Finance Pro τεύχος 034

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ

6

News & updates

ΔΝΤ: Σημαντική μείωση κατέγραψε η παραοικονομία από το 2013 έως το 2021

HEAD OF BUSINESS UNIT Βασίλης Καφίρης

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Δημοσθένους

ΣΥΝΤΑΞΗ

Ελίκα Ροζάκη

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Νάντια Σουφλή

ΥΠΕΥΘΥΝH ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Κατερίνα Καλαμπόκα kkalampoka@boussias.com

ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Γιώτα Κουκουτέγου gkoukoutegou@boussias.com

ΓΡΑΦΙΣΤΑΣ Αλέξανδρος Καρβουτζής

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Κορνήλιος Σαραντίογλου ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Βίκη Θεοδωρίδου vtheodoridou@boussias.com

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης

12

Cover story

Νίκος Παππάς, Chief Financial Officer, Όμιλος

Isomat: Οι οικονομικοί διευθυντές έχουν γίνει business partners

18

Financial Files

n Εταιρικά προγράμματα προνομίων: Βελτιώνουν σημαντικά το εργασιακό περιβάλλον

n Finance & Accounting Awards 2024: Οι κορυφαίοι στην Οικονομική Διοίκηση και τη Λογιστική

n Διαχρονικό ζητούμενο ένα σταθερό και δίκαιο φορολογικό σύστημα

n Ενέργεια: Κρίσιμη παράμετρος για την οικονομική ευημερία της επιχείρησης

n Ελληνική Οικονομία: Oλική επαναφορά στις αγορές ομολόγων

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Μπούσιας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου

GROUP ΑDVERTISING DIRECTOR

Λήδα Πλατή

ΕΤΗΣΙA ΣΥΝΔΡΟΜH: €99

64

Insights

Αμετάβλητες οι προκλήσεις για τους CFOs το 2024

ΚΛΑΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ

Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα

Τ.Κ. 115 24

Κτίριο Cosmos Center

Τ.: 210 710 2452

Κωδικός ΕΛΤΑ: 21-0184

ISSN: 2732-7159

EDITORIAL

Τoυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

Ο ψηφιακός

μετασχηματισμός περιορίζει την

παραοικονομία

εκαετίες ακούμε για το μέγα πρόβλημα της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής. Όλες οι κυβερνήσεις διαχρονικά επιδίωκαν να περιορίσουν την παραοικονομία ώστε να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα και να μπορέσουν να διατεθούν περισσότεροι πόροι σε κοινωνικές δαπάνες. Τα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης του ΔΝΤ αναφέρουν πως η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο στη μείωση της παραοικονομίας κατά την οκταετία 2013-2021. Συγκεκριμένα, η έκθεση διαπιστώνει πως από το 30% του ΑΕΠ το 2013 η μαύρη οικονομία υποχώρησε στο 16% του ΑΕΠ το 2021. Αυτή η συρρίκνωση του μαύρου χρήματος συνδέεται με αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 4% του ΑΕΠ που αντιστοιχούν σε περίπου 9 δισ. ευρώ. Η έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνει ακόμα ότι όσο αναπτύσσονται οι ψηφιακές υποδομές τόσο συρρικνώνεται η παραοικονομία στην Ελλάδα. Ειδικότερα, αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στην πρόσβαση στο ίντερνετ συνδέεται κατά μέσο όρο με πτώση της μαύρης οικονομίας κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες. Μείωση κατά 10% του ποσοστού των κατοίκων που δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ίντερνετ συνδέεται με συρρίκνωση της μαύρης οικονομίας κατά 4%. Αύξηση κατά 10% του ποσοστού των κατοίκων που έκαναν διαδικτυακές αγορές συνδέεται με μείωση της μαύρης οικονομίας κατά 4%.

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις του υποδείγματος παραγόντων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας για το 2024 θα είναι 2,2%. Η εκτίμηση αυτή, όπως αναφέρεται, υποδηλώνει ότι η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε ανοδική τροχιά, διατηρώντας ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης.

Στο νέο μας τεύχος μιλάμε με τη Μαίρη Ψύλλα, Γενική Γραμματέα Φορολογικής Πολιτικής, η οποία μας λέει μεταξύ άλλων πως «η δημιουργία ενός απλού, σταθερού, αλλά και, ταυτόχρονα, δίκαιου φορολογικού συστήματος αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της κυβέρνησης». Ο Νίκος Παππάς, CFO του Ομίλου Isomat, εξηγεί στη συνέντευξή του πως ο οικονομικός διευθυντής μετεξελίχθηκε, ώστε να υπηρετεί σήμερα τη στρατηγική της απόδοσης και όχι του κόστους, ανταποκρινόμενος στην ανάγκη των επιχειρήσεων για προσαρμογή στο παγκοσμιοποιημένο επιχειρηματικό περιβάλλον. Ο Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης τονίζει στο FinancePro πως η κλιματική κρίση θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, διαταράσσοντας τα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής, τις υποδομές και τις αλυσίδες εφοδιασμού. Στο ρεπορτάζ μας για την ελληνική οικονομία καταγράφουμε τη ζήτηση-ρεκόρ που σημείωσε η ελληνική οικονομία στην πρώτη έκδοση χρέους μετά την επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα, αλλά και την στο 100% εκτέλεση το 2023 του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων -εξέλιξη που ενίσχυσε την οικονομία με πόρους 11,2 δισ. ευρώ. Έχουμε επίσης πολύ ενδιαφέροντα αφιερώματα στα εταιρικά προγράμματα προνομίων, στις Λύσεις ERP & RPA για την οικονομική διεύθυνση, στον απολογισμό των Finance & Accounting Awards 2024, τη φορολογία, τη ενέργεια κ.ά. Καλή ανάγνωση.

PROUD WINNER

ΝΌΤΙΑ

ΔΝΤ: Σημαντική μείωση κατέγραψε η παραοικονομία από το 2013 έως το 2021

Σημαντική πτώση κατέγραψε η παραοικονομία στην Ελλάδα την οκταετία από το 2013 έως το 2021, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η παραοικονομία περιορίστηκε από το 30% στο 16% του ΑΕΠ και αυτό επετεύχθη λόγω της ενίσχυσης των ψηφιακών υποδομών του φοροελεγκτικού μηχανισμού και των ηλεκτρονικών συναλλαγών, αλλά και λόγω της ανάκαμψης της οικονομίας μετά την κρίση.

Σύμφωνα με τους ερευνητές του ΔΝΤ, αυτή η συρρίκνωση του μαύρου χρήματος συνδέεται με αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 4% του ΑΕΠ.

Κατά το ΔΝΤ, η αύξηση κατά 10% της πρόσβασης στο διαδίκτυο συνδέεται κατά μέσο όρο με μείωση της παραοικονομίας κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες.

Επίσης, η μείωση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του μεριδίου των κατοίκων που δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ το διαδίκτυο, συνδέεται με μείωση της παραοικονομίας κατά περίπου 4 ποσοστιαίες μονάδες.

Παράλληλα, η αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στο μερίδιο των κατοίκων που χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές, συνδέεται με μείωση της παραοικονομίας κατά περίπου 4 ποσοστιαίες μονάδες.

Η αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του ποσοστού των κατοίκων που χρησιμοποίησαν ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες για ηλεκτρονική αγορά συνδέεται με μείωση της παραοικονομίας κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες.

Οι ερευνητές του ΔΝΤ λένε ωστόσο ότι υπάρχουν ακόμη τεράστια περιθώρια για περαιτέρω μείωση της παραοικονομίας.

H ΙΣΜΗΝΗ ΠΑΠΑΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΝΕΛΑΒΕ

ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ CEO ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Η Ισμήνη Παπακυρίλλου ανέλαβε επισήμως καθήκοντα Διευθύνουσας Συμβούλου στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα-HDB. Ο Πρόεδρος ΔΣ της HDB, κ. Γιώργος Ζαββός, δήλωσε σχετικά: «Υποδεχόμαστε στην οικογένεια της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας την κα. Ισμήνη Παπακυρίλλου. Με την εμπειρία της σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς θα στηρίξει ενεργά τους στρατηγικούς άξονες της HDB για τη διεύρυνση του κύκλου των αξιόχρεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), την υλοποίηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασής τους και θα ενισχύσει την εξωστρέφεια της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου και όλου του προσωπικού καλωσορίζω θερμά την κα. Παπακυρίλλου, με την οποία είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε πολύ εποικοδομητική συνεργασία και της εύχομαι καλή αρχή στα νέα της καθήκοντα».

Με τη σειρά της, η νέα Διευθύνουσα Σύμβουλος, αφού ευχαρίστησε τον κ. Ζαββό, συμπλήρωσε: «Αποτελεί τιμή για εμένα η ανάληψη των καθηκόντων της Διευθύνουσας Συμβούλου στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Ο ρόλος των αναπτυξιακών τραπεζών είναι κομβικής σημασίας, καθώς στηρίζουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα που αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας και διευκολύνουν την πρόσβαση των ΜμΕ σε πηγές χρηματοδότησης και στο τραπεζικό σύστημα. Οι ΜμΕ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας. Μέσω της ενεργού στήριξής τους δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, ενώ αναπτύσσονται νέα προϊόντα και υπηρεσίες προς όφελος της εθνικής οικονομίας».

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρωτοστατούν στις επιδόσεις ESG

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρωτοστατούν παγκοσμίως στις επιδόσεις τους στα θέματα ESG (περιβάλλον, κοινωνία και διακυβέρνηση), σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της έρευνας της EY, Sustainable Finance Index. Ωστόσο, η δράση των ευρωπαϊκών τραπεζών στα θέματα που αφορούν την κοινωνία, υστερεί σε σχέση με τους τραπεζικούς οργανισμούς στις ΗΠΑ και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, ιδιαίτερα στην ατζέντα της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης (D&I).

Στις επιδόσεις ESG, οι ευρωπαϊκές τράπεζες πέτυχαν συνολική βαθμολογία 7,4

με άριστα το 10, καταγράφοντας οριακή βελτίωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος (7,3). Παράλληλα, οι επιδόσεις τους βαθμολογούνται υψηλότερα από

τις επιδόσεις των τραπεζών στη Βόρεια Αμερική (7,2) και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (6,3). Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος σημείωσε, επίσης, υψηλότερες επιδόσεις στη συνολική δραστηριότητα ESG, σε σύγκριση με τους κλάδους της ασφάλισης (7,3) και της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (7,0) στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τον Δείκτη της EY, οι περισσότερες δράσεις ESG των ευρωπαϊκών τραπεζών, εστιάζονται, κυρίως, στους παρακάτω επιμέρους τομείς: • Περιβάλλον: «Διαχείριση ενέργειας και κλιματική αλλαγή» (9,3), «προσφορά πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών» (9,1) και «διαχείριση αποβλήτων και υδάτων» (7,4)

• Κοινωνία: «Προστασία δεδομένων και απόρρητο» (10), «προστασία whistleblowers» (όσων προβαίνουν σε καταγγελίες για παράτυπες συμπεριφορές) (10) και «ασφάλεια στον χώρο εργασίας» (9,9)

• Διακυβέρνηση: «Αποτελεσματικότητα του διοικητικού συμβουλίου» (7,6), «διαφάνεια και έλεγχος» (7,5) και «διακυβέρνηση θεμάτων ESG» (6,9).

Τα χαμηλότερα επίπεδα δραστηριότητας καταγράφονται στη «διαφορετικότητα και συμπερίληψη» (5,7), στη «διαφορετικότητα της σύνθεσης του διοικητικού συμβουλίου» (4,7) και στην «εστίαση στην ποιότητα» (3,3), που περιλαμβάνει την υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας υπηρεσιών, όπως το ISO9000.

HDB: ΣΥΜΒΟΛ Η 8,5 ΔΙΣ. ΕΥΡ Ω ΣΤΟ ΑΕΠ ΤΗΝ ΠΕΡ Ι ΟΔΟ 2019-2022

Τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας HDB αποδεδειγμένα πλέον συμβάλλουν στον πράσινο μετασχηματισμό της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, τη διατήρηση και αύξηση θέσεων εργασίας και στην ποιοτική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.

Αυτό είναι το συμπέρασμα της τακτικής επιμέτρησης της συνεισφοράς της HDB που ολοκλήρωσε πρόσφατα το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).

Βάσει του δείκτη GTR αναδεικνύεται ότι το 90% των δανείων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας δόθηκαν σε τομείς που έχουν υψηλή σχέση με την πράσινη μετάβαση, ενώ το 55% κατευθύνθηκε σε δραστηριότητες που κατατάσσονται στις κορυφαίες δράσεις προτεραιότητας του δείκτη GTR.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα εισέφερε στο ΑΕΠ 8,5 δισ. ευρώ, ενώ στήριξε τη διατήρηση ή δημιουργία 280.000 θέσεων εργασίας την περίοδο 2019-2022. Για κάθε 1 εκατ. ευρώ δανείου μέσω της HDB υποστηρίζονται 33 θέσεις στην Ελλάδα. Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, μέσω του προγράμματος «Πράσινα Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια», προϋπολογισμού 415 εκατ. ευρώ, ενίσχυσε επενδυτικά έργα στους τομείς της Πράσινης Κινητικότητας,

Εξοικονόμησης Ενέργειας/Ενεργειακής Αναβάθμισης και Παραγωγής Ενέργειας μέσω Ανανεώσιμων Πηγών. Μέσω αυτού του προγράμματος παρέχεται η δυνατότητα στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα να υλοποιήσει επενδυτικά έργα Πράσινης Μετάβασης με σκοπό τη μείωση των εκπομπών αερίων, την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση του κόστους κατανάλωσης ενέργειας.

Για την καταμέτρηση της σχέσης χρηματοδοτήσεων HDB και της πράσινης μετάβασης, το ΙΟΒΕ δημιούργησε έναν ειδικό δείκτη GTR (Green Transition Ratio), με στόχο να καταδείξει οικονομικές δραστηριότητες που έχουν μεγαλύτερες επενδυτικές ανάγκες και παρουσιάζουν υψηλότερες προοπτικές συνεισφοράς για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Η στήριξη στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, που αποτελεί προτεραιότητα για την Τράπεζα, αποδεικνύεται εμπράκτως:

Στις χρηματοδοτούμενες από προγράμματα της HDB επιχειρήσεις, πάνω από το 56% των στηριζόμενων θέσεων εργασίας αφορά επιχειρήσεις με Κύκλο Εργασιών μικρότερο από 10 εκατ. ευρώ, και το 33% επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο από 2 εκατ. ευρώ.

Στο 2,2% εκτιμά το ΚΕΠΕ τον μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας για το 2024

μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της Ελλάδας εκτιμάται στο 2,2% για το έτος 2023, σύμφωνα με τις προβλέψεις του υποδείγματος παραγόντων για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).

Το ΚΕΠΕ σημειώνει ότι στο ίδιο επίπεδο του 2,2% προβλέπεται να διαμορφωθεί και ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας για το έτος 2024. Η εκτίμηση αυτή, όπως αναφέρεται, υποδηλώνει ότι η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε ανοδική τροχιά, διατηρώντας ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης.

Ακόμη σημειώνεται πως «με βάση τις ευμετάβλητες συνθήκες που επικρατούν στην παρούσα συγκυρία, οι προβλέψεις για την εξέλιξη του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας υπόκεινται σε σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας.

Όπως το έτος 2023, έτσι και το έτος 2024 οι οικονομίες της ΕΕ βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις σε σχέση με τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, ενώ παράλληλα σοβαροί εμφανίζονται και οι κίνδυνοι που απορρέουν από τις γεωπολιτικές εντάσεις και την κλιματική κρίση. Από την άλλη πλευρά, αξιόλογες εμφανίζονται στην παρούσα φάση και οι δυνατότητες της χώρας να επιτύχει μία περισσότερο ευνοϊκή εξέλιξη του ΑΕΠ, μέσα από τις ευκαιρίες που προσφέρονται από τη σταδιακή βελτίωση των οικονομικών συνθηκών στην ΕΕ, τη συνεχόμενα θετική προοπτική βασικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων με αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του νέου ΕΣΠΑ».

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗ ΘΗΤΕΙΑ

Για τέταρτη συνεχόμενη θητεία, η νέα Κεντρική Διοίκηση του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, όπως προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές, εξέλεξε τον Κωνσταντίνο Κόλλια, Πρόεδρο του ΟΕΕ.

Με ευρεία πλειοψηφία, ο επί 10 χρόνια Πρόεδρος του ΟΕΕ πήρε νέα εντολή να συνεχίσει να εκπροσωπεί τους 130.000 οικονομολόγους του μεγαλύτερου επιστημονικού Φορέα της χώρας.

Η σύνθεση του νέου Προεδρείου είναι η ακόλουθη: Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Κόλλιας

Α Αντιπρόεδρος: Αβραάμ Πανίδης

Β Αντιπρόεδρος: Σταύρος Τραγάνης

Γεν. Γραμματέας: Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου

Οικονομικός Επόπτης: Κωνσταντίνος Μανούσος Μέλη: Πελοπίδας Καλλίρης, Ιορδάνης

Χατζηκωνσταντίνου, Γεώργιος Κουτρουμάνης, Θεόδωρος Κουναδέας, Μιχάλης Κούπκας, Γιάννης Διονυσόπουλος, Νικόλαος Μοίραλης, Μιχάλης Νικηφόρος, Αιμίλιος Νταγιάννης, Παναγιώτης Αλεβιζάκης.

Ο Πρόεδρος του ΟΕΕ, Κωνσταντίνος Κόλλιας, δήλωσε:

«Η νέα, τέταρτη κατά σειρά, εντολή, που έλαβα από την Κεντρική Διοίκηση του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αποτελεί συνέχεια της ψήφου εμπιστοσύνης, με την οποία τίμησαν τη ΔΗ.ΚΙ.Ο. τα μέλη του ΟΕΕ, στις πρόσφατες εκλογές του Δεκεμβρίου 2023.

Η εκλογή μου αποτελεί επιβράβευση του έργου που έχει επιδείξει ο επιστημονικός μας φορέας την τελευταία και πλέον δεκαετία.

Ταυτόχρονα, αποτελεί για μένα προσωπικά μεγάλη τιμή, καθώς συνοδεύεται, όχι απλώς από αύξηση του ποσοστού που έλαβε η παράταξη της ΔΗ.ΚΙ.Ο. στις εκλογές του Δεκεμβρίου, αλλά και από το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει λάβει η παράταξη στις εκλογές του ΟΕΕ».

ΚΟΜΙΣΙ Ο Ν: ΑΝ Α ΠΤΥΞΗ

2,3% ΤΟ 2024 ΣΤΗΝ

ΕΛΛ Α ΔΑ – ΣΤΟ 4,2% Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜ Ο Σ

Ισχυρή θα παραμείνει η ανάπτυξη στην Ελλάδα, τόσο το 2024 όσο και το 2025, σύμφωνα με τις χειμερινές ενδιάμεσες οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Κομισιόν προβλέπει για την Ελλάδα ανάπτυξη σταθερή στο 2,3% το 2024 και το 2025. H πρόβλεψη αυτή είναι ελαφρώς χαμηλότερα για το 2024 σε σχέση με την πρόβλεψη του περασμένου Νοέμβρη (2,4%) και ελαφρώς προς τα πάνω για το 2025 (2,2% ήταν η πρόβλεψη τον Νοέμβρη).

Για την Ευρωζώνη, η Κομισιόν προβλέπει ανάπτυξη 0,8% το 2024 και 1,5% το 2025, έναντι ανάπτυξης

στην ΕΕ της τάξεως του 0,9% το 2024 και 1,7% το 2025.

Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι στην Ελλάδα θα μειωθεί από 4,2% το 2023 στο 2,7% το 2024 και στο 2% το 2025.

Για την Ευρωζώνη, η Επιτροπή εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί από 5,4% το 2023 στο 2,7% το 2024 και στο 2,2% το 2025. Στην ΕΕ ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί από 6,3% το 2023 στο 3% το 2024 και στο 2,5% το 2025.

Ο Radu Opris νέος

Group General Manager

International του Ομίλου

SoftOne

Ο Radu Opris ανέλαβε πριν από λίγες μέρες Group General Manager International του ομίλου SoftOne. Η συγκεκριμένη επιλογή επιβεβαιώνει τη δέσμευση του ομίλου SoftOne για περαιτέρω ενίσχυση της θέσης του στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και την επίτευξη διαρκούς ανάπτυξης μέσω επέκτασης των δραστηριοτήτων του σε νέες αγορές. Ο Radu Opris αποτελεί ένα από τα πλέον έμπειρα στελέχη στην αγορά πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών και business software της ΝΑ Ευρώπης. Ήταν Managing Director στην HP Enterprise Romania, και προηγουμένως κατείχε υψηλόβαθμες θέσεις σε κορυφαίες εταιρείες όπως η Microsoft και η Motorola. Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου SoftOne, Πάνος Μαρτίνης, ευχήθηκε καλή επιτυχία στα καθήκοντα που αναλαμβάνει o Radu Opris, τονίζοντας σχετικά: «Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για την ένταξη του Radu στο δυναμικό του Ομίλου SoftOne. Η σημαντική διαδρομή του, αλλά και η βαθιά κατανόηση της περιφερειακής αγοράς, θα συμβάλουν καθοριστικά στην εκτέλεση του φιλόδοξου πλάνου μας για τη ΝΑ Ευρώπη».

ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΦΟΡΟ ΕΩΣ 15% ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που αφορά στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας, που προβλέπει τη θέσπιση ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών.

Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροαποφυγής. Αντιμετωπίζει επίσης και έναν αθέμιτο φορολογικό ανταγωνισμό που προκύπτει από την υποδή-

λωση κερδών μεγάλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται τόσο στη χώρα μας όσο και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Πιο αναλυτικά, το νέο αυτό σύστημα εφαρμόζει ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας, έναν ελάχιστο δηλαδή πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους. Η εφαρμογή αυτού του συντελεστή μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών, εφόσον αυτές οι επιχειρήσεις κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού. Μέχρι σήμερα έχει υιοθετηθεί από 132 χώρες και εφαρμόζεται υποχρεωτικά

από 1/1/2024 από τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Ως εκ τούτου, τόσο οι πολυεθνικοί όμιλοι επιχειρήσεων όσο και οι ημεδαποί όμιλοι μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών πάνω από 750 εκατ. ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να φορολογούνται με ελάχιστο πραγματικό φορολογικό συντελεστή που δεν μπορεί να υπολείπεται του 15%. Έτσι, με τις ρυθμίσεις αυτές, περιορίζεται ο λεγόμενος «ανταγωνισμός προς τα κάτω», δηλαδή η εκμετάλλευση ιδιαίτερα από πολυεθνικούς ομίλους της διαφορετικής φορολογικής αντιμετώπισης από κράτος σε κράτος, προκειμένου να πληρώνουν λιγότερους φόρους.

ΗΤου ΑΝΤ Ω ΝΗ ΖΑΐΡΗ , επικ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Νεάπολις Κύπρου, αναπλ. Αντιπροέδρου ΣΕΛΠΕ και μέλους της Ένωσης Αμερικανών Οικονομολόγων (ΑΕΑ)

Η σπουδαιότητα της

Τεχνητής Νοημοσύνης στον

τομέα της λιανικής αγοράς

σπουδαιότητα της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης στη λιανική αγορά επιβεβαιώνεται από την προβλεπόμενη εντυπωσιακή αύξηση των υπηρεσιών ΑI παγκοσμίως που θα εκτιναχθούν από τα 5 δισ. δολάρια στα 30 δισ. μέχρι το 2030. Στη χώρα μας, οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης αρχίζουν να βρίσκουν λαμπρό πεδίο εφαρμογής σε επίπεδο αυτοματοποίησης πολλών εργασιών ρουτίνας, αναδιοργάνωσης βασικών λειτουργιών εντός της επιχείρησης, βελτιστοποίησης της διαδικασίας παράδοσης προϊόντων και καλύτερου προγραμματισμού σε όλες τις φάσεις

της εφοδιαστικής αλυσίδας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο απελευθερώνονται δυνάμεις, από πλευράς στελεχιακού δυναμικού, που αξιοποιούνται στην καλύτερη και ποιοτικότερη εξυπηρέτηση των πελατών. Η μεταμόρφωση του τοπίου λιανικής οδηγεί σε λειτουργικές οικονομίες, μείωση του κόστους και εντυπωσιακή ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, ενώ ταυτόχρονα αναβαθμίζεται η εμπειρία των πελατών, αφού πλέον αναζητούν εύκολα και βρίσκουν γρήγορα αυτό που επιθυμούν να αγοράσουν. Από την άλλη, συστήματα POS επεξεργάζονται και αξιοποιούν πληροφορίες τόσο για το είδος της πελατείας όσο και για τις κατηγορίες προϊόντων που επιλέγουν. Μεγάλο ζητούμενο σήμερα είναι η σε βάθος

Μεγάλο ζητούμενο σήμερα είναι η σε βάθος κατανόηση της μεταβαλλόμενης

συμπεριφοράς των

πελατών και των επιλογών

τιμολογιακής πολιτικής

κατανόηση της μεταβαλλόμενης συμπεριφοράς των πελατών και των επιλογών τιμολογιακής πολιτικής, κάτι που, χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, επιτρέπει από πλευράς επιχειρήσεων αφενός την προβλεψιμότητα της ζήτησης και αφετέρου τη σχεδίαση με μεγαλύτερη ασφάλεια επιτυχημένων στρατηγικών προσέγγισης υπαρχόντων και δυνητικών πελατών. Η ανάλυση δεδομένων των καταναλωτών οδηγεί σε εφαρμογή προσωποποιημένων στρατηγικών μάρκετινγκ, τα δε εργαλεία ψηφιακού μάρκετινγκ, μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, παρέχουν πλέον τη δυνατότητα στόχευσης σε ένα αρκετά ευρύτερο αγοραστικό κοινό. Οι αλλαγές που συντελούνται από την επιβολή της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής, από τα πλέον θεμελιώδη συστατικά της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, δοκιμάζουν τις αντιστάσεις αναμέτρησης της λιανικής αγοράς, καθώς η προσαρμογή θα είναι αναγκαστική, “γεννούν” όμως και ευκαιρίες για τους εργαζομένους, να μοιραστούν γνώσεις, εμπειρίες, να επιδιώξουν την εξειδίκευσή τους και να αναπτύξουν νέες δεξιότητες που έχει ανάγκη η αγορά. Η νέα προστιθέμενη αξία που ξεπροβάλλει από την αξιοποίηση των εφαρμογών της ΤΝ θα καταστήσει την κατηγορία εκείνη των επιχειρήσεων, που θα την ενσωματώσουν στην καθημερινή τους λειτουργία, ισχυρές, ικανές και με μεγαλύτερες αξιώσεις να αναμετρηθούν στο πεδίο του διεθνούς ανταγωνισμού, με πολλαπλά οφέλη, όχι μόνο για τις ίδιες, αλλά και για την εθνική μας οικονομία, αφού θα ευεργετήσουν και το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας μας. Το τρίπτυχο λοιπόν βάσης της νέας ψηφιακής πραγματικότητας στη λιανική σε σχέση με τους καταναλωτές συντίθεται: πρώτον, από μια νέας μορφής ψηφιακή εμπειρία εξυπηρέτησης του καταναλωτή (έξυπνα καλάθια, ψηφιακοί καθρέφτες κ.ά.) δεύτερον, από την παρουσία μιας διασυνδεδεμένης εφοδιαστικής αλυσίδας, όπου νέου τύπου αισθητήρες εμπλέκονται και ανιχνεύουν σε πραγματικό χρόνο τη διακίνηση προϊόντων σε όλες τις φάσεις παραγωγής μέχρι την οριστικοποίηση του τελικού προϊόντος, αλλά και επισταμένη εποπτεία ελέγχου των αποθεμάτων, και τρίτον, από τον διασυνδεδεμένο νέου τύπου καταναλωτή που αναζητεί εμπειρία σύγκρισης μεταξύ φυσικού, ψηφιακού και υβριδικού καταστήματος με μεγάλο όγκο πληροφοριακών δεδομένων και εξατομίκευση αναγκών και προτιμήσεων.

Η ΆΠΟΨΗ ΤΟΥ ΣΕΣΜ

Της ΝΑΤ Α ΣΑΣ ΚΟΥΜΠΟΥΡ Ε ΛΟΥ, Γενικής Γραμματέως ΔΣ ΣΕΣΜΑ

Σημαντική αύξηση

Βαρομέτρου της Feaco

Η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο

ΣΕΣΜΑ, ως μέλος της FEACO (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Συμβούλων Μάνατζμεντ) συμμετέχει κάθε τρίμηνο στο Feaco Business Climate Index, το οποίο αποτελεί ένα εργαλείο που καθιστά εφικτή την πρόβλεψη των βραχυπρόθεσμων και των μεσοπρόθεσμων εξελίξεων στον κλάδο των συμβουλευτικών υπηρεσιών. Τα στοιχεία προέρχονται από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Ρουμανία.

Στην πρόσφατη έκθεση για το τέταρτο τρίμηνο του 2023, καταγράφεται σημαντική αύξηση του Δείκτη του Βαρομέτρου της Feaco. Σημειώνεται αύξηση της τάξης του 8,0% από το 28,1 του τρίτου τριμήνου στο 36,2 στο τέταρτο τρίμηνο 2023. Η τάση αυτή καταγράφεται σχεδόν σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν στην έρευνα, με την Ιταλία να σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η Ελλάδα παρουσιάζει μικρή πτώση, αλλά

εξακολουθεί να παραμένει πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως φαίνεται και στο ακόλουθο σχήμα. Με εξαίρεση τη Γαλλία, όλες οι άλλες χώρες σημειώνουν διψήφια αύξηση σε όλες τις τιμές του δείκτη του βαρόμετρου, με την Ισπανία να καταγράφει τη μεγαλύτερη τιμή με 54,6. Παρά τις προκλήσεις που καταγράφηκαν στη διάρκεια του έτους, το κλείσιμο του 2023 δείχνει υποσχόμενη ανοδική τάση και θετική προοπτική για το 2024.

Ως προς την πορεία των συμβουλευτικών επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο ανά χώρα, τη θετικότερη άποψη έχουν οι Ιταλοί, που σε ποσοστό 75% θεωρούν ότι θα βελτιωθεί η απόδοση των επιχειρήσεων, και ακολουθούν με ποσοστό 69% οι Ισπανοί, ενώ οι Ρουμάνοι σύμβουλοι μάνατζμεντ είναι οι λιγότερο αισιόδοξοι για την αγορά το επόμενο διάστημα.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της έρευνας είναι διαθέσιμα στο www.feaco.org

Νίκος Παππάς

CHIEF FINANCIAL OFFICER, ΟΜΙΛΟΣ ISOMAT

Καμία επένδυση δεν έχει μόνο μία πτυχή, αυτή του κόστους, αλλά έχει και μία ακόμη, τη σημαντικότερη ίσως, αυτή του οφέλους

Πάνω σε αυτή τη βάση, εξηγεί ο Νίκος Παππάς, ο οικονομικός διευθυντής μετεξελίχθηκε, ώστε να υπηρετεί σήμερα τη στρατηγική της απόδοσης και όχι του κόστους, ανταποκρινόμενος στην ανάγκη των επιχειρήσεων για προσαρμογή στο παγκοσμιοποιημένο επιχειρηματικό περιβάλλον.

