Φαρμακευτικός Κόσμος Τεύχος 187

ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟN ΤΟN ΕΚΔΟΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ ΚΛΆΔΟ www.f-kosmos.gr www.f-kosmos.gr Print Ad Octonion Siropi_23x24cm_FarmaKosmos_out_embed.pdf

1

ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ

Συνενώσεις φαρμακείων: Υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον; σελ. 18-32

Δημήτρης Μωραΐτης: Χωρίς την αυτοφροντίδα ο κόσμος µας θα ήταν αλλιώς σελ. 34

Case study: Συνδυαστική πώληση Topress με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει άοσμο σκόρδο με τη βοήθεια της f-anazitisi σελ. 14 ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

SP ES O

ST

x+5 PR

SP ES O

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

ST

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

PR

Μαίρη Καλανδαρίδου: Το γράψιμο λειτουργεί αποσυμφορητικά στον εγκλεισμό σελ. 72

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ.Α∆ΕΙΑΣ 442/91

ISSN 1108-2003

ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΕΠΕ Κλεισθένουσ 338, 153 44, Γέρακασ

27/11/2019 11:47 AM 2021 - ΙΑΝΟΥΆΡΙΟΣ 2022 ΔΕΚΈΜΒΡΙΟΣ

#187

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟN ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ www.f-kosmos.gr Print Ad Octonion Siropi_23x24cm_FarmaKosmos_out_embed.pdf

1

27/11/2019 11:47 AM 2021 - ΙΑΝΟΥΆΡΙΟΣ 2022 ΔΕΚΈΜΒΡΙΟΣ

#187

Editorial

«Τίποτα δεν είναι μόνιμο, παρά μόνο οι αλλαγές» Ηράκλειτος Από την απαρχή ιδρύσεως του ελληνικού κράτους η λήψη μιας οποιασδήποτε απόφασης, ακόμη και αυτής που θεωρητικά είχε ελάχιστο αποτύπωμα, δημιουργούσε εντάσεις. Τίποτα και ποτέ δεν άλλαξε κάτι σε αυτόν τον τόπο… έτσι απλά και ανώδυνα.

Ο

ι όποιες αλλαγές στην Ελλάδα πάντα δίχαζαν, πάντα προκαλούσαν αντιδράσεις και θόρυβο ακόμη και αν ήταν επιβεβλημένες ή για να το πω πιο λαϊκά ακόμη κι αν ήταν για το καλό μας. Τα παραδείγματα των τελευταίων χρόνων είναι πολλά, θα σταθώ όμως λίγο στις αλλαγές που αναγκαστήκαμε να βιώσουμε όλοι εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και λόγω της πανδημίας που έτσι και αλλιώς δημιούργησε υγειονομική και μια πιο βαθιά οικονομική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία δύο χρόνια. Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, που όλοι δοκιμάστηκαν, το ελληνικό φαρμακείο στάθηκε ακέραιο όσον αφορά τη διαχείριση της πανδημίας, αυξάνοντας κατά πολύ τον ημερήσιο όγκο εργασίας, προσφέροντας νέες κατηγορίες προϊόντων και κυρίως ανοίγοντας την πύλη των υπηρεσιών προς τον ασθενή με τρόπο θεσμοθετημένο και οργανωμένο. Όλα αυτά όμως δεν αναιρούν το γεγονός ότι το ¼ των φαρμακείων βρίσκεται στα όρια της βιωσιμότητας και οι λόγοι που αυτά οδηγήθηκαν εκεί είναι γνωστοί και πολυσυζητημένοι. Υπάρχουν διέξοδοι; Πώς θα στηριχθούν αυτά τα φαρμακεία σε μια εποχή μάλιστα που περίτρανα αποδείχθηκε η συμβολή τους στον έλεγχο της πανδημίας;

4 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Θα μπορούσαν οι συνενώσεις να αποτελέσουν σανίδα σωτηρίας/βιωσιμότητας για όσους το επιθυμούν; Θα παρέχονται υψηλών απαιτήσεων και υψηλής αξιοπιστίας υπηρεσίες υγείας από τους συνενωμένους φαρμακοποιούς; Θα αποτελέσουν ένα βιώσιμο δρόμο για την εξέλιξη του φαρμακείου και ποιοι θα ήταν οι δυνητικοί κίνδυνοι ή τα εμπόδια; Οι Συνεταιρισμοί των Φαρμακοποιών θα αποδυναμωθούν; Ή μήπως πρέπει και αυτοί συνάμα να μετεξελιχθούν; Στο παρόν τεύχος λοιπόν θέσαμε στο επίκεντρο τα παραπάνω ερωτήματα με αφορμή την υπερψήφιση από τους εκπροσώπους του κλάδου της νομοθετικής ρύθμισης που επιτρέπει τις Συνενώσεις. Καταγράψαμε όλες τις απόψεις με προσοχή και ενδιαφέρον, καθώς παρουσιάζουν μια ποικιλία στην προσέγγιση αυτού του θέματος. Και το κυριότερο απεμπολούν την παραταξιακή λογική, τις πολιτικές ιδεοληψίες, τη διχαστική νοοτροπία και το μικροσυμφέρον, αναζητώντας λύσεις και καταθέτοντας προτάσεις για τον προορισμό του ελληνικού φαρμακείου.

Βάσω Καλυβιώτη Αρχισυντάκτρια «Φαρμακευτικού Κόσμου»

Φεύγοντας μην ξεχάσεις τα απαραίτητα!

Γιατί επιλέγω το Manusept®Gel; 

Επειδή είναι αντισηπτικό με ευρύ φάσμα δράσης.



Επειδή εξαλείφει ιούς, βακτήρια και μύκητες.



Επειδή ενυδατώνει τα χέρια χάρη στους γαλακτωματοποιητές που περιέχει.



Επειδή προλαμβάνει κρυολογήματα, γρίπη, γαστρεντερίτιδα, ανεμοβλογιά, ιλαρά κ.λπ.

PAUL HARTMANN Hellas A.E. Λ. Βουλιαγμένης 140, 16674 Γλυφάδα, Αθήνα • Τηλ.: 210 89 86 630 • Fax: 210 89 86 640 • mail to: info@gr.hartmann.info Επισκεφθείτε τον δικτυακό μας τόπο και τον ηλεκτρονικό κατάλογο της HARTMANN: www.hartmann.gr

περιεχόμενα

#187 04 Editorial: 08 Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις σε συνεργασία με το f.daily

14 Case study: Συνδυαστική πώληση

Topress με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει άοσμο σκόρδο με τη βοήθεια της f-anazitisi

Οργάνωση – λειτουργία φαρμακείου Συνενώσεις φαρμακείων: Υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον; 18 Υλοποιήσαμε ένα όραμα δεκαετιών με ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον / Σεραφείμ Ζήκας

22 O στόχος είναι μεγάλα,

σύγχρονα, ισχυρά φαρμακεία και όχι πολυάριθμοι μικροί συνεταιρισμοί φαρμακοποιών / Θανάσης Μουχτής

24 Τα μικρά φαρμακεία θα παραμείνουν μικρά / Κώστας Ματσιόλης

26 Οι συνεταιρισμοί θα είναι αρωγοί των φαρμακοποιών στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων για το μέλλον τους / Μίλτος Αγιούμπ 28 Το περιεχόμενο του σχεδίου είναι στη σωστή κατεύθυνση / Ελισάβετ Δερβενιωτάκη

30 Οι συνεργασίες φαρμακοποιών

αποτελούν μια τεράστια ευκαιρία για αλλαγή και εξέλιξη / Αλέξανδρος Ζαγκλακάς

32 Οι εξελίξεις πρέπει πάντα να

έχουν επίκεντρο τον ασθενή / Δημήτρης Γκιζλής

34 Συνέντευξη: Δημήτρης Μωραΐτης: Χωρίς την αυτοφροντίδα ο κόσμος μας θα ήταν αλλιώς

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

38 Παρουσίαση: Health Plus SA:

Η MASTER AID εμπλουτίζεται και ανανεώνεται / Θοδωρής Βάβας

6 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

40 Παρουσίαση: Plac Control:

Φροντίζοντας το στόμα σε όλη τη διάρκεια της ζωής

SPECIAL REPORT: Η υγεία της καρδιάς 42 Καρδιολογική Συμβουλευτική: Ο κρίσιμος ρόλος του φαρμακοποιού στην εποχή της COVID-19 / Παναγιώτης Ιακωβής

46 Οι κατηγορίες των

αντιυπερτασικών & οι βασικές τους αλληλεπιδράσεις / Άννα-Πάολα Αρβανιτάκη

50 Έλκη εκ κατακλίσεως:

Κλινική εικόνα και ιδανική αντιμετώπιση / Αλέξανδρος Κατούλης 54 Συμπληρώματα διατροφής: Η αξία των φυσικών υπναγωγών / Αναστασία Σαράφη

57 Παρουσίαση: PRISUM HELLAS SA.: H αϋπνία στην εμμηνόπαυση 60 Καλλυντική φροντίδα: Η φροντίδα του δέρματος με ψωρίαση / Χαριτωμένη Βαβούλη, Κώστας Λούμος

Φαρμακευτική αγορά 66 Νέα προϊόντα 70 Εταιρικά νέα

Κοινωνία – Πολιτισμός 72 Μαίρη Καλανδαρίδου:

Το γράψιμο λειτουργεί αποσυμφορητικά στον εγκλεισμό

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Βάσω Καλυβιώτη (e-mail: v.kalyvioti@boussias.com) ΔΙΟΡΘΩΣΗ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Αναστασία Σαράφη (e-mail: asarafi@boussias.com) SALES EXECUTIVE MANAGER Βαρβάρα Τασάκου (e-mail: b.tassakou@boussias.com) CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα IMAGE BANK Adobe Stock ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης, Λίνα Γκολομάζου, Αλέξης Σουλιώτης ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Profil Pack ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 011740 https://www.farmakeutikoskosmos.gr/ fk_magazine_archive

Κλεισθένους 338, 153 44, Γέρακας Τ: 210 661 7777, F: 210 661 7778 www.boussias.com ΕΚΔΟΤΗΣ Μιχάλης Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ISSN: 2732-6160 Σκανάρετε με το smart phone σας τον κώδικα QR στο εξώφυλλο του περιοδικού, χρησιμοποιώντας τη δωρεάν εφαρμογή QR Reader, και μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική έκδοση του «Φαρμακευτικού Κόσμου».

άμεση αναζωογόνηση και ανακούφιση από τον πόνο

Νικηφόρου Ουρανού 3, 546 27 Περιοχή Βίλκα, Θεσσαλονίκη, Τ. 2310 989603 - 4, E: info@euromed.gr, Κωνσταντίνου Τσαλδάρη 45, Πολύγωνο, 113 63 ΑΘΗΝΑ T. 210.6400990 F. 216.8001885

www.euromed.gr | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος 2021 | 7

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις

Σε συνεργασία με το

Το περιοδικό «Φαρμακευτικός Κόσμος» συγκεντρώνει και παρουσιάζει μερικές από τις σημαντικότερες εξελίξεις και ειδήσεις των τελευταίων δύο μηνών, όπως καταγράφηκαν μέσα από το f.daily, το εξειδικευμένο B2B, καθημερινό e-newsletter μας που απευθύνεται σε φαρμακοποιούς, decision makers, executives και experts του φαρμακευτικού κλάδου, καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου.

ΝΕΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΑΠΟ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Επικεφαλής της Δημιουργικής Ένωσης Φαρμακοποιών είναι ο Αδαμάντιος Ψαριανός

Και εγένετο η Δημιουργική Ένωση Φαρμακοποιών! Πρόκειται για τη νέα παράταξη που θα κατέλθει στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις του ΦΣΑ και του ΠΦΣ με επικεφαλής τον φαρμακοποιό και νυν αντιπρόεδρο του ΦΣΑ, Αδαμάντιο Ψαριανό και την αποδοχή τουλάχιστον μέχρι τώρα δεκάδων φαρμακοποιών οι οποίοι βάζουν τον πήχη ψηλά όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας των σύγχρονων φαρμακείων. Στο μήνυμά του προς τους φαρμακοποιούς ο Α. Ψαριανός επισημαίνει:

«Συνάδελφοι επιζητούμε να μπει η νέα γενιά μπροστά με δουλειά και λύσεις για όσα και όσους μας κρατάνε πίσω. Αξιοποιούμε την εμπειρία όλων και προχωράμε ενωμένοι για την εκπροσώπηση που θέλουμε».

Το f.daily δημοσιεύει την Ιδρυτική Διακήρυξη της νέας παράταξης, τους στόχους, τα οράματα και τις διεκδικήσεις των φαρμακοποιών καθώς και των μελών που την υπογράφουν. Όπως αναφέρεται: «Στόχος μας είναι η δημιουργική σύνθεση όλων των απόψεων και προτάσεων των συναδέλφων εκείνων που μοιράζονται με εμάς το ίδιο όραμα για το ελληνικό φαρμακείο του παρόντος και του μέλλοντος. "Ένωση" γιατί ενώσαμε και θα ενώσουμε συναδέλφους ανά την Ελλάδα με βασικό κριτήριο τη διάθεση για προσφορά στην κοινή προσπάθεια για την καθιέρωση του Έλληνα φαρμακοποιού στη συνείδηση της κοινωνίας ως αναπόσπαστο κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που στέκεται όμως με αξιοπρέπεια και ήθος ως επιστήμονας ως επαγγελματίας και ως άνθρωπος. "Φαρμακοποιών" γιατί είμαστε κοινοτικοί φαρμακοποιοί που δεν απεμπολούμε τον πρωταρχικό λόγο και ρόλο των γνώσεών μας και του πτυχίου μας.

8 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

COVID-19: ΑΥΞΑΝΕΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του CDC στις ΗΠΑ Έχει φανεί από νωρίς ότι η παρουσία σακχαρώδη διαβήτη αυξάνει τον κίνδυνο για COVID-19, ενώ επηρεάζει αρνητικά την έκβαση της νόσου. Από την άλλη, έχει φανεί ότι η νόσος COVID-19 μπορεί να απορρυθμίσει το μεταβολισμό της γλυκόζης ειδικά σε άτομα με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη ή προδιάθεση για διαβήτη. Υπήρχαν κάποιες ενδείξεις και ανησυχίες για την πιθανότητα εμφάνισης νέων περιπτώσεων σακχαρώδους διαβήτη και μια πολύ πρόσφατη μελέτη του CDC στις ΗΠΑ φαίνεται να επιβεβαιώνει τις ανησυχίες αυτές και μάλιστα στα παιδιά. Ειδικότερα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν 166% υψηλότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη στην ομάδα που νόσησε από COVID-19 και η δεύτερη ομάδα με λοίμωξη αναπνευστικού χωρίς COVID-19, 31% υψηλότερο κίνδυνο. Ενδιαφέρον έχει ότι εμφανίστηκαν νέες περιπτώσεις τόσο τύπου 1 όσο και τύπου 2 διαβήτη. Οι πιθανοί παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί είναι περίπλοκοι και σίγουρα διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο διαβήτη. Ο παρατηρούμενος αυξημένος κίνδυνος για σακχαρώδη διαβήτη μεταξύ ατόμων ηλικίας.

ΔΙΑΒΗΤΗΣ & ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ: ΟΙ ΔΥΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ELI LILLY ΓΙΑ ΤΟ 2022

Εν αναμονή δύο μεγάλων εγκρίσεων φαρμάκων είναι φέτος η Eli Lilly, η οποία επικεντρώνεται στο διαβήτη και στην άνοια. Η μία αγορά είναι γνωστή στην αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία: το υποψήφιο αντιδιαβητικό φάρμακο είναι το tirzepatide, διπλός αγωνιστής GIP/ GLP-1 που αναμένεται να καταπολεμά και την παχυσαρκία. Με το δεύτερο υποψήφιο για έγκριση φάρμακο, το αντίσωμα donanemab κατά της νόσου Αλτσχάιμερ, η Lilly μπαίνει σε πιο «άγνωστα νερά». Πάντως, όπως είπε στο συνέδριο JP Morgan Healthcare ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lilly, David Ricks, «η διαχείριση πολλών λανσαρισμάτων δεν είναι εύκολη, ωστόσο το κόλπο είναι να γνωρίζεις πότε μπορείς να κάνεις δύο πράγματα με τον ίδιο τρόπο και πότε πρέπει να προσαρμοστείς και να επικεντρωθείς σε ένα».

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις Ε. ΜΑΡΚΑΚΗ: ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΕΣ ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ, ΟΥΤΕ ΕΚΒΙΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Τι απαντά η πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων στον ΠΦΣ

Η ιδιαιτέρως σκληρή ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΠΦΣ με αφορμή την άρση απαγόρευσης παράλληλων εξαγωγών του ΕΟΦ, τις ελλείψεις φαρμάκων και τις αιτήσεις ακύρωσης των αποφάσεων του ΕΟΦ περί απαγόρευσης εξαγωγών φαρμάκων από μεγάλο αριθμό ιδιωτικών φαρμακαποθηκών, οι οποίες ήταν και το αντικείμενο συζήτησης στο ΣτΕ, πυροδότησε την άμεση αντίδραση των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών. Σημειώνεται πως ο ΠΦΣ ζήτησε από τον ΕΟΦ να «τολμήσει» να απαγορεύσει τις εξαγωγές όλων των αποδεδειγμένα ελλειπτικών φαρμάκων, ενώ κάνει λόγο για «εκβιασμό της Πολιτείας» από την πλευρά των φαρμακαποθηκών και για «έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας». Η απάντηση της προέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων, Ειρήνης Μαρκάκη Μιλώντας αποκλειστικά στο f.daily η πρόεδρος του ΠΣΦ εξήγησε ότι οι αιτήσεις για τις οποίες θα γινόταν συζήτηση στο ΣτΕ αφορούν υπόθεση του 2019, ενώ η αναβολή αποφασίστηκε για άγνωστους λόγους. Επίσης υποστήριξε την πρακτική των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών σχετικά με τις εξαγωγές, διαβεβαιώνοντας πως αυτές είναι νόμιμες, δηλώνονται στον ΕΟΦ και παρακολουθούνται από αυτόν. Όπως τόνισε η ίδια: «Είναι πάγια θέση του Συλλόγου μας να υποδεικνύουμε στα μέλη μας να μην εξάγουν φάρμακα που είναι ελλειπτικά στη χώρα μας. Πάντα, μα πάντα, πρέπει να καλύπτεται ο Έλληνας ασθενής και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο για εμάς. Πρέπει να βρεθούν οι αιτίες του προβλήματος και όχι να επιτιθέμεθα πάντα στις φαρμακαποθήκες. Είμαστε όλοι φαρμακοποιοί και έχουμε δώσει τον ίδιο όρκο». Η Ε. Μαρκάκη εξήγησε πως οι ελλείψεις φαρμάκων οφείλονται μεταξύ άλλων σε προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα του εξωτερικού, τα οποία μεγεθύνθηκαν την περίοδο της COVID-19. Συμπλήρωσε δε πως «η κοινωνική ευαισθησία» του Συλλόγου έχει αποδειχθεί πολλάκις στα χρόνια, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη διανομή των self tests και των εμβολίων εν μέσω πανδημίας, αλλά και κάποια χρόνια πριν, όταν επιβλήθηκαν τα capital controls, οι φαρμακαποθήκες διατήρησαν την πίστωση στα φαρμακεία, με κίνδυνο την οικονομική καταστροφή. Τι υποστηρίζουν οι φαρμακοποιοί Πάντως για τους φαρμακοποιούς η πρόσφατη απόφαση του ΕΟΦ να άρει τις παράλληλες εξαγωγές είναι μια απόφαση εκτός λογικής, καθώς αυτή τη στιγμή ο κλάδος και το κυριότερο οι πολίτες δεινοπαθούν να προμηθευτούν πολλά ευρέως γνωστά σκευάσματα και μάλιστα εν μέσω Covid-19, όπου ο φόρτος εργασίας έχει γίνει αφόρητος για πολλούς φαρμακοποιούς.

10 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

TIKUN EUROPE: ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Υλοποιεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ενημέρωση ιατρών & φαρμακοποιών στη φαρμακευτική κάνναβη Με αφορμή τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Εκπαίδευσης για το 2022, η TIKUN Europe, η οποία δραστηριοποιείται στην Ελλάδα στον τομέα της φαρμακευτικής κάνναβης, ανακοινώνει την έναρξη της υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο περιλαμβάνει πολλαπλές δράσεις, με πρωταρχικό στόχο την ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας για τη φαρμακευτική κάνναβη. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις εξής δράσεις: ● Διαδραστικά εκπαιδευτικά webinars, στο πλαίσιο των οποίων θα παρουσιαστούν τα διεθνή κλινικά δεδομένα και οι παγκόσμιες εξελίξεις στον τομέα της φαρμακευτικής κάνναβης. ● Δια ζώσης εκδηλώσεις με ιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων, με έμφαση στο φάσμα των συμπτωμάτων και των ασθενειών που μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική κάνναβη. ● “Train the trainer” πρόγραμμα για το ρόλο που διαδραματίζει το ενδοκανναβινοειδές σύστημα στον ανθρώπινο οργανισμό, την αποτελεσματικότητα και για ασφάλεια της φαρμακευτικής κάνναβης σε διάφορες θεραπευτικές κατηγορίες. Παράλληλα, θα γίνει εκτενής συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων με επιστήμονες υγείας από το εξωτερικό.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ: ΠΟΣΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ;

Έρευνα από το γερμανικό Σύνδεσμο Καλλυντικών & Αρωμάτων δίνει την απάντηση Μελέτη που πραγματοποίησε ο γερμανικός Σύνδεσμος Καλλυντικών & Αρωμάτων IKW, με τίτλο: «The Importance of Hairstyle and Hair Care for Human Dignity» έδειξε ότι η περιποίηση των μαλλιών δεν είναι μόνο καλλυντικές θεραπείες, αλλά βελτιώνουν σημαντικά την ψυχολογία. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας η εφαρμογή των προϊόντων για τα μαλλιά συμβάλλει καθοριστικά στο αίσθημα αξιοπρέπειας και ικανοποιεί βαθιές ανθρώπινες ανάγκες. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί δήλωσαν πως αν στερηθούν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν προϊόντα περιποίησης μαλλιών, αισθάνονται σαν να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στην καθημερινή ζωή και ότι δεν είναι εμφανίσιμοι, με τους ερευνητές να κάνουν ειδική αναφορά στα «κλειστά κομμωτήρια» την περίοδο της καραντίνας λόγω COVID-19. Σημείωσαν ότι ήταν σημαντικό μέτρο για τη διαχείριση της πανδημίας αλλά όχι υποφερτό από όλους. Καταλήγουν δε στο συμπέρασμα ότι η καθημερινή, εβδομαδιαία και μηνιαία χρήση μιας ευρείας σειράς προϊόντων περιποίησης μαλλιών θεωρείται απαραίτητη.

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις FOURLIS: ΜΠΑΙΝΕΙ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΣΤΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Υπέγραψε συμφωνία με το παγκόσμιο brand Holland & Barrett Η FOURLIS Α.Ε. ανακοινώνει την είσοδό της στον ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο προϊόντων υγείας και ευεξίας, μέσω της στρατηγικής συνεργασίας με την εταιρεία Holland & Barrett. H Holland & Barrett είναι η μεγαλύτερη εταιρεία λιανικής στη Μεγάλη Βρετανία και μια από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη στον κλάδο Health & Wellness, διαθέτοντας μια μεγάλη γκάμα καινοτόμων βιταμινών, συμπληρωμάτων διατροφής, αθλητικών συμπληρωμάτων, φυσικών και οργανικών καλλυντικών. Ιδρύθηκε το 1870 και σήμερα διαθέτει ένα δίκτυο πλέον των 1.600 καταστημάτων σε 18 χώρες παγκοσμίως, καθώς και ένα ταχέως αναπτυσσόμενο ηλεκτρονικό κατάστημα. Η συνεργασία με τον Όμιλο Fourlis απευθύνεται στις αγορές της Ελλάδας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας μέσω της Omnichannel στρατηγικής της. Στόχος του Ομίλου Fourlis είναι να παίξει ηγετικό ρόλο στον κλάδο και σκοπεύει να αναπτύξει σε βάθος χρόνου ένα δίκτυο 120 φυσικών καταστημάτων, με τα φυσικά καταστήματα να αναπτύσσονται ταυτόχρονα με το ηλεκτρονικό κατάστημα Holland & Barrett εντός του 2022. Ο Βασίλης Φουρλής, πρόεδρος του Ομίλου, ανέφερε: «Είμαστε ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι που η νέα μας δραστηριότητα θα πραγματοποιηθεί μέσω μιας στρατηγικής συνεργασίας με την Holland & Barrett, ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα λιανικής της Ευρώπης στον κλάδο της υγείας και της ευεξίας. Το κοινό μας όραμα θα φέρει στον καταναλωτή καινοτόμα προϊόντα και εξατομικευμένες συμβουλές μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου Omnichannel φυσικών καταστημάτων και διαδικτυακών πωλήσεων». Ο Alex Dower, Commercial Director της Holland & Barrett, ανέφερε ότι: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να λανσάρουμε τη σειρά προϊόντων της Holland & Barrett και την κορυφαία εξειδίκευση παγκοσμίως στους καταναλωτές της Ελλάδας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, μέσω της στρατηγικής μας συνεργασίας με τον Όμιλο FOURLIS. Έχουμε μια πραγματικά θετική ανταπόκριση από τους καταναλωτές σε όλες τις αγορές του εξωτερικού, όπου δραστηριοποιούμαστε, και επομένως είμαστε βέβαιοι ότι τα καταστήματά μας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη θα αποδειχθούν εξίσου δημοφιλή».

ΗΔΙΚΑ: ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ 3 ΕΚΑΤ. ΑΜΚΑ ΕΧΟΥΝ ΑΫΛΗ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ

Επί του συνόλου των συνταγών το 40% είναι άυλες Ξεπέρασαν τα τρία εκατομμύρια οι εγγραφές στην άυλη συνταγογράφηση, σύμφωνα με στοιχεία της ΗΔΙΚΑ. Συγκεκριμένα, από το Μάρτιο του 2020 3.001.144 πολίτες έχουν καταχωρίσει στην πλατφόρμα ehealth.gov.gr το τηλέφωνο και το e-mail τους, ώστε να λαμβάνουν μέσω μηνύματος τις ιατρικές συνταγές, τα παραπεμπτικά και τις ιατρικές βεβαιώσεις τους. Αντίστοιχα, το τελευταίο διάστημα οι συνταγές και τα παραπεμπτικά που εκδίδονται άυλα ανέρχονται σε ποσοστό περίπου 40% επί του συνόλου των συνταγών και παραπεμπτικών που εκδίδονται καθημερινά. Η άυλη συνταγογράφηση αποτέλεσε μια από τις πρώτες νέες υπηρεσίες που προστέθηκαν στο gov.gr. Επιπλέον, από τον Αύγουστο του 2021 όσοι είναι εγγεγραμμένοι στην άυλη συνταγογράφηση έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν το MyHealth app. Μέσω της εφαρμογής, οι πολίτες αποκτούν γρήγορη, εύκολη και ασφαλή πρόσβαση στα δεδομένα τους σχετικά με την ηλεκτρονική και την άυλη συνταγογράφηση από το 2012 και εντεύθεν.

