Φαρμακευτικός Κόσμος Τεύχος 186 by BOUSSIAS

∆ΙΜΗΝΙΑΙA ∆ΙΜΗΝΙΑΙA ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟN ΤΟN ΕΚ∆ΟΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΚΛΑ∆Ο ΚΛΑ∆Ο www.f-kosmos.gr www.f-kosmos.gr ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ–ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ–ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Βασίλης Μπιρλιράκης: Η ΟΣΦΕ αφορά συνενώσεις ανθρώπων και όχι κεφαλαίων σελ. 34

Συνδυαστική πώληση Kenacomb µε το αιθέριο έλαιο Tea tree oil µε τη βοήθεια της f-anazitisi σελ. 14 ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ

Τα Συµπληρώµατα ∆ιατροφής στη συνολική αναβάθµιση της υγείας και της ευεξίας σελ. 18-30

SP ES O

x+5 PR

SP ES O

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

Όµιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ: Το φαρµακείο του σήµερα και του αύριο είναι αυτό των υπηρεσιών σελ. 37-50

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ.Α∆ΕΙΑΣ 442/91

ISSN 1108-2003

ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΕΠΕ Κλεισθένουσ 338, 153 44, Γέρακασ

#186

∆ΙΜΗΝΙΑΙA ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟN ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΚΛΑ∆Ο www.f-kosmos.gr ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ–ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ–ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

#186

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 3

Editorial

Αν θυμηθείς το όνειρό σου… Σε καιρούς έντονης αστάθειας, που οι ανατροπές γίνονται ρουτίνα, οφείλουμε να γυρίσουμε στο παρελθόν μας, στις αρχικές μας σκέψεις, στα όνειρα και στις ελπίδες που είχαμε όταν βρισκόμασταν στην εκκίνησή μας. Η ενδοσκόπηση και η «βουτιά» στα συναισθήματα που είχαμε εξαρχής αποδεικνύονται πάντα ο πιο ασφαλής μας οδηγός για το πώς θα κινηθούμε και πού θέλουμε να πάμε αύριο.

ι σκέψεις αυτές έρχονται στη συνέχεια των όσων προηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των όσων διαδραματίζονται σήμερα, αφού όλοι ομολογούν ότι ο κόσμος μας αλλάζει, το ίδιο και εμείς, το ίδιο συνεπακόλουθα συμβαίνει και στα φαρμακεία. Χύθηκε πολύ μελάνι για τις υπηρεσίες φαρμακείου, ποιες έγιναν και ποιες οφείλουν να γίνονται. Ποιες αποζημιώθηκαν και ποιες θα πρέπει επιτέλους να αποζημιωθούν. Τα παραδείγματα πολλά και αξιόλογα, από πολλές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, που μάλιστα παρουσιάστηκαν αναλυτικά κατά τη διάρκεια του 5ου Συνεδρίου του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ. Σημειώνω για την ιστορία ότι πολλοί φαρμακοποιοί χειροκροτούν την όλο και πιο ουσιαστική συμμετοχή του κλάδου στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας πόσο μάλλον τώρα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η υγειονομική κρίση. Άλλοι πάλι απεμπολούν τέτοιου τύπου «υποχρεώσεις» και παραμένουν πιστοί στην άποψη ότι το φαρμακείο εξαντλείται στην εκτέλεση συνταγών φαρμάκων και στη διάθεση προϊόντων σχετικών με τη φροντίδα υγείας.

Μια διεθνής προσωπικότητα, γνωστή στους κύκλους του φαρμακευτικού κλάδου, η πρόεδρος του Εθνικού Φαρμακευτικού Συλλόγου Πορτογαλίας και εκπρόσωπος στη FIP και στην

4 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

PGEU, Ema Paulino, έδωσε το δικό της στίγμα κατά τη διάρκεια του παραπάνω ετήσιου Συνεδρίου σημειώνοντας πως «η φροντίδα υγείας πρέπει να αλλάξει και από patient-centered (επικεντρωμένη στον ασθενή) να γίνει people-centered (εστίαση στο υγιές άτομο) και σε αυτήν την αλλαγή σκοπός των φαρμακοποιών είναι να αναγνωρίζουν τις πραγματικές ανάγκες των πελατών τους. «Δεν χρειάζεται πάντα να προτείνουμε προϊόντα, μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες», είπε χαρακτηριστικά, δίνοντας το παράδειγμα των ασθενών με διαβήτη που εκτός από τη μετφορμίνη χρειάζονται εκπαίδευση στη χρήση των μετρητών και διατροφικές συμβουλές. Την άποψη αυτή ενστερνίζονται και χιλιάδες άλλοι διακεκριμένοι και πρωτοπόροι φαρμακοποιοί που εν καιρώ πανδημίας άλλαξαν άρδην την καθημερινή τους πρακτική και ξεπέρασαν το μοναδικό εμπόδιο που τις περισσότερες φορές είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Και ίσως θυμήθηκαν το παλιό τους όνειρο ότι έτσι δημιουργούν ένα φαρμακείο που θα μπορεί να βοηθά ανθρώπους…

Βάσω Καλυβιώτη Αρχισυντάκτρια «Φαρμακευτικού Κόσμου»

Φεύγοντας μην ξεχάσεις τα απαραίτητα!

Γιατί επιλέγω το Manusept®Gel; 

Επειδή είναι αντισηπτικό με ευρύ φάσμα δράσης.



Επειδή εξαλείφει ιούς, βακτήρια και μύκητες.



Επειδή ενυδατώνει τα χέρια χάρη στους γαλακτωματοποιητές που περιέχει.



Επειδή προλαμβάνει κρυολογήματα, γρίπη, γαστρεντερίτιδα, ανεμοβλογιά, ιλαρά κ.λπ.

PAUL HARTMANN Hellas A.E. Λ. Βουλιαγμένης 140, 16674 Γλυφάδα, Αθήνα • Τηλ.: 210 89 86 630 • Fax: 210 89 86 640 • mail to: info@gr.hartmann.info Επισκεφθείτε τον δικτυακό μας τόπο και τον ηλεκτρονικό κατάλογο της HARTMANN: www.hartmann.gr | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 5

περιεχόμενα

#186 04 Editorial: Αν θυμηθείς το όνειρό σου 08 Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις σε συνεργασία με το f.daily 14 Case study: Συνδυαστική πώληση Kenacomb με το αιθέριο έλαιο Tea tree oil με τη βοήθεια της f-anazitisi

Οργάνωση - λειτουργία φαρμακείου «Τα Συμπληρώματα Διατροφής στη συνολική αναβάθμιση της Υγείας και της Ευεξίας» 18 Οι διεθνείς τάσεις της αγοράς 22 Online αγορές: Το 27% του τζίρου αφορά τα συμπληρώματα διατροφής σύμφωνα με έρευνα της Convert Group 24 Αναμένονται καινοτομίες στην τεχνολογία των Συμπληρωμάτων Διατροφής; / Αικατερίνη Αργυροπούλου 26 Eifron: Επιδιώκουμε να είμαστε πρώτοι στην προτίμηση του πελάτη 28 Ο φαρμακοποιός οδηγεί πάντα τον πελάτη του στο κατάλληλο συμπλήρωμα διατροφής / Κώστας Kατσιανός 30 H ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ χαράζει τη δική της πορεία στο χώρο του φαρμάκου 32 Συνέντευξη: Ντανιέλα Μάλο, Πρόεδρος Ε.Ε.ΦΑ.Μ. 34 Συνέντευξη: Βασίλης Μπιρλιράκης, νέος πρόεδρος της ΟΣΦΕ SPECIAL REPORT: 5ο Συνέδριο Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ: Αύριο ένα νέο επάγγελμα 37 Το φαρμακείο του σήμερα και του αύριο είναι αυτό των υπηρεσιών 47 Δημήτρης Μωραΐτης: Η φαρμακευτική βιομηχανία και το χονδρεμπόριο συμβάλλουν στην ενίσχυση του ρόλου του φαρμακοποιού 48 Απόστολος Καραμπίνης: Ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ έχει αποδείξει τη διαχρονική του συμβολή στην εξέλιξη του ελληνικού φαρμακείου

6 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

49 Δηλώσεις χορηγών 50 Φρόντισε τον εαυτό σου:

Η νέα καμπάνια της GSK Consumer Healthcare για την αξία της αυτοφροντίδας

Διαχείριση Παθήσεων στο φαρμακείο SPECIAL REPORT: Η επιδημιολογία του Σακχαρώδη Διαβήτη στην Ελλάδα 52 Ραγδαία αύξηση των περιστατικών εν μέσω καραντίνας 54 Εντυπωσιακές εξελίξεις στη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου / Δρ Ανδρέας Μελιδώνης 56 Ποιες δερματικές παθήσεις προειδοποιούν για την εμφάνιση της νόσου; / Δρ Χρήστος Στάμου 58 Τι χρειάζεται να γνωρίζετε για τις χειροκίνητες οδοντόβουρτσες 60 Η «φυσική» αντιμετώπιση του βήχα & του ερεθισμένου λαιμού στο φαρμακείο 62 Καλλυντική φροντίδα: Οι βιταμίνες που περιέχονται στα καλλυντικά και η αξία τους στη δερματική υγεία / Φωτεινή Μέλλου 68 Beauty training στο φαρμακείο: Προϊόντα & είδη μακιγιάζ για λάμψη / Νατάσσα Χουτρίδη 70 Ραγάδες: Τα φυτικά συστατικά που προστατεύουν το δέρμα της εγκύου 72 Οστεοπόρωση: Σήμερα η επιστήμη έχει πολλά θεραπευτικά όπλα που μας κρατούν όρθιους 76 Η στρατηγική για την αντιμετώπιση της προχωρημένης μυϊκής απώλειας

Φαρμακευτική αγορά 80 Νέα προϊόντα 86 Εταιρικά νέα

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Βάσω Καλυβιώτη (e-mail: v.kalyvioti@boussias.com) ΔΙΟΡΘΩΣΗ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Αναστασία Σαράφη (e-mail: asarafi@boussias.com) SALES EXECUTIVE MANAGER Βαρβάρα Τασάκου (e-mail: b.tassakou@boussias.com) CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα IMAGE BANK Adobe Stock ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης, Λίνα Γκολομάζου, Αλέξης Σουλιώτης ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Profil Pack ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 011740 https://www.farmakeutikoskosmos.gr/ fk_magazine_archive

Κλεισθένους 338, 153 44, Γέρακας Τ: 210 661 7777, F: 210 661 7778 www.boussias.com ΕΚΔΟΤΗΣ Μιχάλης Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ISSN: 2732-6160

Κοινωνία – Πολιτισμός

88 Ορέστης Πετράκης: «Τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη προσφέρουν απέραντη απόλαυση»

Σκανάρετε με το smart phone σας τον κώδικα QR στο εξώφυλλο του περιοδικού, χρησιμοποιώντας τη δωρεάν εφαρμογή QR Reader, και μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική έκδοση του «Φαρμακευτικού Κόσμου».

άμεση αναζωογόνηση και ανακούφιση από τον πόνο

Νικηφόρου Ουρανού 3, 546 27 Περιοχή Βίλκα, Θεσσαλονίκη, Τ. 2310 989603 - 4, E: info@euromed.gr, Κωνσταντίνου Τσαλδάρη 45, Πολύγωνο, 113 63 ΑΘΗΝΑ T. 210.6400990 F. 216.8001885

www.euromed.gr | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 7

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις

Σε συνεργασία με το

Το περιοδικό «Φαρμακευτικός Κόσμος» συγκεντρώνει και παρουσιάζει μερικές από τις σημαντικότερες εξελίξεις και ειδήσεις των τελευταίων δύο μηνών, όπως καταγράφηκαν μέσα από το f.daily, το εξειδικευμένο B2B, καθημερινό e-newsletter μας που απευθύνεται σε φαρμακοποιούς, decision makers, executives και experts του φαρμακευτικού κλάδου, καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου.

Π.Ο.Υ.: ΤΑ ΑΝΆΛΟΓΑ ΙΝΣΟΥΛΊΝΗΣ ΣΤΗ ΛΊΣΤΑ ΜΕ ΤΑ ΒΑΣΙΚΆ ΦΆΡΜΑΚΑ

Μαζί με θεραπείες διακοπής καπνίσματος

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δημοσίευσε σήμερα τις αναθεωρημένες λίστες του με τα Βασικά Φάρμακα και με τα Βασικά Φάρμακα για παιδιά. Σε αυτές περιλαμβάνονται τα ανάλογα ινσουλίνης που είναι οι insulin degludec, insulin detemir και insulin glargine. Επιπλέον περιλαμβάνονται νέα φάρμακα από του στόματος για το διαβήτη, νέες θεραπείες για διάφορους τύπους καρκίνου και για σοβαρές βακτηριακές και μυκητιασικές λοιμώξεις. Τέλος, περιλαμβάνονται φάρμακα που βοηθούν τα άτομα που θέλουν να διακόψουν το κάπνισμα. Στη σχετική ανακοίνωση γίνεται νύξη για τις υψηλές τιμές των φαρμάκων, κυρίως όσων είναι σε καθεστώς προστασίας από διπλώματα ευρεσιτεχνίας, οι οποίες αποτελούν παράγοντα περιορισμένης πρόσβασης των ασθενών σε αυτές τις θεραπείες.

ΕΊΝΑΙ ΣΩΣΤΉ Η ΧΡΉΣΗ ΤΩΝ SELF TESTS;

Συμπεράσματα από μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAΜΑ

Σε πρόσφατη δημοσίευση στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό των ΗΠΑ, JAMA, αναλύονται τα ενδεχόμενα πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα των αυτοδιαγνωστικών τεστ για τον ιό SARS-CoV-2. Στη μελέτη επισημαίνεται, σύμφωνα με τους ιατρούς του ΕΚΠΑ, ότι τα self tests αποτελούν μια εύκολη, γρήγορη και οικονομικά προσιτή λύση για την άμεση ανίχνευση των φορέων του ιού, παρ’ όλα αυτά δεν παρουσιάζουν την αναμενόμενη ευαισθησία, γεγονός που συνήθως δεν οφείλεται στον τύπο του τεστ, αλλά στο λανθασμένο τρόπο χρήσης του ή/και στο γεγονός ότι πολλά από τα συγκεκριμένα τεστ πραγματοποιούνται σε λανθασμένη χρονική στιγμή όσον αφορά την εξέλιξη της νόσου. 78,9% ακρίβεια παρουσιάζει ο συχνός έλεγχος σε χώρους εργασίας Παρά τη χαμηλή τους ευαισθησία τα αυτοδιαγνωστικά τεστ ανίχνευσης αντιγόνου αποτελούν μια ταχύτατη και οικονομική λύση για τους απαραίτητους εκτενείς ελέγχους στην εργασία, στο σχολείο και σε άλλους κλειστούς χώρους συναθροίσεων.

8 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΚΡΆΤΟΥΣ ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΟΥΣΕΊΟ

Είναι στο Ναύπλιο και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για όλους τους φαρμακοποιούς, σύμφωνα με την Αρ. Κατσουλάκου Το πρώτο φαρμακείο του ελληνικού κράτους του χημικού Βονιφάτιου Βοναφίν στο Ναύπλιο θα μετατραπεί σε μουσείο μετά το μνημόνιο συνεργασίας που θα υπογραφεί μεταξύ του Δήμου Ναυπλίου και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Στο μνημόνιο θα καθορίζεται ότι ο ΠΦΣ θα αναλάβει τη διεξαγωγή της απαραίτητης μελέτης για το στήσιμο του μουσείου, την οποία θα κάνει ο έφορος του Ελληνικού Φαρμακευτικού Μουσείου στη Θεσσαλονίκη, Βασίλειος Νικόλτσιος, ενώ ο Δήμος θα αναλάβει τα θέματα που αφορούν το κτίριο. Οι εντατικές προσπάθειες για τη επίτευξη αυτού του φιλόδοξου εγχειρήματος είχαν ξεκινήσει από τον ΠΦΣ από την περσινή χρονιά, αλλά διακόπηκαν λόγω της πανδημίας. Ωστόσο αποτελούσε αίτημα του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αργολίδας από το 1995 περίπου, όταν το κτίριο ήταν στα χέρια της Εκκλησίας. Όπως εξηγεί στο f.daily η πρόεδρος του Συλλόγου Αριστέα Κατσουλάκου:

«Στόχος μας είναι να γίνει ένα σημείο αναφοράς για όλο το φαρμακευτικό κλάδο, στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Το φαρμακείο έχει μεγάλη ιστορική σημασία και πρέπει να γίνει μουσείο. Έχουμε στην περιοχή μας και άλλα πολύ παλιά φαρμακεία με συνεχή λειτουργία, αλλά αυτό ξεχωρίζει διότι μέσα σε αυτό ταριχεύτηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας από τον ιδρυτή του φαρμακείου Βονιφάτιο Βοναφίν».

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 9

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις ΑΛΛΆΖΕΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΉΣ ΟΙΚΙΑΚΏΝ ΦΑΡΜΆΚΩΝ

Σύμφωνα με ενημέρωση από τον ΙΦΕΤ ο τρόπος διαχείρισης, συλλογής και καταστροφής οικιακών φαρμακευτικών σκευασμάτων (τα περιεχόμενα πράσινων κάδων φαρμακείων) βρίσκεται σε αναδιαμόρφωση με στόχο να γίνεται πλέον από ανάδοχη εταιρεία. Συνεπώς ο ΙΦΕΤ παύει να δέχεται μέχρι νεοτέρας τα υπολείμματα των οικιακών φαρμάκων προς καταστροφή και αντίστοιχα ο Συνεταιρισμός δεν μπορεί να τα δεχτεί από τα φαρμακεία του.

BOOTS: ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΊ ΤΗΣ ΚΆΝΟΥΝ ΔΙΑΓΝΏΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΉΜΩΣ

Η νέα υπηρεσία αφορά μόνο τις ήπιες παθήσεις Στα φαρμακεία BOOTS στο Ηνωμένο Βασίλειο οι φαρμακοποιοί θα κάνουν ραντεβού με ασθενείς για τη διάγνωση ήπιων προβλημάτων υγείας, τη συνταγογράφηση και τη χορήγηση της θεραπείας. Η υπηρεσία, που θυμίζει την ιατρική επίσκεψη, θα κοστίζει μόνο 15 λίρες, με τους φαρμακοποιούς που θα την προσφέρουν να ακολουθούν συγκεκριμένη εκπαίδευση. Στόχος της υπηρεσίας, σε συνδυασμό με την υπάρχουσα παροχή online συνεδριών με ιατρούς που προσφέρεται σε επιλεγμένα καταστήματα, είναι να αποσυμφορηθεί το σύστημα υγείας αυτό το χειμώνα, ο οποίος αναμένεται να πιέσει σημαντικά το NHS λόγω και της COVID-19 που είναι σε εξέλιξη. Τις ικανότητες των φαρμακοποιών για αυτό το εγχείρημα εκθείασε ο γενικός διευθυντής των BOOTS Seb James, ο οποίος μιλώντας στην εφημερίδα The Sun, είπε:

«Έχουμε στη διάθεσή μας έναν απίστευτο πόρο που δεν αξιοποιείται στο μέγιστο των δυνατοτήτων του: άριστα εκπαιδευμένους φαρμακοποιούς μοιρασμένους σε εκατοντάδες καταστήματα σε όλη τη χώρα. Αντί να περιμένουν δύο εβδομάδες για να δουν ένα γιατρό, οι ασθενείς μπορούν να λάβουν άμεσα διάγνωση, θεραπεία και φάρμακα σε χαμηλή τιμή».

ΠΦΣ: «ΔΕΝ ΔΊΝΟΥΜΕ ΟΔΗΓΊΕΣ ΣΤΑ ΜΈΛΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΈΝΗ ΧΡΈΩΣΗ ΤΩΝ RAPID TEST»

Απάντηση στην Επιτροπή Ανταγωνισμού

Ο ΠΦΣ και οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι δεν πρέπει να ζητούν από τα μέλη τους να χρεώνουν με συγκεκριμένη τιμή τη διενέργεια των rapid test, καθώς σύμφωνα με το σχετικό νόμο, η υπηρεσία έχει ανώτατο όριο χρέωσης. Αυτό φαίνεται πως επισήμανε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στον ΠΦΣ, ο οποίος (με επιστολή που αναρτήθηκε στον ιστοσελίδα του Συλλόγου) απαντά ότι ουδέποτε δόθηκε τέτοια οδηγία ούτε έχει υποπέσει στην αντίληψή του

10 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

σχετική επιστολή, ανακοίνωση, προφορική παραίνεση στον τύπο από Φαρμακευτικούς Συλλόγους. Όπως εξηγεί ο ΠΦΣ, «στο υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου 3364/26.7.2021 έγγραφο του ΠΦΣ πράγματι, εκ παραδρομής και μόνο, δεν υπήρχε η αναφορά περί "ανώτατου ορίου χρέωσης". Αναφερόταν βέβαια ο σχετικός Νόμος (Ν. 4812/2021). Επουδενί όμως η εκ παραδρομής αυτή παράλειψη δύναται να θεωρηθεί ως οδηγία περί χρέωσης στο ανώτατο όριο». Οι φαρμακευτικοί σύλλογοι εξαρχής είχαν ενημερωθεί πλήρως πως ορίζονται τα θέματα αμοιβής της υπηρεσίας, σημειώνει ο Σύλλογος αλλά σε κάθε περίπτωση και προκειμένου να λυθεί η «παρεξήγηση», έχει ήδη προβεί στην ανάκληση του επίμαχου εγγράφου με σχετική ανάρτηση στην ιστοσελίδα του, στην οποία γίνεται μνεία ότι η ανάκληση έγινε «κατόπιν σύστασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την ευθυγράμμιση των ανακοινώσεων του ΠΦΣ προς το δίκαιο του ελεύθερου ανταγωνισμού».

ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΕΟΦ: «ΕΊΜΑΣΤΕ ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΈΝΟΙ ΚΑΙ ΧΩΡΊΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΌ»

Ζητούν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και προσλήψεις άμεσα

Αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για όλο το προσωπικό του ΕΟΦ σε όλους ανεξαιρέτους τους χώρους εργασίας, ζητά με επιστολή του ο Σύλλογος των Εργαζομένων του Οργανισμού. Όπως επισημαίνει, υπάρχει «ελλιπής τήρηση του υγειονομικού πρωτοκόλλου για την ασθένεια COVID-19 στους χώρους εργασίας, δεδομένου ότι η παρούσα Διοίκηση έκρινε ορθό να παύσει αιφνίδια την τηλεργασία, χωρίς να γίνει προηγούμενη χωροταξική μελέτη των γραφείων, με συνέπεια να επιστρέψουν όλοι οι υπάλληλοι στις θέσεις τους. Έτσι λόγω ελλείψεως χώρων δεν τηρούνται πλέον οι ενδεδειγμένες αποστάσεις μεταξύ τους (τουλάχιστον 1,5μ) με συνέπεια το συνωστισμό υπαλλήλων σε μικρής χωρητικότητας γραφεία, γεγονός το οποίο σε συνδυασμό με τον ελλιπή φυσικό αερισμό των χώρων προκαλεί έτι περαιτέρω κίνδυνο για την υγεία του προσωπικού». Οι εργαζόμενοι αναφέρονται και στην ανυπαρξία κλιματισμού καθόλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, γεγονός που τους ανάγκασε να προμηθεύονται μέσα, όπως προσωπικούς ανεμιστήρες, κινητά air-coolers, και καθιστώντας ακόμα πιο επισφαλή την κίνησή τους στους χώρους των γραφείων. Μέσα στα αιτήματα των εργαζομένων υπάρχει το διαχρονικό αίτημα για την πλήρη και ουσιαστική νομοθετική ρύθμιση της μισθολογικής εξομοίωσης των εργαζομένων στον ΕΟΦ (καταβολή υπερβάλλουσας μείωσης-προσωπική διαφορά) μέσω ψήφισης σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, ώστε να μην υπάρχουν πλέον υπάλληλοι δύο ταχυτήτων μισθολογικά.

Γέλη 2,5 mg/g - Θειοκολχικοσίδη

Ανακουφίζει από τον

μυϊκό πόνο ως βοηθητική θεραπεία1

Με μυοχαλαρωτική δράση1 Για τον μυϊκό πόνο1 σε:

1. ΠΧΠ Musco-Ril gel Δείτε την ΠΧΠ στις διπλανές σελίδες Δεν απαιτείται ιατρική συνταγή

Boηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή και Αναφέρετε ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ΟΛΑ τα φάρμακα Συμπληρώνοντας την «ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ»

Sanofi-aventis A.E.B.E. Λεωφ. Συγγρού 348, Κτίριο Α’, 176 74 Καλλιθέα, Τηλ.: 210 90 01 600, Fax: 210 92 49 129, www.sanofi.gr | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 11

MAT-GR-2100559-1.0-09/2021

• Ρευματοειδή Αρθρίτιδα • Οστεοαρθρίτιδα • Οσφυο-ισχιαλγία

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις ΙΤΑΛΙΑ: ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΌΣ ΚΕΡΝΟΎΣΕ ΜΠΎΡΑ ΜΕ ΚΆΘΕ ΑΡΝΗΤΙΚΌ RAPID TEST

ΕΚΠΑ: ΜΕΙΏΘΗΚΕ Η ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΆΦΗΣΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΏΝ ΚΑΤΆ ΤΗ ΔΙΆΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΊΑΣ

Αλλά τον κατήγγειλαν στις αρμόδιες αρχές

Σύμφωνα με μελέτη στο JAMA Network Open

Μια μοναδική ιδέα είχε ένας φαρμακοποιός στην πόλη Πεσκάρα της Ιταλίας ώστε να προσελκύσει πελάτες για rapid test. Στο πλαίσιο εκδηλώσεων μιας παμπ για το Oktoberfest, στο οποίο μπορούσαν να συμμετέχουν όσοι είχαν αρνητικό rapid test COVID-19, ο φαρμακοποιός διαφήμισε στο facebook ότι θα διενεργεί τεστ με τη μειωμένη τιμή των 10 ευρώ και θα προσέφερε ένα ποτήρι μπύρα δωρεάν σε όλους όσοι βγουν αρνητικοί! Δεν είναι γνωστό κατά πόσο η «έξυπνη» αυτή κίνηση μάρκετινγκ στέφθηκε με επιτυχία, καθώς η αστυνομία (καραμπινιέροι) της περιοχής τον εντόπισε και έλαβε τα απαραίτητα μέτρα, σύμφωνα με δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου της χώρας ANSA. Έγινε μάλιστα αναφορά στην Αρχή Ανταγωνισμού και Αγοράς αλλά και στο φαρμακευτικό σύλλογο της Πεσκάρα για αθέμιτη εμπορική πρακτική.

Ελαττωμένος παρουσιάζεται ο μέσος αριθμός εβδομαδιαίων συνταγών ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open. Επισημαίνοντας ότι ως γνωστόν η παρουσία σακχαρώδη διαβήτη αυξάνει τον κίνδυνο για COVID-19, ενώ επηρεάζει αρνητικά την έκβαση της νόσου, οι ιατροί του ΕΚΠΑ συνοψίζουν τα δεδομένα της μελέτης και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι μεγάλη ανάγκη να εξασφαλίζεται η πρόσβαση όλων των ασθενών με τη χρόνια αυτή νόσο στο σύστημα υγείας και στη φαρμακευτική αγωγή τους. Αναφορικά με τη μελέτη, αυτή συμπεριέλαβε δειγματοληπτικά 285.343 ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη που βρισκόταν σε κάθε είδους ινσουλινοθεραπεία και με τη χρήση στατιστικών μοντέλων και ενός ηλεκτρονικού συστήματος καταμέτρησης των συνταγών, υπολόγισε τάσεις και ρυθμούς αλλαγής στη συνταγογράφηση. Βρέθηκε λοιπόν ότι ενώ ο αριθμός συνταγών ινσουλίνης αυξανόταν κάθε εβδομάδα πριν από την πανδημία κατά 11, με την έναρξη της πανδημίας άρχισε μια σημαντική πτώση. Συγκεκριμένα, την πρώτη εβδομάδα μετά την έναρξη, ο μέσος αριθμός συνταγών ινσουλινοθεραπείας μειώθηκε κατά -395,6. Ακολούθησαν πτωτικοί αριθμοί σε όλη την επόμενη διάρκεια επίσης, συγκεκριμένα κατά μέσο όρο -55,3 συνταγές ανά εβδομάδα σε σύγκριση με το διάστημα πριν από την πανδημία. Στην υπο-ανάλυση αναδείχθηκε ότι τα στοιχεία αυτά της μείωσης αφορούσαν τους ενήλικες, αλλά όχι τα παιδιά.

ΟΙ ΛΌΓΟΙ ΠΑΡΑΊΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΏΣΤΑ ΛΟΥΡΆΝΤΟΥ ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΦΣ

Η απόφασή του έχει προκαλέσει αίσθηση στον κλάδο Αίσθηση έχει προκαλέσει η απόφαση του προέδρου του ΦΣΑ Κώστα Λουράντου να παραιτηθεί από το Δ.Σ. του ΠΦΣ, όπως ανακοίνωσε δημόσια. Σε συνομιλία που είχε η συντακτική ομάδα του f.daily για τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση, τη στιγμή μάλιστα που ο κλάδος βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες ανακατατάξεις, όπως είναι η αποζημίωση υπηρεσιών στα φαρμακεία, και σε διαρκή διάλογο με την κυβέρνηση, ο ίδιος απάντησε: «Ποτέ δεν ήμουν θεατής στα προβλήματα του κλάδου. Ποτέ δεν δεχόμουν προειλημμένες αποφάσεις που αφορούσαν τους φαρμακοποιούς και χωρίς αυτοί να συμμετέχουν στις συζητήσεις και στο διάλογο». Αξίζει να σημειωθεί ότι τη θέση του Κώστα Λουράντου στο Δ.Σ. του ΠΦΣ αναμένεται να αναλάβει ο Χαράλαμπος Σαρδέλης, φαρμακοποιός, μέλος του Δ.Σ. του Φ.Σ. Θεσσαλονίκης.

ΟΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΊ ΓΙΑΤΡΟΊ ΤΑ ΒΆΖΟΥΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΎΣ

Σε επιστολή διαμαρτυρίας προς το υπουργείο Υγείας Διαμαρτύρονται οι γιατροί κλινικών και εργαστηρίων γιατί επιτράπηκε η διενέργεια των rapid test στα φαρμακεία, τη στιγμή που ήδη «υποκοστολογούνται στα 10 ευρώ», όπως αναφέρουν σε επιστολή τους προς το υπ. Υγείας. Συγκεκριμένα ο Σύνδεσμος Ιδιωτών Εργαστηριακών Ιατρών Δυτικής Ελλάδος δηλώνει ότι τα εργαστήρια δεν μπορούν να κάνουν απόσβεση αυτής της μείωσης τιμής, διατηρώντας το υψηλό επίπεδο βιοασφάλειας, ενώ καταγράφει προχειρότητες και λάθη στα τεστ που γίνονται στα φαρμακεία. Με αγανάκτηση καταγγέλλει ότι η διαδικασία στα φαρμακεία γίνεται χωρίς εφαρμογή πρωτοκόλλου βιοασφάλειας και «αποτελεί υγειονομική βόμβα».

info Για αποστολή δελτίων τύπου: Βάσω Καλυβιώτη, Ε: v.kalyvioti@boussias.com Για διαφήμιση: Bαρβάρα Τασάκου, Ε: b.tassakou@boussias.com, Τ: 210 6617 777 (εσωτ 385) Για συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Ε: mbelegri@boussias.com, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246)

12 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας, τους φίλους και συνεργάτες σας! Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς δίνουν την ευκαιρία να κάνετε ένα δώρο σε σας τους ίδιους και στην ομάδα του φαρμακείου σας, που να ξεφεύγει από τα «καθιερωμένα» των ημερών. Ένα δώρο γνώσης και συνάμα χρήσιμο «εργαλείο» εκπαίδευσης που θα ενισχύσει τη διάθεση όλων για κοινό βηματισμό και θα συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη των εργασιών και την κερδοφορία του φαρμακείου σας. Το δώρο αυτό δεν προορίζεται για το ράφι της βιβλιοθήκης σας. Είναι «Βιβλίο – Οδηγός». Κρατήστε το στον πάγκο του φαρμακείου σας και όταν αναζητάτε λύσεις σε καθημερινά σας προβλήματα ή είστε σε διαδικασία λήψης αποφάσεων ανατρέξτε στα αντίστοιχα κεφάλαια του. Σίγουρα θα βρείτε τη βοήθεια που χρειάζεστε. Με αναλυτικά παραδείγματα, εύχρηστα «εργαλεία» και πρακτικές συμβουλές, θα μάθετε: • Πώς να δημιουργήσετε ένα κερδοφόρο μείγμα προϊόντων • Πώς να διαχειρίζεστε σωστά τα αποθέματα σας • Πώς να βελτιώσετε τις χρηματικές σας ροές (cash flow) • Πώς να προβάλετε το φαρμακείο σας για να προσελκύσετε περισσότερους πελάτες • Πώς να κάνετε αποτελεσματικές προωθητικές ενέργειες • Πώς να εφαρμόζετε αποτελεσματικές καθημερινές πρακτικές «προσωπικής πώλησης», για να διατηρείτε τους πελάτες σας πάντα ευχαριστημένους • Πώς να αξιολογείτε την αποδοτικότητα των ενεργειών και των κεφαλαίων που έχετε επενδύσει • Πώς να προετοιμάσετε και να υλοποιήσετε ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα εμπορικής ανάπτυξης του φαρμακείου σας.

Χρόνια Πολλά, Δημιουργικό και Χαρούμενο το 2022! Για τηλεφωνικές παραγγελίες, επικοινωνήστε στα τηλέφωνα 210 6617777 (εσωτ. 246) & 6937492007

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΟ

www.kerdoforofarmakeio.gr

Βιβλιοθήκη | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 13

Case Study

Συνδυαστική πώληση Kenacomb με το αιθέριο έλαιο Tea tree oil Με τη βοήθεια της

το κέρδος στην επιστήμη σας

Άννα-Πάολα Αρβανιτάκη, βιολόγος - φαρμακοποιός, υπεύθυνη γραμμής επιστημονικής υποστήριξης f-anazitisi

Πριν δώσετε ένα σκεύασμα σε έναν πελάτη σας, ο οποίος πάσχει από μυκητίαση, συζητάτε και ενημερώνεστε για τις ανάγκες του, τι του συμβαίνει και τι ζητάει από εσάς.

