσης είναι ακόμα μεγαλύτερη σε χώρες των οποίων η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τομέα των υπηρεσιών και τους κλάδους του, όπως είναι ο τουρισμός.

Σ

ημαντικές διακρίσεις κατέκτησε η BSS στα Accounting Awards 2020. Τα χρυσά βραβεία που απέσπασε η εταιρεία αφορούν τις υπηρεσίες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, τις υπηρεσίες συγχωνεύσεων, απορροφήσεων, διασπάσεων, την επιτυχής εύρεση χρηματοδότησης για πελάτες ενώ το ασημένιο αφορά τις υπηρεσίες εξυγίανσης & ανασυγκρότησης επιχειρήσεων. Η BSS, αναφορικά με τις διακρίσεις που πέτυχε στον νεοσύστατο θεσμό, τονίζει μεταξύ άλλων τα εξής: «Διαγωνιστήκαμε, με καταξιωμένες εταιρείες στον κλάδο της Συμβουλευτικής των Επιχειρήσεων, των Λογιστικών & Φορολογικών υπηρεσιών, της Οικονομικής Διεύθυνσης και διακριθήκαμε σε τέσσερις σημαντικές κατηγορίες με στόχο την Οικονομική Αριστεία. Θέλουμε να αφιερώσουμε τα βραβεία μας σε όλους εσάς τους συνεργάτες μας καθώς η αναγνώριση του έργου μας και των κόπων μας ήρθε μέσα από την ομαδικότητα και την συμπόρευση COLOURS FAVICOΝστο υπέροχο καθημερινό «ταξίδι» που θα συνεχίσουμε ακόμα πιο δυναμικά, μαζί στο μέλλον». #C0A15E #0E2431

ΝΈΟ ΕΣΠΑ: ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΚΛΆΔΟΥΣ ΠΗΓΑΊΝΟΥΝ ΤΑ ΚΟΝΔΎΛΙΑ Το νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ για την περίοδο 2021 - 2027 μπαίνει σε φάση υλοποίησης με τη συνολική δημόσια δαπάνη των νέων προγραμμάτων να ανέρχεται στα περίπου 26,7 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική κοινοτική συμμετοχή υπολογίζεται στα 21,2 δισ. ευρώ. Τα περιφερειακά προγράμματα παραμένουν και στη νέα περίοδο 13, ενώ όλα ενισχύονται σημαντικά στη χρηματοδότησή τους, από 17% έως 85%. Σημειώνεται ότι πλέον το 1/3 των συνολικών πόρων της περιόδου 2021-2027 κατανέμεται στις ελληνικές περιφέρειες. Η αγροδιατροφή και ο τουρισμός θα είναι μεταξύ των κλάδων που θα ενταχθούν, όμως και άλλοι τομείς θα έχουν αυξημένες ευκαιρίες χρηματοδότησης, όπως πχ τα logistics, η ανακύκλωση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

FINANCE PRO

8

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΕΡΕΥΝΑ RCI: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΆΖΕΙ Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ Η πανδημία εξακολουθεί να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία των ελληνικών επιχειρήσεων ενώ αμφίθυμη είναι η στάση των στελεχών των εταιρειών σε ό,τι αφορά την εξ αποστάσεως εργασία. Αυτά είναι τα βασικά ευρήματα της έρευνας RCI (Recruitment Confidence Index – Δείκτης Τάσεων Αγοράς Εργασίας) για το δεύτερο εξάμηνο του 2020, η οποία πραγματοποιήθηκε από το τμήμα Εφαρμοσμένης Έρευνας και Καινοτομίας του Alba Graduate Business School, The American College of Greece.Οι ελληνικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να επηρεάζονται «Πολύ» από την κρίση, ενώ οι συμμετέχοντες στην έρευνα εκτιμούν ότι θα επανέλ-

θουν σε «προ-COVID-19» ρυθμούς αρκετά αργότερα σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση. Ωστόσο, δηλώνουν ότι επηρεάζονται πλέον λιγότερο αρνητικά, ενώ πιστεύουν ότι η μελλοντική άνοδος της οικονομικής τους δραστηριότητας θα είναι ακόμη μεγαλύτερη απ’ ό,τι πίστευαν στην προηγούμενη μέτρηση. Οι συμμετέχοντες εξακολουθούν να θεωρούν την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού τον σημαντικότερο παράγοντα αντιμετώπισης της κρίσης, ενώ συνεχίζεται και η «αμφίθυμη» στάση των στελεχών απέναντι στην εξ αποστάσεως εργασία: ενώ εμφανίζεται να αυξάνεται ο σκεπτικισμός σχετικά με την παραγωγικότητα της εξ αποστάσεως

εργασίας και τη συμβολή της στην εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης, οι περισσότεροι εμφανίζονται πλέον διατεθειμένοι να συνεχίσουν να εφαρμόζουν προγράμματα εξ αποστάσεως εργασίας στην επιχείρησή τους και μετά τη λήξη της πσνδημίας.

EXPERT VIEW

ΒΑ ΣΙ Λ ΙΚΉ Λ Α Ζ Α ΡΆ ΚΟΥ, Δ.Ν., Πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλ αιαγοράς

Η εταιρική διακυβέρνηση των εισηγμένων εταιρειών Ενίσχυση των ειδικότερων ελεγκτικών μηχανισμών

Τ

ον Ιούλιο του 2020, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ψηφίστηκε από τη Βουλή – με μεγάλη πλειοψηφία – ο νόμος 4706/2020 που περιλαμβάνει και διατάξεις για την εταιρική διακυβέρνηση των εισηγμένων εταιριών. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα η Διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έθεσε βασική προτεραιότητα την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου, ξεκινώντας από την εταιρική διακυβέρνηση των εισηγμένων εταιριών, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του και κατά συνέπεια την αποτελεσματικότερη λειτουργία της αγοράς. Προκειμένου να προχωρήσει η Επιτροπή στη σχετική εισήγηση μελέτησε προηγουμένως τα λειτουργικά προβλήματα που είχαν εντοπιστεί στην αγορά, ώστε να προτείνει συγκεκριμένους τρόπους επίλυσης τους. Στόχος του νόμου είναι η ενίσχυση των ειδικότερων ελεγκτικών μηχανισμών κάθε εισηγμένης εταιρίας, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη και ταυτόχρονα πιο διαφανής η λειτουργία της. Επιπλέον, με βάση τον νόμο εξουσιοδοτήθηκε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να εκδώσει κανονιστικές αποφάσεις. Ανταποκριθήκαμε άμεσα με δύο (2) κανονιστικές αποφάσεις για την εξειδίκευση του συστήματος προσδιορισμού, υπολογισμού και επιμέτρησης του ύψους των κυρώσεων ανά παράβαση καθώς και για τον καθορισμό του χρόνου, της διαδικασίας, της περιοδικότητας και κάθε αναγκαίου ζητήματος για την εφαρμογή της αξιολόγησης του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου, όπως και των προσώπων που τη διενεργούν. Ταυτόχρονα με εγκύκλιο δώσαμε τις Κατευθυντήριες Γραμμές για την πολιτική καταλληλότητας. Στόχος της Επιτροπής είναι η κατάλληλη και έγκαιρη προετοιμασία των εισηγμένων εταιριών καθώς οι διατάξεις για την εταιρική διακυβέρνηση τίθενται σε εφαρμογή τον Ιούλιο 2021. Συνεπώς οι αποφάσεις και οι κατευθύνσεις που δίνει η Επιτροπή συμβάλλουν στην αποφυγή ασαφειών και στην αποτελεσματικότερη και ουσιαστική λειτουργία του νέου πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης. Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η συνειδητοποίηση από όλους τους παράγοντες της αγοράς ότι η βέλτιστη εταιρική διακυβέρνηση των εισηγμένων εταιριών, πρωFINANCE PRO

10

τίστως ωφελεί τις ίδιες τις εισηγμένες, καθώς διασφαλίζει την καλύτερη λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητά στο διεθνές περιβάλλον. Θεωρούμε ότι το νέο πλαίσιο θέτει τις βάσεις για περαιτέρω θωράκιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Γενικότερα, η Επιτροπή προχώρησε και σε μία σειρά ενεργειών που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, κύκλους συναντήσεων με φορείς αλλά και τις ίδιες τις εισηγμένες εταιρίες ώστε να εντοπίσει προβλήματα και ζητήματα που τους απασχολούν ή ασάφειες στη λειτουργία του γενικότερου πλαισίου της κεφαλαιαγοράς. Στόχος τώρα είναι η περαιτέρω επεξεργασία νομοθετικών παρεμβάσεων για την λειτουργία της κεφαλαιαγοράς τόσο στα θέματα εταιρικής διακυβέρνησης όσο και σε θέματα εθνικής νομοθεσίας στο βαθμό που είναι εφικτό. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι τα περισσότερα θέματα αντιμετωπίζονται σήμερα μέσω της κοινής Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Επιπλέον, δημιουργήσαμε ειδικό τμήμα στην ιστοσελίδα μας και λαμβάνουμε σχόλια από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο σε σχέση με προτάσεις για μεταρρυθμίσεις στη κεφαλαιαγορά. (StakeholdersForum) Στόχος της Επιτροπής είναι μέσω εκτενούς διαβούλευσης με τους φορείς να συμβάλλει στη χάραξη εθνικής στρατηγικής σε θέματα κεφαλαιαγοράς ώστε να αποτελέσει τον μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας.

Το νέο πλαίσιο θέτει τις βάσεις για περαιτέρω θωράκιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Α ΝΑ ΣΤΑ ΣΊ Α ΣΤΆ ΜΟΥ, Αν τ ι π ρ ό ε δ ρ ο ς Ε π ι τ ρ ο π ή ς Κ ε φ α λ α ι α γ ο ρ ά ς

Οι Επιτροπές Ελέγχου με αναβαθμισμένο ρόλο Θωρακίζονται και ενδυναμώνονται για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις

Ο

ρόλος των επιτροπών ελέγχου είναι κυρίαρχος στο σύστημα εταιρικής διακυβέρνησης των εισηγμένων επιχειρήσεων. Καλούνται να παρακολουθήσουν τις διαδικασίες που διασφαλίζουν την αποτελεσματική διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, να επιβλέψουν το σύστημα εσωτερικού ελέγχου της εταιρίας (εσωτερικός έλεγχος, διαχείριση κινδύνων, κανονιστική συμμόρφωση), καθώς και –κυρίως- την, με διαφανή και ακέραιο τρόπο, κατάρτιση και δημοσίευση των χρηματοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Ήταν, συνεπώς, αναμενόμενο ο νέος νόμος για την εταιρική διακυβέρνηση και τον εκσυγχρονισμό της κεφαλαιαγοράς, στο πλαίσιο ενός πλέγματος ρυθμίσεων που επιδιώκει τη γενικότερη ενδυνάμωση της λειτουργικής οργάνωσης και των εσωτερικών μηχανισμών ελέγχων, να περιλαμβάνει και διατάξεις με τις οποίες αναβαθμίζεται, άμεσα ή έμμεσα, η λειτουργία της επιτροπής ελέγχου. Πιο συγκεκριμένα, με την τροποποίηση του άρθρου 44 του ν. 4449/2017 (άρθρο 74 του ν. 4706/2020): n Αποσαφηνίζεται ότι η επιτροπή ελέγχου μπορεί να είναι α) επιτροπή του διοικητικού συμβουλίου, αποτελούμενη από μη εκτελεστικά μέλη του, ή β) ανεξάρτητη επιτροπή, αποτελούμενη είτε από μη εκτελεστικά μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τρίτους, κατά πλειοψηφία, είτε μόνο από τρίτους. Τα μέλη της, περιλαμβανομένου του προέδρου, είναι, κατά πλειοψηφία, ανεξάρτητα. n Διευκρινίζεται ο τρόπος διορισμού των μελών της επιτροπής, ανάλογα με το είδος της: από το διοικητικό συμβούλιο, όταν η επιτροπή είναι του διοικητικού συμβουλίου, ή από τη γενική συνέλευση, όταν η επιτροπή είναι ανεξάρτητη. n Ρυθμίζεται ο τρόπος αντικατάστασης ελλείποντος μέλους, με ορισμό αντικαταστάτη από το διοικητικό συμβούλιο. Πέραν των παραπάνω τεχνικών θεμάτων, που επιλύουν νομικά και πρακτικά προβλήματα εφαρμογής, σημαντικές είναι οι αλλαγές που στόχο έχουν να βελτιώσουν την ποιότητα, αποτελεσματικότητα και διαφάνεια της FINANCE PRO

λειτουργίας της επιτροπής ελέγχου. Η πρώτη, αφορά τα προσόντα ορισμού των μελών και ιδίως αυτά που σχετίζονται με την επάρκεια και ανεξαρτησία τους : στο εξής, το μέλος που απαιτείται να διαθέτει επαρκή γνώση και εμπειρία στην ελεγκτική ή λογιστική, πρέπει α) να είναι ανεξάρτητο με βάση τους εφαρμοζόμενους κανόνες ανεξαρτησίας και β) να παρίσταται απαραιτήτως στις συνεδριάσεις που αφορούν στην έγκριση των οικονομικών καταστάσεων. Επιπλέον, ρυθμίζεται η εσωτερική οργάνωση της επιτροπής, με την υποχρεωτική κατάρτιση κανονισμού λειτουργίας της και την τήρηση πρακτικών. Σημαντική είναι πρόβλεψη για την υποβολή ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων προς την τακτική γενική συνέλευση στην οποία περιλαμβάνεται και η περιγραφή της πολιτικής βιώσιμης ανάπτυξης της εταιρίας. Οι επιτροπές ελέγχου, λοιπόν, σε νομοθετικό επίπεδο, θωρακίζονται και ενδυναμώνονται για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις ενός απαιτητικού θεσμικού, οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, η πολυπλοκότητα του οποίου απαιτεί ισχυρό μηχανισμό παρακολούθησης του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και της παραγωγής και δημοσιοποίησης των χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Αυτό όμως δεν αρκεί. Οι εταιρίες από την πλευρά τους, όταν επιλέγουν τα μέλη των επιτροπών ελέγχου, οφείλουν να τα επιλέγουν με βάση τα τυπικά προσόντα του νόμου, αλλά και τις δεξιότητές τους και να αξιολογούν συνολικά, αφήνοντάς τους χώρο δράσης και διαθέτοντάς τους μέσα και πόρους για να επιτελέσουν το έργο τους. Τα ίδια τα μέλη των επιτροπών ελέγχου, πρέπει να αφιερώνουν ικανό χρόνο στη μελέτη και κατανόηση της λειτουργίας και κουλτούρας της εταιρίας, ανταποκρινόμενα με ταχύτητα, αποτελεσματικότητα, ακεραιότητα και ανεξαρτησία πνεύματος στα καθήκοντά τους. Έτσι, θα είναι εφικτή η αποκόμιση συγκεκριμένου οφέλους από τον αναβαθμισμένο ρόλο που αναγνωρίζεται και αποδίδεται στις επιτροπές ελέγχου.

11

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Α ΡΙΣΤΟΜΈΝΗΣ ΓΙ Α Ν ΝΌΠΟΥΛΟΣ, FCCA, CI A, CGA P Στέλ εχος Διεύθυ νσης Εισηγμένων Εταιριών Επιτροπής Κεφαλ αιαγοράς

Αξιολόγηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου Με αντικειμενικότητα ανά τριετία από ανεξάρτητα πρόσωπα

Σ

το πλαίσιο της εξουσιοδότησης του ν. 4706/17.07.2020, το Διοικητικό Συμβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στην από 30.09.2020 συνεδρίαση του εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 1/891/30.9.2020 απόφασή του, με την οποία καθορίζονται ο χρόνος, η διαδικασία, η περιοδικότητα και κάθε ειδικότερο αναγκαίο ζήτημα για την εφαρμογή της αξιολόγησης του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου (ΣΕΕ), καθώς και τα χαρακτηριστικά που αφορούν στα πρόσωπα που τη διενεργούν. Το ΣΕΕ αποτελεί το σύνολο των εσωτερικών ελεγκτικών μηχανισμών και διαδικασιών της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης κινδύνων, του εσωτερικού ελέγχου και της κανονιστικής συμμόρφωσης. Υπόχρεες είναι οι ανώνυμες εταιρείες με μετοχές ή άλλες κινητές αξίες εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά στην Ελλάδα, όπως ορίζονται από το άρθρο 1 «Πεδίο Εφαρμογής» του Νόμου 4706/2020. Η αξιολόγηση της επάρκειας του ΣΕΕ θα πραγματοποιείται τουλάχιστον ανά τριετία, από νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων, το οποίο πρέπει να διαθέτει αποδεδειγμένη σχετική επαγγελματική εμπειρία, να μην έχει σχέση εξάρτησης με την εταιρεία και να έχει αντικειμενικότητα κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Συνεπώς, από την αξιολόγηση εξαιρούνται οι ορκωτοί λογιστές ελεγκτές που έχουν διενεργήσει υποχρεωτικό έλεγχο στην εταιρεία, κατά τα τελευταία τρία έτη. Ο επικεφαλής της ομάδας έργου της αξιολόγησης του ΣΕΕ πρέπει να διαθέτει τις κατάλληλες επαγγελματικές πιστοποιήσεις καθώς και αποδεδειγμένη σχετική εμπειρία. Παράλληλα, ο αξιολογητής οφείλει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε κατά τη διενέργεια του έργου τα πρόσωπα τα οποία συμμετέχουν να διαθέτουν κατάλληλες γνώσεις και πείρα ως προς τα καθήκοντα που τους ανατίθενται. Επίσης, οφείλει να χρησιμοποιεί κατάλληλα συστήματα διασφάλισης ποιότητας, επαρκείς ανθρώπινους και υλικούς πόρους και διαδικασίες, προκειμένου να εξασφαλίζει τη συνέχεια, την κανονικότητα και την ποιότητα της εκτέλεσης των εργασιών. Ο αξιολογητής υποβάλλει στους εντολείς της αξιολόγησης, στην Επιτροπή Ελέγχου και στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας, την έκθεση αποτελεσμάτων αξιολόγησης, η οποία συμπεριλαμβάνει την αναλυτική έκθεση με το σύνολο των FINANCE PRO

12

ευρημάτων της αξιολόγησης και τις σχετικές αναλύσεις, το χρόνο σύνταξης αυτής, την ημερομηνία αναφοράς της αξιολόγησης και την περίοδο που καλύπτει. Η εταιρεία υποβάλλει αμελλητί στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, και πάντως εντός τριών μηνών από την ημερομηνία αναφοράς της έκθεσης αξιολόγησης, τη σύνοψη της έκθεσης και, εφόσον απαιτηθεί, το σύνολο αυτής. H σύνοψη περιλαμβάνει την έκφραση γνώμης του αξιολογητή, ανάλογα με τα πρότυπα αξιολόγησης που επικαλείται, αναφορικά με την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα του ΣΕΕ. Επίσης περιλαμβάνει τα σημαντικότερα ευρήματα της αξιολόγησης, τους κινδύνους και τις συνέπειες που απορρέουν από αυτά καθώς και την απόκριση της Διοίκησης της εταιρείας σε αυτά, συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών σχεδίων δράσης με σαφή και ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα. Η ετήσια Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης περιλαμβάνει σχετική αναφορά για τον χρόνο που διενεργήθηκε η αξιολόγηση, τα στοιχεία του προσώπου που τη διενήργησε, καθώς και σχετική αναφορά για τα αποτελέσματα της έκθεσης αξιολόγησης. Η πρώτη αξιολόγηση του ΣΕΕ πρέπει να έχει ολοκληρωθεί, έως την 31.03.2022 καλύπτοντας την περίοδο 17.07.2021 με 31.12.2021. Επισημαίνεται ότι, οι εισηγμένες εταιρείες οφείλουν να λάβουν έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα για την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα του ΣΕΕ τους, ώστε να προετοιμαστούν ενόψει της επικείμενης αξιολόγησης.

Η αξιολόγηση της επάρκειας του ΣΕΕ θα πραγματοποιείται τουλάχιστον ανά τριετία ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Του ΓΙΏΡΓΟY ΡΑΟΥ ΝΆ, Πρoέδρου ΔΣ ΣΕΣΜ Α

Ταμείο Ανάκαμψης: Τεράστια ευκαιρία για την οικονομία Πρόκληση η αποτελεσματική αξιοποίησή του

Τ

ο Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί αναμφισβήτητα μια τεράστια ευκαιρία για την ελληνική οικονομία, που κατά την έξοδό της από τη δεκάχρονη κρίση προσέκρουσε στον βράχο του Covid19, αλλά ταυτόχρονα και μια μεγάλη πρόκληση για όλα τα μέρη που αναμένεται να εμπλακούν στον σχεδιασμό, την υλοποίηση, την παρακολούθηση, τη διαχείριση, την πιστοποίηση επιτυχούς ολοκλήρωσης και τέλος στην αξιολόγηση του ουσιαστικού αποτελέσματος. Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδας (ΣΕΣΜΑ) διενήργησε μια έρευνα μεταξύ των εταιρειών-μελών του, καταγράφοντας τις απόψεις των συμβούλων μάνατζμεντ για την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων που αναμένεται να εισρεύσουν στη χώρα την επόμενη πενταετία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Στη συνέχεια παρουσιάζουμε τα βασικά αποτελέσματα της ανωτέρω έρευνας. Όσον αφορά τις προτεραιότητες για την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου, οι σύμβουλοι θεωρούν ότι ο ορθολογικός σχεδιασμός των έργων, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο, αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα, με σημαντική απόσταση από τις υπόλοιπες προτεραιότητες που εκτιμούν ως σημαντικές. Δεύτερος σε σημασία παράγων είναι η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και ακολουθούν η σύναψη συμβάσεων–πλαίσιο με τις εταιρείες που θα υλοποιήσουν τα έργα και η εισαγωγή των απαραίτητων νομοθετικών ρυθμίσεων για την επιτάχυνση της ανάθεσης, εκτέλεσης και παραλαβής των έργων. Αναφορικά με τους κινδύνους που ελλοχεύουν και -αν δεν δοθεί η κατάλληλη προσοχή- θα δυσκολέψουν την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου, ως σημαντικότεροι εκτιμώνται από τους συμβούλους οι καθυστερήσεις στις αναθέσεις των έργων και ο ενδεχόμενος χαμηλός βαθμός ωριμότητας σημαντικών έργων. Ακολουθούν η ανεπαρκής προετοιμασία των φορέων για την παραλαβή των έργων και η ανεπαρκής δομή παρακολούθησης της εξέλιξης υλοποίησης των έργων. Οι συμβουλευτικές εταιρείες αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο τόσο στην προετοιμασία όσο και κατά την υλοποίηση των έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το FINANCE PRO

13

Ταμείο Ανάκαμψης. Όμως το μέγεθος, η πολυπλοκότητα, αλλά κυρίως η τεράστια χρονική πίεση για την ολοκλήρωση των έργων, διαμορφώνει προκλήσεις για τις ίδιες τις εταιρείες συμβούλων ώστε να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στον ρόλο τους. Στη σχετική ερώτηση αυτό-αξιολόγησης, οι σύμβουλοι ανέδειξαν ως σημαντικότερες προκλήσεις την ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών με άλλες εταιρείες για την από κοινού ανάληψη μεγάλων έργων, καθώς και τη διεύρυνση των συμβουλευτικών υπηρεσιών που παρέχουν στον ιδιωτικό αλλά και στον δημόσιο τομέα ώστε να καλύπτουν συνεχώς τις νέες ανάγκες. Τα έργα τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης έχουν κατηγοριοποιηθεί σε Πυλώνες και αυτοί περιλαμβάνουν σχετικούς Άξονες. Υπενθυμίζω ότι οι Πυλώνες είναι οι εξής: 1ος - Πράσινη μετάβαση, 2ος - Ψηφιακός μετασχηματισμός, 3ος - Απασχόληση, δεξιότητες, κοινωνική συνοχή και 4ος - Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας. Η έρευνα ανέδειξε ότι οι σύμβουλοι εκτιμούν ότι μπορούν να έχουν ουσιαστική συνεισφορά παρέχοντας προστιθέμενη αξία στα έργα όλων των Πυλώνων, με τους 2ο και 4ο να αποτελούν την περιοχή που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Επιπροσθέτως, ο ΣΕΣΜΑ έχει μελετήσει διεξοδικά τους στόχους και τις στρατηγικές κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και έχει αναγνωρίσει και καταγράψει τους κινδύνους και τους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας για την έγκαιρη απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και για την αποτελεσματική υλοποίηση των έργων που θα χρηματοδοτηθούν από τους πόρους του, διαμορφώνοντας συγκεκριμένες προτάσεις. Στο θέμα αυτό θα επανέλθουμε στην επόμενη παρέμβασή μας.

Ζητούμενο η έγκαιρη απορρόφηση των πόρων ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Κ Α ΒΒ ΑΘΆ , Π ρ ο έ δ ρ ο υ τ η ς Γ Σ Ε Β Ε Ε

2021: Δυσοίωνες οι προοπτικές για τις ελληνικές ΜΜΕ Η πορεία της υγειονομικής κρίσης θα καθορίσει την πορεία της οικονομίας

Η

πορεία της ελληνικής οικονομίας για το έτος 2021 είναι γεμάτη από αβεβαιότητες. Ένα πρώτο σημάδι είναι οι διαφορετικές εκτιμήσεις για το μέγεθος της ανάκαμψης, δηλαδή της μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Πιο συγκεκριμένα ανάμεσα στην εκτίμηση της κυβέρνησης – όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στον Προϋπολογισμό – για 4,8% αύξηση του ΑΕΠ και στην εκτίμηση του ΟΟΣΑ για ασθενική αύξηση 0,9% υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα πιθανών τιμών. Ένας πρώτος παράγοντας που θα προσδιορίσει το πραγματικό μέγεθος της ανάκαμψης είναι η πορεία της υγειονομικής κρίσης καθώς και η έκταση και κυρίως η αποτελεσματικότητα των περιοριστικών μέτρων. Ωστόσο, τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2021 όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι η υγειονομική κρίση δεν θα δείξει σημεία εμφανούς υποχώρησης. Ένας δεύτερος παράγοντας που, με τη σειρά του θα προσδιορίσει το πραγματικό μέγεθος της ανάκαμψης είναι οι ίδιες οι συνιστώσες του ΑΕΠ, δηλαδή η κατανάλωση (ιδιωτική και δημόσια), οι επενδύσεις (δημόσιες και ιδιωτικές) και οι καθαρές εξαγωγές. Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης θα κυμανθεί στο 4% περίπου, έχει ως βασική προϋπόθεση και συνθήκη την αναπλήρωση – έστω κατά ένα μέρος – της απώλειας του εισοδήματος που σημειώθηκε το 2020. Ως προς τη συνιστώσα των επενδύσεων οι αβεβαιότητες προέρχονται από δύο πηγές, οι οποίες αντιστοιχούν αφενός στις δημόσιες και αφετέρου στις ιδιωτικές επενδύσεις. Η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων φαίνεται να εξαρτάται, εάν όχι αποκλειστικά τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο μέρος της, από την εισροή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Εδώ, χωρίς να υποβαθμίζεται ο κρίσιμος ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν αυτές οι εισροές, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων προϋποθέτει τη συγχρηματοδότηση εκ μέρους του δημοσίου, στοιχείο το οποίο δεν αναγράφεται

FINANCE PRO

14

στον Προϋπολογισμό και ειδικότερα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η σημασία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αναδεικνύεται με έναν τρόπο εξαιρετικά επείγοντα εάν ληφθούν υπόψη οι εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, σύμφωνα με τις οποίες σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε έχουν ακυρώσει είτε έχουν αναστείλει τα σχέδιά τους για επενδύσεις, προσαρμόζοντας την επιχειρηματική τους συμπεριφορά σε ένα περιβάλλον ύφεσης. Τέλος, ως προς την τρίτη συνιστώσα, τις καθαρές εξαγωγές, παρατηρούνται ανάλογες αβεβαιότητες. Η αύξηση των καθαρών εξαγωγών ισοδυναμεί με αύξηση των εξαγωγών και με μικρότερο ποσοστό αύξησης ή ακόμα και με μείωση των εισαγωγών. Οι εκτιμήσεις που διαθέτουμε δεν αφορούν τις καθαρές εξαγωγές αλλά τις εξαγωγές εν γένει. Και εδώ οι διαφοροποιήσεις ποικίλλουν αφού η κυβέρνηση στον Προϋπολογισμό εκτιμά ότι οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 22,5%, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετριάζει το ποσοστό αύξησης στο 10,7% ενώ ο «πεσσιμιστής» ΟΟΣΑ εκτιμά ότι οι εξαγωγές θα μειωθούν κατά 5% περίπου. Πρέπει στο σημείο αυτό να υπογραμμιστεί ότι η αύξηση των εξαγωγών θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την επίδοση του τουρισμού και των συνδεόμενων με αυτών κλάδων της ελληνικής οικονομίας. Εάν, όμως, για την οικονομία συνολικά η ανάκαμψη είναι αβέβαιη, για τις ελληνικές ΜμΕ οι προοπτικές είναι σαφώς δυσοίωνες. Και τούτο, όχι μόνο επειδή επιδεινώθηκε η θέση τους αλλά κυρίως επειδή περιθωριοποιούνται ολοένα και περισσότερο. Αυτή η περιθωριοποίηση γίνεται σαφής εάν ληφθούν υπόψη οι ακόλουθοι τρεις παράγοντες: [1] Η χρόνια πλέον απουσία σε χρηματοδοτικά εργαλεία προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Ακόμα και οι ενέσεις ρευστότητας που έγιναν με στόχο τη μερική αναπλήρωση της μείωσης στον κύκλο εργασιών τους κρίνονται ανεπαρκείς, ενώ σε άλλες περιπτώσεις έδειξαν προφανή μεροληψία.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Στην πρώτη κατηγορία των ανεπαρκών μέτρων συγκαταλέγεται αφενός η επιστρεπτέα προκαταβολή – ένα είδος ιδιότυπου δανεισμού – και αφετέρου η μετάθεση στο μέλλον των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Και τα δύο αυτά μέτρα, εκτός από τον προσωρινό τους χαρακτήρα, είναι πολύ πιθανό να συμβάλουν στην περαιτέρω αύξηση του ιδιωτικού χρέους στο αμέσως προσεχές μέλλον. Από την άλλη μεριά, η χρηματοδότηση μέσω του ΤΕΠΙΧ και των εγγυήσεων έδειξε μια προφανή επιλεκτικότητα υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων. Έτσι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από τα 11 δις ευρώ που δόθηκαν συνολικά μόνο το 1,6 δις κατευθύνθηκε σε 5.000 ΜμΕ περίπου. Αλλά ακόμα και στην περίπτωση αυτή, εάν υπολογιστεί ότι κατά μέσο όρο καθεμιά από αυτές τις ΜμΕ έλαβαν περί τις 300.000 ευρώ γίνεται σαφές ότι πρόκειται για μεσαίες επιχειρήσεις με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, οι οποίες για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας είναι μάλλον μεγάλες.

