Netweek Τεύχος 456 by BOUSSIAS

ISSN: 2585-2388

ΜΑΪΟΣ 2022, TIMH 9,00 ΕΥΡΩ, TEYXOΣ Νo.456

Leading the Digital Business Revolution!

TEAM CANDI

Εξειδίκευση, τεχνογνωσία, εμπειρία και συνεργατικότητα

[Contents] COVER STORY

Team Candi

Εξειδίκευση, τεχνογνωσία, εμπειρία και συνεργατικότητα Ο Μάνος Πέπης, Technology Director της Team Candi και ο Χάρης Τασιογιαννόπουλος, Cloud Services & Business Development Director της Info Quest Technologies, μιλούν στο netweek για την στρατηγική και τα μελλοντικά σχέδια της Team Candi και μοιράζονται το όραμά τους να συμβάλουν στην εξέλιξη και την ευημερία ανθρώπων, επιχειρήσεων και οργανισμών με άξονα την τεχνολογία.

14 SPECIAL REPORT Cloud Computing Το cloud αποτελεί πια στρατηγική επιλογή στο ταξίδι των εταιρειών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την ανάπτυξη τους

24 SPECIAL REPORT Industrial Internet of Things Αν και η ιδέα του ΙοΤ δεν είναι καινούργια, φαίνεται ότι η παγκόσμια συγκυρία και η εξέλιξη των σχετικών τεχνολογιών οδηγεί το Industry 4.0

32 SPECIAL REPORT Digital Experience Platforms Ολοένα και περισσότερες εταιρείες να στρέφονται στις digital experience platforms για την ενίσχυση της εμπειρίας του πελάτη τους στον ψηφιακό κόσμο

4 Editorial 6 News & Views

43 I nterview Νίκη Τσούμα Η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης μιλάει για τις ψηφιακές υπηρεσίες υγείας που διευκολύνουν τη ζωή των πολιτών 46 Interview Φώτης Καρώνης Ο Executive VP & Group Leader 5G & Edge της Capgemini, εξηγεί τις άπειρες εφαρμογές της πέμπτης γενιάς τηλεφωνίας και τον ρόλο που θα παίξει στον ψηφιακό μετασχηματισμό οργανισμών και επιχειρήσεων 50 9 th Information Security Conference Σε πορεία προς ένα ασφαλές ψηφιακά μέλλον 56 T rending Digital Markets & Digital Services Act Η Ευρώπη στοχεύει στην προστασία της ψηφιακής ζωής και στην δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα προάγει την ανάπτυξη και την καινοτομία 59 Spotlights

38 SPECIAL REPORT 5G Η δυναμική του 5G παραμένει ισχυρή, ειδικά σε ότι αφορά τα ιδιωτικά δίκτυα και τις δυνατότητες που αυτά προσφέρουν σε διάφορους κλάδους

M Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Αγγελική Κορρέ

Editorial

ΣΥΝΤΑΞΗ Γιάννης Ριζόπουλος, Βαγγέλης Βαγγελάτος

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Μαρία Βαλλή, mvalli@boussias.com Αγγελική Κορρέ Διευθύντρια Σύνταξης

Cloud, IoT & 5G: The winning combination?

Η πανδημία αποδείχτηκε ορόσημο για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, με τα cloud, IoT και 5G να βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της επιτάχυνσης Για πολλές εταιρείες, κυρίως όσες αναγκάστηκαν να κλείσουν τις εγκαταστάσεις τους λόγω των περιορισμών της πανδημίας, το cloud βοήθησε την εν μία νυκτί αποκεντρωμένη επιχείρηση τους να παραμείνει λειτουργική. Ουσιαστικά, το cloud επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αξιοποιούν εξελιγμένες εφαρμογές και να αποθηκεύουν δεδομένα σε πολλούς διασκορπισμένους υπολογιστές, προσβάσιμους μέσω σύνδεσης στο διαδίκτυο. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αυτό σήμαινε ότι τα δεδομένα της εταιρείας και οι εφαρμογές λογισμικού μπορούσαν να είναι εύκολα προσβάσιμες από το σπίτι αντί να είναι κλειδωμένες σε servers στο γραφείο. Αυτό που άλλαξε πραγματικά το παιχνίδι είναι η μετατόπιση του cloud από το μέρος όπου αποθηκεύονται δεδομένα στο computing processing, που με τη σειρά του επέτρεψε στις εταιρείες να δημιουργήσουν νέες υπηρεσίες και εφαρμογές. Το ενδιαφέρον για τη χρήση ΙοΤ έχει επίσης ενισχυθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Από τους διασυνδεδεμένους οικιακούς λαμπτήρες και θερμοστάτες έως τις εφαρμογές του Industry 4.0, τα δίκτυα ΙοΤ περιλαμβάνουν μία τεράστια γκάμα δυνατοτήτων. Και ενώ η έννοια του ΙοΤ υπάρχει εδώ και περίπου 20 χρόνια, η υιοθέτηση του ήταν προηγουμένως αργή. Αυτό συμβαίνει επειδή το σύννεφο χρειάζεται πρώτα για να το διευκολύνει; Η απάντηση είναι όχι. Το cloud ενισχύει το ΙοΤ, δεν είναι όμως προαπαιτούμενο. Αν και ο συνδυασμός του ΙοΤ με το cloud μπορεί να προσφέρει εξαιρετικές δυνατότητες, προκύπτει το ζήτημα των καθυστερήσεων που σε πολλές περιπτώσεις είναι κρίσιμης σημασίας. Και εδώ έρχεται το 5G, το οποίο όταν προστεθεί στην εξίσωση αφενός βελτιώνει την αποδοτικότητα. Ωστόσο, η σε όλη της την έκταση επίδραση του 5G, το οποίο προσφέρει εξαιρετικά γρήγορες ταχύτητες, αυξημένο φάσμα και χαμηλό latency, στις τεχνολογίες ΙοΤ και cloud μένει να το δούμε.

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦHΜΙΣΗΣ Ρούλη Σαμίου, rsamiou@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Aλέξανδρος Καρβουτζής ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK adobestock.com ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ/ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Aµαλία Ψιλούδη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: € 99 ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης, Λίνα Γκολομάζου, Αλέξης Σουλιώτης

ΕΚΔΟΤΗΣ Μιχάλης Κ. Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου ΔΙΕΥΘΥΝΤHΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ Νικόλας Κονδάκης ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΒOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. Κλεισθένους 338, Τ.Κ. 153 44, Γέρακας Τ.: 210 661 7777, F: 210 661 7778 Ε: info@netweek.gr S: http://www.boussias.com Κωδικός ΕΛΤΑ: 015952 ISSN: 2585-2388

WESTCON: ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ Η νέα εποχή προτάσσει ευελιξία, εύρεση εναλλακτικών εμπορικών πολιτικών και διορατικότητα για το μέλλον. Στην νέα αυτή πραγματικότητα η Westcon, παγκόσμιος διανομέας πληροφορικής, όχι μόνο βρίσκεται στην αιχμή αλλά οδηγεί την αγορά με τις καινοτόμες λύσεις που αντιπροσωπεύει καθώς και με τον τρόπο με τον οποίο συμμετέχει ένας διανομέας στον κύκλο πώλησης.

H ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ

«Η ανάγκη για νέους ασφαλείς και ευέλικτους τρόπους παροχής της πληροφορίας μας οδηγεί στην χρήση λύσεων που θα διασφαλίσουν και θα εξασφαλίσουν αυτή την πρόσβαση χωρίς να απειλούνται τα εταιρικά και προσωπικά μας δεδομένα», αναφέρει ο κ. Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Business Development Manager στην Westcon για λύσεις κυβερνοασφάλειας των οίκων F5, CrowdStrike και ZSCALER. Με τις λύσεις της F5, μπορεί να διασφαλιστεί η προστασία των εφαρμογών στο διαδίκτυο και η εξασφάλιση της διαθεσιμότητας τους στους χρήστες. Οι λύσεις της Extreme Networks, μπορούν να εκσυγχρονίσουν το εταιρικό δίκτυο και να δώσουν διαχειριστικά οφέλη. Με τις λύσεις της CrowdStrike μία εταιρεία μπορεί να εξασφαλίσει τη προστασία των χρηστών της από κακόβουλα λογισμικά, αξιοποιώντας τεχνολογίες M.L. και A.I. Τέλος με τις λύσεις της ZSCALER η προστασία των εταιρικών χρηστών φεύγει από τη φυσική περίμετρο της εταιρείας και μεταφέρεται στο Cloud.

Advertorial

Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ SOLUTION ARCHITECT

Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Μπέτση Security Solutions Architect στη Westcon, «ο ρόλος του Solution Architect, για την Westcon, ως αντιπρόσωπος του εκάστοτε κατασκευαστή, είναι να ενημερώνει τους συνεργάτες για την εξέλιξη των προϊόντων όπως και για την λειτουργική ενσωμάτωση των τελευταίων σε τρίτες λύσεις. Οι τεχνικές λύσεις των κατασκευαστών παρουσιάζονται στους συνεργάτες είτε μέσω εικονικών προσομοιώσεων είτε μέσω παραδειγμάτων από αντίστοιχες υλοποιήσεις στο εξωτερικό, αξιοποιώντας την παγκόσμια κάλυψη της Westcon και την τεχνογνωσίας της».

CLOUD ΚΑΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

«Η περίοδος της πανδημίας αποτέλεσε μια σημαντική περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας αναπτύχθηκαν τεχνολογίες και λύσεις επικοινωνιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι όροι “unified communications” και “tele-working” αναπτύχθηκαν ραγδαία σε κάθε επίπεδο – από τον απλό οικιακό χρήστη έως τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Η Avaya έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε αυτή την ψηφιακή μετάβαση με τη λύση Avaya Cloud Office. «Η Palo Alto Networks παρέχει συνεχώς καινοτομία για την προστασία του ψηφιακού τρόπου ζωής. Παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο χαρτοφυλάκιο και ενδυναμώνοντας ένα αναπτυσσόμενο οικοσύστημα συνεργατών, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προστασίας δεκάδων χιλιάδων οργανισμών σε cloud, δίκτυα και συσκευές», αναφέρει ο Πέτρος Αράπογλου, Westcon Business Development Manager. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

«Θέλοντας να βοηθήσει στα πρώτα βήματα αλλά και τον συνεχόμενο κύκλο πωλήσεων των συνεργατών της,

η Westcon μπορεί να συμμετάσχει σε συναντήσεις με τελικούς πελάτες και να βοηθήσει στην διοργάνωση Proofof-Concept/Value των εκάστοτε λύσεων, με τις οποίες ένας πελάτης μπορεί να δει από πρώτο χέρι τις δυνατότητες του κάθε κατασκευαστή και να αξιολογήσει το κατά πόσο η εκάστοτε λύση ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες», αναφέρει ο Ηλίας Βάγιας Presales Engineer της Westcon. Με την ολιστική προσέγγιση της Westcon, οι συνεργάτες και οι πελάτες τους μπορούν να νιώθουν ότι έχουν έναν αρωγό που θα τους δώσει τις λύσεις που χρειάζονται στον χώρο της κυβερνοασφάλειας και των επικοινωνιών και να αισθάνονται ασφαλείς για τις επιλογές τους. INFO E: sales.gr@westcon.com W: westconcomstor.com Westcon Academy: https://academy.westconcomstor.com/

Ο παλιός... είναι αλλιώς

News & Views

Του Γιάννη Ριζόπουλου Δημοσιογράφος

Dum spiro (tech) spero

«παλιός» το έχει πει και το έχει γράψει πολλές φορές πως, χωρίς ψηφιακό μετασχηματισμό, επιχειρήσεις και οργανισμοί δεν έχουν μέλλον. Τα πράγματα έχουν πια αλλάξει (να «ευλογάμε» την πανδημία) και δεν υπάρχει επιστροφή. Μόνο που ο εξ ανάγκης μετασχηματισμός (άρα βιαστικός και ενδεχομένως όχι καλά μελετημένος, με ό,τι προβλήματα «γεννάει» αυτό) δεν σημαίνει ότι είναι και κατ’ ανάγκην επιτυχημένος. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, όπως αποκάλυψε πρόσφατη διεθνής έρευνα του Boston Consulting Group με δείγμα C-level στελέχη 950 επιχειρήσεων σε Ευρώπη, Ασία, Αμερική. Ο «παλιός» ομολογεί ότι δεν ξαφνιάστηκε που μόνο το ένα τρίτο των προσπαθειών, όπως ομολογούν οι ίδιοι οι «πρωτομάστορες», στέφθηκε από επιτυχία – το ψιλοπερίμενε, θεωρώντας ότι μόλις ξεπεραστεί (όσο ξεπεράστηκε) το μεγάλο πρόβλημα, πέσει ο ενθουσιασμός και «κάτσει η σκόνη», αργά ή γρήγορα θα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα σύννεφα (διαφορετικά cloud είναι αυτά, μεταφορικά χρησιμοποιείται η λέξη), μαζί με κάποιες ‘μπόρες’… Ο λόγος είναι πως, από τη στιγμή που ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι απλώς «nice to have», αλλά απαραίτητος για την επιβίωση στην εποχή της νέας κανονικότητας, μαζί με την τεχνολογία που υπάρχει και ποτέ δεν αποτέλεσε πρόβλημα, χρειάζεται κι η ανάλογη κουλτούρα που -τις περισσότερες φορές- δεν υπάρχει, τουλάχιστον στον βαθμό που θα έπρεπε. Κι επειδή όλοι ξέρουμε από πού «βρωμάει το ψάρι», εκεί, στην κορυφή θα πρέπει να αναζητήσουμε τη ρίζα του προβλήματος. Το συμπέρασμα της έρευνας του BSG «δείχνει» καθαρά πως υπάρχει θέμα ηγεσίας και διακυβέρνησης κι αυτό είναι λογικό, καθώς αλλάζουν πλέον οι κανόνες του παιχνιδιού – αν δεν υπάρχει η ανάλογη ευελιξία και προσαρμοστικότητα, τίποτα δεν πρόκειται να προχωρήσει, όσο καλή κι αν είναι η τεχνολογία. Υπάρχει θεραπεία και φάρμακο; Βεβαίως, μόνο που επιβάλλει μικρότερο «εγώ», λιγότερη «ξερολίαση» και περισσότερο επαγγελματισμό (έστω και από εξωτερικό σύμβουλο) στο μείγμα, για να μπορεί να καταποθεί από όλους τους εμπλεκόμενους και να έχει θετικό αποτέλεσμα στην πορεία της επιχείρησης ή του οργανισμού και μάλιστα σε μόνιμη κι όχι πρόσκαιρη βάση, αφού το συγκεκριμένο «ταξίδι» δεν έχει τέλος. Κι είναι κάτι τέτοιες στιγμές που ο «παλιός» θυμάται τα (λίγα) λατινικά του, για να τα προσαρμόσει στην περίσταση και να αναφωνήσει… Dum spiro (tech) spero!

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Amazon, Microsoft και Google αντιπροσωπεύουν το 65% της παγκόσμιας αγοράς cloud

Mε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης εξακολουθεί να κινείται η παγκόσμια αγορά cloud, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που δημοσίευσε η Synergy. Αναλυτικότερα, για το πρώτο τρίμηνο του 2022 οι δαπάνες των επιχειρήσεων για υπηρεσίες υποδομών cloud (cloud infrastructure services) αυξήθηκαν κατά 34% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο της περσινής χρήσης και διαμορφώθηκαν κοντά στα 53 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Amazon συνεχίζει να ηγείται της αγοράς, με ποσοστό 33%. Η Microsoft συνεχίζει την ανοδική της πορεία, κερδίζοντας σχεδόν δύο ποσοστιαίες μονάδες μεριδίου αγοράς ετησίως, ενώ η ετήσια αύξηση μεριδίου αγοράς της Google πλησιάζει τη μία ποσοστιαία μονάδα. Συνολικά, όλοι οι υπόλοιποι πάροχοι cloud έχουν αυξήσει τα έσοδά τους πάνω από 150% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2018, αν και το συλλογικό μερίδιο αγοράς τους έχει μειωθεί από 48% σε 36%, καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξής τους παραμένουν πολύ χαμηλότεροι από τους κυρίαρχους «παίχτες». H Synergy εκτιμά ότι τα έσοδα από τις τριμηνιαίες υπηρεσίες υποδομής cloud έχουν ξεπεράσει πλέον τα 52,7 δισ. δολάρια.

Nova-Wind: Παρέδωσε έργο «έξυπνης πόλης» στο δήμο Θεσσαλονίκης Η Nova - Wind συνεργάστηκε με τις εταιρείες Samsung Electronics Hellas, EYEONIX και 3Δ ΑΕ και παρέδωσαν στο δήμο Θεσσαλονίκης το ψηφιακό σύστημα «smart city», που θα συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό των επικοινωνιών στις υπηρεσίες του δήμου. Με το σύστημα «smart city», το έργο των υπηρεσιών του δήμου Θεσσαλονίκης διευκολύνεται σημαντικά, αξιοποιώντας ένα κεντρικό σύστημα ελέγχου της Nova – Wind, σε συνδυασμό με τις προηγμένες δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία Command powered by Samsung SDS. Το σύστημα «smart city» συνδυάζει, μεταξύ άλλων, τεχνολογίες Push To Talk, ON Map System, κρυπτογράφηση επικοινωνιών και δυνατότητες διαμοιρασμού αρχείων, δεδομένων, εικόνας και βίντεο. Tα παραπάνω χαρακτηριστικά θα βελτιώσουν καθοριστικά την αναφορά των συμβάντων προς επίλυση, καθώς και τον έλεγχο, την εκτέλεση και την επίβλεψη των ενεργειών παρέμβασης, συμβάλλοντας στη μετάβαση του δήμου Θεσσαλονίκης σε μία «έξυπνη πόλη».

Οι σημαντικότερες ειδήσεις του μήνα που πέρασε

Με τη συνεργασία του NetFax

Inform: Οι λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού οδήγησαν την αύξηση του τζίρου

Οι επιχειρήσεις ισορροπούν μεταξύ κυβερνοασφάλειας και συνέχισης της παραγωγής Τρεις στις δέκα επιχειρήσεις επιλέγουν να απενεργοποιήσουν το πρόγραμμα κυβερνοασφάλειας σε περίπτωση που επηρεάζονται οι διαδικασίες παραγωγής ή τα συστήματα αυτοματισμού τους, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Kaspersky «Kaspersky ICS Security Survey 2022: The seven key to improve OT security outcomes». Το 38% των οργανισμών αντιμετωπίζει περιστασιακά τέτοια προβλήματα, ενώ το 43% έχει τύχει να ασχοληθεί με αυτά τουλάχιστον μία φορά. Πίσω από τα εμπόδια αυτά βρίσκονται ζητήματα συμβατότητας. Κατά την εφαρμογή λύσεων ασφάλειας σε ένα επιχειρησιακό τεχνολογικό περιβάλλον, είναι ζωτικής σημασίας οι οργανισμοί να επιτυγχάνουν ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας και της συνέχειας της παραγωγής. Σε αντίθετη περίπτωση, το μη προγραμματισμένο downtime μπορεί να κοστίσει στις επιχειρήσεις έως και 260.000 δολάρια ανά ώρα, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις. Η εξεύρεση αυτής της ισορροπίας μπορεί να αποτελέσει πρόκληση και μπορεί ακόμη και να οδηγήσει ορισμένες εταιρείες στη διακοπή της προστασίας τους.

Ideal: Νέο deal με την εξαγορά της Netbull Στην εξαγορά του 100% της Netbull προχώρησε η Adacom, θυγατρική της Ideal Holdings. Η Netbull ιδρύθηκε το 2013 από στελέχη της πρώην Bull και παρέχει υπηρεσίες Κυβερνοασφάλειας με έμφαση στην διερεύνηση περιστατικών ασφαλείας (Incident Response) και στην παροχή υπηρεσιών παρακολούθησης και πρόληψης συμβάντων κυβερνοασφάλειας μέσω ενός Σύγχρονου Επιχειρησιακού Κέντρου Ασφάλειας (SOC - Security Operation Center) με χρήση τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης και μηχανικής εκμάθησης. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η Netbull απασχολεί 42 υπαλλήλους εκ των οποίων το 90% είναι εξειδικευμένα στελέχη κυβερνοασφάλειας. Το 2021 είχε έσοδα 5,27 εκατ. ευρώ, EBITDA 1,05 εκατ. ευρώ, ταμείο 200.000 ευρώ και μηδενικό δανεισμό. Η συναλλαγή θα ανέλθει στα 6,3 εκατ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί με την ολοκλήρωσή της με ίδια κεφάλαια της Adacom και με τραπεζικό δανεισμό. Εκτιμάται ότι το 2022 οι δύο εταιρείες μαζί θα φτάσουν σε κύκλο εργασιών τα 20 εκατ. ευρώ και EBITDA μεγαλύτερο από 2,5 εκατ. ευρώ.

Αυξημένο κύκλο εργασιών κατά 7,5% κατέγραψε το 2021 η Inform σε σύγκριση με το 2020, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα που δημοσιοποίησε. Πιο συγκεκριμένα, οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν σε 75 εκατ. ευρώ, έναντι 69,8 εκατ., ενώ τα προσαρμοσμένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (adjusted EBITDA) του ομίλου, αυξήθηκαν κατά 18,4% ή € 1,1 εκατ. από € 6,1 εκατ. το 2020 σε € 7,2 εκατ. το 2021. Όπως αναφέρει η εισηγμένη, η ενίσχυση του τζίρου οφείλεται κυρίως στην αύξηση, κατά 68,%, των λύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού που παρέχει ο όμιλος, καθώς επίσης και στην αύξηση όλων των υπόλοιπων προϊοντικών κατηγοριών συνολικά κατά 2,5%. Για τη χρονιά που διανύουμε ο όμιλος θα συνεχίσει να εστιάζει στην αύξηση των μεριδίων αγοράς στις υφιστάμενες αγορές, στην ανάπτυξη των εξαγωγών, και αφετέρου θα διερευνήσει και θα αξιολογήσει νέες ευκαιρίες ανάπτυξης στον τομέα της ασφαλούς διαχείρισης εγγράφων και πληροφοριών, με κύριες περιοχές ενδιαφέροντος την Ευρώπη, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Επίσης θα κινηθεί με στόχο την ανάπτυξη υπηρεσιών υψηλότερης προστιθέμενης αξίας όπως οι υπηρεσίες Enterprise Document Management, Scanning & Archiving, καθώς και η παροχή λύσεων ψηφιοποίησης, όπως Digital Onboarding (DoB) κ.ά.

Συνεργασία NetConnect Α.Ε. & QSAN Technology, Inc. Η NetConnect Α.Ε. ανακοινωσε την συνεργασία της με την QSAN Technology, Inc., για να προσφέρει αξιόλογες λύσεις αποθήκευσης, στην Ελλάδα, Κύπρο, Μάλτα και στα Βαλκάνια. Η QSAN, ένας εξειδικευμένος πάροχος αποθήκευσης για επιχειρήσεις και η NetConnect, ένας διανομέας αφοσιωμένος στην παροχή προϊόντων υψηλής ποιότητας, έχουν συνάψει στρατηγική συνεργασία, με στόχο την παροχή ευελιξίας στην επιλογή προϊόντων πληροφορικής μέσω μιας μεγάλης ποικιλίας, άμεσων διαθέσιμων προϊόντων. «Χάρη στις ολοκληρωμένες σειρές προϊόντων της QSAN, οι οποίες προσφέρουν λύσεις υψηλής απόδοσης, μπορούμε πλέον να προσφέρουμε στους πελάτες μας περισσότερες δυνατότητες και εναλλακτικές επιλογές. Πιστεύουμε πως η συνεργασία μας με την QSAN θα μας οδηγήσει στο επόμενο επίπεδο», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της NetConnect, κος Νίκος Παππάς. «Είναι πολύ ευχάριστο που υπάρχει διαθεσιμότητα προϊόντων της QSAN στις χώρες των Βαλκανίων και χάρη στη συνεργασία με τη NetConnect, θα φέρουμε τα προϊόντα αποθήκευσης επιχειρησιακής κλάσης, συμπεριλαμβανόμενων των All Flash Array, Unified Storage, SAN και NAS.», ανέφερε ο Senior Sales Director της QSAN, κος Steven Lin.

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Ζώνη ασφαλείας Του Νότη Ηλιόπουλου, Information Security & Compliance Officer, MR HealthTech Ltd.

Η Έλλειψη στελεχών στην Ασφάλεια Πληροφοριών (ΑΠ) 8

σοι δραστηριοποιούνται και μετέχουν εν γένει στο ψηφιακό οικοσύστημα, διαπιστώνουν τη δυσκολία δημιουργίας και διατήρησης στον τομέα της ΑΠ μιας ομάδας, ικανής όχι μόνο ν’ ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις , αλλά και να διευρύνει τις δεξιότητές της ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να τις διαχειρίζεται ικανοποιητικά. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο, στη χώρα μας ωστόσο δραστηριοποιείται ικανοποιητικός αριθμός ταλαντούχων επαγγελματιών. Μια σειρά παραγόντων, όπως η σύγχρονη μάστιγα της ευκολίας και του διεκπεραιωτικού τρόπου εργασίας και η προσπάθεια των επαγγελματιών για ταχεία ανέλιξη στη βαθμίδα της επιχειρηματικής ιεραρχίας, στους οποίους πρέπει να συνυπολογιστεί και η αλλαγή εργασιακού χώρου, δημιουργούν την αίσθηση ότι υπάρχει μεγαλύτερη έλλειψη ικανών επαγγελματιών από την πραγματικά υφιστάμενη. Ταυτόχρονα, λάθη του παρελθόντος όπως α) επιλογή στελεχών σε θέσεις ευθύνης τα οποία δεν έχουν τα κατάλληλα προσόντα, β) αναπαραγωγή πανομοιότυπων προτάσεων βελτίωσης, ανεξαρτήτως του περιβάλλοντος λειτουργίας και της κουλτούρας του εκάστοτε Οργανισμού, και γ) έμφαση στην τεχνολογία και όχι στην ολοκληρωμένη κάλυψη των απαιτήσεων ασφάλειας, συμβάλλουν στη μεγέθυνση του προβλήματος. Οι επιπτώσεις της πραγματικής αυτής έλλειψης στελεχών μπορούν πάντως να ελαχιστοποιηθούν μέσω της εξειδίκευσης και της εφαρμοσμένης εμπειρίας, οι οποίες θα οδηγήσουν στην ολοκληρωμένη, γρήγορη και αποτελεσματική υλοποίηση των διεργασιών στις οποίες συμμετέχουν οι επαγγελματίες της ΑΠ. Είναι επιτακτική η ανάγκη να δημιουργηθεί μια νέα γενιά επαγγελματιών, η οποία θα δρα απαλλαγμένη από στερεότυπα και εγωιστικές συμπεριφορές και θα επιδιώξει την ένταξη της ΑΠ στις παραγωγικές διεργασίες του Οργανισμού. Με τον τρόπο αυτό, θα καταστεί σταδιακά εφικτός ο περιορισμός της έλλειψης εξειδικευμένων επαγγελματιών. Προς τον σκοπό αυτόν, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία μιας νοοτροπίας και ενός τρόπου εργασίας για τους επαγγελματίες της ΑΠ που θα τους εφοδιάσει όχι μόνο με την κατάλληλη γνώση, αλλά και με συγκεκριμένες κατευθύνσεις και τρόπο σκέψης, ώστε να αποκτήσουν τον πραγματικό ρόλο που τους αναλογεί εντός του εκάστοτε Οργανισμού.

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Πτώση στη δυτικοευρωπαϊκή αγορά περιφερειακών εκτύπωσης το Q1 Πτωτική ήταν η πορεία που ακολούθησε η δυτικοευρωπαϊκή αγορά περιφερειακών εκτύπωσης (hardcopy peripherals-HCP) κατά το 1ο τρίμηνο του 2022. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της IDC, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 16,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, με την αγορά περιφερειακών εκτύπωσης να διαμορφώνεται σε 4,32 εκατ. μονάδες. Η συνολική αξία της αγοράς εμφανίζει πτώση της τάξεως των 14,3 ποσοστιαίων μονάδων, στα 2,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Όπως σημειώνουν οι αναλυτές της IDC, παρά τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, το Q1 ήταν ένα σχετικά καλό τρίμηνο. Συγκρινόμενο με το Q1 του 2021, όπου η ζήτηση ήταν εξαιρετικά υψηλή λόγω του lockdown, η πτώση είναι αξιοσημείωτη, ωστόσο σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα η αγορά παρέμεινε στα ίδια επίπεδα. Να σημειωθεί ότι το εξεταζόμενο διάστημα οι πωλήσεις inkjet διαμορφώθηκαν σε 3,12 εκατ. μονάδες, επίδοση που συνιστά ρεκόρ τετραετίας. Αυτό δείχνει ότι η ζήτηση για συσκευές γραφείου - και χαμηλότερου κόστουςπαραμένει ισχυρή, αλλά η ανάπτυξη στην κατηγορία των laser συσκευών περιορίστηκε αρκετά.

Οι συμμορίες ransomware απέκτησαν ευέλικτο και πολιτικό χαρακτήρα το 2022 Σε πλήρως ανεπτυγμένες επιχειρήσεις που ανταγωνίζονται η μία την άλλη στο dark web, εξελίσσονται οι επιθέσεις ransomware. Συνολικά, οι επιθέσεις ransomware συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να πετυχαίνουν παρά την ανάσχεση μερικών από τις πιο διαβόητες από αυτές. Βρίσκουν ασυνήθιστους τρόπους να επιτίθενται στα θύματα τους ή να καταφεύγουν σε newsjacking, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο τις επιθέσεις τους πιο επίκαιρες. Σύμφωνα με έκθεση της Kaspersky, αυτό που χαρακτηρίζει πλέον τις ομάδες ransomware, είναι η παραγωγική χρήση των cross-platform δυνατοτήτων. Αυτήν την περίοδο, έχουν ως στόχο να βλάψουν όσο το δυνατόν περισσότερα συστήματα με το ίδιο κακόβουλο λογισμικό διαμορφώνοντας έναν κώδικα, που μπορεί να εκτελεστεί ταυτόχρονα σε διάφορα λειτουργικά συστήματα. Επιπλέον, στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, οι ομάδες ransomware συνέχισαν τις δραστηριότητες τους, προκειμένου να διευκολύνουν τις επιχειρηματικές τους διαδικασίες.

Οι σημαντικότερες ειδήσεις του μήνα που πέρασε

Με τη συνεργασία του NetFax

Έξι fintechs από την Ελλάδα στον επόμενο κύκλο του Visa Innovation Program

Στρατηγική συνεργασία Performance – SAS Η Performance Technologies ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τη SAS, με σκοπό την ενίσχυση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, σε περιοχές όπως Customer Intelligence, Risk Management, Fraud & Security, Data Management και Internet of Things. Η Performance Technologies, που πιστοποιήθηκε ως Silver Partner της SAS, διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία στην περιοχή των Analytics και της Τεχνητής Νοημοσύνης και βοηθάει τους πελάτες της να παίρνουν στρατηγικές αποφάσεις με βάση τα δεδομένα, με σκοπό την επιτυχία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ολόκληρου του οργανισμού, αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. Ο Διονύσης Χιντζίδης, πρόεδρος και διευθύνων Σύμβουλος της Performance Technologies δήλωσε: «Είμαστε ενθουσιασμένοι που ανακοινώνουμε τη νέα μας επιχειρηματική συνεργασία με τη SAS. Μέσω καινοτόμων λογισμικών και υπηρεσιών, η SAS εμπνέει τους πελάτες της σε όλο τον κόσμο να μετατρέψουν τα δεδομένα σε νοημοσύνη. Είμαστε βέβαιοι ότι αυτή η νέα μας συνεργασία θα υποστηρίξει το ταξίδι των πελατών μας προς τον μετασχηματισμό τους σε data driven οργανισμούς, ένα όραμα που μοιραζόμαστε από κοινού με τη SAS».

Η Space Hellas μέλος του «6G Infrastructure Association» Η Space Hellas από τον Φεβρουάριο του 2022 συμμετέχει ως πλήρες μέλος του 6G Infrastructure Association (6G IA), που είναι η φωνή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας για την έρευνα και την καινοτομία σε δίκτυα και υπηρεσίες επόμενης γενιάς. Πρωταρχικός στόχος του 6G IA είναι να συμβάλλει στην ηγετική θέση της Ευρώπης στο 5G, στο beyond 5G και στο 6G. Η Space Hellas είναι μία εκ των 40 industrial partners του «6G Infrastructure Association» και ήδη συμμετέχει σε «κλειστές» προσκλήσεις στο πλαίσιο του 6G Smart Networks and Services (SNS) Joint Undertaking (συμμετοχή σε 6 προτάσεις). Τα δίκτυα SNS/6G θα αποτελέσουν την βάση που θα επιτρέψει την ανάπτυξη ενός τεράστιου εύρους καινοτόμων εφαρμογών. Το 6G-IA φέρνει κοντά μια παγκόσμια βιομηχανική κοινότητα τηλεπικοινωνιών και ψηφιακών φορέων, κατασκευαστές, ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, επιχειρήσεις και ICT Αssociations, πραγματοποιώντας ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων σε στρατηγικούς τομείς, με κύριο σκοπό την ανάπτυξη «trials» και την επιτυχή διεθνή συνεργασία.

Έξι fintechs από την Ελλάδα, σε σύνολο 16, εντάσσονται στον 4ο Κύκλο του Visa Innovation Program, της πλατφόρμας συνεργασίας της Visa για startups και επιχειρηματίες στο χώρο του fintech, που δραστηριοποιούνται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το Visa Innovation Program συνδέει fintechs πρώιμου σταδίου με το παγκόσμιο δίκτυο συνεργατών της Visa, συμπεριλαμβανομένων οργανισμών e-money, τραπεζών, εμπόρων, κυβερνήσεων και άλλων σημαντικών οργανισμών, με στόχο να ενισχύσει την καινοτομία στον χρηματοοικονομικό κλάδο και στον κλάδο πληρωμών. Το πρόγραμμα λειτουργεί σε συνεργασία με την Crowdpolicy, την Eleven Ventures, fund επιχειρηματικών κεφαλαίων πρώιμου σταδίου (Βουλγαρία) και τη Hackquarters, επιχειρηματικό επιταχυντή (Τουρκία). Οι fintechs που συμμετέχουν στον 4o Κύκλο του Visa Innovation Program από την Ελλάδα είναι οι εξής: Action Finance Initiative (AFI), Come Together, Coriunder, EV Loader, Infin8 και Valuelenz. Οι επιλεγμένες νεοφυείς επιχειρήσεις θα συμμετάσχουν σε ένα πολυσύνθετο επιμορφωτικό πρόγραμμα, με εξειδικευμένα design sprints και εργαστήρια, ώστε να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξή τους.

