Netweek 441

ISSN: 2585-2388

Ι Α Ν 0 ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2021 , T I M H 9 , 00 ΕΥΡΩ, T E Y X O Σ Ν o . 441

Leading the Digital Business Revolution!

Η Ευρωπαϊκή Ένωση…

διπλασιάζει τη Γη!

Official Publication

presents

MOVE WITH THE BEST Πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής Καθηγητής Γιώργος Γιαννής Εργαστήριο Κυκλοφοριακής Τεχνικής, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου

Ελένη Βλαχογιάννη

Ηρώ Δουμάνη

Εύα Κουράκη

IRU

Open Arena Urban Development Johanneberg Science Park

Κωνσταντίνος Μάντζιος

Νίκος Μερτέκης

Σούλα Μπάρκη

Δημήτρης Πάτσιος

Αναστασία Πνευματικού

Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο

Ναυτικός Μηχανολόγος, ΜΒΑ

ΣΕΑΑ

Εκδότης Car and Driver

Πολιτικός Μηχανικός, Συγκοινωνιολόγος

Ιωάννης Ρούντος

Senior Transport Engineer

Όμιλος INTERAMERICAN

Δρ. Γιώργος Αγερίδης

Νάνσυ Αλωνιστιώτη

ΚΑΠΕ

Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Δρ Τάσος Βασιλόπουλος

Δρ. Σπύρος Κιαρτζής

Γιάννης Λημναίος

Δημήτρης Μανδαλώζης

Ευτυχία Nαθαναήλ

Ιωάννα Παγώνη

Ελένη Τυρογιάννη

Ιωάννης Χανδάνος

GoCar

New Technologies & Alternative Energy Sources

DHL Express Greece, Cyprus & Malta

Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε

Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Αττικές Διαδρομές Α.Ε.

Δρ Παναγιώτης Παπαντωνίου

Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων

Ολυμπία Οδός Λειτουργίας Α.Ε.

www.mobilityawards.gr ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΧΟΡΗΓΟI ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Υποψηφιότητες: Μαρία Γαβριλάκη, Κιν: 6946 777 954, Ε:mgavrilaki@boussias.com Χορηγίες: Μπέσσυ Μπουτεράκου, T: 210 661 7777 - 211 120 1060 ext.155, E: bbouterakou@boussias.com

[Contents]

30 TRENDING

Η Ευρωπαϊκή Ένωση…

διπλασιάζει τη Γη! Το Destination Earth, είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο σχετικά με τη δημιουργία ενός «ψηφιακού δίδυμου» του κόσμου, το οποίο «τρέχει» η ΕΕ.

10

4 Editorial

3

6 Νέα και Ειδήσεις 18 Interview - Ciaran Martin Ο πρώτος Διευθύνων Σύμβουλος και θεμελιωτής NCSC παρουσιάζει τα βασικά σημεία ενός επιχειρησιακού πλάνου Cyber Security.

22 Interview - Γιώτα Παπαρίδου H Πρόεδρος του ΣΕΠΕ μιλά στο netweek για τη μετάβαση στην ψηφιακή Ελλάδα και τον καίριο ρόλο των μελών του Συνδέσμου στην ανάπτυξη της χώρας.

SPECIAL REPORT

Managed Print Services

Η ανάθεση διαχείρισης των εκτυπώσεων σε έναν πάροχο MPS, αποδεδειγμένα μπορεί να μειώσει τα έξοδα για εκτυπώσεις σε μια επιχείρηση σε σημαντικό ποσοστό. Πώς να τον επιλέξετε.

14

24 I nterview - Katja Bego To Next Generation Internet αναμένεται να φέρει σημαντικές αλλαγές. H Katja Bego, είναι Project Lead του NGI Forward στην EE. 28 Interview - Γιάννης Χρυσάκη O Publicity Manager του Ευρωπαϊκού έργου CAPrice, μιλά στο netweek για την ιδιωτικότητα.

34 7 -Square - Κώστας Καρολεμέας Με αφορμή την 5η έκδοση της πλατφόρμας Allcancode, καλεσμένος μας είναι ο CΕO της εταιρείας.

36 T rending - «Αντίο» password από τα εταιρικά περιβάλλοντα Πραγματευόμαστε το πραγματικό σενάριο ελέγχου ταυτότητας δίχως την χρήση κωδικού πρόσβασης.

SPECIAL REPORT Internet of Things

Οι τεχνολογίες IoT υποστηρίζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων με περισσότερα δεδομένα πραγματικού χρόνου, οπότε θα μπορούσαν να φέρουν σημαντικά οφέλη σε επιχειρήσεις που δέχονται τις απρόσμενες μεταβολές της πανδημίας.

40 C onference 6th ShipIT Underpinning the maritime digital transformation 46 Conference BlockChain in Business 2020 Οι τεχνολογίες BlockChain ως εργαλείο αποκεντρωμένων υπηρεσιών, διασφάλισης δεδομένων και διαφάνειας.

50 Disruptor

I Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Αγγελική Κορρέ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Στάθης Ασπιώτης

Editorial

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Παναγιώτης Μαρκέτος, Γιάννης Μουρατίδης, Γιάννης Ριζόπουλος, Γρηγόρης Γραμμένος

4

Στάθης Ασπιώτης Αρχισυντάκτης

ACCOUNT MANAGER Νίκος Σαράφογλου, nsarafoglou@boussias.com ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦHΜΙΣΗΣ Ρούλη Σαμίου, rsamiou@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Aλέξανδρος Καρβουτζής ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου

Το IoT ανατέλλει Η δεκαετία που ξεκίνησε το 2020 ήταν βέβαιο ότι θα ήταν σούπερ ενδιαφέρουσα. Μια από τις κυριότερες αιτίες για τις οποίες συμβαίνει αυτό είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός που διενεργείται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η δημιουργία ψηφιακών διδύμων, από τα περισσότερο απλά πράγματα, έως και θέματα που αφορούν τον ίδιο τον πλανήτη Γη, αποτελεί καταλύτη για σαρωτικές αλλαγές σε κάθε τομέα. Σε αυτές τις αλλαγές -τις οποίες εγώ τις βλέπω ως μια, ενιαία- ρόλο παίζουν επιμέρους τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα το Internet of Things στη βιομηχανική του μορφή, που στην ουσία επιτρέπει το monitoring των πάντων, αρκεί να μπορεί να τοποθετηθεί αισθητήρας. Η ενσωμάτωση και αξιοποίηση της εν λόγω τεχνολογίας είναι εκ των ων ουκ άνευ προκειμένου να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε μια τεράστια ποικιλία κλάδων - από τη γεωργία έως τη ναυτιλία και από τα ράφια των σούπερ μάρκετ έως τις αποθήκες τροφοδοσίας. Όπως ισχύει σχεδόν σε κάθε περίπτωση, οι σωστά μελετημένες καινοτόμες επιχειρηματικές κινήσεις αποφέρουν έσοδα και αναγνώριση στους πρωτοπόρους. Στο τεύχος 441 του netweek που διαβάζετε, οι τοις πράγμασι εφαρμογές είναι χαρακτηριστικές των ευκαιριών. Έτσι, όπως διαβάζουμε στο 6th ShipIT Conference, ο μέσος αριθμός των αισθητήρων στα πλοία, από δεκάδες έχει αυξηθεί σε εκατοντάδες τα τελευταία χρόνια - και αυτό θα συνεχιστεί, φυσικά. Σε μεγάλη κλίμακα, το ΙοΤ χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση των αλλαγών στην ίδια τη Γη, όπως διαβάζουμε στο σχετικό άρθρο από το οποίο εμπνευστήκαμε το εξώφυλλο του τεύχους. Επίσης, πιστεύουμε ότι οι συνθήκες είναι πλέον ωριμότερες για την ευρύτερη χρήση της τεχνολογίας, με στόχο τη βελτιστοποίηση της γεωργικής παραγωγής.

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

IMAGE BANK adobestock.com ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ/ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Aµαλία Ψιλούδη, Δηµήτρης Φαραός ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Εταιρειών: € 90 Στελεχών/Ιδιωτών: € 60, Φοιτητών: € 40 Κύπρου-Εξωτερικού: € 150 Editable

B USSIAS

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης, Λίνα Γκολομάζου, Αλέξης Σουλιώτης Outlined

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜιχάληςNegative Κ. Μπούσιας ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Δημήτρης Κορδεράς ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Grayscale Αντωνία Κατσουλιέρη ΔΙΕΥΘΥΝΤHΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ Νικόλας Κονδάκης ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Monochromatic Νένα Γιαννακίδου CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΒOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε.

Colour Codes Κλεισθένους 338, Τ.Κ. 153 44, Γέρακας Τ.: 210 661 7777, F: 210 661 7778 Ε: info@netweek.gr S: http://www.boussias.com Κωδικός ΕΛΤΑ: 015952 ISSN: Favicons 2585-2388 Pantone Bright Red C CMYK C0 M95 Y100 K0 RGB R255 G36 B20 Hex FF2400

Black CMYK C0 M0 Y0 K100 RGB R0 G0 B0 Hex 000000

Συνδιοργάνωση

presents

04.02.21

LIVE ON YOUR SCREEN

Μεγάλοι Χορηγοί

Το 12ο IT Service Management Conference θα αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους τα πλαίσια ITIL®4 και High Velocity Service Management μπορούν να βοηθήσουν το ΙΤ να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις για προσαρμοστικότητα και τις εταιρείες να διαπιστώσουν υψηλή προστιθέμενη αξία.

KEYNOTE SPEAKERS

Akshay Anand

Product Ambassador, AXELOS®

Monika Jurkiewicz Service Management Lead, Formula 1

Matt Beaney

Continuous Improvement Expert

Richard Allen

Lean & Agile Τechnology Εxpert

Χορηγοί

Michael Orzen Lean IT Εxpert

Υποστηρικτές

Rob England

Με την Tιμητική Υποστήριξη

The IT Skeptic’, DevOps & ITSM Τhought Leader

www.seeitsmc.gr Συμμετοχές: Κωνσταντίνος Τσαντάς, Τ: 30 210-6617777 (εσωτ. 156), M: 30 6945872027, Ε: ktsantas@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, T: 210 6617777 (ext. 158), E: lantoniadi@boussias.com Θάνος Θώμος, T: 210 6617777 (ext. 322), E: tthomos@boussias.com

Ο παλιός... είναι αλλιώς Του Γιάννη Ριζόπουλου Δημοσιογράφος

Η ώρα του ψηφιακού ηγέτη

6

Υ

πάρχουν στιγμές που τα γυρίσματα των καιρών σε βγάζουν ξαφνικά σε ένα σταυροδρόμι, όπου καλείσαι να αποφασίσεις ποιο δρόμο να πάρεις, χωρίς καλά-καλά να ξέρεις τι θα αντιμετωπίσεις στη μια ή την άλλη περίπτωση - ο «παλιός» το έχει δει κάμποσες φορές αυτό το έργο… Για πολλούς στην αγορά, ισχύει τούτες τις μέρες το ίδιο: η πανδημία έχει φέρει μέσα σε λίγους μήνες τόσες ανατροπές όσες δεν είδαμε για δεκαετίες, οι εξελίξεις τρέχουν με ασύλληπτους ρυθμούς, οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν πριν καν προλάβει να τυπωθεί το manual – όποιος προλάβει! Οι προκλήσεις (και οι ευκαιρίες, ας μην το ξεχνάμε) περισσεύουν – ο τρόπος που δουλεύουμε μάλλον άλλαξε για πάντα, η τηλε-εργασία ήρθε για να μείνει, η οθόνη πήρε τη θέση του συνάδελφου στο διπλανό γραφείο, ο χαμένος στις μετακινήσεις πολύτιμος χρόνος ανακτήθηκε μεν, αλλά εις βάρος της κοινωνικής επαφής και δικτύωσης. Από την άλλη, η τεχνολογία κέρδισε πόντους, δίνοντας άμεσες και χρηστικές λύσεις στις καινούριες επιτακτικές ανάγκες έστω κι αν η γραβάτα συνδυάζεται συχνά με την παντόφλα, η νοοτροπία όλων μας θέλοντας και μη άλλαξε ακολουθώντας τα κελεύσματα των καιρών, τα μυαλά δούλεψαν και κατέβασαν καινοτόμες ιδέες που δίνουν προφανείς λύσεις σε παλιά προβλήματα. Νέες κοινότητες κάνουν την εμφάνισή τους, οι ανατροπές επιβάλλουν αλλαγές που δύσκολα θα γίνονταν αποδεκτές προηγουμένως, οι συνέργειες ανθούν σε πλήθος τομείς, αλλά κι η ατομική πρωτοβουλία δεν πάει πίσω, οι ορίζοντες ξαφνικά διευρύνθηκαν για όλους - σήμανε η ώρα του ψηφιακού ηγέτη... ...Που δεν είναι, βεβαίως, μόνος του - έχει πολλά και δυνατά «εργαλεία» στη διάθεσή του: Cloud, Τεχνητή Νοημοσύνη, Μηχανική Μάθηση και ΙοΤ, με συνδετικό ιστό και καταλύτη της μεταξύ τους διάδρασης την πέμπτη γενιά κινητής τηλεφωνίας, το 5G, που έκανε πλέον επίσημη πρεμιέρα και στη χώρα μας. Αυτά θα βοηθήσουν να στεριώσει και να αναπτυχθεί η περσινή σπορά που έδωσε τόσες ελπίδες για το μέλλον, κόντρα στην απελπισία της πανδημίας. Αρκεί, βεβαίως, να βρεθούν σύντομα λύσεις σε κάποια φλέγοντα προβλήματα, όπως η εξασφαλισμένη πρόσβαση των πολλών στις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας, η προστασία της ιδιωτικότητας και η μάχη απέναντι στο κυβερνο-έγκλημα. Τίποτα από αυτά δεν είναι εύκολο, όμως, οι ηγέτες στα δύσκολα φαίνονται, έτσι δεν είναι; Μια καλύτερη χρονιά να έχουμε όλοι μας!

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

Νέα πιστοποίηση από την SAP για το Regate Effective Η SAP πιστοποίησε το Regate Effective από την έκδοση 7.000 και μεταγενέστερα για τη διασύνδεση (Integration) με το SAP Business One version 10. Το Regate Effective έχει σχεδιαστεί με best practices που απαντώνται στα συστήματα της SAP. Ενσωματώνει όλη την εμπειρία της Regate από το 2004 μέχρι σήμερα σε συστήματα Mobile CRM, Sales Force Automation και Τιμολόγησης επί αυτοκινήτου. Η πιστοποίηση «SAP Certified – SAP Business One Integration» αποτελεί την εγγύηση καλής λειτουργίας και διασύνδεσης του Regate Effective με το SAP B1 έκδοση 10, για την ανταλλαγή δεδομένων πωλήσεων sales και exvan. To Regate Effective είναι διαθέσιμο και στο SAP App Center (https://www.sapappcenter.com) ως το μόνο ελληνικό certified add-on. Για περισσότερες πληροφορίες όπως demo του συστήµατος, τιµολογιακή πολιτική και φωτογραφικό υλικό µπορείτε να επικοινωνείτε µε τη Regate στο τηλέφωνο 215-55.17.050 ή στο e-mail: pr@regate.gr., http://www.regate.gr.

Νέα διοίκηση στην Algosystems H Algosystems περνάει στο επόμενο βήμα της πλούσιας 35ετής πορείας της. Mετά από 22 χρόνια στο τιμόνι της εταιρίας ως CEO, o κ. Akram Sahyoun, παραδίδει τα ηνία στον κ. Γεώργιο Σπανόπουλο, ο οποίος στην πολυετή διαδρομή του σε θέσεις ευθύνης στην Algosystems, αναλαμβάνει χρέη Διευθύνοντα Συμβούλου. Ο κ. Akram Sahyoun, θα συνεχίσει να προΐσταται του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας το οποίο έχει ως εξής: • Πρόεδρος Δ.Σ.: Άκραμ Σαγιούν •Δ ιευθύνων Σύμβουλος: Γεώργιος Σπανόπουλος • Αντιπρόεδρος: Ταμάρα Σαγιούν • Αντιπρόεδρος: Αλέξανδρος Σαγιούν • Μέλος: Ηλίας Αγγελίδης Η Algosystems ως δυναμικός και έμπειρος Solutions & Services Provider στην αγορά της Πληροφορικής & Επικοινωνιών, Κυβερνοασφάλειας, Μετρολογίας και Αυτοματισμού & Ελέγχου. Με 35 έτη εμπειρίας, η Algosystems είναι αξιόπιστος συνεργάτης, ο οποίος ανταποκρίνεται στα τεχνολογικά «θέλω» των σύγχρονων επιχειρήσεων μέσω των καινοτόμων λύσεών της. Διαθέτει γραφεία στην Ελλάδα και στο Κατάρ και έχει υλοποιήσει πληθώρα απλών, αλλά και σύνθετων έργων στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.

Οι σημαντικότερες ειδήσεις του μήνα που πέρασε

Με τη συνεργασία του NetFax

H Citrix εξαγόρασε την Wrike Στην εξαγορά της πλατφόρμας Wrike από την Vista Equity Partners, έναντι 2,25 δισεκατομμυρίων δολαρίων προχωρά η Citrix. Καθώς περισσότερες εταιρείες επιλέγουν να αφήσουν τους υπαλλήλους τους να εργάζονται εξ αποστάσεως σε μόνιμη βάση, αφού η πανδημία COVID-19 ανάγκασε τα γραφεία να αναστείλουν τη λειτουργία τους κατά τη διάρκεια των lockdown, η ζήτηση για τεχνολογίες που διευκολύνουν την ψηφιακή συνεργασία έχει αυξηθεί σημαντικά. Η Wrike διαθέτει πελάτες, όπως οι Google, Airbnb, Dell και Siemens. Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Wrike, Andrew Filev, θα συνεχίσει να βρίσκεται στο τιμόνι της εταιρείας μετά τη συγχώνευση, σε ένα deal που αναμένεται να κλείσει το πρώτο εξάμηνο του 2021. «Το 2020 άλλαξε μόνιμα τον τρόπο που εργαζόμαστε και το γραφείο όπως το γνωρίζουμε δεν θα είναι ποτέ το ίδιο. Αυτό οδήγησε σε άλματα αναφορικά με τις πρωτοβουλίες ψηφιακού μετασχηματισμού», ανακοίνωσε η Citrix.

Epsilon Net: Bασικά οικονομικά μεγέθη Q3 2020 O Όμιλος Εταιρειών Epsilon Net ανακοίνωσε τα βασικά οικονομικά μεγέθη και την εξέλιξη της επιχειρηματικής του δραστηριότητας κατά το γ΄ τρίμηνο της χρήσης 2020. Σύμφωνα με τη συνοπτική κατάσταση οικονομικής θέσης που έδωσε στη δημοσιότητα ο Όμιλος, τα ταμειακά διαθέσιμα διαμορφώθηκαν σε 20,25 εκ. €, σημειώνοντας αύξηση 161,28% έναντι του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος, ο μακροπρόθεσμος δανεισμός ανέρχεται σε 8,51 εκ. € ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός σε 3,52 εκ. € και το θετικό καθαρό ταμείο σε 8,22 εκ. €. Τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου στο εννεάμηνο 2020 ανήλθαν σε 20,05 εκ. €. Κατά το γ’ τρίμηνο του 2020, ειδικότερα τον Ιούλιο, ολοκληρώθηκε η εισαγωγή των μετοχών της εταιρείας στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 5,34 εκατ. Τον ίδιο μήνα πραγματοποιήθηκε η εξαγορά του 51% της hoteliga International s.p Z.o.o με έδρα την Πολωνία. Τον Αύγουστο του 2020 η EPSILON NET πιστοποιήθηκε ως πάροχος υπηρεσιών ηλεκτρονικής τιμολόγησης ΥΠΑΗΕΣ από την ΑΑΔΕ, διευρύνοντας τη γκάμα των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρει ο Όμιλος στις Ελληνικές επιχειρήσεις για την κάλυψη των αναγκών τους αναφορικά με τα ηλεκτρονικά βιβλία (myData) της ΑΑΔΕ αλλά και τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Η στρατηγική τοποθέτηση του Ομίλου στην αγορά αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, μέσω σημαντικών κινήσεων, όπως η εξαγορά του 80% της εταιρείας Data Communication τον Οκτώβριο καθώς και της συμφωνίας ισομερούς εξαγοράς της Singular Logic Α.Ε., από τις εταιρείες Epsilon Net και Space Hellas, τον Νοέμβριο.

7 Γραφείο στην Αθήνα για την Amazon Web Services Παρουσία στη χώρα μας αποκτά η Amazon Web Services (AWS), μέσω της δημιουργίας μίας τοποθεσίας Amazon Cloud Front Edge στην Αθήνα που θα ενώνει την Ελλάδα και την νοτιοανατολική Ευρώπη στο παγκόσμιο δίκτυο της εταιρείας. Ο κολοσσός τεχνολογίας ανακοίνωσε ότι ανοίγει το πρώτο της γραφείο στην πρωτεύουσα, το οποίο θα υποστηρίξει οργανισμούς κάθε μεγέθους, συμπεριλαμβανομένων startups, επιχειρήσεων και οργανισμών του δημόσιου τομέα, καθώς υλοποιούν την μετάβαση τους στο υπολογιστικό νέφος της AWS (AWS Cloud). H Amazon Web Services έχει στο πελατολόγιο της μερικές ταχέως αναπτυσσόμενες και γνωστές startups και επιχειρήσεις όπως οι Beat, Deepsea Technologies, futurehome.gr, Madinad, Marpoint, Money Market, Orfium, Omilia, ΠΑΕ ΠΑΟΚ, Qivos, Spitogatos, Voiceland, Wind Ελλάς, Workathlon και Χρυσή Ευκαιρία, καθώς και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η AWS παρέχει υπηρεσίες όπως ασφαλή υπολογιστική ισχύ (computing), αποθήκευση δεδομένων (storage), δικτύωση (networking), βάσεις δεδομένων, αλλά και προηγμένες τεχνολογίες όπως Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και machine learning με τη μορφή on-demand ή payas-you-go υπηρεσιών στους πελάτες της.

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

ΣΕΚΕΕ: Μνημόνιο στρατηγικής συνεργασίας με τον ΣΕΒ

8

Σύμπραξη Google Ελλάδος Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σύμπραξη για τη στήριξη του λιανεμπορίου Στρατηγική συνεργασία που θέτει στο επίκεντρο τη στήριξη του λιανεμπορίου ανακοίνωσαν η Google Ελλάδος και ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών (ΕΣΑ). Η Google, μέσω της συνεργασίας της με τον ΕΣΑ, θα στηρίξει τα μέλη του Συλλόγου προσφέροντας δωρεάν ατομικές διαδικτυακές συναντήσεις με συμβούλους της εταιρείας, οι οποίοι μεταξύ άλλων: • Θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν ένα προφίλ μέσω του οποίου θα προβάλλεται η επιχείρησή τους δωρεάν στην αναζήτηση και στους χάρτες της Google μέσα από την υπηρεσία Google My Business. Οι επιχειρήσεις θα έχουν την δυνατότητα να προβάλλουν σημαντικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των επιλογών εξυπηρέτησης όπως π.χ. παράδοση χωρίς επαφή και παραλαβή έξω από το κατάστημα.

• Θα τους εξηγήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δημιουργούν έσοδα.

• Θα τους καθοδηγήσουν στις σωστές κινήσεις για να καταρτίσουν ένα ολοκληρωμένο πλάνο ψηφιακού μάρκετινγκ με εργαλεία όχι μόνο της Google αλλά και άλλων εταιρειών του χώρου, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησής τους. Η σύμπραξη με τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών έρχεται σε συνέχεια της πρόσφατης συνεργασίας της Google με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που ανακοινώθηκε τον προηγούμενο μήνα, για ένα πρόγραμμα ψηφιακής ενδυνάμωσης για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου.

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

Στόχος της συνεργασίας είναι η ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας και συγκεκριμένα, η καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων και αναγκών του οικοσυστήματος, και η μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού τους αποτελέσματος. Η συνεργασία ΣΕΒ-ΣΕΚΕΕ θα πραγματοποιηθεί σε τρία, αλληλένδετα επίπεδα: • Δικτύωση και ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ της βιομηχανίας και του οικοσυστήματος καινοτομίας (Innovation Ready Program).

• Ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας και επιτάχυνση της μεγέθυνσης των καινοτόμων επιχειρήσεων.

• Διαμόρφωση κοινών προτάσεων πολιτικής για την ενίσχυση του οικοσυστήματος καινοτομίας και την διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος -επενδυτικού και επιχειρηματικού- που θα προάγει την ανάπτυξη μιας νέας οικονομίας βασισμένης στην τεχνολογία. «Η συνεργασία αυτή δεν αποτελεί μόνο ένα σημαντικό ορόσημο στην υλοποίηση της στρατηγικής που η ΓΣ του ΣΕΚΕΕ ενέκρινε πριν ένα χρόνο, αλλά και ένα καθοριστικό βήμα για την ωρίμανση του οικοσυστήματος καινοτομίας της χώρας. Οι προσδοκίες μας από τη συνεργασία αυτή επεκτείνονται ευρύτερα από τα οφέλη που θα προκύψουν για τα μέλη μας για τα οποία είμαστε βέβαιοι», δήλωσε ο πρόεδρος δ.σ. του ΣΕΚΕΕ, Παντελής Αγγελίδης.

Ευρωπαϊκή σύμπραξη Deutsche Telekom, Orange, Telefόnica και Vodafone Στη σύναψη συνεργασίας με στόχο την ανάπτυξη Ανοικτών Δικτύων Ασύρματης Πρόσβασης (Open RAN) ως τεχνολογία επιλογής για μελλοντικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας προχώρησαν οι Deutsche Telekom AG, Orange S.A., Telefόnica S.A. και ο όμιλος Vodafone. Στο μνημόνιο συμφωνίας (MoU), οι τέσσερις πάροχοι εξέφρασαν τη δέσμευσή τους για την υλοποίηση και την ανάπτυξη λύσεων Open RAN που αξιοποιούν νέες ανοιχτές, εικονικοποιημένες αρχιτεκτονικές δικτύου, λογισμικό και εξοπλισμό για τη δημιουργία πιο ευέλικτων και ευπροσάρμοστων δικτύων κινητής τηλεφωνίας στην εποχή του 5G. Οι τέσσερις πάροχοι θα συνεργαστούν με υφιστάμενους και νέους εταίρους οικοσυστημάτων, φορείς του κλάδου, όπως το O-RAN ALLIANCE και το Telecom Infra Project (TIP), καθώς και με τους αρμόδιους για τη χάραξη της πολιτικής στην Ευρώπη, για να διασφαλίσουν ότι το Open RAN θα φτάσει γρήγορα να ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις με τις παραδοσιακές λύσεις στα δίκτυα ασύρματης πρόσβασης. Με το Open RAN, η βιομηχανία πλέον στρέφεται προς πρότυπα και τεχνικές προδιαγραφές που καθορίζουν ανοιχτές διεπαφές εντός του ραδιοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού και του λογισμικού, έτσι ώστε τα δίκτυα να μπορούν να αναπτυχθούν και να λειτουργήσουν με βάση ανάμικτα στοιχεία από διαφορετικούς προμηθευτές.

Υπό την Αιγίδα

04 03 2021 

presents



LIVE ON YOUR SCREEN

Kαλές Πρακτικές στην Εξυπηρέτηση Πελατών

Περισσότερα από 20 love brands μοιράζονται με το κοινό τα success stories τους μιας χρονιάς γεμάτης προκλήσεις!

50%

των καταναλωτών παγκοσμίως αγοράζουν από εταιρείες που πιστεύουν ότι παρέχουν εξαιρετική εξυπηρέτηση πελατών

96%

των καταναλωτών παγκοσμίως υποστηρίζουν ότι ηwww.eits.gr εξυπηρέτηση πελατών είναι ένας σημαντικός παράγοντας αφοσίωσής τους σε μια μάρκα

89%

των καταναλωτών παγκοσμίως έχουν μεταβεί σε ανταγωνιστή μετά από μια κακή εμπειρία πελατών

Όποιο και να είναι το αγοραστικό περιβάλλον - digital, physical, phygital, online ή mobil - οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεχίσουν να καινοτομούν και να βελτιώνονται για να διατηρήσουν τους καταναλωτές ευχαριστημένους και να μείνουν στην κορυφή των τελευταίων τάσεων εξυπηρέτησης πελατών.

ΤΑ LOVE BRANDS ΠΟΥ ΈΧΟΥΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΏΣΕΙ - ΜΈΧΡΙ ΤΏΡΑ - ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ ΤΟΥΣ ΕΊΝΑΙ: • BMW • Carglass • Cosmos Sport • Eurolife • Global Link • HSBC • Κωτσόβολος • Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) • Leroy Merlin • Leaseplan • Manifest • Nestle • Olympia Odos • ΟΠΑΠ• Optima Bank • Oracle • Stoiximan

To συνέδριο απευθύνεται σε στελέχη:

Εξυπηρέτησης Πελατών Marketing Πωλήσεων Ανθρώπινου Δυναμικού

www.customerconference.gr

Χορηγός

Συμμετοχές: Βασίλης Κουτσαβλής, T: 210 6617777 (εσωτ. 129), Ε: vkoutsavlis@boussias.com Χορηγίες: Άννα Γυπαράκη, T: 210 6617777 (εσωτ. 152), Ε: agyparaki@boussias.com Περιεχόμενο: Μαριλένα Παππά, T: 210 6617777 (εσωτ. 222), Ε: mpappas@boussias.com

Special Report

Managed Print Services

10

Πώς να επιλέξετε πάροχο MPS - και γιατί να το κάνετε Οι Managed Print Services μπορούν να αποφέρουν μείωση στα έξοδα εκτυπώσεων μιας επιχείρησης, από 10% έως 30%, ανάλογα με το συμβόλαιο. Η COVID-19 μπορεί να είναι αιτία ή απλά αφορμή για την αναζήτηση του κατάλληλου παρόχου - ή αναπροσαρμογή μιας συνεργασίαςμε βάση τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες μια επιχείρησης, με πολλαπλά οφέλη. ΤΟΥ ΣΤΑΘΗ ΑΣΠΙΩΤΗ

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

Τους τελευταίους 12 μήνες σχεδόν, οι επιχειρήσεις λειτουργούν μέσα σε ένα ευμετάβλητο και μάλλον ασταθές κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, το οποίο αντανακλάται στον τρόπο της λειτουργίας τους, ένα περιβάλλον το οποίο ευνοεί την απομακρυσμένη εργασία -η οποία είναι πολύ πιθανό να παραμείνει σε ένα μεγάλο βαθμό στη νέα κανονικότητα, όταν αυτή έρθει- όμως και την ψηφιοποίηση υπηρεσιών μειώνοντας τις ανάγκες εκτύπωσης. Παράλληλα, οι ίδιες ανωτέρω συνθήκες που αναφέραμε συνοπτικά ευνοούν τους παράγοντες που δημιουργούν εν δυνάμει ευπάθειες, κάτι που οδηγεί στην ανάγκη υιοθέτησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την ασφάλεια, ενώ παράλληλα, ευνοείται η χρήση υπηρεσιών Cloud. Ως εκ τούτου, το πλάνο για την ασφάλεια που έχει καταστρώσει ο πάροχος, όπως και οι δυνατότητα να ενσωματώσει στις υπηρεσίες του λειτουργικότητα Cloud είναι παράγοντες προς αξιολόγηση. Σχεδόν αυτόματα από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο υποψήφιος πάροχος διαχείρισης εκτυπώσεων θα πρέπει να διαθέτει την απαιτούμενη ευελιξία για να ανταποκριθεί σε μια σειρά από απαιτήσεις, οι οποίες μπορεί να μην είναι εξαρχής ορατές, αλλά να ανακύπτουν στην πορεία του χρόνου, καθώς οι συνθήκες θα αναδιαμορφώνονται. To management της επιχείρησης που αναζητά πάροχο MPS θα πρέπει να διαβλέψει εξαρχής τις ανάγκες και να αξιολογήσει τον πάροχο με βάση αυτές και όχι με βάση τις δηλώσεις του τελευταίου. Στη συνέχεια του άρθρου θα ασχοληθούμε με τους τομείς, στους οποίους ο υποψήφιος πάροχος υπηρεσιών διαχείρισης πρέπει να αξιολογηθεί. Πρώτα όμως, χρήσιμο είναι να διασαφηνίσουμε ορισμένες έννοιες, οι οποίες πολλές φορές οδηγούν σε παρεξηγήσεις με αποτέλεσμα μια λάθος οπτική από την πλευρά του management που αξιολογεί, γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει στην επιλογή και υπογραφή ενός πακέτου υπηρεσιών που στην πράξη να μην εξυπηρετεί τις ανάγκες του οργανισμού.