Οι οικονομικοί διευθυντές, από καταγραφείς κόστους έχουν γίνει business partners, δίνοντας έμφαση στην καλύτερη αξιοποίηση των πόρων της εταιρείας για στρατηγικές δαπάνες, υποστηρίζει ο Νίκος Παππάς, στη συνέντευξή του στο FinancePro, τονίζει, όμως, ότι ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή θα πρέπει να μετασχηματιστεί ακόμη περισσότερο. Συστήνει αξιοποίηση της τεχνολογίας στη βελτιστοποίηση των διαδικασιών, ενώ δεν παραλείπει να υπογραμμίσει την πολύπλευρη σημασία της συνεχούς εκπαίδευσης, όχι μόνο για την εξασφάλιση της επαρκούς στελέχωσης μιας εταιρείας, αλλά και ως πηγή έμπνευσης για νέες ιδέες και καινοτομία.

ESG και CSRD: δύο μικρά αρκτικόλεξα που απασχολούν τους CFOs, καθώς είναι επιφορτισμένοι με σημαντικό μέρος της σχετικής ευθύνης. Πώς θα συμβάλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ο οικονομικός διευθυντής στις ενέργειες υπέρ της βιωσιμότητας και του σχετικού reporting, ιδίως λαμβάνοντας υπόψιν τις διαστάσεις της κερδοφορίας και της χρηματοδότησης;

Πράγματι, μιλάμε για δύο μικρά αρκτικόλεξα, των οποίων όμως η σημασία είναι τεράστια για τη δράση των εταιρειών απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον. Όταν έκαναν την εμφάνισή τους, η εντύπωση που προκλήθηκε στον επιχειρηματικό κόσμο ήταν ότι οι ενέργειες που θα τα συνόδευαν θα είχαν μόνο επιπλέον κόστος για τις επιχειρήσεις σε χρήματα και ανθρώπινο δυναμικό. Έτσι, ανατέθηκε στους καθ’ ύλην αρμόδιους, τους CFOs, να μετρήσουν την αποδοτικότητα και το κόστος των ESG ενεργειών. Δεν ήταν σίγουρα εύκολο για αυτούς, καθώς προϋπέθετε τη μεταστροφή της στόχευσης των οικονομικών διευθυντών από ένα περιβάλλον προσανατολισμένο στη λογιστική τυποποίηση σε ένα περιβάλλον business-oriented, με την ενασχόληση πλέον να απομακρύνεται από τη συμβατική ανάλυση των αριθμοδεικτών που φέρνουν αξία στον μέτοχο και την εταιρεία και να εξετάζει περισσότερο το

κατά πόσο αυτοί οι αριθμοδείκτες έχουν πλέον παράλληλα θετικό αντίκτυπο σε ένα ευρύτερο οικοσύστημα, με έμφαση στην κοινωνία και το περιβάλλον. Έτσι, ενώ στο παρελθόν η κερδοφορία αφορούσε αποκλειστικά τη μεγιστοποίηση του οφέλους των μετόχων, τελικά αποδεικνύεται ότι η στόχευση σε νέα μοντέλα βιώσιμης ανάπτυξης συντελεί στην κερδοφορία, με αρκετά θετικό αντίκτυπο. Στην Isomat, έχοντας πλέον εντάξει δυναμικά στη συνολική στρατηγική μας την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορίας στον κλάδο των κατασκευών, δίνουμε βαρύτητα στις έννοιες των ESG και CSRD με τις ανάλογες ενέργειες που αφορούν όλο το φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας, την παροχή λύσεων προστιθέμενης αξίας για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, την ανιδιοτελή προσφορά στην κοινωνία και την ουσιαστική επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό μας. Μάλιστα, η ολοκλήρωση του δεύτερου διετούς απολογισμού της εταιρείας για το 2021-2022, που αναμένεται σύντομα, αποδεικνύει τον προσανατολισμό και τη δέσμευση της εταιρείας για ένα μέλλον βιώσιμο και σίγουρα πιο αισιόδοξο.

Ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή παραδοσιακά θεωρείται εσωστρεφής, αλλά και διστακτικός αναφορικά με τις δαπάνες. Ωστόσο, η εξωστρέφεια και η επένδυση αποτελούν καίριους μοχλούς ανάπτυξης μιας επιχείρησης και ο CFO εμπλέκεται όλο και περισσότερο στις σχετικές στρατηγικές.

Της ΕΛΙΚΑΣ ΡΟΖΑΚΗ Για την οικονομική διεύθυνση, οι άνθρωποί της αποτελούν το σημαντικότερο κεφάλαιο για τη

Ποιες διαφορές εντοπίζετε στον ρόλο σε σύγκριση με το παρελθόν, και ποιες αλλαγές αναμένετε ακόμη; Είναι αλήθεια ότι ο οικονομικός διευθυντής θεωρούνταν στο παρελθόν συντηρητικός και διστακτικός να εγκρίνει δαπάνες της επιχείρησης. Σε έναν ρόλο όπου η συμμετοχή του ήταν καταλυτική στον έλεγχο του κόστους και λιγότερο στη συνολική στρατηγική της επιχείρησης, ήταν αναπόφευκτο να συγκεντρώνει τις δυνάμεις του συγκεκριμένα στη διαχείριση του κόστους. Με αυτήν τη λογική, η στελέχωση των οικονομικών τμημάτων γινόταν κατά αποκλειστικότητα από ανθρώπους που είχαν λογιστικό προφίλ, μιας και ο έλεγχος του κόστους ήταν πρωταρχικός, αν όχι αποκλειστικός, σκοπός. Μέσα όμως στο πέρασμα των χρόνων και εξαιτίας της ανάγκης των επιχειρήσεων να γίνουν πιο αποδοτικές σε ένα παγκοσμιοποιημένο επιχειρηματικό περιβάλλον, ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή βρέθηκε μπροστά σε ένα σταυροδρόμι, όπου έπρεπε να μετεξελιχθεί σε κάτι διαφορετικό, με καθαρή στόχευση πλέον στο να υπηρετήσει τη στρατηγική της απόδοσης και όχι του κόστους. Αυτό προϋπόθετε να γίνει κατανοητό και αποδεκτό ότι καμία επένδυση δεν έχει μόνο μία πτυχή, αυτή του κόστους, αλλά και μία ακόμη, τη σημαντικότερη ίσως, αυτή του οφέλους. Τότε ήταν που ένα μικρό αρκτικόλεξο μπήκε στην καθημερινότητα των οικονομικών διευθυντών και δεν είναι άλλο από το περίφημο ROI (Return On Investment - απόδοση της επένδυσης στην επιχείρηση), ένα ξεκάθαρο εργαλείο

συνολική ανάπτυξη και την επίτευξη

ανοδικής πορείας

που μας βοήθησε να εξέλθουμε της εσωστρέφειάς μας. Έτσι, οι οικονομικοί διευθυντές, από καταγραφείς του κόστους έγιναν business partners, δίνοντας έμφαση στην καλύτερη αξιοποίηση των πόρων της εταιρείας για στρατηγικές «δαπάνες». Όμως, σίγουρα δεν πρέπει να σταματήσουμε εκεί. Ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή θα πρέπει να μετασχηματιστεί ακόμα περισσότερο, ώστε να είναι αυτός που θα οδηγεί τις επιχειρήσεις σε καινοτόμες επενδύσεις, σε επενδύσεις βιώσιμης ανάπτυξης με κριτήρια ESG, όπως

αναφέρθηκε και παραπάνω. Μία εταιρεία με σύγχρονη προσέγγιση, με ανησυχίες για την καινοτομία και καλά μελετημένη στρατηγική, όπως η Isomat, τοποθετεί τα οικονομικά της στελέχη στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της, επιδιώκοντας την ποιοτική κατανομή των πόρων και τον προγραμματισμό επενδύσεων με μακροπρόθεσμο στόχο την ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα. Οι επενδύσεις σε ανανέωση του τεχνολογικού εξοπλισμού, στην αύξηση της παραγωγικότητας και σε εργαλεία που μας φέρνουν όλο και πιο κοντά

στην αειφορία, αποτελούν κύριο κομμάτι της στρατηγικής, επηρεάζοντας άμεσα τη θέση του CFO, τις προτεραιότητες και τις ευθύνες του για τη διεκπεραίωσή τους.

Μία εταιρεία με σύγχρονη προσέγγιση τοποθετεί τα οικονομικά στελέχη στο

επίκεντρο των δραστηριοτήτων της

Η γραφειοκρατία θεωρείται εχθρός της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας. Εντούτοις, κάποιες διαδικασίες είναι απαραίτητες για την προστασία μιας επιχείρησης. Πού βρίσκεται η χρυσή τομή; Τα γραφειοκρατικά ζητήματα μπορούν όντως να δημιουργήσουν σοβαρές δυσκολίες στην απόδοση των εταιρειών και ειδικά όταν πρόκειται για υιοθέτηση νέων πρακτικών, όπου δεν έχουν ακόμη θεσπιστεί συγκεκριμένες διαδικασίες. Ωστόσο, κάποιες εργασίες που εμπλέκουν τη συνεργασία πολλών στελεχών ή και ομάδων δεν μπορούν να αντικατασταθούν και ειδικότερα μιλώντας για τον κλάδο των οικονομικών, η διασταύρωση πληροφοριών, η επικοινωνία με

συνεργάτες και ανώτερα στελέχη, καθώς και οι συναλλαγές με δημόσιους φορείς, σίγουρα μπορούν να πάρουν περισσότερο χρόνο από το προβλεπόμενο. Είναι όμως αναγκαίο, ειδικά λαμβάνοντας υπόψιν τις τεχνολογικές εξελίξεις και όλα τα νέα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας, να βρεθεί η χρυσή τομή που θα συνυπολογίζει μεν όλες τις ανάγκες της εταιρείας, εξελίσσοντας δε τις διαδικασίες και τον τρόπο αλληλεπίδρασης μεταξύ των τμημάτων, αλλά και με εξωτερικούς παράγοντες. Οφείλουμε να παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις και να αναζητούμε επίσης νέα εργαλεία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Όπως έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν, ο σημερινός C(hief) Financial Officer είναι ο μελλοντικός D(igitised) Financial Officer, αλλά η απόσταση δεν είναι τόσο κοντά όσο στην αλφάβητο! Τα εργαλεία λογισμικού ERP είναι η βέλτιστη, για την ώρα, λύση που συμβάλλει στην εκτέλεση βασικών διαδικασιών σε ένα ενιαίο σύστημα, μετασχηματίζοντάς

τες και δίνοντας την απαραίτητη ώθηση για προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Στο πλαίσιο της συνεχούς ανάγκης για αυτοματοποιήσεις και της αύξησης της παραγωγικότητας, στην Isomat, από 1ης Ιανουαρίου 2024, μεταβαίνουμε σε νέο λογισμικό ERP, και συγκεκριμένα στο SAP, συνδέοντας την εταιρεία στην Ελλάδα με τις θυγατρικές της, ενοποιώντας τη δράση όλων των τμημάτων και φυσικά μειώνοντας τα γραφειοκρατικά εμπόδια. Οι παρόμοιας φύσεως τακτικές αποτελούν αδιαμφισβήτητα αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης, που αφορά και τη διαχείριση των οικονομικών, με ταυτόχρονο όφελος την ομαλή ένταξη της κάθε εταιρείας σε περιβάλλον αυτοματισμών και υψηλής τεχνολογίας.

Στις πρόσφατες έρευνες διαβάζουμε συνεχώς για έλλειμμα ταλέντου, ικανού να στελεχώσει την οικονομική διεύθυνση. Με ποιες κινήσεις μπορεί ο οικονομικός διευθυντής να εξασφαλίσει ότι «θα βγει η δουλειά», όχι μόνο της οικονομικής διεύθυνσης, αλλά και ολόκληρης της εταιρείας, με τον αποδοτικότερο δυνατό τρόπο;

Για την οικονομική διεύθυνση, όπως και για κάθε τμήμα μιας αναπτυσσόμενης εταιρείας, οι άνθρωποί της αποτελούν το σημαντικότερο κεφάλαιο για τη συνολική ανάπτυξη και την επίτευξη συνεχούς ανοδικής πορείας. Παρατηρώντας αναφορές που συζητούν για έλλειμμα ταλέντου στον κλάδο των οικονομικών, ίσως θα πρέπει να κάνουμε μία πιο διεξοδική ανάλυση του τι εννοούμε με την αναφορά σε ταλέντα. Για εμάς στην Isomat, το ταλέντο σηματοδοτεί τη διαρκή αναζήτηση της εξέλιξης, την ικανότητα ένταξης μιας «out of the box» ιδέας στην ιδιοσυγκρασία μιας βιομηχανίας, και, συγκεκριμένα για τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης, την ικανότητα αποδοτικού συνδυασμού της αριθμητικά προσανατολισμένης σκέψης και της δημιουργικής σκοπιάς που αφορά την ολιστική ανάπτυξη. Προκειμένου ο CFO να εξασφαλίσει την ομαλή εξέλιξη των εργασιών και τη μέγιστη αποδοτικότητα, οφείλει να βρίσκει τρόπο αξιοποίησης των παραπάνω χαρακτηριστικών, πάντα σε συνεργασία με το τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού. Ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό, είναι να δίνονται ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους να εισάγουν ανεμπόδιστα τη φρέσκια ματιά τους, όπως για

παράδειγμα συμβαίνει στην Isomat μέσω του προγράμματος πρακτικής άσκησης «Isomat Interns», το οποίο μας έχει δώσει τη δυνατότητα να εντάξουμε στο δυναμικό μας πολλούς αξιόλογους συνεργάτες. Ένας άλλος τρόπος περιλαμβάνει την τόσο σπουδαία σημασία της εκπαίδευσης. Η ένταξη μεθοδικών προγραμμάτων κατάρτισης τόσο για τους νέους όσο και για τους παλαιότερους συνεργάτες κάθε εταιρείας, συμβάλλει στην επίτευξη της ομοιογένειας, αναφορικά με τη στρατηγική που ακολουθείται, λειτουργεί επιμορφωτικά, αναφορικά με τις τάσεις του κλάδου και τις πιθανές αλλαγές που μπορεί να υιοθετούνται στις διαδικασίες της εταιρείας και, τέλος, δίνει την απαραίτητη έμπνευση για νέες ιδέες και καινοτομία. Μιλώντας πιο συγκεκριμένα για τους ανθρώπους της Isomat, η εκπαίδευση ανήκει στον κορμό αξιών της για στελέχη κάθε βαθμίδας και κάθε ειδικότητας. Επομένως, η αναζήτηση ταλέντων για εταιρείες που επενδύουν ουσιαστικά σε αυτό, όπως ισχύει και για τον Όμιλο Isomat, σίγουρα οφείλει να συνυπολογίζει ποικίλους παράγοντες, όπως είναι μεταξύ άλλων η παροχή ίσων ευκαιριών και η καλλιέργεια κοινής κουλτούρας εκπαίδευσης.

Οι απαιτήσεις των εργαζόμενων

σήμερα και οι προκλήσεις

των HR στελεχών

Η 3η Έρευνα Ικανοποίησης Εργαζόμενων της Edenred, σε συνεργασία με τη Focus Bari, αποτυπώνει το νέο τοπίο στην αγορά εργασίας, μεταφέροντας την πλευρά των εργαζόμενων και των επαγγελματιών του HR.

κλάδος εργασίας έχει αναδιαμορφωθεί σε σημαντικό βαθμό, ως αποτέλεσμα των κοινωνικών αλλαγών που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια. Οι εξελίξεις σε γεωπολιτικό επίπεδο, η παγκόσμια πληθωριστική κρίση, η αυξημένη κινητικότητα ταλέντων, καθώς και η είσοδος νέων γενιών στον χώρο εργασίας, όπως η Gen Z, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη σύνθεση του εργατικού δυναμικού. Οι απαιτήσεις των εργαζόμενων έχουν αλλάξει και οι επιχειρήσεις προσαρμόζουν τις παροχές και τη στρατηγική τους για να μπορέσουν να ανταποκριθούν και να προσφέρουν πιο σύγχρονη εργασιακή εμπειρία. Αντίστοιχα, ο κλάδος εργασίας αλλάζει και στην Ελλάδα, με τους εργαζόμενους να έχουν διαφορετικές προσδοκίες από τους μελλοντικούς εργοδότες τους και να αξιολογούν υπό διαφορετικό πρίσμα το εργασιακό οικοσύστημα.

Τα παραπάνω είναι μερικά από τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την 3η Έρευνα Ικανοποίησης Εργαζόμενων ιδιωτικού τομέα που διεξήχθη από την Edenred, σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Focus Bari και υπό την αιγίδα του ΣΔΑΔΕ. Η Edenred είναι κορυφαία ψηφιακή πλατφόρμα υπηρεσιών και πληρωμών και καθημερινός συνεργάτης για τον επιχειρηματικό κόσμο, με παρουσία σε 45 χώρες. Δεν παρέχει απλώς υπηρεσίες, αλλά συμβάλλει στην ανάπτυξη και αναβάθμιση του εργασιακού κλάδου στην Ελλάδα, δημιουργώντας πολλαπλά οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Για να είναι εφικτή η παροχή tailor-made λύσεων, υλοποιεί σταθερά κάθε χρόνο έρευνα για την ικανοποίηση των εργαζόμενων, ώστε να αποτυπώνει το τοπίο εργασίας και τις ανάγκες των εργαζόμενων και επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο υλοποιήθηκε και η φετινή έρευνα, με στόχο να σκιαγραφηθούν οι συνθήκες εργασίας που

επικρατούν, οι παράμετροι ικανοποίησης, καθώς και ο ρόλος των παροχών στην προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων. Αντίστοιχα, επιχειρήθηκε και η καταγραφή των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες HR του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα, με την έρευνα να πραγματοποιείται για πρώτη φορά στη λογική του mirroring. Προσεγγίστηκαν ολιστικά ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα και τάσεις στην αγορά εργασίας, τόσο από την πλευρά του εργαζόμενου όσο και των επαγγελματιών του HR.

Σημειώνεται ότι η έρευνα διήρκεσε από τις 03/10 έως τις 20/10/2023, ενώ συμμετείχαν 2.231 εργαζόμενοι και 157 υψηλόβαθμα στελέχη και επαγγελματίες HR από διαφορετικούς κλάδους του ιδιωτικού τομέα και εταιρείες από όλη την Ελλάδα, μέσω online ερωτηματολογίων.

1 στους 3 εργαζόμενους δηλώνει μη ικανοποιημένος από την εργασία του Καταρχάς, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο βαθμός ικανοποίησης των εργαζόμενων εμφανίζει πτωτική τάση συγκριτικά με το διάστημα πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με 1 στους 3 εργαζόμενους να δηλώνει μη ικανοποιημένος

από την εργασία του και να αποζητά μεγαλύτερη ευελιξία και παροχές προσαρμοσμένες στις ανάγκες του.

Από την άλλη πλευρά, οι 2 στους 3 επαγγελματίες HR δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να προσλάβουν νέα ταλέντα, ενώ ο 1 στους 2 αντιμετωπίζει σημαντική δυσκολία στη διατήρηση των ταλέντων.

Τον βασικότερο ρόλο για την ικανοποίηση των εργαζόμενων συνεχίζουν να έχουν ανθρωποκεντρικοί παράγοντες όπως το «Αίσθημα Ασφάλειας» και η «Υποστήριξη από τον Προϊστάμενο», αλλά και το «Αντικείμενο Εργασίας». Στον αντίποδα, βρίσκονται οι «Ευκαιρίες Εκπαίδευσης & Ανάπτυξης», η «Προοπτική Εξέλιξης», η «Ανταπόκριση Αμοιβών σε Θέση & Ικανότητες», καθώς και η «Υποστήριξη εργαζόμενων στην πληθωριστική κρίση», όπου οι συμμετέχοντες δήλωσαν λιγότερο ικανοποιημένοι.

Σχετικά με το κομμάτι των παροχών, οι εργαζόμενοι φαίνεται να επιθυμούν μείγμα παροχών, στη λογική «εξοικονόμηση για το σήμερα και ασφάλεια για το μέλλον», ενώ κοινός παρονομαστής είναι η ευελιξία με εξατομικευμένες λύσεις, αφού οι επιθυμίες του κάθε εργαζόμενου διαφέρουν και επηρεάζονται άμεσα από την ηλικία και τη φάση ζωής στην οποία βρίσκεται.

Παράλληλα, οι επαγγελματίες του κλάδου HR αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερες προκλήσεις στην προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων, οι οποίες οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, τόσο ενδοεταιρικούς όσο και εξωγενείς. Για να μπορέσουν να ανταποκριθούν, διαμορφώνουν με μεγαλύτερη ευελιξία τις παροχές που προσφέρονται, αναγνωρίζοντας τη σημασία ενός διευρυμένου και ανταγωνιστικού πακέτου, το οποίο μπορεί να εξασφαλίσει τον εργαζόμενο με άμεσα και απτά οικονομικά benefits.

Σχετικά με την ικανοποίηση των εργαζόμενων, τα στελέχη HR συγκλίνουν με τους εργαζόμενους, προκρίνοντας το αίσθημα ασφάλειας και την υποστήριξη από τον προϊστάμενο ως τις παραμέτρους που επηρεάζουν περισσότερο την ικανοποίησή τους. Όπως προκύπτει και από την έρευνα, είναι επιτακτική μια νέα προσέγγιση στο τι θεωρεί ο εργαζόμενος ως benefit, ενώ οι επιχειρήσεις χρειάζεται να δημιουργήσουν στρατηγική ευελιξίας με προσωποποιημένες λύσεις.

Έρευνα Ικανοποίησης Εργαζόμενων 2023 της Edenred

των επαγγελματιών HR δυσκολεύουνται σημαντικά στην προσέλκυση ταλέντων των εργαζομένων θεωρούν πολύ σημαντικό στοιχείο στην επιλογή εργοδότη την ευελιξία του μοντέλου εργασίας

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ένα χαρτοφυλάκιο για κάθε ανάγκη των εταιρειών Στην Εdenred οι λύσεις και οι υπηρεσίες σχεδιάζονται με γνώμονα τις συνεχώς εξελισσόμενες ανάγκες του κλάδου εργασίας, πάντοτε μέσα από ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Βασική επιδίωξη είναι η αναβάθμιση της καθημερινότητας των εργαζόμενων, προσφέροντας σύγχρονη εργασιακή εμπειρία, ενισχύοντας την προσπάθεια των επαγγελματιών για ακόμη πιο ανθρώπινο, ανοιχτό και συμπεριληπτικό κόσμο εργασίας. Αφουγκραζόμενη τις ανάγκες, τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εργαζόμενων, η Edenred, σε συνδυασμό με την πολυετή εμπειρία που διαθέτει σε διαφορετικά industries και σε 45 χώρες, φέρνει βέλτιστες πρακτικές και λύσεις που συμβαδίζουν με τις επιταγές της εποχής, θέτοντας ως προτεραιότητα τον εργαζόμενο, ο οποίος αποτελεί αδιαμφισβήτητα σημαντικό asset για κάθε επιχείρηση. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι λύσεις της Edenred μοιράζονται σε τρεις πυλώνες, για να καλύπτουν το εύρος των διαφοροποιημένων αναγκών και να προσφέρουν όσα χρειάζονται οι εργαζόμενοι, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της καθημερινότητάς τους και να ενισχυθεί αντίστοιχα η παραγωγικότητα των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, παρέχονται λύσεις που εστιάζουν στη βελτίωση της καθημερινότητας των εργαζόμενων, στην υγεία, την ευεξία τους και στην αύξηση της αγοραστικής τους δύναμης, μέσα από μεγάλο εύρος επιλογών. Παράλληλα, με στόχο τη μείωση κόστους διαχείρισης, τον απόλυτο έλεγχο και την πρόβλεψη εξόδων, παρέχονται λύσεις διαχείρισης εταιρικών εξόδων με οφέλη, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζόμενους. Επιπλέον, δεν θα μπορούσαν να λείπουν έξυπνα και ευέλικτα εργαλεία επιβράβευσης, μέσω των οποίων μπορεί μια επιχείρηση να επιβραβεύσει εύκολα και γρήγορα τον εργαζόμενο, τον συνεργάτη ή τα δίκτυα μεταπωλητών για την αφοσίωση και την αποδοτικότητά τους.

A: Θεσσαλονίκης 147,

T.K. 18346 - Μοσχάτο

Τ: 210 2117030

E: info-gr@edenred.com

www.edenred.gr

CORPORATE BENEFIT SOLUTIONS

Εταιρικά προγράμματα

προνομίων:

Βελτιώνουν σημαντικά

το εργασιακό

περιβάλλον

Η εν λόγω πολιτική αποδίδει κέρδη τόσο στον εργαζόμενο όσο και στην επιχείρηση

Στον σημερινό ταχέως εξελισσόμενο επιχειρηματικό κόσμο, οι επιχειρήσεις αναζητούν συνεχώς νέες μεθόδους για τη βελτίωση της ικανοποίησης των εργαζομένων, που ταυτοχρόνως να βελτιστοποιούν την οικονομική στρατηγική των ίδιων των οργανισμών. Μερικές από τις πιο δημοφιλείς κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελούν η ενσωμάτωση εταιρικών προνομίων και η υιοθέτηση προνομιακών προγραμμάτων, όπως meal solutions και vouchers.

παγκόσμια αγορά κουπονιών γευμάτων και παρόμοιων προνομίων για τους εργαζομένους ακολουθεί ολοένα αυξανόμενους ρυθμούς, με αναμενόμενη άνοδο από τα $221,99 δισεκατομμύρια το 2023 στα $346,65 δισεκατομμύρια έως το 2030. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα αγοράς της Tecnavio, η συνεχώς αναπτυσσόμενη gift card market αναμένεται να αγγίξει σε αξία τα $843,11 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027.

Επιτυχημένα παραδείγματα

εταιρικών προνομίων Πολλές εταιρείες ακολουθούν αυτήν την πολιτική, η οποία φαίνεται να αποδίδει κέρδη τόσο στον εργαζόμενο όσο και στην επιχείρηση. Άλλω-

στε, όπως επιβεβαιώνει και ο κ. Ιωάννης Κωστάκης, Οικονομικός Διευθυντής Eurocatering για την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, η ενσωμάτωση των εταιρικών προνομίων μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη διαχείριση της οικονομικής στρατηγικής μιας εταιρείας, ιδίως όσον αφορά την ευελιξία και τον έλεγχο του κόστους. Ειδικότερα, αναφέρει: «Η εταιρεία μας προσφέρει αρκετά προνόμια στους εργαζομένους της. Άνετο εργασιακό περιβάλλον, νέες υπερσύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις. Εταιρικά αυτοκίνητα, ταξίδια, κινητά, ιατρική κάλυψη, vouchers, ευελιξία ωραρίου είναι μερικά από αυτά. Προσφέροντας τέτοιου είδους οφέλη, στοχεύουμε στην προσέλκυση και διατήρηση των εργαζομένων, στη βελτίωση

FINANCIAL FILES

CORPORATE BENEFIT SOLUTIONS

ΚΕ ΛΛΥ ΠΑΝΟΥΡΓΙΑ Compensation & Benefits Systems, Senior Manager OTE Group «Η εταιρεία αποδεσμεύτηκε από έναν μεγάλο όγκο διαχείρισης και κατ’ επέκταση μείωσε το λειτουργικό της κόστος»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΑΤΡΙΔΗΣ

Chief Marketing & Product Officer, Edenred Greece

«Η επιχείρηση αποκομίζει τα οφέλη από ένα υγιές, παραγωγικό και ικανοποιημένο ανθρώπινο δυναμικό και ταυτόχρονα προσελκύει υψηλού επιπέδου εργατικό δυναμικό»

της ικανοποίησης και της αφοσίωσής τους και στη δημιουργία μιας θετικής εταιρικής κουλτούρας στον χώρο εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται αυξημένη παραγωγικότητα από το σύνολο των εργαζομένων μας και συνεπώς μείωση του κόστους της εταιρείας». Στον Όμιλο ΟΤΕ, από την άλλη, αφουγκραζόμενοι την τάση εποχής, δημιούργησαν το «Be-Flexi». Η κα Κέλλυ Πανουργιά, Compensation & Benefits Systems, Senior Manager OTE Group μάς ενημερώνει σχετικά. «Πρόκειται για ένα νέο πλαίσιο σύγχρονων παροχών, που καλύπτει τις προσωποποιημένες ανάγκες αλλά και τις επιθυμίες των εργαζομένων μας, διατηρώντας ταυτόχρονα τον έλεγχο του κόστους και μειώνοντας τη διαχείριση. Μέσα από το Be-Flexi ο κάθε εργαζόμενος έχει στη διάθεσή του ένα ποσό, το οποίο μπορεί να μοιράσει, όπως επιθυμεί, ανάμεσα στην επιλογή των διατακτικών σίτισης και σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών (πληρωμή παιδικών σταθμών, θέατρο, γυμναστήριο, καύσιμα, προϊόντα τεχνολογίας κ.ά.). Η συγκεκριμένη παροχή αποτελεί μια καινοτομία στον τρόπο διάθεσης αλλά και στον σχεδιασμό παροχών, ενώ ταυτόχρονα κάνει την καθημερινότητα όλων πιο εύκολη. Επιλέγοντας τους κατάλληλους συνεργάτες, ώστε να καλύψουμε τη μεγάλη γεωγραφική διασπορά που έχει ο Όμιλός μας, καταφέραμε να προσφέρουμε σε όλους τους εργαζόμενους ανά την Ελλάδα το ίδιο επίπεδο παροχών. Παράλληλα, πετύχαμε οικονομίες κλίμακας, προσφέροντας περισσότερα, με χαμηλότερο κόστος για την εταιρεία». «Είναι δεδομένο ότι με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα παροχής εξατομικευμένων λύσεων σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε εργαζόμενου, καθώς υπάρχουν διαφορετικές απαιτήσεις και δεν μπορούν να εφαρμόζονται ίδιες λύσεις για όλους. Με τα εταιρικά προνόμια οι επιχειρήσεις μπορούν να παρέχουν ένα διευρυμένο και ευέλικτο πακέτο παροχών», σχολιάζει ο κ. Γιάννης Ιατρίδης, Chief Marketing & Product Officer, Edenred Greece, υπογραμμίζοντας πως μέσα από την ενσωμάτωση μιας προσεκτικά σχεδιασμένης πολιτικής παροχών, η εταιρεία επωφελείται από μια σειρά πλεονεκτημάτων συνολικά, αλλά και στον έλεγχο του κόστους της ειδικά. «Συγκεκριμένα, μπορεί να περιορίσει τα εταιρικά έξοδα, μειώνοντας το λειτουργικό κόστος και αυξάνοντας τα επίπεδα παραγωγικότητας και αποδοτικότητας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των παροχών σίτισης, οι οποίες εκπίπτουν ως παραγωγική δαπάνη, η εταιρεία απαλλάσσεται από εργοδοτικές και ασφαλιστικές εισφορές, προσφέροντας στους εργαζόμενους επιπλέον του μισθού, χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Σημαντικό είναι επίσης, ότι δημιουργείται ένα ισχυρό commitment, μειώνοντας την εναλλαγή προσωπικού και την ελαχιστοποίηση του κόστους που σχετίζεται με την πρόσληψη και την εκπαίδευση νέων εργαζομένων».

