Finance Pro Τεύχος 22

ΤΙΜΗ: 9€ ISSN: 2732-7159

Δημοσθένους gdimosthenous@boussias.com

Τσιτούρα

News & updates

PwC: Ελκυστικότερη η Ελλάδα για την ανάπτυξη ιδιωτικών επιχειρήσεων

Expert Views

Άρθρο του Παναγιώτη Λιαργκόβα για τον Κρατικό προϋπολογισμό του 2023

Cover story

Ιωάννης Κιτιξής, CEO, Worldline Greece: Worldline Greece: Προσφέρει κορυφαίες λύσεις στις ηλεκτρονικές πληρωμές

Financial Files

• SME & Family Business: Εδραιώνοντας νέες τάσεις στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα

• Financial Analytics: Πολύτιμος σύμμαχος της οικονομικής διεύθυνσης

• Digital CFO: Οδηγεί την ψηφιοποίηση

IMAGE BANK www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Βίκη Θεοδωρίδου, E: vtheodoridou@boussias.com ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήμητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ

Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολομάζου

αι φτάσαμε στο τέλος του 2022 το οποίο μας αφήνει με μεγάλες αβεβαιότητες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο συνεχίζεται και οι επιπτώσεις του έχουν δημιουργήσει ήδη μεγάλα προβλήματα σε όλη την Ευρώπη. Οι υψηλές τιμές στην ενέργεια έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανείς αυξήσεις τιμών των πρώτων υλών αλλά και των αγαθών, ενώ ο πληθωρισμός υπονομεύει σταθερά τα εισοδήματα των πολιτών και αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης το 2023. Δεν είναι λίγοι αυτοί που προβλέπουν πως είμαστε στα πρόθυρα της «τέλειας καταιγίδας», η οποία μπορεί να συμπαρασύρει τις οικονομίες όλου του πλανήτη. Την ανησυχία τους, άλλωστε, για επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομίας εξέφρασαν πρόσφατα οι επικεφαλής του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων διεθνών οικονομικών οργανισμών. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα υποχωρήσει στο 2,7% το 2023 από 3,2% φέτος, ενώ ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ντέιβιντ Μάλπας, δήλωσε πως είναι βαθιά ανήσυχος για τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης. Σε αποκλειστικό άρθρο του στο FinancePro, ο Πρόεδρος του ΚΕΠΕ καθηγητής Παναγιώτης Λιαργκόβας προβλέπει πως το 2023 θα δούμε την επιβράδυνση της ελληνικής οικονομίας στο 1-2% από περίπου 6% το 2022. «Η εξέλιξη αυτή είναι αναμενόμενη ακριβώς επειδή επιδεινώνεται το διεθνές και ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον», τονίζει. «Το έτος 2023 θα είναι έτος-σταθμός για τα δημόσια οικονομικά, καθώς προβλέπεται επιστροφή σε πρωτογενές αποτέλεσμα 0,7% του ΑΕΠ από έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ το 2022 και μια σημαντική αποκλιμάκωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ», προσθέτει. Στο ρεπορτάζ μας για την ελληνική οικονομία παρουσιάζονται όλες οι παράμετροι του Κρατικού Προϋπολογισμού που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή. Η συνετή δημοσιονομική διαχείριση προβάλλει από την κυβέρνηση ως το βασικότερο όπλο οικονομικής άμυνας, κατευθύνοντας τους πόρους που είναι διαθέσιμοι στον μετριασμό των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού. Στο Cover Story φιλοξενούμε τον Ιωάννη Κιτιξή, CEO της Worldline Greece, ο οποίος μας μιλά για τις λύσεις που προσφέρει η Worldline Greece στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Εξηγεί επίσης ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν οι επιχειρήσεις από τη χρήση των υπηρεσιών της εταιρείας. Η Βέρρα Μαρμαλίδου και ο Άρης Δημητριάδης, Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος Β της ΙΙΑ Greece αντίστοιχα, μας αναλύουν τα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στον σύγχρονο εσωτερικό ελεγκτή να πλοηγηθεί με ασφάλεια στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της νέας εποχής. Ο Μιχάλης Σαμωνάς, General Manager, Chief Financial Officer της ΣΙΔΜΑ Α.Ε., μας λέει μεταξύ άλλων πως ο σύγχρονος CFO οφείλει να μετατρέψει την αντίληψη για το οικονομικό τμήμα από απροσπέλαστο και απομονωμένο σε ανοιχτό σε νέες και παραγωγικές ιδέες. Έχουμε επίσης αφιερώματα στα Sme & Family Business, στον Digital CFO, στα Financial Analytics και στην Υγεία. Καλή χρονιά.

ικογενειακή επιχείρηση είναι μία επιχείρηση που ανήκει πλήρως η κατά πλειοψηφία σε μία οικογένεια. Έρευνες δείχνουν ότι, οι οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν την εξής αναλογία στον αριθμό των επιχειρήσεων: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ τα 2/3 των επιχειρήσεων, συνεισφέρουν στο 70% του παγκόσμιου ΑΕΠ ενώ παρέχουν το 50%-80% των θέσεων εργασίας σε πολλές χώρες ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ το 60% έως και 90% όλων των εταιρειών και το 40%-50% της ιδιωτικής απασχόλησης στην κάθε περιοχή. ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, σύμφωνα με στοιχεία ΕΒΕΑ ποσοστό μεγαλύτερο από το 80% των επιχειρήσεων είναι οικογενειακές και συνεισφέρουν συνολικά στα 2/3 του ΑΕΠ της χώρας και στις θέσεις εργασίας, ενώ συνεχίζουν να στηρίζουν την ελληνική οικονομία, έχοντας επιδείξει αξιοσημείωτες αντοχές απέναντι στην κρίση. Ένα βασικό στοιχείο των οικογενειακών επιχειρήσεων είναι ότι ο στρατηγικός τους σχεδιασμός οργανώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό μακροπρόθεσμος σε σχέση με τις άλλες. Αναλύοντας τα στοιχεία των οικογενειακών επιχειρήσεων, καταλήγουμε σε κάποια κοινά χαρακτηριστικά, που καθορίζουν την επιτυχημένη τους πορεία όπως: Το Επιχειρηματικό πνεύμα Το Μακροπρόθεσμο όραμα και στρατηγική, Η Δημιουργία πλούτου και συντήρησή του για τις επόμενες γενεές Οι Οικογενειακές αξίες στην διαχείριση Η Ταύτιση των συμφερόντων επιχείρησης

τικά δεμένος με αυτήν. Η μεταβίβαση τεχνογνωσίας και ικανοτήτων πραγματοποιείται πολύ αργά, εάν βέβαια γίνει. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα να γίνεται σωστή προετοιμασία για να γίνει με επιτυχημένο τρόπο η διαδοχή. Είναι απαραίτητο την κατάλληλη στιγμή ο ιδρυτής και δημιουργός μιας εταιρείας να φροντίσει για διαδοχή και στελέχωση της ώστε η εταιρεία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της. Τα sos για την ομάδα διαδοχής Χρειάζεται το νέο άτομο να έχει ηγετικά χαρακτηριστικά ώστε να μπορεί να εμπνέει την ομάδα και αυτή να τον αναγνωρίζει, να τον εμπιστεύεται και να τον ακολουθεί . Οι εργαζόμενοι πρέπει να πιστεύουν και στο όραμα και στις προσδοκίες και την ασφάλεια που τους δημιουργεί και όχι μόνο στην προσδοκία ψηλών μισθών ή προαγωγών. Πρέπει να πιστέψει και να διατηρήσει το επιχειρηματικό πνεύμα και την κουλτούρα του ιδρυτή και παράλληλα να εκπαιδεύεται για το πώς θα αναλαμβάνει ρίσκο με σιγουριά μόνο του. Στο πλαίσιο αυτής της προετοιμασίας τους οι διάδοχοι πρέπει να ξεκινούν νωρίς από άλλους επαγγελματικούς δρόμους, επενδύοντας μικρά κεφάλαια της οικογενειακής επιχείρησης σε μικρότερα επιχειρηματικά σχήματα ώστε να μάθουν, και να αποκτήσουν εμπειρίες αναλαμβάνοντας υπολογισμένα ρίσκα. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουν την διαχείριση του λειτουργικού της κόστους, και να γνωρίζουν να επιλέγουν και να οργανώνουν σωστά ομάδα τους, η να τους έχει εξασφαλισθεί η κατάλληλη ομάδα συμβούλων για αυτό. Τέλος είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να έχουν πλήρη γνώση του κλάδου

η έλλειψη οργανωτικής δομής με ιεραρχία και στελέχη από τον αρχικό ηγέτη-δημιουργό της. Πολλές φορές ο δημιουργός μιας εταιρείας οδηγεί τον οργανισμό σε επιτυχία και λίγο αργότερα γίνεται ο βασικός υπεύθυνος για την αποτυχημένη διαδοχή και την επόμενη ημέρα. Ο ιδρυτής συνήθως είναι πολύ απρόθυμος να αποχωριστεί την επιχείρηση και να προετοιμάσει τη σωστή διαδοχή, αφου είναι συναισθημα-

ΠΑΝΩ

300.000 ΘΕΣΕΙΣ

Private Business Attractiveness Index 2022» της PwC. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα ανέβηκε κατά τρεις θέσεις, σε σχέση με το 2021, με αντίστοιχη άνοδο στη βαθμολογία από 32,8/100 σε 35,9/100. Σύμφωνα με την έρευνα, η μετακίνηση αυτή βασίζεται στην καλυτέρευση των δεικτών του μακροοικονομικού περιβάλλοντος και των προοπτικών ανάπτυξης καθώς και των μετρήσεων ESG όπου καταγράφεται σημαντική πρόοδος. Σημειώνεται ωστόσο, η ανάγκη για περαιτέρω βελτίωση στις περιοχές της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων, στο καθεστώς αδειοδοτήσεων και της δημόσιας υγείας. Τα πιο ελκυστικά στοιχεία της Ελλάδας για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την έρευνα, είναι: Μακροοικονομικό περιβάλλον: Η αύξηση του ΑΕΠ κατά 8,3% την τοποθετεί στην 4η θέση της κατάταξης, υψηλότερα από τις περισσότερες κορυφαίες χώρες. Η δε εκτιμώμενη ανάπτυξη του 4% εξασφαλίζει στην Ελλάδα την 8η θέση. Στα «δυνατά» σημεία περιλαμβάνονται τα υψηλά επίπεδα καταναλωτικής εμπιστοσύνης και η αύξηση της παραγωγικότητας (κατατάχθηκε 7η και στα δύο κριτήρια). Μετρήσεις ESG: Η Ελλάδα κατατάσσεται 1η στον συγκεκριμένο δείκτη καταγράφοντας μείωση κατά 20,6% τις εκπομπές CO2 Δημόσια υγεία: Το ελληνικό πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της COVID-19 αξιολογείται ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά όλων των χωρών που εξετάζονται, με το 75,87% του πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί (13η θέση). Η Ελλάδα έχει επίσης δείκτη προσδόκιμου ζωής 81,1 χρόνια, που τη φέρνει στο πρώτο μισό της κατάταξης. Βάσει του EMEA Private Business Attractiveness Index 2022, οι πιθανές προκλήσεις για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι: Μετρήσεις ESG: Η χώρα έχει ένα από τα μεγαλύτερα μισθολογικά κενά μεταξύ των φύλων και καταλαμβάνει την 31η θέση σε αυτό τον τομέα. Αντίστοιχα χαμηλή βαθμολογία σημειώνεται αναφορικά με την διαφθορά. Τοπίο για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις: Η Ελλάδα έχει μικρό αριθμό επενδυτών και χαμηλή δραστηριότητα συγχωνεύσεων και εξαγορών, καταλαμβάνοντας μόλις την 23η θέση. Μακροοικονομικό περιβάλλον: Παρά την οικονομική ανάπτυξη, η Ελλάδα αντιμετωπίζει υψηλά επίπεδα πληθωρισμού.

Σημαντικά είναι τα συμπεράσματα της μελέτης επιρροής της χρηματοδοτικής δραστηριότητας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας – HDB που διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο WifoR. Σύμφωνα με την μελέτη η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα-HDB εισέφερε στο ΑΕΠ 7,7 δις € , στήριξε 306.000 θέσεις εργασίας, ενώ με τη βοήθεια των προγραμμάτων της εκταμιεύθηκαν νέα δάνεια ύψους 8,4 δις ευρώ. Όσον αφορά στους νέους δείκτες, για το περιβάλλον και τις κοινωνικές επιπτώσεις που για πρώτη φορά μετρήθηκαν σε αντίστοιχη έρευνα, παρατηρείται πως οι εκπομπές αερίων ως απόρροια των χρηματοδοτήσεων που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις από τα προγράμματα της HDB, είναι χαμηλότερες στην Ελλάδα, σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης To θέμα των ρύπων θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό. Σήμερα στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας προέρχεται από χώρες του εξωτερικού. Η μεταφορά προϊόντων από το εξωτερικό, είναι υπεύθυνη για το μεγαλύτερο μέρος της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.

Η Ελλάδα θα

αποφύγει την

ύφεση

Η Ελλάδα θα αποφύγει την ύφεση έχει μπροστά της μια επενδυτική άνθηση, στην οποία καίριο ρόλο θα παίξουν και οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), δήλωσε πρόσφατα ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, στο πλαίσιο εκδηλώσεων για τις «Ευκαιρίες και Προοπτικές του “Ελλάδα 2.0”». Υπογράμμισε πως ο σημαντικά αυξημένος ρυθμός επενδύσεων της Ελλάδας, που καταγράφεται, ήδη, συγκριτικά με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, οφείλεται στην αλλαγή πολιτικής, που σημειώθηκε τα τελευταία 3,5 χρόνια στη χώρα. Όπως εξήγησε, παρά τις τρεις κρίσεις (πανδημία, ενεργειακή και εθνικές προκλήσεις), η Κυβέρνηση κατάφερε και στήριξε οικονομικά, κατά το δυνατόν, τους πολίτες. «Και στην πανδημία δώσαμε πολλά χρήματα και τώρα στην ενεργειακή κρίση. Στον προϋπολογισμό, που έχω την ευθύνη του, δώσαμε μόνο για την ενεργειακή κρίση 4,8 δισ. ευρώ το 2022. Αυτά τα χρήματα δεν έπληξαν τα δημόσια οικονομικά, διότι συνδυάστηκαν με έναν πολύ γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης και αλλαγής στα κίνητρα της οικονομίας», δήλωσε.

To εύθραυστο 2022 αποτέλεσε ένα ακόμα κρίκο στην αλυσίδα των πολλαπλών κρίσεων που βιώνει η ελληνική οικονομία την τελευταία (περίπου) 15ετία. H ελληνική οικονομία επέδειξε αυξημένη ανθεκτικότητα απορροφώντας τις σημαντικές διαταραχές του ιδιαίτερα αυξημένου ενεργειακού κόστους από τον Ουκρανικό πόλεμο. Σημαντικός παράγοντας της ανθεκτικότητας αυτής είναι τα αυξημένα τουριστικά έσοδα που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα αντίστοιχα του 2019 (18.2 δισ. ευρώ) το οποίο ήταν τουριστικό έτος-ρεκόρ. Σε επίπεδο προϋπολογισμού, η αύξηση των φορολογικών εσόδων, λόγω και του πληθωρισμού, προσφέρει τον αναγκαίο χώρο για τις αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης του ενεργειακού κόστους. Βέβαια, ο χώρος της ανθεκτικότητας αυτής δεν είναι απεριόριστος για μια σειρά από λόγους. Ειδικότερα, η επιδείνωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, η όξυνση της πορείας του ιδιωτικού χρέους και ο πληθωρισμός (9.1% για τον Οκτώβριο) ενδέχεται να αποτελέσουν τους καταλύτες συμπίεσης της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας για το 2023. Μάλιστα, η αύξηση του επιπέδου τιμών σε σημαντικές κατηγορίες της καταναλωτικής δαπάνης, όπως η διατροφή (14.8%), η στέγαση (11.2%) και οι μεταφορές

η ευθεία (αρνητική) επίδραση του πληθωρισμού στα σταθερά εισοδήματα (τους μισθούς, τις συντάξεις αλλά και επιχειρηματικά εισοδήματα που δεν προσαρμόζονται στις αυξημένες τιμές) ενδέχεται να μεταφραστεί σε αυξημένες ανισότητες μεταξύ νοικοκυριών, επιχειρήσεων αλλά και γεωγραφικών περιοχών. Άλλωστε, η πανδημία φαίνεται πως επιτάχυνε την ανισότητα. Ειδικότερα, ο συντελεστής Gini εκτιμήθηκε από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. το 2021 σε 32.4% σημειώνο-

ντας αύξηση κατά μια ποσοστιαία μονάδα σε σύγκριση με το 2020. Παρόμοια, ο δείκτης φτώχειας για το 2021 ανέρχεται στο 28.3% του πληθυσμού της χώρας παρουσιάζοντας αύξηση 0.9 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2020. Τα παραπάνω δεδομένα αναφορικά με την κατανάλωση, την ανισότητα και τη φτώχεια αποτυπώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης στις κοινωνικές διαστάσεις της οικονομικής δραστηριότητας. Αναμφίβολα, η μακροοικονομική σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας αλλά και η ανθεκτικότητα της στις πολλαπλές κρίσεις θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση της διαμόρφωσης ενός παραγωγικού υποδείγματος συμπεριληπτικής και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Όπως συχνά έχει επισημανθεί, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά της νέας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027, μπορούν να χρηματοδοτήσουν τη διαμόρφωση αυτή. Για παράδειγμα, στο επίπεδο της επιχειρηματικότητας, είναι απαραίτητη η άμβλυνση των ανισοτήτων μεταξύ μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που οξύνθηκαν κατά τη διττή κρίση πανδημίας και ενέργειας. Η οικονομική ιστορία μας διδάσκει ότι κάθε μεγάλη κρίση επιταχύνει τους μετασχηματισμούς που επωάζονται στη διεθνή οικονομία. Η κρίση της πανδημίας επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ενώ η κρίση της ενέργειας επιταχύνει τον πράσινο μετασχηματισμό. Οι συγκεκριμένοι μετασχηματισμοί δημιουργούν προβλήματα προσαρμογής, ειδικά στις micro επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ανάγκη πρόσβασης σε πόρους. Όμως και τα δυο προγράμματα (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας & ΕΣΠΑ 2021-2027) είτε υποχρηματοδοτούν, είτε σχεδόν αποκλείουν τις micro επιχειρήσεις, στοιχείο που κινείται αντίθετα από τη λογική της συμπεριληπτικότητας. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, μια ανοιχτή, ειλικρινής και γενναία συζήτηση για την κατεύθυνση του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας μοιάζει περισσότερο

ΗΕύα Τσιολχά μας μιλά για την μακρά πορεία της BSS στο πλευρό των ιδιωτικών επιχειρήσεων, τις υπηρεσίες που προσφέρει αλλά και το τι διαφοροποιεί την εταιρεία σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Μιλήστε μας για την BSS Plus Η BSS ξεκίνησε πριν, σχεδόν, τρεις δεκαετίες την πορεία της σαν εξειδικευμένος συνεργάτης ιδιωτικών επιχειρήσεων σε θέματα δανειοδοτήσεων και ρύθμισης τραπεζικών οφειλών. Η επιτυχημένη πορεία της όλο αυτό το διάστημα στον τομέα των τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών, την κατατάσσει στις κορυφαίες επιχειρήσεις της χώρας, στο συγκεκριμένο κλάδο, και, παράλληλα, την καθιστά στρατηγικό συνεργάτη των τραπεζικών ιδρυμάτων. Με στόχο την ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση των αναπτυξιακών αναγκών των πελατών της, η BSS πρόσθεσε, την τελευταία δεκαετία, μια νέα κατηγορία συμβουλευτικών υπηρεσιών, που αφορά σε υποστήριξη όλων των επιχειρηματικών αναγκών τους, καθώς και υπηρεσίες υποβολής και διαχείρισης συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων . Ποιο είναι το κύριο στοιχείο που διαφοροποιεί τις υπηρεσίες σας από αυτές του ανταγωνισμού; Κομβικό και αδιαπραγμάτευτο στοιχείο της φιλοσοφίας μας είναι η ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών αναγκών κάθε πελάτη και η τακτική επαφή μαζί του προκειμένου να μοιραστούμε στόχους, αξίες και προκλήσεις. Αν έπρεπε, λοιπόν, να διαλέξω ένα χαρακτηριστικό από τα παραπάνω, αυτό θα ήταν η συνεχής υποστήριξη

των αναγκών κάθε πελάτη μέσω της δημιουργίας μιας σχέσης εμπιστοσύνης. Βέβαια, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα εξαιρετικά έμπειρα στελέχη της ομάδας μας, τα οποία αναγνωρίζουν τις ανάγκες των πελατών μας και διασφαλίζουν την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, διευρύνοντας με αυτό τον τρόπο τις υπάρχουσες σχέσεις εμπιστοσύνης.

Ποιος είναι ο δικός σας ρόλος και οι στόχοι σας για το επόμενο έτος; Ο ρόλος μου συνοψίζεται στις εξής τέσσερις βασικές κατευθύνσεις: Τον συντονισμό όλων των στελεχών που ασχολούνται με τους πελάτες μας, με στόχο την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών Τη διατήρηση και εμβάθυνση της σχέσης εμπιστοσύνης, μέσω τακτικών επισκέψεων και συζήτησης με τους πελάτες Την ανάπτυξη του πελατολογίου της εταιρείας, μέσω της προσέγγισης νέων κατηγοριών πελατών, τόσο σε γεωγραφικό, όσο και σε επίπεδο δραστηριότητας. Την ενίσχυση της πελατοκεντρικής κουλτούρας εντός της BSS και την εκπαίδευση των στελεχών μας σε θέματα εξυπηρέτησης πελατών. Ο στόχος μας για την επόμενη χρονιά είναι να διατηρήσουμε το υψηλό ποσοστό ανάπτυξης που εμφανίζουμε την τελευταία πενταετία και διαμορφώνεται πάνω από το 30% σε ετήσια βάση, μέσω της επέκτασης της παρουσίας μας σε νέες γεωγραφικές περιοχές, όπως τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο, την Κρήτη και επιλεγμένα νησιά. Παράλληλα, σκοπεύουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω την εταιρική μας

παρουσία στις περιοχές που έχουμε ήδη αναπτυχθεί. Τέλος, το 2023 θα χαρακτηριστεί σαν μια χρονιά επέκτασης του αντικειμένου δραστηριότητας της BSS, καθώς θα ενσωματωθούν νέες περιοχές που αφορούν το περιβάλλον, τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τους νέους τρόπους χρηματοδοτήσεων, μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων.

Θεωρείτε ότι μια μικρή ευέλικτη συμβουλευτική επιχείρηση είναι σε θέση να κατανοήσει καλύτερα τις ανάγκες και προκλήσεις της μέσης ελληνικής επιχείρησης σε σχέση με τις πολυεθνικές εταιρίες του χώρου με παρουσία στη χώρα μας; Έχετε απόλυτο δίκιο, η Ελλάδα παρουσιάζει σαν αγορά σημαντικές διαφοροποιήσεις και προκλήσεις λόγω του μεγέθους της αγοράς, αλλά και της νοοτροπίας των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται σε αυτή. Προκειμένου μια συμβουλευτική εταιρία να εξυπηρετήσει άρτια τις ανάγκες της ελληνικής επιχειρηματικότητας, πρέπει να έχει ενσωματώσει στο DNA της τις δυσκολίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε πελάτης της, η οποία δεν είναι η τυπική περίπτωση των πολυεθνικών συμβουλευτικών εταιρειών που εφαρμόζουν με ενιαίο τρόπο διεθνείς μεθοδολογίες και πρακτικές σε διαφοροποιημένες αγορές. Θεωρούμε ότι η πολυετής πορεία μας, η συνεχής ώσμωση με τους πελάτες μας, αλλά, ακόμη και το μέγεθός μας, σε συνδυασμό με τη δυναμική μας ανάπτυξη, μας επιτρέπουν να κοιτάζουμε κάθε πελάτη μας στα μάτια, όταν του υποσχόμαστε ότι

ανθρωπότητα βρίσκεται σήμερα σε ένα σημείο καμπής, έχοντας συνειδητοποιήσει την ανάγκη ταχείας πλέον δράσης για την επίτευξη περιβαλλοντικών αλλά και κοινωνικών στόχων. Σε μια εποχή ταχείας τεχνολογικής προόδου η επιχειρηματικότητα δεν έχει απλά την υποχρέωση να συμβάλλει στην υλοποίηση της μετάβασης, αλλά o ρόλος της είναι καθοριστικός ακριβώς επειδή μόνο μέσω επενδύσεων και νέων προϊόντων και υπηρεσιών η μετάβαση θα γίνει πράξη στην καθημερινότητά μας. Το εγχείρημα της μετάβασης είναι πρωτοφανές και ιδιαίτερα φιλόδοξο. Το μέτρο αυτής της φιλοδοξίας σημαίνει ότι το εγχείρημα θα έχει ένα μεγάλο κόστος που αναγκαστικά θα καταβάλλουν επιχειρήσεις, κράτη και καταναλωτές, το οποίο όμως αντανακλά ένα μεγάλο όφελος για όλους μας, ειδικά σε θέματα του κλίματος και περιβάλλοντος. Η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα στηρίζει αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα επειδή αποβαίνει προς όφελος όλης της κοινωνίας και, φυσικά, των επιχειρήσεων ως μέλη αυτής.