Ουραγός της ΕΕ η Ελλάδα σε εξειδικευμένα στελέχη ΙΤ πληροφορικής Προτελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η Ελλάδα όσον αφορά στο ποσοστό εξειδικευμένων στελεχών στην τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT). Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό των «πληροφορικάριων» στην Ελλάδα αντιστοιχούσε στο 2,8% του συνολικού εργατικού δυναμικού της έναντι 4,5% στο σύνολο της ΕΕ, ενώ χαμηλότερο ποσοστό είχε μόνο η Ρουμανία (2,6%). Ωστόσο, πέρυσι αυξήθηκαν σημαντικά τα στελέχη πληροφορικής στη χώρα μας μετά από μία σχεδόν δεκαετία που το ποσοστό τους παρέμενε καθηλωμένο. Συγκεκριμένα, από 1,9% που ήταν το σχετικό ποσοστό το 2012 είχε αυξηθεί μόλις στο 2,1% το 2020 για να κάνει πέρυσι το άλμα στο 2,8%. Στην ΕΕ, το ποσοστό αυξήθηκε από 3,2% το 2012 σε 4,5% πέρυσι. Τα υψηλότερα ποσοστά είχαν η Σουηδία (8%) και η Φινλανδία (7,4%). O αριθμός των πληροφορικάριων στην ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 9 εκατομμύρια και αυξήθηκε κατά 50,5% από το 2012 έως το 2021, σχεδόν 8 φορές περισσότερο από την αύξηση της συνολικής απασχόλησης (6,3%). Η συντριπτική πλειονότητα των ειδικών του κλάδου ICT είναι άντρες, με τις γυναίκες να ανέρχονται το 2021 σε λιγότερο από 20% (για την ακρίβεια 19,1%) του συνόλου. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν λίγο πάνω από 20% πέρυσι, ενώ υψηλότερη ήταν η συμμετοχή των γυναικών στη Βουλγαρία (28,2%), τη Ρουμανία (26%) και τη Μάλτα (25,6%)

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

COVER STORY

Μάνος Πέπης, Technology Director, Team Candi

Χάρης Τασιογιαννόπουλος, Cloud Services & Business Development Director, Info Quest Technologies

Εξειδίκευση, τεχνογνωσία, εμπειρία και συνεργατικότητα Μετρώντας μόλις δέκα χρόνια ζωής, κατάφερε να αναπτύξει μοναδική τεχνογνωσία, να διαθέτει περισσότερους από 25 εξειδικευμένους συμβούλους και να αποτελεί έναν πολύτιμο σύμμαχο του ελληνικού επιχειρείν στο ταξίδι της ψηφιοποίησης και του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ο λόγος για την Team Candi και το success story της που επιβεβαιώνει τον κανόνα που λέει ότι «ιστορία γράφουν οι ομάδες». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

COVER STORY

ον τελευταίο χρόνο αποτελεί μέλος μίας άλλης ‘ομάδας’, αυτής των εταιρειών του ομίλου Info Quest Technologies, ερχόμενη να ενισχύσει την παρουσία του ομίλου στην αγορά του cloud. Η Team Candi, ως ένας από τους πλέον έμπειρους συνεργάτες της Microsoft σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο των λύσεων Modern Workplace, και αξιοποιώντας τη δυναμική και τις συνέργειες που της προσφέρει ο όμιλος Quest, η Team Candi δεν περιορίζεται στις υπηρεσίες αυτοματισμού και ψηφιοποίησης αλλά επεκτείνεται και στην δημιουργία καινοτόμων προτάσεων και λύσεων για το νέο αναδυόμενο περιβάλλον του Internet of Everything. Ο Μάνος Πέπης, Technology Director της Team Candi και ο Χάρης Τασιογιαννόπουλος, Cloud Services & Business Development Director της Info Quest Technologies, μιλούν στο netweek για την στρατηγική και τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας και μοιράζονται το όραμά τους να συμβάλουν στην εξέλιξη και την ευημερία ανθρώπων, επιχειρήσεων και οργανισμών με άξονα την τεχνολογία.

netweek: Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες δραστηριοποίησης της Team Candi και ποια η φιλοσοφία της εταιρείας; Μάνος Πέπης: Η Team Candi δραστηριοποιείται στην παροχή λύσεων και υπηρεσιών ψηφιοποίησης και αυτοματισμού διαδικασιών. Ξεκινήσαμε τη δραστηριότητά μας το 2012, επενδύοντας σε εργαλεία και τεχνολογίες της Microsoft και σήμερα μπορούμε με υπερηφάνεια να πούμε ότι έχουμε μοναδική για την ελληνική αγορά τεχνογνωσία στον τομέα μας, περισσότερους από 25 εξειδικευμένους consultants και υποστηρίζουμε σημαντικές ελληνικές επιχειρήσεις στην ψηφιακή τους διαδρομή. Από τις αρχές του 2021 η εταιρεία συνεχίζει τη λειτουργία της ως 100% θυγατρική της Info Quest Technologies, αξιοποιώντας τη δυναμική, τις συνέργειες και τις ευκαιρίες που προσδίδει ένας μεγάλος Όμιλος τεχνολογίας, όπως ο Όμιλος Quest. Στην Team Candi πιστεύουμε ότι οι επιχειρηματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, αλλά και οι πολύπλοκες, μη αυτοματοποιημένες διαδικασίες που συχνά εφαρμόζουν, αποτελούν μοναδικές ευκαιρίες για αλλαγή και βελτίωση καθιερωμένων μεν, κοστοβόρων δε, πρακτικών και εν τέλει μετασχηματισμού και εξέλιξης. Η εταιρεία μας εστιάζει τόσο στην παροχή λύσεων ψηφιοποίησης και αυτοματισμού διαδικασιών όσο και στη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων στο νέο περιβάλλον του

Internet of Everything. Και ενώ η παραπάνω δραστηριότητα εστιάζει στον μετασχηματισμό του τρόπου λειτουργίας και των προϊόντων των πελατών μας (Business Transformation), οι υπηρεσίες μας επεκτείνονται και στις τεχνολογικές υποδομές των πελατών και συνεργατών μας, δίνοντας λύσεις εκσυγχρονισμού του ΙΤ (IT Modernization). Θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός που αναφέρουμε δεν είναι απλά η μετατροπή μιας διαδικασίας σε μια φόρμα και μία ροή εργασιών (workflow), που θα εκτελείται με ηλεκτρονικά μέσα. Ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ο μετασχηματισμός μιας διαδικασίας, όπου εκμεταλλευόμενοι την τεχνολογία προσδίδουμε ταχύτητα και ευφυία, τόσο στις διαδικασίες όσο και στα πολύτιμα δεδομένα που παράγονται από αυτές. Φιλοσοφία μας λοιπόν είναι ότι ξεκινώντας σκεφτόμαστε βάσει του αποτελέσματος μιας διαδικασίας και με γνώμονα τα οφέλη που θα αποκτήσουμε από την ψηφιοποίησή της και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των πελατών μας. Ποια είναι η θέση της Team Candi στην ελληνική αγορά σήμερα; Χάρης Τασιογιαννόπουλος: Στα πρώτα βήματά της η Team Candi αποτελούσε τον πλέον εξειδικευμένο πάροχο λύσεων MS SharePoint, όταν ακόμα το SharePoint ήταν μία ανεξάρτητη document management πλατφόρμα της Microsoft. Ακολουθώντας την τεχνολογική εξέλιξη και τη «μετάβαση» της Microsoft στο Cloud SW, συνέχισε να εξελίσσει και να εμπλουτίζει την τεχνογνωσία της και το portfolio λύσεων της, εντάσσοντας όλη την πλατφόρμα Microsoft 365, SharePoint, Azure. Πλέον αποτελεί έναν από τους πιο πολύπειρους συνεργάτες - αν όχι τον πιο πολύπειρο- της Microsoft σε όλο το portfolio λύσεων του Modern Workplace. Ποιοι είναι οι τομείς εξειδίκευσης της εταιρείας και ποιοι είναι οι διαφοροποιητικοί παράγοντες σε αυτές τις περιοχές σε σχέση με τον ανταγωνισμό; Μ.Π.: Η Team Candi εξειδικεύεται στους τομείς Workflow / Process Automation, API Development, IoT και Cloud Native Development. Οι λύσεις και οι υπηρεσίες μας, απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους ή τομέα δραστηριοποίησης. Παράλληλα, προσφέρουμε εξατομικευμένες λύσεις και υπηρεσίες σε περιοχές όπως το application integration, IoT, authentication & authorization modernization κ.α., με ση-

Είναι μεγάλη η ευθύνη όλων μας που δραστηριοποιούμαστε στην αγορά Πληροφορικής, να σταθούμε περισσότερο από ποτέ δίπλα στις ελληνικές επιχειρήσεις, συμβάλλοντας στην συνολική ψηφιακή αναβάθμιση της χώρας μας

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

12 μαντικούς πελάτες όπως αεροπορικές εταιρείες, παρόχους ενέργειας, ναυτιλιακές, εταιρείες Διύλισης-Εφοδιασμού και Εμπορίας Πετρελαιοειδών, Μεγάλες Βιομηχανίες κ.α. Αδιαμφισβήτητα η εξειδίκευση, η τεχνογνωσία και η εμπειρία, δημιουργούν ένα συνδυασμό, που μας διαφοροποιεί. Παράλληλα, όντας μία ευέλικτη ομάδα με κάθετη εξειδίκευση και ταυτόχρονα μέλος ενός από τους μεγαλύτερους ελληνικούς Ομίλους, του Ομίλου Quest, με δυνατότητα μόχλευσης τεχνογνωσίας και πόρων μας δίνει ένα ακόμα μοναδικό πλεονέκτημα. Και μιας και το ερώτημα περιέχει και τη λέξη ανταγωνισμό, θεωρώ σημαντικό να σημειώσω ότι κεντρική φιλοσοφία της ομάδας μας είναι να μην βλέπουμε την αγορά ανταγωνιστικά, αλλά συνεργατικά, καθώς θεωρούμε ότι είμαστε ένα κομμάτι ενός μεγάλου οικοσυστήματος, στο οποίο αν ενώσουμε δυνάμεις και συνεργαστούμε, μπορούμε να πετύχουμε σημαντικά αποτελέσματα προς όφελος της επιχειρηματικότητας συνολικά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός πλέον αφορά στο σύνολο του επιχειρείν ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου. Με ποιους τρόπους μπορεί η Team Candi να αποτελέσει σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια; Μπορείτε να μας αναφέρετε ορισμένα επιτυχημένα παραδείγματα; Μ.Π.: Είναι καλή ευκαιρία να αναφερθώ στις λύσεις και τα προϊόντα που έχουμε αναπτύξει, τα οποία απευθύνονται σε όλους τους κλάδους, αποτελώντας βασικά εργαλεία ψηφιοποίησης της πολύ μικρής, της μικρής και της μεσαίας επιχείρησης. Πρόκειται για λύσεις πλήρους ψηφιοποίησης όλων των βημάτων επιχειρησιακών διαδικασιών που εμπλέκουν εγκριτικές ροές, που πολλές φορές καταλήγουν και στην υπογραφή. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αυτοματισμός και η ψηφιοποίηση της διαδικασίας υπογραφής πρακτικών συνελεύσεων ή της σύναψης και αποδοχής συμφωνητικών. Η εφαρμογή CandiSign που έχουμε αναπτύξει, εύκολα και

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

γρήγορα, παραμετροποιείται στα μέτρα κάθε επιχείρησης, αυτοματοποιώντας και ψηφιοποιώντας όλη τη διαδικασία και βήματα που απαιτούνται. Η αξιοποίηση των λύσεων μας έχει θεαματικά αποτελέσματα στη μείωση του χρόνου ολοκλήρωσης κατακερματισμένων (fragmented) διαδικασιών. Η εφαρμογή CandiSign θα αποτελέσει μία από τις προτάσεις της Info Quest Technologies και των συνεργατών της προς την αγορά των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, στο πλαίσιο των ανάλογων προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Πριν από ένα χρόνο η Team Candi εξαγοράστηκε από την Info Quest Technologies. Tι σηματοδότησε αυτή η απορρόφηση και ποια είναι η εξέλιξη της εταιρείας πλέον; Χ. Τ.: Η εξαγορά της Team Candi, ήταν μια από τις ενέργειες υλοποίησης του στρατηγικού επενδυτικού πλάνου της Info Quest Technologies, για την ενίσχυση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στην παροχή λύσεων και υπηρεσιών Cloud, ενδυναμώνοντας παράλληλα την στρατηγική συνεργασία της με την Microsoft, προς όφελος του οικοσυστήματος των συνεργατών και πελατών. Αυτή η στρατηγική κατεύθυνση αποτελεί και τον φάρο της Team Candi, όπου οι συνεργασίες με το οικοσύστημα είναι μέσα στο DNA της ομάδας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις αλλά και τη διακυβέρνηση και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Το «Ελλάδα 2.0», το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και δράσεις για την ψηφιακή μετάβαση της χώρας. Ποια η συμμετοχή και ο ρόλος της Team Candi σε αυτή την προσπάθεια; Χ. Τ.: Η Team Candi και η Info Quest Technologies δουλεύουν συστηματικά εδώ και αρκετούς μήνες σχεδιάζοντας λύσεις και υπηρεσίες, με γνώμονα τη δομή της ελληνικής

Σήμερα 12 από τις 50 εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα Fortune 50 των μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών, έχουν ήδη εμπιστευτεί την Team Candi σε έργα ψηφιοποίησης διαδικασιών

επιχειρηματικής αγοράς, από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις που χρειάζεται να κάνουν τα πρώτα τους βήματα, μέχρι μεγάλους Οργανισμούς που έχουν ψηφιακή ωριμότητα και τις κατευθύνσεις και δυνατότητες που προσφέρουν τα νέα εργαλεία Χρηματοδότησης. Είναι μεγάλη η ευθύνη όλων μας που δραστηριοποιούμαστε στην αγορά Πληροφορικής, να σταθούμε περισσότερο από ποτέ δίπλα στις ελληνικές επιχειρήσεις, συμβάλλοντας στην συνολική ψηφιακή αναβάθμιση της χώρας μας. Είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε. Μία δραστήρια ομάδα ποτέ δεν επαναπαύεται στις δάφνες της, αλλά διαρκώς εξελίσσεται – άλλωστε αυτό επιβάλλει και η ταχύτητα των εξελίξεων και αλλαγών της εποχής μας. Υπάρχει κάτι νέο προ των πυλών που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας; Μ.Π.: Έτσι ακριβώς είναι, όπως τα λέτε. Μία καλή ομάδα, παραμένει καλή διότι ποτέ δεν επαναπαύεται. Αντιλαμβάνεται έγκαιρα τις νέες προκλήσεις, ενισχύει την καινοτομία στην ομάδα και διαρκώς αναζητά και αναπτύσσει νέες λύσεις. Μία τέτοια είναι και το CandiSign που αναφέραμε νωρίτερα. Πρόκειται για λύση η οποία ενσωματώνει τη δυνατότητα δημιουργίας και έκδοσης ηλεκτρονικής υπογραφής με πολύ εύκολο και γρήγορο τρόπο σε κάθε εφαρμογή που

χρησιμοποιεί ένας οργανισμός ή μία επιχείρηση, αξιοποιώντας την Νο 1 πλατφόρμα ηλεκτρονικών υπογραφών της DocuSign και τις τεχνολογίες της Microsoft. Η λύση βγαίνει σε πολλαπλές εκδόσεις για να καλύψει τόσο τις ανάγκες της πολύ μικρής επιχείρησης που έχει ανάγκη μικρό αριθμό υπογεγραμμένων συμφωνιών ή εγκρίσεων, όσο και ενός μεγάλου οργανισμού που διαχειρίζεται μεγάλους όγκους εγκρίσεων και συμφωνιών. Ποια είναι τα σχέδια της Team Candi και ποιο το όραμά της για το μέλλον; Μ.Π.: Όραμα μας είναι η Team Candi να αποτελέσει τον αξιόπιστο και προτιμητέο συνεργάτη κάθε σύγχρονου οργανισμού σε λύσεις επιχειρησιακού μετασχηματισμού και τεχνολογικού εκσυγχρονισμού των υποδομών και λύσεων του. Με τη δουλειά, το πάθος και την προσήλωσή μας στην ποιότητα και την απαράμιλλη εξυπηρέτηση των πελατών μας, θέλουμε να αποτελέσουμε σημαντικό παράγοντα δημιουργίας αξίας για τη μητρική μας εταιρεία Info Quest Technologies και την υλοποίηση της αποστολής της να συμβάλλει στην εξέλιξη και την ευημερία ανθρώπων, επιχειρήσεων και οργανισμών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας, με συνεπή στρατηγική, έμφαση στην καινοτομία, προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών και συνεχή επένδυση σε τεχνογνωσία, με βάση τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. NW

Η εφαρμογή CandiSign θα αποτελέσει μία από τις προτάσεις της Info Quest Technologies προς τις ΜμΕ, στο πλαίσιο των προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF)

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Cloud Computing

Cloud: Το ΙΤ buzzword που ήταν …καταδικασμένο να επιτύχει Οι υπηρεσίες cloud είναι, όπως όλα δείχνουν, μία ανάσα από το να θεωρηθούν το νέο commodity στην αγορά Πληροφορικής, έχοντας αποσπάσει την προσοχή ακόμα και των πιο συντηρητικών οργανισμών. Τo cloud αποτελεί πια στρατηγική επιλογή στο ταξίδι των εταιρειών στον ψηφιακό μετασχηματισμό και το μέλλον του μόνο ανοδικό προβλέπεται. TΩΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

• Επιπλέον, το 82% του workload θα βρίσκεται στο σύννεφο. Το αποτέλεσμα είναι, περισσότερα από 40 zettabytes δεδομένων θα διακινούνται μέσω cloud servers και cloud δικτύων. Όλα αυτά δεν προκαλούν καμία έκπληξη, καθώς ήδη σήμερα, ο μέσος άνθρωπος χρησιμοποιεί 36 cloud-based υπηρεσίες κάθε μέρα. Το cloud ήταν πάντα προορισμένο να επιτύχει. Από τότε που συνήθως αποθηκεύαμε τα δεδομένα μας σε μία συσκευή και τα αντιγράφαμε σε flash drives. Η σκέψη και μόνο να έχουμε τα πάντα διαθέσιμα εν κινήσει ακουγόταν επαναστατική. Σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων και των επιχειρήσεων χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες cloud καθημερινά, με τους ειδικούς αναλυτές να υποστηρίζουν ότι σύντομα το σύνολο σχεδόν της πληροφορικής θα περνάει μέσα από κάποιας μορφής cloud. Tι συμβαίνει, όμως, στο ελληνικό επιχειρείν; Πού εστιάζουν οι επενδύσεις σε ό,τι αφορά το cloud και πόσο επηρέασε τις επιχειρηματικές επιλογές η πανδημία και οι συνέπειές της;

Έργα και στρατηγικές των ελληνικών επιχειρήσεων γύρω από το cloud Αν δεν υπήρχε το cloud δεν θα μπορούσαμε σήμερα να μιλάμε για ψηφιακό μετασχηματισμό. Κατά συνέπεια η αξιοποίηση των δυνατοτήτων του cloud είναι κομμάτι της ψηφιακής στρατηγικής των εταιρειών, ανάλογα και με την ωριμότητα κάθε εταιρείας. Πολλές εταιρείες έχουν ως βασικό άξονα της στρατηγικής τους το cloud, καθιστώντας το άξονα ανάπτυξης. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Μιχάλης Πετυχάκης, Chief Technology Officer, Orfium, «H ORFIUM είναι μια κατ’ εξοχήν cloud εταιρεία που φιλοξενεί τόσο τα προϊόντα της όσο και τα συστήματα που χρησιμοποιεί στο “σύννεφο”. Από την αρχή της λειτουργίας μας χρησιμοποιούμε cloud εφαρμογές για την πλειονότητα των λειτουργιών μας συμπεριλαμβανομένων και των απολύτως βασικών όπως το email, το CRM κλπ. Αυτή η επιλογή υπήρξε κομβικής σημασίας για την ανάπτυξή μας». Αντίστοιχα, οι ώριμες τεχνολογικά εταιρείες φαίνεται ότι βρίσκονται επίσης στην πρωτοπορία της αξιοποίησης των τεχνολογιών αιχμής, όπως το cloud, διαπιστώνοντας γρήγορα τα πολλαπλά οφέλη αυτών και αποκτώντας ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. ερίπου μία δεκαετία πριν, ένα καινούργιο «Το αεροδρόμιο της Αθήνας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις buzzword στον τομέα του ΙΤ ήρθε ταχύτατα τεχνολογίες αιχμής και στις πρωτοποριακές τεχνολογικές στο προσκήνιο. Όλοι μιλούσαν για το «σύννε- εφαρμογές. Στην κατεύθυνση αυτή τo Cloud είναι βασικός φο»! Τότε, οι άνθρωποι δεν ήξεραν πολλά για πυλώνας ιδιαίτερα για τις ψηφιακές εφαρμογές του αεροαυτή τη νέα αναδυόμενη τεχνολογία, οπότε δρομίου με περίπου το ένα τέταρτο των εφαρμογών σήμερα όπως ήταν λογικό υπήρχαν πολλά ερωτήματα. «Πώς δουλεύει να λειτουργούν σε περιβάλλον Cloud, ποσοστό που σταδιακά το cloud;», «Είναι διαφορετικό από το Internet;», «Πώς μπο- διευρύνεται», εξηγεί ο Στράτος Πούμπρος, Ειδικός Αρχιρώ να το χρησιμοποιήσω;», «Είναι ασφαλές να αποθηκεύσω τεκτονικής Δεδομένων, ΔΑΑ. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με δεδομένα εκεί;». Όσο και αν ακούγονται έως και αστεία αυτά τον ίδιο «Μερικές από τις αεροδρομικές εφαρμογές που τα ερωτήματα σήμερα, μόλις λίγα χρόνια πριν ήταν απόλυτα φιλοξενούνται σε περιβάλλον cloud είναι: λογικά. Τα νούμερα αποδεικνύουν την εκθετική ανάπτυξη της 1. Emergency Call Out Notification System (ECON με αποαγοράς αυτής από τότε: Από τα περίπου 25,65 δισεκατομμύρια στολή άμεσης ενημέρωσης σε πολλαπλούς χρήστες μέσω δολάρια το 2010, σήμερα έχει ξεπεράσει ήδη το ορόσημο των γραπτού μηνύματος ή τηλεφωνικής κλίσης. 2. Learning Management System (LMS), που επιτρέπει τη 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σκεφτείτε ότι: • Το 81% όλων των εταιρειών έχουν ήδη αναπτύξει μία multiδυνατότητα εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης και τήρησης cloud στρατηγική ή βρίσκονται προ των πυλών να το κάνουν αξιόπιστων αρχείων απόδοσης και πιστοποίησης εκπαι• Το 67% των εταιρικών υποδομών είναι cloud-based δευομένων.

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Cloud Computing

Η μεταφορά στο cloud των περισσοτέρων λειτουργιών θεωρώ ότι είναι ένα σενάριο που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Τα πλεονεκτήματά του προλειάινουν αυτή την εξέλιξη Μιχάλης Πετυχάκης, Orfium

3. O nline εφαρμογή που παρέχει τη δυνατότητα παροχής και Οι τεχνολογίες cloud computing αποτελούν ένα σημαντικαταχώρησης στοιχείων δικαιούχων κάρτας πρόσβασης σε κό σύμμαχο για το λιανεμπόριο και το e-commerce. Όπως περιοχές του αεροδρομίου. αναφέρει ο Αντώνης Γιαννόπουλος, Διευθυντής Ψηφιακού 4. Σύστημα κινητής εφαρμογής (eGates) για τη διασταύρωση Μετασχηματισμού, METRO, «Στη METRO, αρχικά αξιοποιήστοιχείων προσωπικού και επιβατών πρίν τους επιτραπεί σαμε τις τεχνολογίες cloud στα eshops των My market και των η πρόσβαση σε περιοχές του αεροδρομίου. METRO Cash & Carry αντίστοιχα, ενώ τώρα την επεκτείνουμε 5. Επιχειρησιακές εφαρμογές της Microsoft Office 365 Suite, στην αναβάθμιση των εσωτερικών μας εφαρμογών. Το eshop με δυνατότητα υλοποίησης σημαντικού μέρους των κα- των My market ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο θημερινών λειτουργιών σε περιβάλλον εξ’ αποστάσεως του 2018, πραγματοποιώντας διανομές προϊόντων ξηρού χειρισμού. φορτίου σε όλη την Ελλάδα, καθώς και διανομές σε φρέσκα 6. Business Process Management System, για την Διαχείριση & νωπά προϊόντα και είδη κοπής σε μεγάλες πόλεις, με πρωΔιαδικασιών και την οπτικοποίηση της ροής των βημάτων τοποριακές υπηρεσίες, όπως η φωνητική παραγγελία και η υλοποίησης. καταγραφή των προτιμήσεων. Τα καταστήματα METRO Cash 7. Extranet Portal System, Ιστότοπος Extranet για τη κοινότητα & Carry, η Νο1 αλυσίδα χονδρικής πώλησης στην Ελλάδα, του αεροδρομίου, με υπηρεσίες ηλεκτρονικού ταχυδρο- πρόσφατα υλοποίησαν τη λύση b2b e-commerce. Το σύνμείου, εφαρμογές επιχειρηματικής παραγωγικότητας και θετο αυτό έργο, σχεδιάστηκε εξ’ ολοκλήρου σε cloud native συνεργασία μέσω του «Google G-Suite», πτητικές πληρο- τεχνολογίες, δίνοντας σημαντικές λύσεις σε ζητήματα όπως φορίες κ.α. η υψηλή απόδοση σε απαιτητικά δεδομένα (τιμοκατάλογοι 8. I-mind Mobile Application, εφαρμογή που πρωτοπόρα καταστημάτων, προσωποποιημένοι τιμοκατάλογοι πελατών, ανέπτυξε ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών με κύριο σκοπό συγχρονισμός δεδομένων με ERP), η κεντρική αντιμετώπιση να επιτρέψει στους υπαλλήλους να επαληθεύουν την ποιό- της ασφάλειας, το continuous integration, το αυτόματο scale τητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη λειτουργικότητα up - scale out και η εξελιγμένη αναζήτηση προϊόντων». συστημάτων και υποδομών στο αεροδρόμιο. Επίσης μια σειρά από εφαρμογές για την υποστήριξη των Το cloud και o Covid-19 συστημάτων προστασίας και αύξησης της ασφάλειας της Με την πανδημία του Covid-19 φαίνεται ότι με άξονα τις εταιρείας, αλλά και την αποτελεσματικότητα σε καθημερι- αυξημένες ανάγκες για διευκόλυνση της απομακρυσμένης νές εργασίες». λειτουργίας επισπευστήκαν ή αποφασίστηκαν κινήσεις με Εκτεταμένη χρήση του cloud επιλέγει και η BibeCoffee, αφού βάση τις τεχνολογίες και υπηρεσίες cloud. Το πρώτο εκείνο σύμφωνα με τον Βασίλη Παπαδογεράκη, Chief Technology διάστημα μάλιστα, στις τάξεις των στελεχών των επιφορτιOfficer της εταιρείας, «Με δεδομένο ότι χρησιμοποιούμε σμένων με τον ψηφιακό μετασχηματισμό κυκλοφορούσε το ήδη το cloud σε μεγάλο βαθμό, τα έργα που τρέχουν αυτή «αστείο» ότι ο βασικός enabler για το digital transformation την περίοδο καταπιάνονται με την ενίσχυση της ασφάλειας ήταν ο ιός και τα εκτεταμένα lockdown. Αυτό ίσως είναι και το Artificial Intelligence». εν μέρει μόνο αληθές, καθώς φαίνεται ότι οι περισσότερες Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών. εταιρείες βρίσκονταν ήδη σε… «τροχιά cloud». Κατά τα λεγόμενα του Διευθυντή Πληροφορικής και Νέων «Σίγουρα πολλές εταιρείες που επλήγησαν οικονομικά Τεχνολογιών του Ομίλου, Τάσο Τάγαρη, «Στον Όμιλο του από την κρίση καθυστέρησαν να προχωρήσουν τα πλάνα Ιατρικού Αθηνών ξεκινήσαμε τη μεταφορά στο Cloud με αυτό τους σχετικά με το cloud κυρίως λόγω της μετατόπισης που αποκαλείται “business agnostic” εφαρμογές. Για παρά- των προτεραιοτήτων ιδιαίτερα στην αρχή της κρίσης. Τεδειγμα, το email, ή ο διαμοιρασμός αρχείων, είναι υπηρεσίες λικά όμως λόγω της επικαιρότητας και αναγκαιότητας του που κάθε εταιρεία (θέλει να) έχει, ανεξάρτητα ποιο είναι το ψηφιακού μετασχηματισμού, αυτή τη στιγμή νομίζω ότι το business της (εμπόριο, μεταφορές, χρηματοοικονομικά, υγεία, cloud adoption τρέχει ταχύτερα από ποτέ. Υπάρχουν κλάδοι, τρόφιμα, κοκ). Προφανώς δεν μένουμε σε αυτό, αλλά αυτή όπως το IoT στο οποίο δραστηριοποιείται η BibeCoffee, ήταν η αφετηρία». που χωρίς το cloud δεν θα μπορούσαν να αναπτυχθούν

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Μειονεκτήματα ουσιαστικά δεν υπάρχουν. Εφόσον εξασφαλίζονται θέματα εμπιστευτικότητας και προστασίας των δεδομένων μένει μόνο η εξάρτηση από την προσβασιμότητα στο Cloud Τάσος Τάγαρης, Όμιλος Ιατρικού Αθηνών

γρήγορα, οπότε θα λέγαμε ότι το πλάνο προχώρησε χωρίς καμία απολύτως επιβράδυνση», υποστηρίζει ο Βασίλης Παπαδοπεράκης. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Τάσος Τάγαρης, ο οποίος αναφέρει ότι «Οι αποφάσεις ήταν δεδομένες ανεξάρτητα από την κρίση ή την πανδημία και οδηγούνται από την εξέλιξη της τεχνολογίας και την ωριμότητα πλέον των λύσεων που υπάρχουν. Επομένως η συγκυρία δεν θα έλεγα πως επηρέασε τις αποφάσεις, σίγουρα όμως επιτάχυνε τις διαδικασίες προς αυτή την κατεύθυνση». Αντίστοιχα, ο σύμφωνα με τον Αντώνη Γιαννόπουλο, «Η λειτουργία των eshops σαφώς επηρεάστηκε από την πανδημία, καθώς αυξήθηκε σημαντικά η χρήση τους. Οι online αγορές μας τριπλασιάστηκαν. Ωστόσο, η υλοποίηση των eshops και η απόφαση να λειτουργήσουν στο cloud είχε προηγηθεί, για τεχνικούς λόγους ανεξαρτήτως της πανδημίας. Η συγκυρία μας βρήκε κατάλληλα προετοιμασμένους και απλά επιβεβαίωσε την ορθότητα των επιλογών μας». Για ήδη αποφασισμένες στρατηγικές επιλογές κάνουν λόγο και οι Στράτος Πούμπρος και Μιχάλης Πετυχάκης, οι οποίοι επισημαίνουν, οι οποίες ωστόσο συνέβαλαν τα μέγιστα για την ομαλή μετάβαση στις νέες ανάγκες της περιόδου αυτής. «Η επιλογή για την ενσωμάτωση και χρήση cloud εφαρμογών στη λειτουργία μας είχε προηγηθεί των υγειονομικών εξελίξεων. Αυτή η επιλογή ωστόσο μας βοήθησε στην ομαλή μετάβαση σε ένα μοντέλο εξ αποστάσεως εργασίας και συνεργασίας μεταξύ των ομάδων μας, ενώ επέτρεψε την επιτυχημένη διαχείριση και ομαλή διαδικασία ενσωμάτωσης τόσο σε επίπεδο πελατολογίου όσο και ανθρώπινου δυναμικού που ακολούθησε την ραγδαία ανάπτυξη της εταιρείας μέσα σε αυτά τα 2 χρόνια», επισημαίνει ο Chief Technology Officer της Orfium. Αντίστοιχα, ο Ειδικός Αρχιτεκτονικής Δεδομένων του Αερολιμένα Αθηνών εξηγεί ότι «Η πανδημία δεν επηρέασε τις στρατηγικές αποφάσεις υιοθέτησης cloud υπηρεσιών.

Αξιοποιήθηκαν μάλιστα λύσεις και δυνατότητες ασφαλούς παροχής υπηρεσιών που παρέχονται από απομακρυσμένους χρήστες καθώς και συστημάτων που είναι προσβάσιμα μέσω του Διαδικτύου».