[2] Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι ελληνικές ΜμΕ λειτουργούν σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον με έντονη ολιγοπωλιακή διάρθρωση. Αυτό ίσως είναι και ο πιο σημαντικός παράγοντας που καταδικάζει αυτές τις επιχειρήσεις να έχουν ένα στενό επιχειρηματικό ορίζοντα με όλα τα αρνητικά συνακόλουθα, τα οποία συχνά τους καταμαρτυρούν, όπως η

χαμηλή παραγωγικότητα, η έλλειψη εξωστρέφειας, κλπ. Η εκδήλωση της υγειονομικής κρίσης αλλά και τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπισή της στο πεδίο της οικονομίας διεύρυναν την ανισομέρεια ανάμεσα στις μεγάλες επιχειρήσεις και στις ΜμΕ. Έτσι, η κάθετη πτώση στον κύκλο εργασιών συνοδεύτηκε στις περισσότερες περιπτώσεις και από μία μεταφορά ενός μέρους του από τις μικρές στις μεγάλες επιχειρήσεις σε αρκετούς κλάδους της οικονομίας.

[3] Το μεγαλύτερο ποσοστό των ελληνικών ΜμΕ οφείλει τον κύκλο εργασιών του στην εγχώρια ζήτηση. Η μείωση του εισοδήματος που προήλθε είτε από τη μείωση της απασχόλησης είτε από τη μερική μόνο αναπλήρωση της απώλειας αυτής είτε με την ενθάρρυνση ευέλικτων ή ακόμα και επισφαλών μορφών απασχόλησης μεταφράστηκε πολύ γρήγορα σε μείωση του κύκλου εργασιών. Οι δυσοίωνες προοπτικές για τις ΜμΕ δεν αφορούν μόνο τις ελληνικές καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών φορέων πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών ΜμΕ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της χρεοκοπίας. Η διαφορά, ωστόσο, έγκειται ότι στην περίπτωση αυτή ο κίνδυνος της χρεοκοπίας συνοδεύεται από τον κίνδυνο του νέου Πτωχευτικού Κώδικα αλλά και στο ότι η χρεοκοπία αυτή για την ελληνική πολιτική ηγεσία ή έστω για ορισμένους κύκλους της αποτελεί και ανομολόγητο και ευσεβή πόθο.

IN TERV IEW

Ευστάθιος Λιακόπουλος FOUNDER - CEO BSS

«Η BSS αντιπροσωπεύει μια νέα σύγχρονη δομή υποστήριξης των επιχειρήσεων» Ο CEO και founder της BSS, Ευστάθιος Λιακόπουλος, μας μιλά για τις υπηρεσίες που προσφέρει στους πελάτες της η εταιρεία, τους τομείς δραστηριότητάς της, το όραμα και τις αξίες της αλλά και τα μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης της. Κύριε Λιακόπουλε, ποιοι οι βασικοί τομείς δράσης της BSS; Η BSS αντιπροσωπεύει μια νέα σύγχρονη δομή υποστήριξης των επιχειρήσεων βασισμένη στις υψηλές απαιτήσεις της εποχής. Παρέχουμε ολιστική προσέγγιση και δυνατότητα ένας πελάτης να βρίσκει λύσεις στο σύνολο των θεμάτων που τον απασχολούν με μια στάση και μέσα από μια στέρεη συνεργασία. Έχουμε την κορυφαία υποστήριξη σε φορολογικά θέματα. Συμβάλλουμε στην επέκταση της ρευστότητας των πελατών, αφού διαχειριζόμενοι κεφάλαια άνω των 1,5 δις ετησίως, έχουμε αναπτύξει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πιστωτές.

Παράλληλα μη επαναπαυόμενοι ως εναλλακτική αντιπροσωπεύουμε ή συνεργαζόμαστε με πληθώρα επενδυτικών ταμείων, καλύπτοντας όλες τις εναλλακτικές χρηματοδοτήσεων. Έχουμε τομέα επενδύσεων, με σπουδαίες επιτυχίες σε προγράμματα ΕΣΠΑ και Αναπτυξιακού νόμου ενώ, είμαστε από τους πρωτοπόρους σε συστήματα ποιό-τητας και κανονιστικού πλαισίου βλέπε GDPR και όχι μόνο. Είμαστε ένα πολυεργαλείο στη διάθεση των επιχειρήσεων γεμάτοι πάθος, ενέργεια και όρεξη για δουλειά. Εν κατακλείδι μπορούμε να συμβάλλουμε στην επιχειρηματικότητα από την απαραίτητη πλέον λογιστική αποτύπωση, μέχρι και την στήριξη των μεγαλύτερων επενδυτικών έργων.

FINANCE PRO

16

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Η νέα μορφή επιχειρηματκότητας στηρίζεται στην οργάνωση, την ενημέρωση, την τήρηση του κανονιστικού πλαισίου, την λήψη κερδοφόρων επενδυτικών και όχι μόνο κεφαλαίων. Είν αι η σύγχρονη, σοβαρή ακμάζουσα επιχειρηματικότητα την οποία και εμείς υπηρετούμε. Το ίδιο επιχειρώ να προβάλλω και να ενισχύσω μέσα από την θεσμική μου θέση ως αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Συμβούλων Επιχειρήσεων.

H BSS έχει μια πορεία 22 ετών στον χρηματοοικονομικό τομέα. Ποιο είναι το όραμα και οι αξίες της εταιρείας σας; Η BSS, δημιουργήθηκε για να δώσει απάντηση στην ανάγκη του έλληνα επιχει-

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΈ ΝΟΥ Σ

ρηματία, να βρίσκει άμεσες έγκυρες και πρακτικές λύσεις στα θέματα που τον απασχολούν. Παράλληλα να καλύψει την αναζήτησή του για μια σταθερή συνεργασία, υπό το πρίσμα της εχεμύθειας και της εμπιστοσύνης που παράγει ασφάλεια και προοπτική σε αυτό το σύνθετο και ασταθές μακροοικονομικό περιβάλλον. Το όραμα μας είναι να είμαστε ο πλέον έμπιστος και άμεσος συνεργάτης κάθε έλληνα επιχειρηματία. Να του παρέχουμε εφαρμόσιμες, έγκυρες λύσεις να να αναπτυσσόμαστε μαζί στο μέλλον. Σκοπός μας να συμβάλλουμε στην βιωσιμότητα και κυρίως την ανάπτυξη της ελληνικής επιχείρησης και με αυτό τον τρόπο στην εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας. Στηριζόμαστε στην ηθική και την ακεραιότητα. Χτίζουμε στέρεες βάσεις εμπιστοσύνης. Επενδύουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στηριζόμαστε στον επαγγελματισμό και την αναγκαία για την ελληνική αγορά προσαρμοστικότητα. Μας χαρακτηρίζει δε το ομαδικό πνεύμα. Μαζί για τους πελάτες, μαζί με τους πελάτες. Βρισκόμαστε στη δίνη της υγειονομικής κρίσης. Ποια είναι η συμβολή ενός καλού συμβούλου στις επιχειρήσεις; Στις περιόδους κρίσεως όλο και περισσότερες επιχειρήσεις κατανοούν την ανάγκη ενός καλού συμβούλου εξαιτίας της όξυνσης των προβλημάτων και της επέκτασης των θεμάτων στα οποία απαιτείται εγρήγορση. Ο καλός σύμβουλος όμως είναι απαραίτητος τόσο στις καλές όσο και στις δύσκολες περιόδους. Αρμοδιότητα του να παρέχει λύσεις και να μεγιστοποιεί τις πιθα-νότητες επιτυχίας για τον πελάτη του. Δεν είναι κάτι καινούργιο ως αντίληψη, δεν πρέπει να θεωρούμε την υποστήριξη αυτή ως κάτι νέο ή ως πλεονασμό. Είναι το απολύτως αυτονόητο και το πλέον κρίσιμο πολλές φορές για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Διασφαλίζει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για όσες επιχειρήσεις το βιώνουν. Αρκεί κάποιος να ανατρέξει στο πελατολόγιο μας για να πειστεί ότι ο καλός σύμβουλος κάνει την διαφορά. Ενημερώνει έγκαιρα, παρεμβαίνει την κατάλληλη στιγμή, διαμορφώνει με την

επιχείρηση ενέργειες πρόληψης ή ανάπτυξης, παρακολουθεί τα επιμέρους έρ-γα, συμβάλει στα αναπτυξιακά πλάνα. Και σημειώστε το, δεν αφορά μόνο μεσαίες ή μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά ακόμη και την μικρότερη που θέλει να εξελιχθεί. Σε αρκετές περιπτώσεις οι μικρές επι-χειρήσεις έχουν μέγιστο όφελος από μια τέτοια συνεργασία. Αρκεί να μη διστάσουν και αυτές να επικοινωνήσουν μαζί μας. Ξέρετε η επικοινωνία είναι ότι πιο εύκολο ανέξοδο αλλά και σημαντικό! Καθόμαστε, ακούμε, διαμορφώνουμε άποψη, ανταλλάσουμε γνώμες και κατα-

με αυτό το κενό μέσω της υπηρεσίας του εξωτερικού οικονομικού διευθυντή που έχουμε αναπτύξει εδώ και είκοσι έτη στην ελληνική αγορά. Υπάρχουν διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εταιρείες προκειμένου να αναπτυχθούν; Ασφαλώς! Θα λέγαμε ότι υπάρχουν για πρώτη φορά πολλά και διαφορετικά εργαλεία για κάθε δράση και ιδιαιτερότητα. Είναι κρίμα να μην τα αξιοποιήσουν οι Έλληνες επιχειρηματίες.

Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις κατανοούν την ανάγκη ενός καλού συμβούλου λήγουμε σε ένα επωφελές συμπέρασμα. Κατανόηση - Προσαρμογή - Δράση. Με ποιους τρόπους η εταιρεία σας συνδράμει τις οικονομικές διευθύνσεις των εταιρειών; Σε εκείνες τις περιπτώσεις που υπάρχει οικονομική διεύθυνση, αποτελούμε ένα χρήσιμο εργαλείο στη διάθεση της. Με 40 στελέχη, έμπειρα και εξειδικευμένα σε επιμέρους τομείς επιχειρηματικής δράσης, μπορούμε να συμβάλλουμε εξοικονομώντας πόρους στα επιμέρους έργα, είτε ως project manager, είτε ως μέρος της υλοποίησης τους. Μας αρέσει η στοχευμένη δράση. Με αυτό τον τρόπο η συνθετότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ένας οικονομικός διευθυντής, λόγω της πανσπερμίας των μέτρων και των εξελίξεων, απλοποιείται και εκείνος αποκτά έναν έμπειρο, έμπιστο συνεργάτη, για να μπορέσει να υλοποιήσει το πολύ σημαντικό του έργο. Σε εκείνες δε τις περιπτώσεις που το μέγεθος, δεν δικαιολογεί έναν μόνιμο οικονομικό διευθυντή δυνάμεθα να καλύψουFINANCE PRO

17

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τι χρειάζεται; Γνώση και καλή συσχέτιση των επιμέρους αναγκών με τα προϊόντα και βέβαια θετική ενέργεια, όραμα για ανάπτυξη, δέσμευση για εξέλιξη προς την σωστή κατεύθυνση. Εμείς στην BSS, παρέχουμε στους πελάτες μας όλα αυτά τα εργαλεία συμβάλλοντας στην ανάπτυξη τους. Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι της BSS; Βασιζόμενοι στο όραμα και τις αξίες μας, και σε συνέχεια της παρουσίας μας σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ξάνθη θα αναπτύξουμε νέα υποκαταστήματα σε Κρήτη και Κύπρο. Με αποφασιστικότητα, τεχνογνωσία, εμπειρία, δημιουργικότητα και πάθος για τον άνθρωπο επιχειρηματία, χαράζουμε στέρεες επιχειρηματικές πορείες για επαγγελματική άνθηση και ευημερία. Είμαστε Ελληνική Εταιρεία Συμβούλων Επιχειρήσεων και ονειρευόμαστε να αναπτυχθούμε με τους υφιστάμενους και τους νέους πελάτες μας στηριζόμενοι στο σύγχρονο μοντέλο επιχειρείν. Μπορούμε να οδηγηθούμε μαζί στο μέλλον.

COV ER STORY

ΣΟΦΟΚ Λ Ή Σ Γ Ι Α Ν Ν Α Κ Ο Ύ, ΟΙ ΚΟΝΟΜ Ι ΚΌΣ Δ Ι Ε ΥΘΥ Ν Τ Ή Σ , Μ Έ ΛΟΣ Δ. Σ . Α Β ΒΑ Σ Ι ΛΌΠΟΥΛΟΣ

Το στέλεχος finance του μέλλοντος αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο FINANCE PRO

18

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΈ ΝΟΥ Σ

Η υγειονομική κρίση άλλαξε άρδην το τοπίο, επιτάχυνε τις τεχνολογικές επενδύσεις της ΑΒ και δημιούργησε νέα δεδομένα στον κλάδο. Όπως μας λέει ο κύριος Σοφοκλής Γιαννακού, το συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον επιβάλλει έναν διαφορετικό και πολύ απαιτητικό ρόλο της οικονομικής διεύθυνσης.

Το 2020 ήταν μια διαφορετική χρονιά για τις επιχειρήσεις. Πως ανταπεξήλθατε στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η υγειονομική κρίση; Νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε ότι στην έναρξη της κρίσης δημιουργήθηκε ένα μεγάλο σοκ στους πελάτες μας – όπως και στο σύνολο των καταναλωτών - , την εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και τους εργαζόμενους μας. Όλοι προσπαθήσαμε να καταλάβουμε αρχικά τι σημαίνει αυτή η νέα εποχή “απαγορεύσεων» αλλά και τη «βίαιη» εισαγωγή του προθήματος «τηλέ» στη ζωή μας (τηλεργασία, τηλεκπαίδευση, τηλεγενέθλια και μόνο… τηλε-όραση). Η ΑΒ προσάρμοσε επιτυχώς - από την πρώτη κιόλας εβδομάδα της εμφάνισης της πανδημίας- όλες τις επιχειρησιακές της λειτουργίες, ενώ εφάρμοσε πρώτη επιπλέον υγειονομικά πρωτόκολλα για την προστασία τόσο των πελατών, όσο και των εργαζομένων μας. Κληθήκαμε αιφνιδιαστικά να ανταποκριθούμε στο φόβο της πανδημίας τόσο των πελατών όσο και των εργαζομένων μας. Πρώτο μας μέλημα ήταν και παραμένει καθημερινά η προστασία της υγείας όλων. Η κινητοποίησή μας ήταν άμεση και προσδιορίσαμε, με βάση διεθνή βέλτιστη πρακτική, τις κατάλληλες διαδικασίες και πρωτόκολλα ασφαλείας: απολύμανση καροτσιών, εγκατάσταση τζαμιών, μέτρα προσωπικής υγιεινής και αποστάσεων, μάσκες, εξαερισμός και φίλτρα αέρα κτλ. Για το σκοπό αυτό προχωρήσαμε σε προσλήψεις και εκπαίδευση προσωπικού άμεσα, όπως και σε στρατηγικές συνεργασίες. Το δεύτερο θέμα που μας απασχόλησε αμέσως ήταν να έχουμε πληρότητα προϊόντων στα καταστήματά μας. Η ΑΒ ανταποκρίθηκε επιτυχώς στην ανάγκη των πελατών της να γνωρίζουν εν μέσω πανδημίας την προέλευση των προϊόντων που αγοράζουν (υγιεινή, εντοπιότητα, αειφόρο ανάπτυξη). Η ΑΒ έχει εγγεγραμμένα στο DNA της τα στοιχεία της καινοτομίας και προσαρμοστικότητας στις ανάγκες των πελατών από τον ιδρυτή της και μέχρι σήμερα. Χρησιμοποιήσαμε αυτά τα στοιχεία δημιουργικά και με επίκεντρο τον Άνθρωπο, ώστε να διατηρήσουμε σε σταθερή λειτουργία την εφοδιαστική μας αλυσίδα, να προσαρμόσουμε το μίγμα των προσφερόμενων προϊόντων κατάλληλα και να προσφέρουμε ακόμα περισσότερα Ελληνικά προϊόντα, πολεμώντας τον κίνδυνο των ελλείψεων.

FINANCE PRO

Το τρίτο θέμα που μας απασχόλησε ήταν φυσικά η εξυπηρέτηση των πελατών μας και στο σπίτι. Η AB είχε πιστέψει και επενδύσει πάνω από 10 εκατομμύρια ευρώ στο ηλεκτρονικό εμπόριο (eShop www.ab.gr) κάτι που αποδείχτηκε μία σωστή στρατηγική και την κατέστησε ηγέτη στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Μέσα στην πανδημία οι άνθρωποί μας εργάστηκαν σκληρά και με αντίπαλο το χρόνο και μέσα σε μερικούς μήνες: 1. Θέσαμε σε λειτουργία το πρώτο Home Shop Center (dark store) στην Αττική.

2. Δημιουργήσαμε υπηρεσία παραλαβής από το κατάστημα («AB Collect»).

3. Προσφέραμε με “delivery.gr” αγορές σε δύο ώρες στην πόρτα των πελατών μας.

To 2020 ήταν μια χρονιά που δεν θα μπορούσε να προβλέψει κανείς με οποιοδήποτε μοντέλο μακροοικονομικής ανάλυσης Θα ήθελα να κλείσω με ένα θέμα που στην ΑΒ θεωρούμε ότι είχαμε ευθύνη να δράσουμε, δηλαδή την τοπική κοινωνία και τους εργαζομένους μας. Θα μπορούσα να αναφερθώ σε πολλές ενέργειες που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2020, αλλά θα ήθελα να μείνω στο ότι προσφέραμε μέσα από δωρεές περισσότερα από € 2 εκ. σε χορηγίες προς πρωτοβουλίες υγείας και προστασίας αδύναμων εισοδηματικά ομάδων, προσφέρθηκαν τρόφιμα σε Τράπεζες Τροφίμων, Δήμους και Κοινότητες σε όλη

19

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

COV ER STORY

την Ελλάδα, ενώ για τους δικούς μας ανθρώπους, τους δικούς μας «ήρωες» που υποστήριξαν όλες τις ανωτέρω προσπάθειες και τους πελάτες μας, προσφέραμε περισσότερα από € 3 εκατ. ευρώ σε πρόσθετες αμοιβές. Η πανδημία ανέδειξε την τεχνολογία σε βασική συνιστώσα της καθημερινότητας μας. Πως αντιμετωπίζετε ως εταιρεία τα νέα δεδομένα; Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να αναφερθώ στο νέο μοντέλο με την εξ’ αποστάσεως εργασία (teleworking). Η πανδημία μας ανάγκασε να ενεργοποιήσουμε ένα πλάνο διαχείρισης κρίσεων και για την προστασία και την ασφάλεια των εργαζομένων μας να επιβάλουμε μέτρα προστασίας με βάση τις οδηγίες ασφάλειας και τις διατάξεις του νόμου. Από την πρώτη ημέρα της πανδημίας και με δική μας πρωτοβουλία προμηθεύσαμε με τον κατάλληλο εξοπλισμό τους εργαζομένους μας για εργασία από το σπίτι (σλόγκαν της χρονιάς «you are on mute”!). Η θέληση των ανθρώπων μας αλλά κυρίως η ικανότητά τους να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα ήταν τόσο ισχυρή, που θεωρώ ότι τους αξίζει ένα μεγάλο μπράβο για όλα όσα έκαναν και κάνουν υπό πρωτόγνωρες συνθήκες. Η ανάγκη όμως που προέκυψε με την κρίση και ουσιαστικά επέβαλλε τη λειτουργία ενός νέου επιχειρησιακού μοντέλου είναι αυτή της πολύπλευρης αγοραστικής εμπειρίας (“omnichannel”) η οποία ενσωματώνει πολλές επιλογές προς τους πελάτες μας (π.χ. On-line, φυσικό κατάστημα, τηλέφωνο, application στο κινητό τους κτλ.). ’Έτσι, επιταχύναμε τεχνολογικές επενδύσεις που είχαμε ήδη προγραμματίσει και οι οποίες περιλαμβάνουν την υλοποίηση ηλεκτρονικού συστήματος καταμέτρησης πελατών εντός των φυσικών καταστημάτων μας, την υλοποίηση συστήματος αναμονής και ειδοποίησης στο κινητό για τα διάφορα τμήματα εξυπηρέτησης εντός του καταστήματος (βλ. κρεοπωλείο, κ.α.), την υλοποίηση ηλεκτρονικής σηματοδότησης τιμών με σκοπό την αποφυγή συνωστισμού προσωπικού μέσα στο κατάστημα, αλλά κυρίως την υλοποίηση νέων εφαρμογών προσωποποιημένης πληροφόρησης και προσφορών, τα οποία συνεχώς αναπτύσσουμε. Σύντομα νομίζω ότι θα εκπλήξουμε ευχάριστα τους πελάτες μας και με επιπλέον τεχνολογικές καινοτομίες που όμως… δε θα σας αποκαλύψω ακόμα! Ο πελάτης της ΑΒ έχει υψηλές απαιτήσεις. Είμαστε εδώ για να προσφέρουμε μια μοναδική φυσική και ψηφιακή εμπειρία σε όλους αλλά και σε καθέναν ξεχωριστά! Πώς διαμορφώθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα για την ΑΒ το 2020; Υπήρξαν αποκλίσεις σε σχέση με τις προβλέψεις σας; Αναμφίβολα το 2020 ήταν μία χρονιά που δεν θα μπορούσε να προβλέψει κανείς με οποιοδήποτε μοντέλο μακροοικονομικής ανάλυσης. Ο κλάδος μας κλήθηκε να FINANCE PRO

20

διαδραματίσει ένα σημαντικό κοινωνικό ρόλο. Τα οικονομικά αποτελέσματα της ΑΒ για το 2020 μας επέτρεψαν να προχωρήσουμε σε υλοποίηση ενός αρκετά μεγάλου επενδυτικού προγράμματος ύψους περίπου 60 εκατομμυρίων ευρώ με ταυτόχρονη αύξηση των θέσεων εργασίας, ανοίγοντας πολλά νέα καταστήματα, επενδύοντας στο ηλεκτρονικό εμπόριο και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε στήριξη προμηθευτών μας που αντιμετώπισαν σημαντικά προβλήματα ταμειακής ρευστότητας, ενώ στηρίξαμε έμπρακτα την κοινωνία μέσα από δωρεές τροφίμων σε ευπαθείς ομάδες αλλά και χρηματικών δωρεών. Σε αυτό το σημείο θέλω να τονίσω ότι αξίζει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους περίπου 15.000 εργαζόμενους μας, που με μεγάλη προσπάθεια και κάτω από εξαιρετικά δύσκολα συνθήκες εργασίας, κατόρθωσαν να είναι πάντα δίπλα στους πελάτες μας αλλά και τους συναδέλφους τους. Και θέλω επίσης να πω και ένα μεγάλο «μπράβο» σε όλους τους εργαζόμενους στον κλάδο μας, όπως επίσης - πρωτίστως - και στους εργαζόμενους στις υπηρεσίες υγείας για την προσφορά τους τη χρονιά αυτή. Στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται ποιος πιστεύετε πως πρέπει να είναι ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης; Ο ρόλος της Οικονομικής Διεύθυνσης έχει μεταβληθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, το πλαίσιο αλλαγών που περιέγραψα παραπάνω αλλά και η γενικότερη αλλαγή στην παγκόσμια οικονομία, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η μεταβολή αρκετών παραδοσιακών επιχειρησιακών δομών, ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη προσαρμογής των ικανοτήτων και των προσωπικών στόχων ανάπτυξης όλων των Finance professionals του μέλλοντος. Βασικός ρόλος του στελέχους finance του μέλλοντος είναι να αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο. Έναν Proactive Business Partner. Οι επιχειρησιακές λειτουργίες καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον (COVID19, ιό 2000, ευρώ, κρίση, capital

Πρώτο μας μέλημα ήταν και παραμένει καθημερινά η προστασία της υγείας όλων ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

controls κτλ). Είμαστε μαθημένοι να προσαρμοζόμαστε. Ο ρόλος, όμως, της Οικονομικής Διεύθυνσης, εξαιτίας όλων αυτών των κρίσεων, δεν είναι απλά να καταγράψει την ιστορία. Ο ρόλος της είναι να μπορέσει να προβλέψει τις ανάγκες, να προσαρμόσει συστήματα και διαδικασίες, να προσαρμόσει τις αναλύσεις της προκαταβολικά, έτσι ώστε να δώσει «μασημένη τροφή» για λήψη επιχειρηματικών που θα δημιουργήσουν αξία. Το Finance δημιουργεί αξία. Όποιος απλά αναλύει το παρελθόν, έχει ήδη ξεπεραστεί από το μέλλον. Μία κρίση δεν προβλέπεται εύκολα. Ο Finance Professional όμως πρέπει να έχει εκείνο το agility και digital skills που θα μπορεί να προσαρμόσει διαδικασίες, χρηματοδότηση, στρατηγικό πλάνο και οικονομική επίδραση με τέτοιο τρόπο που θα προστατέψει τη δημιουργία αξία για τους μετόχους, εκμεταλλευόμενος τις όποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται από το μεταλλασσόμενο περιβάλλον (κρίση, τεχνολογία, φορολογία, αλλαγή προτιμήσεων πελατών, αλλαγή επιχειρησιακών μοντέλων κτλ.). Το Finance πρέπει να οδηγεί και να προκαλεί (challenge) το business με την κατάλληλη δημιουργία πληροφορίας, FINANCE PRO

βασισμένη σε κατάλληλα δεδομένα. Να προκαλεί αλλά και να υποστηρίζει την αλλαγή. Για να μπορέσει η ομάδα της Οικονομικής Διεύθυνσης να το πετύχει αυτό, πρέπει να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση σε τεχνολογία (digitize vs digitalize), να μπορεί να διαχειρίζεται μεγάλους όγκους δεδομένων και να χρησιμοποιεί predictive analytics, αντί απλά να παράγει reports που γίνονται classified σε ένα folder. Περνάμε σε self service reporting όπου ο Finance professional του μέλλοντος παίρνει τις βασικές γνώσεις λογιστικής, φορολογίας, ελέγχου και χρηματοοικονομικής διοίκησης και προχωράει ώστε να γίνει ο σύγχρονος Data Analyst. Οι προκλήσεις μπροστά μας είναι τόσες πολλές, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό και επιχειρησιακό περιβάλλον, με ταχείες και ραγδαίες αλλαγές στην τεχνολογία και μεταβολές στις κοινωνικές και οικονομικές δομές. Πλέον, λοιπόν, απαιτείται η συνεχής αναβάθμιση των δεξιοτήτων μας, η άμεση προσαρμογή στην τεχνολογία και η διαρκής εκπαίδευση και αναβάθμιση των στελεχών μας σε νέους τρόπους λειτουργίας, διαχείρισης και εν τέλει… δημιουργίας αξίας.

21

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES SUSTA I NA BILIT Y

Το τρίπτυχο των ESG στην ατζέντα των CFOs Εταιρείες που θα ηγηθούν στο μέλλον Περιβαλλοντικοί, Κοινωνικοί και παράγοντες Εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG) είναι το νούμερο ένα θέμα στην ατζέντα των οικονομικών και χρηματοοικονομικών διευθύνσεων για το 2021.

Της Έ Λ Ε Ν Α Σ Ε Ρ Μ Ε Ί ΔΟΥ FINANCE PRO

22

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Νέο αναπτυξιακό μοντέλο Η πανδημία απεδείχθη stress test για τους ESG’s. Λειτουργώντας σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον τοποθετούν στην ίδια ζυγαριά το ανθρώπινο, το κοινωνικό και το χρηματοοικονομικό κεφάλαιο. Οι σοβαρές με σταθερό μάνατζμεντ εταιρείες ξεκίνησαν ήδη να επανασχεδιάζουν το πλαίσιο του αναπτυξιακού τους μοντέλου πάνω σε τρεις πτυχές: στο περιβάλλον, στην κοινωνία, και στην εταιρική διακυβέρνηση. Ακολούθως αποκτούν καλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια, αποκτούν καλύτερες εταιρικές επιδόσεις, αυξάνουν την φήμη και την ανταγωνιστικότητα της επωνυμίας τους, διαχειρίζονται καλύτερα το ρίσκο, προσελκύουν ικανό και ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό, κερδίζουν την αφοσίωση του, κερδίσουν την ικανοποίηση των πελατών και προμηθευτών τους, την εμπιστοσύνη των μετόχων και της κοινωνίας.

1. Πρόσβαση σε κεφάλαια Α. Η σωστή διαχείριση των ESG’s συμβάλλει στην προσέλκυση ευθυγραμμισμένων επενδυτικών κεφαλαίων Β. Η σωστή διαχείριση των ESG’s είναι ένα διαβατήριο εισόδου στις αγορές κεφαλαίων καθώς και εργαλείο για υψηλότερες αποτιμήσεις.