πλαίσιο, που θα προβλέπει νέες και σύνθετες υποχρεώσεις και ευθύνες, τόσο σε ότι αφορά τη συλλογή και δημοσιοποίηση στοιχείων, όσο και ως προς την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων. Είναι κρίσιμο, κατά την εφαρμογή των νέων πολιτικών και την επιβολή κανονιστικών υποχρεώσεων να διασφαλιστεί ότι οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να διοικηθούν με την ευελιξία που απαιτείται από ένα τόσο σύνθετο και σε πολλά ζητήματα υλοποίησης ασαφές εγχείρημα που χαρακτηρίζεται από την ταυτόχρονη ύπαρξη σημαντικών επιχειρηματικών και τεχνολογικών ρίσκων. Άλλωστε, μόνο εάν οι επιχειρήσεις επενδύσουν θα διασφαλιστεί τόσο η υλοποίηση της

μετάβασης όσο και η προάσπιση της ευημερίας των κοινωνιών μας. Στο σημείο αυτό υπεισέρχεται ως κρίσιμος παράγοντας η Εταιρική Διακυβέρνηση. Ο ΣΕΒ διαχρονικά πιστεύει ότι η καλή εταιρική διακυβέρνηση αποτελεί κρίσιμο πυλώνα της σύγχρονης επιχειρηματικότητας, καταρχήν διότι εξοπλίζει μια επιχείρηση με τους μηχανισμούς που επιτρέπουν τη λήψη αποφάσεων βάση δεδομένων και με διαφάνεια, κάτι που οδηγεί μεταξύ άλλων και στην αναγνώριση της καλής δουλειάς που γίνεται σε όλα τα επίπεδα. Οι μηχανισμοί αυτοί τώρα καλούνται όχι μόνο να θωρακίσουν τις επιχειρήσεις έναντι των νέων και πολλαπλών υποχρεώσεων κανονιστικής συμμόρφωσης, αλλά κυρίως ως προς την ικανότητα διαχείρισης των ρίσκων και αξιοποίησης των ευκαιριών που προσφέρει η ταχεία τεχνολογική πρόοδος, η συνεχής ψηφιοποίηση και η απαίτηση νέων επενδύσεων για την υλοποίηση της μετάβασης. Η σημασία της καλής εταιρικής διακυβέρνησης στη συγκυρία αυτή αναδεικνύεται συνεπώς ως κρίσιμη επειδή ακριβώς οι εσωτερικοί μηχανισμοί συλλογής και αξιολόγησης πληροφορίας αλλά και λήψης αποφάσεων με διαφάνεια και τεκμηρίωση αποτελούν τον καλύτερο μηχανισμό εκπόνησης ρεαλιστικών και φιλόδοξων σχεδίων μετάβασης καθώς και παρακολούθησης της εφαρμογής αυτών, πέρα από τις όποιες υποχρεώσεις κανονιστικής συμμόρφωσης. Επιπλέον, αποτελεί τον πλέον αποτελεσματικό μηχανισμό διάδοσης εντός της επιχείρησης της κουλτούρας που θα κινητοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό της να συμβάλλει τα μέγιστα στην επιτυχία των σχεδίων μετάβασης. Τέλος, αποτελεί το μηχανισμό στον οποίο μπορούν να βασιστούν οι επενδυτές που με τη χρηματοδότηση που προσφέρουν στην κάθε επιχείρηση επιθυμούν να συνεισφέρουν στη μετάβαση, τόσο επειδή και αυτοί έχουν να συμμορφωθούν με νέες κανονιστικές υποχρεώσεις όσο και επειδή, κυρίως, πιστεύουν σε αυτή. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της καλής διακυβέρνησης ο ΣΕΒ πρωτοστατεί συμμετέχοντας ενεργά στην ίδρυση του ΕΣΕΔ Εθνικού Συμβουλίου Εταιρικής Διακυβέρνησης και στη συν-διαμόρφωση του πρώτου Ελληνικού Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης από το 2013. Πιο πρόσφατα, αξιολόγησε, σε στενή συνεργασία με άλλους φορείς, το σημείο εκκίνησης της αγοράς πριν την εφαρμογή του Ν4706/20 και δρομολογεί μαζί τους την αξιολόγηση της εφαρμογής του νέου Νόμου.

ΟΔεκέμβριος είναι ο μήνας που ψηφίζεται ο κρατικός προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς. Ο προϋπολογισμός αποτελεί τον υπέρτατο νόμο του κράτους καθώς ξεδιπλώνει όλη την οικονομική πολιτική της χρονιάς. Ένας σωστά διαμορφωμένος προϋπολογισμός πρέπει να ικανοποιεί τέσσερις στόχους: (α) Την οικονομική μεγέθυνση: Μέσα από τον Προϋπολογισμό των Δημοσίων Επενδύσεων πρέπει να χρηματοδοτούνται οι επενδύσεις σε έργα υποδομής, να χορηγούνται επιδοτήσεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, να παρέχονται οι απαιτούμενες φορολογικές απαλλαγές και επιδοτήσεις επιτοκίου. (β) Την σταθεροποίηση της οικονομίας: Μέσα από τον Προϋπολογισμό και δια της μεταβολής των φόρων και των δημοσίων δαπανών, πρέπει να αντιμετωπίζονται οι διαταραχές της ζήτησης και της προσφοράς με στόχο τη σταθεροποίηση της οικονομίας. (γ) Την άριστη κατανομή των παραγωγικών μέσων. Το κράτος, δηλαδή, πρέπει να προσπαθεί, μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, να διοχετεύσει επαρκείς πόρους στους κλάδους παραγωγής δημοσίων αγαθών (δ) Τέλος την δίκαιη διανομή του εισοδήματος: Ένας από τους βασικούς στόχους του Προϋπολογισμού είναι ο περιορισμός των εισοδηματικών ανισοτήτων, μέσα από την οικονομική ενίσχυση των χαμηλότερων εισοδηματικών τάξεων, π.χ. άνεργοι, ανασφάλιστοι υπερήλικες κλπ. Το 2023 θα δούμε την επιβράδυνση της ελληνικής οικονομίας στο 1-2% από περίπου 6% το 2022. Η εξέλιξη αυτή είναι αναμενόμενη ακριβώς επειδή επιδεινώνεται το διεθνές και ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον. Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και η ενεργειακή κρίση απλώνεται ολοένα και περισσότερο στην Ευρώπη. Η Ελλάδα έχει λιγότερες ενεργειακές ανάγκες σε σχέση με την Βόρεια Ευρώπη. Βοηθά ο καιρός αλλά και η δομή της οικονομίας που αποτελείται κυρίως από υπηρεσίες και μεταποίηση. Ωστόσο, η ζήτηση από το εξωτερικό θα μειωθεί και προφανώς αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τις εξαγωγές μας. Αλλά και οι επενδύσεις θα επιβραδυνθούν λόγω της αύξησης των επιτοκίων. Τα αντίβαρα που διαθέτει η οικονομική πολιτική για την ανάσχεση των αρνητικών διαταραχών είναι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Η αποτελεσματική αξιοποίηση αυτών των πόρων αναμένεται να συντηρήσει την επενδυτική δυναμική, με τον ακαθάριστο σχημα-

τισμό παγίου κεφαλαίου να αυξάνεται κατά 15,5% το 2023 έναντι 10% το 2022. Το έτος 2023 θα είναι έτος-σταθμός για τα δημόσια οικονομικά καθώς προβλέπεται επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ από έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ το 2022 και μια σημαντική αποκλιμάκωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος σημαίνει μια πιο σφιχτή στάση και μια μεγάλης κλίμακας δημοσιονομική προσαρμογή, που δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, ως ποσοστό του ΑΕΠ, εξαιτίας κυρίως της ανάπτυξης των τελευταίων δύο ετών, θα υποχωρήσει εντυπωσιακά. Συνολικά, μέσα σε μία τριετία, προβλέπεται ότι θα έχει υποχωρήσει κατά 50 ποσοστιαίες μονάδες, και αναμένεται να πέσει κάτω από το 160% του ΑΕΠ το 2023. Σύμφωνα δε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η μείωση αυτή θα είναι η μεγαλύτερη στους κόλπους της Ευρώπης από το 2019. Με βάση αυτές τις εξελίξεις, θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023. Τέλος, ο προϋπολογισμός έχει ως βασικό άξονα πολιτικής, τη συνέχιση και ενίσχυση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας, ιδιαίτερα αυτών που έχουν περισσότερη ανάγκη, με μέτρα όπως το επίδομα θέρμανσης, επιπλέον πιστώσεις ύψους 1 δισ. ευρώ, πρωτίστως για την επιδότηση λογαριασμών της ηλεκτρικής ενέργειας, μόνιμη κατάργηση της καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους υπαλλήλους του Δημοσίου, στους συνταξιούχους και στον ιδιωτικό τομέα από το 2023 κλπ. Συνολικά, ο κρατικός προϋπολογισμός του 2023 , παρά το γεγονός ότι καταρτίζεται σε ένα δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον, ικανοποιεί και τους τέσσερις παραπάνω στόχους.

Το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΟΕΕ), ο θεσμοθετημένος σύμβουλος της Πολιτείας για τα θέματα της οικονομίας, συμβάλλει άμεσα και ουσιαστικά, με επιστημονικές προτάσεις και μελέτες, στην προσπάθεια ανασύνταξης της ελληνικής οικονομίας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, το ΟΕΕ σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και την Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, διοργανώνει εκδηλώσεις σε όλη την Επικράτεια, με στόχο την ενημέρωση των επιχειρήσεων και των μελών του, με τις ευκαιρίες και προοπτικές που αναδύονται από την ορθή αξιοποίηση των πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Με τη δράση αυτή θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε όλους τους επιχειρηματίες, σε κάθε μικρομεσαία επιχείρηση, να καταλάβουν τι είναι αυτό, που ορίζουμε ως Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόσο σημαντικά είναι τα κονδύλιά του και γιατί αφορούν ακόμα και στους μικρούς και μεσαίους. Μάλιστα, οι επιχειρηματίες της περιφέρειας έχουν έναν ακόμα λόγο να αξιοποιήσουν τα συγκεκριμένα κονδύλια, καθώς θα μπορέσουν να επωφεληθούν περισσότερο, αφού τα ποσοστά των ενισχύσεων σε πολλές περιπτώσεις είναι υψηλότερα. Άλλωστε, όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να δομήσουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο και ότι οι επενδύσεις θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ανασύνταξη της ελληνικής οικονομίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, δημιούργησε το μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με στόχο τη διάθεση 723,8 δισ. ευρώ, ένα μέρος σε δάνεια (385,8 δισ. ευρώ) και ένα άλλο σε επιχορηγήσεις (338 δισ. ευρώ). Ρόλος του μηχανισμού είναι η στήριξη των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη, θέλοντας να μετριαστούν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, συγκεντρώνει 31,16 δισ. ευρώ (18,43 δισ. ευρώ ενισχύσεις και 12,73 δισ. ευρώ δάνεια), για να κινητοποιήσει 60 δισ. ευρώ συνολικές επενδύσεις στη χώρα, στα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Ειδικότερα, τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα ωθήσουν στην ανασύνταξη των επιχειρήσεων με στόχο το μετασχηματισμό τους και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, πιο εξωστρεφών, παραγωγικών και ανταγωνιστικών. Οι μεγάλες επιχειρήσεις, κυρίως με τα χαμηλότοκα δανειοδοτικά προγράμματα, θα μπορέσουν να υλοποιήσουν επενδυτικά έργα, μεγάλης προστιθέμενης αξίας και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Όμως, οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελούν βασικό επενδυτικό εργαλείο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να το συνδυάσουν και με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ ή τον Αναπτυξιακό νόμο, με πολλαπλασιαστικά οφέλη. Ειδικότερα, αν αναλογιστούμε ότι η πρόσβασή τους σε τραπεζικά προϊόντα ήταν περιορισμένη, εξαιτίας κυρίως των μη βιώσιμων οικονομικών τους (τραπεζικό προφίλ), αλλά και των πολύ υψηλών όρων δανειοδότησης. Οι ΜμΕ επιχειρήσεις θα μπορέσουν: 1. να επιδοτηθούν με επιχορηγήσεις, 2. να αντλήσουν «φθηνή»

Ήδη υπάρχουν τέτοια προγράμματα, όπως αυτό που έχει αναλάβει να υλοποιήσει το ΟΕΕ σε συνεργασία με το ΤΕΕ και τη ΓΓΒ του Υπουργείου Ανάπτυξης, την «Έξυπνη Μεταποίηση», που αφορά στις πολύ μικρές, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου της βιομηχανίας και στοχεύει στην αυτοματοποίηση των γραμμών παραγωγής, στο ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους και στη βελτίωση της ανθεκτικότητάς τους. Ακολουθούν και άλλα τέτοια προγράμματα σε πολλούς κλάδους της οικονομίας, που έχουν ως απώτερο σκοπό να κάνουν τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις πιο ευέλικτες, ανταγωνιστικές και παραγωγικές. Θα ήθελα να εστιάσω στα δάνεια. Απευθύνεται προς όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και νομικής μορφής, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να λάβουν για την επένδυσή τους έως το 50% του κόστους από πόρους του ΤΑΑ, με σταθερό επιτόκιο που σήμερα είναι 0,35% για τις ΜμΕ, όπως ορίζεται σε πρόσφατη Υπουργική Απόφαση. Εδώ είναι σημαντικό να τονιστεί, τόσο η επίσπευση κατάθεσης των επενδυτικών σχεδίων, αφού τα δάνεια έχουν πεπερασμένη διάρκεια διάθεσης έως το 2026, όσο κυρίως η χαμηλότοκη δανειοδότηση (από 0,35%), μέσα σε ένα κλίμα συνεχώς αυξανόμενου κόστους χρηματοδότησης, με επαναλαμβανόμενες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ, για την αναχαίτιση των πληθωριστικών πιέσεων.

Αναμφίβολα, οι υψηλοί ρυθμοί πληθωρισμού, εξαιτίας τόσο των ενεργειακών ανατιμήσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία, όσο και των επιπτώσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα από τους περιορισμούς της CoviD-19, έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο ένα κλίμα αβεβαιότητας, οδηγώντας τις οικονομίες σε ανισορροπία και επιβράδυνση. Βέβαια, η ελληνική οικονομία, παρά τις αντίξοες συνθήκες, έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, ως αποτέλεσμα στοχευμένων, έγκυρων και αποτελεσματικών πολιτικών, προστατεύοντας τα νοικοκυριά, τις θέσεις εργασίας και τις επιχειρήσεις. Η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 6% το 2022, ενώ και την επόμενη χρονιά, παρά τις διαταραχές, θα διατηρήσει τις αναπτυξιακές της προοπτικές, με τις επενδύσεις και τις εξαγωγές να καταγράφουν πρωτόγνωρες επιδόσεις. Εν κατακλείδι, η Ελλάδα, οφείλει να καλύψει το επενδυτικό κενό των προηγούμενων ετών, που δημιουργήθηκε εξαιτίας της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αυτό δύναται να επιτευχθεί μέσω της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, της προσέλκυσης νέων επενδύσεων αλλά κυρίως την έγκυρη και έγκαιρη απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η πολιτική βούληση και οι προϋποθέσεις υπάρχουν, ώστε η χώρα μας να καλύψει το χαμένο έδαφος και να αλλάξει ριζικά το παραγωγικό της μοντέλο.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

Ο νέος ψηφιακός κόσμος ενέχει λοιπόν πολλούς κινδύνους. Οι λύσεις που παρέχετε εγγυώνται ασφαλείς πληρωμές και διαχείριση συναλλαγών; Το θέμα της ασφάλειας είναι για εμάς υψίστης σημασίας. Ακολουθούμε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες, τα συστήματά μας είναι αξιόπιστα και πληρούν τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας. Με γνώμονα τις ανάγκες των πελατών μας, αποδεχόμαστε όλες τις κάρτες Visa, Mastercard, Maestro και China Union Pay για πληρωμές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες ή ψηφιακό πορτοφόλι. Αυτή την πολιτική ακολουθούμε και σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουμε. Οι υπηρεσίες μας καλύπτουν τους παρακάτω άξονες: Πληρωμές σε φυσικά καταστήματα: με τη νέα γενιά τερματικών Android POS Worldline Smart POS: Δυνατότητα μετατροπής του κινητού ή του tablet σε POS Ηλεκτρονικές πληρωμές: με αξιόπιστες λύσεις όπως το e-Commerce Gateway, το Payment Link και το Live Pay Υπηρεσία Άμεσης Μετατροπής Νομίσματος (DCC) Δυνατότητα στους κατόχους πιστωτικών και χρεωστικών καρτών Visa/Mastercard που έχουν εκδοθεί εκτός ευρωζώνης να πληρώσουν στο νόμισμα της κάρτας τους. Ποια είναι τα οφέλη για τις επιχειρήσεις από τη χρήση του Worldline Smart POS; Το Worldline Smart POS είναι μια καινοτόμα tap to mobile υπηρεσία, η οποία επιτρέπει σε επιχειρήσεις-πελάτες της να μετατρέπουν το Android κινητό ή το tablet τους σε POS. Αξιοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, προσφέρουμε ένα σύγχρονο τρόπο πληρωμής ανέπαφων συναλλαγών χωρίς κόστος (μόνο με την προβλεπόμενη προμήθεια εκκαθάρισης των συναλλαγών), φέρνοντας κυριολεκτικά μία νέα εποχή στις συναλλαγές μέσω POS. Η υπηρεσία λανσαρίστηκε για πρώτη φορά στην Ελληνική αγορά πριν από ένα χρόνο προκειμένου να δώσει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία στις ανέπαφες συναλλαγές, που εξαιτίας του COVID αναπτύχθηκαν με ιδιαίτερη ταχύτητα, μετατρέποντας οποιαδήποτε Android συσκευή σε POS. Οπότε μιλάμε για μια λύση που μετατρέπει το κινητό, tablet ακόμα και PDA σε POS για να δεχτεί

και γι’ αυτό για εμάς στη Worldline είναι μια λύση που συνεχώς θα εξελίσσουμε προκειμένου να εξυπηρετούμε με το βέλτιστο τρόπο τις ανάγκες κάθε είδους επιχείρησης μικρής ή μεγάλης. Σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω δύο νέες λειτουργικότητες της υπηρεσίας κάνοντας το Smart POS ακόμα πιο ευέλικτο: Φιλοδώρήμα: προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της εστίασης (café – εστιατόρια αλλά και delivery) Άτοκες δόσεις: προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες κλάδων όπως ηλεκτρονικού και ηλεκτρικού εμπορίου, DIY, επίπλων και γενικότερα να προσφέρει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία στους τρόπους πληρωμής.

Και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι γιατί το Worldline Smart POS ήρθε να καλύψει και τις ανάγκες του Ψηφιακού Ταχυδρόμου για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Συγκεκριμένα σύντομα κάποιος θα μπορεί να παραλαμβάνει τις αποστολές του και να πληρώνει ανέπαφα τον ταχυδρόμο του αλλά ακόμα και να πληρώσει τους λογαριασμούς του. Για το 2023 ετοιμάζουμε περισσότερες λειτουργικότητες κάνοντας το Smart POS ακόμα πιο ανταγωνιστικό. Άλλωστε το SMART POS αποτελεί μια πολυβραβευμένη καινοτόμα λύση φέρνοντας την Worldline Greece στις πρώτες εταιρίες της Ευρώπης που προσέφερε στους πελάτες της μια τόσο ευέλικτη εφαρμογή. Αν κάποια επιχείρηση δεν έχει διαθέσιμο e-shop μπορεί να πραγματοποιήσει Online πωλήσεις μέσω των δικών σας υπηρεσιών; Είμαστε εδώ για τις ανάγκες της Ελληνικής αγοράς. Οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί σημαντικά και αναμένεται αυτή η άνοδος να συνεχιστεί με μια εκτίμηση της τάξης του 8% σε ετήσια βάση για τα επόμενα

5 χρόνια, ξεπερνώντας το μέσο όρο 6% της παγκόσμιας αγοράς (source: ecommerce DB). Αυτό πρακτικά οδηγεί κάθε επιχείρηση να αναζητήσει τρόπους ανάπτυξης online πωλήσεων. Καθώς αυτή τη στιγμή αρκετές εξ’ αυτών δεν έχουν αναπτύξει e-shop όμως μπορεί να είναι ιδιαίτερα δραστήριες στα social media ή να μπορούν να υποστηρίξουν τις πωλήσεις των προϊόντων που προβάλουν online τηλεφωνικά, ερχόμαστε να προσφέρουμε λύσεις όπως: Το Payment Link μια υπηρεσία που διευκολύνει τις πληρωμές online με κάρτα. Αρκεί μόνο να δέχεστε από τους πελάτες σας: • Παραγγελίες από το τηλέφωνο. • Παραγγελίες με email ή από άλλο μέσο, π.χ. social media. Μόλις ο πελάτης σας ενημερώσει για την αγορά που θέλει να κάνει από εσάς, δημιουργείτε και στέλνετε link με αίτημα πληρωμής για την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Ιδανική υπηρεσία για συναλλαγές B2C και B2B. Η υπηρεσία Payment Link επιτρέπει συναλλαγές B2C και B2B για επιχειρήσεις σε σημαντικούς κλάδους. Ενδεικτικά: • Ξενοδοχεία • Καταλύματα • Rent a car • Ακτοπλοϊκά εισιτήρια • Ασφαλιστικές εταιρείες • Eξόφληση λογαριασμών Το Live Pay είναι

Πιστεύουμε ότι και το Live Pay έχει το δικό του κοινό και γι’αυτό αντίστοιχα για το 2023 ετοιμάζουμε το επαναλανσάρισμα της υπηρεσίας παρέχοντας ακόμα περισσότερες δυνατότητες. Το κόστος προμήθειας για πολλά χρόνια αποτελούσε έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες στην επιλογή του συνεργάτη για την αποδοχή και εκκαθάριση συναλλαγών. θα συνεχίσει να είναι; Θα αλλάξει; Ποιους παράγοντες θα πρέπει να λάβει υπόψη του ένας έμπορος κατά την επιλογή συνεργάτη για την εκκαθάριση συναλλαγών με κάρτες; Το τερματικό POS αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιχείρησης, της αλυσίδας αξίας του εμπόρου, όπως λέγεται, προσφέροντας ολοκληρωμένες – end2end- λύσεις. Το % προμηθειών είναι ένας σημαντικός παράγοντας αλλά ο έμπορος αξιολογεί τώρα και επιπλέον παραμέτρους όπως η αξιοπιστία, η ασφάλεια, η διαχείριση πιθανών προβλημάτων και η βιωσιμότητα. Οι καταναλωτικές συνήθειες σε παγκόσμιο επίπεδο αλλάζουν. Θεωρούμε ότι οι πληρωμές μέσα από ηλεκτρονικά πορτοφόλια για συναλλαγές F2F σε καταστήματα αναμένεται να ξεπεράσουν τις συναλλαγές των μετρητών και των καρτών. Τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια παγκοσμίως αναμένεται να φτάσουν τα 4,8 δισεκατομμύρια μέχρι το 2025, κοντά στο 60% του παγκόσμιου πληθυσμού. Για το λόγο αυτό, η επιχείρηση χρειάζεται έναν στρατηγικό συνεργάτη, όπως την Worldline Greece, που θα αξιολογεί τα δεδομένα της αγοράς και θα βρίσκει λύσεις που θα επιτρέπουν την απαραίτητη ρευστότητα και τις υγιείς ταμειακές ροές. Είμαστε δίπλα σε κάθε επιχείρηση με εξειδικευμένα προϊόντα και υπηρεσίες που θα επιτρέψουν την ανάπτυξή της και θα τη βοηθήσουν να αποκτήσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που χρειάζεται για να λειτουργήσει.

