Σελφ Σέρβις Τεύχος 523 by BOUSSIAS

523

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022 2022

ISSN 1105 - 4972

ΑΓΟΡΑ Οι «άγνωστοι Χ» για τον κλαδικό τζίρο

σελ. 16

Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ στο μετασχηματισμό του κλάδου

σελ. 20

ΘΕΜΑ H εξέλιξη του τζίρου το 2021 και η προοπτική των ανατιμήσεων

σελ. 26

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Περικλής Κατριβάνος Χήτος ΑΒΕΕ Στόχος μας, η κορυφή!

σελ. 34

ΠΡΟΪΟΝ Healthy Diet Ισχυρή πρόκληση για τη βιομηχανία και τους καταναλωτές

σελ. 44

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Commodities Ταραχώδες ξεκίνησε το 2022 για τις αγορές εμπορευμάτων

σελ. 55

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

523

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

ISSN 1105 - 4972

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Η παραμόρφωση…

σοι έχουν δει την ταινία του Τέρι Γκίλιαμ, μέλους των Μόντι Πάιθον, Μπραζίλ, που συνάρπασε το κοινό το 1985, θα θυμούνται τις εμβληματικές σκηνές της σταδιακής παραμόρφωσης της μητέρας του πρωταγωνιστή μέσα από την υποβολή της σε αλλεπάλληλες αισθητικές επεμβάσεις. Πρόκειται για μια γυναίκα που συνδέεται με το ολοκληρωτικό καθεστώς της χώρας, ο γιος της οποίας εργάζεται στην υπηρεσία Ανάκτησης Δεδομένων του ισχυρότατου Υπουργείου Πληροφοριών. Κάθε στοιχείο της ταινίας είναι σοφά επιλεγμένο ώστε να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ένα μέλλον που σήμερα είναι ήδη εδώ. Οι πλαστικές επεμβάσεις ήταν ένα θέμα της επικαιρότητας κατά τη δεκαετία του ’80. Δεν είναι τυχαίο πως ο εμπνευσμένος σκηνοθέτης επιλέγει να παρουσιάσει τη ματαιόδοξη προσπάθεια ατόμων -υψηλού κατά κανόνα εισοδήματος- να εξουσιάσουν ακόμη και τον χρόνο, τραβώντας κυριολεκτικά την υπόθεση στα άκρα. Η γυναίκα, που έχει υψηλές διασυνδέσεις με την απολυταρχική εξουσία, απαιτεί χειρουργικές επεμβάσεις όλο και πιο συχνά και ο πλαστικός χειρουργός ανταποκρίνεται, εφόσον το αντίτιμο καταβάλλεται, χωρίς αναστολές, μέχρι την ολοκληρωτική καταστροφή. Οι παραμορφωτικοί καθρέφτες δείχνουν στο υποκείμενο αυτό που θέλει να δει, ακόμη κι όταν όλοι οι άλλοι τρομάζουν με την αληθινή εικόνα, που τελικά κρύβεται κάτω από γάζες, μουμιοποιημένη. Ας επιτραπεί μια ακόμη παραπομπή σε καλλιτεχνικό έργο, που έχει επίσης σχέση με την παραμόρφωση της πραγματικότητας:

4 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Στο βιβλίο του Πορτογάλου νομπελίστα Ζοζέ Σαραμάγκου «Ο θάνατος του Ρικάρντο Ρέις», μέσω του οποίου ο συγγραφέας δίνει ζωή σε ένα από τα ψευδώνυμα που χρησιμοποιούσε ο διάσημος Φερνάντο Πεσόα για να υπογράφει τα έργα του, εκφράζοντας, όπως έλεγε ο ίδιος τα διαφορετικά πρόσωπα που έκρυβε μέσα του, περιγράφει μια σκηνή με πρωταγωνιστή τον υπέργηρο μεγιστάνα Τζον Ντ. Ροκφέλερ. Απολαμβάνοντας το πρωινό του, ο Ροκφέλερ διαβάζει την εφημερίδα που καθημερινά τυπώνουν μόνο για τα μάτια του οι Τάιμς της Νέας Υόρκης. Καθώς πλησιάζει στο τέλος της ζωής του, η εφημερίδα, κατά παραγγελία των κληρονόμων του, συνθέτει μια άλλη πραγματικότητα, που έχει μόνο καλές ειδήσεις. Το 1936, χρονιά του ισπανικού εμφύλιου, όταν στην Ευρώπη σημειώνονταν κοσμοϊστορικές συγκρούσεις, που καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα πορεία προς τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο δημιουργός της Στάνταρντ Όιλ διάβαζε για τους σταθερούς δείκτες στο Χρηματιστήριο και για έναν κόσμο που ζούσε στιγμές ειρήνης και ευημερίας. Σήμερα που η πληροφορία έχει πολύ περισσότερα κανάλια διάχυσης, ο έλεγχος και η διαχείρισή της με στόχο την κατασκευή μιας εικόνας που θα καθησυχάζει τους αποδέκτες της για τη σταθερότητα της οικονομίας και τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης, αλλά και για τις προοπτικές μιας ανάπτυξης επωφελούς για όλους, γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη υπόθεση. Τόσο που στον λάκκο για το θάψιμο της αλήθειας πέφτουν όλο και πιο συχνά κάποιοι από εκείνους που τον σκάβουν ή παρακολουθούν απλώς τη διαδικασία δημιουργίας του. Τα δεδομένα και οι αναλύσεις που χτίζουν μια πλαστή εικόνα για το παρόν και το μέλλον, ακό-

μη κι όταν η πραγματικότητα είναι ζοφερή, οι ειδήσεις που επιλέγεται να μπουν στο σύστημα ενημέρωσης με κριτήριο το πόσο ταιριάζουν στα καλά νέα που πρέπει να πληροφορούνται οι αποδέκτες, τα θέματα της επικαιρότητας που εξαφανίζονται, εκτός κι εάν δημοσιοποιηθούν σε κάποιο από τα κοινωνικά δίκτυα, τα ζητήματα εξαιρετικής σοβαρότητας που κάνουν ένα σύντομο πέρασμα από τα δελτία ειδήσεων, για να δημιουργήσουν το άλλοθι της αντικειμενικότητας, όλα αυτά και άλλα πολλά είναι συνήθης πλέον πρακτική όσων αξιοποιούν την εξέλιξη των επιστημών για τη χειραγώγηση του κοινού. Όμως, η επιστήμη δεν έχει καταφέρει ακόμη να αναστρέψει τη διαδικασία γήρανσης ανθρώπων και συστημάτων. Οι παραμορφωτικοί καθρέφτες κάνουν την εικόνα απλώς πιο αποκρουστική, ενώ παράλληλα η καθημερινότητα αποκαλύπτει την αλήθεια. Το αυξανόμενο άγχος για τη διασφάλιση μιας ανεκτής ποιότητας ζωής χαρακτηρίζει την πλειονότητα των πολιτών, ενώ η ανασφάλεια γιγαντώνεται για την πλειονότητα των επιχειρήσεων. Τα «νέα» για την εκτόξευση της οικονομίας, για τις χιλιάδες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας, για τις επενδύσεις που επιβραβεύουν την καλή μας πορεία, για την πανδημία που ξεθωριάζει σαν ένα κακό όνειρο, για τους νέους επιστήμονες που επιστρέφουν στη χώρα και κάθε μεγαλοστομία που δεν έχει αντίκρισμα, μοιάζει με άρθρο πλαστής εφημερίδας ενός υπέργηρου πολυεκατομμυριούχου ή με την αντανάκλαση ενός παραμορφωτικού καθρέφτη, που επιστρέφει ό,τι η λογική δεν μπορεί να αποδεχθεί.

Ξένια Μαντζιώρη Διευθύντρια Σύνταξης

Περιεχόμενα

editorial

04 Η παραμόρφωση…

επικαιρότητα

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

βραβεία

40 Healthy Diet Awards Βραβεύθηκαν προϊόντα & υπηρεσίες που προάγουν την υγιεινή διατροφή

προϊόν

14 Τα διεθνή νέα

44 Healthy Diet Ισχυρή πρόκληση για τη βιομηχανία και τους καταναλωτές

αγορά

έρευνα

διεθνή

16 Οι «άγνωστοι Χ» για τον κλαδικό τζίρο 20 Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ στο μετασχηματισμό του κλάδου 22 Παρανάλωμα του πληθωρισμού οι τιμές ραφιού 23 Τι προβλέπει η σύμπραξη ΜασούτηSYNKA 24 Carrefour Σε εφαρμογή το πλάνο της Retail & More 25 Δίμηνο εξελίξεων για τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες

θέμα

26 H εξέλιξη του τζίρου το 2021 και η προοπτική των ανατιμήσεων 27 Παναγιώτης Μπορέτος, IRI Hellas Η παγκόσμια συγκυρία θυμίζει τη Μεγάλη Ύφεση! 30 Βάιος Δημοράγκας, NielsenIQ Η αγορά μας έχει αλλάξει επίπεδο

συνέντευξη

34 Περικλής Κατριβάνος, Χήτος ΑΒΕΕ Στόχος μας, η κορυφή

ρεπορτάζ

36 Αγορά καφέ Σε διαρκή αναστάτωση λόγω πανδημίας και ανατιμήσεων 52 Κρητικό ελαιόλαδο Διαρκής βελτίωση ποιότητας, αύξηση εξαγωγών 55 Commodities Ταραχώδες ξεκίνησε το 2022 για τις αγορές εμπορευμάτων 57 Mάικλ Ταμβάκης, City University of London Αλληλοσυνδεόμενες οι προκλήσεις της αγοράς των commodities 6 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

59 Πληθωριστικές πιέσεις, waste management & προωθήσεις 70 Census 2020, IRI Πώς εξελίχθηκαν τζίρος και δίκτυο λιανικής τροφίμων 74 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

θεσμικά

61 Ίση(;) αμοιβή μεταξύ φύλων στην ΕΕ Ποια είναι η πραγματικότητα;

τεχνολογία

63 Αρχιτεκτονική δικτύων Τα προστάγματα των καιρών φέρνουν αλλαγές

οικονομία

66 20 χρόνια ευρώ Σύμβολο δέσμευσης για βιώσιμο μέλλον ή απειλή; 68 Οικονομικοί δείκτες

επικοινωνία

80 Μπισκότα Παπαδοπούλου Ιστορία 100 χρόνων Όλυμπος Ημέρα από Ελλάδα

82 νέα προϊόντα

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ xmantziori@boussias.com ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ npapadimitriou@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΖΙΑΝΤΖΗ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ, kbousboukea@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΧΡΥΣΑ ΔΑΝΙΗΛΙΔΟΥ IMAGEBANK Adobe Stock TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΑΡΑΟΣ dfarao@boussias.com ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΡΙΤΑ ΚΑΝΔΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

Περιεχόμενα

Οι «άγνωστοι Χ» για τον κλαδικό τζίρο

Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ στο μετασχηματισμό του κλάδου

H εξέλιξη του τζίρου το 2021 και η προοπτική των ανατιμήσεων

Με πολλούς «αγνώστους Χ» προχωρά το 2022, δυσκολεύοντας τους σχεδιασμούς των εταιρειών. Ο τζίρος ακούγεται πως μειώθηκε κατά τουλάχιστον 10% σε όγκο συγκριτικά με τον Ιανουάριο πέρυσι, ενώ οι προβλέψεις για την εξέλιξή του το πρώτο τρίμηνο του έτους είναι δυσοίωνες...

Περίοδος εντονότερης επενδυτικής δράσης θα είναι η επόμενη πενταετία κυρίως για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου, που θα κληθούν να επωμιστούν επενδυτικό κόστος 2 έως 2,5 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό τους...

Ο κ. Π. Μπορέτος (IRI Hellas), και ο κ. Β. Δημοράγκας (NielsenIQ Hellas), αναδεικνύουν και εξηγούν με τις συνεντεύξεις τους τα χαρακτηριστικά των πωλήσεων του κλάδου το 2021, μιλώντας και για το μέλλον των ανατιμήσεων…

σελ. 16-19

σελ. 20-21

σελ. 26-32

Περικλής Κατριβάνος, Χήτος ΑΒΕΕ

Commodities

20 χρόνια ευρώ

Στόχος μας, η κορυφή Την επέκταση των προϊόντων Ζαγόρι με νέους κωδικούς μέσω της σειράς Zagori Sparkling Can, που ανήκει στην κατηγορία των ανθρακούχων νερών, ανακοινώνει ο κ. Π. Κατριβάνος, εμπορικός διευθυντής της Χήτος ΑΒΕΕ, ενώ αναφέρεται στην ανάπτυξη της εταιρείας το 2021, καθώς και στους στόχους του επενδυτικού της πλάνου…

Ταραχώδες ξεκίνησε το 2022 για τις αγορές εμπορευμάτων Διαρκές σήμα συναγερμού εκπέμπουν οι διεθνείς αναλυτές για την πορεία κυρίως ορισμένων από τις βασικότερες αγορές εμπορευμάτων και πρώτων υλών, (commodities), ενόσω δεν διαφαίνεται η προοπτική αποκλιμάκωσης του ανατιμητικού κύματος, που δοκιμάζει τις αντοχές της κοινωνίας και των κυβερνήσεων… …

Σύμβολο δέσμευσης για βιώσιμο μέλλον ή απειλή; Το βάρος των επιπτώσεων της πανδημίας λυγίζει τις αντοχές των ΜμΕ από άποψη απωλειών τζίρου και κερδών, ματαίωσης των οικονομικών τους υποχρεώσεων, σύμφωνα με την τρίτη Ετήσια Έκθεση του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, που είναι αναπόφευκτα αφιερωμένη στην καταγραφή και την ανάλυση των επιπτώσεων της πανδημίας…

σελ. 34-35

σελ. 55-58

σελ. 66-67 Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΙΕΛΚΑ: Συνεχίζουν να αυξάνουν οι διεθνείς τιμές των πρώτων υλών Στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών, στην πανδημία, στο κόστος παραγωγής και στον υψηλό ΦΠΑ αποδίδει η πλειονότητα των καταναλωτών τις ανατιμήσεις στην Ελλάδα, ενώ η χώρα συνεχίζει να διατηρεί ικανοποιητική θέση σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους στις τιμές λιανικής, σύμφωνα με πρόσφατη σχετική έκθεση του ΙΕΛΚΑ. Αναφορικά με τις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών, η έκθεση διαπιστώνει την συνέχεια της αποθαρρυντικής καταγραφής των ανατιμητικών εξελίξεων από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών. Όπως επισημαίνεται, ο σχετικός δείκτης τον Ιανουάριο έφτασε τις 135,7 μονάδες, αυξημένος κατά 32% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020 και κατά 19% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2021. Όλοι οι επιμέρους δείκτες παρουσιάζουν αύξηση τιμών (κρέας 17%, γαλακτοκομικά 19%, δημητριακά 12%, έλαια 34%, ζάχαρη 20%). Εξάλλου, σύμφωνα με την έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο, κατά το 53% οι καταναλωτές αποδίδουν τις ανατιμήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών και ακολουθούν στις αξιολογήσεις τους η πανδημία (32%), τα κόστη της βιομηχανικής παραγωγής (28%), η φορολογία ΦΠΑ (27%) και τα κόστη λιανικής διάθεσης (22%). Επίσης, στην έκθεση επισημαίνεται ότι στο grocery price index, στη βάση δεδομένων του numbeo, ο οποίος παρέχει ενδείξεις αναφορικά με το επίπεδο των τιμών τροφίμων και ειδών παντοπωλείου ανά χώρα σε όλους τους τύπους καταστημάτων, βάσει των στοιχείων του 2021, σε σύνολο 175 πόλεων της ΕΕ, πέντε ελληνικές πόλεις βρίσκονται: στην 107η θέση η Αθήνα, στην 120η η Θεσσαλονίκη, στην 109η το Ηράκλειο, στην 129η η Πάτρα και στην 132η η Λάρισα, έχοντας χαμηλότερη τιμή από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά 9%, 16%, 11%, 19% και 21% αντίστοιχα. Συνολικά η Ελλάδα στον συγκεκριμένο δείκτη βρίσκεται στην 15η θέση ανάμεσα στις 26 χώρες, χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι τρεις ακριβότερες χώρες της ΕΕ είναι το Λουξεμβούργο, η Γαλλία και η Δανία και οι τρεις φθηνότερες χώρες, η Ρουμανία, η Πολωνία και η Βουλγαρία.

8 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Απεβίωσε ο Παντελής Παντελιάδης Πέθανε στις 27 Ιανουαρίου ο Παντελής Παντελιάδης, ιδρυτής του ομίλου Metro, ένας από τους επιφανείς πρωτεργάτες της σύγχρονης οργάνωσης του κλάδου πωλήσεων των FMCG στην εγχώρια αγορά και σημαίνον πρόσωπο του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιερισσό Χαλκιδικής. Παιδί φτωχής και πολύτεκνης οικογένειας με ρίζα από την Κωνσταντινούπολη, φοίτησε στο Γυμνάσιο της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής της Θεσσαλονίκης και σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στη Βιέννη και στο Αμβούργο. Μαζί με τη σύντροφο της ζωής του Ουρανία, το 1974 δημιούργησε την εταιρεία Όπτιμα και δύο χρόνια αργότερα τη Metro, εισάγοντας επίσημα το θεσμό των Cash & Carry στην ελληνική αγορά. Ο Παντελής Παντελιάδης διακρίθηκε στον επιχειρηματικό στίβο για την εργατικότητα, την ευθυκρισία και τη μετριοπάθειά του και τιμήθηκε με την εμπιστοσύνη του κλάδου, καθώς διετέλεσε πρόεδρος του ΣΕΣΜΕ. Τη βαθιά θλίψη τους για την απώλειά του και τα συλλυπητήριά τους στην οικογένειά του εξέφρασαν με ανακοινώσεις τους τα διοικητικά συμβούλια της Ελληνικής Επιτροπής του ECR και της πρωτοβουλίας «Ελλα-Δικά Μας». Η κηδεία του έγινε σε στενό οικογενειακό κύκλο, ενώ αντί στεφάνων η οικογένεια Παντελιάδη προέτρεψε τους επιθυμούντες να τιμήσουν τη μνήμη του, να ενισχύσουν χρηματικά το έργο ανασχεδιασμού της βιβλιοθήκης του Δημοτικού Σχολείου της γενέτειρας του εκλιπόντος.

PepsiCo Hellas: Top Employer για έβδομη χρονιά Για έβδομη συνεχή χρονιά η PepsiCo Hellas έλαβε τον τίτλο του Top Employer 2022. Το διεθνώς καταξιωμένο Top Employers Institute (Ινστιτούτο Κορυφαίων Εργοδοτών) πιστοποίησε σχετικά την PepsiCo Hellas, μετά από ανεξάρτητη έρευνα που διενεργεί κάθε χρόνο. Το Top Employers Institute ιδρύθηκε πριν από 31 χρόνια και έχει πιστοποιήσει και αναγνωρίσει περισσότερους από 1.600 κορυφαίους εργοδότες παγκοσμίως σε 120 χώρες. Εξάλλου, η εταιρεία απέσπασε πρόσφατα δύο χρυσά βραβεία στα HR Awards, που διοργανώνονται από την Boussias, στις κατηγορίες «Αριστεία στην Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία» και «Αριστεία στο Employer Branding».

Στα εκατό έφτασαν τα AB Shop & Go Mε την εγκαινίαση της λειτουργίας του νέου AB Shop & Go στην Αργυρούπολη (Λεωφόρος Κύπρου 20), η ΑΒ Βασιλόπουλος γιόρτασε τη συμπλήρωση εκατό καταστημάτων του δικτύου των AB Shop & Go, των μικρών καταστημάτων πόλης, που εγκαθίστανται σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, εξασφαλίζοντας ταχύτητα και ευκολία αγορών για το κοινό τους. Ο στόχος της εταιρείας, που σχεδίασε τον εν λόγω τύπο καταστήματος το 2012 για επέκταση με το σύστημα franchise, είναι να διευρύνει το δίκτυό τους με 50 νέα καταστήματα ως το τέλος του έτους και να φτάσει τα 250 ως τα τέλη της επόμενης τριετίας, καλύπτοντας με αυτά τουλάχιστον την Αθήνα, τον Πειραιά και την Θεσσαλονίκη. Εξάλλου, η εταιρεία ξεχώρισε στα Franchise Awards 2022, τον πλέον καταξιωμένο θεσμό του franchising στη χώρα, αφού βραβεύτηκε στην κατηγορία Be Spoken Franchise, για τα δύο καινοτόμα επιχειρηματικά σχήματα που προσφέρει σε νέους επιχειρηματίες franchisee, τα καταστήματα πόλης AB Shop & Go και τα ΑΒ Food Market, που λειτουργούν στην περιφέρεια. Το δίκτυο franchise της εταιρείας αριθμεί σήμερα συνολικά 267 καταστήματα σε όλη τη χώρα.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Αποχώρησε ο κ. Βασίλης Σταύρου από την ΑΒ Βασιλόπουλος Μετά από 28 χρόνια καριέρας στην ΑΒ Βασιλόπουλος, ο κ. Βασίλης Σταύρου ανακοίνωσε την απόφασή του να αποχωρήσει από την εταιρεία, όπου ασκούσε καθήκοντα Brand President από το 2018. Στη μακρά πορεία του στον όμιλο διετέλεσε, μεταξύ άλλων, προϊστάμενος Ποιοτικού Ελέγχου στη Διεύθυνση Αγορών, γενικός διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, Ανθρώπινου Δυναμικού και Αειφορίας για την Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ινδονησία, καθώς και Brand President της Mega Image στην Ρουμανία. Η εταιρεία, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, βρίσκεται σε αναζήτηση νέου επικεφαλής. Στο μεταξύ, ο κ. Jesper Lauridsen, Brand President Albert και Brand Leader για την Κεντρική και τη Νότια Ευρώπη (CSE), αναλαμβάνει προσωρινά την ευθύνη της εταιρείας ως Brand President.

Accenture: 1,2 τρισ. δολάρια ως το 2025 ο τζίρος του social commerce Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη «Why Shopping’s Set for a Social Revolution» της Accenture, η παγκόσμια αγορά του social commerce, ο τζίρος της οποίας προσδιορίζεται σήμερα στα 492 δισ. δολάρια, αναμένεται ότι θα αναπτυχθεί τρεις φορές ταχύτερα από το παραδοσιακό ηλεκτρονικό εμπόριο, αγγίζοντας τα 1,2 τρισ. δολάρια έως το 2025. Η εν λόγω ανάπτυξη θα προέλθει κυρίως από χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης των γενεών Gen Z και Millennial, αντιστοιχώντας στο 62% των παγκόσμιων δαπανών στο social commerce έως το 2025. Κατά τη μελέτη, ο μεγαλύτερος αριθμός αγορών μέσω κοινωνικών δικτύων παγκοσμίως αναμένεται στα είδη ένδυσης (18% επί του συνόλου του social commerce ως το 2025), τα ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης (13%), τα φρέσκα τρόφιμα και τα σνακ (13%) και τα προϊόντα διακόσμησης σπιτιού (7%).

Αποχώρηση του Αλέξανδρου Καρλή από την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός Στο πλαίσιο ανακοίνωσης εκ μέρους της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός σχετικά με την ολοκλήρωση του project τριετίας, που αφορούσε τον εταιρικό της μετασχηματισμό, την οικονομική της ενδυνάμωση, την ανανέωση της εικόνας και της ταυτότητάς της, ανακοινώθηκε και η αποχώρηση του κ. Αλέξανδρου Καρλή από τη θέση του Γενικού Διευθυντή και Επιχειρηματικού Συμβούλου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο κ. Καρλής, έχοντας παίξει κομβικό ρόλο και έχοντας συνεισφέρει τα μέγιστα στη διαδικασία μετασχηματισμού της αλυσίδας, αφήνει τη θέση του προχωρώντας σε ένα νέο εγχείρημα. Στην ανακοίνωση η εταιρεία τον ευχαριστεί για όσα προσέφερε και του εύχεται καλή επιτυχία στα νέα του βήματα. Υπενθυμίζεται πως ο κ. Καρλής ανέλαβε τη θέση του γενικού διευθυντή τον Απρίλιο του 2019, προερχόμενος από την ΑΒ Βασιλόπουλος όπου εργάστηκε επί 18 έτη.

Convert Group: Αλματώδης η ανάπτυξη των online σούπερ μάρκετ Ο κλάδος των online σούπερ μάρκετ εξακολουθεί να αναπτύσσεται αλματωδώς στη χώρα μας, καθώς το 2021 σημειώθηκε αύξηση 56% στην αξία των online πωλήσεων συγκριτικά με το 2020. H συνολική αξία των αγορών από τα online σούπερ μάρκετ άγγιξε πέρυσι τα 255 εκατ. ευρώ σε τιμές λιανικής περιλαμβανομένου του ΦΠΑ, ενώ σε εύρος διετίας έχει καταγραφεί συνολική αύξηση 467% της αξίας των πωλήσεών τους, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Convert Group, που περιλαμβάνονται στο ετήσιο report της. Στη σχετική έρευνα, που αποτυπώνει και το συνεχώς ευμετάβλητο περιβάλλον σε ό,τι αφορά τις συμμετοχές επιχειρήσεων στο online σούπερ μάρκετ, αναφέρεται ότι εκτός των οκτώ μεγάλων λιανεμπόρων φυσικών δικτύων και την ηλεκτρονική πλατφόρμα efresh.gr, που δραστηριοποιούνται σχετικά, παίρνουν μέρος στο ανταγωνιστικό παιχνίδι πλέον και αρκετοί τοπικοί «παίκτες», αλλά κυρίως οκτώ quick delivery πλατφόρμες, που αναπτύσσουν δικά τους logistics hubs εντός πόλεων, εμβαδού 200-300τμ. Επίσης, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι κατά την διάρκεια του 2021, ο μέσος online καταναλωτής αγόρασε 36,9 προϊόντα σε κάθε ψηφιακή παραγγελία του, ξοδεύοντας 78,20 ευρώ. Περίπου τα 14 από αυτά ήταν φρέσκα τρόφιμα. Η μείωση στον αριθμό των προϊόντων που περιλαμβάνονται σε κάθε παραγγελία και η ταυτόχρονη αύξηση των συνολικών παραγγελιών, επιβεβαιώνουν την τάση της ζήτησης για μικρότερες και συχνότερες παραγγελίες από το online κανάλι.

Θανόπουλος: Μαγειρεύουμε μεσογειακά Με σύνθημα «Μαγειρεύουμε Μεσογειακά» η Ελληνίδα Da Vinci Master Chef Maria Loi, πρέσβειρα της Ελληνικής γαστρονομίας στην Αμερική και ο Ιταλός Da Vinci Master Chef Cesare Casella, δημιούργησαν νόστιμες και θρεπτικές συνταγές, με τα τοματικά προϊόντα Κύκνος, τα Κiddo Pasta της Ήλιος και τα όσπρια Ωμέγα, σε ένα τρίωρο Cooking Event, στις 17 Ιανουαρίου στο κατάστημα Θανόπουλος στη Ν. Κηφισιά.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΣΒΕ: Το κόστος ενέργειας απειλεί τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας Όπως προκύπτει από έρευνα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας σχετικά με τις άμεσες επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στη βιομηχανία, το 88% των βιομηχανικών επιχειρήσεων έχει πληγεί από αύξηση στα τιμολόγια ενέργειας μεγαλύτερη του 40%, το 11% από αύξηση 20%-40% και μόλις 1% από αύξηση 10%-20%. Ταυτόχρονα, οι πρόσφατες ανατιμήσεις έχουν αυξήσει 20%-30% το κόστος παραγωγής στο 22% των επιχειρήσεων, τις τιμές των πρώτων υλών στο 31% αντίστοιχα, τις τιμές των ενδιάμεσων προϊόντων στο 25% και τις δαπάνες μεταφοράς των προϊόντων στο 19%. Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για τις τιμές ενέργειας το επόμενο εξάμηνο, καθώς οι εκπρόσωποι των μισών βιομηχανιών εκτιμούν ότι θα παραμείνουν στα υψηλά σημερινά επίπεδα και της μίας στις τρεις ότι θα αυξηθούν περαιτέρω. Στην περίπτωση της περαιτέρω αύξησης των τιμών το επόμενο εξάμηνο οι εκπρόσωποί τους προβλέπουν μείωση 10%-20% σε πωλήσεις (19% των ερωτηθέντων), εξαγωγές (25%) και κέρδη (25%). Στην έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ 25 Ιανουαρίου και 7 Φεβρουαρίου, συμμετείχαν 142 επιχε ιρήσεις από όλους τους κλάδους της μεταποίησης. Ο ΣΒΕ προτείνει για τη μείωση του κόστους ενέργειας στη βιομηχανία και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας α) ά μεση ενίσχυση των ενεργοβόρων βιομηχανιών με επιδότηση, προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο, ανάλογα με τη βαρύτητα του ενεργειακού κόστους στη λειτουργία των επιχειρήσεων, β) θεσμοθέτηση διαδικασίας εξόφλησης λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος σε περισσότερες από έξι δόσεις, γ) καθιέρωση της υποχρεωτικότητας των σταθερών τιμολογίων για μικρούς καταναλωτές και δ) θεσμοθέτηση της διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από ΑΠΕ με διμερή συμβόλαια, δηλαδή εκτός χρηματιστηρίου.

10 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Βίκος ΑΕ: Νέα παραγωγική επένδυση 22 εκατ. ευρώ Η Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων ΑΕ ανακοίνωσε την ανέγερση νέας μονάδας παραγωγής και εμφιάλωσης νερού και αναψυκτικών στο Καλπάκι του Δήμου Πωγωνίου, που περιλαμβάνει δύο γραμμές παραγωγής (γυαλί και can). Πρόκειται για επένδυση ύψους 22 εκατ. ευρώ. Η νέα μονάδα θα έχει δυνατότητα παραγωγής 42.000 αλουμινένιων και 20.000 γυάλινων συσκευασιών ανά ώρα. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ως τον Σεπτέμβριο. Θα καταλαμβάνει χώρο 8.800τμ (παρασκευαστήριο, εμφιαλωτήριο, αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι).

CEO Clubs Greece: 2ο Board Practice and Directorship Development Program Για δεύτερη φορά διενεργείται από τη Σχολή Ηγετικής Πρακτικής (School of Leadership Practice) του CEO Clubs Greece το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Board Practice and Directorship Development». Θα πραγματοποιηθεί στο Golf Privé της Γλυφάδας μεταξύ 20 και 22 Μαρτίου, εστιασμένο στην ανάπτυξη των ικανοτήτων νυν και μελλοντικών μελών διοικήσεων, προκειμένου να διοικούν αποτελεσματικά. Το πρόγραμμα –πιστοποιούμενης παρακολούθησης– απευθύνεται σε CEOs που επιθυμούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους σχετικά με τις αποτελεσματικές στρατηγικές λειτουργίας και διακυβέρνησης των ΔΣ και να μεγιστοποιήσουν την ικανότητα των ΔΣ τους στην εκτέλεση μελλοντικών στρατηγικών, καθώς και σε μάνατζερ που προετοιμάζονται να γίνουν μέλη διοικήσεων.

«Ελλα-Δικά-Μας»: Νέο μέλος η Polyplast Στο δυναμικό της πρωτοβουλίας «Ελλα-Δικά Μας» εντάχθηκε πρόσφατα ακόμα μια αμιγώς ελληνική βιομηχανική επιχείρηση, η εταιρεία Polyplast, που εδρεύει στην Αυλώνα. Ιδρύθηκε το 1981 και είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής πλαστικών ειδών συσκευασίας της χώρας.

Εκπροσώπηση της Λουξ στο ΔΣ της Δίρφυς Ο κ. Δημήτρης Σιανδρής, Chief Operating Officer και μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Λουξ Μαρλαφέκας ΑΒΕΕ, είναι το νέο μέλος στο ΔΣ της εταιρείας Δίρφυς ΑΕ, μετά την πρόσφατη εξαγορά του 42,34% των μετοχών της Δίρφυς από τη Λουξ. Ο κ. Νίκος Σέρρας παραμένει ο κάτοχος του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών και μέλος του ΔΣ της Δίρφυς με την ιδιότητα του προέδρου & διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας. Ο κ. Σιανδρής αναλαμβάνει τη θέση του αντιπροέδρου.

Συμφωνία για συμμετοχή στην Ελληνικοί Χυμοί Ο επιχειρηματίας κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος και το επενδυτικό κεφάλαιο EOS Capital Partners, που διαχειρίζεται ο κ. Απόστολος Ταμβακάκης, προχώρησαν σε κατ’ αρχήν συμφωνία με τους μετόχους της εταιρείας Ελληνικοί Χυμοί ΑΕΒΕ για την από κοινού συμμετοχή τους στο μετοχικό της κεφάλαιο

Συμμε

1 2 -1

τέ χ ο υ

4 ΜΑ Ρ Τ ΙΟ

ΜΕΤ

ROPO

LI TA N

με!

Υ 20 22

EXPO

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Μνημόνιο συνεργασίας ΥΠΑΕ-ΕΑΣΕ Η ΕΑΣΕ και το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας, με σκοπό την υποστήριξη δράσεων σχετικών με τη νεοφυή επιχειρηματικότητα, η οποία μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση του δείκτη καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Στο πλαίσιο της σχετικής σύμβασης, η ΕΑΣΕ δεσμεύτηκε ότι θα συνδράμει καθοριστικά στο έργο του Elevate Greece, μια πρωτοβουλία της κυβέρνησης, που αποβλέπει στη χαρτογράφηση των νεοφυών επιχειρήσεων και την υποστήριξη της ανάπτυξής τους, με απώτερο σκοπό την ανάδειξη ενός ισχυρού οικοσυστήματος καινοτομίας.

FrieslandCampina HellasNOYNOY: «Φροντίδα και Αγάπη» Η FrieslandCampina Hellas-ΝΟΥΝΟΥ την πρόσφατη εορταστική περίοδο πρόσφερε, μέσω του προγράμματός της ΕΚΕ «Φροντίδα και Αγάπη» και σε συνεργασία με ογδόντα δημοτικούς και μη κοινωνικούς φορείς, περισσότερες από 150 χιλιάδες μερίδες γαλακτοκομικών προϊόντων της (γάλα, τυρί και γιαούρτι) σε ανθρώπους που μαστίζονται από τη φτώχεια σε όλη τη χώρα. Ειδικότερα, διέθεσε αθροιστικά 32.000 ποτήρια γάλα ΝΟΥΝΟΥ, 51.842 μερίδες ΝΟΥΝΟΥ Gouda Bars και 72.000 μερίδες γιαούρτι ΝΟΥΝΟΥ Στραγγιστό.

Μέγα: Μεταξύ των The Most Sustainable Companies in Greece 2022 Σημαντική διάκριση απέσπασε η Μέγα Προϊόντα Ατομικής Υγιεινής ΑΕ, καθώς εντάχθηκε και φέτος στην ηγετική ομάδα των The Most Sustainable Companies in Greece 2022, που διαμορφώνουν τον επιχειρηματικό χάρτη της βιώσιμης ανάπτυξης στη χώρα μας. Οι εταιρείες που αναδεικνύονται ως Most Sustainable Companies in Greece από τον εξειδικευμένο οργανισμό QualityNet Foundation, πρεσβεύουν στρατηγικά την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, που μεριμνά για οικονομική ανάπτυξη, περιβαλλοντική υπευθυνότητα και υποστήριξη της κοινωνικής συνοχής.

Δωδώνη: Κορυφαία στη βιωσιμότητας και την ΕΚΕ Η Δωδώνη κατατάχθηκε στο 7% των κορυφαίων εταιρειών παγκοσμίως σε θέματα Βιωσιμότητας και ΕΚΕ, σύμφωνα με την αξιολόγηση της EcoVadis για το 2021. Η EcoVadis ιδρύθηκε το 2007 και είναι η μεγαλύτερη εταιρεία αξιολόγησης περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) στον κόσμο, έχοντας αξιολογήσει σχετικά περισσότερες από 85.000 επιχειρήσεις από 160 χώρες. Εξάλλου, σταθερά πρώτη στην προτίμηση του ελληνικού καταναλωτικού κοινού παραμένει η Δωδώνη στην κατηγορία της φέτας, βάσει των πιο πρόσφατων στοιχείων της IRI, που δείχνουν ότι το 2021 διατήρησε το ηγετικό της μερίδιο αγοράς σε αξία, σύμφωνα με σχετική εταιρική ανακοίνωση.

Ωμέγα: Εβδομάδα αφιερωμένη στα όσπρια Η Ωμέγα γιόρτασε την Παγκόσμια Ημέρα Οσπρίων στις 10 Φεβρουαρίου, επεκτείνοντας τις ενέργειες της καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, στο πλαίσιο της προβολής της αξίας των οσπρίων στη διατροφή και την υγεία του ανθρώπου.

Plushost: Πολυβραβευμένη στα e-volution Awards 2022 Στ ην π ιο πολυ βρ α βε υ μ έ ν η ε ται ρε ία e-commerce αναδείχθηκε η Plushost, αποσπώντας 26 συνολικά βραβεία, στο πλαίσιο του θεσμού των E-volution Awards 2022. Η εταιρεία διακρίθηκε με τέσσερα βραβεία για την καλύτερη πλατφόρμα e-commerce, για τα project Plusshop.gr, Pandorashop.gr και Nobacco. gr, αποσπώντας, μάλιστα, και το χρυσό βραβείο για το Centraleshop.gr. Mε ακόμη δύο χρυσά βραβεία στις κατηγορίες «Best in Jewellery, Watches & Accessories» και «Continuous Optimization», επτά ασημένια και 16 χάλκινα σε κατηγορίες που αφορούν τα e-commerce businesses, αναδείχθηκε το expertise της Plushost ακόμη μία χρονιά.

12 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Δίρφυς: Δωρεά στη Στενής Ευβοίας

3αλφα: Μήνας οσπρίων

Η ευβοιωτική εταιρεία εμφιάλωσης νερού Δίρφυς δώρισε έναν απινιδωτή στην τοπική κοινότητα Στενής Ευβοίας. Τον απινιδωτή δωρεά παρέδωσε στις 19 Ιανουαρίου ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Νίκος Σέρρας, στον πρόεδρο της Στενής, κ. Γρηγόρη Παπαγεωργίου, παρουσία των δύο αντιδημάρχων, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο εργοστάσιο της Δίρφυς.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Όσπρια, την 10η Φεβρουαρίου, η 3αλφα κήρυξε τον Φεβρουάριο ως μήνα των οσπρίων και τον γιόρτασε με μια σειρά δράσεων. Ειδικότερα, προγραμμάτισε καθ’ όλη την διάρκεια του μήνα προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ όλης της χώρας για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις διατροφικές αξίες των οσπρίων, προσκάλεσε τους ακολούθους της στα Social Media να γιορτάσουν μαζί της και ενίσχυσε την παρουσία της σε τηλεοπτικές εκπομπές υψηλής τηλεθέασης. Επίσης, συνέπραξε με την ομάδα «The Love Van», προσφέροντας με την ομάδα εθελοντών της στις 9 και τις 23 Φεβρουαρίου ζεστή φασολάδα σε περισσότερους από 400 ανθρώπους που έχουν ανάγκη, στην πλατεία Ασωμάτων στο κέντρο της Αθήνας.

Sales Promotion Center: Με νέα εταιρική αποστολή To Sales Promotion Center διευρύνει τα χαρακτηριστικά του ως ένα multifaceted OneStop-Shop agency. Παρουσιάζοντας τη νέα εποχή του οργανισμού της, με κυρίαρχο μήνυμα «Κάνουμε τα brands μέρος της ζωής των ανθρώπων», η εταιρεία διαφοροποιείται, αναδεικνύοντας τη σημασία του καθημερινού relatability των brands με τους καταναλωτές. Συγχρόνως προσφέρει νέες διαφοροποιημένες λύσεις σε όλα τα επίπεδα επικοινωνίας και πωλήσεων.

Η κ. Αγάπη Παπαδοπούλου στην Ελληνική Ζύμη Η κ. Αγάπη Παπαδοπούλου μετακινήθηκε από την Μπάρμπα Στάθης, όπου κατείχε τη θέση της Deputy Chief Executive Officer, στην εταιρεία του ομίλου Μ. Αραμπατζής ΑΒΕΕ-Ελληνική Ζύμη, όπου ανέλαβε καθήκοντα Commercial and Business Development Director.

Endless EC: Υποστηρίζει την Ithaca Laundry Η Εndless EC, στο πλαίσιο του προγράμματός της ΕΚΕ, υποστηρίζει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το έργο της ΜΚΟ Ithaca, που αποσκοπεί στη βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης των αστέγων. Στο πλαίσιο αυτό, στο ξεκίνημα του 2022 η εταιρεία διέθεσε στη ΜΚΟ δέκα κιβώτια χαρτικών προϊόντων, πέντε κιβώτια χλωροκαθαριστικών κι άλλα δύο κιβώτια με σφουγγαράκια και σπογγοπετσέτες, ενώ προτίθεται να καλύψει περαιτέρω τις ανάγκες της σε βασικά προϊόντα χαρτιού και απορρυπαντικών. Εξάλλου, δημιούργησε νέο site για το brand Endless (www.endless.com.gr), με τη νέα αισθητική των προϊόντων της. Είναι σχεδιασμένο να παρέχει μια user-friendly πλοήγηση στους καταναλωτές, με αναλυτικές παρουσιάσεις των προϊόντων της εταιρείας.

Συνεργασία Adus-Hellenia Simple Use Beauty Η Adus ξεκίνησε συνεργασία με την Hellenia-Simple Use Beauty, σημαντική ελληνική εταιρεία επαγγελματικών και ημιεπαγγελματικών αποτριχωτικών προϊόντων με εξαγωγές σε 33 χώρες παγκοσμίως, αναλαμβάνοντας την παραγγελιοληψία και το merchandising των προϊόντων της στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης.

Κρι Κρι: Ετήσιο Συνέδριο Παγωτού 2022 Οι επενδύσεις, η αύξηση των πωλήσεων και των εξαγωγών, αλλά και τα νέα φετινά προϊόντα Κρι Κρι στην κατηγορία παγωτού ήταν στο επίκεντρο του ετήσιου Συνέδριου Παγωτού της εταιρείας, που διοργανώθηκε στις αρχές του Φεβρουαρίου. Το φετινό συνέδριο, λόγω συνθηκών, πραγματοποιήθηκε για δεύτερη συνεχόμενη φορά διαδικτυακά, με τη συμμετοχή συνεργατών και αντιπροσώπων της εταιρείας απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκειά του, το 2021 η Κρι Κρι σημείωσε σημαντική ανάπτυξη, ενώ διακρίθηκε ως η δεύτερη σε όγκο πωλήσεων μάρκα παγωτού στην Ελλάδα.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 13

ΔΙΕΘΝΗ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

Η αύξηση τιμών οδηγεί σε μείωση αγορών Οι μεγαλύτερες αλυσίδες του Ηνωμένου Βασιλείου, μέσω του Συνδέσμου τους (British Retail Consortium - BRC) δήλωσαν στις αρχές Φεβρουαρίου την ανησυχία τους για την μείωση των αγορών εκ μέρους των καταναλωτών, ως συνέπεια της αύξησης του κόστους ζωής. Ο Σύνδεσμος επεσήμανε πως η αύξηση του κόστους ενέργειας και ο πληθωρισμός στα τρόφιμα θα επηρεάσουν σημαντικά την κατανάλωση τους ερχόμενους μήνες. Όπως δήλωσε η πρόεδρος του BRC, Helen Dickinson, ο πληθωρισμός που ακολουθεί ανοδική πορεία, λόγω της αύξησης των τιμών παραγωγής, του κόστους ενέργειας και μεταφορών, αλλά και εξαιτίας άλλων παραγόντων που θα προκαλέσουν ανατιμήσεις έως την άνοιξη, θα οδηγήσει τους καταναλωτές σε μείωση των δαπανών για είδη παντοπωλείου. Οι συγκεκριμένες ανακοινώσεις ακολούθησαν τη δημοσιοποίηση των στοιχείων της NielsenIQ, σύμφωνα με τα οποία οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ της χώρας έπεσαν

κατά 2,9% σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, έως τις 29 Ιανουαρίου. Σημειώνεται, βέβαια, πως η σύγκριση γίνεται με τις αυξημένες κατά 10,6% πωλήσεις της περσινής περιόδου, όταν η χώρα βρισκόταν σε lockdown. Τα στοιχεία δε της έρευνας BRC-KMPG Retail Sales Monitor έδειξαν πως οι συνολικές λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 11,9% τον Ιανουάριο σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021. Όμως ο επικεφαλής του τμήματος retail της KPMG UK, Paul Martin, επεσήμανε πως οι επόμενοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι για το λιανεμπόριο, βάσει των προβλέψεων για την πορεία των μακροοικονομικών δεικτών, καθώς οι καταναλωτές ίσως αρχίσουν να μειώνουν τις δαπάνες τους. Παράλληλα, η έρευνα του IGD ShopperVista έδειξε πως κατά 89% οι καταναλωτές αναμένουν αύξηση τιμών στα τρόφιμα το 2022, ενώ η καταναλωτική εμπιστοσύνη έπεσε σε ιστορικό χαμηλό, σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη.

Οι καταναλωτές απαιτούν μεγαλύτερη διαφάνεια Το αίτημα των καταναλωτών για μεγαλύτερη διαφάνεια εκ μέρους των επιχειρήσεων τροφίμων, αλλά και των λιανεμπόρων κατέγραψε η έρευνα της NielsenIQ, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του FMI- Food Industry Association, του σχετικού κλαδικού συνδέσμου των ΗΠΑ. Τα δύο τρίτα των πελατών καταστημάτων λιανεμπορίου τροφίμων δήλωσαν πως θα στρέφονταν προς μάρκες που προσφέρουν στοιχεία για περισσότερα ζητήματα που αφορούν το προϊόν που παράγουν ή διανέμουν, πέρα από τα συστατικά του και τη διατροφική του αξία. Όπως σημειώνουν οι αναλυτές, έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι σε μια περίοδο που καθορίζεται ακόμη από την πανδημία, αλλάζοντας δραστικά τις αγοραστικές συνήθειες, οι καταναλωτές εξακολουθούν να ενδιαφέρονται σε σημαντικό βαθμό για τη διαφάνεια και να δείχνουν την προτίμησή τους σε μάρκες και λιανεμπορικές επιχειρήσεις που μοιράζονται πληροφορίες με αμεσότητα. Το ενδιαφέρον των καταναλωτών για διαφάνεια, όπως καταγράφει η έρευνα, έχει μεγαλώσει σε σχέση με λίγα χρόνια πριν. Τα στοιχεία που προέκυψαν από έρευνα σε 1.035 ενήλικες στις ΗΠΑ, οι οποίοι αγοράζουν προϊόντα για το νοικοκυριό τους, δείχνουν

14 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

πως οι καταναλωτές θέλουν σήμερα πληροφορίες για την παραγωγή των προϊόντων, την προέλευση των πρώτων υλών, τις πρακτικές που δείχνουν πως η επιχείρηση ενδιαφέρεται για την αειφορία κ.ά. Η ενημέρωση για θέματα όπως τα προαναφερθέντα είναι, σύμφωνα, με τους καταναλωτές, δείκτης διαφάνειας της επιχείρησης και είναι κρίσιμης σημασίας για την εμπιστοσύνη και την πιστότητά τους. Στην ίδια έρευνα ερευνήθηκε και η ανάπτυξη του e-commerce στον τομέα των ταχυκίνητων προϊόντων. Τα ευρήματα καταγράφουν ανάπτυξη αντίστοιχη μιας πενταετίας. Συγκεκριμένα, οι καταναλωτές δήλωσαν πως πραγματοποίησαν αγορές online σε ποσοστό 55% σε διάστημα 30 ημερών, όταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2018 ήταν 26%. Μεταξύ όσων αγοράζουν προϊόντα σούπερ μάρκετ online, το 64% ξεκίνησε αυτή τη διαδικασία στις αρχές του 2020, ενώ το 43% δηλώνει πως ο λόγος έναρξης των διαδικτυακών αγορών ήταν η πανδημία. Παρόλη την ανάπτυξη του e-commerce στον κλάδο, οι καταναλωτές δεν εγκαταλείπουν το κανάλι των φυσικών καταστημάτων. Κατά 45% οι ερωτηθέντες δήλωσαν πως επισκέπτονται τα φυσικά καταστήματα με την συ-

χνότητα της προ-πανδημίας περιόδου, ενώ ένα ποσοστό 44% απαντά πως έχει αυξήσει τη συχνότητα επίσκεψης στα καταστήματα. Σύμφωνα με τους αναλυτές, τα στοιχεία αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι καθώς η πανδημία στρέφει τους καταναλωτές σε πιο υγιεινές συνήθειες διατροφής και στη μαγειρική στο σπίτι, αυξάνονται οι αγορές των ειδών σούπερ μάρκετ, είτε εντός καταστήματος είτε online είτε και στα δύο κανάλια παράλληλα. Σε αυτό το πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη την απαίτηση για μεγαλύτερη διαφάνεια, οι επιχειρήσεις του κλάδου θα πρέπει να αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες, ώστε να απαντήσουν στις απαιτήσεις των καταναλωτών, σε όλα τα κανάλια, φυσικά και ψηφιακά.

Δεκέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 15

ΑΓΟΡΑ

Οι «άγνωστοι Χ» για τον κλαδικό τζίρο Με πολλούς «αγνώστους Χ», που δυσκολεύουν τους μάνατζερ να λύσουν την εξίσωση των τάσεων του κλαδικού τζίρου, προχωρά το 2022. Ήδη ο Ιανουάριος έκλεισε με άσχημα μαντάτα. Πράγματι, ο τζίρος ακούγεται πως μειώθηκε κατά τουλάχιστον 10% σε όγκο συγκριτικά με τον Ιανουάριο πέρυσι, ενώ οι προβλέψεις για την εξέλιξή του το πρώτο τρίμηνο του έτους είναι δυσοίωνες. Άλλωστε, και μόνο το γεγονός ότι το lockdown πέρυσι ώθησε τις κλαδικές πωλήσεις σε επίπεδο άπιαστο για φέτος, προμηνύει σημαντική ύφεση για τις επιχειρήσεις του κλάδου. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ια τα επόμενα τρία τρίμηνα του έτους το τοπίο είναι κυριολεκτικά ομιχλώδες. Κανείς δεν γ νωρίζει την τροπή της φονικής πανδημίας τους επόμενους μήνες και η στοιχειώδης σοβαρότητα επιβάλει την αγνόηση κάθε σχετικής επικοινωνιακής ελαφρότητας, δεδομένων αφενός των συνεχών διαψεύσεων σχετικά με την έξοδο από την κρίση στη δημόσια υγεία και αφετέρου του σκεπτικισμού των ειδικών επιστημόνων διεθνώς. Συνεπώς, ουδείς είναι σε θέση να εικάσει την επίδραση της πανδημίας στη ζωή της αγοράς, αλλά και στην τουριστική κίνηση το καλοκαίρι. Πολύ περισσότερο, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί την τροπή της από το φθινόπωρο ως τα τέλη του έτους, ακόμα κι αν υποθέσει, βάσει των εμπειριών της τελευταίας διετίας, ότι τους θερμούς μήνες του χρόνου η απειλή της πανδημίας θα αμβλυνθεί και η αγορά θα ομαλοποιηθεί. Αλλά στους «αγνώστους Χ» συμμετέχει πλέον με όλο και μεγαλύτερο ειδικό βά-

ρος ο παράγων ακρίβεια. Ο πρωτόγνωρα υψηλός πληθωρισμός για τα δεδομένα της τελευταίας εικοσαετίας, το τσουνάμι των ανατιμήσεων και η ενεργειακή ακρίβεια που το φουσκώνει, σαρώνοντας τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, είναι βέβαιο ότι θα έχει επίπτωση στη ζήτηση ακόμη και αγαθών καθημερινής ανάγκης. Επίσης, το καλοκαίρι ξεκινά το τελευταίο έτος του κοινοβουλευτικού βίου της παρούσας κυβέρνησης, εγκαινιάζοντας κατά το είθισται την προεκλογική περίοδο, στη διάρκεια της οποίας ο εκλογικός αιφνιδιασμός είναι πάντα βάσιμη πιθανότητα. Δεδομένου ό,τι οι ερχόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με την απλή αναλογική, ουδείς είναι σε θέση να εικάσει τι μπορεί να σημαίνει για την αγορά τόσο η προεκλογική όσο και η μετεκλογική εμπειρία, εφόσον τις ζήσουμε φέτος... Συνυπολογίζοντας όλους αυτούς τους παράγοντες απροσδιοριστίας, μάνατζερ και ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το 2022 ο κλαδικός τζίρος στην καλύτερη των περιπτώσεων θα παραμείνει στάσιμος. Φυσικά, το αρνητικό πρόσημο στο ποσοστό του είναι

Ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το 2022 ο κλαδικός τζίρος στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνει στάσιμος. Το αρνητικό πρόσημο στο ποσοστό του είναι το πιθανότερο ενδεχόμενο. Άλλοι το προσδιορίζουν μεταξύ -1,5% και -1,7% σε σχέση με πέρυσι, άλλοι μεταξύ -1% και -2% 16 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

το πιθανότερο ενδεχόμενο. Άλλοι το προσδιορίζουν μεταξύ του -1,5% και του -1,7% σε σχέση με πέρυσι, άλλοι μεταξύ του -1% και του -2%. Όλοι, πάντως, προσθέτουν το «με κάθε επιφύλαξη» στο τέλος της κουβέντας τους…

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΌΣ ΤΖΊΡΟΣ

Το κλειδί όλων των εκτιμήσεων είναι ασφαλώς το μέγεθος του «πληθωριστικού τζίρου», ο οποίος υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθεί φέτος σε μέσο επίπεδο γύρω στο 3%. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι σε τι βαθμό το ποσοστό αυτό θα αντισταθμίσει την ανάσχεση της ζήτησης εξαιτίας της ακρίβειας σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Ήδη οι καταναλωτές ανασυνθέτουν το «καλάθι» τους, επιλέγοντας φθηνότερα προϊόντα, στο πλαίσιο των προσπαθειών τους να περιορίζουν τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών τους. Τον Ιανουάριο φαίνεται ότι το πέτυχαν, μειώνοντας κατά 1,5 μονάδα το αυξημένο κόστος αγορών.

ΝΈΟΣ ΚΎΚΛΟΣ ΕΞΑΓΟΡΏΝ ΕΝ ΌΨΕΙ…

Ενδιαφέρον έχει το πώς θα κινηθεί φέτος κάθε αλυσίδα χωριστά. Ο leader του κλάδου, η ΕΥΣ, πιθανώς θα έχει εκ νέου άνοδο εσόδων, θέτοντας υπό το έλεγχό του περίπου το ένα τρίτο του συνολικού τζίρου του κλάδου. Βέβαιο θεωρείται ότι πολλές από τις αλυσίδες θα εμφανίσουν έντονα συμπτώματα ύφεσης πωλήσεων, με ό,τι μπορεί αυτό να συνεπάγεται για την υγεία των οικονομικών τους. Διότι απλά, αν υποθέσουμε ότι η κλαδική αγορά εμφανίσει ετήσια κάμψη τζίρου -2% σε συνθήκες

ΑΓΟΡΑ

ανόδου των εσόδων της ΕΥΣ Χ%, η διαφορά [Χ%-(-2%)] θα προσδιορίσει τις απώλειες των ανταγωνιστών της. Το ίδιο θα συμβεί για κάθε αλυσίδα, που οι επιδόσεις της θα είναι καλύτερες του γενικού μέσου όρου επιδόσεων του κλάδου. Συνεπώς τέτοια εποχή του χρόνου, που οι αλυσίδες θα έχουν «κάνει ταμείο» για το 2022, θα ξέρουμε τους κερδισμένους και τους χαμένους, γνωρίζοντας προκαταβολικά ότι οι χαμένοι θα είναι η πλειοψηφούσα ομάδα. Όπως είναι φυσικό, μια τέτοια εξέλιξη θα «ανανεώσει» τα αισθήματα ανασφάλειας στον κλάδο, ωθώντας ορισμένους στη λύση της εξόδου από αυτόν ή, αλλιώς, στη αναζήτηση αγοραστών των εταιρειών τους. Πιθανώς λοιπόν το 2022 ν’ ανοίξει ένας νέος

κύκλος εξαγορών μικρότερων «παικτών» από ισχυρότερους, πράγμα που διαφαίνεται, άλλωστε, στις αναφορές των στελεχών συγκεκριμένων αλυσίδων στη συνέχεια του ρεπορτάζ. Ανεξάρτητα από τις όποιες δυσκολίες της χρονιάς φέτος, τουλάχιστον ένα κομμάτι της αγοράς, που μοιράζεται σε πολλές αλυσίδες, φαίνεται πως έχει λόγους να ελπίζει σε ημέρες ανακούφισης. Πρόκειται για τα καταστήματα που εδρεύουν σε τουριστικές περιοχές, τα οποία, παρακολουθώντας τους ρυθμούς ανάπτυξης της τουριστικής αγοράς και της μαζικής εστίασης, που θεωρητικώς θα κινηθούν καλύτερα από πέρυσι, θα εμφανίσουν υψηλότερες επιδόσεις σε συγκρίσιμη βάση.

Ας δούμε, όμως, πώς αντιμετωπίζουν το 2022 οι ισχυροί του κλάδου, ποιοι είναι οι σχεδιασμοί τους και τι επενδυτικές κινήσεις κάνουν.

Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης

Με στόχο η εταιρεία να κλείσει το έτος με αύξηση τζίρου και μεριδίων αγοράς, αντιμετωπίζει η διοίκηση της ΕΥΣ το 2022. Ο επενδυτικός σχεδιασμός της φέτος προβλέπει τη διάθεση περίπου 50 εκατ. ευρώ για την ίδρυση νέων καταστημάτων και την ανακαίνιση παλαιότερων –κυρίως στην Αττική. Ήδη στο πλάνο της εγγράφονται η λειτουργία ενός υπέρ μάρκετ στο ακίνητο που απέκτησε πρόσφατα στον κόμβο της Renault, ενός ακόμη σούπερ μάρκετ στη

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ

Γλυφάδα κι ενός τρίτου καταστήματος στη Μυτιλήνη. Θα υπάρξουν κι άλλα νέα σούπερ μάρκετ σε περιοχές, όπου σήμερα η αλυσίδα δεν έχει ισχυρή παρουσία. Παράλληλα, τα στελέχη της συνεχίζουν να αναζητούν κατάλληλο οικόπεδο για τη φιλοξενία στεγασμένων χώρων περίπου 100.000τμ, στο οποίο θα οργανωθεί μια mega αποθηκευτική εγκατάσταση. Σημειώνουμε ό,τι η εξαγορά τοπικών δικτύων σούπερ μάρκετ είναι μέσα στα ενδιαφέροντα της διοίκησης της ΕΥΣ υπό τον όρο, βέβαια, ότι οι υποδομές τους εξυπηρετούν συμπληρωματικά το δίκτυό της. Κύκλοι της διοίκησης της εταιρείας αναφέρουν χαρακτηριστικά στο «σελφ σέρβις»: «Πιστεύουμε ότι το 2022 θα μας γίνουν σχετικές προτάσεις. Είμαστε μέσα στο «παιχνίδι». Ακούμε τα πάντα και τα αξιολογούμε…».

ΑΒ Βασιλόπουλος

Το θετικό πρόσημο στην εξέλιξη του τζίρου της ως το τέλος του 2022 είναι το βασικό μέλημα φέτος της διοίκησης της ΑΒ Βασιλόπουλος, προβάλλοντας την πεποίθηση ότι η χρονιά θα κλείσει για την εταιρεία με τζίρο άνω των 2 δισ. ευρώ. Πάντως, η αποχώρηση από την ηγεσία της το τελευταίο διάστημα ιστορικών στελεχών της, με τελευταία και πιο θορυβώδη του κ. Βασίλη Σταύρου, συζητείται έντονα στην αγορά, φουσκώνοντας τα πανιά κάθε είδους φημολογίας σχετικά με υποτιθέμενα σχέδια της μητρικής της εταιρείας. Αυτό δεν εμποδίζει σε τίποτα, όμως, την εξέλιξη του επενδυτικού της προγράμματος φέτος, η αξία του οποίου προσδιορίζεται στα 60 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για κεφάλαια που θα διατεθούν κατά κύριο λόγο στο δίκτυο

πωλήσεων της εταιρείας. Φέτος η εταιρεία σχεδιάζει να εγκαινιάσει περισσότερα από 15 καταστήματα όλων των τύπων, ενώ θα επιδιώξει τη σύναψη νέων συμβάσεων δικαιόχρησης για 40 έως 50 νέα καταστήματα συνεργατών. Σημειώνουμε, εξάλλου, ότι η εταιρεία αναζητά το κατάλληλο ακίνητο για την εγκατάσταση και νέου αποθηκευτικού κέντρου, με έδρα το πιθανότερο την Μάνδρα Αττικής ή τον Ασπρόπυργο. Στο βαθμό που τελεσφορήσει η σχετική αναζήτηση, θεωρείται βέβαιο ότι ο πήχης των επενδύσεών της θα ανέβει υψηλότερα των προϋπολογισμένων δαπανών, όσο χρειαστεί.

Lidl

Σε άνοδο των πωλήσεών της προσβλέπει φέτος η Lidl, έχοντας σχεδιάσει το νέο ετήσιο επενδυτικό της προϋπολογισμό, ύψους 100-120 εκατ. ευρώ, που θα διατεθούν προς ενίσχυση του δικτύου και της ανταγωνιστικότητάς της. Ο σχεδιασμός της εταιρείας προβλέπει την επέκταση του δικτύου της με νέα καταστήματα κυρίως σε κεντρικές περιοχές των μεγάλων πόλεων της χώρας και μάλιστα με αίθουσες πωλήσεων μικρότερης έκτασης από το καθιερωμένο πρότυπο των Lidl. Στο πεδίο των τιμών αναμένεται ότι θα κινηθεί επιθετικά, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της με προϊόντα που ξεφεύγουν από το σύνηθες πλαίσιο της ποικιλίας των σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, το 2021 ο τζίρος της Lidl κυμάνθηκε στο μέσο επίπεδο της αγοράς των κλασικών σούπερ μάρκετ. Ειδικότερα στοιχεία αναμένονται, όμως, στη σχετική ανακοίνωση

Το μέγεθος του «πληθωριστικού τζίρου» υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθεί φέτος γύρω στο 3%. Το ζητούμενο είναι σε τι βαθμό το ποσοστό αυτό θα αντισταθμίσει την ανάσχεση της ζήτησης εξαιτίας της ακρίβειας σε όλο το φάσμα της οικονομίας 18 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

του νέου CEO της αλυσίδας, μετά τη λήξη της εταιρικής της χρήσης στα τέλη του Φεβρουαρίου. Το βέβαιο είναι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις και η ακρίβεια δημιουργούν τις προϋποθέσεις να γίνουν ελκυστικότερα τα καταστήματά της στο ευρύ κοινό.

Metro

Σύμφωνα με στελέχη της Metro, το 2022 αναμένεται αύξηση των πωλήσεών της. Ωστόσο, δηλώνουν ότι επί του παρόντος δεν είναι εύκολος ο προσδιορισμός του ρυθμού ανάπτυξης του εταιρικού τζίρου έναντι του 2021, εκφράζοντας, πάντως, την πεποίθηση ότι η εταιρεία θα κερδίσει νέα μερίδια σε μια αγορά, που απ’ ότι φαίνεται στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνει στάσιμη. Η Metro για την τρέχουσα χρήση σχεδιάζει επενδύσεις 35-40 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα διατεθεί για την οργάνωση και λειτουργία έξι ή επτά νέων σούπερ μάρκετ, αν και, όπως επισημαίνεται εκ μέρους στελέχους της, πιθανώς η πανδημία να καθυστερήσει κάποιες από τις διαδικασίες ανέγερσης των καταστημάτων. Παράλληλα, η Metro προγραμματίζει και αρκετές ανακαινίσεις παλαιότερων εμπορικών μονάδων της, ριζικές ή μη ανάλογα με την παλαιότητα της εκάστοτε μονάδας. Σε ό,τι αφορά τις εταιρικές αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, η επέκταση των δομών εκείνης στη Γέφυρα Θεσσαλονίκης σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του Απριλίου ή το αργότερο στα τέλη του πρώτου εξαμήνου του έτους. Παράλληλα, αναζητείται ακίνητο στην περιοχή του Ασπροπύργου έκτασης περίπου 120 στρεμμάτων, για την αύξηση της αποθηκευτικής ικανότητας της αλυσίδας και την αναδιάρθρωση των σχετικών δομών της. Το συνολικό κόστος της επένδυσης υπολογίζεται ότι θα υπερβεί τα 50 εκατ. ευρώ, ενώ πρόθεση της εταιρείας είναι το έργο να ξεκινήσει φέτος. Στους νέους χώρους logistics θα συνενωθεί η αποθήκη της Μάνδρας έκτασης 20.000τμ, η μικρή αποθήκη κατάψυξης στον Ασπρόπυργο 4.000τμ και ένα μέρος των αποθηκών των Οινοφύτων.

ΑΓΟΡΑ

Μασούτης

Μια δυναμική χρονιά από άποψη επενδύσεων αναμένεται το 2022 για τη βορειοελλαδίτικη αλυσίδα Μασούτης. Η διοίκησή της έχει προγραμματίσει φέτος την επέκταση του δικτύου της με 30-40 νέα σούπερ μάρκετ, τα οποία θα προστεθούν στα 333 που ελέγχει σήμερα. Παράλληλα, η Μασούτης αναζητεί οικόπεδο στο οποίο θα εγκαταστήσει ένα νέο κέντρο διανομών στην Αττική, δεδομένου ότι οι σημερινές εγκαταστάσεις δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις μελλοντικές ανάγκες της. Ο επενδυτικός σχεδιασμός της αλυσίδας προβλέπει φέτος τη διάθεση κεφαλαίων πολύ υψηλότερων του 2021, οπότε επένδυσε περί τα 25 εκατ. ευρώ. Σχετικά με την πορεία του τζίρου της, η διοίκησή της τονίζει ότι είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις, αλλά εκτιμά ότι τα έσοδά της θα κινηθούν ανοδικά, έστω οριακά, έναντι ετήσιου τζίρου 883 εκατ. ευρώ το 2021.

Πέντε

Χρονιά επιστροφής στην ανάπτυξη του εταιρικού τζίρου χαρακτηρίζεται το 2022 από τη διοίκηση της Πέντε. Υπενθυμίζουμε ότι τα έσοδα της εταιρείας το 2021 διαμορφώθηκαν στα 505 εκατ. ευρώ. Η αλυσίδα δρομολογεί φέτος επενδύσεις της τάξης των 30 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα διατεθεί στο δίκτυο των καταστημάτων της. Ειδικότερα, σχεδιάζει, πρώτον, την οργάνωση και λειτουργία έξι νέων σούπερ μάρκετ, που θα εγκατασταθούν σε ιδιόκτητα εταιρικά ακίνητα, και τις ανακαινίσεις 30-35 παλαιότερων, και δεύτερον, την εκκίνηση των εργασιών οικοδόμησης του μεγάλου εμπορικού κέντρου της στη Σαλαμίνα. Όπως πληροφορούμαστε, το σχετικό σχέδιο έχει αναπροσαρμοστεί αναφορικά με την κατανομή των χώρων πώλησης. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη λειτουργία του εμπορικού κέντρου περίπου στα τέλη του έτους, αλλά όπως εκτιμάται σήμερα, η αποπεράτωση όλων των εργασιών θα απαιτήσει μια διετία. Παράλληλα με τα προαναφερόμενα, η Πέντε βρίσκεται σε αναζήτηση εταιρείας, η οποία θα αναλάβει το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την υποστήριξη του ηλεκτρονικού της καταστήματος. Η αλυσίδα μελετά

από πέρυσι την ανάπτυξη δομών ψηφιακών πωλήσεων, ωστόσο, λόγω καθυστερήσεων εξαιτίας της πανδημίας, το εγχείρημα θα υλοποιηθεί φέτος.

ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός

Χρονιά έντονης επενδυτικής δραστηριότητας αναμένεται να είναι το 2022 και για την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, η οποία σχεδιάζει την επέκταση του δικτύου της με νέα σημεία πώλησης, superettes και mini καταστήματα, όπως και την πραγματοποίηση ανακαινίσεων σε ένα σημαντικό αριθμό παλαιότερων σούπερ μάρκετ του δικτύου. Ο στόχος της εταιρείας είναι η ταχύτερη δυνατή καθιέρωση της νέας εταιρικής της ταυτότητας, ο εμπλουτισμός της σειράς ιδιωτικού σήματος προϊόντων «Θησαυροί της Ελληνικής Γης» με νέους κωδικούς και η δημιουργία του πρώτου της dark store. Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του τζίρου της, αναμένεται to 2022 να είναι της τάξης του 5%-6%

σε ενοποιημένη (δηλ. της Κρητικός και της CRM, που διαμορφώθηκε στα 416 εκατ. ευρώ το 2021, με ανάπτυξη 6,6% έναντι του 2020)..

Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες

Αδύνατη θεωρούν τα στελέχη τής Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες την οποιαδήποτε πρόβλεψη για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας φέτος έναντι του 2021. Δηλώνουν, πάντως, την πρόθεσή τους να επιδιώξουν νέες εξαγορές, όπως και τη δημιουργία νέων καταστημάτων, εταιρικών και κυρίως franchise. Σημειώνουμε ότι το 2021 η εταιρεία πρόσθεσε στο δυναμικό της 49 καταστήματα και το 2020 συνολικά 28. Επισημαίνεται πως, σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του τζίρου, πολλά θα κριθούν από τις τάσεις στην τουριστική αγορά, καθώς η ανάπτυξη κατά 8,5% των πωλήσεών της το 2021 προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την ανάκαμψή της. 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 19

ΑΓΟΡΑ

Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ στο μετασχηματισμό του κλάδου Περίοδος εντονότερης επενδυτικής δράσης θα είναι η πενταετία που ακολουθεί για τις επιχειρήσεις του κλάδου και κυρίως για τις μεγαλύτερες, που θα κληθούν να επωμιστούν επενδυτικό κόστος 2 έως 2,5 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμό των κλαδικών δομών. Στις εν λόγω δαπάνες δεν υπολογίζεται το επενδυτικό κόστος των πιθανών εξαγορών και συγχωνεύσεων, η αξία των οποίων, ανάλογα με το ποιες εταιρείες θα αφορούν, θα υπερβούν ασφαλώς το προαναφερόμενο ποσό... ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ο κύριο βάρος των επενδύσεων θα σηκώσουν όσες εταιρείες βρίσκονται στις πρώτες πέντε θέσεις του «top 10» της αγοράς, ενώ τα σχετικά κεφάλαια θα διατεθούν για τη δημιουργία νέων καταστημάτων και την αγορά, όπου κρίνεται σκόπιμο, ακινήτων, για τις ανακαινίσεις παλαιότερων, για τις ακατάπαυστες αναβαθμίσεις των πληροφοριακών συστημάτων, για την οργάνωση νέων υποδομών logistics, για τη χρήση AI συστημάτων πώλησης-διαχείρισης των προϊόντων, καθώς και για την ανάπτυξη των e-shops και κυρίως την αναβάθμιση των δομών υποστήριξης των ηλεκτρονικών πωλήσεων, όπως τα dark stores, τα μηχανογραφικά προγράμματα, οι στόλοι οχημάτων διακίνησης των παραγγελιών κ.ά.

ΑΎΞΗΣΗ ΤΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΎ ΚΌΣΤΟΥΣ

Η επενδυτική ένταση που θα χαρακτηρίσει τα επόμενα χρόνια την οργανωμένη λιανική, μέλλει σε μια περίοδο επιβάρυνσης του λειτουργικού κόστους των αλυσίδων, λόγω της αναπροσαρμογής των μισθών, της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους και της αύξησης του κόστους χρήματος, που ήδη προκαλεί η άνοδος των επιτοκίων δανεισμού, αλλά και αντικειμενικού περιορισμού των περιθωρίων αύξησης του μέσου «καλαθιού» αγορών των νοικοκυριών. Με άλλα λόγια, οι αλυσίδες του κλάδου θα κληθούν στο διάστημα που ακολουθεί να αναδιαμορφώσουν τη στρατηγική τους, έχοντας κατά νου ότι το κλίμα στο εμπόριο δεν αναμένεται ιδιαίτερα ευμενές παρά τις αναμενό-

20 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

μενες τάσεις ανάπτυξης της οικονομίας, δεδομένου ότι τα οφέλη της ανάπτυξης θα κατανεμηθούν, όπως συνήθως συμβαίνει, ανισομερώς στα κοινωνικά στρώματα.

ότι θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν, για οικονομικούς κι όχι μόνο λόγους, κυρίως οι πολύ ισχυροί του κλάδου, αφήνοντας πίσω τους όλους τους άλλους.

Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΌΣ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ

Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν, επίσης, ότι η οργανωμένη λιανική θα αποτελέσει έναν από τους κύριους στόχους της JP Morgan, η οποία μέσω της Viva Wallet θα επιχειρήσει να «ελέγξει» την πλειονότητα των ηλεκτρονικών συναλλαγών, οι οποίες χρόνο με το χρόνο θα αυξηθούν θεαματικά. Ένα ανάλογο εγχείρημα εκτιμάται ότι θα απαιτήσει από κάθε μεγάλη αλυσίδα επιπλέον επενδύσεις περίπου 10 εκατ. ευρώ.

Επιχειρώντας μια πρώτη χαρτογράφηση των επενδύσεων της επόμενης πενταετίας, υψηλόβαθμοι παράγοντες του κλάδου υπολογίζουν ότι θα δημιουργηθούν περισσότερα από 600 νέα καταστήματα όλων των τύπων, κατηγοριών και μορφών λειτουργίας, η οργάνωση των οποίων θα απαιτήσει περίπου 300 εκατ. ευρώ, ενώ εκατοντάδες εκατομμύρια θα διατεθούν για την αγορά ακινήτων, προκειμένου να εγκατασταθούν πολλά από αυτά. Προσθέτουν επίσης ότι περί τα 500 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από τους ισχυρούς του κλάδου για τη δημιουργία μεγαλύτερων κέντρων logistics. Υψηλό θα είναι και το επενδυτικό κόστος για τη δημιουργία dark stores, στα οποία η αγορά άρχισε να επενδύει μόλις τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις του κλάδου θα διαθέσουν περί τα 100 εκατ. ευρώ για τις αναβαθμίσεις των μηχανογραφικών τους συστημάτων, κάποιες αλυσίδες ίσως θα επενδύσουν και στο AI –ήδη η Metro μελετά το θέμα–, ενώ κανείς δεν γνωρίζει τι θα σημάνει η λειτουργία των πρώτων καταστημάτων άνευ ταμειακών μηχανών, που σχεδιάζει να εισάγει η Retail & More, επαναλανσάροντας τα πρώτα καταστήματα Carrefour στην Ελλάδα. Αν το εγχείρημα κριθεί επιτυχημένο, θ’ ανοίξει ένας ακόμη κύκλος επιβεβλημένων επενδύσεων για τις επιχειρήσεις, τον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο

ΣΤΕΝΕΎΟΥΝ ΤΑ ΠΕΡΙΘΏΡΙΑ ΚΈΡΔΟΥΣ

Ποιοι και πώς θα μπορέσουν τα επόμενα χρόνια να σηκώσουν ένα τόσο μεγάλο επενδυτικό βάρος; Οι παράγοντες που θα κρίνουν τις μελλοντικές κινήσεις κάθε αλυσίδας είναι τρεις: Ο όγκος του τζίρου καθεμιάς, η έκθεσή της σε δανειακές υποχρεώσεις και η γενικότερα η χρηματοοικονομική της θέση. Όσοι διαθέτουν τα σχετικά πλεονεκτήματα, προφανώς θα κινηθούν ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά. Γενικότερα οι χρηματοοικονομικές συνθήκες λειτουργίας της αγοράς, όπως τις περιγράψαμε, είναι περίπου βέβαιο ότι με την πάροδο των ετών θα συμπιέζουν την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων του κλάδου, συρρικνώνοντας σταθερά τα περιθώρια κέρδους, σε επίπεδο EBITDA και καθαρής κερδοφορίας. Μια τέτοια εξέλιξη από μόνη της θα δυσχεράνει τον επενδυτικό ανταγω-

ΑΓΟΡΑ

νισμό των αλυσίδων, καθώς θα συμμετάσχουν σε έναν αγώνα, που άλλοτε θα παίρνει τα χαρακτηριστικά αγώνα ταχύτητας κι άλλοτε μαραθωνίου. Αρκεί να θυμίσουμε ότι η Jumbo, με την είσοδό της σε αρκετές αγορές προϊόντων καθημερινής ζήτησης, δεν «έκλεψε» μόνο τζίρο από την κλαδική αγορά, αλλά συμπίεσε και τα περιθώρια κέρδους των αλυσίδων στον τομέα του non food, από τον οποίο, όπως είναι γνωστό, κερδίζουν σαφώς περισσότερα από όσα στις κατηγορίες των τροφίμων-ποτών. Πιέσεις θα δεχθεί η αγορά και από την επέκταση της πολυεθνικής εκπτωτικής αλυσίδας Pepco, η οποία ήδη ίδρυσε την Pepco Hellas και σχεδιάζει μετά το καλοκαίρι να αναπτύξει τα πρώτα 12 καταστήματά της. Εξελίξεις και πρωτοβουλίες όπως οι προαναφερόμενες αφαιρούν κέρδη από την οργανωμένη λιανική σε μια περίοδο ισχυρής έντασης του ανταγωνισμού, σε μια περίοδο μεγάλων αναγκών για νέα επενδυτικά κεφάλαια.

ΑΛΛΑΓΈΣ ΣΤΑ CONCEPTS

Ανώτατα στελέχη του κλάδου, με βαθιά γνώση στο αντικείμενο, σημειώνουν ότι μελλοντικά τα μερίδια αγοράς θα περάσουν σε όσους καταφέρουν να αλλάξουν ή επαναπροσδιορίσουν μερικώς τα concept τους. Ίσως ένα πεδίο που προσφέρεται σχετικά να είναι αυτό των φρέσκων προϊόντων, όπως και του dry grocery, αν και μερικώς θα υποστηριχθεί από τα e-shops. Ωστόσο, στα φρέσκα τρόφιμα οι παράμετροι τιμή, ποιότητα, ποικιλία και σέρβις πιθανώς θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον και τη θέση των περισσότερων εκ των ισχυρών του λιανεμπορίου στον ανταγωνισμό, όπως άλλωστε και η εξειδίκευσή τους σε συγκεκριμένες κατηγορίες του τομέα των non food, ενώ η διεκδίκηση μεριδίων θα κριθεί και από τους τύπους των καταστημάτων που θα καθιερωθούν στην αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα υπέρ μάρκετ, τα οποία στη συγκυρία της πανδημίας αποδείχθηκαν χρυσοφόρα. «Ο τζίρος των 10-11 δισ. ευρώ του «top 10» του κλάδου νομοτελειακά θα τεθεί υπό τον έλεγχο τριών το πολύ τεσσάρων αλυσίδων κι αυτό δεν θα αργήσει να συμβεί»,

Ποιοι θα μπορέσουν τα επόμενα χρόνια να σηκώσουν ένα τόσο μεγάλο επενδυτικό βάρος; Οι παράγοντες που θα το κρίνουν, είναι τρεις: Ο όγκος του τζίρου καθεμιάς αλυσίδας, η έκθεσή της σε δανειακές υποχρεώσεις και η γενικότερα η χρηματοοικονομική της θέση τονίζει χαρακτηριστικά παράγοντας του κλάδου, προσθέτοντας ότι «κάθε ισχυρός «παίκτης» της αγοράς θα προσαρμοστεί σε διαφορετικό επίπεδο σέρβις, πράγμα που θα καθορίσει το μέλλον και την εικόνα του. Παράλληλα, θα υποχρεωθεί σε νέες εξαγορές, όπως και σε γενναίες επενδύσεις στον τομέα των ψηφιακών πωλήσεων. Όποιος διαθέτει τη γνώση να αξιολογήσει σωστά τα στατιστικά δεδομένα από τις ψηφιακές συναλλαγές ή τις συναλλαγές μέσω καρτών

πιστότητας, θα οδηγηθεί με μεγαλύτερη ασφάλεια στην επανατοποθέτησή του στην αγορά, σε μια αγορά η οποία –ποτέ δεν πρέπει να το ξεχνάμε– είναι πολύ πιθανό να ζήσει και νέες ανατροπές στην κατανομή των μεριδίων, μετά από big deals τύπου «Σκλαβενίτη-Μαρινόπουλου» ή με την είσοδο ισχυρών funds, που με ευκολία μπορεί να οδηγήσουν σε μερικό ανασχεδιασμό του χάρτη της οργανωμένης λιανικής, φέρνοντας τα πάνω κάτω...» 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Παρανάλωμα του πληθωρισμού οι τιμές ραφιού Η πληθωριστική πυρκαγιά επεκτείνεται πλέον την αγορά του κλάδου, καθώς οι τιμές ραφιού γίνονται παρανάλωμα του πυρός, χωρίς να γνωρίζει κανείς πότε θα σβήσει η φωτιά ή θ’ αρχίσει, έστω, να τίθεται υπό έλεγχο. Αλλά τα μηνύματα του δείκτη τιμών παραγωγού από τη βιομηχανία μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι, σχετικά με το τι πρόκειται να ακολουθήσει. Ο γενικός δείκτης μηνός Δεκεμβρίου διαμορφώθηκε στο 29,4% σε ετήσια βάση κι αυτό προμηνύει την επέκταση του πύρινου μετώπου. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

πληθωρισμός τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, έφτασε στο 6,2%, ποσοστιαίο ύψος λησμονημένο από το 1997. Η μεγαλύτερη αύξηση τιμής διαπιστώθηκε και πάλι στο φυσικό αέριο και ήταν 154,8% έναντι 56,7% στο ηλεκτρικό ρεύμα, 36% στο πετρέλαιο θέρμανσης και 21,6% στα καύσιμα και τα λιπαντικά. Στα τα αμνοερίφια οι τιμές αυξήθηκαν 17,6%, στα νωπά λαχανικά 14,4%, στο ελαιόλαδο 15,4%, στα άλλα βρώσιμα έλαια 17,3%, στις πατάτες 12,3% και στα νωπά φρούτα 8,4%. Το τελευταίο τρίμηνο η μέση τιμή στις πατάτες αυξήθηκε σωρευτικά κατά 47%, στα μακαρόνια 23%, στο ελαιόλαδο άνω του 10%, στο φρέσκο γάλα και τα τυροκομικά 8%, στα αλλαντικά 5%, στα απορρυπαντικά 4% κοκ. Δεδομένου ότι τα είδη διατροφής αποτελούν το 35,9% των συνολικών μηνιαίων δαπανών των φτωχότερων νοικοκυριών (Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ), οι ανατιμήσεις μόνο στα βασικά τρόφιμα γονατίζουν δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Σύμφωνα με την έρευνα Οικονομικής Συ-

22 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

γκυρίας του ΙΟΒΕ μηνός Ιανουαρίου, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουμε πέρα» διαμορφώθηκε στο 65%. Τα στελέχη του κλάδου προβληματίζονται έντονα με τις διαστάσεις που μπορεί να πάρει το φαινόμενο τους επόμενους μήνες. Όπως εξηγούν, στην Ελλάδα η επανεκκίνηση της οικονομίας, μετά το παγκόσμιο σοκ εξαιτίας της πανδημίας, έγινε αργότερα απ’ όσο στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες, ενόσω η χώρα μας εμφανίζει μεγάλη εξάρτηση από αγαθά που εισάγει, τόσο πρώτες ύλες όσο και τελικά προϊόντα, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις του πληθωρισμού αναμένονται εντονότερες τους επόμενους μήνες και με μεγαλύτερη διάρκεια, δηλαδή ο κύκλος του φαινομένου αναμένεται ότι θα κλείσει στην εγχώρια αγορά σαφώς αργότερα απ’ ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το τι θα επακολουθήσει είναι εύκολο να το αντιληφθεί κανείς. Αρκεί να μελετήσει τα τελευταία επιμέρους στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

σχετικά με το δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία. Αυτά δείχνουν ότι τον Δεκέμβριο σε ετήσια βάση καταγράφηκε στην εγχώρια αγορά αύξηση των τιμών στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου 60,8%, 56,5% στα προϊόντα διύλισης πετρελαίου και 35,4% στην εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη. Στην εξωτερική αγορά τα αντίστοιχης σημασίας ποσοστά τον ίδιο μήνα ήταν 75,5% για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, 61% για τα προϊόντα διύλισης και 21,6% για την κατασκευή προϊόντων από ελαστικό και πλαστικό. Πρόκειται για μεταβολές που θα έχουν συνέχεια και που σε κάθε περίπτωση ήδη έχουν πυρπολήσει τιμές της πλειονότητας των τελικών προϊόντων σε όλο το φάσμα της οικονομίας, μεταξύ των οποίων και των ειδών που διαθέτουν τα σούπερ μάρκετ.

5% ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΣΤΟ ΡΆΦΙ Η IRI κατέγραψε την εβδομάδα που έκλεισε στις 16 Ιανουαρίου ανατιμήσεις που σε μέσο επίπεδο ήταν της τάξης του 5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Στα τρόφιμα οι πιέσεις στις τιμές τη δεύτερη εβδομάδα του μήνα ήταν μεσοσταθμικά της τάξης του 1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο ένα χρόνο πριν. Αλλά στην κατηγορία των γαλακτοκομικών, όπως και στα συσκευασμένα τρόφιμα, οι ανατιμήσεις διαμορφώθηκαν στο 3%, ενώ στο 2% ανατιμήθηκαν σε μέσο επίπεδο τα αναψυκτικά. Μεγαλύτερες επιβαρύνσεις στις τιμές εντοπίσθηκαν στα μη τρόφιμα, όπου το κόστος αγορών αυξήθηκε κατά 11% σε ετήσια βάση, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις στα κόστη της παραγωγής από τις ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες και τα ενεργειακά αγαθά ήταν πολύ ισχυρότερες. 

ΑΓΟΡΑ

Τι προβλέπει η σύμπραξη Μασούτης-SYNKA Μια ακόμη κίνηση στη σκακιέρα του κλάδου, που ωθεί στην περαιτέρω συγκέντρωσή του, ενεργοποιώντας πιθανώς την έναρξη στους κόλπους του ενός νέου κύκλου ανάλογων επιχειρηματικών κινήσεων, αποφάσισαν οι διοικήσεις των εταιρειών Μασούτης και SYNKA, που συμμαχούν μέσω της σύστασης κοινής εταιρείας, με την οποία εξασφαλίζεται η συμμετοχή της πρώτης κατά 50% στη δεύτερη. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

σύμπραξη των δύο σχημάτων μπορεί κανείς να πει ότι «κουμπώνει» πολύ καλά γεωγραφικά, δεδομένου ότι η μεν Μασούτης κατέχει ένα ισχυρό δίκτυο καταστημάτων στη Βόρεια και την Κεντρική Ελλάδα και ο SYNKA δραστηριοποιείται δυναμικά στην Κρήτη και το Αιγαίο. Με το εν λόγω σχήμα οι δύο εταιρείες αποκτούν επίσης ένα ισχυρότερο διαπραγματευτικό χαρτί έναντι των προμηθευτών, το οποίο δυνητικά μπορεί να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο, στο βαθμό που επιτύχουν –μέσω του SYNKA– συνέργεια με τον ΕΛΟΜΑΣ, όπως είναι οι προθέσεις τους. Ειδικότερα, στις παραμονές έκδοσης του τεύχους παράγοντες της αγοράς, αναφερόμενοι στο εν λόγω deal, ανέφεραν τα εξής: Η Διαμαντής Μασούτης ΑΕ και ο SΥΝΚΑ Κρήτης Υπεραγορές ΑΕ συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια νέα εταιρεία, στην οποία η Μασούτης κατέχει το 50% των μετοχών και ο Συνεταιρισμός το υπόλοιπο 50%. Στη νέα εταιρεία θα περάσουν το ενεργητικό και το παθητικό του SYNKA. Με τη σύστασή της θα πραγματοποιεί αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, την οποία θα καλύψει η Μασούτης, ώστε μέσω αυτής να κατέχει το 50% της κοινής εταιρείας. Ο συνεταιρισμός θα διατηρήσει την πλειοψηφία στο Διοικητικό Συμβούλιο του νέου εταιρικού σχήματος, κατέχοντας τις τρεις από της πέντε θέσεις και το μάνατζμεντ.Τα καταστήματα του SΥΝΚΑ που εδρεύουν εκτός Κρήτης (Κέρκυρα και Αιγαίο) θα μετονομαστούν σε Μασούτης, ενώ τα σούπερ μάρκετ στην Κρήτη θα διατηρήσουν την επωνυμία τους. Οι μέτοχοι του Συνεταιρισμού θα εξακολουθουθήσουν να διατηρούν τα δικαιώματά τους και θα έχουν ενεργή συμμετοχή σε στρατηγικές αποφάσεις του SΥΝΚΑ.

Με την εν λόγω συμφωνία το κοινό σχήμα αποκτά παρουσία στην ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη, το Αιγαίο και την Κέρκυρα, δημιουργώντας ένα πανελλαδικό δίκτυο 402 καταστημάτων, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω του 1,1 δισ. ευρώ και περισσότερους από 9.500 εργαζομένους. Μέσω της στρατηγικής αυτής συνεργασίας, θα δημιουργηθούν οι αντίστοιχες υπεραξίες για τις μετοχές όλων των μετόχων που συμμετέχουν στον συνεταιρισμό. Το νέο σχήμα θα ενισχύσει τους τοπικούς παραγωγούς της Κρήτης, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να τοποθετήσουν τα προϊόντα τους και στο δίκτυο της Μασούτης. Σημειώνουμε ότι η συμφωνία των Μασούτης και SΥΝΚΑ επρόκειτο να λάβει την έγκριση των μετόχων του Συνεταιρισμού Κρήτης, στο πλαίσιο γενικής συνέλευσης που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις 20 Φεβρουαρίου. Με την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών και αφού η συμφωνία λάβει την έγκριση της Επιτρο-

πής Ανταγωνισμού, οι δύο πλευρές σχεδιάζουν να απευθυνθούν στον όμιλο αγορών ΕΛΟΜΑΣ, προτείνοντας τη δημιουργία ενός κοινού σχήματος αγορών, στο οποίο θα συμμετάσχουν από τη μια ο ΕΛΟΜΑΣ και από την άλλη η κοινή εταιρεία. Το κοινό σχήμα θα συγκεντρώνει ετήσιο τζίρο της τάξης των 1,7 δισ. ευρώ και μέσω αυτού όχι μόνο θα αποφευχθεί ένα ακόμη ισχυρό πλήγμα στον ΕΛΟΜΑΣ, αλλά θα ενισχυθεί η θέση του σε επίπεδο υψηλότερο εκείνου που βρισκόταν πριν τις αποχωρήσεις των ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και Bazaar. Σημειώνουμε, πάντως, ότι ο τζίρος του τύπου των καταστημάτων που κυριαρχεί στα δίκτυα των δύο εταιρειών, δηλαδή των σούπερ μάρκετ 400-1.000τμ, δέχεται τις μεγαλύτερες πιέσεις, εμφανίζοντας το 2021 απώλειες μεριδίων σε αντίθεση με τους λοιπούς τύπων καταστημάτων, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI και της NielsenIQ. 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

CARREFOUR

Σε εφαρμογή το πλάνο της Retail & More Σε εφαρμογή άρχισε να θέτει το πλάνο της η Retail & More για το επαναλανσάρισμα του σήματος Carrefour στην Ελλάδα και την ανάπτυξη του δικτύου του στη χώρα. Στελέχη της εταιρείας ήδη άρχισαν να παρουσιάζουν στους μεγάλους προμηθευτές τη στρατηγική της Retail & More, το πλάνα ανάπτυξης του δικτύου της και τους στόχους που έχουν τεθεί, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία της σύναψης κεντρικών συμφωνιών. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

αράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων δεν θα είναι εύκολη, δεδομένης της μη ύπαρξης βάσης τζίρου, που να αιτιολογεί τη σύναψη σχετικών συμφωνιών. Βέβαια, τα δεδομένα θα αλλάξουν, εφόσον η εταιρεία συνάψει συμφωνία franchise για την ένταξη στο δυναμικό της κάποιου μικρομεσαίου σχήματος της κλαδικής αγοράς. Με άλλα λόγια, η Retail & More σήμερα δεν διαθέτει δίκτυο, οπότε η όποια συμφωνία μαζί της δεν έχει μετρήσιμο αποτέλεσμα. Κι ως γνωστόν συμφωνίες στη βάση υποθετικών αποτελεσμάτων ουδείς προμηθευτής κάνει. Αυτός είναι ο λόγος που, όπως αναφέρουν πηγές του «σελφ σέρβις», η Retail & More κατόπιν αιτήματός της εντάχθηκε στο δυναμικό του ομίλου αγορών Αστέρας. Μέσω αυτού, λοιπόν, θα γίνει δυνατόν στα πρώτα της βήματα να προμηθεύεται προ-

ϊόντα, δηλαδή βάσει των συμφωνιών του Αστέρα. Σε προοπτική χρόνου, άγνωστο πότε, να ανεξαρτητοποιηθεί, συνάπτοντας τις δικές της συμφωνίες, που θα είναι σαφώς πιο ανταγωνιστικές. Ενδιαφέρον έχουν και οι πληροφορίες σχετικά με την εμφάνιση των πρώτων καταστημάτων της εταιρείας, τα οποία, όπως αναφέρουν κύκλοι του περιβάλλοντός της, ήδη υφίστανται (!). Ειδικότερα, ακούσαμε ότι η Retail & More έχει συνάψει τις πρώτες δύο συμβάσεις δικαιόχρησης για τη λειτουργία των πρώτων δύο καταστημάτων της στη Θεσσαλονίκη επωνυμίας Plaza, τα οποία μάλιστα ήδη είναι εν δράσει εδώ και λίγους μήνες. Άλλες πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των καταστημάτων του δικτύου σε πέντε, εκ των οποίων τα τρία δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη, το τέταρτο αλλού στη Βόρεια Ελλάδα και το πέμπτο σε νησί του Αιγαίου.

