Finance Pro Τεύχος 13 by BOUSSIAS

013 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Η ψηφιοποίηση της οικονομικής διεύθυνσης είναι βασική μας προτεραιότητα Αριστείδης Ζέρβας KLEEMANN GROUP CFO

Διονύσης Διαμαντόπουλος: Το CCH Tagetik βοηθά τους CFOs να ξεπεράσουν τις τρέχουσες προκλήσεις

Γιώργος Φιλιόπουλος: Η Ελλάδα είναι ελκυστικός προορισμός για τους επενδυτές

Στην οδήγηση

όλα.

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α

Γ Ι Α

Τ Ο

Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν

Ε Γ Γ Υ Η Μ Ε Ν Η

Π Ο Ι Ο Τ Η Τ Α

ΕΛΕΥΘΕΡΗ

∆ΙΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ∆ΑΚΤΥΛΙΟ

Με Fisikon µπορείς και να τα όλα! Φυσική εξέλιξη

Φθηνότερο έως και 65%

από τα άλλα συµβατικά καύσιµα

Πιο φιλικό στο περιβάλλον, καθώς περιορίζει δραστικά τους ρύπους Εγγυηµένη ποιότητα καυσίµου

www.fisikon.gr

ΠΕΡΙΕ ΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης vkafiris@boussias.com AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Κατερίνα Τσιτούρα ΕΞΩΤΕΡΙΚΟI ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Κώστας Κετσιετζής, Βάιος Κρόκος ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

6 16 20

26 42 52

Νένα Γιαννακίδου

News & updates

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

ΚΕΠΕ: Ανάπτυξη 5,2% της ελληνικής οικονομίας για το α΄ 6μηνο του 2022

Κωνσταντίνος Ραμπίδης krambidis@boussias.com CREATIVE DIRECTOR

Γιώργος Τριχιάς

Cover story

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Αριστείδης Ζέρβας, KLEEMANN GROUP CFO: Η ψηφιοποίηση της οικονομικής διεύθυνσης είναι βασική μας προτεραιότητα

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Financial Files

Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com

Αλέξανδρος Καρβουτζής

Τ ο μέλλον στην μηχανογράφηση: Σύγχρονες λύσεις ERP & RPA n B udgeting & Business Planning στη σκιά της πανδημίας n Κ οινωνικά Βιώσιμο Φορολογικό σύστημα: Ουτοπία ή εφικτός στόχος; n Γ υναίκες σε θέση ευθύνης: Αφήνοντας πίσω τις στενές γόβες των στερεοτύπων n Ε πιτόκιο δανείων και κριτήρια επιλεξιμότητας δίνουν τον ρυθμό n

Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK

www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ

Ρίτα Κανδάκη

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Pressious Arvanitidis

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Presstime

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

Back cover story Διονύσης Διαμαντόπουλος, Partner, Consulting, KPMG στην Ελλάδα: Το CCH Tagetik βοηθά τους CFOs να ξεπεράσουν τις τρέχουσες προκλήσεις

Interview Γιώργος Φιλιόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Enterprise Greece: Η Ελλάδα είναι ελκυστικός προορισμός για τους επενδυτές

Interview Μιχάλης Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών, ΔΕΔΔΗΕ: Ο σύγχρονος CFO δημιουργεί επιχειρηματική αξία και είναι καταλύτης υλοποίησης στρατηγικής FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Κ. Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Κατερίνα Πολυμερίδου

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778,

www.boussias.com ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ: €99

Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ: 210184 ISSN: 2732-7159

EDITORIAL Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Η Ισχυρή δυναμική της ελληνικής οικονομίας αλλά μετ' εμποδίων

FINANCE PRO

επάνοδος στην κανονικότητα δεν είναι απλή υπόθεση, όπως δείχνουν οι εξελίξεις. Η συνεχιζόμενη κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι ελλείψεις σε πρώτες ύλες, η άνοδος των τιμών στην ενέργεια, αλλά και ο φόβος για ενδεχόμενες παραλλαγές του νέου ιού έχουν συμβάλλει σημαντικά στην άνοδο του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ. Τις αβεβαιότητες για την ελληνική οικονομία ενισχύει και η μεγάλη ένταση που υπάρχει αυτή την εποχή στην Ουκρανία. Επί εβδομάδες ακούμε πως θα υπάρξει γενικευμένη σύρραξη και, όπως είναι λογικό, υπάρχει ένταση σε πολιτικό αλλά και σε οικονομικό επίπεδο, καθώς μια τέτοια ενδεχόμενη εξέλιξη θα έχει παγκόσμιες επιπτώσεις. Παρόλα αυτά, όλες οι προβλέψεις μιλούν για ισχυρή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το 2021 θα κλείσει με ανάπτυξη 8,6% για την ελληνική οικονομία, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2022 θα εμφανίσει αύξηση του ΑΕΠ κατά 5,2%. Το ΚΕΠΕ, ωστόσο, τονίζει πως η παράταση της πανδημίας εξακολουθεί να δυσχεραίνει τη διεξαγωγή προβλέψεων για τη βραχυπρόθεσμη πορεία του ΑΕΠ, τόσο εξαιτίας της απορρέουσας αβεβαιότητας όσο και των συνεχών εναλλαγών μεταξύ περιόδων λήψης έκτακτων περιοριστικών μέτρων και περιόδων τμηματικής και μερικής άρσης αυτών. Στο Finance Pro φιλοξενούμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του Γενικού Διευθυντή του ΙΟΒΕ και Καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκου Βέττα, στο οποίο αναφέρεται πως ελληνική οικονομία εισέρχεται στη νέα χρονιά με δυναμική που δημιουργεί υψηλές προσδοκίες. Ο ρυθμός μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται στην περιοχή του 4,5-5%, αλλά παρά τη θετική δυναμική υπάρχουν ισχυροί λόγοι ανησυχίας και εγρήγορσης. Οι δημοσιονομικές εξελίξεις και η εξέλιξη της χρηματοδότησης της χώρας από το εξωτερικό είναι δύο πεδία που προκαλούν ανησυχία. Κατά τα λοιπά, ο Αριστείδης Ζέρβας, CFO της KLEEMANN, μας μιλά για τον ρόλο της οικονομικής διεύθυνσης στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο και για την εξέλιξή της με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας και των ψηφιακών εργαλείων. Ο Διονύσης Διαμαντόπουλος, Partner, Consulting KPMG στην Ελλάδα, εξηγεί πώς η εφαρμογή CCH Tagetik που προσφέρει η KPMG συμβάλλει καθοριστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομικής διεύθυνσης. Ο Γιώργος Φιλιόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Enterprise Greece, εξηγεί στο περιοδικό μας τους λόγους που καθιστούν την Ελλάδα ελκυστικό προορισμό για τους επενδυτές, αλλά και πώς ο οργανισμός προωθεί τις ελληνικές εξαγωγές. Μιλάμε επίσης για το μέλλον στη μηχανογράφηση και τις σύγχρονες λύσεις ERP & RPA, δίνοντας τον λόγο στα στελέχη των κορυφαίων ελληνικών εταιρειών ανάπτυξης επιχειρηματικού λογισμικού. Στις σελίδες του Finance Pro θα βρείτε επίσης θέματα για το Budgeting & Business Planning, για ένα Κοινωνικά Βιώσιμο Φορολογικό σύστημα, για τις γυναίκες σε θέση ευθύνης, αλλά και για τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Φιλοξενούμε επίσης τον Μιχάλη Παπαδόπουλο, Γενικό Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών του ΔΕΔΔΗΕ, ενδιαφέρουσα αρθρογραφία και πολλά insights. Καλή ανάγνωση.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Ένα έτος κυκλοφορίας και συνεχίζουμε δυναμικά! Ενημερώνουμε το σύγχρονο Οικονομικό Στέλεχος. Συνομιλούμε με τους πρωταγωνιστές. Καταγράφουμε τις εξελίξεις και αναλύουμε τις τάσεις που διαμορφώνουν την οικονομική λειτουργία οργανισμών και επιχειρήσεων. ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΑΔΕΙΞΕΙ ΤΟ FINANCEPRO ΤΟ 2022 •

Το Automation στην υπηρεσία του Λογιστηρίου και του Οικονομικού Τμήματος

•

Οι κανονιστικές εξελίξεις στις Ηλεκτρονικές Πληρωμές και οι λύσεις

•

Συγχωνεύσεις & Εξαγορές: η παρακαταθήκη του ρεκόρ που σημειώθηκε το 2021

•

Η Οικονομική Αναφορά ως εργαλείο ανάπτυξης και βιωσιμότητας

•

Business Intelligence: απαραίτητο εργαλείο για τον σύγχρονο CFO

•

Το Factoring ως λύση στην είσπραξη απαιτήσεων

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΤΕ Σ Η Μ Ε ΡΑ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΑΣ www.financepro.gr/subscribe ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Δημοσθένους T.: 210 6617 777 (Εσωτ. 137), Μ.: 693 672 2948 Ε.: gdimosthenous@boussias.com

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Κωνσταντίνος Ραμπίδης T.: 210 6617 777 (Εσωτ. 309), Μ.: 697 458 7294 Ε.: krambidis@boussias.com

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Ιωάννα Παχή Τ.: 210 661 7777 (Εσωτ. 191), Ε.: ipahi@boussias.com

N E WS & U PDAT E S

ΚΕΠΕ: Ανάπτυξη 5,2% της ελληνικής οικονομίας για το α΄ 6μηνο του 2022

ο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών εκτιμά πως η ελληνική οικονομία θα κλείσει το 2021 με ανάπτυξη 8,6% και το πρώτο εξάμηνο του 2022 με αύξηση του ΑΕΠ κατά 5,2%,. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ για το σύνολο του 2021 και ο μέσος ρυθμός μεταβολής για το δεύτερο εξάμηνο του 2021 θα αγγίξουν το 8,6% και 9,9%, αντίστοιχα, όπως προβλέπει το υπόδειγμα παραγόντων του ΚΕΠΕ για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Οι προβλέψεις αυτές ενσωματώνουν τα επίσημα δημοσιευμένα (προσωρινά) στοιχεία για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2021, καθώς και την εκτίμηση ρυθμού μεταβολής 6,4% για το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Για το πρώτο εξάμηνο του 2022, ο προβλεπόμενος ρυθμός μεταβολής διαμορφώνεται στο 5,2%, στη βάση των εκτιμώμενων ποσοστιαίων μεταβολών 7% και 3,5% για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του 2022, αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένες προβλέψεις σηματοδοτούν την ανάκαμψη της οικονομίας και κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021 ενώ οι παρεχόμενες εκτιμήσεις για το πρώτο εξάμηνο του 2022 αντανακλούν τη συνολική ανάκαμψη της οικονομίας από την κρίση της πανδημίας και μία πορεία ανάπτυξης, αν και με μια υποχώρηση του ρυθμού της στο δεύτερο τρίμηνο του 2022.

Επιχειρήσεις: Όπλο ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας η παράδοση Στη διαδικτυακή ημερίδα «Παράδοση και Καινοτομία σε έναν Ψηφιακό Κόσμο» παρουσιάστηκαν τα ευρήματα της εφαρμοσμένης έρευνας με τίτλο «Η Δημιουργική Παράδοση ως Πηγή Ανταγωνιστικότητας και Καινοτομίας», η οποία πραγματοποιήθηκε από τον ΣΕΒ και το Alba Graduate Business School, The American College of Greece, καθώς και η νέα ερευνητική ατζέντα του Κέντρου Αριστείας ΣΕΒ στη Δημιουργική Ηγεσία για το 2022. Σκοπός της ερευνητικής μελέτης, που ακολουθήσε την ποιοτική μεθοδολογική προσέγγιση με δείγμα από 30 διαφορετικές επιχειρήσεις, ήταν η καταγραφή και η ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών με τις οποίες οι ελληνικές επιχειρήσεις αξιοποιούν δημιουργικά την παράδοση ως πηγή ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας. Στο επίκεντρο της ερευνητικής ατζέντας του Κέντρου για το 2022 βρίσκεται η κατανόηση των ολοένα και συχνότερων ανατροπών και η αφομοίωσή τους στην οργάνωση της εργασίας και τη λειτουργία των οργανισμών. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Γιάννης Δελής, COO Merchant Services, Euronet Worldwide, ο Γιάννης Παπίδης, Chief Technology and Business Change Officer της Dixons South - East Europe, ο Γιάννης Παράσχος, Διευθυντής Πληροφορικής του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και ο Βασίλης Τραπεζάνογλου, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Viva Bank και Ιδρυτής και Δ/νων Σύμβουλος της DISC ΑΕ. Τη νέα χρονιά, ο Αναπληρωτής Καθηγητής ψηφιακού επιχειρείν στο Alba Graduate Business School, The American College of Greece, Νίκος Μυλωνόπουλος αναλαμβάνει τη θέση του Διευθυντή στο Κέντρο Αριστείας ΣΕΒ στη Δημιουργική Ηγεσία.

BLOOMBERG: ΒΟΥΤΙΑ ΣΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Σύμφωνα με το Bloomberg, τα κέρδη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας περιορίστηκαν σε μόλις 192 εκατ. ευρώ το 2021 ενώ το 2020 ήταν στο 1,6 δισ. Ευρώ. Οι προβλέψεις έναντι κινδύνου ύψους 610 εκατ. ευρώ στις οποίες προέβη η τράπεζα, όπως και τα χαμηλότερα έσοδα που είχε από συναλλαγματικά διαθέσιμα και τίτλους που αγόρασε στο πλαίσιο της άκρως αναπτυξιακής νομισματικής πολιτικής συνιστούν τις κύριες αιτίες. Τα έσοδα για το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων αξίας 1,85 τρισ. ευρώ που υιοθέτησε η τράπεζα στο πρώτο κύμα πανδημίας το 2020 για να περιορίσει τον οικονομικό αντίκτυπό της λόγω των αρνητικών επιτοκίων περιορίστηκαν σε 252 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος, λόγω της σημαντικής υποχώρησης στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων. Η ΕΚΤ έχει αποφασίσει την απόσυρση μέρους των μέτρων έκτακτης ανάγκης και τον τερματισμό του έκτακτου προγράμματος κατά της πανδημίας στα τέλη Μαρτίου. Το παλαιότερο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων εξακολουθεί να υφίσταται παράλληλα με το PEPP, με μηνιαίο ρυθμό αγορών τα 20 δισ. ευρώ. FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ΕΚΤ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: ΜΙΑ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Η Εύη Σαχίνη, Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και ο Παντελής Τζωρτζάκης, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) και Εκτελεστικό Μέλος υπέγραψαν Μνημόνιο συνεργασίας προκειμένου να διερευνήσουν από κοινού συμπράξεις που αφορούν τη συμμετοχή επιχειρήσεων σε δράσεις δικτύωσης και εξωστρέφειας και τη στήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Η διαμόρφωση των προϋποθέσεων επιτάχυνσης συνεργασιών ελληνικών εταιρειών για τη δημιουργία διεθνών ανταγωνιστικών σχημάτων με βάση τη γνώση της αγοράς του ΕΚΤ αποτελεί κύριο ζητούμενο ενώ θα υπάρξουν δράσεις ενημέρωσης και συμβουλευτικής καθοδήγησης επιχειρήσεων για εγχώρια και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία και υποστήριξη για την αξιοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων. Εξετάζεται η διαμόρφωση κοινής διαγνωστικής μεθοδολογίας και εργαλείων αξιολόγησης του τεχνολογικού και καινοτομικού επιπέδου των ελληνικών επιχειρήσεων.

FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Logistics Innovation

N E WS & U PDAT E S

Ελληνικές τράπεζες και Όμιλος ΕΤΕπ: 6,5 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τον COVID-19 Η συνεργασία των συστημικών τραπεζών της χώρας και του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στο πλαίσιο του νέου Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων θα προσφέρει μια ανάσα σε επιχειρήσεις και επιχειρηματίες σε ολόκληρη την Ελλάδα που έχουν πληγεί από την πανδημία COVID-19, καθώς θα αποκτήσουν πρόσβαση σε ποσό χρηματοδότησης-ορόσημο ύψους 6,5 δισ. ευρώ ως απόρροια της συνεργασίας των συστημικών τραπεζών της χώρας και του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στο πλαίσιο του νέου Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων. Εγγυήσεις συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ που παρέχονται από τον Όμιλο της ΕΤΕπ στις τράπεζες Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς θα συμβάλλουν στην ανάκαμψη εταιρειών με βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια. Ουσιαστικά, πρόκειται για τις πρώτες συμβάσεις εγγυήσεων της ΕΤΕπ στην Ελλάδα και τις πρώτες συναλλαγές μέσω τραπεζών που εστιάζουν στην ενίσχυση της πρόσβασης μεγάλων εταιρειών σε χρηματοδότηση. Στην πρωτοβουλία περιλαμ-

βάνεται η πρώτη συνθετική τιτλοποίηση στην Ελλάδα, στην οποία συμμετέχει ο Όμιλος ΕΤΕπ, ενισχύοντας περισσότερο την ελληνική αγορά τιτλοποίησεων. «Το Πανευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων εξασφαλίζει νέες επενδύσεις από εταιρείες σε ολόκληρη την Ελλάδα και στηρίζει επιχειρηματικές δραστηριότητες σε τομείς που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19. Η Ελλάδα είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος αποδέκτης κεφαλαίων του Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων, σε απόλυτους όρους, και ο τρίτος, σε σχετικούς όρους, μεταξύ όλων των κρατών-μελών της ΕΕ», δήλωσε ο Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Οικονομικών και Διοικητής της ΕΤΕπ.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΕΠΙΜΕΛΗΤΉΡΙΟ ΕΛΛΆΔΑΣ: ΟΙ ΠΡΟΤΆΣΕΙΣ ΣΤΉΡΙΞΗΣ ΤΩΝ ΜμΕ

o Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος με το δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 10-02-2022 καταθέτει στον δημόσιο διάλογο προς την πολιτεία και τις τράπεζες προτάσεις στήριξης της ελληνικής οικονομίας και ανακούφισης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αρχικά, επισημαίνεται η ανάγκη επανεκκίνησης των χρηματοδοτήσεων των πολιτών και των ΜμΕ, με χαμηλότερα επιτόκια. Επιπλέον, υπογραμμίζεται

η ανάγκη εξέτασης του καθεστώτος των μικροχρηματοδοτήσεων υπό το πρίσμα του Ν. 4701/2020 και η ενίσχυσή του, στον τομέα της χορήγησης νέων δανείων προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και ΜμΕ. Ακόμη, όπως τονίζεται, απαιτείται άμεση εφαρμογή του νομοσχεδίου «Κίνητρα Ανάπτυξης Επιχειρήσεων», που εξετάζει φορολογικά κίνητρα, για τη διευκόλυνση των συνενώσεων, των πάσης φύσεως εταιρικών μετασχηματισμών και συνεργασιών των μικρών και μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον εταιρικό νόμο για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς. Επισημαίνεται η Ιδιαίτερη προσοχή που πρέπει να δοθεί στην ιδιομορφία των ελληνικών ΜμΕ, που δεν πληρούν τα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια για χρηματοδότηση, εξαιτίας του μεγέθους τους, FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

τόσο από την πλευρά εργαζομένων όσο και από την πλευρά του τζίρου. Όπως αναφέρεται, η φερεγγυότητα των ελληνικών επιχειρήσεων συνιστά το μεγαλύτερο πρόβλημα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ενώ ο πτωχευτικός νόμος είναι αναμφίβολα ένα εργαλείο στα χέρια των τραπεζών και της Πολιτείας. Προτείνεται η δημιουργία ενός νέου προγράμματος κάλυψης πάγιων δαπανών, με στόχο τον περιορισμό της ραγδαίας αύξησης της ενεργειακής δαπάνης των επιχειρήσεων. Τέλος, το ΟΕΕ, προκρίνει να εξεταστεί η συμμετοχή του, τόσο στο στάδιο της προετοιμασίας των προτάσεων, που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης (RRF), όσο και στο στάδιο της υλοποίησης και της αξιολόγησης.

Οι βέλτιστες πρακτικές σε συγχωνεύσεις και εξαγορές

ΈΡΕΥΝΑ ΤΗΣ PWC: ΑΠΟΓΕΊΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΈΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ Σύμφωνα με την έρευνα State of Climate Tech 2021, που διεξήγαγε η PwC, σημειώθηκε εκτόξευση επενδύσεων σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες από επιχειρησιακά και ιδιωτικά κεφάλαια κατά το β’ εξάμηνο του 2020 και το α’ εξάμηνο του 2021. Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε αύξηση των επενδύσεων της τάξης του 210%, συγκριτικά με τα 28,4 δις. δολ. του προηγούμενου εξαμήνου, καθώς οι επενδύσεις έφτασαν τα 87,5 δισ. δολ., με περισσότερα από 60 δισ. δολ. να καταγράφονται μόνο στο πρώτο μισό του 2021. Ο Δημήτρης Σακίπης, ESG Leader της PwC Ελλάδας δηλώνει: «Τον τελευταίο χρόνο αυξάνονται οι πιέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας. Είναι σαφές ότι η τεχνολογία μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην προώθηση της καινοτομίας που θα επιταχύνει την απαλλαγή από τον άνθρακα».

FINANCE PRO

Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές πιθανότατα θα αυξηθούν φέτος και οι CFOs που θέλουν να επικρατήσουν στην εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά θα πρέπει να ακολουθήσουν τις βέλτιστες πρακτικές: Ευθυγράμμιση των συγχωνεύσεων και εξαγορών με την επιχειρηματική στρατηγική και, επιπλέον, ουσιαστική επένδυση σε πόρους και τεχνογνωσία συναλλαγών. Όπως λένε οι ειδικοί σε συγχωνεύσεις και εξαγορές, οι συναλλαγές μπορεί να βαλτώσουν και να αποτύχουν λόγω περιττής πολυπλοκότητας ενώ, σύμφωνα με τη McKinsey, οι εταιρείες σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών μπορούν να αποφέρουν τις μεγαλύτερες αποδόσεις εξαγοράζοντας συστηματικά και τακτικά εταιρείες αντί να πραγματοποιήσουν μια εξαγορά «μεγάλης έκρηξης» ή με «οργανική ανάπτυξη», χωρίς συγχωνεύσεις και εξαγορές. Η άμεση επίλυση των προβλημάτων, ο καθορισμός πρώιμων τρόπων αύξησης των εσόδων και η εξασφάλιση μιας καλής πολιτιστικής προσαρμογής δύο εταιρικών κουλτούρων συνιστούν, επίσης, παράγοντες επιτυχίας.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

EXPERT VIEW

Των ΓΙΩΡΓΟΥ Λ ΕΚ A ΚΟΥ Καθηγητή Αν τιπρύ τανη Έρευ νας και Δια Βίου Μάθησης Δ/ ν τής ΠΜ Σ σ τη Διοικητική Επισ τήμη και Τεχ νολογία Οικονομικό Πανεπισ τήμιο Αθηνών ΝΙΚΟΥ ΦΕ ΛΟΥ ΤΖΗ Υποψήφιου Διδάκ τορα – Ερευ νητή σε θέματα Blockchain σ το ΟΠ Α

Δημιουργία αξίας και εγγύηση αυθεντικότητας ψηφιακών έργων μέσω του blockchain

τεχνολογία blockchain έχει αναδειχθεί – μεταξύ άλλων – και ως σημαντικό εργαλείο για την άντληση κεφαλαίων μέσω της διαδικασίας Initial Coin Offering (I.C.O.). Πράγματι, καινοτόμα projects έχουν συγκεντρώσει υψηλά ποσά για την υλοποίηση τους όπως για παράδειγμα η νεοφυής επιχείρηση Brave κατάφερε να συγκεντρώσει 35 εκατομμύρια δολάρια σε μόλις 30 δευτερόλεπτα! Στην πράξη, οι εταιρίες εκδίδουν νομίσματα στο blockchain προσελκύοντας επενδυτές που προσβλέπουν είτε σε μελλοντικά κέρδη από την αύξηση της τιμής τους είτε σε για την απόκτηση μεριδίου της επιχείρησης (security tokens) ή και την εξασφάλιση πρόσβασης σε υπηρεσίες που θα προσφερθούν μελλοντικά από την εταιρεία (utility tokens). Ειδικότερα, ο όρος tokenization αφορά στη διαδικασία μετατροπής περιουσιακών στοιχείων από φυσική σε ψηφιακή μορφή και την αποθήκευση αυτών στο blockchain. Σε αυτή τη καινοτόμα πρακτική το blockchain προσφέρει την αποκεντρωμένη βάση δεδομένων που στερεί τη δυνατότητα από κάποια κακόβουλη οντότητα να διαγράψει ή να τροποποιήσει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας. Μία εκ των πιο σημαντικών κατηγοριοποιήσεων των tokens είναι ο διαχωρισμός αυτών σε ανταλλάξιμα (fungible) και μη-ανταλλάξιμα (non-fungible - N.F.Ts). Η διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών σχετίζεται με την ανταλλαξιμότητα ανάμεσα στις μονάδες του ίδιου νομίσματος. Ως προς την πρώτη κατηγορία, δύο ισοδύναμες μονάδες ενός νομίσματος έχουν ακριβώς την ίδια αξία, ενώ οι υποδιαιρέσεις αυτών μπορούν να αθροιστούν για την δημιουργία ισόποσης αξίας. Αυτά τα χαρακτηριστικά δεν ισχύουν στην περίπτωση της δεύτερης κατηγορίας (N.F.T.s), όπου η κάθε μονάδα νομίσματος έχει τη δική της μοναδική αξία. Η τεράστια σημασία των N.F.Ts βασίζεται στο γεγονός ότι εγγυFINANCE PRO

ούνται σπανιότητα και αυθεντικότητα στο ψηφιακό κόσμο. Για το λόγο αυτό μπορούν να αποτελέσουν ένα εναλλακτικό μονοπάτι για την δημιουργία υψηλών εσόδων επενδυτών και συλλεκτών στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού. Σημειώνεται ότι και άλλοι κλάδοι έχουν ήδη αδράξει την ευκαιρία αυτή, όπως εκείνοι των εικονικών παιχνιδιών (π.χ. CryptoKitties) και του αθλητισμού (π.χ. Sorare). Προσφάτως δημιουργήθηκε η πρώτη ελληνική πλατφόρμα N.F.T.s, που ονομάζεται Spania. i.o. To πρώτο N.F.T. που έγινε αντικείμενο δημοπρασίας στη συγκεκριμένη ηλεκτρονική αγορά ήταν ένα βίντεο που ήταν βασισμένο στις 4 φανέλες της καριέρας του Νίκου Γκάλη (Seton Hall, Άρης, Παναθηναϊκός, Εθνική Ελλάδος), το οποίο πουλήθηκε αντί 10.000 ευρώ. Αξιοσημείωτη είναι και η δράση της Cloudkeys (Hospitality Services IKE), η οποία σχετίζεται με τη πώληση τουριστικών πακέτων σε μορφή N.F.T. Αναμφίβολα, υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις για τις τεράστιες προοπτικές που υπόσχονται τα N.F.T.s. Η αγορά τους είναι θεαματικά ανοδική σε αριθμό και αξία συναλλαγών Το 2021, η αξία των συναλλαγών ανήλθε στο ποσό των $23 δις Επιπροσθέτως, η ενασχόληση δημοφιλών προσωπικοτήτων (ο Jack Dorsey πρόσφερε το πρώτο του tweet ως NFT σε τιμή 2,9 εκατομμύρια δολάρια), σημαντικών οργανισμών (π.χ. N.B.A) αλλά και πασίγνωστων εταιρειών (π.χ. The Coca-Cola Company, Adidas, Nike, Disney) επιβεβαιώνει τη τεράστια επίδραση που θα έχουν στο μέλλον. Ωστόσο, υφίστανται σοβαρές προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν, όπως η περίπτωση νομιμοποίησης παράνομων εσόδων μέσω αγοραπωλησιών NFT, ο κίνδυνος απώλειας N.F.T.s. από επιθέσεις hackers, το αυξητικό κόστος του gas fee στο Ethereum, η υψηλή κατανάλωση ενέργειας που απαιτείται και ο πλήρης προσδιορισμός των πνευματικών δικαιωμάτων. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Η Ά ΠΟΨ Η ΤΟΥ ΣΕ Σ Μ Α

Του Α ΝΤΩΝΙΟΥ Κ Α Π Λ Α ΝΗ – Κ Α Λ Α ΙΤΖΗ Αν. Γενικός Γραμματέας ΔΣ ΣΕΣΜ Α

Νέος Αναπτυξιακός Νόμος και ελληνικές επιχειρήσεις Περιέχει 13 διαφορετικά καθεστώτα ενισχύσεων

Νέος «Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» υπ’ αριθμ. 4887/2022 ψηφίστηκε από την Βουλή των Ελλήνων και αποτελείται από 13 διαφορετικά καθεστώτα ενισχύσεων, τα οποία θα αποτελέσουν τους άξονες της προβλεπόμενης ισχυρής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας την επόμενη πενταετία. Ειδικότερα οι αντικειμενικοί στόχοι - σκοποί είναι οι ακόλουθοι: ψηφιακός & τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και όσων επιδιώκουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, η ενίσχυση της απασχόλησης µε εξειδικευμένο προσωπικό, η στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας, η ενίσχυση λιγότερο ευνοημένων περιοχών της χώρας και περιοχών που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), η διαφορική ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος με έμφαση στον εναλλακτικό τουρισμό και στις επενδύσεις για την ανάπτυξη ειδικών τουριστικών επενδύσεων καθώς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς ολόκληρης της παραγωγικής αλυσίδας αξία της ελληνικής οικονομίας. Στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο διαμορφώνεται πλειάδα κινήτρων με κορωνίδα τις επιχορηγήσεις οι οποίες μπορούν να ληφθούν από τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ενώ οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις θα μπορούν να λαμβάνουν τα κίνητρα της φοροαπαλλαγής, της επιδότησης leasing και της επιδότησης δημιουργούμενης απασχόλησης. Στην έκδοση των προκηρύξεων των καθεστώτων που αφορούν την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης (Ε.Σ.ΔΙ.Μ.), στις οποίες δεν συντρέχουν οι κανόνες επιλεξιμότητας του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) δύναται να καθορίζονται το είδος ή η ένταση ή το ανώτατο ποσό των χορηγούμενων ενισχύσεων κατά παρέκκλιση του άρθρου 12 ή η χρήση της διαδικασίας FINANCE PRO

ταχείας αδειοδότησης, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 9 του ν. 4864/2021 (Α΄ 237), ανάλογα µε το μέγεθος των επιχειρήσεων, το είδος των επενδυτικών σχεδίων, τις επιλέξιμες δαπάνες και την περιοχή υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων. Ειδικά για τις περιοχές που ανήκουν στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης, σύμφωνα µε τον ν. 4759/2020 (Α΄ 245) (Φλώρινα, Κοζάνη, Μεγαλόπολη) δύναται να ορίζεται για τις μεσαίες επιχειρήσεις συνδυασμός των ενισχύσεων της επιχορήγησης και της φορολογικής απαλλαγής, διάφορος του προβλεπόμενου από τις λοιπές διατάξεις του παρόντος. Επιπλέον δύναται να ορίζεται, ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης, ποσοστιαία προσαύξηση επί της συνολικής βαθμολογίας του επενδυτικού σχεδίου, την οποία λαμβάνουν σύμφωνα µε το άρθρο 18. Στα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται από μεσαίες επιχειρήσεις στις περιφερειακές ενότητες Ροδόπης, Έβρου και Ξάνθης, παρέχεται και το κίνητρο της επιχορήγησης στα καθεστώτα του παρόντος, σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και τριάντα τοις εκατό (30%) για τις Περιφερειακές Ενότητες Ροδόπης και Ξάνθης, του προβλεπόμενου από τις λοιπές διατάξεις του παρόντος ποσοστού ενίσχυσης µε τα υπολειπόμενα ποσοστά φορολογικής απαλλαγής να διαμορφώνονται σε σαράντα τοις εκατό (40%) και εβδομήντα τοις εκατό (70%) αντίστοιχα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά μέσω του Αναπτυξιακού νόμου 4877/2022 προβλέπονται κίνητρα, όπως η χρηματοδότηση του επιχειρηματικού κινδύνου, το οποίο θα παρέχεται σύμφωνα µε όσα ορίζονται στο νομοσχέδιο στα επενδυτικά σχέδια που θα εντάσσονται στο καθεστώς «Νέο Επιχειρείν». Εν κατακλείδι ο Νέος Αναπτυξιακός Νόμος φιλοδοξεί, μέσω της βελτιστοποίησης των διαδικασιών αξιολόγησης και πιστοποίησης, να πετύχει από την μία πλευρά γρήγορη απόκριση στις αιτήσεις των επενδυτών, και από την άλλη πλευρά την υλοποίηση των επενδύσεων.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