που θέλουν να προσφέρουν ακόμα μια δυνατότητα πληρωμής στους πελάτες της. Με την υπηρεσία πληρωμών online Live-Pay η επιχείρηση απευθύνεται σε ένα ακόμα μεγαλύτερο κοινό και λαμβάνει πληρωμές online μέσω της πλατφόρμας μας για όλες τις χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες Visa, Mastercard και Maestro. Γρήγορα και εύκολα αποκτά πρόσβαση στην πλατφόρμα, δημιουργεί το εξατομικευμένο προφίλ της επιχείρησης και αμέσως μπορεί να δεχτεί πληρωμές μέσω καρτών online για τις υπηρεσίες και προϊόντα που παρέχει.

Πως ορίζει η Worldline Greece τη σχέση της με τους πελάτες της; Στην Worldline Greece στόχος μας είναι να χτίζουμε μακροχρόνιες σχέσεις αμοιβαίου οφέλους με όλους τους συνεργάτες μας, είτε πρόκειται για μια παραδοσιακή επιχείρηση, είτε για πολυεθνικές είτε για high tech start ups που κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Η κουλτούρα της εταιρίας μας προβάλει ως προτεραιότητα την συμβουλευτική υποστήριξη και όχι απλά την γρήγορη πώληση. Μέσα από αυτή την διαδικασία χτίζουμε σχέσεις εμπιστοσύνης κατανοώντας τις ανάγκες των πελατών μας πέραν της καθημερινότητας, στοχεύοντας στο να τους προσφέρουμε λύσεις που θα αναβαθμίσουν το συναλλακτικό και λειτουργικό τους μοντέλο. Για παράδειγμα μέσω του Payment Link παρέχουμε στους εμπόρους του τουριστικού κλάδου πέραν από μια λύση είσπραξης απομακρυσμένων πληρωμών, μια ασφαλή λύση που περιορίζει σημαντικά την πιθανότητα αμφισβήτησης και ως επακόλουθο τα λειτουργικά έξοδα της εταιρίας.

SME FAMILY BUSINESS

και προσαρμόζεται στο σχήμα που θα συναντήσει, είχε πει κάποτε ο Γερμανός συγγραφέας Έρμαν Έσσε και στην ουσία η ίδια η φύση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ισοδυναμεί με μια διαρκή προσπάθεια ανταπόκρισης στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των καιρών. Σε μια περίοδο μάλιστα έντονης γεωπολιτικής αστάθειας, υψηλού πληθωρισμού και διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως αυτή που διανύουμε, η επιβίωση των συγκεκριμένων επιχειρήσεων συνδέεται άρρηκτα με τη χρηματοδότηση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα που παράγουν. Αντιστοιχώντας στο 99,9% του συνολικού αριθμού των εταιρειών, απασχολώντας το 83% του εργατικού δυναμικού και

στο επιχειρηματικό τοπίο. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του 2021 του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ με θέμα Ο αντίκτυπος της πανδημίας στις επιχειρήσεις, σε ένα σύνολο 1.419.855 επιχειρήσεων, 210.217 επιχειρήσεις ή 14,8% του συνόλου τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο του 2020 ενώ

τον Νοέμβριο του ίδιου έτους τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας 188.985 επιχειρήσεις ή 13,3% του συνόλου. Μέσα στο κλίμα πίεσης από τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και την ενεργειακή κρίση, η έρευνα συγκυρίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Εθνικής Τράπεζας για το β΄ εξάμηνο του 2021 κατέγραψε βελτίωση των προσδοκιών των ελληνικών ΜμΕ αλλά πτώση στο ποσοστό των επιχειρήσεων που ευελπιστούν σε ανάπτυξη. Η ελληνική οικονομία, στον απόηχο της πανδημίας του COVID-19, θα πρέπει να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που θέτουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, εξαιτίας του επίμονα υψηλού πληθωρισμού, των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, του δύσκολου και υψηλού κόστους ενεργειακού εφοδιασμού και της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών της, μας λέει ο Σπύρος Τσιτσώνης, Founder & Director στη My-CFO προσθέτοντας πως η απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ως απόρροια της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ αλλά και μια παρατεταμένη περίοδος αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας αποτελούν, βραχυπρόθεσμα, ανασταλτικό παράγοντα για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και οι οικογενειακές επιχειρήσεις καλούνται, μετά τον αντίκτυπο της παρατεταμένης κρίσης χρέους και της πανδημίας, να αντιμετωπίσουν και τις επιπτώσεις της κρίσης ενέργειας/ πληθωρισμού τονίζει με τη σειρά του και ο Χαράλαμπος Αράχωβας, Οικονομολόγος (Ph.D.) – Συντονιστής Τμήματος Οικονομικής Ανάλυσης ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ. Πράγματι, παρά το γεγονός ότι η πλήρης επάνοδος της οικονομικής δραστηριότητας, η αυξημένη τουριστική κίνηση και τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων συνέβαλαν στη θεαματική αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος των μικρο-

που επαρκούν για λιγότερο από μήνα (9,2%) ενώ η οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων εστίασης και των μικρότερων πολυάριθμων επιχειρήσεων ακολουθεί διαρκώς καθοδική πορεία. Αξιοσημείωτο είναι ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022, 6 στις 10 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (59,2%) προχώρησαν σε αύξηση των τιμών τους ενώ σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις (38,6%) εκφράζουν φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητάς τους στο μέλλον, με το 6,5% των μικρών

και την ταχεία προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις αλλά και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα μπορούν να δράσουν ελευθέρα, στο πνεύμα του ελευθέρου ανταγωνισμού, αναφέρει ο Κωνσταντίνος Χαραλαμπόπουλος, Owner και Manager Partner στη SOLOMONK δηλώνοντας πως η τάση που προβλέπει να επικρατεί και θα πρέπει να ενθαρρυνθεί είναι οι συνεργασίες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή μεταξύ οικογενειακών επιχειρήσεων, στις οποίες θα υπάρξει η δυνατότητα να παντρέψουν γνώσεις αλλά και διαφορετικές κουλτούρες με κοινό σκοπό το κέρδος. Δεδομένα γνωρίζουμε ότι η αγορά

SME

δεν πατάει φρένο και, συνεπώς, αν δεν ακολουθήσεις τον ρυθμό της, αργά ή γρήγορα θα βρεθείς εκτός παιχνιδιού, υπογραμμίζει ο Κωνσταντίνος Ράικος, Founder & CEO της KRS Group, επισημαίνοντας πως οι σημερινές συνθήκες της αγοράς επιβάλουν στη μικρομεσαία επιχείρηση να υιοθετήσει τεχνολογίες και ψηφιακά εργαλεία για κρίσιμες επιχειρηματικές λειτουργίες όπως είναι οι πληρωμές, η διαχείριση πελατών, το marketing αλλά και η λογιστική λειτουργία της. Το ενδιαφέρον για τη βιώσιμη διαχείριση τόσο του φυσικού και του ανθρώπινου όσο και του κοινωνικού κεφαλαίου εντείνεται, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν λογίζεται πλέον ως καινοτομία αλλά ως απαραίτητο στοιχείο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του επιχειρείν, μας εξηγεί ο Χαράλαμπος Αράχωβας τονίζοντας πως το πλήρους αβεβαιότητας πλαίσιο, καθίσταται ακόμη πιο ασφυκτικό για τις ΜμΕ, κυρίως για τις πολύ μικρές – “micro”, οι οποίες αποτελούν και τη συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων, όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, τη συμμόρφωση με τις οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος και την ψηφιοποίηση. Ενδεικτικό της αυξανόμενης σημασίας των κριτηρίων ESG για την εταιρική ανάπτυξη είναι πως το 63% των ερωτηθέντων σε έρευνα που διεξήχθη από την DBS και την Bloomberg Media Studios σε 800 ΜμΕ σε έξι αγορές στην Ασία τον Αύγουστο ανέφερε την εξισορρόπηση των στόχων ESG με τους στόχους επιχειρηματικής ανάπτυξης ως την κορυφαία πρόκληση στον δρόμο προς τη μετάβασή τους σε πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα. Επιπλέον, οκτώ στις 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις αξιολόγησαν το ESG ως υψηλή προτεραιότητα για την επιχείρησή τους, αναγνωρίζοντας ότι πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, που συγκρίνονται με διεθνή πρότυπα, θα ενίσχυαν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα επιτρέποντάς τους να προσελκύσουν περισσότερες επιχειρήσεις από τις μεγαλύτερες εταιρείες. Η τεχνολογία ως στρατηγική προτεραιότητα Οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο εξελίσσονται σε έναν μεγάλο πονοκέφαλο για τον επιχειρηματικό κόσμο ενώ σύμφωνα με την έκθεση 2022 SMB Digital Security Sentiment Report, της παγκόσμιας εταιρείας ψηφιακής ασφάλειας ESET στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.200 υπεύθυνοι κυβερνοασφάλειας από μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, πάνω από τα δύο τρίτα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αντιμετώπισαν κάποιο περιστατικό παραβίασης δεδομένων τους τελευταίους 12 μήνες, με μέσο εκτιμώμενο κόστος σχεδόν 220.000 ευρώ. Η συνολική εμπιστοσύνη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ικανότητα προστασίας των ηλεκτρονικών δεδομένων και συστημάτων από κυβερνοεπιθέσεις για τους επόμενους 12 μήνες παραμένει χαμηλή, με μόνο το 48% των ερωτηθέντων να ισχυρίζεται ότι έχει μέτρια ή πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των εταιρειών τους. Σήμερα, η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας μεταβάλλει τον τρόπο που ζούμε καθημερινά, προσφέροντας ευκαιρίες στις ΜμΕ να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους, να βελτιώσουν την ποιότητα και να αυξήσουν την παραγωγική τους δυναμικότητα, σχολιάζει ο Κώστας Βαμβακάς, Διευθύνων Σύμβουλος στη VK PREMIUM Συμβούλων Ανάπτυξης Επιχειρήσεων, χαρακτηρίζοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό άμεση προτεραιότητα κάθε σύγχρονης επιχείρησης, καθώς συμβάλει

παραγωγικότητας, στον εκσυγχρονισμό των λειτουργιών, στην αναβάθμιση των τρόπων επικοινωνίας, στη διευκόλυνση της απομακρυσμένης εργασίας, στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών και στην αύξηση της ασφάλειας δεδομένων, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας των ΜμΕ. Η τεχνολογία αλλάζει τον τρόπο που ζούμε καθημερινά διαμορφώνοντας έναν ολοκαίνουργιο κόσμο, σημειώνει ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης υπογραμμίζοντας πως μέσω της εξέλιξης των υπηρεσιών και των προϊόντων τους, οι επιχειρήσεις προσφέρουν στους καταναλωτές βελτιωμένες εμπειρίες, εκπαιδεύοντάς τους παράλληλα σε νέες συνθήκες. Για τους παραπάνω ακριβώς λόγους, ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός συνιστά άμεση προτεραιότητα κάθε σύγχρονης επιχείρησης, σε όποιον τομέα κι αν δραστηριοποιείται, αφού μπορεί να της προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες και πολλαπλά οφέλη, προσθέτει. Σε ένα περιβάλλον όπου οι μεγάλες επιχειρήσεις επενδύουν και γίνονται πιο ανταγωνιστικές, διευρύνοντας το χάσμα που τις χωρίζει από τις μικρομεσαίες και με μια σειρά από αλλαγές που σχετίζονται με την πανδημία όπως η κατακόρυφη αύξηση τους ecommerce και η διεύρυνση της τηλεργασίας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ δεν συνιστά απλώς επιλογή αλλά στρατηγική αναγκαιότητα δηλώνει χαρακτηριστικά. Αχαρτογράφητες ακόμη οι ευκαιρίες του ψηφιακού μετασχηματισμού Αξιοσημείωτο είναι πως σύμφωνα με το Member Pulse Survey 2022 – SME Finance in the New Normal, με απαντήσεις από 118 ιδρύματα-μέλη που λειτουργούν σε 181 οικονομίες, περίπου το 69% των ερωτηθέντων αναγνωρίζει ότι η κρίση έχει επιταχύνει σημαντικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους ενώ το 39% αυτών αποκαλύπτει ότι ένας μεγάλος αριθμός πελατών και πωλήσεων προήλθε μέσω ψηφιακών καναλιών, από 16% πριν από ένα χρόνο. Οι ευκαιρίες που γεννά ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ακόμη αχαρτογράφητες, μας εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ράικος τονίζοντας πως η αλλαγή στις συνήθειες των πελατών λειτουργεί ως εγγύηση για όποια επιχείρηση επιλέξει την αναβάθμιση των υπηρεσιών της μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού. Στα ενδιαφέροντα παραδείγματα συγκαταλέγονται οι ανέπαφες πληρωμές με κάρτες, αλλά και το BNPL (Buy Now Pay Later) που πλέον έχουν μπει για τα καλά στην καταναλωτική ζωή μας στην Ελλάδα, αναφέρει διευκρινίζοντας πως όλα αυτά τα εργαλεία διευρύνουν τις πιθανότητες και προοπτικές πώλησης. Η KRS Financial Control A.E., υλοποιώντας την αποστολή της, προσφέρει δωρεάν στους πελάτες της μοναδικά ψηφιακά - Fintech εργαλεία για Smartphones, αποκαλύπτει ο Κωνσταντίνος Ράικος εστιάζοντας στην πλήρη λογιστική εικόνα σε πραγματικό χρόνο που αποδίδουν τα KRS Reporting και KRS Invoice , επιτρέποντας παράλληλα την ψηφιοποίηση παραστατικών και προσφέροντας τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τη λογιστική ομάδα μέσα από το κινητό τηλέφωνο του επιχειρηματία, με στόχο την άμεση λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Η σωστή και υψηλής ποιότητας παροχή λογιστικών υπηρεσιών, με τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία, μπορεί να μετατραπεί σε ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την ανάπτυξη της επιχείρησης αλλά και την ανθεκτικότητά της σε βάθος χρόνου, καταλήγει.

Quantum BITS ιδρύθηκε το 2013 με στόχο την ολοκληρωμένη υποστήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων

στους τομείς της Λογιστικής και Πληροφορικής τόσο μέσω του εξειδικευμένου προσωπικού της, όσο και μέσω επιλεγμένων συνεργατών. Το καινοτόμο επιχειρηματικό μοντέλο της Quantum BITS είναι η δημιουργία Single Point of Contact (S.P.o.C.) για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για θέματα που αφορούν τους παρακάτω τομείς: Λογιστική & Φοροτεχνικά Πληροφορική & Marketing Training & Συμβουλευτική Μέσα από αυτό το συνδυασμένο φάσμα υπηρεσιών που αντικατοπτρίζεται στη S.P.o.C. φιλοσοφία μας, η Quantum BITS έχει υποστηρίξει πλήθος επιχειρήσεων, από διαφορετικούς τομείς δραστηριότητας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, να αναπτύξουν το πελατολόγιό τους και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους ευνοώντας την ανάπτυξη συνεργιών. Ο συνδυασμός δύο νευραλγικών υπηρεσιών (πληροφορικής και λογιστικής), μας ενέπνευσε να αναπτύξουμε και εργαλεία που προσαρμόζονται καλύτερα στις σύγχρονες ανάγκες τους. Μέσα στο Q ecosystem όπως ονομάζουμε το ψηφιακό μας οικοσύστημα, έχουμε ενοποιήσει: την εφαρμογή QCRM που συνδυάζει πολλαπλά είδη υλικού/ λογισμικού/υπηρεσιών όπως cloud storage, VoIP τηλεφωνία, time/task management tool, Client Relationship Management καθώς και συγκεντρωτικό αποθετήριο ενδοεταιρικών διαδικασιών και πληροφοριών καθώς και το online personalized data analysis web

διαγραμμάτων/infographics), βασισμένων στα οικονομικά δεδομένα που απεικονίζονται στα λογιστικά αρχεία Και οι δύο εφαρμογές έχουν βραβευτεί ως stand alone apps στα IMPACT BITE AWARD 2021-BRONZE και ACCOUNTING AWARDS 2020-GOLD αντίστοιχα. Επίσης το QFRS παρουσιάστηκε ως παράδειγμα επιτυχούς εφαρμογής των αυτοματοποιήσεων και της τεχνητής νοημοσύνης από Μικρομεσαίες

Επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο έρευνας της European Economic and social Committee με θέμα: Boosting the use of Artificial Intelligence in Europe’s micro, small and medium-sized Enterprises Το επόμενο εργαλείο αυτοματοποίησης που προσθέσαμε στη φαρέτρα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι το Q-OBT (Quantum Overall Budgeting Tool) το οποίο δημιουργήθηκε από την έμπειρη ομάδα IT της εταιρείας μας, λαμβάνοντας υπόψιν τα λογιστικά δεδομένα και την τεχνογνωσία της ομάδας Accounting & Tax, για την καλύτερη διαχείριση πόρων και παρακολούθηση της βιωσιμότητας μιας επιχείρησης. Στη σύγχρονη εποχή οπου η ψηφιοποίηση είναι μονόδρομος τέτοιες SaaS (Software as a Service) λύσεις είναι ικανές να κάνουν την διαφορά και να δώσουν ακόμα και στις ΜμΕ την πρόσβαση στην πληροφορία που χρειάζονται. Οχι μόνο για να διασφαλίσουν την βιωσιμότητα τους αλλά για να μπορέσουν να αναπτυχθούν περεταίρω και να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις βασισμένοι σε έγκυρα και ενημερωμένα reports που αφορούν την επιχείρηση τους, τις χρηματοροές της αλλά και την γενική της εικόνα. Πληροφορίες και λειτουργικότητες που μέχρι

Περικλέους 30-32, 5ος όροφος, ΤΚ 105 62 Σύνταγμα, Ελλάδα T: 2112104050 E: info@quantum.gr https://www.quantum.gr/

FINANCIAL FILES

Αξιοποιώντας τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς Η επιτυχής αντιμετώπιση των προκλήσεων συνδέεται πλέον άρρηκτα με τον σχεδιασμό και την αξιοποίηση χρηματοδοτικών μηχανισμών από την Πολιτεία υπογραμμίζει ο Γιάννης Τσακίρης διευκρινίζοντας πως πρόκειται για εργαλεία τα οποία καλύπτουν τόσο παλιές ανάγκες, όσο και νέες, που δημιούργησε η πρόσφατη υγειονομική κρίση. Οι δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 σχεδιάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε καταφέρνουν να συνδυάσουν την ψηφιακή αναβάθμιση με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, διοχετεύοντας ταυτόχρονα τους ευρωπαϊκούς πόρους με κριτήρια τόσο τις διαφορετικές ανάγκες των ΜμΕ, όσο και την τεχνολογική ένταση της κάθε επένδυσης, αναφέρει ενώ όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το ΕΣΠΑ μεταβάλλεται και η χώρα μας αλλάζει με αρωγό τους κοινοτικούς πόρους του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027. Οι διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ 2021-2027, Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, Αναπτυξιακός Νόμος) αποτελούν σημαντικά κίνητρα για τις ΜμΕ που θέλουν να επενδύσουν στον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό, στην πράσινη μετάβαση, στην στήριξη της καινοτομίας και στην εισαγωγή των νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», μας λέει ο Κώστας Βαμβακάς, φέρνοντας ως παράδειγμα τα επιδοτούμενα προγράμματα όπως η «Έξυπνη μεταποίηση ΜμΕ», ο «Ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ» και το «Εξοικονομώ Επιχειρώ» που στηρίζουν την αναβάθμιση των επιχειρήσεων προς ένα πιο αποτελεσματικό, εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο παραγωγικό μοντέλο. Οι προοπτικές ανάπτυξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα θετικές, καθώς χρηματοδοτικά προγράμματα προσφέρουν πολύτιμη στήριξη στις εταιρίες παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να μειώσουν το κόστος παραγωγής ή λειτουργίας και να επενδύσουν στη βιώσιμη ανάπτυξή τους, συμπληρώνει. Στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης που λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους, η έμφαση δίνεται στην άντληση πόρων, παρά στη μεγιστοποίηση των ωφελειών για την οικονομία, σχολιάζει ο Σπύρος Τσιτσώνης αξιολογώντας θετικά το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΠΑ έχει επιδιωχθεί να μειωθούν σημαντικά οι σχετικές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ειδικά για τις start-ups, τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρηματικές οντότητες που επέδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στη διάρκεια των αλλεπάλληλων κρίσεων, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα παρέχει νέα στοχευμένα και κλαδικά χρηματοοικονομικά εργαλεία, με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης

της Nepa Economic Consulting, επισημαίνοντας πως αυτό αφορά σε όλο το χρηματοδοτικό περιεχόμενο της επιχείρησης, οπότε όλοι οι λογαριασμοί των υποχρεώσεων θα πρέπει να εξεταστούν για τον τρόπο και το χρόνο πληρωμής τους. Η αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού μπορεί να επιτευχθεί με μια σειρά από εναλλακτικές πρακτικές, όπως η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής, η αναχρηματοδότηση με καινούργια δάνεια ώστε να επιτευχθεί μείωση των επιτοκίων, η μετατροπή των βραχυπρόθεσμων δανείων σε μακροπρόθεσμα δάνεια, όπως και το πάγωμα των πληρωμών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αναφέρει. Οι υποχρεώσεις προς προμηθευτές και πιστωτές απαιτείται να αναδιαρθρωθούν με καινούργιες συμφωνίες για το χρόνο πληρωμής των υπολοίπων, προσπάθεια για μείωση των τιμών αγοράς ή και πρόσθετες εκπτώσεις στο υπάρχον απόθεμα, όπου καθίσταται αυτό δυνατό, τονίζει διευκρινίζοντας πως βασικός στόχος των παραπάνω είναι η μείωση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης και, συνεπώς, οι θετικές ταμειακές ροές. Φυσικά κάθε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης χρειάζεται να ικανοποιεί το βασικό κριτήριο της απρόσκοπτης λειτουργίας της επιχείρησης, χωρίς προβλήματα διαθεσιμότητας εμπορευμάτων και πρώτων υλών, προσθέτει υπογραμμίζοντας πως η μείωση του υπάρχοντος λειτουργικού κόστους και οι θετικές ταμειακές ροές μπορούν να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις και προγράμματα για μια περαιτέρω ανάπτυξη. Η Nepa Economic Consulting έχει πολυετή εμπειρία σε μελέτες και εφαρμογές προγραμμάτων αναδιάρθρωσης υποχρεώσεων και συνιστά έναν πολύτιμο συνεργάτη που συνδράμει στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων μια επιχείρησης, αποκαλύπτει ο Άρης Κωνσταντόπουλος. Σύνδεση της επενδυτικής ελκυστικότητας με την ανάπτυξη των ΜμΕ Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας της EY, Attractiveness Survey Ελλάδα 2022, η χώρα μας ως

ελκυστικότητα μας τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ αύξηση σημειώνει κάθε χρόνο και το ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν να αναπτύξουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτο είναι πως για περισσότερους από ένας στους τέσσερις (27%) συμμετέχοντες στην έρευνα φέτος, η ύπαρξη ενός υγιούς οικοσυστήματος σύγχρονων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ερμηνεύεται ως σημαντικός υποστηρικτικός παράγοντας ευόδωσης μιας επένδυσης. Η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος την τελευταία τριετία, η ισχυρή άνοδος στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ), οι οποίες αναμένεται να καταγράψουν νέο ιστορικό υψηλό το 2022, η σημαντική εισροή επενδυτικών κεφαλαίων το 2023, μέσω του ΤΑΑ, όσο και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), η συνετή προσαρμογή του κόστους εργασίας στο πληθωριστικό περιβάλλον και, τέλος, η αναμενόμενη επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα από το νέο έτος, εκτιμάται ότι θα μειώσουν το ρίσκο, λειτουργώντας ως κίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων, μας λέει ο Σπύρος Τσιτσώ -

ΆΡΗΣ ΚΏΝΣΤΆΝΤΟΠΟΎΛΟΣ Operations Manager, Nepa Economic Consulting «Στη Nepa, μόνο το 2022 αναδιαρθρώσαμε υποχρεώσεις πελατών μας συνολικού ύψους 11,7εκ ευρώ, κάνοντας τους βιώσιμους και βοηθώντας τους να συνεχίσουν την απρόσκοπτη λειτουργία τους»

νης, σημειώνοντας πως η πρόβλεψη για την αύξηση του ΑΕΠ φέτος κυμαίνεται από 5,2% έως 6,2% (Moody’s – ΕΕ – ΤτΕ), ενώ όλοι συγκλίνουν σε επιβράδυνση της στο 1,0% για το 2023. Ωστόσο, σημειώνει ο Χαράλαμπος Αράχωβας, οι όροι συμμετοχής στα ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία εν πολλοίς χρηματοδοτούν τις εν λόγω δράσεις, χαρακτηρίζονται από αυστηροί έως ουσιαστικά απαγορευτικοί για τη μικρομεσαία και ιδιαίτερα για την πολύ μικρή επιχειρηματικότητα. Όπως αναφέρει, για τον παραπάνω λόγο ο σκοπός της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) είναι αφενός να καταστήσει σαφές πως ακόμα και εν μέσω μιας επιπλέον κρίσης η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση των ΜμΕ θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ βήμα για τη βιωσιμότητά τους και αφετέρου να υλοποιήσει με τον πιο ισόρροπο τρόπο την υποστήριξη προς την επιχειρηματικότητα, ώστε η ανάπτυξη να είναι εν τέλει περισσότερο συμπεριληπτική, χωρίς να αφήνει καμία επιχείρηση εκτός. Σε μια πραγματική οικονομία με ΜμΕ, όπου μοιάζουν δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ ταμείου της οικογενειακής επιχείρησης και ‘τσέπης’ του επιχειρηματία, αναδεικνύεται η ανάγκη δημιουργίας επιχειρηματικού πλάνου, για σωστή και έγκαιρη αποτύπωση των οικονομικών δεικτών και της πορείας μιας επιχείρησης, καθώς και ανάληψη από έμπειρους επαγγελματίες των ενεργειών χρηματοδοτικής ενίσχυσης οργανισμών που συνήθως δρούσαν έως τώρα περισσότερο με το επιχειρηματικό ένστικτο, υπογραμμίζει ο Σπύρος Τσιτσώνης.

