Finance Pro Τεύχος 11

011

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Πρώτο μας μέλημα οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους Μαρία Λιαράκου Iδιοκτήτρια More Τhan Τax

Γιάννης Τσακίρης: Σχεδιάζεται «υβριδικός μηχανισμός», για την ενίσχυση των ΜμΕ

24

Χαράλαμπος Πηλιτσίδης: Οι επιχειρήσεις του Δημοσίου προχωρούν στη νέα εποχή

44

¢ÌºÏÆÄÈÀ ÍÖ ÀÔ ¬ÄÈ

èìíëïðØ

ÄÀÍÁ È ÅÊ»ÌÉÊÈ ÁÑÆ­ÌÅÉÁ ÐÔÒÎ ÎнÁ ¤ ¢ ¢ ÍϼÀÔ ÇÆļÑÀÈ ÊÀÈ ÏÓÑÍ ÍÏļ ÐÑÇÌ ÄËËÇÌÈÊ» ÀÆÍϬ Ä̺ÏÆÄÈÀÔ ÏÍÐźÏÄÈ ÍËÍÊËÇÏÓ ºÌÄÔ Ë¿ÐÄÈÔ ÆÈÀ ʬÒÄ ÊÀÑÇÆÍϼÀ ÄËÀÑÎÌ ÐÑÈÔ ÈÍ ÀÌÑÀÆÓÌÈÐÑÈÊºÔ ÑÈ ºÔ ÊÀÈ ÄÆÆÖ¬ÑÀÈ ÑÇÌ ÄÌÄÏÆÄÈÀÊ» ÀÐŬËÄÈÀ ÑÇÔ ÕÎÏÀÔ ºÕÍÌÑÀÔ Ä ÈÑ¿ÕÄÈ ÑÇ ÃÈÀÅÍÏÍ Í¼ÇÐÇ ÑÓÌ ÇÆÎÌ ÊÀÈ ÑÓÌ ÍÃÎÌ ÄÅÍÃÈÀÐ Í¿ ÑÇÔ §Ä ÑÍ Á˺ À ÐÑÍ ºËËÍÌ Ç ¢ ¢ ÍϼÀÔ ÏÀÆ ÀÑÍ ÍÈļ Ä ÄÌÿÐÄÈÔ ÍÖ ÃÇ ÈÍÖÏÆÍ¿Ì ÏÍÐÑÈÒº ÄÌÇ ÀɼÀ ÐÑÇÌ ÍÈÊÍÌÍ ¼À ÊÀÈ ÌºÄÔ ÍÈÍÑÈÊºÔ ÒºÐÄÈÔ ÄÏÆÀмÀÔ ÄÌÎ ÐÖ ÄѺÕÄÈ ÐÄ ÐÑÏÀÑÇÆÈÊ»Ô ÐÇ ÀмÀÔ ÃÈÄÒÌ» ºÏÆÀ ÍÖ ÄÑÀÑϺ ÍÖÌ ÑÇÌ ¢ËˬÃÀ ÐÄ ÄÏÈÅÄÏÄÈÀʽ ÄÌÄÏÆÄÈÀʽ ʽ ÁÍ §Ä ÑÍÌ ÃÖÌÀ ÈÐ ½ ÑÍÖ ÇƺÑÇ Ç ¢ ¢ ÍϼÀÔ Ä ÄÊÑļÌÄÈ ÑÇ ÃÏÀÐÑÇÏȽÑÇѬ ÑÇÔ ÐÑÇϼ×ÍÌÑÀÔ ÐÑÀÒÄϬ ÑÈÔ ÌºÄÔ ÑÄÕÌÍËÍƼÄÔ ÊÀÈ ÀÌͼÆÍÌÑÀÔ ÃÈÀÏÊÎÔ ÌºÍÖÔ ÃϽ ÍÖÔ ÆÈÀ ÑÇÌ Ä̺ÏÆÄÈÀ ÊÀÈ ÑÇÌ À̬ ÑÖÉÇ

ΠΕΡΙΕ ΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης vkafiris@boussias.com AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Κατερίνα Τσιτούρα ΕΞΩΤΕΡΙΚΟI ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Έλενα Ερμείδου, Κώστας Κετσιετζής, Βάιος Κρόκος, Αφροδίτη Τζιαντζή ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

6 16 22

44 48 54

Νένα Γιαννακίδου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

News & updates Παράταση έναρξης αποπληρωμής της επιστρεπτέας προκαταβολής για 700.000 επιχειρήσεις

Κωνσταντίνος Ραμπίδης krambidis@boussias.com CREATIVE DIRECTOR

Γιώργος Τριχιάς

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Cover story

Αλέξανδρος Καρβουτζής

Μαρία Λιαράκου, ιδιοκτήτρια More Than Tax: Πρώτο μας μέλημα οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK

www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Financial Files M ικρομεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις 2022: Η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας στις προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης n F inancial Analytics: Ένας σύμμαχος του CFO στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων n Θ ετικά μηνύματα για την πορεία της ελληνικής φιλοξενίας το 2022 n Υ γεία & Φάρμακο: Πρόκληση αλλά και ευκαιρία η πανδημία του Covid-19 n Ε λληνική Οικονομία: Οι δείκτες ευημερούν, οι προκλήσεις παραμένουν n

Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com

ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ

Ρίτα Κανδάκη

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Pressious Arvanitidis

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Presstime

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

Interview

ΕΚΔΟΤΗΣ

Χαράλαμπος Πηλιτσίδης, CFO της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (Υπερταμείο): Οι επιχειρήσεις του Δημοσίου προχωρούν στην νέα εποχή

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Interview

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778,

Νικόλαος Βίγκος, Chief Financial & Administration Officer, Merck Hellas: O CFO έχει πρωταρχικό ρόλο στην υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων και στρατηγικών

www.boussias.com

Μιχάλης Κ. Μπούσιας

Insights Οι οικονομικοί διευθυντές αναμένουν αύξηση κόστους και το 2022 FINANCE PRO

3

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Κατερίνα Πολυμερίδου

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ: €99

Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ: 210184 ISSN: 2732-7159

EDITORIAL Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Τ Η πανδημία εξακολουθεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις

FINANCE PRO

ην ώρα που γράφουμε αυτές τις γραμμές απέχουμε μια ανάσα από το 2022. Προσπαθώντας, λοιπόν, να δούμε τι άλλαξε σε σχέση με πέρσι στη ζωή μας, οι σκέψεις μας χωρίς να το θέλουμε τρέχουν στα μονοπάτια της υγειονομικής κρίσης η οποία συμπληρώνει δύο χρόνια από τότε που μπήκε στη ζωή μας. Τα μακρόπνοα σχέδια έχουν φύγει από την ημερήσια διάταξη και όλοι μας λίγο ως πολύ βρισκόμαστε σε μια κατάσταση προγραμματισμού του δικού μας εμβολιασμού και των παιδιών μας, την ώρα που η μετάλλαξη Όμικρον γιγαντώνεται και πιθανά να αποτελέσει το πέμπτο κύμα της πανδημίας. Συνηθίσαμε, δυστυχώς, να ακούμε για δεκάδες θανάτους την ημέρα, αλλά και για τη σταθερή άρνηση πολλών συμπολιτών μας να πράξουν το αυτονόητο ώστε να αποκτήσει ο πληθυσμός την πολυπόθητη ανοσία. Οι δε προβλέψεις των ειδικών κάθε άλλο παρά εφησυχασμό δημιουργούν, καθώς ουδείς διακινδυνεύει να πει πότε θα απαλλαγούμε από την πανδημία. Η ελληνική οικονομία, πάντως, μετά το σοκ της συρρίκνωσης της κατά 9% το 2020, εμφανίζει ισχυρή ανάκαμψη η οποία μπορεί να υπερβεί το 7,9% που έχει προβλέψει το ΚΕΠΕ ή το 8% για το οποίο έχει κάνει λόγο το ΙΟΒΕ. Όπως προβλέπεται στην ίδια έκθεση, το επόμενο έτος υπάρχει προοπτική μεγέθυνσης του ΑΕΠ, με ρυθμό που υπολογίζεται στην περιοχή του 4% αν δεν υπάρχουν δυσάρεστες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας. Στο τελευταίο τεύχος του έτους παρουσιάζουμε το αφιέρωμα στις μικρομεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις. Οι ΜμΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, και δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας πανδημίας του COVID-19 μπορεί να έχουν βγει λαβωμένες, όμως αντέχουν και ατενίζουν το μέλλον με ανάμικτα συναισθήματα. Στο πλαίσιο του αφιερώματος μας μιλούν ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, ο Πρόεδρος Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργος Καρανίκας και ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας Γιώργος Καββαθάς. Προσεγγίζουμε επίσης το θέμα της ελληνικής φιλοξενίας. Το 2021 έκλεισε αναπάντεχα καλά για τον ελληνικό τουρισμό με έσοδα περί τα 10 δις. ευρώ, ενώ θετικές φαίνεται πως είναι και οι προοπτικές για το 2022. Στο αφιέρωμα μας μιλά ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας Αλέξανδρος Βασιλικός, η Γενική Διευθύντρια του ΣΕΤΕ Μαρία Γάτσου, καθώς και τρία ανώτατα στελέχη μεγάλων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Παρουσιάζουμε τον φάκελο Υγεία συζητώντας με στελέχη για τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις στην ιδιωτική υγεία σε σχέση με την πανδημία. Έχουμε ρεπορτάζ για τις τελευταίες εξελίξεις και τις προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας. Φιλοξενούμε την άποψη του Προέδρου του ΚΕΠΕ Παναγιώτη Λιαργκόβα για την ελληνική οικονομία, του Προέδρου του ΣΕΣΜΑ Γιώργου Ραουνά για τις μεταβολές της δομής της ζήτησης συμβουλευτικών υπηρεσιών την επόμενη πενταετία, αλλά και άλλες ενδιαφέρουσες απόψεις θεσμικών παραγόντων. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τις ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις του Χαράλαμπου Πηλιτσίδη, CFO της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (Υπερταμείο) και του Νικόλαου Βίγκου CHIEF FINANCIAL & ADMINISTRATION OFFICER, MERCK HELLAS. Καλή ανάγνωση και καλή χρονιά σε όλους.

4

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

N E WS & U PDAT E S

Παράταση έναρξης αποπληρωμής της επιστρεπτέας προκαταβολής για 700.000 επιχειρήσεις

Τ

ο οικονομικό επιτελείο ανακοινώνει τις επόμενες μέρες την παράταση έναρξης αποπληρωμής της επιστρεπτέας προκαταβολής 700.000 επιχειρήσεων αλλά και την παράταση του προγράμματος παγίων δαπανών για τις 31.000 επιχειρήσεις, που θα έχουν τη δυνατότητα συμψηφισμού φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και εντός του 2022. Όπως προβλέπεται από το οικονομικό επιτελείο, θα οριστεί η καταβολή της πρώτης δόσης στα τέλη Απριλίου αντί να υπάρξει έναρξη αποπληρωμής των επιστρεπτέων προκαταβολών στα τέλη Ιανουαρίου. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να καταβάλλουν στο ελληνικό Δημόσιο 3,3 δισ. ευρώ και η περίοδος αποπληρωμής για όλες τις επιστρεπτέες (1 έως 7) εκτείνεται σε 60 δόσεις, με δυνατότητα επιστροφής εφάπαξ του ποσού προς επιστροφή έως το τέλος του έτους 2021, με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού. Πιο συγκεκριμένα, oι επιχειρήσεις με πτώση τζίρου άνω του 70% και ζημίες προ φόρων απαιτείται να επιστρέψουν το 25% του κρατικού δανείου αλλά στην περίπτωση εφάπαξ πληρωμής θα επιστρέψουν το 21,25% του δανείου. Επιπλέον, επιστροφή 33% του κρατικού δανείου προβλέπεται για επιχειρήσεις με πτώση τζίρου 30% έως 70% και πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 προς το 2019. Το 50% του κρατικού δανείου θα απαιτηθεί από όλες τις υπόλοιπες επιχειρήσεις και για τους επτά κύκλους.

IMD World Talent Ranking 2021: Πρόοδος της Ελλάδας στην προσέλκυση ταλέντων Η Ελλάδα σκαρφάλωσε στην 33η θέση στη λίστα με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου σε ό,τι αφορά την προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού, μεταξύ 64 χωρών παγκοσμίως, στη διεθνή έρευνα IMD World Talent Ranking 2021. Ενδεικτικό είναι πως το 2020 η χώρα είχε βρεθεί στην 37η θέση, το 2019 στην 40ή και το 2018 στη 44η. Στην πρώτη δεκάδα συναντάμε ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη την Ελβετία και δεύτερη τη Σουηδία, ενώ η αγορά των ΗΠΑ καταλαμβάνει την 14η θέση. Στις επενδύσεις για την ισχυροποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, η Ελλάδα βρίσκεται στην 29η θέση από 30ή το 2020, και 37η το 2019, έχοντας ωστόσο πολύ δρόμο ακόμη να διανύσει στις δαπάνες του κράτους για την εκπαίδευση (43η) την εκπαίδευση των εργαζομένων εντός των επιχειρήσεων (44η) και την εφαρμογή προγραμμάτων μαθητείας(42η). Ως προς την προσέλκυση ταλέντων, η χώρα μας αναρριχήθηκε στην 33η θέση από 50ή πέρυσι, μια πρόοδος συνδεδεμένη και με τις επενδύσεις πολυεθνικών εταιρειών, όπως η Pfizer, αλλά και την κάλυψη θέσεων από ικανά στελέχη, ακόμη και από το εξωτερικό. Το brain drain εξακολουθεί να συνιστά την αχίλλειο πτέρνα μας στην προσέλκυση ταλέντων και ανθρώπινου δυναμικού (55η) ενώ στο επίπεδο ετοιμότητας κατέχουμε την 37η θέση.

EUROSTAT: ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ «ΠΤΗΣΗ» ΤΟΥ ΑΕΠ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2021 Τα στοιχεία της Eurostat καταγράφουν τη μεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΠ σε ετήσια βάση στην ευρωζώνη για την Ελλάδα το τρίτο τρίμηνο του 2021 (+13,4%). Συγκεκριμένα, το τρίτο τρίμηνο του 2021 το ΑΕΠ σε ετήσια βάση σημείωσε αύξηση κατά 3,9% στη ζώνη του ευρώ και κατά 4,1% στην ΕΕ, κατόπιν αύξησης 14,4% στη ζώνη του ευρώ και 13,8% στην ΕΕ το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε μεταξύ άλλων σχετικά με την ανακοίνωση της Eurostat για το ΑΕΠ στην ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση πως σύμφωνα με τα στοιχεία «η Ελλάδα παρουσίασε την καλύτερη επίδοση στην ευρωζώνη σε επίπεδο τριμήνου, και τη δεύτερη καλύτερη σε επίπεδο 9μήνου σε ετήσια βάση» υπογραμμίζοντας ότι «το ΑΕΠ της χώρας μας το γ' τρίμηνο διαμορφώθηκε στα 46,4 δισ. ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη εγχώρια επίδοση την τελευταία δεκαετία» FINANCE PRO

6

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΕΚΤ: «ΨΗΦΟΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ» ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 2022 Το διοικητικό συμβούλιο της EKT αποφάσισε πως ύστερα από την ολοκλήρωση του προγράμματος πανδημίας ΡΕΡΡ θα εξακολουθήσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα κατ' εξαίρεση. Συγκεκριμένα, θα έχει τη δυνατότητα αγοράς περισσότερων ελληνικών ομολόγων από εκείνων που βρίσκονται στην κατοχή της και λήγουν. Με την ίδια απόφαση, η ΕΚΤ προβλέπει επέκταση της περιόδου της επανεπένδυσης των ομολόγων έως το 2025 και επιβράδυνση των αγορών το πρώτο τρίμηνο του 2023, στο πλαίσιο του προγράμματος ΡΕPP. Ακόμη, οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP μπορούν, εάν κριθεί αναγκαίο για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ σχετικών με την πανδημία, να επαναληφθούν. Η ΕΚΤ θα προβεί στη σταδιακή μείωση των αγορών ομολόγων που πραγματοποιεί μέσω του προγράμματος ΑΡΡ. Ειδικότερα, από το δεύτερο τρίμηνο του 2022 οι μηνιαίες αγορές ομολόγων (στις οποίες δεν περιλαμβάνονται τα ελληνικά) πέφτουν στα 30 δισ. ευρώ από 40 δισ. ευρώ που είναι σήμερα. Η συγκεκριμένη απόφαση υπήρξε απόρροια των προβλέψεων της ΕΚΤ σε ό,τι αφορά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και την ανάκαμψη της οικονομίας.

Logistics Innovation

N E WS & U PDAT E S

Έρευνα της PwC: Η συμβατότητα των επιχειρησιακών δεξιοτήτων ως κλειδί για τις εξαγορές & συγχωνεύσεις Όπως επιβεβαιώνει και η νέα έρευνα Doing the right deals της PwC σε δείγμα 800 εταιρικών εξαγορών, οι συναλλαγές με γνώμονα τη συμβατότητα επιχειρησιακών δεξιοτήτων συνδέθηκαν με καλύτερες αποδόσεις της τάξης του 14,2% (συνολική απόδοση μετόχων - TSR) συγκριτικά με συναλλαγές χωρίς συμβατότητα δεξιοτήτων. Στο μικροσκόπιο της έρευνας τέθηκαν οι 50 μεγαλύτερες συναλλαγές εισηγμένων αγοραστών σε 16 κλάδους. Τα δύο είδη συναλλαγών με καλύτερες αποδόσεις από τον μέσο όρο της αγοράς -με μέσο ετήσιο TSR 3,3% υψηλότερο από τους δείκτες της τοπικής αγοράς- ήταν οι συναλλαγές ενίσχυσης των επιχειρησιακών δεξιοτήτων και οι συναλλαγές αξιοποίησης δεξιοτήτων - όπου αγοραστής χρησιμοποιεί τις δικές του δεξιότητες για να παράξει αξία από την εταιρεία-στόχο. Οι συναλλαγές περιορισμένης συμβατότητας κατέγραψαν μέσο ετήσιο TSR -10,9%. Γνώμονας για το 73% των 800 μεγαλύτερων συναλλαγών του 2010 - 2018, ήταν

η συμβατότητα των επιχειρησιακών δεξιοτήτων ενώ το 27% υπήρξαν συναλλαγές περιορισμένης συμβατότητας. Το μερίδιο των συναλλαγών με χαρακτηριστικά συμβατότητας ήταν υψηλότερο σε κλάδους όπως η φαρμακοβιομηχανία & οι βιοεπιστήμες (92%), οι υπηρεσίες υγείας και οι τηλεπικοινωνίες (και οι δύο με ποσοστό 90%) και η αυτοκινητοβιομηχανία (86%). Οι συναλλαγές περιορισμένης συμβατότητας σημειώθηκαν στον κλάδο πετρελαίου & φυσικού αερίου (62%).

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΌ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΕΒ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ»

Τ

ο Επενδυτικό Συνέδριο με τίτλο: «Reinventing Greece through Investments in Innovation» διοργανώθηκε πρόσφατα από τον ΣΕΒ και τους Innovative Greeks. Το βασικό μήνυμα του συνεδρίου ήταν ότι «η Ελλάδα επιστρέφει μέσα από την Καινοτομία». Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΒ, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος δήλωσε μεταξύ άλλων στη συνέντευξη Τύπου πως «η ευημερία μας εξαρτάται από την

αναβάθμιση της συλλογικής μας ικανότητας να καινοτομούμε», υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι «η τεχνολογία και η καινοτομία βρίσκονται στον πυρήνα της οικονομικής ανάπτυξης σήμερα και στο μέλλον και προσθέτωντας ότι «ο ΣΕΒ εργάζεται συστηματικά, ώστε με στοχευμένες δράσεις και πρωτοβουλίες, να αναβαθμιστεί το οικοσύστημα καινοτομίας, να έρθουν κοντά οι μεγάλες επιχειρήσεις με τις νεοφυείς εταιρίες και να διασυνδεθούν με τα πανεπιστήμια και την επιστημονική έρευνα, ώστε να ενισχυθούν οι τεχνολογικές ικανότητες και επιδόσεις». Επιπλέον, ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος τόνισε ότι «είναι σημαντικό να εκμεταλλευτούμε τον συγχρονισμό προκλήσεων όπως η πράσινη μετάβαση, η ψηφιοποίηση και οι αλλαγές FINANCE PRO

8

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

στην εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και την ευρεία συναντίληψη που διαμορφώνεται στο χώρο των επενδύσεων, της κυβέρνησης και των επιχειρήσεων για τις άμεσες προκλήσεις και την καινοτομία». «Είναι εξαιρετικά κρίσιμο να αντιληφθούμε πως πρέπει να επιταχύνουμε» συμπλήρωσε. Στο επενδυτικό συνέδριο του ΣΕΒ συμμετείχαν ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και 27 σημαντικές προσωπικότητες από Ελλάδα και εξωτερικό -επιχειρηματίες, επενδυτές, CEOs, κ.α, που συζήτησαν για τον τρόπο με τον οποίο το οικοσύστημα στην Ελλάδα θα μπορέσει να συμβάλει περαιτέρω στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, μέσω ξένων επενδύσεων σε καινοτομία υψηλής προστιθέμενης αξίας..

ΕΛΣΤΑΤ: «ΣΤΑ ΚΌΚΚΙΝΑ» Η ΧΡΉΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΎΟΥ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΤΟ 2021 Από την Ετήσια Έρευνα Χρήσης Τεχνολογιών Πληροφόρησης και Ηλεκτρονικού Εμπορίου για τις επιχειρήσεις έτους 2021 (1η Ιανουαρίου 2021- 15η Σεπτεμβρίου 2021), η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε τα εξής στοιχεία:Το 2021, οι 9.094 από τις 41.962 επιχειρήσεις, με συνολικό κύκλο εργασιών 266,7 δισ. Ευρώ και απασχόληση 10 άτομα και άνω, έλαβαν παραγγελίες μέσω ιστοσελίδας ή ειδικών εφαρμογών ή μέσω μηνυμάτων τύπου EDI. O κύκλος εργασιών από αυτές τις παραγγελίες άγγιξε τα 26,0 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 9,8% του συνολικού κύκλου εργασιών.Το 2021, οι 41.492 επιχειρήσεις από τις 41.962 στο σύνολο (98,9%), με 10 άτομα και άνω στο δυναμικό τους, είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο για επαγγελματικούς σκοπούς, ενώ το 2020 από τις 37.460 επιχειρήσεις, οι 35.944 επιχειρήσεις (96,0%) είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο για επαγγελματικούς σκοπούς. Η πρόσβαση αφορά σταθερή και κινητή σύνδεση.

Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα: «Βροχή ευκαιριών» το 2020 με περισσότερες από 237.000 θέσεις εργασίας Στις 6 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) και του Wifor Institute, όπου καταγράφηκε ο ιδιαίτερα σημαντικός αντίκτυπος της συμβολής των προγραμμάτων της HDB στο GDP και στην Απασχόληση. Συγκεκριμένα, περισσότερες από 237 χιλιάδες θέσεις εργασίας υποστηρίχτηκαν ενώ ο πολλαπλασιαστής στο GDP άγγιξε το 2. Την HDB εκπροσώπησαν στη συνάντηση η Αθηνά Χατζηπέτρου, Προέδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος, ο Παντελής Τζωρτζάκης, Αντιπρόεδρος, και ο Ευάγγελος Καραγιαννάκος, Διευθυντής Στρατηγικής, ενώ από το Wifor Institute συμμετείχαν ο Dr. Dennis Ostwald, Διευθύνων Σύμβουλος, και o Dr. Μανώλης Αλεξανδράκης, επικεφαλής Market Strategy.

EXPERT VIEW

Του Α ΝΤΩΝΗ Ζ Α ΪΡΗ, Επικ. Καθηγητής Διοίκησης Επι χειρήσεων του Παν. Νεάπολις σ την Κύπρο και Μέλος της Ένωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων (Α Ε Α)

Διακυβέρνηση, στρατηγικές και η ευθύνη της οικονομικής διεύθυνσης Απαραίτητες θεσμικές και δομικές μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις

Α

ν δούμε την ανθρωπογεωγραφία των επιχειρήσεων στη χώρα μας τότε θα διαπιστώσουμε ότι το 62% των επιχειρήσεων απασχολούν κάτω των εννέα (9) ατόμων και μόνο το 30% άνω των εννέα (9)ατόμων. Επίσης το 3% χρησιμοποιούν μεθόδους και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης σε σύγκριση με το 33% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προσθέτουμε σε αυτήν την επισήμανση ότι το 75%-80% κατά προσέγγιση των επαγγελμάτων που θα υπάρχει ζήτηση εντός της επόμενης δεκαετίας δεν υπάρχουν καν σήμερα ως επαγγέλματα. Είναι γεγονός επιπλέον ότι αρκετές από αυτές τις επιχειρήσεις κινούνται στα όρια της ζώνης νομιμότητος, πράγμα που σημαίνει ότι το περιβάλλον αρρύθμιστης εργασίας πιθανόν εξυπηρετεί. Σε αυτές τις συνθήκες ερχόμαστε να μιλήσουμε και ανοίγει μια ατζέντα περί διακυβέρνησης και στοχευμένης εταιρικής στρατηγικής. Στην περίοδο προ οικονομικής κρίσης οι ευρωπαϊκές χώρες αξιοποιώντας οικονομικούς πόρους διαμόρφωσαν μια μεταρρυθμιστική ατζέντα που αφορούσε τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης και επηρέαζε άμεσα την επιχειρηματικότητα. Οι επίμονες όμως περίοδοι λιτότητας που ακολούθησαν ανέκοψαν τη μεταρρυθμιστική δυναμική μέχρι που εμφανίστηκε ο κορονοϊός και ακύρωσε στην πράξη τα σύμφωνα σταθερότητας για πρωτογενή πλεονάσματα και χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ και τη θέση τους πήραν «γενναία» προγράμματα επεκτατικής νομισματικής χαλάρωσης για να αποφευχθεί το «κακό». Είναι αναγκαίο λοιπόν στην παρούσα συγκυρία να εστιάσουμε την προσοχή σε έννοιες όπως πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και στοχευμένες στρατηγικές , ανεξάρτητα αν η οικονομία δεν έχει ακόμα ξεπεράσει την κρίση ή επαπειλείται από μία νέα κρίση. Οι μεταρρυθμίσεις έχουν συχνά αντικρουόμενους στόχους και εγείρουν κοινωνικές εντάσεις καθώς συγκρούονται με συμφέροντα εφόσον συνδέονται με κοινωνικές, οικονομικές, τοπικές ιδιαιτερότητες σε συγκεκριμένο όμως δημοσιονομικό περιβάλλον.