EXPERT VIEW

Του ΝΙΚΟΥ ΒΕΤΤΑ Γενικού Διευθυ ν τή του ΙΟΒΕ και Καθηγητή του Οικονομικού Πανεπισ τημίου Αθηνών

Ισχυρή ανάκαμψη και ανησυχίες Η ελληνική οικονομία έχει θετική δυναμική το 2022

ελληνική οικονομία εισέρχεται στη νέα χρονιά με δυναμική που δημιουργεί υψηλές προσδοκίες. Ο ρυθμός πραγματικής μεγέθυνσης στη χρονιά που ολοκληρώνεται εκτιμάται πως ήταν ιδιαίτερα υψηλός, επιβεβαιώνοντας πρόσφατες αναλύσεις του ΙΟΒΕ. Εκτιμάται πώς μπορεί να μετρηθεί στην περιοχή 9-9,5% για το σύνολο του έτους, μεγέθυνση από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και που αναστρέφει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη βαθιά ύφεση που προηγήθηκε. Η ισχυρή ανάκαμψη στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της κατανάλωσης, συνοδεύεται όμως από ισχυρή αύξηση των εξαγωγών, τόσο αγαθών όσο και υπηρεσιών, όπως και από μείωση της ανεργίας. Για τη νέα χρονιά επίσης αναμένεται ισχυρή μεγέθυνση, βέβαια σε χαμηλότερο επίπεδο. Συνυπολογίζοντας την τρέχουσα δυναμική της οικονομίας, τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον, την εισροή πόρων από το ταμείο ανάκαμψης και άλλες ευρωπαϊκές πηγές, ο ρυθμός μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται στην περιοχή του 4,5-5%. Σε αυτό το σενάριο η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων προβλέπεται να γίνει μόνο σταδιακά και το βάρος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους θα παραμένει σχετικά χαμηλό. Εάν, βέβαια, και στην επόμενη χρονιά υπάρξει ενδεχόμενη παράταση και επιπλοκές της πανδημίας ή σημαντική διαταραχή στο κόστος χρηματοδότησης τότε ο συνολικός ρυθμός μεγέθυνσης θα είναι πολύ χαμηλότερος. Παρά τη θετική δυναμική που περιγράφεται παραπάνω, υπάρχουν ισχυροί λόγοι ανησυχίας και εγρήγορσης από την οικονομική πολιτική. Ένα πρώτο ζήτημα είναι οι δημοσιονομικές εξελίξεις. Τα ελλείμματα, το συνολικό αλλά

Για το 2022 αναμένεται ισχυρή μεγέθυνση της οικονομίας FINANCE PRO

ιδίως το πρωτογενές, ήταν ιδιαίτερα βαθιά στα δύο προηγούμενα έτη, κατά τα οποία υπήρχε ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας και χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Για μια χώρα, όμως, με ιδιαίτερα υψηλό δημόσιο χρέος με ιστορικό και τάση δημιουργίας ελλειμάτων, είναι ουσιώδης συνθήκη η επίτευξη διατηρήσιμης δημοσιονομικής εξισορρόπησης, με τρόπο μάλιστα ώστε να υποστηρίζονται και ισχυροί ρυθμοί μεγέθυνσης. Συγκριτικά, η οικονομία μας είναι από αυτές που κινήθηκαν προς τα βαθύτερα ελλείμματα στην τρέχουσα κρίση. Ακόμη και να μην υπήρχαν ευρωπαϊκοί περιορισμοί, τα δημοσιονομικά της χώρας οφείλουν να είναι στο επόμενο διάστημα σε κατάσταση που να μην την καθιστούν ευάλωτη σε εξωτερικές διαταραχές και σενάρια κρίσεων. Μέρος της εξισορρόπησης θα προέλθει από την αναμενόμενη λήξη της πανδημίας και τη μεγέθυνση της οικονομίας, αλλά συνολικά αυτή δεν μπορεί να γίνει αυτόματα και θα απαιτήσει κρίσιμες επιλογές τόσο στην πλευρά των εσόδων όσο και των δαπανών. Ένα δεύτερο ζήτημα είναι το πώς θα εξελιχθεί η χρηματοδότηση της χώρας από το εξωτερικό. Τα έκτακτα μέτρα στήριξης από τη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική στην Ευρώπη έχουν δοκιμάσει τα όριά τους και η αναστροφή τους έρχεται εγγύτερα όσο εντείνονται οι πληθωριστικές πιέσεις. Η αναμενόμενη γενική αύξηση επιτοκίων θα είναι κρίσιμο να μην συνοδεύεται με αύξηση, αλλά με μείωση του διαφορικού κόστους χρηματοδότησης (spread) που χωρίζει την ελληνική από άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες. Η εμπειρία των τελευταίων εβδομάδων είναι, όμως, προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σχετικά, θα είναι υψηλής σημασίας η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας το συντομότερο δυνατό, ιδανικά προς το τέλος του έτους. Η διατήρηση του κόστους χρηματοδότησης χαμηλά δεν σχετίζεται μόνο με την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους αλλά, πρωτίστως, με την χρηματοδότηση νέων επενδύσεων, σε συμπληρωματικότητα με τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης και την ενδυνάμωση της τραπεζικής χρηματοδότησης. Πέρα από τη θετική δυναμική μεγέθυνσης και τους λόγους ανησυχίας, υπάρχει επίσης μία κρίσιμη σειρά παραγόντων, η εξέλιξη των οποίων κατά το επόμενο διάστημα είναι αβέβαιη. Πρώτον, η εξέλιξη του ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

πληθωρισμού θα έχει κεντρική οικονομική και πολιτική σημασία. Αυξήσεις τιμών σε προϊόντα και υπηρεσίες είναι αναμενόμενες όταν οι οικονομίες ανακάμπτουν έντονα μετά από βαθιά ύφεση και η ζήτηση αυξάνεται. Μπορεί, όμως, να οδηγήσουν σε ισχυρή ανοδική περιδίνηση τιμών και μισθών που θα υποσκάψει την πραγματική ανάπτυξη. Φυσικά, μπορούν να μειώσουν τα πραγματικά εισοδήματα και πολλά νοικοκυριά να έχουν μείωση ευημερίας. Το πώς θα γίνει ο χειρισμός του πληθωρισμού στην Ευρώπη και εγχωρίως θα είναι κρίσιμος παράγοντας. Ένα δεύτερο ζήτημα είναι οι δημοσιονομικοί κανόνες στην ευρωπαϊκή τους διάσταση. Η συζήτηση για το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης έχει τουλάχιστον δύο επιμέρους σκέλη. Το εάν θα πρέπει να υπάρξουν τυπικές αλλαγές στο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο ή μόνο διασταλτικές ερμηνείες και παρεκκλίσεις στην εφαρμογή του πλαισίου βραχυπρόθεσμα. Και σε ποια κατεύθυνση πρέπει να είναι οι όποιες αλλαγές, ειδικότερα εάν θα μεταβληθούν οι ποσοτικοί στόχοι για χρέη ή ελλείμματα, η ταχύτητα προσαρμογής προς τους τελικούς στόχους, ή εάν θα εξαιρούνται δαπάνες για ειδικές κατηγορίες, όπως για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ή έκτακτων υγειονομικών προβλημάτων. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και να μην υπήρχαν ευρωπαϊκοί περιορισμοί, τα δημοσιονομικά της χώρας μας οφείλουν να είναι σε τέτοια κατάσταση που να μην επιτρέπουν σενάρια κρίσεων και να μην την καθιστούν ευάλωτη σε εξωτερικές διαταραχές. Μια δημοFINANCE PRO

σιονομική πορεία με σταθερά αλλά λελογισμένα πλεονάσματα, της τάξης του 1% κατά μέσο όρο, όχι μόνο δεν αποτελεί τροχοπέδη για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη αλλά προϋπόθεση για αυτή. Ένα τρίτο ζήτημα είναι η στροφή του παραγωγικού υποδείγματος στη χώρα, ειδικότερα με ενίσχυση των εξαγωγών και των επενδύσεων. Υπάρχουν θετικά σημάδια, όπως το ενδιαφέρον ξένων επιχειρήσεων και επενδυτών για την ελληνική οικονομία, η ανθεκτικότητα που επέδειξε ο τουρισμός και η συνεχιζόμενη σημαντική αύξηση των εξαγωγών αγαθών από κρίσιμους τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας. Αντίρροπα όμως, πιέζει το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενισχύθηκαν, από πολλές απόψεις ακραία, ο ρυθμιστικός ρόλος και η σημασία των κρατικών παρεμβάσεων, ενώ και στο επόμενο διάστημα θα είναι κομβικός ο ρόλος χρηματοδότησης από πηγές που επηρεάζονται από κρατικές αποφάσεις και προτεραιότητες του δημόσιου τομέα, εξέλιξη που θα μπορούσε να ενισχύσει την εσωστρέφεια. Αξιολογώντας συνολικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας κανείς ξεκινά από τη βάση που συναποτελούν κυρίως η ισχυρή ανάκαμψη που καταγράφεται και η αναμενόμενη ομαλή πρόσβαση σε χρηματοδότηση, με κέντρο το ταμείο ανάκαμψης, αλλά και ευρύτερα. Όμως, οι συνθήκες αυτές δεν διασφαλίζουν πως λύνονται αυτόματα τα συστηματικά προβλήματα που χαρακτηρίζουν την οικονομία τα τελευταία πολλά χρόνια ή πως επουλώνονται οι πληγές της προηγούμενης δεκαετούς κρίσης. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCE

Α ΝΔΡΈ Α Σ ΓΙ Α Ν ΝΌΠΟΥΛΟΣ Ιδρυ τής PUBLIC A FFA IRS A ND NET WOR KS

Δυναμικό ξεκίνημα για τον ΚΥΚΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ Οι σημαντικές, αλλά και ευχάριστες, συζητήσεις γίνονται καλύτερα γύρω από ένα τραπέζι, με συνοδεία καλού φαγητού και κρασιού… Με βάση αυτή την παραδοχή, η εταιρεία PUBLIC AFFAIRS AND NETWORKS δημιούργησε, από το 2017, τους ΚΥΚΛΟΥΣ, στους οποίους συμμετέχουν ανώτερα στελέχη ξένων πολυεθνικών και μεγάλων ελληνικών εταιρειών, και η λειτουργία τους αποσκοπεί στη διευκόλυνση των στελεχών να κατανοήσουν καλύτερα το πολιτικό, οικονομικό, ρυθμιστικό, κοινωνικό και επικοινωνιακό περιβάλλον της χώρας.

ι πρώτοι ΚΥΚΛΟΙ ήσαν αυτοί των CEOs και των ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, για να ακολουθήσουν, από τον περασμένο Ιανουάριο, τρεις νέοι ΚΥΚΛΟΙ: ο ΚΥΚΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ, ο ΚΥΚΛΟΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ και ο ΚΥΚΛΟΣ YOUNG TALENTS. Οι συναντήσεις των ΚΥΚΛΩΝ είναι σε μηνιαία βάση (εκτός από τον Αύγουστο) και πραγFINANCE PRO

ματοποιούνται στα φιλόξενα σαλόνια και τις τραπεζαρίες της μοναδικής λέσχης μελών στην Ελλάδα, της ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΛΕΣΧΗΣ.

Σημαντικοί καλεσμένοι

Ειδικότερα, ο ΚΥΚΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ξεκίνησε τη λειτουργία του από τον περασμένο Ιανουάριο και εξελίσΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

σεται ήδη σε χώρο συνάντησης και ανταλλαγής των επικεφαλής Οικονομικών Τμημάτων ξένων και μεγάλων ελληνικών εταιρειών. Τα Μέλη του ΚΥΚΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ συναντώνται μια φορά τον μήνα σε δείπνο, στην ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΛΕΣΧΗ, με πρώτους καλεσμένους τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, ο οποίος μίλησε για το Ταμείο Ανάκαμψης, και τον Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Θοδωρή Λιβάνιο, ο οποίος μίλησε για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους.

Είδη συναντήσεων και προνόμια για τα Μέλη

Οι συναντήσεις - δείπνα του ΚΥΚΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ είναι τριών ειδών: Δείπνο, όπου τα Μέλη του ΚΥΚΛΟΥ υποδέχονται ένα δημόσιο πρόσωπο από την Ελλάδα ή το εξωτερικό. Θεματικό δείπνο, με καλεσμένο έναν ειδικό. Δείπνο αποκλειστικώς ανάμεσα στα Μέλη επί θέματος κοινού ενδιαφέροντος. Οι στόχοι του ΚΥΚΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ είναι: Η διευκόλυνση των επικεφαλής Οικονομικών Τμημάτων ξένων εταιρειών στην Ελλάδα και μεγάλων ελληνικών εταιρειών να κατανοήσουν καλύτερα το οικονομικό περιβάλλον της χώρας. Η ενθάρρυνση των κρατικών φορέων, κυρίως, να λάβουν υπ’όψιν τους τις θέσεις, απόψεις και προτάσεις των εταιρειών. Η ανταλλαγή κοινών προβληματισμών και απόψεων ανάμεσα στα Μέλη του ΚΥΚΛΟΥ. Το networking ανάμεσα στα Μέλη του ΚΥΚΛΟΥ. Επίσης, στα Μέλη του ΚΥΚΛΟΥ προσφέρονται: Πρόσκληση στο ετήσιο InvestGR Forum. Gourmet – θεματικό δείπνο ανάμεσα στα Μέλη, μια φορά ετησίως.

Η εμπειρία από τις πρώτες συναντήσεις του ΚΥΚΛΟΥ

Ο διευθύνων σύμβουλος της PUBLIC AFFAIRS AND NETWORKS, κ. Άνδρέας Γιαννόπουλος, αναφερόμενος στην έναρξη λειτουργίας του ΚΥΚΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ, δήλωσε: «Είμαι ενθουσιασμένος από τη θετική υποδοχή της πρωτοβουλίας μας να δημιουργήσουμε τον ΚΥΚΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ, μιας και από την πρώτη στιγμή Οικονομικοί Διευθυντές μεγάλων εταιρειών εκδήλωσαν ζωηρό ενδιαφέρον συμμετοχής. Το γεγονός αυτό δηλώνει την ύπαρξη ανάγκης για συνάντηση των στελεχών αυτών σε ένα γκρουπ ομοίων (peers), όπου, με δομημένο και διαφανή τρόπο, θα μπορούν να συναντούν δημόσια πρόσωπα με συνάφεια προς το αντικείμενό τους, καθώς και να γνωρίζουν και άλλους συναδέλφους τους, με τους οποίους δεν είχαν έως σήμερα την ευκαιρία γνωριμίας». Στις πρώτες δύο συναντήσεις του ΚΥΚΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ, συμμετείχαν στελέχη από διάφορους κλάδους και εταιρείες και είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι την ποιότητα και το ενδιαφέρον των συζητήσεων και συναντήσεων. Ο Οικονομικός Διευθυντής της Japan Tobacco International, κ. Χαράλαμπος Θαμνίδης, σχολίασε: «Από την πρώτη στιγμή, δημιουργήθηκε ένα αίσθημα του ανήκειν σε μια ομάδα συναδέλφων με το ίδιο αντικείμενο, κάτι που πιστεύω ότι έλειπε από την Ελλάδα. FINANCE PRO

Εδώ και καιρό αναζητούσα αυτή την ευκαιρία της δυνατότητας δικτύωσης και ανταλλαγής με συναδέλφους επικεφαλής Οικονομικών Διευθύνσεων και, υπό αυτό το πρίσμα, υποδέχομαι με χαρά και υψηλές προσδοκίες τον ΚΥΚΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ». Η Οικονομική Διευθύντρια της MSD, κα Ελένη Τρίκη, σχολίασε: «Ήταν μια πραγματικά ευχάριστη έκπληξη για μένα η διαπίστωση ότι η συζήτηση στον ΚΥΚΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ είναι ουσιαστική και με σε βάθος ανταλλαγή τόσο με τον εκάστοτε προσκεκλημένο όσο και ανάμεσά μας. Το γεγονός αυτό δίνει τη δυνατότητα, ένθεν κακείθεν, να αντλήσει κανείς χρήσιμες πληροφορίες και να ανταλλάξει σκέψεις και προτάσεις. Ανυπομονώ και για τη συνέχεια».

O ΚΥΚΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ εξελίσσεται σε χώρο συνάντησης και ανταλλαγής των επικεφαλής Οικονομικών Τμημάτων μεγάλων εταιρειών Από την πλευρά της, η Οικονομική Διευθύντρια της LeasePlan, κα Γιούλη Καλογήρου, στάθηκε στο δομημένο και διαφανές πλαίσιο αυτών των συναντήσεων, δηλώνοντας ειδικότερα: «Με μεγάλη ικανοποίηση, διαπίστωσα ότι οι συζητήσεις στον ΚΥΚΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ διεξάγονται με πολύ επαγγελματικό, δομημένο και, κυρίως, διαφανή τρόπο. Γνωρίζουμε εγκαίρως και εκ των προτέρων τον καλεσμένο και το θέμα για το οποίο θα μιλήσει, ενώ η ίδια η συζήτηση έχει αξιοσημείωτη πειθαρχία και δομή, με αποτέλεσμα να διεξάγεται ουσιαστικός διάλογος». Ήδη, ο ΚΥΚΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ συζητείται ανάμεσα στα αρμόδια στελέχη των εταιρειών, οι δε οργανωτές υπόσχονται ενδιαφέρουσες συναντήσεις – δείπνα τους επόμενους μήνες, με σημαντικούς και εξέχοντες καλεσμένους. Η συνέχεια, στη φιλόξενη ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΛΕΣΧΗ, λοιπόν.

A: Πρωτέως 23, 14564 Κηφισιά Τ: +30 210 6253763, E: info@paandn.gr, www.paandn.gr

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Α ΡΙ ΣΤΕΙΔΗ Σ ΖΕΡΒΑ Σ KLEEMANN GROUP CFO

Η ψηφιοποίηση της οικονομικής διεύθυνσης είναι βασική μας προτεραιότητα FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Τoυ Γ Ι Ω Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΕ ΝΟΥ Σ

Η KLEEMANN κατάφερε εν μέσω πανδημίας να αυξήσει τις πωλήσεις και το μερίδιο αγοράς της. Η οικονομική διεύθυνση της εταιρείας με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών και των κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων συμβάλλει, όπως τονίζει στο Finance Pro o Αριστείδης Ζέρβας, στην επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων της επιχείρησης.

Συμπληρώσαμε δύο χρόνια από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης. Η KLEEMANN έχει επηρεαστεί από την πανδημία και πως αντιμετωπίσατε ως οικονομική διεύθυνση την όλη κατάσταση; Πράγματι, η KLEEMANN επηρεάστηκε από την πανδημία, όπως και όλες οι επιχειρήσεις. Ευτυχώς ανήκουμε σε κλάδο που δεν επηρεάστηκε τόσο πολύ όσο άλλοι κλάδοι της οικονομίας π.χ. ο τουρισμός, οι μεταφορές ή η εστίαση. Στην KLEEMANN, κληθήκαμε να διαχειριστούμε την κρίση της πανδημίας σχεδόν ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες, στις οποίες έχουμε τοπική παρουσία, με πρώτη την Κίνα στις αρχές του 2020. Αναμφίβολα, αυτή η εμπειρία μας βοήθησε και αξιοποιήσαμε στο μέγιστο κάθε διαθέσιμο πόρο, εφαρμόζοντας άμεσα μέτρα για τη διαφύλαξη της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στο σύνολο του Ομίλου και ταυτόχρονα εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη λειτουργία της εταιρείας και την κάλυψη των αναγκών των πελατών μας. Η φιλοσοφία της οικονομικής διεύθυνσης αλλά και της εταιρείας γενικότερα, διαχρονικά είναι η συνετή χρηματοοικονομική διαχείριση, δηλαδή τα έξοδα και ο δανεισμός να συμβαδίζουν με τα κέρδη και ο καθορισμός αυστηρών δεικτών, τους οποίους παρακολουθούμε να μην ξεφύγουν από συγκεκριμένα όρια. Αυτή η προσέγγιση μας βοήθησε να μας βρει η πανδημία με έναν πολύ ισχυρό ισολογισμό και ταμειακή ρευστότητα. Αμέσως αντιληφθήκαμε ότι ο προϋπολογισμός που είχαμε σε επίπεδο ομίλου είναι πολύ πιθανό να μην επιτευχθεί λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας και εκπονήσαμε μια μελέτη με εναλλακτικά σενάρια εξέλιξης των οικονομικών μεγεθών και αντίστοιχο πλάνο δράσης ανάλογα με το κάθε σενάριο. Έτσι είχαμε έτοιμα τα εργαλεία και τις δράσεις για να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε απρόβλεπτη κατάσταση και να κρατήσουμε την ρευστότητα και την κερδοφορία της εταιρείας σε λογικά επίπεδα. Και όπως πλέον φαίνεται και από οικονομικά μας αποτελέσματα, καταφέραμε μέσα σε αυτή τη διετία να αυξήσουμε πωλήσεις και μερίδια της αγοράς. FINANCE PRO

Είναι κοινή παραδοχή πως η πανδημία αποτέλεσε καταλύτη του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Ποιες ενέργειες έχει κάνει ο όμιλος προς αυτή την κατεύθυνση και ειδικά ως προς το finance transformation; Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση των οικονομικών διευθύνσεων είναι απαραίτητος, καθώς δεν αφορά μόνο την αύξηση της παραγωγικότητας αλλά και την επιβίωση της επιχείρησης. Με την εμφάνιση της πανδημίας, στην Οικονομική Διεύθυνση, επιταχύναμε το ρυθμό υιοθέτησης και αξιοποίησης των διαθέσιμων ψηφιακών συνεργατικών εργαλείων. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν εκπαιδεύσεις για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων του προσωπικού, ενώ μέσω της διεξαγωγής εσωτερικής έρευνας εντοπίστηκαν τα σημεία που έχρηζαν βελτίωσης, ώστε να διευκολυνθεί η νέα εργασιακή μας πραγματικότητα. Σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Digital Innovation, προχωρήσαμε στην ανάπτυξη in house εφαρμογών που αυτοματοποίησαν διαδικασίες και μετασχημάτισαν τον τρόπο συλλογής δεδομένων, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα μας. Μια τέτοια εφαρμογή σχετίζεται με την εβδομαδιαία αναφορά ταμειακών διαθεσίμων από όλες τις εταιρείες του ομίλου. Αυτή η εφαρμογή αναπτύχθηκε στο cloud και συγκεντρώνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο καταργώντας τη χρήση και ταξινόμηση μη δομημένων δεδομένων όπως πχ. γραπτά κείμενα ή μηνύματα (e-mails), μηνύματα μέσων κοινωνικής δικτύωσης κλπ. Μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού των λειτουργιών μας, έχοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των δεδομένων, τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης μπορούν να προετοιμάζουν οικονομικές αναλύσεις, να παίρνουν αποφάσεις, να κάνουν εγκαίρως τις απαραίτητες ενέργειες ή βελτιωτικές κινήσεις για την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων. Βασικός στόχος της Οικονομικής Διεύθυνσης είναι η συνεχής αναζήτηση και αξιολόγηση νέων τεχνολογιών και ψηφιακών εργαλείων, που θα μας επιτρέψουν να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία και θα συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη μας.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

COV ER STORY

Πώς αξιολογείτε τα οικονομικά αποτελέσματα της KLEEMANN για το 2021 και ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2022; Το 2021 ήταν μια απρόβλεπτη γεμάτη προκλήσεις χρονιά. Εκτός από την πανδημία που συνεχίστηκε για δεύτερη χρονιά, είχαμε να αντιμετωπίσουμε τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, των μεταφορικών και κατά το τελευταίο τρίμηνο της ενέργειας. Παρόλα αυτά, τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου KLEEMANN για το 2021 είναι αρκετά ικανοποιητικά, αφού καταφέραμε να αυξήσουμε πωλήσεις και μερίδια αγοράς. Πολύ σημαντικό ρόλο στα οικονομικά μας αποτελέσματα, έπαιξε και η στρατηγική ανάπτυξης μας μέσω συγκεκριμένων εξαγορών σε σημαντικές αγορές του εξωτερικού. Για το 2022 φαίνεται πως θα έχουμε το τέλος της πανδημίας που θα συνδυαστεί με άνοδο της οικονομικής δραστηριότητας. Μαζί με την ύπαρξη εργαλείων όπως το ταμείο ανάκαμψης και ο αναπτυξιακός νόμος, προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις θα εκτελέσουν τα πλάνα τους. Στην KLEEMANN στοχεύουμε σε περαιτέρω αύξηση μεριδίων αγοράς, πωλήσεων και κερδών, με βασική προτεραιότητά μας να διατηρήσουμε την ανθεκτικότητα της εταιρείας.

Ποιες είναι οι προτεραιότητες της οικονομικής διεύθυνσης για το 2022; Ο πρώτος μας στόχος ως οικονομική διεύθυνση είναι ο έλεγχος της ρευστότητας και η στενή παρακολούθηση των οικονομικών αποτελεσμάτων, ώστε αν διαπιστωθούν αποκλίσεις από τον προϋπολογισμό να αντιδράσουμε άμεσα. Ήδη έχουμε προετοιμάσει εναλλακτικά σενάρια και αντίστοιχα πλάνα δράσης. Η ψηφιοποίηση, οπωσδήποτε, είναι FINANCE PRO

μια από τις βασικές μας προτεραιότητες για το 2022, όποτε και αναμένεται να ολοκληρωθεί η εφαρμογή ψηφιακού ομιλικού εργαλείου για προϋπολογισμό, μηνιαίες οικονομικές αναφορές, ενοποιήσεις και προετοιμασία οικονομικών καταστάσεων, συμβάλλοντας στην αύξηση της απόδοσής μας. Επίσης, μελετάμε διάφορες επιλογές για αυτοματοποίηση της διαχείρισης των εξοδολογίων με χρήση debit card. Τέλος παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις του ψηφιακού μετασχηματισμού – ιδιαίτερα σε σχέση με τα εργαλεία και τις νέες τεχνολογίες που μπορούν να αυτοματοποιήσουν επιπλέον λειτουργίες της Οικονομικής Διεύθυνσης. Για το λόγο αυτό, στελέχη της οικονομικής Διεύθυνσης συμμετέχουν σε διεθνή συνέδρια και εκπαιδεύσεις με θέμα τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Η εξ αποστάσεως εργασία έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Πιστεύετε πώς αποτελεί μια παροδική επίπτωση της πανδημίας ή τη νέα πραγματικότητα; Η εξ αποστάσεως εργασία ήρθε για να μείνει. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι εργαζόμενοι προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα, εκπαιδεύτηκαν σε νέα εργαλεία και ανέπτυξαν νέες δεξιότητες. Απέκτησαν ευελιξία καθώς μπορούν να προσαρμόζουν το ωράριο τους συμφώνα με τις προσωπικές τους ανάγκες, εξοικονομώντας χρόνο από τις μετακινήσεις τους. Παράλληλά, οι επιχειρήσεις διαπίστωσαν αύξηση της απόδοσης των ανθρώπων που εργάζονταν εξ αποστάσεως, ενώ παρατηρήθηκε και μείωση των λειτουργικών εξόδων. Φυσικά, εκτός από τα θετικά, οι διευθύνσεις HR κλήθηκαν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που προκύπτουν από την τηλεργασία, όπως η κοινωνική απομόνωση, η σύνδεση των εργαζομένων μεταξύ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

τους και η διάχυση της εταιρικής κουλτούρας. Εκτιμώ πως τελικά θα επικρατήσει ένα υβριδικό μοντέλο στο οποίο οι εργαζόμενοι κάποιες ημέρες θα εργάζονται από το σπίτι και κάποιες από το γραφείο. Οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε επενδύσεις στην αυτοματοποίηση, στη ψηφιοποίηση, στην ασφάλεια δεδομένων και στην ανάπτυξη νέων εργαλείων και δεξιοτήτων που θα υποστηρίξουν περαιτέρω την τηλεργασία. Επιπλέον, θα πρέπει να ανασχεδιάσουν τους χώρους εργασίας και να δημιουργήσουν σύγχρονους συνεργατικούς χώρους, όπως open space & agile offices. Τέλος, πιστεύω πως οι ευέλικτες μορφές εργασίας θα αποτελέσουν σημαντικό κριτήριο διατήρησης εργαζομένων και προσέλκυσης ταλέντων χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς. Οι υπεύθυνοι HR καλούνται να σχεδιάσουν μια εργασιακή εμπειρία για τους εργαζόμενους, η οποία όχι μόνο τους παρακινεί, αλλά και τους εμπνέει για να ξεπεράσουν τις ανησυχίες της αβεβαιότητας και να δεσμευτούν προς την ανάπτυξη τους - επαγγελματική και προσωπική.

Η νέα εποχή στην επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνει υπόψιν της την κλιματική αλλαγή. Ποιες είναι οι ενέργειες που κάνει η οικονομική διεύθυνση προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα; Έχετε πραγματοποιήσει κάποια συγκεκριμένα βήματα προς την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας; Πλέον, οι εταιρείες κρίνονται από τις επιδόσεις του σε σχέση με περιβαλλοντικά, κοινωνικά θέματα, καθώς και θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, το γνωστό πλέον ακρωνύμιο ESG. Σύμφωνα με έρευνες, οι καλές επιδόσεις μιας επιχείρησης σε θέματα ESG μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη των οικονομικών τους αποτελεσμάτων, να προσελκύσουν επενδυτές και να συμβάλουν σε μακροπρόθεσμο συγκριτικό πλεονέκτημα. Η αποτύπωση δε αυτών των επιδόσεων στις εκθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης, μπορούν να εξασφαλίσουν για τις εταιρίες πιο ευνοϊκά επιτόκια χρηματοδότησης και να αυξήσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών σε αυτές. Και σε αυτό το σημείο μπαίνει στο κάδρο η οικονομική διεύθυνση μιας επιχείρησης, η οποία καλείται να οδηγήσει στη συμμόρφωση της επιχείρησης με τις νέες, απαιτήσεις των κριτηρίων ESG μέσω, της δημιουργίας της στρατηγικής ESG και της ανάπτυξης ενός σαφούς πλάνου, με στόχους και αποτελέσματα. Στην KLEEMANN, παρακολουθούμε τις επιδόσεις μας σε σχέση με το οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα μας. Από το 2017, εκδίδουμε ετήσιο απολογισμό εταιρικής υπευθυνότητας λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες οδηγίες της Πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών (CoP UNGC), τους Στόχους, Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030 και τα Διεθνή Πρότυπα σύνταξης Απολογισμών GRI Standards. FINANCE PRO

Οι σύγχρονες επιχειρήσεις ζητούν από την οικονομική διεύθυνση να συμμετέχει ισότιμα στο όραμα και την χάραξη της στρατηγικής τους. Πως βλέπετε το ρόλο σας και πως αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες στο σύγχρονο επιχειρηματικό και επαγγελματικό περιβάλλον; Είναι αλήθεια ότι οι σύγχρονες και επιτυχημένες επιχειρήσεις βλέπουν την οικονομική διεύθυνση ως business partner και της δίνουν κεντρικό ρόλο στη σχεδίαση των μελλοντικών πλάνων. Ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης είναι να βοηθά στη λήψη αποφάσεων που θα οδηγήσουν σε μεγέθυνση και αύξηση της κερδοφορίας της επιχείρησης, αλλά και να προειδοποιεί για αποφάσεις που φαίνεται ότι μπορεί να οδηγήσουν σε μελλοντικά ρίσκα όπως π.χ. η μειωμένη ρευστότητα. Επίσης η οικονομική διεύθυνση χρειάζεται να εκπαιδεύσει τα διευθυντικά στελέχη των υπόλοιπων διευθύνσεων, ώστε να κατανοούν πως διαμορφώνονται τα οικονομικά μεγέθη της επιχείρησης και πως οι ενέργειες τους μπορούν να τα επηρεάσουν. Εξαιρετικά σημαντικό είναι η οικονομική διεύθυνση να παρακολουθεί τις εξελίξεις στον κλάδο και τον ανταγωνισμό και να δίνει πληροφορίες, ώστε να υπάρχει benchmarking, για να κατανοούν οι διοικούντες της επιχείρησης που βρίσκεται αυτή σε σχέση με τον μέσο όρο του κλάδου, αλλά και τους κύριους ανταγωνιστές σε επιλεγμένα KPIs, και να διαμορφώνονται πλάνα δράσης προς βελτίωση όπου αυτό απαιτείται. Τέλος, η οικονομική διεύθυνση πρέπει να φροντίζει η ίδια να μετασχηματίζεται επενδύοντας στη ψηφιοποίηση, σε σύγχρονα εργαλεία, στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων των στελεχών της και στην προσέλκυση ταλέντων με τα ανάλογα προσόντα και ικανότητες, για να μπορεί να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του μέλλοντος.

Ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης είναι να βοηθά στη λήψη αποφάσεων που θα οδηγήσουν σε μεγέθυνση και αύξηση της κερδοφορίας της επιχείρησης 19

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

Το μέλλον στη μηχανογράφηση: σύγχρονες λύσεις ERP & RPA Ποιές τάσεις φέρνει το 2022 στο πεδίο του Enterprise Resource Planning (ERP) Ποιες τάσεις φέρνει το 2022 στο πεδίο του Enterprise Resource Planning (ERP): personalization, mobile, real time insights, data analytics. Cloud-based ERP: πώς λειτουργεί και ποια είναι τα πλεονεκτήματα. Εφαρμογές του Robot Process Automation (RPA) στο ERP για ταχύτερα και ασφαλέστερα αποτελέσματα. Του ΚΩΣΤΑ Κ ΕΤ ΣΙΕΤΖΗ

το νέο ψηφιακό τοπίο που διαμορφώνεται μετά από την πανδημία του COVID-19, το υπολογιστικό νέφος (το γνωστό Cloud) αποκτά κυρίαρχο ρόλο και στο επιχειρηματικό λογισμικό και ειδικά στα προγράμματα Enterprise Resource Planning (ERP). Όπως σημειώνουν στο Finance Pro τα στελέχη των κορυφαίων ελληνικών εταιρειών ανάπτυξης επιχειρηματικού λογισμικού, όσο επεκτείνεται η τάση της απομακρυσμένης εργασίας, που όπως φαίνεται ήρθε για να μείνει, τόσο πιο σημαντικό γίνεται η πληροφορία να είναι προσβάσιμη από παντού και όχι μόνο από τις θέσεις εργασίας σε κάποιο γραφείο (on premise). «Η πρόσβαση στο ERP σύστημα από οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο μέσω της εγκατάστασης στο Cloud είναι η προτιμητέα λύση από τους περισσότερους οργανισμούς. Αυτό επιβάλει στα ERP συστήματα να είναι πιστοποιημένα για Cloud Based λειτουργία και βέβαια να τηρούν στο μέγιστο τους κανόνες ασφάλειας», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σάκης Καραμητρούσης, Branch General Manager, Management - Northern Greece της Entersoft. Εκτός από την ευκολία της απομακρυσμένης διαχείρισης, τόσο σε σταθερούς υπολογιστές αλλά και σε tablet και κινητά τα FINANCE PRO

Το υπολογιστικό νέφος αποκτά κυρίαρχο ρόλο και στο επιχειρηματικό λογισμικό ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

σύγχρονα συστήματα ERP που βασίζονται στο Cloud συνήθως λειτουργούν με τη λογική Software As A Service. Μ’ αυτό τον τρόπο μειώνεται δραστικά το αρχικό κόστος παραμετροποίησης και εγκατάστασης λογισμικού και πλέον οι επιχειρήσεις καλούνται να πληρώνουν με τη χρήση του συστήματος, ενώ οι θέσεις εργασίας μπορούν να αυξομειώνονται ανάλογα με τις ανάγκες. Αυτό, αυτόματα σημαίνει πως πρόσβαση στα ERP συστήματα αποκτούν και πιο μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν θα μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος της επένδυσης πριν από 5 ή 10 χρόνια. FINANCE PRO

Ηλεκτρονική τιμολόγηση

Εξάλλου για τις περισσότερες επιχειρήσεις οι λύσεις ηλεκτρονικής τιμολόγησης που προσφέρουν οι επιχειρήσεις πληροφορικής, αποτελούν μια βασική υπηρεσία που μπορεί να οδηγήσει και στην υιοθέτηση πιο ολοκληρωμένων συστημάτων. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σάκης Καραμητρούσης: «Κορυφαία τάση αποτελεί η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση, δηλαδή η ψηφιακή ανταλλαγή πιστοποιημένων παραστατικών με Πελάτες και Προμηθευτές. Η μείωση κόστους και χρόνου που προκαλεί η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση είναι άμεσα ορατή σε όσους οργαΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

νισμούς την υιοθετούν». «Τα σύγχρονα ERP είναι, πλέον, “all in one”, διαθέτοντας όλες τις σύγχρονες δυνατότητες, από τη διαχείριση πελατών, έως ως την παροχή υπηρεσιών και υποστήριξης. Ακόμη και οι πιο σκεπτικοί έχουν πειστεί για τη χρησιμότητα του Software as a Service, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις ανεξάρτητα από το μέγεθος τους να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές δυνατότητες και λειτουργίες των συστημάτων ERP», δηλώνει ο κ. Ανδρέας Γριμπέλας General Manager της Epsilon SingularLogic και Chief Technology Officer (CTO) του Ομίλου Epsilon Net.

Οι εφαρμογές RPA

Τα σύγχρονα συστήματα ERP αξιοποιούν όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και η Μηχανική Μάθηση (Machine Learning) για την καλύτερη αξιοποίηση των επιχειρησιακών δεδομένων, αποτελώντας ολοένα και πιο πολύτιμα εργαλεία για τα οικονομικά τμήματα των επιχειρήσεων. Πλέον εντάσσονται συνεχώς και περισσότερες αυτοματοποιημένες διαδικασίες (Robotic Process Automation -RPA) για εργασίες που κανονικά θα έκανε σε τακτά χρονικά διαστήματα ένας άνθρωπος-χρήστης του συστήματος, όπως για παράδειγμα η δημιουργία εβδομαδιαίων εκθέσεων για τις προμήθειες ή τις πωλήσεις. Έτσι μειώνεται σημαντικά ο χρόνος εργασίας αλλά και η πιθανότητα λαθών από τον ανθρώπινο παράγοντα. «Ενσωματώνοντας native RPA μηχανισμούς, το Cloud ERP μπορεί πραγματικά να οδηγήσει την επιχείρηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό της λειτουργίας της. Τρέχοντας «αθόρυβα» στο background, οι μηχανισμοί αυτοί επεξεργάζονται μεγάλο όγκο δεδομένων και ενεργειών και εκτελούν πολύπλοκες, επαναλαμβανόμενες διαδικασίες και flows χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση (με χρήση τεχνολογιών Machine Learning και ΑΙ). Λειτουργούν δηλαδή ως Business Automation Machines που απελευθερώνουν το χρήστη από το data processing, βοηθώντας τον να επικεντρωθεί σε ενέργειες που παράγουν προστιθέμενη αξία για την επιχείρηση», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Άγγελος Πεδιώτης Product Management Director της SoftOne.

Στα σκαριά πρόγραμμα επιδοτήσεων

Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να τρέξει ένα πρόγραμμα επιδοτήσεων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω κουπονιών (vouchers), στο οποίο θα περιλαμβάνεται και το κόστος αγοράς, εγκατάστασης και παραμετροποίησης συστημάτων ERP. H σχετική δράση εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης στις αρχές Φεβρουαρίου με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη με προϋπολογισμό 180 εκατ. ευρώ (90 εκατ. ευρώ για το 2022 και 90 εκατ. ευρώ για το 2023). Οι επενδύσεις που θα επιδοτηθούν θα στοχεύουν στις τεχνολογίες και υπηρεσίες που προωθούν την ψηφιοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και συγκεκριμένα στις ηλεκτρονικές πληρωμές, στις ηλεκτρονικές πωλήσεις και στις εφαρμογές ηλεκτρονικής τιμολόγησης. FINANCE PRO

Τα παρόν και το μέλλον του EPR

Τι δηλώνουν στο Finance Pro στελέχη των Epsilon Net, Entersoft, SoftOne και Deloitte. Ανδρέας Γριμπέλας

General Manager Epsilon SingularLogic και Chief Technology Officer (CTO) του Ομίλου Epsilon Net.

Κατά την διάρκεια της πανδημίας COVID-19, οι τεχνολογικές ανάγκες των επιχειρήσεων έγιναν πολύ πιο σύνθετες, λόγω της ανάγκης για δυνατότητες επεκτασιμότητας, εξασφαλισμένη επιχειρησιακή συνέχεια και αποδοτικότητα στα κόστη λειτουργίας. Στο επιχειρηματικό λογισμικό το Cloud αποτελεί τη νέα κανονικότητα, ενώ οι νέες συνθήκες επιτάσσουν την αξιοποίησή του από όλες τις συσκευές. Οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στο τομέα των Cloud υπηρεσιών και του Storage δίνουν λύσεις σε κάθε σύνθετο πρόβλημα και περίπλοκη απαίτηση. Παράλληλα, τα σύγχρονα ERP είναι, πλέον, «all in one», διαθέτοντας όλες τις σύγχρονες δυνατότητες, από τη διαχείριση πελατών, έως ως την παροχή υπηρεσιών και υποστήριξης. Ακόμη και οι πιο σκεπτικοί έχουν πειστεί για τη χρησιμότητα του Software as a Service, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις ανεξάρτητα από το μέγεθος τους να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές δυνατότητες και λειτουργίες των συστημάτων ERP. Επιπρόσθετα, η σημασία του Business Intelligence και της Τεχνητής Νοημοσύνης αυξάνεται συνεχώς, προσφέροντας πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα μίας επιχείρησης και στρατηγική ματιά στη λήψη αποφάσεων. Στο ίδιο πλαίσιο, είναι σαφές ότι και η χρήση RPA εργαλείων και η ανάπτυξη Robots διασφαλίζουν την έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίηση έργων διαφορετικής πολυπλοκότητας. Καθώς, τα οικοσυστήματα που βασίζονται σε cloud και hubrid λύσεις κερδίζουν συνεχώς έδαφος, το επόμενο ψηφιακό βήμα των επιχειρήσεων είναι επιτακτικό. Το ολοκληρωμένο portfolio του Ομίλου Epsilon Net οδηγεί τις επιχειρήσεις στην ψηφιακή μετάβαση, προσφέροντας 360o λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και ολοκληρωμένα έργα υψηλής τεχνολογίας μέσα από ένα πλήρες portfolio προϊόντων και λύσεων. Πιστοί στον στρατηγικό σχεδιασμό μας, συνεχίζουμε να προσφέρουμε μέσω της “hybrid” τεχνολογίας όλες τις εφαρμογές μέσω cloud, και όχι μόνο on premise, ενισχύοντας, παράλληλα, και το κομμάτι του rental που στηρίζει ιδιαίτερα τις μικρότερες επιχειρήσεις, δίνοντας μας το πλεονέκτημα να απαντάμε «στα μέτρα» κάθε επιχείρησης. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

A DV ERTOR I A L

DIGITA L TR A NSFOR M ATION

Λογιστικά ERP και νέες τεχνολογίες Η εμπειρία μας στην Deloitte από την εφαρμογή των νέων ERPs με τις νέες τεχνολογίες Tου ΣΤΕΦΑ ΝΟΥ ΤΕΝΤΟΛΟΥ ΡΗ, Deloit te , Ta x Principal , BPS Technology Leader

αθώς οι παγκόσμιες μεταβλητές αλλάζουν θεμελιωδώς τον τρόπο με τον οποίο τα φορολογικά τμήματα λειτουργούν, οι επικεφαλής τους θα πρέπει να αναδείξουν το ρόλο τους ως στρατηγικοί σύμβουλοι. Συνδέοντας την εξειδίκευση, την τεχνολογία και την καινοτομία προσφέρουμε, σε περισσότερους από 150 πελάτες μας, τη δυνατότητα να διαμορφώσουν ανθεκτικά και ευέλικτα επιχειρηματικά μοντέλα, με υπηρεσίες outsourcing λογιστικής, φορολογικής και οικονομικής παρακολούθησης. Βρισκόμενοι στο κέντρο των τεχνολογικών εξελίξεων του κλάδου, ποια είναι η εμπειρία μας από την εφαρμογή των νέων ERPs; Το λογιστικό module του ERP είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομικής πληροφόρησης της επιχείρησης, με τους πελάτες της οικονομικής διεύθυνσης να έχουν ανάγκη από: Άμεσότητα: λήψη αποτελεσμάτων όποτε επιθυμούν Εγκυρότητα: πάντα τα στοιχεία να είναι ακριβή Προσβασιμότητα: πρόσβαση στην πληροφόρηση από οπουδήποτε Δημιουργία αξίας: όλο αυτό να γίνεται με τους λιγότερους δυνατούς πόρους

Αμεσότητα μέσω Cloud

Η τεχνολογία του Cloud μπορεί να αποθηκεύσει και να κάνει διαθέσιμα τα δεδομένα από οπουδήποτε σε web-browsed περιβάλλον. Η ενημέρωση των στοιχείων γίνεται σε πραγματικό χρόνο με την κάθε καταχώρηση, ενώ ο χρήστης μπορεί να βλέπει σε ζωντανό χρόνο τα τελευταία δεδομένα. Επίσης, με το Cloud είναι πολύ πιο εύκολη η δημιουργία ροών αυτοματοποίησης των δεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν για πιο σύνθετες εργασίες, όπως συμφωνίες συστημάτων και δημιουργίας αναφορών.

Εγκυρότητα μέσω RPA

Με τη χρήση RPA επιτυγχάνουμε την αποφυγή ανθρωπίνου λάθους στην εισαγωγή δεδομένων (καταχώρηση) αλλά και FINANCE PRO

μεγαλύτερη ταχύτητα, ενώ τα συνδυάζουμε με τα data analytics για την αυτοματοποίηση των συμφωνιών σε καθημερινό, εβδομαδιαίο και μηνιαίο επίπεδο. Αυτό γίνεται πιο επίκαιρο και με τη λειτουργία των myData. Χρειαζόμαστε πλέον τα κατάλληλα συστήματα που θα μας ενημερώνουν σε πραγματικό χρόνο για εύρεση τυχόν αποκλίσεων.

Προσβασιμότητα μέσω Smartphone

Ο ρυθμός που πλέον χρησιμοποιούμε το κινητό μας για επαγγελματικούς σκοπούς αυξάνεται γεωμετρικά. Τα παραπάνω συνδυάζονται και χρησιμοποιούνται σε smartphones μέσω εφαρμογών που προσφέρουν αποτελεσματικότητα, ευκολία αλλά και ασφάλεια.

Δημιουργία αξίας μέσω Outsourcing / Co-sourcing

Η χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών προσφέρει καινοτόμες λύσεις στις οικονομικές διοικήσεις. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αποφασίσουν το κατάλληλο μίγμα χρήσης εσωτερικών και εξωτερικών πόρων. Η εμπειρία μας αναδεικνύει ότι λειτουργεί αποδοτικά ένας συνδυασμός των δύο, όπου η επιχείρηση επικεντρώνεται σε αυτό που γνωρίζει καλά και συνεργάζεται με τον κατάλληλο εξωτερικό συνεργάτη για τα υπόλοιπα.

Φραγκοκλησσιάς 3α, Μαρούσι, 15125 Τ: 2106781100 E: info@deloitte.gr www.deloitte.com/gr

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES DIGITA L T R A NSFOR M ATION

Σάκης Καραμητρούσης

Branch General Manager, Management - Northern Greece, Entersoft

Τα τελευταία δύο χρόνια για τους γνωστούς λόγους, έχουν γίνει ριζικές αλλαγές στη χρήση της τεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ακόμη και σε περιοχές όπως το κράτος και ο Δημόσιος τομέας, έχει κάνει άλματα μπροστά. Το γεγονός αυτό έχει άμεση επίδραση και στον τρόπο που λειτουργούν τα κεντρικά συστήματα των επιχειρήσεων, όπως το ERP. Η πρόσβαση στο ERP σύστημα από οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο μέσω της εγκατάστασης στο Cloud είναι η προτιμητέα λύση από τους περισσότερους οργανισμούς. Αυτό επιβάλει στα ERP συστήματα να είναι πιστοποιημένα για Cloud Based λειτουργία και βέβαια να τηρούν στο μέγιστο τους κανόνες ασφάλειας. Διασυνδέσεις με το Δημόσιο για φορολογικούς λόγους, αλλά και με Τράπεζες για αυτοματοποιημένες εισπράξεις – πληρωμές είναι πλέον αυτονόητες και επιβεβλημένες. Κορυφαία τάση αποτελεί η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση, δηλαδή η ψηφιακή ανταλλαγή πιστοποιημένων παραστατικών με Πελάτες και Προμηθευτές. Η μείωση κόστους και χρόνου που προκαλεί η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση είναι άμεσα ορατή σε όσους οργανισμούς την υιοθετούν. Προσθετικά σε όλα τα παραπάνω, ένα σύγχρονο ERP ενσωματώνει Data Analytics. Αυτά αποτελούν σετ επεξεργασμένων πληροφοριών (συνήθως με την μορφή Dashboards), τα οποία βοηθούν τα Διοικητικά στελέχη να εξάγουν συμπεράσματα με μεγάλη ταχύτητα και να λαμβάνουν αποφάσεις που βασίζονται σε δεδομένα. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υιοθέτηση και εφαρμογή των παραπάνω δυνατοτήτων αποτελεί η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών. Άγγελος Πεδιώτης

Product Management Director, SoftOne

Η ανάπτυξη νέων ψηφιακών τεχνολογιών έρχεται να αλλάξει το επιχειρηματικό μοντέλο όπως το γνωρίζουμε, τοποθετώντας το Cloud ERP στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς αυτό αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις λειτουργούν και προσφέρουν αξία στους πελάτες τους. Μόνο μία Cloud λύση μπορεί να εγγυηθεί την απρόσκοπτη δραστηριοποίηση υπό οποιεσδήποτε συνθήFINANCE PRO

κες, γεγονός το οποίο επιβεβαιώθηκε και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ενσωματώνοντας native RPA μηχανισμούς, το Cloud ERP μπορεί πραγματικά να οδηγήσει την επιχείρηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό της λειτουργίας της. Τρέχοντας «αθόρυβα» στο background, οι μηχανισμοί αυτοί επεξεργάζονται μεγάλο όγκο δεδομένων και ενεργειών και εκτελούν πολύπλοκες, επαναλαμβανόμενες διαδικασίες και flows χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση (με χρήση τεχνολογιών Machine Learning και ΑΙ). Λειτουργούν δηλαδή ως Business Automation Machines που απελευθερώνουν το χρήστη από το data processing, βοηθώντας τον να επικεντρωθεί σε ενέργειες που παράγουν προστιθέμενη αξία για την επιχείρηση. Ζητούμενο αποτελεί διαχρονικά και το personalization, με τη διαφορά ότι διαφαίνεται πλέον η τάση να επιτευχθεί αυτό μέσα από την ενσωμάτωση codeless εργαλείων που αφαιρούν την πολυπλοκότητα από το χρήστη και την επιχείρηση. Άρρηκτα συνδεδεμένο με το Cloud ERP είναι και το EM, και οι mobile αλλά και οι (AI-enabled) conversational εφαρμογές αναμένεται να «κερδίζουν συνεχώς έδαφος», φέρνοντας στο προσκήνιο νέες δυνατότητες αξιοποίησης του ERP, όπως η φυσική συνομιλία του χρήστη με αυτό. Δεν μπορούμε βεβαίως να παραγνωρίσουμε και το μεγάλο όγκο δεδομένων που συλλέγει καθημερινά ένα σύστημα, γεγονός που θα εντείνει περαιτέρω την ανάγκη των επιχειρήσεων να εκμεταλλευτούν αυτά τα data, με real-time insights ή και predictive analytics εργαλεία. Και το ζητούμενο εδώ θα είναι η δυνατότητα αξιοποίησης των εργαλείων αυτών από κάθε επιχείρηση, ανεξαρτήτως μεγέθους. Στέφανος Τεντολούρης Tax Principal, BPS Technology Leader Deloitte

Στην Deloitte πιστεύουμε ότι οι νέες τεχνολογικές τάσεις που εφαρμόζονται στην Οικονομική Διεύθυνση, περιστρέφονται γύρω από Cloud ERPs, RPA, Mobile Apps και ETL εργαλεία. Οι πελάτες μας στα έργα outsourcing, λαμβάνουν τις υπηρεσίες μας μέσω ενός παγκόσμιου Cloud ERP (Business Digital Hub), το οποίο με αμεσότητα παρέχει 24/7 πρόσβαση στα αποτελέσματα μέσω data analytics, ανταλλαγή και αποθήκευση στοιχείων στο cloud, καθώς και ασφάλεια στις επαναλαμβανόμενες συμφωνίες και ελέγχους, με τη χρήση εργαλείων αυτοματοποίησης. Η εφαρμογή λύσεων RPAs στις περιοχές καταχωρήσεων και συμφωνιών, προσφέρουν τη δυνατότητα εντοπισμού πιθανών αποκλίσεων, ειδικά στην εποχή του myData και της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Μέσω των online εφαρμογών σε smartphones, η πληροφόρηση και οι διαδικασίες γίνονται άμεσα διαθέσιμες, στο χρόνο και τον τόπο που οι χρήστες μας επιθυμούν. Οι προηγμένες τεχνολογικές λύσεις και οι άνθρωποι της Deloitte μπορούν να αποτελέσουν τον στρατηγικό συνεργάτη στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Οικονομικής Διεύθυνσης. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

presents

Future of Work Conference

Reimagine the World of Work Πώς οραματίζεστε την επόμενη ημέρα για την εργασία; Κορυφαίοι thinkers και ακαδημαϊκοί, εκπρόσωποι διεθνών και εθνικών φορέων, experts και professionals, διακεκριμένα στελέχη από το εξωτερικό και την ελληνική αγορά, συμμετέχουν, παρουσιάζουν και συζητούν: ⊲ Όλα τα megatrends για το μέλλον της εργασίας. INTERACTIVE SESSION

ΓΝΩΡIΣΤΕ ΤΟΥΣ ΚEYNOTE ΟΜΙΛΗΤEΣ

Joseph Fuller

Stephen Bevan

Professor of Management Practice, Harvard Business School

Head of HR Research Development, Institute for Employment Studies

“Planning for the Post-Covid Workforce”

“How to manage mental health in the future workforce”

Ekkehard Ernst

Lisette Sutherland

Chief, Macro-economic policies and jobs, Research Department, International Labour Organization

Director, Collaboration Superpowers “Distance leadership & virtual teams”

“Tomorrow @ Work: What to be expect after Covid-19?”

⊲ Thodoris Georgakopoulos, Editorial Director, diaNEOsis ⊲ Katerina Daskalaki, Senior Advisor, Industrial Relations, Employment and Labour Market, SEV ⊲ Virginia Argyratou, Principal Consultant, Searchlight Partners

⊲ Rajamma Krishnamurthy, Sr. Director HR Technology, Microsoft

⊲ Benoit Montet, Global HR Expert, Top Employers Institute ⊲ Kelly Panagiotidou, Partner Organizational Design, REBORRN ⊲ George Pastidis, Head of Sales Enablement Programs, ERICSSON ⊲ Corina Saias, COO, ViOS Coworking ⊲ Michalis Sarros, Human Resources Director, International,

⊲ Petros Mihos, Founder, Searchlight Partners ⊲ Stavros Milionis, Founder, Diversity Charter Greece President of KEAN

Meridian Bioscience Inc ⊲ George Virvilis, Human Resources Director, ΤΙΤΑΝ Cement Company Greek Region

⊲ Nektaria Eirini Karamani, Country People & Organization Head, Siemens Italy

23 ● 03 ● 2022

LIVE ON YOUR SCREEN

ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΟΙ, ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΟΜΙΛΗΤΕΣ

www.futureofwork.gr

ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΜΕΓΑΛΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ

ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΧΟΡΗΓΟΙ W O R K S PA C E R E D E F I N E D

Συμμετοχές: Φίλιππος Κιουρτσιδάκης, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 224), Ε: fkiourtsidakis@boussias.com Χορηγίες: Μαρίνα Καφέζα, T: 210 6617777 (εσωτ. 252), E: mkafeza@boussias.com Περιεχόμενο: Χρύσα Δέμη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 171), Ε: cdemi@boussias.com

Official Publication

ΔΙΟΝ Ύ ΣΗ Σ Δ Ι Α Μ Α Ν ΤΌΠΟΥΛΟΣ Partner, Consulting, KPMG στην Ελλάδα

Το CCH® Tagetik βοηθά τους CFOs να ξεπεράσουν τις τρέχουσες προκλήσεις Η εφαρμογή CCH Tagetik που προσφέρει η KPMG συμβάλλει καθοριστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομικής διεύθυνσης ενισχύοντας την ακρίβεια των προβλέψεων, περιορίζοντας παράλληλα το χρόνο και τους πόρους που δαπανώνται σε αυτές τις διαδικασίες. FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Τoυ Γ Ι Ώ Ρ Γ ΟΥ Δ Η ΜΟΣ ΘΈ ΝΟΥ Σ

Είναι το CCH Tagetik το λογισμικό που εγγυάται την καλύτερη οικονομική απόδοση μιας εταιρείας; Οι συνθήκες της αγοράς έχουν αλλάξει και η νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί επιτάσσει την αλλαγή των μεγεθών και δεικτών που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητά τους και για να θέσουν στόχους, ώστε να παραμείνουν κερδοφόρες ή να ανακτήσουν την κερδοφορία τους και την οικονομική ευρωστία τους. Οι επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν τους διαθέσιμους πόρους τους, ώστε να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της αγοράς με τη βέλτιστη δυνατή κερδοφορία και βελτιώνοντας παράλληλα την ικανοποίηση των πελατών τους ενισχύοντας τη θέση τους στην αγορά και στα νέα κανάλια διανομής και προώθησης προϊόντων που διαμορφώνονται. Ένας σημαντικός στόχος είναι να προσδιοριστούν και να εξαλειφθούν οι εργασίες που δεν συνεισφέρουν σε ποιότητα ή αύξηση της παραγωγικότητας, χωρίς να πληγούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ο εντοπισμός των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης που συνεισφέρουν αξία είναι εφικτός μέσω της: Σωστής επιχειρηματικής ανάλυσης, όπου θα αντιστοιχηθούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες με τους επιχειρηματικούς πόρους Διαμόρφωσης νέων δεικτών και αναφορών αξιολόγησης της απόδοσης, οδηγώντας στην άμεση βελτίωση των επιχειρηματικών δεδομένων και στην επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων. Τα παραπάνω αποτελούν την κύρια ύλη για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διοικητικής πληροφόρησης, το οποίο καλείται να υποστηρίξει από τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό έως και το ημερήσιο πρόγραμμα διάθεσης των απαιτούμενων πόρων μίας επιχείρησης. Αν η Οικονομική Διεύθυνση δαπανά το 60 ή 70% του διαθέσιμου χρόνου των πόρων της σε τυποποιημένες και επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες συμφωνιών και κατάρτισης αποτελεσμάτων, δεν προσθέτει σημαντική αξία. Από την άλλη πλευρά, η διάθεση του εν λόγω χρόνου για επιχειρηματική ανάλυση, με στόχο τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων για τη βελτίωση της απόδοσης και της υγιούς επιχειρηματικότητας, είναι αποδεκτή και επιβάλλεται στις σημερινές συνθήκες. Αν τα συστήματα μιας επιχείρησης δεν επιτρέπουν τα παραπάνω, τότε θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις και οι σωστές επενδύσεις, ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά τους. Στην KPMG έχουμε εντοπίσει από πολύ νωρίς τη σημασία της σωστής υποστήριξης των επιχειρήσεων με τη χρήση κατάλληλων και ευέλικτων συστημάτων λογισμικού και έχουμε προβεί σε στρατηγική συνεργασία με την Wolters Kluwer. Η Wolters Kluwer είναι μία εταιρεία με παρουσία σε περισσότερες από 180 χώρες, που παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες για την υποστήριξη των διαδικασιών της Οικονομικής Διεύθυνσης. Το CCH Tagetik με περισσότερους από 1 300 πελάτες σε όλο τον κόσμο, μοFINANCE PRO

νοπωλεί τα καλά σχόλια ανεξάρτητων διεθνών μελετητών, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στην ευχαρίστηση των χρηστών. Ωστόσο, η βελτίωση δεν μπορεί να επιτευχθεί από την ίδια την τεχνολογία, καθώς το πρόβλημα συνήθως δεν είναι μόνο τεχνολογικό. Η εμπειρία και η γνώση της KPMG σε οικονομικές διαδικασίες συμβάλλει στο σχεδιασμό και την αξιοποίηση επιχειρηματικών οδηγών και KPIs, στην αυτοματοποίηση των οικονομικών διαδικασιών, την αύξηση της παραγωγικότητας και τον προσδιορισμό των παραγόντων που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις.

Πώς η πρόβλεψη του μέλλοντος μέσω των εργαλείων προσομοίωσης του CCH Tagetik μπορεί να επιδράσει καθοριστικά στις εταιρικές αποφάσεις, ενισχύοντας σημαντικά το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μιας επιχείρησης; Η δυνατότητα γρήγορης αξιολόγησης του «πού βρίσκεται» μια επιχείρηση και η ικανότητα ταχείας ανταπόκρισης σε επερχόμενες επιχειρηματικές απειλές ή ευκαιρίες αποτελεί βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η επιτυχημένη επιχειρηματική ευελιξία δεν θα διαρκέσει, αν δεν υποστη-

Το CCH Tagetik απευθύνεται ιδιαίτερα σε μεσαίες και μεγάλες εταιρείες ρίζεται από μια Οικονομική Διεύθυνση, ικανή να παρέχει ακριβείς προβλέψεις για το μέλλον. Προς την κατεύθυνση αυτή βοηθά η διαδικασία της Προγνωστικής Ανάλυσης. Η Προγνωστική Ανάλυση προσπαθεί να προβλέψει αβέβαια μελλοντικά γεγονότα ή ενέργειες βασιζόμενη σε ιστορικά δεδομένα, στατιστικά μοντέλα και τεχνικές μηχανικής μάθησης. Περιπτώσεις χρήσης προγνωστικών δεδομένων, όπως η βελτιστοποίηση εκστρατειών μάρκετινγκ, ή η βελτίωση της διαχείρισης αποθεμάτων μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στα τμήματα Μάρκετινγκ και Logistics. Χρησιμοποιώντας αυτά τα προγνωστικά μοντέλα του CCH Tagetik μπορούμε να ενισχύσουμε την ακρίβεια των προβλέψεων, περιορίζοντας παράλληλα το χρόνο και τους πόρους που δαπανώνται σε περιοχές όπως η πρόβλεψη πωλήσεων, η πρόβλεψη χρήσης ενέργειας, η πρόβλεψη κόστους παραγωγής/φύρας, η πρόβλεψη ρευστότητας και η προσομοίωση κινδύνου. Ενώ η παραδοσιακή πρόβλεψη είναι μια διαδικασία από τη βάση προς τα επάνω (bottom-

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

BACK COV ER STORY

up) στην οποία, ενδεχομένως, σωρεύονται υποκειμενικές υποθέσεις από τα διαφορετικά επίπεδα του οργανισμού, τα προγνωστικά μοντέλα πρόβλεψης προωθούν τη δημιουργία προβλέψεων με γνώμονα τα γεγονότα. Ως εκ τούτου, η μηχανική μάθηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του χειρωνακτικού φόρτου εργασίας, στην αύξηση της ακρίβειας των προβλέψεων και στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής μοντελοποίησης.