Θετικά αποτελέσματα προς τον εργαζόμενο και την επιχείρηση Ωστόσο, τα θετικά αποτελέσματα των εταιρικών προνομίων διαφαίνονται στην προσωπική ζωή των εργαζομένων, καθώς η εργασιακή ικανοποίηση είναι πολύ σημαντική και για την προσωπική και οικογενειακή αρμονία. «Επιπλέον, μπορούν

να συμβάλλουν στην ευημερία των εργαζομένων, υποστηρίζοντας την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, προάγοντας την υγεία και την ευεξία και ενισχύοντας τη συνολική εργασιακή ικανοποίηση», λέει ο κ. Κωστάκης, παραθέτοντας όσα προσφέρει η Eurocatering. «Το ευέλικτο ωράριο (ειδικά για μητέρες), τηλεργασία, παροχή ιατρικής κάλυψης, εταιρικές εκδηλώσεις, bonus, εταιρικές κάρτες, αυτοκίνητα, κινητά κ.λπ. ευνοούν την ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ικανοποίηση των εργαζομένων και συνεπώς μεγαλύτερη αποδοτικότητα».

Παράλληλα, όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικό ρόλο στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού και στη γενικότερη βελτίωση της υγείας των εργαζομένων παίζουν και οι κτιριακές εγκαταστάσεις.

«Η εταιρεία μας έχει μετακομίσει σε νέες υπερσύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις σχεδιασμένες με γραφεία που έχουν άπλετο φυσικό φως και είναι φανερή η αυξημένη διάθεση όλων μας για πιο αποδοτική και ευχάριστη εργασία». Στο πλαίσιο αυτό, η Eurocatering έχει δημιουργήσει έναν ξεχωριστό χώρο συνάντησης για τους υπαλλήλους της, που επηρεάζει θετικά τη ροή της εργασίας.

«Είναι ένας χώρος μεσημεριανού και όχι μόνο διαλείμματος, όπου μπορούμε να χαλαρώσουμε τρώγοντας και συζητώντας

σε πολύ χαλαρό κλίμα. Η εταιρεία μας προσφέρει, επίσης, καθημερινά, σάντουιτς ή σαλάτα δωρεάν σε όλους τους εργαζομένους της. Επιπλέον, έχουμε συνθέσει ομάδα ποδοσφαίρου, με την οποία παίζουμε με ομάδες άλλων εταιρειών. Η αυξημένη παραγωγικότητα επιφέρει, πάντα, μείωση κόστους και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα».

Προς την ίδια κατεύθυνση, η κα Πανουργιά καταγράφει τα πλεονεκτήματα μέσα από το Be-Flexi. «Η εταιρεία κατάφερε να ανασχεδιάσει το σύστημα παροχών της, σεβόμενη τις διαφορετικές ανάγκες που έχουν σήμερα οι εργαζόμενοι. Επιπλέον, αποδεσμεύτηκε από έναν μεγάλο όγκο διαχείρισης και κατ’ επέκταση μείωσε το λειτουργικό της κόστος. Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι, μέσα από το Be-Flexi, αξιοποιούν το συνολικό ετήσιο ποσό που τους παρέχει ο Όμιλος ΟΤΕ, μέσα από μία ευρεία γκάμα επιλογών, που καλύπτει όλες τις εκφάνσεις της σύγχρονης ζωής. Η ανταπόκριση των εργαζομένων στη διάθεση της νέας παροχής ήταν πολύ θετική, καθώς το Be-Flexi καταφέρνει να ικανοποιεί, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τις ανάγκες αλλά και τις επιθυμίες τους. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουν ότι η εταιρεία σέβεται τη μοναδικότητα του χαρακτήρα τους και των επιλογών τους».

Τα εταιρικά προγράμματα ανεβάζουν τον πήχυ ψηλά Συμπερασματικά, η χρήση παρόμοιων προγραμμάτων στα εταιρικά περιβάλλοντα έχει αναδειχθεί ως μία δυναμική προσέγγιση για την επίτευξη της εύθραυστης ισορροπίας μεταξύ ικανοποίησης των εργαζομένων και μείωσης του κόστους. Τα συγκεκριμένα προγράμματα αναμφίβολα, όχι μόνο καλύπτουν

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΑΚΗΣ Οικονομικός Διευθυντής Eurocatering για την Ελλάδα και τη Βουλγαρία «Τα εταιρικά προνόμια μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη ικανοποίηση των εργαζομένων και συνεπώς μεγαλύτερη αποδοτικότητα»

διαφορετικές ανάγκες των εργαζομένων, αλλά συνάμα λειτουργούν ως στρατηγικά εργαλεία για την καλύτερη διαχείριση του κόστους.

Η προώθηση μιας θετικής εργασιακής κουλτούρας ανταμοιβής αποτελεί έναν επιπλέον θετικό αντίκτυπο στα εταιρικά περιβάλλοντα από αυτές τις πρωτοβουλίες.

Καταλήγοντας, ο κ. Ιατρίδης, τονίζει τη σημαντικότητα αυτών των εργαλείων για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και σταθερού εργασιακού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους, προσφέροντας ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και για την εκάστοτε εταιρεία. «Όπως επιβεβαιώνεται και από την πρόσφατη έρευνα που υλοποιήσαμε στην Edenred σε συνεργασία με τη Focus Bari και υπό την αιγίδα του ΣΔΑΔΕ για την ικανοποίηση των εργαζομένων, οι εταιρικές παροχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση και προσέλκυση των εργαζομένων. Οι εταιρείες είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα θετικό εργασιακό κλίμα για τους εργαζόμενους και μια ισχυρή εταιρική κουλτούρα, η οποία οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ικανοποίησης και της παραγωγικότητας του ανθρώπινου δυναμικού. Δεν είναι όμως μόνο αυτό, οι εργαζόμενοι που εργάζονται σε ένα τέτοιο περιβάλλον, δεν είναι απλώς πιο αποδοτικοί, αλλά τείνουν να παραμένουν στις εταιρείες τους περισσότερο. Έτσι, η επιχείρηση αποκομίζει τα οφέλη από ένα υγιές, παραγωγικό και ικανοποιημένο ανθρώπινο δυναμικό και ταυτόχρονα προσελκύει υψηλού επιπέδου εργατικό δυναμικό».

DIGITAL TRANSFORMATION

Λύσεις ERP & RPA για την οικονομική διεύθυνση

Ευελιξία, συμβατότητα και κόστος, βασικά κριτήρια της οικονομικής διεύθυνσης για την επιλογή ERP

Το ERP του finance μπορεί να υποστηριχθεί από εφαρμογές RPA, δεν πρέπει να παραβλέπονται όμως οι διαστάσεις της απόδοσης, της αποδοχής από ολόκληρο τον οργανισμό και της ασφάλειας.

ψηφιακός μετασχηματισμός κάθε επιχειρηματικής οντότητας αποτελεί σήμερα μονόδρομο. Οι λειτουργίες της οικονομικής διεύθυνσης και του λογιστηρίου είναι συχνά το σημείο εισόδου για την επιλογή και εγκατάσταση

συστήματος Enterprise Resource Planning (ERP) σε μια εταιρεία. Επιπλέον, o αυτοματισμός που παρέχει το ERP μπορεί να συμπληρωθεί και να ενισχυθεί από όλο και μεγαλύτερη γκάμα εφαρμογών RPA.

Σε πρόσφατη ανάρτησή μας στη σελίδα του FinancePro στο LinkedIn, καλέσαμε τα οικονομικά στελέχη να μάς πουν ποια θεωρούν τα σημαντικότερα άμεσα οφέλη από την ενσωμάτωση τέτοιων αυτοματισμών. Στην ψηφοφορία μετείχαν 28 στελέχη και οι απαντήσεις τους κατανέμονται ως εξής:

1. Εξοικονόμηση κόστους

2. Μεγαλύτερη ταχύτητα

3. Βελτιωμένη ακρίβεια

4. Αυτονομία

Σε σχετική της μελέτη, η Grand View Research υποστηρίζει ότι η υλοποίηση ERP σε έναν οργανισμό μπορεί να μειώσει το κόστος αποθεμάτων κατά 25% με 30% και αυτό των α‘ υλών κατά περίπου 15%, ενώ οδηγεί σε αυξημένη κερδοφορία και ζήτηση για την επιχείρηση. Διευκολύνει δε την ενοποίηση διαδικασιών και τον διαμοιρασμό πληροφορίας μεταξύ τομέων της εταιρείας, συμβάλλοντας στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της λήψης αποφάσεων.

Το μικρό κόστος εγκατάστασης και η ικανότητα του λογισμικού να συνδυάζεται με κινητές συσκευές προβλέπεται να ενισχύσει τη ζήτηση για cloud-based εφαρμογές. Δεδομένου ότι η έννοια του mobile αποτελεί πλέον αναπόσπαστο στοιχείο της εργασιακής κουλτούρας, οι επιχειρήσεις φαίνονται διατεθειμένες να επενδύσουν σε τέτοιες εφαρμογές.

Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών, η αξία της παγκόσμιας αγοράς λογισμικού ERP ανήλθε σε 54,76 δισ. δολάρια το 2022 και εκτιμάται ότι θα κινηθεί με CAGR της τάξεως του 11,0% το διάστημα 2023-2030 για να φέρει έσοδα άνω των 120 δισ. δολαρίων το 2030. Ανά αντικείμενο δραστηριότητας, το finance προηγείται σε μερίδιο (άνω του 25% το 2022), με ανοδική τάση, δεδομένου ότι το ERP διευκολύνει τη διαχείριση λειτουργιών, όπως η λογιστική και η διαχείριση επενδύσεων, περιουσιακών στοιχείων και ταμειακών ροών.

«Η επένδυση σε ένα σύγχρονο και ευέλικτο σύστημα ERP κάνει τη διαφορά στην οικονομική διεύθυνση»

Η οικονομική διεύθυνση μπορεί να επωφεληθεί σημαντικά από την αυτοματοποιημένη συλλογή και επεξεργασία του μεγάλου όγκου δεδομένων, τα οποία παράγουν οι λειτουργίες του finance, ενώ το όφελος μπορεί να επεκταθεί σε όλο το εύρος της επιχείρησης. Για να αξιοποιείται πλήρως η βασική ιδιότητα του ERP για κεντρική παρακολούθηση και ερμηνεία των δεδομένων που παράγει ο οργανισμός, απαιτείται πρώτα απ’ όλα η ενοποίηση, όπως μάς εξηγεί η Έλενα Μπαρδούνια, Finance Manager στην Credebt Shipping Inc. «Η επένδυση σε ένα σύγχρονο και ευέλικτο σύστημα ERP κάνει τη διαφορά στην οικονομική διεύθυνση. Τα κριτήρια για τη σωστή επιλογή ενός τέτοιου «ισχυρού εργαλείου» στρέφονται γύρω από διάφορους παράγοντες. Πρώτον, το σύστημα θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ενοποιηθεί με τα υπάρχοντα συστήματα και να είναι συμβατό με την τεχνολογική υποδομή της εταιρείας, καθώς επίσης θα πρέπει να διασφαλίζει την ασφάλεια των δεδομένων και ιδιαίτερα των ευαίσθητων οικονομικών πληροφοριών. Η οικονομική διεύθυνση, ως βασικός πρωταγωνιστής, πρέπει να συμμετέχει ενεργά στην αξιολόγηση των προμηθευτών και παρόχων συστημάτων ERP, ώστε να κρίνει εάν η κάθε επιλογή ευθυγραμμίζεται με τις ανάγκες, τους στόχους αλλά και τις απαιτήσεις της εται-

Της ΕΛΙΚΑΣ ΡΟΖΑΚΗ

ρείας. Η συμβατότητα με τις κανονιστικές απαιτήσεις, νομικές και φορολογικές, λογιστικές (π.χ. Γενική Λογιστική, Διαχείριση Περιουσιακών Στοιχείων, Πληρωμές, Απαιτήσεις), η υποστήριξη πολλαπλών γλωσσών και νομισμάτων είναι επίσης από τα σημαντικότερα κριτήρια. Αναπόσπαστο κομμάτι και αναγκαίο κριτήριο για την επιλογή συστήματος ERP αποτελεί αδιαμφισβήτητα και η ενσωμάτωση της οικονομικής διεύθυνσης με άλλα τμήματα της εταιρείας π.χ. Πωλήσεις, Αποθήκες, Προμηθειών. Λόγω της σημαντικότητας όλων των προαναφερθέντων κριτηρίων, σε δεύτερο στάδιο, η οικονομική διεύθυνση θα πρέπει να ενημερώνεται τακτικά σχετικά με τις βελτιώσεις και τις νέες εκ-

δόσεις του συστήματος, για να μπορεί να τις αξιοποιεί αναλόγως. Ενδεχομένως ο πιο προφανής λόγος είναι η διάθεση πόρων για ένα τέτοιο σύστημα. Η οικονομική διεύθυνση, χειριζόμενη τον προϋπολογισμό της εταιρείας, διασφαλίζει τη σωστή κατανομή των πόρων (οικονομικών και ανθρώπινων). Τέλος, η οικονομική διεύθυνση οφείλει να επιβλέπει τα προγράμματα κατάρτισης και τις εκπαιδεύσεις των εργαζομένων. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται μεγιστοποίηση των οφελών του συστήματος, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των εργασιών και ελαχιστοποιώντας τυχόν λάθη και τον χαμένο χρόνο που υπό άλλες συνθήκες θα αντιμετώπιζαν.»

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

Ε ΛΕΝΑ ΜΠΑΡΔΟΥΝΙΑ Finance Manager, Credebt Shipping Inc.

«Το RPA συντελεί στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, με την πλήρη αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων και χρονοβόρων εργασιών.

Στόχο έχει πάντα την αύξηση της παραγωγικότητας και τη μείωση των σφαλμάτων.»

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΜΠΟΥΡΑΣ Finance Director, Όμιλος Επιχειρήσεων Σαρακάκη «Κάποια βασικά κριτήρια για την επιλογή Finance ERP λύσεων είναι το κόστος, η μεγιστοποίηση αυτοματοποίησης, η απλοποίηση υφιστάμενων διαδικασιών, και η δυνατότητα παρακολούθησης των μεγεθών σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.»

Ευελιξία, εξειδίκευση και cost effectiveness κινούν την αγορά Σύμφωνα με τη Statista, η σταθερά ανοδική πορεία της αγοράς ERP οφείλεται και στις εντεινόμενες πρωτοβουλίες ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, οι οποίες αναζητούν τρόπους να τυποποιήσουν τις λειτουργίες τους και να βελτιώσουν την αποδοτικότητα. Μία από τις πιο δυναμικές τάσεις είναι η αυξανόμενη δημοτικότητα των cloud-based λύσεων, λόγω ευελιξίας, προσβασιμότητας και δυνατότητας επεκτάσεων, αλλά και λόγω της καλής σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας που επιδεικνύουν. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο ότι, ενώ στις ΗΠΑ η αγορά λογισμικού ERP κυριαρχείται από τους «μεγάλους παίκτες», καταγράφεται παράλληλα αυξανόμενη ζήτηση για μικρότερες, πιο εξειδικευμένες λύσεις ERP, οι οποίες απευθύνονται σε συγκεκριμένους κλάδους. Στην Ευρώπη, δίδεται μεγάλη έμφαση στην ιδιωτικότητα και ασφάλεια των δεδομένων, κάτι που έχει οδηγήσει σε αύξηση στη ζήτηση λύσεων on-premise. Στην Ασία, οι εφαρμογές cloud-based κερδίζουν έδαφος λόγω της ραγδαίας διάδοσης του ψηφιακού μετασχηματισμού στην περιοχή.

Όπως επισημαίνεται στην πλατφόρμα δεδομένων, παγκοσμίως παρατηρείται ζήτηση για λογισμικό, όχι μόνο εύκολο στη χρήση, αλλά και εύκολο στη διασύνδεση με άλλα συστήματα.

«Βασικό κριτήριο η εύκολη διασύνδεση με το γενικότερο technology οικοσύστημα της εταιρείας»

Ο Δημοσθένης Μπούρας, Finance Director του Ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη, ως κριτήρια επιλογής συστήματος ERP για τις λειτουργίες finance & accounting, προκρίνει τα εξής:

«Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την επιλογή στοχευμένων finance ERP λύσεων, πέρα από το κόστος, είναι: η μεγιστοποίηση αυτοματοποίησης, η δυνατότητα απλοποίησης υφιστάμενων διαδικασιών (π.χ. forecasting και budgeting), η εύκολη διασύνδεση με το γενικότερο technology οικοσύστημα της εταιρείας, το οποίο παράγει οικονομικά δεδομένα, καθώς και η δυνατότητα παρακολούθησης των μεγεθών σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Καθώς η επιλογή λύσεων ERP για το σύνολο της επιχείρησης, που γίνεται στη βάση ικανοποίησης ευρύτερων (όχι μόνο του Finance) επιχειρησιακών αναγκών, επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό και τις επιλογές που θα έχει το Finance για τις δικές του ανάγκες, είναι επιτακτική η ενεργή συμμετοχή της οικονομικής διεύθυνσης σε οποιαδήποτε σχετική πρωτοβουλία αφορά είτε επιλογή νέων είτε αναβάθμιση υπαρχόντων λύσεων και εργαλείων.»

Οι εφαρμογές RPA διευκολύνουν την ενοποίηση και ομαλή συνεργασία μεταξύ συστημάτων Σύμφωνα με την Gartner, κάποια από τα οφέλη χρήσης RPA στο finance είναι η ικανότητά του να αυτοματοποιεί επαναληπτικές δραστηριότητες. Είναι εργαλείο δοκιμασμένο και ευέλικτο ως προς την επίτευξη αποδοτικότητας και την αύξηση της παραγωγικότητας στις λειτουργίες του finance. Εντούτοις, πρόκληση μπορεί να αποτελέσει η επιλογή της κατάλληλης λύσης RPA για το finance. Οι προοδευτικοί CFOs, υποστηρίζει η συμβουλευτική εταιρεία,

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

συνεργάζονται με το IT για να επιλέξουν τον πλέον ενδεδειγμένο τεχνολογικό συνδυασμό, να σχεδιάσουν διαδικασίες και να αναθέσουν καθήκοντα, ώστε άνθρωποι και μηχανές να κάνουν τις εργασίες, στις οποίες ανταποκρίνονται πιο ικανοποιητικά τα δυνατά τους σημεία.

Κέρδος χρόνου και λιγότερα σφάλματα

Η τεχνολογία RPA στο finance συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρόνου, τόσο σε επίπεδο εργατοωρών όσο και σε επίπεδο ταχύτητας στην παραγωγή επεξεργασμένων δεδομένων, για ταχύτερη λήψη αποφάσεων.

Στην οικονομική διεύθυνση, οι σχετικές εφαρμογές χρησιμοποιούνται με επιτυχία και μικρό ποσοστό λάθους σε επαναληπτικές εργασίες, όπως η καταχώριση δεδομένων, η τυποποίηση διαδικασιών, εγγράφων και αρχείων, η συμφιλίωση λογαριασμών, όλα με τις διεπαφές που χρησιμοποιούν ήδη οι άνθρωποι και με τον ίδιο τρόπο, χωρίς ανάγκη για περαιτέρω προσαρμογές. Επιπλέον, μπορεί να γεφυρώσει τυχόν χάσματα ανάμεσα σε παραδοσιακές και σύγχρονες εφαρμογές, ώστε να διατηρηθούν οι χρήσιμες υφιστάμενες ιδιότητες, αλλά να εμπλουτιστεί το σύστημα με νέες τεχνολογικές ικανότητες. Στην οικονομική διεύθυνση ειδικότερα, όπου ακολουθούνται σταθερά συγκεκριμένοι, απαράλλακτοι κανόνες ανά λειτουργία, οι εφαρμογές RPA μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτούς και να τους τηρούν πιστά για όσο διάστημα ισχύουν στην ίδια μορφή. Όπως περιγράφει η Έλενα Μπαρδούνια, «Το RPA συντελεί στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της εταιρείας με την πλήρη αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων και χρονοβόρων εργασιών, όπως η καταχώριση δεδομένων, οι συγκρίσεις και αντιπαραβολές, η εκτύπωση και αποστολή αναφορών, η διαχείριση πληρωμών και το reconciliation λογαριασμών. Στόχο έχει πάντα την αύξηση της παραγωγικότητας και τη μείωση των σφαλμάτων. Η οικονομική διεύθυνση θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα στις εργασίες που έχουν άμεσο αντίκτυπο στις χρηματοοικονομικές λειτουργίες για να μπορέσουν να εξορθολογιστούν οι λειτουργίες, να μειωθεί σημαντικά το κόστος και να απελευθερωθούν πόροι σε πιο στρατηγικές δραστηριότητες της εταιρείας, με περισσότερη δυναμική για αποτελεσματικότητα και αύξηση των εσόδων.»

Ρεαλιστικές προσδοκίες

και ενδελεχής έρευνα

Το ICAEW (Institute of Chartered Accountants in England and Wales), σε οδηγό που συνέταξε για τη χρήση RPA στο finance, υπογραμμίζει ότι, με ρεαλιστική υλοποίηση μπορεί να διασφαλιστεί καλό ROI μεν, αλλά ότι το RPA δεν είναι η μόνη επιλογή. Αντίστοιχες εργασίες μπορεί να αναλάβει και το υφιστάμενο ERP, με ειδικές αναβαθμίσεις.

Σε case study της Johnson & Johnson που παρουσιάζει το ινστιτούτο, σχετικά με την υιοθέτηση τεχνολογίας RPA στο τμήμα finance της πολυεθνικής, περιγράφονται οι δυσκολίες και καθυστερήσεις που προέκυψαν σε δύο πεδία: την αποδοχή από το ΙΤ και την ανάθεση αρμοδιοτήτων. Ως πρόκληση κατά την ενσωμάτωση RPA παρατίθεται το γεγονός ότι ο προγραμματιστής των ρομπότ πρέπει να δίνει μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια και να γνωρίζει σε

βάθος τη διαδικασία. Για παράδειγμα, ο κώδικας πρέπει να είναι τόσο ακριβής, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ψηφιακές κινήσεις θα αντανακλούν τις ανθρώπινες. Μία ακόμη δυσκολία που συνάντησε η εταιρεία τότε ήταν η διαδικασία επιλογής παρόχου, αν και πλέον η αγορά αναπτύσσεται πολύ γοργά, και συστήνεται η ενδελεχής έρευνα σχετικά με τις διαθέσιμες λειτουργικότητες και τα πλάνα ανάπτυξης νέων προϊόντων.

10 βασικές προκλήσεις

κατά την εισαγωγή RPA Σύμφωνα με την εταιρεία σχεδιασμού RPA και αυτοματισμών Flobotics, 10 είναι οι βασικές προκλήσεις κατά την υιοθέτηση RPA σε έναν οργανισμό: 4 τεχνικές, 4 επιχειρηματικές και 2 κανονιστικές. Στις τεχνικές, εκτός από την ενοποίηση με τα υφιστάμενα συστήματα και τις δυνατότητες επέκτασης, επισημαίνει την ανάγκη για αξιόπιστη, σταθερή και ασφαλή υποδομή ΙΤ, καθώς επίσης τη μακροχρόνια συντήρηση και παρακολούθηση. Ως επιχειρηματικές προκλήσεις ξεχωρίζει τη διαχείριση αλλαγής, την εκπαίδευση του προσωπικού, την προσεκτική αξιολόγηση και επιλογή των διαδικασιών που έχει νόημα να αυτοματοποιηθούν και μπορούν να αυτοματοποιηθούν εύκολα, καθώς και το κόστος και την απόδοση της επένδυσης. Ειδικά για το τελευταίο σημείο, ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρατήρηση της εταιρείας ότι οι οργανισμοί, με δέλεαρ την τεράστια εξοικονόμηση κόστους, συχνά επιλέγουν να αναθέσουν σε RPA τις εργασίες όπου αναλογεί το πολυπληθέστερο προσωπικό, διαδικασίες όμως που απαιτούν κατά κανόνα εντατική διαχείριση εξαιρέσεων, κάτι που το RPA δεν μπορεί να αφομοιώσει. Τέλος, στις προκλήσεις που σχετίζονται με κανονισμούς και συμμόρφωση, επισημαίνεται ότι τα bots ενδέχεται να επεξεργαστούν δεδομένα που προστατεύονται από όρους εμπιστευτικότητας και είναι απαραίτητο οι εταιρείες να μεριμνήσουν, ώστε να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος διαρροών. Αυτός ο κίνδυνος συμπληρώνεται από τις κυβερνοαπειλές, καθώς κάθε νέα προσθήκη στα τεχνολογικά εργαλεία μιας εταιρείας φέρνει μαζί της τα τρωτά σημεία της, κατάσταση ιδιαίτερα απειλητική για κλάδους όπως η υγεία, οι ασφάλειες και τα χρηματοοικονομικά.

Τα bots ενδέχεται να

επεξεργαστούν ευαίσθητα δεδομένα και οι εταιρείες

πρέπει να μεριμνήσουν, ώστε να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος διαρροών

AWARDS

Οι κορυφαίοι στην Οικονομική Διοίκηση

και τη Λογιστική

ΓΜε επιτυχία πραγματοποιήθηκε, για 4η συνεχόμενη χρονιά, η τελετή απονομής των Finance & Accounting Awards 2024 powered by Epsilon Net, στο ξενοδοχείο Sofitel Athens Airport, στις 30 Ιανουαρίου.

ια τέταρτο συναπτό έτος, ο θεσμός των βραβείων Finance & Accounting, ανέδειξε τις καλύτερες πρακτικές του κλάδου, έτσι όπως αξιολογήθηκαν από την Κριτική Επιτροπή, προεξάρχοντος του καθηγητή Γεώργιου Βενιέρη. Τη μεγάλη γιορτή της οικονομικής διοίκησης και της λογιστικής τίμησαν με την παρουσία τους περισσότερα από 200 στελέχη του κλάδου από όλη την Ελλάδα.

Ο θεσμός έχει γερές βάσεις

Ο Πρόεδρος της επιτροπής αξιολόγησης καθηγητής Γεώργιος Βενιέρης, τ. Πρόεδρος ΕΛΤΕ, τ. Πρύτανης ΟΠΑ, στην έναρξη της τελετής ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ο θεσμός των Finance & Accounting Awards έχει βάλει γερές βάσεις στην κοινότητα των οικονομολόγων και των λογιστών, πάντα με στόχο την ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών και των ηγετικών επιχειρήσεων του κλάδου», ενώ συμπλήρωσε ότι: «Είμαστε στην 4η χρονιά του θεσμού των βραβείων στο Finance & Accοunting. Νομίζω ότι ο θεσμός ωριμάζει και το κυριότερο είναι η σταθεροποίηση με την οποία μπαίνει στο στάδιο αυτό.» O Βασίλης Πρασσάς, Οικονομολόγος και Σύμβουλος Εργασιακών Θεμάτων, Εμπορικός Διευθυντής του ομίλου εταιρειών Epsilon Net, χαιρέτισε την τελετή απονομής εκ μέρους του χορηγού τίτλου των

βραβείων, εξήρε τον ρόλο του οικονομικού στελέχους στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι εργοδότες που έχουν αντιληφθεί τη συμβολή και την κρισιμότητα του ρόλου που ασκεί η οικονομική διοίκηση, είναι σίγουρο ότι θα πορευτούν μπροστά».

Ο Group CFO της ΕλβαλΧαλκόρ Σπύρος Κοκκόλης σχολίασε: «Είναι η 4η χρονιά που δίνονται τα Finance & Accounting Awards και η 2η φορά που είμαι στην κριτική επιτροπή. Θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους συμμετέχοντες στη σημερινή εκδήλωση για τις επιτυχίες τους στη λογιστική και στην οικονομική διαχείριση.»

Από την πλευρά του, ο Kωνσταντίνος Μοτσάκος, Principal, Head of CFO Services, Tax & Legal στην Deloitte δήλωσε: «Με μεγάλη χαρά, για ακόμη μια χρονιά συμμετέχουμε κι εμείς και υποστηρίζουμε τον θεσμό των Finance & Accounting Awards που είναι πολύ σημαντικός για το επάγγελμα.»

Τέλος, πανδαισία μεγάλης γιορτής, πανδαισία αλτρουισμού, πανδαισία γεύσης από εμπειρία, γνώση και αριστεία, χαρακτήρισε τη βραδιά της τελετής ο Γιώργος Χριστόπουλος, Φοροτεχνικός Οικονομολόγος, Συγγραφέας, Επιστημονικός-Εκπαιδευτικός Σύμβουλος ΕΦΕΕΑ, πρώην καθηγητής ΤΕΙ.

Τιμητική βράβευση του Βασίλειου Λουμιώτη Τιμητικό βραβείο ως αναγνώριση για την πολυετή προσφορά του στο ελεγκτικό επάγγελμα έλαβε από την κριτική επιτροπή ο

Βασίλειος Λουμιώτης, Διευθυντής Σπουδών ΙΕΣΟΕΛ και ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος στην ΕλβαλΧαλκόρ. Παραλαμβάνοντας το τιμητικό βραβείο, ο Βασίλειος Λουμιώτης αναφέρθηκε στον ρόλο και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά του ορκωτού ελεγκτή λογιστή, έναν ρόλο τον οποίο υπηρέτησε επί σειρά ετών, από το 1980. Ασκεί το ελεγκτικό επάγγελμα από το έτος 1980 και ειδικότερα ως μέλος του Σώματος Ορκωτών Λογιστών (ΣΟΛ) από το έτος 1980 έως 1992 και του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (ΣΟΕΛ) από το 1993 μέχρι σήμερα.

Grand Awards

Πέντε διακεκριμένα βραβεία απονεμήθηκαν φέτος σε ισάριθμους νικητές. Τα βραβεία απένειμε ο Προέδρος της Κριτικής Επιτροπής Γεώργιος Βενιέρης.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ CEO, Γεράσιμος Ε. Φωτεινάτος Περιφερειακό Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς «Χαιρόμαστε που συμμετέχουμε για ακόμα μία χρονιά στα βραβεία. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τον κλάδο. Θεωρώ ότι όλοι οι συνάδελφοι πρέπει να δίνουν το παρών. Είναι ένας θεσμός που κάνει μόνο καλό.»

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΟΥΓΙΟΥΚΟΥ

Director of Operations, KRS Financial Control Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στην Αττική «Έχει ιδιαίτερη αξία για έναν κλάδο σημαντικό για την ελληνική επιχειρηματικότητα, όπως είναι αυτός της λογιστικής, να δίνεται η δυνατότητα να προβληθούν όσοι ξεχωρίζουν και όσοι πραγματικά προσπαθούν να φέρουν την επιχειρηματικότητα στην επόμενη σελίδα, μέσα από τον θεσμό των βραβείων της Boussias Communications.»