ΤΑ ΔΎΟ ΣΕΝΆΡΙΑ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΎΟΥ

Το Plaza είναι εμπορικό σήμα που το «μοιράζονται» δύο χρήσεις, η πρώτη ως έχει και η δεύτερη ως Plaza Express. Μέσω των καταστημάτων με τις σχετικές επωνυμίες θα διακινούνται τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας της Carrefour, καθώς και οι λοιποί επώνυμοι κωδικοί προϊόντων. Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα της Retail & More, τα σενάρια είναι δύο, σύμφωνα τουλάχιστον με στελέχη του κλάδου, διότι επισήμως εκ μέρους της εταιρείας δεν δηλώνεται το παραμικρό. Βάσει των πληροφοριών μας, λοιπόν, στις προθέσεις της εταιρείας είναι ως το καλοκαίρι να έχει οργανώσει μια πρώτη βάση του δικτύου της, κινούμενη σε τοπικό επίπεδο στην περιφέρεια και δη με προτεραιότητα στην Κρήτη. Το σχέδιο προβλέπει την ένταξη στο δυναμικό της περίπου δέκα καταστημάτων σε εμπορικές περιοχές τουριστικών προορισμών του νησιού, προκειμένου μέσω αυτών η Retail & More να πετύχει μια καλή εκκίνηση το 2022. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει πολλές παράλληλες ενέργειες ένταξης καταστημάτων συνεργατών στο δυναμικό της, ώστε με την πάροδο των πρώτων λίγων μηνών η εταιρεία να κάνει αισθητή την παρουσία της στην αγορά του κλάδου, με καταστήματα αναφοράς σε πολλές και διαφορετικές περιοχές της χώρας. Το ενδιαφέρον της αγοράς επικεντρώνεται στο ποιες πόρτες θα χτυπήσει η Retail & More, δηλαδή ποιες τοπικές αλυσίδες, που σήμερα δρουν υπό τη σκέπη ομίλων αγορών του κλάδου, θα επιχειρήσει να δελεάσει ή αν θα απευθύνει πρόσκληση κυρίως σε ανέντακτους επαγγελματίες. 

24 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΑΓΟΡΑ

Δίμηνο εξελίξεων για τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες Στο ρυθμό ενός έντονου διμήνου ζει η διοίκηση της Συνεργαζόμενη Παντοπώλες, καθώς αναμένεται έως το τέλος του Μαρτίου να έχουν οριστικοποιηθεί δύο ιδιαίτερα κρίσιμα για την ανάπτυξή της σχέδια. Το πρώτο αφορά μια διπλή εξαγορά τοπικών δικτύων, την οποία επιχειρεί η εταιρεία τους τελευταίους μήνες, και το δεύτερο την ανάπτυξη ενός νέου αποθηκευτικού κέντρου στη Θεσσαλονίκη. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ύμφωνα με πληροφορίες του «σελφ σέρβις», η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες βρίσκεται σε προχωρημένη φάση συζητήσεων για την εξαγορά δύο τοπικών αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Η διοίκησή της έχει ήδη καταλήξει σε μια καταρχήν συμφωνία με τους βασικούς μετόχους και των δύο υποψηφίων προς πώληση εταιρειών και το διάστημα αυτό διαπραγματεύεται την εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης του συνόλου των μετοχών των δύο αλυσίδων. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, πρόθεση της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες είναι να προχωρήσει στα σχέδιά της, μόνον εφόσον θα έχει τη ομόφωνη συγκατάθεση των μετόχων καθεμιάς από τις δύο περιπτώσεις, ώστε την επόμενη ημέρα αφενός να υπάρχει ηρεμία και σύμπνοια σε κάθε νέο της εγχείρημα και αφετέρου να αποφύγει τις τυχόν ενστάσεις ή άλλες νομικές περιπέτειες, που μόνο θετική επίδραση δεν θα έχουν. Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι οι διαπραγματεύσεις των συμμετεχόντων στις διαβουλεύσεις πρόκειται να ολοκληρωθούν εντός του Φεβρουαρίου.

ΣΤΑ 140 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ Ο ΦΕΤΙΝΌΣ ΤΖΊΡΟΣ

Πηγές της αγοράς αναφέρουν επίσης ότι, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά σε ό,τι αφορά την κατάληξη της επιδιωκόμενης διπλής συμφωνίας, τότε τα μεγέθη της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες θα ενισχυθούν σημαντικά. Οι δύο εταιρείες, με γεωγραφική διασπορά δικτύου από το Βόλο προς τα βόρεια της χώρας, σε ετήσια βάση διαμορφώνουν ένα συνολικό ετήσιο τζίρο περίπου 40 εκατ. ευρώ, ο οποίος αθροιζόμενος με τον κύκλο εργασιών των 95 εκατ. ευρώ της Συνεργαζόμενοι Παντοπώ-

λες, διαμορφώνουν συνολικά έσοδα 135 εκατ. ευρώ. Εφόσον δε υπολογιστεί η ανάπτυξη της τάξης του 5%, που προσδοκά φέτος η αλυσίδα, τότε ο τζίρος της το 2022 υπολογίζεται ότι θα υπερβεί τα 140 εκατ. ευρώ. Από το μέγεθος αυτό, περίπου το 40% αφορά έσοδα προερχόμενα από τη λιανική και το υπολειπόμενο 60% έσοδα από πωλήσεις χονδρικής.

με νεότερες πληροφορίες η διοίκηση της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες αναμένει το αργότερο έως το τέλος του Μαρτίου την απόκτηση του οικοπέδου εγκατάστασής του, ώστε αμέσως μετά να ακολουθήσει η κατάθεση του σχετικού φακέλου στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, προκειμένου το έργο να ενταχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο.

Σημειώνεται ότι στο σχήμα της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες εντάσσονται σήμερα οι αλυσίδες Ελληνικά Market, Πρόοδος και Ήλιος, καθώς κι η αλυσίδα καταστημάτων καφεπαντοπωλείων Γρήγορα, η οποία διακινεί πέραν των αγαθών ευρείας κατανάλωσης και καπνικά προϊόντα και καφέ. Τα εν λόγω δίκτυα έχουν συνολικά 417 καταστήματα. Εξ αυτών τα 50 είναι εταιρικά και τα υπόλοιπα 367 λειτουργούν υπό καθεστώς franchise.

Όπως έχουμε ήδη δημοσιεύσει, το οικόπεδο θα είναι έκτασης 50 στρεμμάτων για την ανοικοδόμηση κεντρικών αποθηκών, στέγασης αρχικά 12.000τμ με δυνατότητα επέκτασης στα 20.000τμ, για τις οποίες έχει προϋπολογισθεί επένδυση περίπου 5 εκατ. ευρώ. Πρόθεση της διοίκησης της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες είναι να εντάξει το επενδυτικό της σχέδιο στο άρθρο του Αναπτυξιακού Νόμου, που προβλέπει ως κίνητρο χρηματοδότησης την εξασφάλιση φορολογικής έκπτωσης 35% για το επενδυόμενο ποσό και όχι στη διάταξη περί χρηματοδότησης κατά το 25% της αξίας του. 

Σε ό,τι αφορά το σχέδιο για την οργάνωση του νέου κέντρου logistics της εταιρείας στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 25

ΘΕΜΑ

H εξέλιξη του τζίρου το 2021 και η προοπτική των ανατιμήσεων Οι δύο επικεφαλής των μεγάλων εταιρειών ερευνών, που παρακολουθούν εβδομάδα την εβδομάδα την εξέλιξη του κλαδικού τζίρου, ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος, διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος της IRI Hellas, και ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ Hellas, αναδεικνύουν και εξηγούν με τις συνεντεύξεις τους στο «σελφ σέρβις» τα χαρακτηριστικά των πωλήσεων του κλάδου το 2021. Κρατούμε τις προειδοποιήσεις του κ. Μπορέτου ότι «στο εξής η κάμψη της ζήτησης δεν θα είναι συνέπεια μόνο ψυχολογικών αναστολών του καταναλωτή, λόγω του κλίματος ανασφάλειας, αλλά κυρίως πρόβλημα της εισοδηματικής του ανεπάρκειας!» και την κατακλείδα του κ. Δημοράγκα ότι «το κακό είναι ότι οι αναλύσεις διεθνώς, που έφεραν το γενικό πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται ως την άνοιξη, πλέον συνηγορούν στο ότι θα ταλαιπωρήσει τις οικονομίες πολύ περισσότερο», για να προσθέσουμε εντελώς ενδεικτικά ότι: • Η εφορία έχει προχωρήσει σε κατασχέσεις λογαριασμών και πλειστηριασμούς τουλάχιστον σε βάρος 1,3 εκατομμυρίων ΑΦΜ φυσικών και νομικών προσώπων. Με άλλα λόγια, υπό το καθεστώς της απειλής ζουν σχεδόν οι μισοί Έλληνες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, τον περασμένο Νοέμβριο παλαιά και νέα ληξιπρόθεσμα υπόλοιπα έφτασαν στο ύψος ρεκόρ των 110,171 δισ. ευρώ. Συνολικά 4.138.985 φορολογούμενοι ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

26 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

•

είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία, εκ των οποίων 2,8 εκατ. προς το παρόν πληρώνουν τις ρυθμίσεις τους, ενώ 1,3 εκατ. ΑΦΜ δεν πληρώνουν και ήδη έχουν δρομολογηθεί εναντίον τους μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Σ ύμφωνα με στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών 2020 της ΕΛΣΤΑΤ, o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται στο 28,9% του πληθυσμού της χώρας (3.043.869 άτομα). Το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 5.266 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.059 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενηλίκους και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών. Όπως εκτιμάται, το 50% των φτωχών κατέχουν εισόδημα μικρότερο από το 73,1% του κατωφλιού του κινδύνου φτώχειας. Στα στοιχεία που δημοσίευσε προ ημερών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό φτάνει στο 3,1% για το 2022 έναντι 0,8% των «μετριοπαθών» προβλέψεων του προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο, ενώ η προηγούμενη ήταν για μόλις 1%, και η πρόβλεψή της για την εγχώρια ανάπτυξη φέτος «ψαλιδίζεται» στο 4,9%. Ακόμα μια ευρωπαϊκή πρωτιά «χτυπούσε» η χώρα την ημέρα που γραφόταν αυτό το κείμενο κι αυτή ήταν στο χάρτη των χονδρεμπορικών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας...

ΘΕΜΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΟΡΕΤΟΣ, IRI HELLAS

Η παγκόσμια συγκυρία θυμίζει τη Μεγάλη Ύφεση! Στην εγχώρια αγορά η προσφορά θα αισθανθεί τους κραδασμούς της ανεπαρκούς απορρόφησης των προϊόντων της από το καλοκαίρι. Η ξεχωριστή σημασία της εν λόγω συνθήκης εντοπίζεται στο ότι η αναμενόμενη κάμψη της ζήτησης «δεν θα είναι συνέπεια μόνο ψυχολογικών αναστολών του καταναλωτή, λόγω του κλίματος ανασφάλειας, αλλά κυρίως θα είναι πρόβλημα της εισοδηματικής του ανεπάρκειας!», προειδοποιεί ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος, διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος της IRI Hellas, συνοψίζοντας τα πορίσματα της τελευταίας παγκόσμιας μελέτης της εταιρείας, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος μας συγγενεύει από άποψη συμπτωμάτων με την εποχή του κραχ του 1929! Συνεπώς ό,τι ξέρατε, ξεχάστε το!

πως εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος, από την πρόσφατη μεγάλη μελέτη της IRI σε όλες τις δυτικού τύπου ανεπτυγμένες οικονομίες προκύπτει ότι το κύμα του πληθωρισμού, που καλύπτει σήμερα την παγκόσμια οικονομία, αφενός δεν έχει χαρακτηριστικά προσωρινού φαινομένου, εφόσον οι υπέρογκες αυξήσεις τιμών στις πρώτες ύλες και κυρίως στα ενεργειακά αγαθά ήδη πλήττουν δομικά την παραγωγή σε όλο τον πλανήτη, πράγμα που συντελεί στην αναπαραγωγή του φαινομένου. Αφετέρου προκύπτει η τρομακτική διαπίστωση ότι, στο πλαίσιο της διεθνούς πληθωριστικής συγκυρίας, για πρώτη φορά μετά τη Μεγάλη Ύφεση του Μεσοπολέμου διαπιστώνεται τέτοιας έκτασης και έντασης σύμπτωση ασυνεχειών της παραγωγής και της ζήτησης. Τις ασυνέχειες αυτές τις προκαλεί, πρώτον, η προοδευτική αδυναμία της ζήτησης να ανταποκρίνεται στην προσφορά ακριβότερων προϊόντων και υπηρεσιών. Δεύτερον, οι καταστροφές στην πρωτογενή παραγωγή, λόγω ασυνήθιστων καιρικών συνθηκών (παγετοί, καύσωνες, πλημύρες κ.ά.), η έλλειψη εργατικών χεριών και η εκτόξευση του μεταφορικού κόστους υπό την επίδραση της συγκυρίας της πανδημίας. Τρίτον, η περαιτέρω μεγέθυνση της ανισοκατανομής των εισοδημάτων και η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των διαφορετικού εισοδήματος στρωμάτων του πληθυσμού, που υπονομεύει το καταναλωτικό στάτους της μεσαίας τάξης και την κοινωνική συνοχή, επιδεινώνοντας τους

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 27

ΘΕΜΑ

δείκτες της ανεργίας και της υποαπασχόλησης. Και τέταρτον, η δυσπιστία των κοινωνιών στις κυβερνήσεις τους, ειδικά σε ό,τι αφορά την απουσία πολιτικών οικονομικής υποστήριξης.

ΑΠΌ ΤΟ ΕΡΧΌΜΕΝΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ Η ΜΕΓΆΛΗ ΠΊΕΣΗ…

Στο πλαίσιο των συμπερασμάτων της παγκόσμιας μελέτης της IRI, ο κ. Μπορέτος επισημαίνει ότι, επειδή η πληθωριστική πίεση κλιμακώνεται με σχετική βραδύτητα κι όχι μονομιάς, έχει διαπιστωθεί ότι τα ανακλαστικά των νοικοκυριών παντού στον κόσμο ενεργοποιούνται με καθυστέρηση εννέα έως δώδεκα μηνών από την έναρξη του ανατιμητικού φαινομένου. Αυτό σημαίνει ότι στην εγχώρια αγορά η προσφορά θα αισθανθεί τους κραδασμούς της ανεπαρκούς απορρόφησης των προϊόντων της από τους καλοκαιρινούς μήνες, δεδομένου ότι οι ανατιμητικές τάσεις εδώ άρχισαν να γίνονται αισθητές αργά το φθινόπωρο. Κυρίως, όμως, αυτό σημαίνει ότι στο εξής η κάμψη της ζήτησης δεν θα είναι συνέπεια μόνο ψυχολογικών αναστολών του καταναλωτή, λόγω του κλίματος ανασφάλειας, αλλά κυρίως πρόβλημα της εισοδηματικής του ανεπάρκειας! Από την άποψη των προβλέψεων του αντίκτυπου της περιγραφόμενης συνθήκης στις βασικές κατηγορίες των προϊόντων, ο συνομιλητής μας επισημαίνει ως αναμενόμενες τις σημαντικές αλλαγές στην καμπύλη της ζήτησής τους ως συνέπεια της μετατόπισης της ελαστικότητας των τιμών τους γι’ αυτήν. Στο ίδιο πλαίσιο, άλλωστε, εξηγεί αφενός ότι οι αλλαγές στην καμπύλη της ζήτησης, εκφρασμένες με διαφορετικά

μοτίβα, θα περιλαμβάνουν και τα φτηνότερα προϊόντα, μεταξύ των οποίων και τα ιδιωτικής ετικέτας, δεδομένης μιας αναλογικής επίδρασης των ανατιμήσεων αργά ή γρήγορα και σ’ αυτά. Αφετέρου προβλέπει ότι θα ενισχυθεί εκ μέρους των καταναλωτών η τάση αναζήτησης εναλλακτικών, πιο φτηνών καναλιών διανομής, όπως οι λαϊκές αγορές κ.ά. «Όλα αυτά συνιστούν μια κατάσταση με πρωτοφανή χαρακτηριστικά, που δημιουργούν ένα δραματικά περίεργο περιβάλλον», σχολιάζει.

Ο ΤΖΊΡΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΝΟΜΉ ΤΟΥ ΑΝΆ ΚΑΤΗΓΟΡΊΑ σελφ σέρβις: Πώς διαμορφώθηκε, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία σας, ο περσινός τζίρος και πώς εξελίχθηκε η συμμετοχή των μεγάλων προϊοντικών κατηγοριών σ’ αυτόν; Παναγιώτης Μπορέτος: Η αγορά των κλασικών σούπερ μάρκετ στο σύνολο του έτους έκλεισε με μια ανάπτυξη τζίρου 0,6% σε σύγκριση με το 2020 –και μιλώ για το σύνολο της επικράτειας εκτός των νησιών ει μη μόνον της Κρήτης, δηλαδή για ένα άθροισμα πωλήσεων σχεδόν 8 δισ. ευρώ. Στην ανάπτυξη αυτή συμμετείχαν με θετικό πρόσημο κατά 0,8% όλα γενικά τα προϊόντα σταθερού barcode και με αρνητικό κατά 0,2% τα επί ζυγίω τρόφιμα. Εμβαθύνοντας την ανάλυσή μας σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των μεγάλων κατηγοριών προϊόντων στην ανάπτυξη των περσινών πωλήσεων, διαπιστώσαμε ότι ο τζίρος των τροφίμων, που αντιστοιχεί στο 80,8% των γενικών πωλήσεων του κλάδου, αναπτύχθηκε κατά 1% κι αυτό οφείλεται στην ανάπτυξη κατά 1,6% των πωλήσεων των σταθερού barcode τροφίμων. Πρωταθλητές στην ανάπτυξή τους ήταν εδώ γενικά τα τυ-

Ο πληθωρισμός που πνίγει την παγκόσμια οικονομία, δεν έχει χαρακτηριστικά προσωρινού φαινομένου, εφόσον οι υπέρογκες αυξήσεις τιμών σε πρώτες ύλες και ενεργειακά αγαθά ήδη πλήττουν δομικά την παραγωγή σε όλο τον πλανήτη, αναπαράγοντάς τον σε βάθος χρόνου 28 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ποποιημένα τρόφιμα, με ρυθμό ανάπτυξης 2,3% και τα κατεψυγμένα με 5,2%, ενώ στα ποτά τα μεν μη αλκοολούχα αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 4,9% τα δε αλκοολούχα μ’ ένα εξαιρετικό 6,9%. Όμως, οι πωλήσεις των προϊόντων περιποίησης και ομορφιάς κάμφθηκαν κατά 2,3%, όπως και των προϊόντων φροντίδας του σπιτιού κατά 3% σε σύγκριση με το 2020. Ειδικότερα στα πρώτα, τα μεν προϊόντα προσωπικής περιποίησης έχασαν περίπου το 1,4% των πωλήσεών τους το 2020, τα δε προσωπικής υγιεινής έχασαν αντίστοιχα το 3,3%. Στην κατηγορία των προϊόντων φροντίδας για το σπίτι η μεγάλη πτώση πωλήσεων, της τάξης του 4,5%, εντοπίστηκε στα απορρυπαντικά και τα καθαριστικά, καθώς οι άλλες επιμέρους υποκατηγορίες της έχασαν μόλις το 0,5% του τζίρου τους το 2020. Σε κάθε περίπτωση μειώσεις τζίρου αυτής της τάξης δηλώνουν ότι η αγορά τα πήγε μια χαρά, αν ληφθεί υπόψιν η απρόσμενα εξαιρετική πορεία των πωλήσεών της το 2020, λόγω της πανδημίας φυσικά, με τις οποίες αναπόφευκτα συγκρίθηκαν πέρυσι. σ. σ.: Ποια είναι τα συμπεράσματά σας από την εξέλιξη του κλαδικού τζίρου στη διάρκεια του 2021; Π. Μ.: Παρακολουθώντας την εξέλιξη γενικά του τζίρου στη διάρκεια του έτους, είδαμε ότι μέχρι την άνοιξη η πορεία του ήταν αρνητική –με εξαίρεση τον Ιανουάριο και τον Απρίλιο και σε σχέση πάντα με την υψηλή βάση σύγκρισής του την ίδια περίοδο του 2020. Ακολούθησε μια οριακά θετική πορεία του, με κορύφωση τον Ιούλιο, οπότε αυξήθηκε κατά 6,7% σε συγκρίσιμη βάση. Τον Αύγουστο αντίστοιχα αυξήθηκε κατά 5,8%, τον Σεπτέμβριο επίσης κατά 3,6% και τον Οκτώβριο κατά 1%, για να πέσει απότομα τον Νοέμβριο στο -9%, πάλι εξαιτίας της συγκρισιμότητάς του με τον εκρηκτικά προσοδοφόρο Νοέμβριο του 2020 σε συνθήκες lockdown, και να κλείσει με αρνητικό πρόσημο, αλλά μόλις -1,9% τον Δεκέμβριο. Ουσιαστικά η τελευταία βδομάδα του Δεκεμβρίου κράτησε ψηλά τις πωλήσεις του μήνα, διότι στις προηγούμενες ο τζίρος εξελισσόταν αρνητικά κατά 5,5 ποσοστιαίες μονάδες. Η μετάλλαξη Omicron του ιού της πανδημίας, βλέπετε, κράτησε τον κόσμο στα σπίτια του, οπότε ψώνισε για να γιορτάσει.

ΘΕΜΑ

ΣΤΟ 3% Ο ΚΛΑΔΙΚΌΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ σ. σ.: Σε τι ποσοστό διαμορφώθηκε το 2021 ο κλαδικός πληθωρισμός, όπως προκύπτει τόσο από τις ανατιμήσεις όσο και από τη συσχέτιση της απόκλισης αξίας και όγκου πωλήσεων, καθώς κυρίως στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, οπότε οι ανατιμήσεις έγιναν αισθητές, λογικά άρχισε να πιέζεται ο όγκος πωλήσεων. Ή μήπως όχι; Π. Μ.: Καταρχάς οι ανατιμήσεις στο σύνολο της αγοράς για όλο το έτος ήταν της τάξης του 1,9%. Στα τρόφιμα, που γενικώς ανατιμήθηκαν περισσότερο από τις άλλες κατηγορίες, τελικά διαμορφώθηκαν στο 2,1%, λόγω της αυξημένης προωθητικής πίεσης, που μειώνει τις μέσες τιμές. Αντίθετα στα προϊόντα περιποίησης, λόγω ακριβώς της μείωσης της προωθητικής πίεσης, οι ανατιμήσεις κατά μέσο όρο διαμορφώθηκαν στο 5% και, τέλος, στα προϊόντα φροντίδας του σπιτιού στο 1%. Όντως πέρυσι υπήρξε μια κάμψη του όγκου πωλήσεων. Στα προϊόντα σταθερού barcode, που όπως σας είπα αύξησαν πέρυσι τις πωλήσεις τους σε αξία κατά 0,8%, οι πωλήσεις σε όγκο μειώθηκαν κατά 1,1%, ενώ ανατιμήθηκαν σημαντικά κατά 1,9% (έναντι 1,4% το 2020). Σε γενικές γραμμές το μέσο ετήσιο ποσοστό του κλαδικού πληθωρισμού τη διετία 2020-2021 διαμορφώθηκε κοντά στο 3,5%.

Ο ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΌΣ ΡΌΛΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΩΘΉΣΕΩΝ σ. σ.: Μιλήστε μας για την εξέλιξη της προωθητικής πίεσης στην κλαδική αγορά στη διάρκεια του 2021 σε σύγκριση με το 2020. Π. Μ.: Πέρυσι, λοιπόν, το 25,8% της αξίας του συνολικού κλαδικού τζίρου αφορούσε προϊόντα σταθερού barcode, που πωλήθηκαν με κάποιου είδους μείωση τιμής από τα σούπερ μάρκετ. Στα τρόφιμα το ποσοστό του «προωθητικού τζίρου» διαμορφώθηκε στο 24,8% και ήταν προσαυξημένο κατά 1,3% συγκριτικά με το 2020, καθώς η προωθητική πίεση εδώ εντάθηκε για να αντισταθμιστούν οι ανατιμήσεις. Όμως, στα προϊόντα περιποίησης και ομορφιάς η προωθητική πίεση μειώθηκε κατά 1,3% σε σχέση με το 2020 και διαμορφώθηκε στο 33,9%. Επίσης στα προϊόντα φροντίδας του σπιτιού η προωθητική ένταση κόπασε κατά 1,5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και διαμορφώθηκε στο 26,2%. Η μείωση των προωθήσεων στις non food κατηγορίες σχετίζεται πιθανώς με τις προσπάθειές τους να εξισορροπηθούν οι απώλειες, μετά το πολύ καλό για τις πωλήσεις τους 2020.

Το 2021 οι πωλήσεις σε όγκο των προϊόντων σταθερού barcode μειώθηκαν κατά 1,1%, ενώ ανατιμήθηκαν σημαντικά κατά 1,9% έναντι 1,4% το 2020. Σε γενικές γραμμές το μέσο ετήσιο ποσοστό του κλαδικού πληθωρισμού τη διετία 2020-2021 διαμορφώθηκε κοντά στο 3,5% σ. σ.: Όμως το μερίδιο των PL έπεσε! Εκτιμάτε πως θ’ αυξηθεί φέτος; Π. Μ.: Πράγματι πέρυσι το μερίδιό τους μίκρυνε κατά 4% σε όγκο και 3,2% σε αξία, οπότε διαμορφώθηκε στο 14,7% επί των συνολικών ετήσιων πωλήσεων σε αξία (έναντι 15,3% το 2020), που είναι το μικρότερο ποσοστό του μεριδίου τους από το 2011. Σημειώστε επίσης ότι πέρυσι ανατιμήθηκαν μεσοσταθμικά κατά 0,9%. Αν ληφθεί υπόψιν, όμως, ότι οι ανατιμήσεις στα PL έχουν περάσει σε μικρότερο βαθμό απ’ ό,τι στα επώνυμα προϊόντα και σίγουρα πιο αργά από εκείνα, πιστεύω ότι οι διαφορές των τιμών τους φέτος από των βιομηχανικών brands θα είναι πιο διακριτές απ’ όσο το 2021, οπότε ενδέχεται να ανακάμψουν. Να δούμε…

ΟΡΓΑΣΜΌΣ ΠΩΛΉΣΕΩΝ ΣΤΑ ΥΠΈΡ ΜΆΡΚΕΤ σ. σ.: Τι προκύπτει από τα στοιχεία σας σχετικά με την κατανομή του τζίρου στους διαφορετικούς τύπους καταστημάτων των αλυσίδων; Π. Μ.: Εκείνο που επιβεβαιώθηκε και πέρυσι είναι η έντονη ανάπτυξη του μεριδίου πωλήσεων των υπέρ μάρκετ, τα οποία βελτίωσαν κατά 7,7% τις επιδόσεις τους στην προσέλκυση τζίρου σε σχέση με το 2020, ανεβάζοντας το μερίδιό τους στη κατατομή των πωλήσεων μεταξύ όλων των τύπων καταστημάτων στο 14,4% έναντι 11%-12% προ της πανδημίας. Το μερίδιο των μεγάλων σούπερ μάρκετ (1.0002.500τμ) είχε μια οριακή αύξηση 0,2% κι αναλογεί στο 39,6% του κλαδικού τζίρου, ενώ την ίδια οριακή ποσοστιαία ανάπτυξη είχαν και τα μικρά καταστήματα (μέχρι 400τμ), το μερίδιο των οποίων αναλογεί αντίστοιχα στο 11,7%. Όμως, τα μεσαία σούπερ μάρκετ (400-1.000τμ) έχασαν πωλήσεις της τάξης του 0,9% σε σύγκριση με την προηγούμενη

χρονιά και το μερίδιό τους διαμορφώθηκε στο 34,3% επί του συνόλου του κλαδικού τζίρου.

ΘΈΜΑ ΕΠΙΒΊΩΣΗΣ! σ. σ.: Μένει να μας πείτε πώς τιμολόγησαν, τι όγκους πωλήσεων πέτυχαν και τι μερίδια σε αξία επί του συνόλου του τζίρου οι μεγάλοι και οι μικρότεροι προμηθευτές της αγοράς στη σύγκριση μεταξύ τους. Π. Μ.: Οι πωλήσεις, λοιπόν, των 34 μεγαλύτερων προμηθευτών της αγοράς μας υποχώρησαν κατά 0,4% σε αξία και 2,3% σε όγκο, ενώ αύξησαν μεσοσταθμικά τις τιμές τους κατά 1,9%. Το συνολικό μερίδιό τους στον ετήσιο κλαδικό τζίρο διαμορφώθηκε έτσι στο 48,9%, μειωμένο κατά 0,6% σε σχέση με το 2020. Αντίθετα, όλοι οι υπόλοιποι επώνυμοι προμηθευτές, μεσαίοι και μικροί, αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 4,4% σε αξία και 2,4% σε όγκο, ανατιμολογώντας μεσοσταθμικά τα προϊόντα τους κατά 2% υψηλότερα από το 2020. Έτσι το μερίδιό τους σε αξία στις συνολικές πωλήσεις του κλάδου φτάνει πλέον το 36,4% [σ.σ.: το υπόλοιπο 14,7% μέχρι το 100% είναι το μερίδιο των PL, όπως αναλύθηκε προηγουμένως]. Πάντως, μπορεί πέρυσι οι προμηθευτές της δεύτερης ομάδας να κέρδισαν μερίδια και από τους μεγάλους και από τα PL, αλλά κυρίως οι πολλοί μικροί, δηλαδή η βάση της δικής τους «πυραμίδας», είναι και οι πιο ευάλωτοι στην οικονομική ύφεση… Διότι το περιβάλλον της αγοράς γίνεται πλέον όλο και πιο ευμετάβλητο. Ο ρόλος των τιμών γίνεται κρίσιμος όσο ποτέ άλλοτε. Ο καθένας τώρα πρέπει να εξακριβώνει το σημείο αντοχής του καταναλωτή να πληρώνει τις τιμές που του προτείνει και, ταυτόχρονα, το σημείο της δικής του αντοχής σε ό,τι αφορά την ελκυστικότητα των τιμών του. Το θέμα τώρα πλέον είναι η επιβίωση και για τον καταναλωτή και για την επιχείρηση…! 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 29

ΘΕΜΑ ΒΑΙΟΣ ΔΗΜΟΡΑΓΚ ΑΣ, NIELSENIQ

Η αγορά μας έχει αλλάξει επίπεδο Το 2021 ήταν μια καλή χρονιά για τα σούπερ μάρκετ και τα cash & carry, γιατί απέδωσε ανάπτυξη τζίρου μετά από ένα απροσδόκητα προσοδοφόρο 2020, με τις επιδόσεις του οποίου συγκρίνεται και αποτιμάται. Αυτό δεν είναι καθόλου «λίγο», δεδομένου ότι το 2020 έφερε στον κλάδο, μέσα στη συγκυρία της πανδημίας, περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον πωλήσεις από τις υπό κανονικές συνθήκες αναμενόμενες», τονίζει ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ.

πως εξηγεί ο συνομιλητής μας, «το 2021 όλοι οι τύποι καταστημάτων σούπερ μάρκετ, εξαιρουμένων από τον υπολογισμό των discount, πέτυχαν μια συνολική ανάπτυξη πωλήσεων 1,3% σε σύγκριση με το 2020, στο πλαίσιο της οποίας τα FMCG τις αύξησαν κατά 0,7%, τα φρέσκα επί ζυγίω τρόφιμα κατά 0,3% και τα είδη bazaar, ευνοημένα από το κλείσιμο του υπόλοιπου εμπορίου, κατά 14,9%. Ως NielsenIQ αισθανόμαστε ασφαλώς δικαιωμένοι, καθώς ήδη στο ξεκίνημα της χρονιάς πέρυσι προβλέψαμε πως ο κλάδος έμελλε να εμφανίσει μια ετήσια ανάπτυξη τζίρου λίγο πάνω από 1%. Ειδικότερα, το 2021 τα τρόφιμα και τα ποτά, κυρίως τα αλκοολούχα, είχαν το προβάδισμα στην αύξηση των πωλήσεων, καθώς αυτές μεγεθύνθηκαν κατά 1,6%. Εδώ σημειώνω ότι σε πολλές κατηγορίες τροφίμων, που συνδέθηκαν με την οικιακή μαγειρική το 2020 και αύξησαν θεαματικά τις πωλήσεις τους, αν και υπέστησαν μικρή κάμψη τζίρου το 2021, αυτός παρέμεινε αρκετά υψηλότερα του 2019, δηλαδή της τελευταίας συγκρίσιμης χρονιάς

προ πανδημίας. Αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις συνήθειες που διαμόρφωσε η εμπειρία του «Μένουμε Σπίτι» το 2020, εξακολούθησαν να επιδρούν στις αγοραστικές αποφάσεις πέρυσι. Επειδή, λοιπόν, οι καταναλωτικές συνήθειες δεν διαμορφώνονται μόνο από τη συγκυρία, αλλά και από το μάρκετινγκ, οι προμηθευτές και οι λιανέμποροι πρέπει να αξιοποιήσουν την ευκαιρία και να συντηρήσουν το καταναλωτικό ενδιαφέρον γι’ αυτές τις κατηγορίες προϊόντων. Αντίθετα, οι πωλήσεις των προϊόντων τόσο προσωπικής περιποίησης όσο και φροντίδας του σπιτιού το 2021 εμφάνισαν κάμψη, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας εκλογίκευσης των αγορών εκ μέρους των καταναλωτών πέρυσι, καθώς η διόγκωση της ζήτησής τους το 2020, σε πολλές περιπτώσεις προϊόντων, ήταν επιβεβλημένη για την προφύλαξη από την πανδημία και τη διαβίωση στις συνθήκες της καραντίνας. Στο ίδιο πλαίσιο, άλλωστε, οι πωλήσεις κάποιων επιμέρους κατηγοριών αυτών των δύο giga-κατηγοριών, που ζημιώθηκαν από τα lockdown του 2020, πέρυσι αναζωογονήθηκαν κυρίως με την ανάκαμψη της κοινωνικής ζωής και

Οι δαπάνες για τα ενεργειακά αγαθά και για τα είδη του σούπερ μάρκετ είναι συγκοινωνούντα δοχεία στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών. Οι ελλείψεις για την κάλυψη του ενός τομέα αναγκών συμπληρώνονται μοιραία από τις περικοπές δαπανών στον άλλον 30 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

του τουρισμού το καλοκαίρι. Συνοπτικά το 2021 οι πωλήσεις των μεν προϊόντων περιποίησης μειώθηκαν κατά 1,7% των δε προϊόντων φροντίδας του σπιτιού –πρωταθλητών της ανάπτυξης το 2020– έπεσαν κατά 2,4%. Βέβαια, αν σκεφτείτε ότι το 2020 η ζήτηση των προϊόντων φροντίδας του σπιτιού είχε ανάπτυξη περίπου 18%, μια μείωση των πωλήσεών τους πέρυσι μόλις κατά 2,4% σημαίνει ότι δεν τα πήγαν καθόλου άσχημα! Σε ό,τι αφορά την οργανωμένη χονδρική, λόγω της μερικής ανάκαμψης των αγορών της μαζικής εστίασης και του τουρισμού πέρυσι, τα cash & carry αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 5% έναντι μείωσής τους 4% το 2020. Σε τελική ανάλυση ό,τι έχασε το κανάλι αυτό το 2020, το μάζεψε προσαυξημένο πέρυσι.

ΠΕΡΙΟΔΟΛΌΓΗΣΗ ΤΟΥ 2021 σελφ σέρβις: Πώς εξελίχθηκε στη διάρκεια του 2021 ο κλαδικός τζίρος υπό την επίδραση αφενός της πανδημίας και αφετέρου των πληθωριστικών πιέσεων; Βάιος Δημοράγκας: Διακρίνω το 2021 σε τέσσερις περιόδους, που αξίζει να σχολιαστούν από την άποψη των ιδιαιτεροτήτων καθεμιάς. Η εναρκτήρια είναι αυτή του πρώτου διμήνου του χρόνου –περιόδου lockdown– που, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη του 2020, δηλαδή με το τελευταίο δίμηνο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας, οδηγούσε προκαταβολικά στη βεβαιότητα για την ανάπτυξη των πωλήσεων, πράγμα που επιβεβαιώθηκε. Η δεύτερη περίοδος ήταν αυτή του διμήνου Μάρτιος-Απρίλιος που, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη του 2020, δηλαδή με τις πρώτες εβδομάδες του lockdown που εκτοξεύτηκαν οι πωλήσεις, ενέπνεε ανησυχία όχι απλώς γιατί αναμενόταν (και εκφράστηκε, άλλωστε) μια φυσιολογική κάμψη του τζίρου σε συγκρί-

ΘΕΜΑ σιμη βάση, αλλά για τις προοπτικές συνολικά των ετήσιων πωλήσεων. Η σύστασή μας τότε στους πελάτες μας ήταν να μείνουν ψύχραιμοι και θεωρώ ότι η τρίτη περίοδος του έτους, που καλύπτει το εξάμηνο Μάιος-Οκτώβριος, μας δικαίωσε. Διότι στη διάρκειά του η ανάκαμψη κυρίως του τουρισμού στο τρίμηνο Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος ζωντάνεψε την κλαδική αγορά, δίνοντας το ρυθμό στην ανάπτυξη του τζίρου της, που είχε χαθεί τον Μάρτιο-Απρίλιο. Πολύ ενδιαφέρουσα ήταν και η περίοδος του τελευταίου διμήνου του έτους και γιατί η αντίστοιχή της το 2020 ήταν ιδιαίτερα προσοδοφόρα για τον κλάδο, λόγω lockdown, και γιατί τότε μπήκε για τα καλά στη συζήτηση το θέμα των ανατιμήσεων.

ΔΕΝ ΕΚΔΗΛΏΘΗΚΕ «ΑΝΑΤΙΜΗΤΙΚΉ ΈΚΡΗΞΗ» σ. σ.: Πότε άρχισε να γίνεται αισθητό το ανατιμητικό κύμα; Β. Δ.: Από την έναρξη του δεύτερου εξαμήνου, δεδομένου ότι το πρώτο ήταν αποπληθωριστικό. Πάντως ο κλαδικός πληθωρισμός (ως μέση τιμή πώλησης) ήταν εξ αρχής συγκρατημένος: 1,8% στο τρίτο τρίμηνο και 1,4% στο τέταρτο τρίμηνο του χρόνου. Δηλαδή, δεν εκδηλώθηκε η «ανατιμητική έκρηξη», που ορισμένοι φοβήθηκαν. Μάλιστα, το τρίτο τρίμηνο του έτους τονώθηκε ο κλαδικός τζίρος, αφού στο 1,8% της πληθωριστικής πίεσης προστέθηκε ένα 3,3% της ανόδου του όγκου πωλήσεων, πιθανώς λόγω της ανάκαμψης του τουρισμού από ενωρίς σε αντίθεση με το καλοκαίρι του 2020, που μέχρι τα μέσα του Ιουλίου οι τουριστικοί προορισμοί ήταν σχεδόν έρημοι. Συνεπώς μια ανάπτυξη πωλήσεων 5,1% στο τρίτο τρίμηνο του 2021 ήταν μια πολύ καλή εξέλιξη. Όμως, το τέταρτο τρίμηνο του έτους διαπιστώσαμε μια μείωση του όγκου πωλήσεων κατά 4,9%, οπότε, αφαιρώντας τον πληθωρισμό, η κάμψη του κλαδικού τζίρου διαμορφώθηκε στο 3,5%. Η πτώση του ήταν εντονότερη τον Νοέμβριο. Τον Δεκέμβριο εξελίχθηκε ικανοποιητικά παρότι έπεσε κατά 2,3%. Σε τελική ανάλυση, όμως, ο κλαδικός τζίρος πήγε καλά το τελευταίο δίμηνο του 2021, αν ληφθεί υπόψιν ότι συγκρίνεται με ένα δίμηνο εξαιρετικών επιδόσεων το 2020. Σημειώστε, πάντως, ότι οι ανατιμήσεις αφορούν κατά βάση τα τρόφιμα-ποτά, που ανατιμήθηκαν κατά 1,4% τον Νοέμβριο και κατά 2% τον Δεκέμβριο. Αντίθετα, τα non food προϊόντα εμφάνισαν οριακή πτώση της μέσης τιμής

τους: Τα μεν προσωπικής περιποίησης κατά -0,1% τον Νοέμβριο και -0,8% τον Δεκέμβριο, τα δε προϊόντα φροντίδας του σπιτιού κατά -1,3% τον Νοέμβριο και -1,1% τον Δεκέμβριο.

ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΉΣ ΠΊΕΣΗΣ σ. σ.: Πώς αποτιμάτε τη διακύμανση της προωθητικής πίεσης πέρυσι; Β. Δ.: Η προωθητική πίεση στο σύνολο της κλαδικής αγοράς είχε μια παροδική, όπως αποδείχθηκε, κάμψη το 2020, οπότε αφορούσε το 53% του συνολικού όγκου των προϊόντων που εκτέθηκαν στο ράφι έναντι 54,5% το 2019. Όμως, το ποσοστό αυτό πέρυσι έφτασε το 56%, που είναι το υψηλότερο των τελευταίων ετών στην εντονότατα προωθητική αγορά μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Γενικά

η προωθητική πίεση στην εγχώρια αγορά, με μια μικρή ανάσχεση το 2020, βρίσκεται από το 2017 σε διαρκή άνοδο. Μάλιστα, τον περασμένο Νοέμβριο και Δεκέμβριο το ποσοστό της πλησίασε το 58%, πράγμα που δείχνει την προσπάθεια των προμηθευτών και των αλυσίδων ν’ απορροφήσουν ένα μέρος των ανατιμήσεων, μέσω των προσφορών. Σημειώστε ότι η προωθητική πίεση στα branded προϊόντα είναι ακόμα υψηλότερη. Το 2021 έφτασε κοντά στο 64%! Με δεδομένο ότι το φαινόμενο του επίμονου πληθωρισμού, μετά από μια σχετική νηνεμία περίπου είκοσι ετών, είναι μια καινούργια κατάσταση, τόσο οι προμηθευτές όσο και οι λιανέμποροι αντιμετωπίζουν πλέον σύνθετα προβλήματα στην τιμολόγηση των προϊόντων. Μοιραία οφείλουν να αποφασίζουν για κάθε

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 31

ΘΕΜΑ μάρκα ξεχωριστά, γιατί δεν έχουν όλες τις ίδιες δυνατότητες τιμολογιακής ευελιξίας. Η παγίδα στην οποία πέφτουν συχνά είναι ότι, προκειμένου να αποφασίσουν σχετικά, εστιάζονται στην ελαστικότητα της κατηγορίας κι όχι της μάρκας. Αλλά μέσα σε μια κατηγορία, που θεωρείται «ελαστική», υπάρχουν και μάρκες ανελαστικής ζήτησης, όπως και το αντίθετο. Η διαχείριση κάθε χωριστής περίπτωσης απαιτεί πλέον ανάλυση βάθους. Δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση.

Η ΑΚΡΊΒΕΙΑ «ΞΥΠΝΆΕΙ» ΤΟ ΜΕΡΊΔΙΟ ΤΩΝ PL; σ. σ.: Πώς εξελίχθηκε πέρυσι το μερίδιο των PL; Ποια είναι σχετικά τα συμπεράσματά σας; Β. Δ.: Συνεχίστηκε η πτωτική πορεία του μεριδίου τους, όπως τη διαπιστώνουμε εδώ και αρκετά χρόνια. Το 2021 διαμορφώθηκε στο

Ο ΤΖΊΡΟΣ ΑΝΆ ΤΎΠΟ ΚΑΤΑΣΤΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΉ ΠΕΡΙΟΧΉ σ. σ.: Τι συμπεράσματα προκύπτουν από τις τάσεις του τζίρου στους διαφορετικούς τύπους καταστημάτων και τις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της χώρας; Β. Δ.: Όπως το 2020 έτσι και πέρυσι τα υπέρ μάρκετ, μεταξύ όλων των τύπων καταστημάτων, ήταν οι πρωταθλητές στην προσέλκυση του τζίρου, με ρυθμό ανάπτυξης 8,1% και έπονταν τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, με 0,9%, και τα καταστήματα 100-400τμ, με 1,5%. Απώλεια τζίρου 1% είχαν τα σούπερ μάρκετ 400-1.000τμ. Η πανδημία από την εκδήλωσή της έσπρωξε τον κόσμο για λόγους ασφαλείας στις πολύ μεγάλες αίθουσες πωλήσεων, πράγμα που καθιέρωσε μια συνήθεια, ξαναζωντανεύοντας την κίνηση στα

Εστιάζοντας σήμερα στο μέσο επίπεδο εβδομαδιαίων πωλήσεων, διαπιστώνουμε ότι μιλούμε για έναν τζίρο της τάξης των 180 εκατ. ευρώ, που είναι ένα πολύ καλό επίπεδο, αν ληφθεί υπόψιν ότι στο «κανονικό» 2019 ο μέσος εβδομαδιαίος τζίρος ήταν 160 εκατ. ευρώ 13,4% σε αξία στο σύνολο των κλαδικών πωλήσεων (χωρίς τον υπολογισμό της συμμετοχής των discounters) έναντι 14,2% το 2020. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές εμπιστεύονται περισσότερο τις μάρκες της βιομηχανίας και μάλιστα αυτό ενισχύθηκε την περίοδο της πανδημίας. Όμως, αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι από τον Ιούλιο και μετά, με εξαίρεση τον Δεκέμβριο των γιορταστικών αγορών, το μερίδιο των PL εξελίσσεται ανοδικά, πράγμα που ανακλά τις ανησυχίες των καταναλωτών για τις ανατιμήσεις γενικά στην οικονομία. Βλέπετε, οι δαπάνες για τα ενεργειακά αγαθά και για τα είδη του σούπερ μάρκετ είναι συγκοινωνούντα δοχεία στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών. Οι ελλείψεις για την κάλυψη του ενός τομέα αναγκών συμπληρώνονται μοιραία από τις περικοπές δαπανών στον άλλον.

32 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

υπέρ μάρκετ. Αυτό δεν νομίζω ότι θα συντηρηθεί στον ίδιο βαθμό μακροπρόθεσμα, αν και οι επενδύσεις της αλυσίδας-κατόχου του μεγαλύτερου δικτύου υπέρ μάρκετ σε τέτοια καταστήματα πιθανώς θα συντηρήσει τη δυναμική τους σε ένα βαθμό. Πάντως, με κάθε επιφύλαξη για τη συνέχεια, οι πωλήσεις των πρώτων εβδομάδων του 2022 δείχνουν μάλλον μια μεγαλύτερη σύγκλιση στους ρυθμούς ανάπτυξης τζίρου των διαφορετικών τύπων καταστημάτων παρά την έντονη διαφοροποίηση μεταξύ τους. Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα. Σε όλες τις περιοχές της χώρας ο κλαδικός τζίρος πήγε καλά πέρυσι, με εξαίρεση την Αττική που ήταν οριακά πτωτικός (-0,4%). Κι εδώ η τάση είναι αντίστοιχη του 2020, με τη διαφορά ότι τότε η αγορά της Αττικής

είχε απλώς το χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από τις άλλες περιοχές της χώρας, με την εξαίρεση της Κρήτης. Σημειώνω μόνο ότι ο τζίρος στην Κρήτη, που το 2020 είχε μικρότερη ανάπτυξη, λόγω της ζημιάς στην τουριστική της αγορά, το 2021 ανέκαμψε αρκετά, ακολουθώντας την τουριστική ανάκαμψη.

ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΑΒΕΒΑΙΌΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΖΊΡΟ ΦΈΤΟΣ σ. σ.: Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν φέτος τον τζίρο; Β. Δ.: Ένα μέρος της χρονιάς αναπόφευκτα θα συγκρίνεται με την περίοδο του lockdown του 2021, που τόνωσε τον κλαδικό τζίρο. Άρα μέχρι τον Μάρτιο, αν όχι ως το Πάσχα, η χρονιά ξεκινάει μ’ ένα μείον για τις αλυσίδες, σε ό,τι αφορά τη σύγκριση των επιδόσεών τους φέτος με της περσινής χρονιάς. Επίσης, η εξέλιξη του πληθωρισμού ως παράγων αβεβαιότητας είναι βαρύνων συντελεστής στη διαμόρφωση του κλαδικού τζίρου –εννοώ και το γενικό, όχι μόνο τον κλαδικό πληθωρισμό. Ένας άλλος παράγων αβεβαιότητας είναι η πανδημία, με την οποία φαίνεται ότι δεν ξεμπερδέψαμε –άρα δεν είναι δυνατόν να προβλέψουμε την επίδραση τυχόν μέτρων για την ανάσχεσή της σε κάποια από τα κανάλια διανομής. Ένας άλλος συντελεστής στη διαμόρφωση του κλαδικού τζίρου είναι η αποκατάσταση της λειτουργίας της μαζικής εστίασης, που ως ένα βαθμό επιτεύχθηκε πέρυσι. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο, εφόσον η λειτουργία αυτού του καναλιού συνδέεται με την εξέλιξη της πανδημίας… Στις τρεις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου φέτος ο κλαδικός τζίρος εξελίχθηκε με απώλειες 4%. Ωστόσο, εστιάζοντας στο μέσο επίπεδο των εβδομαδιαίων πωλήσεων, διαπιστώνουμε ότι πλέον μιλούμε για έναν τζίρο της τάξης των 180 εκατ. ευρώ, που είναι ένα πολύ καλό επίπεδο, αν ληφθεί υπόψιν ότι στο «κανονικό» 2019 ο μέσος εβδομαδιαίος τζίρος ήταν 160 εκατ. ευρώ. Άρα η αγορά έχει αλλάξει επίπεδο μολονότι ένα κομμάτι του τζίρου της οφείλεται πλέον στον πληθωρισμό, αλλά αυτό δεν είναι κακό, εφόσον ο κλαδικός πληθωρισμός είναι λελογισμένος. Το κακό είναι ότι οι αναλύσεις διεθνώς, που έφεραν το γενικό πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται ως την άνοιξη, πλέον συνηγορούν στο ότι θα ταλαιπωρήσει τις οικονομίες πολύ περισσότερο... 

PoD

Το τελευταίο μίλι της Εφοδιαστικής Αλυσίδας.

Συνδυαζόμενο με όλες τις εφαρμογές WMS του Entersoft Supply Chain Management 360, το PoD αυτοματοποιεί τη διαδικασία των παραδόσεων παραγγελιών σε επίπεδο οδηγού/οχήματος/δρομολογίου, ενώ παρέχει κεντρική παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων παράδοσης αγαθών και της εξέλιξής τους σε πραγματικό χρόνο μέσω portal.

O No1 πάροχος τεχνολογιών Logistics www.entersoft.gr/SCM360

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΕΡΙΚ ΛΗΣ Κ ΑΤΡΙΒΑΝΟΣ , ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ

Στόχος μας, η κορυφή! Την επέκταση των προϊόντων Ζαγόρι με νέους κωδικούς μέσω της σειράς Zagori Sparkling Can, που ανήκει στην κατηγορία των ανθρακούχων νερών, ανακοινώνει ο κ. Περικλής Κατριβάνος, εμπορικός διευθυντής της Χήτος ΑΒΕΕ. Αναφερόμενος στα μεγέθη της εταιρείας, επισημαίνει ότι το 2021 έκλεισε με ρυθμό ανάπτυξης 18%, ενώ παρουσιάζει τους στόχους του επενδυτικού πλάνου της Χήτος, συνολικού ύψους 25 εκατ. ευρώ. Όπως τονίζει, «σε κάθε περίπτωση θα απορροφήσουμε το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων της ενέργειας και των πρώτων υλών». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

ναφερόμενος στα οικονομικά μεγέθη της Χήτος ΑΒΕΕ το 2021, στην έναρξη της συζήτησής μας ο κ. Περικλής Κατριβάνος μας είπε: «Μέσα στο 2021 όχι μόνο καταφέραμε να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος της προηγούμενης χρονιάς, αλλά προσπεράσαμε κατά πολύ τον κύκλο εργασιών του 2019. Επιπλέον, η χρονιά έκλεισε με μία ανάπτυξη τζίρου της τάξης του 18%, υπερκαλύπτοντας και τις απώλειες του 2020, με τη μάρκα Ζαγόρι να παραμένει πρώτη στις προτιμήσεις των καταναλωτών στο σύνολο της κατηγορίας του εμφιαλωμένου νερού και το ανθρακούχο Ζαγόρι, για πρώτη φορά, να βρίσκεται στην πρώτη θέση συνολικά της κατηγορίας του ανθρακούχου νερού στα σούπερ μάρκετ, με μερίδιο αγοράς σε λίτρα 20,5%. Το 2022 θέλουμε να συνεχίσουμε την ανοδική μας πορεία, να αναπτύξουμε κι άλλο τα μερίδια μας σε όλες τις κατηγορίες που δραστηριοποιούμαστε, ενώ προσδοκούμε στα τέλη της χρονιάς να είμαστε η πρώτη εταιρεία μη αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα».

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ 25 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΩΣ ΤΟ 2025 σελφ σέρβις: Ποια είναι τα επενδυτικά σχέδια της εταιρείας την επόμενη τριετία; Περικλής Κατριβάνος: Έχουμε ήδη εκπονήσει και είμαστε σε φάση υλοποίησης ενός μεγάλου επενδυτικού πλάνου αξίας 25 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2025. Το πλάνο αφορά τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων μας, την αγορά νέων μηχανημάτων –για παράδειγμα, ήδη τοποθετούμε την πιο γρήγορη μηχανή εμφιάλωσης της Ευρώπης–, την εξαγορά της εταιρείας εμφιάλωσης νερού Ζήρεια ΕΠΕ στην ορεινή Κορινθία, τη δημιουργία νέων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων, την αναβάθμιση των ηλεκτρονικών συστημάτων μας κ.ά. Επίσης, μέσα στην επόμενη τριετία στόχος μας είναι να συνεχίσουμε τη δημιουργία νέων κέντρων logistics σε όλη τη χώρα, δίπλα στα μεγάλα αστικά κέντρα και τα λιμάνια, ώστε να μειώσουμε ακόμα περισσότερο το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Εκτός των άμεσων επενδύσεων,

Το 2022 θέλουμε να συνεχίσουμε την ανοδική μας πορεία, να αναπτύξουμε κι άλλο τα μερίδια μας σε όλες τις κατηγορίες που δραστηριοποιούμαστε, ενώ προσδοκούμε στα τέλη της χρονιάς να είμαστε η πρώτη εταιρεία μη αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα 34 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

από την 1η Ιανουαρίου φέτος η εταιρεία μας ανέλαβε την αποκλειστική διανομή και εμπορία των προϊόντων Evian και Ferrarelle, ενώ ήδη από την αρχή της χρονιάς δραστηριοποιούμαστε και στην κατηγορία των αναψυκτικών, μετά την συνεργασία μας με την Green Cola Hellas ΑΕ, αναλαμβάνοντας την εμπορία και διανομή των προϊόντων Green. Φυσικά, αναμένουμε να διευρύνουμε ακόμα περισσότερο την εξαγωγική δραστηριότητα μας, που αυτή τη στιγμή ξεπερνά το 8% του όγκου πωλήσεων σε τριάντα χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.

ΑΠΟΡΡΟΦΟΎΜΕ ΤΟ ΈΞΤΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΌ ΚΌΣΤΟΣ σ. σ.: Τι σημαίνει για την εταιρεία σας η αύξηση του κόστους των πρώτων υλών, καθώς και η ενεργειακή ακρίβεια; Πώς επηρεάζουν οι συνθήκες αυτές την τιμολογιακή πολιτική σας και την κερδοφορία της εταιρείας; Π. Κ.: Η ενεργειακή κρίση βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο απόγειό της, γεγονός που κάνει ακόμα πιο απαιτητική τη νέα μετα-Covid εποχή. Η τιμή μονάδας της kwh έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με την άνοιξη του 2021, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί εκτός από το κόστος παραγωγής και οι τιμές των πρώτων υλών παγκοσμίως. Αν προσθέσουμε σε αυτήν την εικόνα την άνοδο του πετρελαίου, που επηρεάζει άμεσα το μεταφορικό κόστος, μπορείτε να αντιληφθείτε τη συνολική δυσκολία που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, ώστε να μειώσουμε, όσο περισσότερο μπορούμε, τα αυξημένα κόστη, με τα οποία αναπόδραστα θα έρθει αντιμέτωπος ο καταναλωτής. Προσπαθούμε μέσω επίσημων πρωτοβουλιών, όπως ο σύνδε-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

σμος «Ελλα-Δικά Μας», μια πρωτοβουλία αμιγώς ελληνικών εταιρειών, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, ώστε να περιορίσουμε από κοινού τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας. Σε κάθε περίπτωση είναι βέβαιο ότι θα απορροφήσουμε το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων της ενέργειας και των πρώτων υλών. Για περισσότερο από εξήντα χρόνια παράγουμε, φορολογούμαστε και δραστηριοποιούμαστε στην Ελλάδα, άρα έχουμε 100% επίγνωση της κατάστασης που ζει ο Έλληνας καταναλωτής και οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί σε κάθε μας κίνηση.

Η «ΚΡΊΣΗ» ΩΣ «ΕΥΚΑΙΡΊΑ» σ. σ.: Από το 2008 μέχρι σήμερα η αγορά βιώνει συνεχείς κρίσεις. Σε τι βαθμό επέδρασαν στις B2B σχέσεις σας και πώς διαχειρίστηκε η εταιρεία τις σχέσεις συνεργασίας της με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ; Π. Κ.: Πραγματικά, αν μία λέξη μπορεί να χαρακτηρίσει την τελευταία δεκαπενταετία την ελληνική και την παγκόσμια αγορά, αυτή είναι η λέξη «κρίση». Μια λιγότερο εμφανής λέξη, που συνοδεύει την ίδια περίοδο, ωστόσο, είναι και η λέξη «ευκαιρία». Διότι εμείς στη Χήτος ΑΒΕΕ είδαμε ως πρόκληση αυτή την περίοδο, που ο καταναλωτής βίωσε ριζικές μειώσεις στο εισόδημά του και που τον οδήγησε σε νέες καταναλωτικές συνήθειες. Ο καταναλωτής της νέας εποχής είναι περισσότερο ενημερωμένος, απαιτητικός και επιλεκτικός. Περιμένει να είμαστε ευαισθητοποιημένοι, πιο καινοτόμοι και κατάλληλα προσαρμοσμένοι στην νέα πραγματικότητα. Σε συνεργασία με τους πελάτες μας, δημιουργήσαμε μια σειρά από ειδικά προωθητικά προγράμματα (Trade Activities), με τα οποία, μέσω των δικτύων τους, φτάνουμε στους καταναλωτές, ενώ ακατάπαυστα ερευνούμε και δημιουργούμε νέα προϊόντα, που ανταποκρίνονται σε κάθε νέα ανάγκη. Επιπλέον, πάλι μαζί με τους συνεργάτες μας, εφαρμόζουμε ήδη προγράμματα category management για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης όλων των κατηγοριών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Δεν σταματάμε όμως εδώ. Επενδύουμε συστηματικά στα ειδικά loyalty programs των πελατών μας, καθώς και στην εκτεταμένη χρήση των εργαλείων προώθησης, που μας φέρνουν σε μια νέα εποχή με ακόμα μεγαλύτερη διάδραση και προοπτικές ανάπτυξης.

ΣΤΌΧΟΣ, Η ΚΥΡΙΑΡΧΊΑ ΣΤΑ NON ALCOHOLIC BEVERAGES σ. σ.: Σχεδιάζετε την επέκταση του brand Ζαγόρι σε νέες κατηγορίες προϊόντων εκτός του φυσικού μεταλλικού νερού; Π. Κ.: Αν κάτι μας έμαθε η τελευταία διετία, είναι πως κάθε αλλαγή έχει πάντα τα οφέλη της. Μέσα από τις αλλαγές εξελισσόμαστε. Αυτό δεν αφορά μόνο τις κοινωνίες, αλλά και τις επιχειρήσεις. Είμαστε ανοιχτοί, ακούμε και ερευνούμε ευκαιρίες που συνάδουν και υποστηρίζουν την εταιρική μας φιλοσοφία. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε στους καταναλωτές καινοτόμα προϊόντα, υψηλής ποιότητας και προδιαγραφών, που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες. Αντικειμενικός σκοπός μας είναι να κυριαρχήσουμε στην κατηγορία των Non Alcoholic Beverages. Γι’ αυτό το προϊοντικό χαρτοφυλάκιό μας διαθέτει τις πλέον αξιόπιστες λύσεις: Στο φυσικό μεταλλικό νερό έχουμε το φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι & Evian, στο ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό, το Ζαγόρι Sparkling Go Green με φυσικά αρώματα και το Ferrarelle, και στην κατηγορία των βιταμινούχων νερών, το Super Fruits Vitamin Water. Και τώρα στην πιο υγιεινή πλευρά των αναψυκτικών, έχουμε την Green Cola. Οι υφιστάμενες κατηγορί-

ες που δραστηριοποιούμαστε έχουν ακόμα πολλές ευκαιρίες για εμάς. Σε λίγες ημέρες θα παρουσιάσουμε την νέα σειρά Zagori Sparkling Can, μια νέα πρόταση στην κατηγορία του ανθρακούχου νερού, με φυσικά αρώματα, χωρίς συντηρητικά, χωρίς ζάχαρη, σε συσκευασίες αλουμινίου, που καλύπτει όλες τις σύγχρονες ανάγκες και ταυτόχρονα εναρμονίζεται πλήρως με τη στρατηγική μας, να προσφέρουμε στον καταναλωτή τις πιο υγιεινές επιλογές σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων που δραστηριοποιούμαστε. σ. σ.: Σχετικά πρόσφατα αναπτύξατε συνέργειες για τη διανομή προϊόντων τρίτων εταιρειών. Θα έχει συνέχεια η πολιτική αυτή, με τη σύναψη νέων ανάλογων συνεργασιών; Π. Κ.: Όπως σας είπα, ήδη με την έναρξη του έτους εγκαινιάσαμε τις συνεργασίες μας με τη Danone Waters και την Green Cola Hellas. Έτσι δραστηριοποιούμαστε σε περισσότερες κατηγορίες προϊόντων, προσφέροντας στους καταναλωτές τις πιο φυσικές επιλογές. Τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν έχουμε κάτι νέο στα πλάνα μας, αλλά είμαστε πάντα ανοιχτοί σε νέες προτάσεις, που ανταποκρίνονται στις αξίες και τους στρατηγικούς στόχους μας, πάντα με γνώμονα να δίνουμε με τα προϊόντα μας πρόσθετη αξία στη ζωή του σύγχρονου καταναλωτή. 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 35

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΑΓΟΡΑ Κ ΑΦΕ

Σε διαρκή αναστάτωση λόγω πανδημίας και ανατιμήσεων Τα μέτρα κατά της πανδημίας επέβαλαν την αύξηση της οικιακής κατανάλωσης του καφέ, μεταφέροντας τον «πόλεμο του καφέ» –όπως και μερίδια της αγοράς του– στα σούπερ μάρκετ καθ’ ον χρόνον χείμαζε την αγορά HoReCa, η οποία δυο χρόνια μετά ακόμα δεν έχει συνέλθει, ελπίζοντας στην ανάκαμψή της προσεχώς. Στο μεταξύ, το υψηλό ρεκόρ εντεκαετίας στις χρηματιστηριακές τιμές του καφέ στριμώχνει τις επιχειρήσεις του κλάδου, καθώς τους είναι αδύνατον να μετακυλήσουν όλο το κόστος που επιβαρύνονται στην τελική ζήτηση, η οποία ήδη ασφυκτιά στη μέγγενη της ακρίβειας. «Πιο αναγκαία από ποτέ η κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης», φωνάζει η Ελληνική Ένωση Καφέ…. ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

ο ποδαρικό του 2022 στην αγορά του καφέ έγινε με ανατιμήσεις και με την επιβολή περιβαλλοντικού τέλους στα πλαστικά μιας χρήσης, που επιβάρυνε αυτόματα την τιμή του προσφερόμενου φρεσκοφτιαγμένου μη σερβιριζόμενου καφέ κατά 10 λεπτά, δηλαδή με αύξηση τουλάχιστον κατά 5%-7% ανά ποτήρι. Αντίστοιχα, στα ράφια των σούπερ μάρκετ οι ανατιμήσεις του προϊόντος είναι γεγονός, αλλά προς το παρόν συγκρατούνται σε μονοψήφια ποσοστά (3,4% κατά την ΕΛΣΤΑΤ). Υπερπολλαπλάσιες, όμως, είναι οι ανατιμήσεις της πρώτης ύλης του. Οι τιμές των κόκκων Αράμπικα πλησιάζουν το ρεκόρ εντεκαετίας στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Μέσα στο Φεβρουάριο οι τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης στις συναλλαγές του Intercontinental Exchange (ICE futures), σε ό,τι αφορά την εν λόγω ποικιλία, πέρασαν το «ψυχολογικό» όριο των 2,5 δολαρίων τη λίμπρα (πάνω από 5 δολάρια το κιλό), «σηκώνοντας» αύξηση 106%!

ΕΕΚ: ΑΝΑΓΚΑΊΑ ΌΣΟ ΠΟΤΈ Η ΚΑΤΆΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΦΚ

Σε ένα ασταθές τοπίο οι επιχειρήσεις καφέ της εγχώριας αγοράς έχουν υποστεί ήδη μια ταραχώδη διετία. Ο κ. Γιάννος Μπενόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Cafetex και πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ), μιλώντας στο «σελφ σέρβις», τονίζει ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022 είναι κρίσιμο, κα-

36 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

θώς οι τιμές της πρώτης ύλης του προϊόντος θα παραμείνουν υψηλές, τουλάχιστον ως το καλοκαίρι που θα βγει στο εμπόριο η νέα σοδειά της Βραζιλίας. Ειδικά οι μικρότερες εταιρείες, που επλήγησαν από την έναρξη της πανδημίας, δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στην δυσθεώρητη αύξηση του κόστους του προϊόντος, καθώς σήμερα απαιτείται σημαντικά μεγαλύτερο κεφάλαιο κίνησης για τη λειτουργία τους. Ταυτόχρονα, δεν τολμούν να μετακυλήσουν το επιπλέον κόστος σε καταναλωτές, καταστήματα λιανικής και καφεστίαση παρά σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, αφού αλλιώς κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός

αγοράς. «Η αγορά του καφέ είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, αφού δραστηριοποιούνται πολλοί, καλοί και δυνατοί «παίκτες». Γι’ αυτό μέχρι σήμερα δεν βλέπετε ανατιμήσεις στα ράφια, αντίστοιχες των τιμών της πρώτης ύλης, που έχει σχεδόν διπλασιαστεί», σχολιάζει ο κ. Μπενόπουλος. Μάλιστα, εκφράζει την ανησυχία του για τη βάσιμη πιθανότητα να μπουν αρκετά «λουκέτα» σε επιχειρήσεις του κλάδου, αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕΚ επαναφέρει έντονα το αίτημά της για άμεση κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ), που

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΑΛΛΑΓΈΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΆΛΩΣΗ ΕΝΤΌΣ ΚΙ ΕΚΤΌΣ ΣΠΙΤΙΟΎ

Γιάννος Μπενόπουλος, Cafetex, EEK

επιβλήθηκε το 2017, επιβαρύνοντας τον καφέ 2-4 ευρώ το κιλό, ανάλογα με το είδος του. «Ο ΕΦΚ εκτός του ότι επιβαρύνει τον Έλληνα καταναλωτή με 130 εκατ. ευρώ ετησίως, αγγίζοντας όλους τους καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος, το σημαντικότερο είναι ότι έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις στην αγορά. Έχει ενταθεί το λαθρεμπόριο και το παραεμπόριο στον καφέ, κυρίως από κοντινές μας χώρες, οι οποίες όντας μέλη την ΕΕ δεν υπόκεινται σε τελωνειακούς ελέγχους», τονίζει ο κ. Μπενόπουλος. Για την περιστολή του λαθρεμπορίου η ΕΕΚ βρίσκεται σε στενή επικοινωνία με τα αρμόδια υπουργεία. Η διοίκησή της χαρακτηρίζει θετικό βήμα το ότι συμπεριλαμβάνεται πλέον ο καφές στα είδη που παρακολουθεί το Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο (ΣΕΚ), πλάι στα καπνά, τα καύσιμα και το αλκοόλ, για την περιστολή του λαθρεμπορίου. «Εκτός του ότι η καταπολέμηση του λαθραίου εμπορίου αποφέρει έσοδα στα δημόσια ταμεία, είναι πρωτίστως θέμα ασφάλειας για τον καταναλωτή, εφόσον στα λαθραία προϊόντα ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος», επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΕΚ. Εξάλλου, αναγκαία θεωρεί τη μείωση του ΦΠΑ, όπως συνέβη το 2019, οπότε μειώθηκε ο συντελεστής φορολόγησης από 24% σε 13%, ενώ το ίδιο ισχύει από το καλοκαίρι του 2020 για τη μαζική εστίαση. «Ήταν κάτι που ανακούφισε πολύ την αγορά. Περιμένουμε να δούμε, αν θα υπάρξει συνέχεια. Αν όντως γίνουν μειώσεις του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης, όπως συζητιέται ως αντίμετρο κατά του πληθωρισμού, θεωρούμε απαραίτητο να αφορούν και τον καφέ. Γιατί δε νοείται νοικοκυριό χωρίς καφέ. Είναι ένα αγαθό που μας αφορά όλους!», τονίζει.

Μια βασική αλλαγή στις συνήθειες των εγχώριων καταναλωτών στη συγκυρία της πανδημίας σχετίζεται με την ενίσχυση της κατ’ οίκον κατανάλωσης του καφέ, που αυξήθηκε κατά 10% το 2020 και σταθεροποιήθηκε με αυξητικές τάσεις το 2021. Αθροιστικά, όπως εκτιμάται, η κατ’ οίκον κατανάλωση αυξήθηκε κατά 12% την τελευταία διετία. Αντίθετα, η κατανάλωσή του εκτός σπιτιού μειώθηκε τουλάχιστον κατά 25%, λόγω των περιορισμών στη λειτουργία της μαζικής εστίασης, όπως και της κατάρρευσης της τουριστικής αγοράς κυρίως το καλοκαίρι του 2020. Σύμφωνα με τον κ. Μπενόπουλο, οι ανατιμήσεις στον καφέ έγιναν αισθητές από τον Αύγουστο, ανακλώντας τις επιπτώσεις του παγετού στη Βραζιλία, που επηρέασε τη φετινή σοδειά, και του πενταπλασιασμού των ναύλων μεταφοράς του. Αποτέλεσμα, κάθε εισαγωγέας επιβαρύνεται 2-4 ευρώ επιπλέον ανά κιλό ωμού καφέ που εισάγει, ποσό που αντιστοιχεί σε επιβάρυνση 2,5-5 ευρώ το κιλό του τελικού καβουρδισμένου-ψημένου καφέ. Ο κ. Μπενόπουλος θεωρεί ότι οι βιομηχανίες και οι εισαγωγείς έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο ποσοστό των ανατιμήσεων που επιβαρύνονται, με την ελπίδα μιας «διόρθωσης» των τιμολογίων τους στο όχι μακρινό μέλλον. Παραδέχεται μεν ότι υπάρχουν brands που ελέγχουν μεγάλα μερίδια της αγοράς, αλλά επιμένει ότι «και οι πολυεθνικές πιέζονται από τον ανταγωνισμό, δεν παίζουν μόνες τους, κι αυτό λειτουργεί ως μέσο συγκράτησης των τιμών!», παραπέμποντας για του λόγου το αληθές στις προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ, που έχουν ενταθεί και στον καφέ. Ως προς τις κατηγορίες του καφέ, οι προτιμήσεις του Έλληνα καταναλωτή παρουσιάζουν σχετική σταθερότητα την τελευταία διετία. Τη μεγαλύτερη δυναμικότητα εμφανίζει η κατηγορία του καφέ εσπρέσο σε κάψουλα, που κατέχει πλέον το 1/3 της αγοράς εσπρέσο. Η ευκολία, η προσβασιμότητα στον εξοπλισμό και το εύρος των επιλογών καθιστούν την συγκεκριμένη κατηγορία ιδιαίτερα δελεαστική, έτσι ώστε όλα τα brands διεκδικούν μια θέση στα ράφια με τις «κάψουλες».

Η ΑΝΤΕΠΊΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΣΠΡΈΣΟ

«Όσο υπάρχει ακόμα ένα κουτάκι νεσκαφέ στο σπίτι, σημαίνει ότι δεν έχουμε φτάσει στο τελευταίο σκαλοπάτι, ότι αντέχουμε να αντισταθούμε λίγο ακόμα». Mπορεί ο διάσημος αργεντινός λογοτέχνης Χούλιο Κορτάσαρ να αναφερόταν με γλυκόπικρη ειρωνεία στη διασημότερη ετικέτα στιγμιαίου καφέ, όμως στην εποχή της πανδημίας ο εγκλεισμός στο σπίτι στρέφει τον Έλληνα και σε πιο εξεζητημένες γεύσεις εκτός πεπατημένης. Σε ό,τι αφορά το κανάλι των σούπερ μάρκετ, τα πρωτεία στην κατανάλωση εξακολουθεί να τα έχει ο παραδοσιακός ελληνικός καφές, ακολουθεί με απόσταση ο στιγμιαίος και έπονται ο εσπρέσο και ο καφές φίλτρου. Ωστόσο, ο εσπρέσο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της IRI, εμφανίζει τη μεγαλύτερη δυναμική, με αύξηση πωλήσεων κατά 12% το 2021 έναντι του 2022, τόσο σε όγκο όσο και σε αξία. Τη σχετική τάση επιβεβαιώνουν στελέχη κορυφαίων εταιρειών του κλάδου. O κ. Στέφανος Λοϊζος, marketing και trade marketing manager της Βeverage World, που εισάγει και διακινεί τον καφέ εσπρέσο Lavazza, κάνει λόγο για μια σταθερά ανοδική πορεία την τελευταία διετία, ειδικά στο χώρο της λιανικής. Οι συμβατές με μηχανή nespresso κάψουλες αλουμινίου είναι από τις πιο δυναμικές κατηγορίες της εταιρείας –έκλεισε το 2021 με το λανσάρισμα μιας νέας συσκευασίας, με ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα. Η παρουσία της Lavazza μοιράζεται πλέον σχεδόν ισόποσα μεταξύ Hο.Re.Ca και οργανωμένου λιανεμπορίου, λόγω των περιορισμών στην εστίαση. Φέτος έχει την προσδοκία της επέκτασης στον τομέα Ho.Re.Ca., στο πλαίσιο της χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας και της αναμενόμενης περαιτέρω ανάκαμψης του

Στέφανος Λοΐζος, Beverage World

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 37

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

τουρισμού. Στόχος της Beverage World, σε ό,τι αφορά το κανάλι της οργανωμένης λιανικής, είναι η επέκταση στο ραγδαία αναπτυσσόμενο πεδίο του e-commerce, με έμφαση στο quick commerce και τα dark stores. Σε ό,τι αφορά τις τάσεις του ελληνικού κοινού, ο κ. Λοϊζος ξεχωρίζει «το premiumization του καφέ», αναφερόμενος στον καταναλωτή που, αναζητώντας πιο ιδιαίτερες ποικιλίες, είναι πιο θετικός «να δώσει ένα price premium για να απολαύσει μια ξεχωριστή εμπειρία καφέ». Στα λανσαρίσματα της εταιρείας φέτος περιλαμβάνεται η σειρά La Reserva de Tierra India –σειρά με premium χαρμάνια– για τη λιανική και την εστίαση και ο καφές Paulista με χαρμάνι 100% ποικιλίας Αράμπικα για την αγορά HoReCa.

χαρμανιού, μέσω της εφαρμογής σύγχρονων τεχνολογικών υποδομών και ανεξάντλητης έρευνας, και τελικά στην εκπαίδευση των baristi, που είναι οι πρωταγωνιστές του ταξιδιού στο μαγικό κόσμο του καφέ», λέει στο «σελφ σέρβις» ο κ. Νίκος Κουγιουμτζής, εμπορικός διευθυντής της Kafea Terra. Όπως εκτιμά, ειδικά το διάστημα που ήταν κλειστή η μαζική εστίαση η κατανάλωση καφέ στο σπίτι αυξήθηκε κατά 25%, οπότε «η «μάχη» του καφέ μεταφέρθηκε στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Όντως, το κανάλι της λιανικής την τελευταία διετία είχε ρυθμό ανάπτυξης πωλήσεων στα προϊόντα της κατηγορίας 10%-11% σε όγκο και αξία. Αντίθετα, ο τομέας ΗοReCa απώλεσε το 50% του τζίρου του, ενώ έντονη κινητικότητα παρουσιάζουν οι κατηγορίες του delivery και take-away. Το κλειδί για το μέλλον, τονίζει ο κ. Κουγιουμτζής, είναι «ο συντονισμός των επιχειρήσεων καφέ στα ζητούμενα της συγκυρίας», τουλάχιστον όσο καταναλωτικές συνήθειες καθορίζονται από αυτήν. «Τα brands που θα πρωταγωνιστήσουν, είναι όσα αναπτύσσονται με στρατηγικές συνδεδεμένες με την ποιότητα της ζωής, τη διασφάλιση της υγείας, την προσφορά στην κοινωνία και τις τοπικές κοινότητες, όπως και με την προστασία του οικοσυστήματος», συμπληρώνει.

Νίκος Κουγιουμτζής, Kafea Terra

Ο ΚΑΦΈΣ ΕΊΝΑΙ ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΊΑ

Σε τρεις αλληλένδετες κατηγορίες κινείται η εταιρεία Κafea Terra για τα προϊόντα της, που περιλαμβάνουν κάποιες από τις πιο πετυχημένες και ποιοτικές ετικέτες καφέ, όπως η αποκλειστική εισαγωγή του brand Ιlly και οι ιδιόκτητες μάρκες βιομηχανικής παραγωγής Dimello, Area 51 και Distillo. «Στοχεύουμε στην επιλογή των κατάλληλων ποικιλιών καφέ, μέσω συνεργασιών με εκλεκτούς καφεκαλλιεργητές, στην ανάδειξη του ιδανικού

Ο κ. Άγγελος Στάμος, διευθυντής πωλήσεων του τομέα λιανικής της εταιρείας, επιβεβαιώνει ότι ο καφές με την μεγαλύτερη δυναμική στην οικιακή κατανάλωση είναι ο εσπρέσο, με αύξηση 50% στη διετία. Στόχος της Kafea Terra, ειδικά μέσα από ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο κωδικών λιανικής Dimello, είναι «να αναδείξουμε την τεχνογνωσία και την υπεροχή μας στον τομέα του espresso, στοχεύοντας στην αύξηση των μεριδίων μας στην ελληνική αγορά και, ταυτόχρονα, στην ενίσχυση της παρουσίας μας στο εξωτερικό. Επιπλέον θα συνεχίσουμε να επενδύουμε και

Άγγελος Στάμος, Kafea Terra

στην κατηγορία του φίλτρου, με στόχο τη διεύρυνση των προϊοντικών κωδικών», μας λέει. Ο εμπορικός διευθυντής της Κafea Tera προβλέπει ισχυρή ανάκαμψη του καναλιού ΗoReCa την επόμενη διετία, παράλληλα με μια επιβράδυνση στον τομέα της λιανικής, κυρίως εξαιτίας των υψηλών βάσεων που τέθηκαν το 2020. Τα στελέχη της εταιρείας δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τις υψηλές ανατιμήσεις, ειδικά στις διεθνείς χρηματιστηριακές τιμές του καφέ, που άγγιξαν ρεκόρ δεκαετίας, αλλά και για τις αλυσιδωτές αυξήσεις σε ενέργεια, υλικά συσκευασίας και μεταφορικά, που αναγκάζουν παραγωγούς και εμπόρους να μετακυλούν ένα μέρος της αύξησης του κόστους τους στο τελικό προϊόν. «Η Kafea Terra, αντιλαμβανόμενη με ευαισθησία τις δυσκολίες του κλάδου της καφεστίασης, όπως και του τελικού καταναλωτή, αποφάσισε να απορροφήσει σημαντικό μέρος της αύξησης σε μία προσπάθεια δίκαιης και υπεύθυνης στάσης σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον», τονίζει ο κ. Κουγιουμτζής. Για τον τομέα του λιανεμπορίου, η εταιρεία φέτος ξεκινά με το λανσάρισμα τριών μονοποικιλιακών εσπρέσο Dimello, των Brazil, Guatemala και Colombia, ενώ η καφεστίαση ετοιμάζεται να υποδεχθεί το λανσάρισμα του καφέ Dimello Three Continents, με χαρμάνια από Αμερική, Ασία και Αφρική. 

Όπως εκτιμάται, την προσεχή διετία προβλέπεται η ισχυρή ανάκαμψη του καναλιού Ηo.Re.Ca. στις πωλήσεις του καφέ, παράλληλα με μια επιβράδυνσή τους στον τομέα της λιανικής, κυρίως εξαιτίας των υψηλών βάσεων που τέθηκαν συγκυριακά από το 2020 38 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΡΑΒΕΙΑ

H E A LT H Y D I E T AWA R D S

Βραβεύθηκαν προϊόντα και υπηρεσίες που προάγουν την υγιεινή διατροφή Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, τα Healthy Diet Awards επιβράβευσαν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, που συμβάλλουν, μέσω καινοτόμων, ποιοτικών προτάσεων, στην προαγωγή της υγιεινής διατροφής. Τα βραβεία προέκυψαν από τη διαδικασία αξιολόγησης εκ μέρους της κριτικής επιτροπής, στην οποία συμμετέχουν διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί, θεσμικοί παράγοντες, επιστήμονες και δημοσιογράφοι με εξειδίκευση στον τομέα της υγιεινής διατροφής. Οι απόψεις που διατυπώνουν μέλη της κριτικής επιτροπής, καθώς και εκπρόσωποι επιχειρήσεων που διακρίθηκαν στη φετινή διοργάνωση, σχετικά με την αξία του θεσμού, είναι ενδεικτικές της αξίας του για την αγορά, αλλά και για την υποστήριξη ενός ισορροπημένου μοντέλου διατροφής στη χώρα μας.

κ. Γεώργιος Μπόσκου, πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής, αναπληρωτής καθηγητής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4Ε), δήλωσε σχετικά: «O σχεδιασμός και η ανάπτυξη υγιεινών τροφίμων είναι απαίτηση της εποχής για την υγεία και ευεξία του καταναλωτή. Στο πλαίσιο του Green Deal της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της στρατηγικής Farm to Fork , όλα τα τρόφιμα πρέπει να προσαρμοστούν, ώστε να συμβάλλουν στη βιώσιμη διατροφή. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει reformulation (ανασύνθεση) των συνταγών, με στόχο να προάγουν διατροφικές αξίες και να έχουν χαμηλές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Κρίνοντας από την προσπάθεια πολλών συναδέλφων, θα έλεγα ότι υπάρχουν αρκετές αξιόλογες ιδέες. Εκείνο που λείπει είναι η συνέργεια, ώστε να μπορέσουν κάποια νέα προϊόντα να φτάσουν στην εφοδιαστική αλυσίδα. Τα Healthy Diet Awards είναι ο μοναδικός ελληνικός θεσμός που επιβραβεύει την καινοτομία στον χώρο των τροφίμων, στο πλαίσιο της υγείας

και της ευεξίας. Δεν είναι διαγωνισμός γεύσης, ούτε όμορφης συσκευασίας. Είναι ένας διαγωνισμός που έχει σκοπό να προάγει την υγεία. Αυτή είναι η προστιθέμενη αξία που αποκτούν τα προϊόντα που συμμετέχουν και βραβεύονται. Το σηματάκι του βραβείου που θα μεταφερθεί στην ετικέτα του προϊόντος, αλλά και κάθε μέσου προβολής, του δίνει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ελληνική, αλλά και τη διεθνή αγορά. Αυτό που παρατήρησα μετά από 3 χρόνια συμμετοχής στην επιτροπή αξιολόγησης είναι ότι υπάρχουν υγιεινές προτάσεις και καινούριες ιδέες, αλλά και ότι η αγορά των τροφίμων μετασχηματίζεται περισσότερο στο πλαίσιο της υποστήριξης της βιώσιμης διατροφής».

Μελίνα Ταπραντζή

Πρόεδρος της Wise Greece (Τιμητικό βραβείο) Είναι μεγάλη μας χαρά να παραλαμβάνουμε το τιμητικό Βραβείο κοινωνικής προσφοράς Healthy Diet Award και ευχαριστούμε θερμά την κριτική επιτροπή και τον Πρόεδρο κ. Μπόσκου για την τιμή που μας κάνουν. Η Wise Greece, από το 2013, προωθεί σε Ελλάδα και εξωτερικό τα εξαιρετικά προϊόντα των μικρών Ελλήνων παραγωγών, ενώ με το κέρδος από την πώλησή τους αγοράζει τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας για ιδρύματα όλης της χώρας που έχουν ανάγκη.

Σήμερα, συνεργαζόμαστε με 100 παραγωγούς (μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις) με περισσότερα από 2.500 προϊόντα, τους βοηθάμε να εξάγουν σε 8 χώρες και προσφέρουμε εκατοντάδες τόνους τροφίμων σε συνανθρώπους μας που τα χρειάζονται. Η Wise Greece είναι μόλις μία από τις επτά πρωτοβουλίες παγκοσμίως που έχει αναγνωριστεί για το έργο της στη βιώσιμη ανάπτυξη, από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα! Δέσμευσή μας είναι η προώθηση της ελληνικής διατροφής, η παροχή ευκαιριών στους μικρούς παραγωγούς της χώρας μας και η εξασφάλιση βασικών τροφίμων για τους συνανθρώπους μας που δοκιμάζονται καθημερινά».

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 39

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΡΑΒΕΙΑ

Δημήτριος Νικολόπουλος

Πρόεδρος, Portal οf Sustainable Development (Τιμητικό βραβείο) «Ο οργανισμός μας συμπλήρωσε έναν χρόνο ζωής. Προσπαθήσαμε συλλογικά κι ο καθένας από εμάς προσωπικά να κινητοποιήσουμε δυνάμεις από τον ακαδημαϊκό χώρο και την κοινωνία των πολιτών, ώστε να θέσουμε στο κάδρο το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης. Σκεπτόμαστε πάντοτε πως εάν η ίδια η κοινωνία δεν κατανοήσει το πρόβλημα, αλλά και την ίδια της την αποστολή, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να μετουσιώσουμε αυτό το ισχυρό μήνυμα που εκπέμπει η βιωσιμότητα, σε πράξη! Μέσα από την αρθρογραφία μας, από τις συνεντεύξεις δημοσίων προσώπων που εμπλέκονται στο ζήτημα, από τη διοργάνωση ενημερωτικών και επιμορφωτικών συναντήσεων, από τις εκπαιδευτικές επισκέψεις μέχρι και τη με-

γάλη διοργάνωση του «Syniparxis Forum 2021», νιώθουμε πως έχουμε θέσει τις σκέψεις μας και τις επιδιώξεις μας σε πραγματική «κίνηση». Το πολύ τιμητικό βραβείο έρχεται σε μία περίοδο κατά την οποία σχεδιάζονται και τίθενται σε εφαρμογή όλα όσα θα γίνουν εντός του 2022. Εκ μέρους της ομάδας του Portal of Sustainable Development, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες όλων των μελών γι’ αυτή την τιμητική χειρονομία».

Τίνα Εξάρχου

Marketing Director, Χήτος-Ζαγόρι Η διάκριση του φυσικού μεταλλικού νερού Ζαγόρι ως Brand of the Year 2022 στα Healthy Diet Awards αποτελεί μεγάλη τιμή για όλους εμάς στην οικογένεια της Χήτος ΑΒΕΕ και έρχεται ως αναγνώριση της ιδιαίτερης αξίας και του μεγάλου φυσικού πλούτου του φυσικού μεταλλικού μας νερού Ζαγόρι. Οι σύγχρονες διατροφικές τάσεις ορίζουν επιστροφή στα αληθινά, επιστροφή στην ου-

40 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

σία, αναδεικνύουν τη σημασία τού να φροντίζουμε τον εαυτό μας όσο καλύτερα μπορούμε με στόχο την υγεία και ευεξία. Αυτή η στροφή φέρνει και το υγιεινό και αγνό φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι από τα βουνά της Πίνδου στην κορυφή των Healthy Diet Awards, ως Food and Beverage Healthy Brand of the Year 2022, το αναδεικνύει χρυσό νικητή στο σύνολο της κατηγορίας του εμφιαλωμένου νερού, ενώ φέρνει τριπλή διάκριση στο ανθρακούχο νερό Zαγόρι Sparkling Go Green! Με ιδιαίτερη χαρά από τις μεγάλες αυτές διακρίσεις, συνεχίζουμε πιστοί στο όραμά μας να δημιουργούμε αξία, μέσα από προϊόντα που διακρίνονται για την υψηλή τους ποιότητα και τον υγιεινό τους χαρακτήρα, κάτι που αποτελεί και στρατηγική επιλογή μας, γιατί... το καλό το έχουμε μέσα μας!».

Healthy Diet Awards 2022, στην κατηγορία Healthy Food Products for Children. Πρόκειται για μια σημαντική διάκριση, που αφορά τη διατροφή των παιδιών, αλλά συγχρόνως επιβεβαιώνει τη μοναδική ποιότητα τόσο των προϊόντων μας όσο και όλων των διαδικασιών που τηρούνται κατά την παραγωγή. Γι’ άλλη μια χρονιά, μας δίνεται η ευκαιρία να αναδείξουμε τη φιλοσοφία της Ευτοπία για την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής με πλούσιες διατροφικές αξίες, ενισχύοντας τη θρέψη , τον τόπο και τη γεύση. Είμαστε κοντά στο παιδί, τον άνθρωπο και τη φύση, συμβάλλοντας στην καλύτερη ποιότητα ζωής. Η βράβευσή μας αποδεικνύει τις σωστές επιλογές που κάναμε, αλλά και τη συνεχή εξέλιξη που μπορούμε να προσφέρουμε στη αγορά».

Νατάσα Παγώνη

Γεωπόνος, MSc, PhD candidate AUA, Υπεύθυνη παραγωγής, Τυροκομείο «Παγώνης»

Κωστηνάκη Γεωργία, Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος, Ευτοπία

«Τα προϊόντα Ευτοπία για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κατέκτησαν το χρυσό στα

«Όταν μια επιχείρηση επενδύει στην έρευνα και στην καινοτομία, και αυτή η προσπάθεια αποφέρει καρπούς, είναι ανάγκη και υποχρέωση ταυτόχρονα να γνωστοποιήσει στο ευρύ κοινό το προφίλ και τη διαφοροποίησή της έναντι των ομοειδών επιχειρήσεων. Η έννοια της καινοτομίας στον χώρο της παραγωγής τροφίμων έχει πολλά διαφορετικά πρόσωπα, που εστιάζουν σε όλα τα στάδια της παραγωγής, από τη σύλληψη της ιδέας έως την ορθολογική διαχείριση των υπο -και παρα- προϊόντων, ακόμη και έως τη διαχείριση της συσκευασίας μετά τη χρήση της. Ο θεσμός των Healthy Diet Awards επικροτεί και δικαιώνει τις επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα έφεραν εις πέρας ένα μικρό ή μεγάλο σχέδιο

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΡΑΒΕΙΑ

COMPANY OF THE YEAR

BRONZE

Ελληνικά Γαλακτοκομεία BRAND OF THE YEAR Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι EΝΌΤΗΤΑ 1. HEALTHY FOOD PRODUCT PLATINUM

Nikolopoulou - Veganact / Veganact Genius Burger Breakfast Products

GOLD BRONZE

Γευσήνους | thrέpsis by Gefsinus / Veggie Wrap Thrέpsis ETHEA Foods / Φύση Breakfast Cereals Dairy Products

GOLD

Δωδώνη ΑΕ / Γαλοτύρι Δωδώνη

GOLD

ΜΕΒΓΑΛ / Κεφίρ - Προϊοντική σειρά ροφημάτων γάλακτος με καλλιέργεια κεφίρ Bakery Products

GOLD

Astarti Co & Family Farms IKE / Βιολογικό Κρίθινο Παξιμάδι Ολικής Άλεσης Αστάρτη

SILVER

Στέλιος Κανάκης ΑΒΕΕ / ProBody Low Carb

GOLD

Barilla Hellas / Risoni από όσπρια

SILVER

Κ22 Global Traders | Nutri Valley / Φιλέτο στήθος κοτόπουλο σε νερό, ελαιόλαδο & σως βινεγκρέτ

Meal Products

BRONZE

Γευσήνους | thrέpsis by Gefsinus / Twisted ''Gemista'' Thrέpsis

V Roubis / bfresh spitiko χειροποίητα αναψυκτικά με χαμηλές θερμίδες EΝΌΤΗΤΑ 3. PLANT BASED PRODUCT

PLATINUM

Μέλισσα Κίκιζας ΑΒΕΕΤ / Βλάχα Τραχανάς Λαχανικών

GOLD

Μέλισσα Κίκιζας ΑΒΕΕΤ / Βλάχα Τραχανάς Λαχανικών

SILVER

Nikolopoulou Veganact / Veganact Σνίτσελ λαχανικών & superfoods

Plant Based Food/Beverage Products

BRONZE

Condito The Green Line / Mayo Vegan Sauces Condito The Green Line

BRONZE

Όλυμπος - Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ / Φυτικά Ροφήματα Καρπός Βρώμη Όλυμπος EΝΌΤΗΤΑ 4. LIGHT PRODUCT

PLATINUM

Όλυμπος - Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ / Παγωμένο Τσάι του Βουνού Όλυμπος χωρίς ζάχαρη Light Dairy / Beverage Products

GOLD

Όλυμπος - Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ / Παγωμένο Τσάι του Βουνού Όλυμπος χωρίς ζάχαρη

SILVER

Χήτος ΑΒΕΕ | Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι Sparkling Go Green / Ζαγόρι Go Green Sparkling με φυσικά αρώματα

BRONZE

Δωδώνη ΑΕ / Δωδώνη ελαφρύ

EΝΌΤΗΤΑ 5. HEALTHY FOOD & BEVERAGE PRODUCT FOR CHILDREN PLATINUM

Sweet Products

ΑΗΒ ΓΚΡΟΥΠ Εμφιάλωση Φυσικού Μεταλλικού Νερού Θεόνη / Φυσικό Μεταλλικό Νερό Θεόνη σε Χάρτινο Περιέκτη 0,5LT Healthy Food Products for Children

GOLD

Ritos Food AE / Pistacchio Premium Cream

SILVER

Ritos Foods AE // Nocciolata Premium Cream

GOLD

EURICOM Hellas AE / Ευτοπία

«Free From or Low» Food Products

SILVER

Barilla Hellas / Risoni από όσπρια

GOLD

Nikolopoulou - Veganact / Veganact Genius Burger

SILVER

ΑΦΕΣ Παγώνη και ΣΙΑ ΟΕ / Παγώνης Άπαχο Πρόβειο Γαλακτοκομικό σε Άλμη 0,5% Λιπαρά

BRONZE

Δωδώνη ΑΕ / Δωδώνη Στραγγιστό 2% χωρίς λακτόζη

BRONZE

Healthy Beverage Products for Children GOLD

ΑΗΒ ΓΚΡΟΥΠ Εμφιάλωση Φυσικού Μεταλλικού Νερού Θεόνη / Φυσικό Μεταλλικό Νερό Θεόνη σε Χάρτινο Περιέκτη 0,5LT

SILVER

Χήτος ΑΒΕΕ / Φυσικό Μεταλλικό Νερό «Ζαγοράκι» Minions

Functional / Snack Products GOLD

Neaters / Neaters Savory Bars (Functional Products)

SILVER

Alfa Αθανάσιος Κουκουτάρης / Healthy habits Chips Ρυζιού

BRONZE

EΝΌΤΗΤΑ 6. HEALTHY DIET SERVICE

Neaters / Neaters Savory Bars (Snack Products) EΝΌΤΗΤΑ 2. HEALTHY BEVERAGE PRODUCT

PLATINUM

Μέλισσα Κίκιζας ΑΒΕΕΤ / Βλάχα Τραχανάς

PLATINUM

Χήτος ΑΒΕΕ / Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι

AB Βασιλόπουλος / Τμήμα Armonia Health and Wellness της ΑΒ Βασιλόπουλος Services

Breakfast Products GOLD

AB Βασιλόπουλος / Τμήμα Armonia Health and Wellness της ΑΒ Βασιλόπουλος

SILVER

Local Green

GOLD

Ιωάννης Χιονίδης | Stelvia Hellas / Stelvia Greek Herbal Teas

GOLD

Όλυμπος - Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ / Κεφίρ Όλυμπος 1% 500ml

BRONZE

i Cook to Heal

SILVER

Ροδόπη - Ελληνικά ΓαλακτοκομείαΑΕ Αριάνι Παραδοσιακό Ροδόπη

BRONZE

AB Βασιλόπουλος / O Διατροφολόγος ΣΟΥ είναι εδώ by AB Allazoumesinithies

GOLD

Χήτος ΑΒΕΕ / Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι

PLATINUM

V Roubis / feeju βιολογικό matcha tea Ιαπωνίας με λεμονάδα

SILVER

Aqua Carpatica / Φυσικώς Ανθρακούχο Νερό & Φυσικό Μεταλλικό Νερό

GOLD

V Roubis / feeju βιολογικό matcha tea Ιαπωνίας με λεμονάδα

SILVER

Αγρόκτημα Αραμπατζή Βιολογικών Προϊόντων. Παραγωγός Αικατερίνη Γούσιου / Αυγά Βιολογικής Εκτροφής και Βιολογικής Εκτροφής Ω-3

BRONZE

Naturals / Βιολογική Μπάρα Βρώμης Flapjack Vegan 50g σε 2 γεύσεις: Φουντούκι & Αμύγδαλο

Milk

EΝΌΤΗΤΑ 7. ORGANIC PRODUCT

Water / Special Beverage Products

BRONZE

Χήτος ΑΒΕΕ | Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι Sparkling / Ζαγόρι Go Green Sparkling με φυσικά αρώματα «Free From or Low» Beverage Products

SILVER

Χήτος ΑΒΕΕ | Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι Sparkling / Ζαγόρι Go Green Sparkling με φυσικά αρώματα, χωρίς ζάχαρη, συντηρητικά, θερμίδες ή τεχνητά πρόσθετα

Organic Food/Beverage Products

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 41

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΡΑΒΕΙΑ

R&D, το οποίο, μεταξύ άλλων, σκοπό έχει τη βελτίωση ενός υπάρχοντος προϊόντος, την ανάπτυξη ενός νέου, την ανάδειξη του οφέλους από την κατανάλωση ενός προϊόντος που φέρει συγκεκριμένα διαθρεπτικά χαρακτηριστικά, την αριστοποίηση των χρησιμοποιούμενων μεθόδων παραγωγής, την προσαρμογή των προϊόντων στις απαιτήσεις των καταναλωτών και των νέων αγορών, κ.ά. Για τους λόγους αυτούς, είμαστε υπερήφανοι υποστηρικτές του θεσμού!