Μπορεί το CCH Tagetik να αποδειχθεί εξίσου αποδοτικό σε πολύπλοκες επιχειρηματικές δομές, όπως για παράδειγμα στις παγκόσμιες εταιρείες; Η λύση CCH Tagetik παρέχει μια ενοποιημένη διαδικτυακή πλατφόρμα για τη χρηματοοικονομική εταιρική διαχείριση σε επίπεδο ενοποίησης οικονομικών καταστάσεων, κατάρτισης προϋπολογισμού και προβλέψεων, ανάλυσης κερδοφορίας, διαχείρισης ταμειακών ροών, χρηματοοικονομικών εκθέσεων και αναλύσεων καθώς και εκθέσεων ρυθμιστικής συμμόρφωσης. Το CCH Tagetik χρησιμοποιείται από οργανισμούς όλων των μεγεθών, αλλά απευθύνεται ιδιαίτερα σε μεσαίες και μεγάλες εταιρείες (ή ομίλους συνδεδεμένων εταιρειών) με πολλούς χρήστες που συμμετέχουν σε διαδικασίες εταιρικού σχεδιασμού ή/ και οικονομικής ενοποίησης. Η ολοκληρωμένη πλατφόρμα επεκτείνεται επίσης σε τομείς όπως τα ΔΠΧΑ (IFRS)16/17, ASC 842, Φερεγγυότητα ΙΙ (Solvency II) και iXBRL. Από την άποψη του σχεδιασμού, το CCH Tagetik επικεντρώνεται στον ολοκληρωμένο εταιρικό σχεδιασμό και τον προϋπολογισμό, με όλες τις προσεγγίσεις (από πάνω προς τα κάτω, από κάτω προς τα πάνω και μικτές) να υποστηρίζονται από την πλατφόρμα. Περιέχει ένα προκαθορισμένο μοντέλο ολοκληρωμένου χρηματοοικονομικού σχεδιασμού (ισολογισμός, P&L, ταμειακές ροές) που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε από μεμονωμένες θυγατρικές εταιρείες είτε σε επίπεδο ομίλου. Η συνολική απεικόνιση των πλάνων είναι δυνατή χάρη στην ολοκληρωμένη λειτουργικότητα για την χρηματοοικονομική ενοποίηση και το κλείσιμο. Είναι διαθέσιμη ολοκληρωμένη λειτουργικότητα ροών εργασιών και διακυβέρνησης με σκοπό τον έλεγχο των διαδικασιών σχεδιασμού και ενοποίησης, στις οποίες συμμετέχουν πολλοί χρήστες. Το CCH Tagetik Finance Transformation Platform, που τροφοδοτείται από το Analytic Information Hub, χτίστηκε με μια ανοιχτή αρχιτεκτονική που βασίζεται σε ένα σχεσιακό μοντέλο δεδομένων που υποστηρίζει υλοποιήσεις σε Microsoft SQL Server, Oracle, PostgreSQL και SAP HANA. Οι πελάτες αξιοποιούν το Analytic Information Hub με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, όπως για driver-based σχεδιασμό, λεπτομερή ανάλυση κερδοφορίας, ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχεδιασμό και αναφορές. Επίσης, προσφέρει προκατασκευασμένα ή προσαρμοσμένα προγνωστικά μοντέλα και δυνατότητες εκπαιδευόμενης μηχανικής μάθησης, που μπορούν να αξιοποιηθούν για την πρόβλεψη FINANCE PRO

μελλοντικών αποτελεσμάτων και τον εντοπισμό βασικών μεταβλητών. Για να εμπλουτίσει την πλατφόρμα του CCH Tagetik με τον σχεδιασμό δραστηριοτήτων πωλήσεων και λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας και της προγνωστικής ανάλυσης, η Wolters Kluwer εξαγόρασε την Vanguard Software τον Μάιο του 2021. Η Vanguard Software είναι ένας παγκόσμιος πάροχος ολοκληρωμένων λύσεων επιχειρηματικού σχεδιασμού (IBP) στο cloud. Όσον αφορά την ανάλυση και την υποβολή εκθέσεων, το CCH Tagetik ακολουθεί διττή στρατηγική. Η ενσωματωμένη λειτουργικότητα του προϊόντος είναι προσανατολισμένη στην αυτοεξυπηρέτηση του τελικού χρήστη με οθόνη εμφάνισης αναφορών και πινάκων. Επιπλέον, το νέο διαδικτυακό εργαλείο SmartInsight του CCH Tagetik, επιτρέπει τη δυναμική αυτοεξυπηρετούμενη παραγωγή ad hoc αναφορών και αναλύσεων. Αυτές οι δυνατότητες μπορούν να εμπλουτιστούν από προϊόντα ανάλυσης τρίτων κατασκευαστών (OEM), όπως η Microsoft, η SAP και η Qlik, χρησιμοποιώντας το CCH Tagetik ως κεντρική πηγή δεδομένων για να μπορούν οι πελάτες να χρησιμοποιούν τα εργαλεία BI και ανάλυσης της επιλογής τους.

Πως η πλατφόρμα CCH Tagetik επιτρέπει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και κατά πόσο πιστεύετε πως θα αποδειχθεί η γέφυρα για τη μετάβαση του finance σε ένα μέλλον που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη, τη μηχανική μάθηση και την προγνωστική ανάλυση; Οι CFOs του σήμερα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι επιχειρηματικές αποφάσεις υποστηρίζονται από αριθμούς σε πραγματικό χρόνο και σωστή ανάλυση. Η ικανότητα παροχής πληροφοριών από συνεχώς αυξανόμενους όγκους δεδομένων και από ένα ευρύ φάσμα πηγών είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία. Οι σύγχρονοι CFOs βγαίνουν από τους παραδοσιακούς ρόλους τους και αγκαλιάζουν την καινοτομία, επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η Οικονομική Διεύθυνση αλληλοεπιδρά με τα υπόλοιπα ενδιαφερόμενα τμήματα της επιχείρησης χρησιμοποιώντας την τεχνολογία. Το CCH Tagetik επιτρέπει τον ψηφιακό μετασχηματισμό χρησιμοποιώντας μια ισχυρή μηχανή δεδομένων όπου οι μεγάλοι όγκοι δεδομένων μετατρέπονται εύκολα σε πληροφορία και αξιοποιήσιμα πορίσματα που δημιουργούν αξία, επιτρέποντας στην Οικονομική Διεύθυνση να υποστηρίζει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες προβλέποντας κινδύνους και ευκαιρίες. Ολοκληρωμένος επιχειρηματικός σχεδιασμός (στρατηγικός, οικονομικός, λειτουργικός), παραγωγή αναλυτικών αναφορών, υποβολή κανονιστικών εκθέσεων, ακριβής ανάλυση κερδοφορίας και μελλοντικός σχεδιασμός μπορούν να γίνουν όλα σε μία λύση. Οι χρηματοοικονομικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες ευθυγραμμίζονται με μια κεντρική πηγή στην οποία μπορούν να εμβαθύνουν για

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Από αριστερά προς τα δεξιά: Διονύσης Διαμαντόπουλος, Partner, Consulting, KPMG στην Ελλάδα, Νίκος Πλάτανος, Senior Manager, Consulting, ΚPMG στην Ελλάδα, Βασίλης Κάρδαρης, Senior Manager, Consulting, ΚPMG στην Ελλάδα

ανάλυση διακύμανσης και μοντελοποίηση στο χαμηλότερο επίπεδο οποιασδήποτε διαδικασίας. Με την βοήθεια του Analytic Information Hub, η Οικονομική Διεύθυνση μπορεί να εκσυγχρονιστεί και να προετοιμαστεί για το μέλλον με θεμέλια την τεχνητή νοημοσύνη, τη μηχανική μάθηση και την προγνωστική ανάλυση.

Ευελιξία, καινοτομία αλλά και συγχρόνως έλεγχος, συμμόρφωση οδηγούν τις εξελίξεις στην αποτελεσματική διαχείριση μιας επιχείρησης. Κατά πόσο το CCH Tagetik επιτρέπει στον οικονομικό διευθυντή να μετασχηματίζει τον ρόλο του, εξοπλίζοντας τον με τον απαιτούμενο πλουραλισμό στη στρατηγική του; Μετά τον συνεχιζόμενο αντίκτυπο της πανδημίας στις επιχειρηματικές διαδικασίες και τη συμπεριφορά των καταναλωτών, αλλά και λόγω του συνεχώς μεταβαλλόμενου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, οι οργανισμοί μετατοπίζουν σταδιακά τις λειτουργίες, τις στρατηγικές και τις υπηρεσίες τους για να προσαρμοστούν. Τώρα περισσότερο από ποτέ, οι CFOs αναμένεται να προωθούν λειτουργικές αλλαγές εντός του οργανισμού για να διασφαλίσουν τη διατήρηση των ταμειακών ροών και των εσόδων. Χωρίς προ υπάρχουσα στρατηγική ως οδηγό για νέα πιθανά σενάρια κινδύνου, οι CFOs μπορούν να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες από τάσεις που αναδιαμορFINANCE PRO

φώνουν το finance management μέσω του CCH Tagetik. Το CCH Tagetik μπορεί να βοηθήσει τους CFOs να ξεπεράσουν τις τρέχουσες προκλήσεις και να συμβάλει στην κλιμακούμενη ανάπτυξη των οργανισμών τους κατά τη διάρκεια οποιαδήποτε κρίσης (υγειονομικής, ενεργειακής κλπ.). Επιτρέπει στα διάφορα τμήματα να δημιουργούν πρότυπα σε κάθε τμήμα του P&L, του ισολογισμού και των ταμειακών ροών που μπορούν να οδηγήσουν σε προηγμένα what-if σενάρια. Οι CFOs μπορούν στη συνέχεια, μέσα από μια σφαιρική προοπτική, να δημιουργήσουν ουσιαστική πρόβλεψη και προσομοίωση ταμειακών ροών. Όταν οι μηνιαίες ή εβδομαδιαίες προβλέψεις είναι υψίστης σημασίας, ειδικά σε αβέβαιους καιρούς, το ενσωματωμένο μοντέλο πρόβλεψης του CCH Tagetik επιτρέπει στους CFOs να καθοδηγούν το management με τεκμηριωμένες συμβουλές για τη στρατηγική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, τον εξορθολογισμό των εξόδων και την αξιοποίηση εναλλακτικών λύσεων ανακεφαλαιοποίησης. Το CCH Tagetik εξακολουθεί να παρακολουθεί τις νέες εξελίξεις στο ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού της Οικονομικής Διεύθυνσης για να βοηθήσει τις εταιρείες να πετύχουν στην πορεία της οικονομικής τους μετάβασης. Παράλληλα, συνεχίζει να λαμβάνει αρκετές αναγνωρίσεις ως απόδειξη της αξιοπιστίας του και της ισχυρής δέσμευσης στην αγορά του. Εταιρείες παγκοσμίως εμπιστεύονται το λογισμικό CCH Tagetik για να εξοικονομήσουν χρόνο, να μειώσουν τα κόστη και τον κίνδυνο.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AC C OU N T I NG

Budgeting & Business Planning στη σκιά της πανδημίας Οι διορθωτικές κινήσεις που έκαναν τα οικονομικά στελέχη Η πανδημική κρίση ανάγκασε τις επιχειρήσεις να αναθεωρήσουν τα business plan που είχαν εκπονηθεί. Τα δεδομένα που προέκυψαν δεν ήταν δυνατό να είχαν προβλεφθεί από τους συντάκτες των επιχειρηματικών προϋπολογισμών.

επιχειρηματικός προϋπολογισμός άλλωστε είναι ένα δυναμικό, οικονομικό σχέδιο που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση των αναμενόμενων εσόδων και εξόδων μιας εταιρείας για μια επερχόμενη χρονική περίοδο. Είναι ουσιαστικά ένα οικονομικό σχέδιο που κάνει μια επιχείρηση για ένα μήνα, τρίμηνο ή έτος. Θα πρέπει ως εκ τούτου να είναι δυναμικό και ευέλικτο ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται όταν αλλάζουν τα επιχειρηματικά σχέδια και το περιβάλλον της αγοράς. Ο προϋπολογισμός (Budgeting) αποτελεί μια θεμελιώδη και πρακτική διεργασία στην καρδιά του μάνατζμεντ των επιχειρήσεων, η οποία εκφράζει με ποσοτικοποιημένο τρόπο, τις απαιτήσεις πόρων, όπως κεφάλαιο, υλικά, ανθρώπινο δυναμικό, σε συσχέτιση με χρονικά τοποθετημένους αντικειμε-

Το Business plan πρέπει να είναι δυναμικό και ευέλικτο ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται όταν αλλάζουν τα επιχειρηματικά σχέδια και το περιβάλλον της αγοράς FINANCE PRO

νικούς σκοπούς (goals) και επιμέρους στόχους (milestones). Το Budgeting αποτελεί το ουσιαστικό εργαλείο υλοποίησης του Business Plan. Το Finance Pro φιλοξενεί τις τοποθετήσεις πέντε οικονομικών διευθυντών οι οποίοι περιγράφουν πόσες φορές χρειάστηκε να αναθεωρήσουν το business plan στο πλαίσιο της πανδημίας και ποια διαδικασία ακολούθησαν.

Αναθεωρήσαμε δυο φορές το business plan

Η έναρξη της πανδημίας μας βρήκε στο ξεκίνημα μεγάλου για εμάς επενδυτικού project, που αφορά την κατασκευή νέου εργοστασίου στο Σχηματάρι μας λέει ο Νίκος Κωνσταντάκης Οικονομικός Διευθυντής της ΕΥΒΟΙΚΗ ΖΥΜΗ ΑΒΕΕ. «Αν και η όλη μας λειτουργία-κύκλος και δραστηριότητα δεν επηρεάστηκε από την πανδημία, λόγω του αντικειμένου μας, εκεί που επικεντρωθήκαμε περισσότερο ήταν η ομαλή υλοποίηση της επένδυσης. Η εν λόγω επένδυση που αγγίζει προϋπολογιστικά το 50% του υφιστάμενου ενεργητικού μας, είχε χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του κτιριακού της μέρους τους 22 μήνες. Δεδομένης της ρευστής κατάστασης που έφεραν τόσο οι περιορισμοί όσο και τα έκτακτα οικονομικά μέτρα, το όλο χρονοδιάγραμμα του project επιμηκύνθηκε περί τους 8 μήνες» σημειώνει. «To business plan που καταρτήσαμε αρχικά το 2019, είχε ορίζοντα επένδυσης-αποεπένδυσης τα 4 έτη. Αναγκαστήκαμε να το αναθεωρήσουμε δύο φορές , την πρώτη φορά στο πρώτο εξάμηνο του 2020, και την επόμενη τον Ιούλιο του 2021. Η διαδικασία της αναθεώρησης μας επικεντρώθηκε την πρώτη φορά, στο κόστος δανεισμού, μιας και πολλά χρηματοοικονομικά εργαλεία στήριξης στις επιχειρήσεις, το χαμήλωσαν αρκετά, και τη δεύτερη στην επιφαινόμενη αύξηση της τιμής του σιδήρου και άλλων παραγώγων, και φυσικά το κλείσιμο τιμών αρκετά πιο οικονομικών εκείνη τη στιγμή» προσθέτει. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Της ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

Κάθε business plan περιλαμβάνει παραδοχές που ενέχουν ρίσκο

Κάθε business plan περιλαμβάνει παραδοχές που ενέχουν ρίσκο και αυτό το ρίσκο του αναπάντεχου δεν περιλαμβάνεται μόνο στο συντελεστή προεξόφλησης και το κόστος του χρήματος του εφαρμοζόμενου υποδείγματος αλλά υπεισέρχεται και σαν πρόβλεψη έκτακτων χρηματικών εκροών και ζημιογόνων γεγονότων μας λέει ο Χριστόφορος Ντερτιμάνης CFO της MAX MEDIA. «Η πανδημία όμως ως έκτακτο γεγονός δεν είχε προβλεφθεί από κανέναν οργανισμό με αποτέλεσμα αναλόγως την ποFINANCE PRO

ρεία των επιδημιολογικών δεδομένων και των μέτρων της κυβέρνησης να αλλάζει αντίστοιχα το βραχυπρόθεσμο αλλά και μακροπρόθεσμο πλάνο. Αυτό το πλάνο είχε και συνεχίζει να έχει τρεις βασικούς πυλώνες, το cash flow, τον έλεγχο των λειτουργικών εξόδων και κυρίως τη διατήρηση της πελατειακής βάσης άρα και των πωλήσεων προς διασφάλιση της βιωσιμότητας και του going concern της επιχείρησης. Το cash flow έπρεπε να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα ικανά να καλύψουν οποιαδήποτε κρίση, τα λειτουργικά έξοδα να είναι όντως λειτουργικά και απαραίτητα και τέλος το client service να είναι υψηλού επιπέδου» σημειώνει. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AC C OU N T I NG

Το business plan είναι μια επίπονη διαδικασία

Ένα Business plan, συνήθως διετούς διάρκειας είναι μια επίπονη διαδικασία η οποία θέτει τους στρατηγικούς στόχους για μια εταιρεία τονίζει στο Finance Pro o Δημήτρης Αναστασίου CFO της Nordics, Benelux, CH. «Την εποχή του COVID-19, δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι όλα τα business plans κατέστησαν ξεπερασμένα και αναπροσαρμόσιμα, συνεχώς αναθεωρώντας γενικότερους στόχους. Αυτό γινόταν σε σχεδόν μηνιαία βάση, καθώς τα μέτρα προστασίας από την πανδημία και τα μέτρα βοήθειας από τις κυβερνήσεις ήταν συνεχώς μεταβαλλόμενα. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν να γίνουν αρχικά συναντήσεις με όλους τους εμπλεκομένους εσωτερικά στην επιχείρηση και μετά η ομάδα FP&A να «τρέξει» τα νούμερα σε επίπεδο P&L, BS και cashflow» σημειώνει. «Κατόπιν ενδελεχούς συζήτησης με τον CFO και το Executive Committee, οι τροποποιήσεις στο business Plan επικοινωνούνται στους key managers για εφαρμογή. Επίσης, ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η συχνή επαφή με τα σημεία πώλησης, ώστε οι senior managers να μπορούν να αφουγκράζονται τις ανάγκες της αγοράς, ώστε να ληφθούν οι αποφάσεις που θα έχουν το σωστό αντίκτυπο στα αποτελέσματα» αναφέρει.

Η πανδημία δημιούργησε ένα πρωτόγνωρο περιβάλλον

Η πανδημία δημιούργησε ένα πρωτόγνωρο περιβάλλον για τις επιχειρήσεις δημιουργώντας την ανάγκη για μια συνεχή αναθεώρηση του business plan τονίζει ο Άρης Κουτσαγκουλάκης CFO της Triumph. «Η διαδικασία που ακολουθήσαμε

είναι αυτή του scenario planning, όπου με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα της κάθε περιόδου, δημιουργήσαμε διαφορετικά σενάρια πωλήσεων (συντηρητικό, αισιόδοξο, επικρατέστερο) προκειμένου να δούμε τις επιπτώσεις αυτών στη συνολική λειτουργία της εταιρείας» προσθέτει.

Την περίοδο του Covid-19 παραμείναμε σε εγρήγορση

Στη Volvo φτιάχνουμε τον αρχικό προϋπολογισμό ως τα τέλη Οκτωβρίου και μετά αναθεωρείται λαμβάνοντας υπόψη την τελική κατάσταση τον Ιανουάριο. Αυτό δεν άλλαξε στην πανδημία, αλλά αυξήθηκε ο αριθμός των αντικειμένων που αναθεωρούνται μας λέει η Ozge Okay CFO της Volvo Car Hellas. «Μετά την υποβολή του τελικού προϋπολογισμού πάντα κάναμε μηνιαίες ενημερώσεις με τη μορφή οικονομικών προβλέψεων σε τριμηνιαία βάση, λειτουργικές και οικονομικές ενημερώσεις με την περιφερειακή διοίκηση όπου εντρυφούμε στην επιχείρηση για να δούμε πού θα εστιάσουμε. Την περίοδο του Covid-19, εμείς ως Volvo παραμείναμε σε εγρήγορση χωρίς πανικό και τη δημιουργία ταραχής. Αναθεωρήσαμε το επιχειρησιακό πλάνο του 2020 ως τα μέσα Μαρτίου εστιάζοντας σε στοιχεία που μας επηρεάζουν άμεσα, όπως τα έξοδα ASP (διαφήμισης, πωλήσεων και προώθησης) και τα έξοδα πωλήσεων/διοίκησης» τονίζει. «Αναθεωρήσαμε κάθε στοιχείο λεπτομερώς, αναβάλαμε δραστηριότητες χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο το μπραντ και καταφέραμε να κάνουμε σημαντικές περικοπές από τον Μάρτιο ως τον Σεπτέμβριο. Και πάλι τον Μάρτιο στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδίου φτιάξαμε ένα πρόγραμμα στήριξης των καταστημάτων λιανικής με ευελιξία

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΑ ΚΗΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Α ΝΑ ΣΤΑ ΣΙΟΥ

CFO ΕΥ ΒΟΙΚ Η Ζ Υ ΜΗ Α ΒΕΕ

CFO Nordics, Benelu x , CH, Austria , Greece , Cy prus, Malta , Victoria’s Secret and Bath & Body Work s

«Η διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού της εταιρείας μας, ήταν διαχρονικά ένας συνδυασμός αυξητικού τύπου και δραστηριοτήτων»

FINANCE PRO

«Ένα Business plan, είναι μια επίπονη διαδικασία η οποία θέτει τους στρατηγικούς στόχους για μια εταιρεία»

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

στις συναλλαγές, την εισαγωγή νέων πιστώσεων, εμπνέοντας εμπιστοσύνη στους συνεργάτες μας ότι όλοι μαζί θα ξεπεράσουμε την πανδημία. Αναθεωρούσαμε τα σχέδιά μας σε μηνιαία βάση παρακολουθώντας τους όγκους-έξοδα, κάθε επιχειρησιακή μονάδα/λειτουργία εκπονούσε ανεξάρτητα τον προγραμματισμό της και δεν ελέγχαμε μόνο τις οικονομικές ομάδες. Εν τω μεταξύ, τα ψηφιακά κανάλια για παραγγελίες, σέρβις, δοκιμαστική οδήγηση ενεργοποιήθηκαν ώστε οι πελάτες να νιώσουν ασφάλεια και να ελαχιστοποιήσουμε τον αντίκτυπο στον όγκο πωλήσεων και στη μεταπώληση. Αποτέλεσμα των συντονισμένων προσπαθειών και της πειθαρχίας, εμείς και οι συνεργάτες μας κλείσαμε το 2020 και το 2021 με πολύ υψηλότερα οικονομικά αποτελέσματα απ’ ό,τι περιμέναμε υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Γρήγορη προσαρμοστικότητα, ευελιξία, ταχύτητα, διαφάνεια και πειθαρχία ήταν τα κλειδιά για την επιτυχή λειτουργία μας στην πανδημία» προσθέτει. Πώς η πανδημία επηρέασε το budgeting και πώς καταφέραν τα οικονομικά στελέχη να βελτιστοποιήσουν τους διαθέσιμους πόρους ώστε να εξυπηρετηθεί η στρατηγική της επιχείρησης τους;

Ανασχεδιασμός και κατάρτιση του προϋπολογισμού εκ του μηδενός

Η διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού της εταιρείας μας , ήταν διαχρονικά ένας συνδυασμός αυξητικού τύπου(Incremental) και δραστηριοτήτων(activity based). Δυστυχώς η πανδημία και γενικότερα οι συνέπειες της, ανέδειξαν τα τρωτά σημεία και των δύο αυτών τύπων εξηγεί ο Νίκος Κωνσταντάκης.

Το Budgeting αποτελεί το ουσιαστικό εργαλείο υλοποίησης του Business Plan

«Στον αυξητικό τύπο αν και οι εκτιμώμενες πωλήσεις μας όντως αυξήθηκαν, μειώθηκε η απόδοση και η παραγωγικότητα μας λόγω κρουσμάτων-καθυστερήσεων στην παραγωγή με αποτέλεσμα την σχετικά δυσανάλογη αύξηση του αντίστοιχου κόστους. Στο activity-based budgeting από την άλλη, κάποιοι κωδικοί-προϊόντος μας ,δεδομένου της συνεχούς αύξησης των πρώτων υλών τους ,κατέστησαν κάποιες προβλέψεις κόστους τελείως εκτός» σημειώνει. Η μόνο λύση σε κάτι τέτοιο τόσο ρευστό, ήταν ο ανασχεδιασμός και η κατάρτιση του προϋπολογισμού εκ του μηδενός για κάθε μια δραστηριότητα μας ξεχωριστά.(zero-based). Αν και αρκετά χρονοβόρα διαδικασία, η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς ήταν ό,τι έπρεπε να γίνει εν μέσω χρήσεων και φυ-

Χ ΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΝΤΕΡΤΙΜ Α ΝΗΣ

Ά ΡΗΣ ΚΟΥ ΤΣ Α ΓΚΟΥΛ Α ΚΗΣ

CFO M A X MEDI A

CFO Greece & Business analyst region EAST at Triumph

«Το cash flow έπρεπε να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα ικανά να καλύψουν οποιαδήποτε κρίση»

Στα νέα δεδομένα που προκάλεσε η πανδημία πρώτος στόχος της εταιρείας ήταν η απρόσκοπτη συνέχιση της επιχειρηματικής της δραστηριότητας (business continuity)

FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES AC C OU N T I NG

τονίζει ο Χριστόφορος Ντερτιμάνης. «Σε αυτό το πλαίσιο σαν τμήμα Finance εστιάσαμε στο optimization αυτού του δείκτη, κάτι διόλου εύκολο αν αναλογιστεί κανείς ότι οι ταμειακές ροές δέχονται πιέσεις από τους πελάτες που επιθυμούν μία παράταση των συμφωνημένων όρων πληρωμής σε περιόδους κρίσης ενώ οι προμηθευτές απαιτούν την εξόφλησή τους στην ώρα τους. Με σωστή λοιπόν στρατηγική διαπραγματεύσεων με πελάτες και προμηθευτές (κύρια συστατικά του κεφαλαίου κίνησης), την εκμετάλλευση των χρηματοδοτικών πόρων της επιστρεπτέας προκαταβολής και των πόρων της ΕΑΤ, το μακροπρόθεσμο budgeting plan που στόχευε στην ανάπτυξη και καθιέρωση του ομίλου μας συνεχίζει να υλοποιείται, ακόμη και αυτή την περίοδο που πλην πανδημίας υπάρχει και ο αυξανόμενος πληθωρισμός με αφόρητες πιέσεις στο cash flow επί συνόλου της οικονομίας» σημειώνει.

Άλλαξε ο τρόπος που γίνεται το budgeting

OZGE OK AY CFO & Board Member of Volvo Car Hellas

«Γρήγορη προσαρμοστικότητα, ευελιξία, ταχύτητα, διαφάνεια και πειθαρχία ήταν τα κλειδιά για την επιτυχή λειτουργία μας στην πανδημία»

σικά μετά από επίπονο reskilling όλων μας και αναθεώρηση αρκετών cost drivers στην παραγωγική μας διαδικασία. Μετά από μια υγειονομική-οικονομική και πλέον ενεργειακή κρίση, αυτό το είδος budgeting φαίνεται να μας δείχνει το δρόμο.

Ο σημαντικότερος ποσοτικός δείκτης είναι το cash flow

Από το ξεκίνημα της πανδημίας και το πρώτο Lockdown στην Ελλάδα, ο ποσοτικός δείκτης που ορίστηκε ως ο σημαντικότερος για το going concern από τις εταιρείες, τους ελεγκτές και τους συμβούλους τους ήταν και συνεχίζει να είναι το cash flow

Βασικός στόχος η απρόσκοπτη λειτουργία της εταιρείας

Ο προϋπολογισμός αποτελεί μια θεμελιώδη και πρακτική διεργασία στην καρδιά του μάνατζμεντ των επιχειρήσεων FINANCE PRO

Αρχικά, ο τρόπος που γίνεται το budgeting έπρεπε να αλλάξει μας λέει ο Δημήτρης Αναστασίου. «Περάσαμε σε μια φάση κατάρτισης forecasts σε μηναία βάση, όπου οι προβλέψεις αναθεωρούνταν δυναμικά και η σύγκριση vs Budget (που συνήθως εγκρίνεται στο τελευταίο τρίμηνο του κάθε έτους) ήταν πια μη επίκαιρη. Η σύνδεση και η επικοινωνία του Finance με τμήματα όπως το Marketing, το Store Operations, τα Logistics είναι πιο συχνή και πιο άμεση από ποτέ, ούτως ώστε να απεικονισθεί η σωστή εικόνα της επιχειρησιακής κατάστασης της εταιρείας προς το Executive Committee, πιο γρήγορα, πιο χρήσιμα, πιο αποτελεσματικά» προσθέτει. «Οι διαθέσιμοι πόροι της επιχείρησης έπρεπε να προσανατολιστούν ώστε να στηρίξουν νέα κανάλια προσέγγισης των πελατών, όπως το e-commerce και μάλιστα σε αρκετές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γνώμονας είναι το πλέον αποδοτικό Return on Investment (ROI), ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να αποφέρουν μεγαλύτερες πωλήσεις, καλύτερη κερδοφορία και βελτιωμένο cashflow. Μάθαμε όλοι να είμαστε πιο ευέλικτοι, προσαρμόζοντας τον ορίζοντά μας από την εβδομάδα, στο μήνα, στο τρίμηνο, μέσω ταχείας και αποδοτικής χρονικής ανταπόκρισης» σημειώνει.