FINANCE PRO

10

Οι στοχευμένες λοιπόν στρατηγικές στο πλαίσιο μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης θα σχετίζονταν πρώτον, με θεσμικές, δομικές μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις που αναπροσδιορίζουν τη λειτουργία της Δημόσιας διοίκησης και επανεξετάζουν τις σχέσεις διοικητικής Ιεραρχίας υιοθετώντας αποτελεσματικούς μηχανισμούς αξιολόγησης συστημάτων και διαδικασιών που εμπλέκονται στο παραγόμενο διοικητικό αποτέλεσμα. Σημειωτέον εδώ ότι η ψηφιοποίηση δεν είναι απαραίτητο ότι θα επιλύσει και τα προβλήματα γραφειοκρατίας. Η επίτευξη αποτελεσμάτων στην κατεύθυνση αυτή είναι βέβαιο ότι θα διευκολύνει τη λειτουργία του «επιχειρείν» και θα επιταχύνει την επίτευξη των στρατηγικών στόχων. Δεύτερον, με ενσωμάτωση των αξιακών προσεγγίσεων της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της ποιότητας και εξυπηρέτησης και κυρίως της αναγκαιότητας ψηφιακής αναγέννησης στην κουλτούρα και φιλοσοφία τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών οργανισμών. Οι εν λόγω στρατηγικές βρίσκουν ωστόσο ευρύτερο πεδίο εφαρμογής και ανταπόκρισης από τις οικονομικές διευθύνσεις των εταιριών που με τη σειρά τους καλούνται και αυτές να συμβάλλουν τόσο στην αποτίμηση του κόστους τυχόν διοικητικών αρρυθμιών ή αδιαφανούς λειτουργίας από την πλευρά της Δημόσιας Διοίκησης με την οποία συναλλάσσονται ή ακόμα του κόστους ψηφιακής υστέρησης με συνευθύνη επιχειρήσεων και Δημόσιας Διοίκησης , όσο και στην επιτάχυνση των απαραίτητων ενεργειών προσανατολισμένων στο προσδοκώμενο πλεονεκτήμα-όφελος που θα προέκυπτε εάν υπήρχε αμεσότητα αντίδρασης για άρση των δυσλειτουργιών και άμεση υιοθέτηση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων που θα μετασχημάτιζαν τη δομή και λειτουργία της νέας μορφής επιχειρηματικότητας ενταγμένης σε ένα νέο πλαίσιο κουλτούρας. Η επένδυση πόρων στην κατεύθυνση αυτή θα επαναοριοθετήσει στη σωστή βάση το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των επιχειρήσεων και θα έχει επιπλέον ισχυρό αντίκτυπο και θετική αντανάκλαση στην εικόνα της χώρας. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η Ά ΠΟΨ Η ΤΟΥ ΣΕ Σ Μ Α

Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΡΑΟΥ ΝΆ , Πρόεδρου ΔΣ ΣΕΣΜ Α

Έρευνα ΣΕΣΜΑ: Αλλάζει η δομή της ζήτησης των συμβουλευτικών υπηρεσιών 4 τομείς δημιουργούν νέες ανάγκες για συμβουλευτικές υπηρεσίες

Σ

τη διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΣΕΣΜΑ στις

18 Νοεμβρίου 2021 με τίτλο «Management Consulting: Leading the transformation for the new era», παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των μελών του και κατέγραψε τις εκτιμήσεις τους για τις μεταβολές της δομής της ζήτησης συμβουλευτικών υπηρεσιών την επόμενη πενταετία και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι συμβουλευτικές επιχειρήσεις. Οι τέσσερις σημαντικότεροι τομείς που θα δημιουργήσουν νέες ανάγκες για συμβουλευτικές υπηρεσίες είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός (27,9%), η προσέλκυση, χρηματοδότηση και υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων (17,8%), ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης (12,2%) και η πράσινη μετάβαση (11,7%). Αυτοί οι τομείς συγκέντρωσαν ποσοστό σχεδόν 70% επί των συνολικών απαντήσεων που έδωσαν τα μέλη του ΣΕΣΜΑ. Για τον κλάδο της βιομηχανίας, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες που αναμένεται ότι θα αποτελέσουν προτεραιότητα είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της καινοτομίας (26,8%), η στρατηγική (18,9%) και η υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων (17,9%).

Αύξηση μεγέθους (συγχωνεύσεις εταιρειών / στρατηγικές συμμαχίες) Παρακολούθηση των εξελίξεων / ταχύτητα προσαρμογής στις νέες ανάγκες Εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς / κλάδους/ ανάγκες επιχειρήσεων Ανάπτυξη νέων / σύγχρονων υπηρεσιών και προϊόντων Διαφοροποίηση των προσφερόμενων υπηρεσιών από τον ανταγωνισμό Παροχή υπηρεσιών εξ αποστάσεως/ τηλεργασία Εισαγωγή τεχνογνωσίας/ εργαλείων/ μεθόδων από ώριμες αγορές του εξωτερικού Ανανέωση / αναθεώρηση της προσέγγισης του πελάτη Περιορισμός του κόστους των υπηρεσιών

17,7 17,7 15,6 14,5 10,8 10,2 7,0 4,8 1,6

FINANCE PRO

11

Για το εμπόριο / υπηρεσίες, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες που βρέθηκαν υψηλά είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της καινοτομίας (21,3%), το μάρκετινγκ/ εταιρική επικοινωνία (15,3%) και η υλοποίηση πληροφοριακών συστημάτων (13,9%). Στον τουριστικό τομέα, πρώτη προτεραιότητα και συνεπώς πηγή ζήτησης συμβουλευτικών υπηρεσιών αναμένεται να αποτελέσει ο σχεδιασμός και η υποστήριξη στην υλοποίηση αναπτυξιακών επιχειρησιακών προγραμμάτων (18,9%), ακολουθούμενη από τις υπηρεσίες μάρκετινγκ (16,8%) και τις συμβουλές για ψηφιακό μετασχηματισμό (16,3%). Τέλος, στον δημόσιο τομέα, υψηλότερα βρέθηκαν οι υπηρεσίες βελτίωσης λειτουργικών και οργανωτικών λειτουργιών (23,8%), ο ψηφιακός μετασχηματισμός (23,3%) και ο σχεδιασμός και εφαρμογή πληροφοριακών συστημάτων (17,5%). Aλλαγές εκτιμάται ότι θα υπάρξουν και στους τρόπους παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Υψηλά ποσοστά συμβούλων προβλέπουν ότι θα υπάρξει αύξηση των συμβάσεων-πλαίσιο (78,1%), ενώ αναμένεται, επίσης, σημαντική αύξηση των υπηρεσιών outsourcing (79,7%). Οι αναθέσεις αυτοτελών έργων, αναμένεται να αυξηθούν, αλλά σε αισθητά μικρότερο ποσοστό (57,8%). Αναμφιβόλως οι εξελίξεις αυτές στη ζήτηση δημιουργούν και μεγάλες προκλήσεις για τις συμβουλευτικές εταιρείες. Οι δύο μεγαλύτερες, σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμβούλων, είναι η ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση των εξελίξεων και ταχεία προσαρμογή στις νέες συνθήκες, καθώς και η αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων συμβούλων μέσω συγχωνεύσεων και στρατηγικών συμμαχιών. Οι σύμβουλοι εκτιμούν ότι υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες για την αξιοποίηση οικονομιών κλίμακος. Άλλες σημαντικές προκλήσεις αποτελούν η ανάγκη για εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς και κλάδους, καθώς και η ανταπόκριση στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων-πελατών που απαιτεί τη δημιουργία και διάθεση καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, που θα προσφέρουν προστιθέμενη και βιώσιμη αξία. Αναλυτικές πληροφορίες για την εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΣΕΣΜΑ είναι διαθέσιμες στο www.sesma.gr. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

EXPERT VIEW

Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Π Α ΝΟΥ, Καθηγητή Χρηματοοικονομικής σ τη Σχολή Διοίκησης Adam Smith του Πανεπισ τημίου της Γλ ασκόβης

Η Χρηματοοικονομική Ανθεκτικότητα των Νοικοκυριών και η Ελληνική Πραγματικότητα Η χώρα μας βρίσκεται στην 69η θέση από τις 145 χώρες σε επίπεδο ανθεκτικότητας

Ο

ι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές εξελίξεις μετά την κρίση του 2007/08, την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη μετά το 2010, αλλά και την πανδημία του κορονοϊού έχουν μειώσει την έμφαση των επιστημόνων και πολιτικών στην έννοια της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και την έχουν συμπληρώσει αν όχι υποκαταστήσει με τη νέα έννοια της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας. Σε ελεύθερη απόδοση, η ανθεκτικότητα ορίζεται ως η δυνατότητα να επανακάμψει ένα αντικείμενο από ένα ράπισμα ή ένα σοκ πίσω στο αρχικό του σχήμα. Σε όρους νοικοκυριών, μία απλή προσέγγιση της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας αποτελεί η ικανότητα να αντέξει ένα άτομο ή ένα νοικοκυριό τις συνέπειες αρνητικών ή πιεστικών εξελίξεων της ζωής ως προς το εισόδημα ή τα περιουσιακά του στοιχεία. Τέτοιες εξελίξεις αποτελούν οι περιπτώσεις της ανεργίας, ενός διαζυγίου, ενός ατυχήματος ή μίας αδυναμίας για εργασία, έκτακτων προβλημάτων υγείας ή νόσησης, ενός ατυχήματος, μίας πυρκαγιάς ή ενός σεισμού, μεταξύ άλλων. Η πρόσφατη διεθνής έρευνα καταδεικνύει ότι 1 στα 3 Ευρωπαϊκά νοικοκυριά ήταν ανήμπορα να αντιμετωπίσουν ένα απρόσμενο σοκ στο εισόδημά τους πριν τον κορονοϊό, όπως για παράδειγμα κάτι έκτακτο που να χρειαζόταν ένα έξοδο της τάξης των €2.000 (Demertzis, Domínguez-Jiménez, and Lusardi, 2020). Λίγες είναι οι παγκόσμιες μελέτες που παρέχουν μικροοικονομικά δεδομένα για τα επίπεδα χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας των νοικοκυριών. Η πιο πλήρης πρώτη βάση είναι το Global Findex 2017 (Demirgüç-Kunt, et al., 2020), ενώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η νέα έκδοσή της του 2022, που θα παρουσιάζει τη σχετική εικόνα στην εποχή της πανδημίας του κορονοϊού. Το γράφημα 1 παρουσιάζει τον παγκόσμιο χάρτη της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας των νοικοκυριών το έτος 2017, σε όρους δυνατότητας να βρουν το 1/20 του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος FINANCE PRO

12

σε τοπικό νόμισμα προκειμένου να καλύψουν ένα έκτακτο σοκ. Οι χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας είναι οι Σκανδιναβικές χώρες, η Γερμανία κι ο Καναδάς, στις οποίες περισσότεροι από το 83% του πληθυσμού είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στις οικονομικές ανάγκες ενός απρόσμενου σοκ. Σε επίπεδα ανθεκτικότητας κάτω του 30% του πληθυσμού βρίσκονται η Νότιος Αφρική, η Γκαμπόν, το Λεσόθο, η Ζανζιβάρη, το Νότιο Σουδάν, η Μποτσουάνα, η Ζάμπια και το Μεξικό. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 69η θέση από τις 145 χώρες, με το επίπεδο ανθεκτικότητας στο 54.9% των νοικοκυριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρηματοοικονομική ανθεκτικότητα των νοικοκυριών στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη από αυτή όλων των γειτονικών Βαλκανικών χωρών, των Νοτιοευρωπαϊκών χωρών, καθώς και τις Τουρκίας το 2017. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η επισκόπηση των πηγών χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας των νοικοκυριών. Η Ελλάδα βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις (15η από τις 145 χώρες) όσον αφορά την ανθεκτικότητα που προέρχεται από γονείς και φίλους, με ένα 34.8% των νοικοκυριών να στηρίζουν τη χρηματοοικονομική τους ανθεκτικότητα στην οικογένεια ή το φιλικό τους περιβάλλον. Μόλις 14.3% θα στηρίζονταν στις δικές τους αποταμιεύσεις, 4.4% στην εργασία τους και ελάχιστα ποσοστά θεωρεί ότι θα έβρισκε στήριξη από το τραπεζικό σύστημα ή την πώληση περιουσιακών στοιχείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σχετική έρευνα έχει δείξει ότι η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια ήταν στις χαμηλότερες θέσεις παγκόσμια όσον αφορά τα επίπεδα αποταμιεύσεων και αποταμιεύσεων για την 3η ηλικία (Demirgüç-Kunt, et al., 2014), Τα δεδομένα του 2017 συλλέχθηκαν από την Παγκόσμια Τράπεζα σε μία εποχή που οι Έλληνες βιώναν το σοκ των περιορισμών κίνησης κεφαλαίων και τις συνέπειες μίας μακράς κρίσης, που μείωσε κατά πολύ τα επίπεδα μισθών και συντάξεων. Οι Έλληνες είχαν την τάση να επενδύουν νωρίς στην αγορά κατοιΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

κίας, να προσβλέπουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καθώς και στο συνταξιοδοτικό σύστημα για την ασφάλειά τους στην 3η ηλικία. Οι στενοί οικογενειακοί δεσμοί και ένα πιο κοινωνικό κράτος ήταν παρόντα στην ελληνική παράδοση και κουλτούρα, προσφέροντας οικονομική ασφάλεια σε πολλά νοικοκυριά σε δύσκολες στιγμές και σε νεότερες ή και στις μεγαλύτερες ηλικίες ανάλογα με τις περιστάσεις. Μετά από μία δεκαετία κρίσης και μία πανδημία με διάρκεια, αναμένεται ότι η δυνατότητα στήριξης στην οικογένεια και τους φίλους σε περίπτωση ενός ακόμα προσωπικού οικονομικού σοκ θα έχει μειωθεί. Η χρηματοοικονομική ανθεκτικότητα των νοικοκυριών απειλείται ακόμα από τις διαφαινόμενες έντονες πληθωριστικές πιέσεις και όποια πιθανή ακόλουθη αύξηση επιτοκίων δανεισμού. Συνεπώς, σε όρους πρόνοιας, χρήζει άμεσου στρατηγικού σχεδιασμού η ενδυνάμωση της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας των ελληνικών νοικοκυριών μέσω επίσημων πηγών, όπως του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της κρατικής μέριμνας. Σε μικροοικονομικό επίπεδο, η χρηματοοικονομική επιμόρφωση από νωρίς στο σχολείο και τα σαφή κίνητρα αποταμίευσης για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης χρήζουν τη διαμόρφωσης μιας σχετικής εθνικής εκπαιδευτικής στρατηγικής στα πλαίσια του πλαισίου δράσης της ενιαίας ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς.

Βιβλιογραφία Demertzis, Maria, Domínguez-Jiménez Marta, and Annamaria Lusardi (2020) “The financial fragility of European households in the time of COVID-19”. Policy Contribution 2020/15, Bruegel.

Demirgüç-Kunt Asli, Klapper Leora F., and Georgios A. Panos (2016).

“Determinants of saving for old age around the world”. In: Mitchell, O. S., Maurer, R. and Orszag, J. M. (Eds). Retirement System Risk Management: Implications of the New Regulatory Order. Oxford University Press. ISBN 9780198787372 (Also featured as: World Bank Policy Research Paper No. 7693).

Demirgüç-Kunt Asli, Klapper Leora F., Singer Dorothe, Ansar Saniya, and Jake Hess, “The Global Findex Database 2017: Measuring Financial Inclusion and Opportunities to Expand Access to and Use of Financial Services”. The World Bank Economic Review, 34(1). pp. S2–S8.

Ο Γεώργιος Α. Πάνος έχει ψηφιστεί σαν ένας από του 40 καλύτερους καθηγητές ΜΒΑ κάτω των 40 στον κόσμο από τον αμερικανικό οργανισμό Poets & Quants. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού.

ACCOU N T I NG

A DV ERTOR I A L

Τιμολογιέρα: Μια απλή και καινοτόμα λύση για τη διαβίβαση στο myDATA Η Bratnet στο πλευρό των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών με την Τιμολογιέρα Η εφαρμογή της Bratnet που ξεκίνησε το 2012 και αναβαθμίστηκε το 2020 με βάση τα νέα δεδομένα της ΑΑΔΕ για τη διαβίβαση παραστατικών στο myDATA αποτελεί μια εύκολη λύση για επιχειρήσεις και επαγγελματίες.

«

Τ

α οφέλη για τις επιχειρήσεις και τις φορολογικές αρχές από την ηλεκτρονική τιμολόγηση και διαβίβαση των εσόδων-εξόδων στα ηλεκτρονικά βιβλία είναι πολλά, καθώς θα μειωθεί η γραφειοκρατία, θα είναι εφικτή η online διασταύρωση στοιχείων και η πάταξη της φοροδιαφυγής. Επιπλέον οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες επιλέγοντας τη σωστή εφαρμογή διασύνδεσης στο myDATA, θα περιορίσουν σημαντικά λειτουργικά και διαχειριστικά κόστη καθώς και χρονοβόρες και δαιδαλώδεις διαδικασίες στην διεκπεραίωση των φορολογικών τους υποθέσεων», τονίζει ο Θανάσης Μπράτσας, ιδιοκτήτης της Bratnet κιαι δημιουργός της νέας εφαρμογής που διευκολύνει τη μετάβαση στο νέο καθεστώς τιμολογίων. «Μέσα στην πληθώρα των διαφόρων λογισμικών παλιών και νέων, ξεχωρίζει η τιμολογιέρα», όπως εξηγεί ο ίδιος. Η εφαρμογή αυτή δημιουργήθηκε με πυξίδα να είναι απλή και λειτουργική για τον χρήστη, καθώς όπως λέει «καταλάβαμε από την αρχή, πως οι περισσότερες επιχειρήσεις μικρές ή μεγάλες έχουν ανάγκη ένα απλό, γρήγορο και εύχρηστο πρόγραμμα για να εκδίδουν αποδείξεις και τιμολόγια και όχι κάποιο εμπορικό πρόγραμμα ή ERP με δύσκολα μενού, πολύπλοκη διαχείριση και δυνατότητες που μια επιχείρηση ίσως δεν χρησιμοποιήσει ποτέ. Ειδικά σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες που μεταβαίνουν τώρα από τη χειρόγραφη σε ηλεκτρονική τιμολόγηση η επιλογή της τιμολογιέρας θα εξασφαλίσει την ομαλή εναρμόνιση τους με τις νέες απαιτήσεις του MyDATA με ένα απλό και κατανοητό τρόπο». «Η Bratnet ως κατασκευαστής λογισμικού ευθυγραμμισμένος πλήρως με τις απαιτήσεις του MyDATA, κατάφερε μέσω της εφαρμογής Τιμολογιέρα να απλοποιήσει τις διαδικασίες ηλεκτρονικής τιμολόγησης και διασύνδεσης και συνεχίζει να εξυπηρετεί καθημερινά τους χιλιάδες συνδρομητές της FINANCE PRO

14

λύνοντας απορίες και προβλήματα που προκύπτουν από τη σταδιακή ψηφιακή μετάβαση στα ηλεκτρονικά βιβλία», επισημαίνει ο κ. Μπράτσας.

Ποια είναι η Bratnet

Η Bratnet Software Solutions είναι μία εταιρία πληροφορικής, ειδικευμένη στις λύσεις λογισμικού και στην παροχή υπηρεσιών για επιχειρήσεις. Ιδρύθηκε από στελέχη που διαθέτουν εμπειρία στον τομέα επιχειρηματικού λογισμικού και υπηρεσιών. Η μακροχρόνια συμμετοχή στην ανάπτυξη και υλοποίηση εμπορικών εφαρμογών σε πολλούς εμπορικούς και βιομηχανικούς τομείς έχει δώσει την κατάλληλη τεχνογνωσία για την παροχή ολοκληρωμένων λύσεων στο λογισμικό για επιχειρήσεις.

Τομείς δραστηριότητας

Οι ανάγκες της αγοράς για παροχή ολοκληρωμένων λύσεων σε επίπεδο υλικού, λογισμικού και υπηρεσιών από έναν συνεργάτη, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση και λειτουργία των υποδομών πληροφορικής, οδήγησε στην ανάπτυξη του τμήματος υπηρεσιών της εταιρείας. Σκοπός της Bratnet είναι η ολοκληρωμένη τεχνική υποστήριξη των πελατών και αποστολή της η παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για όλη την υποδομή της πληροφορικής (ΙΤ).

Σεμέλης 1, Τούμπα 54352, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα Τ: 2310989465, E: info@bratnet.gr https://bratnet.gr/

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COV ER STORY

ΜΑΡΊΑ Λ Ι Α ΡΆ ΚΟΥ Iδιοκτήτρια More Τhan Τax

Πρώτο μας μέλημα οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους FINANCE PRO

16

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Η More Than Tax προσφέρει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε μεγάλες αλλά και μικρές επιχειρήσεις, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, όπως λέει στο Finance Pro η κυρία Λιαράκου. Με έμφαση πάντα στους ανθρώπους και τις ανάγκες τους.

Κα Λιαράκου υπάρχει η άποψη ότι ο λογιστικός κλάδος είναι κορεσμένος κι ότι τα περισσότερα γραφεία παρέχουν τις ίδιες υπηρεσίες. Τι σας οδήγησε να σκεφτείτε πως υπάρχει ‘άνοιγμα’ τέτοιο, ώστε να ιδρύσετε την More Than Tax; Ο λογιστικός κλάδος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την ελληνική κοινωνία και την οικονομία. Οι άνθρωποι του κλάδου υποστηρίζουν καθημερινά εκατομμύρια ανθρώπους στις μεταξύ τους συναλλαγές, αλλά και στις υποχρεώσεις τους έναντι του Ελληνικού Δημοσίου, μιας γραφειοκρατίας που διαχρονικά ξέρουμε όλοι ότι δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη. Η εμμονή στον τύπο και η συνεχής επανεκτέλεση ίδιων ή ταυτόσημων διαδικασιών που ζητούνται από τον πολίτη, οδηγεί πολλούς ανθρώπους να αισθάνονται σημαντική ψυχολογική πίεση στη συναλλαγή τους με το Δημόσιο, η οποία είναι προφανές πως μεταφέρεται και στους λογιστές. Αυτό πολλές φορές οδηγεί στο λογικοφανές συμπέρασμα πως ο κλάδος είναι κορεσμένος, αλλά και ότι λίγο ως πολύ όλοι κάνουν τα ίδια πράγματα. Κι όμως, ούτε ο κλάδος είναι κορεσμένος, ούτε κανείς λογιστής είναι ίδιος με τον άλλο. Η δουλειά μας βλέπετε είναι έντονα προσωπική, μιας και υποστηρίζουμε ανθρώπους. Τα όνειρα και οι αγωνίες των οποίων κρύβονται μέσα σε αριθμούς και καταστάσεις. Βλέπετε, μπορεί ως κλάδος να αποτυπώνουμε τη ζωή, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις τη διαμορφώνουμε κιόλας. Είμαι στον κλάδο από το 1999 και μπορώ πια να πω μετά βεβαιότητας πως αυτό με έκανε να ιδρύσω τη MoreThanTax. Ήθελα να δημιουργήσω κάτι που θα μου επέτρεπε να προσφέρω στους ανθρώπους υπηρεσίες ποιοτικές, ανταποδοτικές, δοσμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να τις κατανοήσουν και το κυριότερο να τις χρησιμοποιήσουν για να βελτιώσουν τη ζωή τους. Αυτό είναι το συστατικό στοιχείο μας. Η έμφαση στους ανθρώπους και τις ανάγκες τους. Και αυτό θα είναι πάντα το πρώτο μας μέλημα.

FINANCE PRO

Οι άνθρωποι βέβαια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι με τα οικονομικά τους. Πόσο δύσκολο είναι να τους συμβουλεύετε για τα φορολογικά τους ζητήματα; Το να δώσεις στους ανθρώπους το κάτι παραπάνω, να τους ηρεμήσεις και να τους κάνεις να σε εμπιστευτούν είναι μια δύσκολη εξίσωση. Είναι μάλιστα απολύτως φυσιολογικό να υπάρχει ένα λογικό άγχος όταν μιλάμε για χρήματα, αφού αυτά αφορούν την ευημερία ή και την επιβίωση ακόμη, σε ένα περιβάλλον που συνέχεια αλλάζει μιας και εκδίδονται ετησίως δεκάδες νόμοι και εκατοντάδες εγκύκλιοι. Μάλιστα πολλές φορές η πίεση είναι τέτοια, που καλούμαστε να παίξουμε -μέσα σε πολλά εισαγωγικά- το ρόλο του ψυχολόγου ή του εξομολογητή αν θέλετε, αφού για να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας, πρέπει ο πελάτης να μας πει κάθε δυνατή πληροφορία, ώστε να έχει τη βέλτιστη καθοδήγηση έναντι όλων των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις. Κι ακριβώς αυτό είναι και το κλειδί που βοηθά στο να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους. Τους εξηγούμε πάντα πως αυτή είναι μια επαναλμβανόμενη διαδικασία για εμάς που αντιμετωπίζουμε συνεχώς. Συνεπώς, έχουμε όλες τις γνώσεις και την εμπειρία για να καθοδηγήσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα, ενώ βέβαια, επειδή θέλουμε πάντα να είμαστε στην αιχμή του κλάδου μας, επενδύουμε συνεχώς σε υποδομές, ανθρώπους και κατάρτιση. Αυτή η προσέγγιση μας οδηγεί να βελτιωνόμαστε συνεχώς και κυρίως να μας συστήνουν οι πελάτες μας, κάτι που θεωρώ την ύψιστη διάκριση, μιας και σημαίνει πως παρά τις όποιες δυσκολίες, έχουμε κερδίσει με τη σκληρή μας δουλειά, την εμπιστοσύνη τους.

Κατανοώ αυτά που λέτε, αλλά θα επιμείνω λίγο. Τι εννοείτε ότι δημιουργείτε νέες υπηρεσίες για τους πελάτες σας; Δεν είναι συγκεκριμένες οι υποχρεώσεις τους έναντι του Δημοσίου; Προφανώς και κάθε τι που κάνουμε απορρέει από μια νομοθετική διάταξη την οποία εφαρμόζουμε τόσο στο

17

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COV ER STORY

γράμμα, όσο και στο πνεύμα της. Ο τρόπος όμως οργάνωσης, διαχείρισης και κυρίως το πως τελικά αυτό παρουσιάζεται και εξηγείται στον πελάτη, είναι το σημαντικό. Όταν ‘πακετάρεις’ μια υπηρεσία, πρέπει να σκεφτείς στην ουσία ποιο πρόβλημα καλείσαι να λύσεις και σε ποιους ανθρώπους. Για παράδειγμα, ένα από τα προβλήματα της εποχής μας, είναι πως δεν υπάρχει διαθέσιμος χρόνος, αλλά κι ότι οι μετακινήσεις τον μειώνουν σημαντικά. Για το σκοπό αυτό, λίγο πριν την πανδημία δημιουργήσαμε μια σειρά εξ αποστάσεως υπηρεσίες για τις οποίες βραβευτήκαμε μάλιστα πέρυσι, όπως το Digital Accounting, η Ψηφιακή Συνεργασία, και η Online Συμβουλευτική, τα οποία βέβαια φάνηκαν πολύ χρήσιμα, όταν αυτή ξέσπασε λειτουργώντας ως επιταχυντής εξελίξεων, οι οποίες όμως βρήκαν την MoreThanTax απόλυτα έτοιμη. Αυτή η προσέγγιση μας βοήθησε επίσης να επεκταθούμε σε ακόμα περισσότερους πελάτες εκτός Αττικής στην οποία εδρεύουμε. Συνεπώς, με τις ψηφιακές υπηρεσίες, καταφέραμε να συναλλασόμαστε ευκολότερα με ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε προσωπικά, αλλά μας έμαθαν πια μέσα από τις πλατφόρμες που δημιουργήσαμε, ενώ καταφέραμε να βοηθήσουμε κυρίως μικρές επιχειρήσεις που δεν ήταν όσο ψηφιακά έτοιμες είναι οι μεγαλύτερες. Παράλληλα, έγινε ακόμα πιο εύκολο να υποστηρίζουμε Έλληνες του εξωτερικού, μια αγορά που με ενδιαφέρει πολύ, αφού πιστεύω πως για να σταθεί ξανά στα πόδια της η Ελλάδα, πρέπει να διατηρήσουμε τους δεσμούς τους με την πατρίδα, ώστε να τους είναι πιο εύκολο να επιστρέψουν σε αυτήν. Οι άνθρωποι που έφυγαν από τη χώρα τη δεκαετία που μας πέρασε λόγω κρίσης, είναι από τα πιο δυναμικά και ενεργά κομμάτια της κοινωνίας μας, το οποίο στηρίζουμε εδώ και χρόνια, αφού εκπροσωπούμε αρκετούς φορολογικά, έχοντας αποκτήσει πια σημαντική εμπειρία στο χειρισμό των υποθέσεων τους.