2. Φήμη και καλύτερη αναγνωρισιμότητα της επωνυμίας Α. Οι επωνυμίες με καλύτερη αναγνωρισιμότητα μπορούν να ανταγωνιστούν καλύτερα τους πελάτες Gen Z και του Millennial με γνώμονα την αειφορία. Β. Επίσης οι καταναλωτές και πελάτες επιλέγουν εταιρείες που στόχο έχουν την βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από την σωστή διαχείριση των κινδύνων.

Μ

ικρές, μεγάλες εταιρείες, νεοφυείς επιχειρήσεις, εταιρείες που σχεδιάζουν να ενδυναμώσουν τις επιδόσεις του ισολογισμού τους, μεταξύ άλλων μέσω IPO (δημοσίων εγγραφών) ή εξαγορών θα επιτύχουν καλύτερα τον στόχο τους, ενσωματώνοντας στις στρατηγικές τους, τους ESG παράγοντες δηλώνει ο Γενικός Διευθυντής και Επικεφαλής Βιώσιμων Χρηματοοικονομικών στην Morgan Stanley. Όλο και περισσότεροι επενδυτές, αναζητώντας υψηλότερες αποδόσεις τοποθετούνται σε περιουσιακά στοιχεία εταιρειών που έχουν υιοθετήσει πρακτικές διαχείρισης ESG’s παραγόντων προσθέτει η Διευθύνουσα Σύμβουλος και Αντιπρόεδρος της Global Capital Markets στην Morgan Stanley. Τα συνταρακτικά γεγονότα του 2020 αύξησαν τις προσδοκίες των εργαζομένων για την υιοθέτηση μεθόδων από τις εταιρείες που προστατεύουν την υγεία της κοινωνίας, των εργαζομένων, μεθόδων που προστατεύουν την εργασία, την διαχείριση μοντέλων μετάβασης στην απομακρυσμένη εργασία, έως και την διαχείριση των φυλετικών ανισοτήτων, συμπεριλαμβανομένου και των προσλήψεων.

FINANCE PRO

23

3. Διαχείριση του ρίσκου Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τους ESG είναι κίνδυνοι που ακουμπάνε τις επιχειρήσεις: οι φυσικές καταστροφές μπορεί να ‘σπάσουν’ τις εφοδιαστικές αλυσίδες προκαλώντας διακοπές επιχειρησιακών λειτουργιών αυξάνοντας έτσι τους νομικούς κινδύνους. Η διαχείριση των ESG’s ζητημάτων μπορεί να μετριάσει το ρίσκο.

4. Προσέλκυση ταλαντούχων και διατήρηση Το 30% από το 70% σχετικής έρευνας απάντησε ότι θα αποχωρούσε εύκολα από μία εταιρεία που δεν είχε σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλες τις παραμέτρους.

5. Επιδόσεις Η καλή επίδοση αναφορικά με τους δείκτες ESGs μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία αξίας για τους μετόχους και στη βελτίωση της μακροπρόθεσμης εταιρικής επίδοσης. Οι εταιρείες αυτές παρουσιάζουν ισχυρότερα επιχειρηματικά αποτελέσματα, απόδοση μετοχών και μελλοντική κερδοφορία

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES SUSTA I NA BILIT Y

Με πολύ απλά λόγια το αναπτυξιακό αυτό μοντέλο είναι ανταποδοτικό και μεταφράζεται ως εξής: όσο η κοινωνία ευδοκιμεί, τόσο αυξάνεται η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και όσο αυξάνεται η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων βελτιώνονται τα επίπεδα ποιότητας της κοινωνίας. Το καλούπι όμως δεν είναι ένα μέγεθος για όλες τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς. Οι εκτιμήσεις των κινδύνων σίγουρα διαφέρουν ανάλογα με το αντικείμενο δραστηριοτήτων του οργανισμού, την γεωγραφική του θέση, την κεφαλαιοποίηση του στην αγορά, τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην αγορά, τα στρατηγικά του πλάνα. Καθώς οι θεσμικοί επενδυτές απευθύνουν έκκληση προς τις εταιρείες για ενσωμάτωση, σωστή διαχείριση, μέτρηση και δημοσιοποίηση των στοιχείων, οι χρηματοοικονομικές διοικήσεις και οι CFO’s καλούνται να αντιληφθούν και να κατανοήσουν τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται μέσω της ορθής διαχείρισης κινδύνων, όπως είναι η κλιματική αλλαγή, οι εργασιακές πρακτικές, η ασφάλεια των καταναλωτικών προϊόντων και πολλά άλλα θέματα που άπτονται άλλων κλάδων της οικονομίας. Οι μεγάλες εταιρείες ανταποκρίνονται πολύ καλά σε ελέγχους σχετικά με την διαφάνεια και την δημοσιοποίηση στοιχείων. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των εταιρειών του δείκτη S&P 500, το 2019 οι εταιρείες του δείκτη, από το 2011 μέχρι το 2019, αύξησαν τις υποβολές των ετησίων εκθέσεων αναφοράς ESG κατά 20%. Μένει ωστόσο πολλή δουλειά να γίνει προς αυτή την κατεύθυνση παράλληλα με πολλή εκπαίδευση.

Διαφάνεια και δημοσιοποίηση στοιχείων Σύμφωνα με την ΕΧΑΕ η μέτρηση, η δημοσιοποίηση στοιχείων και η διαφάνεια είναι ζωτικής σημασίας για την ορθή λειτουργία των αγορών. Η ποιοτική πληροφόρηση των επενδυτών είναι απα-

Οι εταιρείες που έχουν αποφασίσει να μεταβούν στο επόμενο στάδιο για την ενσωμάτωση των ESG θα αποκομίσουν πολλά οφέλη

ραίτητη για τη διάθεση κεφαλαίων προς παραγωγικές χρήσεις. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της εταιρικής αξίας εντοπίζεται πλέον σε άυλα περιουσιακά στοιχεία, το ανθρώπινο, το φυσικό και το κοινωνικό κεφάλαιο διαμορφώνουν το σύνολο των ουσιαστικών πληροφοριών ESG που χρειάζονται οι επενδυτές. Παράλληλα, αυτές οι πληροφορίες πρέπει να δημοσιοποιούνται με συγκρίσιμο τρόπο, εξασφαλίζοντας ότι όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά μπορούν να συγκρίνουν τις επιδόσεις μιας εταιρείας με αυτές των ανταγωνιστών της, δημιουργώντας κίνητρα για τη βελτίωση και την καλύτερη διαχείριση των θεμάτων ESG. Οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι κεφαλαιαγορές είναι σε θέση να παίξουν ηγετικό ρόλο στη βιώσιμη ανάπτυξη, εφαρμόζοντας πρακτικές που μπορούν να αποφέρουν σημαντικά οφέλη για τη χώρα σε καίρια θέματα θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ο αντίκτυπος των τεχνολογικών εξελίξεων στην αγορά εργασίας και το ανθρώπινο κεφάλαιο, και η βελτίωση των επιχειρηματικών πρακτικών με στόχο τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας. Οι εταιρείες που έχουν αποφασίσει να μεταβούν στο επόμενο στάδιο για την ενσωμάτωση των ESG’s θα αποκομίσουν πολλά οφέλη από τις αλλαγές που απαιτούνται να πραγματοποιήσουν αναφέρει έρευνα της McKinsey που έγινε το 2020. Η ίδια έρευνα υπογραμμίζει ότι το 83% των ηγετών που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμά η ενσωμάτωση των παραγόντων θα αυξήσει την αξία των μετοχών των εταιρειών τους στα επόμενα πέντε χρόνια.

Αυξάνονται τα ESG κεφάλαια στην Ευρώπη Το 2019, το ύψος του υπό διαχείριση ενεργητικού επενδύσεων ESG ανήλθε περίπου σε 30 τρις δολάρια, ενώ αναμένεται να αυξηθεί στα 35 τρις δολάρια έως το 2020. Το 3ο τρίμηνο του 2020, η αύξηση των ESG κεφαλαίων ανέρχεται στα 80 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 80% αυτών των κεφαλαίων αποτελούν ευρωπαϊκά κεφάλαια.

FINANCE PRO

24

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

A DV ERTOR I A L

More Than Tax: Όχι απλά ένας λογιστής, αλλά ο έμπιστός σας συνεργάτης Ευρεία γκάμα στοχευμένων υπηρεσιών Σεβασμός στον πελάτη και ποιοτική παροχή υπηρεσιών είναι οι βασικές αρχές που πρεσβεύει το Λογιστικό Γραφείο «Μαρία Λιαράκου - More Than Tax», το οποίο διαθέτει έμπειρα στελέχη με εξειδίκευση στον Ιατρικό κλάδο.

Σ

τα οκτώ συναπτά χρόνια λειτουργίας του, το Λογιστικό Γραφείο «Μαρία Λιαράκου - More Than Tax» βρίσκεται πάντα δίπλα στους πελάτες του προσαρμόζοντας τις υπηρεσίες του, ανάλογα με τα δεδομένα της εκάστοτε εποχής, προκειμένου να προσφέρει το καλύτερο αποτέλεσμα με το χαμηλότερο κόστος. Αποτελούμενο από 15 έμπειρα στελέχη, που διαθέτουν εξειδίκευση στον Ιατρικό κλάδο, προσφέρει στους πελάτες που προέρχονται από τον χώρο αυτόν μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου και της συμβουλευτικής σχετικά με μεταβολές και τροποποιήσεις στη νομοθεσία που αφορά στον ΕΟΠΥΥ (Clawback, Rebate, άδεια λειτουργίας από Ιατρικούς Συλλόγους, κλπ). Αξιοποιώντας πλήρως τις σύγχρονες τεχνολογίες, το Λογιστικό Γραφείο «Μαρία Λιαράκου - More Than Tax» επιδιώκει να προσφέρει την κατάλληλη λύση, ανάλογα με την κάθε περίπτωση ξεχωριστά, με τη μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία για τους πελάτες του. Στο πλαίσιο αυτό και εν μέσω πανδημίας του κορονοϊού, έχει εντάξει στις υπηρεσίες του το πρωτοποριακό πρόγραμμα Digital Accounting, σε συνδυασμό με την Online Συμβουλευτική και την Ψηφιακή Συνεργασία, ώστε να διεκπεραιώνει όλες τις φορολογικές-φοροτεχνικές υποχρεώσεις των πελατών του με την διαβίβαση των απαραίτητων παραστατικών μέσω Διαδικτύου, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία τους. Μέσω της υπηρεσίας Digital Accounting, οι πελάτες αποστέλλουν τα παραστατικά τους, από την άνεση της οικείας ή της εργασίας τους, είτε σκανάροντας ή φωτογραφίζοντας ή «ανεβάζοντας» τα σε συγκεκριμένη πλατφόρμα. Στη συνέχεια, τα στελέχη του Λογιστικού Γραφείου αναλαμβάνουν να καταχωρήσουν τα παραστατικά στην πλατφόρμα του Digital FINANCE PRO

25

Accounting και αυτομάτως είναι διαθέσιμα και ηλεκτρονικά αρχειοθετημένα για οποιαδήποτε μελλοντική χρήση.

Ένας έμπιστος συνεργάτης και σύμβουλος Στόχος του Λογιστικού Γραφείου «Μαρία Λιαράκου- More Than Tax» είναι να αποτελεί πάντα έναν έμπιστο συνεργάτη για κάθε πελάτη εμπνέοντας του ασφάλεια για την υπεύθυνη διεκπεραίωση όλων των φορολογικών-φοροτεχνικών υποχρεώσεων του. Τα καταρτισμένα στελέχη του Λογιστικού Γραφείου «Μαρία Λιαράκου - More Than Tax» προσφέρουν μια ευρεία γκάμα ποιοτικών υπηρεσιών, προσαρμοσμένες στα δεδομένα του κάθε πελάτη, μεταξύ των οποίων εργατικές και μισθοδοτικές υπηρεσίες, φορολογικές-φοροτεχνικές υπηρεσίες προς ιδιώτες (συμπεριλαμβανομένων των κατοίκων εξωτερικού), ελεύθερους επαγγελματίες καθώς και επιχειρήσεις. Βασική επιδίωξη είναι η συνεχής αναβάθμιση των υπηρεσιών του, ακολουθώντας τις επιταγές της εκάστοτε εποχής, αλλά και η ένταξη νέων υπηρεσιών ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πελατών του.

INFO Καλυψούς 110, Καλλιθέα 176 76 Τ: 210 959 9381 Ε: info@morethantax.gr www.morethantax.gr

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

BACK COV ER STORY

Ν Ι ΚΟΣ ΒΕΤ ΤΑ Σ Γ Ε Ν Ι ΚΟΣ Δ Ι Ε ΥΘΥ Ν Τ Η Σ ΙΟΒΕ , Κ ΑΘΗΓΗΤ Η Σ ΟΠ Α

Η οικονομική πολιτική πρέπει να ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε βαθιά ύφεση κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους. Το κλίμα ωστόσο μπορεί να αναστραφεί και να καλυφθεί μέρος της ύφεσης του 2020 αν η πανδημία υποχωρήσει μέσα στην άνοιξη, όπως μας λέει ο κύριος Νίκος Βέττας εκ των συντακτών της Έκθεσης Πισσαρίδη.

FINANCE PRO

26

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Στην τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ για την ελληνική οικονομία τον Οκτώβριο αναφερόταν πως το 2021 θα υπάρξει ανάπτυξη περίπου 4%. Επίσης, το σχέδιο δράσεων που παρουσιάζεται στην Έκθεση Πισσαρίδη, έχει ως στόχο την ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά ποσοστό της τάξης του 3,5% για την επόμενη δεκαετία, κατά μέσο όρο. Πιστεύετε ότι αυτός ο στόχος είναι ακόμα ρεαλιστικός; Το κεντρικό μας σενάριο στο IOBE είναι για πραγματική μεγέθυνση της οικονομίας γύρω στο 4% αυτή τη χρονιά, άρα, πως θα μπορεί να καλυφθεί λιγότερο από το μισό της ύφεσης της περασμένης χρονιάς. Βασική υπόθεση όμως γι’ αυτό το σενάριο είναι πως η πανδημία θα αρχίσει να υποχωρεί σημαντικά μέσα στην άνοιξη, έτσι ώστε τα έσοδα από τον εισερχόμενο τουρισμό να είναι σημαντικά υψηλότερα από ό,τι πέρυσι, περίπου διπλάσια, και συνολικά να υπάρξει εκτίναξη της οικονομίας από το καλοκαίρι και μετά. Εάν αυτό δεν συμβεί, μπορεί να αναμένεται στασιμότητα στη φετινή χρονιά και ανάκαμψη μόνο από την επόμενη. Σε κάθε περίπτωση, στο πρώτο τρίμηνο που τώρα διανύουμε, η ύφεση είναι βαθιά. Στο αναπτυξιακό σχέδιο της Έκθεσης Πισσαρίδη εξηγούμε πως με τη σημερινή δομή της οικονομίας, ακόμη και αν συνυπολογιστεί η θετική αντίδραση μετά την πανδημία και η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, η οικονομία θα αναπτυχθεί στη δεκαετία κατά ετήσιο μέσο όρο περίπου γύρω 1,5%. Καθώς αυτός ο ρυθμός είναι χαμηλός, η Έκθεση προτείνει ένα συνεκτικό σχέδιο που θα αυξήσει συστηματικά την παραγωγικότητα και τη συμμετοχή στην εργασία. Αυτό θα συμβεί μέσα από τον μετασχηματισμό της οικονομίας σε περισσότερο εξωστρεφή, με διαφανείς κανόνες στις αγορές και τον δημόσιο τομέα. Σε αυτό το θετικό σενάριο, η επόμενη δεκαετία έχει σχηματικά δύο μέρη. Στο πρώτο μισό, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την κάλυψη του παραγωγικού και επενδυτικού κενού, τη μείωση του ποσοστού ανεργίας, τα χαμηλά επιτόκια διεθνώς, και την αναμενόμενη μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας. Οι ευνοϊκοί αυτοί παράγοντες, όμως, θα εξασθενήσουν σταδιακά, και γι’ αυτό είναι σημαντικό να εφαρμοστούν από σήμερα μεταρρυθμιστικές αλλαγές που θα αυξήσουν τον δυναμισμό της οικονομίας και θα της επιτρέψουν να βελτιώσει την ανταγωνιστική θέση της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας και να διατηρήσουν τη μεγέθυνση ισχυρή και στο δεύτερο μισό της δεκαετίας. Θεωρούμε εφικτό να συμβεί αυτό, και η οικονομία να εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο σύγκλισης με τις περισσότερο ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης, αλλά μόνο υπό τον όρο της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων που θα βελτιώσουν τη δομή της οικονομίας μας. Οι πόροι που θα αντλήσει η χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης θα βοηθήσουν ώστε να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά; Σε ποια κατεύθυνση πρέπει να επενδυθούν και με ποιες προτεραιότητες; Οι πόροι του Ταμείου γίνονται καταρχήν διαθέσιμοι με το διπλό σκοπό να επουλωθούν οι πληγές από την πανδηFINANCE PRO

μία και να ενδυναμωθεί η οικονομία στα επόμενα χρόνια. Ας μην ξεχνάμε πως η συσσώρευση υψηλού δημόσιου και ιδιωτικού χρέους θα είναι διαχειρίσιμη μόνο με υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης στα επόμενα χρόνια. Στη βάση τους αυτοί πρέπει να έχουν την άνοδο της παραγωγικότητας, που προϋποθέτει ταχύτερη ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών όπως και θεσμικές τομές. Άλλωστε, η ΕΕ έχει καταστήσει σαφές πως η σχετική χρηματοδότηση θα δίνεται μόνο υπό τον όρο ταυτόχρονων δομικών μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων και τις οποίες θα υποστηρίζει. Για τη χώρα μας, ο προγραμματισμός για το ταμείο ανάκαμψης θα πρέπει να είναι στοχευμένος με υψηλό αναπτυξιακό πολλαπλασιαστή. Ειδικότερα, οι πόροι δεν είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθούν για να ενδυναμωθεί το σημερινό εσωστρεφές υπόδειγμα της οικονομίας αλλά για τη μετάβαση σε μια νέα ανοικτή οικονομία, με ισχυρότερο ρόλο για επενδύσεις

Εμφανίζονται μεγάλες ευκαιρίες για επιχειρήσεις και κλάδους που θα κάνουν σωστή ανάγνωση της νέας πραγματικότητας και εξαγωγές. Ιδιαίτερη σημασία έχει οι πόροι να κινητοποιήσουν ανθρώπινο κεφάλαιο (μέσω ενίσχυσης της έρευνας και της διασύνδεσης με καινοτόμα μεταποίηση και τον πρωτογενή τομέα, προγράμματα κατάρτισης και εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης), να ενισχύσουν απαραίτητες υποδομές (ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, άξονας μεταφορών για εμπορεύματα, ποιοτική αναβάθμιση τουρισμού) και την απλούστευση διαδικασιών στον δημόσιο τομέα (με ψηφιακά μέσα και διασύνδεση). Σε κάθε περίπτωση, οι διαθέσιμοι πόροι είναι πολύ σημαντικοί, αλλά από μόνοι τους δεν καλύπτουν το επενδυτικό κενό. Θα πρέπει να κινητοποιήσουν πρόσθετους πόρους και να δημιουργήσουν κίνητρα ώστε η ανάκαμψη να μην είναι βραχύβια. Οι δυσκολίες, όμως, δεν μπορούν να υποβαθμιστούν. Η αποτελεσματική διαχείριση προϋποθέτει διαφορετική λειτουργία του κράτους, των επιχειρήσεων και οργανισμών από ό,τι ισχύει μέχρι τώρα. Ουσιαστικά, απαιτεί μια πραγματική στροφή προς την προετοιμασία και πραγματοποίηση επενδύσεων που είναι ξένη με τη δομή και νοοτροπία μεγάλου μέρους της ελληνικής οικονομίας.

27

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

BACK COV ER STORY

Μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και τριών μνημονίων, βρισκόμαστε στη δίνη μια πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης. Κατά τη γνώμη σας, η ανταπόκριση της πολιτείας και της αγοράς στην κρίση αυτή είναι ικανοποιητική; Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά; Η ελληνική οικονομία μπήκε στη νέα κρίση με ασθενή παραγωγική βάση και υψηλά δημόσια και ιδιωτικά χρέη. Μάλιστα, χωρίς να έχει προλάβει να καταγράψει κάποια χρόνια ισχυρής μεγέθυνσης όπως είχαν οι περισσότερες οικονομίες της Ευρώπης. Η οικονομική πολιτική στράφηκε στην απευθείας στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων, μια αντίδραση που είχε γενικά θετική επίδραση. Βέβαια, αυτό έγινε εφικτό χάρη και στην στήριξη από τη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική στην ΕΕ, που λειτουργεί ως ομπρέλα προστασίας. Έτσι, σε μια χρονιά βαθιάς ύφεσης, που συρρίκνωσε την οικονομία με πρωτοφανή τρόπο, η ανεργία δεν αυξήθηκε, ούτε οι πτωχεύσεις, ενώ το ισοζύγιο δημιουργίας επιχειρήσεων κινήθηκε θετικά. Αυτή είναι όμως μια μαγική εικόνα, η οικονομία έχει μπει στο ψυγείο. Η εύλογη προστασία αναγκαστικά θα υποχωρήσει σύντομα. Όταν αρχίσει να γίνεται αυτό, θα φανούν οι διαστάσεις του προβλήματος και οι πραγματικές πιέσεις στα νοικοκυριά. Εργαζόμενοι με μειωμένα εισοδήματα, νοικοκυριά με υποχρεώσεις που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν, επιχειρήσεις με μειούμενα έσοδα, και κλάδοι που αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις είναι αναμενόμενο πως θα στραφούν στο κράτος για διαγραφή χρεών και υποχρεώσεων, αύξηση επιδομάτων, μείωση φόρων και ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Όμως, οι πολιτικές ελλειμάτων και ρευστότητας έχουν όρια και δεν είναι δωρεάν. Τα αδύναμα νοικοκυριά και η εργασία πρέπει να στηριχθούν κυρίως με μείωση επιβάρυνσης στην απασχόληση, επιδόματα όπου χρειάζεται, προγράμματα πραγματικής κατάρτισης, βελτίωση στα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης. Όχι, όμως, με άκριτη επιδότηση όσων μπορούν να πιέσουν περισσότερο την κεντρική εξουσία, ιδίως όταν κινούνται συστηματικά στην άτυπη οικονομία. Υπάρχει ο κίνδυνος οι πολιτικές να μην ανταποκριθούν στη δημιουργία συνθηκών για πραγματική αύξηση εισοδημάτων τα επόμενα χρόνια, αλλά στην ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση της οικονομίας από ένα αναποτελεσματικό δημόσιο. Μετά από δυο lockdown και με αρκετούς περιορισμούς στην αγορά σε ισχύ, η ελληνική οικονομία δεν φαίνεται να έχει βρει ακόμα τον βηματισμό της. Ποιος είναι ο οδικός χάρτης ώστε το 2021 να έρθει η ανάκαμψη; Αρχίζει να φαίνεται το τέλος της κρίσης, αλλά η πορεία προς τα εκεί δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Για την ίδια την πανδημία, δεν υπάρχει περιθώριο να υποτιμηθεί το μέγεθος των προκλήσεων που απομένουν στους επόμενους μήνες. Για την οικονομική ύφεση που προκαλείται, όσο αυτή βαθαίνει τόσο πιο δύσκολη θα γίνεται η διαχείριση των ανισορροπιών που προκαλεί. Αν και κατά μέσο όρο την επόμενη χρονιά αναμένεται ανάκαμψη, αυτή δεν θα είναι ομοιόμορφη ανάμεFINANCE PRO

28

σα στις χώρες, κλάδους ή επιχειρήσεις. Ούτε θα επαναφέρει άμεσα τις οικονομίες εκεί που ήταν πριν την κρίση. Θα είναι όμως ισχυρή, εκφράζοντας συσσωρευμένη ζήτηση και τις πολιτικές χρηματοδότησής της. Καθώς η οικονομία θα κινείται στους επόμενους μήνες στο μεταίχμιο ανάμεσα στην ύφεση και την ανάκαμψη, θα εμφανιστούν σημαντικές ευκαιρίες για επιχειρήσεις, κλάδους και οικονομίες που θα κάνουν σωστή ανάγνωση της νέας πραγματικότητας. Η πανδημία λειτουργεί ως επιταχυντής εξελίξεων στο τεχνολογικό επίπεδο, αλλάζει τη δομή αγορών, όπως και τη λειτουργία θεσμών. Η υγειονομική κρίση και οι εξελίξεις στην τεχνολογία αλλάζουν διαδικασίες παραγωγής, το πώς διασυνδέονται οι επιχειρήσεις και τη φύση της κατανάλωσης. Όμως, μαζί με τις ευκαιρίες θα υπάρχουν και έντονα προβλήματα. Αυτά αφορούν, τόσο αδυναμία προσαρμογής στο νέο περιβάλλον όσο και πληγές που αφήνουν οι διαδοχικές κρίσεις. Απόλυτη προτεραιότητα έχει και η προετοιμασία της παραγωγής για να εκμεταλλευτεί την παγκόσμια ανάκαμψη που αναμένεται και να καλυφθεί το επενδυτικό κενό. Η οικονομική πολιτική θα πρέπει πρωτίστως να στηρίξει την παραγωγή που θα ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια της και θα δημιουργεί ανάλογες θέσεις εργασίας. Σε μια άλλη ανάγνωση, η πανδημία, αν αποδεχτούμε ότι σε κάποιες περιπτώσεις λειτούργησε ανασταλτικά, ενώ σε κάποιες άλλες ως επιταχυντής ή καταλύτης, ενέχει κάποια αμφισημία· για κάποιους επιχειρηματίες και κλάδους εμφανίστηκε ως καταστροφή, ενώ για άλλους ως ευκαιρία. Κάποιοι κέρδισαν και κάποιοι έχασαν. Τι μαθαίνουμε από αυτή την περιπέτεια; Οι μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις από την πανδημία, σε τομείς όπως ο τουρισμός και η διασκέδαση, μαζί με την επίδραση από τις επιταχυνόμενες τεχνολογικές εξελίξεις, σε τομείς όπως το λιανικό εμπόριο και οι μεταφορές, θα είναι σημαντικές. Θα μειώνουν επίσης συστηματικά τις θέσεις απασχόλησης σε χώρους όπου εργάζονταν στο παρελθόν πολλοί χωρίς υψηλή εξειδίκευση και πολλοί νέοι. Αυτή η αρνητική τάση θα ενισχύσει, στο ορατό μέλλον, το άμεσο πρόβλημα από την κρίση που διανύουμε, και θα εντείνει τις πιέσεις στα εισοδήματα, ιδίως στα πιο αδύναμα νοικοκυριά. Ταυτόχρονα, η κρίση λειτουργεί ως επιταχυντής τεχνολογικών εξελίξεων και αναδιατάσσει τον διεθνή καταμερισμό της εργασίας. Η πανδημία αλλάζει επίσης τη δομή αγορών και τη φύση του ανταγωνισμού. Εμφανίζονται μεγάλες ευκαιρίες για επιχειρήσεις και κλάδους που θα κάνουν σωστή ανάγνωση της νέας πραγματικότητας. Αυτή ακριβώς θα είναι μια σημαντική πρόκληση για πολλές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους σε αυτές. Συνολικά, η πορεία της ελληνική οικονομίας μετά την πανδημία αναμένεται να προσδιοριστεί από αντιφατικές τάσεις, θετικές και αρνητικές. Οι ρυθμοί μεγέθυνσης αναμένονται ισχυρά θετικοί στην αρχή της εξόδου αλλά θα μετριάζονται γρήγορα αν δεν αντιδράσει έγκαιρα η οικονομική πολιτική προς την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

presents

Business Finance in Action!

E

A R LY -20% EΩΣ 0 B I R D 5/04/2021

Smart Financial Practices for Businesses

Το συνέδριο παρουσιάζει με τη μορφή ολιγόλεπτων παρουσιάσεων, τις πιο smart πρακτικές που εφαρμόζουν οι Οικονομικές Διευθύνσεις των ελληνικών επιχειρήσεων, σήμερα! Τα case studies παρουσιάζουν CFOs και ανώτερα στελέχη Οικονομικών Διευθύνσεων και Λογιστηρίων. Ως μια απρόβλεπτη συγκυρία, η πανδημία έσπειρε αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις. Σε μικρό χρονικό διάστημα, οι Οικονομικές Διευθύνσεις κλήθηκαν να αναλάβουν έναν κρίσιμο στρατηγικό ρόλο και να ηγηθούν της προσπάθειας μετασχηματισμού, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους όπως: Finance Agility οι επιχειρήσεις, όταν έχουν plan-b, καταφέρνουν να ανακτήσουν δυνάμεις και να αναπτυχθούν ραγδαία, εντός ή και εκτός συνόρων Environmental Social and Governance (ESG) η καλλιέργεια μιας κουλτούρας εταιρικής υπευθυνότητας, βιωσιμότητας και καινοτομίας, συνδέεται άμεσα με την αναπτυξιακή προοπτική κάθε επιχείρησης Accounting Automation η τεχνολογία εξοικονομεί χρόνο από το data collection και τον επιστρέφει για ακριβέστερη ανάλυση και δημιουργικότερο reporting Remote Working η οικονομική διεύθυνση που λειτουργεί σε συνθήκες remote working, χρειάζεται να είναι εξίσου λειτουργική και αποτελεσματική.