Πλεονεκτήματα και αδυναμίες Η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε εφαρμογές και υπηρεσίες, το scalability αυτών καθώς και οι μειωμένες ανάγκες για υποστήριξη αποτελούν τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των cloud λύσεων. Ασφάλεια και προσβασιμότητα εξακολουθούν να προβληματίζουν τις εταιρείες, χωρίς ωστόσο οι προβληματισμοί αυτοί να αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τις σχετικές αποφάσεις και επενδύσεις. «Στα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα θα ανέφερα την “απαλλαγή από έγνοιες” για υποστήριξη των υποδομών, καθώς αυτό συνήθως δίνεται μαζί ως υπηρεσία (βλ. μοντέλο Saas ή PaaS), αλλά και την δυνατότητα αυξομείωσης των διαθέσιμων resources αναλόγως των αναγκών που υπάρχουν (pay as you go μοντέλο). Μειονεκτήματα ουσιαστικά δεν θεωρώ πως υπάρχουν. Εφόσον εξασφαλίζονται θέματα εμπιστευτικότητας και προστασίας των δεδομένων μένει μόνο η εξάρτηση από την προσβασιμότητα στο Cloud η οποία σταδιακά βελτιώνεται από τους παρόχους και πλέον διατίθενται λύσεις που εξασφαλίζουν υψηλή διαθεσιμότητα της υπηρεσίας. Δεν παύει όμως να είναι μια πηγή “ανασφάλειας” ειδικά σε περιοχές όπως η υγεία όπου η υψηλή διαθεσιμότητα με μηδενική ανοχή σε downtimes είναι αδιαπραγμάτευτη», αναφέρει ο Τάσος Τάγαρης. Στην άποψη αυτή συνηγορεί και ο Στράτος Πούμπρος «Αναμφίβολα, η αμεσότητα στη χρήση πόρων και υπηρεσιών για την ικανοποίηση των επί μέρους αναγκών της εταιρείας, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των παραδοσιακών επιλογών. Ωστόσο, η εγγυημένη και διαρκής διασύνδεση των υποδομών του πελάτη με τις αντίστοιχες υποδομές του cloud παρόχου (dedicated WAN circuit) αποτελεί ιδιαίτερα

H αγορά του cloud από τα περίπου 25,65 δισ. δολάρια το 2010, σήμερα έχει ξεπεράσει ήδη το ορόσημο των 150 δις δολαρίων

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Cloud Computing

Η αμεσότητα στη χρήση πόρων και υπηρεσιών για την ικανοποίηση των επί μέρους αναγκών της εταιρείας, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των παραδοσιακών επιλογών Στράτος Πούμπρος, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών

κοστοβόρα επιλογή, όπως άλλωστε και το δυναμικό κόστος που μια εταιρεία θέλει να διεκπεραιώσει μέσω μιας cloud που μπορεί να προκύψει σε απρόβλεπτες επιχειρησιακές εφαρμογής και αντιστοίχως να καλύψει τις προκύπτουσες καταστάσεις». ανάγκες της. Κάτι τέτοιο έχει αντίστοιχο αντίκτυπο και στο Το scalability επισημαίνει ο Βασίλης Παπαδοπεράκης ως το κόστος χρήσης, με αποτέλεσμα να δαπανώνται πόροι ακριβώς βασικότερο πλεονέκτημα, με τα ζητήματα ωστόσο ασφάλειας για τη χρήση και τις ανάγκες που καλύπτονται. Αν θα πρέπει και κανονιστικής συμμόρφωσης να αποτελούν έναν βασικό να σημειώσουμε ένα μειονέκτημα ίσως αυτό να ήταν ένα προβληματισμό: «Στην περίπτωση μας σίγουρα το μεγαλύ- ενδεχόμενο learning curve που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο τερο πλεονέκτημα είναι το scalability. Οι λύσεις στο χώρο δυναμικό μιας εταιρείας στη διαδικασία εξοικείωσης του με του IoT βασίζονται στη συλλογή πολλών δεδομένων, ο όγκος την νέα τεχνολογία». των οποίων στην αρχή τουλάχιστον, δεν είναι ξεκάθαρος. Όσο μάλιστα προχωράμε και εντάσσονται νέα functionalities, Οι legacy εφαρμογές παραμένουν χρησιμοποιείται Artificial Intelligence και άλλες δυνατότη- on-premise τες, δημιουργείται η ανάγκη για γρήγορη προσαρμογή και Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Gartner, οι customized παραμετροποίηση των workloads και των βάσεων. To cloud και legacy εφαρμογές, οι οποίες αποτελούν περίπου το 55% μας καλύπτει πλήρως σε αυτή την περίπτωση. Όσο αφορά των εταιρικών εφαρμογών, μεταφέρονται στο σύννεφο με τα μειονεκτήματα, θα έλεγα ότι για την ώρα μας προβλημα- εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν τίζουν θέματα που αφορούν το ευρύτερο φάσμα της ασφά- θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. λειας των δεδομένων, όπως η ιδιωτικότητα, το compliance, «Πράγματι, ο ρυθμός μεταφοράς αυτών των εφαρμογών είναι η κυβερνοασφάλεια». αρκετά χαμηλός προς το παρόν, κάτι που οφείλεται τόσο Σε όλα τα παραπάνω συνηγορεί και ο Διευθυντής Ψηφιακού σε έλλειψη προγραμματιστών και άλλων εξειδικευμένων Μετασχηματισμού της ΜΕΤRΟ, «Η δυνατότητα ευέλικτης στελεχών πληροφορικής, όσο και σε αντικειμενικές αιτίες. προμήθειας πόρων είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημά Ορισμένες φορές μάλιστα, δεν είναι εφικτό ή οικονομικά μας, ακολουθώντας την αυξομείωση των αναγκών μας. Δεν αποδοτικό να κάνεις μία τέτοια μεταφορά. Η λογική lift & χρειάζεται πλέον να διαστασιολογήσουμε εκ των προτέρων shift custom εφαρμογών δοκιμάστηκε και δεν απέδωσε τα μια εφαρμογή μας προκειμένου να προμηθευτούμε τον κα- αναμενόμενα οικονομικά ή τεχνικά οφέλη. Έχει αποδειχθεί τάλληλο εξοπλισμό, ή να περιοριζόμαστε από τις υφιστάμενες στην πράξη, ότι το σημαντικότερο όφελος προκύπτει όταν η τεχνικές δυνατότητες. Επίσης, ένα σημαντικό πλεονέκτημα, εταιρεία επενδύσει ώστε να μετατρέψει τις legacy εφαρμογές είναι η δυνατότητα υλοποίησης σεναρίων disaster recovery σε σε cloud-native, προκειμένου να μπορούν να προσαρμοστούν σχετικά προσιτό κόστος. Από την άλλη πλευρά, στα μειονε- στη φιλοσοφία του cloud computing και να αξιοποιήσουν όλες κτήματα, παρατηρούμε την ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση τις δυνατότητες που αυτό προσφέρει», εξηγεί ο Αντώνης από το διαδίκτυο και την ανάγκη για αδιάλειπτη, αξιόπιστη Γιαννόπουλος. τηλεπικοινωνιακή σύνδεση που δυστυχώς στη χώρα μας Σε τρεις βασικούς λόγους αποδίδει το γεγονός αυτό ο Στράτος δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, ενώ κοστίζει σημαντι- Πούμπρος: «1. Οι υποδομές αυτές διατηρούν “δεσμούς” και κά. Επίσης, θεωρούμε άξια λόγου τα θέματα ασφάλειας και λειτουργικότητες με υφιστάμενες παραδοσιακού χαρακτήρα ιδιωτικότητας που πολύ συχνά δέχονται πλήγμα ακόμα και υπηρεσίες, γεγονός που δυσχεραίνει την αποκλειστική μεστους πιο μεγάλους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών cloud». ταφορά τους στο σύννεφο. 2. Η παλαιότητα τέτοιων εφαρΤην δυνατότητα χρήσης και την κλιμάκωση ανάλογα με τις μογών και ο ιδιαίτερος ρόλος τους σε κάποιες επιχειρήσεις ανάγκες επισημαίνει και ο Μιχάλης Πετυχάκης, ο οποίος τις καθιστούν μη εκμεταλλεύσιμες εμπορικά καθώς και το υπογραμμίζει και το ζήτημα της εκπαίδευσης του ανθρώπινου γεγονός ότι δεν μπορούν να υποστηριχτούν από τις σύγδυναμικού και της εξοικείωσης του σαν δυνητικό μειονέκτημα. χρονες τεχνολογικές υποδομές και λειτουργίες που παρέχει Όπως ο ίδιος εξηγεί «Από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα το σύννεφο. 3. Η αδυναμία εξέλιξης οδηγεί σε τεχνολογική είναι η δυνατότητα χρήσης των επιμέρους εφαρμογών αναλό- “απομόνωση” δημιουργώντας μεγάλα κόστη σε περίπτωση γως του μεγέθους χρήσης και του όγκου των δραστηριοτήτων επιτυχούς μεταφοράς τους στο σύννεφο».

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

►

Performance Partner

Azure

Cloud infrastructure monitoring & SLA reporting

Observability & Digital Experience Management

Cybersecurity for IT & ICS/IoT

Enterprise Service Management & Automation

Data Analytics & Visualization - AIOps

Network Optimization & Security Enhancement

Cloud infrastructure monitoring & SLA reporting

Performance & Cost optimization

ADAPTERA. Address: 27, Emprar Ernestou, 115 25, Neo Psychiko | Email: info@adaptera.gr | Phone:+30 2177770188 | Website: www.adaptera.gr

Cloud Computing

Special Report

►

Από την αρχή της λειτουργίας μας χρησιμοποιούμε cloud εφαρμογές για την πλειονότητα των λειτουργιών μας συμπεριλαμβανομένων και των απολύτως βασικών Βασίλης Παπαδοπεράκης, BibeCoffee

Τα ευρήματα της έρευνας της Gartner, δεν προκαλούν καμία έκπληξη στον Τάσο Τάγαρη: «Είναι γεγονός και ταυτόχρονα είναι και λογικό θεωρώ, για δύο κυρίως λόγους: Με την ευκαιρία της μετάβασης στο cloud, των πιο legacy και business related εφαρμογών, συχνά επιχειρείται (ορθά κατά τη γνώμη μου) και ανασχεδιασμός των επιχειρηματικών διαδικασιών, πράγμα που απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο από μια απλή τεχνική μεταφορά κάποιων servers από on premise στο Cloud. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σκεφτούμε και τις επενδύσεις που έχουν ήδη γίνει σε εξοπλισμό και υποδομές, οι οποίες θα πρέπει πρώτα να αποσβεστούν πριν αντικατασταθούν από cloud υποδομές». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Μιχαήλ Πετυχάκης, υποστηρίζει ότι «Η περιορισμένη ενσωμάτωση cloud εφαρμογών και ο αντίστοιχος αργός ρυθμός ψηφιακού μετασχηματισμού είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα. Αρχικά, η μεταφορά από έναν εταιρικό σέρβερ στο cloud, το αντίστοιχο migration που απαιτείται και η αναζήτηση ενός εξειδικευμένου και καταρτισμένου συμβούλου ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση από τη μία συνθήκη στην άλλη, μπορεί να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην επιλογή σύγχρονων cloud εφαρμογών. Παράλληλα, η επιφύλαξη μετάβασης σε cloud εταιρικές εφαρμογές ενδεχομένως συνδέεται με την αίσθηση απώλειας του ελέγχου της εφαρμογής και των εταιρικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται ή ακόμα και με μια εσφαλμένη αίσθηση περιορισμένης ασφάλειας των δεδομένων και της χρήσης αυτών σε cloud εφαρμογές. Τέλος, το γεγονός ότι μια εταιρεία ενδέχεται να χρησιμοποιεί τοπικές εφαρμογές στις οποίες έχει ήδη επενδύσει πολλούς πόρους αλλά και η αναγκαία εκπαίδευση του δυναμικού της για την επιτυχημένη μετάβαση σε νέες cloud εφαρμογές πιθανόν αιτιολογούν την εικόνα μια αργής μεταφοράς σε πιο σύγχρονα μοντέλα». Την ανάπτυξη από την αρχή των legacy και customized εφαρμογών στο cloud θεωρεί ως την καλύτερη λύση ο Βασίλης

Παπαδοπεράκης. Όπως ο ίδιος εξηγεί, «Οι customized και legacy εφαρμογές συνήθως έχουν εξελιχθεί σταδιακά μέσα στα χρόνια καταλήγοντας σε μια πολύπλοκη on premise δομή η οποία δεν μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να μεταφερθεί εύκολα “as is” στο cloud. Ακόμα και αν σχεδιαστικά βρεθεί μία χρυσή τομή μάλλον θα χρειαστούν πολλές αναβαθμίσεις, αλλαγές εκδόσεων και συνολικά αρκετές εργατοώρες για να επιτευχθεί η μετάβαση, χωρίς ίσως το ιδανικό αποτέλεσμα. Έτσι οι εταιρείες δυσκολεύονται να πάρουν την απόφαση, ενώ η καλύτερη προσέγγιση τελικά θα είναι “χτίσιμο” από την αρχή της εφαρμογής στο cloud».

Θα είναι όλη η πληροφορική στο μέλλον στο cloud; Με τους εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης και διείσδυσης που σημειώνει το cloud, ένα εύλογο ερώτημα που αναδύεται είναι αν στο μέλλον θα δούμε όλη την πληροφορική που αξιοποιούν οι επιχειρήσεις να είναι cloud-based και τελικά το cloud θα αποτελεί πια ένα commodity για το επιχειρείν, τόσο δεδομένο όσο το …ρεύμα. Ένα μέλλον στο οποίο θα κυριαρχεί το cloud διαβλέπει ο Τάσος Τάγαρης, ο οποίος υποστηρίζει ότι «Υπάρχουν ακόμα αρνητικές νοοτροπίες αλλά και υφιστάμενες επενδύσεις σε εξοπλισμό που θα χρειαστούν σίγουρα μια 5ετία ακόμα για να αποσβεστούν και στη συνέχεια να ξεκινήσει η μετάβαση στο cloud. Εξαρτάται επομένως από το ποια διάρκεια δίνουμε στο … “σύντομα”. Αν το “σύντομα” είναι σε 1-2 χρόνια, όχι δεν το συμμερίζομαι. Σε 5-10 χρόνια όμως, ναι, νομίζω πως όλα πλέον θα έχουν μεταφερθεί στο cloud, ενώ οι νέες υπηρεσίες και εφαρμογές που έρχονται είναι “εκ γενετής” βασισμένες σε αυτό (βλ. 5G , IoT, wearables, κοκ)». Παρομοίως, ο Στράτος Πούμπρος, θεωρεί ότι το cloud θα αποτελεί την κυρίαρχη επιλογή: «Ο χώρος της τεχνολογίας και ιδιαίτερα του σύννεφου είναι διαρκώς μεταβαλλόμενος, δημιουργώντας ευκαιρίες εξέλιξης ανεξάρτητα από το αντι-

Πολλοί υποστηρίζουν ότι σύντομα το σύνολο σχεδόν της πληροφορικής θα περνάει μέσα από κάποιας μορφής cloud ►

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

ENTERPRISE DEVOPS: ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ; ΠΩΣ ΔΙΑΦΕΡΕΙ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ;

Advertorial

ΤΟΥ ΓΡΗΓOΡΗ ΠΑΠΑΓΓΕΛH, CLOUD INNOVATION MANAGER, PERFORMANCE TECHNOLOGIES

Προτού ρωτήσουμε για το πως διαφέρει το DevOps για την τυπική μεγάλη επιχείρηση, σε σχέση με τις «born-digital» εταιρίες, και για το πως το υιοθετούμε στο enterprise, πρέπει να απαντήσουμε, σε μία κρίσιμη ερώτηση: Πιστεύουμε ότι η αγορά μας θα βασίζεται ολοένα και περισσότερο σε υπηρεσίες και προϊόντα που θα εδράζονται σε λογισμικό και σε άλλα ψηφιακά συστατικά (ή θα βασίζονται σε αυτά για την διατήρηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος); Αν η απάντηση είναι «βεβαίως ναι», το software engineering θα γίνεται όλο και σημαντικότερο για την επιβίωση Γρηγόρης Παπαγγελής και την ανάπτυξη σας. Άσχετα από το αν δραστηριοποιείστε σε τομέα που δεν είναι αμιγώς «τεχνολογικός», θα ντικές διαφορές από τις λεγόμενες μετασχηματισθείτε -εκ των πραγμά- «born digital» επιχειρήσεις· διαφορές των- σταδιακά σε έναν οργανισμό που φυσικά επηρεάζουν τους στόπου θα βασίζεται ολοένα και περισ- χους και τη διαδρομή ενός DevOps σότερο στο engineering. «μετασχηματισμού». Αν συμμερίζεστε, γενικά, αυτήν Χωρίς να μπω σε λεπτομέρειες την άποψη, αποδέχεστε επίσης (έμ- θα πω ότι οι διαφορές βασίζονται (α) μεσα) το θεμελιακό ρόλο που παίζουν στις αρχιτεκτονικές, την ποικιλία σε αυτό το μετασχηματισμό οι αρχές και τον «όγκο» των λογισμικών που και οι πρακτικές που αποδίδουμε στο χρησιμοποιεί, (β) στην οργανωσιακή DevOps, οι οποίες έχουν τη βάση πολυπλοκότητα, τις αυξημένες απαιτους στη βιομηχανική επανάσταση τήσεις συμμόρφωσης, και την αυξηπου ξεκίνησε από την Toyota, στα μένη γραφειοκρατία, και επιπλέον (γ) μέσα του προηγούμενου αιώνα. στις προτεραιότητες και τους στόχους Αναφέρομαι στην Toyota των 50’s που μπορεί και πρέπει να θέσει. γιατί ήταν, τότε, μία περιφερειακή, μη Αναγνωρίζοντας καταρχήν ότι ανταγωνιστική εταιρία, με συγκρι- κάθε οργανισμός έχει τις δικές του τικά λιγοστούς πόρους σε μία κατε- ιδιαιτερότητες, θα προτείνω μερικές στραμμένη χώρα. Όπως γνωρίζουμε ενδεικτικές επενδύσεις που έχουμε σήμερα, άλλαξε το παιχνίδι καινοτο- δει, από την εμπειρία μας στην Ελλάμώντας πρώτα στην παραγωγή. Η δα, ότι φέρνουν καλά αποτελέσματα. βάση αυτών των καινοτομιών στην Καταρχάς ένας πρώτος βασικός παραγωγή (Lean manufacturing) στόχος του DevOps, στα πρώτα του είναι η ίδια πάνω στην οποία εδρά- βήματα, πρέπει να είναι η οικοδόζονται οι καινοτομίες του DevOps. μηση εμπιστοσύνης, τόσο μεταξύ Με αυτήν την έννοια το DevOps, των μηχανικών σας, όσο και με όπως και το lean manufacturing, τους πελάτες σας. Αυτό σημαίνει, δεν έχει απλά θέση στο enterprise, για παράδειγμα, ότι έχει μεγάλη αλλά μπορεί να είναι και κλειδί για σημασία το αυτοματοποιημένο και τον ουσιαστικό μετασχηματισμό και εκτενές functional και regression το μέλλον του. testing, ώστε να «πιάνουμε» τα πιΑπό την άλλη, ένας τυπικός θανά προβλήματα πριν φτάσουν στην enterprise οργανισμός έχει σημα- «παραγωγή» αλλά και το application

performance monitoring, ώστε να λύνουμε άμεσα όσα προβλήματα προκύπτουν. Ένας δεύτερος, και κρίσιμος, στόχος είναι η προοδευτική «αναδόμηση» των λεγόμενων legacy εφαρμογών μας σε αρχιτεκτονικές που επιτρέπουν αυτόνομη ανάπτυξη και διάθεση των επιμέρους συστατικών τους (βλέπε cloud native, microservices, open APIs κτλ.). Χωρίς αυτή τη μετάβαση αρχιτεκτονικής δεν θα δρέψουμε τα σημαντικά οφέλη του DevOps. Και εδώ είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχουμε profiling και monitoring των εφαρμογών μας μέχρι και το επίπεδο του κώδικα. Μία τρίτη αποτελεσματική παρέμβαση είναι η σταδιακή μετάβαση προς πρακτικές «Infrastructure as Code», που επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, τον αυτοματισ μό του provisioning και του deployment πόρων υποδομής, άρα και την εξοικονόμηση χρόνου (και κόστους) και τη μείωση σφαλμάτων. Θα κ λείσω λέ γον τας ότι το DevOps είναι ένα ταξίδι με ενδιάμεσους προορισμούς, και κάθε οργανισμός θα το προσεγγίσει με δικό του σχέδιο. Στην Performance ενθουσιαζόμαστε με το DevOps αλλά ακόμα περισσότερο ενθουσιαζόμαστε με τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από αυτό οι πελάτες μας! INFO Performance Technologies Α.Ε. https://www.performance.gr/devops/ T: 2109947100

Cloud Computing

Special Report

►

Η επιλογή για υλοποίηση και λειτουργία των eshops μας στο cloud είχε προηγηθεί. Η συγκυρία της πανδημίας επιβεβαίωσε την ορθότητα αυτής της επιλογής Αντώνης Γιαννόπουλος, METRO

κείμενο ενασχόλησης κάθε εταιρείας και αυτό με τη σειρά του καταδεικνύει την ολοένα αυξανόμενη σημασία του cloud ως βασικής επιλογής. Ωστόσο, η μεταφορά υποδομών και υπηρεσιών στο cloud εξαρτάται και από παράγοντες όπως το αντικείμενο της ίδιας της επιχείρησης, η φύση των εφαρμογών (customized , legacy), η φύση των υπηρεσιών, τα επιδιωκόμενα σενάρια επιχειρησιακής ετοιμότητας και ελέγχου επί των συστημάτων, οι οικονομικές δυνατότητες της επιχείρησης, κλπ. Παρόλα αυτά, η τεχνολογική ευελιξία που παρέχει το cloud, καθώς και η ανάγκη μείωσης του λειτουργικού κόστους, αποτελούν αναμφίβολα στοιχεία που το καθιστούν κυρίαρχη επιλογή τώρα και στο μέλλον». Κυρίαρχες, με κάποιες εξαιρέσεις, θα είναι οι cloud λύσεις και για τον Μιχάλη Πετυχάκη, ο οποίος επισημαίνει ότι «η μεταφορά στο cloud των περισσοτέρων λειτουργιών θεωρώ ότι είναι ένα σενάριο που θα αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον. Κατά ένα συντριπτικό ποσοστό η μεταφορά σε cloud εφαρμογές θα σημειωθεί στα αμέσως επόμενα χρόνια. Τα πλεονεκτήματα των εφαρμογών cloud είναι δεδομένα και προλειαίνουν μια τέτοια εξέλιξη. Αναφέρω μόνο μερικά όπως η ευκολία στη χρήση, η δυνατότητα άμεσων αναβαθμίσεων, η ασφάλεια, η μεγάλη χωρητικότητα. Υπάρχουν βέβαια cases και εφαρμογές, σε τομείς όπως ο τραπεζικός ή ο ιατρικός κλάδος, που ενδεχομένως να συνεχίσουν να συντηρούν υποδομές in premise». «Σίγουρα σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις πλέον έχουν καταπιαστεί με το cloud σε ένα βαθμό. Η κάθε επιχείρηση, σύμφωνα με τη δραστηριότητά της, αξιοποιεί διαφορετικά πλεονεκτήματα του cloud. Νομίζω ότι όλο και περισσότερα workloads και εφαρμογές θα βρίσκονται στο cloud αλλά υπάρχουν και κάποια ζητήματα όπως η ασφάλεια, η διαθεσιμότητα, η ιδιωτικότητα και το κόστος που προβληματίζουν και οδηγούν σε

hybrid μοντέλα. Άρα ναι τα περισσότερα μάλλον θα βρίσκονται στο cloud αλλά το πιθανότερο όχι όλα», συμφωνεί ο Βασίλης Παπαδοπεράκης. Ελαφρώς διαφορετική άποψη έχει ο Αντώνης Γιαννόπουλος, καθώς η εξέλιξη είναι διαρκής, ενώ ήδη βλέπουμε άνοδο σε τεχνολογίες που μπορεί να ανατρέψουν την τάση αυτή. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «Όχι απαραίτητα. Αν και οι τάσεις, σήμερα, αυτό υποδεικνύουν, με τους προμηθευτές έτοιμου λογισμικού να ωθούν τη χρήση προς μοντέλα “as a service” που διατίθενται μέσω του cloud, θεωρούμε πως η αύξηση της επεξεργαστικής ισχύος και της χωρητικότητας των ατομικών συσκευών, αλλά και τεχνολογίες όπως το blockchain, το software-defined network και το ΙοΤ (που εκ φύσεως τρέχει σε εξειδικευμένες τοπικές συσκευές), μπορούν στο μέλλον είτε να αντιστρέψουν την τάση, είτε να δημιουργήσουν ένα νέο σημείο ισορροπίας. Θα μας παρέχουν την ελευθερία να διατηρούμε τις εφαρμογές και τους πόρους εκεί που έχουν νόημα, πλησιέστερα στον χρήστη, και να διαχειριζόμαστε τόσο την ανάπτυξη, όσο και την υποστήριξή τους από οποιοδήποτε σημείο, χωρίς την ανάγκη κεντρικής δημόσιας πρόσβασης που παρέχει το cloud. Έπειτα, πρέπει να θυμόμαστε, πως ιστορικά η τεχνολογία μετακινείται διαρκώς μεταξύ των άκρων. Ας θυμηθούμε το παράδειγμα των κεντρικοποιημένων mainframes και terminals, των mini-computers που οδήγησαν στα home computers, των client-server εφαρμογών με diskless workstations, των web εφαρμογών που απαιτούσαν μόνο έναν thin client (browser), των apps που κατέβασαν τις εφαρμογές πάλι στα smartphones. Πολλές φορές ακούσαμε για μια τεχνολογία που “είναι το μέλλον” και θα επικρατήσει, αλλά στην πραγματικότητα, η εξέλιξη είναι διαρκής και οδηγεί σε αλλαγή φιλοσοφίας μεταξύ centralized και distributed περιβάλλοντος». NW

Σύμφωνα με την Gartner, οι customized και legacy εφαρμογές, οι οποίες αποτελούν περίπου το 55% των εταιρικών εφαρμογών, μεταφέρονται στο σύννεφο με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

21-22

ΧΡΥΣΟΊ ΧΟΡΗΓΟΊ

06 ●22

LIVE ON YOUR

SCREEN

presents

Health IT

Conference

Επιταχύνοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Τομέα Υγείας στη μετά-COVID εποχή Μη χάσετε το ετήσιο διήμερο συνέδριο-θεσμό στα θέματα χάραξης και ανάλυσης της ψηφιακής στρατηγικής στη Υγεία, το οποίο έρχεται για 5η συνεχόμενη χρονιά, στις 21 & 22 Ιουνίου 2022, ζωντανά στην οθόνη σας! Περισσότεροι από 50 καταξιωμένοι Έλληνες και διεθνείς εισηγητές, ειδικοί στον τομέα πληροφορικής της Υγείας, θα μοιραστούν τις γνώσεις και τις βέλτιστες πρακτικές τους ενώ απαντούν σε καίρια ερωτήματα στις παρακάτω ενότητες του συνεδρίου: • Ενίσχυση της προσβασιμότητας, της αποτελεσματικότητας & της ποιότητας του Συστήματος Υγείας • Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Συστήματος Υγείας • Αξιοποίηση των Ψηφιακών Δεδομένων στην Ελλάδα • Επενδύσεις: Πώς η Ελλάδα Θα μπορέσει να δημιουργήσει Υπεραξία στο χώρο της Ψηφιακής Υγείας • Ανάπτυξη υπηρεσιών Ψηφιακής Υγείας για τον Πολίτη • Ο ρόλος των Κλινικών Πληροφοριακών Συστημάτων στη βελτίωση της ποιότητας και της ασφάλειας των ασθενών

ΧΟΡΗΓΟΣ

ΥΠΟΣΤΗΡΊΚΤΕΣ

ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ

ΤΊΜΗΤΊΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΊΞΗ

• Τεχνητή Νοημοσύνη στην Υγεία: Προκλήσεις και Προοπτικές • Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του τομέα Υγείας - Ενταγμένες δράσεις στο Ταμείο Ανάκαμψης • ΣΔΙΤ & Επενδύσεις στην Ψηφιακή Υγεία • Hospital οn FHIR • Καινοτόμες λύσεις σε Μονάδες Υγείας & Υποστηρικτικά Κέντρα • Καινοτομία στην Ψηφιακή Υγεία

MEDIA PARTNER

• Το έργο X-Ehealth • Η παρουσία της Ελλάδας σε εμβληματικές Ευρωπαϊκές δράσεις Ψηφιακής Καινοτομίας και χάραξης πολιτικών

MEDIA SPONSORS

• Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας

www.healthitconference.gr Χορηγίες/ Συμμετοχές: Χρυσούλα Κορδούλη, T: 210 6617777 (εσωτ. 204), F: 210 6617 778, E: ckordouli@boussias.com, Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, T: 210 6617777 (εσωτ. 158), F: 210 6617 778, E: lantoniadi@boussias.com, Μαριάννα Ζώγε, T: 210 6617777 (εσωτ. 205), F: 210 6617778, E: mzoge@boussias.com, Περιεχόμενο: Ναταλία Τουμπανάκη, T: +30 210 6617 777 (εσωτ. 289), E: ntoubanaki@boussias.com, Βάλια Κυρίτση, T: +30 210 6617 777 (εσωτ. 227), Ε: vkyritsi@boussias.com, Γιώργος Φετοκάκης, T: +30 210 6617 777 E: gfetokakis@boussias.com

Official Publications

Special Report

Internet of Things

Industrial Internet of Things:

H Επόμενη «Βιομηχανική» Επανάσταση Ο μακρόχρονος αρραβώνας της βιομηχανίας και του Internet of Things, οδηγεί προς τον πολυαναμενόμενο γάμο και το παραγωγικό happy end του Industry 4.0, καθώς η παγκόσμια συγκυρία μοιάζει καταλληλότερη από ποτέ. ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

ο ενδιαφέρον για το Industry 4.0 αναζωπυρώνεται, καθώς τώρα -δέκα χρόνια μετά την πρωτοεμφάνιση του όρου ως «Industrie 4.0» στην Έκθεση του Ανόβερο, το μακρινό 2011- οι τροχοί της βιομηχανικής εξέλιξης αρχίζουν πάλι να επιταχύνουν. Γιατί τώρα; Γιατί ο «καταλύτης» μόλις ξεκίνησε να αντιδρά και δεν είναι άλλος από το ΙοΤ, που αναπτυσσόμενο παντού γύρω μας, διαχέεται και στη βιομηχανία. Εκεί η επίδραση του Industrial Internet of Things ή ΙΙοΤ είναι τέτοια που συχνά και καταχρηστικά πολλοί χρησιμοποιούν

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

Industry 4.0 και IIoT ως έννοιες ταυτόσημες, ενώ στην πραγματικότητα το πρώτο είναι η γενική φιλοσοφία και το δεύτερο βασικός enabler της. Τι κάνει τόσο σημαντικό το «Βιομηχανικό Διαδίκτυο των Πραγμάτων»; Στο ΙοΤ σύμπαν όλες οι συσκευές διασυνδέονται μεταξύ τους, παράγουν και ανταλλάσσουν δεδομένα ώστε να βελτιώνονται και αναβαθμίζουν τη λειτουργία τους. Στη βιομηχανία το Industrial IoT φιλοδοξεί ούτε λίγο ούτε πολύ να διασυνδέσει κάθε ένα ξεχωριστό κομμάτι της βιομηχανικής παραγωγής, πρακτικά με …τα πάντα. Στόχος να δημιουργή-

σει μια ένωση των στοιχείων της βιομηχανίας που θα είναι τεχνολογίες, όπως είναι το βιομηχανικό IoT, και τον τρόπο πολλά παραπάνω από το άθροισμα των μερών της, αφού θα με τον οποίο μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη βιώσιμων μπορεί να αυτορυθμίζεται και να αυτοβελτιώνεται διαρκώς, επιχειρηματικών μοντέλων και ευέλικτων καθημερινών επιτόσο συνολικά αλλά και σε όλους τους επιμέρους τομείς. χειρησιακών διαδικασιών. Η υπόσχεση αυτή δεν είναι απλή. Στη νέα πραγματικότη- «Στον Όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ, στον κλάδο της κατασκευής έχουμε τα του ΙΙοΤ, αισθητήρες και πομποί, από όλο το φάσμα της πειραματικά κάνει χρήση αισθητήρων που καταγράφουν τις βιομηχανικής παραγωγής, μέσω ιδιωτικών και δημόσιων δονήσεις, τη θερμοκρασία αλλά και τις δυνάμεις που ασκούδικτύων -με το 5G καταλυτικό επιταχυντή- ανταλλάσσουν νται σε κατασκευές όπου οι αισθητήρες ενσωματώνονται μέσα δεδομένα με τον παγκόσμιο ιστό, edge και cloud data centers, στο σκυρόδεμα, προσφέροντας πολύ χρήσιμη πληροφορία προγράμματα AI και machine learning, robot και προσεχώς για την αντοχή και την ποιότητα της κατασκευής. Σε ένα αυτόνομα οχήματα. άλλο παράδειγμα, οι εργαζόμενοι στο στάδιο της κατασκευής φοράνε ειδικούς αισθητήρες (wearables) όπου καταγράφεται Η ώρα του ΙΙοΤ; η θέση τους, διάφοροι δείκτες υγείας, καθώς και η αυτό«Το Industrial IoT βρίσκεται αυτή την στιγμή, για εμάς ως ματη αναγνώριση μιας πιθανής πτώσης, αυξάνοντας την Παπαστράτος, σε πλήρη εξέλιξη καθώς ανάμεσα σε άλλα, ασφάλεια και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ενός συνεισφέρει αποφασιστικά και καθοριστικά στην εταιρική ατυχήματος», μας λέει ο Ευάγγελος Πελεκάνος Διευθυντής στρατηγική μας, που δεν είναι άλλη από αυτή της βιώσι- Πληροφορικής του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, για τον τρόπο που μης ανάπτυξης. Έχουμε ξεκινήσει εδώ και πέντε χρόνια να οι τεχνολογίες ΙοΤ ήδη ανασκουμπώνονται και μπαίνουν στο αυξάνουμε τη χρήση ψηφιακών εργαλείων (τόσο στην ίδια χώρο παραγωγής. την παραγωγή όσο και σε υποστηρικτικά συστήματα όπως «Οι τεχνολογίες ΙοΤ, πηγαίνοντας κοντά στις διεργασίες, εκεί π.χ. η κατανάλωση ενέργειας και νερού) και συνεχίζουμε να στο πεδίο όπου δημιουργείται η πληροφορία, έχουν σαν σκοψηφιοποιούμε το εργοστάσιο μας, να εισάγουμε νέες τεχνο- πό να συλλέξουν την πληροφορία αυτή και να την στείλουν λογίες και να αυξάνουμε τα διαθέσιμα data για επεξεργασία» σε ένα κεντρικό σύστημα για καταγραφή. Με την κατάλλημας λέει ο Κωνσταντίνος Οικονόμου, Διευθυντής Έργων λη ανάλυση σε δεύτερο χρόνο (ή ακόμα και σε πραγματικό και Τεχνικής Υποστήριξης της Παπαστράτος, εξηγώντας χρόνο) μπορεί ένας άνθρωπος ή και ένα σύστημα (Τεχνητή μας τα πολλαπλά οφέλη που τους οδήγησαν σε διευρυμένες Νοημοσύνη) να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα για την ίδια λύσεις ΙΙοΤ. «Σε επίπεδο παραγωγής, μας βοηθάει να κάνου- τη διεργασία, την ‘υγεία’ των μηχανημάτων, την ποιότητα του με πιο αποδοτική την ίδια την λειτουργία του εργοστασίου παραγόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας κλπ. Με την κατάλληλη μας, ενώ ένα μεγάλο στρατηγικό πλεονέκτημα του ΙIoT είναι επεξεργασία και ανατροφοδότηση αλλαγών ή παραμέτρων ότι συμβάλλει στη δημιουργία συγχρονισμένων end to end στην διεργασία μπορούν ενδεχομένως να αυξηθούν οι δείκτες εφοδιαστικών αλυσίδων. Ουσιαστικά αυτές οι εφαρμογές που θέλουμε, αναπροσαρμόζοντας είτε δυναμικά είτε και δημιουργούν ένα οικοσύστημα το οποίο είναι συγχρονισμένο αυτόματα (self-learning) την διάταξη παραγωγής» όπως εξηγεί. με όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, συνδέοντας την ίδια την παραγωγή με το τι γίνεται πριν (τον προγραμματισμό της Βιομηχανία σε Simulation παραγωγής) και με το τι ακολουθεί από την ώρα που φεύγει Αυτή ακριβώς η ικανότητα του ΙΙοΤ να διαχέεται πέρα από τo το προϊόν από το εργοστάσιο». χώρο της παραγωγής είναι η πρωτοφανής για τη βιομηχανία «Το IIοT είναι το παρόν και το μέλλον της τεχνολογίας, το δύναμη του. Όταν ολόκληρη η διαδικασία της παραγωγής οποίο τείνει να μετατραπεί σε ένα από τα σημαντικότερα μετατρέπεται σε data streams, με το σύνολο τους συγκροτείται εργαλεία για τη λειτουργία των επιχειρήσεων» εξηγεί ο Ευ- ένα «ψηφιακό δίδυμο» ή digital twin. Σε αυτό κάθε διεργασία άγγελος Κώστας, IoT Business Development Manager South και υλικό, μεταφρασμένο σε data που ενημερώνονται διαρκώς, Europe, της Cisco. «Επί της ουσίας ο ψηφιακός μετασχη- αντανακλάται σε έναν πίνακα ελέγχου. Έτσι το «ψηφιακό ματισμός τόσο σε σχέση με την οικονομία, όσο και με την είδωλο» γίνεται και ταυτόχρονα μοντέλο εξέλιξης κάθε βιοεπιχείρηση μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της μηχανικής διαδικασίας σε μια πραγματικά real time προσοεξέλιξης του και σε κάθε περίπτωση παράγοντα εξορθολογι- μοίωση. Οι έξυπνες, διασυνδεδεμένες στο IIoT τεχνολογίες σμού πολλών παθογενειών. Στη κατεύθυνση αυτή το όραμα μπορούν έτσι να μεταμορφώσουν τον τρόπο σχεδιασμού, της Cisco είναι να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμ- κατασκευής, χρήσης και συντήρησης προϊόντων. Κυρίως βάνονται οι σύγχρονοι κλάδοι τον ψηφιακό μετασχηματισμό, όμως μπορούν να μετασχηματίσουν ριζικά τις ίδιες τις επιμέσα από την ενημέρωση και την επιμόρφωση για καινοτόμες χειρήσεις σε όλο το φάσμα των λειτουργιών τους.