Μιχάλης Βεδεράκης

Εμπορικός Διευθυντής, Όλυμπος, Ελληνικά Γαλακτοκομεία

«Η Όλυμπος, πιστή στη φιλοσοφία της για ελληνικά φυσικά προϊόντα, τα οποία προάγουν την υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, συνεχίζει στο δρόμο της καινοτομίας και της κορυφαίας ποιότητας, με το βλέμμα της πάντα στραμμένο στην ελληνική οικογένεια. Στον τρίτο κατά σειρά διαγωνισμό των Healthy Diet Awards βραβεύτηκαν για ακόμη μια χρονιά προϊόντα Όλυμπος που ξεχώρισαν με βάση τα συστατικά, τη διαδικασία παραγωγής, τη διατροφική αξία και την καινοτομία τους. Είναι ιδιαίτερα τιμητικό για την Όλυμπος να αναγνωρίζονται οι προσπάθειές της για ανάπτυξη και παραγωγή υγιεινών διατροφικών προτάσεων. Δέσμευση της Όλυμπος είναι να συνεχίσει και στο μέλλον να παράγει προϊόντα προστιθέμενης αξίας, αξιοποιώντας τα αγαθά που απλόχερα προσφέρει η ελληνική φύση».

Αυρήλιος Αλεξανδρόπουλος Διευθυντής Έρευνας & Ανάπτυξης, Nikolopoulou

«Το Platinum βραβείο του Veganact Genius Burger μάς εμπνέει για δημιουργία νέων κωδικών και κάλυψη ακόμα περισσότερων δια-

42 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

τροφικών αναγκών του κοινού. Η σειρά Genius της Veganact ξεχωρίζει κι αυτό ξεκινά από την αγάπη και το μεράκι για την υλοποίηση των ονείρων και των στόχων μας, αλλά και από τη διάθεση για σκληρή δουλειά. Με βάση το σχέδιο δράσης για ανασύνθεση των τροφίμων, σύμφωνα με τις προδιαγρααφές της ΕΕ και με βασικό συνεργάτη μας σε αυτή την προσπάθεια το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με το οποίο συνεργασθήκαμε και συνεργαζόμαστε δημιουργικά, μεθοδικά και οργανωμένα, αναδεικνύουμε την ελληνική καινοτομία και υποστηρίζουμε μια νέα, πιο υγιεινή και βιώσιμη διατροφή. Ευχαριστούμε τα Healthy Awards που υποστηρίζουν την plant-based αγορά και κατ΄ επέκταση την προσπάθεια μας να καλλιεργήσουμε φυτικές συνήθειες».

κόσμος αύξησε τη συχνότητα μαγειρέματος στο σπίτι. Επιπλέον, η τάση του «clean» και «clear» label είναι πλέον από τις κυρίαρχες παγκοσμίως, καθώς το καταναλωτικό κοινό είναι πιο ενημερωμένο και αφιερώνει χρόνο στην ανάγνωση των ετικετών. Ο τραχανάς, ως παραδοσιακό γεύμα που μικροί και μεγάλοι αγαπούν και επιλέγουν στη διατροφή τους, αποτελεί «comfort food» και προσφέρει «ζεστές» στιγμές απόλαυσης. Ο Vegan Τραχανάς Λαχανικών, που δημιούργησε η οικογένεια Μπεκιάρη, αποτελεί πιστοποιημένη Vegan απόλαυση που ήρθε για να πρωταγωνιστήσει στην κατηγορία της παγκόσμιας «plant-based» και «vegan» διατροφής, προσφέροντας ένα γευστικό και καινοτόμο vegan γεύμα, υψηλής διατροφικής αξίας».

Χρυσάνθη Κοροπούλη Marketing Manager, ΑΒ Βασιλόπουλος

Βαρβάρα Ταυλαρίου

Brand Manager, Μέλισσα Κίκιζας «Αναμφίβολα, η πανδημία έχει οδηγήσει τον άνθρωπο σε μια ολιστική αναθεώρηση της προσέγγισης σε θέματα που αφορούν την υγεία του, τις διατροφικές επιλογές του και την άθλησή του, κάνοντας την ανάγκη για καλή ζωή και διατροφή πιο επίκαιρη από ποτέ. Η ανάγκη για ευχάριστες γευστικές εμπειρίες είναι αρκετά έντονη στο καταναλωτικό κοινό, ειδικότερα κατά την περίοδο της πανδημίας, όπου αρκετός

«Στην ΑΒ πιστεύουμε ότι ζούμε μια καλή ζωή όταν βρισκόμαστε σε αρμονία με το σώμα, το πνεύμα και τον πλανήτη μας. Γι’ αυτό τον λόγο έχουμε δημιουργήσει το τμήμα «Armonia Health and Wellness» σε 20 καταστήματα μας, με προϊόντα βιολογικά, οικολογικά και λειτουργικά. Τα τελευταία δύο χρόνια αφουγκραστήκαμε την ανάγκη των καταναλωτών για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, καθώς και την επιθυμία τους για αγορά προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον. Με γρήγορα αντανακλαστικά απαντήσαμε σε αυτή τη νέα τάση με επιλογές, λύσεις και ιδέες για ένα πιο «αρμονικό» lifestyle, για μία πιο ισορροπημένη διατροφή και ζωή, γενικότερα. Το βραβείο στην κατηγορία Healthy Diet Retail Store Service αποτελεί για μας την επιβεβαίωση -και δέσμευση- πως μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο «Αρμονικό» μέλλον, για όλα όσα νοιαζόμαστε. Για εμάς, τους δικούς μας ανθρώπους, τους γύρω μας, και το μεγάλο μας «σπίτι»!

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΡΑΒΕΙΑ

που συνάδουν με τον υγιεινό τρόπο ζωής και το ευ ζην. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που το feeju βιολογικό matcha tea Ιαπωνίας με λεμονάδα κέρδισε το ενδιαφέρον της κριτικής επιτροπής κι είμαστε ευγνώμονες που ανέδειξε τη δημιουργικότητα και το μεράκι μας».

Iain C. Watt

το Θεόνη, το οποίο ξεχωρίζει για τα μοναδικά ποιοτικά χαρακτηριστικά του και διακρίνεται για το pH του με τιμή 8. Η καινοτόμος χάρτινη συσκευασία τού Θεόνη κλείνει μέσα της ένα νερό με πηγαία φυσικά χαρίσματα, το πιο βραβευμένο ελληνικό νερό στον κόσμο, που πλέον αριθμεί 46 Διεθνή Βραβεία Ποιότητας. Ένα νερό ωφέλιμο από τη φύση του!». 

Εμπορικός Διευθυντής, Θεόνη

Βασίλειος Ρουμπής

Ιδρυτής & CEO, VRoubis «Για όλη την ομάδα της VRoubis το platinum βραβείο είναι μια εξαιρετική διάκριση και μια μεγάλη επιτυχία, που αντικατοπτρίζει την προσπάθειά μας. Το βραβείο αυτό επιβεβαιώνει τις αξίες και το πάθος μας να προσφέρουμε στους καταναλωτές χειροποίητα αναψυκτικά,

«Σύσσωμο το δυναμικό της εταιρείας μας αποδέχεται με μεγάλη χαρά τη σπουδαία βράβευση της χάρτινης συσκευασίας Θεόνη, με το Platinum Αward στην κατηγορία «Healthy Beverage Products for Children». Πρόκειται για ένα επιστέγασμα των προσπαθειών μας να προσφέρουμε ένα ποιοτικά ανώτερο προϊόν, που εδώ και χρόνια διακρίνεται εγχώρια, αλλά και στις διεθνείς αγορές και διαθέτει αναγνώριση καταλληλότητας για προετοιμασία βρεφικών τροφών στη Γαλλία και τη Γερμανία. Το βραβείο αυτό ενδυναμώνει το όραμά μας για

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 43

ΠΡΟΪΟΝ

H E A LT H Y D I E T

Ισχυρή πρόκληση για τη βιομηχανία και τους καταναλωτές Το υγιεινό πρότυπο διατροφής που κυριαρχεί βαθμηδόν κυρίως στις δυτικού τύπου κοινωνίες, αλλάζει τις απαιτήσεις των καταναλωτών, προκαλώντας τις βιομηχανίες τροφίμων-ποτών να εντείνουν το μεταξύ τους ανταγωνισμό στις σχετικές καινοτομίες, για την παραγωγή ελκυστικών, εναλλακτικών προϊόντων διατροφής. Το επίδικο είναι ασφαλώς η καθοδήγηση των διατροφικών τάσεων, εκφρασμένη σε όγκους πωλήσεων και μερίδια αγοράς. Και ενώ η υποδοχή της εναλλακτικής διατροφής –ενίοτε θερμή– προδιαγράφει μακροπρόθεσμα ευοίωνες προοπτικές, επί του παρόντος η βιομηχανία είναι αναγκασμένη να «κουρεύει» τις φιλοδοξίες της για τα άμεσα δώρα από την επιτυχία των καινοτομιών της. Απλώς και μόνο διότι τις τιμές των νέων της προϊόντων δεν τις αντέχει η συγκυρία των ανατιμήσεων. Κι είναι κάμποσο άδικο τα καινοτόμα προϊόντα να τα κινούν οι εκπτώσεις… ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

ανακοίνωση των νικητών των Healthy Diet Awards, των βραβείων που διοργάνωσε η Boussias για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, αλλά και το λανσάρισμα από τη βιομηχανία τροφίμων-ποτών νέων, καινοτόμων προϊόντων, που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις για υγιεινή διατροφή, φανερώνουν μια αγορά με δυναμική και ευοίωνες προοπτικές. «Τα τελευταία χρόνια, κυρίως από την έλευση της πανδημίας, παρατηρείται µια στροφή του καταναλωτικού κοινού προς την υγιεινή διατροφή, συνδυασµένη µε µια αυξηµένη περιβαλλοντική συνείδηση», σημειώνει η κ. Βασιλική Γιαννέλη, Μarketing Administrator της Condito, προσθέτοντας ότι «στις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού κυριαρχούν πλέον τα προϊόντα χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, αλάτι ή συντηρητικά, plant based ή ενισχυμένα µε πρωτεΐνη τρόφιμα. Η παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων ανταποκρίνεται ταχύτατα στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή, προσφέροντας προϊόντα κατάλληλα για όλους όσοι ακολουθούν μια πιο υγιεινή ή/και ειδική διατροφή. Η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας τροφίμων και η απόκτηση σχετικής τεχνογνωσίας από τις παραγωγικές εταιρείες του κλάδου, με σκοπό την παραγωγή εναλλακτικών προϊόντων –όπου τη μερίδα του λέοντος την

44 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

κατέχουν τα vegan προϊόντα–, είναι βέβαιο πως αποτελούν τη σημαντικότερη εξέλιξη στην αγορά των τροφίμων. Πλέον η vegan διατροφή δεν θεωρείται μία απλή τάση, αλλά μία στροφή των καταναλωτών, που τείνει να παγιωθεί παγκοσμίως.

ΠΡΟΪΟΝ

ΑΛΜΑΤΏΔΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Σε ορισμένες κατηγορίες λειτουργικών τροφίμων και φυτικής προέλευσης, πράγματι, η ανάπτυξη την τελευταία τριετία είναι αλματώδης: Στα επιδόρπια φυτικής προέλευσης ο όγκος πωλήσεων αυξήθηκε πέρυσι κατά 33,5% σε σύγκριση με το 2020. Μάλιστα, η σύγκριση των πρόσφατων στοιχείων με του 2018 δείχνει σχεδόν εξαπλασιασμό του όγκου των πωλήσεών τους! Αντίστοιχα, σε αξία πέρυσι αυξήθηκαν κατά 29,7%, ενώ σε εύρος τετραετίας από τα 670 χιλιάδες ευρώ το 2018 ο τζίρος τους πέρυσι έφτασε τα 4,5 εκατ. ευρώ. Η άνοδος πέρυσι του όγκου πωλήσεων στα ροφήματα φυτικής προέλευσης ήταν 24,8% και σε αξία 20% σε σχέση με το 2020. Όμως, στις κρέμες φυτικής προέλευσης πέρυσι επήλθε πτώση 8,6% σε όγκο και 12,9% σε αξία πωλήσεων, μετά τη σημαντική άνοδό τους το 2020, πιθανώς γιατί οι καταναλωτές τις υποκατέστησαν με άλλου είδους επιδόρπια φυτικής προέλευσης. Στα λεγόμενα λειτουργικά τρόφιμα επίσης διαπιστώνεται άνοδος: Στο γάλα υψηλής παστερίωσης οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,8% σε όγκο και 6,1% σε αξία σε σχέση με το 2020. Το ενδιαφέρον εδώ είναι το σημαντικό μερίδιο των σχετικών προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, το οποίο, μάλιστα, αυξήθηκε πέρυσι κατά 14,7% σε όγκο και 11,5% σε αξία. Σημαντικά αυξήθηκαν οι πωλήσεις και στο λειτουργικό γιαούρτι κατά 21,9% σε όγκο και 19,9% σε αξία. «Η σημασία της σωστής και ισορροπημένης διατροφής για την προαγωγή της υγείας είναι στο προσκήνιο τώρα περισσότερο από ποτέ. Οι καταναλωτές είναι ενήμεροι και εκπαιδευμένοι και αναζητούν υγιεινά και λειτουργικά τρόφιμα», σημειώνεται από την ομάδα της Στέλιος Κανάκης ΑΒΕΕ. Η εταιρεία, με ηγετική θέση στον προμηθευτικό τομέα των κλάδων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής και παγωτού, όπως αναφέρεται, «ξεχωρίζει και καινοτομεί, προσφέροντας στους επαγγελματίες µια σειρά «λειτουργικών» προϊόντων αρτοποιίας με εξαιρετικά διατροφικά οφέλη. Μάλιστα, την οικογένεια των εξαιρετικών αυτών προϊόντων την έχουμε ονομάσει «Τα Ψωμιά της Νέας Εποχής»…». Ένα από τα λειτουργικά προϊόντα αρτοποιίας, το οποίο

Λειτουργικά τρόφιμα: Όγκος πωλήσεων ( σε χιλ. μονάδες όγκου) 2018

2019

2020

2021

Διαφορά

116,3

210

500,4

668,2

33,5%

6.317,6

8.184,1

10.614,5

13.250

24,8%

703,5

767,4

951,5

869,2

-8,6%

4.818,2

5.013,1

5.519,8

5.894,3

6,8%

Λειτουργικό γάλα υψηλής παστερίωσης- ιδιωτική ετικέτα (λίτρα)

508,6

695,8

817,7

938,2

14,7%

Λειτουργικό γιαούρτι (κιλά)

2.972

3.312,7

3.340,4

4.073,6

21,9%

Επιδόρπια φυτικής προέλευσης (κιλά) Ροφήματα φυτικής προέλευσης (λίτρα) Κρέμες φυτικές προέλευσης (λίτρα) Λειτουργικό γάλα υψηλής παστερίωσης (λίτρα)

Πηγή IRI

Λειτουργικά τρόφιμα: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ)

Επιδόρπια φυτικής προέλευσης Ροφήματα φυτικής προέλευσης Κρέμες φυτικές προέλευσης Λειτουργικό γάλα υψηλής παστερίωσης Λειτουργικό γάλα υψηλής παστερίωσης- ιδιωτική ετικέτα Λειτουργικό γιαούρτι

2018

2019

2020

2021

Διαφορά

669,5

1.322,4

3.491,4

4.529,7

29,7%

17.604,6

23.176,3

28.278,2

33.940,8

20,0%

2.873,1

3.098,2

3.788,1

3.299,1

-12,9%

10.266,6

10.617,5

12.310

6,1%

739,7

1.033,9

1.229,6

1.371,4

11,5%

15.932,1

17.404

17.028,2

20.410,1

19,9% Πηγή IRI

μάλιστα βραβεύτηκε στα Healthy Diet Awards 2021 (ασημένιο βραβείο), είναι το πολύσπορο ψωμί ολικής άλεσης ProBody Low Carb, με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και υψηλή σε πρωτεΐνες. Μια ακόμη αγορά που αλλάζει έντονα είναι αυτή των αναψυκτικών. Όπως σημειώνει ο κ. Βασίλειος Ρουμπής, ιδρυτής και CEO της VRoubis, «πρόκειται για μια αγορά που συνεχώς εξελίσσεται, ακολουθεί τις νέες καταναλωτικές τάσεις στη διατροφή και περιλαμβάνει προϊόντα ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις, τόσο στη διάρκεια του καλοκαιριού όσο και τους χειμερινούς μήνες. Συγκεκριμένα στον κλάδο των αναψυκτικών και των ροφημάτων χωρίς ζάχαρη παρατηρείται η τάση οι εταιρείες να πειραματίζονται με νέα συστατικά και δημιουργικούς συνδυασμούς» . «Στην κατηγορία του εμφιαλωμένου νερού η σημαντικότερη εξέλιξη των τελευταίων

ετών ήταν η χρήση ανακυκλωμένου πλαστικού και ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας, με σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος», σημειώνει η κ. Τίνα Εξάρχου, Μarketing Director της Χήτος ΑΒΕΕ- Ζαγόρι, τονίζοντας πως η εταιρεία, «λειτουργώντας με γνώμονα την επιχειρηματική της συνείδηση και στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της για βιώσιμη ανάπτυξη, παρουσίασε το πρώτο ελληνικό εμφιαλωμένο νερό σε φιάλη από 30% ανακυκλωμένο πλαστικό και 100% ανακυκλώσιμη, το Zαγόρι Go Green. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία που αναγνωρίστηκε και επιβραβεύτηκε από τους καταναλωτές». Το φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι κατέκτησε το μεγαλύτερο βραβείο της διοργάνωσης Healthy Diet awards, το Brand Of The Year 2022. Και στη κατηγορία των ζυμαρικών σήμερα υπάρχει μια πληθώρα νέων προϊόντων, που ανταποκρίνονται στους κανόνες για την

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 45

ΠΡΟΪΟΝ

Το ποσοστό των ανθρώπων που ακολουθούν τη vegan διατροφή τείνει να αντιστοιχεί στο 1% του ελληνικού πληθυσμού, ενώ, σύμφωνα με νεότερες έρευνες, οι flexitarians καταναλωτές ήδη έχουν υπερβεί τα 1,5 εκατομμύρια υγιεινή διατροφή. Η κ. Λαμπρινή Πάντου, Brand Manager της Barilla & Bakery Greece, σημειώνει σχετικά: «Τα τελευταία χρόνια διαπιστώνεται μια σημαντική στροφή των καταναλωτών προς τα προϊόντα που προσφέρουν πιο ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. Η Barilla ως ηγέτης στο χώρο της διατροφής παρουσίασε στην αγορά τα καινοτόμα προϊόντα Risoni από όσπρια σε σχήμα ζυμαρικού, προσφέροντας μια γευστική επιλογή, πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, που διατηρεί όλες τις φυσικές ιδιότητες των οσπρίων, ενώ είναι ιδανική για μια διατροφή vegan ή χωρίς γλουτένη».

ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΈΧΟΥΝ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ…

«Είναι γεγονός ότι οι ανατιμήσεις επηρεάζουν την αγορά παγκοσμίως. Οι τιμές των πρώτων και των δευτερευουσών υλών, όπως και το κόστος της ενέργειας, έχουν αυξηθεί ραγδαία τους τελευταίους μήνες, επηρεάζοντας πολλαπλά το κόστος παραγωγής», σημειώνει η κ. Γιαννέλη, προσθέτοντας ότι «οι αναγκαίες, δυστυχώς, ανατιμήσεις –ακόμη κι αν μετριάζονται, καθώς οι εταιρείες απορροφούν πολλές φορές σημαντικό μέρος του επιπλέον κόστους– επηρεάζουν την αγορά των τροφίμων, άρα και την αγορά των ειδικών προϊόντων διατροφής. Ωστόσο, η αύξηση της ζήτησης κυρίως vegan προϊόντων, που αναμένεται εντονότερη τα προσεχή έτη, θα δημιουργεί πρόσθετες οικονομίες κλίμακας στην παραγωγή»...». Κατά τον κ. Ρουμπή «οι συνέπειες για το σύνολο της βιομηχανίας τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, λόγω της ενεργειακής κρίσης, είναι αρκετά σημαντικές και θα επηρεάσουν και την βιομηχανία των αναψυκτικών, σε ό,τι αφορά τις τιμές των προϊόντων της».

46 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΙΣΧΥΡΉ ΠΡΌΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ

Η τάση της χορτοφαγίας παγκοσμίως και η στροφή των καταναλωτών στη διατροφή που βασίζεται σε προϊόντα plant based ή/ και υψηλής διατροφικής αξίας, όπως π.χ. τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα, τα vegan τρόφιμα, τα χωρίς γλουτένη, ακόμα και τα προϊόντα με λιγότερη ζάχαρη ή αλάτι, δημιουργούν νέες προκλήσεις για τη βιομηχανία τροφίμων, η οποία τα τελευταία χρόνια επενδύει όσο ποτέ άλλοτε στην έρευνα και την καινοτομία. «Η μειωμένη συμμετοχή βασικών συστατικών σε προϊόντα ή/και η πλήρης αντικατάστασή τους, χωρίς σημαντικές αλλαγές στη γεύση και την απόλαυση από την κατανάλωσή τους, αποτελεί ίσως μια από τις ισχυρότερες προκλήσεις, καθώς απαιτείται εξειδίκευση και υψηλή τεχνογνωσία», διαπιστώνει η κ.

Γιαννέλη. Η σχετική τάση «λειτουργεί ως κινητήριος μοχλός για νέες καινοτομίες της βιομηχανίας, σ’ ένα «ταξίδι» αναζήτησης και ανάπτυξης της προστιθέμενης αξίας υπέρ του καταναλωτή», συμφωνεί η κ. Εξάρχου, τονίζοντας: «Πλέον στην κατηγορία των beverages η τάση για πιο υγιεινά προϊόντα έχει περάσει πλέον στο επόμενο level. Ο καταναλωτής έχει προχωρήσει από την αναζήτηση προϊόντων μονοδιάστατα υγιεινών, π.χ. χωρίς θερμίδες ή χωρίς ζάχαρη ή χωρίς λακτόζη, σε προϊόντα που έχουν, ταυτόχρονα, και άλλη μία ιδιότητα, όπως good-for-me-good-for-the-planet, επομένως και πιο sustainable συσκευασιών ή συνολικά «clean label» προϊόντων. Παράλληλα, έχει ανοίξει ένας δρόμος υβριδικών drinks, στα οποία συνυπάρχουν στοιχεία από δύο διαφορετικές κατηγορίες, όπως είναι τα mocktails ή το βιταμινούχο νερό Superfruits Water της Χήτος ΑΒΕΕ». Σύμφωνα με την κ. Γιανέλλη , η σημαντικότερη καινοτομία των τελευταίων ετών στα τρόφιμα είναι η ανάπτυξη των vegan προϊόντων: «Η παραγωγή τροφίμων χωρίς την προσθήκη αυγού και γαλακτοκομικών είναι σημαντικό επίτευγμα, όπως και η δημιουργία υποκατάστατων κρέατος και ψαριού υψηλής διατροφικής αξίας, από εναλλακτικές πηγές φυτικών πρωτεϊνών και καινοτόμες τεχνολογίες μη διαθέσιμες μέχρι πρότινος. Η μεγαλύτερη επίτευξη και καινοτομία των εταιρειών αυτών είναι το

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΛΑΝΣΑΡΙΣΜΑΤΑ • Η Euricom με τη σειρά προϊόντων Ευτοπία, που διακρίθηκε στα Healthy Diet Awards, προτείνει το Ρύζι parboiled με κόκκινη φακή, που περιέχει αδιάλυτες φυτικές ίνες, πιο εύπεπτες για ανθρώπους με δυσπεψία στα όσπρια και ευερέθιστο έντερο –το προϊόν έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο και πρωτεΐνη–, το Γλασέ μεσόκαρπο ρύζι, μία από τις παλαιότερες καλλιεργήσιμες ποικιλίες, και το Basmati μακρόκαρπο ρύζι, που παράγεται στην Ινδία και στο Πακιστάν, σε καλλιέργειες γύρω από τους ποταμούς που πηγάζουν από τα Ιμαλάια. • Η Condito το 2020 λάνσαρε το νέο της brand «Condito The Green Line», προσφέροντας μια ολοκληρωμένη γκάμα προϊόντων χωρίς ζωικά παράγωγα και γλουτένη, τα οποία εντάσσονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: τις Mayo Vegan Sauces, τις vegan σαλάτες και τα φυτικά τυριά. • Η Barilla, έχει δημιουργήσει τη σειρά προϊόντων Risoni από όσπρια, τα οποία επίσης διακρίθηκαν στα Healthy Diet Awards.

ΠΡΟΪΟΝ

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 47

ΠΡΟΪΟΝ

διατροφή και αποτελεσματικότερη λειτουργία του οργανισμού. Ένα προϊόν που ανταποκρίνεται στη σχετική τάση είναι το βιταμινούχο νερό Superfruits Water, εμπλουτισμένο με βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, που ξεδιψάει και ταυτόχρονα «στηρίζει» τον οργανισμό».

ότι καταφέρνουν να διαθέτουν στην αγορά υποκατάστατα πλήρως γευστικά, επηρεάζοντας έτσι τις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, μέσω της παρακίνησής τους να εντάσσουν ή να αντικαθιστούν συμβατικά προϊόντα με προϊόντα φυτικής προέλευσης, δηλαδή ωθώντας τους να γίνονται f lexitarian ή ακόμα και να ασπάζονται το vegan τρόπο ζωής».

ΣΤΟ ΦΌΡΤΕ ΤΗΣ Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ

Οι σύγχρονες διατροφικές τάσεις ωθούν τη βιομηχανία τροφίμων-ποτών σε σταθερή αναζήτηση της καινοτομίας για την ικανοποίηση των καταναλωτών, αλλά και της διαφοροποίησης των προϊόντων τους. Όπως σημειώνει η κ. Γεωργία Κουμπούρα, Βrand Manager της Χήτος ΑΒΕΕ- Ζαγόρι, «η αναζήτηση όλο και πιο πολλών φυσικών συστατικών στα τρόφιμα και τα ποτά ωθεί στην εύρεση και αξιοποίηση περισσότερων φυσικών στοιχείων, όπως το γλυκαντικό στέβια. Την ίδια στιγμή τα superfruits και superfoods άρχισαν να συγχρονίζονται με της τάση εμπλουτισμού με βιταμίνες, για καλύτερη

48 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

«Είναι αξιοσημείωτο το ότι μικρότερες εταιρείες έχουν αρχίσει να κατακτούν σημαντικό μερίδιο αγοράς από τους κολοσσούς», λέει ο κ. Ρουμπής, σημειώνοντας ότι σε αυτό το πλαίσιο, η συμβολή της VRoubis ήταν η δημιουργία μιας νέας κατηγορίας φυσικών αναψυκτικών, βασισμένων στην καινοτομία, τη φυσική επεξεργασία και τον διαφορετικό τρόπο σερβιρίσματος: «Συγκαταλέγω επομένως το ότι κατακλύσαμε την αγορά Ho.Re.Ca. με τα bfresh spitiko βαζάκια χειροποίητων αναψυκτικών ως μια από τις καινοτομίες των τελευταίων ετών. Επιπλέον η στροφή προς το concept «από το περιβόλι στο βαζάκι» κερδίζει συνεχώς έδαφος, πράγμα το οποίο για τη VRoubis συνιστά κυρίαρχη αξία κι όλα τα προϊόντα τα παράγουμε σύμφωνα με αυτή. Έχουμε καταφέρει να διατηρήσουμε σε ορισμένα από τα στάδια της παραγωγικής μας διαδικασίας τη χειροποίητη παραγωγή, όπως στη παραγωγή χυμού λεμονιού και ξύσματος από εσπεριδοειδή και πιπερόριζα, προσφέροντας αξεπέραστο άρωμα και γεύση στα προϊόντα μας. Με την καινοτομία αυτή αποκτήσαμε φανατικό κοινό. Είμαστε προσηλωμένοι σε καινοτομίες προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο ευαίσθητοι στα θέματα της διατροφικής αξίας των προϊόντων». Εξάλλου, όπως παρατηρεί η κ. Εξάρχου, «οι νεότερες γενιές καταναλωτών «βαριούνται» εύκολα, θέλουν να πειραματίζονται με

νέες προτάσεις και συνδυασμούς γεύσεων, αναζητούν κάτι που εκφράζει περισσότερο την αισθητική και το χρώμα, την ένταση που θέλουν στην καθημερινότητά τους. Εκεί η αισθητική υπεροχή της συσκευασίας και του brand identity παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Τα όρια που χώριζαν τα occasions και τις αξίες των διαφορετικών κατηγοριών έχουν «σπάσει» και, ταυτόχρονα, οι καταναλωτές αναζητούν έξυπνους τρόπους να μειώνουν την κατανάλωση αλκοόλ. Τα παραδοσιακά occasions κατανάλωσης ποτών χαμηλής περιεκτικότητας αλκοόλ μετατρέπονται σε εξίσου απολαυστική εμπειρία, όταν αντί αυτών πίνει κανείς το ανθρακούχο νερό Zαγόρι Sparkling με φυσικά αρώματα, χωρίς ζάχαρη, χωρίς θερμίδες, χωρίς συντηρητικά». Όχι τυχαία το Ζαγόρι Sparkling κατάφερε να διακριθεί με τρία Healhty Diet awards, ενώ έχει ήδη διακριθεί ως Product of the Year 2021. ' Ένας άλλος πυλώνας καινοτομίας είναι η βιωσιμότητα. Οι εταιρείες που κερδίζουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, είναι αυτές που υιοθετούν έμπρακτα περιβαλλοντικές και κοινωνικά βιώσιμες πρακτικές. «Σε αυτό το πλαίσιο, η VRoubis εδώ και χρόνια, εστιασμένη στην ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, είναι πρωτοπόρα σε περιβαλλοντικές ενέργειες που, παράλληλα, εξοικονομούν ενέργεια», λέει ο κ. Ρουμπής. «Η Condito επένδυσε σημαντικά στη δημιουργία και στελέχωση ενός πλήρως εξειδικευμένου και εξοπλισμένου Τμήματος R&D, με σκοπό τη δημιουργία νέων καινοτόμων, free from προϊόντων. Με περισσότερα από σαράντα έτη εμπειρίας και έχοντας αποκτήσει υψηλή τεχνογνωσία, προσφέρει σήμερα μια γκάμα ειδικών προϊόντων διατροφής, απαλ-

Το επίτευγμα της βιομηχανίας σήμερα είναι ότι καταφέρνει να διαθέτει υποκατάστατα πλήρως γευστικά, επηρεάζοντας έτσι τις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, οι οποίοι παρακινούνται να αντικαθιστούν τα συμβατικά προϊόντα με προϊόντα φυτικής προέλευσης

ΠΡΟΪΟΝ

Και πάλι χρυσή!

Χρυσή και φέτος η ΕΥΤΟΠΙΑ! Το ρύζι ΕΥΤΟΠΙΑ κατά τη συμμετοχή του στα βραβεία Healthy Diet Awards 2022 κατέκτησε και πάλι το χρυσό στην κατηγορία Healthy Food Products for Children. Μια εξαιρετική διάκριση σε μία ευαίσθητη κατηγορία, που αφορά στη διατροφή των παιδιών, αποδεικνύει τη μοναδική ποιότητα τόσο του προϊόντος μας, όσο και όλων των διαδικασιών που ακολουθούνται για την παραγωγή του! Μία επιβράβευση που μας κάνει περήφανους και μας δεσμεύει να συνεχίσουμε μόνο να εξελισσόμαστε!

Γιατί η ΕΥΤΟΠΙΑ δεν είναι απλά ρύζι, είναι ένας νέος τρόπος ζωής!

/eutopiarice

www.eutopiarice.gr

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 49

ΠΡΟΪΟΝ

λαγμένων από συστατικά που συνήθως αποφεύγουν οι καταναλωτές, όπως η γλουτένη, τα συντηρητικά, τα λιπαρά, τα ζωικά παράγωγα ή απλώς η αυξημένη ζάχαρη κι οι θερμίδες», λέει η κ. Γιαννέλη.

ΜΑΚΡΟΠΡΌΘΕΣΜΑ ΕΥΟΊΩΝΕΣ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ

«Ελπίζω το 2022 να είναι μια καλύτερη χρονιά για όλη την οικονομία», σημειώνει ο κ. Ρουμπής, επισημαίνοντας ότι «η πανδημία παίζει καίριο ρόλο στη λειτουργία της οικονομίας, επιδρώντας στις εξελίξεις και για τη βιομηχανία των αναψυκτικών. Το 2021 εξαιτίας του πλήγματος που υπέστη η αγορά ho.re. ca,, η κατανάλωση των αναψυκτικών περιορίστηκε κυρίως στους καλοκαιρινούς μήνες». Σύμφωνα με την κ. Γιαννέλη, «η οικολογική κρίση και η πανδημία έχουν εμφυσήσει το ενδιαφέρον για την παραγωγή και κατανάλωση προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον και την

υγεία. Στο πλαίσιο αυτό, η ζήτηση των plant based προϊόντων εκτιμάται ότι θα υπερβεί το 40% την επόμενη διετία, δημιουργώντας νέα δεδομένα για τις επιχειρήσεις. Όπως τονίζει, «η αναζήτηση μιας πιο υγιεινής διαβίωσης των ανθρώπων, φιλικότερης για το περιβάλλον, που διασφαλίζει τη λογική χρήση των φυσικών πόρων και, ταυτόχρονα, την οικονομική ανάπτυξη, αλλάζει άρδην τον χάρτη στην αγορά των τροφίμων. Οι επιμέρους τάσεις μετασχηματίζονται στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας, ενώ απομακρύνονται ή περιορίζονται τα βλαπτικά συστατικά από τρόφιμα συχνής κατανάλωσης, οι άνθρωποι μεριμνούν για τη μείωση του σωματικού τους βάρους, του διαβήτη, της χοληστερίνης κ.ά. Όλα αυτά επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή και την κατανάλωση τροφίμων, ενώ συγκυρίες όπως της πανδημίας επιταχύνουν ραγδαία τις σχετικές εξελίξεις στην παραγωγή τροφίμων και στη διαμόρφωση των καταναλωτικών συνηθειών, συμβάλλοντας εντέλει σε ένα καλύτερο μέλλον».

Από την πλευρά της η κ. Πάντου πιστεύει πως η ισορροπημένη διατροφή «θα συνεχίσει να βρίσκεται πολύ ψηλά στις απαιτήσεις του σύγχρονου καταναλωτή. Ειδικά την περίοδο της πανδημίας η υγιεινή διατροφή έγινε προτεραιότητα όλων. Στο πλαίσιο της παρατεταμένης παραμονής τους στο σπίτι, οι καταναλωτές υιοθέτησαν νέες συνήθειες και η παρασκευή θρεπτικών γευμάτων έλαβε υψηλή θέση στη νέα καθημερινότητα όλων, αυξάνοντας την οικιακή κατανάλωση». Οι νέες συνθήκες δημιούργησαν μία νέα κανονικότητα, συμφωνεί η κ, Εξάρχου, τονίζοντας ότι η Χήτος παρέμεινε σταθερή στα σχέδιά της για νέα καινοτόμα προϊόντα: «Δεν επαναπαυόμαστε, δεν σταματάμε να αναζητούμε την επόμενη στρατηγική μας κίνηση, πάντοτε στην κατεύθυνση της ικανοποίησης αναγκών του σύγχρονου καταναλωτή με φυσικά και υγιεινά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας». 

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Σύμφωνα με την κ. Γ. Κουμπούρα (Χήτος ΑΒΕΕ), «για την αύξηση του trial και penetration των προϊόντων μας, αξιοποιούμε την αποτελεσματικότητα promo ενεργειών, στο πλαίσιο ενός ανεπτυγμένου trade marketing plan, πλήρως ενταγμένου στη στρατηγική της Χήτος, αν και η κατηγορία του εμφιαλωμένου νερού είναι μία από τις κατηγορίες με το χαμηλότερο promo intensity. Το trade πλάνο μας αποτελείται κατά κύριο λόγο από instore promotions στα σούπερ μάρκετ και προσφορών στα φυλλάδια των αλυσίδων, σε συνδυασμό με εξτρά προβολές ή stands. Τα τελευταία χρόνια έχουμε εντάξει στο πλάνο μας τις γευστικές δοκιμές, κυρίως με την κυκλοφορία των ανθρακούχων προϊόντων Ζαγόρι Sparkling, πράγμα που συνέβαλε και στην κατάκτηση της ηγετικής θέσης στο κανάλι των σούπερ μάρκετ. Προωθητικές ενέργειες πραγματοποιούνται και στο convenience channel (mini markets – kiosks) καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το 2022, στο πλαίσιο της νέας συνεργασίας της εταιρείας μας με την Green Cola, εντάξαμε στο πλάνο μας και ενέργειες cross selling, με συνδυαστική προσφορά των προϊόντων φυσικού μεταλλικού νερού Ζαγόρι και των αναψυκτικών της Green Cola». Η Euricom, στο πλαίσιο της προώθησης της σειράς «Ευτοπία», έχει δημιουργήσει ειδική ιστοσελίδα μόνο για τα συγκεκριμένα προϊόντα. Παράλληλα, αξιοποιεί όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

50 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Στρατηγική προτεραιότητα της Condito φέτος, σύμφωνα με τη κ. Β. Γιαννέλη, «είναι η ενίσχυση του brand awareness, μέσω ενός ολοκληρωμένου πλάνου Above & Below the Line. Σε συνεργασία με τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, η εταιρεία προγραμματίζει μια σειρά από στοχευμένες ενέργειες 360 μοιρών στα καταστήματα των αλυσίδων και μέσω των ψηφιακών τους μέσων (site, eshop, social media)». Επιπλέον η εταιρεία προγραμματίζει την συμμετοχή της σε διεθνείς κλαδικές εκθέσεις, φεστιβάλ και events, εφόσον το επιτρέπουν οι υγειονομικές συνθήκες. Παράλληλα, η κ. Γιαννέλη τονίζει ότι «το engagement με τον τελικό καταναλωτή θα ενισχυθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με συνεργασίες με vegan και flexitarian food influencers και με καταχωρήσεις σε έντυπα και ψηφιακά μέσα. Η κορύφωση όμως της επικοινωνίας του brand, θα έρθει μέσα από τις τηλεοπτικές καμπάνιες, που θα πραγματοποιήσει η εταιρεία σε όλα τα πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια και σε διάφορα ψηφιακά μέσα». Σύμφωνα με τον κ. Β. Ρουμπή (V.Rubis), η επιτυχία του bfresh spitiko οφείλεται σε μια συντονισμένη προσπάθεια ενεργειών μάρκετινγκ και επικοινωνίας. Καθοριστικό ρόλο παίζει το δυναμικό τμήμα πωλήσεων, «που έχει καταφέρει να εδραιώσει τα brands της VRoubis στο δίκτυο ho.re.ca. Φέτος, ξεκινάμε με ένα σημαντικό λανσάρισμα και έχουμε σχεδιάσει ένα εκτεταμένο πλάνο προωθητικών ενεργειών, με έμφαση στο Β2Β μάρκετινγκ, social media και PR».

ΠΡΟΪΟΝ

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 51

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΚΡΗΤΙΚΟ ΕΛ ΑΙΟΛ ΑΔΟ

Διαρκής βελτίωση ποιότητας, αύξηση εξαγωγών Η Κρήτη έχει καταφέρει να αναδείξει την αξία του ελληνικού ελαιολάδου μέσα από τις προσπάθειες παραγωγών, μεταποιητών και κρατικών φορέων, που έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην προώθηση του προϊόντος. Ωστόσο, τα επόμενα βήματα προς ψηλότερα σκαλιά θα χρειαστούν περισσότερο κόπο και τρόπο. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

ο 1889 η Κρήτη, πριν ακόμη ενσωματωθεί επίσημα στην Ελλάδα, και ειδικότερα ο νομός Χανίων, έγινε ο τόπος ίδρυσης της πρώτης ελληνικής ελαιουργικής βιομηχανίας. Η ΑΒΕΑ, στη διάρκεια της ιστορίας της, που μετρά 133 χρόνια, ανέδειξε την κρητική ελαιουργία, η οποία είχε ήδη κάνει σημαντικά βήματα, μιας και τον 19ο αιώνα το ελαιόλαδο αποτελούσε βασικό εξαγώγιμο προϊόν του νησιού. Συμφωνά με τον κ. Αλέξανδρο Μαρκαντωνάκη, γενικό διευθυντή της ΑΒΕΑ, η οποία εξάγει περίπου το 50% των προϊόντων της, «η Κρήτη παραμένει πολύ σημαντική δύναμη στην παγκόσμια αγορά ελαιολάδου, με κύριο πλεονέκτημα την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος, η οποία εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του εδάφους και τις περιβαλλοντικές συνθήκες». Όμως, το 2019 ήταν μια χρονιά εξαίρεση για την Κρήτη, καθώς ο δάκος δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στην ποιότητα, αλλά και την ποσότητα του προϊόντος, με αποτέλεσμα κάποιοι μεταποιητές να αναζητήσουν ελαιόλαδο σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και κυρίως στην Πελοπόννησο, προκειμένου να καλύψουν τις παραγγελίες των πελατών τους. Όπως μας λέει ο κ. Νικόλαος Μαρματάκης, ένας εκ των ιδρυτών της Kreta Food, «πολλά από τα ελαιόλαδα που αγοράσαμε δεν πέρασαν τους ελέγχους ποιότητας που έχουμε θεσπίσει βάσει των προδιαγραφών που θέτουν οι διεθνείς πελάτες μας». Ο ίδιος συμπληρώνει ότι λάθος πρακτικές που επηρεάζουν την ποιότητα του προϊόντος λαμβάνουν χώρα και στην Κρήτη, γεγονός που επιβεβαιώνει και η κ. Ειρήνη Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη, Περι-

52 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Αισιόδοξος όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου είναι και ο κ. Μαρκαντωνάκης, ο οποίος παρατηρεί ότι υπάρχουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το παρελθόν, ως αποτέλεσμα καλύτερης εκπαίδευσης, αλλά και της προστιθέμενης αξίας που δίνει στο προϊόν η τυποποίηση.

ΕΚΘΈΣΕΙΣ ΚΑΙ IN STORE ΠΡΟΩΘΉΣΕΙΣ

Ειρήνη Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη ΠΕ Ηρακλείου Κρήτης

φερειακή Σύμβουλος ΠΕ Ηρακλείου Κρήτης και πρώην Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαϊκών Περιφερειών για τα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης AREPO. «Έχουμε προσπαθήσει πολύ τα περασμένα χρόνια να εκπαιδεύσουμε τους παραγωγούς ελιάς, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα του προϊόντος που παραδίδουν στο ελαιοτριβείο, αλλά και τους ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων, ώστε να κάνουν τη σωστή συντήρηση στις μηχανές τους», μας λέει η κ. Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη, συμπληρώνοντας ότι οι προσπάθειες αυτές έχουν πιάσει τόπο, με αποτέλεσμα η ποιότητα και η ποσότητα της παραγωγής διαρκώς να βελτιώνεται. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της παραγωγής του 2021, η οποία έδωσε 81% έξτρα παρθένου ελαιολάδου στους 108.000 τόνους παραγωγής, σε σχέση με το 51% επί των 60.000 τόνων του 2019 (χρονιά κατά την οποία η παραγωγή δέχθηκε πλήγμα από τον δάκο), και το 71% των 80.000 τόνων του 2018, που ήταν μια τυπική χρονιά για την παραγωγή της Κρήτης.