26 05 2021 



LIVE ON YOUR SCREEN

Επικοινωνήστε μαζί μας για να παρουσιάσετε στο συνέδριο το δικό σας case study! www.financeinaction.gr Συμμετοχές - Χορηγίες: Κωνσταντίνος Ραμπίδης T: 210 661 7777 (εσωτ. 309), Ε: krambidis@boussias.com Περιεχόμενο: Βασίλης Καφίρης, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 132), E: vkafiris@boussias.com

Official Publication

IN TERV IEW

Αλέξανδρος Κωστόπουλος ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΈΣΜΟΥ ΕΛΛΉΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΏΝ (ΣΕΟΔΙ) Ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή στις επιχειρήσεις έχει αλλάξει Η πανδημία άλλαξε τις συνθήκες λειτουργίας της αγοράς και ο οικονομικός διευθυντής καλείται να ασκήσει τα καθήκοντα του σε ένα νέο οικονομικό περιβάλλον. Ο ρόλος της οικονομικής διοίκησης, σύμφωνα με τον κύριο Αλέξανδρο Κωστόπουλο, είναι περισσότερο παρά ποτέ στρατηγικός. Έχουν επηρεαστεί οι Οικονομικοί Διευθυντές από την υγειονομική κρίση; Η Ελληνική, όπως και η διεθνής οικονομία, ύστερα από την ξαφνική εισβολή στην παγκόσμια κοινότητα ενός αόρατου και παντελώς άγνωστου πανδημικού εχθρικού παράγοντα, άλλαξε δραματικά τα δεδομένα που προσδιορίζουν τις παραμέτρους της οικονομικής μας δραστηριότητας, αφού αλλάζουν πλέον οι συσχετισμοί των οικονομικών μεγεθών της οικονομίας μας, ως αποτέλεσμα της ποσοτικής μεταβολής των συντελεστών της προσφοράς και ζήτησης. Οι παράγοντες αυτοί, οδηγούν στην αλλαγή του μίγματος της

εθνικής μας δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά κυρίως στα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά της ιδιωτικής οικονομίας, που έχει ως αποτέλεσμα την απότομη συρρίκνωση των μεγεθών της. Αυτό σημαίνει ότι η Ελληνική επιχείρηση, ύστερα από την δεκαετή υφεσιακή δοκιμασία, ευρίσκεται και πάλιν ενώπιον μιας βίαιης και απότομης μεταβολής, αφού το σύνολο της οικονομίας υποχρεώθηκε στην ξαφνική αναστολή της συναλλακτικής και παραγωγικής της δραστηριότητας, με συνέπεια, την ανατροπή των προγραμματικών διαδικασιών και επιχειρηματικών της στόχων, αλλά και την δραστική διαφοροποίηση των παραμέτρων της λειτουρFINANCE PRO

30

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

γικής της δραστηριότητας, με κυρίαρχο πρόβλημα, την ρευστότητά της. Υπό αυτή την έννοια, οι κοσμογονικές αυτές μεταβολές ήταν μοιραίο να αλλάξουν δραματικά το ρόλο του Οικονομικού Διευθυντή στην σημερινή επιχείρηση. Ποιος είναι ο ρόλος του CFO στο σύγχρονο εταιρικό περιβάλλον; Ο ρόλος κατά συνέπειαν του Οικονομικού Διευθυντού διαδραματίζεται σε ένα καινούριο οικονομικό περιβάλλον, αφού έχουν αλλάξει οι συνθήκες λειτουργίας της αγοράς, οι οποίες αντανακλώνται στην λειτουργία της επιχείρησης, η οποία πρέ-

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΈ ΝΟΥ Σ

πει να αλλάξει τους επιχειρηματικούς της προσανατολισμούς, συνεπεία των δραματικών αλλαγών στον τομέα της καταναλωτικής συμπεριφοράς του πληθυσμού, που προσδιορίζεται από τις καινούριες πλέον ανάγκες του. Η Ελληνική επιχείρηση θα δοκιμαστεί σοβαρότατα, αφού έχει ήδη εισέλθει σε ένα περιβάλλον ισχυρών αναταράξεων και οι καινούριες συνθήκες της αγοράς, θα οδηγήσουν εν πολλοίς, σε οδυνηρές αποφάσεις μείωσης κόστους, και στην εφαρμογή προγραμμάτων λιτότητας. Ως εκ τούτου, η Ελληνική επιχείρηση θα αναζητήσει σωσίβιο σωτηρίας κυρίως στη στήριξη των στελεχών της, ιδιαίτερα της Οικονομικής Διοίκησης, αφού εκείνη έχει την ευθύνη της διαφύλαξης του αποτελέσματος και της βιωσιμότητας της επιχείρησης. Οι καινούριες συνθήκες λειτουργίας της αγοράς πλέον, έχουν ως συνέπεια, ώστε οι παράμετροι που προσδιορίζουν την επιχειρηματική απόφαση, να είναι τόσο σύνθετοι και δυσεπίλυτοι, όσο σύνθετο και πολύπλοκο είναι το νέο οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο καλείται πλέον να ασκήσει τα καθήκοντά του ο Οικονομικός Διευθυντής. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο ρόλος της Οικονομικής Διοίκησης είναι περισσότερο παρά ποτέ στρατηγικός. Η οικονομική παράμετρος αποτελεί πλέον την πεμπτουσία κάθε επιχειρηματικής απόφασης και ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή αποδεικνύεται ως ο πλέον σημαντικός στη ιεραρχία της επιχείρησης, ο οποίος τώρα, περισσότερα από κάθε άλλη φορά, πρέπει να εφαρμόσει με θρησκευτική ευλάβεια τους κανόνες του σύγχρονου management, αφού είναι αυτός που φέρει την ευθύνη της διασφάλισης της διαχρονικής της προοπτικής. Όλα αυτά, επιδρούν νομοτελειακά στα καθήκοντα της Οικονομικής Διοίκησης, τα οποία λειτουργούν πλέον σε κατάσταση συναγερμού και υπό συνθήκες έκτακτης ανάγκης, αφού ανατρέπονται όλες οι προγραμματικές και οργανωτικές διαδικασίες της επιχείρησης και το μέγιστο της δραστηριότητάς της αναλώνεται στην αντιμετώπιση εκτάκτων και επειγόντων περιστατικών (trouble shooting). Πάνω απ όλα, ο Οικονομικός Διευθυντής, υπό τις παρούσες συνθήκες, πρέπει να εφαρμόσει με θρησκευτική ευλάβεια τις διαδικασίες και κανόνες του σύγχρονου

οικονομικού management, όπως αυτές έχουν καθιερωθεί διαχρονικά. Με ποιο τρόπο συμβάλουν οι Οικονομικοί Διευθυντές στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων; Πέραν των καθηκόντων της εξυπηρέτησης των βραχυχρονίων διαδικασιών της Οικονομικής Διοίκησης, είναι και ο σχεδιασμός και η ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση των μακροπροθέσμων στόχων αυτής, αφού ο Οικονομικός Διευθυντής είναι εκείνος που, με την συνεργασία των διευθυντικών στελεχών θα αναλύσει τις παραμέτρους των επενδυτικών στόχων της επιχείρησης θα συντάξει τα σχετικά επιχειρηματικά σχέδια (Business Plans), θα παρακολουθήσει την εφαρμογή τους, και θα τα αναπροσαρμόσει σύμφωνα με τον βαθμό υλοποίησής τους, σε συνάρτηση και συνδυασμό με τους χρηματοδοτικές πηγές και αξιοποιώντας τα εθνικά ανα-

γενναιότητά του και το θάρρος να αναλαμβάνει τις καινούριες ευθύνες. Πρέπει να πιστεύει ότι έχει ουσιαστική συμμετοχή στους στόχους και τα αποτελέσματα της επιχείρησης. Πρέπει να είναι φορέας επιχειρηματικής σκέψης, να είναι οραματιστής του μέλλοντος της επιχείρησης, δημιουργός του αποτελέσματος και εγγυητής της μακρόχρονης επιτυχίας της. Πρέπει να είναι ευαίσθητος δέκτης των μηνυμάτων του εξωτερικού περιβάλλοντος και τα αξιοποιεί προς όφελος της επιχείρησης. Πάνω απ όλα, πρέπει να έχει την ικανότητα να προβλέπει τις εξελίξεις, να κατευθύνει τα προβλήματα και όχι να τα ακολουθεί. Έχει μεγάλη σημασία, τα παραπάνω να υλοποιούνται με την διαδικασία του επείγοντος, αφού αυτό επιβάλλουν οι τρέχουσες δυσμενείς συνθήκες, των οποίων η έγκαιρη αντιμετώπιση αποτελεί sine qua non συνθήκη.

Η ελληνική επιχείρηση θα δοκιμαστεί σοβαρότατα, αφού έχει ήδη εισέλθει σε ένα περιβάλλον ισχυρών αναταράξεων πτυξιακά κίνητρα και τυχόν επιδοτήσεις. Ο προβολή του ρόλου του Οικονομικού Διευθυντή στους μακροπρόθεσμους στόχους της επιχείρησης, επιδρά αποφασιστικά στην διαχρονική πορεία και ανάπτυξή της, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας. Ποια πρέπει να είναι η φυσιογνωμία και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου Οικονομικού Διευθυντή; Οι καινούριες συνθήκες της εθνικής, αλλά και παγκόσμιας αγοράς, αλλάζουν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, της προσωπικότητας του Οικονομικού Διευθυντή, αφού επιβάλλουν ώστε να διακρίνεται για το πνεύμα θυσίας, τον αλτρουισμό, την FINANCE PRO

31

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Οι σημερινές συνθήκες επιβάλλουν ώστε η επιβίωση της επιχείρησης να περνάει πλέον από τα χαρακώματα ενός ακήρυχτου πολέμου, που η επιτυχής έκβαση του θα εκφράζεται από τις νίκες στις καθημερινές μάχες. Όλα αυτά, φορτώνουν τον Οικονομικό Διευθυντή με τη μεγάλη ευθύνη του ηγέτη αγωνιστή, που πρέπει να είναι εξοπλισμένος με απαράμιλλο θάρρος και αγωνιστικότητα, αλτρουισμό και πνεύμα αυτοθυσίας. Μόνο κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, θα μπορέσει ο Οικονομικός Διευθυντής να βοηθήσει την Ελληνική επιχείρηση να διαβεί τον Ρουβίκωνα της νέας τάξης πραγμάτων και να εγγυηθεί την διασφάλιση της επιβίωσης της ελληνικής επιχείρησης και κατά συνέπειαν της εθνικής μας οικονομίας.

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

Συστήματα ERP με... ένα κλικ Οι νέες τάσεις που δημιουργεί η COVID-19 Εξαιτίας της πανδημίας, μέσα σε ένα εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, κοινωνία και επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ειδικότερα για τις επιχειρήσεις, η προσαρμογή αφορά στα πάντα: από το επιχειρηματικό μοντέλο και τον τρόπο λειτουργίας, ως και τα εργαλεία, όπως τα συστήματα ERP.

Ο

ι ειδικοί του επιχειρηματικού λογισμικού σε Ελλάδα και εξωτερικό αναμένουν πως ακόμη και όταν η πανδημία θα αποτελέσει παρελθόν, οι επιχειρήσεις δεν θα επιστρέψουν στην προηγούμενη κατάσταση, αλλά θα συνεχίσουν έχοντας ενσωματώσει σημαντικά νέα στοιχεία. Για παράδειγμα, θεωρούν ότι σε μεγάλο βαθμό η τηλεργασία θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα, έστω για μερικές ημέρες την εβδομάδα ή τον μήνα. Αυτό σημαίνει πως πλέον η μεταφορά ενός ERP συστήματος στο Cloud θεωρείται επιβεβλημένη. Ακόμη και επιχειρήσεις που διστάζουν να παραχωρήσουν μέσω λογισμικού απομακρυσμένη πρόσβαση σε ευαίσθητα εταιρικά δεδομένα, πλέον εξετάζουν ασφαλείς τρόπους για να προσφέρουν τα προϊόντα τους στο Cloud, και σχεδιάζουν την επόμενη γενιά με τη λογική «cloud first». «Στο επιχειρηματικό λογισμικό η νέα κανονικότητα είναι το Cloud, ενώ οι νέες συνθήκες επιτάσσουν την αξιοποίησή του από όλες τις συσκευές, υπολογιστές, κινητά και tablet», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μιχάλης Λυμπεριάδης, Group Integrator Director της Epsilon Net. Οι νέες συνθήκες επιτάσσουν την αξιοποίηση του επιχειρηματικού λογισμικού από όλες τις συσκευές, υπολογιστές, κινητά και tablet. Το cloud δεν αφορά μόνο στις περιπτώσεις όπου η πρόσβαση γίνεται από μια απομακρυσμένη θέση εργασίας, αλλά δημιουργεί δυνατότητες για περαιτέρω αξιοποίηση

του ERP, μέσω ειδικών εφαρμογών για κινητά. Οι επιχειρήσεις πλέον μπορούν να μοιράζονται δεδομένα μέσω λύσεων mobile ERP στους εργαζομένους τους, όπου κι αν βρίσκονται.

Το λογισμικό ως υπηρεσία Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, όλα αυτά δημιουργούν δύο βασικές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν όλες οι επιχειρήσεις που σχεδιάζουν την μετάβασή τους στο Cloud. Η πρώτη είναι ότι το κόστος, τόσο σε επίπεδο κεφαλαίων όσο και σε ανθρωποώρες, δεν είναι καθόλου αμελητέο. Η δεύτερη είναι η αντιμετώπιση των αδυναμιών ασφαλείας που δημιουργούνται, αφενός με τη θωράκιση των υπολογιστών και των υπόλοιπων συσκευών που συνδέονται στο ERP και αφετέρου με την εκπαίδευση των χρηστών. Λύσεις και για τα δύο παραπάνω προβλήματα προσφέρουν σχεδόν όλες οι εταιρείες ERP, διαθέτοντας το λογισμικό τους ως υπηρεσία (Software As A Service-SaaS). «Πλέον ακόμη και οι πιο σκεπτικοί έχουν πειστεί για τη χρησιμότητα του Software as a Service, το οποίο είναι πιο οικονομικό σε όλα τα επίπεδα και δίνει τη δυνατότητα σε πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν συστήματα ERP», σημειώνει ο κ. Λυμπεριάδης. Με αυτή την πρακτική οι επιχειρήσεις-πελάτες δεν απαιτείται να εγκαταστήσουν κάποιο λογισμικό σε δικό τους server, αλλά αγοράζουν συνδρομές-άδειες χρήσης με ανανέωση. Έτσι, FINANCE PRO

32

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

από τη μια εταιρείες που προμηθεύουν ERP συστήματα κερδίζουν μακροχρόνιους πελάτες και επαναλαμβανόμενη πηγή εσόδων, ενώ οι επιχειρήσεις-χρήστες μειώνουν τα κόστη τους, έχοντας παράλληλα κάποια σχετική ευελιξία.

Οι νέες εφαρμογές Η μεταφορά των ERP συστημάτων στο Cloud ανοίγει και νέες προοπτικές παραμετροποίησης, ανάλογα με τις ανάγκες και το μέγεθος κάθε επιχείρησης. Πλέον οι μεγαλύτερες εταιρείες πώλησης ERP συστημάτων διαθέτουν ηλεκτρονικά καταστήματα εφαρμογών (app stores), όχι πολύ διαφορετικά απ’ αυτά που χρησιμοποιούμε στα κινητά μας τη-

Στο επιχειρηματικό λογισμικό η νέα κανονικότητα είναι το Cloud και η αξιοποίησή του από όλες τις συσκευές

Τoυ Κ Ω Σ ΤΑ Κ Ε Τ Σ Ι Ε Τ Ζ Η

λέφωνα. Από τα app stores ο πελάτης του ERP, μπορεί να «κατεβάσει» εύκολα και γρήγορα συγκεκριμένες εφαρμογές, που ενσωματώνονται χωρίς προβλήματα και χωρίς να χρειάζονται ειδικές γνώσεις. «Οι επιχειρήσεις φεύγουν από το παραδοσιακό μοντέλο των υποσυστημάτων διαφορετικών κατασκευαστών και προτιμούν τα ολοκληρωμένα ενιαία περιβάλλοντα λειτουργίας χωρίς διασυνδέσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νίκος Σαχίνης Γενικός Διευθυντής Niche Markets Division της Entersoft. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα όρια μεταξύ των διαφόρων επιχειρηματικών λογισμικών να γίνονται ολοένα και πιο δυσδιάκριτα. Πολλές εφαρμογές ERP διαθέτουν πλέον εφαρμογές που παλαιότερα εντόπιζε κανείς σε CRM συστήματα, π.χ. για προώθηση και μάρκετινγκ. Αντίστοιχα πολλά CRM ρίχνουν παραδοσιακά «κάστρα» των ERP, όπως η τιμολόγηση. «Τα σύγχρονα ERP είναι πλέον all in one. Δεν διαθέτουν μόνο τις λογιστικές εφαρμογές ή μια απλή διαχείριση. Πρέπει να διαθέτουν όλες τις σύγχρονες δυνατότητες, από τη διαχείριση πελατών έως το service και την εφοδιαστική

αλυσίδα», τονίζει από τη μεριά του ο κ. Λυμπεριάδης.

Η εποχή της ΑΙ Σε επίπεδο υπηρεσιών, οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούν πως πλέον μπαίνουμε στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ). Πρακτικές μηχανικής μάθησης (Machine Learning) αξιοποιούνται συνεχώς στο επιχειρηματικό λογισμικό και ειδικά σε εφαρμογές που έχουν να κάνουν με την προστασία στις απάτες, στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Πρακτικές ΑΙ αξιοποιούνται και για την βελτιστοποίηση επιχειρησιακών διαδικασιών, ειδικά στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη οι επιχειρήσεις μπορούν να μελετήσουν διάφορα σενάρια μέσω προσομοιώσεων, ειδικά για πιθανές σημαντικές μεταβολές τόσο επίπεδο προμηθειών, όσο και ζήτησης.

«H σημασία του Business Intelligence και της Τεχνητής Νοημοσύνης αυξάνεται συνεχώς. Μια επιχείρηση που δεν έχει πρόσβαση στα στοιχεία της μέσω ενός BI εργαλείου δεν μπορεί να τα διαχειρίζεται επαρκώς, είναι ουσιαστικά “τυφλή”», τονίζει ακόμη ο κ. Λυμπεριάδης.

FINANCE PRO

33

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τέλος, ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στις αυτοματοποιημένες διαδικασίες (Robotic Process Automation -RPA) που εντοπίζονται ολοένα και πιο συχνά στα σύγχρονα συστήματα ERP. Πρόκειται ουσιαστικά για «ψηφιακά ρομπότ» που εκτελούν αυτόματες εργασίες που κανονικά θα έκανε σε τακτά χρονικά διαστήματα ένας άνθρωπος-χρήστης του συστήματος, όπως για παράδειγμα η δημιουργία εβδομαδιαίων εκθέσεων για τις προμήθειες ή τις πωλήσεις. Πλέον, αυτά τα τα «ψηφιακά ρομπότ» μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να απαιτείται η γνώση προγραμματισμού και η δημιουργία κώδικα. Όλα γίνονται μέσω ενός φιλικού για τον μέσο χρήστη περιβάλλοντος εργασίας των συγκεκριμένων εφαρμογών. «Η αξιοποίηση AI και μηχανικής μάθησης Machine learning, τα adaptive επιχειρηματικά μοντέλα αλλά και η ενσωμάτωση τεχνολογιών όπως το Internet of Things στο ERP καθώς και η επικοινωνία των διαφόρων τμημάτων της επιχείρησης μέσω ενός συστήματος», αποτελούν πλέον βασικά χαρακτηριστικά για τα σύγχρονα συστήματα», υπογραμμίζει ο κ. Σαχίνης.

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

ΔΉΜΟΣ ΑΘΗΝΑΊΩΝ: ΕΤΟΙΜΆΖΕΙ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ERP ΤΩΝ ΟΤΑ Πλέον συστήματα ERP δεν αξιοποιούν μόνο οι επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σύστημα που προετοιμάζει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το σύνολο του ελληνικού δημοσίου, ενώ ο Δήμος Αθηναίων γίνεται ο πρώτος ΟΤΑ που θα αποκτήσει ολοκληρωμένο ERP. «Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό και σύγχρονο περιβάλλον επεξεργασίας πληροφοριών με έμφαση στα θέματα διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού, προμηθειών και οικονομικής διαχείρισης εξασφαλίζοντας μεταξύ άλλων την ασφάλεια και τους αποτελεσματικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς», εξηγεί στο Finance Pro ο Δημήτρης Σταμάτης, διευθύνων σύμβουλος της δημοτικής εταιρείες μηχανογράφησης και επιχειρησιακών μονάδων του Δήμου Αθηναίων (ΔΑΕΜ ΑΕ). Με την υιοθέτηση του συστήματος ERP ο Δήμος Αθηναίων θα προχωρήσει στην ενοποίηση όλων των δραστηριοτήτων και των διαδικασιών του σε ένα κεντρικό σύστημα ελέγχου παρακολούθησης και συντονισμού στις κεντρικές και στις απομακρυσμένες εγκαταστάσεις του και θα παρέχει μία συνολική εικόνα για τη λειτουργία των υπηρεσιών του. «Με αυτόν τον τρόπο θα μετατραπεί σε ένα σύγχρονο οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης διασφαλίζοντας τα δυνητικά οφέλη από τη χρήση του συστήματος τόσο για τον ίδιο το φορέα όσο και για τον πολίτη», δηλώνει ο κ. Σταμάτης υπογραμμίζοντας ότι όλα αυτά θα οδηγήσουν στην αύξηση της ανταπόκρισης στις ανάγκες του πολίτη-δημότη «προσφέροντας απλές και φιλικές υπηρεσίες

σε όλους τους τομείς και κυρίως σε εκείνους έχουν άμεση σχέση με την καθημερινότητά του και τις συναλλαγές του». Στα πλεονεκτήματα του ERP για τον Δήμο Αθηναίων ο επικεφαλής της ΔΑΕΜ αναφέρει την μείωση που θα φέρει στο λειτουργικό κόστος των υπηρεσιών, μέσω της αύξησης της αποδοτικότητας του χρόνου και της διαθεσιμότητας της πληροφορίας. Αναμένεται σημαντική μείωση των εγγράφων εσωτερικής διαχείρισης που στη συνέχεια θα φέρει ταχύτερη απόκριση αιτημάτων προς τους πολίτες-δημότες και στην εξυπηρέτησή τους Η εφαρμογή ενός νέου συστήματος σε έναν μεγάλο και πολυσχιδή οργανισμό, όπως ένας δήμος, εμφανίζει ξεχωριστές προκλήσεις. Σε αυτές ο κ. Σταμάτης ξεχωρίζει το στοίχημα της αποδοχής και υποστήριξης του συστήματος από τα ανώτατα στελέχη και το προσωπικό που θα είναι και οι χρήστες του ERP. Μια ακόμη πρόκληση είναι η έγκαιρη απόσβεση της επένδυσης σε εύλογο χρονικό διάστημα αλλά και η απόδειξη στην πράξη της χρησιμότητας του ERP. Το ERP βρίσκεται σε διαδικασία υλοποίησης. Σύμφωνα με τον κ. Σταμάτη, έχει ολοκληρωθεί η Φάση Α’ που αφορά στη Μελέτη Εφαρμογής, και αυτή τη στιγμή το έργο βρίσκεται λίγο πριν την ολοκλήρωση της Φάσης Β’ (Λειτουργικός και Εννοιολογικός Σχεδιασμός του Έργου και παράλληλα έχει ξεκινήσει η Φάση Γ’ που αφορά στην πορεία υλοποίησης του έργου και της προόδου ανάπτυξης της λύσης.

FINANCE PRO

34

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

H σημασία του Business Intelligence και της Τεχνητής Νοημοσύνης αυξάνεται συνεχώς

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΣΤΑ Μ ΆΤΗΣ, Διευθύ νων Σύ μβουλος, Δ Α ΕΜ Α.Ε. Ανών υ μη Αναπ τυξιακή Εταιρεία Μη χ ανογράφησης και Επι χειρησιακών Μονάδων ΟΤΑ του Δήμου Αθηναίων

A DV ERTOR I A L

Ηλεκτρονικές Προμήθειες & ERPs Συζητάμε με τον Θανάση Πετμεζά, Διευθύνοντα Σύμβουλο της cosmoONE σχετικά με τη χρήση των ERPs για θέματα προμηθειών. Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές ανάμεσα στη χρήση ενός ERP για προμήθειες και ενός συστήματος ηλεκτρονικών προμηθειών;

Tι προσφέρει επιπλέον στον πελάτη η cosmoONE;

Και οι δύο προσεγγίσεις μπορούν να προσφέρουν εφαρμογές που εξυπηρετούν τις εταιρικές προμήθειες, με κάποια συγκεκριμένα ERPs να έχουν τη δυνατότητα της προσφοράς των εφαρμογών αυτών μέσω διαδικτύου, κάτι που είναι δεδομένο στα συστήματα ηλεκτρονικών προμηθειών, όπως της cosmoONE. Όμως, μία εφαρμογή προμηθειών σε ERP, δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι οι προμήθειες γίνονται και ηλεκτρονικά, και αυτό είναι η σημαντική διαφορά. Για παράδειγμα, σε ένα διαγωνισμό προμήθειας, μπορεί η ανάγκη και οι εγκρίσεις να αποτυπώνονται στο σύστημα, αλλά όλη η υπόλοιπη διαδικασία πρόσκλησης προμηθευτών, υποβολής φακέλων προσφορών, επικοινωνίας, αξιολόγησης και βελτίωσης τιμών, γίνεται εκτός ERP συστήματος. Σε αντίθεση, στα συστήματα ηλεκτρονικών προμηθειών, όλη η διαδικασία προμήθειας, για τον αγοραστή και τον προμηθευτή, γίνεται μέσω διαδικτύου. Στα ERP, η λειτουργικότητα της εφαρμογής προμηθειών είναι δεμένη με την οικονομική διαχείριση και προσφέρει συγκεκριμένες επιλογές και δυνατότητες. Ένα σύστημα ηλεκτρονικών προμηθειών -όπως αυτό της cosmoONE-, μπορεί να επικοινωνεί με οποιοδήποτε ERP, και ταυτόχρονα, επειδή είναι εξειδικευμένο, να προσφέρει περισσότερο ωφέλιμη λειτουργικότητα και ευελιξία επιλογών.

Στις διαδικασίες προμηθειών, ο πελάτης έρχεται σε επικοινωνία με προμηθευτές. Εμείς, μαζί με το λογισμικό της εφαρμογής, διαθέτουμε το δικό μας προσωπικό για να εκτελέσει τις δικές του επιχειρησιακές διαδικασίες, όπως είναι η καθοδήγηση και η τεχνική υποστήριξη των προμηθευτών του, η βοήθεια στην διενέργεια διαγωνισμών και δημοπρασιών, και η δημιουργία και συντήρηση ηλεκτρονικών καταλόγων. Του παρέχουμε επίσης πρόσβαση στο γενικό μητρώο προμηθευτών της ηλεκτρονικής μας αγοράς, προκειμένου να αναζητήσει νέους συνεργάτες ανάμεσα σε 5.000+, εγγεγραμμένες και ταξινομημένες ανά δραστηριότητα εταιρείες. Με άλλα λόγια, ο πελάτης μας ενισχύεται με ανθρωπομήνες επιχειρησιακής εργασίας και διαδικαστικής τεχνογνωσίας, για θέματα που σε άλλη περίπτωση θα σήμαιναν για αυτόν κόστος και χρόνο. Βλέπεται την ανάγκη για outsourced υπηρεσίες που προσφέρονται ως εφαρμογές ERP να αυξάνει; Ναι, και όχι μόνο στις προμήθειες αλλά και σε ‘δορυφορικές’ εφαρμογές ERP όπως είναι και η ηλεκτρονική τιμολόγηση. Η σύγχρονη τάση απαιτεί ευελιξία και διαλειτουργικότητα, ώστε να μπορεί ο πελάτης να επιλέγει τα best in bread. Δεν καταργείται το ERP, κρατά τον κυρίαρχο ρόλο του στην οικονομική διαχείριση, αλλά είναι αναγκασμένο πλέον να συνυπάρχει με άλλα συστήματα και υπηρεσίες προς όφελος όλων.

Η cosmoONE ως πάροχος εφαρμογών για 20 χρόνια, πως τοποθετείται απέναντι στα ERPs; H cosmoONE δεν είναι μόνο πάροχος εφαρμογών αλλά και υπηρεσιών ηλεκτρονικών προμηθειών. Για εμάς, τα ERPs είναι το τελικό αποθετήριο της πληροφορίας που θα συγκεντρωθεί μέσα από τις εφαρμογές μας. Επομένως, τα βλέπουμε σαν απαραίτητο κρίκο για όλες σχεδόν τις εφαρμογές που παρέχουμε. Είμαστε ERP neutral, επικοινωνούμε και ανταλλάσσουμε στοιχεία για διαγωνισμούς και παραγγελίες μέσα από διασυνδέσεις και κλήσεις ΑΡΙ. Από την άλλη, προσφέρουμε επιπλέον αξία στον πελάτη, ως πάροχοι υπηρεσιών, κάτι που το ERP δεν μπορεί να του δώσει.

FINANCE PRO

35

INFO

Oλυμπίας 26, Ηράκλειο 14122, Δήμος Αττικής Τ: 210 2723810 E: info@cosmo-one.gr https://www.cosmo-one.gr/

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

Θα γίνει η τεχνητή νοημοσύνη ο Big Brother των φορολογικών αρχών; Η αξιοποίησή της πρέπει να γίνει με προσεκτικά βήματα "Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων χρησιμοποιεί ήδη τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής", αναφέρεται σε άρθρο της Καθημερινής, δημοσιευμένο τον Δεκέμβριο του 2020. Το δικό μας ρεπορτάζ δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο, ωστόσο, αν τελικά ισχύει, συνιστά άλλο ένα βήμα προς τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων λειτουργιών. Ένα βήμα με πολλαπλά οφέλη, τόσο για το κράτος όσο και για τους φορολογούμενους.

