Oostelijk Centrumgebied Arnhem, Nederland (2007–2009)
Aan de rand van het stadscentrum, ten oosten van de John Frostbrug, ligt aan de Rijn een gebied dat zich vanaf de achttiende eeuw heeft ontwikkeld tot een industriële uitloper van Arnhem, een bonte verzameling van gebouwen zonder noemenswaardige samenhang. Bureau B+B is gevraagd een Nota van Randvoorwaarden samen te stellen: een stedenbouwkundig casco waarmee de gemeente de regie kan voeren over de transformatie van het gebied. Het plan is gebaseerd op een brandingonderzoek, waarbij de industriële signatuur gecombineerd met een sfeer van ondernemen en creatieve broedplaatsen als wenselijk toekomstbeeld uit de bus kwam. Het daadwerkelijke programma voor de nieuwe wijk bestaat echter voor nog geen tien procent uit studios en atelierwoningen. Om toch de gewenste sfeer te bereiken, is het essentieel dat de brand het leidend motief wordt op alle schalen: én in de stedenbouw, én
in de architectuur én in de inrichting van de buitenruimte. Ruimtelijk gezien is het Oostelijk Centrumgebied nu een patchwork van deelgebieden met elk een eigenzinnige, specifieke sfeer, die in de Nota is versterkt. Elk deelgebied heeft in het plan een eigen configuratie van bebouwingseenheden. De informele buitenruimte verbindt de deelgebieden en maakt het mogelijk te dwalen. In deelgebied Rijnwijk bijvoorbeeld, aan het water, is de stedenbouwkundige typologie van het fabriekscomplex als uitgangspunt genomen. Grote volumes wisselen af met kleine, fijnmazige bebouwing rond een gemeenschappelijke ‘binnenplaats’.De bebouwingseenheden hebben verschillende dakvormen die refereren aan oude industriële fabrieksgebouwen. De compositie van verschillende dakvormen vormen als coulissen de nieuwe skyline van Arnhem aan de Rijn.
gradiënt van historische naar industriële stad
patchwork deelgebieden
schaal: groot als decor voor klein
industriële dakvormen als identiteit
Type: Stedenbouw, Openbare Ruimte Opdrachtgever: Gemeente Arnhem
Ontwerpteam: Bureau B+B stedebouw en landschapsarchitectuur Programma: 1500 woningen, 21.290 m2 bedrijfsruimte, 9.600 m2 creatief programma, 500 m2 horeca, 1.750 m2 openbaar programma, 1400 parkeerplaatsen
Oppervlak: 39 ha Bouwsom: -
hoofdontsluiting
gefragmenteerde straatwand van individuele complexen
informele buitenruime
informele openbare ruimte
deelgebied Connexxion
deelgebied Fluvium Noord + Zuid/MOW
deelgebied HGM/Amerongen
deelgebied Rijnwijk
6. 7.
1.
2.
3. 4. 8. 5.
1. brandweerkazerne 2. de Remise 3. transformatorgebouw 4. Coberco melkfabriek 5. Van Ginkel 6. dienst Milieu en Openbare werken (MOW) 7. atelierwoningen met beeldentuin 8. ‘Kunstfabriek’
gebouwen met creatieve functies ondersteunen de ‘eigen’ informele binnenwereld van elk deelgebied