8858649118684

คูมือครู 㪌»ÃСͺ¡ÒÃÊ͹ËÇÁ¡Ñº

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ©ºÑº Í- .

·Õè ȸ. ¨Ð»ÃСÒÈÃÒ¡Òú¹àÇçºä«µ µÑé§áµ‹ Á. ¤. ’55 ໚¹µŒ¹ä»

ภาพปกนี้มีขนาดเทากับหนังสือเรียนฉบับจริงของนักเรียน

เอกสารประกอบคูมือครู

กลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

รายวิชา

พระพุทธศาสนา

ู ร ค หรับ

สํา

ชั้นประถมศึกษาปที่

คูมือครูฉบับนี้ ประกอบดวย ● ● ● ●

คําแนะนําการใชคูมือครู แถบสี/สัญลักษณที่ใชสื่อความหมายในคูมือครู ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง พระพุทธศาสนา ชั้น ป.3 คําอธิบายรายวิชา พระพุทธศาสนา ชั้น ป.3

ตารางแสดงความแตกตางระหวาง “ คูมือครู ” กับ “ หนังสือเรียน * ” ความแตกตาง

ขนาดตัวอักษร ปกดานหลัง ระบบการจัดพิมพ สวนเสริมดานหนา

คูมือครู ยอลงจากปกติ 20%

พิมพ 4 สี มี เอกสารหลักสูตร คําอธิบายรายวิชา มี กิจกรรมแบบ 5E ความรูเสริมสําหรับครู พิมพสอดแทรกไวตลอดทั้งเลม ●

หนังสือเรียน ขนาดปกติ 100% : ตัวอักษรใหญกวา ที่พิมพในคูมือครูนี้ มีใบอนุญาต/ใบประกันคุณภาพ พิมพ 4 สี

-

●

เนื้อหาในเลม

● ●

* ที่ ศธ. อนุญาตใหโรงเรียนใชได

มีเฉพาะเนื้อหาสาระตามที่ ศธ. อนุญาตฯ/สนพ.ประกันคุณภาพ

3

คําแนะนําการใชคูมือครู

: การจัดการเรียนรูสูหองเรียนคุณภาพ

คูม อื ครู รายวิชา พระพุทธศาสนา ป.3 จัดทําขึน้ เพือ่ อํานวยความสะดวกแกครูผสู อนในการวางแผนและเตรียมการสอนโดยใช เสร�ม หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ป.3 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด เปนสื่อหลัก (Core Material) ประกอบการออกแบบ 2 กิจกรรมการเรียนรูใหสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยจัดทําตามหลักการสําคัญ ดังนี้

1 ออกแบบการสอนเปนหนวยการเรียนรูอิงมาตรฐาน คูมือครู รายวิชา พระพุทธศาสนา ป.3 จัดทําเปนหนวยการเรียนรูตามลําดับสาระการเรียนรูที่ระบุไวในมาตรฐานการ เรียนรูและตัวชี้วัด แตละหนวยจะกําหนดเปาหมายการสอนและจุดประสงคการเรียนรู (Objective Learning) กิจกรรมการเรียนรู (Learning Activities) และแนวทางการประเมินผลการเรียนรู (Learning Evaluation) ไวชดั เจน ครูผสู อนสามารถจัดทําแผนการสอนใหครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวชีว้ ดั ทีเ่ ปนเปาหมายการเรียนรูข องแตละหนวยการเรียนรู (ตามแผนภูม)ิ และสามารถ บันทึกผลการจัดการเรียนการสอนไดอยางมั่นใจ



นรู

สภ

าพ

ผู

จุดป

น

ระส

เรีย

งค

ก

รีย า รเ

มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัดชั้นป

ทักษะการคิด การวัดประเมินผล การเรียนรู

กิจกรรมการเรียนรู

เทคนิคการสอน

แผนภูมิแสดงองคประกอบของการออกแบบการเรียนรูอิงมาตรฐานและเนนผูเรียนเปนสําคัญ

2. การจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนสําคัญ แนวคิดในการจัดการเรียนการสอนทีย่ ดึ ผูเ รียนเปนสําคัญ พัฒนามาจากปรัชญาและทฤษฎีการเรียนรู Constructivism ที่เชื่อวาการเรียนรูเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในสมองของผูเรียนแตละคน ผูเรียนเปนผูสรางความรูโดยการเชื่อมโยงระหวาง สิ่งที่ไดพบเห็นกับความรูหรือประสบการณเดิมที่มีอยู ทฤษฎีนี้มีความเชื่อวา นักเรียนทุกคนไดเรียนรูและมีความรูความเขาใจสิ่งตางๆ ติดตัวมากอนที่จะเขาสูหองเรียน ซึ่ง เปนการเรียนรูที่เกิดจากบริบทและสิ่งแวดลอมรอบตัวนักเรียนแตละคน ดังนั้นการจัดกระบวนการเรียนรูในแตละบทเรียน ผูสอน จะตองคํานึงถึง คูม อื ครู

1) ความรูเดิมของนักเรียน การสอน 2) ความรูเ ดิมของนักเรียนถูกตองหรือ ที่ ดี จึ ง ต อ งเริ่ ม ต น จากจุ ด ที่ ว  า นั ก เรี ย นมี ไม ผูสอนตองปรับเปลี่ยนความรูความเขาใจ ความรูอะไรมาบาง แลวจึงใหความรูหรือ เดิมของนักเรียนใหถกู ตอง และเปนพฤติกรรม ประสบการณใหมเพื่อตอยอดจากความรูเดิม การเรียนรูใ หมทมี่ คี ณ ุ คาตอนักเรียน เพือ่ สราง เจตคติหรือทัศนคติที่ดีตอการเรียน

3) นักเรียนสรางความหมายสําหรับ ตนเอง ผูส อนตองสงเสริมใหนกั เรียนนําขอมูล ความรูที่ไดไปลงมือปฏิบัติ และประยุกตใช ความรูอยางถูกตอง ในบริบทที่เปนจริงของ ชีวิตนักเรียน เพื่อขยายความรูใหลึกซึ้งและมี คุณคาตอตัวนักเรียนมากที่สุด

เสร�ม

3

แนวคิด Constructivism เนนใหผเู รียนสรางความรูโ ดยผานกระบวนการคิดและความอยากรูข องตนเอง โดยมีผสู อน เปนผูส รางบรรยากาศการเรียนรูแ ละกระตุน ความสนใจ คอยจัดสถานการณใหผเู รียนเกิดความขัดแยงทางความคิดระหวาง ประสบการณเดิมกับประสบการณความรูใหม ผูเรียนจะพยายามปรับขอมูลใหมกับประสบการณที่มีอยูเดิม แลวสรางเปน ความรูใหมหรือแนวคิดใหมๆ ไดดวยตนเอง

3. การบูรณาการกระบวนการคิด การเรียนรูของนักเรียนแตละคนจะเกิดขึ้นที่สมอง ซึ่งทําหนาที่รูคิด ภายใตสภาพแวดลอมที่เอื้ออํานวยและไดรับการ กระตนุ จูงใจอยางเหมาะสม สอดคลองกับสภาพจิตใจและความตองการของนักเรียน การจัดกระบวนการเรียนรูแ ละสาระการเรียนรู ทีม่ คี วามหมายตอผูเ รียน จะชวยกระตนุ ใหสมองรับรูแ ละสามารถเรียนรูไ ดอยางมีประสิทธิภาพตามขัน้ ตอนการทํางานของสมอง ดังนี้ 1) สมองจะเรียนรูและสืบคนโดยการ 2) สมองจะแยกแยะคุ ณ ค า ของสิ่ ง 3) สมองจะประมวลเนื้อหาสาระ โดย สังเกต คนหา ซักถาม และทดลองปฏิบัติ จน ตางๆ โดยการลงมติ ตัดสินใจ วิพากษวจิ ารณ การสรุปเปนความคิดรวบยอดจากเรื่องราวที่ คนพบความรูความเขาใจไดอยางรวดเร็ว แสดงความคิดเห็น ยอมรับหรือตอตานตาม ไดเรียนรูใหมนําไปผสมผสานกับความรูหรือ อารมณความรูสึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เรียนรู ประสบการณเดิมทีถ่ กู จัดเก็บอยูใ นสมอง ผาน การกลั่นกรองเพื่อสังเคราะหเปนความรูความ เขาใจใหมๆ หรือเปนเหตุผลทัศนคติใหมที่จะ ฝงแนนในสมองของผูเรียน

