Finance Pro Τεύχος 10

009 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Πρέπει σήμερα να αναπτύξουμε το σύστημα διαχείρισης φορολογικών διαφορών του αύριο Στέφανος Μήτσιος Partner, Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της EY Ελλάδος

Βασίλης Κορκίδης: Η νέα πραγματικότητα απαιτεί συνενώσεις δυνάμεων και επιχειρησιακές συνέργειες

32

Σπύρος Κοκκόλης: Ο σύγχρονος CFO πρέπει να είναι πρωτεργάτης και οδηγός της αλλαγής

36

ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ

Νέο διμηνιαίο περιοδικό για την κουλτούρα της βιώσιμης και υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων

●

Παρουσιάζει τις σημαντικότερες εξελίξεις σε επιχειρηματικό και πολιτικό επίπεδο στην Ελλάδα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς

●

Προβάλλει τις βέλτιστες πρακτικές ελληνικών επιχειρήσεων και οργανισμών στα πεδία ESG, SDG, CSR και Sustainable Business & Financing

●

Δίνει βήμα σε ειδικούς, στελέχη επιχειρήσεων και θεσμικούς εκπροσώπους που συμβάλλουν στην πρόοδο του ελληνικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος

●

Αποτελεί μια κοινότητα, ένα μοναδικό σημείο συνάντησης όλων όσοι συνεργάζονται για το βιώσιμο επιχειρείν

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣOΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ: Κωνσταντίνος

Μάθετε περισσότερα:

https://esgplus.gr/

Ραμπίδης, E: krambidis@boussias.com, T.: 210 6617777 (ext. 309)

ΠΕΡΙΕ ΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης vkafiris@boussias.com AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Κατερίνα Τσιτούρα ΕΞΩΤΕΡΙΚΟI ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Έλενα Ερμείδου, Κώστας Κετσιετζής, Βάιος Κρόκος, Αφροδίτη Τζιαντζή ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Νένα Γιαννακίδου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

6 16

22

32 36

Κωνσταντίνος Ραμπίδης krambidis@boussias.com

News & updates

CREATIVE DIRECTOR

Ο.Ε.Ε: Επιστημονική μελέτη για το fintech και την 4η Βιομηχανική επανάσταση

Γιώργος Τριχιάς

Cover story

Κορνήλιος Σαραντίογλου

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Αλέξανδρος Καρβουτζής ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Στέφανος Μήτσιος, Partner, Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της EY Ελλάδος: «Πρέπει σήμερα να αναπτύξουμε το σύστημα διαχείρισης φορολογικών διαφορών του αύριο»

IMAGE BANK

www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com

ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ

Ρίτα Κανδάκη

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Financial Files

Δήµητρα Σπανού

Ψ ηφιακός CFO: Καταλύτης της νέας εποχής των επιχειρήσεων n Τ ηλεπικοινωνίες: Νέες υπηρεσίες και εργαλεία στην εποχή της ψηφιοποίησης n Τ ραπεζική Χρηματοδότηση: Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες στην επιχειρηματική στήριξη n F inancial Risk Management: Από την κρίση της πανδημίας στην ανάκαμψη n C OP26: Η οικονομική παράμετρος της Εθνικής Στρατηγικής για το Κλίμα

ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Back cover story

Κατερίνα Πολυμερίδου

n

Βασίλης Κορκίδης, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΒΕΠ: Η νέα πραγματικότητα απαιτεί συνενώσεις δυνάμεων και επιχειρησιακές συνέργειες

Pressious Arvanitidis

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Presstime

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Κ. Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778,

www.boussias.com ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ: €99

Interview Σπύρος Κοκκόλης, Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών Ομίλου, ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ: Ο σύγχρονος CFO πρέπει να είναι πρωτεργάτης και οδηγός της αλλαγής FINANCE PRO

3

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ: 210184 ISSN: 2732-7159

EDITORIAL Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Σ Οι CFOs καταλύτες του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων

FINANCE PRO

την εποχή μας ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει καταστεί κορυφαία προτεραιότητα των επιχειρήσεων. Η υγειονομική κρίση επιτάχυνε τους ρυθμούς της ψηφιακής μετάβασης και οι οικονομικές διευθύνσεις συντονίζονται με τη νέα πραγματικότητα. Στο νέο μας τεύχος παρουσιάζουμε εκτενώς την ψηφιακή μετάβαση των οικονομικών διευθυντών, οι οποίοι λειτουργούν ως καταλύτες του ψηφιακού μετασχηματισμού ολόκληρης της επιχείρησης. Δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως οι CFOs αποτελούν τον θεμέλιο λίθο που διασφαλίζει τη βέλτιστη στροφή της επιχείρησης στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Το 85% των 1.500 οικονομικών διευθυντών που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα της Dimensional Research λέει ότι o ψηφιακός μετασχηματισμός βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα της λίστας προτεραιοτήτων. Επιπρόσθετα, σχεδόν τρεις στους τέσσερις (73%) CFOs ανέφεραν ότι η παγκόσμια πανδημία αύξησε τις επενδύσεις τους στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων (95%) συμφωνεί ότι οι επενδύσεις στην τεχνολογία είναι το κλειδί για την ανάκαμψη από τις επιχειρηματικές επιπτώσεις της πανδημίας. Για τις αλλαγές στο παγκόσμιο φορολογικό περιβάλλον, αλλά και για το τι πρέπει να κάνουν οι φορολογικές διευθύνσεις προκειμένου να ανταποκριθούν σε αυτές τις αλλαγές, μιλά στο FinancePro ο Στέφανος Μήτσιος, Partner και Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της EY Ελλάδος. Δίνει επίσης απαντήσεις για τη διαχείριση των φορολογικών κινδύνων, αλλά και για το πώς η τεχνολογία ενισχύει τις φορολογικές διευθύνσεις. Ο Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος του ΕΒΕΠ τονίζει πως «μόνη λύση» για τη μεγέθυνση της οικονομίας και των επιχειρήσεων, άρα και του βαθμού ανθεκτικότητάς τους, είναι οι επενδύσεις παγίων. Δίνει επίσης απαντήσεις ως προς τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν από την πολιτεία για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Επισημαίνει πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ είναι η μειωμένη διαθεσιμότητα τραπεζικής χρηματοδότησης. Οι επιχειρήσεις που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες ρευστότητας σήμερα έχουν τη μικρότερη προσβασιμότητα στο τραπεζικό σύστημα. Ο Σπύρος Κοκκόλης, Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών Ομίλου της ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, μας μιλά για τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου, την ψηφιακή μετάβαση, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον ρόλο της οικονομικής διεύθυνσης. Σε μια εποχή που ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπαίνει στην κορυφή της ατζέντας των ελληνικών επιχειρήσεων, οι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι ενισχύουν την γκάμα των υπηρεσιών που προσφέρουν στους επιχειρηματικούς τους πελάτες, όπως προκύπτει από το σχετικό θέμα στο περιοδικό. Μιλάμε επίσης για το πώς ανταποκρίνεται ο τραπεζικός κλάδος στην υγειονομική κρίση και πώς στηρίζει την επιχειρηματικότητα. Επιπλέον, παρουσιάζουμε τους σημαντικότερους παράγοντες επιχειρηματικού ρίσκου και πώς η Οικονομική Διεύθυνση μπορεί να σχεδιάζει προδραστικά έναντι των κινδύνων. Θα βρείτε επίσης θέματα που αφορούν τον σχεδιασμό του Υπουργείου Οικονομικών με στόχο την έκδοση του πρώτου «πράσινου» ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου, τον τρόπο που η υιοθέτηση της BIM μετατρέπει τα έργα του κατασκευαστικού κλάδου σε ελκυστικές επενδύσεις καθώς και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αρθρογραφία. Καλή ανάγνωση.

4

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Asset Management for Occupational Pension Funds: Trends and Challenges Online Conference December 14, 2021 | 14.00-16.00 GMT December 15, 2021 | 14.00-16.15 GMT IFFR.GR/AMOPF/2021B

Gold Sponsors

Silver Sponsors

Media Partners

N E WS & U PDAT E S

Ο.Ε.Ε: Επιστημονική μελέτη για το fintech και την 4η Βιομηχανική επανάσταση

Η

επιστημονική μελέτη με τίτλο «Fintech, 4η Βιομηχανική Επανάσταση και προοπτικές του κλάδου της λογιστικής, ελεγκτικής και χρηματοοικονομικής» του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας παρουσιάστηκε διαδικτυακά στο ίδρυμα Μποδοσάκη. Στην παρουσίαση της μελέτης συμμετείχαν ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Κόλλιας, ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, Παναγιώτης Ρουμελιώτης, ο καθηγητής του τμήματος Adam Smith Business School του Πανεπιστημίου της Γλασκόβης, Γιώργος Πάνος και ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Ιωάννης Πραγγίδης. Συντονίστρια της συζήτησης ορίστηκε η δημοσιογράφος, Σοφία Ροδοπούλου. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία του ΟΕΕ έχει καθοριστική συμβολή στον δημόσιο διάλογο για την τεχνολογική αναβάθμιση της χώρας, όπως σημειώθηκε από τον Πρόεδρο του ΟΕΕ αλλά και όλους τους ομιλητές. Ο Πρόεδρος του ΟΕΕ, Κωνσταντίνος Κόλλιας, δεν παρέλειψε να επισημάνει πως μια συγγραφική ομάδα από αναγνωρισμένους και εξειδικευμένους καθηγητές, ξένων και ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και εμπειρογνώμονες από τον χώρο της ελεγκτικής – λογιστικής, καθώς και τον δημοσιονομικό κλάδο ανέλαβε την εποπτεία της έκδοσης. Όπως υπογραμμίστηκε, η ελληνική οικονομία κατευθύνεται προς ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, αφού οι ψηφιακές τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη επιφέρουν επιπτώσεις και μετασχηματισμό τόσο στον τομέα των υπηρεσιών όσο και των αγαθών. Παράλληλα, τονίστηκε και ο καταλυτικός ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στην προώθηση των απαιτούμενων επενδύσεων, στο πλαίσιο της ψηφιακής μετάβασης της χώρας μας στους τομείς των χρηματοοικονομικών και της ελεγκτικής – λογιστικής. Οι ψηφιακές τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη τέθηκαν στο μικροσκόπιο όλων των ομιλητών, που εστίασαν στις ανακατατάξεις, μετασχηματισμούς και στις προκλήσεις που αυτές θα επιφέρουν στον χρηματοοικονομικό – ελεγκτικό – λογιστικό κλάδο. Όπως χαρακτηριστικά τονίστηκε, οι παραπάνω τεχνολογικές καινοτομίες θα οδηγήσουν σε αναβάθμιση τα επαγγέλματα στο χρηματοοικονομικό – λογιστικό χώρο αλλά, συγχρόνως, θα αποτελέσουν και αιτία μείωσης στις θέσεις εργασίας. Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα των εφαρμογών του FinTech, όπως για παράδειγμα η ενίσχυση του ανταγωνισμού μεταξύ των εταιριών παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προς όφελος των καταναλωτών, έχουν ήδη φανεί. Ώστόσο, η ενίσχυση των αυτοματοποιημένων διαδικασιών στη λήψη μιας σειράς αποφάσεων συνεπάγεται ανακατατάξεις στην αγορά εργασίας Οι πολίτες βρίσκονται πια εκτεθειμένοι σε κακόβουλες ενέργειες και κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν θύματα χειραγώγησης των επιλογών τους, εξαιτίας της εύκολης πρόσβασης σε προσωπικά δεδομένα.

FINANCE PRO

Συνέδριο για τη Διαχείριση Αποθεματικών Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης Το Institute of Finance and Financial Regulation (IFFR) διοργανώνει στις 14 & 15 διαδικτυακό συνέδριο με θέμα «Διαχείριση Αποθεματικών Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης: Τάσεις και Προκλήσεις». Ο καθηγητής Γιώργος Σκιαδόπουλος (Πανεπιστήμιο Πειραιώς και Queen Mary University of London), Διευθυντής του IFFR επισημαίνει ότι το διαδικτυακό συνέδριο επιδιώκει να αναδείξει τις εξελίξεις στον ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο της διαχείρισης των αποθεματικών των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) παρουσιάζοντας αποτελέσματα από τη διεθνή εμπειρία, διεθνείς τάσεις και πρακτικές σε συνδυασμό με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διαχείριση των αποθεματικών των Ελληνικών ΤΕΑ. Το συνέδριο απευθύνεται σε θεσμικούς επενδυτές, διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, επόπτες, συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλισμένους, ασφαλιστικές εταιρείες και ακαδημαϊκούς. Θα συζητηθούν μεταξύ άλλων τα εξής θέματα: • Ποιοι είναι οι βασικοί δείκτες απόδοσης για τον παγκόσμιο συνταξιοδοτικό κλάδο; • Πώς απέδωσαν τα συνταξιοδοτικά ταμεία διεθνώς κατά τη διάρκεια του Covid-19; • Ποια είναι η συνταγή για τον επιτυχημένο σχεδιασμό ΤΕΑ: Η διεθνής εμπειρία • Πρόσφατες πρωτοβουλίες της EIOPA: Κόστος και χρεώσεις, εκτίμηση κινδύνου των DC • Συμβουλές της EIOPA για συστήματα παρακολούθησης συντάξεων • Που κατευθύνεται το IORP II • Πώς επηρεάζει η δομή των συνταξιοδοτικών συστημάτων τις συντάξεις και την οικονομία • Επενδυτικές στρατηγικές μακροπρόθεσμου ορίζοντα.

6

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ (CSE): ΚΥΝΗΓΙ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΡΙΤΗΡΙΏΝ ESG

Η

ετήσια έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) και του Παρατηρητηρίου Εκθέσεων, που αξιολογεί τις πρακτικές δημοσιοποίησης πληροφοριών βιώσιμης ανάπτυξης και κριτηρίων ESG από τις ελληνικές επιχειρήσεις κατά την περίοδο 2019-2020, ανέδειξε τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών, τις τράπεζες και τις μεγάλες ενεργειακές ως ηγέτιδες στην εφαρμογή των κριτηρίων ESG. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, παρά τη θεαματική αύξηση σε σχέση με το 2020, ένα ποσοστό μόνο των Ελληνικών Εισηγμένων Εταιρειών αξιολογούνται από διεθνή ESG

Ratings, αποκτώντας ελκυστικότητα στους επενδυτές. 32 από τις 110 εταιρείες με έκθεση βιώσιμης ανάπτυξης για το 2019-2020 συμμετέχουν σε ένα ή περισσότερα ESG Ratings. Ωστόσο, ο περισσότερες αξιολογήσεις είναι σχετικά χαμηλές έως μεσαίες. Το 75% (24 εταιρείες) από τις 32 εταιρείες συμμετέχουν στον νέο Δείκτη ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών, που όμως εμφανίζει διαφορές από τις αξιολογήσεις των διεθνών οίκων. Όπως προκύπτει από την έρευνα, η κλιματική ουδετερότητα συνιστά τον δηλωμένο στόχο μιας εταιρείας.

Logistics Innovation

N E WS & U PDAT E S

Ξεκινά τον Ιανουάριο ο κύκλος των οικονομικών διευθυντών Ο κύκλος οικονομικών διευθυντών ξεκινά τη λειτουργία του τον Ιανουάριο και θα είναι ένας χώρος συνάντησης και ανταλλαγής των επικεφαλής Οικονομικών Τμημάτων ξένων και μεγάλων ελληνικών εταιρειών. Τα μέλη του κύκλου οικονομικών διευθυντών θα συναντώνται μια φορά τον μήνα (εκτός από τον Αύγουστο), στην Αθηναική λέσχη. Οι στόχοι του κύκλου οικονομικών διευθυντών είναι: • Η διευκόλυνση των επικεφαλής Οικονομικών Τμημάτων ξένων εταιρειών στην Ελλάδα και μεγάλων ελληνικών εταιρειών να κατανοήσουν καλύτερα το οικονομικό περιβάλλον της χώρας.

• Η ενθάρρυνση των κρατικών φορέων, κυρίως, να λάβουν υπ’όψιν τους τις θέσεις, απόψεις και προτάσεις των εταιρειών.

• Η ανταλλαγή κοινών προβληματισμών και απόψεων ανάμεσα στα μέλη του κύκλου.

• Το networking ανάμεσα στα μέλη του κύκλου.

Επίσης, στα μέλη του κύκλου προσφέρονται: • Πρόσκληση στο ετήσιο InvestGR Forum.

• Gourmet – θεματικό δείπνο ανάμεσα στα μέλη, μια φορά ετησίως. Στους κύκλους συμμετέχουν στελέχη ξένων πολυεθνικών και μεγάλων ελληνικών εταιρειών και η λειτουργία τους αποσκοπεί στη διευκόλυνση των στελεχών των εταιρειών να κατανοήσουν καλύτερα το πολιτικό, ρυθμιστικό, κοινωνικό και επικοινωνιακό περιβάλλον της χώρας.

ΈΚΘΕΣΗ ΤΗΣ UBS: Ταμείο Ανάκαμψης: H ΕΛΛΆΔΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΤΗΣ Τα 3,5 δις. ευρώ της πρώτης ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ δόσης έρχονται στις αρχές Σύμφωνα με την UBS, η ανάπτυξη της Ελλάδας φέτος αλλά και την επόμενη διετία θα κινηθεί σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας το 2022 θα σημειώσει μείωση στο 3,5% από 9,5% φέτος ενώ το δημόσιο χρέος στο 180% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2023. Για την UBS, τέσσερις είναι οι βασικοί παράγοντες της οικονομικής ανάπτυξης: 1. Η αναμονή αύξησης στις θέσεις εργασίας (3% σε διάστημα δύο ετών), που θα διαμορφώσει το μέσο ποσοστό ανεργίας στο 12% το 2023.

2. Το Ταμείο Ανάκαμψης, αφού η χώρα μας θα λάβει κεφάλαια ύψους 10,5 δισ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια (το 60% επιχορηγήσεις).

3. Η καταγραφή μονοψηφίων δεικτών NPE για τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες εντός του 2022 από περίπου 20% το 2021, μέσω τιτλοποιήσεων και πωλήσεων κόκκινων δανείων.

4. Οι τουριστικές εισπράξεις, που πιθανότατα να αγγίξουν έως το 2023 τις επιδόσεις-ρεκόρ του 2019.

FINANCE PRO

8

του 2022

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης επισήμανε ότι κυβέρνηση θα υποβάλλει ως το τέλος τους έτους το αίτημα εκταμίευσης της πρώτης δόσης του Ταμείου Ανάκαμψης, περίπου 3,5 δισ. ευρώ, που πιθανότατα θα εγκριθεί το πρώτο τρίμηνο του 2022. Προϋπόθεση υποβολής του αιτήματος αποτελεί το σχέδιο της λεγόμενης επιχειρησιακής συμφωνίας που εστάλη πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συνιστά μια περιγραφή ενδιάμεσων στόχων, πριν από τα ορόσημα κάθε εξαμήνου, από τα οποία εξαρτάται η εκταμίευση κάθε δόσης. Η κυβέρνηση θα εξετάσει το κείμενο και, σε περίπτωση συμφωνίας, θα προχωρήσει με το αίτημα εκταμίευσης. Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου οι δαπάνες ΠΔΕ και Ταμείου Ανάκαμψης αντιστοιχούσαν σε 7,2 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 7,7 δισ. ευρώ του Μεσοπρόθεσμου και έναντι δαπανών 7 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, όταν δεν υφίστατο το Ταμείο Ανάκαμψης. Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, η κατάθεση του αιτήματος για την εκταμίευση θα πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2021. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΌΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΏΝ ΓΡΗΓΌΡΗΣ: ΣΕ ΚΟΎΡΣΑ ΚΕΡΔΟΦΟΡΊΑΣ ΚΑΙ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΤΟ 2020 Τα αναγκαστικά μέτρων αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας που επιβλήθηκαν από την πολιτεία εξαιτίας του Covid – 19 είχαν ως αποτέλεσμα ο Κύκλος Εργασιών για τον όμιλο Εταιρειών Γρηγόρης να διαμορφωθεί το 2020 σε € 42,6 εκ. (έναντι € 62,0 εκ. το 2019). Η λειτουργική κερδοφορία του Ομίλου, όπως αυτή απεικονίζεται από τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), διαμορφώθηκε σε € 10,7 εκ. έναντι των € 16,2 εκ. της προηγούμενης χρήσης. Το 2020, ο Όμιλος άνοιξε και λειτούργησε 33 νέα καταστήματα σε Ελλάδα και εξωτερικό.Ταυτόχρονα, μέσω του δικτύου των καταστημάτων του, απασχολεί πάνω από 2.000 υπαλλήλους. Το 2020 υλοποιήσε επίσης μία σειρά δράσεων όπως η μείωση της σπατάλης τροφίμων, η υποστήριξη τοπικών κοινωνιών και η διάθεση συσκευασιών φιλικών προς το περιβάλλον, μεγιστοποιώντας την προσφορά του σε θέματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

EPSILON NET: Εισήλθε στον τομέα του Fintech με την εξαγορά του 88% της PCS Η EPSILON NET απέκτησε πρόσφατα το 88% της εταιρίας πληροφορικής PCS η οποία δραστηριοποιείται στην παροχή εξειδικευμένων λύσεων πληροφορικής σε επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η PCS έχει μακροχρόνια εμπειρία στην ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών λογισμικού για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα & ασφαλιστικούς οργανισμούς, συνδυάζοντας την εξειδικευμένη γνώση των χρηματοοικονομικών δεδομένων με το υψηλό επίπεδο τεχνολογικών δεξιοτήτων. Η συγκεκριμένη εξαγορά, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση, υλοποιεί τον σχεδιασμό της EPSILON NET για είσοδο σε ειδικές κάθετες αγορές, παρέχοντας καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.

EXPERT VIEW

Των ΝΊΚΟΥ ΒΈΤΤΑ , Γενικού Διευθυ ν τή Ιδρύ ματος Οικονομικών και Βιομηχ ανικών Ερευ νών – ΙΟΒΕ και Καθηγητή Οικονομικού Πανεπισ τημίου Αθηνών ΜΙΧ Ά Λ Η ΒΑ ΣΙ Λ ΕΙ Ά ΔΗ , Επικεφαλής Τμήματος Μακροοικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής, ΙΟΒΕ

Η ισχυρή ανάκαμψη και οι όροι μετάβασης σε διατηρήσιμη ανάπτυξη Καθοριστικός παράγοντας για την προοπτική της οικονομίας οι επενδύσεις

Η

ελληνική οικονομία ανέκαμψε έντονα στο δεύτερο τρίμηνο φέτος, κατά 16,2%, αύξηση πραγματικού ΑΕΠ που ήταν η πέμπτη υψηλότερη στην Ευρωζώνη, και πάνω από τον μέσο όρο της (13,8%). Στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου του 2021 το ΑΕΠ ήταν 6,3% υψηλότερο από πέρυσι, όταν είχε υποχωρήσει κατά 7,2%, ενώ δημιουργούνται συνθήκες για ανάκαμψη στο σύνολο του έτους που θα καλύψει το μεγάλο μέρος της αμέσως προηγούμενης βαθιάς ύφεσης. Η ισχυρή ανάκαμψη προήλθε κυρίως από την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, αναμενόμενο για διακυμάνσεις τόσο μεγάλου εύρους, καθώς η κατανάλωση αποτελεί μεγάλο μέρος του ελληνικού ΑΕΠ. Αυτή η εξέλιξη, όμως, σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της δημόσιας κατανάλωσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν εξυπηρετεί την αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου που χρειάζεται η χώρα. Παρά τις πιέσεις από την κρίση, η εγχώρια καταναλωτική δαπάνη ανερχόταν στο 87% του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο, κοντά στο μέσο όρο 2017-2019 (88,6%), όταν καταγράφονταν θετικοί ρυθμοί μεγέθυνσης. Πλέον, η ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί το σκέλος της ζήτησης στο οποίο θα ασκηθούν οι μεγαλύτερες πιέσεις από την αναμενόμενη άνοδο του πληθωρισμού. Ωστόσο, και η δημόσια κατανάλωση είναι ανάγκη να περιοριστεί σύντομα, ώστε να εξισορροπηθεί το ιδιαίτερα ελλειμματικό δημοσιονομικό ισοζύγιο. Η υψηλή κατανάλωση έχει σημαντική επίδραση στο εξωτερικό ισοζύγιο. Η σημαντική άνοδος των συνολικών εξαγωγών, στο δεύτερο τρίμηνο (22,5%), υπεραντισταθμίστηκε από τη διεύρυνση των εισαγωγών, που κατά τα 2/3 αφορούσε αγαθά. Επίσης, οι αυξημένες εισαγωγές προϊόντων εξυπηρετούσαν την κατανάλωση περισσότερο από ό,τι τις επενδύσεις. Στη θετική πλευρά, η ανοδική δυναμική των εξαγωγών αγαθών οδηγεί σε ιστορικά μέγιστες επιδόσεις τους και ως απόλυτο επίπεδο και ως ποσοστό του ΑΕΠ. Έτσι, βελτιώνεται η εξωστρέφεια της οικονομίας, σε μια περίοδο στην οποία σημειώνονται εκτεταμένες ανακατατάξεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες παγκοσμίως.

FINANCE PRO

10

Εφόσον η τάση συνεχιστεί, ενισχύεται η θέση της χώρας στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας σε τομείς λιγότερο ευάλωτους στις βραχυχρόνιες διακυμάνσεις της ζήτησης από ό,τι ο τουρισμός και άλλες υπηρεσίες. Καθοριστικός παράγοντας για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και το παραγωγικό υπόδειγμα που θα ακολουθήσει μεσοπρόθεσμα είναι η επενδυτική δραστηριότητα. Ο σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου αυξήθηκε 13% στο β’ τρίμηνο, αλλά και οριακά το 2020, όμως το επίπεδό του ως % του ΑΕΠ παραμένει χαμηλό (11,5% στο β’ τρίμηνο) και σχεδόν το μισό εκείνου στη δεκαετία πριν την κρίση χρέους (21,8%), αναδεικνύοντας εκτεταμένο επενδυτικό κενό. Η πρόκληση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη δεδομένου πως πολύ μεγάλο τμήμα των επενδύσεων στο παρελθόν ήταν στην οικοδομή και αυτό δεν μπορεί να ισχύσει μελλοντικά στον ίδιο βαθμό. Η κάλυψη σημαντικού μέρους του επενδυτικού κενού εναποτίθεται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ακόμα και αυτό, όμως, δεν επαρκεί για να καλύψει τη συσσωρευμένη επενδυτική υστέρηση και να υποστηρίξει τις παραγωγικές εξελίξεις μεσοπρόθεσμα. Χρειάζεται εκτεταμένη κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων, εγχώριων και από το εξωτερικό. Εφόσον αυτή ξεκινήσει αμέσως, μπορούν να αξιοποιηθούν παράλληλα η ρευστότητα που έχει αντλήσει το τραπεζικό σύστημα από την ΕΚΤ, το χαμηλό κόστος δανεισμού και η αυξημένη αποταμίευση εντός της πανδημίας. Κρίσιμη θα είναι η τόνωση της ελκυστικότητας της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού, που σχετίζεται με την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και άλλων εθνικών στρατηγικών. Η όσο το δυνατόν γρηγορότερη κινητοποίηση επενδυτικών δυνάμεων, σε συνδυασμό με νέα άνοδο των εξαγωγών, μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην τιθάσευση των δίδυμων ελλειμμάτων, στο δημοσιονομικό και το εξωτερικό ισοζύγιο, τα οποία επανέκαμψαν το 2020 και διατηρούνται ισχυρά και φέτος. Ταυτόχρονα, θα περιοριστεί η υπερβολική εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από την κατανάλωση των νοικοκυριών. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η Ά ΠΟΨ Η ΤΟΥ ΣΕ Σ Μ Α

Του ΒΑ ΣΙ Λ Η ΝΤΑΟΥ Σ Α ΝΗ, Ταμία Δ.Σ. ΣΕΣΜ Α

Ο ρόλος των συμβουλευτικών εταιρειών στον ψηφιακό μετασχηματισμό των Οργανισμών Είναι αναγκαία η χρήση κατάλληλων συμβουλευτικών υπηρεσιών

Δ

ιανύουμε την εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης με κύριο χαρακτηριστικό την αυτοματοποίηση της παραγωγής και της παροχή υπηρεσιών, με χρήση νέων ψηφιακών τεχνολογιών όπως: ψηφιακές πλατφόρμες, διαδίκτυο των πραγμάτων, υπολογιστικό νέφος, τεχνητή νοημοσύνη, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συστήματα cloud, ανάλυση δεδομένων, ρομποτική, κ.ά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, πέραν της άμεσης επίδρασης στον Δημόσιο Τομέα και στις υπηρεσίες που αυτός παρέχει στους πολίτες, επηρεάζει σημαντικά και τον ιδιωτικό τομέα, σε κρίσιμους και ιδιαίτερα σημαντικούς τομείς, όπως η βιομηχανική παραγωγή, οι μεταφορές, η ενέργεια, η αγροδιατροφή, η υγεία. Αποτελεί πλέον ιδιαίτερα κρίσιμο παράγοντα για τη διαρκή βελτίωση των εφαρμοζόμενων διαδικασιών, δημιουργώντας κατάλληλες προϋποθέσεις για ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών, όπως επίσης και για τη διάθεση αυτών μέσα από νέα κανάλια. Η πρόσφατη εμπειρία που είχαμε όλοι από τη διαχείριση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης, όπου σε σύντομο χρονικό διάστημα οργανισμοί του δημοσίου τομέα και επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα αναγκάστηκαν να μετασχηματιστούν ψηφιακά σε άμεσο χρόνο για να υπάρξει η επιχειρησιακή συνέχεια και λειτουργία, απέδειξαν τη χρησιμότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού και μάλιστα σε πρωτόγνωρες συνθήκες. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί βασική προτεραιότητα για τις χώρες της Ε.Ε. και φυσικά για τη χώρα μας. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας - Ελλάδα 2.0 (“Next Generation EU”) έχει ως κεντρικό πυλώνα την «Ψηφιακή Μετάβαση», με προϋπολογισμό 2.13 δις € για την υλοποίηση χρηματοδοτούμενων έργων συνδεσιμότητας και ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους και των επιχειρήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η χώρα μας, καλείται να υλοποιήσει ψηφιακά έργα με στόχο την ασφάλεια των πολιτών και των επιχειρήσεων, την πλήρη προσβασιμότητα, την ενίσχυση υποδομών επικοινωνιών, κ.ά.

FINANCE PRO

11

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός με τη χρήση νέων τεχνολογιών, δημιουργεί κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων σε νέες αγορές. Βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας, στη διαχείριση κινδύνων, στην αποφυγή σφαλμάτων και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Με βάση τα παραπάνω είναι κατανοητή η ανάγκη χρήσης κατάλληλων συμβουλευτικών υπηρεσιών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα χρειάζονται συμβουλευτικές υπηρεσίες που θα βοηθήσουν ουσιαστικά στη δημιουργία οριοθετημένης στρατηγικής και στη σταδιακή υιοθέτηση νέων κατάλληλων τεχνολογιών. Θα πρέπει να συνεργαστούν με συμβουλευτικές εταιρίες που διαθέτουν κατάλληλο στελεχιακό δυναμικό, άρτια εκπαιδευμένο, με τεχνογνωσία στη διαχείριση έργων και κινδύνων. Η συμβουλευτική εταιρία που θα επιλεγεί, θα πρέπει να αναλύσει λεπτομερώς την υφιστάμενη κατάσταση και, χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθοδολογίες, να προτείνει λύσεις με υψηλή προσθετική αξία, βάσει συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων και σε συνάρτηση με την αναπτυξιακή προοπτική της επιχείρησης, βοηθώντας στη θέσπιση και παρακολούθηση κρίσιμων στόχων, αλλά και βρίσκοντας χρηματοδοτικές λύσεις για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων νέων τεχνολογιών. Στον Δημόσιο Τομέα, ο ρόλος των συμβουλευτικών εταιριών αφορά την παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου για τον σχεδιασμό, την ωρίμανση, την ανάλυση και την υλοποίηση έργων ψηφιακού μετασχηματισμού και την κατάρτιση προδιαγραφών για τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Κλείνοντας θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια διαρκής προσπάθεια, και απαιτεί στρατηγική και κατάλληλους ανθρώπους για την εφαρμογή. Οι εταιρίες – μέλη του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) είναι σε θέση να παρέχουν ολοκληρωμένες λύσεις συμβουλευτικών υπηρεσιών στον ψηφιακό μετασχηματισμό. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Του ΓΕΩΡΓΙΟY Ι. ΔΟΥ ΚΙΔΗ, Καθηγητή σ το Οικονομικό Πανεπισ τήμιο Αθηνών

Αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων της ανώτατης εκπαίδευσης Άμεση προτεραιότητα η αξιολόγηση των τμημάτων που δημιουργήθηκαν την τελευταία τριετία

Σ

τα 25 Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας μας λειτουργούν 430 Τμήματα. Από αυτά τα 275 έχουν μια πολυετή λειτουργία ενώ τα 155 λειτούργησαν την τελευταία τριετία, εκ των οποίων αρκετά ως αποτέλεσμα της ‘ανωτατικοποίησης’ των ΤΕΙ. Δηλαδή είχαμε μια διεθνή πρωτοτυπία όπου με συνοπτικές διαδικασίες αυξήθηκαν τα ανώτατα πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας κατά τουλάχιστον 50%. Αυτό που σε οποιαδήποτε αναπτυγμένη χώρα θα έπαιρνε αρκετά χρόνια, στην δική μας επιβλήθηκε να υλοποιηθεί σε κάποιους μήνες. Τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αρκετά από αυτά τα νέα τμήματα είναι το πολύ εξειδικευμένο περιεχόμενο σπουδών τους, η έλλειψη ποιοτικού ακαδημαϊκού προσωπικού, ο κορεσμός του επιστημονικού αντικειμένου, οι αναγκαίες σύγχρονες υποδομές, οι φοιτητές με τα απαιτούμενα ακαδημαϊκά προσόντα και η επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων. Άρα θα πρέπει να δοθεί άμεση προτεραιότητα στην αξιολόγηση των πολλών δεκάδων αυτών τμημάτων που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια με αμφίβολες επιστημονικές τεκμηριώσεις. Αν χρειαστεί θα πρέπει να παρθούν γενναίες αποφάσεις γιατί η επιστήμη και εκπαίδευση είναι η βάση για την ανάπτυξη της κοινωνίας και οικονομίας, ενώ εμπεριέχουν βασικές αρχές της έννοιας της αριστείας. Ως επόμενο βήμα για τα τμήματα που θα αξιολογηθούν θετικά θα πρέπει να είναι η προσέλκυση ικανού αριθμού νέων υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκών, που ευτυχώς υπάρχουν είτε εγκλωβισμένοι στην ελληνική πραγματικότητα ή από τις πολλές χιλιάδες ελληνικών καθηγητών που διαπρέπουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Πέρα όμως των προβλημάτων με τα νέα αυτά τμήματα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και τα χρονίζοντα προβλήματα στη τριτοβάθμια εκπαίδευση αξιοποιώντας βέλτιστες πρακτικές από το εξωτερικό. Μεταξύ των θεμάτων για αντιμετώπιση είναι η μη σύνδεση των προγραμμάτων σπουδών με την αγορά εργασίας με το τεράστιο πρόβλημα ανεργίας που αυτό συνεπάγεται, αφού το 40% των αποφοίτων ΑΕΙ δεν βρίσκουν εργασία, και η έλλειψη ικανών ακαδημαϊκών δασκάλων και ερευνητών με σοβαρό FINANCE PRO

12

επιστημονικό έργο διεθνώς αναγνωρισμένο. Στο άρθρο αυτό παρατίθενται κάποιες προτάσεις για την όσο το δυνατόν άμεση αντιμετώπιση των περισσότερων προκλήσεων.