Η

ανάθεση διαχείρισης των εκτυπώσεων σε έναν πάροχο MPS, αποδεδειγμένα μπορεί να μειώσει τα έξοδα για εκτυπώσεις σε μια επιχείρηση σε σημαντικό ποσοστό. Η COVID-19 έχει διαφοροποιήσει σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων και, όπως έχουμε γράψει επανειλημμένα μέσα στο 2020, έχει διαφοροποιήσει εκ βάθρων τις εργασίες και τις επιμέρους διαδικασίες με τις οποίες είναι επιφορτισμένη η ομάδα ΙΤ. H ανάθεση της διαχείρισης των εκτυπώσεων σε έναν εξωτερικό πάροχο μπορεί να διευκολύνει σημαντικά τις εργασίες του προσωπικού IT απελευθερώνοντας ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί σε άλλες λειτουργίες που έχουν ανακύψει ως νέες και επείγουσες την περίοδο που διανύουμε. Βασικός παράγοντας για να λειτουργήσουν τα παραπάνω είναι η επιλογή του παρόχου να είναι σωστή και οι υπηρεσίες οι οποίες θα του ανατεθούν να είναι αυτές που πραγματικά χρειάζεται η επιχείρηση. Εξάλλου, οι παγίδες που μπορεί να υπάρχουν σε ένα συμβόλαιο MPS που δεν είναι καλά μελετημένο μπορεί να ανατρέψουν τον όλο σχεδιασμό, καθώς οι υπηρεσίες μπορεί να μην είναι οι κατάλληλες για την κάλυψη των αναγκών.

Managed Print Services και μείωση κόστους Μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις στον τομέα είναι η διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών διαχείρισης των εκτυπώσεων και αυτών που σχετίζονται με την κλασική περιοδική συντήρηση των εκτυπωτών, η οποία καλύπτεται από συμβόλαιο. Εξάλλου, για πολλούς από τους υποψήφιους αγοραστές, ειδικά στη χώρα μας που οι υπηρεσίες MPS δεν έχουν τη διείσδυση που παρατηρείται στο εξωτερικό, ακόμη και η προσθήκη στο πακέτο του εξοπλισμού εκτύπωσης, υπηρεσιών, αναλώσιμων, επιμέρους λύσεων και λογισμικού περιπλέκει αρκετά την κατάσταση. Όπως επισημαίνει η Gartner, ο παγκόσμιος όγκος εκτυπώσεων μειώνεται με σχεδόν σταθερό ρυθμό κατά 3% κατ’ έτος. Χωρίς να έχουμε τα στοιχεία της για το 2020, κάνουμε την υπόθεση ότι ο ρυθμός αυτός της μείωσης θα παραμείνει τουλάχιστον ίσος ή μεγαλύτερος, με καταλύτη τις εξελίξεις λόγω COVID-19. Τα τυπικά συμβόλαια MPS έχουν ισχύ συνήθως τρία έως πέντε χρόνια. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, ευκαιρίες για περαιτέρω εξοικονόμηση χρημάτων μέσω ανάθεσης της διαχείρισης των εκτυπώσεων να κινδυνεύουν να χαθούν, αν δεν προβλεφθεί η ευελιξία σε αλλαγή. Το δεδομένο αυτό κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή από τους αγοραστές κατά την επιλογή MPS provider.

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

11

Special Report

Managed Print Services

12

Με βάση τα παραπάνω, υπάρχουν ορισμένες προτάσεις, οι γίνει η μετάβαση προς τις MPS, με δεδομένο ότι οι συνθήοποίες έχουν κάθε λόγο να αποδειχθούν σημαντικές για να κες είναι έντονα μεταβαλλόμενες. Η απάντηση στο πότε αποκομίσει μια επιχείρηση το μέγιστο από τη συγκεκριμέ- είναι τώρα, υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή έχει παρόχου νη αγορά. Όπως αναλύσαμε παραπάνω, οι συνθήκες λόγω MPS έχει γίνει με σωστά κριτήρια, κάτι που σημαίνει ότι ο της πανδημίας είναι διαφορετικές και, κατά την άποψη μας, τελευταίος θα έχει την πλήρη δυνατότητα να ανταπεξέλθει καταλληλότερες για να κινηθείτε προς αυτή την κατεύθυνση. όταν αυτό απαιτηθεί. Δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι Η Gartner προτείνει την επιλογή ενός παρόχου που είναι οι MPS είναι επωφελούνται και προσφέρουν δυνατότητες έτοιμος να επεκτείνει και να βελτιστοποιήσει τις υπηρεσίες «ψηφιακής επιτάχυνσης» που προσφέρει η τεχνολογία σε που μπορεί να προσφέρει, μόλις η επιχείρηση είναι έτοιμη να μια σειρά από τομείς. Η ασφάλεια είναι ίσως ο περισσότερο κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, ακόμη και αν οι ανάγκες σημαντικός από αυτούς. που ενυπάρχουν δεν εστιάζουν μόνο στους εκτυπωτές και Η ανάγκη για αποτελεσματικη κυβερνοασφάλεια είναι κάτι στα πολυμηχανήματα (MFPs) αυτή τη στιγμή. Υπό κανονικές παραπάνω από κατανοητή για τους πελάτες και οι πάρχοι συνθήκες, η συνήθης πρακτική είναι να επαναλαμβάνεται προσφέρουν λύσεις προστασίας του hardware και του δικτύμια έρευνα αγοράς και να ζητούνται προσφορές κάθε πέντε ου είτε αναπτύσσοντας τέτοιες οι ίδιοι, είτε σε συνεργασία περίπου έτη, από τους καλύτερους παρόχους, ενώ σε ό,τι με άλλους, πιο εξειδικευμένους providers. Το ψηφιακό περιαφορά τις επεκτάσεις συμβολαίων, αυτές προσδιορίζονται βάλλον εργασίας από παντού είναι μέσα στις διευκολύνσεις στον ένα ή το πολύ στα δύο χρόνια. Όπως αναφέραμε στην που απολαμβάνουν οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν MPS, αρχή του κειμένου, η εξοικονόμηση από την υιοθέτηση υπη- όπως άλλωστε και η ενσωμάτωση με υφιστάμενα συστήρεσιών διαχείρισης εκτυπώσεων οδηγεί σε όφελος κατά 10- ματα που χρησιμοποιεί ένας οργανισμός, όπως SAP, ECM 30%, επί των εξόδων εκτύπωσης. Όμως, πολλοί πελάτες δεν (FileNet, SharePoint), CRM (Entersoft) και EMR (Electronic είναι σε θέση να διαπιστώσουν το πόσο κερδίζουν, καθώς δεν Medical Records). κάνουν το απαιτούμενο benchmarking πριν την εκκίνηση Με το σύνολο των οργανισμών να χρησιμοποιεί υπηρεσίες χρήσης των νέων υπηρεσιών. Σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζει Cloud, η διάθεση συμβατών συσκευών και εφαρμογών είναι η τακτική των παρόχων MPS να τοποθετούν κάτω από το εν πλέον αυτονόητη στις υπηρεσίες MPS. Η χρήση δεδομένων λόγω label κάθε είδους πωλήσεις εξοπλισμού και υπηρεσι- για την τροφοδοσία ML για την αυτοματοποίηση σημαντικών ών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει τους πελάτες σε σύγχυση και μεν, αλλά πάγιων δε διαδικασιών, όπως είναι οι προβλέψεις για ημερομηνία service, ανατροφοδοσία αναλωσίμων, κλπ. αποπροσανατολισμό απο τον βασικό τους στόχο.

Πολλοί πελάτες δεν είναι σε θέση να διαπιστώσουν το πόσο κερδίζουν, καθώς δεν κάνουν το απαιτούμενο benchmarking πριν την εκκίνηση χρήσης των νέων υπηρεσιών Πέρα από το MPS Το σύνολο των υπηρεσιών που τοποθετούνται κάτω από την ομπρέλα MPS βαίνει αυξανόμενος περιλαμβάνοντας χαρακτηριστικά, αλλά και οφέλη που βρίσκονται πέρα από την παραδοσιακή εκτύπωση και το σχετικό hardware. Οι νέες με την ετικέτα MPS υπηρεσίες έχουν ορισμένα κοινά σημεία τα οποία είναι χρήσιμο να είναι γνωστά και κατανοητά. Έτσι, πολλές υπηρεσίες πωλούνται μαζί με τις «κλασικές» MPS, καθώς έτσι προτείνονται από τους vendors, μετά από την αξιολόγηση των αναγκών του πελάτη. Αυτή η επιλογή, μαζί με τη φύση των υπηρεσιών διαχείρισης εκτυπώσεων μπορεί να βοηθήσει το IT Management να ανακατανείμει resources και ανθρώπινο δυναμικό προς άλλες περισσότερο χρήσιμες και επείγουσες -αν, θέλετε- εργασίες. Η περαιτέρω ψηφιοποίηση του επιχειρηματικού μοντέλου, στο οποίο ωθεί η πανδημία, είναι πολύ πιθανό να απορροφήσει με πολλαπλό όφελος αυτούς τους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους. Πολλές επιχειρήσεις μπορεί να αναρωτιώνται πότε είναι ο κατάλληλότερος χρόνος για να

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

Τι να λάβετε υπόψη κατά την επιλογή παρόχου Υπάρχουν μια σειρά από παράγοντες που πρέπει να λάβει υπόψη ο μάνατζερ της επιχείρησης που αναζητά τον καταλληλότερο πάροχο MPS. Ίσως, το βασικότερο κριτήριο να είναι η ικανότητα του παρόχου να προσδιορίσει τις ανάγκες της επιχείρησης-πελάτη. Η διαδικασία είναι σε ένα βαθμό αμφίδρομη: Ο πάροχος που είναι εύστοχος και ακριβής στον προσδιορισμό των αναγκών του πελάτη θέτει αυτόματα υποψηφιότητα για το συμβόλαιο. Επόμενο βήμα είναι η διαμόρφωσή του συμβολαίου με τρόπο που να εξυπηρετεί τους στρατηγικούς στόχους της επιχείρησης. Η ικανότητα του παρόχου να συνεργαστεί στη διαμόρφωση του συμβολαίου και να εξυπηρετεί τα συμφωνηθέντα είναι βασικό κριτήριο για την επιλογή του πλέον κατάλληλου. Κατά την εν λόγω διαμόρφωση, οι εκπρόσωποι της ενδιαφερόμενης επιχείρησης έχουν την ευκαιρία να αξιολογήσουν την ικανότητα του παρόχου να επικοινωνεί σωστά το πλάνο και τα βήματα προς ολοκλήρωση κάθε project, καθώς και την πληρότητα

αφ εαυτού του σχεδίου εξυπηρετησης και της διάρθωσής του. Αυτονόητη είναι η αξιολόγηση του εξοπλισμού που μπορεί να παρασχεθεί από τον πάροχο. Ο εξοπλισμός μπορεί να προέρχεται από έναν και μόνο κατασκευαστή, με τον οποίο συνεργάζεται ο πάροχος ή από περισσότερους, όπως να συμπεριλαμβάνει τις συσκευές εκτύπωσης και τα πολυμηχανήματα που ήδη χρησιμοποιεί η επιχείρηση. Ποικιλία πρέπει να υπάρχει στους τύπους (έγχρωμοι ασπρόμαυροι, ταχύτητες εκτύπωσης, τιμές, πολυμηχανήματα). Η συμβατότητα του εξοπλισμού που προσφέρεται με το περιβάλλον IT του οργανισμού στο οποίο θα ενσωματωθεί είναι κρίσιμης σημασίας. Εννοείται ότι όσο ευρύτερη είναι η συμβατότητα, τόσο το καλύτερο. Οι έως τώρα συνεργασίες του υποψήφιου παρόχου πρέπει να αξιολογηθούν, καθώς είναι ενδεικτικές της εμπειρίας και της «συνεργατικότητάς» του. Η ευελιξία προσαρμογής των υπηρεσιών του παρόχου σε ειδικές συνθήκες και απαιτήσεις είναι πολύτιμος παράγοντας για την επιλογή. Ένας ξεκάθαρος, αναλυτικός τρόπος χρέωσης, χωρίς εκπλήξεις, είναι προϋπόθεση και σε αυτόν πρέπει να αποτυπώνεται η ευελιξία upscaling και downscaling του όγκου των εκτυπώσεων. Φυσικά, δεν θα μπορούσε να γίνει επιλογή ενός παρόχου MPS χωρίς να αξιολογηθεί η ασφάλεια του περιβάλλοντος διαχείρισης των εγγράφων. Έλεγχος για ενημερώσεις ασφαλείας, firewall, firmware updates και για την αποτελεσματική καταστροφή των απορριπτόμενων εγγράφων πρέπει να γίνει σε συνεργασία με το τμήμα IT της

επιχείρησης. Το προσωπικό που ενδεχομένως θα διατεθεί onpremise στην επιχείρηση, ανάλογα με το μέγεθος της, από τον πάροχο, πρέπει να ληφθεί υπόψη. Υπόψη πρέπει να ληφθεί η ικανότητα του παρόχου να αναλύσει τις επιχειρηματικές διαδικασίες οριζόντια, όπως και τις κάθετες ανάγκες επικοινωνίας. Πολλοί providers παρέχουν μια ποικιλία μετατροπών εκτυπωμένων εγγράφων σε ψηφιακά, όπως και μετατροπές φορμά επιτυγχάνοντας με τον τρόπο αυτό business process optimization. Η ενσωμάτωση analytics για την εκμάθηση από τις εκτυπωτικές συνήθειες του οργανισμού, η διαχείριση ψηφιακών εγγράφων, η ενσωμάτωση υπηρεσιών cloud printing και η έξυπνη μείωση του γκου εκτυπώσεων είναι μερικές από τις περισσότερο προηγμένες υπηρεσίες που κάνουν τη διαφορά σήμερα υπέρ ενός provider. H ικανότητα εξοικονόμησης ενέργειας προς όφελος του οργανισμού και της μειωσης του περιβαντολογικού αποτυπώματος έχει ρόλο στην επιλογή παρόχου. Για να είναι το τέλος καλό και όλα καλά, στην αξιολόγηση πρέπει να ληφθούν υπόψη οι όροι και οι δυνατότητες εξόδου από ένα συμβόλαιο, όπως και το ενδεχόμενο αδυναμίας ενός παρόχου να ανταπεξέλθει στα προβλεπόμενα ή να εξαγοραστεί. NW Στη διαμόρφωση του περιεχομένου συνέβαλε η εταιρεία InfoSystems, αποκλειστικός εκπρόσωπος της Gartner στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

ΜΕΙΩΣΤΕ ΤΑ ΚΟΣΤΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΑΣ, ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ MPS ΤΗΣ EPSON Με τις υπηρεσίες Managed Print Services της Epson, ο χρήστης λαμβάνει ένα μηνιαίο τιμολόγιο και πληρώνει το αντίτιμο όσων εκτυπώνει, έχοντας πλήρη κάλυψη των αναγκών του! Με βασικό στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας κάθε επιχείρησης, η Epson προσφέρει: Κάλυψη των αναγκών εκτύπωσης, με εκτυπωτές και πολυμηχανήματα για χρήση από 1.000 ως 100.000 σελίδες/μήνα και ταχύτητες από 24ppm ως 100ppm. Οι σειρές EPSON Workforce Pro/RIPS/Enterprise για χρήση σε MPS συμβόλαια διαθέτουν κεφαλές Precision Core και δεν χρησιμοποιούν θερμότητα, με πλεονεκτήματα όπως άμεση ενεργοποίηση, ελαχιστοποίηση χρόνου εκτύπωσης πρώτης σελίδας και downtime, καθώς και εξαιρετικά χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. Μείωση συνολικού κόστους ιδιοκτησίας, λόγω της υψηλής επάρκειας αναλωσίμων -ως 84.000 σελίδες-, της απουσίας άλλων κρυφών εξόδων, όπως τα ανταλλακτικά περιοδικής συντήρη-

σης. Ταυτόχρονα, μέσω του συμβολαίου MPS, ο χρήστης επωφελείται από το προβλέψιμο κόστος των εκτυπώσεων, έχοντας ένα σταθερή τιμολόγηση ανά σελίδα καθ’ όλη τη διάρκεια του. Διαχείριση του στόλου, των δικαιωμάτων χρηστών και της ασφάλειας εκτυπώσεων μέσω των λογισμικών Epson Device Admin, Epson Print Admin και Epson Remote Services. Με αυτά, ο ΙΤ manager του πελάτη και ο πάροχος των υπηρεσιών μπορούν να παρακολουθούν την κατάσταση των εκτυπωτών-αναλωσίμων, τον αριθμό και το είδος των παραγόμενων εκτυπώσεων ανά χρήστη, να τους αποδίδουν δικαιώματα, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να λαμβάνουν ειδοποιήσεις για σφάλματα που χρήζουν αντιμετώπισης. Η Epson διαθέτει εξειδικευμένο δίκτυο συνεργατών, με τις απαραίτη-

13

τες τεχνικές πιστοποιήσεις, προκειμένου να παραδίδει ολοκληρωμένη λύση, είτε πρόκειται για μια μικρή επιχείρηση με 2 ή 3 εκτυπωτές, είτε πρόκειται για έναν μεγάλο οργανισμό με πολλαπλά κτίρια και θέσεις εργασίας.

13

Special Report

Internet of Things

14

COVID-19 & επενδύσεις σε τεχνολογίες IoT Οι τεχνολογίες IoT υποστηρίζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων με περισσότερα δεδομένα πραγματικού χρόνου, οπότε θα μπορούσαν να φέρουν σημαντικά οφέλη σε επιχειρήσεις που δέχονται τις απρόσμενες μεταβολές της πανδημίας. Ωστόσο, η επένδυση στις τεχνολογίες αυτές απαιτεί κεφάλαια και για κάποιες επιχειρήσεις που αυτή την περίοδο αντιμετωπίζουν πιο βασικά ζητήματα, ίσως να ακούγεται σαν πολυτέλεια. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

netweeK • I A NOYΑ ΡΙΟΣ 2021

Τ

α ευχάριστα νέα για το οικοσύστημα των τεχνολογιών IoT, έρχονται από τον τομέα των τηλεπικοινωνιών, όπου οι πάροχοι υπηρεσιών φαίνεται ότι αρχίζουν να βάζουν στα μεσοπρόθεσμα σχέδια τους, επενδύσεις σε υποδομές 5G. Αν και η ανάπτυξη του 5G δεν αναμένεται να είναι αυτή που θα ήθελαν οι κατασκευαστές τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, όπως άλλωστε έχει φανεί από τα τρέχοντα δεδομένα, θα δώσει ένα ένα επιπλέον κίνητρο σε επιχειρήσεις, οι οποίες μέχρι τώρα μπορούσαν να βασιστούν μόνο σε narrow band τεχνολογίες για να στηρίξουν έργα IoT. Μέχρι και πριν την πανδημία, σημαντικός πελάτης για τις τεχνολογίες IoT ήταν κυρίως η βιομηχανία. Ίσως εδώ να γίνει κάποια παρεξήγηση, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες IoT είναι συνδεδεμένες με το ευρύτερο οικοσύστημα τεχνολογιών που αναμένεται να δώσει ώθηση στην 4η βιομηχανική επανάσταση που αφορά σχεδόν όλους τους τομείς της αγοράς. Όμως εμείς θεωρούμε ότι αυτή καθαυτή η βιομηχανική παραγωγή θα μπορούσε να είναι για την Ελλάδα, ο πρωταγωνιστής σε επενδύσεις σε μεσοπρόθεσμο διάστημα. Ενώ όμως η πανδημία δεν άλλαξε τις ανάγκες της βιομηχανίας σε αυτοματισμούς και ευέλικτες λήψεις αποφάσεων, έφερε στην επιφάνεια προβλήματα, για τα οποία οι επενδύσεις σε τεχνολογίες IoT δεν είναι η λύση. Η βιομηχανία τροφίμων για παράδειγμα, έχει αυτήν την περίοδο να επιλύσει πολύ σοβαρότερα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως για παράδειγμα η διακίνηση των προϊόντων, ώστε να θεωρεί προτεραιότητα, αν το μπουκάλι του εμφιαλωμένου νερού φτάνει στον προορισμό του στην ίδια ποιότητα με αυτή που είχε όταν βγήκε από τη γραμμή παραγωγής. Ένα δεύτερο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι η αεροπορική βιομηχανία, η οποία ενώ θα μπορούσε να πρωτοστατεί σε έργα IoT, παλεύει σε αυτήν τη φάση για την επιβίωση της, βασιζόμενη σε κρατικές ενέσεις οικονομικής στήριξης. Έχουμε λοιπόν μια μετατόπιση αναγκών σε κάποιους επιχειρηματικούς τομείς, η οποία όμως δε σημαίνει μόνο τη μετάθεση των έργων IoT για αργότερα, αλλά αντιθέτως για κάποιους μπορεί να σημαίνει την επιτάχυνσή τους. Ένας από τους τομείς αυτούς είναι η βιομηχανία της υγείας, όπου αν κάποιοι επιχειρηματίες είχαν διαβάσει στην κρυστάλλινη σφαίρα τους τον ερχομό της πανδημίας και είχαν κάνει τις κατάλληλες επενδύσεις σε τεχνολογίες σχετιζόμενες με την 4η βιομηχανική επανάσταση, θα μπορούσαν τώρα να έχουν πολλαπλάσια έσοδα σε σχέση με αυτά που ήδη επιτυγχάνουν. Προκειμένου να λειτουργήσει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης, θα πρέπει ο παραγωγός να είναι έτοιμος να αυξομειώσει την προσφορά του ανάλογα με τη συζήτηση. Η πανδημία δημιούργησε τεράστια αύξηση στη ζήτηση ιατρικών υπηρεσιών, τις οποίες η βιομηχανία υγείας δεν ήταν έτοιμη να προσφέρει. Γιατροί και ιατρικά κέντρα έχασαν μεγάλο ποσοστό εν δυνάμει εσόδων, καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εξ αποστάσεως. Στις ΗΠΑ, όπου η παροχή ιατρικών υπηρεσιών εξ αποστάσεως είναι σε πιο ώριμο στάδιο, εκτιμάται ότι πριν την πανδημία τα ραντεβού τηλεϊατρικής ήταν περίπου 36 εκατομμύρια ανά έτος, ενώ μετά την έναρξη της πανδημίας ο αριθμός τους έφτασε το 1 δισεκατομμύριο, αλλά και πάλι πολλοί ασθενείς δεν μπόρεσαν να εξυπηρετηθούν.

I A NOYΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

15

Internet of Things

Special Report

Οι τεχνολογίες IoT θα έπρεπε να είναι στην προτεραιότητα της βιομηχανίας τροφίμων

16

Μπορεί πολλοί από εμάς που ζούμε σε πόλεις να το έχουμε ξεχάσει, αλλά η ζωή της βιομηχανίας τροφίμων ξεκινά συνήθως σε ένα χωράφι ή μια φάρμα ζώων. Η συσκευασία, η μεταφορά στον έμπορο και από εκεί στον αγοραστή, είναι μετέπειτα στάδια, τα οποία όμως δεν μπορούν να υπάρχουν, αν υπάρχουν προβλήματα στην παραγωγή. Μπορεί εμείς να χαιρόμαστε όταν βλέπουμε την πόλη χιονισμένη, αλλά ο αγρότης ανησυχεί αν η καλλιέργεια του θα αντέξει στις χαμηλές θερμοκρασίες. Επομένως, ενώ οι μετεωρολογικές προβλέψεις για έναν μέσο κάτοικο της πόλης έχουν σημασία για να δει αν θα πάρει μαζί του ομπρέλα ή θα φορέσει πιο ζεστά ρούχα, για τον αγρότη είναι επιχειρηματικά δεδομένα. Η υγρασία στο χωράφι, η σύσταση του εδάφους και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι στοιχεία που καθορίζουν την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής του. Στη συλλογή αυτών των στοιχείων η συνδρομή τεχνολογιών IoT είναι πολύτιμη, γεγονός που μας κάνει να απορούμε γιατί ένα έργο εθνικής εμβέλειας που είχε στόχο την επένδυση σε αυτές τις τεχνολογίες καταργήθηκε και μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί κάποιο άλλο που θα έχει τους ίδιους στόχους. Η εφαρμογή τεχνολογιών IoT στα στάδια που έπονται της πρωτογενούς παραγωγής απαιτεί πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις κεφαλαίου, καθώς αφορά στην τοποθέτηση δισεκατομμυρίων αισθητήρων στα επιμέρους προϊόντα. Πρόκειται

δεδομένου ότι απαιτεί μηδενική ή ελάχιστη ενέργεια για τη λειτουργία της. Επίσης, η αξιοποίηση των public cloud υποδομών και η αφθονία επεξεργαστικής ισχύος σε συνδυασμό με ευφυείς αλγόριθμους είναι θετικές εξελίξεις, καθώς προσφέρουν λύσεις με χαμηλότερο λειτουργικό κόστος σε σχέση με το παρελθόν και μηδενικό στις περισσότερες περιπτώσεις κόστος κτήσης. Θεωρητικά, η βιομηχανία τροφίμων έχει ανάγκη την τεχνολογία IoT για να βελτιώσει σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας, με στόχο τόσο τη μείωση του λειτουργικού κόστους, όσο και τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των αγοραστών. Ωστόσο, στις τρέχουσες συνθήκες, με ένα μεγάλο ποσοστό του λιανεμπορίου, εξαιρουμένων των αλυσίδων τροφίμων, να παλεύει ακόμα και για την επιβίωση του, οι σκέψεις για επενδύσεις σε τεχνολογίες IoT ακούγονται περισσότερο σαν τις σκέψεις μιας σύγχρονης Μαρίας Αντουανέτα. Εταιρείες-μεγαθήρια, όπως η Amazon και η Walmart, έχουν όλη την άνεση να επενδύσουν σε αυτές τις τεχνολογίες και να δημιουργήσουν ακόμα μεγαλύτερο χάσμα από τον ανταγωνισμό τους, το οποίο σε αυτήν τη φάση φαίνεται πολύ δύσκολο να γεφυρωθεί. Λίγες μέρες πριν γράψουμε αυτό το άρθρο, η Amazon είχε ανακοινώσει ότι θα αγοράσει 16 αεροπλάνα για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες των αγοραστών της, ενώ την ίδια περίοδο, οι ελληνικές εταιρείες λιανεμπορίου, επένδυαν σε συνεργασίες με «παπάκια» εταιρειών delivery και έστελναν παράνομα τα προϊόντα στους αγοραστές με ταξί. Ίσως μια φωτεινή χαραμάδα για τους μικρομεσαίους λιανέμπορους, είναι η αξιοποίηση τεχνολογιών IoT στοχευμένα σε κάποια σημεία της εφοδιαστικής

Θεωρητικά, η βιομηχανία τροφίμων έχει ανάγκη την τεχνολογία IoT για να βελτιώσει σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας, με στόχο τόσο τη μείωση του λειτουργικού κόστους, όσο και τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των αγοραστών για ένα εγχείρημα που ξεκίνησε μαζί με την εμφάνιση της τεχνολογίας RFID, τουλάχιστον δύο δεκαετίες πριν και παρά το γεγονός ότι μεγάλοι λιανέμποροι, όπως η Walmart πίεσαν τους προμηθευτές τους να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία RFID, τελικά η αποδοχή της ήταν μακρά από την αναμενόμενη. Αν και η βασική αιτία ήταν το κόστος, δεν ήταν η μόνη. Σε πολλές περιπτώσεις, η τεχνολογία ήταν ανεφάρμοστη λόγω της φύσης των προϊόντων. Επίσης, ένα πρόβλημα που ανέκαθεν ταλανίζει τη βιομηχανία της τεχνολογίας, ήταν η διαφοροποίηση των λύσεων που πρότειναν διαφορετικοί κατασκευαστές, γεγονός που πολλές φορές ανάγκαζε έμπορο και προμηθευτή να πρέπει να δεσμευτούν με τον ίδιο κατασκευαστή. Οι σύγχρονοι αισθητήρες έχουν λύσει αρκετά από τα παραπάνω προβλήματα, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι η τεχνολογία RFID παραμένει μια ενδιαφέρουσα επιλογή,

netweeK • I A NOYΑ ΡΙΟΣ 2021

αλυσίδας, όπου οι πιθανότητες για μια γρήγορη απόσβεση της επένδυσης είναι μεγάλη.