การเรียนรูที่มีประสิทธิภาพจึงตองเปนการเรียนรูที่เกิดจากกระบวนการคิดของผูเรียน เพราะการเรียนรูจะเกิดขึ้นเมื่อ สมองรูคิด และตองเปนการคิดไดครบถวนตามขั้นตอนการทํางานของสมองผูเรียน โดยเริ่มตนจาก 1) ระดั บ การคิ ด ขั้ น พื้ น ฐาน ได แ ก 2) ระดับลักษณะการคิด ไดแก การ 3) ระดับกระบวนการคิด ไดแก การสังเกต การจําแนก การสื่อความหมาย คิดกวาง คิดลึกซึ้ง คิดหลากหลาย คิดไกล กระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ การคาดคะเน การรวบรวมขอมูล การสรุปผล คิดคลอง คิดอยางมีเหตุผล เปนตน กระบวนการแกปญหา กระบวนการ เปนตน คิดสรางสรรค กระบวนการคิดสังเคราะหวิจัย เปนตน

4. การใชวัฏจักรการเรียนรู 5E รูปแบบการสอนทีส่ มั พันธกบั กระบวนการคิดและการทํางานของสมองของผูเ รียนทีน่ ยิ มใชอยางแพรหลาย คือ วัฏจักร การเรียนรู 5E ซึ่งผูจัดทําคูมือครูไดนํามาใชเปนแนวทางออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนในคูมือครูฉบับนี้ตามลําดับขั้นตอน การเรียนรู ดังนี้ คูม อื ครู

ขั้นที่ 1 กระตุนความสนใจ (Engage) เปนขั้นที่ผูสอนนําเขาสูบทเรียน เพื่อกระตุนความสนใจของนักเรียนดวยเรื่องราว หรือเหตุการณที่นาสนใจ โดยใช เทคนิควิธีการสอนและคําถามทบทวนความรูหรือประสบการณเดิมของผูเรียน เพื่อเชื่อมโยงผูเรียนเขาสูบทเรียนใหม ชวย ใหนักเรียนสามารถสรุปประเด็นสําคัญที่เปนหัวขอการเรียนรูของบทเรียนได จึงเปนขั้นตอนการสอนที่สําคัญ เพราะเปนการ เตรียมความพรอมและสรางแรงจูงใจใฝเรียนรูแกผูเรียน

เสร�ม

4

ขั้นที่ 2 สํารวจคนหา (Explore) เปนขั้นที่ผูสอนเปดโอกาสใหผูเรียนสังเกต และรวมมือกันสํารวจ เพื่อใหเห็นปญหา รวมถึงวิธีการศึกษาคนควาขอมูล ความรูที่จะนําไปสูความเขาใจประเด็นปญหานั้นๆ เมื่อนักเรียนทําความเขาใจในประเด็นหัวขอที่จะศึกษาคนควาอยางถองแทแลว ก็ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมขอมูล ความรู สํารวจตรวจสอบ โดยวิธีการตางๆ เชน สัมภาษณ ทดลอง อานคนควาขอมูลจากเอกสาร แหลงขอมูลตางๆ จนได ขอมูลความรูตามที่ตั้งประเด็นศึกษาไว

ขั้นที่ 3 อธิบายความรู (Explain) เปนขั้นที่ผูสอนมีปฏิสัมพันธกับผูเรียน เชน ใหการแนะนํา ตั้งคําถามกระตุนใหคิด เพื่อใหผูเรียนไดคนหาคําตอบ และ นําขอมูลความรูจากการศึกษาคนควาในขั้นที่ 2 มาวิเคราะห แปลผล สรุปผล และนําเสนอผลที่ไดศึกษาคนความาในรูปแบบ สารสนเทศตางๆ เชน เขียนแผนภูมิ แผนผังแสดงมโนทัศน เขียนความเรียง เขียนรายงาน เปนตน สมองของผูเรียนจะทํา หนาที่คิดวิเคราะห สังเคราะหอยางเปนระบบ

ขั้นที่ 4 ขยายความเขาใจ (Expand) เปนขั้นที่ผูสอนไดใชเทคนิควิธีการสอนที่ชวยพัฒนาผูเรียนใหนําความรูที่เกิดขึ้นไปคิดคนตอๆ ไป เพื่อพัฒนาทักษะ การเรียนรูและการทํางานรวมกันเปนกลุม ระดมสมองเพื่อคิดสรางสรรครวมกัน นักเรียนสามารถนําความรูที่สรางขึ้นใหมไปเชื่อมโยงกับประสบการณเดิมโดยนําขอสรุปที่ไดไปอธิบายในเหตุการณ ตางๆ หรือนําไปปฏิบตั ใิ นสถานการณใหมๆ ทีเ่ กีย่ วของกับชีวติ ประจําวันของตนเอง เพือ่ ขยายความรูค วามเขาใจใหกวางขวาง ยิ่งขึ้น สมองของผูเรียนทําหนาที่คิดริเริ่มสรางสรรคอยางมีคุณภาพ เสริมสรางวิสัยทัศนใหกวางไกลออกไป

ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate) เปนขัน้ ทีผ่ สู อนประเมินมโนทัศนของผูเ รียน โดยตรวจสอบจากความคิดทีเ่ ปลีย่ นไปและความคิดรวบยอดทีเ่ กิดขึน้ ใหม ตรวจสอบทักษะ กระบวนการปฏิบัติ การแกปญหา การตอบคําถามรวบยอด และการเคารพความคิดหรือยอมรับเหตุผลของ คนอื่นเพื่อการสรางสรรคความรูรวมกัน นักเรียนสามารถประเมินผลการเรียนรูข องตนเองเพือ่ สรุปผลวานักเรียนมีความรูอ ะไรเพิม่ ขึน้ มาบาง มากนอยเพียงใด และจะนําความรูเ หลานัน้ ไปประยุกตใชในการเรียนรูเ รือ่ งอืน่ ๆ ไดอยางไร นักเรียนจะเกิดเจตคติและเห็นคุณคาของตนเองจาก ผลการเรียนรูที่เกิดขึ้น ซึ่งเปนการเรียนรูที่มีความสุขอยางแทจริง การจัดกิจกรรมการเรียนรูตามวัฏจักรการสรางความรูแบบ 5E จึงเปนรูปแบบการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยสงเสริมใหผูเรียนใชกระบวนการสรางความรูดวยตนเอง และฝกฝนใหใชกระบวนการคิดและกระบวนการกลุมอยางชํานาญ กอใหเกิดทักษะการเรียนรูและทักษะชีวิตที่มีคุณภาพ ตามเปาหมายของการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทุกประการ คูม อื ครู

แถบสี และสัญลักษณ ที่ใชสื่อความหมายในคูมือครู 1. แถบสี สีแดง

สีเขียว

สีสม

แถบสีแสดงขั้นตอนการสอนและการจัดกิจกรรม เสร�ม แบบ 5E เพื่อใหครูทราบวาเปนขั้นการสอนขั้นใด 5 สีฟา

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

•

•

•

Engage

Explore

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใช เทคนิคกระตุนความ สนใจ เพื่อโยงเขาสู บทเรียน

Explain

เปนขั้นที่ผูสอนให ผูเรียนสํารวจปญหา และศึกษาขอมูล

เปนขั้นที่ผูสอนให ผูเรียนคนหาคําตอบ จนเกิดความรูเชิง ประจักษ

สีมวง

ขยายความเขาใจ Expand

•

เปนขั้นที่ผูสอนให ผูเรียนนําความรูไป คิดคนตอๆ ไป

ตรวจสอบผล Evaluate

•

เปนขั้นที่ผูสอน ประเมินมโนทัศน ของผูเรียน

วัตถุประสงค

สัญลักษณ

2. สัญลักษณ

เปาหมาย การเรียนรู

หลักฐาน แสดงผล การเรียนรู

• แสดงเปาหมาย

• แสดงรองรอย

การเรียนรูที่ นักเรียนตอง บรรลุตามตัวชี้วัด

หลักฐานที่แสดง ผลการเรียนรู ตามตัวชี้วัด

เกร็ดแนะครู

นักเรียนควรรู

• แทรกความรู

• ขยายความรู

เสริมสําหรับครู ขอเสนอแนะ ขอควรระวัง ขอสังเกต แนวทางการจัด กิจกรรมและอืน่ ๆ เพื่อประโยชนใน การจัดการเรียน การสอน