Αποδέσμευση της αμφιμονοσήμαντης σχέσης του ενός τμήματος με το ένα πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών

Στην Ελλάδα έχουμε μια διεθνή πρωτοτυπία όπου ένα πανεπιστημιακό τμήμα μπορεί να προσφέρει μόνο ένα πρόγραμμα σπουδών. Η πρόταση είναι το πανεπιστημιακό τμήμα να έχει την δυνατότητα να προσφέρει πάνω από ένα ΠΠΣ (μόνο του ή σε συνεργασία με άλλο τμήμα), όπως συμβαίνει στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα του εξωτερικού. Αυτό μπορεί να αποτρέψει την τάση για δημιουργία νέων τμημάτων στο μέλλον αφού οι αναγκαίοι πόροι (χρόνος, χρήμα, άνθρωποι) δημιουργίας νέου τμήματος είναι πολλαπλάσιοι από την δημιουργία νέου προγράμματος σπουδών. Επίσης δίνει την δυνατότητα στα ακαδημαϊκά τμήματα να είναι πιο ευέλικτα και να ανταποκρίνονται άμεσα στις προκλήσεις ανάδειξης νέων επιστημονικών/επαγγελματικών ειδικεύσεων.

Εθνικό πρόγραμμα κινητικότητας φοιτητών

Χιλιάδες Έλληνες φοιτητές κάθε χρόνο συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus που τους επιτρέπει να φοιτήσουν για ένα εξάμηνο σε ένα Ευρωπαϊκό ΑΕΙ, ενώ αντίστοιχος αριθμός ευρωπαίων φοιτητών φοιτά σε ελληνικά ΑΕΙ. Δυστυχώς αυτή η κινητικότητα δεν επιτρέπεται μεταξύ Ελληνικών ΑΕΙ. Η πρόταση είναι να δοθεί η δυνατότητα οι φοιτητές/τριες να κάνουν ένα εξάμηνο σε ένα άλλο τμήμα ΑΕΙ, για παράδειγμα μια φοιτήτρια γεωπονικής σχολής να φοιτήσει σε σχολή διοίκησης και ένας φοιτητής φυσικομαθηματικής σχολής να φοιτήσει σε σχολή πληροφορικής. Αυτό θα ενισχύσει την αναγκαία πια διεπιστημονικότητα των σπουδών, θα δώσει την δυνατότητα σε χιλιάδες Έλληνες φοιτητές να συμπληρώσουν/αναβαθμίσουν τις δεξιότητες τους, αλλά και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της ανεργίας που είναι τόσο έντονο στους πτυχιούχους πανεπιστημιακών σχολών. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ο θεσμός των Joint Chairs για διακεκριμένους Έλληνες καθηγητές του εξωτερικού

Σε αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με το ποιοτικό ακαδημαϊκό προσωπικό λόγω της μικρής κινητικότητας, έλλειψης πόρων για νέες θέσεις, γραφειοκρατίας και προβληματικών διαδικασιών εκλογής. Η πρόταση είναι με ευέλικτο τρόπο να δίνεται η δυνατότητα στους πολλούς χιλιάδες Έλληνες καθηγητές πανεπιστημίων του εξωτερικού να έχουν μια θέση επισκέπτη καθηγητή σε ελληνικό ΑΕΙ για 1-3 μήνες τον χρόνο με φυσική παρουσία, που θα υποστηρίζει την έρευνα/ επίβλεψη διδακτορικών, την εξειδικευμένη εκπαίδευση και γενικά την ποιοτική αναβάθμιση και συνεργασίες του τμήματος. Η χρονική διάρκεια της θέσης να είναι κατ’ ελάχιστον 3-5 έτη και ο καθηγητής θα έχει στον επιστημονικό του τίτλο και την ελληνική ακαδημαϊκή ιδιότητα (affiliation). Ο θεσμός αυτός θα αναβαθμίσει επίσης τα ελληνικά πανεπιστήμια στις διεθνείς αξιολογήσεις και άρα την δυνατότητα τους να συμμετέχουν ενεργά στα διεθνή οικοσυστήματα εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας.

Σταδιακή υποχρεωτικότητα της πρακτικής άσκησης

Ο θεσμός της πρακτικής άσκησης είναι ο κύριος σύνδεσμος της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ενώ παράλληλα αναβαθμίζει σε μεγάλο βαθμό τις αποκτηθείσες δεξιότητες των φοιτητών. Σε λίγα τμήματα που είναι υποχρεωτική, τουλάχιστον 1 στους 3 φοιτητές βρίσκει δουλειά πριν ακόμα πάρει το πτυχίο, ενώ στην ουσία οι απόφοιτοι έχουν μηδενική ανεργία. Η αντίστοιχη μάλιστα ζήτηση από τις εταιρίες για πρακτική άσκηση είναι τεράστια. Δυστυχώς όμως μόνο 2 στους 10 αποφοίτους ΑΕΙ κάνει πρακτική άσκηση ως μέρος της απόκτησης του πτυχίου τους.

FINANCE PRO

13

Πέρα της σταδιακής υποχρεωτικότητας στην πλειοψηφία των ακαδημαϊκών τμημάτων, θα πρέπει να αναβαθμιστεί το ελλιπές υπάρχον θεσμικό πλαίσιο που δυστυχώς δεν καλύπτει πλήρως μετά από τόσα χρόνια μιας τόσο σημαντικής δράσης/πρωτοβουλίας για τους νέους.

Αναβάθμιση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων

Στις αναπτυγμένες χώρες η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν πραγματοποιείται μόνο στην αρχή της επαγγελματικής καριέρας σε προπτυχιακό επίπεδο αλλά τουλάχιστον ακόμη μια φορά, σε μεταπτυχιακό επίπεδο λόγω των σημαντικών γνωσιακών εξελίξεων σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους αλλά και γιατί προσφέρουν την αναγκαία εξειδίκευση σε προπτυχιακές σπουδές γενικού περιεχομένου, πιθανόν μια δεύτερη ευκαιρία για σωστή επιλογή επιστημονικού κλάδου και την βάση για σοβαρές διδακτορικές σπουδές. Για αυτό τον λόγο σε αυτές τις χώρες υπάρχει πρόνοια ότι κατ΄ ελάχιστον τα μεταπτυχιακά προγράμματα να προσφέρει τουλάχιστον τις θέσεις, σε αριθμό, αυτών που αποφοιτούν από τα προπτυχιακά. Δυστυχώς στην Ελλάδα, παρά τα σημαντικά βήματα που έγιναν τα τελευταία χρόνια και τη λειτουργία πάνω από 1000 μεταπτυχιακών προγραμμάτων, είμαστε πολύ μακριά από αυτό τον στόχο αφού τα προγράμματα αυτά προσφέρουν ετησίως το ένα τρίτο των θέσεων που προσφέρονται για προπτυχιακές σπουδές. Άρα είναι αναγκαίο η ολοκληρωμένη αξιολόγηση των υπαρχόντων μεταπτυχιακών προγραμμάτων, η διεθνοποίηση τους μέσω κοινών προγραμμάτων, η λειτουργία νέων σε τομείς σημαντικούς σε επιστημονικό και αναπτυξιακό επίπεδο και τέλος ένα στρατηγικό πλάνο δεκαετίας για σταδιακή αύξηση και παροχή θέσεων φοίτησης σε αριθμό τουλάχιστον αυτού των αποφοίτων από τα προπτυχιακά προγράμματα. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Τoυ Λ Ά ΜΠΡΟΥ ΜΠΈΛ ΕΣΗ, Αν τιπρόεδρος της Πανελ λήνιας Ένωσης Λογισ τών Οικονομολόγων (Π Α Ε ΛΟ)

MYDATA (my Digital Accounting and Tax Application) Τι αλλαγές φέρνει η ηλεκτρονική τιμολόγηση

Τ

ην τελευταία 15ετία κάθε μέρα και περισσότερο γινόταν αναγκαία η ύπαρξη μίας ηλεκτρονικής εφαρμογής η οποία θα συνέδεε τα λογιστήρια των επιχειρήσεων με τις υπηρεσίες της Εφορίας. Όλοι όσοι ασχολούνταν με τίς οικονομικές, λογιστικές και ελεγκτικές εργασίες όπως επίσης και το ελεγκτικό προσωπικό των εφοριών συμφωνούσαν ότι ήταν κάτι που έπρεπε οπωσδήποτε να γίνει γιατί εκεί οδηγούσε η εποχή. Τελικά το 2018 ξεκίνησε μία φιλόδοξη ελληνική προσπάθεια η οποία ονομάσθηκε my data (my Digital Accounting and Tax Application). Από την αρχή του Νοέμβρη του 2021, το my data μπήκε πλέον για τα καλά στην ζωή όλων των επιχειρήσεων και των λογιστηρίων, των λογιστών και των λογιστικών γραφείων. Το πρώτο που έγινε από την ΑΑΔΕ όταν σχεδιάσθηκε το 2018 ήταν το να ερωτηθούν οι εταιρείες λογισμικού στην Ελλάδα αν θα μπορέσουν να υποστηρίξουν το δύσκολο αυτό εγχείρημα ερώτημα στο οποίο ανταποκρίθηκαν θετικά. Ο αμέσως επόμενος κλάδος που ενημερώθηκε ήταν οι λογιστές που επωμίζονται το βάρος της εφαρμογής οι οποίοι όμως έμειναν πολύ πίσω ως προς την εκπαίδευση τους και αυτό γιατί ήταν ο φορέας που στην διάρκεια της πανδημίας υποστήριξε το πρακτικό μέρος της υλοποίησης των οικονομικών μέτρων στήριξης, οι οποίοι όμως πλέον εκπαιδεύονται και προσαρμόζονται για την εφαρμογή του my data. Μάλιστα μετά την πρόσφατη ανακοίνωση από το Υπουργείο Ανάπτυξης και το ΟΕΕ για την επιδότηση των λογιστών για προμήθεια εξοπλισμού, αλλά και για εκπαίδευση τους σίγουρα μετά από κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στην υλοποίηση της εφαρμογής με σωστό τρόπο. Τέλος στην υλοποίηση της εφαρμογής εμπλέκονται και οι εφοριακοί και οι ελεγκτές οι οποίοι πλέον θα διενεργούν τους ελέγχους με διαφορετικούς τρόπους και πρωτόκολλο από αυτούς που εφάρμοζαν μέχρι τώρα. Ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία εκπαίδευσης των ελεγκτών και των εφοριακών.

FINANCE PRO

14

Η διαδικασία των ελέγχων θα διαφοροποιηθεί σημαντικά και πλέον θα είναι στοχευμένοι χωρίς την παρουσία των ελεγκτών στην επιχείρηση όλο και περισσότερο και εφόσον φυσικά είναι εφικτό (πχ κάποια θέματα διακίνησης και έκδοσης αποδείξεων λιανικής απαιτούν και φυσική παρουσία), ενώ οι επιστροφές ΦΠΑ και ΦΟΡΩΝ από το 2023 θα γίνονται με απευθείας έλεγχο από το σύστημα, κάτι που σημαίνει πολύ ταχύτερες επιστροφές και λιγότερη ταλαιπωρία για λογιστές και ελεγκτές. Επίσης επισημαίνουμε ιδιαίτερα τα παρακάτω: διαβίβαση μπορεί να γίνει από Λογιστές που είναι πιστοΗ ποιημένοι από το ΟΕΕ με άδεια Α και β τάξης. Έτσι με αυτό τον τρόπο αποκλείονται οι μη πιστοποιημένοι λογιστές αλλά και ο οποιοσδήποτε τρίτος, κάτι πάρα πολύ σημαντικό γιατί σίγουρα αυτή η διαδικασία προστατεύει το επάγγελμα του λογιστή Φοροτέχνη Το 2022 είναι έτος προσαρμογής αλλά και υποχρεωτικότητας Οι κυρώσεις έχουν καταγραφεί και το αν θα εφαρμοσθούν το 2022 είναι θέμα απόφασης Υπουργού και Διοικητή της ΑΑΔΕ, όμως άποψη μας είναι -δεδομένου ότι μιλάμε για έτος προσαρμογής- ότι δεν θα πρέπει να ισχύσουν τα πρόστιμα και οι κυρώσεις παρά μόνο στην περίπτωση της μη διαβίβασης Αυτή τη στιγμή διαβιβάζονται 1.000.000 παραστατικά ανά ημέρα και μέχρι το τέλος του έτους που θα έχει ολοκληρωθεί η πλήρης ένταξη και διαβίβαση αναμένεται να πολλαπλασιαστούν Το 2021 διαβιβάζονται μόνο τα έσοδα από όλες τις επιχειρήσεις μέχρι 31/03/2022 Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ταμειακές μηχανές και ταμειακούς μηχανισμούς (ΦΗΜ-ΦΤΜ) αλλά θα μπορούν να διαβιβάσουν συγκεντρωτικά ανά μήνα από το ERP του Λογιστή τους Από την εφαρμογή του my data δεν εξαιρείται καμία επιχείρηση, ούτε τα σωματεία ,οι σύλλογοι και οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

A DV ERTOR I A L

Quantum BITS: Παρέχει λύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών υπηρεσιών Επιλέξτε το Quantum Financial Reporting Service Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΚΟΣΝΕΤΖΏΦ, IT Director, co-founder

Η

λογιστική και χρηματοοικονομική διοίκηση αποτελούν αναπόσπαστα μέρη μιας ομαλής επιχειρηματικής λειτουργίας. Η προσεκτική διαχείριση των περιοχών αυτών θα διασφαλίσει ότι οι προμηθευτές μπορούν να πληρωθούν, τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται, η φορολογική συμμόρφωση είναι πραγματικότητα, το προσωπικό αμείβεται για την εργασία του και η εταιρία έχει ένα βιώσιμο και ρεαλιστικό στρατηγικό σχεδιασμό.

Tα βασικά υπολογιστικά φύλλα του Excel θα έπρεπε να έχουν εκλείψει από τις ροές εργασιών χρηματοοικονομικών και λογιστικών. Η σύγχρονη λογιστική και χρηματοοικονομική απαιτούν περισσότερη λειτουργικότητα από ποτέ για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου διοικητικού φόρτου εργασίας. Οι διαδικασίες μη αυτόματης εισαγωγής και εξαγωγής δεδομένων δεν είναι πλέον εφικτές και η λειτουργικότητα αναλυτικών στοιχείων του Excel είναι πρωτόγονη σε σύγκριση με πιο σύγχρονες εναλλακτικές λύσεις. Παρόλα αυτά πολλές ΜμΕ ακόμα βασίζονται σε αυτά τα εργαλεία κυρίως λόγω έλλειψης μιας καλύτερης οικονομικής λύσης αλλά και λόγω της φαινομενικής ευκολίας που αυτά παρέχουν.

Γιατί Ψηφιοποίηση τώρα;

Η ψηφιοποίηση των οικονομικών υπηρεσιών ενσωματώνει έναν πλήρη ψηφιακό μετασχηματισμό συστημάτων και διαδικασιών των επιχειρήσεων. Πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Διοίκησης Λογιστών (IMA) βρήκε ότι το ένα τρίτο των λογιστικών ομάδων αφιερώνουν μεταξύ 51% και 75% του χρόνου τους σε διοικητικές εργασίες χαμηλού επιπέδου. Επιπλέον, το 56% των ερωτηθέντων τόνισε πώς η αυτοματοποίηση είναι απαραίτητη για να συμβαδίζει με τον αυξανόμενο φόρτο εργασίας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός μέσω της ψηφιοποίησης είναι ένας τρόπος για να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος και να καταστεί δυνατή η πιο εκτεταμένη αυτοματοποίηση.

Πώς να προσεγγίσετε την ψηφιοποίηση στις οικονομικές υπηρεσίες

Πριν την ψηφιοποίηση, είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσετε το τρέχον επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας της επιχείρησής σας. Η ανάλυση αυτού θα σας δείξει πού είναι απαραίτητες βελτιώσεις και θα σας βοηθήσει να αποφύγετε να επενδύσετε σε τομείς που θα προσφέρουν μικρή ή άκαιρη απόδοση επένδυσης (ROI).

FINANCE PRO

15

Η δική μας λύση

Η Quantum BITS, ως υβριδική εταιρία που παρέχει υπηρεσίες λογιστικής αλλά και πληροφορικής, είναι στην μοναδική θέση όχι μόνο να κατανοεί τις ανάγκες των οικονομικών υπηρεσιών αλλά να μπορεί να συμβάλει στην ψηφιοποίηση και αυτοματισμό τους. Αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα των οικονομικών στοιχείων για τη λήψη αποφάσεων τόσο από την πλευρά των συνεργατών μας όσο και από την πλευρά των ενδιαφερόμενων μερών (τράπεζες, δημόσιοι φορείς, επενδυτές κλπ.), δημιουργήσαμε μέσω των inhouse υπηρεσιών Πληροφορικής της Quantum BITS, ένα online personalized data analysis web app που ονομάσαμε Quantum Financial Reporting Service (QFRS) και το όποιο έχει ήδη βραβευτεί με χρυσή διάκριση στα Accounting Awards 2020. Μέσω του QFRS παρέχεται η δυνατότητα παραγωγής αυτοματοποιημένων οικονομικών αναφορών και η οπτικοποίηση αυτών (με χρήση ενεργών διαγραμμάτων/infographics), βασισμένων στα οικονομικά δεδομένα που απεικονίζονται στα λογιστικά αρχεία (Υπόλοιπα Λογαριασμών Γενικής Λογιστικής). Παρέχουμε με αυτήν την υπηρεσία τη δυνατότητα, ακόμα και στην πιο μικρή επιχείρηση, να αποκτήσει πρόσβαση σε ένα εύχρηστο ψηφιακό εργαλείο χρηματοοικονομικής παρουσίασης των αποτελεσμάτων της καθώς και δυνατότητα σύγκρισης περιόδων για εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Οι δυνατότητες του QFRS δε σταματούν εδώ φυσικά δεδομένου του ότι πρόκειται για agile εφαρμογή. Η Quantum BITS προχωράει ήδη στην προσθήκη μιας budgeting εφαρμογής σε αυτό το ψηφιακό οικοσύστημα ώστε να αυτοματοποιήσει (κατά το δυνατόν) και αυτήν την ανάγκη των οικονομικών υπηρεσιών αφήνοντας χρόνο για κριτική ανάλυση και τεκμηρίωση που είναι και η ουσία εντέλει.

Λεωφόρος Μεσογείων 15, 2ος όροφος, Τ.Κ.: 11526, Αθήνα, Ελλάδα T: 2112104050 E: info@quantum.gr https://www.quantum.gr/

NOEMΒΡΙΟΣ 2021

COV ER STORY

Σ Τ ΈΦΑ ΝΟΣ Μ Ή Τ Σ ΙΟΣ Partner, Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της EY Ελλάδος

Πρέπει σήμερα να αναπτύξουμε το σύστημα διαχείρισης φορολογικών διαφορών του αύριο FINANCE PRO

16

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η μεταβολή του παγκόσμιου φορολογικού τοπίου ασκεί πιέσεις στις φορολογικές διευθύνσεις των επιχειρήσεων. Ο κύριος Στέφανος Μήτσιος τονίζει στο FinancePro σε ποιες κατευθύνσεις πρέπει να κινηθούν οι επικεφαλής των φορολογικών διευθύνσεων μέσα σε αυτό το περιβάλλον αλλά και πώς να αντιμετωπίσουν τους φορολογικούς κινδύνους. Πώς διαμορφώνεται σήμερα το παγκόσμιο φορολογικό περιβάλλον και πώς αυτό επηρεάζει τις φορολογικές διευθύνσεις και στη χώρα μας; Σήμερα το παγκόσμιο φορολογικό τοπίο μεταβάλλεται δραστικά, ασκώντας τεράστιες πιέσεις στις φορολογικές διευθύνσεις των επιχειρήσεων. Οι δυνατότητες των φορολογικών αρχών έχουν εξελιχθεί εντυπωσιακά κατά την τελευταία εξαετία, αφότου άρχισε να αναθεωρείται δραστικά το διεθνές φορολογικό πλαίσιο. Οι φορολογικές αρχές σε ολόκληρο τον κόσμο ψηφιοποιούνται, πολλαπλασιάζοντας την ικανότητά τους να κατανοούν πολύπλοκες αλυσίδες αξίας, χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο εύρος δεδομένων. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φορολογικές αρχές γνωρίζουν περισσότερα για τις φορολογικές ή τελωνειακές δραστηριότητες μιας εταιρείας από ό,τι η ίδια η εταιρεία! Ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα ψηφιοποίησης της φορολογίας στη χώρα μας, αποτελεί η εισαγωγή των ηλεκτρονικών βιβλίων και η διαβίβαση δεδομένων των επιχειρήσεων στην πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ – ένα έργο το οποίο ως EY γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς, για την υλοποίησή του, συνεργαστήκαμε στενά με την ελληνική Φορολογική Διοίκηση, ενώ έχουμε ήδη υποστηρίξει πολλές εταιρείες διαφόρων κλάδων στην εφαρμογή του. Από την άλλη πλευρά, η ανάγκη να ισοσκελιστούν οι κρατικοί προϋπολογισμοί, μετά την εκτόξευση των δαπανών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αναμένεται να οδηγήσει σε αυστηρότερη εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας και στην εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων. Παράλληλα, ο ρόλος των επικεφαλής των φορολογικών διευθύνσεων διαφοροποιείται και ενισχύεται, καθώς καλούνται να διαδραματίσουν έναν ολοένα και πιο στρατηγικό ρόλο, διαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις δημιουργούν, μετρούν και αναφέρουν τη μακροπρόθεσμη αξία.

Τι θα πρέπει να κάνουν οι επικεφαλής φορολογικών διευθύνσεων για να καθοδηγήσουν τους οργανισμούς και τις ομάδες τους μέσα από αυτές τις αλλαγές; Στο περιβάλλον που περιέγραψα, οι επικεφαλής των φορολογικών διευθύνσεων, παγκοσμίως - περιλαμβανομένης και της Ελλάδας - θα πρέπει να κινηθούν σε τρεις βασικές κατευθύνσεις: FINANCE PRO

Πρώτον, να αναγνωρίσουν τον ρόλο που διαδραματίζουν τα φορολογικά ζητήματα στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, αλλά και τους κινδύνους που συνεπάγονται οι ανακύπτουσες φορολογικές διαφορές, τόσο στην κερδοφορία, όσο και στη φήμη της εταιρείας. Δεύτερον, να εξασφαλίσουν την ευθυγράμμιση ανθρώπινων πόρων, διαδικασιών και τεχνολογίας, για να βοηθήσουν την επιχείρηση να διαχειρίζεται, αλλά και να προβλέπει και να προλαμβάνει δυσάρεστες εκπλήξεις φορολογικών ελέγχων και δικαστικές διαμάχες, αξιοποιώντας μια σειρά από διαθέσιμα «εργαλεία». Και, τρίτον, να κατανοήσουν ότι η υιοθέτηση μιας προσέγγισης εστιασμένης στο μέλλον απαιτεί θεμελιώδεις αλλαγές στη φορολογική διεύθυνση. Είναι τόσο ραγδαίες και τόσο πολυεπίπεδες οι αλλαγές που συντελούνται σήμερα, ώστε να έχει γίνει πλέον σαφές ότι οι φορολογικές διαφορές που θα προκύψουν σε τρία χρόνια θα είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Για να μπορούμε να τις προβλέψουμε, είναι εξαιρετικά σημαντικό να επανεξετάσουμε συνολικά τη στρατηγική διαχείριση του φορολογικού κινδύνου και των φορολογικών διαφορών και να επενδύσουμε σε νέες τεχνολογίες και εξειδικευμένο ανθρώπινο στελεχιακό δυναμικό. Με απλά λόγια, θα πρέπει να αναπτύξουμε ένα σύστημα διαχείρισης φορολογικών διαφορών για το αύριο, από σήμερα.

Μαζί με την αβεβαιότητα του φορολογικού περιβάλλοντος, αυξάνεται και ο φορολογικός κίνδυνος. Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι φορολογικοί κίνδυνοι για τις επιχειρήσεις σήμερα; Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για αποτελεσματική προσέγγιση διαχείρισης φορολογικών διαφορών, αν αυτή δεν βασίζεται σε μια συνολική αξιολόγηση όλων των φορολογικών κινδύνων που αντιμετωπίζει η επιχείρηση. Ο πρωταρχικός στόχος της ανάλυσης και αξιολόγησης του φορολογικού κινδύνου είναι η πρόληψη και η αποφυγή των φορολογικών διαφορών πριν αυτές συμβούν. Βασίζεται σε συστήματα και διαδικασίες που ενισχύουν τον έλεγχο, την παρακολούθηση, τη συμμόρφωση και τις προσπάθειες πρόληψης. Είναι μια συνεχής και εξελισσόμενη διαδικασία. Η αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης εξαντλεί τη χρησιμότητά της μόλις αλλάξουν τα δεδομένα, κάτι που συμβαίνει ολοένα και συχνότερα.

17

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COV ER STORY

Σύμφωνα και με την ετήσια έρευνα της ΕΥ, Tax Risk and Controversy Survey, τρεις είναι οι κυρίαρχες κατηγορίες κινδύνων που εντοπίζουν τα στελέχη των φορολογικών διευθύνσεων: πρώτον, οι συνεχιζόμενες ανησυχίες που σχετίζονται, κατά κύριο λόγο, με τις ενδοομιλικές συναλλαγές, δεύτερον οι προκλήσεις που σχετίζονται με τις φορολογικές επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 και, τρίτον, τα ζητήματα που σχετίζονται με τις πρωτοβουλίες του Ο.Ο.Σ.Α. για τη διάβρωση της φορολογικής βάσης και τη μεταφορά κερδών (τα λεγόμενα BEPS). Μια ακόμη μεγάλη κατηγορία κινδύνων που βρίσκεται σήμερα όλο και πιο έντονα στα ραντάρ των φορολογικών διευθύνσεων και που δεν θα πρέπει καμία επιχείρηση να παραβλέψει, είναι οι φορολογικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή. Ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες, όπως το νομοθετικό πακέτο “Fit for 55” που εισήγαγε η Ε.Ε. φέτος, επηρεάζουν τη φορολογική πολιτική, τόσο όσον αφορά την έμμεση φορολογία, αλλά και στο πεδίο της άμεσης φορολογίας, και δημιουργούν νέα ζητήματα στα οποία πρέπει να επικεντρωθούν οι επιχειρήσεις. Στις κατηγορίες αυτές, τέλος, πρέπει να προσθέσουμε και τις απειλές που πηγάζουν μέσα από την ίδια την επιχείρηση. Η βελτίωση της επικοινωνίας εντός της εταιρείας είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να διασφαλίσουν οι επικεφαλής των φορολογικών διευθύνσεων ότι το τμήμα τους παραμένει ενήμερο για την επιχειρηματική στρατηγική, τις νέες επενδύσεις που σχεδιάζονται και οποιαδήποτε απόφαση επηρεάζει τους φόρους που πρέπει να καταβάλει η εταιρεία. Η επικοινωνία μπορεί να είναι «οριζόντια» με τις υπόλοιπες επιχειρησιακές μονάδες και τα εμπορικά και υποστηρικτικά τμήματα ή «κάθετη», προερχόμενη από το Διοικητικό Συμβούλιο, τη διευθυντική ομάδα ή την Επιτροπή Ελέγχου.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φορολογικές αρχές γνωρίζουν περισσότερα για τις φορολογικές ή τελωνειακές δραστηριότητες μιας εταιρείας, από ό,τι η ίδια η εταιρεία!

FINANCE PRO

18

Μπορεί η τεχνολογία να ενισχύσει το έργο των φορολογικών διευθύνσεων στη διαχείριση των ελέγχων και των φορολογικών διαφορών; Η τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των φορολογικών ελέγχων και των όποιων ανακυπτουσών διαφορών. Τα σωστά εργαλεία επιτρέπουν στις φορολογικές διευθύνσεις να καταγράφουν κάθε μεμονωμένο βήμα του φορολογικού ελέγχου ή της διαδικασίας διαχείρισης διαφορών, σε μια κεντρική πλατφόρμα, δίνοντας τη δυνατότητα στους επικεφαλής των φορολογικών διευθύνσεων να αποκτήσουν συνολική εικόνα της κατάστασης και του βαθμού οικονομικής έκθεσης της επιχείρησης. Με τον ίδιο τρόπο, τα δεδομένα κάθε φορολογικού «διακανονισμού» θα πρέπει να αποθηκεύονται και να μπορούν να αξιοποιηθούν για εκτιμήσεις σχετικά με το πιθανό κόστος μιας παρόμοιας φορολογικής διαφοράς στο μέλλον. Όταν η επιχείρηση λαμβάνει ένα ερώτημα ή αίτημα από μια φορολογική αρχή για την παροχή στοιχείων, είναι σημαντικό η φορολογική διεύθυνση να διαθέτει μια διαδικασία για να ταξινομήσει τα στοιχεία αυτά με σαφήνεια και ταχύτητα, να αξιολογήσει το επίπεδο κινδύνου που ενδέχεται να παρουσιάζουν και να εφαρμόσει προσυμφωνημένες διαδικασίες που ανταποκρίνονται στο αντίστοιχο αίτημα. Και πάλι, η αποτελεσματικότητα αυτής της διαδικασίας εξαρτάται άμεσα από την τεχνολογία.

Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις φορολογικές διαφορές; Η διαχείριση φορολογικών διαφορών επικεντρώνεται στην εξασφάλιση μιας γρήγορης και αποτελεσματικής επίλυσής τους και καλύπτει φορολογικούς ελέγχους, προσφυγές, διαμεσολάβηση, διαιτησία, αλλά και την τελευταία επιλογή: τη δικαστική διαμάχη. Βασικός στόχος της αποτελεσματικής διαχείρισης φορολογικών διαφορών είναι να διασφαλιστεί ότι τα πολλαπλά στάδια ενός φορολογικού ελέγχου, διαφοράς ή δικαστικής διαμάχης, αντιμετωπίζονται με συνεπή τρόπο. Αυτό, με τη σειρά του, βοηθά να διασφαλιστεί ότι τα συμφέροντα της επιχείρησης προστατεύονται με τον πιο αποδοτικό τρόπο από πλευράς κόστους και πόρων, επιτρέποντας στις αντίστοιχες ομάδες να επικεντρωθούν σε άλλες δραστηριότητες που προσθέτουν αξία. Κρίσιμο σημείο αποτελεί η επιλογή των προσώπων και η κατανομή αρμοδιοτήτων. Δηλαδή, ποιος έχει την ευθύνη, ποιος λογοδοτεί, ποιους συμβουλεύεται και ποιους ενημερώνει σε κάθε βήμα. Και ενώ κάθε φορολογική διαφορά είναι μοναδική, το 57% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα της EY που προείπα, σημείωσαν ότι χρησιμοποιούν σήμερα ένα βασικό πλαίσιο διαδικασιών που, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτηρίζεται από συνέπεια.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε ή να περιορίσουμε τον κίνδυνο φορολογικών διαφορών; Σε πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, και στην Ελλάδα, οι φορολογικές αρχές έχουν αναπτύξει συστήματα που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της πιθανότητας να προκύψουν φορολογικές διαφορές πριν την υποβολή μιας φορολογικής δήλωσης ή άλλων φορολογικών εγγράφων. Αυτά περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τεκμηρίωση μιας ενδοομιλικής συναλλαγής, φορολογικές αποφάσεις και εγκυκλίους, advance pricing agreements (APAs) και συντομότερες διαπραγματεύσεις με τις αρμόδιες αρχές (accelerated Competent Authority negotiations). Οι επικεφαλής φορολογικών διευθύνσεων, είναι σκόπιμο να έχουν στο μυαλό τους πέντε βήματα για να μετριάσουν τον φορολογικό κίνδυνο και τις φορολογικές διαφορές: 1) να κατανοήσουν ότι η ορθή διαχείριση των φορολογικών υποχρεώσεων συμβάλει στη μακροπρόθεσμη αξία της επιχείρησης, ενώ οι φορολογικές διαφορές και οι δικαστικές διαμάχες μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο αυτήν την αξία, 2) να δημιουργήσουν ένα σχέδιο δράσης για την τρέχουσα φορολογική πολιτική και τις σημερινές, αλλά FINANCE PRO

και τις προβλέψιμες μελλοντικές διοικητικές εξελίξεις, 3) να οικοδομήσουν τις φορολογικές διαφορές του αύριο, ακολουθώντας βέλτιστες πρακτικές του σήμερα, 4) να επενδύσουν στα απαραίτητα ψηφιακά και τεχνολογικά εργαλεία που θα τους επιτρέπουν να προετοιμάσουν την επιχειρηματολογία τους, να αναλύσουν τα δεδομένα και να οργανώσουν την επικοινωνία τους με τις φορολογικές αρχές, και 5) να αξιολογήσουν προληπτικά και να αξιοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα προγράμματα πρόληψης και επίλυσης διαφορών. Αναπόφευκτα, στην πράξη, υπάρχουν πάντα εμπόδια για την επίλυση των φορολογικών διαφορών. Αυτά μπορεί να προκύπτουν από την πολυπλοκότητα, ιδιαίτερα, της διεθνούς φορολογικής νομοθεσίας, την αδυναμία ή ακόμη και απροθυμία ορισμένων φορολογικών αρχών να κατανοήσουν, ή, σπανιότερα, από εσωτερικές αντιδράσεις. Η σχέση φορολογούμενου-φορολογικών αρχών δεν χρειάζεται να είναι σχέση καχυποψίας. Αντίθετα, μπορεί να βασίζεται στην εμπιστοσύνη, τη διαφάνεια και την επικοινωνία. Ο μετασχηματισμός των φορολογικών αρχών, καθώς και των επιχειρήσεων, έρχεται να συντελέσει προς αυτή την κατεύθυνση.