Το Ταμείο Ανάκαμψης και οι ευφυείς δημόσιες υποδομές Σύμφωνα με λεγόμενα της κυβέρνησης, τα οποία βασίζονται στην γενναιοδωρία των κεντρικών τραπεζών, λεφτά υπάρχουν. Οπότε το ερώτημα είναι πως μπορούν να αξιοποιηθούν ώστε να αφήσουν το καλύτερο δυνατό αποτύπωμα. Τα μέχρι τώρα δεδομένα από επενδύσεις σε τεχνολογίες IoT δεν είναι ενθαρρυντικά. Μεγάλα έργα, όπως η ανανέωση των δημόσιων φωτιστικών σωμάτων με λάμπες LED, ενώ είχαν αρχικά ενταχθεί στις ευφυείς πόλεις, τελικά βασίστηκαν σε προϊόντα που δεν ενσωματώνουν τον απαραίτητο εξοπλισμό για σύνδεση

στο Internet. Αν δηλαδή μια λάμπα δε λειτουργεί σωστά ή ο Δήμος θέλει να διαμορφώσει το πλάνο φωτισμού δυναμικά, δεν υπάρχει η δυνατότητα. Αυτό φυσικά σημαίνει αυξημένο κόστος συντήρησης και περιορίζει τις δυνατότητες μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους φωτεινούς σηματοδότες, οι οποίοι ενώ αλλάζονται με πιο οικονομικούς, δεν υπάρχει μέριμνα για ένα σύστημα τεχνητής ευφυΐας, το οποίο θα μπορούσε να μεταβάλλει δυναμικά το «πράσινο» και το «κόκκινο» προς διευκόλυνση της κυκλοφορίας, ενώ παράλληλα θα ήταν και σημαντική η μείωση κατανάλωσης καυσίμων από άσκοπες αναμονές στα «κόκκινα» που σταματούν την κίνηση. Και όπως ήδη αναφέραμε, δεν υπάρχει κάποια ενημέρωση από την πλευρά της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός εθνικού συστήματος αισθητήρων, με καλύτερες προδιαγραφές από αυτές της μελέτης του έργου που ήταν στα σκαριά και καταργήθηκε, το οποίο θα βελτίωνε την αγροτική παραγωγή της χώρας που κατά γενική ομολογία είναι ένας σημαντικός εθνικός πόρος. Η αισιόδοξη σκέψη θα μπορούσε να είναι ότι ακόμα δεν έχουμε δει τις προτάσεις που αφορούν την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ενδεχομένως, σε αυτές να βρίσκονται κάποιες που θα βελτιώσουν τα παραπάνω έργα, χωρίς, όπως έχει γίνει δεκάδες φορές στο παρελθόν, να απαξιωθεί ο παλιός εξοπλισμός για να χρησιμοποιηθεί αυτός που υπήρχε πριν επιλεγεί αυτός που χρησιμοποιήθηκε.

Βιομηχανία και predictive maintenance Ίσως, η πιο αισιόδοξη προσδοκία για την αξιοποίηση τεχνολογιών IoT στη Ελλάδα, είναι ο τομέας του predictive maintenance. Πριν μερικά χρόνια σε συζήτηση που είχαμε με τον Roberto Κούστα, Founder και CEO της Deepsea Technologies, μας εξηγούσε πώς η ανάλυση δεδομένων που προέρχονταν από αισθητήρες σε ένα εμπορικό πλοίο, μπόρεσε να προβλέψει μια επερχόμενη βλάβη, η οποία θα έστελνε το πλοίο για αρκετούς μήνες στο ναυπηγείο και θα κόστιζε στην πλοιοκτήτρια εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για επισκευές, χωρίς να υπολογίζεται η απώλεια εσόδων λόγω ακινησίας. Οι μηχανές συχνά προειδοποιούν πριν αστοχήσουν. Οι μάστορες είχαν στο παρελθόν την ευαισθησία να ακούν αυτές τις προειδοποιήσεις και να λαμβάνουν τα μέτρα τους. Σήμερα, η αυτοματοποίηση, αλλά και η εξαφάνιση των «μαστόρων», δημιουργούν την ανάγκη πρόβλεψης από ευφυή συστήματα που μπορούν να διαχειρίζονται μεγάλες ποσότητες δεδομένων και σε συνδυασμό με τις προδιαγραφές λειτουργίας μιας μηχανής να διαισθάνονται μια πιθανή αστοχία. Ο αντίλογος για το predictive maintenance θα μπορούσε να εστιάζει στο maintenance on schedule. Ακόμα όμως και αγνοήσουμε το γεγονός ότι πολύ λίγες είναι οι βιομηχανίες που μπορούν να ανεχτούν το κόστος της τακτικής συντήρησης, θα υπάρξουν φορές που κάποιο εξάρτημα θα παραδώσει το πνεύμα, πριν τον τακτικό έλεγχο ή θα έχει πολλές ώρες ζωής ακόμα, ενώ εμείς πάμε να το παροπλίσουμε. Οι βιομηχανίες που λόγω της πανδημίας βρίσκονται στο peak της παραγωγικής τους δραστηριότητας, έχουν μεγαλύτερο κίνητρο να επενδύσουν σε λύσεις predictive maintenance,

καθώς ακόμα και μια διακοπή λίγων ημερών στη λειτουργία μιας μηχανής, θα μπορούσε να τους κοστίσει περισσότερα από το κόστος επένδυσης που θα είχαν κάνει για να την αποφύγουν.

Ποια πλατφόρμα είναι η πιο κατάλληλη; Σε μια μελέτη της McKinsey σχετικά με τις πλατφόρμες IoT, διαβάζουμε το εξής: «Στις περισσότερες ώριμες αγορές, συνήθως υπάρχουν δύο κυρίαρχες πλατφόρμες. Για παράδειγμα στις εφαρμογές για φορητές συσκευές, ένας developer έχει καλύψει σχεδόν το 100% αν αναπτύξει μια εφαρμογή σε Android και iOS. Στο χώρο του gaming, Playstation και Xbox μοιράζονται επίσης σχεδόν το 100% της αγοράς. Όμως στον τομέα του IoT, ακόμα οι πλατφόρμες είναι περισσότερες από τα Things». Ο συντάκτης έχει υπερβάλει αρκετά, αλλά η πραγματικότητα δεν είναι στο αντίθετο άκρο. Αν ρίξει κάποιος μια ματιά στο Crunchbase θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν περισσότερες από 100 πλατφόρμες για IoT εφαρμογές, στις οποίες έχουν επενδύσει venture capitals. Και φυσικά σε αυτές δεν περιλαμβάνονται οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, όπως οι Microsoft, ΙΒΜ και SAP. Η λογική λέει ότι μεσοπρόθεσμα πολλά από τα στοιχεία που συνθέτουν αυτές τις πλατφόρμες θα περιοριστούν και επομένως, οι ειδοποιοί διαφορές, ενδεχομένως και οι πλατφόρμες, θα λιγοστέψουν. Μέχρι τότε, η εξειδίκευση κάθε πλατφόρμας δεν είναι απαραίτητα κάτι αρνητικό, εφόσον ο προμηθευτής της έχει φροντίσει να προσφέρει γέφυρες επικοινωνίας με άλλες πλατφόρμες και να διευκολύνει τη φορητότητα. Το χειρότερο πρόβλημα για μια επιχείρηση δεν είναι να διαπιστώσει ότι έκανε λάθος επιλογή, αλλά ότι χρειάζεται να χτίσει τα πάντα από το μηδέν για να απεγκλωβιστεί από το λάθος της. NW

I A NOYΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

17

Interview 18

CIARAN MARTIN

Από πού… πάνε στην κυβερνοασφάλεια;

Ο Ciaran Martin, Καθηγητής Πρακτικής στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης Blavatnik του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, υπήρξε ο πρώτος Διευθύνων Σύμβουλος και θεμελιωτής -ουσιαστικά- του περίφημου NCSC, του Εθνικού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας του Η.Β. Στην αποκλειστική συνέντευξή του στο netweek, παρουσιάζει τα βασικά σημεία ενός πλήρους επιχειρησιακού πλάνου Cyber Security. ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟΥ

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

INTERVIEW ‣ CIARAN MARTIN

Η

έλευση της πανδημικής κρίσης μετέβα- σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας: Από το σπίτι λε -μεταξύ άλλων- και τον τρόπο με τον και το γραφείο, μέχρι τα καταστήματα και τους δρόμους. οποίο εργάζεται το σύγχρονο ανθρώπινο Έχει υπολογιστεί πως μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο, δυναμικό. Εκ των πραγμάτων, η εξ’ απο- σε παγκόσμιο επίπεδο υπήρχαν κάτι παραπάνω από 21,7 στάσεως εργασία έχει αναχθεί στη νέα δισεκατομμύρια συνδεδεμένες συσκευές, το 54% εκ των κανονικότητα, η οποία κάθε άλλο παρά αντιμετωπίζεται οποίων αναμένεται να αποτελέσουν μέρος του Internet of με την αίσθηση της προσωρινότητας. Αντιθέτως, αποτε- Things (IoT). Βέβαια, εξυπακούεται πως με τέτοιο γιγαντιλεί σημαντικό μέρος της εργασιακής πραγματικότητας. αίο πλήθος συσκευών, αυτομάτως αυξάνεται και ο βαθμός Γεγονός, που πολλαπλασιάζει τους κινδύνους που δύνα- επικινδυνότητας, αλλά και το πόσο ευάλωτες μπορεί να ται να αντιμετωπίσει κάθε επιχείρηση. αποδειχθούν. Άλλες μελέτες εκτιμούν Άραγε, υπάρχει κάποιο blueprint, το πως στα τέλη του τρέχοντος έτους, το Εναπόκειται οποίο υιοθετώντας το ο ιδιοκτήτης 94% των επιχειρήσεων σε διεθνές επίείτε ο Διευθύνων Σύμβουλός της θα πεδο αναμένεται να αξιοποιούν το IoT. στους ηγέτες είναι σε θέση να περιορίσει αισθητά το Αναλογιστείτε, λοιπόν, πως η επιτυχής των επιχειρήσεων εν γένει ψηφιακό ρίσκο; διαδικασία παραβίασης μιας μη προστανα διασφαλίσουν Ο κ. Martin εκτιμά πως βασική τευμένης συσκευής μπορεί να οδηγήσει ότι αυτές είναι προϋπόθεση επιτυχίας είναι η κατασε μη αναστρέψιμες συνέπειες ολόκλησε θέση να νόηση από πλευράς των εμπλεκομέρη την εταιρική υποδομή! Μόνο τον προσαρμοστούν νων stakeholders της έκθεσης απέναντι βαθμό κινδύνου να συνειδητοποιήσετε, αποτελεσματικά στον κίνδυνο του κυβερνοεγκλήματος, αρκεί… Ξέρετε, δεν χρειάζεται να σχεστις επιμέρους ενόσω αυξάνει η online εργασία. «Έχει διαστεί κάτι το “εξεζητημένο” από την αλλαγές, παρατηρηθεί πως η πλειοψηφία των πλευρά των κυβερνοεγκληματιών, μα για καταφέρνοντας επιχειρήσεων δεν διακρίνονται από παράδειγμα, το hacking μιας “έξυπνης” να συμβαδίσουν την κατάλληλη προετοιμασία σε ότι κάμερας στην περίμετρο της εταιρείας, αφορά τα σχέδια ανθεκτικότητας για είναι αρκετή προκειμένου να αποκτήμε την παγκόσμια την παρουσία τους στον κυβερνοχώρο. σουν αυτομάτως πρόσβαση σε κωδικούς ψηφιοποίηση Αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο, όσο και σε δωμάτια, χώρους και γραφεία ή να αναγκαιότητα -πλέον- η έννοια της κυβερνοασφάλειας να δουν το πρόγραμμα εργασίας του προσωπικού ασφαλείας. ενσωματώνεται πλήρως στην ευρύτερη επιχειρηματική Φαινομενικά απλά πράγματα, μα τόσο αποτελεσματικά». στρατηγική κάθε οργανισμού. Αναμφίβολα, κατά το τελευταίο έτος με την προέλαση της πανδημίας, καταγράφεται 15 δισ. κλεμμένα στοιχεία σύνδεσης και κωδιμια διαρκώς επιταχυνόμενη “στροφή” προς τον ψηφιακό κοί πρόσβασης σε darknet forum το 2020! κόσμο, μεταβάλλοντας τα δεδομένα, μα και τις δομές του Θα πρέπει να σημειωθεί πως η κλοπή δεδομένων συίδιου του εταιρικού γίγνεσθαι. Πλέον, εναπόκειται στους γκαταλέγεται -πλέον- μεταξύ των 10 κορυφαίων παγκόηγέτες των επιχειρήσεων να διασφαλίσουν ότι οι αυτές σμιων κινδύνων, γεγονός που συνιστά τεράστια απειλή για είναι σε θέση να προσαρμοστούν αποτελεσματικά στις τις συναλλαγές και το εμπόριο εν γένει, εξαιτίας και της επιμέρους αλλαγές, καταφέρνοντας να συμβαδίσουν με ευρείας χρήσης της ψηφιακής ταυτότητας. Ο κ. Martin την παγκόσμια ψηφιοποίηση». είναι αποκαλυπτικός: «Στην απεικόνιση της σοβαρότητας Βέβαια, σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημανθεί της δεδομένης κατάστασης συμβάλουν και οι εκτιμήσεις πως σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατων μελετών, η ειδικών περί της κυβερνοασφάλειας, ότι πέρυσι τα πάσης συγκεκριμένη διαδικασία είναι αλληλένδετα συνδεδεμένη φύσεως darknet forum, αλλά και οι ιστότοποι που εντάσμε πολλαπλές προκλήσεις. Για παράδειγμα, έχει καταγρα- σονται στις τάξεις των e-εγκληματιών, περιείχαν και διακιφεί πως τα κορυφαία διοικητικά στελέχη αποδεικνύονται νούσαν κάτι περισσότερα από 15 δισεκατομμύρια κλεμμένα κατά 12 φορές πιο πιθανό να αποτελέσουν οι ίδιοι στόχοι στοιχεία σύνδεσης και κωδικούς πρόσβασης! Όσο για τις κυβερνοεπιθέσεων εν συγκρίσει με το υπόλοιπο ανθρώ- πλέον συνήθεις μεθόδους κλοπής των δεδομένων, αυτοί πινο δυναμικό ενός οργανισμού. Κάτι, που σε συνάρτηση είναι το phishing και το social engineering. Μάλιστα, οι Δικαι με άλλους κινδύνους, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ευθύνοντες Σύμβουλοι και τα ανώτερα διοικητικά στελέχη συνολικότερη διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού της αποδεικνύονται ως ιδιαίτερα ευάλωτοι, αποτελώντας τους ίδιας της επιχείρησης! κορυφαίους στόχους για κάθε συνειδητοποιημένο κυβερνοεγκληματία».

Ψηφιακοί κίνδυνοι και ρίσκα ενόψει!

Υπό αυτό το πρίσμα, χρήσιμο θα ήταν να “ταυτοποιηθούν” οι πλέον άμεσοι κίνδυνοι και τα ρίσκα που πρέπει να υπερβούν οι οργανισμοί και εν γένει εταιρείες στο ψηφιακό περιβάλλον κατά το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Ο κ. Martin αποτιμά στην κορυφή τους την “εκρηκτική” ανάπτυξη της διασυνδεδιμότητας, με την πανσπερμία των ανάλογων ψηφιακών συσκευών. «Σήμερα, πλέον, περιστοιχιζόμαστε από έναν… ωκεανό “έξυπνων” συσκευών,

ΑΙ, ΙοΤ, ΑR στην… υπηρεσία των κυβερνοεγκληματιών Πόσες φορές, άραγε, έχετε ακούσει πως -σχεδόν- πάντοτε οι κυβερνοεγκληματίες βρίσκονται τουλάχιστον ένα βήμα μπροστά από τις Αρχές και τους διώκτες τους και πολλά περισσότερα από τις επιχειρήσεις-στόχους τους; Μάλιστα, η διαρκής μετεξέλιξη της τεχνολογίας, με την ταυτόχρονη δυναμικότερη διείσδυση νέων εκφάνσεών της,

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

19

20

O Ciaran Martin παραλαμβάνει το International Cyber Security Leadership Award, Billington Cyber Security Summit, D.C.

όπως λ.χ. τα ΙοΤ, ΑΙ, AR κ.ο.κ., επιτρέπουν στους κυβερνοεγκληματίες να έχουν στην διάθεσή τους ένα εξόχως ευρύ φάσμα επιλογών ώστε να πραγματοποιούν τις επιθέσεις τους, πολλαπλασιάζοντας τον βαθμό δυσκολίας για τον εντοπισμό τους. Πρόσφατα, εξάλλου, είναι και τα περιστατικά με την απώλεια δεκάδων χιλιάδων ευρώ από επιχειρήσεις, εξαιτίας λ.χ. του γεγονότος ότι οι κυβερνοεγκληματίες απέκτησαν πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα του CEO της εταιρείας. «Από την θητεία μου στο NCSC είχα γίνει κοινωνός περιστατικών στα οποία οι επιτιθέμενοι αξιοποίησαν μια τεχνολογία που βασιζόταν στην τεχνητή νοημοσύνη, με βάση την οποία δημιούργησαν εικόνες και ήχους, στην λογική του deepfake, προκειμένου να προσομοιώσουν τη φωνή του Διευθύνοντος Συμβούλου, πείθοντας ταυτόχρονα έναν από τους διευθυντές θυγατρικής εταιρείας να πραγματοποιήσει την μεταφορά χρημάτων προς αδιευκρίνιστο τραπεζικό λογαριασμό. Γίνεται αντιληπτό πως το τοπίο μεταβάλλεται συνεχώς και οι κυβερνοεγκληματίες δεν διστάζουν να πραγματοποιήσουν ένα ποιοτικό… άλμα, μέσω της αξιοποίησης των πλέον σύγχρονων cutting edge τεχνολογιών, εφαρμογών και υπηρεσιών».

Μην πάθετε προκειμένου να μάθετε! Μπορεί το 2020 να «επλήγη» βάναυσα από την πανδημία του κορωνοϊού, θέτοντας συντριπτικά μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου επιχειρείν σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ακινησίας και πρόσκαιρης παύσης ή εναλλάξ λειτουργίας ανάλογα με τα στάδια επιβολής lockdown, εντούτοις όμως οι δαπάνες για την κυβερνοασφάλεια εκτιμάται πως υπερέβησαν τα 120 δισεκατομμύρια δολάρια. Μάλιστα, για τον κοινό νου η ψηφιακή έκφανση του επιχειρείν δείχνει ως ένας συμπληρωματικός μονόδρομος, εντούτοις όμως δεν λείπουν

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

αρκετοί εκπρόσωποί του που δεν συμπεριλαμβάνουν την κυβερνοασφάλεια στην ευρύτερη στρατηγική μετασχηματισμού τους. «Πρόκειται για μια επικών διαστάσεων αστοχία, η οποία είναι εξαιρετικά πιθανόν να τους οδηγήσει σε σημαντικό κόστος κατά το εγγύς μέλλον. Ένας ακόμη λόγος για την top class ιεράρχηση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο είναι και η κλίμακα δυνητικής βλάβης που δύναται να υποστεί μια εταιρεία σε περίπτωση κυβερνοεπίθεσης. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία η εμφάνιση ενός και μόνου περιστατικού είναι αρκετό για να προκαλέσει σοβαρές οικονομικές ζημιές και ανεπανόρθωτο πλήγμα στην εταιρική φήμη. Υπό αυτό το πρίσμα, η εφαρμογή αυστηρών κανονισμών ή ενός δομημένου Ρυθμιστικού πλαισίου, οι απαιτήσεις της αγοράς ή ένα συμβάν διατάραξης της ασφαλείας ενδέχεται να οδηγήσουν στην ανάγκη αναβάθμισης των αντίστοιχων πληροφοριακών συστημάτων, στον ανασχεδιασμό και την αναθεώρηση επιχειρηματικών διαδικασιών ή στην τροποποίηση των προϊόντων που έχουν ήδη κυκλοφορήσει, με αποτέλεσμα την απώλεια πελατών και την δεδομένη συρρίκνωση των κερδών».

Απαραίτητη η ένταξη της e-ασφάλειας στην εταιρική ψηφιακή στρατηγική ανάπτυξης και μετασχηματισμού Εκτός, όμως, από την “χαρτογράφηση” των πλέον πιθανών ψηφιακών κινδύνων, εξαιρετικά χρήσιμο για τα κορυφαία διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων θα αποδεικνύονταν και μια go-to στρατηγική, με βάση την οποία θα ήταν σε θέση να αποφύγουν τις παγίδες και να υπερκεράσουν τα ψηφιακά ρίσκα που απλώνονται μπροστά τους. Ο πρώην επικεφαλής του National Cyber Security Centre της Μεγάλης Βρετανίας θεωρεί πως οι CEOs οφείλουν να εντάξουν την

INTERVIEW ‣ CIARAN MARTIN

ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στη συνολικότερη ψηφιακή στρατηγική ανάπτυξης και μετασχηματισμού της εταιρείας που διευθύνουν. «Η ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο θα πρέπει να αποτελεί ζητούμενο, όσο και ακρογωνιαίος λίθος του επιχειρηματικού τους οικοσυστήματος. Κατ’ επέκταση, πρόκειται για θέματα τα οποία θα πρέπει να απασχολούν και τις συνεδριάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων τους. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία η πιθανή επιτυχή επίθεση από την πλευρά των κυβερνοεγκληματιών, με την ταυτόχρονη κλοπή ευαίσθητων όσο και σημαντικών δεδομένων, δύναται να οδηγήσει στην πρόκληση τεράστιων, αλλά και επιζήμιων εταιρικών… πονοκεφάλων. Πολύ συχνά παροτρύνω τους επικεφαλής επιχειρήσεων και οργανισμών να απευθύνουν “ανοιχτή” πρόσκληση προς τον Chief Information Security Officer (CISO) τους προκειμένου να συμμετάσχει στις εργασίες του Διοικητικού Συμβουλίου. Θα πρέπει, εξάλλου, τα διευθυντικά στελέχη να αντιληφθούν πως οι CISO δεν αποτελούν -πλέον- απλά επαγγελματίες με τεχνολογική κατεύθυνση και προϋπηρεσία, αλλά αντιθέτως συμβάλουν ενεργά ώστε η ίδια η επιχείρηση να κινηθεί προς τα μπροστά με αποφασιστικότητα και ταχύτητα, και κατ’ επέκταση θα πρέπει να συμμετέχουν και στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό των οργανισμών».

Αναπτύξτε ένα πλέγμα πρακτικών διαχείρισης κινδύνων και κρίσεων Ένα από τα σημεία-“κλειδιά”, σύμφωνα με τον Ciaran Martin, είναι και η ρεαλιστική αξιολόγηση των κινδύνων με την ταυτόχρονη προσθήκη της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο στο συνολικότερο προφίλ κινδύνου μιας εταιρείας. Όπως θεωρεί, ο Διευθύνων Σύμβουλος, μα και το Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου ηγείται οφείλουν να συζητήσουν, να επεξεργαστούν και εν τέλει να υιοθετήσουν σε εταιρικό επίπεδο ένα πλέγμα πρακτικών διαχείρισης κινδύνων και κρίσεων. «Ας κάνουμε ένα σενάριο εργασίας: Έστω ότι έχει λάβει χώρα ένα περιστατικό ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Ο Οργανισμός χρειάζεται να διαθέτει συγκεκριμένες, ακριβείς, όσο και επαληθευμένες ενέργειες απόκρισης σε τεχνικό επίπεδο, με την ταυτόχρονη ταχεία λήψη αποφάσεων από μέρους του Δ.Σ. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να υπάρχει αποτελεσματική αλληλεπίδραση μεταξύ τμημάτων, αλλά και θυγατρικών εταιρειών, ενώ κρίσιμος παράγοντας είναι και η χάραξη μιας ξεκάθαρης, όσο και κατά το δυνατόν πιο λεπτομερούς, μα και “διάφανης” γραμμής επικοινωνίας με τους επενδυτές και το κοινό. Όλα αυτά απαιτούν την ύπαρξη ενός συνεκτικού σχέδιο δράσης, αλλά και της ανά τακτά χρονικά διαστήματα διαδικασία εκπαίδευσης κρίσεων στα οποία θα συμμετέχουν από τα ανώτερα και ανώτατα στελέχη μέχρι και τον τελευταίο εργαζόμενο κάθε επιχείρησης».

Φροντίστε για τον διαμοιρασμό της γνώσης στον επιχειρηματικό κόλπο Η τελευταία πτυχή, αυτή της εκπαίδευσης και της μετάδοσης γνώσης εντός των κόλπων του ίδιου του Οργανισμού, θεωρείται ως μια από τις πλέον εμφανείς μεν, μα ουσιώδους σημασίας δε, Αχίλλειο πτέρνα στην προσπάθεια αποτελεσματικής αντιμετώπισης του κυβερνοεγκλήματος και της διατήρησης ενός “σφικτού” επιπέδου κυβερνοασφάλειας. «Έχει αποδειχθεί στην πράξη πως η

ολοκληρωμένη διαδικασία εκπαίδευσης μπορεί να γλιτώσει από πολλά ατυχή, μα και συνάμα δυσάρεστα περιστατικά διάτρησης της περιμέτρου κυβερνοασφάλειας των ίδιων των επιχειρήσεων. Άρα, τάσσομαι αναφανδόν υπέρ της σοβαρής επένδυσης στην εκπαίδευση του συνόλου των στελεχών και υπαλλήλων εταιρειών περί του κυβερνοεπιχειρείν μέσω εξειδικευμένων μαθημάτων, δοκιμών και εκτενών προσομοιώσεων. Εξάλλου, οι ασκήσεις και οι εκπαιδεύσεις στον κυβερνοχώρο για το προσωπικό συμβάλλουν στην οικοδόμηση μιας κουλτούρας ασφάλειας εντός των ίδιων των Οργανισμών, στην ευαισθητοποίηση για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, ενώ ταυτόχρονα δεν επιτρέπουν στους υπαλλήλους να πέφτουν θύματα στοχευμένων όσο και εξελιγμένων μεθόδων social engineering και κλοπής δεδομένων». Υπέρ των θέσεων του νυν Διευθύνοντος Συμβούλου της Paladian Capital Group δείχνουν να συνηγορούν και τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης, σύμφωνα με την οποία η τακτική εκπαίδευση βελτιώνει τον βαθμό ανθεκτικότητας του προσωπικού στο phishing κατά 9 φορές!

Το outsourcing “σώζει” Ο κ. Martin ισχυρίζεται πως δεν θα πρέπει να φοβούνται ή να διακρίνονται από αισθήματα συστολής και ανασφάλειας στο άκουσμα του όρου “outsourcing”, λόγω της οικονομοτεχνικής διάστασης του ζητήματος: «Ένα από τα κύρια προαπαιτούμενα στον τομέα της κυβερνοασφάλειας είναι η ύπαρξη πόρων, τόσο οικονομικών, όσο και σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού. Στο πλαίσιο μιας επιχείρησης ή οργανισμού, το προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με την ασφαλή έκθεση της στον κυβερνοχώρο αντιμετωπίζει παρόμοιες μεν απειλές, ωστόσο οι εξειδικευμένες εταιρείες διαθέτουν πολύ περισσότερη εμπειρία, καθώς ασχολούνται καθημερινά με ποικίλου τύπου κυβερνοπεριστατικά και αντίστοιχες επιθέσεις. Παράλληλα, διαθέτουν state-of-the-art εξοπλισμό, το πλέον πρόσφατο εξειδικευμένο λογισμικό, ενώ στελεχώνονται και από υψηλής κατάρτισης στελεχιακό δυναμικό. Αποτέλεσμα; Η επιλογή ενός εξωτερικού εταιρικού συνεργάτη ή συμβούλου στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, θα εξοικονομήσει χρήματα, ανθρώπινους πόρους, χρόνο, θα προστατεύσει αποτελεσματικότερα μια επιχείρηση, ενώ η τελευταία θα είναι σε θέση να συνεχίσει απρόσκοπτα να λειτουργεί με βάση το core business της, το οποίο αφενός μεν γνωρίζει καλύτερα έναντι όλων και αφετέρου δε είναι αυτό που της «γεννά» έσοδα και κέρδη. Δεν χωρά αμφιβολία πως η διασφάλιση ενός status ασφαλούς λειτουργίας μιας επιχείρησης στον κυβερνοχώρο αποτελεί ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο έργο, για το οποίο εν τέλει ο Διευθύνων Σύμβουλος φέρει και -ως ένα βαθμό- προσωπική ευθύνη. Σε αυτό το πλαίσιο και επιχειρώντας να καθοδηγήσουν τις εταιρείες τους με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα στην επιτυχή υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, τα στελέχη οφείλουν να συμμετέχουν στη δημιουργία συνεκτικών στρατηγικών ασφάλειας, να διευρύνουν το επίπεδο της γνώσης τους ως προς τη λειτουργία του κυβερνοχώρου, καθώς επίσης και να καθοδηγούν τα στελέχη και τους υπαλλήλους τους με αυτοπεποίθηση, σιγουριά και αισιοδοξία προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της ψηφιακής εποχής». NW

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

21

Interview 22

ΓΙΩΤΑ ΠΑΠΑΡΙΔΟΥ

Η επόμενη 20ετία: Νέα δεδομένα και προκλήσεις για όλους Με αφορμή τα είκοσι χρόνια κυκλοφορίας του, η Πρόεδρος του ΣΕΠΕ, μιλά στο netweek για τη μετάβαση στην ψηφιακή Ελλάδα και τον καίριο ρόλο των μελών του Συνδέσμου στην ανάπτυξη της χώρας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

Π

ριν από 20 χρόνια, ήμουν στη SyNET, η οποία είχε αντικείμενο υποδομές και υπηρεσίες - ένα κομμάτι αφορούσε Πληροφορική κι ένα άλλο κατασκευαστικά και ηλεκτρομηχανολογικά έργα σε επαγγελματικά ακίνητα. Σήμερα είμαι στην Κ&Π Τεχνική, εστιάζοντας σε έξυπνα κτήρια, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, θέματα ασφάλειας κλπ. σε συνδυασμό με συμβουλευτικές υπηρεσίες προς άλλες επιχειρήσεις. Η ανάμιξή μου στον ΣΕΠΕ χρονολογείται από το 2003.