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΛΙΚΑ ΡΟΖΑΚΗ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Διευθύνων Σύμβουλος, Β. Κ. Κατσαρός Λογιστικών και Φοροτεχνικών Συμβούλων «Πρόβλεψη»

Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στη Θεσσαλονίκη «Η εταιρεία μου Πρόβλεψη για πρώτη φορά συμμετέχει στον διαγωνισμό. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ για τους διοργανωτές: είναι η 4η χρονιά που, με τη συνεργασία της Epsilon Net, δίνονται τα βραβεία για τα καλύτερα φοροτεχνικά γραφεία ανά την Ελλάδα.»

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΛΦΑΣ Συνιδρυτής & Διευθύνων Σύμβουλος, Atlas Consulting Συμβουλευτική Εταιρεία της Χρονιάς «Είναι ένας θεσμός όπου συμμετέχει η εταιρεία μας για 4η χρονιά φέτος. Είναι ένας θεσμός που θέλουμε κι εμείς να στηρίξουμε, πιστεύουμε σε αυτόν, κάθε χρόνος γίνεται όλο και καλύτερος και όλο και περισσότεροι συνάδελφοι συμμετέχουν σε αυτόν

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΡΑΣΣΑΣ CCO, Epsilon Net

Σύμβουλος Πληροφορικής & Νέας Τεχνολογίας της Χρονιάς «Οι συνολικά 7 διακρίσεις που απέσπασε στη φετινή απονομή των Accounting Awards ο Όμιλος Epsilon Net, μεταξύ αυτών και την κορυφαία της χρονιάς, υπογραμμίζουν ότι ο όμιλος συνεχίζει να είναι παρών, πρωτοπόρος, αρωγός και ηγέτης στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων, δίπλα στους επαγγελματίες του λογιστικού και οικονομικού κλάδου για περισσότερα από 25 χρόνια.»

AWARDS

ΤO ΜΗΝΎΜΑ ΤOY ΧΟΡΗΓOY

Το μήνυμα της Epsilon Net, χορηγού τίτλου των Finance & Accounting Awards 2024

Ο Βασίλης Πρασσάς, Εμπορικός Διευθυντής του Ομίλου Epsilon Net, δήλωσε σχετικά με τον θεσμό των βραβείων και τον ρόλο της Epsilon Net στη στήριξη του κλάδου:

«Για άλλη μια φορά, η Epsilon Net βρίσκεται δίπλα σε μία διοργάνωση-θεσμό: έναν θεσμό που επιβραβεύει τις βέλτιστες πρακτικές των οικονομολόγων, των λογιστών, των φοροτεχνικών, που οφείλουμε να σταθούμε δίπλα τους, το κάνουμε με συνέπεια τα τελευταία 20 χρόνια και θα είμαστε δίπλα τους και στο επόμενο βήμα του ψηφιακού μετασχηματισμού.»

ΒΑΣΙ ΛΗΣ ΠΡΑΣΣ Α Σ Εμπορικός Διευθυντής του Ομίλου Epsilon Net

Τα βραβεία με μια ματιά

«Περιφερειακό Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς»

Γεράσιμος Ε. Φωτεινάτος

«Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στην Αττική»

KRS Financial Control

«Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στη Θεσσαλονίκη»

Β. Κ. Κατσαρός

Λογιστικών και Φοροτεχνικών Συμβούλων

«Σύμβουλευτική

Εταιρεία της Χρονιάς»

Atlas Consulting

«Σύμβουλος

Πληροφορικής & Νέας Τεχνολογίας

της Χρονιάς»

Epsilon Net

PLATINUM ΒΡΑΒΕΙΑ

ΕλβαλΧαλκόρ - Τομέας Διέλασης Χαλκού και Κραμάτων, Β. Κ. Κατσαρός Λογιστικών και Φοροτεχνικών Συμβούλων.

GOLD ΒΡΑΒΕΙΑ

Apivita, Atlas Consulting, Brain Ανάπτυξη, Brink's Hellas, CPA Ορκωτοί Ελεγκτές και Σύμβουλοι, Epsilon Net Group of Companies, Konica Minolta Επιχειρηματικές Λύσεις Ελλάς, KRS Financial Control, MPDO, Spatiotis Accounting Tax & Consulting Services, Vatistas & Associates, Αναβάθμιση, ΕλβαλΧαλκόρ - Τομέας Διέλασης Χαλκού και Κραμάτων, Β. Κ. Κατσαρός Λογιστικών και Φοροτεχνικών Συμβούλων, Μαρία Λιαράκου - More than tax, Παπαδημητρίου Π. και Ελευθερίου Α. , Φοροεπίλυσις, Γεράσιμος Ε. Φωτεινάτος.

SILVER ΒΡΑΒΕΙΑ Accountwave Consulting, Acis Consulting - Specisoft, AFS#mazimegalonoume, Atlas Consulting, CPA Auditors & Consultants, Epsilon Net Group of Companies, KRS Financial Control, MPDO, Αναβάθμιση, Βράκας & Συνεργάτες | Οικονομολόγοι – Λογιστές, Λογιστικό - Φοροτεχνικό γραφείο Κολυδάς Γεώργιος, Μαρία Λιαράκου - More than tax, Μπέκας ΣπυρίδωνΛογιστικό Φοροτεχνικό γραφείο taxabout, Οντούλης Αριστείδης - Γραφείο Ισολογισμός, Γεράσιμος Ε. Φωτεινάτος.

BRONZE ΒΡΑΒΕΙΑ Accountwave Consulting, AFS#mazimegalonoume, Atlas Consulting, CPA Auditors & Consultants – Quinaryo, Spatiotis Accounting Tax & Consulting Services, Tax Advisors VIP Velentza, Taxprotection, Vatistas & Associates, Αναβάθμιση, Εταιρεία Εμφιάλωσης Νερού Δίρφυς, Μεϊδάνης Electroinvest, Οντούλης Αριστείδης - Γραφείο Ισολογισμός, Γεράσιμος Ε. Φωτεινάτος.

Τι δήλωσαν οι Πρωταγωνιστές των Finance & Accounting Awards 2024

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος, Φοροεπίλυσις

«Τα Finance & Accounting Awards

αποτελούν πλέον θεσμό για τον οικονομικό χώρο. Η διάκριση αυτή ενισχύει το όραμά μας για τη διαρκή βελτίωση της εταιρείας μας, με στόχο την παροχή υψηλού επιπέδου και πρωτοποριακών υπηρεσιών στον χώρο της οικονομικής διοίκησης και της λογιστικής. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλη την ομάδα μου.»

Η ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ VATISTAS & ASSOCIATES

Vatistas & Associates

«Θα θέλαμε να εκφράσουμε τα συγχαρητήρια και τις ευχαριστίες μας σε όλους τους συντελεστές αυτής της άρτια οργανωμένης εκδήλωσης, στην οποία είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις με συναδέλφους που επιθυμούν την περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη του κλάδου.»

ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΒΕΛΕΝΤΖΑ Υπεύθυνη Γραφείου, Tax Advisors Vip Velentza

«Το λογιστικό μας γραφείο, λόγω δραστηριοποίησής του τα τελευταία 5 έτη στον Νομό Κυκλάδων, και συγκεκριμένα στην Πάρο, έχει συνεργαστεί με αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις στον ξενοδοχειακό τομέα. Οι επενδύσεις αυτές, ξεκινούν μεν με το αρχικό κεφάλαιο του εκάστοτε επενδυτή, αλλά το πιο σημαντικό είναι η υλοποίηση του πλάνου και δημιουργία της ξενοδοχειακής μονάδας, με ακριβείς διαδικασίες, τόσο στον κατασκευαστικό όσο στον λογιστικό τομέα. Η συνεργασία μαζί μας έχει άμεσο και εγγυημένο επιτυχές αποτέλεσμα.»

Η ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ BRAIN ΑΝΑΠΤΥΞΗ Brain Ανάπτυξη

«Είναι ιδιαίτερη τιμή για εμάς η βράβευση αυτή, γιατί επικυρώνει τις προσπάθειές μας, αναγνωρίζοντας την ποιότητα των υπηρεσιών μας και θέτοντας τον πήχη ακόμη υψηλότερα. Συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα της Βrain Ανάπτυξη ΕΠΕ, τίποτα δεν θα ήταν εφικτό χωρίς αυτούς #brainteam.»

ΒΡΑΚΑΣ Δ. ΧΡΗΣΤΟΣ Οικονομολόγος M.Sc., Βράκας & Συνεργάτες, Οικονομολόγοι – Λογιστές

«Με υπερηφάνεια λάβαμε το Silver Award στην κατηγορία Λογιστικά Γραφεία Κεντρικής Ελλάδας. Αυτή η διάκριση επιβεβαιώνει τη δέσμευσή μας για υψηλή ποιότητα και εξαιρετική εξυπηρέτηση προς τους πελάτες μας. Ευχαριστούμε τους διοργανωτές για την άρτια τελετή απονομής, αντάξια των βραβείων.»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ορκωτός Λογιστής, CEO, CPA Certified Public Auditors

«Από την ίδρυσή μας, ο Όμιλος CPA έχει ως όραμα να υπηρετεί την επαγγελματική αριστεία με ανθρώπινο πρόσημο. Τα βραβεία μας στα Finance & Accounting Awards 2024 επισφραγίζουν τη δέσμευσή μας στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και αντανακλούν τη μοναδική σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας. Συγχρόνως, θέτουν τις προδιαγραφές για το μέλλον, εμπνέοντάς μας να εργαζόμαστε και να στοχεύουμε ακόμη ψηλότερα.»

AWARDS

ΣΑΣΑ ΗΛΙΑΔΑΚΗ Finance Director, Brink's Hellas

«Ευχαριστούμε την Boussias για την εξαιρετική διοργάνωση της απονομής των Finance & Accounting Awards 2024 powered by Epsilon Net. Η Brink's Hellas έλαβε το Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία FP&A και είναι μεγάλη η τιμή και η χαρά. Η διάκρισή μας αυτή είναι αναγνώριση για το έργο που γίνεται στην Brink’s Hellas, στοχεύοντας στην καινοτομία και στη συνεχή βελτίωση. Συγχαρητήρια στην εξαιρετική ομάδα της Οικονομικής Διεύθυνσης και του Business Planning για την πολύ καλή δουλειά.»

ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ Λογιστής, Taxprotection Καραβασίλη Κασιμάτης

«Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά το γραφείο μας να καταφέρνει να πάρει βραβείο στην κατηγορία των Περιφερειακών Λογιστικών Γραφείων Νήσων Αιγαίου, στην πρώτη του συμμετοχή σε αυτή την εκδήλωση. Μεγάλο στοίχημα για εμάς αποτελεί να συνεχίσουμε δυναμικά, παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες με γνώμονα την τεχνολογία, αλλά και τον άνθρωπο.»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΦΟΡΟΣ Finance Director, ΕλβαλΧαλκόρ - Τομέας Διέλασης Χαλκού και Κραμάτων

«Θα ήθελα να δώσω συγχαρητήρια για τον θεσμό Finance & Accounting Awards και να μεταφέρω τις ευχαριστίες της διοίκησης όσο και των εργαζομένων της ΕλβαλΧαλκόρ για αυτή τη βράβευση.»

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΛΥΔΑΣ Λογιστικό - Φοροτεχνικό Γραφείο Κολυδάς Γεώργιος

«Για τρίτη συνεχή χρονιά το γραφείο μας κατάφερε να διακριθεί στην

κατηγορία των Περιφερειακών Λογιστικών γραφείων Νήσων Αιγαίου σε μια άψογη διοργάνωση και ατμόσφαιρα. Ελπίζουμε σε μελλοντικές διακρίσεις για την αναβάθμιση του κλάδου μας.»

Η ΟΜΑΔΑ

ΤΗΣ KONICA MINOLTA

Konica Minolta Business Solutions Greece

«Η διάκρισή μας στα Finance and Accounting Awards 2024 στην κατηγορία του ψηφιακού μετασχηματισμού μάς δίνει ώθηση για το μέλλον, έτσι ώστε να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τις επιχειρήσεις στα ψηφιακά τους βήματα. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι και υπερήφανοι που αναδεικνύεται η σκληρή δουλειά των ανθρώπων μας, και ειδικά για το έργο του ψηφιακού μετασχηματισμού που υλοποιήσαμε εσωτερικά στην εταιρεία μας, με επίκεντρο την πλατφόρμα M-Files. Ευχαριστούμε πολύ την Boussias Communications και την κριτική επιτροπή για αυτή την τιμή.»

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΕΩΝ Accounting Director, Apivita

«Αυτή η διάκριση είναι μια ανταμοιβή για ολόκληρη την ομάδα της Apivita

και μας δίνει την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε περαιτέρω αυτήν την πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας Κοινότητας Διαμοιρασμού Γνώσης. Η βασική υπόσταση του Finance by Leon είναι το κανάλι στο YouTube, και καλούμε όλους να το επισκεφθούν, ενώ στην αποσαφήνιση της ταυτότητάς του θα πρέπει να προσθέσουμε τη λέξη Ομάδα.»

ΜΑΡΙΑ ΛΙΑΡΑΚΟΥ Λογίστρια-Ιδιοκτήτρια, More than tax «Ευχαριστώ θερμά την Boussias Communications και τα εξέχοντα μέλη της κριτικής επιτροπής για τα 3 Gold βραβεία και το 1 Silver, τα οποία αποτελούν μεγάλη αναγνώριση της προσπάθειάς μας και μεγάλη τιμή για τη More than tax και την ομάδα μας.»

ΣΠΥΡΟΣ ΜΠΕΚΑΣ Ιδιοκτήτης, Taxabout

«Γίνεται ωραία προσπάθεια από τα Finance & Accounting Awards να βραβευθούν επιχειρήσεις που έχουν να δείξουν και να προσφέρουν στον υπόλοιπο επιχειρηματικό κόσμο. Το λογιστικό φοροτεχνικό γραφείο Taxabout Μπέκας Σπυρίδων συγχαίρει την προσπάθεια που γίνεται και ευχαριστεί για την απονομή του βραβείου Δυτικής Ελλάδος ως Silver, με την ευχή ότι του χρόνου θα είναι Gold.»

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ Credit Control Supervisor, Μεϊδάνης

«Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και χαρά που εκπροσώπησα την εταιρεία μου στον θεσμό των Finance & Accounting Awards για το 2024, αλλά και ιδιαίτερη υπερηφάνεια για την απόδοση της ομάδας του Credit που κατάφερε ένα τέτοιο αποτέλεσμα στην πρώτη κιόλας συμμετοχή του. Πολλά μπράβο στην ομάδα Credit της Μεϊδάνης, πολλά ευχαριστώ σε όλη τη #MeidanisTeam για την υποστήριξη και πολλά συγχαρητήρια στους διοργανωτές.»

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Κ. ΣΠΑΤΙΩΤΗΣ Οικονομολόγος MSc / CEO, Spatiotis Accounting Tax & Consulting Services

«Η βράβευση της εταιρείας μας στα Finance & Accounting Awards 2024

ήταν μια ιδιαίτερα τιμητική και ξεχωριστή στιγμή για την ομάδα μας. Αυτή η διάκριση αποτελεί επιβεβαίωση για την αφοσίωσή μας στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε. Ο θεσμός των βραβείων συνεισφέρει σημαντικά στην προώθηση της διαρκούς βελτίωσης και της καινοτομίας στον χώρο των οικονομικών και λογιστικών υπηρεσιών.»

ΜΑΡΙΕΤΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΕΛΛΗ Economist & Member of Board, AFS#mazimegalonoume

«Ευχαριστούμε πολύ την εταιρεία Boussias για την οργάνωση των φετινών βραβείων. Οι διακρίσεις είναι για εμάς η ηθική επιβράβευση των προσπαθειών που καθημερινά καταβάλλει η ομάδα μας. Η AFS#mazimegalonoume έχει ξεχωρίσει για τις αξίες της, την πρωτοπορία της, την άμεση ανταπόκριση και τον επαγγελματισμό της. Η AFS#mazimegalonoume είναι ο σταθερός σύμβουλος για την ανάπτυξη της κάθε επιχείρησης.»

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΟΝΤΟΥΛΗΣ Λογιστικό γραφείο Ισολογισμός - Οντούλης Αριστείδης

ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΠΑΛΑΙΟΚΩΣΤΑΣ Νόμιμος Εκπρόσωπος, Accountwave Consulting

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Διαχειριστής, Papadimitriou & Associates

ΘΑΝΟΣ ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ

Διευθύνων Σύμβουλος, Αναβάθμιση

ΑΝΝΑ ΣΠΑΘΗ

Διευθύνουσα Σύμβουλος, Acis Consulting

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

ΤΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΣ CEO, MPDO Συμβουλευτική

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΛΩΚΟΣ Οικονομικός Διευθυντής, Εταιρεία Εμφιάλωσης Νερού Δίρφυς

ΠΙΝΑΚΑΣ ΝΙΚΗΤΩΝ

Περιφερειακό Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στην Αττική KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε.

Λογιστικό Γραφείο της Χρονιάς στη Θεσσαλονίκη Β. Κ. ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΑΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Α.Ε.

Συµβουλευτική Εταιρεία της Χρονιάς ATLAS Consulting

Σύμβουλος Πληροφορικής & Νέας Τεχνολογίας της Χρονιάς Epsilon Net

Πυλώνας 1: Υπηρεσίες

PLATINUM Β. Κ. ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΑΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Α.Ε. | Λογιστικό Γραφείο Θεσσαλονίκης Ενότητα 1.1: Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Στρατηγικής & Οργάνωσης

GOLD ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε. | Πρωτοπόρα δραστηριότητα για την εφαρμογή του Νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (Π.Δ.54/2018)

SILVER ACIS COUNSULTING SA - SPECISOFT SA | Application For Administration And Costing Accounting Offices

BRONZE ATLAS CONSULTING

Λογιστικές Υπηρεσίες

GOLD ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε. | Πρωτοπόρα δραστηριότητα για την εφαρμογή του Νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (Π.Δ.54/2018)

SILVER ATLAS CONSULTING

BRONZE Vatistas & Associates SA | Υπηρεσίες λογιστικής, διαχειριστικού ελέγχου και φορολογικές υπηρεσίες Φοροτεχνικές Υπηρεσίες

GOLD ATLAS CONSULTING

SILVER ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ

BRONZE ACCOUNTWAVE CONSULTING | Φοροτεχνικές υπηρεσίες που υποστηρίζουν τη σταθερότητα και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων Οικονομικές Υπηρεσίες

GOLD ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε. | Πρωτοπόρα δραστηριότητα για την εφαρμογή του Νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (Π.Δ.54/2018)

SILVER AFS#mazimegalonoume | Οικονομικές Υπηρεσίες σε Ομίλους Επιχειρήσεων

BRONZE ACCOUNTWAVE CONSULTING | Στο προσκήνιο των καινοτόμων οικονομικών υπηρεσιών Υπηρεσίες Χρηματοδότησης Επιχειρήσεων

GOLD ΜΑΡΙΑ ΛΙΑΡΑΚΟΥ - MORE THAN TAX | Know Our Customer / Υπηρεσίες Εύρεσης Χρηματοδότησης

SILVER Οντούλης Αριστείδης - Γραφείο Ισολογισμός / Υπηρεσίες Ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο & στο ΕΣΠΑ

BRONZE Οντούλης Αριστείδης - Γραφείο Ισολογισμός / Υπηρεσίες Εύρεσης Χρηματοδότησης Υπηρεσίες Συγχωνεύσεων & Εξαγορών

GOLD CPA Auditors & Consultants - Quinaryo | Quin-X: The platform open to everyone for the sustainable development of companies Υπηρεσίες ESG & Sustainable Finance

GOLD CPA Auditors & Consultants - Quinaryo | Quin-X: The platform open to everyone for the sustainable development of companies Εργατικές & Μισθοδοτικές Υπηρεσίες

GOLD ATLAS CONSULTING

SILVER ACCOUNTWAVE CONSULTING | Υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαχείρισης μισθοδοσίας ως πυλώνας ασφαλούς και αποτελεσματικής λειτουργίας μιας επιχείρησης

BRONZE Vatistas & Associates SA | 360° Υπηρεσίες στα χέρια των επιχειρήσεων Διεθνείς Υπηρεσίες

GOLD KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε.

SILVER ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ | Υπηρεσίες διεθνούς νοοτροπίας για ένα γενναίο άλμα εκτός των εθνικών συνόρων

BRONZE CPA Auditors & Consultants - Quinaryo | ESG υπηρεσίες σε Διεθνές επίπεδο Ανθρώπινο Δυναμικό

GOLD APIVITA SA | Finance by Leon - Κοινότητα Διαμοιρασμού Γνώσης / Εκπαίδευση & Ανάπτυξη Στελεχών

SILVER ΜΑΡΙΑ ΛΙΑΡΑΚΟΥ - MORE THAN TAX | Anti Bullying Practices / HR Υπηρεσίες Εκπαίδευσης Ανθρώπινου Δυναμικού

BRONZE ATLAS CONSULTING / Εκπαίδευση & Ανάπτυξη Στελεχών Ενότητα 1.2: Υπηρεσίες Πληροφορικής Ψηφιακός Μετασχηματισμός

GOLD KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε.

SILVER Epsilon Net Group of Companies | Online Accounting: Μια πρωτοποριακή λύση για την αυτοματοποίηση της επικοινωνίας μεταξύ επιχειρήσεων και λογιστικών γραφείων

BRONZE ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ | ObliMate: Η λύση στον τρόμο των οφειλών μιας επιχείρησης Reporting & Data Analytics

GOLD Epsilon Net Group of Companies | Epsilon SingularLogic | PYLON Hybrid & Galaxy: Αξιόπιστη και έγκαιρη πληροφόρηση μέσα από το ERP σου! SILVER ATLAS CONSULTING

BRONZE ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ | PowerMate: Enabling business growth through economic insights Invoicing Software

GOLD Epsilon Net Group of Companies | Epsilon Smart & Epsilon Digital: Ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων

Ενότητα 1.3: Λογιστικές Υπηρεσίες Αττική

GOLD ΜΑΡΙΑ ΛΙΑΡΑΚΟΥ - MORE THAN TAX | Ολοκληρωμένη λογιστική και φοροτεχνική υποστήριξη επιχειρήσεων και ιδιωτών

SILVER ACCOUNTWAVE CONSULTING | Πρωτοπορώντας στις λογιστικές υπηρεσίες

BRONZE AFS#mazimegalonoume Θεσσαλονίκη

GOLD Β. Κ. ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΑΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Α.Ε. | Λογιστικό Γραφείο Θεσσαλονίκης

SILVER ATLAS CONSULTING

Δυτική Ελλάδα

GOLD ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ε. ΦΩΤΕΙΝΑΤΟΣ | Καινοτομία και Ανάπτυξη στον χώρο του Επιχειρηματικού Κλάδου

SILVER Μπέκας Σπυρίδων - Λογιστικό Φοροτεχνικό γραφείο taxabout Κεντρική Ελλάδα

GOLD BRAIN ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΕ

SILVER Βράκας & Συνεργάτες | Οικονομολόγοι - Λογιστές

BRONZE Οντούλης Αριστείδης - Γραφείο Ισολογισμός Νότια Ελλάδα

GOLD Φοροεπίλυσις Α.Ε. | Λογιστικές Υπηρεσίες Νότια Ελλάδα (Πελοπόννησος & Κρήτη)

Νήσοι Αιγαίου

GOLD ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Π. ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ Α. Ο.Ε. - Epsilon Net | Λογιστικές Υπηρεσίες

SILVER Λογιστικό - Φοροτεχνικό γραφείο Κολυδάς Γεώργιος

BRONZE TAXPROTECTION | Λογιστικό Γραφείο Νότιο Αιγαίο - Φορολογικές Προβλέψεις Λογιστικό Γραφείο με εξειδίκευση σε Κάθετες Αγορές

GOLD ΜΑΡΙΑ ΛΙΑΡΑΚΟΥ - MORE THAN TAX | Φάκελος Υγείας / Προωθημένες διαδικασίες ελέγχου κι ενημέρωσης

SILVER ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε. | Πρωτοπόρα δραστηριότητα για την εφαρμογή του Νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (Π.Δ.54/2018)

BRONZE TAX ADVISORS VIP VELENTZA | Ξενοδοχειακές Μονάδες από την Ιδέα έως τη Δημιουργία Και τη Λειτουργία τους Πυλώνας 2: Έργα & Εταιρικές Πρακτικές PLATINUM ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. - Τομέας Διέλασης Χαλκού και Κραμάτων | Διαχείριση Κεφαλαίου Κίνησης / Strategic Financial Management

Ενότητα 2.1: Έργα Οικονομικής Διοίκησης Strategic Financial Management

GOLD

ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. - Τομέας Διέλασης Χαλκού και Κραμάτων | Διαχείριση Κεφαλαίου Κίνησης

SILVER KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε.

BRONZE ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε. | Πρωτοπόρα δραστηριότητα για την εφαρμογή του Νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (Π.Δ.54/2018)

BRONZE Εταιρεία Εμφιάλωσης Νερού Δίρφυς ΑΕ Business & Finance Transformation

GOLD Konica Minolta Επιχειρηματικές Λύσεις Ελλάς Μονοπρόσωπη Α.Ε. | Αυτοματοποίηση με σκοπό τη μείωση κόστους και χρόνου για τα οικονομικά τμήματα / Ψηφιακός Μετασχηματισμός

SILVER MPDO | Best Regional Restructuring Consulting Firm / Αναδιοργάνωση & Εξυγίανση Επιχείρησης

BRONZE CPA Auditors & Consultants | Μελέτη Βιωσιμότητας & Επιχειρησιακό Σχέδιο Αναδιάρθρωσης Οφειλών της Εταιρείας / Αναδιοργάνωση & Εξυγίανση Επιχείρησης Χρηματοδότηση Επιχειρήσεων

GOLD CPA Auditors & Consultants | Εύρεση Χρηματοδότησης Επιχειρηματικού Σχεδίου Κατασκευής Κτιρίων Κατοικίων & Επαγγελματικών Χώρων Στο Μαρούσι / Εύρεση Χρηματοδότησης

SILVER KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε. / Ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο & στο ΕΣΠΑ

BRONZE

CPA Auditors & Consultants | Υποστήριξη ΜΜΕ ένταξης στο “Κέντρο Στήριξης Επιχειρηματικότητας” παρέχοντας δωρεάν εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες για την ενίσχυση της τοπικής αγοράς των δήμων Πειραιά, Καλλιθέας, Αλίμου και Παλαιού Φαλήρου. / Ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο & στο ΕΣΠΑ Επιχειρηματική Αξία & Καινοτομία

GOLD MPDO | Best Practice in Management & CSR Innovation

SILVER KRS FINANCIAL CONTROL Α.Ε.

BRONZE ATLAS CONSULTING

Υπηρεσίες Πιστοποίησης Επενδύσεων Αναπτυξιακών Νόμων

GOLD CPA Auditors & Consultants | Διενέργεια Ελέγχων Υλοποίησης των Επενδύσεων των Αναπτυξιακών Νόμων σε Ποσοστό 50% & 100% Ενότητα 2.2: Έργα Οικονομικής Λειτουργίας BI & Financial Reporting

GOLD Brink’s Hellas | Adoption of Advanced Technologies and Statistical Techniques on Budgeting and Forecasting Processes. / Financial Reporting, Planning and Analysis (FP&A)

SILVER ATLAS CONSULTING / Business Intelligence & Data Analysis

BRONZE Spatiotis Accounting, Tax & Consulting Services | Reporting - Budgeting / Financial Reporting, Planning and Analysis (FP&A) Financial Management

GOLD Spatiotis Accounting, Tax & Consulting Services | Operational Workflow on Tax Management / Tax Management

GOLD Vatistas & Associates SA | Με συνέπεια και ευθύνη η VA εξυπηρετεί και την πιο περίπλοκη υπόθεση / Cash Management

BRONZE ΜΕΪΔΑΝΗΣ ELECTROINVEST ΑΕ | Νέο Κύκλωμα Πιστωτικού ελέγχου: σχεδιασμός και εφαρμογή του ως εργαλείο ανάπτυξης με σκοπό τη βελτιστοποίηση του κεφαλαίου κίνησης και των ταμειακών ροών καθώς και την μείωση

Μαίρη Ψύλλα

ΓΕΝΙΚΉ ΓΡΑΜΜΑΤΕ ΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Η φοροδιαφυγή αποτελεί μόνιμο αγκάθι της ελληνικής

οικονομίας

Ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα αποτελεί τον πυρήνα της επιτυχίας μιας φορολογικής πολιτικής, το οποίο επικεντρώνεται σε δυο πυλώνες: στην κοινωνική δικαιοσύνη και στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, τονίζει στο FinancePro η Μαίρη Ψύλλα.

τον τομέα της φορολογικής πολιτικής έχουν γίνει, όπως μας λέει, σοβαρά μεταρρυθμιστικά βήματα, ενώ η ψήφιση στις 31 Μαρτίου των δυο κωδίκων φορολογικής νομοθεσίας θα συμβάλει στην απλοποίησή της.

Πόσο πιθανό είναι να αποκτήσει

η χώρα ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα;

Η δημιουργία ενός απλού, σταθερού, αλλά και, ταυτόχρονα, δίκαιου φορολογικού συστήματος αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της κυβέρνησης. Τελεί, ωστόσο, πάντα σε συνάρτηση με πολλούς ακόμη παράγοντες, ιδίως με την οικονομική σταθερότητα, την κοινωνική συναίνεση, τις διεθνείς εξελίξεις, καθώς και την αποτελεσματική και αξιόπιστη φορολογική διοίκηση. Στόχος μας είναι ένα κοινωνικά δίκαιο, σταθερό φορολογικό περιβάλλον για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εν γένει ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Με βασικά όπλα τις νέες τεχνολογίες, την τεχνητή νοημοσύνη και τον περιορισμό της χρήσης μετρητών, εφαρμόζοντας ένα επικαιροποιημένο, σταθερό, λειτουργικό και πραγματικά δίκαιο θεσμικό πλαίσιο μπορούμε να αυξήσουμε την αποδοτικότητα του ελληνικού φορολογικού συστήματος.

Κατά τη γνώμη μου, ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα αποτελεί τον πυρήνα της επιτυχίας μιας φορολογικής πολιτικής. Επικεντρώνεται σε δύο πυλώνες στην κοινωνική δικαιοσύνη και στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.

Αυτοί είναι οι πυλώνες γύρω από τους οποίους το πρόγραμμα της Κυβέρνησης αναπτύσσεται με διαθρωτικές αλλαγές και με συνέπεια στις βασικές αρχές της προόδου και της κοινωνικής συνοχής.