Το Ιndustrial IoT φιλοδοξεί να συνδέσει κάθε κομμάτι της παραγωγής με τα πάντα, με στόχο να δημιουργήσει μία ένωση στοιχείων, που θα είναι πολλά παραπάνω από το άθροισμα των μερών

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

Internet of Things

Special Report

Αυτό που έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ο σημαντικός ρόλος που έχουν να παίξουν οι άνθρωποι σε αυτό το μέλλον

Κωνσταντίνος Οικονόμου, Διευθυντής Έργων και Τεχνικής Υποστήριξης, Παπαστράτος

«Στο επίπεδο της επιχειρηματικής νοημοσύνης, τα στοιχεία αυτά μπορούν να μας οδηγήσουν σε συμπεράσματα σχετικά με το επιχειρηματικό μοντέλο, προσαρμόζοντας ακόμα και την στρατηγική της ίδιας της δραστηριότητας. Κύριο χαρακτηριστικό των αναλύσεων αυτών, που χωρίς την εκτεταμένη χρήση IοT δεν θα μπορούσαν να συλλεχθούν, είναι η ακρίβεια και η ταχύτητα επεξεργασίας, προσφέροντας καλή γνώση αλλά και γρήγορες αποφάσεις» μας εξηγεί ο Ευάγγελος Πελεκάνος. Στην ίδια φιλοσοφία κινείται και η προσέγγισή της Παπαστράτος όπως μας λέει και ο Κωνσταντίνος Οικονόμου «… το IIoT αποτελεί οργανικό μέρος της στρατηγικής και του οράματός μας για τη βιομηχανία του μέλλοντος, με πολλές λύσεις υψηλής τεχνολογίας που ανάμεσα σε άλλα βελτιώνουν την ασφάλεια των εργαζομένων, αλλά και συνολικά το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Από τη μια έχουμε την ίδια την τεχνολογία με χρήση robot, αυτοματισμών, επαυξημένης πραγματικότητας και τεχνητής νοημοσύνης. Και από την άλλη έχουμε τα διασυνδεδεμένα ψηφιακά συστήματα, τα οποία φτάνουν να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους μέσω Human Machine Interface σε μια αμφίδρομη επικοινωνία. Συστήματα που διασυνδέουν μηχανές, αισθητήρες και μετρητές, είτε σε τοπικό επίπεδο εντός του εργοστασίου είτε και με εφαρμογές που καταλήγουν στο υπολογιστικό νέφος της μητρικής μας εταιρείας, της Philip Morris International (PMI)».

δυναμικού αλλά και βιομηχανική ασφάλεια μέσα από την προστασία των βιομηχανικών πόρων από τις κυβερνοαπειλές, για τη διασφάλιση της συνέχειας και της ασφάλειας των βιομηχανικών διαδικασιών. Άλλωστε, η βιομηχανία ανήκει στους κλάδους της οικονομίας που ευνοείται σημαντικά από την υιοθέτηση τέτοιων τεχνολογιών, δεδομένου ότι έχει ανάγκη από οικονομίες κλίμακας, πρέπει να ελέγχει προσεκτικά το κόστος παραγωγής, υπόκειται σε συγκεκριμένες παραγωγικές διαδικασίες και διαθέτει αυστηρό πλαίσιο προδιαγραφών προϊόντων που καλείται να παράγει». Η δυναμική αυτή επιβεβαιώνεται άλλωστε και από την World Industrial Automation Survey της Morgan Stanley και της Alphawise, οι οποίες έχουν ιεραρχήσει τα δέκα συγκεκριμένα πεδία της βιομηχανίας στα οποία αναμένονται θετικότερες επιδράσεις του ΙΙοΤ. Κατά σειρά «βαρύτητας» αυτά είναι: • Βελτίωση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας • Αύξηση της παραγωγικότητας • Δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών • Μείωση του downtime • Μεγιστοποίηση της χρήσης του εξοπλισμού • Πώληση όλο και περισσότερων προϊόντων ως υπηρεσίες • Μείωση κόστους του εξοπλισμού στον κύκλο ζωής του • Ενίσχυση της ασφάλειας προσωπικού • Αύξηση της καινοτομίας στις διαδικασίες • Καλύτερη κατανόηση της ζήτησης και των αναγκών του πελάτη.

Πέρα από τις πρακτικές εφαρμογές του ΙοΤ στην παραγωγή αυτό που διαφαίνεται είναι ότι χάρη στο ΙΙοΤ το Industry 4.0 θα μπορεί να εξαπλωθεί κυκλικά πέρα από την παραδοσιακή περίμετρο της βιομηχανικής παραγωγής. Στο δίκτυο διανομής των προϊόντων, παραγωγής των πρώτων υλών, παραγωγής και διάθεσης ενέργειας, αλλά ακόμα και το δίκτυο ανακύκλωσης των προϊόντων μετά το τέλος της χρήσης τους, κλείνοντας έναν τέλειο κύκλο, όχι απλής παραγωγής και κατανάλωσης, αλλά αέναης συνολικής διαχείρισης ύλης και ενέργειας για την ικανοποίηση κάθε υλικής ανάγκης. Με την προσθήκη των κοινωνικών παραμέτρων αυτό είναι χονδρικά που η Κομισιόν σηματοδοτεί -τολμηρά είναι η αλήθεια- ως Industry 5.0, αλλά ας μην βιαζόμαστε… Πίσω στο παρόν, η οπτική του Ευάγγελου Κώστα και της Cisco πάνω στο σήμερα του Industry 4.0 και του ΙΙοΤ είναι πολύτιμα ρεαλιστική: «Οι λύσεις βιομηχανικής δικτύωσης του οργανισμού άπτονται στους τρεις βασικούς πυλώνες του εκσυγχρονισμού του βιομηχανικού κλάδου: εξέλιξη των βιομηχανικών διαδικασιών, ενδυνάμωση του εργατικού

Ομολογουμένως η υπόσχεση για τη βιομηχανία του διασυνδεδεμένου ψηφιακού μας μέλλοντος δεν είναι διόλου μετριόφρων ακόμα και όταν αποτυπώνεται σε νούμερα. Έτσι σύμφωνα με την έρευνα της Marketsandmarkets (Industrial IoT Market by Device & Technology, Connectivity Type, Software, Vertical) η παγκόσμια αγορά IIoT αναμένεται να αναπτυχθεί από 76,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 στα 106,1 δις δολάρια ως το 2026 με ρυθμό 6,7%. Το νούμερο είναι εντυπωσιακό και αποδίδεται σε μια σειρά από παράγοντες. Ανάμεσα τους πρωταγωνιστεί η παγκόσμια ανάγκη για data driven διαδικασίες και αποφάσεις. Αυτή ενισχύεται από την επιτάχυνση στις εξελίξεις σε ένα πλήθος από παράγοντες που περιλαμβάνουν από τους ημιαγωγούς και τα ηλεκτρονικά, την εξάπλωση της edge και cloud computing πρακτικής, την κανονικοποίηση του πρωτοκόλου IPv6, αλλά ιδιαίτερα από την υποστήριξη που δίνουν πολλές κυβερνήσεις στο R&D εφαρμογών και τεχνολογιών του ευρύτερου IIoT, ποντάροντας στο IIoT ως το κρίσιμο πλεονέκτημα στο παγκόσμια ανταγωνιστικό πεδίο. Για την Marketsandmarkets είναι ήδη εμφανές

Η τολμηρή υπόσχεση του ΙΙοΤ

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

Η υπόσχεση σε νούμερα

Το βιομηχανικό IoT, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων και ευέλικτων καθημερινών επιχειρησιακών διαδικασιών Ευάγγελος Κώστας, IoT Business Development Manager South Europe, Cisco

ότι διείσδυση του ΙΙοΤ και του ΑΙ σε μεταξύ τους συνέργειες Η άλλη προοπτική είναι αυτή της ευρύτερης αγοράς του στο smart manufacturing λειτουργεί εκθετικά ως στοιχείο που ΙοΤ, από την οποία η βιομηχανική εκδοχή του εξαρτάται. αποδίδει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη βιομηχανία, ειδικά Κατά το Fortune Business Insights, η ευρύτερη αγορά του ΙοΤ σε περιβάλλοντα που ευνοούν το συνδυασμό τους με machine αυτή τη στιγμή είναι «κολλημένη» στα 478,36 δις δολάρια. to machine επικοινωνία και machine learning αλγορίθμους. «Κολλημένη» γιατί ως το 2029 εκτιμάται πως σαν πιεσμένο Υπερθεματίζοντας η αντίστοιχη έρευνα της Research and ελατήριο που απελευθερώνεται θα εκτιναχθεί και θα φτάσει Markets (Industrial Internet of Things Market by IIoT τα 2.456,26 δις δολάρια πιάνοντας ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης Technologies, Solutions and Services 2022 – 2027) αναφέρει 26,4%! Γιατί μια πανδημία μετά από μια δεκαετία οικονομιπρόβλεψη για την αγορά ΙΙοΤ μια αύξηση στα 988 δις δολάρια κής αστάθειας και μια ξαφνική διατάραξη της εφοδιαστικής ως το 2027. Συμπεριλαμβάνει στα κυρίαρχα πεδία της τόσο αλυσίδας και ειδικά της ροής των τεχνολογικών εξαρτημάτων τη βιομηχανία όσο και τον ιατρικό κλάδο -που θα αναζητά προς την Δύση, συμπίεσε την εξάπλωση των γενικότερων ΙοΤ στο ΙΙοΤ απαντήσεις στα «μετα-covid-19 ερωτήματα»- αλλά εφαρμογών πέρα από το πειραματικό στάδιο. Αυτή η εκτίναξη και την βιομηχανία τηλεπικοινωνιών και εσωτερικών δικτύων του ευρύτερου ΙοΤ αναμένεται πως θα συμπαρασύρει και την επικοινωνίας που θα εγκολπώσει η διάδοση του ΙΙοΤ. Περι- industrial εκδοχή του προς τα εμπρός, αφού θα κάνει οικείες λαμβάνει ακόμα και τομείς όπως τη βιομηχανία data storage τις ΙοΤ πρακτικές στο ευρύ κοινό, θα ρίξει το κόστος του απαιπου θα ενεργοποιήσει αποδίδοντας της 103,4 δις δολάρια, ή τούμενου hardware και θα δημιουργήσει μια υπερδεξαμενή ακόμα και την αγορά DataAsAService, στην οποία αναμένεται από δεδομένα πάνω στα οποία θα προκύψουν ασφαλέστερες να αποδώσει δυναμική 11,5 δις δολαρίων για την ίδια περίοδο. επιχειρηματικές αποφάσεις και για τη βιομηχανία. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο όμως θα έχει το manufacturing Την «συμπίεση» του ελατηρίου της εξέλιξης επιβεβαιώνει όπου ο ετήσιος ρυθμός 17,9% ανάπτυξης του ΙΙοΤ θα απο- και σχετική έρευνα του ινστιτούτου έρευνας αγοράς YouGov δώσει 178,2 δις δολάρια παγκόσμια και με πρωταγωνιστή για λογαριασμό του Ερευνητικού Ινστιτούτου Handelsblatt την Βόρεια Αμερική. και της TeamViewer. Σε αυτή, λιγότερο από το ένα τέταρτο (23%) των ευρωπαϊκών εταιρειών έχουν ξεκινήσει τον ψηΑπό τους αριθμούς στην ερμηνεία φιακό μετασχηματισμό της παραγωγής τους. Παράλληλα οι Η έρευνα της Research and Markets συνδέει την ανάπτυξη περισσότερες εταιρείες που επιδιώκουν τον μετασχηματισμό του ΙΙοΤ με την προσπάθεια των ΗΠΑ να αντιστρέψουν -μετά και τη μετάβαση στο Industry 4.0, υποφέρουν από αυτό που και τις πρόσφατες εξελίξεις στο διεθνές σκηνικό- τη ροή αναλύσεις όπως της McKinsey (Industry 4.0 Capturing value του συνόλου της παραγωγής προς την Κίνα. Στην ουσία το at scale in discrete manufacturing) αναφέρουν ως σύνδρομο ΙΙοΤ καλείται να γίνει ο παράγοντας που θα κάνει τις ΗΠΑ «pilot purgatory», κατά το οποίο περίπου το 70% των εταινα «αναρρώσουν» από αυτό που οικονομολόγοι αποκάλεσαν ρειών του ευρύτερου κατασκευαστικού τομέα μπαίνουν σε «The Great 2007 Recession» και που στην έρευνα αυτή ξεκινά φάση δοκιμαστικής εφαρμογής νέων τεχνολογιών, αλλά το με την μείωση της ανταγωνιστικότητας της αμερικανικής 30% από αυτές «κολλάνε» για πάντα στο «κολαστήριο» των βιομηχανίας το 2000. Όχι τυχαία μιλάμε για την ίδια χρονιά «υπό δοκιμή project» για μια σειρά λόγους. που το 10ο πενταετές πρόγραμμα ανάπτυξης της κινεζικής «Το κυριότερο εμπόδιο, στη χρήση IIoT, είναι η αλλαγή κυβέρνησης συνέδεσε την οικονομική ανάπτυξη με την κουλτούρας και η αντίδραση στην αλλαγή, δεδομένου ότι οι αύξηση του συνολικού επιπέδου του ΙΤ της χώρας και της επιχειρήσεις και άρα οι άνθρωποι εντός αυτών, καλούνται βιομηχανικής παραγωγής. να αλλάξουν χρόνιες συνήθειες και αντιλήψεις» όπως μας

Η παγκόσμια αγορά ΙΙοΤ αναμένεται να αναπτυχθεί από 77,7 δις δολάρια το 2021 στα 106,1 δισ. δολάρια ως το 2026, με ρυθμό 6.7%

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

Internet of Things

Special Report

Χάρη στο ΙΙοΤ η πληροφορία γίνεται όλο και πιο εύκολη να συλλεχθεί, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες σε κλάδους που μέχρι σήμερα δεν φανταζόμασταν

Ευάγγελος Πελεκάνος, Διευθυντής Πληροφορικής, Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ

λέει ο Ευάγγελος Κώστας. «Ειδικά στην Ελλάδα ανασταλτι- είναι τελικά αυτοί οι οποίοι θα πρέπει να λειτουργήσουν αυτά κός παράγοντας είναι και η έλλειψη τεχνικών υποδομών. Η τα συστήματα, διότι από μόνα τους όλα αυτά τα εργαλεία δεν ελληνική βιομηχανία μπορεί και πρέπει να κινηθεί ταχύτερα, θα μας πάνε πολύ μακριά. Έχουμε υποχρέωση και αποστοαλλά αυτό μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα εφόσον συμβαδίσει λή να προετοιμάσουμε τους ανθρώπους για την επόμενη με μια γενικότερη εθνική στρατηγική που αντιμετωπίζει τη ημέρα ώστε να τους έχουμε μαζί μας σε αυτό το ταξίδι. Κάτι χρήση καινοτόμων τεχνολογιών, ως βούληση και όχι ως ανά- που, ως Παπαστράτος, ήδη κάνουμε προετοιμάζοντας και γκη. Στο εγγύς μέλλον, οι βιομηχανίες θεωρώ ότι θα γίνουν ο εκπαιδεύοντας τους ανθρώπους μας ώστε να αναβαθμίσουν πρώτος και κύριος καταναλωτής καινοτόμων τεχνολογιών, με τις δεξιότητες τους». το IIoT να αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού στο διεθνές Μια πρόκληση που αντιμετωπίζει συνολικά η βιομηχανία επιχειρηματικό περιβάλλον. Πρέπει να επισημανθεί ότι ο ειδικά τώρα, που μετά από τις απανωτές κρίσεις προέκυψαν εκσυγχρονισμός στις βιομηχανίες ‘περνάει’ από τη χρήση «φρέσκα» προβλήματα. Ο κίνδυνος από τη συγκέντρωση της του IIoT και αυτό είναι πλέον ευρέως αποδεκτό όχι μόνο παραγωγής σε συγκεκριμένα κέντρα του πλανήτη έγινε εμφαστους τεχνολογικούς κύκλους αλλά και στους οικονομικούς νής αρχικά με τη διατάραξη της διαμετακομιστικής αλυσίδας. που δραστηριοποιούνται γύρω από τη βιομηχανία. Με την Ο κορονοϊός έφερε αλλαγή στο πεδίο της απασχόλησης και ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα να επιτυγχάνονται, ένας την αγορά εργασίας. Ο πόλεμος προκάλεσε κρίση στη διάλαμπρός δρόμος για τον τομέα της παραγωγής ανοίγεται θεση πρώτων υλών και την παραγωγή και διάθεση ενέργειας μπροστά προς όφελος τόσο της οικονομίας, όσο και της και επιπλέον πληθωρισμό ακόμα και οικονομίες όπως της κοινωνίας». Ευρωζώνης που έδειχναν ασφαλείς από αυτόν. Αυτά αποτυπώνονται ήδη σε trends στην εφαρμογή του IIoT. Ώρα για ΙΙοΤ επενδύσεις; Παράλληλα νέες τεχνολογίες θα κληθούν να βγουν από το Όπως μας εξηγεί και ο Ευάγγελος Πελεκάνος η συγκυρία κολαστήριο των «υπό δοκιμή εφαρμογών» και να δώσουν είναι θετική. «Η ανάπτυξη και η επικράτηση του 5G έρχεται λύσεις στα προβλήματα. Έτσι στις τάσεις ανάμεσα στις διάνα προσφέρει ένα ακόμα τεχνολογικό εργαλείο όπου οι ΙoΤ φορες εφαρμογές αυτές που αναμένεται να ξεχωρίσουν είναι: συσκευές μπορούν να επικοινωνούν ταχύτερα, ασφαλέστερα • Το energy optimization, αφού λόγω της ανατέλλουσας λόγω και με χαμηλή κατανάλωση, αφού πολλές φορές οι συσκευές πολέμου ενεργειακής κρίσης το ενεργειακό κόστος κάνει αυτές δουλεύουν αποκλειστικά με μπαταρίες, απαιτώντας ένα συμφέρουσα της εφαρμογή τεχνολογιών εξοικονόμησης τεχνολογικό υπόβαθρο που κάνει χρήση χαμηλής ενέργειας. ενέργειας. Ακόμα η συνεχής επέκταση των τεχνολογιών Cloud με υπη- • Το location tracking, το οποίο ήδη έχει ξεκινήσει να εφαρρεσίες που επιτρέπουν στις ΙoΤ συσκευές να συνδέονται μόζεται σε εγκαταστάσεις λόγους ασφαλείας (ανθρώπινου και να απολαμβάνουν εύκολα και προσιτά υπηρεσίες που δυναμικού, εγκαταστάσεων, συνωστισμού λόγω πανδημίας). απαιτούν μεγάλη επεξεργαστική ισχύ, όπως για παράδειγμα • Διασύνδεση βιομηχανίας και εφοδιαστικής αλυσίδας. Η υπηρεσίες γνωστικής λειτουργίας (Cognitive Services), καθώς διάδοση του ΙοΤ στις εγκαταστάσεις παραγωγής, αλλά και και επεξεργασία μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων (Big Data διακίνησης αγαθών όσο και πρώτων υλών αναμένεται να Analytics) προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον για βοηθήσει στην πρόβλεψη και αντιμετώπιση στην επόμενη ανάπτυξη. Όσο γίνεται όλο και μεγαλύτερη χρήση ΙoΤ συ- διατάραξη του εφοδιασμού σαν αυτή που ήδη ζούμε. σκευών, όχι μόνο στη βιομηχανία, αλλά και στην καθημερινή • Αξιοπιστία αυτόνομων συστημάτων. Ο συνδυασμός της μας ζωή, η διάθεση τέτοιων προϊόντων γίνεται όλο και πιο διάδοσης του 5G, με την αξιοπιστία και ευελιξία των συοικονομική με αποτέλεσμα η πληροφορία να γίνεται όλο στημάτων θα επιτρέψουν τη διαδεδομένη χρήση αξιόπιστων και πιο εύκολη να συλλεχθεί από παραγωγικές και όχι μόνο αυτόνομων συστημάτων, που θα αναπροσαρμόζουν συνεχώς διεργασίες, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες σε κλάδους που μέχρι τη λειτουργία τους στις συνθήκες σε πραγματικό χρόνο. Οι πιο πρόσφατες συνέργειες για την ανάπτυξη εφαρμογών σήμερα δεν φανταζόμασταν». «Αυτό που έχει όμως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ο σημα- ΙΙοΤ δείχνουν την ήδη αυξανόμενη δυναμική: ντικός ρόλος που έχουν να παίξουν οι άνθρωποι σε αυτό το • Τον Απρίλη του 2021 η Intel σε συνεργασία με την John Deere, μέλλον» επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Οικονόμου. «Μπορεί συνδύασαν ΙοΤ αισθητήρες και AI πρόγραμμα για να λύσουν ως έννοια το IIoT να παραπέμπει σε αυτοματοποιημένες δια- το πανάκριβο πρόβλημα των ελαττωματικών συγκολλήσεων δικασίες, internet και υπολογιστικό νέφος, αλλά οι άνθρωποι στις μεταλλουργικές διαδικασίες της δεύτερης.

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

►

ADAPTERA ΚΑΙ MICROSOFT ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΛΥΣΕΩΝ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ OT/ICS

Advertorial

Η νέα ψηφιακή εποχή στις επιχειρήσεις, καθώς και η ανάπτυξη του Βιομηχανικού Διαδικτύου των Πραγμάτων» (ΙΙοΤ), φέρνουν κοντά τα ΙΤ δίκτυα των επιχειρήσεων με την ΟΤ τεχνολογία. Έτσι, παράλληλα με τα οφέλη που προκύπτουν, αυξάνεται αντίστοιχα και το ρίσκο για κυβερνοεπιθέσεις στις κρίσιμες υποδομές.

H Ευρωπαϊκή Ένωση, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στις νέες τεχνολογίες, αλλά και τον αυξανόμενο αριθμό και εξειδίκευση των κυβερνοεπιθέσεων σε βιομηχανικές και κρίσιμες υποδομές, έχει εκδώσει την σχετική Οδηγία για την Ασφάλεια του Δικτύου και Πληροφοριών (NISD) η οποία έχει ενταχθεί στην νομοθεσία όλων των κρατών μελών, θεσπίζοντας ποινές και πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφωθούν. Στο πλαίσιο αυτό, οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις που λειτουργούν κρίσιμες υποδομές θα πρέπει να προχωρήσουν στο σχεδιασμό ολοκληρωμένης στρατηγικής ασφάλειας και στη συνέχεια να υιοθετήσουν τις σχετικές τεχνολογίες και λύσεις που θα τους εξασφαλίσουν αφενός ουσιαστική άμυνα από τις κυβερνοεπιθέσεις και αφετέρου συμμόρφωση στις κατευθύνσεις που επιβάλλονται από τον νέο νόμο. Η Microsoft, στο πλαίσιο του ανακοινωμένου επενδυτικού της σχεδίου που προβλέπει επενδύσεις ύψους 20 δις δολαρίων για την ενίσχυση των λύσεων cybersecurity που παρέχει στους πελάτες της, έχει δημιουργήσει την ολοκληρωμένη πλατφόρμα ασφάλειας Microsoft Defender η οποία παρέχει ένα σύνολο συνδεδεμένων λύσεων για προστασία από απειλές σε data, device endpoints, identities και apps και στην οποία έχει ενταχθεί το Microsoft Defender for IoT, με στόχο να ενισχύσει την δυνατότητα εταιριών, φορέων και

οργανισμών, που επιχειρούν σε τομείς με περίπλοκα και απαιτητικά ΟΤ και ICS περιβάλλοντα να προστατεύσουν τις κρίσιμες υποδομές τους και να εξασφαλίσουν τη κανονική τους λειτουργία ενώ συνεισφέρει καταλυτικά στην συμμόρφωση με την οδηγία NIS. Παράλληλα με την ανάπτυξη προϊόντων cybersecurity, η Microsoft επενδύει στην ανάπτυξη του δικτύου συνεργατών της, με την ένταξη σε αυτό εξειδικευμένων system integrators όπως η ADAPTERA. Η ADAPTERA διαθέτει ισχυρή εξειδίκευση και εκτενή εμπειρία στην υλοποίηση έργων ενίσχυσης δικτυακής ασφάλειας, βασισμένων σε προηγμένες τεχνολογίες network visibility, με δυνατότητα πλήρους ενσωμάτωσης στις πλατφόρμες NOC & SOC που χρησιμοποιούν οι πελάτες μας. Η συνεργασία της ADAPTERA με την Microsoft για την προώθηση και υποστήριξη της λύσης Azure Defender for IoT διασφαλίζει την πλέον καινοτόμα και αποτελεσματική λύση κυβερνοασφαλείας για ΙοΤ και ΟΤ οικοσυστήματα σε οργανισμούς και εταιρίες που λειτουργούν κρίσιμες υποδομές όπως δίκτυα κοινής ωφελείας (ενέργειας, ύδρευσης), πετρελαιοχημικές εγκαταστάσεις, βιομηχανικές μονάδες, μεταφορές κ.α. To Microsoft Defender for IoT παρέχει ευκολία εγκατάστασης, προηγμένα ΙoΤ/ΟΤ behavioral analytics, ευκολία ολοκλήρωσης, Section 52 threat intelligence, ισχυρή ολοκλήρωση με SIEM platforms

και ειδικότερα με το Azure Sentinel – την cloud-native SIEM/SOAR πλατφόρμα της Microsoft, η οποία κατέχει ηγετική θέση στο Forrester Wave – καθώς και την δυνατότητα provisioning αισθητήρων & παρακολούθησης της κατάστασής τους από το cloud. Παράλληλα το Microsoft Defender for IoT παρέχει: • Δυνατότητα επιλογής μοντέλου υλοποίησης: είτε 100% on–premises, είτε Azure-based, είτε υβριδικό (security monitoring μέσω on-premises console και προώθηση επιλεγμένων alerts σε cloud-based SIEM). • Π λήρης υποστήριξη για native 3rd– party SOC εφαρμογών όπως Splunk, IBM QRadar, ServiceNow κα. • Ισχυρές δυνατότητες ICS/SCADA/OT όπως επιτήρηση κακοήθων ICS εντολών (PLC Stop, PLC programming, PLC firmware updates), illegal function codes, process variables, κ.α. • Ευελιξία και συνεχόμενη καινοτομία, με συνεχώς παρεχόμενες βελτιώσεις και updates threat intelligence. Η συνεργασία της ADAPTERA με την Microsoft εξασφαλίζει την επιτυχή υλοποίηση των πλέον σύγχρονων και αποτελεσματικών λύσεων δικτυακής ασφάλειας κρίσιμων υποδομών ενέργειας, βιομηχανικών εγκαταστάσεων, μεταφορών, τηλεπικοινωνιών κτλ INFO Εμπράρ Ερνέστου 27, 115 25 Νέο Ψυχικό Τ: 2177770188 E: info@adaptera.gr S: www.adaptera.gr

Internet of Things ►

Special Report

Το ΙΙοΤ είναι εδώ. Όμως η χρήση θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψιν όλους τους παράγοντες. Καλούς και κακούς

Χρήστος Συγγελάκης, Επικεφαλής Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων και Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων, Motor Oil

• Τον Φεβρουάριο του 2021 η Cisco συνεργάστηκε με την • Τον Οκτώβριο του 2020 η Honeywell συνεργάστηκε με την εταιρεία ηλεκτρονικών Newark για να δημιουργήσουν λύσεις Microsoft, συνδυάζοντας την πλατφόρμα Honeywell Forge δικτύωσης ΙοΤ για επιχειρηματικά περιβάλλοντα εκτός γρα- Ιndustrial Αnalytics, με την Dynamics 365 Field Service της φείων όπως βιομηχανικές εγκαταστάσεις και ανοικτά πεδία. Microsoft και το Azure. • Τον Μάρτιο του 2021 οι εταιρείες Plataine και SAP δημιούρ- • Τον Ιούνιο του 2020 η Intel συνεργάστηκε με την Nebbiolo γησαν συνέργεια με σκοπό την ενσωμάτωση ΙΙοΤ, cloud based στη δημιουργία edge computing software με το οποίο η εφαρμογές και βασισμένο σε ΑΙ software σε έτοιμες λύσεις Audi αναβάθμισε τον έλεγχο ποιότητας στα εργοστάσια για ψηφιακό manufacturing. της. NW

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Τι γίνεται όταν ένα βιομηχανικής κλίμακας και δύναμης σύμπαν από ρομπότ και διασυνδεδεμένα αυτόνομα συστήματα, πέσει θύμα κυβερνοεπίθεσης ή απλώς crash-άρει; O Χρήστος Συγγελάκης, Επικεφαλής Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων και Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων της Motor Oil δεν διστάζει να χαλάσει την ονειρική εικόνα ενός παραδεισένιου Industry 4.0, για χάρη της ασφάλειας. «Αυτοβελτίωση, αυτοδιάγνωση, τεχνητή νοημοσύνη και ευφυής υποστήριξη των εργαζομένων… Στο όλο και πιο πολύπλοκο περιβάλλον, βλέπουμε μπροστά μας την απογείωση της ποικιλίας και των δυνατοτήτων. Την αύξηση της παλέτας των χρωμάτων. Χωρίς διάθεση κινδυνολογίας και προσπαθώντας απλά να προσφέρω σε όλη αυτή την παλέτα θα πω ότι ένα χρώμα συνήθως μας ξεφεύγει. Το μαύρο. Η δημιουργία ενός έξυπνου περιβάλλοντος, η έμπνευση και η τελική κατασκευή μιας ΙΙοΤ συσκευής είναι κομμάτι της δημιουργικής καινοτομίας. Η προστασία όμως αυτής, και του περιβάλλοντος στο οποίο αυτή θα επεξεργαστεί τα στοιχεία που θα αποτελέσουν τον μοχλό της υπεροχής, είναι κάτι πολύ πιο πεζό. Είναι άλλο να ζωγραφίζεις και άλλο να προστατεύεις τον καμβά. Η εποχή μας ευτυχώς έχει γεμίσει με “ζωγράφους”. Με ευφάνταστες ιδέες που δημιουργούν μια νέα διάσταση ευκολίας. Όμως πίσω από την αρχική εικόνα πολλές φορές λείπουν γνώσεις και δυνατότητες για συμπαγή αποτελέσματα. Σε κάποια πράγματα ό,τι πληρώσεις παίρνεις. Αν πληρώσεις για φτηνό τεχνολογικό υλικό ώστε να μειώσεις το τελικό κόστος, τότε όταν θα θες να το προστατέψεις θα καταλάβεις πως η μνήμη δεν αρκεί, ο επεξεργαστής δεν αντέχει ή δεν περιέχεται το αντίστοιχο ολοκληρωμένο κρυπτογράφησης» προειδοποιεί δίνοντας μας την άποψη κάποιου από έναν τόσο νευραλγικό όσο και ευαίσθητο τομέα της βιομηχανίας όπως τα καύσιμα και το βιομηχανικό περιβάλλον επεξεργασίας και αποθήκευσης τους. «Ζούμε σε μία εποχή με πληθώρα προϊόντων ΙοΤ που δίνουν την δυνατότητα στον κάθε έναν να κάνει πάρα πολλά πράγματα με μία εφαρμογή στο κινητό του. Ο ενθουσιασμός συμπαρασύρει τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιήσουν συσκευές ΙΙοΤ, για να γίνουν πιο παραγωγικές και πιο ανταγωνιστικές. Mε λύσεις που πλέον δουλεύουν, αφού υποστηρίζονται από το 5G και διαφημίζονται στις τηλεοράσεις ανάμεσα σε παιδικές τροφές και προϊόντα περιποίησης. Όμως ελάχιστες φορές ακούγεται ότι, η ευθύνη τελικά για να δουλέψει σωστά και να μην υπάρχει περίπτωση να εκτεθείς, είναι δική σου. Γιατί είναι ελάχιστες οι φορές που κάποιος κάθισε να δει αν το προϊόν προσφέρει την απαραίτητη ασφάλεια. Ώστε αυτά με τα οποία συνδέεται να μην κινδυνεύουν από μια προβληματική έκθεση. Να μην διακινδυνεύεις την παραγωγική σου διαδικασία. Δεν μιλάω για μικρές λύσεις. Ακόμα και λύσεις μεγάλων κατασκευαστών είτε πάσχουν σε αυτούς τους τομείς είτε παρέχουν τις απαραίτητες δυνατότητες μέσα από μια πρόσθετη πλατφόρμα, η οποία συνήθως δεν περιέχεται στην αρχική προσφορά. Ακόμα και όταν περιέχεται πολλές φορές η παραμετροποίηση αγνοείται στον βωμό της γρήγορης υλοποίησης. Άλλωστε δεν είναι πολλοί οι μηχανικοί που έχουν την γνώση για το πώς πρέπει να στηθεί ένα προϊόν για να είναι εκτός από λειτουργικό και ασφαλές» εξηγεί. Και συνεχίζει. «Συμπερασματικά, η τεχνολογία ΙΙοΤ είναι εδώ και είναι λάθος να μην την χρησιμοποιούμε ή να την δαιμονοποιούμε. Όμως η χρήση θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψιν όλους τους παράγοντες. Καλούς και κακούς. Πρέπει να μεγιστοποιήσουμε τους πρώτους και να ελαχιστοποιήσουμε τους δεύτερους. Πώς θα γίνει αυτό; Συνεργαστείτε με έναν επαγγελματία της ψηφιακής ασφάλειας κατά την φάση σχεδιασμού και επιλογής του προϊόντος. Αν προσπαθήσετε να προσεγγίσετε το θέμα μετά την εγκατάστασή του, τότε μπορεί να σας κοστίσει πολύ περισσότερο ή μπορεί απλά να μην μπορεί να φτάσει στο επίπεδο να προστατέψει την επιχειρησιακή σας δραστηριότητα».