κλήσεις για όλους. Μελέτες δείχνουν πως κάθε άνθρωπος στον πλανήτη θα χρησιμοποιεί ως το 2022 καθημερινά 25 έξυπνα αντικείμενα, ενώ ως το 2030 η διασύνδεση δεδομένων, πληροφοριών και ανθρώπων -δεν μιλάμε για Internet of Things, αλλά για Internet of Everything- θα αυξηθεί κατά 75%. Με δεδομένο ότι τώρα ξεκινάει το 5G, που δίνει τεράστιες δυνατότητες σε υπηρεσίες βασισμένες σε άλλου είδους υποδομές, οι διαφοροποιήσεις θα είναι τεράστιες! Μηχανές και τεχνολογία δίνουν λύσεις, κατασκευάζονται, ελέγχονται και προγραμματίζονται από τον άνθρωπο, για να εξυπηρετούν τις ανάγκες του, συμβάλλοντας καταλυτικά στην εξέλιξη και την ανάπτυξη.

NW: Ποιος πιστεύετε ότι ήταν ο τεχνολογικός καταλύτης; Πώς θα συνοψίζατε την περασμένη 20ετία; Γιώτα Παπαρίδου: Οι τεχνολογίες που σήμερα Έχουν γίνει πολλά την τελευταία 20ετία, ο κόσμος άλλαξε έχουμε, το cloud, το blockchain, τα biga data analytics, το IoT, η Τεχνητή Νοημοσύνη δημιουργούν νέα δεδομένα και προ-

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

δραστικά, σ’ όλους τους τομείς. Πιστεύω πως τα επόμενα 20 χρόνια, μέσα και από την ψηφιακή επανάσταση, θα αλ-

INTERVIEW ‣ ΓΙΩΤΑ ΠΑΠΑΡΙΔΟΥ

λάξουν πολύ περισσότερα απ’ ό,τι τους τρεις προηγούμενους αιώνες! To 2000, ένα μεγάλο ορόσημο για την Ελλάδα ήταν το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (2000-2007) οπότε έχουμε, για πρώτη φορά, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Κοινωνία της Πληροφορίας με προϋπολογισμό 2,8 δις. Δεν μπορέσαμε να τα απορροφήσουμε όλα, αλλά το Γ’ ΚΠΣ ήταν από τα πιο επιτυχημένα. Το 2001 εγκαινιάστηκε το πρώτο εμπορικό δίκτυο 3G στην Ευρώπη και στο τέλος της ίδιας χρονιάς απελευθερώνεται πλήρως η αγορά τηλεπικοινωνιών στη χώρα μας. Την ίδια δεκαετία εμφανίζονται και τα κοινωνικά δίκτυα - το 2004 το Facebook, το 2005 το YouTube, το 2006 το Twitter, φέρνοντας σημαντικές διαφοροποιήσεις στον τρόπο που επικοινωνούμε και ζούμε. Το 2008 ανακοινώνεται η στρατηγική για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες για την περίοδο 2008-2013, με την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών σε 2 εκατ. νοικοκυριά, το 2011 συστήνεται το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το 2016 το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών & Ενημέρωσης και το 2019 το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε υψηλότατο μάλιστα επίπεδο, καθώς ο εποπτεύων υπουργός είναι και υπουργός Επικρατείας.

Σύμφωνα με τη μελέτη της Deloitte, με βάση το σύστημα εισροών-εκροών και με δεδομένο πως σε κάθε χώρα διεθνώς η ανάπτυξη του κλάδου Ψηφιακής Τεχνολογίας συμβαδίζει με την ανάπτυξη του ΑΕΠ, σε ένα αισιόδοξο σενάριο (καθόλου υπερβολικό, καθώς μιλάει για ετήσια ανάπτυξη του κλάδου Ψηφιακής Τεχνολογίας κατά 5%) σε μια πενταετία θα έλθουν 80 δις € ως προστιθέμενη αξία στην εθνική οικονομία, δημιουργώντας ταυτόχρονα συνολικά 415.00 νέες θέσεις εργασίας, ένα πολύ μεγάλο νούμερο! Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και των ψηφιακών ικανοτήτων αυξάνει τις θέσεις εργασίας σημαντικά.. Μπορεί να έχουμε μεγάλες ελλείψεις αυτή τη στιγμή σε κάποιες κατηγορίες προσωπικού (ο κλάδος μας, ειδικά, ήταν ο πρώτος σε απώλειες), αλλά συνεχίζουμε να έχουμε υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, γι’ αυτό και η Ελλάδα προσελκύει πολλές διεθνείς εταιρείες οι οποίες ιδρύουν εδώ τα ερευνητικά τους κέντρα. Η πρόσφατη εκλογή του Γιάννη Σύρρου στην προεδρεία του WITSA είναι, επίσης, σημαντική εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά αναλαμβάνει την προεδρεία Ευρωπαίος κι αυτός είναι Έλληνας - πρόκειται για μια ψηφιακή αναβάθμιση του ελληνικού κλάδου ΤΠΕ, που σίγουρα θα ενισχύσει το κύρος της χώρας.

Αναμφισβήτητα, η COVID-19 έχει λειτουργή- Πώς βλέπετε το ρόλο του netweek ως μέρος σει προς όφελος της ψηφιακής Ελλάδας. Θα αυτής της εξελικτικής διαδρομής; είμαστε όμως στο τέλος κερδισμένοι; Με αφορμή τα 20 χρόνια που έκλεισε το περιοδικό, μποΌταν κάποια στιγμή μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τον κορωνοϊό σαν τον ιό της γρίπης, θα έχουν αλλάξει πολλά. Για παράδειγμα, η συνάντηση της μιας ώρας, στην οποία για να πας και να γυρίσεις ήθελες δυόμιση ώρες, θα γίνεται πλέον με τηλεδιάσκεψη. Παράλληλα, ακόμα και σε δραστηριότητες οι οποίες σιγά-σιγά θα επανέλθουν στη φυσική τους μορφή, όπως τα συνέδρια, τα οποία είναι ένας τόπος για κοινωνικές επαφές και επικοινωνία, θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις, γιατί θα δούμε πως με την αξιοποίηση της τεχνολογίας η δουλειά μας γίνεται καλύτερα, πιο αποτελεσματικά και ευέλικτα και όχι επειδή αναγκαζόμαστε να το κάνουμε. Σκέφτομαι τα κακά που έφερε η πανδημία, η οποία άλλαξε τα πάντα από κοινωνικές συμπεριφορές ως ατομικά δικαιώματα, αναδεικνύοντας τις αδυναμίες της Ευρώπης και των προηγμένων κρατών, με συνεχείς ανατροπές. Όμως, αυτό το σοκ έχει και κάτι θετικό: έχουμε πλέον μια διαφορετική εικόνα, μιας νέας ψηφιακής Ελλάδας, βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά κι αυτό είναι βασικό: δεν λύσαμε όλα τα ζητήματα, όμως -με την υποστήριξη και τον συντονισμό του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης- άλλαξαν πολλά και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο βλέπει την ψηφιακή τεχνολογία η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών -πέρα από το κινητό και τα κοινωνικά δίκτυα. Όσο θα αυξάνεται ο βαθμός αποδοχής και γνώσης, θα προχωράμε με πιο γρήγορους ρυθμούς. Αυτό θα ενθαρρύνει την εξωστρέφεια και την καινοτομία, θα βοηθήσει και τον συντονισμό της χώρας στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Το Σχέδιο Ανάκαμψης της κυβέρνησης έχει ως βασικό πυλώνα τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της χώρας, το ίδιο θέτει ως προτεραιότητα και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

ρώ να πω ότι έκδοση του netweek αποτελεί διαχρονικά ένα σημαντικό και αξιόπιστο βήμα για τον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας - από τις σελίδες του αναδεικνύονται η καινοτομία, η προστιθέμενη αξία του κλάδου, οι λύσεις και οι εφαρμογές που προτείνει, αλλά και οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν τις ΤΠΕ, προσφέροντας επιχειρηματική αξία και δημιουργώντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Πιστεύω πως επί 20 χρόνια, με συνέπεια και υπευθυνότητα, συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της αγοράς και αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλούς άλλους παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας. Σας θέλουμε δίπλα μας! NW

Η Γιώτα Παπαρίδου γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και είναι έγγαμη. Σπούδασε στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέχοντας B.Sc. στην Πληροφορική & Οικονομικές Επιστήμες και Μ.Sc. στα Εφαρμοσμένα Μα¬θηματικά. Έχει διατελέσει Διευθύντρια Πωλήσεων Ιδιωτικού Τομέα και Διευθύντρια Συμβουλευτικών Υπηρεσιών & Έργων στην πολυεθνική Digital Equipment Hellas S.A. Το 1994 ίδρυσε την εταιρεία SyNET AEBE στην οποία ήταν Πρόεδρος ΔΣ και Διευθύνουσα Σύμβουλος ως τον Δεκέμβριο του 2009. Από το 2003 είναι μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας κατέχοντας διάφορες θέσεις ευθύνης και εξελέγη πρόεδρός του, τον Ιούλιο του 2019. Παράλληλα, από τον Αύγουστο του 2005 ως και τον Οκτώβριο του 2012 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Κοινωνίας της Πληροφορίας Α.Ε., εκπροσωπώντας τον ΣΕΠΕ στον οργανισμό αυτό.

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

23

Interview 24

KATJA BEGO

Η COVID-19 ωθεί την Ευρώπη να κινηθεί ταχύτερα προς το Next Generation Internet To Next Generation Internet αναμένεται να φέρει σημαντικές αλλαγές στην ΕΕ σε ό,τι αφορά στην παροχή των υπηρεσιών Internet, στις υποδομές και στο ρυθμιστικό πλαίσιο. H Katja Bego, με την οποία συζητήσαμε, είναι Project Lead του NGI Forward. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

T

o Next Generation Internet είναι ένα από τα flagship έργα της ΕΕ. Σχετικά, τον περασμένο Σεπτέμβριο, το Next Generation Policy Lab της ΕΕ, δημοσίευσε μια αναφορά με τίτλο «A vision for the future Internet». H Katja Bego, με την οποία συζητήσαμε μέσω τηλεδιάσκεψης, συνέταξε αυτήν την αναφορά ως Principal Researcher της Nesta, μια εταιρεία που συνεργάζεται στο project, ενώ είναι επίσης Project Lead του NGI Forward.

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

NW: Ένας από τους στόχους του NGI είναι οι πολίτες της ΕΕ να νιώθουν ότι έχουν καλύτερο έλεγχο των προσωπικών τους δεδομένων. Αυτό θα γίνει μέσω ενός ψηφιακού αποθετηρίου, όπου κάθε πολίτης θα αποθηκεύει τα προσωπικά του δεδομένα; Το αποθετήριο θα περιλαμβάνει και τα δεδομένα που τροφοδοτούν τα κοινωνικά δίκτυα; Θα δημιουργηθούν μεγάλα ψηφιακά αποθετήρια στην Ευρώπη; Ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να διατηρήσει

INTERVIEW ‣ KATJA BEGO

τα δεδομένα του, ή ένα μέρος από αυτά, εκτός ψηφιακών αποθετηρίων ή τα αποθετήρια αυτά θα λειτουργούν ως proxy για κάθε σύνδεση εκτός Ευρώπης; Katja Bego: Εάν και δεν πιστεύουμε ότι είναι

σήμερα για Internet bandwidth 24 Mbps και σε κάποιες περιπτώσεις το πραγματικό bandwidth είναι λιγότερο και από 10 Mbps.

Περισσότερο από ισότιμη πρόσβαση, αυτό που θέλουμε και πρέπει να αγωνιζόμαστε για να πετύχουμε, εφικτό για τους πολίτες να διατηρήσουν την πλήρη ιδιο- και είναι κάτι που μπορεί να πραγματοποιήσει το Διακτησία των δεδομένων τους, πιστεύουμε ότι νέα μοντέ- δίκτυο, είναι μια δυνατότητα ουσιαστικής διασύνδεσης λα data governance μπορούν να μας δώσουν περισσότε- των πολιτών με την κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική ρο έλεγχο και περισσότερες επιλογές σε σχέση με τους σφαίρα της δημόσιας ζωής. Ωστόσο, χρειάζεται να είμαστε τύπους δεδομένων που θέλουμε να μοιραζόμαστε και διαφανείς με τους αγοραστές και τους πολίτες σχετικά με ποιους θέλουμε να γίνεται αυτό. με τις τεχνολογικές προκλήσεις που Ωστόσο, για να γίνει αυτό, δεν προθα αντιμετωπίσουμε για να πετύχουμε Η Ευρώπη έχει μια τείνουμε ένα κεντρικό αποθετήριο αυτούς τους στόχους και να κάνουμε δυνατή παρουσία σε έναν ειλικρινή διάλογο σχετικά την δεδομένων, αλλά μάλλον το ακριβώς αντίθετο. καθολική βασική πρόσβαση και την παγκόσμιο επίπεδο Κάθε πολίτης, όπως ανακοίνωσε η ως ένας αξιόπιστος ενσωμάτωση στη ψηφιακή κοινωνία, η Ursula von der Leyen λίγο πριν το τέοποία είναι πιθανό να διαφέρει μεταξύ παράγοντας στη λος του 2020, θα έχει πρόσβαση στη κρατών. ψηφιακή σφαίρα δική του online ταυτότητα. ΥποστηΠράγματι, κάποιες περιοχές της κυρίως στον τομέα ρίζουμε σθεναρά, η ΕΕ να δημιουργήΕυρώπης χρειάζεται να κάνουν πολλά της ρυθμιστικής σει αυτό το σύστημα ταυτοποίησης περισσότερα για να φτάσουν στα ίδια ισχύος. Ωστόσο, με τεχνολογίες decentralised (βασιεπίπεδα με τις υπόλοιπες, οπότε θα εάν θέλουμε να σμένες στις αρχές των self-sovereign χρειαστεί να γίνουν οι απαραίτητες εξασφαλίσουμε identities, για να είμαστε περισσότερο επενδύσεις. Το πως οι Internet Service ότι αυτές οι αξίες ακριβείς), οι οποίες θα επιτρέπουν Providers διαφημίζουν τις υπηρεσί�θα μεταφραστούν στους πολίτες να ελέγχουν τα προες τους και το ερώτημα ποιος πρέπει σωπικά τους δεδομένα και να έχουν να είναι υπεύθυνος στην περίπτωση σε πραγματικές την ιδιοκτησία της ταυτότητάς τους, που αυτές οι ταχύτητες δεν επιτυγτεχνολογίες και παρά να βασίζονται σε μια κεντριχάνονται, είναι ή θα έπρεπε να είναι συστήματα, η κή αρχή που θα θέτει τους κανόνες ένα θέμα έντονου προβληματισμού Ευρώπη θα πρέπει λειτουργίας ως ενδιάμεσος. Επίσης, και δράσεων, είτε αυτό συμβαίνει στην να αρχίσει να προτείνουμε να επιτρέπεται στους Ελλάδα, είτε σε οποιαδήποτε άλλη χτίζει τις δικές πολίτες να φυλάσσουν τα προσωπικά χώρα της ΕΕ. Αλλά, θα πρέπει επίσης της εναλλακτικές τους δεδομένα, συνδυαστικά με αυνα κατανοήσουμε τα όρια αυτών που λύσεις τές τις ταυτότητες. Σε αυτά τα «κουμπορούν να γίνουν σε επίπεδο ΕΕ σε τιά δεδομένων», οι πολίτες θα μποσχέση με αυτά που στη συνέχεια πρέρούν για παράδειγμα να αποθηκεύουν τα ακαδημαϊκά πει να γίνουν σε επίπεδο κράτους. Το βέβαιο είναι ότι δεν τους διαπιστευτήρια ή δεδομένα που έχουν σχέση με υπάρχει μια γενική λύση, η οποία είναι ταιριαστή σε κάθε τις μετακινήσεις τους και να τα μοιράζονται με τρίτους, περίπτωση. Όπως, σωστά επισημαίνετε, η κατάσταση κατά περίπτωση, και εφόσον έχουν δώσει τη συγκατά- των ψηφιακών υποδομών μπορεί να διαφέρει σημαντικά θεσή τους. Ένα τέτοιο σύστημα θα αποτρέψει τη συγκέ- μεταξύ των κρατών της ΕΕ, ενώ κάτι ανάλογο μπορεί ντρωση όλων των δεδομένων σε ένα κεντρικό αποθετή- να συμβαίνει για τις δομές της αγοράς, τα οικονομικά ριο, το οποίο θα σήμαινε ένα μεγάλο κίνδυνο ασφάλειας, κίνητρα για επενδύσεις και τα ρυθμιστικά πλαίσια για τις και θα δώσει τη δυνατότητα τα δεδομένα να βρίσκονται ευρυζωνικές υπηρεσίες και την προβολή τους. πιο κοντά στον κάτοχό τους. Εάν και αυτό το μοντέλο θα Προσωπικά, δεν μπορώ να σχολιάσω συγκεκριμένα βοηθήσει σημαντικά στην προστασία των προσωπικών για κάθε ISP στις χώρες της ΕΕ, αλλά στην ΕΕ κατανοδεδομένων και θα δώσει περισσότερο έλεγχο στους κα- ούμε ότι ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο, θα είναι μια σητόχους τους, θα είναι εθελοντικό. Δε θα υποχρεώσουμε μαντική πρόκληση σε αυτόν τον τομέα της αγοράς. Για κανένα πολίτη της ΕΕ να μοιράζεται τα δεδομένα του ή αυτό, η ΕΕ χρειάζεται να παίξει ένα συντονιστικό ρόλο να δημιουργήσει την ψηφιακή του ταυτότητα σε αυτό το και να ωθήσει στη δημιουργία ρυθμίσεων που θα προdecentralised σύστημα. στατεύουν τα δικαιώματα των αγοραστών.

Προτείνετε ισότιμη πρόσβαση σε Internet υψηλής ταχύτητας για όλους τους πολίτες της ΕΕ. Πώς θα γίνει αυτό εφικτό σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Ελλάδα; Πώς θα γίνεται η μέτρηση της ταχύτητας του Internet που φτάνει στον τελικό χρήστη; Πρακτικά, πολλοί πολίτες στην Ελλάδα, πληρώνουν

Πως θα μπορούσε να γίνει η εφικτή η αξιοπιστία του Internet, κυρίως όσον αφορά την ασφάλεια διακίνησης δεδομένων, δεδομένου ότι η Ευρώπη έχει μείνει αρκετά πίσω σε βασικούς τομείς της βιομηχανίας τεχνολογίας, από τους οποίους παράγονται τα προϊόντα των υποδομών του Internet. Ακόμα και εάν

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

25

δημιουργηθούν φίλτρα που θα επιτρέπουν μόνο στις αξιόπιστες τεχνολογίες να εισάγονται στην Ευρώπη, θα υπάρχουν πάντα μερικά εξαρτήματα, κυρίως στον τομέα του hardware, τα οποία θα είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθούν, όπως οι επεξεργαστές και τα communication chips.

26

δάχτυλα του ενός χεριού, δημιουργεί κινδύνους. Η εύκολη λύση δεν είναι πάντα και η καλύτερη.

Σε ένα working paper που δημοσιεύσατε τον περασμένο Μάιο, ο τίλος είναι «The post Covid-19 Internet». Θεωρείτε ότι η COVID-19 είναι κάτι τόσο ξεχωριστό που θα διαρκέσει τόσο μεγάλο διάστημα, όσο και το project NGI;

Η Ευρώπη έχει μια δυνατή παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο ως ένας αξιόπιστος παράγοντας στη ψηφιακή Επιλέξαμε να εστιάσουμε στην COVID-19, παρότι η σφαίρα κυρίως στον τομέα της ρυθμιστικής ισχύος. Ωστό- υπόσχεση ενός εμβολίου μας δημιουργεί την αισιοδοξία σο, εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι αυτές οι αξίες θα ότι η πανδημία δεν θα είναι μαζί μας για πολύ καιρό ακόμεταφραστούν σε πραγματικές τεμα, επειδή πιστεύουμε ότι η πανδημία χνολογίες και συστήματα, η Ευρώπη αυτή θα επηρεάσει σε βάθος τη σκέΥποστηρίζουμε θα πρέπει να αρχίσει να χτίζει τις διψη των ανθρώπων που τη βίωσαν. Η σθεναρά, η ΕΕ κές της εναλλακτικές λύσεις. Όπως COVID-19 είναι από αυτή την οπτική να βασιστεί σε σωστά επισημαίνετε, αυτό σήμερα μια καθοριστική στιγμή της ιστορίας, δεν ισχύει ειδικά σε κάποια επίπεδα όχι μόνο για το Internet, αλλά για τις τεχνολογίες της παραγωγής τεχνολογικών υποδοκοινωνίες γενικότερα. Δεδομένων των decentralized, μών. Είναι αλήθεια ότι η αναγνώριση οικονομικών και κοινωνικών επιπτώοι οποίες θα backdoors που θα μπορούσαν να προσεων της πανδημίας στην Ευρώπη και επιτρέπουν στους καλέσουν ρήγματα στην κυβερνοαπολίτες να ελέγχουν πέρα από αυτήν, έχουμε τώρα την ευσφάλεια, είναι μια δύσκολη πρόκληκαιρία να ξαναχτίσουμε οργανισμούς τα δεδομένα τους ση και συχνά δεν είναι εφικτή. Οπότε, και μοντέλα, στα οποία βασιστήκαμε και να έχουν την στο άμεσο μέλλον, είναι σημαντικό να στο παρελθόν, καθώς έχουμε διαπιιδιοκτησία της διαφοροποιήσουμε την εικόνα στην στώσει ποια πράγματα δεν λειτούργηψηφιακής τους ζωής σαν τόσο καλά όσο προσδοκούσαμε. τρέχουσα εφοδιαστική αλυσίδα και έτσι να εξασφαλίσουμε ότι οι κρίσιμες Χρειάζεται να σκεφτούμε ξανά για τη υποδομές βασίζονται σε τεχνολογίες που θα μπορούσαμε μακροπρόθεσμη αξιοπιστία των υποδομών του Internet. να εμπιστευτούμε. Οι λύσεις που προτείνουμε είναι μόνο Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την αυξημένη ζήτηση, μια θεραπεία και αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου debate την κυβερνοασφάλεια και τις περιβαλλοντικές επιπτώσχετικά με τη γεωπολιτική και την κυριαρχία στο Internet. σεις; Επίσης, η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης στην ανάδειξη των ανισοτήτων, γεγονός που επηρεάζει την ίση Κάνετε λόγο για open source και open data, συμμετοχή σε έναν ψηφιακό τρόπο ζωής. ειδικά σε κυβερνητικές υποδομές, αλλά σε Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις όπως αυτήν την φάση, κυβερνήσεις μπορούν να η παραπληροφόρηση, της οποίας η δυναμική έγινε ιδιαίτεέρχονται σε συμφωνία με εταιρείες, οι οποίες ρα ορατή στη διάρκεια της κρίσης, και να μην επιτρέψουμε λειτουργούν σχεδόν μονοπωλιακά και έχουν στις θεωρίες συνωμοσίας να αποτελέσουν κίνδυνο για τη υποστεί κυρώσεις στο παρελθόν για τις μονο- δημόσια υγεία, αλλά και για το οικοδόμημα της δημοκραπωλιακές τους πρακτικές. Πώς θα μπορούσε τίας; Όλες αυτές οι ερωτήσεις, τις οποίες η πανδημία έκανε να αλλάξει αυτό; πιο πιεστικές, μας αναγκάζουν να διαθέσουμε ένα ποσοΑυτό που παρατηρούμε, ειδικά σε τοπικό επίπεδο, στό από τους πόρους ανάκαμψης που θα διαθέσει η ΕΕ και είναι μια μετατόπιση των κυβερνητικών οργανισμών σε να ενθαρρύνουμε τις χώρες μέλη να κάνουν δράσεις, ώστε πιο ανοιχτές τεχνολογίες. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, να βρουν λύσεις. NW αλλά σίγουρα δεν είναι αδύνατο. Η πολιτική βούληση βρίσκεται στη βάση αυτού του εγχειρήματος, αλλά και Η Katja Bego είναι Principal Researcher και Data η γνώση ότι το ανοιχτό λογισμικό, εάν συντηρηθεί σωScientist στην ομάδα τεχνολογιών μελλοντικής στά και υποστηριχθεί με οικονομικούς πόρους, δεν έχει εκπλήρωσης και εξερεύνησης της Nesta. Ηγείται τίποτα να ζηλέψει σε αξιοπιστία και ασφάλεια σε σχέση των έργων EU Engineroom και NGI Forward που με το λογισμικό που παράγεται από εταιρείες που φλερχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τάρουν με μονοπωλιακές πρακτικές. Τα κράτη μέλη και επιφορτισμένα με τη συμβολή στη διαμόρφωση οι τοπικές κυβερνήσεις θα πρέπει να υποστηριχθούν της χρηματοδοτικής και ερευνητικής ατζέντας της από την ΕΕ, ώστε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός πρωτοβουλίας Next Generation Internet. Η δουλειά της μεταξύ των κρατών στην αξιοποίηση τεχνολογιών open επικεντρώνεται κυρίως στη μελέτη του αντίκτυπου των source. Χρειάζεται για παράδειγμα, καλύτερη διάχυση αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως η AI στις κοινωνίες γνώσης, συνεργασία στην εύρεση λύσεων και κοινοί μας, και στη διερεύνηση πώς αυτές οι νέες καινοτομίες μπορούν να αξιοποιηθούν για το κοινωνικό καλό και κανόνες χρήσης. Αλλά θα πρέπει επίσης να βάλουμε όφελος. Έχει πτυχίο στις οικονομικές και πολιτικές περισσότερη προσπάθεια, ώστε να ενημερώσουμε κυεπιστήμες από το Wellesley College στις ΗΠΑ. βερνήσεις και πολίτες, πως η εξάρτηση από λογισμικό που αναπτύσσεται από εταιρείες που μετριούνται στα

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

presents

www.allthingsfb.gr #atfbi21

All Things Facebook

18 02 2021 



LIVE ON YOUR SCREEN

& Instagram 2021

All Things Facebook & Instagram strikes back, virtually this time, to help you learn what’s new, what’s hot, and what’s working right now on Facebook, Instagram, Messenger & WhatsApp.

KEYNOTE SPEAKERS

Mari Smith

Arjoon Bose

Soco Núñez de Cela

Patrick Wind

Premier Facebook Marketing Expert & Top Social Media Thought Leader

Head of Culture and Brand Experience (Europe-Australasia), General Mills

Head of Brand & Marketing Communications, Burger King UK

Managing Director, AdsAccelerator

FACEBOOK EXPERTS & MARKETING PARTNERS

Katarzyna Turowski-Paliwoda Head of Emerging Markets CEE, Facebook

Dimitris Korniotis Global Marketing Solutions, Facebook

Andreas-William Grivas

Agnieszka Jaworska

Client Solutions Manager, CEE, Facebook

Product Marketing Manager, CEE, Facebook

Χορηγοί

Registrations: Thanasis Konstantopoulos, T: 210 6617777 (ext. 228), Ε: tkonstantopoulos@boussias.com Sponsorships: Anna Gyparaki, T: 210 6617777 (ext. 152), Ε: agyparaki@boussias.com Content: Dannos Tsakalos, T: 210 6617777 (ext. 151), Ε: dtsakalos@boussias.com

Mirza Hadzic Sales Director, Europe, Infobip (WhatsApp Business Solution Partner)

Interview

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΚΗΣ

28

Να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ δημιουργών και χρηστών εφαρμογών Το CAPrice, μια πρωτοβουλία του ΙΤΕ που μετεξελίχθηκε σε ευρωπαϊκό έργο, καλεί τους πολίτες-χρήστες να προστατεύσουν την ιδιωτικότητά τους απέναντι σε όσα μη-απαραίτητα κρύβονται στα «ψιλά γράμματα» των εφαρμογών. Το netweek μίλησε με τον Γιάννη Χρυσάκη, Publicity Manager της πρωτοβουλίας CAPrice. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

Η

πανδημία επιβεβαίωσε πέραν πάσης αμφιβολίας τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε, παίζει και -όπως όλα δείχνουν- θα συνεχίζει να παίζει ακόμα εντονότερα η ψηφιακή τεχνολογία στην καθημερινότητά μας, στη δουλειά και στο σπίτι. Χωρίς αυτήν, ουσιαστικά ελάχιστα μπορούν να γίνουν με τον τρόπο που ως σήμερα ξέραμε – με δυο λέξεις, είναι απαραίτητη! Όμως, όλες αυτές οι δωρεάν υπηρεσίες, τα «παράθυρα στον κόσμο», οι ευκολίες και οι άπειρες δυνατότητες που έχουμε μέσω μιας συσκευής πάνω στο γραφείο ή και στην τσέπη μας, τελικά έχουν ένα τίμημα, κάποτε φανερό κάποτε κρυφό, που δεν είναι άλλο από την «κατοχή» και αξιοποίηση εκ μέρους τρίτων κάποιων δικών μας στοιχείων, συχνά προσωπικών και ενίοτε απορρήτων. Με δεδομένο ότι αυτό γίνεται πλέον ολοένα ευκολότερα, από τεχνολογικής άποψης, η ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τις συνέπειες που έχουν οι ψηφιακές τεχνολογίες στην προστασία της ιδιωτικής ζωής, είναι μονόδρομος. Σ’ αυτόν ακριβώς τον μονόδρομο θέλει να μας εισάγει το CAPrice, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από το ΙΤΕ και συγκεκριμένα το Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστημάτων του Ινστιτούτου Πληροφορικής, με στόχο να συνδυάσει τεχνικές λύσεις με κοινωνική δράση για την προστασία της ιδιωτικότητας στον ψηφιακό κόσμο, ώστε οι πολίτες να εκφράζουν με την ισχύ της κοινότητας και όχι μεμονωμένα, τις ανησυχίες και τις προσδοκίες τους. Οι τρεις βασικές δραστηριότητες του CAPrice είναι η ενημέρωση των πολιτών (με website, αλλά και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα), η δημιουργία των κατάλληλων εργαλείων και εφαρμο-

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

γών (τα CAP-A tools), αλλά και η διασκέδαση (με το Caprice Game), ώστε η κοινότητα να γίνει περισσότερο ελκυστική στις μικρότερες ηλικίες, όπου η διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης μετράει ιδιαίτερα, αφού τα παιδιά είναι συνήθως πιο ελαστικά στην «παράδοση» στοιχείων. Το netweek μίλησε με τον Γιάννη Χρυσάκη, Publicity Manager της πρωτοβουλίας CAPrice και Engagement Manager του ερευνητικού έργου CAP-A που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το NGI-Trust.