Ήδη στον τομέα της φορολογικής πολιτικής έχουν γίνει σοβαρά μεταρρυθμιστικά βήματα. Ο Νόμος 5073/2023 αποτελεί μια ολιστική προσπάθεια για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Μελετάμε ν/σ με σοβαρά κίνητρα σε μικρές και μικρομεσαίες, αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις, που ευελπιστούμε ότι θα οδηγήσει τη χώρα σε διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο και θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και

τις επενδύσεις. Επίσης, εξελίσσεται και θα ολοκληρωθεί πολύ σύντομα μια διαδικασία κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας που θα συμβάλλει στην απλότητα και στη δυνατότητα άμεσης εφαρμογής των διατάξεων. Σημειώνω ότι οι δύο πρώτοι κώδικες ολοκληρώνονται και ψηφίζονται από τη Βουλή στις 31 Μαρτίου. Η πρωτοβουλία αυτή ικανοποιεί τους στόχους της απλότητας και σταθερότητας του φορολογικού μας συστήματος που με τη σειρά του συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη της χώρας.

Ο νέος φορολογικός νόμος έχει στόχο να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, κάτι που διαχρονικά επιδιώκει το κράτος. Τι σας κάνει να αισιοδοξείτε πως θα το πετύχετε αυτή τη φορά;

Η φοροδιαφυγή αποτελεί μόνιμο αγκάθι της ελληνικής οικονομίας. Διαχρονικά, κάθε κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για τον περιορισμό της, τα οποία στην πράξη αποδεικνύονται λιγότερο ή περισσότερο επιτυχημένα. Κατά την πρώτη τετραετία της Κυβέρνησης έγιναν σημαντικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα έσοδα του Δημοσίου αυξήθηκαν κατά 9,2% το 2023 χωρίς αύξηση των φορολογικών συντελεστών, λόγω της ανάπτυξης και του περιορισμού της φοροδιαφυγής. Το κενό ΦΠΑ μειώθηκε από 23% το 2018 στο 15% το 2023 και προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 9% το 2026.

Ωστόσο, παρά τα θετικά βήματα, κοινή διαπίστωση είναι ότι το πρόβλημα παραμένει και, όπως λέει και ο Υπουργός μας, για εμάς η μάχη κατά της φοροδιαφυγής είναι μαραθώνιος και όχι σπριντ, και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε δυναμικά μέ -

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

χρι τέλους. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσφατα νομοθετήσαμε διατάξεις που αναμένουμε να συμβάλλουν σημαντικά προς την κατεύθυνση αυτή. Για εμάς η φοροδιαφυγή είναι ακραίως αντικοινωνική συμπεριφορά, καθώς αποτελεί έγκλημα σε βάρος της κοινωνίας συνολικά. Των λίγων έναντι των πολλών. Η κοινωνία αντιλαμβάνεται ότι είναι προς όφελος του συνόλου ο περιορισμός της φοροδιαφυγής. Για εμάς, η φορολογική δικαιοσύνη είναι ύψιστη και αδιαπραγμάτευτη αξία και θα συνεχίσουμε να την υπηρετούμε στην πράξη με κάθε μέσο.

Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής πρέπει να είναι στάση ζωής για το κράτος και τους πολίτες, ενώ πιστεύουμε και επενδύουμε στην εκπαίδευση της επόμενης γενιάς στη φορολογική συμμόρφωση. Η εκπαίδευση προς την ορθή κοινωνικά συμπεριφορά πρέπει να ξεκινά από το σχολείο και την οικογένεια. Αλλά και το κράτος πρέπει να δίνει το σωστό παράδειγμα αφενός με την ορθή και κοινωνικά δίκαιη διαχείριση των εσόδων και των ορθολογισμό των δαπανών και αφετέρου με την πάταξη των εστιών φοροδιαφυγής και τον δίκαιο αλλά αυστηρό κολασμό όσων φοροδιαφεύγουν. Θα το επαναλάβω: η φοροδιαφυγή στρέφεται εναντίον του κοινωνικού συνόλου και αυτό την καθιστά ιδιαιτέρως απεχθή και συνεπώς αυστηρώς κολάσιμη πράξη.

Περαιτέρω, ιδιαίτερα σημαντικό όπλο σε αυτή την προσπάθειά μας αποτελούν οι νέες τεχνολογίες. Ενδεικτικά, η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με την απλοποίηση των διαδικασιών επικοινωνίας μεταξύ επιχειρήσεων και ΑΑΔΕ, η καθιέρωση των ηλεκτρονικών λογιστικών βιβλίων (myDATA), των ηλεκτρονικών παραστατικών για τις συναλλαγές, αλλά και η διασύνδεση των ταμειακών μηχα -

Ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα αποτελεί τον πυρήνα της

νών με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ αποτελούν βασικά βήματα για τον περιορισμό του φαινομένου. Από την άλλη μεριά, πάνω από 250.000 φορολογούμενοι έχουν εγκαταστήσει στα κινητά τους τηλέφωνα την εφαρμογή «appodixi», που αφορά στη νόθευση του στοιχείου που έχει εκδοθεί. Από την έναρξη της εφαρμογής έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες

από 153.380 καταγγελίες. Περισσότερες

από 5.550 καταγγελίες, οι οποίες αφορούν ενδείξεις φοροδιαφυγής, έχουν γίνει μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας «Καταγγελίες Πολιτών». Σημαντικό δε εργαλείο αναμένεται να αποτελέσει η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης από την ΑΑΔΕ, που θα παρέχει τη δυνατότητα στοχευμένων ελέγχων, καθώς και συντονισμού και παρακολούθησης των ελέγχων που διενεργούνται από υπαλλήλους της υπηρεσίας.

Η θέσπιση του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή 15% σε μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις

καθώς και σε μεγάλους ελληνικούς ομίλους τι θα αποφέρει στα δημοσιονομικά έσοδα; Θα προχωρήσουμε άμεσα στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2523/2022 που αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων του Pillar II σχετικά με την εφαρμογή του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή φόρου εισοδήματος σε ελληνικούς πολυεθνικούς ομίλους με έσοδα €750 εκατ. και πάνω, αλλά και σε αλλοδαπούς πολυεθνικούς ομίλους με θυγατρικές στην Ελλάδα με έσοδα σε επίπεδο ομίλου €750 εκατ. και πάνω. Οι διατάξεις αυτές αποσκοπούν στη μείωση της φοροαποφυγής που προκύπτει από τον πιθανό επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό των ομίλων και την απόδοση στην κάθε δικαιοδοσία του φόρου που αναλογεί στη σχετική δραστηριότητα.

Στην Ελλάδα λειτουργούν 19 όμιλοι οι οποίοι ξεπερνούν το όριο των €750 εκατ. ακαθάριστων εσόδων και 900-950 θυγατρικές αλλοδαπών ομίλων. Τονίζουμε ότι πρόσθετος φόρος εισπράττεται εάν οι πιο πάνω οντότητες φορολογούν τα

κέρδη τους με πραγματικό συντελεστή χαμηλότερο του 15%. Πιστεύουμε, όπως δείχνουν άλλωστε και τα στοιχεία μας, ότι οι οντότητες αυτές θα φορολογηθούν με υψηλότερο του 15% πραγματικό φορολογικό συντελεστή, συμμορφούμενες στη συνταγματική αρχή της ίσης φορολόγησης που στοχεύει στην εδραίωση της φορολογικής δικαιοσύνης.

Σε ό,τι αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων βρισκόμαστε στον μέσο όρο της Ευρώπης. Υπάρχει βούληση για περαιτέρω μείωση; Βασική πολιτική μας επιδίωξη και δέσμευση αποτελεί η μείωση των φορολογικών βαρών. Η κυβέρνηση της Ν.Δ., ήδη από την πρώτη τετραετία, μείωσε πλήθος φορολογιών για το σύνολο των φορολογούμενων μια μείωση που αφορά σε περίπου 70 φόρους και αποτιμάται σε περίπου 7 δισ. ευρώ. Βασική μας επιλογή αποτέλεσε η στήριξη της κοινωνίας και των δημόσιων εσόδων μέσω της πάταξης

της φοροδιαφυγής, της ανάπτυξης και της μεγέθυνσης της οικονομίας και όχι η διαιώνιση της υπερφορολόγησης και της συρρίκνωσης.

Χάρη σε αυτήν την πολιτική επιλογή σημειώσαμε διπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης από τον μέσο όρο της ΕΕ. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» για το 2023, από το 2019 δημιουργήθηκαν πάνω από 320.000 νέες θέσεις εργασίας, που σημαίνει μείωση της ανεργίας από 17,5% το 2019 σε 9,2%. Παράλληλα, o κατώτατος μισθός και ο μέσος μισθός αυξήθηκαν

κατά 20%, με στόχο τα 1500€, μέσο μισθό, στο τέλος της τετραετίας. Τέλος, και ίσως κυριότερα, σταθήκαμε δίπλα στην κοινωνία, ώστε να αμυνθεί στις αλλεπάλληλες εξωγενείς κρίσεις (κρίση πανδημίας, πόλεμος στην Ουκρανία, άνοδος επιτοκίων κ.λπ.).

Στο πρόγραμμά μας για τη νέα τετραετία προβλέπονταν περαιτέρω μειώσεις φόρων. Κάποιες από αυτές, όπως η αύξηση αφορολόγητου στις οικογένειες με παιδιά και η νέα μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές έχουν ήδη νομοθετηθεί

και αρχίζουν να εφαρμόζονται. Ενώ, σταδιακά, αναμένεται να προχωρήσουμε και στην οριστική κατάργηση και του τέλους επιτηδεύματος.

Ένα εμπόδιο ως προς την προσέλευση των επενδύσεων είναι η αργή προσαρμογή του ελληνικού Δημοσίου στις εξελίξεις.

Τα διαδικαστικά και διαχειριστικά θέματα αποθαρρύνουν πολλές φορές τους επενδυτές. Τι σχέδιο υπάρχει για τη λύση αυτών των θεμάτων;

Η αργή προσαρμογή του ελληνικού Δημοσίου στις εξελίξεις και τα διαδικαστικά και διαχειριστικά θέματα αποτελούν, πράγματι, εμπόδια για την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς δρουν αποτρεπτικά στην αποτελεσματική λειτουργία των επιχειρήσεων. Απαιτούνται δε ολοκληρωμένη προσέγγιση και συντονισμένες προσπάθειες από τους εμπλεκόμενους φορείς. Στον σχεδιασμό μας εντάσσονται η ψηφιοποίηση και αυτοματοποίηση των

διαδικασιών. Επενδύουμε σε ψηφιακές λύσεις που θα επιταχύνουν τις διαδικασίες και θα μειώσουν τη γραφειοκρατία. Η ψηφιοποίηση της Φορολογικής Διοίκησης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας, γενικότερα, συγκαταλέγονται μεταξύ των κεντρικών προτεραιοτήτων που έθεσε και προωθεί η Κυβέρνηση, ήδη από την αρχή της θητείας της.

Μάλιστα, η πρόσφατη υγειονομική κρίση, χάρη στον σωστό σχεδιασμό της Κυβέρνησης, μετατράπηκε τελικά σε ευκαιρία για τη χώρα μας, καθώς αποτέλεσε το εφαλτήριο για την εφαρμογή ενός συνεκτικού και αποτελεσματικού σχεδίου ψηφιακής μετάβασης, με την υλοποίηση εντυπωσιακών αλμάτων προόδου. Ενδεικτικώς, σημαντικά έργα στον τομέα της φορολογίας αποτελούν η διασύνδεση των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών με το e-send, η ηλεκτρονική τιμολόγηση (e-invoicing), καθώς και η διαδικασία ηλεκτρονικής διαβίβασης δεδομένων στην πλατφόρμα myDATA. Επίσης, εισήχθησαν η αυτοματοποίηση των διαδικασιών επιστροφής ΦΠΑ, καθώς και φορολογικά κίνητρα για την επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες μέχρι τη συνολική εφαρμογή των μέτρων αυτών. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα εκπληρωθεί ο στόχος μας που είναι η διευκόλυνση των επιχειρήσεων στην εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων. Παράλληλα,

θεσπίστηκαν σημαντικά φορολογικά κίνητρα για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων με τις δαπάνες που αφορούν σε επενδύσεις ψηφιοποίησης να εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως 100%. Ταυτόχρονα, εμπλουτίζονται οι υφιστάμενες λειτουργίες των πληροφοριακών συστημάτων ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες και ενισχύεται η διαλειτουργικότητα και με συστήματα τρίτων φορέων, όπως το Κτηματολόγιο και το ΓΕΜΗ. Αναμένεται να δημιουργηθεί στην ΑΑΔΕ ένα νέο σύγχρονο τηλεφωνικό κέντρο που θα δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα των φορολογουμένων, στα πρότυπα του «1555» του Υπουργείου Εργασίας και του ΕΦΚΑ, ενώ σχεδιάζεται να αξιοποιηθεί τεχνολογία τύπου «Chatbot» που, με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορεί να δίνει απαντήσεις σε μια σειρά από ζητήματα πολιτών.

Αυτά σε συνδυασμό με τη σταθερή μας δέσμευση και την αποφασιστικότητά μας για την ενίσχυση των επενδύσεων και σε αγαστή συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς θα αναλάβουμε, ως κυβέρνηση, περαιτέρω πρωτοβουλίες που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην Ελλάδα. Έχουμε δείξει πως όχι μόνο πετυχαίνουμε τους στόχους μας, αλλά και ότι καταφέρνουμε να τους ξεπερνάμε.

Η ψηφιοποίηση της Φορολογικής Διοίκησης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας

συγκαταλέγονται μεταξύ των κεντρικών προτεραιοτήτων που έθεσε και προωθεί η Κυβέρνηση, ήδη από την αρχή της θητείας της

TAXATION

Διαχρονικό ζητούμενο

ένα σταθερό και δίκαιο

φορολογικό σύστημα

Η τεχνολογία συμβάλλει στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής Η

Αποτελεί διαχρονικό αίτημα επιχειρήσεων, φοροτεχνικών, αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας, η δημιουργία ενός απλού και σταθερού φορολογικού συστήματος που θα διασφαλίζει τα απαιτούμενα έσοδα στο κράτος κι ένα στέρεο έδαφος για την επιχειρηματικότητα. Θα πρέπει ταυτόχρονα να διασφαλίζει την κοινωνική δικαιοσύνη, να ενισχύει το επιχειρείν και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

πολιτεία, στην προσπάθειά της να περιορίσει το μείζον θέμα της φοροδιαφυγής, αξιοποιεί τα τελευταία χρόνια τις μεγάλες δυνατότητες της τεχνολογίας, γεγονός που έχει συντελέσει στην αύξηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, απέχουμε ωστόσο αρκετά από την ουσιαστική μείωση της φοροαποφυγής.

Ενδεικτικά αναφέρουμε πως το 73% των συνολικών εσόδων της χώρας από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, δηλαδή τα 10 από τα 13,5 δισ. ευρώ, προέρχεται από 718.000 νοικοκυριά και 17.100 επιχειρήσεις. Επίσης, μόλις 269.357 άτομα πληρώνουν το 46,8% των φόρων, συνολικά πάνω από 4 δισ. ευρώ. Τα παραπάνω στοιχεία της Καθημερινής για το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα αποκαλύπτουν πόσο σημαντικό είναι το πρόβλημα της κατανομής των φορολογικών βαρών.

Η πολιτεία ψήφισε πρόσφατα τον νέο φορολογικό νόμο, ο οποίος, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην ολιστική και πολυεπίπεδη αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής, τη φορολογική δικαιοσύνη και την εξασφάλιση των απαιτούμενων πόρων για την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής.

Οι παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν με τον νέο νόμο: Υποχρεωτική ανάρτηση εσόδων και δαπανών στο MyData εντός του 2024.

Απαγόρευση της χρήσης μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων.

Το νέο σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών.

Αύξηση του προστίμου που επιβάλλεται σε επιτηδευματίες και επιχειρήσεις για χρήση μετρητών σε συναλλαγές άνω των 500

ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής.

Ρύθμιση της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Διακοπή συνεργασίας των εταιρειών εμπορίας καυσίμων με παραβάτες λαθρεμπορίας.

Σε ό,τι αφορά τον Δείκτη Διεθνούς Φορολογικής Ανταγωνιστικότητας (ΔΔΦΑ) που μετρά τον βαθμό στον οποίο το φορολογικό σύστημα μιας χώρας συμφωνεί με δύο σημαντικές αρχές της φορολογικής πολιτικής, την ανταγωνιστικότητα και την ουδετερότητα, παραμένει χαμηλά.

Το 2023 η χώρα μας παρέμεινε στις τελευταίες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ, κάτι που αναδεικνύει τις αδυναμίες του φορολογικού μας συστήματος, αλλά και μερικούς υψηλούς συντελεστές φορολόγησης.

Ειδικότερα, στον Δείκτη Διεθνούς Φορολογικής Ανταγωνιστικότητας που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦίΜ) σε συνεργασία με το Tax Foundation, η Ελλάδα βρέθηκε στην 25η θέση ανάμεσα στις 38 χώρες του ΟΟΣΑ, με την κατάταξη να μένει αμετάβλητη, σε σχέση με το 2022.

Το FinancePro μίλησε με ανθρώπους της αγοράς για το θέμα της φορολογίας και το τι μπορούμε να περιμένουμε από τον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών των φορολογικών αρχών.

Επιτάχυνση της ψηφιοποίησης της οικονομίας Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στις διαδικασίες φορολογίας επιταχύνει την ψηφιοποίηση του συνόλου της οικονομίας, καθώς δίνει στις φορολογικές αρχές τη δυνατότητα επεξεργασίας μεγάλου όγκου ψηφιακών δεδομένων online, μας λέει ο Αλέξανδρος Κατσαρός, Group Finance Director της National Energy. «Μπορεί κανείς

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

εύκολα να αντιληφθεί τα μεγάλα άλματα που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια με τη σταδιακή εισαγωγή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης (e-invoicing), αλλά κυρίως με την ηλεκτρονική διαδικασία διαβίβασης δεδομένων μέσω της πλατφόρμας myDATA. Πρέπει να αντιλαμβανόμαστε ότι οποιαδήποτε μετάβαση προς ψηφιακές διαδικασίες φορολογίας μόνο οφέλη μπορεί να έχει για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις, αλλά και τους φορολογουμένους» αναφέρει. «Αρκεί κανείς να σταθεί στο γεγονός ότι οποιαδήποτε ψηφιακή βελτίωση θα μπορούσε να παρέχει τη δυνατότητα απευθείας αναφορών προς τις Φορολογικές Αρχές, συμφωνίες λογιστικών βιβλίων, φορολογικών δηλώσεων και να μειώνει αισθητά τον χρόνο α. επεξεργασίας δεδομένων αλλά και

β. ανταπόκρισης των επιχειρήσεων προς τις Φορολογικές Αρχές» σημειώνει.

Οι φορολογικές διοικήσεις προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς στον ψηφιακό μετασχηματισμό Για τις κυβερνήσεις, η ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και η είσπραξη επαρκών εσόδων αποτελεί ζήτημα αναγκαιότητας για την τροφοδότηση του κρατικού προϋπολογισμού και κατ’ επέκταση τη χρηματοδότηση δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών, αναφέρει ο Λάσκαρης Κονδύλης, Finance Director - Business Services στην AB Βασιλόπουλος. «Για τον λόγο αυτό, οι φορολογικές διοικήσεις

FINANCIAL FILES

TAXATION

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Group Finance Director, National Energy «Οποιαδήποτε μετάβαση προς ψηφιακές διαδικασίες φορολογίας μόνο οφέλη μπορεί να έχει για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις, αλλά και τους φορολογουμένους»

ΛΑΣΚΑΡΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ

Finance Director - Business Services, AB Βασιλόπουλος «Στο άμεσο μέλλον είναι σίγουρο ότι οι φορολογικές διοικήσεις θα στηριχθούν ακόμη περισσότερο σε προχωρημένες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, blockchain και bots για την επίτευξη του σκοπού τους»

προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αυτοματοποίηση των συστημάτων τους. Η υιοθέτηση τεχνολογιών διασύνδεσης, ανταλλαγής, επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων μεταξύ Δημοσίου, Τραπεζών και Επιχειρήσεων μπορεί να επιτρέψει την εύκολη και άμεση διασταύρωση των πληροφοριών, να απλοποιήσει και επιταχύνει φορολογικούς ελέγχους, να εξασφαλίσει τη σωστή φορολόγηση της ψηφιακής οικονομίας και να μειώσει τα εμπόδια των φορολογουμένων στη συμμόρφωση. Στο άμεσο μέλλον είναι σίγουρο ότι οι φορολογικές διοικήσεις θα στηριχθούν ακόμη περισσότερο σε προχωρημένες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, blockchain και bots για την επίτευξη του σκοπού τους» προσθέτει.

Να πάψει η πολυνομία και η πολυπλοκότητα Το φορολογικό σύστημα θα πρέπει να πάψει να το χαρακτηρίζει η πολυνομία και η πολυπλοκότητα, που δημιουργούν ανασφάλεια στους επιχειρηματίες που επιχειρούν ή θέλουν να επενδύσουν στη χώρα μας, τονίζει ο Λάμπρος Μπέλεσης, Πρόεδρος της ΠΑΕΛΟ. «Προτείνουμε τα εξής:

Πρέπει να επικαιροποιηθεί και να κωδικοποιηθεί η φορολογική νομοθεσία.

Πρέπει να λυθεί το πρόβλημα της γραφειοκρατίας στη φορολογική διοίκηση και να εξαλειφθεί άμεσα η νέα ηλεκτρονική γραφειοκρατία που έχει αρχίσει να δημιουργείται.

Το φορολογικό σύστημα πρέπει να πείθει τον επιχειρηματία ότι είναι δίκαιο, σωστό και σταθερό.

Το φορολογικό πλαίσιο πρέπει να δεσμεύεται με δεκαετή ρήτρα μη αλλαγών, ώστε να μην δημιουργεί ανασφάλεια στους επενδυτές και στους επιχειρηματίες όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα και οι επενδύσεις να συνδέονται με μεγάλες φοροαπαλλαγές. Να διαφοροποιηθεί και να εξορθολογισθεί ο τρόπος επιβολής προστίμων και να γίνει προσαρμογή τους στα Ευρωπαϊκά Πρότυπα με προειδοποιητικό τρόπο συμμόρφωσης πριν την επιβολή τους.

Σταδιακά πρέπει να μειωθεί και να καταργηθεί η προκαταβολή φόρου εισοδήματος σε νομικά και φυσικά πρόσωπα. Αύξηση του ορίου απαλλαγής από ΦΠΑ για επιχειρήσεις, τουλάχιστον στις 30.000 ευρώ.»

Οι ευρύτερες αλλαγές φέρνουν προκλήσεις και ευκαιρίες

Σήμερα οι ψηφιακές υπηρεσίες στην ευρύτερη οικονομία έχουν μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο πολίτες και επιχειρήσεις ολοκληρώνουν τις συναλλαγές ή έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες, τονίζει ο Θεόδωρος Στάθης, Chief Accountant στην Allianz Greece. «Αυτές οι ευρύτερες αλλαγές φέρνουν προκλήσεις και ευκαιρίες και πλέον φαίνεται ότι και η φορολογική διοίκηση μεταμορφώνει το μοντέλο λειτουργίας της, ώστε να μπορεί να εκμεταλλευτεί πλήρως τις ευκαιρίες που της προσφέρει η ευρέως διαδεδομένη ψηφιακή τεχνολογία» επισημαίνει. «Για τις επιχειρήσεις ο ψηφιακός αυτός μετασχηματισμός συνεισφέρει στο να προχωρήσουν σαν οργανισμοί από μια στατική φάση όπου τα φορολογικά τμήματά τους κάνουν μικρή χρήση τεχνολογίας, με λίγη ή και καθόλου αυτοματοποίηση σε μία πολύ πιο δυναμική, όπου η διευρυμένη χρήση τεχνολογιών

επιταχύνει τις διαδικασίες υπολογισμών φόρων, προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια και αξιοπιστία στους υπολογισμούς, μειώνει τη διαχείριση εγγράφων, αυτοματοποιεί μη παραγωγικές διαδικασίες, μειώνει το κόστος λειτουργίας των φορολογικών τμημάτων και βοηθά τους οργανισμούς να εστιάσουν περισσότερο στην αντιμετώπιση των φορολογικών τους ρίσκων, αλλά και να προσφέρουν από φορολογικής σκοπιάς καλύτερη εμπειρία στους stakehοlders τους. Μια νοοτροπία “tech first” σε συνδυασμό με φορολογικές δεξιότητες είναι ο καλύτερος συνδυασμός για να ξεκλειδωθούν πλήρως οι δυνατότητες των φορολογικών τμημάτων» προσθέτει.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να είναι προς όφελος των φορολογουμένων Είναι πολύ νωρίς για να μπορούμε να εξετάσουμε ολοκληρωτικά τα οφέλη από τη φορολογική μεταρρύθμιση που έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, γιατί όντως πρόκειται για μία πολύ μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση, που παρόμοιά της δεν έχει υπάρξει στα χρονικά μας, λέει ο Ηλίας Χατζηγεωργίου, Φοροτεχνικός, Αντιπρόεδρος Επιτροπής Λογιστών ΕΕΑ. «Αν παρομοιάσουμε

την εργασία με την ανέγερση μιας δεκαώροφης οικοδομής, με τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι ζήτημα να έχουμε φτάσει στον 4ο με 5ο όροφο, οπότε υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος για να αξιολογήσουμε στο τελικό στάδιο την πολυκατοικία και τον αρχιτέκτονά της, αλλά και να γνωρίζουμε αν οι κάτοικοί της θα είναι χαρούμενοι άνθρωποι. Βέβαια, θετικά στοιχεία υπάρχουν πολλά, αλλά παράλληλα υπάρχουν και πολλές ανησυχίες από όλους τους εμπλεκόμενους» επισημαίνει.

«Σε κάθε περίπτωση, το στοίχημα της φορολογικής διοίκησης πρέπει να είναι όλος αυτός ο ψηφιακός μετασχηματισμός να ωφελεί τους φορολογούμενους, άρα και το οικονομικό σύνολο γενικότερα. Τα πρώτα δείγματα μας δείχνουν ότι υπάρχουν οφέλη σε σχέση με την πληροφορία και την πιθανότητα του να ξεφύγει κάτι, όμως όλο αυτό γίνεται με βαρύ τίμημα στην πλάτη των εμπλεκόμενων, σε σχέση με την προστιμοφοβία που μεταφέρει αυτή η μετάβαση. Το έργο, για να πετύχει τον σκοπό του, δεν θα πρέπει να συνδέεται με φόβο επιβολής προστίμων τυπικής φύσεως. Πρόστιμα σαφώς πρέπει να υπάρχουν, αλλά να τιμωρούν την ουσία και όχι τον τύπο, αλλιώς, όπως φαίνεται να επιλέγεται μέχρι στιγμής, ο φόβος της έμμεσης επαναφοράς του καταργημένου Κ.Β.Σ είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός» αναφέρει.

Ρωτήσαμε επίσης τους συνομιλητές μας τι πιστεύουν πως πρέπει να αλλάξει στο φορολογικό σύστημα για να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα.

Ένα δαιδαλώδες φορολογικό σύστημα δεν βοηθά την ανάπτυξη Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης, τονίζει ο Αλέξανδρος Κατσαρός. «Για να υπάρξει όμως ανάπτυξη και να έχει τα απαραίτητα οφέλη ένας ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να αντιληφθούμε όλοι ότι δεν νοείται να απαιτείς από έναν τέτοιο μετασχηματισμό να υποστηρίξει ένα πολύπλοκο και συνεχώς μεταβαλλόμενο καθεστώς. Ψηφιακός μετασχηματισμός ίσον

ΛΑΜΠΡΟΣ ΜΠΕΛΕΣΗΣ Πρόεδρος ΠΑΕΛΟ «Το φορολογικό σύστημα θα πρέπει να πάψει να το χαρακτηρίζει η πολυνομία και η πολυπλοκότητα, που δημιουργούν ανασφάλεια στους επιχειρηματίες που επιχειρούν ή θέλουν να επενδύσουν στη χώρα μας»

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΤΑΘΗΣ

Chief Accountant, Allianz Greece

«Οι ψηφιακές υπηρεσίες στην ευρύτερη οικονομία έχουν μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο πολίτες και επιχειρήσεις ολοκληρώνουν τις συναλλαγές ή έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες»

FINANCIAL FILES

TAXATION

ΗΛΙΑΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Φοροτεχνικός, Αντιπρόεδρος Επιτροπής Λογιστών ΕΕΑ «Το φορολογικό σύστημα θα πρέπει να είναι απλό και κατανοητό σε όλους, ενώ παράλληλα θα πρέπει να είναι σταθερό με ελάχιστες βελτιωτικές αλλαγές»

απλοποίηση. Δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι ένα οποιοδήποτε δαιδαλώδες φορολογικό σύστημα με πολλές, και σε πληθώρα περιπτώσεων, «ακαταλαβίστικες» διατάξεις δεν βοηθά σε καμία περίπτωση την ανάπτυξη και την προσέλκυση επενδύσεων» σημειώνει. «Ένα ασταθές και αβέβαιο περιβάλλον μόνο ρίσκο μπορεί να θεωρηθεί από τον όποιο επενδυτή, εγχώριο ή μη. Καμία εταιρεία

δεν μπορεί (και δεν θέλει) να σχεδιάσει το μακροπρόθεσμο μέλλον της σε μια χώρα όπου δεν θα γνωρίζει τι απαιτήσεις θα έχουν οι Φορολογικές Αρχές από αυτήν σε ορίζοντα 3ετίας ή 5ετίας. Ένα απλό, σταθερό, ξεκάθαρο και απολύτως κατανοητό φορολογικό σύστημα μόνο οφέλη μπορεί να έχει και για τις 2 πλευρές – Αρχές και Επιχειρήσεις» προσθέτει.

Απαιτείται ένα μίγμα πολιτικών και μεταρρυθμίσεων

Εμπειρικές μελέτες σε πραγματικά δεδομένα δεν έχουν αποδείξει ότι η υψηλή ή αντιστρόφως η χαμηλή φορολογία επηρεάζουν ευθέως την οικονομική ανάπτυξη, μας λέει ο Λάσκαρης Κονδύλης. «Συνεπώς απαιτείται ένα μίγμα πολιτικών και μεταρρυθμίσεων που να μην ναρκοθετούν τον κρατικό προϋπολογισμό και ταυτόχρονα να ενισχύουν την επιχειρηματικότητα. Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε τις μεταρρυθμίσεις αυτές σε δύο κατηγορίες, γενικές και ειδικές. Οι γενικές αφορούν:

Την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης και εκδίκασης υποθέσεων.

Την απλοποίηση της φορολογικής συμμόρφωσης.

Την απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών.

Στις ειδικές, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ενδεικτικά:

Να αυξηθεί ο επιτρεπόμενος χρόνος μεταφοράς ζημιών τουλάχιστον στη 10ετία, ιδανικά χωρίς χρονικό περιορισμό.

Να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής επιταχυνόμενων αποσβέσεων.

Να καταργηθεί το Τέλος Χαρτοσήμου που αποτελεί αναχρονιστικό φορολογικό μέσο που δημιουργεί πολλά προβλήματα στις επιχειρήσεις» αναφέρει.