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

16 06 22

presents



DIVANI CARAVEL HOTEL

Payments360° Conference

Next Generation Digital Payments the Payments 4.X era Στα 2 Πάνελ Συζήτησης, οι Τράπεζες διερευνούν προκλήσεις, προοπτικές και λύσεις στις νέας γενιάς Ψηφιακές Πληρωμές αποκαλύπτοντας προσεγγίσεις, παράγοντες και ΙΤ συστήματα στην διαμόρφωση του τοπίου των Συναλλαγών.

www.payments360.gr

ΠΆΝΕΛ 1

“The Greek payments landscape, when will instant be the new norm? - Τhe way forward”

Stavroula Kampouridou DIAS-Interbanking Systems

Alexis Drimiotis Eurobank

Akis Giouchas Optima bank

Gregorios Siourounis Panteion University, Everypay SA

Kostas Tovil TBI Bank Greece

Antonis Vourakis Pancreta Bank

Dimitrios Plessas National Bank

Effie Presvia Attica Bank

Panagiotis Tournavitis Bank of Karditsa

ΠΆΝΕΛ 2

“E-Payments, Digital, Cybersecurity”

Charoula Apalagaki Hellenic Bank Association

Ioannis Grammatikos Piraeus Bank

Dionysios Nikolos Alpha Bank

SPONSOR

HONORARY SUPPORT

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού, Τ: +30 210 6617777 (ext. 233), M: +30 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Μαριάννα Ζώγε, T: +30 210 661 7777 (ext. 205), E: mzoge@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη, Τ: +30 210 6617777 (ext 158), Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου, Τ: +30 6943 627 371, Ε: pavlatou@boussias.com

Official Publication Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

Special Report

Digital Experience Platforms

Η καινοτομία στην υπηρεσία της ψηφιακής εμπειρίας Η ψηφιακή εμπειρία μπαίνει στο επίκεντρο της νέας ψηφιακής οικονομίας και ζωής και ένα ολόκληρο φάσμα από σχετικές τεχνολογίες αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο στη νέα ψηφιακή επικοινωνία και την αγορά, σχηματίζοντας παντοδύναμες digital experience platforms. TΩΝ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

όρος ψηφιακή εμπειρία δεν ήταν ποτέ πριν της την ψηφιοποίηση της καθημερινής ζωής λόγω του τόσο επίκαιρος, όσο στο μέτωπο του μετα- Covid-19. Εντυπωσιακό είναι ότι η έρευνα προβλέπει για πανδημικού ψηφιακού marketing. Εκατοντά- το διάστημα 2022 με 2030 σχεδόν διπλασιασμό της αξίας δες εκατομμύρια άνθρωποι έμαθαν να ζουν της αγοράς, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CARG) ψηφιακά σε μόλις δύο χρόνια. Κλεισμένοι σε στο 13,3% για την περίοδο. Πρωταγωνιστής στην υιοθέδιαμερίσματα, ακόμα και άνθρωποι που δεν είχαν καμία τηση των DXP είναι το retail, ενώ ακολουθούν κατά σειρά διάθεση να μάθουν να διασκεδάζουν, να επικοινωνούν, μεγέθους και επίδρασης στην αγορά ο τραπεζικός και να διεκπεραιώνουν, να αγοράζουν και να καταναλώνουν ασφαλιστικός τομέας, η αγορά ΙΤ και τηλεπικοινωνιών, η προϊόντα και υπηρεσίες, έμαθαν να το κάνουν ψηφιακά, υγεία και ο κατασκευαστικός κλάδος, με τη μεγαλύτερη στο πλαίσιο μιας νέας συνθήκης που -όπως φαίνεται- ήρθε ανάπτυξη να επικεντρώνεται εξίσου σε Ευρώπη - ΗΠΑ και για να μείνει. την Νοτιοανατολική Ασία να ακολουθεί. Χαρακτηριστικό Αυτή η νέα εμπειρία έβαλε πρωτοφανείς και ολοκαίνουρ- της δυναμικής μάλιστα είναι ότι το cloud τμήμα της αγοράς γιες προκλήσεις και στο χώρο της επικοινωνίας, αφού η DXP αναμένεται να δείξει ακόμα μεγαλύτερο ρυθμό, «πιάαγορά στο σύνολο της θα έπρεπε να κάνει άλματα για να νοντας» μέσο CARG 16%, στέλνοντας αργά αλλά σταθερά φτάσει τόσο τα νέα καταναλωτικά ήθη, όσο και τη νέα το on-premise τμήμα της αγοράς όλο και πιο κάτω από το γλώσσα και τα κανάλια επικοινωνίας ενός κοινού που για 50% του συνόλου της και συνδέοντας την επικράτηση των μήνες ζούσε στην κυριολεξία μέσω του ψηφιακού του DXP με την ανάλογη του cloud. ειδώλου σε κάποια οθόνη. Τίποτα δεν θα μπορούσε να αποδείξει την παραπάνω ανά- Ας αναζητήσουμε το «γιατί;»… γκη και, σε αντιστοιχία, από τις εξελίξεις των τελευταίων «Η διαχείριση της εμπειρίας πελάτη προβάλλει πλέον ως χρόνων σε οικονομία και κοινωνία που άλλαξαν, συνήθως ένα από τα πιο ισχυρά, δύσκολα να αντιγραφούν -αλλά και δια της βίας, την ψηφιακή εμπειρία του πελάτη. Κάνοντας δύσκολα να διατηρηθούν- ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα το seamless customer journey -χτισμένο πάνω σε γερά data, μιας επιχείρησης. Σε αυτό συμβάλλουν το αυξημένο επίinsights και πραγματικά αξιόλογο content,- βασικό όρο πεδο απαιτήσεων των πελατών, οι ευκαιρίες που δημιουρεπιβίωσης όχι μόνο εταιρειών και οργανισμών, αλλά της γούν οι ψηφιακές τεχνολογίες και η πολυπλοκότητα της ίδιας της οικονομίας, μέσω του ψηφιακού της ισοδύναμου. διαχείρισης της εμπειρίας, ολιστικά και διαχρονικά» μας Έτσι, στο σημείο όπου συναντιόνται ψηφιακά η δημιουρ- εξηγεί ο Σέργιος Δημητριάδης, καθηγητής Marketing & γικότητα, το μάρκετινγκ, η επικοινωνία και η αγορά, νέα Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ψηφιακά εργαλεία δημιουργίας, διαχείρισης και βελτίωσης με ειδίκευση και στο ψηφιακό και omni-channel marketing, αυτής της ψηφιακής εμπειρίας, σχηματίζουν τις νέες DXP, το customer experience management και το digital content. τις digital experience platforms, ή -επί το ελληνικότερον- «Λαμβάνοντας ως δεδομένη την ανάπτυξη των ψηφιακών Πλατφόρμες Ψηφιακής Εμπειρίας, στις οποίες η Gartner τεχνολογιών και μέσων και των νέων δυνατοτήτων που ήδη από τις αρχές του 2021 απέδιδε πρωταγωνιστικό ρόλο, διαρκώς θα προσφέρουν, θα προστίθενται όλο και περισστη δημιουργία ενός seamless journey του πελάτη του μέλ- σότερα ψηφιακά αλλά και υβριδικά touchpoints – που θα λοντος, και οικονομική δυναμική ανάπτυξης άνω των 10 συνδυάζουν ψηφιακά και μη μέσα, εφαρμογές, κανάλια, τα δις δολαρίων. οποία δημιουργούν και θα συνεχίσουν να δημιουργούν νέες Σύμφωνα με την έρευνα της Grand View Research με τίτλο εμπειρίες πελάτη». Και συνεχίζει ο Σέργιος Δημητριάδης. «Digital Experience Platform Market Size, Share & Trends «Και αφού όλα αυτά τα interactions μπορούν πλέον να Analysis Report By Component (Platform, Services), By καταγράφονται, προκύπτουν αφενός πλήθος δεδομένων Deployment (On-premise, Cloud), By Application (B2C, από τα διαχρονικά interactions των πελατών (δυνητικών, B2B), By End Use, By Region, And Segment Forecasts, 2022 υποψήφιων, υφιστάμενων) με τα διάφορα σημεία επαφής, – 2030», που κυκλοφόρησε μόλις τον περασμένο Μάρτιο, αφετέρου πλήθος νέων και προσωποποιημένων ενεργειών η δυναμική της αγοράς των Digital Experience Platforms για την επικοινωνία, την επαφή, τη σχέση, το engagement, είναι ανάλογη των προσδοκιών του ψηφιακού μάρκετινγκ την πιστότητα – την εμπειρία των πελατών αυτών. Αυτή στη διαμόρφωση της εμπειρίας των πελατών από αυτές. την ανάγκη ήρθαν να υποστηρίξουν οι Digital Experience Επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις της Gartner, η συνολική Platforms, διασυνδέοντας και ενοποιώντας εσωτερικά πληαξία της αγοράς DXP εκτιμήθηκε για το 2021 στα 10,11 ροφοριακά συστήματα (CMS, CRM, EPR, κοκ), δεδομένα δισεκατομμύρια δολάρια, με κύριο μοχλό της ανάπτυξής (analytics πελατών, πωλήσεων, ενεργειών μάρκετινγκ και

Η συνολική αξία της αγοράς Digital Experience Platforms εκτιμήθηκε για το 2021 στα 10,11 δισ. δολάρια, με κύριο μοχλό ανάπτυξης της την ψηφιοποίησης της καθημερινής ζωής λόγω πανδημίας

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Digital Experience Platforms

Είναι μια στρατηγική επένδυση, αφού υποστηρίζει την ανάπτυξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Βέβαια, δεν διασφαλίζει από μόνη της την επίτευξη του στόχου Σέργιος Δημητριάδης, καθηγητής Marketing & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

επικοινωνίας, κοκ) συσκευές και κανάλια (κάθε είδους οθόνες, σημεία πώλησης, apps, social media pages, web sites, marketing automation, κοκ), με στόχο την ενοποιημένη, 360o, ενορχηστρωμένη εικόνα του κοινού και των ενεργειών προς αυτό».

Η ώρα του εξανθρωπισμού (humanizing) της ψηφιακής εμπειρίας;

ταξίδια πελατών πολλαπλών εμπειριών. Ένα DXP μπορεί να προσφέρει βέλτιστες ψηφιακές εμπειρίες σε ποικιλία στοιχείων, περιλαμβανομένων των καταναλωτών, των συνεργατών, των εργαζομένων, των πολιτών και των φοιτητών, και συμβάλλει στη διασφάλιση της συνέχειας σε όλη τη διάρκεια ζωής του πελάτη. Παρέχει την ενορχήστρωση της ψηφιακής παρουσίας, συνδέει τις δυνατότητες που παρέχονται από πολλαπλές εφαρμογές για τον απρόσκοπτο σχηματισμό της ψηφιακής εμπειρίας. Ένα DXP αποτελεί μέρος ενός ψηφιακού επιχειρηματικού οικοσυστήματος και ενσωματώνει διάφορες τεχνολογίες που βασίζονται σε API, προσαρμοσμένα για χρήση από επιχείρηση σε καταναλωτή (B2C), από επιχείρηση σε επιχείρηση (B2B) και από επιχείρηση σε εργαζόμενο (B2E). Με τον Σέργιο Δημητριάδη προσπαθούμε να απαντήσουμε μερικά βασικά όσο και εύλογα ερωτήματα για τις πλατφόρμες αυτές:

Ο Πάνος Κοντόπουλος, επικεφαλής του digital marketing agency, Wedia, απαντά ότι τo θέμα του digital experience δεν «εφευρέθηκε» τώρα – είναι παλιά ιστορία, που απλώς επιταχύνθηκε από την πανδημία, ειδικά σε μικρότερες χώρες, σαν τη δική μας. «Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Δανία και η Νορβηγία, αυτά τρέχουν από χρόνια. Ενώ μέχρι τώρα αντιμετωπίζαμε το digital κυρίως στο acquisition, δηλαδή να φέρουμε νέους πελάτες, να κάνουμε το marketing μας κλπ.- όλα πλέον δείχνουν και λόγω της πανδημίας, πως αυτό πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους τομείς μιας Είναι μια σημαντική επένδυση; επιχείρησης, όπως στην υποστήριξη, την εκπαίδευση, το «Είναι μια στρατηγική επένδυση, αφού υποστηρίζει την customer support. ανάπτυξη και διατήρηση ενός πολύ σημαντικού ανταγωΓια μένα, δεν πρέπει να υπάρχει τομέας που να μην αφο- νιστικού πλεονεκτήματος. Βέβαια, η απόκτηση και εγκαρά στο personal experience. Και ακόμα βαθύτερα, όπως τάστασή της δεν διασφαλίζει από μόνη της την επίτευξη στην παραγωγή ή και στην αγορά από προμηθευτές για του στόχου, ούτε η επένδυση σταματά στην πλατφόρμα. μεταπώληση… μιλάμε για μια ολόκληρη αλυσίδα! Ο πε- Η αξιοποίησή της απαιτεί προσαρμογές ή και αναθεώρηση λάτης απαιτεί πλέον να βλέπει και να έχει πρόσβαση στα διαδικασιών, υποδομών, ανάπτυξη τεχνογνωσίας (data, flows, στις ημερομηνίες, στο delivery. Αυτά όλα υπήρχαν, analytics, platforms), εκπαίδευση εσωτερικών και εξωτετα έχουμε δει 100% στο last mile του B2C -εκεί είναι must- ρικών συνεργατών, νοοτροπία και κουλτούρα information τώρα βλέπουμε πως αρχίζει να μεγαλώνει πάρα πολύ και sharing & data-driven decision making. Πρόκειται, λοιπόν, στο Β2Β. Στην πραγματικότητα ανοίγεις τις πόρτες της για ένα μεσοπρόθεσμο και πολυδιάστατο project». επιχείρησής σου σε όλα τα στάδια της επικοινωνίας που έχει κάποιος μαζί σου, γιατί αυτό αυξάνει το loyalty και τα Είναι θέμα ΙΤ, μάρκετινγκ, digital έσοδα – είναι πάρα πολύ βασικό πλέον, να είσαι πελατο- marketing; κεντρικός, Customer-centric!» «Είναι θέμα διατμηματικό, που αγγίζει όλο τον οργανισμό. Πώς θα μπορούσε μια επιχείρηση να υποσχεθεί – και να Τι ακριβώς είναι όμως μια digital τηρήσει – μια ημερομηνία παράδοσης, μια διαδικασία επιexperience platform; στροφής προϊόντος, διαχείρισης παραπόνου, στοχευμένης Ο ορισμός της Gartner ορίζει ότι μια πλατφόρμα ψηφια- ενημέρωσης και παροχής περιεχομένου (content) αν δεν κής εμπειρίας (DXP) είναι ένα πλήρως ενοποιημένο και είναι ευθυγραμμισμένη η επικοινωνία, τα δεδομένα, η συνεκτικό σύνολο τεχνολογιών που έχουν σχεδιαστεί για πληροφορία μεταξύ μάρκετινγκ, εξυπηρέτησης πελάτη, να επιτρέπουν τη σύνθεση, τη διαχείριση, την παράδο- αποθήκης, σημείων πώλησης, και άλλων customer-facing ση και τη βελτιστοποίηση των ψηφιακών εμπειριών οι τμημάτων, αλλά ακόμα και του λογιστηρίου ή/και εξωτεοποίες έχουν διαμορφωθεί με βάση το περιεχόμενο σε ρικών συνεργατών»;

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Κάποιοι μεγάλοι και ώριμοι “παίκτες”, ειδικά στο retail, κάνουν ήδη τα πρώτα, έστω μικρά βήματά τους. Και οι άλλοι πρέπει να τους ακολουθήσουν, έστω σιγά-σιγά! Πάνος Κοντόπουλος, GM, Wedia digital marketing agency

Γιατί «experience platforms»; «Για να υπογραμμίζει την επικέντρωση στον πελάτη, την πελατοκεντρικότητα που αποτελεί το θεμέλιο του όλου εγχειρήματος. Το ‘να μπω στη θέση του πελάτη μου’ μεταφράζεται σε μέτρηση, σχεδιασμό, διαχείριση της εμπειρίας πελάτη στο end-to-end customer journey. ‘Εμπειρία πελάτη’, που σημαίνει όλες τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις συμπεριφορές, τις αντιδράσεις ενός πελάτη στα ερεθίσματα που έχει κατά τη διάρκεια του αγοραστικού του ταξιδιού, μέσα από τα διάφορα κανάλια – σημεία επαφής που χρησιμοποιεί, από την αρχική επιθυμία για αγορά (ή οποιαδήποτε συμπεριφορά μας ενδιαφέρει) ως την κατανάλωση του προϊόντος ή τη χρήση της υπηρεσίας, σε όποιο βάθος χρόνου αυτό συμβαίνει».

Τελικά τι προσφέρει πρακτικά μια Digital Experience Platform; «Μεταξύ άλλων: • ενοποιημένη καταγραφή δεδομένων από διαφορετικά κανάλια, γνώση του πελάτη (προφίλ, προτιμήσεις, συμπεριφορές κατανάλωσης περιεχομένου, ανταπόκρισης σε ενέργειες μάρκετινγκ, αγοράς, χρήσης διαφορετικών καναλιών, …) • προσωποποιημένη πολυκαναλική επικοινωνία και παροχή περιεχομένου (e-mail, push notifications, pop-ups, site, blog, chat bots, social media, πωλητές, εξυπηρέτηση πελάτη, …) •σ χεδιασμό εμπειρίας πελάτη, μέσα από την αξιοποίηση των δεδομένων που συλλέγονται για ενορχηστρωμένη διαχείριση (πλάνο ενεργειών, διαδικασιών και δυνατοτήτων) της επαφής με τον πελάτη, στο customer journey και σε βάθος χρόνου • δεδομένα για τον υπολογισμό του customer life-time value, την αποτελεσματικότητα των επί μέρους και του συνολικού πλάνου ενεργειών, τη συνεισφορά και αξία του κάθε καναλιού ή ενέργειας στο συνολικό αποτέλεσμα (attribution modeling) και συνεπώς την καλύτερη κατανομή του σχετικού budget»

DXPs: Συνθέτοντας το ψηφιδωτό μέλλον του digital marketing «Το μέλλον είναι digital και γι’αυτό κατοικεί στο μυαλό των δημιουργών. Η ζήτηση για δημιουργική δουλειά εί-

ναι μεγαλύτερη από ποτέ και θα αυξηθεί κι άλλο, καθώς περνάμε στην επόμενη φάση της ψηφιακής εποχής», είχε δηλώσει ο Ross Quintana, δημιουργικός διευθυντής του digital marketing agency Social Magnets στο άνοιγμα του μεγάλου Adobe Summit Digital Experience Conference 2022 αφιερωμένου στις DXP. Συμπληρώνοντας ότι «ένα από τα βασικά συμπεράσματα για μένα από το συνέδριο ήταν η ισχυρή σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στην οικονομία των δημιουργών και την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας» και ιχνηλατώντας εκεί ακριβώς την καταλυτική δράση των DXPs. Στο λόγο για τον οποίο η Gartner, σε περσινή ανάλυση της, είχε προφητεύσει ότι όλοι οι οργανισμοί χρειάζονται πλέον DXP «ώστε να μπορούν να προσφέρουν σύνθετες εμπειρίες στους χρήστες τους, “front end-as-aService” και πολυσύνθετο δυναμικό περιεχόμενο». Πόσο ρεαλιστικά είναι όλα αυτά στην ελληνική αγορά; Όπως διευκρινίζει ο Πάνος Κοντόπουλος «όλα αυτά μπορεί να φαίνονται λίγο μακρινά, όμως κάποιοι μεγάλοι και ώριμοι ‘παίκτες’, ειδικά στο retail, κάνουν ήδη τα πρώτα, έστω μικρά βήματά τους. Κι άλλοι πρέπει να τους ακολουθήσουν, έστω σιγά-σιγά! Δεν μιλάμε για το 100%, που απαιτεί πολλά χρήματα, χρόνο, εργαλεία, πλατφόρμες, διαδικασίες. Ξεκινάς από τη στρατηγική, μετά βρίσκεις τους ανθρώπους που θα την τρέξουν και τελευταία είναι τα εργαλεία. Στην Ελλάδα, είναι ελάχιστοι αυτοί που το κοιτάνε - κυρίως οι γνωστές, μεγάλες αλυσίδες λιανικής, ακολουθούν οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές, κυρίως μέσω των start-ups, εκεί υπάρχει χώρος! Υστερεί λιγάκι ο τομέας της υγείας, που δεν θα έπρεπε, ενώ ανεβαίνουν οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες». Ενδεικτική είναι η άποψή του για το μοντέλο ανάπτυξης των digital experience platforms. «Σ’ όλα αυτά, το cloud είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη, το ίδιο και η διάθεσή του as-a-Service. Δεν συζητούν καν το @premise, καθώς οι hyperscalers προσφέρουν υβριδικές λύσεις με public – private cloud, οπότε καλύπτουν όλες τις απαιτήσεις, Μάλιστα, στην περίπτωση της Ελλάδας, όταν έρθουν και οι δυο ‘μεγάλοι’ εδώ, αυτή η λογική θα είναι πλέον μονόδρομος. Σκέψου τι μπορεί να προσφέρει, ιδιαίτερα σ’ όσους έρχονται σε επαφή με κόσμο - στο retail, το e-commerce, την ηλεκτρονική παραγγελία και το delivery, το σημαντικό last mile, στην υγεία, όπου όλες οι εξετάσεις μας έρχονται πλέον με e-mail και στο προτείνουν οι ίδιοι… Tο ‘πάντρεμα’

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Digital Experience Platforms

digital και physical παίρνει άλλες διαστάσεις και επεκτεί- Όλα τα κανάλια έχουν το μερίδιό τους. Αυτό που πάντα νεται στο Β2Β! Η ψηφιοποίησή του είναι μια εκρηκτική λέω είναι, “αναπτύξτε κανάλια και απαντήστε στους πελάπαγκόσμια τάση. Υπάρχει τεράστια ζήτηση στην παρα- τες σας εκεί που σας μιλήσανε”. Να μη σου στέλνει εκείνος γωγή, τους μεταπωλητές – πώς θα δώσεις στους πελάτες μήνυμα στο messenger κι εσύ να του απαντάς με e-mail. της χονδρικής νέες δυνατότητες. Με τις πλατφόρμες που Αυτό δημιουργεί πρόβλημα στην εμπειρία. Εμείς έχουμε δημιουργήθηκαν, όλα απλοποιούνται». κάνει μεγάλη επένδυση και στο social care, το πως δηλαδή Όπως θα έπρεπε ίσως να ήταν αναμενόμενο, η ταχεία να κάνεις, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, υποστήριξη σε εξέλιξη και δημοφιλία των DXPs προκάλεσε και έντονη επισκέπτες σελίδων κλπ, ενώ κάνουμε και πολύ content συζήτηση για την μορφή τους, στο μέλλον. Έτσι στο εξω- marketing, που είναι ένα άλλο “πεδίο δόξης λαμπρό” για τερικό υπάρχει ήδη μια μεγάλη κουβέντα για το δρόμο που την εμπειρία. Λέω συχνά πως κάθε εταιρία πρέπει να γίθα πρέπει να πάρουν στην εξέλιξη τους οι digital experience νει ένας media οργανισμός! Γιατί ο καταναλωτής θέλει platforms, με τους υπέρμαχους των νέων ευέλικτων και αρχικά να γνωρίσει την εταιρία, να μάθει γι’ αυτήν και κατά περίπτωση επεκτάσιμων platforms να αποκαλούν -στο τέλος- να αγοράσει. Από την πλευρά της, λοιπόν, η τις παλιές μεγάλες πλατφόρμες monoliths, προκαλώντας εταιρία δεν μπορεί να είναι παρούσα μονάχα στο τελευένα debate «customization vs standardization», στο οποίο ταίο κομμάτι, την πώληση. Πρέπει να είναι κοντά στον καλούμε τον Πάνο Κοντόπουλο να πάρει θέση. υποψήφιο αγοραστή από την αρχή, περνώντας διαδοχι«Ο τελικός πελάτης δύσκολα μπορεί να καταλάβει τη δια- κά τις φάσεις της εκπαίδευσης, της διασκέδασης και της φορά. Προσωπικά, είμαι υπέρ του standardization, καθώς εμπειρίας. Αυτό πάλι σημαίνει εκπαιδευτικό περιεχόμενο, το customization απαιτεί πολύ χρόνο και χρήμα. Όμως είναι inspirational περιεχόμενο, που πρέπει να παράγουμε εμείς. σημαντικό να δημιουργηθούν προϊόντα και διαδικασίες οι Με τη συνεργασία του πελάτη βεβαίως, αλλά και ειδικών οποίες παραμετροποιούνται. δημοσιογράφων, συνενώνοντας τη γνώση και την πείρα Επειδή μιλάμε συνεχώς με την αγορά, το 90% ζητούν κατά μας -κυρίως σε θέματα SEO και «ταξιδιού» του τελικού βάση τα ίδια πράγματα και μόνο το 10% διαφοροποιείται, χρήστη, όχι μόνο σε μορφή κειμένου- αλλά επίσης και σε ζητάει δηλαδή λύσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπι- βίντεο και podcast. Συγκεντρώνουμε συνεχώς κατάλληλο στούν με έτοιμα πακέτα. Εκεί χρειάζεται η παραμετροποί- -χρήσιμο και κρίσιμο- υλικό από πολλές διεθνείς πηγές, ηση, αλλά αυτό είναι μόνο ένα 10%. Είναι απλό αυτό που στο πλαίσιο του Wedia Academy που έχουμε στήσει, με πρέπει να κάνουμε και δεν χρειάζεται να δυσκολεύουμε απώτερο στόχο να βοηθήσουμε τους πελάτες μας να δητη ζωή μας. Βέβαια, το “απλό” είναι και δύσκολο. Δείτε τα μιουργήσουν νέες πωλήσεις». μεγάλα e-shop, εκεί έξω: ελάχιστα κατορθώνουν να δώσουν κάτι απλό και εύχρηστο». Μόδα ή Εξέλιξη; Τι είναι τελικά και τι κάνει τις digital experience platforms Ο ρόλος των chatbots στο digital τόσο επίκαιρες; Για τον Πάνο Κοντόπουλο «για πρώτη experience marketing φορά, το customer experience είναι για όλους. Ως τώρα, «Είναι ένα ακόμα κανάλι, αλλά δεν είναι πανάκεια» μας λέει δούλευε σποραδικά - κάποιο τμήμα δούλευε έτσι, κάο Πάνος Κοντόπουλος. «Στην Ελλάδα βρίσκουν εφαρμογή ποιο άλλο διαφορετικά. Τώρα για πρώτη φορά έχεις τη περισσότερο στο retail, λιγότερο στο B2B και τα services, δυνατότητα να δημιουργήσεις μια ομογενή και ομοιογενή, αλλά σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που δεν θέλουν να ολιστική εμπειρία, Είναι κάτι εκπληκτικό! Ξέρεις ότι συμπεριμένουν στο τηλέφωνο, δεν θέλουν καν να μιλήσουν. μετέχεις στις ίδιες κοινές “moments of truth”, μοιράζεσαι Είναι λύση, αλλά χρειάζεται κι αυτή διαδικασίες, ανθρώ- τις ίδιες “στιγμές αλήθειας”. Ο πελάτης συμμετέχει σε πους, agents να σε περιμένουν. Και έχει δουλειά, δεν είναι όλα κι αυτό του αρέσει. Μάλιστα, αυτό ισχύει τόσο στον κάτι αυτόματο! Έχουμε κάνει κι εμείς τέτοιες υλοποιήσεις, φυσικό κόσμο, όσο και στον ψηφιακό. Μιλάμε πλέον για πάνε μια χαρά, τα χρησιμοποιεί ο κόσμος, είναι αποδεκτά υβριδικές καταστάσεις, στις οποίες οι δυο κόσμοι και οι πλέον εδώ, στο εξωτερικό ακόμα περισσότερο. Βέβαια, εμπειρίες τους πρέπει να “παντρευτούν”. Βλέπουμε πλέον στην Ελλάδα, τα chatbot είναι ακόμα πρωτόλεια, είμαστε πού πηγαίνει όλη αυτή η κατάσταση, ενώ έρχεται και το ακόμα πίσω, ενώ έξω χρησιμοποιούν πια ΑΙ. Υπάρχει, λοι- metaverse, μια ακόμα επέκταση, που θέλει βέβαια, αρκετό πόν, πολύ μεγάλος χώρος για ανάπτυξη και ο κόσμος έχει καιρό ακόμα για να γενικευθεί. Άρα, οι πλατφόρμες ψηφιαρχίσει να τα θέλει. ακής εμπειρίας είναι μονόδρομος!» NW

Σύμφωνα με την Gartner, πλέον όλοι οι οργανισμοί χρειάζονται DXP, ώστε να μπορούν να προσφέρουν σύνθετες εμπειρίες στους χρήστες τους, ‘front end-asa-Service’ και πολυσύνθετο περιεχόμενο

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Ινστιτούτο για το Δίκαιο Προστασίας της Ιδιωτικότητας, των Προσωπικών Δεδομένων και την Τεχνολογία

Ινστιτούτο για τη Δικαιοσύνη και την Ανάπτυξη

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΊΓΊΔΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑΣ ΚΑΤΕΡΊΝΑΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

2nd Quo Vadis AI? Ποιο Μέλλον για / με την Τεχνητή Νοημοσύνη;

17 06 

2022 DIVANI CARAVEL

Με τη συμμετοχή καταξιωμένων Ελλήνων και διεθνών εισηγητών, το 2o Συνέδριο “Quo Vadis AI?” θα συνεχίσει, εξειδικεύσει και εξελίξει την συζήτηση που διεξάγεται γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη, καλώντας σε έναν διεπιστημονικό διάλογο ειδικούς στο δίκαιο, στην «ψηφιακή ηθική» και στις τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, παράγοντες της αγοράς, αλλά και πρόσωπα/φορείς που συνδιαμορφώνουν τις σχετικές πολιτικές στον δημόσιο τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για την Δικαιοσύνη και την Ανάπτυξη, ένα από τα ζητήματα που θα αναδειχθούν αφορά τις ευκαιρίες και τις επιπτώσεις της ΤΝ στο δικαστικό σύστημα. Στο Συνέδριο θα συζητηθούν τα μείζονα ερωτήματα που θέτει αυτό το 4ο τεχνολογικό κύμα για την κοινωνία, την οικονομία, την Πολιτεία: ● Ποια κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη για/με την Τεχνητή Νοημοσύνη; ● Τεχνητή Νοημοσύνη και Διακυβέρνηση δια των αλγορίθμων/υπό των αλγορίθμων; ● Ρυθμίζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη; ● Ποιες οι επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών;

www.aiconference.gr

ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ: Ανδρόνικος Χίρτογλου, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 232), M: 6957191500, E: achirtoglou@boussias.com ΧΟΡΗΓΊΕΣ: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 158), E: lantoniadi@boussias.com, Μαριάννα Ζώγε, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 205), E: mzoge@boussias.com ΠΕΡΊΕΧΟΜΕΝΟ: Αλεξάνδρα Βαρλά, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 118), E: avarla@boussias.com

Official Publication

Special Report

Δίκτυα 5G: Οι νευρώνες του ψηφιακού μέλλοντος netweeK • M Α ΪΟΣ 2022

Η έλευση του 5G δεν έχει το αναμενόμενο momentum -κυρίως λόγω των διεθνών συνθηκών και στο δικό μας ημισφαίριο- αλλά η δυναμική του παραμένει και -σε συνδυασμό με αυτή των ιδιωτικών δικτύων 5Gδιατηρεί την γοητεία της, καθώς οι προοπτικές τους αναπτύσσονται. ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

ίγο καιρό αφότου συνηθίσαμε το ημερολόγιο να δείχνει 2022, η παγκόσμια αγορά κινητών έφτασε ένα σημαντικό ορόσημο: για πρώτη φορά οι πωλήσεις 5G smartphones ξεπέρασαν τις πωλήσεις κινητών τεχνολογίας 4G. Μην φανταστείτε κάποιο ποσοστό που να δικαιολογεί σαμπάνιες να ανοίγουν με τους φελλούς τους να διαγράφουν τροχιές ανάλογες των πωλήσεων. Σύμφωνα με το “Global Monthly Handset Model Sales Tracker” της Counterpoint Research, η υπέρβαση των πωλήσεων των συσκευών 5G έναντι αυτών τεχνολογίας 4G πέρασε τους πρώτους μήνες του 2022, απλώς την διαφορά του 1%. Εύλογο είναι να αναρωτηθεί κανείς γιατί να εστιάσει μια ανάλυση αυστηρά στις πωλήσεις. Η απάντηση είναι ότι από τις πωλήσεις αυτές αναμένεται να προέλθει ένα μεγάλο ποσοστό από τη χρηματοδότηση για την περαιτέρω ανάπτυξη τεχνολογιών, εφαρμογών και δικτύων 5G. Αλλά και γιατί οι ενδείξεις αυτές είναι ένας σαφής δείκτης για την κατεύθυνση που κινείται η αγορά και οι προσδοκίες του κοινού. Το πρόβλημα είναι ότι αν στα παραπάνω νούμερα υπολογίσει κανείς το μερίδιο της Κίνας και της ευρύτερης Νοτιανατολικής Ασίας, αυτό που μένει για τη Δύση είναι πολύ χαμηλό. Χάρη στην κεντρική -κρατική πολιτική επενδύσεων και υποδομών, η Κίνα είχε την υψηλότερη διείσδυση 5G στον κόσμο τον πρώτο μήνα του 2022, με 84%. Δεν πρόκειται βέβαια για κάποιο «θαύμα». Αλλά όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και η ανάλυση της Counterpoint Research «η προώθηση του 5G από τις κινεζικές τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, σε συνδυασμό με την ετοιμότητα των κατασκευαστών να προμηθεύουν τους καταναλωτές με 5G smartphones σε ανταγωνιστικές τιμές, ήταν οι παράγοντες που επιτρέπουν αυτούς τους εντυπωσιακούς ρυθμούς διείσδυσης της νέας τεχνολογίας». Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της GSMA (Global System for Mobile Communications Association), η έλευση του 5G είναι αναπόφευκτη και οι συνδέσεις 5G θα υπερβούν τα 2 δις έως 2025. Μάλιστα, έως τα τέλη του 2025, το 5G θα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 25% των συνολικών συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας, δηλαδή τριπλάσιο ποσοστό έναντι του 2021, όταν έφθανε μόλις το 8%. Από την ίδια ανάλυση της GSMA –«Mobile Economy Report 2022»- προκύπτει ότι περισσότεροι από 2 στους 5 πολίτες, παγκοσμίως, θα έχουν έως τα τέλη του 2025 πρόσβαση σε 5G δίκτυα και «αυτή η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη αντιπροσωπεύει την ταχύτερη διείσδυση δικτύων κινητής τηλεφωνίας σε σύγκριση με το 3G και το 4G». Το πρόβλημα είναι ότι σχεδόν και οι δύο από τους παραπάνω πολίτες θα είναι …Κινέζοι. Η αντίστοιχη διείσδυση των 5G smartphones, στις αρχές του τρέχοντος έτους, μεταφραζόταν ποσοστιαία για τη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη (κυρίως Αγγλία -Γερμανία -Γαλλία) σε 73% και το 76% αντίστοιχα. Κάποιες έρευνες μάλιστα -ανάλογα με το ποιες χώρες της δύσης συμπεριλαμβάνουν στην έρευνα- συχνά αναφέρουν μόλις ένα 60%. Η ερμηνεία δεν απαιτεί μεταφυσικές ικανότητες. Τα δύο χρόνια της πανδημίας ο μέσος δυτικός καταναλωτής το βρήκε μάλλον δύσκολο να δικαιολογήσει το αρκετά υψηλό

M Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

Το ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος” λειτουργεί ως τεχνολογικό HUB καινοτομίας και ανάπτυξης στο σχεδιασμό νέων υπηρεσιών και εφαρμογών 5G

Δρ. Χαρίλαος Κουμαράς, εντεταλμένος ερευνητής – Επιστημονικός υπεύθυνος και Τεχνικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού ερευνητικού έργου «EVOLVED-5G” στο Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ»

«σκαλί» της τιμής ανάμεσα σε μια 4G και μια 5G συσκευή. ποιήσουν το μέλλον κάθε μιας βιομηχανίας και αγοράς Ειδικά όταν ήταν κλεισμένος σπίτι του το μεγαλύτερο ξεχωριστά, αλλά και σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους. διάστημα λόγω πανδημίας και επικοινωνούσε μέσω wifi, Σε έντονα ανταγωνιστικά οικοσυστήματα όπως η βαριά νιώθοντας οικονομική ανασφάλεια. Παράλληλα η διατά- βιομηχανία και οι μεταφορές για παράδειγμα, η εντατιραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας δεν βοήθησε καθόλου κοποίηση της ψηφιακής αλλαγής του κόσμου μας τα τεστην αύξηση της προσφοράς και την ανάλογη πτώση λευταία χρόνια έβαλε πιο ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων. των τιμών. Ειδικά όταν τα μισά πλοία που θα μετέφεραν Έγινε έτσι ξεκάθαρο ότι χωρίς το μηδενικό latency και την να νέα και φθηνότερα μοντέλα 5G συσκευών, να έχουν αξιοπιστία που τα 5G δίκτυα υπόσχονται, μια σειρά από κολλήσει σε κάποιο κινεζικό λιμάνι. τεχνολογίες που περιμένουμε να συνδεθούν με τον κόσμο Έτσι η Ευρωπαϊκή Ένωση Τηλεπικοινωνιακών Διαχει- μας θα παραμένουν πρακτικά ημιτελείς. Το Internet of ριστών Δικτύων (ETNO) έχει ήδη χτυπήσει νωρίτερα Things θα είναι πάντα αργό και δύσχρηστο, τα Big Data το «καμπανάκι» για τα ευρωπαϊκά δίκτυα 5G σημειώνο- και το ΑΙ μια πολύ «αργή» και επίπονη εφαρμογή και η ντας πως η υιοθέτηση του 5G στην Ευρώπη έχει μείνει χρήση ρομπότ προβληματική. Αντίστοιχα και η ιδέα της πίσω σε σχέση με τον υπόλοιπο αναπτυγμένο κόσμο. αναβάθμισης της παραγωγής σε προδιαγραφές Industry Ειδικότερα ανέφερε πως μόλις το 2,8% των συνολικών 4.0 θα παραμείνει μια ουτοπική σύλληψη. Όσο για την συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας στην Ευρώπη είναι 5G, δημιουργία και εξάπλωση δικτύων αυτόνομων οχημάτων ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ είναι 13,4% και στη θα είναι πρακτικά αδύνατη χωρίς 5G. Νότια Κορέα είναι 29,3% σημειώνοντας πως «ενώ έχει Όπως μας λέει και ο Γρηγόρης Χασάνης E/M and Tolling σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στην Ευρώπη μέχρι στιγμής Systems Manager της «Ολυμπία Οδός Α.Ε.», η έλευση και ορισμένοι πάροχοι προσφέρουν ταχύτητες αστραπής, της τεχνολογίας 5G, που δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς η εικόνα είναι ανάμεικτη σε όλη την ήπειρο και η Ευρω- τεράστιου όγκου δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, σηπαϊκή Ένωση αναγκάζεται να αναδιπλώσει τα φιλόδοξα ματοδοτεί το πέρασμα των μεταφορών στην εποχή της σχέδιά της». «αυτόνομης» οδήγησης. «Η τεχνολογία 5G και ο ακριβής Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν πως τα δύο βασικά προσδιορισμός τοποθεσίας μπορούν να βελτιώσουν την προβλήματα στην ανάπτυξη ενός σχεδίου ανάπτυξης του ασφάλεια της κυκλοφορίας και να μειώσουν τα τροχαία 5G είναι η έλλειψη επενδύσεων και η δυσκολία κεντρικού ατυχήματα στο μέλλον» μας εξηγεί. σχεδιασμού σε αγορές που -αντίθετα από την κινεζική «Η Ολυμπία Οδός έχει ήδη ενσωματώσει στη νέα εφαργια παράδειγμα- είναι πολυδιασπασμένες και δύσκολο να μογή της για κινητά, που είναι διαθέσιμη, τον προσδιορισχεδιαστεί μια κεντρική στρατηγική για το σύνολο τους. σμό της τοποθεσίας σε πραγματικό χρόνο, ενώ επιπλέον Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ΗΠΑ και Κίνα οι βασικοί για πρώτη φορά όταν κάποιος καλεί το Κέντρο Ελέγχου πάροχοι είναι περίπου 3, ενώ σε όλοι την Ευρωπαϊκή Κυκλοφορίας μέσα από την εφαρμογή δίνεται αυτόματα Ένωση οι -συχνά σε άμεσο ανταγωνισμό μεταξύ τους- η θέση του στους χειριστές μέσω του συστήματος παραπάροχοι είναι περίπου 100. κολούθησης του αυτοκινητόδρομου (MMS). Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει ένα σύστημα προειδοποίησης σε Η «ιδιωτική» γοητεία του 5G πραγματικό χρόνο, ώστε τα οχήματα και οι οδηγοί τους Παρόλα αυτά υπάρχει ένας άλλος κόσμος όπου το 5G δι- να μπορούν να λαμβάνουν άμεσα, μέσα από την εφαρατηρεί αμείωτη την γοητεία του. Και αυτός είναι ο κόσμος μογή τα μηνύματα των VMS (Πινακίδες Μεταβλητών των ιδιωτικών δικτύων. Εκεί το 5G δεν είναι απλώς μια Μηνυμάτων) του αυτοκινητόδρομου. νέα υπηρεσία ή -ακόμα χειρότερα- μια νέα προδιαγραφή Στα σχέδιά μας για το άμεσο μέλλον είναι η επέκταση στην ήδη υπάρχουσα υπηρεσία της κινητής τηλεφωνίας. της λειτουργικότητας της εφαρμογής χρησιμοποιώντας Τα ιδιωτικά δίκτυα 5G είναι στην ουσία το νευρικό σύ- την τεχνολογία 5G, και συγκεκριμένα σκοπεύουμε να στημα που θα συνδέσει όλες τις νέες τεχνολογίες σε ένα φτιάξουμε ένα πρωτοποριακό σύστημα προειδοποίησης πλήθος από τομείς, οι οποίοι στην ουσία θα σχηματο- συμβάντων σε πραγματικό χρόνο με άξονες την εφαρ-

netweeK • M Α ΪΟΣ 2022

Η τεχνολογία 5G και ο ακριβής προσδιορισμός τοποθεσίας μπορούν να βελτιώσουν την ασφάλεια της κυκλοφορίας και να μειώσουν τα τροχαία ατυχήματα στο μέλλον Γρηγόρης Χασάνης, E/M and Tolling Systems Manager της «Ολυμπία Οδός Α.Ε.»

μογή για κινητά και την υφιστάμενη σύνδεσή της με το σύστημα ελέγχου MMS του αυτοκινητόδρομου. Έτσι, θα μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε τους οδηγούς μέχρι την πλήρη μετάβαση σε εξυπνότερα οχήματα, όπου αυτά θα επικοινωνούν απευθείας μεταξύ τους. Αυτό όμως θα πάρει χρόνο, και τέτοιες λύσεις σαν αυτή που σχεδιάζουμε, μπορούν να δώσουν πρόσθετη αξία μέχρι τότε. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η άποψη του Δρ. Χαρίλαου Κουμαρά, εντεταλμένου ερευνητή – Επιστημονικού υπεύθυνου και Τεχνικού διευθυντή του Ευρωπαϊκού ερευνητικού έργου «EVOLVED-5G” στο Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ». «Η συνεισφορά των δικτύων 5G στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας αναμένεται να είναι σημαντική, διότι πέρα από απλά δίκτυα πρόσβασης (access networks), τα δίκτυα 5G μπορούν να αξιοποιηθούν ως προγραμματιζόμενες πλατφόρμες, αναπτύσσοντας και νέα συνεργατικά επιχειρηματικά μοντέλα. Προς αυτή την κατεύθυνση, η δυνατότητα προγραμματισμού του δικτύου 5G δημιουργεί νέες ευκαιρίες στην ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών, αφού οι μηχανικοί λογισμικού μπορούν πλέον να κάνουν τις εφαρμογές τους εξυπνότερες, αξιοποιώντας δεδομένα και πληροφορίες που παρέχονται από το δίκτυο 5G, όπως η θέση του χρήστη ή η κατάσταση του δικτύου, αλλά και οι εφαρμογές μπορούν να «διαπραγματευτούν» με το δίκτυο συγκεκριμένα επίπεδα ποιότητας για την παροχή μιας συγκεκριμένης B2B υπηρεσίας, μέσω του δικτυακού τεμαχισμού (network slicing)». Ωστόσο, όπως διευκρινίζει ο Γρηγόρης Χασάνης «για να έχουμε αυτόνομα οχήματα, χρειαζόμαστε νέα οχήματα, αναβάθμιση της υποδομής με “έξυπνη” σηματοδότηση, καθώς και νέες υπηρεσίες.

Μια τέτοια υπηρεσία θα βασίζεται σε αλγόριθμούς ΑΙ και θα μπορεί, μεταξύ άλλων, να “βλέπει” οχήματα, τον περιβάλλοντα χώρο, ακόμα και να προβλέπει ατυχήματα και να λαμβάνει προφυλάξεις. Η Ολυμπία Οδός μπορεί να προσαρμόσει τα δίκτυα 5G χρησιμοποιώντας τις υποδομές της. Για παράδειγμα, οι κεραίες 5G μπορούν να εγκατασταθούν στους ιστούς και τους πυλώνες φωτισμού, ενώ επιπλέον δεδομένα μπορούν να διοχετευτούν μέσω των οπτικών ινών που είναι εγκατεστημένες στον αυτοκινητόδρομο, για τις οποίες έχουμε φροντίσει να έχουμε διαθεσιμότητα, πέραν των τυπικών αναγκών του αυτοκινητόδρομου. Όλα αυτά σε συνεργασία με τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας μιας που ήδη έχουν εγκαταστήσει σταθμούς βάσης στην περιοχή ευθύνης μας. Πρόθεσή μας είναι να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία 5G και σε άλλους σκοπούς που αφορούν το Έργο υποδομής, όπως είναι η εφαρμογή σεναρίων DR (disaster recovery) για την αποκατάσταση των πληροφοριακών συστημάτων στην περίπτωση μιας φυσικής καταστροφής ή στη χρήση εναλλακτικής διαδρομής για τις λειτουργίες μας στην περίπτωση που οι οπτικές ίνες καταστραφούν για τον οποιοδήποτε λόγο». Σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται όπως μας εξηγεί και ο Χαρίλαος Κουμαράς, τo ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», και συγκεκριμένα το εργαστήριο Media Net Lab του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, που όπως λέει «πρωτοστατεί στην έρευνα του 5G στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Συμμετέχει και συντονίζει ερευνητικά προγράμματα που αναπτύσσουν μια πληθώρα καινοτόμων εφαρμογών 5G, αξιοποιώντας τα ανταγωνιστικά τεχνολογικά πλεονεκτήματα των δικτύων 5ης γενιάς. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Τηλεπικοινωνιακών Διαχειριστών Δικτύων έχει χτυπήσει το «καμπανάκι», σημειώνοντας πως η υιοθέτηση του στην Ευρώπη έχει μείνει πίσω σε σχέση με τον υπόλοιπο αναπτυγμένο κόσμο

M Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Special Report

EVOLVED-5G αναπτύσσει καινοτόμες εφαρμογές για δίκτυα 5G στα πλαίσια της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης (Industry 4.0), ενώ ταυτόχρονα παρέχει και υλικό εκπαίδευσης και κατάρτισης σε μηχανικούς και προγραμματιστές σχετικά με τις νέες δυνατότητες που προσφέρουν τα δίκτυα 5G στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών».

Ιδιωτικά ή μη δίκτυα 5G σε Ανατολή και Δύση Η τάση για την ενεργοποίηση των δυνατοτήτων των ιδιωτικών δικτύων 5G διαγράφεται διεθνώς. Αλλά στο ίδιο μοτίβο με το ευρύτερο 5G δείχνει τον κίνδυνο ο διαφορετικός ρυθμός ανάπτυξης του 5G οικοσυστήματος σε κάθε χώρα, να αφήσει πίσω ολόκληρους πληθυσμούς και τις αγορές τους που θα στερηθούν τις ευκαιρίες για ανάπτυξη, εξέλιξη και κερδοφορία. Νωρίτερα φέτος στο Mobile World Congress στη Βαρκελώνη ο Mikael Back, corporate officer στο τμήμα Group Function Technology της Ericsson, ήταν ειλικρινής σχετικά με τις δυναμικές αυτές στην δύση. «Σε ορισμένους τομείς αποδείχθηκε ότι είμασταν υπεραισιόδοξοι» παραδέχθηκε σε δήλωση του στο cnn.gr, προσθέτοντας πάντως ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον τόσο για επιχειρηματικές εφαρμογές, όπως, για παράδειγμα, αυτές που αφορούν τον κατασκευαστικό κλάδο, όσο και ορισμένες που έχουν σχέση με τους καταναλωτές σε τομείς όπως είναι το gaming και το AR. Τονίζοντας ότι πρακτικά στην δύση το ζητούμενο είναι η δημιουργία του οικοσυστήματος. Ή για την ακρίβεια η επαναδημιουργία του. Την ίδια στιγμή στο περίπτερο της Huawei, μια εικόνα από την άλλη πλευρά του πλανήτη 5G ήταν εμφανής. Και πρόβαλε περιπτώσεις όπου ιδιωτικά δίκτυα 5G ήταν ήδη σε λειτουργία αναβαθμίζοντας από εργοστάσια, μέχρι μουσεία με εφαρμογές augmented reality. Ο αγώνας ανάμεσα σε ανατολή και δύση έχει μόλις αρχίσει, ή έχει ήδη χαθεί λοιπόν; Είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι στη Δύση το ίδιο παιχνίδι παίζεται με άλλους όρους. Το «πολυτραγουδισμένο» και πολυαναμενόμενο metaverse για παράδειγμα χρειάζεται απεγνωσμένα τεχνολογίες συνδεσιμότητας όπως το 5G, προκειμένου να έρθει στην ζωή και αρκετοί αναλυτές αντιστρέφουν την δυναμική λέγοντας ότι η εξάπλωση του 5G θα ξεγεννήσει το metaverse και όχι το ανάποδο. Όπως μάλιστα δήλωσε στην

Βαρκελώνη και ο Βrian Smyth, διευθυντής στρατηγικής για τον τομέα της τεχνολογίας στην Accenture, υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για εφαρμογές στο metaverse, από διαφορετικούς κλάδους όπως το retail, εταιρείες μόδας και μεγάλες επιχειρήσεις και σχεδόν οι μισοί τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι ήδη εστιάζουν εκεί, έχοντας αναπτύξει τον σχετικό στρατηγικό σχεδιασμό που εμπλέκει τεχνολογίες επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας. Εξήγησε μάλιστα ότι μπορεί να κάνουμε ακόμα τα πρώτα μας βήματα, αλλά το metaverse δείχνει προοπτικές μεγάλης ανάπτυξης, ειδικά σε τομείς όπως η επαγγελματική εκπαίδευση, τα ιατρικά εργαστήρια, αλλά και τα digital twins της βιομηχανίας του μέλλοντος που ήδη σχηματοποιείται χάρη στα ιδιωτικά δίκτυα. Γιαυτό όπως είπε υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από διάφορους κλάδους στο να πειραματιστούν και να δημιουργήσουν ένα οικοσύστημα και αυτό θα προκαλέσει έντονη κινητικότητα σε επίπεδο εξαγορών και επενδύσεων τα επόμενα χρόνια. Θα είναι το metaverse από μόνο του αρκετό για να κινήσει μια ολόκληρη meta-βιομηχανία; Πιθανότατα όχι, αν και πολλοί οραματίζονται μια ολόκληρη μετα-πραγματικότητα, της οποίας ο συνδυασμός ιδιωτικών και δημόσιων δικτύων 5G θα είναι ο καμβάς. Αλλά κάθε πρόβλεψη είναι επισφαλής μιας που πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Η δυναμική ανάμεσα σε 5G και metaverse πάντως είναι πρωτοφανής. Χαρακτηριστικά ο Bob Flanagan, Economics Consulting Director της HIS Markit είχε πρόσφατα δηλώσει ότι οι προφανείς θετικές επιδράσεις από όλες τις διασυνδεδεμένες με το 5G καινοτομίες θα κυμανθούν ανάλογα με τον τομέα εφαρμογής τους, από την αύξηση της παραγωγικότητας, την αποτελεσματικότητα τω μηχανών και την συνεργασία τους με τους ανθρώπους. «Μέχρι να γίνει το 5G ένας καταλύτης που θα εξωθήσει την τεχνολογία κινητής τηλεφωνίας στο να γίνει μια Τεχνολογία Γενικής Χρήσης και όπως ο ηλεκτρισμός και οι ατμομηχανές πριν από αυτό να αναβαθμίσει το ίδιο το γενικό επιπέδο ζωής των ανθρώπων όλου του πλανήτη». H μελέτη της IHS Markit «5G Economy Study» που χρηματοδοτήθηκε από την Qualcomm Technologies Inc., μεταφράζει μάλιστα αυτή την «γενική χρήση» σε αύξηση πωλήσεων ως το 2035 κατά 1 τρις δολάρια περισσότερα από την αντίστοιχη μελέτη του 2017. Δηλαδή σε σύνολο 13,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε πωλήσεις αλλά και παραγόμενη αξία, γύρω από το 5G. NW

Τα ιδιωτικά δίκτυα δίκτυα 5G είναι στην ουσία το νευρικό σύστημα που θα συνδέσει όλες τις νέες τεχνολογίες σε ένα πλήθος από τομείς, οι οποίοι στην ουσία θα σχηματοποιήσουν το μέλλον κάθε μιας βιομηχανίας και κλάδου ξεχωριστά, αλλά και σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους

netweeK • M Α ΪΟΣ 2022

[Interview]

ΝΙΚΗ ΤΣΟΥΜΑ

Η χώρα, τα συστήματα και οι συνθήκες είναι πλήρως ώριμα για τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας Η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης μιλάει, μεταξύ άλλων, για την πορεία του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, τις ψηφιακές υπηρεσίες που απλουστεύουν τη ζωή των πολιτών, αλλά και στην αξιοποίηση των αρκετών πλέον δεδομένων υγείας με στόχο την έγκαιρη πρόληψη των ασθενειών. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

χώρος της υγείας θεωρείται δικαίως ένας από τους βασικούς πυλώνες του κοινωνικού κράτους, παίζοντας ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητά μας. Πολύπλοκος, αλλά και ευαίσθητος, δεν ευτύχησε πάντα στη χώρα μας, καθώς πολλά πρέπει ακόμα να γίνουν τόσο από πλευράς υποδομών, όσο και εύρυθμης λειτουργίας. Όμως, τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την «εισβολή» της πανδημίας στη ζωή μας, η οποία επέβαλε τον ψηφιακό μετασχηματισμό των πάντων και επιτάχυνε θεαματικά τις εξελίξεις, οι θετικές ενδείξεις πως «το νερό μπαίνει στ’ αυλάκι», πληθαίνουν. Αυτήν ακριβώς

την αρχική εντύπωση επιβεβαίωσε με τα λεγόμενά της η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ από τον Αύγουστο του ‘19, Νίκη Τσούμα, σε αποκλειστική συνέντευξή της στο netweek. Ειδική στην ψηφιακή τεχνολογία, με μακρά θητεία στη δημόσια διοίκηση (μαθηματικός, προγραμματίστρια & αναλύτρια συστημάτων, αλλά και αριστούχος της ΕΣΔΔΑ) μας μίλησε ‘μετά λόγου γνώσεως’ για τη σημερινή κατάσταση και τις μελλοντικές εξελίξεις στην ψηφιακή υγεία, καθώς γνωρίζει όσο λίγοι στην Ελλάδα τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες αυτού του χώρου. Η συζήτηση ήταν μακρά και ευρύτατη – τα κυριότερα σημεία της ακολουθούν.

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

Ο ρόλος της ΗΔΙΚΑ στην πανδημία… Ο ρόλος της ήταν σημαντικός, γιατί η ΗΔΙΚΑ λειτουργεί συστήματα Υγείας όπως η Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση και τα συστήματα των Νοσοκομείων, τα οποία ήταν κρίσιμα, ενώ συμμετέχει ως ένας από τους κομβικούς παράγοντες στην αντιμετώπισή της με τη δημιουργία και λειτουργία του Μητρώου ασθενών covid, αλλά και του Μητρώου εμβολιασμού κατά της covid, τα οποία έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν δεδομένα για την πορεία της πανδημίας και την έκδοση πιστοποιητικών εμβολιασμού.

…στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση…

τα Υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Υγείας έθεσαν ήδη σε παραγωγική λειτουργία το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών & Εφήβων, το ψηφιακό βιβλιάριο υγείας παιδιού και το ψηφιακό Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή. Οι τρεις νέες υπηρεσίες θα διευκολύνουν τον προγραμματισμό των βασικών παιδιατρικών εμβολίων, θα αναβαθμίσουν την παρακολούθηση της αναπτυξιακής προόδου του παιδιού και θα συστηματοποιήσουν τις βεβαιώσεις που εκδίδουν οι παιδίατροι για την εγγραφή των μαθητών στο σχολείο.

Η στρατηγική ψηφιοποίησης της υγείας

Οι τρεις υπηρεσίες, που υλοποιήθηκαν από την ΗΔΙΚΑ, αποτελούν το επόμενο βήμα μιας ευρύτερης στρατηγικής Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση ξεκίνησε το 2011 ως βα- ψηφιοποίησης στο χώρο της υγείας και αποσκοπούν στην σικό σύστημα συνταγής φαρμάκου και εκτέλεσης συνταγής αναβάθμιση της πρόληψης, στη βελτιστοποίηση του σχεδιααπό τα φαρμακεία – ως σήμερα έχουν συνταγογραφηθεί σμού πολιτικών υγείας, και στην ενίσχυση της διαφάνειας και 750 εκατ. συνταγές για 12 εκατ. διαφορετικούς ασθενείς. της προστασίας προσωπικών δεδομένων, κάνοντας έναρξη Στην πορεία εξελίχθηκε και προστέαπό τα παιδιά. Οι γιατροί θα καταχωρούν θηκαν παραπεμπτικά εξετάσεων και η ηλεκτρονικά πλέον τα στοιχεία των παιΑνάμεσα στις πλέον διών στο ψηφιακό βιβλιάριό τους, στο εκτέλεση εξετάσεων από διαγνωστικά κέντρα (άλλα 250 εκατ. παραπεμπτικά). σημαντικές δράσεις οποίο μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαΜε φάρμακο-φαρμακείο, εξετάσεις-διαση και οι γονείς τους, μέσω των κωδικών για τον ψηφιακό γνωστικά είχαμε μια πρώτη εικόνα των τους στο Taxisnet, ώστε να υπάρχει επίμετασχηματισμό δεδομένων του ασθενή. Στη συνέχεια σημη καταγραφή. Εκτός από τον δικό μας της υγείας είναι η υλοποιήθηκε η άυλη συνταγογράφηση αυτοματοποίηση και ΑΗΦΥ -που η βασική δομή του χρημα(ΣΣ. που έκλεισε πρόσφατα δυο χρόαπό το Ταμείο Ανάκαμψης, ψηφιοποίηση όλων τοδοτείται νια λειτουργίας, έχοντας 3,2 εκατ. εγεπομένως αναμένεται να ολοκληρωθεί των λειτουργιών γεγραμμένους και πάνω από 45 εκατ. τα επόμενα δυο-δυόμιση χρόνια- υπάρχει των νοσοκομείων συνταγές, εκ των οποίων το 40% άυλες, και ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Συνοπτικός της χώρας κατά δήλωση του υπουργού Ψηφιακής Φάκελος Υγείας, ο οποίος θα δώσει τη Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη), δυνατότητα στους πολίτες της ΕΕ να με τις συνταγές, τα παραπεμπτικά και τις εκτελέσεις τους μετακινούνται έχοντας μαζί τους τον Συνοπτικό Ψηφιακό να μην τυπώνονται, αλλά να δίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο τους φάκελο (National Contact Point for eHealth - NCPeH). στους πολίτες (e-mail, SMS, push notification). Επόμενο Ομοίως, έχει υλοποιηθεί το EESSI, ένα σύστημα ανταλλαβήμα, ήταν η δημιουργία της εφαρμογής MyHealth (200.000 γής ασφαλιστικών δεδομένων μεταξύ των χωρών-μελών, με χρήστες από Σεπτέμβριο ’21 ως σήμερα) όπου όλα αυτά τα κεντρικό κόμβο για την Ελλάδα την ΗΔΙΚΑ, η οποία συμμεδεδομένα βρίσκονται πλέον διαθέσιμα στο κινητό του πολίτη τέχει σε αρκετά ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλάσσοντας τεχνογνωσία και βέλτιστες πρακτικές. και αποτελούν τμήμα του φακέλου υγείας του. Μάλιστα, σε πρόσφατη συνάντηση εργασίας μεταξύ εκπρο…και στον Ατομικό Φάκελο Υγείας σώπων της Εθνικής Αρχής Ηλεκτρονικής Υγείας (ΕΑΗΥ) της Η χώρα, τα συστήματα και οι συνθήκες είναι πλέον πλήρως Κύπρου και του ελληνικού υπουργείου Υγείας αποφασίστηκε ώριμα για τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας. Ο ΑΗΦΥ η από κοινού ετοιμασία κειμένου διακρατικής τριμερούς «χτίζεται» διαρκώς σε πολλαπλά επίπεδα, με κατηγοριοποί- συμφωνίας μεταξύ των δυο και της ΗΔΙΚΑ, η οποία θα ηση των υποφακέλων και προσθήκη ιατρικών δεδομένων, αποτελέσει το υπόβαθρο για εδραίωση της συνεργασίας απ’ όπου κι αν δημιουργούνται. Δηλαδή, γιατρός-διαγνώσεις, των εμπλεκομένων μερών σε σειρά θεμάτων, στα οποία πεσυνταγή φαρμάκου-εκτέλεση φαρμάκου, συνταγή παραπε- ριλαμβάνεται κατά προτεραιότητα και ο ολοκληρωμένος μπτικού για εξετάσεις-εκτέλεση εξετάσεων από διαγνωστικά ηλεκτρονικός φάκελος υγείας. Στη συνάντηση συζητήθηκαν, κέντρα και αποτελέσματα εξετάσεων από αυτά. Επίσης, επίσης, θέματα λειτουργίας των Εθνικών Σημείων Επαφής επίσκεψη του πολίτη στο Α’βάθμιο (Κέντρα Υγείας) και το για την Ηλεκτρονική Υγεία, ο θεσμικός ρόλος που έχει στην Β’βάθμιο Σύστημα Υγείας (Νοσοκομεία), με τα αποτελέσματα Κύπρο η ΕΑΗΥ και στην Ελλάδα η ΗΔΙΚΑ ΑΕ, καθώς και και διαγνώσεις από αυτά. Η συνεργασία μας με το υπουργείο η μετάφραση στην ελληνική της περίληψης του ΟλοκληΥγείας στο θέμα του Φακέλου είναι συνεχής και άρρηκτη ρωμένου Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας του Πολίτη, για Απόδειξη και μέτρο των εξελίξεων, η πρόσφατη επίσημη τους σκοπούς της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης. ανακοίνωση -σε συνδυασμό με την παρουσίαση στον πρωθυπουργό από τα συναρμόδια υπουργεία- τριών νέων ψη- Δυο κομβικές δράσεις φιακών υπηρεσιών, για την αποτελεσματικότερη φροντίδα Οι κομβικές και σημαντικές δράσεις στον χώρο της Υγείας της υγείας των παιδιών από γονείς και παιδιάτρους, στις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της (που, προφανώς, οποίες ο ρόλος της ΗΔΙΚΑ είναι κομβικός. Συγκεκριμένα, προϋποθέτει κατάργηση των χάρτινων αρχείων και δημιουρ-

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

INTERVIEW ‣ ΝΙΚΗ ΤΣΟΥΜΑ

ούχους για τη μηνιαία πληρωμή 4,49 εκατ. συντάξεων, 1,85 εκατ. ασφαλισμένους των προ ενοποίησης ΦΚΑ (ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΤΑΝ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ), 37.000 μισθοδοτούμενους, 500.000 νοσηλευόμενους και 5.000 υπαλλήλους του ΕΦΚΑ/ΕΤΕΑΕΠ

Οι βάσεις και η πρόληψη

γία/επεξεργασία εφεξής μόνο δεδομένων) είναι η συνολική δράση του Ενιαίου Ατομικού Φακέλου του ασθενή και η αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση όλων των λειτουργιών των Νοσοκομείων της χώρας. Στόχος είναι να έχουμε ομογενή πληροφοριακά συστήματα στα Νοσοκομεία με κοινές τεχνικές προδιαγραφές στο επίπεδο των δεδομένων, ώστε να εμπλουτίζεται ο ΑΗΦΥ με τα στοιχεία των ιατρικών γεγονότων σε κάθε επίσκεψη πολίτη. Η ομογενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων θα φέρει, επίσης, ομογενοποίηση στις λειτουργικές διαδικασίες τους, με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακας και την κεντρική παρακολούθηση δεικτών αποτελέσματος, για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων.

Οι συνέργειες και οι υπηρεσίες Οι συνέργειες μεταξύ Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα (που αναλαμβάνει ως ανάδοχος την υλοποίηση των έργων μας) είτε σε θέματα υποδομών, όπως η μετάβαση στο cloud, είτε σε θέματα πολύπλοκων εφαρμογών, όπως Data Analytics, BI, Internet of Things κλπ. προφανώς γίνεται ολοένα στενότερη, όσο προχωρούμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Παράλληλα, τα τελευταία δυο χρόνια έχουν δημιουργηθεί και δοθεί στους πολίτες σημαντικότατες υπηρεσίες, μέσω της πύλης gov.gr, ως αποτέλεσμα της διαλειτουργικότητας των συστημάτων. Έτσι, έχουμε πλέον αυτοματοποιημένες διαδικασίες στη γέννηση, την ασφάλιση και την ονοματοδοσία του παιδιού, αυτοματοποίηση της διαδικασίας έκδοσης αδειών οδήγησης, ψηφιακές ιατρικές βεβαιώσεις, ψηφιοποίηση της διαδικασίας των αναρρωτικών αδειών, ψηφιακό πιστοποιητικό νόσησης-εμβολιασμού covid κλπ. Αυτές είναι λίγες μόνο από τις υπηρεσίες που έχουν δοθεί μετά την επίτευξη διαλειτουργικότητας μεταξύ των βασικών συστημάτων της Δημόσιας Διοίκησης, όπως το φορολογικό σύστημα TAXISnet για την ταυτοποίηση, το σύστημα του ΑΜΚΑ για την ταυτοποίηση στην κοινωνική ασφάλιση και υγεία, το σύστημα της συνταγογράφησης για τα ιατρικά δεδομένα και τα συστήματα για χορήγηση ασφαλιστικής και ασφαλιστικής ενημερότητας – όλα με σημαντικό κέρδος σε χρόνο και κόστος. Συνολικά, η ΗΔΙΚΑ εξυπηρετεί σήμερα πάνω από 10 εκατ. ασφαλισμένους (ΑΜΚΑ, ΑΤΛΑΣ, ΣΗΣ), 2,66 εκατ. συνταξι-

Μετά τη δημιουργία κεντρικών βάσεων δεδομένων του τομέα Υγείας και την αποκατάσταση της μεταξύ τους επικοινωνίας, έχουμε πλέον τη δυνατότητα δημιουργίας επιμέρους Μητρώων ασθενών π.χ. Μητρώο Κυστικής ΄Ινωσης, Μητρώο Παιδικών Νεοπλασιών, κ.ά. τα οποία εξυπηρετούν την έρευνα της πορείας αυτών των ασθενειών βοηθώντας, με τα συμπεράσματα τους, και στην πρόληψη, με σημαντικά κοινωνικά και οικονομικά οφέλη. Επίσης, δυνατότητα έρευνας με οποιεσδήποτε παραμέτρους με στόχο την πρόληψη, προσφέρει και το Business Intelligence σύστημα της συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ. Υλοποιούμε, ως ΗΔΙΚΑ, συστήματα ευαισθητοποίησης του πληθυσμού και προληπτικών εξετάσεων κι αυτή την εποχή ετοιμάζουμε, σε συνεργασία με τη ΓΓ Δημόσιας Υγείας, δράσεις προληπτικής Ιατρικής. Περιλαμβανομένης και της διενέργειας προληπτικών εξετάσεων για μια σειρά από ασθένειες που χαρακτηρίζονται υψηλής επικινδυνότητας, αλλά μπορούν να προληφθούν με έγκαιρη διάγνωση. NW

Οι τρεις νέες ψηφιακές υπηρεσίες Η οργάνωση των βασικών παιδιατρικών εμβολίων γινόταν ως τώρα αποκλειστικά με προφορική συνεννόηση μεταξύ γιατρού και γονέων, χωρίς αυτά να καταγράφονται ψηφιακά, με αποτέλεσμα η Πολιτεία να μη γνωρίζει πόσα παιδιά έχουν κάνει τα απαραίτητα εμβόλια. Με το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών & Εφήβων η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά πλήρες σύστημα οργάνωσης των βασικών παιδιατρικών εμβολιασμών, μέσω του οποίου οι γονείς θα ειδοποιούνται το παιδί τους πρέπει να κάνει ένα εμβόλιο, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού. Γονείς και παιδίατροι θα έχουν πρόσβαση στο ιστορικό εμβολιασμών, για άμεση αξιολόγηση, ενώ όλες οι σχετικές πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες και στην εφαρμογή MyHealth. Σύμφωνα με την υφιστάμενη κατάσταση, επίσης, η αναπτυξιακή πρόοδος του παιδιού από την στιγμή που γεννιέται καταγράφεται σε έγχαρτα βιβλιάρια, χειρόγραφα από τους παιδιάτρους. Στο εξής, με την ψηφιοποίηση του βιβλιαρίου υγείας, όλη η διαδικασία θα καταγράφεται ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και θα είναι επίσης προσβάσιμη στους γονείς. Έτσι, η καταγραφή της αναπτυξιακής προόδου του παιδιού συστηματοποιείται, περιλαμβάνοντας τα αναγκαία ιατρικά δεδομένα για κάθε ηλικιακή κατηγορία, ενώ εξαλείφεται ο κίνδυνος απώλειας δεδομένων αν το βιβλιάριο χαθεί ή καταστραφεί. Τέλος, καταργείται το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή, σε μορφή φυσικού εγγράφου, το οποίο ο γονέας έπρεπε να προσκομίζει αυτοπροσώπως για την εγγραφή του παιδιού στο σχολείο, και αντικαθίσταται από ψηφιακό.