NW: Πού βρισκόμαστε σήμερα, πόσο έχει προχωρήσει η πρωτοβουλία σας και ποια η ευρωπαϊκή διάσταση του έργου; Γ.Χ.: To έργο CAP-A ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2019, ολοκληρώνεται το Δεκέμβριο του 2020 και υποστηρίζεται ενεργά από την πρωτοβουλία CAPrice, του οποίου αποτελεί μετεξέλιξη. Στην κοινοπραξία υλοποίησης συμμετέχει το Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστημάτων και η εταιρεία IN2, που εδρεύει στην Γερμανία. Αντικείμενό του είναι η παροχή εργαλείων αξιολόγησης της συμπεριφοράς των εφαρμογών κινητών σε σχέση με τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους. Το βασικό εργαλείο ονομάζεται CAP-A portal και είναι διαθέσιμο μέσω του συνδέσμου https://www.cap-a.eu/portal, ενώ υπάρχει και mobile εφαρμογή, διαθέσιμη στο Android Play Store με την ονομασία “CAP-A”. Εμείς ξεκινήσαμε το CAPrice στο ΙΤΕ με ίδιους πόρους το 2017, πριν καν τεθεί σε ισχύ το πλαίσιο του GDPR, πιστεύοντας στην εξέλιξη μιας bottom-up φι-

INTERVIEW ‣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΚΗΣ

λοσοφίας μέσα από τον άνθρωπο, στο πλαίσιο μιας κοινότητας ευαισθητοποιημένων πολιτών. Στη δεύτερη προσπάθεια, πήραμε και χρηματοδότηση, από το New Generation Internet Trust. Με μια μικρή ομάδα (είμαστε 14 άτομα, μαζί με τους εκπροσώπους του Δικτύου Πράξη, και στην επικοινωνία της κοινότητας -εκτός από εμένα- συμμετέχουν οι Θοδωρής Πάτκος, Γιώργος Φλουρής και Μαρία Μακριδάκη) δημιουργήσαμε σταδιακά καινοτόμα εργαλεία συλλογικής συνείδησης, όπως πλατφόρμες συμμετοχής του πολίτη, γραφικές επεξηγήσεις, δομημένα συστήματα διαβούλευσης κ.α., ώστε καταναλωτές και προγραμματιστές να συνεργάζονται στο πλαίσιο μιας πιο έμπιστης και ενσυνείδητης ως προς την ιδιωτικότητα ψηφιακής αγοράς.

Ποιο θα είναι το μέλλον του; Επειδή βλέπουμε πως έχει απήχηση, προφανώς θα το συνεχίσουμε, με στόχο να το εξελίξουμε ακόμα περισσότερο. Θα ψάξουμε για νέους πόρους, σκεφτόμαστε πολλά… ακόμα και τη δημιουργία μιας non-profit, υπό την εποπτεία του ΙΤΕ. Άλλωστε, μ’ αυτόν τον χώρο το Ίδρυμα ασχολείται πολλά χρόνια, για τα πιο τεχνικά θέματα υπάρχει το Εργαστήριο Κατανεμημένων Συστημάτων & Κυβερνοασφάλειας υπό τον καθ. Μαρκάτο. Γενικά, υπάρχουν στην Ελλάδα ευαισθητοποιημένες ομάδες που ασχολούνται - εμείς συμπράττουμε με την Homo Digitalis, μια ΜΚΟ με πολλούς νομικούς, οι οποίοι εστιάζουν σε κυβερνοασφάλεια και εφαρμογή GDPR. Κάνουμε κι άλλες επαφές, καθώς οι συνέργειες είναι απαραίτητες, αλλά μας δυσκόλεψε η πανδημία.

Πέρα από τις δυσκολίες, ποια είναι τα επόμενα βήματά σας; Θέλουμε να μπουν οι πολίτες στις εφαρμογές και να βάλουν περιεχόμενο – χωρίς αυτό, δεν έχουν αξία! Ξεκινήσαμε δειλά-δειλά στις αρχές Οκτωβρίου τον πιλότο, αφού είχε προηγηθεί μια προσπάθεια μέσω του Safer Kids, όπου πάνω από 100 γονείς και εκπαιδευτικοί αξιολόγησαν στο portal εφαρμογές σχετικές με social media και παιχνίδια που παίζουν συνήθως τα παιδιά. Τους ζητήσαμε να μας πουν αν τους φαίνονται λογικές οι προτιμήσεις που ζητούν αυτές οι εφαρμογές ένας ειδικός αλγόριθμος βαθμολογεί τα αποτελέσματα για κάθε μια και βγαίνει ένα τελικό σκορ που, ουσιαστικά, εκφράζει τα «θέλω» της κοινότητας. Επίσης, τους ζητάμε να μοιραστούν με τα υπόλοιπα μέλη άρθρα σχετικά με την ιδιωτικότητα (που επίσης αξιολογούνται θετικά ή αρνητικά), ενώ για τους πιο «ψαγμένους» υπάρχει η δυνατότητα να δουν το privacy policy της εφαρμογής και να συσχετίσουν σημεία του με εικονίδια, τα οποία θα βοηθήσουν όσους δεν γνωρίζουν ή δεν μπορούν να πάνε τόσο βαθιά - κι αυτή είναι μια διαφορετική βαθμολόγηση, που αφορά στη φιλικότητα της εφαρμογής σε θέματα ιδιωτικότητας. Οι εταιρείες κρύβουν πολλά, σε νομικές εκφράσεις που δεν καταλαβαίνουμε και συχνά δεν χρειάζονται

στη λειτουργικότητα της εφαρμογής ή του παιχνιδιού. Γιατί, πχ., ένα παιχνίδι Formula 1 να χρειάζεται το ιστορικό των κλήσεων μου; Εδώ μας βοηθούν οι Homo Digitalis, που διαβάζουν τους όρους χρήσης και σχολιάζουν.

Μιλάτε με εταιρείες και οργανισμούς; Πρώτος συνομιλητής μας είναι οι πολίτες και οι developers, όμως προ πανδημίας είχαμε αρχίσει κάποιες επαφές με τράπεζες, σχετικά με τα banking apps που προωθούν. Θα συνεχίσουμε, γιατί privacy policies έχουν όλοι, ενώ το Δίκτυο Πράξη θα ενημερώσει και κάποια συλλογικά όργανα. Σε δεύτερο χρόνο, στόχος μας είναι να φτιάξουμε μια «σφραγίδα», μια μορφή πιστοποίησης που να δείχνει το επίπεδο στο οποίο οι χρήστες - μέλη της κοινότητας κατατάσσουν κάθε εφαρμογή.

Από το κοινό υπάρχει ανταπόκριση; Δημιουργείται κίνημα προς αυτή την κατεύθυνση; Όλο και περισσότεροι δείχνουν ενδιαφέρον – κάτι κινείται. Στις παρουσιάσεις μας, τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο της Βραδιάς του Ερευνητή στο Ηράκλειο, πληθαίνουν όσοι ρωτούν και ενδιαφέρονται. Ακόμα είμαστε σε αρχικό στάδιο, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε, έχοντας και την αμέριστη στήριξη του διευθυντή μας, Δημ. Πλεξουσάκη. Απώτερος στόχος είναι να αποκαταστήσουμε κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ του δημιουργού και του χρήστη μιας εφαρμογής κι αυτό θα γίνει αν όσα μπαίνουν στο privacy policy αιτιολογούνται και είναι τα απαραίτητα. Επίσης, αν αρνηθώ, η εφαρμογή θα πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει και να μη με αναγκάζει να την εγκαταλείψω. Στόχος μας δεν είναι η αποσύνδεση, αλλά η βελτίωση της κατάστασης, αφού όλα αυτά είναι μέρος της ζωής και της εξέλιξής μας. NW

Ο Γιάννης Χρυσάκης είναι Μηχανικός Έρευνας & Ανάπτυξης στο Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστημάτων του ΙΤΕ και υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Γάνδης στο Τμήμα Ηλεκτρονικών & Πληροφοριακών Συστημάτων. Έχει σπουδάσει Επιστήμη των Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ενώ κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο από το ίδιο τμήμα σε Πληροφοριακά Συστήματα & Τεχνολογίες Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν Πληροφοριακά Συστήματα, Σημασιολογικό Ιστό, Διασυνδεδεμένα Δεδομένα, Ψηφιακή Ιδιωτικότητα και Πληθοπορισμό. Είναι Publicity Manager και Ambassador της πρωτοβουλίας «CAPriceCommunity», ενεργού κοινότητας που ασχολείται με την ψηφιακή ιδιωτικότητα, και μέλος της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου CAP-A που ασχολείται με τη ψηφιακή ιδιωτικότητα σε εφαρμογές κινητών συσκευών.

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

29

Trending 30

Φωτoγραφία: ESA

Η Ευρωπαϊκή Ένωση… διπλασιάζει τη Γη! Το Destination Earth, είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο αναφορικά με τη δημιουργία ενός «ψηφιακού δίδυμου» του κόσμου, που «τρέχει» η Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό την ανάπτυξη ενός πολύ υψηλής ακρίβειας ψηφιακού μοντέλου της Γης, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί σε πλήθος διαφορετικών εφαρμογών. ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟΥ

netweeK • Ι Α NOΥΑ ΡΙΟΣ 2021

TRENDING

Α

πώτερος σκοπός του Destination Earth προηγμένη υπολογιστική υποδομή (συμπεριλαμβανομένης είναι να λειτουργήσει ως μια πλατφόρμα της υψηλής απόδοσης υπολογιστών), λογισμικό, εφαρψηφιακής μοντελοποίησης για την οπτι- μογές AI, καθώς επίσης και Analytics. Την ίδια στιγμή, θα κοποίηση, την παρακολούθηση και την ενσωματώσει ψηφιακά δίδυμα ή αλλιώς ψηφιακά αντίγραπρόβλεψη φυσικής και ανθρώπινης δρα- φα ποικίλων πτυχών του συστήματος της Γης, όπως λ.χ. στηριότητας στον πλανήτη, αλλά και την υποστήριξη της πρόγνωση καιρού και κλιματική αλλαγή, ασφάλεια των αειφόρου ανάπτυξης που θα αναπτυχθεί προοδευτικά! Ο τροφίμων και των υδάτων, παγκόσμια κυκλοφορία και βιοόγκος, το πλήθος, το βάθος και το περιεχόμενο των δεδο- γεωχημεία των ωκεανών κ.ο.κ. Αποτέλεσμα; Να παράσχεται μένων που υπάρχουν διάσπαρτα σε παγκόσμιο επίπεδο στους χρήστες άμεση πρόσβαση σε θεματικές πληροφορίες, αποτελούν μια -κάτι παραπάνω από- επαρκή «καύσιμη υπηρεσίες, μοντέλα, σενάρια, προσομοιώσεις, προβλέψεις ύλη» προκειμένου να δρομολογηθεί η και οπτικοποιήσεις. Επιπροσθέτως, η επίλυση ζητημάτων που ταλανίζουν το πλατφόρμα θα επιτρέψει την ανάπτυΣτο εγγύς μέλλον, παρόν και προβληματίζουν το μέλλον ξη εφαρμογών και την ενσωμάτωση των το Destination σε ατομικό, επιχειρηματικό, όσο και δεδομένων των χρηστών. Στο εγγύς μέλEarth θα υπηρετεί κοινωνικό επίπεδο. λον, το Destination Earth θα υπηρετεί τις τις δημόσιες αρχές Εκκινώντας από αυτή την παραδοδημόσιες αρχές σε διεθνές επίπεδο, ενώ σε διεθνές επίπεδο, σταδιακά θα ανοίγεται στην επιστημοχή, και σε μια προσπάθεια σχεδιασμού και πρόβλεψης ταυτόχρονα των εξελινική κοινότητα και τους βιομηχανικούς ενώ σταδιακά θα κτικών κινήσεων και μεγεθών που την χρήστες προκειμένου να δοθεί ξεχωριανοίγεται στην αφορούν σε βάθος χρόνου, οι επιτελείς στή ώθηση στην διαδικασία αναζήτησης επιστημονική της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε και ανάπτυξης της καινοτομίας, επιτρέκοινότητα και τους ένα project με έντονη sci-fi χροιά. Συγκεποντας το benchmarking μοντέλων, όσο βιομηχανικούς κριμένα, σχεδιάζουν να αναπτύξουν ένα και δεδομένων». Την ίδια στιγμή, θα χρήστες υψηλής ακρίβειας ψηφιακό μοντέλο του αναβαθμίσει αισθητά τις βιομηχανικές προκειμένου να πλανήτη προκειμένου να παρακολουθήόσο και τεχνολογικές δυνατότητες της δοθεί ξεχωριστή σουν και να προσομοιάσουν τη φυσική Ευρώπης στους τομείς της προσομοίωώθηση στην και ανθρώπινη δραστηριότητα, καθώς σης, της μοντελοποίησης, των predictive διαδικασία επίσης να αναπτύξουν και να εξετάσουν data analytics, καθώς επίσης της τεχνηαναζήτησης και στην πράξη πλήθος σεναρίων που θα τής νοημοσύνης (ΑΙ) και της υψηλής επιτρέπουν την επίτευξη περισσότερο απόδοσης computing (HPC). ανάπτυξης της αειφόρου ανάπτυξης, στηρίζοντας παΘα πρέπει να υπογραμμιστεί πως καινοτομίας, ράλληλα και τις ευρωπαϊκές περιβαλαπώτερος σκοπός του τομέα DG CNECT επιτρέποντας το λοντικές πολιτικές. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η δηbenchmarking μιουργία της κατάλληλης ψηφιακής μοντέλων, όσο Προορισμός Γη! υποδομής για επιστημονικά δεδομένα και δεδομένων «Ο ρόλος του αναμένεται να ανατα οποία με τη σειρά τους υποστηρίζουν δειχθεί σε ουσιαστικής σημασίας και την απρόσκοπτη πρόσβαση, χρήση, συμβολής στις επιμέρους στρατηγικές του Πράσινου Deal επαναχρησιμοποίηση δεδομένων κ.ο.κ., όπου η φυσική και της Ψηφιακής Στρατηγικής που έχει εκπονήσει και και τεχνική υποδομή είναι αόρατη για τον ερευνητή. Την επιχειρεί να υλοποιήσει η Κοινότητα. Μάλιστα, εκτιμούμε ίδια στιγμή, επιχειρεί να εκλαϊκεύσει την επιστήμη και τα πως θα μπορέσει να απελευθερώσει την προοπτική ψηφι- αποτελέσματά της προκειμένου να επωφεληθούν όλοι, ακής μοντελοποίησης των φυσικών πηγών του πλανήτη, αξιοποιώντας ψηφιακές τεχνολογίες. Επιπροσθέτως, ο συαντιμετωπίζοντας με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο γκεκριμένος τομέας θα συντονιστεί με την πρωτοβουλία «φλέγοντα» ζητήματα, όπως λ.χ. η κλιματική αλλαγή, τα European Cloud, δίνοντας έμφαση στο τμήμα υποδομής υδάτινα και θαλάσσια περιβάλλοντα, τις πολικές περιοχές, του Open Science Cloud και συγκεκριμένα στην πτυχή της την κρυόσφαιρα κ.ο.κ. Κι αυτό, σε παγκόσμια κλίμακα ώστε διακυβέρνησης (συμπεριλαμβανομένης μιας νομικής δομής) να επιταχυνθεί η «πράσινη» μετάβαση και να ενισχύσει τη και μοντέλα χρηματοδότησης. διαδικασία του σχεδιασμού για την ενεργή αντιμετώπιση της έντονης περιβαλλοντικής υποβάθμισης και των φυσικών Tεχνολογική καινοτομία καταστροφών. Επιπροσθέτως, δια μέσω του ανοίγματος της Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, το project αναπρόσβασης σε δημόσια σύνολα δεδομένων σε ολόκληρη την μένεται να υλοποιηθεί σταδιακά σε ένα χρονικό διάστημα 7 Ευρώπη, θα αποτελέσει βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής έως 10 ετών, έχοντας ως σημείο εκκίνησης τη φετινή χρονιά. στρατηγικής για τα δεδομένα», σύμφωνα με όσα αναφέρει Η core επιχειρησιακή πλατφόρμα, τα ψηφιακά δίδυμα σε δηλώσεις της στο netweek, η Grazyna Piesiewicz, Επικε- και οι επιμέρους υπηρεσίες προγραμματίζονται να αναφαλής του Unit C1 στον τομέα DG CNECT της Ευρωπαϊκής πτυχθούν στο πλαίσιο του προγράμματος “Digital Europe” Επιτροπής, για να συνεχίσει: «Στο επίκεντρο του project της Κοινότητας, ενώ το Horizon Europe θα παρέχει ευκαιDestination Earth βρίσκεται μια ενοποιημένη πλατφόρμα ρίες έρευνας και καινοτομίας που θα υποστηρίξουν την προσομοίωσης και μοντελοποίησης που στηρίζεται στο περαιτέρω ανάπτυξη του Destination Earth. Μάλιστα, όπως cloud, παρέχοντας -μεταξύ άλλων- πρόσβαση σε δεδομένα, υποστηρίζεται από την πλευρά της Επιτροπής, εξετάζεται

Ι Α NOΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

31

η σύναψη συνεργιών και με άλλα Ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως λ.χ. το Διαστημικό Πρόγραμμα, καθώς επίσης και συναφείς εθνικές πρωτοβουλίες. Θα πρέπει να σημειωθεί πως το ψηφιακό δίδυμο αποτελεί -ουσιαστικά- ένα ψηφιακό αντίγραφο μιας ζωντανής ή μη φυσικής οντότητας, ενώ για πρώτη φορά είδε το φως της δημοσιότητας προ δύο δεκαετιών ως δημιούργημα του καθηγητή Michael Grieves. Στον πυρήνα της σκέψης που οδήγησε τον τελευταίο στην επεξεργασία του concept «digital twin» ήταν να υπογραμμίσει τη διαχείριση του κύκλου ζωής των προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιδέα ήταν ότι βασικά θα μπορούσε να υπάρχει μια προοπτική με προϊοντοκεντρική διάσταση αντικειμένων που υπήρχαν σε σχέση με τα φυσικά πράγματα. Αποτέλεσμα; Να γνωρίσει τεράστια επιτυχία στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροδιαστημικής, ενώ με το πέρασμα του χρόνου βρήκε πρόσφορο έδαφος σε εργοστασιακά, μα και λοιπά βιομηχανικά περιβάλλοντα.

32

Ψηφιακός κόσμος απτές προκλήσεις! Όπως ανέφερε αποκλειστικά στο netweek o Andreas Veispak, Επικεφαλής του Τομέα eInfrastructure & Science Cloud στην Γενική Διεύθυνση Δικτύων Επικοινωνιών, Περιεχομένου και Τεχνολογίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Το Destination Earth επιδιώκει να ανοικοδομήσει τον κόσμο σε εικονικό χώρο, αλλά οι συγκεκριμένες προκλήσεις μπορεί να αποδειχθούν -ως ένα βαθμό, τουλάχιστον- πραγματικές! Η δεύτερη… έκδοση του πλανήτη ξεκινά με μικρότερες προσομοιώσεις συγκεκριμένων περιοχών και πλανητικών συστατικών, με απώτερο στόχο να επεκταθεί σε πλήρη έκδοση. Καθώς πλησιάζουμε όλο και πιο κοντά σε μια κλιματική καταστροφή, εκτιμούμε λ.χ. πως μέσω της υλοποίησης του project θα μπορούμε να παρακολουθούμε διαρκώς την “υγεία” του πλανήτη». Σύμφωνα με τον κ. Veispak, εξαιρετικά κρίσιμο στοιχείο για την πετυχημένη ανάπτυξη του

Φωτoγραφία: ESA

netweeK • Ι Α NOΥΑ ΡΙΟΣ 2021

project θεωρείται το πρόγραμμα παρακολούθησης της Γης με την κωδική ονομασία «Copernicus» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο διαχειρίζεται σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. «Με το Copernicus, έχουμε δημιουργήσει μεγάλο αριθμό δεδομένων που βοηθούν καταλυτικά στην κατανόηση της κατάστασης του πλανήτη μας. Για παράδειγμα, διαθέτουμε στοιχεία που αφορούν στη διαχείριση της γης, την ποιότητα του αέρα, των ωκεανών κ.ο.κ. Μάλιστα, αυτά τα δεδομένα θα βοηθήσουν στη διαμόρφωση του πυρήνα του Destination Earth, παρόλο που το πρόγραμμα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει άλλες πηγές πληροφοριών και επιτρέπει στα μέλη της Κοινότητας να προσθέσουν τα δικά τους δεδομένα». Εκτιμάται πως το Destination Earth θα βοηθήσει αισθητά τους εθνικούς, περιφερειακούς ή ακόμη και τους τοπικούς φορείς να τοποθετήσουν τα δικά τους μοντέλα και δραστηριότητες στα προϊόντα δεδομένων και πληροφοριών που παράγονται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία οι μέχρι πρότινος εθνικές προσπάθειες μοντελοποίησης αποδείχτηκαν από εξαιρετικά περίπλοκες, μέχρι και πολύ ακριβές, με αποτέλεσμα να αποδειχτούν ημιτελείς και κενού περιεχομένου… Σύμφωνα με την Grazyna, Επικεφαλής του Unit C1 στον τομέα DG CNECT της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το project ψηφιακών δίδυμων της Κοινότητας αναμένεται να λειτουργήσει τόσο ως οριζόντιος ενεργοποιητής ενός οικοσυστήματος / χώρου δεδομένων όσο και ως προηγμένο (κάθετο) εργαλείο για την επεξεργασία και παρακολούθηση θεματικών αναγκών δημόσιας πολιτικής. «Σε ότι αφορά τους χρήστες, το project αναμένεται να καλύψει διαφορετικά επίπεδα πολυπλοκότητας που θα εκτείνονται από προγραμματιστές (βασισμένοι στην κεντρική πλατφόρμα για την εξυπηρέτηση των εκλογικών περιφερειών τους) έως τους τελικούς χρήστες (λ.χ. δημόσιες αρχές, επιστημονικοί φορείς, επιχειρήσεις). Η πρόσβαση οφείλει σε αρχικό βαθμό να δίνει προτεραιότητα στις δημόσιες αρχές (π.χ. κράτη μέλη / υπηρεσίες περιφερειακών και τοπικών αρχών, αλλά

TRENDING

Στοιχεία που συλλέγονται στο πλαίσιο του προγράμματος παρακολούθησης της Γης, με την ονομασία «Copernicus», χρησιμοποιούνται στη διαμόρφωση του πυρήνα των πληροφοριών του Destination Earth. (Φωτoγραφία: ESA)

και ποικίλες Γενικές Διευθύνσεις και εν γένει υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής), ενώ την ίδια στιγμή θα πρέπει να είναι “ανοικτή” σε επιστημονικούς και βιομηχανικούς φορείς προκειμένου να προωθήσει την καινοτομία, καθώς και να μεγιστοποιήσει την κάλυψη και τα συνολικότερα κοινωνικό-οικονομικά οφέλη. Παράλληλα, θα μπορούσε να προσφέρει συμμετοχικά μοντέλα συλλογικής νοημοσύνης, αξιοποιώντας τη συνδεσιμότητα των πολιτών προκειμένου να συμβάλλει με ανοικτό, όσο και διάφανο τρόπο στην διαδικασία επιστημονικής μοντελοποίησης, αλλά και στη δημιουργία συλλογικών λύσεων που εμπιστεύονται οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Υπογραμμίζεται πως στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου διοργανώθηκαν δύο workshops αναφορικά με την πρωτοβουλία Destination Earth, τα οποία απευθυνόταν σε εμπειρογνώμονες που εκπροσωπούν διαφορετικές επιστημονικές κοινότητες. Οι θεματικές που απασχόλησαν τα συγκεκριμένα εργαστήρια που αφορούσαν σε στοιχεία ενός ψηφιακού διδύμου ήταν «Ακραία μετεωρολογικά και γεωφυσικά φαινόμενα» και «Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή». Οι συμμετέχοντες επιστήμονες στα εργαστήρια υποστήριξαν την ανάπτυξη ψηφιακών διδύμων σχετικά με τα δύο προαναφερθέντα ζητήματα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Destination Earth. Μάλιστα, οι συζητήσεις που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν ότι τέτοιου είδους ψηφιακά δίδυμα θα πρέπει να βασίζονται σε συγκεκριμένες αρχές, όπως λ.χ.: • Σύντηξη δεδομένων παρατήρησης και αποτελέσματα προγνωστικής μοντελοποίησης και προσομοίωσης, •Α ξιολόγηση της ευπάθειας, που σημαίνει την πλήρη μοντελοποίηση από φυσικές επιπτώσεις των κινδύνων έως τις τελικές επιπτώσεις στους ανθρώπους και στο περιβάλλον, και •Δ υνατότητα λειτουργίας και ενημέρωσης των ψηφιακών διδύμων από μια κεντρική πλατφόρμα ψηφιακού πυρήνα. Όπως διαπίστωσαν τα εμπλεκόμενα μέρη στα δύο workshop, τέτοια ψηφιακά δίδυμα που ασχολούνται με πολύπλοκα κοινωνικοοικονομικά συστήματα, θα πρέπει να επιτρέπουν σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών -από θεματικούς

εμπειρογνώμονες έως υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και το μεμονωμένο κοινό- να μπορούν να αλληλεπιδρούν με τα ψηφιακά δίδυμα με ευέλικτο τρόπο και σε διάφορα επίπεδα πολυπλοκότητας. «Για να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη στις αποφάσεις που αναπτύσσονται βάσει των προγνωστικών σεναρίων του Destination Earth και των στρατηγικών που επεξεργάζονται και διαμορφώνονται, κάθε πρόβλεψη θα πρέπει να συνοδεύεται από μια συνακόλουθη χαρτογράφηση ποιότητας που καταδεικνύει την ωριμότητα των υποκείμενων μοντέλων, αλλά και των δεδομένων και, συνεπώς, τη χρησιμότητα των αποτελεσμάτων λ.χ. για την υποστήριξη αποφάσεων. Θεωρούμε πως η συγκεκριμένη καινοτόμος προσέγγιση επικοινωνίας της αβεβαιότητας που προκύπτει από τους ίδιους τους εμπειρογνώμονες και απευθύνεται τόσο σε μη-ειδικούς, όσο και στο ευρύ κοινό, θα αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για τη χρήση και αξιοποίηση της επιστήμης που βασίζεται στην ποιότητα για σκοπούς σχεδιασμού και επεξεργασίας πολιτικών», σημείωσε χαρακτηριστικά η κυρία Piesiewicz.

Το χρονοδιάγραμμα Το χρονοδιάγραμμα του φιλόδοξου project της Κοινότητας, περιλαμβάνει τα εξής: •Μ έχρι το τέλος του 2023: Την ανάπτυξη μιας λειτουργικής πλατφόρμας ενεργοποίησης που βασίζεται στο cloud με μια πρώτη σειρά υπηρεσιών, καθώς επίσης και των δύο πρώτων ψηφιακών διδύμων • Έως το 2025: Η πλατφόρμα θα έχει ενσωματώσει τουλάχιστον 5 λειτουργικά ψηφιακά δίδυμα, παρέχοντας υπηρεσίες σε χρήστες που εργάζονται στον δημόσιο τομέα προκειμένου να προβούν στην ανάπτυξη, παρακολούθηση και αξιολόγηση του αντίκτυπου των 9προτεινόμενων πολιτικών και νομοθετικών μέτρων σε σχέση με το περιβάλλον και το κλίμα.

•Μ έχρι το 2030: Θα έχει αναπτυχθεί ένα πλήρες ψηφιακό δίδυμο της Γης μέσω της επίτευξης της σύγκλισης των ψηφιακών διδύμων που ήδη έχουν προσφερθεί μέσω της ίδιας της πλατφόρμας. NW

Ι Α NOΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

33

7-SQUARE

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΟΛΕΜΕΑΣ

Όραμά μας ο προσιτός σε όλους προγραμματισμός

34

Κάθε μήνα, πρόσωπα της επικαιρότητας αποκρίνονται σε 7 «προκλήσεις» που τους δίνει το netweek, με κύριο άξονα την τεχνολογία και όχι μόνο. Σ’ αυτό το τεύχος, με αφορμή την παρουσίαση της 5ης πλέον έκδοσης της δημιουργικής και διαχειριστικής πλατφόρμας προγραμματισμού της Allcancode, καλεσμένος μας είναι ο CΕO της εταιρείας, Κώστας Καρολεμέας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

NW: Μαθαίνω παίζοντας ή παίζω μαθαίνοντας; Κώστας Καρολεμέας: Όλα ξεκινούν τον Αύγουστο του 201, μετά το «exit» από την πρώτη μου επιχειρηματική προσπάθεια. Συνειδητοποιώ ότι ο γιός μου μπορεί να μην ακολουθήσει το επάγγελμά μου αλλά, ό,τι κι αν αποφασίσει να κάνει, οι υπολογιστές θα είναι βασικό εργαλείο, επομένως πρέπει να ξέρει να τους αξιοποιεί εκείνος κι ολόκληρη η γενιά του. Η δεύτερη σκέψη μου είναι ότι τα παιδιά αγαπούν τα παιχνίδια κι έτσι γεννιέται η ιδέα ενός διασκεδαστικού παιχνιδιού, που θα μάθαινε στα παιδιά προγραμματισμό μέσα από την επίλυση γρίφων. Στην πορεία διαπίστωσα ότι τελικά και οι ενήλικες (τα μεγάλα παιδιά) χρειάζονται διασκεδαστικά εργαλεία, ώστε να μπορούν να δαμάσουν την δύναμη των υπολογιστών, ειδικά όταν δεν είναι η δουλειά τους.

Μα, έτσι; Χωρίς πρόγραμμα; Το πρόβλημα που δημιούργησε η ανάπτυξη της τεχνολογίας υπολογιστών είναι η έλλειψη προγραμματιστών. Ο πλανήτης έπεσε αρχικά στην πλάνη ότι η μοναδική λύση είναι να οδηγήσουμε περισσότερα παιδιά σε

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

σχετικές σπουδές, ώστε το εκπαιδευτικό σύστημα να παράγει περισσότερους επαγγελματίες προγραμματιστές. Τι θα γινόταν, όμως, αν εναλλακτικά εκπαιδεύαμε περισσότερους ανθρώπους διαφορετικών επαγγελμάτων πώς να μετατρέψουν τους υπολογιστές σε εργαλεία της δουλειάς τους; Ιδρύσαμε την Allcancode το 2014, με μια ομάδα παραγωγής ψηφιακών παιχνιδιών και δημιουργήσαμε το «Run Marco!». Ο Marco και η Sofia (οι δύο ήρωές του) κέρδισαν γρήγορα τις καρδιές των παιδιών και των εκπαιδευτικών, που βοήθησαν να μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες. Με τη στήριξη αγγέλων επενδυτών (angel investors), ξεπέρασε ως το 2016 τα δυο εκατομμύρια παίκτες σε δεκάδες χώρες. Το παιχνίδι μας οδήγησε το 2015 στην καρδιά των τεχνολογικών εξελίξεων, στο Silicon Valley, και στον επιταχυντή νεοφυών επιχειρήσεων Imagine K12 (πλέον τμήμα του Y-Combinator). Εκεί, όπου η επαφή με ανθρώπους-θρύλους, αλλά και η συνύπαρξη σε ένα οικοσύστημα ανάπτυξης και δημιουργίας ανοίγει το μυαλό και συμπυκνώνει τη γνώση, το προϊόν μας εξελίσσεται σε πλατφόρμα δημιουργίας και διαχείρισης εκπαιδευτικού υλικού βασισμένου στο παιχνίδι.