πελάτης έχει διαγνωστεί με μυκητιασική λοίμωξη των κάτω άκρων, καθώς εμφανίζει ερυθρότητα, κνησμό και απολέπιση ανάμεσα στα δάκτυλα του ποδιού, ενώ παρουσιάζει και έντονη αλλαγή χρώματος στα νύχια του ενός ποδιού. Ο θεράπων ιατρός του έχει συστήσει τοπικό σκεύασμα με το συνδυασμό των δραστικών ουσιών τριαμσινολόνη, νεομυκίνη και νυστατίνη (Kenacomb).

ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΤΥΧΕΤΕ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ ΠΩΛΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ F-ANAZITISI; Εξυπηρετώντας τον πελάτη Προχωράτε με την πώληση του ιδιοσκευάσματος. Σκανάρετε τον κωδικό barcode του ιδιοσκευάσματος (Kenacomb).

Χρησιμοποιώντας την f-anazitisi

Ελέγχετε για αποτελέσματα, καθώς επιθυμείτε να συμβουλέψετε σωστά τον πελάτη, αλλά και να προχωρήσετε σε συνδυαστική πώληση σκευάσματος που περιέχει Έλαιο Μελαλεύκης (Tea tree oil). Εμφανίζονται αποτελέσματα για όλες τις θεματικές ενότητες Επιλέγετε την ενότητα «ΦΑΡΜΑΚΟ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ». Εμφανίζεται η λίστα με όλα τα συμπληρωματικά σκευάσματα που μπορείτε να συγχορηγήσετε με το συγκεκριμένο φάρμακο, για κάθε ένδειξή του ξεχωριστά. Από τη λίστα συμπληρωμάτων για την ένδειξή «Μυκητίαση χεριών και ποδιών», επιλέγετε το Tea tree - Μελαλεύκη. Ενημερώνετε τον πελάτη για την ταυτότητα, τη σύσταση και τη δράση του συγκεκριμένου αιθέριου ελαίου. Για το ότι εκτός από αντιφλεγμονώδη και αντιμυκητιασική, έχει γενικά αντιμικροβιακή δράση, αλλά και επουλωτική, καταπραϋντική και ενυδατική. Προτείνετε τον κατάλληλο τρόπο χρήσης και την κατάλληλη δο-

14 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

σολογία. Αναφέρετε ότι το έλαιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε αραιωμένο σε νερό (για ποδόλουτρο), είτε τοπικά στην επιφάνεια που πάσχει. Συστήνετε στον πελάτη την αρχική δοκιμή του ελαίου σε μικρή περιοχή του σώματος ως τεστ ευαισθησίας και προτείνετε τη διακοπή της χρήσης σε περίπτωση ερεθισμού. Ενημερώνετε τον πελάτη για το ότι η λήψη πρέπει να αποφεύγεται από παιδιά, εγκύους και θηλάζουσες γυναίκες. Υπογραμμίζετε το γεγονός ότι το αιθέριο έλαιο δεν πρέπει να λαμβάνεται εσωτερικά ακόμη και σε μικρές ποσότητες, καθώς είναι εξαιρετικά τοξικό (σύγχυση, αταξία). Υπενθυμίζετε στον πελάτη τη σημασία της σωστής υγιεινής των κάτω άκρων (ποδιών και νυχιών) στην αντιμετώπιση των μυκητιάσεων. Προτείνετε στον ασθενή τη λήψη του σκευάσματος σύμφωνα με τις οδηγίες της f-anazitisi και προχωράτε στη συνδυαστική πώληση.

Η ΝΈΑ ΕΝΌΤΗΤΑ «ΦΑΡΜΑΚΟ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ»: Π εριλαμβάνει 500 μονογραφίες Συμπληρωμάτων Διατροφής, με αναλυτικές πληροφορίες για την ταυτότητα, τη δοσολογία και το προφίλ ασφαλείας τους. Συνδέει τις ενδείξεις των φαρμάκων με εκείνες των Συμπληρωμάτων Διατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα εύκολης, γρήγορης και επιστημονικά τεκμηριωμένης συνδυαστικής πώλησης. Δώστε στους ασθενείς σας την επιστημονική συμβουλή που χρειάζονται, στο χρόνο που βρίσκονται μπροστά στον πάγκο του φαρμακείου σας.

To κέρδος στην επιστήµη σας

Κερδίστε εσείς την πώληση και ο πελάτης τη συµβουλή σας

Η νέα θεµατική ενότητα «Φάρµακο και Συµπληρώµατα ∆ιατροφής» συνδέει τις ενδείξεις των Φαρµάκων µε αυτές των Συµπληρωµάτων ∆ιατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα άµεσης και εύκολης συνδυαστικής (cross-selling) πώλησής τους.

Εγγραφείτε τώρα στο

www.f-anazitisi.gr και περιηγηθείτε

ωρεάν 1 µήνα δ

Γραµµή Επιστηµονικής Υποστήριξης: 698 1789 580

Εγγραφές: Ματίνα Μπελεγρή, M: 693 7492007, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com Κλεισθένους 338, Γέρακας 153 44, Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, W: www.boussias.com

ΤO 10 ΧΙΛΙΆΔΕΣ «ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ» ΆΝΆΓΝΏΣΤΕΣ ΕΝΗΜΕΡΏΝΟΝΤΆΙ ΚΆΘΕ ΆΠΟΓΕΥΜΆ ΆΠΟ ΤΟ F.DAILY

AΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ: Σε όλους τους φαρμακοποιούς, σε decision makers, executives και experts από το φαρμακευτικό κλάδο καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου. Στο αναγνωστικό κοινό του περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ανώτερα και μεσαία στελέχη (CEO’s, Marketing Managers, PR Managers, Sales Directors) των επιχειρήσεων.

Γίνετε συνδρομητής του f.daily και εξασφαλίστε έγκυρη καθημερινή ενημέρωση, με αποκλειστικές ειδήσεις και ρεπορτάζ, γύρω από θέματα που αφορούν: ● Ειδήσεις γύρω από το Marketing τοπικών και διεθνών αγορών. ● Στρατηγικές αποφάσεις και επιχειρηματικές συνεργασίες όλων των ισχυρών brands. ● Συνεντεύξεις, αναλύσεις και σχόλια ειδικών της αγοράς. ● Δραστηριότητες & πρωτοβουλίες σχετικών θεσμικών οργάνων. ● Δημόσιες συζητήσεις για θέματα της φαρμακευτικής αγοράς. ● Μετακινήσεις στελεχών. ● Το χώρο της πολιτικής και της οικονομίας του φαρμάκου, της επαγγελματικής νομοθεσίας και της πρακτικής των φαρμακείων. ● Τη φαρμακευτική εκπαίδευση, επιστήμη, έρευνα και τεχνολογία. ● Νέα λανσαρίσματα φαρμακευτικών σκευασμάτων και γενικότερα προϊόντων υγείας. ● Επαγγελματικές εκθέσεις, εκδηλώσεις, σεμινάρια και συνέδρια. ● Το χώρο της διατροφής και διαιτολογίας, της ομορφιάς, της κοινωνίας, της τέχνης & του πολιτισμού που άπτονται του φαρμακευτικού χώρου.

Αρχισυντάκτρια: Βάσω Καλυβιώτη, T: 6940-654.936 E: v.kalyvioti@boussias.com Διαφήμιση: Βαρβάρα Τασάκου, T: 210-66.17.777 (εσωτ. 385) F: 210-66.17.778 E: b.tassakou@boussias.com Συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com

Οργάνωση & λειτουργία

φαρμακείου Διαβάστε ένα εκτενές αφιέρωμα για την αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής στην Ελλάδα και στον κόσμο, με άρθρα για τις πωλήσεις, τις τάσεις, τις καινοτομίες αλλά και το ρόλο του φαρμακοποιού στη διάθεσή τους. Επίσης, αναλυτικό special report για τα συμπεράσματα του 5ου Συνεδρίου του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ και αποκλειστικές δηλώσεις χορηγών. Τέλος, στο Φαρμακευτικό Κόσμο μιλούν η Ντανιέλα Μάλο, πρόεδρος της ΕΕΦΑΜ και ο Βασίλης Μπιρλιράκης, πρόεδρος της ΟΣΦΕ.

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Κ ΑΙ ΤΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ

Οι διεθνείς τάσεις της αγοράς των συμπληρωμάτων διατροφής Αναστασία Σαράφη

Μελετώντας τις εκθέσεις για το πώς εξελίσσεται η αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, δύο είναι τα πρώτα και σαφέστατα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει κανείς: η COVID-19 οδήγησε σε μια μεγάλη αλλαγή συμπεριφοράς των καταναλωτών και η κατηγορία πρόκειται να γνωρίσει σημαντική ανάπτυξη τουλάχιστον όσο η πανδημία είναι στο προσκήνιο.

ι αναλυτές ανά τον κόσμο συμφωνούν ότι το ξέσπασμα της πανδημίας ώθησε το καταναλωτικό κοινό να εστιάσει περισσότερο στην υγεία και στην ευεξία του, να ενδιαφερθεί για την πρόληψη και να ασχοληθεί με την αυτοφροντίδα κατ’ οίκον, με τη συμπεριφορά αυτή να μεταφράζεται σε αύξηση του όγκου πωλήσεων των συμπληρωμάτων διατροφής και σε σημαντικές επενδύσεις και συνεργασίες των εταιρειών. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με έκθεση της Fortune Business Insights, μέσα στην πανδημία του 2020 η κατηγορία παγκοσμίως σημείωσε ανάπτυξη της τάξης του 10,80% συγκριτικά με τα ετήσια νούμερα την περίοδο 2017-2019. Το 60% των καταναλωτών λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής καθημερινά, ενώ το 55% σκέφτεται να στραφεί σε αυτά τα σκευάσματα για να υιοθετήσει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

ΤΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ «ΚΙΝΟΥΝ» ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Στα τέλη Οκτωβρίου του 2021, το Market Watch δημοσιεύει ότι η παγκόσμια αγορά των συμπληρωμάτων εκτιμήθηκε για το έτος στα 96 δισ. δολάρια με τις προτιμήσεις των καταναλωτών να αφορούν κατά κύριο λόγο την ενίσχυση του ανοσοποιητικού με έμφαση στις βιταμίνες και στα Ω3 λιπαρά οξέα. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, οι βιταμίνες σημειώνουν σταθερή ανάπτυξη κάθε χρόνο που εκτιμάται στο 6,6%, ωστόσο φέτος τα Ω3 λιπαρά οξέα πήραν την πρωτιά ως την πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη υποκατηγορία. Σύμφωνα με δεδομένα από τη Mordor Intelligence, δυναμικά στην αγορά έρχονται και θα παραμείνουν τα συμπληρώματα προβιοτικών, τα οποία αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη κατηγορία ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής στις ΗΠΑ και τη δεύτερη πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη. Τα σκευάσματα αυτά χρησιμοποιούνται από όλες τις ηλικιακές ομάδες αλλά κυρίως από τους millennials, οι οποίοι –σύμ-

18 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

ΕΙΑ ΕΤΑΙΡΙΝΩΝ Μ Α ΒΙΤ

N1 o

ΣΤΟ ΕΝΟ Ω Ν Η Μ ΕΙΟ ΙΛ Σ Α Β

Για την προστασία του

ανοσοποιητικού! ΝΕΟ

ηC μίν +

1+1Ο

δι σκί ο

Βιτα

ΝΕΟ

Ρ αζ ΔΩ ί σε ένα

® ιατροφής της σει ράς Ultra από τη βραβευμένη βρεταν Δ α τ α μ ώ ι κ ή ε τα ημερινή υποστή ριξη του ανοσοπο μ πλη ρ ι ρεία ι η τ ι κο ύ , κ α άλ λουν στην καθ β Τα Συ μ υ σ , S C I ι σ α τ ε λ ν δ ο ι α χ έ φ ρ ο T ύ α ρ π ε ς τ π ι κ ώ O έ θ I ς τ π ε ρ ι ε κ τ ι κό τ κα VITAB ευμένες ανάγκες ητες και ον τας κ μο ρφέ ι μ ς. εξα το

σε αναβράζον δισκίο με ψευδάργυρο

vit

διατίθεται:

σε συνδυασμό με τη βιταμίνη D και ψευδάργυρο

σε καταπινόμενο δισκίο βραδείας αποδέσμευσης

ΝΕΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

PRISUM HELLAS Α.Ε. Λαμψάκου 11, Τ.Κ. 11528, Αθήνα T 2107755755, F 2107711404

www. p r i s u m .g r Τα Συμπληρώματα Διατροφής δεν υποκαθιστούν μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή. Τα προϊόντα αυτά δεν προορίζονται για την πρόληψη, αγωγή ή θεραπεία ανθρώπινης νόσου. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό θεραπευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Aριθ. Γνωστ. ΕΟΦ: 31612/05.04.2021 (VitC tabs), 61440/10.06.2020 (VitC fizz), 38686/26.04.2021 (VitC+D fizz), 121450/16.11.2020 (VitD 1000IU), 61441/10.06.2020 (VitD 2000IU), 61443/10.06.2020 (VitD 4000IU), 50392/11.05.2020 (Immunace original). Ο αριθμός γνωστοποίησης ΕΟΦ δεν επέχει θέση άδειας κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ. *Total VMS Branded Manufacturer Category: Nielsen GB ScanTrack Total Coverage Value and Unit Retail Sales 52 w/e 31 Oct

Adv_Immun_14_23x30_11.21

Η βιταμίνη

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

% ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΑΞΙΑ, 9ΜΗΝΟ 2021 1% 4%

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ - ΜΕΤΑΛΛΑ - ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΑΛΛΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

ΗΡΕΜΙΣΤΙΚΑ - ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΥΠΝΟΥ

ΤΟΝΩΤΙΚΑ - ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

15%

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ 64%

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ

Γράφημα: Δεδομένα της IQVIA Hellas για τις πωλήσεις συμπληρωμάτων διατροφής στην Ελλάδα το πρώτο 9μηνο του 2021

φωνα με την έκθεση– είναι πιο ευαισθητοποιημένοι στην υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής και διατροφής και καλύτερα ενημερωμένοι. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης των συμπληρωμάτων διατροφής παγκοσμίως υπολογίστηκε στο 6,9% το 2021 και θα παραμείνει σταθερός τα επόμενα χρόνια έως το 2026. Οι χώρες της Ασίας στον Ειρηνικό Ωκεανό και η Λατινική Αμερική κατέχουν τις πρώτες θέσεις στην κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής στον κόσμο, με την Ευρώπη να ακολουθεί στην τρίτη θέση.

ΕΥΡΩΠΗ: ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ

Η παγκόσμια τάση προς την αυξανόμενη χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής είναι εμφανής και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, στο Βέλγιο, στην Αυστρία και στη Δανία παρατηρείται έντονα η μεταβολή των αντιλήψεων του κοινού ως προς τα πολλαπλά οφέλη των συμπληρωμάτων διατροφής, σύμφωνα με τη Fortune Business Insights, η οποία εκτιμά ότι η ευρωπαϊκή αγορά ενδέχεται να φτάσει τα 33,80 δισ. δολάρια έως το 2027, ενώ θα κινηθεί με τον εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης του 9,3%. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι σε άλλες εκθέσεις το ποσοστό αυτό υπολογίζεται πολύ χαμηλότερο, περίπου στα 5-6%. Σε αυτό που συμφωνούν οι αναλυτές πάντως είναι ότι η Ιταλία φαίνεται πως κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς των συμπληρωμάτων διατροφής στην Ευρώπη και σε αυτό συμβάλλει το υποστηρικτικό ρυθμιστικό πλαίσιο για τα φυτικά συμπληρώματα διατροφής που ισχύει στη χώρα αλλά και το μεγάλο ποσοστό σχετικής πληροφόρησης των Ιταλών. Όπως αναφέρει έκθεση της Mordor Intelligence, το 52% των Ιταλών ενηλίκων καταναλώνουν σκευάσματα βιταμινών και μετάλλων, ενώ λόγω της πανδημίας, η βιταμίνη C κατέγραψε μερίδιο αγοράς 237,8% και οι πωλήσεις των χαλαρω-

20 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

τικών και υπναγωγών σκευασμάτων σημείωσαν αύξηση κατά 26,6% σε σύγκριση με την εποχή προ COVID-19. Στην ίδια έκθεση τα συμπληρώματα για την απώλεια βάρους αποκτούν μια περίοπτη θέση στη λίστα των σκευασμάτων που κυριαρχούν στην αγορά. Δεδομένα από τη Μάλτα, την Ουγγαρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία δείχνουν ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι παχύσαρκοι, ενώ ακόμα και οι χώρες με χαμηλά ποσοστά παχυσαρκίας στην Ευρώπη ξεπερνούν τον παγκόσμιο μέσο όρο. Το δεδομένο αυτό επιβεβαιώνεται και από τον ΟΟΣΑ που καταγράφει ότι 6 από τις 10 κορυφαίες οικονομίες του κόσμου με τις μεγαλύτερες δαπάνες υγείας για την παχυσαρκία είναι ευρωπαϊκές.

ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια τα συμπληρώματα διατροφής εντάσσονται στα χαρτοφυλάκια προϊόντων όλο και περισσότερων εταιρειών και φαρμακοβιομηχανιών κάθε δυναμικής. Σύμφωνα όμως με τις αναλύσεις, κυρίαρχοι παίκτες δεν είναι άλλοι από τους παγκόσμιους κολοσσούς όπως: οι αμερικανικές Pfizer, Herbalife Nutrition, Amway και Abbott Laboratories οι ευρωπαϊκές GlaxoSmithKline, Bayer, Nestle και Reckitt Benckiser αλλά και ιαπωνικές όπως η Otsuka Pharmaceuticals και η Suntory Holdings. Όσον αφορά τις τάσεις της αγοράς από την πλευρά των εταιρειών, είναι σαφές ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αξιοποιούν το ηλεκτρονικό εμπόριο για να διευρύνουν γεωγραφικά το πεδίο δραστηριότητάς τους, σύμφωνα με τη Fortune Business Insights. Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως μια πρόσφατη έκθεση της Kenneth Research εκτιμά ότι οι «πληγές» που άφησε στα έσοδα των εται-

ρειών η COVID-19 θα «επουλωθούν» κατά 25% μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία.

ΕΛΛΑΔΑ: Ο ΒΟΡΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΗΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΣΕ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Η προτίμηση των καταναλωτών σε βιταμίνες/μέταλλα και σε σκευάσματα για την απώλεια βάρους που καταγράφεται σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο ισχύει και για την Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της IQVIA Hellas. Ειδικότερα, το 69% των συμπληρωμάτων διατροφής που πουλήθηκαν το πρώτο 9μηνο του 2021 σε όγκο, ήταν σκευάσματα με βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία και ακολουθούν τα σκευάσματα για την απώλεια βάρους με 11%, σημειώνοντας μια σημαντική διαφορά από όλες τις υπόλοιπες υποκατηγορίες. Ανάλογα είναι και τα ποσοστά συμμετοχής αυτών των προϊόντων σε αξία, 64% και 15% αντίστοιχα, όπως φαίνεται και στο γράφημα. Όπως επισημαίνει η IQVIA Hellas, το 2021 (έως και το Σεπτέμβριο) σε σύγκριση με το 2020, η αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής σε όλη την Ελλάδα εμφανίζει 8,2% αύξηση σε όγκο και 10,7 αύξηση σε αξία, με τις περιοχές της Μακεδονίας-Θράκης και του Αιγαίου-Κρήτης να καταγράφουν μεγαλύτερη αύξηση της τάξης του 21,1% και

20,9% αντίστοιχα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα η κατηγορία κινείται κατά συντριπτική πλειονότητα από το κανάλι του φαρμακείου, κάτι που δεν ισχύει σε άλλες αγορές, όπου τα προϊόντα αυτά διακινούνται σε υψηλό ποσοστό και σε άλλα σημεία πώλησης (π.χ. σούπερ μάρκετ, εξειδικευμένα καταστήματα). ●

Πηγές: https://www.fortunebusinessinsights.com/vitamins-and-supplements-market-104051 https://www.globenewswire.com/news-release/2021/11/02/2325352/0/en/USD-3380-Billion-Europe-Dietary-Supplements-Market-Expected-Worth-by-2027-FortuneBusiness-Insights.html https://www.marketwatch.com/press-release/dietary-supplements-market-growth2021-with-top-countries-data-to-showing-impressive-growth-by-industry-trendsshare-size-top-key-players-analysis-and-forecast-research-impact-of-covid-19-onthe-global-economy-2021-10-29 https://www.marketwatch.com/press-release/europe-nutritional-supplementsmarket-size-growth-prospects-2021-company-strategies-with-the-impact-of-covid19-industry-research-segment-analysis-development-trends-and-demand-forecastto-2030-2021-11-11 https://www.mordorintelligence.com/industry-reports/dietary-supplement-market https://www.mordorintelligence.com/industry-reports/europe-dietary-supplementmarket

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Κ ΑΙ ΤΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ

Online αγορές:

Το 27% του τζίρου αφορά τα συμπληρώματα διατροφής Σύμφωνα με έρευνα της Convert Group Ο κλάδος των online φαρμακείων καταγράφει μια ανοδική πορεία τους πρώτους εννιά μήνες του 2021. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κατηγορία των συμπληρωμάτων διατροφής που γνώρισε μια ραγδαία ανάπτυξη από το ξέσπασμα του κορονοϊού και πλέον αποτελεί τη μεγαλύτερη σε ανάπτυξη κατηγορία για τους πρώτους 9 μήνες του 2021 αλλά και τη δεύτερη πιο συχνή στα αγοραστικά καλάθια των καταναλωτών, σύμφωνα με έρευνα της Convert Group.

κατηγορία των συμπληρωμάτων διατροφής αποτελεί το 27,2% του συνολικού τζίρου των online φαρμακείων για τους πρώτους 9 μήνες του 2021, ο οποίος ξεπέρασε τα 115 εκατομμύρια €. Επιπλέον, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης αυτής της κατηγορίας εκτοξεύθηκε στο 39,9% ξεπερνώντας το συνολικό ρυθμό ανάπτυξης ολόκληρου του κλάδου για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα που βρίσκεται στο +31%. Το κωδικολόγιο της κατηγορίας των συμπληρωμάτων διατροφής είναι ιδιαίτερα ευρύ και το 40,5% των συνολικών πωλήσεων προέρχεται από την υποκατηγορία των ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής. Σε αυτή ανήκει μια πληθώρα προϊόντων, ενώ το τελευταίο διάστημα τα συμπληρώματα γαστρεντερικού τύπου και συκωτιού κυριαρχούν με το 21,1% επί των συνολικών πωλήσεων.

Ακολουθούν: οι βιταμίνες με το 22,8% τα λιπαρά οξέα με 13,6% τα φυτικά συμπληρώματα με 7,4% τα μεταλλικά στοιχεία με 5,3% τα προϊόντα αδυνατίσματος με 4,8% τα προϊόντα άθλησης και διατροφής με 4,2% και τα ένζυμα CoQ10 με 1,4%. Σύμφωνα με τα ευρήματα της Convert Group, η μέση τιμή των συμπληρωμάτων διατροφής αγγίζει τα 14,07€, ενώ η μέση έκ-

22 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

πτωσή τους κυμαίνεται στο 37%. Επιπλέον, το μέσο αγοραστικό καλάθι που περιλαμβάνει διατροφικά συμπληρώματα έχει αυξηθεί στα 52,66€ και περιλαμβάνει περίπου 4,6 προϊόντα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακόμη προκαλούν τα δεδομένα μάρκετινγκ που συλλέγονται μέσω του eRetail Audit, σύμφωνα με τα οποία η πιο δημοφιλής ημέρα διεκπεραίωσης των αγορών αποτελεί η Δευτέρα μεταξύ 11:00 π.μ.- 12:00 μ.μ. που κυριαρχεί και στις αγορές ολόκληρου του κλάδου. Τη χρονιά που διανύουμε, το 35% των παραγγελιών προήλθε από clicks των καταναλωτών σε πληρωμένες διαφημίσεις (Google, Social Media, Newsletters), ποσοστό αυξημένο κατά +9 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με πέρυσι. Ακόμη, ο μήνας με τις υψηλότερες πωλήσεις για τα συμπληρώματα διατροφής ήταν ο Σεπτέμβριος, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, κατά την οποία είχε διακριθεί ο Μάρτιος, πιθανόν λόγω του ξεσπάσματος της πανδημίας.

ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΑ ONLINE SUPERMARKETS

Η προϊοντική κατηγορία των συμπληρωμάτων διατροφής συναντάται και στον κλάδο των online supermarkets, όπου αναπτύχθηκε με 43,8%. Ένα ακόμη σημαντικό εύρημα της έρευνας αποτελεί η αύξηση κατά 38,2% των νέων προϊόντων της εν λόγω κατηγορίας στα αγοραστικά καλάθια των online supermarkets συγκριτικά με πέρυσι την ίδια εποχή. Γενικότερα, η αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής πραγματοποιείται κυρίως μέσω των online φαρμακείων στην Ελλάδα, όπως αποδεικνύει και η παρούσα έρευνα, ωστόσο και ο κλάδος των online supermarkets συνεισφέρει στην ενίσχυση των πωλήσεων της κατηγορίας αυτής. Σε αντίθεση με το κανάλι του online φαρμακείου, στην περίπτωση των online supermarkets, το 36% των συνολικών κλαδικών πωλήσεων προέρχεται από τα φυτικά συμπληρώματα σε αντίθεση με το 2020, κατά το οποίο οι βιταμίνες κατείχαν την πρωτιά με 39%. Ακολουθούν οι υποκατηγορίες των προϊόντων άθλησης και διατροφής με 35%, των βιταμινών με 12%, των μεταλλικών στοιχείων με 9%, των ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής με 6% και των προϊόντων αδυνατίσματος με 2%. Συμπερασματικά, οι υποκατηγορίες των φυτικών και ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής γνώρισαν την μεγαλύτερη αύξηση με +157,7% και +49,3% στο κανάλι των online supermarkets και online φαρμακείων αντιστοίχως, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως ο μήνας με τις περισσότερες πωλήσεις και για τον κλάδο των online supermarkets αναδείχθη-

Ο ρυθμός ανάπτυξης των συμπληρωμάτων εκτοξεύθηκε στο 39,9% ξεπερνώντας το συνολικό ρυθμό ανάπτυξης όλου του κλάδου κε ο Σεπτέμβριος, συγκριτικά με το Μάρτιο του 2020 που είχε γνωρίσει μια ραγδαία αύξηση, πιθανόν λόγω της πρωτόγνωρης κατάστασης που είχε επιφέρει στις αγοραστικές αποφάσεις των καταναλωτών η πανδημία. Αναμένουμε να δούμε πως θα διαμορφωθούν οι καταναλωτικές προτιμήσεις στο επόμενο διάστημα, καθώς η Black Friday και η περίοδος των Χριστουγέννων προβλέπεται να επηρεάσουν ραγδαία για ακόμη μια χρονιά τις προτιμήσεις των καταναλωτών. ●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 23

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Κ ΑΙ ΤΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ

Αναμένονται καινοτομίες στην τεχνολογία των συμπληρωμάτων διατροφής; Σε ποια συστατικά θα εστιάσει η αγορά

Τα συμπληρώματα διατροφής αποτελούν μια ευρεία κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνουν συμπυκνωμένες πηγές φυσικών συστατικών, με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις και χρησιμοποιούνται με σκοπό τη συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας και όχι την υποκατάσταση της διατροφής. Η χρήση τους πια είναι πολύ διαδεδομένη στην καθημερινότητα, με την αγορά να παρουσιάζει ταχύ ρυθμό ανάπτυξης αλλά και με τις καταναλωτικές τάσεις να αλλάζουν συνεχώς. Σε αυτό συνέβαλε και η διετής πανδημία της COVID-19, η οποία ανέδειξε νέες προτιμήσεις και τάσεις, ανάγοντας –όπως ποτέ άλλοτε– την προσωπική υγεία σε θέμα μείζονος σημασίας.

ΤΑ ΦΥΤΙΚΑ ΕΚΧΥΛΙΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣΔΙΔΟΥΝ ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Δρ. Αικατερίνη Αργυροπούλου Γεωπόνος-Βιοτεχνολόγος Επιστημονική Υπεύθυνη PharmaGnose S.A.

κλάδος των συμπληρωμάτων είναι άκρως ανταγωνιστικός και η καινοτομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη και την εξέλιξή του. Εδώ και περίπου δύο χρόνια παρατηρούμε πως η υγεία, η ευεξία και η προστασία αποτελούν τον κύριο άξονα αγοράς προϊόντων από τους καταναλωτές. Η ζήτηση για βιταμίνες και μέταλλα που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και θωρακίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα εξακολουθεί να αποτελεί έμπνευση για καινοτομία στα συμπληρώματα διατροφής. Στην πραγματικότητα αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω το ενδιαφέρον για θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως οι βιταμίνες C, D και ο ψευδάργυρος, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει για καινοτόμα προϊόντα φυσικής προέλευσης, όπως είναι τα φυτικά εκχυλίσματα.

24 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Τα τελευταία χρόνια τα φυτά κατέχουν περίοπτη θέση μεταξύ των συστατικών των συμπληρωμάτων διατροφής, καθώς μπορούν να προσδώσουν μοναδικές ιδιότητες στο τελικό σκεύασμα. Ξεχωρίζουν για την περιεκτικότητά τους σε μικρά βιοδραστικα μόρια, όπως οι πολύ γνωστές φαινολικές ουσίες. Η βιομηχανία εστιάζει σε σύγχρονες, φιλικές προς το περιβάλλον και ασφαλείς τεχνολογίες εκχύλισης και επεξεργασίας των φυτών, με βάση τις επιστημονικά τεκμηριωμένες ιδιότητες και χρήσεις τους.

ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΩΝ & ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΩΝ

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης ο συνδυασμός της υποστήριξης του ανοσοποιητικού με κάποια άλλη κατηγορία χρήσης, όπως π.χ. η υγεία του εντέρου. Η υγιής εντερική μικροχλωρίδα, πέρα από την υγεία του πεπτικού συστήματος, φαίνεται να επηρεάζει και άλλους τομείς, όπως το ανοσοποιητικό, καθώς και την υγεία του δέρματος αλλά ακόμη και την ψυχική υγεία. Ως εκ τούτου, προϊόντα που αξιοποιούν τα οφέλη πολλαπλών συμπληρωματικών συστατικών και προσφέρουν πρόσθετα ή συνεργιστικά

οφέλη για την υγεία σε μία μόνο δοσολογία γίνονται όλο και πιο δημοφιλή. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα προβιοτικά που περιέχουν ζωντανές καλλιέργειες από λακτοβάκιλλους και ζύμες και παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία της μικροβιακής χλωρίδας και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού (π.χ. κεφίρ). Τα πρεβιοτικά είναι φυτικοί πολυσακχαρίτες οι οποίοι διασπώνται και χρησιμοποιούνται από τα προβιοτικά, ενώ βοηθούν και στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου και άλλων ιχνοστοιχείων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει τελευταία για τη δημιουργία συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν συνδυασμό προβιοτικών με πρεβιοτικά.

ΝΕΟ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ VEGAN & CLEAN LABEL

Επιπλέον, η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών για την κλιματική αλλαγή έχει οδηγήσει σε μια προτίμηση για οργανικά προϊόντα και φυσικές φόρμουλες. Προϊόντα με επισήμανση vegetarian/vegan φαίνεται ότι κερδίζουν συνεχώς το ενδιαφέρον, παραπέμποντας σε προϊόντα πιο αγνά ως προς τα συστατικά τους, ενώ και τα προϊόντα «καθαρής ετικέτας» (Clean Label) ανεβαίνουν συνεχώς στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Δεν πρόκειται απλώς για μια τάση αλλά για ένα νέο τρόπο αγοραστικού κινήματος που περιλαμβάνει ένα περίπλοκο, διαφοροποιημένο σύνολο καταναλωτικών αξιών και ιδανικών και στο οποίο η βιομηχανία θα πρέπει να δώσει την απαιτούμενη σημασία. Επιπλέον, πέρα από το σκεύασμα δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην αποφυγή χρήσης πλαστικών στη συσκευασία και έτσι προτιμώνται υλικά απλά, ανακυκλώσιμα και ασφαλή.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Ένας άλλος τομέας στον οποίο οι καταναλωτές δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα είναι η συναισθηματική και ψυχική υγεία. Το κοινό λαμβάνει συμπληρώματα για τη βελτίωση της συναισθηματικής του κατάστασης ή για την καταπολέμηση του άγχους, αλλά η καινοτομία σε αυτόν τον τομέα εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Επί του παρόντος, χρησιμοποιούνται φυσικά συστατικά που καταπραΰνουν ή υποβοηθούν τον ύπνο, όπως τα «προσαρμογόνα» βότανα. Ισχυρή είναι η αγορά της κάνναβης (κανναβιδιόλη ή CBD) σε αυτόν τον τομέα, έχοντας μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης.

ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗΣ ΔΙΝΟΥΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ

Παράλληλα, υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης και καινοτομίας και στη μορφή των σκευασμάτων. Οι κάψουλες και τα δισκία κυριαρχούν στην αγορά, επειδή είναι εύχρηστα στη λήψη και στη μεταφορά. Φαίνεται όμως ότι προϊόντα σε άλλες μορφές, όπως είναι τα τρόφιμα, τα ροφήματα ή τα προϊόντα για τοπική χρήση μπορούν να φέρουν την απαιτούμενη διαφοροποίηση και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού. Αφεψήματα, «ζελεδάκια» και αερολύματα είναι από τις νεότερες μορφές που κυκλοφορούν στην αγορά. Επιπλέον, τεχνολογίες

ενθυλάκωσης και σταδιακής αποδέσμευσης μπορούν να δώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις εταιρείες που επενδύουν στη χρήση τους.