19

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

Νέες προκλήσεις για τον CFO φέρνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός Το Digital Gateway αρωγός των οικονομικών διευθύνσεων Η τεχνολογία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός προσδίδουν νέες διαστάσεις στην έννοια της απόκτησης στρατηγικού πλεονεκτήματος έναντι του ανταγωνισμού, μεταβάλλοντας παράλληλα και το ρόλο των σύγχρονων CFOs. Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΠΟΛ ΙΤ Η, Par tne r, Ta x , Te chnolog y & Tran s for mat ion , K PMG σ την Ελ λ άδα

Μ

έχρι πρόσφατα η απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος από μια εταιρία έναντι των υπολοίπων ανταγωνιστικών εταιριών πήγαζε είτε από τη δυνατότητα παραγωγής προϊόντων και παροχής υπηρεσιών με χαμηλότερο κόστος είτε μέσω διαφοροποίησης (στρατηγική ηγεσίας κόστους ή στρατηγική διαφοροποίησης). Αυτό όμως που διαφοροποιεί κυρίως την επιχείρηση του σήμερα από την αντίστοιχη της προηγούμενης δεκαετίας είναι η δυνατότητα εκμετάλλευσης του τεράστιου όγκου δεδομένων που καθημερινά διαχειρίζεται και η μετατροπή του σε χρήσιμη πληροφορία σε ουσιαστικά πραγματικό χρόνο. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται από τα τεχνολογικά εργαλεία που έχουμε πλέον στη διάθεσή μας και που συνεχώς FINANCE PRO

20

διευρύνονται και αναβαθμίζονται και μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο σύγχρονο επιχειρηματικό πεδίο αν αξιοποιηθεί κατάλληλα. Το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του όγκου δεδομένων που συνεχώς κατακλύζουν τις σύγχρονες επιχειρήσεις ρέουν μέσα στον οργανισμό μέσω της οικονομικής διεύθυνσης (λογιστήριο, φορολογικό τμήμα κτλ) έρχεται να μεταβάλλει και το ρόλο που η ίδια η οικονομική διεύθυνση και φυσικά ο CFO καλείται να διαδραματίσει. Κατά κάποιο τρόπο, τα δεδομένα είναι ένα ζωντανό και εξελισσόμενο περιουσιακό στοιχείο για την επιχείρηση το οποίο αν αξιοποιηθεί μπορεί να απελευθερώσει νέες ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες για μείωση κόστους, δημιουργία νέων εσόδων και ανάΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

A DV ERTOR I A L

πτυξης, υπό την προϋπόθεση όμως ότι τα δεδομένα αυτά είναι ολοκληρωμένα και διαχειρίσιμα. Ξεκλειδώνοντας την αξία αυτών των δεδομένων, οι CFOs μπορούν να ανακαλύψουν νέες ευκαιρίες και να συμβουλεύσουν στρατηγικά τους CEOs. Σήμερα οι CFOs κατακλύζονται από έναν ωκεανό πληροφοριών και εταιρικών δεδομένων τα οποία προέρχονται μέσα από συστήματα ERP, από εργαλεία αναφορών καθώς και από άλλες επιχειρησιακές εφαρμογές. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δεδομένων είναι μη δομημένο. Τα μη δομημένα δεδομένα προσφέρουν μια τεράστια δεξαμενή πληροφοριών που καλούνται οι CFO να αξιοποιήσουν, τα οποία όμως δεν έχουν καθορισμένη μορφή, και μπορεί να μην είναι πάντα εφικτό να μετατραπούν σε δομημένα. Παραδείγματα μη δομημένων δεδομένων περιλαμβάνουν παρουσιάσεις, φωνητικά μηνύματα, γραπτά κείμενα ή μηνύματα (e-mails), μηνύματα μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ψηφιακές εικόνες και πολλά άλλα. Οι τεχνολογίες που έχουμε πλέον στη διάθεσή μας (ETL tools, machine learning tools, data process automation tools, business intelligence tools) μας επιτρέπουν να αποκτούμε πρόσβαση σε μεγάλο μέρος των μη δομημένων δεδομένων μετατρέποντάς τα σε δομημένα, αναλύοντας τα και αναγνωρίζοντας τάσεις, πρότυπα και μοτίβα και συνδέοντας τα εν τέλει με την επιχειρησιακή στρατηγική και τη λήψη αποφάσεων. Είναι πλέον εφικτό να συλλεγεί, να μετασχηματιστεί και εν συνεχεία να αναλυθεί ο τεράστιος όγκος μη δομημένης πληροφορίας κάτι που δεν μπορούσε να γίνει στο παρελθόν τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό, με τέτοια ταχύτητα καθώς και με τόσο χαμηλό συγκριτικά κόστος. Έχοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των δεδομένων τους, τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης μπορούν να τα ερμηνεύσουν γρήγορα και να τα αξιοποιήσουν προετοιμάζοντας εξελιγμένες οικονομικές αναλύσεις, ελαχιστοποιώντας παράλληλα το χρόνο που αναλώνεται σε καταχώρηση και συλλογή δεδομένων. Οι CFOs με τη σειρά τους μπορούν να μεταφράσουν τα δεδομένα συνδέοντάς τα με την επιχειρησιακή στρατηγική και τους επιχειρησιακούς στόχους διευκολύνοντας έτσι ουσιαστικά τη λήψη αποφάσεων. Την ίδια στιγμή σε ένα σύγχρονο, ψηφιακά διασυνδεμένο και χωρίς στεγανά μεταξύ των τμημάτων επιχειρησιακό περιβάλλον η διάχυση της πληροφορίας από την οικονομική διεύθυνση στις υπόλοιπες διευθύνσεις (εμπορικό, παραγωγή κτλ) μπορεί να είναι άμεση προσδίδοντας πλεονέκτημα σε ολόκληρο τον οργανισμό. Όλη αυτή η εξέλιξη οδηγεί αναπόφευκτα και στην αλλαγή των δεξιοτήτων και των γνώσεων που χρειάζεται να διαθέτουν τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης. Από την αναζήτηση στελεχών αποκλειστικά με γνώσεις φορολογικές, λογιστικές και γνώσεις χρηματοοικονομικών αυτή η εξέλιξη οδηγεί και σε αναζήτηση νέων ειδικοτήτων όπως data analysts, data scientists και data engineers οι οποίες θα κληθούν να στελεχώσουν τη σύγχρονη οικονομική διεύθυνση για να την εναρμονίσουν με το σύγχρονο ψηφιακό περιβάλλον. Από την άλλη η ανάγκη για εργαζόμενους που επιτελούν κυρίως διοικητικά καθήκοντα όπως συλλογή και καταχώρηση δεδομένων τείνει να μειώνεται διαρκώς καθώς οι αναδυόμενες τεχνολογίες (πχ. RPAs) τείνουν να αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερο τις λεγόμενες εργασίες ρουτίνας. Δεν είναι όμως πάντα απαραίτητο να αναπτυχθούν όλες αυτές οι δεξιότητες εντός της επιχείρησης όπως επίσης δεν είναι απαραίτητο FINANCE PRO

21

η ίδια η επιχείρηση να επενδύσει σε τεχνολογικά εργαλεία (άδειες, υλοποίηση, αναβαθμίσεις κτλ). Ο CFO έχει τη δυνατότητα να καθορίσει το μοντέλο λειτουργίας λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό επιχειρηματικό πλάνο, καθώς και τον αντίστοιχο προϋπολογισμό αποφασίζοντας τι θα αναπτύξει εσωτερικά και τι θα οικοδομήσει μέσω συνεργασιών με συμβουλευτικές εταιρίες με ανάλογη εξειδίκευση. Οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι διαθέτουν σήμερα εξειδικευμένες πλατφόρμες/σουίτες τεχνολογικών εργαλείων και λύσεων καθώς και εξειδικευμένα στελέχη για να υποστηρίξουν τις εταιρίες στον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών διευθύνσεων και των φορολογικών τμημάτων. Εμείς στην KPMG έχουμε αναπτύξει μια τέτοια ολοκληρωμένη πλατφόρμα, το Digital Gateway, η οποία είναι χτισμένη στο Cloud και ενσωματώνει τα πλέον προηγμένα τεχνολογικά εργαλεία δίνοντας πρόσβαση σε ένα περιβάλλον όπου τα δεδομένα, οι τεχνολογίες και τα εργαλεία γίνονται ένα.

Τα δεδομένα είναι ένα ζωντανό και εξελισσόμενο περιουσιακό στοιχείο για την επιχείρηση Γίνεται πλέον αντιληπτό ότι ο CFO καλείται σήμερα να αξιοποιήσει τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών που κατακλύζουν την επιχείρηση και εν προκειμένω την οικονομική διεύθυνση έχοντας να διαχειριστεί ένα νέο ψηφιακό περιβάλλον με νέα και διαρκώς αναπτυσσόμενα τεχνολογικά εργαλεία, ομάδες με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά και δεξιότητες, συνεργασίες με εξειδικευμένους συμβούλους καθώς και τις προσδοκίες του οργανισμού για ένα ρόλο πιο στρατηγικό. Όλο αυτό σαφώς οδηγεί στην αλλαγή του παραδοσιακού του ρόλου. Ο ρόλος που καλείται να αναλάβει ο σημερινός CFO γίνεται πιο απαιτητικός αλλά παράλληλα πιο προκλητικός και άμεσα συνδεδεμένος με την υποστήριξη του γενικότερου στρατηγικού πλάνου και της λήψης αποφάσεων. Ο CFO εξελίσσεται και αναβαθμίζεται σε καταλύτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό όχι μόνο της οικονομικής διεύθυνσης αλλά ακόμα και ολόκληρης της επιχείρησης.

Στρατηγού Τόμπρα 3, Αγία Παρασκευή, Τ.Κ. 153 42 Τ: +30 210 6062 100 www.kpmg.com/gr E: info@kpmgr.gr

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSOR M ATION

Ψηφιακός CFO: Καταλύτης της νέας εποχής των επιχειρήσεων Τα νέα ψηφιακά εργαλεία αλλάζουν τις οικονομικές διευθύνσεις Η υγειονομική κρίση επιτάχυνε τη διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Η ψηφιοποίηση ήταν μια μακροχρόνια τάση, αλλά η πανδημία και η επακόλουθη αύξηση στην εξ αποστάσεως εργασία και στα εικονικά επιχειρηματικά μοντέλα επιτάχυναν την ώθηση προς την ψηφιακή υποδομή. Η τάση αυτή έχει σημαντικό αντίκτυπο στα οικονομικά τμήματα των επιχειρήσεων καθώς οι CFOs αποκτούν σταδιακά έναν πολυδιάστατο ρόλο. Παραμένουν σταθερά οι θεματοφύλακες των οικονομικών μιας επιχείρησης, αλλά παράλληλα δημιουργούν επιχειρηματική αξία και είναι καταλύτες της ψηφιακής στρατηγικής των επιχειρήσεων.

Μ

έχρι και πριν από μερικά χρόνια ένας παραδοσιακός οικονομικός διευθυντής είχε ένα σύνολο συμβατικών καθηκόντων χρηματοοικονομικού σχεδιασμού και ανάλυσης. Με την εξελισσόμενη καινοτομία και αυτοματοποίηση σε εξέλιξη, οι επικεφαλής των οικονομικών τμημάτων έχουν στη διάθεσή τους πολλά δεδομένα και ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση και την αποδοτικότητα της οικονομικής μηχανής του οργανισμού. Ο παραδοσιακός ρόλος ενός CFO μεταμορφώνεται και γίνεται πιο ψηφιοποιημένος, καθοδηγούμενος από τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στον χρηματοοικονομικό κλάδο, όπως περιβάλλοντα cloud, μηχανική μάθηση και τεχνητή νοημοσύνη. Αυτά τα εργαλεία δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους

Ο CFO είναι στρατηγικός συνεργάτης του Διευθύνοντος Συμβούλου FINANCE PRO

και τις διαδικασίες να γίνουν πιο γρήγοροι, πιο έξυπνοι και αποτελεσματικοί. Η τεχνολογία και η υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων επέτρεψε στον CFO να μετατραπεί σε «Ψηφιακό CFO». Είναι πλέον στρατηγικός συνεργάτης του Διευθύνοντος Συμβούλου, με μακροπρόθεσμο όραμα που εστιάζει στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου και στην ακριβή πρόβλεψη των ταμειακών ροών. Μετρούν επίσης τον αντίκτυπο των παραγόντων ESG (Οικονομικός, Κοινωνικός, Διακυβέρνηση) σε πραγματικό χρόνο, προβλέπουν τη μελλοντική ταμειακή θέση και αναλύουν πιθανές επιχειρηματικές απειλές. Οι Οικονομικοί Διευθυντές μετακινούνται σταδιακά πέρα από το ρόλο τους ως θεματοφύλακες των οικονομικών μιας επιχείρησης σε δημιουργούς επιχειρηματικής αξίας και καταλύτες ψηφιακής στρατηγικής. Συμπερασματικά, ο CFO της νέας εποχής λειτουργεί ως καταλύτης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο της οικονομικής διεύθυνσης όσο και ολόκληρης της επιχείρησης.

Ψηφιακός μετασχηματισμός και εταιρικές προτεραιότητες

Σύμφωνα με την παγκόσμια διαδικτυακή έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Dimensional Research στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.500 CFOs από 13 χώρες, το 80% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι o ψηφιακός μετασχηματισμός

22

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα της λίστας των προτεραιοτήτων τους. Tο 71% των CFO που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύει ότι οι επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό είναι κλειδί για την επιτυχία της εταιρείας τους, ενώ το 77% δήλωσε ότι θα βοηθούσε τον CIO να βρει έναν τρόπο να χρηματοδοτήσει ένα νέο έργο ψηφιακού μετασχηματισμού εάν η πρωτοβουλία παρείχε ισχυρή απόδοση επένδυσης (ROI). Επιπλέον, το 67% των Οικονομικών Διευθυντών λέει ότι «αρνούνται να σπαταλήσουν πολύτιμους πόρους σε επενδύσεις πληροφορικής που δεν επιφέρουν αλλαγές. Προκύπτει επιπρόσθετα πως η πανδημία αύξησε τι επενδύσεις τους στον ψηφιακό μετασχηματισμό, όπως λένε τρεις στους τέσσερις CFOs (73%). Η συντριπτική πλειονότητα, τέλος, των ερωτηθέντων (95%) συμφωνεί ότι οι επενδύσεις στην τεχνολογία είναι το κλειδί για την ανάκαμψη από τις επιχειρηματικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Οδηγός του ψηφιακού μετασχηματισμού

O CFO είναι δεδομένο πως λειτουργεί ως καταλύτης του ψηφιακού μετασχηματισμού ολόκληρης της επιχείρησης. Είναι ο θεμέλιος λίθος που διασφαλίζει τη βέλτιστη στροφή της επιχείρησης στον ψηφιακό μετασχηματισμό. «Ο σημερινός CFO πρέπει να είναι σε θέση να οδηγεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό και να συμβάλλει ενεργά στην αλλαγή ενός οργανισμού.

FINANCE PRO

23

Η ψηφιακή ετοιμότητα βοηθά τις εταιρείες να διασφαλίσουν την επιχειρηματική συνέχεια σε δύσκολες επιχειρηματικές καταστάσεις και ασταθείς καταστάσεις της αγοράς», τονίζει στο FinancePro o κύριος Κωνσταντίνος Μάγκουρας CFO, WESTNET DISTRIBUTION (OLYMPIA GROUP). «Η χρηματοοικονομική λειτουργία οποιουδήποτε συγκεκριμένου οργανισμού επιβλέπει τους προϋπολογισμούς CAPEX και OPEX, και αρκετά τμήματα IT αναφέρονται στις μέρες μας απευθείας στην Οικονομική Διεύθυνση. Οι CFOs σήμερα έχουν ένα σαφές μερίδιο στη στρατηγική διοχέτευση της πληροφορίας και στη διαμόρφωση του τρόπου με τον οποίο ο οργανισμός μπορεί να συνειδητοποιήσει καλύτερα τις επιχειρηματικές λειτουργίες», τονίζει. Καθώς η εργασία του CFO αφορά τελικά την κατανομή των πόρων, οι CFOs μπορούν να δημιουργήσουν μια σαφή οργανωτική κουλτούρα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. «Στη Westnet, μέλος του Olympia Group, δίνουμε πολύ μεγάλη έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος καταλαμβάνει μεγάλο κομμάτι των επενδυτικών προγραμμάτων που τρέχουν», προσθέτει.

Ο καταλυτικός CFO

Ο Οικονομικός Διευθυντής θα πρέπει να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τις επενδύσεις τεχνολογίας, οι οποίες δεν θα μένουν στον στενό κύκλο ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSOR M ATION

των Οικονομικών Υπηρεσιών, αλλά θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες ολόκληρης της εταιρείας, με σκοπό να ξεκλειδώσουν την αποτελεσματικότητα και να ενισχυθεί η ευελιξία. Έτσι, ο ρόλος του CFO, σύμφωνα με τον κύριο Δημοσθένη Μεγαρίτη, CFA / Head of CFO PMO, NATIONAL BANK OF GREECE, «θα αποκτήσει την προοπτική να εκφέρει άποψη για θέματα πληροφορικής, καθώς θα κληθεί να αξιολογήσει τέτοιου είδους επενδύσεις και να καταλάβει τις αλληλεπιδράσεις που έχουν μεταξύ τους». Η απαίτηση αυτή θα μετουσιωθεί σε πραγματική ανάγκη κατά τη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού και κατανομής του κεφαλαίου σε επενδύσεις ανάπτυξης. Έτσι, λοιπόν, η κατανόηση του τρόπου που λειτουργούν σημαντικές και δαπανηρές τεχνολογίες, εφαρμογές και συστήματα που θα προωθήσουν το στρατηγικό πλάνο της εταιρείας είναι πολύ σημαντική, προσθέτει. «Αν προσθέσουμε και τον παράγοντα ότι οι οικονομικοί πόροι είναι περιορισμένοι θα κατανοήσουμε καλύτερα την ανάγκη αυτή, η οποία αποκτά πλέον ζωτική σημασία για την εταιρεία. Με την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι νέες εξελίξεις σε συστήματα και αυτοματισμούς ωφελούν τη λειτουργία της εταιρείας, οι Οικονομικοί Διευθυντές μπορούν να βελτιώσουν τις τεχνικές μέτρησης της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης των επενδύσεων» προσθέτει. Η δημιουργία στρατηγικής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί αδιαμφισβήτητα μία από τις προτεραιότητες των περισσότερων επιχειρήσεων. Με τη σειρά τους, οι CFO οφείλουν να οδηγήσουν τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση, να δημιουργήσουν μια στρατηγική γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό που να ευθυγραμμίζεται με την ευρύτερη στρατηγική της εταιρεία,ς μας λέει ο κύριος Ηλίας Παπασταθόπουλος, Group CFO, Printec Group. «Ο νέος ρόλος του CFO ως “Business Partner” τον απομακρύνει από καθημερινά ζητήματα όπως την τήρηση βιβλίων ή τον έλεγχο των οικονομικών αποτελεσμάτων, ενώ τον θέλει να επικεντρώνεται σε πληροφορίες που τρέχουν σε πραγματικό χρόνο και βοηθάνε στις σωστότερες προβλέψεις», προσθέτει. Ο CFO σε συνεργασία με όλα τα στελέχη πρέπει να προωθήσει ιδιαίτερα την ατζέντα της ψηφιακής αναβάθμισης, υποστηρίζοντας τη δια-τμηματική συνεργασία μεταξύ τεχνολογικών και επιχειρηματικών ομάδων. «Η εφαρμογή της ψηφιοποίησης στη στρατηγική της εταιρείας είναι μια απαιτητική διαδικασία μετασχηματισμού και απαιτεί ιδιαίτερη προσήλωση στο Change Management και στην ύπαρξη των εργαζομένων που επιθυμούν, υποστηρίζουν και μπορούν να προωθήσουν την αλλαγή αυτή. Οι εργαζόμενοι θα βιώσουν τις αλλαγές εμπράκτως και, ως εκ τούτου, η γρήγορη και συνεχής εκπαίδευση, η ανταλλαγή γνώσεων και η συνεχής υποστήριξη πρέπει να ενσωματωθούν στις καθημερινές διαδικασίες», τονίζει. «Η ποιότητα των δεδομένων είναι κομβική και ο CFO οφείλει να επισημάνει την σημαντικότητα της χρονικής και ποιοτικής ακρίβειας σε ολόκληρο τον οργανισμό. Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται από τη διοίκηση σε θέματα κυβερνοασφάλειας και συμμόρφωσης των δεδομένων και συστημάτων», αναφέρει.

Α ΝΑ ΣΤΑ ΣΙ Α ΚΙΟΜΟΥ ΡΤΖΙΔΟΥ, Chief Financial Of f icer, Agrophoeni x

Η σωστή χρήση των δεδομένων και η αποτύπωση προς όφελος της επιχείρησης είναι πάντα το στοίχημα για την οργάνωση αποφάσεων και μακροπρόθεσμων στόχων

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΙΝΟΣ Μ Α ΓΚΟΥ ΡΑ Σ, CFO, W ESTNET DISTR IBUTION (OLY MPI A GROUP)

Ο σημερινός CFO πρέπει να είναι σε θέση να οδηγεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό και να συμβάλλει ενεργά στην αλλαγή ενός οργανισμού

FINANCE PRO

24

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου του CFO

Οι διεθνείς αλλαγές και η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχουν επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του CFO στις επιχειρήσεις. Χρειάζεται πολλαπλές δεξιότητες και γνώσεις που δεν περιορίζονται στον έλεγχο και την ανάλυση αριθμών, αλλά τον καθιστούν μέλος της ομάδας χάραξης στρατηγικής της επιχείρησης, της λήψης αποφάσεων, της διαχείρισης αλλαγών και τελικά της διοίκησης αυτής, όπως λέει στο FinancePro η κυρία Ιωάννα Σιδέρη, Chief Financial & Administrative Officer της εταιρείας Νιτσιάκος. Βασικές του επιδιώξεις θα πρέπει να είναι πρώτον η μέγιστη αξιοποίηση των τεχνολογικών εργαλείων για την άμεση λήψη οικονομικών δεδομένων, η βέλτιστη επικοινωνία τόσο εσωτερικά όσο και με όλους τους εκτός εταιρείας φορείς για την τεκμηρίωση και την ανάλυση των οικονομικών της εταιρείας. Δεύτερον η άμεση συνεργασία με όλες τις διευθύνσεις της επιχείρησης για την υλοποίηση των στόχων αυτής και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών. Τρίτον η αλλαγή κουλτούρας του ανθρώπινου δυναμικού για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και προώθησης του ομαδικού πνεύματος και της αξίας της λειτουργίας της ομάδας και, τέλος, η δημιουργία ευκαιριών σε όλα τα στελέχη για αναβάθμιση και λήψη πρωτοβουλιών. «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων αποτελούν μονόδρομο για τον σύγχρονο CFO προκειμένου να υλοποιήσει τις επιδιώξεις του», προσθέτει.

Βελτίωση της οικονομικής διεύθυνσης

Με ποιο τρόπο μπορεί η Οικονομική Διεύθυνση να αξιοποιήσει ψηφιακά εργαλεία για να βελτιώσει τον τρόπο που λειτουργεί, αλλά και για να παρέχει χρήσιμες συμβουλές για τη λήψη εύστοχων αποφάσεων; Σε ένα διοικητικό πλαίσιο, το οποίο αλλάζει δραματικά τα τρία τελευταία χρόνια, κάθε μοντέλο μικρομεσαίας επιχείρησης είναι απαραίτητο να αναπροσαρμόσει τον τρόπο που λειτουργεί και διαμορφώνει αποτέλεσμα. Η επανάσταση της εικόνας και της τεχνολογικής εξάρτησης αιφνιδίασε τους περισσότερους, ενώ, σε συνδυασμό με τη βίαιη προσαρμογή στα δεδομένα της πανδημίας, δεν υπήρχαν τα ανάλογα αντανακλαστικά ώστε να δημιουργηθούν ομαλές συνθήκες μετάβασης σε μια νέα πραγματικότητα, μας λέει η κυρία Αναστασία Κιομουρτζίδου, Chief Financial Officer, Agrophoenix. «Σε κάθε περίπτωση, η σωστή χρήση των δεδομένων και η αποτύπωση προς όφελος της επιχείρησης είναι πάντα το στοίχημα για την οργάνωση αποφάσεων και μακροπρόθεσμων στόχων. Ζητούμενο πάντα θα είναι αν η εργαλειοποίηση της ψηφιακής εποχής είναι αρκετή, και πώς αυτή μπορεί να δώσει κίνητρο στο ανθρώπινο δυναμικό ώστε η δυαδική συνθήκη να είναι ικανή για σωστά αποτελέσματα. Εμείς λέμε ναι, μπορεί!», προσθέτει. Όλοι προσπαθούμε μέσω της τράπεζας πληροφοριών που παρέχεται ψηφιακά να εμπνεόμαστε, να βλέπουμε ο καθένας στον τομέα του τον μελλοντικό «καταναλωτή» και να φανταζόμαστε τις ανάγκες του ώστε να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά. «Σε μια εποχή που τα δεδομένα μοιράζονται σε μια παγκόσμια στιγμή, είναι το απόλυτο challenge να προσπαθείς να είσαι ένα βήμα, έστω μισό, μπροστά. Η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν μπορεί πλέον να κρύβεται πίσω από απαρχαιωμένες τακτικές.

FINANCE PRO

25

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΜΕΓΑ ΡΙΤΗΣ, CFA / Head of CFO PMO, NATIONA L BA NK OF GR EECE

Στη νέα πραγματικότητα, οι Οικονομικοί Διευθυντές θα πρέπει να ηγούνται της επιχειρηματικής αντίδρασης, η οποία αναγνωρίζει τους νέους κινδύνους και ευκαιρίες

Η Λ Ι Α Σ Π Α Π Α ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, Group CFO, Printec Group

Ο νέος ρόλος του CFO ως “Business Partner” τον απομακρύνει από καθημερινά ζητήματα όπως την τήρηση βιβλίων ή τον έλεγχο των οικονομικών αποτελεσμάτων

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSOR M ATION

Η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων (EDI) και η οπτική αναγνώριση χαρακτήρων αποσκοπούν στην αυτοματοποίηση των καταχωρήσεων και συμφωνιών μεταξύ της επιχείρησης και των συνεργατών αυτής. «Οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες εξομαλύνουν τη χρονοβόρα συλλογή πληροφοριών, διευκολύνοντας τον CFO να βασίσει τις σοβαρές εταιρικές στρατηγικές πάνω σε σωστά δομημένα στοιχεία, καθώς και να προσαρμόσει την προσέγγιση της επιχείρησης στα νέα ψηφιακά δεδομένα», προσθέτει.

Τα οφέλη της ψηφιοποίησης

ΙΏΑ Ν ΝΑ ΣΙΔΕΡΗ, Chief Financial & Administrative Of f icer, Nitsiakos

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων αποτελούν μονόδρομο για τον σύγχρονο CFO

Οφείλει να εμπνέεται και να εκμεταλλεύεται το πλεονέκτημα της «φιλτραρισμένης» πληροφορίας ώστε να συνεχίσει να πορεύεται προς το μέλλον», αναφέρει.

Η αναγνώριση των αναγκών και η αξιοποίηση των πόρων

Πρωταρχικός σκοπός της Οικονομικής Διεύθυνσης είναι η αναγνώριση των εταιρικών αναγκών, οι οποίες μπορούν να εξυπηρετηθούν αξιοποιώντας τους διαθέσιμους πόρους όπως μας λέει η κα Σιδέρη. Η ανάπτυξη τεχνολογικών δεξιοτήτων επιτρέπει την ορθή χρήση νέων διαθέσιμων τεχνολογιών και άμεση διαχείριση της επιχείρησης μέσω των Data Analytics. Επιχειρησιακή ανάλυση (Business Analytics) σε συνεργασία με συστήματα Επιχειρησιακής Ευφυΐας (BI). Η εύστοχη δημιουργία αναλυτικών αναφορών που σχετίζονται με την ανάλυση χρηματικών ροών, κοστολόγησης και κερδοφορίας, όταν αυτές παρουσιάζονται με οπτικοποιημένο τρόπο ενισχύουν την ικανότητα της διοικητικής ομάδας ώστε να λάβει έγκαιρες και ενήμερες επιχειρηματικές αποφάσεις. Τεχνολογίες αυτοματισμών, π.χ. ρομποτική αυτοματοποίηση διεργασιών (RPA/RCA). Η χρήση τεχνολογιών αυτόματης διεκπεραίωσης επαναλαμβανόμενων πληροφοριών, οδηγεί στην απελευθέρωση χρόνου για πολυπλοκότερες εργασίες. Συστήματα αυτόματης επεξεργασίας δεδομένων (Data Science) και (ETL/Data Wrangling). H χειρωνακτική προσθήκη πληροφοριών σε βάσεις δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε αποκλίσεις και λάθη που οφείλονται στον όγκο των επεξεργάσιμων πληροφοριών.

FINANCE PRO

26

Τα οφέλη της ψηφιοποίησης της οικονομικής διεύθυνσης, τόσο σε βραχύ όσο και σε μεσοπρόθεσμο διάστημα, είναι πλέον εμφανή και αυτό την καθιστά προτεραιότητα. Συστήματα όπως το ERP (σε συνδυασμό RPA κλπ) επιβάλλουν τις βέλτιστες διαδικασίες με αποτέλεσμα τη βελτίωση της αποδοτικότητας και την αυτοματοποίηση καθημερινών διαδικασιών σε πολλά υποτμήματα της Οικονομικής Διεύθυνσης. Διαδικασίες όπως η τιμολόγηση, πληρωμές-εισπράξεις, διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, controlling, & reporting, εγκρίσεις δαπανών, θα γίνονται πλέον γρηγορότερα και με περιορισμένη χειροκίνητη συμμετοχή, αποφεύγοντας λάθη και ελευθερώνοντας πολύτιμο χρόνο, τονίζει ο κος Παπασταθόπουλος. Δημιουργώντας έναν κεντρικό πυρήνα πληροφοριών, η συμμόρφωση των διαδικασιών και δεδομένων προς τις ανάγκες των ελεγκτών και κανονιστικών αρχών γίνεται πιο εύκολα και με μεγαλύτερη ασφάλεια. Το Οικονομικό Τμήμα θα έχει πλέον τη δυνατότητα να συνδυάσει τα δεδομένα αυτά και να παρέχει σε άλλα τμήματα της εταιρείας λεπτομερή και συστηματική πληροφόρηση, εισάγοντας δείκτες και οικονομικά στοιχεία με στόχο την ευθυγράμμιση όλων των τμημάτων σε μία κοινή επιχειρηματική στρατηγική. «Εργαλεία όπως BI και AI δίνουν πρόσβαση και διαφάνεια των δεδομένων, εξυπηρετώντας τη λήψη αποφάσεων. Με την ψηφιοποίηση, τα συστήματα αρχίζουν να μιλούν την ίδια γλώσσα, συνδυάζουν οικονομικούς με παραγωγικούς και άλλους επιχειρηματικούς δείκτες, με απώτερο σκοπό την βελτίωση των επιχειρηματικών αποφάσεων αλλά και την αναβάθμιση δεξιοτήτων για τους εργαζόμενους», τονίζει.

Η αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων

Τα ψηφιακά εργαλεία που έχει η Οικονομική Διεύθυνση στη διάθεσή της μπορούν να αξιοποιηθούν σε δύο άξονες σύμφωνα με τον κύριο Μεγαρίτη: (α) Εξωτερικό περιβάλλον: Καθώς η ερμηνεία της αξίας μεταβάλλεται πέρα από έναν αυστηρά οικονομικό προσδιορισμό, οι επιχειρήσεις υιοθετούν έναν ευρύτερο ορισμό για το τι καθορίζει τον σκοπό τους. Σε αυτή την νέα πραγματικότητα, οι Οικονομικοί Διευθυντές θα πρέπει να ηγούνται της επιχειρηματικής αντίδρασης, η οποία αναγνωρίζει τους νέους κινδύνους και ευκαιρίες. Προς αυτή την κατεύθυνση, η τεχνολογία μπορεί να παίξει έναν κεντρικό ρόλο, καθώς το μεγάλο εύρος και όγκος πληροφοριών που είναι αναγκαία για τις αναλύσεις την καθιστά ζωτικής σημασίας για την αξιοποίησή τους. (β) Δεδομένα: Ο Οικονομικός Διευθυντής, καθώς έχει όλα τα δεδομένα στα χέρια του, μέσω των νέων εργαλείων και των αναΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

λύσεων μπορεί να αναγνωρίσει καλύτερα νέες πηγές εσόδων, μειώσεις εξόδων, αλλά και τη δημιουργία νέων ροών που βελτιώνουν τη διαδικασία και υποστήριξη λήψης αποφάσεων. Τα προηγμένα αναλυτικά στοιχεία καθώς και τα σενάρια που μπορούν να εξεταστούν, βοηθούν στην καλύτερη κατάρτιση του στρατηγικού σχεδιασμού και της αξιολόγησής του. Καθώς η ταχύτητα πλέον των δεδομένων μπορεί να είναι και σε ζωντανή σχέση με τις βάσεις δεδομένων, η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση μπορούν να κάνουν την έγκαιρη λήψη αποφάσεων ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων εταιριών.

Ψηφιακή δημιουργία και παρακολούθηση του budget

Η Οικονομική Διεύθυνση μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό μιας εταιρείας. Χρησιμοποιώντας σε καθημερινή βάση ψηφιακά εργαλεία λειτουργίας κατευθύνει καταρχήν το ίδιο το τμήμα, αλλά και στην συνέχεια όλο τον οργανισμό, στον ψηφιακό μετασχηματισμό του. «Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η ψηφιακή δημιουργία και παρακολούθηση του budget μιας επιχείρησης. Καταρτίζοντας τους προϋπολογισμούς ψηφιακά, η Οικονομική Διεύθυνση δημιουργεί γρήγορα κανάλια επικοινωνίας με τον υπόλοιπο οργανισμό, και παρακολουθώ-

Entersoft Business Suite 2021 and beyond

ντας τα απολογιστικά δεδομένα επικοινωνεί ψηφιακά με τους stakeholders προκειμένου να τους κατευθύνει στην επίτευξη των στόχων τους», μας λέει ο κύριος Μάγκουρας. Ένα άλλο σημαντικό παράδειγμα ψηφιακού εργαλείου στο λογιστήριο είναι η χρησιμοποίηση της τεχνολογίας EDI για την καταχώρηση των τιμολογίων αγορών εμπορευμάτων και εξόδων. Με αυτή την αυτοματοποίηση επιταχύνονται οι εργασίες του λογιστηρίου, αλλά και αποφεύγονται τα ανθρώπινα λάθη στην καταχώρηση των τιμολογίων. «Κλείνοντας, ένα παράδειγμα ψηφιακού εργαλείου πολύ πετυχημένο στην Westnet είναι το BI σύστημα που χρησιμοποιούμε. Η συγκεκριμένη εφαρμογή έχει υλοποιηθεί εδώ και τρία χρόνια και αποτελεί ένα βασικό εργαλείο που χρησιμοποιεί η εταιρεία για να λαμβάνει αποφάσεις. Το συγκεκριμένο εργαλείο είναι πολύ φιλικό στους χρήστες και δίνει μεγάλη ελευθερία στην ανάλυση οποιασδήποτε πληροφορίας εσόδων, μεικτού περιθωρίου και εξόδων της περιοχής ευθύνης τους. Επιπλέον αποτυπώνει σε πραγματικούς χρόνους τη μεταβολή των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού της επιχείρησης. Με τις άριστες οπτικοποίησεις των δεδομένων, οι χρήστες μπορούν σε πραγματικό χρόνο να εξάγουν τα απαραίτητα δεδομένα προκειμένου να παίρνουν τις βέλτιστες αποφάσεις που χρειάζονται κάθε φορά», τονίζει.

To Entersoft Business Suite αλλάζει τον τρόπο που χρησιμοποιούμε σήμερα τα λογισμικά για επιχειρήσεις ΕΛΠ-ΔΛΠ

Ενοποιημένο reporting ομίλου

Budgeting & Cash flow

Ανάλυση πηγών κέρδους & κόστους

Online banking

Λογιστικές συμφωνίες

e-Invoicing & e-Books

Πολυεπίπεδο σύστημα ασφάλειας

Από τις διαδικασίες και τα work flows στην επιχειρηματική ευφυΐα www.entersoft.gr/financials

FINANCIAL FILES TE L ECOM MU N IC ATIONS

Τηλεπικοινωνίες: Νέες υπηρεσίες και εργαλεία στην εποχή της ψηφιοποίησης Οι πάροχοι προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες τους Σε μια εποχή που ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπαίνει στην κορυφή της ατζέντας των ελληνικών επιχειρήσεων, οι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι ενισχύουν την γκάμα των υπηρεσιών που προσφέρουν στους επιχειρηματικούς τους πελάτες. Όλοι οι πάροχοι έχουν αναπτύξει ειδικά τμήματα business με λύσεις που ξεκινούν από ένα website ή ηλεκτρονικό κατάστημα, έως τις ολοκληρωμένες εφαρμογές Internet of Things (IoT).

Ο

ΤΕ, Vodafone, Wind και Nova πραγματοποιούν τον δικό τους μετασχηματισμό και από εταιρείες τηλεπικοινωνιών μετατρέπονται σε ομίλους τεχνολογίας, με στόχο να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες που δημιουργούνται στις ελληνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλευόμενοι μεταξύ άλλων το ευρύ δίκτυο συνεργατών τους και το εκτεταμένο πελατολόγιο τους. Έτσι βλέπουμε υπηρεσίες, όπως η δημιουργία sites ή και e-shop για επιχειρήσεις, ψηφιακά τηλεφωνικά κέντρα και ειδικά προϊόντα για τηλεργασία και απομακρυσμένη συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων μιας επιχείρησης. Ακόμη επεκτείνονται και σε καθετοποιημένες λύσεις για συγκεκριμένους επιχειρηματικούς κλάδους, όπως για παράδειγμα εφαρμογές για τη διαχείριση επαγγελματικών οχημάτων, ή συστήματα μετρήσεων σε κρίσιμες υποδομές και εξοπλισμό των επιχειρήσεων. Ιδιωτικά Δίκτυα Εκτός όμως από τις υπηρεσίες που προσφέρονται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά

Όλοι οι πάροχοι έχουν αναπτύξει ειδικά τμήματα business με λύσεις FINANCE PRO

28

της ελληνικής οικονομίας, οι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι αναπτύσσουν και μεγάλα έργα, στοχευμένα κυρίως σε βιομηχανίες και μεγάλες εγκαταστάσεις όπως λιμάνια ή αεροδρόμια, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων δικτύων όπως οι οπτικές ίνες και το 5G. Tα ιδιωτικά δίκτυα κινητής επιτρέπουν σε επιχειρήσεις να διασυνδέουν «πράγματα» (things) όπως οχήματα και μηχανήματα με ένα κεντρικό σημείο ελέγχου, χρησιμοποιώντας τεχνολογία 4G ή 5G και παρέχουν ασφάλεια, αξιοπιστία και διαρκή διαθεσιμότητα. Σε σχέση με τα δημόσια δίκτυα, ένα ιδιωτικό δίκτυο λόγω της κλειστής αρχιτεκτονικής του, προσφέρει απόλυτη ασφάλεια, ενώ ταυτόχρονα καλύπτει πλήρως το επιχειρησιακό πεδίο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το campus network (ιδιωτικό δίκτυο) με υποδομή κινητής τηλεφωνίας που εφαρμόστηκε από την COSMOTE συνεργασία με την Ericsson στο εργοστάσιο παραγωγής ηλιακών θερμοσιφώνων της Calpak στο Λουτράκι. Στο δίκτυο αυτό είναι συνδεδεμένα τα ρομποτικά μηχανήματα της Gizelis Robotics, όσο και της πλατφόρμας καινοτόμων εφαρμογών Industrial IoT (IIoT) και Αugmented Reality (AR) της εταιρείας PTC. Με τη χρήση αλγορίθμων Μηχανικής Μάθησης (Machine Learning) και διαδικασιών Ανάλυσης Δεδομένων (Data Analytics), συλλέγονται και αξιοποιούνται κρίσιμα δεδομένα που παράγονται από τους ρομποτικούς μηχανισμούς σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Η Vodafone έχει θέσει σε λειτουργία για τον Εμπορικό Λιμένα Πειραιά, ένα Mobile Private Network (MPN) βασισμένο σε καινοτόμες τεχνολογίες και λύσεις Internet of Things , που καλύπτει αποτελεσματικά τις σημερινές αλλά και τις μελλοντικές ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Του Κ ΩΣΤΑ Κ ΕΤ ΣΙΕΤΖΗ

ανάγκες της επιχείρησης. Το νέο ιδιωτικό δίκτυο που μπορεί να αναβαθμιστεί άμεσα σε 5G, διασυνδέει όλα τα σημεία επαφής του λιμένος, από τους χειριστές στις γερανογέφυρες μέχρι το κέντρο ελέγχου και περιλαμβάνει 11 ιδιωτικούς σταθμούς κινητής τηλεφωνίας, 2000 τερματικά και αισθητήρες, 2 Data Centers και 80 διασυνδέεις οπτικών ινών. Παράλληλα έχει δοθεί βάρος στην αδιάλειπτη λειτουργία ώστε να μεταφέρει με ασφάλεια μεγάλο όγκο δεδομένων.

H Wind έχει προχωρήσει σε συνεργασία με Myrmex Inc. (Material Handling Robotics) για την επόμενη γενιά δικτύων 5G Stand Alone (5GSA) για εφαρμογές ρομποτικής. Η τεχνολογία 5GSA είναι απαραίτητη για την παροχή του υψηλού εύρους ζώνης, της χαμηλής απόκρισης (latency) και της υψηλής αξιοπιστίας, στοιχεία απαραίτητα για την ομαλή και ασφαλή λειτουργία σε τομείς της Βιομηχανίας 4.0, τομείς που τα δίκτυα πέμπτης γενιάς θα αναδιαμορφώσουν ριζικά το επόμενο διάστημα.

FINANCE PRO

29

Ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων

Σύμφωνα με τον Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που δημιούργησε το εργαστήριο ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών 1 στις 2 ελληνικές ΜμΕ σήμερα (από 1-50 εργαζομένους) βρίσκεται στα πρώτα στάδια ωριμότητας (Elementary, Basic), ενώ μόλις 1 στις 8 κατατάσσεται σε προχωρημένο στάδιο (Advanced) και καμία στο ιδεατό (Ideal). Αυτό, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αναδεικνύει τις αυξημένες ανάγκες των ελληνικών επιχειρήσεων για σύγχρονες και οικονομικές λύσεις που εκτός της βελτίωσης της παραγωγικότητας θα μειώσουν και το «ψηφιακό χάσμα» που χωρίζει τις ελληνικές επιχειρήσεις με αντίστοιχες επιχειρήσεις άλλων χωρών της Ευρώπης. Για τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι μιλούν στο Finance Pro αρμόδια στελέχη των εταιρειών OTE, Vodafone και Wind. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES TE L ECOM MU N IC ATIONS

Η µετάβαση στην ψηφιακή εποχή είναι ζήτηµα επιβίωσης για τους µικροµεσαίους

∆ιαθέτουµε και προσφέρουµε µία ολοκληρωµένη γκάµα επιχειρηµατικών λύσεων

ΘΑΝΟΣ ΦΑΛΑΓΓΑΣ,

ΓΙΏΡΓΟΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΣ ,

Διευθυντής Εnterprise & Business Marketing & CRM, Ομίλου ΟΤΕ

Γενικός Διευθυντής, Vodafone Business

«Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, καθώς αντιπροσωπεύουν το 98% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή είναι για τις επιχειρήσεις αυτές ζήτημα επιβίωσης, κάτι που φάνηκε ακόμη πιο ξεκάθαρα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης. Στην COSMOTE, στηρίζουμε διαχρονικά την ανάπτυξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και την ψηφιακή πρόοδο της χώρας μας. Με τις μεγαλύτερες επενδύσεις σε δίκτυα σταθερής και κινητής τηλεφωνίας και προηγμένες ψηφιακές λύσεις προσαρμοσμένες στο προφίλ κάθε επιχείρησης, ενισχύουμε την ευελιξία και αυξάνουμε την ανταγωνιστικότητά τους, συνεισφέροντας ταυτόχρονα στη μείωση των δαπανών τους. Ξεκινώντας από βασικές λειτουργικές εφαρμογές, όπως είναι αυτή του τηλεφωνικού κέντρου, έως τη διαχείριση στόλου οχημάτων και τη δημιουργία μιας ισχυρής online παρουσίας, βοηθάμε τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τα οφέλη της τεχνολογίας στην πράξη. Επιπλέον, μέσω της ενέργειας #GrowYourBusiness, από το 2017 εκπαιδεύουμε δωρεάν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να κάνουν το επόμενο βήμα τους στην ψηφιακή εποχή. Με τη δύναμη της τεχνολογίας και τις δυνατότητες των σύγχρονων ψηφιακών μέσων, θέλουμε να συμβάλουμε σε έναν κόσμο, καλύτερο για όλους».

«Αξιοποιώντας τις πιο σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες και διασυνδέοντας ανθρώπους, εγκαταστάσεις και αντικείμενα, το Vodafone Business στηρίζει οργανισμούς και επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να επιτύχουν σε έναν ολοένα και περισσότερο ψηφιακό κόσμο. Με την εμπειρία στη συνδεσιμότητα, την κορυφαία πλατφόρμα IoT και το παγκόσμιο αποτύπωμα του Ομίλου Vodafone, το Vodafone Business μπορεί να προσφέρει σε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών υπηρεσίες που θα τις βοηθήσουν να εξελιχθούν και να επιτύχουν. Στη Vodafone διαθέτουμε και προσφέρουμε μία ολοκληρωμένη γκάμα επιχειρηματικών λύσεων, που καλύπτουν το σύνολο των αναγκών μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων και είμαστε κατάλληλα τοποθετημένοι ώστε να αναγνωρίσουμε τις υπηρεσίες που όχι μόνο μπορούν να συμβάλλουν στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό και να οδηγήσουν σε αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους, αλλά και να επιταχύνουν την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των πελατών μας: από παραδοσιακές υπηρεσίες connectivity έως και το Internet of Things, αλλά και από το Cloud και τα απομακρυσμένα εργαλεία έως και τα ιδιωτικά δίκτυα. Έτσι, προσφέρουμε έναν ολιστικό τρόπο με ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες που μπορούν να βοηθήσουν τις ελληνικές επιχειρήσεις να κάνουν το άλμα τους προς το αύριο της τεχνολογίας».

FINANCE PRO

30

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Στοχεύουµε σε προσεγγίσεις, που δηµιουργούν αξία στους πελάτες µας

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΚΙΚΑΣ, Γενικός Διευθυντής Ελλάδας, Κύπρου, Ρουμανίας και Βουλγαρίας της Checkpoint Software Technologies Ltd

ΤΕΡΕΖΑ ΜΠΕΤΣΙ, Business Sales Direct & Major Accounts, Senior Manager WIND Ελλάς «Η συνεχής υιοθέτηση των τελευταίων τάσεων της τεχνολογίας είναι το κλειδί για την επίτευξη του ψηφιακού μετασχηματισμού και κατ’ επέκταση της επιτυχίας κάθε επιχείρησης. Στη WIND Ελλάς αναπτύσσουμε καινοτόμες υπηρεσίες και ολοκληρωμένες προτάσεις που συνδυάζουν την σταθερή με την κινητή τηλεφωνία και την συνδεσιμότητα με δίκτυα νέας γενιάς προσφέροντας ολοκληρωμένες λύσεις και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε κάθε επιχείρηση, όσο μικρή ή μεγάλη είναι. Με τον πελάτη πάντα στο επίκεντρο προτείνουμε λύσεις που απαντούν στις επικοινωνιακές του ανάγκες και τον καθοδηγούν στο ψηφιακό μέλλον. Μέσα από το οικοσύστημα WIND Business IoT (Smart cities, Smart parks, Smart fleet, Smart freeze) και λύσεις, όπως το Wind Secure SD-WAN, συνθέτουμε tailor made λύσεις που μετατρέπουν το δίκτυο σε «έξυπνο», πιο γρήγορο, πιο ευέλικτο και αυτοματοποιημένο. Στοχεύουμε σε προσεγγίσεις, που δημιουργούν αξία στους πελάτες μας είτε είναι start ups, μικρομεσαίες ή μεγάλοι οργανισμοί ώστε να επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα της ψηφιοποίησης».

FINANCE PRO

«Όσο επιταχύνεται η στροφή στο digital, το ψηφιακό έγκλημα αυξάνεται και πλέον βρίσκεται στις πιο συχνές πρακτικές οργανωμένου εγκλήματος, μαζί με το trafficking και τη διακίνηση ναρκωτικών», αναφέρει στο Finance Pro ο Γιάννης Γκίκας, Γενικός Διευθυντής Ελλάδας, Κύπρου, Ρουμανίας και Βουλγαρίας της Check Point Software Technologies. Η πιο συνηθισμένη πρακτική εξαπάτησης είναι αυτή του ηλεκτρονικού "ψαρέματος" (phishing), η οποία αποτελεί μια αρκετά παλιά διαδικτυακή απάτη, που όμως εξελίσσεται διαρκώς. Μέσω μιας ψεύτικής ιστοσελίδας ή ενός μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οι κυβερνοεγκληματίες επιχειρούν να οδηγήσουν τον χρήστη στο να κατεβάσει μολυσμένα αρχεία. «Οι επιθέσεις γίνονται ολοένα και πιο έξυπνες και τα μηνύματα όλο και πιο αληθοφανή, ενώ πλέον οι κυβερνοεγκληματίες μελετούν το στόχο τους πριν προχωρήσουν σε μια επίθεση. Βλέπουμε να γίνονται στόχοι phishing ανώτερα και ανώτατα στελέχη που είναι πιο πιθανό να έχουν πρόσβαση σε εταιρικά συστήματα», τονίζει ο κ. Γκίκας.

Συστήματα στα ομηρεία

Ο πιο συχνός τρόπος επίθεσης είναι το ransomware. Ένας τύπος κακόβουλου λογισμικού το οποίο όταν εγκατασταθεί σε έναν υπολογιστή κρυπτογραφεί τα αρχεία του και στη συνέχεια ζητάει από τον χρήστη να καταβάλει κάποιο χρηματικό ποσό, συνήθως μέσω Bitcoin, για να τα αποκρυπτογραφήσει. «Στην Ελλάδα τα στοιχεία που αφορούν επιθέσεις ransomware δείχνουν πως ένας οργανισμός δέχεται επίθεση κατά μέσο όρο 479 φορές την εβδομάδα τους τελευταίους 6 μήνες», αναφέρει ακόμη κ. Γκίκας και σημειώνει πως οι χάκερ πλέον χρησιμοποιούν την τεχνική του τριπλού εκβιασμού, και απειλούν όχι μόνο τους στόχους τους, αλλά τους πελάτες και τους συνεργάτες αυτού. Σύμφωνα με την Check Point: Το πιο διαδεδομένο κακόβουλο λογισμικό στην Ελλάδα είναι το AgentTesla, το οποίο επηρεάζει το 13% των οργανισμών. Η λίστα με το διαδεδομένο κακόβουλο λογισμικό στην Ελλάδα περιλαμβάνει 3 Infostealers, 1 Mobile (Joker), 1 Banking Trojan (Trickbot), 1 RAT (AgentTesla) και 1 Downloader (Joker). Το 98% των κακόβουλων αρχείων στην Ελλάδα στάλθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο πιο κοινός τύπος εκμετάλλευσης ευπάθειας στην Ελλάδα είναι η απομακρυσμένη εκτέλεση κώδικα, επηρεάζοντας το 67% των οργανισμών.

31

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

BACK COV ER STORY

ΒΑΣΊΛΗΣ ΚΟΡΚ ΊΔ Η Σ Πρόεδρος ΕΒΕΠ

Η νέα πραγματικότητα απαιτεί συνενώσεις δυνάμεων και επιχειρησιακές συνέργειες

FINANCE PRO

32

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΈ ΝΟΥ Σ

Οι επενδύσεις παγίων αποτελούν σύμφωνα με τον κύριο Κορκίδη τη «μόνη λύση» για τη μεγέθυνση της οικονομίας και των επιχειρήσεων. Οι μικρομεσαίοι του εμπορίου έχουν, όπως μας λέει, ανάγκη ρυθμιστικών παρεμβάσεων ώστε, από τα μέτρα επιδοματικής στήριξης, να γίνουν αποδέκτες κεφαλαίων βιώσιμης επανεκκίνησης. Μετά από τη δεκαετή οικονομική κρίση ήρθε η υγειονομική κρίση. Παρόλα αυτά, οι προβλέψεις τόσο των διεθνών όσο και των ελληνικών οργανισμών μιλούν για γρήγορη επάνοδο στα δεδομένα του 2019 και για υψηλό ρυθμό ανάπτυξης. Ποια είναι η δική σας άποψη για την εικόνα της οικονομίας; Το θέμα σήμερα δεν είναι να «πάρουμε το νήμα» από το 2019 και να συνεχίσουμε, αλλά να ισχυροποιήσουμε δομικά αυτό το «νήμα» προκειμένου σε μια ενδεχόμενη κρίση, την οποία όλοι απευχόμαστε να συμβεί, να μην διαρραγεί προκαλώντας εκ νέου προβλήματα που θα απειλήσουν την οικονομία και θα θέσουν σε δοκιμασία την κοινωνική συνοχή. Και στο ερώτημα πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί η απάντηση είναι μία. «Μόνη λύση» για τη μεγέθυνση της οικονομίας και των επιχειρήσεων, άρα και του βαθμού ανθεκτικότητάς τους, είναι οι επενδύσεις παγίων. Πρέπει να κατανοήσουμε, σήμερα που μας δίνεται η ευκαιρία, πως αν δεν λυθεί το πρόβλημα του επενδυτικού κενού κανένα άλλο πρόβλημα που μας ταλανίζει, όπως η ανάπτυξη, η ανεργία, τα εισοδήματα, το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, δεν θα μπορέσει να λυθεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το έλλειμμα επενδύσεων συνήθως σημαίνει έλλειψη ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας, λιγότερες θέσεις εργασίας, χαμηλότερους μισθούς, ασθενικές επιχειρήσεις και χρήση παρωχημένων τεχνολογιών. Το στοίχημα της μεγέθυνσης των επιχειρήσεων δεν θα κερδηθεί κλείνοντας τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, αλλά δίνοντας κίνητρα να εξελιχθούν σε μια νέα νομική μορφή «Αστικής Επιχειρηματικής Σύμπραξης» με flat tax, «φθηνή» χρηματοδότηση και επενδυτικό πριμ έναντι άλλων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όσο για την εικόνα της οικονομίας, εκτιμώ ότι πρέπει να την δούμε από την «αισιόδοξη οπτική γωνία». Οφείλουμε να ανατρέξουμε στα αποκαλυπτήρια του οικονομικού σχεδιασμού της κυβέρνησης από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Ακούσαμε συνετά μέτρα ανακούφισης, με κοινωνική ευαισθησία και οικονομική λογική. Θεωρώ ενθαρρυντικά τα όσα εξαγγέλθηκαν από τον πρωθυπουργό, ωστόσο η πίεση που παρέχει η παρούσα συγκυρία δημιουργεί εδραία άποψη ότι οι μεταρρυθμίσεις, οι ελαφρύνσεις και οι ρυθμίσεις θα πρέπει να συνεχιστούν και το 2022. Με ταχύτερους ρυθμούς, ίσως, αν το τελικό μοντέλο του προϋπολογισμού για το προσεχές έτος, στοιχεία του οποίου είδαμε, το επιτρέψουν. Χρειάζεται ευελιξία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η δυναμική και τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει, FINANCE PRO

μέχρι ώρας επιτυχώς, την ασύμμετρη απειλή της πανδημίας, που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί και τις ισχυρότερες οικονομίες, επαληθεύεται από την αδιάψευστη "αλήθεια των αριθμών" της οικονομίας. Αριθμών που δικαιώνουν τα μέτρα στήριξης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που ακόμη και σε περίοδο πανδημίας αποφέρουν θετικό πρόσημο. Αριθμών που χρειάζεται η αγορά σε ρευστότητα για να επανεκκινήσει δυναμικά. Αριθμών που έχει ανάγκη η κοινωνία για να πάρει ανάσες ευτυχίας και ευημερίας.

Όσο πιο γρήγορα επιτευχθεί η ψηφιακή μετάβαση, τόσο πιο γρήγορα θα έρθουν οι επενδύσεις, στις οποίες προσδοκά η οικονομία της χώρας Το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχουν μεγάλες αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και στις πρώτες ύλες οι οποίες επηρεάζουν τις επιχειρήσεις αλλά και τους καταναλωτές. Υπάρχει ελπίδα εξομάλυνσης στον ορίζοντα; Είμαστε κατά πάσα πιθανότητα ενώπιον της «τέλειας καταιγίδας». Και τούτο γιατί αφ’ ενός η εφοδιαστική σε παγκόσμια κλίμακα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στους ρυθμούς των εμπορευματικών ροών και αφ’ ετέρου το ενεργειακό που προέκυψε ως απότοκο της αυξημένης ζήτησης που προέκυψε μετά τα lockdown με την επαναφορά των οικονομικών δραστηριοτήτων. Σήμερα οι αρχικές προγνώσεις που έκαναν λόγο για περάτωση της κρίσης στην εφοδιαστική στα τέλη του χρόνου έχουν πέσει ήδη έξω, όπως και νεότερες που έκαναν λόγο για το πρώτο εξάμηνο. Συγκρατημένες νέες προγνώσεις σήμερα κάνουν λόγο για τα τέλη του 2022. Άρα έχουμε μπροστά μας μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο. Το φαι-

33

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

BACK COV ER STORY

νόμενο των ανατιμήσεων έχει ξεκινήσει εδώ και 15 μήνες, αρχικά με μικρές αυξήσεις που ειδικά οι εξωστρεφείς επιχειρήσεις αντιλήφθηκαν αμέσως. Το γεγονός σήμερα των ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες και άλλα καταναλωτικά αγαθά έχει αποδοθεί στους ναύλους των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, που έχουν εξακοντιστεί σε δυσθεώρητα ύψη και σε βαθμό που ακόμη και σήμερα δεν έχει προσδιοριστεί το «όριο» που θα λέγαμε ρεκόρ. Όλα δείχνουν ότι το «σύνδρομο της Κίνας» θα μας ταλαιπωρήσει και το 2022. Η προσφορά δεν καλύπτει την ζήτηση. Η κατανάλωση, με βάση τα τελευταία στοιχεία, το τελευταίο τρίμηνο αυξήθηκε κατά μέσο όρο 12% με τις ανατιμήσεις να έχουν περάσει στα ράφια, τα οποία κινδυνεύουμε στις γιορτές να τα δούμε μισοάδεια. Όσον αφορά στο κόστος της ενέργειας, είναι προφανές ότι όσο το ισοζύγιο προσφοράς προς ζήτηση διατηρεί την ανισορροπία. Η ζήτηση είναι με γεωμετρική πρόοδο αυξανόμενη και το κόστος μεταποίησης θα αυξάνει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι φόβοι του προηγούμενου διαστήματος για ραγδαία άνοδο του κόστους παραγωγής και των μεταφορών δυστυχώς επαληθεύτηκαν, με τις πρώτες ανατιμήσεις να καταγράφονται σε μια μεγάλη γκάμα «ταχυκίνητων» καταναλωτικών προϊόντων. Δικαιολογημένος, λοιπόν, ο συναγερμός για το επερχόμενο κύμα «εισαγόμενων» αυξήσεων, και σωστά η αγορά κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ένα «τσουνάμι» ανατιμήσεων σε βασικά καταναλωτικά αγαθά που δεν θα μπορεί να απορροφήσει το χονδρικό και λιανικό εμπόριο. Το ζητούμενο τώρα είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις να δημιουργήσουμε αποθέματα στις αποθήκες και τα ράφια μας ώστε να αντέξουμε χρονικά και να περιορίσουμε το τσουνάμι των ανατιμήσεων. Η μετάταξη περισσότερων κωδικών τροφίμων και βασικών αγαθών στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% θα απορροφήσει σημαντικές επιβαρύνσεις στις μηνιαίες δαπάνες των νοικοκυριών.

Οι απώλειες που έφερε στις επιχειρήσεις η υγειονομική κρίση ήταν σημαντικές παρά τα μέτρα στήριξης που πάρθηκαν από την πολιτεία. Με ποιο τρόπο θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις και ειδικότερα οι μικρομεσαίες να επανέλθουν στην κανονικότητα; Πρέπει σήμερα να αναθεωρήσουμε την έννοια του όρου «κανονικότητα» υπό το φως των εξελίξεων που δρομολόγησε η πανδημία. Και τούτο γιατί στην νέα επιχειρηματική πραγματικότητα θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η εκτίμηση του κινδύνου, άρα και της σχηματοποίησης σχεδίων έκτακτης ανάγκης. Όσες επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους είχαν σχεδιασμούς εκτάκτου ανάγκης διήλθαν της κρίσης ευκολότερα εκείνων που είτε δεν διέθεταν είτε δεν είχαν επικαιροποιήσει τέτοιους σχεδιασμούς. Οι μικρομεσαίοι του εμπορίου έχουν ανάγκη ρυθμιστικών παρεμβάσεων ώστε, από τα μέτρα επιδοματικής στήριFINANCE PRO

34

ξης, να γίνουν αποδέκτες κεφαλαίων βιώσιμης επανεκκίνησης. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας και να επιτρέψουμε να μεταλλαχθεί η αγορά χωρίς εμάς, αλλά να επιδιώξουμε να μεταρρυθμιστεί με εμάς. Οι ιδεοληψίες, η γραφειοκρατία, η πολυνομία και το δυσδιάκριτο που δημιουργεί η έλλειψη σαφήνειας της εικόνας του ορίζοντα μέσα στον οποίο καλείται μια επιχείρηση να προχωρήσει, να επενδύσει ή ακόμη και να προσελκύσει κεφάλαια από το εξωτερικό, πρέπει να αποτελέσουν σύντομα παρελθόν. Είτε μέσα από μια ψηφιακή προσέγγιση, όπως αυτή που τώρα ξεκινά, είτε μέσα από μια συνολική αναθεώρηση της «οπτικής γωνίας» υπό την οποία βλέπουμε τις παραμέτρους που προσδιορίζουν τις εξελίξεις, θα μπορέσουμε να προσεγγίσουμε με επιτυχία το επιχειρείν του μέλλοντος και το εμπόριο της επόμενης 20ετίας. Η ανάκαμψη θα απαιτήσει άμεσα τις αλλαγές που δεν έγιναν γιατί, σε διαφορετική περίπτωση, εργοδότες και εργαζόμενοι με μειωμένα εισοδήματα, επιχειρήσεις με μειούμενα έσοδα και κλάδοι που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, είναι προφανές ότι θα στραφούν στην κεντρική εξουσία για ένα μορατόριουμ χρεών.

Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να δώσουν αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία σε συνδυασμό με τις επενδύσεις. Στα χρήματα αυτά θα έχουν πρόσβαση οι μικρομεσαίες και οι μικρές επιχειρήσεις ή μόνο οι μεγάλες; Η δημιουργία ευνοϊκού χρηματοδοτικού κλίματος για τη στήριξη των περίπου 820.000 ΜμΕ στην Ελλάδα θα πρέπει να είναι βασικός στόχος κυβέρνησης, τραπεζών και επιχειρηματικότητας. Το Ε.Β.Ε.Π. έχει κοινοποιήσει σχετική έρευνα του Επιμελητηρίου που αφορά στη συμβολή του τραπεζικού συστήματος στην ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου αναφέρονται οι όροι και οι προϋποθέσεις, καθώς και το κόστος του τραπεζικού δανεισμού σε ΜμΕ, οι οποίες επιχειρούν στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης. Οι ΜμΕ, και στο νέο οικονομικό μοντέλο που διαμορφώνεται, θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς εαυτές κατ' εξοχήν δημιουργούν ανάπτυξη και προσφέρουν δύο στις τρεις θέσεις εργασίας. Αποτελούν το 99% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων της χώρας μας, συμβάλλουν κατά 85% στην ιδιωτική απασχόληση και στο 70% της ετήσιας προστιθέμενης αξίας, ενώ έχουν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ σε σύγκριση με τις 27 χώρες της ΕΕ. Ένα όμως από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ είναι η μειωμένη διαθεσιμότητα τραπεζικής χρηματοδότησης. Οι επιχειρήσεις που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες ρευστότητας σήμερα έχουν τη μικρότερη προσβασιμότητα στο τραπεζικό σύστημα, ενώ από το σύνολο των πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δυστυχώς, μόνο οι 40.000 είναι «bankable», ενώ οι

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

υπόλοιπες κινδυνεύουν να συνθλιβούν από τον συνδυασμό έλλειψης ρευστότητας και υψηλού κόστους χρήματος. Βρισκόμαστε προ μιας νέας πραγματικότητας όπου οι συνενώσεις δυνάμεων και οι επιχειρησιακές συνέργειες μπορεί να δημιουργήσουν καταλληλότερες συνθήκες για πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα. Και φυσικά δεν αρκεί μόνο αυτό. Απαιτείται η ύπαρξη κοστολογημένων ρεαλιστικών σχεδιασμών ανάπτυξης. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει έναν πολύ βασικό κανόνα. Εάν τα λεφτά δεν απορροφηθούν εγκαίρως χάνονται. Και δημιουργούν ζημιά και στην εικόνα της χώρας.

Τι ρόλο θα παίξει η ψηφιακή μετάβαση στο μέλλον του επιχειρείν; Την υψίστη. Η αντιμετώπιση των γραφειοκρατικών εμποδίων στις επενδύσεις σε θέματα χωροταξικά, πολεοδομικά, αδειοδοτήσεις, καθυστέρησης δικαιοσύνης, πολυνομίας, αλληλοεπικαλύψεων υπηρεσιών, και όχι μόνο, όσο πιο γρήγορα επιτευχθεί μέσα από την ψηφιοποίηση, δηλαδή την ψηφιακή μετάβαση, τόσο πιο γρήγορα θα έρθουν οι επενδύσεις, στις οποίες προσδοκά η οικονομία της χώρας από το εσωτερικό και το εξωτερικό. Σήμερα η ψηφιοποίηση είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση και η ψηφιακή «απλούστευση» αποτελεί ισχυρό ανταγωνιστικό παράγοντα έναντι άλλων. Το ευτυχές είναι ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει κατανοήσει πλήρως τη στρατηγική σημασία της και με σταθερά βήματα προωθεί σχεδιασμούς προς την κατεύθυνση της ψηφιοποίησης του κράτους. Αλλά δεν μπορούμε να απαιτούμε από το κράτος να ψηφιοποιηθεί όταν οι επιχειρήσεις δεν εκσυγχρονίζονται ψηφιακά. Η ψηφιακή εποχή απαιτεί ταχύτητες υψηλές και σε τέτοιες θα πρέπει να κινηθούν και οι επιχειρήσεις εφ’ όσον θέλουν να ανταγωνίζονται με ίσους όρους. Διαφορετικά…

FINANCE PRO

Ζούμε ήδη τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Όροι όπως EU taxonomy, ESG και sustainability βρίσκονται στο επίκεντρο της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Πώς βλέπετε τα νέα δεδομένα; Ο ευρωπαϊκός κανονισμός «EU taxonomy» τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2021, ως μέρος της πρωτοβουλίας για τη στήριξη επενδυτικών στόχων αειφορίας. Το επόμενο διάστημα, λοιπόν, θα ακούμε τακτικά από τις Βρυξέλλες τον νέο όρο EU taxonomy ως σύστημα ταξινόμησης. Η κατάρτιση ενός καταλόγου οικολογικά και οικονομικά βιώσιμων δραστηριοτήτων αναμένεται να βοηθήσει την Ε.Ε .να αυξήσει τις βιώσιμες επενδύσεις και να εφαρμόσει την ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία. Η ταξινόμηση θα παρέχει στις εταιρείες, τους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής τους κατάλληλους ορισμούς για τους οποίους οι οικονομικές δραστηριότητες μπορούν να θεωρηθούν περιβαλλοντικά βιώσιμες. Το Ε.Β.Ε.Π. έχει επισημάνει ότι η Ε.Ε. θέτει έξι βασικές προϋποθέσεις ώστε μια οικονομική δραστηριότητα να χαρακτηριστεί περιβαλλοντικά βιώσιμη. Οι εταιρείες πρέπει να γνωστοποιούν το ποσοστό του κύκλου εργασιών που προέρχεται από προϊόντα ή υπηρεσίες που μπορούν να χαρακτηριστούν περιβαλλοντικά βιώσιμα και να συμβάλλουν στον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής, τη βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτων και των θαλάσσιων πόρων, τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, την προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων. Aυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες πρέπει να δημοσιεύσουν μια μη χρηματοοικονομική κατάσταση ή ενοποιημένες πληροφορίες μη οικονομικών καταστάσεων σχετικά με τον τρόπο και τον βαθμό στον οποίο οι δραστηριότητες της επιχείρησης χαρακτηρίζονται περιβαλλοντικά βιώσιμες.

35

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

IN TERV IEW

Σπύρος Κοκκόλης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΟΜΊΛΟΥ, ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ Ο σύγχρονος CFO πρέπει να είναι πρωτεργάτης και οδηγός της αλλαγής Η υγειονομική κρίση επηρέασε ελάχιστα την ELVALHALCOR, όπως τονίζει στο FinancePro ο κύριος Κοκκόλης. Μας μιλά για τα θετικά οικονομικά αποτελέσματα που κατέγραψε η εταιρεία μέσα στο 2021, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την τηλεργασία αλλά και τα στοιχεία που πρέπει να διαθέτει ο σύγχρονος CFO.

Κάποιοι κλάδοι έχουν επηρεαστεί αρνητικά από την τρέχουσα υγειονομική κρίση, ενώ άλλοι έχουν επωφεληθεί σημαντικά. Η ELVALHALCOR σε ποια κατηγορία ανήκει και πώς αντιμετώπισε τις προκλήσεις η οικονομική διεύθυνση; Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της εταιρείας είναι ότι δεν απευθύνεται σε έναν κλάδο αλλά σε πολλούς, και ούτε σε μία μόνο γεωγραφική αγορά εφόσον το 90% των πωλήσεών μας είναι σε πάνω από 100 χώρες εκτός Ελλάδας. Αυτά τα στοιχεία αλλά και η ευελιξία της παραγωγής και της διάθεσης μας έδωσαν την δυνατότητα να έχουμε πολύ μικρή συνολικά αρνητική επίπτωση. Καταφέραμε να αντικαταστήσουμε πωλήσεις σε

κλάδους και αγορές που κατάρρευσαν κατά την πανδημία (για παράδειγμα η αυτοκινητοβιομηχανία ως κλάδος ή η Ιταλία ως αγορά) στρεφόμενοι σε άλλα προϊόντα και χώρες. Και το κάναμε με εξαιρετική επιτυχία, χάνοντας ελάχιστο όγκο συνολικά και με ελάχιστη μείωση του (adjusted) Ebitda από τα 140 στα 136 εκατομμύρια. Παράλληλα, η έγκαιρη αντίδραση στην προστασία του προσωπικού και των συνεργατών μας είχε ως αποτέλεσμα να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις εντός εταιρείας, καθώς χαρακτηριστικά καμία από τις 17 παραγωγικές μας μονάδες δεν αναγκάστηκε να σταματήσει την παραγωγή λόγω κρουσμάτων ούτε μία μέρα. Η οικονομική διεύθυνση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον συντονισμό των προσπαθειών αυτών σε όλα τα επίπεδα.

Η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό όχι μόνο των επιχειρήσεων αλλά και του κράτους μας FINANCE PRO

36

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η πανδημία επιτάχυνε το βηματισμό των επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Κατά πόσο συμφωνείτε και με ποιον τρόπο συνέβαλε η πανδημία στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού για την ELVALHALCOR; Αναμφίβολα η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό όχι μόνο των επιχειρήσεων αλλά και του κράτους μας, το οποίο προχώρησε μέσα σε ένα έτος σε περισσότερες ενέργειες από ό,τι, ίσως, την τελευταία δεκαετία συνολικά. Και για την ELVALHALCOR επιτάχυνε όχι μόνο τις ενέργειες αλλά και την υιοθέτηση όλων αυτών που είχαν ξεκινήσει από πριν. Για παράδειγμα, οι αίθουσες συμβουλίων ήταν εξοπλισμένες από προ πανδημίας με υπερσύγχρονο εξοπλισμό τηλεδιασκέψεων, που οι περισσότεροι όμως προτιμούσαν να αγνοούν και να διεξάγουν συναντήσεις με τον παραδοσιακό τρόπο με σημαντική απώλεια χρόνου και υψηλό κόστος, όπως ταξίδια στο εξωτερικό σε θυγατρικές ή πελάτες. Ηλεκτρονικό αρχείο για τα παραστατικά, συμβάσεις κ.α. υπήρχαν από χρόνια, αλλά χρειάστηκε η πανδημία για ζητήσουμε από τους προμηθευτές να μας στέλνουν τα παραστατικά ηλεκτρονικά

Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

εξαρχής. Επίσης χρειάστηκε να καθιερωθεί η ηλεκτρονική υπογραφή, να αρχίσει να εφαρμόζεται και να γίνεται αποδεκτή παντού για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε όσο το δυνατόν περισσότερο paperless office, αντί να τυπώνουμε και να σκανάρουμε χαρτιά. Παράλληλα και, παρά τα εμπόδια που δημιούργησε η επιδημία, συνεχίστηκαν ακάθεκτα έργα στις βιομηχανικές μας μονάδες στα πλαίσια του ψηφιακού μετασχηματισμού και της αυτοματοποίησης. Όπως εφαρμογές MES & Scheduling, αλλά και machine learning – δυνατότητα, για παράδειγμα, που διαθέτει το νέο τετραπλό θερμό έλαστρο που εγκαταστήσαμε στα Οινόφυτα.

Τα οικονομικά αποτελέσματα της ELVALHALCOR για το πρώτο εξάμηνο του έτους παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Με ποιες ενέργειες της οικονομικής διεύθυνσης επετεύχθη αυτή η πρόοδος και ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2022; Η αύξηση των αποτελεσμάτων δεν είναι αποτέλεσμα μίας ή περισσοτέρων διευθύνσεων, αλλά της συνεργασίας όλων των τμημάτων. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό παίζει, φυσικά, και η οικονομική διεύθυνση παρέχοντας την κατάλληλη και έγκαιρη πληροφόρηση για τη λήψη αποφάσεων, τόσο στη διοίκηση όσο και στα επιμέρους τμήFINANCE PRO

37

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ματα. Καμία ενέργεια δεν λαμβάνει χώρα χωρίς να αξιολογηθεί και να εγκριθεί από την οικονομική διεύθυνση μεταξύ άλλων. Για το 2022 μακάρι να μπορούσα να κάνω προβλέψεις, αλλά τα σημερινά δεδομένα είναι ίσως ανησυχητικά για την παγκόσμια οικονομία. Παρατηρούμε υπέρογκες αυξήσεις στα κόστη ενέργειας, τα μεταφορικά κόστη παραμένουν υψηλά, τα μέταλλα αλλά και πολλές ύλες και υλικά επίσης ανεβαίνουν. Όλα αυτά δημιουργούν πληθωριστικές πιέσεις και θα πρέπει να βρεθεί τρόπος αντιμετώπισης καθώς υπάρχει και το ρίσκο του στασιμοπληθωρισμού από την οικονομική πολιτική των κεντρικών τραπεζών και των τοπικών κυβερνήσεων. Ας ελπίσουμε, λοιπόν, πως ό,τι μέτρα λη-

IN TERV IEW

φθούν δεν θα επηρεάσουν την ανάπτυξη της οικονομία. Εμείς ως εταιρεία, ωστόσο, είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το μέλλον, καθώς έχουμε βασίσει τη στρατηγική μας ανάπτυξη σε προϊόντα με θετικές μακροτάσεις στη ζήτηση, αλλά διατηρούμε και τη σημαντική ευελιξία μας που μας βοήθησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Η τηλεργασία έφερε μείωση του λειτουργικού κόστους στις εταιρείες. Πώς βλέπετε τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν; Θα εξακολουθήσει να υφίσταται αυτό το μοντέλο εργασίας και μετά την υγειονομική κρίση; Είναι βέβαιο ότι το μοντέλο της τηλεργασίας θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά την εποχή του COVID-19. Εξάλλου προϋπήρχε ως μοντέλο, με υψηλότερη υιοθέτηση σε άλλες χώρες από ό,τι στην Ελλάδα, ασφαλώς, όπου η εφαρμογή ήταν ελάχιστη ως ανύπαρκτη. Η πανδημία ουσιαστικά μας έκανε να το γνωρίσουμε σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, με αναγκαστικό τρόπο, όμως, και χωρίς προετοιμασία κατάλληλη από τους περισσότερους. Μάλιστα δεν κατάφερε να ανταπεξέλθει ούτε η υποδομή των εταιρειών τηλεπικοινωνιών, των δικτύων των εταιρειών, των VPN servers. Μέχρι και πάροχοι συνδρομητικού τηλεοπτικού περιεχομένου έριξαν το bitrate για να αντέξουν στην αυξημένη ζήτηση. Οι φορητοί και όχι μόνο Η/Υ έγιναν ανάρπαστοι, κάμερες δεν έβρισκες και οι τιμές στα ύψη. Όμως το αρχικό αυξημένο κόστος για αγορά εξοπλισμού και τα προβλήματα πέρασαν και άρχισαν να έρχονται τα οφέλη, κυρίως καθώς συνηθίζαμε στα νέα δεδομένα. Μετά, λοιπόν, την ψυχρολουσία του βαπτίσματος,

σε κάποιους άρχισε να αρέσει ο νέος αυτός τρόπος εργασίας, κάποιοι άλλοι τον μίσησαν. Ταυτόχρονα, πλέον, και οι εταιρείες είναι έτοιμες να τον δεχτούν, γιατί και αυτές τον έχουν δοκιμάσει. Άρα σίγουρα θα δούμε διατήρηση της τηλεργασίας στις περισσότερες εταιρείες, την καθιέρωσή της ως μια εναλλακτική επιλογή, χωρίς όμως να επανέλθει στα υψηλά, υποχρεωτικά ποσοστά των lockdown. Θα είναι πλέον αναπόσπαστο και φυσικό κομμάτι της λειτουργίας αλλά και της ζωής μας.

Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το ζητούμενο της εποχής. Πώς προετοιμάζεται η οικονομική διεύθυνση της ELVALHALCOR για τη νέα εποχή; Ποια βήματα έχετε κάνει μέχρι σήμερα ως προς την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας και τι να περιμένουμε μέσα στην επόμενη πενταετία; Η εταιρεία έχει κάνει ήδη αρκετά βήματα σε όλους τους τομείς, καθώς πάντα ήμασταν ευαισθητοποιημένοι στο να αφήνουμε όσο το δυνατόν χαμηλότερο αποτύπωμα στο περιβάλλον. Ως εισηγμένη είχαμε πάντα κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης που ήδη αναθεωρήσαμε με βάση τον 4706/2020, ενώ και η προσφορά μας στην τοπική και όχι μόνο κοινωνία είναι πάντα σημαντική. Αξίζει να σημειωθεί πως εδώ και αρκετά έτη εκδίδουμε απολογισμό ΕΚΕ σύμφωνα με τα πρότυπα GRI. Οι λειτουργικές αλλά και επενδυτικές δαπάνες για θέματα ESG είναι αρκετά εκατομμύρια κάθε έτος – χαρακτηριστικά παραδείγματα η μονάδα ZLD (Zero Liquid Discharge) στο εργοστάσιο έλασης Αλουμινίου η οποία λειτουργεί εδώ και αρκετά

Πάντα ήμασταν ευαισθητοποιημένοι στο να αφήνουμε όσο το δυνατόν χαμηλότερο αποτύπωμα στο περιβάλλον FINANCE PRO

38

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

χρόνια και κόστισε περίπου 5 εκατομμύρια για να εγκατασταθεί, καθώς και όλες οι μονάδες φίλτρανσης που έχουν εγκατασταθεί στα χυτήριά μας. Καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη και οι πυλώνες του ESG γίνονται ολοένα σημαντικότεροι, βρισκόμαστε στο στάδιο δημιουργίας ενός οδικού χάρτη με ενέργειες σε όλους τους πυλώνες. Η υποστήριξη της οικονομικής διεύθυνσης είναι απαραίτητη και σε αυτόν τον τομέα. Όλες οι σχετικές ενέργειες πρέπει να αξιολογηθούν, τόσο για την οικονομική βιωσιμότητά τους αλλά και για να προτεραιοποιηθούν, καθώς οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι, να παρακολουθηθούν και, τέλος, να αναφερθούν τόσο στους εσωτερικούς όσο και τους εξωτερικούς συμμετόχους (stakeholders). Όσον αφορά τις μελλοντικές μας ενέργειες, θα πρέπει να περιμένετε για την έγκριση από το ΔΣ του οδικού χάρτη, αλλά να είστε σίγουροι πως θα είναι πολλές και αξιόλογες.

Ποια στοιχεία πρέπει να διαθέτει ένας σύγχρονος οικονομικός διευθυντής ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις της νέας ψηφιακής εποχής; Το βασικό στοιχείο που πρέπει να έχει ένας σύγχρονος οικονομικός διευθυντής δεν είναι μόνο να μην έχει αντίσταση στην αλλαγή, αλλά να είναι ο πρωτεργάτης και ο οδηγός της αλλαγής. Θα πρέπει, φυσικά, να του αρέσει η σύγχρονη τεχνολογία, να είναι ενήμερος για τις εξελίξεις και να έχει τη διάθεση αλλά και τη δύναμη εντός της εταιρείας να προκαλέσει την αλλαγή και τη βελτίωση με το βλέμμα σταμακροχρόνια και όχι μόνο βραχυχρόνια οφέλη. Τέλος, θα πρέπει να έχει κρίση, η οποία διαμορφώνεται με τον χρόνο και τις εμπειρίες οι οποίες δημιουργούνται από μια συνολική και όχι απομονωμένη θεώρηση της επιχείρησης. Για αυτό και οι επιτυχημένες εταιρείες ‘ξεκλειδώνουν’ τον οικονομικό διευθυντή τους από το λογιστήριο, τις εφορίες και τις τράπεζες, και τον θέτουν ως βασικό συμμέτοχο σε όλες τις σημαντικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένου του M&A, καθώς έτσι η αγορά τεχνογνωσίας είναι ένας καλός τρόπος για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού.

M A NAGE M EN T

A DV ERTOR I A L

Πώς η πανδημία επηρεάζει την ολοκλήρωση των Projects Η διαχείριση των προκλήσεων από τους Project Managers Του ΓΙΩΡΓΟΥ Α. Δ Α Μ Α ΛΟΥ, PMP, MBA, M A, ACCA, Εισηγητής μαθημάτων προε τοιμασίας PMP

Η

πιθανότατα να εμφανισθεί μία νέα απειλή στο άμεσο μέλλον, ενδεχομένως διαφορετικού είδους και περιεχομένου από αυτό της πανδημίας Covid-19, αλλά της ίδιας παγκόσμιας εμβέλειας και σημασίας δεν είναι απομακρυσμένη. Ο Κορονοϊός έχει επιδράσει σημαντικά σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα καθώς και στις εργασιακές σχέσεις.

Η Αξία στο οικοσύστημα

Οι προμηθευτές περιορίζουν τόσο την παραγωγή όσο και τη διάθεση εμπορευμάτων και πρώτων υλών

Εύλογες Προσδοκίες & Συν αντίληψη

Αρκετές επιχειρήσεις δυσκολεύονται ή δεν είναι σε θέση να παραδώσουν τα προϊόντα και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Η αδυναμία εύρεσης άμεσων λύσεων θα συνεχίσει να τροφοδοτεί ένα φαύλο κύκλο αύξησης συγκρούσεων, κινδύνων και ανατιμήσεων στα προσφερόμενα αγαθά και στις υπηρεσίες.

Πώς μπορεί ο Project Manager να συμβάλει στην καλύτερη διαχείριση αυτής της πολύπλοκης κατάστασης;

Η Aπομακρυσμένη Eργασία χρειάζεται να ενισχυθεί όπως και η παραγωγικότητα των Eικονικών Oμάδων. Η καθιέρωση της απομακρυσμένης εργασίας (Remote Work) η οποία ως απόρροια οδηγεί στην αύξηση των εικονικών ομάδων εργασίας (Virtual Project Teams) αποτελεί μέρος της πραγματικότητας. Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον εργασιακό και στον προσωπικό χρόνο ενδέχεται να είναι δυσδιάκριτη και αυτό μεταξύ άλλων ενισχύει συναισθήματα όπως το άγχος και ο θυμός. Το άγχος και ο θυμός είναι μέρος της πραγματικότητας και εμφανίζονται ως διαστάσεις σε όλα τα Projects. Τα συναισθήματα αυτα δε χρειάζεται να καταπιέζονται αλλά και ούτε να δρούμε οδηγούμενοι από αυτά. Η άρνηση του άγχους ή και του θυμού είναι τόσο επικίνδυνη όσο και η αντανακλαστική δράση που δημιουργούν.

FINANCE PRO

39

Η ανάγκη της Αξίας (Value) είναι επιτακτική. Σε κάθε απόφαση ο Project Manager χρειάζεται να διερωτάται κατά πόσο αυτό που υλοποιεί προσθέτει πραγματική και ουσιαστική αξία και αυτό χρειάζεται να αποτελεί μία ανοιχτή συζήτηση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Προσθέτως οι Εύλογες Προσδοκίες θεμελιώνουν την έννοια της Αξίας. Αυτό μεταξύ άλλων συνεπάγεται να συμφωνούνται οι εν δυνάμει κίνδυνοι καθώς και η διαχείριση αυτών. Στο πλαίσιο αυτό, χρειάζεται η Συν αντίληψη, δηλαδή να εξασφαλίζεται οτι τα ενδιαφερόμενα μέρη κατανοούν τα ουσιαστικά ζητήματα και είναι διαθέσιμα στη λήψη των αποφάσεων. H προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα που χαρακτηρίζει τους Project Managers θα τους επιτρέψει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα για να ξεπεράσουν τυχόν δυσκολίες που αφορούν τόσο υπάρχοντα όσο και νέα projects. Με αυτό τον τρόπο ο Project Manager γίνεται κοινωνός της Αλλαγής και ουσιαστικός Ηγέτης. Τελικά, το να βρίσκεσαι σε αυτή την θέση σημαίνει να επιβεβαιώνεις κάθε φορά ότι όχι μόνο «τα Projects που πραγματοποιηθήκαν έγιναν σωστά!» αλλά και ότι «έγιναν τα σωστά Projects, εκείνα δηλαδή που εξυπηρετούν τους στρατηγικούς σχεδιασμούς!»

265, Mesogeion Ave. 15451, Neo Psychiko T: 210-6722868 E: info.gr@globaltraining.org www.globaltraining.org

NOEMΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES INVESTMENT BANKING

Τραπεζική Χρηματοδότηση: Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες Μετασχηματίζεται το τοπίο στην επιχειρηματική στήριξη Πώς αντέδρασαν οι τράπεζες στην υγειονομική κρίση και γιατί τα κριτήρια ESG αρχίζουν να επιδρούν καταλυτικά στις αποφάσεις τους. Ανώτατα στελέχη εταιρειών και τραπεζών αντιμέτωποι με τους νέους κανόνες της τραπεζικής χρηματοδότησης επιχειρήσεων Της Κ ΑΤΕΡΙ ΝΑ Σ Τ ΣΙΤΟΥ ΡΑ

Η

δυναμική της παγκόσμιας οικονομίας ανατράπηκε από την πανδημία, που άλλαξε απρόσμενα τα δεδομένα, θέτοντας επιτέλους στο επίκεντρο πολλών επιχειρήσεων και επενδυτών τον ίδιο τον άνθρωπο. Παρόλο που ο τραπεζικός κλάδος δεν παρέμεινε αμέτοχος των κλυδωνισμών, τα συμπεράσματα του European Banking Report 2021 που εκπόνησε η Oliver Wyman, εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε διεθνές επίπεδο, αποδεικνύουν πως όχι μόνο άντεξε το πλήγμα αλλά πλέον φιλοδοξεί να αναλάβει καίριο ρόλο στην προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης που συντελείται στην Ευρώπη.

Η ανθεκτικότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος

Συγκεκριμένα, όπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα επέδειξε ιδιαίτερη ανθεκτικότητα στη διαχείριση μίας από τις πιο σοβαρές -μέχρι σήμερα- πτώσεις του ΑΕΠ. Μάλιστα, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι μία στις τρεις τράπεζες έχουν ήδη αντιστρέψει πιστωτικές προβλέψεις. Ωστόσο, ειδικότερα στις χώρες που βίωσαν τις εντο-

νότερες επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία τα έσοδα μειώθηκαν έως και 11% και τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού μειώθηκαν σχεδόν 5%. Η τριμηνιαία έκθεση του SSM (Supervisory Banking Statistics -2020), που για πρώτη φορά συμπεριέλαβε μετρήσεις των επιπτώσεων της πανδημίας για όλες τις ευρωπαϊκές συστημικές τράπεζες, επιβεβαίωσε πως πανευρωπαϊκά παρατηρείται περιορισμός της καθαρής χρηματοδότησης και των κόκκινων δανείων, με παράλληλη ενίσχυση της ρευστότητας και των καταθέσεων, μείωση της κερδοφορίας καθώς και αυξημένες προβλέψεις για κινδύνους. Ειδικότερα για τις τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες η πανδημία κόστισε το 2020 περισσότερα από 3,6 δισ. ευρώ σε κεφάλαια και κερδοφορία.

Μικρομεσαίες επιχειρήσεις: Ακανθώδης η πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση

Η τραπεζική χρηματοδότηση με βιώσιμους ανταγωνιστικούς όρους συνιστά ζητούμενο για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες που στερούνται της πρόσβασης σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.

FINANCE PRO

40

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ο τραπεζικός κλάδος φιλοδοξεί να αναλάβει καίριο ρόλο στην προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης που συντελλείται

FINANCE PRO

41

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES INVESTMENT BANKING

Πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος αποδεικνύουν ότι η καθαρή χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας ακολουθεί ανοδική πορεία, με επιτάχυνση (Ιούλιο +1,5%, έναντι +0,4% τον Ιούνιο), μια τάση που καταγράφεται και στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως η τραπεζική χρηματοδότηση εστιάζει στην ενίσχυση των μεγάλων κυρίως επιχειρήσεων (αύξηση της χρηματοδότησης μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων 6,5% τον Ιούλιο, από 3,8% τον Ιούνιο). Αναφορικά με τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η αποτίμηση μπορεί να περιγραφεί μόνο ως οριακά θετική. Χαρακτηριστικό είναι πως στη χώρα μας το έλλειμμα χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αγγίζει το 14% έναντι 4% στην Ευρωζώνη, παρά το γεγονός ότι τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας συνετέλεσαν στην αύξηση των χρηματοδοτήσεων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του 2020 και των αρχών του 2021. Η βασική αιτία για το παραπάνω ζήτημα εντοπίζεται στο lockdown της οικονομίας, που επέφερε αύξηση των χρηματοδοτικών αναγκών, δημιουργώντας -σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας SAFE– και αύξηση των αναγκών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τραπεζικό́ δανεισμό (κατά 38% στην πρώτη φάση και 33% στη δεύτερη φάση) και μάλιστα αν και οι ανάγκες υποχώρησαν αργότερα (την περίοδο Οκτωβρίου 2020 – Μαρτίου 2021), το ποσοστό παρέμεινε υψηλό, στο 31%.

Χ ΡΉΣΤΟΣ Κ Α Λ Λ Ι Α ΝΤΆ ΣΗΣ, Head , Wholesale Banking - Large Cor porate , Optima Bank Οι τράπεζες οφείλουν πλέον να εντάξουν στα οικονομικοτεχνικά κριτήρια αξιολόγησης των έργων προς χρηματοδότηση, κριτήρια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και εταιρικής ευθύνης, σύμφωνα με τις οδηγίες ESG

H στροφή στα κριτήρια ESG μετασχηματίζει την πολιτική της τραπεζικής χρηματοδότησης

Τα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης αλλάζουν και τον τραπεζικό χάρτη. Εξάλλου, ενδεικτικό της δυναμικής στροφής στα κριτήρια ESG είναι και το γεγονός πως για τα τρία τέταρτα των 2.130 τραπεζικών πελατών που ερωτήθηκαν σε όλο τον κόσμο από το Chief Investment Office (CIO) της International Private Bank (IPB) της Deutsche Bank οι επενδύσεις τους θα πρέπει να έχουν θετικό αντίκτυπο. Μάλιστα για το 57% η πανδημία έχει ενισχύσει τη συγκεκριμένη κατεύθυνση ενώ για το 51% η επένδυση με βάση το ESG πιθανόν να συμβάλλει στη διαχείριση του κινδύνου στα χαρτοφυλάκια τους. Η παγκόσμια οικονομία έχει πλέον συμπεριλάβει στον στρατηγικό της άξονα την υπεύθυνη τραπεζική, σύμφωνα με τις αρχές του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που υπεγράφησαν το 2019 στο Παρίσι με τη συμμετοχή 180 τραπεζών, μεταξύ των οποίων και οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες. Χαρακτηριστικές πρωτοβουλίες συνυφασμένες με τις αρχές της υπεύθυνης τραπεζικής είναι ανταγωνιστικά χρηματοδοτικά πακέτα για την ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης, επιτόκια με ευνοϊκούς όρους για επιχειρήσεις που στρέφονται στην πράσινη οικονομία και ενίσχυση των επιχειρήσεων που επιδεικνύουν ευαισθησία στη χρήση λιπασμάτων και υδάτων. Οι τράπεζες που χρηματοδοτούν πράσινες επενδύσεις και αποδέχονται για χρηματοδότηση τα ομόλογα επιχειρήσεων με πράσινη πιστοποίηση επιβραβεύονται από τις εποπτικές

Α ΡΙΣΤΟΤΈΛ ΗΣ ΣΠΗ Λ ΙΏΤΗΣ, Γ. Γ της Παρευξείνιας Τράπεζας Ήδη (2021) προχωρήσαμε στην έκδοση ομολόγων περιβαλλοντικής και κοινωνικής διακυβέρνησης (ESG Notes), διάρκειας 10-ετών, συγκεντρώνοντας 85 εκατομμύρια δολάρια

FINANCE PRO

42

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

αρχές με απαιτήσεις για λιγότερα εποπτικά κεφάλαια. Καθώς η βιώσιμη οικονομία εξελίσσεται πλέον σε ένα παγκόσμιο αίτημα, η τράπεζα μοιάζει να πρωτοστατεί των εξελίξεων, διαμορφώνοντας μια νέα πραγματικότητα που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον αποκλεισμό μιας επιχείρησης από την τραπεζική χρηματοδότηση ή τη χρηματοδότησή της με ιδιαίτερα αυστηρούς όρους εάν δεν εναρμονίζεται με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης.

«Οι τράπεζες στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων κατά την πανδημία»

Για τον Χρήστο Καλλιαντάση ‘‘Head, Wholesale Banking Large Corporate’’ «η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στις μέρες μας έχει αλλάξει σημαντικά και ο λόγος είναι απλός: Οι επιχειρήσεις ζητούν από τις τράπεζες μεγαλύτερη ταχύτητα, ευελιξία και φυσικά λύσεις προσαρμοσμένες στις δικές τους, ξεχωριστές ανάγκες. «Στην Optima bank το κάνουμε από την πρώτη μέρα της λειτουργίας μας, μέσα από εξατομικευμένα προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία παρέχουμε άμεσα, χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες» τόνισε. Όπως επισήμανε στο FinancePro: «Η πανδημία αποτέλεσε μια σημαντική δοκιμασία. Οι τράπεζες βρέθηκαν στην αιχμή μιας εθνικής προσπάθειας, προκειμένου οι επιχειρήσεις να σταθούν όρθιες. Πιστεύω πως σε μεγάλο βαθμό οι τράπεζες στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, παρέχοντας έκτακτες χορηγήσεις σε πληγέντες κλάδους αλλά και αναστέλλοντας πληρωμές, μέσω διμερών συμβάσεων». Σχετικά με τη βιωσιμότητα, ο κύριος Καλλιαντάσης υπογράμμισε ότι «οι τράπεζες οφείλουν πλέον να εντάξουν στα οικονομικοτεχνικά κριτήρια αξιολόγησης των έργων προς χρηματοδότηση κριτήρια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και εταιρικής ευθύνης, σύμφωνα με τις οδηγίες ESG». «Για παράδειγμα, σήμερα η επέκταση δυναμικότητας μιας βιομηχανικής εγκατάστασης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της α) την κάλυψη ενεργειακών αναγκών από ΑΠΕ και φιλικότερες προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας, β) την πρόσληψη προσωπικού από τις γειτονικές περιοχές με σκοπό την καταπολέμηση της ανεργίας στην κοινότητα γ) την βελτίωση των υποδομών της γειτονικής περιοχής (π.χ. βελτίωση οδικού δικτύου, συντήρηση κοινόχρηστων δομών, κλπ.). Πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση που επαναπροσδιορίζει την έννοια της οικονομικής ανάπτυξης, μέσα από το πρίσμα της αειφορίας» ανέφερε. «Οι τράπεζες συμμετέχουν στην επίτευξη ενός συλλογικού στόχου, προωθώντας τις ‘‘πράσινες’’ επενδύσεις που επιταχύνουν την απεξάρτηση από ρυπογόνες μορφές ενέργειας. Ο θετικός τους αντίκτυπος είναι άμεσος στην καθημερινότητά μας, βάζοντας τα θεμέλια για ένα μέλλον διαφορετικό, πιο ‘‘καθαρό’’ και κυρίως βιώσιμο για όλους» σημείωσε ο κύριος Καλλιαντάσης.

«Σταδιακή κατάργηση χρηματοδοτήσεων σε τομείς υψηλής χρήσης άνθρακα»

Ο Αριστοτέλης Σπηλιώτης, Γ. Γ της Παρευξείνια Τράπεζας δήλωσε στο FinancePro: «Ως περιφερειακός αναπτυξιακός FINANCE PRO

43

Α Μ Α Λ Ί Α Κ Α ΓΙ Ά, Διευθύ ν τρια Πίσ της, Συ νε ταιρισ τική Τράπεζα Χανίων Oι Τράπεζες έχουν κάθε συμφέρον να αυξήσουν την ροή δανείων στα πράσινα έργα, καθώς μπορούν να επωφεληθούν από χρηματοδοτικά και εγγυητικά προγράμματα που έχει θεσπίσει η Ε.Ε. για να εκπληρώσει τους περιβαλλοντικούς στόχους της

ΜΙΧ Ά Λ ΗΣ Σ Α ΜΩΝΆ Σ, Chief Financial Of f icer της ΣΙΔΜ Α Με ταλ λουργική Α.Ε: Για την εταιρεία που εκπροσωπώ, η μόνη διαθέσιμη πηγή χρηματοδότησης προς το παρόν είναι μέσω προεξόφλησης απαιτήσεων (factoring) και reverse factoring

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES INVESTMENT BANKING

3) να αποκτήσει βελτιωμένες τεχνικές δεξιότητες για την ενίσχυση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων των κρατών μελών στις προσπάθειές τους για προσαρμογή στα νέα δεδομένα της «πράσινης οικονομίας». «Ήδη (2021), προχωρήσαμε στην έκδοση ομολόγων περιβαλλοντικής και κοινωνικής διακυβέρνησης (ESG Notes), διάρκειας 10-ετών, συγκεντρώνοντας 85 εκατομμύρια δολάρια» συμπλήρωσε. Τέλος, ο κύριος Σπηλιώτης υπογράμμισε στο FinancePro: «Μερικά παραδείγματα πρόσφατων «πράσινων» χρηματοδοτήσεων μας είναι η συμμετοχή μας με 35 εκατ. Ευρώ στην έκδοση ομολόγου της βουλγαρικής Bulgarian Energy Holding για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, το δάνειο 40 εκατ. δολαρίων στην Alro-Vimetco της Ρουμανίας έτσι ώστε η βιομηχανία διέλασης αλουμινίου να εισάγει μέτρα ενεργειακής απόδοσης και περιβαλλοντικά βιώσιμες πρακτικές, όπως επίσης και το δάνειο 10 εκατομμυρίων ευρώ στην Guaranti BBVA Consumer Finance, για χρηματοδότηση εργασιών εξοικονόμησης ενέργειας από ιδιοκτήτες κατοικιών στη Ρουμανία».