7-SQUARE ‣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΟΛΕΜΕΑΣ

Δηλαδή, όλοι μπορούν, πια; Στη δεύτερη φάση της Allcancode, που ξεκινάει το 2017, κάναμε στροφή (pivot) και εξελίξαμε την τεχνολογία μας σε εργαλείο δημιουργίας εφαρμογών για ανθρώπους με ελάχιστες γνώσεις προγραμματισμού, αλλά μεγάλη όρεξη να μάθουν χωρίς να χαθούν μέσα στον κυκεώνα των συνεχώς αναδυόμενων, τεχνολογιών, μεθοδολογιών και γλωσσών προγραμματισμού. Αναλαμβάνουμε τα πρώτα έργα υλοποίησης εφαρμογών με χρήση της πλατφόρμας μας και κερδίζουμε το Ελληνικό Βραβείο Επιχειρηματικότητας, το οποίο μας δίνει τα απαραίτητα «καύσιμα» για να εξελίξουμε τη νέα πλατφόρμα και να αποδείξουμε ότι -με τη βοήθειά της- όντως μπορεί κάποιος να μάθει να προγραμματίζει υπολογιστές γρήγορα και χωρίς προηγούμενη εμπειρία. Τα «δύσκολα» κρύβονται πίσω από απλοποιημένες διαδικασίες και αυτοματισμούς κι έτσι οι χρήστες της πλατφόρμας μπορούν να εστιάσουν στην ουσία, που είναι η λογική και οι λειτουργίες της εφαρμογής. Αποκτάμε του πρώτους εκπαιδευόμενους οι οποίοι, στη συνέχεια, εντάσσονται στην ομάδα.

I have a dream… Το 2019 επενδύει σε εμάς το Uni.fund και η εταιρεία μετατρέπεται σε software house, που αναλαμβάνει την υλοποίηση εφαρμογών web και mobile χρησιμοποιώντας πάντα ως εργαλείο την πλατφόρμα μας, χωρίς καμία εξαίρεση. Μέσα από αυτή τη διαδικασία δημιουργούνται περισσότερες από 40 εφαρμογές, συγκεντρώνεται γνώση για τις ανάγκες της αγοράς και η τεχνολογία μας δυναμώνει και διευρύνεται για να μετατραπεί σ’ ένα πανίσχυρο εργαλείο που καλύπτει τη διαδικασία παραγωγής λογισμικού από τα σχέδια του designer ως τη διάθεση του τελικού προϊόντος στους χρήστες του. Στην πέμπτη πλέον έκδοσή της, η πλατφόρμα θα διατεθεί για πρώτη φορά εκτός εταιρείας το 2021, ξεκινώντας με επιλεγμένους πελάτες από τον Ιανουάριο. Παράλληλα, ολοκληρώσαμε τρεις κύκλους εκπαίδευσης με περισσότερες από 70 συνολικά συμμετοχές, που οδήγησαν στη γέννηση μιας κοινότητας δημιουργών για την πλατφόρμα μας, ενώ διαμορφώσαμε και την αντίστοιχη εκπαιδευτική διαδικασία. Το όνειρο και συνάμα όραμα να γίνει η τεχνολογία και ειδικότερα ο προγραμματισμός προσιτός σε περισσότερους ανθρώπους, αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα…

One-stop shop, δηλαδή; Ακριβώς! Οι πελάτες μας αξιοποιούν την ευρύτερη βάση των εργαζομένων στον οργανισμό τους, διευρύνοντας την ομάδα ανάπτυξης εφαρμογών, με σκοπό να επιταχύνουν τη δημιουργία νέων προϊόντων λογισμικού για εσωτερική χρήση ή για τους πελάτες τους. Οποτεδήποτε ο φόρτος εργασίας υπερβεί τους εσωτερικούς πόρους, εμείς μπορούμε να τους υποστηρίξουμε με την κοινότητα προγραμματιστών που εκπαιδεύουμε. Η πανδημία έχει επιταχύνει τις αποφάσεις για ψηφιακό μετασχηματισμό κι από το 2021 οι μεγαλύτεροι, αλλά και οι μεσαίοι οργανισμοί είναι αναγκασμένοι να

επισπεύσουν την υλοποίηση έργων Πληροφορικής. ΄Όμως, με δεδομένη την παγκόσμια οικονομική κρίση, στην οποία οδηγεί η αντιμετώπιση του ιού, και κατά συνέπεια τον περιορισμό των οικονομικών πόρων, η λύση που προσφέρουμε εξασφαλίζει την έγκαιρη και εντός προϋπολογισμού ανάπτυξη του απαιτούμενου custom λογισμικού για τη διασφάλιση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος των πελατών μας.

Δύσκολο το ταξίδι; Όσο πιο μεγάλο και μακροπρόθεσμο είναι το όραμα, τόσο δυσκολότερο, μεγαλύτερης διάρκειας αλλά και πιο συναρπαστικό είναι το ταξίδι. Η χώρα μας εμποδίζει την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, επειδή δεν έχουν εξελιχθεί αρκετά γρήγορα οι εμπλεκόμενοι φορείς/ θεσμοί. Γίνονται καλόπιστες προσπάθειες, αλλά χρειάζεται χρόνος. Αυτό, όμως, που χρειάζεται περισσότερο, είναι εμπειρία, συνέργειες, ανοικτά μυαλά και πίστη ότι μπορούν και στην Ελλάδα να δημιουργηθούν σύνθετα προϊόντα τεχνολογίας. Χρειάζεται, επίσης, η πεποίθηση ότι η οικονομική ανάπτυξη δεν θα προκύψει μονόπλευρα, μονάχα από «παραδοσιακούς» τομείς όπως ο τουρισμός ή ο πρωτογενής τομέας, αλλά από τη δημιουργία νέων τεχνολογιών με διεθνή εφαρμογή και απήχηση. Δεν μπορούμε να γίνουμε Silicon Valley, αλλά μπορούμε να χτίσουμε ένα οικοσύστημα που διψάει για νέες τεχνολογίες και τολμά χωρίς προκαταλήψεις.

Make a wish… Εύχομαι σε 10 χρόνια από τώρα η τεχνολογία υπολογιστών να είναι πιο προσιτή σε όλους, όχι επειδή θα έχει αυτοματοποιηθεί με Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά επειδή θα μπορούμε να την αξιοποιήσουμε κατά βούληση, για να λύσουμε τα προβλήματα που μας απασχολούν, χωρίς να χρειαζόμαστε εξειδικευμένους μηχανικούς σε κάθε βήμα. Οι μηχανικοί θα έχουν αρκετή δουλειά δημιουργώντας τις υποδομές και τα εργαλεία για να συμβεί αυτό. Κι αν μου επιτρέπεται δεύτερη ευχή… εύχομαι η Allcancode να έχει προσφέρει την πλατφόρμα που θα κάνει την πρώτη ευχή πραγματικότητα! NW Ο Κώστας Καρολεμέας ανακάλυψε τον προγραμματισμό υπολογιστών στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, μαθητής τότε στις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού σχολείου. Σπούδασε Επιστήμη Υπολογιστών (BSc) και Διοίκηση επιχειρήσεων (MBA). Το 2020 συμπληρώνει 29 χρόνια καριέρας στην ανάπτυξη προϊόντων λογισμικού για ευρύ φάσμα εφαρμογών, στη μηχανική, την υγεία, την ψυχαγωγία, τα χρηματοοικονομικά, το marketing και την εκπαίδευση. Πριν από την Allcancode ίδρυσε την Evorad (2006), η οποία δημιούργησε ένα ιδιαίτερα αγαπητό στους ακτινολόγους λογισμικό εξειδικευμένης επεξεργασίας για διάγνωση, αρχειοθέτησης και διακίνησης ιατρικών εικόνων.

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

35

Trending 36

VERIFY

«Αντίο» password από τα εταιρικά περιβάλλοντα Έλεγχος ταυτότητας δίχως την χρήση κωδικού πρόσβασης, με χρήση πιστοποιημένης εφαρμογής, η οποία μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε σύγχρονη υποδομή... «Σενάριο επιστημονικής φαντασίας», ενδεχομένως να αναφωνήσετε. «Πραγματικότητα, εδώ και λίγο καιρό», είναι η απάντηση! ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟΥ

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

TRENDING

Ε

ίναι δυνατός ο έλεγχος ταυτότητας δίχως χρηστών σχετικά με τους κινδύνους που προκύπτουν την χρήση κωδικού πρόσβασης, αξιοποι- από τις απόπειρες social engineering και της κατάχρησης ώντας μια υψηλής πιστοποίησης εφαρ- των κωδικών πρόσβασης. μογή, η οποία μπορεί να αναπτυχθεί σε Ωστόσο, σειρά επιμέρους μελετών καταδεικνύουν οποιαδήποτε σύγχρονη υποδομή και να πως αυτές οι μέθοδοι δεν είναι μόνο ανεπαρκείς, αλλά υποστηρίζει in-house εφαρμογές και υπηρεσίες cloud, συνήθως ανάγονται σε… παιχνιδάκι στις ορέξεις των εικαθώς επίσης και ξεπερασμένα συστήματα που απαιτούν σβολέων. Παραδόξως, ξέρετε ποιος είναι ο πλέον κοινός κωδικούς πρόσβασης; Κι αυτό παρέχοντας εξαιρετική κωδικός πρόσβασης που χρησιμοποιήθηκε το 2019 και προστασία και επιτρέποντας τη συμμόρφωση με τις εν πολλοίς εξακολουθεί να συνεχίζει και το 2020, με τις απαιτήσεις και τους κανονισμούς για την ασφάλεια στον περισσότερες πιθανότητα να είναι πως κάτι τέτοιο θα κυβερνοχώρο; συνεχίσει εσαεί; Το… 12345. Μάλιστα, στις αμέσως επόΠραγματοποιώντας μια «βουτιά» στο παρελθόν ως μενες θέσεις με τα πλέον συχνά συναντώμενα password άλλη ιστορική αναδρομή στον τομέα των μυστικών βρίσκονται αντίστοιχης λογικής συνεχόμενοι αριθμοί κωδικών ασφαλείας, η πρώτη οργανωμένη χρήση τους (λ.χ. 56789 κ.ο.κ.)! συναντάται την εποχή της Ρωμαϊκής Στον επιχειρηματικό τομέα, όπου Αυτοκρατορίας, όταν είχαν χρησιμοοι πολιτικές ασφάλειας εμποδίζουν Οι αμέτρητες ποιηθεί προκειμένου να επιβεβαιώσει τη χρήση τέτοιων… καινοτόμων όσο ποσότητες την ταυτότητα των ατόμων, από τότε και πρωτοποριακών κωδικών, το πρό«ευαίσθητων» που οι Ρωμαίοι στρατιώτες αντάλβλημα είναι σαφώς και ελαφρώς πιο λασσαν λέξεις-κλειδιά έτσι ώστε να φοβερό. Πρόσφατη έρευνα που διεδεδομένων και ξεχωρίσουν τους φίλους τους από τους ξήχθη μεταξύ του προσωπικού ασφαη ταχύτητα με εχθρούς… Έκτοτε, οι οργανισμοί κάθε λείας πληροφορικής έδειξε ότι το 49% την οποία τα τύπου και μεγέθους δείχνουν να εξαρτων ερωτηθέντων παραδέχθηκαν πως δεδομένα μπορούν τώνται σε μεγάλο βαθμό από την ιδέα μοιράστηκαν κωδικούς πρόσβασης με να κλαπούν ή να ενός τμήματος πληροφορίας προς συναδέλφους για πρόσβαση σε επαγκαταστραφούν, απομνημόνευση, παρέχοντας άμεση γελματικούς λογαριασμούς, ενώ το «βασανίζει» πρόσβαση στον κάτοχό της.

59% ανέφερε ότι ο οργανισμός τους διαρκώς τόσο τις Με την χρονική παρέλευση μεβασίζεται μόνο στη μνήμη για τη διμικρομεσαίες, όσο ρικών χιλιετιών, η πληροφορική και αχείριση κωδικών πρόσβασης και το και τις μεγαλύτερου 42% δηλώνει ότι χρησιμοποιούνται η τεχνολογία εν γένει επέφερε καιμεγέθους νούριες προκλήσεις στην ευρύτερη αυτοκόλλητες σημειώσεις για τον εν διαδικασία της επαλήθευσης ταυτόλόγω σκοπό. επιχειρήσεις τητας. Οι αμέτρητες ποσότητες «ευΟ κίνδυνος που συναρτάται σε αίσθητων» δεδομένων που παράγονται και αποθηκεύ- σχέση με την χρήση των κωδικών πρόσβασης καταονται σήμερα και η ταχύτητα με την οποία τα δεδομένα δεικνύεται σαφώς από την Έκθεση για την παραβίαση μπορούν να κλαπούν ή να καταστραφούν, «βασανίζει» δεδομένων της Verizon για το 2020, η οποία συσχετίζει διαρκώς τόσο τις μικρομεσαίες, όσο και τις μεγαλύτερου το 32% των παραβιάσεων που ερευνήθηκαν με επιθέσεις μεγέθους επιχειρήσεις. Μάλιστα, η αντιμετώπιση αυτής phishing, ενώ το 29% αφορούσε τη χρήση κλεμμένων της αυξανόμενης πρόκλησης απαιτεί συνεχή υιοθέτηση στοιχείων ψηφιακής ταυτότητας. νέων μεθόδων και εργαλείων, τόσο τεχνολογικής όσο Με μέσο κόστος της τάξεως των 3,9 εκατομμυρίων και συμπεριφορικής φύσης, τα οποία από κοινού μπο- δολαρίων ανά παραβίαση εταιρικών δεδομένων, όπως ρούν να εγγυηθούν υψηλότερο επίπεδο προστασίας προκύπτει με βάση τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης της δεδομένων για οποιαδήποτε επιχείρηση. Και ενώ η προ- IBM, η αποφυγή πιθανών καταστροφικών περιστατικών σθήκη νέων επιπέδων μπορεί να αποδειχτεί μέχρι και περί της ΙΤ ασφαλείας είναι περισσότερο κρίσιμη παρά επωφελής, ακόμη και κρίσιμη μερικές φορές, υπάρχει ποτέ. ένα θεμελιώδες γεγονός που πρέπει να αντιμετωπίσουν Καθώς τα τμήματα πληροφορικής και οι ομάδες οι ενδιαφερόμενοι σε συνάρτηση με τον κόσμο της ΙΤ υποστήριξης βρίσκονται αντιμέτωπα με αυτήν την ασφάλειας και κυβερνοασφάλειας εν γένει: Πρέπει να πραγματικότητα, προσπαθούν να περιηγηθούν στην βασίζονται σε αποθηκευμένους κωδικούς πρόσβασης. ισορροπία μεταξύ της εφαρμογής επαρκών πολιτικών κωδικών πρόσβασης και αντιμετώπισης των σοβαρών Τα password αναδεικνύονται συνεπειών της ίδιας προσπάθειας. Ωστόσο, τα αποτελέσε «μαύρη τρύπα» της ασφάλειας σματα τείνουν να είναι δαπανηρά και αναποτελεσματικά Για χρόνια, η «τυπική» προσέγγιση σε ότι αφορά στην παροχή καλύτερης προστασίας. Οι απαιτήσεις την αντιμετώπιση των εγγενών αδυναμιών ασφαλείας περί πολυπλοκότητας κωδικού πρόσβασης, που κάποτε της χρήσης κωδικών πρόσβασης περιορίστηκε σε τρεις θεωρούνταν κρίσιμες για την πρόληψη των hacks, έχουν κατηγορίες: επιβολή ολοένα και πιο αυστηρών πολιτι- κριθεί ως μη-χρηστικές και δεν παρέχουν καμία άμυνα κών κωδικού πρόσβασης, ανάπτυξη μιας δεύτερης (και ενάντια σε πολλές κοινές επιθέσεις. μερικές φορές τρίτης) μεθόδου ελέγχου ταυτότητας Αυτή η προσέγγιση θεωρείται τώρα εμπόδιο τόσο πέρα και πάνω από ένα password και την εκπαίδευση των στο επίπεδο της παραγωγικότητας, όσο και σε αυτήν

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

37

της ασφάλειας. Επιπλέον, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι έως και το 50% του συνόλου των ενδοεταιρικών κλήσεων που λαμβάνουν χώρα στο help desk μεγάλων επιχειρήσεων και πολυεθνικών οργανισμών, σχετίζονται με την επαναφορά κωδικού πρόσβασης όπως κατέδειξε πρόσφατη μελέτη της Gartner. Σε αυτό το πλαίσιο, η Forrester Research εκτιμά πως έχοντας κατά νου ότι το μέσο κόστος ανά επαναφορά κωδικού πρόσβασης διαμορφώνεται στα 70 δολάρια, οι αυστηρές πολιτικές κωδικού πρόσβασης αυξάνουν δραστικά το λειτουργικό κόστος.

Multi-Factor Authentication: Περιορισμένη βελτίωση με μεγάλο κόστος;

38

Σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της ασφάλειας του κωδικού πρόσβασης και ως αποτέλεσμα επιμέρους κανονιστικών απαιτήσεων, πλείστες επιχειρήσεις διεθνώς έχουν εγκαταστήσει λύσεις Multi-Factor Authentication (MFA) που έχουν αναπτυχθεί τόσο για τους υπαλλήλους, όσο και για τους πελάτες τους. Η λειτουργία τέτοιων λύσεων βασίζεται στην υπόθεση ότι ένας συνδυασμός δύο ή περισσότερων διακριτών αποδεικτικών στοιχείων ταυτότητας είναι αρκετός προκειμένου να εμπιστευτεί πλήρως τον έλεγχο ταυτότητας υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Ωστόσο, με την μετεξέλιξη που καταγράφεται και στον εν λόγω τομέα, σε συνάρτηση με την αυξανόμενη υιοθέτηση του MFA, αναδύεται μια νέα λεπτομέρεια, η οποία αναμένεται να μεταβάλλει εκ νέου τα δεδομένα. Κι αυτό, καθώς -πλέον- ο έλεγχος της ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων δεν παρέχει επαρκή ασφάλεια από μόνος του. Μετά από αρκετές επιτυχείς επιθέσεις σε φαινομενικά ασφαλείς παράγοντες ελέγχου ταυτότητας, οι ρυθμιστικές αρχές άρχισαν να προσθέτουν περιορισμούς στις μεθόδους ελέγχου ταυτότητας Multi-Factor. Παράλληλα, με το πέρασμα του χρόνου και την ενίσχυση της εμπειρίας, της τριβής και της εν γένει γνώσης περί των λύσεων MFA, αποδεικνύεται πως αυτές

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

είναι δαπανηρές σε επίπεδο ανάπτυξης και διαχείρισης, ενώ ταυτόχρονα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην συνολικότερη εμπειρία και την παραγωγικότητα των χρηστών. Ως αποτέλεσμα, η χρήση τους σε εταιρικά περιβάλλοντα και εσωτερικά εταιρικά δίκτυα να φθίνει, περιοριζόμενη σε εταιρικά VPN και απομακρυσμένες υπηρεσίες, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη μελέτη της Mary Meeker, Internet Trends. Συνοπτικά, όλες οι λύσεις ελέγχου ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων δεν μπορούν να θεωρούνται ως ισάξιες, καθώς μερικές προσφέρουν υψηλότερο βαθμό προστασίας έναντι άλλων. Ωστόσο, το σύνολο των μεθόδων MFA εξαρτώνται εγγενώς από έναν «ευάλωτο» κωδικό πρόσβασης και όλες προσθέτουν σημαντική πολυπλοκότητα και κόστος τόσο στους χρήστες, όσο και στους ίδιους τους διαχειριστές.

Πόσο βαθιά έχουμε προχωρήσει σε έναν κόσμο δίχως password; Δίχως αμφιβολία, σήμερα, με τον πολλαπλασιασμό των scanners δακτυλικών αποτυπωμάτων και των τεχνολογιών αναγνώρισης εικόνων, έχει βελτιωθεί δραστικά το εύρος κάλυψης ασφάλειας. Παρομοίως, νέα πρότυπα, όπως λ.χ. το Fast Identity Online (FIDO) και το Web Authentication (WebAuthn) γίνονται διαδίδονται ολοένα και περισσότερο, παρέχοντας σε επιχειρήσεις και άτομα τα οφέλη της ευκολότερης, ταχύτερης και ασφαλέστερης πιστοποίησης. Ωστόσο, όταν πρόκειται για εταιρικά περιβάλλοντα, όπου οι απαιτήσεις είναι πιο περίπλοκες και τα λάθη κοστίζουν ακριβά, ο βαθμός υιοθέτησης καθυστερεί και δυσκολεύει. Οι ομάδες ασφαλείας εξακολουθούν να αγωνίζονται για τη διαχείριση και την επαναφορά κωδικών πρόσβασης, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να μπαίνουν στον πειρασμό να γράψουν και να μοιραστούν password, ενώ οι οργανισμοί εξακολουθούν να βασίζονται σε εξαιρετικά ευάλωτες συνήθειες χρήσης κωδικών πρόσβασης. Πρόσφατα έχουν κάνει την εμφάνισή τους στο διεθνές στερέωμα ορισμένες καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις που επιτρέπουν τον έλεγχο ταυτότητας δίχως την χρήση κωδικού πρόσβασης. Πλέον, οι εταιρικοί διαχειριστές IT μπορούν να εξαλείψουν τις απειλές ασφάλειας που σχετίζονται με το password και να μειώσουν το κόστος τους, με το πρόσθετο πλεονέκτημα να έχουν μια απλούστερη και ταχύτερη λύση για τους υπαλλήλους τους. Μάλιστα, αυτές οι λύσεις έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύψουν τις διαφορετικές ανάγκες ελέγχου ταυτότητας μιας λειτουργικής επιχείρησης. Παρέχουν δε, μια καθολική εμπειρία χρήστη για την πρόσβαση σε όλους τους εταιρικούς πόρους, είτε εντός επιχείρησης ή στο cloud, online και offline! Αξιοποιούν δε, αλγόριθμους κοινής χρήσης πολλαπλών διαδρομών, που με την σειρά τους εγγυώνται την ασφάλεια, ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία κάποιος εξ’ αυτών υποκλαπεί ή καταγραφεί κατά την διάρκεια της συνολικής διαδρομής που ακολουθεί. Επιπροσθέτως, μπορούν και υλοποιούνται σε κάθε εταιρική υπηρεσία και αντίστοιχα συστήματα, on-premise ή στο cloud, συμπεριλαμβανομένων όλων των εφαρμογών που

TRENDING

μπορεί να θεωρούνται (και να είναι) παλαιού τύπου ή «Μονόδρομος» (;) η διαδικασία της ακόμη και ξεπερασμένες. Αρκεί να σημειωθεί πως δια- passwordless αυθεντικοποίησης; σφαλίζουν έλεγχο ταυτότητας χωρίς password σε περιΣύμφωνα με πρόσφατες προβλέψεις σειράς εταιβάλλον λειτουργικού Win και Mac, ακόμη και όταν ένας ρειών, μα και οργανισμών που δραστηριοποιούνται με ηλεκτρονικός υπολογιστής και ο έλεγχος ταυτότητας την ΙΤ ασφάλεια, το κυβερνοέγκλημα αναμένεται να βρίσκονται εκτός σύνδεσης internet. Είναι διαμορφωμένα στοιχίσει στην παγκόσμια οικονομία περί τα $2,9 εκαμε τέτοιο τρόπο ώστε να λειτουργούν σε οποιοδήποτε τομμύρια κάθε λεπτό που περνά κατά τη διάρκεια του σενάριο - στο διαδίκτυο και εκτός σύνδεσης, με ή χω- τρέχοντος έτους, ενώ περίπου το 80% τέτοιας μορφής ρίς smartphone και με την ευρύτερη γκάμα συμβατών επιθέσεων σχετίζονται με τους κωδικούς ασφαλείας. Την ελεγκτών. Οι συγκεκριμένες λύσεις ίδια στιγμή εκτιμάται πως η διαδικααντικαθιστούν μια και καλή τους σία αυθεντικοποίησης που στηρίζεται Μετά από αρκετές παλαιούς κωδικούς πρόσβασης που στην γνώση -λέγε με PIN, password, επιτυχείς επιθέσεις ελέγχονται από τον χρήστη με έναν passphrase, κ.ο.κ.- δεν ανάγεται απλά σε φαινομενικά υψηλής ασφάλειας, εύκολο στη χρήσε μια… σπαζοκεφαλιά επικών διαασφαλείς ση και καθολικό μηχανισμό ελέγχου στάσεων για τους χρήστες, αλλά αποπαράγοντες ταυτότητας χωρίς password. Μάλιστα, δεικνύεται και ιδιαίτερα κοστοβόρο σε ελέγχου μόλις οι χρήστες εγγραφούν, δεν χρειεπίπεδο συντήρησης. Μάλιστα, για τις άζεται ποτέ ξανά να ανακαλέσουν ή μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις ταυτότητας, να αλλάξουν εκ νέου τον κωδικό πρόκαι οργανισμούς έχει υπολογιστεί πως οι ρυθμιστικές σβασης. Αντ ‘αυτού, αποστέλλεται μια περίπου το 50% του κόστους που σχεαρχές άρχισαν ειδοποίηση ασφαλούς ώθησης στο εγτίζεται με το IT help desk αφορούν σε να προσθέτουν γεγραμμένο smartphone του χρήστη επαναφορά κωδικών ασφαλείας. Την περιορισμούς στις και ζητείται κωδικός PIN ή βιομετρική ίδια στιγμή, κατά μέσο όρο υπολογίμεθόδους ελέγχου υπογραφή. ζεται πως η ετήσια εταιρική δαπάνη ταυτότητας Αυτή η ενσωματωμένη επαλήθευξεπερνά το $1 εκ. απλά και μόνο για την Multi-Factor ση πολλαπλών παραγόντων, βασιζόστελέχωσή τους. Ολοένα και περισσόμενη σε κάτι που έχουν και σε κάτι τεροι φορείς στο διεθνές τοπίο της ΙΤ που γνωρίζουν οι ίδιοι οι χρήστες, διασφαλίζει ακόμη ασφάλειας συντείνουν στην άποψη πως ο δρόμος προς ισχυρότερη επαλήθευση ταυτότητας από οποιονδήποτε το μέλλον «περνά» από την διαδικασία της passwordless αποθηκευμένο κωδικό πρόσβασης και τυπικές λύσεις αυθεντικοποίησης. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά Multi-Factor Authentication (MFA). την οποία τα στελέχη που είναι επιφορτισμένα με την Κατά την διάρκεια του τελευταίου έτους, με την ΙΤ ασφάλεια και διακρίνονται από μια πιο προωθημένη έλευση της πανδημίας του κορωνοϊού και τον εντυ- σκέψη, αναρωτιούνται -πλέον- ανοικτά, εάν όσοι κωδικοί πωσιακό βαθμό διείσδυσης της εξ’ αποστάσεως ή τη- ασφαλείας που έχουν ήδη διαρραγεί καταφέρνουν να λε-εργασίας στο σύγχρονο επιχειρηματικό τοπίο, έχει επικρατούν του ίδιου του σκοπού του ελέγχου της ταυθέσει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος την πτυχή της τότητας, προστατεύοντας «ευαίσθητα» δεδομένα, τότε ασφάλειας. Πόσο, μάλλον, όταν με την επιλογή της γιατί να μην εξαλειφθούν; Ήδη, το -άτυπο- «κίνημα» για ισχυρής αυθεντικοποίησης και την υιοθέτηση πολιτι- την κατάργηση των passwords ισχυροποιείται μέρα με την κών πρόσβασης έναντι των ξεπερασμένων passwords, ημέρα, «πυκώνοντας» σε εντυπωσιακό βαθμό τις τάξεις βελτιώνεται και πολλαπλασιάζεται ο βαθμός ασφαλείας του. Οι ίδιοι υποστηρίζουν πως η passwordless διαδικασία των οργανισμών, δίχως να επηρεάζεται η παραγωγικό- αποτελεί ιδανική λύση τη δεδομένη χρονική στιγμή. τητα. Το μέλλον δείχνει (και είναι) passwordless, αρκεί Κατά το παρελθόν, η έμφαση στην πολυπλοκότητα να βρεθούν περισσότερο διαισθητικοί, όσο και φιλικές των passwords ενθάρρυναν την επαναχρησιμοποίηση προς τον χρήστη διαδικασίες, όπως ισχυρίζονται στε- διαπιστευτηρίων και αύξησε το συνολικό κόστος ιδιοκτηλέχη που δραστηριοποιούνται στον εν γένει τομέα της σίας (TCO) που σχετίζεται με την επαναφορά κωδικών εταιρικής ασφάλειας. πρόσβασης και τις κλήσεις Helpdesk δίχως να βελτιώνεται Το MFA μπορεί να βρίσκεται στην αγορά εδώ και αρ- η συνολική ασφάλεια. Σε γενικές γραμμές, οποιοσδήποκετά χρόνια, ωστόσο ο βαθμός αποδοχής και χρήσης του τε δυαδικός έλεγχος ταυτότητας, όπως λ.χ. οι κωδικοί παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, κυρίως εξαιτίας του γεγο- πρόσβασης, ο έλεγχος της ταυτότητας δύο παραγόντων νότος ότι στην πράξη αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσχρη- (2FA), αλλά και ο έλεγχος ταυτότητας πολλών παραγόστο για τον μέσο χρήστη. Κι αυτό, καθώς προϋποθέτει ντων (MFA), συμπεριλαμβανομένων των βιομετρικών την γνώση του username, του κωδικού ασφαλείας, καθώς στοιχείων, είναι ευάλωτοι απέναντι στην απάτη, εξαιεπίσης και ενός ακόμη παράγοντα από μέρους του. Σε τίας της δυαδικής τους φύσης. Για αυτό και σταδιακά οι αντίθεση με την επιλογή του passwordless «χαρτιού», επιχειρήσεις και οι oργανισμοί πρέπει να αφήσουν στο που υπόσχεται περισσότερο απλοποιημένη διαχείρι- παρελθόν τους κωδικούς πρόσβασης, υιοθετώντας λύσεις ση περιορίζοντας αισθητά το κόστος και κάνοντας την δίχως password, οι οποίες και δεν απειλούν τον έλεγχο διαδικασία υιοθέτησης ακόμη πιο ασφαλή, παρέχοντας ταυτότητας ως ένα μοναδικό συμβάν με ένα απλό «ναι» ή σαφώς καλύτερη εμπειρία στον χρήστη εν συγκρίσει με «όχι» στο σημείο εισόδου, αλλά ως συνέχεια όπου η καλή την διαδικασία του Multi-Factor Authentication. συμπεριφορά των χρηστών επαληθεύεται διαρκώς. NW

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

39

Under the auspices of

Conference

Organized by

40

Underpinning the Maritime Digital Transformation Journey H όλο και περισσότερο στενή σχέση των τεχνολογιών ICT με τον ναυτιλιακό κλάδο -ακριβέστερα, η επανάσταση που έχει φέρει η τεχνολογία στην εν λόγω βιομηχανία- αναλύθηκε στο 6ο Συνέδριο ShipIT που διοργανώθηκε από το περιοδικό netweek της Boussias Communications και την A.M.M.I.T.E.C. ΤΟΥ ΣΤΑΘΗ ΑΣΠΙΩΤΗ

Ο

ι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών αναδιαμορφώνουν εκ βάθρων την ναυτιλιακή βιομηχανία παγκοσμίως και, για το λόγο αυτό, δικαίως έχουν καταστεί σημαντική προτεραιότητα για τους πλοιοκτήτες και, κατ’ επέκταση, για τις ναυτιλιακές εταιρείες και τη λειτουργία τους. Ως προϊόν της σχέσης αυτής, πάγιες δραστηριότητες έχουν αλλάξει μορφή, έχουν εξελιχθεί και παράλληλα, πολλές νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες έχουν προκύψει, όπως δείχνουν τα λαμπρά παραδείγματα των πρωτοπόρων. Το 6o Συνέδριο ShipIT διεξήχθη, όπως έχει καθιερωθεί, στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020, για πρώτη φορά σε πλήρως ψηφιακή μορφή, με συντονιστή τον επιστημονικό συνεργάτη της Boussias Communications, Κωνσταντίνο Μάντζιο.