Έρχεται η πλήρης ψηφιοποίηση των διαδικασιών. Σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε πολλές νέες ψηφιακές υπηρεσίες για να στηρίξουμε τους πελάτες μας FINANCE PRO

18

Η εξοικείωσή με τις ψηφιακές υπηρεσίες σε συνδυασμό με την εμπειρία μας στην υποστήριξη εργασιακών θεμάτων, μας βοήθησε να υποστηρίξουμε τις επιχειρήσεις στον τρόπο λειτουργίας τους εντός πανδημίας. Μια πραγματικά δύσκολη κατάσταση, αφού οι συνθήκες άλλαζαν και αλλάζουν σχεδόν κάθε εβδομάδα. Επίσης, η εξυπηρέτηση ακόμα περισσότερων πελατών στον ιατρικό κλάδο έγινε δυνατή, ακριβώς χάρη σε αυτή την ψηφιοποίηση, αλλά και την καλή μας φήμη. Πλέον υποστηρίζουμε σχεδόν 120.000 παραπεμπτικά ετησίως για την πιστοποίηση των δαπανών από τον ΕΟΠΠΥ, ενώ οι επαγγελματίες που μας εμπιστεύονται μείωσαν την έκθεση τους σε rebate και τη φορολογική τους επιβάρυνση. Τέλος, πρέπει να σας πω ότι η ανάγκη των επιχειρήσεων για ποιότητα στο χώρο του λογιστηρίου, δεν μας κάνει να νιώθουμε απειλή. Αντίθετα, αγκαλιάσαμε την ευκαιρία και δημιουργήσαμε μια υπηρεσία ανεύρεσης, εκπαίδευσης και τοποθέτησης στελεχών σε λογιστήρια επιχειρήσεων, ενώ μετά την τοποθέτηση αναλαμβάνουμε τον έλεγχο των πεπραγμένων τους, ώστε η επιχείρηση να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Μπορείτε να μας δώσετε ένα πρακτικό παράδειγμα αυτών που μας λέτε; Με μεγάλη μου χαρά. Καταρχάς ξέρουμε πόσο δύσκολη ήταν και συνεχίζει να είναι η λειτουργία των επιχειρήσεων λόγω της COVID-19. Στη MoreThanTax προσφέρουμε διαχρονικά υπηρεσίες υποστήριξης εργασιακών θεμάτων, τώρα όμως έπρεπε να ενισχύσουμε περαιτέρω τους δεσμούς εμπιστοσύνης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων, εξασφαλίσαμε στους πελάτες μας, τη νόμιμη λειτουργία τους, υποστηρίζοντας τους να δημιουργήσουν το απαραίτητο Σχέδιο Λειτουργίας COVID-19 σε συνεργασία με εξειδικευμένο συνεργάτη σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, ενώ ταυτόχρονα τους προσφέραμε σε τακτική βάση με απλοποιημένο τρόπο κάθε δυνατή πληροφόρηση για ενισχύσεις, νομοθετικές παρεμβάσεις και χιλιάδες εγκυκλίους που άλλαζαν και αλλάζουν συνεχώς. Την ίδια στιγμή που κάναμε αυτά, τοποθετήσαμε περίπου 20 λογιστές σε λογιστήρια επιχειρήσεων, τους οποίους βρήκαμε, κάναμε συνέντευξη και εκπαιδεύσαμε για να να μπορούν να ενσωματωθούν πιο γρήγορα . Ένα άλλο παράδειγμα που με κάνει να νιώθω και προσωπικά πολύ χαρούμενη, μιας και πιστεύω πολύ στο Brain Regain μια κατεύθυνση που μπορούμε να στηρίξουμε ακόμα περισσότερο με βάση τις νομοθετικές εξελίξεις των τελευταίων ετών. Πρόσφατα συμβάλλαμε στον επαναπατρισμό 20 Ελλήνων, οι οποίοι παλαιότερα εγκατέλειψαν τη χώρα μας λόγω κρίσης. Υποστηρίξαμε τη διαπραγμάτευση με

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

την εταιρεία που προσέλαβε τους πέντε, την έναρξη νέας επιχείρησης σε επτά, την αγορά νέου ακινήτου σε δύο και την έκδοση των απαραίτητων εγγράφων για την οικογένεια του ενός. Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η περαιτέρω επέκταση μας στον κλάδο των των ιατρικών υπηρεσιών. Η εξειδίκευση μας σε αυτόν και οι συνεχείς επενδύσεις μας επέτρεψαν να προσεγγίσουμε τα 120.000 διαχειριζόμενα παραπεμπτικά για λογαριασμό πελατών μας, ενώ πετύχαμε να μηδενίσουμε το Rebate και τη φορολόγηση για όσους ακολούθησαν ένα νέο πακέτο συμβούλευσης που εγκαινιάσαμε. Αυτό τους επέτρεψε να επανεπενδύσουν τα χρήματα αυτά σε καλύτερο εξοπλισμό και προσλήψεις νέων εξειδικευμένων στελεχών υγείας με αυξημένες απολαβές.

Μήπως όμως τις υπηρεσίες αυτές τις χρειάζονται κυρίως μεγαλύτερες επιχειρήσεις; Κάθε επιχείρηση αναλογικά του μεγέθους της, χρειάζεται την αντίστοιχη υποστήριξη. Άλλωστε κάθε μικρή επιχείρηση, είναι μια εν δυνάμει μεγάλη, αλλά για να μεγαλώσει πρέπει να έχει την καλύτερη δυνατή υποστήριξη και πλήρως εξατομικευμένες υπηρεσίες. Αν δηλαδή δεν πάρει το κάτι παραπάνω όσο είναι μικρή, δεν θα έχει την απαιτούμενη κερδοφορία για να μεγεθυνθεί με τις επενδύσεις που πρέπει να κάνει για να το πετύχει. Αυτό είναι και το moto μας στην MoreThanTax. Να υποστηρίζουμε κάθε πελάτη το ίδιο, δίνοντας χρόνο για να καταλάβουμε τις ανάγκες του και πολλή προσπάθεια στο να του προσφέρουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Παρότι οι σχέσεις είναι απολύτως επαγγελματικές, η προσωπική επαφή είναι πολύ σημαντική για εμάς. Είτε μικρή είτε μεγάλη επιχείρηση θα πάρει την ίδια υποστήριξη. Άλλωστε υποστηρίζουμε από ατομικές επιχειρήσεις ως Ανώνυμες Εταιρείες Δημοσίου Δικαίου με την ίδια επιτυχία, ενώ βέβαια ούτε ο γεωγραφικός παράγοντας είναι περιοριστικός για εμάς λόγω φαινομενικά διαφορετικών αναγκών των επιχειρήσεων αναλόγως του τόπου δραστηριοποίησης. Παρότι το πελατολόγιο μας είναι κυρίως στην Αττική, το 31% των πελατών μας είναι εκτός αυτής, τόσο σε Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρο και Πελοπόννησο.

Μάλιστα. Και για να κλείσουμε τι πιστεύετε πως έρχεται στο μέλλον για τον κλάδο καταρχάς και εσάς ειδικότερα; Η πλήρης ψηφιοποίηση των διαδικασιών αναμφίβολα. Θα ζήσουμε μια εποχή που όλα θα γίνονται μέσω του διαδικτύου, η οποία θα έρθει σύντομα, αν δεν έχει έρθει ήδη. Οι γεωγραφικοί και οι φυσικοί περιορισμοί που προκαλούν αυτοί θα εκμηδενισθούν.

FINANCE PRO

Βέβαια το ελληνικό Δημόσιο δεν είναι εύκολο να φτάσει εκεί. Είμαστε δυστυχώς εθισμένοι στο να παράγουμε γραφειοκρατία, αλλά φαίνεται πως γίνεται σημαντική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό. Εμείς όμως εκεί επενδύουμε. Στην πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών, ώστε όταν η χώρα φτάσει στο σημείο αυτό να είμαστε πολύ καιρό έτοιμοι. Αυτό βέβαια δεν το κάνουμε μόνο για να έχουμε τα πάντα ηλεκτρονικά. Ως MoreThanTax στοχεύουμε τον επιπλέον χρόνο που θα κερδίσουμε από κάθε διαδικασία να τον δώσουμε πίσω στους πελάτες μας για να έχουμε καλύτερη επαφή μαζί τους, ώστε να διαπιστώνουμε εγκαίρως τις ανάγκες τους για να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αυτό έρχεται στο μέλλον λοιπόν. Η εξατομίκευση των υπηρεσιών μέσα από ψηφιακά συστήματα. Αυτό μάθαμε πια την τελευταία τριετία. Το είδαμε έγκαιρα, το δοκιμάσαμε μέσα στην πανδημία και βγήκαμε από αυτό καλύτεροι και πιο έτοιμοι από ποτέ. Και θα επενδύσουμε σημαντικά για να δημιουργήσουμε πολλές νέες υπηρεσίες, στις οποίες θα εκπαιδεύσουμε τους πελάτες μας για να τους ενδυναμώσουμε τόσο, ώστε να μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό.

19

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

DIGITA L TR A NFOR M ATION

ΣΤΈΦΑ ΝΟΣ Μ Α ΡΜ Α ΡΊΔΗΣ General Manager, Par tner Channel Division, Entersof t

Ψηφιακός μετασχηματισμός και τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ Στο σύγχρονο, ολοένα και πιο ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, κάθε επιχείρηση που θέλει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και τις προκλήσεις της εποχής, οφείλει να αξιοποιήσει τα ψηφιακά εργαλεία και τις εξελιγμένες τεχνολογίες για να βελτιώσει τη θέση της στην αγορά και να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Ε

ίναι ξεκάθαρο ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μονόδρομος για κάθε επιχείρηση σήμερα, ανεξάρτητα αν παράγει ή διακινεί πραγματικά ανταγωνιστικά προϊόντα, όχι μόνο γιατί αυτά χρειάζονται ψηφιακές τεχνολογίες πρόσβασης στην αγορά που απευθύνονται, αλλά και γιατί οι συμβατικές επιχειρηματικές πρακτικές έχουν υψηλά κόστη που μετακυλίονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στους πελάτες.

Τι είναι αλήθεια ο ψηφιακός μετασχηματισμός και σε τί ακριβώς βοηθά μια Μικρομεσαία Επιχείρηση; Στην πραγματικότητα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η διείσδυση των ψηφιακών τεχνολογιών στις επιχειρήσεις. Είναι όλες αυτές οι αλλαγές που υιοθετεί μια επιχείρηση, για να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα που της προσφέρουν το διαδίκτυο, τα ψηφιακά μέσα και οι νέες τεχνολογίες. Είναι μια συνεχής διαδικασία, που δημιουργεί ευκαιρίες στην επιχείρηση για να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται, απαιτεί ωστόσο εκπαίδευση και υποδομές. Σύμφωνα με την έκθεση DESI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι βασικές τεχνολογίες ψηφιακού μετασχηματισμού είναι: 1) Ψηφιακές πλατφόρμες, 2) Τεχνητή Νοημοσύνη, 3) Ρομποτικά συστήματα στην παραγωγή, 4) Τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing), 5) Internet of Things (Διαδίκτυο των Πραγμάτων), 6) Cloud Computing (Υπολογιστικό νέφος), 7) Big Data (Ανάλυση δεδομένων μεγάλου όγκου), και 8) Blockchain (Τεχνολογία αλυσίδας συστοιχιών).

FINANCE PRO

20

Ποια είναι, όμως, πραγματικά η κατάσταση στις ΜμΕ ως προς τη γνώση βασικών ψηφιακών τεχνολογιών και πόσο εναρμονισμένη είναι κάθε ΜμΕ με τις επιταγές της εποχής; Αυτό είναι ένα σημαντικό ερώτημα, το οποίο θα πρέπει να απαντηθεί από κάθε επιχείρηση. Σε μια έρευνα του Ινστιτούτου μικρών επιχειρήσεων (ΙΜΕ) το 2020, σχεδόν το 50% δηλώνει ότι δεν χρειάζεται ενημέρωση για τις σύγχρονες ψηφιακές έννοιες! Μάλιστα, υψηλότερο ποσοστό αρνητικών απαντήσεων συγκεντρώνεται στην μεταποίηση, έναντι των υπηρεσιών και του εμπορίου. Προφανώς και ενδιαφέρουν οι ψηφιακές έννοιες την κάθε επιχείρηση και ελπίζω αυτό το απογοητευτικό ποσοστό της έρευνας, να έχει βελτιωθεί στο μεσοδιάστημα. Μάλλον οι ερωτηθέντες δεν είχαν καταλάβει ότι πίσω από την έννοια λ.χ. blockchain, κρύβονται μια σειρά από τομείς, όπως ο τραπεζικός κλάδος και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (fintech), η εφοδιαστική αλυσίδα και οι μεταφορές (logistics), η αγροτοδιατροφή, το περιβάλλον και άλλες έννοιες εξίσου σημαντικές που αγγίζουν τις περισσότερες επιχειρηματικές δραστηριότητες.

53,3%

Μεταποίηση

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

50,8%

Υπηρεσίες

42,5%

Εμπόριο

A DV ERTOR I A L

Με απλά λόγια, δεν θα έπρεπε να υπάρχει επιχείρηση που να μην ενδιαφέρεται, για παράδειγμα, για το πως θα αυτοματοποιήσει τις τραπεζικές συναλλαγές της, έχοντας ένα σύγχρονο πληροφοριακό σύστημα και με απόλυτη ασφάλεια. Η έννοια Internet of Things αφορά ένα δίκτυο φυσικών αντικειμένων (π.χ. αισθητήρες, συσκευές, κτίρια, εξοπλισμό) συνδεδεμένο στο διαδίκτυο και ενσωματωμένο σε ηλεκτρονικά συστήματα, λογισμικά, αισθητήρες, παρέχοντας τη δυνατότητα συλλογής και ανταλλαγής δεδομένων, καθώς και διαβίβασης εντολών. Φαίνεται λοιπόν να είναι επείγον το αίτημα της ενημέρωσης των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους, σχετικά με το σε τί συνίσταται ο ψηφιακός μετασχηματισμός και πώς μπορεί να επηρεάσει την επιχείρηση στην καθημερινότητά της, να προάγει την ανάπτυξη της, και τελικά, στο πως θα την κάνει πιο ανταγωνιστική. Αντίστοιχα, θα πρέπει να δομηθούν και οι ψηφιακές πολιτικές, έτσι ώστε να έχουν διαφοροποιημένη στόχευση ανάμεσα στις δυναμικές επιχειρήσεις που επιδιώκουν να ακολουθήσουν το τρέχον ψηφιακό κύμα και σε εκείνες που λόγω του περιορισμένου βαθμού ψηφιακής ωριμότητας, επικεντρώνονται στην ικανοποίηση βασικών ψηφιακών αναγκών. Παρά το γεγονός πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί αυτή την στιγμή τη “νούμερο ένα” προτεραιότητα για τους περισσότερους κλάδους του επιχειρείν, είναι γεγονός πως η πλειοψηφία των επιχειρήσεων δεν έχει την απαραίτητη γνώση για μια επιτυχημένη υλοποίηση ψηφιακής μετάβασης. Η συνεργασία με εξειδικευμένες συμβουλευτικές εταιρείες, καθώς και η σωστή επιλογή συνεργατών με τα κατάλληλα προϊόντα, λύσεις και τεχνογνωσία, είναι απαραίτητη στην κατεύθυνση αυτή, μιας επιτυχημένης δηλαδή ψηφιακής μετάβασης. Μια ιδιαίτερα σημαντική διάσταση στην πορεία αυτή (η οποία επιβάλλει αλλαγές διαδικασιών σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό), αφορά στις επιδράσεις των υιοθετούμενων τεχνολογιών στο ανθρώπινο δυναμικό, το επίπεδο των διαθέσιμων δεξιοτήτων και τις σχετικές ανάγκες που τυχόν προκύπτουν σε επίπεδο πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων. Οι καθιερωμένοι ρόλοι και τα καθήκοντα των εργαζομένων επαναπροσδιορίζονται. Εν μέσω ενός πλαισίου έντονης τεχνολογικής αλλαγής, όπως είναι αναμενόμενο, οι ψηφιακές δεξιότητες αποτελούν πολύ σημαντικό μέρος της σημερινής και μελλοντικής δομής απασχόλησης. Είναι δεδομένο ότι η ανάπτυξη στην ψηφιακή οικονομία, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών και πληροφοριακών συστημάτων, η συλλογή και η αξιοποίηση δεδομένων, η εκπαίδευση του προσωπικού στα νέα ψηφιακά εργαλεία και η προσαρμογή του επιχειρηματικού μοντέλου της κάθε ΜμΕ επιχείρησης, βοηθάει στην ανταγωνιστικότητα και δημιουργεί ένα βιώσιμο συγκριτικό πλεονέκτημα. Η Entersoft πιστή στο όραμά της για δημιουργία καινοτόμων και σύγχρονων προϊόντων λογισμικού για επιχειρήσεις, έχει τον πρώτο λόγο στην αγορά των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων FINANCE PRO

21

και στην παροχή της αναγκαίας υποστήριξής τους, στην πορεία προς τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Οι επενδύσεις στην έρευνα και το σχεδιασμό προηγμένων τεχνολογικά προϊόντων και λύσεων, σε συνδυασμό με την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών που προσφέρουν οι συνεργάτες της, οδηγούν με ασφάλεια στην μετάβαση στον ψηφιακό κόσμο και την εξασφάλιση της επένδυσης της επιχείρησης. Οι χρηματοδοτικοί πόροι του ΕΣΠΑ, καθώς και το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι δύο βασικοί πυλώνες χρηματοδότησης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους.

Το Entersoft Business Suite είναι ο πιο σημαντικός σύμμαχος στην πορεία των επιχειρήσεων στον ψηφιακό κόσμο Τα τμήματα πωλήσεων καθώς και το εξειδικευμένο δίκτυο συνεργατών της Entersoft έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα για να προτείνουν καινοτόμες λύσεις και προϊόντα στο πλαίσιο αυτής της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή. Το Entersoft Business Suite με όλα τα υποσυστήματά του (Financials, Sales & Distribution, Material Management, Procurement, Production, Mobile SFA / Merchandising, Service, X-Van, BI Analytics, eInvoicing, Supply Chain & Logistics, CRM, e-Commerce), είναι ο πιο σημαντικός σύμμαχος στην πορεία αυτή της επιχείρησης στον ψηφιακό κόσμο, παρέχοντας πληθώρα εργαλείων, πληροφοριών και διαδικασιών που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητά της και την απόδοσή της στην αγορά.

Λ. Συγγρού 362, Καλλιθέα, Τ.Κ. 17674 Τ: +30 211 101 5000 E: info@entersoft.gr S: https://www.entersoft.gr/

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES BUSINESS

Mικρομεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις: Η «ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας» Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ανάγκη για νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, τα κλειδιά για την αλλαγή σελίδας Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δίνουν τη δική τους «μάχη» μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Στις προκλήσεις του 2022 είναι οι επενδύσεις σε καινοτομία, η ψηφιοποίηση και η πράσινη μετάβαση.

Τ

ις αποκαλούν «ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας» και όχι άδικα. Ο λόγος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που απασχολούν μέχρι 49 άτομα προσωπικό και καλύπτουν το 99,6% του συνόλου της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας πανδημίας του Covid19, οι μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, μπορεί να έχουν βγει λαβωμένες, όμως αντέχουν και ατενίζουν το μέλλον με ανάμικτα συναισθήματα. Στα θετικά του 2021 κρατάμε τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, με το σχετικό δείκτη να ανεβαίνει κατά 26,2 μονάδες και να διαμορφώνεται στις 46,3 μονάδες, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), παραμένοντας ωστόσο σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι προ πανδημίας. Η έλλειψη ρευστότητας εξακολουθεί να είναι το νούμερο ένα πρόβλημα για τις μικρές επιχειρήσεις, με τις 4 στις 10 να δηλώνουν ότι έχουν ταμειακά διαθέσιμα μόνο για ένα μήνα και μία στις 5 να μην έχει καθόλου ρευστότητα. Τα κυβερνητικά μέτρα για τη στήριξη των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία απέτρεψαν τα λουκέτα και στήριξαν την απασχόληση, με την πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να τα αξιολογεί ως θετικά αλλά όχι επαρκή. Η επιστρεπτέα προκαταβολή ήταν το μέτρο με τη μεγαλύτερη δημοτικότητα, αναδεικνύοντας την ανάγκη των μικρών επιχειρήσεων για ρευστότητα. Αισθητά χαμηλότερος είναι ο βαθμός ικανοποίησης FINANCE PRO

22

των μικρότερων επιχειρήσεων από τα ειδικά μέτρα στήριξης ανά κλάδο, όπως καταγράφεται στην τελευταία έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), σε συνεργασία με την ΜRB, «Σφυγμός του Επιχειρείν 2021». Πάνω από το 53% των μικρών επιχειρήσεων αξιολογεί από λίγο ως καθόλου αποτελεσματικά τα ειδικά μέτρα στήριξης, ποσοστό που προσεγγίζει το 55% για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Πιο δυσαρεστημένες όλων είναι οι επιχειρήσεις της μεταποίησης και της εστίασηςφιλοξενίας, κλάδοι στους οποίους κυριαρχούν οι μικρές επιχειρήσεις, με το ποσοστό θετικής αποτίμησης των ειδικών μέτρων στήριξης να μην ξεπερνά το 11% και το 32% αντίστοιχα. Ορατή, αλλά άνισα κατανεμημένη, ήταν η ανάκαμψη του τζίρου, σε σύγκριση με το τεράστιο πλήγμα που δέχθηκαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 2020. Με βάση την κυλιόμενη εξαμηνιαία έρευνα που διεξάγει η εταιρεία δημοσκοπήσεων Marc για τον αντίκτυπο της πανδημίας στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, για λογαριασμό του ΙΜΕΓΣΕΒΕΕ, μόλις δύο στις δέκα δήλωσαν αύξηση του τζίρου το πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ πάνω από τις μισές (55%) είχαν μείωση, αν και πολύ μικρότερη από το τεράστιο πλήγμα που δέχθηκαν το 2020. Μεσοσταθμικά η μείωση του τζίρου για τις μικρές επιχειρήσεις κινήθηκε στο 16% το πρώτο εξάμηνο του 2021, όταν το 2020 η μείωση ήταν πάνω από 40%. Οι πληθωριστικές πιέσεις και οι ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορικό κόστος αναδεικνύονται σε βασικό παράγοντα ανησυχίας και ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Tης ΑΦΡΟΔΙΤ Η Σ ΤΖΙ Α Ν ΤΖΗ

για το 2022, με τις μικρές επιχειρήσεις να εμφανίζονται πιο ευάλωτες. Σύμφωνα με το «Σφυγμό του Επιχειρείν 2021», πάνω από το 58% των μικρών επιχειρήσεων θεωρεί ότι οι ανατιμήσεις εισροών έχουν ως συνέπεια όχι μόνο την σημαντική αύξηση των κοστολογίων αλλά και των τιμοκαταλόγων της επιχείρησης. Στις προκλήσεις του 2022 οι επενδύσεις σε καινοτομία, ψηφιοποίηση και πράσινη μετάβαση είναι υψηλά στην ατζέντα και των μικρών επιχειρήσεων, αν και η έλλειψη πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό αποτελεί τροχοπέδη για την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων. Όπως επισημαίνει η έρευνα του ΙΜΕΓΣΕΒΕΕ για τον αντίκτυπο της πανδημίας στις επιχειρήσεις, η καθαρή ροή δανείων το 2020 σε μικρές επιχειρήσεις ήταν μόλις 188 εκ. ευρώ, ένα ελάχιστο τμήμα της τάξης του 0,027% των καθαρών δανείων που χορηγήθηκαν στις υπόλοιπες επιχειρήσεις (6.829 εκ. ευρώ). «Λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το μητρώο της ΕΛΣΤΑΤ, οι ατομικές επιχειρήσεις ήταν πάνω από 1,2 εκ. στην Ελλάδα, αντιλαμβανόμαστε ότι πρακτικά FINANCE PRO

23

οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση», σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει με την έρευνα του ΣΕΒ, σύμφωνα με την οποία η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση και ο ακριβός τραπεζικός δανεισμός είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που σχετίζεται με την καθημερινή λειτουργία των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Παρά τις δυσκολίες, οι ελληνικές επιχειρήσεις στο σύνολό τους βάζουν ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για την ενίσχυση της οικονομίας από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με το 70% να αξιολογεί ότι μπορεί να μας βοηθήσει έμπρακτα στην αντιμετώπιση της κρίσης. Ως πλέον αναγκαίο μέτρο για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας κρίνεται η διασφάλιση της επιβίωσης των βιώσιμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων από την κρίση της πανδημίας, με τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις να την αξιολογούν ως σημαντικότερη από την προσέλκυση νέων επενδύσεων, στην οποία αντιθέτως δίνουν προτεραιότητα οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES BUSINESS

ΣΧΕΔΙΆΖΕΤΑΙ «ΥΒΡΙΔΙΚΌΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΌΣ», ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

ΓΙ Ά Ν ΝΗΣ ΤΣ Α ΚΊΡΗΣ Υφυπουργός Ανάπ τυξης και Επενδύσεων

Ο

υφυπουργός Γιάννης Τσακίρης, ως καθ' ύλην αρμόδιος για τα προγράμματα στήριξης της επιχειρηματικότητας, αναγνωρίζει την δυσκολία πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση. Διευκρινίζει ωστόσο ότι πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα που πρέπει να αντιμε-

τωπιστεί αμφίδρομα. «Πέραν των προβλημάτων σε επίπεδο προσφοράς χρηματοδότησης, υπάρχουν και αδυναμίες από πλευράς της ζήτησης κεφαλαίων, δηλαδή από την πλευρά των ΜμΕ. Για το λόγο αυτό, ο νέος σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων χρηματοδότησης, ρευστότητας και λειτουργίας των ΜΜΕ έχει ένα συνδυασμό δράσεων προκειμένου τα προβλήματα αυτά να καταστούν, αρχικά, διαχειρίσιμα και εντέλει να ξεπεραστούν», δηλώνει. Για το κομμάτι της ρευστότητας των επιχειρήσεων τονίζει ότι «κεντρικό ρόλο, εκτός βέβαια από τις εμπορικές τράπεζες, έχουν και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία με τα οποία έχουμε εφοδιάσει την αγορά τα τελευταία χρόνια μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Τα εργαλεία αυτά αντεπεξέρχονται πληρέστερα στις ανάγκες των ΜμΕ, συγχρόνως όμως στοχεύουν και στην πλευρά της ζήτησης, μέσα από την υποστήριξη

των ΜμΕ σε επίπεδο επιχειρηματικής αναβάθμισης. Με την υιοθέτηση αυτών των χρηματοδοτικών εργαλείων το κράτος αναλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος του επενδυτικού κινδύνου/ρίσκου για τη στήριξη επενδυτικών έργων που ο ιδιωτικός τομέας αποφεύγει να στηρίξει με αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια». Όπως εξηγεί, «στην Ελλάδα τα χρηματοδοτικά εργαλεία αναπτύχθηκαν μέσω εξειδικευμένων φορέων που ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για συνεπένδυση στη δημιουργία ειδικών ανά δράση ταμείων. Σε κάθε περίπτωση, τα χρηματοδοτικά όσο και τα λειτουργικά προβλήματα των ΜΜΕ, μπορούν να λυθούν με τη δημιουργία ενός «υβριδικού» μηχανισμού συνολικής επιχειρηματικής αναδιάρθρωσης και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης που βρίσκεται υπό σχεδιασμό» καταλήγει.