Ά ΡΗΣ Π Α Π Α ΔΌΠΟΥΛΟΣ, Διευθύ νων Σύ μβουλος ΖEB Για την αξιολογούμενη εταιρεία, το ESG βοηθά σημαντικά στην εσωτερική αξιολόγηση, την αυξημένη ελκυστικότητα της σε επενδυτές και τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης

«Οι τράπεζες εξακολουθούν να στηρίζουν κάθε βιώσιμο δανειολήπτη»

οργανισμός, η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου, θεωρεί την πράσινη χρηματοδότηση βασικό εργαλείο για ένα βιώσιμο μέλλον σε μια οικονομία μηδενικών ρύπων. Σε αυτό το πλαίσιο έχουμε εναρμονίσει τη στρατηγική μας με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη για την εξάλειψη των παγκόσμιων οικονομικών ανισοτήτων και την μείωση των περιβαλλοντικών κινδύνων». «Η στρατηγική που υιοθετήσαμε το Μάρτιο του 2021 για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αντιπροσωπεύει το όραμα και την προσέγγισή της Τράπεζας για την επόμενη δεκαετία και πέραν αυτής, και προβλέπει την ενίσχυση του ρόλου που διαδραματίζουμε στη διαμόρφωση και ανάπτυξη πράσινης οικονομίας στις χώρες - μέλη μας*, με προτεραιότητά τη σταδιακή κατάργηση χρηματοδοτήσεων σε τομείς υψηλής χρήσης άνθρακα, κυρίως αυτούς που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα» πρόσθεσε. Ο κύριος Σπηλιώτης συμπλήρωσε πως «η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου δεσμεύεται να επιτύχει τους ακόλουθους τρεις στρατηγικούς στόχους: 1) να μειώσει σταδιακά τις «καθαρές εκπομπές ρύπων» στο χαρτοφυλάκιο, θέτοντας περιοδικούς στόχους εκπομπών με στόχο την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών έως το 2050 2) να αυξήσει σταδιακά το μερίδιο της χρηματοδότησής της τουλάχιστον στο 30 % σε θετικές για το κλίμα δράσεις FINANCE PRO

44

Η Αμαλία Καγιά, Διευθύντρια Πίστης στη Συνεταιριστική Τράπεζα Χανιών, δήλωσε στο FinancePro: «Σε γενικές γραμμές, το τραπεζικό σύστημα ανταποκρίθηκε έγκαιρα στην πρόκληση της υγειονομικής κρίσης και τις επιπτώσεις των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης». «Εφαρμόστηκαν άμεσα μέτρα αναστολών πληρωμών (legislative and non-legislative moratoria) και παρόμοιου τύπου ρυθμίσεις, βοηθώντας τις πληττόμενες επιχειρήσεις να ανακάμψουν ταχύτερα. Οι τράπεζες εξακολούθησαν και μετά τη λήξη των αναστολών, εξατομικευμένα πλέον, να στηρίζουν κάθε βιώσιμο δανειολήπτη» υπογράμμισε. Επιπλέον συμπλήρωσε ότι «οι Ελληνικές Επιχειρήσεις ενισχύονται και έως την 31.12.2021 με δάνεια κεφαλαίου κίνησης μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας COVID-19, συνεργασία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας με τα τραπεζικά Ιδρύματα» Όπως τόνισε: «Η ενσωμάτωση κριτηρίων ESG (περιβαλλοντικών, κοινωνικών και παραγόντων διακυβέρνησης) στις χρηματοδοτήσεις και, γενικά, στις επενδυτικές αποφάσεις των Τραπεζών είναι απαραίτητη. Ο όρος πράσινη χρηματοδότηση αναφέρεται συνήθως σε χρηματοδότηση επενδύσεων οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση του ανθρώπινου περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στοχεύοντας στη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη». «Χαρακτηριστικά παραδείγματα έργων στα οποία αναφέρεται ο όρος είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, αιολικά πάρκα κ.λπ.), η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και η διαχείριση υδάτων και αποβλήτων» συμπλήρωσε η κυρία Καγιά. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Τέλος, ανέφερε πως «οι Τράπεζες έχουν κάθε συμφέρον να αυξήσουν την ροή δανείων στα έργα αυτά, καθώς μπορούν να επωφεληθούν από χρηματοδοτικά και εγγυητικά προγράμματα που έχει θεσπίσει η Ε.Ε. για να εκπληρώσει τους περιβαλλοντικούς στόχους της.

«Το Ταμείο Ανάκαμψης θα διοχετεύσει στην ελληνική αγορά πολλά χρήματα»

Ο Μιχάλης Σαμωνάς, Chief Financial Officer της εταιρείας ΣΙΔΜΑ Μεταλλουργική Α.Ε. δήλωσε ότι «η προ κρίσης εποχή δεν μπορεί να συγκριθεί με τα σημερινά δεδομένα όπου η χρηματοδότηση επιχειρήσεων εξακολουθεί να γίνεται με φειδώ». «Να αναφέρω χαρακτηριστικά πως σε ομολογιακό δάνειο που εξέδωσε η εταιρεία μας το 2006 αναγκαστήκαμε να δανείσουμε περισσότερα των τότε αναγκών μας κεφάλαια για να ικανοποιήσουμε όλες τις εμπλεκόμενες τράπεζες που ήθελαν μεγαλύτερο μερίδιο στο δανεισμό μας» πρόσθεσε. Όπως υπογράμμισε: «Οι συνέπειες αυτών των πρακτικών είναι γνωστές και τις βιώνουμε ακόμα. Συνεπώς, ως ένα σημείο ορθώς η τραπεζική χρηματοδότηση είναι πιο φειδωλή. Απλώς έχω την αίσθηση ότι ισχύει η παροιμία του λαού μας ότι «όποιος καεί από τον χυλό φυσάει και το γιαούρτι» στη διάθεση κεφαλαίων από τα τραπεζικά ιδρύματα. Για την εταιρεία που εκπροσωπώ, έχοντας αναδιοργανώσει όλα μας τα δάνεια για την επόμενη δεκαετία, η μόνη διαθέσιμη πηγή χρηματοδότησης προς το παρόν είναι μέσω προεξόφλησης απαιτήσεων (factoring) και reverse factoring (προεξόφληση αναφορικά με τις υποχρεώσεις μας προς τους προμηθευτές μας)». «Το κόστος της εν λόγω χρηματοδότησης είναι βέβαια αυξημένο σε σχέση με ένα αλληλόχρεο λογαριασμό ή ένα ομολογιακό δάνειο. Αναφορικά με το εγγύς μέλλον είμαι αισιόδοξος. Είναι πολλά τα χρήματα που θα διατεθούν στην ελληνική αγορά από το Ταμείο Ανάκαμψης και αναμένουμε να ξεκινήσουν σημαντικά έργα, ορόσημα για τον κλάδο μας, όπως η κατασκευή του Βόρειου Τμήματος του Ε65, το Ελληνικό και το αεροδρόμιο στο Καστέλι για να αναφέρω μερικά» συμπλήρωσε ο κύριος Σαμωνάς.

«Ωφέλιμη για τράπεζες, επενδυτές και εταιρείες η τριεπίπεδη προσέγγιση ESG»

Ο Άρης Παπαδόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της ZEB, επισήμανε στο FinancePro: «Η κατάσταση της οικονομίας μέσα στην υγειονομική κρίση αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων αποτελεί το μεγάλο ζητούμενο. Χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε αφενός να υπάρξει διευρυμένο πλήθος εταιρειών που θα λάβουν χρηματοδότηση αφετέρου να διασφαλιστεί η ομαλή αποπληρωμή και να μην δημιουργηθούν νέα εξυπηρετούμενα δάνεια». Όπως υπογράμμισε «η τριεπίπεδη προσέγγιση (Περιβαλλοντική, Κοινωνική & Εταιρική διακυβέρνηση) στη διαδικασία της αποτίμησης των εταιριών αποδεικνύεται ωφέλιμη τόσο για τις FINANCE PRO

45

τράπεζες & επενδυτές όσο και για τις ίδιες τις εταιρίες». Για την αξιολογούμενη εταιρεία βοηθά σημαντικά στην εσωτερική αξιολόγηση, την αυξημένη ελκυστικότητα της σε επενδυτές και τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης. Στη συνέχεια, ο κύριος Παπαδόπουλος σημείωσε: «Οι τράπεζες ενσωματώνουν στις πιστοδοτικές διαδικασίες τους, το νέο Σύστημα Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής Διαχείρισης (Environmental & Social Management System - ESMS). Το ESMS είναι ένα σύνολο διαδικασιών, εντύπων και ενεργειών, οι οποίες εντάσσονται στις τρέχουσες πιστοδοτικές διαδικασίες των τραπεζών και συνεκτιμώνται από αυτές κατά την εξέταση αιτημάτων χρηματοδοτήσεων, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Πιστωτικής τους Πολιτικής, τα πρότυπα των Οργανισμών IFC και EBRD και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές».

Η τραπεζική χρηματοδότηση με βιώσιμους ανταγωνιστικούς όρους συνιστά ζητούμενο, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Όπως πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Στα πλαίσια αξιολόγησης κινδύνου εξετάζονται ζητήματα όπως είναι Επικινδυνότητα Κλάδου Ιστορικό Περιβαλλοντικών & Κοινωνικών συμβάντων των πιστούχων και των φορέων (πρόστιμα, ελλιπής ή εκκρεμής αδειοδότηση, αγωγές από εργαζόμενους, εργατικά ατυχήματα, κτλ.) Ύ παρξη Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης/πιστοποιήσεων Τ οποθεσία εγκαταστάσεων των χρηματοδοτούμενων πελατών-έργων (προστατευόμενες περιοχές, τοπικές κοινότητες, βιοποικιλότητα, κτλ.) Ε πίδραση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στις τοπικές κοινωνίες, σχέσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders) αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της (επιπτώσεις από τη λειτουργία, αντιδράσεις κλπ.) Έγκαιρη αναγνώριση, αξιολόγηση και διαχείριση πιθανών επιπτώσεων στη βιωσιμότητα της επιχείρησης». ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES R ISK M A NAGE M E N T

Financial Risk Management: Από την κρίση της πανδημίας στην ανάκαμψη Η διαχείριση επιχειρηματικού κινδύνου σε κρίσιμο σταυροδρόμι Ποια είναι τα εργαλεία της αποτελεσματικής διαχείρισης επιχειρηματικού κινδύνου μπροστά στις προκλήσεις της μετά-covid εποχής; Μπορεί να μην έχουμε ακόμα ξεμπερδέψει με την παγκόσμια πανδημία, όμως η ανάκαμψη των οικονομιών έχει αρχίσει δυναμικά, παρά τους κλυδωνισμούς των πληθωριστικών πιέσεων, τα πισωγυρίσματα στην αγορά και τις αρρυθμίες στην εφοδιαστική αλυσίδα..

Α

ν πήραμε ένα μάθημα αυτά τα δύο χρόνια που άλλαξαν τον κόσμο, είναι ότι και ο κόσμος του επιχειρείν οφείλει και μπορεί να αλλάξει, χτίζοντας νέες μεθόδους αντιμετώπισης του oικονομικού ρίσκου, το οποίο είναι συνάρτηση όλο και πιο σύνθετων παραγόντων. Από την κλιματική αλλαγή μέχρι τις γεωπολιτικές εντάσεις, από τον ανταγωνισμό του ψηφιακού μετασχηματισμού μέχρι τις νέες πρακτικές εταιρικής κυβερνησιμότητας, κανένα κομμάτι του παζλ δεν περισσεύει από την εργαλειοθήκη του σύγχρονου risk managment. Οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιούν οι παγκόσμιοι συμβουλευτικοί οργανισμοί για να περιγράψουν τις απαιτήσεις της νέας εποχής είναι «ανθεκτικότητα» και «προσαρμοστικότητα». Πρόσφατη έρευνα της Deloitte για το μέλλον της στρατηγικής διαχείρισης κινδύνων, επικεντρώνει σε τρείς κομβικούς παράγοντες που οφείλουν να εκσυγχρονισθούν για να οδηγήσουν τις επιχειρήσεις στην επόμενη μέρα.

Η νέα εποχή απαιτεί ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα FINANCE PRO

46

Ο πρώτος και βασικότερος είναι οι άνθρωποι. Πλέον δεν αρκεί να υιοθετείς μια στρατηγική διαχείρισης κινδύνων, αλλά να την κάνεις δική σου, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της υλοποίησής της. Αυτό απαιτεί νέες οργανωτικές δομές, ικανότητες, εμπειρίες και επιχειρηματικές σχέσεις, σημειώνει η έρευνα, συστήνοντας στους οργανισμούς να επενδύσουν στην ενδυνάμωση των Στελεχών Διαχείρισης Κινδύνου - Chief Risk Officers - CROs, ώστε να λογοδοτούν για την στρατηγική που εφαρμόζουν. Απαραίτητη κρίνεται η εξειδίκευση σε διαφορετικούς τομείς κινδύνων, γεωπολιτικών, οικονομικών ακόμα και στο χώρο της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας - FinTech. Ο δεύτερος παράγοντας που χρήζει εκσυγχρονισμού είναι το οργανωτικό μοντέλο που ακολουθούν οι περισσότερες επιχειρήσεις, με πλέον κλασικό τις περίφημες «τρεις γραμμές άμυνας»: Ανώτατο Διοικητικό Όργανο - Διοίκηση - Εσωτερικός Έλεγχος. Η Deloitte προτείνει στη Διοίκηση να ενσωματώσει την οπτική της διαχείρισης κινδύνου στο στρατηγικό σχεδιασμό ώστε να παίξει πιο αποτελεσματικά το ρόλο της στη λήψη αποφάσεων. Ο τρίτος παράγοντας είναι η αξιοποίηση τεχνολογιών Tεχνητής Νοημοσύνης (Cognitive Analysis - Machine Learning - Big Data), οι οποίες μπορούν να μετασχηματίσουν θεμελιωδώς το risk management. Οι τεχνολογίες A.I. μπορούν να «σκανάρουν» διαρκώς το επιχειρηματικό περιβάλλον για αλλαγές, αναγνωρίζοντας ποιες μπορούν να λειτουργήσουν αποδιοργανωτικά. Παράλληλα μπορούν να ενσωματωθούν σε πιο εξελιγμένα εργαλεία risk management, όπως η προσομοίωση σεναρίων και η οριζόντια σάρωση. Μπορεί προς το παρόν στο ελληνικό επιχειρηματικό τοπίο οι παραπάνω πρακτικές να μας φαίνονται ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Της ΑΦΡΟΔΙΤ Η Σ ΤΖΙ Α Ν ΤΖΗ

σχεδόν φουτουριστικές, όμως αυτό το μέλλον είναι πολύ πιο κοντά από όσο φανταζόμαστε. To σίγουρο είναι ότι όσο αυτό που θεωρούσαμε «κανονικότητα» έχει περάσει ανεπιστρεπτί, άλλο τόσο το business as usual ανήκει στο παρελθόν. Αυτό το γνωρίζουν καλύτερα από όλους οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι επιχειρήσεων που μιλάνε στο Finance Pro, αναλύοντας ποιοι είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες επιχειρηματικού κινδύνου στη σημερινή συγκυρία, και πώς μπορούν να τους αντιμετωπίζουν οι Οικονομικές Διευθύνσεις, σχεδιάζοντας προδραστικά.

H πανδημία δεν είναι η μόνη μεγάλη πρόκληση

«Η πανδημία του COVID-19 αποτελεί από μόνη της μία μεγάλη πρόκληση, αλλά υπάρχουν και άλλες, όπως η ψηφιακή FINANCE PRO

47

αποδιοργάνωση, η γεωπολιτική αστάθεια, οι δημογραφικές και μακροοικονομικές μεταβλητότητες και η αυξημένη εστίαση όλων των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholders) στα ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG)», δηλώνει στο Finance Pro ο Γιώργος Πουλόπουλος, εταίρος στο Τμήμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της EY Ελλάδος, Επικεφαλής Συμβουλευτικών Υπηρεσιών προς CFOs. «Ιδιαίτερα οι αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, έχουν επιταχύνει το ενδιαφέρον των εταιρειών και των επενδυτών να ενσωματώσουν μακροπρόθεσμους οικονομικούς στόχους (Long-term Value) στις στρατηγικές τους και στα επιχειρηματικά τους μοντέλα. Παρόλα αυτά, οι οικονομικές επιδόσεις μιας εταιρείας παραμένουν πάντα σημαντικές», συμπληρώνει. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES R ISK M A NAGE M E N T

Ασπαζόμενος το ρητό «κάνε την κρίση ευκαιρία», ο ίδιος θεωρεί ότι ειδικά σε συνθήκες αβεβαιότητας όπως η σημερινή πρέπει «η Οικονομική Διεύθυνση να επιδείξει τον σημαντικό στρατηγικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει, για να βοηθήσει στον μετασχηματισμό της εταιρείας της». Τονίζει ότι «η Οικονομική Διεύθυνση δεν πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στο "εδώ και τώρα", καθώς καθοδηγεί την εταιρεία της μέσω της πανδημίας COVID-19, αλλά να επιχειρήσει να φανταστεί πώς θα είναι τα οικονομικά της εταιρείας σε πέντε χρόνια από τώρα». Συγκεκριμένα, «ο Οικονομικός Διευθυντής θα πρέπει να επιδιώκει να εξισορροπεί τις παραδοσιακές αρμοδιότητές του, όπως οι εταιρικές αναφορές, με τις νέες, όπως η επίβλεψη του ψηφιακού μετασχηματισμού της εταιρείας, η προστασία της οικονομικής της αξίας, παράλληλα με την προώθηση της μελλοντικής της ανάπτυξης και η εξισορρόπηση των βραχυπρόθεσμων οικονομικών στόχων (Short-Term Value) με τη δημιουργία μακροπρόθεσμων οικονομικών στόχων (Long-Term Value)», καταλήγει ο partner της ΕΥ Ελλάδος.

ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ,

To πιο μεγάλο ρίσκο, είναι να μην παίρνεις ρίσκα

ε ταίρος σ το Τμήμα Συ μβουλ ευ τικών Υπηρεσιών της EY Ελ λ άδος, Επικεφαλής Συ μβουλ ευ τικών Υπηρεσιών προς CFOs

«Επιχειρηματικό ρίσκο υπάρχει πάντα, πόσο μάλλον την σημερινή εποχή δεν υπάρχει όμως μεγαλύτερο ρίσκο, από το να μην παίρνεις κανένα» λέει στο Finance Pro o Kώστας Αγγελάκης, Partner & Senior Analyst στην Provisions Βusiness Success Services. «Η ταχύτητα που αλλάζουν όλα γύρω μας, και η αδυναμία προσαρμογής των οργανισμών στα καινούρια δεδομένα, είναι και ο μεγαλύτερος παράγοντας επιχειρηματικού ρίσκου» συνεχίζει ο κ. Αγγελάκης, προτείνοντας ως λύση την προσαρμοστικότητα. «Η δυνατότητα ενός οργανισμού να προσαρμόζεται γρήγορα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος, κυρίως όσον αφορά την οργανωτική του δομή, εξασφαλίζοντας έτσι τις σωστές εμπορικές πρακτικές για ελάχιστες απαιτούμενες κερδοφορίες και ρευστότητες, μειώνει το επιχειρηματικό του ρίσκο και βελτιώνει τους δείκτες βιωσιμότητας του», υπογραμμίζει. Ώς προς τα καθήκοντα των CFO's, θεωρεί ότι «η πληρότητα της τρέχουσας πληροφόρησης καθώς και η διαδικασία του προϋπολογισμού είναι οι μόνες λύσεις για μια οικονομική διεύθυνση να μειώνει το επιχειρηματικό της ρίσκο παίρνοντας τις σωστές αποφάσεις όσον αφορά την διάρθρωση των κεφαλαίων της και να προτείνει τις σωστές κινήσεις όσον αφορά τις εμπορικές δραστηριότητες που θα της εξασφαλίζουν τις καλύτερες δυνατές κερδοφορίες».

Η Οικονομική Διεύθυνση να επιδείξει τον σημαντικό στρατηγικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει, για να βοηθήσει στον μετασχηματισμό της εταιρείας της.

Η ασφάλεια προσωπικού και πελατών σε πρώτη προτεραιότητα

KΏΣΤΑ Σ Α ΓΓΕΛ Α ΚΗΣ, Par tner & Senior Analyst σ την Provisions Βusiness Success Ser vices

Τις νέες προκλήσεις που έφερε η πανδημία στους επιχειρηματίες συνοψίζει σε τέσσερα σημεία ο Κωνσταντίνος Λευκαδίτης, Director Financial Risk Management, Consulting της KPMG στην Ελλάδα: Η ασφάλεια του προσωπικού καθώς και η ασφάλεια των πελατών, ήρθαν σε πρώτη προτεραιότητα

Επιχειρηματικό ρίσκο υπάρχει πάντα, πόσο μάλλον την σημερινή εποχή δεν υπάρχει όμως μεγαλύτερο ρίσκο, από το να μην παίρνεις κανένα.

FINANCE PRO

48

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ενσωμάτωση του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, ΔιακυβέρΗ νηση) στην στρατηγική των επιχειρήσεων αποτελεί κύριο αίτημα των πολιτών. Η ταχύτατη αύξηση των προσδοκιών του κοινού, των επενδυτών και του κράτους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο κίνδυνος της εφοδιαστικής αλυσίδας (supply chain risk) αυξήθηκε σημαντικά και επανήλθε στο προσκήνιο. Το πώς θα χειριστεί τις προκλήσεις κάθε επιχείρηση, προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα, είναι ο βασικός παράγοντας επιχειρηματικού ρίσκου σύμφωνα με τον κ. Λευκαδίτη, ο οποίος διευκρινίζει ότι «η προσωρινή χαλάρωση των κανόνων προληπτικής εποπτείας για τα πιστωτικά ιδρύματα από την ΕΚΤ μπορεί να δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις άντλησης υψηλότερων κεφαλαίων σε σχέση με τις ταμειακές τους ροές, δημιουργεί όμως ερωτηματικά για την δυνατότητα αποπληρωμής τους όσο δεν δύναται να προσδιορισθεί με ασφάλεια το τέλος της πανδημίας». 'Οπως μας λέει, οι CFOs «κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση που δεν είχε συμπεριληφθεί σε κανένα σενάριο ακραίων καταστάσεων κατά την προετοιμασία των ισολογισμών τους και των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με το διευρυμένο κανονιστικό πλαίσιο και τον γρήγορο ρυθμό αλλαγής των ψηφιακών καινοτομιών, δημιουργεί μία νέα πραγματικότητα, που τους οδηγεί πλέον να σχεδιάζουν προδραστικά έναντι των διαφόρων κινδύνων της επιχείρησης». Ως μεθόδους προδραστικού σχεδιασμού αντιμετώπισης κινδύνων ο κ. Λευκαδίτης παραθέτει: την αξιολόγηση των πελατών - προμηθευτών τους, τόσο της πιστοληπτικής τους διαβάθμισης και της συγκέντρωσής τους, όσο και της γεωγραφικής τους κατανομής. την αξιολόγηση / εκτίμηση των μελλοντικών αναγκών τους και επιπτώσεων στην ρευστότητα, στα κεφάλαια, την κερδοφορία και στον τραπεζικό δανεισμό υπό την διενέργεια σεναρίων ακραίων καταστάσεων που προσομοιάζουν πλέον με την υγειονομική κρίση. την καλύτερη διαχείριση του ενεργητικού – παθητικού της εταιρείας την ανάπτυξη διαδικασιών και πολιτικών τόσο εντός της διεύθυνσης όσο και των υπόλοιπων μονάδων.

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟΣ Λ ΕΥ Κ Α ΔΊΤΗΣ, Director Financial Risk Management, Consulting της KPMG σ την Ελ λ άδα

Οι CFOs κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση που δεν είχε συμπεριληφθεί σε κανένα σενάριο ακραίων καταστάσεων κατά την προετοιμασία των ισολογισμών και των επιχειρηματικών σχεδίων τους

Πληθωρισμός και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα

«Το ρίσκο επιβίωσης που απόρρεε από την πανδημία, "επιβαρύνει" ακόμα την λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων, αλλά σε ένα βαθμό έχει απομακρυνθεί. Συνεπώς πρέπει να εντοπίσουμε πλέον τους κύριους παράγοντες ανησυχίας του σήμερα» δηλώνει στο Finance Pro o Γιώργος Χαραλαμπάκης, Προϊστάμενος Αναπτυξιακού Νόμου & Μελετών της Alpha Plan Consultants . Ως μεγαλύτερες απειλές για την οικονομική ανάπτυξη των επιχειρήσεων αναφέρει τις αυξητικές τάσεις του πληθωρισμού και τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η εφοδιαστική αλυσίδα, θεωρώντας ότι όταν περιοριστούν τα προβλήματα κυρίως στην εφοδιαστική αλυσίδα, θα υποχωρήσει και ο πληθωρισμός.

FINANCE PRO

49

ΓΙΏΡΓΟΣ Χ Α ΡΑ Λ Α ΜΠ Ά ΚΗΣ, Προϊσ τάμενος Αναπ τυξιακού Νόμου & Μελ ε τών της Alpha Plan Consultants

Το ρίσκο επιβίωσης που απόρρεε από την πανδημία, "επιβαρύνει" ακόμα την λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων, αλλά σε ένα βαθμό έχει απομακρυνθεί.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES R ISK M A NAGE M E N T

«Πέρα από τα ζητήματα που άπτονται του μακρο-περιβάλλοντος των επιχειρήσεων, οι διοικήσεις αυτών πρέπει να αντιμετωπίσουν ολιστικά παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν επιχειρησιακή διακοπή. Τέτοιοι είναι τα ζητήματα υγείας και ασφάλειας του εργατικού δυναμικού, τα αυξημένα περιστατικά ασφάλειας πληροφοριών στο διαδίκτυο, αλλά και οι δυσκολίες σε επίπεδο ηγεσίας στο σύγχρονο περιβάλλον» προσθέτει. Η νέα πρόκληση για τους CFO's, μας λέει «είναι να καταφέρουμε να νιώσουμε "άνετα" στο νέο περιβάλλον αλλά να μην επαναπαυτούμε, ούτως ώστε να ληφθούν ακόμη καλύτερες αποφάσεις και μάλιστα αυτές οι αποφάσεις να μην στοχεύουν στην ίαση ζητημάτων, αλλά στην πρόληψη αυτών. Για να επιτευχθεί αυτό, οφείλουμε να μπορούμε να αναγνωρίσουμε, να αξιολογήσουμε και να αντιδράσουμε άμεσα σε όλους τους πιθανούς κινδύνους που μπορούν να προσβάλουν τον οργανισμό άμεσα ή έμμεσα» Τέλος, θεωρεί ότι «σε αντίθεση με τις επιταγές του σύγχρονου Management, που οδηγούν σε μία αποκεντρωμένη διοίκηση, ο διαρκής σχεδιασμός προδραστικών ενεργειών έναντι κινδύνων, επιτάσσει εποπτεία σε επίπεδο εταιρείας και όχι διευθύνσεων ή επιχειρηματικών δομών, καθώς πολλές φορές ένας Διευθυντής μπορεί να αναγνωρίζει ένα κίνδυνο αλλά να μην μπορεί να διακρίνει τη σημασία του για άλλες πτυχές της εταιρείας».

Κ ΑΤΕΡΊΝΑ ΓΚΟΓΚΊΔΟΥ, Διοικητική Διευθύ ν τρια της Φοβερά Προσ τασία Α.Ε.

Επιτυχημένος επιχειρηματίας είναι αυτός που μπορεί να αλλάξει. Οποίος διακατέχεται από φόβο για αλλαγή, είναι καταδικασμένος να αποτύχει.

Η ευελιξία ως παράγοντας επιτυχίας

«Η ευελιξία και η αλλαγή πλεύσης μιας επιχείρησης, είναι σημαντικοί παράγοντες που οδηγούν στην επιτυχία», μας λέει η Κατερίνα Γκογκίδου, Διοικητική Διευθύντρια της Φοβερά Προστασία Α.Ε. «Με γνώμονα την πολυετή εμπειρία μου σε διαφορετικά επιχειρησιακά περιβάλλοντα, αξιολογώ ότι με την αποτύπωση της παρούσας κατάστασης της επιχείρησης, η αναθεώρηση των λειτουργιών της, είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας. Η μείωση των περιττών εξόδων, η αναβάθμιση των υπηρεσιών, ο επανασχεδιασμός νέων πηγών εσόδων, η υλοποίηση νέων ιδεών, βοηθούν για τη δημιουργία νέων ευκαιριών. Οι απαρχαιωμένες επαναλαμβανόμενες τακτικές δεν ωφελούν. Επιτυχημένος επιχειρηματίας είναι αυτός που μπορεί να αλλάξει. Οποίος διακατέχεται από φόβο για αλλαγή, είναι καταδικασμένος να αποτύχει» συνεχίζει η κ. Γκογκίδου. Στο οπλοστάσιο της επιχειρηματικής ανάπτυξης συγκαταλέγει τη σωστή αξιοποίηση του Digital Marketing, τον επανασχεδιασμό της στρατηγικής επικοινωνίας, την εκπαίδευση του προσωπικού, τη σύμπραξη επαγγελματικών συνεργασιών και την αναζήτηση νέων αγορών. «Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ένας οργανισμός, κατηγοριοποιούνται σε στρατηγικούς, χρηματο-οικονομικούς, λειτουργικούς, ατυχημάτων φυσικού και ανθρώπινου περιβάλλοντος κλπ. Κάθε οικονομική διεύθυνση πρέπει να αποτιμά τους κινδύνους, προσθέτοντας αξία στον οργανισμό & υποστηρίζοντας τους στόχους του. Το να αναγνωρίζεις τον κίνδυνο, και να τον κατηγοριοποιείς, απαιτεί βαθιά γνώση του οργανισμού

ΝΙΚΟΛ ΈΤΤΑ Κ Υ ΝΟΥ ΡΓΙΟΠΟΎΛΟΥ, HR & Process Operations Senior Manager της Εurofast.

Η πανδημία είχε και συνεχίζει να έχει επιπτώσεις στην υγεία στην ασφάλεια και στη γενικότερη κοινωνική συνοχή.

FINANCE PRO

50

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

και της αγοράς στην οποία δραστηριοποιείται, του νομικού, κοινωνικού, πολιτικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος στο οποίο υπάρχει, καθώς και στην ανάπτυξη μιας ορθής κατανόησης των στρατηγικών και λειτουργικών στόχων», τονίζει η διευθύντρια της «Φοβερά Προστασία», ιεραρχώντας ως καθοριστικό για μια εταιρεία το ρόλο του εσωτερικού ελέγχου, με συγκεκριμένο τμήμα. Το τμήμα αυτό, καταλήγει, πρέπει να είναι εφοδιασμένο με τεχνικές αναγνώρισης κινδύνου, όπως επιχειρησιακές μελέτες που εξετάζουν κάθε διεργασία, έρευνα αγοράς, στατιστική εξαγωγή συμπερασμάτων, ανάλυση απειλών, ανάλυση σφαλμάτων, δοκιμαστική προώθηση υπηρεσιών κ.α. εργαλεία που διασφαλίζουν μια υγιή εταιρική διακυβέρνηση.

Ψηφιακές τεχνολογίες και ανθρώπινο δυναμικό

«Η πανδημία είχε και συνεχίζει να έχει επιπτώσεις στην υγεία στην ασφάλεια και στη γενικότερη κοινωνική συνοχή. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αντιμετωπίσουν άμεσα και αποτελεσματικά τις ταχύτατα μεταβαλλόμενες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα τη μη διάθεση και ζήτηση προϊόντων ή υπηρεσιών, μεταβολή στα δίκτυα διανομής, καθυστέρηση στην παραγωγική διαδικασία, μη διάθεση πρώτων υλών, διακοπή σε πολλές περιπτώσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας και αλλαγές στο ανθρώπινο δυναμικό ακόμα και στον τρόπο και χώρο προσφοράς της εργασίας», δηλώνει στο Finance Pro η Νικολέττα Κυνουργιοπούλου, HR & Process Operations Senior Manager της Εurofast. «Η αξιολόγηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας ανά κλάδο, ο τρόπος διανομής και παροχής των υπηρεσιών, η επένδυση σε νέες ψηφιακές τεχνολογίες και ο τρόπος αξιολόγησης και προσδιορισμός της προσφοράς του ανθρώπινου εργατικού δυναμικού πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ'όψιν και να αντιμετωπιστούν σαν ευκαιρία για αλλαγή και προσαρμογή στις νέες συνθήκες», καταλήγει.

Βασικός εχθρός η έλλειψη ευελιξίας

«Όπως αποδείχθηκε μετά από σχεδόν δύο χρόνια εν μέσω πανδημίας, η έλλειψη ευελιξίας αποτελεί ένα σοβαρότατο παράγοντα επιχειρηματικού κινδύνου. Η πανδημία έφερε στην επιφάνεια ρωγμές σε παραδοσιακά, μη ευέλικτα επιχειρηματικά μοντέλα, ενώ αντίθετα επιτάχυνε την ανάπτυξη ή ακόμη ενδυνάμωσε οργανισμούς που ήταν γρήγοροι στο να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα», υπογραμμίζει η Kλεοπάτρα Καλογεροπούλου, International Liaison Partner στην BDO Greece. Ως παράδειγμα αναφέρει την Παγκόσμια Έρευνα της BDO «Global Risk Landscape 2021», η οποία ανέδειξε ότι οι επιχειρήσεις που ασπάστηκαν τον κίνδυνο ήταν γενικά καλύτερα εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν την κρίση, με το 60% των ερωτηθέντων να επιβεβαιώνει ότι το κύριο εμπόδιο στην άμεση ανταπόκρισή τους ήταν «η αβεβαιότητα ή η σκόπιμη αναμονή για περισσότερη σαφήνεια σχετικά με την πανδημία».

FINANCE PRO

51

K Λ ΕΟΠ ΆΤΡΑ Κ Α ΛΟΓΕΡΟΠΟΎΛΟΥ, International Liaison Par tner σ την BDO Greece .

Οι επιχειρήσεις που ασπάστηκαν τον κίνδυνο ήταν καλύτερα εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν την κρίση.