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

Η πανδημία έχει θέσει επί τάπητος ζητήματα που απασχολούν τις ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες -τώρα ακόμα- καλούνται να λάβουν αποφάσεις σχετικά με την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν οι επενδύσεις τους, αλλά και πώς θα τροποποιήσουν τις λειτουργίες τους, ως μέρος των διαδικασιών προσαρμογής στις έκτακτες συνθήκες που επιβάλλει η COVID-19. Σε κάθε περίπτωση, η Ψηφιοποίηση της Ναυτιλιακής Βιομηχανίας είναι ταυτόχρονα δεδομένο και ζητούμενο, καθώς οδηγεί σε μια σειρά από επιθυμητά αποτελέσματα, τα οποια συνοψίζονται στη μείωση κόστους, στη λειτουργική αποτελεσματικότητα, στη συμμόρφωση με τους κανονισμούς, στη διαχείριση του περιβαντολογικού αποτυπώματος και στην επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης. Το Συνέδριο ξεκίνησε με τον χαιρετισμό και την πρώτη το-

6TH SHIP IT CONFERENCE

ποθέτηση από τον Στέλιο Σαμπάνη, President AMMITEC τιλία δεν αφορά μόνο επίθεση από κυβερνοαπειλή, αλλά & Head of ICT, GasLog. «Στην αρχή του 2020, η AMMITEC και αστοχία», κάτι που κάνει το situation awareness πολύ είχε θέσει στόχο τη διαρκή ενημέρωση για την ανάγκη εν- σημαντικό, διευκρίνισε ο κύριος Μονογιούδης. σωμάτωσης συστημάτων κυβερνοασφάλειας σε κάθε Safety Ο Αντώνης Παράβαλος, Network and Security Unit Management System, κάθε εταιρείας, όπως και την εστίαση Manager, Performance Technologies S.A., πρότεινε τη δημιστον ψηφιακό μετασχηματισμό και στα οφέλη του, όμως η ουργία ενός Security Operation Center, ως κομβική επιλογή πανδημία οδήγησε σε αλλαγή προτεραιοτήτων», δήλωσε ο που μπορούν να κάνουν οι ναυτιλιακές εταιρείες για να πρόεδρος της AMMITEC. Παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις προστατευτούν από τις ποικίλες κυβερνοαπειλές που εν όμως, η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό δυνάμει υπάρχουν. Από τις τους τρεις πυλώνες της ασφάκαι ανέδειξε την ετοιμότητα των ναυτιλιακών εταιρειών να λειας, η διαθεσιμότητα είναι η κυριότερη και εξασφαλίζεται ανταπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις. Η AMMITEC κατά το με την ίδρυση του SOC από μια εταιρεία. Στη συνέχεια ο χρόνο διεξαγωγής του Συνεδρίου ήταν κύριος Παράβαλος πρότεινε την υιοστην πορεία 2ης έκδοσης των Cyber θέτηση Network Operation Center και Στο πρώτο session Security Guidelines με απώτερο στόχο Security Operation Center as- a-Service του Συνεδρίου να γίνει σημείο αναφοράς για τον κλάδο. από την Performance, καθώς η εταιρεία Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε χρησιμοποιεί προηγμένες μεθόδους τέθηκαν στο στους συμμετέχοντες του 6th ShipIT με χρήση Data Analytics και AI για την επίκεντρο οι Conference ο Υπουργός Ναυτιλίας και πρόβλεψη και έγκαιρη αντιμετώπιση ψηφιακοί κίνδυνοι Νησιωτικής Πολιτικής, Ιωάννης Πλα- που αντιμετωπίζει ο των κυβερνοαπειλών. Σε αυτό, ρόλο κιωτάκης. Ο Υπουργός ευχαρίστησε για ναυτιλιακός κλάδος καίριας σημασίας παίζει η συνεργασία τη συμμετοχή του στο Συνέδριο, καθώς της Performance με τα FortiGuard Labs και οι τρόποι σε αυτό συζητούνται «καίρια ζητήματης Fortinet. που μπορούν να τα μιας νέας, σύγχρονης, ψηφιακής Η Census S.A προσφέρει υπηρεσίες αντιμετωπιστούν ναυτιλιακής βιομηχανίας», τόνισε. «Ο Information Security, με παγκόσμια Ψηφιακός Μετασχηματισμός είναι ένα παρουσία, σε πολλαπλές αγορές -από σύνθετο ζήτημα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και του τη ναυτιλία έως το marketing. H Χαρά Βασιλειάδου, προσανατολισμού της Κυβέρνησης», είπε ο κύριος Πλακι- Commercial Director στη Census S.A, ανέλυσε το threat ωτάκης αναφερόμενος στη συνέχεια στις δράσεις που ήδη landscape στον τομέα της ναυτιλίας, το οποίο περιλαμβάνει βρίσκονται σε εξέλιξη από το Υπουργείο προς αυτή την τo physical security, το κλασικό Cyber Security, αλλά και κατεύθυνση, όπως το έργο της πλήρους ψηφιοποίησης παραμέτρους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους των λιμεναρχείων της χώρας, μέσω του e-limenarxeio, της κυβερνοεγκληματίες, όπως το social engineering. H κυρία ψηφιοποίηση των νηολογίων, αλλά και το εμβληματικό Βασιλειάδου μίλησε για την ανάγκη να ξεπεραστούν οι έργο για το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για τη περιστασιακές λύσεις και η νοοτροπία «να τρέχει κάποιος ναυτιλία. Επίσης, η εκπαίδευση των ναυτικών, οι οποίοι πίσω από τα γεγονότα». Αντ’ αυτού, πρότεινε το συντονιήδη καλούνται να εργαστούν σε ένα ψηφιακό πλοίο, είναι σμό ανθρώπινων πόρων και τεχνολογιών, σε συνδυασμό ένα θέμα με το οποίο ήδη ασχολείται το Υπουργείο λαμβά- με άριστη και εποπτική εικόνα των διαδικασιών, με κανοντας υπόψη ότι αυτή θα πρέπει να έχει χαρακτηριστικά θορισμένο ρόλο σε ό,τι αφορά την εμπλοκή των vendors, «δια βίου μάθησης». την οποία θεωρεί υψηλής σημασίας.

O Γιάννης Παυλίδης, ICT& CS Solution Architect, Διαχείριση ρίσκου Algosystems, στην ομιλία του με τίτλο «Cyber-ready to onboard και offboard disembark?» εμφανίστηκε άριστος γνώστης των απαιτήσεΣτο πρώτο session του Συνεδρίου τέθηκαν στο επίκεντρο ων του Maritime και σε πλήρη ετοιμότητα για εναρμόνιση οι ψηφιακοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός με τα Cyber Security Guidelines που θέτουν οργανισμοί κλάδος και οι τρόποι που μπορούν να αντιμετωπιστούν. όπως ο ΙΜΟ και ο TSMA. Η Algosystems έχει σχεδιάσει και Ο Ισίδωρος Μονογιούδης, Director of Security, Digital ακολουθεί ένα δικό της framework εργασιών με βάση τις Shadows, Hellenic American University ήταν ο πρώτος κατευθύνσεις που θέτουν οργανισμοί, όπως οι ανωτέρω, από τους ομιλητές που τοποθετήθηκε επί του κρίσιμου που ειδικεύονται στον κλάδο της ναυτιλίας. Μια καλοαυτού θέματος κάνοντας αρχικά λόγο για τη διττή φύσης στημενη και καλοδουλένη εργασία στο security είναι το του ψηφιακού περιβάλλοντος στη ναυτιλία. «Οι κλάδοι κλειδί για την επιτυχία, τομέας που η Algosystems μπορεί είναι δύο, ο ένας αφορά την παραδοσιακή ΙΤ τεχνολογία, η και εξυπηρετεί με το μοντέλο managed Security Services. οποία υπάρχει οπουδήποτε υπάρχει ηλεκτρονικός υπολο- H εταιρεία έχει αναπτύξει προϊόντα που εξυπηρετούν γιστής και ο άλλος αφορά το Operational Technology, που στοχευμένα τον κλάδο, όπως τα Vulnerability Management σχετίζεται με τη λειτουργία του πλοίου». Στη συνέχεια, ο as-a-Service και το Cyber Security Awareness Training. Εικύριος Μονογιούδης έδωσε έμφαση στις προκλησεις στο δική μνεία έκανε ο κύριος Παυλίδης στις ποικίλες μορφές ΟΤ, όπως το real-time και η μικρή έως μηδενική ανοχή σε του ΙοΤ που εισάγονται στην ναυτιλία, ενώ έδωσε την πλησφάλματα, ενώ τα συστήματα που περιλαμβάνει είναι πολ- ροφορία ότι η Algosystems απολαμβάνει την εμπιστοσύνη λά και συνεχώς αυξανόμενα. Το μέλλον είναι τα Maritime περισσότερων από 20 εταιρειών του κλάδου.

Autonomous Systems, στα οποία περιλαμβάνονται όλα τα Ο πρώτος διεθνής ομιλητής που πήρε το λόγο στο 6th λειτουργικα υποσυστήματα. «Το security Incident στη ναυ- ShipIT Conference ήταν ο Jakob Paaske Larsen, Head of

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

41

Ιωάννης Πλακιωτάκης

Στέλιος Σαμπάνης

Ελίνα Σκουλή

Jakob Paaske Larsen

Ισίδωρος Μονογιούδης

Αντώνης Παράβαλος

Χαρά Βασιλειάδου

Γιάννης Παυλίδης

Dr. Θεοδόσης Μουρούζης

Νικήτας Κλαδάκης

42

Maritime Safety & Security BIMCO, ο οποίος αναφέρθηκε στο πλαίσιο ΙΜΟ 2020. Η ομιλία του είχε τίτλο «IMO 2020 – striving towards a balanced approach». Ο Jakob Paaske Larsen αναφέρθηκε στις σοβαρές επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια κυβερνοεπίθεση, όπως και στην οδηγία ΙΜΟ MSC.428(98) που είναι σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021 και προβλέπει ότι οι κυβερνοαπειλές πρέπει να είναι κατάλληλα διευθετημένες στα συστήματα διαχείρισης ασφάλειας και να περιλαμβάνονται στο Document of Compliance της εταιρείας. Αναφορά έγινε στις οδηγίες που έχει εκδώσει ο BIMCO για τα εμπορικά πλοία και οι οποίες περιλαμβάνουν το πλήρες φάσμα των ενεργειών που αφορούν το Cyber Security, απο τη διαχείριση και την πρόβλεψη έως την απάντηση και την ανάκτηση. Επίσης, εξήγησε στους συμμετέχοντες, πώς γίνεται η αξιολόγηση του επιπέδου κινδύνου με βάση την προτεινόμενη μεθοδολογία και ανέλυσε τα βήματα που προβλέπεται να ακολουθηθούν στην περίπτωση επίθεσης. Εκ μέρους της Netbull, o Νικήτας Κλαδάκης, Information Security Director, Netbull περιέγραψε τους τρόπους με τους οποίους οι κυβερνοαπειλές μπορούν να καλυφθούν με ολιστικό τρόπο, με αναφορά σε συγκεκριμένες λύσεις και υπηρεσίες. Ο κύριος Κλαδάκης αναφέρθηκε στους διαφορετικούς τύπους απειλών που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός κλάδος δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα και αναλύοντας το νέο είδος απειλών, τις επιθέσεις AI. Χαρακτήρισε τις επιθέσεις αυτές custom, καθώς τα συστήματα AI μπορούν να συνθέσουν μια από αυτές χρησιμοποιώντας διαφορετικά και ποικίλα resources. «Οι εταιρείες δεν ήταν έτοιμες να βγάλουν ένα σύνολο από χρήστες απομακρυσμένα», σχολίασε ο Information Security Director της Netbull, με αποτέλεσμα να δεχθούν μια σειρά από επιθέσεις οι οποίες εξελίχθηκαν σε εσωτερικές. Η Netbull προσφέρει το Information Security as-a-Service -το οποίο ταιριάζει, όπως τόνισε, στις εταιρείες του κλάδου-, στο οποίο χρησιμοποιείται ένα ειδικά ανεπτυγμένο «Threat Mode». Με χρήση AI του Watson της IBM, η Netbull μπορεί να μειώσει τον χρόνο αντίδρασης σε μια επίθεση από μερικές ώρες (χειροκίνητα), σε μερικά μόνο λεπτά.

O Russell Kempley, Chief Security Officer, CyberOwl μοιράστηκε στοιχεία έρευνας από τα οποία έγινε γνωστό ότι σχεδόν το 80% του management μιας εταιρείας εμπλέκεται με την κυβερνοασφάλεια, ενώ η λειτουργία υπό την πίεση μιας επίθεσης κάνει δύσκολη την εκπόνηση σχεδίου για επενδύσεις. Επίσης, η διστακτικότητα σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στον τομέα δείχνει την έλλειψη στρατηγικής που μπορεί να υπάρχει σε μια επιχείρηση, τόνισε ο Kempley. O Chief Security Officer, CyberOwl πρότεινε τρόπους χρήσης δεδομένων για την υποστήριξη αποφάσεων από την τις εταιρείες του κλάδου, αλλά και την προτεραιοποίηση με βάση την εκτίμηση κινδύνου έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η συμμόρφωση IMO 2021.

Maritime Cyber security ΟΙ συμμετέχοντες στο συνέδριο είχαν την ευκαιρία για networking κατά τη διάρκεια διαλείμματος που μεσολάβησε, πριν το δεύτερο μέρος του πρώτου session του Συνεδρίου, το οποίο ήταν αφιερωμένο στην κυβερνοασφάλεια στη ναυτιλία, onboard και offboard. Το δεύτερο μέρος Russell Kempley

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

6TH SHIP IT CONFERENCE

άνοιξε με την ομιλία της Ελίνας Σκουλή, LLM, Business Development Director / FD&D Claims Manager, American Club. Η κυρία Σκουλή αναφέρθηκε στο Cyber Security από την οπτική των P&I τονίζοντας ότι κοινός παράγοντας σε όλες τις περιπτώσεις είναι ο ανθρώπινος, καθώς είναι αυτός που εισάγει τα λάθη που οδηγούν στα συμβάντα.Από την τοποθέτησή της έγινε σαφής η αξία της εκπαίδευσης του προσωπικού, η οποία δεν είναι επαρκής σε πολλές περιπτώσεις. Ανάγκη υπάρχει για μια ολιστική προσέγγιση στο αντικείμενο, τόνισε η κυρία Σκουλή. Ο Thomas Busk Jacobsen, Director Product Management - Maritime IT Solutions Marlink, επίσης αναφέρθηκε στη συμμόρφωσή IMO 2021. Η λύση της Maritime IT Solutions Marlink βασίζεται σε modules, η χρήση των οποίων επιτρέπει την γρήγορη και εύκολη «ευθυγράμμιση» του επιπέδου ασφαλείας στο σύνολο του στόλου, μέσω οριζόντιου deployment σε όλα τα πλοία ενός security patch. Με αντίστοιχο τρόπο λαμβάνει χώρα το monitoring της επιτυχούς εφαρμογής των αλλαγών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η επιδειξη επόπτευσης του συνόλου των υπολογιστών που βρίσκονται στα πλοία ενός στόλου μέσω ενός εργαλείου με τη μορφή ψηφιακού dashboard στον υπολογιστή του εποπτεύοντα. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την αποφυγή λαθών από τον ανθρωπο, τα app που μπορούν να εγκατασταθούν στους υπολογιστές παρέχονται μέσω ασφαλούς περιβάλλοντος με ειδικά διαμορφωμένο και απλό στη χρήση UI. Το πρώτο μέρος του 6th ShipIT Conference ολοκλήρωσε με την τοποθέτησή του ο διεθνής ομιλητής Dr. Franco Cerutti, IT Security and Operation Director Carnival Maritime – Costa Group. Το Cyber Security project που παρουσιάστηκε αφορούσε την Carnival Corporation. Ανάμεσα στα highlight της ήταν η διαμορφωση των διαδικασιών σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις για την ασφάλεια σχετικά με τα αφαιρούμενα μέσα αποθήκευσης, όπως και για τον έλεγχο των κωδικών πρόσβασης, συνοδευόμενες από τα πλάνα για άμεση αντίδραση σε συμβάντα και την ενσωμάτωσή τους στα Sea Events και NIM. O Dr. Franco Cerutti τόνισε με τη σειρά του την ανάγκη για σωστή εκπαίδευση των ναυτικών. Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε την πλατφόρμα Neptune που αναπτύχθηκε από την Carnival με στόχο την υπερσκέλιση της ασυμβατότητας μεταξύ διαφορετικών συστημάτων που μπορεί να υπάρχουν σε ένα στόλο δεκάδων ή εκατοντάδων πλοίων.

Thomas Busk Jacobsen

Dr. Franco Cerutti

Μάνος Κοκολάκης

Dr. Ματθαίος Μαχαίρας

43

Δημήτρης Γκικάκης

Σταμάτης Μπουρμπούλης

Christian Vakarelis

Δημήτρης Πατρίκιος

Κωνσταντίνος Γεωργίου

PhD Ιωάννης Φιλιππόπουλος

Τάσεις στην τεχνολογία Maritime To δεύτερο session του 6th ShipIT Conference ξεκίνησε με την ομιλία του ο Μάνος Κοκολάκης, SE/ Delivery Manager, InTTrust, ο οποίος παρουσίασε τα IBM Power Systems & Storage, τα οποία εγκαθιστά η εταιρεία του. Τα συστήματα IBM Power9 της βασίζονται στον ομώνυμο επεξεργαστή. Πρόκειται για on-premise συστήματα με χαρακτηριστικά Hybrid Cloud, τα οποία προσδίδουν ευελιξία. Οι IBM Power Servers είναι φτιαγμενοι για να μπορούν να σηκώσουν κάθε φορτίο και, πέρα από την ευελιξία που αναφέραμε, χαρακτηρίζονται από ανθεκτικότητα, μπορούν να επεκταθούν κατά βούληση και επιδεικνύουν υψηλές επιδόσεις. Ο Dr. Ματθαίος Μαχαίρας, IT Manager, Metrostar Management Corp, General Secretary AMMITEC, αναφέρ-

Αναστάσιος Σαρρής

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

Dr. Eleutherios C. Andritsakis

PhD Νικήτας Νικητάκος

Θεμιστοκλής Σάρδης

44 θηκε στην τεχνητή νοημοσύνη και στη μηχανική μάθηση που χρησιμοποιούνται στη ναυσιπλοΐα. Οι ΑΙ εφαρμογές μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα αυτόνομα σκάφη και στα συστήματα remote command, για την κυβερνοασφάλεια, στη βελτιστοποίηση διαδρομής και στη μείωση της κατανάλωσης καυσίμου, στη βελτιστοποίηση των λειτουργιών ελλιμενισμού, αλλά και σε λύσεις backoffice. Ο Dr. Μαχαίρας τονισε ότι αυτόνομα οχήματα δε σημαίνει unmanned οχήματα, καθώς η μηχανή AΙ έχει ρόλο για ένα μέρος μόνο του ταξιδιού και για ορισμένες μόνο διαδικασίες. Σε αφορά την κυβερνοασφάλεια, τονίστηκε ότι η ΑΙ μπορεί να εντοπίσει εύκολα ανωμαλίες και να προλάβει την εκδήλωση επίθεσης. Τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν οι ναυτιλιακές εταιρείες από τη χρήση των τεχνολογιών της Dell, παρουσίασε ο Δημήτρης Γκικάκης, Named Accounts Executive, Dell Technologies. Ο κύριος Γκικάκης εστίασε στη νέα αξία που δημιουργείται από την αύξηση των δεδομένων Edge -στην περίπτωση της ναυτιλίας από το πλοίο. Το ποσοστό των Edge δεδομένων θα φτάσει το 75% τα επόμενα τέσσερα χρόνια, από 10% που είναι σήμερα, ενώ το 45% από αυτά θα επεξεργάζεται onboard. Η Dell έχει δημιουργήσει ένα ειδικό τμήμα για τη ναυτιλία που προσφέρει λύσεις που μπορούν να αποφέρουν στις επιχειρήσεις αύξηση παραγωγικότητας και κέρδος, προερχόμενο από την ασφάλεια που απολαμβάνουν σε θάλασσα και στεριά και από την υψηλή αξιοπιστία. Προϋπόθεση για να αποκομίσουν τα οφέλη αυτά οι ναυτιλιακές είναι να μετασχηματίσουν τις εφαρμογές τους, δήλωσε χαρακτηριστικά ο κύριος Γκικάκης. Ο Industry Keynote Speaker Σταμάτης Μπουρμπούλης, General Manager Euronav Ship Management (Hellas) Ltd, μίλησε για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στη ναυτιλία και συγκεκριμένα στη λήψη αποφάσεων με αξιοποίηση δεδομένων. Προϋπόθεση επίτευξης είναι η αξιοπιστία των δεδομένων και τα κατάλληλα μοντέλα επεξεργασίας. Ο μέσος αριθμός αισθητήρων σε κάθε πλοίο από 20 έχει αυξηθεί σε 300, αριθμός που οδηγεί σε data exchange τάξε-

netweeK • I A NOYA ΡΙΟΣ 2021

ως 80GB ανά μήνα. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ψηφιακής μετάβασης της ναυτιλίας είναι το ευρύ φάσμα λειτουργικών δεδομένων και η διαθεσιμότητα των δεδομένων σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Οι κύριες προσκλήσεις προσδιορίζονται στην αξιοπιστία των δεδομένων, στην κυβερνοασφάλεια, αλλά στην απλότητα του User Interface. «Ένας άνθρωπος χωρίς δεδομένα έχει απλά μόνο μια γνώμη», είπε ο κύριος Μπουρμπούλης.

O Christian Vakarelis VP, Media Communications, Navarino, παρουσίασε τις λύσεις της Navarino, η οποία καλύπτει θέματα κυβερνοασφάλειας, υποστήριξης IT/ ΟΤ στο πλοίο, το Spectrum -μια νέα πλατφόρμα που περιλαμβάνει μια εύχρηστη κεντρική σουίτα διαχείρισης IT-, όπως και ασφαλή personalized chat platform. Πρόσφατα στις υπηρεσίες της Navarino προστέθηκε υπηρεσία movies της Infinity.

Υποδομές στη ναυτιλία Ο επόμενος διεθνής ομιλητής στο 6th Ship IT Conference έστρεψε την προσοχή των συμμετεχόντων ακόμη πιο έντονα στους τομείς του Digitalization και του Decarbonization τονίζοντας με την ομιλία του ότι οι όροι θα συζητηθούν περισσότερο το επόμενο διάστημα. Ο Δημήτρης Πατρίκιος, CEO, Kyklades Maritime Corporation είπε ότι οι ρυθμοί μετασχηματισμού των ναυτιλιακών επιχειρήσεων θα αυξηθούν σημαντικά το επόμενο χρονικό διάστημα προς τις κατευθύνσεις αυτές, καθώς θα υπάρχουν πολλαπλές πιέσεις για βελτίωση των σχετικών επιδόσεων. Για να επιτύχουν αυτές οι αλλαγές απαιτείται να υπάρχει η κουλτούρα στους οργανισμούς που θα τις επιχειρήσουν, καθώς αναμένεται να αναδιαμορφώσουν τον κλάδο, ενώ απώτερος στόχος είναι η δημιουργία αξίας σε τομείς όπως η ασφάλεια, η συμμόρφωση και η βελτίωση της αποδοτικότητας με μικρότερη κατανάλωση και υψηλότερα έσοδα, με προσφορά υψηλού επιπέδου υπηρεσιών και, φυσικά, με τη μείωση του περιβαντολογικού αποτυπώματος. Ο Κωνσταντίνος Γεωργίου, Strategy & Consulting Manager, Accenture, μίλησε για τη νέα εποχή asset management στη ναυτιλία.Οι νέες τεχνολογίες είναι παράγοντας που δίνει στις εταιρείες τη δυνατότητα να υιοθετήσουν το μοντέλο αρχών ολιστικού asset management, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες σχετικές επιδόσεις. Τα οφέλη είναι πολλαπλά και συμβάλλουν σε καλύτερες αποφάσεις, ενώ αυξάνουν την πίστη των μετόχων και τη φήμη της επιχείρησης. Οι τεχνολογίες της Accenture λειτουργούν προληπτικά σε ό,τι αφορά τη συντήρηση της κεφαλαιακής βάσης, με χρήση δεδομένων που συλλέγονται από ένα μεγάλο εύρος πηγών, ενώ αυξάνει τη βεβαιότητα των επενδύσεων. O κύριος Γεωργίου διευκρίνισε ότι οι λύσεις που παρέχει η εταιρεία στο Enterprise Asset Management προϋποθέτουν τη διευθέτηση έξι διακριτών τομέων, όπως τους απαρίθμησε, με στόχο την προσαρμογή και την αποκόμιση κερδών στα οποία μπορεί να οδηγήσουν οι σύγχρονες τεχνολογίες. Στη συνέχεια, ο PhD Ιωάννης Φιλιππόπουλος, Academic Director of Informatics & Engineering Division, Hellenic American University, AMMITEC Member, παρουσίασε τα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας Vessel Trim Analyzer and Optimization.H πλατφόρμα βελτιστοποιεί την κατανάλωση ενέργειας για δεδομένη ταχύτητα και φορτίο, με την

6TH SHIP IT CONFERENCE

εξοικονόμηση να φτάνει στο 10% στην περίπτωση των πλοίων container. H συλλογή των δεδομένων που αξιοποιεί η πλατφόρμα από το πλοίο γίνεται με σύστημα IoT, ενώ αξιοποιούνται δεδομένα από το στίγμα του, τις καιρικές συνθήκες, τα χαρακτηριστικά του σκάφους και άλλα. Ο Αναστάσιος Σαρρής, Secure Power Channel Sales Business Developer SEE, APC by Schneider Electric, περιέγραψε τις ανησυχίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος με στόχο τη μείωση του εκπεμπόμενου CO2 κατά το ήμισυ έως το 2050, τη διαχείριση κόστους, αλλά και τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχει το πλοίο. Η Schneider Electric έχει παρουσία σε περισσότερα από 20.000 εμπορικά, επιβατικά και πολεμικά πλοία παγκοσμίως προσφέροντας λύσεις φωτισμού, εναρμόνιση με τις εφαρμογές SOLAS, τροφοδοσία κρίσιμων υποδομών για τη διακυβέρνηση του πλοίου, και την επικοινωνία με τη στεριά. Φυσικά, το σύνολο του εξοπλισμού της Schneider επωφελείται από τα χαρακτηριστικά του συστήματος EcoStructure της εταιρείας. Στην αξία που μπορούν να προσφέρουν τα Δεδομένα στη ναυτιλία εστίασε ο Dr. Θεοδόσης Μουρούζης, Assistant Professor at CIIM, Programme Director MSc in Business Intelligence & Data Analytics, Managing Partner Electi Consulting, καθώς τα δεδομένα που έχουν συλλεχθεί τα τελευταία δύο χρόνια είναι περισσότερα από όσα έχουμε στη διάθεση μας από το σύνολο της ιστορίας. Εξάλλου, λύσεις μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία Blockchain σε διαδικασίες που συμμετέχουν τρίτοι, όπως στα συμβόλαια.