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

Interview

ΦΩΤΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

INTERVIEW ‣ ΦΩΤΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ

Το 5G είναι, πάνω απ’ όλα, μια ανθρωποκεντρική τεχνολογία Ο πιο γνωστός «διεθνής» έλληνας executive στο χώρο των τηλεπικοινωνιών μιλάει αποκλειστικά στο netweek για την πέμπτη γενιά τηλεφωνίας και τις άπειρες εφαρμογές της, τον ρόλο που θα παίξει στον ψηφιακό μετασχηματισμό οργανισμών και επιχειρήσεων, καθώς και για τις αλλαγές που θα ζήσουμε τα επόμενα χρόνια. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

άθε συζήτησή μου με τον Φώτη Καρώνη, στα 20 και πλέον χρόνια της γνωριμίας μας, ξεκινάει με κάποια αφορμή, αλλά συνήθως καταλήγει εφ’ όλης της (τηλεπικοινωνιακής και όχι μόνο) ύλης. Πολύπειρος και χαρισματικός, ομιλεί μετά λόγου γνώσεως έχοντας περάσει από πολύ σημαντικές θέσεις ευθύνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Alsthom, ΑΙΑ, RomTelecom, Everything Everywhere και μετά BT), πριν αναλάβει πέρυσι το σημαντικό πόστο του Executive VP & Group Leader 5G & Edge της Capgemini, πάντα από το Λονδίνο. Είπαμε πολλά και θα μπορούσαμε να πούμε ακόμα περισσότερα από τη μια ώρα που έγραψε το μαγνητόφωνο, αν εκείνον δεν τον πίεζε ο χρόνος (θα πετούσε την επομένη για Σαν Ντιέγκο, να μιλήσει στο μεγάλο συνέδριο της Qualcomm για το 5G) κι εγώ είχα στη διάθεσή μου το μισό περιοδικό, που δεν είχα. Παρά τους περιορισμούς σε χρόνο και χώρο, πάντως, το «απόσταγμα» της συζήτησής μας, που θα διαβάσετε στη συνέχεια, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Ένας ευτυχισμένος «γάμος» To Edge Computing είναι ένας επιταχυντής για το 5G (όπως είδες, στον τίτλο μου τα δυο τους συνδυάζονται), που κι αυτό πάλι έχει έντονο ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Αν δούμε τη μεγάλη εικόνα στο cloud (public–edge–on prem), το edge αφορά στο άκρο, εκεί όπου συμβαίνουν πράγματα, διαδικασίες - το αυτοκίνητο, η βιομηχανία, το νοσοκομείο που θέλει αυτοματοποίηση κλπ. Για πολλές από αυτές, δεν χρειάζεται να ‘ανεβαίνουμε’ συνέχεια στο cloud, καθώς παίρνει χρόνο. Αν έχεις εφαρμογές που πρέπει να τρέξουν τοπικά, η επεξεργασία μπορεί να γίνει επίσης τοπικά - 5G και Edge «παντρεύονται», δίνοντας πολύ ταχύτερους χρόνους απόκρισης, με κέρδος σε χρόνο και χρήμα. Τους μεγαλύτερους κύκλους επεξεργασίας μπορείς να τους στείλεις στο cloud… Όμως, στο 5G δεν μας ενδιαφέρει μόνο η επικοινωνία, αλλά και οι εφαρμογές. Αν έχουν πολύ μικρό χρόνο απόκρισης, αν υπάρχουν θέματα δημόσιας ασφαλείας, αν αξιοποιούνται σε αυτοκίνητα όπου απαιτείται άμεση αντίδραση ή εφαρμόζονται σε πολλά ΙοΤ, συνδεδεμένα

μεταξύ τους, που δίνουν data πολύ γρήγορα και συνεχώς, τότε συμφέρει να έχουν την «εξυπνάδα» τους τοπικά εγκατεστημένη – ίσως και με χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης (AI orchestration) για καλύτερη διαχείριση. Το Edge Computing είναι πολύ φτηνότερο και εγγύτερο, σε σχέση με το public cloud, οπότε μπορείς να κατανείμεις cloud-native εφαρμογές, πχ. το Salesforce, ώστε κάποια workloads να τρέχουν τοπικά κι άλλα στο «σύννεφο», χωρίς να αλλάζει η αρχιτεκτονική τους.

Νέα εποχή συνδεσιμότητας Στα τέλη της «θητείας» του 4G καταλάβαμε ότι υπάρχουν αυξημένες ανάγκες για ταχύτητα και μικρό χρόνο απόκρισης, κυρίως στη βιομηχανία ή όπου αλλού υπάρχει μεγάλη επεξεργασία (πχ. gaming) και συνδεσιμότητα διαφόρων συσκευών. Καθώς όλα τα προϊόντα γίνονται υπηρεσίες, αυξάνουν οι ανάγκες μετασχηματισμού μεγάλων βιομηχανιών, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η ενέργεια, η υγεία, οι τηλεπικοινωνίες. Το 5G ήρθε για να δώσει εκείνα τα χαρακτηριστικά που δεν είχαμε με το 4G – πχ. στο ΙοΤ κομμάτι, δισεκατομμύρια συσκευών πρέπει να συνδεθούν σε ένα δίκτυο - έχουμε τέτοια δυνατότητα από πλευράς φάσματος και ταυτόχρονης επεξεργασίας; Μπορούμε να έχουμε την απαραίτητη ασφάλεια στις επικοινωνίες μας; Την αναγκαία προβλεψιμότητα, ό,τι κι αν συμβεί; Το 5G αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού, καθώς επιτρέπει ουσιαστικά σε οποιαδήποτε συσκευή να είναι συνεχώς συνδεδεμένη στο cloud και να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με πολλαπλές εφαρμογές, κάτι που δεν μπορούσε να γίνει πριν. Η μεγάλη επανάσταση ξεκίνησε με το 4G, όλα έγιναν ΙΡ και το cloud έδωσε μεγάλη ώθηση σε πλήθος εφαρμογές, που επεκτείνονται σε όλες τις βιομηχανίες – από απλοί συνδρομητές σ’ έναν πάροχο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, έβαλαν πιά τις επικοινωνίες στο DNA τους…

Οι drivers του μετασχηματισμού Το μέγα ζητούμενο είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι λόγοι είναι πολλοί: κατ’ αρχάς, τα καινούρια και έξυπνα προϊόντα δεν έρχονται πλέον μόνα τους, συνδυάζονται με δεδομένα και υπηρεσίες κι αυτό προϋποθέτει τον

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

ψηφιακό μετασχηματισμό της τροφοδοτικής αλυσίδας αλληλεξαρτήσεις στην παραγωγή ηλεκτρονικών μέσων και των διαφόρων βιομηχανιών. Οι βασικές βιομηχανί- μεταβάλλονται, τα οικοσυστήματα αναδιαμορφώνονται ες – drivers, που έχουν αλλάξει πολύ και «κινούν» όλες κι αυτό παίρνει χρόνο, αυξάνοντας τις ελλείψεις. Δεν τις άλλες, είναι τρεις: πρώτη αυτή του λογισμικού, που βλέπω, όμως, το ρεύμα να σταματάει – οι βιομηχανίες βρίσκεται παντού και μπορεί να τρέξει τα πάντα χάρη λογισμικού είναι cloud-native, επομένως μπορούμε να στο cloud, δεύτερη είναι η βιομηχανία των ημιαγωγών, με δημιουργήσουμε νέες εφαρμογές συνδυάζοντας microσυμμετοχή πολλών κατασκευαστών, και τρίτη, εκείνη των services, AR/VR, remote cameras, drones κλπ.. Τα επόμενα επικοινωνιών. Ο φανταστικός συνδυασμός τους ρίχνει τα δυο χρόνια πιστεύω ότι θα ξεφύγουμε από τη βιομηχανία στεγανά κι εκεί που τα πράγματα ήταν κάθετα σε πολλούς Proof of Concept, περνώντας στην πραγματική καινοτομία τομείς, κατασκευαστικός, υγεία, αυτοκινητοβιομηχανία, σε κλίμακα κι αυτή θα είναι μια ακόμα μεγάλη αλλαγή: ενέργεια, ο καθένας με το δικό του ξεχωριστό οικοσύστη- βγαίνουμε από την εποχή των πειραμάτων και περνάμε μα, τώρα ενσωματώνονται πλέον οριζόντια σε όλους και στη βιομηχανοποίηση σε κλίμακα! Όμως, αυτό διαμορφώσυμβάλλουν στον μετασχηματισμό τους. Δεν υπάρχει νει νέες ανάγκες και αλλαγές στον τρόπο υλοποίησης του σήμερα αυτοκινητοβιομηχανία χωρίς τμήμα software – οι μετασχηματισμού. Δεν θα αρκούν πια ένας - δυο παίκτες, δημιουργοί λογισμικού είναι εξ ίσου σημαντικοί με τους θα απαιτείται ένα οικοσύστημα συνεργασιών, τα λειτουρμηχανικούς και τα μηχανικά μέρη είναι πλέον λιγότερα γικά μοντέλα θα αλλάξουν και οι εταιρίες ολοκληρωμένων από τα ηλεκτρονικά! Γι’ αυτό η τωριλύσεων θα συνεργάζονται με τις βιονή έλλειψη τσιπ έχει δημιουργήσει τεμηχανίες για να δημιουργήσουν νέα, Στον κύκλο ράστια προβλήματα στην παραγωγή. συνδεδεμένα προϊόντα. παραγωγής στη Για να επικοινωνήσουν πλέον μεταξύ βιομηχανία, 5G, τους χρειάζονται ασύρματες τηλεπιΔυο τομείς εφαρμογών Edge Computing κοινωνίες, που πρέπει να είναι παντού, Διακρίνω στο 5G δυο μεγάλους τομείς προσφέροντας την απαραίτητη χωρηκαι ιδιωτικά δίκτυα εφαρμογών: ο πρώτος είναι ο κύκλος τικότητα και ασφάλεια. της παραγωγής στη βιομηχανία, όπου διαμορφώνουν 5G, Edge Computing και ιδιωτικά δίένα περιβάλλον Βάρος στα δίκτυα κτυα διαμορφώνουν ένα περιβάλλον επικοινωνίας Ως το 2026 θα υπάρχουν αυτοκίνητα με επικοινωνίας το οποίο αυτοματοποιεί το οποίο πάρα πολύ μεγάλη αυτονομία. Τσιπς και δημιουργεί ευελιξία (agility). Τα αυτοματοποιεί και και λογισμικό υπάρχουν, άρα πρέπει shop-floors και οι γραμμές παραγωγής δημιουργεί ευελιξία είναι δύσκολοι χώροι με δεδομένα συνα δώσουμε βάρος στα δίκτυα και οι (agility) αυτοκινητοβιομηχανίες πρέπει να συστήματα και καθιερωμένη από χρόνια ντονίσουν το βήμα τους με εκείνο των τεχνολογία, οι αλλαγές πρέπει γίνουν παρόχων, που με τη σειρά τους πρέπει να επιταχύνουν για προσεκτικά, σε βήματα και κύκλους, για να πείσεις. Τα να ικανοποιήσουν το όραμα και τις ανάγκες των βιομη- βελτιωμένα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες του 5G δίχανιών, από πλευράς πρόσβασης! Στον τομέα της υγείας, νουν τη δυνατότητα να παρακολουθούμε την ασφάλεια επίσης, τα τελευταία 60-70 χρόνια δεν έχει αλλάξει η και την ποιότητα παραγωγής, να διορθώνουμε τις ατέλειες διαδικασία – από τον γενικό ιατρό στον ειδικό, εξετάσεις και τα λάθη, να τα αλλάζουμε όλα σε λίγες ημέρες, για κλπ. χάνεται χρόνος εις βάρος του πολίτη… Όλα αυτά να παράγουν άλλα προϊόντα κλπ. Πολλά συστήματα είμπορούν να γίνουν πλέον κεντρικά, όπως αποδείχθηκε ναι ήδη συμβατά με 5G, αλλά όχι ακόμα σε βιομηχανική στην πανδημία, με τα δίκτυα υψηλής ευκρίνειας να βο- κλίμακα. Χρειάζεται προσπάθεια – ελπίζω μέσα στην ηθούν στη διάγνωση, αποφεύγοντας τις μη-αναγκαίες επόμενη τριετία να έχουμε προχωρήσει σημαντικά στα (υπολογίζονται περίπου στο 30%) επισκέψεις στα Επεί- 5G–native και βεβαίως low-power τσιπ. γοντα των νοσοκομείων και τους κινδύνους που αυτό Ο δεύτερος τομέας είναι το in-life: η συμμετοχή του προσυνεπάγεται, ειδικά για ηλικιωμένους. Όταν εργαζόμουν ϊόντος που βγαίνει από την παραγωγή. Ένα αυτοκίνητο στην ΒΤ, είχαμε υλοποιήσει τέτοια κινητά συστήματα (στο δεν είναι ένα «κουτί», εμπεριέχει δεδομένα και υπηρεσπίτι ή από κινητή μονάδα με χρήση ακόμα και AR/VR) σίες. Όλα είναι συνδεδεμένα κι όσο οι υποδομές γίνονται διάγνωσης σε μεγάλο νοσοκομείο του Μπέρμιγχαμ, είτε ισχυρότερες, τόσο περισσότερες αμφίδρομες εφαρμογές μέσω Wi-Fi 6 είτε 5G, με εξαιρετική επιτυχία. θα βλέπουμε. Ένα όχημα με lidar μπορεί να «αντιδράσει» σε ένα εμπόδιο μπροστά του, με φρενάρισμα ή μήνυμα Η αυγή της νέας εποχής στο άλλο αυτοκίνητο, που σημαίνει λιγότερα τροχαία, Βρισκόμαστε στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής – όλα αυτά λιγότεροι θάνατοι και κέρδος για τον άνθρωπο! Θα υπάρδεν θα γίνουν βεβαίως αύριο. Όμως, μέσα στη δεκαετία χουν πλέον πράγματα αόρατα. Οι μηχανές θα «μιλάνε», πρέπει να σκεφτούμε ανθρωποκεντρικά και παράλληλα η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα διάφορα μοντέλα θα «παίνα φροντίσουμε τον πλανήτη μας – είναι δυο μεγάλα θέ- ζουν» μεταξύ τους, πάνω σε Edge Computing και cloud, ματα που είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε, με διαμορφώνοντας συνθήκες όπου η άμεση αντίδραση του τα μέσα που έχουμε πλέον στη διάθεσή μας. Όλα αυτά θα ανθρώπου δεν θα είναι απαραίτητη. Σε πρώιμο στάδιο, τα δούμε τη δεκαετία 2025-2035, αφού ξεπεράσουμε κά- αυτό ήδη γίνεται στα μέσα σταθερής τροχιάς, τραίνα και ποια προβλήματα, όπως το θέμα της αλυσίδας τροφοδοσί- μετρό… Οι τεχνολογίες και το 5G θα κάνουν τη ζωή μας ας και τον επαναπροσδιορισμό της παγκοσμιοποίησης. Οι ακόμα ευκολότερη.

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

INTERVIEW ‣ ΦΩΤΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ

Πυκνώνουν τα ιδιωτικά δίκτυα Υπάρχει μεγάλη δυναμική στον χώρο των ιδιωτικών δικτύων κι είναι ό,τι καλύτερο, καθώς δίνουν δυνατότητες προηγμένης συνδεσιμότητας εντός μεγάλων ιδιωτικών χώρων, όπως εργοστάσια, λιμάνια, αεροδρόμια, νοσοκομεία, ενεργειακές εγκαταστάσεις, έξυπνες πόλεις, κλπ. Υπάρχουν δυο κατηγορίες τέτοιων δικτύων, όσα λειτουργούν κατά μόνας (ανεξάρτητα από τα μεγαλύτερα, δημόσια δίκτυα) και όσα συνδυάζονται με αυτά, σε υβριδικό σύστημα, λύση που προφανώς προτιμούν οι πάροχοι, ώστε να μπορούν κι αυτοί να συνδράμουν. Τα private networks δεν είναι, βεβαίως, κάτι απλό σαν το WiFi – ως τηλεπικοινωνίες, απαιτούν ειδικούς για τη λειτουργία τους, αλλά προσφέρουν πολλά στον αυτοματισμό, στην επιτήρηση κλπ. Έχω κάνει κι εγώ τέτοιες υλοποιήσεις σε εργοστάσιο της Bosch, στο Bristol, όπου συμπεριλάβαμε αυτοκινούμενα οχήματα, για μεταφορά παλετών κι άλλων αντικειμένων, AR/VR για να βλέπεις και να μεταφέρεις εικόνα αντί να στείλεις έμπειρο τεχνικό, για validation σε νέα μονάδα παραγωγής κλπ. Διαμορφώνεται ένα υψηλής διαθεσιμότητας και ευκρίνειας δίκτυο, με πολύ μικρό χρόνο απόκρισης, μεγάλη χωρητικότητα, ευελιξία και άπειρες εφαρμογές. Όταν έστησα ένα open-air private network στο λιμάνι του Μπέλφαστ με την Ericsson, ξεκινήσαμε με δυο -ασφάλεια και προβλεπτική συντήρηση- αλλά συνεχίσαμε με drones για μολύνσεις, digital twins, έλεγχο των γερανών κι ό,τι μπορείς να φανταστείς… Καλά είναι και τα WiFi συστήματα, όμως έχουν περιορισμούς, αν βγεις από το cell χάνεται η πρόσβαση, δεν έχεις ικανοποιητική σταθερότητα και ταχύτητα, ούτε ασφάλεια, slicing και ποιότητα στο δίκτυο.

Ο ρόλος των hyperscalers Στα ιδιωτικά δίκτυα υπάρχουν πλέον πολλοί τύποι, οι τιμές τους είναι περισσότερο ανταγωνιστικές κι εκτός από τους αρχικούς μεγάλους (vertical integrators) προμηθευ-

τές, όπως η Ericsson και η Nokia, έχουμε κι εκείνους που στήνουν συνεργατικά δίκτυα ανοικτής αρχιτεκτονική με συστήματα διαφόρων κατασκευαστών. Στην Cap Gemini, πχ. χρησιμοποιούμε core units της Qualcomm σε συνδυασμό με Azure της Microsoft. Συνθέτεις και συναρμολογείς ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις λειτουργίες που θέλεις να δώσεις στο ιδιωτικό δίκτυό σου, και φυσικά τις ανάγκες του πελάτη. Είναι ευκολότερη, ταχύτερη και φθηνότερη λύση κι αυτό το έχουν ήδη καταλάβει οι hyperscalers (Microsoft, AWS, Google), που θέλουν να διαμορφώσουν λύσεις στο Edge – εφόσον κατέκτησαν το cloud, ξανοίγονται όπου αλλού διαμορφώνονται δεδομένα, άρα και στα private networks. Σ’ ένα κατανεμημένο μοντέλο, είναι λογικό να μπαίνουν και στις τηλεπικοινωνίες, πιέζοντας τους παρόχους να μετασχηματιστούν σε cloud δίκτυα…

Get the future you want… Σήμερα μπορούμε πλέον να ανοίξουμε νέους ορίζοντες. Τρία πράγματα θεωρώ βασικά σε κάθε επιχείρηση: καινοτομία, ανθρώπινο δυναμικό και βιωσιμότητα – μεγάλα θέματα και τα τρία! Πρέπει να είναι, επίσης, ανθρωποκεντρική – το κέρδος δεν είναι μόνο τα χρήματα, αλλά και το πώς διαμορφώνεις θετικότητα στους χρήστες σου. Είναι πολλά τα θέματα τα οποία πρέπει να λύσουμε σήμερα. Οι τεχνολογίες είναι διαθέσιμες, απλώς πρέπει να «φτιάξουμε» ανθρώπους με ανοικτό μυαλό και καθαρή σκέψη, ώστε να δημιουργήσουν το μέλλον, το δικό τους και της εταιρίας τους, που κι αυτή μέρος της κοινωνίας είναι! Για να έχει διαχρονικότητα, πρέπει να μετασχηματίζεται διαρκώς, να αναγνωρίζουν την αξία της οι χρήστες και να την αγαπούν, να προσαρμόζεται στις ανάγκες τους και να έχει υψηλό δείκτη προσφοράς στην κοινωνία. Η πρόοδος να αφορά εμάς, τα παιδιά μας και τον πλανήτη. NW

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Conference 50

Σε πορεία προς ένα ασφαλές μέλλον Στη νέα εποχή το παραδοσιακό μοντέλο προστασίας των πληροφοριακών συστημάτων δεν επαρκεί. Το τοπίο της ασφάλειας αλλάζει και δημιουργείται ένας καινούργιος τρόπος αλληλεπίδρασης μεταξύ χρηστών και συστημάτων, μεταφέροντας μας από μια πραγματικότητα παθητικότητας σε έναν κόσμο ιδεατής πραγματικότητας, όπου η κυβερνοασφάλεια θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες καταστάσεις. ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΓΡΑΜΜΕΝΟΥ

το πλήρως ψηφιακό 9o Information Security Conference με τίτλο «Enabling a Secure Future: Managing Risks in a Constantly Changing World» που διοργανώθηκε από την Boussias, InfoSec experts και κορυφαίοι γνώστες σε θέματα Cyber Security από την Ελλάδα και το εξωτερικό, τοποθετήθηκαν στα φλέγοντα ζητήματα της ασφάλειας, και κατέθεσαν την εμπειρία τους αναλύοντας τις σύγχρονες τάσεις, βάσει πραγματικών case studies, αλλά και λύσεων που βασίζονται στην καινοτομία και στην τεχνολογία. Το συνέδριο άνοιξε με τον χαιρετισμό του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, ο οποίος εξήγησε πως, καθώς η χώρα επενδύει στον ψηφιακό και τον τεχνολογικό της μετασχηματισμό είναι δεδομένο πως πρέπει να επενδύσει και στην ασφάλεια των συστημάτων αυτών. Στη συνέχεια, ακολούθησε ο χαιρετισμός του Προέδρου του ISACA Athens Chapter, Νίκου Δράκου, ο οποίος ανέφερε πως το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και ο ISACA υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Έτσι, το Υπουργείο θα αξιοποιήσει τις παγκόσμιες γνώσεις, την εκπαίδευση, τις διεθνείς πιστοποιήσεις και τα διεθνή πρότυπα του ινστιτούτου, ώστε να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των υποδομών και των υπηρεσιών, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα. Μέσα από τον χαιρετισμό του, ο κύριος Δημήτρης Γεωργίου, Treasurer του (ISC)2 Hellenic Chapter και Chief Security Officer της Alphabit, ανέφερε ότι στο Cyberthreat Defense Report του (ISC)2 του 2021, καταγράφεται πως, ενώ πριν από οχτώ χρόνια, μόλις, το 36% των ανθρώπων του security πίστευαν πως θα δεχτούν κάποια πετυχημένη κυβερνοεπίθεση, σήμερα το ποσοστό αυτό αγγίζει το 76%, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη για τον κατάλληλο και έγκαιρο σχεδιασμό στρατηγικών ψηφιακής ασφάλειας.

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Διαμορφώνοντας το τοπίο της κυβερνοασφάλειας Στη συνέχεια τον λόγο έλαβε ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, καθηγητής Δημήτρης Α. Γκρίτζαλης, Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ασφάλεια & Ανάπτυξη Πληροφοριακών Συστημάτων στο OΠΑ, ο οποίος και συντόνισε την πρώτη ενότητα του συνεδρίου αναδεικνύοντας τις νέες τάσεις και τις πολιτικές στον χώρο της κυβερνοασφάλειας. Στην παρουσίαση του, ο κύριος Θωμάς Δομπρίδης, Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Κυβερνοασφάλειας στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αναφέρθηκε στο εγχειρίδιο κυβερνοασφάλειας που συντάχθηκε από το Υπουργείο και περιλαμβάνει 183 τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία οργανισμών και επιχειρήσεων. Σε συνέχεια αυτού του εγχειριδίου έχει δημιουργηθεί και ένα εργαλείο αυτοαξιολόγησης της κυβερνοασφάλειας των οργανισμών. Το εργαλείο αυτό αποτελεί έναν μηχανισμό με τον οποίο οι οργανισμοί μπορούν από μόνοι τους να πραγματοποιήσουν αυτοαξιολόγηση του επιπέδου της ασφάλειας των πληροφοριακών συστημάτων και των δικτύων τους. Ακολούθησε η, από κοινού, παρουσίαση του κυρίου Gonzalo Caro, Associate DPO της Meta, της κυρίας Denise MurtaghDunne, Security Manager της Meta και της κυρίας Feni Gourda, Security Program Manager της Meta. Στην παρουσίαση τους εστίασαν στη σχέση των συστημάτων προστασίας των δεδομένων με τα συστήματα ασφάλειας των πληροφοριών. Στόχος των συστημάτων ασφάλειας των πληροφοριών είναι να προστατέψουν τα δεδομένα από πολλαπλές εσωτερικές και εξωτερικές απειλές, ώστε να διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα και να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα, τόσο των εκάστοτε συστημάτων, όσο και των δεδομένων. Τα

CONFERENCE

συστήματα προστασίας των δεδομένων ασχολούνται με τη σωστή διαχείριση, επεξεργασία, αποθήκευση και χρήση των προσωπικών δεδομένων. Συνεπώς, μέσα από τη συνεργασία των δύο συστημάτων εξασφαλίζεται πως τα προγράμματα ασφαλείας εφαρμόζουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η περιφρούρηση της ιδιωτικότητας. «Η ασφάλεια αποτελεί ένα δομικό συστατικό της καινοτομίας», επισήμανε ο κύριος Δημήτριος Πατσός, Senior Security Specialist στη Microsoft. Στο πλαίσια του ψηφιακού μετασχηματισμού, κανένας χρήστης, καμία εφαρμογή και κανένα σύστημα δεν πρέπει να υστερεί από άποψη ασφάλειας, γι’ αυτό οι αυτοματισμοί μεγάλης κλίμακας πρέπει να έχουν ενσωματωμένα συστήματα ασφαλείας και οι άνθρωποι να ενδυναμώνονται και να εκπαιδεύονται στα νέα μοντέλα σκέψης και συνεργασίας. Εν συνεχεία, ο καθηγητής Κώστας Λαμπρινουδάκης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Μέλος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, επισήμανε πως η πιεστική απαίτηση για νέες ψηφιακές υπηρεσίες, πολλές φορές, μπορεί να οδηγήσει στην ψηφιοποίηση της υπάρχουσας γραφειοκρατίας και στο να αμεληθούν οι ορθές πρακτικές ασφαλείας. Στόχος είναι οι νέες υπηρεσίες να αξιολογούνται, ώστε να επιτευχθεί καλύτερη λειτουργικότητα, αλλά και να αναπτυχθούν ασφαλέστερες υπηρεσίες που να προστατεύουν την ιδιωτικότητα των χρηστών τους.

Κυριάκος Πιερρακάκης

Νίκος Δράκος

Δημήτρης Γεωργίου

Καθ. Δημήτρης Α. Γκρίτζαλης (συντονιστής 1ης ενότητας και πρόεδρος οργανωτικής επιτροπής)

Εκτιμήσεις για το μέλλον Σύμφωνα με την IDC, έως το 2022, 55 δισεκατομμύρια συσκευές θα είναι συνδεδεμένες παγκοσμίως, ανέφεραν στην από κοινού τους παρουσίαση ο κύριος Θανάσης Τσιλδερίκης, Solutions Consultant, για την Ελλάδα και την Κύπρο της HPE Aruba και ο κύριος Eυκλείδης Βολωτάς, Business Development Manager-Networking της Ιnfinitum. Η Gartner προβλέπει πως μέχρι το 2029 περίπου, τα 15 δισεκατομμύρια από αυτές τις συσκευές θα είναι IoT devices εταιρικών δικτύων. Παράλληλα, 8 στις 10 επιχειρήσεις, παραδέχονται πως δυσκολεύονται να ελέγχουν όλες τις IoT συσκευές που βρίσκονται συνδεδεμένες στο δίκτυο τους. Αυτό, βεβαίως, οδηγεί σε πολλές και ηχηρές περιπτώσεις κυβερνοεπιθέσεων, με μεγάλο οικονομικό κόστος, το οποίο αυξάνεται κάθε έτος. Διαπιστώνουμε λοιπόν, πως ο όγκος των IoT συσκευών και το ανεξέλεγκτο πλήθος και η ποικιλομορφία τους δημιουργεί προβλήματα. Επισημάνθηκε βέβαια, πως η αξιοποίηση του AI και μιας machine learning λογικής μπορεί να επιδράσει καταλυτικά στην αναβάθμιση των πρακτικών ασφαλείας. Στην παρουσίαση του, ο Δρ. Ευάγγελος Ουζούνης, Head of Policy Development Unit της European Union Agency for Cybersecurity (ENISA), εξήγησε πως η Ευρωπαϊκή επιτροπή, μαζί με τα κράτη μέλη, προωθεί την επέκταση της ντιρεκτίβας NIS με την καινούργια πρόταση της, την NISD 2.0. Η ντιρεκτίβα αυτή βελτιώνει την NIS, προσθέτοντας καινούργιους τομείς και βοηθάει τα κράτη μέλη να συνεργαστούν καλύτερα σε θέματα κρίσεων. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η, από κοινού, παρουσίαση του κυρίου Αχιλλέα Γκίκα, Imaging & Printing Specialist της Infinitum και του κυρίου Χάρη Αμούργη, Διευθυντή Πωλήσεων Μεγάλων Πελατών Ιδιωτικού & Δημόσιου Τομέα και Security Expert της HP για την Ελλάδα και την Κύπρου. Σύμφωνα με το τελευταίο report της Kyocera, το 66% των

Θωμάς Δομπρίδης

Gonzalo Caro

Denise Murtagh-Dunne

Feni Gourda

Δημήτριος Πατσός

Κώστας Λαμπρινουδάκης

Θανάσης Τσιλδερίκης

Eυκλείδης Βολωτάς

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Δρ. Ευάγγελος Ουζούνης

Αχιλλέας Γκίκας

Χάρης Αμούργης

Χρόνης Καπαλίδης

Γιώργος Στεργιόπουλος

Δρ. Σωκράτης Κάτσικας

Νικήτας Κλαδάκης

Παναγιώτης Αναγνώστου

οργανισμών κατατάσσουν τις υποδομές εκτύπωσης στους 5 κορυφαίους κινδύνους ασφαλείας. Παράλληλα, το 77% των στελεχών πληροφορικής πιστεύει πως η απομακρυσμένη εργασία οδηγεί σε μεγαλύτερη ευπάθεια. Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, πως οι επιχειρήσεις πρέπει να επιλέξουν λύσεις που να τους προσφέρουν ασφάλεια σε όλα τα επίπεδα. Ο κύριος Χρόνης Καπαλίδης, Principal at the Information Security Forum, παρουσίασε την έκθεση Threat Horizon του ISF, μέσω της οποίας γίνεται εμφανές πως ο ψηφιακός και ο φυσικός κόσμος πλέον ενώνονται. Παράλληλα όμως, έχει παρατηρηθεί πως υπάρχει μια κρίση εμπιστοσύνης η οποία υποσκάπτει τις ψηφιακές επιχειρήσεις. Συνεπώς, η ασφάλεια των πληροφοριών αφορά όλα τα στελέχη μιας επιχείρησης και οι CISO οφείλουν να εμπνεύσουν ένα πνεύμα υπευθυνότητας στο προσωπικό του οργανισμού.

Εξασφαλίζοντας την κυβερνοανθεκτικότητα Στην ασφάλεια των βιομηχανικών συστημάτων εστίασε την παρουσίαση του ο κύριος Γιώργος Στεργιόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Στους πιο συνηθισμένους φορείς επίθεσης περιλαμβάνονται το spear phishing μέσω email, οι εξωτερικές επιθέσεις σε εκτεθειμένες συσκευές και τα λάθη των χρηστών. Παράλληλα όμως, η μεγαλύτερη μάστιγα στη βιομηχανία, αυτή τη στιγμή, είναι τα legacy συστήματα, τα οποία και χρήζουν ειδικής διαχείρισης. Σε παρόμοιο πλαίσιο κινήθηκε και η ομιλία του Δρ. Σωκράτη Κάτσικα, Director στο Norwegian Center for Cybersecurity in Critical Sectors (NORCICS), εστιάζοντας στο ζήτημα της κυβερνοασφάλειας στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού της βιομηχανίας. Παραδοσιακά, η έννοια της ασφάλειας συνδέεται με τρία χαρακτηριστικά, την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και τη διαθεσιμότητα. Για τα βιομηχανικά συστήματα, ωστόσο, πρέπει να προστεθούν και κάποια καινούργια χαρακτηριστικά τα οποία αφορούν τη δυνατότητα ελέγχου, τη παρατηρησιμότητα και τη λειτουργικότητα.

Προστασία και άμυνα

Nάντια Λιάπη

Σπύρος Παπαγεωργίου

Αντώνης Παράβαλος

Καθ. Aθανάσιος Κανάτας

Ιωάννης Ξανθάκος

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Εν συνεχεία, ο κύριος Νικήτας Κλαδάκης, CEO της Netbul, εξήγησε πως πλέον τα drone μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία στα χέρια των κυβερνοεγκληματειών που θέλουν να επιτεθούν σε έναν οργανισμό. Ουσιαστικά, με τη χρήση απλών τεχνολογιών, το drone μπορεί να μετατραπεί σε μια ιπτάμενη πλατφόρμα κυβερνοεπίθεσης, την οποία μπορεί να χειριστεί κάποιος απομακρυσμένα. Στις τεχνολογίες πληροφορικής που θα χρησιμοποιηθούν κατά την κατασκευή της Γραμμής 4 του Αττικού Μετρό, με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης ζωής, εστίασε η παρουσίαση του κύριου Παναγιώτη Αναγνώστου, Διευθυντή Τεχνολογιών και Συστημάτων της Avax Group. Κάποιες από αυτές τις τεχνολογίες αφορούν τα συστήματα γεωμηχανικής και δομητικής παρακολούθησης, το building information modelling, τη διαχείριση περιστατικών, και τα συστήματα αδιάληπτης λειτουργίας. Σήμερα οι κόσμοι του IT και του OT συγκλίνουν περισσότερο από ποτέ, δήλωσε η κυρία Nάντια Λιάπη, Director Governance, Risk & Compliance Services της Space Hellas. Η σύγκλιση IT-OT ανοίγει μια μεγάλη πόρτα σε νέες ευκαι-

CONFERENCE

ρίες, ωστόσο εισάγει και ένα τεράστιο σύνολο απειλών για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, συνεπώς οι οργανισμοί πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των περιουσιακών στοιχείων υψηλού κινδύνου. Στην παρουσίαση του, ο κύριος Σπύρος Παπαγεωργίου, Διευθυντής Κυβερνοάμυνας στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, εξήγησε πως για να υπάρχει ικανοποιητική κυβερνοάμυνα και κυβερνοασφάλεια ο οργανισμός πρέπει να διαθέτει διαδικασίες, όπως η περιοδική μέτρηση του επιπέδου ωριμότητας, να κατανοεί και να υιοθετεί τις νέες τεχνολογίες ασφάλειας και να έχει επαγγελματίες που να υποστηρίζουν τη λειτουργικότητα, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα του οργανισμού.