Σύμφωνα με την κ. Καλογεροπούλου «όταν οι πληροφορίες είναι περιορισμένες και οι συνθήκες είναι χαοτικές, είναι σημαντικό οι εταιρείες να αποδεχτούν την ύπαρξη άγνωστων κινδύνων και να αναπτύξουν βασικά εργαλεία και στρατηγικές για την αποτελεσματική διαχείρισή τους. Χρειάζεται να διατηρούνται ανοιχτά κανάλια πληροφόρησης, να χτίζεται η εμπιστοσύνη για τη διευκόλυνση ροής πληροφοριών, να διαβαθμίζονται οι κίνδυνοι και να σχεδιάζονται ενέργειες γι’ αυτούς που είναι πιο πιθανό να συμβούν, να υπάρχει χρηστή διαχείριση διαθεσίμων και διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και να χρησιμοποιούνται τα σύγχρονα ψηφιακά μέσα που είναι πλέον διαθέσιμα και μας επιτρέπουν διεργασίες που άλλοτε θα ήταν αδύνατο να γίνουν εξ’ αποστάσεως».

Ο κόσμος του επιχειρείν οφείλει και μπορεί να αλλάξει ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES INVESTMENTS

Πώς η υιοθέτηση της BIM μετατρέπει τα έργα του κατασκευαστικού κλάδου σε ελκυστικές επενδύσεις Το ευρωπαϊκό οικοσύστημα των κατασκευών είναι ένα από τα 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί το 9% του ΑΕΠ της ΕΕ και το 7% της απασχόλησης

Ο

κλάδος των κατασκευών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αντιμετωπίζει ορισμένα ευρέως αναγνωρισμένα ζητήματα όπως: χαμηλό επίπεδο συνεργασίας, έλλειμμα επενδύσεων στην τεχνολογία και σε έρευνα & ανάπτυξη στην ανεπαρκή διαχείριση των παραγόμενων πληροφοριών Οι παραπάνω παράγοντες οδηγούν σε: κακή σχέση ποιότητας / τιμής στα κατασκευαστικά έργα, απρόβλεπτες υπερβάσεις κόστους, εκπρόθεσμη παράδοση έργων και περισσότερες αλλαγές «καθ’ οδόν» στα έργα από όσες πραγματικά είναι αναγκαίες. Η πιο «βιώσιμη λύση» για όλα τα παραπάνω, με απώτερο στόχο την βελτιωμένη παραγωγικότητα του κατασκευαστικού τομέα, είναι – όπως έχει δείξει η διεθνής εμπειρία - η ψηφιοποίηση των διαδικασιών που συντελεί σε εξοικονόμηση πόρων και άρα σε οικονομική ανάκαμψη.

Το ΒΙΜ παράγοντας κλειδί στον ψηφιακό μετασχηματισμό

Η μοντελοποίηση κατασκευαστικών πληροφοριών (Building Information Modeling - BIM) αποτελεί το πιο βασικό όχημα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κατασκευαστικής βιομηχανίας. Πρόκειται ουσιαστικά για την ψηφιακή προσομοίωση των λειτουργιών που αφορούν στην κατασκευή των υποδομών. Αξιοποιείται η τεχνολογία, οι βελτιωμένες διαδικασίες και οι ψηφιακές πληροφορίες, προκειμένου να επιτευχθεί δραστική βελτίωση αφενός των αποτελεσμάτων για τους πελάτες και FINANCE PRO

52

τα έργα και αφετέρου των λειτουργιών που αφορούν στις υποδομές. Η BIM αποτελεί στρατηγικό παράγοντα για τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σχετικά με τα κτίρια και τις υποδομές σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους. Βασίζεται στη χρήση «έξυπνων» ψηφιακών μοντέλων τα οποία προσφέρουν τις απαραίτητες πληροφορίες για να γίνεται ο σχεδιασμός και η μελέτη κτιρίων και υποδομών γρηγορότερα, φθηνότερα, με καλύτερη ποιότητα και με λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Πού μπορεί να εφαρμοστεί και ποιοι είναι οι ενδιαφερόμενοι

Η ΒΙΜ έχει εφαρμογή σε έργα νέων κατασκευών, αλλά μπορεί επίσης να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην αναπαλαίωση, την ανακαίνιση και τη συντήρηση του δομημένου περιβάλλοντος, το οποίο αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος της δραστηριότητας του κατασκευαστικού κλάδου. Οι κυβερνήσεις και οι πελάτες του δημόσιου τομέα αποτελούν το μεγαλύτερο πελάτη του κλάδου των κατασκευών. Επομένως η επένδυση στη βελτίωση της κατασκευαστικής διαδικασίας σε δημόσιο επίπεδο, με τη χρήση BIM, έχει θεμελιώδη σημασία για τη διασφάλιση της επιτυχίας του ψηφιακού μετασχηματισμού της κατασκευαστικής βιομηχανίας. Προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις σχετικά με τη θέσπιση της BIM στις δημόσιες συμβάσεις για έργα υποδομών, συντάχθηκε μια μελέτη από την Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της BIM, EU BIM Task Group, καταδεικνύοντας τα κόστη και τα οφέλη από τη χρήση BIM. Η μεθοδολογία υπολογισμού αναπτύχθηκε με 3 στόχους: ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Της Λ Ι Α ΝΑ Σ Α ΝΑ Γ ΝΩΣΤΑ Κ Η

η δημιουργία ενός μοντέλου (CBA tool) που μετρά κόστη Τ και οφέλη, λαμβάνοντας υπόψη δαπάνες, έσοδα και μη χρηματικά οφέλη. Την επικύρωση του μοντέλου μέσω 6 μελετών που είναι αντιπροσωπευτικές διαφόρων τύπων έργων, για να εκτιμηθεί πώς διαφοροποιούνται τα κόστη και οφέλη κατά την εξέλιξη από το επίπεδο ωριμότητας 0 της BIM στο επίπεδο 1 και από το 1ο στο 2ο επίπεδο της BIM. Την κατάρτιση ενημερωτικού και εύχρηστου εγχειριδίου που απευθύνεται σε δημόσιους κυρίως φορείς της ΕΕ.

FINANCE PRO

53

Τα επίπεδα ωριμότητας BIM

0 - δεν έχει υιοθετηθεί η BIM 1 - 2D και 3Dη απεικόνιση με κοινό περιβάλλον δεδομένων CDE 2 - 3D μοντέλα που χειρίζεται το κάθε ενδιαφερόμενο μέρος αλλά υπάρχει και εξωτερικό μοντέλο και οι πληροφορίες για χρόνο και κόστος κοινοποιούνται στα ενδιαφερόμενα μέλη 3 - Ενιαίο κοινό 3D μοντέλο και το μοντέλο χρησιμοποιείται για διαχείριση και συντήρηση εγκαταστάσεων. Σημ. Μόνον το 5% των Φορέων της ΕΕ που συμμετείχαν στην έρευνα ανήκει στο 3Ο επίπεδο ωριμότητας. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES INVESTMENTS

Στο μοντέλο για τον προσδιορισμό κόστους - οφέλους από τη χρήση BIM υπολογίστηκαν τα εξής: Κόστη

Οφέλη

Αύξηση του κόστους εργασίας του προσωπικού του δημόσιου φορέα στο στάδιο προ δημοπράτησης

Μείωση κόστους λόγω πρώιμης ανίχνευσης συγκρούσεων και σφαλμάτων με επακόλουθη μείωση των αλλαγών που απαιτούνται στο στάδιο της κατασκευής

Αύξηση του κόστους εργασίας του προσωπικού του δημόσιου φορέα στο στάδιο της δημοπράτησης Αύξηση του κόστους εργασίας του προσωπικού του δημόσιου φορέα στο στάδιο μετά την ανάθεση

Κόστη που συνδέονται με χαμηλότερη παραγωγικότητα και τις απαιτούμενες επιπλέον προσπάθειες

Μείωση κόστους λόγω ακριβέστερων εκτιμήσεων ποσοτήτων Μείωση κόστους λόγω χαμηλότερου κόστους αξιώσεων/ διαφορών Εξοικονόμηση χρόνου στις φάσεις μελέτης και κατασκευής και συναφής μείωση διάρκειας έργου

Αυξημένο κόστος για συμβουλευτικές υπηρεσίες στη διαδικασία δημόσιων προμηθειών

Μείωση κόστους εργασίας του προσωπικού του δημόσιου φορέα λόγω ταχύτερης ανάλυσης εγγράφων για τη διαχείριση και συντήρηση εγκαταστάσεων

Κόστος μοντελοποίησης της BIM Επένδυση στην αναβάθμιση hardware του δημόσιου φορέα Ετήσια τέλη άδειας χρήσης λογισμικού δημόσιου φορέα Κόστος κατάρτισης προσωπικού

Επενδυτικό κόστος ειδικά για την BIM - ποσοστό που κατανέμεται στο συγκεκριμένο έργο

Μείωση κόστους λόγω πιο αποδοτικής ετήσιας συντήρησης Μείωση κόστους που αναλογεί στο κράτος/ στην κοινωνία λόγω βελτίωσης της υγείας και ασφάλειας Μείωση εκπομπών CO2 λόγω μειωμένης κατανάλωσης υλικών

Κόστος συντονισμού BIM

Για κάθε κόστος και όφελος που περιλαμβάνεται στη μεθοδολογία, το μοντέλο επιτρέπει στον χρήστη να επιλέξει αν προτίθεται να αποκλείσει το συγκεκριμένο δείκτη από τον υπολογισμό, προκειμένου να συμπεριλάβει σενάρια στα οποία δεν συμβαίνουν ταυτόχρονα στο έργο όλες οι εξοικονομήσεις κόστους και οι αυξήσεις κόστους. Η κατανομή των τιμών κόστους και οφέλους σε όλη την περίοδο του έργου (σχεδιασμός και μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση) διευκολύνει τον τελικό υπολογισμό των βασικών αποτελεσμάτων του μοντέλου των δεικτών που μετρούν την κερδοφορία και την σχέση ποιότητας/τιμής της υιοθέτησης της BIM σε ένα συγκεκριμένο έργο. Στο πλαίσιο αυτό υπολογίζονται οι Δείκτες Αποτελεσμάτων : Αναλογία οφέλους κόστους και οικονομικού οφέλους κόστους. Περιγράφουν την σχέση ανάμεσα στα οφέλη και στα κόστη που συνδέονται με την υιοθέτηση της BIM.

H ΒΙΜ αποτελεί το πιο βασικό όχημα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κατασκευαστικής βιομηχανίας FINANCE PRO

54

Κ αθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) και Οικονομική Καθαρή Παρούσα Αξία (ΟΚΠΑ) (περιλαμβάνει και κοινωνικά-περιβαλλοντικά οφέλη) Μέσω του μοντέλου αξιολογούνται τρία δυνητικά σενάρια (εκτίμηση αναφοράς, αισιόδοξη εκτίμηση, απαισιόδοξη εκτίμηση). Δίνοντας τα κατάλληλα δεδομένα, το μοντέλο υπολογίζει : Δ είκτες – ΚΠΑ (οικονομική βιωσιμότητα) και Αναλογία Οφέλους Κόστους (μετρά τη σχέση ποιότητας/τιμής της χρήσης BIM) Ά μεσες δαπάνες BIM – Κόστος μοντέλου BIM και κόστος συντονισμού Ε πίκεντρο φάσης – ΟΚΠΑ για λειτουργία και συντήρηση (ενσωματώνει θετικούς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς εξωτερικούς παράγοντες) Π ιο σημαντικός οικονομικός δείκτης ανάλογα με το έργο Π εριβαλλοντικός αντίκτυπος - μείωση εκπομπών CO2 και ΟΚΠΑ Επικύρωση του μοντέλου για τον υπολογισμό κόστους – οφέλους με χρήση BIM σε έξι διαφορετικά έργα: 1. ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΑΛΑΙΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΕ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Κτίριο 1.680 m2, προϋπολογισμού 1.174.800 ευρώ. Εργοστάσιο παλιό μονώροφο που έχει προσόψεις με βιομηχανική όψη και μια πιο απλή όψη και χρειάζεται να γίνει παγοδρόμιο με ένα μικρό γραφείο και αποδυτήρια με ντους. Απαιτείται κατεδάφιση του εσωτερικού, δημιουργία χώρου για το παγοδρόμιο και κατασκευή 2 αιθουσών και εξέδρας Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM, αρνητική ΟΚΠΑ στη φάση λειτουργίας και συντήρησης, αλλά θετική ΚΠΑ και συναφής ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

αναλογία οφέλους-κόστους , οπότε η υιοθέτηση BIM αναμένεται να είναι επωφελής και βιώσιμη. Οι πιο σημαντικοί δείκτες είναι τα οφέλη που συνδέονται με την ακρίβεια της εκτίμησης ποσοτήτων και τη βελτιωμένη αποδοτικότητα των δραστηριοτήτων συντήρησης. Για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας , ΚΠΑ και αναλογία κόστους οφέλους υψηλότερες σε σχέση με το 1ο επίπεδο, ενισχυμένη η αποδοτικότητα συντήρησης και η ΟΚΠΑ θετική πλέον.

2. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΔΡΟΜΟΥ Υποδομή 34.850 m2, προϋπολογισμού 11.052.564 ευρώ Απαιτείται συντήρηση και νέες εγκαταστάσεις (αντικατάσταση υποβαθμισμένων οδικών τμημάτων και τοποθέτηση φωτεινών σηματοδοτών και οδικών σημάτων), υπόγειες εργασίες, σύνδεση με υφιστάμενο δίκτυο. Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM, παρά τα υψηλά κόστη για τη μοντελοποίηση και την απουσία συναφών οφελών στη φάση μελέτης, η ΚΠΑ θετική και η αναλογία κόστους οφέλους μεγαλύτερη από τη μονάδα. Μπορεί να είναι βιώσιμη η επένδυση με BIM και να οδηγήσει σε εξοικονομήσεις. Θετική ΟΚΠΑ, όφελος που συνδέεται με την ανίχνευση συγκρούσεων στη φάση κατασκευής. Για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας , όλοι οι δείκτες βελτιώνονται αισθητά. Η εκτίμηση ποσοτήτων συμβάλλει σημαντικά στη φάση κατασκευής.

3. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΟΥ ΛΙΜΕΝΑ Υποδομή 7.203 m2, προϋπολογισμού 5.148.000 ευρώ Η κατασκευή νέων προβλητών και 2 κτιρίων είναι οι παρεμβάσεις. Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM, η αναλογία κόστους οφέλους υποδηλώνει ότι η χρήση BIM ενδεχομένως να είναι επωφελής. Για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας, οι εξοικονομήσεις που παράγονται από την ενισχυμένη αποδοτικότητα των δραστηριοτήτων συντήρησης αυξάνονται σημαντικά εδώ. Υπολογίζεται ως πιο σημαντικός οικονομικός δείκτης η αποδοτική συντήρηση.

4. ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΤΙΡΙΟ Κτίριο 4.000 m2, προϋπολογισμού 13.090.000 ευρώ Υφιστάμενο 5όροφο σχολείο Απαιτείται πλήρης εσωτερική ανακαίνιση και κατασκευή ενός γηπέδου μπάσκετ. Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM σημειώνεται κερδοφορία και για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας είναι ακόμη πιο επωφελής η χρήση BIM (η ΚΠΑ είναι σχεδόν διπλάσια). Υπολογίζεται ως πιο σημαντικός οικονομικός δείκτης η αποδοτική συντήρηση και η εξοικονόμηση χρόνου.

5. ΝΕΟΔΜΗΤΟ ΚΤΙΡΙΟ – ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Κτίριο, 4.000 m2, προϋπολογισμού 26.880.000 ευρώ.

FINANCE PRO

55

Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM, θετική ΟΚΠΑ που συμβάλει σε μια ΚΠΑ υψηλή για το συνολικό έργο, καθώς επίσης και πολύ υψηλή αναλογία οφέλους κόστους κατά τη διάρκεια κύκλου ζωής του έργου. Για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας, είναι πολύ επωφελής η υιοθέτηση της BIM. Υπολογίζεται ως πιο σημαντικός οικονομικός δείκτης, η αποδοτική συντήρηση και η ανίχνευση συγκρούσεων.

6. ΕΡΓΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΟΥ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ Κτίριο 1.800 m2, προϋπολογισμού 2.307.780 ευρώ Το αποτέλεσμα από το μοντέλο όταν δόθηκαν τα δεδομένα είναι τα εξής : Για το 1Ο επίπεδο ωριμότητας BIM, σημειώνεται επωφελής και βιώσιμη η υιοθέτηση BIM, για το 2Ο επίπεδο ωριμότητας είναι θετικές και η ΚΠΑ και η ΟΚΠΑ. Υπολογίζεται ως πιο σημαντικός οικονομικός δείκτης, η ανίχνευση συγκρούσεων και η εκτίμηση ποσοτήτων. Η δοκιμή του μοντέλου (CBA tool) σχετικά με τον υπολογισμό κόστους – οφέλους για τη χρήση BIM στα παραπάνω έργα έχει δώσει στιβαρά αποτελέσματα που συνίστανται στο γεγονός ότι με τη χρήση BIM υπάρχουν μετρήσιμα οφέλη, τα οποία υπερβαίνουν τα κόστη ιδιαιτέρως δε στη φάση λειτουργίας και συντήρησης μιας υποδομής ή ενός κτιρίου. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πόσο σημαντική είναι η υιοθέτηση της BIM στον κατασκευαστικό κλάδο, προκειμένου: ν α εξοικονομηθούν πόροι, ν α βελτιωθεί η ποιότητα των υποδομών, αλλά και ν α αποτελέσει η διαχείριση των υποδομών μια ελκυστική επένδυση στη διάρκεια όλου του κύκλου ζωής τους, είτε τις διαχειρίζεται το κράτος είτε τις διαχειρίζονται οι ιδιώτες.

Η Λιάνα Αναγνωστάκη είναι Διπλωματούχος Χημικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. και κάτοχος MSc στα ΤεχνολογικάΟικονομικά Συστήματα. Έχει διατελέσει επιστημονική σύμβουλος του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, του Πρόεδρου του ΤΕΕ και του Γενικού Διευθυντή Υποδομής του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδας. Σήμερα είναι Διευθύντρια Δημοσίων Σχέσεων, Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και Μέλος στη Διοικούσας Επιτροπή της Ομάδας Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των κατασκευών (EU BIM Task Group), την οποία και εκπροσωπεί στην Ελλάδα. Επίσης, είναι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής «Women in Engineering» της Ένωσης Μηχανικών Μεσογειακών Κρατών, της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΕΠ Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και της Επιτροπής Προγραμματισμού του Προγράμματος Συνεργασίας Interreg "Ελλάδα - Κύπρος" 2021-2027.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

COP26: Η οικονομική παράμετρος της Εθνικής Στρατηγικής για το Κλίμα Την έκδοση «πράσινου» ομολόγου ανακοίνωσε στη Γλασκώβη ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας Τον σχεδιασμό του Υπουργείου Οικονομικών, με στόχο την έκδοση του πρώτου «πράσινου» ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου το δεύτερο εξάμηνο του 2022, παρουσίασε ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά την τοποθέτησή του στην κλειστή συνάντηση της Συμμαχίας Υπουργών Οικονομικών για Κλιματικές Δράσεις, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή COP26, στη Γλασκώβη.

Σ

το πλαίσιο της παρέμβασής του ανέπτυξε τις δράσεις που προωθεί το Υπουργείο Οικονομικών για τη διαμόρφωση μιας Στρατηγικής Βιώσιμης Οικονομίας και για την ενσωμάτωση της κλιματικής διάστασης στη χάραξη δημοσιονομικής πολιτικής στην Ελλάδα. Παρά το θετικό κλίμα που θέλησαν να μεταδώσουν οι συμμετέχοντες στην διάσκεψη, η πραγματικότητα είναι ότι τα αντικρουόμενα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα των χωρών δεν αποτελούν εχέγγυα για την χάραξη ξεκάθαρης και αποτελεσματικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Και όλα αυτά, τη στιγμή που δεν βρισκόμαστε πια στο «παρά πέντε» του προβλήματος, αλλά στο «και πέντε». Όπως άλλωστε είπε χαρακτηριστικά ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, η ανθρωπότητα βρίσκεται "ένα λεπτό πριν από τα μεσάνυχτα", ενώ και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες τόνισε ότι η αποτυχία αυτής της διάσκεψης "δεν είναι επιλογή αλλά θανατική ποινή". Πιο συγκεκριμένα, στη συνάντηση για την οικονομία μετείχαν περίπου 20 Υπουργοί Οικονομικών – μέλη της Συμμαχίας, και οι επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, David Malpass, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Kristalina Georgieva και του Δικτύου Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοοικονομικό Σύστημα (NGFS), Frank Elderson. «Η COP26 αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σε σχέση με την ανάληψη δράσης για το κλίμα, FINANCE PRO

56

τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο. Αλλά, κυρίως, είναι το μέρος στο οποίο πρέπει να συμφωνήσουμε για αποφασιστικές δράσεις προς την κατεύθυνση της επίτευξης κρίσιμων περιβαλλοντικών στόχων και της χρηματοδότησής τους» ανέφερε στην τοποθέτησή του ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών. Και συνέχισε: «Η Ελλάδα, παρά το μικρό της αποτύπωμα άνθρακα, φιλοδοξεί να συνεισφέρει σημαντικά στην παγκόσμια προσπάθεια για την πράσινη μετάβαση, αναλαμβάνοντας σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή».

Τι προβλέπει η εθνική στρατηγική για το κλίμα

Ο Χρήστος Σταϊκούρας επισήμανε ότι, στο πλαίσιο της φιλόδοξης εθνικής στρατηγικής της Ελλάδας για το κλίμα, το Υπουργείο Οικονομικών: 1. Εξετάζει τη δυνατότητα έκδοσης «πράσινου» ομολόγου. Όπως ανέφερε, «πέρα από σχήματα που χρηματοδοτούνται από άλλες πηγές, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σκοπεύουμε να διαμορφώσουμε ένα συνεκτικό φάκελο επιλέξιμων έργων προς χρηματοδότηση μέσω “πράσινων” ή βιώσιμων ομολόγων τα προσεχή χρόνια. Το επόμενο βήμα θα είναι να προετοιμάσουμε το σχετικό πλαίσιο έκδοσης πριν από την πιθανή πρώτη έξοδο στις αγορές το δεύτερο εξάμηνο του 2022». ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Του ΔΗ ΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔ ΕΡΑ

2. Επιταχύνει την ενσωμάτωση της κλιματικής διάστασης στη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής, κυρίως μέσω της ενσωμάτωσης κλιματικών παραμέτρων στον Προϋπολογισμό Επιδόσεων.

3. Προωθεί την Κλιματική Οικονομία, σχεδιάζοντας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μια συνεκτική Στρατηγική Βιώσιμης Οικονομίας, βασισμένη στις ιδιαίτερες ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και της κεφαλαιαγοράς της. Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με την έκδοση κοινής δήλωσης των προέδρων της Συμμαχίας Υπουργών Οικονομικών για Κλιματικές Δράσεις και του Δικτύου Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοοικονομικό Σύστημα (NGFS), στην οποία αναδεικνύονται οι βασικοί τομείς στους οποίους τα Υπουργεία Οικονομικών, οι κεντρικές τράπεζες και οι εποπτικές αρχές του χρηματοοικονομικού συστήματος μπορούν να συμβάλουν, ώστε να ενισχυθεί η προσπάθεια για μηδενικές εκπομπές ρύπων. Τέλος, οι Υπουργοί Οικονομικών που έλαβαν μέρος στη συνάντηση συμφώνησαν να εντείνουν τις δράσεις τους, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν οι οικονομίες τους με τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων και να προωθηθεί η απολιγνιτοποίηση, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη δίκαιη και ομαλή μετάβαση προς όφελος της απασχόλησης, της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας.

FINANCE PRO

57

Δημιουργείται Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Βιωσιμότητας

Στο πλαίσιο της διάσκεψης διεξήχθη εκδήλωση με τίτλο «Ένα Χρηματοπιστωτικό Σύστημα προς Μηδενικές Εκπομπές», κατά την οποία ο Mark Carney, Ειδικός Απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, συζήτησε με τους παρευρισκόμενους για τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει για τον μηδενισμό των εκλυόμενων ρύπων από τον παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό τομέα. Οι Υπουργοί Οικονομικών και οι λοιποί εκπρόσωποι του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος συζήτησαν για τα εργαλεία που πρέπει να υιοθετηθούν, προκειμένου να ανακατευθυνθούν οι χρηματοπιστωτικές ροές οι οποίες είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων. Παράλληλα, σε εκδήλωση της Βρετανικής Προεδρίας του COP26, εκπρόσωποι Κεντρικών Τραπεζών και Υπουργοί Οικονομικών από 35 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, χαιρέτισαν την πρωτοβουλία του Ιδρύματος Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (International Financial Reporting Standards – IFRS), το οποίο ανακοίνωσε τη σύσταση του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Βιωσιμότητας (International Sustainability Standards Board) για την προώθηση ενός διεθνούς συστήματος προτύπων βιωσιμότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στις κεφαλαιαγορές. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

Παράγοντες του Υπουργείου Οικονομικών σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της διάσκεψης στο Finance Pro επισήμαναν ότι «η Ελλάδα, δυναμικά παρούσα στις διεθνείς συζητήσεις για την Κλιματική Αλλαγή, στηρίζει τη Συμφωνία των Παρισίων και συμμετέχει ενεργά, λαμβάνει πρωτοβουλίες και προωθεί μεταρρυθμίσεις με στόχο την ενσωμάτωση της αειφορίας στην οικονομική πολιτική και την προώθηση επενδύσεων για την Πράσινη Μετάβαση της χώρας, με όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης». Ωστόσο δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους για την διαχείριση των πολύ σημαντικών προκλήσεων που υπάρχουν μπροστά, για την οποία δεν ήταν αισιόδοξοι δεδομένων των πολύ διαφορετικών συμφερόντων των χωρών.

Τι είναι η COP

Το COP (Conference of the Parties) αντιπροσωπεύει τη διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών του 1992 για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία δημιούργησε το έδαφος για κάθε διεθνή συνεργασία για το κλίμα. Το COP είναι το κορυφαίο όργανο λήψης αποφάσεων για την εφαρμογή της Σύμβασης και των μέσων παρακολούθησης, όπως η Συμφωνία του Παρισιού του 2015. To εν λόγω όργανο συνεδριάζει μία φορά το χρόνο και εξετάζει τις εθνικές εκθέσεις σχετικά με τη μείωση των εκπομπών και άλλα μέτρα για το κλίμα. Στην Γλασκώβη φιλοξενήθηκε το 26ο COP. Οι τρεις βασικές προτεραιότητες που έθεσε ήταν α) η διατήρηση της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε όχι περισσότερο από 1,5 βαθμούς Κελσίου, μέσω γρήγορων, τολμηρών περικοπών εκπομπών και μηδενικών δεσμεύσεων, β) η αύξηση της διεθνούς χρηματοδότησης για την προσαρμογή τουλάχιστον στο ήμισυ των συνολικών δαπανών για τη δράση για το κλίμα και γ) η υλοποίηση της υπάρχουσας δέσμευσης για παροχή 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων διεθνών χρηματοδοτήσεων για το κλίμα κάθε χρόνο, έτσι ώστε οι αναπτυσσόμενες χώρες να μπορούν να επενδύουν σε πράσινες τεχνολογίες και να προστατεύουν τις ανθρώπινες ζωές και τα μέσα διαβίωσης από επιδείνωση των κλιματικών επιπτώσεων.

Σύμφωνα με σχετική ανταπόκριση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, τρεις θετικές ειδήσεις βγήκαν από την τελευταία μέρα της συνόδου κορυφής των ηγετών του κόσμου στην Γλασκώβη: 1. Περισσότεροι από 100 ηγέτες κρατών υπέγραψαν κοινή δήλωση με την οποία δεσμεύονται ότι θα σταματήσουν την αποψίλωση των δασών ως το 2030. Μεταξύ αυτών ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζον Μπάιντεν, ο Κινέζος ομόλογός του, Σι Τζινπίνγκ και ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου. Σύμφωνα πάντα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι αναλυτές θεωρούν την εξέλιξη αυτή ως την πρώτη μεγάλη επιτυχία της Διάσκεψης καθώς, όπως επισημαίνουν, δρομολογείται πλέον η αντιμετώπιση ενός εκ των σοβαρότερων προβλημάτων της κλιματικής αλλαγής, επισημαίνοντας ότι η αποψίλωση των δασών συμβάλλει από 10% μέχρι 25% στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

2. Περισσότερα από 100 κράτη υπέγραψαν τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% έως το 2030. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, το μεθάνιο θεωρείται πιο επικίνδυνο για το περιβάλλον από ότι το διοξείδιο του άνθρακα. Αυτήν όμως τη δέσμευση δεν έχουν υπογράψει, τουλάχιστον προς το παρόν, τρεις βαριά βιομηχανοποιημένες χώρες: η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία. Μάλιστα ήδη έχουν εξασφαλιστεί 16 δισ. ευρώ από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ώστε από τη μια πλευρά να αποκατασταθούν δάση που έχουν καταστραφεί, και από την άλλη να ενισχυθούν τοπικές οικονομίες που ζουν από αυτά.

3. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει σχεδόν συμφωνηθεί και η χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών με 100 δις. δολάρια τον χρόνο, χρήματα που θα επενδυθούν σε προγράμματα που αφορούν στην πράσινη ανάπτυξη των χωρών αυτών. Πρόκειται για έναν από τους τρεις βασικούς στόχους της Διάσκεψης που ούτως ή άλλως η εφαρμογή του εκκρεμούσε από την Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2015.

Τράπεζα της Ελλάδας: 8 δεσμεύσεις έναντι της κλιματικής αλλαγής

Πέρα από τα κράτη, παρόμοιες πρωτοβουλίες αναλαμβάνουν οργανισμοί και επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, όπως φάνηκε από σειρά ανακοινώσεων που βγήκαν μόλις ολοκληρώθηκε η διάσκεψη της Γλασκώβης. Από τη χώρα μας, η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε 8 δεσμεύσεις έναντι της κλιματικής αλλαγής, στο πλαίσιο του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της, όπως αναφέρει σε σχετική της ανακοίνωση. Συγκεκριμένα, η Τράπεζα της Ελλάδας δεσμεύεται: 1. Να διαμορφώσει και να εφαρμόζει σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση ζητημάτων κλιματικής αλλαγής και βιωσιμότητας στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της.

2. Να συνεχίσει τη συνεργασία της με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εποπτικές αρχές και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, τη διευκόλυνση της μετάβασης σε μια οικονομία ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα και την ενίσχυση του συντονισμού και της συνοχής των διεθνών πολιτικών.

Χειροπιαστό αποτέλεσμα από τη διάσκεψη της Γλασκώβης, η σύσταση του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Βιωσιμότητας (International Sustainability Standards Board) FINANCE PRO

Oι 3 θετικές ειδήσεις

58

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

3. Ν α αξιοποιήσει τις συστάσεις, τις βέλτιστες πρακτικές, τους οδηγούς και το εκπαιδευτικό υλικό του NGFS κατά την υλοποίηση του σχεδίου δράσης, καθώς και να αναπτύξει εντός του οργανισμού της την αναγκαία γνωστική υποδομή, εξειδίκευση και εμπειρία σχετικά με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους.

4. Να διεξάγει θεωρητική και εμπειρική έρευνα και να παρέχει στατιστικά στοιχεία για θέματα κλίματος και περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

5. Να αξιολογεί το βαθμό έκθεσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους.

6. Να διερευνά πιθανούς τρόπους ώστε τα αποτελέσματα των μελετών και των αναλύσεων, καθώς και τα διαθέσιμα εργαλεία και οι μεθοδολογίες, να ενσωματώνονται στα υποδείγματα μακροοικονομικών προβλέψεων, στις διαδικασίες παρακολούθησης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και στις εποπτικές πρακτικές.

7. Να εφαρμόζει αρχές βιώσιμων και υπεύθυνων επενδύσεων στη διαχείριση των χαρτοφυλακίων της που δεν σχετίζονται με τη νομισματική πολιτική και, ευθυγραμμιζόμενη με την κοινή στάση του Ευρωσυστήματος, να ξεκινήσει εντός της επόμενης διετίας τη δημοσιοποίηση στοιχείων, σε ετήσια βάση, σχετικά με το κλιματικό αποτύπωμα των μη συνδεόμενων με τη νομισματική πολιτική χαρτοφυλακίων της.

8. Να σχεδιάσει και να υλοποιήσει, σε επίπεδο οργανισμού, ένα πρόγραμμα μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των εργασιών της, εφαρμόζοντας συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και αρχές της κυκλικής οικονομίας στη διαχείριση πόρων.

Και το Ταμείο Ανάκαμψης στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης

Όσον αφορά στη χώρα μας, σημαντικό ρόλο στην μάχη κατά της κλιματικής κρίσης θα έχει και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» - ή αλλιώς Ταμείο Ανάκαμψης -, το οποίο προβλέπει σημαντικές δράσεις, έργα και επενδύσεις στο κομμάτι περιβάλλον, διαχείριση φυσικών πόρων και κλιματική κρίση. Πιο συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα, στο Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπονται τα εξής έργα:

δικτύου ομβρίων υδάτων που πέραν του Δήμου Ωραιοκάστρου θωρακίζουν και περιοχές των δήμων Παύλου Μελά και Κορδελιού – Ευόσμου. Προϋπολογισμός: 15 εκατ. ευρώ.

2.2 Έ ργα αντιπλημμυρικής προστασίας με αξιοποίηση των υδάτων για αρδευτικούς σκοπούς:

Στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας όπου θα υλοποιηθούν εγγειοβελτιωτικά έργα στις Παραλίμνιες περιοχές Αμβρακίας - Αμφιλοχίας και Βάλτου. Πρόκειται για την κατασκευή αποχετευτικών, στραγγιστικών – αντιπλημμυρικών έργων για την άρδευση περίπου 35.000 στρεμμάτων στην περιοχή του δήμου Αμφιλοχίας. Προϋπολογισμός: 70 εκατ. ευρώ.

Στην περιοχή της Ιεράπετρας Λασιθίου Κρήτης για την ανακαίνιση υφιστάμενου φράγματος & ταμιευτήρων Μπραμιάνου, την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων στην περιοχή Γρα Λιγιάς και νέου φράγματος Μύρτου. Προϋπολογισμός: 60 εκατ. ευρώ.