VALENTINA BELCHEVA: ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ SANOFI

Για την Ελλάδα και την Κύπρο

Η Valentina Belcheva αναλαμβάνει Γενική Διευθύντρια της Επιχειρησιακής Μονάδας Καταναλωτικών Προϊόντων της Sanofi για την Ελλάδα και την Κύπρο, διαδεχόμενη τον Ηλία Τουλίτση. Με τη βαθιά γνώση του διεθνούς τοπίου της αυτοφροντίδας και την πολυετή εμπειρία της στην Επιχειρησιακή Μονάδα Καταναλωτικών Προϊόντων της Sanofi στις αγορές της Νότιας, Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η V. Belcheva θα συμβάλλει στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων της εταιρείας στον καίριας σημασίας πυλώνα των καταναλωτικών προϊόντων. Η Valentina Belcheva εντάχθηκε στο δυναμικό της Sanofi το 2006 και από τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας της κατέλαβε διαφορετικές θέσεις ευθύνης στους τομείς του σχεδιασμού και της εφαρμογής στρατηγικών μάρκετινγκ και market access σε ένα ευρύ φάσμα bestin-class φαρμακευτικών προϊόντων και προϊόντων αυτοφροντίδας.

info Για αποστολή δελτίων τύπου: Βάσω Καλυβιώτη, Ε: v.kalyvioti@boussias.com Για διαφήμιση: Bαρβάρα Τασάκου, Ε: b.tassakou@boussias.com, Τ: 210 6617 777 (εσωτ 385) Για συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Ε: mbelegri@boussias.com, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246)

12 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

C

M

J

CM

MJ

CJ

CMJ

N

ΑΠ

Ν ΝΕ

ΑΠ ΟΣ ΑΑ Ι Ο Σ Τ Ε Ι ΜΜ Ο Τ Ε Ι ΡΙ Ρ Ω Ο ΣΣ ΤΑ Ω Μ ΤΑ Τ Μ Ε Ε Ν Τ Ι ΚΙ Κ Ο Ν Ο Ο Ο

✔ ΤΟ

Ε ΟΟ

ΜΟΝΟ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΜΕΝΟ

ΒΙΟ-ΕΝΕΡΓΟ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΟ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΣΤΙΣ ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΕΣ, ΜΙΚΡΕΣ & ΜΕΣΕΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ

Ca ++

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟ ΜΟΝΟ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΜΕΝΟ

Κυκλοφορεί σε δύο μορφές : σε αποστειρωμένο αιμοστατικό επίθεμα και σε αυτοκόλλητο αποστειρωμένο αιμοστατικό επίθεμα

Αποστειρωμένο 100% φυτικό (με αλγινικό ασβέστιο) δεν προκαλεί επιμολύνσεις Άμεση αιμόσταση και επούλωση τραυμάτων Eύκολο στη χρήση Ενδείκνυται για όσους πάσχουν από αιμορραγικές διαταραχές Αποτελεσματικό και σε όσους ακολουθούν αντιπηκτική θεραπεία Aνώδυνη και εύκολη αφαίρεση Ενδείκνυται για όλες τις ηλικίες & τις εγκύους Δεν προκαλεί ερεθισμούς Σήμανση CE, τάξης ΙΙΒ Ιατροτεχνολογικό προϊόν με παγκόσμια κυκλοφορία

ΣΗΜΑΝΣΗ CE ΤΑΞΗΣ IIB

Εισάγεται από τη Γαλλία est. 1979

Τηλ. Eνημέρωσης: 210 72 52 222 Παρασκευαστής βιο-πολυμερών από το 1949

www.cimifar-miralis.gr

Για πληροφορίες-αποστολή δειγμάτων (σε φαρμακεία, φαρμακαποθήκες, συνεταιρισμούς φαρμακοποιών) επισκεφθείτε το site www.stophemo.gr ή επικοινωνήστε : CIMIFAR τηλέφωνο 210 725 2222 ή www.cimifar-miralis.gr

Case Study

Συνδυαστική πώληση Topress με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει άοσμο σκόρδο Με τη βοήθεια της

το κέρδος στην επιστήμη σας

Άννα-Πάολα Αρβανιτάκη, βιολόγος - φαρμακοποιός, υπεύθυνη γραμμής επιστημονικής υποστήριξης f-anazitisi

Πριν δώσετε ένα σκεύασμα σε έναν πελάτη σας, ο οποίος πάσχει από υπέρταση, συζητάτε και ενημερώνεστε για τις ανάγκες του, τι του συμβαίνει και τι ζητάει από εσάς.

Ο

πελάτης έχει διαγνωστεί με ιδιοπαθή υπέρταση, καθώς παρουσιάζει υψηλές τιμές αρτηριακής πίεσης (συστολική>140mmHg και διαστολική>85mmHg), ακολουθεί καθιστικό τρόπο ζωής και είναι υπέρβαρος. Ο θεράπων ιατρός του έχει συνταγογραφήσει σκεύασμα με το συνδυασμό δραστικών ουσιών μεδοξομιλική ολμεσαρτάνη και αμλοδιπίνη (Orizal, Comprelan, Topress).

ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΤΥΧΕΤΕ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ ΠΩΛΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ F-ANAZITISI; Εξυπηρετώντας τον πελάτη: Προχωράτε με την πώληση του ιδιοσκευάσματος στο οποίο καταλήξατε. Σκανάρετε τον κωδικό barcode της συνταγής. Προχωράτε προς ολοκλήρωση της πώλησης του ιδιοσκευάσματος (Topress). Χρησιμοποιώντας την f-anazitisi: Ελέγχετε για αποτελέσματα, καθώς επιθυμείτε να συμβουλέψετε σωστά τον πελάτη, αλλά και να προχωρήσετε σε συνδυαστική πώληση συμπληρώματος διατροφής που περιέχει άοσμο σκόρδο. Εμφανίζονται αποτελέσματα για όλες τις θεματικές ενότητες. Επιλέγετε την ενότητα «Φάρμακο & Συμπληρώματα Διατροφής». Εμφανίζεται η λίστα με όλα τα συμπληρώματα διατροφής που μπορείτε να συγχορηγήσετε με το συγκεκριμένο φάρμακο, για κάθε ένδειξή του ξεχωριστά. Από τη λίστα συμπληρωμάτων για την ένδειξη «Υπέρταση» επιλέγετε το Σκόρδο. Ενημερώνετε τον πελάτη για τα οφέλη του σκόρδου στην καρδιαγγειακή πρόληψη, καθώς εκτός από αντιυπερτασική και αντιθρομβωτική δράση, συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων των λιπιδίων στο αίμα. Προτείνετε την κατάλληλη δοσολογία, σύμφωνα με τη φαρμακοτεχνική μορφή που έχετε επιλέξει, και τη λήψη του συμπληρώμα-

14 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

τος διατροφής μαζί με κάποιο γεύμα, ώστε να μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών του γαστρεντερικού συστήματος. Ρωτάτε τον πελάτη αν πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, ώστε να τον ενημερώσετε για την πιθανή επίδραση στον έλεγχο της γλυκαιμίας. Συστήνετε στον πελάτη να αποφύγει την ταυτόχρονη κατανάλωση αντιπηκτικών, ασπιρίνης ή αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων. Σε γυναίκα ασθενή υπογραμμίζετε το γεγονός ότι το σκόρδο μπορεί να καταναλωθεί στις φυσιολογικές ποσότητες που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό, ωστόσο μεγαλύτερες ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν συστολές στη μήτρα κατά την κύηση ή να επηρεάσουν τη συμπεριφορά του βρέφους κατά το θηλασμό. Προτείνετε στον ασθενή τη λήψη του σκευάσματος σύμφωνα με τις οδηγίες της f-anazitisi και προχωράτε στη συνδυαστική πώληση.

Η ΝΕΑ ΕΝΟΤΗΤΑ «ΦΑΡΜΑΚΟ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ»: Περιλαμβάνει 500 μονογραφίες Συμπληρωμάτων Διατροφής, με αναλυτικές πληροφορίες για την ταυτότητα, τη δοσολογία και το προφίλ ασφαλείας τους. Συνδέει τις ενδείξεις των φαρμάκων με εκείνες των Συμπληρωμάτων Διατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα εύκολης, γρήγορης και επιστημονικά τεκμηριωμένης συνδυαστικής πώλησης. Δώστε στους ασθενείς σας την επιστημονική συμβουλή που χρειάζονται, στο χρόνο που βρίσκονται μπροστά στον πάγκο του φαρμακείου σας.

To κέρδος στην επιστήµη σας

Κερδίστε εσείς την πώληση και ο πελάτης τη συµβουλή σας

Η νέα θεµατική ενότητα «Φάρµακο και Συµπληρώµατα ∆ιατροφής» συνδέει τις ενδείξεις των Φαρµάκων µε αυτές των Συµπληρωµάτων ∆ιατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα άµεσης και εύκολης συνδυαστικής (cross-selling) πώλησής τους.

Εγγραφείτε τώρα στο

www.f-anazitisi.gr και περιηγηθείτε

ωρεάν 1 µήνα δ

Γραµµή Επιστηµονικής Υποστήριξης: 698 1789 580

Εγγραφές: Ματίνα Μπελεγρή, M: 693 7492007, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com Κλεισθένους 338, Γέρακας 153 44, Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, W: www.boussias.com

ΤO 10 ΧΙΛΙΆΔΕΣ «ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ» ΆΝΆΓΝΏΣΤΕΣ ΕΝΗΜΕΡΏΝΟΝΤΆΙ ΚΆΘΕ ΆΠΟΓΕΥΜΆ ΆΠΟ ΤΟ F.DAILY

AΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ: Σε όλους τους φαρμακοποιούς, σε decision makers, executives και experts από το φαρμακευτικό κλάδο καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου. Στο αναγνωστικό κοινό του περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ανώτερα και μεσαία στελέχη (CEO’s, Marketing Managers, PR Managers, Sales Directors) των επιχειρήσεων.

Γίνετε συνδρομητής του f.daily και εξασφαλίστε έγκυρη καθημερινή ενημέρωση, με αποκλειστικές ειδήσεις και ρεπορτάζ, γύρω από θέματα που αφορούν: ● Ειδήσεις γύρω από το Marketing τοπικών και διεθνών αγορών. ● Στρατηγικές αποφάσεις και επιχειρηματικές συνεργασίες όλων των ισχυρών brands. ● Συνεντεύξεις, αναλύσεις και σχόλια ειδικών της αγοράς. ● Δραστηριότητες & πρωτοβουλίες σχετικών θεσμικών οργάνων. ● Δημόσιες συζητήσεις για θέματα της φαρμακευτικής αγοράς. ● Μετακινήσεις στελεχών. ● Το χώρο της πολιτικής και της οικονομίας του φαρμάκου, της επαγγελματικής νομοθεσίας και της πρακτικής των φαρμακείων. ● Τη φαρμακευτική εκπαίδευση, επιστήμη, έρευνα και τεχνολογία. ● Νέα λανσαρίσματα φαρμακευτικών σκευασμάτων και γενικότερα προϊόντων υγείας. ● Επαγγελματικές εκθέσεις, εκδηλώσεις, σεμινάρια και συνέδρια. ● Το χώρο της διατροφής και διαιτολογίας, της ομορφιάς, της κοινωνίας, της τέχνης & του πολιτισμού που άπτονται του φαρμακευτικού χώρου.

Αρχισυντάκτρια: Βάσω Καλυβιώτη, T: 6940-654.936 E: v.kalyvioti@boussias.com Διαφήμιση: Βαρβάρα Τασάκου, T: 210-66.17.777 (εσωτ. 385) F: 210-66.17.778 E: b.tassakou@boussias.com Συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com

Οργάνωση & λειτουργία

φαρμακείου Η οικονομική κρίση και οι κοινωνικές αλλαγές δεν θα μπορούσαν να αφήσουν αλώβητα τα ελληνικά φαρμακεία που πολλά από αυτά πλέον αναζητούν διεξόδους επιβίωσης. Μπορούν οι συνενώσεις να αποτελέσουν τη σανίδα σωτηρίας τους; Φαρμακοποιοί και στελέχη της αγοράς εστιάζουν στα θετικά και τα αρνητικά του σχεδίου για τις συνενώσεις. Στην ίδια ενότητα ο ∆. Μωραΐτης, πρόεδρος της ΕΦΕΧ και γενικός διευθυντής της ΒΙΑΝ Α.Ε., σε συνέντευξή του εξηγεί γιατί ο κόσμος μας χωρίς την αυτοφροντίδα δεν θα ήταν ποτέ ο ίδιος.

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Υλοποιήσαμε ένα όραμα δεκαετιών με ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον Επειδή πολλές φορές, η τελική έκβαση καλύπτει μια μακρά και επίπονη προσπάθεια, είναι καλό να γίνει μια σύντομη αναδρομή για τις συνεργασίες φαρμακείων. Η συζήτηση, υπό το γενικό όρο «Συνεργασίες Φαρμακείων», ξεκίνησε πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες.

προέδρου του Θ. Αμπατζόγλου, ο οποίος βάσει των νέων οικονομικών και θεσμικών δεδομένων οραματίστηκε την υλοποίηση του σχεδίου συνενώσεων. Σεραφείμ Ζήκας Γεν. Γραμματέας του ΠΦΣ, Πρόεδρος του ΙΔΕΕΑΦ, Πρόεδρος Φ.Σ. Θήβας

Σ

υνεχίστηκε, κατά τη διάρκεια μιας μακράς περιόδου ευημερίας για το ελληνικό φαρμακείο και λόγω του οξύμωρου, ερμηνεύτηκε ως ανασφάλεια και φόβος από την πιθανή απώλεια των κεκτημένων, από έναν αόρατο για μας έως τότε εχθρό. Ο εχθρός όμως ήταν ορατός σε πολλές χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο και εγκυμονούσε τον κίνδυνο –σύμφωνα με μια μερίδα του κλάδου– να εισβάλλει και να αλώσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων με τη δημιουργία αλυσίδων. Για το λόγο αυτό οι τολμηρές και επιτυχημένες προσπάθειες συνενώσεων σε ελάχιστες επαρχιακές περιοχές της χώρας στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της επόμενης δεκαετίας του 1990, δυστυχώς δεν βρήκαν μιμητές, παρά το γεγονός ότι με το νόμο 1963/91 θεσμοθετήθηκαν οι πολυσυστεγάσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αρκετοί συνάδελφοι αυτοπροβαλλόμενοι ως ειδικοί, συμμετείχαν ως εισηγητές σε ημερίδες φαρμακευτικών συλλόγων, διαφημίζοντας την «πραμάτεια» τους που εκ των υστέρων αποδείχτηκε ότι είχε προσχηματικά χαρακτηριστικά. Συζητήσεις, χωρίς αρχή, μέση και τέλος, αφού η οικονομική φούσκα καθώς και η έλλειψη κουλτούρας συνεργασιών απομάκρυνε τον κλάδο από κάθε σοβαρή και οργανωμένη προσέγγιση.

ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΥΝΕΝΩΣΕΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΦΣ

Η πρώτη θεσμικά οργανωμένη προσπάθεια ανάδειξης του ζητήματος υπήρξε αμέσως μετά το ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης, σε επιτροπή του ΠΦΣ που συστήθηκε με πρωτοβουλία του τότε

18 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Η επιτροπή αυτή, υπό την προεδρία μου, εργάστηκε συστηματικά επί ένα και πλέον χρόνο και παρήγαγε συμπεράσματα, τα οποία δυστυχώς δεν αξιοποιήθηκαν από την επόμενη διοίκηση του ΠΦΣ, υπό την προεδρία του Κ. Λουράντου. Εκείνος με τη σειρά του σύστησε μια νέα επιτροπή, τα συμπεράσματα της οποίας μεταφέρθηκαν σε Γενική Συνέλευση του ΠΦΣ όπου αποφασίστηκε η υλοποίηση των συνενώσεων – απόφαση που δυστυχώς δεν είχε καμιά συνέχεια.

Εμείς, ως νέα παράταξη «Προοπτική για το φαρμακείο του αύριο», επαναφέραμε το ζήτημα και το εντάξαμε στο πρόγραμμά μας ως βασικό πυλώνα του στρατηγικού μας σχεδιασμού, κατά τις εκλογές για νέα διοίκηση του ΠΦΣ τον Ιούνιο του 2017.

Το εκλογικό αποτέλεσμα έφερε τη συμφωνία για συνδιοίκηση της παράταξής μας με την παράταξη του Κ. Θεοδοσιάδη. Μετά από πολλές προσπάθειές μας, η τότε συνδιοίκηση δέχτηκε να εισηγηθώ τον Οκτώβριο του 2018 στο ΔΣ του ΠΦΣ το συγκεκριμένο ζήτημα. Η απόφαση του ΔΣ για σύσταση επιτροπής υπό την προεδρία μου και διαπαραταξιακή συμμετοχή, αλλά και συμμετοχή συναδέλφων εκτός Δ.Σ., παρότι ομόφωνη, δεν προχώρησε λόγω υπερίσχυσης «εμποδίων», μέχρι να αναλάβει τη διοίκηση του ΠΦΣ η παράταξή μας με Πρόεδρο τον Απ. Βαλτά στα τέλη Μαρτίου 2019. Αμέσως μετά και σε δύο μόνο συνεδριάσεις της επιτροπής, στις 20/04/2019 και 06/05/2019 βγήκαν τα συμπεράσμα-

τα, τα οποία συζητήθηκαν στο ΔΣ του ΠΦΣ στο τέλος του ιδίου μήνα και αποφασίστηκε ομόφωνα η εκπόνηση μελέτης από εταιρεία υψηλού κύρους. Στη συνέχεια, απευθυνθήκαμε σε 4 μεγάλες εταιρείες του χώρου προκαλώντας συζητήσεις με βάση τα συμπεράσματα της επιτροπής. Η εταιρεία Deloitte, ως πιο εξειδικευμένη, ήταν η μόνη που ανταποκρίθηκε, στέλνοντάς μας συγκεκριμένο προσχέδιο συνενώσεων με σκοπό τη διενέργεια συζητήσεων.

Τολμήσαμε, αμέσως μόλις το επέτρεψαν οι συνθήκες και τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα, να φέρουμε το ζήτημα προς συζήτηση και λήψη απόφασης στη διήμερη γενική συνέλευση του ΠΦΣ στις 9-10/10/2021

Έτσι, σε συνεδρίαση του Δ.Σ. στις 07/10/2019, με βάση το συγκεκριμένο προσχέδιο το οποίο αξιοποιούσε και εμπλούτιζε τα συμπεράσματα της επιτροπής, αποφασίσαμε να αναθέσουμε στην Deloitte την εκπόνηση της μελέτης, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που τηρήθηκε επακριβώς.

Η πρόταση υπερψηφίστηκε με μεγάλη πλειοψηφία, με μόνη αρνητική ψήφο από τον Ι. Καβαλάρη και λευκή ψήφο από τον Ηλ. Χαλιγιάννη. Η διοίκηση δεσμεύτηκε ότι –παρά τον προαιρετικό χαρακτήρα συμμετοχής στις συνενώσεις– εμείς θα το φέρναμε προς συζήτηση και ψήφιση σε γενική συνέλευση του ΠΦΣ.

Στη συνέχεια, με βάση τη μελέτη της Deloitte, η επιτροπή σε συνεργασία με τον πρόεδρο Απ. Βαλτά και την ανεκτίμητη συμμετοχή τόσο του Νομικού μας Συμβούλου του Ηλ. Δημητρέλλου όσο και του συναδέλφου μας και εκλέκτορα Αθ. Γουβάλα από τον Φ.Σ. Φθιώτιδας, επεξεργαστήκαμε τη νομοθετική πρόταση για τις συνενώσεις φαρμακείων, την οποία άρθρο προς άρθρο φέραμε προς συζήτηση και ψήφιση στο Δ.Σ. του ΠΦΣ στις 09/06/2020.

Ήδη, από το Μάρτιο του 2020, βιώνοντας τις επιπτώσεις της πανδημίας και τις αναπόφευκτες καθυστερήσεις στην ενημέρωση του κλάδου σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, καθώς και την αδυναμία λόγω συνθηκών διενέργειας γενικής συνέλευσης, καταφέραμε και τολμήσαμε αμέσως μόλις το επέτρεψαν οι συνθήκες και τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα, να φέρουμε το ζήτημα προς συζήτηση και λήψη απόφασης στη διήμερη γενική συνέλευση του ΠΦΣ που πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο 9 και 10 Οκτωβρίου 2021.

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 19

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Ο κλάδος δια των αντιπροσώπων του σε αυτή τη Γενική Συνέλευση με συντριπτική πλειοψηφία 95 υπέρ έναντι 28 κατά, είπε ΝΑΙ, ανοίγοντας το δρόμο για τη νομοθετική ρύθμιση των συνενώσεων, η οποία με τη σειρά της θα ανοίξει το δρόμο για τον εκσυγχρονισμό και τη μετεξέλιξη του ελληνικού φαρμακείου σε ένα σύγχρονο χώρο, όπου, εκτός από τη διάθεση αγαθών υγείας, θα παρέχονται υψηλών απαιτήσεων και υψηλής αξιοπιστίας υπηρεσίες υγείας.

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΝΕΝΩΘΟΥΝ

Ο φαρμακοποιός είναι ο πιο προσβάσιμος υγειονομικός επαγγελματίας. Το φαρμακείο είναι ο πιο προσβάσιμος κρίκος στην αλυσίδα υγείας. Η πολιτεία, λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, είναι αναγκασμένη λόγω μειωμένων διαθέσιμων οικονομικών πόρων, επανασχεδιάζοντας το ΕΣΥ και την ΠΦΥ, να στρέψει το βλέμμα της σε επιλογές με σαφώς μικρότερο κόστος πρόληψης, δίνοντας περισσότερο χώρο και ρόλο στο φαρμακείο. Ο φαρμακοποιός, ένεκα των σπουδών και έχοντας ένα ευρύ φάσμα γνώσεων, δεν μπορεί επαρκώς να τις αξιοποιήσει λόγω της σημερινής γραφειοκρατικής δομής του ελληνικού φαρμακείου και της πολυπλοκότητας στην καθημερινότητά του. Οι περισσότεροι του ενός συνεργαζόμενοι φαρμακοποιοί, σημαίνει:

1. Μεγαλύτερη εξειδίκευση και περισσότερες παρεχόμενες εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας.

2. Αύξηση μεριδίων αγοράς.

3. Μεγάλη ποικιλία προϊόντων και υπηρεσιών.

4. Αύξηση δυναμικότητας (περισσότερα τετραγωνικά, περισσότερος διαθέσιμος χρόνος για επιμόρφωση, εκπαίδευση και εξειδίκευση, περισσότερα προϊόντα, δυνατότητα για περισσότερες ώρες λειτουργίας κ.λπ.).

5. Μείωση λειτουργικού κόστους.

6. Μεγαλύτερη ικανοποίηση πελατών.

7. Κοινό ΑΦΜ και ελαχιστοποίηση διαχειριστικού κόστους, καθώς και ευελιξία στη διαχείριση προσωπικού.

8. Φορολογικά κίνητρα, πρόσβαση σε άτοκο τραπεζικό δανεισμό κ.λπ.

Όλα αυτά καθώς και πολλά άλλα οφέλη που θα προκύψουν, θα δημιουργήσουν μια νέα ώθηση και δυναμική ανάπτυξης που θα βάλουν οριστικά στο περιθώριο τις εσωστρεφείς συζητήσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα των φαρμακείων.

20 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Η πολιτεία, επανασχεδιάζοντας την ΠΦΥ, είναι αναγκασμένη να δώσει περισσότερο χώρο και ρόλο στο φαρμακείο ΟΙ ΣΥΝΕΝΩΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΒΙΩΣΙΜΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ

Όλα τα χρόνια πριν από την οικονομική κρίση η ευημερία του ελληνικού φαρμακείου καθώς και το κατοχυρωμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς συντηρούσαν και μεγέθυναν την έλλειψη κουλτούρας συνεργασιών, προάγοντας τον ατομικισμό. Δώδεκα χρόνια μετά την έλευση της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, επιχειρώντας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, έχοντας μεγαλύτερο αριθμό φαρμακείων και με την εξέλιξη της δημόσιας εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης να έχει πέσει περίπου 65% από το υψηλό του 2019, με την επιβολή rebates, με την απώλεια των ΦΥΚ λόγω μαξιμαλιστικών αντιλήψεων, με τη μείωση του ποσοστού κέρδους, με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε κάθε επίπεδο και τέλος με την απώλεια του ιδιοκτησιακού και πολλών άλλων θεσμικών ζητημάτων, δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να συνεχίζουμε να επικαλούμαστε την έλλειψη κουλτούρας συνεργασιών. Δεν είναι μόνο επικίνδυνο είναι και καταστροφικό! Το σχέδιο των συνενώσεων φαρμακείων είναι ο μοναδικός βιώσιμος δρόμος στην κατεύθυνση εξέλιξης και ανάπτυξης του ελληνικού φαρμακείου. Η παρούσα διοίκηση κατάφερε, όπως άλλωστε είχε δεσμευτεί, πολύ σύντομα να υλοποιήσει ένα όραμα δεκαετιών και να δώσει την προαιρετική δυνατότητα σε κάθε συνάδελφο να οραματιστεί με ελπίδα και αισιοδοξία το μέλλον του.

Οι συνενώσεις είναι το απαραίτητο εργαλείο που θα δώσει τη δυνατότητα στον κλάδο μας να απαντά με θετικό τρόπο και να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα, τα οποία αλλάζουν με πρωτόγνωρες ταχύτητες.

Καθένας που ενδεχομένως ως έμμεσα εμπλεκόμενος αισθάνεται ότι απειλείται από αυτές τις αλλαγές, οφείλει, αναλύοντας τα νέα δεδομένα, να προσαρμοστεί και αυτός με τη σειρά του και να απαντήσει στις νέες προκλήσεις. Κανείς δεν δικαιούται να ετεροπροσδιορίζεται μένοντας άπραγος. Η κινδυνολογία δεν προσφέρει άλλοθι! ●

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 21

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

O στόχος είναι μεγάλα, σύγχρονα, ισχυρά φαρμακεία και όχι πολυάριθμοι μικροί συνεταιρισμοί φαρμακοποιών Με την έγκριση της νομοθετικής πρότασης του ΠΦΣ για το πλαίσιο των συνενώσεων των φαρμακείων, έγινε ένα σημαντικό βήμα για ένα ζήτημα, το οποίο απασχολεί τη φαρμακευτική κοινότητα πάνω από δύο δεκαετίες. ΥΠΑΡΚΤΟΣ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ BYPASS ΓΙΑ ΤΟ ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΙΟ

Θανάσης Μουχτής Γενικός Διευθυντής Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ

Η

μετατροπή της πρότασης σε νόμο του κράτους είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για τη δρομολόγηση συνενώσεων των πολλών και μικρών φαρμακείων. Το κυριότερο εμπόδιο στην εξέλιξη αυτή φαίνεται να είναι το γνωστό ελληνικό χαρακτηριστικό στοιχείο της κουλτούρας ατομικής επιχειρηματικότητας και η δυσκολία των συνεργασιών.