ΟΘανάσης Τσίρης μας μιλά για τις λύσεις που προσφέρει η Euclid Consulting στις επιχειρήσεις όσον αφορά το μέλλον του ελέγχου, της χρηματοοικονομικής αναφοράς και της ανάλυσης δεδομένων.

Ποιο είναι το όραμα της Euclid Consulting; Να παρέχουμε και να αναπτύσσουμε λύσεις λογισμικού αιχμής που αλλάζουν το μέλλον του ελέγχου, της χρηματοοικονομικής αναφοράς και της ανάλυσης δεδομένων. Για να το πετύχουμε αυτό, η ομάδα συμβούλων και προγραμματιστών μας παρέχει υψηλής ποιότητας υποστήριξη με πρωταρχικό μας στόχο την ικανοποίηση των πελατών μας.

Ποιες λύσεις προσφέρετε σε επιχειρήσεις, ομίλους εταιρειών, λογιστικά και ελεγκτικά γραφεία; Διαθέτουμε μια σειρά ουσιαστικών λύσεων στους πελάτες μας όπως:

WORKING PAPERS: Ένα ευέλικτο λογισμικό διαχείρισης εργασιών, που περιέχει όλα όσα χρειάζονται για τη διεξαγωγή αναθέσεων σχετικά με διαβεβαιώσεις και αναφορές. Παρέχει μια ενιαία τοποθεσία για τα δεδομένα σας – η οποία επιτρέπει τη συνεργασία σε πραγματικό χρόνο, την άμεση σάρωση, την ηλεκτρονική αναθεώρηση, τον αποτελεσματικό καθαρισμό, το εξελιγμένο κλείδωμα και την προηγμένη μεταφορά δεδομένων στην επόμενη χρήση (roll-forward). Η πρόσβαση σε όλες τις

πληροφορίες που χρειάζεστε κατά τη διάρκεια μιας ανάθεσης είναι άμεσα διαθέσιμη, με δεδομένα συνδεδεμένα έτσι ώστε όποιες αλλαγές κάνετε να ρέουν σε όλα τα σχετικά έγγραφα.

FINANCIALS: Δίνει τη δυνατότητα να δημιουργούνται αυτόματα Οικονομικές Αναφορές είτε στα ΕΛΠ, είτε στα ΔΠΧΑ, είτε στα ΔΛΠΔΤ. Αυτό καθιστά τη όλη διαδικασία σημαντικά πιο αποτελεσματική, μειώνοντας σημαντικά τον φόρτο εργασίας, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τους κινδύνους λάθους.

AUDIT: Είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη διαχείριση των εργασιών εξωτερικού ελέγχου. Όταν συνδυάζεται με τα Caseware Working Papers, το Audit δημιουργεί μια βελτιωμένη, αποτελεσματική και αποδοτική λύση για τη διενέργεια εργασιών διασφάλισης, ανάλυσης και αναφοράς.

CLOUD: Ένα κεντρικό σύστημα διαχείρισης αρχείων που παρέχει μια ενιαία τοποθεσία για τη φιλοξενία όλων των ανειλημμένων έργων, ενώ εξασφαλίζει ασφάλεια σύμφωνα με το ISO 27001 και το SOC 2® Type 2, ώστε οι πελάτες να μπορούν να εμπιστεύονται ότι τα δεδομένα τους είναι ασφαλή μαζί σας. Βελτιώνει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των εργασιών με εργαλεία που απλοποιούν τη συνεργασία μεταξύ προσωπικού και πελατών.

IDEA: Ένα ολοκληρωμένο, ισχυρό και εύχρηστο εργαλείο ανάλυσης δεδομένων που αναλύει γρήγορα το 100% των δεδομένων,

εγγυάται την ακεραιότητα τους και επιταχύνει την εκτέλεση αναλύσεων για ταχύτερους και αποτελεσματικότερους ελέγχους.

IRIS CARBON: Δημιουργία αναφορών iXBRL υψηλής ποιότητας με μια λύση αιχμής σύμφωνα με τις απαιτήσεις αρχειοθέτησης του ESEF iXBRL.

Με ποιους τρόπους βοηθάτε ελεγκτές και στελέχη λογιστηρίων στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων; Οι λύσεις μας βοηθούν τους πελάτες μας να βελτιώσουν τρία βασικά επιχειρηματικά αποτελέσματα:

Αποδοτικότητα: Αξιοποιώντας τις βέλτιστες πρακτικές, τον αυτοματισμό και τα εργαλεία συνεργασίας για να είναι αποδοτικότεροι και ταυτόχρονα να είναι σίγουροι για τα αποτελέσματα. Ποιότητα: Βελτιώνοντας την ποιότητα των εργασιών σε πραγματικό χρόνο με άμεση πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται από εργαλεία παρακολούθησης και αναθεώρησης έως και πίνακες εργαλείων και μηχανισμών αναθεώρησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις διαδικασίες εργασίας. Αξία: Προσδίδοντας περισσότερη αξία στον οργανισμό και στους πελάτες τους αξιοποιώντας αναλυτικά στοιχεία δεδομένων

τον ανάλογο διοικητικό και λειτουργικό μετασχηματισμό, η ανθρώπινη «διαίσθηση» και η «εμπειρία» παραμένουν κυρίαρχα

επεξεργαστούμε τα δεδομένα. Πραγματοποιώντας μία τέτοια ακέραια και σύγχρονη ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεδομένων μπορούμε να λάβουμε τις data driven εταιρικές αποφάσεις, να βελτιώσουμε την οικονομική απόδοση και συνακόλουθα την βιώσιμη ανάπτυξη της επιχείρησης μας», σημειώνει ο κ. Δημήτριος Μανούσος, CEO της Ergoman Group of Companies Μετατρέποντας μια χαμένη ευκαιρία σε πολύτιμη πληροφορία Από την πλευρά του ο κ. Ίαν Σωτηρίου, Data Services Sales Specialist της Hewlett Packard Enterprise κάνει σαφές πως όπως κάθε νοικοκυριό έτσι και η κάθε επιχείρηση οφείλει να γνωρίζει από που έρχονται τα εισοδήματά της αλλά και που αυτά πηγαίνουν. Έτσι εντοπίζονται έξοδα που μπορούν να περιοριστούν αλλά και έσοδα τα οποία έχουν την δυναμική να αυξηθούν. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να τεθούν οι βάσεις πάνω στις οποίες θα σχεδιαστεί ένα πλάνο για το μέλλον. Ο ίδιος εξηγεί πως κάθε επιχείρηση συλλέγει πληθώρα δεδομένων από διάφορα κανάλια. «Η σημερινή ανάλυση δεδομένων μπορεί να ρίξει φως σε μεγάλους όγκους δεδομένων, μετασχηματίζοντάς τα από μία χαμένη ευκαιρία σε πολύτιμες πληροφορίες. Η σε βάθος ανάλυση δεδομένων επιτρέπει στους οργανισμούς να καταλάβουν καλύτερα τον κόσμο γύρω τους, συμπεριλαμβανομένου και του δικού της εργασιακού περιβάλλοντος. Για την ακρίβεια, τα δεδομένα είναι ο νούμερο ένας λόγος που οι εταιρείες μπορούν να κάνουν σημαντικές ενέργειες και να εισάγουν στην αγορά καινοτόμα προϊόντα, συχνά με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Σήμερα, η ανάλυση δεδομένων είναι συνεχής και σε όλους τους κλάδους, συνδυάζοντας μία ποικιλία ανθρώπινων και τεχνολογικών πηγών ανά πάσα στιγμή», υπογραμμίζει. Καλύτερα αποτελέσματα σε προληπτικό… και απολογιστικό επίπεδο Παράλληλα, όπως εξηγεί ο κ. Μανούσος, η επιχειρηματική αναλυτική (Business Analytics), στοχεύει στην πλήρη κατανόηση του «πώς» και του «γιατί» των προηγούμενων γεγονότων, μέσω του εντοπισμού, της συλλογής και της ανάλυσης δεδομένων –κλειδιά – της επίδοσης, προκειμένου να βελτιωθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων στο μέλλον. «Η σωστή ανάλυση των δεδομένων είναι κομβικής σημασίας για να ληφθούν αποφάσεις που βελτιώνουν τα αποτελέσματα των επιχειρήσεων, τόσο σε προληπτικό όσο και σε απολογιστικό επίπεδο», κάτι που κάνει ολοκληρωμένα η Ergoman, προσφέροντας συμβουλευτικές υπηρεσίες σε μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις σε πεδία όπως Planning & Budgeting , descriptive και Diagnostic analytics μέχρι και τα predictive analytics. Για την διαχείριση όλων αυτών των ζητημάτων όπως εξηγεί από την πλευρά του ο. κ. Σωτηρίου, το portfolio τεχνολογικών λύσεων της HP εκτείνονται από το EDGE μέχρι το Cloud στη σύγχρονη έκδοση του - ένα μεγάλο εύρος υπολογιστικών και αποθηκευτικών τεχνολογιών, λύσεις Big Data για

«Ένα από τα σημαντικά συμπεράσματα των τελευταίων χρόνων είναι η ανάγκη για γρήγορη μετάβαση των επιχειρήσεων από τα χρόνια της «αθωότητας» στα χρόνια της «ετοιμότητας» και στη δημιουργία γρήγορων αντανακλαστικών. Βέβαια, για να βελτιώσει μια επιχείρηση την «ετοιμότητα» των χρηματοοικονομικών δεικτών της πρέπει πρώτα να είναι σε θέση να τους μετράει γρήγορα, αποτελεσματικά, με ακρίβεια και κατόπιν να τους μελετάει σε σχέση με πολλαπλές διαστάσεις μικρο και μακροοικονομικών μεγεθών της αγοράς όπου αναπτύσσεται». τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Ιωσήφ Μπελούκας, Director at PwC Greece, Data & Analytics Leader Απαιτείται ο κατάλληλος μηχανισμός Το εν λόγω εγχείρημα είναι εφικτό, εφόσον η εκάστοτε επιχείρηση έχει δημιουργήσει τον κατάλληλο μηχανισμό συλλογής, επεξεργασίας και αποθήκης (data warehouse) των διαθέσιμων ψηφιακών δεδομένων και δημιουργία κατάλληλων και έξυπνων δεικτών απόδοσης. Ο μηχανισμός αυτός και οι δείκτες θα της δώσουν τη δυνατότητα να αναπτύσσει πολυδιάστατες αναλύσεις με τη χρήση έξυπνων εφαρμογών επιχειρησιακής ευφυίας (Business Intelligence) από τις οποίες εξάγονται σημαντικά συμπεράσματα και insights σχετικά με τη διαχρονική απόδοση, βιωσιμότητα και σταθερότητα της επιχείρησης. Επίσης, με τη χρήση μοντέρνων τεχνολογιών δημοσίου υπολογιστικού νέφους οι εν λόγω αναλύσεις γίνονται προσβάσιμες από παντού εύκολα, γρήγορα και με μεγάλη ασφάλεια, όπως εξηγεί ο κ. Μπελούκας.

Data Analytics: Το «κλειδί» της επιτυχίας Για τον επικεφαλής του τμήματος Data & Analytics της PwC, o ρόλος των data analytics συμβάλλει καθοριστικά στη βιωσιμότητα, την ανάπτυξη και τη συνολική επιτυχία της σύγχρονης επιχείρησης. Προηγμένα μοντέλα ανάλυσης και πρόβλεψης βοηθούν στην βαθύτερη

Data Services Sales Specialist της Hewlett Packard Enterprise «Τα δεδομένα είναι ο νούμερο ένας λόγος που οι εταιρείες μπορούν να κάνουν σημαντικές ενέργειες και να εισάγουν στην αγορά καινοτόμα προϊόντα, συχνά με πολύ γρήγορους ρυθμούς»

Την απάντηση στην πρόκληση αυτή έρχεται να δώσει ο έξυπνος Πύργος Ελέγχου Αναλυτικής Οικονομικών μεγεθών. Ένας σύγχρονος μηχανισμός που αποτυπώνει με διαδραστικό τρόπο τα αποτελέσματα προηγμένων αναλύσεων και προγνωστικών μοντέλων παρέχοντας διαφορετικά επίπεδα πληροφόρησης προσαρμοσμένα στις ανάγκες του χρήστη. «Είναι σαφές ότι η χρήση των Data Analytics μετατρέπει την Οικονομική Διεύθυνση σε στρατηγικό βραχίονα

μεταξύ άλλων, τη σπουδαιότητα των soft skills και την ανάγκη ορθής διαχείρισης των προκλήσεων της Κυβερνοασφάλειας και της ασφάλειας δεδομένων. Ως πρόεδρος του Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδος, ποια θα λέγατε πως είναι τα νέα δεδομέ-

να και οι προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος ο κλάδος σας αυτήν την περίοδο έντονης γεωπολιτικής αστάθειας και πληθωρισμού, που διανύουμε; B.M: Καταρχάς, μιλάμε για έναν συνδυασμό «επιθετικών» κινδύνων, που ελάχιστοι μπορεί να ισχυριστούν ότι τους περίμεναν. Συγκεκριμένα, ο πόλεμος στην Ουκρανία και εν η γένει γεωπολιτική αστάθεια ενεργοποίησε τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες «συστάδες» κινδύνων συνδεόμενους με ελλείψεις σε πρώτες ύλες και αγαθά, «διάσπαση» της εφοδιαστικής αλυσίδας, ενεργειακή κρίση, άνοδο των τιμών, άνοδο των επιτοκίων,

προβλήματα στη ρευστότητα και έξαρση των επιθέσεων στην κυβερνοασφάλεια. Και όλα τα παραπάνω σε συνέχεια δύο κρίσεων στην Ελλάδα, της οικονομικής και της πανδημίας. Επιπλέον, οι εταιρίες μας, και κατ’ επέκταση οι εσωτερικοί ελεγκτές, έρχονται αντιμέτωποι με νέα δεδομένα και στον χρηματοοικονομικό τομέα, όπως την ενδεχόμενη αύξηση των κόκκινων δανείων, κυρίως ως προς τα ρυθμισμένα δάνεια -θέμα με κοινωνικές προεκτάσεις- το σύνθετο και διαρκώς μεταβαλλόμενο κανονιστικό πλαίσιο, την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας

των κυρώσεων (sanctions). Εν μέσω της πρωτοφανούς αυτής καταιγίδας, ο εσωτερικός έλεγχος έχει δύο κυρίως αρμοδιότητες, την παροχή διασφάλισης και συμβουλών. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η πρόκληση, καθώς μέσα από το διττό του ρόλο ο εσωτερικός ελεγκτής καλείται να πορευθεί στον κίνδυνο, λειτουργώντας ως πραγματικά αξιόπιστος σύμβουλος της διοίκησης. Πρακτικά κάτι τέτοιο σημαίνει πως απαιτείται να είναι πάντα ενήμερος για τα συμβαίνοντα εντός και εκτός οργανισμού, συμμετέχοντας σε όλες τις σημαντικές συναντήσεις στελεχών για τη διαχείριση κρίσεων. Στις συναντήσεις χρειάζεται να έχει ρόλο challenger, επισημαίνοντας πιθανούς κινδύνους, υφιστάμενα κενά και αδυναμίες, χωρίς όμως να λαμβάνει μέρος στην «επιχειρηματική απόφαση». Όπου υπάρχει ανάγκη, ο εσωτερικός ελεγκτής πρέπει να διατηρεί την πρωτοβουλία συντονισμού για την ενεργοποίηση όλων των γραμμών. Συνακολουθά, κρίνεται θεμελιώδες να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα και να μεταβάλλει το πλάνο των ελεγχών του, δίνοντας άμεση προτεραιότητα στις περιοχές που κινδυνεύει η εταιρία του, αφού η τρέχουσα κατάσταση συνιστά διαρκή επαγρύπνηση και συνεχές auditing & monitoring μέσα από στενευμένους risk based ελέγχους. Τέλος, ο σύγχρονος εσωτερικός ελεγκτής καλείται να αξιολογεί την εφαρμογή νέων κανόνων και ελεγκτικών μηχανισμών, παρέχοντας διασφάλιση στην επιτροπή ελέγχου και το ΔΣ σε ότι αφορά τη ορθή και έγκαιρη εκτέλεση από πλευράς των επιχειρησιακών μονάδων: Αξιολογήσεων και μετρήσεων των κινδύνων, με έμφαση στις επιπτώσεις που μπορεί να φέρουν τα νέα δεδομένα στην εταιρία και τις θυγατρικές της μέσα από όλα τα σενάρια (scenario analysis) Ενεργειών για την επιχειρησιακή συνέχεια, τη βιωσιμότητα και τη λειτουργική κυρίως ανθεκτικότητα, σε σχέση με όλα τα παραπάνω δεδομένα. Λήψης μέτρων για την εξασφάλιση της ρευστότητας, της δυνατότητας αποπληρωμής δόσεων δανείων, του σχεδιασμού ορθών προϋπολογισμών, της εκτέλεσης των πληρωμών και εισπράξεων, ενέγ-

γυων πιστώσεων, ειδικά την τρέχουσα περίοδο εν μέσω επιβολής κυρώσεων (sanctions), Ενεργειών και εφαρμογής ελεγκτικών μηχανισμών για τη θωράκιση έναντι των κυβερνοεπιθέσεων και για την ορθή και έγκαιρη πληροφόρηση προς το ΔΣ

Αρχηγός είναι κάποιος που χρειάζεται άλλους ανθρώπους, είχε πει κάποτε ο Πωλ Βαλερύ. Δεδομένου ότι τα soft skills καθιερώνονται ως απαραίτητο συστατικό της αποτελεσματικής ηγεσίας, ποια βήματα έχουν πραγματοποιηθεί προς την ανάπτυξη τους από τους εσωτερικούς ελεγκτές; Β.Μ: Ο εσωτερικός ελεγκτής κτίζει μία σχέση συνεργασίας και συνεχούς επικοινωνίας με τα στελέχη της επιχείρησης και την Επιτροπή Ελέγχου, βασισμένη πρωτίστως στην ικανότητά του να επικοινωνεί αξιόπιστα και τεκμηριωμένα μηνύματα και να είναι πάντα επίκαιρος και προσανατολισμένος σε αυτό που «αξίζει» και το «σχετικό». Επιπλέον, ο εσωτερικός ελεγκτής αντιλαμβάνεται την αξία της εργασίας των άλλων και είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στην κρίση του. Αξίζει να αναφερθεί ότι το Institute of Internal Auditors -ΙΙΑ, που εκπροσωπούμε στην Ελλάδα, έχει εκδώσει το Internal Auditors’ competency framework, όπου επισημαίνεται η σημασία των soft skills, με αναλυτικές κατευθύνσεις. Μάλιστα μας έχει ζητηθεί από το ΙΙΑ να μη χρησιμοποιούμε τον όρο auditee (ελεγχόμενος) αλλά τον όρο audit client, που σημαίνει εσωτερικός

Της ΚΑΤΕΡ Ι ΝΑΣ ΤΣΙΤΟ

Την περίοδο του ψηφιακού μετασχηματισμού, πόσο κρίσιμες είναι οι γνώσεις των εσωτερικών εκλεκτών στην κυβερνοασφαλεια και την ψηφιακή ετοιμότητα για την παροχή από μέρους τους ουσιαστικότερης βοήθειας στις επιχειρήσεις και ποια είναι η εκπαίδευση που λαμβάνουν για τον εμπλουτισμό των συγκεκριμένων γνώσεων; Α.Δ: H Κυβερνοασφάλεια και η ασφάλεια δεδομένων αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τους οργανισμούς, παραμένοντας στις πρώτες θέσεις των κινδύνων που αναγνωρίζουν οι εσωτερικοί ελεγκτές. Αποφασιστική είναι η υποστήριξη του εσωτερικού ελέγχου στη συνεχιζόμενη μάχη των οργανισμών σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των απειλών στον κυβερνοχώρο, τόσο παρέχοντας μια ανεξάρτητη αξιολόγηση των υφιστάμενων και απαιτούμενων ελέγχων όσο και βοηθώντας την Επιτροπή Ελέγχου και το Διοικητικό Συμβούλιο να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τους διάφορους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου. Οι εσωτερικοί ελεγκτές θα πρέπει να βρίσκονται σε θέση να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν τις δυνατότητες του οργανισμού στη διαχείριση των σχετικών κινδύνων και για τους λόγους αυτούς η παρακολούθηση σχετικών σεμιναρίων και οι πιστοποιήσεις με επαγγελματικούς τίτλους στους τομείς της κυβερνοασφαλειας και της ψηφιακής ετοιμότητας είναι απαραίτητες.