Στα νέα δεδομένα που προκάλεσε η πανδημία πρώτος στόχος της εταιρείας ήταν η απρόσκοπτη συνέχιση της επιχειρηματικής της δραστηριότητας (business continuity) αναφέρει ο Άρης Κουτσαγκουλάκης. «Στο πλαίσιο αυτό υπήρξε η ανάγκη για απόλυτη ιεράρχηση στη κατανομή των διαθέσιμων πόρων ενώ προτεραιότητα δόθηκε στη στήριξη εκείνων των καναλιών εσόδων που συνέχισαν να λειτουργούν (Online κανάλια). Δαπάνες όπως έξοδα ταξιδιών, συνεδρίων και ημερίδων κατευθύνθηκαν προς ενίσχυση των καναλιών εκείνων που συνέχισαν να προσφέρουν έσοδα στην εταιρεία» τονίζει.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

presents

10th

Smart Cities conference

Ταξίδι 10 ετών για την ανάπτυξη των Ελληνικών Έξυπνων Πόλεων

10•03•2022

H Y Β R I D | Θ Ε ΑΤ Ρ Ι Κ Η Σ Κ Η Ν Η ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

Το 10th Smart Cities Conference 2022 έχει στόχο να ενημερώσει τους συμμετέχοντες για τις τελευταίες εξελίξεις και τάσεις, να μεταφέρει τεχνογνωσία από τους πλέον καταξιωμένους Έλληνες και διεθνείς ομιλητές και να συζητήσει για τις προκλήσεις των καιρών, τις λύσεις για καλύτερη και πιο ασφαλή ζωή στις πόλεις, οικονομική ανάπτυξη και αειφορία, προκειμένου να επιτευχθεί Έξυπνη Αστική Ανάπτυξη.

www.smartcitiesconference.gr Group Maggioli - CMYK

GR OU P

ΧΟΡΗΓΟΙ Συμμετοχές: Χάρης Πορέτσης, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 139) E: poretsis@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com, Nicole Armoni, Τ: +30 210 6617 777 (εσωτ. 155), Ε: narmoni@boussias.com Περιεχόμενο: Κωνσταντίνος Μάντζιος, M: +30 694 888 9080, E: k_mantz@otenet.gr

Official Publications

FINANCIAL FILES TA X ATION

Κοινωνικά Βιώσιμο Φορολογικό σύστημα: Ουτοπία ή εφικτός στόχος; O μετασχηματισμός του φορολογικού συστήματος Η κοινωνική προστασία αναδεικνύεται κομβικός παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης και το φορολογικό πλαίσιο του 2022 ρυθμίζει τις εξελίξεις. Πώς η μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο επιδρά στην αλλαγή του φορολογικού συστήματος;

οικονομολόγος Άνταμ Σμιθ είχε κάποτε πει πως οι φόροι θα πρέπει να αντιστοιχούν στη φοροδοτική ικανότητα του ατόμου και, επιπλέον, να είναι συγκεκριμένοι, ευκόλως βεβαιούμενοι και αποδοτικοί. Σε μια εποχή όπου η εδραίωση ενός κοινωνικού κράτους τίθεται δυναμικά στο προσκήνιο, το φορολογικό σύστημα μπορεί να αποτελέσει επιταχυντή της προσπάθειας, επενδύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο και συνεπώς, στοχεύοντας στην αναβάθμιση των εργαζομένων και των επιχειρήσεων. Η μετάβαση σε ένα πιο εξωστρεφές και βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο απαιτεί ένα κοινωνικά βιώσιμο φορολογικό σύστημα, που εστιάζει στη μείωση της ολοένα και πιο άνισης κατανομής του εισοδήματος και του πλούτου στην αγορά όπως και στη δημιουργία ίσων ευκαιριών για όλους. Θα καταφέρει η Ελλάδα να ανταπεξέλθει στην πρόκληση ενός φορολογικού συστήματος σταθερού, φιλικού προς την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, δίκαιου και ανταγωνιστικού;

Μια βιώσιμη και εξισορροπημένη φορολογική πολιτική διακρίνεται για τη σταθερότητά της FINANCE PRO

Η εξυγίανση του φορολογικού συστήματος της Ελλάδας

Η εξυγίανση του φορολογικού συστήματος της χώρας μας κρίνεται επιβεβλημένη καθώς τα τελευταία χρόνια η επιβολή υψηλής φορολογίας, που δεν συνδυάστηκε με αντίστοιχη διερεύνηση της φορολογικής βάσης, συνιστούσε τροχοπέδη της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας μας, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, αποδυναμώνοντας τα κίνητρα εργασίας και επένδυσης και προκαλώντας έντονη φορολογική κόπωση. Μια βιώσιμη και εξισορροπημένη φορολογική πολιτική που διακρίνεται για τη σταθερότητά της και βασίζεται στη σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στην εργασία δημιουργεί κίνητρα για την αύξηση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση των ξένων και εγχώριων επενδύσεων, συνεισφέροντας στην οικονομική ανάπτυξη και στην αύξηση της απασχόλησης. Γεγονός είναι, βέβαια, πως οι υψηλές επιδόσεις της οικονομίας προϋποθέτουν ένα σύστημα κοινωνικής προστασίας που υποστηρίζει τη δημιουργία καλοπληρωμένων θέσεων απασχόλησης, εδραιώνοντας την ευημερία. Στον εργασιακό χώρο απαιτείται ένας μετασχηματισμός που θα βασίζεται στην ενδυνάμωση των εργασιακών δικαιωμάτων, την καταπολέμηση της ανεργίας, την επιμόρφωση των υπαλλήλων, την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας, την αύξηση του κατώτατου μισθού, τον περιορισμό των ελαστικών μορφών απασχόλησης και της «μαύρης» εργασίας, την παροχή κινήτρων ίδρυσης νεοφυών επιχειρήσεων κλπ. Επιπλέον, σημαντική είναι η προσπάθεια εξάλειψης του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών – γυναικών, όπως και η ισόρροπη συμμετοχή ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Της Κ ΑΤΕΡΊ ΝΑ Τ ΣΙΤΟΎ ΡΑ

ανδρών και γυναικών σε υψηλές θέσεις της διοίκησης. Άλλωστε, σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, η ΕΕ απέχει τουλάχιστον 60 έτη από την επίτευξη πλήρους ισότητας των φύλων, με τη βαθμολογία της ΕΕ να έχει αυξηθεί μόλις κατά 4,9 μονάδες από το 2010 έως σήμερα. FINANCE PRO

Η υψηλή εκπαίδευση συνεπάγεται φορολογικά έσοδα

Νευραλγικός αποδεικνύεται ο ρόλος της εκπαίδευσης στα φορολογικά έσοδα, αφού το υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης συνδέεται με υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα Χαρακτηριστικό είναι πως για το έτος 2020, ο κίνδυνος φτώχειας εκτιμήθηκε στο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES TA X ATION

24.4% για όσους είχαν ολοκληρώσει προσχολική, πρωτοβάθμια και το πρώτο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ στο 7.1% για εκείνους που είχαν ολοκληρώσει το πρώτο και το δεύτερο στάδιο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι σαφές πως η διεύρυνση της φορολογητέας βάσης σε μια οικονομία συνεπάγεται αύξηση του συνολικού επιπέδου φόρων που μπορούν να προκύψουν από αυτήν την οικονομία, ιδιαίτερα από τους άμεσους φόρους εισοδήματος. Επιπλέον, η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα φορολογικού ηθικού που συνιστά το εγγενές κίνητρο για την πληρωμή φόρων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων για τα περισσότερα φορολογικά συστήματα προκύπτει από την εθελοντική συμμόρφωση των φορολογουμένων.

Η πανδημία αύξησε την ανισότητα εισοδήματος

Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας ήταν τεράστιος με την παγκόσμια οικονομία να συρρικνώνεται κατά 4,3%, ποσοστό που αντιστοιχεί στη μεγαλύτερη πτώση της παραγωγής από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα μάλιστα με τη Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών στην Ελλάδα, το ποσοστό του πληθυσμού που αδυνατεί να ανταποκριθεί οικονομικά ή στερείται, λόγω οικονομικής αδυναμίας, τουλάχιστον τρία από τον κατάλογο των εννιά βασικών αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκε το 2020 κατά δύο περίπου ποσοστιαίες μονάδες (32% το 2020 έναντι 30,2% το 2019). Ωστόσο, εντυπωσιακό είναι πως κατά τη διάρκεια της πανδημίας το μερίδιο επί του παγκόσμιου πλούτου των νοικοκυριών που κατέχουν οι δισεκατομμυριούχοι αυξήθηκε. Όπως επιβεβαιώνει έκθεση για την παγκόσμια ανισότητα, η οποία συντάχθηκε από δίκτυο κοινωνικών επιστημόνων, οι δισεκατομμυριούχοι συγκεντρώνουν αθροιστικά το 3,5% του πλούτου των νοικοκυριών παγκοσμίως από το σχεδόν 2% που συγκέντρωναν μόλις ξέσπασε η πανδημία, στις αρχές του 2020.

Χ ΡΉΣΤΟΣ ΣΤΑ ΪΚΟΎ ΡΑ Σ Υπουργός Οικονομικών

«Δρομολογείται η θέσπιση φορολογικών κινήτρων για τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων ενώ έχει χορηγηθεί προσαυξημένη έκπτωση για δαπάνες σχετικές με πράσινη οικονομία – ενέργεια – ψηφιοποίηση»

Το νέο φορολογικό πλαίσιο

Η ΑΑΔΕ προκειμένου να θέσει τις βάσεις ενός πιο δίκαιου φορολογικού συστήματος, απαλλαγμένου από την πολυπλοκότητα και τις διαρκείς μεταβολές, αναμορφώνει και απλοποιεί το νομοθετικό πλαίσιο μέσω της κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας. Το νέο εύληπτο και κατανοητό φορολογικό πλαίσιο, που στοχεύει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης και στην προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα μας, συνιστά μια μεταρρύθμιση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την οποία έχουν τεθεί χρονοδιαγράμματα. Βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η κωδικοποίηση ρυθμίσεων για τον ΦΠΑ, την είσπραξη δημοσίων εσόδων, τη φορολογία περιουσίας, φόρους συναλλαγών και την έμμεση φορολόγηση, τις φορολογικές διαδικασίες, τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα και τη διοικητική κωδικοποίηση της άμεσης φορολογίας (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος).

ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟΣ Β. ΚΌΛ Λ Ι Α Σ Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελ λ άδος

«Η βιωσιμότητα, σε όλες της τις διαστάσεις, είναι ένας παγκόσμιος στόχος που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω ευρείας δέσμευσης σε εθνικό επίπεδο και ταυτοχρόνως σε επίπεδο ενισχυμένων υπερεθνικών παικτών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση»

FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Οικονομικών «Στόχος μας η μείωση των φορολογικών βαρών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις»

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει θέσει, από την αρχή της θητείας της, ως στρατηγικό στόχο και βασική επιδίωξη τη διαμόρφωση ενός σταθερού, υποστηρικτικού, οικονομικά αποτελεσματικού και κοινωνικά δίκαιου φορολογικού συστήματος, με κύριο άξονα τη μείωση των φορολογικών βαρών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, επισημαίνει ο Υπουργός Οικονομικός, Χρήστος Σταϊκούρας σημειώνοντας τις μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, οι οποίες για τις επιχειρήσεις περιλαμβάνουν περαιτέρω μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 24% στο 22% από το 2022, μείωση του συντελεστή παρακράτησης φόρου για τα μερίσματα από 10% στο 5%, μείωση της προκαταβολής φόρου για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80%, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 + 3 μονάδες. Επιπλέον, όπως αναφέρει, δρομολογείται η θέσπιση φορολογικών κινήτρων για τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων ενώ έχει χορηγηθεί προσαυξημένη έκπτωση για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία – ενέργεια – ψηφιοποίηση. Έχουμε θεσπίσει φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων, όπως είναι η έκπτωση, κατά 50% από το φορολογητέο εισόδημα φυσικού προσώπου-επενδυτή του ποσού που εισφέρει σε νεοφυείς επιχειρήσεις, για τα 3 πρώτα έτη λειτουργίας τους, και η παροχή κινήτρων για έρευνα και ανάπτυξη (R&D), υπό μορφή προσαυξημένης έκπτωσης κατά 100% των σχετικών δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων υπογραμμίζει ο Χρήστος Σταϊκούρας, συμπληρώνοντας τη θέσπιση έκπτωσης δαπανών για δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και την καθιέρωση προσαυξημένης έκπτωσης για φορολογικές αποσβέσεις των μη ρυπογόνων επιβατικών αυτοκινήτων. Συνεχίζουμε, για όσο χρειαστεί, να εφαρμόζουμε μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων για την άμβλυνση των επιπτώσεων των δίδυμων κρίσεων που βιώνουμε – της υγειονομικής και της ενεργειακής- δηλώνει στο Finance Pro, τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη πολιτική οδήγησε στην ισχυρή ανάκαμψη το 2021 θέτοντας τις βάσεις ώστε το 2022 να είναι η απαρχή μιας πορείας ισχυρής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.

Μ Α ΡΊ Α Λ Ι Α ΡΆ ΚΟΥ Iδιοκ τήτρια More than ta x

«H κυβέρνηση εφαρμόζει σταδιακή αποκλιμάκωση των συντελεστών με παράλληλη θέσπιση φορολογικών κινήτρων στην προσπάθεια της να οδηγήσει την οικονομία στην κατεύθυνση που έχει επιλέξει»

Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας, Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος «Η βιωσιμότητα είναι ένας παγκόσμιος στόχος»

Από τη μία πλευρά, η βιώσιμη ανάπτυξη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη φορολογία, ώστε κάθε κράτος να έχει τους απαιτούμενους πόρους για να πετύχει αυτό το στόχο αλλά, από την άλλη πλευρά, η φορολογία δημιουργεί προβλήματα στη σύνδεση μεταξύ των αρμοδιοτήτων, επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας. Σκεφτείτε ότι, σε επίπεδο ΕΕ, αν και η Ένωση ηγείται παραδοσιακά την τελευταία δεκαετία όλων των χωρών παγκοσμίως στη δέσμευση για ένα βιώσιμο μέλλον, στις περισσότερες των περιπτώσεων (όπως με τον ηγετικό της ρόλο στη Συμφωνία του Παρισιού), η ισχύς της να χρηματοδοτήσει αυτή την κατεύθυνση μέσω στοχευμένων φορολογικών πρωτοβουλιών παραμένει περιορισμένη, προσθέτει ο Πρόεδρος του ΟικονομιFINANCE PRO

ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ ΊΣ Α ΡΗΣ Oικονομολόγος φοροτεχ νικός, πρόεδρος του συλ λόγου Οικονομολόγων λογισ τών Πειραιά , εκ λ εγμένο μέλος της ΣτΑ του ΟΕΕ , πρόεδρος του Πειθαρχικού του ΟΕΕ

«Διάρκεια της έκπτωσης 30% του φορολογικού συντελεστή για εταιρείες που ενοποήθηκαν στα πέντε χρόνια»

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES TA X ATION

κού Επιμελητηρίου, υπογραμμίζοντας πως μόνο τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα - και στη χώρα μας - μέσω της επιβολής φόρων, που αποτελούν αντικίνητρα για τη χρήση συγκεκριμένων υλικών, όπως το πλαστικό, αυτοκινήτων παλαιάς τεχνολογίας, κλπ. Η πραγματικότητα είναι ότι η βιωσιμότητα, σε όλες της τις διαστάσεις, είναι ένας παγκόσμιος στόχος που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω ευρείας δέσμευσης σε εθνικό επίπεδο και ταυτοχρόνως σε επίπεδο ενισχυμένων υπερεθνικών παικτών όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, μας λέει Ο Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας, τονίζοντας πως μόνο με αυτό τον συνδυασμό καθίσταται εφικτή η λήψη φορολογικών μέτρων που θα συμβάλλουν στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, ώστε να μειωθούν και οι δαπάνες, που προκαλούνται σε κάθε κράτος από τη χρήση προϊόντων και υπηρεσιών αντίθετων στη βιωσιμότητα. Μαρία Λιαράκου, ιδιοκτήτρια του More than tax «Σταδιακή αποκλιμάκωση των συντελεστών με παράλληλη θέσπιση φορολογικών κινήτρων»

H Ελλάδα εδώ και μερικά χρόνια προσπαθεί να οικοδομήσει κουλτούρα πληρωμών, ώστε να εξαλειφθούν οι λόγοι που την οδήγησαν σε οικονομικό αδιέξοδο την προηγούμενη δεκαετία, δηλώνει η Μαρία Λιαράκου τονίζοντας πως αυτή η προσπάθεια έχει περάσει από πολλές διακυμάνσεις, καθώς άλλες φορές επιλέχθηκε ως κατεύθυνση η υψηλότερη φορολόγηση και εισφοροδότηση αναλογική του εισοδήματος και άλλες φορές η μείωση των φόρων και η προαιρετική επιλογή σταθερής κλίμακας εισφορών. Τα τελευταία χρόνια η παρούσα κυβέρνηση εφαρμόζει σταδιακή αποκλιμάκωση των συντελεστών με παράλληλη θέσπιση φορολογικών κινήτρων στην προσπάθεια της να οδηγήσει την οικονομία στην κατεύθυνση που έχει επιλέξει, υπογραμμίζει αναφέροντας ως βασικούς άξονες του σχεδίου την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη μεγέθυνση με στόχο την εξωστρέφεια των μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων. Οι νέες εξελίξεις περαιτέρω μείωσης των συντελεστών δεν θα μπορούσαν παρά να είναι καλοδεχούμενες από την πλευρά των επιχειρήσεων και των πολιτών, μας λέει η Μαρία Λιαράκου σημειώνοντας ωστόσο πως η ελληνική πολιτεία δεν είναι διαχρονικά αξιόπιστη, αφού η νομοθεσία αλλάζει συνεχώς, κάτι που είναι από τα βασικά μειονεκτήματα της χώρας μας και ένα από τα ερωτηματικά των επιχειρηματιών έναντι της ψήφισης του νομοσχεδίου για εταιρικές συγχωνεύσεις που έχει στόχο να μεγαλώσουν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις προσφέροντας 30% μείωση φόρου για τρία έτη στη νέα οντότητα. Η παρούσα κυβέρνηση δείχνει να έχει σταθερότητα στις επιλογές της προς το παρόν αλλά το ζήτημα των οικονομικών πολιτικών αφορά διαχρονικά τις κυβερνήσεις, υπογραμμίζει η Μαρία Λιαράκου.

ΘΕΑ ΝΏ Π Ά ΝΤΑ Chief Executive Of f icer, TA X EX PERT TPM

«Εφαρμόζοντας ένα δελεαστικό προοδευτικό και όχι επίπεδο φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα, η Ελλάδα θα προσελκύει πέραν από τους εγχώριους και ξένους επενδυτές»

Λ Ά ΜΠΡΟΣ ΜΠΈΛ ΕΣΗΣ Aν τιπρόεδρος Π Α Ε ΛΟ

Δημήτριος Ίσαρης, οικονομολόγος φοροτεχνικός, πρόεδρος του συλλόγου Οικονομολόγων λογιστών Πειραία, εκλεγμένο μέλος της ΣτΑ του ΟΕΕ, πρόεδρος του Πειθαρχικού του ΟΕΕ «Μείωση των φόρων υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης»

«Η Εισφορά αλληλεγγύης δεν θα ισχύσει για εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα, ακίνητα, μερίσματα, επιχειρηματική δραστηριότητα»

Η άσκηση ορθής φορολογικής πολιτικής θα μπορέσει να μειώσει δραστικά τις ανισότητες και να δημιουργήσει ένα κράτος FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

δικαίου, μας λέει ο Δημήτριος Ίσαρης τονίζοντας πως αυτό θα επιτευχθεί μέσω μεταρρυθμίσεων και κινήτρων τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τα νομικά. Ο νόμος 4646/2019 για τη φορολογική μεταρρύθμιση είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αφού μειώνει αισθητά τους φορολογικούς συντελεστές ( μείωση σε 9% έως εισόδημα 10.000 € για τα Φυσικά πρόσωπα ), δηλώνει υπογραμμίζοντας ωστόσο την ανάγκη άμεσης μείωσης του Φορολογικού Συντελεστή των Νομικών προσώπων από 22% σε 20%, όπως και την ανάγκγ διαγραφής του Τέλους Επιτηδεύματος, που θα μας φέρει και σε ευνοϊκότερη θέση για προσέλκυση Επενδυτών. Στο άρθρο 31 του Νόμου 4756/2020 ορθά μειώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα κατά τρεις (3) μονάδες, προσωρινά για το 2021, σημειώνει ο Δημήτριος Ίσαρης ενώ τονίζει πως η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης αλλά και η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και ακόμα περισσότερο από τις 3 ποσοστιαίες μονάδες μόνο οφέλη μπορεί να έχει στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και στη προσέλκυση υψηλά καταρτισμένου προσωπικού. «Επαναφέρω την πρότασή του Ο.Ε.Ε, για καθιέρωση ενός ενιαίου συστήματος φορολογίας εισοδήματος για φυσικά πρόσωπα, μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους και ατομικές επιχειρήσεις, με φορολόγηση του καθαρού εισοδήματος (έσοδα - έξοδα) για όλους» δηλώνει, επισημαίνοντας πως η υιοθέτηση του μόνο οφέλη μπορεί να έχει τόσο για τους φορολογούμενους όσο και για τα δημόσια έσοδα. Λάμπρος Μπέλεσης, αντιπρόεδρος ΠΑΕΛΟ «Ανάγκη αυστηρότερης εφαρμογής για τα τεκμήρια κτήσης περιουσιακών στοιχειών»

Μέχρι στιγμής ισχύουν οι 3 δίμηνες δόσεις πληρωμής των φόρων αλλά περιμένουμε στο σημείο αυτό μια σημαντική αλλαγή, σύμφωνα με την οποία οι δόσεις από 3 δίμηνες θα γίνουν 8 μηνιαίες, με σκοπό να διευκολυνθούν οι πολίτες λόγω των προβλημάτων από την παρατεταμένη διάρκειας κρίσης του κορονοϊού αλλά και από την μεγάλη (ελπίζουμε πρόσκαιρη) εκτίναξη των τιμών σε βασικά είδη, μας λέει ο κύριος Μπέλεσης. Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές φορολογικού περιεχομένου επισημαίνει πως φέτος ισχύουν κανονικά τα τεκμήρια διαβίωσης και το μέτρο των αποδείξεων τονίζοντας ωστόσο πως έπρεπε να ισχύσουν και για φέτος οι απαλλαγές για τα παραπάνω -αν φυσικά υπάρχει και το σχετικό απόθεμα στα διαθέσιμα του κράτους- εξαιτίας του δύσκολου Α’ εξάμηνο το 2021 και της πανδημίας που μαστίζει τον κόσμο και το 2022. Σχετικά με τις ισχύουσες διατάξεις για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις, ο Μπέλεσης μας υπενθυμίζει πως οι δαπάνες που γίνονται με ηλεκτρονικές πληρωμές, δηλαδή ή μέσω κάρτας ή μέσω e-banking, θα πρέπει να καλύπτουν το 30% του εισοδήματος του φορολογούμενου με μέγιστο όριο το ποσό των 20.000 ευρώ, με επιπλέον φόρο 22% στις δαπάνες που δεν πραγματοποίησε όποιος δεν πέτυχε τον στόχο. Όσοι δεν δικαιολογούν τις τεκμαρτές δαπάνες με τα φετινά τους εισοδήματα ή με την ανάλωση εισοδημάτων που έχουν FINANCE PRO

φορολογηθεί στο παρελθόν θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρους και προκαταβολή με βάση το τεκμαρτό εισόδημα, αναφέρει, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αυστηρότερης εφαρμογής για τα τεκμήρια κτήσης περιουσιακών στοιχείων. Θεανώ Πάντα, Chief Executive Officer, TAX EXPERT TPM «Ενίσχυση των επιχειρήσεων προς την καινοτομία και την εξωστρέφεια»

Η επιδιωκόμενη μετάβαση σε ένα βιώσιμο φορολογικό σύστημα δε θα στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην εξωτερική χρηματοδότησής της αλλά στην αποτελεσματική αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων της εκάστοτε οικονομίας, στην ορθή και διαφανή διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και στον αποτελεσματικό συντονισμό στοχευμένων πολιτικών, μας λέει η Θεανώ Πάντα τονίζοντας τον παράλληλο στόχο της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων, της κοινωνικής ευημερίας και δικαιοσύνης χωρίς αποκλεισμούς. Επιδοτώντας την ανεργία θα δημιουργηθούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης και έτσι θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της εκροής των υψηλής κατάρτισης εργαζομένων (brain drain) αναφέρει, σημειώνοντας πως η αναβάθμιση του δυναμικού των επιχειρήσεων, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η μείωση κοινωνικών ανισοτήτων και η ταυτόχρονη παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας θα μας οδηγήσει σε μια καλύτερη θέση στο διεθνές status. Εφαρμόζοντας ένα δελεαστικό προοδευτικό και όχι επίπεδο φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα, (με αναλογικότητα των συντελεστών) η Ελλάδα θα προσελκύει πέραν από τους εγχώριους και ξένους επενδυτές, τονίζει η Θεανώ Πάντα, επισημαίνοντας πως με τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων με παροχή μικροδανείων (seed loans) -για την ανάπτυξη πολύ μικρών επιχειρήσεων και την προετοιμασία τους για να συγκεντρώσουν κεφάλαια (fund raising)- την παροχή ειδικών επενδυτικών δανείων σε επιχειρήσεις, είτε με τη μορφή δανείων με συμμετοχή στα κέρδη (profit participating loans) είτε με τη μορφή μετατρέψιμων ομολογιακών δανείων για την ανάπτυξη προϊόντων ή υπηρεσιών και με τη δημιουργία Ταμείου Εγγυήσεων (Guarantee Fund), θα επιτευχθεί η ενίσχυση των επιχειρήσεων, η αναβάθμιση αυτών και η μετακίνησή τους στην αλυσίδα αξίας.

Η άσκηση ορθής φορολογικής πολιτικής θα μειώσει δραστικά τις ανισότητες ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

Γιώργος Φιλιόπουλος

ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ENTERPRISE GREECE Η Ελλάδα είναι ελκυστικός προορισμός για τους επενδυτές Στην Ελλάδα υπάρχουν ευνοϊκές προϋποθέσεις για την προσέλκυση επενδύσεων σε παραδοσιακούς και νέους τομείς. Ο Γιώργος Φιλιόπουλος μας λέει επίσης πώς η Enterprise Greece συμβάλει στην έλευση των επενδυτών αλλά και στην εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων.

Η πανδημία αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για την προσέλκυση επενδύσεων; Πως ανταποκρίθηκε η Enterprise Greece στα δεδομένα που δημιούργησε η υγειονομική κρίση; Ο περιορισμός των μετακινήσεων, η αναστολή σχεδόν όλων των σημαντικών εκδηλώσεων με φυσική παρουσία και η αβεβαιότητα για την «επόμενη ημέρα», εξαιτίας της έξαρσης της πανδημίας του

κορωνοϊού, οδήγησαν στην ακύρωση των περισσότερων προγραμματισμένων εκδηλώσεων του οργανισμού και τον επανασχεδιασμό των δράσεων, σε Διαδικτυακό περιβάλλον, προκειμένου να μπορεί να συνεχίσει την αποστολή του. Με τα νέα δεδομένα που διαμορφώθηκαν, η Enterprise Greece αναπροσάρμοσε και υλοποίησε ένα ευρύ πρόγραμμα FINANCE PRO

διαδικτυακών κυρίως δράσεων, με στόχο την προώθηση επενδυτικών ευκαιριών στην Ελλάδα, σε ενδιαφερόμενους επενδυτές, αλλά και την υλοποίηση συγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων. Οι εκδηλώσεις αυτές έγιναν με μεγάλη επιτυχία και διατήρησαν το ενδιαφέρον της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας ζωντανό. Σε αυτό το ασφυκτικό επιχειρηματικό πλαίσιο, παγκόσμιο και εθνικό, που διαμόρφωσε η

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

πανδημία, αναπόφευκτη ήταν και η, σε μεγάλο βαθμό, μείωση της παγκόσμιας επενδυτικής δραστηριότητας και των σχετικών προς αυτήν προπαρασκευαστικών διαδικασιών. Και προτεραιότητα δόθηκε στην αναδιάρθρωση των εταιρικών λειτουργιών για τον περιορισμό των πρωτόγνωρων, άμεσων και δυσμενών επιπτώσεων που έφερε η πανδημία σε αυτές.

Η Ελλάδα αποτελεί ελκυστικό προορισμό για τις ξένες επενδύσεις; Είστε ικανοποιημένος από τον αριθμό τους και με ποιο τρόπο συμβάλει η Enterprise Greece στην προσέλκυση επενδύσεων; Σύμφωνα με πρόσφατες διεθνείς έρευνες, η εικόνα της επενδυτικής κοινότητας για την Ελλάδα, ως επενδυτικού προορισμού, παραμένει θετική, παρά το αρνητικό κλίμα που δημιούργησε παγκοσμίως η πανδημία της Covid-19. Από τις έρευνες μάλιστα αυτές προκύπτει ότι, η πλειοψηφία των επενδυτών σήμερα εκτιμά πως η αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης ενίσχυσε την εικόνα αυτή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη μελέτη EY Attractiveness Survey 2021 σύμφωνα με την οποία, η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στους πιο ελκυστικούς προορισμούς επενδύσεων στην Ευρώπη. Αυτό αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων καθώς, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος οι (καθαρές) εισροές Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στην Ελλάδα για το πρώτο ενδεκάμηνο (ΙανΝοέμβριος) 2021 ανήλθαν σε 4.705,0 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 2.560,5 εκατομμύρια τον ίδιο διάστημα του 2020, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 83,7%. Αλλά και σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2019, η αύξηση έφθασε το 25%. Οι μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης, καθώς και ο οργανωμένος και στοχευμένος σχεδιασμός δράσεων από την Enterprise Greece, ενίσχυσαν το ευνοϊκό κλίμα που είχε δημιουργηθεί και τις ευνοϊκές συνθήκες για υφιστάμενες αλλά και νέες επενδύσεις, όχι μόνον στους παραδοσιακούς για την Ελλάδα τομείς όπως ο τουρισμός και το real estate, αλλά και στους τομείς των Υπηρεσιών Υγείας, των Χρηματοπιστωτι-

κών, των ΑΠΕ, των Υποδομών Ενέργειας και εσχάτως του Ψηφιακού Τομέα. Σήμερα βλέπουμε σημαντικές εταιρείεςκολοσσούς, όπως η Microsoft, η Ρfizer, η Cisco και η Amazon Web Services, να επενδύουν στη χώρα μας στον κλάδο της τεχνολογίας, μετατρέποντάς τη σε τεχνολογικό hub, δημιουργώντας ταυτόχρονα, νέες προοπτικές για όλη τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Έντονο είναι το ενδιαφέρον και για την αξιοποίηση λιμένων της χώρας αλλά και άλλων ακινήτων σημαντικής επενδυτικής αξίας. Όλα τα σχεδιαζόμενα, αλλά κυρίως τα ήδη υλοποιηθέντα έργα, δημιουργούν σημαντική προστιθέμενη αξία για τη χώρα μας και αποδεικνύουν τις δυνατότητες για αμοιβαία επωφελή επενδυτική συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και άλλες χώρες.

Ποιοι τομείς είναι περισσότερο ελκυστικοί για τους επενδυτές; Αναμφισβήτητα, η Ελλάδα διαθέτει πληθώρα τομέων και κλάδων με εξαιρετικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Ως Enterprise Greece, παρακολουθούμε σε ετήσια βάση τις διεθνείς τάσεις, αλλά και τις εγχώριες εξελίξεις, και βάσει αυτών, διαμορφώνουμε τη στρατηγική μας στην προέλκυση νέων παραγωγικών επενδύσεων κάθε φορά, εστιάζοντας στους τομείς όπου παρατηρείται πιο έντονο ενδιαφέρον. Είναι εξαιρετικά θετικό το γεγονός ότι υπάρχει πλέον στη χώρα μια ποιοτική διαφοροποίηση έναντι των προηγούμενων, πολλών ετών. Παρατηρείται μια σαφής στροφή ενδιαφέροντος σε τομείς εντάσεως γνώσης. Η διακλαδική καινοτομία, η έρευνα και ανάπτυξη, η υψηλή τεχνολογία και οι ΤΠΕ, αποτελούν τον πυρήνα των πρόσφατων επενδυτικών εξελίξεων, με την Ελ-

λάδα να μετατρέπεται σταδιακά σε ένα νέο hub καινοτομίας-τεχνολογίας, βασιζόμενη τόσο στο εξαίρετο, υψηλού επιπέδου κατάρτισης, ανθρώπινο δυναμικό της, αλλά και το στρατηγικό ρόλο που διαδραματίζει στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Σημαντική εξέλιξη των τελευταίων ετών, αποτελεί το ενδιαφέρον διεθνών ομίλων και πολυεθνικών για την εγκατάσταση στη χώρα μας κέντρων ενδοομιλικών συναλλαγών και παροχής επιχειρηματικών υπηρεσιών προς τρίτους, γνωστά και ως Shared Service Centres και Business Process Outsourcing Centres. Οι επενδύσεις αυτές εστιάζουν πλέον στην Ελλάδα, διότι βασίζονται στην ποιότητα του εργατικού δυναμικού που διαθέτει η χώρα μας, στις πολύ καλές υποδομές, στον πολύγλωσσο προσανατολισμό μας, αλλά και στην καλή ποιότητα ζωής. Επίσης, παραδοσιακά ισχυροί τομείς, όπως αυτοί του τουρισμού και της φιλοξενίας, των ακινήτων, της ενέργειας με έμφαση στις ΑΠΕ, λόγω εξαιρετικών κλιματολογικών συνθηκών, αλλά και της βιομηχανίας -με έμφαση στην παραγωγή τροφίμων και ποτών, στη συναρμολόγηση τελικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, στην παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων (κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα)έλκουν πληθώρα επενδυτών οι οποίοι αναζητήσουν την επόμενη επιχειρηματική τους κίνηση στην Ελλάδα. Τέλος, οι τομείς των φαρμακευτικών προϊόντων και των επιστημών υγείας, αλλά και η ανάπτυξη εγκαταστάσεων εφοδιαστικής αλυσίδας, βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. Ο πρώτος, λόγω της σημαντικής, εγχώριας, φαρμακευτικής παραγωγής και επιστημονικής γνώσης, τόσο από εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις,

Το κριτήριο της βιωσιμότητας πρέπει να απασχολεί μια χώρα η οποία επιθυμεί να προσελκύσει μακροχρόνιες επενδύσεις, υψηλής προστιθέμενης αξίας FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

όσο και από διεθνείς εταιρείες, οι οποίες που έχουν ήδη εισέλθει παραγωγικά στη χώρα. Όσο για τον δεύτερο, ευνοείται από τη στρατηγική γεωγραφική θέση της χώρας, η οποία λειτουργεί ως δίοδο των προϊόντων τόσο εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε περιοχές της ευρύτερης ΝΑ Μεσογείου.