Ψηφιοποίηση και ΜμΕ: Το μικρό μέγεθος μπορεί να γίνει πλεονέκτημα Αισιόδοξος για το ψηφιακό μέλλον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δηλώνει, μιλώντας στο Finance Pro, ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου GRECA και μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Η τελευταία διετία που χαρακτηρίστηκε από την πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής εξελίξεων και για τις μικρότερες επιχειρήσεις, με υπερδιπλασιασμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται και ως eshop, (15.000 έναντι 7.000 το 2019), ενώ άλλες 3.000 επιχειρήσεις που εκτελούν ηλεκτρονικές παραγγελίες μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες marketplaces. Ως το 2022 οι πλήρως ψηφιοποιημένες εμπορικές επιχειρήσεις αναμένεται να τριπλασιαστούν, μετά και την ολοκλήρωση του προγράμματος elianiko. «Οι επιχειρήσεις που ψηφιοποιήθηκαν αυτό το διάστημα ήταν κατά κύριο λόγο μικρές και πολύ μικρές, οι οποίες άλλωστε αποτελούν το 97% της εμπορικής δραστηριότητας, ενώ οι μεσαίες και μεγαλύτερες είχαν ψηφιοποιηθεί από το 2015. Εξάλλου η διάρθρωση του εμπορίου στην Ελλάδα αφορά κατά 97% τις πολύ μικρές επιχειρήσεις» σημειώνει ο αντιπρόεδρος του GRECA. Όπως υποστηρίζει, η στροφή σε ένα υβριδικό μοντέλο, που συνδυάζει την ψηφιακή με τη φυσική παρουσία, είναι μονόδρομος για να μπορέσουν οι μικρές επιχειρήσεις να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τις μεγαλύτερες.

FINANCE PRO

24

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Μ Ά ΚΗΣ Σ Α ΒΒΊΔΗΣ Αν τιπρόεδρος του Συ νδέσμου Ηλ εκ τρονικού Εμπορίου GR ECA και μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ο μοσπονδίας Ηλ εκ τρονικού Εμπορίου

ΓΙΏΡΓΟΣ Κ Α ΡΑ ΝΊΚ Α Σ , Πρόεδρος Ελ ληνικής Συ νομοσπονδίας Εμπορίου και Επι χειρηματικότητας

Η ψηφιακή μετάβαση των ΜμΕ προχωρά, χρειάζεται όμως και στήριξη από την πολιτεία

Μ

ιλώντας στο Finance Pro για τις προκλήσεις και τις προοπτικές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ ξεχωρίζει ως τάση του μέλλοντος το «υβριδικό» κατάστημα, με αλληλεπίδραση φυσικής και ψηφιακής παρουσίας.

Ποιες είναι οι νέες τάσεις στις ΜμΕ; Λόγω της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων στους πολίτες οι συνήθειες και οι ανάγκες των καταναλωτών έχουν αλλάξει, ενώ εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση εμπόρων και πελατών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Η τάση που ταχύτατα κυριαρχεί και στη χώρα μας είναι το «υβριδικό κατάστημα», δηλαδή το φυσικό κατάστημα που βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση και συνεργασία με το ηλεκτρονικό κατάστημα της επιχείρησης. Ιδιαίτερα στις οικογενειακές επιχειρήσεις, η «νέα γενιά» αναλαμβάνει τα ηνία στους τομείς marketing και σε ό,τι έχει σχέση με καινοτομία και τις τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.

Τι αντίκτυπο άφησε η πανδημία; Η πανδημία ανέτρεψε τα πάντα, αλλά δεν τα κατέστρεψε. Τα μέτρα στήριξης κατόρθωσαν σε γενικές γραμμές να αποτρέψουν τα λουκέτα και τις απολύσεις. Δεν συγκράτησαν όμως το άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στις μεγάλες και ισχυρές εταιρίες του λιανεμπορίου και τις χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές εμπορικές επιχειρήσεις. Όταν στα lockdowns τα e-shops των αλυσίδων πολλαπλασίαζαν τις πωλήσεις τους, οι μικροί φυτοζωούσαν με την επιστρεπτέα προκαταβολή ή στην καλύτερη περίπτωση έτρεχαν να στήσουν «κακήν – κακώς» το ηλεκτρονικό τους κατάστημα και τη σελίδα τους στο Facebook. Επιπλέον, ολόκληρος ο κλάδος του λιανεμπορίου υπέστη μία αδικία που, ακόμη δεν έχει διορθωθεί. Δεν έλαβε Πρόγραμμα Στήριξης της Επανεκκίνησης, σε αντίθεση με τους άλλους πληττόμενους κλάδους.

Τι προσδοκείτε από το Σχέδιο Ανάκαμψης; Το γενικότερο οικονομικό κλίμα θα βελτιωθεί, ενώ αναμένεται μόχλευση σημαντικών ιδιωτικών κεφαλαίων, ιδιαίτερα στους κλάδους τεχνολογίας και υποδομών. Οι πολύ μικροί όμως, ιδιαίFINANCE PRO

25

τερα στο εμπόριο, δεν έχουν να περιμένουν πολλά από το Ταμείο Ανάκαμψης γιατί δεν πληρούν τα κριτήρια χρηματοδότησης που έχουν τεθεί. Γι αυτό πρέπει η κυβέρνηση να εκμεταλλευθεί κάθε δυνατότητα να διοχετεύσει κονδύλια του ΕΣΠΑ στην αγορά, με τρόπο που θα συμβάλλει γενικότερα στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η ΕΣΕΕ επιμένει πώς τόσο το Πρόγραμμα για τα OpenMalls, που συνδέεται με τις «έξυπνες πόλεις» της ψηφιακής εποχής, όσο και ο καθορισμός της εμπορικής τουριστικής επιχείρησης μπορούν να τονώσουν την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση στις τοπικές κοινωνίες.

Τι προτείνετε για το χρηματοδότηση των ΜμΕ; Θα βοηθήσει ο νόμος για κίνητρα ανάπτυξης των επιχειρήσεων; Λίγες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ίσως καταφέρουν να προσδιοριστούν ως «bankable», εφόσον μπορέσουν μέσα από συνέργειες ή συγχωνεύσεις να ισχυροποιηθούν. Σε μια οικονομία όμως, όπως η ελληνική, όπου περισσότερες από το 97% των επιχειρήσεων απασχολούν έως 10 εργαζόμενους, θα πρέπει οι Τράπεζες να γίνουν πιο ελαστικές στα κριτήρια τους και να εξετάζουν όχι μόνο την παρούσα οικονομική κατάσταση των ΜμΕ – πελατών, αλλά και τις προοπτικές τους. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας που άντεξε στις πρωτόγνωρες συνθήκες της πανδημίας αξίζει να χρηματοδοτηθεί για να κάνει το «επόμενο βήμα».

Σε ποιο σημείο βρίσκεται ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ; Η ψηφιακή μετάβαση στο λιανεμπόριο προχωρά, όχι όμως με την ταχύτητα που χρειάζεται για να ωφεληθούν σύντομα από αυτήν οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στην πρόσφατη Black Friday, που είναι event προνομιακό για το e-commerce, συμμετείχε μόνο το 56% των μικρών επιχειρήσεων, και αυτό ήταν η καλύτερη επίδοση από το 2015 που ξεκίνησε ο θεσμός. Στοιχείο που δείχνει την απόσταση που έχουμε να διανύσουμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό του λιανεμπορίου. Γι’ αυτό η Πολιτεία πρέπει να σταθεί αρωγός με Προγράμματα χρηματοδότησης τόσο για την έναρξη και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος, όσο και για την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων εμπόρων και εργαζομένων. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES BUSINESS

ΓΙΏΡΓΟΣ Κ Α ΒΒΑΘΆ Σ, Πρόεδρος της Γενικής Συ νομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχ νών Εμπόρων Ελ λ άδας

Ψηφιακή προσαρμογή και πράσινη μετάβαση, οι βασικές προκλήσεις

Η

αλλαγή μοντέλου διοίκησης είναι απαραίτητο βήμα, ειδικά για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, για να μην τις ξεπεράσουν οι εξελίξεις και κινδυνεύσει η βιωσιμότητά τους, τονίζει στο Finance Pro o πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ.

Ποια θεωρείτε τη βασικότερη πρόκληση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Είναι γνωστό πως οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 80% του συνόλου των επιχειρήσεων με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να είναι μικρές και πολύ μικρές. Οι προκλήσεις για το μέλλον, και με την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα πολιτικής, είναι κατά βάση δύο. Πρώτον η ψηφιακή προσαρμογή τους σε ένα κόσμο όπου οι ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές διαδραματίζουν όλο και σημαντικότερο ρόλο για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Δεύτερον η προσαρμογή τους στην κατά τα φαινόμενα επιταχυνόμενη πράσινη μετάβαση. Και στις δυο περιπτώσεις είναι πολύ πιθανόν να απαιτείται η αλλαγή του μοντέλου διοίκησης των οικογενειακών επιχειρήσεων ώστε να μην τους ξεπεράσουν οι εξελίξεις θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα τους.

Ήταν επαρκή τα μέτρα στήριξης; Με βάση τα στοιχεία των ερευνών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ η πλειονότητα των επιχειρήσεων τη διάρκεια της πανδημίας κατέγραφε συνεχώς μείωση του κύκλου εργασιών περισσότερο του 40%. Επιπλέον 1 στις 5 επιχειρήσεις είχε μηδενική ρευστότητα ενώ περίπου 1 στις 4 είναι υπερχρεωμένη. Τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης συνέβαλαν στο να αποφύγουμε τα μαζικά λουκέτα, χωρίς όμως να αποκαταστήσουν τη βιωσιμότητα ενός πολύ μεγάλου μέρος των επιχειρήσεων. Εάν δεν ληφθούν επιπρόσθετα μέτρα ιδιαίτερα σε σχέση με τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις η επιβίωσητων επιχειρήσεων αυτών θα δοκιμαστεί.

Ποιες είναι οι προοπτικές χρηματοδότησης των ΜμΕ από το Ταμείο Ανάκαμψης ή άλλες πηγές οπως τα προγράμματα ΕΣΠΑ; Διαχρονικά το μεγαλύτερο μέρος των μικρών επιχειρήσεων δεν επιτυγχάνει να διασφαλίσει πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαFINANCE PRO

26

λεία και άλλες σχετικές χρηματοδοτικές πηγές. Επί αυτής της τάσης, έρχεται να προστεθεί ο σχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ως συνέχεια των κατευθύνσεων του «Σχεδίου Πισσαρίδη», έχει σχεδιασθεί με τρόπο που περιορίζει τις χρηματοδοτικές επιλογές των μικρών επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, το δανειακό σκέλος ουσιαστικά εμμέσως «αποκλείει» τη μεγάλη πλειονότητα των μικρών επιχειρήσεων που ήδη έχουν ελλιπή πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και τραπεζικό δανεισμό. Από την άλλη, στο σκέλος των επιχορηγήσεων, όπου τεχνικά οι μικρές επιχειρήσεις θα μπορούσαν ευχερέστερα να αποκτήσουν πρόσβαση, οι πόροι είναι αρκετά περιορισμένοι ως προς την υποστήριξη τους δεδομένου ότι το σκέλος των επιχορηγήσεων περιλαμβάνει, ως επί το πλείστον, μεγάλα έργα και υποδομές.

Πώς κρίνετε το νομο για τα κίνητρα ανάπτυξης των επιχειρήσεων; Το νομοσχέδιο για τα «κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων» δεν αποτελεί μια ολοκληρωμένη λύση. Οι σχετικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να διευρυνθούν και να προσαρμοστούν στη μικρή κλίμακα των επιχειρήσεων με αντίστοιχη αναθεώρηση των ορίων (π.χ. κύκλος εργασιών), ώστε να μπορούν να επωφεληθούν και οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες απαιτείται να συνοδευτούν από επιχειρησιακά μέτρα σε εξειδικευμένα επίπεδα προκειμένου να διευκολυνθεί η συνεργατική δραστηριότητα σε επίπεδο μικρών επιχειρήσεων.

Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ; Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ προχωράει με σχετικά αργά βήματα και με διαφοροποιημένο ρυθμό. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των πολύ μικρών επιχειρήσεων στο ψηφιακό περιβάλλον είναι μια διαδικασία που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη διαμόρφωση ενός ευνοϊκού επιχειρηματικού και χρηματοδοτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία επιτάχυνσης της συνολικής αναβάθμισης και ψηφιακής προσαρμογής των μικρών επιχειρήσεων. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Χ ΡΉΣΤΟΣ ΤΡΙ Α ΝΤΑΦΥΛ ΛΌΠΟΥΛΟΣ Chief Accountant Of f icer - Senior Par tner Aegean Consulting

Η Aegean Consulting στο πλευρό των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Για τα εργαλεία χρηματοδότησης των ΜμΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης μιλά στο Finance Pro o Χρήστος Τριανταφυλλόπουλος. Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια πρόκληση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μπορούν να εξασφαλίσουν πόρους που θα συμβάλουν στη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη τους; Είναι μεγάλη ευκαιρία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επωφεληθούν του ταμείου και να χρηματοδοτηθούν με πολύ ευνοϊκούς όρους με μοναδικό στόχο την ανάπτυξη τους. Η δημιουργία σωστού μηχανισμού χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις αποτελεί πρωταρχικό σκοπό για την ανάπτυξη τους. Συνδυάζοντάς το με τον νέο αναπτυξιακό νόμο μπορεί να δώσει πολύ μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Με επιτόκια που θα κινηθούν κοντά ή ακόμη και κάτω από το 1% ουσιαστικά μιλάμε για άτοκο δανεισμό. Το ταμείο θα χρηματοδοτήσει από 30% έως 50%, η ίδια συμμετοχή θα κινηθεί από 20% και πάνω, με σκοπό οι τράπεζες να καλύψουν τη διαφορά. Ο στόχος είναι να τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν να δημιουργήσουν μεγαλύτερα και πιο ανταγωνιστικά σχήματα, ψηφιακό μετασχηματισμό, μεγάλη εξωστρέφεια και σίγουρα πράσινη ανάπτυξη.

Ποια εργαλεία χρηματοδότησής υπάρχουν σήμερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Σήμερα υπάρχουν αρκετά χρηματοδοτικά εργαλεία και αναφέρω τα σημαντικότερα: i. Τραπεζικός δανεισμός που αποτελεί σήμερα τον πιο συνηθισμένο τρόπο χρηματοδότησης, με προϊόντα όπως ΤΕΠΙΧ Ι και ΙΙ καθώς και δανεισμός

μέσω του ταμείου εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Εξακολουθούν να λειτουργούν και παλαιότερα προϊόντα όπως πλαφόν επιταγών και κεφάλαια κίνησης με πιο ευνοϊκούς όρους σε σχέση με το παρελθόν. ii. Επιχειρηματικά Κεφάλαια (Venture Capital), μεσοπρόθεσμες συνήθως επενδύσεις υψηλής απόδοσης και υψηλού κινδύνου με συμμετοχή στα ίδια κεφάλαια αναπτυσσόμενων μη εισηγμένων επιχειρήσεων. iii. Ιδιώτες επενδυτές (Business Angels), που είναι συνήθως εύποροι ιδιώτες που επιθυμούν να επενδύσουν τα κεφάλαια τους σε νέες επιχειρήσεις αξιοποιώντας γνώση, εμπειρία και δίκτυα από τις ήδη επιτυχημένες επιχειρήσεις τους. iv. Πρακτόρευση απαιτήσεων (Factoring), που αφορά βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση των τιμολογίων πωλήσεων που εκδίδουν οι επιχειρήσεις με στόχο την άμεση κάλυψη ρευστότητας. v. Χρηματοδοτική μίσθωση (Leasing), που αφορά χρηματοδότηση εξοπλισμού ή ακινήτων μεσοπρόθεσμα Κλειδί σε κάθε περίπτωση για την εύρεση σωστής χρηματοδότησης αποτελεί το σωστό business plan.

Οι σωστές επιλογές μιας μικρομεσαίας επιχείρησης συμβάλουν στη μείωση των ρίσκων που υπάρχουν; Ξεκινώντας αντίστροφα, οι λάθος επιλογές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων οδηγούν με απόλυτη βεβαιότητα στη μεγιστοποίFINANCE PRO

27

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ηση του ρίσκου και σε μεγάλα αδιέξοδα. Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η σωστή επιλογή προσωπικού και εξωτερικών συνεργατών, η εύρεση σωστής χρηματοδότησης, η επιλογή σωστού πληροφοριακού συστήματος και οι σωστές επιλογές ανάπτυξης μειώνουν σημαντικά το ρίσκο και αυξάνουν την κερδοφορία και την ρευστότητα. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να ακολουθήσουν σωστό σχεδιασμό του επιχειρηματικού τους πλάνου ώστε να αποφύγουν τις δυσάρεστες εξελίξεις.

Ζούμε στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού. Πόσο σημαντική είναι η επιλογή του κατάλληλου λογισμικού για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Η ανάπτυξη πολύ επιτυχημένων λογισμικών από την Ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά μπορεί να δώσει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μεγάλη ώθηση στο να μπορέσουν να ανταγωνιστούν μεγαλύτερες επιχειρήσεις με πολύ χαμηλό κόστος. Η λειτουργία μιας επιχείρησης χωρίς την αξιοποίηση του σωστού λογισμικού οδηγεί σε πολύ φτωχά αποτελέσματα από πλευράς πωλήσεων, ανάπτυξης αλλά και οικονομικής διαχείρισης. Αξιοποιώντας πλήρως το λογισμικό μπορούμε να πετύχουμε άριστη οικονομική διαχείριση, έλεγχο κόστους και πωλήσεων, έλεγχο και αξιοποίηση των αποθεμάτων καθώς και έγκαιρη είσπραξη απαιτήσεων. Με την εφαρμογή του myDATA από το υπουργείο είναι πλέον μονόδρομος η αξιοποίηση του λογισμικού.

FINANCIAL FILES DATA & A N A LY T IC S

Financial Analytics: Ένας σύμμαχος του CFO στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων Έχουν περάσει σχεδόν 16 χρόνια από τότε που ο βρετανός μαθηματικός Clive Humby είχε αποφανθεί ότι «τα δεδομένα είναι το νέο πετρέλαιο». Από το μακρινό 2016 έως και σήμερα ανακαλύπτουμε συνεχώς νέους τρόπους αξιοποίησής τους.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

FINANCE PRO

28

ΔEKEΜΒΡΙΟΣ 2021

Του ΚΩΣΤΑ Κ ΕΤ ΣΙΕΤΖΗ

Τ

ο σίγουρο είναι η αξιοποίηση των δεδομένων και η ανάλυσή τους μπορούν να προσφέρουν σημαντική αξία στις επιχειρήσεις και ειδικά στα οικονομικά τμήματα, που καλούνται μεταξύ άλλων να πάρουν σημαντικές αποφάσεις, βασισμένες σε μεγάλο βαθμό στα μέχρι στιγμής στοιχεία. Η εταιρεία ερευνών International Data Group (IDG) πραγματοποίησε πρόσφατα έρευνα από την οποία φάνηκε πως το 78% των κορυφαίων στελεχών συμφωνούν πως τα data analytics θα αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων σε σημαντικό βαθμό μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Το 86% των οργανισμών που συμμετείχαν στην έρευνα έχουν ήδη υιοθετήσει η σχεδιάζουν κάποια projects που αξιοποιούν δεδομένα, όμως μόλις το 46% έχει μια ξεκάθαρη στρατηγική σε αυτό τον τομέα. Γιατί όμως τα data analytics είναι τόσο σημαντικά; “Στο postCOVID περιβάλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν σε καθεστώς αυξημένης αστάθειας και αβεβαιότητας, σε επίπεδο μακροοικονομικών τάσεων αλλά και γεωπολιτικής -μεταξύ άλλων. Την ίδια στιγμή, οι προσδοκίες των πελατών έχουν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών και ο ανταγωνισμός σε κάθε κλάδο της οικονομίας αυξάνεται συνεχώς βάζοντας τις επιχειρήσεις υπό συνεχή πίεση να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα

Entersoft Business Suite 2021 and beyond

και να βελτιώσουν τα αποτελέσματα. Επιπρόσθετα οι ρυθμιστικές αρχές ανά τον κόσμο δημιουργούν συνεχώς νέους κανόνες για τη λειτουργία των επιχειρήσεων”, εξηγεί ο Χρήστος Μίχας, Sales Lead Banking & Insurance Sector, SAS (Greece-Bulgaria) Σύμφωνα με τον ίδιο η χρήση «αναλυτικών τεχνικών (Data Analytics) σε συνδυασμό με τα δεδομένα μεγάλης κλίμακας (BIG DATA) αποτελούν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των επιχειρήσεων στο να βελτιώσουν την εξοικονόμηση κόστους, να επαναπροσδιορίσουν τις διαδικασίες τους, να κατανοήσουν τα κίνητρα και την στρατηγική των ανταγωνιστών τους, να βρουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα και, ίσως το πιο σημαντικό, να δημιουργήσουν μια εξαιρετική και πραγματικά εξατομικευμένη εμπειρία πελάτη». Ειδικότερα σε εποπτευόμενα περιβάλλοντα, όπως είναι ο τραπεζικός και ο ασφαλιστικός κλάδος, τα δεδομένα και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να προσδώσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που επιζητούν οι οργανισμοί για να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί στο παγκόσμιο τερέν και να επιτύχουν την απαιτούμενη κερδοφορία. «Η επένδυση σε τεχνολογίες analytics είναι επιβεβλημένη και αποτελεί μονόδρομο για την βιωσιμότητά τους», καταλήγει ο κ. Μίχας.

To Entersoft Business Suite αλλάζει τον τρόπο που χρησιμοποιούμε σήμερα τα λογισμικά για επιχειρήσεις ΕΛΠ-ΔΛΠ

Ενοποιημένο reporting ομίλου

Budgeting & Cash flow

Ανάλυση πηγών κέρδους & κόστους

Online banking

Λογιστικές συμφωνίες

e-Invoicing & e-Books

Πολυεπίπεδο σύστημα ασφάλειας

Από τις διαδικασίες και τα work flows στην επιχειρηματική ευφυΐα www.entersoft.gr/financials

FINANCIAL FILES F I N A N C I A L DATA & A N A LY T IC S Σ

Αναγκαία η χάραξη στρατηγικής

Η ψηφιοποίηση επέτρεψε σε τεχνολογίες όπως η προηγμένη ανάλυση, η τεχνητή νοημοσύνη, τα μεγάλα δεδομένα και το cloud, να διεισδύσουν και να μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις συμπεριφέρονται και ανταγωνίζονται στην αγορά. Οι μεγάλες εταιρείες αγκαλιάζουν αυτές τις τεχνολογίες για να πραγματοποιήσουν ψηφιακό μετασχηματισμό, αποθηκεύουν νέα και πολύτιμα δεδομένα, δεν είναι απαραιτήτως σίγουρες πώς να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητές τους, επειδή τα δεδομένα δεν είναι δομημένα ή δεν συλλαμβάνονται εντός της εταιρείας. “Στη BSS ως Σύμβουλοι Επιχειρήσεων στην Χρηματοοικονομικό κλάδο, με εξειδικευμένη ομάδα αναλυτών κινούμαστε γρήγορα προς τη βελτιστοποίηση των big data, αξιοποιούμε πλήρως τις δυνατότητες αδόμητων και μεγάλου όγκου δεδομένων για τους πελάτες μας. Ανακαλύπτουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και νέες ευκαιρίες στην αγορά, με συγκεκριμένα βήματα που υπόσχονται οι λύσεις μεγάλων δεδομένων και cloud, με ακρίβεια, ασφάλεια και ταχύτητα για τη δημιουργία προβλέψεων και προγνωστικών στρατηγικών”, τονίζει ο κ. Ευστάθιος Λιακόπουλος, CEO και ιδρυτής της BSS εξηγώντας τα βήματα για τη χάραξη της κατάλληλης στρατηγικής αξιοποίησης των επιχειρησιακών και οικονομικών δεδομένων μιας επιχείρησης: 1. Καθορίζουμε μια στρατηγική δεδομένων Ο καθορισμός μιας στρατηγικής δεδομένων πρέπει πάντα να ξεκινά με έναν επιχειρηματικό στόχο. Μια ολοκληρωμένη στρατηγική θα εκτείνεται σε όλα τα τμήματα, καθώς και στο δίκτυο των συνεργατών. Οι εταιρείες πρέπει να εξετάσουν πού κατευθύνονται και αναπτύσσονται τα δεδομένα τους, αντί να επικεντρώνονται σε βραχυπρόθεσμες, προσωρινές διορθώσεις.

2. Επιλέγουμε τη σωστή πλατφόρμα Οι ανάγκες κάθε επιχείρησης είναι διαφορετικές. Η επιλογή μιας πλατφόρμας δεδομένων cloud που είναι τόσο ευέλικτη όσο και επεκτάσιμη, θα επιτρέψει στους οργανισμούς να συλλέγουν όσα περισσότερα δεδομένα χρειάζονται κατά την επεξεργασία τους σε πραγματικό χρόνο, με απούλητη ασφάλεια 3. Ξεκινάμε με ένα πρόβλημα Τα μεγάλα δεδομένα έχουν πολλές δυνατότητες. Ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση μιας επιχειρηματικής πρόκλησης κάθε φορά και η επέκταση από τη μια λύση στην άλλη καθιστά την εφαρμογή της τεχνολογίας μεγάλων δεδομένων συνεκτική και ρεαλιστική. «Ο στόχος μας είναι να εντάξουμε όλο και περισσότερες επιχειρήσεις στην ψηφιοποίηση ώστε να προχωρούν προς την πλήρη υιοθέτηση λύσεων big data, καθώς οι νέες τεχνολογίες θα παρέχουν οικονομικά αποδοτικές λύσεις τόσο στις μικρές όσο και στις μεγάλες εταιρείες με πρόσβαση στην καινοτομία και τεράστια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα», τονίζει ο κ. Λιακόπουλος.

Χ ΡΗΣΤΟΣ ΜΙΧ Α Σ Sales Lead Banking & Insurance Sector, SAS (Greece-Bulgaria)

«Ειδικότερα σε εποπτευόμενα περιβάλλοντα, όπως είναι ο τραπεζικός και ο ασφαλιστικός κλάδος, τα δεδομένα και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να προσδώσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που επιζητούν οι οργανισμοί».

ΕΥ ΣΤΑΘΙΟΣ Λ Ι Α ΚΟΠΟΥΛΟΣ CEO και ιδρυ τής, BSS

«Η ψηφιοποίηση επέτρεψε σε τεχνολογίες όπως η προηγμένη ανάλυση, η τεχνητή νοημοσύνη, τα μεγάλα δεδομένα και το cloud, να διεισδύσουν και να μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις συμπεριφέρονται και ανταγωνίζονται στην αγορά».

FINANCE PRO

Η δύναμη των advanced analytics για τους CFOs

Με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και της μηχανικής μάθησης (Machine Learning) η ανάλυση των δεδομένων ξεπερνά τις παραδοσιακές μορφές του business intelligence (BI) με αποτέλεσμα να μπορούν να παραχθούν όχι μόνο συμπεράσματα αλλά και προβλέψεις. Η αξιοποίηση των δεδομένων, σε συνδυασμό με στατιστικούς αλγόριθμους και μηχανική μάθηση μπορεί να οδη-

30

ΔEKEΜΒΡΙΟΣ 2021

γήσει το οικονομικό τμήμα μιας επιχείρησης όχι μόνο στο να γνωρίζει το τι έχει συμβεί αλλά και να έχει μια πολύ καλή κατανόηση για το τι έρχεται και το πως μπορεί κάθε απόφαση να επηρεάσει το μέλλον. «Οι CFOs έχουν εγγενή σχέση με τη διαχείριση και ερμηνεία δεδομένων. Τώρα καλούνται να πρωταγωνιστήσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιριών τους. Διαθέτουν το πλεονέκτημα της εξοικείωσης με την εξέταση εναλλακτικών (what-if) σεναρίων και συνεπώς τους είναι πιο εύκολο να κατανοήσουν την αξία της πρόγνωσης που οδηγεί στην πρόληψη με τα advanced analytics», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κωνσταντίνος Παζάλος, Director, Innovation & Analytics της εταιρείας διαχείρισης και αξιοποίησης δεδομένων WITSIDE. Mε την αξιοποίηση των advanced analytics και τη δημιουργία εναλλακτικών σεναρίων οι CFOs μπορούν να απαντούν σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως για παράδειγμα: Πως θα κινηθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές το επόμενο τρίμηνο και τι πρέπει να κάνω για να αυξήσω την εισπραξιμότητά τους ώστε να πετύχω το στόχο για Χ έσοδα; Πως θα διαμορφωθεί η ζήτηση ανά SKU το επόμενο διάστημα και τι διορθωτικές κινήσεις πρέπει να κάνω για να την ικανοποιήσω με το ελάχιστο δυνατό απόθεμα; Ποιους πελάτες κινδυνεύω να χάσω και τι ενέργειες μπορώνα κάνω για τους κρατήσω ώστε να αποφέρουν Χ έσοδα και Ψ κέρδος;.