ΟΙ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΦΟΡΜΟΥΛΕΣ ΕΧΟΥΝ ΜΕΛΛΟΝ

Τέλος, η εξατομίκευση των συμπληρωμάτων διατροφής φαίνεται ότι θα μας απασχολήσει ιδιαιτέρως τα επόμενα χρόνια. Πρόκειται για προϊόντα που ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οργανισμού και λειτουργούν για τις ατομικές του ανάγκες. Οι εξατομικευμένες φόρμουλες στηρίζονται σε σημαντικές τεχνολογικές ανακαλύψεις, περιλαμβάνουν πλήθος εργαλείων (από ερωτηματολόγια έως και πιο εξεζητημένα μέσα, όπως εξετάσεις αίματος και αναλύσεις DNA) και επί του παρόντος ελάχιστες εταιρείες μπορούν να τις υποστηρίξουν. Συμπερασματικά, με τους καταναλωτές να απαιτούν περισσότερα από τα συμπληρώματα διατροφής για να υποστηρίξουν την υγεία και την ευημερία τους, η καινοτομία σε αυτόν τον κλάδο θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο της ανάπτυξης και της εξέλιξης. Ο τομέας των συμπληρωμάτων διατροφής οφείλει να βασιστεί σε επιστημονικές γνώσεις προκειμένου να προσφέρει αξιόπιστα προϊόντα και αποτελεσματικές λύσεις, πληρώντας υψηλά πρότυπα ποιότητας και βιώσιμης παραγωγής. Σημείωση: Στις 5-7/10/2021 πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη η Vitafoods που αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση για την παγκόσμια βιομηχανία διατροφικών προϊόντων. Συμμετέχουν προμηθευτές συστατικών, πρώτων υλών, συμπληρωμάτων διατροφής και υπηρεσιών, αποτελώντας παγκόσμιο σημείο συνάντησης για τους επαγγελματίες του κλάδου. Ήταν η πρώτη φορά, μετά από δύο χρόνια, που πραγματοποιήθηκε με φυσική παρουσία και συμμετείχαν ως εκθέτες ή επισκέπτες εκπρόσωποι της παγκόσμιας βιομηχανίας. Παρουσιάστηκαν πολλές από τις παραπάνω εφαρμογές δείχνοντας ότι η βιομηχανία των συμπληρωμάτων διατροφής δεν μένει στάσιμη αλλά συνεχώς εξελίσσεται.

●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 25

Παρουσίαση

Eifron:

Επιδιώκουμε να είμαστε πρώτοι στην προτίμηση του πελάτη Εμμανουήλ Μ. Βασίλειος, Προέδρος Δ.Σ. της εταιρείας Eifron

Στην Eifron εστιάζουμε στην εύρεση τρόπων κάλυψης σημαντικών ιατρικών αναγκών. Αυτό το καταφέρνουμε προσφέροντας προϊόντα και υπηρεσίες σε ασθενείς, στους θεραπευτικούς τομείς που γνωρίζουμε καλύτερα.

εταιρεία ιδρύθηκε το 2011 και ήδη από το 2012 διπλασίασε το συνολικό αριθμό των εργαζομένων της. Συνεχίζοντας στους ίδιους ρυθμούς, το 2021 φτάσαμε να είμαστε ήδη μια ομάδα 60 και πλέον ατόμων που επιδιώκουμε να καταστήσουμε την Eifron πρώτη στην προτίμηση του πελάτη. Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, από την αρχή της ίδρυσής της η Eifron στέκεται δίπλα στο συνάνθρωπο, βοηθώντας με τη δωρεάν παροχή προϊόντων όπου και όποτε αυτό είναι απαραίτητο και μας ζητηθεί. Προσπαθούμε να δίνουμε λύσεις στην αντιμετώπιση και διαχείριση του διαβήτη, με το σύστημα μέτρησης σακχάρου του αίματος, SOLUS V2. Διαχειριζόμαστε την εντερική χλωρίδα του εντέρου, προσφέροντας την οικογένεια προβιοτικών Bifolac αλλά και τη ρινική αποσυμφόρηση με το Sterimar.

26 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Αναπτύσσουμε και προσεγγίζουμε επιλογές για την ογκολογία με το Avemar, ένα «medical food» με εξαιρετική βιβλιογραφία και αποτελεσματικότητα, καθώς και προϊόντα με βάση τη σουκραλφάτη, τα Ripaderm και Sucren. Επιπλέον, το πλήρες στοματικό διάλυμα επανενυδάτωσης I Drata αποτελεί ένα ακόμα προϊόν για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς στον κατάλογο της εταιρείας. Σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Φυσικών Συμπληρωμάτων παράγουμε και διανέμουμε αποκλειστικά ένα πλήθος διατροφικών συμπληρωμάτων με την επωνυμία John Noa σε 4 διαφορετικές φαρμακοτεχνικές μορφές: Worts (σιρόπια), Happy Kids (ζελεδάκια), Origin (σπρέι), Caps/Superherbs (κάψουλες) που χρησιμοποιούνται επικουρικά της καθημερινής διατροφής για την πρόληψη και την αντιμετώπιση πολλών διαφορετικών παθολογικών καταστάσεων για τον οργανισμό. Τα προϊόντα John Noa, τα οποία παράγουμε και διανέμουμε στο πλαίσιο της διαρκούς αναζήτησης νέων και αποδοτικότερων μορφών χορήγησης, πρωτοπορούν με την εφαρμογή της λιποσωμιακής τεχνολογίας, προσφέροντας εύρυθμη λειτουργία στον οργανισμό. Πιο πρόσφατη σημαντική συνεργασία μας το έτος που διανύουμε είναι –στο πλαίσιο της ολιστικής προσέγγισης στη διαχείριση του Διαβήτη– το νέο σύστημα A7 TouchCare® CGM + Insulin Patch με τη Medtrum. Το σύστημα A7 TouchCare® είναι η νέα πρωτοποριακή λύση για το Σακχαρώδη Διαβήτη που μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο τεχνητό πάγκρεας (artificial pancreas). ●

Στην EIFRON δεν ξεχνάμε ποτέ το μότο μας «Caring for you». Πάνω σε αυτό πορευτήκαμε και πάνω σε αυτό θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε.

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Κ ΑΙ ΤΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ

Ο φαρμακοποιός οδηγεί πάντα

τον πελάτη του στο κατάλληλο συμπλήρωμα διατροφής Τα τελευταία χρόνια, και ιδιαίτερα από το 2019, ο παγκόσμιος χάρτης υγείας βρίσκεται σε μια διαρκή πίεση και έναν αγώνα, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει έναν αόρατο εχθρό. Με τη βοήθεια της ιατρικής και επιστημονικής κοινότητας φάνηκε μια αχτίδα αισιοδοξίας, την οποία εκτός των φαρμάκων μπορούν να προσφέρουν και τα συμπληρώματα διατροφής.

ασθενή/πελάτη, ώστε να έχει το βέλτιστο αποτέλεσμα με τη μέγιστη ασφάλεια.

Κωνσταντίνος Κατσιάνος Πρόεδρος Φ.Σ. Κιλκίς

α συμπληρώματα διατροφής, τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πήγες θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, επιφέρουν μια φυσιολογική επίδραση και μια καλύτερη λειτουργία του οργανισμού. Κάθε άτομο ανάλογα την εποχή, την ψυχική του διάθεση, την ορμονική του λειτουργία και γενικότερα τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του, μπορεί να βρει στο φαρμακείο της γειτονιάς του το κατάλληλο σκεύασμα, για να βοηθηθεί. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι άμεσα συνδεδεμένα με την υγεία, ρυθμίζουν τις μεταβολικές διαδικασίες, τις ενεργειακές μετατροπές, δεν έχουν θερμική αξία και διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο, τόσο σε βιολογικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Ο φαρμακοποιός, λόγω της επιστημονικής του κατάρτισης αλλά και της συνεχούς επιμόρφωσης και εκπαίδευσης, διαθέτει τη γνώση, ώστε να συμβουλέψει και να παρέχει την ορθή επιλογή στον

28 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να μη θεωρούνται φάρμακα που έχουν συγκεκριμένο θεραπευτικό αποτέλεσμα, έχουν όμως μια ήπια δράση, άρα μπορεί να έχουν και παρενέργειες. Ο φαρμακοποιός της γειτονιάς, παρέχοντας τις σωστές, επιστημονικές συμβουλές και παίρνοντας ένα σωστό ιστορικό, θα δώσει τη σωστή λύση απέναντι στον ασθενή/πελάτη, ώστε να εξαλειφθούν οι παρενέργειες. Το φαρμακείο της γειτονιάς είναι αυτό που παρέχει: Σωστή συντήρηση Σωστή δοσολογία Ορθή συμβουλή Γνώση Όλα τα παραπάνω μας διαφοροποιούν από τα υπόλοιπα κανάλια διανομής, είτε αυτά είναι φυσικά σημεία είτε ηλεκτρονικά. Η σχέση φαρμακοποιού - ασθενή/πελάτη είναι μια σχέση εμπιστοσύνης άρρηκτα δεμένη, ώστε να προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής. Όσο πιο δυνατή είναι αυτή η σχέση τόσο ο κλάδος μας θα αναδεικνύεται καθημερινά ως σημαντικός κρίκος της υγειονομικής αλυσίδας. ●

οδοντόπαστα

ΜΕ ΚΌΥΡΚΌΥΜΑ & ΠΡΌΠΌΛΉ (κωδ. 903.19)

Περιέχει: • Sulfetal ZN® • Fluorine • Πιστοποιημένο οργανικό κουρκουμά • Πρόπολη Mοναδική σύνθεση στην ελληνική αγορά

Οδοντόπαστα Oλοκληρωμένης Προστασίας

ΜΕ ΤΖΊΝΤΖΕΡ (κωδ. 903.28)

Περιέχει: • Sulfetal ZN®, • Πιστοποιημένο οργανικό τζίντζερ

Οδοντόπαστα

NATURAL HERBS

οδοντόπαστα

ΛΕΥΚΑΝΤΊΚΉ ΜΕ ΕΝΕΡΓΌ ΑΝΘΡΑΚΑ Mαύρη

(κωδ. 903.29)

Περιέχει: • Sulfetal ZN® • Whitehorn • Iceladic Lichen • Εχινάκεια & Asatic Penwort • Microgranules

Φυτική

(κωδ. 903.31)

Περιέχει: • Sulfetal ZN® • Ενεργό Άνθρακα

ΜΟΝΟ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

ιέχουν ano δεν περ it p ldehyde. a C l e d ητικά forma Pasta ρ ς η τε ντ σ υ α σ π ), ό S ντ L (S Οι οδο ryl Sulfate Sodium Lau , n a s lo c ri T Parabens,

1991-2021 Αθήνα Λεωφόρος Αγίας Μαρίνας 9, ΒΙ.ΠΕ. Κορωπίου, 19400, Κορωπί Τηλ.: 801 700 77 01(αστική χρέωση), 210 9641162 l Φax: 210 9600954 l Ε-mail: info@health-plus.gr l Web site: www.health-plus.gr Θεσσαλονίκη EIFRON, Λεωφόρος Πολυγύρου 32, ΤΚ 57001, ΤΘ 60681 l τηλ.: 2310 540575 Κύπρος IAMA Pharmaceuticals Ltd l τηλ.: 2520 9500

Παρουσίαση

H ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚ ΑΠΟΘΗΚΗ Χ ΑΡΆ ΖΕΙ ΤΗ ΔΙΚΉ ΤΗΣ ΠΟΡΕΊΑ Σ ΤΟ Χ ΏΡΟ ΤΟΥ ΦΑΡΜΆΚΟΥ

Μία πολυετής πορεία που αξίζει να ακούγεται… Δέσποινα Μονοκρούσου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗΣ

H ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ Α.Ε. είναι μια αμιγώς ελληνική εταιρεία που παρέχει αξιόπιστες και καινοτόμες υπηρεσίες χονδρικής πώλησης, αποθήκευσης και διανομής φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων. Στη ΔΥΝΑΜΙΚΗ αντιμετωπίζουμε το φάρμακο ως πολύτιμο αγαθό για τον άνθρωπο και την κοινωνία.

Τηρούμε πιστοποιημένες διαδικασίες και ποιοτικούς ελέγχους σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας στην οποία συμμετέχουμε, ώστε να διασφαλίσουμε την άριστη ποιότητα και την ασφάλεια όλων των προϊόντων που εμπορευόμαστε.

Οι συνεργάτες μας φαρμακοποιοί μάς ξεχωρίζουν για:

ξυπηρετούμε καθημερινά πελάτες φαρμακεία, φαρμακαποθήκες, κλινικές και νοσοκομεία με παραδόσεις σε όλη την Ελλάδα. Η πολυετής εμπειρία μας στην εξυπηρέτηση των φαρμακείων και η συνέπεια των παροχών μας προς αυτά οδηγούν στη διατήρηση μακροχρόνιων συνεργασιών, καθώς και στη δημιουργία νέων, επί ίσοις όροις, συνεργασιών. Βασικός μας στόχος είναι η παροχή προσωποποιημένης εξυπηρέτησης υψηλών προδιαγραφών, με έμφαση στην επάρκεια και στην ποιότητα όλων των προϊόντων. Διαχρονικά στεκόμαστε στο πλευρό των φαρμακοποιών ως συνοδοιπόροι, υποστηρίζοντας το έργο και την προσπάθειά τους για την ποιοτική κάλυψη του ασθενή. Έτσι αντιλαμβανόμαστε την αποστολή και το έργο μας.

30 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Το πάντα διαθέσιμο τηλεφωνικό κέντρο με το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό του τμήματος τηλεφωνικής εξυπηρέτησης. Τη δυνατότητα online παραγγελίας μέσω B2B, με την πλήρη γκάμα των προϊόντων μας και τη μοναδική λειτουργία αυτόματης ενσωμάτωσης της προσφοράς στην καθημερινή παραγγελία. Τις σταθερές και έγκαιρες διανομές στα φαρμακεία με καθημερινά δρομολόγια. Την προσωποκεντρική και άμεση βοήθεια από το τμήμα μηχανογραφικής υποστήριξης φαρμακείων. Τη γρήγορη και χωρίς λάθη εκτέλεση των παραγγελιών από τους έμπειρους αποθηκάριούς μας και το ρομποτικό σύστημα της εταιρείας KNAPP. Για την άρτια παροχή των παραπάνω υπηρεσιών, στη ΔΥΝΑΜΙΚΗ μεριμνούμε για το «καλώς έχειν» των εργαζομένων μας. Διατηρούμε μακροχρόνιες συνεργασίες και φροντίζουμε σταθερά για την επιμόρφωση του προσωπικού μας, ώστε να ανταποκρινόμαστε σε όλες τις ανάγκες των συνεργατών μας. Η πολυετής εμπειρία μας, η εσωτερική μας οργάνωση και η ανέκαθεν αντίληψή μας πως υπάρχουμε για την εξυπηρέτηση του φαρμακείου και του ασθενή αποτελούν τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα στον κλάδο. Μένουμε πιστοί στην ταυτότητά μας και υπηρετούμε το στόχο μας να συνεχίσουμε να αποτελούμε τον αξιόπιστο συνεργάτη του φαρμακοποιού, μέσα στο συνεχώς μεταβαλλόμενο και εξελισσόμενο φαρμακευτικό κλάδο. ●

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΝΤΑΝΙΈΛΑ ΜΆΛΟ, ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΎ MANAGEMENT (Ε.Ε.ΦΑ.Μ.)

Η επιμόρφωση και η «μεταμόρφωση» των δεξιοτήτων και των ρόλων των στελεχών αναγκαία στο μεταβαλλόμενο φαρμακευτικό περιβάλλον Συνέντευξη στη Βάσω Καλυβιώτη

Η Ντανιέλα Μάλο ηγείται τους τελευταίους έξι μήνες της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικού Management (Ε.Ε.Φα.Μ.), ενώ παράλληλα κατέχει τη θέση Marketing Manager στη φαρμακευτική εταιρεία ΒΙΑΝ, όπου εξειδικεύεται στη διαχείριση προϊόντων ΜΗΣΥΦΑ και προϊόντων Αυτοφροντίδας.

ε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο που η πανδημία έχει οδηγήσει σε ένα σκληρό μαραθώνιο τα στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, αποτελεί προτεραιότητά της, όπως εξηγεί σε συνέντευξή της στο f.daily, η ανάπτυξη των εκπαιδευτικών δράσεων της Ε.Ε.Φα.Μ. «Τα στελέχη -τώρα περισσότερο από ποτέ- έχουν ανάγκη από επιμόρφωση για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το "τσουνάμι" των αλλαγών που έχουν συντελεστεί και θα πρέπει αρχικά να επενδύσουν στην καλύτερη κατανόηση του ταξιδιού των ασθενών ή/και καταναλωτών και να αναπτύξουν ολιστικές λύσεις που συνδυάζουν διαγνωστικά εργαλεία, συσκευές και φαρμακευτικά προϊόντα», σημειώνει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως «το μέλλον της φαρμακευτικής αγοράς είναι τα ίδια της τα στελέχη και η Ε.Ε.Φα.Μ. αποτελεί ένα χώρο επιμόρφωσης, επαγγελματικής ανάπτυξης και διασύνδεσης αυτών».

Ποια είναι η επαγγελματική σας «διαδρομή» μέχρι την ημέρα που αναλάβατε την προεδρεία της Ε.Ε.Φα.Μ; Είμαι ενεργό μέλος στην Ε.Ε.Φα.Μ. από το 2014 και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου τα τελευταία 4 έτη. Στην προηγούμενη διετία, υπήρξα η Επικεφαλής της Οργανωτικής Επιτροπής του 12ου Συνεδρίου της Ε.Ε.Φα.Μ., μια θέση από την οποία αποκόμισα πάρα πολλές εμπειρίες και με βοήθησε πολύ όταν ανέλαβα την Προεδρία, σε

32 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

μια ομολογουμένως πολύ δύσκολη συγκυρία, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επίσης, είμαι Marketing Manager στην εταιρεία ΒΙΑΝ, εταιρεία του Ομίλου Γιαννακόπουλου και ειδικεύομαι στη διαχείριση προϊόντων Consumer Healthcare. Από το 2013 έχω στην ευθύνη μου κορυφαία προϊόντα αυτοφροντίδας στην Ελλάδα, έχοντας διατελέσει σε θέσεις Product Manager, Digital Manager, Market Research Manager και Key Account Manager. Η καριέρα μου ξεκίνησε στο Ινστιτούτο Ελληνικών Εξαγωγών Ελλάδος, έχοντας συμμετάσχει στη συγγραφή μελετών για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών καθώς και των διμερών σχέσεων της Ελλάδας με άλλες χώρες.

Ποιοι είναι οι στόχοι που έχετε βάλει υψηλά στην ατζέντα για τη θητεία σας στην Ε.Ε.Φα.Μ; Οι στόχοι που είχα βάλει ψηλά στην ατζέντα, όχι μόνο εγώ αλλά και όλοι οι συνάδελφοι που βρισκόμαστε στο Διοικητικό Συμβούλιο είναι η ανάπτυξη των εκπαιδευτικών δράσεων της Ε.Ε.Φα.Μ., καθώς πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικές για τα στελέχη την περίοδο της πανδημίας που διανύουμε. Τα στελέχη -τώρα περισσότερο από ποτέ- έχουν ανάγκη από επιμόρφωση ώστε να αντιμετωπίσουν το «τσουνάμι» των αλλαγών που έχουν συντελεστεί. Έτσι λοιπόν πραγματοποιήσαμε το πιο πετυχημένο webinar της Ε.Ε.Φα.Μ., στο οποίο συμμετείχαν 700 στελέχη με τίτλο: “Remote Communication: Skills & Practices during and after Covid-19 era". Επίσης, στο τέλος του

Οκτωβρίου ξεκινάει η 5η τάξη του miniMBA in Pharma, ένα άκρως επιτυχημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, που υλοποιείται από το 2018 με πρωτοβουλία της Ε.Ε. Φα.Μ. σε συνεργασία με το Alba Graduate Business School. Τέλος, όπως σε κάθε θητεία, αυτήν τη στιγμή είμαστε στη φάση προετοιμασίας για την οργάνωση του 13ου Συνεδρίου, ενός Συνεδρίου που αποτελεί την κορωνίδα όλων των εκδηλώσεων της Ε.Ε.Φα.Μ. Τις επόμενες ημέρες θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε τα ονόματα των Προέδρων του Συνεδρίου.

Έχει γραφτεί και είναι κοινώς αποδεκτό πώς η Covid-19 δημιουργεί ένα νέο status διεθνώς στα συστήματα υγείας. Θα επηρεαστεί πιστεύετε το ανθρώπινο δυναμικό των φαρμακευτικών επιχειρήσεων από αυτές τις αλλαγές; Είναι γεγονός πως η ανθρωπότητα των 7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων γνωρίζει μία από τις χειρότερες πανδημίες με εκατομμύρια θύματα και επιπτώσεις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, κλπ. Όμως σήμερα η ανθρωπότητα είναι εφοδιασμένη με τη συστηματική επιστημονική γνώση, την ανταλλαγή αυτής της γνώσης με αφάνταστη ταχύτητα σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, με συλλογικές στρατηγικές που περιλαμβάνουν δεκάδες κράτη. Κάποιοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας και τα στελέχη της γενικά έχουν ιστορικά καθυστερήσει να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες εποχές. Όμως, κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών και εργαζομένων ανταποκρίθηκαν ιδιαίτερα γρήγορα. Οι leaders των επιχειρήσεων συγκεντρώθηκαν για να επιτρέψουν την προμήθεια βασικών φαρμάκων διασυνοριακά, να διαχειριστούν την ασφάλεια του εργατικού δυναμικού και να χειριστούν κυβερνητικούς περιορισμούς, ενώ άρχισαν να προετοιμάζονται για νέα εμβόλια και φάρμακα. Οι περισσότερες εταιρείες έχουν δημιουργήσει κέντρα για την αντιμετώπιση κρίσεων με στόχο τη σωστή διαχείριση και τη σταθερότητα σε μια κατά τα άλλα ασταθή περίοδο. Το ανθρώπινο δυναμικό έχει ήδη επηρεαστεί και όπως αναλύθηκε παραπάνω έχει ανταποκριθεί και με το παραπάνω σε αυτές τις αλλαγές.

Πιστεύετε πως η πανδημία έφερε στο προσκήνιο αδυναμίες των στελεχών φαρμακευτικών επιχειρήσεων ή έδωσε αφορμή για την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων; Η πανδημία μάς ανάγκασε όλους να αυξήσουμε τις δεξιότητες της προσαρμοστικότητας που διαθέτουμε, καθώς κληθήκαμε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να ανταπεξέλθουμε σε πρωτόγονες συνθήκες όχι μόνο εργασίας αλλά και διαβίωσης γενικότερα. Στην εποχή που ζούμε, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πλέον δεδομένος. Οι ικανότητες και οι δεξιότητές μας θα πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτά τα νέα δεδομένα. Ο νέος τρόπος εργασίας απαιτεί να εκμεταλλευτούμε την τεχνολογία βασιζόμενοι στη δημιουργικότητα, τη διαίσθηση και την ηθική μας. Ας αποτελέσει η πανδημία, μια αφορμή ώστε να αναπτύξουμε όλες εκείνες τις δεξιότητες που χρειαζόμαστε σε αύτην την εποχή των απότομων, ανεξέλεγκτων και απροσδόκητων αλλαγών.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πλέον δεδομένος οι ικανότητες και οι δεξιότητές μας θα πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτά τα νέα δεδομένα

Σε ποια πεδία θα πρέπει να επενδύσουν τα νέα στελέχη του φαρμακευτικού κλάδου; Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στη φαρμακοβιομηχανία συνέβαινε ήδη πριν η COVID-19 συγκλονίσει τον κόσμο στα θεμέλιά του. Ο συνδυασμός της τεχνολογίας που κινείται γρήγορα, με γνώμονα τον ασθενή/καταναλωτή και μια σχετικά αργή, συντηρητική βιομηχανία, που έχει συνηθίσει σε ένα σφιχτό ρυθμιστικό πλαίσιο, είναι ένα δίπολο που η βιομηχανία κατά τη διάρκεια της πανδημίας αναγνώρισε και το ακολούθησε. Τα στελέχη της βιομηχανίας θα πρέπει να επενδύσουν αρχικά στην καλύτερη κατανόηση του ταξιδιού των ασθενών ή/και καταναλωτών και να αναπτύξουν ολιστικές λύσεις που συνδυάζουν διαγνωστικά εργαλεία, συσκευές και φαρμακευτικά προϊόντα. Τα πεδία, τα οποία θα αναπτυχθούν λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού, είναι ενδεικτικά: Ανάπτυξη νέων φαρμάκων με ταχύτατο τρόπο, όπως έγινε και με τα εμβόλια της COVID-19. Ανάπτυξη τηλεϊατρικής. Applications, ενσωματωμένοι αισθητήρες, φορετά ή άλλα ψηφιακά εργαλεία για την υποστήριξη και την εκπαίδευση των ασθενών ή παρακολούθηση δεικτών υγείας ή εξέλιξη της νόσου κλπ. Δημιουργία εργαλείων ανάπτυξης διαδικτυακών σχέσεων με Επαγγελματίες Υγείας. Ψηφιακές θεραπείες ως εναλλακτικές λύσεις. Ανάπτυξη κλάδου Αυτοφροντίδας λόγω της περαιτέρω ευαισθητοποίησης των πολιτών μετά την πανδημία. Τέλος, θα ήθελα να καταλήξω ότι το μέλλον της φαρμακευτικής αγοράς είναι τα ίδια της τα στελέχη και η ΕΕΦΑΜ αποτελεί ένα χώρο επιμόρφωσης, επαγγελματικής ανάπτυξης και διασύνδεσης αυτών. ●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 33

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΒΑΣΊΛΗΣ ΜΠΙΡΛΙΡΆΚΗΣ, ΝΈΟΣ ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΟΣΦΕ

Η ΟΣΦΕ αφορά συνενώσεις ανθρώπων και όχι κεφαλαίων Συνέντευξη στη Βάσω Καλυβιώτη και στην Αναστασία Σαράφη

Ο Βασίλης Μπιρλιράκης, φαρμακοποιός MSc MBA, ΜΔΕ, ανέλαβε πρόσφατα την ηγεσία της ΟΣΦΕ, έχοντας ως όραμα τη λειτουργία μιας σύγχρονης Ομοσπονδίας, η οποία θα είναι στήριγμα των συνεταιρισμών αλλά και παράλληλα πυρήνας μιας μεγάλης συνεταιριστικής οικογένειας των φαρμακοποιών. Όπως τονίζει στην πρώτη του συνέντευξη μετά την ανάληψη του νέου του ρόλου «για να επιτευχθούν οι στόχοι της Ομοσπονδίας απαιτείται, μεταξύ άλλων, το πέρασμα σε συλλογική ηγεσία και αυτό γιατί ζούμε πλέον σε έναν πολύπλοκο κόσμο που τη βέλτιστη λύση δεν μπορεί να τη δώσει ο ένας αλλά η συνέργεια των πολλών».

τη συνέντευξή του στο Φαρμακευτικό Κόσμο επισημαίνει ότι «είμαστε συνενώσεις ανθρώπων και όχι κεφαλαίων», αποδεικνύοντας έτσι τη βαθύτατη πίστη του στις αρχές του «συνεταιρίζεσθαι», με την ανθρωπιά να διατρέχει όλες τις δράσεις της Ομοσπονδίας.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας με την ανάληψη της προεδρίας σας; Επί του παρόντος μπορώ να σας μιλήσω για τους γενικούς στόχους που έχουμε ως Δ.Σ., τους οποίους έχει κάθε Δ.Σ. της Ομοσπονδίας, καθώς αυτοί εκπορεύονται από το καταστατικό μας. H Ομοσπονδία αποτελεί τη συλλογική έκφραση των συνεταιρισμών φαρμακοποιών, τους συνενώνει, τους εκπροσωπεί, τους υπηρετεί. Στη βάση αυτή λοιπόν στόχοι του Δ.Σ. δεν μπορεί να είναι άλλοι από το να δημιουργήσει κοινή προοπτική για τους συνεταιρισμούς φαρμακοποιών, να προασπιστεί και να προωθήσει τα συλλογικά τους συμφέροντα, να ενδυναμώσει τη λειτουργία τους και να υποβοηθήσει τους σκοπούς τους. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί οφείλουμε καθημερινά να προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις να ενισχύουμε

34 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

την κοινή μας ιδεολογική βάση –τη συνεταιριστική– καθώς είμαστε συνενώσεις ανθρώπων και όχι κεφαλαίων. Θα πρέπει να οικοδομούμε βιώσιμους κοινούς τόπους και να χαράσσουμε τη συλλογική στρατηγική των συνεταιρισμών φαρμακοποιών. Θα πρέπει να τους εκπροσωπούμε εντός και εκτός της πατρίδας μας με θέσεις τεκμηριωμένες και εντός του πλαισίου αξιών μας. Θα πρέπει να παρέχουμε υποστηρικτικές, για την επίτευξη του επιχειρησιακού σκοπού των συνεταιρισμών, υπηρεσίες. Θα σημειώσω κάτι τελευταίο που πιθανά να ξενίσει, γιατί είμαστε συνηθισμένοι σε μονοπρόσωπες ηγεσίες: Για να επιτευχθούν οι στόχοι της Ομοσπονδίας απαιτείται, μεταξύ άλλων, το πέρασμα σε συλλογική ηγεσία. Ζούμε πλέον σε έναν πολύπλοκο κόσμο που τη βέλτιστη λύση (που είναι το ζητούμενο για εμάς και όχι η όποια λύση) δεν μπορεί να τη δώσει ο ένας αλλά η συνέργεια των πολλών. Άλλωστε αυτό ταιριάζει περισσότερο και στη φύση μας, τη συνεταιριστική. Αυτό σημαίνει πως η πληροφόρηση και η συμμετοχή στη λήψη της απόφασης θα πρέπει να αφορά πραγματικά όλα τα μέλη του Δ.Σ. αλλά και ακόμη παραπέρα, δηλαδή να συμπεριλαμβάνει και τους ανθρώπους των επιμέρους μονάδων της Ομοσπονδίας, των συνεταιρισμών φαρμακοποιών.

Ομοσπονδία, στήριγμα των συνεταιρισμών, πυρήνα μια μεγάλης συνεταιριστικής οικογένειας των φαρμακοποιών.

Ποια διαδρομή ακολουθήσατε μέχρι την ημέρα που αναλάβατε το προεδρείο της ΟΣΦΕ;

Στα 30 χρόνια λειτουργίας της, η ΟΣΦΕ έχει εκπληρώσει σε γενικές γραμμές το όραμα των μελών της; Εάν είχαμε εκπληρώσει το όραμα μας, δεν ξέρω εάν θα είχαμε λόγο ύπαρξης πλέον. Είμαστε όμως εδώ και συνεχίζουμε, που σημαίνει πως έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε.

Ποιο είναι το όραμα λοιπόν των συνεταιρισμένων φαρμακοποιών; Θα πρέπει εξαρχής να τονίσουμε πως η ΟΣΦΕ, οι ΣΥ.ΦΑ., οι συνεταιρισμένοι φαρμακοποιοί ως σάρκα εκ σαρκός του σώματος των φαρμακοποιών ταυτίζουν το όραμά τους με αυτό της μεγάλης οικογένειας των φαρμακοποιών. Αυτό το όραμα θέλει τον φαρμακοποιό να πραγματώνει τον κοινωνικό (επαγγελματικό) του σκοπό (δηλ. της επίλυσης των προβλημάτων του ασθενή που σχετίζονται με τα φάρμακα και τη χρήση τους ή/και ευρύτερα την υγεία), συμμετέχοντας ο ίδιος στις απαρτιζόμενες από επαγγελματίες υγείας ομάδες φροντίδας του ασθενή και το φαρμακείο του στις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Θέλει τον φαρμακοποιό και το φαρμακείο να μάχονται για την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη και την αντιμετώπιση των νόσων, τη μείωση της θνησιμότητας και νοσηρότητας του πληθυσμού, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, τη βελτιστοποίηση των πόρων της Πολιτείας, την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας. Για την πραγμάτωση αυτού του οράματος χρειαζόμαστε επιχειρηματικά ισχυρούς συνεταιρισμούς φαρμακοποιών που με τον πολλαπλό ρόλο τους ως τροφοδότες προϊόντων και πλέον και ως πάροχοι υπηρεσιών, θα αυξάνουν τους βαθμούς οικονομικής και επαγγελματικής ανεξαρτησίας των συνεταιρισμένων και μη φαρμακοποιών και θα τους επιτρέπουν να επιτελέσουν την κοινωνική αποστολή τους. Για την πραγμάτωση αυτού του οράματος χρειαζόμαστε μια σύγχρονη

Πρόκειται για μια διαδρομή λίγο περισσότερο είκοσι ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας θα μπορούσα να ξεχωρίσω τέσσερις πέντε σημαντικές στιγμές ή περιόδους. Καταρχάς τη «συνάντηση», κατά τη διάρκεια των πρώτων φοιτητικών μου χρόνων, με μια συλλογικότητα που άλλαξε άρδην τον τρόπο σκέψης και δράσης μου, τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τους ανθρώπους, την κοινωνία, την Πατρίδα μας, που με βοήθησε να γνωρίσω τον συνεταιριστικό τρόπο οργάνωσης. Πάλι κατά τη διάρκεια των πρώτων φοιτητικών μου χρόνων, ξεχωρίζω τη στιγμή που δήλωσα στους γονείς μου πως δεν επιθυμώ να αναλάβω την ιδιωτική φαρμακαποθήκη που έως τότε λειτουργούσαν. Το έκανα γιατί είχα ήδη αποφασίσει, όταν με το καλό έμπαινα στον επαγγελματικό στίβο, να αφιερώσω χρόνο και δυνάμεις για τους συνεταιρισμούς φαρμακοποιών. Ξεχωρίζω επίσης την περίοδο παραμονής στη Χώρα των Βάσκων, όπου σπούδασα στο συνεταιριστικό Πανεπιστήμιο αλλά κυρίως γνώρισα από κοντά τους συνεταιρισμούς του Μοντραγκόν που αποτελούν σημείο αναφοράς εδώ και δεκαετίες για τους συνεταιριστές όλου του κόσμου. Ταυτόχρονα την περίοδο εκείνη γνώρισα και ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης του επαγγέλματός μας, μια Φαρμακευτική πολύ διαφορετική από αυτή που γνώριζα βιωματικά μέσα από το φαρμακείο ή μέσα από το ελληνικό Πανεπιστήμιο∙ μια Φαρμακευτική προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση των αναγκών του ασθενή και βασισμένη στη φαρμακοθεραπεία, όχι εστιασμένη στο προϊόν και όχι βασισμένη στη φαρμακοχημεία. Σημαντικά επίσης ήταν τα λεπτά εκείνα που ο Σταύρος Μπελώνης, ο τέως Πρόεδρός μας, έκατσε δίπλα μου πριν από περίπου 7-8 χρόνια και προσπάθησε να με πείσει (και το κατάφερε, έχει τον τρόπο του ο Σταύρος) να συμμετάσχω σε εκλογικές διαδικασίες για να μπορέσω να υλοποιήσω σε συλλογικό επίπεδο αυτά που πρότεινα μέσα από το γραπτό λόγο. Ξεχωρίζω τη γνωριμία μου με τον Λευτέρη, τον Τάσο, την Αγγελική, τη Βάσω, τον Πέτρο, τον Παύλο, τον Κώστα, τον Σταύρο, τον Αντρέα, τον Νίκο, τον Χρόνη, τον Γιώργο, τον Θανάση, την Ελένη, τη Χρυσούλα, την Άννα, τον Γιάννη, τον Δημήτρη, τον Θοδωρή και με τόσους άλλους ανθρώπους που καθημερινά σε κάνουν καλύτερο αρκεί να αποδεχτείς πως είσαι μέρος μιας ομάδας με κοινό ορίζοντα, πως δεν κατέχεις την αλήθεια, πως η καλόπιστη κριτική που σου κάνουν είναι δώρο Θεού. Φυσικά δεν θα ξεχάσω τη στιγμή της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των εκλογών που αποτέλεσαν την αφετηρία της προσπάθειας του παρόντος Διοικητικού Συμβουλίου. Η χαρά μου ήταν τεράστια και νομίζω πως αποτυπωνόταν ξεκάθαρα και στο πρόσωπο μου. Θα ήθελα τέλος να πω πως η πορεία μου δεν είναι ατομική. Δεν πιστεύω ούτε στις παρθενογενέσεις, ούτε θα ισχυριζόμουνα ποτέ πως με τις δικές μου αποκλειστικά δυνάμεις έφτασα στο σημείο αυτό. Η πορεία μου, η πορεία όλων μας, είναι προϊόν αλληλεπίδρασης με άλλους ανθρώπους, ομάδες ανθρώπων ή και κοινωνίες ολόκληρες. Τον πλούτο αυτό που συσσωρεύουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας αποφασίζει ο καθένας μας εάν θα τον ιδιοποιηθεί ή θα τον εξωτερικεύσει, αν θα τον μοιραστεί με την οικογένειά του, τους φίλους του, τους συναδέλφους του. ●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 35

presents

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ

19 . 01 .22 LIVE ON YOUR SCREEN

PHILIP KOTLER on

The Future of Marketing

Ο Kotler θα αναπτύξει όλες τις ιδέες και πρακτικές του σύγχρονου marketing, όπως παρουσιάζονται στο νέο του βιβλίο Marketing 5.0

Where the history and future of marketing meet Δημιουργικά μυαλά, top marketers και έμπειρα στελέχη της ελληνικής αγοράς συνομιλούν με τον κορυφαίο thought leader σε ένα μοναδικό event που ενώνει για πρώτη και μοναδική φορά την ιστορία και το μέλλον του σύγχρονου marketing!

www.futureofmarketing.gr

ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

XOΡΗΓΟI

Πληροφορίες: Μαρία Σαγάνα, Τ: 2106617777 (εσωτ. 307), E: msagana@boussias.com Συμμετοχές: Θανάσης Κωνσταντόπουλος, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 228), E: tkonstantopoulos@boussias.com Χορηγίες: Άννα Γυπαράκη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 152), E: agyparaki@boussias.com

Official Publication

Με τη συμμετοχή διεθνών και Ελλήνων opinion leaders, με ταυτόχρονες συνδέσεις με πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά και τις ΗΠΑ και με τη διαδικτυακή παρουσία περισσότερων από 1000 συνέδρων, το 5ο Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ ανέδειξε τον πολυδιάστατο ρόλο του φαρμακοποιού στην αντιμετώπιση της πανδημίας, τις νέες τάσεις και υπηρεσίες που έχουν υιοθετήσει τα φαρμακεία των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και πολλά άλλα σημαντικά ζητήματα που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της φαρμακευτικής πρακτικής σε όλο τον κόσμο.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 37

Special Report

5Ο Σ Υ ΝΕ ΔΡΙΟ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΦΑ Σ Υ Ν: ΑΥ ΡΙΟ ΕΝ Α ΝΕΟ ΕΠΑ ΓΓΕ Λ Μ Α

Το φαρμακείο του σήμερα

και του αύριο είναι αυτό των υπηρεσιών

οινή πεποίθηση όλων των στελεχών αλλά και των θεσμικών φορέων που συμμετείχαν στο Συνέδριο είναι πως το φαρμακείο τόσο του σήμερα όσο και του αύριο θα είναι το φαρμακείο των υπηρεσιών.