Έχετε θέσει κριτήρια βιωσιμότητας για τις επενδύσεις που θέλετε να προσελκύσετε; Το κριτήριο της βιωσιμότητας πρέπει πάντα να απασχολεί μια χώρα η οποία επιθυμεί να προσελκύσει μακροχρόνιες επενδύσεις, υψηλής προστιθέμενης αξίας. Βασιζόμενη σε αυτή την αρχή, η Enterprise Greece, διαθέτει έμπειρα στελέχη με πολυετή πείρα και τεχνογνωσία. Πρωταρχικός στόχος μας είναι, η προσέλκυση επενδύσεων στρατηγικού χαρακτήρα σε όλους τους προαναφερόμενους τομείς. Επενδύσεις οι οποίες θα δημιουργήσουν ποιοτικές νέες θέσεις εργασίας, θα συμβάλουν στην τοπική και κατ’ επέκταση στην εθνική ανάπτυξη, θα ελαχιστοποιήσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και θα συνδράμουν στη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών, οι οποίοι θα αποτελέσουν στοιχείο προσέλκυσης πρόσθετων επιχειρηματικών κινήσεων και νέων επενδύσεων. Στη διαδικασία αυτή, ο Οργανισμός μας αξιολογεί σε βάθος, κάθε υποβληθέν επενδυτικό σχέδιο σε τεχνικό, οικονομικό και νομικό επίπεδο, ώστε να διασφαλίσει τη σοβαρότητα του εγχειρήματος, το στοιχείο της βιωσιμότητας και την προστιθέμενη αξία του. Στη συνεχεία, υποβάλλει την εισήγησή του στην κεντρική διοίκηση για την έγκρισή του στο πρόσφατα αναθεωρηθέν θεσμικό πλαίσιο των στρατηγικών επενδύσεων, που χαρακτηρίζεται διαχρονικά -από τότε που πρωτοθεσπίστηκε, σχεδόν

12 χρόνια πριν- από τη λεπτομερή αποτύπωση των διαδικασιών και των κριτηρίων ελέγχου. Η διαδικασία ελέγχου (screening) κάθε επενδυτικής πρότασης, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια. Ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων, η αξιολόγηση του χρηματοοικονομικού μοντέλου και των προβλέψεων κάθε επιχειρηματικού πλάνου, η πρότερη εμπειρία και η υλοποίηση αντίστοιχων έργων από κάθε υποψήφιο επενδυτή, αποτελούν ορισμένα από τα κύρια στοιχεία που ελέγχονται ενδελεχώς για να εξακριβωθεί η βιωσιμότητα, η σκοπιμότητα και το όφελος που θα αποκομίσει η χώρα από αυτό.

Ποιος είναι ο στόχος του διεθνούς Forum που διοργανώνετε τον Ιούνιο; Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία που αναλαμβάνει η Enterprise Greece, για τη διοργάνωση ενός μεγάλου forum στην Αθήνα, σε συνεργασία με το European Business Angels Network (ΕΒΑΝ) και το Hellenic Business Angels Network (HBAN), με σκοπό να αποτελέσει ετήσιο θεσμό. Στόχος του συνεδρίου, το οποίο, είναι προγραμματισμένο για τις 23 και 24 Ιουνίου, είναι να προσκαλέσουμε στην Αθήνα, 50 κορυφαίους angels investors, οι οποίοι θα μπορούν να ενημερωθούν, τόσο για το οικοσύστημα των start ups που υπάρχει αυτή την στιγμή στην Ελλάδα, όσο και για το οικονομικό τοπίο που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Με αυτή την πρωτοβουλία, ευελπιστούμε να συμβάλλουμε ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ελληνικής τεχνολογικής αγοράς και την ενδυνάμωση της επιχειρηματικής εξωστρέφειας. Έχουμε ήδη εξασφαλίσει την

Η Enterprise Greece συμβάλει ουσιαστικά στην εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

παρουσία των πρώτων ομιλητών στο forum για τις ελληνικές start up, ενώ θα προχωρήσουμε άμεσα και στη δημιουργία μιας νέας ιστοσελίδας με νέα και πληροφορίες γύρω από αυτό. Αξίζει να επισημάνουμε ότι, οι angel investor έχουν τη δυνατότητα, με τη σημαντική εμπειρία που διαθέτουν στο συγκεκριμένο τομέα, να πάρουν μια μικρή start up εταιρία και να τη μετατρέψουν σε εταιρία με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης και κερδοφορίας.

Ο οργανισμός σας προωθεί τις ελληνικές εξαγωγές. Υπάρχουν αγορές στις οποίες δίνετε προτεραιότητα; Ως μέρος του μηχανισμού Οικονομικής Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών πλέον, οι συνέργειες με το δίκτυο των Γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στις Πρεσβείες και Προξενεία μας, και τα εξειδικευμένα στελέχη τους σε όλες τις σημαντικές αγορές του κόσμου, είναι κομβικής σημασίας. Η Enterprise Greece, ως βασικό και αναπόσπαστο κομμάτι αυτού του μηχανισμού, συμβάλει ουσιαστικά στην εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων και κατ΄ επέκταση στην καλύτερη προώθηση των προϊόντων τους στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων: προωθούμε τα ελληνικά προϊόντα, ενημερώνουμε ξένους αγοραστές σχετικά με την εξαγωγική δυναμική της Ελλάδας και την ελληνική αγορά και αξιοποιούμε εργαλεία προώθησης προϊόντων, όπως τη διοργάνωση εθνικού περίπτερου σε διεθνείς εκθέσεις, την οργάνωση αποστολών και Β2Β συναντήσεων με αγοραστές, το σχεδιασμό δράσεων ενημέρωσης καταναλωτών, τη διοργάνωση γαστρονομικών events, κ.α. Όσον αφορά στις αγορές-στόχους, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να αποτελεί προνομιακό εξαγωγικό προορισμό για τα ελληνικά προϊόντα, ενώ ψηλά στη λίστα βρίσκονται η Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ, Καναδάς), το Ισραήλ και η Τουρκία. Αγορές προτεραιότητας είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κίνα, η Ν. Κορέα και η Ιαπωνία, ενώ θεωρούμε ότι οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας καθώς και η υποσαχάρια Αφρική, προσφέρουν πολύ μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης για τις ελληνικές εξαγωγές.

ΤΟ 2022 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο νέο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνος συνδρομών: Ιωάννα Παχή, E: ipahi@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 191)

FINANCIAL FILES WOM E N I N BUSI N E S S

Γυναίκες σε θέση ευθύνης: Αφήνοντας πίσω τις στενές γόβες των στερεοτύπων Η διαδρομή προς τη γυναικεία ενδυνάμωση Η ισότητα των φύλων δεν έχει ακόμη επιτευχθεί αλλά για κάθε γυναίκα που καταλαμβάνει ανώτατη διοικητική θέση, ένα ακόμη κομμάτι της περίφημης «γυάλινης οροφής» σπάει. Πώς το υποστηρικτικό, επαγγελματικό, κοινωνικό και οικογενειακό πλαίσιο θα καταστήσει οροφή μόνο τον ουρανό;

8 Μαρτίου του 1857: βρισκόμαστε σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη όπου οι εργάτριες, κόντρα στα στερεότυπα της εποχής ξεσηκώνονται σε απεργία, διεκδικώντας αξιοπρεπέστερες συνθήκες εργασίας. Από τότε ακολούθησαν πολλοί γενναίοι αγώνες για την ισότητα των δύο φύλων και από το 1975 η μέρα της γυναίκας διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με σκοπό την ανάδειξη των δικαιωμάτων της σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες όχι μόνο μπορούν να ανταπεξέλθουν σε οποιαδήποτε κρίση, αλλά βρίσκονται και στην πρώτη γραμμή της μελλοντικής πολιτικής. Ας κάνουμε επιτέλους τον 21ο αιώνα τον αιώνα τους, δήλωσε η Έβελιν Ρέγκνερ, Επικεφαλής της επιτροπής FEMM, δίνοντας το έναυσμα της νέας εποχής. Ποιες προκλήσεις, όμως, καλούνται να διαχειριστούν οι γυναίκες που καταλαμβάνουν θέση ευθύνης και ποιο υποστηρικτικό πλαίσιο θα τις βοηθήσει ώστε να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στους πολλαπλούς ρόλους τους, καταρρίπτοντας στερεότυπα και περιοριστικές πεποιθήσεις;

Καθοριστικός ο ρόλος του υποστηρικτικού επαγγελματικού, κοινωνικού και οικογενειακού πλαισίου FINANCE PRO

Η Ελλάδα στην τελευταία θέση στον δείκτη ισότητας των φύλων της ΕΕ

Με τη συνολική βαθμολογία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Gender Equality Index να αντιστοιχεί στο 67,4 στους 100 πόντους και την Ελλάδα να κατατάσσεται στην τελευταία θέση με μόλις 1,2 πόντους, αντιλαμβανόμαστε πως έχουμε ακόμη να διανύσουμε πολύ δρόμο σε ότι αφορά την ίση αντιμετώπιση των γυναικών σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, δηλώνει η Λίνα Τσαλταμπάση, Πρόεδρος του ΣΕΓΕ, υπογραμμίζοντας ωστόσο τα μεγάλα άλματα που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα. Καλούμαστε να αναλάβουμε πολλούς και διαφορετικούς ρόλους στη ζωή μας και το πόσο καλά, για τη δική μας ευτυχία και όσων επηρεάζουμε, θα τους παίξουμε εξαρτάται κυρίως από παράγοντες που δεν ελέγχουμε, υπογραμμίζει η Μαρία Θεοδουλίδου, Group Finance Director, Controlling & Planning στον Fourlis Holdings S.A. προσθέτοντας ότι η υποστήριξη, διευκόλυνση και ενθάρρυνση του ρόλου των γυναικών σε θέση ευθύνης απαιτεί λεπτομερή σχεδιασμό σε επίπεδο κοινωνίας, επιχείρησης και οικογένειας και προσεκτική υλοποίηση. Ο ίδιος ο ΟΗΕ έχει θέσει ως έναν από τους Παγκόσμιους Βιώσιμους Στόχους την Ισότητα των Φύλων, μας υπενθυμίζει η Λίνα Τσαλνταμπάση τονίζοντας πως αν επιθυμούμε να είμαστε πρωτοπόροι, διατηρώντας μια αυξητική πρόοδο στο συγκεκριμένο θέμα, οφείλουμε να επενδύσουμε σοβαρά τόσο στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση των ίδιων των γυναικών στην ενήλικη ζωή τους, όσο και στην εκπαίδευσης των μαθητών ανεξαρτήτου φύλου σε θέματα Ισότητας. «Τα Στερεότυπα σπάνε στην Κούνια», μας λέει χαρακτηριστικά. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Της Κ ΑΤΕΡΊ ΝΑ Σ Τ ΣΙΤΟΎ ΡΑ

Ανώτερες διοικητικές θέσεις: Μια μάχη με τη «γυάλινη οροφή»

Ο αριθμός των επιχειρήσεων στις οποίες οι γυναίκες κατέχουν τρείς η περισσότερες διευθυντικές θέσεις σημείωσε αύξηση από το 29% στο 44% την τελευταία πενταετία στις ΗΠΑ, σύμφωνα με έκθεση της McKinsey και της LeanIn, αλλά αξίζει να σημειωθεί πως μόλις ένα στα πέντε ανώτατα διευθυντικά στελέχη, δηλαδή διευθύνοντες σύμβουλοι και οικονομικοί διευθυντές, είναι γυναίκα. Επιπλέον, στοιχεία από την έρευνα της Better Future σε συνεργασία με το Hellenic Observatory of Corporate Governance (HOCG) του Λονδίνου αποκαλύπτουν πως μόλις το 3,2% των θέσεων εκτελεστικών μελών Δ.Σ. των FINANCE PRO

μεγάλων και μεσαίων εισηγμένων εταιρειών καταλαμβάνεται από γυναίκες. Το φαινόμενο της γυάλινης οροφής, που υιοθετήθηκε για πρώτη φορά από τους δημοσιογράφους της εφημερίδας Wall Street Journal, σηματοδοτεί ένα αόρατο πλην αδιαπέραστο φιλμ το οποίο επιτρέπει μόνο σε ένα μικρό μέρος των γυναικών να εξελιχθούν στο χώρο εργασίας φράσσοντας την επαγγελματική ανέλιξη των υπολοίπων, σημειώνει η Στέλλα Ιωαννίδου, Ερευνήτρια και Σύμβουλος Επιχειρήσεων σε ζητήματα Ανθρώπινου Δυναμικού, Ιδρύτρια του Project Mamager, Leader του Κύκλου Υποστήριξης Εργαζόμενων Γυναικών «Working Moms of Athens» της Lean In. Οι γυναίκες σε θέσεις ευθύνης στη διαδρομή των χρόνων και με οπλοστάσιο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES WOM E N I N BUSI N E S S

τα μέτρα θετικής διάκρισης που έχει λάβει η πολιτεία έχουν κατακτήσει τη «θέση τους στο τραπέζι» των αποφάσεων, αλλά με πολλές θυσίες και υποχωρήσεις, υπογραμμίζει η Γιάννα Χορμόβα, Γενική Γραμματέας ΔΟΠΙΦ. Ενθαρρυντικά είναι τα νέα που μεταφέρει η παγκόσμια έρευνα της Grant Thornton «Women in Business: A window of opportunity», αφού το ποσοστό των γυναικών που βρίσκονται σε ανώτερες διοικητικές θέσεις στην Ελλάδα εκτινάχτηκε στο 33% το 2021 έναντι 24% το 2020- ενώ το 31% άγγιξε το ποσοστό γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις στις επιχειρήσεις παγκοσμίως. Επιπλέον, αξίζει να αναφερθεί πως η Ελλάδα υπερέβη τον παγκόσμιο μέσο όρο, φτάνοντας στο 33%, έναντι 24% το 2020. Στον αριθμό των γυναικών σε C-suite θέσεις, οι CEOs αυξήθηκαν κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες, στο 26%, και οι CFOs επίσης κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες, στο 36%, ενώ οι COOs κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, στο 22%. Η κυβέρνηση με συστηματικό τρόπο έχει λάβει γενναίες θεσμικές πρωτοβουλίες και μέτρα για τη μείωση των ανισοτήτων, αναφέρει η Γιάννα Χορμόβα τονίζοντας πως με τον ν. 4706/2020 εισήχθη για πρώτη φορά η υποχρέωση συμμετοχής σε ποσοστό 25% γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εισηγμένων εταιρειών. Με τα στοχευμένα νομοθετικά μέτρα και τις σύγχρονες δημόσιες πολιτικές επιδιώκεται η εξάλειψη ανισοτήτων και η καθιέρωση των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως φύλου, δηλώνει η Θέμις Ευτυχίδου, Γενική Γραμματέας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Έχουμε ως σταθερή επιδίωξη τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος, μέσα στο οποίο οι γυναίκες εργαζόμενες θα απελευθερώσουν τις δυνατότητές τους, παρέχοντας στην πράξη ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης και ανέλιξης, σε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας τονίζει η Γκόλφω Αγαπητού, Βοηθός Γενικός Διευθυντής Eurobank, Head of People Talents. Στη χώρα μας οι γυναίκες σε θέση ευθύνης είναι ακόμη οι φωτεινές εξαιρέσεις και έχουν να διηγηθούν τόσες πολλές δυσκολίες και προσκόμματα που κλήθηκαν να διαχειριστούν στην πορεία τους για την κατάκτηση της θέσης ευθύνης ή και αφού την κατέκτησαν, που εάν τις ακούσει κάποια άλλη γυναίκα που μόλις ξεκινάει την επαγγελματική της ζωή, το πιο πιθανό είναι να σκεφθεί ότι ο δρόμος αυτός δεν αποτελεί ευκαιρία αλλά απειλή, μας αποκαλύπτει η Μαρία Θεοδουλίδου.

M A R I A THEODOULIDOU Group Finance Director, Controlling & Planning, Fourlis Holdings S.A.

«Η εκπαίδευση των γυναικών για τη διεκδίκηση ισότιμων ευκαιριών στον τομέα της επιχειρηματικότητας είναι καθοριστική αλλά όχι τόσο όσο η οργάνωση από πλευράς κοινωνίας, επιχείρησης και οικογένειας».

Σε άνθηση η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα

ΣΤΈΛ Λ Α ΙΩΑ Ν ΝΊΔΟΥ

Στην Ελλάδα, το ποσοστό διείσδυσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας σημειώνει σταδιακή αύξηση αλλά σε χαμηλά επίπεδα εξακολουθεί να κινείται ο ρυθμός αύξησης των γυναικών σε υψηλόβαθμες θέσεις του εγχώριου εταιρικού τομέα. Σε επίπεδο ευρύτερου οικονομικού περιβάλλοντος απαιτείται ολοκληρωμένη υποστήριξη των γυναικών επιχειρηματιών, αναφέρει η Στέλλα Ιωαννίδου. Όπως επιβεβαιώνει μελέτη της ICAP για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, τα τελευταία χρόνια υπήρξε ενίσχυση του ποσοστού

Ερευνήτρια, Σύμβουλος Επιχειρήσεων σε ζητήματα Ανθρώπινου Δυναμικού, Ιδρύτρια του Project Mamager, Leader του Κύκλου Υποστήριξης Εργαζόμενων Γυναικών “Working Moms of Athens” της Lean In

«Γυάλινος Ανελκυστήρας:Tα εμπόδια ανόδου των γυναικών στην εταιρική ιεραρχία λόγω εσωτερικών νόρμων που προάγουν πρωτίστως λευκούς άντρες».

FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

των επιχειρήσεων που διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη στην Ελλάδα, 25,8% το 2021 από 19,6% το 2015. Με βάση την επίσημη κατηγοριοποίηση της Ε.Ε., τα μεγαλύτερα ποσοστά των επιχειρήσεων που έχουν στο τιμόνι της διοίκησής τους γυναίκες εντοπίζονται σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα νέων επιχειρήσεων στην παγκόσμια αγορά, οι γυναίκες ενεργοποιούνται λιγότερο από τους άνδρες (μόλις 16,4% ήταν το ποσοστό αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα το 2020 σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ενώ στους άνδρες έφτανε το 23%), τονίζει η Στέλλα Ιωαννίδου. Όπως επιβεβαιώνουν οι έρευνες που έχουμε πραγματοποιήσει στο Σ.Ε.Γ.Ε. οι αναχρονιστικές αντιλήψεις σχετικά με την δραστηριοποίηση τους στον επιχειρηματικό τομέα, η αποθάρρυνση από τον κοινωνικό και οικογενειακό τους περίγυρο και η δυσκολία ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι οι πιο δυνατές μάχες που δίνουν οι γυναίκες σε θέσεις ευθύνης, σημειώνει η Λίνα Τσαλταμπάση. Η εκπαίδευση για την απόκτηση ή/και εξέλιξη των απαραίτητων δεξιοτήτων για την δραστηριοποίηση στον τομέα της επιχειρηματικότητας συντελεί σημαντικά και για τα δύο φύλα, μας λέει η Θέμις Ευτυχίδου.

Επενδύοντας στη γυναικεία ενδυνάμωση στον εργασιακό χώρο

Στην Eurobank αποτελεί στρατηγική μας προτεραιότητα η ανάπτυξη όλων των εργαζομένων μας, διαμορφώνοντας ένα εργασιακό περιβάλλον συμπερίληψης που προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους ανθρώπους μας, σημειώνει η Γκόλφω Αγαπητού ενώ η Στέλλα Ιωαννίδου υπογραμμίζει πως η ισοτιμία των φύλων στο χώρο εργασίας δεν αφορά μόνο στις γυναίκες σε θέσεις ευθύνης, ούτε πρέπει να αρκεστεί στην παρακολούθηση ποσοστώσεων για τις ανάγκες των ESG ratings, καθώς χρειάζεται ολιστική και δημιουργική σκέψη αλλά και συντεταγμένη δράση. Στην ετήσια έκθεσή «Women in the Workplace», από τη Lean In και τη McKinsey & Company αποκαλύφθηκε πως 1 στις 3 γυναίκες σκέφτηκε να αλλάξει ή να εγκαταλείψει τη δουλειά της το 2021, έναντι 1 στις 4 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα το 2020, ενώ καταγράφηκε σχεδόν διπλασιασμός του χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών που βιώνουν burn out, συγκεκριμένα το 42% των γυναικών και το 35% των ανδρών δηλώνουν εργασιακή εξουθένωση σε σύγκριση με το 32% των γυναικών και 28% του 2020. Η αποχώρηση των γυναικών από την εργασία λόγω των πολλαπλών και πολυδιάστατων εμποδίων εξέλιξης με τα οποία έρχονται αντιμέτωπες σε όλα τα στάδια της εργασιακής τους εμπειρίας, και τα οποία εντείνουν την ένταση (και έκταση) της έμφυλης εργασιακής ανισότητας, συνιστά ένα ανησυχητικό φαινόμενο, δηλώνει η Στέλλα Ιωαννίδου. Η γυναικεία ενδυνάμωση στο χώρο εργασίας είναι πολύ σημαντική επισημαίνει η Γκόλφω Αγαπητού, αναφέροντας πως ο Όμιλός Eurobank στην Ελλάδα απασχολεί σήμερα πάνω από 6.500 εργαζομένους, εκ των οποίων έξι στους δέκα είναι γυναίκες. Είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι στη γυναικεία ενδυνάμωση στο χώρο εργασίας και διακρινόμαστε για τη δέσμευση και τις πολιτικές μας από διεθνείς φορείς, συμπληρώνει τονίζοντας την FINANCE PRO

Λ ΊΝΑ ΤΣ Α ΛΤΑ ΜΠ Ά ΣΗ Πρόεδρος του ΣΕΓΕ

«Οφείλουμε να επενδύσουμε σοβαρά τόσο στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση των ίδιων των Γυναικών στην ενήλικη ζωή τους, όσο και στην εκπαίδευσης των μαθητών ανεξαρτήτου φύλου σε θέματα Ισότητας».

ΓΙ Ά Ν ΝΑ ΧΟΡΜΌΒΑ Γενική Γραμματέας ΔΟΠΙΦ

«Οι γυναίκες καλούνται να καταλάβουν μια θέση που είναι φτιαγμένη «σε ανδρικό καλούπι» και δε λαμβάνει υπόψη κατά κανόνα ούτε τις οικογενειακές ευθύνες και τις ευθύνες κυρίως απέναντι στα παιδιά μας».

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES WOM E N I N BUSI N E S S

ΘΈΜΙΣ ΕΥ Τ Υ Χ ΊΔΟΥ Γενική Γραμματέας Βιομη χ ανίας

«Αυτό που τίθεται ως καθοριστικό είναι η εκπαίδευση, η γνώση και η εμπέδωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του σεβασμού της προσωπικότητας του ατόμου και της ισοτιμίας σε όλες τις διαστάσεις της ζωής των πολιτών».

συμπερίληψη της Eurobank μεταξύ των 5 ελληνικών, σε σύνολο 418 εταιρειών παγκοσμίως, στο διεθνή δείκτη ισότητας φύλου Bloomberg Gender Equality Index. Η χώρα μας, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, έχει κάνει αλματώδη βήματα για την ενίσχυση της ισότητας των φύλων στην οικογένεια, την κοινωνία και την οικονομία, αναφέρει η Θέμις Ευτυχίδου.

Μισθολογικό χάσμα και ανισότητα στην έρευνα και την καινοτομία

Όπως αποκαλύπτει έρευνα της S&P Global Market Intelligence, που αναλύει στατιστικά από το 2003 έως το 2020 τις εταιρείες

Οι γυναίκες στην Ευρώπη κερδίζουν κατά μέσο όρο 16 % λιγότερο από τους άνδρες FINANCE PRO

που συμμετέχουν στον χρηματιστηριακό δείκτη Russell 3000, η κερδοφορία των επιχειρήσεων με επικεφαλής γυναίκες εμφανίζεται κατά 1,8 τρισ. δολάρια αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο των εταιρειών του ιδίου κλάδου ενώ τη μεγαλύτερη κερδοφορία απολαμβάνουν όσες επιχειρήσεις προωθούν την ισότητα στο διοικητικό τους συμβούλιο. Ωστόσο, οι γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση κερδίζουν κατά μέσο όρο 16 % λιγότερο από τους άνδρες και σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ το μισθολογικό χάσμα αναμένεται να γεφυρωθεί σε περίπου 275 χρόνια. Επιπλέον, από την έκθεση She Figures 2021 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρακολουθεί από το 2003 το επίπεδο προόδου ως προς την ισότητα των φύλων στην έρευνα και την καινοτομία, προκύπτει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στους συγκεκριμένους τομείς αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το ένα τέταρτο των κατόχων διδακτορικού διπλώματος στα ΤΠΕ (22 %), αλλά τουλάχιστον το 60 % στους τομείς της υγείας και πρόνοιας και της εκπαίδευσης. Εμείς στον Σ.Ε.Γ.Ε., καθώς πιστεύουμε πως η εκπαίδευση των γυναικών είναι άκρως καθοριστική για την προσωπική αλλά και για την επαγγελματική τους εξέλιξη, διοργανώνουμε οι ίδιες και συμμετέχουμε ενεργά σε εκπαιδευτικά προγράμματα, που έχουν ως σκοπό τον συνεχή εμπλουτισμό των γνώσεων των επωφελούμενων, την ανάδειξη των δεξιοτήτων τους και την βελτίωση των επιχειρηματικών τους δυνατοτήτων, σημειώνει η Λίντα Τσαλταμπάση. Προωθούμε τα Υγιή Επιχειρηματικά Πρότυπα μέσα από το Δίκτυο Γυναικών Πρεσβειρών Επιχειρηματικότητας, προβάλλοντας τη δύναμη της Γυναίκας στο Επιχειρείν, προσθέτει. Η εκπαίδευση των γυναικών για τη διεκδίκηση ισότιμων ευκαιριών στον τομέα της επιχειρηματικότητας είναι καθοριστική αλλά όχι τόσο όσο η οργάνωση από πλευράς κοινωνίας, επιχείρησης και οικογένειας για να γίνεται το gender equality πραγματικότητα και όχι ευσεβής πόθος, αναφέρει η Μαρία Θεοδουλίδου.

Ανάμεσα σε οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις

Πώς, όμως, οι γυναίκες συνδυάζουν τις επαγγελματικές υποχρεώσεις με τις οικογενειακές; Καλούνται να καταλάβουν μια θέση που είναι φτιαγμένη «σε ανδρικό καλούπι», υπογραμμίζει η Γιάννα Χορμόβα, συμπληρώνοντας πως για να χωρέσουν σε αυτή την καρέκλα» και να αποδείξουν ότι την αξίζουν εργάζονται διπλάσιες ώρες, στερούμενες κατά συνέπεια κοινωνικού, οικογενειακού, προσωπικού και ελεύθερου χρόνου. Οι γυναίκες που καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης είτε ως υψηλόβαθμοι managers, είτε ως επιχειρηματίες διαχειρίζονται πολλαπλές προκλήσεις, συμφωνεί και η Λίνα Τσαλταμπάση. Για να καταλάβουν θέσεις ευθύνης και να συνδυάσουν τη μητρότητα, θα χρειαστεί να είναι οργανωμένη η κοινωνία στην οποία ζουν με τρόπο που να υποστηρίζεται, να διευκολύνεται και να ενθαρρύνεται ο ρόλος τους αυτός, τονίζει η Μαρία Θεοδουλίδου, σημειώνοντας πως με αντίστοιχο τρόπο θα πρέπει να είναι οργανωμένες και οι επιχειρήσεις οι οποίες απασχολούν ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

γυναίκες σε θέσεις ευθύνης που είναι και μητέρες αλλά και οι οικογένειες των γυναικών. Χρειάζονται συντονισμένες και διαρκείς ενέργειες υποστήριξης σε επίπεδο οικογένειας, για τη δημιουργία ισότιμων και ισορροπημένων σχέσεων ως προς τη φροντίδα των αναγκών της οικογένειας μετά την εργασία, μας λέει η Στέλλα Ιωαννίδου. Με την υλοποίηση μεγάλων έργων και δράσεων όπως η δράση «Νταντάδες της Γειτονιάς», που αφορά τη φύλαξη βρεφών και νηπίων έως 2,5 ετών, και η δημιουργία χώρων φύλαξης παιδιών σε 120 μεγάλες επιχειρήσεις, ενισχύονται σημαντικά οι πολιτικές εναρμόνισης οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, σημειώνει η Γιάννα Χορμόβα. Στις Working Moms of Athens, τον πλέον ενεργό κύκλο υποστήριξης για τις Εργαζόμενες Μητέρες στην Ελλάδα που αριθμεί πλέον πάνω από 60 μέλη και λειτουργεί υπό την αιγίδα του παγκόσμιου δικτύου της Lean In, τα ζητήματα των επιπλέον αναγκών και υποχρεώσεων που απορρέουν από την ύπαρξη οικογένειας και παιδιών στη ζωή της εργαζόμενης γυναίκας βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της συζήτησής μας, αναφέρει η Στέλλα Ιωαννίδου. Στη Eurobank εμπλουτίζουμε διαρκώς το πλέγμα στήριξης και φροντίδας για την οικογένεια και υποστηρίζουμε, διαχρονικά, τις γυναίκες εργαζόμενες ώστε να συνδυάζουν διαφορετικούς ρόλους και να αναπτύσσουν τα ταλέντα τους υιοθετώντας ενεργά νέους ευέλικτους τρόπους δουλειάς, τονίζει η Γκόλφω Αγαπητού. Ωστόσο, στην Ελλάδα, με μόλις το 60% των μητέρων να βρίσκονται στην αγορά εργασίας (ποσοστό το οποίο, μάλιστα, ο ΟΟΣΑ παρατηρεί ότι μειώνεται όσο περισσότερα παιδιά υπάρχουν στην οικογένεια), ο δρόμος για τις ισότιμες ευκαιρίες στην εργασία προμηνύεται μάλλον μακρύς, σημειώνει η Στέλλα Ιωαννίδου. Με το ν. 4808/2021 κυρώθηκε η σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη φαινομένων βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας και ταυτόχρονα εισήχθησαν ρυθμίσεις και άδειες σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές, αλλά και με την προστασία της οικογένειας, μεταξύ των οποίων και η άδεια πατρότητας, αναφέρει σχετικά η Γιάννα Χορμόβα.

Οι άξονες παρέμβασης και το πρόγραμμα «Women in Banking»

Το σύνολο των έργων και των παρεμβάσεων κωδικοποιημένων σε τέσσερεις άξονες: α. πρόληψη και καταπολέμηση έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, β. ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας γ. ισότιμη συμμετοχή γυναικών σε θέσεις λήψεις αποφάσεων / ηγετικούς ρόλους και δ. τ ων οριζόντιων παρεμβάσεων σε κάθε επιμέρους τομεακή πολιτική αποτυπώνεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2027 συνολικού προϋπολογισμού 100 εκ. Ευρώ, μας πληροφορεί η Γιάννα Χορμόβα επισημαίνοντας τον στόχο μιας κοινωνίας όπου η ισότητα των φύλων και η συμπερίληψη δεν θα αποτελούν πλέον ζητούμενο. FINANCE PRO

ΓΚΌΛΦΩ Α ΓΑ ΠΗΤΟΎ Βοηθός Γενικός Διευθυ ν τής Eurobank, Head of People Talents

«Είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι στη γυναικεία ενδυνάμωση στο χώρο εργασίας και διακρινόμαστε για τη δέσμευση και τις πολιτικές μας από διεθνείς φορείς».

