8858649121295

คูมือครู 㪌»ÃСͺ¡ÒÃÊ͹ËÇÁ¡Ñº

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ©ºÑº »ÃСѹÏ

ภาพปกนี้มีขนาดเทากับหนังสือเรียนฉบับจริงของนักเรียน

กระบวนการสอนแบบ 5 Es ชวยสรางทักษะการเรียนรู กิจกรรมมุงพัฒนาทักษะการคิด คำถาม + แนวขอสอบเพื่อยกผลสัมฤทธิ์ O-NET กิจกรรมบูรณาการเตรียมพรอมสู ASEAN 2558

เอกสารประกอบคูมือครู

กลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1

สําหรับครู

คูมือครู Version ใหม

ลักษณะเดน

ขยายพื้นที่รูปเลมใหญขึ้นกวาเดิม จัดแบงพื้นที่ออกเปนโซน เพื่อคนหาขอมูลไดงาย สะดวก รวดเร็ว และดูเปนระเบียบ กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล

กระตุน ความสนใจ

Evaluate

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

เปาหมายการเรียนรู สมรรถนะของผูเรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค

หน า

โซน 1 กระตุน ความสนใจ

Engage

สํารวจคนหา

Explore

อธิบายความรู

Explain

ขยายความเขาใจ

Expand

ตรวจสอบผล

หน า

หนั ง สื อ เรี ย น

โซน 1

หนั ง สื อ เรี ย น

Evaluate

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

O-NET บูรณาการเชื่อมสาระ

เกร็ดแนะครู

ขอสอบ

โซน 2

โซน 3

กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย

นักเรียนควรรู

โซน 3

โซน 2 บูรณาการอาเซียน มุม IT

No.

คูมือครู

คูมือครู

No.

โซน 1 ขั้นตอนการสอนแบบ 5Es

โซน 2 ชวยครูเตรียมสอน

โซน 3 ชวยครูเตรียมนักเรียน

เพื่อใหครูเตรียมจัดกิจกรรมการเรียน การสอน โดยแนะนําขั้นตอนการสอนและ การจัดกิจกรรมแบบ 5Es อยางละเอียด เพื่อใหนักเรียนบรรลุตามตัวชี้วัด

เพื่อชวยลดภาระครูผูสอน โดยแนะนํา เกร็ดความรูสําหรับครู ความรูเสริมสําหรับ นักเรียน รวมทั้งบูรณาการความรูสูอาเซียน และมุม IT

เพื่อใหครูสะดวกตอการจัดกิจกรรม โดย แนะนํากิจกรรมบูรณาการเชือ่ มระหวางสาระหรือ กลุมสาระการเรียนรู วิชา กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย รวมถึงเนื้อหาที่เคยออกขอสอบ O-NET แนวขอสอบ NT/O-NET ทีเ่ นนการคิด พรอมเฉลยและคําอธิบายอยางละเอียด

ที่ใชในคูมือครู

แถบสีและสัญลักษณ

แถบสีแสดงขั้นตอนการสอนและการจัดกิจกรรม แบบ 5Es เพื่อใหครูทราบวาเปนขั้นการสอนขั้นใด

1. แถบสี 5Es สีแดง

สีเขียว

กระตุน ความสนใจ

เสร�ม

สํารวจคนหา

Engage

2

•

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใช เทคนิคกระตุน ความสนใจ เพื่อโยง เขาสูบทเรียน

สีสม

อธิบายความรู

Explore

•

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนสํารวจ ปญหา และศึกษา ขอมูล

สีฟา

Explain

•

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนคนหา คําตอบ จนเกิดความรู เชิงประจักษ

สีมวง

ขยายความเขาใจ Expand

•

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนนําความรู ไปคิดคนตอๆ ไป

ตรวจสอบผล Evaluate

•

เปนขั้นที่ผูสอน ประเมินมโนทัศน ของผูเรียน

2. สัญลักษณ สัญลักษณ

วัตถุประสงค

• เปาหมายการเรียนรู

• หลักฐานแสดง ผลการเรียนรู

• เกร็ดแนะครู

แทรกความรูเสริมสําหรับครู ขอเสนอแนะ ขอควรระวัง ขอสังเกต แนวทางการจัด กิจกรรมและอื่นๆ เพื่อประโยชนในการ จัดการเรียนการสอน ขยายความรูเพิ่มเติมจากเนื้อหา เพื่อให ครูนําไปใชอธิบายเพิ่มเติมใหนักเรียน ไดมีความรูมากขึ้น

•

ความรูหรือกิจกรรมเสริม ใหครูนําไปใช เตรียมความพรอมใหกับนักเรียนกอนเขาสู ประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. 2558 โดย บูรณาการกับวิชาที่กําลังเรียน

บูรณาการอาเซียน

•

คูม อื ครู

แสดงรองรอยหลักฐานตามภาระงาน ที่ครูมอบหมาย เพื่อแสดงผลการเรียนรู ตามตัวชี้วัด

• นักเรียนควรรู

มุม IT

แสดงเปาหมายการเรียนรูที่นักเรียน ตองบรรลุตามตัวชี้วัด ตลอดจนสมรรถนะ ที่จะตองมี และคุณลักษณะที่พึงเกิดขึ้น กับนักเรียน

แนะนําแหลงคนควาจากเว็บไซต เพื่อให ครูและนักเรียนไดเขาถึงขอมูลความรู ที่หลากหลาย ทั้งไทยและตางประเทศ

สัญลักษณ

ขอสอบ

วัตถุประสงค

O-NET

•

ชี้แนะเนื้อหาที่เคยออกขอสอบ O-NET โดยยกตัวอยางขอสอบ พรอมวิเคราะหคําตอบ อยางละเอียด

•

เปนตัวอยางขอสอบที่มุงเนน การคิดและเปนแนวขอสอบ NT/O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนตน มีทั้งปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

•

เปนตัวอยางขอสอบที่มุงเนน การคิดและเปนแนวขอสอบ O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย มีทั้งปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

•

แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม เชื่อมกับสาระหรือกลุมสาระ การเรียนรู ระดับชัน้ หรือวิชาอืน่ ที่เกี่ยวของ

•

แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ซอมเสริมสําหรับนักเรียนที่ควร ไดรับการพัฒนาการเรียนรู

•

แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ตอยอดสําหรับนักเรียนที่เรียนรู ไดอยางรวดเร็ว และตองการ ทาทายความสามารถในระดับ ที่สูงขึ้น

(เฉพาะวิชา ชัน้ ทีส่ อบ O-NET O-NET)

NT O-NE T (เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนตน)

แนว

O-NET

(เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนปลาย)

บูรณาการเชื่อมสาระ

กิจกรรมสรางเสริม

กิจกรรมทาทาย

คําแนะนําการใชคูมือครู การออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน คูมือครู รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.1 จัดทําขึ้นเพื่อใหครูผูสอนนําไปใชเปนแนวทาง วางแผนการสอนเพือ่ พัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียน และประกันคุณภาพผูเ รียน ตามนโยบายของสํานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) โดยใชหนังสือเรียน เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.1 ของบริษัท อักษรเจริญทัศน เสร�ม อจท. จํากัด เปนสื่อหลัก (Core Material) ประกอบการสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนรูใหสอดคลองกับมาตรฐาน 3 การเรียนรูและตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.1 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนตามหลักการสําคัญ ดังนี้ 1 ออกแบบการสอนเปนหนวยการเรียนรูอิงมาตรฐาน คูมือครู รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.1 วางแผนการสอนโดยแบงเปนหนวยการเรียนรู ตามลําดับสาระ (Strand) และหมายเลขขอของมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด แตละหนวยจะกําหนดเปาหมาย การเรียนรูและจุดประสงคการเรียนรู (Objective Learning) กิจกรรมการเรียนรู (Learning Activities) และแนวทาง การประเมินผลการเรียนรู (Learning Evaluation) ไวชัดเจน ครูผูสอนสามารถจัดทําแผนการสอนใหครอบคลุมมาตรฐาน การเรียนรู ตัวชี้วัด สมรรถนะ และคุณลักษณะอันพึงประสงคที่เปนเปาหมายการเรียนรูตามที่กําหนดไวในสาระแกนกลาง (ตามแผนภูมิ) และสามารถบันทึกผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนแตละคนลงในเอกสาร ปพ.5 ไดอยางมั่นใจ แผนภูมิแสดงความสัมพันธขององคประกอบการออกแบบการเรียนรูอิงมาตรฐานและเนนผูเรียนเปนสําคัญ

คก า

ส ภา

พผ

ูเ

จุดปร

ะสง

รู

รียน

ร

น เรีย

มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัดชั้นป

ทักษะการคิด การวัดประเมินผล การเรียนรู

กิจกรรมการเรียนรู

เทคนิคการสอน คูม อื ครู

2 การจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนสําคัญ แนวคิ ด ในการจั ด การเรี ย นการสอนที่ ยึ ด ผู  เ รี ย นเป น สํ า คั ญ พั ฒ นามาจากปรั ช ญาและทฤษฎี ก ารเรี ย นรู  Constructivism ที่เชื่อวา การเรียนรูเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในสมองของผูเรียนแตละคน ผูเรียนเปนผูสรางความรู โดยการเชื่อมโยงระหวางสิ่งที่ไดเรียนรูจากบทเรียนใหมกับความรูหรือประสบการณเดิมที่มีอยู ทฤษฎีนี้มีความเชื่อวา ผูเรียนทุกคนไดเรียนรูและมีการสั่งสมความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิ่งตางๆ ติดตัวมากอน ทีจ่ ะเขาสูห อ งเรียน ซึง่ เปนการเรียนรูท เี่ กิดจากประสบการณและสิง่ แวดลอมรอบตัวผูเ รียนแตละคน ดังนัน้ การจัดกิจกรรม เสร�ม การเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ผูสอนจะตองคํานึงถึง

4

1. ความรูเดิมของผูเรียน วิธีการสอนที่ดีจะตองเริ่มตนจากจุดที่วา ผูเ รียนมีความรูอ ะไรมาบาง แลวจึงใหความรู หรือประสบการณใหม เพื่อตอยอดจาก ความรูเดิม นําไปสูการสรางความรู ความเขาใจใหม

2. ความรูเดิมของผูเรียนถูกตองหรือไม ผูส อนตองปรับเปลีย่ นความรูค วามเขาใจเดิม ของผูเรียนใหถูกตอง และเปนพฤติกรรม การเรียนรูใ หมทมี่ คี ณุ คาตอผูเรียน เพื่อสราง เจตคติหรือทัศนคติที่ดีตอการเรียนรู สิ่งเหลานั้น

3. ผูเรียนสรางความหมายสําหรับตนเอง ผูสอนตองสงเสริมใหผูเรียนนําความรู ความเขาใจที่เกิดขึ้นไปลงมือปฏิบัติ เพื่อขยายความรูใหลึกซึ้งและมีคุณคา ตอตัวผูเรียนมากที่สุด

แนวคิด Constructivism เนนใหผูเรียนสรางความรูโดยผานกระบวนการคิดและความอยากรูของตนเอง โดยมีผูสอนเปนผูสรางบรรยากาศ

การเรียนรูและกระตุนความสนใจ คอยจัดสถานการณใหผูเรียนเกิดความขัดแยงทางความคิดระหวางประสบการณเดิมกับประสบการณ ความรูใ หม เพือ่ กระตนุ ใหผเู รียนเชือ่ มโยงความรู ความคิด กับประสบการณทมี่ อี ยูเ ดิม แลวสังเคราะหเปนความรูห รือแนวคิดใหมๆ ไดดว ยตนเอง

3 การบูรณาการกระบวนการคิด การเรียนรูของผูเรียนแตละคนจะเกิดขึ้นที่สมอง ซึ่งเปนอวัยวะที่ทําหนาที่รูคิดภายใตสภาพแวดลอมที่เอื้ออํานวย และไดรบั การกระตนุ จูงใจอยางเหมาะสม สอดคลองกับสภาพจิตใจและความตองการของผูเ รียนแตละคน การจัดกิจกรรม การเรียนรูและสาระการเรียนรูที่สอดคลองกับความสนใจและมีความหมายตอผูเรียน จะชวยกระตุนใหสมองของผูเรียน สามารถรับรูและเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพตามขั้นตอนการทํางานของสมอง ดังนี้ 1. สมองจะเรียนรูและสืบคน โดยการสังเกต คนหา ซักถาม และทดลอง ปฏิบัติ จนทําใหคนพบความรูความเขาใจ ไดอยางรวดเร็ว

2. สมองจะแยกแยะคุณคาของสิ่งตางๆ โดยการตัดสินใจวิพากษวิจารณ แสดง ความคิดเห็น ยอมรับหรือตอตานตาม อารมณความรูสึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เรียนรู

3. สมองจะประมวลเนื้อหาสาระ โดยการสรุปเปนความคิดรวบยอดจาก เรื่องราวที่ไดเรียนรูใหมนําไปผสมผสานกับ ความรูห รือประสบการณเดิมทีถ่ กู จัดเก็บอยูใ น สมอง ผานการกลัน่ กรองเพือ่ สังเคราะหเปน ความรูค วามเขาใจใหมๆ หรือเปนทัศนคติใหม ที่จะเก็บบรรจุไวในสมองของผูเรียน

การเรียนรูที่มีประสิทธิภาพจึงตองเปนการเรียนรูที่เกิดจากกระบวนการคิดของผูเรียน เพราะการเรียนรูจะเกิดขึ้น เมื่อสมองรูคิด และตองเปนการคิดไดครบถวนตามขั้นตอนการทํางานของสมองผูเรียน โดยเริ่มตนจาก 1. ระดับการคิดพื้นฐาน ไดแก การสังเกต การจําแนก การคาดคะเน การสื่อความหมาย การรวบรวมขอมูล การสรุปผล เปนตน

คูม อื ครู

2. ระดับลักษณะการคิด ไดแก การคิดกวาง คิดลึกซึ้ง คิดไกล คิดหลากหลาย คิดคลอง คิดอยางมีเหตุผล เปนตน

3. ระดับกระบวนการคิด ไดแก กระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ กระบวนการแกปญหา กระบวนการ คิดสรางสรรค กระบวนการคิดสังเคราะห เปนตน

5Es การจัดกิจกรรมตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ขั้นตอนการสอนที่สัมพันธกับขั้นตอนการคิดและการทํางานทางสมองของผูเรียนที่นิยมใชอยางแพรหลาย คือ วัฏจักรการเรียนรู 5Es ซึ่งผูจัดทําคูมือครูไดนํามาใชเปนแนวทางออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนในแตละหนวย ตามลําดับขั้นตอนการเรียนรู ดังนี้ ขั้นที่ 1

กระตุนความสนใจ

(Engage)

เสร�ม

5

เปนขั้นที่ผูสอนนําเขาสูบทเรียน เพื่อกระตุนความสนใจของผูเรียนดวยเรื่องราวหรือเหตุการณที่นาสนใจโดยใชเทคนิควิธีการ และคําถามทบทวนความรูหรือประสบการณเดิมของผูเรียน เพื่อเชื่อมโยงผูเรียนเขาสูความรูของบทเรียนใหม ชวยใหผูเรียนสามารถ สรุปความสําคัญหัวขอและสาระการเรียนรูของบทเรียนได จึงเปนขั้นตอนการสอนที่สําคัญ เพราะเปนการเตรียมความพรอมและสราง แรงจูงใจใฝเรียนรูแกผูเรียน

ขั้นที่ 2

สํารวจคนหา

(Explore)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนเปดโอกาสใหผเู รียนลงมือศึกษา สังเกต หรือรวมมือกันสํารวจ เพือ่ ใหเห็นขอบขายของประเด็นหรือปญหา รวมถึง วิธีการศึกษาคนควา การรวบรวมขอมูลความรูที่จะนําไปสูการสรางความเขาใจประเด็นหรือปญหานั้นๆ เมื่อผูเรียนทําความเขาใจใน ประเด็นหรือปญหาที่จะศึกษาคนควาอยางถองแทแลว ก็ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมขอมูลความรู สํารวจตรวจสอบ โดยวิธีการตางๆ เชน สัมภาษณ ทดลอง อานคนควาขอมูลจากเอกสาร แหลงขอมูลตางๆ จนไดขอมูลความรูที่เกี่ยวของกับประเด็นหรือปญหาที่ศึกษา

ขั้นที่ 3

อธิบายความรู

(Explain)

เปนขั้นที่ผูสอนมีปฏิสัมพันธกับผูเรียน เชน ใหการแนะนํา ตั้งคําถามกระตุนใหคิด เพื่อใหผูเรียนคนหาคําตอบ และนําขอมูล ความรูจากการศึกษาคนควาในขั้นที่ 2 มาวิเคราะห สรุปผล และนําเสนอผลที่ไดศึกษาคนความาในรูปแบบสารสนเทศตางๆ เชน เขียนแผนภูมิ ผังมโนทัศน เขียนความเรียง เขียนรายงาน เปนตน ในขั้นตอนนี้ฝกใหผูเรียนใชสมองคิดวิเคราะหและสังเคราะห อยางเปนระบบ

ขั้นที่ 4

ขยายความเขาใจ

(Expand)

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใชเทคนิควิธีสอนตางๆ ที่สงเสริมใหผูเรียนนําความรูที่เกิดขึ้นไปคิดคนสืบคนตอๆ ไป เพื่อพัฒนาทักษะ การเรียนรูและการทํางานรวมกันเปนกลุม ระดมสมองเพื่อคิดสรางสรรครวมกัน ผูเรียนสามารถนําความรูที่สรางขึ้นใหมไปเชื่อมโยง กับประสบการณเดิมโดยนําขอสรุปทีไ่ ดไปใชอธิบายเหตุการณตา งๆ หรือนําไปปฏิบตั ใิ นสถานการณใหมๆ ทีเ่ กีย่ วของกับชีวติ ประจําวัน ของตนเอง เพื่อขยายความรูความเขาใจใหกวางขวางยิ่งขึ้น ในขั้นตอนนี้ฝกสมองของผูเรียนใหสามารถคิดริเริ่มสรางสรรคอยางมี คุณภาพ เสริมสรางวิสัยทัศนใหกวางไกลออกไป

ขั้นที่ 5

ตรวจสอบผล

(Evaluate)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนประเมินมโนทัศนของผูเ รียน โดยตรวจสอบจากความคิดทีเ่ ปลีย่ นไปและความคิดรวบยอดทีเ่ กิดขึน้ ใหม ตรวจสอบ ทักษะ กระบวนการปฏิบัติ การแกปญหา การตอบคําถามรวบยอด หรือการเคารพความคิดหรือยอมรับเหตุผลของคนอื่น เพื่อการ สรางสรรคความรูร ว มกัน ผูเ รียนสามารถประเมินผลการเรียนรูข องตนเอง เพือ่ สรุปผลวามีความรูอ ะไรเพิม่ ขึน้ มาบาง เกิดความเขาใจ มากนอยเพียงใด และจะนําความรูเหลานั้นไปประยุกตใชในการเรียนรูเรื่องอื่นๆ หรือในชีวิตประจําวันไดอยางไร ผูเรียนจะเกิดเจตคติ และเห็นคุณคาของตนเองจากผลการเรียนรูที่เกิดขึ้น ซึ่งเปนการเรียนรูที่มีความสุขอยางแทจริง

การจัดกิจกรรมการเรียนรูตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es จึงเปนรูปแบบการเรียนการสอนที่เนนผูเรียน เปนสําคัญอยางแทจริง เพราะสงเสริมใหผูเรียนไดเรียนรูตามขั้นตอนของกระบวนการสรางความรูดวยตนเอง และ ฝกฝนใหใชกระบวนการคิดและกระบวนการกลุมอยางชํานาญ กอใหเกิดทักษะชีวิต ทักษะการทํางาน และทักษะการ เรียนรูที่มีประสิทธิภาพ สงผลตอการยกระดับผลสัมฤทธิ์ของผูเรียน ตามเปาหมายของการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทุกประการ คูม อื ครู

O-NET การเพิ่มผลสัมฤทธิ์ O-NET

การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ในแตละหนวยการเรียนรู ทางผูจัดทํา จะเสนอแนะวิธีสอน รูปแบบกิจกรรมการเรียนรู พรอมทั้งออกแบบเครื่องมือวัดและประเมินผลที่สอดคลองกับตัวชี้วัด และสาระการเรียนรูแกนกลางไวทุกขั้นตอน โดยยึดหลักสําคัญ คือ หลักของการวัดและประเมินผล เสร�ม

6

1. การวัดและประเมินผลทุกครั้ง ควรนําผลมาปรับปรุงพัฒนาผูเรียน เปนรายบุคคล

2. การวัดและประเมินผลมี เปาหมาย เพื่อพัฒนาการเรียนรู ของผูเรียนจนเต็มศักยภาพ

3. การนําผลการวัดและประเมินผล ทุกครั้งมาวางแผนปรับปรุงกิจกรรม การเรียนการสอน การเลือกเทคนิค วิธีสอน และสื่อการเรียนรูให เหมาะสมกับสภาพจริงของผูเรียน

การทดสอบผูเรียน 1. การใชขอสอบอัตนัย เนนการอาน การคิดวิเคราะห และการเขียนเพิ่มมากขึ้น 2. การใชคําถามกระตุนการคิดควบคูกับการทําขอสอบที่เนนการคิดอยางตอเนื่องตามลําดับกิจกรรมการเรียนรู และตัวชี้วัด 3. การทดสอบตองดําเนินการทั้งกอนเรียน ระหวางเรียน และหลังเรียน การทดสอบควรใชขอสอบทั้งชนิดปรนัยและ อัตนัย และเปนการทดสอบเพื่อประเมินผลการเรียนของผูเรียนแตละคน เพื่อการสอนซอมเสริมใหบรรลุตัวชี้วัด ไดครบถวน 4. การสอบกลางภาค (ถามี) ควรนําแบบฝกหัดหรือขอสอบทีน่ กั เรียนสวนใหญไมสามารถตอบไดหรือไมครบถวนชัดเจน มา สรางเปนแบบทดสอบอีกครัง้ เพือ่ ตรวจสอบความรูค วามเขาใจทีถ่ กู ตอง และประเมินความกาวหนาของผูเ รียนแตละคน 5. การสอบปลายภาคเรียนเพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามตัวชี้วัดที่สําคัญ ควรออกขอสอบใหมีลักษณะเดียวกับ ขอสอบ O-NET โดยเนนการคิดวิเคราะห สังเคราะห เชื่อมโยงประยุกตใช เพื่อสรางความคุนเคย และฝกฝน วิธีการทําขอสอบดวยความมั่นใจ 6. การนําผลการทดสอบของผูเรียนมาวิเคราะห โดยผลการสอบกอนการเรียนตองสามารถพยากรณผลการสอบ กลางภาค และผลการสอบกลางภาคตองทํานายผลการสอบปลายภาคของผูเ รียนแตละคน เพือ่ ประเมินพัฒนาการ ความกาวหนาของผูเรียนเปนรายบุคคล 7. ผลการทดสอบปลายป ปลายภาค ตองมีคาเฉลี่ยสอดคลองกับคาเฉลี่ยของการสอบ NT ที่เขตพื้นที่การศึกษา จัดสอบ รวมทั้งคาเฉลี่ยของการสอบ O-NET ชวงชั้นที่สอดคลองครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดสําคัญ เพือ่ สะทอนประสิทธิภาพของครูผสู อนในการออกแบบการเรียนรูแ ละประกันคุณภาพผูเ รียนทีต่ รวจสอบผลไดชดั เจน การจัดการเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ตองใหผูเรียนไดสั่งสมความรู ความเขาใจตามลําดับขั้นตอน ของกิจกรรมในวัฏจักรการเรียนรู 5Es เพื่อใหผูเรียนไดเติมเต็มองคความรูอยางตอเนื่อง จนสามารถปฏิบัติชิ้นงานหรือ ภาระงานรวบยอดของแตละหนวย ผานเกณฑประกันคุณภาพในระดับที่นาพึงพอใจ เพื่อรองรับการประเมินภายนอกจาก สมศ. ตลอดเวลา คูม อื ครู

ASEAN การเรียนรูสูประชาคมอาเซียน เพื่ออํานวยความสะดวกแกครูผูสอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรูบูรณาการอาเซียนศึกษา ผูจัดทําไดวิเคราะห มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัดที่มีสาระการเรียนรูสอดคลองกับองคความรูเกี่ยวกับประชาคมอาเซียนในแงมุมตางๆ ครอบคลุมทัง้ ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรม อาเซียน เพื่อสงเสริมการเรียนรูใหผูเรียนเกิดความตระหนัก มีความรูความเขาใจเหมาะสมกับระดับชั้นและกลุมสาระ การเรียนรู โดยเสนอแนะวิธีการจัดกิจกรรมบูรณาการเนื้อหาสาระตางๆ ที่เปนประโยชนตอผูเรียนและเปนการชวย เตรียมความพรอมผูเรียนทุกคนที่จะกาวเขาสูการเปนสมาชิกของประชาคมอาเซียนไดอยางมั่นใจตามขอตกลงปฏิญญา ชะอํา-หัวหิน วาดวยความรวมมือดานการศึกษาเพื่อบรรลุเปาหมายประชาคมอาเซียนที่เอื้ออาทรและแบงปน จึงกําหนด เปนนโยบายใหกระทรวงศึกษาธิการจัดการเรียนรูเตรียมความพรอมผูเรียนเขาสูประชาคมอาเซียนภายในป พ.ศ. 2558 ตามแนวปฏิบัติที่สําคัญ ดังนี้

เสร�ม

7

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน 1. การสรางความรูความเขาใจ และตระหนักถึงความสําคัญของ กฎบัตรอาเซียน และความรวมมือ ของ 3 เสาหลัก ซึง่ กฎบัตรอาเซียน ในขณะนี้มีสถานะเปนกฎหมายที่ ประเทศสมาชิกจะตองปฏิบัติตาม หลักการที่กําหนดไวเพื่อใหบรรลุ เปาหมายของกฎบัตรมาตราตางๆ

2. การสงเสริมหลักการ ประชาธิปไตยและการสราง สิ่งแวดลอมประชาธิปไตย เพื่อการอยูรวมกันอยางกลมกลืน ภายใตวิถีชีวิตอาเซียนที่มีความ หลากหลายดานสังคมและ วัฒนธรรม

4. การตระหนักในคุณคาของ สายสัมพันธทางประวัติศาสตร และมรดกทางวัฒนธรรมที่มี พัฒนาการรวมกัน เพื่อเชื่อม อัตลักษณและสรางจิตสํานึก ในการเปนประชากรของประชาคม อาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการศึกษาดาน สิทธิมนุษยชน เพื่อสรางประชาคม อาเซียนใหเปนประชาคมเพื่อ ประชาชนอยางแทจริง สามารถ อยูรวมกันไดบนพื้นฐานการเคารพ ในคุณคาของศักดิ์ศรีแหงความ เปนมนุษยเทาเทียมกัน

5. การสงเสริมสันติภาพ ความ มั่นคง และความปรองดองในสังคม ทั้งระดับประเทศและภูมิภาคของ อาเซียนบนพื้นฐานสันติวิธีและ การอยูรวมกันดวยขันติธรรม

คูม อื ครู

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

เสร�ม

8

1. การพัฒนาทักษะการทํางาน เพื่อเสริมสรางผูเรียนใหมีทักษะ วิชาชีพที่จําเปนสอดคลองกับ ความตองการของตลาดแรงงาน และสถานประกอบการในอาเซียน สามารถเทียบโอนผลการเรียน และการทํางานตามมาตรฐานฝมือ แรงงานในภูมิภาคอาเซียน

2. การเสริมสรางวินัย ความรับผิดชอบ และเจตคติรักการทํางาน สามารถพึ่งพาตนเอง มีทักษะชีวิต ดํารงชีวิตอยางมีความสุข เห็นคุณคา และภูมิใจในตนเอง ในฐานะที่เปนพลเมืองไทยและ อาเซียน

3. การเรียนรูเพื่อพัฒนาตนเอง อยางตอเนื่องตลอดชีวิต ใหมี ทักษะการทํางานตามมาตรฐาน อาชีพ และคุณวุฒิของวิชาชีพสาขา ตางๆ เพื่อรองรับการเตรียมเคลื่อน ยายแรงงานมีฝมือและการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่ เขมแข็ง เพื่อสรางขีดความสามารถ ในการแขงขันในเวทีโลก

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 1. การเสริมสรางความรวมมือ ในลักษณะสังคมที่เอื้ออาทร ของประชากรอาเซียน โดยยึด หลักการสําคัญ คือ ความงดงาม ของประชาคมอาเซียนมาจาก ความแตกตางและหลากหลายทาง วัฒนธรรมที่ลวนแตมีคุณคาตอ มรดกทางวัฒนธรรมของอาเซียน ซึ่งประชาชนทุกคนตองอนุรักษ สืบสานใหยั่งยืน

2. การเสริมสรางคุณลักษณะ ของผูเรียนใหเปนพลเมืองอาเซียน ที่มีศักยภาพในการกาวเขาสู ประชาคมอาเซียนอยางมั่นใจ เปนผูที่มีสุขภาพสมบูรณแข็งแรง มีทักษะการสื่อสาร ทักษะการ ทํางาน ทักษะทางสังคม สามารถ ทํางานรวมกับผูอื่นไดอยาง สรางสรรค และมีองคความรู เกี่ยวกับอาเซียนที่จําเปนตอการ ดํารงชีวิตอยางมีคุณภาพ

4. การสงเสริมการเรียนรูดาน ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถชี วี ติ ความเปนอยูข องเพือ่ นบาน ในอาเซียน เพื่อสรางจิตสํานึกของ ความเปนประชาคมอาเซียนและ ตระหนักถึงหนาที่ของการเปน พลเมืองอาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการเรียนรูภาษา อังกฤษเพื่อการสื่อสารและการ ทํางานตามมาตรฐานอาชีพที่ กําหนดและสนับสนุนการเรียนรู ภาษาอาเซียนและภาษาเพื่อนบาน เพื่อชวยเสริมสรางสัมพันธภาพทาง สังคม และการอยูรวมกันอยางสันติ ทามกลางความหลากหลายทาง วัฒนธรรม

5. การสรางความรูและความ ตระหนักเกี่ยวกับดานสิ่งแวดลอม ปญหาและผลกระทบตอคุณภาพ ชีวิตของประชากรในภูมิภาค รวมทั้งแนวทางการพัฒนาอยาง ยั่งยืน ใหเปนมรดกสืบทอดแก พลเมืองอาเซียนในรุนหลังตอๆ ไป

กระทรวงศึกษาธิการจึงประกาศนโยบายการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) เพื่อเรงพัฒนาเด็ก และเยาวชนไทยใหเปนทรัพยากรมนุษยของชาติที่มีทักษะและความชํานาญ พรอมเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงและ การแขงขันทั้งในภูมิภาคอาเซียนและภูมิภาคอื่นๆ ของสังคมโลก ทั้งนี้ผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และผูปกครอง ควรรวมมือกันอยางใกลชิดในการดูแลชวยเหลือผูเรียนและจัดประสบการณการเรียนรูเพื่อพัฒนาผูเรียนจนเต็มศักยภาพ เพื่อกาวเขาสูการเปนพลเมืองอาเซียนอยางมีเกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของตน คณะผูจัดทํา คูม อื ครู

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง สาระที่ 1

เทคโนโลยีสารสนเทศฯ (เฉพาะชั้น ม.1)*

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

มาตรฐาน ง 3.1 เขาใจ เห็นคุณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบคืนขอมูล การเรียนรู การสื่อสาร การแกปญหา การทํางาน และอาชีพอยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และมีคุณธรรม ชั้น

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรูแกนกลาง ม.1 1. อธิบายหลักการทํางาน บทบาท • การทํางานของคอมพิวเตอร ประกอบดวย และประโยชนของคอมพิวเตอร หนวยสําคัญ 5 หนวย ไดแก หนวยรับเขา หนวยประมวลผลกลาง หนวยความจําหลัก หนวยความจํารอง และหนวยสงออก • คอมพิวเตอรมีบทบาทในการชวยอํานวยความ สะดวกในการดําเนินกิจกรรมตางๆ และตอบ สนองความตองการเฉพาะบุคคลและสังคม มากขึ้น • คอมพิวเตอรมีประโยชนโดยใชเปนเครื่องมือ ในการทํางาน เชน แกปญหา สรางงาน สรางความบันเทิงติดตอสื่อสาร คนหาขอมูล 2. อภิปรายลักษณะสําคัญและผล กระทบของเทคโนโลยี สารสนเทศ

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน • หนวยการเรียนรูที่ 1 คอมพิวเตอรในชีวิตประจําวัน • หนวยการเรียนรูที่ 2 การทํางานของคอมพิวเตอร

เสร�ม

9

• หนวยการเรียนรูที่ 4 • ลักษณะสําคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ - ชวยใหการทํางานรวดเร็ว ถูกตอง และแมนยํา เทคโนโลยีสารสนเทศ - ชวยใหการบริการกวางขวางขึ้น - ชวยดําเนินการในหนวยงานตางๆ - ชวยอํานวยความสะดวกในชีวิตประจําวัน • เทคโนโลยีสารสนเทศมีผลกระทบในดานตางๆ เชน - ชวยดําเนินงานในหนวยงานตางๆ - ชวยอํานวยความสะดวกในชีวิตประจําวัน • เทคโนโลยีสารสนเทศมีผลกระทบในดานตางๆ เชน - คุณภาพชีวิต - สังคม - การเรียนการสอน

_________________________________ * สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี. (กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2551), หนา 36-38.

คูม อื ครู

ชั้น

เสร�ม

10

ตัวชี้วัด 3. ประมวลผลขอมูลใหเปน สารสนเทศ

• • • •

•

คูม อื ครู

สาระการเรียนรูแกนกลาง หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน ขอมูลและสารสนเทศ • หนวยการเรียนรูที่ 3 - ความหมายของขอมูลและสารสนเทศ การจัดการสารสนเทศ - การประมวลผลขอมูลใหเปนสารสนเทศ ประเภทของขอมูล วิธีการประมวลผลขอมูล การจัดการสารสนเทศ มีขั้นตอนดังนี้ - การรวบรวมขอมูลและตรวจสอบขอมูล ไดแก การเก็บรวบรวมขอมูลและการตรวจสอบขอมูล - การประมวลผลขอมูล ไดแก การรวบรวมเปน แฟมขอมูล การจัดเรียงขอมูล การคํานวณ และการทํารายงาน - การดูแลรักษาขอมูล ไดแก การจัดเก็บ การทํา สําเนา การแจกจายและการสื่อสารขอมูล และ การปรับปรุงขอมูล ระดับของสารสนเทศ

คําอธิบายรายวิชา รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 รหัสวิชา ง…………………………………

กลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1-2 เวลา 40 ชั่วโมง/ป

อธิบายหลักการทํางาน และบทบาทของคอมพิวเตอรที่ชวยในการอํานวยความสะดวกในกิจกรรมตางๆ เสร�ม และประโยชนของคอมพิวเตอรที่ใชเปนเครื่องในการทํางาน อภิปรายลักษณะสําคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ 11 ในดานการทํางาน ความแมนยํา และการอํานวยความสะดวกในชีวิตประจําวัน และเปรียบเทียบความสําคัญ กับผลกระทบที่เกิดขึ้นจากเทคโนโลยีสารสนเทศ ใชกระบวนการคิดวิเคราะหในการประมวลผลขอมูลใหเปน สารสนเทศ เพื่อนําไปใชใหเกิดประโยชนและมีความเหมาะสมในการใชงาน โดยใชกระบวนการทํางาน กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการคิดวิเคราะห เพื่อใหเกิดความรู ความคิด ความเขาใจ และเห็นคุณคาของเทคโนโลยี สามารถนําเทคโนโลยีสารสนเทศไปประยุกตใชในชีวิตประจําวัน เห็นคุณคาของการประกอบอาชีพ และมีเจตคติที่ดีตออาชีพ ตัวชี้วัด ง 3.1

ม.1/1

ม.1/2 รวม 3 ตัวชี้วัด

ม.1/3

คูม อื ครู

ตาราง

วิเคราะหมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศฯ ม.1

คําชี้แจง : ใหผูสอนใชตารางนี้ตรวจสอบความสอดคลองของเนื้อหาสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรูกับมาตรฐาน การเรียนรูและตัวชี้วัดชั้นป มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัด

เสร�ม

12

สาระที่ 1 มาตรฐาน ง 3.1 ตัวชี้วัด

หนวยการเรียนรู

1

หนวยการเรียนรูที่ 1 : คอมพิวเตอรในชีวิตประจําวัน

✓

หนวยการเรียนรูที่ 2 : การทํางานของคอมพิวเตอร

✓

2

หนวยการเรียนรูที่ 3 : การจัดการสารสนเทศ

หนวยการเรียนรูที่ 4 : เทคโนโลยีสารสนเทศ

คูม อื ครู

3

✓

✓

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ม.1 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1

กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ผูเรียบเรียง

นางสาวอารียา ศรีประเสริฐ นางสาวสายสุนีย เจริญสุข นางสาวสุปราณี วงษแสงจันทร

ผูตรวจ

ผศ. ดร. พรฤดี เนติโสภากุล นายเอนก สุวรรณวงศ นายจารุวัส หนูทอง

บรรณาธิการ

รศ. ดร. พิมลพรรณ ประเสริฐวงษ เรพเพอร นายสมเกียรติ ภูระหงษ พิมพครั้งที่ 7

สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติ

รหัสสินคา 2117114

¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡

¾ÔÁ¾ ¤ÃÑ駷Õè 1 ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ 2147007

EB GUIDE

ที่พิมพกํากับหัวขอสําคัญในหนังสือเรียนหลักสูตรแกนกลางฯ ผาน www.aksorn.com ไปยังแหลงความรูทั่วไทย-ทั่วโลก