Τι πρέπει να αλλάξει στο φορολογικό σύστημα Ο Λάμπρος Μπέλεσης προτείνει τις ακόλουθες αλλαγές στο φορολογικό σύστημα:

Ταχύτερη πληροφόρηση της φορολογικής διοίκησης για τα έσοδα και τα έξοδα κάθε επιχείρησης και επομένως πρόβλεψη των φορολογικών εσόδων, που σημαίνει καλύτερη πρόβλεψη στα κρατικά έσοδα.

Άμεση διασύνδεση όλων των μητρώων (ΔΟΥ-ΕΦΚΑ-ΓΕΜΗ –ΕΣΠΑ) που σημαίνει σημαντική εξοικονόμηση εργατοωρών αλλά και άσκοπων μετακινήσεων.

Ιδιαίτερα η διασύνδεση του μητρώου του ΕΣΠΑ με τα άλλα μητρώα αποκλείει άδικους αποκλεισμούς επιχειρήσεων από προγράμματα για τυπικούς λόγους. Άμεση διασταύρωση των εσόδων και εξόδων των επιχειρήσεων και επομένως μείωση της φοροδιαφυγής.

Με την καλύτερη πληροφόρηση της διοίκησης οι φορολογικοί έλεγχοι μπορούν να είναι στοχευμένοι.

Οι επιστροφές ΦΠΑ και φόρων μπορούν να γίνονται ταχύτερα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός βοηθά και στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και των επιχειρήσεων στις συναλλαγές τους με τη φορολογική διοίκηση.

Με την εφαρμογή του myDATA περιορίζονται σημαντικά τα εικονικά τιμολόγια.

Δεν μπορεί να υπάρξει φορολογικό σύστημα χωρίς επιχειρηματικότητα

Το φορολογικό σύστημα και η επιχειρηματικότητα είναι δύο όροι πολύ στενά δεμένοι μεταξύ τους και φυσικά εξαρτάται απόλυτα ο ένας από τον άλλον. Δεν μπορεί να υπάρξει φορολογικό σύστημα χωρίς επιχειρηματικότητα και το ανάποδο τονίζει ο Ηλίας Χατζηγεωργίου. «Το φορολογικό σύστημα στη χώρα μας, από τη δημιουργία του ως σήμερα, έχει δύο επιβαρυντικά χαρακτηριστικά: πολυπλοκότητα και συνεχόμενες αλλαγές, με υπεράριθμους νόμους και ατελείωτες εγκυκλίους που εκδίδονται κάθε χρόνο. Ειδικά στο ζήτημα της ψηφιοποίησης των φορολογικών διαδικασιών και της φορολογικής μεταρρύθμισης, τα δύο αυτά χαρακτηριστικά λειτουργούν αρνητικά. Είναι πάρα πολύ δύσκολο, για να μην πω αδύνατον, να ψηφιοποιήσεις κάτι τόσο δαιδαλώδες, το οποίο έχει και συνεχόμενες αλλαγές» αναφέρει. «Για να ενισχύσει το φορολογικό σύστημα, πραγματικά και όχι εικονικά, την επιχειρηματικότητα, αυτά τα δύο χαρακτηριστικά θα πρέπει να εκμηδενιστούν, δηλαδή το φορολογικό σύστημα θα πρέπει να είναι απλό και κατανοητό σε όλους, ενώ παράλληλα θα πρέπει να είναι σταθερό με ελάχιστες βελτιωτικές αλλαγές. Όταν αποκτηθούν αυτά τα δύο χαρακτηριστικά, τότε θα είναι η ώρα να δούμε το αμέσως επόμενο στάδιο σε σχέση με τα φορολογικά κίνητρα ανάπτυξης και τους φιλικότερους φορολογικούς συντελεστές» προσθέτει.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙ

Oλική επαναφορά

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας είναι καθοριστική

Η ζήτηση-ρεκόρ που κατέγραψε η ελληνική οικονομία στην πρώτη έκδοση χρέους μετά την επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα, αλλά και η στο 100% εκτέλεση το 2023 του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων -εξέλιξη που ενίσχυσε την οικονομία με πόρους 11,2 δισ. ευρώ-, ήταν αναμφίβολα οι σημαντικότερες

οικονομικές εξελίξεις των πρώτων εβδομάδων του 2024.

στις αγορές ομολόγων Ό

σο και αν αρέσκεται κάποιος να αναζητά γκρίζες

ζώνες σε μια εθνική οικονομία, δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει τη μεγάλη σημασία που είχε για την Ελλάδα η επιτυχής έκδοση του πρώτου 10ετούς ομολόγου μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Η χώρα αναζητούσε 4 δισ. ευρώ και οι επενδυτές της πρόσφεραν 35 δισ. ευρώ, εξέλιξη που σημαίνει ότι με την πρώτη της έξοδο στις αγορές, η Ελλάδα έπιασε ήδη το 40% του φετινού στόχου της άντλησης 10 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση μέσω ομολόγων. Μάλιστα, η ισχυρή ζήτηση επέτρεψε στη χώρα να περιορίσει το spread του 10ετούς ομολόγου στις 80 μονάδες βάσης, πέντε μονάδες κάτω από την αρχική καθοδήγηση. Σύμφωνα με την ανάλυση του Bloomberg, η υγιής ανάπτυξη και η δημοσιονομική προσαρμογή συνέβαλαν στην πτώση της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου της χώρας κατά 110 μονάδες βάσης τους τελευταίους 12 μήνες, φθάνοντας στο 3,2%, «που είναι μακράν η καλύτερη επίδοση στον ανεπτυγμένο κόσμο».

Τη δεύτερη καλύτερη επίδοση είχε η Ιταλία, με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου της να μειώνεται κατά 45 μονάδες βάσης, στο 3,75%. Να σημειωθεί εδώ ότι τα νέα ομόλογα της Ελλάδας καθίστανται ελκυστικά και για έναν ακόμα λόγο, για το γεγονός ότι είναι πλέον επιλέξιμα για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), γνωστό ως PEPP, το οποίο θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό για την προσέλκυση νέων επενδυτών, σύμφωνα πάντα με το Bloomberg. To διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο εκτιμά ότι το ελληνικό χρέος είναι καλή περίπτωση επένδυσης, ακόμα και στο επίπεδο της αξιολόγησης ΒΒΒ-, ενώ θεωρεί ότι το ελληνικό spread θα πλησιάσει το αντίστοιχο της Ισπανίας «και μπορεί να προχωρήσει λίγο παραπέρα δεδομένου του σφιχτού προγράμματος χρηματοδότησης». Ο Υπουργός Εθνικής Οικο-

νομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, σχολιάζοντας την πρώτη έκδοση του 10ετούς ομολόγου μετά την αναβάθμιση της Ελλάδας, αφού τόνισε ότι η χώρα ζήτησε 4 δισ. ευρώ και οι επενδυτές της πρόσφεραν 35 δισ. ευρώ, επισήμανε τα εξής: «Πετύχαμε, λοιπόν, ορισμένα σημαντικά ρεκόρ: Μετά το 2010, ήταν το μεγαλύτερο ποσό έκδοσης δεκαετούς ομολόγου. Με το μεγαλύτερο βιβλίο προσφορών. Το spread αναμένεται να είναι το χαμηλότερο. Το επιτόκιο δανεισμού αναμένεται να κλείσει γύρω στο 3,5%. Όλα αυτά πιστοποιούν τη σταθερά ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και η συνετή δημοσιονομική πολιτική για την οποία έχουμε δεσμευθεί, εξασφαλίζουν χαμηλότερο κόστος δανεισμού και αντίστοιχα οφέλη για τους Έλληνες φορολογούμενους. Αυτό είναι μια επιτυχία όλων των Ελλήνων και επιβράβευση της κυβερνητικής πολιτικής στην οικονομία».

Στον απόηχο της παραπάνω εξέλιξης προέκυψε και η επιτυχής είσοδος του Διεθνούς Αερολιμένα «Ελ. Βενιζέλος» στο χρηματιστήριο, μια ακόμα αποκρατικοποίηση του τελευταίου 7μηνου που εκτιμάται από οικονομικούς αναλυτές ότι στηρίζει την επενδυτική δυναμική της χώρας. Το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον υπερκάλυψε κατά 12 φορές την προσφορά, ανέβασε την τιμή διάθεσης των μετοχών στο άνω όριο διακύμανσης και τα συνολικά έσοδα του Δημοσίου στα 785 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον Κωστή Χατζηδάκη, η εισαγωγή του Αεροδρομίου στο ελληνικό χρηματιστήριο ενισχύει σημαντικά την ελληνική κεφαλαιαγορά, «με την προσθήκη μιας επιχείρησης με μεγάλη κεφαλαιοποίηση». Η παραπάνω εξέλιξη έρχεται σε συνέχεια και άλλων πρωτοβουλιών που προχώρησαν τους τελευταίους 7 μήνες, τόσο από την πλευρά του ΤΑΙΠΕΔ, όσο και από την πλευρά του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔΕΡΑ

Πρωτοβουλίες, όπως είναι η αποεπένδυση από τη Eurobank, την Alpha και την Εθνική Τράπεζα, η διάθεση μετοχών της Helleniq Energy, οι συμβάσεις παραχώρησης περιφερειακών λιμένων (Ηράκλειο, Καβάλα, Βόλος), αλλά και η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού.

Στο 100% το ΠΔΕ το 2023 Την οικονομική ανάπτυξη της χώρας ωστόσο ενίσχυσαν το 2023 και οι δημόσιες επενδύσεις, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι η οικονομία αποτελεί σύνθετο μηχανισμό, όπου

κάθε «γρανάζι» έχει τη δική του αξία στην ορθή λειτουργία του. Τη χρονιά που πέρασε λοιπόν, εκτελέστηκε το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) στο σύνολό του (ποσοστό 100%), ενισχύοντας την πραγματική οικονομία με συνολικούς πόρους ύψους 11,2 δισ. ευρώ, αυξημένους κατά 176 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2022. Ειδικότερα, στο εθνικό σκέλος, εκταμιεύτηκαν πόροι ύψους 1,72 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,22%), ενώ στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, οι πληρωμές ανήλθαν σε 7,4 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,11%). Στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δε, οι τελικές πληρωμές έφτασαν τα 2,1

FINANCIAL FILES

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙ Ά

δισ. ευρώ (ποσοστό 100,84%), ενώ ταυτόχρονα εκταμιεύτηκε και η 3η δόση ευρωπαϊκών πόρων 3,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του ΠΔΕ 2023 αυξήθηκε κατά 800 εκατ. ευρώ, μέσω συμπληρωματικών προϋπολογισμών, προκειμένου να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες στην αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών (450 εκατ. ευρώ) και στην εκτέλεση των συγχρηματοδοτούμενων έργων του ΕΣΠΑ (350 εκατ. ευρώ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα αιτήματα πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα Προγράμματα ΕΣΠΑ και τα Λοιπά Προγράμματα ανήλθαν στα 4,074 δισ. ευρώ, καλύπτοντας τον ετήσιο στόχο (4,008 δισ. ευρώ) και ενισχύοντας σημαντικά τα δημόσια έσοδα. Εξάλλου, καθοριστικό παράγοντα για την αποτελεσματική εκτέλεση του ΠΔΕ αποτέλεσε η εκτέλεση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ κατά το τελευταίο έτος υλοποίησης της προγραμματικής περιόδου 2014-2020. Τα Προγράμματα εκτελέστηκαν στο σύνολό τους (23,4 δισ. ευρώ σε όρους Δημόσιας Δαπάνης) αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο πόρο για τη χρηματοδότηση έργων στις δημόσιες υποδομές, σε επενδυτικά επιχειρηματικά σχέδια και σε δράσεις για το

ανθρώπινο δυναμικό και την κοινωνική συνοχή. Σημειώνεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ 2014-2020 αυξήθηκε κατά 2 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος REACT-EU για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Σύμφωνα πάντα με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι τελικοί πίνακες απορρόφησης ανά Πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμοι τους επόμενους μήνες όταν ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες υποβολής των εναπομεινάντων αιτημάτων πληρωμής.

ΑΕΠ: Στο 2,2% ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του Όσον αφορά στην εξέλιξη του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ενός ακόμα καθοριστικού παράγοντα για τις προοπτικές της χώρας σε οικονομικό επίπεδο, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του εκτιμάται στο 2,2% για το 2023, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Το ΚΕΠΕ σημειώνει ότι στο ίδιο επίπεδο του 2,2% προβλέπεται να διαμορφωθεί και ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας για το 2024. Η εκτίμηση αυτή, όπως αναφέρεται, υποδηλώνει ότι η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε ανοδική τροχιά, διατηρώντας ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης. Ακόμη σημειώνεται πως «με βάση τις ευμετάβλητες συνθήκες που επικρατούν στην παρούσα συγκυρία, οι προβλέψεις για την εξέλιξη του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας υπόκεινται σε σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας.

Όπως το έτος 2023, έτσι και το έτος 2024 οι οικονομίες της Ε.Ε. βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις σε σχέση με τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, ενώ παράλληλα σοβαροί εμφανίζονται και οι κίνδυνοι που απορρέουν από τις γεωπολιτικές εντάσεις και την κλιματική κρίση. Από την άλλη πλευρά, αξιόλογες εμφανίζονται στην παρούσα φάση και οι δυνατότητες της χώρας να επιτύχει μία περισσότερο ευνοϊκή εξέλιξη του ΑΕΠ, μέσα από τις ευκαιρίες που προσφέρονται από τη σταδιακή βελτίωση των οικονομικών συνθηκών στην Ε.Ε., τη συνεχόμενα θετική προοπτική βασικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων με αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του νέου ΕΣΠΑ».

2023: Έλλειμμα 3,7 δισ. ευρώ έναντι στόχου 8,3 δισ. ευρώ Το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού αποτελεί έναν ακόμα παράγοντα επιρροής των προοπτικών της οικονομίας για τα προσεχή χρόνια, και το οποίο φαίνεται ότι βρίσκεται σε θετική τροχιά, αφού το 2023 διαμορφώθηκε στα 3,7 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 8,338 δισ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 3.760 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 8.338 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και ελλείμμα-

τος 11.656 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.920 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 851 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 6.652 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022. Την ίδια περίοδο, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 67.005 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.810 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται, κατά το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κυρίως στην είσπραξη τον Δεκέμβριο του ποσού των 1.687 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Μάρτιο του 2024. Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού από το ΤΑΑ, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 123 εκατ. ευρώ ή 0,2% έναντι του στόχου, παρά τα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ. Τέλος, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 73.998 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.126 εκατ. ευρώ ή 3,0% έναντι του στόχου.

ΑΑΔΕ: Αυτόματα η υποβολή

των φορολογικών δηλώσεων από φέτος

Πέρα από τα παραπάνω, οι πρώτες εβδομάδες του 2024 επιφύλαξαν και μια μάλλον ευχάριστη έκπληξη για τους φορολογούμενους, έστω και εάν αυτή καθυστέρησε πολύ. Η ΑΑΔΕ, μέσω του Διοικητή της Γιώργου Πιτσιλή, ανακοίνωσε ότι από εφέτος απαλλάσσονται ένα εκατ. μισθωτοί και συνταξιούχοι από τη διαδικασία συμπλήρωσης και υποβολής των φορολογικών δηλώσεών τους, ενώ το οικονομικό επιτελείο και η φορολογική διοίκηση δρομολογούν σχετική ρύθμιση, που θα κατατεθεί στη Βουλή για ψήφιση το προσεχές διάστημα. Πιο συγκεκριμένα, από φέτος οι φορολογούμενοι οι οποίοι απέκτησαν το 2023 εισοδήματα αποκλειστικά από μισθούς και συντάξεις και δεν είχαν καμία μεταβολή στην οικογενειακή ή περιουσιακή τους κατάσταση δεν θα χρειαστεί να συμπληρώσουν τη φορολογική τους δήλωση, ενώ το βασικό έντυπο Ε1 θα είναι έτοιμο προς υποβολή από τη φορολογική διοίκηση.

Οι φορολογούμενοι το μόνο που θα έχουν να κάνουν είναι να ελέγξουν εάν τα ποσά που είναι προσυμπληρωμένα, όπως μισθοί, συντάξεις, αποδείξεις, δάνεια, κατοικίες, αυτοκίνητα και τα προσωπικά τους στοιχεία, είναι σωστά. Όσοι δεν χρειαστεί να προβούν σε κάποια διόρθωση, θα πατήσουν απλά το κουμπί της υποβολής της δήλωσης, η οποία την ίδια στιγμή θα εκκαθαριστεί και θα εκδοθεί το εκκαθαριστικό σημείωμα. Να σημειωθεί παράλληλα εδώ πως όσοι θέλουν από τους ένα εκατ. φορολογούμενους μπορούν να μην ασχοληθούν καθόλου με την ανωτέρω διαδικασία., αφού εφόσον παρέλθει η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων, δηλαδή η 30ή Ιουνίου, η δήλωση θα θεωρείται ότι έχει υποβληθεί και θα εκδοθεί αυτόματα το εκκαθαριστικό σημείωμα. Σύμφωνα με δηλώσεις εκπροσώπου της ΑΑΔΕ στο FinancePro, η πλατφόρμα για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να ανοίξει στα τέλη Μαρτίου, ενώ είναι δεδομένο

ότι η παραπάνω εξέλιξη θα βάλει τέλος στις διαρκείς παρατάσεις υποβολής των φορολογικών δηλώσεων που δίνονται κάθε χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένονται αλλαγές στο έντυπο της δήλωσης, καθώς από φέτος αλλάζει και ο τρόπος φορολόγησης των επαγγελματιών. Για τα εισοδήματα του 2023 θα φορολογηθούν με τεκμαρτό τρόπο και για ελάχιστο φορολογητέο ποσό 10.920 ευρώ. Παράλληλα, εντός του πρώτου τριμήνου θα είναι έτοιμη η νέα εφαρμογή, που θα επιτρέπει, σε όσους επαγγελματίες το επιθυμούν, να προσφύγουν, αμφισβητώντας τον τεκμαρτό τρόπο. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ΑΑΔΕ, όσοι λάβουν χρεωστικό σημείωμα θα κληθούν να πληρώσουν τον φόρο τους σε 8 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη στο τέλος Ιουλίου και την τελευταία στα τέλη Φεβρουαρίου 2025. Όσοι επιθυμούν, μπορούν να αποπληρώσουν τον φόρο τους εφάπαξ, κερδίζοντας έκπτωση 3%. Τέλος, αλλαγές σχεδιάζονται και στις φορολογικές δηλώσεις του 2025 για τα εισοδήματα του 2024. Συγκεκριμένα, θα είναι προσυμπληρωμένα τα εισοδήματα από τις μισθώσεις ακινήτων, καθώς και τα εισοδήματα από συμμετοχή σε επιχειρήσεις.

Πληθωρισμός: Πονοκεφαλιάζει το ύψος του σε είδη πρώτης ανάγκης Η πορεία του πληθωρισμού το 2023 αποτέλεσε σημαντικό πονοκέφαλο για το οικονομικό επιτελείο και, όπως δείχνουν τα πράγματα, αυτό δεν θα αλλάξει ούτε το 2024. Με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 4,2% κατά μέσο όρο το 2023, σημαντικά χαμηλότερα τόσο σε σύγκριση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους (Ε.Ε.-27: 6,4%, Ευρωζώνη: 5,4%), όσο και με το

Το επίπεδο των τιμών αναμένεται να παραμείνει σε ανοδική τροχιά και φέτος, με τον ρυθμό

αύξησης του ΕνΔΤΚ να βαίνει μειούμενος, καθώς εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί μεταξύ 2,6%-3%

FINANCIAL FILES

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙ Ά υψηλό ποσοστό του 2022 (9,3%). Ωστόσο, τους τελευταίους τρεις μήνες του 2023 ο ΕνΔΤΚ ακολούθησε εκ νέου ανοδική τροχιά, με αποτέλεσμα να υπερβεί τα αντίστοιχα επίπεδα που καταγράφηκαν στην Ευρώπη. Όπως αναφέρεται στο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του Economic Research, η επιβράδυνση του πληθωρισμού το 2023, αλλά και η επιτάχυνσή του το τελευταίο τρίμηνο της περασμένης χρονιάς, αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην εξέλιξη των τιμών της ενέργειας, οι οποίες κατέγραψαν πτώση ύψους 13,4% κατά μέσο όρο πέρυσι, με τον ρυθμό μείωσης να επιβραδύνεται σημαντικά τους τελευταίους μήνες του έτους. Το πλέον ανησυχητικό ωστόσο είναι το γεγονός ότι οι τιμές σε ορισμένες κατηγορίες όπως στα τρόφιμα -και μάλιστα σε βασικά είδη όπως τα γαλακτοκομικά και το ελαιόλαδο- αλλά και στις υπηρεσίες συνεχίζουν να αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς, διατηρώντας τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα, φθάνοντας το 3,7% τον περασμένο Δεκέμβριο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το επίπεδο των τιμών αναμένεται να παραμείνει σε ανοδική τροχιά και φέτος, με τον ρυθμό αύξησης του ΕνΔΤΚ να βαίνει μειούμενος, καθώς εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί μεταξύ 2,6%-3%. Ωστόσο, οι απρόβλεπτες γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως οι πόλεμοι που εξελίσσονται ακόμα στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, αυξάνουν την ανησυχία του οικονομικού επιτελείου για την πορεία του πληθωρισμού, καθώς και για την εξέλιξη των τιμών.

Δάνεια και ασφάλειες ζωής: Κώδικας

Η χώρα αναζητούσε 4 δισ. ευρώ και οι επενδυτές της πρόσφεραν 35 δισ. ευρώ, εξέλιξη που σημαίνει ότι, με την πρώτη της έξοδο στις αγορές, η Ελλάδα έπιασε ήδη το 40% του φετινού στόχου της

άντλησης 10 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση μέσω ομολόγων

δεοντολογίας για πρώην καρκινοπαθείς Μπορεί η οικονομία να αποτελεί κατεξοχήν τεχνοκρατική επιστήμη, ωστόσο αυτό δεν της αναιρεί το δικαίωμα και τη δυνατότητα να αναδεικνύει και χαρακτηριστικά κοινωνικής ευαισθησίας.

Η τελευταία σχετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Συγκεκριμένα, τη διαμόρφωση ενός Κώδικα Δεοντολογίας που θα καταργεί τις διακρίσεις από τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες για τους πρώην καρκινοπαθείς και θα διασφαλίζει την ισότιμη πρόσβασή τους σε δάνεια και ασφάλειες ζωής, ανακοίνωσε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στο 8ο Συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, υπολογίζεται ότι στην Ευρώπη 20 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν μετά από διάγνωση καρκίνου. Οι σημαντικές εξελίξεις στην περίθαλψη και φροντίδα των ασθενών με καρκίνο την τελευταία δεκαετία έχουν συμβάλει στην αύξηση της επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών κατά 50% σε σχέση με το 2010. «Παρόλα αυτά», ανέφερε ο Υπουργός, «οι επιβιώσαντες, ακόμη και αν έχουν παρέλθει δεκαετίες από την περίοδο που νόσησαν από καρκίνο, αντιμετωπίζουν διακρίσεις σε συγκεκριμένες διαδικασίες, όπως είναι η λήψη δανείων ή η ασφάλεια ζωής, σε σύγκριση με άτομα που δεν έχουν εμπειρία καρκίνου. Το θέμα αυτό είναι ζωτικής σημασίας, ιδιαίτερα για όσους έχουν νοσήσει σε νεαρή ή παιδική ηλικία». Στόχος της πρωτοβουλίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που υλοποιείται μετά από διαβούλευση με την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου και την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, είναι η διασφάλιση του δικαιώματος στη λήθη των επιζώντων από καρκίνο. Και συγκεκριμένα στο πλαίσιο των ασφαλίσεων ζωής, οι οποίες είναι προϋπόθεση για δανειακά προϊόντα, χορηγούμενα από πιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

«Ο Κώδικας Δεοντολογίας», σημείωσε ο Κ. Χατζηδάκης, «θα είναι κείμενο αυτοδέσμευσης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι η ασφαλιστική επιχείρηση δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει το ιστορικό καρκίνου ενός προς ασφάλιση προσώπου ως παράγοντα συνεκτίμησης κινδύνου. Μετά, βεβαίως, την παρέλευση προκαθορισμένου χρόνου από την πλήρη ίασή του από καρκίνο. Στον πυρήνα του πρόκειται για το δικαίωμα να μη διαφοροποιείται ένας πρώην καρκινοπαθής από κάθε άλλο πρόσωπο με ανάλογο προφίλ κινδύνου, χωρίς όμως τον παράγοντα του καρκίνου».

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα στη λήθη αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου και αναγνωρίζεται σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Κύπρος. «Στις χώρες αυτές», τόνισε ο Υπουργός, «για τη λήψη δανείων μέχρι ενός ποσού και για τη σύναψη συμβολαίων ασφαλειών ζωής, απαγορεύεται η συλλογή ιατρικών πληροφοριών σχετικά με το ιστορικό καρκίνου – εφόσον έχει παρέλθει συγκεκριμένος αριθμός ετών από τη νόσηση (5 ή 10 έτη κατά περίπτωση), κατά τη διάρκεια των οποίων δεν υπήρξε κάποια υποτροπή ή θεραπευτική αντιμετώπιση. Στην κατεύθυνση των χωρών αυτών θα ακολουθήσει τώρα και η Ελλάδα».

Είναι παρωχημένος

ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός;

Επιμέλεια: ΕΛΙΚΑ ΡΟΖΑΚΗ

Σε πρόσφατο άρθρο της συμβουλευτικής Kearney στο Harvard Business Review, τίθεται το ερώτημα αν η έννοια του μετασχηματισμού είναι πλέον παρωχημένη, με το σκεπτικό ότι οι μετασχηματισμοί είναι ατέρμονοι και, στην πλειοψηφία τους, αποτυγχάνουν.

Η απάντηση, σύμφωνα με το άρθρο, πρέπει να αναζητηθεί στον Δαρβίνο και την προσαρμοστικότητα των ειδών, η οποία δεν είναι σπασμωδική αλλά εξελικτική, και σε αρμονία με το ευρύτερο οικοσύστημα.

Δεν πρόκειται για ανθεκτικότητα, υποστηρίζουν οι σύμβουλοι, αλλά για αναγέννηση.

Αν εφαρμόσει κανείς την ιδέα αυτή στον επιχειρηματικό κόσμο, μπορεί να δει ότι ο «αναγεννητικός μετασχηματισμός» συνδέει πιο αρμονικά τις λειτουργίες και επιδόσεις της σύγχρονης

επιχείρησης με τα ευρύτερα οικοσυστήματα μέσα στα οποία δραστηριοποιείται. Αντιμετωπίζει τα προβλήματα με ολιστική νοοτροπία, δημιουργώντας έτσι βιώσιμη επιχειρηματική αξία. Στις αναγεννητικές επιχειρήσεις, ο μετασχηματισμός δεν γίνεται «μια κι έξω» και δεν αφορά ένα μόνο πεδίο, παρά συνδέει σε αλληλουχία όλες τις αναγκαίες αλλαγές, σε διαδικασία διαρκούς προσαρμογής.

Προκρίνονται κάποια βασικά βήματα προς τον αναγεννητικό μετασχηματισμό, όπως προέκυψαν σε αληθινές συνθήκες επιχειρήσεων, οι οποίες υιοθέτησαν αναγεννητικές πρακτικές.

Αποτελεσματική διαχείριση αλλαγής

Οι πιο επιτυχημένοι μετασχηματισμοί υλοποιούνται σταδιακά, με σαφή πρόθεση για αλλαγή. Οι πιο αναγεννητικοί ηγέτες είναι και οι πιο οξυδερκείς στη διαχείριση αλλαγής. Δημιουργούν τις συνθήκες για αλλαγή, δέχονται feedback και βελτιώνουν συνεχώς τον τρόπο με τον οποίο προετοιμάζουν την επόμενη αλλαγή. Σε περιπτώσεις όπου απαιτούνται πολλές αλλαγές, συστήνεται να μπαίνουν προτεραιότητες, κατά σειρά κρισιμότητας και σπουδαιότητας, και ταυτόχρονα να επικοινωνούνται ξεκάθαρα οι σχετικές διαδικασίες, ώστε το προσωπικό να προλαβαίνει να τις αφομοιώνει ομαλά. Έπειτα από την ολοκλήρωση κάθε κύματος αλλαγών, μπορεί να ξεκινήσει το επόμενο κύμα. Καθώς το προσωπικό θα προσαρμόζεται στον νέο τρόπο εργασίας, θα γίνεται πιο δεκτικό σε περαιτέρω αλλαγές, με αποτέλεσμα αυτές να υλοποιούνται ευκολότερα.

Αναθεώρηση της αλυσίδας αξίας Οι εφοδιαστικές αλυσίδες προσφέρουν αναρίθμητες ευκαιρίες για αναθεώρηση και «αναγέννηση», καθώς οι αλυσίδες του 20ού

αιώνα δεν είναι φτιαγμένες για τον σύγχρονο κόσμο. Για παράδειγμα, αν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι κερδοφορίας, ενδέχεται να φταίει ότι τα επιμέρους τμήματα της εταιρείας λειτουργούν απομονωμένα το ένα από το άλλο.

Η αναδιάρθρωση της αλυσίδας αξίας, με τη δημιουργία business unit ανά προϊόν, με κάθετη παρακολούθηση όλης της διαδικασίας παραγωγής, επιτρέπει ταχύτερη και ορθότερη λήψη αποφάσεων, καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων των αποφάσεων, καθώς και στενότερη παρακολούθηση της διαδρομής του προϊόντος ως τον τελικό καταναλωτή. Παράλληλα, ενισχύονται η συνεργασία και η λογοδοσία.

Έμφαση στην κουλτούρα Η κουλτούρα αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο κάθε μείζονος αλλαγής και οι αναγεννητικοί μετασχηματισμοί λειτουργούν μόνο όταν κινητήριος δύναμη είναι η κουλτούρα. Προκειμένου να αξιολογήσει μια εταιρεία αν η κουλτούρα της είναι αναγεννητική, οφείλει να αναρωτηθεί:

Επικοινωνούν μεταξύ τους οι ομάδες; Καταλαβαίνουν τις επιπτώσεις των αποφάσεών τους στους συναδέλφους τους από τα άλλα τμήματα; Γνωρίζουν πότε επιβαρύνουν με δαπανηρές αλλαγές την υπόλοιπη επιχείρηση;

Έχουν οι εργαζόμενοι τη διάθεση για δια βίου εκπαίδευση όπως απαιτεί το upskilling; Εκπαιδεύεται το προσωπικό να είναι πιο ευπροσάρμοστο εν όψει συνεχών μεταβολών στην τεχνολογία; Έχουν όλοι πρόσβαση στη διαθέσιμη πληροφορία για τον πελάτη; Καταλαβαίνουν όλοι τον ρόλο τους στη στήριξη της πελατοκεντρικής κουλτούρας και πώς αυτή μπορεί να ενισχύσει τις επιδόσεις της επιχείρησης;

Ο αναγεννητικός

μετασχηματισμός αντιμετωπίζει τα

Κωνσταντίνος

Ζοπουνίδης

ΚΑΘΉΓΉΤΉΣ ΣΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΉΤΉΣ, ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΔΡ. ΑΠΘ, PARIS SCHOOL OF BUSINESS

Η κλιματική κρίση είναι μια συστημική και επείγουσα πρόκληση που πρέπει να επιλυθεί

Η κλιματική κρίση θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις επιχειρηματικές

δραστηριότητες, διαταράσσοντας τα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής, τις υποδομές και τις αλυσίδες εφοδιασμού. Όπως μας λέει ο Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, για να δημιουργηθούν ανθρώπινες κοινωνίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, απαιτούνται βαθιές αλλαγές.