2.3 Έργα ύδρευσης:

Υδρευση Νομών Πρέβεζας – Άρτας – Λευκάδας που περιλαμβάνει έργα υδροληψίας, κατασκευή μεγάλων αγωγών μεταφοράς νερού, αντλιοστασίων και έργα ταμίευσης για την αποθήκευση και διανομή νερού. Πρόκειται για έργο με υπερτοπικό χαρακτήρα, καθώς αναμένεται να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες σε περιοχές των Δήμων Αρταίων, Νικολάου Σκουφά, Ζηρού και Πρέβεζας στην Περιφέρεια Ηπείρου, Λευκάδας και Μεγανησίου στα Ιόνια νησιά και Ακτίου-Βόνιτσας στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Προϋπολογισμός: 133 εκατ. ευρώ.

Κατασκευή του φράγματος Τσικνιά στην Λέσβο, εγκαταστάσεων επεξεργασίας νερού και δικτύων. Αποτελεί ένα κρίσιμο αναπτυξιακό έργο για το νησί της Λέσβου, καθώς θα καλύψει τις ανάγκες της πόλης της Μυτιλήνης και μεγάλου μέρους του νησιού, κυρίως σε ύδρευση αλλά και άρδευση. Προϋπολογισμός 106,8 εκατ. ευρώ.

1. Ε θνικό Σχέδιο Αναδάσωσης: Το έργο αφορά κυρίως στη χρηματοδότηση υλοποίησης δασώσεων και αναδασώσεων (συνολικής έκτασης 16.500 εκταρίων (Ha) σε υποβαθμισμένα δασικά οικοσυστήματα βάσει μελέτης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Προϋπολογισμός: 248,1 εκατ. ευρώ.

2. Αντιπλημμυρική θωράκιση: 2.1 Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας:

Στην πόλη του Λουτρακίου με παρεμβάσεις σε 8 χειμάρρους για την αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινομένων. Προϋπολογισμός: 24 εκατ. ευρώ.

Στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, με παρεμβάσεις στα ρέματα και τους χειμάρρους της περιοχής και κατασκευή FINANCE PRO

59

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

INSIGHTS

Bloomberg Businessweek: Η κατάταξη 15 διεθνών πόλεων στην ποιότητα ζωής των γυναικών To gender equality δεν έχει ακόμη κατακτηθεί Οι επιχειρηματικές πόλεις απέχουν πολύ από το να εξισώσουν τους όρους ανταγωνισμού για τις εργαζόμενες γυναίκες όμως βρίσκονται αναμφίβολα σε τροχιά πρόοδου

Γ

ια εκατομμύρια εργαζόμενες γυναίκες στις κορυφαίες πόλεις του κόσμου για επιχειρηματική δραστηριότητα, η καθημερινή ζωή συχνά διαμορφώνεται από το τι δεν μπορούν να κάνουν και τον τρόπο με τον οποίο αποκλείονται. Μια ανάλυση του Bloomberg Businessweek για την κατάταξη 15 διεθνών πόλεων σε ό,τι αφορά τις γυναίκες καριέρας αποδεικνύει ότι η καθεμία από αυτές τις πόλεις αποτυγχάνει με διάφορους τρόπους στον συγκεκριμένο τομέα. Το Τορόντο τερμάτισε πρώτο στην κατάταξη, με 3,66 στα 5 (η υψηλότερη δυνατή βαθμολογία) και το Σάο Πάολο τελευταίο, με 2,68. Η απόδοση -από την καλύτερη στη χειρότερη- αποκαλύπτει πως οι δομικές και κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των φύλων παραμένουν έντονες παντού. Οι 15 πόλεις επιλέχθηκαν από τους δημοσιογράφους του Bloomberg με βάση συγκεκριμένα κριτήρια: Όλες είναι εμπορικοί κόμβοι στις αντίστοιχες περιοχές τους, πα-

ρέχουν μια παγκόσμια προοπτική για την ανισότητα των φύλων και οι περισσότερες προσελκύουν οικονομικά στελέχη και επιχειρηματίες από άλλα μέρη. Η βαθμολόγηση πραγματοποιήθηκε σε πέντε τομείς: ασφάλεια, κινητικότητα, παροχές μητρότητας, ισότητα και πλούτος (μια ένδειξη των πιθανών κερδών και της οικονομικής ανεξαρτησίας), που ζυγίστηκαν ισόσταθμα για να διαμορφωθεί μια γενική κατάταξη. Κάθε πόλη μετρήθηκε με την αξιοποίηση δημόσιων διαθέσιμων δεδομένων. Αναγνωρίζοντας ότι τα δεδομένα μπορεί να είναι αποσπασματικά και ανεπαρκή, η έρευνα επεκτάθηκε επίσης σε τουλάχιστον 200 εργαζόμενες γυναίκες σε κάθε τοποθεσία και οι απαντήσεις τους σταθμίστηκαν εξίσου με τα δεδομένα για κάθε έναν από τους πέντε πυλώνες της κατάταξης. Το μικρό προβάδισμα του Τορόντο προέκυψε από τον υψηλό βαθμό ισότητας και τις καλές βαθμολογίες στη μητρότητα και τον πλούτο, συνδυασμένα με μια κακή

Οι γυναίκες στον χώρο εργασίας εξακολουθούν ν’ αντιμετωπίζουν εμπόδια, όσο ανεβαίνουν στην ιεραρχία FINANCE PRO

60

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

βαθμολογία κινητικότητας -αποτέλεσμα των κυκλοφοριακών προβλημάτων και του γερασμένου δικτύου του μετρό. Άλλες παγκόσμιες πρωτεύουσες και επιχειρηματικοί κόμβοι, συμπεριλαμβανομένων του Σίδνεϊ και της Σιγκαπούρης στη δεύτερη και τρίτη θέση, αντίστοιχα, σημείωσαν υψηλή βαθμολογία σε έναν ή δύο πυλώνες, αλλά απέτυχαν να προσφέρουν προστασία και ευκαιρίες ταυτόχρονα. Πόλεις όπως το Ντουμπάι, το Χονγκ Κονγκ και η Σιγκαπούρη έχουν υψηλή βαθμολογία όσον αφορά την ασφάλεια αλλά χαμηλή σε ό,τι σχετίζεται με την προστασία των γυναικών που ανήκουν στη χαμηλή ιεραρχία της εργατικής κλίμακας. «Αυτές είναι οι κλασικές πόλεις-κράτη με τοπικές ελλείψεις εργατικού δυναμικού, που βασίζονται στην πρόσληψη εργατικού δυναμικού από χώρες χαμηλού εισοδήματος», λέει η Rosalia Vazquez-Alvarez, οικονομολόγος και ειδικός στους μισθούς στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας. Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπως το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο σημείωσαν υψηλή βαθμολογία στην κατάταξη, λόγω των ισχυρών δικαιωμάτων μητρότητας και των νόμιμων δικαιωμάτων που εξασφαλίζουν. Η Γερμανία προσφέρει άδεια μητρότητας μετ' αποδοχών για 14 εβδομάδες, γενναιόδωρο γονικό επίδομα έως και 14 μήνες και εξασφαλισμένες θέσεις εργασίας για έως και τρία χρόνια γονικής άδειας.

H Αγγλία προσφέρει άδεια μετ' αποδοχών έξι εβδομάδων στο 90% των μισθών, καθώς και άδεια έως και ένα έτος για τις γυναίκες και τη δυνατότητα να λαμβάνουν αμειβό-

Της Κ ΑΤΕΡΙ ΝΑ Σ Τ ΣΙΤΟΥ ΡΑ

μενη, κοινή γονική άδεια. Επιπλέον, η υποβολή εκθέσεων αμοιβών με βάση το φύλο σε αυτές τις ευρωπαϊκές πόλεις συμβάλλει στη διασφάλιση ενός πιο δίκαιου εργατικού δυναμικού. Ώστόσο, η βαθμολόγησή τους ήταν άσχημη ως προς την ασφάλεια. Ακόμη και σε πόλεις που κατατάσσονται σχετικά υψηλότερα στη βαθμολογία λόγω νομικής προστασίας, όπως το Βερολίνο και το Σίδνεϊ, οι γυναίκες στο χώρο εργασίας εξακολουθούν ν’ αντιμετωπίζουν εμπόδια, όσο πιο ψηλά ανεβαίνουν στην ιεραρχία. Στην Αυστραλία, το Bloomberg ανέφερε το πώς η έννοια της «αντρικής συναδελφικότητας” των επιχειρηματικών στελεχών καλλιεργεί μια κουλτούρα αποκλεισμού που βλάπτει τη σταδιοδρομία των γυναικών και τις πιθανότητες τους για ανέλιξη στις κορυφαίες θέσεις εργασίας. «Στη Γερμανία, η πατριαρχική εργασιακή κουλτούρα και η έλλειψη ουσιαστικής υποστήριξης στη φροντίδα των παιδιών έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει επαρκή εκπροσώπηση από τις γυναίκες στις κορυφαίες τάξεις στις επιχειρήσεις και την πολιτική» υπογραμμίζει η Annamaria Olsson, συγγραφέας με έδρα το Βερολίνο και ιδρύτρια του Give Something Back to Berlin, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που συνδέει μετανάστες, πρόσφυγες και ντόπιους. Στο Σάο Πάολο, μόνο το 10% των γυναικών που ερωτήθηκαν από το Bloomberg περι-

έγραψαν την πόλη τους ως ένα ασφαλές μέρος για να ζήσουν, παρά τους πρόσφατους νόμους που στοχεύουν ειδικά στην προστασία των γυναικών. Οι ανισότητες στην εργασία, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης διαφοράς αμοιβών μεταξύ των φύλων της Βραζιλίας, συνέβαλαν επίσης στην κακή κατάταξη της πόλης. Η κινητικότητα—στενά συνδεδεμένη με την ασφάλεια—είναι το κλειδί για τη δημιουργία οικονομικών ευκαιριών, σύμφωνα με τη Mayra Buvinic, ομότιμη συνεργάτιδα στο Κέντρο Παγκόσμιας Ανάπτυξης στην Ουάσιγκτον, DC. «Σε μια ασφαλή πόλη, μπορείτε να αναζητήσετε περισσότερες θέσεις εργασίας» αναφέρει. Ώστόσο, οι ασιατικές πρωτεύουσες της Σεούλ, του Χονγκ Κονγκ και του Τόκιο αξιολογήθηκαν ως συγκριτικά ασφαλή μέρη για ζωή και εργασία, αλλά κατέληξαν χαμηλότερα στη γενική κατάταξη εξαιτίας της κακής βαθμολογίας πλούτου και ισότητας που έλαβαν. «Στο Τόκιο, πολλές γυναίκες ηλικίας 3545 ετών εγκαταλείπουν τη δουλειά τους, καθώς παντρεύονται και κάνουν παιδιά, και αν επανέλθουν στο εργατικό δυναμικό είναι συχνά μέσω προσωρινής απασχόλησης» τόνισε η Yuriko Koike, η οποία έγινε η πρώτη γυναίκα κυβερνήτης της πόλης το 2016. Επισήμανε μάλιστα πως στοχεύει στην επέκταση των υπηρεσιών παιδικής μέριμνας και την ώθηση των εταιρειών να

διευκολύνουν τους άνδρες να λαμβάνουν γονική άδεια. Ενώ τα δεδομένα δείχνουν ότι οι επιχειρηματικές πόλεις έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν για να εξισώσουν τους όρους ανταγωνισμού για τις εργαζόμενες γυναίκες, ορισμένες αξιοσημείωτες βελτιώσεις αρχίζουν να συντελούνται. Η Βραζιλία εισήγαγε νόμο κατά της γυναικοκτονίας το 2015 και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα απαγορεύουν πλέον τις διακρίσεις με βάση το φύλο αν και, όπως σημειώνει η Human Rights Watch, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εξακολουθούν να παρέχουν στους άνδρες πολλά περισσότερα δικαιώματα από τις γυναίκες). Η άδεια μητρότητας μετ' αποδοχών αυξήθηκε πρόσφατα στο Χονγκ Κονγκ και τη Σιγκαπούρη. Οι αριθμοί δε συνιστούν απόλυτες ενδείξεις: Το Άμστερνταμ, διάσημη πόλη για τα ποδήλατα, έχει χαμηλή βαθμολογία όσον αφορά την κινητικότητα, επειδή οι μετρήσεις εστιάζουν στη βατότητα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Υπάρχουν κενά στα διεθνή δεδομένα, ειδικά για τη βία κατά των γυναικών, ενώ τα πρότυπα αναφοράς ποικίλλουν ανά τον κόσμο. Οι οικονομολόγοι συμφωνούν πως η πανδημία έχει αναστείλει τα επιτεύγματα των γυναικών παντού, ειδικά για τις εργαζόμενες μητέρες που επωμίστηκαν το μεγαλύτερο βάρος της φροντίδας των παιδιών εν μέσω κλεισίματος των σχολείων στο lockdown.

Ποιότητα ζωής για γυναίκες σε 15 κορυφαίες επιχειρηματικές πόλεις Βαθμολογίες με βάση τις απαντήσεις της έρευνας και δεδομένα σε πέντε «πυλώνες» Χειρότερες Πόλη

Γενικό

Καλύτερες Ασφάλεια

Κινητικότητα

Μητρότητα

Τορόντο Σίδνεϋ Σιγκαπούρη Παρίσι Λονδίνο Βερολίνο Τόκιο Χονγκ Κονγκ Νέα Υόρκη Άμστερνταμ Ντουμπάι Λος Άντζελες Σεούλ Πεκίνο Σαν Πάολο

FINANCE PRO

61

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ισότητα

Πλούτος

WOR L D N E WS

McKinsey: Αλματώδης η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου σε σχέση με το ΑΕΠ

Η καθοριστική επίδραση των ESG στις τρέχουσες οικονομικές και λογιστικές αναφορές

Έ

Η

ρευνά της McKinsey έθεσε στο μικροσκόπιο της τα περιουσιακά στοιχεία 10 χωρών, που ισοδυναμούν με πάνω από το 60% του παγκόσμιου εισοδήματος. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, ο καθαρός πλούτος ανά τον κόσμο εκτοξεύτηκε από 156 τρις. δολάρια που ήταν πέρυσι στα 514 τρισ. δολάρια. Η Κίνα κατέχει σχεδόν το 1/3 του πλούτου, με 120 τρισ. δολάρια το περασμένο έτος από τα μόλις 7 τρισ. δολάρια στα οποία κυμαινόταν το 2000. Συνεπώς, η Κίνα είναι η χώρα που βρίσκεται πια στην πρώτη θέση σε ό,τι αφορά τη συγκέντρωση πλούτου. Η υποχώρηση της υπερδύναμης ΗΠΑ στη δεύτερη θέση οφείλεται στις τιμές των ακινήτων, που σημείωσαν αύξηση αλλά με πιο αργούς ρυθμούς Από τους υπολογισμούς της McKinsey, προκύπτει πως το 68% του καθαρού πλούτου έχει τοποθετηθεί σε ακίνητα κάθε είδους. Όπως υπογραμμίζεται, η μεγάλη αύξηση του πλούτου τα τελευταία 20 χρόνια υπερβαίνει κατά πολύ την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ στο ίδιο χρονικό διάστημα, εξαιτίας της θεαματικής αύξησης στις τιμές των ακινήτων, που έχουν τριπλασιασθεί και στις 10 χώρες της μελέτης λόγω των ιστορικά χαμηλών επιτοκίων. Μάλιστα, για την ώθηση της οικονομίας προτείνεται από τη McKinsey η τοποθέτηση του πλούτου σε πιο παραγωγικές επενδύσεις.

επίδραση των ζητημάτων ESG στις χρηματοικονομικές εκθέσεις τέθηκε στο μικροσκόπιο του FASB, που δημοσίευσε το «“Intersection of Environmental, Social, and Governance Matters With Financial Accounting Standards”» (γνωστό ως FASB ESG Paper). Τα παρακάτω παραδείγματα είναι διαφωτιστικά του τρόπου που ορισμένα ζητήματα ESG σχετίζονται ουσιαστικά με τις κρίσεις της διοίκησης και συνακόλουθα τις χρηματοοικονομικές εκθέσεις τους: 1) Σύμφωνα με τα τρέχοντα λογιστικά πρότυπα, η υπεραξία και τα άυλα περιουσιακά στοιχεία αορίστου χρόνου (π.χ. εμπορικές επωνυμίες) γενικά δεν αποσβένονται, αλλά ελέγχονται για απομείωση τουλάχιστον ετησίως ή συχνότερα, εφόσον υπάρχουν δείκτες απομείωσης. Οι άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις ενός ζητήματος ESG θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δείκτη απομείωσης (π.χ. αλλαγές στους κανονισμούς διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων που επηρεάζουν αρνητικά τις δραστηριότητες μιας εταιρείας). Τα θέματα ESG μπορεί επίσης να επηρεάσουν την επιμέτρηση ζημίας απομείωσης όταν, για παράδειγμα, το ζήτημα επηρεάζει ουσιαστικά την υπεραξία ή την εύλογη αξία του άυλου περιουσιακού στοιχείου αορίστου χρόνου.

2) Η επίδραση ενός περιβαλλοντικού ζητήματος πιθανόν να είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν την εκτιμώμενη ωφέλιμη ζωή ενός άυλου περιουσιακού στοιχείου, ακινήτων, εγκαταστάσεων ή εξοπλισμού. Για παράδειγμα, ένα πιο ενεργειακά αποδοτικό προϊόν ενδέχεται να υποκαταστήσει ένα παλαιό προϊόν.

3) Σύμφωνα με τα τρέχοντα λογιστικά πρότυπα, τα αποθέματα αποτιμώνται συχνά στη χαμηλότερη τιμή κόστους και καθαρής ρευστοποιήσιμης.

FINANCE PRO

62

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Δημοσκόπηση Bloomberg: Εκτίμηση των αναλυτών για επιβράδυνση των αγορών στο PEPP το 4ο τρίμηνο

με δημοσκόπηση αναλυτών στο Σ ύμφωνα Bloomberg, οι αγορές ομολόγων που αφορούν το

έκτακτο πρόγραμμα λόγω πανδημίας (PEPP) θα επιβραδυνθούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το τέταρτο τρίμηνο. Μάλιστα, ενδέχεται να μην εξαντληθεί το σύνολο των 1,85 τρισ. ευρώ που προβλέπει το πρόγραμμα πριν το τέλος του το επόμενου έτους Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας θα έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν το ρυθμό των αγορών από τα 80 δισ. ευρώ το μήνα τον Σεπτέμβριο σε περίπου 50 δισ. ευρώ τον Μάρτιο. Ο Joerg Angele, senior economist της Bantleon Bank AG, δήλωσε σχετικά πως "μια απόφαση για τον τερματισμό του PEPP θα ήταν πρόωρη, ωστόσο η μείωση

των μηνιαίων αγορών είναι λογική – ιδίως με την βελτίωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών από τον Ιούνιο". Οι αναλυτές στη δημοσκόπηση του Bloomberg αναφέρουν ότι η επιβράδυνση των αγορών στο PEPP συνεπάγεται τη μη αξιοποίηση 70 δις ευρώ από το συνολικό ποσό των 1,85 τρισ. ευρώ που προβλέπει το πρόγραμμα. Άλλωστε, η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ άφηνε από το παρελθόν ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην χρησιμοποιηθεί το συνολικό ποσό στο ακέραιο. Οι αναλυτές του Bloomberg επισημαίνουν πως "η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να ξεκινήσει να μειώνει [τις αγορές] τον Ιανουάριο και μετά τη λήξη του προγράμματος, τον Μάρτιο, το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) θα μπορούσε να αναλάβει να σηκώσει το βάρος". Οι αναλυτές δεν παραλείπουν να εκφράσουν και τον προβληματισμό τους για τον αντίκτυπο των ενδεχόμενων νέων lockdown, των αναταράξεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και των πληθωριστικών τάσεων στις προοπτικές της Ευρωζώνης.

ΤΗΛΕΡΓΑΣΊΑ Ή ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΊΟ: ΣΕ ΑΝΤΊΠΑΛΑ ΣΤΡΑΤΌΠΕΔΑ CEOS ΚΑΙ CFOS Είναι η εργασία από το σπίτι βιώσιμη μακροπρόθεσμα; Σύμφωνα με τον Jamie Dimon, διευθύνοντα σύμβουλο της JPMorgan Chase, θα μπορούσε να αποδειχτεί βλαπτική ειδικά στους νέους τραπεζίτες, που ενδέχεται να χάσουν ευκαιρίες καθοδήγησης και κατάρτισης. Ο David Solomon, διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, πιστεύει το ίδιο. Ωστόσο, όπως αναφέρει το CFO Dive, για τους διευθυντές οικονομικών που εργάζονται σε μεσαίου μεγέθους και μεγάλες εταιρείες στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ωκεανία, η τηλεργασία δεν επηρέασε την ικανότητα της χρηματοοικονομικής ομάδας να εκτελεί καθήκοντα. "Είμαι προσηλυτισμένος σε εξ αποστάσεως εργασία", δήλωσε ο Justin Coulombe, CFO της Momentive. «Η μεγαλύτερη ζυθοποιία στον κόσμο, η AB InBev, σήμερα λειτουργεί σε ένα ευέλικτο υβριδικό περιβάλλον» είπε ο CFO της, Fernando Tennenbaum, που όμως βλέπει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε όλες τις προσεγγίσεις. Ο Marten Abrahamsen, οικονομικός διευθυντής της πλατφόρμας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Fundbox, δήλωσε: «Η οικονομική μας ομάδα λειτουργεί πολύ καλά από απόσταση».

FINANCE PRO

63

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Του ΙΩΑ Ν ΝΗ ΦΙ ΛΟΥ, Καθηγητή σ το Πάν τειο Πανεπισ τήμιο

O CFO και ο ρόλος του στα φορολογικά της εταιρείας Ο CFO είναι ο εξειδικευμένος επί των φορολογικών αξιόπιστος συνομιλητής της διοίκησης

Α

ναμφίβολα ένα μεγάλο σε εύρος πεδίο που βρίσκεται υπό την εποπτεία, την καθοδήγηση, την υποβολή προτάσεων στο ΔΣ/μετόχους ή τη λήψη και εκτέλεση αποφάσεων εκ μέρους του/της CFO είναι αυτό της Φορολογίας. Το φορολογικό σύστημα της χώρας, όπως αναφέρεται σε κάθε έρευνα που γίνεται από μεγάλους οίκους του εξωτερικού (αλλά το ίδιο προκύπτει και από εγχώριες επαγγελματικές ή επιστημονικές έρευνες) είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας για τη μη προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα, τουλάχιστον στο βαθμό που θα ήταν εφικτό. Όλοι οι φορείς και επαγγελματίες αναφέρονται στην ανάγκη δημιουργίας ενός φορολογικού συστήματος με τρία βασικά χαρακτηριστικά: απλό στην εφαρμογή, δίκαιο και κυρίως σταθερό. Η πολυνομία που υπάρχει σχετικά με τη φορολογία, σε συνδυασμό με την ‘κακονομία’ (υπό την έννοια κυρίως της έκδοσης πολλών διευκρινιστικών εγκυκλίων, αλλά και της ενσωμάτωσης φορολογικών διατάξεων σε νόμους που κατά βάση αφορούν άλλα αντικείμενα) καθιστούν πολύ δύσκολο το έργο των επαγγελματιών του κλάδου – λογιστών και φορολογικών συμβούλων - οι οποίοι αναγκαστικά βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση και επιμόρφωση. Ειδικότερα για τους CFOs, με το εκτενές εύρος των αρμοδιοτήτων τους, είναι σε πολλές, ίσως στις περισσότερες περιπτώσεις, ανέφικτο να παρακολουθήσουν προσωπικά το σύνολο των φορολογικών τεκταινόμενων που αφορούν τις εταιρείες τους. Πολύ δε περισσότερο όταν πρόκειται για εταιρείες μητρικές ομίλων και περαιτέρω όταν υπάρχουν εταιρείες του ομίλου οι οποίες δραστηριοποιούνται στην αλλοδαπή, όπου προφανώς υπάρχουν διαφορετικά φορολογικά καθεστώτα. Η επαρκής συνεπώς γνώση επί των φορολογικών θεμάτων για τους CFOs είναι απαραίτητο να στηρίζεται σε συνεργάτες εξειδικευμένους στο αντικείμενο της φορολογίας (και ίσως περαιτέρω εξειδικευμένους σε συγκεκριμένα αντικείμενα της φορολογίας, όπως πχ η φορολογία εισοδήματος, το transfer pricing κλπ). Οι συνεργάτες μπορεί να είναι υπάλληλοι της εταιρείας ή εξωτερικοί σύμβουλοι ή ίσως συνδυασμός τους (co-sourcing).

FINANCE PRO

64

Οποιαδήποτε πάντως και αν είναι η υποστήριξη που λαμβάνει ο CFO, αυτός είναι που πρέπει να κατανοήσει τις φορολογικές επιπτώσεις των επιχειρηματικών αποφάσεων και των εναλλακτικών τους, έτσι ώστε να είναι ο εξειδικευμένος επί των φορολογικών αξιόπιστος συνομιλητής της ανώτατης εκτελεστικής διοίκησης ή των μετόχων. Ακόμη – και ιδιαίτερα - και στις περιπτώσεις που μεταξύ των σεναρίων που εξετάζονται υπάρχουν φορολογικά ‘γκρίζες’ περιοχές, για τις οποίες πρέπει ο CFO να εκφράσει την άποψή του, να επισημάνει τυχόν κινδύνους και να προτείνει λύσεις οι οποίες θα περιορίζουν ή θα μηδενίζουν αυτούς τους κινδύνους. Είναι εξάλλου γνωστό ότι ο έλεγχος επί των φορολογικών των εταιρειών, με την συνεχόμενη αύξηση της αυτοματοποίησης (συμπεριλαμβανομένων των έμμεσων τεχνικών ελέγχου της ΑΑΔΕ) σε συνδυασμό με την βελτίωση στο πλαίσιο διενέργειας ελέγχων πριν την παραγραφή των χρήσεων, αφήνουν ολοένα και λιγότερα περιθώρια για σφάλματα. Για όσα μάλιστα από τα σφάλματα υπάρχουν ενδείξεις ότι έγιναν κακοπροαίρετα, οι αρνητικές συνέπειες (για τις επιχειρήσεις και ενδεχομένως και για ορκωτούς ελεγκτές τους) είναι – και πρέπει να είναι – αυστηρές. Μια άλλη παράμετρος είναι η συνεργασία των CFOs με τους ορκωτούς ελεγκτές των εταιρειών τους – μιλώντας για μεγάλες επιχειρήσεις – η οποία είναι δεδομένη και απαραίτητη. Εάν επιθυμία των CFOs και των διοικήσεων είναι η προστασία της εταιρείας (προληπτικά ή έστω κατασταλτικά, με τη λήψη κάποιων διορθωτικών μέτρων, πχ υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων) πρέπει να υπάρχει μια ειλικρινής και ανοικτή συνεργασία, χωρίς αποκρύψεις στοιχείων. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις εισηγμένων εταιρειών, όπου διακυβεύονται και διαφορετικού είδους συμφέροντα. Ως τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντικά σημεία, στη σύντομη αυτή αναφορά είναι (α) η εξέταση της καταλληλότερης μεθόδου απόκτησης και ‘πιστοποίησης’ γνώσης, αλλά και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης για τους λογιστές και τους CFOs που υπογράφουν οικονομικές καταστάσεις και (β) η ανάγκη για θεσμική παρέμβαση των CFOs για βελτίωση του φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

presents

Rewarding Excellence in Digital Banking and Digital Insurance

GO

Αναδείξτε τις καινοτόμες, ψηφιακές λύσεις και υπηρεσίες σας, τα τελευταία δύο χρόνια, δίνοντας το στίγμα της νέας εποχής στο Digital Banking και το Digital Insurance. Γνωρίστε τα Μέλη της Επιτροπής

DIGITAL BANKING

Γνωρίστε τα Μέλη της Επιτροπής

DIGITAL INSURANCE

R LOGO

ΤΕΛΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ ΕΩΣ

ΔΗΛΩΣΤΕ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ

Παρασκευή 03 Δεκεμβρίου www.digitalfinanceawards.gr colours 2021 #c9a660 #414042 Χορηγός Επικοινωνίας

Περιεχόμενο - Πληροφορίες: Βίκυ Παυλάτου, Μ: +30 6943 627 371, Ε: pavlatou@boussias.com Πληροφορίες: Έλενα Παναγή, Μ: +30 6945 580 556, Ε: epanagi@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος, Τ: +30 210 6617777 (εσωτ. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη, Τ: +30 210 6617777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com

Official Publication

CFO C A R E ER M A NAGE M EN T

Του ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟY Κ Υ ΡΊΤΣΗ, Ιδρυ τή της StudySmar t

Πως το internet μπορεί να δημιουργήσει «ψευτοειδικούς» Το Helicopter view δεν σε προετοιμάζει για την απόκτηση ικανοτήτων γιατί λείπει η ουσία της εκπαίδευσης…

Α

ρκετοί από εμάς διαβάζουν για ένα συγκεκριμένο γεγονός στο facebook και κατόπιν είτε το αναπαράγουν αυτούσια στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ή το χρησιμοποιούν - ως ειδικοί πλέον - σε διάφορες συζητήσεις. Για παραδείγμα, κάποιος που παρακολουθεί μια εκπομπή σχετικά με τον τρόπο ανακαίνισης ενός σπιτιού στο Discovery channel, τώρα θεωρεί (λανθασμένα) ότι γνωρίζει τα πάντα γύρω από την κατασκευή ενός σπιτιού. Η ίδια περίπτωση ισχύει για όσους σχολιάζουν ένα άρθρο, το οποίο κριτικάρουν και μια ολόκληρη συζήτηση προκύπτει η οποία καθιστά αυτό το άτομο ως "εμπειρογνώμονα" στα μάτια των υπολοίπων διαδικτυακών επισκεπτών. Παρότι η όλη συζήτηση γίνεται στο διαδίκτυο, κάποιοι επισκέπτες αναπαράγουν και χρησιμοποιούν την παραπάνω επιχειρηματολογία προς υποστήριξη σχετικών θεματικών επιχειρημάτων. Υπάρχουν επίσης και εκείνοι που βλέπουν μια δεκαπεντάλεπτη συζήτηση στο TED (ή οποιοδήποτε βίντεο παρόμοιου είδους) και γίνονται επίσης "ειδικοί" στο συγκεκριμένο θέμα. Η ίδια προβληματική κατάσταση έχει παρατηρηθεί και στον χώρο της εκπαίδευσης με την πληθώρα των online «πιστοποιήσεων» που αποδίδουν μιας αμφίβολης ποιότητας εκπαίδευση. Ταυτόχρονα, οι «πιστοποιημένοι» επιδεικνύουν αυτές τις «πιστοποιήσεις» στο προσωπικό τους προφίλ στο LinkedIn καθώς και στο βιογραφικό τους. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι τέτοιου είδους πιστοποιήσεις και online badges (τα οποία πιθανώς θα μπορούσαν να «γεμίσουν» το βιογραφικό σας με ωραίους τίτλους) έχουν περιορισμένη ισχύ, καθώς η πρακτική τους εφαρμογή στον εργασιακό σας χώρο είναι αμφισβητήσιμη, διότι δεν έχουν ουσιαστικά ελεγχθεί για την ποιότητα τους. Τα τμήματα HR (Ανθρωπίνου Δυναμικού) γνωρίζουν αυτή τη κατάσταση (ή τουλάχιστον θα έπρεπε). Η online μάθηση έχει αρκετά πλεονεκτήματα και σίγουρα είναι μέρος της απόκτησης νέων γνώσεων και ικανοτήτων. Χρειάζεται να υιοθετήσουμε έναν λίγο περισσότερο πολύπλοκο τρόπο στην αξιολόγηση αυτών των online προγραμμάτων. Για παράδειγμα θα πρέπει να εξετάζουμε: FINANCE PRO

66

άν το πρόγραμμα εκπαίδευσης αξιολογήθηκε και ναι, από ποιον Ε οργανισμό; Ποιο ήταν το επίπεδο εκπαίδευσης (χρησιμοποιώντας πιθανόν κάποιο ακαδημαικό μοντέλο όπως π.χ την ταξινόμηση Blooms); Από ποιον σχεδιάστηκε (όνομα πανεπιστημίου, επαγγελματικού φορέα, εταιρείας κ.ο.κ.); Τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε; Ποια είναι τα προβλεπόμενα αποτελέσματα; Συνολική ικανοποίηση και αξιολόγηση; Τα τελευταία 20 χρόνια έχουν γίνει αρκετές έρευνες για την διασφάλιση της ποιότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Όμως, η ανερχόμενη εξέλιξη της τεχνολογίας απαιτεί καινοτόμους τρόπους αξιολόγησης καθώς τα online προγράμματα συνεχώς αυξάνονται σε πλατφόρμες όπως coursera, udemy, edx και άλλα. Ζούμε σε μία εποχή που όλα γίνονται και αλλάζουν γρήγορα και η μάθηση θέλει χρόνο και αφοσίωση. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να υπάρξει κάποιου είδους ελέγχου και πιστοποίησης αυτών των online εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η πρόταση μου δεν αφορά τα πανεπιστημιακά προγράμματα και σπουδές αλλά τις πιστοποιήσεις που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματικότητά σας στον εργασιακό χώρο. Πιστεύω ότι ένας φορέας Διεθνών Εκπαιδευτικών Προτύπων θα ήταν μια αποδεκτή λύση. Τι θα λέγατε για τα ISOL (International Standards for Online Learning/ Διεθνή Πρότυπα Online Εκπαίδευσης;)

Τι θα λέγατε για τα ISOL (International Standards for Online Learning/ Διεθνή Πρότυπα Online Εκπαίδευσης); ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνος συνδρομών: Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 191)

009 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Η νέα πραγματικότητα απαιτεί συνενώσεις δυνάμεων και επιχειρησιακές συνέργειες Βασίλης Κορκίδης Πρόεδρος ΕΒΕΠ

Στέφανος Μήτσιος: Πρέπει σήμερα να αναπτύξουμε το σύστημα διαχείρισης φορολογικών διαφορών του αύριο

16

Σπύρος Κοκκόλης: Ο σύγχρονος CFO πρέπει να είναι πρωτεργάτης και οδηγός της αλλαγής

36