Στο σημερινό περιβάλλον, που υφίσταται διαρκείς μεταβολές, το agility του ανθρώπινου δυναμικού αποδεικνύεται ζωτικής σημασίας, καθώς εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των οργανισμών αλλά συνδέεται και με την αύξηση της παραγωγικότητάς τους. Ποιο είναι το agile mindset ενός σύγχρονου εσωτερικού ελεγκτή; Α.Δ: Ο εσωτερικός ελεγκτής που διακρίνεται για το agile mindset του χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη του τις αυξημένες προσδοκίες για τη λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου, κυρίως λόγω των Επιτροπών Ελέγχου, της εκτελεστικής διοίκησης και των αιτημάτων των ενδιαφερομένων μερών για ισχυρότερη Εταιρική Διακυβέρνηση και διαφάνεια. Επίσης, κρίνεται ως σημαντική η ευθυγράμμιση της κάλυψης κινδύνων με την κάλυψη των αναγκών των ενδιαφερομένων μερών (πελάτες, προμηθευτές, συνεργάτες, μέτοχοι κτλ). Η κάλυψη σε τομείς που απαιτούν ειδικές γνώσεις όπως τα κριτήρια ESG, Diversity, Artificial Intelligence κ.α. είναι, επίσης, θεμελιώδης ενώ επιπλέον όφελος προκύπτει για τον οργανισμό μέσω συστάσεων, βελτίωσης διαδικασιών και ελέγχου στους τομείς: War for Talent, staff recruitment, development, career planning and retention (employability). Η βελτιωμένη προσέγγιση στα Data Analytics, Integrated audits and Fraud , η κοινή χρήση κορυφαίων πρακτικών, όπως και η παροχή υψηλής ποιότητας κάλυψης εσωτερικού ελέγχου σε όλο

τον κόσμο, συνιστούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα του agile mindset ενός εσωτερικού ελεγκτή ενώ είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των αναδυόμενων αγορών της Κίνας, της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Βραζιλίας. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του 20ο συνεδρίου του Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδος και δεδομένων των αλλαγών που έρχονται ευρωπαϊκά στο κανονιστικό πλαίσιο για το επάγγελμα, πώς θα ορίζατε τον εσωτερικό ελεγκτή του μέλλοντος; Ποια είναι τα επόμενα σχέδια του IIA Greece και ποιο είναι το πλάνο σας για την άρτια εκπαίδευση των εσωτερικών εκλεκτών το 2023; Α.Δ: Ο εσωτερικός ελεγκτής του μέλλοντος θα πρέπει να έχει πολύπλευρες γνώσεις και περισσότερες από μια εξειδίκευση. Επιπλέον, χρειάζεται να γνωρίζει θέματα που περιλαμβάνονται στο internet 3, ζητήματα κυβερνοασφάλειας, να αντιλαμβάνεται βασικά θέματα πληροφοριακών συστημάτων ώστε να μπορεί να αξιολογεί τα automated controls, να γνωρίζει επαρκώς το εξωτερικό περιβάλλον, να διακρίνει και να αξιολογεί emerging risks, να χρησιμοποιεί σύγχρονες ελεγκτικές μεθόδους και σύγχρονα εργαλεία, να μπορεί να λειτουργήσει υπό συνθήκες κρίσεων, να εστιάζει στα σημαντικά και ουσιώδη, να παρέχει άμεση, εστιασμένη και συνεχή διασφάλιση, να έχει ορθή ανεξάρτητη και αντικειμενική κρίση, υψηλό status, επικοινωνιακά χαρακτηριστικά και πνεύμα συνεργασίας, όπως και να αποτελεί υπόδειγμα ηθικής. Η εκπαίδευση του εσωτερικού ελεγκτή του μέλλοντος θα πρέπει να εστιάσει σε εξειδικευμένα μαθήματα σε θέματα πληροφορικής και επεξεργασίας των δεδομένων, στην αναφορά κινδύνου και σε σεμινάρια disclosure, σε προγράμματα πρόληψης και ανίχνευσης Fraud, σε σεμινάρια που αφορούν ρυθμιστικά θέματα, στην επένδυση κεφαλαίων & προγράμματα κοινοπραξιών, στην απόκτηση της διεθνούς πιστοποίησης του ΙΙΑ Certified Internal Auditor και λοιπών διεθνώς αναγνωρισμένων

DIGITAL

της

διευθυντές. Το 94% των ερωτηθέντων αναφέρουν την ανάγκη να διατηρηθεί ή να επιταχυνθεί ο ήδη έντονος ρυθμός των μετασχηματισμού. Η δέσμευση για αύξηση των επενδύσεων στους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας και της πληροφορικής έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με πέρσι. Στη φετινή έρευνα, πάνω από το 92% των οικονομικών διευθυντών σχεδιάζουν να αυξήσουν τις εν λόγω επενδύσεις έναντι 70% πέρσι. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη

ερώτημα

αλλά, σύμφωνα με τη μελέτη Gartner Future of Finance Study, σχεδόν τα δύο τρίτα δεν έχουν ολοκληρωμένη ψηφιακή στρατηγική. Oι τεχνολογικές επενδύσεις συνεχίζουν να αυξάνονται, και οι οικονομικοί διευθυντές θεωρούν σε μεγάλο βαθμό την τεχνολογία ανταγωνιστικό παράγοντα διαφοροποίησης που μπορεί να διευρύνει το χάσμα απόδοσης μεταξύ των δικών τους επιχειρήσεών και των ανταγωνιστών τους. Στην εποχή της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και του ψηφιακού μετασχηματισμού πώς συμβάλλει ο CFO στην

μελών της διοίκησης και την εκπόνηση ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου που θα μεγιστοποιεί τις πιθανότητες επιτυχίας», αναφέρει η Στέλλα Αγγελοπούλου, Partner, Head of Technology Intelligence & Performance, Grant Thornton. «Στα πλαίσια ενός αβέβαιου μακρο-περιβάλλοντος, η τεχνολογία έχει καταστεί βασικός πυλώνας επιτυχίας για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται, καθώς η χρήση των κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων συμβάλλει στην πρόβλεψη του μέλλοντος με μεγαλύτερη ακρίβεια και στη λήψη των κατάλληλων στρατηγικών αποφάσεων. Ως εκ τούτου, ο ετήσιος προγραμματισμός μίας επιχείρησης, καθώς και η διαχείριση των πόρων, οφείλουν να μετατοπιστούν σε μεγάλο βαθμό γύρω από την υιοθέτηση τεχνολογικών λύσεων. Και είναι καθήκον όλων των μελών της διοίκησης να γνωρίζουν πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρουν πλέον οι τεχνολογικές λύσεις και να προχωρήσουν στις αντίστοιχες δράσεις, αποκομίζοντας πολυεπίπεδα οφέλη για την επιχείρησή τους», επισημαίνει.

Διευθυντής είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό αυτών, διότι έχει end to end ορατότητα για τον ρόλο κάθε τμήματος σε όλες τις λειτουργίες. Efficiency. Ο CFO εστιάζει στην αύξηση αποδοτικότητας της επιχείρησης. Αυτό δεν ισχύει μόνο στην περίπτωση των κεφαλαίων αλλά και του κόστους. Τα νέα συστήματα προσφέρουν αποδοτικότητα μειώνοντας τον χρόνο πραγματοποίησης

καθημερινών καθηκόντων και, ως συνέπεια, αυξημένη παραγωγικότητα», προσθέτει. Ο CFO είναι πρεσβευτής της ψηφιακής κουλτούρας

«Συνεπώς ο CFO, ο οποίος έχει και τον ρόλο του σύμβουλου, ως προς την αύξηση της κερδοφορίας της εταιρείας μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας, οφείλει να παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις. Έχοντας γνώση αυτών, ανακαλύπτει τα ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν τη μετάβαση του τμήματος, αλλά και του συνόλου της εταιρείας, στην ψηφιακή εποχή. Παράλληλα, καλείται να γίνει ο πρεσβευτής αυτής της ψηφιακής κουλτούρας και μέσω αναλύσεων και σχετικών παρουσιάσεων να πείσει τους διευθυντές των τμημάτων για την υιοθέτηση αυτής της κουλτούρας, καθοδηγώντας τους σε επενδύσεις σε ψηφιακά εργαλεία, τα οποία θα φέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επιχείρηση», προσθέτει.

Ο CFO οδηγεί την ψηφιακή μετάβαση «Σημαντικό μέρος των αρμοδιοτήτων μιας σύγχρονης Οικονομικής Διεύθυνσης είναι να ανταποκρίνεται με ταχύτητα, ποιότητα και ευελιξία στις προκλήσεις της επιχείρησης και της αγοράς προκειμένου να παραμένει ανταγωνιστική», αναφέρει η Τέσσυ Λάτσου, Finance Director Gr. Sarantis SA. «Η επίτευξη αυτών των χαρακτηριστικών πραγματοποιείται με σύμμαχο τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος είναι σήμερα αναμφισβήτητα το βασικότερο μέρος της ατζέντας της Οικονομικής Διεύθυνσης και ταυτόχρονα μέρος της στρατηγικής της επιχείρησης. Ο CFO οδηγεί την ψηφιακή μετάβαση και η λειτουργική αξιοποίησή της μπορεί να διαμορφώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επιχείρηση καθώς δομείται η ‘άμεση και συνδυαστική πληροφόρηση’. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί επένδυση τα οφέλη της οποίας διαμορφώνουν την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και παρακολούθηση των δεικτών απόδοσης της επιχείρησης», εξηγεί. Κυρίαρχος ρόλος στον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών «Ο σύγχρονος CFO διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών, καθώς μέσω του οικονομικού τμήματος διαχειρίζεται είτε άμεσα είτε έμμεσα την πλειονότητα των διαδικασιών και των λειτουργιών των επιχειρήσεων», μας λέει ο Θοδωρής Ματσαντώνης, Finance Director CAFETEX SA. «Η αξιοποίηση στο μέγιστο των δυνατοτήτων

και διαδραστικά μονοπάτια, είναι ο μόνος δρόμος για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών και ψηφιακών λύσεων. Ο σύγχρονος CFO αποτελεί τον ενδιάμεσο κρίκο που θα συνδράμει στον ομαλό συνδυασμό των ανωτέρω, με την ταυτόχρονη μετάβαση σε ένα νέο περιβάλλον ψηφιακής κουλτούρας, ώστε να τεθούν οι βάσεις και να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις

σύμβουλος των CEOs, οφείλει να παρακολουθεί και να ενημερώνεται στενά για τις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού», τονίζει ο Παναγιώτης Μητσέας, Group Chief Financial Officer carpo. «Ως εκ τούτου, οφείλει να αντιλαμβάνεται εγκαίρως τις ευκαιρίες που δημιουργούνται ώστε να εφαρμόσει τα νέα ψηφιακά εργαλεία στο τμήμα που διοικεί και ταυτόχρονα με την ιδιότητα του Συμβούλου της Γενικής Διεύθυνσης να συμβάλλει στην ψηφιακή μετάβαση της επιχείρησης. Ο σκοπός της ψηφιακής μετάβασης είναι η απόκτηση στρατηγικού πλεονεκτήματος έναντι του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος στον κλάδο όπου δραστηριοποιείται. Η επιχείρηση που θα μπορέσει να διαχειριστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον όγκο δεδομένων που λαμβάνει, με βασικότερο κανάλι πλεύσης τους το γενικό τμήμα της οικονομικής διεύθυνσης, είναι αυτή που στη σύγχρονη εποχή θα αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Σε αντιδιαστολή με την εικόνα των προηγούμενων χρόνων κατά την οποία μία μόνο κοστολογική μεταβολή στο παραγόμενο αγαθό ή στην παρεχόμενη υπηρεσία ήταν αρκετή για να το επιτύχει», αναφέρει. Καταλύτης της ψηφιακής στρατηγικής των επιχειρήσεων «Η παγκόσμια πανδημία, οι εξελισσόμενες προσδοκίες των καταναλωτών, η εκρηκτική αύξηση του όγκου των δεδομένων και ο ρυθμός αλλαγών στο επιχειρηματικό τοπίο ήταν μερικές από τις προκλήσεις που οδήγησαν στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων και ανάγκασαν τους CFOs να εξελιχθούν και να αποκτήσουν έναν νέο, πολυδιάστατο ρόλο», τονίζει ο Σωκράτης Νικολαΐδης - Strategy & Consulting Services, CFO & Enterprise Value Lead, Accenture. «Σύμφωνα με μελέτη της Accenture, το 72% των ερωτηθέντων CFOs, δηλώνει ότι έχει τον τελικό λόγο σχετικά με την κατάλληλη τεχνολογική κατεύθυνση της επιχείρησης, διαδραματίζοντας ολοένα και πιο κεντρικό ρόλο στη στρατηγική της. Έτσι λοιπόν, ο νέος CFO παραμένει σταθερά ο θεματοφύλακας των οικονομικών μιας επιχείρησης, αλλά παράλληλα δημιουργεί επιχειρηματική αξία και είναι καταλύτης της ψηφιακής στρατηγικής των επιχειρήσεων αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνολογίας και των δεδομένων, θέτοντας σε λειτουργία το «οποτεδήποτε, οπουδήποτε»

μιας εταιρείας»

FINANCIAL

λειτουργία της επιχείρησης και διαχειριζόμενος ίσως το πιο γραφειοκρατικό κομμάτι αυτής, έχει ρόλο στρατηγικό στη μετάβαση της επιχείρησης σε ένα νέο μοντέλο λειτουργίας. Ένα μοντέλο εστιασμένο στις νέες τεχνολογίες, όπου η προσοχή των ανθρώπων του οικονομικού τμήματος δεν θα εστιάζει στην διαχείριση της γραφειοκρατίας αλλά στην εξάλειψη αυτής. Η ξεκάθαρη στοχοθέτηση στην έναρξη κάθε χρονιάς για τη μείωση της γραφειοκρατίας με τη χρήση νέων τεχνολογιών μπορεί να είναι μια στρατηγική με ξεκάθαρο μετρήσιμο αποτέλεσμα. Η συμμετοχή όλων ανεξαιρέτως των τμημάτων της οικονομικής διεύθυνσης σε αυτή την κατεύθυνση είναι απαραίτητη και πρέπει να συνοδεύεται με παράλληλη αναζήτηση προτάσεων που θα αφορούν συνολικά την λειτουργία της επιχείρησης, εφ’ όσον η οικονομική διεύθυνση έχει ολοκληρωτική εικόνα της καθημερινότητας της επιχείρησης», τονίζει.

Ο CFO καλείται να δημιουργήσει ένα νέο λειτουργικό μοντέλο «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνδέεται ξεκάθαρα με την αξιοποίηση των δεδομένων για την απλοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών και δομών και την επίτευξη ευελιξίας και λειτουργικής αποτελεσματικότητας», μας λέει ο Γιώργος Πολίτης, Partner, Tax, KPMG στην Ελλάδα. «Στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού ο CFO καλείται να δημιουργήσει ένα περιβάλλον και ένα νέο λειτουργικό μοντέλο που επιτρέπει και ενθαρρύνει την επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων για την παρουσίαση ακριβών, συνοπτικών και συναφών οικονομικών αναφορών για την έγκαιρη υποστήριξη των επιχειρηματικών αποφάσεων. Το νέο λειτουργικό μοντέλο δεν έχει να κάνει μόνο με τα διαρκώς αναπτυσσόμενα τεχνολογικά εργαλεία, αλλά και με την ενσωμάτωση ομάδων με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά, δεξιότητες και ρόλους, την απλοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών καθώς και τις συνεργασίες με εξειδικευμένους συμβούλους. Ο ρόλος που καλείται να αναλάβει ο σημερινός CFO γίνεται πιο απαιτητικός, αλλά παράλληλα και πιο στρατηγικός και άμεσα συνδεδεμένος με την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων. Αυτό μεταμορφώνει και

σε αυτές τις διαταραχές. Αυτή η αναστάτωση έχει επίσης επιταχύνει την αλλαγή των Οικονομικών Διευθύνσεων, οι οποίες θέτουν σε προτεραιότητα την ανάγκη για ταχεία αξιολόγηση πολλαπλών σεναρίων, την υποστήριξη της επιχειρηματικής ευελιξίας και της άμεσης αντίδρασης. Αυτές οι προκλήσεις ενίσχυσαν την ανάγκη μετασχηματισμού και προσαρμογής των Οικονομικών Διευθύνσεων

σίας. Οι οργανισμοί καλούνται τώρα να σκεφτούν ευρύτερα μια σειρά στόχων απόδοσης και μετρήσιμων αποτελεσμάτων, που δεν είναι μόνο οικονομικοί. Δεν μπορούν πλέον να αγνοούν τον αντίκτυπο του κλίματος και της κατανάλωσης πόρων στους στόχους και στις στρατηγικές τους. Στο επίκεντρο αυτού του αφηγήματος βρίσκεται η Οικονομική Διεύθυνση η οποία καλείται να παίξει το ρόλο του έμπιστου

στους οργανισμούς νέες ευκαιρίες για να επανασχεδιάσουν

μοντέλα, αλλά συμβάλλει και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των υφιστάμενων διαδικασιών», σημειώνει ο Βασίλης Χατζηχριστόφας, Head of Finance, East-Europe Personal Care. «Όλες αυτές οι εξελίξεις συντελούν τη νέα πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει το Finance για να προσαρμοστεί σε μια νέα πραγματικότητα. Η απάντηση σε αυτή την πρόκληση απαιτεί την ανάπτυξη τόσο νέων διαδικασιών και συστημάτων όσο και ικανοτήτων και δεξιοτήτων. Η τεχνολογία επαναπροσδιορίζει ήδη σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας του τμήματος Finance, ως μια από τις περιοχές με πρακτική εφαρμογή των εργαλείων ψηφιοποίησης και απτά αποτελέσματα», προσθέτει. «Αναφέρω, επιγραμματικά, τον ριζικό αντίκτυπο στον χρόνο που αφιερώνεται σε παραδοσιακούς ρόλους του τμήματος Οικονομικών, όπως την τήρηση βιβλίων, την έκδοση παραστατικών, την εκτίμηση κινδύνων μέσω ανάλυσης πολλαπλών εσωτερικών και εξωτερικών δεδομένων, καθώς και την ανάπτυξη του επιχειρηματικού πλάνου μέσω της χρήσης Big Data, Analytics και AI. Ενώ η διαδικασία της ψηφιακής μετάβασης έχει ξεκινήσει και έχει επιταχυνθεί – ειδικά την περίοδο της κρίσης του κορονοϊού – εκτιμώ ότι βρισκόμαστε μόλις στην αρχή των εξελίξεων, καθώς τόσο οι οικονομικές διευθύνσεις όσο και οι επιχειρήσεις υπολείπονται σημαντικών βημάτων προς την πλήρη ψηφιοποίηση και τη μεγιστοποίηση

να τα αναλύσει ενδελεχώς ώστε να λάβει την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση για να ενημερώσει ενδελεχώς τη διοίκηση. Μέσα από ενέργειες όπως τον υπολογισμό ρίσκου, τη μέτρηση κόστους και την υλοποίηση των κατάλληλων επενδύσεων, η ίδια η διοίκηση επιτυγχάνει αποτελεσματικότερη διαχείριση των οικονομικών της ροών και προγραμματίζει καλύτερα την επόμενη ημέρα. Βιώνοντας ένα περιβάλλον όπου οι αλλαγές μπορούν να συμβούν ανά πάσα στιγμή, σε αλόγιστη ένταση και σε οποιοδήποτε τομέα, η υιοθέτηση λύσεων Predictive Analytics, βοηθά τους CFOs, και κατ’ επέκταση όλα τα μέλη του ΔΣ, να προβλέψουν δυνητικά προβλήματα του αύριο και να καταλήξουν στους καλύτερους τρόπους αντιμετώπισής τους, ώστε τελικά να εξασφαλίσουν και να θωρακίσουν τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της επιχείρησής τους», προσθέτει. Τα ψηφιακά εργαλεία βασικός παράγοντας στην επίτευξη βελτίωσης της κερδοφορίας «Οι ρυθμοί λειτουργίας των εταιρειών γίνονται ολοένα ταχύτεροι, ενώ ταυτόχρονα οι στόχοι πιο απαιτητικοί», σημειώνει ο Ιωάννης Αραμπατζής. «Τα ψηφιακά εργαλεία είναι κύριος παράγοντας στην επίτευξη βελτίωσης της κερδοφορίας στο συνεχώς ανταγωνιστικότερο περιβάλλον. Οι εσωτερικοί μας πελάτες παίρνουν σημαντικές αποφάσεις για την επιχείρηση κάθε στιγμή. Απαραίτητη προϋπόθεση για μια σωστή απόφαση είναι η γρήγορη εύρεση πληροφοριών για την αγορά αλλά και για την ίδια την εταιρεία. Ένα καλό παράδειγμα είναι η χρήση των Business Intelligence tools. Η αξιοποίησή τους προσφέρει καθοδήγηση σε κάθε ενδιαφερόμενο με τη χρήση πινάκων και διαγραμμάτων. Η ανανέωση των πληροφοριών μπορεί να γίνει άμεσα. Η Οικονομική διεύθυνση πρωταγωνιστεί στην εγκατάσταση και τη συντήρηση τέτοιων εργαλείων, αφού είμαστε υπεύθυνοι για την ακρίβεια των αριθμών. Επίσης, υποστηρίζουμε το agility των επιχειρήσεων και, με αυτό τον τρόπο, δίνουμε σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών μας», εξηγεί.

και τυποποιημένων εργασιών που δεν προσθέτουν αξία στην εταιρεία», αναφέρει o Αριστείδης Ζέρβας. «Έτσι θα μπορέσει να απελευθερωθεί πολύτιμος χρόνος για το ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να εστιάσει σε αναλύσεις και αποφάσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν την επιχείρηση να βελτιώσει την απόδοσή της. Παράλληλα, τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να βοηθήσουν μέσω της ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων (Big Data Analytics) και τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence) για πιο γρήγορη λήψη αποφάσεων και πιο ακριβείς προβλέψεις, και συνεπώς να επιτύχουν μείωση του επιχειρηματικού ρίσκου. Για τη σωστή εφαρμογή αυτών των εργαλείων χρειάζεται να υπάρχει ιδιαίτερα καλή επικοινωνία, αλλά και εκπαίδευση των ατόμων που θα εμπλακούν στη διαδικασία, τονίζοντας τα οφέλη που θα αποκομίσουν μέσω αυτών των αλλαγών», τονίζει.

Διευκολύνουν τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων «Η Οικονομική Διεύθυνση στοχεύει στην αυτοματοποίηση εργασιών με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων ώστε οι οικονομικοί δείκτες της επιχείρησης να είναι διαθέσιμοι σε πραγματικό χρόνο για να διευκολυνθεί η λήψη στρατηγικών αποφάσεων», μας λέει η Τέσσυ Λάτσου. «Η ψηφιακή μετάβαση με την κατάλληλη αξιοποίηση οδηγεί στον επανασχεδιασμό και απλοποίηση των διαδικασιών που σκοπό έχει τη βέλτιστη αξιοποίηση του χρόνου του ανθρώπινου δυναμικού σε ποιοτικές-αποδοτικές εργασίες. Σήμερα η επιχείρηση καλείται να διαχειριστεί μεγάλο πλήθος δεδομένων τα οποία είναι απαραίτητο να δομηθούν και να προετοιμαστούν με τη μορφή αναλύσεων. Η ενσωμάτωση των ψηφιακών εργαλείων οδηγεί στην εύκολη διαχείρισή τους και την άμεση εσωτερική και εξωτερική πληροφόρηση . Η παρουσίαση των δεδομένων είναι σύγχρονη και ευέλικτη και διευκολύνει την ανάγνωση των στοιχείων», προσθέτει. Πρόκληση η επίτευξη του μέγιστου επιπέδου ψηφιακού μετασχηματισμού «Η πρόκληση της επίτευξης του μέγιστου επιπέδου ψηφιακού μετασχηματισμού και η αποτελεσματική αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η ανάλυση δεδομένων, είναι το μεγάλο στοίχημα των επιχειρήσεων και συνδέεται με δύο πυλώνες», αναφέρει ο Θοδωρής Ματσαντώνης. «Ο πρώτος πυλώνας είναι η ορθή και αποτελεσματική ενσωμάτωση στην επιχείρηση νέων κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων που θα στοχεύουν στη διείσδυση και επεξεργασία ψηφιακών δεδομένων με σκοπό την ορθότερη και πληρέστερη κατανόηση των λειτουργιών της επιχείρησης. Ο δεύτερος πυλώνας συνδέεται με τη δημιουργία ανθρώπινου δυναμικού κατάλληλα καταρτισμένου στη χρήση και ανάλυση ψηφιακών εργαλείων για την ορθότερη αξιοποίησή τους. Ο συνδυασμός των ανωτέρω δίνει στην οικονομική διεύθυνση τη δυνατότητα διείσδυσης, ανάλυσης και επεξήγησης δεδομένων της επιχείρησης, ποσοτικά και ποιοτικά, που μπορούν να οδηγήσουν σε νέες βέλτιστες πρακτικές λειτουργίας οδηγώντας την σε αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα μονοπάτια. Δίνει ταυτόχρονα

ΆΤΖΗΧΡΙΣΤΟΦΆΣ Head of Finance, Εast-Europe Personal Care Unilever «Η τεχνολογία επαναπροσδιορίζει ήδη σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας του τμήματος Finance, ως μια από τις περιοχές με πρακτική εφαρμογή των εργαλείων ψηφιοποίησης και απτά αποτελέσματα»

χρόνο σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, μια πληρέστατη εικόνα των δεδομένων που διαθέτουν, η οποία έχει τη δυνατότητα να παρουσιαστεί μπροστά τους άμεσα και σε πλήρη ανάλυση με σκοπό να τα μεταφράσουν προκειμένου να συνδεθούν με τη στρατηγική της επιχείρησης και τη

να μας εμφανίσουν τις τάσεις και να συνδεθούν εν προκειμένω με τη στρατηγική της επιχείρησης και τη λήψη των αποφάσεων», μας λέει ο Παναγιώτης Μητσέας. «Είναι γεγονός ότι τα στελέχη της σύγχρονης οικονομικής διεύθυνσης έχουν στα χέρια τους, με χαμηλότερο κόστος και μειωμένο αισθητά