Ο Παγκρήτιος διαγωνισμός ελαιολάδου προσελκύει κάποιους από τους καλύτερους κριτές σε παγκόσμιο επίπεδο και η αναγνώριση που δίνει στα προϊόντα χρησιμοποιείται ως εργαλείο προώθησης στις διεθνείς και εγχώριες αγορές. «Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά από τα προϊόντα που βραβεύονται σε αυτόν το διαγωνισμό διακρίνονται και σε διεθνείς διαγωνισμούς ελαιολάδου», σημειώνει η κ. Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη. Τα εγχώρια και διεθνή βραβεία είναι ένα βασικό εργαλείο για την προώθηση του κρητικού ελαιόλαδου, καθώς αναδεικνύουν το προϊόν και τα οφέλη που θα αποκομίσουν οι λιανέμποροι από την τοποθέτησή του στα ράφια τους, αλλά και όσοι αναλάβουν την διανομή του στις τοπικές αγορές. Παράλληλα, οι εταιρείες μεταποίησης αναζητούν νέους τρόπους προσθήκης αξίας στο προϊόν. Η συσκευασία παίζει καθοριστικό ρόλο, άλλες φορές στον τομέα της αισθητικής και άλλες της εργονομίας. Όπως δηλώνει σχετικά ο κ. Νικόλαος Μαρματάκης, εκ μέρους της Kreta Food, η οποία εξάγει το 90% του ελαιολάδου που τυποποιεί, «ο ασκός ελαιολάδου μαζί με ειδικά σχεδιασμένο βρυσάκι είναι μια νέα μορφή συσκευασίας, η οποία μειώνει την πιθανότητα οξείδωσης του προϊόντος και αναμένεται να κερδίσει σημαντικό μερίδιο τα ερχόμενα χρόνια».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Εξίσου σημαντικός παράγοντας αύξησης της αξίας του ελαιολάδου είναι η βελτίωση των διατροφικών χαρακτηριστικών του. Οι πολυφαινόλες είναι ένα δυνατό χαρτί στα χέρια του μάρκετινγκ, καθώς έχουν συνδεθεί με την υγιεινή διατροφή, Η Κρήτη ευνοείται ιδιαίτερα στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς βρίσκεται νοτιότερα σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελλάδας που παράγουν ελαιόλαδο και έτσι η συγκομιδή του μπορεί να γίνει νωρίτερα, όταν ο καρπός έχει τη δυνατότητα να δώσει λάδι με υψηλές πολυφαινόλες.

NUTRISCORE ΚΑΙ ΕΛΑΙΌΛΑΔΟ

Στην προσπάθεια ανάδειξης της διατροφικής αξίας του ελαιολάδου εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα ένα σημαντικό εμπόδιο. Στο πλαίσιο υλοποίησης της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», που παρουσίασε τον Μάιο του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως μία από τις βασικές δράσεις προώθησης των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, προτάθηκε η σήμανση της διατροφικής αξίας των τροφίμων σύμφωνα με το σύστημα Nutriscore. Μεταξύ των ισχυρών αντιδράσεων από υπουργεία, κλαδικούς φορείς και επιχειρήσεις, συγκαταλέγονται και όσες επικεντρώνονται στο ζήτημα του ελαιολάδου, καθώς αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα των αδυναμιών του εν λόγω συστήματος. Το ελαιόλαδο, προϊόν με εξαιρετικά οφέλη για τον οργανισμό, βρίσκεται σε κατώτερη θέση, καθώς το σύστημα στηρίζεται κυρίως στη θερμιδική επιβάρυνση του οργανισμού, από προϊόντα όπως για παράδειγμα τα αναψυκτικά. Σύμφωνα με την κ. Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη, η συγκεκριμένη κλίμακα αδικεί το ελαιόλαδο και αυτό φυσικά δεν αφορά μόνο το παραγόμενο στην Περιφέρεια Κρήτης, αλλά όλα τα ελαιόλαδα. «Ως πρώην πρόεδρος της AREPO (Association of European Regions for Products of Origin), συμμετείχα τον περασμένο Οκτώβριο στη διοργάνωση ενός συνεδρίου, στο οποίο παρευρέθηκαν σημαντικοί εκπρόσωποι της ΕΕ, που σχετίζονται με το σχεδιασμό και την υλοποίηση της πολιτικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», λέει η κ. Χουδετσανάκη-Γιακουμάκη. «Οι συμμετέχοντες άκουσαν με προσοχή τις τεκμηριωμένες απόψεις των παραγωγών χωρών και πλέον αναμένεται να δούμε αν αυτή η διαδικασία θα παίξει κάποιο ρόλο στην αλλαγή αξιολόγησης για το ελαιόλαδο», σημειώνει.

Σημαντικός παράγοντας αύξησης της αξίας του ελαιολάδου είναι η βελτίωση των διατροφικών χαρακτηριστικών του. Οι πολυφαινόλες είναι ένα δυνατό χαρτί στα χέρια του μάρκετινγκ, καθώς έχουν συνδεθεί με την υγιεινή διατροφή. Η Κρήτη ευνοείται ιδιαίτερα στον συγκεκριμένο τομέα Ωστόσο, όποια κι αν είναι η τελική απόφαση, η καμπάνια για το κρητικό ελαιόλαδο θα πρέπει να συνεχιστεί δυναμικά. Οι προηγούμενες χρονιές, εξαιτίας της πανδημίας, περιόρισαν σημαντικά την προώθησή του στις ξένες αγορές, καθώς μεγάλες εκθέσεις ακυρώθηκαν ή έγιναν ψηφιακά. Το κρητικό ελαιόλαδο είχε παρουσία μεταξύ άλλων στις ψηφιακές εκθέσεις ANUGA, Expotrof, Food Market Show και Food Expo. Για τη φετινή χρονιά έχουν σχεδιαστεί περισσότερες συμμετοχές σε εκθέσεις και εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με πρώτη αυτή στην ερχόμενη Expotrof.

Η προώθηση παίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη των πωλήσεων του προϊόντος. Όμως, για τη βελτίωση της ποσότητας και της ποιότητας παραγωγής είναι ζωτικής σημασίας η εκπαίδευση. Σε αυτό το πλαίσιο, η Περιφέρεια Κρήτης έχει εγκρίνει ένα τριετές πλάνο, ύψους 1,3 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει στόχο τη ενίσχυση της ποιοτικής εικόνας όλων των προϊόντων γεωγραφικής ένδειξης. Παράλληλα, με αυξημένη χρηματοδότηση, ύψους 2 εκατ. ευρώ και σε συνεργασία με οργανισμούς, όπως το ΙΤΕ και το ΕΛΓΟ-Δήμητρα, θέτει τις βάσεις για νέα ερευνητικά προγράμματα που

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 53

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Οι ενέργειες προώθησης του κρητικού ελαιολάδου παίζουν καταλυτικό ρόλο ανάπτυξη των πωλήσεων του προϊόντος. Όμως για τη βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας παραγωγής, καταλυτικός είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης. Η Περιφέρεια Κρήτης έχει εγκρίνει ένα τριετές πλάνο, ύψους 1,3 εκατ. ευρώ, με στόχο να ενισχύσει την ποιοτική εικόνα όλων των προϊόντων γεωγραφικής ένδειξης θα εστιάσουν στον έλεγχο των ασθενειών, και κυρίως του δάκου.

Η ΙΣΠΑΝΊΑ ΚΑΘΟΡΊΖΕΙ ΤΙΣ ΤΙΜΈΣ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ

Έχοντας σχεδόν το 50% της παγκόσμιας παραγωγής και σχεδόν το 70% της παραγωγής της ΕΕ, η Ισπανία δικαίως έχει τον ρόλο του ρυθμιστή της αγοράς. Όπως μας λέει ο κ. Μαρκαντωνάκης, «η σοδειά ελληνικού ελαιολάδου το 2022 αναμένεται να διατεθεί σε υψηλότερες τιμές, επειδή η παραγωγή στην Ισπανία ήταν μειωμένη». Σύμφωνα με τη μελέτη «Market situation in the olive oil and table olives sectors», η οποία δημοσιεύθηκε από την ΕΕ στις 27 Ιανουαρίου του 2022, η παραγωγή της Ισπανίας ήταν μειωμένη κατά 5,5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και κατά 4,5% σε σχέση με τον μέσο όρο των πέντε προηγούμενων ετών. Αυτή η προσωρινή μείωση δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τον μέσο όρο της παραγωγής ελαιολάδου στην Ισπανία, η οποία από τους 842.000 τόνους το 2014, έχει φτάσει κατά μέσο όρο τους 1,4 εκατ. τόνους ετησίως, βάσει της παραγωγής των πέντε προηγούμενων ετών. «Οι Ισπανοί έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά στην παραγωγή ελαιολάδου, με αποτέλεσμα να έχουν βελτιώσει την ποσότητα, αλλά και την οξύτητα, που είναι ο βασικότερος δείκτης ποιότητας στις διεθνείς αγορές», δηλώνει ο κ. Φώτης Σούσαλης, γενικός διευθυντής της Terra Creta, η οποία εξαγοράστηκε στο τέλος του 2021 από τη Μέλισσα Κίκιζας. Η εταιρεία, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2001 ως τυποποιητική μονάδα, έκανε μια σημαντική επένδυση σε δικό της ελαιουργείο το 2010 και

54 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

το 2014 προχώρησε στη δημιουργία ομάδων παραγωγών με τους οποίους συνεργάζεται, ώστε να μπορεί να ελέγχει την ποιότητα του καρπού και να διαμορφώνει την πρωτογενή παραγωγή ανάλογα με τις ανάγκες της. Για τον ίδιο λόγο, επέλεξε να κάνει μια σημαντική επένδυση το 2018, προκειμένου να βελτιώσει μια από τις γραμμές ελαιουργίας της. Οι καρποί της επένδυσης αποτυπώθηκαν και σε διεθνείς διακρίσεις. Το 2020, η εταιρεία βρέθηκε στη δεκάδα της παγκόσμιας λίστας των καλύτερων ελαιολάδων, ενώ το 2021 απέσπασε Χρυσό Βραβείο στον διαγωνισμό Mario Solinas και κατάφερε να κατακτήσει τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη ελαιολάδων. Η βελτίωση της ποιότητας παραγωγής έχει αποτυπωθεί και στα οικονομικά της αποτελέσματα, καθώς η εταιρεία από το 2012 μέχρι το 2021 έχει τετραπλασιάσει τα έσοδα της, ενώ επιπλέον, όπως αναφέρεται στον πρόσφατο απολογισμό βιωσιμότητας, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα για το ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβάρι και το βιο-

Φώτης Σούσαλης, Terra Creta

λογικό ελαιόλαδο που παράγει ήταν μειωμένο κατά 15% και 31% αντίστοιχα. Παράλληλα, η έρευνα για νέα προϊόντα υπόσχεται ένα καλύτερο μέλλον για ένα από τα αρχαιότερα προϊόντα της ελληνικής γης.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΌ, ΑΓΡΙΕΛΙΆ ΚΑΙ ΤΣΟΥΝΆΤΗ ΕΛΙΆ

Η κορωνέϊκη ποικιλία είναι η επικρατούσα στα κρητικά ελαιόδεντρα. Από αυτήν προκύπτουν τα εξαιρετικά ελαιόλαδα που έχουν γίνει γνωστά σε όλον τον κόσμο. Ωστόσο, οι εταιρείες τυποποίησης σε συνεργασία με τους παραγωγούς πειραματίζονται σε τοπικές ποικιλίες, οι οποίες έχουν αξιοποιηθεί λιγότερο ως και καθόλου στην παραγωγή ελαιολάδου. Τα ελαιόλαδα αγριελιάς και τσουνάτης ελιάς έχουν ακόμα ελάχιστο μερίδιο στην παραγωγή της Κρήτης, αλλά όπως μας λέει ο κ. Μαρκαντωνάκης, στο μέλλον η κατάσταση αυτή θα αλλάξει. Το ίδιο ισχύει και για το βιολογικό ελαιόλαδο ανεξαρτήτως ποικιλίας, η παραγωγή του οποίου είναι κοντά στο 5%, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έδωσε η Περιφέρεια Κρήτης. Η δυσκολία στην παραγωγή βιολογικού ελαιόλαδου δεν είναι κυρίως το ύψος της επένδυσης σε διαδικασίες καλλιέργειας και μεταποίησης, όσο η νοοτροπία και ο κατακερματισμένος κλήρος της κρητικής γης. Χρειάζεται σχεδιασμός και συντονισμός προκειμένου μεγάλες εκτάσεις γης να μετατραπούν σε τόπους βιολογικής καλλιέργειας, καθώς δε νοείται ένα χωράφι με 300 ελιές να είναι βιολογικό και το ακριβώς διπλανό του να ραντίζεται με χημικά. Ωστόσο, με τον δάκο να καραδοκεί και την κλιματική αλλαγή να τον ευνοεί, δεν είναι εύκολο οι παραγωγοί να επιλέξουν τη βιολογική καλλιέργεια, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα πολύ χαμηλά ποσοστά συγκομιδής. Σε αυτό το περιβάλλον, ως εμπόδιο λειτουργεί και η νοοτροπία των παραγωγών προηγούμενων γενιών, οι οποίοι είναι λιγότερο συνειδητοποιημένοι όσον αφορά τους σύγχρονους περιβαλλοντικούς κινδύνους και προτιμούν τις «σίγουρες λύσεις». Ίσως οι νέες γενιές που μπαίνουν στον χώρο της πρωτογενούς παραγωγής να δουν οφέλη στη βιολογική καλλιέργεια, αυξάνοντας το ποσοστό του βιολογικού ελαιόλαδου που παράγεται στην Κρήτη, αλλά και να εξελίξουν κι άλλους παράγοντες, που θα συντελέσουν στη βελτίωση της ποιότητας και την αύξηση της παραγωγής. 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

COMMODITIES

Ταραχώδες ξεκίνησε το 2022 για τις αγορές εμπορευμάτων Διαρκές σήμα συναγερμού εκπέμπουν οι διεθνείς αναλυτές για την πορεία κυρίως ορισμένων από τις βασικότερες αγορές εμπορευμάτων, πρώτων υλών ή commodities, όπως αποκαλούνται στη χρηματοοικονομική ορολογία, ενόσω δεν διαφαίνεται η προοπτική αποκλιμάκωσης του ανατιμητικού κύματος, το οποίο εκτραχύνει η ενεργειακή κρίση, δοκιμάζοντας τις αντοχές της παγκόσμιας κοινωνίας και των κυβερνήσεών της. ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

αύσιμα, μέταλλα και αγροτικά προϊόντα γίνονται αντικείμενο επενδυτικών συναλλαγών, διακανονισμών, στοιχημάτων ακόμα και «εξισορροπητικής κερδοσκοπίας» (arbitrage) στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων, από το Σικάγο ως το Τόκιο και από την ισπανική Χαάν, όπου δρα το μοναδικό χρηματιστήριο για τις τιμές του ελαιόλαδου, ως τη Μπολόνια, όπου καθορίζονται οι τιμές στο σκληρό σιτάρι, πρώτη ύλη των ζυμαρικών. Από τα «συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης», που αγοράζονται και πουλιούνται στα χρηματιστήρια, μέχρι την κούπα του καφέ και τη μακαρονάδα στο σπιτικό γεύμα, η διαδρομή είναι πολύ πιο περιπετειώδης απ’ όσο φαντάζεται κανείς. Για κάθε προϊόν που φτάνει στα ράφια του σούπερ μάρκετ, έχουν μεσολαβήσει αλυσίδες αξίας, που επηρεάζονται με σύνθετο τρόπο από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές των αγορών πρώτων υλών.

ΕΕ: ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Με τις τιμές της ενέργειας να ανεβαίνουν απρόβλεπτα, όσο σοβεί η κρίση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στα ανατολικά της ΕΕ –μια κρίση με παγκόσμιο γεωπολιτικό υπόβαθρο, καθώς πρόκειται για αναμέτρηση ουσιαστικά ΗΠΑ-Ρωσίας–, οι οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι ήδη οι επιπτώσεις της είναι αισθητές στις αγορές των commodities. Η ΕΕ θα πληρώσει ακριβότερα από κάθε άλλον το «μάρμαρο» των επαπειλούμενων σκληρών κυρώσεων της Δύσης εις βάρος της Ρωσίας, αν εισβάλει στην Ουκρανία, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι θα περιοριστεί περαιτέρω η ήδη μειωμένη τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο. Η πολυεθνική ολλανδική τράπεζα ING επεξεργάζεται σενάρια

αναταράξεων μικρής, μεσαίας ή μεγαλύτερης κλίμακας σε όλο το φάσμα των αγορών εμπορευμάτων, από την ενέργεια ως τον αγροδιατροφικό τομέα και τα μεταλλεύματα, ανάλογα με το εύρος μιας πιθανής πολεμικής κρίσης και των διεθνών αντιδράσεων. Ο πλέον αδύναμος κρίκος σε αυτή την

εξίσωση είναι η ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, καθώς η Ρωσία καλύπτει περίπου το 40%-50% του συνόλου των σχετικών αναγκών της. Αλλά οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές και στις αγορές του αργού πετρελαίου, καθώς η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας του προϊόντος μετά τη Σαουδική Αραβία. Τυχόν κυρώσεις εις βάρος της ρωσικής πετρελαιοβιομηχανίας θα προκαλούσαν διεθνείς ελλείψεις αργού πετρελαίου, σπρώχνοντας τις χρηματιστηριακές αγορές σε «bull run», ενώ η Ευρώπη θα ήταν και πάλι η πλέον εκτεθειμένη, αφού η Ασία –ειδικά η Κίνα– δεν αναμένεται να επηρεαστεί σοβαρά.

Στο ίδιο πλαίσιο, οι εισαγωγές δημητρια-

κών (σιταριού και καλαμποκιού) τελούν επίσης υπό διακινδύνευση, το ίδιο και ο τομέας της αγοράς αλουμινίου, προειδοποίει η ΙΝG, ενόσω η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) κρούει τον κώδωνα κινδύνου για μια νέα διατροφική κρίση, καθώς οι τιμές των βασικών τροφίμων ανεβαίνουν διεθνώς. Παρά τη μικρή «διόρθωσή» τους προ διμήνου, κυρίως στους δείκτες σιτηρών και φυτικών ελαίων, συνολικά ο δείκτης τροφίμων του FAO παραμένει στα υψηλότερα επίπεδα από το 2011, τη χρονιά, δηλαδή, που οι διαδηλώσεις για το ψωμί στη Μέση Ανατολή πυροδότησαν την «Αραβική Άνοιξη».

ΕΝΤΕΙΝΕΤΑΙ Η ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ

«Το 2022 ξεκίνησε με αναταράξεις», επισημαίνεται για τον Φεβρουάριο στην μηνιαία επιθεώρηση Market Monitor του AMIS (Agricultural Market Information System), Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 55

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τ ΖΟΡ Τ Ζ ΡΑΨΟΜΑΝΙΚΗΣ , FAO

Πολυπαραγοντική η εκτόξευση στις τιμές των τροφίμων O οικονομολόγος κ. Tζορτζ Ραψομανίκης, Senior Economist στο τμήμα Ανάλυσης Αγορών και Εμπορευμάτων του FAO, επικεφαλής της ομάδας Commodity Markets and Development, στη σύντομη δήλωσή του στο «σελφ σέρβις» αποδίδει τις ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές βασικών τροφίμων σε ένα εκτεταμένο συνδυασμό παραγόντων. «Συντελούν οι αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως το φαινόμενο Λα Νίνια και οι τυφώνες, η αυξημένη διεθνώς ζήτηση –κυρίως της Κίνας, αλλά και της Ινδίας, όπως και του Μεξικού–, οι υψηλές τιμές των λιπασμάτων, ιδιαίτερα των αζωτούχων και φωσφορικών, οι υψηλές τιμές ασφαλώς της ενέργειας, ιδίως του φυσικού αερίου, και βεβαίως τα υψηλά μεταφορικά κόστη, το «μποτιλιάρισμα» στις εφοδιαστικές αλυσίδες και η έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων –ειδικά για κρεατικά και οπωροκηπευτικά», μας είπε.

εποπτικού οργανισμού που συντονίζεται από διεθνείς φορείς (ΟΗΕ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΟΣΑ, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κ.ά.) και διερευνά τις τάσεις της διεθνούς αγοράς σε βασικά αγροτικά προϊόντα, όπως ρύζι, καλαμπόκι, σιτάρι και σόγια. «Η ραγδαία επέκταση της παραλλαγής Omicron, οι υψηλές τιμές της ενέργειας, των ναύλων και των λιπασμάτων, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εντάσεις, επιτείνουν την αβεβαιότητα στις αγορές», σχολιάζουν οι αναλυτές του ΑΜIS. Η διαθεσιμότητα στα παγκόσμια αποθέματα σιτηρών παραμένει μειωμένη και οι προβλέψεις για τη σοδειά της σόγιας αναθεωρούνται προς τα κάτω εξαιτίας των αντίξοων καιρικών συνθηκών στη Νότια Αμερική, ενώ οι μακροοικονομικές πιέσεις αναμένεται να συνεχιστούν, μαζί με την αύξηση της ζήτησης. Οι ελπίδες εναποτίθενται στις νέες σοδειές στα μέσα του χρόνου, δηλαδή στην ευχή να είναι ικανοποιητικές, ώστε να αποκλιμακωθούν οι τιμές των τροφίμων και να ισορροπήσει η παγκόσμια αγορά, τονίζεται από τον AMIS.

νεται στο τελευταίο ενημερωτικό δελτίο του Δείκτη Υπεύθυνων Προμηθειών (PMI) της IHS-Markit. Η διεθνής εταιρεία αναλυτών και συμβούλων επιχειρήσεων, που εξαγοράστηκε το 2021 από το γίγαντα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών S&P Global, συνθέτει κάθε μήνα τους δείκτες PMI, καταγράφοντας τις οικονομικές τάσεις σε νευραλγικούς τομείς της αγοράς. Τα στοιχεία συλλέγονται μέσω ερωτηματολογίων, που απευθύνονται στους επικεφαλής των προμηθειών τριάντα χιλιάδων κορυφαίων εταιρειών σε σαράντα χώρες. Βάσει των στοιχείων που συνέλεξε τον Ιανουάριο και δημοσίευσε τον Φεβρουάριο, λοιπόν, προμηνύεται ραγδαία αύξηση στις διεθνείς τιμές των τροφίμων, οι οποίες, όπως σημειώνεται, «επηρεάζουν το σύνολο της οικονομίας, καθώς ευθύνονται για ένα σημαντικό μέρος του πληθωρισμού στις τιμές καταναλωτή, και είναι, άλλωστε, πολιτικά ανεπιθύμητες. Όχι μόνο επειδή είναι ορατές από τους πολλούς, αλλά και επειδή χτυπάνε πιο σκληρά τους πιο φτωχούς».

ΔΕΊΚΤΗΣ PMI: ΊΣΤΟΡΊΚΟ ΥΨΗΛΟ ΔΕΚΑΕΤΊΑΣ

Ο σύνθετος Διεθνής Δείκτης Τιμών Παραγωγών και Υπευθύνων Προμηθειών Τροφίμων (Global Food Producer PMI Prices Charged Index) ανήλθε στις 63,6 μονάδες

Με ρυθμούς ρεκόρ αυξάνονται οι τιμές παραγωγού σε βασικά τρόφιμα, διαπιστώ56 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

τον Ιανουάριο από τις 62,5 τον Δεκέμβριο. Πρόκειται για την υψηλότερη τιμή από το 2011. Κάθε πρόσθετη μονάδα άνω των 50 δείχνει άνοδο των τιμών. Ο σχετικός δείκτης, λοιπόν, παραπέμπει σε ρυθμούς ανόδου του πληθωρισμού στα τρόφιμα, που δεν έχουν παρατηρηθεί ξανά από την έναρξη των ερευνών το 2009. Τον Ιανουάριο υπήρξε μεν μια μικρή χαλάρωση των ρυθμών του πληθωρισμού στα κόστη εισροών των παραγωγών τροφίμων, αλλά η αύξηση παραμένει η δεύτερη υψηλότερη εδώ και μία δεκαετία, μετά το ρεκόρ τον Δεκέμβριο. Βασικός παράγοντας που επιδρά πλη-

θωριστικά στις τιμές των τροφίμων, είναι η επιδείνωση των συνθηκών στην εφοδιαστική αλυσίδα από την έναρξη της πανδημίας. Τον Ιανουάριο φέτος οι ελλείψεις στην αλυσίδα τροφοδοσίας χειροτέρεψαν, ένδειξη ότι «η πρόσφατη απότομη άνοδος του πληθωρισμού στις τιμές των τροφίμων μπορεί να μην έχει φτάσει ακόμα στο ζενίθ, μολονότι βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό δεκαετίας», επισημαίνεται στην έρευνα της Markit. Συγκεκριμένα, ο υποδείκτης της PMI, που αναφέρεται στο χρόνο παράδοσης των εμπορευμάτων από τους παραγωγούς, δείχνει πρωτοφανείς καθυστερήσεις τον Ιανουάριο, που δεν έχουν παρατηρηθεί προ πανδημίας. Η προοπτική της συνέχισης της ανόδου των τιμών στα τρόφιμα τους επόμενους μήνες συνιστά πολλαπλή απειλή, τόσο για τις οικονομικές όσο και για τις πολιτικές εξελίξεις, τονίζεται στην έρευνα, στην οποία επισημαίνεται ως πρώτος κίνδυνος η νέα άνοδος του τιμάριθμου, καθώς το κόστος των τροφίμων ανακλάται άμεσα στο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κάθε χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, ως επίπτωση των εξελισσόμενων πληθωριστικών πιέσεων περιγράφεται η σκλήρυνση της νομισματικής πολιτικής εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών. Ως δεύτερος σημαντικός κίνδυνος επισημαίνεται η δυσανάλογη επιβάρυνση κυρίως των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος, καθότι οι δαπάνες για τη διατροφή αποτελούν το συγκριτικά μεγαλύτερο μέρος των συνολικών δαπανών διαβίωσης αυτών ακριβώς των νοικοκυριών. Σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στην ενέργεια, που επίσης πλήττουν περισσότερο τους ασθενέστερους, οι αυξήσεις ρεκόρ στις τιμές των τροφίμων «συνιστούν δυνητική απειλή για τη σταθερότητα πολλών χωρών, με τρόπο που δεν έχουμε δει εδώ και πολλά χρόνια», τονίζεται στο πόρισμα της έρευνας. 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ M Α Ι Κ Λ ΤΑ Μ Β Α Κ Η Σ , C I T Y, U N I V E R S I T Y O F L O N D O N

Αλληλοσυνδεόμενες οι προκλήσεις της αγοράς των commodities Στα γεωργικά προϊόντα εκτός της συσχέτισης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών της γεωργικής παραγωγής, επιπλέον παράγοντας σημαντικής επιβάρυνσης των τιμών τους είναι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, ειδικά σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές. Η ενέργεια, η ναυτιλία, η έλλειψη ακόμα και οδηγών φορτηγών για χερσαίες μεταφορές –δείτε το παράδειγμα της Βρετανίας μετά το Brexit– όλα είναι αλληλένδετα», τονίζει ο κ. Mάικλ Ταμβάκης, καθηγητής Commodities Ecοnomics & Finance του Bayes Business School, στο City, University Of London. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

Έλληνας καθηγητής Μάικλ Ταμβάκης ζει και διδάσκει στο Λονδίνο, στην σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων Βayes Business School στο ονομαστό πανεπιστήμιο City, University of London, που βρίσκεται στο χρηματιστηριακό κέντρο της βρετανικής πρωτεύουσας. Κατέχει την έδρα των Commodities Economics and Finance (Oικονομικά των Εμπορευμάτων και Χρηματοοικονομικά), ενώ έχει διευθύνει μεταπτυχιακά προγράμματα για την Ενέργεια, τα Ναυτιλιακά, το Εμπόριο και τα Χρηματοοικονομικά. Απόφοιτος της πρώην ΑΣΟΕΕ νυν Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του City, θεωρείται διεθνώς ειδήμων στον τομέα των Commodities και είναι μέλος επαγγελματικών ενώσεων, όπως η Διεθνής Ένωση Οικονομικών της Ενέργειας (Ιnternational Association of Energy Economics). Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «σελφ σερβις», αναλύει τις βασικές αρχές που διέπουν τα οικονομικά των commodities, και παρουσιάζει τις προκλήσεις για τις αγορές το 2022, με έμφαση στην ενέργεια και τα αγροτικά προϊόντα.

σελφ σέρβις: Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που διδάσκετε τους φοιτητές σας στο μάθημα των commodities; Μάικλ Ταμβάκης: Διδάσκουμε τις βασικές ομάδες των commodities, έννοια που στα ελληνικά αποδίδεται συνήθως με τους όρους «βασικά εμπορεύματα» ή «πρώτες ύλες». Τέτοια είναι καταρχάς όλα τα ενεργειακά προϊόντα, που επηρεάζουν όλα τα υπόλοιπα. Είναι τα βασικά μέταλλα και ορυκτά και ασφαλώς τα αγροτικά προϊόντα, που έχουν τις δικές τους ιδιαιτερότητες. Αυτό που επηρεάζει ο,τιδήποτε κάνουμε, είναι πρωτίστως

η ενέργεια. Για οποιοδήποτε προϊόν αγοράζουμε από το ράφι του σούπερ μάρκετ, μέχρι να φτάσει στην τελική του μορφή, έχει καταναλωθεί άφθονη ενέργεια: Ηλεκτρισμός, πετρελαιοειδή, βενζίνη ντίζελ για τα μηχανήματα της συγκομιδής…Οι πλέον καθοριστικές εξακολουθούν να είναι οι τιμές του αργού πετρελαίου και του φυσικού αερίου, ενώ πολύ σημαντικό ρόλο στα μεταλλεύματα, ειδικά φέτος, έπαιξε ο χαλκός, οι τιμές του οποίου κατέγραψαν ιστορικό ρεκόρ.

Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΌΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΓΡΌΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ σ. σ.: Ποια είναι η βασική ιδιαιτερότητα των αγροτικών πρώτων υλών; Μ. Τ.: Όλα τα άλλα εμπορεύματα παράγονται με σταθερό ρυθμό καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Όμως, πολλά αγροτικά προϊόντα έχουν μία περίοδο παραγωγής, αυτή της σοδειάς τους, η οποία π.χ. στα δημητριακά είναι τον Ιούλιο-Αύγουστο. Αυτή την περίοδο, επειδή τα αποθέματα αφθονούν, οι τιμές είΦεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 57

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Υπάρχουν οι κερδοσκόποι που χειραγωγούν τις τιμές, βγάζοντας έτσι πολλά χρήματα, αλλά δεν πιστεύω ότι μακροπρόθεσμα κάποιος μπορεί να βάζει τεράστια στοιχήματα και να κερδίζει. Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα ναι πιο χαμηλές και αυξάνονται συν τω χρόνω, όσο μειώνεται το απόθεμα. Ωστόσο, οι τιμές των πρώτων υλών των αγροτικών προϊόντων εξαρτώνται άμεσα και από τις καιρικές συνθήκες, εφόσον η διαθεσιμότητά τους αυξομειώνεται ανάλογα με αυτές, πράγμα που ανακλάται, άλλωστε, στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, όπως π.χ. στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων του Σικάγο, όπου συναλλάσσονται κυρίως δημητριακά. σ. σ.: Αρκούν αυτοί οι παράγοντες στη διαμόρφωση των διεθνών τιμών των commodities; Μ. Τ.: Στις τιμές συντελεί ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων. Μιλώντας για τα γεωργικά προϊόντα, εκτός της συσχέτισης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών της γεωργικής παραγωγής, ένας επιπλέον παράγοντας σημαντικής επιβάρυνσης των τιμών είναι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, ειδικά σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές. Πάρα πολλά αγροτικά προϊόντα μεταφέρονται με κοντέινερ, στα οποία εμφανίζονται ελλείψεις, άρα ανεβαίνει το μεταφορικό τους κόστος, οπότε αλυσιδωτά επηρεάζονται το κόστος της μεταποίησης και οι τιμές λιανικής. Η ενέργεια, η ναυτιλία, η έλλειψη ακόμα και οδηγών φορτηγών για χερσαίες μεταφορές –δείτε το παράδειγμα της Βρετανίας μετά το Brexit–όλα είναι αλληλένδετα.

58 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΕΏΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΝΤΑΓΏΝΙΣΜΟΥ σ. σ.: Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την εξέλιξη της ενεργειακής κρίση, που μαίνεται στην Ευρώπη; Μ. Τ.: Είναι πολύ δύσκολο να διακινδυνεύσει κάποιος προβλέψεις. Σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα «ενέργεια» είναι κυρίως πολιτικό παρά οικονομικό. Ειδικά οι τιμές του πετρελαίου ανέκαθεν συνδέονταν με τη γεωπολιτική. Από την άλλη πλευρά το φυσικό αέριο, που μέχρι πρόσφατα δεν είχε σημαντικό πολιτικό ενδιαφέρον, τώρα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα! Είναι εμφανές ότι οι πολιτικές βλέψεις του Πούτιν δεν περιορίζονται στην Ανατολική Ουκρανία, αλλά αποσκοπούν στην ανακατανομή της διεθνούς πολιτικής ισχύος. Οι Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ της Κίνας δεν βλέπουν πια το λόγο, γιατί οι ΗΠΑ και η ΕΕ να συγκεντρώνουν όλη την πολιτική ισχύ, όταν η Κίνα έχει σχεδόν όλη τη βιομηχανική παραγωγή στα χέρια της και η Ρωσία ένα τεράστιο απόθεμα πρώτων υλών. Οι συσχετισμοί που ίσχυαν τις δεκαετίες του ‘90 και του 2000, έχουν αλλάξει πλέον. Επίσης, είναι και η σχέση «αγάπης-μίσους» της Ρωσίας με την ΕΕ. Βλέπετε, το μεγαλύτερο ποσοστό των ενεργειακών εξαγωγών της Ρωσίας πηγαίνει στην ΕΕ. Ειδικά στο φυσικό αέριο η Ρωσία εξαρτάται πάρα πολύ από την ΕΕ και το αντίστροφο.

Ο ΠΥΡΕΤΟΣ ΤΏΝ ΑΓΟΡΏΝ FUTURES σ. σ.: Σε συνθήκες υψηλών ανατιμήσεων στις βασικές πρώτες ύλες, όπως ο καφές, οι προβληματισμοί σχετικά με το πώς λειτουργούν οι αγορές των Futures, των Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων, εντείνονται. Είναι βάσιμες οι ανησυχίες περί κερδοσκοπίας; Μ. Τ.: Οι αγορές των Futures προσπαθούν να μαντεύουν ή μάλλον να εκτιμούν τη μελλοντική τιμή ενός εμπορεύματος, μιας πρώτης ύλης, τον επόμενο μήνα ή την επόμενη εβδομάδα. Προσπαθούν να αξιολογούν την προσφορά και τη ζήτησή του, ώστε να εντοπίζουν τη «δίκαιη τιμή» του. Συχνά κατηγορούνται ότι κάνουν κερδοσκοπία. Δεν λέω ότι δεν γίνεται κερδοσκοπία, αλλά αυτό αφορά ένα μικρό μέρος των λειτουργιών αυτών των αγορών. Υπάρχουν οι κερδοσκόποι που χειραγωγούν τις τι-

μές, βγάζοντας έτσι πολλά χρήματα, αλλά δεν πιστεύω ότι μακροπρόθεσμα κάποιος μπορεί να βάζει τεράστια στοιχήματα και να κερδίζει. Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Πολλοί κατηγορούν τους traders, που παίζουν στα χρηματιστήρια μελλοντικών αξιών, ως εύκολα αποδιοπομπαίους τράγους. Όμως, οι εταιρείες που εμπορεύονται αγροτικά προϊόντα, χρειάζονται τα χρηματιστήρια και τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης, ώστε να διαχειρίζονται τα ρίσκα τους. Χρειάζονται εκείνους που βάζουν τα στοιχήματα, ανεβάζοντας ή κατεβάζοντας τις τιμές. Είναι πολλοί οι παράγοντες της προσφοράς και της ζήτησης, που ερμηνεύουν το πώς λειτουργούν οι διεθνείς τιμές των commodites. Ειδικά στον καφέ που αναφέρατε, φέτος η σοδειά δεν ήταν καθόλου καλή. Γι’ αυτό ο καφές είναι ακριβότερος από κάθε άλλη χρονιά. Του χρόνου τα πράγματα μπορεί να είναι διαφορετικά.

ΤΟ ΜΟΝΙΜΟ ΑΓΚΑΘΙ ΤΏΝ ΑΝΙΣΟΤΉΤΏΝ σ. σ.: Συμμερίζεστε τις ανησυχίες του FAO για τις υψηλές τιμές των τροφίμων, με τα ιστορικά ρεκόρ στο σχετικό δείκτη τιμών; Μ. Τ.: Αυτά συμβαίνουν όταν πληρώνει κανείς με μισθούς πείνας τους παραγωγούς λ.χ. των καφεόδεντρων της Βραζιλίας. Την ίδια στιγμή ο λάτε φτάνει να πωλείται στην Ευρώπη προς πέντε ευρώ το φλυτζάνι! Τα ξέρει αυτά ο μικρός παραγωγός, «δε με συμφέρει!» λέει κι έχει δίκιο, εγκαταλείπει την καλλιέργεια καφεόδεντρου, αναζητά άλλες καλλιέργειες ή ασχολίες... Οι ανισότητες στην παγκόσμια κατανομή του εισοδήματος οδηγούν τους παραγωγούς σε απόγνωση. Μια πιο δίκαιη κατανομή του εισοδήματος, μ’ ένα μεγαλύτερο κομμάτι στον μικρό παραγωγό, θα βοηθούσε στην αποσυμπίεση των πληθωριστικών πιέσεων στα τρόφιμα. Δυστυχώς, όμως, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να λειτουργήσει άμεσα, ειδικά στην περίπτωση των αγροτικών προϊόντων, που έχουν μεγάλο χρόνο αναπαραγωγής. Παράλληλα, την κατάσταση την επιβαρύνουν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που επιδρούν ζημιογόνα στις σοδειές και που, δυστυχώς, πρέπει να μάθουμε να τις αναμένουμε. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε σ’ ένα πλανήτη που ζορίζεται κι ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται συχνότερα. 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΕΡΕΥΝΑ

Πληθωριστικές πιέσεις, waste management & προωθήσεις Στις αρχές του 2022 εξακολουθεί να διατηρείται ψηλά στην επικαιρότητα το θέμα της ακρίβειας και των ανατιμήσεων. Σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό τα κόστη ενέργειας κυριαρχούν σε αυτή τη συζήτηση, παράλληλα όμως υπάρχει έντονη ανησυχία και για τα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά, τα οποία επίσης αντιμετωπίζουν πληθωριστικές πιέσεις. Αυτή τη στιγμή δεν είναι ορατό το τέλος των πιέσεων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη προσαρμογής σε μια νέα κατάσταση -για μια ακόμα φορά- τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις. ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΙΟΣΕ

να ερώτημα που αυθόρμητα προκύπτει είναι ποια εργαλεία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την προσαρμογή σε αυτή τη νέα κατάσταση. Μέσα από τις πρόσφατες έρευνες του ΙΕΛΚΑ προκύπτουν ενδείξεις για πιθανές τακτικές που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες προς αυτή την κατεύθυνση.

WASTE MANAGEMENT

Σε περιόδους οικονομικών κρίσεων το πρώτο βήμα αντιμετώπισης των πιέσεων στο οικογενειακό εισόδημα είναι συνήθως η περικοπή του «λίπους», δηλαδή των περιττών δαπανών. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 2010 το «λίπος» έχει περιοριστεί σημαντικά, σε σχέση με ό,τι ίσχυε κατά τη δεκαετία 2000-2010. Παρόλα αυτά, όπως καταγράφεται και σε πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ, υπάρχει ένα πεδίο, αυτό της σπατάλης τροφίμων, που αποτελεί πεδίο παρέμβασης για τη μείωση δαπανών. Η σωστή διαχείριση των αγορών, με στόχο τον περιορισμό της σπατάλης, θα μπορούσε να συνεισφέρει στην εξοικονόμηση πόρων, τόσο εκ μέρους των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2022 δείχνουν ότι υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό σπατάλης φαγητού (food waste) στα ελληνικά νοικοκυριά, η οποία μεσοσταθμικά ανέρχεται στο 6%. Αξιοσημείωτο είναι ότι μόλις το 29% των νοικοκυριών δηλώνουν ότι δεν σπαταλούν καθόλου τρόφιμα. Η πλειονότητα, ήτοι το 60%, δηλώνει ότι σπαταλά μέχρι 10%, το 9% των ερωτηθέντων δηλώνει πως η σπατάλη τροφίμων που

Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΕΛΚΑ που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2022 δείχνουν ότι υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό σπατάλης φαγητού εκ μέρους των ελληνικών νοικοκυριών, η οποία μεσοσταθμικά ανέρχεται στο 6% πραγματοποιεί ανέρχεται στο 10-25% των σχετικών αγορών και το 2% σε πάνω από 25%. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η οικιακή σπατάλη τροφίμων ξεπερνά τους 300 χιλ. τόνους ετησίως, ποσότητα που αντιστοιχεί σε ετήσια κατανάλωση τροφίμων από 200.000 πολίτες, γεγονός ενδεικτικό της βαρύτητας του προβλήματος. Πρέπει δε να λάβουμε υπόψη πως το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς κατά κανόνα οι εκτιμήσεις των καταναλωτών υπολείπονται της πραγματικότητας. Βέβαια,

συγκριτικά με άλλες χώρες, όπως λόγου χάριν οι ΗΠΑ, η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη θέση. Σύμφωνα με έρευνα της Movinga το 2019, οι περισσότερες χώρες της Δ. Ευρώπης και της Αμερικής καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά: ΗΠΑ 24%, Καναδάς 18%, Μεγάλη Βρετανία 15%, Γαλλία 14%, Βέλγιο 14%, Ιταλία 13%, Αυστρία 13% κ.ά. Επίσης, σημειώνεται ότι τα στοιχεία αυτά αφορούν την οικιακή σπατάλη και όχι τη σπατάλη στην παραγωγή και στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 59

ΕΡΕΥΝΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ο περιορισμός του υψηλού ποσοστού των τροφίμων που δηλώνονται ως σπατάλη θα μπορούσε να αντισταθμίσει μέρος της απώλειας εισοδήματος, που προκύπτει λόγω των σημερινών ανατιμήσεων. Βέβαια, είναι ουτοπικό να αναμένει κάποιος ότι η σπατάλη μπορεί να μειωθεί άμεσα. Παρόλα αυτά, θα πρέπει τόσο οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρήσεις να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Μέση εκτίμηση σπατάλης τροφίμων ανά νοικοκυριό 2% 9% 29%

Καθόλου 0%

Πάνω από 25%

Έως 10%

10-25%

60%

Για παράδειγμα, η σπατάλη δεν είναι ίδια σε όλες τις κατηγορίες τροφίμων. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις κατηγορίες των φρούτων και των λαχανικών, στις οποίες σχεδόν 7 στους 10 καταναλωτές (68%) δηλώνουν ότι πραγματοποιούν σημαντική σπατάλη και ακολουθούν το ψωμί και αρτοσκευάσματα με 58%, τα αλλαντικά με 37%, τα γαλακτοκομικά με 29%, τα γλυκά και σνακ με 28% και το γάλα με 27%. Μικρότερη σπατάλη καταγράφεται στα ξηρά τρόφιμα, όπως ρύζι, ζυμαρικά, όσπρια, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 15%, λόγω της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής των προϊόντων και στην κατηγορία κρέας-ψάρι, όπου το ποσοστό είναι 14%, λόγω της μεγαλύτερης αξίας ανά κιλό των προϊόντων. Επομένως, μία καλύτερη διαχείριση σε επίπεδο αγορών, συσκευασιών ή ακόμα και προωθητικών ενεργειών αυτών των προϊόντων μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη. Το να βοηθηθεί ο καταναλωτής να μειώσει τη σπατάλη του είναι κάτι που προσφέρει αξία και θα εκτιμηθεί από τον ίδιο σε βάθος χρόνου.

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΈΣ ΈΝΈΡΓΈΙΈΣ

Ένα δεύτερο πεδίο που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη μείωση του κόστους αγορών σε περίοδο ανατιμήσεων όπως αυτή που διανύουμε αφορά τη διαχείριση προσφορών και εκπτώσεων. Στην προηγούμενη κρίση το εργαλείο των προωθητικών ενεργειών αποδείχθηκε εντυπωσιακά χρήσιμο, με έμπρακτα αποτελέσματα. Άλλωστε, μέχρι σήμερα το ποσοστό των προϊόντων που πωλούνται κάτω από την ομπρέλα κάποιας προωθητικής ενέργειας εξακολουθεί να βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό, κοντά στο 50%. Στη σημερινή χρονική συγκυρία ενδεχομένως να είναι πρόσφορο το έδαφος να συμβεί το ίδιο. Πρακτικά η αξιοποίηση από τους καταναλωτές της εξοικονόμησης πόρων μέσα από έξυπνες αγορές είναι ικανή αντισταθμίσει την απώλεια διαθέσιμου εισοδήματος, λόγω των ανατιμήσεων. Όπως καταγράφεται στο σχετικό διάγραμμα,

60 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Μέση εξοικονόμηση από προσφορές και εκπτώσεις στα σούπερ μάρκετ 15%

12%

9% 11,7%

11,2%

9,3%

12,0%

11,7%

13,4%

13,2%

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

σύμφωνα με την έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, η μέση εξοικονόμηση σήμερα φτάνει στο 13% περίπου της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών. Το ποσοστό αυτό είναι ιδιαίτερα υψηλό και δείχνει τις δυνατότητες των προωθητικών ενεργειών να χρησιμοποιηθούν από το αγοραστικό κοινό για την αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης. Το ζητούμενο είναι αφενός να μη μειωθούν οι προωθήσεις στην παρούσα χρονική συγκυρία και αφετέρου να πραγματοποιηθούν οι σωστά μελετημένες σχετικές ενέργειες. Δωροεπιταγές και κουπόνια, τα οποία έχουν εμφανή χρηματική αξία για τον καταναλωτή μπορούν να οδηγήσουν σε καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης, ενδεχομένως σήμερα να μην είναι ο κατάλληλος χρόνος για ενέργειες που οδηγούν στο «στοκάρισμα» προϊόντων στα ντουλάπια του καταναλωτή, αλλά αντίθετα ενέργειες που

έχουν ως στόχο τη μείωση της δαπάνης για το καλάθι της ημέρας. Άλλωστε, σε συνδυασμό με την παραπάνω συζήτηση σε σχέση με την σπατάλη τροφίμων, συμπεραίνουμε πως εργαλεία που θα οδηγήσουν ενδεχομένως σε αύξηση της σπατάλης θα ήταν προτιμητέο να αποφεύγονται. Κλείνοντας, σημειώνουμε πως σίγουρα οι παραπάνω δύο περιοχές παρέμβασης δεν είναι οι μόνες που μπορούν να απασχολήσουν τις επιχειρήσεις, ώστε να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση του κύματος πληθωριστικών πιέσεων. Στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η παροχή αξίας στον καταναλωτή, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με πολλαπλούς τρόπους. Το ζητούμενο είναι να υλοποιηθούν όσο το δυνατόν πιο μετρήσιμες και αποτελεσματικές ενέργειες, οι οποίες θα πρέπει να εντάσσονται σε έναν γενικότερο στρατηγικό σχεδιασμό. 

ΘΕΣΜΙΚΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ Ι Σ H (;) Α Μ Ο Ι Β Η Μ Ε ΤΑ Ξ Υ ΦΥΛ Ω Ν Σ Τ Η Ν Ε Ε

Ποια είναι η πραγματικότητα; Το 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όρισε την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ίσης Αμοιβής στις 10 Νοεμβρίου. Αυτή η ημέρα συμβολίζει τον μακρύ δρόμο που μένει προς την επίτευξη πλήρους ισότητας για γυναίκες και άνδρες στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε αυτή την απόφαση ώστε να επιστήσει την προσοχή στο χάσμα που υπάρχει στις αμοιβές μεταξύ των φύλων και στις βαθύτερες αιτίες του, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με τις διακρίσεις και τη διαφάνεια στις αμοιβές. ΤΗΣ ΜΥΡΟΠΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΥ*

10η Νοεμβρίου συμβολίζει την ημέρα που οι γυναίκες σταματούν ουσιαστικά να πληρώνονται σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους για ίσης αξίας εργασία. Δηλαδή, οι γυναίκες στην Ευρώπη δουλεύουν δωρεάν τους δύο τελευταίους μήνες του χρόνου, αφού για κάθε 1 ευρώ που αμείβονται οι άνδρες, οι γυναίκες αμείβονται 86 σεντ. Αυτό δηλώνει ότι μια γυναίκα στην Ελλάδα πρέπει να εργάζεται περισσότερες ημέρες τον χρόνο από έναν άνδρα παρέχοντας ίσης αξίας εργασία, ώστε να λάβει τον ίδιο μισθό. Σημειώνεται ότι στην ΕΕ το συγκεκριμένο χάσμα των αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών ανέρχεται σε 14%.

Ενώ η ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών έχει κατοχυρωθεί στις συνθήκες της ΕΕ εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, δεν εφαρμόζεται πλήρως. Παρά τις βελτιώσεις στη θέση των γυναικών στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή, οι μισθολογικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών παραμένουν μεγάλες και βαθιά εδραιωμένες. Το δικαίωμα της ίσης αμοιβής μεταξύ γυναικών και ανδρών για όμοια εργασία ή για εργασία τής αυτής αξίας αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957. Η απαίτηση εξασφάλισης ισότητας της αμοιβής ορίζεται στο άρθρο 157 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και στην οδηγία 2006/54/ΕΚ, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης.

Τον Μάρτιο του 2014 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σύσταση σχετικά με την ενίσχυση της αρχής της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών μέσω της διαφάνειας. Παρά τη σύσταση αυτή, η ουσιαστική εφαρμογή και επιβολή της αρχής αυτής στην πράξη παραμένει μείζων πρόκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν απευθύνει επανειλημμένες εκκλήσεις για την ανάληψη δράσης στον τομέα αυτό. Τον Ιούνιο του 2019 το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να αναπτύξει συγκεκριμένα μέτρα για την αύξηση της μισθολογικής διαφάνειας. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσε ότι μια από τις πολιτικές

προτεραιότητες για την παρούσα Επιτροπή είναι τα δεσμευτικά μέτρα μισθολογικής διαφάνειας. Η δέσμευση αυτή επιβεβαιώθηκε στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 και έτσι η Επιτροπή υπέβαλε την παρούσα πρόταση προς τον σκοπό αυτό. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την Πέμπτη 4 Μαρτίου 2021 πρόταση σχετικά με τη μισθολογική διαφάνεια, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι γυναίκες και οι άνδρες στην ΕΕ λαμβάνουν ίση αμοιβή για όμοια εργασία. Η πρόταση, που έθεσε ως πολιτική προτεραιότητα η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, προβλέπει μέτρα μισθολογικής διαφάνειας, όπως η

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 61

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΘΕΣΜΙΚΑ

πληροφόρηση των ατόμων που αναζητούν εργασία σχετικά με τις αμοιβές, το δικαίωμα πληροφόρησης σχετικά με τα επίπεδα αμοιβών για εργαζομένους που εκτελούν όμοια εργασία, καθώς και την υποχρέωση των μεγάλων εταιρειών να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων. Η πρόταση ενισχύει επίσης τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι εργαζόμενοι ώστε να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και διευκολύνει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Οι εργοδότες δεν θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν από τα άτομα που αναζητούν εργασία το μισθολογικό ιστορικό τους και θα πρέπει να παρέχουν ανωνυμοποιημένα μισθολογικά δεδομένα, κατόπιν αιτήματος των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι θα έχουν επίσης το δικαίωμα αποζημίωσης για μισθολογικές διακρίσεις. Νέα μέτρα που λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις από την πανδημία COVID-19 τόσο στους εργοδότες όσο και στις γυναίκες που επλήγησαν σοβαρά, θα ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους όρους αμοιβής εντός μιας εταιρείας και θα θέσουν στη διάθεση των εργοδοτών και των εργαζομένων περισσότερα εργαλεία, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι μισθολογικές διακρίσεις στον χώρο εργασίας. Έτσι, θα αντιμετωπιστεί μια σειρά σοβαρών παραγόντων που συμβάλλουν στο υφιστάμενο μισθολογικό χάσμα και έχουν ιδιαίτερη σημασία κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, παράγοντες που επιδεινώνουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και αυξάνουν τον κίνδυνο έκθεσης των γυναικών στη φτώχεια.

ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΉ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΎΤΕΡΉ ΕΠΙΒΟΛΉ ΤΉΣ ΙΣΟΤΉΤΑΣ ΑΜΟΙΒΉΣ

Η νομοθετική πρόταση επικεντρώνεται με τα αντίστοιχα μέτρα σε δύο βασικά στοιχεία της ισότητας της αμοιβής: τη διασφάλιση της μισθολογικής διαφάνειας για τους εργαζομένους και τους εργοδότες, και την καλύτερη πρόσβαση θυμάτων μισθολογικών διακρίσεων στη δικαιοσύνη. Μέτρα μισθολογικής διαφάνειας: • Μισθολογική διαφάνεια για τα άτομα που αναζητούν εργασία: Οι εργοδότες θα πρέπει να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το αρχικό επίπεδο ή το εύρος της αμοιβής στην προκήρυξη της θέ-

62 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

σης εργασίας ή πριν από τη συνέντευξη επιλογής. Οι εργοδότες δεν θα έχουν τη δυνατότητα να ρωτούν τους υποψήφιους εργαζομένους σχετικά με το μισθολογικό ιστορικό τους. • Δικαίωμα πληροφόρησης των εργαζομένων: Οι εργαζόμενοι θα έχουν το δικαίωμα να ζητούν από τον εργοδότη τους πληροφορίες σχετικά με το επίπεδο αμοιβής τους και τα μέσα επίπεδα αμοιβής, κατανεμημένες ανά φύλο, για κατηγορίες εργαζομένων που κάνουν όμοια εργασία ή εργασία της αυτής αξίας. • Υποβολή στοιχείων για το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων: Οι εργοδότες με τουλάχιστον 250 εργαζόμενους πρέπει να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των γυναικών και των ανδρών που απασχολούνται στην εταιρεία τους. Για εσωτερικούς σκοπούς, θα πρέπει επίσης να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών ανά κατηγορία εργαζομένων που κάνουν όμοια εργασία ή εργασία της αυτής αξίας. • Κοινή αξιολόγηση των αμοιβών: Όταν από τα στοιχεία που υποβάλλονται για τις αμοιβές προκύπτει μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων ύψους τουλάχιστον 5% και ο εργοδότης δεν μπορεί να δικαιολογήσει το χάσμα αυτό με αντικειμενικούς, ουδέτερους ως προς το φύλο παράγοντες, θα πρέπει, σε συνεργασία με εκπροσώπους των εργαζομένων, να διενεργεί αξιολόγηση των αμοιβών. Βελτίωση της πρόσβασης των θυμάτων μισθολογικών διακρίσεων στη δικαιοσύνη: • Παροχή αποζημίωσης στους εργαζομένους: Oι εργαζόμενοι που υπέστησαν μισθολογικές διακρίσεις λόγω φύλου μπορούν να λάβουν αποζημίωση και μάλιστα τις οφειλόμενες αναδρομικές αποδοχές και συναφή επιμίσθια ή πληρωμές σε είδος. • Βάρος της απόδειξης στον εργοδότη: O εργοδότης και όχι ο εργαζόμενος θα έχει εξ ορισμού την υποχρέωση να αποδείξει ότι δεν υπήρξαν μισθολογικές διακρίσεις. • Πρόστιμα μεταξύ των κυρώσεων: Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν ειδικές κυρώσεις για παραβάσεις του κανόνα περί ισότητας της αμοιβής, και μάλιστα ελάχιστο επίπεδο προστίμων.

• Φορείς ισότητας και εκπρόσωποι των εργαζομένων μπορούν να εκπροσωπούν τους εργαζομένους σε νομικές ή διοικητικές διαδικασίες καθώς και να ηγούνται συλλογικών διεκδικήσεων ίσης αμοιβής. Η πρόταση λαμβάνει υπόψη την τρέχουσα δύσκολη κατάσταση των εργοδοτών, ιδίως στον ιδιωτικό τομέα, και διατηρεί την αναλογικότητα των μέτρων, ενώ παράλληλα εξασφαλίζει ευελιξία στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τους διαθέσιμους πόρους για την υποβολή στοιχείων. Οι ετήσιες δαπάνες για την υποβολή στοιχείων σχετικά με τις αμοιβές που θα επιβαρύνουν τους εργοδότες υπολογίζονται μεταξύ 379 και 890 ευρώ για επιχειρήσεις με 250 και άνω εργαζομένους. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα αξιών και διαφάνειας, Vera Jourova,: «Είναι καιρός τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες να αποκτήσουν τη δύναμη να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Θέλουμε να ενδυναμώσουμε τα άτομα που αναζητούν εργασία και τους εργαζομένους, να τους δώσουμε τα εργαλεία για να απαιτούν δίκαιους μισθούς, να γνωρίζουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Γι' αυτό ακριβώς πρέπει οι εργοδότες να επιδεικνύουν μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τη μισθολογική πολιτική που εφαρμόζουν. Όχι πια δύο μέτρα και δύο σταθμά, όχι πια δικαιολογίες». Η εν λόγω πρόταση θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο προς έγκριση. Μόλις εγκριθεί, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο έτη για να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο και να κοινοποιήσουν τα σχετικά κείμενα στην Επιτροπή. Η Επιτροπή θα προβεί σε αξιολόγηση της προτεινόμενης οδηγίας μετά από οκτώ έτη. 

* Η κ. Μυρόπη Κομνηνού είναι Προϊσταμένη Υποδιεύθυνσης ΙΙ - Εφαρμογής Δράσεων Ενεργητικών Πολιτικών Απασχόλησης της Γενικής Γραμματείας Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΔΙΚΤ ΥΩΝ

Τα προστάγματα των καιρών φέρνουν αλλαγές Οι οργανισμοί ζητούν από τους διαχειριστές δικτύων περισσότερη ευελιξία στην κατανομή των πόρων και παράλληλα μείωση του λειτουργικού κόστους. Αυτά, σε συνδυασμό με ένα καλύτερο περιβάλλον ασφάλειας, υπόσχονται ότι μπορούν να προσφέρουν οι τεχνολογίες SDN και SD-WAN. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

ια μέτριας ανάλυσης απεικόνιση των διαδρομών που ακολουθεί μια πληροφορία μέσω του Internet θα ήταν αρκετή για να μας προκαλέσει πονοκέφαλο... Η διάθεση για απλοποίηση, με στόχο τη μεγαλύτερη ευελιξία και την εξοικονόμηση λειτουργικών εξόδων, οδήγησε τους δημιουργούς τεχνολογίας δικτύων σε ένα νέο τρόπο διαχείρισης, του οποίου η ιστορία ξεκινά κάπου στο 2004. Σχεδόν επτά χρόνια μετά ιδρύθηκε το Open Networking Foundation, με στόχο να προωθήσει τις τεχνολογίες Software Defined Networking και OpenFlow, οι οποίες υπόσχονταν μια διαφορετική προσέγγιση στη διαχείριση δικτύων. Ο όρος που χρησιμοποιήθηκε δήλωνε ότι η νέα τεχνολογία βασίζονταν σε δυναμικό προγραμματισμό των ρυθμίσεων ενός δι-

κτύου, ώστε κάθε φορά να επιτυγχάνεται ο καλύτερος συνδυασμός επιδόσεων ανά εφαρμογή. Η τεχνολογία SDN βασίζεται σε έναν κεντρικό εγκέφαλο (control plane), όπου γίνεται η αποσύνδεση των διαδικασιών ελέγχου του δικτύου και προώθησης των πακέτων δεδομένων. Στην ίδια λογική βασίζεται και η τεχνολογία SD-WAN, η οποία αφορά απομακρυσμένα δίκτυα. Καταλυτικό ρόλο στην αποδοχή των τεχνολογιών SDN και SD-WAN είχαν η εκθετική αύξηση χρήσης φορητών συσκευών, η χρήση της τεχνολογίας virtualization, η οποία αύξησε και διασκόρπισε τους servers των οργανισμών και η επίσης εκθετική αύξηση της χρήσης των υπηρεσιών cloud. Πρακτικά, δηλαδή, ένα μεγάλο ποσοστό των συσκευών που ήταν συνδεδεμένες τοπικά

στο εταιρικό δίκτυο, απομακρύνθηκαν από αυτό. Στους οργανισμούς λειτουργούν πλέον εφαρμογές, οι οποίες ζητούν δεδομένα από πολλές databases και επικοινωνούν με υπολογιστές και συσκευές που έχουν διαφορετικές απαιτήσεις ροής δεδομένων, ακόμα και μέσα στο ίδιο 24ωρο. Αν οι αναλυτές έχουν κάνει σωστές προβλέψεις, τότε η αγορά του SDN από τα 8 δισ. δολάρια το 2020 θα εκτιναχθεί στα 43,3 δ δισ. δολάρια το 2027 (πηγή: Statista). Ωστόσο, όπως κάθε σχετικά πρώιμη τεχνολογία, έτσι και οι SDN και SD-WAN δημιουργούν προβληματισμό στις διοικήσεις πληροφορικής των οργανισμών, σχετικά τόσο με το πανταχού παρόν θέμα της ασφάλειας όσο και με προβλήματα που προκύπτουν από την κεντρική διαχείριση.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 63

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΟΊ ΒΕΛΤΊΩΣΕΊΣ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΊ ΤΗΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΧΡΟΝΊΑ

Ενώ η τεχνολογία SDN δίνει τη δυνατότητα σύνδεσης διαφορετικών εφαρμογών και χρηστών με δυναμική διαμόρφωση της ροής πληροφοριών, η ενοποιημένη δομή ενός SDN συχνά δημιουργεί προβλήματα στους διαχειριστές δικτύων, όταν προσπαθούν να ισορροπήσουν ταυτόχρονα τη μεταφορά μεγάλων όγκων δεδομένων. Οι σχετικά φρέσκες τεχνολογίες Kubernetes και containers έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζονται στην υλοποίηση SDNs, γιατί έχει διαπιστωθεί ότι λειτουργούν βοηθητικά στον τομέα της διαχείρισης. Την τρέχουσα περίοδο, αλλά και τις ερχόμενες, καθώς οι οργανισμοί θα μεταφέρουν περισσότερες εφαρμογές σε cloud και multi cloud δομές, θα αξιοποιήσουν περισσότερο τις τεχνολογίες Kubernetes, ώστε να ορίσουν το cloud με βάση τις δικές τους ανάγκες, ως μια συλλογή από κατανεμημένους πόρους, οι οποίοι προέρχονται από data centres, ιδιωτικά και δημόσια. Ένας δεύτερος καταλύτης για την τεχνολογία SDN θα είναι το edge computing, του οποίου η ανάπτυξη είναι συνυφασμένη με την ανάπτυξη της τεχνολογίας 5G. Θεωρητικά, οι υψηλότερες ταχύτητες της τεχνολογίας 5G δίνουν τη δυνατότητα στους οργανισμούς να επενδύσουν σε αποκεντρωμένες δομές, οι οποίες στην περίπτωση της edge αρχιτεκτονικής φτάνουν μέχρι και τα δισεκατομμύρια μικροσυσκευές, που θα αποτελούν το οικοσύστημα του Internet of Things. Μπορούμε δηλαδή να φανταστούμε ένα δίκτυο απείρως πιο πολύπλοκο από το υπάρχον, όπου ακόμα και η λάμπα του σπιτιού μας θα είναι μέρος του και θα απαιτεί διαφορετικούς πόρους από το δίκτυο στη διάρκεια ενός 24ωρου. Τέλος, η απομακρυσμένη εργασία, η οποία έγινε υποχρεωτική για μεγάλο ποσοστό των εργαζόμενων παγκοσμίως εξαιτίας της πανδημίας, ώθησε πολλούς οργανισμούς στην υλοποίηση SD-WANs, ώστε να διαμορφώσουν δυναμικά τους πόρους και την προσβασιμότητα των εργαζομένων τους στις εφαρμογές του οργανισμού. Τα «πειράματα» που έγιναν

64 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

τα δύο περασμένα χρόνια, έδειξαν ότι η τεχνολογία SD-WAN προσφέρει περισσότερη σταθερότητα στο δίκτυο και επιπλέον μειώνει τα λειτουργικά έξοδα του οργανισμού.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΟΊΧΤΟΥ INTERNET

Ήταν κάπως στενάχωρο να ακούμε τον Vint Cerf, δημιουργό του πρωτοκόλλου TCP/IP, στο οποίο πρακτικά βασίστηκε το Internet, να μας λέει, στο πλαίσιο ενός συνεδρίου στη Χαϊδελβέργη, ότι στα νεανικά του χρόνια ήταν πιο ιδεαλιστής, αλλά τώρα, ως εργαζόμενος της Google, συνειδητοποιεί ότι δε γίνεται να είναι όλα ανοιχτά για όλους. Έτσι, από δημιουργός του TCP/ IP έχει γίνει πλέον θερμός υποστηρικτής της τεχνολογίας SDN, γιατί επιτρέπει την εφαρμογή του Secure Access Service Edge, η οποία προσφέρει λύσεις για «κλειστά» και ασφαλή δίκτυα. Ο συνδυασμός των τεχνολογιών SASE, zero trust networking και smart VPNs αναμένεται τα ερχόμενα χρόνια να αλλάξει ριζικά την εικόνα που έχουμε μέχρι τώρα για τα δίκτυα, ιδιωτικά και δημόσια. Για τους εραστές των ανοιχτών δικτύων ίσως αυτή να είναι μια ευκαιρία, ώστε να πειραματιστούν σε νέες αρχιτεκτονικές και πρωτόκολλα επικοινωνίας, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν κυρίως στον δημόσιο κυβερνοχώρο, δεδομένου ότι ο ιδιωτικός θα μοιάζει με ένα σκοτεινό διάστημα γεμάτο με αποκομμένες και αδιαπέραστες φωτεινές σφαίρες.

Η METRO ΕΜΠΊΣΤΕΥΕΤΑΊ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ SD-WAN ΜΕΣΩ MANAGED SERVICES

Την περασμένη χρονιά, η Metro παρουσίασε πρωτοποριακά τεχνολογικά projects. Για την υλοποίησή τους, ο κ. Αντώνης Γιαννόπουλος, Διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού της εταιρείας, αξιοποίησε την τεχνολογία SDN. «Η Metro διαθέτει περί τα 300 ιδιόκτητα σημεία παρουσίας: καταστήματα My market, Metro Cash & Carry, Κέντρα Διανομής και κεντρικά γραφεία. Τα σημεία αυτά ήταν διασυνδεδεμένα με ένα δίκτυο MPLS VPN, το οποίο δυσκολευόταν να καλύψει τις σύγχρονες ανάγκες μας», λέει ο κ. Γιαννόπουλος. Η

εταιρεία χρησιμοποιεί εφαρμογές με διαφορετικές απαιτήσεις μεταφοράς δεδομένων. Στο μίγμα δικτυακών και τηλεπικοινωνιακών πόρων, συμμετέχουν μισθωμένες γραμμές, οπτικές ίνες, γραμμές VDSL, μικροκυματικές ζεύξεις, δίκτυο 4/5G. Ένας από τους στόχους της μετάβασης σε τεχνολογία SD-WAN, ήταν να λειτουργήσει σε κάποιο βαθμό αυτόνομα το κάθε κατάστημα, χωρίς να χρειάζεται να περνά όλη η κίνηση από το δίκτυο κορμού. Αυτό είναι επιθυμητό γιατί το διακριτό δίκτυο Wi-Fi που προσφέρουν δωρεάν τα καταστήματα στους πελάτες θα παίξει κεντρικό ρόλο σε μελλοντικές εφαρμογές. Επίσης, υπάρχουν συσκευές, IoT κυρίως, που πρέπει να επικοινωνούν με cloud services ή να έχουν πρόσβαση σε αυτές κάποιοι εξωτερικοί συνεργάτες για λόγους διαχείρισης. Όπως μας λέει ο κ. Γιαννόπουλος, «για να γίνουν όλα τα παραπάνω, έπρεπε να διαθέτουμε μια διαφορετική τοπολογία δικτύου, κανόνες επιχειρηματικής προτεραιότητας, quality of service με την έννοια του εγγυημένου bandwidth για κάθε διαφορετική εφαρμογή, και φυσικά αυξημένη ασφάλεια. Χρειαζόμασταν πλέον κρυπτογράφηση και πολλαπλές περιμέτρους ασφαλείας, ώστε κάποιο ενδεχόμενο τοπικό πρόβλημα να απομονώνεται, για να μην επεκταθεί στο υπόλοιπο δίκτυο. Η τεχνολογία SD-WAN είναι σχεδιασμένη να παρέχει λύσεις ακριβώς σε αυτές τις συνθήκες και από τις συζητήσεις μας με τους προμηθευτές φάνηκε ότι είναι το ιδανικό προϊόν για τις ανάγκες μας». Είναι όμως η τεχνολογία ώριμη για να καλύψει αυτές τις απαιτήσεις; Ο κ. Γιαννόπουλος απαντά ως εξής: «Πιστεύω ναι, αν και είμαστε από τους early adopters. Δεν υπάρχουν πολλές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, τουλάχιστον με την πολυπλοκότητα και τις ιδιαιτερότητες της Metro που καλούμαστε να υποστηρίξουμε. Μελετήσαμε πάνω από 120 εσωτερικές εφαρμογές μας, που κάθε μια είχε διαφορετικές ανάγκες. Είδαμε, βάσει της διεθνούς εμπειρίας και της βιβλιογραφίας, ότι η λύση ανταποκρίνεται επιτυχώς σε τέτοια απαιτητικά περιβάλλοντα δικτύωσης. Από την πλευρά μας,

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

επιλέξαμε να τρέξουμε αρχικά ένα Proof of Concept, ώστε να δουλέψουμε στην πράξη το νέο δίκτυο σε ένα μικρό αριθμό καταστημάτων πριν προχωρήσουμε σε μαζική υλοποίηση. Βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή στο σημείο όπου ολοκληρώνουμε τις δοκιμές, βλέπουμε τις υποσχέσεις να πραγματοποιούνται, μετρούμε στην πράξη τα οφέλη και προχωρούμε στην ολοκλήρωση του έργου».

γάτη και τη λογική του managed services. Απευθυνθήκαμε στη Vodafone, η οποία είχε τη διεθνή εμπειρία και ένα έτοιμο προϊόν βασισμένο στη λύση VMware VeloCloud. Από κοινού σχεδιάσαμε μια λύση για την καλύτερη δυνατή απόδοση των εφαρμογών μας. Ένα από τα σημεία προβληματισμού ήταν η «υπόσχεση» της τεχνολογίας SDWAN για λειτουργία μέσω πολλαπλών τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Αν και θεωρητικά φαίνεται πολύ ενδιαφέρουσα δυνατότητα, είδαμε στη πράξη ότι σε κάθε περιοχή μόνο ένας ανάδοχος εγκαθιστά τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό και οι υπόλοιποι παρέχουν την ίδια υπηρεσία μέσω χονδρικής, κάτι που τελικά μειώνει την αξία της χρήσης πολλαπλών προμηθευτών.

ΜΕΊΩΣΗ ΤΟΥ ΛΕΊΤΟΥΡΓΊΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ, ΚΑΊ ΤΊ ΑΛΛΟ;

Ο κ. Γιαννόπουλος επισημαίνει πως στόχος των έργων που υλοποιούνται στο συγκεκριμένο πεδίο είναι και η μείωση του λειτουργικού κόστους. «Επιλέξαμε μια λύση όπου ο προμηθευτής αναλαμβάνει να παρέχει την υπηρεσία ως OPEX, με ένα σταθερό μηνιαίο τίμημα ανά σημείο παρουσίας. Μέσα σε αυτό το τίμημα περιλαμβάνεται ο απαραίτητος εξοπλισμός και οι μελλοντικές του αναβαθμίσεις, η υπηρεσία, οι γραμμές διασύνδεσης, το κόστος δικτύωσης και τηλεφωνικών κλήσεων, η παρακολούθηση 24/7 και η υποστήριξη σε περίπτωση βλάβης. Τα πιο ουσιαστικά οφέλη όμως βρίσκονται στις δυνατότητες που μας ανοίγει το νέο δίκτυο, για να υποστηρίξουμε τον ψηφιακό μας μετασχηματισμό. Μπορεί να επενδύσαμε σε διαδικτυακές υπηρεσίες, στο e-shop των My market και σε μια πρωτοποριακή b2b πλατφόρμα για τα Metro Cash & Carry, ωστόσο εξακολουθούμε να εστιάζουμε στα φυσικά μας καταστήματα. Αυτά είναι το σημείο αναφοράς μας. Εκεί θέλουμε να προσφέρουμε καινοτόμες ψηφιακές εμπειρίες και μια αναβάθμιση της αγοραστικής εμπειρίας των πελατών μας», τονίζει. «Το SD-WAN, ως έργο υποδομής, έρχεται να ενεργοποιήσει και να υποστηρίξει αυτή την κατεύθυνση. Σχεδιάζουμε νέες ψηφιακές εφαρμογές για τους σύγχρονους καταναλωτές. Απευθυνόμαστε σε πελάτες με ιδιαίτερες διατροφικές προτιμήσεις και τους παρέχουμε όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να κάνουν συνειδητές επιλογές. Αυτοματοποιούμε την αναπλήρωση προϊόντων στα ράφια, αξιοποιώντας αλγόριθμους που προβλέπουν τη ζήτηση. Ετοιμάζουμε νέες λύσεις για τους πελάτες

Α. Γιαννόπουλος, Metro

που προτιμούν μικρά καλάθια και γρήγορες αγορές. Προσφέρουμε πρωτοποριακές υπηρεσίες στο ταμείο, όπως η πληρωμή λογαριασμών και η ανάληψη μετρητών από κάρτες fintech. Θέλουμε να προσφέρουμε μεγάλη διαφάνεια στους προμηθευτές μας για τη τοποθέτηση και κατανάλωση των προϊόντων τους. Διευκολύνουμε όμως σημαντικά και τη καθημερινότητα των 11.500 ανθρώπων μας. Όλοι εργάζονται πλέον με φορητά τερματικά, tablets, έξυπνους ζυγούς και εφαρμογές που τους λύνουν τα χέρια και τους επιτρέπουν να εξυπηρετούν καλύτερα τους πελάτες. Ετοιμάσαμε κι ένα μικρό κοινωνικό δίκτυο, που φέρνει πιο κοντά τις διαφορετικές κοινότητες εργαζομένων, για να επικοινωνούν άμεσα μεταξύ τους. Τρέχουμε εξαιρετικά ενδιαφέροντα projects στο ΙΤ, που απαιτούν ένα εξελιγμένο δίκτυο για να λειτουργήσουν αποδοτικά», ανέφερε ο συνομιλητής μας. Σε ερώτηση σχετικά με την επιλογή του συγκεκριμένου τρόπου υλοποίησης του project, ο κ. Γιαννόπουλος απάντησε ως εξής: «Υπάρχουν αρκετές προσεγγίσεις, μερικές από τις οποίες απαιτούν συνεργασία προμηθευτών. Εμείς επιλέξαμε έναν συνερ-

Δεδομένου ότι οι βλάβες επηρεάζουν τους πελάτες ανεξαρτήτως τηλεπικοινωνιακού παρόχου, στη δική μας λύση ενσωματώσαμε αξιόπιστες εναλλακτικές οδεύσεις και θα παρακολουθούμε το νέο δίκτυο με μια διαδικασία διαρκούς βελτίωσης. Εδώ, θέλω να τονίσω τις αυξημένες δυνατότητες monitoring & reporting της λύσης SD-WAN που μας δίνει αναλυτικές πληροφορίες ανά άκρο, ανά πρωτόκολλο, ανά εφαρμογή. Έχουμε πλέον τη δυνατότητα άμεσης επίβλεψης του «quality of experience» σε όλα τα επίπεδα του δικτύου. Αυτή η ενοποιημένη εικόνα θεωρώ πως δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εύκολα, με σύνθεση λύσεων από πολλαπλούς προμηθευτές». Το ΙΤ του πελάτη, σημείωσε ο κ. Γιαννόπουλος, θα πρέπει σίγουρα να ξέρει τι θέλει να πετύχει και να έχει καταλήξει σε σαφείς και ολοκληρωμένες προδιαγραφές. Από εκεί και πέρα όμως, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δεν χρειάζεται να γίνουν εσωτερικά. «Η φιλοσοφία μας στο ΙΤ της Metro είναι να διατηρούμε μικρές και ευέλικτες ομάδες που επικεντρώνονται στη βασική μας δραστηριότητα, την ανάπτυξη και λειτουργία πρωτοποριακών εφαρμογών για τη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και των σημείων πώλησης. Η επιλογή να αναθέσουμε αυτό το κομμάτι της λειτουργίας μας σε εξωτερικό συνεργάτη, με μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση δικτύων και τεχνικούς με υψηλή κατάρτιση, πιστεύω πως θα μας δικαιώσει». 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 65

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

20 ΧΡΟΝΙΑ ΕΥΡΩ

Σύμβολο δέσμευσης για βιώσιμο μέλλον ή απειλή; Το 2002 δώδεκα χώρες της ΕΕ ολοκλήρωσαν μια από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις της σύγχρονης ιστορίας της, το πέρασμα στο κοινό νόμισμα. Στις αρχές του 2022 σε κοινό άρθρο τους οι υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης, με τίτλο «Μερικές σκέψεις για τα είκοσι χρόνια του ευρώ», το ευρώ αναγνωρίζεται ως το πιο απτό επίτευγμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ωστόσο, ο εορτασμός του μάλλον γίνεται σε χαμηλούς τόνους... ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

ύμφωνα με το άρθρο, οι

πολλές δομικές αδυναμίες του ευρώ δεν επέτρεψαν να δώσει απαντήσεις στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και στην κρίση χρέους που ακολούθησε. Παρ’ όλα αυτά ωρίμασε και ανταποκρίθηκε καλύτερα στην κρίση της πανδημίας. Επιπλέον, οι οικονομικοί ταγοί της ευρωζώνης όρισαν το πεδίο ανάπτυξής του για τα επόμενα είκοσι χρόνια εντός των ορίων της προώθησης της ψηφιακής μορφής του, της ενίσχυσης της τραπεζικής ένωσης, της ανάπτυξης των κεφαλαιαγορών και της χρηματοδότησης των ιδιωτικών επιχειρηματικών επενδύσεων, καθώς και της αναθεώρησης βασικών κανόνων βιωσιμότητας της κοινής δημοσιονομικής πολιτικής. Σύμφωνα με τον νομπελίστα οικονομολόγο

J. Stiglitz, το ευρώ θεμελιώθηκε πάνω σε τρείς ελπίδες: της συσπείρωσης της Ευρώπης και της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της οικονομικής μεγέθυνσης και της ειρήνης στη Γηραιά Ήπειρο. Ειδικότερα, η ιδέα του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος αμφισβήτησε το μονοπώλιο του αμερικανικού ως αποθεματικού κεφαλαίων και συναλλάγματος και, ταυτόχρονα, απελευθέρωσε το παγκόσμιο εμπόριο. Κατά τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, το δεύτερο εξάμηνο του 2021 το 59% των νομισματικών αποθεμάτων παγκοσμίως ήταν σε δολάρια έναντι 20,5% σε ευρώ. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς συστήματος διατραπεζικών συναλλαγών SWIFT, οι συναλλαγές σε δολάρια ανήλθαν στο 39,1% επί του συνόλου έναντι 38,1% που έγιναν σε ευρώ.

66 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Η ΚΡΙΤΙΚΉ ΤΟΥ STIGLITZ

Σύμφωνα με την κλασική οικονομική επι-

στήμη, η στενότερη οικονομική ολοκλήρωση οδηγεί σε ταχύτερους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης, αφού οι μεγαλύτερες αγορές παράγουν οικονομίες κλίμακας (το μοναδιαίο κόστος παραγωγής μειώνεται όσο αυξάνεται η κλίμακα της παραγωγής), αξιοποιείται το συγκριτικό πλεονέκτημα κάθε χώρας και επιτυγχάνεται η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο J.Stiglitz, το επιχείρημα αυτό παρουσιάζει αρκετά μειονεκτήματα, καθώς και προ της νομισματικής ενοποίησης οι δασμοί ήταν αρκετά χαμηλοί, ενώ σύμφωνα με τον νόμο των φθινουσών αποδόσεων τα σχετικά οφέλη από τις επιπλέον μειώσεις είναι πολύ μικρά. Το σημαντικό γι' αυτόν είναι πως ήδη υπήρχε ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών, της εργασίας και των κεφαλαίων, ενώ το ευρώ δεν έχει να προσθέσει τίποτε σε αυτήν την ανάλυση. Επιπλέον, υποστηρίζει πως η ενίσχυση της οικονομικής ολοκλήρωσης με αυτή τη μορφή, αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια των διαφορετικών κρατών να επιτύχουν κοινωνική ευημερία, προωθώντας τις δικές τους αντιλήψεις σχετικά με τον ρόλο του κράτους. Τα στοιχεία από τις επιδόσεις της Ευρώπης τον δικαιώνουν, τουλάχιστον σε έναν βαθμό. Οι επιδόσεις της ευρωζώνης σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα (ΑΕΠ, κατά κεφαλή ΑΕΠ, ανεργία, βιοτικό επίπεδο, παραγωγικότητα, ανισότητα) είναι πράγματι χειρότερα από των εκτός ευρωζώνης ευρωπαϊκών χωρών και των ΗΠΑ. Οι θιασώτες της νομισματικής ενοποίη-

σης σημειώνουν πως μια θετική συνέπεια

του ενιαίου νομίσματος είναι το μειωμένο κόστος των συναλλαγών από την άποψη της δυνατότητας, αφενός, των ανεμπόδιστων διασυνοριακών μετακινήσεων των ατόμων εντός ευρωζώνης και, αφετέρου, των μακροπρόθεσμων επενδύσεων μειωμένου κόστους, χωρίς συναλλαγματικούς κινδύνους. Σύμφωνα με τον αντίλογο, τόσο το κόστος όσο και οι κίνδυνοι από τις αναπροσαρμογές στις ισοτιμίες είναι πια εύκολα αντιμετωπίσιμες από επιχειρήσεις και άτομα, μερικές φορές δε με τη συνδρομή των χρηματοπιστωτικών αγορών. Έτσι, τα μέτρια οφέλη από την νομισματική ενοποίηση, που όντως καταγράφονται, είναι ασήμαντα μπροστά στο κόστος των κρίσεων, που ξεσπούν εξαιτίας της.

ΕΠΙΔΌΣΕΙΣ ΚΆΤΩ ΤΟΥ ΜΕΤΡΊΟΥ

Είναι φανερό πως το οικονομικό επιχεί-

ρημα υπέρ της νομισματικής ενοποίησης το υπονομεύει από κάθε άποψη η ίδια η αρχιτεκτονική του ευρώ. Σύμφωνα με την οικονομική επιστήμη, μια νομισματική περιοχή μπορεί να λειτουργήσει επιτυχώς (δηλαδή, χωρίς ατέλειες) όταν συντρέχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που σχετίζονται με: α) την πλήρη εντός του πλαισίου της κινητικότητα και ευελιξία στην αγορά εργασίας, β) την αναγκαιότητα να αποτελεί το εμπόριο μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στη νομισματική ένωση τον μεγαλύτερο όγκο προς το ΑΕΠ, γ) τ ην εναρμόνιση των οικονομικών και κοινωνικών δομών των χωρών-μελών και δ) την ύπαρξη κοινού δημοσιονομικού συστήματος, που να διευθετεί με τέτοιο τρόπο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

τη συγκέντρωση των κεφαλαίων, ώστε να επέρχεται σύγκλιση των οικονομιών των χωρών-εταίρων. Ως προς την προϋπόθεση, λοιπόν, της

κινητικότητας της εργασίας υπάρχουν προβλήματα στην ευρωζώνη, καθώς η μείωση των διασυνοριακών ελέγχων δεν ενθάρρυνε αρκούντως την αναζήτηση εργασίας από χώρα σε χώρα, ενόσω, σε ό,τι αφορά τις ευελιξίες στην αγορά εργασίας (σε μισθούς και όρους εργασίας), τεκμαίρεται η δεσμευτική συνάρτηση της κινητικότητας της εργασίας με το βαθμό και την ποιότητα οργάνωσης των εργαζομένων και τη σχέση τους με τους εργοδότες σε κάθε χωριστή χώρα-εταίρο. Σχετικά με το κριτήριο του όγκου του ενδοευρωπαϊκού εμπορίου, οι επιδόσεις δεν είναι ικανοποιητικές, αφού κυμαίνεται στο 10%-20% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, ενώ ο κανόνας του «μια τιμή σε όλη την ένωση» δεν ισχύει, αφού οι τιμές των περισσοτέρων προϊόντων παρουσιάζουν πολύ μεγάλες αποκλίσεις από χώρα σε χώρα. Ως προς την προϋπόθεση της σύγκλισης των οικονομικών και κοινωνικών δομών, των αξιών και των απόψεων για τη λειτουργία της οικονομίας οι ανισομετρίες είναι τεράστιες, καθώς οι χώρες του βορρά στηρίζουν την παραγωγή τους στα μεγάλα αποθέματα κεφαλαίου και στην εξειδικευμένη εργασία, ενώ οι χώρες του νότου, στα προϊόντα εντάσεως εργασίας και σε πολλές περιπτώσεις ανειδίκευτης. Έτσι, οι συνεπαγόμενες ανισορροπίες στα ισοζύγια πληρωμών των χωρών, οδηγούν αντίστοιχα σε πλεονάσματα και σε ελλείμματα, ενισχύοντας την γενική τάση ανισορροπίας. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: Οι ελλειμματικές χώρες ωθούνται στο δανεισμό, προκειμένου να ενισχύουν την εσωτερική τους

Τα μέτρια οφέλη από την νομισματική ενοποίηση, που όντως καταγράφονται, είναι ασήμαντα μπροστά στο κόστος των κρίσεων, που ξεσπούν εξαιτίας της

ζήτηση, καθώς οι σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες του ευρώ καθιστούν αδύνατη την ευελιξία, μέσω της άσκησης εθνικής νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, η εναλλακτική μέθοδος της διαφοροποίησης της παραγωγής, που προϋποθέτει το δανεισμό των αδύνατων χωρών για παραγωγικούς σκοπούς, δεν ενδείκνυται, αφού υπονομεύει τα συμφέροντα των δανειστών. Μια ακόμη δυσκολία σχετίζεται με τη διαφορετικότητα των απόψεων των οικονομικών επιτελείων των χωρών-μελών για τους νόμους της οικονομίας. Οι πιο συνηθισμένες διαφορές τους αναφέρονται στη λιτότητα, τον πληθωρισμό, τις ιδιωτικοποιήσεις, το βαθμό και τη μορφή της κρατικής παρέμβασης. Στην χρηματοπιστωτική κρίση ο αδόκιμος «συμψηφισμός» αυτών των διαφορών υποχρέωσε την Ελλάδα να υποστεί υπό την απειλή της εκδίωξής της από την ευρωζώνη τα μνημόνια, με αβάσταχτες επιπτώσεις στην κοινωνία και την παραγωγική της ικανότητα, χωρίς δυνατότητα εφαρμογής οποιουδήποτε άλλου εναλλακτικού σχεδίου. Τέλος, αναφορικά με την προϋπόθεση της ύπαρξης ενιαίας δημοσιονομικής δομής, είναι προφανές ότι τα διαφορετικά φορολογικά συστήματα μεταξύ των κρατών-μελών δημιουργούν αναστάτωση στη συγκέντρωση των κεφαλαίων και αποτρέπουν την παραγωγική ενίσχυση των

φτωχότερων χωρών. Έτσι, αντί να οδηγείται η ευρωζώνη σε σύγκλιση των παραγωγικών δομών, όπως πίστευαν οι εμπνευστές του ενιαίου νομίσματος, ίσχυσε ο νόμος της σωρευτικής κυκλικής αιτιότητας, σύμφωνα με τον οποίο οι καθυστερημένες περιοχές παραμένουν καθυστερημένες, ενώ οι ανεπτυγμένες περιοχές αναπτύσσονται περαιτέρω. Μάλιστα, ο επίσης διάσημος οικονομολόγος P. Krugman υποστηρίζει ότι όχι μόνο οι χώρες, αλλά και οι κλάδοι υψηλής ανταγωνιστικότητας θα ενισχύονται σε αντίθεση με χώρες και κλάδους χαμηλής ανταγωνιστικότητας, που θα αποδυναμώνονται πιθανώς αντιμετωπίζοντας συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης. Για τους υπέρμαχους του ενιαίου νομί-

σματος ο τελικός σκοπός του είναι η εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος, με ευημερία και χωρίς αποκλεισμούς για τις επόμενες γενιές Ευρωπαίων. Ωστόσο, μετά από είκοσι χρόνια απογοητεύσεων, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν την αναδιαμόρφωση του νομισματικού εργαλείου, την αντιμετώπιση των δομικών αδυναμιών του, ώστε να αποτελέσει σύμβολο πραγματικής δέσμευσης για ένα βιώσιμο μέλλον. Το ερώτημα είναι, αν και κατά πόσο θα εισακουστούν. Αν όχι, πράγμα πολύ πιθανό, τότε το σύμβολο θα γίνει απειλή. 

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 67

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Βαθμός ικανοποίησης από την κίνηση των πωλήσεων κατά την εορταστική περίοδο 2021

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ σχετικά με την κατάσταση της αγοράς την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κατά το 43% οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων δήλωσαν πως η εμπορική κίνηση ήταν μέτρια, κατά το 43% δήλωσαν λίγο έως καθόλου ικανοποιημένοι, ενώ μόλις ο ένας εκπρόσωπος επιχείρησης στις επτά δήλωσε πολύ έως πάρα πολύ ικανοποιημένος από τις επιδόσεις της. Σύμφωνα με την έρευνα, οι απώλειες των επιχειρήσεων το 2020 και το 2021 έχουν ήδη ενσωματωθεί στο ενεργητικό κάθε επιχείρησης, εξέλιξη που σημαίνει πως ο επιχειρηματικός κόσμος θα χρειαστεί χρόνο όχι μόνο μέχρι την επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά ακόμα και μετά από αυτή.

50% 43%

45% 40% 35% 30%

23%

25%

20%

20% 12%

15% 10% 2%

5% 0%

Πάρα πολύ

Πολύ

Μέτρια

Λίγο

Καθόλου

Πηγή: ΙΝΕΜΥ - ΕΣΣΕ

Οι Μεγαλύτερες μεταβολές (%) τιμών Δεκ. 2021 / Δεκ. 2020

Αρνί και κατσίκι Ελαιόλαδο Πατάτες Φυσικό Αέριο Πετρέλαιο θέρµανσης Καύσιµα και λιπαντικά 0

100

120

140

160

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, από τη σύγκριση του Γενικού ΔΤΚ του περασμένου Δεκεμβρίου με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου του 2020 προέκυψε αύξηση 5,1% έναντι μείωσης 2,3% κατά τη σύγκριση του Δεκεμβρίου το 2020/2019. Ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου του 2021 συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο του δωδεκαμήνου του 2020 παρουσίασε αύξηση 1,2% έναντι μείωσης 1,2% κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου του 2020 προς το δωδεκάμηνο του 2019. Από τη σύγκριση του ΔΤΚ τον Δεκέμβριο προς εκείνον του Δεκεμβρίου του 2020 φαίνεται πως τα είδη τροφίμων και η ενέργεια παρουσίασαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις έως 135,7%, ενόσω αναμενόταν μια αύξηση του κατώτατου μισθού 2% από τα 650 ευρώ στα 663 ευρώ.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

19.625,3

16.258,8

16.016,4

29.876,0

26.178,5 16.685,5

25.012,5

15.000

14.704,0

20.000

11.751,2

25.000

19.011,6

30.000

28.076,0

35.000

25.411,8

Εισαγωγές - Αφίξεις, Εξαγωγές - Αποστολές Ιαν. - Νοέμ. 2019 - 2021 (εκατ. ευρώ)

10.000 5.000 0

Εισαγωγές Ιαν. - Νοε. 2019

Εξαγωγές Ιαν. - Νοε. 2020

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

68 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Αφίξεις Ιαν. - Νοε. 2021

Αποστολές

Η συνολική αξία των εισαγωγών-αφίξεων από τις αρχές του 2021 έως τα τέλη του Νοεμβρίου ανήλθε στα 57.952,1 εκατ. ευρώ έναντι 44.423,4 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020, εμφανίζοντας αύξηση κατά 30,5%. Η συνολική αξία των εξαγωγών-αποστολών το ίδιο διάστημα του 2021 ανήλθε στα 36.310,8 εκατ. ευρώ έναντι 27.767,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020, εμφανίζοντας αύξηση 30,8%. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου την εν λόγω περίοδο του 2021 ανήλθε στα 21.641,3 εκατ. ευρώ έναντι 16.655,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 29,9%.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ο Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής τον περασμένο Νοέμβριο, συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου του 2020, παρουσίασε αύξηση 8% έναντι αύξησης 8,9% κατά την αντίστοιχη σύγκριση του 2020 προς το 2019. Ειδικότερα, η αύξηση προήλθε από τις ακόλουθες μεταβολές των δεικτών των επιμέρους τομέων βιομηχανίας: της Μεταποίησης κατά 9,1%, των Ορυχείων και Λατομείων κατά 5,9%, της Παροχής Ηλεκτρικού Ρεύματος κατά 4,7% και της Παροχής Νερού κατά 2,9%. Επιπλέον, ο μέσος Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου του 2021σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου του 2020 παρουσίασε αύξηση 10%.

Μεταβολές των δεικτών των επιμέρους τομέων της βιομηχανίας, μηνός Νοεμ. 2021 / Νοέμ. 2020

∆είκτης Παροχής Νερού

2,90%

∆είκτης Παροχής Ηλεκτρικού Ρεύµατος

4,70%

∆είκτης Ορυχείων - Λατοµείων

5,90%

9,10%

∆είκτης Μεταποίησης 0,00%

1,00%

2,00%

3,00%

4,00%

5,00%

6,00%

7,00%

8,00%

9,00%

10,00%

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, η δημοσιονομική επέκταση που έκανε η κυβέρνηση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας, είχε αποτέλεσμα τη δημιουργία δημοσιονομικού ελλείμματος το 2020, το οποίο βάσει των τελευταίων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, διαμορφώθηκε στα 16.674 εκατ. ευρώ, αναλογώντας στο 10,1% του ΑΕΠ, μετά από τέσσερα χρόνια δημιουργίας πλεονασμάτων. Προκλήθηκε από τον συνδυασμό μειωμένων φορολογικών εσόδων και αυξημένων μεταβιβαστικών πληρωμών. Το επίπεδο του ελλείμματος το 2020 είναι πολύ κοντά στο αντίστοιχο του 2012. Επιπλέον, το πρώτο τρίμηνο του 2021 το έλλειμμα ανήλθε στα 7,156 εκατ. ευρώ, ενώ το δεύτερο τρίμηνο του έτους στα 3,995 εκατ. ευρώ. Η επισήμανση της σοβαρότητας του ελλείμματος από τον κ. υπουργό ξύπνησε μνημονιακές ανατριχίλες...

Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης 2

0,2

0,6

0,9

1,1

0 -2 -3,6

-4 -6

-5,9

-8 -9,1

-10 -11,3

-12

-10,1

-10,5 -13,4

-14 -16

-15,1 2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Σύμφωνα με το δελτίο οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο ενισχύθηκε σημαντικά τον Δεκέμβριο, στις 115,7 μονάδες από 101,7 τον Νοέμβριο. Στις επιχειρήσεις τροφίμων-ποτών-καπνού υποχώρησε ελαφρά τον Δεκέμβριο, στις 85,5 (από 90,1) μονάδες, αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με το επίπεδο του αντίστοιχου μήνα το 2020 (112,0 μον.). Οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώθηκαν αισθητά, οι προσδοκίες για τις πωλήσεις της επόμενης περιόδου ενισχύθηκαν περαιτέρω, τα αποθέματα κλιμακώθηκαν έντονα, ενώ ενισχύθηκαν οι παραγγελίες προς προμηθευτές. Κατακόρυφη αύξηση παρατηρήθηκε στο ισοζύγιο των προβλέψεων για την απασχόληση, ενώ και οι προβλέψεις τιμών έδειξαν άνοδο (73 μονάδες).

Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο Ιαν. - Δεκ. 2021

140

100

115,7

114,7

120

86,4

90,2

97,1

101,3 95,2

102,6

99,9

103,6

101,7

80 60 40 20 0

Ι. 2021 Φ.2021 Μ.2021 Α.2021 Μ.2021 Ι.2021 Ι.2021 Α.2021 Σ.2021 Ο.2021 Ν.2021 ∆.2021 Πηγή: IOBE

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 69

ΕΡΕΥΝΑ CENSUS 2020, IRI

Πώς εξελίχθηκαν τζίρος και δίκτυο λιανικής τροφίμων Η έρευνα Census της IRI συνεισφέρει στην παρουσίαση μιας διαχρονικής εξέλιξης της εικόνας του λιανεμπορίου ταχυκίνητων προϊόντων, καταγράφοντας σε ετήσια βάση τον κύκλο εργασιών και το δίκτυο πώλησης κάθε επιμέρους καναλιού. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το 2020, ως γενικό συμπέρασμα από τη μελέτη των στοιχείων της έρευνας προκύπτει ότι ο τζίρος των καταστημάτων του κλάδου σημείωσε αύξηση, με εξαίρεση την κατηγορία των μικρών καταστημάτων τροφίμων. Σε ό,τι αφορά το δίκτυο, περίπτερα και convenience ακολούθησαν πτωτική πορεία, ενώ τα σούπερ μάρκετ σημείωσαν μια μικρή έστω αριθμητική άνοδο. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

ταστημάτων σούπερ μάρκετ, υπέρ μάρκετ, discount, self service και small food, που συνθέτουν τη λιανική τροφίμων στη συγκεκριμένη έρευνα, εκτιμάται πως το 2020 ανήλθε σε 10,06 δισ. ευρώ, από 9,28 το 2019, σημειώνοντας αύξηση κατά 8,4%, έναντι 2,84%, που ήταν η αντίστοιχη αύξηση το 2019. Σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο κανάλι, εκτιμάται πως τα σούπερ μάρκετ και τα υπέρ μάρκετ αύξησαν το 2020 τον τζίρο τους κατά 8,36%%, σε 7,91 δισ. ευρώ από 7,3 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Τα εκπτωτικά καταστήματα (discount stores), από την πλευρά τους, σημείωσαν υψηλότερη ανάπτυξη πωλήσεων, από 1,48 δισ. ευρώ σε 1,64 δισ. ευρώ, ήτοι κατά 10,81%, ενώ τα self service (μίνι μάρκετ) είχαν μικρή αύξηση τζίρου, από 360 εκατ. ευρώ σε 385 εκατ. ευρώ (6,9%) και τα small food (παραδοσιακά καταστήματα) μείωσαν τις πωλήσεις τους από 137 εκατ. ευρώ το 2019 σε 135 εκατ. ευρώ το 2020 (-1,46%).

70 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

11.438

11.557

10.669

10.413

9.982

9.469

9.227

8.452

8.459

8.427

7.998

8.036

7.826

7.674 9.006

13.134

12.845

12.772

12.711

12.462

12.481

12.993

12.747

13.391

10.000

Καταστήµατα ειδών καπνιστού και πρώτης ζήτησης

8.391

15.245

12.668 9.440

20.000

1.249

30.000

16.859

40.000

14.752

Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών των κα-

Αριθμός καταστημάτων ανά είδος καταστήματος (2010-2020)

50.000

12.262

πίνακα μεταβολής του κύκλου εργασιών που αφορά τα διαφορετικά κανάλια πώλησης τροφίμων, η ανάπτυξη το 2020 προήλθε κυρίως από την κατηγορία των σούπερ μάρκετ/υπέρ μάρκετ, καθώς και από τα discount. Ο πίνακας είναι ενδεικτικός της ωφέλειας που είχε η λιανική τροφίμων από την εφαρμογή των μέτρων περιορισμού της πανδημίας, με εξαίρεση τα μικρά καταστήματα μίας ταμειακής μηχανής, στα οποία περιλαμβάνονται τα καταστήματα self service (μίνι μάρκετ) και τα small food (παραδοσιακά), που σημείωσαν μικρή πτώση πωλήσεων.

16.207

ύμφωνα με τα στοιχεία του

Καταστήµατα ευκολίας/ Convenience Καταστήµατα τροφίµων (σούπερ µάρκετ/υπέρ µάρκετ κλπ)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Αριθμός καταστημάτων τροφίμων ανά είδος καταστήματος (2010-2020)

18000 2.520

16000 2.518

14000

515

2.468 2.440

193

12000

200

2.498

2.490

2.337

2.422

2.462

2.510

2.569

196

211

205

208

213

216

5.673

5.551

5.516

4.368

4.188

4.180

2018

2019

2020

194

195

5.426

5.562

5.712

5.700

5.732

4.674

4.725

4.723

4.583

4.413

2013

2014

2015

2016

2017

10000 8000

6.778 6.301

6000

5.538

4000 2000 0

6.394

5.731

5.172

2010

2011

2012

Σούπερ/Υπέρ µάρκετ

Discount stores

Μίνι µάρκετ

Παραδοσιακά παντοπωλεία

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1. Εκτιμώμενος κύκλος εργασιών των καταστημάτων τροφίμων ανά τύπο καταστήματος (σε εκατ. ευρώ) Κανάλι διανομής

2020

2019

2018

2017

2016

Σούπερ/Υπέρ μάρκετ

7.905

7.299

7.018

6.875

6.727

Discount stores

1.639

1,481

1,435

1.431

1,437

520 135 385

497 137 360

500 136 364

501 131 370

495 130 365

10.064

9.277

8.953

8.807

8.659

Μικρά καταστήματα τροφίμων • Small food (παραδοσιακά) • Self service (μίνι μάρκετ) Σύνολο καταστημάτων τροφίμων

ΔΊΚΤΥΟ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Το δίκτυο των καταστημάτων που ανή-

κουν στις κατηγορίες των σούπερ μάρκετ, υπέρ μάρκετ, discount, self service και small food σημείωσε μικρή αύξηση, από 12.462 καταστήματα το 2019 σε 12.481 το 2020 (0,15%). Ο αριθμός των σημείων πώλησης τροφί-

μων, όταν συνυπολογίζονται, πέραν των προαναφερθέντων τύπων καταστημάτων, τα cash & carry, τα convenience και τα καταστήματα πώλησης ειδών καπνιστού και πρώτης ζήτησης, διαμορφώνεται το 2020 σε 29.284 έναντι 29.639 το 2019. Η μείωση αυτή αριθμητικά αντιστοιχεί σε 355 καταστήματα, ενώ η ποσοστιαία μεταβολή είναι -1,2%.

Σύμφωνα, λοιπόν το Census 2020, η μείωση του δικτύου τών εν λόγω καταστημάτων που είχε καταγραφεί το 2019 συνεχίστηκε και το 2020, με τον αριθμό τους να διαμορφώνεται για τα ψιλικά σε 4.636 από 4.731, για τα περίπτερα σε 4.370 από 4.496 και για τα convenience σε 7.674 από 7.826, ενώ τα καταστήματα ειδών καπνιστού και πρώτης ζήτησης μειώθηκαν από 9.227 σε 9.006.

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΆ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΙΣΜΈΝΑ ΜΕΡΊΔΙΑ

όσο και ως προς τη συμμετοχή τους στον τζίρο, σε σχέση με τα αντίστοιχα μερίδια της περσινής χρονιάς (βλ. σελφ σέρβις, Νοέμβριος 2020), ελάχιστες μεταβολές, όπως η αύξηση του μεριδίου σε αριθμό των σούπερ μάρκετ/υπέρ μάρκετ από 20,1% το 2019 σε 20,6%. Και η σταθμισμένη συμμετοχή όλων των

καναλιών παρέμεινε το 2020 ουσιαστικά αμετάβλητη, γεγονός που καταδεικνύει πως για άλλη μια χρονιά υπήρξε αδυναμία μετακίνησης μεριδίων εσωτερικά στη λιανική αγορά τροφίμων.

Στους σχετικούς πίνακες και διαγράμμα-

τα που ακολουθούν παρατηρούμε, συγκρίνοντας τα μερίδια των διαφορετικών τύπων καταστημάτων, τόσο ως προς τον αριθμό τους

Όσο για τα cash & carry, η έρευνα καταγρά-

φει αύξηση του αριθμού τους κατά ένα μόνο σημείο πώλησης, στη Θεσσαλονίκη. 

Ουσιαστική αύξηση είχε μόνο το δίκτυο

των σούπερ μάρκετ/υπέρ μάρκετ, που το 2020 αριθμούσε 2.569 καταστήματα έναντι 2.510 το 2019. Η μεταβολή αυτή αντιστοιχεί σε επιπλέον 9 καταστήματα και σε ποσοστιαία αύξηση 2,35%. Θετικό ήταν το πρόσημο και στην περίπτωση των εκπτωτικών καταστημάτων. Όμως, στην περίπτωση αυτή η αύξηση αφορά την προσθήκη τριών μόνο σημείων πώλησης (216 έναντι 213 το 2019). Τα υπόλοιπα από τα προαναφερόμενα δίκτυα σημείωσαν μείωση του συνολικού αριθμού καταστημάτων τους. Σε ό,τι αφορά τα cash & carry, τα κατα-

στήματα ψιλικών και τα περίπτερα, που παρουσιάζονται ως ξεχωριστό κανάλι από την IRI, αναφέρουμε συνοπτικά τα επιμέρους στοιχεία εξέλιξης του δικτύου τους, καθώς, λόγω οικονομίας χώρου, δεν δημοσιεύουμε τους αντίστοιχους πίνακες.

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΚΑΙ ΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΤΟ 2021 Στις αρχές Φεβρουαρίου, η IRI Hellas δημοσιοποίησε τα στοιχεία που αφορούν την εικόνα της αγοράς το 2021. Σημειώνεται πως 2021 ο τζίρος των σούπερ μάρκετ και των υπέρ μάρκετ διαμορφώθηκε σε 7,95 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά μόλις 0,6%. Την ίδια χρονιά οι τιμές αυξήθηκαν κατά 1,9%. Όσον αφορά τις πωλήσεις των προϊόντων σταθερού barcode, αυξήθηκαν κατά 0,8%, ενώ των χύμα μειώθηκαν κατά 0,2%, δείχνοντας ξεκάθαρα πως η μικρή έστω ανάπτυξη των πωλήσεων στο κανάλι προήλθε από τα τυποποιημένα προϊόντα. Στον επιμερισμό δε των πωλήσεων ανά μεγα-κατηγορίες, τα τρόφιμα ήταν η μόνη κατηγορία που είχε ανάπτυξη πωλήσεων το 2021, κατά 1,6%, πάντα σε αξία, ενώ σε όγκο σημείωσε μείωση πωλήσεων κατά 0,6%. Εξετάζοντας τις πωλήσεις αποκλειστικά των προϊόντων σταθερού barcode, τα στοιχεία του 2021 δείχνουν πως η συνεισφορά των υπέρ μάρκετ στην αύξηση των πωλήσεων ήταν καθοριστική, καθώς στα καταστήματα 2.500τμ και άνω το ποσοστό ανόδου ήταν 7,7%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για τους χώρους επιφάνειας 1.000τμ-2.500τμ ήταν μόλις 0,2%.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 71

ΕΡΕΥΝΑ Αριθμητική κατανομή

Σταθμισμένη κατανομή* 3,8%

Πίνακας 2: Αριθμός καταστημάτων τροφίμων και μερίδια ανά τύπο καταστημάτων

33,5%

Τύπος καταστήματος

2020

2019

2018

2017

2016

1,7%44,2% Μίνι µάρκετ: Μίνι µάρκετ: 44,2%

Σούπερ/Υπέρ μάρκετ

2.569

2.510

2.462

2.422

2.337

Discount stores: Discount 1,7% stores: 1,7%

Discount stores

216

213

208

205

225

Μίνι μάρκετ

5.516

5.551

5.673

5.732

5.700

Παραδοσιακά παντοπωλεία

4.180

4.188

4.368

4.413

4.583

12.481

12.462

12.711

12.772

12.845

Σύνολο καταστημάτων τροφίμων

1,3%

ΠαραδοσιακάΠαραδοσιακά παντοπωλεία:παντοπωλεία: 1,3%

Παραδοσιακά 20,6% Παραδοσιακά 16,3% παντοπωλεία:παντοπωλεία: 33,5% 33,5%

Μίνι µάρκετ: 3,8% Μίνι µάρκετ: 3 78,6% Discount stores: Discount 16,3% store

Σούπερ/Υπέρ Σούπερ/Υπέρ µάρκετ: 78,6%µάρκετ: 78,6%

Σούπερ/Υπέρ Σούπερ/Υπέρ µάρκετ:44,2% 20,6%µάρκετ: 20,6%

Παραδοσιακά παντοπωλεία Μίνι μάρκετ

Discount stores Σούπερ/Υπέρ μάρκετ

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε τύπου καταστήματος εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων.

8,9%

Πίνακας 3: Αριθμός καταστημάτων τροφίμων και μερίδια ανά γεωγραφική περιοχή Περιοχή

2020

2019

2018

2017

11,6%

2.865

2.830

2.862

2.794

2.776

Θεσσαλονίκη

1.270

1.277

1.281

1.303

1.348

Βόρεια Ελλάδα

2.927

2.949

3.005

3.070

3.066

Κεντρική Ελλάδα

2.867

2.846

2.938

2.955

3.006

Πελοπόννησος

1.442

1.445

1.498

1.526

1.515

Κρήτη

1.110

1.114

1.127

1.124

1.134

12.481

12.462

12.711

12.772

12.845

Σύνολο καταστημάτων τροφίμων

Κρήτη Κρήτη

8,1%

Πελοπόννησος Πελοπόννησος

14,2%

Κεντρική Κεντρική Ελλάδα Ελλάδα

2016

Αττική

6,1%

Κρήτη Κρήτη

22,9%

48,8% Βόρεια Βόρεια Ελλάδα Ελλάδα

10,2%

Βόρεια Βόρεια Ελλάδα Ελλάδα Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη

23,5%

22,9%

Κρήτη Πελοπόννησος Κεντρική Ελλάδα

Αττική Αττική

Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη

11,6%

Αττική Αττική

11,4%

Βόρεια Ελλάδα Θεσσαλονίκη Αττική

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα των καταστημάτων σε κάθε μία από τις αναφερόμενες περιοχές, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων.

2,2%

Πίνακας 4: Σούπερ/υπέρ μάρκετ: Αριθμός καταστημάτων και μερίδια ανά μέγεθος καταστήματος Υπέρ μάρκετ (> 2.500τμ) Μεγάλα σούπερ μάρκετ (1.000τμ - 2.499τμ) Μεσαία σούπερ μάρκετ (400τμ - 999τμ) Μικρά σούπερ μάρκετ (< 400τμ) Σύνολο σούπερ/υπέρ μάρκετ

Υπέρ μάρκετ

19,8%

2020

2019

2018

2017

2016

509

502

493

483

475

1.047

1.028

1.005

949

901

956

923

908

934

905

2.569

2.510

2.462

2.422

2.337

Υπέρ μάρκετ

11,9%

13,3%

Υπέρ μάρκετ

Υπέρ

Μεγάλα σούπερ μάρκετ

Μεγάλ

Μεσαία σούπερ μάρκετ

37,2%Μεσαία σούπερ μάρκετ

Μεσαία σούπερ μάρκετ

Μεσα

Μικρά σούπερ μάρκετ

36,6%Μικρά σούπερ μάρκετ

Μικρά σούπερ μάρκετ

Μικρά

38,2% 40,8%

Υπέρ μάρκετ Μεγάλα σούπερ μάρκετ

Μεσαία σούπερ μάρκετ Μικρά σούπερ μάρκετ

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε τύπου καταστήματος, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων.

Πίνακας 5: Σούπερ/υπέρ μάρκετ: Αριθμός καταστημάτων και τα μερίδιά τους ανά γεωγραφική περιοχή Αττική Θεσσαλονίκη

2020

2019

2018

2017

2016

975

930

913

902

889

314

317

302

303

12,2%

352

355

347

273

Κεντρική Ελλάδα

433

427

426

411

401

Πελοπόννησος

314

303

294

290

285

Κρήτη

181

178

172

169

170

2.569

2.510

2.462

2.422

2.337

Κρήτη

Πελοπόννησος

30%

8,4% 13,5%

Κεντρική Ελλάδα

Βόρεια Ελλάδα

Θεσσαλονίκη

Αττική

16,9%

12,2%

9,0%

Αττική

10,2%

13,7% Κρήτη Πελοπόννησος Κεντρική Ελλάδα

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε περιοχής, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων.

72 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

6,2%

Κρήτη

Κεντρική Ελλάδα

319

Βόρεια Ελλάδα

Σύνολο σούπερ/υπέρ μάρκετ

Βόρεια Ελλάδα Θεσσαλονίκη Αττική

52,7%

Κρήτη

Πελοπόννησος

Πελοπόννη

Κεντρική Ελλάδα

Κεντρική Ελ

Βόρεια Ελλάδα

Βόρεια Ελλά

Θεσσαλονίκη

Θεσσαλονίκ

Αττική

ΕΡΕΥΝΑ Αριθμητική κατανομή

Σταθμισμένη κατανομή*

7,4%

Πίνακας 6: Discount stores: Αριθμός καταστημάτων και τα μερίδιά τους ανά γεωγραφική περιοχή Αττική Θεσσαλονίκη Βόρεια Ελλάδα Κεντρική Ελλάδα Πελοπόννησος Κρήτη Σύνολο discount stores

Κρήτη

9,3%

2020

2019

2018

2017

2016

28 48 40 20 16 216

28 47 40 20 15 213

27 46 38 20 15 208

27 46 37 19 15 205

6,9%

Κρήτη

29,6%

Πελοπόννησος

Κεντρική Ελλάδα

Βόρεια Ελλάδα

Θεσσαλονίκη

13%

33 Αττική 47 18,5% 22,2% 41 23 Κρήτη 19 Πελοπόννησος Κεντρική Ελλάδα 225

14,1% 38,1% 18,1%

Αττική

16,8%

Κρήτη

Πελοπόννησος

Πελοπό

Κεντρική Ελλάδα

Κεντρική

Βόρεια Ελλάδα

Βόρεια Ε

Θεσσαλονίκη

Θεσσαλ

Αττική

Βόρεια Ελλάδα Θεσσαλονίκη Αττική

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε περιοχής, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων των discount stores.

Πίνακας 7: Cash & Carry: Αριθμός καταστημάτων και τα μερίδιά τους ανά γεωγραφική περιοχή Αττική Θεσσαλονίκη Βόρεια Ελλάδα Κεντρική Ελλάδα Πελοπόννησος Κρήτη Σύνολο discount stores

7,8%

9,8% 13%

2020 16

2019 16

2018 16

2017 16

2016 15

12 34 33 16 12 123

13 34 33 16 12 124

13 34 32 16 11 122

12 34 33 16 10 121

11 32 30 14 9 111

Κρήτη

Πελοπόννησος

Πελοπόνν

Κεντρική Ελλάδα

Κεντρική Ε

Βόρεια Ελλάδα

Βόρεια Ελ

Θεσσαλονίκη

Θεσσαλον

Αττική

13,0% 9,8%

13,9%

Κεντρική Ελλάδα

Βόρεια Ελλάδα

29,2%

Θεσσαλονίκη 27,6% Θεσσαλονίκη 22,2%

26,8%

11,8%

Αττική

15,1% Κρήτη Πελοπόννησος Κεντρική Ελλάδα

Βόρεια Ελλάδα Θεσσαλονίκη Αττική

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε περιοχής για την αγορά των cash & carry, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεών τους.

4,5%

Πίνακας 8: Καταστήματα ευκολίας (convenience): Αριθμός καταστημάτων και τα μερίδιά τους ανά γεωγραφική περιοχή

12,8%

4,8% Κρήτη

Κρήτη

11,1%

Πελοπόννησος Πελοπόννησος 24,1%

31,6%

Κεντρική Ελλάδα Κεντρική Ελλάδα

2020

2019

2018

2017

2016

Αττική

1.851

1.876

1.901

1.875

1.973

Θεσσαλονίκη Βόρεια Ελλάδα Κεντρική Ελλάδα Πελοπόννησος Κρήτη Σύνολο καταστημάτων ευκολίας

1.191 1.722 1.585 982 343

1.228 1.752 1.619 1.006 345

1.265 1.801 1.695 1.018 356

1.249 1.815 1.683 1.010 366

1.313 1.885 20,7% 1.731 1.138 Κρήτη 387 Πελοπόννησος

7.674

7.826

8.036

7.998

8.427

Κεντρική Ελλάδα Κεντρική Ελλάδα

22,1%

Βόρεια Ελλάδα Βόρεια Ελλάδα

15,5%

Κεντρική Ελλάδα

ΘεσσαλονίκηΘεσσαλονίκη Αττική

22,4%

Κρήτη

Πελοπόννησος Πελοπόννησος

ΘεσσαλονίκηΘεσσαλονίκη

13,1%

Αττική

17,3% Βόρεια Ελλάδα Θεσσαλονίκη Αττική

*Σταθμισμένη κατανομή: Η βαρύτητα κάθε περιοχής για την αγορά των καταστημάτων ευκολίας, εκφρασμένη ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεών τους.

Η ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ IRI Τα καταστήματα λιανεμπορίου τροφίμων, σύμφωνα με την IRI, κατατάσσονται ανά είδος ή κατηγορία σε «καταστήματα τροφίμων», «καταστήματα cash & carry», «καταστήματα ευκολίας» (ή convenience) και «καταστήματα ειδών καπνιστού και πρώτης ζήτησης». Τα «καταστήματα τροφίμων» ως ειδική κατηγορία χωρίζονται σε «σούπερ μάρκετ» (εμπορικές μονάδες με σύστημα σελφ σέρβις, τουλάχιστον δύο ταμείων και άνω) και «υπέρ μάρκετ» (μονάδες αντίστοιχου είδους άνω των 2.500τμ), σε «discount», σε «self service stores», με μία ταμειακή μηχανή, με μεσαία ποικιλία προϊόντων μπακαλικής και σε «small food stores», επίσης με μία ταμειακή μηχανή, που διαθέτουν εκτός των τυποποιημένων ειδών και περιορισμένη ποικιλία φρέσκων τροφίμων. Αντίστοιχα ως «καταστήματα ευκολίας» ή convenience εννοούνται όσα δουλεύουν με διευρυμένο ωράριο άνω των 10 ωρών, διαθέτοντας τυποποιημένα γαλακτοκομικά και είδη αρτοποιίας, αλκοολούχα και μη ποτά, σνακ και ζαχαρώδη προϊόντα. Τα «καταστήματα ειδών καπνιστού και πρώτης ζήτησης» χωρίζονται στα τυπικά καταστήματα ψιλικών και στα κλασικά περίπτερα.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 73

Αττική

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

74 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Δεκέμβριος 2021 vs Δεκέμβριος 2020 (%) ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

Σε αξία

Σε τεμάχια

-5,5

-4,8

8,5

7,5

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

-1,4

-0,7

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΈ

-2,8

-6,4

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

-2,4

-3,5

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

20,5

21,5

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

-0,4

-10,2

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

4,8

7,8

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

-3,0

-1,8

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

16,3

16,6

ΚΑΦΈΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

-7,4

-10,6

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

16,7

20,0

6,4

3,4

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ ΜΠΥΡΑ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

-6,6

-8,3

-15,7

-17,7

1,9

0,2

-8,3

-6,9

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

2,8

1,6

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

5,6

2,1

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

-0,2

-7,0

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

21,9

-4,6

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

-3,2

-3,7

ΦΡΈΣΚΟ ΓΑΛΑ

-5,4

-6,1

4,0

6,4

12,3

5,9

ΟΥΙΣΚΙ

ΧΥΜΟΙ ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΡΥΖΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

2,2

4,7

-4,8

-6,6

Πηγή: IRI FMCG Dec. 2021

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 75

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία (%) Δεκέμβριος 2021

Δεκέμβριος 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

1,4

1,6

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,3

2,9

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΈ ΓΙΑΟΥΡΤΙ

4,1

3,9

19,8

19,7

7,8

7,9

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

15,1

17,0

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

15,7

11,0

8,5

8,6

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

20,5

22,0

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

24,5

26,3

ΚΑΦΈΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

11,0

10,6

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

10,9

11,4

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

5,0

3,9

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

1,0

0,9

ΜΠΥΡΑ

1,4

1,5

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,1

ΟΥΙΣΚΙ

0,4

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,3

0,5

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

1,8

1,9

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,4

1,3

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

62,3

58,0

9,0

9,1

ΦΡΈΣΚΟ ΓΑΛΑ

12,0

ΧΥΜΟΙ

11,8

12,3

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

15,9

14,2

ΡΥΖΙ

32,9

32,2

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

12,6

11,6

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

Πηγή: IRI FMCG Dec. 2021

76 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 02/01/2022.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

JOHNNIE WALKER RED LABEL 700ML

GIN GORDONS DRY 700ML 37.5%

NOYNOY FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

COCA COLA 2X1.5L -0.50E

HAIG 700ML

FAMOUS GROUSE 700ML

COCA COLA ZERO 6X330ML

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

NESCAFE CLASSIC 100GR

GRANTS 700ML

CHIVAS REGAL 700ML

CUTTY SARK 700ML

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

METAXA 3 ΑΣΤΕΡΩΝ 350ML

ΑΛΛΑΤΙΝΗ GU 2X1KG+1 ΔΩΡΟ

TOTAL 2% 3X200GR

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

ΖΑΓΟΡΙ 500ML

NOYNOY FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΝΕΟ ΒΙΤΑΜ ΠΑΚ. 250GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

NOYNOY FF 400GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΓΙΩΤΗΣ BAKING POWDER 2X20GR+1 ΔΩΡΟ

ΖΑΧΑΡΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 1LT 3.5%

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

COCA COLA 2X1.5L -0.50E

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ 38GR

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΝΕΟ ΒΙΤΑΜ SOFT ΣΚΑΦ. 250GR

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 77

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Δεκέμβριο του 2021.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

61,2%

38,8%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

79,0%

21,0%

69,8%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

30,2%

58,1%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

41,9% 75,4%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

24,6%

74,4%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

25,6%

68,1%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

31,9%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

91,6%

8,4%

67,5%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

32,5%

71,1%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

28,9% 82,4%

ΚΑΦEΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

17,6%

80,1%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

19,9%

73,3%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

26,7%

58,7%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

41,3% 79,9%

ΜΠΥΡΑ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

20,1%

73,6%

26,4%

58,5%

ΟΥΙΣΚΙ ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

41,5% 48,9%

51,4%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

63,5%

36,5%

59,6%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

40,4% 90,0%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

10,0% 43,7%

56,3% 81,9%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

18,1%

ΧΥΜΟΙ

69,7%

30,3%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

69,8%

30,2%

ΡΥΖΙ

21,1%

78,9% 61,6%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ 0

78 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

38,4% 80

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΑΛΕΥΡΙ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα που τελειώνει στις 02/01/2022.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 1,48

2,74

ΑΛΛΑΤΙΝΗ Γ.Ο.Χ. 2X1KG+1∆ΩΡΟ 1,12

1,62

ΓΙΩΤΗΣ ΦΑΡΙΝΑ ΚΟΚΚΙΝΗ 2X500GR+1 ∆ΩΡΟ 0,56 ΓΙΩΤΗΣ ΦΑΡΙΝΑ ΚΟΚΚΙΝΗ 500GR 10Ε

0,72

0,92 0,96 1,12

ΑΛΛΑΤΙΝΗ Γ.Ο.Χ. 1KG 0.30E

3,46

2,12

1,48 2,04

3,10

ΑΛΕΥΡΙ Γ.Ο.Χ. ROBIN HOOD ΣΚΛΗΡΟ 907GR 1,44

2,20 2,36

ΜΥΛΟΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΑΡΙΝΑ 2X500GR+1 ∆ΩΡΟ 0,58 ΦΑΡΙΝ ΑΠ 500GR 0.25E

0,86 0,94 1,04

1,90

ΜΥΛΟΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑ ΤΣΟΥΡΕΚΙ 1KG

2,46 2,38

3,32

ΜΥΛΟΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.Ο.Χ. 2X1KG+1 ∆ΩΡΟ 0,78

1,10

ΑΛΕΥΡΙ ΜΑΝΝΑ ΚΙΤΡΙΝΟ 1KG 0,78 ΓΙΩΤΗΣ Γ.Ο.Χ. 1KG

3,58

3,64

1,28

0,94

1,18 1,08 1,32 1,44

ΜΥΛΟΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.Ο.Χ. 1KG 0.38E

1,98 ΓΙΩΤΗΣ Γ.Ο.Χ. 3X1KG 2+1 0,50 ΓΙΩΤΗΣ ΚΟΡΝ ΦΛΑΟΥΡ 200GR 0.20E

1,33

1,97 1,93

ΑΛΕΥΡΙ ΚΟΥΛΑ Γ.Ο.Χ. 3KG 1,53 0,83 1,20 ΑΛΛΑΤΙΝΗ ΕΞΤΡΑ ∆ΥΝΑΤΟ 1KG 0.30E

2,73

3,03

1,37 1,47

ΑΛΕΥΡΙ ΜΑΝΝΑ ΧΡΥΣΟ 1KG

0,80

2,33

2,03 2,10

ΜΥΛΟΙ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΖΥΜΩΤΟ 1KG 0.25E

ΑΛΛΑΤΙΝΗ ΦΑΡΙΝΑ 500GR 0.25E

3,00

0,70 0,80

ΑΛΛΑΤΙΝΗ ΦΑΡΙΝΑ 3X500GR 2+1

0,35

2,40

1,90

2,80

0,90 2

Φεβρουάριος 2022 | σελφ σέρβις | 79

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μπισκότα Παπαδοπούλου ΙΣΤΟΡΊΑ 100 ΧΡΌΝΩΝ

Η ιστορία της οικογένειας Παπαδοπούλου, που έφθασε πριν 100 χρόνια στον Πειραιά από την Κωνσταντινούπολη,

βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας καμπάνιας της Ε. Ι. Παπαδόπουλος ΑΕ. Η οικογένεια έφερε μαζί της στην Ελλάδα μια συνταγή που γρήγορα κατέκτησε, ως βιομηχανικό πλέον προϊόν, τους Έλληνες καταναλωτές και όχι μόνο. Στη σχετική τηλεοπτική ταινία συναντάμε την οικογένεια Παπαδοπούλου που μεταφέρει στις αποσκευές της το μπισκότο, άγνωστο τότε ως προϊόν στην Ελλάδα. Η πράξη του μοιράσματος των μπισκότων με την οικογένεια Ζέκερη επανέρχεται ως μνήμη στη γυναίκα που αναρωτιέται τι απέγιναν οι άνθρωποι με τους οποίους μοιράστηκε την εμπειρία ενός επώδυνου ταξιδιού, αλλά και των ονείρων για μια νέα ζωή. Όπως δηλώνει η εταιρεία, για το γύρισμα της ταινίας απαιτήθηκαν τρεις μήνες προετοιμασίας, τέσσερις ημέρες γυρισμάτων σε διαφορετικές τοποθεσίες σε όλη την Αττική, 42 ηθοποιοί, που ενσάρκωσαν βασικούς ρόλους και

ακόμη 100 για τους δευτερεύοντες. Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν 200 επιλεγμένα κοστούμια, πέντε βεστιάρια και απαιτήθηκαν τέσσερις ημέρες για τη δοκιμή των ρούχων. Ο απολογισμός ολοκληρώνεται με την αναφορά σε περίπου 2,5 τόνους υλικά, κάτι λιγότερο από 1.000τμ τελάρα και τέσσερα μεγάλα φορτηγά με έπιπλα. Η εταιρεία δεν παραλείπει να αναφέρει και «μία μεγάλη ομάδα συντελεστών που δούλεψε με όλη της την ψυχή». Παράλληλα, στο πλαίσιο εορτασμού των 100 χρόνων συνεχούς λειτουργίας της εταιρείας στην Ελλάδα, οργανώθηκε η έκθεση «Παπαδοπούλου 100 – Η ιστορία της Εταιρείας 1922-2022» στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138). H έκθεση είναι ανοιχτή για το κοινό, που θα έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στο πλούσιο περιεχόμενο του Ιστορικού της Αρχείου, το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά.

χους αποπνέει όλο τον σεβασμό της Όλυμπος στις ρίζες της και τη μεγαλοπρέπεια της ελληνική φύσης, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα και ένα μεγάλο ευχαριστώ προς τους ανθρώπους της, τον πυρήνα της φιλοσοφίας της», σημειώνει ο κ. Αριστείδης Θ. Γκότσης,

Managing Director της Sheepfish. Σε συνέχεια του τηλεοπτικού της λανσαρίσματος, η καμπάνια εξελίσσεται και στα κανάλια της Όλυμπος, με posts και visual stories, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσεται και περιεχόμενο στο site της.

Όλυμπος ΗΜΈΡΑ ΑΠΌ ΕΛΛΆΔΑ Η εταιρεία Sheepfish δημιούργησε τη νέα καμπάνια της Όλυμπος, αναδεικνύοντας την επένδυση της γαλακτοβιομηχανίας στον πλούτο της ελληνικής φύσης. Όπως δηλώνει η εταιρεία, η καμπάνια «Ημέρα από Ελλάδα», αποτελεί μια ολοκληρωμένη τηλεοπτική και online πρόταση, που προβάλει εικόνες από όλο το εύρος της πρωτογενούς παραγωγής των προϊόντων της Όλυμπος. «Εικόνες και λόγια γίνονται ένα με τη μορφή ενός ποιήματος, που με μόλις μερικούς στί80 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Υπό την αιγίδα

19/04/2022

presents

Αμφιθέατρο OTEAcademy + LIVE ON YOUR SCREEN

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail CEO Forum Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων

Συνεισφέρουμε στην ενημέρωση και την ανάπτυξη παραγωγικού προβληματισμού επί ζητημάτων που απαιτούν άμεσες και αποτελεσματικές απαντήσεις, διοργανώνοντας για 12η χρονιά ένα από τα σημαντικότερα συνέδρια για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ και των προμηθευτών τους. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ Συντονισμός: Πλάτωνας Τσούλος, Δημοσιογράφος

ΚΏΣΤΑΣ ΑΝΤΙΜΗΣΑΡΗΣ Επιχειρησιακός Διευθυντής, Metro

INTERNATIONAL TRENDS

JON WRIGHT Head of EMEA, IGD

ΘΕΌΔΏΡΌΣ ΓΕΡΌΣΤΕΡΓΙΌΥΔΗΣ Γενικός Διευθυντής, Διαμαντής Μασούτης

Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ Συντονισμός: Καθ. Γεώργιος Δουκίδης, Επιστημονικός Σύμβουλος, ΙΕΛΚΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΛΙΝΔΡΑΣ VP IT Demand, ΑΒ Βασιλόπουλος

ΑΝΤΏΝΗΣ ΓΙΑΝΝΌΠΌΥΛΌΣ Διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού, Metro

WOMEN CEO PANEL Συντονισμός: Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος, CSR Hellas

ΠΌΠΗ ΣΚΑΓΙΑ Διευθύνουσα Σύμβουλος, Κ. Θ. Σκαγιά

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΙΤΤΑ ΧΑΖΑΠΗ Αντιπρόεδρος ΔΣ & Διευθύνουσα Σύμβουλος, Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία Αλ. Πίττας

ΣΑΒΒΑΣ ΤΌΡΤΌΠΙΔΗΣ Διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού, Διαμαντής Μασούτης

ΟΜΙΛΗΤΕΣ

ΜΑΙΡΗ ΧΑΤΖΑΚΌΥ Πρόεδρος, ΜΕΒΓΑΛ

• ΒΑΙΌΣ ΔΗΜΌΡΑΓΚΑΣ Διευθύνων Σύμβουλος, Ελλάδα & Βουλγαρία, NielsenIQ • ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΤΣΙΠΗ Διευθύντρια Πωλήσεων, IRI Greece • ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΙΌΣΕΣ Γενικός Διευθυντής, ΙΕΛΚΑ • ΣΤΕΦΑΝΌΣ ΚΌΜΝΗΝΌΣ Ιδρυτικός εταίρος, Netrino/iMinder • ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΚΌΣ Οικονομολόγος • ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ Υπεύθυνος Επικοινωνίας & Μάρκετινγκ, Super Market Χαλκιαδάκη

www.foodretailceoforum.gr Περιεχόμενο: Ξένια Μαντζιώρη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 164), E: xman@boussias.com Χορηγίες: Κατερίνα Μπουσμπουκέα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 128), Ε: kbousboukea@boussias.com Συμμετοχές: Βασίλης Κουτσαβλής, T: 210 661 7777 (εσωτ. 129), Ε: vkoutsavlis@boussias.com

Official Publication

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ανανέωση στα Πιτάκια της alfa Η alfa εξελίσσει την κατηγορία της μικρής πίτας, γνωστής ως μίνι πιτάκια, με τα alfa Πιτάκια σε νέες συσκευασίες και με μια ευρεία γκάμα προϊόντων. Η νέα σειρά χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία, πρωτότυπους συνδυασμούς γεύσεων και εκλεκτά υλικά. Περιλαμβάνει τρεις «οικογένειες» γεύσης: τα «Εκλεκτά», τα «Παραδοσιακά» και τα «Κεφάτα. Τα alfa Πιτάκια «Εκλεκτά» κυκλοφορούν σε συσκευασίες των 450 γρ. και απευθύνονται σε καταναλωτές που επιλέγουν πιο «ψαγμένες» γεύσεις με εκλεκτά υλικά και πρωτότυπες συνταγές, όπως: Ρολάκια λαχανικών vegan με γεύση τυριού (κατάλληλα για vegan), Πιτάκια ζύμης με τυρί κρέμα & γαλοπούλα και Ζαμπονοτυροπιτάκια με ζαμπόν, κασέρι ΠΟΠ και σος. Στη σειρά αυτή ανήκουν και δύο ξεχωριστοί κωδικοί: τα Ρολάκια με κίτρινα τυριά, μπέικον και μαγιονέζα Hellmann’s, καθώς και τα Λουκανικοπιτάκια σφολιάτας με καπνιστό λουκάνικο & κέτσαπ Hellmann’s. Τα alfa Πιτάκια «Κεφάτα» είναι ιδανικά για πάρτι, εκδρομές, σνακ στο γραφείο ή στο σχολείο, γιορτές και κάθε είδους συγκεντρώσεις στο σπίτι. Κυκλοφορούν σε μεγάλη ποικιλία, σε οικογενειακές συσκευασίες (από 800γρ. έως 1000γρ.) και περιλαμβάνουν Τυροπιτάκια σφολιάτας και κουρού με φέτα ΠΟΠ & μυζήθρα, Λουκανικοπιτάκια σφολιάτας και κουρού με καπνιστό λουκάνικο και Κασεροπιτάκια Σφολιάτας με γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ και κασέρι ΠΟΠ. Τέλος, τα «Παραδοσιακά» πιτάκια προτείνονται για κατανάλωση στο σπίτι ή στη δουλειά, σε τρεις γεύσεις: Μίνι Κιχί τυρί με φέτα και μυζήθρα, Μίνι Κιχί Κρέμα και Ρολάκια με πατάτα.

Το Violife λανσάρει μια νέα κατηγορία προϊόντων Η Upfield καινοτομεί με το λανσάρισμα των Violife Vioblock και Violife Viospread, μιας νέας κατηγορίας φυτικών προϊόντων, που έχουν τη γεύση και την απόδοση του βουτύρου στις διαφορετικές χρήσεις του, αλλά είναι vegan, φτιαγμένα από 100% φυτικά συστατικά. Το Vioblock και το Viospread, η soft μορφή του Vioblock, αποτελούνται από ένα μείγμα ελαίου καρύδας, ηλιελαίου και κραμβελαίου και είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνες D2, B1, B2, B6, B12 και φολικό οξύ. Δεν περιέχουν λακτόζη, γλουτένη, σόγια, ξηρούς καρπούς, συντηρητικά, ή άλλα κοινά αλλεργιογόνα. Η ξεχωριστή γεύση του Vioblock προσθέτει νοστιμιά τόσο στα γλυκά όσο και σε οποιοδήποτε σπιτικό φαγητό ή παρασκευή, όπως το ριζότο, η μπεσαμέλ, οι κουραμπιέδες και τα cakes, ενώ το Viospread νοστιμίζει συνταγές με μακαρόνια ή κρέμες και προτείνεται και για χρήση σε ζεστό ψωμί, για πρωινό.

Nέο Spread Φέτας από τη Δωδώνη Η γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη λάνσαρε ένα καινοτόμο αλειφόμενο τυρί με φέτα και γιαούρτι. Το ΔΩΔΩΝΗ Spread έχει ως βάση την αυθεντική Φέτα ΠΟΠ Δωδώνη και δημιουργεί μια νέα κατηγορία. Περιέχει μόνο 16% λιπαρά και έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. Χάρη στην κρεμώδη υφή του απλώνεται με ευκολία, αποτελώντας μια καινούργια πρόταση για επάλειψη στο ψωμί, αλλά και χρήση ως συνοδευτικό στο φαγητό, σε σαλάτες καθώς και γενικά στη μαγειρική. Είναι διαθέσιμο στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ, σε συσκευασία των 200γρ., σε 3 γεύσεις: Φυσική, με τομάτα- βασιλικό και με καυτερή πιπεριά.

Νίκας με 100% ανακυκλώσιμες συσκευασίες Με νέα εταιρική εμφάνιση, πλήρη αλλαγή του λογοτύπου της και «πράσινες» συσκευασίες, η εταιρεία αλλαντικών Νίκας γίνεται η πρώτη εταιρεία αλλαντικών στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί υλικά από πλήρως ανακυκλώσιμες ύλες για τα συσκευασμένα προϊόντα της. Τα νέα καινοτόμα υλικά συσκευασίας διατηρούν τα προϊόντα φρέσκα, είναι ελεγμένα, ασφαλή και πιστοποιημένα από αναγνωρισμένους φορείς του εξωτερικού. Με την πρωτοβουλία αυτή, η εταιρεία μετατρέπει περισσότερες από 21.000.000 συσκευασίες της σε απολύτως ανακυκλώσιμες. Έτσι, εκτιμάται ότι φέτος οι καταναλωτές θα μπορούν να ανακυκλώσουν περίπου 214 τόνους υλικών συσκευασίας.

82 | σελφ σέρβις | Φεβρουάριος 2022

Νέο προϊόν από τη Φάρμα Κουκάκη Την είσοδό της σε μια νέα κατηγορία γαλακτοκομικών προϊόντων κάνει η Φάρμα Κουκάκη, παρουσιάζοντας το Γάλα Φάρμας, με δύο κωδικούς του 1,5lt, πλήρες με 3,9% λιπαρά και light με 1,5% λιπαρά. Το συγκεκριμένο διπλοφιλτραρισμένο γάλα 17 ημερών, έρχεται να συμπληρώσει τη γκάμα προϊόντων της εταιρείας, με στόχο να εξυπηρετήσει τις νέες καταναλωτικές τάσεις για απόλαυση προϊόντων υψηλής ποιότητας, με αυξημένη διάρκεια ζωής. Η συγκεκριμένη κατηγορία παρουσιάζει αυξητική τάση στα δυναμικά κοινά, που προτιμούν να αγοράζουν προϊόντα υψηλής ποιότητας με χαρακτηριστικά «convenience», που προσφέρει η μεγαλύτερη διάρκεια ζωής τους, σημειώνει η εταιρεία. Το Γάλα Φάρμας προσφέρει τα ίδια standard υψηλής ποιότητας με τα άλλα προϊόντα τής εταιρείας. Παράγεται από 100% φρέσκο ελληνικό γάλα αγελάδας, διατηρεί αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά του γάλακτος, είναι διπλοφιλτραρισμένο, έχει διάρκεια 17 μέρες και κυκλοφορεί σε εργονομική συσκευασία με τετράγωνη βάση, για ευκολότερη χρήση.

Στην οδήγηση

όλα.

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α

Γ Ι Α

Τ Ο

Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν

Ε Γ Γ Υ Η Μ Ε Ν Η

Π Ο Ι Ο Τ Η Τ Α

ΕΛΕΥΘΕΡΗ

∆ΙΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ∆ΑΚΤΥΛΙΟ

Με Fisikon µπορείς και να τα όλα! Φυσική εξέλιξη

Φθηνότερο έως και 65%

από τα άλλα συµβατικά καύσιµα

Πιο φιλικό στο περιβάλλον, καθώς περιορίζει δραστικά τους ρύπους Εγγυηµένη ποιότητα καυσίµου

www.fisikon.gr

Με ένα και µόνο τερµατικό και για τις 5 τράπεζες, δέχεστε περισσότερες πληρωµές εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα: Με την υψηλότερη ταχύτητα ολοκλήρωσης συναλλαγής στο τερµατικό EFT/POS, σε λιγότερο από 1’’, Με διασύνδεση µε το ταµειακό σας σύστηµα, ώστε να κλείνετε το ταµείο σας άµεσα και χωρίς λάθη µέσα σε µερικά λεπτά, Με πλήρες ηλεκτρονικό report για τις συναλλαγές σας, προσαρµοσµένο στις δικές σας ανάγκες, Με εξυπηρέτηση όλων των καρτών ελληνικών και ξένων τραπεζών, apple pay, China Union Pay καθώς και όλων των καρτών πιστότητας, Με ολοκληρωµένο σύστηµα κρυπτογράφησης µηνυµάτων, για µέγιστη ασφάλεια, Με την εξειδικευµένη οµάδα υποστήριξης της EDPS να απαντά στις απορίες σας σε λίγα δευτερόλεπτα.

Με εξυπηρέτηση όλων των καρτών πιστότητας

Μάθετε περισσότερα στο edps.gr ή καλέστε στο 210 899 3660

Βέλτιστη Λύση Επεξεργασίας Πληρωμών στην Κατηγορία Ψηφιακές Τεχνολογίες & Συστήματα