“Π

ροκειμένου να διαχειριστούν τις αλλαγές που προκαλούν σε σύντομο χρονικό διάστημα μεγάλης κλίμακας μεταβολές, οι αρχές φορολόγησης και οι σύμβουλοι τους, έχουν αρχίσει να εξερευνούν τις πιθανότητες της χρήσης τεχνολογιών data analytics και τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες ήδη χρησιμοποιούνται σε άλλους τομείς.” Με αυτήν την παράγραφο στο έγγραφο “Artificial Intelligence Entering the world of tax”, το οποίο δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2019, η Deloitte ανοίγει την αυλαία για ένα έργο που κάνει την πρεμιέρα του. Από τον Οκτώβρη του 2019 μέχρι σήμερα, προέκυψε ένα νέο συμβάν που πλέον είναι σε όλους μας γνωστό ως “Πανδημία”, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένων επιτάχυνση στη λήψη αποφάσεων στους κατά γενική ομολογία γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του Δημοσίου. Όσον αφορά το φορολογικό σύστημα, οι πιέσεις που δέχεται πλέον είναι τεράστιες, καθώς οι πόροι του μειώνονται διαρκώς,

εξαιτίας της μείωσης στην κατανάλωση, αλλά και της αυξανόμενης μάζας επιχειρήσεων και πολιτών που αδυνατούν ή δεν επιθυμούν να πληρώσουν τους φόρους τους. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2020, διαμορφώθηκε σε 106,2 δις ευρώ, αυξημένο κατά 1,3 δις ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο της προηγούμενης χρονιάς. Αν παρομοιάζαμε το κράτος με επιχείρηση, αυτό θα σήμαινε ότι έχει ήδη 106,2 δις συσσωρευμένες ζημιές με δυσοίωνες προβλέψεις για τα ερχόμενα τρίμηνα. Θεωρητικά, μια εταιρεία με αυτήν την εικόνα, αν δεν είχε γενναίους μετόχους θα είχε ήδη χρεοκοπήσει. Ωστόσο, για ένα κράτος μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι εξίσου εύκολη, ειδικά όταν βρίσκεται κάτω από την προστατευτική ομπρέλα της ΕΕ. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι οι δανειστές, αλλά και η κυβέρνηση μπορούν απλά να βλέπουν το χρέος να διογκώνεται χωρίς να αντιδρούν. Οπότε, η τεχνολογία εμφανίζεται ξανά ως από μηχανής θεός.

Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής φαίνεται να είναι σε αυτήν τη φάση το μέγιστο επίτευγμα για το κράτος

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ακόμα μια άγνωστη γη και χρειάζεται προσοχή στην αξιοποίηση της

FINANCE PRO

Μέχρι στιγμής, τα πιο πετυχημένα έργα που αξιοποίησαν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, είναι αυτά που υλοποιήθηκαν με μικρά βήματα. Το κάθε βήμα βοηθά να γίνει ένας απολογισμός των οφελών και των προβλημάτων, ώστε στο επόμενο βήμα να μεγιστοποιηθούν τα πρώτα και να μειωθούν τα δεύτερα. Για τους περισσότερους οργανισμούς, το σημείο εισόδου είναι ο σχεδιασμός μιας στρατηγικής που αφορά την πολιτική των δεδομένων. Η τεχνητή νοημοσύνη για να αναπτυχθεί, τρέφεται κυρίως με δεδομένα και ενέργεια, η οποία

36

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τoυ Γ Ι Ά Ν Ν Η ΜΟΥ ΡΑΤ Ί Δ Η

χρειάζεται για να λειτουργήσουν ισχυροί υπολογιστές. Όπως κάναμε στις πρώτες τάξεις του δημοτικού για να λύσουμε ένα πρόβλημα, χρειάζεται να βάλουμε σε ένα κουτί τα δεδομένα, σε ένα άλλο τη σκέψη και στη συνέχεια να κάνουμε τους υπολογισμούς για να προκύψει η λύση. Η σαφήνεια των δεδομένων είναι αυτή που θα οδηγήσει τους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης, δηλαδή την προσομοίωση της ανθρώπινης σκέψης, να εκπαιδευτούν σωστά και να αποκτήσουν κρίση. Όπως μαθαίνουμε από την μελέτη της Deloitte, μια startup με έδρα στον Καναδά χρειάστηκε 18 μήνες, προκειμένου να αναπτύξει μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, η οποία μπορεί να απαντήσει κυρίως σε ερωτήματα ταξινόμησης των φορολογούμενων. Στόχος της εταιρείας δεν ήταν μόνο να εντοπίσει τις κατάλληλες πηγές δεδομένων που θα αξιοποιούσε, αλλά και να ορίσει ποιες πηγές έπρεπε να αποφύγει, ώστε να μην επιβαρύνει χωρίς λόγο την εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης. Μια πρόσφατη δημοσίευση του OECD με τίτλο “Advanced Analytics for Better Tax Administration”, αποκαλύπτει ένα μεγάλο ποσοστό των προκλήσεων που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν οι αρχές, όταν πάρουν την απόφαση να αξιοποιήσουν τα data analytics και την τεχνητή νοημοσύνη.

Ποια θα μπορούσαν να είναι τα οφέλη; Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής φαίνεται να είναι σε αυτήν τη φάση το μέγιστο επίτευγμα για το κράτος. Ωστόσο, δεν φοροδιαφεύγουν ούτε όλοι οι πολίτες, ούτε όλες οι επιχειρήσεις. Ενώ σε ένα γραφειοκρατικό σύστημα, η υιοθέτηση οριζόντιων λύσεων είναι σχεδόν αναπόφευκτη, η χρήση της τεχνολογίας μας επιτρέπει να κάνουμε γρήγορα ταξινομήσεις βάσει διαφορετικών παραγόντων. Οπότε, μια εφαρμογή τεFINANCE PRO

37

χνητής νοημοσύνης που έχει εκπαιδευτεί σωστά, μπορεί να αποφασίσει αν μια επιχείρηση που ωφέλησε τη στρατηγική του κράτους, είτε αυξάνοντας την εξαγωγική δραστηριότητά της, είτε πληρώνοντας έγκαιρα τους φόρους της, είτε αυξάνοντας τον αριθμό των εργαζομένων της, θα πάρει ως επιβράβευση ένα ποσοστό έκπτωσης φόρου. Όπως μας λέει ο Ορέστης Ματσούκας, πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Νέων Επιχειρηματιών Αθηνών, “ Όπως τα στελέχη της ΑΑΔΕ αναζητούν όσους φοροδιαφεύγουν, θα πρέπει να αναζητούν και τους συνεπείς φορολογούμενους στους οποίους να δίνουν κίνητρα. Η ίδια πολιτική μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους οργανισμούς όπως είναι ο ΕΦΚΑ. Για παράδειγμα οι εργοδότες που πληρώνουν εγκαίρως και τακτικά τις εργοδοτικές εισφορές των εργαζομένων τους, να λαμβάνουν έκπτωση στις πληρωμές της επόμενης χρονιάς.” Οι startups θα μπορούσαν μεταξύ άλλων να βοηθήσουν τις φορολογικές αρχές στην ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Αρχικά, μέσω διαγωνισμών επιλογής των καλύτερων προτάσεων θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν κάποιες startups και στη συνέχεια μέσω χρηματοδότησης θα μπορούσαν αυτές οι startups να αναπτύξουν τις προτάσεις τους και να προσφέρουν στις φορολογικές αρχές καινοτόμες λύσεις. Οι επιλογές είναι πολλές και χρειάζεται μια ιεράρχηση για να αξιοποιηθούν αρχικά οι διαθέσιμοι πόροι για τους στόχους με το μεγαλύτερο όφελος. Δεδομένου όμως ότι το θέμα της ηθικής στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης απασχολεί ήδη μια μεγάλη μερίδα πολιτών, θα ήταν εύστοχο οι φορολογικές αρχές να δείξουν ότι το συγκεκριμένο εργαλείο δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνο ως μεγάλος αδελφός, αλλά και ως καλός αδελφός. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

A DV ERTOR I A L

Ακολουθήστε τον δοκιμασμένο και αποτελεσματικό δρόμο προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό KPMG Powered Enterprise enabled by Microsoft Dynamics 365 for Finance

Η

ταχύτητα στις αποφάσεις και η προσαρμοστικότητα στην αλλαγή είναι τα νέα νομίσματα των επιχειρήσεων. Παραδοσιακά, οι Οικονομικοί Διευθυντές (CFOs) έχουν κύριο ρόλο στη διαρκή ανάπτυξη των εταιριών υποστηρίζοντας την λήψη αποφάσεων σε αυστηρά οικονομικά δεδομένα. Πλέον, στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον, καλούνται να δημιουργούν επιχειρηματική υπεραξία βασιζόμενοι στην ποιοτική ανάλυση των εταιρικών δεδομένων, την ταχύτητα και την προσαρμογή των οργανισμών στις διαρκείς αλλαγές. Η λύση είναι μονόδρομος: Ψηφιακός Μετασχηματισμός. Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός δημιουργεί επιχειρηματική αξία με άξονες τον ανασχεδιασμό των διαδικασιών και των οργανωτικών δομών, στοχεύοντας στη λειτουργία των επιχειρήσεων βάσει των βέλτιστων πρακτικών με όχημα την υλοποίηση σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων. Οι νέες τεχνολογικές λύσεις από μόνες τους δεν ξεκλειδώνουν την αξία που κρύβουν αν δεν συνδυαστούν με την απαιτούμενη αλλαγή στην κουλτούρα του ανθρώπινου δυναμικού και τον ανασχεδιασμό στις λειτουργίες των οργανισμών (όπου κρίνεται απαραίτητο). Για να δημιουργηθεί επιχειρηματική αξία είναι απαραίτητο να συνδυαστούν το ανθρώπινο δυναμικό, οι εταιρικές διαδικασίες, FINANCE PRO

38

και η τεχνολογία με τον βέλτιστο τρόπο. Η KPMG και η Microsoft ενώνουν τις δυνάμεις τους για να δώσουν αξιόπιστη απάντηση με την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υψηλής αξίας. Η KPMG έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο συνεργασιών με τις καλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στο χώρο της τεχνολογίας για την υποστήριξη του μετασχηματισμού των εταιριών. Ο επιτυχημένος μετασχηματισμός αντί να ξεκινάει με την ανάλυση της υφιστάμενης λειτουργίας πρέπει να βασίζεται σε ένα δοκιμασμένο και επιτυχημένο λειτουργικό μοντέλο, το οποίο ορίζει τον βέλτιστο τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις πρέπει να λειτουργούν. Η KPMG έχει δημιουργήσει το μελλοντικό επιχειρηματικό μοντέλο (Target Operating Model) βασιζόμενο σε έξι δομικά στοιχεία της επιχειρηματικής λειτουργίας, αξιοποιώντας βέλτιστες πρακτικές και τεχνολογία αιχμής ώστε οι εταιρίες να είναι έτοιμες να απαντήσουν στις νέες προκλήσεις και να υλοποιήσουν τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό τους. Το μοντέλο που ονομάζεται KPMG Powered Enterprise χρησιμοποιεί την πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 για να υλοποιηθεί και να επιτευχθεί η επιχειρηματική αλλαγή. Η πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 παρέχει σήμερα τεχνολογία του μέλΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τoυ Μ Ι Χ Ά Λ Η Π Α Π Α Γ Ε Ω Ρ Γ ΊΟΥ, Senior Manager, Consulting, KPMG

λοντος και είναι ένα νέο αξιόπιστο περιβάλλον λειτουργίας. Το νέο μοντέλο πρέπει να δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα τι σημαίνουν οι βέλτιστες πρακτικές για τους παρακάτω επιχειρηματικούς άξονες: 1. Εταιρικές Διαδικασίες 2. Ανθρώπινο δυναμικό 3. Μοντέλο παροχής υπηρεσιών 4. Τεχνολογία 5. Δεδομένα και Διαθεσιμότητα Πληροφορίας 6. Εταιρική Διακυβέρνηση & Έλεγχος

Το μοντέλο KPMG Powered Enterprise που αξιοποιεί την πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 δίνει αξιόπιστα αποτελέσματα και οι επιχειρήσεις που έχουν ακολουθήσει την προσέγγιση μας για τον μετασχηματισμό τους ενδεικτικά έχουν πετύχει:

45%

μείωση στο κόστος λειτουργίας της οικονομικής διεύθυνσης

15%

βελτίωση στο κεφάλαιο κίνησης

20%

μείωση σε προβλέψεις και προϋπολογιστικές δαπάνες

Πώς μπορεί να βοηθήσει η KPMG

50%

μείωση σε συμφωνίες δεδομένων (Manual reconciliations)

Έξι βήματα για έναν επιτυχημένο ψηφιακό μετασχηματισμό Αναπτύξαμε το θεωρητικό υπόβαθρο του επιτυχημένου ψηφιακού μετασχηματισμού, ποια όμως είναι τα βήματα που διαχωρίζουν τις δοκιμασμένες και επιτυχημένες υλοποιήσεις από τις υπόλοιπες προσπάθειες; 1. Συμφωνείστε και επιβεβαιώστε το στόχο Εμπνευστείτε από τις βέλτιστες πρακτικές και στοχεύστε σε ευέλικτα μοντέλα λειτουργίας για το μέλλον. Αξιολογήστε που βρίσκεστε σήμερα σε κάθε περιοχή – από την τεχνολογία μέχρι την εξυπηρέτηση και τα εταιρικά δεδομένα. Επιβεβαιώστε τα λειτουργικά κόστη σας και αναγνωρίστε τα αναμενόμενα οφέλη από την επικείμενη αλλαγή.

2. Αποκτήστε μια αξιόπιστη και λειτουργική λύση Αφού σχεδιάσετε το νέο σας μοντέλο (target operating model), επιβεβαιώστε ότι μπορεί να υλοποιηθεί από το πληροφοριακό σύστημα που θα επιλέξετε. Καθορίστε τους δείκτες μέτρησης της απόδοσης και τους τρόπους υπολογισμού τους καθώς και τα σημεία ελέγχου που θα επιβεβαιώσουν την αξιοπιστία του νέας πλατφόρμας.

3. Ενημερώστε για τις επικείμενες αλλαγές και αξιοποιήστε από νωρίς όλα τα στελέχη και τους συνεργάτες σας. Επιβεβαιώστε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι, ανεξαρτήτως ιεραρχί-

FINANCE PRO

ας, συμμετέχουν εξ αρχής σε όλες τις φάσεις του μετασχηματισμού ενεργά για την υλοποίηση του τελικού στόχου.

4. Υλοποιήστε τον μετασχηματισμό σας αναβαθμίζοντας τις λειτουργίες σας με την λιγότερη δυνατή επίπτωση στην λειτουργία του οργανισμού σας Στοχεύστε σε αποδεδειγμένα κορυφαίες πρακτικές και αποφύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο τους αυτοσχεδιασμούς. Αν ακολουθήσετε αυτή τη προσέγγιση, θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε άμεσες και δραστικές μειώσεις στα λειτουργικά κόστη, αυξήσεις στην εξοικονόμηση χρόνου και την ικανοποίηση των στελεχών σας.

5. Βασιστείτε σε συνεργάτη που διαθέτει ομάδα με εξειδίκευση και τεχνογνωσία τόσο στη τεχνολογία όσο και στην λειτουργία των επιχειρήσεων Αναζητήστε υποστήριξη από συμβούλους με δεξιότητες σε θέματα λειτουργιών και τεχνολογικών εφαρμογών. Βεβαιωθείτε ότι έχετε πρόσβαση στην απαιτούμενη τεχνογνωσία ούτως ώστε το τελικό αποτέλεσμα να σας ικανοποιήσει.

6. Σχεδιάστε και εφαρμόστε τις αλλαγές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα Επιλέξτε μια σύγχρονη πλατφόρμα διαθέσιμη στο νέφος (cloud) που προσφέρει λειτουργικότητα χωρίς την ανάγκη για δαπανηρές προσθήκες και προσαρμογές. προκειμένου να επωφελείστε όσο το δυνατό περισσότερο από τις αναμενόμενες βελτιώσεις του.

39

Η KPMG στηριζόμενη στην μεγάλη τεχνογνωσία και εμπειρία που έχει, από όλο τον κόσμο, στον σχεδιασμό εταιρικών διαδικασιών και λειτουργιών, έχει δημιουργήσει πρότυπα εταιρικά μοντέλα στην πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 for Finance τα οποία υποστηρίζουν την υλοποίηση των έργων που αναλαμβάνουμε. Η ομάδα μας απαρτίζεται από συμβούλους ψηφιακού μετασχηματισμού, ειδικούς σε τεχνολογίες Microsoft μαζί με διαχειριστές έργων και εξειδικευμένους εμπειρογνώμονες. Η πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 for Finance είναι ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης ενδοεταιρικών πόρων (ERP) και παράλληλα συνεργάζεται με όλη την λειτουργικότητα που προσφέρει η Microsoft (office365, AI, robots, Power platform, κλπ.), ώστε να διευκολύνει και να εξυπηρετεί την «καθημερινότητα» των χρηστών. Η KPMG υποστηρίζει πλήρως το ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού και σας βοηθάει να εκμεταλλευτείτε στο έπακρο την νέα πλατφόρμα Microsoft Dynamics 365 for Finance αναβαθμίζοντας/βελτιώνοντας παράλληλα το λειτουργικό σας μοντέλο.

INFO Στρατηγού Τόμπρα 3, Αγία Παρασκευή, Τ.Κ. 153 42 Τ: +30 210 6062 100 E: info@kpmgr.gr www.kpmg.com/gr

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIVERSIT Y

CFO & Gender Βalance Οι γυναίκες θέλουν, οι επιχειρήσεις ακόμα αντιστέκονται Επτά γυναίκες που κατάφεραν να αναρριχηθούν στην κορυφή της Οικονομικής Διεύθυνσης των επιχειρήσεων όπου εργάζονται, μίλησαν στο FinancePro για τις πολλαπλές προκλήσεις που έπρεπε να αντιμετωπίσουν στο ταξίδι τους προς την επαγγελματική καταξίωση. Γιατί οι ελληνικές επιχειρήσεις ακόμα και σήμερα δυσκολεύονται να αποδεχτούν τις γυναίκες που κοιτάζουν πιο ψηλά από τις μεσαίες θέσεις; Πότε θα γίνει πράξη το Gender Balance στην Ελλάδα; Τoυ Β Α Σ Ι Λ Η Κ ΑΦΙ Ρ Η

Ο

μολογουμένως, το πρόσφατο Gender Equality Index που δημοσιεύθηκε μόλις πέρσι από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, σίγουρα δεν μας κάνει να νιώσουμε εθνικά υπερήφανοι, με τη χώρα μας να βρίσκεται ουραγός μεταξύ των 28 κρατών-μελών της ΕΕ. Για να λέμε την αλήθεια, δεν πέφτουμε και από τα σύννεφα στην ανάγνωση των ευρημάτων. Ειδικά στον δείκτη που αφορά στην Εργασία, μόνο η Ιταλία σκοράρει χαμηλότερα από την Ελλάδα, ενώ στην κορυφή συναντά κανείς χώρες όπως η Σουηδία, η Δανία και η Ολλανδία. Για αυτό τον λόγο, αν την επόμενη φορά που θα συμμετέχετε σε κάποιο executive board κοιτάξετε γύρω σας και αντικρίσετε μόνο άνδρες, τότε να είστε βέβαιοι ότι η εταιρεία σας δεν λαμβάνει υπόψη το Gender Balance και ότι σας αναλογεί ευθύνη για την ανισορροπία εις βάρος των γυναικών. Ευτυχώς, εκεί έξω υπάρχουν γυναίκες που επιμένουν, παλεύουν και στο τέλος δικαιώνονται, ακόμα και σε έναν χώρο όπως η Οικονομική Διεύθυνση, όπου στην κορυφή του οργανογράμματος δύσκολα θα δει κανείς μια γυναίκα. Εμείς συναντήσαμε επτά κυρίες, οι οποίες δέχτηκαν να μοιραστούν μαζί μας την εμπειρία και τα διδάγματα που αποκόμισαν από αυτό το δύσκολο ταξίδι προς την κορυφή, με την ελπίδα να εμπνεύσουν αλλά και να κινητοποιήσουν. Πρόκειται για τις κυρίες Κατερίνα Βασιλάκη, Σάσσα Ηλιαδάκη, Θεοδώρα Μπενετάτου, Ozge Okay, Μάρα Σαμαρά, Αφροδίτη Τσέζου και Σπυριδούλα Τσώλα.

Ελληνίδες & Εργασία σε αριθμούς

12%

31%

29

23%

Γυναίκες στα ΔΣ επιχειρήσεων

Γυναίκες με πλήρη απασχόληση (Άνδρες 50%)

έτη η διάρκεια του εργασιακού βίου (Άνδρες 36)

εργασιακός αποκλεισμός (Άνδρες 8%)

Στοιχεία: Gender Equality Index 2020: GREECE FINANCE PRO

40

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Gender Balance (ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων)

«Η ισότιμη εκπροσώπηση γυναικών και ανδρών σε όλους τους κοινωνικούς, πολιτικούς, εκπαιδευτικούς, εργασιακούς κ.ά. τομείς και τα όργανά τους, καθώς και σε όλα τα έργα, τα προγράμματα και τις δραστηριότητες δημόσιου κυρίως χαρακτήρα, όπως και στο σύνολο των κέντρων λήψης των αποφάσεων» Ορισμός από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων

FINANCE PRO

41

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIVERSIT Y

Εργασία και προκατάληψη Παρότι οι περισσότερες επιχειρήσεις ισχυρίζονται ότι ενθαρρύνουν την εργασιακή ισότητα και ότι προσφέρουν ίσες ευκαιρίες σε όλους για να ανελιχθούν στη στελεχιακή κλίμακα, η πραγματικότητα για τις γυναίκες είναι διαφορετική: όσο ψηλότερα ανεβαίνουν, τόσο περισσότερα εμπόδια καλούνται να ξεπεράσουν. Ένα από τα κύρια εμπόδια, είναι η προκατάληψη. Ευτυχώς, με την ηγετική συμβολή των εταιρειών που πρωτοπορούν στο diversity, αυτή η νοοτροπία αλλάζει, καθώς όλο και περισσότεροι οργανισμοί συνειδητοποιούν τη σημασία της ποικιλομορφίας, αλλά και την αξία και το ταλέντο των γυναικών. «Νιώθω περήφανη που η Volvo Car Corporation έχει ξεκάθαρη HR πολιτική για τον διορισμό γυναικών στις ηγετικές θέσεις των εταιρειών της. Στη Volvo Cars προωθούμε πολιτικές και θεσμούς που προάγουν την ισότητα και την ποικιλομορφία. Άλλωστε, και σε προϊοντικό επίπεδο, η Volvo είναι η εταιρεία που δίνει έμφαση στην ασφάλεια όλων των ανθρώπων, όπως δείχνει και η σχετικά πρόσφατη πρωτοβουλία E.V.A., Equal Vehicles for All» σχολιάζει η κυρία Okay, η οποία μάλιστα είχε βιώσει από πρώτο χέρι την εργασιακή ανισότητα, όταν συνεργάτης πολυεθνικού γραφείου εύρεσης στελεχών τη ρώτησε αν κατά τη γνώμη της η αγορά του αυτοκινήτου ήταν έτοιμη να αποδεχθεί μία γυναίκα ως υψηλόβαθμο εταιρικό στέλεχος. Παρόμοια παραδείγματα δείχνουν πως απέχουμε αρκετά από το να γίνει καθολική συνείδηση ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν φύλο και ότι οι γυναίκες έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες στην εργασία αλλά και στην επιτυχία. Καθώς η καταξίωση είναι θέμα πρωτίστως προσωπικότητας, οποιαδήποτε διαφοροποίηση των στελεχών με βάση τα χαρακτηριστικά του βιολογικού τους φύλου, είναι άστοχη. Αντιθέτως, οι επιχειρήσεις οφείλουν να σέβονται βαθιά την μοναδικότητα κάθε ατόμου και να παρέχουν ίσες ευκαιρίες σε όλους. Κάπως έτσι πράττει το Πλαίσιο, όπως μας ενημερώνει η κυρία Βασιλάκη. «Εργαζόμενη σε ένα ασφαλές περιβάλλον, στην Πλαίσιο περίπου το 30% των διευθυντικών στελεχών είναι γυναίκες, το φύλο μου δε στάθηκε εμπόδιο στην εξέλιξη μου. Όμως, ο χώρος των διευθυντικών στελεχών στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο ποσοστό ανδροκρατούμενος και σίγουρα έχω αντιμετωπίσει σε συνεργασίες ανθρώπους που όταν βλέπουν μία γυναίκα σε υψηλόβαθμη θέση και ιδίως σε νεαρή ηλικία να μπαίνει στην αίθουσα συναντήσεων θεωρούν ότι έχουν το πλεονέκτημα στην συζήτηση που θα ακολουθήσει. Θεωρώ ότι πρέπει να θέτεις τα όρια από νωρίς για να αντιμετωπίσεις την προκατάληψη που υπάρχει στον συνομιλητή σου για να μπορέσεις να κάτσεις στο ίδιο τραπέζι και να συνεργαστείς μαζί του.» Ωστόσο πριν φτάσουμε στη σημερινή βελτιωμένη κατάσταση, τα πράγματα ήταν πολύ χειρότερα, όπως αναφέρει με τη μαρτυρία της η κυρία Τσέζου. «Όταν το 1975 έδινα εισαγωγικές στο Πανεπιστήμιο, έξω από το εξεταστικό κέντρο υπήρχαν μητέρες αγοριών που φώναζαν και ζητούσαν από τα κορίτσια που θα έδιναν εισαγωγικές, να φύγουν και να πάνε στα σπίτια τους γιατί παίρνουν τις θέσεις των αγοριών. Πίστευαν ότι τα κορίτσια που θα εισαχθούν, τελικά λόγω συνθηκών θα καταλήξουν να μην εργάζονται. Πόσο λάθος ήταν αυτές οι θέσεις το ήξερα

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΒΑΣΙΛΆΚΗ CFO στην Πλαίσιο Computers «Ξεκινώντας την επαγγελματική μου σταδιοδρομία στην Πλαίσιο το 2005, μόλις είχα ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές μου σπουδές, δεν φανταζόμουν ότι θα είχα τόσο γρήγορη εξέλιξη. Τα εφόδια μου ήταν μία καλή μόρφωση, μία δυναμική προσωπικότητα και μία οικογένεια που με έμαθε να μη σταματάω μπροστά στα εμπόδια. Στάθηκα τυχερή καθώς ξεκίνησα σε έναν οργανισμό ο οποίος επενδύει στην εκπαίδευση και στην εξέλιξη των νέων ανθρώπων χωρίς προκαταλήψεις και στεγανά. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι η Πλαίσιο δραστηριοποιείται στο δυναμικό κόσμο του retail, μου έδωσαν την ευκαρία να έρθω αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις.»

FINANCE PRO

42

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

από τότε, αλλά τώρα που έχω πάνω από τριανταπέντε χρόνια εμπειρίας, συνειδητοποιώ πόσο διαφορετικά προβλήματα αντιμετωπίζει κάθε νέα γενιά γυναικών και πόσο κάθε προηγούμενη γενιά έχει συνδράμει στην βελτίωση της θέσης των γυναικών στον επαγγελματικό τομέα.» Από την άλλη, η κυρία Μπενετάτου υπενθυμίζει ότι υπάρχει σχετική κοινοτική οδηγία για την ισότιμη πρόσβαση σε υψηλές διοικητικές θέσεις κάθε επιχείρησης, η οποία δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα. «Το mentality των ανθρώπων που κρατούν θέσεις ευθύνης σε όλα τα επίπεδα μιας κοινωνίας είναι καθοριστικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο η επί έτη άρνηση κρατών μελών της ευρωπαϊκής ένωσης, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, για την εφαρμογή οδηγίας που ορίζει υποχρεωτική κατά 40% την παρουσία γυναικών ως μέλη ΔΣ ιδιωτικών επιχειρήσεων. Η οδηγία βρίσκεται σε εκκρεμότητα από τον Νοέμβριο του 2013 και έχει εφαρμοστεί μόνο από 5 κράτη μέλη.»

CFO και μητρότητα Οι φιλοδοξίες στην επαγγελματική ζωή δεν πρέπει να είναι εμπόδιο στη δημιουργία οικογένειας και στο ρόλο του γονέα. Ο καθένας μας βρίσκει μια διαφορετική ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική του ζωή, καθώς δεν υπάρχει σωστό και λάθος. «Από όταν αποφοίτησα από το πανεπιστήμιο, ήμουν αφοσιωμένη στην καριέρα μου. Με τον ερχομό της κόρης μου, φυσικά, έπρεπε να αναδιατάξω τη ζωή μου. Δεν ήμουν σε θέση να προσφέρω στην κόρη μου άπλετο χρόνο, πιστεύω όμως ότι κατάφερα να της προσφέρω ποιοτικό χρόνο και να τη βοηθήσω να γίνει ανεξάρτητη προσωπικότητα, με αυτοπεποίθηση και αξίες.» λέει η κυρία Okay και η κυρία Μπενετάτου επιβεβαιώνει λέγοντας πως «έρχεται πάντα η στιγμή που το γυναικείο επαγγελματικό «θέλω» καλείται να ισορροπήσει ή να επιλέξει μεταξύ οικογένειας και καριέρας. Ο προβληματισμός περιστρέφεται κυρίως γύρω από τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού, όπου η παρουσία της μητέρας είναι αναντικατάστατη. Έναν χρόνο που στον ιδιωτικό τομέα δεν τον έχουμε διαθέσιμο. Δυστυχώς απέχουμε πάρα πολύ από μια στρατηγική διαχείριση του θέματος μέσω νομοθέτησης. Δικαίωμα 16-18 μηνών αδείας αθροιστικά και για τους δύο γονείς στα πρότυπα της Σουηδίας.» Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η κυρία Βασιλάκη λέγοντας ότι «Η νομοθεσία και οι υποδομές στην Ελλάδα δεν υποστηρίζουν ουσιαστικά τις γυναίκες με καριέρα να κάνουν οικογένεια. Η συμφιλίωση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής αποτελεί ζήτημα πρωταρχικής σημασίας και παρότι το δίλημμα καριέρα ή οικογένεια απασχολεί μόνο τις γυναίκες, θεωρώ ότι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να προσφέρει μια μητέρα στα παιδιά της είναι να είναι η ίδια ολοκληρωμένη και να κυνηγάει τα όνειρα της.» Ωστόσο, ακόμα και κάτω από τις παρούσες συνθήκες, η κυρία Ηλιαδάκη θεωρεί ότι μια μητέρα όταν στηρίζεται από ένα ισχυρό κοινωνικό δίκτυο, μπορεί κάλλιστα να πετύχει κάθε επαγγελματικό στόχο.