เพิ่มเติมจาก เนื้อหา เพื่อให นักเรียนไดมี ความรูมากขึ้น

@

NET

มุม IT

ขอสอบ

• แนะนําแหลง

• วิเคราะหแนว

คนควาจาก เว็บไซต เพื่อให ครูและนักเรียน ไดเขาถึงขอมูล ความรูที่ หลากหลาย

ขอสอบ O-NET เพื่อใหครูเนนยํ้า เนื้อหาที่มักออก ขอสอบ O-NET

• ขอสอบ O-NET พิจารณาออก ขอสอบจาก เนื้อหา ป.4, 5 และ 6

คูม อื ครู

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง พระพุทธศาสนา (เฉพาะชั้น ป.3)* สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม

เสร�ม มาตรฐาน ส 1.1 รูและเขาใจประวัติ ความสําคัญ ศาสนา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกตอง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรมอยูรวมกันอยางสันติสุข 6 ชั้น

ตัวชี้วัด

สาระการเรียนรูแกนกลาง

ป.3 1. อธิบายความสําคัญของ • ความสัมพันธของพระพุทธศาสนากับการดําเนินชีวติ ประจําวัน พระพุทธศาสนาหรือศาสนา เชน การสวดมนต การทําบุญใสบาตร การแสดงความเคารพ ที่ตนนับถือ ในฐานะที่เปน การใชภาษา รากฐานสําคัญของวัฒนธรรมไทย • พระพุทธศาสนามีอิทธิพลตอการสรางสรรคผลงานทาง วัฒนธรรมไทยอันเกิดจากความศรัทธา เชน วัด ภาพวาด พระพุทธรูป วรรณคดี สถาปตยกรรมไทย 2. สรุปพุทธประวัติตั้งแตการ • สรุปพุทธประวัติ (ทบทวน) บําเพ็ญเพียร จนถึงปรินิพพาน - การบําเพ็ญเพียร - ผจญมาร หรือประวัติของศาสดาที่ตน - ตรัสรู - ปฐมเทศนา นับถือตามที่กําหนด - ปรินิพพาน 3. ชื่นชมและบอกแบบอยาง การดําเนินชีวิต และขอคิด จากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเลา และศาสนิกชนตัวอยางตามที่กําหนด

• พุทธสาวก พุทธสาวิกา (สามเณรสังกิจจะ) • ชาดก (อารามทูสกชาดก, มหาวาณิชชาดก) • ศาสนิกชนตัวอยาง - สมเด็จพระพุฒาจารย (โต พฺรหฺมรํสี) - สมเด็จพระเจาตากสินมหาราช

4. บอกความหมาย ความสําคัญ • ความสําคัญของพระไตรปฎก เชน ของพระไตรปฎก หรือคัมภีร เปนแหลงอางอิงของหลักธรรมคําสอน ของศาสนาที่ตนนับถือ 5. แสดงความเคารพพระรัตนตรัย • พระรัตนตรัย ศรัทธา • โอวาท 3 และปฏิบัติตามหลักธรรม - ไมทําชั่ว : เบญจศีล โอวาท 3 ในพระพุทธศาสนา หรือหลักธรรมของศาสนาที่ตน - ทําความดี : เบญจธรรม : สติ-สัมปชัญญะ นับถือตามที่กําหนด : สังคหวัตถุ 4 : ฆราวาสธรรม 4 : อัตถะ 3 (อัตตัตถะ ปรัตถะ อุภยัตถะ) : กตัญูกตเวทีตอชุมชนและสิ่งแวดลอม * สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง

กลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม. (กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2551.

คูม อื ครู

ชั้น

ตัวชี้วัด

ป.3

สาระการเรียนรูแกนกลาง

: มงคล 38  รูจักให  พูดไพเราะ  อยูในสิ่งแวดลอมที่ดี - ทําจิตใหบริสุทธิ์ (บริหารจิต และเจริญปญญา) • พุทธศาสนสุภาษิต - ททมาโน ปโย โหติ : ผูใหยอมเปนที่รัก - โมกฺโข กลฺยาณิยา สาธุ : เปลงวาจาไพเราะใหสาํ เร็จประโยชน

เสร�ม

7

6. เห็นคุณคาและสวดมนต • ฝกสวดมนตไหวพระ สรรเสริญคุณพระรัตนตรัย แผเมตตา มีสติทเี่ ปนพืน้ ฐาน และแผเมตตา ของสมาธิในพระพุทธ- รูความหมายและประโยชนของสติและสมาธิ ศาสนา หรือการพัฒนาจิต - รูประโยชนของการฝกสติ ตามแนวทาง - ฝกสมาธิเบื้องตนดวยการนับลมหายใจ ของศาสนาที่ตนนับถือตาม - ฝกการยืน การเดิน การนั่ง และการนอนอยางมีสติ ที่กําหนด - ฝกใหมสี มาธิในการฟง การอาน การคิด การถาม และการเขียน ชั้น

ตัวชี้วัด

ป.3 1. บอกชื่อ ความสําคัญและ ปฏิบัติตนไดอยางเหมาะสม ตอศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสนบุคคลของศาสนา อื่นๆ

สาระการเรียนรูแกนกลาง

• ชื่อและความสําคัญของศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสนบุคคลในพระพุทธศาสนา ศาสนาอิสลาม คริสตศาสนา และศาสนาฮินดู • การปฏิบัติตนที่เหมาะสมตอศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสนบุคคลในศาสนาอื่นๆ

มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเปนศาสนิกชนที่ดี และธํารงรักษาพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ ชั้น

ตัวชี้วัด

สาระการเรียนรูแกนกลาง

ป.3 1. ปฏิบัติตนอยางเหมาะสมตอ • ฝกปฏิบัติมรรยาทชาวพุทธ สาวก ศาสนสถาน ศาสนวัตถุ - การลุกขึ้นยืนรับ ของศาสนาที่ตนนับถือตามที่ - การตอนรับ กําหนดไดถูกตอง - การรับ สงสิ่งของแกพระภิกษุ - มรรยาทในการสนทนา - การสํารวมกิริยามารยาท - การแตงกายที่เหมาะสมเมื่ออยูในวัดและพุทธสถาน - การดูแลรักษาศาสนวัตถุ และศาสนสถาน คูม อื ครู

ชั้น

ตัวชี้วัด

2. เห็นคุณคาและปฏิบัติตน ในศาสนพิธีพิธีกรรม และ วันสําคัญทางศาสนาตามที่ กําหนดไดถูกตอง

เสร�ม

8

สาระการเรียนรูแกนกลาง

• ปฏิบัติตนในศาสนพิธี - การอาราธนาศีล - การสมาทานศีล - เครื่องประกอบโตะหมูบูชา การจัดโตะหมูบูชา

3. แสดงตนเปนพุทธมามกะหรือ • ความเปนมาของการแสดงตนเปนพุทธมามกะ แสดงตนเปนศาสนิกชนของ • การแสดงตนเปนพุทธมามกะ ศาสนาที่ตนนับถือ - ขั้นเตรียมการ - ขั้นพิธีการ

คําอธิบายรายวิชา รายวิชา พระพุทธศาสนา ชั้นประถมศึกษาปที่ 3 รหัสวิชา …………………………………

กลุมสาระการเรียนรู พระพุทธศาสนา ภาคเรียนที่ 1-2 เวลา 40 ชั่วโมง/ป

ศึกษา วิเคราะห ความสําคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะที่เปนรากฐานสําคัญของวัฒนธรรมไทย สรุป พุทธประวัตติ งั้ แตการบําเพ็ญเพียรจนถึงปรินพิ พาน แสดงความเคารพพระรัตนตรัยและปฏิบตั ติ ามหลักธรรมโอวาท 3 ในพระพุทธศาสนา บอกความหมาย ความสําคัญของพระไตรปฎก บอกแบบอยางการดําเนินชีวิตและขอคิด จากประวัติสาวก ชาดก และศาสนิกชนตัวอยาง บอกชื่อ ความสําคัญและปฏิบัติตนไดอยางเหมาะสมตอศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสนบุคคลในพระพุทธศาสนา เห็นคุณคาและปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม แสดงตนเปน พุทธมามกะ เห็นคุณคาของการสวดมนตและแผเมตตา การฝกสติและสมาธิเบื้องตนในพระพุทธศาสนา โดยใชกระบวนการสืบคนขอมูล กระบวนการกลุม กระบวนการคิด กระบวนการปฏิบตั ิ เพือ่ ใหเกิดความรู ความคิด ความเขาใจเกีย่ วกับพระพุทธศาสนา สามารถนําหลักธรรมคําสอนไปปฏิบตั ใิ นการพัฒนาตนเอง เปนผูก ระทําความดี มีคานิยมที่ดีงาม บําเพ็ญประโยชนตอสังคมและสวนรวมสามารถดําเนินชีวิตและอยูรวมกับผูอื่นไดอยางสงบสุข ตัวชี้วัด ส 1.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3, ป.3/4, ป.3/5, ป.3/6, ป.3/7 ส 1.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 รวม 10 ตัวชี้วัด