Συµβουλευτική Επιχειρήσεων

Αναδιάρθρωση Οφειλών

ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΙΝΟΣ Π Α Ζ Α ΛΟΣ Director, Innovation & Analytics W ITSIDE .

«Η πρόγνωση είναι αυτή που καθορίζει πλέον τους δείκτες κερδοφορίας και αυτό θα γίνεται όλο και πιο ορατό, καθώς από ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα εξελίσσεται σε απαραίτητη δεξιότητα επιβίωσης».

Λογιστικές & Φορολογικές Υπηρεσίες

Αναπτυξιακός Νόµος ΕΣΠΑ

Funds Venture Capital

Η BSS ξεκίνησε το 1998, µε όραµα να συµβάλλει στην ανάπτυξη της Ελληνικής επιχειρηµατικότητας.

ISO GDPR Covid Shield

€1,5 billion

Διαχείριση Χρηµατοδοτήσεων

+300%

Αναλογιστήκαµε την ανάγκη πως, αν για κάθε επιχείρηση υπήρχε ένας σύµβουλος, να την υποστηρίζει και να την καθοδηγεί, τότε τα σχέδια του κάθε επιχειρηµατία, θα απείχαν µόνο µερικά βήµατα από την επιτυχία.

Αύξηση Κύκλου Εργασιών 2017-2020

+400

Πελάτες Λογιστικής Τήρησης & Φορολογικών Συµβουλών

+1.100

227

Λειτουργικές Αναδιαρθρώσεις 2010-2020

Επιδοτήσεις ΕΣΠΑ & Αναπτυξιακού Νόµου µόνο το 2020

+60

Συνεργασίες µε Funds 2017-2020

+€700 million Χρηµατοδοτήσεις µέσω Funds

+300

Ελληνικές Επιχειρήσεις Εξωτερική Οικονοµική Διεύθυνση

Your Business Partners

www.bssplus.gr

FINANCIAL FILES H E A LT H

Υγεία & Φάρμακο: Πρόκληση αλλά και ευκαιρία η πανδημία του Covid-19 Η αναθεώρηση φέρνει νέες δράσεις Η επόμενη μέρα για την παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία, η ψήφος εμπιστοσύνης των πολιτών στις ελληνικές φαρμακευτικές, η καθοριστική συνδρομή των ιδιωτικών νοσοκομείων στη μάχη με την πανδημία και οι τελευταίες εξελίξεις στην έρευνα και αγορά των εμβολίων κατά του Covid-19.

Ο

Μαρσέλ Προυστ είπε κάποτε πως «η ασθένεια είναι ο πιο πειστικός γιατρός, καθώς στην καλοσύνη και στη σοφία δίνουμε μόνο υποσχέσεις ενώ στον πόνο υπακούμε». Η πανδημία του Covid-19 δεν υπήρξε απλώς ένας πειστικός γιατρός αλλά μια συνθήκη που άλλαξε άρδην τις παγκόσμιες ισορροπίες. Στον τομέα της υγείας, οι φαρμακοβιομηχανίες βρέθηκαν μπροστά σε τεράστιες προκλήσεις ενώ τα ιδιωτικά νοσοκομεία κλήθηκαν να συστρατευτούν με τα δημόσια, για την αντιμετώπιση του κοινού εχθρού. Η μάχη με τον χρόνο για την παρασκευή εμβολίων υπήρξε αγωνιώδης και η έρευνα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των μεταλλάξεων κλιμακώνεται.

Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εδραιώνονται στη συνείδηση των πολιτών

Αναμφισβήτητα, ο Covid-19 ανέδειξε την ευκαιρία των φαρμακοβιομηχανιών να βελτιώσουν τη φήμη τους στο ευρύ κοινό, μια ευκαιρία την οποία δεν άφησαν αναξιοποίητη σύμφωνα με την έρευνα της Focus Bari, που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2021, περιλαμβάνοντας και συγκριτικά αποτελέσματα της περιόδου 2019-2021. Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της έρευνας, πλέον αναγνωρίζεται από τους πολίτες η συμβολή της φαρμακοβιομηχανίας στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων και ενώ το ποσοστό εκείνων που πιστεύουν ότι ο κλάδος ενδιαφέρεται για την προστασία της δημόσιας υγείας εξακολουθεί να θεωρείται χαμηλό, εμφανίζονται εντούτοις ανοδικές τάσεις.

FINANCE PRO

32

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι την κομβική αυτή περίοδο ενδυναμώθηκαν στη συνείδηση του κοινού οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, σε σχέση με τις πολυεθνικές. Συγκεκριμένα, οι ελληνικές φαρμακευτικές έλαβαν βαθμό 6,6 με άριστα το 10 -έναντι των πολυεθνικών, που βαθμολογήθηκαν με 5,8 και, μάλιστα, επικροτήθηκαν για τη μάχη κατά της πανδημίας σε ποσοστό 66% έναντι 59% των πολυεθνικών. Έμφαση δόθηκε στην πρόοδο των ελληνικών φαρμακευτικών σε έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και σε υποδομές. Από την άλλη, η έρευνα της Reputation Unique εστίασε σε στελέχη κρατικών οργανισμών και κοινωνικών εταίρων, που παρατήρησαν μείωση της επιθετικής στάσης της φαρμακοβιομηχανίας απέναντι στην Πολιτεία συγκριτικά με το 2014, έτος κορύφωσης της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, και η στάση της Πολιτείας απέναντι στη φαρμακοβιομηχανία αξιολογήθηκε ως ηπιότερη το 2020 έναντι του 2018. Οι κοινωνικοί εταίροι δεν παρέλειψαν να εκφράσουν την αισιοδοξία τους για την επόμενη μέρα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, θέτοντας μάλιστα για πρώτη φορά στην κορυφή δύο ελληνικές φαρμακευτικές, ενώ το 2010 καταλάμβαναν τις πρώτες 10 θέσεις μόνο πολυεθνικές.

Το αποτύπωμα του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία

Όπως πιστοποιούν και τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης Η Φαρμακευτική Αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2020 από το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Της Κ ΑΤΕΡΙ ΝΑ Σ Τ ΣΙΤΟΥ ΡΑ

οι απασχολούμενοι στην παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων και σκευασμάτων για το 2020 υπήρξαν πάνω από 23,3 χιλιάδες. Ο φαρμακευτικός κλάδος αναδεικνύεται ηγέτης και στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο με τις εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων να αγγίζουν το 2020 τα €2,9 δισεκατομμύρια, ποσό ισοδύναμο με το 9,4% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών όλων των αγαθών για το 2020. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με στοιχεία μελέτης του ΙΟΒΕ, με θέμα Η συνεισφορά της Pfizer στην ελληνική οικονομία που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 32ου Greek Annual Εconomic Summit που διοργάνωσε στις 6-8 Δεκεμβρίου το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, η συνολική συνεισφορά της της φαρμακοβιομηχανίας Pfizer στο ελληνικό ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020-2030 εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 1,6 δισ. ευρώ και η δραστηριότητα της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα δημιουργήσει 2.600 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας στην ελληνική οικονομία.

FINANCE PRO

33

Τα μεγαλόπνοα σχέδια του προγράμματος «Ελλάδα 2.0»

Η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας προβλέπεται πως θα εκτιναχθεί με το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0» και τις επενδύσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ σε βάθος τετραετίας. Ανάμεσα στις δράσεις που σχεδιάζονται είναι και η μεταρρύθμιση του συστήματος αυτόματων επιστροφών, προκειμένου να υπάρξει δυνατότητα του συμψηφισμού ενός μέρους του clawback με επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη. Επιπλέον, η θέσπιση ανώτατων ορίων στο clawback προωθεί τη συνυπευθυνότητα πολιτείας και βιομηχανίας. Η ανάπτυξη μητρώων ασθενών και πρωτοκόλλων, η διασύνδεση πληροφοριακών συστημάτων μέχρι σήμερα απόμακρων μεταξύ τους και η ενίσχυση της δυνατότητας ελέγχου των φαρμακευτικών δαπανών μέσω της αναβάθμισης του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης συνιστούν ορισμένες από τις πολύτιμές καινοτομίες του προγράμματος. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES H E A LT H

17 ερευνητικά τμήματα και 12 νέα εργοστάσια αναμένεται να κατασκευαστούν την επόμενη τετραετία στη φαρμακοβιομηχανία, σύμφωνα με τον επενδυτικό σχεδιασμό, με προσδοκία τουλάχιστον 2.000 νέων καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Οι συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις προάγουν την ελληνική οικονομία, αφού το όφελος για το ΑΕΠ εκτιμάται μεταξύ 80% και 130% της επενδυτικής δαπάνης. Επιπλέον εξασφαλίζεται υψηλότερη ποιότητα φαρμακευτικής φροντίδας για τους ασθενείς ενώ διασφαλίζεται η επάρκεια της εγχώριας αγοράς σε φάρμακα πρώτης γραμμής.

Κυρίαρχοι της αγοράς εμβολίων BioNTech/ Pfizer και Moderna

Οι φαρμακοβιομηχανίες που παράγουν εμβόλια τεχνολογίας mRNA προβλέπεται να λάβουν τον έλεγχο των τριών τετάρτων της - εκτός της κινεζικής- αγοράς εμβολίων Covid-19 το 2022, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Airfinity, που αναμένει κυριαρχία των εταιρειών BioNTech/Pfizer και Moderna στην αγορά των εμβολίων κατά του Covid-19 το επόμενο έτος, γεγονός που θα εκτινάξει τις συνυδυασμένες πωλήσεις τους στα 93,2 δισ. δολάρια, ποσό σχεδόν διπλάσιο από το 2021. Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της Airfinity που δημοσιεύθηκαν στους Financial Times, οι συνεργαζόμενες εταιρείες BioNTech και Pfizer θα αγγίξουν με τις πωλήσεις εμβολίων Covid τα 54,5 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ η Moderna τα 38,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Το υπόλοιπο της αγοράς εμβολίων, που το συνιστούν οι ανταγωνιστικές AstraZeneca,

Johnson & Johnson, το ρωσικό Sputnik V και οι νεοεισερχόμενες, όπως η Novavax, εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 124 δισ. δολάρια το επόμενο έτος, ποσό διπλάσιο του 2021.

Η εξέλιξη της έρευνας στα εμβόλια

Καθώς η νέα κανονικότητα, ύστερα από την έλευση του Covid-19, υπήρξε μια μεγάλη πρόκληση, μια αγορά πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στήθηκε προκειμένου να εξασφαλιστούν τα εμβόλια που απαιτούνται για την πρόληψη θανάτων και το άνοιγμα των οικονομιών. Η πιο μολυσματική παραλλαγή Delta ανέτρεψε τα δεδομένα καθώς αποδείχθηκε ότι τα υψηλά ποσοστά ανοσοποίησης από τον εμβολιασμό δεν ήταν αρκετά για να αποκρούσουν νέα στελέχη του ιού, με αποτέλεσμα ο ευάλωτος πληθυσμός να βρεθεί και πάλι εκτεθειμένος. Η νέα μετάλλαξη Όμικρον αυξάνει ακόμη περισσότερο την ανησυχία και οι επιστήμονες συνεχίζουν με αμείωτους ρυθμούς τις έρευνες για να διαπιστώσουν το βαθμό ανθεκτικότητας της συγκεκριμένης μετάλλαξης στο εμβόλιο. Pfizer/ BioNTech και Moderna δηλώνουν αισιόδοξοι ότι θα ανταποκριθούν με τα εμβόλια τους στη νέα παραλλαγή COVID-19, Όμικρον. Μάλιστα, μια αναμνηστική δόση του εμβολίου Covid-19 αναπτύσσεται σύντομα από τη Moderna, στοχεύοντας συγκεκριμένα στη νέα παραλλαγή Όμικρον του SARS-CoV-2. Η BioNTech SE αναμένει περισσότερα δεδομένα για την ανησυχητική νέα παραλλαγή του κορονοϊού που ανιχνεύθηκε στη Νότια Αφρική, προκειμένου να αποφασίσει με τον συνεργάτη της Pfizer Inc εάν θα προχωρήσει σε εκ νέου επεξεργασία του ήδη υπάρχοντος εμβολίου.

Α ΝΤΏΝΗΣ ΒΟΥ Κ Λ Α ΡΉΣ

Α ΝΑ ΣΤΆ ΣΙΟΣ ΔΊΓΚ Α Σ

Διευθύ νων Σύ μβουλος Ο μί λου Ευρωκ λινικής

CEO της ε ταιρείας Εισαγωγής & Εμπορίας Ιατρικού Εξοπλισμού «Δίγκας Γ. Ιατρικά- Δίγκας Ανασ τάσιος ΕΕ»

«Υποστηρίξαμε σταθερά και με συνέπεια το ΕΣΥ, προσφέροντας -μεταξύ άλλων- 60 κλίνες για COVID περιστατικά, 10 κλίνες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και 16 κλίνες για non COVID-19 περιστατικά».

«Όλο και περισσότερα ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα επενδύουν στην ανανέωση των υποδομών τους, αλλά και στον εφοδιασμό τους με εξελιγμένα, υψηλής ποιότητας αναλώσιμα προϊόντα».

FINANCE PRO

34

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ανατρέπεται το μονοπώλιο της Δύσης στο φαρμακευτικό κλάδο;

Αναμφισβήτητα, ο COVID-19 προκάλεσε τεράστια οικονομική αναταραχή παγκοσμίως όμως η εξαιρετικά δύσκολη αυτή συνθήκη ανάγκασε τις επιχειρήσεις να επιδείξουν προσαρμοστικότητα, καινοτομώντας στην τεχνολογία, στοιχείο που πιθανότατα θα φέρει μακροπρόθεσμα κέρδη στην παραγωγικότητα και την ανάπτυξη τους. Μάλιστα, η αφόρητη πίεση στον τομέα της υγείας αλλά και η ανεξέλεγκτη ζήτηση για εμβόλια θα μπορούσαν δυνητικά να καταστήσουν τις μη δυτικές φαρμακευτικές εταιρείες, ικανές να απειλήσουν το φαρμακευτικό μονοπώλιο της Δύσης στις θεραπείες COVID-19 και στα φάρμακα υψηλής αξίας. Γεγονός είναι ότι η παγκόσμια φαρμακευτική αγορά υφίσταται διαρθρωτικές αλλαγές και η πανδημία πιθανόν να διαμορφώνει σταδιακά τις κατάλληλες συνθήκες για ισότιμους όρους ανταγωνισμού και εξασφάλιση πιο δίκαιης πρόσβασης στα φάρμακα.

Η συνδρομή των ιδιωτικών νοσοκομείων στην αντιμετώπιση της πανδημίας

«Πέρα από τις κοινωνικο-οικονομικές του επιπτώσεις, ο Covid19 ήταν ένας κρίσιμος καταλύτης που ανέδειξε μια νέα πραγματικότητα στον χώρο της υγείας, φέρνοντας στο προσκήνιο τις παθογένειες του δημόσιου συστήματος περίθαλψης. Λόγω της ασφυκτικής πίεσης που κατ’ επανάληψη δέχονται, οι δημόσιες δομές υγείας ακολουθούν μια διαρκώς φθίνουσα πορεία που

έχει αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών» μας λέει ο Αναστάσιος Δίγκας, CEO της εταιρείας Εισαγωγής & Εμπορίας Ιατρικού Εξοπλισμού «Δίγκας Γ. Ιατρικά- Δίγκας Αναστάσιος ΕΕ». Ο Αντώνης Βουκλαρής, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Ευρωκλινικής επισημαίνει χαρακτηριστικά πως αντίθετα με την κοινή άποψη, η ιδιωτική υγεία από την πρώτη κιόλας ημέρα της πανδημίας στάθηκε στο πλευρό της πολιτείας και συμμετείχε ουσιαστικά στην ενίσχυση του ΕΣΥ για την αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID-19. «Ως Ευρωκλινική όλο αυτό το διάστημα υποστηρίξαμε και συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε σταθερά και με συνέπεια το ΕΣΥ, προσφέροντας 60 κλίνες για COVID περιστατικά, 10 κλίνες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), 16 κλίνες για non COVID-19 περιστατικά, καθώς και το τμήμα Επειγόντων Περιστατικών μας για όλους τους ασθενείς με μη λοιμώδη νοσήματα» αναφέρει. Μάλιστα όπως τονίζει οι ιατροί της Ευρωκλινικής έδωσαν όταν χρειάστηκε το «παρών» στην πρώτη γραμμή συμμετέχοντας στην εθελοντική ενίσχυση των δοκιμαζόμενων δημόσιων νοσοκομείων στη Βόρεια Ελλάδα. «Στις δύσκολες αυτές συνθήκες που βιώνουμε αυτό που μετράει είναι οι πράξεις και ως Ευρωκλινική δεν θα μπορούσαμε να μην συμμετέχουμε ενεργά στην εθνική προσπάθεια που γίνεται για την αντιμετώπιση της πανδημίας» καταλήγει.

O Εμπορικός Διευθυντής του Mediterraneo Hopsital, Χρήστος Βιρβίλης αναφέρει ότι η παρουσία του Covid-19 τα δύο τελευταία χρόνια έχει επιφέρει απρόσμενες αλλαγές και ουσιαστικές αλλοιώσεις σε σημαντικές παραμέτρους της ζωής μας.

Χ ΡΉΣΤΟΣ ΒΙΡΒΊ Λ ΗΣ

ΙΩΆ Ν ΝΗΣ Λ ΕΚ Ά ΚΗΣ

Εμπορικός Διευθυ ν τής του Mediterraneo Hopsital

Ο μότιμος Καθ. Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, πρόεδρος της Ελ ληνικής Εταιρείας Ψηφιακής Ιατρικής και Δ/ν τής του Καρδιολογικού Τομέα σ την Κεν τρική Κλινική Αθηνών

«Χρειάζονται αλλαγές τόσο στην δομή του συστήματος Υγείας στη χώρα μας όσο και στην ιδεοληψία του παρελθόντος αναφορικά με τον «Καλό» (Δημόσιο) και τον «Κακό» (Ιδιώτη)».

FINANCE PRO

«Ο ηλεκτρονικός φάκελος χρειάζεται να υλοποιηθεί ενώ τα νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές πρέπει να εξελιχθούν σε δομές "χωρίς χαρτιά».

35

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES H E A LT H

Όπως επισημαίνει «ο μοναδικός στα νεότερα χρόνια «Κοινωνικός Αποκλεισμός» του 2020 έπληξε τους κυριότερους πυλώνες της οικονομίας, επιβάλλοντας στα κράτη να παρέμβουν για να αποφευχθούν καταστροφικές συνέπειες. Εξαίρεση σε αυτόν τον γενικευμένο κανόνα αντίδρασης αποτέλεσε το Ιδιωτικό σύστημα Υγείας στην Χώρα μας». Συγκεκριμένα, ο Χ. Βιρβίλης υπογραμμίζει ότι ο κλάδος των Ιδιωτικών Νοσοκομείων ή Κλινικών, προχώρησε στην απόλυτη στήριξη του Δημόσιου συστήματος Υγείας με ποικίλες δράσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Όπως σημειώνει ενδεικτικά: «Νοσηλεύτηκε μεγάλος αριθμός ασθενών, που μεταφέρθηκαν από κρατικά Νοσοκομεία ενώ παραδόθηκε σημαντικός αριθμός κλινών για τη νοσηλεία covid περιστατικών και διατέθηκε σημαντικός αριθμός Επιστημονικού Δυναμικού για την εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας Του Δημόσιου Τομέα». «Η εμπειρία αυτού του χρονικού διαστήματος οφείλει μεταξύ άλλων να επιφέρει αλλαγές τόσο στην δομή του συστήματος Υγείας στη χώρα μας όσο και στην ιδεοληψία του παρελθόντος αναφορικά με τον «Καλό» (Δημόσιο) και τον «Κακό» (Ιδιώτη)» συμπληρώνει χαρακτηριστικά ο Χ. Βιρβίλης.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον τομέα της υγείας

Η επόμενη μέρα στη φαρμακευτική αλλά και την ιατροτεχνολογική βιομηχανία αναμφισβήτητα φέρει τη σφραγίδα της τεχνολογικής ανάπτυξης και μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της McKinsey, ακόμα και τώρα το περίπου 50% των υπαρχουσών εργασιακών δραστηριοτήτων στους συγκεκριμένους κλάδους θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί. Όπως αναφέρεται στην έρευνα, μέσα στην επόμενη δεκαετία, τα στελέχη των φαρμακείων αναμένουν ετήσια αύξηση 27% στο ποσοστό των επηρεαζόμενων ρόλων. Ουσιαστικά, στην αγορά εργασίας μειώνεται η ζήτηση για χειροκίνητη και σωματική εργασία αλλά αυξάνεται η ζήτηση για τεχνολογικές, πνευματικές και κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες ενώ ψηφιακές πλατφόρμες ταλέντων θα μπορούσαν να ανακαλύπτουν τους κατάλληλους εργαζόμενους για τις θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, περισσότερες από 90.000 θέσεις εργασίας ενδέχεται να εξαφανιστούν ενώ στη θέση τους θα παρουσιαστεί ένα διαφορετικό σύνολο από 90.000 έως 120.000 θέσεις εργασίας. Επιπλέον, η τεχνολογική εξέλιξη σαφέστατα στοχεύει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ασθενών μέσα από στον σχεδιασμό νέων φαρμακευτικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον χώρο της υγείας έχει ξεκινήσει FINANCE PRO

36

Οι νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως οι κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, η ψηφιοποίηση και οι αναλύσεις μεγάλων δεδομένων (big data) θα μπορούσαν να επιφέρουν θετικές αλλαγές, μετασχηματίζοντας εκ βάθρων τη φαρμακευτική αγορά και τον χώρο της υγείας γενικότερα. Ο Αναστάσιος Δίγκας, CEO της εταιρείας Εισαγωγής & Εμπορίας Ιατρικού Εξοπλισμού «Δίγκας Γ. Ιατρικά- Δίγκας Αναστάσιος ΕΕ», επιβεβαιώνει πως την τελευταία διετία δημιουργήθηκαν νέες ευκαιρίες ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα υγείας στην Ελλάδα με καινοτόμες ιδέες, αλλά και αυξανόμενες επενδύσεις στον τομέα του εξοπλισμού. Όπως παρατηρεί «όλο και περισσότερα ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα επενδύουν στην ανανέωση των υποδομών τους, αλλά και στον εφοδιασμό τους με εξελιγμένα, υψηλής ποιότητας αναλώσιμα προϊόντα. Παρά τα προβλήματα που μπορεί να προκύπτουν στην εφοδιαστική αλυσίδα εισαγωγών, το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό και όλοι μας παλεύουμε προς μια κοινή κατεύθυνση: την βέλτιστη και υψηλής ποιότητας παροχή υπηρεσιών υγείας για τον Έλληνα ασθενή». Ο Ιωάννης Λεκάκης, Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ψηφιακής Ιατρικής και Διευθυντής του Καρδιολογικού Τομέα στην Κεντρική Κλινική Αθηνών επισημαίνει ότι «ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς και η χώρα πρέπει να ακολουθήσει». Όπως αναφέρει οι τομείς που καθίσταται αναγκαίο να μεταβληθούν είναι οι ακόλουθοι: Η Τεχνητή νοημοσύνη, καθώς η ενσωμάτωση σε πρώτη φάση αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης στην ακτινολογία και στην παθολογική ανατομική θα μειώσει τα διαγνωστικά σφάλματα, το κόστος, τις άσκοπες περαιτέρω επεμβάσεις αλλά και θα βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας των ιατρών. Επιπλέον «η από απόσταση παρακολούθηση των διαφόρων εμφυτευμένων συσκευών πρέπει να γενικευθεί προκειμένου να μειωθεί η ταλαιπωρία των μετακινήσεων των ασθενών, οι επισκέψεις στα νοσοκομεία και το κόστος» συμπληρώνει ο Ι. Λεκάκης. Ακόμη, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η Τηλεϊατρική, «με την κατάλληλη εκπαίδευση των ιατρών και την εξάπλωση της υλικοτεχνικής υποδομής σε όλη την επικράτεια» αλλά και η χρήση φορετών συσκευών που «πρέπει να μπορεί να συνταγογραφηθεί απο τους γιατρούς και οι κατάλληλες συσκευές να πιστοποιούνται από τους αντίστοιχους οργανισμούς». Συνακόλουθα. ο Ι. Λεκάκης μας λέει ότι «ο ηλεκτρονικός φάκελος χρειάζεται να υλοποιηθεί, αποτελώντας την βάση για τη νοσηλεία σε δημόσιες η ιδιωτικές δομές υγείας ενώ τα νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές πρέπει να εξελιχθούν σε δομές "χωρίς χαρτιά"». Όπως υπογραμμίζει, οι πολυκεντρικές μελέτες σε μεγάλο βαθμό απαιτείται να πραγματοποιούνται ψηφιακά, με λίγες επισκέψεις στο ερευνητικό κέντρο, και η αιμοδοσία να ενοποιηθεί ψηφιακά, σε πανελλήνιο επίπεδα. «Οι ΜΕΘ μπορεί να διασυνδέονται ψηφιακά και η λειτουργία τους να υποβοηθείται από απόσταση ενώ ορισμένες λειτουργίες, όπως πχ η καθαριότητα να υποβοηθούνται από μικρά robots» σημειώνει, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον χώρο της υγείας έχει ξεκινήσει (πχ ΗΔΙΚΑ, άυλη συνταγογράφηση) αλλά πρέπει να προχωρήσει με ταχύτερους ρυθμούς αφού οι ασθενείς το θέλουν και το χρειάζονται». ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ολοκληρωμένες λύσεις λογισμικού και υπηρεσίες υποστήριξης για λογιστές, ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις PROSVASIS, Χορηγός Τίτλου

Λογισμικό

Εκπαίδευση

Υποστήριξη

Σεμινάρια

Λογιστικά Γραφεία

Φορολογικά

Λογιστήρια Εταιρειών

Οικονομικά Εργατικά

Μηχανή αναζήτησης Νόμων, Αποφάσεων και Εγκυκλίων

Εκδόσεις

Ελεύθεροι Επαγγελματίες

Φορολογικά - Αναλύσεις

Μικρές Επιχειρήσεις

Οικονομικά Λογιστικά Εργατικά - Ασφαλιστικά

go.prosvasis.com

www.prosvasis.com

anazitisis.prosvasis.com

FINANCIAL FILES HOSPITA LIT Y

Θετικά μηνύματα για την πορεία της ελληνικής φιλοξενίας το 2022 Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για περαιτέρω άνοδο του τουρισμού Το 2021, παρότι ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά λόγω πανδημίας, κλείνει θετικά για την ελληνική φιλοξενία. Τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος για τα τουριστικά έσοδα αναφέρουν πως αναμένεται να καταγράψουν συνολική επίδοση περί τα 10 δις. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 55% των εσόδων που είχε σημειώσει ο τουρισμός το 2019. Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

Η

επίδοση αυτή θεωρείται επιτυχία δεδομένου ότι ο αρχικός στόχος που είχε τεθεί τον Μάιο ήταν τα έσοδα να ανέλθουν στα 9 δις ευρώ. Η ανθεκτικότητα της ελληνικής φιλοξενίας και η επαναφορά του κλάδου σε καλύτερα από τα αναμενόμενα επίπεδα αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας «Εβδομαδιαία Εξέλιξη Τιμής και Πληρότητας Περιόδου Ιουνίου – Οκτωβρίου 2021», που διενήργησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ). Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν πως η ανάκαμψη του τουρισμού δεν ήταν οριζόντια και πως η διάρκεια της φετινής τουριστικής σεζόν στην Ελλάδα ήταν βραχύβια. Η έρευνα κατέγραψε ότι η μέση πληρότητα στα ανοιχτά ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας έφτασε στο peak σε ποσοστό 83,7% την εβδομάδα από τις 9 έως 15 Αυγούστου, με τις συνεχούς λειτουργίας μονάδες το ίδιο διάστημα να σημειώνουν πληρότητα 70,8%. Παράλληλα, η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων (με αναγωγή στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού, δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη και τα κλειστά ξενοδοχεία) άγγιξε τον Αύγουστο το 74,8% όταν την αντίστοιχη περίοδο του 2020 η πληρότητα FINANCE PRO

38

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCE PRO

39

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES HOSPITA LIT Y

στα ξενοδοχεία της χώρας διαμορφώθηκε στο 29,8%. Ειδικότερα για τον μήνα Σεπτέμβριο, η πληρότητα διαμορφώθηκε μεσοσταθμικά στο 58,4%. Σημειώνεται ότι η πληρότητα του Σεπτεμβρίου ξεκίνησε από σχετικά υψηλά επίπεδα για να κατέλθει τελικά στο 58% λόγω του σταδιακού κλεισίματος των ξενοδοχείων της περιφέρειας, αλλά και της χαμηλής πληρότητας των μονάδων της Αττικής, οι οποίες είναι ακόμη πολύ μακριά από τις κανονικές επιδόσεις τους τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο καθώς οι αγορές επιχειρηματικών ταξιδιών, συνεδρίων και εκθέσεων δεν έχουν ανακάμψει ακόμη. Μεσοσταθμικά, επίσης, τον Οκτώβριο σε Κρήτη και Νησιά Νοτίου Αιγαίου η πληρότητα ανήλθε στο 58,9% και 55,7% αντίστοιχα, ποσοστό που καταδεικνύει ότι στις περιοχές αυτές καταγράφηκε μετατόπιση της τουριστικής περιόδου, δεδομένου ότι η σεζόν ξεκίνησε ουσιαστικά στις αρχές Ιουλίου. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, τα 4 και 5 αστέρων ξενοδοχεία παρουσίασαν τις υψηλότερες πληρότητες καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Επισημαίνεται, βέβαια, ότι το 76% των ελληνικών ξενοδοχείων ανήκει στις κατηγορίες 3, 2 και 1 αστεριών. Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε ότι οι υψηλότερες επιδόσεις καταγράφηκαν στις περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου. Με δεδομένη, λοιπόν, τη θετική παρακαταθήκη του 2021, η ελληνική φιλοξενία σχεδιάζει ήδη την επόμενη μέρα την ανάκτηση ακόμη μεγαλύτερου χαμένου εδάφους και το 2022. Στη θετική επί του παρόντος διάθεση συνηγορεί και η εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικών που ανεβάζει τα έσοδα στο 80% έως 85% αυτών του 2019, κάτι που αντιστοιχεί σε έσοδα 15 δις ευρώ. Όμως, όπως διαπιστώνει η European Travel Commission (ETC) σε πρόσφατη έκθεσή της, η ουσιαστική ανάκαμψη της αγοράς δεν θα επιτευχθεί πριν το 2024. Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Ταξιδιών (WTTC), το οποίο αντιπροσωπεύει τον παγκόσμιο ιδιωτικό τομέα στον κλάδο τουρισμού και ταξιδιών, πιστεύει ότι η ανάκαμψη του τομέα παρεμποδίστηκε από την έλλειψη διεθνούς συντονισμού, τους αυστηρούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τα βραδύτερα ποσοστά εμβολιασμού σε ορισμένα μέρη του κόσμου, που συνεχίζουν να αποτελούν τροχοπέδη για τα ταξίδια. Η Τζούλια Σίμπσον, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του WTTC, τόνισε πως εάν οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο θεσπίσουν απλοποιημένους κανόνες που θα επιτρέψουν την ασφαλή επιστροφή των ταξιδιών, τότε θα έχουμε ταχεία ανάκαμψη, θα ενισχυθεί ο οικονομικός πλούτος και θα αυξηθούν οι θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με την έρευνα που έγινε για λογαριασμό του WTTC, η συμβολή του κλάδου στο παγκόσμιο ΑΕΠ και η αύξηση των θέσεων εργασίας θα μπορούσαν να κινηθούν πιο θετικά στο υπόλοιπο του έτους και το 2022, εάν τηρηθούν τα ακόλουθα μέτρα: Να επιτραπεί στους πλήρως εμβολιασμένους ταξιδιώτες να κυκλοφορούν ελεύθερα, ανεξάρτητα από την καταγωγή ή τον τελικό προορισμό τους, αφαιρώντας πολύπλοκα κλιμακωτά συστήματα. Να εφαρμοστούν ψηφιακές λύσεις που επιτρέπουν σε όλους

Α Λ ΈΞ Α ΝΔΡΟΣ ΒΑ ΣΙ Λ ΙΚΌΣ Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελ λ άδας (ΞΕΕ) «Να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην καλή διεθνή εικόνα της χώρας, ώστε μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες να την κεφαλαιοποιήσουμε σε αυξημένες τουριστικές ροές μέσα στο 2022».

Μ Α ΡΊ Α ΓΆΤΣΟΥ Γενική Διευθύ ν τρια ΣΕΤΕ «Συνολικά για το 2022, με βάση και τα μέχρι στιγμής πρώτα δείγματα κρατήσεων, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αναμένεται να εξελιχθεί θετικά».

FINANCE PRO

40

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

τους ταξιδιώτες να αποδείξουν εύκολα την υγειονομική τους κατάσταση έναντι του COVID, επιταχύνοντας έτσι τη διαδικασία στα σύνορα σε όλο τον κόσμο. Αναγνώριση όλων των εμβολίων που έχουν εγκριθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ή/και από οποιαδήποτε από τις αυστηρές ρυθμιστικές αρχές (SRA). Συμφωνία από όλες τις αρμόδιες αρχές ότι τα διεθνή ταξίδια είναι ασφαλή με τα ενισχυμένα πρωτόκολλα υγείας και ασφάλειας.

Το 2021 επετεύχθη το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα

Το 2021 κάναμε πραγματικά ό,τι καλύτερο μπορούσαμε, όπως τονίζει στο Finance Pro ο κύριος Αλέξανδρος Βασιλικός Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ) αποτιμώντας την πορεία του κλάδου. «Με τις συνθήκες και τα δεδομένα που είχαμε πετύχαμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Κι αυτό δεν έγινε τυχαία. Απαίτησε στρατηγική και σκληρή δουλειά ώστε να ανοίξει ο τουρισμός με ασφάλεια. Πρωτίστως η σχολαστική τήρηση των αναβαθμισμένων υγειονομικών ρόλων στα ξενοδοχεία έπαιξε καταλυτικό ρόλο στο να ενισχύει η Ελλάδα την εικόνα της σοβαρότητας και της αξιοπιστίας που εκπέμπει η χώρα μας από την αρχή της μεγάλης περιπέτειας. Κι αυτό δεν το λέμε μόνοι μας. Απ’ όλους τους διεθνείς ομίλους και οργανισμούς στον κλάδο της φιλοξενίας αναγνωρίζεται ο πρωταγωνιστικός ρόλος της χώρας μας στην επανεκκίνηση του παγκόσμιου τουρισμού», προσθέτει. Σε ό,τι αφορά τις προοπτικές του επόμενου έτους, δεν αλλάζει κάτι ως προς τη στρατηγική που υπήρχε το 2021. «Το στοίχημα για το 2022 είναι το ίδιο. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να αλλάξει, εφόσον εξακολουθούμε να λειτουργούμε στο πλαίσιο του COVID και των μετατάξεων του. Τα ζητούμενα, συνεπώς ,και για το 2022 είναι η ασφάλεια και η αξιοπιστία, οπότε στρατηγική που κερδίζει δεν την αλλάζεις. Με την ίδια ευθύνη και την ίδια αυστηρότητα, η υγεία θα είναι ύψιστη προτεραιότητα. Παράλληλα, όμως, και αυτή είναι η συζήτηση που κάνουμε και με την κυβέρνηση, θα πρέπει να μας απασχολήσει η μεσομακροπρόθεσμη προοπτική της ελληνικής φιλοξενίας. Πού θέλουμε να πάμε, με ποιο προϊόν, με ποιες προδιαγραφές και πώς θα πετύχουμε τους στόχους που πρέπει να θέσουμε ώστε η τουριστική δυναμική της χώρας να συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη με όρους βιωσιμότητας, ποιότητας στην καθημερινότητα, αξιοποίησης των έξυπνων τεχνολογιών και αναβάθμισης των δεξιοτήτων και των ευκαιριών για το ανθρώπινο δυναμικό της πατρίδας μας», μας λέει.

Διευθύ νον τα Συ μβούλου του Ο μί λου Aldemar Resor ts «Οι προοπτικές για το μέλλον θα πρέπει αυτόματα να φέρνουν στο τραπέζι της συζήτησης και την ανάγκη μεταστροφής του τουρισμού σε ένα νέο μοντέλο όπου πρωταγωνιστούν ο άνθρωπος, το περιβάλλον και η ποιότητα».

ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΡΗΤΙΚΌΠΟΥΛΟΣ

Επικράτησε το πλέον θετικό σενάριο

Η πορεία του ελληνικού τουρισμού τη φετινή χρονιά εξελίχθηκε σύμφωνα με το πλέον θετικό σενάριο δικαιώνοντας όλους τους ανθρώπους του τομέα, φορείς, επιχειρήσεις και εργαζομένους που συνεργάστηκαν για το αποτέλεσμα, όπως τονίζει η κυρία Μαρία Γάτσου, Γενική Διευθύντρια ΣΕΤΕ. «Οι συνεχείς ανατροπές το επόμενο διάστημα είναι δεδομένες και FINANCE PRO

Α Λ ΈΞ Α ΝΔΡΟΣ Α ΓΓΕΛΌΠΟΥΛΟΣ

41

Γενικός Διευθυ ν τής Novotel Athens «Ο τουριστικός κλάδος σίγουρα υπέστη σημαντικό πλήγμα, αλλά τα μηνύματα είναι αισιόδοξα καθώς έχουμε ήδη αρχίσει να βλέπουμε εγχώριες τάσεις ανάκαμψης».

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES HOSPITA LIT Y

Μ Α ΝΟΎ ΣΟΣ ΤΣΟΥ Χ Λ Α ΡΆ ΚΗΣ CFO, Vice President Zeus International «Η κίνηση των κρατήσεων είναι ιδιαίτερα αυξημένη για τα παραθεριστικά ξενοδοχεία του ομίλου μας και, ενώ υπάρχει μια υποχώρηση με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο μέτωπο των μεταλλάξεων, η εκτίμηση είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη».

αναμενόμενες. Βασικό μέλημα, βραχυπρόθεσμα, πρέπει να είναι η διατήρηση των θετικών τάσεων και τη χειμερινή περίοδο στους αστικούς, ημιορεινούς και ορεινούς προορισμούς, που έχουν επίσης δεχθεί ισχυρό πλήγμα από την πανδημία. Το αίσθημα ασφάλειας θα παραμείνει μείζον ζητούμενο και η χώρα μας έχει αποκτήσει προβάδισμα σε σχέση με τους ανταγωνιστικούς προορισμούς, όπως αποδείχθηκε από τις δύο επιτυχημένες τουριστικά σεζόν εν μέσω υγειονομικής κρίσης», προσθέτει.

Το 2021 ήταν μια θετική χρονιά

Η επανεκκίνηση του Business trip και η αποτίμηση της χρονιάς τέθηκε από το Finance Pro σε κορυφαία στελέχη του κλάδου της φιλοξενίας. Η σωστή αντιμετώπιση της πανδημίας το καλοκαίρι του 2020 ήταν μια συνθήκη που μας βοήθησε να ξεκινήσουμε με αισιοδοξία και γνώση τη σεζόν του 2021 και όχι με φόβο, μας λέει ο κύριος Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts. «Είδαμε καθαρά την τάση και την ανάγκη του κόσμου να ταξιδέψει, να ζήσει και να απολαύσει όσα είχε στερηθεί. Δυστυχώς, προς το τέλος της σεζόν προστέθηκαν στον κορονοϊό και πολύ θλιβερά γεγονότα-φυσικά φαινόμενα που έπληξαν την Πελοπόννησο, την Κρήτη και άλλες περιοχές, και ο τουρισμός κάθε άλλο παρά ανεπηρέαστος μένει από τέτοιες καταστάσεις. Συνολικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η χρονιά ήταν καλή συγκριτικά με το 2020. Ωστόσο FINANCE PRO

42

σημαντικό είναι να κρατήσουμε ότι κάθε περιοχή είναι διαφορετική, με διαφορετικά αποτελέσματα και, ασφαλώς, ότι μέσα σε λίγους μήνες δεν επανέρχεται η ισορροπία και τα μεγέθη που ξέραμε», προσθέτει. «Αρχικά, θα ήθελα να αναφέρω ότι το 2021 ήταν μια χρονιά έκπληξη. Παρόλο που ο τουρισμός άργησε να ανοίξει λόγω των lockdown τελικά σημειώθηκε μια μη αναμενόμενη κίνηση κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες», τονίζει ο Γενικός Διευθυντής του Novotel Athens Γεώργιος Κρητικόπουλος. «Η πανδημία είχε συμβάλλει καθοριστικά στη ζήτηση του επαγγελματικού ταξιδιού. Έτσι, και στο Novotel Athens, το οποίο σημειωτέων είναι συνεδριακό ξενοδοχείο, είχε μείωση στο business trip σε επίπεδο άνω του 80%. Ευτυχώς η αντίδραση από τις διάφορες αγορές δεν ήταν η ίδια, αλλά δυστυχώς μία από τις αγορές που επηρεάστηκε κυρίως από την πανδημία ήταν το business market. To Novotel Athens, ωστόσο, πέτυχε τους στόχους του, καλύπτοντας πληρότητα από το leisure market», σημειώνει.

To 2021 είχε ανάμεικτο πρόσημο για τα ξενοδοχεία του ομίλου μας, μας λέει ο κύριος Μανούσος Τσουχλαράκης CFO, Vice President Zeus International. «Για τα μεν παραθεριστικά, η επαναλειτουργία στα μέσα του έτους ήταν ιδιαίτερα ελπιδοφόρα με υψηλές πληρότητες και υψηλή μέση τιμή. Αυτό ενισχύθηκε από το άνοιγμα του τουρισμού στην υψηλή περίοδο. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τα έκτακτα μέτρα στήριξης τα οποία εφαρμόσθηκαν από την κυβέρνηση, οδήγησαν σε σημαντική βελτίωση του μεικτού λειτουργικού αποτελέσματος. Έτσι απορροφήθηκε μερικώς το προσαυξημένο λειτουργικό κόστος από την εφαρμογή των πρωτοκόλλων υγείας λόγω COVID 19, αλλά και τη μικρότερη διάρκεια της σεζόν. Για τα δε αστικά ξενοδοχεία, παρά το γεγονός ότι η βελτίωση σε σχέση με το 2020 τόσο σε πληρότητα όσο και σε μέση τιμή ήταν αρκετά πάνω από το μέσο όρο των υπόλοιπων πόλεων της Ευρώπης, συνεχίζουν να υπάρχουν πιέσεις καθώς απουσιάζουν σημαντικά μερίδια της αγοράς, όπως τα συνεδριακά και οι εκδηλώσεις. Όμως σίγουρα τα αποτελέσματα είναι πολύ καλύτερα από ότι διαφαίνονταν το τελευταίο τρίμηνο του προηγούμενου έτους», προσθέτει.

Οι ευρωπαϊκές αγορές στο επίκεντρο και το 2022

Μιλώντας με τον κ. Βασιλικό για τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2022, μας λέει πως ο «κύριος όγκος των επισκεπτών μας προήλθε και φέτος από τις κλασικές ευρωπαϊκές αγορές μας. Οπότε, και για λόγους εγγύτητας αλλά και για λόγους ασφάλειας, όσο λειτουργούμε σε συνθήκες COVID θα παραμείνουν οι βασικές αγορές – στόχοι και για το 2022. Ταυτόχρονα θα συνεχίσουμε, δεδομένων των συνθηκών, να δίνουμε ειδική έμφαση και προσοχή σε αγορές με οδική πρόσβαση στην Ελλάδα. Πολύ ενθαρρυντικό είναι επίσης το γεγονός πως εμφανίζεται αυξανόμενη ζήτηση υπερατλαντικών πτήσεων από αγορές που παραδοσιακά είχαν ειδικό ενδιαφέρον για τον ελληνικό τουρισμό, όπως οι ΗΠΑ». Από την πλευρά της, η κα Γάτσου μάς λέει πως «σχεδιάζοντας την επόμενη μέρα, εκτός του πλαισίου της πανδημίας, έχουμε ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

προσδιορίσει τις προτεραιότητες για τον τουριστικό τομέα εστιάζοντας στη διαχείριση των προορισμών, με έμφαση στην ενίσχυση των υποδομών, στη δημιουργία ποιοτικών προϊόντων βασισμένων σε εμπειρίες καθώς και στη σωστή και σύγχρονη προώθησή τους. Έτσι, θα σηματοδοτηθεί η σταθερή ανάκαμψη και θα συνεχίσει να αποτυπώνεται το θετικό αποτέλεσμα του τουρισμού σε κοινωνία και οικονομία», μας λέει.

Θετικές οι προοπτικές για το 2022

Η World Travel Market μάς μετέφερε έναν δυναμικό παλμό και αυτή τη στιγμή οι προοπτικές για το 2022 διαφαίνονται θετικές, τονίζει ο κ. Αγγελόπουλος. «Ωστόσο, δεν αρκούν οι προοπτικές. Χρειάζονται και πράξεις συγκεκριμένες, συστηματικές και συνεπείς για να γίνουν οι προοπτικές πραγματικότητα. Άλλωστε και πέρσι την ίδια περίοδο είχαμε πολύ υψηλές προκρατήσεις, αλλά η συνέχεια αποδείχτηκε πολύ διαφορετική. Η Πελοπόννησος και η Κρήτη, που αποτελούν το πεδίο δράσης της Aldemar, φαίνεται και μπορούν να είναι πυλώνες του τουρισμού την επόμενη σεζόν. Η Πελοπόννησος, δε, έχει ιδιαίτερη δυναμική και εκπληκτικές δυνατότητες που αξίζει και πρέπει να ληφθούν υπόψη και δεν μιλάμε μόνο για το 2022, αλλά για μια μακροπρόθεσμη στρατηγική. Αλλαγή που ήδη συντελείται και παρατηρείται τόσο σε επίπεδο επιχειρήσεων όσο και σε επίπεδο κοινωνίας και πολιτείας. Στα νέα μοντέλα δίνεται ήδη μεγάλο βάρος και σύντομα θα διαφανούν οι προοπτικές για φιλοξενία που θα ξεφεύγει από τον παραδοσιακό τουρισμό και θα δίνει χώρο τόσο στη δεύτερη κατοικία όσο και στον σεβασμό του προορισμού. Επενδυτικά, λοιπόν, όλα τα εργαλεία στρέφονται στον εκσυγχρονισμό, τεχνολογικό και περιβαλλοντικό, όσο και στην προσέλκυση επισκεπτών με περισσότερο μόνιμο χαρακτήρα και όχι μόνο τουριστών, με την κατασκευή ή εκσυγχρονισμό κατοικιών που μέσα στην κρίση του κορονοϊού έδειξαν ιδιαίτερη δυναμική», προσθέτει. Η θέληση του κόσμου για να ταξιδέψει υπάρχει έντονα και για αυτό εγώ και η ομάδα μου στο Novotel Athens είμαστε ήδη προετοιμασμένοι για να υποδεχθούμε με ασφάλεια τους επισκέπτες μας, τονίζει ο κ. Κρητικόπουλος. «Το ξενοδοχείο θα ξεκινήσει τη χρονιά με πλήρη λειτουργία και ελπίζουμε σταδιακά αυτό να δώσει ρυθμό στις κρατήσεις και στην ανάπτυξη των αγορών. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχάσουμε και το νέο trend λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών, τις last minute κρατήσεις και το μικρό booking window, το οποίο μας δίνει την εικόνα των κρατήσεων μήνα με τον μήνα. Να ευχηθούμε να έχουμε μια καλή νέα χρονιά και κυρίως με υγεία!», σημειώνει. Σε κάθε κρίση δημιουργούνται ευκαιρίες. Η Ελλάδα έχει σήμερα εξαιρετικά θετική εικόνα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για τον τρόπο και τη σοβαρότητα που έχει διαχειριστεί την πανδημία, μας λέει ο κ. Τσουχλαράκης. «Εκτιμούμε ότι τα αστικά ξενοδοχεία θα συνεχίσουν, αν και με βελτιωμένες αποδόσεις, να υστερούν σε σχέση με τις επιδόσεις του 2019 καθώς αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη μετά FINANCE PRO

43

το 2023. ‘ Έχοντας αντιληφθεί τις αλλαγές που συντελούνται στον χώρο της φιλοξενίας και στις ταξιδιωτικές συνήθειες από την επίδραση της πανδημίας, προχωράμε σε εκτεταμένες επενδύσεις στις μονάδες μας στοχεύοντας στην ασφάλεια των επισκεπτών μας, αυξάνοντας την ιδιωτικότητα στη διαμονή τους και αναβαθμίζοντας έτσι τη συνολική τους ταξιδιωτική εμπειρία», προσθέτει.

Η ανάκαμψη του τουρισμού δεν ήταν οριζόντια ενώ η διάρκεια της φετινής τουριστικής σεζόν στην Ελλάδα ήταν βραχύβια ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

IN TERV IEW

Χαράλαμπος Πηλιτσίδης CFO ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΏΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΊΑΣ (ΥΠΕΡΤΑΜΕΊΟ)

Οι επιχειρήσεις του Δημοσίου προχωρούν στη νέα εποχή Λίγο πριν από την επίσημη παρουσίαση του νέου στρατηγικού σχεδίου 2022-2024 της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (γνωστό ως «Υπερταμείο») ο CFO Χαράλαμπος Πηλιτσίδης, σκιαγραφεί στο Finance Pro τις προκλήσεις και τον μελλοντικό σχεδιασμό της μεγαλύτερης εταιρείας συμμετοχών στην Ελλάδα, που έχει στο χαρτοφυλάκιο εταιρείες με ενεργητικό πάνω από 6 δισ. ευρώ και απασχολεί 31.000 εργαζομένους.

FINANCE PRO

44

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Τoυ Κ Ω Σ ΤΑ Κ Ε Τ Σ Ι Ε Τ Ζ Η

Π

ρο της μεταφοράς των εταιρειών στο Υπερταμείο οι επιδόσεις αρκετών εκ των θυγατρικών δεν ήταν αντάξιες των δυνατοτήτων τους με πολλά περιθώρια βελτίωσης, ενώ ορισμένες εξ αυτών μετέφεραν σημαντικά πολύχρονα προβλήματα του παρελθόντος προς επίλυση ή ακόμη και απειλούνταν η βιωσιμότητά τους», σημειώνει ο κ. Πιλιτσίδης Τονίζει όμως ότι οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου του Υπερταμείου προχωρούν στη νέα εποχή. «Η ΔΕΗ προχωρά σταδιακά και βήμα-βήμα αλλάζει σελίδα, ατενίζοντας πλέον το μέλλον με αισιοδοξία. Το turn around των ΕΛΤΑ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, και ήδη η εφαρμογή ενός μεγάλου πλάνου μετασχηματισμού προχωρά, με σημαντικές επιτυχίες έως τώρα», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Κύριε Πηλιτσίδη, πείτε μας μερικά λόγια για το Υπερταμείο, τι ρόλο επιτελεί; Το Υπερταμείο είναι εταιρεία συμμετοχών με μοναδικό μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο. Ιδρύθηκε τυπικά το 2016, ξεκίνησε τη δραστηριότητά του το 2017 και απέκτησε την σημερινή μορφή του το 2018 με την μεταβίβαση σε αυτό της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων. Σήμερα συμμετέχει με πλειοψηφικό ή στρατηγικό ποσοστό σε επιχειρήσεις και οργανισμούς σε καίριους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, όπως : ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΤΑΙΠΕΔ, ΕΤΑΔ, ΕΛΤΑ, Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ΟΑΣΑ, ΓΑΙΑΟΣΕ, ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ, ΔΕΘ HELEXPO, ΑΕΔΙΚ, ΚΑΘ, ΟΚΑΑ, Ελληνικές Αλυκές και 5G (ΦΑΙΣΤΟΣ) και σε πλήθος θυγατρικών και συγγενών των εταιρειών αυτών. Η αξία του συνολικού ενοποιημένου ενεργητικού που διαχειρίζεται το Υπερταμείο ανέρχεται σήμερα σε άνω των 6 δισ. ευρώ και ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στις θυγατρικές και συγγενείς εταιρείες του ανέρχεται σε περίπου 31.000. Η Εταιρεία διαχειρίζεται τα περιουσιακά της στοιχεία αποβλέποντας στη μακροπρόθεσμη επαύξηση της αξίας

τους. Προωθεί μεταρρυθμίσεις των δημοσίων επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων, μέσω, αναδιάρθρωσης, βέλτιστης εταιρικής διακυβέρνησης και διαφάνειας, την δημιουργία εσόδων και με σκοπό να συνεισφέρει πόρους για την υλοποίηση της επενδυτικής πολιτικής της χώρας και για την πραγματοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και να συμβάλει στην απομείωση των οικονομικών υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ποια ήταν η πορεία του Υπερταμείου έως σήμερα Προ της μεταφοράς των εταιρειών στο Υπερταμείο οι επιδόσεις αρκετών εκ των θυγατρικών δεν ήταν αντάξιες των δυνατοτήτων τους με πολλά περιθώρια βελτίωσης, ενώ ορισμένες εξ αυτών μετέφεραν σημαντικά πολύχρονα προβλήματα του παρελθόντος προς επίλυση ή ακόμη και απειλούνταν η βιωσιμότητά τους. Παράλληλα στον τομέα των οικονομικών αναφορών και του ελέγχου υπήρχε ένα σύνθετο εγχείρημα, καθώς για πρώτη φορά ενοποιούνταν 15 συμμετοχές του Δημοσίου με πλήθος άλλων θυγατρικών και συγγενών αυτών, με διαφορετικούς τομείς δραστηριοποίησης, με διαφορετικές λογιστικές πολιτικές, πρακτικές και διαδικασίες, με 35 παρατηρήσεις/ εμφάσεις στα πιστοποιητικά των ορκωτών ελεγκτών τους, 9 διαφορετικές ελεγκτικές εταιρείες ενώ ορισμένες είχαν

καθυστέρηση άνω των δύο ετών στην δημοσίευση των καταστάσεών τους. Στην περίοδο που ακολούθησε της μεταφοράς είχαμε: Σημαντική βελτίωση των οικονομικών αναφορών και ελέγχου, όπου οι λογιστικές πολιτικές και πρακτικές ομογενοποιήθηκαν, οι παρατηρήσεις/ εμφάσεις έχουν μειωθεί σχεδόν στο ¼ μέσω της επίλυσης σημαντικών θεμάτων του παρελθόντος, με άνω του 90% του ομίλου να ελέγχεται από τον ίδιο ελεγκτή, με εσωτερικές οικονομικές αναφορές σε μηνιαία, τριμηνιαία, εξαμηνιαία και ετήσια βάση και με δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων σχεδόν όλων των εταιρειών στις νόμιμες καταληκτικές ημερομηνίες ή και αρκετά νωρίτερα. Σημαντική και συνεχή βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων. Οι επιδόσεις σχεδόν σε όλο το φάσμα των εταιρειών βελτιώνονταν σημαντικά και με συνεχή ρυθμό, έως και τα μέσα Μαρτίου 2020 όπου η βελτίωση ανακόπηκε από την πανδημία. Αντοχή των εταιρειών στους σημαντικούς κραδασμούς της πανδημίας. Η έλευση της πανδημίας έπληξε ιδιαίτερα κλάδους στους οποίους δραστηριοποιούνταν οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου μας, όπως στον κλάδο real estate (πχ χορηγούμενες εκπτώσεις ενοικίων), μεταφορών (ΟΑΣΑ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών σημαντική μείωση επιβατικής κίνησης), εκθέσεων (ΔΕΘ η οποία παρέμεινε για παρατεταμένο διάστημα κλειστή).

Η αξία του συνολικού ενοποιημένου ενεργητικού που διαχειρίζεται το Υπερταμείο ανέρχεται σήμερα σε άνω των 6 δισ. ευρώ FINANCE PRO

45

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

IN TERV IEW

Οι βελτιωμένες επιδόσεις της αμέσως προηγουμένης περιόδου βοήθησαν τις εταιρείες να αντέξουν τους κραδασμούς της περιόδου και να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παροχή υπηρεσιών και αγαθών ζωτικής σημασίας για τους πολίτες (ύδρευση, μεταφορές, ταχυδρομικές και συναφείς υπηρεσίες, κεντρικές αγορές τροφίμων), καθ’ όλη την διάρκεια ισχύος των περιοριστικών μέτρων κυκλοφορίας. Οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου προχωρούν στη νέα εποχή. Η ΔΕΗ προχωρά σταδιακά και βήμα-βήμα αλλάζει σελίδα, ατενίζοντας πλέον το μέλλον με αισιοδοξία. Το turn around των ΕΛΤΑ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, και ήδη η εφαρμογή ενός μεγάλου πλάνου μετασχηματισμού προχωρά, με σημαντικές επιτυχίες έως τώρα. Παράλληλα και με την σημαντική συμβολή του Ελληνικού Δημοσίου προχωρά και η αποκατάσταση της λειτουργίας της Διώρυγας της Κορίνθου, με τρόπο που θα μειώσει σημαντικά την πιθανότητα μελλοντικής επανεμφάνισης προβλημάτων. Τα αποτελέσματα του 2020 και του 2021 επηρεάζονται σημαντικά από την επίδραση της πανδημίας στις εταιρείες του χαρτοφυλακίου μας αλλά και από one-off κόστη τα οποία ωστόσο ήταν απαραίτητα είτε για την επίλυση χρονιζόντων προβλημάτων του παρελθόντος (ΕΥΔΑΠ), είτε με κόστη μετασχηματισμού όπως αυτά των ΕΛΤΑ που όμως θα τα βοηθήσουν να περάσουν στη νέα εποχή.

Το Υπερταμείο ετοιμάζεται να παρουσιάσει το στρατηγικό σχέδιο για την περίοδο 2022-2024. Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Όσον αφορά το στρατηγικό σχέδιο, θα ζητούσαμε λίγη υπομονή μέχρι την παρουσίασή του. Βρισκόμαστε ήδη στο τελικό στάδιο, με τη διοίκηση να οριστικοποιεί τον οδικό χάρτη για τα επόμενα βήματα τόσο σε στρατηγικό επίπεδο για την επίτευξη των βασικών στόχων και αποστολής, τη δημιουργία δηλαδή αξίας για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον, όσο και σε τακτικό επίπεδο για την γρήγορη ανάκτηση του χαμένου εδάφους λόγω της πανδημίας. Τα επόμενα βήματα σε γενικές γραμμές εστιάζουν σε α) κινήσεις τακτικού επιπέδου για την ανάκτηση του χαμένου εδάφους κατά την διάρκεια της πανδημίας συνεχίζοντας την βελτίωση της αποτελεσματικότητας των εταιρειών και β) κινήσεις σε στρατηγικό επίπεδο για την επίτευξη βασικών στόχων του Υπερταμείου που είναι να δημιουργήσει μία σημαντική επίδραση από τη λειτουργία του για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον και να συμβάλει στην ευημερία των πολιτών και της χώρας. Θέτουμε ήδη σύγχρονες εταιρικές αρχές λειτουργίας στις θυγατρικές εταιρείες μας, ενσωματώνοντας διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, δημιουργώντας συγκεκριμένους δείκτες αξιολόγησης KPIs στις εταιρείες και απεικονίζοντας μια νέα αντίληψη για τον ρόλο του Υπερταμείου, όπου θα λειτουργεί μεταρρυθμιστικά,

Η εταιρεία προωθεί μεταρρυθμίσεις των δημοσίων επιχειρήσεων δημιουργώντας έσοδα με σκοπό να συνεισφέρει πόρους για την υλοποίηση της επενδυτικής πολιτικής της χώρας FINANCE PRO

46

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

συμβάλλοντας στην καλύτερη αποτελεσματικότητα των εταιρειών. Σε αυτή την προσπάθεια φυσικά βοηθά και ο νέος οικονομικός κύκλος στον οποίο έχει μπει η χώρα και το συνολικό φιλεπενδυτικό – αναπτυξιακό κλίμα που υπάρχει.

Το Υπερταμείο και οι θυγατρικές του αρχίζουν με δειλά βήματα να είναι πιο εξωστρεφείς. Τι σημαίνει στην πράξη αυτό; Σημαίνει πως ενώ από την μία έχουν πετύχει πολλά έως σήμερα, αυτά δεν έχουν επικοινωνηθεί όπως θα έπρεπε στην κοινωνία, και από την άλλη ότι θα πρέπει να περάσουν σε μία νέα φάση αλληλεπίδρασης και αμφίδρομης επικοινωνίας και διαφάνειας με την κοινωνία, τους πολίτες και πελάτες τους κατανοώντας καλύτερα τα θέλω, τις ανάγκες και τις προσδοκίες τους από αυτές για καλύτερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες και να βελτιώνουν την απόκρισή τους σε αυτές.

Πώς θα μπορούσε το Υπερταμείο να λειτουργήσει ως καταλύτης νέων επενδύσεων; Το Υπερταμείο ανέκαθεν υποβοηθούσε τις επενδύσεις, είτε απευθείας (με επενδύσεις στις θυγατρικές του, είτε μέσω των μερισμάτων, περίπου το 1/3 αυτών που καταβάλλει κατευθύνεται σε επενδύσεις) είτε μέσω των θυγατρικών του, ορισμένες εκ των οποίων έχουν εκτενή επενδυτικά προγράμματα, ωστόσο η πορεία αυτή προχωράει αργά και πρέπει να επιταχυνθεί. Το Υπερταμείο μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης των επενδύσεων πολύπλευρα, μέσω των: σημαντικών προγραμμάτων επενδύσεων θυγατρικών (π.χ. δίκτυα ύδρευσης/ αποχέτευσης), επενδύσεων που υποβοηθούνται από τις θυγατρικές (πχ ΕΤΑΔ και ναυπηγεία, Σκαραμαγκά, τουρισμός, ΓΑΙΑΟΣΕ στο τομέα του logistics μέσω του Θριασίου κτλ), θυγατρικών που έχουν ενεργό εμπλοκή όπως πχ το ΤΑΙΠΕΔ με τη συμβολή της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) ή η 5G με το Ταμείο Φαιστός, κ.α.

ΤΟ 2022 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνος συνδρομών: Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 191)

IN TERV IEW

Νικόλαος Βίγκος

CHIEF FINANCIAL & ADMINISTRATION OFFICER, MERCK HELLAS O CFO έχει πρωταρχικό ρόλο στην υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων και στρατηγικών Η Merck έθεσε την οικονομική διεύθυνση στο επίκεντρο της λήψης των αποφάσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας τονίζει στο Finance Pro ο κύριος Νικόλαος Βίγκος. Μας μιλά επίσης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Finance αλλά και για το σύγχρονο ρόλο του οικονομικού διευθυντή.

Η Merck επηρεάστηκε από την υγειονομική κρίση θετικά ή αρνητικά; Πως αντιμετώπισε η οικονομική διεύθυνση την όλη κατάσταση; Η KGaA ως κατεξοχήν εταιρεία έρευνας και τεχνολογίας, παράγει προϊόντα και υπηρεσίες για την υγεία, πρόοδο και

εξέλιξη του ανθρώπου. Η κρίση της πανδημίας αποτέλεσε εφαλτήριο για την ανάπτυξη εφαρμογών υψηλής τεχνολογίας για την έρευνα και παραγωγή αντίστοιχων προϊόντων. Δεδομένων των συνθηκών που επικράτησαν, η Merck KGaA και ειδικότερα η FINANCE PRO

48

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

οικονομική διεύθυνση έθεσαν ως προτεραιότητα τους ασθενείς που έχουν ανάγκη τα φαρμακευτικά σκευάσματα και τους πελάτες που θέλουν να προμηθευτούν προϊόντα χημείας που παράγει η εταιρεία. Η Merck KGaA ξεπερνώντας τις όποιες δυσκολίες και εμπόδια που δημιουργή-

Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

θηκαν κατά την διάρκεια της πανδημίας, έθεσε την οικονομική διεύθυνση στο επίκεντρο της λήψης των αποφάσεων, έχοντας καταλυτικό ρόλο στην επίσπευση επιχειρηματικών λύσεων τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους συνεργάτες, πελάτες, και όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα.

Είναι κοινή παραδοχή πως η πανδημία αποτέλεσε καταλύτη του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Ποιες ενέργειες έχει κάνει ο όμιλος προς αυτή την κατεύθυνση και ειδικά ως προς το Finance transformation; Η εταιρεία μετασχημάτισε τον κλάδο των υλικών υψηλής τεχνολογίας σε κλάδο electronics με εξέχουσα θέση στο κλάδο των ημιαγωγών, ο οποίος αναμένεται να παρουσιάσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στα επόμενα έτη. Ο κλάδος των ημιαγωγών, ως γνωστόν, είναι ο κατεξοχήν κλάδος που έχει ήδη θέσει υψηλούς στόχους για την ανάπτυξη προϊόντων τα οποία θα χρησιμοποιηθούν σε πολλούς άλλους κλάδους όπως μεταφορών, ηλεκτρονικής, χρηματοοικονομικών, εφοδιαστικής αλυσίδας κ.α. καθώς και για την ανάπτυξη νέων αγορών και μεθόδων παραγωγής και έρευνας. Η οικονομική διεύθυνση είναι ο πρωτεργάτης και συντονιστής των επενδύσεων σε αυτούς τους ερευνητικούς και παραγωγικούς τομείς, διασφαλίζοντας την κατάλληλη επιχειρησιακή στρατηγική. Ταυτόχρονα, αναπτύσσει ψηφιακές λύσεις που βοηθούν στη λήψη αποφάσεων με την ταχύτερη και ακριβέστερη επεξεργασία της πληροφορίας. Ενδεικτικά τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, Robotics, Blockchain και Quantum θα χρησιμοποιηθούν από την οικονομική διεύθυνση για την ανάλυση δεδομένων και σχεδιασμό επενδυτικών στρατηγικών στο μέλλον. Η πραγματοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου απαιτεί μία ολιστική οργάνωση σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία θα αναπτύξει πέρα από την στρατηγική και την σχετική εναλλακτική νοοτροπία, που είναι αναγκαία για την επιτυχία στρατηγικών και επενδυτικών σχεδίων της επιχείρησης.

Πως αξιολογείτε τα οικονομικά αποτελέσματα της Merck για το πρώτο εννιάμηνο του έτους και τι προσδοκίες έχετε για το 12μηνο; Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2022; Τα αποτελέσματα της Merck KGaA σε παγκόσμιο επίπεδο στο τέλος του τρίτου τριμήνου ανήλθαν σε επίπεδο πωλήσεων περί τα 14,5 δισ. ευρώ ενώ η κερδοφορία προ φόρων τόκων και αποσβέσεων στο επίπεδο των 1,5 δισ. ευρώ. Σημαντική είναι η ενίσχυση των ταμειακών ροών από τις λειτουργικές δραστηριότητες άνω του 25,3% σε σχέση με το 9μηνο του 2020, σε απόλυτο ποσό περί των 1,5 δισ. ευρώ το 2021. Το καθαρό χρηματοοικονομικό ποσό δανεισμού ανήλθε στο επίπεδο των 9,3 δισ. ευρώ. Για το έτος 2021 τα έσοδα του ομίλου αναμένεται να ξεπεράσουν τα 19,5 δισ. ευρώ, ενώ η κερδοφορία προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων αναμένεται άνω των 6 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Η κεφαλαιοποίηση για τους τελευταίους μήνες διακυμαίνεται άνω των 100δις. ευρώ ενώ το ποσοστό ελεύθερων διαπραγματεύσιμων μετοχών είναι λιγότερο του 30% του συνόλου των μετοχών. Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης και έχει εισέλθει στο δείκτη DAX.

Οι σύγχρονες επιχειρήσεις ζητούν από την οικονομική διεύθυνση να συμμετέχει ισότιμα στο όραμα και την χάραξη της στρατηγικής τους.

Πως βλέπετε το ρόλο σας και πως αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες στο σύγχρονο επιχειρηματικό και επαγγελματικό περιβάλλον; Όπως προανέφερα ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή, και της οικονομικής διεύθυνσης εν γένει, είναι πρωταρχικός στην υλοποίηση επενδυτικών, επιχειρηματικών σχεδίων και στρατηγικών. Οι παγκόσμιες τάσεις καθιστούν άμεση την ανάγκη, ο οικονομικός διευθυντής να έχει διορατικότητα ως προς την ανάλυση δεδομένων και την επιλογή των κατάλληλων στρατηγικών. Οι στρατηγικές αυτές από τη μία θα μεγιστοποιήσουν τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας και από την άλλη θα ελαχιστοποιήσουν το κόστος λειτουργίας και δανεισμού με παράλληλη διασφάλιση των ταμειακών εισροών. Οι ευκαιρίες για τους οικονομικούς διευθυντές και τις οικονομικές διευθύνσεις είναι αρκετές. Η τεχνολογία και οι παγκόσμιες τάσεις ως προς την ανάλυση των δεδομένων, τον περιορισμό των κινδύνων και τη διαχείριση των κατάλληλων χρηματοοικονομικών εργαλείων είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτικές. Ο σύγχρονος οικονομικός διευθυντής είναι ο βασικός παράγοντας υλοποίησης του οράματος της εταιρείας και της βιωσιμότητάς της. Οι κατάλληλες αποφάσεις της οικονομικής διοίκησης θα βελτιώσουν τις τρέχουσες συνθήκες και θα μεγιστοποιήσουν τα οφέλη για κάθε επιχειρηματική μονάδα της εταιρείας και του Ομίλου γενικότερα.

Οι παγκόσμιες τάσεις καθιστούν άμεση την ανάγκη, ο οικονομικός διευθυντής να έχει διορατικότητα ως προς την ανάλυση δεδομένων και την επιλογή των κατάλληλων στρατηγικών FINANCE PRO

49

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

Ελληνική Οικονομία: Οι δείκτες ευημερούν, οι προκλήσεις παραμένουν Σε τροχιά ακόμη μεγαλύτερης ανάπτυξης το 2022 Παρά την πίεση της πανδημίας, τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας δείχνουν να βελτιώνονται, δημιουργώντας μια θετική προδιάθεση για την πορεία της το 2022, όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται τόσο από τα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού, όσο και στα στοιχεία των ευρωπαϊκών θεσμών.

Π

ριν λίγες μόλις μέρες το Eurogroup συζήτησε και αξιολόγησε θετικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας, μέσα από την 12η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας, αποφασίζοντας παράλληλα την εκταμίευση του 6ου πακέτου μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, ύψους 767 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, το Eurogroup εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Ελλάδας να προχωρήσει το 2022 στις πρόωρες αποπληρωμές των δανείων προς το ΔΝΤ, καθώς και σημαντικού ποσού από τα διμερή δάνεια προς τις χώρες της Ευρωζώνης, τα οποία συνάφθηκαν το 2010, στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Το κλίμα ήρθε να βελτιώσει ακόμα περισσότερο η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία δείχνει ότι η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε, το 3ο τρίμηνο του 2021, κατά 13,4% σε ετήσια βάση, με αποτέλεσμα ο ρυθμός μεγέθυνσης για το 9μηνο να υπερβαίνει το 9,3%. Την ίδια περίοδο, ο μέσος όρος της ευρωζώνης διαμορφώθηκε πολύ χαμηλότερα, στο 3,9% το 3ο τρίμηνο και στο 5,7% το 9μηνο του 2021. Σε καθαρά νούμερα, το ΑΕΠ διαμορφώθηκε στα 46,4 δισ. ευρώ το 3ο τρίμηνο του 2021, η υψηλότερη εγχώρια επίδοση την τελευταία δεκαετία. Κάπως έτσι διαμορφώνεται κλίμα ανάπτυξης για το 2022, μετά την ανάκαμψη της οικονομίας το 2021. Μάλιστα, η ελληνική οικονομία φαίνεται να καλύπτει το 2021 τα 2/3 του απολεσθέντος εγχώριου προϊόντος, σηματοδοτώντας ότι το 2022 όχι μόνο αναμένεται να αποκατασταθεί το επίπεδο του εγχώριου προϊόντος του 2019, αλλά αυτό να αυξηθεί περαιτέρω, κατά 1,7%. Όλα αυτά βέβαια υπό τις όποιες διαφοροποιήσεις μπορεί να επιφέρει η εξέλιξη της πανδημίας, η οποία ωστόσο δεν πρόκειται σύμφωνα με την κυβέρνηση, να οδηγήσει εκ νέου σε κλείσιμο την οικονομία, αφού το lockdown απορρίπτεται μετ’ επιτάσεως από την ίδια, σε κάθε ευκαιρία δημόσιου διαλόγου.

FINANCE PRO

50

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Του ΔΗ ΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔ ΕΡΑ

FINANCE PRO

51

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

Τι προβλέπει ο Προϋπολογισμός

Μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας δίνει ο Προϋπολογισμός του 2022, ο οποίος σε αντιδιαστολή με τον περυσινό Προϋπολογισμό ο οποίος επικεντρωνόταν στην αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας, «σηματοδοτεί την υπέρβαση της υγειονομικής κρίσης και καταγράφει τη μετάβαση της οικονομίας από την ισχυρή ανάκαμψη του 2021, στην υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη του 2022, μέσα από ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, καινοτόμο, δίκαιο, έξυπνο, πράσινο και ψηφιακό παραγωγικό μοντέλο», όπως δήλωσε στη Βουλή ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Ωστόσο, το αποτύπωμα της πανδημίας και στον νέο Προϋπολογισμό εξακολουθεί να παραμένει ισχυρό – άλλωστε δυστυχώς, δεν μας έχει εγκαταλείψει ακόμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η συνολική αξία των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας ανέρχεται στα 43,3 δισ. ευρώ την περίοδο 2020-2022. Πρόκειται για το 3ο μεγαλύτερο πακέτο μέτρων στήριξης – ως ποσοστό του ΑΕΠ – στην ευρωζώνη, και το 4ο παγκοσμίως, σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Παρά το ότι ο Προϋπολογισμός του 2022 καταρτίζεται, για δεύτερο συνεχόμενο έτος, υπό το καθεστώς της αβεβαιότητας που προκαλεί η παγκόσμια υγειονομική κρίση και μολονότι οι τρέχουσες διεθνείς εξελίξεις στις τιμές αποτελούν πρόσθετο παράγοντα αβεβαιότητας, έχουν ήδη καταγραφεί τα πρώτα θετικά μακροοικονομικά αποτελέσματα, μετά τη σταδιακή υποχώρηση των άμεσων οικονομικών επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης και το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας. Έτσι, ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2021 αναθεωρείται σημαντικά προς τα πάνω, από 3,6% που προβλεπόταν στο ΜΠΔΣ 20222025 και 6,1% στο προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022, σε 6,9%. Αυτό σύμφωνα τουλάχιστον με την κυβέρνηση, σηματοδοτεί ότι σε σχέση με την ύφεση ύψους 9 % που παρατηρήθηκε το 2020, η οικονομία έχει ήδη καλύψει άνω των δύο τρίτων του απολεσθέντος εγχώριου προϊόντος, εντός μάλιστα ενός

Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε το 3ο τρίμηνο του 2021, κατά 13,4% σε ετήσια βάση, με αποτέλεσμα ο ρυθμός μεγέθυνσης για το 9μηνο να υπερβαίνει το 9,3% FINANCE PRO

έτους που κατά το πρώτο εξάμηνο υπήρχαν ακόμη σε ισχύ σημαντικά περιοριστικά μέτρα στην άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας. Επιπλέον, η σωρευτική ανάπτυξη των ετών 2021-2022 αυξάνεται στο 11,7%, 1,6% υψηλότερα σε σχέση με τις προβλέψεις στο ΜΠΔΣ 2022-2025, σηματοδοτώντας ότι κατά το 2022 όχι μόνο αναμένεται να αποκατασταθεί το επίπεδο του εγχώριου προϊόντος του 2019, αλλά αυτό να αυξηθεί περαιτέρω, κατά 1,7%. Χαρακτηριστικό και δομικό στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης δε, που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας, από 16,5% τον Σεπτέμβριο του 2020, σε 13% τον Σεπτέμβριο του 2021. Παράλληλα, ο Προϋπολογισμός του 2022 εισάγει μια σειρά καινοτομιών που αποσκοπούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας του κράτους, στη βάση δεικτών επίδοσης, στον έλεγχο των δαπανών και εσόδων και στην αύξηση της διαθέσιμης πληροφόρησης και διαφάνειας. Έτσι, παρουσιάζεται – για πρώτη φορά – Προϋπολογισμός Επιδόσεων για όλους τους Φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, ενώ εμφανίζονται δείκτες μέτρησης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος συγκεκριμένων πολιτικών. Τέλος, παρουσιάζεται και η Λειτουργική Ταξινόμηση των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης.

Αύξηση 4,5% του ΑΕΠ το 2022

Με βάση όλα τα μέχρι σήμερα δεδομένα, το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας προβλέπεται να αυξηθεί το 2022 κατά 4,5% έναντι του 2021, με κινητήριους μοχλούς τον διατηρούμενο υψηλό ρυθμό αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης (3,0% σε ετήσια βάση), τη σημαντική ώθηση των επενδύσεων κατά 21,9% και την περαιτέρω ανάκαμψη των εξαγωγών υπηρεσιών κατά 21%, εν μέσω ανόδου του εξωτερικού τουρισμού. Η αύξηση της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης το 2022 αναμένεται να στηριχθεί, πέρα από τη χρήση των συσσωρευμένων αποταμιεύσεων, στην αύξηση της απασχόλησης κατά 2,6%, με το 83,3% των νέων θέσεων εργασίας να αφορά θέσεις μισθωτής απασχόλησης, αλλά και στην αύξηση του ονομαστικού μέσου μισθού κατά 1,1%. Από τις εκτιμήσεις αυτές προκύπτει ώθηση των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας κατά 4,1% πάνω από το επίπεδο του 2021. Ο ρυθμός πληθωρισμού αναμένεται μετριοπαθώς θετικός στο σύνολο του 2022 (0,8%), καθώς οι πληθωριστικές τάσεις του 2021 αναμένεται να αρχίσουν να υποχωρούν κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου του 2022, επιτρέποντας όφελος σε όρους πραγματικού μέσου μισθού κατά 0,2% έναντι του 2021 στο σύνολο του έτους.

Αυξημένες δαπάνες σε υγεία και κοινωνική πολιτική

Όσον αφορά στο κρίσιμο πεδίο της Υγείας – το οποίο αποτέλεσε πεδίο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης κυβέρνησης – αξιωματικής αντιπολίτευσης τις προηγούμενες μέρες -, οι δημόσιες δαπάνες θα είναι αυξημένες το 2022, τόσο έναντι του 2021, όσο και του 2019. Πιο συγκεκριμένα, οι συνολικές δαπάνες για την υγεία διαμορφώνονται στα 11,7 δισ. ευρώ για το 2022, ή στο 6,3% του ΑΕΠ, πολύ κοντά στο μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ενώ επίσης, οι προσλήψεις στον τομέα της Υγείας

52

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

θα καλύψουν το 29% των συνολικών διορισμών, εκτιμώνται συνεπώς περίπου στις 6.000 προσλήψεις. Πιο συγκεκριμένα: 1. Οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία είναι αυξημένες το 2022, τόσο έναντι του 2021 όσο και του 2019, φθάνοντας συνολικά σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης το 2022 στο 6,3% του ΑΕΠ. Οι τακτικές δαπάνες για το Υπουργείο Υγείας, χωρίς τις έκτακτες δαπάνες Covid, ανέρχονται σε 4,52 δισ. ευρώ το 2022 έναντι 4,27 δισ. ευρώ το 2021, αυξημένες δηλαδή κατά 250 εκατ. ευρώ. Για το 2021 πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Covid από το Υπουργείο Υγείας, επιπλέον των ανωτέρω, 944 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2022 έχουν προβλεφθεί πιστώσεις Covid για την Υγεία 736 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, οι συνολικές δαπάνες αναμένεται να ανέλθουν σε 5.257 εκατ. ευρώ το 2022, έναντι 5.217 εκατ. ευρώ το 2021, αυξημένες κατά 40 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα των νοσοκομείων, σε δημοσιονομική βάση, ανέρχονται σε 2.689 εκατ. ευρώ το 2022, έναντι 2.675 εκατ. ευρώ το 2021, και αυτό χωρίς τις επιπλέον πιστώσεις για την υγεία που έχουν προβλεφθεί στο ειδικό αποθεματικό.

2. Οι τακτικές κοινωνικές δαπάνες, χωρίς τις έκτακτες δαπάνες Covid, που ήταν συνδεδεμένες με τα διαδοχικά lockdown, είναι επίσης αυξημένες το 2022. Σύμφωνα με τον κοινωνικό προϋπολογισμό, η δαπάνη των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αυξάνεται κατά 759 εκατ. ευρώ, από τα 43,29 δισ. ευρώ το 2021 σε 44,05 δισ. ευρώ το 2022, ενώ οι τακτικές δαπάνες του ΟΠΕΚΑ (εξαιρουμένων των δαπανών Covid, πρόγραμμα “Γέφυρα”), αυξάνονται κατά 155 εκατ. ευρώ.

3. Μ έτρα προστασίας των νοικοκυριών από τις ανατιμήσεις έχουν ήδη ληφθεί (μειώσεις φόρων, έκτακτη βοήθεια στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, ενισχύσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για τους λογαριασμούς ρεύματος, διπλασιασμός του επιδόματος θέρμανσης κ.λπ.) και η κυβέρνηση τονίζει ότι θα συνεχίσει να τα λαμβάνει ανάλογα με την εξέλιξη του φαινομένου.

4. Τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται λόγω της δυναμικής ανάκαμψης που περιλαμβάνεται στο μακροοικονομικό σενάριο. Με βάση τα οικονομικά δεδομένα, όταν αυξάνεται το ΑΕΠ, αυξάνονται καταρχάς οι έμμεσοι φόροι και με χρονική υστέρηση οι άμεσοι φόροι.