Δρ. Γεωργία Λύκου

Βασίλης Νικολόπουλος

Μιχάλης Καμπριάνης

Νίκος Σίμος

Zero trust μοντέλα Στη συνέχεια, ο κύριος Αντώνης Παράβαλος, Networking Unit Manager και Solution Architect της Performance, ανέφερε πως για να σχεδιαστεί ένα επιτυχημένο zero-trust μοντέλο ασφάλειας θα πρέπει, από τον σχεδιασμό του, να υποθέτει πως ένας εισβολέας είναι παρόν, αυτή τη στιγμή, στο περιβάλλον μας. Για να επιτύχει, λοιπόν, το μοντέλο θα πρέπει να έχει αυξημένη ορατότητα, ικανοποιητικό καταμερισμό και υψηλή αυτοματοποίηση. Τα νέα χαρακτηριστικά των δικτύων 5G τα καθιστούν ευαίσθητα σε επιθέσεις, δήλωσε ο καθηγητής Αθανάσιος Κανάτας, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Διευθυντής του Εργαστηρίου Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων. Η αυξημένη χρήση λογισμικού στη λειτουργία τους συνεπάγεται αυξημένη έκθεση σε κυβερνοεπιθέσεις και απαιτείται η μετάβαση σε ένα zero-trust μοντέλο. Συγχρόνως, η αυξημένη εξάρτηση των παρόχων από συγκεκριμένους προμηθευτές μπορεί να οδηγήσει και σε αυξημένη επικινδυνότητα. Εν συνεχεία, ο κύριος Ιωάννης Ξανθάκος, Technology Consultant της SysteCom, εξήγησε πώς μια αυτοματοποιημένη λύση επικύρωσης ασφαλείας μπορεί να μειώσει και να διατηρήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα το ρίσκο κυβερνοασφάλειας και παρουσίασε την πλατφόρμα PenTera και τις δυνατότητες που παρέχει. Η Δρ. Γεωργία Λύκου, Ηλεκτρονικός Μηχανικός Ασφάλειας στην Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας, αναφέρθηκε σε εργαλεία αυτο-αξιολόγησης, τα οποία παρέχουν εξατομικευμένες αξιολογήσεις των ευπαθειών ενός οργανισμού, απέναντι στις απειλές του κυβερνοχώρου. Αυτά τα εργαλεία δημιουργούν αναλύσεις των επιπέδων συμμόρφωσης, έχοντας ως βάση συγκεκριμένα διεθνή πρότυπα κυβερνοασφάλειας, παρέχοντας στατιστικά στοιχεία αξιολόγησης και συστάσεις ασφαλείας. Με αυτό τον τρόπο, λειτουργούν επικουρικά στην κλασική αξιολόγηση κινδύνου. Στο ζήτημα της ασφάλειας των IoT συσκευών εστίασε ο κύριος Βασίλης Νικολόπουλος, Check Point Security Engineer. Καθώς δεν μπορούμε να προστατέψουμε κάτι το οποίο δεν το γνωρίζουμε, ο στόχος είναι να μπορούμε να ανιχνεύσουμε όλο το πλήθος των συσκευών που υπάρχουν στον οργανισμό, γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη λύση Quantum.

Κωνσταντίνα Συντίλλα

Εύη Καστανιά

Κωνσταντίνος Ανδρεόπουλος

Απόστολος Πανδρούλας

Δρ. Γιάννης Ηλιάδης

Γεώργιος Βερνάδος

Λευτέρης Τζελέπης

Γεώργιος Τσινός

Η κυβερνοασφάλεια στην πράξη Ο κύριος Μιχάλης Καμπριάνης, Director of Cyber Security στο Hexagon Manufacturing Intelligence, παρότρυνε τις επιχειρήσεις να αναρωτηθούν κατά πόσο οι επενδύσεις τους Χρήστος Συγγελάκης

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Παναγιώτης Σούλος

Jordan M. Bonagura

Ελευθέριος Γιαννάκης

Χρηστάκης Τόπακας

έχουν νόημα, θέτοντας ερωτήματα όπως: Σε ένα μοντέρνο περιβάλλον που στηρίζεται σε containers και serverless computing, πόσο νόημα έχει να επενδύσουμε σε anti-malware; Σε ένα περιβάλλον, το οποίο βασίζεται σε cloud υπηρεσίες, πόσο νόημα έχει να μιλήσουμε για απομακρυσμένη πρόσβαση, κ.α. «Η ασφάλεια ξεκινάει από την πιστοποίηση των χρηστών», επισήμανε ο κύριος Νίκος Σίμος, Technical Manager στην Pylones Hellas. Καθώς το πλήθος των εφαρμογών που χρησιμοποιούν οι οργανισμοί αυξάνεται, δημιουργείται η ανάγκη για ταχεία πρόσβαση, με ελάχιστες έως καθόλου αλλαγές, και κυρίως με ασφάλεια. Στην από κοινού τους παρουσίαση, η κυρία Κωνσταντίνα Συντίλλα, Cisco Cyber Security Sales Specialist και η κυρία Εύη Καστανιά, Senior Presales Engineer της InfoQuest, εστίασαν στις αρχιτεκτονικές που πρέπει να υπάρχουν, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπιση των εξελιγμένων απειλών στο καινούργιο υβριδικό περιβάλλον εργασίας.

Ο στρατηγικός ρόλος του CISO

Andrea Garcia Beltran

Γιάννης Γιαννακάκης

Γεώργιος Τσινός

Winn Schwartau

Άγγελος Bαρθαλίτης

Παναγιώτης Καλαντζής

Σύμφωνα με τον κύριο Κωνσταντίνο Ανδρεόπουλο, Group CISO & IT Operations της ICAP CRIF, στις ικανότητες που χρειάζεται να έχει ένας CISO συμπεριλαμβάνονται η βαθιά γνώση πληροφορικής, σε όσους περισσότερους τομείς γίνεται, καθώς και η εμπειρία στη διαχείριση του κινδύνου. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να κατανοεί σε βάθος τον οργανισμό και να μπορεί να επικοινωνήσει, με άνεση, με τα στελέχη όλων των επιπέδων του οργανισμού. Εν συνεχεία, ο κύριος Απόστολος Πανδρούλας, Gerenal Manager της Odyssey Cybersecurity, τόνισε τη σημασία του cyber resilience, επισημαίνοντας ότι σύμφωνα με το Security Outlook Report, του World Economic Forum, το 68% των CISOs θεωρούν πως η ψηφιακή ανθεκτικότητα αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της στρατηγικής που απαιτείται για την ευρύτερη διαχείριση του ρίσκου. Ο Δρ. Γιάννης Ηλιάδης, Board Member (ISC)2 Hellenic Chapter και IT Infrastructure Manager στην TEIRESIAS, τόνισε ότι σύμφωνα με την παγκόσμια ετήσια μελέτη του (ISC)2 σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό των επαγγελματιών ασφάλειας πληροφορικής, οι οργανισμοί αρχικά πρέπει να εντοπίσουν τα κενά που έχουν σε θέσεις επαγγελματιών ασφάλειας πληροφορικής και εν συνεχεία, για να τα καλύψουν, μπορούν να εστιάσουν και σε επαγγελματίες που προέρχονται από διάφορους χώρους και έχουν μεταβεί μετέπειτα στον χώρο της ασφάλειας, να ενισχύσουν τις ομάδες, να επενδύσουν στους ανθρώπους και βεβαίως να αγκαλιάσουν την απομακρυσμένη εργασία. Σύμφωνα με τον κύριο Γεώργιο Βερνάδο, Digital Identity Lead στην Accenture, η ταυτοποίηση πρέπει να είναι στην καρδιά της επιχειρηματικής και της IT στρατηγικής των οργανισμών, ώστε να επιτυγχάνεται η αποδοτική διακυβέρνηση, να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι και να αποφευχθεί η διαρροή των πληροφοριών.

Ψηφιακή διακυβέρνηση

Sotos Spinos

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

Θεμιστοκλής Σάρδης

Στο πρώτο πάνελ στο οποίο συμμετείχαν οι κύριοι Λευτέρης Τζελέπης, Technology & Digital / IT Security Team Director στον OΠΑΠ, Γεώργιος Τσινός, CISO της Εθνική Ασφαλιστική, Χρήστος Συγγελάκης, CISO/DPO της Group Motor Oil Hellas, Παναγιώτης Σούλος, Information Security Officer

CONFERENCE

της Intrum Hellas και Κωνσταντίνος Ανδρεόπουλος, συζητήθηκαν εκτενώς, μεταξύ άλλων, η σημασία γεφύρωσης των επιχειρηματικών λειτουργιών με τον χώρο της ασφάλειας, ο αντίκτυπος των απειλών και η ποσοτική μέτρηση του, καθώς και μετάφραση του ρίσκου σε επιχειρηματικούς όρους. Ο κύριος Jordan M. Bonagura, CISO της NEART Investments, εξήγησε πως ο CSO είναι πλέον υπεύθυνος για όλες τις περιοχές κινδύνου, την προστασία των δεδομένων και την εκτέλεση των στρατηγικών ασφαλείας. Γι’ αυτό, οι CSO, θα πρέπει να μάθουν να σκέφτονται χωρίς στεγανά και να μπορούν να αντιληφθούν τον τρόπο με τον οποίο δρουν οι κακόβουλοι χρήστες, ώστε να εντοπίσουν εγκαίρως και να επιδιορθώσουν τις αδυναμίες του συστήματος.

Αδύναμος κρίκος; Ο κύριος Ελευθέριος Γιαννάκης, Director EU, Information Security & Risk management στην AholdDelhaize, τόνισε πως το ανθρώπινο δυναμικό μιας επιχείρησης μπορεί να είναι είτε ο πιο αδύναμος κρίκος, είτε το πιο δυνατό της πλεονέκτημα, όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια της. Για να επιτευχθεί η βέλτιστη απόδοση θα πρέπει να εδραιωθεί μια κουλτούρα ασφάλειας, η οποία να έχει μετρήσιμα αποτελέσματα, ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν, και οι άνθρωποι της επιχείρησης να θέλουν να συμμετάσχουν ενεργά σε αυτήν. Στη συνέχεια, ο κύριος Χρηστάκης Τόπακας, CISO της Τράπεζα Πειραιώς, επισήμανε την επικινδυνότητα των τεχνικών phishing προτρέποντας το κοινό να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό, τόσο με τα email που λαμβάνουν, όσο και με τα SMS, καθώς μπορεί να προέρχονται από hackers σε μια προσπάθεια social engineering. Ο κύριος Γιάννης Γιαννακάκης, Chief Compliance Officer & Group DPO της Avramar, εξήγησε πως η διαχείριση κινδύνου χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες, την εκτίμηση του κινδύνου, την αντιμετώπιση του κινδύνου και την τελική αξιολόγηση του συμβάντος. Παράλληλα, επισήμανε πως το 90% όλων των επιτυχημένων κυβερνοεπιθέσεων βασίζονται στην ανθρώπινη ευπάθεια.

Διερευνώντας τις δυνατότητες κυβερνοασφάλισης Η κυρία Andrea Garcia Beltran, UK & International Head of Cyber Insurance του RSA, στην παρουσίαση της, εστίασε στις επιθέσεις τρίτων στην εφοδιαστική αλυσίδα των επιχειρήσεων και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ύπαρξης μιας ανθεκτικής στρατηγικής, στην οποία η κυβερνοασφάλιση θα

αποτελεί μέρος της λύσης, καθώς και στην υιοθέτηση τεχνολογιών που εντοπίζουν και αντιμετωπίζουν τους κινδύνους, όταν ο εχθρός βρίσκεται ήδη εντός των τειχών. Σύμφωνα με τον κύριο Γεώργιο Τσινό, CISO της Εθνική Ασφαλιστική, το 81% των διοικητικών στελεχών παραδέχτηκαν πως κατά τη διάρκεια της πανδημίας παράκαμψαν διαδικασίες κυβερνοασφάλειας για να βγουν πιο γρήγορα στην αγορά. Όμως, οι εταιρείες αντασφάλισης απορρίπτουν τις αιτήσεις από οργανισμούς που δεν έχουν σταθερή στάση απέναντι στις στρατηγικές ασφαλείας. Μέσα από την παρουσίαση του λοιπόν, ο κ. Τσινός, μοιράστηκε πολύτιμες συμβουλές για επιχειρήσεις που θέλουν να προετοιμαστούν για την κυβερνοασφάλιση τους. Ο κύριος Winn Schwartau, Security, Privacy, Infowar, & Cyber-Terrorism Expert, εξήγησε πως η ασφάλεια βασίζεται σε πιθανοκρατικά και όχι ντετερμινιστικά μοντέλα. Συνεπώς για να υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα πρέπει να γίνονται ακριβείς μετρήσεις των διαδικασιών εντοπισμού και αντίδρασης, καθώς και αξιολόγηση της απόδοσης του παρόχου και των υπηρεσιών που προσφέρει.

Η αξία της κουλτούρας Το συνέδριο έκλεισε με το δεύτερο πάνελ στο οποίο συμμετείχαν ο κύριος Winn Schwartau, ο κύριος Άγγελος Bαρθαλίτης, CISO και Director of IT Operations & Service Delivery στην Transdev Nederland, ο κύριος Παναγιώτης Καλαντζής, CISO & DPO της Omilia Conversational Intelligence, ο κύριος Σώτος Σπινος, Chief Information Security Officer στην DoubleVerify, ο κύριος Θεμιστοκλής Σάρδης, Πρόεδρος της AMMITEC και IT Manager στην Costamare. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η αντίληψη που έχει το προσωπικό μιας επιχείρησης γύρω από το θέμα της ασφάλειας και η εκπαίδευση που θα του δοθεί, επισήμανε ο Α. Βαρθαλίτης. Για να δημιουργηθεί η κατάλληλη κουλτούρα πρέπει να είναι ξεκάθαρος ο τρόπος που σκέφτονται οι άνθρωποι της επιχείρησης και να τους δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα, εξήγησε ο W. Schwartau. Βεβαίως, η αλλαγή της κουλτούρας είναι μια σταδιακή διαδικασία που διαρκεί καιρό και θα πρέπει να αποδομηθεί σε ορατά βήματα, εξήγησε ο Π. Καλαντζής. Η απαιτούμενη κουλτούρα της επιχείρησης θα δημιουργηθεί μέσα από ξεκάθαρα δομημένες διαδικασίες, εκπαίδευση και μέσα από την εδραίωση της εμπιστοσύνης. Οι άνθρωποι πρέπει να νιώθουν ασφαλείς, τόνισε ο Θ. Σάρδης. Παράλληλα, η εξέλιξη των αυτοματισμών μπορεί στο μέλλον να βοηθήσει ιδιαίτερα στην πρόληψη των επαναλαμβανόμενων επιθέσεων, ανέφερε ο Σ. Σπίνος. NW

ΧΡΥΣΟI ΧΟΡΗΓΟI

EXCEEDING LIMITS

ΜΕΓΑΛΟI ΧΟΡΗΓΟI

ΧΟΡΗΓΟΙ

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

Μ Α ΪΟΣ 2022 • netweeK

Trending

Η Ευρώπη ρυθμίζει τα του «ψηφιακού οίκου» της…

Digital Markets & Digital Services Act δίνουν στις Βρυξέλλες «λευκή κάρτα» για να διαχειριστεί τις Big Tech. Στόχος είναι η προστασία της ψηφιακής μας ζωής καθώς και η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα προάγει την ανάπτυξη και την καινοτομία. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

α δυο πρώτα μεγάλα βήματα έγιναν – ή, πιο Μια συμφωνία – σταθμός σωστά, γίνονται, καθώς απομένουν ακόμα Οι ειδήμονες χαρακτήρισαν τη δεύτερη «συμφωνίμερικές τυπικές πλην χρονοβόρες εκκρε- α-σταθμό», καθώς τα δύο Σώματα -εκτός από την προσταμότητες, για την εφαρμογή στην πράξη των σία των δικτυακών δικαιωμάτων των πολιτών- συμφώνησημαντικών αποφάσεων που πήραν πρόσφα- σαν επίσης στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της τα στις Βρυξέλλες, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωκοινοβού- διάδοσης κάθε λογής παράνομου περιεχομένου, εξέλιξη λιο, εγκρίνοντας το Digital Services Act (DSA) και το Digital που χαιρετίσθηκε ως «νίκη» απέναντι στις Big Tech. Πόσο, Markets Act (DMA), τους νόμους που σύντομα θα διέπουν όμως, αυτή η «νίκη» θα επηρεάσει το Meta-Facebook, το την ψηφιακή πραγματικότητα της Ευρώπης και πιθανότατα Google και το Twitter, ειδικά μετά τις πρόσφατες εξελίξεις -αν η πορεία τους μοιάσει με εκείνη του GDPR- όλου του και την ταραχώδη μετάβασή του στην εποχή Μασκ; «Για κόσμου. εμάς, αυτή είναι προφανώς μόνο η αρχή Οι κοινοί βασικοί στόχοι τους, δυο – θα μας παρακολουθούν να δουν αν θα Οι χρήστες θα και ξεκάθαροι: πρώτον, η δημιουργία τα κάνουμε όλα όπως πρέπει, ως προς έχουν μεγαλύτερο ενός ασφαλέστερου ψηφιακού χώρου την τήρηση των νέων κανόνων» τόνισε έλεγχο στο πώς με νόημα η εκτελεστική αντιπρόεδρος στον οποίο θα προστατεύονται τα θεοι πλατφόρμες μελιώδη δικαιώματα των χρηστών (μιτης Επιτροπής (και ‘εγκέφαλος’, μαζί αξιοποιούν τα λάμε, δηλαδή, για την προστασία της με τον επίτροπο Τιερί Μπρετόν του προσωπικά τους ψηφιακής μας ζωής) και, δεύτερον, η εκσυγχρονισμού της ευρωπαϊκής ψηδεδομένα στο καθιέρωση κοινών για όλους συνθηκών φιακής πραγματικότητας), Μαργκρέτε πλαίσιο των νέων και καθεστώτος ισοτιμίας, ώστε να ενΒεστάγκερ. θαρρυνθούν η καινοτομία, η ανάπτυξη Κι αυτοί οι κανόνες κάθε άλλο παρά υποχρεώσεων και η ανταγωνιστικότητα, τόσο στη «γηBig-Tech friendly μπορούν να χαρακτηδιαφάνειας ραιά ήπειρο», όσο και παγκοσμίως. Η ριστούν, καθώς δίνουν στην Επιτροπή ιστορία τους ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2020, όταν έγινε πλήθος δικαιώματα, που φθάνουν ως την πρόσβαση στους κατανοητό πως οι συνθήκες στο ψηφιακό πεδίο είχαν πλέον αλγορίθμους των πλατφορμών τους. Οι εταιρείες υποχρεώαλλάξει και η επέμβαση στο ρυθμιστικό πλαίσιο ήταν κάτι νονται, επίσης, να αφαιρούν ταχύτατα ύστερα από αναφορά περισσότερο από αναγκαία – όμως, το σχέδιο της Επιτροπής πολιτών τυχόν παράνομο περιεχόμενο, να σέβονται την άρχισε να παίρνει «σάρκα και οστά» τους δυο τελευταίους ελευθερία της έκφρασης των χρηστών και την προσταμήνες, όταν μέσα σε λίγες εβδομάδες ήρθαν οι δυο εγκρίσεις. σία των δεδομένων τους, να εξετάζουν την αξιοπιστία των Για την πρώτη συμφωνία, που αφορούσε στο Digital εμπόρων που πωλούν υπηρεσίες και προϊόντα μέσω αυMarkets Act, προλάβαμε και γράψαμε στο προηγούμενο τών, να πραγματοποιούν τυχαίους ελέγχους για παράνομο τεύχος του netweek, όπου συμπεριλάβαμε και τα σχετικά μ’ περιεχόμενο και να προσφέρουν καλύτερη προστασία στα αυτήν σχόλια εκ μέρους του καθηγητή Γιώργου Μητακίδη θύματα βίας, αποσύροντας άμεσα μη-συναινετικές πορνοκαι του δικηγόρου Σπύρου Τάσση. γραφικές αναρτήσεις. Η δεύτερη, που αφορούσε στο Digital Services Act και Αν δεν το κάνουν, οι κυρώσεις που θα τους επιβληήδη χαρακτηρίσθηκε από το Wired «το νέο ‘Σύνταγμα’ του θούν είναι βαριές: στις διαδικτυακές πλατφόρμες και τις Internet», επισφραγίστηκε έπειτα από μαραθώνιες διαβου- μηχανές αναζήτησης μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο ως λεύσεις στις 23 Απριλίου, ξημερώνοντας Μεγάλο Σάββατο, και στο 6% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών τους, ενώ μετά την έκδοσή μας. Κι αν το DMA εστιάζει κυρίως στις όσον αφορά στις πολύ μεγάλες πλατφόρμες (δηλαδή όσες συνθήκες που επικρατούν στις ψηφιακές αγορές, το DSA έρ- έχουν περισσότερους από 45 εκατ. χρήστες, άρα τις Googleχεται να συμπληρώσει το κενό, ρίχνοντας το βάρος του στις Amazon-Facebook-Apple), η Επιτροπή θα έχει αποκλειστική υπηρεσίες που παρέχουν στους χρήστες, δηλαδή σ’ όλους εξουσία στη «συμμόρφωσή» τους. Αρκετά πιο επιεικής, εμάς, οι gatekeepers, οι «θεματοφύλακες» του Διαδικτύου όμως, θα είναι απέναντι στις μικρομεσαίες και μικρότερες και ιδιοκτήτες των μεγάλων πλατφορμών που καθημερινά επιχειρήσεις: σύμφωνα με τις επίσημη ανακοίνωση των χρησιμοποιούμε. Βρυξελλών, αυτές θα έχουν λιγότερες επιβαρύνσεις και θα

netweeK • M A ΪΟΣ 2022

TRENDING

Ο Έλον Μασκ μάλλον πρέπει να δώσει αρκετές εξηγήσεις στον Ευρωπαίο επίτροπο Τιερί Μπρετόν, σχετικά με το «όραμά» του για το Twitter. (Πηγή: EC - Audiovisual Service)

τους δοθεί περισσότερος χρόνος προσαρμογής, με στόχο τη στήριξη της καινοτομίας, ενώ η Επιτροπή θα παρακολουθεί από κοντά τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις, λόγω των νέων υποχρεώσεων.

Η ασφάλεια υπεράνω όλων Οι χρήστες προστατεύονται και διασφαλίζονται δεόντως στο πλαίσιο των νέων υποχρεώσεων διαφάνειας για τις πλατφόρμες, καθώς θα ενημερώνονται πλέον για τον τρόπο με τον οποίο αυτές τους συνιστούν περιεχόμενο, ενώ θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους τουλάχιστον μια ακόμα επιλογή, που δεν θα βασίζεται στην κατάρτιση προφίλ τους, εκ μέρους της πλατφόρμας. Επίσης, οι χρήστες θα έχουν μεγαλύτερο έλεγχο του τρόπου με τον οποίο οι πλατφόρμες αξιοποιούν τα προσωπικά τους δεδομένα για την προώθηση διαφημίσεων (απαγορεύεται αυστηρά η χρήση ευαίσθητων δεδομένων, όπως ο γενετήσιος προσανατολισμός, η θρησκεία και η εθνοτική καταγωγή), απαγορεύεται η χειραγώγηση των επιλογών των χρηστών, ενώ για τους ανηλίκους ισχύει πλήρης απαγόρευση των στοχευμένων διαφημίσεων. Οι πλατφόρμες και οι ηλεκτρονικές αγορές δεν θα πρέπει στο εξής να ενθαρρύνουν τους πολίτες να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους, για παράδειγμα δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση σε μια συγκεκριμένη επιλογή ή παροτρύνοντας τον αποδέκτη να αλλάξει την επιλογή του μέσω αναδυόμενων παραθύρων (pop ups). Και βέβαια, η ακύρωση συνδρομής σε μια υπηρεσία θα πρέπει να καταστεί εξίσου εύκολη με την εγγραφή σε αυτήν – γνωστό το πρόβλημα… Το «κερασάκι» από πλευράς Βρυξελλών, είναι ότι οι αποδέκτες ψηφιακών υπηρεσιών θα έχουν πλέον το δικαίωμα να ζητήσουν χρηματική αποκατάσταση από τις πλατφόρμες για τυχόν ζημίες ή απώλειες που υπέστησαν.

Τα πρώτα μηνύματα Κι ενώ τα δυο κείμενα πήραν, μετά την αρχική πολιτική συμφωνία, το δρόμο για την επίσημη έγκρισή τους από Κοινοβούλιο και Συμβούλιο, με στόχο τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, την ισχύ τους τρεις εβδομάδες αργότερα και την εφαρμογή στις χώρες-μέλη έπειτα από 15 μήνες, με ανώτατο όριο την 01-01-2024, μέλη της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισκέπτονται τούτες τις ημέρες (23-27 Μαΐου) τη Silicon Valley. Αποστολή τους είναι να συζητήσουν με ηγετικά στελέχη της Meta, της Google και της Apple, πανεπιστημιακούς, κυβερνητικούς κλπ. τη δέσμη μέτρων που προβλέπεται στους DMA & DSA, στην AI Act η οποία έπεται και ρυθμίζει τα των εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης, ενδεχομένως και στην Data Governance Act, να τα ενημερώσουν για τους «νέους κανόνες του παιχνιδιού», να ακούσουν τις απόψεις τους και να λύσουν τις όποιες απορίες. Πάντως, την ίδια ώρα, έχουν ήδη αρχίσει οι φραστικές «αψιμαχίες» στις δυο πλευρές του Ατλαντικού… Η δήλωση του Έλον Μασκ για απουσία ελέγχου των αναρτήσεων στο Twitter, όταν αυτό περάσει στην κατοχή του, προκάλεσε την άμεση αντίδραση του επιτρόπου Τιερί Μπρετόν, που -σε ερώτηση δημοσιογράφου- τόνισε πως «οι εταιρείες είναι εκείνες που θα πρέπει να προσαρμοστούν στους νόμους της Ευρώπης όχι το αντίθετο – κι αν δεν το κάνουν, θα υποστούν τις ανάλογες κυρώσεις». Λίγες ώρες αργότερα, ο Μασκ διευκρίνισε πως στη «Δημόσια Πλατεία» που ονειρεύεται θα υπάρχει ελευθερία λόγου, αρκεί βεβαίως να μην παραβιάζονται οι ισχύοντες νόμοι… NW

M A ΪΟΣ 2022 • netweeK

SPOTLIGHTS Περί AirTags και άλλων συσκευών εντοπισμού της Αγγελικής Κορρέ

Αν είστε αφηρημένοι ή ελαφρώς …ακατάστατοι σαν και εμένα θα έχετε βρεθεί πολλές φορές στην δύσκολη θέση να ψάχνετε τα κλειδιά σας, ή το κινητό σας, το πορτοφόλι σας, και μάλιστα κυρίως όταν βιάζεστε ή έχετε ήδη αργήσει για κάτι πολύ σημαντικό. Τα AirTags ήρθαν να δώσουν την λύση που τόσα χρόνια «φαντασιωνόμασταν» οι απανταχού αφηρημένοι…Ένα μικρό αξεσουάρ που μπορεί να ενσωματωθεί παντού -στο μπρελόκ μας, στην τσάντα μας ή σε οτιδήποτε άλλο ψάχνουμε- και μας ειδοποιεί με ηχητικό σήμα ή μέσω εφαρμογής και ψηφιακού χάρτη πού βρίσκονται τα τιμαλφή μας, μέσω της οποίας επικοινωνούν πολλές ακόμα συσκευές της Apple. Mέχρι εδώ όλα καλά; Όχι. Από την στιγμή που κυκλοφόρησαν τα AirTags εκατοντάδες γυναίκες έχουν αναφέρει ότι καταδιώκονται από ιχνηλάτες της Apple και λαμβάνουν ειδοποιήσεις εντοπισμού από άγνωστες συσκευές AirTag. Γυναίκες που συνειδητοποίησαν ότι οι πρώην τους τις παρακολουθούν, γυναίκες που βρήκαν AirTags κρυμμένα στα προσωπικά τους αντικείμενα, που στοκαρίστηκαν από γνωστούς τους ή αγνώστους. Εξαιτίας αυτών η Apple μείωσε τον χρόνο δυνατού εντοπισμού της συσκευής έως και 72 ώρες μετά, για να μειώσει τον κίνδυνο σύνδεσης με άλλες συσκευές. Φυσικά αυτό δεν λύνει το πρόβλημα. Και φυσικά το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Apple, αλλά αφορά όλες τις εταιρείες, όπως η Tile και η Samsung που διαθέτουν επίσης εργαλεία εντοπισμού χωρίς να διασφαλίζεται όμως το απόρρητο. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι απαιτείται μία προσέγγιση για την αντιμετώπιση τέτοιων κινδύνων, διαφορετικά το απόρρητο και τα προσωπικά δεδομένα θα συνεχίσουν να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης, με κινδύνους που μπορεί να έχουν να κάνουν ακόμα και με την σωματική μας ακεραιότητα.

Στο ΑΙ περνάει τον έλεγχο η Toyota Αμερικής του Βαγγέλη Βαγγελάτου

Την απόφαση της για εγκατάσταση εφαρμογών ΑΙ σε όλα τα εργοστάσια της στη Βόρεια Αμερική ανακοίνωσε η Toyota. Σε συνεργασία με την εταιρεία εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης Invisible AI, o Ιαπωνικός κολοσσός θα συνδέσει την εικόνα από ψηφιακές κάμερες και αισθητήρες που καλύπτουν ήδη την πλειοψηφία των γραμμών παραγωγής στα 14 εργοστάσια της στις ΗΠΑ, με επιτόπου εγκατεστημένα προγράμματα ΑΙ, αρχής γενομένης από το εργοστάσιο της στο Princeton της Indiana. «Αν δεν μπορείς να δεις τα προβλήματα δεν μπορείς να τα λύσεις. Εμείς δίνουμε τα εργαλεία ώστε να βλέπετε τα περισσότερα από αυτά που συμβαίνουν στις εγκαταστάσεις, να διορθώνετε προβλήματα και bottlenecks και να κάνετε ακόμα πιο ασφαλείς τους εργαζόμενους» είπε ο Eric Danziger, co-founder και CEO της Invisible AI. Η εικόνα αυτή θα παρακολουθείται και αναλύεται συνεχώς και τα προγράμματα ΑΙ θα εντοπίζουν προβλήματα και θα προσφέρουν αναλύσεις και προτάσεις βελτιστοποίησης διαρκώς, επιτόπου και σε ελάχιστο χρόνο, προκειμένου να αυξηθεί η ποιότητα, παραγωγικότητα και ασφάλεια των εργοστασίων. Από την πλευρά της η Toyota διευκρινίζει ότι κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην υπάρξει κανένα ζήτημα παραβίασης προσωπικών δεδομένων κατά την διαδικασία, διαβεβαιώνοντας ότι τα συστήματα θα καταγράφουν τα μέλη και τις αρθρώσεις των εργαζομένων και όχι τα πρόσωπα τους.

26 τι, είπες; Ρώτα τη Western Digital! του Γιάννη Ριζόπουλου

Οι μεγάλοι όγκοι δεδομένων, τα big data, αποτελούν από καιρό μέρος της ζωής μας. Το πλήθος των πληροφοριών που κάθε ώρα και λεπτό μετατρέπεται σε bits και bytes είναι δυσθεώρητο – το ίδιο είναι, λοιπόν, και η ψηφιακή τους απεικόνιση, πολύ περισσότερο τώρα, που ο ψηφιακός μετασχηματισμός των πάντων (ας όψεται και η πανδημία) θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ. Ανάγκες υπάρχουν, λοιπόν, όμως το ρεκόρ της Western Digital -γνωστής κατασκευάστριας με ειδίκευση στην αποθήκευση δεδομένων- να δημιουργήσει σκληρό δίσκο με χωρητικότητα 26 ΤΒ (ναι, δεν είναι τυπογραφικό λάθος – terrabytes γράφει), είναι εξωπραγματικό! Προφανώς, ο μέσος χρήστης δεν πρόκειται ποτέ να χρειαστεί τέτοια χωρητικότητα, όμως, οι πάροχοι «υπολογιστικού νέφους’ πολύ θα ήθελαν να «στριμώχνουν» όσο πιο πολλά δεδομένα γίνεται, στον μικρότερο δυνατό χώρο, και ήδη κάνουν τις δοκιμές τους με τον νέο σκληρό δίσκο, τεστάροντας στην πράξη την καινοτόμο τεχνολογία του. Να τα εκατοστήσουμε, λοιπόν – τι άλλο να πεις;

netweeK • Μ Α ΪΟΣ 2022

and

present

Risk Management &Compliance . . Conference

08 06 22 DIVANI CARAVEL HOTEL

Discussing the new imperatives in an era of pandemic and climate change Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στις 8 Ιουνίου στο Συνέδριο Risk Management & Compliance www.riskmanagementconference.gr/ by BOUSSIAS & PRMIA Greece Chapter σχετικά με το εκτεταμένο φάσμα των υφισταμένων και νέων κινδύνων για την βιώσιμη ανάπτυξη των Τραπεζών και της Αγοράς σε μία περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου, της εξέλιξης της πανδημίας, αλλά και των προκλήσεων στις απαιτήσεις προσαρμογής ως προς την κλιματική αλλαγή.

ΧΡΉΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΎΡΑΣ Minister of Finance

ΉΛΊΑΣ Ε. ΞΉΡΟΎΧΑΚΉΣ CEO, Hellenic Financial Stability Fund

ΧΑΡΟΎΛΑ ΑΠΑΛΑΓΑΚΉ Secretary General, Hellenic Bank Association

PROF. ΓΊΏΡΓΟΣ ΣΚΊΑΔΟΠΟΎΛΟΣ School of Economics and Finance, Queen Mary University of London

ΧΡΉΣΤΟΣ Ν. ΑΔΑΜ Group Chief Risk Officer, Eurobank S.A.

ΣΠΎΡΟΣ ΑΝΔΡΟΝΊΚΑΚΉΣ General Manager- Chief Risk Officer, Alpha Bank

ΘΕΟΔΏΡΟΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΎΛΟΣ CEO, Cepal Group

ΊΏΑΝΝΉΣ ΣΤΑΜΟΎΛΉΣ Group Chief Risk Officer, Executive General Manager, Piraeus Bank

Η Οργανωτική Επιτροπή και οι μέχρι τώρα Ομιλητές

Εξασφαλίστε τη θέση σας εδώ

ΧΟΡΗΓΟΣ

Subscriptions: Elena Panagi, M: +30 6945 580 556, E: epanagi@boussias.com | Sponsorships: Liza Antoniadi Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com | Marianna Zoge, T: +30 210 661 7777 (ext. 205), E: mzoge@boussias.com Content: Vicky Pavlatou Τ: +30 6943 627 371, Ε: pavlatou@boussias.com

Official Publication Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S