คูม อื ครู

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ».ó

ªÑé¹»ÃжÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ó

¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ Êѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ µÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ

¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§ ¹Ò§ÊÒǨ§¨ÃÑÊ á¨‹Á¨Ñ¹·Ã ¼ÙŒµÃǨ

¹Ò¾ÔÈÔÉ° ¾ÂÍÁ ¹ÒªÒ޳ç¤ äªÂ»˜ÞËÒ ¹Ò¸ÕÃહ·Ã ¾ÃóÒ

ºÃóҸԡÒà ¹Ò§Êѹ·¹Ò ¾Ñ¸¹ÒÇÔ¹

¾ÔÁ¾ ¤ÃÑ駷Õè ñ

ʧǹÅÔ¢ÊÔ·¸ÔìµÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑ- - ѵÔ

ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ ñóñóðôö ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ ñóôóðòø

¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡

EB GUIDE

ที่พิมพกํากับหัวขอสําคัญในหนังสือเรียนหลักสูตรใหม ชั้น ป.๔ ขึ้นไป ผาน www.aksorn.com ไปยังแหลงความรูทั่วไทย-ทั่วโลก

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

¤íÒ¹íÒ ´ŒÇ¡ÃзÃǧÈÖ¡ÉÒ¸Ô¡ÒÃä´ŒÁÕ¤íÒÊÑè§ãˌ㪌ËÅÑ¡ÊٵáÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõôô ã¹âçàÃÕ¹·ÑÇè ä»·Õ¨è ´Ñ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñ¹é ¾×¹é °Ò¹ã¹»‚¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ òõôö áÅШҡ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÇÔ¨ÂÑ áÅеԴµÒÁ ¼Å¡ÒÃ㪌ËÅÑ¡ÊٵáÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñ¹é ¾×¹é °Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõôô ¨Ö§¹íÒä»Ê‹¡Ù ÒþѲ¹ÒËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñ¹é ¾×¹é °Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ «Ö§è ÁÕ¤ÇÒÁàËÁÒÐÊÁáÅЪѴਹ à¾×Íè ãˌʶҹÈÖ¡ÉÒä´Œ¹Òí ä» ãªŒà»š¹¡Ãͺ·Ôȷҧ㹡ÒèѴËÅÑ¡ÊÙµÃʶҹÈÖ¡ÉÒáÅШѴ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹à¾×Íè ¾Ñ²¹Òà´ç¡áÅÐàÂÒǪ¹ ·Ø¡¤¹ã¹ÃдѺ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñ¹é ¾×¹é °Ò¹ãËŒÁ¤Õ ³ Ø ÀÒ¾´ŒÒ¹¤ÇÒÁÃÙŒ áÅзѡÉзըè Òí ໚¹ÊíÒËÃѺ¡ÒôíÒçªÕÇµÔ ã¹Êѧ¤Á·ÕèÁÕ¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§ áÅÐáÊǧËÒ¤ÇÒÁÃÙŒà¾×è;Ѳ¹Òµ¹àͧÍ‹ҧµ‹Íà¹×èͧµÅÍ´ªÕÇÔµ ˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ».ó àÅ‹Á¹Õé¨Ñ´·íÒ¢Öé¹ÊíÒËÃѺ㪌»ÃСͺ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ ªÑé¹»ÃжÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ó â´Â´íÒà¹Ô¹¡ÒèѴ·íÒãËŒÊÍ´¤ÅŒÍ§µÒÁ¡Ãͺ¢Í§ËÅÑ¡Êٵ÷ء»ÃСÒà ʋ§àÊÃÔÁ ¡Ãкǹ¡ÒäԴ ¡ÒÃÊ׺àÊÒÐËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ¡ÒÃá¡Œ»˜ÞËÒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃÊ×èÍÊÒà ¡ÒõѴÊԹ㨠¡ÒùíÒä»ãªŒã¹ªÕÇµÔ Ê‹§àÊÃÔÁãËŒ¼àŒÙ ÃÕ¹ÁÕ¤Ò‹ ¹ÔÂÁ·Õ´è §Õ ÒÁ ¾Ñ²¹Òµ¹àͧÍÂÙà‹ ÊÁÍ ÃÇÁ·Ñ§é ºíÒà¾çÞ»ÃÐ⪹ µ‹ÍÊѧ¤ÁáÅÐʋǹÃÇÁ ˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ».ó àÅ‹Á¹Õé ÁÕ õ ˹‹Ç ã¹áµ‹ÅÐ˹‹ÇÂẋ§à»š¹º· ‹ÍÂæ «Ö觻ÃСͺ´ŒÇ ñ. ໇ÒËÁÒ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ»ÃШíÒ˹‹Ç ¡íÒ˹´ÃдѺ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¢Í§¼ÙŒàÃÕ¹ Ç‹ÒàÁ×èÍàÃÕ¹¨ºã¹áµ‹ÅÐ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ µŒÍ§ºÃÃÅØÁҵðҹµÑǪÕéÇÑ´·Õè¡Òí ˹´äÇŒã¹ËÅÑ¡ÊٵâŒÍã´ºŒÒ§ ò. á¹Ç¤Ô´ÊíÒ¤ÑÞ á¡‹¹¤ÇÒÁÃÙŒ·Õè໚¹¤ÇÒÁÃÙŒ¤ÇÒÁࢌÒ㨤§·¹µÔ´µÑǼٌàÃÕ¹ ó. à¹×Íé ËÒ ¤ÃºµÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñ¹é ¾×¹é °Ò¹ ¾.È. òõõñ ¹íÒàʹÍàËÁÒÐÊÁ ¡Ñº¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ã¹áµ‹ÅÐÃдѺªÑé¹ ô. ¡Ô¨¡ÃÃÁ ÁÕËÅÒ¡ËÅÒÂÃٻẺãËŒ¹Ñ¡àÃÕ¹»¯ÔºÑµÔ ẋ§à»š¹ (ñ) ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹íÒÊ‹Ù¡ÒÃàÃÕ¹ ¹íÒࢌÒÊ‹Ùº·àÃÕ¹à¾×èÍ¡Ãе،¹¤ÇÒÁʹã¨á¡‹¼ÙŒàÃÕ¹ (ò) ¡Ô¨¡ÃÃÁÃǺÂÍ´ ãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹»¯ÔºÑµÔà¾×èÍáÊ´§¾ÄµÔ¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÃǺÂÍ´ áÅлÃÐàÁÔ¹¼Å¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒµÒÁÁҵðҹµÑǪÕéÇÑ´»ÃШíÒ˹‹Ç ¤³Ð¼ÙŒ¨Ñ´·íÒ¨Ö§ËÇѧ໚¹Í‹ҧÂÔè§Ç‹Ò ˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ».ó àÅ‹Á¹Õé ¨Ð໚¹ Ê×Íè ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹·ÕÍè Òí ¹Ç»ÃÐ⪹ µÍ‹ ¡ÒÃàÃÕ¹¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò à¾×Íè ãËŒÊÁÑ Ä·¸Ô¼ÅµÒÁÁҵðҹ µÑǪÕéÇÑ´·Õè¡íÒ˹´äÇŒã¹ËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾.È. òõõñ ·Ø¡»ÃСÒà ¤³Ð¼ÙŒ¨Ñ´·íÒ

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

คําชี้แจงในการใชสื่อ เปาหมายการเรียนรู กําหนดระดับความรูความสามารถ ของผูเรียนเมื่อเรียนจบหนวย

¾Ãоط¸ÃÙ»

มาตรฐานตัวชี้วัด ระบุตัวชี้วัดที่กําหนดไว ในแตละหนวย

?

ÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹Í ªÒǾط¸Í‹ҧäÃ

หนวยการเรียนรูท ี่

ñ

ޢͧ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò »ÃÐÇµÑ áÔ ÅФÇÒÁÊíÒ¤Ñ ่๑

นรูประจําหนวยที

เปาหมายการเรีย

อไปนี้ ะที่เปนรากฐานสําคัญ ยนจะมีความรูความสามารถต เมื่อเรียนจบหนวยนี้ ผูเรี ระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ ในฐาน ๑. อธิบายความสําคัญของพ ส ๑.๑ ป.๓/๑) ดาที่ตนนับถือ ของวัฒนธรรมไทย (มฐ. ารบําเพ็ญเพียรจนถึงปรินิพพานหรือประวัติของศาส ก ๒. สรุปพุทธประวัติตั้งแต ๑.๑ ป.๓/๒) ตามที่กําหนด (มฐ. ส

º··Õè

ñ

ÃÒ¡°Ò¹ÊíÒ¤ÑޢͧÇѲ¹¸ÃÃÁä·Â กิ​ิจกรรมนาํ สูการเรียน

กิจกรรมนําสูการเรียน นําเขาสูบทเรียนโดยใชกระตุน ความสนใจและวัดประเมินผล กอนเรียน

แนวคิดสําคัญ แกนความรูที่เปนความเขาใจ คงทนติดตัวผูเรียน

จากภาพ เปนประเพณีอะไร และไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาส นา อยางไร แนวคิดสําคัญ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹Í ÇÔ¶ªÕ ÇÕ µÔ ¢Í§¤¹ä·Â à¾ÃÒÐ໹š ÃÒ¡°Ò¹ÊÒí ¤ÑޢͧÈÔÅ»ÇÑ ²¹¸ÃÃÁ áÅШÒÃÕµ»ÃÐà¾³Õ Íѹ´Õ§ÒÁ ·Õè໚¹àÍ¡Åѡɳ ¢Í§ªÒµÔ ä·Â

๒

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

๓. ประเพณี ที่เกี่ยวข้องกับชีวิต เช่น ประเพณีไทยและพิธีการต่างๆ การอุปสมบท เป็นต้น ประเพณีเกี่ยวกับการตาย การแต่งงาน ะเพณี พิธีการต่างๆ มักเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาแทบทั้งสิ้น และปร ที่เกี่ยวกับฤดูกาล เช่น ประเพณี ในวันสงกรานต์ ในวันลอยกระทง ก็ล้วนเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา แทบทงั้ สิน้ ซึง่ วัฒนธรรมประเพณี และพิธีการต่างๆ เหล่านี้ ถือว่า เป็นกิจกรรมทแี่ สดงออกถึงความ สามัคคี ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ความ ผู ก พั น และความเสี ย สละ ของคนไทย ซึ่งเป็นสิ่งที่บอกได้ ถึงลักษณะนสิ ยั ของคนไทยทีล่ ว้ น เกี่ยวข้อง และมีความผูกพันกับ พระพุทธศาสนาได้เป็นอย่างดี

▲▲

คำสําคัญ คำ คําสําคัญ

คําอาน

ความหมาย

กํา-มัด-ถาน คัน-ถะ-ทุ-ระ

เน�้อหา ครบตามหลักสูตรแกนกลางฯ พ.ศ. ๒๕๕๑ นําเสนอโดยใชแผนภาพ แผนภูมิ ตาราง เหมาะสมกับการเรียนการสอน

กิจกรรมรวบยอด ใหผูเรียนฝกปฏิบัติเพื่อแสดง พฤติกรรมการเรียนรูรวบยอด และประเมินผลการเรียนรูตาม มาตรฐานตัวชี้วัดประจําหนวย

กิจกรรมรวบยอด กิจกรรมรวบยอด

วนใหญ่ล้วนเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา

ประเพณีและพิธีกรรมต่างๆ ของคนไทยส่

4

กัมมัฏฐาน คันถธุระ

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

วิธีฝกอบรมจิต ธุระฝายคัมภีร ธุระคือการเรียนพระคัมภีร การศึกษาปริยัติธรรม จาร จาน ใชเหล็กแหลมเขียนลงบนใบลาน เจาอาวาส เจา-อา-วาด พระภิกษุซึ่งไดรับแตงตั้งใหดํารงตําแหนง ผูปกครองวัด ถึงแกกรรม ถึง-แก-กํา ตาย (ใชกับบุคคลธรรมดา) ทะนุบํารุง ทะ-นุ-บํา-รุง ธํารงรักษาไว ทักษิณาทาน ทัก-สิ-นา-ทาน การใหของทําบุญทําทาน ทุกรกิริยา ทุก-กะ-ระ-กิ-ริ-ยา การทําความเพียรอันยากที่ใครๆ จะทําได ไดแก การบําเพ็ญเพียรเพือ่ บรรลุธรรมวิเศษ ดวยวิธีการทรมานตนตางๆ เทวตาพลี เท-วะ-ตา-พลี ทําบุญอุทิศใหเทวดา ปรินิพพาน ปะ-ริ-นิบ-พาน ตาย (ใชกับพระพุทธเจาและพระอรหันต) ประติมากรรม ประ-ติ-มา-กํา ศิลปะเกี่ยวกับการปน และการแกะสลัก บําเพ็ญ บํา-เพ็น ทําดวยความตั้งใจ ทําใหสําเร็จผล เบญจางคประดิษฐ เบน-จาง-คะ-ประ-ดิด การกราบโดยใหอวัยวะทั้ง ๕ คือ เขาทั้ง ๒ ขาง มือทั้ง ๒ ขาง และหนาผากจดลง กับพื้น พระฉวี พระ-ฉะ-หวี ผิวหนัง (คําราชาศัพท) พระวรกาย พระ-วอ-ระ-กาย รางกาย (คําราชาศัพท) พระสังฆเถระ พระ-สัง-คะ-เถ-ระ พระภิกษุที่มีพรรษามากกวาภิกษุอื่นใน ชุมนุมนั้นทั้งหมด พระอนุเถระ พระ-อะ-นุ-เถ-ระ พระภิกษุที่มีพรรษานอยกวาภิกษุอื่นใน ชุมนุมนั้นทั้งหมด พุทธศาสนิกชน พุด-ทะ-สา-สะ-นิก-กะ-ชน ผูนับถือพระพุ ทธศาสนา ผูปฏิบัติตาม คําสอนของพระพุทธเจา วิปสสนาธุระ วิ-ปด-สะ-นา-ทุ-ระ ธุระฝายวิปสสนา ธุระในดานการเจริญ วิปส สนา กิจพระศาสนาในดานการบําเพ็ญ กรรมฐาน สถาปตยกรรม สะ-ถา-ปด-ตะ-ยะ-กํา ศิลปะเกี่ยวกับการกอสราง

ตอนที่ ๑ อภิปรายชวนคิด ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม แล้วอภิปรายว่า “วัฒนธรรมไทย

ได้รับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาอย่างไรบ้าง” จากนั้นสรุป และส่งตัวแทนออกมารายงานหน้าชั้น ตอนที่ ๒ ผลงานสร้างสรรค์ ๑. แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ ๔-๕ คน

๒. ให้แต่ละกลุ่มหาภาพเกี่ยวกับประเพณี สถานที่ และวัตถุ

ที่แสดงถึงศิลปะอันงดงามของไทยจากแหล่งต่างๆ เช่น

ห้องสมุด อินเทอร์เน็ต แล้วติดลงบนกระดาษ

๓. ให้แต่ละกลุ่มวิเคราะห์ว่า ภาพที่กลุ่มของตนหามานั้น

ได้รับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาอย่างไร ๔. ให้แต่ละกลุม่ ส่งตัวแทนออกมาน�าเสนอผลงานหน้าชัน้ เรียน

๕. ๕. ให้นกั เรียนทุกกลุม่ น�าผลงานมารวมกัน แล้วจัดท�าเป็นสมุด

บันทึกความรู้ประจ�าห้อง และตกแต่งให้สวยงาม ตอนที่ ๓ ค�าถามวัดความรู้ เขียนตอบค�าถามต่อไปนี้ลงในสมุด ๑. เอกลักษณ์ของคนไทย มีอะไรบ้าง