H COVID-19 ΗΡΘΕ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΝΕΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ

Πολύς λόγος γινόταν για αρκετά χρόνια σχετικά με το μεγάλο αναλογικά αριθμό των ελληνικών φαρμακείων. Ήρθε όμως η πανδημία να ανατρέψει την αντίληψη αυτή και να αποδείξει ότι τα φαρμακεία τελικά δεν είναι πολλά, και ειδικά η μεγάλη διασπορά τους ανά την επικράτεια ήταν ένα σημαντικό όπλο της ελληνικής κοινωνίας για τον έλεγχο της μετάδοσης του ιού και για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της δημόσιας υγείας. Στην εξέλιξη αυτή, με τη μεγάλη συμμετοχή των φαρμακείων στη διαχείριση της πανδημίας, φάνηκε ότι το μέγεθος των χώρων του μέσου ελληνικού φαρμακείου δεν είναι ιδανικό για την παροχή υπηρεσιών. Ο όγκος των υπηρεσιών –ειδικά το τελευταίο διάστημα– εκτινάχθηκε στα ύψη. Με τη διενέργεια των rapid tests, τη διανομή των δωρεάν self tests κ.λπ., η παροχή υγειονομικών υπηρεσιών επί του πεζοδρομίου ήταν μεν αναγκαία σε μια κατάσταση επείγουσα όπως η πανδημία, αλλά μακροπρόθεσμα καταδεικνύει την ανάγκη αναδιάρθρωσης του πρότυπου μοντέλου του φαρμακείου των υπηρεσιών και την αύξηση του μεγέθους των ειδικών χώρων του φαρμακείου, στην παροχή ποιοτικών υγειονομικών υπηρεσιών.

22 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Η COVID-19 ήρθε για να μείνει και η αλλαγή επομένως του μοντέλου του φαρμακείου με ιδιαίτερους χώρους και με συμμετοχή περισσοτέρων του ενός φαρμακοποιού και προσωπικού φαίνεται ότι μπορεί να επιτευχθεί ιδανικά μέσω συνενώσεων φαρμακείων. Η προοπτική λοιπόν μετασχηματισμού της λιανικής φαρμακευτικής αγοράς σε μεγαλύτερα φαρμακεία, με περισσότερους φαρμακοποιούς και μεγαλύτερο κύκλο εργασιών, ενδεχομένως να ελλοχεύει έναν κίνδυνο εμπορικού bypass· με το μεγάλο φαρμακείο ή τον όμιλο συνεργαζόμενων φαρμακείων να παρακάμπτει τη φαρμακαποθήκη –συνεταιριστική ή ιδιωτική– και να συνάπτει συνεργασίες απευθείας με τις εταιρείες φαρμακευτικών ή παραφαρμακευτικών ειδών.

ΑΝΑΓΚΑΙΟΣ Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥΣ

Όμως όπως όλοι οι κλάδοι μετασχηματίζονται και προσαρμόζονται στο νέο παγκόσμιο, κοινωνικό και υγειονομικό τοπίο, ειδικά στο περιβάλλον της ψηφιακής επανάστασης, ο αντίστοιχος μετασχηματισμός επιβάλλεται και για το χονδρεμπορικό κλάδο. Όπως το φαρμακείο δεν θα μπορεί στα επόμενα χρόνια να στηρίζεται στο εμπορικό σκέλος μόνο, το ίδιο θα συμβεί και για τις φαρμακαποθήκες και τους συνεταιρισμούς. Απαιτείται η προσαρμογή τους για την υποστήριξη των φαρμακείων όχι μόνο ως επιχειρήσεις logistics, αλλά και ως πάροχοι υπηρεσιών υποστήριξης φαρμακείου. Σε κάθε περίπτωση έχει μεγάλη σημασία για τα παραπάνω το τελικό νομοθετικό πλαίσιο των συνενώσεων. Για την ισχυροποίηση και μεγέθυνση του μοντέλου των φαρμακείων, ο αριθμός των 7 φαρμακοποιών είναι υπερβολικός. Στόχος πρέπει να είναι μεγάλα, σύγχρονα, ισχυρά φαρμακεία και όχι πολυάριθμοι, μικροί συνεταιρισμοί φαρμακοποιών. Μένει να δούμε το τελικό σχέδιο νόμου, αλλά σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τη γνωστή ρήση «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». ●

TOP PHARMA LAUNCHES 2021 Η πρώτη ετήσια έκδοση για τα TOP λανσαρίσματα προϊόντων φαρμακείου, υπηρεσιών και δράσεων για την υγεία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Συγκεντρωμένη με εύχρηστο και περιεκτικό τρόπο όλη η δραστηριότητα της αγοράς για ένα ολόκληρο έτος. Αποτελεί ένα ιδανικό περιβάλλον προβολής για κάθε brand, εταιρεία, agency και μέσο που επιθυμεί να συνδεθεί δημιουργικά με όλο το φάσμα της αγοράς του φαρμακείου.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Βαρβάρα Τασσάκου T. 210-66.17.777, (εσωτ. 385) / F: 210 661 7778 / E: b.tassakou@boussias.com

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Τα μικρά φαρμακεία θα παραμείνουν μικρά

Σε μια περίοδο συνεχών αλλαγών της κοινωνίας, αλλαγών που προέκυψαν κυρίως από την προηγούμενη μνημονιακή περίοδο, ο κλάδος μας καλείται να απαντήσει αν θα τον ωφελήσει να προχωρήσει σε συνενώσεις φαρμακείων, προκειμένου να επιβιώσει στη σημερινή και στην αυριανή εποχή. Οι συνενώσεις όμως μας είχαν απασχολήσει και στο παρελθόν.

Κώστας Ματσιόλης Πρόεδρος Φαρμακευτικού Συλλόγου Μαγνησίας

Ο

Σύλλογός μας πρωτοστάτησε στη δημιουργία ενός σχεδίου που περιελάμβανε όλα τα φαρμακεία στο Νομό Μαγνησίας, σε εθελοντική μορφή, την περίοδο του 2000. Το σχέδιο εκείνο το είχαμε παρουσιάσει σε ολόκληρο τον κλάδο και το πήραν να το επεξεργαστούν και να το εφαρμόσουν με επιτυχία μικρότερες περιοχές, όπως η Αίγινα και το Καρπενήσι. Όμως τελικά ο Νομός μας δεν κατάφερε να το εφαρμόσει. Ο κλάδος μας ασχολείται με το θέμα των συνενώσεων πολλά χρόνια χωρίς μέχρι σήμερα να καταφέρει να προτείνει στα μέλη του μια πρόταση βιώσιμη για το σύνολο των μελών. Ο λόγος είναι ότι στη «χρυσή δεκαετία 1995-2005» τα φαρμακεία λειτουργούσαν κάτω από ένα απόλυτα ρυθμιστικό πλαίσιο και με μεγάλα περιθώρια κερδοφορίας. Εκείνη την περίοδο ο κλάδος πρότασσε ως αίτημα μια αλλαγή στην υφιστάμενη νομοθεσία που θα επέτρεπε την Ομόρρυθμη Εταιρεία (ΟΕ) ίσων μεριδίων με τη δυνατότητα για απεριόριστο αριθμό συμμετεχόντων. Δυστυχώς αυτό δεν έγινε αποδεκτό από καμία κυβέρνηση. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι η κυρίαρχη ιδεολογία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν προέβλεπε επικερδείς οικονομικές δραστηριότητες για επιχειρήσεις αυτοαπασχολούμενων αλλά μόνο για με-

24 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

γάλες επιχειρήσεις έντασης κεφαλαίου. Σήμερα λοιπόν και αφού το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των φαρμακείων έχει πλήρως εξαϋλωθεί με τους μνημονιακούς νόμους (εξαιρούμενου του πληθυσμιακού), καλούμαστε να εξετάσουμε ξανά το ζήτημα των συνενώσεων ως τη λύση που θα σταθεί «ανάχωμα» στην πιθανή επικείμενη συρρίκνωσή του.

ΤΟ 1/4 ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

Όμως εκτιμώ ότι ειδικά σήμερα που το φαρμακείο λειτουργεί με τους νόμους της μεταμνημονιακής εποχής, της εποχής της «απελευθέρωσης», είναι δύσκολο να μπορέσει να βρεθεί λύση που θα δώσει απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μικρομεσαία φαρμακεία. Τα φαρμακεία αυτά σήμερα, λειτουργώντας στο πλαίσιο της συνεχούς αύξησης της επιχειρηματικότητας και του κανιβαλισμού, έχουν υποστεί συρρίκνωση του εισοδήματός τους σε επικίνδυνο σημείο προς όφελος των μεγάλων φαρμακείων, με αποτέλεσμα σχεδόν το ένα τέταρτο του κλάδου να λειτουργεί στα όρια της βιωσιμότητας. Συνολικές λύσεις είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξουν από τη στιγμή που η βάση είναι κατακερματισμένη και ακολουθεί προσωπικές τακτικές. Τα όποια επιτεύγματα στον τομέα των υπηρεσιών που «κερδίσαμε» εν μέσω πανδημίας δεν αφορούν το σύνολο του κλάδου και σε βάθος χρόνου θα δράσουν διαλυτικά. Δεν γίνεται να τα έχουμε όλα: ελεύθερο ωράριο, ελεύθερες τιμές, πολυϊδιοκτησία, e-shop και συνεργατικό κλίμα μεταξύ μας. Από ό,τι φαίνεται η πολιτική ηγεσία του τόπου τα τελευταία χρόνια δεν επιθυμεί τη θέσπιση νομοθετικής ρύθμισης για να βοηθηθούν μικρομεσαία σχήματα φαρμακείων αλλά επιθυμεί τη νομοθετική ρύθμιση για μεγάλες συνενωμένες επιχειρήσεις που θα προκύψουν από τα μεμονωμένα σχήματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

ΟΠΟΙΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΥΝΕΝΩΣΕΩΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΓΚΡΙΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ

Για το λόγο λοιπόν αυτό, πρόσφατα η ηγεσία του κλάδου μας έφερε για ψήφιση στη Γενική Συνέλευση σχέδιο πρότασης για τη δημιουργία εταιρείας εκμετάλλευσης φαρμακείου ειδικού τύπου, με συμμετοχή έως και επτά συναδέλφων, ο καθένας με την άδειά του. Το ποσοστό στην εταιρεία μπορεί να φτάνει το 40% για τον καθένα ή το 80% σε δύο συναδέλφους και το υπόλοιπο 20% να το μοιράζονται οι υπόλοιποι πέντε. Ένα τέτοιο σχέδιο συνένωσης φαρμακείων είναι αδιανόητο να μη συζητείται πρώτα στη βάση του κλάδου, στις Γ.Σ. των Συλλόγων και κατόπιν για ψήφιση στη Γ.Σ. των αντιπρόσωπων των Συλλόγων. Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα του προσχεδίου του νομοσχεδίου αυτού είναι πως από τα ίσα μερίδια στις μεγάλες συνενωμένες μονάδες που όλα αυτά τα χρόνια προτείναμε, με ειδικού τύπου νομικό και φορολογικό καθεστώς, διολισθαίνουμε προς δεδομένα άνισα μερίδια με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη κατάληξη των μικρών φαρμακείων.

Από τα ίσα μερίδια στις μεγάλες συνενωμένες μονάδες διολισθαίνουμε προς δεδομένα άνισα μερίδια με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη κατάληξη των μικρών φαρμακείων Το ερωτηματικό λοιπόν είναι τι αποτέλεσμα μπορεί να φέρει αυτός ο νόμος, αν εφαρμοστεί σε έναν κλάδο με μια απίστευτη διαστρωμάτωση και με μια πολύ μεγάλη ψαλίδα του πρώτου από τον τελευταίο; Θα έλεγα τέλος ότι η φιλοσοφία της συγκριμένης πρότασης δεν έχει να κάνει με τη διατήρηση του μικρομεσαίου φαρμακείου αλλά με το μετασχηματισμό του σε ένα νέο μοντέλο καταστήματος. ●

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 25

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Οι συνεταιρισμοί θα είναι αρωγοί των φαρμακοποιών στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων για το μέλλον τους Η εμπειρία της πανδημίας του νέου κορονοϊού, που ακόμα βιώνουμε, φαίνεται να επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι τα επόμενα χρόνια οι φαρμακοποιοί θα καλούνται να αναλάβουν όλο και πιο ενεργό ρόλο στη στήριξη της υγείας των τοπικών κοινωνιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το φαρμακείο αναμένεται να ενισχυθεί ως κανάλι παροχής εμπεριστατωμένης και αξιόπιστης πληροφόρησης και να συμμετέχει ως βασικός πυλώνας σε δράσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού.

Μίλτος Αγιούμπ Αντιπρόεδρος ΔΣ ομίλου ΠΡΟ.ΣΥ.Φ.Α.Π.Ε.

Ό

πως μάλιστα διαπιστώσαμε στο πρόσφατο παρελθόν, η προσπάθεια εκπλήρωσης των παραπάνω ρόλων ταυτόχρονα με την παραδοσιακή λειτουργία διάθεσης των φαρμάκων στις συνθήκες καθημερινότητας του ελληνικού φαρμακείου, θα απαιτεί από όλους εμάς όλο και περισσότερο χρόνο, τόσο για την εξυπηρέτηση του κοινού όσο και για την ενημέρωση, επιμόρφωση και εκπαίδευσή μας. Ως εκ τούτου, οποιοδήποτε μοντέλο λειτουργίας φαρμακείου -νέο ή παλιό- οφείλει να απαντά στις παραπάνω διαφαινόμενες ανάγκες και ταυτόχρονα να αφορά το σύνολο των συναδέλφων, δηλαδή να προσφέρει ίσες ευκαιρίες συμμετοχής σε όσους το επιθυμούν. Στον αντίποδα των παραπάνω επισημάνσεων, η παρούσα πρόταση για τις συνενώσεις των φαρμακείων φαίνεται να περιορίζεται στη λογιστική συνένωση των ΑΦΜ υφιστάμενων φαρμακείων, με την προσδοκία επιμέρους λειτουργικών ωφελειών. Ως ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων ωφελειών έχουν αναφερθεί η αυξημένη διαπραγματευτική δύναμη με τους προμηθευτές, η αυξημένη ανταγωνιστικότητα σε επίπεδο τιμών, η ανάπτυξη κοινού branding και η υλοποίηση ενεργειών επικοινωνίας ανά 7άδα «συνενωμένων» φαρμακείων. Καίρια ωστόσο ζητήματα, όπως αυτά που τέ-

26 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

θηκαν παραπάνω, δεν φαίνεται να αντιμετωπίζονται, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με πληθώρα άλλων πρακτικών ζητημάτων, τα οποία παραπέμπονται σε ad hoc λύσεις που θα προκύψουν από τη διαπραγμάτευση μεταξύ των συναδέλφων που θα «συνενωθούν». Απέναντι σε αυτήν τη ρευστότητα, τόσο του ευρύτερου περιβάλλοντος όσο και του νομοθετικού πλαισίου, οι συνεταιρισμοί φαρμακοποιών δηλώνουν το παρόν ως παράγοντες σταθερότητας και ασφάλειας. Πιο συγκεκριμένα, μπορούν –κατά πρώτον– να καταθέσουν στο σύνολο του κλάδου μας την εμπειρία από την εμπεδωμένη κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ των μελών τους, καθώς πρόκειται για ένα δοκιμασμένο μοντέλο που συνδυάζει την εθελοντική συμπόρευση, την ισοτιμία στη λήψη των αποφάσεων και την αναλογικότητα στην κατανομή των ωφελειών. Επίσης, μπορούν να παράσχουν στους φαρμακοποιούς-μέλη τους την τεχνογνωσία που θα χρειαστεί, προκειμένου εκείνοι να αξιολογήσουν τις εναλλακτικές επιλογές τους και να μπορέσουν να λάβουν ορθολογικές αποφάσεις για το επαγγελματικό τους μέλλον. Επιπλέον, μπορούν να αποτελέσουν έναν κοινό χώρο ώσμωσης, προκειμένου τα μέλη τους να συνδιαμορφώσουν κοινά συμφωνημένες «προδιαγραφές» και κανόνες συγκρότησης και λειτουργίας για τα νέα «συνενωμένα» σχήματα, εφόσον τα επιλέξουν. Παράλληλα, οι συνεταιρισμοί φαρμακοποιών ήδη ενισχύουν και επιταχύνουν τις παραδοσιακές πτυχές της λειτουργίας τους, όπως η κεντρική διαπραγμάτευση με τους προμηθευτές και οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, δικτύωσης και διαχείρισης επωνυμίας (branding). Με τον τρόπο αυτό, υπόσχονται να παραμείνουν στο πλευρό των συναδέλφων φαρμακοποιών –μελών και μη– λειτουργώντας εξισορροπιστικά στη φαρμακευτική αγορά, όπως και αν αυτή διαμορφωθεί στο μέλλον. ●

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Το περιεχόμενο του σχεδίου είναι στη σωστή κατεύθυνση Μέχρι και σήμερα δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο για συνενώσεις φαρμακείων στην Ελλάδα, αν και δημιουργήθηκαν στο παρελθόν κάποιες συνεργασίες φαρμακείων σε διάφορα σημεία της χώρας με ιδιότυπο ή/και άτυπο καθεστώς. Κάποιες από αυτές πέτυχαν και λειτουργούν μέχρι και σήμερα, ενώ κάποιες άλλες όχι.

Ελισάβετ Δερβενιωτάκη Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Φ.Σ. Κοζάνης

28 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Κ

ύριοι λόγοι μη επιτυχίας ίσως είναι και η έλλειψη σαφούς και ευέλικτου ταυτόχρονα νομικού και οικονομικού πλαισίου, αλλά και η έλλειψη κοινών ιδεών και κουλτούρας συνεργασίας. Τα φαρμακεία στην Ελλάδα αποτελούνται διαχρονικά από ένα ή το πολύ δύο φαρμακοποιούς, όπου βιωματικά κάθε συνάδελφος έχει μάθει να λειτουργεί και να παίρνει τις όποιες αποφάσεις μόνος του. Για να αλλάξει αυτό, χρειάζεται να προηγηθεί «ζύμωση» και εκπαίδευση στο πώς και γιατί εντάσσεται κάποιος σε ένα συνεργατικό σχήμα, πώς λειτουργεί μέσα σε αυτό και εντέλει πώς καθίσταται αυτό βιώσιμο. Άλλη απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν εξαρχής όλοι οι συμμετέχοντες κοινούς στόχους και ιδέες. Όλα αυτά πρέπει να τα έχουμε υπ’ όψιν οι φαρμακοποιοί αν επιθυμούμε να δούμε τις συνενώσεις φαρμακείων να πετυχαίνουν στην πράξη. Σίγουρα λοιπόν ήταν θετική η πρωτοβουλία του Δ.Σ. του ΠΦΣ να οργανώσει, να συγγράψει και να φέρει προς ψήφιση στη Γενική Συνέλευση του ΠΦΣ το σχέδιο συνενώσεων που δεν υπήρχε μέχρι σήμερα. Ωστόσο θα ήταν πιθανότατα πιο ορθό να γίνει εκτενέστερη διαβούλευση, καθώς δεν ήταν ένα θέμα επείγον. Όσον αφορά το περιεχόμενο του σχεδίου, αυτό είναι στη σωστή κατεύθυνση γραμμένο, προστατεύοντας όσο είναι εφικτό από νομικής και οικονομικής πλευράς τους συμμετέχοντες, ενώ βελτιώθηκε ακόμα περισσότερο στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, με γνώμονα να μην αδικηθούν τα μικρότερα σε οικονομικό μέγεθος φαρμακεία που θα συμμετέχουν. Το πιο σημαντικό από εδώ και στο εξής είναι να διασφαλιστεί ότι το σχέδιο συνενώσεων επουδενί δεν θα τροποποιηθεί στο μέλλον εις βάρος των φαρμακοποιών γενικότερα, καθώς ανέκαθεν υπήρχαν εξωτερικοί παράγοντες που επιβουλεύονταν το χώρο του ελληνικού φαρμακείου, αλλά και ειδικότερα εις βάρος των φαρμακοποιών με μικρότερα κεφάλαια. Αυτοί οι φαρμακοποιοί αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία του κλάδου και είναι απαραίτητοι για την απρόσκοπτη τροφοδοσία και την ευχερή πρόσβαση όλου του πληθυσμού στα φάρμακα και την παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών (κάτι που αποδείχθηκε περίτρανα τώρα στην κρίση της COVID-19). ●

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Οι συνεργασίες φαρμακοποιών αποτελούν μια τεράστια ευκαιρία για αλλαγή και εξέλιξη Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις ανοίγει ο δρόμος –τουλάχιστον νομοθετικά– για τη συνένωση των φαρμακείων. Ως νέος φαρμακοποιός θεωρώ ότι τη συγκεκριμένη στιγμή μια τέτοια απόφαση είναι κομβικής σημασίας για το μέλλον το δικό μου καθώς και των υπόλοιπων συναδέλφων.

Αλέξανδρος Ζαγκλακάς Φαρμακοποιός στη Νέα Σμύρνη Λάρισας

Π

έρασε μία δεκαετία από την οικονομική κρίση που άλλαξε πολύ το οικονομικό μοντέλο του φαρμακείου, όπως και των περισσότερων επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Ακολούθησε η περίοδος του κορονοϊού, η οποία ήρθε για να αλλάξει το επιχειρείν των φαρμακείων μας. Μπορεί όλοι μας να έχουμε τελειώσει την ίδια σχολή, ωστόσο το επάγγελμα του φαρμακοποιού παρουσιάζει πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις. Συνδυάζει άρρηκτα την επιχειρηματικότητα με το λειτούργημα, αλλά αποτελεί και ένα βασικό πυλώνα της χώρας μας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Στην εποχή που διανύουμε, οι φαρμακοποιοί σηκώνουν ένα βαρύ φορτίο, αλλά παράλληλα τους δίνονται και νέες δυνατότητες: υπηρεσίες που χρήζουν εκμετάλλευσης. Ο πολύ μεγάλος φόρτος εργασίας καθώς και ο περιορισμός των κοινωνικών ελευθεριών αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για τον εναγκαλισμό της ιδέας της συνένωσης φαρμακείων. Οι συμφοιτητές μου και εγώ, πριν καλά-καλά αποκτήσουμε τις άδειες και τα φαρμακεία μας, φανταζόμασταν ένα μέλλον στο

30 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

οποίο θα υπάρχει μια τέτοιου είδους συνεργασία μεταξύ μας, καθώς πολλοί από εμάς είμαστε απόγονοι φαρμακοποιών και έχουμε δει την πίεση στον ελεύθερο χρόνο που ασκεί το επάγγελμα. Εμείς λοιπόν που δεν ζούμε για να δουλεύουμε, αλλά θέλουμε να αξιοποιήσουμε τα πτυχία μας και να εξελισσόμαστε συνεχώς, βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή αντιμέτωποι με μια τεράστια ευκαιρία για αλλαγή. Στον πολυδιάστατο χώρο του φαρμακείου, κάθε εταίρος θα μπορούσε να συμβάλλει με το δικό του πάθος και ταλέντο, ώστε να προσφέρει στο πεδίο που είναι καλύτερος. Φανταζόμαστε δηλαδή ένα φαρμακείο του μέλλοντος, στο οποίο θα αναδεικνύεται ο ρόλος του φαρμακοποιού απέναντι σε όλα όσα φέρνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι καινούργιες συνθήκες. Νέες υπηρεσίες υγείας, συμβουλευτική για την αυτοφροντίδα και για την πολυφαρμακία, περισσότερες εναλλακτικές επιλογές και νέες προτάσεις, μια καλή διαχείριση του αποθέματος αλλά και των πελατειακών σχέσεων είναι μερικά από τα οποία μπορούν να ενισχυθούν υπό το εναρμονισμένο περιβάλλον των συνενώσεων. Ωστόσο για να πραγματοποιηθούν αυτά, είναι απαραίτητη η δημιουργία του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου που θα υποστηρίζει το όραμα των φαρμακοποιών να αδράξουν όλες αυτές τις ευκαιρίες που προσφέρονται στο άμεσο μέλλον και συσπειρωμένοι να αντιμετωπίσουν πιθανές απειλές από μεμονωμένα μονοπωλιακά συμφέροντα τρίτων. ●

Το πρώτο και µοναδικό βιβλίο για την αποτελεσµατική διαχείριση του φαρµακείου

Με αναλυτικά παραδείγµατα, εύχρηστα «εργαλεία» και πρακτικές συµβουλές, θα µάθετε: • Πώς να δηµιουργήσετε ένα κερδοφόρο µείγµα προϊόντων • Πώς να διαχειρίζεστε σωστά τα αποθέµατά σας • Πώς να βελτιώσετε τις χρηµατικές σας ροές (Cash Flow) • Πώς να κάνετε αποτελεσµατικές προωθητικές ενέργειες

• Πώς να εφαρµόζετε αποτελεσµατικές καθηµερινές πρακτικές «προσωπικής πώλησης», για να διατηρείτε τους πελάτες σας πάντα ευχαριστηµένους • Πώς να προβάλετε το φαρµακείο σας για να προσελκύσετε περισσότερους πελάτες

Μέσα από αυτό το «Βιβλίο – Οδηγό» θα µάθετε και άλλα πολλά που θα σας βοηθήσουν να χαράξετε µια νέα πετυχηµένη πορεία εργασιών του φαρµακείου σας.

Βιβλιοθήκη

• Πώς να αξιολογείτε την αποδοτικότητα των ενεργειών και των κεφαλαίων που έχετε επενδύσει • Πώς να προετοιµάσετε και να υλοποιήσετε ένα αποτελεσµατικό πρόγραµµα εµπορικής ανάπτυξης του φαρµακείου σας.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΟ

www.kerdoforofarmakeio.gr

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Σ ΥΝΕΝΩ ΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Οι εξελίξεις πρέπει πάντα να έχουν επίκεντρο τον ασθενή Οι συνενώσεις ανέκαθεν ήταν μια «εφαρμογή» με πολλές πτυχές, κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές, ακόμα και ηθικές σε διάφορους τομείς. Μέσα σε αυτήν την κοινωνική παθογένεια που ζούμε, είναι σημαντικό εμείς, ως επαγγελματίες υγείας, να σταθούμε ενωμένοι, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, με επίκεντρο τον πολίτη-ασθενή.