εξηγεί ο Σωκράτης Νικολαΐδης. «Παραδοσιακές μέθοδοι αντικαθίστανται από σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία που εκτείνονται σε όλο το φάσμα υπηρεσιών της οικονομικής διεύθυνσης, έχοντας πάντα ως επίκεντρο τη συλλογή και αξιοποίηση των δεδομένων. Πιο συγκεκριμένα, οι CFOs αξιοποιούν τα οφέλη της μετάβασης στο Cloud και της χρήσης εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης (AI/ML) για να εκσυγχρονίσουν σημαντικούς κόμβους της Οικονομικής Διεύθυνσης όπως το Tax & Accounting, Financial Planning & Analysis (FP&A), Treasury και MIS και να συστήσουν παράλληλα νέες σύγχρονες τεχνικές, όπως το Dynamic Pricing, Scenario based Budgeting & Planning, Autonomous Finance, Treasury Analytics, Cash & Liquidity Prediction & Forecasting», αναφέρει. «Επιπρόσθετα, με την

ψηφιακή επανάσταση στην Οικονομική Διεύθυνση, υπογραμμίζεται όλο και περισσότερο ο καταλυτικός ρόλος του CFO στη χάραξη και εφαρμογή της στρατηγικής γύρω από τα ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης (ESG) και συγκεκριμένα στις ενέργειες που κατ’ ελάχιστον απαιτούνται ώστε να λαμβάνονται αποτελεσματικά υπόψη τα θέματα αειφορίας και βιωσιμότητας κατά τη διαδικασία λήψης επενδυτικών και χρηματοοικονομικών αποφάσεων (Sustainable Finance). Κλείνοντας, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζει κανείς την επένδυση σε νέες ψηφιακές δεξιότητες (reskilling/upskilling) ως αναγκαία πρόκληση και βασικό προαπαιτούμενο για να μπορέσουν οι Οικονομικές Διευθύνσεις να ανταποκριθούν στις νέες ψηφιακές τάσεις», προσθέτει. Λύσεις που θα βελτιώνουν τον αυτοματισμό σε πολλές λειτουργίες της επιχείρησης «Η εγκατάσταση ενός πολυδύναμου ERP φυσικά και πρέπει να είναι προτεραιότητα ενός CFO. Όμως δεν μπορεί να είναι το μόνο εργαλείο», σύμφωνα με τον Νίκο Παππά. «Στην εποχή του IoT δεν επιτρέπεται να μην αναζητηθούν λύσεις που θα βελτιώνουν τον αυτοματισμό σε πολλές λειτουργίες της επιχείρησης. Η διασύνδεση των μηχανημάτων της παραγωγής, ώστε να προκύπτουν περισσότερα δεδομένα προς ανάλυση από τον CFO, νέες τεχνολογίες που θα εστιάζουν στην εξοικονόμηση ενέργειας μέσω διαδικασιών αυτοματισμού και προβλεψιμότητας των αναγκών της επιχείρησης, είναι θέματα που πρέπει να απασχολούν τον CFO, ο οποίος σε συνεργασία με τα άλλα τμήματα της επιχείρησης να αναζητά λύσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ο σημερινός C(hief)FO είναι ο μελλοντικός D(igitised)FO, αλλά η απόσταση δεν είναι τόσο κοντά όσο στην αλφάβητο!» αναφέρει. Ο σύγχρονος CFO επωμίζεται τον ρόλο της αξιοποίησης των νέων ψηφιακών εργαλείων

διαδικασιών και την αυτοματοποίηση χρονοβόρων εργασιών για ένα νέο λειτουργικό μοντέλο. Αφετέρου, ο CFO με τη χρήση των νεών ψηφιακών εργαλείων καλείται να αξιοποιήσει ένα πολύ σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης ,που δεν είναι άλλο από τα δεδομένα που εισρέουν μέσα στον οργανισμό σε μεγάλο βαθμό μέσω της οικονομικής διεύθυνσης μετατρέποντάς τα σε διοικητικές αναφορές συνδεδεμένες με την επιχειρησιακή στρατηγική. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλει στη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων», δηλώνει. Θα απελευθερωθούν πόροι από τα συνήθη διοικητικά καθήκοντα «Η Οικονομική Διεύθυνση έχει παραδοσιακά το καθήκον να συλλέγει και να αποθηκεύει δεδομένα για τις συναλλαγές των εταιρειών και άλλα σχετικά γεγονότα και να αναφέρει αυτές τις πληροφορίες σε εσωτερικούς και εξωτερικούς φορείς λήψης αποφάσεων», εξηγεί ο Ιωάννης Ποταμίτης. «Η πληροφορική υποστηρίζει, ασφαλώς, αυτές τις λειτουργίες για πολλά χρόνια. Ένα μεγάλο μέρος των ‘τυπικών’ καθηκόντων των χρηματοοικονομικών λειτουργιών των επιχειρήσεων, όπως η κατάρτιση αναφορών, οι διαδικασίες πληρωμής, η παρακολούθηση των πιστωτικών ορίων και άλλοι κίνδυνοι, στηρίζονται σε κανόνες και κανονισμούς. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να τυποποιηθούν σχετικά εύκολα. Με αυτή την παραδοχή, η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας (π.χ. Robotic Process Automation) θα αναλάβει αυτά τα καθήκοντα τα επόμενα χρόνια, εάν αυτό δεν έχει ήδη συμβεί, ώστε να απελευθερωθούν πόροι από τα συνήθη διοικητικά καθήκοντα. Η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη βελτιωμένων και νέων ικανοτήτων ανάλυσης και πρόβλεψης δεδομένων, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή επιτυχημένων επιχειρηματικών στρατηγικών. Οι σύγχρονες τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, συμβάλλουν στην ανάλυση σε μεγαλύτερο βάθος και με περισσότερες

νέων ψηφιακών εργαλείων στοχεύοντας αφενός στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομικής διεύθυνσης και του

αλλάζουν ριζικά το προφίλ της οικονομικής διεύθυνσης. Τώρα επικεντρώνονται όλο και λιγότερο στην καταχώριση λογιστικών εγγραφών και στην παραγωγή πινάκων ελέγχου και επικεντρώνονται περισσότερο στην ανάλυση για τη δημιουργία πραγματικής αξίας. Πέρα από τα analytics και το data visualization που απαιτούνται από αυτή τη νέα ανάγκη, η τεχνολογική επένδυση επικεντρώνεται ανάλογα σε έναν διπλό στόχο: να καταστούν τα δεδομένα πιο αξιόπιστα, πιο εύκολα προσβάσιμα στους decision makers και να εξαλειφθούν όσο το δυνατόν περισσότερες εργασίες με χαμηλή προστιθέμενη αξία. Η ψηφιοποίηση και η αυτοματοποίηση διαδικασιών

Τ

ο μέλλον της εργασίας είναι δυναμικό, καθώς για τους ηγέτες της C-suite και του ανθρώπινου δυναμικού οι προκλήσεις του αύριο πρόκειται να εξελιχθούν γρήγορα σε προκλήσεις του σήμερα. Ακολουθούν πέντε τάσεις στο χώρο εργασίας που αναμένεται να τεθούν στο επίκεντρο το 2023 και τις οποίες οι Οικονομικοί Διευθυντές θα πρέπει να έχουν κατά νου, καθώς προετοιμάζονται για άλλη μια δύσκολη χρονιά. Παγκόσμια έλλειψη ταλέντων Σύμφωνα με την Korn Ferry, η παγκόσμια έλλειψη ανθρώπινου ταλέντου θα φτάσει τα 85 εκατομμύρια άτομα μέχρι το 2030. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες θα χρειαστούν στρατηγικές όπως μακροπρόθεσμα κίνητρα, παροχές και ευέλικτες πολιτικές για να παρακινήσουν τους υπαλλήλους τους να παραμείνουν στον χώρο εργασίας και να ανακόψουν, έτσι, την εκροή εργαζομένων που διαθέτουν δεξιότητες σε ζήτηση. Οι εταιρείες θα κληθούν επίσης να βρουν τρόπους να αυτοματοποιήσουν

ανάγκες της επιχείρησης με το κατάλληλο ταλέντο. Η Google, η Meta, η Salesforce και η Airbnb συγκαταλέγονται στις επιχειρήσεις που έχουν δηλώσει ότι θα επιτρέψουν στο προσωπικό τους την εξ΄ αποστάσεως εργασία, αν εκείνοι το επιλέξουν. Επενδύοντας σε ανθρώπινες δεξιότητες Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προτείνει στους CFOs την επένδυση σε ανθρώπινες δεξιότητες, όπως τη δημιουργικότητα, την πρωτοτυπία και την πρωτοβουλία, την κριτική σκέψη, την πειθώ και τη διαπραγμάτευση, τη συναισθηματική νοημοσύνη και την κοινωνική επιρροή. Μάλιστα, η έρευνα του McKinsey σε 18.000 άτομα σε 15 χώρες καθόρισε ακόμη περισσότερο τις δεξιότητες που απαιτούνται στον μελλοντικό κόσμο της εργασίας: γνωστικές δεξιότητες όπως η νοητική ευελιξία, διαπροσωπικές δεξιότητες όπως η συμπερίληψη και η επίλυση συγκρούσεων, ψηφιακές δεξιότητες όπως ο πληροφορικός γραμματισμός και η ανάλυση δεδομένων και δεξιότητες αυτο-ηγεσίας.

Σωματική και ψυχική ευεξία Σύμφωνα με μελέτη της Korn Ferry, το 89% των επαγγελματιών λένε ότι έχουν βιώσει επαγγελματική εξουθένωση τα τελευταία δύο χρόνια και στο 80% αυτής της ομάδας συμβαίνει περισσότερο τώρα από ό,τι στην αρχή της πανδημίας. Συνεπώς, οι εργοδότες απαιτείται να επενδύσουν σε μια σειρά από αντίμετρα: βελτιωμένος σχεδιασμός εργατικού δυναμικού για να προβλέψουν καλύτερα ποιες δεξιότητες/ρόλους και πόσους ρόλους χρειάζονται, πιο ευέλικτο ωράριο εργασίας και/ή ευέλικτα χρονοδιαγράμματα, εργαλεία και τεχνικές για πνευματική υγεία και ευημερία, και διάθεση πόρων για την επιστροφή εργαζομένων που μπορεί να έχουν εγκαταλείψει το εργατικό δυναμικό. Οι εταιρείες θα πρέπει να δημιουργήσουν στο προσωπικό την αίσθηση της ολοκλήρωσης και του ανήκειν.

συμβουλίου της επιχείρησης.

προς

χωρίς σύνορα, στην οποία

βάσει δεξιοτήτων ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται ο εργαζόμενος (συχνά, μάλιστα, δημιουργώντας πρόσθετα νομικά πρόσωπα ή χρησιμοποιώντας εταιρείες παροχής υπηρεσιών μισθοδοσίας). Μια άλλη δημοφιλής στρατηγική είναι το ευέλικτο περιβάλλον εργασίας, στο οποίο η προσωπική, η υβριδική και η εξ αποστάσεως εργασία συνδυάζονται για να καλύψουν τις

η Gen Z εξελίσσεται σε ένα μεγαλύτερο κομμάτι του εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Deloitte στην οποία σχεδόν οι μισοί εκπρόσωποι της συγκεκριμένης γενιάς (49%) δηλώνουν ότι η προσωπική τους ηθική και πεποιθήσεις παίζουν ρόλο στις επαγγελματικές τους επιλογές. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες δεν θα προωθήσουν απλώς τη βιωσιμότητα επειδή είναι η σωστή επιλογή ή μια καλή επιχειρηματική πρακτική αλλά και διότι αυτή είναι απαραίτητα για να προσελκύσουν και να διατηρήσουν τα ταλέντα.

την ανθεκτικότητα μιας επιχείρησης ενώ, επιπλέον, μας μιλά για τα εργαλεία και τις τεχνικές ανάλυσης δεδομένων που βοηθούν τον οικονομικό διευθυντή στη λήψη σωστών αποφάσεων.

93% των οικονομικών στελεχών εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλός το 2023. Πώς πιστεύετε ότι μπορεί

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι υψηλός πληθωρισμός δεν σημαίνει κατά ανάγκη ύφεση στην οικονομία. Θα μπορούσε κάλλιστα να σημαίνει ραγδαία ανάπτυξη. Ας δεχτούμε όμως ότι λόγο του υψηλού πληθωρισμού, καθοδηγούμενου από προβλήματα εφοδιαστικής αλυσίδας, τα διορθωτικά μέτρα των κεντρικών τραπεζών θα οδηγήσουν την παγκόσμια ανάπτυξη, και ιδιαίτερα αυτή της ευρωζώνης, σε επιβράδυνση το 2023. Δεδομένου ότι οι αναλυτές βλέπουν τον πληθωρισμό να παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, κάνεις δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ύφεσης. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το παρελθόν μπορεί να διδάξει, μέχρι κάποιου σημείου, τις απαιτούμενες ενέργειες. Για παράδειγμα, ανάλογα με τον κλάδο και τη θέση μιας εταιρείας σε αυτόν, ανατιμολόγηση των παρεχόμενων προϊόντων / υπηρεσιών θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του κύκλου εργασιών, αντισταθμίζοντας την όποια μείωση της ζήτησης. Επίσης, προφανείς ενέργειες όπως η οριζόντια μείωση εξόδων δεν έχουν πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα καθώς στο γύρισμα του οικονομικού κύκλου μπορεί να επιβραδύνουν την ανάπτυξη. Σε ένα πρόσφατο άρθρο του το HBR αναφέρει ότι η διοίκηση πρέπει να διαχωρίζει τις κατηγορίες εξόδων σε στρατηγικές και μη. Στρατηγικές επενδύσεις με υψηλή απόδοση, που ενισχύουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και είναι ικανές να οδηγήσουν σε ανάπτυξη, θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα. Σε αυτό μάλιστα συναινεί και η McKinsey, σε ένα επίσης πρόσφατο άρθρο της για το πώς οι αμερικανικές εταιρείες μπορούν να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα και να επιβιώσουν σε μια πιθανή ύφεση. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι επενδύοντας στη Βιωσιμότητα, θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις να μετριάσουν τις αυξήσεις του κόστους κεφαλαίου τους αποκτώντας πρόσβαση σε πράσινα δάνεια. Γενικότερα σε μια φάση του οικονομικού κύκλου όπως αυτή, μια δομημένη στρατηγική ανάπτυξης είναι υψίστης σημασίας. Ηγεσία απαλλαγμένη από τη δύναμη της αδράνειας με την κατάλληλη νοοτροπία και όρεξη για κίνδυνο, αντιδρά αποφασιστικά σε βραχυπρόθεσμες προκλήσεις μετατρέποντας τις σε ευκαι-

ρίες. Σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι είχαμε συνηθίσει τις τελευταίες δεκαετίες, νικητές θα βγουν εκείνοι που θα αναγνωρίσουν και θα εκμεταλλευτούν αυτό το είδος της ανάπτυξης.

Στην εποχή της αβεβαιότητας που διανύουμε, με ποιες κινήσεις ο CFO δύναται να βελτιώσει τη στρατηγική διαχείριση των επιχειρηματικών κινδύνων; Και εδώ θα κάνω χρήση μιας πρόσφατης έρευνας της McKinsey μαζί με την Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Ενώσεων Διαχείρισης Κινδύνων (FERMA) σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας στην στρατηγική αντιμετώπισης των κίνδυνων και γενικότερα στην ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων. Η ερευνά έδειξε ότι ενώ στο παρελθόν, η εστίαση των CFOs και CROs ήταν στη διαχείριση ενός μικρού αριθμού σαφώς καθορισμένων κινδύνων, κυρίως χρηματοοικονομικών, τώρα περιλαμβάνει μια ευρύτερη περιοχή. Πέρα από τους προφανείς κινδύνους, πχ της αύξησης των επιτοκίων και της αντιστάθμισης τους με τα κατάλληλα εργαλεία, περιοχές όπως η ασφάλεια στο χώρο εργασίας, η εξ αποστάσεως εργασία, η κυβερνοασφάλεια, η διαδικασία αξιολόγησής των προμηθευτών και γενικότερα κίνδυνοι που απορρέουν από την εφοδιαστική αλυσίδα έχουν μπει για τα καλά στην ατζέντα διαχείρισης κινδύνων. Διευρύνοντας τους ορίζοντες του και εστι-

άζοντας και σε μη χρηματοοικονομικούς κινδύνους ένας CFO μπορεί να βελτιώσει την ανθεκτικότητα της εταιρείας του σε μια επερχόμενη κρίση.

Είναι τα data ένας αξιόπιστος σύμμαχος προκειμένου οι οικονομικοί διευθυντές να ξεπεράσουν τις δημοσιονομικές προκλήσεις που σχετίζονται με διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας; Υπάρχουν πολλά εργαλεία και τεχνικές ανάλυσης δεδομένων που βοηθούν έναν οικονομικό διευθυντή στη λήψη σωστών αποφάσεων. Για παράδειγμα, το Open Market, κάνοντας χρήση ΑΙ, παρακολουθεί και αναλύει συγκεκριμένα μοτίβα για να προβλέψει αλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα στο προσεχές μέλλον. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να αφορούν την τιμή, τον χρόνο παράδοσης ή/και τη διαθεσιμότητα αποθεμάτων. Με το εργαλείο αυτό, ένας Οικονομικός διευθυντής είναι σε θέση να γνωρίζει αν κάποια εξαρτήματά/ ανταλλακτικά ή αποθέματα της εταιρείας του βρίσκονται στη λίστα υψηλού κινδύνου και να πράξει ανάλογα εστιάζοντας σε περισσοτέρους, κοντινότερους (near shoring) και συνήθως ακριβότερους προμηθευτές. Το γεγονός αυτό βέβαια οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού. Στη σημερινή οικονομική συγκυρία, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα ευθύνονται για περισσότερο από το μισό του τρέχοντος πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός, αν και πρόκληση για όλους,

αναδεικνύει τη σημασία της διαχείρισης δεδομένων στην επίτευξη των στόχων μιας εταιρείας. Για παράδειγμα, με την κατάλληλη ανάλυση των αγοραστικών συνηθειών των πελατών (κάνοντας χρήση συμπεριφορικών δεδομένων) μπορεί να προβλεφθεί η αντίδραση τους σε μία οριζόντια αύξηση τιμών. Μία εταιρεία θα μπορούσε να υιοθετήσει μια πιο προσαρμοσμένη προσέγγιση στην πληθωριστική τιμολόγηση, εστιάζοντας σε ορισμένες σειρές προϊόντων ή τμήματα πελατών, να αυξήσει τις τιμές σε δευτερεύοντα προϊόντα ή σε ομάδες καταναλωτών που δεν είναι τόσο ευαίσθητοι στις τιμές.

Κατά τη γνώμη σας, με ποιον τρόπο μπορεί ο οικονομικός διευθυντής να ηγηθεί της προσπάθειας ενίσχυσης του συνεργατικού εταιρικού περιβάλλοντος -ανεξάρτητα από το εάν είναι φυσικό ή εικονικό- και κατά πόσο αυτή η πρωτοβουλία συνδέεται με την κερδοφορία της επιχείρησης; O Οικονομικός Διευθυντής θεωρείται πλέον στρατηγικός εταίρος στη Διοίκηση μιας εταιρείας και από τους πλέον αρμοδίους να ενισχύσουν ένα κλίμα συνεργασίας με τις υπόλοιπες διευθύνσεις. Σε μια πρόσφατη έρευνα της PwC, το 66% των ανωτάτων στελεχών και μελών του διοικητικού συμβουλίου απάντησε πως η κουλτούρα σε μια εταιρία είναι πιο σημαντική για την κερδοφορία της από ότι η στρατηγική ή το μοντέλο λειτουργίας της. Ο σύγχρονος CFO οφείλει να μετατρέψει την αντίληψη για το

οικονομικό τμήμα, από απροσπέλαστο και απομονωμένο σε ανοιχτό σε νέες και παραγωγικές ιδέες. Όσο μεγαλύτερη είναι η συνεργασία μεταξύ των τμημάτων, με τη διάχυση πληροφοριών προς κάθε ενδιαφερόμενο, τόσο μεγαλύτερη πρόοδο θα κάνει η εταιρεία. Ένα ανοικτό οικονομικό τμήμα, οφείλει να αποτελεί τον συνεργάτη άλλων τμημάτων σε έργα αναγκαία προς την εκπλήρωση των στόχων της εταιρείας. Αυτή η προσέγγιση ενδεχομένως να είναι νέα, ιδιαίτερα για πιο παλαιούς Οικονομικούς Διευθυντές, που είναι συνηθισμένοι να μένουν εντός των ορίων του τμήματος τους, όμως η περισσότερη συνεργασία μεταξύ ομάδων οδηγεί σε πιο επιτυχημένα έργα. Για παράδειγμα, η αλληλο-συνεργασία θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη βοήθεια στο τμήμα μάρκετινγκ να κατανοήσει πώς να χρηματοδοτήσει μια καμπάνια ή στο τεχνικό τμήμα για τη χρηματοδότηση της αναβάθμισης μίας γραμμής παραγωγής.

Κατά πόσο οι Οικονομικοί Διευθυντές ενισχύουν τη μακροπρόθεσμη αξία της επιχείρησης όταν δίνουν βαρύτητα σε έννοιες όπως η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, το ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και το θετικό κοινωνικό αντίκτυπο; Η μακροπρόθεσμη αξία της επιχείρησης, αποτελείται από την αξία που αποδίδεται στο τρέχων ενεργητικό της (assets in place) και από την αξία που θα διαμορφωθεί βάση της προσδοκώμενης ανάπτυξης της (Present Value of Growth Operations – PVGO εν συντομία). Και στα

δύο αυτά μέρη, η αξία είναι αντίστροφος ανάλογη του ρίσκου που εμπεριέχουν οι μελλοντικές χρηματοροές κάθε μέρους. Άρα αν θέλαμε να προσεγγίσουμε την ερώτηση βάση της χρηματοοικονομικής θεωρίας θα έπρεπε να δούμε αν παράγοντες όπως η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, το ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και το θετικό κοινωνικό αντίκτυπο επηρεάζουν αφενός μεν το ρίσκο μιας εταιρείας και αφετέρου τις προσδοκίες για μελλοντική ανάπτυξη. Στο άρθρο του “ESG and the cost of capital”, ο Ashish Lodh, αντιπρόεδρος του MSCI, αναφέρει ότι βάση τετράχρονης έρευνας που διενέργησαν, εταιρείες με υψηλά σκορ ESG απολάμβαναν χαμηλότερα κόστη κεφαλαίων (και άρα οι χρηματοροές τους είχαν χαμηλότερο ρίσκο) τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες αγορές. Τόσο το κόστος δανεισμού όσο και το κόστος ιδίων κεφαλαίων ακολουθούσε το ίδιο μοτίβο. Ανάλογα δε από τον κλάδο που βρισκόταν μια εταιρεία, η διάφορά μπορούσε να ξεπεράσει ακόμα και το 1%. Επιπλέον, αναφορικά με τις προσδοκίες των επενδυτών για ανάπτυξη, η ζήτηση από πελάτες προϊόντων και υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δίνουν βαρύτητα στο περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, επιδρά κατευθείαν στην αύξηση του κύκλου εργασιών τους. Γενικότερα η τάση που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα είναι ευαισθητοποιημένοι πελάτες τόσο B2B όσο και B2C να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη βιωσιμότητα, αυξάνοντας έτσι τις πωλήσεις εταιρειών που επενδύουν σε αυτήν. Περαιτέρω, λόγω της συμμόρφωσης με το κανονιστικό πλαίσιο υπάρχει μείωση εξόδων και σε πολλές περιπτώσεις μείωση φορολογίας. Επιπλέον, αυξάνεται η παραγωγικότητα καθώς οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι εξυπηρετούν έναν ανώτερο σκοπό πέρα από τη δημιουργία κέρδους και, συνεπώς, προσελκύονται και διατηρούνται ταλέντα ευαισθητοποιημένα στο κοινωνικό αντίκτυπο που αφήνει μια εταιρεία. Τέλος υπάρχει πρόσβαση σε περισσότερα πράσινα κεφάλαια. Ο σημερινός οικονομικός διευθυντής καταλαβαίνει πόσο σημαντικό είναι, για την αξία της εταιρείας του, η ανάπτυξη να έρχεται με βιώσιμο τρόπο.