ง ่เกิดจากพระพุทธศาสนา ๒. ประเพณีใดบ้าง ที

๓. รากฐานส�าคัญทางวัฒนธรรมไทยได้มาจากสิ่งใด

ยกตัวอย่างประกอบให้เห็นชัดเจน

●

●

7

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

๑๒๑

คําสําคัญ เปนตารางรวบรวม คําศัพทสําคัญในเลม พรอมทั้ง บอกคําอานและความหมาย

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

สารบัญ ●

ตารางวิเคราะหมาตรฐานการเรียนรู

หนวยการเรียนรูที่

๑ ประวัติและความสําคัญของพระพุทธศาสนา

๑

๒ หลักธรรมนําความสุข

๑๙

๓ พุทธสาวกและชาดก

๔๓

๔ พุทธศาสนิกชนที่ดี ชีวีมีสุข

๖๘

๕ ทําจิตใจใหผองใสบริสุทธิ์

๙๗

บทที่ ๑ รากฐานสําคัญของวัฒนธรรมไทย บทที่ ๒ พุทธประวัติ หนวยการเรียนรูที่

บทที่ ๑ หลักธรรมนําชีวิต บทที่ ๒ พระไตรปฎกนารู หนวยการเรียนรูที่

บทที่ ๑ พุทธสาวก และชาวพุทธตัวอยาง บทที่ ๒ ชาดกนารู หนวยการเรียนรูที่

บทที่ ๑ องคประกอบของศาสนา บทที่ ๒ ศาสนพิธีนารู หนวยการเรียนรูที่

บทที่ ๑ การสวดมนตไหวพระและแผเมตตา บทที่ ๒ การฝกสติและสมาธิ ● ●

คําสําคัญ บรรณานุกรม

ก

๒ ๘

๒๐ ๓๗ ๔๔ ๕๘ ๖๙ ๘๒

๙๘ ๑๐๕ ๑๒๑ ๑๒๒

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Elaborate

Evaluate

ตารางวิเคราะห

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

Áҵðҹ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙጠÅеÑǪÕÇé ´Ñ ÃÒÂÇÔªÒ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ».๓

คําชี้แจง : ใหผูสอนใชตารางน�้ตรวจสอบวา เน�้อหาสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรูสอดคลองกับมาตรฐาน การเรียนรูและตัวชี้วัดชั้นปในขอใดบาง

มาตรฐาน การ เรียนรู

สาระการเรียนรู ตัวชี้วัด ชั้น ป.๓ ๑. อธิบายความสําคัญของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนาที่ ต นนั บ ถื อ ในฐานะที่ เ ป น รากฐาน สําคัญของวัฒนธรรมไทย ๒. สรุปพุทธประวัติตั้งแตการบําเพ็ญเพียรจนถึง ปรินิพพานหรือประวัติของศาสดาที่ตนนับถือ ตามที่กําหนด

หนวยที่ ๑

หนวยที่ ๒

หนวยที่ ๓

หนวยที่ ๔

หนวยที่ ๕

บทที่

บทที่

บทที่

บทที่

บทที่

๑

๒

๑

๒

✓

✓

๑

๒

๑.ปฏิบตั ติ นอยางเหมาะสมตอสาวก ศาสนสถาน ศาสนวัตถุ ของศาสนาทีต่ นนับถือตามทีก่ าํ หนด ไดถกู ตอง

✓

✓

✓

✓

✓

✓

มฐ. ๒.เห็นคุณคาและปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม ส ๑.๒ และวันสําคัญทางศาสนาตามทีก่ าํ หนดไดถกู ตอง

✓

๓.แสดงตนเปนพุทธมามกะหรือแสดงตนเปน ศาสนิกชนของศาสนาทีต่ นนับถือ

✓

ก

๒

✓

๖. เห็นคุณคาและสวดมนต แผเมตตา มีสติทเี่ ปน พืน้ ฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา หรือการ พัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ ตามที่กําหนด ๗. บอกชื่อ ความสําคัญ และปฏิบัติตนไดอยาง เหมาะสมตอศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสน บุคคลของศาสนาอืน่ ๆ

๑

✓

๔. บอกความหมาย ความสําคัญของพระไตรปฎก หรือคัมภีรข องศาสนาทีต่ นนับถือ ๕. แสดงความเคารพพระรัตนตรัย และปฏิบตั ติ าม หลักธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนา หรือ หลักธรรมของศาสนาทีต่ นนับถือตามทีก่ าํ หนด

๒

✓

๓. ชื่นชมและบอกแบบอยางการดําเนินชีวิตและ ขอคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเลา และ ศาสนิกชนตัวอยางตามที่กําหนด

มฐ. ส ๑.๑

๑

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

Explore

Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล Evaluate

Expand

กระตุนความสนใจ

¾Ãоط¸ÃÙ»

ครูใหนักเรียนดูภาพ แลวชวยกัน แสดงความคิดเห็นอยางอิสระ • พระพุทธรูป มีความสําคัญตอ ชาวพุทธอยางไร (แนวตอบ เปนที่พึ่งและ ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวพุทธ) • นักเรียนเคยไปเยี่ยมชม พระพุทธรูปที่วัดใดบาง (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของ นักเรียนแตละคน)

?

ÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹Í ªÒǾط¸Í‹ҧäÃ

หนวยการเรียนรูท ี่

ñ

»ÃÐÇѵáÔ ÅФÇÒÁÊíÒ¤Ñޢͧ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò เปาหมายการเรียนรูประจําหนวยที่ ๑ เมื่อเรียนจบหนวยนี้ ผูเรียนจะมีความรูความสามารถตอไปนี้ ๑. อธิบายความสําคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ ในฐานะที่เปนรากฐานสําคัญ ของวัฒนธรรมไทย (มฐ. ส ๑.๑ ป.๓/๑) ๒. สรุปพุทธประวัติตั้งแตการบําเพ็ญเพียรจนถึงปรินิพพานหรือประวัติของศาสดาที่ตนนับถือ ตามที่กําหนด (มฐ. ส ๑.๑ ป.๓/๒)

คูมือครู

1

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explore

Explain

Expand

Evaluate

เปาหมายการเรียนรู

º··Õè

ñ

เมื่อเรียนจบนักเรียนสามารถ ปฏิบัติสิ่งเหลานี้ได Ç • อธิบายความสําคัญของ พระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ ในฐานะที่เปน รากฐานสําคัญของวัฒนธรรม ไทย (ส 1.1 ป.3/1)

ÃÒ¡°Ò¹ÊíÒ¤ÑޢͧÇѲ¹¸ÃÃÁä·Â กิจกรรมนาํ สูก ารเรียน

เกร็ดแนะครู ครูจัดกระบวนการเรียนรูโดยการ ใหนักเรียน • สํารวจ • สืบคนขอมูล • อธิบาย • วิเคราะหขอมูลจากภาพและ ประเด็นคําถาม จนเกิดความรูความเขาใจวา พระพุทธศาสนาเปนรากฐานสําคัญ ของวัฒนธรรมไทย ซึ่งสะทอนอยูใน การดําเนินชีวิตประจําวันของคนไทย

จากภาพ เปนประเพณีอะไร และไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนา อยางไร

กระตุนความสนใจ ครูใหนักเรียนดูภาพ แลวชวยกัน บอกวา • จากภาพ เปนประเพณีอะไร และไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาอยางไร (แนวตอบ เปนประเพณีการ ตักบาตร ซึ่งไดรับอิทธิพลจาก พระพุทธศาสนา เนื่องจากเปน ประเพณีที่ยึดปฏิบัติเพื่อบํารุง พระสงฆซึ่งเปนผูเผยแผอบรม และสัง่ สอนหลักธรรมแกชาวพุทธ)

2

คูมือครู

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

แนวคิดสําคัญ ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹ÍÇÔ¶ªÕ ÇÕ µÔ ¢Í§¤¹ä·Â à¾ÃÒÐ໚¹ÃÒ¡°Ò¹ÊíÒ¤ÑޢͧÈÔÅ»ÇѲ¹¸ÃÃÁ áÅШÒÃÕµ»ÃÐà¾³Õ Íѹ´Õ§ÒÁ ·Õè໚¹àÍ¡Åѡɳ ¢Í§ªÒµÔä·Â