คณะผูจัดทําคูมือครู อารียา ศรีประเสริฐ บุญณิตา จิตรีเชาว

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

¤íÒ¹íÒ

คํา

เตือ น

เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ม.1

กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี เปนกลุมสาระที่ชวยพัฒนาให ผูเรียนมีความรู ความเขาใจ มีทักษะพื้นฐานที่จําเปนตอการดํารงชีวิต และรู เทาทันการเปลี่ยนแปลง สามารถนําความรูเกี่ยวกับการดํารงชีวิต การอาชีพ และเทคโนโลยี มาประยุกตใชในการทํางานอยางมีความคิดสรางสรรคและแขงขัน ในสังคมไทยและสากล เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพ รักการทํางาน และ มีชัเ้นจตคติ ที่ดีตอกการทํ างาน มัธยมศึ ษาป ที่ 1สามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมไดอยางพอเพียงและ กลุ สาระการเรี มีคมวามสุ ข ยนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสํสูาตหรั รแกนกลางการศึ พุทธศักราชย2551 บหนังสือเรีกยษาขั นที้น่ใชพืป้นฐาน ระกอบการเรี นการสอนสําหรับผูเรียนในระดับ ชัอารี้นยมัาธศรียมศึ กษาปที่ ๑ (ม.๑) กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี จะจัดทํา ประเสริฐ และคณะ แยกออกเปน ๒ เลมดวยกัน กลาวคือ แยกเปนการงานอาชีพและเทคโนโลยี เลมหนึง� (ซึง� จะกลาวถึงสาระที่ ๑ การดํารงชีวติ และครอบครัว สาระที่ ๔ การอาชีพ) และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร อีกเลมหนึ�ง (ซึ�งเลมหลังน�้จะเนนหนัก หนังสือเลมนี้ไดรับการคุมครองตาม พ.ร.บ. ลิขสิทธิ์ หามมิใหผูใด ทําซํ้า คัดลอก เลียนแบบ ทําสําเนา จําลองงานจากตนฉบับหรือแปลงเปนรูปแบบอื่น ไมวาทั้งหมดหรื อบางสวน โดยมิส ไดารสนเทศและการสื รับอนุญาตจากเจาของลิขสิทธิ์ถ่อ ือเปสาร) นการละเมิ องรับผิดทั้งทางแพงและทางอาญา ในวิธีตางๆ ทุกวิธี สาระที ่ ๓ เทคโนโลยี ทั้งดน�ผู้คกระทํ รูผาูสจะตอนและสถานศึ กษาพึง ใชควบคูกัน เพื่อประสิทธิภาพในการเรียนการสอนและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ ดีของผูเรียน พิมพครั้งที่ 7 ม เทคโนโลยี ส ารสนเทศและการสื่ อ สาร จะเป น สาระเกี่ ย วกั บ สงวนลิขสิโดยเล ทธิ์ตามพระราชบั ญญัติ ISBN : 978-616-203-083-3 กระบวนการเทคโนโลยี สารสนเทศ การติดตอสื่อสาร การคนหาขอมูล การใช ขอมูลและสารสนเทศ การแกปญหาหรือการสรางงาน คุณคาและผลกระทบ ของเทคโนโลยีสารสนเทศ ภายในเลมไดจัดแบงเน�้อหาแยกเปนหนวยการเรียนรู มีเน�้อหาที่สอดคลอง กับสาระการเรียนรูแกนกลาง รวมทั้งมีระดับความยากงายและจํานวนเน�้อหา ที่เหมาะสมกับคาบเวลาเรียน ทั้งน�้ทางคณะผูเรียบเรียงหวังเปนอยางยิ�งวา หนังสือเรียนเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเลมน�้ จะเปนประโยชนอยางยิ�ง ตอการนําไปใชประกอบการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษาทุกแหง ชวยให ผูเรียนไดรับความรู มีทักษะ มีคุณลักษณะอันพึงประสงค ตลอดจนบรรลุตัวชี้วัด ตามที่หลักสูตรแกนกลาง ฯ ไดกําหนดไวทุกประการ คณะผูเรียบเรียง

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

อธิบายความรู

Explore

ขยายความเขาใจ

Explain

Expand

ตรวจสอบผล

¤íÒ¹íÒ Ë¹Ñ§Ê×ÍàÃÕ¹ ¤íÒá¹Ð¹íÒ㹡ÒÃ㪌

Evaluate

กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี เปนกลุมสาระที่ชวยพัฒนาให งสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเลมนี้ สรางขึ้นเพื่อใหเปน ผูเรียนมีคหนั วามรู  ความเขาใจ มีทักษะพื้นฐานที่จําเปนตอการดํารงชีวิต และรู สือ่ สําหรับใชประกอบการเรียนการสอนในรายวิชาพื้นฐาน กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี เทาทันการเปลี่ยนแปลง สามารถนําความรูเกี่ยวกับการดํารงชีวิต การอาชีพ ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ ๑ และเทคโนโลยี มาประยุกตใชในการทํางานอยางมีความคิดสรางสรรคและแขงขัน โดยเนือ้ หาตรงตามสาระการเรียนรูแ กนกลางขัน้ พืน้ ฐาน อานทําความเขาใจงาย ใหทงั้ ความรูแ ละชวย ในสังคมไทยและสากล เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพ รักการทํางาน และ พัฒนาผูเ รียนตามหลักสูตรและตัวชีว้ ดั เนือ้ หาสาระแบงออกเปนหนวยการเรียนรูต ามโครงสรางรายวิชา สะดวก มีเจตคติที่ดีตอการทํางาน สามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมไดอยางพอเพียงและ แกการจัดการเรียนการสอนและการวัดผลประเมินผล พรอมเสริมองคประกอบอืน่ ๆ ทีจ่ ะชวยทําใหผเู รียนไดรบั มีความสุข ความรูอ ยางมีประสิทธิภาพ à¹×éÍËҵçµÒÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§ สํ า หรั บ หนั ง สื อ เรี ย นที ่ ใ ช ป ระกอบการเรี ย นการสอนสํ เรียÒนในระดั ãËŒ¤ÇÒÁÃÙาŒáหรั ÅÐàÍ×บ é͵‹ผู Í¡Òùí ä»ãªŒÊ͹à¾×èÍ บ à¡Ãç´ IT ໚¹àÃ×èͧ ¨Ñ´¡ÅØ‹Áà¹×éÍËÒ໚¹Ë¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ à¡ÃÔè¹¹íÒà¾×èÍãˌࢌÒ㨶֧ÊÒÃÐÊíÒ¤ÑÞ ãËŒºÃÃÅصÑǪÕéÇÑ´ áÅÐÊÌҧ¤Ø³ÅѡɳР¹‹ÒÃÙàŒ ¾ÔÁè àµÔÁ¨Ò¡à¹×Íé ËÒ Êдǡᡋ ÒèѴ¡ÒÃàÃÕ Â¹¡ÒÃÊ͹ ÐàÃÕ¹ ¹¾Ö§»ÃÐʧ¤ ชั้นมัธ¡ยมศึ กษาป ที่ 1 (ม.1)ã¹Ë¹‹กลุÇ·Õมè¨สาระการงานอาชี พÍÑและเทคโนโลยี จะจัดทํา ÁÕá·Ã¡à»š¹ÃÐÂÐæ แยกออกเปน 2 เลมดวยกัน กลาวคือ แยกเปนการงานอาชีพและเทคโนโลยี เลมหนึง� (ซึง� จะกลาวถึงสาระที่ 1 การดํารงชีวติ และครอบครัว สาระที่ 4 การอาชีพ) และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร อีกเลมหนึ�ง (ซึ�งเลมหลังน�้จะเนนหนัก สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร) ทั้งน�้ครูผูสอนและสถานศึกษา พึงใชควบคู 1 ก นั เพือ่ ประสิทธิภาพในการเรียนการสอนและผลสัมฤทธิท์ างการเรียน ที่ดีของผูเรียน โดยเล ม เทคโนโลยี ส ารสนเทศและการสื่ อ สาร จะเป น สาระเกี่ ย วกั บ กระบวนการเทคโนโลยี สารสนเทศ การติดตอสื่อสาร การคนหาขอมูล การใช ขอมูลและสารสนเทศ การแกปญหาหรือการสรางงาน คุณคาและผลกระทบของ µÑǪÕÇé ´Ñ áÅÐÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙጠ¡¹¡ÅÒ§ µÒÁ·ÕËè ÅÑ¡Êٵà เทคโนโลยี ¡íÒ˹´ à¾×èÍãËŒ·ÃÒº¶Öส§ารสนเทศ ໇ÒËÁÒÂ㹡ÒÃÈÖ¡ÉÒ ÁØÁà·¤â¹âÅÂÕà¹×éÍËҹ͡à˹×ͨҡ ¤íÒ¶ÒÁ»ÃШíÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒáÅСԨ¡ÃÃÁ ·Õ Á è ã Õ ¹ÊÒÃСÒÃàÃÕ Â ¹ÃÙ á Œ ¡¹¡ÅÒ§ à¾× Í è ÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ ภายในเลมไดจัดแบงเน�้อหาแยกเป นหนวยการเรียนรู มีเน�้อหาที ่สอดคล อง¹ÃÙŒà¾×èÍãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹ à¾ÔÁè ¾Ù¹áÅТÂÒ¾ÃÁá´¹¤ÇÒÁÃÙ㌠ˌ ÁդسÀÒ¾ºÃÃÅØÁҵðҹáÅеÑǪÕéÇÑ´ ¡ÇŒÒ้ ง§¢ÇÒ§ÍÍ¡ä» กับสาระการเรียนรูแกนกลาง รวมทั มีระดับความยากงายและจํานวนเน�้อหา ที่เหมาะสมกับคาบเวลาเรียน ทั้งน�้ทางคณะผูเรียบเรียงหวังเปนอยคางยิ�งวา หนังสือเรียนเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเลมน�้ จะเปนประโยชนอยางยิ�ง ตอการนําไปใชประกอบการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษาทุกแหง ชวยให ผูเรียนไดรับความรู มีทักษะ มีคุณลักษณะอันพึงประสงค ตลอดจนบรรลุกิ ตัวชี้วัด ตามที่หลักสูตรแกนกลาง ฯ ไดกําหนดไวทุกประการ 5 ดานการศึกษา (educat ion) เชน การนําคอมพิวเตอร มาใชเพือ่ พิมพรายงาน นําเสนอผล ทํ า สื่ อ การเรี ย นการส อน งาน ทํ า งานหรื อ ทํ า การบ า นส ง อาจารย  รวมถึ ง การเรี ย นผ สื่ออิเล็กทรอนิกส (e-learning) าน ที่เปนโปรแกรมประยุกตทางเว็ บไซตที่เติบโตอยางรวดเร็ว โดยผูท สี่ นใจสามารถเขาเรียนวิ ชาตางๆ ระดับชั้น บางหลักสูตรเรียนฟรี ได โดยมีหลักสูตรหรือวิชาตางๆ ใหเลือกมากมาย ในทุกๆ แตในบางหลักสูตรอาจจะตอ งเสียคาใชจายในการเรียน เพิ่มเติม

วเตอร์ 1. ควำมหมำยและควำมส�ำคัญของคอมพิ 1.1 ความหมายของคอมพิวเตอร ทรอนิกส์ที่ถูก วเตอร์ หมายถึง เครื่องมือหรืออุปกรณ์อิเล็ก

หน่วยที่ คอมพิวเตอ

ตัวชี้วัด

■

ร์ในชีวิตประ

อธิบายหลกั การท (ง 3.1 ม.1/1 าำ งาน บทบาท และประโยช ) น์ของคอมพิว เตอร์

จ�ำวัน ปั

จจจุจุบัน เกี่ยวข้องกั คอมพิวเตอร์ได้เข้ามาม บ มนษุ ย์เป็นอย่ การด�าเนินชีวิตประจ� ีส่วน า สาระการเรียนรู สะดวกสบาย างมาก ทัง้ ช่วยเออื้ อ�า วันของ ้แกนกลาง นวย ที่ดีขึ้น ไม่ว และช่วยให้มีชีวิตควา ความ คอมพวิ เตอร ่าในสังคมเมื มเป็นอยู่ ม์ บี ทบาทในกา หน่วยงานต่ อ ดำาเนินกิจกรรม รช่วยอำานวยค างๆ ล้วนใช ง สังคมชนบท หรือ บุคคลและสั ต่างๆ และตอบสนองคว วามสะดวกในการ ควา ้ ค อมพ มสะดวกใน งคมมากขึ้น ามต้องการเฉพา การปฏิบัต ิวเตอร์เพื่ออ�านวย ะ คอมพิวเตอร คอมพิวเตอ ิงานทั้งสิ ์ม ร์ เช่น แก้ปัญ ีประโยชน์โดยใช้เป็นเครื ท�างานได้ร สามารถจดั เก็บข้อมูลได้ ้น เนื่องจาก หา ค้นหาข้อมูล สร้างงาน สร้างความบั ่องมือในการทำางาน วดเร็ว ถูก เป็นต้น นเทิง ติดต่อ ต้อง และแม เป็นจ�านวนมาก สื่อสาร เป็ น เครื่ อ งมื อ ด�าเนินชีวติ ของ ที่มีความส�าคัญและ ่นย�า จึงถือว่า เพิ่มขึ้นอย่า มนุษย์เป็นอย่างยิง่ และ มีบทบาทต่อการ งต่อเนื่อง มีแนวโน้มขยา ยตัว

■

■

คอมพิ ำาข้อมูลทั้งตัวเลขและ สร้างขึน้ เพือ่ ช่วยมนุษย์ทำางานในการคำานวณและจ มูลและคำาสัง่ ผ่านอุปกรณ์ ตัวอักษรได้อตั โนมัตติ ามคำาสัง่ โดยสามารถรับข้อ ล (process) ด้วยหน่วย รับข้อมูล (input) แล้วนำาข้อมูลและคำาสัง่ นัน้ ไปประมวลผ วเลข รูปภาพ นตั ประมวลผล เพื่อให้ได้ผลลัพธ์​์ตามต้องการ ซึ่งอาจเป คอมพิ ว เตอร์ ข นาดพกพา แสดงผล (output) (คอมพิวเตอร์ แทบเล็ต) ข้อความเสียง เปนต้น และแสดงผลผ่านอุปกรณ์ บนั ทึกข้อมูลสำารอง ตลอดจนสามารถบันทึกรายการต่างๆ โดยอุปกรณ์ เพื่อเก็บไว้ใช้งานครั้งต่อๆ ไปได้ อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ปั จ จุ บั น จะพบว่ า คอมพิ ว เตอร์ ถู ก พั ฒ นาขึ้ น ซึ่งถูกออกแบบให้ ทำาให้มีเครื่องคอมพิวเตอร์หลากหลายรูปแบบ ยมใช้งานกัน ใช้งานง่าย และมีราคาไม่แพงนักจึงทำาให้ได้รบั ความนิ นาดพกพ า อย่ า งแพร่หลาย ไม่ ว ่ า จะเป น คอมพิ ว เตอร์ ข าหิ้ว ตบุก) คอมพิวเตอร์แบบตัง้ โตะ คอมพิวเตอร์แบบกระเป คอมพิวเตอร์แบบกระเปาหิ้ว (คอมพิวเตอร์โน้ คอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ เปนต้น ่างจากที่เคยพบเห็นหรือคุ้นเคย เช่น แบบแตกต ป ู ร ี ม ่ ี ท เตอร์ ว งคอมพิ อ ่ ครื เ มี นอกจากนี้ ยัง Machine) Teller Automatic : (ATM ม อ็ เ เครื่องฝากถอนเงินอัตโนมัติหรือเครื่องเอที กัน โดยการนำา ก็ถือว่าเปนเครื่องคอมพิวเตอร์รูปแบบหนึ่งเช่น พิวเตอร์ ข้อมูลที่มีอยู่ มาผ่านกระบวนการประมวลผลทางคอม ี่ยน ละแลกเปล จะทำาให้เกิดผลลัพธ์ที่สามารถนำาไปใช้ประโยชน์แ n) กันต่อไปได้ที่เราเรียกกันว่า สารสนเทศ (informatio

เว็บไซต์ NOLP e-Learning World e-learning และรวบรวมเว็บไซต์ (http://www.thai2learn.com/index.php) เป็นเว็บไซต์ที่ให้บริ การเกี่ยวกับ ที่เกี่ยวข้องกับ e-learning มากมาย

เกร็ด... IT

เมื่อเราต้องใช้คอมพิวเตอร์เป็ ของเราเพื่อปองกันอาการดังกล่า นเวลานาน อาจเกิดอาการตาแห้งและสายตาล้า ดังนั้นเราควรถน วได้ ดังนี้ อมสายตา 1. ควรวางจอภาพห่างจากสายตาประมา ณ 1 ฟุต และตั้งกับโตะที่ไม่สูงหรื 2. ปรับแสงหน้าจอคอมพิวเตอร์ อต่ำาเกินไป ให้ร 3. หยุดพักสายตาทุก 30 นาที ู้สึกสบายตา อาจติดแผ่นกรองรังสี เพื่อลดการกระจายแสง โดยมองไปไกลๆ หรือหลับตาประมา 4. หลังทำางานเสร็จให้หลับตา แล้ ณ 5 นาที วใช้น้ำา ประมาณ 5 นาที จะช่วยผ่อนคลายกลเย็นชโลมดวงตาหรือหาผ้าชุบน้ำาหมาดๆ มาประคบดวงตา ้ามเนื้อตา และทำาให้เลือดหมุนเวี ยนมาเลี้ยงดวงตาได้ดี

6

เครื่องฝากถอนเงินอัตโนมัติ (เครื่องเอทีเอ็ม)

คอมพิวเตอร์แบบตั้งโตะ (คอมพิวเตอร์ พีซี)

2

ยกวา เปนยุคแหงการสือ่ สารแบบไรพรมแดน 1 การสือ่ สาร (communication) ในยุคปจจุบนั เรี วยในการติดตอสื่อสารกับทุกคนไดทุก มีการสื่อสารในรูปแบบตางๆ คอมพิวเตอรสามารถช ใชจายมาก ไมวาจะเปนการสงจดหมาย มุมโลกไดอยางสะดวก รวดเร็ว และประหยัดคา นเทอรเน็ต อีกทั้งยังสามารถสราง อิเล็กทรอนิกส (e-mail) การพูดคุยและสงขอความทางอิ เปลีย่ นความคิดเห็นไดอยางอิสระ เว็บเพจสวนบุคคลใหเพือ่ นๆ หรือครอบครัวเขามาชมและแลก

าถามประจำาหน่วยการเรียนรู้

ยี

ระ ดิ ษ ฐ์ e) ได้ ป Ba bb ag ha rle s ิตศาสตร์ ร์ บเ บจ (C อมพิวเตอ างคณ ชา ลส์ แบ าศัยหลักการท การทำางานคล้ายค  อ ื ่ อร ษช ยอ เต ก อมพิว ช าว อั ง กฤ โกณมิติต่างๆ โด engine) ซึ่งมีหลั ศา สต ร์ รี ประวัติค นั ก คณิ ต ที่มีฟังก์ชันทางต าะห์ (analytical ก็บ 32 18 นเ คร e) ว เ ส่ งวิ ค. ศ. nce engin ้ออกแบบเครื่อ ็น 3 ส่วน คือ ฟันเฟอ ง า่ ง (differe หมนุ บ่งเป 33 ได เครอ่ื งผลต อมาใน ค.ศ. 18 นของเครื่องนี้แ รือ่ งยนตไ์ อนา้ำ ะเก็บผลลัพธ์ ต่ การทำางา วบคุม ใช้ระบบเคดยอัตโนมัติ แล นค ปัจจุบัน ด้โ ง ทั่วไปใน นคาำ นวณ และสว่ มารถคำานวณไ ระดาษ บบเครื่อ กแ ว สา งก ออ ส่ รู ข้อมูล ู่ในบัตรเจาะ ิมพ์ออกมาทา ่องผลต่างและ ็นอย่างมาก bbage : เป รื harles Ba มพิวเตอร์ มีข้อมูลอย วามจำา ก่อนจะพ ับการสร้างเค ร์ในยุคต่อมา บเบจ (C งคอ วก เตอร์” เตอ ชาลส์ แบ -1871) บิดาแห่ ในหน่วยค จากแนวคิดเกี่ย ่อวงการคอมพิว ิดาแห่งคอมพิว ์ต “บ น ็ ชน ค.ศ. 1792 เป า ะโย งว่ เป็นปร รยกย่อ วิเคราะห์ บจ จึงได้รับกา บเ ชาลส์ แบ

โล มุมเทคโน

การสื่อสารผ่านทางอินเทอร์เน็ตไม่ว่าจะ เป็นการส่งจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ หรือ การพูดคุยและส่งข้อความทางอินเทอร์เน็ต ช่ ว ยให้ ก ารติ ด ต่ อ สื่ อ สารเป็ น ไปอย่ า ง สะดวก รวดเร็ว และประหยัดค่าใช้จ่าย

1.