ώσεων που έχει η χώρα. Άλλωστε, όπως έχει δηλώσει και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, κοινωνικό μέρισμα δεν μπορεί μια οικονομία να δίνει ενώ έχει έλλειμμα. Μάλιστα, σύμφωνα με τον ίδιο, τα προσεχή χρόνια η χώρα θα πρέπει να ακολουθεί μια συνετή δημοσιονομική πολιτική, δεδομένου ότι από το 2023 ενδέχεται να επανέλθει το Σύμφωνο Σταθερότητας, το οποίο απαιτεί δημοσιονομική πειθαρχία και την παραγωγή πλεονασμάτων. Όσο κι αν έχει ήδη ξεκινήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια συζήτηση περί διατήρησης της ρήτρας διαφυγής και το 2023, οι κανόνες κάποια στιγμή θα επανέλθουν και η Ελλάδα δεν θα πρέπει να υπολείπεται πολύ από τους στόχους. Σταδιακά δε, το χρέος της χώρας θα περάσει από τις χώρες-μέλη που το κατέχουν αυτή τη στιγμή, στις αγορές, από τις οποίες θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να δανειζόμαστε και μάλιστα με ευνοϊκά επιτόκια. Και για να συμβεί αυτό, η δημοσιονομική τάξη είναι απαραίτητη.

Επενδύσεις-ρεκόρ δεκαετίας

Μετά από πολλά χρόνια που οι επενδύσεις στη χώρα μας κυμαίνονταν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, πολύ κάτω από τους μέσους όρους των άλλων χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την περίοδο 2020-2021 εμφανίζεται μια πραγματική ανατροπή. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 3ο τρίμηνο του 2021 η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε αύξηση 18,1% των επενδύσεων σε σχέση με το 2020 και 9% των εξαγωγών αγαθών. Το 2022 προβλέπεται να δαπανηθούν συνολικά μέσω του ΠΔΕ μαζί και με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης 11 δισ. ευρώ: 7,8 δισ. ευρώ από το εθνικό και το συγχρηματοδοτούμενο και 3,2 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει 11 δισ. ευρώ δημόσιες επενδύσεις που δεν είχαν υπάρξει ποτέ τα τελευταία δέκα χρόνια, μαζί φυσικά με τα χρήματα των δανείων που είναι πρόσθετα του Ταμείου Ανάκαμψης που πάνε αποκλειστικά για ιδιωτικές επενδύσεις.

Ταμειακά διαθέσιμα 39 – 40 δις. ευρώ

Μια ακόμα παράμετρος που αποτυπώνει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι το γεγονός ότι τα ταμειακά διαθέσιμα παραμένουν σε ασφαλή επίπεδα (περίπου 39-40 δισ. ευρώ), ενώ η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης με τη βοήθεια των πρόσθετων πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», περιορίζει καθοριστικά τις μακροχρόνιες δημοσιονομικές συνέπειες της πανδημίας, και διασφαλίζει την πορεία αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους, ως ποσοστού του ΑΕΠ, στα αμέσως επόμενα χρόνια. Το γεγονός ότι υπάρχουν ωστόσο υψηλά ταμειακά διαθέσιμα ωστόσο δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε επιπλέον παροχές, δεδομένου του ελλείμματος της οικονομίας, που παραμένει υψηλό, αλλά και των μεγάλων δανειακών υποχρεFINANCE PRO

53

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

INSIGHTS

Οι οικονομικοί διευθυντές αναμένουν αύξηση κόστους και το 2022 Οι πιέσεις κόστους δεν υποχωρούν Οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει. Μάλιστα, η συντριπτική πλειοψηφία (περίπου 80%) των ερωτηθέντων οικονομικών διευθυντών σε τριμηνιαία έρευνα CFO δηλώνει πως επιλέγει την αύξηση των τιμών αντί για την απορρόφηση των αυξήσεων

Ο

ι περισσότεροι οικονομολόγοι, πρόεδροι της Federal Reserve και στελέχη επιχειρήσεων, ήλπιζαν να θέσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό το 2022 αλλά σταδιακά συνειδητοποιούν ότι αυτό αποδεικνύεται ανέφικτο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας CFO του τέταρτου τριμήνου, που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 8 και 19 Νοεμβρίου με 261 έως 292 ερωτηθέντες, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας της Σχολής Επιχειρήσεων Fuqua του Πανεπιστημίου Duke και των Ομο-

σπονδιακών Τραπεζών του Richmond και της Atlanta, οι οικονομικοί διευθυντές αναμένουν ότι οι μεγαλύτερες από τις κανονικές αυξήσεις κόστους που έπληξαν τις επιχειρήσεις τους θα διαρκέσουν άλλους 10 μήνες ή περισσότερο. Συγκεκριμένα, λιγότερο από το 20% των ερωτηθέντων CFO αναμένει ότι οι αυξήσεις κόστους θα μειωθούν εντός 6 μηνών. Αντίθετα, η πλειονότητά τους (60%) εκτιμά ότι οι αυξήσεις κόστους θα διαρκέσουν τουλάχιστον άλλους 10 μήνες, αν όχι μέχρι το 2023. Σχεδόν το

Πόσο καιρό περιμένετε να συνεχιστεί η πλειονότητα των μεγαλύτερων από το κανονικό αυξήσεων κόστους σας; Ποσοστό των Επιχειρήσεων 40

90% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν μεγαλύτερες από τις κανονικές αυξήσεις κόστους -μια απότομη αύξηση από το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Οι οικονομολόγοι είχαν προβλέψει πληθωρισμό πλησιέστερο στο μέσο -περίπου 2,7%- το 2022, από το αναμενόμενο 6,6% στο τέλος του 2021. Οι προβλέψεις για υψηλότερο πληθωρισμό μπορεί να ωθήσουν την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να αυξήσει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια το επόμενο έτος, αντί να περιμένει μέχρι το 2023. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ο οικονομολόγος της Fed της Atlanta, Brent Meyer, δήλωσε: «Οι Οικονομικοί Διευθυντές υποδεικνύουν ότι αυτές οι πιέσεις κόστους δεν υποχωρούν και πιθανότατα θα είναι μαζί μας για κάποιο χρονικό διάστημα».

Πώς οι οικονομικοί διευθυντές διαχειρίζονται το αυξανόμενο κόστος

20

0 Ήδη μειώνεται

1-3 μήνες

4-6 μήνες

Q4 2021 (N=260)

7-9 μήνες

10-12 μήνες

Περισσότερους από 12 μήνες

Αβέβαιο

Q2 2021 (N=265)

Σημείωση: Τα δεδομένα αντικατοπτρίζουν αποτελέσματα για εταιρείες που δήλωσαν ότι έχουν αντιμετωπίσει μεγαλύτερες από τις κανονικές αυξήσεις κόστους. Τα αποτελέσματα της έρευνας του 2ου τριμήνου (21 Ιουνίου και 2 Ιουλίου του 2021) αναπαρίστανται στον πίνακα προς σύγκριση

FINANCE PRO

54

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Για να χειριστούν το αυξανόμενο κόστος, οι CFOs ακολουθούν δύο στρατηγικές. Η συντριπτική πλειονότητα (περίπου το 80%) των επιχειρήσεων μεταφέρει τουλάχιστον ορισμένες από αυτές τις αυξήσεις κόστους στους πελάτες, μέσω υψηλότερων τιμών. Περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων λένε ότι διοχετεύουν εκεί το 76% έως το 100% του υψηλότερου κόστους.

Ένα χαμηλότερο ποσοστό εταιρειών αναφέρει ότι απορροφά αυξήσεις κόστους, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των περιθωρίων κέρδους, της μείωσης του κόστους σε άλλους τομείς, της εξάλειψης ή της αντικατάστασης των προσφορών προϊόντων, της προσθήκης ρητρών έκτακτης ανάγκης στα συμβόλαια και της απόρριψης εργασιών. Οι πιέσεις κόστους και ο πληθωρισμός ήταν η δεύτερη πιο πιεστική ανησυχία μεταξύ των Οικονομικών Διευθυντών το τέταρτο τρίμηνο, ξεπερνώντας τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα της εργασίας. Οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας βρέθηκαν στην τρίτη θέση ενώ λιγότεροι CFOs ανησυχούν για τη ζήτηση των πελατών και τις φορολογικές πολιτικές σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο, πολλές εταιρείες αναμένουν αύξηση της απασχόλησης και των εσόδων το 2021 και το 2022, συνοδευόμενη από συνεχείς αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων.

Η Έρευνα της AICPA επιβεβαιώνει την ανησυχία για τον πληθωρισμό

Τα αποτελέσματα της Έρευνας CFO κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με τα αποτελέσματα της Έρευνας Οικονομικών Προοπτικών της AICPA τέταρτου τριμήνου, που διεξήχθη από τις 26 Οκτωβρίου έως τις 17 Νοεμβρίου με 628 επιβεβαιωμένες απαντήσεις Η έρευνα μεταξύ των ανώτατων εκτελεστικών στελεχών, των ανώτατων οικονομικών στελεχών, των ελεγκτών και άλλων εγκεκριμένων λογιστών κατέληξε στη διαπίστωση ότι ο πληθωρισμός συνιστά την κύρια ανησυχία, υποσκελίζοντας εκείνη της περιορισμένης διαθεσιμότητας ειδικευμένου προσωπικού. Η στενή αγορά εργασίας αναφέρεται ως παράγοντας για την αναμενόμενη αύξηση του κόστους μισθών και παροχών με τους ερωτηθέντες να αναμένουν αύξηση κατά 4,3% τους επόμενους 12 μήνες, που ισοδυναμεί με τον ταχύτερο ρυθμό από πριν FINANCE PRO

55

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

από τη Μεγάλη Ύφεση. Οι προσδοκίες για τα κέρδη των στελεχών πέφτουν επίσης, με τον αναμενόμενο ρυθμό ανάπτυξης για τους επόμενους 12 μήνες να υποχωρεί στο 2,1% από 2,5% το τρίτο τρίμηνο. Από την άλλη πλευρά, οι προβλέψεις για την αύξηση των εσόδων ανέρχονται σε 4,7% από 4,3%, σε τρίμηνο. Και οι δύο έρευνες αποτύπωσαν τη μειωμένη αισιοδοξία για την οικονομία των ΗΠΑ. Όταν ζητήθηκε από τους οικονομικούς διευθυντές να κατατάξουν την αισιοδοξία για τη συνολική οικονομία των ΗΠΑ σε μια κλίμακα από το 0 έως το 100, εκείνοι κατέταξαν την αισιοδοξία τους στο 60,3, ελάχιστα υψηλότερη από το 59,9 του τρίτου τριμήνου και κάτω από 69 του Ιουνίου. Μόνο το 41% των στελεχών επιχειρήσεων που ρωτήθηκαν από την AICPA εξέφρασαν αισιοδοξία για την οικονομία των ΗΠΑ τους επόμενους 12 μήνες, από 51% το περασμένο τρίμηνο και 70% το δεύτερο τρίμηνο.

EXPERT VIEW

Της ΜΙ Λ ΕΝΑ Σ Π Α ΝΑ ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ, Υπεύθυ νης Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων της ΕΣΕΕ

Data Governance: η διακυβέρνηση μιας πλουτοπαραγωγικής πηγής Τα data αποτελούν μια από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές στην ψηφιακή εποχή

Τ

ο Συμβούλιο Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ- ΗΠΑ (TTC) αποτελεί ένα από τα αποτελέσματα της επανέναρξης της διατλαντικής συνεργασίας. Κεντρικός στόχος του η αντιμετώπιση της Κίνας ως ψηφιακής υπερδύναμης.

To TTC στοχεύει στην εμβάθυνση των σχέσεων ΕΕ-ΗΠΑ στο εμπόριο και τις επενδύσεις μέσα από τη διατλαντική συνεργασία σε βασικές πολιτικές για την τεχνολογία, την ψηφιακή πολιτική και τις ψηφιακές εφοδιαστικές αλυσίδες1. Ειδικότερα, η διατλαντική συνεργασία θα εστιάσει σε ένα πλαίσιο κοινών αρχών για την ανάπτυξη και τη χρήση ενός ανθρωποκεντρικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης, τον καθορισμό της ευθύνης των διαδικτυακών πλατφορμών, τη διακυβέρνηση των δεδομένων, την ανθεκτικότητα των ψηφιακών αλυσίδων εφοδιασμού και την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Η συνεργασία αυτή αναμένεται να συμβάλει και στον ευρύτερο διάλογο για την πολιτική ανταγωνισμού σε ζητήματα τεχνολογίας. Η προσέγγιση, ωστόσο, στο ζήτημα της διακυβέρνησης των δεδομένων, που διατρέχει αναπόδραστα το σύνολο του πλαισίου της διατλαντικής συνεργασίας ίσως κρίνει και την έκβασή της. Τα data αποτελούν μια από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές στην ψηφιακή εποχή και στο πεδίο αυτό ΕΕ και ΗΠΑ φαίνεται να έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Αντανακλώνται, άλλωστε, και στις μακροχρόνιες διαφορές στην κουλτούρα των εταίρων όσον αφορά στις ρυθμιστικές στρατηγικές και τον τρόπο που αυτές υπερασπίζονται τόσο τις δημοκρατικές αρχές και αξίες στο Διαδίκτυο, όσο και τον υγιή ανταγωνισμό. Μια σειρά γεγονότων, όπως η υπόθεση Facebook-Cambridge Analytica, η μονοπωλιακή και χωρίς φρένο εξουσία που έχουν αναπτύξει οι μεγάλες πλατφόρμες, και που πλέον φαίνεται να συνασπίζονται σιωπηρά δημιουργώντας άτυπα «ψηφιακά καρτέλ», έως την εισβολή στο Καπιτώλιο μετά από τις σχετικές εκκλήσεις του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο Twitter, αναδεικνύουν την ολιγωρία των ΗΠΑ να βρει μια «χρυσή τομή» ανάμεσα στην προσέγγιση του laissez-faire και την προσέγγιση της παρέμβασης. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα τελευταία FINANCE PRO

56

χρόνια έχει εστιάσει την προσοχή της στη λεγόμενη δραστηριότητα «gatekeeping» από τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, θίγοντας ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων που εντάσσονται στον ευρύτερο προβληματισμό για την ψηφιακή οικονομία, τη διακυβέρνηση των δεδομένων και την αυξανόμενη επιρροή που έχουν οι πολύ μεγάλες πλατφόρμες στον δημόσιο βίο. Δεδομένου μάλιστα ότι η Ευρώπη είναι σε μια διαδικασία ψηφιοποίησης των πάντων, από τα συστήματα κινητικότητας και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας έως τη γεωργία και τα συστήματα υγείας, ο τρόπος διακυβέρνησης των δεδομένων έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ψηφιακής Οικονομίας της Microsoft, Jeremy Rollison σε άρθρο του αναφέρει ότι μέχρι το τέλος του 2021, περίπου το 60% του παγκόσμιου ΑΕΠ θα έχει ψηφιοποιηθεί, υποστηρίζοντας την ανάγκη των απρόσκοπτων διασυνοριακών ροών των δεδομένων προς όφελος της ενίσχυσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας . Στο πλαίσιο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη ότι στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο που ζούμε η διεθνής συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας, έχει νόημα που ανοίγει ο διάλογος για τη διακυβέρνηση των δεδομένων (προσωπικών και βιομηχανικών). Και τούτο διότι τα δεδομένα πλέον είναι αγαθά που συλλέγονται και πωλούνται σε όλο τον κόσμο, τη στιγμή που η αγορά δεδομένων μοιάζει αδιαφανής. Μένει, λοιπόν, να επιβεβαιωθεί πως και τα δύο μέρη, οι δύο εταίροι θα καταφέρουν να ισορροπήσουν σε μια «χρυσή τομή». Εκεί όπου η ρυθμιστική παρέμβαση στη διακυβέρνηση δεδομένων δεν θα στέκεται εμπόδιο στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά θα ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη τόσο στην αγορά των δεδομένων όσο και στο ίδιο το Διαδίκτυο

1. F actsheet (2021), EU-US Relations.

EU-US Trade and Technology Council https://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2021/june/tradoc_159642.pdf 2. J eremy Rollison (2021), Data: The key to success in the digital age https://www.amchameu.eu/blog/data-key-success-digital-age

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Του Π Α ΝΑ ΓΙΩΤΗ Λ Ι Α ΡΓΚΟΒΑ, Πρόεδρος του ΚΕΠΕ και του Εθνικού Συ μβουλίου Παραγωγικότητας, Καθηγητής Πανεπισ τημίου Πελοπον νήσου

Η ελληνική οικονομία και οι προοπτικές της Η Ελλάδα παρουσίασε την καλύτερη επίδοση στην Ευρωζώνη σε επίπεδο 3μήνου

Μ

ετά από μία δραματική ύφεση της τάξεως του 9,0% το 2020, η ελληνική οικονομία παρουσιάζει μια σημαντική ανάκαμψη “τύπου V”. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα παρουσίασε την καλύτερη επίδοση στην Ευρωζώνη σε επίπεδο 3μήνου, και τη δεύτερη καλύτερη σε επίπεδο 9μήνου, σε ετήσια βάση. Συγκεκριμένα, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε, το 3ο τρίμηνο του 2021, κατά 13,4% σε ετήσια βάση, με αποτέλεσμα ο ρυθμός μεγέθυνσης για το 9μηνο να υπερβαίνει το 9,3%. Την ίδια περίοδο, ο μέσος όρος της ευρωζώνης διαμορφώθηκε πολύ χαμηλότερα, στο 3,9% το 3ο τρίμηνο και στο 5,7% το 9μηνο του 2021. Το ΑΕΠ της χώρας μας, το 3ο τρίμηνο, διαμορφώθηκε στα 46,4 δισ. ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη εγχώρια επίδοση, την τελευταία δεκαετία. Ουσιαστικά αυτό που βλέπουμε είναι μια επαλήθευση της θεωρίας του ελατηρίου. Και δεν είναι μόνο τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου που επαληθεύουν την εκτίμηση αυτή. Είναι και οι εκτιμήσεις των ξένων και εγχώριων οίκων και επενδυτικών τραπεζών που ανεβάζουν τον πήχη της ανάπτυξης για το 2021 γύρω στο 8%, αρκετά υψηλότερα από το αναθεωρημένο 6,9% της κυβέρνησης: στο 8,5% η Εθνική Τράπεζα, στο 7,8% η UBS, η Oxford Analytics και η Moody’s Analytics,στο 7,9% το ΚΕΠΕ, στο 8% το ΙΟΒΕ, στο 8,5% η Capital Economics και στο 8,6% η Scope Ratings. Είναι πλέον προφανές ότι η κρατική στήριξη των περίπου 40 δισ. ευρώ διέσωσε την παραγωγική βάση της οικονομίας, αύξησε σημαντικά τις καταθέσεις και συγκράτησε την ανεργία στο 13,9% τον Αύγουστο 2021, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο 11 ετών. Στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης συνεισέφεραν (κατά το πρώτο ενεάμηνο), οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, η δημόσια κατανάλωση, οι εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών και η ιδιωτική κατανάλωση με κύριο εκφραστή τον τουρισμό. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έξαρση διαφόρων επιχειρηματικών συμφωνιών και επενδύσεων όπως αυτή της Digital Realty, της Pfizer, της CISCO και του ναυπηγικού ομίλου Fincantieri. Ουσιαστικά, αυτό που παραFINANCE PRO

57

τηρείται είναι ότι τα επενδυτικά κεφάλαια αναζητούν μια θέση στην ελληνική αγορά, ακριβώς γιατί βλέπουν ότι το επόμενο διάστημα προβλέπεται πολύ θετικό. Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνεται και από τις επιτυχημένες διαδικασίες πώλησης του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών στην Itaglas έναντι 733 εκατ. ευρώ, την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού στην κοινοπραξία ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ-Egis Projects για 35 χρόνια για συνολικό όφελος 2,8 δισ. ευρώ και την εξαγορά του 49% της ΔΕΔΔΗΕ από την Macquarie έναντι 2,1 δισ. ευρώ. Η ισχυρή ανάκαμψη δεν κινδυνεύει από την έξαρση της ακρίβειας που παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα σε πολλά αγαθά, π.χ. στην ενέργεια (φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός, πετρέλαιο) στις μεταφορές και στις πρώτες ύλες. Μπορεί αυτή να δημιουργεί αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά αλλά όλες οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η επάνοδος του πληθωρισμού συνιστά ένα προσωρινό φαινόμενο που οφείλεται στην ταχύτερη προσαρμογή της ζήτησης σε σχέση με την προσφορά σε μία μεταπανδημική κανονικότητα, και όχι μία δομική αλλαγή με μονιμότερα χαρακτηριστικά που συνδέεται με την ακολουθούμενη επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική σε διεθνές επίπεδο. Δηλαδή, οι πληθωριστικές πιέσεις που παρατηρούνται διεθνώς, οφείλονται σε πολλούς και διαφορετικούς συγκυριακούς παράγοντες που όλοι όμως, εμφανίστηκαν στην τρέχουσα συγκυρία, οι οποίοι, σταδιακά θα φθίνουν. Με βάση αυτό το σκεπτικό, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας για το 2022 διαγράφονται ιδιαίτερα ευοίωνες.

Η ισχυρή ανάκαμψη δεν κινδυνεύει από την έξαρση της ακρίβειας ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

CFO C A R E ER M A NAGE M EN T

Του ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟY Κ Υ ΡΊΤΣΗ, Ιδρυ τή της StudySmar t

Επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ''mindset " για το ESG Ένα προσεκτικά καταρτισμένο σχέδιο εκπαίδευσης είναι απαραίτητο

Μ

ία σημαντική ανησυχία στα τέλη του 21 - αρχές του 22 είναι η εκπαίδευση επαγγελματιών σχετικά με το ESG - το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Εταιρική Διακυβέρνηση - για την ανάπτυξη ESG mindset. Αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνει γρήγορα και δεν είναι δυνατόν να αφεθεί απλώς σε μερικές εκπαιδευτικές συνεδρίες. Είναι ένα σοβαρό θέμα. Είναι επιβεβλημένη η ενασχόληση με το ESG με ένα ολιστικό τρόπο, ένα τρόπο που καλύπτει όλες τις πλευρές ενός οργανισμού και που εμβαθύνει καθώς οι εργαζόμενοι χρειάζεται να αντιληφθούν τους κινδύνους, τις ιδιαιτερότητες και το γεγονός ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη όλη η εφοδιαστική αλυσίδα. Κάθε τμήμα ενός οργανισμού μπορεί να επηρεαστεί και εάν οι επαγγελματίες δεν έχουν την ικανότητα να αντιληφθούν και να κατανοήσουν με ποιο τρόπο και τους ενεχόμενους κινδύνους, ο οργανισμός μπορεί να εκτεθεί σημαντικά. Αλήθεια, πόσοι από μας γνωρίζουν το αποτύπωμα του οργανισμού μας;...

Από την CSR στο ESG

Στις περισσότερες περιπτώσεις στη διάρκεια των προηγούμενων ετών όταν ο όρος " Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη" (CSR) ήταν πιο δημοφιλής, δεν καλύπτονταν τομείς ως αντικείμενο εκπαίδευσης για τη δημιουργία mindset για επαγγελματίες. Ήταν κάτι με το οποίο λίγοι μόνο ασχολούνταν, μερικές φορές κατευθυνόμενοι από το τμήμα HR και δεν αποτελούσε σημαντικό τομέα εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος. Η δημιουργία mindset μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με ένα προσεκτικά καταρτισμένο σχέδιο εκπαίδευσης για ESG που καλύπτει κάθε άτομο και τμήμα ενός οργανισμού και με ειδικούς του χώρου. Κατανοώντας τις ιδιαιτερότητες της εφοδιαστικής αλυσίδας, ο ρόλος μας στην κατανόηση των σημείων που τα πράγματα μπορούν να πάνε λάθος και τι "εμείς μπορούμε να κάνουμε" ως επαγγελματίες στους τομείς του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της διακυβέρνησης είναι υψίστης σημασίας. Σκεφθείτε την αξιακή αλυσίδα μιας εταιρείας όπου όλα τα τμήματα χρειάζεται να συντονιστούν και να προστατέψουν το ένα το άλλο (δηλ. προμήθειες, επιχειρηματικές δραστηριότητες, HR, μάρκετινγκ κλπ).

FINANCE PRO

58

Δίνοντας τον τόνο στα ανώτερα στελέχη

Ο ρόλος του διοικητικού συμβουλίου είναι επίσης κρίσιμης σημασίας για να γίνει αυτό. Δίνοντας τον τόνο στα ανώτερα στελέχη, ειδικά σε τομείς Διακυβέρνησης είναι υψίστης σημασίας. Παραθέτοντας απόσπασμα από μία έκθεση της PwC (2021), περιβαλλοντικά θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και κοινωνικά θέματα όπως η φυλετική αδικία και ανισότητα μπορούν να επηρεάσουν το κόστος κεφαλαίου μιας εταιρείας, μακροπρόθεσμες προσδοκίες ανάπτυξης, και τελικά, τη βιωσιμότητά της. Το γεγονός ότι το ESG αναμένεται να επεκταθεί και σε μη εισηγμένες εταιρείες καθιστά το θέμα σημαντικότερο για όλους. Η αυξημένη δημοσιοποίηση θεμάτων ESG είναι μια τάση που πρόκειται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια καθώς οι ρυθμιστικοί φορείς ανταποκρίνονται σε αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την επίπτωση περιβαλλοντικών και κοινωνικών θεμάτων στις δραστηριότητες και την απόδοση επιχειρήσεων. Ποιοι τομείς είναι οι πιο σημαντικοί; Η κλιματική αλλαγή; Οι κοινωνικές επιπτώσεις; Θέματα οικονομικού εγκλήματος; Όλοι είναι εξίσου σημαντικοί και αυτό ενισχύει το επιχείρημα για μια ολιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση επαγγελματιών και τη δημιουργία mindset για ESG. Το ESG mindset απαιτεί μια αλλαγή κουλτούρας στην εταιρεία και άμεσης κατανόησης του αποτυπώματός μας με μετρήσιμο τρόπο σε όλους τους τομείς της εφοδιαστικής αλυσίδας μας. Αλήθεια, πόσο έτοιμοι νιώθετε στο θέμα του ESG;

Η αυξημένη δημοσιοποίηση θεμάτων ESG είναι μια τάση που πρόκειται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Νέο διμηνιαίο περιοδικό για την κουλτούρα της βιώσιμης και υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων

●

Παρουσιάζει τις σημαντικότερες εξελίξεις σε επιχειρηματικό και πολιτικό επίπεδο στην Ελλάδα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς

●

Προβάλλει τις βέλτιστες πρακτικές ελληνικών επιχειρήσεων και οργανισμών στα πεδία ESG, SDG, CSR και Sustainable Business & Financing

●

Δίνει βήμα σε ειδικούς, στελέχη επιχειρήσεων και θεσμικούς εκπροσώπους που συμβάλλουν στην πρόοδο του ελληνικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος

●

Αποτελεί μια κοινότητα, ένα μοναδικό σημείο συνάντησης όλων όσοι συνεργάζονται για το βιώσιμο επιχειρείν

Μάθετε περισσότερα:

https://esgplus.gr/

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣOΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ: Κωνσταντίνος Ραμπίδης, T.: 210 6617777 (ext. 309), E: krambidis@boussias.com

Στην οδήγηση

όλα.

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α

Γ Ι Α

Τ Ο

Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν

Ε Γ Γ Υ Η Μ Ε Ν Η

Π Ο Ι Ο Τ Η Τ Α

ΕΛΕΥΘΕΡΗ

∆ΙΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ∆ΑΚΤΥΛΙΟ

Με Fisikon µπορείς και να τα όλα! Φυσική εξέλιξη

Φθηνότερο έως και 65%

από τα άλλα συµβατικά καύσιµα

Πιο φιλικό στο περιβάλλον, καθώς περιορίζει δραστικά τους ρύπους Εγγυηµένη ποιότητα καυσίµου

www.fisikon.gr