๒

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

Engage

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

สํารวจคนหา

พระพุทธศาสนาเปนรากฐานของวัฒนธรรมไทย

พระพุทธศาสนาเจริญรุงเรืองมาตั้งแตสมัยสุโขทัยจนถึงปจจุบัน คนไทยสวนใหญนับถือพระพุทธศาสนา วิถีชีวิตของคนไทยจึงได เกี่ยวของผูกพันกับพระพุทธศาสนา กิจกรรมทางพระพุทธศาสนา ทุกกิจกรรมไดหลอหลอมใหคนไทยมีลักษณะนิสัยเอื้อเฟอเผื่อแผ มีนํ้าใจดี มีความเปนมิตร ยิ้มแยมแจมใส ซึ่งเปนลักษณะที่โดดเดน เปนที่ประทับใจของชาวตางชาติ เห็นไดชัดเจนจากสิ่งตางๆ ดังนี้ ๑. ภาษา ภาษาเปนสวนประกอบสําคัญในวัฒนธรรม คําในภาษาไทย หลายคํามีที่มาจากภาษาบาลีและภาษาสันสกฤต ซึ่งเปนภาษาที่ใช ในพระพุทธศาสนา เชน ชื่อคน ชื่อสถานที่ตางๆ เปนตน ๒. วรรณคดี วรรณคดีของไทยหลายเรื่องมักเปนเรื่องราวที่เกี่ยวของ กับพระพุทธศาสนา เชน มหาเวสสันดรชาดก ไตรภูมิพระรวง พระมหาชนก เปนตน ÇÃó¤´Õä·Â·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò à»š¹ÇÃó¤´Õ·ÕèãËŒ¤µÔÊ͹㨷Õè¹íÒä»ãªŒä´Œà»š¹Í‹ҧ´Õ à¾×èÍ¹æ µŒÍ§¾ÂÒÂÒÁËÒÍ‹Ò¹ãˌ䴌¹Ð¤ÃѺ

ครูใหนักเรียนสืบคนขอมูลวา รากฐานของวัฒนธรรมไทยที่มาจาก พระพุทธศาสนามีอะไรบาง (แนวตอบ ภาษา วรรณคดี ประเพณี ศิลปะ มารยาทไทย)

อธิบายความรู 1. ครูใหนักเรียนอานขอมูลในหนา 3 - 4 จากนั้นใหนักเรียนชวยกัน บอกวา • อุปนิสัยของคนไทยที่ไดรับการ หลอหลอมจากพระพุทธศาสนา จะมีลักษณะอยางไร (แนวตอบ มีความเมตตากรุณา มีความเอื้อเฟอเผื่อแผ มีนํ้าใจ ยิ้มแยมแจมใส) 2. ครูยกตัวอยางคําในภาษาไทยที่มี ที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤต เชน ปญญา ศักดิ์สิทธิ์ เปนตน 3. ครูเลาเรื่องเกี่ยวกับวรรณคดี ที่มีการยกตัวอยางวาเกี่ยวของ กับพระพุทธศาสนาอยางไร 4. ครูอธิบายเพิ่มเติมขอมูลนักเรียน ควรรู

นักเรียนควรรู มหาเวสสันดรชาดก เปนวรรณคดี ทีพ่ ดู ถึงเรือ่ งของพระชาติที่ 10 ใน สิบชาติสุดทาย ซึ่งพระโพธิสัตว ทรงบําเพ็ญทานบารมี กอนจะเสวย พระชาติเปนพระพุทธเจา

๓

นักเรียนควรรู นักเรียนควรรู พระมหาชนก เปนวรรณคดีที่มีเนื้อหากลาวถึงเรื่องของพระชาติที่ 2 ในสิบชาติสุดทาย ซึ่งพระโพธิสัตวทรงบําเพ็ญวิริยบารมี กอนจะเสวยพระชาติเปนพระพุทธเจา

ไตรภูมิพระรวง เปนวรรณคดีที่ พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไทย) พระราชนิพนธขึ้น

คูมือครู

3

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

อธิบายความรู 1. ครูอธิบายขอมูลในหนานี้ แลวถาม คําถามนักเรียนวา • นักเรียนเคยเขารวมประเพณีที่ เกี่ยวของกับพระพุทธศาสนา ประเพณีใดบาง (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของ นักเรียนแตละคน) • จากภาพ เปนประเพณีใดบาง และมีความเกี่ยวของกับ พระพุทธศาสนาอยางไร (แนวตอบ ภาพที่ 1 เปนภาพ ประเพณีการอุปสมบท ซึ่งเปน การสืบทอดพระพุทธศาสนา ภาพที่ 2 เปนภาพประเพณี งานแตงงานซึ่งในพิธีการนี้ จะตองมีการนิมนตพระภิกษุ มาเจริญพระพุทธมนต เพื่อความเปนสิริมงคลของ คูบาวสาว ภาพที่ 3 เปนภาพประเพณี ลอยกระทง ซึ่งในประเพณีนี้ จะแสดงถึงความกตัญูตอ พระแมคงคาที่หลอเลี้ยงชีวิต คนไทยมา) 2. ใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยาง ประเพณีของชาวพุทธที่แสดงถึง ความสามัคคีวามีประเพณีใดบาง (แนวตอบ เชน ประเพณีสงกรานต ประเพณีแหเทียนพรรษา ประเพณี ทอดกฐิน เปนตน) 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมขอมูลนักเรียน ควรรู

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

๓. ประเพณี ประเพณีไทยและพิธีการตางๆ ที่เกี่ยวของกับชีวิต เชน ประเพณีเกี่ยวกับการตาย การแตงงาน การอุปสมบท เปนตน ลวนเกีย่ วกับพระพุทธศาสนาแทบทัง้ สิน้ และประเพณี พิธกี รรมตางๆ ที่เกี่ยวกับฤดูกาล เชน ประเพณี ในวันสงกรานต ในวันลอยกระทง ก็ลวนเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา แทบทัง้ สิน้ ซึง่ วัฒนธรรมประเพณี และพิธีการตางๆ เหลานี้ ถือวา เปนกิจกรรมทีแ่ สดงออกถึงความ สามัคคี ความเอื้อเฟอเผื่อแผ ความผู ก พั น และความเสี ย สละ ของคนไทย ซึ่งเปนสิ่งที่บอกได ถึงลักษณะนิสยั ของคนไทยทีล่ ว น เกี่ยวของ และมีความผูกพันกับ พระพุทธศาสนาไดเปนอยางดี

▲

ประเพณีและพิธีกรรมตางๆ ของคนไทยสวนใหญลวนเกี่ยวของกับพระพุทธศาสนา

๔

นักเรียนควรรู วันสงกรานต มีประเพณีที่แสดงออกถึงความกตัญูกตเวทีของคนไทยตอผูมีพระคุณ คือ ประเพณีการรดนํ้า ดําหัวผูใหญที่เราเคารพนับถือ โดยการนํานํ้าที่ใสเครื่องหอม เชน ดอกมะลิ นํ้าอบไทย ไปรดนํ้าขอพรจากผูใหญ เพื่อใหผูใหญใหพร ทําใหเกิดความเปนสิริมงคล นอกจากนี้ก็ยังมีประเพณีการสรงนํ้า ประเพณีการเลนสาดนํ้า อันแสดงออกถึงความสามัคคีของชาวพุทธ

4

คูมือครู

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

▲

โบสถของวัดรองขุน จ. เชียงราย ที่มีความประณีตสวยงาม และแสดงถึงความเปนไทย

๔. ศิลปะ ศิลปะที่มีลักษณะโดดเดนแสดงความเปนไทย สวนมากจะ เกี่ยวของกับพระพุทธศาสนา เชน โบสถ วิหาร ศาลาการเปรียญ พระพุทธรูป จะมีลักษณะที่งดงามดวยลวดลายตางๆ ๕. มรรยาทไทย หมายถึง กิริยาทาทาง วาจาที่สุภาพเรียบรอย แบงเปนมรรยาททางกาย และมรรยาททางวาจา มรรยาททางกาย เชน การไหว การกราบ การยืน การเดิน การนั่ง การกิน การแตงกาย มรรยาททางวาจา เชน พูดสุภาพ พูดไพเราะ พูด ความจริง และเวนจากการพูดโกหกนินทา การไหว เปนมรรยาทไทยที่เปนเอกลักษณของคนไทย