Δημήτριος Γκιζλής, φαρμακοποιός MPharm

Π

έρα από το ρομαντικό χρωματισμό αυτού του ισχυρισμού, αξίζει να ληφθεί υπόψη πως υπάρχει μια ουσιαστική σχέση του κοινοτικού φαρμακοποιού με τον ασθενή και ακολούθως πελάτη. Μια ουσιώδης συνένωση πολλών συναδέλφων έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ακόμα καλύτερη εξυπηρέτηση και πιο ισχυρή φαρμακευτική συμβουλευτική. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Πρόκειται για μια συνεργεία επαγγελματιών υγείας με υψηλό δείκτη επιστημονικότητας και αρκετής εμπειρίας που πρέπει πάντα να έχει κύριο στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας. Έχοντας δε την προοπτική να παρέχουν ως ενότητα παροχές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας υψηλού επιπέδου, όπως είναι η συμβουλευτική για την αυτοφροντίδα και για τα φάρμακα, βοηθούν το σύστημα υγείας, καθώς μειώνονται οι εισαγωγές και έτσι εξοικονομούνται δημόσιοι πόροι (από τα νοσήλια, τα αναλώσιμα κτλ.). Στην Ελλάδα που υπολείπεται όσον αφορά τον κρατικό της μηχανισμό και σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου η έννοια της συνένωσης έχει πνεύμα ομαδικότητας και προχωράει με ταχύτατους ρυθμούς, οι φαρμακευτικοί σύλλογοι έχουν κάνει αξιόλογες προσπάθειες παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Συμπερασματικά, καθώς στη χώρα μας το σύστημα υγείας «πνέει τα λοίσθια», διότι πάσχει χρόνια τώρα, η έννοια της συνένωσης μόνο θετικά μπορεί να δώσει. Η αλλαγή στο φαρμακευτικό γίγνεσθαι συνεπάγεται καλύτερο «έλεγχο» της υγείας του κοινού και προστασία του ασθενή-πολίτη. ●

32 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ

Recognizing Innovative Products Τα Supplement Awards 2022 διοργανώνονται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στην Ελλάδα από τη BOUSSIAS με σκοπό να επιβραβεύσουν την καινοτοµία στα συμπληρώματα διατροφής και ταυτόχρονα να προβάλλουν την επιστημονική εγκυρότητα των προϊόντων διατροφής και υγείας με στόχο την ασφάλεια αλλά και ποιοτική επιλογή των καταναλωτών. Υποψηφιότητες μπορούν να καταθέσουν οι εταιρείες οι οποίες παράγουν και εμπορεύονται συμπληρώματα διατροφής και επιδιώκουν να ενθαρρύνουν την γνωστοποίηση των προϊόντων διατροφής και υγείας, προάγοντας ταυτόχρονα τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά και κατ’ επέκταση την καλή υγεία και το ευ ζην.

ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

21 03 22

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Θ Ε Ι Τ Ε Κ Α Ι Δ Η Λ Ω Σ Τ Ε Τ Ι Σ Υ Π Ο Ψ Η Φ Ι ΟΤ Η Τ Ε Σ Σ Α Σ

www.supplementawards.gr ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Πληροφορίες: Άννα Μαρία Παπίρη, T: 210 6617777 (εσωτ. 377), Μ: 6945753004, Ε: ampapiri@boussias.com Υποψηφιότητες: Έλενα Καλογρίτσα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 122), Μ: 6947 897798, Ε: ekalogritsa@boussias.com

Συνέντευξη

Δ. ΜΩΡΑΐΤΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΧ ΚΑΙ ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΑΝ ΑΕ, ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Χωρίς την αυτοφροντίδα ο κόσμος μας θα ήταν αλλιώς Συνέντευξη στη Βάσω Καλυβιώτη

Ο κόσμος μας σήμερα, δύο χρόνια μετά την πανδημία, θα ήταν τραγικά διαφορετικός, αν δεν υπήρχαν τα προϊόντα αυτοφροντίδας. Αν δεν είχε καλλιεργηθεί στη συνείδηση του κόσμου η έννοια του «φροντίζω τον εαυτό μου».

συμπληρώσει πως η αυτοφροντίδα αναμφίβολα έχει ως δικλείδα ασφαλείας την επιστημονική κατάρτιση των φαρμακοποιών.

Αντλώντας στοιχεία από ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία διαβάζω πως τα έσοδα στην αμερικανική αγορά OTC προϊόντων ανήλθαν σε 123.898 εκατ. δολάρια το 2021, ενώ η αγορά αναμένεται να αυξάνεται ετησίως κατά 4,68%. Τα ελληνικά οικονομικά στοιχεία είναι το ίδιο ενθαρρυντικά;

Α

υτή η υγειονομική κρίση θα άφηνε σίγουρα πίσω της πολλά περισσότερα εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές, αν δεν υπήρχαν οι μάσκες, τα αντισηπτικά, τα γάντια. Όλα τους προϊόντα αυτοφροντίδας. «Η αυτοφροντίδα δεν είναι δημιούργημα των εταιρειών, αλλά οφείλεται στην ολοένα αυξανόμενη γνώση και προσβασιμότητα του ανθρώπου σε προϊόντα υγείας», σημειώνει ο Δημήτρης Μωραΐτης, Πρόεδρος της ΕΦΕΧ και Γενικός Διευθυντής της ΒΙΑΝ ΑΕ, για να

34 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Η αγορά της Ελλάδας δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτήν των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, όχι μόνο ως προς το μέγεθος πληθυσμού αλλά και ως προς τα κανάλια διανομής και προώθησης. Οι ΗΠΑ διέπονται από ένα πιο φιλελεύθερο κανονιστικό πλαίσιο προώθησης, ενώ η Ελλάδα από ένα σύγχρονο πλαίσιο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, σύμφωνο με την ευρωπαϊκή πολιτική και τις επιμέρους ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Το φαρμακείο, ως κυρίαρχο κανάλι διανομής, εξασφαλίζει την επάρκεια και την ασφάλεια που χρειάζεται στην προσβασιμότητα του πολίτη σε αυτά τα προϊόντα. Η συνολική αγορά των OTC προϊόντων στην Ελλάδα, δηλαδή τόσο των Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων όσο και των υπόλοιπων προϊόντων, ξεπερνά τα 500 εκ. € σε τιμές καταναλωτή και παρουσιάζει μια ελαφριά αύξηση το 2021 σε σχέση με το 2020.

Ποια προϊόντα αυτοφροντίδας μονοπωλούν το ελληνικό αγοραστικό κοινό; Ποια είναι τα μερίδια αυτής της αγοράς; Η αγορά που κυριαρχεί στα OTC προϊόντα στην Ελλάδα είναι τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ). Η κατηγορία αυτή ουσιαστικά καθορίζει την αγορά της αυτοφροντίδας, αφού απο-

τελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας ενός πολίτη, εξασφαλίζοντας κυρίως ανακούφιση από τον πόνο και τον πυρετό. Όμως είναι πολύ μεγάλο στη σύγχρονη και απαιτητική εποχή που ζούμε το όφελος και των υπόλοιπων προϊόντων OTC που αφορούν τη διατροφή μωρών και μικρών παιδιών, τη διατροφή ειδικών ασθενών, την παρακολούθηση και τη ρύθμιση διαφόρων βιολογικών παραμέτρων, όπως της αρτηριακής πίεσης και της γλυκόζης αίματος, τη συμπλήρωση διατροφής, την εξασφάλιση ενός ομαλού ύπνου και γενικά την ευεξία και την ποιότητα ζωής. Το γεγονός αυτό καταφάνηκε και υπογραμμίστηκε περίτρανα στην κρίση της πανδημίας Covid-19.

Σύμφωνα με έρευνα 1 στους 2 Έλληνες επισκέπτονται τουλάχιστον μία φορά το μήνα το φαρμακείο για την αγορά προϊόντων ΜΗΣΥΦΑ. Πώς κρίνετε το ρόλο του φαρμακοποιού; Τον θεωρείτε «ενεργό» ως προς τον προσανατολισμό που χρειάζονται πολλές φορές οι ασθενείς; Ο ρόλος του φαρμακοποιού στην αγορά των ΜΗΣΥΦΑ είναι όχι μόνο ενεργός, αλλά αναγκαίος, εάν επιθυμούμε να έχουμε μια ασφαλή διάθεση αυτών των φαρμάκων στον πολίτη. Η επιστημονική κατάρτιση και η καθημερινή σχέση των φαρμακοποιών με τον πολίτη αποτελεί μοναδική δικλείδα ασφάλειας. Τα ΜΗΣΥΦΑ είναι φάρμακα με παρενέργειες και ανεπιθύμητες ενέργειες, επομένως απαιτούν επιστημονική γνώση της αλληλεπίδρασής τους με άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Επίσης, η καθημερινή σχέση του φαρμακοποιού εξασφαλίζει τη δυνατότητα αντίληψης του ιστορικού υγείας ενός πολίτη. Ο ρόλος του φαρμακοποιού θα πρέπει να ενισχύεται με μέτρα και θεσμοθέτηση από την πολιτεία. Είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο ανθρώπινων πόρων για την πρωτοβάθμια φροντίδα που κάθε κυβέρνηση πρέπει να εκμεταλλεύεται προς όφελος της κοινωνίας.

Πρόσφατα ανακοινώσατε σε συνεννόηση με το υπουργείο Υγείας ότι ετοιμάζετε διαφημιστική καμπάνια για την αξία της αυτοφροντίδας. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να «περάσετε» στο κοινό; Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας μάς έκανε την τιμή να μας δεχτεί και να ακούσει με προσοχή το στόχο του ΕΦΕΧ για θεσμοθέτηση και υιοθέτηση της αυτοφροντίδας από το υπουργείο Υγείας. Η Μ. Γκάγκα ήταν θετική στην πρώτη παρουσίαση της καμπάνιας μας και σύντομα θα την παρουσιάσουμε με λεπτομέρειες, ευελπιστώντας στην αιγίδα του υπουργείου. Μια καμπάνια του ΕΦΕΧ που υποστηρίζει τις προσπάθειες του υπουργείου για υπεύθυνη ενημέρωση και κινητοποίηση του πολίτη απέναντι στην Υγεία. Η καμπάνια έχει ως μήνυμα «Με ΦΡΟΝΤΙ-ΖΩ ΚΑΛΑ», δηλαδή ένα λογοπαίγνιο: Με Φροντίζω καλά, Ζω καλά!

Ο ρόλος του φαρμακοποιού θα πρέπει να ενισχύεται με μέτρα και θεσμοθέτηση από την πολιτεία. Είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο ανθρώπινων πόρων για την πρωτοβάθμια φροντίδα που κάθε κυβέρνηση πρέπει να εκμεταλλεύεται προς όφελος της κοινωνίας. Οι εταιρείες που διακινούν προϊόντα αυτοφροντίδας είναι «υγιείς» επιχειρήσεις; Πώς συμβάλλουν με τις εισαγωγές-εξαγωγές προϊόντων την ελληνική οικονομία; Οι εταιρείες που διακινούν προϊόντα αυτοφροντίδας και είναι μέλη του ΕΦΕΧ είναι υγιείς επιχειρήσεις, τόσο οι ελληνικές όσο και οι πολυεθνικές, και στοχεύουν στη διάθεση υψηλής ποιότητας προϊόντων. Παρουσιάζουν κερδοφορία που όμως πολλές φορές έρχεται να αντισταθμίσει την υπέρογκη και άδικη φορολογία της πολιτείας απέναντι στις φαρμακευτικές εταιρείες, μέσω clawback και rebate. Για να καταλάβουν και οι αναγνώστες, διότι πολλές φορές αναφέρονται αυτοί οι όροι αλλά δεν γίνονται κατανοητοί, χονδρικά το 1/3 των εσόδων των φαρμακευτικών εταιρειών εισπράττεται από την πολιτεία, πριν από τα έξοδα παραγωγής ή αντιπροσώπευσης, τα λειτουργικά έξοδα και τη φορολόγηση από το κράτος! Επαναλαμβάνω: το 1/3 των εσόδων! Πρόκειται ουσιαστικά για κρατικοποίηση του φαρμακευτικού τομέα, αφού το κράτος είναι ο μεγαλομέτοχος. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που οι φαρμακευτικές εταιρείες επενδύουν όλο και περισσότερο στα προϊόντα αυτοφροντίδας.

Τέλος, η πανδημία επηρέασε την αγορά προϊόντων αυτοφροντίδας; Πόσα νέα προϊόντα κυκλοφόρησαν στην αγορά τον τελευταίο χρόνο; Η πανδημία Covid-19 κατέδειξε τη σημασία των προϊόντων αυτοφροντίδας. Στη συνείδηση αυτοφροντίδας εμπεριέχεται η μάχη με τα ήπια συμπτώματα, που αντιμετώπισε κάθε πολίτης, κάθε οικογένεια στην οικία. Στη συνείδηση αυτοφροντίδας εμπεριέχεται η απόφαση για τήρηση των μέτρων απόστασης, μάσκας και αντισηπτικού. Η αυτοφροντίδα δεν είναι δημιούργημα των εταιρειών, αλλά οφείλεται στην ολοένα αυξανόμενη γνώση και προσβασιμότητα του ανθρώπου σε προϊόντα υγείας. Μόνο η συνεργασία των κοινωνικών φορέων, της Πολιτείας μέσα από τους θεσμούς της (το υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΦ κ.λπ.), των επιστημόνων υγείας (φαρμακοποιών, ιατρών κ.λπ.) και των εταιρειών μπορεί να συμβάλλει στην υπεύθυνη αυτοφροντίδα. ●

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 35

Διαχείριση παθήσεων στο

φαρμακείο Η υγεία της καρδιάς, η συμβουλή του φαρμακοποιού στους καρδιοπαθείς και η πλήρης πληροφόρηση για τις αλληλεπιδράσεις των αντιυπερτασικών φαρμάκων βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της ενότητας. Ακόμα ενημερωθείτε για τα φυσικά υπναγωγά και για τη φροντίδα του ψωριασικού δέρματος αλλά και για το πώς αντιλαμβάνονται οι ασθενείς με ψωρίαση τη σχέση τους με τους φαρμακοποιούς τους.

Παρουσίαση

Health Plus AE

Η MASTER AID εμπλουτίζεται και ανανεώνεται Θοδωρής Βάβας, Διευθυντής Πωλήσεων Health Plus

Η HEALTH PLUS AE παρουσιάζει στα φαρμακεία την ανανεωμένη βασική σειρά ορθοπεδικών προϊόντων της MASTER AID. Εμπλουτισμένη με νέους κωδικούς και μεγέθη, καλύπτει όλες τις βασικές ανάγκες του φαρμακείου στα πιο κινήσιμα και σημαντικά ορθοπεδικά προϊόντα.

Μ

ε την εγγύηση ποιότητας που διέπει τα MASTER AID, τα ορθοπεδικά προϊόντα της βασικής σειράς κατατάσσονται στο ανώτερο επίπεδο ποιότητας της αγοράς και διακρίνονται για τα πλεονεκτήματά τους.

ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ & ΑΝΑΛΛΟΙΩΤΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ

Η σύνθεσή τους από 57% πολυαμίδιο, 23% ελαστάν και μόλις 20% βαμβάκι τα καθιστά ιδιαίτερα ανθεκτικά για πάρα πολλές χρήσεις και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ελαστικότητά τους δεν μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και η αποτελεσματικότητά τους παραμένει αναλλοίωτη. Το διπλό υλικό στο τελείωμα σε συνδυασμό με τις υψηλής ποιότητας ραφές εξασφαλίζει ότι τα προϊόντα δεν θα «ξεφτίσουν» στις άκρες.

ΑΝΕΣΗ & ΕΥΚΟΛΙΑ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ

Η σύνθεση των προϊόντων επιτρέπει στο δέρμα να αναπνέει ιδανικά, ώστε να μη δημιουργούνται ερεθισμοί από την παρατεταμένη χρήση τους. Πλένονται στο χέρι με ζεστό νερό και ήπιο σαπούνι ή στο πλυντήριο στους 30°C. Η βασική σειρά περιλαμβάνει: Ελαστικό περικάρπιο με στήριξη του αντίχειρα και της παλάμης σε τρία μεγέθη S, M, L. Ελαστικό περικάρπιο με κλείσιμο velcro σε τρία μεγέθη S, M, L. Ελαστική επιαγκωνίδα σε τρία μεγέθη S, M, L. Ελαστική επιστραγαλιδα σε τέσσερα μεγέθη S, M, L, XL. Ελαστική επιγονατίδα σε τέσσερα μεγέθη S, M, L, XL. Μαλακό αυχενικό κολάρο σε δυο μεγέθη S, M. Φάκελος ανάρτησης σε ένα μέγεθος με δυνατότητα προσαρμογής.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ NEOPREN

Τη βασική σειρά Master Aid συμπληρώνουν τα προϊόντα NEOPREN, κατασκευασμένα από 70% neopren, 20% reyon, 10% πολυεστέρα. Είναι όλα one size με σταθερό κλείσιμο velcro και πλένονται στο χέρι με ζεστό νερό και ήπιο σαπούνι. Η σειρά περιλαμβάνει: Περικάρπιο neopren. Περικάρπιο neopren με στήριξη παλάμης. Επιστραγαλίδα neopren. Επιγονατίδα neoprene. Ζώνη μέσης neoprene (οσφυϊκή ζώνη). ●

38 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

αρµα

ο

ία κε

στα φ

Η βασική σειρά ορθοπεδικών για όλα τα φαρμακεία

Μόν Αθήνα: Λεωφ. Αγ. Μαρίνας 9, ΒΙ.ΠΕ Κορωπίου, 19400, Κορωπί Τηλ.: 801 700 7701, Fax: 210 9600 954 Θεσσαλονίκη: EIFRON, Λεωφόρος Πολυγύρου 32, ΤΚ 57001, ΤΘ 60681 - Tηλ.: 2310 540575 Αντιπρόσωπος Κύπρου: ΙΑΜΑ Pharmaceuticals Ltd - Τηλ: 2520 9500 Info@health-plus.gr - www.health-plus.gr

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Φροντίζοντας το στόμα σε όλη τη διάρκεια της ζωής

Οι πελάτες σας θα συνεχίζουν να χαμογελούν Η διατήρηση της υγείας των δοντιών σε όλη τη διάρκεια της ζωής είναι κάτι πολύ σημαντικό για πολλούς λόγους. Ένα υγιές στόμα έχει μεγάλη σημασία για τη γενική υγεία και την ποιότητα της ζωής. Καθώς περνούν τα χρόνια, παρατηρούμε ότι συμβαίνουν αλλαγές στο στόμα που σχετίζονται με τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης. ΦΡΟΝΤΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΣΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΕΙ

Στην εποχή μας, όχι μόνο ζούμε περισσότερο, αλλά διατηρούμε και τα δόντια μας περισσότερα χρόνια. Συχνά, τα φυσικά δόντια δέχονται αποκαταστάσεις και συνυπάρχουν σε συνδυασμό με γέφυρες, μερικές οδοντοστοιχίες ή εμφυτεύματα. Η πρόοδος της ηλικίας και μόνο δεν σημαίνει ότι θα εμφανιστούν νοσήματα του στόματος, διότι μπορεί κάλλιστα μεγαλώνοντας το στόμα να παραμένει υγιές, παρόλο που θα υπάρξουν αλλαγές στα δόντια και στο στοματικό βλεννογόνο και ίσως στην ποιότητα και ποσότητα του σάλιου. Αυτές επηρεάζονται από την κληρονομικότητα, τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και από τον τρόπο ζωής.

ΕΜΦΑΝΙΣΗ

Ο χρόνος, μαζί με τη φυσιολογική ενεργητική χρήση των δοντιών και σε συνδυασμό με το βούρτσισμα για πολλά χρόνια μπορούν να δημιουργήσουν φθορά στα δόντια. Η αδαμαντίνη των δοντιών μπορεί να «ξεφλουδίζει» με συνέπεια τα δόντια να παρουσιάζουν περισσότερες γραμμώσεις. Επίσης, με την πάροδο των ετών τα δόντια φαίνονται πιο σκούρα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν είναι υγιή.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΑΛΙΟΥ

Το σάλιο λιπαίνει τα δόντια, τα ξεπλένει, τα καθαρίζει και εξουδετερώνει τα οξέα, αποτελώντας ένα σημαντικό προστατευτικό παράγοντα. Μειωμένη έκκριση σάλιου είναι μια κοινή παρενέργεια των φαρμάκων. Επίσης κάποιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης, μπορούν να προκαλέσουν μείωση της ροής του. Όταν υπάρχει ξηροστομία, ο κίνδυνος της εμφάνισης τερηδόνας αυξάνεται δραματικά και μπορεί να οδηγήσει σε ευαισθησία των δοντιών και των ούλων. Η επιλογή μιας πολύ μαλακής οδοντόβουρτσας (extra soſt) και τα μεσοδόντια βουρτσάκια εξασφαλίζουν τον άνετο καθαρισμό των δοντιών και των ούλων.

40 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΤΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΟΥΛΩΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΚΟΙΝΟ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

Τα βακτηρίδια ερεθίζουν τα ούλα που αντιδρούν με φλεγμονή και ματώνουν εύκολα όταν καθαρίζονται. Αν τα βακτηρίδια δεν απομακρύνονται, η ουλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα, όπου καταστρέφεται το οστό που στηρίζει τα δόντια. Σιγά σιγά τα δόντια αρχίζουν να κινούνται. Πολλοί άνθρωποι ηλικίας πάνω από 60 ετών έχουν περιοδοντίτιδα. Έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι τα νοσήματα των ούλων σχετίζονται με άλλα νοσήματα, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά. Στην περιοδοντίτιδα συνήθως παρουσιάζεται υφίζηση των ούλων με την πιθανότητα αποκάλυψης της επιφάνειας της ρίζας. Οι επιφάνειες των ριζών δεν καλύπτονται από την προστατευτική ουσία αδαμαντίνη, η οποία καλύπτει την επιφάνεια της μύλης. Έτσι έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο ζεστό, το κρύο και την αφή και προσβάλλονται ευκολότερα από τερηδόνα. Η χρήση προϊόντων για την υπερευαισθησία είναι πολύ αποτελεσματική.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

Προτείνετε μια οδοντόβουρτσα πολύ μαλακή και σε όσους έχουν μειωμένη ικανότητα ή αδυναμία χειρισμού μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια έξτρα προσθήκη λαβής. Για τον μεσοδόντιο καθαρισμό να χρησιμοποιήσουν μαλακά ή πολύ μαλακά βουρτσάκια, βουρτσάκια με γωνιώδη κεφαλή ή εύκαμπτη ελαστική οδοντογλυφίδα κωνικού σχήματος. Σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση μια μονοθύσανη βούρτσα βοηθάει στον λεπτομερή καθαρισμό. Ένας καθαριστής γλώσσας προλαμβάνει την κακοσμία της αναπνοής. Ένα μεσοδόντιο ζελέ με περιεκτικότητα σε χλωρεξιδίνη και φθόριο προσφέρει επιπλέον προστασία. ● © PLAC CONTROL - Eπιστημονική ενημέρωση

TePe προϊόντα για τη φροντίδα των δοντιών για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

ΤΗΛ. 800 11 75222 (Χ Όλα τα προϊόντα ελέγχονται και αξιολογούνται κλινικά.

plac@otenet.gr www.placcontrol.gr www.plac

Special Report

Η ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ Κ ΑΡΔΙΑΣ

Καρδιολογική συμβουλευτική:

Ο κρίσιμος ρόλος του φαρμακοποιού στην εποχή της COVID-19 Η Συμβουλευτική αποτελεί συντεταγμένο κλάδο της Επιστήμης της Ψυχολογίας. Χαρακτηρίζεται από προώθηση των εσωτερικών δυνάμεων και δεξιοτήτων του ασθενούς, εμπιστευτικότητα, διαλογική συζήτηση, αποφυγή εριστικών κρίσεων, προσπάθεια κατανόησης, συνεργασίας και διάκρισης των προβλημάτων. Είναι προφανές ότι αποτελεί μια «ήπια» πρακτική που είναι σύμφωνη με τις σύγχρονες τάσεις στο χώρο των Επιστημών Υγείας.

Παναγιώτης Ιακωβής Στρατιωτικός Ιατρός ε.α, Καρδιολόγος, Επεμβατικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημολόγος

Ο

φαρμακοποιός μπορεί να αποτελέσει το «κάδρο» στο οποίο ο ασθενής προβάλλει τα προβλήματα που τον απασχολούν και έτσι να δομηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης, η οποία είναι ωφέλιμη για αμφότερα τα μέρη. Ο ρόλος του φαρμακοποιού στην Καρδιολογική Συμβουλευτική είναι καθιερωμένος και επισήμως αναγνωρισμένος σε διεθνές επίπεδο. Οι σχέσεις οικειότητας και εμπιστοσύνης του ασθενούς με τον φαρμακοποιό του αποτελούν το ιδανικό υπόστρωμα για τη διά της συζητήσεως χρήση των ικανοτήτων και ψυχικών αποθεμάτων του ασθενούς, ώστε να προαχθεί η καρδιολογική του υγεία. Ο φαρμακοποιός μπορεί να ακούσει με προσοχή, να διακρίνει το πρόβλημα, να αξιολογήσει τη βαρύτητα της κατάστασης, να κάνει τις σωστές παραπομπές σε ειδικό επιστήμονα και να στηρίξει τις σωστές επιλογές τρόπου ζωής του ασθενούς. Η ανασκόπηση της καρδιολογικής φαρμακευτικής αγωγής (Medicines Use Review), ο έλεγχος κάποιων παραμέτρων υγείας του ασθενούς (Health Check) και η παροχή βοήθειας και συμβουλών (Health and Advice) από τον φαρμακοποιό αποτελούν κωδικοποιημένες και αμειβόμενες υπηρεσίες σε οργανωμένα συστήματα υγείας.

42 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Ο καρδιολογικός ασθενής λαμβάνει συνήθως περισσότερα του ενός φάρμακα και μάλιστα από διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες. Εδώ αναδύεται η σημαντική συμβολή του φαρμακοποιού στην αξιολόγηση αλληλεπιδράσεων, αποτελεσματικότητας και ανεπιθύμητων ενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής. Η οικεία σχέση που αναπτύσσει με τον ασθενή μπορεί να αναδείξει πλειάδα τέτοιων προβλημάτων, όπως:

οιδήματα κάτω άκρων στυτική δυσλειτουργία δύσπνοια προσπάθειας και στηθάγχη έκπτωση λειτουργικής κατάστασης αρρύθμιστη υπέρταση αίσθημα προκάρδιων παλμών απορρύθμιση παραγόντων κινδύνου κάπνισμα ταχυκαρδίες / βραδυκαρδίες λιποθυμικά επεισόδια ασυμβατότητες φαρμάκων αιμορραγικά φαινόμενα ανεξέλεγκτη λήψη παραϊατρικών σκευασμάτων προσφυγή του ασθενούς σε charlatans.

Είναι προφανές επίσης ότι ο φαρμακοποιός δύναται να παράσχει με επάρκεια Καρδιολογική Συμβουλευτική σε θέματα παραπομπής σε ειδικούς και διαλογής ασθενών, ενώ η προαγωγή της καρδιολογικής υγείας με χρήση τακτικών συμβουλευτικής είναι κρίσιμη στη

διαχείριση των παραγόντων κινδύνου της στεφανιαίας καρδιοπάθειας. Η φιλική, προσηνής και χωρίς καταστροφική κριτική σχέση του φαρμακοποιού με τον ασθενή μπορεί να προωθήσει προς επίλυσιν ζητήματα:

παχυσαρκίας καπνίσματος υπέρτασης κατάχρησης αλκοόλ και άλατος σακχαρώδη διαβήτη καθιστικής ζωής.