O Dr. Eleutherios C. Andritsakis, Technical Expert, EU MRV (Reg. 2015/757) & Marine Systems / Applications, Centre for Research & Technology Hellas (CERTH) παρουσίασε μια ειδικά ανεπτυγμένη πλατφόρμα IT για την κατανόηση των υδροστατικών συνθηκών για τη βελτιστοποίηση της προώθησης των πλοίων. Στη συνέχεια, ο PhD Νικήτας Νικητάκος, Professor Dept. of Shipping Trade and Transport Aegean University, ex President AMMITEC, εξήγησε πώς γίνεται το MRV monitoring in real time, το οποίο έχει ιδιαίτερη αξία για τον περιορισμό εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα πλοία μεγαλύτερα των 5.000 tn. Η συλλογή των δεδομένων γίνεται μέσω ΙοΤ, ενώ οι αποφάσεις προκύπτουν, κατά κανόνα, σε σύγκριση με προηγούμενο χρόνο. Με πρότυπο τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε πραγματικό χρόνο στα χρηματιστήρια, οι Real Time Decisions λαμβάνονται μέσω Complex Event Processing με χρήση και ΑΙ και δεδομένα που λαμβάνονται μέσω DataStream -δεδομένα σε πραγματικό χρόνο και συνεχόμενα- που σχηματοποιείται μέσω Reach Data Format. Καίριας σημασίας σημείο του FrameWork που πρότεινε ο κ. Νικητάκος για την αξιολόγηση των DataStream είναι το element Behavior Analyzer. Πριν ολοκληρωθεί το πρώτο εξολοκλήρου ψηφιακό ShipIT, έλαβε χώρα η ομιλία του Θεμιστοκλή Σάρδη, Vice President AMMITEC, IT Manager Costamare Shipping, οποίος σχολίασε την ετοιμότητα και τις πρακτικές που ακολούθησαν οι ναυτιλιακές εταιρείες με το ξέσπασμα της COVID-19. Τα ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Σάρδης προήλθαν από έρευνα της AMMITEC που διεξήχθη Ιούνιο και Ιούλιο 2020. Η έρευνα κάλυψε τρία βασικά κεφάλαια: Τις διαδικασίες, την τεχνολογία και τους ανθρώπους. NW

GRAND SPONSORS

45 SPONSORS

LIVESTREAMING BY

audio visual equipment

I A NOYA ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

Conference

Διοργάνωση

Unchain innovation & creativity 46

Εν μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού οι τεχνολογίες Blockchain, αν αξιοποιηθούν με τον κατάλληλο τρόπο, μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύτιμο εργαλείο το οποίο προσφέρει, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα αποκεντρωμένων υπηρεσιών, τη διασφάλιση των δεδομένων και την απαιτούμενη διαφάνεια. ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΓΡΑΜΜΕΝΟΥ

Σ

το Blockchain in Business Conference 2020 που πραγματοποιήθηκε εξ’ ολοκλήρου διαδικτυακά, αναδείχθηκαν οι προοπτικές και η επίδραση των τεχνολογιών Blockchain για τις επιχειρήσεις και τους μεγάλους οργανισμούς, όπως τις βιώνουν και τις μελετάνε στελέχη και επιστήμονες από την Ελλάδα και τον διεθνή χώρο. Συντονιστής του συνεδρίου ήταν ο Κώστας Καλογεράκης, Vice-Chairman του Hellenic Blockchain Hub & Chief Innovation Officer της Crowdpolicy και το συνέδριο διοργανώθηκε από την Boussias Communications σε συνεργασία με το Hellenic Blockchain Hub.

Το Blockchain στον επιχειρηματικό κόσμο Το συνέδριο άνοιξε, από πλευράς ομιλητών, με την τοποθέτηση του Marek Sobieniecki, Global Strategic Partnerships του IKEA Clean Energy Services, ο οποίος μίλησε για τη μεταβατική περίοδο που βιώνουμε, λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού, με βασικά χαρακτηριστικά της την αποκέντρωση και την ψηφιοποίηση. Βάση αυτών ακριβώς των χαρακτηριστικών η χρήση των αποκεντρωμένων τεχνολογιών DLT (Distributed Ledger Technologies) αποτελεί το θεμέλιο της οικοδόμησης του Web 3.0. Μέσω αυτών των τεχνολογιών οι επιχειρήσεις που θα καταφέρουν να τις αξιοποιήσουν σωστά θα είναι ικανές να επιταχύνουν την ψηφιακή τους μετάβαση και τελικά να διαπρέψουν στον κλάδο τους. O Dr. Philipp Sandner, ιδρυτής του Frankfurt School Blockchain Center,

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

συγγραφέας και επενδυτής, ανέλυσε ενδελεχώς τα στάδια της ψηφιοποίησης του ευρώ, τα οποία θα αποτελέσουν και τη βάση για τα επερχόμενα επιχειρηματικά μοντέλα. Καθώς η τεχνολογική πρόοδος των DLT ακολουθεί μια εκθετική πορεία, καθοριστικό παράγοντα για την εφαρμογή τους στις επιχειρήσεις, αλλά και ευρύτερα στις λειτουργίες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα παίξουν οι κανονισμοί που θα τεθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παράλληλα η περίοδος που διανύουμε έχει στιγματιστεί αδιαμφισβήτητα από την πανδημία που ταλανίζει τον πλανήτη και επηρεάζει κάθε είδους οικονομική δράση. Λόγω αυτών των συνθηκών, η Josina Rodrigues, Blockchain Consultant & Advisor, αναφέρθηκε στη συνεισφορά των δομών Blockchain στη διαμόρφωση της στρατηγικής των επιχειρήσεων στην post-COVID-19 εποχή. Καθώς οι δομές Blockchain προσφέρουν τη δυνατότητα δημιουργίας ψηφιακών νομισμάτων, smart contracts, αλλά και την ασφαλή αρχειοθέτηση εγγράφων αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για κάθε βήμα της στρατηγικής διαχείρισης του νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος που αναδύεται μέσα από τις ανακατατάξεις που προέκυψαν από την πανδημία. Επισημαίνοντας πως το Blockchain θα αποτελέσει το έναυσμα για μια εκθετική εξέλιξη, ο Bασίλειος Πιερράκος, Innovation Leader Greece & CESA South Cluster της ΕΥ, δήλωσε πως «τα οφέλη που θα έχει το Blockchain για τα δίκτυα των επιχειρήσεων και το ευρύτερο επιχειρηματικό οικοσύστημα προσομοιάζουν εκείνα που είχε το ERP για τις μεμονωμένες επιχειρήσεις». Παράλληλα, επισήμανε τις τέσ-

BLOCKCHAIN IN BUSINESS CONFERENCE 2020

σερις σημαντικότερες αλλαγές που έλαβαν χώρα στο οικο- επικεντρώθηκαν οι παρουσιάσεις των δύο επόμενων ομισύστημα του Blockchain το περασμένο έτος. Συγκεκριμένα, λητών. Ο Γιώργος Χριστόπουλος, Επικεφαλής Σύμβουλος αναφέρθηκε στην εντυπωσιακή πρόοδο της Κίνας στο χώρο Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος του Blockchain, γεγονός που πέρασε απαρατήρητο λόγω της και Ενέργειας, τόνισε πως η πράσινη μετάβαση του τομέα πανδημίας, στη ραγδαία ανάπτυξη των DeFi (Decentralized της ενέργειας θα ακολουθήσει ένα πιο αποκεντρωμένο μοFinance), στη συνεχώς αυξανόμενη υιοθέτηση των δημόσιων ντέλο παραγωγής και κατανάλωσης, το οποίο είναι άμεσα δομών Blockchain και στην εκβιομηχάνιση των ιδιωτικών συνδεδεμένο με τις τεχνολογίες Blockchain. Πραγματοποιείτεχνολογιών με την εισαγωγή του baseline protocol. ται μια μετάβαση σε ένα σύστημα όπου οι καταναλωτές αντί Στο ίδιο πνεύμα, ο Νίκος Καραπανάγου, Director, Enterprise να είναι αυστηρώς παθητικοί μπορούν να γίνουν ενεργητικοί Digital της PwC, επισήμανε πως οι τεχνολογίες Blockchain και να μετατραπούν και οι ίδιοι σε μικρούς παραγωγούς. έχουν τη δυναμική να αυξήσουν το παγκόσμιο GDP κατά Παράλληλα, ο κύριος Χριστόπουλος αναφέρθηκε σε μια 1,76 τρισ. δολάρια εντός της ερχόμενης δεκαετίας. Είναι πλέ- μεγάλη κρατική πρωτοβουλία ύψους 850 εκατ. ευρώ για την ον ξεκάθαρο ότι βρισκόμαστε ακόμα στα πρώτα στάδια της εγκατάσταση smart meters σε όλα τα νοικοκυριά της χώρας. εξέλιξη αυτών των τεχνολογιών και πως η πρόοδος που θα Γεγονός που θα επιτρέψει την εύκολη ψηφιοποίηση όλου ακολουθήσει θα είναι ραγδαία και εκθετική. Βασικοί τομείς του ενεργειακού συστήματος. υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών αποτελούν οι κλάδοι των «Βρισκόμαστε στην εποχή των prosumers», δήλωσε χαραπληρωμών και των ευρύτερων οικονομικών εργαλείων, των κτηριστικά η Bara Greplova, Co-Chair WG Energy στην συμβολαίων, του ακριβή προσδιορισμού της ταυτότητας INATBA, αναφερόμενη στη μετατροπή των καταναλωτών και της προέλευσης των δεδομένων, αλλά ακόμη και της ενέργειας σε παραγωγούς. Καθώς λοιπόν ο ενεργειακός αύξησης του customer engagement. κλάδος βιώνει μια μετάβαση σε πιο αποκεντρωμένες δοΗ Εύα Καϊλή, Ευρωβουλευτής της Προοδευτικής Συμ- μές, οι τεχνολογίες Blockchain μπορούν να αποτελέσουν μαχίας των Σοσιαλδημοκρατών, περιέγραψε τα βήματα τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των συνεχώς εξελισσόμενων που πραγματοποιούνται για την εδραίωση ενός πλαισίου τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας που συνδυαστικά θα οδηλειτουργίας των εργαλείων που προσφέρουν οι Blockchain γήσουν στον ενεργειακό εκδημοκρατισμό. Μια σημαντική τεχνολογίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει το κατάλληλο πρόκληση λοιπόν αποτελεί η δημιουργία κανονιστικών και νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να υπάρχει ασφάλεια τόσο κατά νομοθετικών πλαισίων για την ομαλή μετάβαση των παλαιών την πραγματοποίηση επενδύσεων, όσο και κατά την ενσω- legacy systems και των εδραιωμένων υποδομών σε αυτή τη μάτωση αυτών των τεχνολογιών με στόχο τη μείωση της νέα πραγματικότητα. γραφειοκρατίας και την αυτοματοποίηση διαδικασιών. Επί- Ο Nicolas Weber, Business Development, Sales Manager, σης, προβλέπεται μια επένδυση περίπου 100 εκατ. ευρώ σε Project Lead στην Amazing Blocks και Blockchain Enthusiast, Blockchain projects στο επόμενο σχέδιο του προγράμματος εξήγησε πώς μέσω της χρήσης των αποκεντρωμένων τεInvestEU με στόχο να γίνει μόχλευση αυτού του κεφαλαίου χνολογιών μπορεί να πραγματοποιηθεί μια διαδικασία και η επένδυση να φτάσει το ύψος των 400 εκατ. ευρώ. Πα- tokenization οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου για ράλληλα, η δημιουργία ενός ψηφιακού ευρώ έχει ιδιαίτερη τη δημιουργία μετοχικών κεφαλαίων, καθώς με αυτόν τον σημασία στην παρούσα φάση, καθώς η Κίνα με το δικό της τρόπο υπάρχει η δυνατότητα ρευστοποίησης ακόμα και ψηφιακό νόμισμα και το Facebook με το DIEM κινούνται άυλων περιουσιακών στοιχείων. Αυτή η διαδικασία εφαρσε προσπάθειες δημιουργίας νομισμάτων παγκόσμιας εμ- μόζεται ήδη στο Λιχτενστάιν χάρη στο Liechtenstein Token βέλειας, τα οποία θα βρίσκονται στον έλεγχο τους. Στόχος Act μέσω του οποίου καθίσταται δυνατή η άμεση μετατροπή λοιπόν είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση με την εδραίωση νέων περιουσιακών στοιχείων σε token χωρίς την ανάγκη χρονονομοθετικών και κανονιστικών πλαισίων να καταφέρει να βόρων και πολυέξοδων διαδικασιών. ηγηθεί της θεσμοθέτησης των νέων τεχνολογιών, ορίζοντας Οι δομές Blockchain αποτελούν, επίσης, ένα πολύτιμο εραρχές, αξίες και κατευθύνσεις στην ψηφιοποίηση των οι- γαλείο για τη δημιουργία και την ομαλή λειτουργία των κονομικών συστημάτων και στη διαχείριση των δεδομένων. έξυπνων πόλεων. Για αυτό το λόγο οι επόμενοι ομιλητές Εν συνεχεία, ο Δρ. Δημήτριος Σαλαμπάσης, Assistant επικεντρώθηκαν στους τρόπους αξιοποίησης των νέων τεProfessor, FinTech Innovation and Entrepreneurship Director χνολογιών προς αυτή τη κατεύθυνση. Ο Ανδρέας Ευθυμίου, του Master of Financial Technologies Swinburne University of Δήμαρχος Μοσχάτου-Ταύρου, περιέγραψε πώς μπορούν οι Technology της Αυστραλίας, παρουσίασε διάφορες πτυχές τεχνολογίες του Blockchain να αξιοποιηθούν από την τοπική του National Blockchain Roadmap της Αυστραλίας. Στόχος αυτοδιοίκηση. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Αύγουστο το του συγκεκριμένου σχεδιασμού είναι να προσδιοριστούν δημοτικό συμβούλιο του δήμου Μοσχάτου -Ταύρου αποφάοι τρόποι με τους οποίους θα αξιοποιηθούν οι Blockchain σισε ομόφωνα την υλοποίηση ενός πιλοτικού προγράμματος τεχνολογίες προς όφελος της Αυστραλιανής οικονομίας με τη χρήση δομών Blockchain για την ασφαλή διακίνηση εντός της επόμενης πενταετίας, ώστε να επιτευχθεί μια νέα εγγράφων και πληροφοριών του δήμου. Σύμφωνα με τον οικονομική άνοδος και μια βελτίωση της παραγωγικότητας. κύριο Ευθυμίου, ο Δήμος Μοσχάτου-Ταύρου είναι ο πρώτος οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης που έχει υιοθετήσει τις Πρακτικές εφαρμογές τεχνολογίες Blockchain μέσω μιας εφαρμογής που διακρίθητου Blockchain κε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο στο διαγωνισμό καινοτομίας Ένας από τους πολλούς τομείς όπου η υιοθέτηση των τε- της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο digital innovation challenge. χνολογιών του Blockchain παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον Ακολούθως, ο Stefan Junestrand, PhD Architect, CEO της είναι αυτός της ενέργειας και σε αυτή τη θεματική ενότητα Grupo Tecma Red, επισήμανε τις προκλήσεις που αντι-

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

47

Κώστας Καλογεράκης

Dr. Philipp Sandner

Marek Sobieniecki

Josina Rodrigues

48

Bασίλειος Πιερράκος

Νίκος Καραπανάγου

Εύα Καϊλή

Δρ. Δημήτριος Σαλαμπάσης

Γιώργος Χριστόπουλος

Bara Greplova

Nicolas Weber

Ανδρέας Ευθυμίου

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

μετωπίζουν οι πόλεις, αλλά και τα ίδια τα κράτη τόσο σε κοινωνικά θέματα, όσο και σε οικονομικά και περιβαλλοντικά. Καθώς όμως οι τεχνολογίες του Blockchain παρέχουν σταθερότητα, διαφάνεια, κυβερνοασφάλεια και εμπιστοσύνη, αποτελούν την κατάλληλη λύση για τη διακυβέρνηση των έξυπνων πόλεων. Παράλληλα, αν το Blockchain συνδυαστεί με τα data analytics μπορεί να επιταχύνει ακόμα περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη των έξυπνων πόλεων, σύμφωνα με τον Δρ. Γιάννη Καραμήτσο, Digital Transformation Technology Director, Blockchain Lead Practice της Orange Business Services στο Ντουμπάι. Οι δομές Blockchain παρέχουν τη δυνατότητα συναλλαγών με έναν αποκεντρωμένο και ασφαλή τρόπο, ενώ συγχρόνως χάρη στα smart contracts το Blockchain έχει την ικανότητα να ελέγχει τις συναλλαγές των κατοίκων της έξυπνης πόλης χωρίς την ανάγκη διαμεσολαβητών. Παράλληλα, τα data analytics διευκολύνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω διαγνωστικών και προγνωστικών διαδικασιών. Ο Δρ. Κωνσταντίνος Βότης, Ερευνητής στο ΕΚΕΤΑ/ΙΠΤΗΛ, παρουσίασε μια αναλυτικότατη περιγραφή ποικίλων υλοποιήσεων των Blockchain εφαρμογών που πραγματοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, ο Δρ. Βότης συμμετείχε στη συγγραφή του report που παρουσιάστηκε εντός του Νοεμβρίου από το EU Blockchain Obserbatory & Forum, στο οποίο καταγράφεται η εξέλιξη του Blockchain οικοσυστήματος. Κάποιοι από τους κλάδους στους οποίους αναφέρθηκε είναι αυτοί της φαρμακοβιομηχανίας, της υγειονομικής περίθαλψης, των κυβερνητικών υπηρεσιών, της ενέργειας και των μεταφορών. Στις χρήσεις του Blockchain στον τραπεζικό κλάδο εστίασε ο Μάνος Γιακουμέλης, CPO της Norbloc. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε σε λύσεις που οδηγούν στην βελτίωση της διαδικασία «know your customer» αναβαθμίζοντας τελικά το customer experience και συνδέοντας οργανισμούς όπως οι τράπεζες, οι κυβερνητικοί θεσμοί και οι fintech επιχειρήσεις.

H Μαρίνα Νιφόρου, Adjunct Professor στο The Future of Work της HEC Paris, παρουσίασε, εν συνεχεία, την αξία των δομών Blockchain στην ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων. Η οργάνωση των εφοδιαστικών αλυσίδων είναι μια διαδικασία ιδιαίτερα σύνθετη και πολυέξοδη καθώς το κόστος λειτουργίας τους ανέρχεται μέχρι και στα 2/3 του τελικού κόστους των προϊόντων. Επίσης, η ανάγκη ψηφιοποίησης είναι μεγάλη καθώς το 7% της συνολική αξίας του εμπορεύματος απορροφάται από τα κόστη των έντυπων καταγραφών. Οι Blockchain τεχνολογίες λοιπόν είσαι σε θέση να παρέχουν την απαιτούμενη διαφάνεια, την αυτοματοποίηση και να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας μέσω της ψηφιοποίησης που προσφέρουν. Στις ευκαιρίες που αναδύονται μέσα από τη μεγάλη κρίση που βιώνει ο πλανήτης λόγω της πανδημίας επικεντρώθηκε η ομιλία της Μαρίζας Μέλλιου, Group Audit Director, Internal Audit Team του ΟΠΑΠ. Εν μέσω αυτής της κατάστασης, τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία και τα κρυπτονομίσματα που βασίζονται στην τεχνολογία του Blockchain, καθώς και ο εναλλακτικός χρηματοοικονομικός χώρος που έχει δημιουργηθεί, τείνουν να εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς, κυρίως λόγω της ευρύτερης ψηφιοποίησης που επιτάσσουν οι περιστάσεις.

BLOCKCHAIN IN BUSINESS CONFERENCE 2020

Η παρουσίαση του Γιώργου Κορφιάτη, Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Συστημάτων Πληρωμών στην Τράπεζα της Ελλάδος είχε ως θέμα το ψηφιακό ευρώ επισημαίνοντας πως η τεχνολογία αποτελεί τον λιγότερο καθοριστικό παράγοντα για την εφαρμογή του d-euro. Η υιοθέτηση του αποτελεί κυρίως μια πολιτική απόφαση η οποία και θα προσδιορίσει την τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί. «Η τράπεζα της Ελλάδος μελετά και αναλύει τις εξελίξεις στο χώρο των καινοτομιών με κύριους γνώμονες την ασφάλεια, την αποδοτικότητα, και την παροχή ίσων ευκαιριών στους συμμετέχοντες στην αγορά», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Stefan Junestrand

Δρ. Γιάννης Καραμήτσος

Δρ. Κωνσταντίνος Βότης

Μάνος Γιακουμέλης

Κατάλληλη στιγμή επένδυσης στο Blockchain Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με ένα ενδιαφέρον πάνελ στο οποίο συμμετείχαν η Αγγελική Δεδοπούλου, Board Member στο Hellenic Blockchain Hub, ο Γιώργος Πάνου, Board Member στο Hellenic Blockchain Hub, ο Mαρίνος Ξυναριανός, Γενικός Γραμματέας στο Hellenic Blockchain Hub, Chief Digital Officer – FintelioX Director στην Crowdpolicy και ο Παναγιώτης Ζαραφίδης, Head of Software Development Department στον ΑΣΕΠ. Τον συντονισμό του πάνελ είχε ο Κώστας Καλογεράκης. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η τεχνολογία Blockchain βρίσκεται στα αρχικά της στάδια, οπότε είναι η καταλληλότερη στιγμή για να αποκτήσουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις τις κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες, ώστε να συμμετάσχουν στη ραγδαία εξέλιξη που θα ακολουθήσει. Στις εφαρμογές του Blockchain στο δημόσιο τομέα αναφέρθηκε η Αγγελική Δεδοπούλου επισημαίνοντας πως το Blockchain δεν παρέχει το δικαίωμα στη λήθη που απαιτεί το GDPR, γεγονός που πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπ’ όψιν στις εφαρμογές που χρησιμοποιείται. Παραμένοντας στο χώρο του δημόσιου τομέα, ο Παναγιώτης Ζαραφίδης αναφέρθηκε στις χρήσεις που έχει η τεχνολογία Blockchain στον ΑΣΕΠ. Συγκεκριμένα, η ομάδα του ΑΣΕΠ τρέχει ένα τριετές πιλοτικό project στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος QualiChain με στόχο την αποκεντρωμένη επιβεβαίωση, επαλήθευση και διαχείριση προσόντων για την ενδυνάμωση της διαδικασίας μάθησης, την αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης και τον μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα. NW

49

Μαρίνα Νιφόρου

Μαρίζα Μέλλιου

Γιώργος Κορφιάτης

Αγγελική Δεδοπούλου

Γιώργος Πάνου

Mαρίνος Ξυναριανός

ΧΟΡΗΓΟΣ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤHΣ

LIVESTREAMING BY

audio visual equipment

Παναγιώτης Ζαραφίδης

Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021 • netweeK

Disruptor

50

You can teach a… new dog, old tricks! Αγαπητοί αναγνώστες, To «φρέσκο ντουέτο» δείχνει πως αργά, μα σταθερά, διαμορφώνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που έχει επίδραση στην εν γένει λειτουργίας της «Ασυντόνιστης». Εξυπακούεται πως κυρίαρχο ρόλο στην υπό διαμόρφωση κατάσταση παίζει ο τομέας της πληροφορικής, γεγονός που προσδίδει ξεχωριστή σημασία σε προμήθειες, μα και επιλογές. Μάλιστα, οι πιο αξιόλογοι «παίκτες» έχουν κάνει την εμφάνισή τους στο προσκήνιο, διατρανώνοντας πως η σημασία της ευελιξίας γιγαντώνεται και αποδεικνύεται σε καθημερινή βάση, ενώ ταυτόχρονα η καινοτομία δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι επώνυμη και να θεωρείται ως δεδομένη, κάνεις στροφή 180 μοιρών προς τους «συνήθεις υπόπτους». Και δεν λέω, σίγουρα ορισμένες από τις λύσεις τους είναι αξιόλογες, ωστόσο αυτό το γεγονός δεν θεμελιώνει και την απαίτηση σώνει και καλά να δεσμεύσεις ολόκληρη το «μαγαζί», μα και την νέα προσπάθεια συνάμα προς μια κατεύθυνση, με δεδομένα δείγματα γραφής, ανυπέρβλητα προβλήματα και πολυετείς διαδικασίες απεμπλοκής από συμφωνητικά-μπετόν αρμέ! Εξάλλου, μια ματιά να ρίξει το «φρέσκο ντουέτο» προς στους ανταγωνιστές του, και θα πεισθούν για το μάταιο του εγχειρήματος που επέλεξαν να κάνουν πράξη. Βέβαια, «ψιθυρίζεται» πως σημαντικό ρόλο στην εν λόγω επιλογή των ξεπερασμένων συνεργατών έπαιξε και κορυφαίος παράγοντας του «μαγαζιού», ο οποίος ωστόσο εσχάτως χαιρέτησε. Μάλιστα, η αιτιολογία κομματάκι έωλη, ωστόσο διερευνάται. Θα επανέλθουμε, soon…

netweeK • Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟΣ 2021

ΑΛΗΘΕΙΑ, ΕΧΕΤΕ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΕΙ ποτέ πόσα και τι θα ήσασταν διατεθειμένοι να θυσιάσετε ή να κάνετε προκειμένου να διασφαλίσετε τα «περίφημα» 15 λεπτά δημοσιότητας που σε κάποια στιγμή της ζωής, σας αναλογούν; Μην βιαστείτε να απαντήσετε «τίποτε» ...Εσχάτως, κάποιοι εξόχως σοβαροί, όσο και απόμακροι, μα πάντοτε mainstream, σκέφτηκαν ένα απλό, όσο και «έξυπνο» τρόπο προκειμένου να το κάνουν πράξη. Συγκεκριμένα, συμμετέχοντας σε ένα forum, ερωτήθηκαν -σε απόλυτα θεωρητικό επίπεδο, δίχως δεσμεύσεις, χρονοδιαγράμματα και αποδείξεις- εάν θα ενδιαφέρονταν να αναπτυχθούν έτι περαιτέρω, να εξαγοράσουν εταιρείες, να..., να..., να... Και φυσικά, δεδομένης της ευκαιρίας, απήντησαν «αόριστα» καταφατικά. Αυτό ήταν! Αρκούσε προκειμένου να γίνει η… τρίχα-τριχιά και να πυροδοτηθεί μια ακατάσχετη φιλολογική σεναριολογία που προσπαθούσε να «χωρέσει» εταιρείες, αγορές και τεχνολογίες. «Κάλμα», συστήνουν τα στελέχη του mainstream «μαγαζιού». Και η προβολή έχει τα όριά της!

Α

λήθεια, πως το λέει ο θυμόσοφος λαός μας; «Πρώτα βγαίνει η ψυχή του ανθρώπου και μετά το χούϊ του»! Εάν η προαναφερθείσα πρόταση αποτελούσε μονολεκτικό λήμμα σε λεξιλόγιο, στο μυαλό μου βρίσκεται η απόλυτη εικόνα του προσώπου που το αντιπροσωπεύει. Στην περίπτωση που απαντήσατε «Ο Μεγάλος Τιμονιέρης», τότε βρισκόμαστε σε απόλυτη εγκεφαλική ταύτιση. Ξέρετε, προ ετών και η παραμικρή κίνηση που πραγματοποιούσε, αποτελούσε αιτία πολύωρων συσκέψεων, αναλύσεων, εκτιμήσεων, επαφών και αναζήτησης τρόπου «μετάφρασης» της. Βλέπετε, ο ίδιος «τω καιρώ εκείνο» αποτελούσε θαυμαστό tactician, με ζηλευτές επιδόσεις, έστω κι εάν πολλοί υποστήριζαν πως έβρισκε «έτοιμο» το περιβάλλον είτε τα δεδομένα ήταν εκ των προτέρων προκαθορισμένα. Ωστόσο, ότι από τα δύο κι εάν ίσχυε, το δεδομένο είναι πως αφενός μεν φρόντιζε για το πώς θα διαμορφωθούν οι συνθήκες και αφετέρου δε, δεν συνήθιζε να αφήνει οτιδήποτε στην τύχη του. Συχνά δε, με άγαρμπες κινήσεις και δίχως να φροντίζει (εσκεμμένα, προφανώς) να «μακιγιάρει» ή έστω αποκρύβει. Πλέον, το μόνο συναίσθημα που προκαλεί στην συντριπτική πλειοψηφία όσων των παρακολουθούσαν τότε είναι απλά λύπη για την κατάντια του. Μωραίνει κύριος ον βούλεται απολέσαι…

O F F I C I A L P U B L I C AT I O N

κανονικό presents

Pharmacist Choice 2021 Οι φαρμακοποιοί επιλέγουν! Φαρμακοποιοί από όλη την Ελλάδα ψηφίζουν τα κορυφαία προϊόντα που κυκλοφορούν στα φαρμακεία: ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ., OTC, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, προϊόντα ομορφιάς και περιποίησης σώματος κ.λπ. Την έρευνα για την ανάδειξη των κορυφαίων προϊόντων, θα διεξάγει η Global Link, μέλος του ESOMAR

ΠΡΟΘΕΣΜΊΑ ΥΠΟΒΟΛΉΣ ΥΠΟΨΉΦΊΟΤΉΤΩΝ

19.02.2021 www.pharmacistchoice.gr

FAVICON

ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Πληροφορίες: Μαρία Σαγάνα: Τ: 210-6617777 (εσωτ. 307), E: mariasagana@boussias.com Υποψηφιότητες: Αργυρώ Συγγούνη: Τ: 6947 71 5620, E: asyggouni@boussias.com | Βασίλης Κουτσαβλής: Τ: 2106617777 (εσωτ. 129), E: vkoutsavlis@boussias.com

17.02.21

presents

Live on your screen

www.eits.gr

Στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο, και μέσα στο πλαίσιο της νέας κανονικότητας που διαμορφώθηκε με την παγκόσμια πανδημία, η ασφάλεια των πληροφοριών και των συστημάτων αναδεικνύεται σε κρίσιμης σημασίας συστατικό για την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων. Οι νέες προκλήσεις ασφάλειας που αναδύονται καθώς και ο στρατηγικής σημασίας ρόλος της ασφάλειας αποτελούν τα κεντρικά ζητήματα του 8ου Information Security Conference.

Θεματολογία • Security Awareness: Ο ρόλος των ανθρώπων του οργανισμού

• Μέτρηση αποτελεσματικότητας των επενδύσεων για την ασφάλεια

• Ο ρόλος της ασφάλειας των πληροφοριών στην ανθεκτικότητα των οργανισμών

• Στρατηγικές και βέλτιστες πρακτικές για τον προσδιορισμό των κινδύνων που απειλούν έναν οργανισμό

• Οι νομικές διαστάσεις/ προκλήσεις

• Η σημασία της ολιστικής προσέγγισης στη διαχείριση των κινδύνων

• Αξιολόγηση και αντιμετώπιση των κινδύνων της αυξανόμενης αξιοποίησης του cloud

• Οι προσδοκίες για την παγκόσμια κυβερνοασφάλεια το 2021 • The new thread landscape: The remote working impact

Χρυσός Χορηγός

Μεγάλος Χορηγός

Χορηγοί

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ: Χαρά Κατσαρού, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 233) M: 6951 007 127 Ε: xkatsarou@boussias.com ΧΟΡΗΓΊΕΣ: Θάνος Θώμος, T: 210 6617 777 (εσωτ. 322) F: 210 6617 778 E: tthomos@boussias.com, Λίζα Αντωνιάδη, T: 210 6617 777 (εσωτ. 158) F: 210 6617 778 E: lantoniadi@boussias.com ΠΕΡΊΕΧΟΜΕΝΟ: Aγγελική Κορρέ, M: 6945 706 855 Ε: akorre@boussias.com

• Η σημασία του Information Security Training • Business Continuity & Incident Response