๕

1. ครูใหนักเรียนอานขอมูลในหนานี้ แลวใหนักเรียนชวยกันบอกวา • ศิลปะที่เกี่ยวของกับพระพุทธศาสนามีอะไรบาง (แนวตอบ เชน พระพุทธรูป โบสถ วิหาร เปนตน) 2. ครูใหนักเรียนดูภาพ แลวใหนักเรียน บอกความรูสึกของตนเองวา • เมื่อนักเรียนเห็นภาพวัดนี้แลว นักเรียนเกิดความรูสึกอยางไร (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของ นักเรียนแตละคน) 3. ใหชวยกันบอกวามารยาทไทยมี อะไรบาง และมีความสําคัญอยางไร 4. วิเคราะหประเด็นคําถามวา • การปฏิบัติตามมารยาทไทย จะทําใหเกิดผลอยางไร (แนวตอบ ทําใหผูพบเห็นชื่นชม) 5. ครูอธิบายเพิ่มเติมขอมูลนักเรียน ควรรู

นักเรียนควรรู วัดรองขุน เปนวัดที่ออกแบบ โดย อ.เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน ซึ่งเปนจิตรกร ชั้นแนวหนา ของเมืองไทย วัดแหงนี้มีความโดดเดน คือ มีพระอุโบสถที่ประดับตกแตงเปน พื้นสีขาว ประดับดวยกระจกสีเงิน แวววาว ภายในมีภาพจิตรกรรม ฝาผนังทีม่ คี วามงดงาม ซึง่ ผลงานนี้ อ.เฉลิมชัย ตองการใหเปนงาน พุทธศิลปของแผนดิน

นักเรียนควรรู วิหาร เปนสถานที่ที่พระสงฆใชในการประชุม ซึ่งวิหารจะมีความแตกตางจากโบสถ คือ โบสถจะมีใบเสมาลอมรอบ สวนวิหารนั้นจะไมมีใบเสมา

คูมือครู

5

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู ขยายความเขาใจ Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู 1. ครูใหนักเรียนอานขอมูลในหนานี้ แลวใหนักเรียนชวยกันบอกวา ภายในวัดมีผลงานทาง วัฒนธรรมไทยอะไรบาง 2. ครูใหนักเรียนดูภาพ แลวให นักเรียนลองบอกวา • นักเรียนเคยเห็นภาพจิตรกรรม ลักษณะนี้หรือไม และมีอยูที่ สถานที่ใด (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบ ของนักเรียนแตละคน) • จากภาพ มีความเกี่ยวของกับ พระพุทธศาสนาอยางไร (แนวตอบ ภาพจิตรกรรมฝาผนัง เปนผลงานที่บอกเกี่ยวกับ พุทธประวัติ ซึ่งทําใหเรา สามารถรูถึงความเปนมา ของพระพุทธศาสนา) 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมขอมูลนักเรียน ควรรู

ขยายความเขาใจ 1. ใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยางวา พระพุทธศาสนาเกี่ยวของกับชีวิต นักเรียนอยางไร เชน ชือ่ ของนักเรียน การทําความเคารพพอแม และ อาจารย เปนตน 2. ครูตงั้ คําถามเพือ่ ใหนกั เรียนรวมกัน อภิปรายวา • การเรียนรูวาพระพุทธศาสนา เปนรากฐานสําคัญของ วัฒนธรรมไทยทําใหเกิดผล อยางไร (แนวตอบ ทําใหเกิดความ เลื่อมใส และเห็นคุณคา ของพระพุทธศาสนา)

นักเรียนควรรู

▲

คูมือครู

(ยอจากฉบับนักเรียน 20%)

ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในโบสถวัดคงคาราม จ.ราชบุรี แสดงเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธประวัติ

เนื่องจากวิถีชีวิตของคนไทยมีความผูกพันกับพระพุทธศาสนา ความเชื่อและหลักปฏิบัติในพระพุทธศาสนา จึงซึมซาบเขาไปใน จิตใจ ชาวพุทธจะดําเนินชีวิตประจําวันโดยการสวดมนตไหวพระ ทําบุญตักบาตร ซึ่งเราสามารถพบเห็นกิจกรรมเหลานี้ไดทั่วไป นอกจากนี้ พระพุทธศาสนายังมีอทิ ธิพลตอการสรางสรรคผลงาน ทางวัฒนธรรมไทยที่เกิดจากความศรัทธา เชน ภาพวาดจิตรกรรม ฝาผนังในวัดตางๆ ซึ่งเปนเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธประวัติ หรือองค พระพุทธรูป ซึ่งถือวาเปนงานประติมากรรมที่สวยงาม รวมถึง การสรางวัด โบสถ วิหาร เจดีย ก็เปนสถาปตยกรรมอันเปนมรดก ทางวัฒนธรรม ซึ่งไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาเหมือนกัน จึงกลาวไดวาพระพุทธศาสนาเปนรากฐานสําคัญของวัฒนธรรมไทย ๖

นักเรียนควรรู

ประติมากรรม เปนศิลปะแขนงหนึ่งใน สถาปตยกรรม เปนศิลปะและวิทยาเกี่ยวกับ วิจิตรศิลปซึ่งเกี่ยวกับการแกะสลักไม หินออน งานกอสราง เชน การสรางโบสถ วิหาร เจดีย โลหะ ใหเปนรูปหรือลวดลายที่สวยงาม เชน เปนตน รูปปน องคพระพุทธรูป เปนตน

6

ตรวจสอบผล

นักเรียนควรรู จิตรกรรม เปนศิลปะแขนงหนึ่งในทัศนศิลป ซึ่งเกี่ยวกับงานเขียนภาพ วาดภาพ เชน ภาพวาด ฝาผนังตามวัดตางๆ เปนตน

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

Engage

Explore

Explain

Elaborate

ตรวจสอบผล Evaluate

ตรวจสอบผล

กิจกรรมรวบยอด

กิจกรรมรวบยอด

ตอนที่ ๑ อภิปรายชวนคิด ครูใหนักเรียนแบงกลุม แลวอภิปรายวา “วัฒนธรรมไทย ไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาอยางไรบาง” จากนั้นสรุป และสงตัวแทนออกมารายงานหนาชั้น ตอนที่ ๒ ผลงานสรางสรรค ๑. แบงนักเรียนเปนกลุม กลุมละ ๔-๕ คน ๒. ใหแตละกลุมหาภาพเกี่ยวกับประเพณี สถานที่ และวัตถุ ที่แสดงถึงศิลปะอันงดงามของไทยจากแหลงตางๆ เชน หองสมุด อินเทอรเน็ต แลวติดลงบนกระดาษ ๓. ใหแตละกลุมวิเคราะหวา ภาพที่กลุมของตนหามานั้น ไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาอยางไร ๔. ใหแตละกลุม สงตัวแทนออกมานําเสนอผลงานหนาชัน้ เรียน ๕. ใหนกั เรียนทุกกลุม นําผลงานมารวมกัน แลวจัดทําเปนสมุด บันทึกความรูประจําหอง และตกแตงใหสวยงาม ตอนที่ ๓ คําถามวัดความรู เขียนตอบคําถามตอไปนี้ลงในสมุด ๑. เอกลักษณของคนไทย มีอะไรบาง ๒. ประเพณีใดบาง ที่เกิดจากพระพุทธศาสนา ๓. รากฐานสําคัญทางวัฒนธรรมไทยไดมาจากสิ่งใด ยกตัวอยางประกอบใหเห็นชัดเจน

1. รวมกันสรุปวาเรียนรูอะไรบาง โดยสรุปเปนขอๆ 2. ทํากิจกรรมรวบยอดตอนที่ 1 - 3 ในหนา 7

หลักฐาน แสดงผลการเรียนรู 1. รายงานกลุม เรื่องวัฒนธรรมไทย ไดรับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนา อยางไรบาง 2. ใบงานนําเสนอภาพและการ วิเคราะห

เฉลย กิจกรมรวบยอดตอนที่ 3 (แนวตอบ คําถามวัดความรู) 1. เอกลักษณของคนไทย เชน อุปนิสัย อันแสดงถึงความกตัญูกตเวที ความเมตตากรุณา ความสามัคคี เปนตน การใชภาษาไทย ศิลปะ ตางๆ มารยาทไทย เชน การไหว การกราบ เปนตน 2. ประเพณีการอุปสมบท ประเพณี ทอดกฐิน ประเพณีทอดผาปา ประเพณีตักบาตรเทโว เปนตน 3. ไดมาจากการรับอิทธิพลทาง พระพุทธศาสนา เชน วัฒนธรรมไทย ที่เกี่ยวของกับการดําเนินชีวิตตาม หลักพระพุทธศาสนา เชน การแสดงความเคารพการแสดง ความกตัญูกตเวที เปนตน

๗

คูมือครู

7