Η Καρδιολογική Συμβουλευτική εκ μέρους των φαρμακοποιών είναι εμφανές ότι μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη για τον ασθενή και να ενισχύσει την επαγγελματική αφοσίωση των ασθενών έναντι του φαρμακείου.

Σημαντική βοήθεια μπορεί να παράσχει η ύπαρξη στο σύγχρονο φαρμακείο ενός βασικού σετ διαγνωστικών εργαλείων, όπως πιεσόμετρο / μετρητή καρδιακών παλμών, θερμόμετρο, οξύμετρο, μετρητή σακχάρου και ψηφιακού ζυγού με υπολογισμό Δείκτη Μάζας Σώματος.

Ο φαρμακοποιός αναδεικνύεται σε κρίσιμο κρίκο της ενημέρωσης και της συμβουλευτικής για τον καρδιολογικό ασθενή, λόγω της οικειότητας, της προσωπικής επικοινωνίας και της συχνής αλληλεπίδρασης Η καλή συνεργασία με τους καρδιολόγους της ευρύτερης περιοχής, ώστε να υπάρχει «ανοιχτή γραμμή» συνεργασίας φαρμακοποιού και καρδιολόγου, πολλαπλασιάζει τα οφέλη για τον ασθενή.

ΟΙ ΔΥΝΗΤΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Η Καρδιολογική Συμβουλευτική στο φαρμακείο ενέχει και αρκετούς κινδύνους, επειδή η Καρδιολογία είναι μια κρίσιμη ιατρική ειδικότητα πρώτης γραμμής. Ας μην ξεχνάμε ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες, ενώ οι αιφνίδιοι θάνατοι μπορούν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην επαγγελματική φήμη των εμπλεκόμενων λειτουργών υγείας. Έτσι, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο να μη γίνεται συμβουλευτική από τηλεφώνου, ειδικά σε θέματα που σχετίζονται με επεισόδια θω-

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 43

Special Report

∆υνητικά επικίνδυνες καρδιολογικές καταστάσεις όπως η οξεία δύσπνοια, η στηθάγχη και η υπερτασική κρίση με συμπτώματα από τα «όργανα στόχους», καλό θα είναι να παραπέμπονται άμεσα σε ειδικό

ρακικού άλγους, συγκοπικών επεισοδίων και επίμονων αρρυθμιών, για τις οποίες δεν υφίσταται οριστική διάγνωση από ειδικό γιατρό. Δυνητικά επικίνδυνες καρδιολογικές καταστάσεις όπως η οξεία δύσπνοια, η στηθάγχη προσφάτου ενάρξεως και η υπερτασική κρίση με συμπτώματα από τα «όργανα στόχους», καλό θα είναι να παραπέμπονται άμεσα σε ειδικό. Η Καρδιολογική Συμβουλευτική καλό θα είναι να περιορίζεται σε χρόνιες γνωστές καταστάσεις με υπάρχουσα πλήρη διάγνωση. Φυσικά, οι πρώτες βοήθειες από τους φαρμακοποιούς σε επείγοντα περιστατικά που συνέβησαν εντός του φαρμακείου τους έχουν αποδειχθεί σωτήριες για πολλούς συνανθρώπους μας. Οι βασικές αρχές της Καρδιολογικής Συμβουλευτικής εκ μέρους του φαρμακοποιού όμως, παραμένουν ακλόνητες:

1. Οικειότητα 2. Αποφυγή εριστικών κρίσεων 3. Συζήτηση 4. Ενθάρρυνση του ασθενούς 5. Καθοδήγηση τρόπου ζωής 6. Παραπομπή στον κατάλληλο ειδικό 7. Παρακολούθηση της εξέλιξης 8. Ανασκόπηση της φαρμακευτικής αγωγής 9. Αποφυγή ανάληψης υπέρμετρης ευθύνης 10. Μακρά (άνω των 3 μηνών) σχέση φαρμακοποιού ασθενούς .

Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ COVID-19 ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

Η COVID-19 αποτελεί μια δραματική και θανατηφόρα πάθηση, με έκταση εν πολλοίς άγνωστη στο μέσο πολίτη. Η ανθρωπότητα ζει τέτοιες καταστάσεις πολύ σπάνια και έτσι δεν υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία στο προσδόκιμο ζωής κάθε ανθρώπου. Τα περιοριστικά μέτρα, οι μάσκες, οι αποστάσεις και οι μαζικοί εμβολιασμοί είναι επίσης πρωτόγνωρα φαινόμενα.

44 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Είναι λοιπόν αναμενόμενο ο απλός άνθρωπος να αισθάνεται απειλούμενος, αδύναμος και απροστάτευτος, φοβισμένος έναντι του αγνώστου. Η έγκυρη επιστημονική πληροφόρηση, αυτονόητη για τους επαγγελματίες υγείας, θα αργήσει να επηρεάσει πολλούς συμπολίτες μας. Η Καρδιολογική Συμβουλευτική στο φαρμακείο λοιπόν, λόγω όλων των ανωτέρω αναφερόμενων φαινομένων, αποκτάει ιδιαίτερη αξία, αφού στην πανδημία, εκτός από το λοιμώδες φαινόμενο, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και μια πανδημία φόβου, παραπληροφόρησης, ψευδών ειδήσεων και πανικού. Επίσης, η πανδημία αποτελεί ευκαιρία για κάθε λογής charlatans που εκμεταλλεύονται την ανασφάλεια των πολιτών για οικονομικό, πολιτικό ή κοινωνικό όφελος. Πέραν τούτων, είναι σαφές ότι η COVID-19 έχει σοβαρές καρδιαγγειακές συνέπειες, όπως περικαρδίτιδες, μυοκαρδίτιδες, θρομβώσεις αγγείων και απορρύθμιση ήδη υπαρχουσών καρδιολογικών παθήσεων. Τα εμβόλια αποδείχθηκαν ασφαλή και αρκετά αποτελεσματικά στην πρόληψη σοβαρής νόσου και θανάτου, ενώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι καρδιολογικοί ασθενείς κινδυνεύουν πολλαπλάσια σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό από επιπλοκές της COVID-19. Οι μάσκες όταν φοριούνται σωστά είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές και ασφαλείς, ενώ η ασφάλειά τους έχει δοκιμαστεί και σε καρδιολογικούς ασθενείς, ακόμα και επί δοκιμασίας κοπώσεως. Τα διάφορα συμπληρώματα διατροφής δεν έχουν αποδείξει κάποια ιδιαίτερη χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της COVID-19. Έτσι, ο φαρμακοποιός αναδεικνύεται σε κρίσιμο κρίκο της ενημέρωσης και της συμβουλευτικής για τον καρδιολογικό ασθενή, λόγω της οικειότητας, της προσωπικής επικοινωνίας και της συχνής αλληλεπίδρασης. Πολλοί ασθενείς μας έχουν πειστεί για την αξία του εμβολιασμού και της τήρησης των προληπτικών μέτρων από τους φαρμακοποιούς τους.

Η επισήμανση της βαριάς εξέλιξης της COVID-19 στους καρδιολογικούς ασθενείς και η υπενθύμιση της καρδιακής συμμετοχής ακόμα και σε προηγουμένως υγιή άτομα δύναται να βοηθήσουν την επιχειρηματολογία μας. Η διευκρίνιση των συμπτωμάτων, η θερμομέτρηση και η τεχνική βοήθεια στη χρήση της μάσκας και των αντισηπτικών, η προσεκτική ανασκόπηση της φαρμακευτικής αγωγής για την COVID-19 σε σχέση με την καρδιολογική αγωγή έχουν ανεκτίμητη αξία. Και φυσικά, η σωστή εξήγηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών tests από τον φαρμακοποιό βοηθάει τον καρδιολογικό ασθενή να λάβει σωστές αποφάσεις για την υγεία του.

Τέλος, ας σημειωθεί ότι οφείλουμε να αναπροσαρμόσουμε την Καρδιολογική μας Συμβουλευτική, έχοντας κατά νου ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν κεντρική αιτία θανάτου παγκοσμίως, οπότε απαιτείται να συνεχίζουμε να ασκούμε τη συμβουλευτική μας και για τα συνήθη καρδιαγγειακά νοσήματα, πέραν των καρδιακών εκδηλώσεων της COVID-19. ●

ΖATEVEN ADV 01 01/2021 Βοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή και Αναφέρετε ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ΟΛΑ τα φάρμακα Συμπληρώνοντας την “ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ”

ΑΘΗΝΑ: Οιδίποδος 1-3 και Παράδρομος Αττικής οδού 33-35, 15238 Χαλάνδρι Τηλ.: 210 7488821, Φαξ: 210 7488827, E-mail: info@winmedica.gr

www.winmedica.gr

Special Report

Η ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ Κ ΑΡΔΙΑΣ

Οι κατηγορίες των αντιυπερτασικών & οι βασικές τους αλληλεπιδράσεις Άννα-Πάολα Αρβανιτάκη, βιολόγος - φαρμακοποιός, υπεύθυνη γραμμής επιστημονικής υποστήριξης f-anazitisi

Καθώς η ανάπτυξη νέων και πιο ισχυρών φαρμάκων συνεχίζεται, ο καθορισμός των αλληλεπιδράσεων μεταξύ του μεγάλου αριθμού των πιθανών συνδυασμών φαρμακευτικών ουσιών γίνεται όλο και πιο πολύπλοκος. Οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί δεν είναι δυνατό να γνωρίζουν τις κλινικές επιπτώσεις όλων των ισχυρών αλληλεπιδράσεων μεταξύ φαρμακευτικών ουσιών.

Η

πολυφαρμακία (ιδιαίτερα σε συνήθεις παθήσεις, όπως είναι η υπέρταση) είναι πλέον ένας από τους πολλούς λόγους, για τους οποίους η γνώση των αλληλεπιδράσεων είναι επιτακτική ανάγκη για τους επιστήμονες υγείας. Για το λόγο αυτό, γίνεται μια προσπάθεια παροχής βασικών πληροφοριών και γνώσεων στο θέμα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ διαφορετικών φαρμάκων, με σκοπό τη διευκόλυνση της λήψης αποφά-

σεων στη θεραπευτική. Κρίσιμο εργαλείο στην προσπάθεια αυτή είναι για τα φαρμακεία η f-anazitisi. Πρόκειται για μια βάση δεδομένων που βοηθά τον φαρμακοποιό να γνωρίσει τις αλληλεπιδράσεις κάθε φαρμάκου και να προχωρήσει με βεβαιότητα και ασφάλεια στη συγχορήγησή του με άλλα σκευάσματα, δίνοντάς του πρόσβαση σε περισσότερους από 12.000 συνδυασμούς δραστικών ουσιών φαρμάκων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

ΤΑ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚA ΦAΡΜΑΚΑ ΜΠΟΡΟYΝ ΝΑ ΧΩΡΙΣΤΟYΝ ΣΤΙΣ ΑΚOΛΟΥΘΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡIΕΣ: Διουρητικά

Τα αντιυπερτασικά διουρητικά είναι κυρίως τα θειαζιδικά και τα διουρητικά της αγκύλης, ενώ υπάρχουν ακόμη 2 ομάδες με αντιυπερτασικό αποτέλεσμα, τα καλιο-προστατευτικά διουρητικά και οι ανταγωνιστές της αλδοστερόνης.

β-αποκλειστές

Μειώνουν τη δράση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, αποκλείοντας ανταγωνιστικά τους β-υποδοχείς όπου δρουν οι κατεχολαμίνες (αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη).

Αποκλειστές διαύλων ασβεστίου (CCB)

Αποκλείουν τη δράση των διαύλων ασβεστίου, εμποδίζοντας την είσοδο ασβεστίου στις λείες μυϊκές ίνες των αγγείων.

α-ΜΕΑ (Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης)

Εμποδίζουν τη μετατροπή της αγγειοτασίνης Ι σε αγγειοτασίνη ΙΙ, με τελικό αποτέλεσμα την αγγειοδιαστολή, τη μείωση της έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης και τη μείωση της αλδοστερόνης.

Ανταγωνιστές υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ (σαρτάνες)

Αποτρέπουν τη δράση της αγγειοτασίνης, μπλοκάροντας τη σύνδεσή της στους υποδοχείς ΑΤ1.

Αναστολείς της ρενίνης

Συνδέονται με τη ρενίνη, εμποδίζοντάς τη να μετατρέψει το αγγειοτασινογόνο σε αγγειοτασίνη Ι.

Αντιυπερτασικά με κεντρική δράση

Δρουν μειώνοντας τη δράση του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος

α1-αποκλειστές

Μειώνουν την αρτηριακή πίεση λόγω αγγειοδιαστολής, δρώντας στους α1 αδρενεργικούς υποδοχείς των αγγείων.

Αγγειοδιασταλτικά αντιυπερτασικά

Προκαλούν άμεση αγγειοδιαστολή, δρώντας στις λείες μυϊκές ίνες των αρτηριολίων.

46 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΚΥΡΙΕΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Προσοχή! Επισημαίνεται ότι απαγορεύεται η συγχορήγηση α-ΜΕΑ με σαρτάνη, όπως και η συγχορήγηση β-αποκλειστή με CCB (λόγω έντονου αθροιστικού αποτελέσματος). Η ταυτόχρονη χορήγηση αντιυπερτασικών ενδέχεται να οδηγήσει σε ενισχυμένη αντιυπερτασική δράση.

ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Οι θειαζίδες Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Ενισχύουν την υποτασική δράση των κατασταλτικών του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μειώνουν την αγγειοσυσταλτική δράση των αμινών. Ενισχύουν τη δράση των νευρομυϊκών αποκλειστών και της διαζοξείδης. Αυξάνουν τα επίπεδα του λιθίου στο πλάσμα (μέχρι και τοξικότητας). Κατά τη συγχορήγηση με βιταμίνη D και ασβέστιο προκαλούν υπερασβεστιαιμία. Σε συγχορήγηση ινδαπαμίδης με κυκλοσπορίνη ή τακρολίμους υπάρχει κίνδυνος αύξησης των επιπέδων κρεατινίνης στο πλάσμα. Σε συνδυασμό με καρδιακές γλυκοσίδες υπάρχει κίνδυνος τοξικού δακτυλισμού. Κατά τη συγχορήγηση ινδαπαμίδης με μετφορμίνη υπάρχει αυξημένος κίνδυνος γαλακτικής οξέωσης, προκαλούμενης από τη μετφορμίνη. Η απορρόφηση των θειαζιδικών διουρητικών μειώνεται σε παρουσία ανιοντοανταλλακτικών ρητινών, όπως η χολεστυραμίνη. Η ταυτόχρονη χορήγηση ορισμένων μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ), π.χ. ινδομεθακίνη, μπορεί να εξασθενήσει τη διουρητική και αντιυπερτασική δράση των διουρητικών.

Τα διουρητικά της αγκύλης Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Η ταυτόχρονη χρήση με φάρμακα που σχετίζονται με παράταση του διαστήματος QT μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη καρδιακή τοξικότητα από υποκαλιαιμία ή/και υπομαγνησιαιμία. Μπορούν να ενισχύσουν τα αποτελέσματα των σαλικυλικών. Το διουρητικό αποτέλεσμα ανταγωνίζονται τα κορτικοστεροειδή, τα οιστρογόνα, τα προγεσταγόνα. Η ταυτόχρονη χρήση με τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, αναστολείς ΜΑΟ, αγχολυτικά, υπνωτικά, αλκοόλ, νιτρικά, αλδεσλευκίνη, αλπροσταδίλη, βακλοφαίνη, μοξισυλύτη (θυμοξαμίνη) ή υδραλαζίνη, θεοφυλλίνη, τιζανιδίνη μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο υπότασης. Η ταυτόχρονη χρήση με καθαρτικά αυξάνει τον κίνδυνο απώλειας καλίου και συνεπώς υποκαλιαιμίας. Ανταγωνίζονται τα υπογλυκαιμικά αποτελέσματα των αντιδιαβητικών. Μειώνουν τη δράση των από του στόματος αντιπηκτικών. Σε ταυτόχρονη χρήση με καρδιακές γλυκοσίδες, η προκαλούμενη υποκαλιαιμία και οι διαταραχές των ηλεκτρολυτών (συμπεριλαμβανομένου του μαγνησίου) αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής τοξικότητας.

Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποκαλιαιμίας κατά τη συγχορήγηση με θειαζίδες ή αμφοτερικίνη. Σε συγχορήγηση με κεφαλοσπορίνες αυξάνει ο κίνδυνος της νεφροτοξικότητας. Η ταυτόχρονη χρήση με αμινογλυκοσίδες, πολυμυξίνες ή πλατίνα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο ωτοτοξικότητας και νεφροτοξικότητας. Ανταγωνίζονται τη δράση των μυοχαλαρωτικών (κουραρίου). Τα αντιεπιληπτικά μειώνουν τη νατριουρητική τους δράση. Η ταυτόχρονη χρήση με διεγερτικά του ΚΝΣ μπορεί να οδηγήσει σε υποκαλιαιμία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κοιλιακών αρρυθμιών. Η ταυτόχρονη χρήση με αντιισταμινικά μπορεί να οδηγήσει σε υποκαλιαιμία με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής τοξικότητας. Η ταυτόχρονη χορήγηση με ΜΣΑΦ, περιλαμβανομένου και του ακετυλοσαλικυλικού οξέος, μπορεί να μειώσει τη δράση τους. Η ταυτόχρονη χρήση με αντιαρρυθμικούς παράγοντες (συμπεριλαμβανομένης της αμιωδαρόνης, δισοπυραμίδης, φλεκαϊνίδης και σοταλόλης) μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής τοξικότητας. Η ταυτόχρονη χρήση με αμισουλπρίδη ή σερτινδόλη μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κοιλιακών αρρυθμιών. Η ταυτόχρονη χρήση με καρβαμαζεπίνη μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο υπονατριαιμίας. Συμπληρωματικοί παράγοντες χολικού οξέος (π.χ. χολεστυραμίνη, κολεστιπόλη) προκαλούν μειωμένη απορρόφηση των διουρητικών, συνεπώς θα πρέπει να χορηγούνται με διαφορά 2 με 3 ώρες. Η συγχορήγηση κυκλοσπορίνης Α συνοδεύεται από αυξημένο κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας. Σε συγχορήγηση με διαζοξείδη αυξάνει ο κίνδυνος της υπεργλυκαιμίας. Λόγω της υποκαλιαιμίας, ανταγωνίζονται τη δράση της λιδοκαΐνης, της μεξιλετίνης και της τοκαϊνίδης. Ελαττώνουν την αποβολή των αλάτων λιθίου και είναι πιθανόν να προκαλέσουν αυξημένα επίπεδα λιθίου στον ορό, καταλήγοντας σε αυξημένη τοξικότητα από το λίθιο. Κατά τη συγχορήγηση με φαινυτοΐνη παρατηρήθηκε εξασθένηση της διουρητικής δράσης. Η ταυτόχρονη χρήση με προβενεσίδη μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη νεφρική κάθαρση των διουρητικών και συνεπώς μειωμένη διουρητική δράση. Η ταυτόχρονη χρήση με ρεβοξετίνη μπορεί να οδηγήσει σε πιθανό αυξημένο κίνδυνο υποκαλιαιμίας. Τα από του στόματος χορηγούμενα διουρητικά της αγκύλης και η σουκραλφάτη δεν θα πρέπει να χορηγούνται εντός 2 ωρών μεταξύ της λήψης των δύο ουσιών, επειδή η σουκραλφάτη μειώνει την απορρόφηση των διουρητικών.

Β-ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΣ

Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει/αναστείλει το μηχανισμό δράσης τους. Μπορούν περιστασιακά να τροποποιήσουν τη φυσική αντίδραση

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 47

Special Report

του οργανισμού στην ινσουλίνη και στη χαμηλή συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα. Συνεπώς απαιτείται προσοχή κατά τη συγχορήγηση με αντιδιαβητικά. Η ταυτόχρονη χορήγηση ορισμένων ΜΣΑΦ (π.χ. ινδομεθακίνη) μπορεί να εξασθενήσει την αντιυπερτασική δράση. Αλλα φάρμακα με τα οποία μπορεί να αλληλεπιδράσουν οι β-αποκλειστές είναι: β-αγωνιστές (λόγω ανταγωνισμού), δισοπυραμίδη, κινιδίνη, προπαφαινόνη ή αμιοδαρόνη (γενικά με αντιαρρυθμικά, καθώς ενδέχεται να προκαλέσουν καταστολή της καρδιακής λειτουργίας λόγω συνεργικής δράσης), φάρμακα για υπέρταση ή στηθάγχη, φάρμακα για την ημικρανία που περιέχουν παράγωγα εργοταμίνης (ενδέχεται να προκληθεί ανεξέλεγκτος εργοτισμός) ή rizatriptan (οι β-αποκλειστές πιστεύεται πως αναστέλλουν το μεταβολισμό της ριζατριπτάνης), χλωροπρομαζίνη ή θειοριδαζίνη (αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης απειλητικών για τη ζωή αρρυθμιών), διγοξίνη (oι β-αποκλειστές μπορεί να αυξήσουν τη βιοδιαθεσιμότητα της διγοξίνης), σιμετιδίνη (μπορεί να ενισχύσει τη δράση των β-αποκλειστών, αναστέλοντας το φαινόμενο πρώτης διόδου αλλά και τον ενζυμικό μεταβολισμό τους), ριφαμπικίνη (η συγχορήγηση έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της φαρμακολογικής δράσης των β-αποκλειστών), θεοφυλλίνη (λόγω ανταγωνισμού), βαρφαρίνη (μελέτες δείχνουν πως κατά τη συγχορήγηση ενισχύεται η αντιπηκτική δράση της βαρφαρίνης).

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΣ ΔΙΑΥΛΩΝ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ

Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Η χορήγηση με γκρέιπφρουτ ή χυμό από γκρέιπφρουτ δεν συνιστάται, καθώς αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητά τους. Η επίδρασή τους στη μείωση της αρτηριακής πίεσης είναι αθροιστική στη δράση άλλων φαρμακευτικών προϊόντων με αντιυπερτασικές ιδιότητες. Συγχορήγηση αμλοδιπίνης με διλτιαζέμη προκαλεί αύξηση της δράσης της αμλοδιπίνης. Η συγχορήγηση με κινουπριστίνη αυξάνει τον κίνδυνο τοξικότητας. Υπάρχει κίνδυνος αυξημένων επιπέδων τακρόλιμους στο αίμα κατά τη συγχορήγηση με αποκλειστές διαύλων ασβεστίου. Η τελιθρομυκίνη και η τιπραναβίρη μπορεί να μειώσουν την κάθαρσή τους. Μπορεί να μειώσουν το μεταβολισμό και την κάθαρση της τιζανιδίνης. Η βορικοναζόλη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδά τους στον ορό, μειώνοντας τονμεταβολισμό τους. Κατά τη συγχορήγηση με αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, ενδέχεται να παρατηρηθεί αθροιστική δράση, καθώς οι CCB αναστέλλουν (με άγνωστο μηχανισμό) τη συσσώρευση αιμοπεταλίων. Κατά τη συγχορήγηση με αντιαρρυθμικά, ενδέχεται να παρατηρηθεί αθροιστική δράση. Κατά τη συγχορήγηση με βενζοδιαζεπίνες, μπορεί να επιμηκυνθεί ο χρόνος ημιζωής των βενζοδιαζεπινών (συνεπώς η δράση τους). Κατά τη συγχορήγηση με λίθιο υπάρχει κίνδυνος αύξησης της νευροτοξικότητας που προκαλείται από το λίθιο.

48 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Α-ΜΕΑ (ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΤΙΚΟΥ ΕΝΖΥΜΟΥ ΑΓΓΕΙΟΤΑΣΙΝΗΣ)

Με τα καλιοπροστατευτικά διουρητικά ή τα συμπληρώματα καλίου μπορεί να προκληθεί υπερικαλιαιμία) Με διουρητικά ενδέχεται να μειωθεί η δράση των διουρητικών. Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Με το λίθιο τα επίπεδα του λιθίου ενδέχεται να αυξηθούν, συνεπώς υπάρχει κίνδυνος νευροτοξικότητας. Κατά τη συγχορήγηση με αλλοπουρινόλη, αυξάνεται ο κίνδυνος αντιδράσεων υπερευαισθησίας. Η ταυτόχρονη χορήγηση ορισμένων ΜΣΑΦ (π.χ. ινδομεθακίνη) μπορεί να εξασθενήσει την αντιυπερτασική δράση. Κατά τη συγχορήγηση με διγοξίνη, ενδέχεται να επηρεαστεί η νεφρική απέκκρισή της. Κατά τη συγχορήγηση με σιρόλιμους, εβερόλιμους ή άλλους αναστολείς mTOR υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αγγειοοιδήματος. Ενδέχεται να επηρεαστεί η δράση των από στόματος αντιδιαβητικών φαρμάκων ή της ινσουλίνης. Ενδέχεται να επηρεαστεί η δράση των αντιαιμοπεταλιακών ή των αντιθρομβοτικών φαρμάκων.

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ ΤΗΣ ΑΓΓΕΙΟΤΑΣΙΝΗΣ ΙΙ (ΣΑΡΤΑΝΕΣ)

Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Διπλός αποκλεισμός του Συστήματος Ρενίνης-Αγγειοτασίνης-Αλδοστερόνης (ΣΡΑΑ) μπορεί να προκύψει κατά τη συγχορήγηση ΑΥΑ με ΑΜΕΑ ή αλισκιρένη. Συνεπώς υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών. Αυξήσεις στις συγκεντρώσεις λιθίου του ορού και τοξικότητα έχουν αναφερθεί κατά τη διάρκεια ταυτόχρονης χρήσης. Κατά τη συγχορήγηση με καλιοσυντηρητικά διουρητικά, συμπληρώματα καλίου ή άλλο φαρμακευτικό προϊόν που επηρεάζει τα επίπεδα καλίου μπορεί να προκληθεί υπερκαλιαιμία. Η ταυτόχρονη χορήγηση ορισμένων ΜΣΑΦ (π.χ. ινδομεθακίνη) μπορεί να εξασθενήσει την αντιυπερτασική δράση. Κατά τη συγχορήγηση με ΜΣΑΦ, συμπεριλαμβανομένων των εκλεκτικών αναστολέων της COX-2, του ακετυλοσαλικυλικού οξέως >3g/ημέρα και των μη εκλεκτικών ΜΣΑΦ, ενδέχεται να μειωθεί η αντιυπερτασική δράση και η χορήγηση να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο επιδείνωσης της νεφρικής λειτουργίας και αύξησης του καλίου του ορού. Η συγχορήγηση αναστολέων του μεταφορέα πρόσληψης (π.χ. ριφαμπικίνη, κυκλοσπορίνη) ή του μεταφορέα εκροής (π.χ. ριτοναβίρη) μπορεί να αυξήσει τη συστηματική έκθεση στις σαρτάνες.

ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΡΕΝΙΝΗΣ

Ο εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας φαρμάκων είναι η αλισκιρένη. Ενισχύει την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Η ιρβεσαρτάνη ελαττώνει τη στάθμη της στο αίμα, ενώ η κετοκοναζόλη και η κυκλοσπορίνη την αυξάνουν. Αυξημένος κίνδυνος υπερκαλιαιμίας υπάρχει σε συγχορήγηση

ηπαρίνης, ανταγωνιστών της αλδοστερόνης, καλιοπροστατευτικών διουρητικών, αλάτων καλίου και φάρμακων που αναστέλλουν το σύστημα ρενίνης-αγγειοτασίνης. Μείωση της δράσης της φουροσεμίδης σε συγχορήγηση. Κατά τη συγχορήγηση με αναστολείς της P-gp (ατορβαστατίνη, βεραπαμίλη) αυξάνεται η εντερική απορρόφηση της αλισκιρένης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της φαρμακολογικής δράσης, αλλά και της τοξικότητας της αλισκιρένης.

ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΑ ΜΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Η κλονιδίνη: Ενισχύει την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Αύξηση του υποτασικού αποτελέσματος κατά τη συγχορήγηση με οινόπνευμα, αναισθητικά, αντιψυχωσικά, ντοπαμινεργικά (λεβοντόπα) και μυοχαλαρωτικά φάρμακα. Ελάττωση της απορρόφησης από τα αντιόξινα. Ανταγωνισμός της αντιυπερτασικής της δράσης με συγχορήγηση ΜΣΑΦ, κορτικοστεροειδών, καρβενοξολόνης, οιστρογόνων ή αντισυλληπτικών. Οι β-αποκλειστές αυξάνουν τον κίνδυνο υπέρτασης κατά τη διακοπή της χορήγησής της. Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά ανταγωνίζονται το υποτασικό της αποτέλεσμα και αυξάνουν τον κίνδυνο υπέρτασης κατά τη διακοπή της χορήγησής της.

Η μεθυλντόπα: Ενισχύει την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Αύξηση του υποτασικού αποτελέσματος κατά τη συγχορήγηση με οινόπνευμα, αναισθητικά, αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά, αγχολυτικά και υπνωτικά φάρμακα, ντοπαμινεργικά (λεβοντόπα), μυοχαλαρωτικά. Ελάττωση της απορρόφησης από τα αντιόξινα και ουσίες που περιέχουν θειικά, όπως ο θειικός σίδηρος. Ανταγωνισμός της αντιυπερτασικής της δράσης με συγχορήγη-

ση ΜΣΑΦ, κορτικοστεροειδών, καρβενοξολόνης, οιστρογόνων ή αντισυλληπτικών. Ανταγωνίζεται το αντιπαρκινσονικό αποτέλεσμα των ντοπαμινεργικών φαρμάκων. Πρόκληση νευροτοξικότητας κατά τη συγχορήγηση με λίθιο.

Η μοξονιδίνη: Ενισχύει την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Αυξάνει την κατασταλτική δράση των βενζοδιαζεπινών, του οινοπνεύματος, των υπνωτικών, των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών.

Α1-ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΣ

Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών. Αύξηση του υποτασικού αποτελέσματος κατά τη συγχορήγηση με οινόπνευμα, αναισθητικά, αντιψυχωσικά φάρμακα, ντοπαμινεργικά (λεβοντόπα) και μυοχαλαρωτικά. Ανταγωνισμός της αντιυπερτασικής της δράσης με συγχορήγηση ΜΣΑΦ, κορτικοστεροειδών, καρβενοξολόνης, οιστρογόνων ή αντισυλληπτικών.

ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ

Ενισχύουν την υποτασική δράση των άλλων αντιυπερτασικών.

Η διαζοξείδη: Ο κίνδυνος υπεργλυκαιμίας μπορεί να αυξηθεί με ταυτόχρονη χορήγηση κορτικοστεροειδών ή συνδυασμών οιστρογόνων-προγεστογόνων. Τα φάρμακα που ενισχύονται από τη θεραπεία με διαζοξείδη περιλαμβάνουν: από του στόματος διουρητικά, αντιυπερτασικοί παράγοντες και αντιπηκτικά.

Η μινοξιδίλη: Υπάρχει η πιθανότητα να επιδεινωθεί η ορθοστατική υπόταση σε ασθενείς που ταυτόχρονα παίρνουν γουανεθιδίνη μαζί με μινοξιδίλη. ●

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 49

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Έλκη εκ κατακλίσεως:

Κλινική εικόνα και ιδανική αντιμετώπιση Τα έλκη εκ κατακλίσεως αποτελούν εντοπισμένες δερματικές βλάβες που εμφανίζονται εξαιτίας της ισχαιμίας των ιστών από άσκηση πίεσης για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Οι επιπτώσεις τους είναι σημαντικές τόσο για τους ασθενείς όσο και για το σύστημα υγείας μιας χώρας, αφού παρατείνουν τη διάρκεια νοσηλείας, καθυστερούν ή αναχαιτίζουν την ανάρρωση και επιβαρύνουν το κόστος νοσηλείας.

Αλέξανδρος Κατούλης Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδισιολογίας, Διευθυντής Β’ Κλινικής Δερματικών & Αφροδισίων Νόσων Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν»

Ε

μφανίζονται με ίση συχνότητα και στα δύο φύλα και σε οποιαδήποτε ηλικία, όμως οι παράγοντες κινδύνου είναι συχνότεροι στους ηλικιωμένους. Ο επιπολασμός είναι: νοσηλευόμενα οξέα περιστατικά: 3-14%, χρονίως νοσηλευόμενοι: 15-25%, κατ’ οίκον νοσηλευόμενοι: 7-12%, σε νευρολογικές μονάδες: 20-30%, σε μονάδες εντατικής θεραπείας: 11%.

ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Εξωγενείς παράγοντες: • Παρατεταμένη άσκηση πίεσης σε περιοχές του σώματος υπερκείμενες οστικών προεξοχών. • Τριβή.

• Δύναμη διάτμησης: Συμβαίνει όταν οι βαθύτεροι ιστοί, συμπεριλαμβανομένων των μυών και του υποδόριου λίπους, κινούνται προς τα κάτω λόγω της βαρύτητας, ενώ επιφανειακά η επιδερμίδα και το χόριο παραμένουν σταθερά λόγω της επαφής τους με κάποια εξωτερική επιφάνεια (π.χ. στρώμα, αναπηρική καρέκλα) και των δυνάμεων τριβής που αναπτύσσονται. • Ακράτεια ούρων ή κοπράνων, έντονη εφίδρωση αποτελούν συνθήκες παρατεταμένης υγρασίας που προκαλούν λύση της συνέχειας του δέρματος. Ενδογενείς παράγοντες: • Μειωμένη κινητικότητα ή ακινησία

50 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

(αναγκαστική παραμονή του ασθενούς στο κρεβάτι μετά από μια χειρουργική/ορθοπεδική επέμβαση, διαταραγμένη ψυχική/νοητική κατάσταση, προχωρημένη ηλικία, ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος ή ακατάλληλη νοσηλευτική φροντίδα). • Έλλειψη αισθητικότητας (κακώσεις νωτιαίου μυελού, νευροπάθεια σακχαρώδους διαβήτη, νευροεκφυλιστικές ασθένειες). • Υπόταση και πτωχή αιμάτωση ιστών. • Κακή κατάσταση θρέψης ή υποσιτισμός: Ο μειωμένος λιπώδης ή/και μυϊκός ιστός, σε συνδυασμό με τη λέπτυνση του δέρματος των ηλικιωμένων ασθενών ευνοεί την ανάπτυξη ελκών εκ κατάκλισης. • Υπολευκωματιναιμία. Ομάδες υψηλού κινδύνου είναι οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα, οι ορθοπεδικοί ασθενείς (κυρίως με κατάγματα λεκάνης, σπονδυλικής στήλης και κάτω άκρων), οι νευρολογικοί ασθενείς, οι τετραπληγικοί, παραπληγικοί ασθενείς και οι νοσηλευόμενοι στις μονάδες εντατικής θεραπείας.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Τα έλκη κατακλίσεως εμφανίζονται εντός των δύο πρώτων εβδομάδων της οξείας νοσηλείας ή και νωρίτερα. Οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως πάνω από οστέινες προεξοχές, όπως το ιερό οστό, τα ισχιακά κυρτώματα, ο μείζων τροχαντήρας, οι πτέρνες, οι αγκώνες, τα γόνατα, τα σφυρά και η ινιακή χώρα.Σε γενικές γραμμές όμως μπορούν να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος πιέζεται παρατεταμένα πάνω σε μια άκαμπτη επιφάνεια (π.χ. αναπηρική καρέκλα, στρώμα, κρεβάτι). Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα (βάθος) της βλάβης: Πρώιμη αλλοίωση (πριν από το σχηματισμό έλκους) χαρακτηρίζεται από την παρουσία εντοπισμένου ερυθήματος που λευκάζει με την εφαρμογή πίεσης.

1ου σταδίου: Μη λευκάζον ερύθημα σε άθικτο δέρμα (χωρίς λύση της συνέχειάς του). Συχνά συνυπάρχει τοπικά αυξημένη

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως πάνω από οστέινες προεξοχές, όπως το ιερό οστό και οι πτέρνες, μπορούν όμως να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος πιέζεται παρατεταμένα πάνω σε μια άκαμπτη επιφάνεια θερμοκρασία, ήπιο οίδημα και επιδερμιδική σκλήρυνση, ειδικότερα σε άτομα με σκουρόχρωμο φωτότυπο.

2ου σταδίου: Επιπολής ή μερικού πάχους νέκρωση με υποκύανο χρώμα, που αφορά την επιδερμίδα ή/και το χόριο. Παρουσία φυσαλίδων ή πομφόλυγων, που όταν ρήγνυνται αποκαλύπτονται επιφανειακά, αβαθή έλκη.

3ου σταδίου: Εν τω βάθει νέκρωση, σαφώς αφοριζόμενες κρατηροειδείς ελκώσεις και ολικού πάχους απώλεια δέρματος. Η βλάβη ή η νέκρωση μπορεί να επεκταθεί μέχρι, αλλά όχι διαμέσου της περιτονίας.

4ου σταδίου: Ολικού πάχους έλκωση με εκτεταμένη καταστροφή/νέκρωση δέρματος, μυών, οστών ή/και υποστηρικτικών δομών, σχηματισμός σπηλαίου. Τα έλκη διαθέτουν ευρύτερη βάση και στενότερο άκρο, έχοντας τελικά κωνοειδή μορφή, ενώ τα χείλη τους μπορεί να είναι υποσκαμμένα. Λοιπές κλινικές εκδηλώσεις: Πυώδες εξίδρωμα και έντονο ερύθημα πέριξ του έλκους υποδηλώνουν δευτερογενή λοίμωξη, ενώ η συνύπαρξη δυσάρεστης οσμής είναι ενδεικτική επιμόλυνσης από αναερόβια βακτήρια. Τα έλκη με νεκρωμένο ιστό (παρουσία εσχάρας) στη βάση τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης δευτερογενούς λοίμωξης. Πυρετός, φρίκια ή έντονο άλγος στο έλκος εγείρουν υποψίες υπέρ κυτταρίτιδας ή οστεομυελίτιδας.

ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Mε την άρση της πίεσης και την κατάλληλη φροντίδα, τα έλκη 1ου και 2ου σταδίου μπορούν να επουλωθούν πλήρως εντός 1-2 εβδομάδων, ενώ αυτά του 3ου και 4ου σταδίου σε 6-12 εβδομάδες. Σε έλκη που δεν επουλώνονται, μπορούν να παρουσιαστούν οι εξής επιπλοκές: οστεομυελίτιδα, πυώδης αρθρίτιδα, σήψη/σηψαιμία, συρίγγια και κακοήθης εξαλλαγή (έλκη Marjolin).

ΠΡΟΛΗΨΗ

Κρίνεται απαραίτητη η εφαρμογή προφυλακτικού πρωτοκόλλου σε όλους τους ευπαθείς ασθενείς με βάση τους εξής βασικούς άξονες: 1. την αναγνώριση ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο 2. τη διατήρηση και βελτίωση της ανοχής των ιστών στην πίεση 3. την προστασία του σώματος από τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα των εξωτερικών μηχανικών δυνάμεων 4. τη διατροφική υποστήριξη των ασθενών 5. τον έλεγχο και την αποφυγή της υπερβολικής υγρασίας.

52 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, τα μέτρα πρόληψης των ελκών κατακλίσεων είναι: Έλεγχος της ασκούμενης πίεσης. Έλεγχος των δυνάμεων τριβής. Αύξηση κινητικότητας. Χρήση συστημάτων υποστήριξης, με σκοπό τη μείωση της πίεσης στο δέρμα. Σωστή φροντίδα του δέρματος. Καλή υγιεινή: καθαρά και στεγνά σεντόνια χωρίς πτυχώσεις, ελαχιστοποίηση της έκθεσης του δέρματος στην υπέρμετρη υγρασία από την εφίδρωση, την ακράτεια ούρων ή κοπράνων και από τις εκκρίσεις των ελκών. Διόρθωση υποθρεψίας: επαρκής ενυδάτωση, διατήρηση καλού επιπέδου θρέψης, χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική, ανάλογα με το στάδιο του έλκους.

Σε έλκη 1ου ή 2ου σταδίου συνιστάται η εφαρμογή τοπικών αντιβιοτικών σκευασμάτων κάτω από υγρή, αποστειρωμένη γάζα. Ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η εφαρμογή κρέμας τριπλού συνδυασμού για την άμεση ανακούφιση του δέρματος από τη φλεγμονή και ταυτόχρονα την καταπολέμηση πιθανής συνυπάρχουσας δερματικής λοίμωξης ή πρόληψη εμφάνισής της. Ένας τέτοιος συνδυασμός περιλαμβάνει: 1) ακετονίδιο της τριαμσινολόνης, ένα δραστικό τοπικό κορτικοστεροειδές, με ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αντικνησμώδη δράση, 2) νυστατίνη, ένα αντιμυκητιασικό με εκλεκτική δράση έναντι των μυκήτων του γένους Candida, 3) νεομυκίνη, ένα αντιβιοτικό ευρέος φάσματος, κατά των περισσοτέρων Gram θετικών και αρνητικών βακτηρίων που προκαλούν δερματικές λοιμώξεις.

Σε έλκη 1ου ή 2ου σταδίου χορηγούνται επίσης επιθέματα κατακλίσεων. Εάν το έλκος δεν επουλωθεί κατά 30% εντός δύο εβδομάδων, μπορεί να χρησιμοποιηθούν επιθέματα υδροκολλοειδή / αφρώδη / αλγηνικά / φιλμ, τα οποία διατηρούν υγρό το περιβάλλον του έλκους, ώστε να διεγείρεται η επούλωση με τη δημιουργία κοκκιώδους και επιδερμικού ιστού. Σε έλκη 3ου ή 4ου σταδίου απαιτούνται επιθέματα κατακλίσεων υδροκολλοειδή / αλγηνικά / υδροϊνώδη, χειρουργικός καθαρισμός και φωτοδυναμική θεραπεία. Σε λοιμώδεις επιπλοκές χορηγείται μακροχρόνια αντιβιοτική αγωγή, μερικές φορές σε συνδυασμό με χειρουργικό καθαρισμό των νεκρωμένων ιστών. ●

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Σ ΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Η αξία των φυσικών υπναγωγών Αναστασία Σαράφη

Είναι πλέον κοινώς αποδεκτό ότι ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει τον ύπνο του και γι’ αυτό ευθύνονται δεκάδες λόγοι που εν μέρει μόνο μπορούν να τροποποιηθούν πλέον στο δυτικό τρόπο ζωής. Και αν μέχρι σήμερα έχουμε κατανοήσει τις τεράστιες επιπτώσεις που έχει η παρατεταμένη αϋπνία στο συνολικό ευ ζην, αυτό που ίσως είναι «σκοτεινό» είναι το διάστημα που απαιτείται για να επανακάμψει πλήρως ο ανθρώπινος οργανισμός από τις παρατεταμένες αγρύπνιες.

Φ

ως σε αυτή τη διάσταση δίνει μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Plos One», όπου αναφέρεται πως η μείωση της προσοχής, της συγκέντρωσης και γενικά των γνωστικών λειτουργιών μπορεί να διαρκέσουν ακόμα και μία εβδομάδα μετά την αποκατάσταση του ύπνου. Παράλληλα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο «Annals of Behavioral Medicine» επισημαίνει ότι τρεις συνεχόμενες νύχτες με ανεπαρκή ύπνο (λιγότερο από 6 ώρες) είναι αρκετές για να προκαλέσουν πνευματικές και σωματικές επιπτώσεις ικανές να αποσυντονίσουν τον οργανισμό. Η έλλειψη ύπνου πλέον αφορά όλες τις ηλικίες και η διεθνής τάση είναι πολλές εταιρείες να επενδύουν συστηματικά στην ανάπτυξη νέων προϊόντων (από παιδικά παιχνίδια μέχρι ιατρικά apps) και κυρίως σκευασμάτων με φυτικά συστατικά που υπόσχονται μια σταθερή ρουτίνα αδιάκοπου ύπνου. Σήμερα το φυσικό και φυτικό οπλοστάσιο κατά της αϋπνίας περιέχει πλήθος συμπληρωμάτων διατροφής που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες όσων προσέρχονται στο φαρμακείο ζητώντας βοήθεια.

ΜΕΛΑΤΟΝΙΝΗ & ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ: ΟΙ «ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ» ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Η μελατονίνη και η βαλεριάνα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν οι «βασίλισσες» της αγοράς, καθώς στη συντριπτική πλειονότητα των συμπληρωμάτων διατροφής, που κυκλοφορούν, περιέχουν μία από τις δύο αυτές ουσίες ή συνδυασμό τους. Η μελατονίνη είναι η ορμόνη που παράγει ο οργανισμός ως αντίδραση στο σκοτάδι και έτσι βοηθάει στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού (του 24ωρου βιολογικού ρολογιού), άρα στον ύπνο και στην αφύπνιση. Γι’ αυτό και τα συμπληρώματα διατροφής με μελατονίνη συμβάλλουν στην έλευση του ύπνου και στην αντι-

54 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

μετώπιση του jet lag, προτείνονται σε εργαζόμενους σε βάρδιες, ενώ δεν προκαλούν υπνηλία την επόμενη ημέρα ούτε εθισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ όλο και περισσότεροι ασθενείς με COVID-19 υποφέρουν από προβλήματα ύπνου, η μελατονίνη ερευνάται και για την αποτελεσματικότητά της στη διαχείριση της COVID-19, ωστόσο είναι πολύ νωρίς ακόμα για να εξαχθούν συμπεράσματα. Η βαλεριάνα είναι βότανο που χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τις διαταραχές του ύπνου και για τις αγχολυτικές της ιδιότητες και θεωρείται ένα από τα καλύτερα ηρεμιστικά της φύσης, ωστόσο έχει δείξει αντικρουόμενα αποτελέσματα στις διάφορες έρευνες. Μια ανασκόπηση 60 μελετών που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of Evidence-Based Integrative Medicine έδειξε ότι η αυτή η «ασυνέπεια» οφείλεται στις διαφορές στην ποιότητα των εκχυλισμάτων, ενώ ανέδειξε ότι η βαλεριάνα δείχνει να είναι ένα ασφαλές και αποτελεσματικό βότανο για την προώθηση του ύπνου και την πρόληψη σχετικών διαταραχών. Η πρόταση των επιστημόνων μάλιστα είναι να αναθεωρηθούν οι διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου, ώστε να μην έχουμε ασταθή ενεργά συστατικά που αλλοιώνουν την αποτελεσματικότητα.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΒΙΤΑΜΙΝΩΝ

Από την «οικογένεια» των βιταμινών, ρόλο στην αντιμετώπιση των διαταραχών ύπνου έχει κυρίως η βιταμίνη Β6 και γενικά το σύμπλεγμα των βιταμινών Β, οι οποίες σχετίζονται με την εγκεφαλική λειτουργία και ανάπτυξη. Ειδικά για τη βιταμίνη Β6 έχει καταγραφτεί ότι η ανεπάρκειά της έχει σχετιστεί με συμπτώματα αϋπνίας και κατάθλιψης, ενώ είναι γεγονός ότι συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης και της μελατονίνης, των ορμονών που ελέγχουν τον ύπνο και τη διάθεση.

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Ουσίες που σχετίζονται με το GABA χρησιμοποιούνται συχνά ως υπναγωγά, όπως είναι η βαλεριάνα, η πασιφλόρα, αλλά και το μαγνήσιο και η l-θεανίνη ΤΟ GABA & ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΠΟΥ ΤΟ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝ

Το γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) είναι ένα αμινοξύ – νευροδιαβιβαστής που μειώνει τη δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων και βοηθά τον εγκέφαλο να έρθει σε κατάσταση ύπνου. Αναστέλλοντας τη νευρική δραστηριότητα, το GABA μειώνει το ψυχικό και σωματικό στρες, ανακουφίζει από το άγχος, προκαλεί ηρεμία και συμβάλλει στην έλευση του ύπνου και κυρίως στα πρώτα στάδιά του. Χαμηλά επίπεδα GABA έχουν σχετιστεί με δυσκολία στον ύπνο, ενώ μελέτη του Χάρβαρντ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Sleep», διαπίστωσε ότι τα άτομα με χρόνια προβλήματα ύπνου είχαν 30% χαμηλότερα επίπεδα. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ουσίες που σχετίζονται με το GABA χρησιμοποιούνται συχνά ως υπναγωγά, όπως είναι η προαναφερθείσα βαλεριάνα, η πασιφλόρα, η Παπαρούνα της Καλιφόρνιας (California poppy), αλλά και το μαγνήσιο και η l-θεανίνη. Το φυτό πασιφλόρα περιέχει GABA και χρησιμοποιείται για τις ηρεμιστικές και αγχολυτικές του ιδιότητες από το 16ο αιώνα. Έρευνες δείχνουν ότι βοηθάει τόσο στη γρήγορη έλευση του ύπνου όσο και στην ποιότητα αυτού, καθώς αυξάνει το βαθύ ύπνο και μειώνει τον ύπνο REM. Ο λυκίσκος, το κύριο συστατικό της μπύρας, επίσης φαίνεται να έχει κάποιες υπνωτικές ιδιότητες, οι οποίες οφείλονται κυρίως στην ένωση χουμουλόνη που δρα ως ρυθμιστής των υποδοχέων

56 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

του GABA, σύμφωνα με έρευνα στο «Frontiers in Neutoscience». Επίσης το μαγνήσιο περιλαμβάνεται συχνά στις συνθέσεις των προϊόντων για τον ύπνο, καθώς αυξάνει τα επίπεδα GABA στον οργανισμό, ενώ ρυθμίζει την παραγωγή της μελατονίνης, εξισορροπώντας νευροδιεγερτικές λειτουργίες. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μαγνησίου σε ηλικιωμένους βελτίωσε τα συμπτώματα της αϋπνίας και την ποιότητα του ύπνου. Τέλος, το λουλούδι California poppy φαίνεται πως αλληλεπιδρά με διάφορους νευροδιαβιβαστές ως νοοτροπικό και να ενεργοποιεί το αμινοξύ GABA, αποκτώντας έτσι χαλαρωτικές και αγχολυτικές ιδιότητες. Ωστόσο τα δεδομένα είναι πολύ περιορισμένα και απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιωθούν αυτές οι δράσεις. Ένα ακόμα αμινοξύ που χρησιμοποιείται ως υπναγωγό είναι η L-θεανίνη που δεν παράγεται στον οργανισμό αλλά λαμβάνεται κυρίως από το πράσινο και το μαύρο τσάι. Η L-θεανίνη ενισχύει την παραγωγή της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης (των ορμονών που ρυθμίζουν τη διάθεση και τη χαλάρωση) και επίσης φαίνεται να παίζει ρόλο στο σχηματισμό του GABA, ενώ ενισχύει τη δραστηριότητα των άλφα κυμάτων του εγκεφάλου που αποτελούν δείκτη χαλάρωσης, ιδίως σε άτομα με υψηλά επίπεδα στρες.

ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΑΓΟΥΝ ΤΟΝ ΥΠΝΟ

Γλουταθειόνη: Αρκετές πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με υψηλά επίπεδα γλουταθειόνης όχι μόνο καταφέρνουν να κοιμηθούν πιο γρήγορα, αλλά ξυπνούν πιο ανανεωμένα. Η γλουταθειόνη έχει αναγνωριστεί ως μία από τις ουσίες του εγκεφαλικού ιστού που προάγουν τον ύπνο, ενώ παράλληλα ο ποιοτικός ύπνος αυξάνει την παραγωγή της στον οργανισμό. Πρόσφατη μελέτη επίσης έδειξε ότι στέρηση ύπνου συνδέεται με χαμηλά επίπεδα γλουταθειόνης σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Τρυπροφάνη: Ένα απαραίτητο αμινοξύ που εμπλέκεται στην παραγωγή της σερονονίνης και στη ρύθμιση της μελατονίνης. Έχει συνδεθεί με καλύτερη ποιότητα και μεγαλύτερο χρόνο ύπνου. Τέλος, μια ειδική αναφορά αξίζει να γίνει για τα προϊόντα που, βασιζόμενα στη φιλοσοφία της Αγιουρβέδα, συγκεντρώνουν στη σύνθεσή τους σωρεία φυτικών συστατικών από χαλαρωτικά βότανα και υπόσχονται αντιμετώπιση των συμπτωμάτων άγχους και κακού ύπνου.

ΜΟΡΦΕΣ

Τα σκευάσματα για τη διαχείριση των διαταραχών ύπνου κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές. Εκτός από τις κοινές ταμπλέτες ή κάψουλες, μπορείτε να προτείνετε στους πελάτες σας και εναλλακτικές επιλογές όπως: φιαλίδια μίας δόσης με υγρό, διασπειρόμενα δισκία, σπρέι για ψεκασμό υπογλώσσια, δισκία δύο στιβάδων που απελευθερώνουν σε διαφορετικό χρόνο τις δραστικές τους ουσίες, μίνι δισκίο για ευκολότερη κατάποση και άλλες μορφές. ●

Παρουσίαση

H αϋπνία στην εμμηνόπαυση Το 26% των γυναικών που φθάνουν στην εμμηνόπαυση θα έρθουν αντιμέτωπες με την αϋπνία. Η βασική αιτία για αυτό είναι οι ορμονικές «καταιγίδες» που συμβαίνουν σε αυτήν την ηλικία και που δυστυχώς μπορεί να κρατήσουν για χρόνια. νότητες αϋπνίας. Κάποιες συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα οιστραδιόλης με τον κακής ποιότητας ύπνο. Εξάψεις: Μερικές φορές η αϋπνία είναι αποτέλεσμα των εξάψεων ή των νυχτερινών εφιδρώσεων που βιώνουν πολλές γυναίκες στην εμμηνόπαυση, αφού ξυπνούν πολλές φορές μέσα στη νύχτα. Υπολογίζεται ότι 75-85% των γυναικών που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση έχουν εξάψεις, που προκαλούν ξαφνικά αίσθηση θερμότητας γύρω στο πρόσωπο και το λαιμό και συχνά συνοδεύονται από εφίδρωση και γρήγορο καρδιακό παλμό. Μείωση της μελατονίνης: Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που παίζει βασικό ρόλο στον κύκλο ύπνου-αφύπνισης και φαίνεται ότι μειώνεται καθώς περνούν τα χρόνια, με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαταραχών του ύπνου. Ψυχολογικοί λόγοι: Πολλές γυναίκες νιώθουν ότι η εμμηνόπαυση είναι η απαρχή του γήρατος. Η αίσθηση αυτή, σε συνδυασμό με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, πολλές φορές τους δημιουργούν ψυχολογική πίεση.