α τελευταία χρόνια, παρατηρείται έντονη στροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, σε όλους τους τομείς, καθώς όλο και περισσότερες επιχειρήσεις λαμβάνουν υπόψη τους τα κριτήρια ESG.

Τα τελευταία χρόνια ακούμε όλο και περισσότερο για τη βιώσιμη χρηματοοικονομική. Μπορείτε να μας πείτε σε ποιους τομείς επιδρά; Τα τελευταία χρόνια τίθεται έντονα το πρόβλημα της βιώσιμης χρηματοοικονομικής, δηλαδή της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων που προωθούν την κλιματική μετάβαση και «παλεύουν» έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η βιώσιμη χρηματοοικονομική σχετίζεται με ένα μακροπρόθεσμο ηθικό όραμα της χρηματοοικονομικής επένδυσης.

Η βιώσιμη χρηματοοικονομική διακλαδίζεται σε διάφορα μοντέλα, τα οποία μερικά επικαλύπτονται.

Πράσινη χρηματοοικονομική

Αποτελεί ένα μέρος της ΚΥΕ που συγκεντρώνει το σύνολο των χρηματοοικονομικών λειτουργιών, προωθώντας την ενεργειακή μετάβαση και καταπολεμώντας την κλιματική αλλαγή.

Βασικό της εργαλείο είναι οι πράσινες ομολογίες, οι οποίες εκδίδονται με στόχο τη χρηματοδότηση οικολογικών πρωτοβουλιών.

Αλληλέγγυα

χρηματοοικονομική

Αφορά αποταμιευτικές καταθέσεις σε αλληλέγγυα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Οι δραστηριότητές της σχετίζονται με την απασχόληση, την κοινωνία, την κατοικία, τη διεθνή αλληλεγγύη και το περιβάλλον.

Δίνει λύση σε τρεις κατηγορίες:

Microfinance: Πρόσβαση σε πίστωση για πληθυσμούς που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση.

Impact Investing: επένδυση της αποταμίευσης σε επιχειρήσεις που έχουν ισχυρό κοινωνικό ή περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Social Impact Bonds: αφορά ομολογίες που αποπληρώνονται κατά τη λήξη εάν ο κοινωνικός στόχος έχει επιτευχθεί.

Η κλιματική κρίση σε ποιο βαθμό επηρεάζει τη στρατηγική των επιχειρήσεων;

Η κλιματική κρίση είναι μια συστημική και επείγουσα πρόκληση που πρέπει να επιλυθεί.

Για να δημιουργηθούν ανθρώπινες κοινωνίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, απαιτούνται βαθιές αλλαγές. Οι δραστηριότητες όλων των επιχειρήσεων θα επηρεαστούν από αυτές τις αλλαγές.

Σε όλο τον κόσμο, η ισχυρή κλιματική μετατόπιση που δημιουργείται και επομένως ενισχύεται (μεγαλύτερη από +2C) θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, διαταράσσοντας τα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής, τις υποδομές και τις αλυσίδες εφοδιασμού.

Η πρόβλεψη αυτών των εξελίξεων (είτε ήπιων είτε ξαφνικών) είναι επομένως απαραίτητη για την οικοδόμηση επιχειρηματικής στρατηγικής που θα στοχεύει σε μια μορφή ανθεκτικότητας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Η κλιματική κρίση αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη και θεμελιώδη στρατηγική πρόκληση για όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις και είναι επιτακτική ανάγκη οι μάνατζέρ τους να το λάβουν υπόψη.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του κλάδου, η κλασική στρατηγική του οικονομικού μοντέλου βασίζεται στην ιδέα ότι η φύση είναι δωρεάν πόρος, αλλά αυτή η στάση δεν είναι πλέον βιώσιμη. Η νέα στρατηγική του οικονομικού μοντέλου πρέπει να λαμβάνει υπόψη το κόστος για τον πλανήτη από τη χρήση και τη μόλυνση του νερού και του αέρα. Η μη λήψη υπόψη του κόστους για τον πλανήτη αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τις επιχειρήσεις.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

Οι στόχοι που έχουν τεθεί για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος απαιτούν σημαντικές επενδύσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων. Είστε αισιόδοξος για την επίτευξή τους; Οι παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος είναι καταδικασμένες σε αποτυχία εάν δεν καλύπτουν όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες που παράγουν εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει τη σχέση μεταξύ του κλίματος και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εδώ και πολύ καιρό. Υπάρχουν άφθονα δεδομένα ότι αυτά τα αέρια έχουν μετρήσιμο αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλίμα, οδηγώντας σε αύξηση του αριθμού των πλημμυρών, πυρκαγιών, τυφώνων και άλλων ακραίων καιρικών φαινομένων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή για αρκετά χρόνια, δεκαετίες.

Είμαι σίγουρος και αισιόδοξος ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να αντισταθμίσουν το αποτύπωμα άνθρακα.

Η εθελοντική αντιστάθμιση άνθρακα επιτρέπει στις επιχειρήσεις να εξουδετερώνουν τις εκπομπές που παράγονται από τη δραστηριότητά τους και δεν μπορούν να εξαλειφθούν πλήρως. Είναι λοιπόν απαραίτητο να χρηματοδοτηθεί η ενεργειακή μετάβαση και η επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Συμπληρωματικά, θα πρότεινα μερικούς τρόπους μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος.

Η δύναμη των 4 R

• Reduce

• Reuse

• Refuse

• Recycle

Οι προσπάθειες για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος πρέπει να καλύπτουν όλες τις δραστηριότητες

παράγουν αέρια θερμοκηπίου

Ορθολογική χρήση του νερού στη βιομηχανία.

Υιοθέτηση βιώσιμων υλικών.

Δοκιμή νέων μεθόδων κατασκευής.

Εφαρμογή νέων τεχνολογιών.

Οι επιδόσεις των εταιρειών ως προς τα κριτήρια ESG λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από τους επενδυτές.

Πόσο δύσκολη είναι η μετάβαση των επιχειρήσεων σε ένα βιώσιμο περιβάλλον;

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται έντονη στροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, σε όλους τους τομείς. Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις λαμβάνουν υπόψη τους τα κριτήρια ESG και φαίνεται πως όλες οι τάσεις στρέφονται από τη στείρα απόδοση των κεφαλαίων, στον αντίκτυπο που έχουν όλες οι επενδύσεις στο περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Η σχέση μεταξύ βιωσιμότητας και χρηματοοικονομικών επιδόσεων συζητείται

σε πολλές επιστημονικές έρευνες. Η πλειονότητα των ερευνών προτείνει μια θετική σχέση μεταξύ της απόδοσης της βιωσιμότητας και της χρηματοοικονομικής απόδοσης. Αυτό που εξακολουθεί να είναι ασαφές όμως, είναι η κατεύθυνση της αιτιότητας (direction of causality) που μπορεί να εξηγηθεί από δύο θεωρίες, τη θεωρία διαθεσιμότητας των πόρων και τη θεωρία καλής διαχείρισης. Βέβαια, σε πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό FinancePro (033, Δεκέμβριος 2023 - Ιανουάριος 2024), οι συγγραφείς Δημήτρης Καινούργιος και Φωτεινή Σάντα, διενεργώντας ανάλυση panel data με μοντέλα σταθερών και τυχαίων επιδόσεων, έδειξαν ότι οι υψηλές επιδόσεις ESG έχουν θετικό αντίκτυπο στην αξία των ελληνικών εισηγμένων, αλλά αρνητικό αντίκτυπο στην κερδοφορία τους. Ενώ σε άλλες χώρες η μετάβαση των επιχειρήσεων σε ένα βιώσιμο περιβάλλον έχει πλέον καθιερωθεί και θεωρείται δεδομένο, στη χώρα μας άργησε πολύ να κάνει την εμφάνισή της,

καθώς πολλοί ήταν αυτοί που είχαν φόβο για αυτού του είδους τις επενδυτικές κινήσεις. Πάντως, οι δύο πρόσφατες δημοσιεύσεις μας:

1. Βιώσιμη χρηματοοικονομική: Κλιματική αλλαγή και κριτήρια ESG (K. Ζοπουνίδης, Μ. Δούμπος, Αιμ. Γαλαριώτης, Μ. Εσκαντάρ, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2023)

2. Κοινωνικά Υπεύθυνη Επένδυση: Μέθοδοι και κριτήρια ESG, Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2022) δείχνουν τη μεγάλη αλλαγή που συντελείται με την εισαγωγή κριτηρίων ESG στη στρατηγική των ελληνικών επιχειρήσεων. Τέλος, στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού FinancePro (033), αναπτύχθηκε ένα νέο rating για το κλίμα (Κλιματικό Rating, Κ. Ζοπουνίδης) που έχει στόχο τη μέτρηση του αποτυπώματος άνθρακα από τις επιχειρήσεις (CDP: Carbon Disclosure Project).

ΕΝΕΡΓΕΙ Ά

Ενέργεια: Κρίσιμη παράμετρος

για την οικονομική ευημερία

της επιχείρησης

Απαιτούνται επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, για εξοικονόμηση κόστους και περιβαλλοντική βιωσιμότητα Ο

Η πράσινη μετάβαση έχει υψηλό οικονομικό κόστος, ενώ παράλληλα απαιτεί συνεχή εκπαίδευση για τη δημιουργία της κατάλληλης εταιρικής κουλτούρας, συστηματική ενημέρωση για ασφαλή συμμόρφωση προς τους νέους κανονισμούς, αλλά και ευέλικτο νομοθετικό πλαίσιο.

ι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στην Ευρώπη αναλογούν σε ποσοστό 99% του συνόλου των επιχειρήσεων, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το 2023, απασχολούσαν περίπου 85 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (στοιχεία Statista) και διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στην καινοτομία, ανταγωνιστικότητα, ευημερία και ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Αποκαλούνται ραχοκοκαλιά της οικονομίας σε διάφορες γλώσσες, και η ραχοκοκαλιά αυτή συχνά επιβαρύνεται με μεγαλύτερα φορτία από αυτά που αντέχει. Η χρηματοδότηση και η φορολογία είναι πάντα ψηλά στην κατάταξη των φορτίων, μαζί πλέον με την ενέργεια. Το κόστος της ενέργειας για τις ΜμΕ τα τελευταία χρόνια έχει ανεβεί τόσο, ώστε να απειλεί να απορροφήσει πόρους, οι οποίοι, υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσαν να κατευθυνθούν προς την ανάπτυξή τους.

Ο προβληματισμός για την ενεργειακή δαπάνη ενισχύεται από τη μακροχρόνια αβεβαιότητα, παρά την πρόσφατη αποκλιμάκωση τιμών Ως προς το πώς ικανοποιούνται οι ενεργειακές ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο σημερινό ασταθές τοπίο, ο Πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), Γεώργιος Καββαθάς, απαντά και εξηγεί: «Θα

έλεγα με μεγάλη δυσκολία. H πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ), για τον αντίκτυπο της αύξησης της τιμής της ενέργειας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης, έδειξε ότι, κατά μέσο όρο, μία επιχείρηση του κλάδου πλήρωσε περίπου 9.000 ευρώ για ενέργεια το 2021, 14.000 το 2022 και θα πληρώσει 17.500 για το 2023. Μάλιστα, σημαντικό μέρος των επιχειρήσεων αδυνατεί να πληρώσει τακτικά τους λογαριασμούς ενέργειας και αυτό το ποσοστό όλο και μεγαλώνει. Για τις άλλες που καταφέρνουν να πληρώσουν, μειώνει τη ρευστότητα και τα διαθέσιμα κεφάλαιά τους. Ο προβληματισμός σχετικά με την ενεργειακή δαπάνη προκύπτει μετά την αύξηση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων το τελευταίο χρονικό διάστημα. Μάλιστα, ο προβληματισμός ενισχύεται από τη μακροχρόνια αβεβαιότητα που υπάρχει για την τιμή της ενέργειας, παρά την πρόσφατη αποκλιμάκωσή της. Χρειάζονται λοιπόν παρεμβάσεις από την πολιτεία για τη μείωση του ενεργειακού αντίκτυπου στις επιχειρήσεις, και αυτές θα μπορούσαν να είναι στην κατεύθυνση της μείωσης της τιμής της ενέργειας ή της επιβολής κάποιου πλαφόν και φυσικά της διατήρησης σταθερής τιμής της μακροχρόνια, χωρίς διακυμάνσεις μέσα στο έτος.»

Της

Πολύ υψηλή η τιμή της ενέργειας, αποτρεπτική για την ανάπτυξη της επιχείρησης

Σημειώνεται ότι μέσα στα ευρήματα της έρευνας «Διερεύνηση και αξιολόγηση του ενεργειακού αντίκτυπου στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης» του ΙΜΕ-ΓΣΒΕΕ (Φεβρουάριος 2024), περιλαμβάνεται η διαπίστωση ότι στην πλειοψηφία τους (86%), οι επαγγελματίες θεωρούν την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας πολύ υψηλή και περισσότεροι από τους μισούς (52%) θεωρούν επίσης πολύ υψηλή την τιμή των άλλων καυσίμων.

Σημαντικό μέρος των επαγγελματιών θεωρεί την τιμή της ενέργειας αποτρεπτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της επιχείρησής του: 28% πολύ και 72% πάρα πολύ, ενώ στη σχετική ερώτηση το 74% απάντησε ότι επιθυμεί την επιδότηση της τιμής της ενέργειας στον κλάδο πάρα πολύ ή πολύ.

Οι δημοφιλέστερες προτάσεις των ερωτηθέντων επαγγελματιών προς την Πολιτεία για τον έλεγχο της τιμής της ενέργειας συνοψίζονται ως εξής:

• Μείωση της τιμής της ενέργειας (32%)

• Οριοθέτηση πλαφόν στην τιμή της (20%)

• Πάγωμα της τιμής της (16%)

• Μείωση αισχροκέρδειας (9,5%). Σημειώνεται ότι αυτό το 9,5% θεωρεί ότι η τιμή είναι αυξημένη σε επίπεδο αισχροκέρδειας.

Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα ότι το μεγαλύτερο μέρος των ερωτηθέντων προτιμά να έχει μακροχρόνια ενημέρωση για την τιμή της ενέργειας, μία φορά κάθε χρόνο.

Η πιο αναγκαία παρέμβαση

Η ετήσια έρευνα του ΣΕΒ για το επιχειρηματικό περιβάλλον «Ο σφυγμός του επιχειρείν», σε συνεργασία με την MRB Hellas, η οποία απευθύνθηκε σε 624 επιχειρήσεις τον Οκτώβριο 2023, ανέδειξε το κόστος ενέργειας ως τη βελτίωση που χρειάζεται περισσότερο το επιχειρηματικό περιβάλλον από την πλευρά της Πολιτείας, με ποσοστό 54,5%, αμέσως δεύτερο στην κατάταξη μετά το σταθερό φορολογικό πλαίσιο (63,8%).

Το 51,8% κρίνει πως η μείωση του κόστους ενέργειας αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της βιώσιμης ανάπτυξης. Το 31,2% θεωρεί μεγάλη πρόκληση το κόστος της πράσινης μετάβασης, και το 28% τη μετάβαση σε πιο «καθαρές» μορφές ενέργειας.

Ποσοστό 74,9% των ερωτηθέντων δήλωσε πως η Πολιτεία πρέπει να παρέμβει στο ζήτημα του κόστους ενέργειας. Για τις μεσαίες επιχειρήσεις, η απαίτηση μείωσης του κόστους ενέργειας εμφανίστηκε σχεδόν καθολική (88%).

Επίσης, για τις μεσαίες επιχειρήσεις, η μείωση του κόστους ενέργειας είναι πιο σημαντική πρόκληση από ό,τι για το σύνολο (75% αντίστοιχα vs. 52%).

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙ Ά

ΑΡΙΣΤΟΤΕ ΛΗΣ ΑΪΒΑΛΙΩΤΗΣ

ΓΓ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Δημιουργούμε συνεχώς νέα εργαλεία για να στηρίξουμε τη μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων, όπως τα τρία προγράμματα "Εξοικονομώ επιχειρήσεων", με δικαιούχους περίπου 10.000 επιχειρήσεις»

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΗ

Χημικός MSc, Διευθύντρια Υγιεινής, Ασφάλειας & Βιώσιμου Περιβάλλοντος, Χρωτέχ «Η αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετάβασης σε περιβάλλον χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος και υψηλής ανταγωνιστικότητας απαιτεί 6 κύρια συστατικά: κουλτούρα, τεχνογνωσία, καινοτομία, ανθρώπινο δυναμικό, συνεργασίες και κεφάλαια»

3 προγράμματα, 450 εκατομμύρια, 10.000 επιχειρήσεις

«Το περιβάλλον της ενεργειακής κρίσης έχει βελτιωθεί αρκετά τον τελευταίο καιρό, καθώς οι τιμές της ενέργειας ακολουθούν πτωτική τροχιά και δεν θυμίζουν πλέον τις κακές ημέρες του 2022 και 2023», επισημαίνει ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης και αναλύει: «Έτσι, για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι κίνδυνοι από τις τιμές της ενέργειας έχουν σημαντικά μειωθεί. Ωστόσο, δημιουργούμε συνεχώς νέα εργαλεία για να στηρίξουμε τη μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων.

Έτσι, στο αμέσως επόμενο διάστημα, θα εξαγγελθούν τρία προγράμματα "Εξοικονομώ επιχειρήσεων", με επιδοτήσεις άνω των 450 εκατομμυρίων ευρώ από το ΤΑΑ, με δικαιούχους περίπου 10.000 επιχειρήσεις. Τα προγράμματα αυτά θα καλύψουν επιλέξιμες δαπάνες φωτοβολταϊκών με μπαταρία σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες, εγκατάστασης αντλιών θερμότητας και ηλιακών συστημάτων θέρμανσης σε επιχειρήσεις γενικώς, καθώς και κτιριακές βελτιώσεις τουριστικών επιχειρήσεων, ανάμεσα σε άλλες παρεμβάσεις.»

Καλύτερη απόδοση, με βιώσιμη ενέργεια

και αυτοματισμούς

Η Σταματίνα Δανιγγέλη, Plant Director στην Κουφετοποιία Χατζηγιαννάκη, περιγράφει τις διαθέσιμες δυνατότητες: «Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να ικανοποιήσουν τις ενεργειακές τους ανάγκες στο σημερινό ασταθές τοπίο με διάφορους τρόπους, χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία. Ορισμένες προτάσεις για την αποτελεσματική κάλυψη των ενεργειακών αναγκών καταγράφονται παρακάτω:

1 Ενεργειακή Απόδοση & Αναβάθμιση

• Εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων και χρήση ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.

• Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας μέσω συνεχούς εκπαίδευσης του προσωπικού.

2 Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

• Εγκατάσταση συστημάτων, φωτοβολταϊκών ή αιολικών, για την παραγωγή βιώσιμης ενέργειας.

3 Ενεργειακά Έξυπνα Δίκτυα & Αυτοματισμός

• Χρήση τεχνολογιών ΙοΤ για τον έξυπνο έλεγχο της κατανάλωσης ενέργειας.

• Εφαρμογή συστημάτων αυτοματισμού (BMS) για την αποτελεσματική διαχείριση της ενέργειας.

4 Ενεργειακός σχεδιασμός και Διαχείριση

• Ανάπτυξη στρατηγικού σχεδιασμού για την καλύτερη διαχείριση των ενεργειακών αναγκών.

• Συνεργασία με συμβούλους ενέργειας για τη βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης.

Η ολοκληρωμένη μελέτη και ο συνδυασμός λύσεων είναι συχνά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες μιας επιχείρησης.»

Ευρύ φάσμα ενεργειών και πιθανών επενδύσεων Ανάλογη έμφαση στην επιστράτευση της τεχνολογίας με στόχο τη βελτιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητας δίνει και ο Γιώργος Παπαδάς, Ιδιοκτήτης της εταιρείας παραγωγής πλαστικών προϊόντων Polyplast: «Η ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών των ΜμΕ στο σημερινό τοπίο είναι δύσκολη εξίσωση. Για τη βιωσιμότητά τους οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να κάνουν χρήση αποδοτικότερων τεχνολογιών και διαδικασιών, ώστε να επιτύχουν ενεργειακή αποδοτικότητα. Στο πλαίσιο αυτό μπορούν να ακολουθήσουν ευρύ φάσμα ενεργειών και επενδύσεων, όπως η χρήση έξυπνων κτιριακών λύσεων, η επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας, ακόμα και η εκπαίδευση του προσωπικού.

Στην Polyplast παρακολουθούμε και βελτιστοποιούμε καθημερινά την ενεργειακή κατανάλωση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επένδυση που υλοποιήσαμε πρόσφατα στη φωτοβολταϊκή τεχνολογία net metering, η οποία αντιπροσωπεύει την προτεραιότητά μας για τη βιώσιμη χρήση της ενέργειας και τη δημιουργία ενός υπεύθυνου, αειφόρου μοντέλου παραγωγής.»

Σε αυτό το πιεστικό περιβάλλον, οι επενδύσεις θα δώσουν το αναγκαίο «οξυγόνο»

Σύμφωνα με την Παρασκευή Αρχοντούλη, Χημικό MSc, Διευθύντρια Υγιεινής, Ασφάλειας & Βιώσιμου Περιβάλλοντος της Χρωτέχ, «Οι τριβές στο απαιτητικό και υψηλών ταχυτήτων «ταξίδι» των ΜμΕ προς τη βιωσιμότητα εντείνονται μέσω της σύγχρονης ενεργειακής κρίσης, αφού το ηλεκτρικό ρεύμα από παρόχους, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο παραμένουν οι κύριες ενεργειακές πηγές λειτουργίας των περισσοτέρων επιχειρήσεων αυτής της κλίμακας, απορροφώντας σημαντικό μερίδιο των, εκ των πραγμάτων, περιορισμένων οικονομικών πόρων τους. Σε αυτό το πιεστικό περιβάλλον, οι επενδύσεις θα δώσουν το αναγκαίο «οξυγόνο». Καθοριστικής σημασίας επιχειρηματικά εργαλεία θα αποτελέσουν τα χρηματοδοτικά μέτρα στήριξης του ενεργειακού εκσυγχρονισμού, μέσω της προαγωγής των ιδιοκαταναλώσεων από ΑΠΕ, της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, της εφαρμογής ενεργειακά αποδοτικής τεχνολογίας, της ενσωμάτωσης ψηφιακών εργαλείων, αλλά και μέσω της παροχής κατάλληλων τεχνικοοικονομικών συμβουλευτικών προγραμμάτων, και όλα αυτά υπό την παράλληλη πλαισίωση με διορθώσεις στην τιμολογιακή πολιτική της ενέργειας.»

Χρηματιστήριο ενέργειας και ενεργειακή κρίση

«Το σημερινό ενεργειακό τοπίο είναι εξαιρετικά ευμετάβλητο και σε αυτό σημαντικό ρόλο έχει παίξει η λειτουργία του Χρηματιστηρίου ενέργειας, αλλά βέβαια και η ενεργειακή κρίση που έχει ανεβάσει σημαντικά τα κόστη», τονίζει ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) και Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑΠΕΙ, Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου. «Πραγματικά, είναι πολύ δύσκολο να γίνει ρεαλιστικός προγραμματισμός από μία μικρομεσαία επιχείρηση ή έναν ελεύθερο επαγγελματία, καθώς κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τις τιμές που θα

ΣΤΑΜΑΤΙΝΑ ΔΑΝΙΓΓΕ ΛΗ Plant Director, Κουφετοποιία Χατζηγιαννάκη

«Η ολοκληρωμένη μελέτη και ο συνδυασμός λύσεων είναι συχνά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες μιας επιχείρησης»

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΒΒΑΘΑΣ

Πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ «Πρόσφατη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ έδειξε ότι, κατά μέσο όρο, μία επιχείρηση εστίασης πλήρωσε περίπου 9.000 ευρώ για ενέργεια το 2021, 14.000 το 2022 και θα πληρώσει 17.500 για το 2023»

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙ Ά

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΑΣ Ιδιοκτήτης, Polyplast «Για την πράσινη μετάβαση απαιτείται επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη, προκειμένου για τη δημιουργία καινοτόμων προσφιλών τεχνολογιών προς το περιβάλλον, καθώς και ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών στην εταιρική κουλτούρα»

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Πρόεδρος ΕΕΑ, Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑΠΕΙ «Χρειάζεται να ασκήσει πίεση η κυβέρνηση προς την ΕΕ, ώστε να δίνεται η δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να στηρίζει με έκτακτα μέτρα την επιχειρηματικότητα, αν η κατάσταση δυσκολεύει πολύ κατά καιρούς»

ισχύουν μετά από λίγες ημέρες. Ειδικά η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος είναι σημαντικός παράγοντας για τις ΜμΕ, καθώς οι περισσότερες αυτό χρησιμοποιούν για τη λειτουργία τους. Και η κατάσταση έχει δυσκολέψει μετά την απόφαση των Βρυξελλών να σταματήσουν οι κρατικές επιδοτήσεις προς τους καταναλωτές. Αυτό που εκτιμώ ότι χρειάζεται, είναι να ασκήσει πίεση η κυβέρνηση προς την ΕΕ -θα υπάρξουν και άλλα κράτη που θα συμφωνήσουν- ώστε να δίνεται η δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να στηρίζει με έκτακτα μέτρα την κοινωνία, άρα και την επιχειρηματικότητα, αν η κατάσταση με τις τιμές της αγοράς δυσκολεύει πολύ κατά καιρούς.»

Ως βάση της παγκόσμιας οικονομίας, οι ΜμΕ είναι αναγκαίος παράγοντας για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να κινηθούν σταδιακά προς τα εκεί, με εφόδια, τα οποία θα τις βοηθήσουν να επιτύχουν ομαλή και οικονομικά βιώσιμη μετάβαση.

Σύμφωνα με τον «Σφυγμό του επιχειρείν» του ΣΕΒ, οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι τα ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης θα παίξουν σημαντικό ρόλο στο μέλλον, τα θεωρούν αρκετά σύνθετα, και δεν είναι ευρέως κατανοητά. Δεν τα εντάσσουν στη στρατηγική τους και δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι για αυτά. Μία στις τρεις επιχειρήσεις δεν δίνει καθόλου βαρύτητα στη βιώσιμη ανάπτυξη. Από τους 10 πρώτους τομείς όπου αναγνωρίζουν ότι πρέπει να δώσουν βαρύτητα οι επιχειρήσεις προκειμένου να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, κατατάσσουν την πράσινη οικονομία και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος μόλις έβδομη, με 19,7%. Η βαρύτητα που αποδίδουν στην πράσινη οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το μέγεθός τους, σύμφωνα με τα ευρήματα. Οι μεσαίες επιχειρήσεις παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά, τόσο σε ενημέρωση (87% vs. 48% για το σύνολο), όσο και σε βαρύτητα στις επιχειρηματικές αποφάσεις (93% vs. 66% για το σύνολο). Πιο αναλυτικά, το 52% δεν είναι ενημερωμένο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ποσοστό μεγαλύτερο του 40% δεν σκοπεύει να εντάξει στη στρατηγική του δράσεις βιωσιμότητας, και 61% έχει ήδη, ή σκοπεύει, να εντάξει στη στρατηγική του την κυκλική οικονομία.

Εκπαίδευση, συνεχής ενημέρωση και ενσωμάτωση «πράσινων» πρακτικών Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να επιλέξουν εφόδια για να επιτύχουν την πράσινη μετάβαση και να είναι οικονομικά βιώσιμες, και σε αυτήν την κατεύθυνση, η Σταματίνα Δανιγγέλη σημειώνει ορισμένες προτάσεις:

1 Έρευνα & Καινοτομία

• Ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, με χαμηλή ή μηδενική επίπτωση στο περιβάλλον.

• Επένδυση σε έρευνα και ανάπτυξη για τη δημιουργία καινοτόμων λύσεων (σε γραμμές παραγωγής, διαδικασίες και άλλες διεργασίες του οργανισμού)

2 Εκπαίδευση & Ευαισθητοποίηση

• Εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με την πράσινη τεχνο-

λογία και τις βιώσιμες πρακτικές που μπορούν/πρέπει να ακολουθούν, καθώς και ευαισθητοποίηση των εργαζομένων και της Διοίκησης, για περιβαλλοντικά ζητήματα.

3 Οικονομική στήριξη

• Πρόσβαση σε χρηματοδοτικά μέσα και ενισχύσεις για πράσινα επενδυτικά έργα.

• Εκμετάλλευση των χρηματοδοτικών εργαλείων για την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας.

4 Κυκλική οικονομία και Αειφορία

• Υιοθέτηση αρχών κυκλικής οικονομίας για τη μείωση των αποβλήτων και την ανακύκλωση υλικών [ιδίως για επιχειρήσεις τροφίμων, είναι αναγκαία η μείωση απόρριψης τροφίμων (Food Waste)].

• Ενσωμάτωση πρακτικών σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού.

5 Συνεργασία και Δικτύωση

• Συμμετοχή σε πράσινα επιχειρηματικά δίκτυα και πρωτοβουλίες, συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις και φορείς για κοινές πράσινες πρωτοβουλίες.

6 Προσαρμογή σε Νομοθεσία και Κανονιστικά Πλαίσια

• Συνεχής ενημέρωση σχετικά με τις νομοθετικές απαιτήσεις και ενσωμάτωση πρακτικών σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς κανόνες.

• Συμμόρφωση με πρότυπα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

«Η επιτυχία στην πράσινη μετάβαση εξαρτάται από την υιοθέτηση αυτών των πρακτικών και την ενσωμάτωσή τους στη στρατηγική και λειτουργία της εταιρείας», καταλήγει.

Επείγουσα και άνευ προηγουμένου

η πρόκληση της ενεργειακής μετάβασης

Σύμφωνα με τη συμβουλευτική Bain, η κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για ενέργεια και η ταυτόχρονη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου θα αποτελέσουν τη βασική πρόκληση του 21ου αιώνα. Η εταιρεία αποκαλεί την κατάσταση διπλή πρόκληση της ενεργειακής μετάβασης και τη χαρακτηρίζει επείγουσα και άνευ προηγουμένου. Η συμβουλευτική επισημαίνει ότι η ενεργειακή ασφάλεια έχει αποκτήσει σημαντική προτεραιότητα παγκοσμίως το τελευταίο 18μηνο, μεγεθύνοντας τους συμβιβασμούς και την περιπλοκότητα της σχετικής διαδικασίας. Θα απαιτηθούν πολύ μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές, καθώς, κατά μία προσέγγιση, ο κόσμος πρέπει σχεδόν να τριπλασιάσει την ετήσια επένδυση σε καθαρή ενέργεια, προκειμένου να φθάσει σε net-zero εκπομπές ως το 2050.