FINANCE PRO

43

ΣΆΣΣΑ ΗΛΙΑΔΆΚΗ CFO & Administration Of f icer στην Euler Hermes «Κατά την διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας ως CFO, υπήρξαν πολλές προκλήσεις. Το κλειδί για να ξεπεραστεί οποιαδήποτε πρόκληση είναι η σκληρή δουλειά, η συνεργασία, η έγκαιρη επικοινωνία με αξιοπιστία και οι συμβουλές από ειδικούς όποτε αυτό υπήρξε απαραίτητο. «Όλα θα πάνε καλά στο τέλος και αν δεν είναι έτσι, τότε δεν είναι το τέλος». Είμαι πραγματικά ευγνώμων για όλες τις επαγγελματικές εμπειρίες και τις ευκαιρίες που είχα, για τις οποίες αφιέρωσα πολλές ώρες εργασίας. Στα νεότερα χρόνια μπορεί συχνά να ήμουν η μόνη γυναίκα σε μια συνεδρίαση Ανώτερων Διοικητικών Συμβουλίων, αλλά αυτό δεν ήταν εκφοβιστικό.»

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIVERSIT Y

«Ως μητέρες, μιλήστε για τις επαγγελματικές σας φιλοδοξίες στους δικούς σας ανθρώπους και βρείτε τους συμμάχους που υποστηρίζουν το όνειρό σας -οικογένεια, σύζυγος, γονείς, φίλοι. Κοιτάξτε τις προκλήσεις ως ευκαιρίες. Στην πραγματικότητα μπορεί να μην υπάρχει απόλυτη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, αυτό όμως δεν θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για να αναλάβετε ανώτερους ρόλους. Σήμερα πολλές εταιρίες προωθούν μοντέλα εργασίας σεβόμενες και τους δύο γονείς, όπως άδειες πατρότητας, δουλειά από το σπίτι κ.λπ.» Φυσικά, ως μητέρα, μια γυναίκα ενδέχεται να αναγκαστεί να προσπεράσει κάποιες ευκαιρίες, όπως αφηγείται η κυρία Σαμαρά. «Σε όλη την πορεία μου υπήρχαν στιγμές που έπρεπε να πάρω αποφάσεις που θα επηρέαζαν είτε την επαγγελματική είτε την προσωπική μου ζωή. Όταν δέχτηκα την καλύτερη δουλειά, ήξερα ότι θα είχα λιγότερο χρόνο για την οικογένειά μου. Όταν απέρριψα την καλύτερη θέση εκτός Ελλάδας, ήξερα ότι πατούσα για λίγο φρένο επαγγελματικά, άλλα έδινα προτεραιότητα στο γιό μου που ήταν στην τελική ευθεία για το Πανεπιστήμιο.» Στον αντίποδα δε του ισχυρισμού ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να ανταπεξέλθει ως μητέρα σε όσα καθήκοντα και υποχρεώσεις αντιστοιχούν στα στελέχη του C-suite, η κυρία Τσέζου απαντά μέσω της προσωπικής εμπειρίας της, λέγοντας ότι «σήμερα έχοντας παιδιά, εγγόνια και πολλά χρόνια εμπειρίας ως Οικονομική Διευθύντρια μπορώ με σιγουριά να πω ότι έχουμε ως γυναίκες όλες τις δυνατότητες να εξελιχθούμε ισάξια και ισότιμα με τους άνδρες συναδέλφους μας σε κάθε κλάδο.»

ΘΕΟΔΏΡΑ ΜΠΕΝΕΤΆΤΟΥ Group CFO στη SingularLogic «Υπήρξα τυχερή, μεγάλωσα σε μία οικογένεια που με γέμισε φιλοδοξίες και πίστη στον εαυτό μου. Ανέλαβα θέση ευθύνης σε αρκετά νεαρή ηλικία και ο συνδυασμός ηλικίας-φύλου, με έφερε συχνά αντιμέτωπη με αμφισβήτηση και δύσκολες καταστάσεις. Όταν πιστεύεις στον εαυτό σου και αυτό αποτελεί βαθιά πεποίθηση, δεν εγκαταλείπεις, διαχειρίζεσαι την απογοήτευση και τίποτα δεν σου αλλάζει ρότα. Το 2007, ανέλαβα την ευθύνη να δημιουργήσω μια νέα διεύθυνση σε έναν από του μεγαλύτερους επενδυτικούς ομίλους που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα. Το πλήθος των κλάδων που κατείχε και έπρεπε να διαχειριστώ, με οδήγησε στην βαθιά κατανόηση της οικονομικής επιστήμης ως κοινωνική επιστήμη.»

Με την πανδημία, τι γίνεται; Το 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά εξαιτίας της πανδημίας, που διατάραξε τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους. Οι πρωτόγνωρες συνθήκες αναδεικνύουν παγκοσμίως τον ρόλο των CFOs. Η σωστή εκτίμηση της πορείας των οικονομικών μεγεθών, η διαχείριση των χρηματικών διαθεσίμων και η γνώση της οικονομικής επίδρασης της κάθε απόφασης συνιστούν στη βιωσιμότητα και τη γρήγορη προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες. Στη χώρα μας οι CFOs κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν δύο πρωτόγνωρες καταστάσεις την τελευταία δεκαετία. Μετά την επιβολή των capital controls, ήρθε η πανδημία της COVID-19 να τονίσει τον ρόλο των CFOs ως την πηγή σταθερότητας και οργάνωσης μέσα σε μία επιχείρηση. Όπως σχολιάζει η κυρία Βασιλάκη, «η πανδημία και η εισαγωγή της τηλεργασίας στη ζωή μας σίγουρα αποτελεί πρόκληση, μας έδωσε όμως και την ευκαιρία να απενοχοποιήσουμε το γεγονός ότι έχουμε διαφορετικούς ρόλους και να δούμε τους εαυτούς μας και τους συναδέλφους μας από μία πιο ανθρώπινη σκοπιά. Θυμάμαι ότι τις πρώτες μέρες της τηλεργασίας επικρατούσε αμηχανία όταν ακούγονταν παιδικές φωνές στο βάθος, ενώ γρήγορα έγινε μέρος της νέας μας πραγματικότητας. Σήμερα, καταφέραμε να δουλεύουμε σχεδόν το ίδιο αποτελεσματικά και εξ αποστάσεως.»

FINANCE PRO

44

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Η κυρία Σαμαρά διακρίνει τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται με την πανδημία, λέγοντας ότι «ακόμη και αυτήν τη κατάσταση που βιώνουμε σήμερα, θα πρέπει να τη δούμε ως ευκαιρία ανασχεδιασμού και εξέλιξης γιατί ένα χρόνο μετά, μπορώ να πω με σιγουριά ότι οδηγούμαστε πλέον σε ένα νέο μοντέλο εργασίας. Γιατί η εργασία από το σπίτι που εγώ ως υπάλληλος πολυεθνικών εταιριών όλα αυτά τα χρόνια το θεωρούσα “προνόμιο”, βλέπω ότι έγινε πλέον το βασικό μοντέλο εργασίας. Αρκετές πολυεθνικές έχουν ήδη πάρει την απόφαση να καθιερώσουν την τηλεργασία και μετά εποχής κορονοϊού.» Η δε κυρία Μπενετάτου, συνδέοντας τα οφέλη της τηλεργασίας και με τη μητρότητα, επισημαίνει τη θετική πλευρά της πανδημίας, σχολιάζοντας πως «έβαλε υποχρεωτικά την τηλεργασία στην ζωή μας και ανέδειξε τα οφέλη που προκύπτουν και για τις δύο πλευρές του τραπεζιού, εργαζόμενους και εργοδότες. Η φυσική παρουσία της μητέρας στο σπίτι, ακόμα και όταν εργάζεται, προσφέρει στο παιδί την ασφάλεια και την ηρεμία που χρειάζεται. Η ευθύνη της οικονομικής διεύθυνσης είναι απαιτητική σε χρόνο και ενέργεια, ειδικά σε projects που συνδέονται με οικονομική αναδιάρθρωση και πώληση, όπως ήταν αυτό που διαχειρίστηκα όταν ανέλαβα τον αντίστοιχο ρόλο το 2018. Δεν πρόκειται για μια καθημερινότητα, καλείσαι να ανταπεξέλθεις σε πολύ απαιτητικές συνθήκες με συνεχώς νέες μεταβλητές και πρωταρχικό στόχο την διασφάλιση της βιωσιμότητας της εταιρίας. Αυτό, σε μια εποχή όπου η ταμιακή διαχείριση έχει μετατραπεί στην μεγάλη πρόκληση παγκοσμίως.» Αναφορικά με τον ρόλο του CFO εν μέσω πανδημίας αλλά και τη συμβολή της τεχνολογίας, η κυρία Ηλιαδάκη αναφέρει ότι «ως CFOs πρέπει να προσαρμοστούμε γρήγορα στη “νέα” πραγματικότητα που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Σήμερα, ο ρόλος της εταιρικής –συνεργατικής- σχέσης των CFOs με τον CEO και με τους Directors αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα για την υποστήριξη της επιχείρησης και των πελατών της. Η τεχνολογία και ο νέος τρόπος ηλεκτρονικής επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να καταστεί δυνατή η συνέχεια των δραστηριοτήτων της εταιρίας και να υποστηριχθούν οι νέοι τρόποι της εξ αποστάσεως εργασίας.» Η κυρία Okay επικαλείται την δημιουργικότητα ως κινητήρια δύναμη για να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις της πανδημίας, λέγοντας πως «χρειάζεται να συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε δημιουργικά, να εστιάζουμε στη δημιουργία και την αξιοποίηση κάθε δυνατής ευκαιρίας και να επενδύουμε στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων μας. Είναι ο μόνος τρόπος να φθάσουμε στην επιτυχία!»

OZGE OKAY CFO & Board Member στην Volvo Car Hellas «Δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά στον κλάδο του αυτοκινήτου για περίπου 20 χρόνια, ως οικονομική διευθύντρια της Volvo Car Hellas από το 2008. Θεωρώ ότι ο χώρος της αυτοκίνησης λειτουργεί όπως ένα ανθεκτικό μικρόβιο: από τη στιγμή που θα σε προσβάλει, δύσκολα εκριζώνεται. Γίνεται εθισμός και, ευτυχώς, ένα δημιουργικό πάθος! Αισθάνομαι τυχερή που ξεκίνησα και συνεχίζω την καριέρα μου σε μεγάλες εταιρείες με τη φήμη της Ford Motor Company και της Volvo Car Corporation, αλλά και γιατί είχα την ευκαιρία να δουλέψω για ηγετικές φυσιογνωμίες, που μου παρείχαν γνώση σε επιχειρηματικό επίπεδο και συνέβαλαν στη διαμόρφωση της αντίληψής μου για την κουλτούρα και τις αξίες μιας εταιρείας.»

Συμβουλές προς νεαρές γυναίκες Η κυρία Τσώλα προτρέπει τις γυναίκες που μόλις μπήκαν ή προετοιμάζονται για να μπουν στον εργασιακό στίβο, «να αναζητήσουν χώρους και συνεργασίες που θα τις ωθήσουν να μάθουν και να επενδύσουν. Να υποδέχονται τις προκλήσεις και τις αλλαγές. Αυτές είναι και οι μεγαλύτερες ευκαιρίες. Η διαρκής περιέργεια να μαθαίνεις ή προσήλωση και η προσωπική δέσμευση στην επίτευξη των στόχων, το θάρρος και η ακεραιFINANCE PRO

45

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIVERSIT Y

ότητα είναι μερικές από τις δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν μία ανοδική και βιώσιμη πορεία ενός CFO.» Από την πλευρά της, η κυρία Ηλιαδάκη διακρίνει στην επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη σταδιοδρομία μιας γυναίκας και τις παροτρύνει «να ακολουθήσουν το όνειρό τους ως ηγέτες και ως εμπνευστές ώστε να είναι σε θέση να οδηγήσουν ομάδες με διαφορετικά χαρακτηριστικά και ικανότητες. Το έργο της ηγεσίας είναι ιδιόμορφο, μαγικό αλλά και παραγωγικό και χρειάζεται εν-συναίσθηση και ευαισθησία, χαρακτηριστικά που οι περισσότερες γυναίκες έχουν.» Συνεχίζει δίνοντας τρεις πολύτιμες συμβουλές: • Να έχουν θάρρος και αυτοπεποίθηση για τις ικανότητές τους. Να εμπλουτίζουν πάντα τις γνώσεις τους, ως «μαθητές μακράς διάρκειας». Η καλή γνώση του αντικειμένου τους θα βοηθήσει να καθιερώσουν τη γνωστική τους βάση, ώστε να είναι σίγουρες για τις προτάσεις τους ως ηγέτες.

• Να επενδύσουν στην επικοινωνία για να συνεχίσουν να παρακινούν την ομάδα τους με αξιοπιστία και συνοχή, ως βασική γραμμή για την διαχείριση της επιτυχίας αλλά και της αποτυχίας. Πολύ σημαντικό είναι να κρατούν τον αληθινό εαυτό τους.

• Να μην φοβούνται να ονειρεύονται! Η στάση «ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ;» είναι σημαντική. Να δουλέψουν σωστά, με ακεραιότητα και υπευθυνότητα σε όποια βαθμίδα της ιεραρχίας και αν βρίσκονται. Η κυρία Τσέζου καλεί τις νέες γυναίκες «να αντιμετωπίζουν με δυναμισμό την δουλειά τους, να μην φοβούνται λάθη ή κριτικές γνωρίζοντας ότι στον δρόμο θα υπάρχουν εμπόδια και μισαλλοδοξία αλλά πάντα η αισιόδοξη και δυναμική αντιμετώπιση τα υπερνικά.» Στις νέες γυναίκες που αποφοιτούν από οικονομικές ή άλλες σχολές, η κυρία Okay προτείνει: • Να ξεκινήσουν στη «σωστή» εταιρεία και να επιλέξουν την αφετηρία τους χωρίς βιασύνη, καθώς τα πρώτα βήματά τους είναι αυτά που θα θεμελιώσουν την πορεία τους.

• Να είναι φιλοπερίεργες, πρόθυμες να εκπαιδευτούν στο επιχειρηματικό περιβάλλον και να το κατανοήσουν, όχι μόνο ως προς τα οικονομικά δεδομένα, και να αναπτύξουν τα προσόντα που απαιτούνται γι’ αυτό.

• Να είναι ενθουσιώδεις και σίγουρες για τον εαυτό τους. Το κίνητρο που δίνει ο ενθουσιασμός, αλλά και η αυτοπεποίθηση, είναι ουσιώδη συστατικά της επιτυχίας.

• Να έχουν θάρρος και να στέκονται με τόλμη απέναντι στις προκλήσεις, στην αβεβαιότητα και στο ευμετάβλητο περιβάλλον. Έτσι, θα κάνουν τη διαφορά. Κλείνοντας, η κυρία Βασιλάκη υπογραμμίζει ότι «είναι σημαντικό να καταφέρουμε εμείς οι ίδιες και οι νέες γυναίκες που ακολουθούν μετά από εμάς να αποενοχοποιηθούμε από το φύλο μας. Οι γυναίκες είναι τρομερά ανθεκτικά πλάσματα, με την ικανότητα να εργάζονται ακούραστα, αποτελεσματικά και παράλληλα σε πολλούς στίβους της ζωής και έχουν την προοπτική να γίνουν εξαιρετικοί ηγέτες.»

ΜΆΡΑ ΣΑΜΑΡΆ CFO στην Opel Hellas του Ομί λου PSA «Δυο προτάσεις θυμάμαι να με συνοδεύουν από την εφηβεία. “If you can dream it then you can do it” & “Sky is the limit”. Με αυτές ξεκίνησα πριν από 30 χρόνια, νέα, γένους θηλυκού, επαρχιώτισσα που η λέξη “Finance” με γοήτευσε, απλά επειδή δεν την καταλάβαινα. Σήμερα μετά από πάνω από 20 χρόνια σε διευθυντικές θέσεις μπορώ να πω με σιγουριά πως ο,τι ονειρεύτηκα το πέτυχα. Με φανταζόμουν σε διευθυντική θέση από τα 18 και συγκεκριμένα στη θέση του CFO από τα 25, όταν κατάλαβα το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει αυτή η θέση σε μια εταιρεία. Κάθε κίνηση που έκανα από τότε, θέσεις που δεχόμουν ή απέρριπτα, πτυχία, σεμινάρια, βιβλία, άρθρα, με οδηγούσαν προς αυτόν το στόχο.»

FINANCE PRO

46

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΣΕΖΟΥ

ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΤΣΩΛΑ

Σύμβουλος Επιχειρήσεων σε θέματα Οικονομικής Διαχείρισης, διατελέσασα CFO σε μεγάλες επιχειρήσεις

CFO στη Mapei Hellas «Ξεκινώντας την επαγγελματική μου πορεία στον χώρο των Big 4, ζήσαμε τις εξελίξεις, τις διαφορετικές δυναμικές των εταιρειών και τις οικονομικές συγκυρίες να οδηγούν σε μία εποχή όπου οι επιχειρήσεις δεν έχουν πλέον την ανάγκη αυστηρών, συντηρητικών οικονομικών διευθυντών και επαγγελματικών στελεχών. Είναι ένας διευρυμένος ρόλος με πολλαπλά καθήκοντα όπου εξέλιξη δεν καθορίζεται από το φύλο. Άλλωστε οι επιχειρήσεις μπορούν να ωφεληθούν από την διαφορετικότητα μεταξύ των επαγγελματιών οικονομικών διευθυντών και στελεχών. Είχα την τύχη να εργάζομαι να βρίσκομαι σε ανάλογους οργανισμούς αλλά και με ικανούς συνεργάτες.»

«Δεν ξεκίνησα την εργασία μου με όνειρο να γίνω Οικονομική Διευθύντρια, ήθελα πάνω από όλα να αποκτήσω γνώσεις ώστε να μην μπορεί κανείς να με μειώσει ή να με αμφισβητήσει. Η γνώση ήρθε με προσπάθειες, ξενύχτια και συνεχή αγώνα. Πέρασα όλα τα στάδια του Οικονομικού επαγγέλματος, από βοηθός Λογιστή και Προϊστάμενη Λογιστηρίου μέχρι Διοικητική και Οικονομική Διευθύντρια, μέχρι να φτάσω να γνωρίζω καλά όλο το φάσμα της Οικονομικής Διεύθυνσης. Για εμένα να συνεχίζω τον αγώνα ήταν κανόνας ζωής, ώστε να καταφέρω να δω τα όνειρά μου να ολοκληρώνονται.»

FINANCE PRO

47

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES GROW T H

Ταμείο Ανάκαμψης: Η τελευταία ευκαιρία εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας Με στρατηγική στόχευση σε επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, όχι σε επιδοτήσεις

Με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Οικονομικών που πέρασε από τη Βουλή στο τέλος Ιανουαρίου, η οποία προβλέπει ότι επενδυτικά έργα και μεταρρυθμίσεις που έχουν ισχυρή πιθανότητα να εγκριθούν και να περάσουν στην ομπρέλα του Ταμείου Ανάκαμψης ξεκινούν άμεσα, πριν την τελική έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, με ένταξή τους στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ουσιαστικά ξεκίνησε και επίσημα η υλοποίηση αυτού του τόσο σημαντικού για την ελληνική οικονομία επενδυτικού και μεταρρυθμιστικού προγράμματος. Τoυ Δ Η Μ Ή Τ Ρ Η ΚΟΡΔ Ε ΡΆ

Μ

εταξύ των πρώτων έργων που αναμένεται να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνονται το νέο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Αυτονομώ», τα 200 πρώτα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, προγράμματα αναδάσωσης, προγράμματα αποκατάστασης εδαφών σε λιγνιτικές περιοχές, δράσεις που σχετίζονται με την τηλεκπαίδευση, πολλά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής και της ΑΑΔΕ, η ηλεκτρική διασύνδεση της

Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου με τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της ενδοχώρας, δίκτυα 5η γενιάς (5G), ψηφιοποίηση στους τομείς υγείας, παιδείας, δικαιοσύνης και καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, προώθηση έξυπνων μεταφορών, ειδικές ενισχύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων για έρευνα ανάπτυξη και αναβάθμιση της ψηφιακής υποδομής τους, έργα για κατάρτιση, ενίσχυση της απασχόλησης και διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής κ.α.

FINANCE PRO

48

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Τα πρώτα χρήματα από το Ταμείο αναμένονται στις αρχές του καλοκαιριού

Το περιεχόμενο και ο στόχος του Ταμείου Ανάκαμψης Το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility, όπως είναι ο διεθνής όρος, Ταμείο Ανάκαμψης όπως έχει επικρατήσει στη χώρα μας) δεν είναι απλά ένα ταμείο ενισχύσεων ή επιδοτήσεων. Πρόκειται για ταμείο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων και αυτό ακριβώς αποτελεί το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα σε σχέση με αντίστοιχα προγράμματα, όπως π.χ. τα ΕΣΠΑ. Το

Ταμείο Ανάκαμψης φιλοδοξεί να πυροδοτήσει μια αλλαγή υποδείγματος στην ελληνική οικονομία και τους θεσμούς, προς ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο οικονομικό μοντέλο, με πιο αποτελεσματικό και ψηφιοποιημένο κράτος, λιγότερο γραφειοκρατικό, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και με ένα, ποιοτικό και αποτελεσματικό δίκτυο κοινωνικής προστασίας, προσβάσιμο σε όλους. Όπως αναφέρουν στο FinancePro πηγές του

FINANCE PRO

49

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Υπουργείου Οικονομικών, «δεν πρόκειται απλώς για μια οικονομική μετάβαση. Στόχος είναι να γίνουν θεμελιώδεις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, που θα επηρεάσουν όχι μόνο την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και τις τεχνολογίες, τις νοοτροπίες και τους θεσμούς. Μία μετάβαση που συνδυάζει την οικονομική αποτελεσματικότητα με την καινοτομία και τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό με την προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική συνοχή και τη δικαιοσύνη».

FINANCIAL FILES GROW T H

Το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σκοπεύει να είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους στόχους της Ε.Ε. για ταχύτερη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα ψηφιοποιημένο και πράσινο μοντέλο ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές ευρωπαϊκές συστάσεις για την χώρα μας, σε ό,τι αφορά τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και τις αναγκαίες για την έγκαιρη

ολοκλήρωσή τους επενδύσεις, και να προσθέσει ακόμη πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν μέρος της στρατηγικής ατζέντας της ελληνικής κυβέρνησης, πολλές από τις οποίες περιλαμβάνονται και στην έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη. Το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελείται από τέσσερις πυλώνες: 1. Πράσινο 2. Ψηφιακό

Το 70% των πόρων του Μηχανισμού που θα εγκριθεί άμεσα για την Ελλάδα ισοδυναμεί με 13,518 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, χρήματα που θα αρχίσουν να εκταμιεύονται σταδιακά στη χώρα μας από τους επόμενες μήνες, μαζί με μια προκαταβολή που θα φτάσει τα 2,1 δισ. ευρώ

3. Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή 4. Ιδιωτικές επενδύσεις και οικονομικός και θεσμικός μετασχηματισμός. Με οικονομικούς όρους, ο πρωταρχικός στόχος του Σχεδίου είναι να καλύψει το μεγάλο κενό σε επενδύσεις, εθνικό προϊόν και απασχόληση, κενό ενδημικό των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας κατά την τελευταία δεκαετία που επιδεινώθηκε λόγω της πανδημίας του COVID-19. Σε αυτό το πλαίσιο, το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποσκοπεί στο να κινητοποιήσει σημαντικές δυνάμεις από τον ιδιωτικό τομέα χρησιμοποιώντας: n

n

n

Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων,

Ε ταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών για την πραγματοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης στον δημόσιο τομέα Σ υγχρηματοδοτήσεις μέσω ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να συγκεντρώσει σημαντικότατα επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια για τις επιλέξιμες ιδιωτικές επενδύσεις.

Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών –περιλαμβανομένων σημαντικών τομέων όπως υγεία, εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, δικαιοσύνη και το δίκτυο κοινωνικής προστασίας– το Σχέδιο προβλέπει σημαντικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ποιότητας, της αποτελεσματικότητας και της πρόσβασης σε αυτές τις υπηρεσίες.

FINANCE PRO

50

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Προς το τέλος Μαρτίου το τελικό σχέδιο προς έγκριση από την Ε.Ε. Την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση των προτεινόμενων προς ένταξη μεταρρυθμίσεων από τις δύο συμβουλευτικές εταιρείες που έχει προσλάβει η ελληνική κυβέρνηση, την Grant Thornton και την PwC. H πρώτη έχει αναλάβει την εκτίμηση του κόστους του κάθε προτεινόμενου έργου, ενώ η PwC εκτιμά το «πράσινο» αποτύπωμα αυτού, μια παράμετρος στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει πολύ μεγάλη σημασία. Όσον αφορά στα έργα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να είναι εντελώς νέα, αφού η άποψη τόσο της κυβέρνησης, όσο και της Ε.Ε είναι ότι η ανάπτυξη θα έρθει μόνο από νέες επενδύσεις, από νέα έργα. Στην παρούσα φάση τα προτεινόμενα έργα βρίσκονται υπό δημόσια διαβούλευση με τους θεσμικούς φορείς που αφορούν, ενώ σε δεύτερο χρόνο θα υπάρξει και η απαραίτητη πολιτική διαβούλευση. Σε κάθε περίπτωση, στόχος της κυβέρνησης είναι το τελικό εθνικό σχέδιο προτάσεων να κατατεθεί προς έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς το τέλος Μαρτίου. Οι όροι του Ταμείου είναι αυστηροί, αφού η μη τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων έστω και για μια μέρα ακυρώνει αυτόματα την επένδυση. Κι αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα τόσο για την κυβέρνηση, όσο και για τον επιχειρηματικό κόσμο: να τηρηθούν σχολαστικά οι χρόνοι και τα έργα να προχωρούν σωστά. Εστιάζοντας στο χαρακτήρα των επενδύσεων, η Ε.Ε γενικότερα έχει επιφυλάξεις για την συμπερίληψη στο σχέδιο πολλών παραδοσιακών έργων υποδομής (δρόμοι, ακόμα και δίκτυα φυσικού αερίου κ.λπ.). Δίνει μεγάλη έμφαση στην αρχή της μη πρόκλησης σημαντικών περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων (do no significant harm principle), που διέπει το σύνολο του προγράμματος. Θέλει περισσότερο επενδύσεις στο νέο μοντέλο της ηλεκτροκίνησης, παρά επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογίες που δεν γίνονται πλέον στις περισσότερο αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Επίσης δεν θέλει οι επενδύσεις να προκαλούν μόνιμες δημοσιονομικές

επιβαρύνσεις, διότι βλέπει αρνητικά επενδύσεις που θα δημιουργήσουν μόνιμες χρηματοδοτικές ανάγκες μετά τη λήξη του προγράμματος του Ταμείου. Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι διαθέσιμα μέχρι το τέλος του 2026. Στο σύνολό του, το Ταμείο Ανάκαμψης κινητοποιεί 19,4 δισ. ευρώ από επιδοτήσεις και 12,7 δισ. ευρώ από δάνεια. Το 2021 στόχος της κυβέρνησης είναι η Ελλάδα να απορροφήσει προκαταβολές 3,5 δισ. ευρώ (δάνεια και επιδοτήσεις), από το Ταμείο και μια πρώτη δόση ώστε το άθροισμα, με το REACTACT-EU, να φτάνει τουλάχιστον στα 5 δις ευρώ που προβλέπει ο προϋπολογισμός για το 2021. Τα πρώτα χρήματα από το Ταμείο αναμένονται στη χώρα μας στις αρχές του καλοκαιριού, ωστόσο η κυβέρνηση προχωρά άμεσα στην έναρξή τους αφού «η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να περιμένει» όπως λέει χαρακτηριστικά ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, ο άνθρωπος που έχει υπό την ευθύνη του όλο το μεγάλο έργο του Ταμείου Ανάκαμψης, έχοντας και την ευθύνη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Οι ίδιες πηγές από το Υπουργείο Οικονομικών, αναφέρουν στο FinancePro ότι το Ταμείο θα ενισχύει επενδυτικά σχέδια για τα οποία θα υπάρχουν ικανά ίδια κεφάλαια, π.χ. της τάξεως του 20% και ταυτόχρονα σημαντική χρηματοδότηση από ένα ανεξάρτητο τρίτο μέρος, συνήθως τράπεζα, που δεν θα μπορεί να είναι μικρότερη από 30% του επενδυτικού σχεδίου. «Έτσι η φερεγγυότητα του δανειολήπτη θα ελέγχεται εξ ορισμού με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και το ίδιο θα ισχύει και για την αξιοπιστία του επενδυτικού σχεδίου, αφού θα υπάρχουν τουλάχιστον τόσα ιδιωτικά κεφάλαια που θα χρηματοδοτούν την επένδυση όσα και η δανειακή συνεισφορά του κράτους. Έτσι η επιδότηση που εμμέσως θα προκύπτει λόγω των πολύ χαμηλών επιτοκίων δεν θα λειτουργεί ως κυρίαρχο κίνητρο για την πραγματοποίηση της επένδυσης», επισημαίνουν χαρακτηριστικά.

ΔΆΝΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΜΕΊΟΥ ΑΝΆΚΑΜΨΗΣ: ΣΤΟ ΕΠΊΚΕΝΤΡΟ ΙΔΙΩΤΙΚΈΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌΤΗΤΑ Όπως είπαμε ήδη, η χώρα μας δικαιούται να αντλήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δάνεια ύψους περίπου 13 δισ. ευρώ. Το ελληνικό Σχέδιο σκοπεύει να αξιοποιήσει το σύνολο αυτών των κεφαλαίων προκειμένου να προωθήσει και να χρηματοδοτήσει σημαντικές επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις και έτσι να περιορίσει: n Το πολύ μεγάλο παραγωγικό κενό (output gap) της οικονομίας που το 2020 προβλέπεται να φτάσει στο 12,3%, n Το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο επενδύσεων που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία κατά την τελευταία δεκαετία, αν σκεφθεί κανείς ότι το 2019 οι επενδύσεις έφτασαν το 10.1% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 22,2% του μέσου όρου της ευρωζώνης, n Το σημαντικά υψηλότερο κόστος δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Περίπου τα 2/3 του συνολικού επενδυτικού κενού αφορούν στις επιχειρηματικές επενδύσεις, γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη σημαντικών επενδυτικών ευκαιριών. Ως εκ τούτου, η αξιοποίηση των δανείων του Ταμείου για χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων, σε συνδυασμό με κατάλληλες μεταρρυθμίσεις, μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Η Ελλάδα προτείνει, συνεπώς, να χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υπό μορφή δανείων για την χρηματοδότηση επιχειρηματικών επενδύσεων προτείνοντας ταυτόχρονα πρόσθετες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Συγκεκριμένα προτείνει πρόσθετες μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και περιλαμβάνουν ένα πρόγραμμα απλοποίησης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, νέα κίνητρα για αύξηση της παραγωγικότητας και του εξαγωγικού προσανατολισμού των επιχειρήσεων, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στον σχετικό δείκτη της Παγκόσμιας Τράπεζας (Ease of doing Business) και σε άλλους δείκτες ανταγωνιστικότητας, την αναδιάρθρωση του νομικού πλαισίου λειτουργίας των ιδιωτικών επιχειρήσεων κ.α. Οι προωθούμενες επενδύσεις είναι ιδιωτικές, συγχρηματοδοτούμενες (τουλάχιστον κατά 50%) με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και δάνεια προερχόμενα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ή/και ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς θεσμούς (EIB, EBRD) και αφορούν επιχειρηματικές προτάσεις που προωθούν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και την καινοτομία, τις οικονομίες κλίμακος και τις υψηλότερες εξαγωγές.

Θα ενισχυθούν επενδυτικά σχέδια για τα οποία θα υπάρχουν ικανά ίδια κεφάλαια FINANCE PRO

51

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES GROW T H

ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΟΧΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Άξονας

Επιχορηγήσεις (σε εκατ. ευρώ)

% επί του συνόλου

Πράσινη μετάβαση

6,200

38%

2,100

13%

4,100

25%

4,000

24%

100%

Δάνεια (σε εκατ. ευρώ)

Σύνολο των επιχορηγήσεων και των δανείων (σε εκατ. ευρώ)

12,600

29,000

1.1 ΜΕΤΆΒΑΣΗ ΣΕ ΝΈΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΌ ΜΟΝΤΈΛΟ ΦΙΛΙΚΌ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ 1.2 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΉ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΑΠΟΘΈΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΉ ΜΕΤΑΡΡΎΘΜΙΣΗ 1.3 ΜΕΤΆΒΑΣΗ ΣΕ ΈΝΑ ΠΡΆΣΙΝΟ ΚΑΙ ΒΙΏΣΙΜΟ ΣΎΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΏΝ 1.4 ΑΕΙΦΌΡΟΣ ΧΡΉΣΗ ΤΩΝ ΠΌΡΩΝ, ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΉ ΑΛΛΑΓΉ ΚΑΙ ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΙΌΤΗΤΑΣ Ψηφιακός μετασχηματισμός 2.1 ΣΥΝΔΕΣΙΜΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΊΤΕΣ, ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ, ΤΟ ΚΡΆΤΟΣ 2.2 ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ ΤΟΥ ΚΡΆΤΟΥΣ 2.3 ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ Απασχόληση, δεξιότητες, κοινωνική συνοχή 3.1 ΑΎΞΗΣΗ ΤΩΝ ΘΈΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΏΘΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΉΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΊΑΣ 3.2 ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΏΝ ΔΥΝΑΤΟΤΉΤΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉΣ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΆΡΤΙΣΗΣ 3.3 ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΌΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΌΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΥΓΕΊΑΣ 3.4 ΑΎΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΌΣΒΑΣΗΣ ΣΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΧΩΡΊΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΎΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΈΣ ΠΟΛΙΤΙΚΈΣ Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας 4.1ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΆ ΕΡΓΑΛΕΊΑ ΠΙΟ ΦΙΛΙΚΆ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΉΣ ΔΙΟΊΚΗΣΗΣ 4.2 ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΔΗΜΌΣΙΑΣ ΔΙΟΊΚΗΣΗΣ 4.3 ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗΣ 4.4. ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΎ ΤΟΜΈΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΏΝ 4.5 ΠΡΟΏΘΗΣΗ ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑΣ 4.6 ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΎΡΙΩΝ ΚΛΆΔΩΝ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ 4.7 ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΏΘΗΣΗ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΏΝ Υποσύνολο RRF

16,400

REACT-EU, Just Transition Fund, European Agricultural Fund for Rural Development

3,000

3,000

Σύνολο

19,400

32,000

Σημείωση: Επιπλέον ψηφιακά έργα περιλαμβάνονται στους Πυλώνες 1,3 & 4 ώστε να επιτυγχάνεται ο συνολικός στόχος του 20%

FINANCE PRO

52

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Η Έκθεση Πισσαρίδη οδηγός για την επιτυχία του Ταμείου Ανάκαμψης

«Η επικέντρωση του Ταμείου Ανάκαμψης στην έκθεση Πισσαρίδη και των λοιπών “σοφών” θα συμβάλει ουσιαστικά στην επιτυχία του όλου εγχειρήματος, δεδομένου ότι η έκθεση αυτή ουσιαστικά πραγματεύεται τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού μοντέλου της χώρας» τονίζει το Finance Pro ο Γιώργος Πολεμίτης, Chief Financial and Administration Officer της Dixons South-East Europe, απαντώντας σε ερώτηση για τις προϋποθέσεις επιτυχίας του Ταμείου. Όσον αφορά στα απαιτητικά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων που αυτό προϋποθέτει, ο Γ. Πολεμίτης εκτιμά ότι «ο κίνδυνος των αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων θα μπορούσε να ξεπεραστεί με την συνεργασία Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα στην εκτέλεση των έργων και στον διορισμό τεχνοκρατών στην διοίκηση του όλου έργου». Όπως επισημαίνει, «το κράτος για τα έργα αυτά με την διαδικασία “fast track” θα μπορούσε να επιταχύνει ή ακόμη και να υπερκεράσει αποφάσεις που θα πρέπει να παρθούν από δυσκίνητες υπηρεσίες όπως είναι η Αρχαιολογία, το Δασαρχείο, η Πολεοδομία, αλλά και οι τοπικοί άρχοντες». Tέλος, ο Chief Financial and Administration Officer της Dixons South-East Europe συμφωνεί με την στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης να ξεκινήσει άμεσα τα έργα του Ταμείου, χρηματοδοτώντας τα με ίδια κεφάλαια και όχι με τα κονδύλια του Ταμείου, τα οποία αναμένεται να έρθουν στη χώρα μας περί τις αρχές του καλοκαιριού. «Πιστεύω ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει δυνατότητα να ξεκινήσει ιδιαίτερα δύσκολα έργα και να τα θέσει υπό το Ταμείο Ανάκαμψης σε μεταγενέστερο στάδιο διασφαλίζοντας τους ίδιους πόρους» επισημαίνει χαρακτηριστικά.

ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΟΛ ΕΜΊΤΗΣ, Chief Financial and Administration Of f icer, Di xons South-East Europe

ΑΝΆΓΚΗ ΆΜΕΣΗΣ ΈΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΈΡΓΩΝ ΤΟΥ ΤΑΜΕΊΟΥ, ΈΣΤΩ ΚΑΙ ΜΕ ΙΔΊΟΥΣ ΠΌΡΟΥΣ ΓΙ Ά Ν ΝΗΣ Π Α ΝΤΟΛ ΈΩΝ, Group CFO, Olympia Group of Companies

«Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια σπουδαία ευκαιρία προκειμένου η χώρα να προβεί στην αλλαγή του παραγωγικού της μοντέλου, έχοντας πάντα ως γνώμονα τις επιταγές της σύγχρονης εποχής, η οποία αλλάζει ριζικά τα τελευταία χρόνια (και υπό τις νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοιού), απαιτεί ψηφιοποίηση και μετάβαση σε «πράσινα» παραγωγικά μοντέλα, αλλά και έμφαση σε τομείς που θα είναι στην πρώτη γραμμή της παραγωγικής γραμμής παγκοσμίως» τονίζει από την πλευρά του ο Γιάννης Παντολέων, Group CFO του Olympia Group of Companies. Σύμφωνα με τον ίδιο, το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας για να είναι βιώσιμο και να δημιουργήσει αξία πρέπει να αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, να δώσει προτεραιότητα στον άνθρωπο και να εφαρμόσει την τεχνολογία αιχμής, σεβόμενο πάντοτε το περιβάλλον και αναδεικνύοντας το φυσικό μας πλούτο. «Αυτές οι προϋποθέσεις είναι απαραίτητες προκειμένου να είναι αποτελεσματικοί οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας» επισημαίνει. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα για τους κινδύνους που ενδεχομένως κρύβουν τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων του Ταμείου, επισήμανε ότι πάντα στις επενδύσεις ελλοχεύει ένας κίνδυνος, ιδίως όταν μιλάμε για πολύπλοκα έργα που απαιτούν τη συνεργασία πολλών φορέων και συχνά αντιμετωπίζουν πολλές αντιξοότητες κατά τη φάση της υλοποίησης. «Για να μετριαστεί ο κίνδυνος, θα πρέπει να υπάρχει άριστη συνεργασία μεταξύ Κυβέρνησης - Ε.Ε - Ιδιωτικού τομέα, ενώ παράλληλα τα έργα που θα ενταχθούν πρέπει να “πατάνε” πάνω σε ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα.«Δυστυχώς η πανδημία του κορωνοιού ανέβαλλε και συνεχίζει να αναβάλλει πολλές επενδύσεις παγκοσμίως. Το ΑΕΠ της Ελλάδας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό, ο οποίος έχει καταρρεύσει εδώ και ένα έτος, με μία εκ των συνεπειών της κατάρρευσής του να είναι η δραματική μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα του πληθυσμού. Αυτό είναι κάτι που επιδρά σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Συνεπώς, πιστεύω ότι η χώρα έχει πραγματική ανάγκη την άμεση έναρξη των επενδύσεων και βάσει αυτής της λογικής, η προχρηματοδότηση των έργων από ιδίους πόρους κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση».

FINANCE PRO

53

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES PUBLIC POLICY

Έκθεση Πισσαρίδη: Ένας οδικός χάρτης για την επόμενη μέρα της οικονομίας Τι πρέπει να γίνει για να επιτευχθεί μέση ετήσια ανάπτυξη 3,5% Στα «αχαρτογράφητα νερά» της πανδημίας και της εξελισσόμενης οικονομικής κρίσης, κράτη και επιχειρήσεις αναζητούν αφενός μια «πυξίδα» άμβλυνσης των πιέσεων και αφετέρου ένα σχέδιο δράσης ανάπτυξης και μεταρρυθμίσεων, στο πλαίσιο του επόμενου αναπτυξιακού κύκλου των οικονομιών. Η περίπτωση της Ελλάδος, βέβαια, ήταν και παραμένει ιδιάζουσα. Τoυ Β Ά ΙΟΥ Κ Ρ ΌΚΟΥ

Μ

ετά την πολυετή οικονομική κρίση, η έλευση του COVID-19 έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά ποικιλόμορφων προκλήσεων, η αντιμετώπιση των οποίων θα «τροχοδρομήσει» το μέλλον της ελληνικής οικονομίας την επόμενη, τουλάχιστον, δεκαετία. Σε αυτό το πλαίσιο, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται, το τελευταίο διάστημα, η έκθεση Πισσαρίδη, η οποία παρουσιάζει ένα συνεκτικό σχέδιο ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, με βάση τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, τις πρόσφατες εξελίξεις και διεθνείς τάσεις. Μπορεί οι εν λόγω προτάσεις να μην αποτελούν κυβερνητικές αποφάσεις, ωστόσο αρκετά δομικά στοιχεία της φαίνεται ότι έχουν υιοθετηθεί σε σημαντικό βαθμό στο ελληνικό σχέδιο για την απορρόφηση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης με στόχο την ανάταση της χώρας μετά την πανδημία. Το FinancePro καταγράφει τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας και τις τάσεις που αναδύονται, σύμφωνα με την έκθεση. Παραθέτει τους δημοσιονομικούς στόχους, υπό το πρίσμα μιας δημοσιονομικής ισορροπίας, με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη και την περαιτέρω προσέγγιση των ευρωπαϊκών Μ.Ο σε μια σειρά δεικτών. Ειδικότερα: FINANCE PRO

54

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCE PRO

55

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES PUBLIC POLICY

Χαρακτηριστικά και τάσεις Παρά την ανελλιπή συμμετοχή της στους κεντρικούς ευρωπαϊκούς οικονομικούς θεσμούς, η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται τις τελευταίες δεκαετίες τόσο από υστέρηση στην παραγωγικότητα όσο και από χαμηλή συμμετοχή των παραγωγικών συντελεστών, εργασία και κεφάλαιο, στην οικονομία. Ως αποτέλεσμα, περίοδοι σημαντικής ανόδου των πραγματικών εισοδημάτων αποδείχτηκαν μη διατηρήσιμες, στηρίχτηκαν σε υπερβολικό εξωτερικό δανεισμό και οδήγησαν σε κρίση. Βασικά χαρακτηριστικά αποτέλεσαν, μεταξύ άλλων: n Υψηλοί, αλλά μη διατηρήσιμοι ρυθμοί μεγέθυνσης του ΑΕΠ ως το 2009, n Αναιμική ανάκαμψη μετά την κρίση, στηριζόμενη κυρίως σε τουρισμό και δευτερευόντως σε εξαγωγές προϊόντων n Συχνά δίδυμα ελλείμματα στο δημοσιονομικό και στον εξωτερικό τομέα n Συσσώρευση δημόσιου χρέους και εκτόξευση του κόστους δανεισμού n Χαμηλή παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα n Κατακερματισμένη επιχειρηματικότητα (πολλές ΜμΕ χαμηλής παραγωγικότητας) n Σημαντικά επενδυτικά και αποταμιευτικά κενά n Χαμηλές παραγωγικές επενδύσεις n Αργή στροφή σε κλάδους που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες Σύμφωνα με την έκθεση, κατά τα τρία διαδοχικά προγράμματα προσαρμογής της προηγούμενης δεκαετίας, επιτεύχθηκε δημοσιονομική εξυγίανση, αλλά το χρέος παραμένει υψηλό. Υπήρξαν μεταρρυθμίσεις σε αρκετούς τομείς και άνοδος της ανταγωνιστικότητας σ’ ένα βαθμό όπως και μερική βελτίωση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος. Η πανδημία COVID-19 ωστόσο ανέτρεψε βίαια τη δυναμική που αναπτύχθηκε - κατά την τελευταία διετία και με τη λήξη του τρίτου προγράμματος - οδηγώντας την ελληνική οικονομία σε βαθιά ύφεση όπως και το σύνολο σχεδόν της παγκόσμιας κοινότητας. Τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί και όσα αναμένεται να ληφθούν από την ΕΕ αυξάνουν τη χρηματοδότηση της οικονο-

Η πανδημία ανέτρεψε βίαια τη δυναμική που αναπτύχθηκε την τελευταία διετία και οδήγησε σε βαθιά ύφεση την ελληνική οικονομία FINANCE PRO

56

μίας. Η σχετική υποστήριξη είναι κρίσιμη και απαραίτητη, καθώς χωρίς αυτή η ελληνική οικονομία θα κινδύνευε να παρασυρθεί σε βαθύτερη και περισσότερο εκτεταμένη ύφεση, ευάλωτη σε σημαντικούς τομείς, όπως ο τουρισμός και οι μεταφορές, και με περιορισμένες δυνατότητες άμυνας. Οι πόροι που προγραμματίζεται να γίνουν διαθέσιμοι από την ΕΕ για τα επόμενα χρόνια είναι σκόπιμο να προγραμματιστεί να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της παραγωγικής δομής και αλλαγής του προσανατολισμού της ελληνικής οικονομίας, όχι για εφήμερη ενίσχυση της κατανάλωσης.

Ποια πρέπει να είναι η στόχευση Κεντρικός στόχος πρέπει να είναι η συστηματική αύξηση του κατά κεφαλήν πραγματικού εισοδήματος, ώστε αυτό να συγκλίνει σταδιακά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με: n αύξηση της απασχόλησης, τόσο μέσω της μείωσης της ανεργίας όσο και μέσω της αύξησης της συμμετοχής στην αγορά εργασίας υποαπασχολούμενων ομάδων του πληθυσμού, όπως οι γυναίκες και οι νέοι. Η αυξημένη απασχόληση, επιπλέον, θα συμβάλλει στην άμβλυνση των κοινωνικών αποκλεισμών και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. n αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, που θα διασφαλίσει την ευημερία των νοικοκυριών σε βάθος χρόνου. Η αύξηση της παραγωγικότητας απαιτεί αύξηση του παραγωγικού κεφαλαίου και επομένως νέες επενδύσεις, τόσο από τις εγχώριες επιχειρήσεις όσο και από ξένες. Απαιτεί επίσης την ενσωμάτωση καινοτόμων μεθόδων παραγωγής και νέων τεχνολογιών. Καθώς οι δραστηριότητες αυτές απαιτούν υψηλό βαθμό εξειδίκευσης και η εσωτερική αγορά σε χώρες μικρού μεγέθους, όπως η Ελλάδα, παρέχει περιορισμένες ευκαιρίες, η αύξηση των εξαγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας είναι απαραίτητη. Επιμέρους στόχοι που συνδέονται με την αύξηση της απασχόλησης και της παραγωγικότητας, είναι: Η αύξηση των συνολικών πάγιων επενδύσεων και, ειδικότερα, των εταιρικών επενδύσεων σε πάγιο κεφάλαιο από τα σημερινά χαμηλά επίπεδα του 10,1% και 5,4% του ΑΕΠ προς τον μέσο όρο των άλλων μικρών ανοικτών οικονομιών της ΕΕ, που ανέρχεται κοντά στο 23% και 14% αντίστοιχα. Η αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων δαπανών σε έρευνα και ανάπτυξη από το σημερινό επίπεδο του 1,2% του ΑΕΠ προς τον μέσο όρο της ΕΕ, περίπου στο 2% του ΑΕΠ, και η καλύτερη διασύνδεση μεταξύ έρευνας και παραγωγής. Η σταδιακή αύξηση των εξαγωγών και, ειδικότερα, των εξαγωγών προϊόντων από τα σημερινά επίπεδα του 37% και 19% του ΑΕΠ προς τον μέσο όρο των άλλων μικρών ανοικτών οικονομιών της ΕΕ, που ανέρχεται στο 66% και 48% αντίστοιχα. Η αύξηση του αριθμού των μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων. Παράλληλα, η ενδυνάμωση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, που σε κάθε περίπτωση θα αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα, και η καλύτερη διασύνδεσή τους με αλυσίδες αξίας και με τις μεγάλες επιχειρήσεις, ώστε να ενισχυθεί ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

έμμεσα και περαιτέρω η συνολική εξωστρέφεια της οικονομίας και η παραγωγικότητα. Η αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ιδίως από τους νέους και τις γυναίκες, από το 42% και 65% σήμερα προς τον μέσο όρο των άλλων μικρών ανοικτών οικονομιών της ΕΕ, που ανέρχεται στο 62% και 73% αντίστοιχα. Η ενίσχυση της οικονομίας ως τοπικού κέντρου, για τη προσέλκυση ανθρώπινου κεφαλαίου από την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.

Μέση ετήσια ανάπτυξη 3,5% την επόμενη δεκαετία Εν κατακλείδι, το φιλόδοξο - αν αναλογιστεί κανείς τις ανυπολόγιστες ακόμη συνέπειες της πανδημίας- πρόγραμμα δράσεων της έκθεσης έχει ως στόχο την ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά ποσοστό της τάξης του 3,5% για την επόμενη δεκαετία, κατά μέσο όρο: Μέσω της ετήσιας αύξησης της απασχόλησης κατά 1% και της ετήσιας αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας κατά 2,5%. Εάν επιτευχθούν αυτά, τότε το 2030 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης αναμένεται να ανέλθει στο 81% της ΕΕ (από το 67% το 2019) ενώ η ανεργία θα μειωθεί στο 7%

Παρά τη δημοσιονομική εξυγίανση που επιτεύχθηκε με τα τρία μνημόνια το χρέος παραμένει υψηλό (από το 17,2% το 2019). Επιπλέον, θα ενισχυθεί η εξωστρέφεια: οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 90%, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών στο ΑΕΠ θα ανέλθει στο 50,5%, από το 37,2% το 2019. Συμπερασματικά, η προοπτική μετασχηματισμού της οικονομίας με αύξηση της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας, θα επιτρέψει τη σταδιακή σύγκλιση, ως προς κεντρικά χαρακτηριστικά της, με τις άλλες οικονομίες της ΕΕ. Θα επιτρέψει, παράλληλα, την πληρέστερη εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων που σχετίζονται με ειδικά χαρακτηριστικά της χώρας, όπως η γεωγραφική της θέση και η ύπαρξη ισχυρής ομογένειας και άλλου ανθρώπινου δυναμικού στο εξωτερικό.

Από το 1988 εκπαιδεύουμε Λογιστές & Στελέχη Επιχειρήσεων www.kele.gr | 210 3817694

Mydata - Ηλεκτρονικά Βιβλία Προετοιμασία του λογιστηρίου μίας επιχείρησης και των Λογιστικών Γραφείων για πλήρη εφαρμογή των Ηλεκτρονικών Βιβλίων myDATA.

Εργατικά & Μηχανογράφηση Εργατικών για στελέχη επιχειρήσεων Ολοκληρωμένες Πρακτικές Εφαρμογές Λειτουργίας στην Διαχείριση των Εργατικών και της Μηχανογράφησης.

IFRS - Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Πρακτική εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων για την απόκτηση της Κορυφαίας Πιστοποίησης CertIFR του Διεθνούς Σώματος Ορκωτών Λογιστών ACCA ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ | Πρακτική Κλεισίματος Ισολογισμού

FINANCIAL FILES ST R ATEGY

Ισορροπίες σε τεντωμένο σχοινί αναζητούν οι CFOs Αλλαγή επιχειρηματικού μοντέλου και μεγάλες ανακατανομές Διασχίζουμε την χειρότερη ύφεση όλων των εποχών με τον Covid19 να παραμένει και να καθηλώνει τις προοπτικές ανάπτυξης. Το τοπίο παραμένει θολό, εν μέσω των περιοριστικών μέτρων, τα οποία αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη. Συνταγή για οικονομικούς διευθυντές από την KPMG Στο ομιχλώδες αυτό το τοπίο καλούνται οι οικονομικοί διευθυντές να προστατεύσουν την επιχείρηση, να θέσουν προτεραιότητες, και στόχους. Καλούνται να επιτύχουν μία ισορροπία μεταξύ βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων και δημιουργίας μακροπρόθεσμης αξίας. Η συνταγή της επιτυχίας αυτής περιλαμβάνει τις παραδοσιακές αρμοδιότητες ενός οικονομικού διευθυντή, όπως είναι η σύνταξη αναφορών καθώς και νέες, όπως η επίβλεψη του ψηφιακού μετασχηματισμού σύμφωνα με την KPMG. Για την επίτευξη ισορροπιών και εύρυθμης λειτουργίας στο ασταθές οικονομικό περιβάλλον οι οικονομικοί διευθυντές πρέπει, να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με τα υπόλοιπα διευθυντικά στελέχη, επικοινωνώντας σωστά το εταιρικό σκοπό.

To μοντέλο της οικονομικής διεύθυνσης με τα μάτια της ΕΥ Οι χρηματοοικονομικές λειτουργίες των επιχειρήσεων αναμένεται να αναδιαμορφωθούν. Νέες εικονικές αγορές αναδύονται, καθώς οι οργανισμοί-γίγαντες που βασίζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, συνδέουν απρόσκοπτα αγοραστές και πωλητές, ενώ η τεχνολογική σύγκλιση μειώνει την αναποτελεσματικότητα και εξαλείφει τις τριβές, σύμφωνα με την EY. To μοντέλο λειτουργικό εκτείνεται πέραν των αυστηρών φυσικών ορίων της επιχείρησης, θα επιτρέψει στην οικονομική διεύθυνση να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στις διασυνδεδεμένες αγορές του μέλλοντος.

Απουσιάζουν οι ενέργειες μακροπρόθεσμου οικονομικού χαρακτήρα Μιλώντας στο περιοδικό Finance Pro o Γιάννης Κλεώπας, Διευθύνων Σύμβουλος της Kleopas Alliott Business Consultants σχετικά με το ασταθές οικονομικό περιβάλλον και πως επηρέασε τις αποφάσεις των οικονομικών διευθυντών στην διάρκεια του Covid-19 τονίζει πως οι αποφάσεις οικονομικού χαρακτήρα, όπως αυτές των οικονομικών διευθυντών, λαμβάνουν πρωFINANCE PRO

58

τίστως υπ’ όψιν τους το οικονομικό περιβάλλον. Επομένως η αδυναμία προβολής στο μέλλον των οικονομικών μεγεθών είναι καθοριστικός παράγοντας στην λήψη αποφάσεων. Στην ουσία καθιστά τον προγραμματισμό ευάλωτο και κατά συνέπεια λαμβάνονται μόνο αποφάσεις στενού χρονικού ορίζοντα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μείωση ή και μηδενισμό των οικονομικών ενεργειών μακροπρόθεσμου επενδυτικού χαρακτήρα. Απαντώντας στην ερώτηση: αν η αστάθεια που επικράτησε στις χρηματαγορές επηρέασε τις αποφάσεις των οικονομικών διευθυντών, και αν οι αλλαγές αυτές θα είναι πρόσκαιρες ή θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα υπογραμμίζει ότι κάθε αλλαγή μαζί με τα προβλήματα φέρνει αναμφισβήτητα και ευκαιρίες. Οι οικονομικοί διευθυντές διέκριναν τις ευκαιρίες και συστηματοποίησαν τα κέρδη από την εκμετάλλευση τους. Τα συστήματα αυτά θα είναι μόνιμα πλέον. Στην ουσία δεν πρόκειται για αλλαγές αλλά για μια νέα πραγματικότητα και την προσαρμογή σε αυτή.

Οι ισολογισμοί μας δείχνουν την πραγματικότητα Για το πώς η μεταβλητότητα των αγορών επηρέασε τους ισολογισμούς των εταιρειών, το πάγιο ενεργητικό και τα περιουσιακά στοιχεία, τα ίδια κεφάλαια εξηγεί ότι οι ισολογισμοί δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αποτύπωση της οικονομικής κατάστασης μιας οικονομικής μονάδας σε δεδομένη χρονική στιγμή. Οι όποιες αποφάσεις οικονομικής φύσεως έχουν επίπτωση στα μεγέθη των Ισολογισμών. Η μεταβλητότητα στις αγορές επηρεάζει άμεσα κυρίως τα ίδια κεφάλαια των οικονομικών μονάδων μέσω της απεικόνισης σε αυτά των αποτελεσμάτων. Στο ερώτημα σχετικά με τις τοποθετήσεις των χρηματοοικονομικών διευθύνσεων σε διαφορετικές κατηγορίες κεφαλαίων, χαμηλού κινδύνου ή υψηλού και αν πιστεύει ότι θα αναδιαμορφωθούν οι χρηματοοικονομικές λειτουργίες των επιχειρήσεων απατά ότι έχουν ήδη αναδιαμορφωθεί. “Μετράμε ένα χρόνο από τη έναρξη της πανδημίας και τα μοντέλα διαχείρισης έχουν ήδη προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον. Οι νέες μέθοδοι προσέγγισης ήρθαν και θα μείνουν αφού δοκιμάζονται σκληρά στην ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Της Έ Λ Ε Ν Α Σ Ε Ρ Μ Ε Ί ΔΟΥ

πράξη καθημερινά και αποδεικνύονται χρήσιμες και λειτουργικές. Ανταποκρίνονται δε στη λύση σύνθετων οικονομικών ζητημάτων με ευελιξία κι αποτελεσματικότητα”.

Νομοτελειακό το cloud Η μετάβαση στο cloud είναι νομοτελειακή διευκρινίζει, ερωτώμενος αν η αστάθεια στις χρηματαγορές απόρροια του Covid19 θα οδηγήσει τα χρηματοοικονομικά πληροφοριακά στο cloud και όχι στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης, συμπληρώνοντας ότι η πανδημία απλά την έφερε λίγο νωρίτερα αναδεικνύοντας την ανάγκη για πρόσβαση στα πληροφοριακά συστήματα και τα αρχεία ανεξάρτητα το τόπου που βρίσκεται ο χρήστης. Τα θέματα ασφαλείας επίσης ανεδείχθησαν με τρόπο εμφατικό και έγινε ξεκάθαρο αντιληπτό πως οι λύσεις cloud έχουν καλύτερες κι ασφαλέστερες προτάσεις. Τα προσωπικά δεδομένα κι η ασφάλεια τους είναι ένας ακόμη παράγοντας που δείχνει τον δρόμο cloud ξεκάθαρα. Τέλος σχετικά με το πολυσυζητήμενο το τελευταίο διάστημα αν οι χρηματαγορές στο μέλλον θα βασιστούν στο blockchain επισημαίνει ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη για να βγουν τέτοια συμπεράσματα.