2.

3.

4.

5.

จกรรมสร้างสรรค์พัฒนาการเรียนรู้

านคาตางๆ บนอินเทอรเน็ต ที่เรียกวา 2 การเลือกซื้อสินคา (shopping) การเยี่ยมชมร ั่งซื้อสินคาผานระบบการบริการ ไซเบอรมอลล (cybermall) เพื่อเลือกชมสินคาและสามารถส ทางอินเทอรเน็ต ทําใหประหยัดเวลาและคาใชจายได

มูลตางๆ ผานเครือขายอินเทอรเน็ต สามารถ 3 การสืบคนขอมูล (searching) การสืบคนขอ ารคนหาเว็บไซต ที่เรียกวา “search ทําไดอยางรวดเร็ว โดยมีเครื่องมือหรือโปรแกรมในก e.com และ www.google.co.th เปนตน engine” เชน www.sanook.com, www.bingandgoogl ศหรือตางประเทศ รูปภาพตางๆ เพื่อคนหาบทความ เอกสาร ขาวทองถิ่น ขาวภายในประเท ่อมัลติมีเดีย เชน ภาพ เสียง คลิปวิดีโอ ตามความสนใจได ซึ่งในปจจุบันจะมีลักษณะเปนสื เปนตน ที่สัมพันธกับเนื้อหาใหเลือกชมมากมาย

4

http://www.aksorn.com/LC/Tech/M1/01

Web guide á¹Ð¹íÒáËÅ‹§¤Œ¹¤ÇŒÒ¢ŒÍÁÙÅ à¾ÔèÁàµÔÁ¼‹Ò¹Ãкº Online

engine

35

MA

. 19 RK I ค.ศ

-1952

EN

. 1942 IAC ค.ศ

EDVAC

ค.ศ. 1949

กิจกรรมที่

1

กิจกรรมที่

2

ให้นักเรียนจัดทำารายงานเกี่ยวกับการใช้งานคอมพิวเตอร์มาคนละ 1 ด้าน เช่น ด้านการแพทย์ ด้านการศึกษา ด้านการคมนาคมขนส่ง ด้านศิลปะ ฯลฯ โดยพิมพ์ลงบนกระดาษรายงาน พร้อมภาพประกอบ ให้นกั เรียนช่วยกันจัดนิทรรศการแสดงวิวฒ ั นาการของคอมพิวเตอร์และประเภท ของคอมพิวเตอร์ที่มีใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน

)

ค.ศ. 1833

่าง (differe

เครื่องผลต

EB GUIDE

alytical

คราะห์ (an

เครื่องวิเ

. 1832)

e ค.ศ nce engin

คอมพิวเตอร์มีความสำาคัญต่อโลกปัจจุบันอย่างไร จงอธิบายความหมายของคอมพิวเตอร์มาพอสังเขป นักเรียนใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์ด้านใดบ้าง จงอธิบาย ในการใช้คอมพิวเตอร์ควรระมัดระวังในเรื่องใดบ้าง จงอธิบาย จงวิเคราะห์ถึงบทบาทของคอมพิวเตอร์ที่มีต่อสังคมไทยมาพอเข้าใจ

IBM 701

คณะผูเรียบเรียง

-1954

ค.ศ. 1953

7

16

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

1 2

●

●

Evaluate

¤ÇÒÁËÁÒÂáÅФÇÒÁÊíÒ¤Ñޢͧ¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà º·ºÒ·¢Í§¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà »ÃÐ⪹ ¢Í§¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÃ

1 - 16 2 8 14

ËÅÑ¡¡Ò÷íÒ§Ò¹¢Í§¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà ˹‹ÇÂÃѺ¢ŒÍÁÙŠ˹‹Ç»ÃÐÁÇżšÅÒ§ ˹‹Ç¤ÇÒÁ¨íÒËÅÑ¡ ˹‹ÇÂáÊ´§¼Å ˹‹Ç¤ÇÒÁ¨íÒÃͧ

18 19 27 28 30 34

●

● ●

¡ÒèѴ¡ÒÃÊÒÃʹà·È

43 - 56

¢ŒÍÁÙÅáÅÐÊÒÃʹà·È »ÃÐàÀ·¢Í§¢ŒÍÁÙÅ ÇÔ¸Õ¡ÒûÃÐÁÇżŢŒÍÁÙÅ ÅѡɳТͧÊÒÃʹà·È·Õè´Õ ¡ÒèѴ¡ÒÃÊÒÃʹà·È ÃкºÊÒÃʹà·È ÃдѺ¢Í§ÊÒÃʹà·È

44 45 46 47 49 50 53

à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È

57 - 75

● ● ● ● ● ●

4

ตรวจสอบผล

17 - 42

●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

Expand

¡Ò÷íÒ§Ò¹¢Í§¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÃ

●

3

ขยายความเขาใจ

¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà 㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹ

●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

Explain

ÊÒúÑÞ ●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

อธิบายความรู

Explore

●

● ● ● ●

¤ÇÒÁËÁÒÂáÅÐͧ¤ »ÃСͺ¢Í§à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È »ÃÐÂØ¡µ 㪌෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ÅѡɳÐÊíÒ¤Ñޢͧ෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ¼Å¡Ãзº¢Í§à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È

ºÃóҹءÃÁ

58 59 70 71

76

กระตุน ความสนใจ กระตุEngage นความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

เปาหมายการเรียนรู

1. บอกความหมายและความสําคัญของ คอมพิวเตอร 2. บอกบทบาท หนาที่ และประโยชนของ คอมพิวเตอร

สมรรถนะของผูเรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการทักษะชีวิต 3. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี

คุณลักษณะอันพึงประสงค 1. ใฝเรียนรู 2. มีวนิ ัย

หน่วยที่

1

กระตุน ความสนใจ

คอมพิวเตอร์ในชีวิตประจ�ำวัน ตัวชี้วัด อธิบายหลักการทำางาน บทบาท และประโยชน์ของคอมพิวเตอร์ (ง 3.1 ม.1/1)

ปัจจุจจุบันคอมพิวเตอร์ได้เข้ามามีส่วน

เกี่ยวข้องกับการด�าเนินชีวิตประจ�าวันของ มนุษย์เป็นอย่างมาก ทัง้ ช่วยเอือ้ อ�านวยความ สะดวกสบายและช่วยให้มีชีวิตความเป็นอยู่ ที่ดีขึ้น ไม่ว่าในสังคมเมือง สังคมชนบท หรือ หน่วยงานต่างๆ ล้วนใช้คอมพิวเตอร์เพื่ออ�านวย สาระการเรียนรู้แกนกลาง ความสะดวกในการปฏิ บัติงานทั้งสิ้น เนื่องจาก คอมพิวเตอร์มบี ทบาทในการช่วยอำานวยความสะดวกในการ คอมพิวเตอร์สามารถจัดเก็บข้อมูลได้เป็นจ�านวนมาก านวนมาก ดำาเนินกิจกรรมต่างๆ และตอบสนองความต้องการเฉพาะ บุคคลและสังคมมากขึ้น ท�างานได้รวดเร็ว ถูกต้อง และแม่นย�า จึงถือว่า คอมพิวเตอร์มีประโยชน์โดยใช้เป็นเครื่องมือในการทำางาน เป็ น เครื่ อ งมื อ ที่ มี ค วามส� า คั ญ และมี บ ทบาทต่ อ การ เช่น แก้ปัญหา สร้างงาน สร้างความบันเทิง ติดต่อสื่อสาร ด�าเนินชีวติ ของมนุษย์เป็นอย่างยิง่ และมีแนวโน้มขยายตัว ค้นหาข้อมูล เป็นต้น เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ■

■

Engage

ครูใหนักเรียนดูภาพหนาหนวย จากนั้นครู ตั้งคําถาม • นักเรียนคิดวาคอมพิวเตอรมีความสําคัญ อยางไรกับการดําเนินชีวิตของมนุษย (แนวตอบ ในปจจุบันคอมพิวเตอรเขามา มีบทบาทในชีวิตประจําวันหลายๆ ดาน ถือเปนอุปกรณทชี่ ว ยใหมนุษยสามารถทํางาน ไดสะดวก รวดเร็ว และมีความถูกตองแมนยํา เราสามารถใชคอมพิวเตอรในการทํางาน หลายประเภท เชน การคํานวณ การสืบคน ขอมูล การออกแบบ การติดตอสื่อสาร การใหความบันเทิง เปนตน)

■

เกร็ดแนะครู ครูควรจัดการเรียนรูเพื่อใหนักเรียนเขาใจในหลักการทํางาน บทบาทและ ประโยชนของคอมพิวเตอรในการอํานวยความสะดวกในการทํางาน และการดําเนิน กิจการตางๆ เพื่อสนองความตองการของบุคคล โดยใหนักเรียนทํากิจกรรมตอไปนี้ • คนควาขอมูลเกี่ยวกับการใชของคอมพิวเตอรในชีวิตประจําวันของนักเรียน • อภิปรายเกี่ยวกับประโยชนของคอมพิวเตอรในชีวิตประจําวัน • นักเรียนรวมกันสรุปประโยชนของคอมพิวเตอร โดยจัดทําเปน แผนผังมโนทัศน

คูมือครู

1

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

กระตุEngage นความสนใจ

Exploreนหา สํารวจค

กระตุน ความสนใจ

Engage

1. ครูกระตุนความสนใจดวยการตั้งคําถามและให นักเรียนรวมกันตอบ • เมื่อกลาวถึงคอมพิวเตอร นักเรียนนึกถึง อะไรบาง (แนวตอบ เชน เครือ่ งมือทีใ่ ชในการสืบคนขอมูล การพิมพเอกสาร การติดตอสื่อสารทาง อินเทอรเน็ต แหลงความบันเทิง เปนตน) 2. ครูนาํ ภาพคอมพิวเตอรประเภทตางๆ นอกเหนือ จากหนา 18 เชน เมนเฟรมคอมพิวเตอร มินิคอมพิวเตอร สมารตโฟน เครื่องคิดเลข นาฬกาจับเวลา เปนตน และตั้งคําถามวา ภาพเหลานี้เปนคอมพิวเตอรหรือไม โดยครู อธิบายพรอมเหตุผลวาอุปกรณที่สามารถรับ ขอมูล (Input) มาประมวล (Process) และ แสดงผลลัพธ (Output) ถือวาเปนอุปกรณ คอมพิวเตอรทั้งหมด

สํารวจคนหา

1. ควำมหมำยและควำมส�ำคัญของคอมพิวเตอร์ 1.1 ความหมายของคอมพิวเตอร

คอมพิวเตอร์ หมายถึง เครื่องมือหรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ถูก สร้างขึน้ เพือ่ ช่วยมนุษย์ทำางานในการคำานวณและจำาข้อมูลทั้งตัวเลขและ ตัวอักษรได้อตั โนมัตติ ามคำาสัง่ โดยสามารถรับข้อมูลและคำาสัง่ ผ่านอุปกรณ์ รับข้อมูล (input) แล้วนำาข้อมูลและคำาสัง่ นัน้ ไปประมวลผล (process) ด้วยหน่วย ประมวลผล เพื่อให้ได้ผลลัพธ์​์ตามต้องการ ซึ่งอาจเปนตัวเลข รูปภาพ ว เตอร์ ข นาดพกพา ข้อความเสียง เปนต้น และแสดงผลผ่านอุปกรณ์แสดงผล (output) คอมพิ (คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต) ตลอดจนสามารถบันทึกรายการต่างๆ โดยอุปกรณ์บนั ทึกข้อมูลสำารอง เพื่อเก็บไว้ใช้งานครั้งต่อๆ ไปได้ ปั จ จุ บั น จะพบว่ า คอมพิ ว เตอร์ ถู ก พั ฒ นาขึ้ น อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ทำาให้มีเครื่องคอมพิวเตอร์หลากหลายรูปแบบ ซึ่งถูกออกแบบให้ ใช้งานง่าย และมีราคาไม่แพงนักจึงทำาให้ได้รบั ความนิยมใช้งานกั 1 น อย่ า งแพร่หลาย ไม่ ว ่ า จะเป น คอมพิ ว เตอร์ ข นาดพกพา คอมพิวเตอร์แบบตัง้ โตะ คอมพิวเตอร์แบบกระเปาหิ้ว คอมพิวเตอร์แบบกระเปาหิ้ว (คอมพิวเตอร์โน้ตบุก) คอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ เปนต้น นอกจากนี้ ยังมีเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีรูป2แบบแตกต่างจากที่เคยพบเห็นหรือคุ้นเคย เช่น เครื่องฝากถอนเงินอัตโนมัติหรือเครื่องเอทีเอ็ม (ATM : Automatic Teller Machine) ก็ถือว่าเปนเครื่องคอมพิวเตอร์รูปแบบหนึ่งเช่นกัน โดยการนำา ข้อมูลที่มีอยู่ มาผ่านกระบวนการประมวลผลทางคอมพิวเตอร์ จะทำาให้เกิดผลลัพธ์ที่สามารถนำาไปใช้ประโยชน์และแลกเปลี่ยน กันต่อไปได้ที่เราเรียกกันว่า สารสนเทศ (information)

Explore

ครูใหนกั เรียนศึกษาคนควาเกีย่ วกับความสําคัญ บทบาท และประโยชนของคอมพิวเตอรในดานตางๆ โดยศึกษาจากแหลงเรียนรู เชน หนังสือเรียน หองสมุด อินเทอรเน็ต เปนตน จากนั้นใหนักเรียน นําขอมูลที่ไดมาศึกษาทําความเขาใจ

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนศึกษาซูเปอรคอมพิวเตอร (Supercomputer) เมนเฟรมคอมพิวเตอร (Mainframe computer) และมินิคอมพิวเตอร (Minicomputer) โดยใหนักเรียนบอก คุณลักษณะและการประยุกตใชงานคอมพิวเตอร เหลานี้ พอสังเขป ลงในสมุดเรียน 2. ครูใหนักเรียนวิเคราะหวาการใชแท็บเล็ตในการ เรียนการสอนมีขอดีและขอเสียอยางไร โดยนํา ประเด็นคําถามนี้มาอภิปรายในชั้นเรียน

คอมพิวเตอร์แบบตั้งโตะ (คอมพิวเตอร์ พีซี)

2

นักเรียนควรรู 1 คอมพิวเตอรขนาดพกพา หรือแท็บเล็ต (Tablet) คือคอมพิวเตอรที่รวม การทํางานไวในจอสัมผัส โดยใชปากกาสไตลัส (Stylus) หรือปากกาสําหรับ ปอนขอมูลเขาสูคอมพิวเตอร หรือใชปลายนิ้วสัมผัส ซึ่งในปจจุบันมีคอมพิวเตอร ขนาดพกพาตางๆ มากมาย เชน ไอแพด (iPad) จากบริษัท Apple สโคแพด (ScoPad) จากประเทศจีน เซอรเฟซ (Surface) จากบริษัท Microsoft เปนตน 2 เครื่องเอทีเอ็ม เปนเครื่องฝากถอนเงินอัตโนมัติ ซึ่งธนาคารที่ใชเทคโนโลยี บัตรเอทีเอ็มเปนแหงแรกของไทย คือ ธนาคารไทยพาณิชย เมื่อ พ.ศ. 2526

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิม่ เติมเกีย่ วกับความหมาย ประวัติ และกระบวนการทํางาน ของคอมพิวเตอร ไดที่ http://www.comsimple.com

2

คูมือครู

เครื่องฝากถอนเงินอัตโนมัติ (เครื่องเอทีเอ็ม)

กิจกรรมสรางเสริม ครูใหนักเรียนสืบหาขอมูลคอมพิวเตอรสวนบุคคลประเภทตางๆ ไดแก คอมพิวเตอรตงั้ โตะ (Desktop Computer) คอมพิวเตอรวางตักหรือโนตบุก (Laptop Computer) คอมพิวเตอรพกพาหรือแท็บเล็ต (Tablet Computer) และคอมพิวเตอรมือถือ (Handheld Computer) โดยใหบอกคุณลักษณะ และความแตกตางของคอมพิวเตอรทั้ง 4 ประเภท จากนั้นรวมกันอภิปราย ในชั้นเรียนและสรุปเปนโปสเตอรความรูติดบอรดในหองเรียน

กิจกรรมทาทาย ครูใหนักเรียนศึกษาเครื่องมืออิเล็กทรอนิกสที่มีหลักการทํางานเหมือน คอมพิวเตอร โดยนําภาพเครือ่ งมืออิเลกทรอนิกสมาตัดแปะหรือวาดให สวยงามและบอกขั้นตอนการทํางานใหถูกตองตามแผนภาพ การรับขอมูล (Input) → การประมวลผล (Process) → การแสดงผล (Output)

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูสุมนักเรียนใหออกมาอธิบายความหมาย ของคอมพิวเตอร พรอมทั้งบอกจุดประสงค การใชงานและประโยชนที่ไดรับจาก คอมพิวเตอร (แนวตอบ คอมพิวเตอร คือ เครื่องคํานวณ อิเล็กทรอนิกสที่มีการทํางานแบบอัตโนมัติ ทําหนาที่เหมือนสมองกล เพราะสามารถ แกปญหาตางๆ ทั้งที่งายและซับซอนตาม คําสั่งของโปรแกรม นอกจากนี้ยังสามารถใช ประโยชนในการสืบหาขอมูลทางอินเทอรเน็ต การพิมพงาน การสงงานทางจดหมาย อิเล็กทรอนิกสหรืออีเมล การออกแบบหรือ วาดภาพในโปรแกรมตางๆ การฟงเพลง การดูภาพยนตร) 2. ครูนาํ สนทนาเกีย่ วกับขอจํากัดของคอมพิวเตอร และตั้งคําถามวา • นักเรียนคิดวา คอมพิวเตอรมีขอจํากัดหรือ ทําอะไรไมไดบาง (แนวตอบ คอมพิวเตอรไมสามารถคิดเองได โดยคอมพิวเตอรตอ งใหมนุษยสรางโปรแกรม เพื่อชวยใหคอมพิวเตอรคํานวณหรือทํางาน ตามที่ผูใชตองการได) 3. ครูใหนักเรียนศึกษาขอมูลการใชคอมพิวเตอร ในการทํางานเสี่ยงอันตรายแทนมนุษย โดยให เขียนอธิบายพรอมติดรูปภาพประกอบ สงครู ผูสอน