Για να αποφευχθούν οι χειρότεροι κίνδυνοι της κλιματικής κρίσης θα πρέπει να μειωθούν και σταδιακά να εκλείψουν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου που προκαλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες. Το υφιστάμενο ενεργειακό σύστημα ευθύνεται για περίπου τρία τέταρτα των ανθρωπογενών εκπομπών.

Βάσει ιστορικών στοιχείων, ακόμη και το να αλλάξει το ένα τέταρτο της παγκόσμιας παροχής ενέργειας απαιτεί τουλάχιστον τρεις δεκαετίες. Επιπλέον, κάθε φορά που ο κόσμος μετέβη προς νέα κύρια πηγή ενέργειας, από τον άνθρακα στο αργό πετρέλαιο και από εκεί στο φυσικό αέριο, η προηγούμενη κύρια πηγή ενέργειας δεν καταργήθηκε. Αντιθέτως, η κατανάλωση

Σημαντικός παράγοντας

για την πράσινη μετάβαση είναι η εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες και η αξιοποίηση των σύγχρονων εργαλείων

ενέργειας από άνθρακα, πετρέλαιο και αέριο είναι πλέον σήμερα σε ιστορικά υψηλά ή σχεδόν σε αυτό το επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας. Το κεφάλαιο που απαιτείται για να αντικατασταθεί ή να αλλάξει χρήση το ενεργειακό σύστημα, ή πάντως να μετριαστούν τόσο γρήγορα οι επιπτώσεις του, εκτιμάται πως θα είναι τεράστιο.

Τα σωστά εργαλεία και η σωστή χρήση τους Οι απαιτήσεις αυτές βρίσκουν αναλογία μεγεθών και στις απαιτήσεις για την ενεργειακή μετάβαση κάθε μικρής ή μεσαίας επιχείρησης. Οφείλουν να προσαρμοστούν για λόγους συμμόρφωσης, για λόγους διαθεσιμότητας πόρων όπως αυτή θα διαμορφωθεί σταδιακά, για λόγους κύρους και φήμης απέναντι στο κοινό τους. Καλούνται να το πράξουν έπειτα από σειρά οικονομικά δύσκολων ετών, ενώ το μέγεθός τους και ο τζίρος τους συχνά δεν διευκολύνουν την εξασφάλιση χρηματοδότησης. Τα χρηματοδοτικά προγράμματα και το νομοθετικό πλαίσιο από την πλευρά της Πολιτείας, μαζί με στρατηγικό σχέδιο, δέσμευση, και καλλιέργεια κατάλληλης εταιρικής κουλτούρας από την πλευρά των επιχειρήσεων μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση των ενδεδειγμένων συνθηκών ώστε να έχει επιτυχή έκβαση το μεγάλο αυτό εγχείρημα.

Χρηματοδότηση και αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας Ο Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου τονίζει την ανάγκη για πρόσβαση στη χρηματοδότηση από μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων, παράλληλα με την ανάγκη για εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες. «Η προσαρμογή στα νέα δεδομένα και κυρίως η πράσινη μετάβαση είναι δύσκολη, ενώ έχει και σημαντικό οικονομικό κόστος για τις επιχειρήσεις. Άρα το σημαντικότερο εφόδιο είναι να υπάρχουν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά προγράμματα που θα ενισχύσουν αυτή την προσπάθεια. Εμείς ως ΕΕΑ έχουμε τονίσει την ανάγκη να συμπεριληφθούν περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ενώ έχουμε αναφερθεί πολλές φορές και στον ρόλο των τραπεζών, οι οποίες κρατούν

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙ Ά

αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό την πλειονότητα των ενδιαφερομένων ΜμΕ. Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση αποτελεί το μεγάλο ζητούμενο για όλη την αγορά. Ένας άλλος παράγοντας που επίσης είναι σημαντικός για αυτό το βήμα, είναι η εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες και η αξιοποίηση των σύγχρονων «εργαλείων», αλλά και η ετοιμότητα που πρέπει να έχουν οι επιχειρήσεις για την «επανάσταση» που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη. Δεν είναι τυχαίο ότι εμείς στο ΕΕΑ εμμένουμε πολύ σε αυτό το θέμα και ήδη διοργανώνουμε στοχευμένες ενημερωτικές ημερίδες και εκδηλώσεις.»

Νομοθετικό πλαίσιο χωρίς γραφειοκρατία και ισχυρή στοχοθέτηση των επιχειρήσεων Την αναγκαιότητα ικανών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, ταυτόχρονα με ευκίνητο νομοθετικό πλαίσιο προκρίνει, μεταξύ άλλων, η Παρασκευή Αρχοντούλη: «Ο πράσινος μετασχηματισμός των ΜμΕ είναι μονόδρομος, όχι μόνο για τη βιωσιμότητα του πλανήτη, αλλά και των ίδιων. Η αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετάβασης αυτής σε ένα περιβάλλον χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος και υψηλής ανταγωνιστικότητας θα απαιτήσει έξι κύρια συστατικά: κουλτούρα, τεχνογνωσία, καινοτομία, ανθρώπινο δυναμικό, συνεργασίες και κεφάλαια. Με το τελευταίο να αποτελεί, λόγω μεγέθους, το κύριο εμπόδιο των ΜμΕ, καταλύτη του όλου εγχειρήματος θα αποτελέσει η δυνατότητα πρόσβασης των επιχειρήσεων αυτών σε επαρκή χρηματοδοτικά προγράμματα, που θα στοχεύουν σε νέες τεχνολογίες, στη χρήση ψηφιακών εργαλείων και στην εκπαίδευση των εργαζομένων. Φυσικά απαιτείται επιπλέον η πλαισίωση με ένα δυναμικό, ευέλικτο και καλά δομημένο νομοθετικό πλαίσιο χωρίς γραφειοκρατίες, καθώς και η ισχυρή στοχοθέτηση και δέσμευση των επιχειρήσεων, μέσω προσεκτικά διαμορφωμένων στρατηγικών πλάνων για την επιδίωξη των βέλτιστων πράσινων πρακτικών τους.»

Αναγκαία η έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ΜμΕ

«Οι ΜμΕ χρειάζονται ειδική μεταχείριση», υποστηρίζει ο Γεώργιος Καββαθάς, «προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές, τόσο στην εθνική όσο και στην παγκόσμια αγορά, κυρίως μέσω της αύξησης των κονδυλίων χρηματοδότησης. Για να μπορέσουν να αναλάβουν τον ρόλο που τους αναλογεί στην πράσινη μετάβαση της Ευρώπης, θα πρέπει να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες τους. Οι χρηματοδοτήσεις μέσω προγραμμάτων και νομοθετική διευκόλυνση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάνελ μικρής κλίμακας σε ταράτσες μικρών επιχειρήσεων μπορούν να εξασφαλίσουν σε κάποιο βαθμό την πράσινη μετάβασή τους, παράλληλα με προγράμματα που αφορούν και άλλους τομείς, όπως τον τομέα της κυκλικής οικονομίας. Η πράσινη μετάβαση περιλαμβάνει τη στροφή σε μια βιώσιμη οικονομία που βασίζεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την κυκλική οικονομία, μειώνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και αποτελεί πρόκληση για τις μικρές επιχειρήσεις, αλλά μπορεί να προσφέρει οφέλη για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία.»

R&D και εταιρική κουλτούρα

Όπως σχολιάζει ο Γιώργος Παπαδάς, «οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αναδεικνύονται ως κρίσιμος παράγοντας για την πράσινη μετάβαση, υπό τον όρο ότι επενδύουν στον συγκεκριμένο τομέα, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη της βιωσιμότητας. Για τη μετάβαση αυτή απαιτείται επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη για τη δημιουργία καινοτόμων προσφιλών τεχνολογιών προς το περιβάλλον. Επιπλέον, η ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών πρέπει να γίνει αναπόσπαστο μέρος της εταιρικής κουλτούρας με τα οφέλη αυτής να είναι ορατά προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η πράσινη μετάβαση, όταν υιοθετείται ομαλά και ενσωματώνεται στην εταιρική κουλτούρα, επιφέρει οικονομική βιωσιμότητα και συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό είναι και το όραμα της Polyplast, το οποίο καθημερινά κάνουμε πράξη.»

Η κυβέρνηση οφείλει να προσθέτει συνεχώς νέους μηχανισμούς στήριξης Κλείνοντας, ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης περιγράφει τη βεντάλια των εργαλείων που θα στηρίξουν τις ΜμΕ στη διαδικασία της πράσινης μετάβασης: «Τα εργαλεία για τη συμμετοχή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στην πορεία για τους στόχους της πράσινης μετάβασης θα είναι μια αρκετά ευρεία σύνθεση. Κατά πρώτο λόγο θα οδηγηθούν από την όλο και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού, επομένως των πελατών τους, στην κλιματική κρίση που εξελίσσεται. Η κυβέρνηση από τη μεριά της οφείλει να προσθέτει συνεχώς νέους μηχανισμούς στήριξης των οικονομικών δράσεων που οι επιχειρήσεις καλούνται να αναλάβουν, προκειμένου να μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Και, τέλος, οι ίδιες οι επιχειρήσεις, μικρές, μεσαίες, αλλά και μεγάλες θα ανακαλύψουν ότι τα προϊόντα τους θα είναι δύσκολο να προωθηθούν σε μια όλο και πιο ευαίσθητη αγορά, αν δεν έχουν την επαρκή "πράσινη" πιστοποίηση, την οποία σταδιακά θα υποχρεώνονται να έχουν και όλες οι χρηματοδοτικές τους πηγές.»

Για τις μεσαίες επιχειρήσεις, η μείωση του κόστους

ενέργειας ως απαιτούμενη παρέμβαση από την πλευρά της Πολιτείας είναι σχεδόν καθολική προτεραιότητα, με ποσοστό 88%

Επιμένουν

οι προκλήσεις για εργοδότες

και εργαζόμενους σε λογιστική και finance

Παγκόσμια

έρευνα της ΑCCΑ σε εταιρείες και στελέχη του κλάδου δείχνει ότι οι εργασιακές προκλήσεις επιμένουν, σε διάφορα μέτωπα. Στο πλαίσιο της έρευνας ερωτήθηκαν 9.889 επαγγελματίες του finance, σε 157 χώρες. Σε γενικές γραμμές παρατηρείται ενθουσιασμός

από τους εργοδότες για τις δυνατότητες που δείχνει να έχει η ΤΝ ως προς την παραγωγικότητα, επιμένει όμως η ανησυχία των εργαζομένων για τις επιπτώσεις της στις θέσεις εργασίας.

Θετικά είναι τα ευρήματα στο μέτωπο DEI, καθώς οι σχετικές πρακτικές καθιστούν ελκυστικό έναν οργανισμό για τους εργαζομένους. Όμως μεγάλα ερωτήματα καταγράφηκαν ως προς το αν οι εργοδότες περιορίζουν τη δημιουργικότητα και την καινοτομία με το να μην αναγνωρίζουν ευρύτερες πτυχές της διαφορετικότητας στο εργασιακό περιβάλλον, όπως η ηλικία. Μεγάλη κινητικότητα στελεχών σημειώνεται παγκοσμίως, καθώς το επάγγελμα του λογιστή ανοίγει πολλές

ευκαιρίες σταδιοδρομίας, γεγονός όμως που καθιστά τη διατήρηση των μεγάλων ταλέντων γρίφο για τους εργοδότες.

Την εικόνα συμπληρώνουν δεδομένα για την κρίση κόστους ζωής, τις αμοιβές στον κλάδο, τα ζητήματα ψυχικής υγείας και την ικανοποίηση των αιτημάτων των εργαζομένων για υβριδική εργασία. Οι παγκόσμιες οικονομικές πιέσεις δεν διευκολύνουν τα μοντέλα προσέλκυσης και διατήρησης ταλέντου, ενώ οι μισθολογικές απαιτήσεις είναι αυξημένες και πιέζουν τους εργοδότες να βρουν λύσεις. Το εργασιακό άγχος και το burnout εξακολουθούν να αναφέρονται συχνά ως προβλήματα στον κλάδο, ενώ προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με την ιεράρχηση προτεραιοτήτων. Η υβριδική εργασία κερδίζει έδαφος, αλλά οι εργασιακές πρακτικές ποικίλλουν και υπάρχουν αναντιστοιχίες μεταξύ του τρόπου με τον οποίο οι εργαζόμενοι θέλουν να εργάζονται και του τρόπου με τον οποίο όντως εργάζονται.

ΑΝΟΔΙΚ Η ΠΟΡΕ Ι Α ΠΑΓΚΟΣΜ Ι ΩΣ ΓΙΑ ΤΟ SUSTAINABILITY REPORTING ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑ ΛΙΣΗ

ΟΣε πρόσφατο δημοσίευμα του Journal of Accountancy των AICPA & CIMA, σημειώνεται ότι οι μεγάλες εταιρείες παγκοσμίως συνεχίζουν να καταγράφουν πρόοδο στο θέμα του sustainability reporting και της διασφάλισης των σχετικών δεδομένων, αν και χρειάζονται περισσότερες ενέργειες, καθώς η εθελοντική πρωτοβουλία καθίσταται πλέον υποχρεωτική.

Σύμφωνα με την 4η έκδοση της μελέτης The State of Play: Sustainability Disclosure and Assurance, που αναλύει τις δημοσιεύσεις 150 μεγάλων εταιρειών ανά τον κόσμο, το 98% του δείγματος δημοσίευσε κάποιο στοιχείο περί βιωσιμότητας το 2022, και το 69% έλαβε διασφάλιση, έστω και μερική. Αυτά τα ποσοστά είναι αυξημένα σε σχέση με το 91% που δημοσίευσε στοιχεία και το 51% που έλαβε διασφάλιση το 2019. Ταυτόχρονα, όμως, από το 2019, το ποσοστό των εταιρειών που έλαβε διασφάλιση από εταιρεία CPA αντί από άλλο σύμβουλο έπεσε από 63% σε 58%.

Από το 98% όσων δημοσίευσαν στοιχεία το 2022, το 97% κάλυψε και τις 4 κατηγορίες που εξετάζει η παρούσα μελέτη: εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, λοιπά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θέματα διακυβέρνησης. Δύο

χρόνια νωρίτερα, το ποσοστό ήταν 89%. Μολονότι το ποσοστό εταιρειών που λαμβάνει διασφάλιση σε κάποιο επίπεδο αντιστοιχούσε σε 69% του συνόλου, από τις εταιρείες που δημοσίευσαν στοιχεία για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ειδικά, έλαβε διασφάλιση το 98%. Τέλος, σημειώνεται ότι από τις εταιρείες που χρησιμοποίησαν εξωτερικό ελεγκτή, το 73% συνεργάστηκε με τον auditor που ελέγχει ήδη τις χρηματοοικονομικές του καταστάσεις, καθώς, σύμφωνα με δήλωση της ένωσης, το επίπεδο εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας πρέπει να είναι το ίδιο για αυτά τα δεδομένα, όπως με τα χρηματοοικονομικά.

Αμετάβλητες οι προκλήσεις

για τους CFOs το 2024

ESG, πληθωρισμός, τεχνητή νοημοσύνη, BP&Α, δεξιότητες, τεχνολογία και ασφάλεια δεδομένων, οι κυρίαρχες τάσεις

Πρώτη προτεραιότητα αναδεικνύεται το ESG, με τις νέες απαιτήσεις

να οδηγούν τους CFOs στην ανάληψη μεγαλύτερης ευθύνης και ελέγχου στα σχετικά προγράμματα.

Σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία Protiviti για τις παγκόσμιες τάσεις στο finance, οι 10 κορυφαίες προκλήσεις όπως διαμορφώθηκαν το 2023, θα συνεχίσουν να ισχύουν και φέτος. Η σχετική έρευνα βασίστηκε σε απαντήσεις 903 finance leaders παγκοσμίως, και τα ευρήματά της δείχνουν ότι οι CFOs, αντιλαμβανόμενοι τον όγκο και το εύρος των προκλήσεων που έχουν μπροστά τους, επιστρατεύουν όλους τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους, προκειμένου να σχεδιάσουν καινοτόμες λύσεις σε σύνθετα προβλήματα.

1η προτεραιότητα το ESG

Περισσότεροι από τους μισούς οργανισμούς που ερωτήθηκαν (55%) επενδύουν στη νέα τεχνολογία για να διευκολύνουν τη μέτρηση και το reporting ρίσκων και άλλων θεμάτων ESG, ενώ 3 στους 5 (60%) αναφέρουν σημαντική αύξηση στη συχνότητα του σχετικού reporting. Η έρευνα δείχνει

ότι οι μετρήσεις ESG κατατάσσονται ως η υψηλότερη προτεραιότητα για τις οικονομικές διευθύνσεις, τόσο στις εισηγμένες όσο και στις ιδιωτικές εταιρείες. Η κάλυψη των σχετικών προδιαγραφών αξιοποιεί την εμπειρία του CFO στο reporting, τη συλλογή και τον έλεγχο δεδομένων, καθώς και στα ζητήματα διακυβέρνησης. Σημειώνεται ότι δίνεται ισότιμη προσοχή και στους τρεις πυλώνες του ESG, προκειμένου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της εταιρείας, με την ταυτόχρονη ενσωμάτωση των σχετικών κινδύνων στη χάραξη στρατηγικής.

Αυτοματισμός, ΤΝ και data

Σύμφωνα με τα ευρήματα, 54% των ομάδων finance χρησιμοποιεί ήδη την παραγωγική ΤΝ, με τις εισηγμένες εταιρείες να είναι πιθανότερο να τη χρησιμοποιούν, σε σύγκριση με τις ιδιωτικές. Επιτακτική κρίνεται η ανάγκη να επιστρατεύσουν οι CFOs, στις σχετικές επενδύσεις, την εμπειρία τους στη

διαχείριση κινδύνων. Ένας από τους κινδύνους είναι ότι οι εφαρμογές παραγωγικής ΤΝ δεν μπορούν να διακρίνουν το πραγματικό από το φανταστικό και παράγουν τις λεγόμενες «παραισθήσεις», δηλαδή ευλογοφανείς εξηγήσεις που βασίζονται σε λανθασμένα δεδομένα. Άλλοι κίνδυνοι σχετίζονται με την ιδιωτικότητα, την ακρίβεια και την αυθεντικότητα των δεδομένων, την πνευματική ιδιοκτησία και τη συμμόρφωση. Παράλληλα, οι οικονομικές διευθύνσεις καλούνται όλο και περισσότερο να παραγάγουν πληροφορία για να ανταποκριθούν στις ραγδαία μεταβαλλόμενες ανάγκες των άλλων τμημάτων της εταιρείας, κάτι που απαιτεί ασφαλή πρόσβαση σε διογκούμενα σύνολα δεδομένων, προηγμένους αυτοματισμούς και συνεχή καινοτομία.

Πληθωρισμός και βελτιστοποίηση κόστους Οι υψηλότερες τιμές, παράλληλα με την αυξανόμενη πίεση από την πλευρά του ΔΣ και των μετόχων να βελτιωθεί η κερδοφορία, ωθούν τους CFOs στην επινόηση καινοτόμων τρόπων μείωσης κόστους, χωρίς να υποβάλλουν τον οργανισμό στις καταστροφικές παρενέργειες της μείωσης κόστους υπό μορφή «σκούπας», όπως είναι π.χ. η απώλεια πολύτιμων συνεργατών, η αποχώρηση στελεχών, ή η απογοήτευση πελατών. Η έρευνα δείχνει ότι πολλοί finance leaders καταφεύγουν σε αναλύσεις δαπανών για προμήθειες, σε συγκράτηση τεχνολογικών δαπανών και σε νέες αξιολογήσεις των διαδικασιών και επιδόσεων του οργανισμού. Οι CFOs αναζητούν ευκαι-

Επιμέλεια: ΕΛΙΚΑ ΡΟΖΑΚΗ

ρίες βελτιστοποίησης κόστους σε ποικίλα πεδία, όπως η ανακατανομή στελεχιακού δυναμικού, η διαπραγμάτευση με προμηθευτές για χαμηλότερες τιμές και η μετατόπιση από on-premises συστήματα σε λύσεις SaaS με χαμηλότερες μηνιαίες χρεώσεις.

Μεγάλη έμφαση στα πεδία που συνδέονται με το BP&A Η επίδραση του πληθωρισμού, το FP&A, το reporting και η ανάλυση κερδοφορίας, ο στρατηγικός σχεδιασμός, καθώς και τα εμπλουτισμένα data analytics, είναι από τα σημαντικότερα πεδία για τους CFOs, σύμφωνα με την έρευνα. Η έμφαση στη βελτίωση πολλών εργασιών που σχετίζονται με το BP&A αποτελεί μέρος των προσπαθειών της οικονομικής διεύθυνσης να βελτιστοποιήσει τα κόστη, τον σχεδιασμό, τη διαχείριση κινδύνων, και να αυξήσει την κερδοφορία, σε συνθήκες εντονότερης οικονομικής, γεωπολιτικής, κοινωνικής και κλιματικής αβεβαιότητας.

Το σωστό μείγμα δεξιοτήτων, ιδίως στην ανάλυση δεδομένων, τον στρατηγικό σχεδιασμό και την πρόβλεψη, σε συνδυασμό με τη χρήση της τεχνολογίας, μπορεί να βοηθήσει τους CFOs να στηρίξουν τους στόχους ανάπτυξης και κερδοφορίας και να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα ολόκληρου του οργανισμού.

Πληθαίνουν τα εσωτερικά προγράμματα upskilling/ reskilling

Η ικανότητα να προσλαμβάνει κανείς υποψηφίους με τα κατάλληλα προσόντα απασχολεί όλο και περισσότερο την πλειοψηφία των CFOs, όπως και η αντικατάσταση εργαζομένων που αποχωρούν από τον

Είστε έτοιμοι για ενδεχόμενες νέες υποχρεωτικές δημοσιοποιήσεις ΕSG;

Εισηγμένοι οργανισμοί Ιδιωτικοί οργανισμοί

Πηγή: Protiviti, 2023 Global Finance Trends Survey

οργανισμό. Ακόμη και σε συνθήκες βραχυπρόθεσμων οικονομικών διακυμάνσεων, οι επικεφαλής των οικονομικών διευθύνσεων αντιμετωπίζουν έλλειψη ταλέντου και δεξιοτήτων για καίριες θέσεις, σε συνδυασμό με τη δυσκολία να προσελκύσουν κορυφαία στελέχη, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη διαχείριση των αυξανόμενων ευθυνών. Επιλύουν αυτά τα ζητήματα αναβαθμίζοντας τις δεξιότητες του οικονομικού τομέα και υποστηρίζοντας τις εταιρικές προσπάθειες για αναθεώρηση παρωχημένων στρατηγικών. Παράλληλα, η εμπειρία του finance στο FP&A βοηθά τις ομάδες HR να αναβαθμίσουν την ικανότητα πρόβλεψης των αναγκών της εταιρείας σε προσωπικό και τις αντίστοιχες χρηματοοικονομικές αναλύσεις, προκειμένου να παράσχουν όσο το δυνατόν πιο ακριβείς, λεπτομερείς και real-time πληροφορίες σχετικά με όλες τις δεξιότητες που διατίθενται εντός του οργανισμού.

Ευθυγράμμιση τεχνολογίας και μετασχηματισμού Ο μετασχηματισμός της οικονομικής διεύθυνσης είναι σήμερα πιο σημαντικός, αλλά και πιο επισφαλής από ποτέ. Προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη της ΤΝ,

των προηγμένων analytics, των αυτοματισμών και λοιπών τεχνολογικών εξελίξεων, οι οικονομικές διευθύνσεις πρέπει να επιτύχουν και να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας. Η ανάγκη αυτή μεγαλώνει, όσο τα υπόλοιπα τμήματα της εταιρείας ζητούν χρηματοοικονομικές αναλύσεις με στόχο να αναβαθμίσουν και τη δική τους αποδοτικότητα. Οι κορυφαίοι CFOs βελτιστοποιούν τον μετασχηματισμό με συνδυασμό καλών πρακτικών, οι οποίες επικεντρώνονται στον εκσυγχρονισμό του τεχνολογικού περιβάλλοντος και σε συμπεριφορικές αλλαγές, πάντα με το βλέμμα στραμμένο στην ασφάλεια και την ιδιωτικότητα δεδομένων σε όλο τον οργανισμό. Σημειώνεται ότι σε πολλά οικονομικά τμήματα οι προσπάθειες ψηφιακού μετασχηματισμού αναχαιτίζονται λόγω της μη ευθυγράμμισης 3 παραμέτρων: των στρατηγικών στόχων της εταιρείας, του οράματος και των στόχων του μετασχηματισμού του finance, και των μεμονωμένων συμπεριφορών που απαιτούνται για να διατηρηθεί η προσπάθεια αλλαγής μακροπρόθεσμα. Οι κορυφαίοι CFOs αντιμετωπίζουν αυτήν την επίμονη πρόκληση, καλλιεργώντας κουλτούρα που ευνοεί την καινοτομία και τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών.

Ποια από τις παρακάτω δράσεις αναλαμβάνει ο οργανισμός σας, προκειμένου να αντιμετωπίσει προβληματισμούς ή επιπτώσεις των πληθωριστικών τάσεων στην αγορά; (απαντήσεις CFO/VP Finance)

Αξιολόγηση αναγκών για νέες δεξιότητες και ταλέντο εντός και εκτός του οργανισμού Βελτίωση ή/και αύξηση σχεδιασμού σεναρίων Επανεκτίμηση αναγκών κεφαλαίου κίνησης / διαχείρισης ταμειακών ροών Μείωση κόστους λειτουργίας Μείωση αποθέματος στις αποθήκες Διαπραγμάτευση τιμών με προμηθευτές Εξισορρόπηση κινδύνου αυξημένης απώλειας προσωπικού με πιθανές αυξήσεις αποδοχών Μετακύλιση του υψηλότερου κόστους στους πελάτες, με αυξήσεις τιμών Αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου συναλλασσόμενων Μείωση προσωπικού

Πηγή: Protiviti, 2023 Global Finance Trends Survey

2022

Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΘΗ, Αντιπροέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών (ΣΕΟΔΙ)

Οι ψυχολογικές συνέπειες

του κακού χρέους

Η υπέρβαση οικονομικών εμποδίων μπορεί

να αυξήσει την αυτοπεποίθηση

Στους περισσότερους ανθρώπους ο όρος «χρέος» φέρνει

αρνητικούς συνειρμούς και έχει συνδεθεί έντονα με την τελευταία δεκαετία. Η κατανόηση των ψυχολογικών επιπτώσεων του χρέους είναι ουσιαστική γιατί δίνει έμφαση στην αξία της χρηματοοικονομικής παιδείας και του συνετού δανεισμού. Διεθνείς έρευνες έχουν γίνει με στόχο την σε βάθος

εξερεύνηση του πολύπλοκου πλέγματος συναισθημάτων και ενεργειών που περιβάλλουν τον δανεισμό, το χρέος και τις οικονομικές υποχρεώσεις.

Το συμπέρασμα είναι ότι το κακό χρέος, αναμφισβήτητα, μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην ψυχική μας υγεία. Όταν η συνεχής πίεση των οικονομικών υποχρεώσεων και το άγχος της εκπλήρωσης των πληρωμών κυριαρχεί στην καθημερινότητα, μπορεί να έχει αντίκτυπο στο επίπεδο άγχους και στη διάθεσή μας. Πρόκειται για ένα «βάρος», το οποίο μπορεί να επηρεάσει ακόμη και την αυτοεκτίμησή μας, κάνοντάς μας να νιώθουμε ανασφαλείς, ανεπαρκείς και ανήμποροι. Το κακό χρέος δεν είναι κατάσταση στην οποία καταλήγει κάποιος σκόπιμα, και συνήθως είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Το να πραγματοποιήσουμε μικρά βήματα προς τα εμπρός είναι μια διαδικασία, η οποία μπορεί να μας βοηθήσει να νιώσουμε ξανά αίσθημα κατεύθυνσης, να ανακτήσουμε τον έλεγχο και να μειώσουμε το άγχος για να επιτύχουμε καλύτερη ισορροπία μεταξύ της υγείας και των υποχρεώσεών μας.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το χρέος επηρεάζει σημαντικά τις ψυχικές και συναισθηματικές καταστάσεις των ανθρώπων και δίχως αμφιβολία δεν πρόκειται μόνο για οικονομικό μέγεθος. Το να έχεις πολλά χρέη μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ένταση και άγχος. Φοβούμενοι τις συνέπειες της καθυστερημένης πληρωμής ή την αδυναμία εκπλήρωσης των οικονομικών τους υποχρεώσεων, οι άνθρωποι συχνά βρίσκονται σε κατάσταση διαρκούς ανησυχίας.

Το συναισθηματικό βάρος το οποίο προκαλεί το χρέος είναι μια διαφορετική, ωστόσο σημαντική ψυχολογική πτυχή του χρέους. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν συστολή και τύψεις για το χρέος τους, επειδή μπορεί να το βλέπουν ως ένδειξη της δικής τους αποτυχίας ή ως απόδειξη των αλόγιστων δαπανών τους ή κακών επιλογών τους. Αυτή η συναισθηματική επιβάρυνση μπορεί να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, στον οποίο το άγχος από το χρέος βλάπτει την ικανότητα κάποιου να διαχειρίζεται τα χρήματά του με σύνεση ή να παίρνει συνετές οικονομικές αποφάσεις.

«Οι πιστωτές έχουν καλύτερη

μνήμη από τους οφειλέτες»

Βενιαμίν Φραγκλίνος

Η ψυχολογία του χρέους αγγίζει επίσης το ευρύτερο πολιτιστικό και κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Οι άνθρωποι μπορεί να δημιουργήσουν χρέη χωρίς να κατανοούν πλήρως τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, οι οποίες οφείλονται στον καταναλωτισμό και την πίεση να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της κοινωνίας. Η δυναμική του χρέους περιπλέκεται περαιτέρω από την τάση για ταχεία ικανοποίηση να υπερισχύει της ανάγκης για οικονομική υπευθυνότητα. Από την άλλη πλευρά, η αποτελεσματική εξυπηρέτηση του χρέους μπορεί να προκαλέσει ανακούφιση. Η υπέρβαση οικονομικών εμποδίων μπορεί να αυξήσει την αυτοπεποίθηση και να αποκαταστήσει το αίσθημα του οικονομικού ελέγχου, τα οποία και τα δύο έχουν σημαντική επίδραση στην ψυχική υγεία. Οι άνθρωποι μπορούν να λάβουν συνετές οικονομικές αποφάσεις, να ζητήσουν βοήθεια όταν τη χρειάζονται και τελικά να εργαστούν για την επίτευξη τόσο οικονομικής όσο και συναισθηματικής ευημερίας, έχοντας επίγνωση αυτών των ψυχολογικών πολυπλοκοτήτων.

ΤΟ 2024 ΜΠΕΊΤΕ ΣΤΟΝ Κ Ο ΣΜΟ ΤΟΥ

Γίνετε συνδρομητής στο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου.

Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνη συνδρομών: Βίκυ Θεοδωρίδου, E: vtheodoridou@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 101)