Σε επίπεδο εργασιακού περιβάλλοντος, απαιτείται η παροχή πραγματικών ευκαιριών ανέλιξης, τονίζει η Στέλλα Ιωαννίδου. Αυτή την περίοδο, υλοποιούμε το Women in Banking, ένα Leadership Acceleration Mentoring πρόγραμμα, μας πληροφορεί η Γκόλφω Αγαπητού, αναφέροντας πως κατά τους 6 μήνες που θα διαρκέσει ο πρώτος κύκλος του προγράμματος, προσφέρει στην κοινότητα των 35 mentees & 34 mentors, όλες γυναίκες στελέχη της Eurobank, τη δυνατότητα να μοιραστούν επαγγελματικές εμπειρίες, γνώσεις και απόψεις και να βρουν λύσεις σε δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, πέρα από mentoring, και μαθησιακές δράσεις για τα εμπόδια που συναντούν οι Γυναίκες Στελέχη στην πορεία για την επαγγελματική τους εξέλιξη, σημειώνει χαρακτηριστικά. Το ζητούμενο είναι η επίσπευση, η διατήρηση, η διεύρυνση και η ενίσχυση των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων που συντελούνται, σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση στερεοτύπων και την αδιαπραγμάτευτη προάσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, προκειμένου η ισότητα των φύλων να αποτελέσει αυτονόητη πραγματικότητα, επισημαίνει η Θέμις Ευτυχίδου, αναφέροντας πως αυτό άλλωστε θα πρέπει να είναι και μέρος της αποστολής όλων όσοι κατέχουν θέσεις ευθύνης, και ειδικότερα των γυναικών, στο σύνολο της παραγωγικής μας οικονομίας, για την οριστική γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των δυο φύλων που σε αρκετούς τομείς παραμένει, παρά τις ιδιαίτερα ενθαρρυντικές ενδείξεις ενδυνάμωσης των γυναικών. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

Παπαδόπουλος Μιχάλης

ΓΕΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ, ΔΕΔΔΗΕ Ο σύγχρονος CFO δημιουργεί επιχειρηματική αξία και είναι καταλύτης υλοποίησης στρατηγικής Το επενδυτικό πρόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ ξεπερνά τα 3 δις ευρώ για τα επόμενα 4+4 έτη όπως μας λέει ο Μιχάλης Παπαδόπουλος. Αναφέρεται επίσης στις προσδοκίες που δημιουργεί η ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ και στα οικονομικά αποτελέσματά του. FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗ ΜΟΣΘΕΝΟΥ Σ

Η πανδημική κρίση επηρέασε τις λειτουργίες του ΔΕΔΔΗΕ και πως αντιμετωπίσατε τη νέα πραγματικότητα ως οικονομική διεύθυνση; Όπως σε όλες τις επιχειρήσεις, η πανδημική κρίση μας επέβαλλε ένα νέο τρόπο συνεργασίας και ανταπόκρισης στους χρήστες μας που έπρεπε να στηθεί σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα. Κατ’αρχήν έπρεπε να αυξήσουμε τη μεταξύ μας ψηφιακή επικοινωνία τόσο στις κεντρικές υπηρεσίες όσο και στις περιφέρειες, ώστε να ενισχύσουμε την αίσθηση ομαδικότητας και συνεργασίας χωρίς την φυσική επαφή. Στην Γενική Διεύθυνση αλλά και σε όλον τον οργανισμό, μάθαμε να αναπτύσσουμε αυτές τις μορφές επικοινωνίας, να τις χρησιμοποιούμε όσο καλύτερα μπορούμε και να εμπιστευόμαστε τους συναδέλφους μας που ήταν σε τηλε-εργασία. Επίσης, η κρίση επιτάχυνε σημαντικά τις προσπάθειες ψηφιοποίησης αρκετών εσωτερικών διαδικασιών και διεπαφών με τους εξωτερικούς συνεργάτες μας, στο σύνολο του οργανισμού. Επισημαίνω για παράδειγμα την χρήση εργαλείων ψηφιακών διαγωνισμών ή στην περίπτωση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών την ενίσχυση των ψηφιακών εργαλείων διαχείρισης τιμολογίων και εξοδολογίων. Τέλος, αλλά εξαιρετικά σημαντικά, η πανδημία απελευθέρωσε χρόνο για να εκτελέσουμε νέα έργα που έφεραν αποτελέσματα, αλλά και να κάνουμε περισσότερα πράγματα σε θέματα Οργάνωσης.

Η πρόσφατη ιδιωτικοποίηση του 49% της επιχείρησης θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της επιχείρησης προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πελατών της; Η επιτυχημένη ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ ήταν αποτέλεσμα της ξεκάθαρης στρατηγικής στόχευσης από τη Διοίκηση, και της επαγγελματικής επικοινωνίας που αναπτύξαμε με τα ενδιαφερόμενα funds τόσο για οικονομικά θέματα αλλά και γενικότερα. Αυτό που θα κερδίσουμε από την ιδιωτικοποίηση είναι η απόκτηση εμπειρίας από ένα

Fund που δεν είναι απλά χρηματοδοτικός φορέας, αλλά δραστηριοποιείται με εταιρείες του ίδιου αντικείμενου με τον ΔΕΔΔΗΕ. Από τους νέους μετόχους μας αναμένουμε να φέρουν βέλτιστες πρακτικές από άλλες αντίστοιχες επενδύσεις τους που δεν έχουν εφαρμοστεί στην Ελληνική πραγματικότητα. Επίσης, εκτιμούμε ότι η πειθαρχία στις αρχές διακυβέρνησης που θα πρέπει να αναπτύξουμε για να ανταποκριθούμε στους νέους μετόχους θα μας βελτιώσει συνολικά ως εταιρεία. Τέλος, φυσικά ο ΔΕΔΔΗΕ αποκτά πρόσβαση σε κεφάλαια και χαμηλότοκο δανεισμό που θα μας δώσει μεγαλύτερη ασφάλεια χρηματοδότησης για το εξαιρετικά φιλόδοξο επενδυτικό μας σχέδιο.

Εξ όσων γνωρίζουμε βρίσκεται σε εξέλιξη το επενδυτικό πρόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ για αναβάθμιση του δικτύου και των υπηρεσιών. Θέλετε να μας πείτε μερικά πράγματα για τη στόχευσή του αλλά και για το πώς αντιμετωπίζει η εταιρεία το θέμα της βιώσιμης ανάπτυξης; Οι ετήσιες επενδύσεις του ΔΕΔΔΗΕ είχαν μειωθεί έως και 75% στα χρόνια της κρίσης, με προφανή αποτελέσματα στην παροχή ηλεκτρισμού και την ποιότητα του δικτύου. Ο ΔΕΔΔΗΕ προέρχεται από ένα παρελθόν υποεπένδυσης >0,5 δις και με χαμένες ευκαιρίες να προχωρήσει σε νέα έργα για τον εκσυγχρονισμό. Επισημαίνω

ότι ο ΔΕΔΔΗΕ είναι ο μοναδικός διαχειριστής δικτύου διανομής ενέργειας στην Ευρώπη που παρουσίασε μείωση της περιουσιακής του βάσης τα προηγούμενα χρόνια.. Τόσο το 2020 όσο και το 2021 έγιναν διορθωτικές κινήσεις με σταδιακή αύξηση των επενδύσεων και στόχο να καλύψουμε το χαμένο έδαφος, δεδομένου ότι πλέον υπάρχουν οι προϋποθέσεις για έργα που πρέπει να γίνουν σε εταιρείες σαν τις δικές μας. Ταυτόχρονα, υλοποιούμε μια σειρά εσωτερικών βελτιώσεων σε θέματα όπως η Εφοδιαστική Αλυσίδα, οι διαδικασίες προμηθειών και συμβάσεων και άλλα, με στόχο την ταχύτερη υλοποίηση του φιλόδοξου επενδυτικού μας σχεδίου. Ο ΔΕΔΔΗΕ αποτελεί βασικό πυλώνα υλοποίησης της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας, και έχει να συνδράμει στην επίτευξη των κυβερνητικών στόχων του ΕΣΕΚ, με βασικούς πυλώνες την ενίσχυση της διασύνδεσης ΑΠΕ, την εξυπηρέτηση της ηλεκτροκίνησης και την κάλυψη των αναγκών ανάπτυξης της χώρας, διασφαλίζοντας με συγχρόνους όρους την απρόσκοπτη και αμερόληπτη πρόσβαση των Χρηστών στο Δίκτυο, στοχεύοντας στη διαρκή βελτίωση της Ποιότητας των υπηρεσιών μας. Για να επιτύχει τους στρατηγικούς στόχους της εταιρείας, η Διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ έχει προγραμματίσει σειρά επενδύσεων που ξεπερνούν τα 3 δις ευρώ για τα επόμενα 4+4 έτη. Οι επενδύσεις αυτές θα επικεντρωθούν κυρί-

Το κέρδος μας από την ιδιωτικοποίηση είναι η απόκτηση εμπειρίας από ένα Fund που δεν είναι απλά χρηματοδοτικός φορέας, αλλά δραστηριοποιείται με εταιρείες του ίδιου αντικείμενου με τον ΔΕΔΔΗΕ FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

ως στον εκσυγχρονισμό του Δικτύου με ταυτόχρονη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Προχωράμε με την απαραίτητη προεργασία για το rollout των έξυπνων μετρητών, υλοποιούμε έργα όπως το GIS (Geographic Information System), τα συστήματα SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition system) αλλά και με πλήθος νέων καινοτόμων εφαρμογών και ολοκληρωμένων λύσεων που ψηφιοποιούν τη λειτουργία όλου του Δικτύου, μετατρέποντάς το σταδιακά σε ένα "έξυπνο δίκτυο", ικανό να διαχειριστεί με φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο την αυξημένη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αλλά και όλες τις άλλες προκλήσεις από την αυξημένη πολυπλοκότητα της νέας ενεργειακής εποχής. Εκτός από τα παραπάνω, το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να συνεχίσει την ενίσχυσή του μέσω των συνεχόμενων αυξανόμενων επενδύσεων ώστε να αντιμετωπίσει με επιτυχία όλα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που όπως φαίνεται από τις πρόσφατες κακοκαιρίες, θα είναι πυκνότερες, επηρεάζοντας άμεσα την διαθεσιμότητα του δικτύου και τις ανάγκες ηλεκτροδότησης. Στα πλαίσια αυτά έχουμε δρομολογήσει μια σειρά από δράσεις ενίσχυσης του δικτύου και ενδυνάμωσης των δυνατοτήτων μας να αντιμετωπίζουμε και να διαχειριζόμαστε παρόμοιες μελλοντικές κρίσεις με την μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία των χρηστών του δικτύου μας. Σε όλες τις παραπάνω επενδυτικές προσπάθειες, κύριος γνώμονας είναι η

διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης τόσο για το σύνολο της χώρας όσο και για κάθε επιμέρους χρήστη του δικτύου.

Ποιες ήταν οι οικονομικές επιδόσεις του ΔΕΔΔΗΕ για το 2021 και τι περιμένετε για το 2022; Η οικονομική θέση του ΔΕΔΔΗΕ για το 2021, παρά τις πολλαπλές προκλήσεις (παρατεταμένη κρίση COVID, κακοκαιρία Ιανός, Μήδεια, πυρκαγιές) ήταν κερδοφόρα, με ενίσχυση της ταμειακής θέσης μας και σταδιακή αύξηση των επενδύσεων από το 2019 κατά 46%. Η εταιρεία επίσης είχε καλές αποδόσεις παρ΄όλα τα σημαντικά κενά στελέχωσης τόσο στις περιφέρειες όσο και στις κεντρικές υπηρεσίες που δεν μας επέτρεπαν να μεγιστοποιήσουμε την υπεραξία που παράγεται κατά την παροχή των ρυθμιζόμενων υπηρεσιών μας. Έχουμε ήδη ξεκινήσει να λύνουμε σταδιακά τα προβλήματα στελέχωσης, με μια διαδικασία νέων προσλήψεων. Αυτό αναμένουμε να μας ενισχύσει σημαντικά την δυνατότητα σχεδιασμού και ελέγχου σε κρίσιμες οικονομικές λειτουργίες όπως η Διαχείριση Διαθεσίμων και η οικονομική παρακολούθηση επενδύσεων, βελτιώνοντας ακόμα περισσότερο τους οικονομικούς μας δείκτες και τα αποτελέσματά μας. Ο ΔΕΔΔΗΕ σε όλα τα επίπεδα μετασχηματίζεται από έναν εκτελεστικό βραχίονα σε μια ανεξάρτητη, οικονομικά βιώσιμη και αποδοτική εταιρεία παροχής υπηρεσιών και διαχείρισης υποδομών.

Οι σύγχρονοι Οικονομικοί Διευθυντές οφείλουν να υποστηρίζουν την υλοποίηση των στρατηγικών προτεραιοτήτων της επιχείρησης με αποτελεσματικότητα και ταχύτητα FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Είμαστε σίγουροι ότι τα οικονομικά αποτελέσματα του ΔΕΔΔΗΕ για το 2022 θα τεκμηριώσουν την βελτίωση της αποδοτικότητας της εταιρείας και την αλλαγή πλεύσης μας σε όλους τους τομείς.

Στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον οι οικονομικοί διευθυντές έχουν έναν πολυδιάστατο ρόλο. Ποιες αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις που υπάρχουν; Σε διεθνές αλλά και Ελληνικό επίπεδο, ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή (CFO) διευρύνεται πέρα από τη λογική του θεματοφύλακα των οικονομικών μιας επιχείρησης σε δημιουργό επιχειρηματικής αξίας και καταλύτη υλοποίησης στρατηγικής. Οι σύγχρονοι Οικονομικοί Διευθυντές οφείλουν να υποστηρίζουν την υλοποίηση των στρατηγικών προτεραιοτήτων της επιχείρησης με αποτελεσματικότητα και ταχύτητα προκειμένου να δημιουργούν αξία και να εξασφαλίζουν την επιτυχία σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων της. Έχουν δε να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως η ψηφιοποίηση, η χρήση δεδομένων και στοιχείων για την υποστήριξη επιχειρηματικών αποφάσεων, η έμφαση σε θέματα διακυβέρνησης και πολλά άλλα. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες που απαιτούν από τον Οικονομικό Διευθυντή να αναλάβει ρόλο ηγέτη μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, να καθοδηγεί τα στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών τόσο στα κεντρικά όσο και στις περιφέρειες και να διαχειρίζεται ένα εκτεταμένο οικοσύστημα διεπαφών και συνεργασιών τόσο με τις λοιπές μονάδες του οργανισμού όσο και με εξωτερικούς φορείς. Αυτό απαιτεί την ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής αντίληψης και σκέπτεσθε, καθώς και την συνεχή και λεπτομερή κατανόηση των στρατηγικών στόχων και προτεραιοτήτων και την συστηματική και στενή συνεργασία με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και την λοιπή Διοίκηση, ώστε να μπορεί να συνδράμει εποικοδομητικά στην επίτευξη των στόχων της Εταιρείας.

presents

Οι βέλτιστες πρακτικές της Εκπαίδευσης στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού. ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ

11.03.2022

ΥΠΟΒΑΛΕΤΕ ΤΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΣΑΣ

www.educationleadersawards.gr

Πληροφορίες: Μαρία Σαγάνα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 307), Ε: msagana@boussias.com Συμμετοχές: Μαίρη Καλλιφείδα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 333), Ε: mkalifida@boussias.com Χορηγίες: Μαρίνα Καφέζα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 252), Ε: mkafeza@boussias.com

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

Επιτόκιο δανείων και κριτήρια επιλεξιμότητας δίνουν τον ρυθμό Tαμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» Η είσοδος της οικονομίας σε μια περίοδο κάποιας αβεβαιότητας σε ό,τι αφορά στο μελλοντικό ύψος των επιτοκίων αναδεικνύει περαιτέρω τη σημασία των δυνατοτήτων χρηματοδότησης επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που δίνει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» στην ελληνικές επιχειρήσεις, τόσο στις μεγάλες όσο και στις μικρότερες.

ερνώντας στο επόμενο στάδιο, το Υπουργείο Οικονομικών και το Ταμείο Ανάκαμψης καθορίζουν και οριοθετούν τις απαραίτητες προδιαγραφές για τη συνέχεια του τόσο σημαντικού αυτού προγράμματος για την ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό, η τελευταία και ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη αφορά στον καθορισμό του ελάχιστου επιτοκίου χορήγησης δανείων στο Ταμείο Ανάκαμψης. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό αυτό ορίστηκε στο 0,35%, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα και του αρμόδιου Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη. Ο συγκεκριμένος όρος, σε σχέση με το ύψος του επιτοκίου, ισχύει για όσες δανειακές συμβάσεις συναφθούν μεταξύ των τραπεζών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα και των δικαιούχων επενδυτών. Ωστόσο, το Υπουργείο Οικονομικών διευκρίνισε ότι το επιτόκιο δύναται, κατά περίπτωση, να είναι υψηλότερο. Η παραπάνω απόφαση υπογράφτηκε από τους Υπουργούς και έχει ήδη τεθεί σε ισχύ, από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Είναι σημαντικό να σημειωθεί εδώ ότι μέχρι στιγμής, στο δανειοδοτικό σκέλος του «Ελλάδα 2.0» συμμετέχουν τα εξής πιστωτικά ιδρύματα: Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank, Optima Bank και Παγκρήτια Τράπεζα. Τις επόμενες μέρες αναμένεται να εκδοθεί νέα πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περισσότερων τραπεζών. Πρώτη η Τράπεζα Πειραιώς απεύθυνε πρόσκληση συμμετοχής στο πρόγραμμα FINANCE PRO

υποψήφιων επενδυτών, με στοχευμένες ενέργειες δημοσιότητας, όπως ήταν η πρόσφατη ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσε για τους πελάτες της, στην οποία συμμετείχε και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, ο οποίος παρουσίασε τις βασικές πτυχές του προγράμματος. Μάλιστα, ο τελευταίος ευχαριστώντας την Τράπεζα Πειραιώς για την πρωτοβουλία της εκδήλωσης, δήλωσε μεταξύ άλλων ότι ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ενημερωθούν οι επιχειρήσεις -πρωτίστως οι μικρές και οι μεσαίες που είναι πιο διστακτικές στην αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείωνγια τις δυνατότητες που ανοίγονται, μέσα στους επόμενους μήνες, από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Εκτίμησε ότι οι επιχειρήσεις που συμμετείχαν έμαθαν πολλά, τόσο από τις συζητήσεις που έγιναν στο πλαίσιο της εκδήλωσης όσο και από τις απαντήσεις που δόθηκαν στις ερωτήσεις που τέθηκαν. Και κατέληξε: «Το βασικό μήνυμα που θέλω να περάσω έχει να κάνει με το πόσο εύκολα και γρήγορα μπορούν να αξιοποιήσουν αυτό το επενδυτικό εργαλείο οι επιχειρήσεις και περιλαμβάνω εδώ και όλες τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν σήμερα ή μπορούν να αποκτήσουν πιστοληπτική ικανότητα στα αμέσως επόμενα χρόνια». Αντίστοιχες κινήσεις προς ενημέρωση των πελατών τους σχεδιάζουν και υλοποιούν αυτή την περίοδο και οι υπόλοιπες τράπεζες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Ενδεικτικά, ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η επίσκεψη στην Αθήνα τις προηγούμενες ημέρες του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), Christian Thomsen στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, όπου συναντήθηκε με τον Θ. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Του ΔΗ ΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔ ΕΡΑ

Σκυλακάκη, παρουσία του Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Νίκου Μαντζούφα και του Διευθυντή Χρηματοδοτήσεων της ΕΤΕπ για Ελλάδα και Κύπρο, Ιωάννη Καλτσά. Μια συνάντηση κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν θέματα που άπτονται του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και η οποία ανέδειξε και την πανευρωπαϊκή δυναμική του όλου προγράμματος. FINANCE PRO

Επενδύσεις 3 δις. ευρώ φέτος, έως και 2% του ΑΕΠ

Σαν έτοιμοι από καιρό, επιχειρήσεις, επιχειρηματίες-επενδυτές και τράπεζες έχουν ήδη ετοιμάσει σειρά μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, τα οποία αναμένεται τις προσεχείς εβδομάδες να βγουν από τα συρτάρια και να αξιολογηθούν. Ειδικά από τη στιγμή που η διεθνής οικονομία εισέρχεται σε μια περίοδο έντονων μεταβολών στα επιτόκια, η δανειοδότηση μεγάλων ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΑ Ζ

επενδυτικών σχεδίων με επιτόκια σχεδόν μηδενικά φαντάζει σαν μια μεγάλη πρόκληση για τις ελληνικές επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, που έχουν τραπεζικό προφίλ. Εάν στην εξίσωση προστεθούν και τα ισχυρά φορολογικά κίνητρα για συνεργασίες και συγχωνεύσεις των ελληνικών επιχειρήσεων, που θα τους επιτρέψουν να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, τότε η εξίσωση γίνεται ακόμα πιο ελκυστική. Σύμφωνα με πληροφορίες δε, τόσο στις επιχειρήσεις που θέλουν να αξιοποιήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης, όσο και στις τράπεζες που μετέχουν σε αυτό έχουν ήδη συσταθεί αυτόνομα τμήματα αποκλειστικά με αυτό το αντικείμενο, τα οποία μάλιστα αποτελούν άνω των 10 στελεχών, ενώ σε κάποιες μεγάλες εταιρείες φθάνουν ακόμα και τα 20. Στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμούν ότι φέτος μπορούν να ξεκινήσουν επενδυτικά και μεταρρυθμιστικά προγράμματα στη χώρα που θα ξεπεράσουν τα 3 δις. ευρώ, τα οποία μπορούν να προσθέσουν έως και 2% στο ΑΕΠ της χώρας. Όσον αφορά στο διαδικαστικό σκέλος του προγράμματος, για την έγκριση της κάθε σύμβασης θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα που θα φθάνει έως και τους δύο μήνες μέχρι η σύμβαση αυτή να υλοποιηθεί. Σύμφωνα με τη συμφωνία που έχουν υπογράψει οι τράπεζες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης με το Υπουργείο Οικονομικών, το διάστημα από την στιγμή που ο επενδυτής θα υποβάλλει την αίτησή του στην τράπεζα μέχρι την υπογραφή της σύμβασης για τη χρηματοδότηση της επένδυσης θα κυμαίνεται μεταξύ δύο έως τεσσάρων μηνών. Ωστόσο υπάρχουν καθυστερήσεις στην όλη διαδικασία, οι οποίες αφορούν στην υλοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Υπουργείου Οικονομικών μέσα από την οποία οι εταιρείες και οι υποψήφιοι επενδυτές θα καταθέτουν τις αιτήσεις τους, τις οποίες στη συνέχεια θα λαμβάνουν οι τράπεζες. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η πλατφόρμα αυτή θα είναι έτοιμη εντός του Μαρτίου, οπότε οι πρώτες αιτήσεις αναμένεται να υποβληθούν χειροκίνητα. Τέλος, εκκρεμεί και η σύσταση από το Υπουργείο Οικονομικών του Μητρώου Ανεξάρτητων Αξιολογητών, οι οποίοι θα

Σαν έτοιμοι από καιρό, επιχειρήσεις, επιχειρηματίες-επενδυτές και τράπεζες έχουν ήδη ετοιμάσει σειρά μεγάλων επενδυτικών σχεδίων FINANCE PRO

διενεργούν τον έλεγχο της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων. Μέχρι να ολοκληρωθεί η σύστασή του, οι τράπεζες θα είναι αυτές που θα προτείνουν στο Υπουργείο Οικονομικών συγκεκριμένους ορκωτούς λογιστές για την αξιολόγηση της κάθε αίτησης.

Κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί πλέον από τους υποψήφιους επενδυτές στα κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία έχουν ήδη προσδιοριστεί με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και είναι σε ισχύ από τον Δεκέμβριο του 2021. Ειδικότερα, το ύψος της χρηματοδότησης του επενδυτικού σχεδίου, από το δάνειο του Ταμείου Ανάκαμψης, υπολογίζεται σύμφωνα με την ύπαρξη προϋπολογισμού επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών στους πέντε πυλώνες του δανειακού σκέλους του «Ελλάδα 2.0», καθώς και με την κάλυψη συγκεκριμένων κριτηρίων ανά πυλώνα, τους οποίους παρουσιάζει σήμερα αναλυτικά το Finance PRO:

1. Πράσινη μετάβαση Ο προϋπολογισμός επενδύσεων πράσινης μετάβασης, οι οποίες συνεισφέρουν στους πράσινους στόχους (green tagging) του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.

2. Ψηφιακός μετασχηματισμός Ο προϋπολογισμός επενδύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού, οι οποίες συνεισφέρουν στους ψηφιακούς στόχους (digital tagging) του ΕΣΑΑ, πρέπει να διαμορφώνεται τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.

3. Καινοτομία, έρευνα & ανάπτυξη Πρέπει να καλύπτεται η επιλεξιμότητα ενός τουλάχιστον δείκτη καινοτομίας - έρευνας & ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, ο ελάχιστος προϋπολογισμός επενδύσεων που αφορούν σε αυτό το «τρίπτυχο» πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου. Οι δείκτες είναι οι εξής: Δείκτες Καινοτομίας Χρηματοδότηση διδακτορικών ερευνητών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) από το επενδυτικό σχέδιο Ποσοστό των νέων θέσεων εργασίας STEM ως προς το σύνολο των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργεί το επενδυτικό σχέδιο Επενδυτικό σχέδιο μικρομεσαίας επιχείρησης, με το οποίο δημιουργείται νέο προϊόν (όχι νέο brand) Επενδυτικό σχέδιο μικρομεσαίας επιχείρησης, με το οποίο δημιουργείται νέα υπηρεσία (όχι νέο brand)

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης trademark σε μια χώρα του συστήματος MADRID, εφόσον δημιουργεί νέο προϊόν ή νέα υπηρεσία Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης design σε μια χώρα του συστήματος HAGUE Ποσοστό πωλήσεων στο εξωτερικό προϊόντων από το επενδυτικό σχέδιο στις κατηγορίες ΚΑΔ 21, 26, 27, 28, 29 και 30 Ποσοστό πωλήσεων στο εξωτερικό υπηρεσιών από το επενδυτικό σχέδιο στις κατηγορίες ΚΑΔ 58.2, 62, 63, 71.2 και 72 Δείκτες Έρευνας & Άνάπτυξης Το αντικείμενο της έρευνας θα πρέπει να σχετίζεται με τις θεματικές ενότητες του Horizon Europe. Το αντικείμενο της έρευνας θα πρέπει να σχετίζεται με τις θεματικές ενότητες της στρατηγικής ευφυούς εξειδίκευσης της Ελλάδας (RIS3). Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη διεξαγωγή συστηματικής βιομηχανικής έρευνας ή/και πειραματικής ανάπτυξης. Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη διεξαγωγή της έρευνας από έμπειρη ερευνητική ομάδα με πολυετή εμπειρία στο αντικείμενο του επενδυτικού σχεδίου. Το αντικείμενο της έρευνας στοχεύει στη δημιουργία νέων προϊόντων/υπηρεσιών ή τη σημαντική βελτίωση υφιστάμενων προϊόντων/υπηρεσιών. Το αντικείμενο της έρευνας στοχεύει στη δημιουργία νέων ή στη σημαντική βελτίωση υφισταμένων μεθόδων παραγωγής, διάθεσης και εφαρμογής των προϊόντων/υπηρεσιών. Ο επενδυτής ή/και οι κύριοι ερευνητές της ερευνητικής ομάδας έχουν συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από το Ελληνικό Δημόσιο ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή από άλλη χώρα του ΟΟΣΑ, κατά την πενταετία πριν την αίτηση δανειοδότησης. Ο επενδυτής έχει λάβει βεβαιώσεις δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (πρώην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας), κατά την πενταετία πριν την αίτηση δανειοδότησης, στις οποίες περιλαμβάνονται δαπάνες των κυρίων ερευνητών της ερευνητικής ομάδας. Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης ευρεσιτεχνίας σε μια χώρα του συστήματος PCT.

4. Ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων Θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία είτε να δημιουργηθεί μια νέα, είτε ένα νέο σχήμα, το οποίο θα προκύπτει από εξαγορά/ συγχώνευση. Πιο συγκεκριμένα, ως συνεργασία νοείται η δραστηριότητα που διέπεται από μακροχρόνιες (με συμβατική ή πραγματική διάρκεια μεγαλύτερη της πενταετίας) δεσμευτικού χαρακτήρα συμβάσεις συνεργασίας μεταξύ μη-συνδεδεμένων επιχειρήσεων, με σκοπό την από κοινού προώθηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (προμηθευτικές συνεργασίες, εξαγωγικές συνεργασίες, συμβολαιακή γεωργία, δικαιόχρηση (franchise), κοινά έργα έρευνας και ανάπτυξης, μεταξύ FINANCE PRO

άλλων), είτε με τη δημιουργία νομικών προσώπων με τις ίδιες παραπάνω επιδιώξεις (κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, οργανώσεις και ομάδες παραγωγών ανεξαρτήτως νομικού τύπου, μεταξύ άλλων). Η επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων καθορίζεται ως εξής: Συνεργασίες (υφιστάμενες) Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει δέσμευση του επενδυτή, ότι θα συνεχίσει να μετέχει σε υφιστάμενο συνεργατικό σχηματισμό μεταξύ μη-συνδεδεμένων επιχειρήσεων, τουλάχιστον κατά την επόμενη πενταετία. Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά τα τρία προηγούμενα έτη, είναι μεγαλύτερος τουλάχιστον κατά 50% του κύκλου ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FINANCIAL FILES ΡΕΠΟΡ ΤΆ Ζ

εργασιών του νομικού προσώπου με τον μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων που μετέχουν στη συνεργασία κατά την ίδια περίοδο. Τουλάχιστον το 20% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου αφορούν στις επενδυτικές δαπάνες που γίνονται σύμφωνα με τη σύμβαση συνεργασίας. Συνεργασίες (νέες) Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει δέσμευση του επενδυτή ότι θα συμμετέχει σε νέο συνεργατικό σχηματισμό μεταξύ μη-συνδεδεμένων επιχειρήσεων, τουλάχιστον κατά την επόμενη πενταετία. Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά τα τρία προηγούμενα έτη, είναι μεγαλύτερος τουλάχιστον κατά 50% του κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου με τον μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά την ίδια περίοδο. Τουλάχιστον το 20% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου αφορούν τις επενδυτικές δαπάνες που γίνονται σύμφωνα με τη σύμβαση συνεργασίας. Εξαγορές και συγχωνεύσεις Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει νέο σχήμα, το οποίο προκύπτει από εξαγορά ή συγχώνευση, η οποία ολοκληρώθηκε κατόπιν της δημοσίευσης της Υπουργικής Απόφασης. Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων, σε επίπεδο ομίλου, που μετέχουν στη συγχώνευση ή εξαγορά κατά τα τρία προηγούμενα έτη είναι μεγαλύτερος, κατά τουλάχιστον 50% του κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου, σε επίπεδο ομίλου, με το μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων, σε επίπεδο ομίλου, που μετέχουν στην εξαγορά ή συγχώνευση κατά την ίδια περίοδο.

Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι φέτος μπορούν να ξεκινήσουν επενδυτικά και μεταρρυθμιστικά προγράμματα στη χώρα που θα ξεπεράσουν τα 3 δις. ευρώ FINANCE PRO

5. Εξωστρέφεια Η επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων καθορίζεται με την ύπαρξη εναλλακτικά: α. Μέσου όρου υφιστάμενης εξαγωγικής δραστηριότητας επενδυτή, τουλάχιστον στο 15% του κύκλου εργασιών του. Εξετάζονται τα οικονομικά στοιχεία τριετίας του επενδυτή, εναλλακτικά το μερίδιο του κύκλου εργασιών, το οποίο πραγματοποιείται με πιστωτικές κάρτες εξωτερικού ή εμβάσματα. β. Ελάχιστου προϋπολογισμού εξαγωγών του επενδυτικού σχεδίου, τουλάχιστον στο 15% των προβλεπόμενων συνολικών εσόδων του επενδυτικού σχεδίου (μελέτη βιωσιμότητας). Αυτοτελώς, είναι επιλέξιμα τα επενδυτικά σχέδια τουριστικών καταλυμάτων, επενδύσεων σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, καθώς και συγκροτημάτων τουριστικών κατοικιών που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 ανεξάρτητες τουριστικές κατοικίες. Επιλέξιμες δαπάνες Όσον αφορά στις επιλέξιμες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σ’ αυτές συμπεριλαμβάνονται όσες πραγματοποιούνται εντός της ελληνικής επικράτειας και αφορούν στα παρακάτω: α. Γήπεδα αγορά, γήπεδα χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις), διαμόρφωση γηπέδων β. Κτίρια αγορά/κατασκευή, κτίρια χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις) γ. Εξοπλισμός αγορά/κατασκευή, εξοπλισμός χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις) δ. Μεταφορικά μέσα αγορά, μεταφορικά μέσα χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις) ε. Άυλα αγορά/κατασκευή, άυλα χρήση (αποσβέσεις/συνδρομές) στ. Μισθοδοσία συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο ζ. Μετακινήσεις/εξοδολόγια η. Υπηρεσίες τρίτων θ. Αναλώσιμα ι. Λειτουργικά (επικοινωνία, ενέργεια, συντήρηση, μισθώματα, έξοδα διοίκησης, ασφάλιση κ.λπ.) ια. Κόστος κεφαλαίων ιβ. Κεφάλαιο κίνησης (δαπάνες λειτουργίας, δαπάνες σχετικές με το συναλλακτικό κύκλωμα της επιχείρησης, ΦΠΑ, κ.λπ.). ιγ. Δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (marketing). Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι το άθροισμα του κεφαλαίου κίνησης και των δαπανών προώθησης και επικοινωνίας δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Τέλος, σε κάθε περίπτωση, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να χορηγούν πρόσθετα δάνεια, καθ’ υπέρβαση του ποσοστού του δανείου συγχρηματοδότησης, προκειμένου να καλύψουν μη επιλέξιμες δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ΠΟΙΕΣ ΔΡΆΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΆΠΟΚΛΕΙΟΝΤΆΙ ΆΠΟ ΤΆ ΔΆΝΕΙΆ ΤΟΥ ΤΆΜΕΙΟΥ ΆΝΆΚΆΜΨΗΣ Ιδιαίτερα σημαντικό ωστόσο κομμάτι της κατανόησης της φυσιογνωμίας του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελούν και οι εξαιρέσεις του, δηλαδή οι δραστηριότητες που αποκλείονται εξ αρχής από τη συμμετοχή σε αυτό. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Οικονομικών, από τα δάνεια του Ταμείο αποκλείονται: α. Δραστηριότητες που απαγορεύονται από την κείμενη εθνική νομοθεσία. β. Δραστηριότητες που περιορίζουν τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες ή παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. γ. Στον τομέα των αμυντικών δραστηριοτήτων, η χρήση, ανάπτυξη ή παραγωγή προϊόντων και τεχνολογιών, που απαγορεύονται από το ισχύον διεθνές δίκαιο. δ. Προϊόντα και δραστηριότητες, που συνδέονται με τον καπνό (παραγωγή, διανομή, μεταποίηση και εμπόριο). ε. Δραστηριότητες, που εξαιρούνται από τη χρηματοδότηση, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του κανονισμού Horizon Europe. στ. Τυχερά παιχνίδια (δραστηριότητες παραγωγής, κατασκευής, διανομής, μεταποίησης, εμπορίου ή λογισμικού). ζ. Εμπόριο του σεξ και συναφείς υποδομές, υπηρεσίες και μέσα. η. Δραστηριότητες, που αφορούν ζώντα ζώα για πειραματικούς και επιστημονικούς σκοπούς, εφόσον δεν υπάρχει εγγύηση για τη συμμόρφωση με τη σχετική Ευρωπαϊκή Σύμβαση. θ. Δραστηριότητα ανάπτυξης ακινήτων. Ωστόσο, οι δραστηριότητες στον τομέα των ακινήτων, που σχετίζονται με τους στόχους του Ταμείου και εντάσσονται σε έναν εκ των πέντε πυλώνων του δανειακού σκέλους του, είναι επιλέξιμες.

FINANCE PRO

ι.

ια. ιβ. ιγ.

ιδ.

ιε.

Χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες που αποσκοπούν σε εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, καθώς και δραστηριότητες τραπεζικών ιδρυμάτων και συνδεδεμένων με αυτά επιχειρήσεων, που ασκούν χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες. Παροπλισμός, λειτουργία, προσαρμογή ή κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία, που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της μεταγενέστερης χρήσης. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ) για την επίτευξη των προβλεπόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που δεν είναι χαμηλότερες από τους σχετικούς δείκτες αναφοράς που ορίζονται στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/447 της Επιτροπής. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία, που σχετίζονται με χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, αποτεφρωτήρες και μονάδες μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία, όπου η μακροπρόθεσμη διάθεση αποβλήτων μπορεί να βλάψει το περιβάλλον.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

FORU M

Έρχεται το 2ο Athens ESG Forum, Διαδικτυακά την Τρίτη 12 Απριλίου

ο Athens ESG Forum, το πρακτικότερο συνέδριο στην Ελλάδα για το ESG και τη βιώσιμη ανάπτυξη, επιστρέφει διαδικτυακά στις 12 Απριλίου για να αναλύσει τις προϋποθέσεις που χρειάζεται να καλύπτουν οι επιχειρήσεις ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση με κριτήρια ESG. Με κεντρικό θέμα "The Emerging Landscape of Sustainable Finance" θα συζητηθεί το πλαίσιο, οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης έργων και επιχειρήσεων υπό το πρίσμα του ESG, καθώς επίσης θα παρουσιαστούν βέλτιστες πρακτικές υιοθέτηση των κριτηρίων από επιχειρήσεις και οργανισμούς. Αναμένεται η συμμετοχή περισσοτέρων από 250 στελεχών εισηγμένων και μεγάλων επιχειρήσεων, φορέων και οργανισμών από κάθε κλάδο. Το συνέδριο πραγματοποιείται με την τιμητική υποστήριξη της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών και του ΣΕΒ. Θα απευθύνει χαιρετισμό ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Η λίστα των διακεκριμένων ομιλητών του συνεδρίου περιλαμβάνει κορυφαίους θεσμικούς εκπροσώπους, ακαδημαϊκούς και στελέχη οργανισμών και επιχειρήσεων: Hortense Bioy, Global Director of Sustainability Research στην Morningstar Πάνος Σερέτης, Head of ESG, Sustainable Finance EMEA στην Bank of America Merrill Lynch Elena Philipova, Director, Sustainable Finance στο London Stock Exchange Group Έλλη Σιαπκίδου, Financial System Research Lead στην World Benchmarking Alliance FINANCE PRO

Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Φώτης Κουρμούσης, Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπουργείο Οικονομικών Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου, Πρόεδρος Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΕΔΕΓΕ), Α΄Αντιπρόεδρος ΔΣ ΕΒΕΑ, Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, το έργο του έχει λάβει πλήθος βραβεύσεων από εθνικές και διεθνείς επιστημονικές ενώσεις και οργανισμούς Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» Δρ. Αναστάσιος Σεπετής, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής για τις Πολιτικές και τα Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Προστασίας Νίκος Αυλώνας, Πρόεδρος και ιδρυτής του Κέντρου Αειφορίας (CSE), διακεκριμένος ως ένας από τους «Top 100 Thought Leaders in Trustworthy Business Behavior» από Trust Across America Κωνσταντίνος Καλογήρου, Enterprises Business Unit Leader, Planet Μελίνα Ταπραντζή, Ιδρύτρια της Wise Greece και βραβευμένη από τα Ηνωμένα Έθνη & την Παγκόσμια Τράπεζα με το βραβείο SDGs and Her Περισσότερες πληροφορίες για το Athens ESG Forum θα βρείτε στην ιστοσελίδα www.athens-ESG-forum.gr ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

IN TERV IEW

ΦΏΤΗΣ ΚΟΥ ΡΜΟΎ ΣΗΣ, Ειδικός Γραμματέας του Υπουργείου Οικονομικών*

Αναγκαία τα «πράσινα» χρηματοοικονομικά προϊόντα στο πλαίσιο των ESG Τι αναφέρει ο Φώτης Κουρμούσης με αφορμή τη συμμετοχή του στο Athens ESG Forum Tου ΒΑ ΣΙ Λ Η Κ ΑΦΙΡΗ

τα κριτήρια ESG αναφέρθηκε ο Φώτης Κουρμούσης, Ειδικός Γραμματέας του Υπουργείου Οικονομικών*, ενόψει της ομιλίας του στο συνέδριο Athens ESG Forum στις 12 Απριλίου με θέμα «τα κριτήρια ESG στην χρηματοδότηση από την ΕΕ και η βιώσιμη χρηματοδότηση στην Ελλάδα». «Οι προϋποθέσεις ESG αποτελούν τα θεμέλια και τη βάση, δηλαδή τα ελάχιστα που πρέπει να κάνει κάθε επιχείρηση, με σκοπό να αναπτυχθεί με διατηρήσιμο τρόπο, συνδυάζοντας οικονομική βιωσιμότητα, κοινωνική ευαισθησία και περιβαλλοντική προστασία. Ωστόσο, μερικοί επιχειρηματικοί κλάδοι (π.χ. με έντονη χρήση ορυκτών πόρων) είναι πιο ευάλωτοι στην κλιματική αλλαγή και συνεπώς δεν θα πρέπει να μείνουν στα «ελάχιστα» απαιτούμενα, αλλά να υιοθετήσουν ενεργητικές πολιτικές, να μετασχηματίσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο και να υλοποιήσουν δράσεις, έτσι ώστε να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και να αποφύγουν τις συνέπειες της. Είναι πλέον πιο συχνά τα έκτακτα περιστατικά ακραίων καιρικών φαινομένων, με δραματικές επιπτώσεις, ενώ παράλληλα η εξάντληση των φυσικών πόρων (π.χ. μέταλλα, νερό) οδηγεί σε επίδραση της αγοράς. Για άλλους κλάδους της οικονομίας, η κλιματική αλλαγή παρέχει ευκαιρίες δραστηριοποίησης σε νέους τομείς (π.χ. ανακύ-

κλωση, ψηφιοποίηση). Για παράδειγμα, ο τραπεζικός κλάδος, εντός του 2022, θα πρέπει να περάσει ένα κλιματικό stress test, ωστόσο πέρα από αυτό θα πρέπει να αναπτύξει και «πράσινα» χρηματοοικονομικά προϊόντα που στηρίζουν οικονομικά τις επιχειρήσεις που υιοθετούν κριτήρια ESG, όπως προβλέπεται και στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2088/2019 για το sustainable finance. Το ESG είναι θέμα οικονομικό και κοινωνικό και περιβαλλοντικό, αρά συνακόλουθα και πολιτικό. Και αυτό γιατί οι Κυβερνήσεις των Κρατών, οι επιχειρήσεις και η κοινωνία διαβιούν, δραστηριοποιούνται και αλληλοεπιδρούν στο ίδιο συνυφασμένο περιβάλλον και εν τέλει λαμβάνουν αποφάσεις και προβαίνουν σε ενέργειες, που το ένα ενδιαφερόμενο μέρος επηρεάζει τα υπόλοιπα. Είναι δηλαδή συγκοινωνούντα δοχεία. Προφανώς και το ESG αποτελεί άρρηκτη πτυχή της οικονομίας, διότι η αειφόρος ανάπτυξη ορίζει ότι η οικονομική μεγέθυνση δεν δύναται να είναι διατηρήσιμη, αν δεν λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους. Για παράδειγμα, μια υλοτομική επιχείρηση αν κόψει όλα τα δένδρα του δάσους, τότε θα χρεωκοπήσει, γιατί δεν θα έχει άλλες διαθέσιμες πρώτες ύλες, άρα θα πρέπει να φυτεύει δένδρα, για να έχει μόνιμα πρώτες ύλες. Συνεπώς το να φυτεύει δένδρα, δεν το πράττει μόνο FINANCE PRO

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

για προστατέψει το περιβάλλον, αλλά και για να έχει διαθέσιμες πρώτες ύλες που θα αξιοποιηθούν στη διατηρήσιμη οικονομική της ανάπτυξη.» Το Athens ESG Forum, το πρακτικότερο συνέδριο στην Ελλάδα για το ESG και τη βιώσιμη ανάπτυξη με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 250 στελεχών εισηγμένων και μεγάλων επιχειρήσεων, έρχεται στις 12 Απριλίου για να αναλύσει τις προϋποθέσεις που χρειάζεται να καλύπτουν οι επιχειρήσεις ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση με κριτήρια ESG. Με κεντρικό θέμα "The Emerging Landscape of Sustainable Finance", το συνέδριο θα αναφερθεί στο πλαίσιο, τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης έργων και επιχειρήσεων υπό το πρίσμα του ESG, καθώς επίσης θα παρουσιάσει βέλτιστες πρακτικές υιοθέτηση των κριτηρίων από επιχειρήσεις και οργανισμούς. Στο συνέδριο θα μιλήσουν επίσης κορυφαίοι εκπρόσωποι από την Morningstar, την Bank of America Merrill Lynch, τον Όμιλο Χρηματιστηρίου του Λονδίνου και την World Benchmarking Alliance. Περισσότερες πληροφορίες για το 2o Athens ESG Forum διατίθενται στην ιστοσελίδα www.Athens-ESGForum.gr * * Τη στιγμή που συντάχθηκε το παρόν, ο Φώτης Κουρμούσης κατείχε τη θέση του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

EXPERT VIEW

ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΙ Α ΔΟΠΟΥΛΟΥ, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής σ το Πανεπισ τήμιο Πειραιώς και σ το Queen Mar y University of London

Περιβάλλον και αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων: Μια καινοτόμος πρόταση Επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός νέου πλαισίου δράσης

ι πρόσφατες δυσλειτουργίες που ανέκυψαν στην αντιμετώπιση της χιονοθύελλας «Ελπίδα» επανάφεραν μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της αποτελεσματικής αντιμετώπισης των ακραίων φυσικών φαινομένων και της προστασίας του περιβάλλοντος. Στο παρόν άρθρο καταθέτω μια νέα πρόταση για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση ακραίων φυσικών φαινομένων βασιζόμενος σε επιστημονικά ευρήματα και σε μεθόδους που μας προσφέρει η χρηματοοικονομική επιστήμη. Για την διαμόρφωση της πρότασής μου, ξεκινάω από δύο δεδομένα. Πρώτον, η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η ατελής αντιμετώπιση των συνεπειών ακραίων φυσικών φαινομένων στην Ελλάδα συνεχίζονται παρά τις όποιες εξαγγελίες μέτρων. Η υποβάθμιση συμβαίνει τόσο μέσω μεγάλων περιβαλλοντικών καταστροφών και ακραίων φυσικών φαινομένων τα οποία ελκύουν την (παροδική) προσοχή των ιθυνόντων και των πολιτών, όσο και με φαινόμενα όπως η άναρχη/παράνομη οικοδόμηση, αναστολή των νόμων και οι ρυπογόνες δραστηριότητες, τα οποία δυστυχώς δεν ευαισθητοποιούν

Η κρατική χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης να συνδεθεί με το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα FINANCE PRO

αμφότερους. Στο δε τομέα της άμεσης αντιμετώπισης των συνεπειών των ακραίων φαινομένων, οι ιθύνοντες διαχρονικά συχνά αιφνιδιάζονται και οι όποιες δράσεις τους δεν έχουν την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα. Εκ του αποτελέσματος λοιπόν, απαιτείται ένα νέο πλαίσιο δράσης. Δεύτερον, η πρόσφατη επιστημονική μας έρευνα (βλ. Faccini, R. Matin, R. Skiadopoulos, G. (2021), Dissecting Climate Risks: Are they Reflected in Stock Prices? https://ssrn.com/abstract=3795964) έχει δείξει ότι οι επενδυτές ευαισθητοποιούνται μόνο όταν λαμβάνονται μέτρα από την Πολιτεία τα οποία θα έχουν ένα οικονομικό αντίκτυπο σε αυτούς με την μορφή κυρώσεων και επιβραβεύσεων (π.χ. οι ρυπογόνες εταιρίες να φορολογούνται βαρύτερα από τις μη ρυπογόνες). Είναι εύλογο να υποθέσουμε ότι κάτι τέτοιο ισχύει και στην περίπτωση των τοπικών αρχόντων και των πολιτών, καθώς οι πολίτες και οι οργανισμοί κινητοποιούνται και ενεργούν οποτεδήποτε υπάρχουν νομοθετικές ρυθμίσεις με άμεσες οικονομικές επιδράσεις σε αυτούς (wake-up call). Η πρότασή μου είναι να συνδεθεί η κρατική χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης (δήμοι και περιφέρειες) με το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα/επίδοση (footprint) και την ικανότητα τους να διαχειρίζονται τις κρίσεις. Με άλλα λόγια, οι Δήμοι και Περιφέρειες που είναι φιλικοί προς το περιβάλλον και διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα να λαμβάνουν υψηλότερη κρατική χρηματοδότηση. Προς την αξιολόγηση των συγκεκριμένων επιδόσεων μπορούν να κατασκευαστούν δείκτες περιβαλλοντικής αξιολόγησης για δήμους και περιφέρειες στα πρότυπα των δεικτών ESG (Environmental-Social-Governance) που χρησιμοποιούνται για εταιρίες. Αναφορικά με την κατασκευή του δείκτη μέτρησης της περιβαλλοντικής επίδοσης του κάθε δήμου, αυτή μπορεί να γίνει με την βαθμολόγηση του δήμου σε κατηγορίες όπως αυτές της προστασίας δασών, παραλιών, υδάτων και αέρα, και φιλικών προς το περιβάλλον όρων δόμησης. Επίσης, στην ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

κατασκευή του περιβαλλοντικού δείκτη τους θα πρέπει να προσμετρώνται τυχόν φυσικές καταστροφές εντός της επικράτειάς τους και η αποτελεσματικότητα αντιμετώπισης αυτών. Η αξιολόγηση της περιβαλλοντικής επίδοσης του κάθε δήμου θα γίνεται σε ετήσια βάση από μια ανεξάρτητη αρχή. Η αρχή αυτή μπορεί να είναι η Επιτροπή Περιβάλλοντος (κάτι που προϋποθέτει την επαρκή στελέχωσή της) η οποία θα επιλαμβάνεται και όλων των θεμάτων προστασίας του περιβάλλοντος όπως έχει προτείνει και η Επιτροπή Πισσαρίδη. Το προτεινόμενο πλαίσιο δράσης χρησιμοποιεί εργαλεία της χρηματοοικονομικής επιστήμης και θα δημιουργήσει κίνητρα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη για την προστασία του περιβάλλοντος, την πρόληψη περιβαλλοντικών καταστροφών και την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων. Θα επιβραβεύσει τους πρωτοπόρους και θα κινητροδοτήσει και τους υπόλοιπους να τους ακολουθήσουν. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης θα δημοσιοποιούνται στους πολίτες ώστε να γνωρίζουν και εκείνοι το αποτέλεσμα των ενεργειών των τοπικών αρχόντων και να τους αξιολογούν ανάλογα. Εκείνοι με τη σειρά τους πλέον θα έχουν κίνητρο να επιβλέψουν τη διαδικασία περιβαλλοντικής αναβάθμισης καθώς η χρηματοδότησή τους και τελικά οι πιθανότητες επανεκλογής τους θα εξαρτάται από αυτή. Έτσι, ενδεικτικά, δεν θα επιτρέπουν παράνομες χωματερές και το μπάζωμα ρεμάτων, θα καθαρίζουν τα οικόπεδα μεταφέροντας το κόστος στους μη συνεπείς δημότες, θα κλαδεύουν τα δέντρα ώστε να μην καταστρέφουν τα ηλεκτρικά καλώδια με την πρώτη χιονόπτωση, θα επιζητούν την κατεδάφιση των αυθαιρέτων, θα συνεννοούνται με τις εταιρίες εντός της επικράτειάς τους για μείωση των ρυπογόνων δραστηριοτήτων τους, θα λαμβάνουν μέτρα προστασίας των πολιτών σε περιόδους έκτακτων αναγκών διαθέτοντας επαρκή μέσα και οργανωμένο σχέδιο. Επιπρόσθετα, οι περιβαλλοντικές αξιολογήσεις των δήμων θα διευρύνουν τους φορείς χρηματοδότησή τους και πέρα του κράτους, καθώς θα μπορούν να χρησιμοποιούνται και από τις τράπεζες και τους επενδυτές. Η περιβαλλοντική αξιολόγηση θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την διαμόρφωση των ασφαλίστρων για την (υποχρεωτική) ασφάλιση των κατοικιών που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασικής έκτασης. Χαμηλή αξιολόγηση θα συνεπάγεται υψηλό ασφάλιστρο, όπως ακριβώς το ασφάλιστρο ενός αυτοκινήτου αυξάνεται όταν υπάρχει ιστορικό ατυχημάτων. Η παραπάνω πρόταση δεν είναι ουτοπική. Αντιθέτως, τα συστατικά μέρη αυτής ήδη εφαρμόζονται σε άλλες χώρες και έχουν ποικίλες εφαρμογές. Στις Η.Π.Α. για παράδειγμα, υπάρχουν ήδη δείκτες ESG σε επίπεδο δήμων (municipal ESG ratings) οι οποίοι χρησιμοποιούνται για τις χρηματοδοτήσεις των αντίστοιχων περιφερειών από την αγορά μέσω δημοτικών ομολόγων (municipal bonds). Το κόστος δανεισμού για τους δήμους που είναι εκτεθειμένοι σε περιβαλλοντικούς κινδύνους είναι υψηλότερο. Επίσης, η σύνδεση της χρηματοδότησης δημόσιων οργανισμών με την αξιολόγηση αυτών δεν είναι πρωτόγνωρη στην Ελλάδα. Ήδη συμβαίνει και στον χώρο των Ελληνικών πανεπιστημίων με την ανάθεση της αξιFINANCE PRO

ολόγησης αυτών σε ανεξάρτητη αρχή (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, ΕΘΑΑΕ). Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης χρησιμοποιούνται από την πολιτεία για την χρηματοδότησή τους. Τέλος, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα πολλών εταιριών παγκοσμίως ήδη αξιολογείται με τους δείκτες ESG και ανάλογα με τις επιδόσεις τους χρηματοδοτούνται από τις χρηματαγορές και τις τράπεζες με το ανάλογο επιτόκιο. Σύντομα, η Ελληνική Βουλή θα αποφασίσει για τον κλιματικό νόμο. Είναι ευκαιρία να ενσωματωθεί το παραπάνω πλαίσιο δράσης το οποίο πέρα από τα προφανή οφέλη για εμάς και τις επόμενες γενεές, θα έχει πολλαπλά οφέλη και για την Ελληνική οικονομία αυξάνοντας τις βιώσιμες επενδύσεις και την απασχόληση, ευεργετώντας τον τουρισμό, και ενθαρρύνοντας την παλινόστηση των Ελλήνων (brain gain), όπως έχω ήδη εξειδικεύσει σε πρωτύτερα άρθρα μου. Τα θέματα αυτά θα θίξουμε μεταξύ άλλων και στο προσεχές συνέδριο σε ESG το οποίο θα συνδιοργανώσει το Institute of Finance and Financial Regulation με την European Bank for Reconstruction and Development (EBRD).

Ο Γιώργος Σκιαδόπουλος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς και στο Queen Mary University of London, Διευθυντής του Institute of Finance and Financial Regulation, Ερευνητικός Εταίρος στο Bayes Business School, City University of London, και μέλος του Group of Economic Advisors της European Securities and Markets Authority gskiado@unipi.gr

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

CFO C A R E ER M A NAGE M EN T

Του ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΊΝΟY Κ Υ ΡΊΤΣΗ, Ιδρυ τή της StudySmar t

Η διατήρηση των σωστών ταλέντων αποτελεί πρόκληση για τις εταιρείες Η ενίσχυση των ταλέντων κάνει τη διαφορά

ιατί παραιτούνται οι καλοί επαγγελματίες; Τι κάνουμε γι' αυτό; Το θέμα "αντιστροφής της επένδυσης" από διαδικασία πρόσληψης σε καταπολέμηση της διαδικασίας εναλλαγής προσωπικού. Αντιλαμβάνομαι πλήρως ότι οι άνθρωποι μπορούν να μετακινούνται από εταιρεία σε εταιρεία καθώς η αγορά είναι ελεύθερη. Δεν υπάρχει κάτι λάθος σε αυτό. Δεν υπάρχει επίσης κάτι αναγκαστικά λάθος με τους εργαζόμενους που κινούνται ''ταχύτατα'' από μια εταιρεία σε μια άλλη, για παράδειγμα, σε ένα χρόνο, ειδικά όταν οι εργαζόμενοι είναι νέοι. Είναι όπως μια ποδοσφαιρική ομάδα που πάντα υπογράφει με νέους παίκτες έτσι ώστε να δημιουργήσει το άριστο ''μίγμα''για να κερδίσει ''έπαθλα''. Εν τούτοις, σε ομαδικά παιχνίδια οι ομάδες που πραγματικά κάνουν τη διαφορά απασχολούν μια συμπαγή ''ραχοκοκαλιά'' ταλαντούχων ατόμων που θα παραμείνουν για μεγαλύτερο του 1 χρόνου χρονικό διάστημα για να κτίσουν γύρω τους μια ομάδα με απαιτήσεις. Για παράδειγμα, μια ποδοσφαιρική ομάδα θα έκτιζε γύρω από κάποιους διάσημους (star) παίκτες (3 - 4 ίσως από τους 11) και ένα προπονητή που θα παρέμενε για περισσότερο από 1 χρόνο. Είναι εντελώς απίθανο να κερδίσεις ένα πρωτάθλημα και να παραμείνεις ανταγωνιστικός για περισσότερο από ένα χρόνο εάν δεν κτίσεις γύρω από ένα πυρήνα ατόμων. Αυτό έχει αποτελέσει τον κανόνα στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλλευ και άλλα αθλήματα. Τσεκάρετε απλώς την ομάδα του Michael Jordan στο Σικάγο, τους Detroit Pistons του Isiah

Οι ομάδες που κάνουν τη διαφορά απασχολούν μια συμπαγή ''ραχοκοκαλιά'' ταλαντούχων ατόμων FINANCE PRO

Thomas, τις ομάδες του LeBron James τα τελευταία χρόνια, ή τον Lionel Messi sth Μπαρτσελονα, τον Christiano Ronaldo στη Ρεάλ και άλλες εκπληκτικές δυναστείες. Οι περισσότεροι εργοδότες είτε ''δεν νοιάζονται'' όταν φεύγουν ταλαντούχοι άνθρωποι και πολύ σπάνια κάνουν μια αντιπροσφορά για να κρατήσουν κάποιον. Αυτό συμβαίνει επειδή βασίζονται στο ισχυρό όνομα της εταιρείας τους για να προσλάβουν περισσότερους (εάν η εταιρεία είναι ισχυρή) και το “εγώ” τους δεν τους επιτρέπει να σκεφτούν διαφορετικά. Ποιοι είναι οι υπάρχοντες μηχανισμοί για να κρατήσουν τους άριστους; Οι εταιρείες έχουν μηχανισμούς να προσλάβουν, να πάρουν συνέντευξη, να αξιολογήσουν, να κάνουν λίστες με τους επικρατέστερους, να ενσωματώσουν, να καθοδηγήσουν ανθρώπους στην αρχή και δαπανούν πολλά χρήματα για να τα κάνουν αυτά, αλλά είναι ένας εντελώς διαφορετικός ποδοσφαιρικός αγώνας όταν οι προσληφθέντες παραμείνουν για κάποιο διάστημα. Τι κάνουν οι εταιρείες με εκείνα τα ταλέντα που πραγματικά κάνουν τη διαφορά; Εκεί είναι που πρέπει να γίνει η προσπάθεια. Πώς κάνουν τους ανθρώπους να παραμείνουν; Πώς κτίζουν την καρριέρα των εργαζομένων τους; Πώς ενισχύουν το ταλέντο μέσω εκπαίδευσης και ανάπτυξης; Νομίζω ότι θα πρέπει να "αντιστρέψουμε" την επένδυση εστιάζοντας περισσότερο στο τι συμβαίνει ΑΦΟΥ ο προσληφθείς εισέρχεται στην εταιρεία και όχι πριν. Η πρόσληψη θα πρέπει να βασίζεται στη συμπεριφορά επίσης όχι στην ικανότητα (κάτι που μας αρέσει να λέμε περισσότερο παρά να εφαρμόζουμε). Όπως οι περισσότεροι στη βιομηχανία λένε "Προσλαμβανεις για τη συμπεριφορά/στάση και εκπαιδεύεις για την ικανότητα". Αισθάνομαι ότι οι μεγάλες εταιρείες θα πρέπει να κάνουν μια προσπάθεια να κτίσουν ένα πυρήνα και να σταματήσουν να υπολογίζουν ότι το όνομα μπορεί να κάνει όλη τη δουλειά γι' αυτούς. Πριν γίνουν "brand names" κάποιος προσπάθησε πραγματικά να κρατήσει τους άριστους και δεν θα πρέπει ποτέ να το ξεχάσουν αυτό. Σε μια εποχή όπου ο μέσος κύκλος ζωής μιας εταιρείας είναι μικρότερος από 15 χρόνια, η διαφάνεια είναι υψίστης σημασίας και η διαταραχή είναι παντού, νιώθω ότι το επίκεντρο πρέπει να αλλάξει. Θυμηθείτε, ο πόλεμος για το ταλέντο έχει κερδηθεί από το ταλέντο.... ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

12 ∙04 ∙22

presents

LIVE ON YOUR SCREEN

E A R LY B -20% ΕΩΣ 0 I R D 4.03.22

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΙ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Οικονομικών

• Νίκος Αυλώνας Πρόεδρος και ιδρυτής, Κέντρο Αειφορίας (CSE)

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΜΙΛΗΤΕΣ

• Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης Καθηγητής και Αν. Κοσμήτορας Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, Πολυτεχνείο Κρήτης

Hortense Bioy

Global Director of Sustainability Research, Morningstar

Elena Philipova

Director, Sustainable Finance, London Stock Exchange Group

Πάνος Σερέτης

Head of ESG, Sustainable Finance EMEA, Bank of America Merrill Lynch

Έλλη Σιαπκίδου Financial System Research Lead, World Benchmarking Alliance

ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΦΟΡΕΩΝ

• Κωνσταντίνος Καλογήρου Enterprises Business Unit Leader, Planet • Όλια Νικολοπούλου Δικηγόρος • Γεώργιος Νούνεσης Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ, ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» • Έλενα Πριμικήρη Head ESG, VFS Global

Σοφία ΚουνενάκηΕφραίμογλου Πρόεδρος, ΕΕΔΕΓΕ

Φώτης Κουρμούσης

Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπ. Οικονομικών

Βασιλική Λαζαράκου Πρόεδρος, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς

• Αναστάσιος Σεπετής Επίκ. Καθηγητής για τις Πολιτικές και τα Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Προστασίας, ΠΑΔΑ • Μελίνα Ταπραντζή, Ιδρύτρια, Wise Greece

www.athens-esg-forum.gr

Με την Τιμητική Υποστήριξη

Χορηγοί Επικοινωνίας

www.dealnews.gr

Συμμετοχές: Δήμητρα Γαστεράτου, T: +30 210 661 7777 (εσωτ. 213), E: dgasteratou@boussias.com Χορηγίες: Κωνσταντίνος Ραμπίδης T: +30 210 661 7777 (εσωτ. 309), E: krambidis@boussias.com Περιεχόμενο: Βασίλης Καφίρης, T: +30 210 661 7777 (εσωτ. 132), E: vkafiris@boussias.com

Official Publications

013 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Το CCH® Tagetik βοηθά τους CFOs να ξεπεράσουν τις τρέχουσες προκλήσεις Διονύσης Διαμαντόπουλος Partner, Consulting, KPMG στην Ελλάδα

Αριστείδης Ζέρβας: Η ψηφιοποίηση της οικονομικής διεύθυνσης είναι βασική μας προτεραιότητα

Γιώργος Φιλιόπουλος: Η Ελλάδα είναι ελκυστικός προορισμός για τους επενδυτές