1.2 ความสําคัญของคอมพิวเตอร คอมพิวเตอร์ได้ถกู พัฒนาขึน้ เพือ่ ให้มคี วาม สามารถในการทำางานทีร่ วดเร็ว ถูกต้อง แม่นยำา เก็บข้อมูลได้มากมายมหาศาล และทำางานได้ โดยอัตโนมัติ คอมพิวเตอร์ถูกนำามาใช้สำาหรับ งานทีต่ อ้ งมีการประมวลผลการทำางานทีซ่ บั ซ้อน เกินกว่าความสามารถของมนุษย์ทจี่ ะทำาได้ หรือ หากมนุษย์สามารถทำาได้ แต่กจ็ าำ เปนต้องอาศัย ระยะเวลาที่ยาวนานมาก และอาจก่อให้เกิด ข้อผิดพลาดได้อย่างง่ายดาย เช่น การคำานวณ โรงงานผลิ ต รถยนต์ ใ นปั จ จุ บั น มั ก นำ า คอมพิ ว เตอร์ ตั ว เลขหลายหลั ก ภายในเวลาอั น รวดเร็ ว เข้ามาช่วยในการผลิต เช่น การเชื่อมต่อตัวถังรถยนต์ การทำางานในแบบเดียวกันซำ้าๆ กันหลายครั้ง ซึ่งต้องอาศัยความถูกต้อง แม่นยำา อย่างมาก การจดจำ า ข้ อ มู ล ตั ว เลขและตั ว อั ก ษรจำ า นวน เป น ต้ น ซึ่ ง งานที่ น ่ า เบื่ อ และยุ่ ง ยากเหล่ า นี้ คอมพิวเตอร์สามารถทำางานแทนมนุษย์ โดยที่มนุษย์มีหน้าที่เพียงเปนผู้สั่งการเท่านั้น ดังนั้น ทัง้ หน่วยงานราชการและเอกชนจึงมีการนำาคอมพิวเตอร์มาใช้งานกันอย่างกว้างขวาง แม้แต่องค์กร ขนาดเล็ก ก็ยังต้องนำาคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยเพื่ออำานวยความสะดวกในการทำางาน คอมพิวเตอร์ได้เข้ามามีบทบาทในการทำางานแทนมนุษย์หลายลักษณะ เช่น การทำางานทีเ่ สีย่ ง อันตราย การคำานวณทางวิศวกรรม การคำานวณ ทางสถิติ การทำาธุรกิจทั้งภายในและภายนอก องค์ ก ร การสร้ า งงานศิ ล ปะ การออกแบบ สื่อสิ่งพิมพ์ การติดต่อสื่อสารผ่านเครือข่าย อินเทอร์เน็ต การจัดการงานเอกสาร เปนต้น จะเห็นได้วา่ คอมพิวเตอร์กลายเปนอุปกรณ์สาำ คัญ ในการทำางานของหลายหน่วยงาน และเข้ามา เปนส่วนหนึ่งในชีวิตประจำาวันของเราอย่าง หลีกเลี่ยงไม่ได้ นอกจากนี้ยังมีการประยุกต์ ใช้งานคอมพิวเตอร์ในชีวติ ประจำาวัน ดังต่อไปนี้ การใช้งานคอมพิวเตอร์ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต เปรียบเสมือนได้ท่องโลกกว้างเพียงปลายนิ้วสัมผัส

3

ขอสอบเนน การคิด

คอมพิวเตอร มีความสําคัญอยางไร

แนว  NT  O-NE T

แนวตอบ คอมพิวเตอรชวยในการประมวลผลขอมูลตางๆ ใหเปน สารสนเทศไดอยางรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เพราะคอมพิวเตอร สามารถทํางานแทนมนุษยในหลายลักษณะ เชน การคํานวณตางๆ การออกแบบ การสรางงานศิลปะ การจัดการฐานขอมูล ใชในการติดตอ สื่อสารบนเครือขายอินเทอรเน็ต สื่อออนไลน และการเรียนการสอนได ซึ่งชวยอํานวยความสะดวกในการดําเนินกิจกรรมตางๆ และตอบสนอง ความตองการเฉพาะของบุคคลและสังคมมากขึ้น

บูรณาการอาเซียน ครูยํ้าความสําคัญของการใชคอมพิวเตอรและเทคโนโลยี เนื่องจากใน พ.ศ.

2558 เปนปที่ประเทศสมาชิกอาเซียน 10 ประเทศ ไดแก ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไน สิงคโปร พมา เวียดนาม ลาว กัมพูชา และฟลิปปนส รวมตัวเปนประชาคม อาเซียน ซึ่งประกอบดวย 3 เสาหลัก ไดแก ประชาคมการเมืองและความมั่นคง อาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน ดังนั้น จึงไดมีการเตรียมพรอมเยาวชนไทยในการเปนประชาคมอาเซียน โดยทาง คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานไดกําหนดคุณลักษณะของการเปนพลเมือง อาเซียน โดยแบงออกเปน 3 ดาน ดังนี้ • ดานความรู เชน มีความรูเกี่ยวกับประเทศสมาชิกอาเซียนทั้งดานการเมือง สังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรม เปนตน • ดานทักษะกระบวนการ เชน มีทักษะพื้นฐานในการใชคอมพิวเตอรและ เทคโนโลยี เปนตน • ดานเจตคติ เชน รับผิดชอบตอประชาคมอาเซียน ดําเนินชีวิตตามหลัก เศรษฐกิจพอเพียง เปนตน คูมือครู 3

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

1. ครูใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยางโปรแกรมเพื่อ การสื่อสารผานทางอินเทอรเน็ตที่นักเรียนรูจัก โดยออกมาเขียนบนกระดาน (แนวตอบ โปรแกรม MSN, Facebook, Twitter, E-mail, Blogger, Line, Skype) 2. ครูอธิบายการใชโปรแกรมเพื่อการสื่อสาร ที่นักเรียนชวยกันยกตัวอยาง จากนั้นครู ตั้งคําถาม • การติดตอสื่อสารผานทางอินเทอรเน็ต มีขอดีและขอเสียอยางไร (แนวตอบ ขอดี คือ มีแหลงขอมูลที่ทําใหเขาถึง ขอมูลทั่วโลกในเวลาอันรวดเร็ว นอกจากนี้ ยังสามารถติดตอสื่อสารกับบุคคลอื่นผาน โปรแกรมตางๆ ในระบบอินเทอรเน็ต โดย ไมตองเสียคาโทรศัพท รวมถึงสามารถสงภาพ เอกสาร และสื่อสารกับหลายๆ คนพรอมกัน สวนขอเสีย คือ เสี่ยงตอการติดไวรัส การหลอกลวงจากบุคคลที่ไมหวังดี) 3. ครูใหนักเรียนเลือกเว็บไซตที่ใชประโยชน ในการเลือกซื้อสินคาหรือการสืบคนขอมูล คนละ 1 เว็บไซต แลวนํารูปเว็บไซตนั้นออกมา อธิบายลักษณะของเว็บไซตและประโยชน หนาชั้น 4. ครูใหนักเรียนรวมกันเลาถึงประสบการณใน แงดีและไมดีในการใชคอมพิวเตอรหรือระบบ อินเทอรเน็ตในการสื่อสาร การซื้อสินคา และ การสืบคนขอมูล รวมทั้งเสนอแนะเทคนิคตางๆ ที่จะชวยใหเกิดความสะดวกรวดเร็วในการใช 5. ครูใหนักเรียนทดลองใชงานการสื่อสารผานทาง อินเทอรเน็ต เชน Facebook, Twittter, MSN เปนตน โดยใหระบุการใชงานเหลานี้วามี ขอดีและขอเสียอะไรบาง และสามารถนํามา ประยุกตใช เพื่อใหเกิดประโยชนทางดาน การเรียนไดอยางไร

1 การสือ่ สาร (communication) ในยุคปจจุบนั เรียกวา เปนยุคแหงการสือ่ สารแบบไรพรมแดน มีการสื่อสารในรูปแบบตางๆ คอมพิวเตอรสามารถชวยในการติดตอสื่อสารกับทุกคนไดทุก มุมโลกไดอยางสะดวก รวดเร็ว และประหยัดคาใชจายมาก ไมวาจะเปนการสงจดหมาย อิเล็กทรอนิ 1 กส (e-mail) การพูดคุยและสงขอความทางอินเทอรเน็ต อีกทั้งยังสามารถสราง เว็บเพจสวนบุคคลใหเพือ่ นๆ หรือครอบครัวเขามาชมและแลกเปลีย่ นความคิดเห็นไดอยางอิสระ

การสื่อสารผ่านทางอินเทอร์เน็ตไม่ว่าจะ เป็นการส่งจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ หรือ การพูดคุยและส่งข้อความทางอินเทอร์เน็ต ช่ ว ยให้ ก ารติ ด ต่ อ สื่ อ สารเป็ น ไปอย่ า ง สะดวก รวดเร็ว และประหยัดค่าใช้จ่าย

2 การเลือกซื้อสินคา (shopping) การเยี่ยมชมรานคาตางๆ บนอินเทอรเน็ต ที่เรียกวา ไซเบอรมอลล (cybermall) เพื่อเลือกชมสินคาและสามารถสั่งซื้อสินคาผานระบบการบริการ ทางอินเทอรเน็ต ทําใหประหยัดเวลาและคาใชจายได 3 การสืบคนขอมูล (searching) การสืบคนขอมูลตางๆ ผานเครือขายอินเทอรเน็ต สามารถ ทําไดอยางรวดเร็ว โดยมีเครื่องมือหรือโปรแกรมในการคนหาเว็บไซต ที่เรียกวา “search engine” เชน www.sanook.com, www.bingandgoogle.com และ www.google.co.th เปนตน เพื่อคนหาบทความ เอกสาร ขาวทองถิ่น ขาวภายในประเทศหรือตางประเทศ รูปภาพตางๆ ตามความสนใจได ซึ่งในปจจุบันจะมีลักษณะเปนสื่อมัลติมีเดีย เชน ภาพ เสียง คลิปวิดีโอ เปนตน ที่สัมพันธกับเนื้อหาใหเลือกชมมากมาย EB GUIDE

4

บูรณาการอาเซียน ครูแนะนําใหนักเรียนใชเทคโนโลยีคอมพิวเตอรในการสืบคนขอมูลและการ สื่อสารผานทางเครือขายอินเทอรเน็ต เพื่อศึกษาเกี่ยวกับประชาคมอาเซียนและ ประเทศตางๆ ในอาเซียน เชน ในเว็บไซต http://ประชาคมอาเซียน.net, http://www.thai-aec.com หรือการสื่อสารผานทางเฟซบุกในกลุม Asean Community เปนตน

นักเรียนควรรู 1 เว็บเพจ หนาของเว็บไซตที่เปดขึ้นมาใชงาน สวนใหญจะอยูในรูปของเอกสาร HTML หรือ XHTML โปรแกรมที่ใชเปดดูเว็บเพจ เรียกวา เว็บเบราวเซอร ตัวอยาง เชน wInternet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome เปนตน

4

คูมือครู

http://www.aksorn.com/LC/Tech/M1/01

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 53 ออกเกี่ยวกับการปฏิบัติในการใชอินเทอรเน็ต ขอใดเปนการปฏิบัติที่ถูกตองตามหลักวิชาการเมื่อคนควาหาขอมูลจาก อินเทอรเน็ตมาทํารายงาน 1. คัดลอกเนื้อหาจากเว็บไซต 2. ใชเนื้อหาจากกระดานสนทนา (web board) มาใสในรายงาน 3. นํารูปแบบจากเว็บไซตมาใสในรายงาน 4. อางอิงชื่อผูเขียนบทความ วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 4. เพราะการทํารายงานโดยการคนควา จากอินเทอรเน็ต ผูใชงานควรมีการอางอิงชื่อผูเขียนหรือชื่อเว็บไซตของ บทความนั้น เพื่อแสดงแหลงที่มาและความนาเชื่อถือของขอมูล และ เนื่องจากการคัดลอกเนื้อหาอาจมีลิขสิทธิ์ ผูคนควาจึงควรใสชื่อผูเขียน บทความเพื่อแสดงถึงการใหเกียรติเจาของบทความ

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางความบันเทิงใน อินเทอรเน็ต เชน เกม เพลง ภาพยนตร โทรทัศน เปนตน จากนั้นครูตั้งคําถาม • นักเรียนคิดวาเกมในอินเทอรเน็ตหรือ เกมออนไลน มีขอดีและขอเสียอยางไรบาง ตอชีวิตของนักเรียน (แนวตอบ ขอดี คือ ฝกภาษาอังกฤษและ ภาษาอื่นๆ เพิ่มความคิดสรางสรรค เปดโลกทัศนใหม เกิดแรงบันดาลใจ ฝกฝน ทักษะความคิดและไหวพริบปฏิภาณ ไดรับ ความสนุกสนาน ขอเสีย คือ เสียสายตา เสียเวลา เสียเงิน บางเกมไมมคี วามเหมาะสม ในเรื่องความรุนแรง เรื่องเพศ และการพนัน) 2. ครูใหนักเรียน 4-5 คน เลาการใชคอมพิวเตอร เพื่อความบันเทิงที่นักเรียนชอบ โดยอธิบายถึง วิธีการใชและประโยชนที่ไดรับ 3. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางเว็บไซตเพื่อความ บันเทิงที่เปนที่นิยมในกลุมวัยรุน พรอมบอก เหตุผลประกอบ 4. ครูใหนักเรียนทําการบันทึกพฤติกรรมการ ใชงานคอมพิวเตอรเพื่อความบันเทิงพรอมทั้ง สรุป การใชงานเหลานั้นวามีประโยชนอยางไร บาง ลงในสมุดและนําสงครูผูสอน

การสืบค้นข้อมูลผ่านทางอินเทอร์เน็ต ทำาให้ ได้ข้อมูลที่หลากหลาย เป็นสากล และช่วย ให้การสืบค้นข้อมูลทำาได้ง่ายและรวดเร็ว

4 ดานความบันเทิง (entertainment) สามารถอานหนังสือ ฟงเพลง ชมรายการตางๆ ของสถานีโทรทัศน และเลนเกมผานคอมพิวเตอร เพื่อศึกษาหาความรู ฝกทักษะในดานตางๆ และผอนคลายความเครียดโดยการเชือ่ มตออินเทอรเน็ต หรือไมตอ งเชือ่ มตอกับอินเทอรเน็ตก็ได

เราสามารถใช้คอมพิวเตอร์เพื่อความบันเทิง เช่น การดูหนัง ฟังเพลง หรือเล่นเกม แต่ทั้งนี้ก็ควรแบ่งเวลาให้เป็น และไม่ใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับความบันเทิง โดยเฉพาะเด็กในวัยเรียน

5

กิจกรรมสรางเสริม ครูใหนักเรียนเขียนเรียงความเรื่องการใชงานคอมพิวเตอร เพื่อความ บันเทิงอยางไรใหหมาะสม ลงในสมุดเรียนและสงครูผูสอน จากนั้นใหครู เลือกเรียงความที่ดี 1-2 ผลงาน โดยใหนักเรียนเจาของผลงานเลาใหเพื่อน ฟงหนาชั้นเรียน

กิจกรรมทาทาย ครูใหนักเรียนเขียนวิเคราะหวา เพราะเหตุใดการเลนเกมหรือการใชงาน คอมพิวเตอรมากเกินไปจึงเกิดผลเสียตอนักเรียน โดยใหเขียนลงในสมุด และสงครูผูสอน

เกร็ดแนะครู ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับการสื่อสารในอินเทอรเน็ต วานักเรียนควรใชงาน อยางถูกตอง เทาที่จําเปน และกอใหเกิดประโยชนสูงสุด โดยรูจักการแบงเวลาและ ใชงานเพื่อความสะดวกในติดตอประสานงานและการคนควาหาความรู ทั้งนี้ครู อาจนําภาพหรือขาวเกี่ยวกับเด็กติดเกมหรืออินเทอรเน็ตที่สงผลตอสุขภาพของผูนั้น และอาจนําตารางเวลาชีวิตหรือนาฬกาชีวิตมาใหนักเรียนดู เพื่อใหนักเรียนตระหนัก ถึงผลเสียนั้นและใชงานอินเทอรเน็ตอยางเหมาะสม และครูควรเชิญผูเชี่ยวชาญ ที่มีความรูในการใชคอมพิวเตอรเพื่อความบันเทิงอยางถูกวิธี เชน นักจิตวิทยา หรือตํารวจมาแนะนําวิธีการปองกันตนเองจากการใชงานอินเทอรเน็ตแกนักเรียน

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับคอมพิวเตอรเพื่อความบันเทิง ไดที่ http://www.intel.com/content/www/th/th/tech-tips-and-tricks/ visibly-smart-entertainment.html คูมือครู

5

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

1. ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับงานดานการศึกษา ใหนักเรียนรวมกันตอบ • นักเรียนคิดวา คอมพิวเตอรมีความจําเปน ในดานการศึกษาของนักเรียนอยางไร (แนวตอบ คอมพิวเตอรชวยใหการศึกษา ของเรามีความสะดวกรวดเร็วมากขึ้น เชน สามารถใชในการพิมพรายงาน การนําเสนอ ผลงาน การออกแบบ การจัดเก็บขอมูล และการสืบคนขอมูล เปนตน) • คอมพิวเตอรมีประโยชนตอการเรียนการสอน อยางไรบาง (แนวตอบ ใชสรางสื่อการเรียนการสอน เชน การเรียนผานสือ่ อิเล็กทรอนิกสหรือ e-learning แสดงภาพหรือขอมูลที่ชวยสรางเสริมความ เขาใจในบทเรียนโปรแกรมในการทดสอบ ทักษะความสามารถในดานตางๆ เปนตน) 2. ครูใหนักเรียนออกมาเลาการใชคอมพิวเตอร ของนักเรียนเพือ่ ชวยในการศึกษา โดยใหอธิบาย วานักเรียนใชอยางไร และไดรบั ประโยชนอยางไร จากนัน้ เปดโอกาสใหเพือ่ สนทนาซักถาม 3. ครูใหนักเรียนแนะนําสื่อในรูปแบบ e-learning โดยยกตัวอยางเว็บไซต 1 เว็บไซต พรอมทั้ง เขียนอธิบายวาเปน e-learning เกี่ยวกับอะไร มีแหลงที่มาอยางไร 4. ครูใหนักเรียนใชงาน e-learning ในเว็บไซต ที่นักเรียนตองการ จากนั้นใหบันทึกขอดีของ การใชงาน e-learning ลงในสมุดและนําสง ครูผูสอน