Ζητούνται μοντέλα που να παρέχουν ευελιξία Την δική του άποψη για το πώς το ασταθές οικονομικό περιβάλλον επηρέασε τις αποφάσεις των οικονομικών διευθυντών στη διάρκεια του Covid-19 καταθέτει στο Finance Pro ο Σωτήρης Κωστούρος, Finance Director Ολυμπιακή Ζυθοποιία, εξηγώντας πως η εξάπλωση της πανδημίας και οι επιπτώσεις της στη δραστηριότητα και κατ’ επέκταση στα οικονομικά δεδομένα κάθε εταιρείας έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για ένα πιο ευέλικτο μοντέλο λήψης αποφάσεων και τη διαμόρφωση ενός διαφορετικού πλαισίου εργασίας. «Όλους αυτούς τους μήνες που χαρακτηρίζονται από μεγάλη ρευστότητα και πολλούς αστάθμητους παράγοντες, οι οικονομικοί διευθυντές κληθήκαμε να προστατεύσουμε την επιχείρηση σήμερα, θέτοντας, παράλληλα, τις βάσεις για τη μελλοντική ανάπτυξή της».

Επενδύσεις ψηφιακού χαρακτήρα Συμπληρώνει πως χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού είναι η επιτάχυνση των επενδύσεων που αφορούν στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η πανδημία έκανε επιτακτική την ανάγκη απρόσκοπτης συνέχισης βασικών λειτουργιών της επιχείρησης απομακρυσμένα. Στην Ολυμπιακή Ζυθοποιία υπογραμμίζει « ευθυγραμμιστήκαμε πολύ γρήγορα στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν και προχωρήσαμε σε ανανέωση του τεχνολογικού εξοπλισμού των εργαζομένων αλλά και των υποδομών, καταφέρνοντας να συνεχίσουμε με ασφάλεια έναν μεγάλο όγκο εργασιών σε καθεστώς τηλεργασίας. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να δούμε ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις να ανανεώνουν τα συστήματά τους, αξιοποιώντας τεχνολογικές λύσεις σε περιβάλλον cloud, τόσο για λόγους εξασφάλισης της επιχειρησιακής συνέχειας κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, όσο και για λόγους εξοικονόμησης πόρων και ευελιξίας».

FINANCE PRO

59

Οι χρηματοοικονομικές λειτουργίες των επιχειρήσεων αναμένεται να αναδιαμορφωθούν

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

INSIGHTS

ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΣΕΣΜΑ: ΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΕΙΝΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Οι σύμβουλοι μάνατζμεντ ήταν πιο αισιόδοξοι στο τέλος του 2020, τόσο σε σχέση με την εξέλιξη των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών, όσο και των συντελεστών της παραγωγής μετά από ένα έτος.

Ό

δείκτη μειώθηκε το 2020 σε 27,5% από 42,5% το προηγούμενο έτος, τιμή που ήταν η υψηλότερη από το 2014 όταν άρχισε η δημοσιοποίηση του γενικού δείκτη GRe+1. Ο δείκτης οικονομικής συγκυρίας σημείωσε νέα άνοδο. Συγκεκριμένα, στο τέλος του 2020, ο μέσος όρος της διαφοράς μεταξύ των ποσοστών «θετικών» και «αρνητικών» απαντήσεων για τις πέντε μεταβλητές του δείκτη οικονομικής συγκυρίας (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, ανεργία, ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, εξαγωγές και ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών) αυξήθηκε από 29,7% που ήταν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020 σε 47,2%. Η βελτίωση του τέταρτου τριμήνου οφείλεται στην άνοδο όλων των συνιστωσών του δείκτη, αλλά κυρίως στις προβλέψεις για τη

πως προκύπτει από την έρευνα του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος – ΣΕΣΜΑ, ο γενικός δείκτης GRe+1, ο οποίος είναι ο μέσος των δεικτών οικονομικής συγκυρίας και παραγωγικών συντελεστών, διαμορφώθηκε σε 46,1%, έναντι 29,3% που ήταν η τιμή το τρίτο τρίμηνο 2020. Η μεγαλύτερη αισιοδοξία οφείλεται στην έναρξη των εμβολιασμών, τις προσδοκίες εισροής κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, την αύξηση των εξαγωγών προϊόντων, καθώς και στις προβλέψεις για θετικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας το 2021. Ωστόσο, λόγω της πανδημίας, η οποία ανέτρεψε την αισιοδοξία του 2019, η εικόνα που προκύπτει από τη σύγκριση ολόκληρου του 2020 με το 2019 είναι αρκετά διαφορετική. Η μέση τιμή του

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ GRe+1

μεγέθυνση του ΑΕΠ, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.

Πτώση στο δείκτη αισιοδοξίας σε σχέση με το 2019 Ωστόσο, καταγράφηκε επιδείνωση του δείκτη οικονομικής συγκυρίας σε επίπεδο συνολικού έτους μεταξύ του 2020 και του 2019. Ο μέσος όρος της διαφοράς «αισιοδοξίας» - «απαισιοδοξίας» περιορίστηκε σε 21,1%, από 45,3%. Η κάμψη αυτή μάλιστα αφορά σε όλα τα επιμέρους μεγέθη. Τούτο οφείλεται στην απότομη επιδείνωση των προσδοκιών το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Εν συνεχεία, υπήρξε βελτίωση η οποία καταγράφηκε στην προηγούμενη και στην παρούσα έκδοση. Βελτίωση υπήρξε επίσης και στις προσδοκίες για τους συντελεστές της παραγωγής μετά από ένα έτος.

ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΔΕΙΚΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ GRe+1

46.1

29.3

27.5

50.8

7.3

54.2

41.3

24.0

22.5

14.7

6.4

2.7

18.1

II III IV

17.5

I

20

14.2 16.5

40.9

40

33.3

60

38.8

ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΔΕΙΚΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ

-60 2014

I

-7.5

-7.8

-10.4

-12.4

-5.2

-20.2

-40

-36.7

-20.3

-20

-10.4

0

II III IV I

II III IV I

II III IV

2015

2016

2017

FINANCE PRO

60

Ι

ΙΙ ΙΙΙ IV Ι

ΙΙ ΙΙΙ IV

2018

2019

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Ι

ΙΙ ΙΙΙ IV 2020

Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος της διαφοράς «αισιοδοξίας» και «απαισιοδοξίας» για τις μεταβλητές του δείκτη παραγωγικών συντελεστών (ανθρώπινο δυναμικό, συνθήκες χρηματοδότησης, δημόσιες υποδομές, επιχειρηματικότητα και θεσμικό πλαίσιο) διευρύνθηκε σε 44,9% στο τέλος του έτους από 28,8% το τρίτο τρίμηνο 2020. Η βελτίωση μάλιστα αυτή προήλθε από όλες τις μεταβλητές, δηλαδή: ανθρώπινο δυναμικό, χρηματοδότηση, επιχειρηματικότητα, δημόσιες υποδομές και θεσμικό πλαίσιο. Η εικόνα που προκύπτει για το σύνολο του 2020 είναι όμως διαφορετική. Ο μέσος όρος των τεσσάρων τριμήνων του δείκτη παραγωγικών συντελεστών διαμορφώθηκε σε 34,0%, καταγράφοντας μικρή πτώση έναντι μέσου όρου 39,8% το 2019. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από τη μείωση των δεικτών για την επιχειρηματικότητα και τη χρηματοδότηση και δευτερευόντως από την κάμψη του δείκτη για το θεσμικό πλαίσιο. Αντίθετα, περισσότερη αισιοδοξία καταγράφηκε για τις δημόσιες υποδομές και την αποτελεσματικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η τιμή του δείκτη το 2020 είναι η δεύτερη υψηλότερη από το 2014, όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Βαρόμετρο και οι συνιστώσες του. Η έρευνα εξέτασε επίσης τις απόψεις των συμβούλων μάνατζμεντ για την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων που αναμένεται να εισρεύσουν στη χώρα την επόμενη πενταετία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι σύμβουλοι μάνατζμεντ θεωρούν ότι ο ορθολογικός σχεδιασμός των έργων, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο, αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα για την αξιοποίηση των πόρων με αποτελεσματικό τρόπο. Δεύτερος σε σημασία παράγων είναι η προσέλκυση ιδιωτι-

κών επενδύσεων και ακολουθούν η σύναψη συμβάσεων-πλαίσιο με τους προμηθευτές και η εισαγωγή των απαραίτητων νομοθετικών ρυθμίσεων για την επιτάχυνση των έργων.

Οι κίνδυνοι Από την άλλη πλευρά, οι σημαντικότεροι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι κατά σειρά σημασίας: Οι καθυστερήσεις στις αναθέσεις των έργων και ο ενδεχόμενος χαμηλός βαθμός «ωριμότητας» σημαντικών έργων. Ο συμβουλευτικός τομέας αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις σχετιζόμενες με την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι κυριότερες είναι: Η στρατηγική συνεργασία με άλλες εταιρείες για την από κοινού ανάληψη μεγάλων έργων, η διεύρυνση της αγοράς των συμβουλευτικών υπηρεσιών στον ιδιωτικό αλλά και στον δημόσιο τομέα και ο σχεδιασμός και η παροχή νέων/ διαφοροποιημένων συμβουλευτικών υπηρεσιών. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι απόψεις για τους πυλώνες του Ταμείου Ανάκαμψης στους οποίους οι σύμβουλοι εκτιμούν ότι μπορούν να συνεισφέρουν αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία των έργων. Οι δύο πυλώνες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες προτιμήσεις ήταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός (2ος πυλώνας) και οι ιδιωτικές επενδύσεις για τον μετασχηματισμό της οικονομίας (4ος πυλώνας). Ειδικότερα, στον δεύτερο πυλώνα σημαντικότερος άξονας θεωρήθηκε ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, που είχε και το υψηλότερο σκορ. Στον τέταρτο πυλώνα, σημαντικότερος τομέας ήταν ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης. Η 28η έρευνα του ΣΕΣΜΑ, πραγματοποιήθηκε από 21-12-2020 έως 1501-2021 και κατέγραψε τις προσδοκίες και τις απόψεις των συμβούλων όπως αυτές διαμορφώθηκαν κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2020.

Ο Γενικός Δείκτης GRe+1, που καταρτίζει ο ΣΕΣΜΑ από το 2014, καταγράφει τις προσδοκίες των συμβούλων μάνατζμεντ για τις εξελίξεις σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Ο δείκτης προκύπτει ως απλός μέσος όρος των δεικτών Οικονομικής Συγκυρίας και Παραγωγικών Συντελεστών. Ο ΣΕΣΜΑ θεωρεί ότι η παρακολούθηση και αξιολόγηση όχι μόνο της οικονομικής συγκυρίας, αλλά και των μεσοπρόθεσμων τάσεων της οικονομίας είναι πολύ σημαντικές παράμετροι για τη χάραξη στρατηγικής από τις επιχειρήσεις και από το δημόσιο. Οι εκτιμήσεις και προσδοκίες των επιχειρήσεων για την πορεία της οικονομίας αντικατοπτρίζουν την τρέχουσα οικονομική πραγματικότητα και επηρεάζουν τις επενδυτικές τάσεις. Η καταγραφή των απόψεων και προσδοκιών των συμβούλων μάνατζμεντ είναι πολύ χρήσιμη για την ανάλυση της οικονομικής συγκυρίας μεσοπροθέσμως, καθώς και για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής. Οι σύμβουλοι μάνατζμεντ του ΣΕΣΜΑ παρέχουν υπηρεσίες σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα, διαμορφώνοντας άποψη για μεγάλο τμήμα της οικονομίας. Συνεπώς, οι εκτιμήσεις και προσδοκίες τους προσφέρουν μία διαυγή και μεγάλου βάθους πεδίου εικόνα της οικονομίας.

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΙΝΟΣ Α ΙΒΑ Λ ΗΣ, Επισ τημονικός υπεύθυ νος έρευ νας

FINANCE PRO

61

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

CFO C A R E ER M A NAGE M EN T

Του ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟY Κ Υ ΡΊΤΣΗ, Ιδρυ τή της StudySmar t

Τα πτυχία και οι τίτλοι μάς ανοίγουν την πόρτα Αλλά οι δεξιότητες καθορίζουν την καριέρα μας

Ό

λες οι σημαντικές έρευνες σχετικά με τις δεξιότητες των στελεχών επιχειρήσεων συνηγορούν στο ότι τα περισσότερα στοιχεία που μας «λείπουν» δεν είναι τεχνικά, αλλά αυτά που ονομάζονται “Behavioral” ή “Soft Skills” (Deloitte Deakin Report 2017, PwC CEO Report 2018). Αυτά σχετίζονται με την επικοινωνία, τις αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις, τις αποτελεσματικές παρουσιάσεις, την ενσυναίσθηση, το να εργαζόμαστε αποτελεσματικά ως ομάδα, να «ακούμε» και άλλα παρεμφερή. Αυτά τα μαθαίνουμε – αρχικά και ως ένα σημείο - στο σπίτι μας έχοντας για «εκπαιδευτές» τους γονείς μας και όχι τόσο στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο. Τα περισσότερα σχολεία διεθνώς δυστυχώς δεν μας έμαθαν πως να σκεφτόμαστε, αλλά πόσα να ξέρουμε (ιδίως για όσους από εμάς πήγαμε σχολείο στα 80’s). Μετά το σχολείο έρχεται συνήθως το πανεπιστήμιο το οποίο επίσης – στις περισσότερες περιπτώσεις – ΔΕΝ ασχολείται με τα soft skills, αλλά τα hard skills (τεχνικές δεξιότητες), ιδίως στους τομείς της Λογιστικής, Χρηματοοικονομικών και Ελεγκτικής που αφορά τη στήλη. Αλήθεια, είναι πιο σημαντικό το να μάθεις κάποιο διεθνές λογιστικό πρότυπο (IFRS) από το να μπορείς να το παρουσιάσεις και να το αναλύσεις κριτικά; Είναι πιο σημαντικό στον εσωτερικό έλεγχο να μάθεις τη διαδικασία ελέγχου από το να μπορείς να συνεργάζεσαι αποτελεσματικά με τους συναδέλφους σου και να είσαι ικανός στην ανατροφοδότηση; Κατά την προσωπική μου άποψη, πιο δύσκολο είναι να μάθει κανείς να φέρεται από το να μάθει τι λέει το IFRS 9. Γι’ αυτό και υπάρχει μία φράση που λέμε “we hire for attitude and we train for skill”. Πολλές επιχειρήσεις επικοινωνούν μαζί μας για σεμινάρια επικοινωνίας, ενσυναίσθησης, ενεργητικής ακρόασης, feedback, ηθικής και λογοδοσίας κ.ά. αφού πραγματικά ‘λείπουν’ από ένα σημαντικό ποσοστό στελεχών. Οι έρευνες της McKinsey (2014), της Pew Research (2016), του Ryan Craig (2019) και πολλές ακόμη για την απόσταση πανεπιστημίων και αγοράς εργασίας στηρίζουν αυτό το πόρισμα. Τα πτυχία και οι τίτλοι ανοίγουν την πόρτα, αλλά οι κοινωνικές μας δεξιότητες, η επικοινωνία και η συμπεριφορά μας διατηρούν “employable”. Δεν γνωρίζω κάποια αξιολόγηση που να δίνει μεγάλη βαρύτητα στο πτυχίο ή ένα μεταπτυχιακό μετά από κάποια χρόνια εργασίας. Εννοείται ότι απαιτείται ανανέ-

FINANCE PRO

62

ωση και upskilling αλλά όχι απαραίτητα ένα νέο πτυχίο και όχι απαραίτητα σε hard skills. Όσο πιο ψηλά ανεβαίνουμε στην ιεραρχία ενός οργανισμού, οι δεξιότητες αλλά και οι ικανότητες που χρειαζόμαστε και που πρέπει να αναπτύσσουμε διαφέρουν αισθητά με αυτές που έπρεπε στην πρώτη δεκαετία της καριέρας μας. Σχετίζονται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους με τα soft skills. Έρευνες του WEF (2020-2021) αναφέρουν τις παρακάτω 5 σημαντικές δεξιότητες για την επόμενη πενταετία (2021 – 2025): Καινοτομία, Λήψη αποφάσεων, Κριτική σκέψη, Ενεργητική Μάθηση & Στρατηγικές Μάθησης, Επίλυση Προβλημάτων. Τα εκπαιδευτικά συστήματα διεθνώς - εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων – χρειάζονται αναδόμηση. Ίσως χρειάζεται ένα Πανεπιστήμιο δεξιοτήτων ή ένα μάθημα στο να μαθαίνουμε ‘πως’ να μαθαίνουμε. Το σίγουρο είναι ότι εκτός από το “competency crisis” ζούμε και μία κρίση που σχετίζεται με την εκπαίδευση. Για το λόγο αυτό, τα κορυφαία επαγγελματικά σώματα στον τομέα της Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών όπως τα ACCA, CIMA, ICAEW κ.ά (ιδίως μετά το 2015) ενσωμάτωσαν στην ύλη τους ‘soft’ δεξιότητες στις εξετάσεις τους έτσι ώστε να καλύψουν το κενό. Που δίνουν έμφαση; Στην Επικοινωνία, στο Σκεπτικισμό, στην Κριτική Ανάλυση, την Αξιολόγηση και εκτίμηση δεδομένων, την Επιχειρηματική διορατικότητα (εκτός της τεχνικής γνώσης). Αλήθεια, πόσο καλοί είμαστε σε αυτές τις δεξιότητες;

Οι έρευνες δείχνουν πως τα soft skills συμβάλλουν στην εξέλιξη των στελεχών ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΚΥΚ ΛΟΦΟΡΗ ΣΕ!

ΓΙΑ 24Η ΧΡΟΝΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Η ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΚΛΑ∆Ο ΤΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ! Οικονοµικά µεγέθη και δείκτες του κλάδου 2018-2019

∆ίκτυο καταστηµάτων σούπερ µάρκετ πανελλαδικά

Οικονοµικά στοιχεία και πλάνα των σηµαντικότερων εταιρειών

Ελληνική οικονοµία και εξελίξεις που επηρεάζουν τον κλάδο

Ευρετήριο επιχειρήσεων σούπερ µάρκετ

ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ: Κατερίνα Μπουσµπουκέα, E: kbousboukea@boussias.com, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128)

WOR L D N E WS

Τα χρέη των χωρών αυξήθηκαν κατά 19,5 τρισ. δολ. λόγω πανδημίας

Η

υγειονομική κρίση εκτόξευσε στα ύψη τα χρέη των χωρών λόγω των δανείων που έλαβαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας. Το περασμένο έτος σύμφωνα με το Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) προστέθηκε στο παγκόσμιο χρέος το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 19,5 τρισ. δολαρίων. Το χρέος των αναπτυγμένων οικονομιών σε όρους ποσοστού επί του ΑΕΠ έχει εκτοξευθεί σε επίπεδα ανάλογα με αυτά που είχαν σημειωθεί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συγκεκριμένα γύρω στο 124%. Αλλά και στις αναδυόμενες οικονομίες το χρέος τους ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτινάχθηκε το 2020 στο 62,5%, όταν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βρισκόταν στο 46,9% και με την κρίση των ασιατικών οικονομιών του 1998 πλησίασε το 50%. Η υπερχρέωση, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές αποτέλεσε την ενδεδειγμένη λύση καθώς στην παρούσα συγκυρία έχει μικρό κόστος. Μπορεί το χρέος να έχει εκτιναχθεί στα ύψη, παραμένει ωστόσο διαχειρίσιμο καθώς τα επιτόκια παγκόσμια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και σε σημαντικό τμήμα των ανεπτυγμένων οικονομιών σε αρνητικό έδαφος.

ΟΙ CFOS ΠΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΎΝ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΜΠΑΊΝΟΥΝ ΣΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΆ ΣΥΜΒΟΎΛΙΑ Όσο οι εταιρείες κάνουν ότι μπορούν για να ανταποκριθούν στα κριτήρια ESG και στις προδιαγραφές του Nasdaq Rule οι προσπάθειες να προστεθούν γυναίκες και μειοψηφίες στα διοικητικά συμβούλια προχωρούν από τα λόγια στις πράξεις δημιουργώντας ευκαιρίες στα οικονομικά στελέχη. Μόνο το 7% των CFOs μετέχουν στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει καθώς οι εταιρικοί ηγέτες τηρούν τις δεσμεύσεις τους να αυξήσουν τη διαφορετικότητα στα συμβούλια. Μετά από δεκαετίες συζητήσεων η προσπάθεια πήρε έναν πιο επείγοντα χαρακτήρα τον τελευταίο χρόνο λόγω του κινήματος Black Lives Matter αλλά και την αυξανόμενη σημασία στην προσθήκη αξιών περιβαλλοντικών, κοινωνικών και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) στους στόχους για κέρδη. Η αναφορά των επιδόσεων στο ESG, μαζί και των στόχων περί διαφορετικότητας είναι προαιρετική αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει αν η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) το απαιτεί από εταιρείες εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Κάτι που αναμένεται να συμβεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ακόμα και χωρίς την εμπλοκή της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, οι εισηγμένες στον Nasdaq εταιρείες μπορεί να υποχρεωθούν να έχουν τουλάχιστον ένα ή δύο μέλη από διαφορετικές ομάδες στο συμβούλιό τους ή να εξηγήσουν γιατί δεν έχουν, σύμφωνα με πρόταση που εξέδωσε η εταιρεία τον προηγούμενο μήνα. Αν η πρόταση οριστικοποιηθεί, όπως αναμένεται, οι εταιρείες θα βγουν από τη λίστα αν δεν ανταποκριθούν.

FINANCE PRO

64

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

Αυξήθηκαν οι παραιτήσεις των CFOs το 2020

Α

ύξηση 27.6% σημείωσαν οι παραιτήσεις των οικονομικών διευθυντών στις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες το 2020 σε σχέση με το 2019. Οι παραιτήσεις των επικεφαλής των οικονομικών τμημάτων έφτασαν τις 37 σε εταιρείες που περιλαμβάνονται στο S&P 500 καθώς η πανδημία άσκησε πίεση στους εταιρικούς ισολογισμούς και στα στελέχη που τους διαχειρίζονται. Ο αριθμός για το 2020 είναι υψηλότερος από τον μέσο

FINANCE PRO

65

αριθμό παραιτήσεων κατά την τελευταία δεκαετία, που ανέρχονταν σε περίπου 25 ετησίως, σύμφωνα με τον πάροχο δεδομένων MyLogIQ. Για πολλούς CFOs, η πανδημία προστέθηκε σε ένα ιδιαίτερα βεβαρημένο περιβάλλον εργασίας το οποίο απαιτεί πολλές ώρες. Οι ρόλοι τους έχουν γίνει πιο κεντρικοί τα τελευταία χρόνια καθώς οι επικεφαλής των οικονομικών δεν διαχειρίζονται πλέον μόνο τα βιβλία αλλά και τη στρατηγική της εταιρείας τους. Οι θητείες των CFOs έγιναν πιο σύντομες και διαρκούν πλέον κατά μέσο όρο 4,86 χρόνια στις εταιρείες Fortune 500 και S&P 500 το 2020, έναντι 5,3 ετών το 2015, σύμφωνα με την Crist Kolder Associates, μια Εταιρεία εύρεσης στελεχών. Κάποιοι υπεύθυνοι προσλήψεων αποδίδουν αυτή τη μείωση στην σκληρότητα της εργασίας και στην πίεση που υπάρχει προκειμένου να επιτευχθούν οι οικονομικοί στόχοι, καθώς και η αυξανόμενη πολυπλοκότητα του τρέχοντος επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

OΚΤΩΒΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2020 2021

POINT OF VIEW

Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΒΕΝΙΈΡΗ, Ο μότιμου Καθηγητή ΟΠ Α

Επιτροπές Ελέγχου: Ένας νέος θεσμός για τις ελληνικές επιχειρήσεις Θα συμβάλλουν στην πρόληψη κινδύνων

Έ

νας νέος για την Ελλάδα θεσμός έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά και στις Ελληνικές επιχειρήσεις. Ο νέος αυτός θεσμός είναι οι Επιτροπές Ελέγχου (ΕΕ). Έχουμε συνδέσει τη λέξη «θεσμός» με δύσκολες μνημονικές εποχές. Στην προκειμένη περίπτωση είναι καλύτερα να δούμε το θεσμό των ΕΕ με την έννοια που δίνουν τα λεξικά: Θεσμός είναι η παγιωμένη πρακτική ή σχέση μέσα στο πλαίσιο της κοινωνικής (άρα και οικονομικής) ζωής που συχνά αποκτά επίσημη μορφή και επικυρώνεται από τη νομοθεσία, όπως ο θεσμός της οικογένειας. Ας δούμε πιο αναλυτικά τον ορισμό. Ο θεσμός είναι παγιωμένη πρακτική. Η ζωή των ΕΕ μετράει από το τέλος της δεκαετίας του 2010, δηλαδή την εποχή των μεγάλων οικονομικών, αλλά και λογιστικών, σκανδάλων της Enron, της WorldCom και άλλων, που αμαύρωσαν την επιχειρηματική πραγματικότητα των ΗΠΑ. Η αντίδραση στα σκάνδαλα ήταν ο Νόμος SarbanesOxley που έφερε μια βαθειά τομή στο λογιστικό – ελεγκτικό επάγγελμα. Η σημασία που δίνει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ στις ΕΕ είναι μια απόδειξη της παγιωμένης αυτής πρακτικής. Μια δεύτερη απόδειξη είναι το ενδιαφέρον που δίνουν οι επενδυτές στην ύπαρξη, το έργο αλλά και τη σύνθεση των ΕΕ των εισηγμένων επιχειρήσεων. Οι ΕΕ έγιναν αποδεκτές με ανακούφιση στις ΗΠΑ και στη συνέχεια υιοθετήθηκαν από τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και ενσωματώθηκαν στις εθνικές νομοθεσίες πολλών κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορούμε λοιπόν να συμπεράνουμε ότι πρόκειται για μια παγιωμένη πρακτική. Στην Ελλάδα έχει αρχίσει ο θεσμός να μπαίνει στην επιχειρηματική πραγματικότητα. Από τους ελεγκτές του Νόμου 2190/1920 έχουμε περάσει στο Νόμο 4449/2017 και ακόμη πιο πρόσφατα στο Νόμο 4706/2020. Διαβάζουμε στον τύπο σοβαρά ονόματα να στελεχώνουν τις ΕΕ των ελληνικών εισηγμένων (και όχι μόνο) επιχειρήσεων. Η Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δίνει σημαντική βαρύτητα στην ύπαρξη και τη λειτουργία των ΕΕ. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι ΕΕ είναι επικυρωμένες από τη νομοθεσία, πληρούν τα χαρακτηριστικά του πιο πάνω ορισμού και μπορούμε να τις θεωρήσουμε ως θεσμό. Οι ΕΕ είναι ανεξάρτητες από τη διοίκηση της επιχείρησης και έχουν αποστολή να συνδράμουν το ΔΣ στην εκπλήρωση των

FINANCE PRO

66

εποπτικών του αρμοδιοτήτων καθώς και των υποχρεώσεών του έναντι των μετόχων, της επενδυτικής κοινότητας και των τρίτων, ιδίως αναφορικά με τη διασφάλιση της ακεραιότητας, της αντικειμενικότητας, της επάρκειας και της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών υποβολής οικονομικών αναφορών και ιδιαίτερα της διαδικασίας της οικονομικής πληροφόρησης και της διαδικασίας του υποχρεωτικού ελέγχου των ατομικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων από ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές - λογιστές. Από τις κυριότερες αρμοδιότητες των ΕΕ σημειώνεται η εμπλοκή τους στη διαδικασία της επιλογής των ορκωτών ελεγκτών – λογιστών που ολοκληρώνεται με την υποβολή σχετικής πρότασης προς το ΔΣ. Στο σημείο αυτό όμως βρίσκεται η πάντα παρούσα μαύρη τρύπα της ελληνικής πραγματικότητας. Όπως σε πολλές άλλες περιπτώσεις, χρήσιμοι νόμοι, που η ψήφισή τους χαιρετίστηκε με πανηγυρικό τρόπο, έμειναν στο συρτάρι και δεν εφαρμόσθηκαν ή εφαρμόσθηκαν μερικώς. Θα γίνει ο θεσμός αποδεκτός και θα θελήσουν οι Ελληνικές επιχειρήσεις να τον χρησιμοποιήσουν επωφελώς; Θα κατανοήσουν οι διοικήσεις των επιχειρήσεων τη σημασία και τη βοήθεια που μπορούν να τους δώσουν οι λειτουργικές ΕΕ; Η αποδοχή τους από τη διοίκηση είναι εξαιρετικά σημαντική διότι εάν το «καλό παράδειγμα» δεν έρθει από ψηλά (tone at the top, όπως συνηθίζεται να ονομάζεται), οι ΕΕ θα καταντήσουν μια ακόμη στεγνή νομική υποχρέωση. Τι το καλύτερο από το να έχει η διοίκηση στη διάθεσή της μια ανεξάρτητη επιτροπή που θα προλαμβάνει κινδύνους και θα εξομαλύνει περιπτώσεις απάτης; Το θέμα είναι μεγάλο και θα επανέλθουμε.

Οι Ε.Ε είναι ανεξάρτητες και έχουν αποστολή να συνδράμουν το Διοικητικό Συμβούλιο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Σκανάρετε το QR Code για να ξεφυλλίσετε το περιοδικό

Για να γίνετε συνδρομητής επικοινωνήστε με την Αμαλία Ψιλούδη Τ: 210-6617777 (Εσωτ. 231) E: apsiloudi@boussias.com

002 ΦΕΒΡOYAΡΙΟΣ 2021

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Η οικονομική πολιτική πρέπει να ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια Νίκος Βέττας, ΙΟΒΕ

Σοφοκλής Γιαννακού: Το στέλεχος finance του μέλλοντος αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο Συστήματα ERP με... ένα κλικ CFO και Gender Balance

18 32 40