Μεγάλη εντύπωση προκάλεσαν τα όσα είπαν οι Αμερικανοί από το Εθνικό Σύλλογο Φαρμακοποιών της Κοινότητας Douglas Hoey και Hannah Fish για την απότομη ανάπτυξη του φαρμακείου στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Πρώτο εντυπωσιακό στοιχείο ήταν ότι τα φαρμακεία έκαναν το 40-50% των εμβολιασμών COVID-19 στη χώρα, που σημαίνει περίπου 160 εκατ. εμβολιασμούς, ίσως το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των επαγγελματιών υγείας. Παράλληλα δόθηκε στους φαρμακοποιούς η δυνατότητα συνταγογράφησης των εμβολίων και των τεστ COVID-19, αλλάζοντας εντελώς το «παιχνίδι», όπως είπαν οι δύο ομιλητές. Σύμφωνα με την Εma Paulino, οι φαρμακοποιοί πρέπει να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους και η φροντίδα υγείας πρέπει να αλλάξει και από patient-centered (επικεντρωμένη στον ασθενή) να γίνει people-centered (εστίαση στο υγιές άτομο). Σε αυτήν την αλλαγή σκοπός των φαρμακοποιών είναι να αναγνωρίζουν τις

38 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

πραγματικές ανάγκες των πελατών τους. «Δεν χρειάζεται πάντα να προτείνουμε προϊόντα, μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες», είπε χαρακτηριστικά η φαρμακοποιός από την Πορτογαλία. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η ομιλία του Armand Pinton από τον Φαρμακευτικό Συνεταιρισμό ASTERA Γαλλίας, ο οποίος είπε πως ο φαρμακοποιός είναι ο επαγγελματίας υγείας που επιλέγουν πρώτα οι ασθενείς. «Από αυστηρά οικονομική σκοπιά, το δίκτυο των φαρμακείων έδειξε μεγάλη αντοχή κατά τη διάρκεια της κρίσης και δημιούργησε αύξηση εσόδων που μαζί με την πώληση των προϊόντων Covid-19 αλλά και τους εμβολιασμούς ανέρχονται σε 1,62 δισ. ευρώ», δήλωσε ο ίδιος. Από τις πλέον ενδιαφέρουσες δηλώσεις ήταν και αυτή του καθηγητή Κ. Σουλιώτη, ο οποίος αναφερόμενος σε έρευνα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου σε συνεργασία με τον Όμιλο ΠΕΙΦΑΣΥΝ έδειξε πως η παρέμβαση των φαρμακοποιών είχε θετικότατα αποτελέσματα στην τήρηση της αγωγής και μάλιστα επηρέασε ακόμα και όσους λαμβάνουν συμβουλές από το γιατρό τους. Τα πιο ενδιαφέροντα σημεία των ομιλιών συνοψίζονται στο αφιέρωμα που ακολουθεί.

Κωνσταντίνος Πάνος, Πρόεδρος Δ.Σ. Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ

Θανάσης Μουχτής, Γενικός Διευθυντής Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ

«Οι Συνεταιρισμοί δίνουν εγγυήσεις για το φαρμακείο του αύριο, το φαρμακείο των υπηρεσιών»

«Η πανδημία συμπαρασύρει τα πάντα: την κοινωνία, την τεχνολογία και το επιχειρείν»

Στον αξεπέραστο ρόλο που διαδραμάτισαν οι φαρμακοποιοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας αναφέρθηκε στην αρχή της ομιλίας του ο Πρόεδρος του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, Κ. Πάνος σημειώνοντας πως αποτελεί ένα ευχάριστο γεγονός το ότι η Πολιτεία αναγνωρίζει αυτή τους τη βοήθεια. Το μέλλον όμως δεν περιμένει και δεν συγχωράει την αδράνεια, τόνισε, προσθέτοντας πως «εμείς στον ΠΕΙΦΑΣΥΝ προσπαθούμε να ανοίξουμε δρόμους, να κτίσουμε το φαρμακείο του αύριο. Για μας, Διοίκηση και Στελέχη, κάθε μέρα χωρίς δράση είναι μια χαμένη ημέρα». Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, ο Όμιλος πέρα από το να καλύπτει απόλυτα τις καθημερινές ανάγκες του φαρμακείου, προσπαθεί να προετοιμάσει τον φαρμακοποιό για τις αλλαγές που έρχονται και γι' αυτό διοργανώνει συνεχώς επιστημονικά σεμινάρια σχετικά με τις υπηρεσίες υγείας που προσφέρει ο φαρμακοποιός. Η άποψή του είναι πως ο ρόλος του φαρμακοποιού σε συνεργασία με τον ιατρικό κόσμο πρέπει να είναι πολύπλευρος, ενημερώνοντας τους ασθενείς για τις διαθέσιμες θεραπείες και τα εμβόλια, για την ορθή χρήση φαρμάκων και να διορθώνουν από κοινού τις ελλειπτικές συνταγές. Κάλεσε τους φαρμακοποιούς να αποφεύγουν τον κακώς εννοούμενο ανταγωνισμό, ενώ υποσχέθηκε πως το επόμενο διάστημα οι υπηρεσίες που θα παρέχει ο ΠΕΙΦΑΣΥΝ θα εμπλουτίζονται συνεχώς. «Η ανάπτυξη του φαρμακείου πρέπει να γίνει μέσα από συνέργειες ή συνενώσεις σε εθελοντική βάση, παράλληλα με την ενδυνάμωση των συνεταιριστικών φαρμακαποθηκών. Οι Συνεταιρισμοί δίνουν εγγυήσεις για το φαρμακείο του αύριο, το φαρμακείο των υπηρεσιών», κατέληξε.

«Η πανδημία όχι μόνο ανέτρεψε τα δεδομένα που ξέραμε αλλά άλλαξε και αυτά που σχεδιάζαμε, καθώς επιτάχυνε την εξέλιξη της τεχνολογίας, εκτόξευσε το e-commerce, το οποίο πλέον έγινε Quick Commerce, και το delivery εξελίχθηκε σε last mile Delivery. Όλα αυτά μαζί έφεραν μεγάλες αλλαγές παντού, στην κοινωνία, στην οικονομία, στην υγεία, στο επιχειρείν» σημείωσε ο Θ. Μουχτής. Η ταχεία εξάπλωση της πανδημίας συμπαρασύρει σχεδόν τα πάντα, με την τεχνολογία να καταργεί τα όρια σε όλες τις ανθρώπινες εκφάνσεις, ενώ πλέον και στην Ελλάδα οι εταιρείες ταχυμεταφορών αναπτύσσονται εκρηκτικά με τα χιλιάδες δίκυκλά τους να οργώνουν την Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις. Οι προηγμένες πλατφόρμες συνεχώς εμπλουτίζουν την γκάμα των ειδών που βρίσκονται στη λίστα τους, χρησιμοποιώντας παράλληλα ευφυείς τεχνικές marketing, κάνοντας χρήση της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης και των Big Data, καθηλώνοντας τον καταναλωτή στην οθόνη του, προσφέροντας εξατομικευμένες αγοραστικές ευκαιρίες και κάνοντας το αγοραστικό ταξίδι του καταναλωτή μια θετική εμπειρία, όπως σημείωσε. Ήδη αρκετά φαρμακεία κάνουν χρήση αυτής της δυνατότητας και παραδίδουν παραφαρμακευτικά, προς το παρόν, προϊόντα στα σπίτια. «Χρειαζόμαστε τη γνώση, την πληροφόρηση, την τεχνογνωσία ανθρώπων άλλων χωρών και αυτό γίνεται στο συνέδριό μας», πρόσθεσε ο συντονιστής του Συνεδρίου, καλωσορίζοντας όλους τους συνέδρους στις διαδικτυακές ενότητες που ακολούθησαν.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 39

Special Report

Ζωή Ράπτη, Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Απόστολος Βαλτάς, Πρόεδρος ΠΦΣ

«Η κυβέρνηση χρωστάει ένα μεγάλο ευχαριστώ στους φαρμακοποιούς»

«Απαιτείται οικονομική ανάπτυξη και ευρωστία για τους συνεταιρισμένους φαρμακοποιούς»

«Θέλω εκ μέρους της κυβέρνησης να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ που όλο αυτό το διάστημα έχετε δώσει μαζί μας τον αγώνα για την αντιμετώπιση του ιού της πανδημίας και παράλληλα την αμέριστη συμπαράστασή σας στους συμπολίτες μας που δοκιμάζονται», είπε η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη στο χαιρετισμό της. Αναγνώρισε ότι οι φαρμακοποιοί από την έναρξη της πανδημίας στάθηκαν αρωγοί μαζί με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές και ήταν οι πρώτοι στη μάχη για το κλείσιμο των ραντεβού εμβολιασμού. Τόνισε ότι συμμετείχαν αφιλοκερδώς στην προσπάθεια της κυβέρνησης να διανείμει τα self tests και επίσης ότι στάθηκαν αρωγοί στη διενέργεια των rapid tests. Η υφυπουργός αποκάλυψε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει σε εξέλιξη ένα ευρύ πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των ψυχολογικών επιπτώσεων της νόσου Covid-19 στον ελληνικό πληθυσμό και των εξαρτήσεων που έχει δημιουργήσει η πανδημία. Οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται στην τηλεφωνική γραμμή 10306 όλο το 24ωρο και να αναζητούν βοήθεια. «Το υπουργείο Υγείας βρίσκεται στο πλευρό σας και για το εργασιακό burn out με δράσεις που θα αναπτύξουμε το προσεχές διάστημα», είπε κλείνοντας η Ζωή Ράπτη.

Ο ΠΦΣ τα τελευταία δύο χρόνια εργάζεται συστηματικά υπέρ του μετασχηματισμού του ελληνικού φαρμακείου σε μια προσπάθεια αυτό να οδηγηθεί σε μια νέα εποχή. «Το φαρμακείο του αύριο είναι το φαρμακείο του σήμερα και αυτό είναι το φαρμακείο των υπηρεσιών. Αυτό απαιτεί αλλαγή κουλτούρας από τους ίδιους τους φαρμακοποιούς έτσι ώστε να προλάβουμε τους Ευρωπαίους που ήδη έχουν σχεδιάσει το φαρμακείο της 25ετίας», σημείωσε ο Α. Βαλτάς καλώντας όσους αντιστέκονται στις επικείμενες αλλαγές να δώσουν τόπο στα νέα μυαλά. Αναφερόμενος στο ρόλο των Συνεταιρισμών, τόνισε ότι αυτός είναι αναμφισβήτητα κομβικός, όμως απαιτούνται συνενώσεις φαρμακαποθηκών έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στα κελεύσματα της εποχής και όσα σχεδιάζονται από την Ε.Ε. για τα φαρμακεία. «Στόχος δεν πρέπει να είναι η οικονομική ευρωστία των Συνεταιρισμών. Στόχος θα πρέπει να είναι μέσω των Συνεταιρισμών να υπάρχει οικονομική ανάπτυξη και οικονομική ευρωστία για τους συνεταιρισμένους φαρμακοποιούς», πρόσθεσε και κατέληξε το χαιρετισμό του λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αγκαλιάστε τους συλλόγους σας, αγκαλιάστε τους συνεταιρισμούς σας, στηρίξτε τους για να πάμε μπροστά. Το μέλλον είναι δικό μας».

Ανδρέας Ξανθός, πρώην Υπουργός Υγείας, Τομεάρχης Υγείας Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ «Απαιτείται ριζική ανασυγκρότηση του συστήματος υγείας» Αναγκαία χαρακτηρίζει τη συζήτηση για την αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας στη μετα-covid-19 εποχή ο Ανδρέας Ξανθός, επισημαίνοντας ότι πρέπει να τελεστεί με επίκεντρο την πρωτοβάθμια και ποιοτική φροντίδα και να αφορά τις δομές, τις υπηρεσίες και τους επαγγελματίες υγείας. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι σε αυτή τη ριζική ανασυγκρότηση υπάρχει τεράστιο περιθώριο να αναβαθμιστεί ο υγειονομικός ρόλος του φαρμακείου (εξάλλου έχει θεσμοθετηθεί πλέον το φαρμακείο ως μέρος του δικτύου ΠΦΥ) που από εδώ και πέρα θα χρειαστεί μεγαλύτερη εξειδίκευση. Σύμφωνα με τον Ανδρέα Ξανθό, χρειάζεται επίσης νέα δομή, λειτουργία και έλεγχος της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά προφανώς χρειάζονται και νέοι πόροι. Όπως είπε «διαχειριζόμαστε εδώ και μια 10ετία χαμηλούς και κλειστούς προϋπολογισμούς. Πρέπει να τεθεί ως εθνικός στόχος να προσεγγίσουμε το μέσο όρο της Ευρώπης στις δαπάνες υγείας που είναι στο 7% του ΑΕΠ από το κάτω από 5% που έχουμε σήμερα».

40 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Βασίλης Μπιρλιράκης, Πρόεδρος ΟΣΦΕ «Στόχος των συνεταιρισμών είναι η εξυπηρέτηση όλων των αναγκών των φαρμακοποιών» Υπερηφάνεια και χαρά αισθάνεται ο νέος πρόεδρος της ΟΣΦΕ για το Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, το οποίο -όπως είπε- κατορθώνει πάντα να είναι καινοτόμο και ενδιαφέρον, διαφορετικό κάθε χρονιά αλλά σε αρμονία με τα προηγούμενα. Ο Β. Μπιρλιράκης τόνισε ότι στόχος των Συνεταιρισμών των φαρμακοποιών δεν είναι μόνο η τροφοδοσία των φαρμακείων με τα προϊόντα, αλλά και η μέριμνα της κοινότητας, η παροχή γνώσεων και γενικά η εξυπηρέτηση όλων των αναγκών των φαρμακοποιών. «Σήμερα δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για τους Έλληνες φαρμακοποιούς από τη συγκρότηση της σύγχρονης ταυτότητάς τους που θα συνδέει άρρηκτα τον νου και την ψυχή, τη γνώση και τη φροντίδα προς τον ασθενή. Αυτή την ανάγκη καλύπτει και το φετινό συνέδριο του ΠΕΙΦΑΣΥΝ», είπε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια ο πρόεδρος της ΟΣΦΕ, ο οποίος ανέλαβε και το συντονισμό της πρώτης θεματικής ενότητας του Συνεδρίου, περιέγραψε εν τάχει το πρόγραμμα ΑΡΕΤΑΙΟΣ που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της ΟΣΦΕ και από το αρχικό του βήμα -την υπηρεσία ανίχνευσης ατόμων με υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ- επεκτείνεται σήμερα σε ένα εκπαιδευτικό και συμβουλευτικό πρόγραμμα για την εφαρμογή υπηρεσιών στα φαρμακεία.

Armand Pinton, Πρόεδρος Δ.Σ του Φαρμακευτικού Συνεταιρισμού ASTERA Γαλλίας, Μέλος Δ.Σ της SECOF «Ο φαρμακοποιός, ο επαγγελματίας υγείας που επιλέγουν πρώτα οι ασθενείς» Εκπροσωπώντας περισσότερα από 6 χιλιάδες γαλλικά φαρμακεία, ο ομιλητής τόνισε ότι το γαλλικό φαρμακείο είναι ένα φαρμακείο παροχής υπηρεσιών και αυτό το μοντέλο θα ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια με τη νέα συμφωνία που θα καλύπτει τα έτη 2023 έως 2028. «Στη Γαλλία η κοινωνική ασφάλιση καλύπτει το εμβόλιο της γρίπης έναντι 6,30 ευρώ και 7,90 ευρώ για την COVID», σημείωσε και πρόσθεσε πως «οι φαρμακοποιοί πρέπει περισσότερο από ποτέ να προσαρμοστούν στις προκλήσεις της επιδημιολογικής μετάβασης μέσω αυτής της προσανατολισμένης στις υπηρεσίες προσέγγισης και της εξατομικευμένης φροντίδας των ασθενών». Ο φαρμακοποιός είναι μέρος της φροντίδας του ασθενούς και γίνεται όλο και περισσότερο ο επαγγελματίας της ΠΦΥ πριν τον οικογενειακό γιατρό, ο οποίος ήδη αδυνατεί να ανταπεξέλθει. Όπως είπε «από αυστηρά οικονομική σκοπιά το δίκτυο των φαρμακείων έδειξε μεγάλη αντοχή κατά τη διάρκεια της κρίσης και δημιούργησε αύξηση εσόδων που μαζί με την πώληση των προϊόντων Covid-19 αλλά και τους εμβολιασμούς ανέρχονται σε 1,62 δισ. ευρώ». Στη Γαλλία νέες υπηρεσίες τέθηκαν σε εφαρμογή κατά τη διάρκεια της κρίσης, όπως οι γρήγορες διαγνωστικές εξετάσεις για τη στηθάγχη. Υπήρξε επίσης χορήγηση βάσει πρωτοκόλλου και προσαρμογή της δοσολογίας, αλλά αυτά είναι πολύ πρόσφατα για να αξιολογηθούν οικονομικά.

Λευτέρης Μαρίνος, Γενικός Γραμματέας ΟΣΦΕ & ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ «Να αναγνωριστούν οι φαρμακοποιοί ως πάροχοι αμειβόμενων υπηρεσιών» Στην ανάγκη να αναβαθμιστεί ο ρόλος των φαρμακοποιών στην

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας αναφέρθηκε ο Λευτέρης Μαρίνος, δίνοντας στοιχεία από χώρες του εξωτερικού αλλά και της Ελλάδας που αποδεικνύουν ότι ο κλάδος είναι σε θέση να υπηρετήσει αυτόν το σκοπό. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει: να γίνουν αλλαγές στη φαρμακευτική πρακτική να αναγνωριστούν οι φαρμακοποιοί ως πάροχοι αμειβόμενων υπηρεσιών και να ληφθούν σχετικές νομικές πρόνοιες να ενσωματωθούν νέα μοντέλα πληρωμών που βασίζονται στην προστιθέμενη αξία και αμφισβητούν τον παραδοσιακό τρόπο τιμοδότησης των φαρμάκων να διευρυνθούν οι συνεργασίες με τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας. Επισημαίνοντας ότι τα ακραία και απροσδόκητα γεγονότα οδηγούν σε μεγάλες δομικές αλλαγές, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Nassim Nicholas Taleb, τόνισε ότι ο ΟΟΣΑ μέσα στην πανδημική κρίση ανακοίνωσε ότι τώρα είναι η ευκαιρία για αλλαγή των παραδοσιακών ρόλων των φαρμακοποιών και των νοσηλευτών, ώστε οι ιατροί να εστιάσουν στις πιο περίπλοκες περιπτώσεις. Οι φαρμακοποιοί προάγουν τον εμβολιασμό και αυξάνουν την εμβολιαστική κάλυψη, προλαμβάνουν νοσηλείες χρόνιων πασχόντων, δίνουν αυτοθεραπευτικές συμβουλές και σε αυτά βοηθά ότι βρίσκονται μέσα στην κοινότητα, κοντά στον τόπο διαμονής των πολιτών. Γι’ αυτό και σε άλλες χώρες έχουν και συνταγογραφικά δικαιώματα σε περιπτώσεις ελλείψεων και χρόνιων παθήσεων.

Κυριάκος Σουλιώτης, Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στη Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου «Στην Ελλάδα έχουμε οικογενειακό φαρμακοποιό» Ο κρίσιμος ρόλος των φαρμακοποιών στην τήρηση της αγωγής από τους ασθενείς αναδείχθηκε σε έρευνα που διεξήγε -σε συνεργασία με τον Όμιλο ΠΕΙΦΑΣΥΝ- ο Κυριάκος Σουλιώτης. Παρουσιάζοντας τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της έρευνας, ο καθηγητής τόνισε ότι 1 στους 4 ξεχνάει να πάρει τα φάρμακά του κάποιες φορές ή ξεχνάει να τα πάρει όλα, ενώ 1 στους 10 διακόπτει την αγωγή του χωρίς να ενημερώσει το γιατρό ή το φαρμακοποιό του. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν, σύμφωνα με τον ομιλητή, ότι είναι ανεπαρκής η ΠΦΥ στην Ελλάδα, ενώ επισήμανε ότι η μη τήρηση της αγωγής είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία και για τα οικονομικά των συστημάτων υγείας. Η έρευνα που διεξήχθη σε 120 φαρμακεία για τρεις μήνες έδειξε ότι η παρέμβαση των φαρμακοποιών είχε θετικότατα αποτελέσματα στην τήρηση της αγωγής και μάλιστα επηρέασε ακόμα και όσους λαμβάνουν συμβουλές από το γιατρό τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 91% των συμμετεχόντων που λαμβάνουν συμβουλές από το φαρμακοποιό τους ανέβηκε στο 96% μετά τους 3 μήνες της παρέμβασης. Επίσης, ένα ποσοστό 2% που ξεχνάει πά-

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 41

Special Report

ντα την αγωγή του έγινε 0% μετά τους 3 μήνες, ενώ το ποσοστό όσων πάντα τηρούν την αγωγή τους από 23% ανέβηκε στο 38%. Τέλος, σε σχετική ερώτηση που του απευθύνθηκε, ο Κ. Σουλιώτης είπε πως το μέλλον απαιτεί να παρέχεται η φροντίδα από επιστημονική ομάδα διαφόρων ειδικοτήτων.

Αλίκη Πελετίδη, Λέκτορας Φαρμακευτικής Πρακτικής και Κλινικής Φαρμακευτικής, Πρόγραμμα Φαρμακευτικής, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας «Χρειάζεται περισσότερη κλινική άσκηση κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών» Τρεις πολύ ενδιαφέρουσες υπηρεσίες που μπορεί να παρέχει ο φαρμακοποιός στους πελάτες του παρουσίασε η Αλίκη Πελετίδη, τη διακοπή καπνίσματος, τη διαχείριση του βάρους στο φαρμακείο και τον εντοπισμό επικίνδυνης κατανάλωσης/κατάχρησης αλκοόλ. Στέλνοντας το μήνυμα ότι ο κλάδος μέσω των υπηρεσιών αυξάνει τον αλφαβητισμό της υγείας, προάγει την καλή υγεία και προλαμβάνει ασθένειες ή υποτροπές παθήσεων στους ήδη διαγνωσμένους ασθενείς, η Αλίκη Πελετίδη τόνισε ότι οι υπηρεσίες πρέπει να γίνονται δομημένα, με βάση εγχειρίδια, ώστε όλοι να κάνουν την ίδια παρέμβαση. Επίσης, αυτό που πρέπει να καταλάβει ο φαρμακοποιός είναι κατά πόσο ο πελάτης-ασθενής του είναι έτοιμος να κάνει την απαραίτητη αλλαγή στον τρόπο ζωής του, γιατί μόνο τότε θα έχει αποτέλεσμα η παρέμβασή του. Σε ερώτηση σχετικά με τις φαρμακευτικές προπτυχιακές σπουδές, η ειδικός σχολίασε ότι πρέπει να δοθεί περισσότερος χρόνος για το πιο «κλινικό» μέρος του επαγγέλματος, περισσότερη πρακτική άσκηση και μαθήματα με παιχνίδια ρόλων. Όπως είπε, το ΑΠΘ έχει κάνει μια προσπάθεια να στραφεί προς την «clinical based» εκπαίδευση σε αντιδιαστολή με τη science based παιδεία, ωστόσο ακόμα είμαστε πολύ μακριά από αυτά που διδάσκονται στο εξωτερικό.

Ema Paulino, Πρόεδρος Εθνικού Φαρμακευτικού Συλλόγου Πορτογαλίας, Εκπρόσωπος στην FIP και την PGEU «Οι φαρμακοποιοί πρέπει να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους» Η φροντίδα υγείας πρέπει να αλλάξει και από patient-centered (επικεντρωμένη στον ασθενή) να γίνει people-centered (εστίαση στο υγιές άτομο) και σε αυτήν την αλλαγή σκοπός των φαρμακοποιών είναι να αναγνωρίζουν τις πραγματικές ανάγκες των πελατών τους. Αυτή είναι μία από τις συστάσεις της Ema Paulino προς τους Έλληνες φαρμακοποιούς που παρακολούθησαν το συνέδριο.

42 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

«Δεν χρειάζεται πάντα να προτείνουμε προϊόντα, μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες», είπε χαρακτηριστικά η φαρμακοποιός από την Πορτογαλία, δίνοντας το παράδειγμα των ασθενών με διαβήτη που εκτός από τη μετφορμίνη χρειάζονται εκπαίδευση στη χρήση των μετρητών και διατροφικές συμβουλές. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε και στην Amazon και σε όλες τις παρόμοιες εταιρείες που εισέρχονται στη φαρμακευτική αγορά και προκαλούν ανησυχία στον κλάδο. Σχολίασε ότι οι φαρμακοποιοί δεν μπορούν (και δεν χρειάζεται) να ανταγωνιστούν την Amazon στα logistics, έχουν όμως το πλεονέκτημα ότι εντοπίζουν τις ανάγκες των ασθενών και ότι διασφαλίζουν -με τη συνεχή επαφή και επικοινωνία- ότι η αγωγή λαμβάνεται με ασφάλεια για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Όπως είπε, αν απλά ο φαρμακοποιός δίνει στον ασθενή αυτό που ξέρει ότι χρειάζεται (π.χ. το φάρμακο της συνταγής), όντως δεν υπάρχει χώρος για το φαρμακείο στο μέλλον. Υπάρχουν εμπόδια στην παροχή αυτού του τύπου της φροντίδας; Η Ema Paulino θεωρεί ότι το μόνο εμπόδιο είναι ο εαυτός μας και τόνισε ότι όταν οι ασθενείς αισθάνονται ότι μια υπηρεσία έχει αξία και θετικά αποτελέσματα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για αυτή.

Γιώργος Αγγούρης, Γενικός Δ/ντής Οργάνωσης και Σχεδιασμού Αγοράς Υπηρεσιών Υγείας ΕΟΠΥΥ «Έρχονται κόφτες στη συνταγογράφηση μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022» Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 θα δοθεί ένα τέλος στο μεγάλο όγκο των περικοπών των πληρωμών που υφίστανται οι φαρμακοποιοί για λάθη στις συνταγές που έχουν εκτελέσει, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση που έκανε στο Συνέδριο ο Γιώργος Αγγούρης. Δίνοντας δίκιο στους φαρμακοποιούς που παραπονιούνται ότι είναι αναγκασμένοι να εκτελούν τις συνταγές αλλά χρεώνονται τυχόν λάθη των γιατρών, ο Γ. Αγγούρης αποκάλυψε ότι ήδη ο ΕΟΠΥΥ εργάζεται στην εφαρμογή περιορισμών στη συνταγογράφηση και έχει τεθεί ο στόχος το θέμα αυτό να έχει λυθεί κατά 99,5% μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022. Επιπλέον είπε πως ο ΕΟΠΥΥ βλέπει τους φαρμακοποιούς ως «συνεργάτες» και όχι μόνο ως «παρόχους» και τους ευχαρίστησε για την πολύ σημαντική εξυπηρέτηση που παρέχουν σε χιλιάδες ασθενείς με τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους. Στο πλαίσιο αυτό αποκάλυψε επίσης ότι ο ΕΟΠΥΥ σκοπεύει να αυξήσει τη λειτουργικότητα αυτού του συστήματος και να το επεκτείνει και με άλλα φάρμακα που θα μπορούν οι φαρμακοποιοί να παρέχουν από τα φαρμακεία τους. Ο Γιώργος Αγγούρης παρουσίασε αναλυτικά όλες τις ηλεκτρονικές διαδικασίες που έθεσε σε εφαρμογή ο ΕΟΠΥΥ μέσα στην πανδημία, τονίζοντας ότι βελτιώθηκε η εξυπηρέτηση των παρόχων και των ασφαλισμένων, μειώθηκε η διακίνηση εντύπων άρα και η κατανάλωση χαρτιού και ότι όλα αυτά θα παραμείνουν και μετά την πανδημία.

Douglas Hoey, Διευθύνων Σύμβουλος του αμερικανικού Εθνικού Συλλόγου Φαρμακοποιών της Κοινότητας & Hannah Fish, Διευθύντρια του Τομέα Στρατηγικών Πρωτοβουλιών «Είμαστε περήφανοι για την ανάπτυξη του φαρμακείου» Μεγάλη εντύπωση προκάλεσαν τα όσα είπαν οι Αμερικανοί Douglas Hoey και Hannah Fish για τη απότομη ανάπτυξη του φαρμακείου στην άλλη άκρη του Ατλαντικού κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πρώτο εντυπωσιακό στοιχείο ήταν ότι τα φαρμακεία έκαναν το 40-50% των εμβολιασμών COVID-19 στη χώρα, που σημαίνει περίπου 160 εκατ. εμβολιασμοί, ίσως το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των επαγγελματιών υγείας. Παράλληλα δόθηκε στους φαρμακοποιούς η δυνατότητα συνταγογράφησης των εμβολίων και των τεστ COVID-19, αλλάζοντας εντελώς το «παιχνίδι», όπως είπαν οι δύο ομιλητές. Δεύτερο στοιχείο που έδειξε πόσο μακριά είναι όλη η Ευρώπη από την Αμερική είναι ότι πρόσφατα οι φαρμακοποιοί ξεκίνησαν και παιδιατρικούς εμβολιασμούς έναντι της COVID-19 με το εμβόλιο της Pfizer σε παιδιά άνω των 5 ετών, αλλά και έναντι άλλων παιδιατρικών ασθενειών. Η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τους παιδιάτρους, ωστόσο θεωρήθηκε κρίσιμη από την κυβέρνηση για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης. Τρίτον -και ίσως το πιο ακραίο- είναι ότι όταν τα νοσοκομεία πιέστηκαν αρκετά, στήθηκαν «μίνι ιατρεία» σε φαρμακεία για την έγχυση μονοκλωνικών αντισωμάτων! Ο Douglas Hoey μάλιστα είπε ότι είναι αισιόδοξος πως με την έγκριση των θεραπειών που χορηγούνται από το στόμα, όπως της Pfizer και της Merck, θα δοθεί η δυνατότητα στα φαρμακεία να τις συνταγογραφούν και να τις χορηγούν.

Andras Sule, Πρόεδρος EAHP, Πρόεδρος Φαρμακοποιών του Εθνικού Ινστιτούτου Τραυματολογίας στη Βουδαπέστη «Οι προκλήσεις αλλά και οι ευκαιρίες που δημιουργεί η Covid-19 είναι τεράστιες» Η EAHP εκπροσωπεί περισσότερους από 23.000 νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, όπως είπε ο ομιλητής και παρά τις τεράστιες προκλήσεις ελλείψεων σε υλικά και φάρμακα κατά την πρώτη φάση της πανδημίας, η COVID-19 δημιούργησε πολλές νέες ευκαιρίες και διευκόλυνε την υιοθέτηση καινοτομιών στην υγειονομική περίθαλψη. «Τα τελευταία χρόνια, έχουμε ήδη δει βελτίωση στην εφαρμογή των αυτοματοποιημένων εφοδιαστικών συστημάτων, στην ηλεκτρονική τιμολόγηση και στη δυνατότητα παρακολούθησης παραγγελιών, ενώ η χρή-

ση της ρομποτικής στις αποθήκες αύξησε σημαντικά την ακρίβεια των παραδόσεων», σημείωσε ο Andras Sule. Στην πανδημία οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί παρείχαν συμβουλές για αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τις νέες αναδυόμενες θεραπείες, στήριξαν νοσηλευτές αναλαμβάνοντας ρόλους σε σχέση με την αποκατάσταση, την κατάρτιση πρωτοκόλλων ειδικής θεραπείας, την παροχή εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών, τη διαχείριση των αποθεμάτων εμβολίων και τη διενέργειά τους. Η τεχνητή νοημοσύνη, η τρισδιάστατη εκτύπωση, η προγνωστική και εξατομικευμένη ιατρική έχουν ήδη βρει τη θέση τους στο καθημερινό έργο των νοσοκομείων, ενώ παραμένει ζητούμενο η παροχή φαρμακευτικής περίθαλψης εξ αποστάσεως.

Bruce Kneeland, Σύμβουλος επιχειρήσεων, podcaster, πρώην μάνατζερ σε φαρμακαποθήκες και συνεταιρισμούς φαρμακείων «Τα τεστ COVID-19 στο φαρμακείο ανοίγουν δρόμους και για άλλα τεστ» Στο περιθώριο του Συνεδρίου, ο Bruce Kneeland αρθρογραφεί για το πώς διαχειρίστηκαν οι ΗΠΑ την κρίση που δημιούργησε η πανδημία COVID-19 στο υγειονομικό τους σύστημα. Ως ανεκτίμητες υποδομές στην αντιμετώπιση των προκλήσεων χαρακτήρισε την εξυπηρέτηση μέσω των θυρίδων, το ψηφιακό εμπόριο και τις πλατφόρμες ηλεκτρονικής συνταγογράφησης αλλά και την πληροφόρηση του κοινού μέσω του Facebook των φαρμακείων. Επισήμανε ότι ενώ τα εμβόλια κατανεμήθηκαν μόνο στα φαρμακεία μεγάλων αλυσίδων στην αρχική φάση της πανδημίας, οι ανεξάρτητοι φαρμακοποιοί κατάφεραν να πείσουν την κυβέρνηση να τους δώσει πρόσβαση σε αυτά και πήραν σημαντικές πρωτοβουλίες για να εμβολιάσουν μαζικά τον πληθυσμό έναντι της COVID-19. Τέλος, τόνισε ότι η δυνατότητα πραγματοποίησης τεστ θα οδηγήσει στη διενέργεια και άλλων τεστ ταχείας ανίχνευσης νόσων στα φαρμακεία, όπως αυτά της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, της χοληστερόλης, του στρεπτόκοκκου και της γρίπης.

Γκίκας Μαγιορκίνης, Επ. Καθηγητής Επιδημιολογίας, Μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπ. Υγείας «Ποτέ δεν ανακλήθηκε εμβόλιο λόγω παρενεργειών» Η επόμενη ενότητα, την οποία συντόνισε η Τζένη Μαυρίδη, Γ.Γ.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 43

Special Report

του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, εστίασε στην mRNA τεχνολογία με τον Γκίκα Μαγιορκίνη να παίρνει πρώτος το λόγο και να αναλύει τα στάδια ανάπτυξης των εμβολίων αλλά και να δίνει πολύτιμες διευκρινίσεις για να διαλύσει τις φήμες και τους φόβους απέναντι στα νέα εμβόλια. Ο καθηγητής εξήγησε ότι η τεχνολογία αυτή μελετάται εδώ και τρεις δεκαετίες και με το ξέσπασμα της πανδημίας ήταν ήδη σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης, ενώ αυτό που επιταχύνθηκε ήταν οι κλινικές μελέτες, χωρίς να αλλοιώνεται το προφίλ ασφάλειας. «Δεν έχουμε δει ποτέ μακροχρόνιες συνέπειες σε εμβόλια και κανένα εμβόλιο από αυτά που έχουν δοκιμαστεί σε ανθρώπους δεν έχει ανακληθεί ποτέ», επισήμανε ο Γκ. Μαγιορκίνης. Συμπλήρωσε ότι η πρωτεΐνη spike, στην οποία στοχεύουν τα mRNA εμβόλια δεν επηρεάζεται από τις μεταλλάξεις, γι’ αυτό και επιλέχθηκε, ενώ εξηγώντας τον τρόπο δράσης του εμβολίου διευκρίνισε ότι το μόριο αυτό που εισέρχεται στο κύτταρο δεν ενσωματώνεται στον πυρήνα του και καταστρέφεται σύντομα. Αυτός ο μικρός χρόνος ημιζωής του είναι που δημιουργεί την ανάγκη φύλαξης σε βαθιά ψύξη αλλά και που εγγυάται την ασφάλειά του (γι’ αυτό δεν προκαλεί μακροχρόνιες συνέπειες). Ο ίδιος θεωρεί ότι η mRNA είναι το μέλλον ιδίως στην Ογκολογία, ενώ σημείωσε ότι η έρευνα που γίνεται στα λοιμώδη νοσήματα επηρεάζει ολόκληρη την ιατρική επιστήμη.

Κλειώ Αναστασοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών «Δεν έγινε ποτέ έκπτωση στα ουσιαστικά στάδια ανάπτυξης των mRNA εμβολίων» Στην «προφητική» μελέτη του 2014 στο Nature (Sahin, Kasiko, Tureci) που είχε προβλέψει την αποτελεσματικότητα της mRNA τεχνολογίας σε λοιμώδη νοσήματα αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, αναφέρθηκε η καθηγήτρια Κλειώ Αναστασοπούλου κατά την παρουσίασή της. Εξήγησε ότι τα εμβόλια mRNA μπορεί να μην μπορούν να σταματήσουν τη μετάδοση, αλλά την περιορίζουν σημαντικά, γι’ αυτό και προλαμβάνουν νοσηλείες και θανάτους που είναι και το ζητούμενο σε μια πανδημική κρίση, ενώ οι παρενέργειές τους είναι συγκρίσιμες με τα εμβόλια της παλαιότερης τεχνολογίας. Η καθηγήτρια παρουσίασε αναλυτικά πώς δρουν τα εμβόλια αυτά που έχουν προκαλέσει ανησυχία για το σύντομο χρόνο της ανάπτυξης και παραγωγής τους, διευκρινίζοντας ότι δεν έγινε ποτέ έκπτωση στα ουσιαστικά στάδια αυτών, αλλά μειώθηκαν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και δόθηκε χρηματοδότηση. Τόνισε τέλος ότι η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά τους παρακολουθούνται συνεχώς και πολύ στενά, ενώ θέλησε να καταστήσει σαφές ότι ο ίδιος ο τρόπος δράσης τους εξασφαλίζει ότι δεν μπορούν να έχουν μακροχρόνιες συνέπειες.

44 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Ειρήνη Ζωγραφάκη, Βιολόγος, MPH. Medical & Scientific Relations Manager Vaccines, Pfizer Ελλάς «Είμαστε σε καλό δρόμο για ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες με βάση την mRNA» Η δυνατότητα για την ταχύτατη παραγωγή του σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότητά του σε παραλλαγές του ιού είναι το «μυστικό της επιτυχίας» του εμβολίου mRNA, όπως προκύπτει από την παρουσίαση της Ειρήνης Ζωγραφάκη. Η ειδικός εξήγησε πως η τεχνολογία είχε ήδη δοκιμαστεί σε εμβόλια για άλλα λοιμώδη νοσήματα και έχει τα εξής προτερήματα: ένα mRNA εμβόλιο δεν είναι λοιμογόνο, δεν ενσωματώνεται στο DNA, αποδομείται φυσιολογικά, μπορεί να χορηγηθεί σε αναμνηστικές δόσεις και μπορεί να παραχθεί σε μεγάλη κλίμακα και ταχύτητα. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Δύο δισ. δόσεις διανεμήθηκαν σε 12 μήνες από την έγκριση. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και μόνο αυτή η τεχνολογία μπορεί να το πετύχει». Η βιολόγος δήλωσε πως ήδη προχωράει η έρευνα για την αποθήκευση του εμβολίου σε υψηλότερες θερμοκρασίες και παρουσίασε στοιχεία που δείχνουν ότι το εμβόλιο της Pfizer δρα καλά σε ηλικιωμένους και σε άτομα σε συννοσηρότητες, ενώ έχει υψηλή αποτελεσματικότητα σε όλες τις παραλλαγές, η οποία πέφτει μετά τους 4-6 μήνες, αλλά η αναμνηστική δόση έρχεται να την «ανεβάζει» πάλι στα πρώτα υψηλότατα επίπεδα. Σε ερώτηση για το μέλλον, η Ε. Ζωγραφάκη είπε ότι «είναι αισιόδοξο να πει κανείς ότι θα νικήσουμε μια ασθένεια, είμαστε όμως στο σωστό δρόμο για ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες. Η καλή συνεργασία εταιρειών-ρυθμιστικών αρχών και η χρηματοδότηση βοηθούν στην ταχύτητα».

Διαμαντής Κλημεντίδης, Κλινικός Φαρμακοποιός Ψυχιατρικής Κλινικής «Αγία Αικατερίνη» «Ο όρος "θεραπευτικά εμβόλια" σήμερα συνδέεται άμεσα με την Ογκολογία» Χαρακτηρίζοντας «ιδιοφυές» το γεγονός ότι προκειμένου να ξεπεραστούν οι περιορισμοί της τεχνολογίας mRNA για προφυλακτική και θεραπευτική χρήση, χρησιμοποιήθηκαν οι πρωτεϊνικοί μηχανισμοί του ίδιου του κυττάρου, ο Διαμαντής Κλημεντίδης παρουσίασε όσα μπορούμε να περιμένουμε από τα θεραπευτικά εμβόλια στο μέλλον. Όπως είπε ο όρος «θεραπευτικά εμβόλια» σήμερα συνδέεται άμεσα με την Ογκολογία και το ερευνητικό ενδιαφέρον επικε-

ντρώνεται κυρίως στην ανοσολογία του καρκίνου. Ωστόσο συγκέντρωσε και στοιχεία για περίπου 20 έρευνες που βρίσκονται σε οποιαδήποτε στάδιο κλινικών δοκιμών και αφορούν τη χρήση μορίων mRNA σε: άλλα λοιμώδη νοσήματα (γρίπη, Ζήκα κτλ.), ισχαιμική καρδιακή πάθηση, κυστική ίνωση, πολλαπλό μυέλωμα, μυασθένεια gravis, διαταραχή της ουρίας, διάφορους τύπους καρκίνου κ.ά. Όπως εξήγησε αυτό που επιτυγχάνουν τα θεραπευτικά εμβόλια mRNA είναι να υποκαθιστούν τη πρωτεΐνη που δεν λειτουργεί σωστά και ωθούν τον οργανισμό να παράγει την καλή εκδοχή αυτής. Σε ερώτηση πόσο σύντομα θα δούμε αποτελέσματα στη θεραπεία του καρκίνου, ο φαρμακοποιός απάντησε ότι στη δεκαετία μπορεί να έχουμε κάποια θετικά δεδομένα, ωστόσο τόνισε ότι υπάρχουν χιλιάδες νοσολογικές οντότητες στον καρκίνο και καθεμία από αυτές θα πρέπει να μελετηθεί ξεχωριστά.

Αναστάσιος Σταλίκας, Ph.D., Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος Ψυχολογίας στο Πάντειο Παν. Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Πρ. Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας Πώς θα γίνουμε πιο ανθεκτικοί ψυχικά Σε μια μοναδική on stage παρουσίαση ο Α. Σταλίκας ανέπτυξε τους 4 βασικούς άξονες που μπορούν να αποτρέψουν το ψυχικό

Υπο την Αιγίδα

και σωματικό burn out στους φαρμακοποιούς. Αναμφισβήτητα, όπως είπε, η πανδημία έχει δώσει σε όλους ένα πολύ «δυνατό ψυχολογικό χαστούκι» χωρίς να μπορούμε ακόμα να εκτιμήσουμε το αποτύπωμα. Αυτό που απαιτείται είναι η ανάπτυξη της Ψυχικής Ανθεκτικότητας, μιας κατάστασης που μπορεί να καλλιεργηθεί από τον καθένα μας ως εξής: Η δύναμη των θετικών συναισθημάτων: Η βίωση χαράς, ευγνωμοσύνης, ελπίδας, αγάπης κ.ά. σε καθημερινές δόσεις για 5 λεπτά τουλάχιστον. Δώστε νόημα στη ζωή σας: Ο τρόπος που δίνετε νόημα των όσων κάνετε αλλά και ο τρόπος που τα βιώνετε και τα νοηματοδοτήτε θα λειτουργήσει υπέρ της ψυχικής ανθεκτικότητας, εφόσον βρίσκετε τα θετικά τους σημεία. Δείτε το επάγγελμά σας μέσα από μια θετική οπτική γωνία, παροτρύνει ο καθηγητής. Αφήγηση: Αφηγηθείτε τη ζωή σας, ακόμη και τις κακοτυχίες σας, με ένα πιο θετικό τρόπο, συγκρατώντας ότι αξία έχει το μάθημα που πήρατε και όχι η κακή στιγμή. Ισχυρές ανθρώπινες σχέσεις: Έρευνες ετών από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ απέδειξαν ότι ούτε ο γάμος, ούτε οι απόγονοι, ούτε τα χρήματα, ούτε οι τίτλοι οδηγούν στην ευτυχία μετά τη μέση ηλικία. Αυτό που οδηγεί στην ευτυχία είναι οι ισχυρές ανθρώπινες σχέσεις, οι φιλίες, οι κοινωνικές συναναστροφές και το μοίρασμα των στιγμών. Η δομή του εγκεφάλου του είναι τέτοια που για να αναπτυχθεί απαιτεί την παρουσία και άλλων ανθρώπινων όντων, τόνισε ο ειδικός. ●

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ Ν.Π.Δ.Δ.

Χρυσοί Χορηγοί

Μεγάλοι Χορηγοί

Χορηγοί

Διοργάνωση

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 45

Δηλώσεις Χορηγών

5Ο Σ ΥΝΕΔΡΙΟ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΦΑ Σ ΥΝ: ΑΥΡΙΟ ΕΝΑ ΝΕΟ ΕΠΑΓΓΕ ΛΜΑ

Δημήτρης Μωραΐτης:

Η φαρμακευτική βιομηχανία και το χονδρεμπόριο συμβάλλουν στην ενίσχυση του ρόλου του φαρμακοποιού Το Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ αποτελεί πλέον θεσμό, καθώς προσφέρει συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση στους φαρμακοποιούς. Ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ είναι μία από τις 3 μεγαλύτερες χονδρεμπορικές συνεταιριστικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και παρέχει εξαιρετικές υπηρεσίες στους συνεργαζόμενους φαρμακοποιούς.

ΒΙΑΝ Α.Ε., εταιρεία του Oμίλου Γιαννακόπουλου, ως η Νο1 εταιρεία στην Ελλάδα στον κλάδο των OTC, είναι πάντα δίπλα στους φαρμακοποιούς και στηρίζει έμπρακτα τον αγώνα και τις δράσεις τους, παρέχοντας κορυφαία προϊόντα Αυτοφροντίδας. Επομένως, με μεγάλη χαρά συμμετείχε ως Χρυσός Χορηγός στην εξαιρετική αυτή διοργάνωση, που σκοπό είχε την ενδυνάμωση του ρόλου του φαρμακοποιού.

Δημήτρης Μωραΐτης, Γενικός Διευθυντής ΒΙΑΝ Α.Ε., Πρόεδρος ΕΦΕΧ

Η ΒΙΑΝ Α.Ε., εταιρεία του Oμίλου Γιαννακόπουλου, ως αρωγός στον καθημερινό αγώνα τους, αναγνωρίζει τις συνεχείς προσπάθειες των φαρμακοποιών που πλέον βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της πανδημίας στην Ελλάδα και οφείλει να είναι παρούσα στις διοργανώσεις των συνεργατών της, όπως αυτή του συνεδρίου του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ. Όσον αφορά το νέο ρόλο που καλούνται να αναλάβουν τα φαρμακεία σε αυτήν την παγκόσμια υγειονομική κρίση, θα πρέπει αρχικά να πω πως η πανδημία έχει αλλάξει άρδην το σκηνικό του φαρμακείου. Πλέον, το φαρμακείο αποτελεί την πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 στην Ελλάδα, καθώς οι φαρμακοποιοί σύσσωμοι παρέχουν πρωτοβάθμια φροντίδα στους πολίτες σε ένα απρόβλεπτο περιβάλλον. Η πανδημία ανέδειξε τον αναντικατάστατο ρόλο του φαρμακοποιού, καθώς αναγνωρίζεται ως επαγγελματίας υγείας πρώτης γραμμής, παρέχοντας κατευθυντήριες οδηγίες στους Έλληνες πολίτες. Ο φαρμακοποιός προάγει την Αυτοφροντίδα μέσα από συμβουλές υγείας και περίπλοκες μορφές παρέμβασης για την αντιμετώπιση των εξελισσόμενων αναγκών των ασθενών. Μέσα σε αυτόν τον καθημερινό αγώνα, η φαρμακευτική βιομηχανία, καθώς και το χονδρεμπόριο, συμβάλλουν στην ενίσχυση του ρόλου του φαρμακοποιού, παρέχοντας προϊόντα Αυτοφροντίδας και λύσεις για την άμεση εξυπηρέτηση των ασθενών. ●

46 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

5Ο Σ Υ ΝΕ ΔΡΙΟ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΦΑ Σ Υ Ν: ΑΥ ΡΙΟ ΕΝ Α ΝΕΟ ΕΠΑ ΓΓΕ Λ Μ Α

Απόστολος Καραμπίνης:

Ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ έχει αποδείξει τη διαχρονική του συμβολή στην εξέλιξη του ελληνικού φαρμακείου Η απόφασή μας να συμμετέχουμε ως Χρυσοί Χορηγοί στο συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ μας γεμίζει χαρά, καθώς ενισχύει το ελληνικό φαρμακείο, προσφέροντάς του περαιτέρω επιστημονική ενημέρωση και εξειδίκευση, ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος

ίναι πολύ σημαντική η διεξαγωγή φαρμακευτικών συνεδρίων αυτού του κύρους και του βεληνεκούς υπό την αιγίδα και διοργάνωση ηγετικών παραγόντων στο χώρο, όπως είναι ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ, ο οποίος έχει αποδείξει τη διαχρονική συμβολή του στην εξέλιξη του ακρογωνιαίου λίθου του οικοσυστήματός μας του ελληνικού φαρμακείου. H εταιρεία μας, η οποία όπως θα γνωρίζετε, δραστηριοποιείται σε 3 τομείς στο χώρο της υγείας, στα αναλώσιμα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, στις διαγνωστικές συσκευές με μεγάλη εξειδίκευση στους τομείς υπέρτασης και διαβήτη, καθώς και στα συμπληρώματα διατροφής, θεωρεί ως τεράστιας σημασίας τη στήριξη όποιας ενέργειας ενισχύει το φαρμακείο, όπως ξεκάθαρα πραγματώνει το εν λόγω συνέδριο. Σε αυτήν την κατεύθυνση της περαιτέρω θεμελίωσης του φαρμακείου ως πρωτοβάθμιου παράγοντα υγείας καθώς και σημείου στήριξης της κοινωνίας, αποφασίσαμε για το 2022 το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεών μας να στραφεί στους κάτωθι τομείς: Στις Υπηρεσίες Υγείας HD Corner, καθώς για εμάς η ενίσχυση της συμμόρφωσης των ανθρώπων με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, σε συνεργασία με το φαρμακείο, αποτελεί αποστολή ζωής. Η υπηρεσία HDCorner το ερχόμενο έτος θα αναβαθμιστεί περαιτέρω, ώστε να προσδώσει το δυνατόν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στο οικοσύστημα της υγείας. Μεγάλη επένδυση επίσης θα πραγματοποιηθεί στον τομέα των Συμπληρωμάτων Διατροφής SON, επεκτείνοντας την γκάμα μας με νέα σκευάσματα, ενώ παράλληλα θα υπάρξει και εκθετική αύξηση των επενδύσεών μας στο εγχείρημα: «Η φροντίδα για το περιβάλλον είναι στο DNA μας», με ξεκάθαρο στόχο να συμβάλλουμε όσο είναι δυνατόν στη διατήρηση του πλανήτη και σε ένα υγιές περιβάλλον για όλους μας. Αρωγό για όλα τα ανωτέρω θα αποτελέσει η πρόσφατη αναδιοργάνωση και ενίσχυση της οργανωτικής μας δομής. Αφορμής δοθείσης, καλωσορίζω τα νέα μας στελέχη καθώς και τους πολυετείς συνεργάτες μου για την αναβάθμισή τους και την ένταξή τους στο Διοικητικό Συμβούλιο της KARABINIS MEDICAL Α.Ε. ●

Aπόστολος Καραμπίνης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της KARABINIS MEDICAL

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 47

Δηλώσεις Χορηγών

5Ο Σ Υ ΝΕ ΔΡΙΟ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΦΑ Σ Υ Ν: ΑΥ ΡΙΟ ΕΝ Α ΝΕΟ ΕΠΑ ΓΓΕ Λ Μ Α

Στέφανος Μαθιός Director of Strategy Design and Business Development, Bennett Βιομηχανία Φαρμάκων

«Στρατηγική επιλογή μας είναι η ενδυνάμωση της εξαγωγικής μας δραστηριότητας και η συνεχής ανάπτυξη και εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού μας» «Με μεγάλη μας χαρά συμμετείχαμε και φέτος στο 5ο Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ. Η Βιομηχανία Φαρμάκων Bennett από την πρώτη στιγμή βρίσκεται δίπλα στον Όμιλο ΠΕΙΦΑΣΥΝ και σε όλους τους φαρμακοποιούς με τα ελληνικά παραγόμενα προϊόντα της. Το σύνολο των προϊόντων μας παρασκευάζεται στο ιδιόκτητο υπερσύγχρονο εργοστάσιό μας κάτω από τις αυστηρότερες διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου από εθνικούς και διεθνείς φορείς πιστοποίησης.Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη ένα τεράστιο επενδυτικό πλάνο, το οποίο περιλαμβάνει καινούργιες υποδομές (εργοστάσιο 24.000m²), νέα προϊόντα και προηγμένες τεχνολογίες. Στρατηγική επιλογή μας είναι η ενδυνάμωση της εξαγωγικής μας δραστηριότητας και η συνεχής ανάπτυξη και εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού μας».

Ποτίτσα Κωστάκου Product Manager OTC Servier Hellas

«Δεσμευόμαστε για ανοιχτή και συνεργατική καινοτομία με ακαδημαϊκούς, φαρμακευτικούς ομίλους και εταιρείες βιοτεχνολογίας» «Η Servier είναι ένας διεθνής φαρμακευτικός όμιλος, με ισχυρή γεωγραφική παρουσία σε 150 χώρες, ενώ στην Ελλάδα δραστηριοποιείται από το 1977. Με στόχο να επιταχύνει τη θεραπευτική ανάπτυξη, ο Όμιλος δεσμεύεται για ανοιχτή και συνεργατική καινοτομία με ακαδημαϊκούς, φαρμακευτικούς ομίλους και εταιρείες βιοτεχνολογίας. Η φωνή του ασθενούς βρίσκεται στην καρδιά των δραστηριοτήτων μας, από την έρευνα έως τη θεραπεία πέρα από το χάπι. Η Servier Hellas έχει διακριθεί ως Top Employer Greece 2020, Top Employer Greece 2021 & Top Employer Europe 2021. Στο χώρο του φαρμακείου η Servier Hellas δραστηριοποιείται τα τελευταία χρόνια προωθώντας τα προϊόντα Daflon 500mg, Cedraflon και πρόσφατα το Emoflon που κατέχουν ηγετική θέση στην αγορά των φλεβικών παθήσεων».

48 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Παρουσίαση

Φρόντισε τον εαυτό σου:

Η νέα καμπάνια της GSK Consumer Healthcare για την αξία της αυτοφροντίδας Τη λανσάρει στα φαρμακεία της χώρας Με μια δυνατή καμπάνια για την αυτοφροντίδα υποδέχεται το φθινόπωρο η GSK Consumer Healthcare, δίνοντας έμφαση στην αξία της συνεπούς και συστηματικής φροντίδας του εαυτού μας, με στόχο την καλή υγεία.

ασικό στοιχείο της αυτοφροντίδας αποτελεί η καλλιέργεια συνηθειών που συνεισφέρουν στη διατήρηση της υγείας, στην πρόληψη, αλλά και στη διαχείριση ήπιων συμπτωμάτων ασθένειας. Σε αυτό το πλαίσιο η GSK Consumer Healthcare στέλνει το μήνυμα:

Η GSK Consumer Healthcare με τη νέα καμπάνια που έχει λανσάρει στα φαρμακεία της χώρας, ενθαρρύνει το κοινό να πάρει τον έλεγχο της υγείας του και να αναζητήσει αξιόπιστες λύσεις, ώστε να είναι και να παραμένει υγιές. Στα φαρμακεία όλης της χώρας οι πολίτες μπορούν να βρουν ολοκληρωμένες λύσεις για όλη την οικογένεια που προτείνει η GSK Consumer Healthcare για τον πόνο, τη ρινική αποσυμφόρηση, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, τη γρίπη και το κρυολόγημα. ● Για πληροφορίες σχετικά με την εταιρεία, επισκεφθείτε τη σελίδα www.gsk.com

Η υγεία σου, η Νο1 προτεραιότητά μας

PM-GR-CNT-21-00022

«Είναι σημαντικό να φροντίζουμε τον εαυτό μας σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας: την προσωπική υγιεινή, τη διατροφή, το συνολικό τρόπο ζωής, την κοινωνική ζωή και την αυτοθεραπεία. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να βελτιώσουμε τη συνολική κατάσταση της υγείας μας, να πετύχουμε καλύτερη διαχείριση χρόνιων παθήσεων και να περιορίσουμε τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση σοβαρών ασθενειών».

Το Υπουργείο Υγείας και ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων συνιστούν:

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ Ή ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟ ΣΑΣ.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 49

Γέλη 2,5 mg/g – Θειοκολχικοσίδη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: ΜUSCO-RIL® 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Thiocolchicoside 2,5 mg/g. Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1. 3. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: Γέλη 4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις: Πιθανώς αποτελεσματικό ως βοηθητική θεραπεία για την ανακούφιση από το μυϊκό άλγος που συνοδεύει καταστάσεις όπως: α) Οξείες ή χρόνιες ρευματοπάθειες, φλεγμονώδεις ή μη, όπως: ρευματοειδής αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδα, αγκυλωτική σπονδυλοαρθρίτιδα, οσφυο-ισχιαλγία. β) Καταστάσεις άλγους από μυϊκό σπασμό. 4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης: Τρόπος χορήγησης: Δερματική χρήση. Δοσολογία: Η δοσολογία εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ασθενούς. 1-3 επαλείψεις την ημέρα με μικρή ποσότητα που απορροφάται γρήγορα χωρίς εντριβή. Παιδιά: Η χρήση της θειοκολχικοσίδης δεν συνιστάται σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 15 χρόνων. 4.3 Αντενδείξεις: • Γνωστή υπερευαισθησία στη θειοκολχικοσίδη ή σε κάποιο από τα έκδοχα της φαρμακοτεχνικής μορφής. • Κύηση και γαλουχία (βλ. 4.6 «Κύηση και γαλουχία»). • Χαλαρή πάρεση, μυϊκή υποτονία. • Παιδιά. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Προειδοποιήσεις: Να μην έρχεται σε επαφή με τα μάτια και τους βλεννογόνους. Προφυλάξεις: Η θειοκολχικοσίδη μπορεί να προδιαθέτει στην εμφάνιση σπασμών σε ασθενείς με επιληψία ή σε εκείνους που βρίσκονται σε κίνδυνο για επιληπτικές κρίσεις. 4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης: Καμιά γνωστή. 4.6 Κύηση και γαλουχία: Κύηση: Μελέτες που διεξήχθησαν σε πειραματόζωα δείχνουν τοξικότητα στην αναπαραγωγή (βλ. 5.3 «Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια»). Υπάρχουν περιορισμένα κλινικά δεδομένα αναφορικά με την αξιολόγηση της ασφαλούς χρήσης στην εγκυμοσύνη. Συνεπώς, δεν είναι γνωστοί οι πιθανοί κίνδυνοι για το έμβρυο, με επακόλουθο να αντενδείκνυται η θειοκολχικοσίδη κατά την κύηση (βλ. 4.3 «Αντενδείξεις»). Γαλουχία: Επειδή η θειοκολχικοσίδη εκκρίνεται στο μητρικό γάλα, η χρήση της αντενδείκνυται κατά τη γαλουχία (βλ. 4.3 «Αντενδείξεις»). 4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανών: Λόγω της ασήμαντης απορρόφησης κατά την τοπική εφαρμογή δεν αναμένονται συστηματικές επιδράσεις. Συνιστάται όμως προσοχή για πιθανή κατασταλτική επίδραση πριν από την οδήγηση οχημάτων και το χειρισμό μηχανών. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες: Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος: Αναφυλακτικές αντιδράσεις, όπως κνησμός, κνίδωση, αγγειοοίδημα. Διαταραχές του νευρικού συστήματος: Νωθρότητα. Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού: Δερματικές αλλεργικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένης της φωτοευαισθησίας. 4.9 Υπερδοσολογία: Σημεία και συμπτώματα: Δεν αναμένεται περίπτωση υπερδοσολογίας από αυτές τις μορφές. Αντιμετώπιση: Σε περίπτωση σκόπιμης κατάποσης συνιστάται η εφαρμογή των γενικών μέτρων και συμπτωματική αντιμετώπιση. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες: Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Μυοχαλαρωτικό, κωδικός ATC: Μ03Β Χ05. Η θειοκολχικοσίδη είναι ένα ημισυνθετικό θειοπαράγωγο της κολχικοσίδης, μιας φυσικής γλυκοσίδης που υπάρχει στο φυτό “meadow-saffron”, με μυοχαλαρωτική δράση, αλλά χωρίς δράση ανάλογη του κουραρίου. Φαίνεται ότι η θειοκολχικοσίδη έχει δράση εκλεκτικά ανταγωνι-

στική των GABA και γλυκινεργικών υποδοχέων και έτσι μπορεί να εξηγηθεί η δράση της στις αντανακλαστικές, ρευματικές και τραυματικές μυϊκές συσπάσεις και σε σπαστικές καταστάσεις κεντρικής προέλευσης. Η θειοκολχικοσίδη δεν επιδρά στην εκούσια κινητικότητα και δεν αλληλεπιδρά στους μυς του αναπνευστικού συστήματος. Δεν έχει καμιά επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα. 5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες: Σε μία μελέτη υγιών εθελοντών, μετά από χορήγηση κρέμας ή γέλης στη συνιστώμενη δοσολογία, τα επίπεδα της θειοκολχικοσίδης στο πλάσμα ήταν χαμηλότερα του ορίου ανίχνευσης (LOQ) (3 ng/ml). 5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια: Το προφίλ της θειοκολχικοσίδης έχει μελετηθεί in vitro και in vivo μετά από παρεντερική και από του στόματος χορήγηση. Οξεία τοξικότητα: Σε μελέτες οξείας τοξικότητας, η θειοκολχικοσίδη προκάλεσε έμετο σε σκύλο, διάρροια σε αρουραίο και σπασμούς σε τρωκτικά και μη τρωκτικά μετά από εφάπαξ, από του στόματος, χορήγηση υψηλών δόσεων. Χρόνια τοξικότητα: Η θειοκολχικοσίδη παρουσιάζει καλή ανοχή μετά από χορήγηση από το στόμα για διάστημα μέχρι 6 μήνες σε αρουραίους και θηλαστικά, εκτός του ανθρώπου, όταν χορηγείται σε επαναλαμβανόμενες δόσεις μικρότερες ή ίσες των 2 mg/kg ημερησίως στους αρουραίους και 2,5 mg/ kg ημερησίως στα θηλαστικά, εκτός του ανθρώπου. Επίσης, μετά από ενδομυϊκή χορήγηση σε θηλαστικά σε επαναλαμβανόμενες δόσεις μέχρι 0,5 mg/kg ημερησίως για 4 εβδομάδες. Μετά από χορήγηση επαναλαμβανόμενων δόσεων, η θειοκολχικοσίδη προκάλεσε νευρολογικές διαταραχές μετά από ενδομυϊκή χορήγηση στους αρουραίους και γαστρεντερικές διαταραχές (εντερίτιδα, έμετο) μετά από χορήγηση από του στόματος σε αρουραίους και θηλαστικά. Καρκινογένεση: Το ενδεχόμενο καρκινογόνου δράσης δεν έχει εκτιμηθεί. Μεταλλαξιογόνος δράση: Μολονότι ο κυριότερος μεταβολίτης είναι ανευγονικός, η θειοκολχικοσίδη σε θεραπευτικές δόσεις δεν έχει μεταλλαξιογόνο δράση. Τερατογένεση: Δεν υπάρχουν ενδείξεις για τερατογόνο δράση της θειοκολχικοσίδης σε δόσεις μέχρι 3 mg/kg ημερησίως. Σε υψηλότερες δόσεις έχει παρατηρηθεί τερατογόνος δράση και περιγεννητική τοξικότητα. Διαταραχή της γονιμότητας: Η χημική αυτή ένωση δεν επάγει ανεπιθύμητες ενέργειες στη γονιμότητα, παρά την ανευγονική δραστηριότητα του μεταβολίτη. 6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 6.1 Κατάλογος εκδόχων: Αιθανόλη 95ο, Τριαιθανολαμίνη, Ύδωρ κεκαθαρμένο, Καρβομερή 934. 6.2 Ασυμβατότητες: Δεν εφαρμόζεται. 6.3 Διάρκεια ζωής: 2 χρόνια 6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά τη φύλαξη του προϊόντος: To προϊόν να φυλάσσεται σε θερμοκρασία ≤ 25 °C. 6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη: Σωληνάριο αλουμινίου των 40 g, συσκευασμένο σε χάρτινο κουτί μαζί με το φύλλο οδηγιών χρήσης. 6.6 Οδηγίες χρήσης/χειρισμού: Βλ. 4.2 «Δοσολογία και τρόπος χορήγησης». 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Sanofi-aventis AEBE, Λεωφ. Συγγρού 348, Κτήριο Α΄, 176 74 Καλλιθέα, Τηλ.: +30 210 9001600 8. ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 45300/21.09.2009 9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ/ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ: Ημερομηνία πρώτης έγκρισης: 29.06.1993 | Ημερομηνία ανανέωσης: 21.09.2009 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 26.04.2010 Ε.Λ.Τ.: 8,02€

Διαχείριση παθήσεων στο

φαρμακείο

Με ένα ειδικό αφιέρωμα για το Σακχαρώδη Διαβήτη, την επιδημιολογία του στην Ελλάδα και τις θεραπευτικές καινοτομίες ξεκινάει η ενότητα. Ακολουθούν θέματα για τις βιταμίνες που περιέχονται στα καλλυντικά και πώς αυτές δρουν στο δέρμα, για τη φυσική αντιμετώπιση των ραγάδων, αλλά και προτάσεις για το λαμπερό μακιγιάζ των γιορτών. Ακόμα, πληροφορίες για την οστεοπόρωση και την προχωρημένη μυϊκή απώλεια, καθώς και για τις φυσικές λύσεις ενάντια στον ερεθισμένο λαιμό.

Special Report

Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ραγδαία αύξηση των περιστατικών εν μέσω καραντίνας

Νεότερα δεδομένα από την ΗΔΙΚΑ για το έτος 2021 Βάσω Καλυβιώτη

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ, το πλήθος των μοναδικών πασχόντων που έχουν ενταχθεί σε τουλάχιστον ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο Σακχαρώδη Διαβήτη για το έτος 2021 ανέρχεται στους 1.074.411, αγγίζοντας το 10% του πληθυσμού της χώρας, βάσει της επίσημης καταγραφής της ΕΛΣΤΑΤ το 2011. και στις άλλες κατηγορίες, με το νεογνικό Διαβήτη να παρουσιάζει αύξηση που αγγίζει το 24%, οι άλλοι τύποι Σακχαρώδη Διαβήτη εμφανίζουν αύξηση 18%, ενώ στις περιπτώσεις ινσουλινοπενίας μετά από ιατρικές πράξεις η αύξηση ξεπερνά το 22%. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των πασχόντων ανά θεραπευτικό πρωτόκολλο Σακχαρώδη Διαβήτη διαμορφώνεται για το έτος 2021 ως εξής: 1. Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος): 48.688 2. Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2: 1.030.226 3. Άλλοι τύπου Σακχαρώδους Διαβήτη: 23.490 4. Σακχαρώδης Διαβήτης Kύησης: 15.264 5. Νεογνικός Σακχαρώδης Διαβήτης: 37 6. Ινσουλινοπενία μετά από ιατρικές εξετάσεις: 821

ε σχέση με το έτος 2020, καταγράφεται αύξηση στο συνολικό αριθμό των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη της τάξης του 2%. Θεαματικά μεγαλύτερη είναι η αύξηση των περιστατικών εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης σε σχέση με την περσινή χρονιά, με την αύξηση να αγγίζει το 26%, γεγονός που μπορεί να αποτελεί και ένα δείκτη περαιτέρω αύξησης στο άμεσο μέλλον των περιστατικών εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Σημαντική είναι επίσης και η αύξηση που καταγράφεται στους ανθρώπους που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με το 2020, η οποία κυμαίνεται περίπου στο 5%, ενώ σε ό,τι αφορά τους πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, η αύξηση αγγίζει το 2% σε σχέση με το 2020. Μεγάλη αύξηση παρουσιάζεται

52 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Όπως επισημαίνει η ΗΔΙΚΑ στο έγγραφό της: «Για το πλήθος των πασχόντων ανά πρωτόκολλο προσμετρούνται τα άτομα που έχουν ενταχθεί σε κάθε ένα πρωτόκολλο. Σε περίπτωση που ένα άτομο έχει ενταχθεί σε περισσότερα του ενός πρωτόκολλα, τότε θα προσμετρηθεί σε κάθε ένα από τα πρωτόκολλα αυτά. Για το λόγο αυτό δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αθροιστεί το πλήθος των πασχόντων ανά πρωτόκολλο για να παραχθεί ο συνολικός αριθμός των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη στην Ελλάδα». Τα ανωτέρω αριθμητικά δεδομένα αποτυπώνουν για μία ακόμη φορά τη ραγδαία εξάπλωση του Σακχαρώδη Διαβήτη στη χώρα μας και καθιστούν ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων. Τα στατιστικά δεδομένα δόθηκαν μετά από αίτημα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων - Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη. ●

Νέο

Συστήστε το σύστημα CONTOUR®CARE σήμερα

Special Report

Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Εντυπωσιακές εξελίξεις

στη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου Είναι πολύ εντυπωσιακές οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου 2 τα τελευταία χρόνια. Στις τρεις γνωστές αντιδιαβητικές θεραπευτικές κατηγορίες των αρχών της δεκαετίας του 2000, έχουν προστεθεί πολλές νέες θεραπείες με αξιόλογη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια και πολλές εξ αυτών με σημαντικές πλειοτροπικές δράσεις (κυρίως οι GLP-1 αγωνιστές και SGLT-2 αναστολείς). ● Οι αναστολείς SGLT-2, αυτή η ιδιαίτερα προβεβλημένη και

Δρ Ανδρέας Μελιδώνης Παθολόγος-Διαβητολόγος, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού - Καρδιομεταβολικού Κέντρου του Metropolitan Hospital

πό τις πιο αξιόπιστες υπάρχουσες θεραπευτικές κατηγορίες είναι τα νέα μόρια εβδομαδιαίων αγωνιστών GLP-1 (σεμαγλουτίδη, αλμπιγλουτίδη), εκ των οποίων η σεμαγλουτίδη ήδη προστέθηκε στο θεραπευτικό οπλοστάσιο. Η σεμαγλουτίδη είναι ένας ισχυρός εβδομαδιαίος αγωνιστής GLP-1 με εξαιρετικά δεδομένα αποτελεσματικότητας (μείωση κατά 1,4-1,6% της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, μείωση κατά 4-5kg του σωματικού βάρους) και ασφάλειας στις μελέτες SUSTAIN. Αξίζει επίσης να αναφερθούν: ● Το πρώτο δισκίο GLP-1 (oral σεμαγλουτίδη), για το οποίο οι πολλές μελέτες PIONEER φάσης 3 έδειξαν ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα (στη γλυκαιμική ρύθμιση και στην απώλεια βάρους) και ασφάλεια. Η κυκλοφορία του αναμένεται. Οι αγωνιστές GLP-1 δρουν στους υποδοχείς GLP-1 των διαφόρων οργάνων και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, έχουν δράση παρόμοια με την ινκρετινική ορμόνη GLP-1, πολλαπλάσιας όμως ισχύος σε σχέση με τη δράση του ενδογενούς GLP-1. Οι αγωνιστές GLP-1 έχουν αντιυπεργλυκαιμική, αντιυπερτασική, καρδιοπροστατευτική δράση και μειώνουν το σωματικό βάρος, ενώ ένας εξ αυτών (η λιραγλουτίδη) μειώνει και τον κίνδυνο θανατηφόρων συμβαμάτων.

54 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

εξαιρετικά πρόσφατη αντιδιαβητική αγωγή, που έδειξαν στις νέες μελέτες (DAPA H-F, EMPEROR red., EMPEROR pres, CREDENCE) την αναμφισβήτητη νεφροπροστατευτική και καρδιοπροστατευτική δράση (κυρίως στη μείωση του κινδύνου νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια ακόμα και σε μη διαβητικούς με καρδιακή ανεπάρκεια, με μειωμένο και διατηρημένο κλάσμα εξώθησης). Βεβαίως είναι γνωστή η πολύ σημαντική μείωση του κινδύνου θανατηφόρων συμβαμάτων (38%) που προσφέρει η εμπαγλιφλοζίνη. Σημειώνονται και τα πολύ πρόσφατα καλά δεδομένα δράσης αλλά και ασφάλειας που φαίνεται να παρουσιάζει στις μελέτες SOLOIST-WHF και SCORED η σοταγλιφλοζίνη-αναστολέας SGLT-2 αλλά και SGLT-1. Ενώ οι υποδοχείς SGLT-2 είναι στα εγγύς εσπειραμένα νεφρικά σωληνάρια, οι SGLT-1 είναι στα επιθηλιακά εντερικά κύτταρα, γεγονός που φαίνεται να προσθέτει αποτελεσματικότητα στη δράση της σοταγλιφλοζίνης. Στις μελέτες αυτές η σοταγλιφλοζίνη έδειξε σημαντική μείωση του κινδύνου νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια και μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου και στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης, όπως επίσης και σημαντική μείωση του κινδύνου εμφράγματος μυοκαρδίου ή αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΕΣ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Σημειώνουμε επίσης, στο πλαίσιο των μελλοντικών αντιδιαβητικών κατηγοριών, το διπλό αγωνιστή GLP-1/GIP που θα δρα στους υποδοχείς και των δύο ινκρετινικών ορμονών, των GLP-1 και GIP. Φαίνεται ότι αυτή η διπλή δράση διασφαλίζει σημαντική

βελτίωση της ινσουλινοέκκρισης, άρα βελτίωση της υπεργλυκαιμίας και σημαντική απώλεια σωματικού βάρους. Σε πρόσφατη δημοσίευση στο εξαιρετικού κύρους ιατρικό περιοδικό NEJM για την τιρζεπατίδη, ένα διπλό αγωνιστή GLP-1 και GIP, επιβεβαιώθηκαν σε μελέτη φάσης 3 οι εντυπωσιακές δράσεις του καινοτόμου αυτού φαρμάκου. Σε 40 εβδομάδες δράσης μείωσε τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1C) κατά 2,4% (με HbA1C έναρξης μελέτης 8%) και μείωσε το σωματικό βάρος έως 11,4kg. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν μόνο παρενέργειες από το γαστρεντερικό, οπότε αναμένονται με αυξημένο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των υπόλοιπων μελετών. Επίσης, στα ευρωπαϊκά διαβητολογικά συνέδρια του 2020 και του 2021 παρουσιάστηκαν τα πρώτα δεδομένα φάσης 2 και φάσης 3 από μια εξαιρετικά καινοτόμο αντιδιαβητική αγωγή, την ιμεγλιμίνη. Η ιμεγλιμίνη δρα στη μιτοχονδριακή κυτταρική λειτουργία: βελτιώνει τη λειτουργία των μιτοχονδρίων, μειώνει την ενδοκυττάρια παραγωγή των τοξικών ελεύθερων ριζών οξυγόνου και αυξάνει τη βιογένεση των μιτοχονδρίων, άρα και την παραγωγή ATP. Όλα αυτά οδηγούν σε βελτιωμένη ιστική ινσουλινοευαισθησία, μειωμένη ηπατική παραγωγή γλυκόζης και αυξημένη ινσουλινοέκκριση. Στις μελέτες που παρουσιάστηκαν η αγωγή αυτή δεν φαίνεται να συνδέεται με ανεπιθύμητες ενέργειες. Ενώ στην πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη TIMES1 φάνηκε, σε διάρκεια παρακολούθησης 24 εβδομάδων, ότι η ιμεγλιμίνη μειώνει σημαντικά την HbA1c (0,72%).

ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: ΤΙ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ

Πολλές είναι οι αναμενόμενες εξελίξεις στον τομέα της ινσουλινοθεραπείας. Ήδη το τελευταίο διάστημα έχουν προστεθεί στη θεραπευτική πραγματικότητα υπερταχείες (superfast) ινσουλίνες, με ταχεία έναρξη δράσης και κορύφωση της δράσης αυτής μισή ώρα από την ένεση, γεγονός που προσομοιάζει απολύτως με τη φυσιολογική έκκριση και την κινητική της ινσουλίνης μετά το γεύμα στο φυσιολογικό οργανισμό. Επιπλέον, μελέτες που αφορούν την αποτελεσματικότητα και τη δοσολογία της εβδομαδιαίας ινσουλίνης είναι στη φάση 3, ενώ με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας δοκιμάζονται μορφές ινσουλίνης που θα επικαλύπτονται με νανοσωματίδια πολυμερή (και θα προστατεύονται από την πρωτεολυτική διάσπαση στο στομάχι), ώστε να μπορούν να χορηγηθούν από το στόμα (per os). Επίσης σε δρόμο ανάπτυξης είναι η ιστορία παρασκευής έξυπνων (smart) ινσουλινών που θα περιέχουν έναν «χημικό μεταφορέα ινσουλίνης», ο οποίος θα «αποθηκεύει» την ινσουλίνη στον υποδόριο ιστό και θα την απελευθερώνει μόνο όταν αυξάνεται η συγκέντρωση της γλυκόζης στον ιστό. Έτσι, δεν θα χρειάζεται συνεχής μέτρηση της γλυκόζης και δεν θα απαιτείται προσαρμογή της ινσουλίνης στα γεύματα. Προφανώς, μέχρι την οριστική παρασκευή αυτών των ινσουλινών ο δρόμος είναι μακρύς αλλά όταν αυτή επιτευχθεί οι συνέπειες θα είναι συνταρακτικά θετικές.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 1: ΤΙ ΝΕΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΕΡΧΕΤΑΙ

Πολλές νέες εξελίξεις αφορούν ιδιαίτερα τις αντλίες και το βιοτεχνητό πάγκρεας. Οι νέες αντλίες, διασυνδεδεμένες με τους αισθητήρες γλυκόζης, είναι πλέον στο επίκεντρο της θεραπείας για τους διαβητικούς τύπου 1. Έχουν τη δυνατότητα αναστολής χορήγησης της ινσουλίνης, όταν οι πληροφορίες για το επίπεδο σακχάρου από τον αισθητήρα δείχνουν ότι υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας. Επίσης διαθέτουν ενσωματωμένο το κατάλληλο λογισμικό ώστε, εφόσον το άτομο με ΣΔ1 τις προμηθεύσει με κατάλληλα στοιχεία για το φαγητό, να μπορούν να προτείνουν τις μονάδες ταχείας ινσουλίνης (bolus) που απαιτούνται για το συγκεκριμένο γεύμα. Παράλληλα, προσεγγίζουμε ήδη τη φάση του υβριδικού τεχνητού παγκρέατος με μια πολύ εξελιγμένη τριάδα: αισθητήρα γλυκόζης-λογισμικού-αντλίας. Με το υβριδικό τεχνητό πάγκρεας θα υπάρχει αυτοματισμός στη χορήγηση ινσουλίνης μεταξύ των γευμάτων και στη νηστεία, ενώ η συμμετοχή του ασθενούς θα είναι μόνο στα γεύματα, όπου με τη βοήθεια της αντλίας θα ρυθμίζεται η κατά περίπτωση απαιτούμενη ινσουλίνη. Με αυτά ως δεδομένα καθίσταται προφανές ότι πλησιάζουμε ολοταχώς προς το «ολοκληρωμένο κλειστό κύκλωμα», το βιοτεχνητό πάγκρεας, στου οποίου το λογισμικό θα έχουν επιπλέον ενσωματωθεί και αλγόριθμοι για τα διάφορα γεύματα, έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης αυτοματισμός λειτουργίας και χορήγησης ινσουλίνης από την αντλία καθ’ όλο το 24ωρο. Πρόκειται για μια συγκλονιστική εξέλιξη, καθώς αυτό που μέχρι πρόσφατα ήταν σχέδιο ετοιμάζεται να γίνει πράξη. ●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 55

Special Report

Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ποιες δερματικές παθήσεις προειδοποιούν για την εμφάνιση της νόσου; Η ξηρότητα του δέρματος και η διαβητική νευροπάθεια είναι οι δύο πιο συχνές πηγές προβλημάτων στους διαβητικούς ανθρώπους.

Δρ Χρήστος Στάμου Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος

πίσης οι ανοιχτές πληγές είναι τα γνωστά διαβητικά έλκη που οφείλονται σε ανεξέλεγκτο ή ανεπαρκώς ελεγχόμενο διαβήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα που οδηγεί σε κακή κυκλοφορία του αίματος και βλάβη των νεύρων. Άλλες προειδοποιητικές ενδείξεις, που θα πρέπει να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, είναι: Κνησμός: Όταν ο κνησμός προκαλείται από κακή ροή αίματος, τα κάτω άκρα (ειδικά το τμήμα κάτω από τον αστράγαλο) επηρεάζονται συχνότερα. αγούρα, κόκκινα εξανθήματα: Μπορεί να οφείλονται σε Φ μυκητίαση και συνήθως στον Candida albicans. ρήξιμο, ερυθρότητα, αίσθημα καύσου και πόνος: ΕνΠ δείξεις βακτηριακής λοίμωξης, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το σώμα, από τα βλέφαρα και τα τριχοθυλάκια έως τους ιστούς κάτω από την επιδερμίδα. έπτυνση του δέρματος, πάχυνση και αποχρωματισμός Λ των νυχιών και κρύο δέρμα: Ενδεχομένως να οφείλονται σε αθηροσκλήρωση, μια συχνή επίπτωση του διαβήτη. αφέ κηλίδες και μελαγχρωματικές βλατίδες: ΠρόκειΚ ται για τη διαβητική δερματοπάθεια που εμφανίζεται συχνά στο μπροστινό μέρος των ποδιών. ποχρωματισμός του δέρματος: Είναι πιθανό να οφείλεται Α σε λεύκη, μια πάθηση που παρατηρείται σε άτομα με διαβήτη τύπου I. περχρωματισμός του δέρματος: Η μελανίζουσα ακάνθωΥ ση εκδηλώνεται με την εμφάνιση σκούρου δέρματος στο πίσω μέρος του λαιμού και σπανιότερα στη μασχάλη και στη βουβωνική χώρα.

56 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

κληρό, παχύ και κηρώδες δέρμα: Όταν αναπτύσσεται στα Σ δάχτυλα των χεριών ή/και των ποδιών οφείλεται σε σκληροδακτυλία (digital sclerosis). Η πάθηση μπορεί να επηρεάσει και τις αρθρώσεις. εγάλες φουσκάλες: Στη φυσαλιδώδη δερματοπάθεια τα Μ άτομα εμφανίζουν ξαφνικά ανώδυνες φουσκάλες όπως αυτές του εγκαύματος. ίτρινες, κοκκινωπές ή καφέ πλάκες: Μπορεί να προκαΚ λούνται από μια σπάνια πάθηση, τη λιποειδική νεκροβίωση. Ξεκινά ως μικρά εξογκώματα που μετατρέπονται σε μεγαλύτερες περιοχές με πρησμένο και σκληρό δέρμα. ικρά, κοκκινωπά ή κίτρινα εξογκώματα: Πρόκειται για Μ το εξανθηματικό ξάνθωμα και εντοπίζεται συχνότερα στους γλουτούς, τους μηρούς, τους αγκώνες και πίσω από τα γόνατα. Ο κατάλογος είναι μεγάλος και γι’ αυτό με την εμφάνιση αυτών των ύποπτων ενδείξεων θα πρέπει να κινητοποιείται ο ασθενής. ●

Άρθρο

Τι χρειάζεται να γνωρίζετε

για τις χειροκίνητες οδοντόβουρτσες Τα χαρακτηριστικά μιας αποτελεσματικής οδοντόβουρτσας είναι να μπορεί κανείς να τη χειριστεί εύκολα και αποτελεσματικά, να έχει αντοχή και να είναι οικονομική.

ίναι σημαντικό να έχει ίνες με αποστρογγυλεμένα άκρα και να είναι ατραυματική, καθώς και να καθαρίζεται και να στεγνώνει εύκολα και να μη διαπερνάται από την υγρασία.

ΛΑΒΉ ΟΔΟΝΤΌΒΟΥΡΤΣΑΣ

Οι περισσότερες λαβές οδοντόβουρτσας παρασκευάζονται από ένα συγκεκριμένο τύπο πλαστικού ή από ένα συνδυασμό πολυμερών που συντελούν στην αντοχή, στην προστασία από την υγρασία, έχουν ευχάριστη εμφάνιση, χαμηλό κόστος και επαρκή δυνατότητα χειρισμών. Τελευταία κυκλοφορούν οδοντόβουρτσες με ξύλινη λαβή, μπαμπού και διάφορα βιώσιμα φυτικής προέλευσης υλικά, όπως ζαχαροκάλαμο κλπ. Τα ευνοϊκά χαρακτηριστικά της λαβής είναι: • να είναι εύχρηστη και ελαφριά • να μη γλιστράει ή να μη περιστρέφεται κατά τη διάρκεια της χρήσης • να μην υπάρχουν αιχμηρές γωνίες ή προεξοχές. Παραλλαγές: Μια καμπύλη, μια στροφή, ένα εντύπωμα ή μια γωνία στο στέλεχος, με ή χωρίς σημεία ανάπαυσης του αντίχειρα, μπορούν να βοηθήσουν το χρήστη στην προσαρμογή της οδοντόβουρτσας σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση. Μια λαβή με μεγαλύτερη διάμετρο μπορεί να είναι χρήσιμη σε όσους έχουν μειωμένη ικανότητα χειρισμού, όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι ασθενείς και τα άτομα κάθε ηλικίας με αναπηρία. Επίπεδη

Κυματιστή

Θολωτή

Πολυεπίπεδη

Γωνιώδης

Δύο επιπέδων ορθοδοντική

ΚΕΦΑΛΗ ΤΗΣ ΟΔΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑΣ

Σχεδιασμός: Αποτελεσματική θεωρείται συνήθως αυτή που έχει μικρή κεφαλή, καλύπτει επιφάνεια 2 δοντιών, μπορεί εύκολα να προσπελάσει σε όλες τις περιοχές του στόματος ιδίως στα πίσω δόντια και να μην προκαλεί αντανακλαστικό εμετού. Την κεφαλή την επιλέγουμε πρακτικά ανάλογα με το μέγεθος του στόματος και των δοντιών μας. Επιφάνεια βουρτσίσματος (κατανομή των ινών): Η κεφαλή της οδοντόβουρτσας μπορεί να έχει μήκος 5-12 θυσάνους ινών και πλάτος συνήθως 3-4 σειρές. Θύσανοι που έχουν ευρέα διαστήματα μεταξύ τους επιτρέπουν τον εύκολο καθαρισμό της κεφαλής. Οι ίνες μπορούν να διευθετηθούν είτε στον κλασικό τύπο με την επίπεδη επιφάνεια είτε με κυματιστή, θολωτή, δύο επιπέδων, με πολυεπίπεδη και γωνιώδη. Βούρτσες για χρήση στην ορθοδοντική διατίθενται σε σχήματα ινών δύο επιπέδων τύπου V. Ίνες: Οι περισσότερες ίνες είναι από νάυλον και τελευταία παράγονται από υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, όπως καστορέλαιο κλπ. Η σκληρότητα εξαρτάται από τη διάμετρο και το μήκος των ινών. Οι οδοντόβουρτσες που έχουν καθοριστεί ως μαλακές, μέτριες ή σκληρές δεν είναι όμοιες για να συγκριθούν ανάμεσα στους κατασκευαστές. Οι άκρες των ινών υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία για να αποστρογγυλοποιηθούν, ώστε να βοηθούν στη μείωση του τραυματισμού των ούλων και της αποτριβής της αδαμαντίνης (σμάλτο) του δοντιού. Οι οδοντίατροι συνιστούν μαλακή έως μέτρια σκληρότητας οδοντόβουρτσα, ενώ επισημαίνουν ότι η αποτελεσματικότητα του βουρτσίσματος εξαρτάται από τη σωστή τεχνική. Οι πολύ μαλακές οδοντόβουρτσες συνιστώνται για ειδικές περιπτώσεις. ●

58 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

ΤΜ

TePe Select

ΤΜ

TePe Supreme

TePe Nova

TePe Colour

ΤΜ

TePe Select

ΤΜ

TePe GOOD

ΤΜ

TePe GOOD Compact

TePe Supreme Compact

Κορυφαία ποιότητα σε εξαιρετικές τιμές!

TePe Οδοντόβουρτσες Ποικιλία από τύπους και μεγέθη που διευκολύνουν την καθημερινή στοματική φροντίδα. TePe SelectΤ Μ

TePe GOODΤ Μ

TePe SupremeΤ Μ

TePe NovaΤ Μ

Κλασσική, υψηλής ποιότητας οδοντόβουρτσα με κωνική κεφαλή για εύκολη πρόσβαση. Έχει απόλυτα αποστρογγυλεμένες ισοϋψείς ίνες για απαλό και αποτελεσματικό καθαρισμό. Διατίθεται και με μικρή κεφαλή (Compact) Ίνες: Extra soft, soft & medium

Οδοντόβουρτσα τύπου Select παράγεται από 96% ανανεώσιμες πρώτες ύλες όπως ζαχαροκάλαμο (λαβή) και καστορέλαιο (ίνες) και με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας μειώνοντας τις εκπομπές CO2. Διατίθεται και με μικρή κεφαλή (Compact) Ίνες: Soft

Μοναδικός σχεδιασμός ινών σε δύο επίπεδα Οι μακρύτερες ίνες εισχωρούν βαθύτερα ανάμεσα στα δόντια & στα ούλα ενώ οι πιο κοντές καθαρίζουν αποτελεσματικά τις υπόλοιπες οδοντικές επιφάνειες. Διατίθεται και με μικρή κεφαλή (Compact). Ίνες: Soft

Εργονομική λαβή που δεν γλιστράει. Ίνες με προεξέχον άκρο για καλύτερη πρόσβαση σε δύσκολες περιοχές, ιδιαίτερα γύρω από τα πίσω δόντια και τις μασητικές επιφάνειες. Ίνες: Extra soft (ροζ άκρο), soft (κίτρινο άκρο) & medium (μπλε άκρο)

ΤΗΛ. 800 11 75222 (ΧΩΡΙΣ ΧΡΕΩΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΘΕΡΟ) plac@otenet.gr www.placcontrol.gr www.placcontrol.gr

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Η «φυσική» αντιμετώπιση του βήχα & του ερεθισμένου λαιμού στο φαρμακείο Αναστασία Σαράφη

Ανάλογα με το αν ο βήχας είναι ξηρός ή παραγωγικός, τα αντίστοιχα σιρόπια είναι μια επιλογή για την αντιμετώπισή του. Ο φαρμακοποιός ωστόσο έχει στη διάθεσή του πληθώρα μη φαρμακευτικών προϊόντων που μπορεί να προτείνει στον πελάτη του, τα οποία έχουν ειδική σύνθεση για να μαλακώνουν το λαιμό και να κατευνάζουν το βήχα.

πιπέρι, το τζίντζερ κ.ά. βοηθούν στον περιορισμό των συμπτωμάτων ενός κρυολογήματος που επιφέρει ερεθισμό στο λαιμό και βήχα.

Οι παστίλιες για τον πονόλαιμο Οι παστίλιες για το λαιμό ανακουφίζουν από τον πόνο περιορίζοντας ουσιαστικά τη δυσφορία που αισθάνονται οι ασθενείς. Αρκετές παστίλιες μαλακώνουν το λαιμό, ενώ έχουν και ήπια αντισηπτική δράση. Περιέχουν ενεργά συστατικά που διαθέτουν αντιβακτηριδιακές, αντι-ιικές ή και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενώ πολύ συχνά συνδυάζονται με βιταμίνες, με μέταλλα καθώς και άλλα βότανα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, ώστε να καταπολεμηθεί έτσι και η αιτία που προκαλεί το βήχα και τον πονόλαιμο, προσφέροντας γρηγορότερη θεραπεία αλλά και πρόληψη.

Οι γαργάρες με αντισηπτικά

α φυτικά σιρόπια, οι καραμέλες, οι παστίλιες, τα σπρέι για το λαιμό είναι τα προϊόντα που κυκλοφορούν σε αφθονία στην αγορά και περιέχουν φυσικές/φυτικές ουσίες με πολύ καλά αποτελέσματα στον περιορισμό των εξάρσεων του βήχα και στην ανακούφιση του ασθενή. Τα προϊόντα αυτά έχουν συνήθως ως βάση τους το μέλι, την πρόπολη και άλλα προϊόντα μελιού, καθώς και λεμόνι. Παράλληλα όμως όλο και περισσότερα βότανα και μπαχαρικά αποκτούν μια ξεχωριστή θέση στις συνθέσεις των σκευασμάτων για το λαιμό, καθώς προσφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα στο αναπνευστικό σύστημα και στην ενίσχυση του οργανισμού απέναντι στις λοιμώξεις. Συχνά με ισχυρή αποσυμφορητική και αντιοξειδωτική δράση, συστατικά όπως ο ευκάλυπτος, η μενθόλη, το θυμάρι, η κανέλα, το μαύρο

60 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Οι γαργάρες με ένα αντισηπτικό προϊόν μπορούν να ανακουφίσουν τον πονόλαιμο, μην αφήνοντας το πρόβλημα να επιδεινωθεί. Για την ακρίβεια, οι γαργάρες με ένα αξιόπιστο προϊόν με ισχυρή αντισηπτική δράση μπορούν να εξουδετερώσουν τα βακτήρια, να θεραπεύσουν τις φλεγμονές και τις λοιμώξεις της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας, να καταπραΰνουν τον πόνο και να διευκολύνουν την κατάποση.

Σπρέι για το λαιμό Με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί το αντισηπτικό διάλυμα, δρουν και τα σπρέι για το λαιμό. Λειτουργούν ως τοπικά αντισηπτικά και δρουν ακριβώς εκεί που εντοπίζεται το πρόβλημα. Επιπλέον, τα φυτικά σπρέι δημιουργούν ένα προστατευτικό φιλμ στο στοματοφαρυγγικό βλεννογόνο, ενυδατώνοντας και ανακουφίζοντας από τους ερεθισμούς, ενώ μπορεί να δράσουν και προληπτικά σε περιπτώσεις συχνής έκθεσης σε κρύο, καπνό, νέφος και σκόνη. ●

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Κ Α Λ ΛΥ Ν Τ ΙΚ Η ΦΡ ΟΝ Τ ΙΔ Α

Οι βιταμίνες που περιέχονται στα καλλυντικά και η αξία τους στη δερματική υγεία Το ανθρώπινο δέρμα απαιτεί τόσο υδατοδιαλυτά όσο και λιποδιαλυτά θρεπτικά συστατικά, όπως υδρόφιλα και λιπόφιλα αντιοξειδωτικά. Οι βιταμίνες έχουν σημαντικές προστατευτικές επιδράσεις στη διαδικασία γήρανσης και απαιτούν εξωγενή παροχή. Οι βιοδραστικές αυτές ουσίες εμφανίζουν ευεργετικές επιπτώσεις στις παραμέτρους του δέρματος, όπως ελαστικότητα, σφριγηλότητα, ρυτίδες, ενυδάτωση και χρώση. Προϊόντα τοπικής εφαρμογής που περιέχουν αυτά τα συστατικά παρέχουν βελτιωμένα αποτελέσματα αντιγήρανσης.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (TRANS-ΡΕΤΙΝΟΛΗ)

Δρ Φωτεινή Μέλλου MSc Χημικός, Ακαδημαϊκός Υπότροφος Πα.Δ.Α.

ι βιταμίνες είναι μια ομάδα βιοενεργών ενώσεων με ποικίλες χημικές δομές που είναι απαραίτητες για τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου σώματος, ενώ επιπλέον επιδρούν στην κατάσταση του δέρματος. Μάχονται τη γήρανση του δέρματος και συνεισφέρουν σε μια νεανικότερη όψη προσώπου με υγιή εμφάνιση. Δεν ασκούν ενεργό ρόλο στην παροχή ενέργειας και δεν αποτελούν δομικά στοιχεία για τους ιστούς, αλλά είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξη. Είναι βιολογικοί καταλύτες και δομικά στοιχεία για τις προσθετικές ομάδες διαφόρων ενζύμων και έτσι διευκολύνουν πολυάριθμες βιοχημικές αντιδράσεις σε διάφορα επίπεδα. Οι βιταμίνες έχουν μεγάλη δημοτικότητα ως βασικά συστατικά στα καλλυντικά. Για να είναι οι βιταμίνες ωφέλιμα συστατικά, όπως και οποιοδήποτε συστατικό καλλυντικών, θα πρέπει αυτά να είναι σταθερά στην παραγωγή, την αποθήκευση και χρήση, να είναι μη τοξικά για τον καταναλωτή και να έχουν δράση στο σημείο-στόχο μόλις εφαρμοστούν. Κατά συνέπεια απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τη εξασφάλιση και βελτίωση των προαναφερόμενων παραμέτρων.

62 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Η βιταμίνη Α είναι μία από τις λιποδιαλυτές βιταμίνες. Τα παράγωγά της, που ονομάζονται ρετινοειδή, περιλαμβάνουν τόσο φυσικά όσο και πολλά συνθετικά παράγωγα ρετινόλης με δράση παρόμοια με αυτή της βιταμίνης Α. Η ανθρώπινη επιδερμίδα περιέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Α (all trans-ρετινόλη). Μικρές ποσότητες ρετινόλης στο σώμα μετατρέπονται σε all trans-ρετινοϊκό οξύ που ονομάζεται επίσης τρετινοΐνη (ενεργή μορφή) και το υπόλοιπο της ρετινόλης μετατρέπεται σε ρετινυλεστέρα (μορφή αποθήκευσης). Λόγω της μειωμένης σταθερότητας του μορίου στα καλλυντικά σκευάσματα χρησιμοποιείται κυρίως ο παλμιτικός εστέρας της και η λιποσωμιακή της μορφή. Η βιταμίνη Α και όλα τα παράγωγά της, που εφαρμόζονται συστηματικά ή τοπικά, έχουν σημαντική επίδραση στην υγεία του δέρματος. Τα ρετινοειδή επηρεάζουν το πάχος και τη χρώση του δέρματος, μειώνουν τον αποχρωματισμό του, ρυθμίζουν τη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων, περιορίζουν την παραγωγή σμήγματος, είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη μαλλιών και νυχιών και επηρεάζουν επίσης την κατανομή της μελανίνης στο δέρμα. Η αποτελεσματικότητα της τοπικής τρετινοΐνης στη θεραπεία του φωτογηρασμένου και του εγγενώς γηρασμένου δέρματος έχει μελετηθεί και τεκμηριωθεί επαρκώς. Μειώνει τις ρυτίδες, τη χαλαρότητα, λευκαίνει υπερχρωματικές κηλίδες και επιφέρει μια πιο απαλή επιφάνεια. Επάγει τη γονιδιακή έκφραση προκολλαγόνου τύπου I και III στο ανθρώπινο δέρμα, με αποτέλεσμα την αυξημένη εναπόθεση ινιδίων κολλαγόνου στο χόριο.

Premium cosmetic company is coming!

Νικηφόρου Ουρανού 3, 546 27, Περιοχή Βίλκα, Θεσσαλονίκη, Τ. 2310 989603 - 4, E: info@euromed.gr Κωνσταντίνου Τσαλδάρη 45, Πολύγωνο, 113 63 ΑΘΗΝΑ T. 210.6400990 F. 216.8001885 www.euromed.gr

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε (ΑΛΦΑ ΤΟΚΟΦΕΡΟΛΗ)

Η βιταμίνη Ε είναι μια ομάδα λιπόφιλων ενώσεων. Η φυσιολογική λειτουργία της, εάν εφαρμοστεί στο δέρμα, είναι ότι συμβάλλει στην αντιοξειδωτική άμυνα του δέρματος και προστατεύει την επιδερμίδα και το χόριο κατά του οξειδωτικού στρες που προκαλείται από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η βιταμίνη Ε εμποδίζει την υπεροξείδωση των λιπιδίων στα κύτταρα και τους ιστούς. Βοηθά στην ενίσχυση της απόδοσης των φίλτρων UV, μαλακώνει το δέρμα και ενυδατώνει εσωτερικά. Είναι το κύριο λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό του σώματος και εάν οξειδωθεί, μπορεί να αναγεννηθεί πίσω στην αναγμένη της μορφή από L-ασκορβικό οξύ. Επίσης μπορεί να μειώσει το ερύθημα και το οίδημα που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία, όταν εφαρμόζεται πριν από την έκθεση σε αυτήν. Τοπική εφαρμογή της βιταμίνης E μπορεί να αυξήσει την ενυδάτωση της κεράτινης στοιβάδας και να ενισχύσει την ικανότητα δέσμευσης νερού. Παρουσιάζει επίσης συνεργιστική δράση με τις βιταμίνες Α (ρετινόλη) και C (ασκορβικό οξύ) σε κοινά προϊόντα, παρέχοντας αξιόλογη φωτο-προστασία και αντιοξειδωτική δράση που υποδηλώνει πιθανό αποτέλεσμα στην προστασία από τη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος.

64 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β3 (ΝΙΑΣΙΝΑΜΙΔΙΟ Ή ΝΙΚΟΤΙΝΑΜΙΔΙΟ)

Το νικοτιναμίδιο είναι ένα από τα πρόσφατα ανακαλυφθέντα συστατικά καλλυντικών προϊόντων που έχουν ως βάση τις βιταμίνες. Έχει διαπιστωθεί ότι διαθέτει αντιφλεγμονώδεις δράσεις και δράσεις κατά της ακμής. Η αντιφλεγμονώδης δράση του μπορεί να βελτιώσει την εμφάνιση του δέρματος μειώνοντας τα συστήματα υπεροξειδάσης των λευκοκυττάρων που μπορεί να οδηγήσουν σε εντοπισμένη βλάβη των ιστών, καθώς και να βελτιώσουν το φραγμό της κεράτινης στοιβάδας. Έχει βρεθεί ότι η Β3 αυξάνει την παραγωγή κολλαγόνου και αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της ελαστικότητας του δέρματος και στη μείωση των λεπτών ρυτίδων.

Η βιταμινη Ε έχει συνεργιστική δράση με τις βιταμίνες Α και C, παρέχοντας φωτοπροστασία και αντιοξειδωτική δράση

ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ KAΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ Οι καινοτόμες συνθέσεις της σειράς Balance, είναι εμπλουτισμένες με πρεβιοτικά που συμβάλλουν στη εξισορρόπηση του μικροβιώματος της επιδερμίδας και βασίζονται στη μοναδική “Τεχνολογία Εξισορρόπησης Δέρματος”

IΔΑΝΙΚΗ ΓΙΑ ΞΗΡΕΣ, ΠΟΛΥ ΞΗΡΕΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΕΣ.

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

ΒΙΤΑΜΙΝΗ C (L- ΑΣΚΟΡΒΙΚΟ ΟΞΥ)

Το L-ασκορβικό οξύ είναι η ενεργός μορφή της βιταμίνης C, που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε φαρμακοκαλλυντικές κρέμες. Οι παρασκευές με L-ασκορβικό οξύ ήταν πολύ ασταθείς λόγω της οξείδωσης της βιταμίνης. Έτσι για να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα, έχουν χρησιμοποιηθεί εστεροποιημένα παράγωγα του L-ασκορβικού οξέος σε τοπικά σκευάσματα. Τα περισσότερο ευρέως χρησιμοποιούμενα παράγωγα είναι ο 6-παλμιτικός εστέρας του ασκορβικού οξέος και το άλας με μαγνήσιο του φωσφορικού εστέρα του ασκορβικού οξέος. Έχει αποδειχτεί ότι τοπικά εφαρμοζόμενη βιταμίνη C έχει πολλά οφέλη, όπως λευκαντική υπέρχρωση, αντιφλεγμονώδεις και φωτοπροστατευτικές ιδιότητες. Η βιταμίνη C και τα παράγωγά της πιστεύεται ότι αναστέλλουν τη μελανινογένεση. Είναι ένας σημαντικός ρυθμιστής έκφρασης κολλαγόνου, προκαλώντας τη σύνθεσή του, ένα υδατοδιαλυτό αντιοξειδωτικό που δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες, βοηθά στην αντιμετώπιση της γήρανσης του δέρματος αλλά και αναγεννά τη βιταμίνη Ε. Επίσης διατηρεί την ακεραιότητα του φραγμού του δέρματος, o οποίος με τη σειρά του βοηθά στην αποφυγή απώλειας νερού από το δέρμα. Επιπλέον, ένας συνδυασμός βιταμίνης C και άλλων βιταμινών, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης Ε, είναι πιο αποτελεσματικός στη μείωση της μελανίνης από τη βιταμίνη C μόνη της και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του αποχρωματισμού του δέρματος, π.χ. σε κηλίδες γήρανσης ή μέλασμα (πανάδες).

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Η ασφάλεια των βιταμινών έχει αξιολογηθεί άρα οι βιταμίνες ως συστατικά τοπικών συνθέσεων είναι ασφαλείς στις πρακτικές ορ-

66 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

θής χρήσης και συγκέντρωσής τους στα καλλυντικά προϊόντα. Είναι αναγκαίο να πραγματοποιούνται επιπλέον μελέτες που να προσδιορίζουν τη βέλτιστη συγκέντρωση και τις συνθέσεις που περιέχουν βιταμίνες, ώστε να είναι σταθερά και ασφαλή προϊόντα. Συμπερασματικά, οι βιταμίνες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη φροντίδα του δέρματος. Τα οφέλη τους κυμαίνονται από τις δερματικές παθήσεις, όπως την ακμή και την ψωρίαση, έως την προστασία από περιβαλλοντικές προσβολές. Είναι σημαντικά συστατικά σε πολλά καλλυντικά προϊόντα. Προστατεύουν το δέρμα από διάφορες επιβλαβείς επιδράσεις που οφείλονται στην ηλιακή ακτινοβολία, ενώ το χρώμα του δέρματος, η ελαστικότητα, η απαλότητα, η φολίδωση, η λάμψη και οι ρυτίδες βελτιώνονται σημαντικά. ●

Βιβλιογραφία 1. Lupo M.P., Antioxidants and Vitamins in Cosmetics. Clinics in Dermatology, 2001, 19, 467–473. 2. Michalak M., Pierzak M., Beata Kręcisz B., Suliga E., Bioactive Compounds for Skin Health: A Review. Nutrients, 2021, 13, 203-233. 3. Rattanawiwatpong P., Wanitphakdeedecha R., Bumrungpert A., Maiprasert M., Anti-aging and brightening effects of a topical treatment containing vitamin C, vitamin E, and raspberry leaf cell culture extract: A split-face, randomized controlled trial. Journal of cosmetic dermatology, 2020,19, 671–676. 4. Mukul S., Surabhi K., Atul N., Cosmeceuticals for the Skin: An Overview. Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research, 2011, 4, 1-6. 5. Shamloul, N., Hashim P.W., Nia J.K., Farberg A.S., Gary Goldenberg G., The Role of Vitamins and Supplements on Skin Appearance. Cosmetic Dermatology, 201,104, 220-224. 6. Τσιρίβας Ε., Βαρβαρέσου Α., Παπαγεωργίου Σ., Εφαρμοσμένη Κοσμητολογία Δερμοκαλλυντικά. Eκδόσεις Παρισιάνου, 2016, ISBN: 978-960-583-151-6.

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Κ Α Λ ΛΥ Ν Τ ΙΚ Η ΦΡ ΟΝ Τ ΙΔ Α

Beauty training στο φαρμακείο:

Προϊόντα & είδη μακιγιάζ για λάμψη

Οι περισσότερες γυναίκες θέλουν να ξεχωρίζουν με τις εμφανίσεις τους τη γιορτινή περίοδο και έρχονται στο φαρμακείο για να βρουν προϊόντα που θα τους προσφέρουν την πολυπόθητη λάμψη. Οι φαρμακοποιοί θα είναι εκεί να τους δώσουν τις κατάλληλες συμβουλές.

Νατάσσα Χουτρίδη Αισθητικός, beauty trainer, make-up artist

ένε ότι η λάμψη ξεκινάει πρώτα από μέσα μας. Στο μακιγιάζ η λάμψη θα ξεκινήσει από τη βάση της επιδερμίδας! Αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να προτείνετε στις πελάτισσές σας για να έχουν το αποτέλεσμα μιας «fabulous» εικόνας είναι:

1. Των φρονίμων τα παιδιά… πριν θαμπώσουν κάνουν ένα scrub Μια εβδομάδα πριν (και όχι την παραμονή) πρέπει να ξεκινήσει η περιποίηση του δέρματος για να λάμψει το πρόσωπο, χρησιμοποιώντας προϊόντα όπως: πίλινγκ, scrub, μάσκες ενυδατικές ή λάμψης, serum και προϊόντα με οξέα φρούτων (AHA). Πολλά από αυτά κυκλοφορούν και σε συσκευασίες μονοδοσικές, ωστόσο μπορείτε να προτείνετε στις πελάτισσές σας να τα «υιοθετήσουν» και να έχουν έτσι ένα λαμπερό και υγιές πρόσωπο όλο το χρόνο.

2. Οι κρέμες πρέπει να ανήκουν στην καθημερινή ρουτίνα ομορφιάς Οι κρέμες ημέρας, νύκτας, ματιών και οι οροί πρέπει να χρησιμοποιούνται όλο το χρόνο καθημερινά. Αν κάποια πελάτισσά σας δεν το κάνει, μια ξεχωριστή περίσταση είναι μια καλή αρχή να τα

68 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

TIP Πριν από οποιοδήποτε μακιγιάζ συστήστε στις πελάτισσές σας να χρησιμοποιήσουν primer σε όλο το πρόσωπο και για την περιοχή των ματιών το ειδικό primer. Αυτό θα δώσει μεγαλύτερη διάρκεια στο μακιγιάζ, κάτι που χρειάζεται μιας και η βραδιά θα έχει διάρκεια! Επίσης θα λειάνει την υφή της επιδερμίδας και θα αναδείξει τα χρώματα που θα χρησιμοποιηθούν!

εντάξουν στην καθημερινή ρουτίνα ομορφιάς τους και να μην τα αποχωριστούν για όλη την υπόλοιπη χρονιά! Προϊόντα που περιέχουν οξέα φρούτων (AHA) επίσης μπορεί να ενισχύσουν τη λάμψη του προσώπου και μπορείτε να τα προτείνετε άφοβα, μιας και ο ήλιος δεν μας ανησυχεί αυτήν την εποχή.

ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΚΙΓΙΑΖ 2021-2022 All Time Classic: κόκκινο κραγιόν & μαύρο eyeliner Προτείνετε το κόκκινο της Βουργουνδίας για τις πιο μελαχρινές και το κόκκινο με τόνους πορτοκαλί για τις πιο ξανθιές. Για πιο σικ και ταυτόχρονα αισθησιακό αποτέλεσμα, τολμήστε πιο ζωντανό και θερμό κόκκινο. Το μακιγιάζ θα το απογειώσει ένα μαύρο eyeliner. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά eyeliner σε μορφή τζελ και με πολλές επιλογές σε πινέλα και συσκευασίες, ανάλογα με τις προτιμήσεις της πελάτισσας. Ενθαρρύνετε τις γυναίκες που νιώθουν πως δεν θα τα καταφέρνουν να βρουν αυτό που θα τις βολέψει καλύτερα. Αξίζει μια προσπάθεια, γιατί το αποτέλεσμα θα τις δικαιώσει! Το μακιγιάζ θα το ολοκληρώσουν λάμψεις στα ζυγωματικά και ρουζ σε αποχρώσεις του ροδακινί, ώστε να είναι σε αρμονία με το κραγιόν.

Nude make-up: η μόδα που ήρθε για να μείνει Τάση το φετινό χειμώνα είναι και το nude make-up. Προτείνετε μπεζ ή ιβουάρ χρώματα που θα δώσουν φως στο εσωτερικό του ματιού, καθώς και καφέ θέρμες αποχρώσεις για τα σβησίματα. Με πιο σκούρες καφέ σκιές κάνουμε τις εξωτερικές γωνίες για να δώσουν βά-

θος στο μάτι. Εφόσον μιλάμε για βραδινό-γιορτινό μακιγιάζ, δεν θα πρέπει να λείπει το eyeliner ακόμα και από το nude make-up, ενώ οι ψεύτικες βλεφαρίδες θα δώσουν την ένταση που χρειάζεται. Τέλος, στα nude looks κυριαρχούν τα κραγιόν σε αποχρώσεις του ροζ-καφέ ματ ή και sparkling, καθώς μια special βραδιά όλα τα επιτρέπει!

Περισσότερο χρώμα για τις πιο τολμηρές! Τάση το φετινό χειμώνα για τις πιο τολμηρές είναι και τα πιο έντονα χρώματα, όπως το πράσινο, που μπορεί να φορεθεί τόσο στα ρούχα αλλά και στη σκιά! Οι γεωμετρικοί σχηματισμοί στη γωνία του ματιού με χρώματα όπως φούξια, γαλάζιο, λιλά είναι φέτος στη μόδα! Μην κάνετε όμως το λάθος να προτείνετε έντονα χρώματα και στα χείλη. Ένταση θα δοθεί μόνο στο βλέμμα.

Αισθησιακό & έντονο smoky eyes Αν μια βραδιά απαιτεί ένταση, δεν μπορεί να λείπει και ένα κλασικό αισθησιακό μακιγιάζ, το smoky eyes. Συστήστε ένα μαύρο μαλακό μολύβι (μολύβι khol) για να δώσει βάθος στις ρίζες των βλεφαρίδων, το οποίο μετά θα «σβήσει» περιμετρικά. Για να κλειδώσει η ένταση του μολυβιού, χρειάζονται σκουρόχρωμες σκιές –είτε μαύρες είτε καφέ– για να απλωθούν σε όλο το βλέφαρο. Φυσικά συστήνετε έντονη μάσκαρα αλλά και ψεύτικη βλεφαρίδα για τις πιο θαρραλέες που έχουν μεγαλύτερη άνεση στο make-up. Δεν ξεχνάτε να προτείνετε λάμψεις, highlights και κραγιόν σε nude αποχρώσεις και οι πελάτισσές σας θα είναι έτοιμες να καταπλήξουν! ●

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 69

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Ραγάδες: Τα φυτικά συστατικά που προστατεύουν το δέρμα της εγκύου Συντακτική ομάδα

Οι ραγάδες είναι ένας τύπος ουλών που εμφανίζονται ως οριζόντιες ή κάθετες γραμμές του δέρματος και μπορεί να έχουν κόκκινο χρώμα όταν είναι πρόσφατες και άσπρο όταν παλιώνουν. Οι ραγάδες μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα όπου έχει τεντωθεί το δέρμα.

υγκεκριμένα εμφανίζονται όταν το κατώτερο στρώμα του δέρματος που περιέχει κολλαγόνο και ελαστίνη, δομικά στοιχεία που δίνουν στο δέρμα την ελαστικότητά του, καταστρέφονται από μια γρήγορη αύξηση ή απώλεια βάρους, όπως συμβαίνει στην εγκυμοσύνη. Η «μωβ/ροζ» εμφάνιση της ραγάδας στο δέρμα προκαλείται από τα μικρά αιμοφόρα αγγεία κάτω από την επιφάνεια, τα οποία γίνονται πιο ορατά κατά τη διάταση του δέρματος. Η εφηβεία και η εγκυμοσύνη είναι δύο περίοδοι της ζωής που κάνουν πιο πιθανή την εμφάνισή τους, ενώ τα σημεία που συνήθως αυτές δημιουργούνται είναι στους μηρούς, το στήθος και την κοιλιά, δυστυχώς σημεία του σώματος που τις περισσότερες φορές είναι

ορατά, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να αναζητούν πληροφορίες από τους φαρμακοποιούς για το οριστικό «σβήσιμό» τους.

Η συμβουλευτική για την αντιμετώπισή τους Οι λιπαρές κρέμες και μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά –κυρίως σε βιταμίνες Α, C, Ε και του συμπλέγματος Β– βοηθούν στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των ραγάδων. Το βάρος θα πρέπει να διατηρείται σταθερό με τακτική σωματική άσκηση, ενώ θα πρέπει καθημερινά να υπάρχει επαρκής λήψη καθαρού νερού. Οι γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, είναι ήδη έγκυες ή και νέες μητέρες θα πρέπει να «επενδύσουν» καθημερινά λίγο παραπάνω χρόνο για τη φροντίδα του δέρματός τους και αυτή η τακτική σίγουρα θα τις αποζημιώσει μελλοντικά. Τα τακτικά scrub για το βαθύ καθαρισμό του δέρματος και την προετοιμασία του για το μασάζ με ειδικά ενυδατικά προϊόντα είναι μια κίνηση που θα πρέπει να είναι μέρος της καθημερινότητάς τους. Κρέμες και λοσιόν που περιέχουν βούτυρο κακάο, αλόη βέρα, βούτυρο καριτέ, λάδι αβοκάντο και βιταμίνη Ε θεωρούνται ιδανικά συστατικά για την πρόληψη των ραγάδων. Με απαλό καθημερινό μασάζ στην κοιλιά, τη μέση, τους μηρούς και το στήθος, αποφεύγοντας την περιοχή της θηλής, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και μετά τον τοκετό, θα ενυδατώσουν το δέρμα προστατεύοντάς το από τη δημιουργία ραγάδων και αποκαθιστώντας την ελαστικότητα του δέρματός τους. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα πρέπει να προτείνονται σκευάσματα που δεν περιέχουν τεχνητές χρωστικές ουσίες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να έχουν ελαφριά υφή και να απορροφόνται εύκολα και γρήγορα από το δέρμα. ●

70 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΝΕΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Οστεοπόρωση:

Σήμερα η επιστήμη έχει πολλά θεραπευτικά όπλα που μας κρατούν όρθιους Βάσω Καλυβιώτη

Η οστεοπόρωση είναι ένα μεταβολικό νόσημα των οστών και θα πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα παρά μόνο όταν σημειωθεί κάποιο κάταγμα και αποκαλυφθεί η μειωμένη οστική πυκνότητα σε συνδυασμό με τη διαταραχή της αρχιτεκτονικής του οστού.

πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή οστεοπόρωσης είναι η μετεμμηνοπαυσιακή, η οποία εμφανίζεται σε γυναίκες εξαιτίας της απώλειας των οιστρογόνων και της προστατευτικής δράσης που έχουν αυτά στα οστά. Αν και είναι συχνή, θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν θα εμφανιστεί σε όλες τις γυναίκες. Αυτές που έχουν αυξημένο κίνδυνο να υποστούν ένα κάταγμα εξαιτίας της είναι όσες έχουν:

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΣΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ;

Για την προστασία των γυναικών από την οστεοπόρωση, σύμφωνα με την Ειρήνη Λαμπρινουδάκη, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Κλιμακτηρίου & Εμμηνόπαυσης και Επιστημονική Διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης & Ανδρόπαυσης, οι φαρμακοποιοί μπορούν να συστήσουν: ● Αύξηση της κατανάλωσης τροφών που περιέχουν ασβέστιο,

Ιστορικό κατάγματος στο παρελθόν, οικογενειακό ιστορικό κατάγματος κυρίως σε συγγενείς 1ου βαθμού, πολύ χαμηλό σωματικό βάρος, καπνίζουν και κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, καθιστική ζωή και έλλειψη σωματικής άσκησης, χαμηλή οστική πυκνότητα, λαμβάνουν φάρμακα που επηρεάζουν την αντοχή των οστών ή πάσχουν από αυτονάνοσα νοσήματα που επηρεάζουν τα οστά (λ.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα).

Η δεύτερη συχνότερη μορφή είναι η οστεοπόρωση επαγόμενη από κορτιζόνη. Αυτή η μορφή αναπτύσσεται ταχέως, γι’ αυτό και κάθε ασθενής που πρόκειται να λάβει κορτιζόνη για διάστημα μεγαλύτερο από 3 μήνες πρέπει να λαμβάνει και προστασία. Η τρίτη μορφή οστεοπόρωσης είναι η γεροντική και εμφανίζεται μετά τα 75 έτη, σε άνδρες και γυναίκες.

72 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

όπως γάλα, γιαούρτι, τυρί, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μικρά ψάρια που τρώγονται με τα κόκαλα και ταχίνι. ● Βελτιστοποίηση των επιπέδων βιταμίνης D στο αίμα. Αυτό εξαρτάται από την έκθεση του δέρματος στον ήλιο. Τα επίπεδα μπορούν να μετρηθούν με εξέταση αίματος και να διορθωθούν, εάν είναι χαμηλά, με διατροφικό συμπλήρωμα βιταμίνης D. ● Σωματική δραστηριότητα που φορτίζει το σκελετό, όπως μισή ώρα περπάτημα την ημέρα. Συμπληρωματικά συνιστώνται ασκήσεις που δυναμώνουν τους μυς και βοηθούν στην ισορροπία, ώστε να αποφεύγονται οι πτώσεις. ● Διακοπή καπνίσματος. ● Μετριασμός της κατανάλωσης αλκοόλ. ● Εξασφάλιση συνθηκών που αποτρέπουν τις πτώσεις: Χαλιά που δεν γλιστρούν, καλός φωτισμός χώρων, αποφυγή ολισθηρών επιφανειών (π.χ. χιονισμένοι ή βρεγμένοι δρόμοι), παπούτσια με αντιολισθητικούς πάτους, εξασφάλιση καλής όρασης, αποφυγή φαρμάκων που προκαλούν διαταραχές ισορροπίας.

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

CMJ

Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η διάγνωση, σύμφωνα με τον ρευματολόγο Σπύρο Ν. Νίκα, γίνεται κυρίως με τη μέθοδο DEXA (εκτίμηση BMD), δηλ. με το εύρημα Tscore < -2,5 σε ΟΜΣΣ ή ισχίο. Όπως αναφέρει ο ειδικός, θεραπεία θα χρειαστούν και κάποιες γυναίκες με οστεοπενία (π.χ. Tscore = -2,2) και αυξημένο καταγματικό κίνδυνο (FRAX), όπως και κάθε γυναίκα με κάταγμα χαμηλής βίας (ανεξαρτήτως BMD). Να τονισθεί ότι σε γυναίκες με οστεοπενία χωρίς αυξημένο καταγματικό κίνδυνο (FRAX) δεν απαιτείται θεραπεία, ούτε καν συμπληρώματα ασβεστίου με βιταμίνη D. «Πριν από την έναρξη κάθε θεραπείας οστεοπόρωσης απαιτείται συγκεκριμένος εργαστηριακός έλεγχος, για αποκλεισμό υποκείμενου νοσήματος (δευτεροπαθής οστεοπόρωση για παράδειγμα σε έδαφος υπερθυρεοειδισμού), σημειώνει ο Σ. Νίκας. Οι διεθνείς οδηγίες συνιστούν τη χορήγηση των διφωσφονικών ή denosumab ως πρώτης γραμμής αγωγή, πάντα σε συνδυασμό με ασβέστιο και βιταμίνη D3. Επίσης, η τεριπαρατίδη ή το romosozumab προορίζονται για πιο ειδικές ή σοβαρές περιπτώσεις. Οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν πως η διάρκεια της θεραπείας είναι μακροχρόνια αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα

74 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

είναι εφ’ όρου ζωής. Δίνονται συστάσεις για άσκηση, καθώς αυτή έχει ευεργετικό ρόλο στην αποφυγή πτώσεων. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναφερθεί το γεγονός ότι η οστεοπόρωση είναι ένα χρόνιο νόσημα που: α) Θ εραπεύεται (η οστική πυκνότητα είναι δυνατόν και πρέπει να έρθει σε επίπεδα εκτός οστεοπόρωσης). β) Η θεραπεία είναι δυνατό και πρέπει να σταματήσει κάποια στιγμή και για κάποιο χρονικό διάστημα. γ) Οι δόσεις στις διάφορες θεραπείες είναι πάντα οι ίδιες, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της νόσου. Για παράδειγμα: ίδια δόση διφωσφονικών και ασβεστίου θα λάβει μια ασθενής με Tscore -2,6 χωρίς κατάγματα (ήπια μορφή οστεοπόρωσης) και ίδια δόση μια ασθενής με Τscore -3,6 και 2 σπονδυλικά κατάγματα (σοβαρή και εγκατεστημένη οστεοπόρωση). Ολοκληρώνοντας, αξίζει να ειπωθεί πως σήμερα οι διαθέσιμες θεραπείες για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης είναι πολύ περισσότερες από όσες υπήρχαν στο παρελθόν. Το ιστορικό του ασθενούς και οι παράγοντες κινδύνου καθορίζουν το είδος της θεραπείας που θα χορηγηθεί σε κάθε ασθενή ξεχωριστά. ●

ΑΠ

Ν ΝΕ

ΑΠ ΟΣ ΑΑ Ι Ο Σ Τ Ε Ι ΜΜ Ο Τ Ε Ι ΡΙ Ρ Ω Ο ΣΣ ΤΑ Ω Μ ΤΑ Τ Μ Ε Ε Ν Τ Ι ΚΙ Κ Ο Ν Ο Ο Ο

✔ ΤΟ

Ε ΟΟ

ΜΟΝΟ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΜΕΝΟ

ΒΙΟ-ΕΝΕΡΓΟ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΟ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΣΤΙΣ ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΕΣ, ΜΙΚΡΕΣ & ΜΕΣΕΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ

Ca ++

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟ ΜΟΝΟ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΜΕΝΟ

Κυκλοφορεί σε δύο μορφές : σε αποστειρωμένο αιμοστατικό επίθεμα και σε αυτοκόλλητο αποστειρωμένο αιμοστατικό επίθεμα

Αποστειρωμένο 100% φυτικό (με αλγινικό ασβέστιο) δεν προκαλεί επιμολύνσεις Άμεση αιμόσταση και επούλωση τραυμάτων Eύκολο στη χρήση Ενδείκνυται για όσους πάσχουν από αιμορραγικές διαταραχές Αποτελεσματικό και σε όσους ακολουθούν αντιπηκτική θεραπεία Aνώδυνη και εύκολη αφαίρεση Ενδείκνυται για όλες τις ηλικίες & τις εγκύους Δεν προκαλεί ερεθισμούς Σήμανση CE, τάξης ΙΙΒ Ιατροτεχνολογικό προϊόν με παγκόσμια κυκλοφορία

ΣΗΜΑΝΣΗ CE ΤΑΞΗΣ IIB

Εισάγεται από τη Γαλλία est. 1979

Τηλ. Eνημέρωσης: 210 72 52 222 Παρασκευαστής βιο-πολυμερών από το 1949

www.cimifar-miralis.gr

Για πληροφορίες-αποστολή δειγμάτων (σε φαρμακεία, φαρμακαποθήκες, συνεταιρισμούς φαρμακοποιών) επισκεφθείτε το site www.stophemo.gr ή επικοινωνήστε : CIMIFAR τηλέφωνο 210 725 2222 ή www.cimifar-miralis.gr

Άρθρο

Η στρατηγική για την αντιμετώπιση της προχωρημένης μυϊκής απώλειας Δέχεστε παράπονα από τους πελάτες σας ότι κουράζονται όταν φτάσουν στην κορυφή μιας σκάλας; Μήπως αρρώστησαν, νοσηλεύτηκαν ή έχασαν βάρος πρόσφατα; Περπατούν πιο αργά από το κανονικό; Όλα αυτά μπορεί να είναι σημάδια μυϊκής απώλειας, μιας κατάστασης πολύ πιο συνηθισμένης από ό,τι νομίζει το ευρύ κοινό.

προχωρημένη μυϊκή απώλεια ή σαρκοπενία επηρεάζει έναν στους τρεις ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω, σύμφωνα με ανασκόπηση στο επιστημονικό περιοδικό «Age and Aging». «Έχουμε περισσότερους από 600 μυς στο σώμα μας, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν έως και το 40% του σωματικού μας βάρους – αυτό αποτελεί σχεδόν το μισό μας σώμα», εξηγεί η Suzette Pereira, Ph.D., ερευνήτρια που ειδικεύεται στην υγεία των μυών στη φαρμακευτική εταιρεία Abbott. «Ενώ η γήρανση είναι φυσική, η απώλεια πολλών μυών δεν είναι, και μπορεί να επηρεάσει την κινητικότητα, τη δύναμη και τα επίπεδα ενέργειας, το ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και τη λειτουργία οργάνων». Επειδή οι μύες συνδέονται εγγενώς με τόσα πολλά συστήματα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο «The Journal of Post-Acute and Long-Term Care Medicine» υποστηρίζει ότι η μυϊκή μάζα ενός ατόμου είναι πολύ καλύτερος προγνωστικός δείκτης υγείας από ό,τι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΖ). Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την απώλεια πολλών μυών; Διαβάστε το σχεδιάγραμμα για να ενημερωθείτε για τις επιπτώσεις.

Μια απλή στρατηγική, ώστε να παραμείνουν οι ασθενείς σας δραστήριοι και δυνατοί και να μπορούν να κάνουν τα πράγματα που αγαπούν, είναι: ● η λήψη επαρκούς ποσότητας πρωτεΐνης που είναι βασικό δομικό συστατικό των μυών ● και η τακτική καθημερινή άσκηση με αντιστάσεις.

76 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Φαρμακευτική

αγορά

Τα νέα προϊόντα και η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στην αγορά υγείας.

Νέα Προϊόντα

A7 TOUCHCARE® CGM / από την Eifron Το ολοκληρωμένο σύστημα A7 TouchCare® CGM κάνει τη ζωή του ασθενή με διαβήτη ευκολότερη, αφού η μέτρηση σακχάρου και καταγραφής της γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο αυτοματοποιείται. Διαθέτει σύστημα κλειστού βρόγχου και μέγιστη ακρίβεια μετρήσεων 9,7% MARD κα επιτρέπει απομακρυσμένη πρόσβαση στα αποτελέσματα μετρήσεων (μέσω Η/Υ, smartphone ή tablet) από τον ασθενή, το γιατρό ή και το γονέα. Το A7 TouchCare® CGM πραγματοποιεί 720 μετρήσεις σε ημερήσια βάση και κάθε αισθητήρας διαρκεί μέχρι 14 μέρες συνεχομένης χρήσης. Επιτρέπει επίσης πλήρη διαχείριση και ειδοποιήσεις μέσω σύζευξης με Smartwatch και Apple Watch.

A7 TOUCHCARE® INSULIN PATCH / από την Eifron Η all in one αντλία A7 TouchCare® με συνεχόμενη έγχυση ινσουλίνης αντικαθιστά τις πολλαπλές καθημερινές ενέσεις. Είναι μικρό, ελαφρύ και αδιάβροχο, χωρίς σωληνώσεις και τοποθετείται κάτω από τα ρούχα σε μπράτσο, κοιλιακή χώρα, μέση ή μηρό. Επιτρέπει την αυτόματη ενημέρωση συστήματος, στο δοχείο ενσωματώνονται μέχρι 200U μονάδες ινσουλίνης και έχει διάρκεια ανταλλακτικού αντλίας έως 3 ημέρες. Έχει δυνατότητα σύνδεσης με το σύστημα Α7 CGM, επιτυγχάνοντας την πρόληψη υψηλών και χαμηλών επιπέδων γλυκόζης. Λειτουργούν συνεργατικά ώστε να σταλθούν οι σημαντικές ειδοποιήσεις έγκαιρα στον ασθενή και στους φροντιστές, αλλά και να διακόψει τη χορήγηση της ινσουλίνης αυτόματα.

ATKINS / από τη Cimifar - Χρηστος Μυραλης & ΣΙΑ ΕΕ Οι ATKINS είναι πρωτεϊνούχες μπάρες σοκολάτας που κυκλοφορούν στα φαρμακεία εδώ και 2 χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες και έχουν υπέροχη γεύση. Ταυτόχρονα διαθέτουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και σε θερμίδες, χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Είναι ιδανικές για όσους αθλούνται, για όσους ακολουθούν μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή αλλά ακόμη και για τον έλεγχο του σωματικού βάρους. Είναι επίσης ΚΕΤΟ friendly. Προτείνονται από τους διατροφολόγους και απευθύνονται σε άτομα όλων των ηλικιών. Εισάγονται από την Ολλανδία.

MADE IN GERMANY

Καραµέλες για το λαιµό & το βήχα από τη Γερµανία για µεγάλους, µικρούς, αλλά & βρέφη!

EM-EUKAL / από τη Cimifar - Χρηστος Μυραλης & ΣΙΑ ΕΕ Από τη Cimifar κυκλοφορούν οι καραμέλες Em-Eukal για το λαιμό και το βήχα, κατάλληλες για διαβητικούς και όσους ακολουθούν ομοιοπαθητική αγωγή. Δεν περιέχουν ζάχαρη, γλουτένη & λακτόζη και διατηρούν ουδέτερο το pH του στόματος χάρη στην ισομαλτόζη που περιέχουν. Διατίθενται σε 6 γεύσεις για τους ενήλικες: ευκάλυπτος, μέλι, λεμόνι, πορτοκάλι-πιπερόριζα, φασκόμηλο, ευκάλυπτος-μέλι. Κυκλοφορούν επίσης οι πιστοποιημένες παιδικές καραμέλες Em-Eukal για το λαιμό και το βήχα με γεύση αγριοκέρασο και 5 βιταμίνες καθώς και το παιδικό γλυφιτζούρι Em-Eukal για τα νήπια (κάτω των 3 ετών). Παράγονται στη Γερμανία.