5 ดานการศึกษา (education) เชน การนําคอมพิวเตอรมาใชเพือ่ พิมพรายงาน นําเสนอผลงาน ทํ า สื่ อ การเรี ย นการสอน ทํ า งานหรื อ ทํ า การบ า นส ง อาจารย รวมถึ ง การเรี ย นผ า น 1 สื่ออิเล็กทรอนิกส (e-learning) ที่เปนโปรแกรมประยุกตทางเว็บไซตที่เติบโตอยางรวดเร็ว โดยผูท สี่ นใจสามารถเขาเรียนวิชาตางๆ ได โดยมีหลักสูตรหรือวิชาตางๆ ใหเลือกมากมาย ในทุกๆ ระดับชั้น บางหลักสูตรเรียนฟรี แตในบางหลักสูตรอาจจะตองเสียคาใชจายในการเรียน เพิ่มเติม

เว็บไซต์ NOLP e-Learning World (http://www.thai2learn.com/index.php) เป็นเว็บไซต์ที่ให้บริการเกี่ยวกับ e-learning และรวบรวมเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับ e-learning มากมาย

เกร็ด... IT เมื่อเราต้องใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน อาจเกิดอาการตาแห้งและสายตาล้า ดังนั้นเราควรถนอมสายตา ของเราเพื่อปองกันอาการดังกล่าวได้ ดังนี้ 1. ควรวางจอภาพห่างจากสายตาประมาณ 1 ฟุต และตั้งกับโตะที่ไม่สูงหรือต่ำาเกินไป 2. ปรับแสงหน้าจอคอมพิวเตอร์ให้รู้สึกสบายตา อาจติดแผ่นกรองรังสี เพื่อลดการกระจายแสง 3. หยุดพักสายตาทุก 30 นาที โดยมองไปไกลๆ หรือหลับตาประมาณ 5 นาที 4. หลังทำางานเสร็จให้หลับตา แล้วใช้น้ำาเย็นชโลมดวงตาหรือหาผ้าชุบน้ำาหมาดๆ มาประคบดวงตา ประมาณ 5 นาที จะช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อตา และทำาให้เลือดหมุนเวียนมาเลี้ยงดวงตาได้ดี

6

บูรณาการอาเซียน ครูเพิม่ เติมขอมูลวา ประเทศไทยเริม่ มีอนิ เทอรเน็ตใชใน พ.ศ. 2539 (ค.ศ. 1996) โดยเปนประเทศที่ 3 ในสมาชิกอาเซียน ซึ่งในปจจุบันประเทศที่มีความเร็ว อินเทอรเน็ตสูงที่สุดในอาเซียน คือ สิงคโปร รองลงมา คือ เวียดนาม ไทย มาเลเซีย ฟลิปปนส ลาว กัมพูชา บรูไน อินโดนีเซีย ตามลําดับ โดยนักเรียนสามารถสืบคน การจัดอันดับความเร็วของอินเทอรเน็ต ไดที่ http://www.netindex.com และทดสอบความเร็วอินเทอรเน็ตของตนเอง ไดที่ http://speedtest.net

นักเรียนควรรู 1 โปรแกรมประยุกต เปนโปรแกรมที่พัฒนาขึ้น เพื่อนําไปประยุกตใชกับงาน ใหเหมาะสมกับลักษณะของผูใชคอมพิวเตอร เชน โปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด สําหรับใหผูใชประยุกตในการพิมพเอกสาร เปนตน

6

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 53 ออกเกี่ยวกับการใชงานดานการสื่อสารในระบบออนไลน ขอใดเปนการทองโลกออนไลนอยางปลอดภัยสําหรับผูใชงานและ คอมพิวเตอร 1. บอกรหัสผานกับเพื่อนสนิทเผื่อลืม 2. ลงทะเบียนกับเว็บไซตเฉพาะที่เชื่อถือได 3. นัดพบเพื่อนออนไลนเพื่อทําความรูจัก 4. สืบคนและดาวนโหลดภาพยนตรที่กําลังออกฉาย วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 2. เนื่องจากเว็บไซตที่นาเชื่อถือนั้นจะมีการ จัดเก็บขอมูลอยางเปนระบบ และมีมาตรการการรักษาความปลอดภัยของ ขอมูลตางๆ

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบExplain ายความรู

Expand าใจ ขยายความเข

Evaluate ตรวจสอบผล

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนอภิปรายถึงประวัติและ วิวัฒนาการของคอมพิวเตอรจากอดีตจนถึง ยุคปจจุบนั วามีความเปลีย่ นแปลงในดานใดบาง จากนั้นสรุปผลการอภิปราย แลวนําออกมา รายงานหนาชั้นเรียน โดยใชคอมพิวเตอรชวย ในการนําเสนอ 2. ครูใหนกั เรียนสืบคนขอมูลเกีย่ วกับเครือ่ งผลตาง (Difference Engine) และเครื่องวิเคราะห (Analytical Engine) วามีหลักการทํางานตาง กันอยางไร และเปนรากฐานใหกับคอมพิวเตอร ในปจจุบันอยางไรบาง พรอมยกตัวอยาง ประกอบคําอธิบาย 3. ครูใหนกั เรียนศึกษาขอมูลของเครือ่ งเจาะบัตร หรือ Keypunch ทีใ่ ชในการสรางบัตรเจาะรู โดย ใหนกั เรียนเขียนลักษณะความสําคัญและหาภาพ ประกอบติดลงในสมุดเรียน นําสงครูผูสอน

มุมเทคโนโลยี ประวัติคอมพิวเตอร ค.ศ. 1832 นั ก คณิ ต ศาสตร์ ช าวอั ง กฤษชื่ อ ชาลส์ แบบเบจ (Charles Babbage) ได้ ป ระดิ ษ ฐ์ เครือ่ งผลต่าง (difference engine) ที่มีฟังก์ชันทางตรีโกณมิติต่างๆ โดยอาศัยหลักการทางคณิตศาสตร์ ต่อมาใน ค.ศ. 1833 ได้ออกแบบเครื่องวิเคราะห์ (analytical engine) ซึ่งมีหลักการทำางานคล้ายคอมพิวเตอร์ ทั่วไปในปัจจุบัน การทำางานของเครื่องนี้แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนเก็บ ข้อมูล ส่วนคำานวณ และส่ 1 วนควบคุม ใช้ระบบเครือ่ งยนต์ไอน้าำ หมุนฟันเฟอง มีข้อมูลอยู่ในบัตรเจาะรู สามารถคำานวณได้โดยอัตโนมัติ และเก็บผลลัพธ์ ในหน่วยความจำา ก่อนจะพิมพ์ออกมาทางกระดาษ จากแนวคิดเกี่ยวกับการสร้างเครื่องผลต่างและออกแบบเครื่อง วิเคราะห์ เป็นประโยชน์ต่อวงการคอมพิวเตอร์ในยุคต่อมาเป็นอย่างมาก ชาลส์ แบบเบจ จึงได้รับการยกย่องว่าเป็น “บิดาแห่งคอมพิวเตอร์” ชาลส์ แบบเบจ (Charles Babbage : ค.ศ. 1792-1871) บิดาแห่งคอมพิวเตอร์

ขยายความเขาใจ

เครื่องผลต่าง (difference engine ค.ศ. 1832)

MARK I ค.ศ. 1935

ENIAC ค.ศ. 1942-1952

1. ครูใหนักเรียนจัดทําแผนผังแสดงความสําคัญ ของคอมพิวเตอรในดานตางๆ ที่มีผลตอ การดําเนินชีวิตของมนุษย 2. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางเว็บไซตที่นักเรียน ชืน่ ชอบและเขาไปคนควาหรือใชงานเปนประจํา คนละ 2 เว็บไซต โดยแบงเปนเว็บไซตทใี่ ชสบื คน ขอมูล 1 เว็บไซต และเว็บไซตเพื่อความบันเทิง 1 เว็บไซต ให Print หนา Web Page มาติด ในกระดาษ A4 และเขียนอธิบายถึงคุณสมบัติ ตางๆ การใชงานของเว็บไซตดังกลาว

เครื่องวิเคราะห์ (analytical engine ค.ศ. 1833)

EDVAC ค.ศ. 1949

ตรวจสอบผล

2

IBM 701 ค.ศ. 1953-1954

7

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

ขอใดเปนการเรียงลําดับวิวัฒนาการของวงจรคอมพิวเตอรไดถูกตอง จนถึงปจจุบัน 1. หลอดสุญญากาศ, ทรานซิสเตอร, วงจรไอซี, วงจรรวมความจุสูง 2. หลอดสุญญากาศ, วงจรไอซี, ทรานซิสเตอร, วงจรรวมความจุสูง 3. ทรานซิสเตอร, หลอดสุญญากาศ, วงจรไอซี, วงจรรวมความจุสูง 4. ทรานซิสเตอร, วงจรไอซี, หลอดสุญญากาศ, วงจรรวมความจุสูง

วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 1. เพราะยุคที่ 1 คอมพิวเตอรในยุคนี้จะมี หลอดสุญญากาศเปนตัวขับเคลื่อน และดรัมแมเหล็ก (Magnetic Drum) ถูกใชเปนหนวยความจําหลัก ยุคที่ 2 ใชทรานซิสเตอร หนวยความจําพืน้ ฐาน ก็ไดมีการพัฒนามาเปน Magnetic Core รวมทั้งมีการใช Magnetic Disk ซึ่งเปนหนวยบันทึกขอมูลสํารองที่มีความเร็วสูงขึ้น ยุคที่ 3 วงจรไอซีหรือ แผงวงจรรวม (Integrated Circuits) ซึ่งประกอบดวยวงจรไฟฟาที่รวมอยู บนแผนซิลิกอนหรือชิป และยุคที่ 4 วงจรความจุสูง ใชแผงวงจรรวมขนาด ใหญ (LSI หรือ Large-Scale Integration) และจากนั้นก็มีการพัฒนาเปน แผงวงจรขนาดใหญมาก ซึ่งทําใหเกิดไมโครโพรเซสเซอรตัวแรกของโลก

Expand

Evaluate

1. ครูตรวจสอบความถูกตองและความสวยงามของ ผังความคิดแสดงความสําคัญของคอมพิวเตอร 2. ครูตรวจผลงานการรวบรวมเว็บไซตที่นักเรียน ชื่นชอบ

นักเรียนควรรู 1 บัตรเจาะรู (Punched Card) บัตรที่นํามาเจาะรู เพื่อเปนขอมูลที่จะสงเขาสู เครื่องคอมพิวเตอรเมนเฟรม การเจาะบัตรนี้ตองเจาะดวยเครื่องเจาะบัตร (Keypunch) ลักษณะคลายพิมพดีด ซึ่งจะเปนรหัสที่คอมพิวเตอรอานได 2 IBM (International Business Machines corporation) เปนชื่อบริษัทที่ เปนผูบุกเบิกในการผลิตเครื่องคอมพิวเตอร ซึ่งในประเทศไทยไดมีการริเริ่มนํา คอมพิวเตอรมาใชเปนครั้งแรก เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2506 ซึ่งขณะนั้นเปน เครื่อง IBM 1620 (ราคาประมาณสองลานบาทเศษ) เขามาติดตั้งที่ภาควิชาสถิติ คณะพาณิชยศาสตรและการบัญชี จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เพื่อใชในการทํา สํามะโนประชากร

คูมือครู

7

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

กระตุEngage นความสนใจ

กระตุน ความสนใจ

Exploreนหา สํารวจค

Engage

1. ครูใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยางวาในชีวิต ประจําวันของนักเรียนนั้น สามารถพบเห็น คอมพิวเตอรในหนวยงานใดบาง และ คอมพิวเตอรเขาไปมีบทบาทในการทํางาน อยางไร 2. ครูนําภาพที่แสดงถึงบทบาทของคอมพิวเตอร ในดานตางๆ เชน ดานงานราชการ ดาน งานธุรกิจ ดานการศึกษา ดานวิทยาศาสตร การแพทย เปนตน แลวอธิบายวิธีการใช คอมพิวเตอรในการทํางานดานตางๆ พอสังเขป

สํารวจคนหา

2. บทบำทของคอมพิวเตอร์

คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทในหน่วยงานต่างๆ เนือ่ งจาก คอมพิวเตอร์มีความสามารถหลายด้าน ทั้งการเก็บข้อมูล คำานวณ วิเคราะห์ ตลอดจนการออกแบบสร้างสรรค์

Explore

1 ดานงานราชการ (government) หนวยงานราชการเปนหนวยงานที่นําคอมพิวเตอรมา ใชงานในการใหบริการดานตางๆ ตามบทบาทและหนาที่ของหนวยงานนั้น เชน กรมสรรพากร ไดวางระบบบนเว็บไซต สําหรับใหบริการคํานวณภาษี เสียภาษี และ รายการตางๆ ที่วาการอําเภอ ใชคอมพิวเตอรจัดเก็บขอมูลการแจงเกิด แจงตาย ยายที่อยู หรือทํา บัตรประชาชน สํานักงานสถิตแิ หงชาติ ใชคอมพิวเตอรเก็บขอมูลสถิตสิ าํ มะโนประชากร หรือวิเคราะห ขอมูลสถิติ เปนตน

ครูใหนักเรียนศึกษาคนควาขอมูลเกี่ยวกับ บทบาทของคอมพิวเตอรในดานตางๆ ดังนี้ 1. ดานงานราชการ 2. ดานงานธุรกิจ 3. ดานงานสื่อสารโทรคมนาคม 4. ดานงานการศึกษา 5. ดานงานวิทยาศาสตรและการแพทย 6. ดานงานวิศวกรรมและสถาปตยกรรม 7. งานดานอื่นๆ จากนั้นนักเรียนนําขอมูลที่ไดมาวิเคราะหและ สรุปสาระสําคัญตางๆ

อธิบายความรู

Explain

ครูใหนกั เรียนยกตัวอยางบทบาทของคอมพิวเตอร ในหนวยงานราชการ โดยยกตัวอยางการติดตอ งานราชการ เชน การทําบัตรประจําตัวประชาชน การทําทะเบียนราษฎร การชําระเงินคานํ้า คาไฟฟา การชําระภาษี เปนตน และใหนักเรียนในชั้นรวมกัน สรุปวา การติดตองานราชการโดยใชคอมพิวเตอร กอใหเกิดประโยชนกับหนวยงานและประชาชน อยางไร

เว็บไซต์ของหน่วยงานราชการ เช่น - http://www.rd.go.th เว็บไซต์ของกรมสรรพากรที่ให้บริการเกี่ยวกับภาษี - http://www.nso.go.th เว็บไซต์ของสำานักงานสถิติแห่งชาติให้บริการข้อมูลสถิติต่างๆ เป็นต้น

8

เกร็ดแนะครู ครูควรใหนักเรียนลองเขาเว็บไซต ของหนวยงานราชการตางๆ แลวสังเกตวา ในเว็บไซตนั้น มีบริการอะไรอยูบางที่ชวยอํานวยความสะดวกใหกับผูใชงาน จากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงความสะดวกที่ไดรับจากเว็บไซตนั้นและ แลกเปลี่ยนความรูในชั้นเรียน

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทบาทของคอมพิวเตอรในระบบ สารสนเทศดานตางๆ ไดที่ http://bit2alone.wordpress.com

8

คูมือครู

คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทและเกีย่ วข้อง กับชีวิตประจำาวันของเราทุกคน ทั้งหน่วยงาน ราชการและเอกชน ต่ า งก็ มี ค อมพิ ว เตอร์ เข้ามาเปนส่วนหนึ่งในระบบการทำางาน ซึ่งถือ เปนส่วนสำาคัญในการสร้างงานต่างๆ กล่าวได้วา่ คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทและเปนส่วนสำาคัญ ในด้านต่างๆ ดังต่อไปนี้

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 53 ออกเกี่ยวกับมารยาทในการใชอินเทอรเน็ต ขอใดเปนมารยาทการใชอินเทอรเน็ตที่ถูกตองที่สุด 1. สงตอจดหมายลูกโซ 2. กระจายขอมูลใหเพื่อนมากที่สุด 3. ตรวจสอบการใชภาษากอนสงขอความ 4. คิดอยางไรก็เขียนตอบบนกระดานสนทนาอยางนั้น วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เพราะการตรวจสอบขอความและภาษา ที่เขียนจะชวยใหเกิดความถูกตองในขอมูลที่เราจะทําสื่อสารและเผยแพร อีกทั้งยังเปนการใชภาษาที่เหมาะสมอีกดวย

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางการนําคอมพิวเตอร มาใชประโยชนในดานงานธุรกิจ วามีลักษณะ การใชงานอยางไร ประโยชนที่ธุรกิจและลูกคา ไดรับมีอะไรบาง โดยใหอธิบายในชั้นเรียน 2. ครูใหนักเรียนหาการใหบริการผานสื่อ อิเล็กทรอนิกส (e-Service) ของธุรกิจ ประเภทตางๆ ไดแก ธุรกิจธนาคาร การศึกษา เครือขายโทรศัพทมือถือหรือธุรกิจอื่นๆ วามี การใหบริการเพื่ออํานวยความสะดวกแกลูกคา อยางไร จากนั้นใหนักเรียนนํารายละเอียดที่ได มานําเสนอใหเพื่อนในชั้นเรียนฟง 3. ใหนักเรียนเลือกงานธุรกิจที่นักเรียนสนใจ คนละ 1 ธุรกิจ แลวอธิบายวาธุรกิจของ นักเรียนนั้นสามารถนําคอมพิวเตอรมาใช ในการทํางาน ไดอยางไรบาง โดยใหนกั เรียน เขียนสรุป ลักษณะธุรกิจของนักเรียนและ บอกถึงบทบาทหนาที่ของคอมพิวเตอร รวมถึง ประโยชนจากการนําคอมพิวเตอรเขามาใชใน งานธุรกิจ โดยจัดทําเปนแผนพับ (brochure) 4. ครูแจกบัตรคําที่มีคําศัพทเกี่ยวกับการทํา ธุรกรรมโดยผานอินเทอรเน็ต เพื่อใหนักเรียน ไดสืบคนความหมายและยกตัวอยางงาน ที่เกี่ยวของกับธุรกรรมนั้น