Η συνετή δημοσιονομική διαχείριση προβάλει από την κυβέρνηση ως το βασικότερο όπλο οικονομικής άμυνας, κατευθύνοντας τους πόρους που είναι διαθέσιμοι στον μετριασμό των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού. Αυτή είναι και η βασική αρχή του Κρατικού Προϋπολογισμού που ψηφίστηκε πριν λίγες μέρες στη Βουλή.

επενδυτικής βαθμίδας, έτσι ώστε να διατηρηθεί η θετική οικονομική προοπτική της χώρας για τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το οικονομικό επιτελείο στο πλαίσιο κατάθεσης του Προϋπολογισμού, για το 2022 προβλέπεται

Καταναλωτή εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 9,7%, εν μέσω διεθνών πληθωριστικών πιέσεων. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω και να διαμορφωθεί σε 12,7% έναντι 13,9% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και 14,2% στον προϋπολογισμό του 2022. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το θετικό αυτό αναπτυξιακό αποτέλεσμα ήρθε ως συνέπεια των δημοσιονομικών μέτρων που έλαβε, ύψους 4,8 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, των μέτρων ύψους 4,4 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά και λόγω μεταρρυθμίσεων όπως είναι η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,7%

συνολικά μέσα στο 2022, η μόνιμη μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), η επέκταση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών, η μείωση του τέλους κινητής τηλεφωνίας, η διπλή οικονομική ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, η αύξηση του στεγαστικού φοιτητικού επιδόματος, η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τα σημαντικά κίνητρα για επέκταση της πλήρους απασχόλησης. Σύμφωνα πάντα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, για το 2023 ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 5%, έναντι 6,1% της Ευρωζώνης και 7,0% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε

συμπεριληφθεί

μέτρων, ύψους 3,1 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους και 1,1 δισ. ευρώ από συγχρηματοδοτούμενους πόρους, που εξαγγέλθηκαν στη Διεθνή Έκθεση

και επιπλέον 1 δισ. ευρώ για αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης του αυξημένου πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης. Επιπλέον, για το 2023

προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,6 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 440 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,7 δισ. ευρώ.

Βασικά μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας (% ετήσιες μεταβολές, σταθερές τιμές) 2021 2022** 2023** ΑΕΠ 8,4 5,6 1,8 Ιδιωτική κατανάλωση 5,8 7,2 1,0 Δημόσια κατανάλωση 2,2 0,2 -1,5 Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου 20,0 10,0 15,5 Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών 24,1 9,7 1,0 Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών 17,7 10,1 2,6 Αποπληθωριστής ΑΕΠ 1,3 9,6 4,8 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 0,6 9,7 5,0 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 1,0 9,9 5,0 Απασχόληση* 2,7 4,7 0,2 Ποσοστό ανεργίας* 12,4 10,7 10,6 Ποσοστό ανεργίας (Έρευνα Εργατικού Δυναμικού) 14,7 12,7 12,6 * Σε εθνικολογιστική βάση ** Εκτιμήσεις/προβλέψεις Πηγή: Ετήσιοι Εθνικοί Λογαριασμοί (Ελληνική Στατιστική Αρχή), εκτιμήσεις/προβλέψεις Υπουργείου Οικονομικών

ο εξωτερικός τομέας της οικονομίας Ο εξωτερικός τομέας της οικονομίας προβλέπεται να έχει αρνητική συμβολή στην πραγματική ανάπτυξη το 2023 για δεύτερο χρόνο, κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες. Η αρνητική συμβολή είναι το αποτέλεσμα της αύξησης των εισαγωγών, και κυρίως των εισαγωγών αγαθών, ο όγκος των οποίων το 2022 και το 2023 αντιστοιχεί κατ’ εκτίμηση στο 59,7% και στο 55,4% της συνολικής αύξησης της ζήτησης έναντι της προ-πανδημικής περιόδου. Από την άλλη πλευρά, το 2023 οι πραγματικές εξαγωγές αγαθών προβλέπεται να αυξηθούν για 14η διαδοχική χρονιά, κατά 2,1% σε ετήσια βάση, παρά τις δυσοίωνες για το διεθνές εμπόριο αναθεωρημένες προβλέψεις της ευρωπαϊκής

0,1 ποσοστιαία μονάδα, εν

κρίσης στους προϋπολογισμούς

ταξιδιωτών και της περιορισμένης αύξησης του όγκου μεταφορικών υπηρεσιών, εν μέσω πιο υποτονικού διεθνούς εμπορίου. Σε εθνικολογιστικούς όρους, το έλλειμμα του ονομαστικού ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να επιδεινωθεί έναντι του 2022 κατά 2,3 δισ. ευρώ, αυξανόμενο ως ποσοστό του ΑΕΠ από 6,8% το 2022 σε 7,4% το 2023. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η πρόβλεψη για την ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2023 ανέρχεται σε 1,8%, χαμηλότερα έναντι του 2022, αλλά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (0,3% σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

αντίκτυπος του πληθωρισμού και τα μέτρα του 2023 Η κυβέρνηση εκτιμά ότι ο αντίκτυπος της κρίσης πληθωρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ θα είναι διαχειρίσιμος αν συνυπολογιστούν κάποια δεδομένα, όπως η κατάταξη της Ελλάδας στις πρώτες θέσεις της Ε.Ε. όσον αφορά στην κατανομή, εκταμίευση και απορρόφηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, η συνεχιζόμενη στήριξη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας, τα νέα μόνιμα αναπτυξιακά μέτρα από το 2023 και η προϋπάρχουσα της ενεργειακής κρίσης δυναμική της εγχώριας και εξωτερικής ζήτησης. Στο πλαίσιο αυτό, τα νέα κυβερνητικά μέτρα στήριξης της οικονομίας από το 2023, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Μάιο του 2023, την αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), τη διευθέτηση μισθολογικών αιτημάτων των ενόπλων δυνάμεων, την κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), την αύξηση του στεγαστικού φοιτητικού επιδόματος, την επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα, τα σημαντικά κίνητρα για επέκταση της πλήρους απασχόλησης, μέσω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και του τέλους επιτηδεύματος, την αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές και το συνολικό πλαίσιο δράσεων στήριξης της στέγασης, με επίκεντρο τη νέα γενιά. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμά ότι από την άνοιξη του 2023, η ανάπτυξη

μέτρων και της βαθ -

υποχώρησης του ρυθμού αύξησης του δείκτη τιμών. Ωστόσο, η μετακύλιση του ενεργειακού κόστους σε αγαθά και υπηρεσίες για τα οποία οι τιμές τείνουν να αλλάζουν αργά, αναμένεται να διατηρήσει υψηλά τον πληθωρισμό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ως αποτέλεσμα, ο ρυθμός πληθωρισμού το 2023 προβλέπεται ηπιότερος έναντι του 2022, αλλά αυξημένος έναντι των προβλέψεων του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού 2023 (από 3% σε 5%). Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί το 2023, κατά μέσο όρο, σε 7,0% στην Ε.Ε. και 6,1% στην Ευρωζώνη. Η προσήλωση στην υλοποίηση απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να φέρει αύξηση της ετήσιας συμβολής του στην ανάπτυξη κατά 1,9 ποσοστιαίες μονάδες το 2023. Η ανωτέρω υλοποίηση προβλέπεται ότι θα αποτελέσει τον κύριο μοχλό επενδύσεων του 2023, των οποίων ο όγκος προβλέπεται κατά 15,5% υψηλότερος έναντι του 2022, και τον σημαντικό παράγοντα στήριξης της ανθεκτικότητας της αγοράς εργασίας που θα συντελέσει στη μείωση της ανεργίας κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα του εργατικού δυναμικού, σε ποσοστό 12,6%, Η μικρή αυτή βελτίωση κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα του ποσοστού ανεργίας οφείλεται τόσο στη μείωση της εξωτερικής ζήτησης, όσο και στο αυξημένο λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων. Πάντως, η συνολική απασχόληση προβλέπεται ανθεκτική το 2023, αυξανόμενη κατά 0,2% ή 9.000 θέσεις εργασίας. Ο ρυθμός αύξησης της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης εκτιμάται σε 1,0% έναντι του 2022, ελαφρώς μειωμένος έναντι των προβλέψεων του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού 2023. Αιτία της αναθεώρησης είναι οι προς τα πάνω αναθεωρήσεις μεγεθών όπως ο πληθωρισμός, η μισθολογική δαπάνη στην οικονομία και η εθνικολογιστική αποταμίευση των νοικοκυριών την περίοδο 2020-2021, βάσει των αναθεωρημένων ετήσιων στοιχείων Εθνικών Λογαριασμών. Η κατανάλωση της Γενικής Κυβέρνησης το 2023 αναμένεται να παραμείνει πάνω από το προ-πανδημίας επίπεδο, ωστόσο ο

και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Ειδικότερα, πρόκειται για 41 συμβάσεις, οι οποίες αφορούν στο δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑΑ). Ο συνολικός προϋπολογισμός των ισάριθμων επενδυτικών σχεδίων που έχουν κατατεθεί στο Πρόγραμμα διαμορφώνεται σε 1,8 δισ. ευρώ. Από αυτό το ποσό, 824,4 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε δάνεια ΤΑΑ, 549,4 εκατ. ευρώ προέρχονται από εμπορικές τράπεζες και τα υπόλοιπα 439 εκατ. ευρώ είναι ίδια συμμετοχή των επενδυτών. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο των παραπάνω δανειακών συμβάσεων που έχουν υπογραφεί διαμορφώνεται σε 1,1% και η μέση διάρκεια αποπληρωμής των δανείων στα 11 χρόνια. Τα περισσότερα από τα επενδυτικά σχέδια (43%) που έχουν συμβασιοποιηθεί εμπίπτουν στον πυλώνα «Πράσινη μετάβαση» του Εθνικού Σχεδίου, ενώ τα υπόλοιπα (57%) εντάσσονται σε κάποιον από τους πυλώνες: «Εξωστρέφεια», «Ψηφιακός μετασχηματισμός» και «Καινοτομία, Έρευνα & Ανάπτυξη». Μάλιστα, μερικά από τα 41 σχέδια σχετίζονται με περισσότερους του ενός πυλώνες. Η δε συνεισφορά των δανειακών συμβάσεων στον κλιματικό στόχο και ψηφιακό στόχο του Εθνικού Σχεδίου ανέρχεται στο 36% και 28%, αντίστοιχα. Συνολικά, στο «Ελλάδα 2.0» έχουν υποβληθεί, προς το παρόν, 210 επενδυτικά σχέδια, τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια που προβλέπει το Πρόγραμμα (π.χ. αξιολόγηση, προ-έγκριση, έγκριση, συμβασιοποίηση). Ο προϋπολογισμός αυτών, ανέρχεται σε 8,22 δισ. ευρώ (3,48 δισ. ευρώ δάνεια ΤΑΑ, 2,74 δισ. ευρώ κεφάλαια τραπεζών και 2 δισ. ευρώ ίδια συμμετοχή). Μάλιστα από τα 210 επενδυτικά σχέδια 112, συνολικού ύψους 1,73 δισ. ευρώ, προέρχονται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι επενδυτικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί αφορούν σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας, π.χ. υπηρεσίες, μεταφορές, τουρισμός, μεταποίηση, ενέργεια, εμπόριο και κατασκευές.

καθυστέρηση ισοδυναμεί με την ακύρωσή τους, κάτι που θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικό για την ελληνική οικονομία, ειδικά στην παρούσα φάση. Στο πλαίσιο αυτό, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, απέστειλε στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, τα στοιχεία για το σύνολο των δανειακών συμβάσεων που υπογράφηκαν έως την 31η.10.2022, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στο δανειοδοτικό σκέλος του «Ελλάδα 2.0» συμμετέχουν τα εξής πιστωτικά ιδρύματα: Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank, Optima Bank, και Παγκρήτια Τράπεζα. Ε.Ε.: Θετική προκαταρκτική αξιολόγηση για το 2ο αίτημα πληρωμής Μια ακόμα θετική εξέλιξη που αφορά στην πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης στη χώρα μας είναι το γεγονός ότι τις προηγούμενες μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε θετική προκαταρκτική αξιολόγηση για το δεύτερο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο, που υπέβαλε η Ελλάδα. Το αίτημα πληρωμής ύψους 3,6 δισ. ευρώ (επιδοτήσεις: 1,72 δισ. ευρώ και δάνεια: 1,84 δισ. ευρώ) κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των 28 προβλεπόμενων οροσήμων. Συγκεκριμένα, υποβλήθηκε ένα ενιαίο αίτημα, διότι τρία ορόσημα από το πρόγραμμα των δανείων εκπληρώθηκαν νωρίτερα από ό,τι προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός. Η Ελλάδα ήταν μέσα στις πέντε πρώτες χώρες που υπέβαλαν αίτημα εκταμίευσης της δεύτερης πληρωμής από το ΤΑΑ. Μάλιστα, ήταν η πρώτη που κατέθεσε αίτημα για την τρίτη πληρωμή (πρόγραμμα δανείων). Σημειώνεται πως η πρώτη πληρωμή, ύψους επίσης 3,6 δισ. ευρώ, εκταμιεύτηκε στις 8 Απριλίου του 2022, ενώ νωρίτερα, στις 9 Αυγούστου του 2021 εκταμιεύτηκε η προχρηματοδότηση, που αντιστοιχεί στο 13% (3,96 δισ. ευρώ) των χρημάτων

που αναλογούν στην Ελλάδα από το ΤΑΑ. Στα διαδικαστικά, η Κομισιόν απέστειλε την αξιολόγηση για το ελληνικό αίτημα στην Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή (EFC), αιτούμενη τη γνωμοδότησή της, εντός τεσσάρων εβδομάδων, όπως ορίζει ο σχετικός Κανονισμός. Θα ακολουθήσει η έκδοση της τελικής της απόφασης, για την εκταμίευση των 3,6 δισ. ευρώ, αφού ληφθεί υπόψη η σχετική εισήγηση της EFC. 1η Έκθεση Μεταπρογραμματικής Εποπτείας για την Ελλάδα H δημοσιοποίηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της 1ης Έκθεσης Μεταπρογραμματικής Εποπτείας για την Ελλάδα εντάσσεται στις σημαντικές εξελίξεις των προηγούμενων ημερών. Η Έκθεση προβλέπει μεταξύ άλλων ότι παρά τις μεγάλες εξωτερικές προκλήσεις, το επίπεδο απασχόλησης θα συνεχίσει να αυξάνεται φέτος και τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ το ίδιο προβλέπεται και για το επίπεδο διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Έκθεση αναδεικνύει παράλληλα την πρόβλεψη για σημαντική βελτίωση των δημοσίων οικονομικών την περίοδο 2022-2024 και επισημαίνει την ταχεία αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ κατά την ίδια περίοδο. Την ίδια στιγμή, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι επιβεβαιώνει τη συνεχιζόμενη βελτίωση των επιδόσεων του τραπεζικού τομέα και τη συνακόλουθη επέκταση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Πέρα από τα παραπάνω ωστόσο, η έκθεση περιγράφει τη σταθερή παρουσία της Ελλάδας στις αγορές κρατικών ομολόγων, με σταθερό, τους τελευταίους μήνες, περιθώριο αποδόσεων, παρά τις αναταράξεις και αυξήσεις επιτοκίων στις διεθνείς αγορές. Ως αποτέλεσμα, η χώρα μας διατηρεί υψηλό απόθεμα ταμειακών διαθεσίμων. Συνολικά, η Έκθεση διαπιστώνει ότι η Ελλάδα μπορεί απρόσκοπτα να εξυπηρετεί το δημόσιο χρέος της. Τέλος, η Έκθεση συμπεραίνει ότι η χώρα έχει επιτύχει, παρά τις δυσμενείς διεθνείς συνθήκες, μια σειρά από στόχους που είχαν τεθεί, σε τομείς όπως η δημοσιονομική και διαρθρωτική πολιτική, η φορολογική διοίκηση, η δικαιοσύνη, οι μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, το κτηματολόγιο και οι ιδιωτικοποιήσεις. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι οι διαπιστώσεις αυτές μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για αποφάσεις του Eurogroup σχετικές με την εφαρμογή συμπεφωνημένων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Αυτά περιλαμβάνουν την αποδέσμευση της όγδοης και τελευταίας δόσης από τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από αγορά ελληνικών ομολόγων (τα γνωστά ANFA/ SMPs), η οποία – σημειωτέον – εκκρεμούσε από το πρώτο εξάμηνο του 2019, τον μηδενισμό, για το δεύτερο εξάμηνο του 2022, του επιπρόσθετου περιθωρίου (step-up margin), η ενσωμάτωση του οποίου προβλέπεται στο επιτόκιο δανείων που έχει παραχωρήσει ο EFSF στην Ελλάδα, και – για πρώτη

HEALTH & MEDICINE

τον ασθενή είχε πει κάποτε ο Καναδός γιατρός

διανοούμενος William Osler και αναμφισβήτητα η φαρμακοβιομηχανία, καλύπτοντας το 7% των εξαγωγών και το 7,5% της προστιθέμενης αξίας του κλάδου (έναντι 5% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη) αποδεικνύεται ένας εξαιρετικός γιατρός για την ελληνική οικονομία. Στη νέα πρόκληση της εποχής μας που επέφερε ο COVID-19, η συλλογική ανταπόκριση της φαρμακευτικής βιομηχανίας μέσα από παγκόσμιες συνεργασίες που επένδυσαν στην καινοτομία επέφερε τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, επιτρέποντας στην ανθρωπότητα να επανέλθει γρηγορότερα στον κανονικό της ρυθμό. Καθώς, όμως, σταδιακά εξερχόμαστε από την περιπέτεια της πανδημίας, θα καταφέρει ο κλάδος της υγείας και του φαρμάκου

που πραγματοποίησε Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, στον τομέα της φαρμακευτικής δαπάνης, η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα έφτασε τα 4 δισ. ευρώ το 2021 – με μόνο τα 2 δισ. ευρώ αυτών να αντιστοιχούν σε δημόσια χρηματοδότηση και με περίπου σταθερή τη συνεισφορά των ασθενών. Η πανδημία ανέδειξε τον σημαντικό ρόλο που παίζει ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας, μας λέει η Γεωργία Σουρλατζή, Οικονομική Διευθύντρια της AbbVie Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, σημειώνοντας πως από την αρχή της υγειονομικής κρίσης κατέστη κατανοητό πώς η παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών δημόσιας υγείας δεν αποτελεί απλά ηθική υποχρέωση της κάθε πολιτείας αλλά και βασική προϋπόθεση για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Και πράγματι, το αποτύπωμα του κλάδου του φαρμάκου

και η ταχύτατη παραγωγή

COVID-19 από τις φαρμακευτικές εταιρείες, σε χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός έτους, ισοδυναμούν με ένα πρωτοφανές επιστημονικό επίτευγμα. Οι ακραίες συνθήκες της πανδημίας κατέδειξαν, όμως, και ορισμένες σοβαρές ανεπάρκειες του εθνικού μας συστήματος υγείας, όπως η έλλειψη υγειονομικού προσωπικού που λειτούργησε αρκετές φορές ως τροχοπέδη στην παροχή κατάλληλης υγειονομικής φροντίδας στους ασθενείς. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Η Φαρμακευτική Αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2021

φαρμάκου την τελευταία πενταετία, με τις πωλήσεις να σημειώνουν αύξηση της τάξης του 80% την περίοδο 2017-2021, εστιάζοντας κυρίως σε εξαγωγές και ενισχύοντας την εξωστρέφεια του κλάδου στο 45% των πωλήσεων (από 30% το

μεταρρυθμίσεων που θα δημιουργήσουν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για τη φαρμακευτική καινοτομία, όπως δημιουργία ταμείου φαρμακευτικής καινοτομίας, έλεγχος και μείωση των υπέρογκων υποχρεωτικών επιστροφών αλλά και προώθηση μέτρων που θα αξιοποιήσουν

Σουρλατζή,

με τον ΙΟΒΕ, η συνολική συνεισφορά

στην ελληνική οικονομία σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε €5,5 δισεκατομμυρίων (3,3% του ΑΕΠ). Ωστόσο, όπως επισημαίνει ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ενισχύουν τις πολιτικές υγείας τους, η Ελλάδα συνεχίζει να υποχρηματοδοτεί το φάρμακο, αντιμετωπίζοντας το ως πηγή κόστους και όχι ως απαραίτητη προϋπόθεση εξασφάλισης της δημόσιας υγείας. Ειδικά για τα καινοτόμα φάρμακα, οι υποχρεωτικές επιστροφές των εταιρειών αγγίζουν το 60% με 70%, καθιστώντας αποτρεπτική την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων έρευνας και ανάπτυξης και οδηγώντας με βεβαιότητα σε σταδιακή αποεπένδυση από τη χώρα, μας λέει. Προκειμένου να ενισχυθούν τα αναπτυξιακά πλάνα των φαρμακευτικών εταιρειών απαιτείται σταθερότητα και προώθηση

τις επιχειρήσεις παγκοσμίως, ιδίως στον κλάδο της Υγείας, δηλώνει στο Finance Pro ο Νικόλαος Βίγκος, CFO της Merck SA, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων το κλίμα αβεβαιότητας και ενίοτε αστάθειας που συνθέτουν η παγκόσμια υγειονομική κρίση που προκλήθηκε από την Covid-19, η κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή κρίση. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, οι παραπάνω κρίσεις συνέβαλλαν και επιτάχυναν την εφαρμογή

HEALTH & MEDICINE

ΓΕΏΡΓΙΆ ΣΟΎΡΛΆΤΖΗ CFO, AbbVie Ελλάδας, Κύπρου, Μάλτας «Προκειμένου να ενισχυθούν τα αναπτυξιακά πλάνα των φαρμακευτικών εταιρειών, απαιτείται σταθερότητα και προώθηση μεταρρυθμίσεων που θα δημιουργήσουν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για τη φαρμακευτική καινοτομία»

των στόχων Βιώσιμής Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας αναδύοντας τις πρωτοβουλίες ESG, την ανάπτυξη εφαρμογών ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά και τα ανθρωποκεντρικά μοντέλα εργασίας σεβασμού και αξιοποίησης της διαφορετικότητας που αποτελούν το πυρήνα για τη διαμόρφωση στρατηγικής κάθε εταιρείας βάσει του πλαισίου βιώσιμης ανάπτυξης των δυο προσεχών δεκαετιών .Για τη Merck, ως κορυφαία εταιρεία επιστημών και τεχνολογίας, ο τομέας ΄Έρευνας και Ανάπτυξης συνεχίζει να αποτελεί προτεραιότητα, μας λέει ο Νικόλαος Βίγκος, τονίζοντας πως επενδύοντας περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο στην Έρευνα και την Ανάπτυξη, και με βάση τα στέρεα θεμέλιά της, η Merck παραμένει αφοσιωμένη στην ανθρώπινη πρόοδο . Για την ουσιαστική συμβολή της Roche στη βελτίωση της ζωής των ασθενών, στην εθνική οικονομία και το κοινωνικό σύνολο, μέσω της δραστηριοποίησής της στην ελληνική αγορά εδώ και 44 χρόνια μας μιλά η Deniz Karapinar Chief Finance Value Officer στη Roche Hellas. Σήμερα, απέναντι σε νέες προκλήσεις, επιβεβαιώνουμε την εμπιστοσύνη μας στη χώρα και τη δέσμευσή μας στους ασθενείς στην Ελλάδα, επισημαίνει αποκαλύπτοντας πως μόνο τα τελευταία δύο χρόνια (2020-2021), η Roche ενεργοποίησε 27 κλινικές μελέτες στην Ελλάδα, επιπλέον 7 προγραμματίστηκαν να ξεκινήσουν τους προσεχείς μήνες ενώ, παράλληλα, η εταιρεία κατέβαλε συνολικά 39,2 εκατ. ευρώ σε φόρους και εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία την ίδια περίοδο. Όπως μας ενημερώνει , το 2022 η Roche είχε σημαντικές ανακοινώσεις για το χαρτοφυλάκιο των υπό ανάπτυξη προϊόντων της και τις εγκρίσεις νέων θεραπειών, κυρίως στους τομείς της Αιματολογίας, της Οφθαλμολογίας και της Ογκολογίας. Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ταχύτερα από ποτέ, συνεχίζουμε να εξελισσόμαστε για να ανταποκριθούμε στις νέες προκλήσεις, μετασχηματίζοντας τον τρόπο που εργαζόμαστε, παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, με στόχο να προάγουμε την καινοτομία σε κάθε πτυχή της λειτουργίας μας, αλλά και να εφαρμόζουμε νέους τρόπους συνεργασίας με τους εμπλεκόμενους στο χώρο της υγείας, μεγιστοποιώντας την αξία που δημιουργούμε για

Karapinar.

10% -12% των εσόδων»

Μελέτες. Πράγματι η Ελλάδα διαθέτει τις προοπτικές να αναχθεί σε ολοκληρωμένο hub παραγωγής και καινοτομίας φαρμάκων, αξιοποιώντας το υψηλής ποιότητας εξειδικευμένο δυναμικό της (3πλάσιου σχετικού μεγέθους σε σχέση με τον ΕΕ μέσο όρο) και αυξάνοντας τις ερευνητικές της δαπάνες. Αξίζει να αναφερθεί ότι επενδυτικά, οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) αντιστοιχούν στο 7% της συνολικής δαπάνης για Ε&Α στη χώρα, ενώ την περίοδο 2002-2021 διενεργήθηκαν 3.499 κλινικές (2.000 ολοκληρωμένες) μελέτες ανεξαρτήτου φάσης ή σταδίου. Ωστόσο, ενώ στην Ευρώπη επενδύονται ετησίως πάνω από 36 δισ. ευρώ, η Ελλάδα δυστυχώς απορροφά μόλις 100 εκατομμύρια περίπου, που ισοδυναμεί με πολύ λιγότερο από το 1% του προϋπολογισμού που διατίθεται στην Ευρώπη

Αξιοσημείωτο είναι, βέβαια, πως την τελευταία διετία, βήματα όπως η εξαίρεση των εμβολίων από τη φαρμακευτική δαπάνη, η δυνατότητα συμψηφισμού των επενδύσεων με το clawback, και ο τριπλασιασμός του συντελεστή υπερέκπτωσης για επενδύσεις σε Έρευνα & Ανάπτυξη θέτουν τα θεμέλια της προόδου, δημιουργώντας την αισιοδοξία πως με τις απαραίτητες δομικές μεταρρυθμίσεις και τον επαναπροσδιορισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, βάσει επιστημονικών και επιδημιολογικών δεδομένων, το αναπτυξιακό δυναμικό του κλάδου του φαρμάκου στην Ελλάδα θα απελευθερωθεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη της PwC, Πώς θα προσελκύσει κλινικές μελέτες η Ελλάδα, που χρηματοδότησε και παρουσίασε ο ΣΦΕΕ και η οποία καταγράφει τα δομικά προβλήματα του κλάδου, με μια σειρά προτάσεων εστιασμένες στις καλές πρακτικές και την πολιτική σχετικών κινήτρων άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Για την επιτυχημένη πορεία που καταγράφει ο όμιλος Bayer τόσο επιχειρησιακά όσο και στρατηγικά παρόλες τις αντιξοότητες που σημειώθηκαν εν καιρώ πανδημίας μας μιλάει η Ιωάννα Βασιλειάδου, CFO στην Bayer Hellas AGΟ, εστιάζοντας στο γεγονός πως και οι τρεις Τομείς της εταιρείας – Φαρμάκων, Υγείας των Καταναλωτών και Επιστήμης Γεωργίας- αναπτύχθηκαν δυναμικά ξεπερνώντας μάλιστα όλες τις αντίστοιχες αγορές τους, ενώ επιπλέον, ενισχύθηκαν οι λύσεις καινοτομίας και σημειώθηκε πρόοδος προς την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας. Ειδικότερα, η παρουσία της Bayer στην Ελλάδα μεταφράζεται σε σημαντική αξία για την τοπική οικονομία και κοινωνία, με έναν κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 140 εκ. ευρώ τον χρόνο, επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη επιπέδου 10% -12% των εσόδων (, πάνω από 12 εκ .ευρώ στην κλινική έρευνα για την τριετία 2022-2025) και τον αριθμό των στελεχών της εταιρείας να ξεπερνά τους 250 εργαζομένους, μας πληροφορεί η Ιωάννα Βασιλειάδου προσθέτοντας πως παράλληλα η εταιρεία συνεχίζει να στηρίζει σταθερά τους Έλληνες επαγγελματίες υγείας και ασθενείς αλλά και τις προσπάθειες της πολιτείας, επενδύοντας σε πρωτοβουλίες που προωθούν την κλινική έρευνα μέσω της ανάπτυξης γνώσεων από τα πρώτα στάδια της ιατρικής εκπαίδευσης, βελτιώνουν την κλινική πρακτική ώστε να μπορούν να απορροφηθούν εύκολα τα οφέλη της κλινικής έρευνας

Merck SA «Επενδύοντας περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο στην Έρευνα και την Ανάπτυξη, και με βάση τα στέρεα θεμέλιά της, η Merck παραμένει αφοσιωμένη στην ανθρώπινη πρόοδο»

και στα νοσοκομεία, η Ολοκλήρωση Εθνικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Υγείας (EHR), που περιλαμβάνει κεντρική υποδομή αλλά και σχεδιασμό προτύπων διαλειτουργικότητας, η αποτελεσματική ψηφιακή ανταλλαγή κλινικών δεδομένων, η Προώθηση της Τηλεϊατρικής με βελτιστοποίηση κανονιστικού πλαισίου και γεωγραφική επέκταση αλλά και επέκταση σε περισσότερες ασθένειες κ.α.

DENIZ KARAPINAR

Καθώς το τέταρτο τρίμηνο του 2022, όπως και το ίδιο το έτος, οδεύουν στο τέλος τους, χαμηλές παραμένουν οι προοπτικές της συνολικής οικονομίας για τους οικονομικούς διευθυντές. Παράλληλα με το μεγάλης κλίμακας πάγωμα των προσλήψεων που προβλέπεται στην Έκθεση CFO Outlook 2023 της OneSource Virtual, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Οικονομικοί Διευθυντές εξασφαλίζουν για το προσωπικό τους τις συνθήκες εκείνες που θα τους επιτρέψουν να παραμείνουν παραγωγικοί χωρίς να αισθάνονται καταπονημένοι, ακόμη και όταν οι ομάδες τους διακόπτουν τις προσλήψεις. Πολλοί εφαρμόζουν τεχνολογία

αυτοματισμού σε τομείς που αφορούν διορθωτικά χρηματοοικονομικά και λογιστικά καθήκοντα, απελευθερώνοντας

έτσι εργατικό δυναμικό σε άλλα πρότζεκτ, τα οποία δύνανται να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στα οικονομικά δεινά οδηγώντας στην ανάπτυξη.

Οι περισσότεροι CFOs προετοιμάζονται για παγώματα προσλήψεων

Η Earned Wage Access (EWA) αποτελεί μια προσφορά fintech που επιτρέπει στους εργαζόμενους να αποκτούν πρόσβαση στους μισθούς τους πριν από την ημέρα πληρωμής. Χαρακτηριστικό είναι πως σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες (95%)

της έρευνας δήλωσαν ότι είτε εφαρμόζουν EWA είτε σκέφτονται να το κάνουν. Παρά το γεγονός ότι μόνο το 47% των ερωτηθέντων προσφέρουν επί του παρόντος EWA στους υπαλλήλους τους, τα στοιχεία δείχνουν ότι η ιδέα εδραιώνεται στο τοπίο των εταιρικών οικονομικών ως ένας τρόπος για να προστεθούν προνόμια στους εργαζόμενους και να αυξηθεί η διατήρηση του προσωπικού. Η συγκεκριμένη ιδέα πράγματι δίνει στους υπαλλήλους πρόσβαση στα χρήματά τους σε ώρα ανάγκης, ωστόσο απαιτείται προσοχή καθώς οι προσφορές εμφανίζουν κάποια ομοιότητα με την παράνομη πλέον βιομηχανία δανείων payday. Με τις χρεώσεις που σχετίζονται με αυτά τα είδη προϊόντων, το Γραφείο Οικονομικής Προστασίας των Καταναλωτών έχει ήδη διατυπώσει απόψεις που καθορίζουν τις διαφορές μεταξύ ενός προϊόντος EWA και ενός δανείου πληρωμής payday . Η εξωτερική ανάθεση μετατρέπεται σε κοινή ανάθεση Τα στοιχεία της έρευνας πιστοποιούν ότι οι CFOs στρέφονται στην εξωτερική ανάθεση

δεύτερη επιλογή, σε περίπτωση που αυξηθεί ο φόρτος εργασίας και δεν επιτραπεί η πρόσληψη. Με σχεδόν το ένα τρίτο (32%) των Οικονομικών Διευθυντών να δηλώνουν στην OneSource Virtual ότι οι ομάδες τους δεν είναι στελεχωμένες αυτήν τη στιγμή, η εξωτερική ανάθεση για ομάδες που χρειάζονται βοήθεια μπορεί

τους

κοινού

οι

αλλού.

αντίκτυπου

ψεων,

κών

στη

Της ΚΑΤΕΡ Ι ΝΑΣ ΤΣΙΤΟ Υ ΡΑ

το πάγωμα

των

λογισμικού

επίπεδα αυτοματισμού διέφεραν σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα, από αυτούς που χρησιμοποιούν αυτοματισμό περισσότεροι από τους μισούς (49%) δήλωσαν ότι ήταν σε έναν βαθμό αυτοματοποιημένοι. Αναμφισβήτητα, τόσο η τεχνολογία όσο και οι προσλήψεις έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις προβλέψεις ανάπτυξης. Ειδικότερα, ο αντίκτυπος του παγώματος των προσλήψεων εξακολουθεί να κάνει περισσότερο από το ένα τρίτο (37%) των Οικονομικών Διευθυντών να πιστεύουν ότι δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις φιλοδοξίες τους για ανάπτυξη ενώ σε ό,τι αφορά περισσότερο τα στρατηγικά καθήκοντα και άλλα έργα, το 43% των Οικονομικών Διευθυντών θεωρούν ότι δεν θα μπορούσαν να τα εκτελέσουν χωρίς την αυτοματοποίηση των πληρωτέων δασμών στους λογαριασμούς τους.

ο myDATA έχει μπει πλέον για τα καλά στην ζωή των επιχειρήσεων Τα λογιστήρια και τα λογιστικά γραφεία έχουν αρχίσει να κατανοούν την λειτουργία του, ενώ τα στοίχημα της διαβίβασης των εσόδων απο όλες τις επιχειρήσεις έχει σχεδόν κερδηθεί αφού από το σύνολο των επιχειρήσεων δεν έχουν διαβιβάσει 150000 που σαν ποσό είναι μικρό σε σχέση με το αριθμό των επιχειρήσεων. Στο σημείο αυτό θα προσθέσουμε ότι ήδη έχει ξεκινήσει από τον Νοέμβριο του 2022 η εφαρμογή της προσυμπληρωμένης δήλωσης ΦΠΑ η οποία στην ουσία όταν θα λειτουργήσει με ακρίβεια σε συνδιασμό με τον έλεγχο των αποκλίσεων διαφοροποιεί τον ρόλο των λογιστών από κατοχυρωτικό σε ελεγκτικό. Ας δούμε όμως τις αλλαγές που θα ισχύσουν απο 1/1/2023 στην διαδικασία λειτουργίας του mydata (139).

Χρόνοι διαβίβασης Α. Για τίς Χονδρικές συναλλαγές Σε πραγματικό χρόνο, διαβίβασης για τα δεδομένα από Παρόχους και από την εφαρμογή της ΑΑΔΕ e- timologio Μέχρι την επόμενη ημέρα από την ημερομηνία έκδοσης των παραστατικών διαβιβάζονται τα παραστατικά τα οποία εκδίδονται με προγραμμάτων ERP. Σε περίπτωση που η επιχείρηση χρησιμοποιεί την ειδική φόρμα καταχώρησης μέχρι την επόμενη ημέρα από την ημερομηνία έκδοσης των παραστατικών διαβιβάζονται τα δεδομένα τους

τέσσερις (24) ώρες Όσες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες δεν έχουν υποχρέωση χρήσης Φ.Η.Μ. (ΠΟΛ.1002/2014) και εκδίδουν στοιχεία λιανικής μέσω προγραμμάτων διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό/ERP), διαβιβάζουν τα δεδομένα μέχρι την επόμενη ημέρα από την ημερομηνία έκδοσης αυτών (αντί 5 ημερών που ίσχυε έως το 2022).(139) Προσυμπληρωμένη

επιχειρήσεις λαμβάνουν πλέον την περιοδική δήλωση του ΦΠΑ και θα πρέπει να προσεχθούν ιδιαιτέρα τα εξής: Αν προκύπτουν διαφορετικά ποσά από τα βιβλία μας σε σχέση με το έντυπο Φ2 που αφορά την δήλωση ΦΠΑ τότε η επιχείρηση θα πρέπει να δικαιολογήσει την διαφορά. Αυτό σημαίνει τη διασταύρωση των δεδομένων άμεσα από την επιχείρηση και τον προσδιορισμό αποκλίσεων που θα πρέπει να τακτοποιηθούν άμεσα και φυσικά η τελική συμφωνία θα βασίζεται στο πρωτογενές παραστατικό. Η αιτιολόγηση θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα γιατί τα ελεγκτικά κέντρα θα κάνουν άμεση διασταύρωση των πωλήσεων και των αγορών για να διαπιστώσουν αν ισχύουν οι διαφορές και θα υπάρχει πιθανότητα να κλιθούμε για έλεγχο. Διαβίβαση αποκλίσεων Για την διαβίβαση αποκλίσεων για το 2023 ισχύει ότι προβλέπει η νομοθεσία και η διαδικασία της και για το 2022, όμως υπάρχουν πρακτικά προβλήματα που πιστεύουμε ότι όταν δημοσιευθεί το συγκεκριμένο άρθρο θα τα έχει επιλύσει η διοίκηση της ΑΑΔΕ Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής: Οι εταιρείες πληροφορικής δεν είναι έτοιμες κατά 100% για να αντιμετωπίσουν το θέμα των διασταυρώσεων Υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις που ακόμη δεν έχουν υποβάλει τα έσοδα τους κάτι που δυσκολεύει τη διασταύρωση Τα λογιστήρια και τα λογιστικά γραφείου και κυρίως τα δεύτερα αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της έλλειψης χρόνου γιατί προστέθηκαν και άλλες επιπλέον εργασίες στα τέλη του 2022 (ενδεικτικά αναφέρουμε την ψηφιακή απογραφή στο Εργάνη), ενώ παράλληλα είναι αρκετά δύσκολος στην πράξη ο έλεγχος των δεδομένων ο οποίος για να γίνει με απόλυτα σωστό τρόπο απαιτεί την προσκόμιση του πρωτογενούς παραστατικού ώστε να μπορούν να πιστοποιήσουν την ορθότητα του φορολογικού στοιχείου για το οποίο προκύπτει η απόκλιση κάτι που στα σωστά χρονικά περιθώρια που προβλέπει η νομοθεσία είναι απόλυτα εφικτό να γίνει Επομένως είμαστε σίγουροι ότι η ΑΑΔΕ έχει αντιληφθεί το πρόβλημα και επομένως πριν την εκπνοή του χρονικού ορίου διαβίβασης που είναι η 31/12/2022 θα δώσει λύση και με αναλυτικές οδηγίες

ΟΣΕΣΜΑ, ως μέλος της FEACO (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Συμβούλων Μάνατζμεντ) συμμετέχει κάθε τρίμηνο στο Feaco Business Climate Index, το οποίο αποτελεί ένα εργαλείο που καθιστά εφικτή την πρόβλεψη των βραχυπρόθεσμων και των μεσοπρόθεσμων εξελίξεων στον κλάδο των συμβουλευτικών υπηρεσιών. Στην πρόσφατη έκθεση για το τρίτο τρίμηνο του 2022, στην οποία συμμετείχαν επίσης η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία, καταγράφεται μια πολύ μικρή μείωση του Δείκτη του Βαρομέτρου της Feaco από το 37,4 στο 37,2. Φαίνεται ότι οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε στάση αναμονής ως προς τις εξελίξεις. Ειδικότερα, μόνο η Ελλάδα κατέγραψε μια μικρή αύξηση από το 56,9 στο 61 σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση, ενώ η Γερμανία και η Ισπανία σημείωσαν σημαντική μείωση.

Τα αποτελέσματα αυτά αντικατοπτρίζουν την τρέχουσα αβέβαιη αγορά και την αναταραχή της Ευρώπης που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Ωστόσο, η συμβουλευτική αγορά φαίνεται ότι αξιολογεί θετικά την κατάσταση τους επόμενους μήνες, εκτιμώντας ότι θα υπάρξει σημαντική βελτίωση. Οι Ιταλοί σύμβουλοι επιχειρήσεων βρίσκονται στην πρώτη θέση των θετικών προσδοκιών για την πορεία των συμβουλευτικών επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο με ποσοστό 71,4%. Ακολουθούν οι Έλληνες σύμβουλοι επιχειρήσεων με ποσοστό 66,7% και οι Γάλλοι με 44,1%, ενώ οι Ισπανοί σύμβουλοι μάνατζμεντ είναι οι λιγότερο αισιόδοξοι για την αγορά το επόμενο διάστημα.

αναλυτικά αποτελέσματα

Την τελευταία δεκαετία, ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή έχει μετεξελιχθεί από «άνθρωπος των αριθμών» σε βασικό στέλεχος χάραξης στρατηγικής. Ο CFO μαζί με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και το διοικητικό συμβούλιο συμμετέχει στις εργασίες για τον καθορισμό και την ανάπτυξη της συνολικής στρατηγικής ενός οργανισμού. Έχοντας την βασική ευθύνη για τις χρηματοοικονομικές επιδόσεις, οι CFO πρέπει να παρέχουν πληροφορίες και αναλύσεις, για να υποστηρίζουν βασικές επιχειρηματικές αποφάσεις, να δημιουργούν αποδοτικές και αποτελεσματικές χρηματοοικονομικές λειτουργίες και να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην κερδοφόρα ανάπτυξη. Με αυτήν την ευρύτερη αποστολή, οι CFO πρέπει να βασίζονται σε αναλυτικά στοιχεία προκειμένου να κατανοήσουν το παρελθόν και να «προβλέψουν» το μέλλον. Ο παραδοσιακός τρόπος λήψης αποφάσεων δίνει πλέον τη θέση του σε μια διαδικασία λήψης αποφάσεων η οποία βασίζεται στα δεδομένα, επιστημονικά και αντικειμενικά. Οι εταιρείες σήμερα, έχουν πρόσβαση σε τεράστιο όγκο δεδομένων. Υπάρχουν δεδομένα τα οποία προέρχονται από την λειτουργία της επιχείρησης και υπάρχουν δεδομένα τα οποία μπορεί να τα προμηθευτεί κανείς από την αγορά. Οι CFO έχουν πρόσβαση σε δεδομένα τα οποία σχετίζονται με τις λειτουργίες, την αλυσίδα εφοδιασμού, τις προμήθειες, το ταμείο, τα δημογραφικά στοιχεία και τη συμπεριφορά των πελατών, τις πωλήσεις και το μάρκετινγκ. Τα δεδομένα τα οποία διατίθενται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μια σημαντική πηγή πληροφοριών για τους πελάτες. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις γύρω από αυτά τα δεδομένα: ποιότητα (ακρίβεια και αξιοπιστία δεδομένων), πρόσβαση (τα δεδομένα μπορεί να βρίσκονται σε διαφορετικά συστήματα που μπορεί να μην είναι ενσωματωμένα), επικαιρότητα (είναι τα δεδομένα ξεπερασμένα ή είναι σε πραγματικό χρόνο), χρησιμότητα (είναι τα δεδομένα δομημένα ή μη). Ακόμη και αν επιλυθούν αυτά τα ζητήματα, ένας οργανισμός πρέπει να έχει εξειδικευμένο προσωπικό , το οποίο είναι σε θέση να μπορεί να «εξορύξει» τα δεδομένα, να δημιουργήσει ουσιαστικές σχέσεις

σημαντικά καθήκοντα του CFO είναι η ανάλυση δεδομένων. Αυτό που έχει μεταβληθεί ουσιαστικά , είναι το επίπεδο πολυπλοκότητας των αναλυτικών στοιχείων που επεξεργάζονται οι CFO. Υπάρχουν διάφοροι βαθμοί επεξεργασίας όσον αφορά την ανάλυση δεδομένων. Ξεκινά από την πιο βασική μορφή MIS και πινάκων εργαλείων στην αφομοίωση δεδομένων και την ανάλυση σεναρίων με προηγμένες αναλύσεις με χρήση χρηματοοικονομικών μοντέλων και στατιστικών εργαλείων έως την εξελιγμένη «εξόρυξη» (data mining ) δεδομένων η οποία χρησιμοποιείται για την ανακάλυψη τάσεων και προτύπων και κατά συνέπεια την πρόβλεψη του μέλλοντος. Οι CFO μπορούν να προβλέψουν τις μελλοντικές ταμειακές ροές και τα επίπεδα ληξιπρόθεσμων οφειλών, δημιουργώντας προγνωστικά μοντέλα δεδομένων, με βάση τα δημογραφικά στοιχεία των πελατών και τη συναλλακτική συμπεριφορά του παρελθόντος. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ανάλυση των πελατών που είναι πιο πιθανό να χρεοκοπήσουν και ως εκ τούτου να ληφθούν προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των πιθανών κινδύνων. Χρησιμοποιώντας εξελιγμένους αλγόριθμους, η ανάλυση δεδομένων μπορεί επίσης να βοηθήσει στον εντοπισμό και την πρόληψη απάτης. Από την πλευρά των πωλήσεων και του μάρκετινγκ, τα δεδομένα πελατών και τα αναλυτικά στοιχεία συμπεριφοράς μπορούν να βοηθήσουν τους Οικονομικούς Διευθυντές να κατανοήσουν τι αγοράζουν οι πελάτες, γιατί αγοράζουν, πότε αγοράζουν και, κυρίως, γιατί μετακινούνται στον ανταγωνισμό. Ένας οικονομικός διευθυντής με στρατηγική αντίληψη πρέπει να γνωρίζει τι προσθέτει αξία στον πελάτη και να λαμβάνει αποφάσεις με βάση την επιστημονική ανάλυση δεδομένων και όχι τη διαίσθηση. Ο σύγχρονος οικονομικός διευθυντής πρέπει να μπορεί δημιουργήσει ένα σύστημα το οποίο που παράγει ακριβή δεδομένα για ολόκληρη την επιχείρηση και όχι μόνο για της ανάγκες της χρηματοδότησης. Ο σύγχρονος οικονομικός διευθυντής πρέπει να επενδύσει σε συστήματα και προσωπικό που μπορούν να βοηθήσουν στην αξιοποίησης της ανάλυσης δεδομένων.

Στηρίζουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, συμβάλλοντας καθοριστικά στη συγκράτηση του ενεργειακού κόστους και απορροφώντας ένα σημαντικό ποσοστό της αύξησης στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου. Από τον Οκτώβριο του 2021 έχουμε προσφέρει περισσότερα από 150 εκατ. € σε εκπτώσεις στους λογαριασμούς. Συνεχίζουμε με νέες επιδοτήσεις ύψους 90 € στην τιμή της μεγαβατώρας για τον Οκτώβριο και 25 € για τον Νοέμβριο του 2022, σε περισσότερους από 700.000 οικιακούς καταναλωτές φυσικού αερίου. Επιπλέον,

προσφέρουμε έκπτωση άνω του 50% στο αέριο κίνησης (επιδότηση 1,15 €/ κιλό), στα πρατήρια FISIKON, στηρίζοντας χιλιάδες συμπολίτες μας που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο για τις μετακινήσεις τους. Γιατί χάρη στον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό της, η ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι σήμερα πιο ισχυρή από ποτέ, μια σύγχρονη καθετοποιημένη επιχείρηση ενέργειας που εγγυάται την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Με στρατηγικές συμμαχίες και επενδύσεις μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας, διαμορφώνει το

αυριανό ενεργειακό τοπίο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με προσήλωση στον στόχο της ενεργειακής μετάβασης, επενδύει διαρκώς σε ΑΠΕ, ενισχύοντας συστηματικά το «πράσινο» χαρτοφυλάκιό της σε φωτοβολταϊκά πάρκα, με στόχο το 1GW και μπαίνει ακόμα πιο δυνατή στην εποχή της «καθαρής ενέργειας». Παράλληλα, μείωσε τις εκπομπές ρύπων κατά 26,4% και την κατανάλωση ενέργειας περισσότερο από 5% μέσα σε έναν χρόνο, ενώ στήριξε τη δημόσια υγεία και την κοινωνία