Μ

ετά την εμμηνόπαυση, οι ωοθήκες παράγουν πολύ μικρότερες ποσότητες ορισμένων ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη. Για ορισμένες γυναίκες, αυτές οι ορμονικές αλλαγές συνοδεύονται από διαταραχές ύπνου, κυρίως αϋπνία. Οι ορμονικές αλλαγές των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, αλλά και οι εξάψεις που έχουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, παίζουν, όπως φαίνεται, σημαντικό ρόλο στην αϋπνία που βιώνουν πολλές γυναίκες. Σύμφωνα με τη μελέτη SWAN που έγινε στις ΗΠΑ, με τη συμμετοχή χιλιάδων γυναικών μέσης ηλικίας, τα ποσοστά εκείνων που αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου είναι: 16-42% στην προεμμηνόπαυση 39-47% στην περιεμμηνόπαυση 35-60% στην εμμηνόπαυση Αν και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει αποφανθεί οριστικά γιατί ο ύπνος χάνεται κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, υπάρχουν κάποιες σταθερές αιτίες που ενοχοποιούνται. Αυτές είναι: Ορμονικές αλλαγές: Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα ορμονών στην εμμηνόπαυση αυξάνουν τις πιθα-

58 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

MENOPACE® NIGHT ΑΠΟ ΤΗ VITABIOTICS

Για γυναίκες με ανήσυχο ύπνο, κατά την εμμηνόπαυση ή και μετά Το Συμπλήρωμα Διατροφής Menopace® Night 30 Τabs αποτελεί εξειδικευμένη σύνθεση 24 θρεπτικών συστατικών με πολυβιταμίνες, μέταλλα και ειδικά ιχνοστοιχεία για τη διατροφική υποστήριξη των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση ή και στην περίοδο μετά από αυτήν και αντιμετωπίζουν έντονα συμπτώματα εμμηνόπαυσης, με κυρίαρχο αυτό της διαταραχής του ύπνου. Το δισκίο λαμβάνεται μία φορά την ημέρα, το βράδυ μαζί με το φαγητό. Το προϊόν περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά των δισκίων Menopace® Original, δεν περιέχει ορμόνες ή άλλες φαρμακευτικές ουσίες, ενώ παράλληλα συμβάλλει με το εκχύλισμα ισοφλαβονών σόγιας (φυτοοιστρογόνα) και τα επιπρόσθετα εκχυλίσματα βοτάνων, όπως το χαμομήλι και ο λυκίσκος, στη βέλτιστη χαλάρωση. Το αμινοξύ τριπτοφάνη, που περιέχει το δισκίο, δρα συνεργικά με τα εκχυλίσματα στο νευρικό σύστημα, συμβάλλοντας σε έναν ήρεμο και ξεκούραστο ύπνο. Δεν περιέχει γλουτένη, ούτε λακτόζη και είναι κατάλληλα για χορτοφάγους. Διατίθενται από την PRISUM HELLAS SA. ●

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Η φροντίδα του δέρματος

με ψωρίαση

Η ψωρίαση είναι μια μη μεταδοτική, αυτοάνοση φλεγμονώδης δερματοπάθεια που αφορά μέχρι και το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η πάθηση είναι χρόνια με περιοδικές υφέσεις και εξάρσεις. Περιβαλλοντικοί παράγοντες (τραυματισμοί, λοιμώξεις, φάρμακα, ορμόνες, stress, αλκοόλ, κάπνισμα) δρουν ως εκλυτικά αίτια εμφάνισης ψωρίασης σε ασθενείς με γενετική προδιάθεση (κληρονομικότητα) και δημιουργείται μια ανοσολογική απάντηση που οδηγεί στην εμφάνιση της νόσου.

Χαριτωμένη Βαβούλη Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Επιμ. Α’, Α’ Κλινική Δερματικών & Αφροδίσιων Νόσων Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσ. Δερματικών & Αφροδίσιων Νόσων Αθηνών «Α. ΣΥΓΓΡΟΣ»

Η

συχνότερη κλινική μορφή της (η οποία αντιστοιχεί στο 80% περίπου των περιστατικών) είναι η ψωρίαση κατά πλάκας, που χαρακτηρίζεται από ροδόχροες πλάκες, καλυπτόμενες από αργυρόχροα λέπια. Οι περιοχές του σώματος που επηρεάζονται συχνότερα είναι οι αγκώνες, τα γόνατα, ο κορμός και το τριχωτό της κεφαλής. Μπορεί να συνυπάρχει κνησμός (φαγούρα), καύσος (κάψιμο), πόνος.

Η ΝΟΣΟΣ ΕΠΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΠΑΡΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Σήμερα είναι διαθέσιμο πλήθος τοπικών και συστηματικών θεραπευτικών παραγόντων για την ψωρίαση (κρέμες, χάπια, ενέσεις, φωτοθεραπεία), όμως καμία αγωγή δεν μπορεί να εξαλείψει οριστικά την πάθηση. Έτσι αν κάποιος ασθενής σταματήσει να χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο σκεύασμα ή να λαμβάνει μια θεραπεία και η πάθηση επανέλθει, δεν σημαίνει ότι η θεραπεία ή το προϊόν δεν έδρασαν. Είναι φυσικό να επανέλθει, καθώς είναι μια χρόνια ασθένεια. Είναι σημαντικό να αντιληφθεί ο ασθενής τόσο τη χρόνια φύση της ψωρίασης όσο και την απουσία οριστικής θεραπείας, προκειμένου να κατανοήσει και να εφαρμόσει καλύτερα τις διαθέσιμες φαρμακευτικές αγωγές.

60 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΓΩΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΗΠΙΕΣ ΒΛΑΒΕΣ

Οι διάφορες θεραπείες πρέπει να χορηγούνται σύμφωνα με την ιατρική συνταγή για τη βελτίωση της κατάστασης του δέρματος και την ανακούφιση του ασθενή. Όταν η ψωρίαση είναι ήπια/εντοπισμένη σε κάποια σημεία, η τοπική θεραπεία αποτελεί τη συχνότερη επιλογή. Σε ήπιες, σταθερές και εντοπισμένες βλάβες προτείνουμε συνήθως τοπικές αγωγές με κρέμες, αλοιφές ή γέλες. Σε πολλές περιπτώσεις, οι τοπικές θεραπείες αποτελούν σημαντικό συμπληρωματικό σκεύασμα σε ασθενείς που λαμβάνουν συστηματική αγωγή. Αυτές μπορεί να περιέχουν ουσίες με ιδιότητες μαλακτικές (π.χ. βαζελίνη), ενυδατικές (π.χ. ουρία), κερατολυτικές που απομακρύνουν το λέπι (π.χ. σαλικυλικό οξύ), τοπικά κορτικοστεροειδή με αντιφλεγμονώδη δράση, ανάλογα της βιταμίνης D (καλσιποτριόλη, καλσιτριόλη) και αναστολείς καλσινευρίνης (τακρόλιμους, πιμεκρόλιμους) που έχουν τοπική ανοσοτροποποιητική δράση. Οι τοπικοί αναστολείς καλσινευρίνης, αν και επίσημα έχουν λάβει έγκριση για την ατοπική δερματίτιδα, χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια σε ψωριασικές βλάβες στις πτυχές, στο πρόσωπο και στα γεννητικά όργανα, διότι δεν προκαλούν ατροφία. Οι ψωριασικές δερματικές βλάβες μπορεί να εξαφανίζονται τελείως με τη θεραπεία, αλλά συχνά επαναλαμβάνονται στις ίδιες θέσεις, ξαναζωντανεύοντας στο προηγούμενο μέγεθός τους, μόλις διακοπεί η θεραπεία. Πρόσφατες δημοσιεύσεις δείχνουν ότι το ψωριασικό δέρμα που φαίνεται υγιές (γύρω από τις πλάκες ή εκτός των περιόδων έξαρσης) δεν είναι πραγματικά υγιές. Υπάρχει φλεγμονή που πρέπει να αντιμετωπιστεί προκειμένου να μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης των εξάρσεων. Επομένως ο ασθενής δεν πρέπει να ξεχνά την αγωγή που έχει συνταγογραφήσει ο δερματολόγος και είναι σημαντικό να φροντίζει το δέρμα του σε καθημερινή βάση.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Η φροντίδα του δέρματος με ψωρίαση στοχεύει στην ενυδάτωση, στην προστασία και στην ενίσχυση του δερματικού φραγμού. Το ξηρό δέρμα μπορεί να δημιουργεί φαγούρα, η οποία μπορεί να κάνει την ψωρίαση χειρότερη λόγω του τραυματισμού. Πρέπει να χρησιμοποιείται χλιαρό νερό για πλύσιμο. Το πολύ ζεστό (πάνω από 38 βαθμούς Κελσίου) ξηραίνει το δέρμα. Το έντονο τρίψιμο με σφουγγάρι μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς. Προτιμώνται τα ενυδατικά, απαλά καθαριστικά χωρίς άρωμα. Να αποφεύγονται τα ισχυρά, διότι αφαιρούν την υγρασία και καταστρέφουν το φραγμό του δέρματος. Ο χρόνος στο ντους ή στο μπάνιο πρέπει να περιορίζεται σε 5 με 10 λεπτά. Αμέσως μετά, να στεγνώνεται το δέρμα ταμποναριστά με μια μαλακή πετσέτα, χωρίς τρίψιμο και να εφαρμόζεται άφθονη ενυδατική κρέμα, όσο είναι ακόμα νωπό. Προτείνεται ενυδάτωση με παχύρρευστη, λιπαρή κρέμα ή αλοιφή, ώστε να «παγιδεύει» την υγρασία στο δέρμα. Η περιποίηση με ενυδατικά, μαλακτικά χρειάζεται καθημερινά ακόμα και αν το δέρμα δεν φαίνεται να έχει βλάβες. Προσοχή στη θερμοκρασία και την υγρασία του χώρου. Το χειμώνα οι πάσχοντες να μένουν ζεστοί χωρίς να κάθονται κοντά σε ανοιχτή φλόγα ή άλλη πηγή θερμότητας που μπορεί να στεγνώσει το δέρμα τους. Προτείνεται θερμοκρασία 23-24 βαθμούς Κελσίου και υγρασία μεταξύ 30% και 50%. Σε χαμηλή υγρασία, να τοποθετούν δοχεία με νερό δίπλα στις πηγές θερμότητας (π.χ. καλοριφέρ, τζάκι) ή να συνδέουν έναν υγραντήρα. Να προτιμάται η ένδυση με μαλακά ρούχα και τα απαραίτητα αξεσουάρ (καπέλο, κασκόλ, γάντια) ανάλογα με την εποχή. Προτείνεται ντύσιμο με στρώσεις (ρούχα το ένα πάνω από το άλλο) για να μπορούν οι ασθενείς να τα αφαιρούν και να μην ιδρώνουν (η εφίδρωση μπορεί να επιδεινώσει την ψωρίαση), ενώ καλό είναι να προτιμώνται τα βαμβακερά και μεταξωτά υφάσματα από τα μάλλινα, τα συνθετικά, τα τζιν και άλλα τραχιά υφάσματα που μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα. Ο ήλιος βελτιώνει την εμφάνιση του δέρματος με ψωρίαση, παρόλα αυτά πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προστασίας, η έκθεση να είναι ελεγχόμενη και σύμφωνη πάντα με τις υποδείξεις του θεράποντα ιατρού.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ

Ορισμένοι ασθενείς με ψωρίαση θέλουν να θεραπεύσουν τον εαυτό τους με εναλλακτικές θεραπείες. Δεν συνιστώνται προϊόντα που παρασκευάζονται αυτοσχέδια, δεν έχουν ελεγχθεί εργαστηριακά και κλινικά, διότι μπορεί να μην έχουν καμία δράση ή/και να δημιουργήσουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως τοξικές ή αλλεργικές αντιδράσεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πλήρως τη σύνθεση των σκευασμάτων και τις συγκεντρώσεις των δραστικών συστατικών τους. Συχνά οι ασθενείς προμηθεύονται σκευάσματα, για τα οποία δεν γνωρίζουν τίποτα, αλλά αρκούνται στο γεγονός ότι είναι αποτελεσματικά. Το ζητούμενο πρέπει να είναι η μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα με δεδομένη την ασφάλεια.

Η ασφάλεια όλων των σκευασμάτων για την ψωρίαση είτε πρόκειται για τοπικά είτε για συστηματικά δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Οι συμπληρωματικές θεραπείες είναι χρήσιμες. Μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση, αλλά δεν υποκαθιστούν βασικές θεραπείες με φάρμακα που συνταγογραφούνται από τον δερματολόγο. Οι ασθενείς χρειάζεται να εφαρμόζουν σχολαστικά τη θεραπεία τους, να φροντίζουν το δέρμα, τον εαυτό τους και να έχουν συνεχή επαφή με τον θεράποντα ιατρό. Υπάρχουν πολλά που μπορούν να πετύχουν με τη βοήθεια των ειδικών, ώστε να κρατήσουν υπό έλεγχο την ψωρίαση. ●

Οι ασθενείς διατηρούν έναν ισχυρό δεσμό με τους φαρμακοποιούς για τον έλεγχο της νόσου Κώστας Λούμος, Πρόεδρος Σωματείου Υποστήριξης Ασθενών με Ψωρίαση «Καλυψώ» Ο ασθενής διατηρεί ισχυρό δεσμό με το φαρμακείο του. Σε πολλές περιπτώσεις ο φαρμακοποιός αντικαθιστά ή υποκαθιστά τον ιατρό μετά την πρώτη (ή και οριστική κάποιες φορές) ιατρική γνωμάτευση. Αμεσότητα στην επαφή, ευκολία επικοινωνίας, αξιόπιστες συμβουλές, ακρίβεια και αξιοπιστία γενικότερα στην εξυπηρέτηση, στην εκτέλεση συνταγών και στην παροχή φαρμάκων είναι παράγοντες που ενισχύουν τη σχέση μεταξύ ασθενούς και φαρμακοποιού. Επίσης, προσφορά επιπλέον υπηρεσιών, όπως μέτρηση πίεσης, πραγματοποίηση ένεσης κ.λπ. Επάρκεια προϊόντων, καλή ποιότητα, καλές τιμές και ταχύτητα στην εξυπηρέτηση, χωρίς μεγάλους χρόνους αναμονής. Σε περίπτωση ανάγκης και παράλληλα έλλειψης φαρμάκου, επικοινωνία με άλλα φαρμακεία, προκειμένου ο ασθενής να μη χρειαστεί να χάνει χρόνο ψάχνοντας αλλά να απευθυνθεί στοχευμένα. Εκτέλεση συνταγών και αρχειοθέτηση των επαναλαμβανόμενων, ώστε ο ασθενής να απαλλάσσεται της υποχρέωσης τήρησης των σχετικών παραστατικών. Επιπλέον, στην εποχή της Covid-19 αλλά και σε περιπτώσεις αδύναμων ασθενών, ευελιξία στην υλοποίηση των συναλλαγών με περιορισμό της φυσικής παρουσίας του ασθενούς στο φαρμακείο. Τέλος, ζεστή, ανθρώπινη συμπεριφορά με χαμόγελο, καλοσύνη και υπομονή, ιδιαίτερα για εμάς τους ασθενείς με ψωρίαση!

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 61

DEFENCE COVER Η σειρά DEFENCE COVER της BioNike που διακινεί η EUROMED, αποτελείται από προιόντα υψηλής καλυπτικής ισχύος και εξαιρετικής υφής, τα οποία εξασφαλίζουν αποτελέσματα μακράς διάρκειας και ευκολία εφαρμογής με απόλυτο σεβασμό στην επιδερμίδα, ακόμη και στην πιο ευαίσθητη. Οι δερματικές ατέλειες (λεύκη, αγγειώματα, ακμή, ροδόχρου ακμή, ουλές) μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλη ψυχολογική δυσφορία και συνεπώς να επηρεάσουν αρνητικά την καθημερινότητα ανδρών και γυναικών. Στόχος της BIONIKE είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής όσων πλήττονται από αυτές τις ατέλειες.

ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ ΔΥΣΧΡΩΜΙΑΣ σε 3 αποχρώσεις (vert, coral, violet)

ΥΓΡΗ ΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΒΑΣΗ με SPF 30 σε 5 αποχρώσεις (ivoire, sable, beige, miel, cognac)

ΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΣΕ ΣΤΙΚ με SPF 30 σε 5 αποχρώσεις (ivoire, sable, beige, miel, cognac)

www.euromed.gr

ΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ με SPF 15 σε 2 αποχρώσεις (ivoire, beige)

ΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΠΟΥΔΡΑ

Premium cosmetic company is coming!

Νικηφόρου Ουρανού 3, 546 27, Περιοχή Βίλκα, Θεσσαλονίκη, Τ. 2310 989603 - 4, E: info@euromed.gr Κωνσταντίνου Τσαλδάρη 45, Πολύγωνο, 113 63 ΑΘΗΝΑ T. 210.6400990 F. 216.8001885 www.euromed.gr

Φαρμακευτική

αγορά

Τα νέα προϊόντα και η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στην αγορά υγείας.

Νέα Προϊόντα

CALMBIOTIX / της Quest / από την Douni Health Products AE Σε νέα συσκευασία κυκλοφορεί το CalmBiotix που είναι ιδανικό για όσους έχουν δυσκολία στη διαχείριση του άγχους ή του στρες τους. Προτείνεται σε κάθε στρεσογόνο κατάσταση, όπως υψηλές απαιτήσεις στην εργασία, εξετάσεις, αυξημένες προσωπικές ή κοινωνικές υποχρεώσεις κ.ά. Περιέχει Lactium® που βοηθά αποδεδειγμένα στη διαχείριση του στρες και των συμπτωμάτων του, L-θεανίνη που έχει χαλαρωτικές ιδιότητες και προβιοτικά, μαγνήσιο και βιταμίνες Β1 και Β2 για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και για την καλή ψυχολογία.

CATIDRAL® / από την Adelco Το Catidral® είναι ιατροτεχνολογικό προϊόν που δρα ενάντια στα συμπτώματα της οξείας και χρόνιας διάρροιας, ενώ προλαμβάνει από την αφυδάτωση, χάρη στο διοσμεκτίτη και τους ηλεκτρολύτες που περιέχει. Ο διοσμεκτίτης είναι ένα είδος φυσικού άργιλου που ενσωματώνει τα υγρά του εντερικού αυλού, αυξάνοντας τη συνοχή της απέκκρισης και επιβραδύνοντας την αποβολή. Οι ηλεκτρολύτες μειώνουν τον κίνδυνο της αφυδάτωσης λόγω διάρροιας και βοηθούν στην επαναφορά της υδροαλκαλικής ισορροπίας. Χορηγείται και σε παιδιά >2 ετών, έχει άρωμα βανίλιας και κυκλοφορεί σε συσκευασία με 30 φακελίσκους.

D3-ODFILM / από τη FarmaSyn S.A. To D3-ODFILM είναι συμπλήρωμα διατροφής με βιταμίνη D σε μορφή ταινιών διασπειρόμενων στο στόμα. Κυκλοφορεί σε δύο περιεκτικότητες: με 1000 IU που είναι κατάλληλο για πρόληψη σε άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης D και με 2000 IU που προτείνεται σε άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ανεπάρκειας λόγω ηλικίας και/ή τρόπου ζωής. Επιπλέον το D3-ODFILM συμβάλλει στα φυσιολογικά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών.

MENOPACE® ORIGINAL / της Vitabiotics / από την Prisum Hellas AE Το Menopace® Original 30 Τabs αποτελεί ολοκληρωμένο συνδυασμό βιταμινών και μετάλλων, απαραίτητα για την υποστήριξη του γυναικείου οργανισμού από την έναρξη των διαταραχών της εμμήνου ρύσεως, κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης αλλά και μετά. Χωρίς να περιέχει φαρμακευτικές ουσίες και ορμόνες, αλλά με εκχύλισμα ισοφλαβόνων σόγιας και βιταμίνη Β6, συμβάλλει στη ρύθμιση της ορμονικής δραστηριότητας του γυναικείου οργανισμού. Με 22 θρεπτικά συστατικά και με τη λήψη ενός μόνο δισκίου την ημέρα, το δισκίο απελευθερώνει σταδιακά τα θρεπτικά συστατικά του, χωρίς να ενοχλεί το στομάχι.

MENOPACE® PLUS / της Vitabiotics / από την Prisum Hellas AE Το Menopace® Plus 56 Τabs αποτελεί ειδική σύνθεση 26 συνολικά θρεπτικών συστατικών για τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση και στην περίοδο μετά από αυτή και αντιμετωπίζουν έντονα μετεμμηνοπαυσιακά συμπτώματα, όπως εξάψεις. Το προϊόν περιέχει τα δισκία Menopace® Original καθώς και δισκία βοτάνων που περιέχουν επιπρόσθετη ποσότητα εκχυλίσματος σόγιας (φυτοοιστρογόνο) και εκχυλίσματα από φασκόμηλο, πράσινο τσάι και λιναρόσπορο (λιγνάνες) που προστατεύουν τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες. Τα δύο δισκία λαμβάνονται μαζί μία φορά την ημέρα με το κύριο γεύμα.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

66 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

NEUBRIA DRIFT / από την Douni Health Products AE Το Neubria Driſt είναι ειδικά σχεδιασμένο για όσους επιθυμούν μια καλύτερη ροή στον ύπνο και περισσότερη χαλάρωση, στοιχεία που συμβάλλουν στην ποιότητα του ύπνου. Η δράση του βασίζεται στο μείγμα βοτάνων Bliss, με χαμομήλι που έχει καταπραϋντικές και χαλαρωτικές ιδιότητες, μελισσόχορτο που βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς ύπνου και στη χαλάρωση, λυκίσκο που έχει καταπραϋντική επίδραση στο νευρικό σύστημα και σαφράν που βοηθά στη συναισθηματική ισορροπία και τη διατήρηση της θετικής διάθεσης. Περιέχει επίσης μαγνήσιο, βιταμίνη D και τρυπτοφάνη για την υποστήριξη ενός υγιούς ύπνου.

QUEST NUTRITION / από τη Cimifar-Χρήστος Μυράλης & ΣΙΑ ΕΕ Κυκλοφορεί από τη Cimifar η νέα σειρά με πρωτεϊνούχες μπάρες και μπισκότα της Quest Nutrition από την Αμερική για μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Πρόκειται για προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, με ελάχιστους υδατάνθρακες, λίγες θερμίδες και με γλυκαντικές ουσίες που δεν μεταβολίζονται από τον οργανισμό, άρα δεν αυξάνουν το σάκχαρο στο αίμα και έχουν εύκολη πέψη. Η πρωτεΐνη που περιέχουν έχει ως βάση τα γαλακτοκομικά για ένα πλήρες προφίλ αμινοξέων.

RAW-BITE / από τη Cimifar-Χρήστος Μυράλης & ΣΙΑ ΕΕ Η νέα σειρά RAW-BITE αποτελείται από 100% οργανικές φυτικές μπάρες από τη Δανία που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες. Περιέχουν αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς, έχουν υπέροχη γεύση και διατηρούν την υφή τους σε κρύες και ζεστές θερμοκρασίες εξίσου. Είναι πιστοποιημένες από το βιολογικό σήμα της ΕΕ. Είναι κατάλληλες για vegan και δεν περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη, γλουτένη ούτε λακτόζη. Διανέμονται αποκλειστικά από τη Cimifar.

SLEEPLY / από τη FarmaSyn Το Sleeply της FarmaSyn με μελατονίνη και βιταμίνη Β6 υποστηρίζει το φυσιολογικό ύπνο και ανακουφίζει από τα συμπτώματα του jet lag. Διατίθεται σε μορφή ταινιών που διαλύονται στο στόμα και δεν απαιτούν τη χορήγηση νερού. Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται φυσικά από τον οργανισμό και χρησιμοποιείται ευρέως από ανθρώπους που εργάζονται κατά τη διάρκεια της νύχτας και που ταξιδεύουν συχνά. Η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς και στη μείωση του αισθήματος της κόπωσης. Διαθέτει ευχάριστη γεύση μέντας.

VALETONINA® / από τη Win Medica Η Valetonina® εξασφαλίζει έναν παρατεταμένο και ήρεμο ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας, καθώς χάρη στον ειδικό σχεδιασμό του δισκίου της, επιτρέπει την απελευθέρωση των δύο συστατικών της –της μελατονίνης και της βαλεριάνας– σε διαφορετικούς χρόνους, εξασφαλίζοντας έτσι διπλή και παρατεταμένη δράση. Το αποτέλεσμα είναι ένας αναζωογονητικός ύπνος αλλά και ένα ευχάριστο πρωινό ξύπνημα, που βελτιώνουν την ευεξία, τη διάθεση και την ανταπόκριση στην καθημερινή δραστηριότητα. Η Valetonina® είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος και στην αντιμετώπιση του τζετ λαγκ (jet-lag).

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 67

Νέα Προϊόντα

BABY CARE ΕXTRA SENSITIVE FOAM / από τη Pharmasept Ο απαλός αφρός καθαρισμού για σώμα, πρόσωπο και μαλλιά Εxtra Sensitive Foam είναι το νέο προϊόν που συμπληρώνει τη σειρά Baby Care της Pharmasept. Ειδικά σχεδιασμένο για την περιποίηση ακόμη και της πιο ευαίσθητης βρεφικής επιδερμίδας, το νέο Εxtra Sensitive Foam είναι κατάλληλο για χρήση από την πρώτη μέρα, περιέχει ήπιους καθαριστικούς παράγοντες, φυτικά εκχυλίσματα και βιταμίνες που σέβονται και περιποιούνται τη βρεφική επιδερμίδα. Είναι οφθαλμολογικά και δερματολογικά ελεγμένο και δεν περιέχει soap ούτε sulfates.