JOINTACE OMEGA-3 / της Vitabiotics / από την Prisum Hellas A.E. Το Jointace Omega-3 συνδυάζει Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα ιχθυελαίου και μουρουνελαίου με θειική γλυκοσαμίνη, θρεπτικά συστατικά (βιταμίνη C και D) και μέταλλα. Το ιχθυέλαιο και το μουρουνέλαιο προέρχονται από ψάρια που συλλέγονται από καθαρό περιβάλλον βαθέων υδάτων. Η βιταμίνη C συμβάλλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού, στο φυσιολογικό σχηματισμό του κολλαγόνου και ο χαλκός στη διατήρηση του φυσιολογικού συνδετικού ιστού των αρθρώσεων. Η βιταμίνη D, ο ψευδάργυρος και το μαγγάνιο βοηθούν στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών. Είναι κατάλληλο για άτομα με δραστήριο τρόπο ζωής ή/και αθλητές. Διατίθεται σε συσκευασία με 30 κάψουλες. Αριθ. Γνωστ. ΕΟΦ: 94097/08.10.2021.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

80 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

Φυσικό σπρέι ματιών

για εφαρμογή σε ανοιχτά ή κλειστά μάτια.

Για κόκκινα μάτια Με χαμομήλι, ευφραζία, κουρκουμά

Για ξηρά μάτια Με αλόη vera

Περιέχει λουτεΐνη, μεσο-ζεαξανθίνη, ζεαξανθίνη: τρία υψηλής ποιότητας καροτενοειδή με σημαντικό ρόλο στην υγεία των ματιών

Για ερεθισμένα μάτια Με καλέντουλα, αμαμελίδα, πλαντάγκο

Συμπλήρωμα διατροφής για την πρόληψη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Ενυδατώνει και λιπαίνει την

οφθαλμική επιφάνεια. Προσφέρει γρήγορη και μακράς

διάρκειας ανακούφιση.

Με υαλουρονικό νάτριο, βιταμίνη Β12 και P-Plus

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος: ΚΙΤΕ ΕΛΛΑΣ Ε.Π.Ε. Λ. Ιωνίας 166, 11144 Αθήνα, Τηλ: 210 2014306, 210 2014312 e-mail: info@kite.gr www.kite.gr

Νέα Προϊόντα

JOINTACE ROSE HIP / της Vitabiotics / από την Prisum Hellas A.E. Η ολοκληρωμένη σύνθεση του Jointace Rose Hip για τη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των αρθρώσεων και των οστών περιέχει: • MSM για την υποστήριξη των συνδετικών ιστών και την κινητικότητα των αρθρώσεων • εκχύλισμα ginger και Rose Hip (άγριο τριαντάφυλλο) με προανθοκυανιδίνες και φλαβονοειδή για τη μείωση του πόνου • θειική γλυκοσαμίνη, δομικό συστατικό του χόνδρου • χονδροϊτίνη χαμηλού μοριακού βάρους • βιταμίνη C απαραίτητη για τη δημιουργία κολλαγόνου • βιταμίνη D3 για την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου • βιταμίνη B12 • ψευδάργυρο και μαγγάνιο. Διατίθεται σε συσκευασία με 30 δισκίων. Αριθ. Γνωστ. ΕΟΦ: 94100/08.10.2021.

NEUBRIA EDGE / από την Douni Health Products ΑΕ Nοοτροπικό 2-σε-1 πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα, το Neubria Edge είναι ενισχυμένο με εξειδικευμένα βότανα και ειδικά σχεδιασμένο για τη βελτίωση της συγκέντρωσης. Συμβάλλει στην εστίαση, στη διαύγεια, στην πνευματική απόδοση και στη συγκράτηση πληροφοριών. Περιέχει μείγμα βοτάνων «mastermind» με: μπακόπα, ασβαγκάντα, ροντιόλα, τζίνγκο μπιλόμπα, φασκόμηλο, μύρτιλο, δενδρολίβανο, μείγμα κιτικολίνης, Q10, λουτεΐνης και ζεαξανθίνης και μείγμα μικροθρεπτικών συστατικών (πολυβιταμίνη). Το Neubria Edge περιέχει και μικροθρεπτικά συστατικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτρέπουν ιώσεις και λοιμώξεις.

NEUBRIA SHINE / από την Douni Health Products ΑΕ Το Neubria Shine είναι προηγμένο 2-σε-1 νοοτροπικό και πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα που περιέχει βιταμίνες, μέταλλα και εξειδικευμένα βότανα και είναι ειδικά σχεδιασμένο για τη διατήρηση της θετικής διάθεσης, της συναισθηματικής ισορροπίας, της καλής ψυχολογικής λειτουργίας, της σωματικής και ψυχικής ευεξίας. Περιέχει μείγμα βοτάνων «hine Bright» με ροντιόλα, κουρκουμά (turmeric), ασβαγκάντα, σαφράν (κρόκος), κιτικολίνη και μείγμα μικροθρεπτικών συστατικών (πολυβιταμίνη). Το Neubria Shine περιέχει μικροθρεπτικά συστατικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτρέπουν ιώσεις και λοιμώξεις.

BALANCE / από τη PHARMASEPT Η νέα εξειδικευμένη σειρά Balance της Pharmasept δημιουργήθηκε για τη φροντίδα της ξηρής / πολύ ξηρής, ευαίσθητης επιδερμίδας. Βασισμένη στη μοναδική «Τεχνολογία Εξισορρόπησης Δέρματος», η σειρά Balance καλύπτει τις ιδιαίτερες ανάγκες της επιδερμίδας χωρίς να ξηραίνει ή να ερεθίζει. Ταυτόχρονα, τα προϊόντα είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα φιλικά προς το μικροβίωμα, συμβάλλουν στην εξισορρόπησή του και συνεπώς στην επίτευξη και διατήρηση μίας υγιούς επιδερμίδας. Η σειρά αποτελείται από Shower Gel, Intim Gel, Mild Deo Roll-On, Body Cream και Gentle Spray.

ΒLEMISH CONTROL VALUE KIT / από τη YOUTH LAB. Η YOUTH LAB. διαθέτει νέο οικονομικό πακέτο με full size συσκευασίες για την ολοκληρωμένη περιποίηση του λιπαρού, με τάση ακμής δέρματος. Το πακέτο περιέχει το δραστικό αφρό καθαρισμού Blemish Cleansing Foam που ελέγχει τις εξάρσεις του λιπαρού δέρματος, απομακρύνει αποτελεσματικά σμήγμα και ρύπους, ενώ καταπραΰνει τους ερεθισμούς, δίχως να αφυδατώνει την επιδερμίδα. Μαζί η μη λιπαρή, ενυδατική και ρυθμιστική κρέμα ημέρας Balance Mattifying Cream και τα διάφανα αυτοκόλλητα επιθέματα Blemish Dots που αντιμετωπίζουν σπυράκια και μαύρα στίγματα, ενώ προφυλάσσουν από το makeup.

CLOSEBAX SD / από την ΚΩΣΤΑΣ Α. ΠΑΠΑΕΛΛΗΝΑΣ (ΕΛΛΑΣ) Α.Ε.Β.Ε. H σειρά Closebax SD από τη Synchroline αποτελεί το πρωτόκολλο χρήσης ακόμη και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις σμηγματορροϊκής δερματίτιδας και λιπαρής ή ξηρής πιτυρίδας. Η σειρά αποτελείται από δύο προϊόντα ως ολοκληρωμένη φροντίδα του τριχωτού της κεφαλής με σαμπουάν και fluid. H χρήση του σαμπουάν και της λοσιόν φέρει αποτελεσματικότητα μετά από μόλις μία εβδομάδα χρήσης. Τα κύρια χαρακτηριστικά των προϊόντων Closebax SD είναι: • αποτελεσματική μείωση των συμπτωμάτων της πιτυρίδας και σμηγματορροϊκής δερματίτιδας • μείωση της ερυθρότητας και του κνησμού της κεφαλής του τριχωτού • ενδυνάμωση της δομής της τρίχας • ευχάριστα στη χρήση.

DEFENCE COLOR COVER – CAMOUFLAGE /

της Bionike / από τη ΕUROMED A.E.

H σειρά προϊόντων Bionike Defence Color Cover - Camouflage είναι ιδανική για μακιγιάζ υψηλής κάλυψης για όλους τους τύπους δέρματος, καθώς και για το εξαιρετικά ευαίσθητο δέρμα. Ενδείκνυται για δερματικές παθήσεις όπως λεύκη, κιρσούς, ραγάδες, ουλές και τατουάζ. Η σειρά περιλαμβάνει: • Κορέκτορα χρώματος σε 3 αποχρώσεις (Vert που εξουδετερώνει τις κοκκινωπές κηλίδες, Corail για τις μπλεμωβ και καφετιές κηλίδες, Violet για τις κιτρινωπές αποχρώσεις). • Διορθωτικό υγρό foundation SPF 30, σε 5 αποχρώσεις. • Διορθωτικό foundation σε στικ SPF30, σε 5 αποχρώσεις. • Διορθωτική πούδρα προσώπου με διαφορετικά χρώματα. • Διορθωτικό foundation σώματος SPF 15, σε 2 χρώματα.

DEFENCE MY AGE / της Bionike / από τη ΕUROMED A.E. H σειρά προϊόντων Bionike Defence My Age είναι βασισμένη στο σύμπλεγμα Skin Resiliency Complex, μια συνέργεια δραστικών συστατικών που ενισχύει την ανθεκτικότητα του δέρματος, υποστηρίζοντας έτσι τη φυσική ικανότητά του να αντιμετωπίζει τη γήρανση και τις επιδράσεις των ορμονικών αλλαγών. Διαθέτει διακριτικό άρωμα λουλουδιών και θαλάσσιας φρεσκάδας. Η σειρά περιλαμβάνει: • Κρέμα ημέρας με βιταμίνη C. • Κρέμα νυκτός με βούτυρο καριτέ και υαλουρονικό οξύ. • Ορός εντατικής αναζωογόνησης με εκχύλισμα αργκάν. • Ορός αναζωογόνησης για τα μάτια και τα χείλη με φυτικούς κηρούς (ηλίανθος, jojoba, μιμόζα) και GABA. • Αμπούλες με συμπυκνωμένη δράση Skin Resiliency Complex Plus.

LIP PLUMP / από τη YOUTH LAB. H εταιρεία ΥOUTH LAB. δημιούργησε το Lip Plump για την περιποίηση των χειλιών. Πρόκειται για μια σύνθεση που στοχεύει στη λείανση των γραμμών, στην ενίσχυση του περιγράμματος των χειλιών και στην τόνωση του όγκου, για υγιή και φυσικά «γεμάτα» χείλη. Ταυτόχρονα, θρέφει και δίνει μακράς διάρκειας ενυδάτωση, ενώ τα προστατεύει με φυσικό τρόπο από την UV ακτινοβολία. Είναι δερματολογικά ελεγμένο και δεν περιέχει πετροχημικά, χημικά αντηλιακά φίλτρα, σιλικόνες, κεριά, parabens κια γλουτένη. Κυκλοφορεί σε σταντ 16 τεμαχίων.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 83

Νέα Προϊόντα

SYNCHROELAST BODY CREAM (200ML) /

από την ΚΩΣΤΑΣ Α. ΠΑΠΑΕΛΛΗΝΑΣ (ΕΛΛΑΣ) ΑΕΒΕ

H Synchroline επιλέγει συστατικά νέας γενιάς με πατενταρισμένες τεχνολογίες για να εξασφαλίσει συγχρονισμένη δράση συστατικών, κλινικά αποδεδειγμένο και άμεσα ορατό αποτέλεσμα. Η Synchroelast Body Cream αποτελεί την εξειδικευμένη συσφικτική κρέμα της σειράς κατά των ραγάδων, που συγχρονίζοντας τη δράση 2 παραγόντων διέγερσης, 3 πρόδρομων ουσιών κολλαγόνου, υαλουρονικού οξέος και φιμπρονεκτίνης και της πατενταρισμένης τεχνολογίας Oleosomes, αναστέλλει το σχηματισμό ραγάδων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Χρησιμοποιώντας τη μετά τον 3ο μήνα εγκυμοσύνης και μετά από συστηματική χρήση 20 ημερών, η επιδερμίδα γίνεται πιο απαλή, ελαστική, σφριγηλή και βελούδινη.

FLORA VISION / από την ΚΙΤΕ Hellas Το Flora Vision είναι φυσικό σπρέι ματιών που εφαρμόζεται σε ανοιχτά ή κλειστά μάτια. Περιέχει υαλουρονικό νάτριο 0,3 %, P-Plus και φυτικά εκχυλίσματα με ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Διαθέτει το ειδικό σύστημα συντήρησης SCO που όταν εκτίθεται στο φως, διασπάται σε χλωριούχο νάτριο, οξυγόνο και νερό, συστατικά που συναντώνται φυσικά στην περιοχή του ματιού. Είναι συμβατό με όλους τους τύπους φακών επαφής. Κυκλοφορεί σε τρεις διαφορετικές συσκευασίες: • με αλόη για ξηρά μάτια • με καλέντουλα, αμαμελίδα και πλαντάγκο για ερεθισμένα μάτια • με χαμομήλι, ευφραζία και κουρκουμά για κόκκινα μάτια.

NEUROPAD® RELAX HEAVY LEGS FOAM /

από τη MENARINI diagnostics

Το Neuropad® Relax Heavy Legs Foam είναι ένας αφρός άμεσης ανακούφισης και ενυδάτωσης για βαριά και κουρασμένα πόδια με οίδημα στις κνήμες και στους αστραγάλους. Προσφέρει αντιοξειδωτική προστασία, μείωση του κνησμού και του αισθήματος βάρους των ποδιών, ενυδάτωση και αύξηση της ελαστικότητας του δέρματος. Με σύνθεση από α-λιποϊκό οξύ, εκχύλισμα gingko biloba, πανθενόλη, ουρία και αλόη, απορροφάται άμεσα. Δεν περιέχει λανολίνη, βαζελίνη και παραφίνη, είναι κλινικά και δερματολογικά ελεγμένος με συμπυκνωμένη υφή. Η σειρά περιλαμβάνει ακόμα το Neuropad® Test και το Neuropad® Foot Repair Foam για τη διάγνωση και τη φροντίδα του διαβητικού ποδιού.

TePe COMPACT TUFTTM / από την Plac Control H ΤePe Compact TuftΤΜ είναι μια ειδική μονοθύσανη οδοντόβουρτσα, η οποία χρησιμοποιείται συμπληρωματικά με την καθημερινή οδοντόβουρτσα και συμβάλλει στο λεπτομερή καθαρισμό. Έχει μικρή κεφαλή που σχηματίζει γωνία με πυκνό στρογγυλό θύσανο (700 ίνες). Είναι ιδανική για καθαρισμό κατά μήκος της παρυφής των ούλων, των δοντιών σε φάση ανατολής, των φρονιμιτών και γενικά σε δυσπρόσιτες περιοχές. Συμπληρωματικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη φροντίδα των εμφυτευμάτων και των ορθοδοντικών μηχανημάτων. Η λαβή της ΤePe Compact TuftΤΜ κατασκευάζεται πλέον από πρώτες ύλες φιλικές προς το περιβάλλον.

TePe GENTLE CARETM / από την Plac Control Η TePe Gentle CareTM είναι μια ειδική, πολύ μαλακή οδοντόβουρτσα που προορίζεται για χρήση σε ειδικές περιπτώσεις. Αποτελείται από 5400 πολύ λεπτές και εξαιρετικά μαλακές ίνες για απαλό καθαρισμό. Η TePe Gentle CareTM συνιστάται να χρησιμοποιηθεί από όσους έχουν ξηροστομία, υπερευαισθησία ριζών, ευαίσθητους στοματικούς ιστούς και από όσους είναι στο στάδιο της επούλωσης μετά από χειρουργική επέμβαση. Η λαβή της TePe Gentle CareTM κατασκευάζεται πλέον από πρώτες ύλες φιλικές προς το περιβάλλον.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

84 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

Εταιρικά Νέα

EIFRON Νέο σύστημα διαχείρισης διαβήτη σε συνεργασία με τη MEDTRUM Το νέο προϊόν A7 TouchCare® System της Medtrum, την εταιρεία που εξειδικεύεται στην ιατρική τεχνολογία για τη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη, συστήνει για πρώτη φορά η Eifron στο ελληνικό κοινό. Η Eifron αποτελεί αποκλειστικό αντιπρόσωπο/διανομέα του A7 TouchCare® System στην Ελλάδα και Κύπρο, ενώ διενεργεί τις πωλήσεις αλλά και το marketing του προϊόντος. Το νέο σύστημα διαχείρισης Διαβήτη, το οποίο είναι αποτέλεσμα χρόνιας έρευνας πάνω στο σχεδιασμό του τεχνητού παγκρέατος, φέρνει την επόμενη μέρα στην αντιμετώπιση της πάθησης και υπόσχεται να αλλάξει ριζικά τις ζωές των ατόμων με Διαβήτη. Από τη μέτρηση των τιμών σακχάρου μέχρι τη χορήγηση ινσουλίνης, όλα συμβαίνουν αυτοματοποιημένα, χωρίς το άτομο να χρειαστεί να ασχοληθεί, παρά μόνο όταν οι συσκευές θα χρειαστούν ανανέωση, δηλαδή μετά το πέρας κάποιων ημερών.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ Α.Ε. Παρούσα στις προκλήσεις που έφερε η COVID-19

PLAC CONTROL Διαθέτει τις οδοντόβουρτσες TePe με extra προϊόν Οι οδοντόβουρτσες της TePe κυκλοφορούν από τη Plac Control με ένα επιπλέον προϊόν-δείγμα στη συσκευασία για τους καταναλωτές. Η TePe SelectTM Soft, η TePe NovaTM Soft και η TePe SupremeTM Soft κυκλοφορούν με ένα δείγμα TePe Easy PickTM και η TePe SupremeTM Soft με ένα καπάκι για την προστασία της κεφαλής. Οι οδοντόβουρτσες της TePe σχεδιάζονται και κατασκευάζονται αποκλειστικά στη Σουηδία σε συνεργασία με οδοντιάτρους. Ξεχωρίζουν για τη σουηδική λειτουργικότητα, την υψηλή ποιότητα και τις προσιτές τιμές προς τους καταναλωτές.

86 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Από την έναρξη της πανδημίας COVID-19 μέχρι και σήμερα η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ προσαρμόστηκε άμεσα στις νέες απαιτήσεις που δημιουργήθηκαν. Καθημερινά, διασφαλίστηκε ο σταθερός εφοδιασμός των φαρμακείων προκειμένου κάθε ασθενής να μπορεί να έχει πρόσβαση στο φάρμακό του. Παράλληλα, διαφυλάχθηκε η ασφάλεια των εργαζομένων και στηρίχθηκαν τα φαρμακεία στον επιβαρυμένο και κρίσιμο ρόλο τους στη διαχείριση της πανδημίας. Σε αυτήν την απαιτητική περίοδο, όπου οι προκλήσεις είναι πλέον η νέα καθημερινότητα για όλους, η ΔΥΝΑΜΙΚΗ συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες της με αξιοπιστία και αμεσότητα σε όλα τα συνεργαζόμενα φαρμακεία. H πολύχρονη παρουσία της και η αξιόπιστη στάση της απέναντι στα φαρμακεία είναι παράγοντες που καθορίζουν την επιτυχημένη πορεία της.

ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ Νέα αποκλειστική συνεργασία με την Galénic Ο όμιλος ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ, πιστός στο όραμά του για ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του και κατοχύρωση της ηγετικής του θέσης στην αγορά, ξεκίνησε μια νέα αποκλειστική συνεργασία για τα προϊόντα Galénic, τα οποία θα διανέμει ο όμιλος σε όλη την Ελλάδα. Η ονομασία Galénic αποτελεί άμεση αναφορά στη γαληνική επιστήμη. Με κληρονομιά μια μοναδική τεχνογνωσία, η Galénic δημιουργεί και παρασκευάζει καλλυντικά υψηλής ποιότητας εδώ και μισό περίπου αιώνα. Η παρασκευή καλλυντικών προϊόντων υψηλής ποιότητας εγγυάται αυστηρή επιλογή των πρώτων υλών, δοκιμές και ελέγχους που διενεργούνται από ειδικούς και μια διαδικασία παρασκευής που έχει τελειοποιηθεί στη Γαλλία. Η αδιαμφισβήτητη ποιότητα των δερμοκαλλυντικών προϊόντων σε συνδυασμό με την άριστη εξυπηρέτηση των πελατών του Ομίλου ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ εγγυώνται την περαιτέρω ανάπτυξη της Galénic στην Ελλάδα.

ΚΩΣΤΑΣ Α. ΠΑΠΑΕΛΛΗΝΑΣ Η ERRE DUE διατίθεται και στα φαρμακεία

MENARINI diagnostics Δυναμική παρουσία στο 34ο Διαβητολογικό Συνέδριο της ΔΕΒΕ

H παιχνιδιάρικη και δημιουργική ERRE DUE έχει κατακτήσει μια ξεχωριστή θέση στο χώρο της ομορφιάς, διαθέτοντας μια ολοκληρωμένη σειρά με προϊόντα μακιγιάζ, η οποία βρίσκεται πλέον σε επιλεγμένα φαρμακεία. Τα προϊόντα της ERRE DUE χαρίζουν άψογο αποτέλεσμα με πολύ μεγάλη διάρκεια και πληρούν υψηλά κριτήρια ποιότητας που ταιριάζουν στο σύγχρονο τρόπο ζωής. Ταυτόχρονα, εξασφαλίζουν το σωστό συνδυασμό μεταξύ premium εικόνας, διαχρονικής αξίας και μοντέρνας αισθητικής, ενώ η κομψή minimal συσκευασία των προϊόντων της αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία της μάρκας και προσδίδει πολυτέλεια.

Διενεργήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 34ου Πανελλήνιου Διαβητολογικού Ετήσιου Συνεδρίου της Διαβητολογικής Εταιρείας Βόρειας Ελλάδας (ΔΕΒΕ), η δορυφορική διάλεξη που διοργάνωσε η MENARINI diagnostics στις 12 Νοέμβρη 2021. Η διάλεξη είχε τίτλο: «H υπογλυκαιμία ως πραγματικό εμπόδιο στην αποτελεσματική διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ο ευεργετικός ρόλος των rt-CGM στο GlucoMen® Day CGM». Στη διάρκεια της διάλεξης παρουσιάστηκαν τα ανώτερα κλινικά οφέλη της κατηγορίας rt-CGM τόσο έναντι των συμβατικών μετρητών γλυκόζης αίματος όσο και έναντι των FGM συστημάτων συνεχούς καταγραφής (τεχνολογία Flash). Πρόεδρος της διάλεξης ήταν ο Απόστολος Τσάπας, MD, PhD, MSc (Oxon), Καθηγητής Παθολογίας και ομιλήτρια η Γιούλη Αργυρακοπούλου, MD, MSc, PhD, Διευθύντρια Διαβητολογικής Μονάδας Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 87

Κοινωνία & Πολιτισμός

Ορέστης Πετράκης:

«Τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη προσφέρουν απέραντη απόλαυση» Μουσικός ή φαρμακοποιός; Συνήθως αυτή είναι η ερώτηση που μου κάνουν όσοι με γνωρίζουν πρώτη φορά ζητώντας μου να αυτοπροσδιοριστώ. Η απάντηση δεν είναι και τόσο εύκολη.

εκίνησα να ασχολούμαι με τη μουσική από πολύ μικρή ηλικία. Οι γονείς μου θυμάμαι μου είχαν πάρει ένα παιδικό πιανάκι για δώρο. Κάποια στιγμή (θυμούνται εκείνοι) έπαιξα ένα νανούρισμα που μου τραγουδούσε η μητέρα μου το βράδυ. Από εκείνη τη στιγμή πήραν την απόφαση να με γράψουν σε ένα ωδείο που είχαμε στη γειτονιά μας. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε η φάση της μουσικής παιδείας από την ηλικία των 5 ή 6 χρονών περίπου.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ

Πιάνο έπαιζα συνεχώς στο σπίτι αλλά μελετούσα λίγο. Πιο πολύ ώρα προσπαθούσα με το αυτί να παίξω μελωδίες από ταινίες που είχα δει ή από τη μουσική που άκουγαν οι γονείς μου στο σπίτι (Σαββόπουλο, Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Κηλαηδόνη, Beatles, Bob Dylan, Blues Brothers, Joan Baez κ.λπ.). Επίσης ήμουν πολύ τυχερός γιατί στο δημοτικό σχολείο που πήγαινα, η δασκάλα μουσικής είχε καταλάβει την ιδιαίτερη αγάπη μου για τη μουσική και μου έφερνε συνέχεια διάφορα όργανα να δοκιμάζω, παραδοσιακά κρουστά, διάφορες φλογέρες, ηλεκτρικά drums. Οτιδήποτε δημιουργούσε ήχο μου διέγειρε το ενδιαφέρον και έτσι ενώ έκανα μαθήματα πιάνου και προχωρούσα, ταυτόχρονα καταπιανόμουν με ένα σωρό άλλα όργανα. Σε αυτό νομίζω έπαιξε σημαντικό ρόλο και το ότι πήγαινα στις συναυλίες μαζί με τους γονείς μου. Ενώ τα περισσότερα παιδιά των οικογενειακών μας φίλων σιγά σιγά κοιμόντουσαν προς το τέλος κάθε συναυλίας, εγώ παρακολουθούσα με τρομερό ενδιαφέρον αυτό που συνέβαινε: τον τραγουδιστή, τον κιθαρίστα, τις χορωδίες, τον ντράμερ, όλους. Η μουσική είναι κάτι πανέμορφο και αξίζει από νωρίς κάποιος να την ανακαλύψει, αλλά νομίζω πως η εμπειρία της ζωντανής μουσικής, είτε ως μουσικός είτε ως ακροατής είναι ανεκτίμητη. Αυτές οι πρώτες συναυλίες στα υπαίθρια θέατρα το καλοκαίρι και στις μουσικές σκηνές το χειμώνα τροφοδότησαν την αγάπη μου για τη μουσική.

88 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

Από την παράσταση «Ο θίασος Velatoura στην πλατεία»

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΜΠΑΝΤΕΣ & ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ

Στα χρόνια του γυμνασίου και του λυκείου άρχισα να παίζω στις σχολικές μπάντες και νομίζω αυτό επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα απόφασή μου να ασχοληθώ και επαγγελματικά με την τέχνη της μουσικής. Η εκμάθηση ενός οργάνου είναι μια πανέμορφη διαδικασία, όμως είναι πολύ διαφορετική από την εμπειρία του να παίζεις μουσική μαζί με άλλους. Πόσο μάλλον, στην περίπτωσή μου, που κατά τη διάρκεια της εφηβείας έπαιζα σε μπάντες τη μουσική που άκουγα στο σπίτι (κυρίως ροκ τότε) και όχι κλασικά κομμάτια. Σιγά σιγά προς την τρίτη λυκείου, τα μαθήματα πιάνου σταμάτησαν λόγω του φόρτου εργασίας για τις πανελλήνιες εξετάσεις, όμως οι συναυλίες στο σχολείο συνεχίζονταν κανονικά. Το ίδιο συνέβη και κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στη Φαρμακευτική Πατρών. Ήδη από τα σχολικά χρόνια είχα αρχίσει να ασχολούμαι και με άλλα μουσικά όργανα (ηλεκτρική κιθάρα και ντραμς), με αποτέλεσμα να παίζω στις περισσότερες μπάντες οτιδήποτε εκτός από πιάνο.

Εμφανίσεις με το δημοφιλές συγκρότημα The Swingin’ Cats

ΜΕ ΔΑΣΚΑΛΟ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΛΑΝΤΣΙΑ ΠΗΡΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΖΩΗΣ

Τα τελευταία χρόνια των σπουδών μου στην Πάτρα όμως, η αγάπη για το πιάνο αναθερμάνθηκε. Ίσως βοήθησε και η μουσική μου ωρίμανση σε αυτό. Έτσι με το που γύρισα στην Αθήνα για τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στη Βιομηχανική Φαρμακευτική, ξεκίνησα μαθήματα με τον Σταύρο Λάντσια. Ο Σταύρος, με το απέραντο μουσικό του ταλέντο και την αγάπη για τη διδασκαλία, μου μετέδωσε το πάθος του για την τζαζ και με έπεισε, μετά από μεγάλα προσωπικά διλήμματα, να δηλώσω συμμετοχή στις ακροάσεις των πανεπιστημίων της Ολλανδίας. Αυτή ήταν ίσως η πιο κομβική στιγμή της ζωής μου. Είναι τεράστιο δίλημμα να κάνεις μια στροφή 180 μοιρών στις σπουδές σου και από την επιστήμη να ασχοληθείς με την τέχνη. Είναι επίσης πολύ δύσκολο να εξηγήσεις σε κάποιον, που δεν ασχολείται με την τέχνη, τη μαγεία της δημιουργίας και πιο συγκεκριμένα τη μαγεία της τζαζ, όπου αυτοσχεδιάζεις και δημιουργείς πάνω στη σκηνή, μέσα στη στιγμή χωρίς

| Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 89

Κοινωνία & Πολιτισμός

προετοιμασία από πριν. Μεγάλο δίλημμα είναι επίσης να επιλέξεις μια καριέρα στο χώρο της τέχνης έναντι μιας σχετικής επαγγελματικής και βιοποριστικής ασφάλειας, όπως αυτή που προσφέρει ο τομέας της Φαρμακευτικής.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ & Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Πήρα την απόφαση και ταξίδεψα στην Ολλανδία όπου και έζησα για 4,5 χρόνια, σπουδάζοντας τζαζ πιάνο στα πανεπιστήμια της Ουτρέχτης και του Άμστερνταμ. Εκεί γνώρισα εκπληκτικούς μουσικούς, δασκάλους και συμμαθητές, μιας και στην Ολλανδία υπάρχει μεγάλη παράδοση στην τζαζ και υψηλό επίπεδο σπουδών. Η ανεκτίμητη ίσως εμπειρία που μου άφησαν τα χρόνια της Ολλανδίας ήταν η γνωριμία με δύο ανθρώπους, τον Νίκο Θεσσαλονικεύς και τον Βραζιλιάνο Pedro Ivo Ferreira. Μαζί δημιουργήσαμε το τρίο Canvas, με το οποίο ηχογραφήσαμε 2 δίσκους και κάναμε συναυλίες στην Ολλανδία, την Ελλάδα, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο. Η μουσική ωρίμανση δεν έρχεται μόνο μέσα από τις σπουδές, αλλά και με το να εκθέτεις το έργο σου σε κοινό που δεν σε γνωρίζει προσωπικά. Φυσικά ανεκτίμητη αξία έχουν και οι σχέσεις που ανέπτυξα με μερικούς από τους δασκάλους μου εκεί, όπως με τους Bert van den Brink, Rob van Bavel, Harmen Fraanje και Hans Mantel. Με την επιστροφή μου στην Ελλάδα ασχολήθηκα για 2 χρόνια αποκλειστικά με τη μουσική, διδάσκοντας πιάνο, παίζοντας σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου (1000+1 νύχτες / Μαθήματα Πολέμου Αθηναίων Δράματα), παίζοντας τζαζ με μουσικούς που θαυμάζω εδώ, όπως είναι ο Νίκος Καπηλίδης, ο Θοδωρής Κότσυφας, ο David Lynch, ο Δημήτρης Κλωνής, ο Αντρέας Πολυζωγόπουλος και πολλοί άλλοι. Μαζί με τον Φάνη Ζαχόπουλο, με τον οποίο σπουδάσαμε παρέα στην Ουτρέχτη, ασχοληθήκαμε με τη δημιουργία μουσικής για το θέατρο

90 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 |

και τον κινηματογράφο όπου ανέλαβα τη μουσική παραγωγή («Όπου υπάρχουν άνθρωποι» ένα ντοκιμαντέρ του Νίκου Μεγγρέλη για τους Γιατρούς του Κόσμου, «Ανθρωποφύλακες» στο Θέατρο Τέχνης κ.ά.). Επίσης, μεγάλη εμπειρία αποκόμισα και από τις συναυλίες με τους Swingin’ Cats, με τους οποίους παίζουμε ένα άκρως διασκεδαστικό αλλά και απαιτητικό -από άποψη ενέργειας- μουσικό πρόγραμμα, όπου στόχος είναι το κοινό να μη σταματά να χορεύει ούτε λεπτό.

ΠΑΝΔΗΜΙΑ & ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Η εποχή της πανδημίας με βρίσκει πλέον να δουλεύω ως μουσικός αλλά και ως φαρμακοποιός, πράγμα δύσκολο αλλά απολαυστικό. Δεν ξέρω αν μπορώ να συγκρίνω πραγματικά τα συναισθήματα που μου δημιουργεί μια ζωντανή συναυλία με τη δουλειά του φαρμακοποιού, δεν παύω όμως να πιστεύω ότι η δουλειά του φαρμακοποιού είναι πάνω απ’ όλα λειτούργημα. Πόσο μάλλον σε μια τόσο περίεργη περίοδο που διανύουμε, που κανένας μας δεν είχε φανταστεί ότι μπορεί να ζήσει. Ο συνδυασμός των δύο επαγγελμάτων μπορεί να είναι δύσκολος, είναι όμως εφικτός, αρκεί κανείς να έχει όρεξη να μαθαίνει συνεχώς και να εξελίσσεται. Πιστεύω πως τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη προσφέρουν απέραντη απόλαυση σε όποιον αποφασίσει να τις ανακαλύψει σε βάθος. ●

Και το παιχνίδι συνεχίζεται

κατάλληλο για παιδιά από 4 ετών και άνω

Το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ και ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ: Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

Κάτοχος άδειας κυκλοφορίας Αθήνα: Θέση Ρίκια, 19300 Ασπρόπυργος • Τηλ: 210 5777140 • Fax: 210 5788791 • e-mail: info@farmasyn.gr • www.farmasyn.gr Γραφείο Β. Ελλάδος: Βασιλίσσης Όλγας 226, 55134 Καλαμαριά • Τηλ: 2310 703856 • Fax: 2310 703718 • e-mail: thess@farmasyn.gr

Προϊόν της: Engelhard Arzneimittel GmbH & Co. KG Herzbergstraße 3, 61138 Niederdorfelden, Germany. E-Mail: info@engelhard.de