2 ดานงานธุรกิจ (business) คอมพิวเตอร ถู ก นํ า มาใช กั บ งานด า นธุ ร กิ จ ทั้ ง การ จัดทําเอกสาร นําเสนองาน โดยนําโปรแกรม คอมพิวเตอรทนี่ ยิ มใชกนั ทัว่ ไป เชน Microsoft office มาใชกนั อยางแพรหลาย และเพือ่ ตอบสนองความตองการของลูกคา เชน หางสรรพสินคาใชคอมพิวเตอรในการทํา ระบบบัญชีสําเร็จรูป เพื่อทํารายการซื้อ และขายสินคา การตรวจสอบยอดคงเหลือ ของสินคา ธุรกิจออนไลนนําคอมพิวเตอร มาใช ง านในรู ป แบบของการซื้ อ และขาย สิ น ค า ผ า นทางระบบอิ น เทอร เ น็ ต (ecommerce) การทําธุรกิจในการรับชําระ เงินคาเชาซื้อสินคาและคาสาธารณูปโภค ปัจจุบันธุรกิจการค้าต่างๆ มักนำาคอมพิวเตอร์มาใช้ คำานวณราคาสินค้า เพื่อช่วยให้การบริการมีความ ตางๆ ที่มีการออนไลนขอมูลกับหนวยงาน สะดวกรวดเร็ว หลักเพื่อทําการตัดยอดบัญชีโดยอัตโนมัติ งานธนาคารทีบ่ ริการการฝากเงิน การถอนเงิน การโอนเงิน การกูย มื เงิน การคิดดอกเบีย้ รวมถึงการทําธุรกรรมผานสื่ออิเล็กทรอนิกส (e-banking) หรือการทําธุรกรรมตางๆ โดยใช 1 โทรศัพทมอื ถือผานเครือขายโทรศัพท (m-banking) ทีม่ คี วามสามารถเทาเทียมกับคอมพิวเตอร แบบพกพา นอกจากนี้ยังสามารถชําระคาบริการและคาสาธารณูปโภคตางๆ เชน คานํ้า คาไฟ คาโทรศัพท คาบริการผอนชําระสินคาผานบัตรเครดิต การเติมเงินมือถือ การซือ้ ขายหุน เปนตน

การใช้คอมพิวเตอร์ในธุรกิจธนาคาร ซึ่งให้บริการทางด้านการเงินตลอด ตลอดจนธุรกรรมต่างๆ

9

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

ขอใดเปนธุรกรรมทางการเงิน โดยผานเครือขายคอมพิวเตอร 1. E-Mail 2. E-Banking 3. E-Exhibition 4. E-Advertising

วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 2. E-Banking คือ การทําธุรกรรมทางการเงิน ซึ่งเปนการบริการลูกคาในการฝาก ถอน หรือโอนเงินผานเครือขาย คอมพิวเตอร โดยที่ลูกคาไมตองเดินทางไปทําธุรกรรมที่ธนาคาร ซึ่งจะชวย ลดเวลาและสรางความสะดวกแกลูกคา สวนขอ 1. E-Mail คือ การสง จดหมายอิเล็กทรอนิกส ผานเครือขายคอมพิวเตอร ขอ 3. E-Exhibition คือ การจัดทํานิทรรศการบนเว็บไซตหรือหองนิทรรศการออนไลน และขอ 4 E-Advertising คือ การนําเสนอผลิตภัณฑในรูปแบบของปาย แบนเนอร ซึ่งมักจะพบปายแบนเนอรที่เปนสี่เหลี่ยมในหนา Homepage ของเว็บไซตตางๆ

บูรณาการอาเซียน เมื่อเราเขาสูประชาคมอาเซียน ในพ.ศ. 2558 คอมพิวเตอร จะเขามามีบทบาท ในงานดานธุรกิจอยางมาก เพราะคอมพิวเตอรชวยทําใหการคาขายระหวางประเทศ มีความสะดวกรวดเร็ว ไมวาจะเปนการสั่งซื้อสินคา การชําระเงิน การเก็บเงิน การตกลงทางการคาตางๆ ทั้งหมดนี้สามารถทําไดบนระบบเครือขายอินเทอรเน็ต นักเรียนจึงควรศึกษาหาความรู และพัฒนาทักษะในการใชคอมพิวเตอรในดาน งานธุรกิจ เพื่อเตรียมความพรอมสูการเปนพลเมืองอาเซียนอยางมีคุณภาพ

นักเรียนควรรู 1 m-banking หรือ Mobile Banking หมายถึง การทําธุรกรรมการเงินทาง ธนาคารผานโทรศัพทมือถือ โดยเอาการใชงาน iBanking มาอยูบนโทรศัพทมือถือ ดวย ซึ่งเปนการใชงานธุรกรรมการเงินทางธนาคารผานอินเทอรเน็ต หรือเรียกไดวา iBanking on Mobile คูมือครู

9

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

ครูใหนักเรียนเลาประสบการณของตนเองที่เคย พบเห็นหรือเกี่ยวของกับคอมพิวเตอรในดานงาน สื่อสารโทรคมนาคม เชน การใชระบบ GPS นําทาง การจองตั๋วรถโดยสารผานอินเทอรเน็ต เปนตน ทั้งนี้อาจใหนักเรียนเปรียบเทียบความสะดวก รวดเร็ว คาใชจายกอนกับหลังการนําคอมพิวเตอร มาใช

3 ดานการคมนาคมขนสง (transportation) การคมนาคมและการขนสง เชน การเดินทาง โดยเครื่องบิน เรือ รถไฟ รถไฟฟา และรถประจําทาง ไดมีการนําคอมพิวเตอรและเทคโนโลยี สารสนเทศเขามามีสวนสําคัญในการใหบริการแกประชาชน ไมวาจะเปน การสํารองที่นั่ง ผานระบบคอมพิวเตอรและเครือขายอินเทอรเน็ต การออกบัตรโดยสารออนไลน การตรวจสอบ เส น ทางและตารางเดิ น ทาง มี ส  ว นช ว ยใน การบริหารจัดการ เพื่อใหประชาชนสามารถ เดินทางไปยังจุดหมายปลายทางไดอยางรวดเร็ว และปลอดภัย นอกจากนีค้ อมพิวเตอรยงั ถูกนํามาประยุกต ใช ใ นการควบคุ ม ระบบการจราจร เพื่ อ ช ว ย จัดระเบียบเสนทางการจราจรใหเปนไปดวย ความเรียบรอย และยังมีการใชคอมพิวเตอร เพือ่ สรางสถานการณจาํ ลองการบินสําหรับนักบิน ฝกหัด โดยจําลองการขับเครื่องบินเสมือนจริง การใช้ ค1อมพิ ว เตอร์ เ ข้ า มาควบคุ ม ระบบสั ญ ญาณ ชวยประหยัดทัง้ เวลา คาใชจา ย รวมถึงเพิม่ ความ ไฟจราจร ช่วยทำาให้การจราจรเป็นระเบียบเรียบร้อย ปลอดภัยใหกับนักบินและผูโดยสารไดอีกดวย

การนำาคอมพิวเตอร์เข้ามาใช้ในงานคมนาคม เช่น การสำารองที่นั่ง การออกบัตรโดยสาร ตลอดจน ใช้จำาลองการบินของนักบินฝกหัด จะช่วยอำานวย ความสะดวก ทำาให้ประหยัดทัง้ เวลาและค่าใช้จา่ ย

10

นักเรียนควรรู 1 ระบบสัญญาณไฟจราจร หรือ ATC (Area Trafffiic Control) คือ ระบบ การบริการจราจรแบบอัจฉริยะ โดยใชเทคโนโลยีดา นคอมพิวเตอรในการประมวลผล และเชื่อมโยงการบริหารจัดการจราจรแตละแยกเขาดวยกัน โดยการจัดจังหวะรอบ สัญญาณไฟจราจร (Trafffiic Signal Timing) ใหสอดคลองกับปริมาณการจราจรจริง บนถนนโครงขายในขณะนั้น

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใชเทคโนโลยีคอมพิวเตอร ในดานการคมนาคมขนสง ไดที่ htttp://gispostal.mot.go.th/motfgbs/ handout_nectec1.htm

10

คูมือครู

กิจกรรมสรางเสริม ครูใหนักเรียนยกตัวอยางการนําคอมพิวเตอรมาใชในดานการคมนาคม ขนสง เชน การจองตั๋วเครื่องบินผานอินเทอรเน็ต การใชคอมพิวเตอร ควบคุมสัญญาณไฟจราจร เปนตน โดยใหจัดเปนแผนผังเพื่ออธิบาย กระบวนการทํางานของคอมพิวเตอร แลวออกมานําเสนอหนาชั้น

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู 4 ด า นงานการศึ ก ษา (education) สถาบั น การศึ ก ษาในป จ จุ บั น นี้ มี ก ารนํ า คอมพิวเตอรมาใชในการเรียนการสอน1 โดยการใชสื่อคอมพิวเตอรชวยสอน (CAI) โดยสื่ อ นี้ จ ะนํ า รู ป แบบของภาพ เสี ย ง ตัวอักษร และเทคนิคการนําเสนอตางๆ ที่ น  า สนใจ เพื่ อ ช ว ยให ผู  เ รี ย นสามารถ เรียนรูดวยตนเอง และสามารถทบทวน ไดตลอดเวลา และการเรียนการสอนผาน อินเทอรเน็ต (e-learning) สรางบทเรียน ออนไลนผานเครือขายอินเทอรเน็ต เพื่อ ชวยใหผูเรียนที่อยูหางไกลและไมสะดวก เขาชั้นเรียน สามารถเรียนรูผานระบบได ดวยตนเอง รวมถึงใชในการบริหารโรงเรียน และคืนหนังสือหองสมุด เปนตน

Explain

1. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางการใชงาน คอมพิวเตอรของโรงเรียน และใหนักเรียน รวมกันอภิปรายวาคอมพิวเตอรมีสวนชวย ในดานการศึกษาของโรงเรียนอยางไร 2. ครูใหนักเรียนศึกษาและหาตัวอยางของ การนําคอมพิวเตอรมาใชใหเกิดประโยชนใน งานดานวิทยาศาสตรและการแพทย โดยหา ภาพมาติดลงในกระดาษและเขียนอธิบาย สรุปใหชัดเจน จากนั้นนําตัวอยางที่นาสนใจ มาติดบนปายนิเทศของโรงเรียน

สือ่ คอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน (CAI) ใช้เทคนิคการนำาเสนอ ทีน่ า่ สนใจ และง่ายต่อการทำาความเข้าใจ ช่วยให้ผเู้ รียน สามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง

เชน งานทะเบียน งานวัดผลการเรียน การยืม

5 ดานงานวิทยาศาสตรและการแพทย (science and medical) นักวิทยาศาสตรและ แพทยไดนําคอมพิวเตอรมาชวยในการศึกษา คํานวณ คนควา วิจัย รวมทั้งจําลองสิ่งตางๆ ในทางวิทยาศาสตรใหอยูในรูปแบบที่เขาใจไดงายขึ้น และสรางผลงานทางวิทยาศาสตรใหมๆ เชน การจําลองรหัสพันธุกรรม การพยากรณอากาศ การสํารวจการขุดเจาะทรัพยากรธรณี การเตือนแผนดินไหว การทําแผนทีจ่ ากภาพถายดาวเทียม การสํารวจอวกาศขององคการนาซา เปนตน

2

เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ สามารถสร้างภาพสามมิติของอวัยวะภายใน ช่วยให้ ยให้การรักษาโรคทำาได้ง่ายขึ้น

11

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

การนําคอมพิวเตอรเขามาใชในดานวิทยาศาสตรและการแพทย มีประโยชนอยางไร

แนวตอบ คอมพิวเตอรมีประโยชนทางดานวิทยาศาสตร เชน ใชในการวิจัย สรางภาพ 3 มิติ สรางสิ่งจําลองทางวิทยาศาสตร เปนตน สวนประโยชนทางดานการแพทย เชน ใชเปนเครื่องมือในการวินิจฉัยโรค การเอกซเรยรางกาย การใชหุนยนตผาตัด ระบบแพทยทางไกล เปนตน

นักเรียนควรรู 1 CAI ยอมาจากคําวา Computer-Aided Instruction หรือ ComputerAssisted คือ สื่อการเรียนการสอนที่ใชความสามารถของคอมพิวเตอรในการสราง และนําเสนอสื่อประสมอันไดแก ขอความ ภาพนิ่ง กราฟก แผนภูมิ กราฟ วีดิทัศน เสียง ภาพ และภาพเคลื่อนไหว เพื่อถายทอดเนื้อหาบทเรียนหรือองคความรู ในลักษณะที่ใกลเคียงกับการสอนจริงในหองเรียนมากที่สุด 2 เครื่องเอกซเรยคอมพิวเตอร มีจุดกําเนิดมาจาก Dr.Godfrey Hounsfeile ชาวอังกฤษ ไดเริ่มตนประดิษฐ เครื่อง Computerized Tomography สําเร็จ ใน ค.ศ. 1972 ถือเปนเครื่องเอกเซรยคอมพิวเตอรเครื่องแรก ซึ่งตอมาไดมี การนําหลักการทํางานของเครื่องนี้มาพัฒนาอยางตอเนื่อง และในปจจุบัน เครื่องเอกเซรยคอมพิวเตอรเปนที่รูจักกันดี เชน เครื่อง CT SCAN เปนตน

คูมือครู

11

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

1. ครูนําตัวอยางภาพที่ไดจากการใชคอมพิวเตอร ออกแบบงานดานวิศวกรรมและสถาปตยกรรม มาใหนักเรียนดูพรอมทั้งอธิบายประกอบ จากนั้นครูตั้งคําถาม • คอมพิวเตอรเขามามีบทบาทในงานดาน วิศวกรรมและสถาปตยกรรมอยางไรบาง (แนวตอบ คอมพิวเตอรถูกใชในงานออกแบบ และการกอสรางอาคารตางๆ ที่มีการคํานวณ ที่ซับซอน ซึ่งคอมพิวเตอรสามารถออกแบบ รูปทรง 3 มิติหรือเปนภาพกราฟก เพื่อให สามารถออกแบบไดอยางถูกตองแมนยํา มากขึ้น ชวยประเมินความเปนไปได ในการออกแบบอาคาร และยังชวยเพิ่ม ความสวยงาม ความมั่นคงแข็งแรงในตัวงาน มากขึ้น) 2. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางการนําคอมพิวเตอร มาใชในงานดานวิศวกรรมและสถาปตยกรรม คนละ 1 ตัวอยาง แลวออกมารายงานโดยใช โปรแกรม PowerPoint ในการนําเสนอ

อี ก ทั้ ง ยั ง มี ก ารนํ า คอมพิ ว เตอร ม าใช ง านร ว มกั บ เครื่ อ งมื อ และอุ ป กรณ ส มั ย ใหม ในการวินจิ ฉัยโรคและตรวจสอบอาการของคนไข เชน เครือ่ งตรวจวัดคลืน่ หัวใจ เครือ่ งตรวจวัด คลื่นสมอง เครื่องเอกซเรยคอมพิวเตอรที่สามารถสรางภาพสามมิติของอวัยวะภายใน ชวยให แพทยสามารถรักษาและวินิจฉัยโรคตางๆ ไดงายขึ้น นอกจากนี้ ยั ง ใช ใ นระบบการเงิ น สถิ ติ ข อ มู ล ของคนไข โดยโรงพยาบาลบางแห ง มีการเชือ่ มโยงประวัตขิ อ มูลของคนไข เมือ่ มาพบแพทยอกี ครัง้ ก็สามารถเรียกดูประวัตขิ องคนไข วาเคยแพยาชนิดใด มีโรคประจําตัวหรือไม มีกรุป เลือดอะไร เพือ่ ใหแพทยสามารถทราบขอมูล เบื้องตน เพื่อใหสามารถวินิจฉัยโรคไดอยางถูกตองและรวดเร็ว 6 ดานงานวิศวกรรมและสถาปัตยกรรม (engineering and architecture) วิศวกรและ สถาปนิกนําคอมพิวเตอรม าชวยในการออกแบบ เขียนแบบ หรือจําลองโครงสรางของงานตางๆ เชน การออกแบบอาคารพาณิชย การสรางเขือ่ นเพือ่ รองรับนํา้ ฝน การสรางสะพานขามแมนาํ้ เปนตน โดยคอมพิวเตอรจะชวยในการคํานวณที่ซับซอน และแสดงผลถึงประสิทธิภาพของ งานทีอ่ อกแบบ เพือ่ ใหไดผลลัพธการคํานวณทีถ่ กู ตองและรวดเร็ว เชน การคํานวณวงโคจร ของดาวเทียม เพื่อใชในการรับและสงสัญญาณดาวเทียม เปนตน

การใช้คอมพิวเตอร์ในงานด้านสถาปนิก การออกแบบโครงสร้างอาคาร ซึ่งชช่วยในด้านการคำานวณที่ซับซ้อน

EB GUIDE

http://www.aksorn.com/LC/Tech/M1/02

12

บูรณาการอาเซียน ครูใหนักเรียนใชงานโปรแกรม Google Earth และเลือกคําวาอาคาร 3 มิติ ในรายการดานขาง จากนั้นใหพิมพชื่อเมืองหลวงของประเทศตางๆ ในอาเซียน และคนหาเพื่อดูแผนที่ของเมือง รวมถึงอาคารตางๆ ในรูปแบบ 3 มิติ เพื่อจะได เห็นทัศนียภาพและสรางความเขาใจเกี่ยวกับเมืองตางๆ ของประเทศสมาชิก อาเซียนไดรอบรูมากขึ้น

12

คูมือครู

กิจกรรมสรางเสริม ครูใหนักเรียนนําภาพตัวอยางเกี่ยวกับการออกแบบสถาปตยกรรมโดย การใชคอมพิวเตอรเขาชวย เชน ภาพกราฟกที่นํามาออกแบบโครงสราง บาน การออกแบบลวดลายบนฝาผนัง เปนตน จากนั้นใหนํามาอภิปรายวา คอมพิวเตอรชวยในการสรางภาพกราฟกเหลานี้ไดอยางไร และบันทึก คําตอบลงในสมุด

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนใชงาน e-learning ในวิชา เทคโนโลยี จากนั้นครูซักถามนักเรียนเกี่ยวกับ ขอดีและประโยชนของ e-learning 2. ใหนักเรียนบันทึกขอดีของการเรียนรู แบบออนไลน หรือ e-learning ลงในสมุด และสนทนากับเพื่อนในชั้นเรียน เพื่อ แลกเปลี่ยนความรูเพิ่มเติม 3. ครูใหนักเรียนบอกขอจํากัดของการเรียน แบบออนไลน โดยอาจรวมอภิปรายกันใน facebook ของกลุม กอนนํามาสรุป ในชั้นเรียน

มุมเทคโนโลยี การเรียนรูแบบออนไลน การเรียนรูแ้ บบออนไลน์ (e-learning) เป็นการเรียนการสอนทางไกลทีใ่ ช้สอ่ื อิเล็กทรอนิกส์ผา่ นทาง world wide web ซึง่ ผูเ้ รียนและผูส้ อนใช้เป็นช่องทางในการติดต่อสือ่ สารระหว่างกัน ผูเ้ รียนสามารถเข้าถึงแหล่งข้อมูลมากมายทีม่ อี ยูท่ วั่ โลก อย่างไร้ขดี จำากัด ทำาให้ระบบการเรียนการสอนเปลีย่ นไปจากเดิมทีเ่ ป็นระบบปดมาเป็นระบบเปด ช่วยให้ผเู้ รียนได้เรียนรู้ จากแหล่งวิชาที่มีการเชื่อมโยงอยู่ในเว็บ โดยไม่มีอุปสรรคทางด้านภูมิศาสตร์ ระยะทางและเวลา การเรียนในลักษณะนี้ช่วยให้ผู้สอนและผู้เรียนเป็นอิสระจากปัญหาการจัดตารางเรียนตารางสอน เพราะผู้เรียน สามารถเข้าถึงสื่อการเรียนการสอนได้ตามสะดวก ตามต้องการ ผู้เรียนเป็นผู้ควบคุมการเรียนด้วยตนเอง ทำาให้เกิดการ เรียนรู้ที่เป็นไปตามพัฒนาการของตนเอง ช่วยในการปรับเปลี่ยนบทบาทของผู้สอนจากผู้บอกและถ่ายทอดมาเป็นผู้ให้ คำาแนะนำา คำาปรึกษา ในขณะที่ผู้เรียนมีบทบาทเป็นผู้ศึกษาค้นคว้าและสำารวจข้อมูลในลักษณะการเรียนรู้ร่วมกันและมี ปฏิสัมพันธ์ต่อกัน

ประโยชนของ e-learning e-learning มีประโยชน์หลายด้าน ดังนี้ ยื ด หยุ่ น ในการปรั บ เปลี่ ย นเนื้ อ หา และสะดวก ในการเรียนการสอน สามารถแก้ไขเนื้อหาได้ตลอดเวลา ผู้เรียน สามารถเรียนได้โดยไม่จำากัดเวลา และสถานที่ ผู้เรียนและผู้สอนสามารถเข้าถึง e-learning ได้ง่าย ผูเ้ รียนสามารถเรียนจากเครือ่ งคอมพิวเตอร์ทใี่ ดก็ได้ ซึง่ ในปัจจุบนั การเข้าถึงเครือข่ายอินเทอร์เน็ตสามารถทำาได้ง่ายขึ้น ประหยัดเวลาและค่าเดินทาง ผู้เรียนสามารถเรียนโดย ใช้เครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องใดก็ได้ โดยไม่จำาเป็นต้องเดินทางไป โรงเรียน หรือที่ทำางาน ซึ่งเป็นการประหยัดเวลา ●

●

●

ตัวอยางเว็บไซตที่ใหบริการเกี่ยวกับ e-learning http://elearning.most.go.th/ เว็ บ ไซต์ ข องกระทรวง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี http://elearning.nectec.or.th/ เว็บไซต์ของศูน1ย์เทคโนโลยี อิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC)

ชาลล์ แบบเบจ (Charles Babbage : ค.ศ. ๑๗๙๒๑๘๗๑) บิดาแห่งคอมพิวเตอร์

ตัวอย่าง e-learning เรือ่ งฝนดาวตกของกระทรวง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

13

กิจกรรมสรางเสริม ครูใหนกั เรียนศึกษาความรูเ กีย่ วกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ ใน http://elearning.nectec.or.th จากนั้นนําความรูที่ไดจากการเรียน e-learning บันทึกลงในสมุดเรียนและสงครูผูสอน

กิจกรรมทาทาย ครูใหนักเรียนศึกษาวา e-learning มีขั้นตอนการสรางอยางไรบาง จึงสามารถนําเนื้อหาและความรูตางๆ ไปปรากฏอยูบนเว็บไซตได โดยใหนักเรียนบันทึกคําตอบลงในสมุดพอสังเขป จากนั้นนํามาอภิปราย แลกเปลี่ยนความรูในชั้นเรียน และบันทึกความรูเพิ่มเติมนําสงครูผูสอน

นักเรียนควรรู 1 NECTEC (National Electronics and Computer Technology Center) หรือเนคเทค เปนหนวยงานภายใตสังกัดกระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มีหนาที่หลักในการดําเนินงานวิจัย รวมถึงเสริมสรางอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส คอมพิวเตอร และโทรคมนาคม

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิม่ เติมเกีย่ วกับการเรียน e-learning ไดที่ http://www.thaicyberu.go.th โครงการมหาวิทยาลัยไซเบอรไทย

คูมือครู

13

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

1. ครูนําตัวอยางการนําคอมพิวเตอรไปใชในงาน ละครและการประชุมทางไกล ใหนักเรียนศึกษา และสรุปประโยชนที่ไดจากการประยุกตใชงาน ดังกลาว 2. ครูรวมอภิปรายโดยซักถามนักเรียนวา นักเรียน ใชงานคอมพิวเตอรในดานใดบาง และได ประโยชนอยางไร 3. ครูใหนักเรียนบันทึกประโยชนของคอมพิ​ิวเตอร รวมถึงการประยุกตใชในดานการเรียนการสอน วาสามารถทําไดอยางไรบาง ลงในสมุดเรียน และสงครูผูสอน

7 งานอืน ่ ๆ นอกจากทีก่ ลาวมาแลว คอมพิวเตอรยงั มีบทบาทดานอืน่ ๆ หลายดาน เชน งานละคร งานโฆษณา 1 งานโรงแรม การนําเขาสินคา การสงออกสินคา การประชุมทางไกล การวิเคราะห ตลาดหุน เปนตน โดยคอมพิวเตอรจะชวยออกแบบ ลงทะเบียน ตรวจสอบ บันทึก และ เผยแพรขอมูลตางๆ ไดอยางสะดวกและรวดเร็ว

2

การประชุมทางไกลผ่านเครือข่าย (Video Conference System) เป็นการประชุมสำาหรับผู้ที่อยู่ห่างไกล โดยระบบ คอมพิวเตอร์จะทำาให้สามารถประชุมปรึกษาหารือกันได้เสมือนอยู่ในห้องประชุมเดียวกัน

3. ประโยชน์ของคอมพิวเตอร์

คอมพิวเตอร์มีความสำาคัญและมีประโยชน์ต่อมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม ประโยชน์ทาง ตรงคือคอมพิวเตอร์ทำางานได้อย่างเที่ยงตรง รวดเร็ ว ซึ่ ง ช่ ว ยแบ่ ง เบาภาระผู ้ ใ ช้ ง านได้ เปนอย่างดีและมีประสิทธิภาพเปนอย่างมาก ประโยชน์ทางอ้อมคือช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิต ของมนุษย์ให้มีสิ่งอำานวยความสะดวกต่างๆ มีชีวิตความเปนอยู่ที่ดีขึ้น ช่วยเพิ่มพูนความรู้ และสามารถเรียนรู้ได้อย่างง่ายดาย รวมทั้ง ช่วยพัฒนาระบบงานในด้านต่างๆ ทั้งทางด้าน เทคนิคและเทคโนโลยีของระบบงานที่ทันสมัย ซึ่งจะส่งผลให้ชีวิตความเปนอยู่ของมนุษย์ดีขึ้น อย่างต่อเนื่อง ซึ่งสามารถสรุปประโยชน์ของ คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทต่อการดำารงชีวิตของมนุษย์ คอมพิวเตอร์ได้ดังต่อไปนี้ ซึ่งมีส่วนช่วยทำาให้คุณภาพชีวิตของมนุษย์ดีขึ้น

14

นักเรียนควรรู 1 ตลาดหุน หรือตลาดหลักทรัพย (Stock Exchange) เปนสถานทีส่ าํ หรับซือ้ ขาย แลกเปลี่ยนหลักทรัพยระยะยาว (ตราสารหนี้และตราสารทุน) ของบริษัทมหาชนที่ได จดทะเบียนไวกับตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย เปดทําการเมื่อวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2518 โดยทําหนาที่เปนตลาดเพื่อเปลี่ยนซื้อขายตราสารทุน หรือตราสารทางการเงินที่ แสดงผลผูกพันในฐานะเจาของหุนสวนกิจการของบริษทั ตางๆ ทัง้ นีก้ ารแสดงขอมูล การซือ้ ขายหุน จะกระทําผานเครือขายคอมพิวเตอรที่มีประสิทธิภาพสูง เนื่องจาก ตองใชความรวดเร็วฉับไวในการประมวลผล 2 การประชุมทางไกลผานเครือขาย เปนระบบติดตอสื่อสารที่สามารถรับสง ขอมูลภาพและเสียง ซึ่งทําไดทั้งระหวางจุดตอจุด หรือระหวางจุดตอหลายจุด โดยผานสื่อกลาง (Media) ในที่นี้หมายถึงระบบสื่อสารผานเครือขาย IP หรือ ISDN ซึ่งการติดตอสื่อสารนี้จะเปนลักษณะของการตอบโตซึ่งกันและกันแบบสองทาง

14

คูมือครู

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

การประชุมทางไกลผานเครือขาย สามารถทําไดอยางไร แนวตอบ การประชุมทางไกลผานเครือขาย สามารถทําได โดยการสง ขอความและภาพ ทั้งทางสายโทรศัพท คลื่นไมโครเวฟ สายไฟเบอรออฟติก ของระบบเครือขาย และการสงสัญญาณผานดาวเทียม โดยการบีบอัดภาพ เสียง ขอความ และภาพกราฟก ไปยังสถานที่ประชุมตางๆ ที่อยูหางไกล ทําใหผูเขารวมประชุมสามารถเห็นภาพและขอความตางๆ ซึ่งชวยใหการ ประชุมคนละสถานที่สามารถทําไดอยางมีประสิทธิภาพ

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบExplain ายความรู

Expand าใจ ขยายความเข

Evaluate ตรวจสอบผล

อธิบายความรู

1. ครูใหนักเรียนวิเคราะหวา เพราะเหตุใด คอมพิวเตอรจึงมีบทบาทและมีประโยชน ในชีวิตประจําวัน โดยยกตัวอยางประกอบ คําอธิบายและบันทึกลงในสมุด นําสงครูผูสอน 2. ใหนักเรียนชวยกันอภิปรายถึงวิธีการหรือ แนวทางปองกันผลกระทบทางลบที่เกิดจาก คอมพิวเตอร แลวจดบันทึกสาระสําคัญ ลงในสมุด

1 ชวยสรางงาน เชน เอกสาร รายงาน รู ป ภาพ งานศิ ล ปะ แบบจํ า ลอง โครงสราง เปนตน ซึ่งสามารถสราง ชิ้ น งานได ถู ก ต อ ง รวดเร็ ว และมี ประสิทธิภาพเปนอยางมาก 2 ชวยสรางความบันเทิง เชน ดูหนัง ฟงเพลง เลนเกม เปนตน ชวยทําให ผอนคลายความเครียด อีกทั้งไดรับ ความสนุกสนานและใชเวลาวางใหเปน ประโยชน 3 ชวยติดตอสือ ่ สาร ไมวา จะอยูใ กลหรือ ไกลกัน คอมพิวเตอรสามารถรับสง ข อ มู ล ข า วสารได ภ ายในระยะเวลา อันสั้น ชวยทําใหประหยัดเวลาและ คาใชจายเปนอยางมาก

Explain

ขยายความเขาใจ

Expand

1. ใหนักเรียนจัดทําผังมโนทัศน เพื่อสรุปบทบาท และประโยชนของคอมพิวเตอรในชีวติ ประจําวัน 2. ครูใหนักเรียนทํารายงานรูปเลมเรื่อง แนวทาง การใชคอมพิวเตอรในชีวิตประจําวันใหเกิด ประโยชนสูงสุด โดยใหมีภาพประกอบที่ สวยงามและมีเนื้อหาที่สมบูรณ 3. ครูใหนักเรียนตอบคําถามประจําหนวย การเรียนรู

คอมพิวเตอร์ ช่วยสร้างความบันเทิงไม่ว่าจะเป็น การดูหนัง ฟังเพลง ตลอดจนการเล่นเกม

4 ชวยสืบคนขอมูล คอมพิวเตอรเปนแหลงการเรียนรูท  ด ี่ ี สําหรับคนควาหาความรูต า งๆ ทํ า ให ไ ด รั บ ข อ มู ล ตามความต อ งการ ซึ่ ง นั บ ว า ช ว ยอํ า นวยความสะดวกแก ผู  ใ ช ไ ด เปนอยางดี ซึ่งการสืบคนขอมูลผานเครือขายอินเทอรเน็ต จะไดขอมูลที่หลากหลาย และเปนสากล

ตรวจสอบผล

5 ชวยแกไขปัญหาทางดานสังคมและประเทศ คอมพิวเตอรชวยวางแผนการทํางาน ประเมินสถานการณทางเศรษฐกิจไดอยางเปนระบบ ทําการคา นําเขาและสงออกสินคาได ทําใหสังคมและประเทศมีความเจริญกาวหนาอยางตอเนื่อง มีสวนในการขับเคลื่อน เศรษฐกิจของสังคมใหเจริญกาวหนาไดอยางรวดเร็ว

Evaluate

1. ครูตรวจสอบความถูกตองของผังมโนทัศนสรุป บทบาทและประโยชนของคอมพิวเตอรในชีวิต ประจําวัน 2. ครูตรวจสอบความสวยงามและความสมบูรณ ของรายงานรูปเลมเรื่อง แนวทางการใช คอมพิวเตอรในชีวิตประจําวันใหเกิดประโยชน สูงสุด

จากลักษณะความส�าคัญและบทบาทของคอมพิวเตอร์ในด้านต่างๆ ที่ได้​้กล่าวมา จะเห็นได้ว่า

การน�าคอมพิวเตอร์มาใช้​้งานนั้น มีส่วนเกี่ยวข้องกับการด�าเนินชีวิตประจ�าวันของเรามากขึ้นเรื่อยๆ เนือ่ งจากการพัฒนาเทคโนโลยีทางคอมพิวเตอร์ มีความเจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็วและมีการพัฒนา อย่างต่อเนือ่ ง ท�าให้สามารถใช้งานได้สะดวกมากขึน้ ดังนัน้ คอมพิวเตอร์จ์ งึ ถูกน�าไปใช้ง้ านในด้านต่างๆ อย่างกว้างขวาง ซึ่งมีความทันสมัย และรองรับความต้องการของผู งการของผู้ใช้ที่เพิ่มมากขึ้นได้ตลอดเวลา

15

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

นักเรียนมีวิธีใชอุปกรณคอมพิวเตอรอยางไรเพื่อชวยลดภาวะโลกรอน 1. ปดเครื่องเมื่อไมใชงาน และพิมพงานเมื่อจําเปน 2. เลือกใชจอแอลซีดีและปรับปรุงซอฟตแวรใหทันสมัย 3. ใชคอมพิวเตอรวันละ 1 ชม. และรักษาความสะอาดอยูเสมอ 4. ไมเชื่อมตอระบบเครือขายและใชเครื่องพิมพฉีดหมึกเทานั้น

วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 1. เพราะการปดเครื่องเมื่อไมใชงาน หรือใช เมื่อจําเปน เปนการลดการใชพลังงานไฟฟา

เกร็ดแนะครู ครูแนะนําใหนักเรียนสืบคนขอมูลที่เปนภาษาอังกฤษบาง นอกเหนือจาก ภาษาไทย เชน http://www.cnn.com, http://www.bbc.co.uk เพื่อใหได ความรูและขาวสารทีเ่ ปนสากลมากขึน้ รวมถึงไดฝก ภาษาอังกฤษ หรือที่ http:// www.myfifirstbrain.com ซึ่งเปนแหลงศูนยรวมความรูในสาขาวิชาตางๆ เปนตน

มุม IT ศึกษาคนควาขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับคอมพิวเตอรในทุกแงมุม ไดที่ http://www.com5dow.com

คูมือครู

15

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

Engage

Explore

Explain

Expand

ตรวจสอบผล

ตรวจสอบผล Evaluate ตรวจสอบผล Evaluate

Evaluate

ครูตรวจสอบความถูกตองของการตอบคําถาม ประจําหนวยการเรียนรู

คาถามประจำาหน่วยการเรียนรู้

หลักฐานแสดงผลการเรียนรู

1.

2.

3.

4.

5.

ผังความคิดสรุปบทบาทและประโยชนของ คอมพิวเตอรในชีวิตประจําวัน

คอมพิวเตอร์มีความสำาคัญต่อโลกปัจจุบันอย่างไร จงอธิบายความหมายของคอมพิวเตอร์มาพอสังเขป นักเรียนใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์ด้านใดบ้าง จงอธิบาย ในการใช้คอมพิวเตอร์ควรระมัดระวังในเรื่องใดบ้าง จงอธิบาย จงวิเคราะห์ถึงบทบาทของคอมพิวเตอร์ที่มีต่อสังคมไทยมาพอเข้าใจ

กิจกรรมสร้างสรรค์พัฒนาการเรียนรู้ กิจกรรมที่

1

กิจกรรมที่

2

ให้นักเรียนจัดทำารายงานเกี่ยวกับการใช้งานคอมพิวเตอร์มาคนละ 1 ด้าน เช่น ด้านการแพทย์ ด้านการศึกษา ด้านการคมนาคมขนส่ง ด้านศิลปะ ฯลฯ โดยพิมพ์ลงบนกระดาษรายงาน พร้อมภาพประกอบ ให้นกั เรียนช่วยกันจัดนิทรรศการแสดงวิวฒ ั นาการของคอมพิวเตอร์และประเภท ของคอมพิวเตอร์ที่มีใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน

16

แนวตอบ คําถามประจําหนวยการเรียนรู 1. คอมพิวเตอรไดถูกพัฒนาและมีความกาวหนาอยางรวดเร็ว มีการเปลี่ยนแปลงขนาดและราคาที่ลดลง แตมีประสิทธิภาพในการทํางานสูงขึ้น จึงมีผลใหหนวยงาน ทั้งภาครัฐและเอกชนนําคอมพิวเตอรเขามาบริหารหนวยงานหรือองคกร เพราะความสามารถของคอมพิวเตอรที่ไรขีดจํากัด ไมวาจะเปนงานดานเอกสาร การติดตอสื่อสาร หรือแมแตงานดานบริการ ก็ยังมีคอมพิวเตอรที่ชวยอํานวยความสะดวก รวมถึงเกิดความถูกตองและรวดเร็ว 2. คอมพิวเตอร หมายถึง เครื่องมือหรืออุปกรณอิเล็กทรอนิกสที่สรางขึ้น เพื่อใชทํางานแทนมนุษยในการคํานวณและการจําขอมูลทั้งตัวเลขและตัวอักษรไดอัตโนมัติ ตามคําสั่ง 3. นักเรียนสามารถตอบไดหลากหลาย เชน ใชสืบคนขอมูล ใชดูหนัง ฟงเพลง เลนเกมออนไลนเพื่อความบันเทิง เปนตน 4. คอมพิวเตอรควรอยูในหองปรับอากาศ เพราะความรอนจะทําใหอุปกรณเสื่อมเร็ว ดูแลอุปกรณและสังเกตการทํางานของโปรแกรมตางๆ เชน ปุม Restart ที่ตัวเครื่อง (Case) ควรใชในกรณีที่จําเปนจริงๆ อาการเครื่องคาง (Hang) ปดโปรแกรมไมไดหรือ Turn Off คอมพิวเตอรไมได เปนตน 5. คอมพิวเตอรชวยในการคนหาขอมูลไดอยางสะดวกรวดเร็ว และยังสามารถนําขอมูลตางๆ เขาไปประมวลผลเปนสารสนเทศ เพื่อใชในการตัดสินใจในเรื่องตางๆ ไดงายขึ้น นอกจากนี้คอมพิวเตอรยังเปดพื้นที่บนเครือขายอินเตอรเน็ตเพื่อใหผูใชงานไดแสดงความคิดเห็นบนเว็บบอรด รวมถึงสามารถนําธุรกิจตางๆ ไปติดตอซื้อขาย ในอินเทอรเน็ต ทําใหสังคมไทยมีการพัฒนาในดานตางๆ และมีการติดตอสื่อสารที่ใกลชิดกันมากขึ้น

16

คูมือครู