BABY CARE HYDRATING MILK / από τη Pharmasept Η σειρά Baby Care της Pharmasept, που κατέχει επάξια θέση στο χώρο του φαρμακείου, εμπλουτίζεται με το νέο βρεφικό ενυδατικό γαλάκτωμα φυτικών ελαίων Baby Care Hydrating Milk για άμεση ενυδάτωση που διαρκεί. Το γαλάκτωμα είναι κατάλληλο για χρήση από την πρώτη μέρα σε όλο το σώμα και στο πρόσωπο του μωρού. Διαθέτει ανάλαφρη υφή για εύκολη εφαρμογή και είναι δερματολογικά ελεγμένο με κλινικά αποδεδειγμένη ενυδατική δράση. Δεν περιέχει silicones, mineral oil, colorants, alcohol.

DEFENCE COLOR LIFTING / της BioNike / από τη Euromed Το νέο concealer Defence Color Liſting με υαλουρονικό οξύ της BioNike προσφέρει άμεσο και συνεχές αποτέλεσμα liſting. Επιπλέον ελαχιστοποιεί τις ατέλειες και συμβάλλει στη μείωση των ρυτίδων και των λεπτών γραμμών στην περιοχή των ματιών. Με ελαφριά υφή, μεταξένιο αποτέλεσμα και μέτρια/υψηλή κάλυψη, μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες του προσώπου, ενώ το ειδικό πινέλο επιτρέπει την ομοιόμορφη και εύκολη εφαρμογή. Διαρκεί έως και 12 ώρες και είναι οφθαλμολογικά ελεγμένο. Διατίθεται σε 3 αποχρώσεις: cream, sable και beige.

INSTANT LIFTING SERUM /

της Μ Cosmetics / από τη Medical Pharmaquality Ο Ορός Άμεσης Ανόρθωσης (Instant Liſting Serum) της Μ COSMETICS ήρθε για να γίνει το καθημερινό botox. Δημιουργήθηκε για να φοριέται πριν από κάθε σημαντική έξοδο για ένα τέλειο, σφριγηλό και λαμπερό δέρμα. Προσφέρει γέμισμα των ρυτίδων και σύσφιξη του δέρματος μέσα σε 5 λεπτά, χάρη στα 3 δραστικά συστατικά του, ενώ έχει και μακροχρόνια δράση. Δημιουργεί επίσης ένα προστατευτικό φιλμ στην επιδερμίδα που μειώνει την προσκόλληση ρύπων κατά 47% και προστατεύει το δέρμα από τους ερεθισμούς. Είναι κατάλληλος για κάθε τύπο επιδερμίδας.

MICELLAR WATER / της M Cosmetics / από τη Medical Pharmaquality Το Νερό Καθαρισμού Micellar Water της σειράς M COSMETICS κάνει τον καθαρισμό του προσώπου και των ματιών παιχνιδάκι. Δεν χρειάζεται γαλάκτωμα, λοσιόν και ειδικό καθαριστικό ματιών και αντί για 3 διαφορετικά προϊόντα, προτείνεται ένα μόνο προϊόν, το Νερό Καθαρισμού Micellar Water. Καθαρίζει τέλεια και ταυτόχρονα ενυδατώνει το δέρμα του προσώπου και των ματιών σε ένα μόνο λεπτό. Έχει τριπλή δράση λόγω της ειδικής του σύνθεσης από μικυλλιακούς παράγοντες, υαλουρονικό οξύ, πανθενόλη και εστέρες ελαιόλαδου.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

68 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

TRIO PALETTE / της BioNike / από τη Euromed Οι νέες σκιές ματιών της BioNike Trio Palette κυκλοφορούν σε παλέτες με τρία χρώματα και έχουν ματ και σατέν φινίρισμα. Απελευθερώνουν ένα χρώμα που είναι καθαρό και έντονο, από την πρώτη χρήση και διαρκεί έως και 10 ώρες. Οι υφές αναμειγνύονται πολύ εύκολα, επιτρέποντας τη διαμόρφωση και την ενίσχυση του χρωματικού αποτελέσματος. Διατίθενται σε δύο χρωματικές συλλογές: 01 Ζεστές αποχρώσεις (caramel, copper, terracotta) και 02 Ψυχρές αποχρώσεις (ivory, taupe, dark brown). Τα προϊόντα BioNike διανέμονται από τη Euromed.

BIO ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΣΜΑΛΤΟΥ / από τη Health Plus AE Η οδοντόπαστα ΒΙΟ Ανάπλαση Σμάλτου αναπλάθει, αναδομεί και ενδυναμώνει το σμάλτο των δοντιών. Πρόκειται για μια άνυδρη χαμηλού δείκτη τριβής οδοντόπαστα εμπλουτισμένη με: • στιγμιαίας δράσης φωσφορικό άλας που διεγείρει τη διαδικασία της διόρθωσης και ανάπλασης του σμάλτου • οξικό άλας βιταμίνης Ε με αντιοξειδωτική δράση • μπεταΐνη με προστατευτική και ενυδατική δράση στα ούλα και • λάδι καρύδας με δράση κατά της πλάκας. Η σειρά BIO της Dr Ciccarelli είναι φιλική προς το περιβάλλον, καθώς παρασκευάζεται από 100% ανακυκλωμένο πλαστικό σωληνάριο.

BIO ΦΥΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΑΚΑΣ / από τη Health Plus AE Από τη Health Plus κυκλοφορεί η νέα ΒΙΟ οδοντόπαστα για φυσική λεύκανση. Πρόκειται για μια άνυδρη χαμηλού δείκτη τριβής οδοντόπαστα που είναι εμπλουτισμένη με ενεργό φυτικό άνθρακα. Ο φυτικός άνθρακας διαθέτει φυσική λευκαντική δράση και είναι ικανός να επέμβει αποτελεσματικά στο πρόβλημα των «κίτρινων» δοντιών, αποκαθιστώντας το φυσικό λευκό των δοντιών. Οι νέες ΒΙΟ οδοντόπαστες της Dr Ciccarelli είναι φιλικές προς το περιβάλλον καθώς παρασκευάζονται από 100% ανακυκλωμένο πλαστικό σωληνάριο.

EPIC ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΙΤΟΛΗΣ / από την Plac Control Τα προϊόντα ξυλιτόλης EPIC ανανέωσαν τις συσκευασίες τους και εμπλούτισαν τις γεύσεις τους. Η ξυλιτόλη είναι μια αντιτερηδονογόνος ουσία, για την οποία έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι βοηθά να διατηρείται ισορροπημένη η στοματική υγεία. Η σειρά προϊόντων EPIC αποτελείται από: • τσίχλες με γεύσεις μέντας, δυόσμου, τσιχλόφουσκας, πορτοκάλι-μάνγκο, φρέσκων φρούτων, κανέλας και wintergreen • καραμέλες με γεύση φρέσκων φρούτων, κανέλας και μέντας • οδοντόπαστες με και χωρίς φθόριο • στοματικό διάλυμα. Κυκλοφορούν από την Plac Control.

PLACAID ΜΕΣΟΔΟΝΤΙΕΣ ΕΛΑΣΤΙΚΕΣ ΟΔΟΝΤΟΓΛΥΦΙΔΕΣ / από την Plac Control Από την Plac Control κυκλοφορούν οι νέες, εύχρηστες, μεσοδόντιες, ελαστικές οδοντογλυφίδες από καουτσούκ της σειράς προϊόντων PLACAID για εύκολο καθαρισμό ανάμεσα στα δόντια. Διαθέτουν μοναδικό σχεδιασμό με κωνικό σχήμα που συμβάλλει στην αποτελεσματική απομάκρυνση των υπολειμμάτων τροφής, ενώ τα ημικυκλικά πτερύγια παγιδεύουν και αφαιρούν την πλάκα. Οι οδοντογλυφίδες της PLACAID είναι υψηλής ποιότητας, ιδανικές για καθημερινή χρήση. Made in Japan.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 69

Εταιρικά Νέα

ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ Εξυπηρέτησε την πλειοψηφία των φαρμακείων του κατά τη σφοδρή κακοκαιρία Μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες ο όμιλος ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ, συνυπολογίζοντας την ασφάλεια του προσωπικού του, κατόρθωσε να εξυπηρετήσει την πλειοψηφία των φαρμακείων του κατά τη σφοδρή κακοκαιρία που έπληξε τη χώρα. Η αγάπη και αναγνώριση από τα φαρμακεία, με τα οποία συνεργάζεται ο όμιλος, ήρθε αβίαστα και απλόχερα μέσα από πολλές αναρτήσεις και σχόλια στην ομάδα του στο Facebook: «Ευχαριστούμε πολύ το συνεταιρισμό για όλη τη στήριξη και την προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα! ∆ημιουργείτε αίσθημα ασφάλειας σε καιρούς που όλα γύρω μας είναι ρευστά». «∆εν κρατιέμαι, θα το πω ξανά. Πόσο άπαιχτος είναι ο Συνεταιρισμός!». «Σας ευχαριστούμε όλους». «Η σταθερή αξία δεν χάνει ποτέ!». «Ευχαριστούμε πολύ όλους σας για την προσπάθεια να λειτουργήσουν τα φαρμακεία μας». «Σας ευχαριστούμε... αγωνιζόμαστε όλοι μαζί». Η διοίκηση του ομίλου ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ ευχαριστεί θερμά τα συνεργαζόμενα φαρμακεία του για την κατανόηση. «Το μεγαλύτερο «ευχαριστώ» όμως το απευθύνει σε όλους τους εργαζομένους – συνεργάτες του που υπερέβαλαν εαυτόν. Γιατί μόνο ΜΑΖΙ μπορούμε καλύτερα!», τονίζει ο όμιλος.

ELPEN A.E. Κυκλοφορεί η μοναδική στοχευμένη από του στόματος θεραπεία συντήρησης της ΧΑΠ Η ροφλουμιλάστη είναι ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες σκεύασμα που δρα ως ισχυρός, εκλεκτικός αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης 4. Είναι η μοναδική στοχευμένη από του στόματος επιλογή που ενδείκνυται για τη θεραπεία συντήρησης της σοβαρής ΧΑΠ, σχετιζόμενη με χρόνια βρογχίτιδα και ιστορικό συχνών παροξύνσεων, επιπρόσθετα της θεραπείας με βρογχοδιασταλτικό. Σε μελέτες έχει δειχθεί ότι η ροφλουμιλάστη μπορεί να χορηγηθεί για τη μείωση των παροξύνσεων έως και 37%, τη βελτίωση της δύσπνοιας και της πνευμονικής λειτουργίας, αλλά και την παράταση του χρόνου έως και 40% μέχρι την πρώτη παρόξυνση σε ασθενείς με ΧΑΠ.Το Damirast είναι σκεύασμα με δραστική ουσία τη ροφλουμιλάστη που πρόσφατα κυκλοφόρησε στη χώρα μας από την ELPEN A.E. Διατίθεται σε συσκευασία των 30 δισκίων και το δοσολογικό του σχήμα είναι 1 δισκίο, μία φορά την ημέρα.

70 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ ΑΕ Στο πλευρό των φαρμακοποιών Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ ΑΕ παραμένει με συνέπεια στο πλευρό του φαρμακοποιού, στο ξεκίνημα μιας ακόμη χρονιάς γεμάτης προκλήσεις. Η οργάνωση και η πολυετής εμπειρία της συντελούν στην επίτευξη του βασικού στόχου της, που είναι να καλύπτει το φαρμακείο ακόμα και σε απαιτητικές περιόδους. Επιπλέον, το 25% των διαθέσιμων προϊόντων βρίσκεται μόνιμα σε προσφορές, οι οποίες ανανεώνονται και εμπλουτίζονται συνεχώς, ενώ η ΔΥΝΑΜΙΚΗ αφουγκράζεται τις ανάγκες που προκύπτουν καθημερινά στο χώρο του φαρμακείου, προσαρμόζοντας τις υπηρεσίες της στις απαιτήσεις του. Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ είναι μια αμιγώς ελληνική εταιρεία χονδρικής πώλησης φαρμάκου που σήμερα απασχολεί 117 κατάλληλα εκπαιδευμένους εργαζομένους, στεγάζεται σε κτίριο 4.800 τ.μ. που πληροί όλες τις προδιαγραφές για την αποθήκευση φαρμάκων και συναφών προϊόντων.

Vican A.E. Επέκταση της συνεργασίας της με τη Φίλιπς Ελλάς Μονοπρόσωπη ΑΕΒΕ Η Vican Α.Ε. ανακοινώνει την επέκταση της συνεργασίας της με την Φίλιπς Ελλάς Μονοπρόσωπη ΑΕΒΕ εντάσσοντας τα προϊόντα της σειράς Sonicare στο portfolio της. Με αυτόν τον τρόπο επικυρώνεται και επισήμως η μακροχρόνια επιτυχημένη συνεργασία των δύο Εταιρειών. Από το 2012, η VICAN έχει αναλάβει τη διανομή και πώληση των προϊόντων βρεφανάπτυξης Philips Avent στο δίκτυο των ελληνικών φαρμακείων. Φέτος, έχοντας αναπτύξει σημαντικά το δίκτυο αυτό, η συνεργασία επεκτείνεται, με την Φίλιπς Ελλάς Μονοπρόσωπη ΑΕΒΕ να εμπιστεύεται στη VICAN και τη διανομή και πώληση των προϊόντων της σειράς Philips Sonicare που αφορούν στη στοματική υγιεινή. Η συμφωνία αυτή επιβεβαιώνει τη θέση της Εταιρείας στον χώρο και ανοίγει τον δρόμο προς νέες εξίσου μεγάλες συνεργασίες. www.vican.gr

Βιταμίνες Α - B1 - D - E Μουρουνέλαιο Γύρη και Βασιλικός πολτός Γλυκίνη και Ψευδάργυρος

Συμπλήρωμα Διατροφής

Συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των βλεννογόνων και στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος Συμβάλλει στη φυσιολογική απορρόφηση του ασβεστίου, του φωσφόρου και συνεισφέρει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών

10

Συμβάλλει στη φυσιολογική γνωσιακή λειτουργία Συνεισφέρει στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος, των μεταβολικών διεργασιών για την παραγωγή ενέργειας και στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες Περιέχει ουσίες με υψηλή διατροφική αξία Xωρίς γλουτένη Eισαγωγή - διανομή από την Adelco A.E. Βιομηχανία Φαρμάκων & Καλλυντικών Πειραιώς 37, 183 46 Μοσχάτο, Tηλ. 210 4819311-13 e-mail: info@adelco.gr, www.adelco.gr

Αρ. Γνωστ. ΕΟΦ: 76384/23-07-2020. Ο αριθμός γνωστοποίησης στον ΕΟΦ δεν επέχει θέση άδειας κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σαν υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας και δεν προορίζονται για την πρόληψη, αγωγή ή θεραπεία ανθρώπινης νόσου.

Προϊόν της Pharmaline Italy

Κοινωνία & Πολιτισμός

Μαίρη Καλανδαρίδου:

Το γράψιμο λειτουργεί αποσυμφορητικά στον εγκλεισμό Θα ξεκινήσω με το τετριμμένο, ότι από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, γράφω. Αλλά κάπως έτσι ήταν τα πράγματα. Μόλις έμαθα να γράφω στο δημοτικό, ξεκίνησα να σκαρφίζομαι ιστορίες. Όταν ξεκίνησα τα αγγλικά σαν ξένη γλώσσα, ήθελα να γράφω ιστορίες στα αγγλικά. Έγραφα στιχάκια, σκέψεις, συναισθήματα, οτιδήποτε μου ερχόταν στο μυαλό.

Μ

ε τον καιρό αυτές οι σκέψεις έπαιρναν πιο συγκεκριμένη μορφή. Θυμάμαι στο γυμνάσιο, έγραφα θεατρικά για τις σχολικές γιορτές, είτε με ήρωες του ´21 είτε χιουμοριστικά για τις αποκριές. Τα χρόνια του πανεπιστημίου, ήρθα σε επαφή με το θέατρο. Συμμετείχα σε πολλές ομάδες ερασιτεχνικές, η δυσκολία όμως της επιστήμης μας δεν άφηνε περιθώρια για κάτι επαγγελματικό. Ανεβάζαμε παραστάσεις, κάναμε θεατρικά σεμινάρια και έτσι ήρθα σε επαφή με πολύ σημαντικά θεατρικά κείμενα. Μελέτησα διάφορες σχολές επιρροών του θεάτρου, όπως τη Ρωσική, τη Γερμανική και διάφορα είδη όπως του παραλόγου, το ρεαλιστικό, τους ντανταϊστές κ.ά. Τα πρώτα χρόνια που άνοιξα το φαρμακείο απείχα από οτιδήποτε καλλιτεχνικό. Η αγωνία της επιβίωσης σε ένα δύσκολο εργασιακό χώρο με κράτησε μακριά από τα πράγματα που αγαπούσα. Με τον καιρό όμως τα πράγματα πήγαιναν καλύτερα στη δουλειά και μαζί με άλλους κατοίκους του χωριού που εδρεύει το φαρμακείο δημιουργήσαμε μια πολυπληθή θεατρική ομάδα και ανεβάζαμε θεατρικές παραστάσεις τα καλοκαίρια. Τότε ήταν που άρχισα να ξαναπιάνω το γράψιμο. Μικρά κείμενα στην αρχή, λίγο μεγαλύτερα στη συνέχεια. Την εποχή εκείνη, είδα στο διαδίκτυο για τη διοργάνωση κάποιων μαθημάτων δημιουργικής γραφής από δύο ανθρώπους που εκτιμούσα και αναγνώριζα το ταλέντο τους, μέσα από τα κείμενα τους. Δεν άργησα λοιπόν να δηλώσω συμμετοχή.

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ & Η ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Παρακολουθώ μαθήματα δημιουργικής γραφής τα τελευταία έξι χρόνια. Με βοηθούν παρά πολύ γιατί μου δίνουν πάντα ένα κίνητρο να γράφω, να έρχομαι σε επαφή με σημαντικά κείμενα που συζητάμε εκεί, καθώς και να γνωρίζω τα κείμενα των συμμαθητών μου. Αυτό με προχωράει πάντα παρακάτω. Οι συμμαθητές μου είναι οι πρώτοι ακροατές των κειμένων μου και

72 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

«Αναίμακτα» Συλλογή Διηγημάτων, Εκδόσεις Βακχικόν (2021)

επομένως οι πρώτοι κριτές τους. Στο τέλος κάθε κύκλου μαθημάτων, είχαμε την ευκαιρία μιας συλλογικής έκδοσης διηγημάτων. Έτσι πριν από την προσωπική μου έκδοση, έχω συμμετάσχει σε τέσσερις άλλες, από τις εκδόσεις Βακχικόν πάντα. Ήταν μια πρώτη επαφή με κόσμο που δεν με γνώριζε και με μάθαινε μέσα από τα διηγήματά μου. Τα τέσσερα αυτά βιβλία είναι: «Παντός καιρού», «Μαζί ξανά», «Αθήνα-Μόναχο» και «Τόσο μακριά, τόσο κοντά».

«ΑΝΑΙΜΑΚΤΑ»: Η ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΙΗΓΗΜΑΤΩΝ

Και φτάνουμε έτσι στο βιβλίο μου. Τα «Αναίμακτα» είναι μια συλλογή 21 διηγημάτων. Είκοσι ένα διηγήματα που εκδόθηκαν στο τέλος του 2021, μιας ιδιαίτερα δύσκολης χρονιάς για όλους μας. Ειδικά για εμάς τους φαρμακοποιούς που εδώ και δυο χρόνια δίνουμε τη μάχη με την πανδημία, από την πρώτη γραμμή. Τα διηγήματα τα έγραφα πολύ αργά το βράδυ, όταν προσπαθούσα να αδειάσω το μυαλό μου από τη φόρτιση και την κούραση της ημέρας. Το γράψιμο λειτουργούσε αποσυμφορητικά στον αναγκαστικό εγκλεισμό που βιώναμε όλοι. Και δυστυχώς συνεχίζουμε. Αν πρέπει να περιγράψω τη θεματολογία στα «Αναίμακτα» με μια λέξη, θα έλεγα ότι αυτή είναι η μοναξιά. Οι ήρωες είναι μόνοι τους, ακόμα και παρουσία άλλων και παλεύουν συνέχεια. Οι ανθρώπινες σχέσεις βρίσκονται στο προσκήνιο και δοκιμάζονται. Ενδοοικογενειακή βία, αποξένωση και ανία. Μια κατάσταση γενικότερης αποχαύνωσης. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες όμως, οι ήρωες αντιδρούν, πράττουν. Δεν μένουν αδρανείς. Ήθελα να μιλήσω για τα πρόσωπα που έχουν υποστεί βία, να τους δώσω φωνή και δύναμη να αντιδράσουν. Μέχρι τώρα το βιβλίο καταγράφει μια υπέροχη πορεία και λαμβάνω πολλά μηνύματα καθημερινά από κόσμο που το διαβάζει και θέλει να το συζητήσει μαζί μου. Η αμεσότητα των social media τους δίνει αυτή τη δυνατότητα. Μάλιστα ανάλογα με την πορεία

της πανδημίας θα διοργανωθούν και παρουσιάσεις του βιβλίου σε μεγάλες πόλεις και θα μας δοθεί έτσι η ευκαιρία να μιλήσουμε και να ανταλλάξουμε απόψεις από κοντά.

ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ & ΠΑΝΔΗΜΙΑ: ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ «ΕΠΑΝΑΦΟΡΤΙΣΗ»

Η καθημερινότητα στο φαρμακείο, και μάλιστα τώρα στην πανδημία, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για πολιτιστικές ή πνευματικές αναζητήσεις. Ειδικά τώρα όμως τις έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ και οφείλουμε να τις εντάσσουμε στη ζωή μας. Ένα καλό βιβλίο το βράδυ, μια καλή ταινία ή μια αθλητική δραστηριότητα σίγουρα βοηθάει στην επαναφόρτιση. Από ό,τι φαίνεται και το 2022 θα είναι μια δύσκολη χρονιά και άκρως σημαντική για την έκβαση της πανδημίας. Ο ρόλος που καλείται να αναλάβει ο φαρμακοποιός είναι ουσιαστικός και καίριος. Είναι δίπλα στον πολίτη, παρηγορητικά, συμβουλευτικά αλλά και ψυχολογικά. Σηκώνει ένα μεγάλο βάρος από το άγχος και το φόβο των ασθενών, επειδή είναι δίπλα του συνέχεια.Προσπαθώ πάντα να είμαι αισιόδοξη και να αναζητώ τη θετική πλευρά των πραγμάτων.

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ

Για τα επόμενα σχέδια μου σκέφτομαι τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος και ενός θεατρικού μονολόγου. Δουλεύω πάνω σε αυτά. Η έμπνευσή μου πηγάζει από την καθημερινότητα στη δουλειά, από την παρατήρηση συμπεριφορών, από ένα τραγούδι, μια ταινία, μια στιγμή στη θάλασσα. Τίποτα δεν πετάω και τίποτα δεν πάει χαμένο, το καταχωρώ στη μνήμη μου και το ανακαλώ. Θέλω να ευχηθώ σε όλους δύναμη και κουράγιο να αντέχουμε. Να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τους δικούς μας ανθρώπους και να γίνουμε λίγο πιο επιεικείς με τους άλλους. Συνήθως σκληραίνουμε και απομακρυνόμαστε. Μακάρι να τελειώσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα και να ανταμώσουμε από κοντά, υγιείς και σοφότεροι. Καλή χρονιά! ●

| Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 | 73

To Health Daily και η Boussias υπό την αιγίδα και με τη συνεργασία της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών έχουν προγραμματίσει την κυκλοφορία ειδικής έκδοσης με τίτλο «Η ιστορία των Ιατρικών Επιστημονικών Εταιρειών στην Ελλάδα-Το έργο τους και προσφορά τους στην Υγεία». Στόχος της έκδοσης είναι να καταγράψει την ιστορία των ελληνικών επιστημονικών εταιρειών, με έμφαση στο πλούσιο επιστημονικό τους έργο και στη συμβολή τους στην προαγωγή της επιστήμης, της ιατρικής εκπαίδευσης, καθώς και στην προαγωγή της υγείας. Σημαντική αναφορά θα γίνει σε πρόσωπα που ξεχώρισαν και άφησαν σημαντικό αποτύπωμα της προσφοράς τους στην ιατρική επιστήμη.

Στο πλαίσιο της έκδοσης:

Η Boussias θα στηρίξει επικοινωνιακά την προβολή της εν λόγω έκδοσης, με δημοσιογραφικές παρουσιάσεις και καταχωρήσεις σε επιλεγμένα media του ομίλου, τόσο έντυπα όσο και ηλεκτρονικά.

Η έκδοση θα βασίζεται κυρίως στα αρχεία που διαθέτουν οι επιστημονικές εταιρείες και θα συμπληρωθεί από δημοσιογραφική έρευνα. Την έκθεση πλαισιώνει μια ιστορική αναδρομή της συμβολής της ιατρικής στην ανάπτυξη του σύγχρονου ελληνικού κράτους, ακολουθώντας την ιστορική πορεία και τα σημαντικά γεγονότα των δύο προηγουμένων αιώνων. Στην ιστορική αυτή αναδρομή αναδεικνύεται διαχρονικά η πολύ σημαντική εκπαιδευτική, αλλά και κοινωνική συνεισφορά των ιατρικών επιστημονικών εταιρειών στη χώρα μας. Η έκδοση θα κυκλοφορήσει στους προσεχείς μήνες.

Πληροφορίες: Νέλλη Καψή, Τ: 6977731311, E: nellykapsi@yahoo.com Χορηγίες-∆ιαφήµιση: Χρυσούλα Κορδούλη, T: 210 6617 777 (ext. 204), E: ckordouli@boussias.com

Και το παιχνίδι συνεχίζεται

κατάλληλο για παιδιά από 4 ετών και άνω

Το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ και ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ: Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

Κάτοχος άδειας κυκλοφορίας Αθήνα: Θέση Ρίκια, 19300 Ασπρόπυργος • Τηλ: 210 5777140 • Fax: 210 5788791 • e-mail: info@farmasyn.gr • www.farmasyn.gr Γραφείο Β. Ελλάδος: Βασιλίσσης Όλγας 226, 55134 Καλαμαριά • Τηλ: 2310 703856 • Fax: 2310 703718 • e-mail: thess@farmasyn.gr

Προϊόν της: Engelhard Arzneimittel GmbH & Co. KG Herzbergstraße 3, 61138 Niederdorfelden, Germany. E-Mail: info@engelhard.de

Στη ΧΑΠ

φλεγµονή; DAM/FPA/12-2021/2

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Κάθε επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο περιέχει 500 µικρογραµµάρια ροφλουµιλάστης. Πριν τη συνταγογράφηση συµβουλευτείτε την ΠΧΠ. Φαρµακευτικό προϊόν για το οποίο απαιτείται ιατρική συνταγή. Τιµές διάθεσης (€) Damirast 500mcg

ELPEN Α.Ε. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Λεωφόρος Μαραθώνοs 95, 190 09 Πικέρµι Αττικής, Τnλ.: 211 1865 000

www.elpen.gr

Χ.Τ.

22,33

Ν.Τ. Λ.Τ.

19,43 30,77

Αναφέρετε κάθε εικαζόμενη/πιθανολογούμενη ανεπιθύμητη ενέργεια απευθείας στον ΕΟΦ, σύμφωνα με το εθνικό σύστημα αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών.