8858649122865

คูมือครู 㪌»ÃСͺ¡ÒÃÊ͹ËÇÁ¡Ñº

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ©ºÑº ÍÞ.

ภาพปกนี้มีขนาดเทากับหนังสือเรียนฉบับจริงของนักเรียน

กระบวนการสอนแบบ 5 Es ชวยสรางทักษะการเรียนรู กิจกรรมมุงพัฒนาทักษะการคิด คำถาม + แนวขอสอบเพื่อยกผลสัมฤทธิ์ O-NET กิจกรรมบูรณาการเตรียมพรอมสู ASEAN 2558

เอกสารประกอบคูมือครู

กลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

เศรษฐศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่

4-6

สําหรับครู

คูมือครู Version ใหม

ลักษณะเดน

ขยายพื้นที่รูปเลมใหญขึ้นกวาเดิม จัดแบงพื้นที่ออกเปนโซน เพื่อคนหาขอมูลไดงาย สะดวก รวดเร็ว และดูเปนระเบียบ กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล

กระตุน ความสนใจ

Evaluate

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

เปาหมายการเรียนรู สมรรถนะของผูเรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค

หน า

โซน 1 กระตุน ความสนใจ

Engage

สํารวจคนหา

Explore

อธิบายความรู

Explain

ขยายความเขาใจ

Expand

ตรวจสอบผล

หน า

หนั ง สื อ เรี ย น

โซน 1

หนั ง สื อ เรี ย น

Evaluate

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

ขอสอบ

โซน 2

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

เกร็ดแนะครู

O-NET

บูรณาการเชื่อมสาระ

โซน 3

กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย

นักเรียนควรรู

โซน 3

โซน 2 บูรณาการอาเซียน มุม IT

No.

คูมือครู

คูมือครู

No.

โซน 1 ขั้นตอนการสอนแบบ 5Es

โซน 2 ชวยครูเตรียมสอน

โซน 3 ชวยครูเตรียมนักเรียน

เพื่อใหครูเตรียมจัดกิจกรรมการเรียน การสอน โดยแนะนําขั้นตอนการสอนและ การจัดกิจกรรมแบบ 5Es อยางละเอียด เพื่อใหนักเรียนบรรลุตามตัวชี้วัด

เพื่อชวยลดภาระครูผูสอน โดยแนะนํา เกร็ดความรูสําหรับครู ความรูเสริมสําหรับ นักเรียน รวมทั้งบูรณาการความรูสูอาเซียน และมุม IT

เพื่อใหครูสะดวกตอการจัดกิจกรรม โดย แนะนํากิจกรรมบูรณาการเชือ่ มระหวางสาระหรือ กลุมสาระการเรียนรู วิชา กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย รวมถึงเนื้อหาที่เคยออกขอสอบ O-NET แนวขอสอบ NT/O-NET ทีเ่ นนการคิด พรอมเฉลยและคําอธิบายอยางละเอียด

ที่ใชในคูมือครู

แถบสีและสัญลักษณ

แถบสีแสดงขั้นตอนการสอนและการจัดกิจกรรม แบบ 5Es เพื่อใหครูทราบวาเปนขั้นการสอนขั้นใด

1. แถบสี 5Es สีแดง

สีเขียว

กระตุน ความสนใจ

เสร�ม

สํารวจคนหา

Engage

2

•

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใช เทคนิคกระตุน ความสนใจ เพื่อโยง เขาสูบทเรียน

สีสม

อธิบายความรู

Explore

•

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนสํารวจ ปญหา และศึกษา ขอมูล

สีฟา

Explain

•

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนคนหา คําตอบ จนเกิดความรู เชิงประจักษ

สีมวง

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

•

Evaluate

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนนําความรู ไปคิดคนตอๆ ไป

•

เปนขั้นที่ผูสอน ประเมินมโนทัศน ของผูเรียน

2. สัญลักษณ สัญลักษณ

วัตถุประสงค

• เปาหมายการเรียนรู

• หลักฐานแสดง ผลการเรียนรู

• เกร็ดแนะครู

แทรกความรูเสริมสําหรับครู ขอเสนอแนะ ขอควรระวัง ขอสังเกต แนวทางการจัด กิจกรรมและอืน่ ๆ เพื่อประโยชนในการ จัดการเรียนการสอน ขยายความรูเพิ่มเติมจากเนื้อหา เพื่อให ครูนําไปใชอธิบายเพิ่มเติมใหนักเรียน ไดมีความรูมากขึ้น

•

ความรูห รือกิจกรรมเสริม ใหครูนาํ ไปใช เตรียมความพรอมใหกบั นักเรียนกอนเขาสู ประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. 2558 โดย บูรณาการกับวิชาทีก่ าํ ลังเรียน

บูรณาการอาเซียน

•

คูม อื ครู

แสดงรองรอยหลักฐานตามภาระงาน ที่ครูมอบหมาย เพื่อแสดงผลการเรียนรู ตามตัวชี้วัด

• นักเรียนควรรู

มุม IT

แสดงเปาหมายการเรียนรูที่นักเรียน ตองบรรลุตามตัวชี้วัด ตลอดจนสมรรถนะ ที่จะตองมี และคุณลักษณะที่พึงเกิดขึ้น กับนักเรียน

แนะนําแหลงคนควาจากเว็บไซต เพื่อให ครูและนักเรียนไดเขาถึงขอมูลความรู ที่หลากหลาย ทั้งไทยและตางประเทศ

สัญลักษณ

ขอสอบ

วัตถุประสงค

O-NET

(เฉพาะวิชา ชัน้ ทีส่ อบ O-NET O-NET)

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T (เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนตน)

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET (เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนปลาย)

บูรณาการเชื่อมสาระ

กิจกรรมสรางเสริม

กิจกรรมทาทาย

• ชีแ้ นะเนือ้ หาทีเ่ คยออกขอสอบ

O-NET โดยยกตัวอยางขอสอบ พรอมวิเคราะหคาํ ตอบ อยางละเอียด

• เปนตัวอยางขอสอบทีม่ งุ เนน

การคิดและเปนแนวขอสอบ NT/O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนตน มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

• เปนตัวอยางขอสอบทีม่ งุ เนน

การคิดและเปนแนวขอสอบ O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม

เชือ่ มกับสาระหรือกลุม สาระ การเรียนรู ระดับชัน้ หรือวิชาอืน่ ทีเ่ กีย่ วของ

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ซอมเสริมสําหรับนักเรียนทีค่ วร ไดรบั การพัฒนาการเรียนรู

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ตอยอดสําหรับนักเรียนทีเ่ รียนรู ไดอยางรวดเร็ว และตองการ ทาทายความสามารถในระดับ ทีส่ งู ขึน้

คําแนะนําการใชคูมือครู การออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน คูมือครู รายวิชา เศรษฐศาสตร ม.4-6 จัดทําขึ้นเพื่อใหครูผูสอนนําไปใชเปนแนวทางวางแผนการสอนเพื่อพัฒนา ผลสัมฤทธิท์ างการเรียน และประกันคุณภาพผูเ รียน ตามนโยบายของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน (สพฐ.) โดยใชหนังสือเรียน เศรษฐศาสตร ม.4-6 ของบริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด เปนสื่อหลัก (Core Material) ประกอบ เสร�ม การสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนรูใหสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา 3 ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน ตามหลักการสําคัญ ดังนี้ 1 ออกแบบการสอนเปนหนวยการเรียนรูอิงมาตรฐาน คูม อื ครู รายวิชา เศรษฐศาสตร ม.4-6 วางแผนการสอนโดยแบงเปนหนวยการเรียนรูต ามลําดับสาระ (Strand) และ หมายเลขขอของมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวชีว้ ดั แตละหนวยจะกําหนดเปาหมายการเรียนรูแ ละจุดประสงคการเรียนรู (Objective Learning) กิจกรรมการเรียนรู (Learning Activities) และแนวทางการประเมินผลการเรียนรู (Learning Evaluation) ไวชัดเจน ครูผูสอนสามารถจัดทําแผนการสอนใหครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัด สมรรถนะ และคุณลักษณะ อันพึงประสงคที่เปนเปาหมายการเรียนรูตามที่กําหนดไวในสาระแกนกลาง (ตามแผนภูมิ) และสามารถบันทึกผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนของผูเรียนแตละคนลงในเอกสาร ปพ.5 ไดอยางมั่นใจ แผนภูมิแสดงความสัมพันธขององคประกอบการออกแบบการเรียนรูอิงมาตรฐานและเนนผูเรียนเปนสําคัญ

พผ

ูเ

จุดปร

ะสง

คก า

ส ภา

รียน

ร

รู ีเรยน

มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัดชวงชั้น

ทักษะการคิด การวัดประเมินผล การเรียนรู

กิจกรรมการเรียนรู

เทคนิคการสอน คูม อื ครู

2 การจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนสําคัญ แนวคิ ด ในการจั ด การเรี ย นการสอนที่ ยึ ด ผู  เ รี ย นเป น สํ า คั ญ พั ฒ นามาจากปรั ช ญาและทฤษฎี ก ารเรี ย นรู  Constructivism ที่เชื่อวา การเรียนรูเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในสมองของผูเรียนแตละคน ผูเรียนเปนผูสรางความรู โดยการเชื่อมโยงระหวางสิ่งที่ไดเรียนรูจากบทเรียนใหมกับความรูหรือประสบการณเดิมที่มีอยู ทฤษฎีนี้มีความเชื่อวา ผูเรียนทุกคนไดเรียนรูและมีการสั่งสมความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิ่งตางๆ ติดตัวมากอน ทีจ่ ะเขาสูห อ งเรียน ซึง่ เปนการเรียนรูท เี่ กิดจากประสบการณและสิง่ แวดลอมรอบตัวผูเ รียนแตละคน ดังนัน้ การจัดกิจกรรม เสร�ม การเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ผูสอนจะตองคํานึงถึง

4

1. ความรูเดิมของผูเรียน วิธีการสอนที่ดีจะตองเริ่มตนจากจุดที่วา ผูเ รียนมีความรูอ ะไรมาบาง แลวจึงใหความรู หรือประสบการณใหม เพื่อตอยอดจาก ความรูเดิม นําไปสูการสรางความรู ความเขาใจใหม

2. ความรูเดิมของผูเรียนถูกตองหรือไม ผูส อนตองปรับเปลีย่ นความรูค วามเขาใจเดิม ของผูเรียนใหถูกตอง และเปนพฤติกรรม การเรียนรูใ หมทมี่ คี ณุ คาตอผูเรียน เพื่อสราง เจตคติหรือทัศนคติที่ดีตอการเรียนรู สิ่งเหลานั้น

3. ผูเรียนสรางความหมายสําหรับตนเอง ผูสอนตองสงเสริมใหผูเรียนนําความรู ความเขาใจที่เกิดขึ้นไปลงมือปฏิบัติ เพื่อขยายความรูใหลึกซึ้งและมีคุณคา ตอตัวผูเรียนมากที่สุด

แนวคิด Constructivism เนนใหผูเรียนสรางความรูโดยผานกระบวนการคิดและความอยากรูของตนเอง โดยมีผูสอนเปนผูสรางบรรยากาศ

การเรียนรูและกระตุนความสนใจ คอยจัดสถานการณใหผูเรียนเกิดความขัดแยงทางความคิดระหวางประสบการณเดิมกับประสบการณ ความรูใ หม เพือ่ กระตนุ ใหผเู รียนเชือ่ มโยงความรู ความคิด กับประสบการณทมี่ อี ยูเ ดิม แลวสังเคราะหเปนความรูห รือแนวคิดใหมๆ ไดดว ยตนเอง

3 การบูรณาการกระบวนการคิด การเรียนรูของผูเรียนแตละคนจะเกิดขึ้นที่สมอง ซึ่งเปนอวัยวะที่ทําหนาที่รูคิดภายใตสภาพแวดลอมที่เอื้ออํานวย และไดรบั การกระตนุ จูงใจอยางเหมาะสม สอดคลองกับสภาพจิตใจและความตองการของผูเ รียนแตละคน การจัดกิจกรรม การเรียนรูและสาระการเรียนรูที่สอดคลองกับความสนใจและมีความหมายตอผูเรียน จะชวยกระตุนใหสมองของผูเรียน สามารถรับรูและเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพตามขั้นตอนการทํางานของสมอง ดังนี้ 1. สมองจะเรียนรูและสืบคน โดยการสังเกต คนหา ซักถาม และทดลอง ปฏิบัติ จนทําใหคนพบความรูความเขาใจ ไดอยางรวดเร็ว

2. สมองจะแยกแยะคุณคาของสิ่งตางๆ โดยการตัดสินใจวิพากษวิจารณ แสดง ความคิดเห็น ยอมรับหรือตอตานตาม อารมณความรูสึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เรียนรู

3. สมองจะประมวลเนื้อหาสาระ โดยการสรุปเปนความคิดรวบยอดจาก เรื่องราวที่ไดเรียนรูใหมนําไปผสมผสานกับ ความรูห รือประสบการณเดิมทีถ่ กู จัดเก็บอยูใ น สมอง ผานการกลัน่ กรองเพือ่ สังเคราะหเปน ความรูค วามเขาใจใหมๆ หรือเปนทัศนคติใหม ที่จะเก็บบรรจุไวในสมองของผูเรียน

การเรียนรูที่มีประสิทธิภาพจึงตองเปนการเรียนรูที่เกิดจากกระบวนการคิดของผูเรียน เพราะการเรียนรูจะเกิดขึ้น เมื่อสมองรูคิด และตองเปนการคิดไดครบถวนตามขั้นตอนการทํางานของสมองผูเรียน โดยเริ่มตนจาก 1. ระดับการคิดพื้นฐาน ไดแก การสังเกต การจําแนก การคาดคะเน การสื่อความหมาย การรวบรวมขอมูล การสรุปผล เปนตน

คูม อื ครู

2. ระดับลักษณะการคิด ไดแก การคิดกวาง คิดลึกซึ้ง คิดไกล คิดหลากหลาย คิดคลอง คิดอยางมีเหตุผล เปนตน

3. ระดับกระบวนการคิด ไดแก กระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ กระบวนการแกปญหา กระบวนการ คิดสรางสรรค กระบวนการคิดสังเคราะห เปนตน

5Es การจัดกิจกรรมตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ขั้นตอนการสอนที่สัมพันธกับขั้นตอนการคิดและการทํางานทางสมองของผูเรียนที่นิยมใชอยางแพรหลาย คือ วัฏจักรการเรียนรู 5Es ซึ่งผูจัดทําคูมือครูไดนํามาใชเปนแนวทางออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนในแตละหนวย ตามลําดับขั้นตอนการเรียนรู ดังนี้ ขั้นที่ 1

กระตุนความสนใจ

(Engage)

เสร�ม

5

เปนขั้นที่ผูสอนนําเขาสูบทเรียน เพื่อกระตุนความสนใจของผูเรียนดวยเรื่องราวหรือเหตุการณที่นาสนใจโดยใชเทคนิควิธีการ และคําถามทบทวนความรูหรือประสบการณเดิมของผูเรียน เพื่อเชื่อมโยงผูเรียนเขาสูความรูของบทเรียนใหม ชวยใหผูเรียนสามารถ สรุปความสําคัญหัวขอและสาระการเรียนรูของบทเรียนได จึงเปนขั้นตอนการสอนที่สําคัญ เพราะเปนการเตรียมความพรอมและสราง แรงจูงใจใฝเรียนรูแกผูเรียน

ขั้นที่ 2

สํารวจคนหา

(Explore)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนเปดโอกาสใหผเู รียนลงมือศึกษา สังเกต หรือรวมมือกันสํารวจ เพือ่ ใหเห็นขอบขายของประเด็นหรือปญหา รวมถึง วิธีการศึกษาคนควา การรวบรวมขอมูลความรูที่จะนําไปสูการสรางความเขาใจประเด็นหรือปญหานั้นๆ เมื่อผูเรียนทําความเขาใจใน ประเด็นหรือปญหาที่จะศึกษาคนควาอยางถองแทแลว ก็ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมขอมูลความรู สํารวจตรวจสอบ โดยวิธีการตางๆ เชน สัมภาษณ ทดลอง อานคนควาขอมูลจากเอกสาร แหลงขอมูลตางๆ จนไดขอมูลความรูที่เกี่ยวของกับประเด็นหรือปญหาที่ศึกษา

ขั้นที่ 3

อธิบายความรู

(Explain)

เปนขั้นที่ผูสอนมีปฏิสัมพันธกับผูเรียน เชน ใหการแนะนํา ตั้งคําถามกระตุนใหคิด เพื่อใหผูเรียนคนหาคําตอบ และนําขอมูล ความรูจากการศึกษาคนควาในขั้นที่ 2 มาวิเคราะห สรุปผล และนําเสนอผลที่ไดศึกษาคนความาในรูปแบบสารสนเทศตางๆ เชน เขียนแผนภูมิ ผังมโนทัศน เขียนความเรียง เขียนรายงาน เปนตน ในขั้นตอนนี้ฝกใหผูเรียนใชสมองคิดวิเคราะหและสังเคราะห อยางเปนระบบ

ขั้นที่ 4

ขยายความเขาใจ

(Expand)

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใชเทคนิควิธีสอนตางๆ ที่สงเสริมใหผูเรียนนําความรูที่เกิดขึ้นไปคิดคนสืบคนตอๆ ไป เพื่อพัฒนาทักษะ การเรียนรูและการทํางานรวมกันเปนกลุม ระดมสมองเพื่อคิดสรางสรรครวมกัน ผูเรียนสามารถนําความรูที่สรางขึ้นใหมไปเชื่อมโยง กับประสบการณเดิมโดยนําขอสรุปทีไ่ ดไปใชอธิบายเหตุการณตา งๆ หรือนําไปปฏิบตั ใิ นสถานการณใหมๆ ทีเ่ กีย่ วของกับชีวติ ประจําวัน ของตนเอง เพื่อขยายความรูความเขาใจใหกวางขวางยิ่งขึ้น ในขั้นตอนนี้ฝกสมองของผูเรียนใหสามารถคิดริเริ่มสรางสรรคอยางมี คุณภาพ เสริมสรางวิสัยทัศนใหกวางไกลออกไป

ขั้นที่ 5

ตรวจสอบผล

(Evaluate)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนประเมินมโนทัศนของผูเ รียน โดยตรวจสอบจากความคิดทีเ่ ปลีย่ นไปและความคิดรวบยอดทีเ่ กิดขึน้ ใหม ตรวจสอบ ทักษะ กระบวนการปฏิบัติ การแกปญหา การตอบคําถามรวบยอด หรือการเคารพความคิดหรือยอมรับเหตุผลของคนอื่น เพื่อการ สรางสรรคความรูร ว มกัน ผูเ รียนสามารถประเมินผลการเรียนรูข องตนเอง เพือ่ สรุปผลวามีความรูอ ะไรเพิม่ ขึน้ มาบาง เกิดความเขาใจ มากนอยเพียงใด และจะนําความรูเหลานั้นไปประยุกตใชในการเรียนรูเรื่องอื่นๆ หรือในชีวิตประจําวันไดอยางไร ผูเรียนจะเกิดเจตคติ และเห็นคุณคาของตนเองจากผลการเรียนรูที่เกิดขึ้น ซึ่งเปนการเรียนรูที่มีความสุขอยางแทจริง

การจัดกิจกรรมการเรียนรูตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es จึงเปนรูปแบบการเรียนการสอนที่เนนผูเรียน เปนสําคัญอยางแทจริง เพราะสงเสริมใหผูเรียนไดเรียนรูตามขั้นตอนของกระบวนการสรางความรูดวยตนเอง และ ฝกฝนใหใชกระบวนการคิดและกระบวนการกลุมอยางชํานาญ กอใหเกิดทักษะชีวิต ทักษะการทํางาน และทักษะการ เรียนรูที่มีประสิทธิภาพ สงผลตอการยกระดับผลสัมฤทธิ์ของผูเรียน ตามเปาหมายของการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทุกประการ คูม อื ครู

O-NET การเพิ่มผลสัมฤทธิ์ O-NET

การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ในแตละหนวยการเรียนรู ทางผูจัดทํา จะเสนอแนะวิธีสอน รูปแบบกิจกรรมการเรียนรู พรอมทั้งออกแบบเครื่องมือวัดและประเมินผลที่สอดคลองกับตัวชี้วัด และสาระการเรียนรูแกนกลางไวทุกขั้นตอน โดยยึดหลักสําคัญ คือ หลักของการวัดและประเมินผล เสร�ม

6

1. การวัดและประเมินผลทุกครั้ง ควรนําผลมาปรับปรุงพัฒนาผูเรียน เปนรายบุคคล

2. การวัดและประเมินผลมี เปาหมาย เพื่อพัฒนาการเรียนรู ของผูเรียนจนเต็มศักยภาพ

3. การนําผลการวัดและประเมินผล ทุกครั้งมาวางแผนปรับปรุงกิจกรรม การเรียนการสอน การเลือกเทคนิค วิธีสอน และสื่อการเรียนรูให เหมาะสมกับสภาพจริงของผูเรียน

การทดสอบผูเรียน 1. การใชขอสอบอัตนัย เนนการอาน การคิดวิเคราะห และการเขียนเพิ่มมากขึ้น 2. การใชคําถามกระตุนการคิดควบคูกับการทําขอสอบที่เนนการคิดอยางตอเนื่องตามลําดับกิจกรรมการเรียนรู และตัวชี้วัด 3. การทดสอบตองดําเนินการทั้งกอนเรียน ระหวางเรียน และหลังเรียน การทดสอบควรใชขอสอบทั้งชนิดปรนัยและ อัตนัย และเปนการทดสอบเพื่อประเมินผลการเรียนของผูเรียนแตละคน เพื่อการสอนซอมเสริมใหบรรลุตัวชี้วัด ไดครบถวน 4. การสอบกลางภาค (ถามี) ควรนําแบบฝกหัดหรือขอสอบทีน่ กั เรียนสวนใหญไมสามารถตอบไดหรือไมครบถวนชัดเจน มา สรางเปนแบบทดสอบอีกครัง้ เพือ่ ตรวจสอบความรูค วามเขาใจทีถ่ กู ตอง และประเมินความกาวหนาของผูเ รียนแตละคน 5. การสอบปลายภาคเรียนเพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามตัวชี้วัดที่สําคัญ ควรออกขอสอบใหมีลักษณะเดียวกับ ขอสอบ O-NET โดยเนนการคิดวิเคราะห สังเคราะห เชื่อมโยงประยุกตใช เพื่อสรางความคุนเคย และฝกฝน วิธีการทําขอสอบดวยความมั่นใจ 6. การนําผลการทดสอบของผูเรียนมาวิเคราะห โดยผลการสอบกอนการเรียนตองสามารถพยากรณผลการสอบ กลางภาค และผลการสอบกลางภาคตองทํานายผลการสอบปลายภาคของผูเ รียนแตละคน เพือ่ ประเมินพัฒนาการ ความกาวหนาของผูเรียนเปนรายบุคคล 7. ผลการทดสอบปลายป ปลายภาค ตองมีคาเฉลี่ยสอดคลองกับคาเฉลี่ยของการสอบ NT ที่เขตพื้นที่การศึกษา จัดสอบ รวมทั้งคาเฉลี่ยของการสอบ O-NET ชวงชั้นที่สอดคลองครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดสําคัญ เพือ่ สะทอนประสิทธิภาพของครูผสู อนในการออกแบบการเรียนรูแ ละประกันคุณภาพผูเ รียนทีต่ รวจสอบผลไดชดั เจน การจัดการเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ตองใหผูเรียนไดสั่งสมความรู ความเขาใจตามลําดับขั้นตอน ของกิจกรรมในวัฏจักรการเรียนรู 5Es เพื่อใหผูเรียนไดเติมเต็มองคความรูอยางตอเนื่อง จนสามารถปฏิบัติชิ้นงานหรือ ภาระงานรวบยอดของแตละหนวย ผานเกณฑประกันคุณภาพในระดับที่นาพึงพอใจ เพื่อรองรับการประเมินภายนอกจาก สมศ. ตลอดเวลา คูม อื ครู

ASEAN การเรียนรูสูประชาคมอาเซียน เพื่ออํานวยความสะดวกแกครูผูสอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรูบูรณาการอาเซียนศึกษา ผูจัดทําไดวิเคราะห มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัดที่มีสาระการเรียนรูสอดคลองกับองคความรูเกี่ยวกับประชาคมอาเซียนในแงมุมตางๆ ครอบคลุมทัง้ ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรม อาเซียน เพื่อสงเสริมการเรียนรูใหผูเรียนเกิดความตระหนัก มีความรูความเขาใจเหมาะสมกับระดับชั้นและกลุมสาระ การเรียนรู โดยเสนอแนะวิธีการจัดกิจกรรมบูรณาการเนื้อหาสาระตางๆ ที่เปนประโยชนตอผูเรียนและเปนการชวย เตรียมความพรอมผูเ รียนทุกคนทีจ่ ะกาวเขาสูก ารเปนสมาชิกของประชาคมอาเซียนไดอยางมัน่ ใจตามขอตกลงปฏิญญา เสร�ม ชะอํา-หัวหิน วาดวยความรวมมือดานการศึกษาเพือ่ บรรลุเปาหมายประชาคมอาเซียนทีเ่ อือ้ อาทรและแบงปน จึงกําหนด 7 เปนนโยบายใหกระทรวงศึกษาธิการจัดการเรียนรูเตรียมความพรอมผูเรียนเขาสูประชาคมอาเซียนภายในป พ.ศ. 2558 ตามแนวปฏิบัติที่สําคัญ ดังนี้

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน 1. การสรางความรูความเขาใจ และตระหนักถึงความสําคัญของ กฎบัตรอาเซียน และความรวมมือ ของ 3 เสาหลัก ซึง่ กฎบัตรอาเซียน ในขณะนี้มีสถานะเปนกฎหมายที่ ประเทศสมาชิกจะตองปฏิบัติตาม หลักการที่กําหนดไวเพื่อใหบรรลุ เปาหมายของกฎบัตรมาตราตางๆ

2. การสงเสริมหลักการ ประชาธิปไตยและการสราง สิ่งแวดลอมประชาธิปไตย เพื่อการอยูรวมกันอยางกลมกลืน ภายใตวิถีชีวิตอาเซียนที่มีความ หลากหลายดานสังคมและ วัฒนธรรม

4. การตระหนักในคุณคาของ สายสัมพันธทางประวัติศาสตร และมรดกทางวัฒนธรรมที่มี พัฒนาการรวมกัน เพื่อเชื่อม อัตลักษณและสรางจิตสํานึก ในการเปนประชากรของประชาคม อาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการศึกษาดาน สิทธิมนุษยชน เพื่อสรางประชาคม อาเซียนใหเปนประชาคมเพื่อ ประชาชนอยางแทจริง สามารถ อยูรวมกันไดบนพื้นฐานการเคารพ ในคุณคาของศักดิ์ศรีแหงความ เปนมนุษยเทาเทียมกัน

5. การสงเสริมสันติภาพ ความ มั่นคง และความปรองดองในสังคม ทั้งระดับประเทศและภูมิภาคของ อาเซียนบนพื้นฐานสันติวิธีและการ อยูรวมกันดวยขันติธรรม

คูม อื ครู

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

เสร�ม

8

1. การพัฒนาทักษะการทํางาน เพื่อเสริมสรางผูเรียนใหมีทักษะ วิชาชีพที่จําเปนสอดคลองกับ ความตองการของตลาดแรงงาน และสถานประกอบการในอาเซียน สามารถเทียบโอนผลการเรียน และการทํางานตามมาตรฐานฝมือ แรงงานในภูมิภาคอาเซียน

2. การเสริมสรางวินัย ความรับผิดชอบ และเจตคติรักการทํางาน สามารถพึ่งพาตนเอง มีทักษะชีวิต ดํารงชีวิตอยางมีความสุข เห็นคุณคา และภูมิใจในตนเอง ในฐานะที่เปนพลเมืองไทยและ อาเซียน

3. การเรียนรูเพื่อพัฒนาตนเอง อยางตอเนื่องตลอดชีวิต ใหมี ทักษะการทํางานตามมาตรฐาน อาชีพ และคุณวุฒิของวิชาชีพสาขา ตางๆ เพื่อรองรับการเตรียมเคลื่อน ยายแรงงานมีฝมือและการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่ เขมแข็ง เพื่อสรางขีดความสามารถ ในการแขงขันในเวทีโลก

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 1. การเสริมสรางความรวมมือ ในลักษณะสังคมที่เอื้ออาทร ของประชากรอาเซียน โดยยึด หลักการสําคัญ คือ ความงดงาม ของประชาคมอาเซียนมาจาก ความแตกตางและหลากหลายทาง วัฒนธรรมที่ลวนแตมีคุณคาตอ มรดกทางวัฒนธรรมของอาเซียน ซึ่งประชาชนทุกคนตองอนุรักษ สืบสานใหยั่งยืน

2. การเสริมสรางคุณลักษณะ ของผูเรียนใหเปนพลเมืองอาเซียน ที่มีศักยภาพในการกาวเขาสู ประชาคมอาเซียนอยางมั่นใจ เปนผูที่มีสุขภาพสมบูรณแข็งแรง มีทักษะการสื่อสาร ทักษะการ ทํางาน ทักษะทางสังคม สามารถ ทํางานรวมกับผูอื่นไดอยาง สรางสรรค และมีองคความรู เกี่ยวกับอาเซียนที่จําเปนตอการ ดํารงชีวิตอยางมีคุณภาพ

4. การสงเสริมการเรียนรูดาน ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถชี วี ติ ความเปนอยูข องเพือ่ นบาน ในอาเซียน เพื่อสรางจิตสํานึกของ ความเปนประชาคมอาเซียนและ ตระหนักถึงหนาที่ของการเปน พลเมืองอาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการเรียนรูภาษา อังกฤษเพื่อการสื่อสารและการ ทํางานตามมาตรฐานอาชีพที่ กําหนดและสนับสนุนการเรียนรู ภาษาอาเซียนและภาษาเพื่อนบาน เพื่อชวยเสริมสรางสัมพันธภาพทาง สังคม และการอยูรวมกันอยางสันติ ทามกลางความหลากหลายทาง วัฒนธรรม

5. การสรางความรูและความ ตระหนักเกี่ยวกับดานสิ่งแวดลอม ปญหาและผลกระทบตอคุณภาพ ชีวิตของประชากรในภูมิภาค รวมทั้งแนวทางการพัฒนาอยาง ยั่งยืน ใหเปนมรดกสืบทอดแก พลเมืองอาเซียนในรุนหลังตอๆ ไป

กระทรวงศึกษาธิการจึงประกาศนโยบายการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) เพื่อเรงพัฒนาเด็ก และเยาวชนไทยใหเปนทรัพยากรมนุษยของชาติที่มีทักษะและความชํานาญ พรอมเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงและ การแขงขันทั้งในภูมิภาคอาเซียนและภูมิภาคอื่นๆ ของสังคมโลก ทั้งนี้ผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และผูปกครอง ควรรวมมือกันอยางใกลชิดในการดูแลชวยเหลือผูเรียนและจัดประสบการณการเรียนรูเพื่อพัฒนาผูเรียนจนเต็มศักยภาพ เพื่อกาวเขาสูการเปนพลเมืองอาเซียนอยางมีเกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของตน คณะผูจัดทํา คูม อื ครู

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง สาระที่ 3

เศรษฐศาสตร (เฉพาะชั้น ม.4-ม.6)*

เศรษฐศาสตร

มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใชทรัพยากรทีม่ อี ยูจ าํ กัดไดอยาง มีประสิทธิภาพและคุม คา รวมทัง้ เขาใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพือ่ การดํารงชีวติ อยางมีดลุ ยภาพ ชั้น

ตัวชี้วัด

ม.4-6 1. อภิปรายการกําหนด ราคา และคาจาง ในระบบเศรษฐกิจ

2. ตระหนักถึงความสําคัญ ของปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงทีม่ ตี อ เศรษฐกิจ สังคมของประเทศ

3. ตระหนักถึงความสําคัญ ของระบบสหกรณในการ พัฒนาเศรษฐกิจในระดับ ชุมชนและประเทศ

สาระการเรียนรูแกนกลาง

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน

• ระบบเศรษฐกิจของโลกในปจจุบัน ผลดีและผลเสีย • หนวยการเรียนรูที่ 2 ของระบบเศรษฐกิจแบบตางๆ ระบบเศรษฐกิจในโลกปจจุบัน • ตลาดและประเภทของตลาด ขอดีและขอเสียของ ตลาดประเภทตางๆ • การกําหนดราคาตามอุปสงคและอุปทาน การกําหนดราคาในเชิงกลยุทธที่มีในสังคมไทย • การกําหนดคาจาง กฎหมายที่เกี่ยวของ และอัตรา คาจางแรงงานในสังคมไทย • บทบาทของรัฐในการแทรกแซงราคา และการควบคุม ราคาเพื่อการแจกจาย และจัดสรรในทางเศรษฐกิจ • การประยุกตใชเศรษฐกิจพอเพียงในการดําเนินชีวิต • หนวยการเรียนรูที่ 3 ของตนเองและครอบครัว เศรษฐกิจพอเพียงกับการ • การประยุกตใชเศรษฐกิจพอเพียงในภาคเกษตร พัฒนาเศรษฐกิจของไทย อุตสาหกรรม การคาและบริการ • ปญหาการพัฒนาประเทศที่ผานมา โดยการศึกษา วิเคราะหแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมฉบับทีผ่ า นมา • การพัฒนาประเทศที่นําปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงมาใชในการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมฉบับปจจุบัน • วิวัฒนาการของสหกรณในประเทศไทย • หนวยการเรียนรูที่ 4 • ความหมาย ความสําคัญ และหลักการของระบบ สหกรณและการรวมกลมุ สหกรณ เพื่อการพัฒนาชุมชนของไทย • ตัวอยางและประเภทของสหกรณในประเทศไทย • ความสําคัญของระบบสหกรณในการพัฒนาเศรษฐกิจ ในชุมชนและประเทศ

เสร�ม

9

4. วิเคราะหปญหาทาง • ปญหาทางเศรษฐกิจในชุมชน • หนวยการเรียนรูที่ 4 เศรษฐกิจในชุมชน • แนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชน สหกรณและการรวมกลุม และเสนอแนวทางแกไข • ตัวอยางของการรวมกลุมที่ประสบความสําเร็จในการ เพื่อการพัฒนาชุมชนของไทย แกปญหาทางเศรษฐกิจของชุมชน

_________________________________ * สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม. (กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2551), หนา 71-91.

คูม อื ครู

มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจตางๆ ความสัมพันธทางเศรษฐกิจและความจําเปนของการรวมมือกัน ทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชั้น

ตัวชี้วัด

สาระการเรียนรูแกนกลาง

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน

ม.4-6 1. อธิบายบทบาทของ เสร�ม

10

• นโยบายการเงิน การคลังในการพัฒนาเศรษฐกิจของ • หนวยการเรียนรูที่ 5 นโยบายการเงิน การคลัง รัฐบาลเกี่ยวกับนโยบาย ประเทศ กับการพัฒนาเศรษฐกิจ การเงิน การคลังในการ • บทบาทนโยบายการเงินและการคลังของรัฐบาล ในดาน ของประเทศ พัฒนาเศรษฐกิจของ - การรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ ประเทศ - การสรางการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ - การรักษาดุลการคาระหวางประเทศ - การแทรกแซงราคาและการควบคุมราคา • รายรับและรายจายของรัฐที่มีผลตองบประมาณ หนี้ สาธารณะ การพัฒนาทางเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิต ของประชาชน - นโยบายการเก็บภาษีประเภทตางๆ และการ ใชจายของรัฐ - แนวทางการแกปญหาการวางงาน • ความหมาย สาเหตุ และผลกระทบที่เกิดจากภาวะ ทางเศรษฐกิจ เชน เงินเฟอ อัตราการวางงาน • ตัวชี้วัดความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ เชน GDP, GNP รายไดเฉลี่ยตอบุคคล • แนวทางการแกปญหาของนโยบายการเงิน การคลัง

2. วิเคราะหผลกระทบ ของการเปดเสรีทาง เศรษฐกิจในยุค โลกาภิวัตนที่มีผลตอ สังคมไทย

• วิวัฒนาการของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจใน • หนวยการเรียนรูที่ 6 ยุคโลกาภิวัตนของไทย เศรษฐกิจระหวางประเทศ • ปจจัยทางเศรษฐกิจทีม่ ผี ลตอการเปดเสรีทางเศรษฐกิจ ของประเทศ • ผลกระทบของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจของประเทศ ที่มีตอภาคการเกษตร ภาคอุตสาหกรรม ภาคการคา และบริการ • การคาและการลงทุนระหวางประเทศ • บทบาทขององคกรระหวางประเทศในเวทีการเงินโลก ที่มีผลกับประเทศไทย

3. วิเคราะหผลดี ผลเสีย • แนวคิดพื้นฐานที่เกี่ยวของกับการคาระหวางประเทศ • หนวยการเรียนรูที่ 6 ของความรวมมือ • บทบาทขององคการความรวมมือทางเศรษฐกิจ เศรษฐกิจระหวางประเทศ ทางเศรษฐกิจระหวาง ทีส่ าํ คัญในภูมภิ าคตางๆ ของโลก เชน WTO, NAFTA, ประเทศในรูปแบบตางๆ EU, IMF, ADB, OPEC, FTA, APEC ในระดับตางๆ เขตสี่เหลี่ยมเศรษฐกิจ • ปจจัยตางๆ ทีน่ าํ ไปสูก ารพึง่ พา การแขงขัน การขัดแยง และการประสานประโยชนทางเศรษฐกิจไทยกับตางประเทศ • ตัวอยางเหตุการณที่นําไปสูการพึ่งพาทางเศรษฐกิจ • ผลกระทบจากการดําเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ระหวางประเทศ • ปจจัยตางๆ ที่นําไปสูการพึ่งพา การแขงขัน การขัดแยง และการประสานประโยชนทางเศรษฐกิจ วิธีการกีดกันทางการคาในการคาระหวางประเทศ

คูม อื ครู

คําอธิบายรายวิชา รายวิชา เศรษฐศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6 รหัสวิชา ส…………………………………

กลุมสาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ภาคเรียนที่ 1-2 เวลา 40 ชั่วโมง/ป

ศึกษา และอภิปรายการกําหนดราคาและคาจางในระบบเศรษฐกิจแบบตางๆ และบทบาทของรัฐในการแทรกแซง ราคาและการควบคุมราคา เพื่อการแจกจายและจัดสรรในทางเศรษฐกิจ เสร�ม ตระหนักถึงความสําคัญของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงทีม่ ตี อ เศรษฐกิจ สังคม ประเทศ และประยุกตใชในการดําเนิน 11 ชีวิตของตนเองและครอบครัว และเห็นความสําคัญในการนําปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมฉบับปจจุบัน ศึกษา วิเคราะหความหมาย วิวัฒนาการของสหกรณในประเทศไทย ตระหนักถึงความสําคัญของระบบสหกรณ ในการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับชุมชนและประเทศ วิเคราะหปญหาทางเศรษฐกิจในชุมชนและเสนอแนวทางแกไข ศึกษา วิเคราะหบทบาทของรัฐบาลดานนโยบายการเงิน การคลังในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ วิเคราะหสาเหตุ และผลกระทบที่เกิดจากภาวะทางเศรษฐกิจ และบอกแนวทางในการแกปญหาของนโยบายการเงิน การคลัง ศึกษาวิวฒ ั นาการของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจ และใชกระบวนการอภิปรายเพือ่ วิเคราะหผลกระทบของการเปดเสรี ทางเศรษฐกิจในยุคโลกาภิวัตนที่มีผลตอสังคมไทย วิเคราะหผลดี ผลเสียของความรวมมือทางเศรษฐกิจระหวางประเทศ ในรูปแบบตางๆ ที่นําไปสูการพึ่งพา การแขงขัน การขัดแยง และการประสานประโยชนทางเศรษฐกิจการคาระหวางประเทศ โดยใชกระบวนการคิด กระบวนการวิเคราะห สังเคราะห กระบวนการสืบคนขอมูล กระบวนการสรางความตระหนัก เพือ่ ใหมคี วามรูค วามเขาใจหลักเศรษฐศาสตร ปญหาทีเ่ กิดขึน้ แนวทางการแกไข รูจ กั ใชทรัพยากรธรรมชาติใหเกิดประโยชน สูงสุด เปนแนวทางในการแกไขปญหาตางๆ ใหมีประสิทธิภาพ เพื่อใหประชาชนมีชีวิตความเปนอยูที่ดี และสงผลใหประเทศ เจริญกาวหนา

ตัวชี้วัด ส 3.1 ส 3.2

ม.4-6/1 ม.4-6/1

ม.4-6/3 ม.4-6/2 ม.4-6/2 ม.4-6/3 รวม 7 ตัวชี้วัด

ม.4-6/4

คูม อื ครู

ตาราง

วิเคราะหมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวชีว้ ดั รายวิชา เศรษฐศาสตร ม.4-ม.6

คําชี้แจง : ใหผูสอนใชตารางนี้ตรวจสอบความสอดคลองของเนื้อหาสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรูกับมาตรฐาน การเรียนรูและตัวชี้วัดชวงชั้น

มาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด

เสร�ม

12

หนวยการเรียนรู

สาระที่ 3 มาตรฐาน ส 3.1 มาตรฐาน ส 3.2 ตัวชี้วัด ตัวชี้วัด 1 2 3 4 1 2 3

หนวยการเรียนรูที่ 1 : เศรษฐศาสตรเบื้องตน

หนวยการเรียนรูที่ 2 : ระบบเศรษฐกิจในโลกปจจุบัน

หนวยการเรียนรูที่ 3 : เศรษฐกิ จ พอเพี ย งกั บ การพัฒนาเศรษฐกิจของไทย หนวยการเรียนรูที่ 4 : สหกรณ แ ละการรวมกลุ ม เพื่อการพัฒนาชุมชนของไทย หนวยการเรียนรูที่ 5 : นโยบายการเงิน การคลัง กับการพัฒนาเศรษฐกิจ ของประเทศ หนวยการเรียนรูที่ 6 : เศรษฐกิจระหวางประเทศ

คูม อื ครู

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

àÈÃÉ°ÈÒʵà Á.ô - Á.ö ªÑ¹é ÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ô - ö

¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÊѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ µÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ

¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§

¼ÙŒµÃǨ

ºÃóҸԡÒÃ

ÃÈ. ¨ÃÔ¹·Ã à·ÈÇÒ¹Ôª ÃÈ. ´Ã. ÊØªÒ´Ò µÑ駷ҧ¸ÃÃÁ ÃÈ. ÊØÁ¹·Ô¾Â ºØÞÊÁºÑµÔ

ÃÈ. ´Ã. ÊØ»ÃÕÂÒ ¤ÇÃപФػµ ¼È. ´Ã. ÊبԵÃÒ ªíÒ¹ÔÇÔ¡Â ¡Ã³ ¹Ò§ÊÒÇàÂÒÇÅѡɳ ÍÑ¡ÉÃ

¹ÒÂÊÁà¡ÕÂÃµÔ ÀÙ‹ÃÐ˧É

พิมพครั้งที่ ๑๐

สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติ ISBN : 978-616-203-100-7 รหัสสินคา ๓๐๑๓๐๐๕

¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡

¾ÔÁ¾ ¤ÃÑ駷Õè 1 ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ 3043028

EB GUIDE

ที่พิมพกํากับหัวขอสําคัญในหนังสือเรียนหลักสูตรแกนกลางฯ ผาน www.aksorn.com ไปยังแหลงความรูทั่วไทย-ทั่วโลก

คณะผูจัดทําคูมือครู

ระวิวรรณ ตั้งตรงขันติ วีระชัย บุญอยู นราธิป แกวทอง

กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

Explain

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

¤í Ò ¹í Ò ¤íÒá¹Ð¹íÒ㹡ÒÃ㪌˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹

หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน เศรษฐศาสตร ม.๔ - ม.๖ เลมนี้ สรางขึ้นเพื่อใหเปนสื่อสําหรับใช เศรษฐศาสตร เปนวิชาทีชาพื่ ให้นคฐาน วามรูกลุเกีม่ยสาระการเรี วกับพฤติยกนรูรรมของมนุ ยที่เกี่ยวกั บการผลิ ประกอบการเรี ยนการสอนในรายวิ สังคมศึกษาษศาสนา และวั ฒนธรรมต ายทและการบริ โภคสินคาและบริการ การบริหารจัดการทรัพยากรทีม่ อี ยูจ าํ กัดเพือ่ สนอง ชั้นมัการแจกจ ธยมศึกษาป ี่ ๔-๖ ้อหาตรงตามสาระการเรี ความเข าใจงวาิตยอยใหาทงมีั้งความรู และ ความตโดยเนื องการอั นไมจํากัดของมนุษยนรู ยอแยกนกลางขั างมีประสิ้นพืท้นธิฐาน ภาพอาเพืนทํ่อาการดํ ารงชี ดุลยภาพ ชวยพั ฒนาผู เรียนตามหลั กสูตรและตั วชี้วยัดงมาใช เนื้อหาสาระแบ วยการเรียนรูย้ ตงัามโครงสร รวมทั ง้ การนํ าหลักเศรษฐกิ จพอเพี ในการดํางเนิออกเป นชีวตินหน และนอกจากน� ใหความรูาเ งรายวิ กีย่ วกัชบา สะดวกแก การจัดการเรี ดผลประเมิ ผล พรงอขัมเสริ องคประกอบอื ่นๆ งทีคมโลก ่จะชวยทํเพื าให่อ ระบบเศรษฐกิ จตายงๆนการสอนและการวั ของโลก และการร วมมือ นการแข นกันมทางเศรษฐกิ จในสั ผูเรียใหนได อยางมี ประสิทาธิใจสถานการณ ภาพ ผูเรรีับยความรู นมีความรู ความเข ทางเศรษฐกิจของไทยและของโลก à¹×éÍËҵçµÒÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§ ãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒáÅÐàÍ×é͵‹Í¡ÒùíÒä»ãªŒÊ͹à¾×èÍ ãËŒºÃÃÅصÑǪÕéÇÑ´ áÅÐÊÌҧ¤Ø³ÅѡɳРÍѹ¾Ö§»ÃÐʧ¤

à¡ÃÔè¹¹íÒà¾×èÍãˌࢌÒ㨶֧ÊÒÃÐÊíÒ¤ÑÞ ã¹Ë¹‹Ç·Õè¨ÐàÃÕ¹

สําหรับหนังสือเรียนวิชาเศรษฐศาสตรเลมน�้จะสัมพันธกับตัวชี้วัด ม.๔-๖ ดังน�้ อภิปรายการกําหนดราคาและคาจางในระบบเศรษฐกิจ ตระหนักถึงความสําคัญของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่มีตอเศรษฐกิจ สังคมของ ประเทศ ตระหนักถึงความสําคัญของระบบสหกรณในการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับชุมชนและเสนอ ๖ แนวทางแก ข Ç‹Ò§»ÃÐà·È àÈÃÉ°¡Ô¨ไÃÐË อธิบายบทบาทของรัฐบาลเกี่ยวกับนโยบายการเงิน การคลังในการพัฒนาเศรษฐกิจของ ประเทศ วิเคราะหผลกระทบของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจในยุคโลกาภิวัตนที่มีผลตอสังคมไทย วิเคราะหผลดี ผลเสียของความรวมมือทางเศรษฐกิจระหวางประเทศในรูปแบบตางๆ àÃ×Íè §¹‹ÒÃÙàŒ ¾ÔÁè àµÔÁอ ¨Ò¡à¹× µÑǪÕÇé ´Ñ áÅÐÊÒÃСÒÃàÃÕ Â¹ÃÙጠ¡¹¡ÅÒ§ µÒÁ·ÕทËè า ÅÑํ ¡การเรี Êٵà ยบเรียงเน� Webอ ÒáËÅ‹§¤Œ¹¤ÇŒวÒ¢ŒชีÍÁÙว คณะผู เ ขียนได ้ Guide หาใหá¹Ð¹í ตรงตามตั ้ Åดั และสอดคล งกัÍé บËÒสาระการเรียนรู ÁÕá·Ã¡à»š¹ÃÐÂÐæ ¡íÒ˹´ à¾×èÍãËŒ·ÃÒº¶Ö§à»‡ÒËÁÒÂ㹡ÒÃÈÖ¡ÉÒ à¾ÔèÁàµÔÁ¼‹Ò¹Ãкº Online แกนกลาง จัดแบงเน�้อหาออกเป หนวยการเรี สาระความรู ่หลักสูตร ¤íÒ¶ÒÁ»ÃШí Ò˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙตŒáามที ÅСԨ¡ÃÃÁ àÊÃÔÁน ÊÒÃШҡà¹× Íé Ëҹ͡à˹×ยÍนรู ¨Ò¡  แตละหนวยจะมี ÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ¢Í§¼ÙŒàÃÕ¹ãËŒÁÕ ·ÕÁè ãÕ ¹ÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙጠ¡¹¡ÅÒ§ à¾×Íè กําหนดไว อยางครบถá¼¹¼Ñวนสมบู รà¾ÔณÁè ¾Ù¹áÅТÂÒ¾ÃÁá´¹¤ÇÒÁÃÙ㌠ˌ ¤Ø³ÀÒ¾µÒÁµÑǪÕéÇÑ´ ¹íÒàʹÍà¹× éÍËÒã¹ÃٻẺ¢Í§µÒÃÒ§ § á¼¹ÀÙÁÔ ¡ÃÒ¿ à¾×èÍãˌࢌÒã¨à¹×éÍËÒä´Œ§‹Ò¢Öé¹ ¡ÇŒÒ§¢ÇÒ§ÍÍ¡ä» หวังเปนอยางยิ�งวา หนังสือเรียนเศรษฐศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๔-๖ เลมน�้ จะชวย อํานวยความสะดวกในการจัดการเรียนการสอน ชวยใหผูเรียนเห็นคคุณคาและความสําคัญของ วิชาเศรษฐศาสตร นําความรูไปใชในชีวิตประจําวันได ตลอดจนบรรลุผลทางการศึกษาตรงตาม ที่หลักสูตรกําหนดไวอยางมีคุณภาพ คณะผูเรียบเรียง ¨Ñ´¡ÅØ‹Áà¹×éÍËÒ໚¹Ë¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ Êдǡᡋ¡ÒèѴ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹

แลวจะคงอยูเชนนี้ ถาอุปสงคและ ราคาดุลยภาพและปริมาณดุลยภาพนี้ เมื่อเกิดขึ้น จากดุลยภาพดวยเหตุใดก็ตามจะทําให อุปทานไมเปลี่ยนแปลง นั่นคือ ถาราคาเปลี่ยนแปลงไป ่อยๆ จนเกิดราคาดุลยภาพอีกครั้ง าไปเรื นแปลงราค ย ่ ารเปลี ก มี ง จึ น กั า ท เ อุปสงคและอุปทานไม หนึ่ง จึงจะหยุดนิ่ง าณดุลยภาพ เกิดจากการ ๓) การเปลี่ยนแปลงของราคาดุลยภาพและปริมและอุปทานรวมกัน สามารถ นแปลงทั้งอุปสงค เปลี่ยนแปลงของอุปสงค อุปทาน หรือการเปลี่ย อธิบายการเปลี่ยนแปลงได ๒ กรณี คือ การเปลี่ยนแปลงของอุปสงค (๑) อุปทานอยูคงที่และอุปสงคเปลี่ยนแปลงไป ่มขึ้น กับเปลี่ยนแปลงไปลดลง ซึ่งจะทําใหราคา เปลี่ยนไดสองทาง คือ อุปสงคเปลี่ยนแปลงไปเพิ ๔ และปริมาณดุลยภาพเปลี่ยนแปลงไป ดังกราฟที่ ราคา (บาท)

ราคา (บาท)

D๑

๑๔๐

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

๑๔๐

S

D๐

E๑

๑๓๐

๑๓๐

E๐

ÒõԴµ‹Í¤ŒÒ¢Ò¡ѹÍ‹ҧ àÊÃÕ â´ÂᵋÅлÃÐà·ÈÁÕ¤ÇÒÁä´Œà»ÃÕº㹡ÒüÅÔ µÊÔ¹¤ŒÒ Í‹ҧÁÒ¡à¾×Íè ¼ÅÔµÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡Òà ÃÒÂä´Œ¨Ò¡¡ÒäŒ ᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ÍÍ¡ä» ·ÃѾÂҡö١¹íÒÁÒ㪌¡Ñ¹ Ò¢ÒÂÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È·íÒãËŒ»ÃЪҡâͧ»ÃÐà·È ¹Ñé¹ÁÕ¤ÇÒÁ໚¹ÍÂÙ‹·Õè´Õ áÅÐã¹ÂؤâÅ¡ÒÀÔÇѵ¹ ÃٻẺ¡ÒäŒ ໚¹¡ÒÃà» ´àÊÃÕ·Ò§¡ÒäŒÒÁÒ¡¢Öé¹ ÃÇÁ·Ñ駻ÃÐà·Èä·Â ÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·Èä´ŒÁÕ¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§ÁÒ ÁÕ¡ÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹Á·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨·Ñé§ã¹ÀÙÁÔÀÒ¤ à´ÕÂǡѹáÅе‹Ò§ÀÙÁÔÀÒ¤ à¾×èÍãËŒ»ÃÐà·È¢Í§µ ¹ä´ŒÃѺ»ÃÐ⪹ ÊÙ§ÊØ´·Ò§¡ÒäŒÒ

ตัวชี้วัด

ส ๓.๒ ม.๔-๖/๒, ๓ วิเคราะหผลกระทบของการเปดเสรีทางเศรษฐกิ จใน ยุคโลกาภิวตั นที่มีผลตอสังคมไทย วิเคราะหผลดี ผลเสียของความรวมมือทางเศรษฐกิ จ ระหวางประเทศในรูปแบบตางๆ

■

■

■

■

■

■

■

■

■

วิวัฒนาการการเปดเสรีทางเศรษฐกิจยุคโลกาภิ วัตนข ปจจัยทางเศรษฐกิจที่มีผลตอการเปดเสรีทางเศรษฐกิองไทย ของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจที่มีตอภาคการเกษตร จของประเทศ ผลกระทบ อุตสาหกรรม การคาและ บริการ การคาและการลงทุนระหวางประเทศ บทบาทขององคกรระหวางประเทศในเวทีการค าโลกที แนวคิดพื้นฐานที่เกี่ยวของกับการคาระหวางประเทศ ่มีผลกับประเทศไทย บทบาทขององคการความรวมมือทางเศรษฐกิ จทีส่ าํ คัญในภูมภิ าคตางๆ ของโลก ปจจัยตางๆ ที่นําไปสูการพึ่งพา การแขงขั น การขัดแยง และการประสาน ประโยชนทางเศรษฐกิจไทยกับตางประเทศ วิธีการกีดกันทางการคาในการคา ระหวางประเทศ ตัวอยางเหตุการณที่นําไปสู การพึ่งพาทางเศรษฐกิจระหวาง ประเทศ ผลกระทบจากการดําเนินกิจกรรมทางเศรษฐก ิจระหวางประเทศ

.๗ ล้านบาท โดย ใน พ.ศ. ๒๕๕๔ ประเทศไทยมีหนี้สาธารณะคงค้าง ๓,๘๙๕,๙๗๖ ปญั หาเศรษฐกิจในประเทศจากภาวะ เป็นหนีก้ ยู้ มื ภายในประเทศและจากต่างประเทศ เพือ่ น�ามาแก้ เศรษฐกิจซบเซา หนี้สาธารณะคงค้าง ณ วันที่ ๓๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๔

ลักษณะเงินกู้ ในประเทศ

รัฐบาลกู้โดยตรง

รัฐบาลค�้าประกัน

รวม

๓,๑๓๕,๐๐๑.๑

๕๓๗,๓๘๗.๕

๔๖,๑๕๗.๘

๑๗๗,๔๓๐.๓

๓,๖๗๒,๓๘๘.๖ ๒๒๓,๕๘๘.๑

๓,๑๘๑,๑๕๘.๙

๗๑๔,๘๑๗.๘

๓,๘๙๕,๙๗๖.๗

ต่างประเทศ รวม

หน่วย : ล้านบาท

๔,๐๐๐,๐๐๐

๓,๕๐๐,๐๐๐

๓,๐๐๐,๐๐๐

๒,๕๐๐,๐๐๐

๒,๐๐๐,๐๐๐

๑,๕๐๐,๐๐๐

รัฐบาลค้�าประกัน

๑,๐๐๐,๐๐๐ ๕๐๐,๐๐๐

๐

ในประเทศ

ที่มา : ส�านักงบประมาณ, พ.ศ. ๒๕๕๕.

ต่างประเทศ

รวม

รัฐบาลกู้โดยตรง

พย์ที่ใกล้เคียง ๔) การบริหารเงินคงคลัง เงินคงคลัง หมายถึง เงินสดและสินทรั ยวันของ วยเงินฝากกระแสรา เงินสดทีม่ ไี ว้ใช้จา่ ยในการด�าเนินงานของรัฐบาล เงินคงคลังประกอบด้ รายรับของรัฐบาลจาก มาจากเงิน กระทรวงการคลังที่เปิดไว้กับธนาคารแห่งประเทศไทย ซึ่งได้ เงินสด ณ ส�านักงานคลังจังหวัดและ ภาษีอากร ค่าธรรมเนียม ค่าปรับ เงินกู้ นอกจากนี้ยังได้แก่ และเงินฝากธนาคารกรุงไทยจ�ากัด คลังอ�าเภอ เงินสด ณ กรมธนารักษ์ เงินคงคลังระหว่างทาง ฐบาล ท�านองเดียว การบริหารเงินคงคลังเป็นการบริหารสภาพคล่องการใช้จ่ายของรั บทีเ่ หมาะสมจะทา� ให้การบริหารการ กับการบริหารเงินสดของบริษทั นัน่ เอง การมีเงินคงคลังในระดั 104

E๐๐

E๒

D๑

๑๑๐

S

๑๐๐

๐

๑,๐๐๐

D๐

๑,๕๐๐

๒,๐๐๐

๒,๕๐๐

ปริมาณ ๓,๐๐๐ เน�้อหมู (กก.)

๑๑๐

๑๐๐

๐

S

๑,๐๐๐

D๐

๑,๕๐๐

๒,๐๐๐

D๒ ๒,๕๐๐

ปริมาณ ๓,๐๐๐ เน�้อหมู (กก.)

ลง กราฟที่ ๔.๒ แสดงอุปสงคเปลี่ยนแปลงไปลด ่มขึ้น กราฟที่ ๔.๑ แสดงอุปสงคเปลี่ยนแปลงไปเพิ ในกรณีที่อุปทานอยูคงที่ กราฟที่ ๔ แสดงการเปลี่ยนแปลงของอุปสงค

สาระการเรียนรูแกนกลาง

■

D๒

๑๒๐

๑๒๐

ã¹»˜¨¨Øº¹Ñ »ÃÐà·Èµ‹Ò§æ ã¹âšʋǹãËÞ‹ÁÃÕ ÐººàÈÃÉ°¡¨Ô Ẻ໠´ ÁÕ¡

S

D๐

ลยภาพ E๐ เทากับกิโลกรัมละ จากกราฟที่ ๔.๑ สมมติวาเดิมราคาเนื้อหมูที่จุดดุ ม ตอมาในเทศกาลตรุษจีนความตองการเนื้อ ๑๒๐ บาท ปริมาณดุลยภาพเทากับ ๒,๐๐๐ กิโลกรั เปลี่ยนไปจากเสน D๐ เปนเสน D๑ ทําใหจุด ง ึ จ สงค ป อุ น เส น ้ ขึ ม ่ เพิ ง ึ จ หมู อ ้ นเนื ใ สงค ป อุ น ้ หมูมากขึ E ทําใหราคาดุลยภาพไดเปลี่ยนไปเพิ่มขึ้นเปน ดุลยภาพเปลี่ยนแปลงไปจาก จุด E๐ ไปเปนจุด ๑ กับ ๒,๕๐๐ กิโลกรัม กิโลกรัมละ ๑๓๐ บาท และปริมาณดุลยภาพเทา EB GUIDE

มุมน่ารู้

วิสาหกิจชุมชน การรวมกลุ่ม เพื่อชุมชนเข้มแข็ง

จากการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิ จอย่างรวดเร็วโดยที่รากฐานยังไม่ แข็งแรง เศรษฐกิจส่งผลกระทบต่อการด� แรง ส่งผลให้เมื่อเกิดภาวะวิกฤติ าเนินชีวิตของคนไทยเป็นอย่างมาก ทาง โดยเฉพาะประชากรส่วนใหญ่ของประเท ภาคเกษตรกรรม ตรกรรม ไม่สามารถพึ่งพาตนเอ ศใน งได้ ท�าให้เกิดปัญหาความยากจนต ามมา การจัดตั้งวิสาหกิจชุมชน จึ วิธีการหนึ่งในการสร้างชุมชนเข้ม งเป็น แข็ง เพื่อการพึ่งพาตนเอง

วิสาหกิจชุมชน ชน เป็ เป็นกิจการของชมุ ชน ชน ทีทีค่ นในชุมชนเป็นเจ้าของกิจกรรมการ สร้างรายได้ของตนเอง ครอบค ผลิตสินค้าและบริการ ครอบครรั​ัว ชุชุมชน าร เพือ่ เสริม ชน ระหว ระหว่า่ งชุมชน ชน โดยก โดยการน ารน�า� ทุนของชุมชนที่มีอยู่ ได้แก่ วิถีชีวิต วัวัฒนธรรม นธรรม แและทรั ภูมิปัญญา ความรู้ ละทรัพยากรธรรมชาติ ผสมผสา นกับการบริการจัดการสมัยใหม่ มาผลิตเป็นสินค้าและบริการ การใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม าร สร้ สร้างรายได้ให้กบั คนในชุมชน ชน เพื เพือ่ ให้คนในชุมชนพอกินพอใช้แ จัดการเชิงธุรกิจ ล้วค่อยพัฒนาไปสูก่ าร

การด�าเนินการของวิสาหกิจชุ มชน

๑. ส�ารวจข้อมูล ศัศักยภาพของชุ มชน

๒. วิเคราะห์สร้างกระบวนการเรี ยนรู้ของชุมชน

๓. ๓. จั จัดท�าแผนชุมชน

๔. ก�าหนดกิจกรรมและด�าเนินการผลิ ต

๕. ติดตามผล ตามผล ปประเมิ ระเมินผล ผล ขยาย ขยายผล ผล

หลายชุมชนได้มีการรวมกลุ่มสร้ างงาน งงาน สร สร้า้ งอาชีพ และพั และพัฒนาชุมชนของตนเพื่อให้ส โดยการน�าทรัพยากรที่มีอยู่ในชุม ามารถพึ่งพาตนเองได้ ชนมาสร้างเป็นอาชีพ และแก้ และแก้ปัญหาภายในชุมชนร่วมกั น

http://www.aksorn.com/LC/Eco/M4-6/04

ง

àÊÃÔÁÊÒÃÐ

๔) รวมกลุม่ สร้างงาน สร้า ในชุมชนจะต้องมีการรวมตัวเป็นองค์ งอาชีพ การพัฒนาเป็นชุมชนเข้มแข็งได้นนั้ ประชาชน กรชุม มีการเปลี่ยนแปลง พัฒนาทั้งทางเศร ชน มีการเรียนรู้ การจัดการแก้ไขปัญหาร่วมกัน แล้ว ษฐกิจ เข้มแข็งของชุมชนจะต้องมีกระบวนก สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม ซึ่งการสร้างความ ารมี สร้างงาน สร้างอาชีพ เป็นวิธีการหนึ ส่วนร่วมของประชาชนเป็นส�าคัญ การรวมกลุ่มในการ ่งในการพัฒนาเป็นชุมชนเข้มแข็ง โดยการน�าทรัพยากร ภูมิปัญญา ที่มีอยู่ในชุมชนของตนมาส ร้างเป็นอาชีพเพื่อการบริโภคในชุม ชน ถ้ามีเหลือก็ขายให้ กับชุมชนอื่น

นอกจากนี้มีการรวมกลุ่มเป็นวิสาหกิ จ ชุมชน โดยการรวมกลุ่มสร้างอาชีพ จัดการทุนในชุมชน เป็นต้น เพื่อการ

ําลั ิจ ประเทศก ศรษฐก ากจนวา ิบโตทางเ ะเรียกประเทศย P แล เจริญเต คาและ ี้วัดความ ยวาประเทศพัฒนาไดแก GDP และ GNเปนมูลคาของสินนคาและ งช อ ่ รื เค uct) ผลิตสิ ศรํ่ารว ฐกิจที่สําคัญ tic Prod ชในการ กประเท

รษ es ที่ใ เรีย ตรจะใช ิญเติบโตทางเศ : Gross Dom นึงวาทรัพยากร ชวง เจร รษฐศาส คํา ศไทยใน ในทางเศ งชี้วัดระดับความ ประเทศ (GDP ลาหนึ่ง โดยไม งไทย ตในประเท งๆ ที่ผลิ ค็ ดิ เปน GDP ขอ P ยมีเครื่อ วลรวมภายใน เทศในระยะเว า โด ต าร นา ก ริ ระ ข GD พัฒ ะบ ฑม ศ ไทยก ผลิตภัณ ี่ผลิตขึ้นภายในป อของตางประเท นของสินคาแล ามาทําธุรกิจใน ของไทย ถาตัวเล ะดขี นึ้ งต ยจ ะเทศหรื ลคาเบื้อ องคนไท อไม ถาเข น GDP ้นสุดทายท บริการขั นของภายในปร ทย หมายถึง มู เปน คนไทยหรื ิตทั้งหมดคิดเป ติ ความเปน อยขู การเศรษฐกิจ เป จะ นา ผล ชีว บริการจะ P ของประเทศไ งปจ จัยการผลิต มูลคาของการ ดหมายความวา ณะกรรมการพัฒ ลานบาท สูงขึ้น GD ืองไทย งานค ณฑ ๙๔๓ วาเจาขอ ี แตไ มไ อ งคาํ นึง ญี่ปุนที่ผลิตในเม ศในภาพรวมด กสถิติของสํานัก มูลคา ๙,๐๗๕, าท โดยผลิตภั ใน ต ม ยไ ย จา ระเท ลานบ ๑ ป โด ัทรถยนตของ ๕๑ มี สูงกวา ะกอบดว ฐกจิ ของป พ.ศ. ๒๕ า ๖,๖๘๗,๙๑๘ ๐,๕๙๗ บาท งโลก ิษ เชน บร ไร แสดงถึงเศรษ ิจารณา GNP ปร ระเทศไทย ใน ๑๐ มูลค ละขอ t) บ มี กั ศแ า  ติ า งพ เท ท ะเท งป ชา อ ว ประชา ระชาชาติตอหั ศรษฐกิจในปร nal Produc สูงมากเ ี่มากขึ้น จะต ๕๒ GNP ขอ ิเ ขท ป tio วนรายได ตามตัวเล แหงชาติ พ.ศ. ๒๕พ.ศ. ๒๕๕๑ ส ท และรายได วจากภาวะวิกฤต NP : Gross Na ผลิตที่ใดในโลก บา ตั และสังคม ๑ เมื่อเทียบกับ ากับ ๑๓๑,๑๔๐ ฐกิจไทยเริ่มฟน มประชาชาติ (G ป ไมคํานึงวาจะ ไมว า พลเมอื ง ๑ ทย รษ ๖. รอยละ ะชาชาติตอหัวเท ดงใหเห็นถึงเศ ติ ภัณฑมวลรว งประเทศในรอบ จัยการผลิตของไ นไทย เปนตน  จ ผล ปร ะ ๖.๔ แส ติเบือ้ งตน หรอื จจัยการผลิตขอ ทีผ่ ลิตโดยใชป ี่ใหบริการโดยค ูที่ดีมีความสุข มวลรวม ศท ป อย ๕๑ รอยล ชา างๆ พ.ศ. ๒๕ ติ ภัณฑประชา ตที่เกิดจากการใช คาและบริการต ไทยในตางประเท ไทยมีความเปน ppines เปนตัว นิ ลิ ผล ของผลผ คาเบอื้ งตน ของส จการรานอาหาร ดเปนขอสรุปวาคน s National Ha ริมวัฒนธรรม กิ os ไ าเบื้องตน ง เส มูล เปนมูลค P ของไทย คือ ดๆ ในโลก เชน P และ GNP ไม อ GNH หรือ Gr งิ่ แวดลอ ม การส GN ่ประเทศใ ี่เพิ่มขึ้นของ GD งประชาชน คื จิ การอนุรกั ษส ารดําเนินชีวิต ที ต ิ ผล ฐก สุขขอ ขท งในก จะไป ของไทย างไรก็ตามตัวเล คมเพื่อวัดความ การพฒ ั นาเศรษ ความพอเพีย อย านสัง รวมของ าง ความพอดี งด ดย ทา นโ ด ั า ว ้ กล อบด มีตัวชี งสาย ดังนั้นจึง บคลุมบูรณาการร โดยยึดหลักทา ัน ชีว้ ดั ทีค่ รอ ภิบาลเขาดวยก มา และธรร

าถาม

ประจ�ำหน่วยกำรเรียนรู้

๑. สหกรณ์ในประเทศไทยมีวิวัฒนาการอย่างไร ๒. สหกรณ์ในประเทศไทยมีกี่ประเภท แต่ละประเภทมีความส�าคัญอย่างไร ๓. สหกรณ์มีความส�าคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับชุมชนและระดับประเทศอย่างไร ๔. ปัญหาทางเศรษฐกิจในชุมชนของไทยมีอะไรบ้าง ยกตัวอย่างพร้อมบอกแนวทางแก้ไขปัญหา ๕. การพัฒนาชุมชนไทยให้เป็นชุมชนพึ่งตนเองได้ มีแนวทางการพัฒนาอย่างไรบ้าง

กิ จสร้กรรม ำงสรรค์พัฒนำกำรเรียนรู้ กิจกรรมที่ ๑

กิจกรรมที่ ๒ กิจกรรมที่ ๓

น ักเรียนรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับบทบาทและความส�าคัญของสหกรณ์ใน ประเทศไทยกับการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ สรุปสาระส�าคัญแล้วน�ามา อภิปรายในห้องเรียน นกั เรียนแบ่งกลุม่ รวบรวม ศึกษาค้นคว้า ชุมชนต้นแบบของการพึง่ พาตนเอง กลุ่มละ ๑ ชุมชน น�าเสนอผลงานในชั้นเรียน สา� รวจชุมชนในท้องถิน่ ของนักเรียนถึงสภาพความเป็นอยู ่ การประกอบอาชีพ จุดแข็ง จุดด้อยของชุมชน แล้วน�ามาอภิปรายเพื่อระดมสมองเสนอแนวทาง ในการพัฒนาชุมชนให้เป็นชุมชนเข้มแข็ง พึ่งพาตนเองได้

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

ÊÒúÑÞ Ë¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ñ

àÈÃÉ°ÈÒʵà àº×éÔͧµŒ¹ ● ● ● ● ●

¤ÇÒÁËÁÒ ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑޢͧÇÔªÒàÈÃÉ°ÈÒʵà ¢Íº¢‹Ò ໇ÒËÁÒ ¢Í§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÇÔªÒàÈÃÉ°ÈÒʵà »˜ÞËÒ¾×é¹°Ò¹·Ò§àÈÃÉ°ÈÒʵà ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Ò§´ŒÒ¹àÈÃÉ°ÈÒʵà àÈÃÉ°ÈÒʵà ¡Ñº¡ÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµ

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ò

ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ã¹âÅ¡»˜¨¨ØºÑ¹ ● ● ● ● ●

˹‹ÇÂàÈÃÉ°¡Ô¨ ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ µÅÒ´ã¹ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ ¡ÒáíÒ˹´ÃÒ¤Òã¹ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ ¡ÒáíÒ˹´¤‹Ò¨ŒÒ§ ÍѵÃÒ¤‹Ò¨ŒÒ§áç§Ò¹ã¹Êѧ¤Áä·Â áÅС®ËÁÒ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ó

àÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§¡Ñº¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§ä·Â ● ●

●

â¤Ã§ÊÌҧàÈÃÉ°¡Ô¨ä·Â ¡ÒþѲ¹Ò·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§ä·Â - ¤ÇÒÁËÁÒÂáÅФÇÒÁÊíÒ¤Ñޢͧ¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ - »˜¨¨ÑÂÊíÒ¤Ñޢͧ¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ - à¤Ã×èͧªÕéÇÑ´¡ÒÃà¨ÃÔÞàµÔºâµ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨ - á¼¹¾Ñ²¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊѧ¤ÁáË‹§ªÒµÔ ¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊѧ¤ÁµÒÁ»ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§ - ¡ÒùíÒËÅÑ¡»ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§ÁÒ㪌㹡Òà ÇҧἹ¾Ñ²¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊѧ¤Á - »ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§¡Ñº¡ÒûÃÐÂØ¡µ 㪌㹪ÕÇÔµ »ÃШíÒÇѹ

ñ ò õ ÷ ø ññ

ñó ñô ñö òò òø ôñ

ôõ ôö ôø ôø õð õò õô õ÷ õø öò

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

ô

Êˡó áÅСÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹Áà¾×èÍ¡ÒþѲ¹ÒªØÁª¹ ¢Í§ä·Â

ö÷

Êˡó ¡Ñº¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ä·Â àÈÃÉ°¡Ô¨ã¹ªØÁª¹¢Í§ä·Â - ÅѡɳзÑèÇ仢ͧªØÁª¹ä·Â - »˜ÞËÒàÈÃÉ°¡Ô¨ã¹ªØÁª¹ - á¹Ç·Ò§¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§ªØÁª¹

öø ÷ø ÷ø ÷ù øñ

● ●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

õ

¹âºÒ¡ÒÃà§Ô¹ ¡ÒäÅѧ ¡Ñº¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ ø÷ ¢Í§»ÃÐà·È ● ● ●

¹âºÒ¡ÒÃà§Ô¹ã¹¡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ ¹âºÒ¡ÒäÅѧ㹡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ º·ºÒ·¹âºÒ¡ÒÃà§Ô¹áÅСÒäÅѧ¢Í§ÃÑ°ºÒÅ㹡Òà ¾Ñ²¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ - ¡ÒèѴÊÃ÷ÃѾÂÒ¡ÃÍ‹ҧÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ - ¡ÒáÃШÒÂÃÒÂä´ŒãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁ໚¹¸ÃÃÁ - ¡ÒÃÊÌҧ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞàµÔºâµ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨ - ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒàʶÕÂÃÀÒ¾·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ö

àÈÃÉ°¡Ô¨ÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ● ● ● ●

¡ÒäŒÒáÅСÒÃŧ·Ø¹ÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÒÃà§Ô¹ÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÒÃà» ´àÊÃÕ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨ä·Âã¹ÂؤâÅ¡ÒÀÔÇѵ¹ ͧ¤ ¡ÒäÇÒÁËÇÁÁ×Í·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨·ÕèÊíÒ¤ÑÞã¹ÀÙÁÔÀÒ¤ µ‹Ò§æ ¢Í§âÅ¡

ºÃóҹءÃÁ

øø ñðð ñð÷ ñð÷ ñðø ññð ñññ

ññõ ññö ñòð ñòô ñóö

ñõô

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explore

Explain

Expand

Evaluate

เปาหมายการเรียนรู

1. อธิบายความหมาย ความสําคัญของวิชา เศรษฐศาสตรได 2. บอกขอบขาย เปาหมาย และวิเคราะหปญหา พื้นฐานทางเศรษฐศาสตรได 3. บอกกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เกี่ยวของกับการ ดําเนินชีวิตได

สมรรถนะของผูเรียน

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี

๑ àÈÃÉ°ÈÒʵà àº×Íé §µŒ¹

àÈÃÉ°ÈÒʵà ໚¹ÇÔªÒ·ÕÈè ¡Ö ÉÒ¶Ö§¡ÒùíÒ·ÃѾÂҡ÷ÕÁè ÍÕ ÂÙÍ‹ ‹ҧ¨íÒ¡Ñ´ÁÒ¼ÅÔµÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡ÒÃà¾×Íè ʹͧ¤ÇÒÁµŒÍ§¡ÒâͧÁ¹ØÉ áÅШíÒṡᨡ¨‹ÒÂä»ÂѧºØ¤¤Å·Õµè ÍŒ §¡Òà ¡ÒÃàÃÕ¹ÇÔªÒàÈÃÉ°ÈÒʵà ໚¹àÃ×Íè §·Õàè ¡ÕÂè Ç¢ŒÍ§ã¹ªÕÇµÔ »ÃШíÒÇѹ ¼ÙàŒ ÃÕ¹ÊÒÁÒö¹íÒàÍÒËÅÑ¡¡Ò÷ҧàÈÃÉ°ÈÒʵà 仪‹ÇµѴÊԹ㨠㹡ÒÃ㪌·ÃѾÂÒ¡Ãà¾×èÍ¡ÒüÅÔµáÅСÒúÃÔâÀ¤ãˌ䴌»ÃÐ⪹ ÊÙ§ÊØ´ ÊÌҧͧ¤ ¤ÇÒÁÃٌ㹡ÒúÃÔËÒà áÅзíÒãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁࢌÒã¨ã¹¹âºÒ¢ͧÃÑ°·Õè´íÒà¹Ô¹¡ÒÃà¾×èÍÊÌҧ¤ÇÒÁ໚¹ÍÂÙ‹·Õè´ÕãËŒ¡Ñº»ÃЪҪ¹

คุณลักษณะอันพึงประสงค 1. มีวินัย 2. ใฝเรียนรู 3. มุงมัน่ ในการทํางาน

กระตุน ความสนใจ

Engage

ครูนําขาวเกี่ยวกับเศรษฐกิจของไทยในปจจุบัน มาสนทนากับนักเรียน เชน การปรับราคาขึ้น-ลง ของสินคาที่มีความจําเปนในชีวิตประจําวันและ อภิปรายถึงผลกระทบตอนักเรียน จากนั้นใหนักเรียนดูภาพหนาหนวย ครูถาม คําถาม • กิจกรรมทางเศรษฐกิจในภาพเกี่ยวของกับ วิชาเศรษฐศาสตรอยางไร (แนวตอบ ในฐานะที่นักเรียนเปนผูบริโภค สามารถนําความรูมาใชในการตัดสินใจ เลือกซื้อสินคาที่จําเปน ประหยัดและ เกิดประโยชนสูงสุด)

เกร็ดแนะครู การเรียนเกี่ยวกับความรูเบื้องตนเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร เพื่อใหนักเรียนมีความรู ความเขาใจ ถึงความสําคัญของวิชาเศรษฐศาสตรในการดําเนินชีวิต ขอบขาย เปาหมายของวิชาเศรษฐศาสตร เพื่อการนํามาใชในชีวิตประจําวัน เชน การวิเคราะห สถานการณทางเศรษฐกิจจากขาว หรือจากเหตุการณตา งๆ การตัดสินใจในการบริโภค การผลิตสินคา เปนตน ครูจึงควรจัดกิจกรรมการเรียนรู ดังนี้ • นําขาวเศรษฐกิจจากหนังสือพิมพมาใหนักเรียนวิเคราะหสถานการณ • ใหนักเรียนยกตัวอยางกิจกรรมในชีวิตประจําวันแลววิเคราะหความเกี่ยวของ กับวิชาเศรษฐศาสตร • อภิปรายถึงความสําคัญ ขอบขาย เปาหมาย ของวิชาเศรษฐศาสตร

คูมือครู

1

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

กระตุน ความสนใจ

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Engage

ครูใหนักเรียนสํารวจสิ่งของเครื่องใชของตนเอง แลวหยิบสิ่งของที่นักเรียนซื้อดวยตนเอง มาคนละ 1 ชิ้น ครูถามคําถาม • นักเรียนหาเงินมาดวยวิธีการใดเพื่อมาซื้อ สิ่งของเหลานั้น • นักเรียนใชประโยชนจากสิง่ ของนัน้ อยางไรบาง • นักเรียนคิดวาตนเองใชสิ่งของนั้นคุมคาแลว หรือไม • นักเรียนคิดที่จะเปลี่ยนสิ่งของนั้นในอนาคต ขางหนานี้หรือไม และมีวิธีการหาเงินอยางไร เพื่อไปซื้อสิ่งของชิ้นนั้น ครูใหนักเรียนสรุปความจําเปนตอสินคาและ บริการของนักเรียน เพื่อโยงไปสูเหตุผลในการ ตัดสินใจเลือก ในการตอบสนองความตองการ ของนักเรียน

สํารวจคนหา

ñ. ¤ÇÒÁËÁÒ ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞ ¢Í§ÇÔªÒàÈÃÉ°ÈÒʵà ๑.๑ ความหมายของเศรษฐศาสตร

เศรษฐศาสตรเปนวิชาที่ศึกษาพฤติกรรมของมนุษยในดานตางๆ นับตั้งแต การเลือกใช ทรัพยากร การตัดสินใจซื้อสินคาไปบริโภค การเลือกที่จะประกอบอาชีพ และการปฏิบัติตอบุคคล ตางๆ ที่อยูในสัง1คม ไมวาจะเปนสังคมเดียวกันหรือตางสังคมกัน เศรษฐศาสตรถือเปนวิชาหนึ่ง ของสังคมศาสตร ที่ศึกษาปญหาตางๆ ในสวนที่เกี่ยวของและที่เกิดขึ้นในสังคม อันเปนผลมาจาก การที่ประชากรจํานวนมากเขามาอาศัยอยูรวมกันในสังคม และมีการกระทํากิจกรรมตางๆ ทาง เศรษฐกิจรวมกัน โดยทั่วไปกิจกรรมทางเศรษฐกิจของมนุษยเกิดขึ้นจากความตองการ ซึ่งในเบื้องตนอาจ เปนความตองการบริโภคสิ่งจําเปนพื้นฐานเพื่อการยังชีพ เชน อาหาร เครื่องนุงหม ที่อยูอาศัย และยารัก2ษาโรค ตอมาความตองการก็เพิ่มมากขึ้นและไมจํากัด มนุษยจึงจําเปนตองมีการจัดสรร ทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัดในสังคมมาผลิตสินคาและบริการเพื่อสนองความตองการอันไมจํากัด ของมนุษย 3 การที่ทรัพยากรมีจํานวนจํากัด ครัวเรือนและสังคมจึงตองมีการตัดสินใจในเรื่องตางๆ อยู เสมอ นับตั้งแตการที่จะแบงงานใหคนในครัวเรือน วาใครจะเปนผูทําอาหาร ใครเปนผูทําหนาที่ ในการซักรีด ใครเปนผูทําความสะอาดบาน เนื่องจากในครัวเรือนมีคนจํานวนจํากัดและแตละคน มีเวลา มีความเต็มใจที่จะทํางานแตกตางกัน สําหรับในสังคมก็เชนเดียวกันกับครัวเรือน ซึ่ง ในสั ง คมก็ มี ท รั พ ยากร อั น ได แ ก ที่ ดิ น โรงงาน เครื่องจักรและอุปกรณ และแรงงานที่จํากัด จึงตอง มีการตัดสินใจในการแบงงานกันในสังคมวาใครจะ เปนผูผลิตอะไรแลวนําไปแจกจาย ดังนั้นการบริหาร จัดการเกี่ยวกับทรัพยากรจึงเปนเรื่องที่มีความสําคัญ เนือ่ งจากทรัพยากรเปนสิง่ ทีห่ ายากและมีจาํ นวนจํากัด เปนเหตุใหไมสามารถผลิตสินคาและบริการตอบสนอง ความต อ งการของผู  ค นในสั ง คมได ทุ ก ชนิ ด และใน ปริมาณที่เพียงพอ ดังนั้นจึงอาจกลาวไดวา เศรษฐศาสตร เปนวิชา ความรูจากวิชาเศรษฐศาสตรจะชวยใหผูบริโภค ที ศ ่ ก ึ ษาเกี ย่ วกับมนุษยและสังคม ในการเลือกใชวธิ กี าร สามารถตัดสินใจเลือกบริโภคไดอยางชาญฉลาด

Explore

นักเรียนศึกษา ความหมาย ความสําคัญ ขอบขาย เปาหมาย ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร จากหนังสือเรียน หนา 2-7 เพือ่ นําความรูม าอภิปราย แลกเปลี่ยนความรู

๒

นักเรียนควรรู 1 สังคมศาสตร ศาสตรที่มุงศึกษาพฤติกรรมตางๆ ของมนุษย ทั้งดานจิตใจและ วัฒนธรรม เพื่อนํามาแกปญหาสังคมหรือสรางองคความรูใหม เชน สาขารัฐศาสตร เศรษฐศาสตร สังคมวิทยา ประชากรศาสตร นิติศาสตร เปนตน 2 การจัดสรรทรัพยากร เปนการนําปจจัยการผลิตมาใชใหเกิดประโยชนแกคน ในสังคม ในทางเศรษฐศาสตร แบงได 2 วิธี ไดแก รัฐเปนผูจัดสรรทรัพยากร โดยสวนใหญอยูในประเทศสังคมนิยม เชน จีน ใชกลไกราคาเปนตัวจัดสรร โดยหาก ราคาสูงก็จะผลิตมาก ผูผลิตสามารถกําหนดวาควรผลิตอะไรมากนอยเทาใด เชน ในฐานะที่เปนผูบริโภค ถาราคาสูงกําลังซื้อลดลง แตถาราคาถูกกําลังซื้อเพิ่มขึ้น ในฐานะที่เปนผูผลิต ถาราคาสูงจะผลิตเพิ่มขึ้น เพราะมีแรงจูงใจจากกําไร 3 ทรัพยากร ในทางเศรษฐศาสตร หมายถึง ปจจัยที่ใชในการผลิตสินคาและ บริการหรือปจจัยการผลิต ไดแก ที่ดิน ทุน แรงงาน และผูประกอบการ

2

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับความรูเบื้องตนของวิชาเศรษฐศาสตร วิชาเศรษฐศาสตรเปนศาสตรในสาขาใด เพราะเหตุใด 1. สังคมศาสตร เพราะศึกษาพฤติกรรมของมนุษย 2. วิทยาศาสตรประยุกต เพราะสามารถใชอธิบายปรากฏการณที่เกิดขึ้น จริงได 3. ศึกษาศาสตร เพราะไมตองใชคณิตศาสตรเปนเครื่องมือในการวิเคราะห 4. ตรรกวิทยา เพราะผลการศึกษาตองสอดคลองกับหลักเหตุและผล วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 1. เศรษฐศาสตรเปนวิชาที่ศึกษาพฤติกรรม ของมนุษย ในดานการใชทรัพยากรตางๆ เพื่อสนองตอบความตองการของ มนุษย ซึ่งในความเปนจริงแลวทรัพยากรที่มีอยูกับความตองการของมนุษย ไมสอดคลองกัน กลาวคือ ความตองการของมนุษยเพิ่มขึ้น ในขณะที่ ทรัพยากรมีอยูอยางจํากัด จึงเกิดปญหาขึ้น วิชาเศรษฐศาสตรจึงเขามาแก ปญหา โดยเฉพาะพฤติกรรมอันเนื่องมาจากความตองการของมนุษยนั่นเอง

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

1. ครูใหนักเรียนยกตัวอยางกิจกรรมในชีวิต ประจําวันที่เกี่ยวของกับวิชาเศรษฐศาสตร พรอมบอกความเกี่ยวของ (แนวตอบ กิจกรรมในชีวิตประจําวันที่เกี่ยวของ กับวิชาเศรษฐศาสตร เชน การเลือกซื้อสินคา มีความเกี่ยวของ คือ ในการเลือกซื้อสินคา ตองพิจารณาถึงปจจัยตางๆ ในการเลือกซื้อ เชน ความจําเปน ประโยชนใชสอย ราคา ความคุมคา กอนที่จะตัดสินใจซื้อ ซึ่งปจจัย เหลานี้ลวนเกี่ยวของกับวิชาเศรษฐศาสตร เพราะเศรษฐศาสตรเปนวิชาที่เกี่ยวของกับ การตัดสินใจเลือก เพื่อใหเกิดประโยชนคุมคา มากที่สุด) 2. ครูและนักเรียนอภิปรายถึงความสําคัญของ วิชาเศรษฐศาสตร จากนั้นใหนักเรียนสรุปเปน ผังความคิด เรื่อง ความจําเปนที่แตกตาง โดยกําหนดบุคคลที่มีสถานภาพที่แตกตางกัน เชน ผูชาย-ผูหญิง, แพทย-ตํารวจ, วิศวกร-ครู เปนตน ใหนักเรียนชวยกันคิดถึงความตองการ ของบุคคลใหมากที่สุด ตามสถานภาพและ บทบาทนั้น โดยใหเปนไปตามเปาหมายของ วิชาเศรษฐศาสตร (แนวตอบ เชน ผูชายมีความตองการในการทํา กิจกรรมตางๆ เชน เลนกีฬา รักการผจญภัย ชอบดูรายการขาว สวนผูหญิง เชน ชอบทํา อาหาร ชอบอานหนังสือ ชอบซื้อของ เปนตน)

ในการนําเอาทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัดมาผลิตสินคาและบริการเพื่อสนองความตองการ และ หาทางที่จะจําแนกแจกจายสินคาและบริการไปยังประชาชนในสังคม เพื่อใหมีการกินดีอยูดีและมี ความเปนธรรมทั้งในปจจุบันและอนาคต

๑.๒ ความสําคัญของวิชาเศรษฐศาสตร 1

เศรษฐศาสตรเปนวิชาที่เกี่ยวของกับการตัดสินใจในชีวิตประจําวันของทุกคน ไมวาจะอยูใน ฐานะผูผ ลิต ผูบ ริโภค หรือผูบ ริหารประเทศก็ตาม เชน การตัดสินใจของประชาชนวาจะเลือกทํางาน อะไร จะเลือกซื2 ้อสินคาและบริการอยางไรจึงจะไดรับความพอใจสูงสุด จะเลือกใชวิธีการเก็บออม และใชเงินออมไปลงทุนอยางไร จึงจะไดผลประโยชนตอบแทนคุมคา คนในสังคมจะมีการติดตอ สัมพันธกันในเรื่องการซื้อขายสินคากันอยางไรจึงจะเกิดความเปนธรรม หรือในระบบเศรษฐกิจ โดยรวมของประเทศ จะทําอยางไรใหเศรษฐกิจของประเทศมีการขยายตัว ประชากรจะมีงานทํา มีรายได และไมเกิดภาวะเงินเฟอ เงินฝด เปนตน ความสําคัญของวิชาเศรษฐศาสตร สรุปไดดังนี้ ๑) ชวยในการตัดสินใจของประชาชน เศรษฐศาสตรมีความสําคัญเกี่ยวของกับ บุคคล และเปนเรื่องที่เกี่ยวของกับชีวิตประจําวันมากที่สุด โดยบุคคลจะตองพยายามหาคําตอบ จากปญหาเศรษฐกิจตางๆ อยูเสมอ à¾×èͤÇÒÁÊØ¢¢Í§¤Ãͺ¤ÃÑÇ àÃҨеŒÍ§ÇҧἹ áÅеѴÊÔ¹ã¨Ç‹Ò ¨Ð㪌ÃÒÂ䴌໚¹¤‹ÒÍÒËÒà ¤‹ÒàÊ×éͼŒÒ ¤‹Òà´Ô¹·Ò§ ¤‹Ò㪌¨‹ÒÂà¾×èÍ¡Òà ·‹Í§à·ÕÂè Çã¹áµ‹ÅÐà´×͹෋Òäà ¨ÐàÅ×Í¡à¡çº ÍÍÁà§Ô¹à¾×èÍänj㪌¨‹ÒÂã¹ÂÒÁà¡ÉÕ³ÍÒÂØ ·íÒ§Ò¹ ËÃ×Íänj໚¹·Ø¹¡ÒÃÈÖ¡ÉÒàÅ‹ÒàÃÕ¹ ¢Í§ºØµÃã¹Í¹Ò¤µÍ‹ҧäÃ

ในครอบครัวการตัดสินใจในการบริหารรายรับรายจายและการออมของผูที่เปนหัวหนาครอบครัว จะตองใชความรูของวิชาเศรษฐศาสตรมาชวยในการ ตัดสินใจในการบริหารรายรับ-รายจายและเงินออม ที่มีอยูอยางจํากัด เพื่อความเปนอยูที่ดีของสมาชิก ในครอบครัว

Explain

àÃÒ¨ÐàÅ×Í¡ÍÐäôչРÃÐËÇ‹Ò§¡ÒÃÁÕÃÒÂä´ŒÊÙ§¡Ñº ¤ÇÒÁµŒÍ§¡ÒôÙáÅÃÑ¡ÉÒÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ ãËŒÊÐÍÒ´ à¾ÃÒжŒÒÁÕ¡ÒÃÍÍ¡¡®ËÁÒ ãËŒâç§Ò¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁ·Ø¡áË‹§µŒÍ§ ¡íҨѴÁžÔÉã¹âç§Ò¹ ¡ç¨ÐÊ‹§¼Å·íÒãËŒ µŒ¹·Ø¹¡ÒüÅÔµÊÔ¹¤ŒÒÊÙ§¢Ö¹é ¡íÒäáç¨Ð ä´Œ¹ÍŒ Âŧ ËÃ×ÍàÃҨШ‹Ò¤‹Ò¨ŒÒ§áç§Ò¹ ãËŒ¹ŒÍÂŧ ËÃ×ͨТÖé¹ÃÒ¤ÒÊÔ¹¤ŒÒ

ในภาคการผลิต ผูผลิตจะตองมีการตัดสินใจ อยูตลอดเวลา เพื่อความเจริญรุงเรืองของธุรกิจ ลด ตนทุนการผลิต เพือ่ เพิม่ กําไรและไมทาํ ลายสิง่ แวดลอม เพื่ อ ให ป ระชาชนมี สุ ข ภาพอนามั ย ที่ ดี แ ละต อ ง แขงขันกับคูแขงทางธุรกิจ ความรูจากการศึกษาวิชา เศรษฐศาสตรจะชวยทําใหผูผลิตสามารถนํามาใชใน การบริหารธุรกิจใหประสบความสําเร็จ

๓

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

พฤติกรรมในขอใดที่มีความเกี่ยวของกับวิชาเศรษฐศาสตร 1. การคิด 2. การพูด 3. การตัดสินใจ 4. การสังเคราะห

วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เศรษฐศาสตรเปนวิชาที่ศึกษาถึงพฤติกรรม ของมนุษยและสังคมในการตัดสินใจเลือกใชทรัพยากรที่มีอยูจํากัดและ สามารถใชประโยชนไดหลายทาง มาใชในการผลิตสินคาและบริการตางๆ อยางประหยัดที่สุดหรืออยางมีประสิทธิภาพทางเทคนิคสูงสุด และหาทาง จําแนกแจกจายสินคาและบริการเหลานั้นไปยังบุคคลในสังคมใหไดรับความ พอใจสูงสุดหรืออยางมีประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจสูงสุด และจากการมีอยู อยางจํากัดของทรัพยากรสงผลใหเกิดการขาดแคลน ดังนั้นจึงตองทําการ ตัดสินใจเลือกสิ่งที่สนองความตองการและความพอใจไดดีที่สุด

นักเรียนควรรู 1 การตัดสินใจ การเลือกหรือตัดสินใจเนื่องจากการมีขอจํากัดของการใช ทรัพยากรหรือวิธีการผลิต โดยจะตองไดรับผลตอบแทนที่ดีที่สุดสําหรับบุคคลหรือ องคกร 2 เงินออม สวนของรายไดที่เหลือจากคาใชจายในการบริโภค ปจจัยในการออม เชน รายไดสวนบุคคล ดอกเบี้ย ความตองการบริโภค ถาหากมีการออมมาก มีการใชจายนอย ทําใหเศรษฐกิจหดตัว แตถานําเงินออมไปลงทุนจะเปนประโยชน ตอการขยายตัวทางเศรษฐกิจ

คูมือครู

3

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

Explain

ครูแบงนักเรียนออกเปน 3 กลุม ซึ่งมีบทบาทใน สังคมที่แตกตางกัน ไดแก กลุมที่ 1 เปนผูประกอบการหรือเจาของ กิจการ กลุมที่ 2 เปนผูบริโภค กลุมที่ 3 เปนรัฐบาล ใหนักเรียนแตละกลุม บอกบทบาทหนาที่ และการตัดสินใจในทางเศรษฐศาสตร โดยเขียน เปนผังความคิด นําเสนอในชั้นเรียน

๒) ชวยสรางความเขาใจใหกับประชาชนเกี่ยวกับนโยบายของรัฐ ความรูทาง

เศรษฐศาสตร 1 จะชวยใหประชาชนมีความรูแ ละความเขาใจในการดําเนินนโยบายทางดานเศรษฐกิจ ของรัฐ เชน

• ทําไม รัฐบาลตองกูยืมเงินจากตางประเทศมาเพื่อกระตุนเศรษฐกิจ • ทําไม ในภาวะเศรษฐกิจตกตํ่ารัฐบาลจึงกระตุนเศรษฐกิจดวยการจายเงินใหบุคคล หลายกลุมที่มีรายไดตํ่า เพื่อใหนําเงินออกมาจับจายใชสอย

• ทําไม รัฐบาลจึงตองเลือกใหมีภาวะเงินเฟอแทนการที่จะทําใหเกิดปญหาการวางงาน •

ในประเทศ ทําไม รัฐบาลจึงตองเขาไปแทรกแซงการทํางานของกลไกราคาและการทํางานในระบบ ตลาด เชน เขาไปประกันราคาสินคาเกษตร การรับจํานําสินคาเกษตร การควบคุมราคา และมาตรฐานสินคา

เมือ่ ประชาชนเกิดความเขาใจ ก็ยอ มจะใหความรวมมือ ซึง่ จะชวยผลักดันใหนโยบาย ของรัฐบาลประสบความสําเร็จ สงผลใหประชาชนมีความเปนอยูที่ดี ๓) ชวยสรางองคความรูในการบริหารงาน ผูบริหารระดับตางๆ ไมวาจะเปน ระดับหนวยธุรกิจ หรือระดับประเทศ ความรูทางเศรษฐศาสตรจะชวยในการวิเคราะหขอเท็จจริง ของเหตุการณและปญหาทางเศรษฐกิจ ชวยใหผูบริหารงานในภาครัฐและเอกชนสามารถตัดสินใจ ไดอยางมีหลักเกณฑและมีเหตุผล โดยเฉพาะการบริหารธุรกิจของภาคเอกชนที่มีเปาหมายสําคัญ คือ การแสวงหากําไรจากธุรกิจนั้นๆ โดยการบริหารจัดการตนทุนใหมีคาใชจายนอยที่สุด ซึ่งความ รูทางวิชาเศรษฐศาสตรจะชวยในการบริหารรายรับและตนทุนไดอยางเหมาะสม ๔) ชวยสรางผลประโยชนใหเกิดกับประเทศชาติ ความรูทางเศรษฐศาสตรจะ ชวยรักษาผลประโยชนของชาติในเศรษฐกิจระหวางประเทศไดเปนอยางดี โดยเฉพาะในปจจุบนั ซึง่ เปนยุคโลกาภิวตั นทมี่ กี ารเปดเสรีทางการคาอยางกวางขวาง ความเขาใจในเรือ่ งการคา การลงทุน จะชวยใหมีการวางแผนเศรษฐกิจและการคากับตางประเทศไดอยางมีประ ระสิทธิภาพ ประเทศชาติก็ จะไดรับประโยชน ประชาชนจะมีงานทํา มีรายไดสูงขึ้น และชวยใหมาตรฐานการครองชีพสูงขึ้น ตามไปดวย ดังนั้น กลาวไดวาการศึกษาเศรษฐศาสตรจะชวยในการตัดสินใจของประชาชนในเชิง เหตุผลทางเศรษฐกิจไดอยางเหมาะสม ชวยสรางความเขาใจในนโยบายทางเศรษฐกิจของรัฐ สราง องคความรูท างเศรษฐศาสตรใหกบั ผูบ ริหารในองคกร และชวยสรางผลประโยชนใหเกิดกับประเทศ ๔

EB GUIDE

เกร็ดแนะครู ครูนําพาดหัวขาวจากหนังสือพิมพ หรือขาวเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับนโยบายของ รัฐบาลทางดานเศรษฐกิจ เชน ขาวเกี่ยวกับการรับจํานําพืชผลทางการเกษตร การประกันราคาผลผลิตทางการเกษตร การกูเงินจากตางประเทศ เปนตน แลวให นักเรียนรวมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบายดังกลาว ครูอธิบายเพิ่มเติมวา การที่นักเรียนมีความรูวิชาเศรษฐศาสตรจะทําใหนักเรียน เขาใจสถานการณปจจุบันของเศรษฐกิจของไทยและของโลกไดดีขึ้น

นักเรียนควรรู 1 นโยบายทางดานเศรษฐกิจของรัฐ วิธีการหรือกลยุทธที่รัฐบาลใชในการ บริหารจัดการเศรษฐกิจของประเทศ เพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคทางเศรษฐกิจ

4

คูมือครู

http://www.aksorn.com/LC/Eco/M4-6/01

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

การศึกษาวิชาเศรษฐศาสตรมีประโยชนอยางไร แนวตอบ ประโยชนของการศึกษาวิชาเศรษฐศาสตร เชน ในฐานะผูบริโภค ความรูทางเศรษฐศาสตรจะชวยใหผูบริโภคสามารถประมาณการและวางแผน ในการบริโภคสินคาและบริการเพื่อใหไดรับความพอใจสูงสุดจากงบประมาณ ที่มีอยูจํากัด ในฐานะผูผลิต ความรูทางเศรษฐศาสตรจะชวยในการตัดสินใจ เกี่ยวกับการคาและการลงทุน เชน ควรจะผลิตสินคาชนิดใด เปนปริมาณ และราคาเทาใด หรือควรเลือกใชเทคนิคการผลิตอยางไร ในฐานะผูบริหาร ประเทศ ความรูทางเศรษฐศาสตรจะชวยใหเขาใจในปญหาทางเศรษฐกิจของ ประเทศตลอดจนการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมไดอยางเหมาะสม

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูนําขาวเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับเศรษฐกิจของ ไทยหรือเศรษฐกิจระหวางประเทศ ใหนักเรียน วิเคราะหเนื้อหาขาว 2. ครูยกตัวอยางกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ใหนักเรียนชวยกันจําแนกวาสอดคลองกับ วิชาเศรษฐศาสตรจุลภาคหรือเศรษฐศาสตร มหภาค เชน • แมคาขายผักที่ตลาด (เศรษฐศาสตรจุลภาค) • การสงออกสินคาที่ทาเรือกรุงเทพฯ (เศรษฐศาสตรมหภาค) • การซื้อ-ขายหุน ในตลาดหลักทรัพยแหง ประเทศไทย (เศรษฐศาสตรมหภาค) • ความตองการซื้อปากกาของนักเรียน (เศรษฐศาสตรจุลภาค) 3. ครูและนักเรียนอภิปรายถึงขอบขายของ เศรษฐศาสตรจุลภาคกับมหภาค และวิเคราะห ถึงความแตกตาง

ò. ¢Íº¢‹Ò ໇ÒËÁÒ ¢Í§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÇÔªÒàÈÃÉ°ÈÒʵà ๒.๑ ขอบขายของการศึกษาวิชาเศรษฐศาสตร ขอบขายของการศึกษาวิชาเศรษฐศาสตร สามารถจําแนกได ๒ ลักษณะ คือ จําแนกตาม เนื้อหาวิชาเศรษฐศาสตร และการจําแนกตามการวิเคราะหปญหา ดังนี้ ๑) จําแนกตามเนื้อหาของวิชาเศรษฐศาสตร สามารถจําแนกได ดังนี้ ๑.๑) เศรษฐศาสตรจุลภาค (microeconomics) เปนการศึกษาถึงพฤติกรรมทาง เศรษฐกิจในสวนยอย ซึ่งเปนสวนหนึ่งของระบบเศรษฐกิจทั้งระบบ เกี่ยวกับการบริโภค การเปน เจาของทรัพยสินและพฤติกรรมขององคกรธุรกิจหรือผูผลิต การศึกษาถึงการจัดสรรทรัพยากรใน การผลิตสินคาและบริการ การกําหนดราคาสินคา การกระจายสินคาจากผูผลิตไปยังผูบริโภค โดย ที่เศรษฐศาสตรจุลภาคเปนการศึกษาเกี่ยวของโดยตรงกับเรื่องของราคาและธุรกิจ ๑.๒) เศรษฐศาสตรมหภาค (macroeconomics) เปนการศึกษาถึงพฤติกรรมทาง 1 เศรษฐกิจสวนรวม เกี่ยวกับเรื่องรายไดและรายจายประชาชาติ การจางงาน การออม การลงทุน การเงิน การคากับตางประเทศ และการพัฒนาเศรษฐกิจ เปนตน เปนการศึกษาปญหาตางๆ ที่ กวางกวาเศรษฐกิจจุลภาค เพราะไมเพียงแตศกึ ษาปญหาทีก่ ระทบถึงเฉพาะบุคคลหรือหนวยธุรกิจ แหงใดแหงหนึ่งเทานั้น แตจะศึกษาปญหาที่กระทบถึงหนวยการผลิต และอุตสาหกรรมทั้งหมด ไดประชาชน รวมทั้งคนหา การศึกษาโดยสวนรวมนี้จะไดศึกษาถึงอิทธิพลของปจจัยที่มีผลตอรายได เครื่องมือตางๆ เพื่อชวยใหการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น ๒) จําแนกตามการวิเคราะหปญหา สามารถจําแนกได ดังนี้ ๒.๑) เศรษฐศาสตรตามความเปนจริงหรือเศรษฐศาสตรพรรณนา (positive or descriptive economics) เปนการมุงอธิบายเรื่องที่เกิดขึ้น เรื่องที่เปนอยู และเรื่องที่จะเกิดขึ้น วาเปนอยางไร จากผลทีบ่ คุ คลหรือสังคมตัดสินใจเลือก การกระทําอยางใดอยางหนึ่งลงไป นั่นคือการแสดงถึง ความสั ม พั น ธ ข องสาเหตุ กั บ ผลลั พ ธ ที่ เ กิ ด ขึ้ น ใน แตละพฤติกรรม เชน การอธิบายถึงสาเหตุของการ เกิ ด ภาวะเศรษฐกิ จ ตกตํ่ า ซึ่ ง มี พื้ น ฐานป ญ หาจาก ภาวะเศรษฐกิจภายนอกประเทศ ทําใหไมสามารถ สงสินคาไปยังตางประเทศไดตามเปาหมาย จึงตองลด การประกอบกิ จ กรรมทางเศรษฐกิ จ ร ว มกั น ปริมาณการผลิตลง ลดการจางงาน สงผลใหอัตรา ผูป ระกอบการจะตองรวมกันตัดสินใจในการผลิต สินคาเพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุด การขยายตัวทางเศรษฐกิจไมเปนไปตามเปาหมาย ๕

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับเศรษฐศาสตรมหภาค ขอความใดเกี่ยวกับเศรษฐศาสตรมหภาค 1. ปนี้โรงสีนายกุยรับซื้อขาวเปลือกในราคาตันละ 9,500 บาท ตํ่ากวาราคาที่รัฐบาลรับจํานํา 2. รานคาทองขายทองคําแทงในราคาที่สูงกวาเมื่อเดือนที่แลว รอยละ 5 3. สินคาออกของไทยมีมูลคาเพิ่มขึ้นจากปที่แลว รอยละ 10 4. ผลผลิตเงาะปนี้เพิ่มขึ้นมาก ทําใหราคาตกเหลือเพียงกิโลกรัมละ 5 บาท วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เศรษฐศาสตรมหภาค คือ การศึกษา พฤติกรรมทางเศรษฐกิจสวนรวม เกี่ยวกับรายไดประชาชาติ การจางงาน การคาระหวางประเทศ การเงิน การลงทุน ซึ่งการสงสินคาออกเปนการคา ระหวางประเทศของไทย สําหรับ ขอ 1. ขอ 2. และขอ 4. เปนพฤติกรรมทาง เศรษฐกิจในสวนยอยเฉพาะกลุมหรือเศรษฐศาสตรจุลภาค

เกร็ดแนะครู ครูยกตัวอยางเพิ่มเติมเกี่ยวกับเศรษฐศาสตรจุลภาคกับมหภาค เพื่อใหนักเรียน ไดเห็นความแตกตาง เชน วิชาเศรษฐศาสตร มีการศึกษาในหลายระดับ โดย เศรษฐศาสตรจลุ ภาค จะศึกษา ในระดับยอย เชน การตัดสินใจของแตละคน ศึกษาพฤติกรรมการบริโภคของบุคคล แตหากศึกษาในระดับรวม เชน ศึกษาการทํางานของระบบเศรษฐกิจ การวางงาน การเพิม่ สูงขึน้ ของระดับราคาสินคาโดยทัว่ ไป (เงินเฟอ) ศึกษาระบบเศรษฐกิจโลก ฯลฯ เปนการศึกษา เศรษฐศาสตรมหภาค การศึกษาเศรษฐศาสตรจุลภาค และมหภาค เปรียบเหมือนกับการศึกษาตนไม (จุลภาค) กับการศึกษาปาไม (มหภาค) ถาศึกษาเกี่ยวกับผลผลิตของหนวยเศรษฐกิจหนึ่ง ก็คือ เศรษฐศาสตรจุลภาค แตถาเอาผลผลิตทั้งหมดของทุกหนวยเศรษฐกิจในประเทศมารวมกัน ก็คือเรื่อง ของเศรษฐศาสตรมหภาค หรือถาศึกษาเรื่องราคาของผลผลิตในตลาดหนึ่ง ก็คือ เศรษฐศาสตรจลุ ภาค แตถา ศึกษาราคาโดยรวมของสินคาทัว่ ไป ซึง่ ก็คอื เศรษฐศาสตร มหภาค คูมือครู

5

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

Explain

1. ครูและนักเรียนสนทนาถึงเปาหมายของวิชา เศรษฐศาสตร จากนั้นใหนักเรียน 3 กลุมเดิม วิเคราะหเปาหมายในการศึกษาวิชาเศรษฐศาสตร และการนําไปใชกับกลุมบุคคลเหลานั้น โดย จัดทําในรูปแบบตารางเปรียบเทียบ หรือผัง ความคิด 2. ครูตั้งประเด็นคําถามเกี่ยวกับเปาหมายของ วิชาเศรษฐศาสตรสําหรับนักเรียนซึ่งเปน ผูบริโภค • นักเรียนมีเปาหมายในการศึกษาวิชา เศรษฐศาสตรอยางไร (แนวตอบ ในฐานะผูบริโภคเพื่อนํามาใชใน การตัดสินใจเลือกบริโภคสินคาและบริการ ใหเกิดความคมุ คาและไดประโยชนมากทีส่ ดุ นอกจากนี้ นํามาใชในการติดตามสถานการณ ทางเศรษฐกิจของประเทศและของโลก เพื่อ สามารถปรับตัวใหเขากับสภาวะเศรษฐกิจ ในแตละชวงเวลา)

๒.๒) เศรษฐศาสตรทคี่ วรจะเปนหรือเศรษฐศาสตรนโยบาย (normative of policy economics) เปนการมุง กลาวถึงสิง่ ทีค่ วรจะมีหรือควรจะเปน โดยอาจจะเกิดขึน้ หรือไมเปนไปตาม 1 ที่คาดหมายไวก็ได เชน ประเทศไทยควรจะนํากฎหมายที่ดินและสิ่งปลูกสรางและภาษีมรดกมาใช เพื่อที่จะทําใหรัฐมีรายไดเพิ่มขึ้น ซึ่งคําพูดดังกลาวจะเปนจริงหรือไมก็ขึ้นอยูกับวากฎหมายที่ดิน และสิ่งปลูกสรางและกฎหมายมรดกจะผานความเห็นชอบจากสภาผูแทนราษฎรและประกาศออก มาบังคับใชไดหรือไม ถามีผูคัดคานและไมเห็นดวยจํานวนมาก การผานกฎหมายดังกลาวออกมา บังคับใชก็มีโอกาสเปนไปไดยาก

๒.๒ เปาหมายของวิชาเศรษฐศาสตร

เศรษฐศาสตรเปนวิชาที่มีความสําคัญ โดยเฉพาะในปจจุบันและอนาคตที่จํานวนประชากร ของประเทศมีแนวโนมสูงขึ้นเรื่อยๆ แตทรัพยากรที่มีจํานวนจํากัดไดถูกใชไปอยางรวดเร็ว การนํา เอาหลักการทางเศรษฐศาสตรมาประยุกตใชกับการจัดการทรัพยากรจึงเปนเรื่องที่มีความจําเปน ไมวาจะเปนผูบริโภค ผูประกอบการผลิต และผูบริหารในองคกรของรัฐ ดังนั้นเปาหมายของวิชา เศรษฐศาสตรจึงมุงเนนการใหความรูแกบุคคลกลุมดังกลาวขางตน ดังนี้ 2 ผูบริโภค ชวยทําใหผูบริโภครูจักการตัดสินใจเลือกใชทรัพยากรที่มีอยูอยาง

จํากัดในการบริโภคและใชในทางที่ดีที่สุด เพื่อกอใหเกิดประโยชนในอนาคต รวมทั้งมีความรูความเขาใจในสถานการณทางเศรษฐกิจ และสามารถปรับตัวได ภายใตความผันผวนทางเศรษฐกิจ

เปาหมาย ของ วิชาเศรษฐศาสตร

3 ผูประกอบการผลิต ชวยทําใหผปู ระกอบการมีความรูค วามสามารถ

ในการวางแผนการผลิต การพยากรณการผลิตเพื่อสนองความตองการ ของผูบริโภคไดอยางถูกตอง ในขณะเดียวกันก็มีความสามารถในการ ประยุกตใชปจจัยการผลิต เพื่อจะทําใหตนทุนการผลิตตํ่าที่สุด และ สามารถแขงขันไดกับธุรกิจอื่นๆ

4 ผูบริหารในองคกรของรัฐ ชวยใหผบู ริหารในองคกรของรัฐมีความรูค วาม

เขาใจในเรื่องการจัดสรรทรัพยากรอยางเหมาะสม มีความสามารถในการวาง นโยบายเพื่อสรางความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ รูจักใชนโยบายและมาตรการ ตางๆ เพื่อแกปญหาทางเศรษฐกิจ รวมทั้งการสรางโครงการตางๆ เพื่อพัฒนา เศรษฐกิจใหสามารถแขงขันกับตางประเทศได

๖

นักเรียนควรรู 1 ภาษีมรดก ภาษีที่เรียกเก็บจากทรัพยสินของผูที่ไดรับมรดกจากเจาของมรดก โดยเรียกเก็บจากผูรับมรดกตามมูลคาทรัพยสินที่ไดรับ 2 ผูบริโภค ผูที่ใชประโยชนจากสินคาหรือบริการขั้นสุดทาย เพื่อตอบสนอง ความตองการโดยตรงของบุคคล ผลที่ไดรับจากการบริโภค คือ อรรถประโยชน หรือความพอใจ ผูบริโภคอาจจะเปนบุคคล กลุมบุคคล ครัวเรือน และรัฐบาล โดยไมใชเปนการนําไปผลิตหรือขายตอ 3 ผูประกอบการผลิต ทําหนาที่นําปจจัยการผลิตมาผลิตเปนสินคาหรือบริการ ตางๆ เพื่อตอบสนองความตองการของผูบริโภค การประกอบการของเอกชนมีกําไร เปนเปาหมาย สวนของรัฐมุงการทําเพื่อผลประโยชนของสังคม 4 ผูบริหารในองคกรของรัฐ ไดแก ผูที่ทําหนาที่ในการบังคับบัญชาหรือบริหาร ในหนวยงานตางๆ ของทางราชการ เชน รัฐมนตรีประจํากระทรวง ปลัดกระทรวง หัวหนากรม กองตางๆ

6

คูมือครู

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

ขอใดเปนปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจของทุกประเทศ 1. คุณภาพของผลผลิต การกระจายสินคาและบริการ ตนทุนการผลิต 2. การเลือกผลิตสินคาและบริการ ตนทุนการผลิต การขาดแคลนเงินทุน 3. การขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติ การขาดแคลนเงินทุน การเลือกวิธกี ารผลิต 4. การเลือกผลิตสินคาและบริการ การเลือกวิธีการผลิต การกระจายสินคา และบริการ

วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 4. ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจมีสาเหตุมาจาก ความไมสมดุลกันระหวางความตองการสินคาและบริการมาสนองความ ตองการของมนุษยกับทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด ซึ่งเปนปญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจทีท่ กุ ประเทศตองประสบ ซึง่ ไดแก จะผลิตอะไร จํานวนเทาไหร จะผลิตอยางไร จะผลิตเพื่อใคร จะกระจายหรือจัดสินคาและบริการที่ผลิตนี้ ไปยังบุคคลตางๆ ในสังคมอยางไร

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

อธิบายความรู

ó. »˜ÞËÒ¾×é¹°Ò¹·Ò§àÈÃÉ°ÈÒʵÃ

ในปจจุบันประเทศตางๆ มักจะประสบปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจคลายคลึงกัน เนื่องจาก ความไมพอดีกันระหวางความตองการของมนุษยและสิ่งที่จะมาตอบสนองความตองการ โดยใน ระยะแรกๆ มนุษยมีความตองการเพียงปจจัยขั้นพื้นฐานในการดํารงชีวิต ที่เรียกวา ปจจัยสี่ อันไดแก อาหาร ที่อยูอาศัย เครื่องนุงหม และยารักษาโรค ตอมาเมื่อไดรับปจจัยพื้นฐานแลว มนุษยยังมีความตองการอื่นๆ ตามมาอีกมากมายไมมีวันจบสิ้น สิ่งที่มนุษยนํามาตอบสนองความ ตองการ คือ สินคา และบริการ ซึง่ สรางขึน้ มาจากทรัพยากรในโลกทีม่ อี ยูอ ยางจํากัด ในหลายกรณี ก็ไมสามารถผลิตสินคาสนองความตองการไดหมด จึงเกิดปญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร

What จะผลิตสินคาอะไร เนื่องจากทรัพยากรมีจํากัด ทําใหไมสามารถผลิต สินคาและบริการไดทุกชนิด เพื่อสนองความตองการของสังคมไดหมด จึงตอง เลือกวาจะผลิตสินคาและบริการประเภทใดบาง จํานวนเทาใด เชน ถาเลือกผลิต ขาวมากก็จะสามารถผลิตขาวโพดไดนอย เนื่องจากที่ดินที่ใชเพาะปลูกมีจํากัด How จะผลิตอยางไร จะใชวธิ กี ารผลิตแบบใด ตองใชปจ จัยการผลิตอะไร บาง จึงจะทําใหเสียตนทุนการผลิตตํ่า และมีประสิทธิภาพมากที่สุด เชน ในการผลิตกระแสไฟฟา ตองพิจารณาวาจะผลิตกระแสไฟฟาจากพลังงาน นํ้า นํ้ามัน หรือแกสธรรมชาติ หรือจากพลังงานนิวเคลียร และมีวิธีการ ผลิตอยางไร

ขยายความเขาใจ

For whom

จากปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจทั้งสามประการขางตน กอใหเกิดปญหาตางๆ กับสังคม มากมาย เปนตนวา การตัดสินใจเลือกผลิตสินคาชนิดหนึ่งออกมาจนลนตลาด ทําใหราคาสินคา ชนิดนั้นลดลงจนเปนที่เดือดรอนของผูผลิต ขณะเดียวกันก็ทําใหสินคาบางชนิดขาดแคลน จนเกิด ผลกระทบตอผูบริโภค หรือการเลือกใชวิธีการผลิตที่ไมเหมาะสมกับประชากรของประเทศ 2 เชน การเลือกใชวิธีการผลิตโดยนําเครื่องจักรมาใชแทนแรงงาน ทําใหเกิดปญหาการวางงานและการ กระจายรายไดที่ไมเหมาะสม และในที่สุดก็ขยายขอบเขตกวางขวางเปนปญหาสังคมเพิ่มมากขึ้น หรือการผลิตสินคาเพื่อสนองความตองการของคนกลุมนอยบางกลุม โดยละเลยการผลิตเพื่อคน หมูมาก ก็อาจเกิดปญหาความไมเปนธรรมทางสังคมไดเชนกัน

ตรวจสอบผล ๗

O-NET

ขอสอบป ’ 53 ออกเกี่ยวกับปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ ขอใดคือสาเหตุที่ทําใหเกิดปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ 1. ปจจัยการผลิตมีราคาสูงเกินไป 2. ปจจัยการผลิตบางชนิดมีราคาตํ่าเกินไป 3. ปจจัยการผลิตมีนอยกวาความตองการใช 4. ปจจัยการผลิตไมกระจายไปยังทุกภาคเศรษฐกิจ วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. ปจจัยการผลิต ประกอบไปดวย ที่ดิน แรงงาน ทุน และผูประกอบการ ซึ่งมูลคาสูงหรือตํ่า เปนไปตามกลไกของ ตลาดในชวงเวลาใดเวลาหนึ่ง ดังนั้น ตัวเลือกขอ 1. และ 2. ไมใชคําตอบที่ ถูกตอง สวนตัวเลือกขอที่ 4. ปจจัยการผลิตไมกระจายไปยังทุกภาคเศรษฐกิจ ถือวาไมใชปญหาเนื่องจากบางภาคสวนเศรษฐกิจอาจไมมีความจําเปนตองใช ปจจัยการผลิตเหมือนกับสวนอื่น ๆ ก็เปนได ดังนั้นหากปจจัยการผลิตมี นอยกวาความตองการใช จะสงผลกระทบตอผูผลิตสินคาและบริการ ที่จะปอนเขาสูตลาดได

Explain

Expand

ครูใหนักเรียนจับคู แจกกระดาษคูละ 1 แผน สมมติใหกระดาษแผนนีเ้ ปนทีด่ นิ 1 แปลง พรอมกับ มอบเงินให 1 ลานบาท ใหนักเรียนวางแผนวา • นักเรียนจะนําตนทุนดังกลาวผลิตเปนสินคา และบริการอะไร ผลิตอยางไร ผลิตเพื่อใคร นักเรียนบันทึกสาระสําคัญ แลวนําเสนอ ในชั้นเรียน

จะผลิตเพื่อใคร เมื่อมีการผลิตสินคาและบริการไดมาแลว ใครจะเปนผูใชและจะจําแนกแจกจายสินคาไปใหกับผูใชอยางไร

ขอสอบ

Evaluate

1. นักเรียนยกตัวอยางสิง่ ของทีต่ นเองตองการ มาคนละ 5 ตัวอยาง พรอมบอกความจําเปนตอ สิ่งของนั้น ครูถามนักเรียนวา สิ่งของที่ตองการ สามารถหามาไดสะดวก หรือมีปญหาหรือ อุปสรรคอะไรบาง ถาหากมีนกั เรียนจะแกปญ  หา อยางไร 2. ครูใหนักเรียนที่ครอบครัวมีกิจการเปนของ ตนเอง เชน ธุรกิจสวนตัว รานขายของชํา เลาความเปนมาของกิจการของครอบครัว ปญหาหรืออุปสรรคในการประกอบธุรกิจ 3. ครูและนักเรียนสนทนาถึงปญหาพื้นฐานทาง เศรษฐศาสตร ครูตั้งประเด็นอภิปราย • ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตรเกิดจาก สาเหตุใด (แนวตอบ มาจากความตองการทีไ่ มจาํ กัดของ มนุษย ในขณะที่ทรัพยากรมีอยูอยางจํากัด จึงไมสามารถผลิตสินคาเพื่อตอบสนอง ความตองการไดหมด)

1

ปญหาพื้นฐาน ทาง เศรษฐศาสตร

ตรวจสอบผล

Evaluate

ครูตรวจผลงานกลุมการวางแผนผลิตสินคา และบริการ โดยพิจารณาจากความถูกตองของ ขอมูล โดยการนําปญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร มาวิเคราะหไดตรงประเด็น ความเหมาะสมและ ความเปนไปไดของแผนการผลิตสินคา

เกร็ดแนะครู ครูสรุปสาเหตุสาํ คัญทีท่ าํ ใหเกิดปญหาพืน้ ฐานทางเศรษฐศาสตรของแตละประเทศ คือ ปญหาความขาดแคลนทรัพยากร ซึ่งกอใหเกิดปญหาการจัดระบบการผลิตหรือ การจัดสรรทรัพยากร ซึ่งในแตละประเทศมีการแกปญหาแตกตางกันไปตามระบบ เศรษฐกิจของประเทศ เชน ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม รัฐบาลเปนผูแกปญหาวา ประเทศจะผลิตสินคาอะไร จํานวนเทาใด ใชวิธีการผลิตแบบใด แลวจัดสรรให กลุมใดบาง เพราะรัฐเปนเจาของปจจัยการผลิต

นักเรียนควรรู 1 ปญหาพืน้ ฐานทางเศรษฐศาสตร ปญหาในการใชทรัพยากรทีเ่ กิดขึน้ ในระดับตางๆ เพราะทรัพยากรมีจํากัด ไดแก จะผลิตอะไร จํานวนเทาใด ผลิตอยางไร ผลิตใหใคร 2 การวางงาน การทีผ่ อู ยูใ นวัยทํางานไมมงี านทํา อาจเกิดจากการมีแรงงานมาก แตแหลงงานมีนอย ปรากฏมากในชวงที่เศรษฐกิจตกตํ่า คูมือครู 7

กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

กระตุน ความสนใจ

อธิบายความรู Explain

Expand

Evaluate

ô. ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Ò§´ŒÒ¹àÈÃÉ°ÈÒʵà ในกระบวนการทางดานเศรษฐศาสตร เริม่ ตนจากการทํางานของคนในสังคมเพือ่ ผลิตสินคา และบริการแลวนําไปซือ้ ขายแลกเปลีย่ นกันเพือ่ การบริโภค และผลจากการทํางานของคนในสังคมก็ จะไดรับผลตอบแทนจากการทํางานทั้งในรูปของคาจาง คาเชา ดอกเบี้ย และกําไร ดังนั้นกิจกรรม ตางๆ ทางเศรษฐศาสตรทเี่ กิดขึน้ ในทุกสังคม จึงเปนเรือ่ งเกีย่ วกับการผลิต การบริโภค การกระจาย รายได และการแลกเปลี่ยน

Explore

นักเรียนสํารวจกิจกรรมทางเศรษฐกิจ พฤติกรรม การบริโภค ของคนในทองถิ่นและของคนในประเทศ

อธิบายความรู

ตรวจสอบผล

Engage

ครูนําสนทนาถึงอาชีพของคนไทย ใหนักเรียน ชวยกันยกตัวอยางอาชีพตางๆของคนในทองถิ่น และทรัพยากรที่เกี่ยวของกับการประกอบอาชีพนั้น และการนําทรัพยากรเหลานั้นมาสูกระบวนการผลิต สินคาและบริการ

สํารวจคนหา

ขยายความเขาใจ

๔.๑ การผลิต

1 การผลิต หมายถึง การสรางอรรถประโยชนของปจจัยการผลิตตางๆ ขึ้นมาใหม เพื่อกอให เกิดสินคาและบริการตางๆ ที่จะนําไปสนองความตองการของมนุษย รวมไปถึงการผลิตสินคาขึ้น มาใหม การเก็บรักษาสินคาเพื่อทําใหมีคุณภาพดีขึ้น การเคลื่อนยายสินคาไปสูผูบริโภค นอกจาก นี้การบริการในดานตางๆ เชน บริการตัดผม บริการทางการแพทยรักษาคนไข บริการดาน การทองเที่ยวก็จัดวาเปนการผลิตเชนเดียวกัน ในการดําเนินการผลิตจะมีหนวยการผลิตเปนผูดําเนิ2นการ ซึ่งมีอยูหลายรูปแบบ ทั้งหนวย การผลิตแบบเอกชนคนเดียวเปนเจาของ แบบหางหุนสวน แบบบริษัทจํากัด แบบสหกรณ และ หนวยการผลิตแบบรัฐวิสาหกิจ ในประเทศไทยมีหนวยการผลิตทุกรูปแบบกระจายอยูทั่วประเทศ สําหรับการดําเนินการผลิตสินคาและบริการ หนวยการผลิตจะใชทรัพยากรตางๆ ที่มีทั้ง ทรัพยากรที่มีอยูตามธรรมชาติ ทรัพยากรมนุษย และทรัพยากรที่มนุษยสรางขึ้นมาทําการผลิต ในทางเศรษฐศาสตรไดแบงทรัพยากรหรือปจจัยการผลิต ออกเปน ๔ ประเภท ที่ดินและทรัพยากรธรรมชาติ เปนทรัพยากรที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

Explain

1. ครูใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยางกิจกรรมทาง เศรษฐกิจของคนไทย (แนวตอบ กิจกรรมทางเศรษฐกิจเกี่ยวกับการผลิต การบริโภค การกระจายรายได และการแลกเปลีย่ น สินคาและบริการ ตัวอยางเชน ทําการเกษตร ประกอบอาชีพคาขาย เปนผูประกอบการผลิต สินคาตางๆ เปนตน) 2. ครูใหนักเรียนสํารวจกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ในทองถิ่นของตน สรุปสาระสําคัญและเลือก กิจกรรมที่เปนลักษณะเดนของทองถิ่น วิเคราะห สาเหตุ และผลที่ผูผลิต ผูบริโภค ไดรับ

เชน ที่ดิน แรธาตุ ปาไม แมนํ้า ประเทศที่มีที่ดินและทรัพยากรอุดมสมบูรณจะได เปรียบเพราะสามารถนํามาใชในการผลิต ผลตอบแทนจากการใชที่ดิน คือ คาเชา

แรงงาน เปนประชากรในวัยทํางาน เปนผูใชแรงงานและกําลังความคิด

ทรัพยากร การผลิต

ในการผลิตสินคาและบริการ ไดรับคาตอบแทนเปนคาจาง

ทุน เปนสินคาทุน เชน เครื่องจักร อุปกรณโรงงาน รถยนต ผลตอบแทน จากการใชทุน คือ ดอกเบี้ย

ผูประกอบการ เปนผูรวบรวมปจจัยการผลิตเพื่อทําการผลิตใหไดผลผลิต ตามวัตถุประสงค เปนผูย อมรับความเสีย่ งจากการผลิตและบริหารจัดการในองคกร ใหเจริญเติบโต ผลตอบแทนที่ไดรับ คือ กําไร

๘

นักเรียนควรรู 1 อรรถประโยชน ความพอใจที่บุคคลไดรับจากการบริโภคสินคาหรือบริการ ชนิดใดชนิดหนึ่ง ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง ในทางเศรษฐศาสตรถือวาสินคาหรือบริการ ทุกชนิดกอใหเกิดอรรถประโยชน แตจะมากหรือนอยขึ้นอยูกับระดับความตองการ สินคาหรือบริการของแตละบุคคล 2 หางหุนสวน องคการธุรกิจที่มีบุคคลตั้งแต 2 คนขึ้นไป รับผิดชอบรวมกันใน การดําเนินการ แบงกําไรตามสัดสวน มี 2 ชนิด คือ หางหุน สวนสามัญ หางหุน สวน ประเภทที่มีผูเปนหุนสวนจําพวกเดียว โดยผูเปนหุนสวนตองรับผิดชอบรวมกันใน หนี้สินทั้งปวง โดยไมจํากัดจํานวน และหางหุนสวนจํากัด ไดแก หุนสวนไมจํากัด ความรับผิด หมายถึง ถามีหนีส้ นิ ตองรับผิดในหนีส้ นิ และหุน สวนจํากัดความรับผิด รับผิดจํานวนหนี้ที่เกิดขึ้นไมเกินจํานวนเงินที่ตนไดลงทุน

8

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 52 ออกเกี่ยวกับความรูเบื้องตนของวิชาเศรษฐศาสตรเกี่ยวกับ ผูผลิต ในวิชาเศรษฐศาสตร กําหนดใหผูผลิตทําอยางไร 1. แสวงหากําไรสูงสุดจากการผลิตและขาย 2. ผลิตสินคาหรือบริการอยางมีประสิทธิภาพ 3. เลือกใชเทคโนโลยีในการผลิตที่เหมาะสมกับสภาพแวดลอม 4. ตั้งราคาขายสินคาใหผูบริโภคในราคาดุลยภาพเพียงราคาเดียว วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 1, 2. และ 3. ผูผลิตเปนผูที่ทําหนาที่ผลิต สินคาและบริการ เขาสูต ลาดเพือ่ สนองความตองการใหกบั ผูบ ริโภคเกิดความ พึงพอใจในสินคาและบริการ ดังนัน้ การผลิตสินคาหรือบริการของผูผ ลิตอยาง มีประสิทธิภาพ จึงถือเปนหนาทีส่ าํ คัญในการทําใหผบู ริโภคเกิดความพึงพอใจ อันเนื่องมาจากสินคาและบริการที่มีกระบวนการผลิตอยางมีประสิทธิภาพ เลือกใชเทคโนโลยีการผลิตที่เหมาะสมเพื่อกําไรสูงสุดจากการผลิตและ การขาย

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

1. ครูใหนักเรียนสํารวจพฤติกรรมการบริโภคของ คนในทองถิ่น สรุปสาระสําคัญ วิเคราะหผลดี ผลเสีย จากพฤติกรรมการบริโภคดังกลาว ครูตั้งคําถาม • คนในทองถิ่นมีพฤติกรรมการบริโภคอยางไร เพราะเหตุใด • พฤติกรรมการบริโภคดังกลาวสงผลกระทบ ตอครอบครัว ทองถิ่น อยางไร 2. ครูนําขาวเศรษฐกิจเกี่ยวกับการเปดตัวสินคา รุนใหม เชน รถยนต โทรศัพทมือถือ เครื่องสําอาง เครื่องใชไฟฟา ใหนักเรียน วิเคราะหพฤติกรรมการบริโภคของคนไทย จากการขยายตัวของสินคาดังกลาว 3. ครูใหนักเรียนเขียนแสดงความคิดเห็น พฤติกรรมการบริโภคของคนไทยในปจจุบัน วิเคราะหขอดี ขอเสีย และแนวทางการ ปรับปรุงพฤติกรรมการบริโภคใหเหมาะสม

๔.๒ การบริโภค

การบริโภค หมายถึง การใชประโยชนจากสิ่งของและบริการเพื่อสนองความตองการของ มนุษย เชน เมื่อหิวก็รับประทานอาหาร เมื่อปวดฟนจากฟนผุ ก็ไปหาทันตแพทยเพื่อถอนฟน ดังนั้น การบริโภคอาหารและการถอนฟนจึงถือวา เปนการบริโภค เพราะทําใหผบู ริโภคเกิดความพึงพอใจ และเปนการตอบสนองความจําเปนและความตองการ ขั้นพื้นฐานของมนุษย นักเศรษฐศาสตรไดใหความสนใจในเรื่องการ แสวงหาความเขาใจถึงความสัมพันธระหวางผลผลิต ของสินคาและบริการที่ระบบเศรษฐกิจผลิตขึ้น กับ ความพอใจจากการบริโภคสินคาและบริการนั้นโดย สมาชิกของสังคม และจะจําแนกแจกจายสินคาที่ผลิต และจัดสรรผลผลิตทั้งหมดใหกับคนในประเทศและ การบริโภคเปนกิจกรรมทางเศรษฐศาสตรที่ ผู  บ ริ โ ภคจะต อ งคํ า นึ ง ถึ ง ความจํ า เป น และ ตางประเทศอยางไรจึงจะกอใหเกิดประโยชนมากขึ้น ประโยชนใชสอยเปนหลักสําคัญ ตามหลักทั่วไปประชากรมีความตองการอยาง ไมจํากัด แตสินคาและบริการที่จะใชบําบัดความตองการและทรัพยากรที่ใชผลิตมีจํานวนจํากัด ไม เพียงพอสนองความตองการของทุกคนในสังคมไดหมด และบุคคลตางๆ ในสังคมก็มรี ายไดทจี่ าํ กัด ไมเพียงพอที่จะซื้อหาสินคาใชบริโภคไดทุกชนิด ดวยเหตุนี้ ผูบริโภคจึงมักจะมีการจัดลําดับความ ตองการ และเลือกซื้อสินคาตามรายไดที่มีอยู โดยคํานึงถึงความพอใจสูงสุด ภายใตรายไดและ ทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด เนื่องจากผูผลิตสินคาและบริการเพื่อสนองความตองการของมนุษยจะตองพยายามผลิต สินคาใหตรงกับความตองการและรสนิยมของผูบริโภคใหไดมากที่สุด และมีการกระจายสินคา สูผูบริโภคใหไดมากที่สุดดวย เพื่อใหธุรกิจสามารถสรางรายไดและทํากําไรสูงขึ้น อยางไรก็ตามในบางกรณีเมือ่ ผลิตสินคาและบริการออกมาแลว ก็จะตองทําการประชาสัมพันธ ใหประชาชนไดรบั รูถ งึ คุณลักษณะและรูปแบบของสินคา เพือ่ จะจูงใจใหผบู ริโภคเลือกซือ้ สินคาและ บริการของตนใหมากกวาผูผ ลิตรายอืน่ โดยการโฆษณาผานสือ่ ตางๆ ไมวา จะเปนสือ่ วิทยุ โทรทัศน สื่อสิ่งพิมพ สื่ออิเล็กทรอนิกส และสื่อบุคคล ในการโฆษณาสินคาบางอยางอาจมีการโฆษณาเกินจริง ในลักษณะของการโออวดสรรพคุณ ของสินคามากกวาประโยชนทจี่ ะไดรบั จริง ทําใหผบู ริโภคหลงเชือ่ และอยูใ นฐานะทีเ่ สียเปรียบจาก การบริโภคสินคา เนือ่ งจากขาดความรูเ กีย่ วกับคุณภาพ ราคาสินคา และภาวะของตลาดในขณะนัน้ ๙

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับการบริโภค การที่ผูบริโภคตัดสินใจผิดพลาดในการซื้อสินคา เกิดจากอิทธิพลของขอใด มากที่สุด 1. การไดรับแจกสินคาตัวอยาง 2. การสาธิตวิธีการใชสินคา 3. การแนะนําของเพื่อน 4. การโฆษณาผานสื่อตางๆ วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 4. เพราะการโฆษณาเปนการสรางความสนใจ ใหแกผูบริโภคใหมีความสนใจในสินคามากที่สุด เพื่อการตัดสินใจซื้อ ในปจจุบันมีผูผลิตสินคาออกมามาก ทําใหการโฆษณาผานสื่อตางๆ ทั้งทาง โทรทัศน อินเทอรเน็ต สื่อสิ่งพิมพ มีการแขงขันกันสูง ซึ่งอาจมีการโฆษณา เกินจริง ไมมีการบอกสรรพคุณสินคาทั้งหมด ทําใหผูบริโภคไมไดรับความ ปลอดภัยจากการบริโภคสินคาดังกลาว

เกร็ดแนะครู ครูยกตัวอยางคานิยมการบริโภคของคนไทยปจจุบัน เชน 1. คานิยมความรํ่ารวย เปนบุคคลที่ชอบใชของแพง นิยมใชของจากตางประเทศ ตองการเปนผูนําในการใชสินคา มองวาสินคาในประเทศไมมีมาตรฐาน สินคาที่นิยมบริโภค เชน ขับรถยนตมีราคาแพง 2. คานิยมสุขภาพดี เปนบุคคลที่รักษาสุขภาพของตนเองและครอบครัว เพื่อที่ จะไดมีชีวิตยืนยาว มักจะเปนคนที่ดูแลตนเองเปนอยางดี เลือกรับประทาน อาหารที่มีคุณคา สินคาที่นิยมบริโภค เชน อาหารมังสวิรัติ วิตามินตางๆ 3. คานิยมรักความสนุก เปนบุคคลที่มีความรื่นเริงอยูตลอดเวลา ชอบสังสรรค ชอบไปรับประทานอาหาร และฟงเพลงตามสถานบันเทิงตางๆ 4. คานิยมบริโภคนิยม เปนบุคคลที่มีนิสัยชอบบริโภคเปนหลัก ซึ่งไมไดคํานึงถึง สุขภาพ ชอบรับประทานอาหารนอกบาน 5. คานิยมเลียนแบบตางประเทศ เปนบุคคลที่มีลักษณะชอบเลียนแบบ รับเอา คานิยมจากตางประเทศมาใชเปนพฤติกรรมของตนเอง เชน อยากสวย เหมือนดารา คูมือครู 9

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู Explain

Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

Explain

ครูนําสนทนาถึงกิจกรรมทางเศรษฐกิจ 1 ตัวอยาง ที่มีผูเกี่ยวของทั้งผูผลิต ผูบริโภค มีการ กระจายรายไดและการแลกเปลี่ยน โดยจัดทําเปน แผนผังเพื่อใหเห็นความสัมพันธ

ขยายความเขาใจ

ขยายความเขาใจ

1 จึงไดมีพระราชบัญญัติคุมครองผูบริโภค พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๔๑ เพื่อคุมครอง ผูบริโภคใหไดรับความเปนธรรมจากการบริโภคสินคา ดังนี้ ๑ สิทธิที่จะไดรับฟงขาวสาร รวมทั้งคําพรรณนาคุณภาพที่ถูกตองและเพียงพอเกี่ยวกับสินคา และบริการ เพื่อมิใหหลงผิดในการซื้อโดยไมเปนธรรม ๒ สิทธิที่จะเลือกซื้อสินคาหรือบริการโดยความสมัครใจและปราศจากการชักจูงอันไมเปนธรรม ๓ สิทธิที่จะไดรับความปลอดภัยจาการใชสินคาหรือบริการ ไมกอใหเกิดอันตรายตอชีวิตและ ทรัพยสิน ในกรณีที่ใชตามคําแนะนําตามสภาพของสินคาหรือบริการ ๔ สิทธิที่จะไดรับความเปนธรรมในการทําสัญญา โดยไมถกู เอารัดเอาเปรียบจากผูประกอบการ ๕ สิทธิที่จะไดรับการพิจารณาและชดเชยความเสียหาย ซึ่งเปนสิทธิที่จะไดรับความคุมครอง และชดใชคาเสียหาย เมื่อมีการละเมิดสิทธิของผูบริโภค

Expand

ครูใหนักเรียนนําความรูเบื้องตนวิชา เศรษฐศาสตรมาใชในการศึกษาการกระจายรายได การแลกเปลี่ยนของคนในทองถิ่น โดยใหนักเรียน คิดรูปแบบวิธีการศึกษา และสรุปผลจากการศึกษา นํามาอภิปรายในชั้นเรียน

2

๔.๓ การกระจายรายได

การกระจายรายได หมายถึง การกระจายรายไดระหวางเจาของปจจัยการผลิตทุกประเภท อันไดแก ที่ดิน แรงงาน ทุน และผูประกอบการ ซึ่งทํางานร 3 วมกั4 นในการผลิตสินคาและบริการ โดยเจาของปจจัยการผลิตเหลานัน้ จะไดรบั รายไดเปนคาเชา คาจาง ดอกเบีย้ และกําไร การกระจาย รายไดดังกลาว เรียกวา การกระจายรายไดตามหนาที่ในการผลิต นอกจากนี้ยังมีการกระจายรายไดตามขนาด เปนการกระจายความถี่ทางสถิติของจํานวน ผูมีรายไดในกลุมรายไดตางๆ การกระจายรายไดประเภทนี้แสดงใหเห็นความเหลื่อมลํ้าของฐานะ ทางเศรษฐกิจและสังคมของประชากร ซึ่งรัฐสามารถนําไปใชเปนมาตรการในการแกปญหาการ กระจายรายไดที่แตกตางกันได

๔.๔ การแลกเปลี่ยน

การแลกเปลีย่ น หมายถึง กระบวนการทีเ่ กิดจากบุคคลทัง้ สองฝายมีความสมัครใจรวมกันใน การดําเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจระหวางกัน โดยมีบคุ คลหนึง่ เปนผูค รอบครองทรัพยสนิ และบริการ มีความเต็มใจและตองการมอบสิง่ ของทีต่ นครอบครองอยูใ หบคุ คลอืน่ เพือ่ ใหไดสงิ่ ของทีบ่ คุ คลผูน นั้ เปนเจาของดวยความเต็มใจ โดยมีสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน เชน เงิน สิ่งของ เปนตน ตัวอยางเชน สมศักดิ์เปนพอคาขายขาวสาร สมใจเปนคนขายผัก สมศักดิ์ซื้อผักจากสมใจ ไปประกอบอาหาร และสมใจซื้อขาวสารจากสมศักดิ์มาไวบริโภคในครัวเรือน ซึ่งสมใจและสมศักดิ์ สามารถซือ้ ขายกัน โดยการนําสินคาของตนมาแลกเปลีย่ นกัน โดยมีมลู คาตามแตจะตกลงกัน หรือ จะใชเงินตราเปนสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนก็ได เปนตน ๑๐

นักเรียนควรรู 1 พระราชบัญญัติคุมครองผูบริโภค พ.ศ. 2522 กฎหมายที่กําหนดเรื่องสิทธิ ของผูบริโภคไวอยางชัดเจน โดยคุมครองผูบริโภคใหไดรับความเปนธรรมจากการ ซื้อสินคาและบริการ 2 การกระจายรายได สะทอนใหเห็นการแบงรายไดของคนในสังคม มีผลกระทบ ตอฐานะความเปนอยูของประชาชน และความเจริญกาวหนาทางเศรษฐกิจ การกระจายรายไดอยางเปนธรรม จะเปนการสรางแรงจูงใจในการทํางาน 3 คาเชา ผลตอบแทนจากการใชปจจัยการผลิตประเภทที่ดิน หรือสิ่งกอสราง ตามสภาพที่ยังไมมีการปรับปรุงเพื่อสรางมูลคาเพิ่ม 4 คาจาง คาตอบแทนในการทํางานที่นายจางจายใหแกลูกจางหรือแรงงาน อาจจายเปนรายสัปดาห รายวัน รายชั่วโมง หรือตามชิ้นงาน

10

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับการบริโภค ขอใดไมใช สิทธิขั้นพื้นฐานของผูบริโภคตามพระราชบัญญัติคุมครอง ผูบริโภค พ.ศ. 2522 แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2541 1. การไดซื้อสินคาในราคาที่เปนธรรม 2. การไดรับคาชดเชยความเสียหาย 3. การไดรับความปลอดภัยจากการใชบริการ 4. การไดรับขาวสารรวมทั้งคําพรรณนาคุณภาพที่ถูกตอง วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 1. พ.ร.บ.คุมครองผูบริโภค พ.ศ.2522 แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2541 ระบุสิทธิของผูบริโภค เชน สิทธิที่จะ ไดรับฟงขาวสาร รวมทั้งคําพรรณนาคุณภาพที่ถูกตองและเพียงพอ สิทธิ ที่จะเลือกซื้อสินคาหรือบริการโดยความสมัครใจ สิทธิที่จะไดรับความ ปลอดภัยจากการใชสินคาหรือบริการ สิทธิที่จะไดรับความเปนธรรมใน การทําสัญญา ดังนั้นเมื่อพิจารณาตัวเลือกแลว ขอ 2. ขอ 3. และขอ 4. สอดคลองกับ พ.ร.บ. ดังกลาว

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

Engage

Explore

Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

ขยายความเขาใจ

Expand

1. ครูใหนักเรียนชวยกันยกตัวอยางความเกี่ยวของ ของเศรษฐศาสตรกับการดําเนินชีวิตประจําวัน ของนักเรียน และตั้งประเด็นใหนักเรียนเขียน แสดงความคิดเห็น เศรษฐศาสตรมีความสําคัญ ตอนักเรียนอยางไร 2. ครูตั้งประเด็นอภิปรายวา ถาในประเทศหนึ่ง ประชาชนมีความรูค วามเขาใจหลักเศรษฐศาสตร เปนอยางดี เมื่อเปรียบเทียบกับอีกประเทศหนึ่ง ที่ประชาชนมีความรูความเขาใจในหลักของ วิชาเศรษฐศาสตรนอย การพัฒนาประเทศ ทั้งสองจะเกิดการไดเปรียบเสียเปรียบกัน อยางไร 3. นักเรียนตอบคําถามประจําหนวยการเรียนรู

õ. àÈÃÉ°ÈÒʵà ¡Ñº¡ÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµ

เศรษฐศาสตรเปนเรื่องที่เกี่ยวของกับชีวิตประจําวันของทุกคน ตัวอยางเชน ในการดําเนิน ชีวติ ประจําวันของนักเรียน เมือ่ วางจากการเรียนก็ควรพยายามจัดสรรเวลา วาจะใชเวลาไปทบทวน อานหนังสือเปนเวลากีช่ วั่ โมง และจะจัดสรรเวลาอยางไร เชน จะทบทวนวิทยาศาสตร คณิตศาสตร ภาษาไทย หรือภาษาอังกฤษดี จะทบทวนวิชาเดียว หรือหลายวิชา และเวลาทีเ่ หลือจะทําอะไรดี เชน จะเลนกีฬา ดูโทรทัศน ปลูกตนไมหรือชวยทํางานบาน ในแตละกิจกรรมจะใชเวลาเทาไร เนื่องจากเวลาหลังเลิกเรียนมีจํากัด จึงตองมีการจัดสรรใหมีความเหมาะสมกับความตองการ เมื่อนักเรียนสําเร็จการศึกษาออกไปทํางาน นักเรียนจะตองพยายามเลือกงานที่ตนเองมี ความถนัด ตามความสามารถและความสนใจ โดยเลือกงานที่จะทําใหตนเองไดผลตอบแทนสูง และเมื่อรับรายไดในแตละเดือนก็จะตองมีการตัดสินใจวาจะแบงสรรรายไดในแตละเดือนอยางไร เชน เปนคาอาหาร คาเสื้อผาและเครื่องแตงตัว ซื้อสินคาที่จําเปน การทองเที่ยวและบันเทิง หรือ เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ ตลอดจนการเก็บออมในแตละเดือนเพื่อไวใชจายในอนาคต เนื่องจากมี รายไดจํากัดจึงตองมีการจัดสรรใหเหมาะสม ในขณะเดียวกันก็จะตองคํานึงถึงการออมเพื่อไวใช จายในยามเจ็บปวยและเกษียณอายุจากการทํางานอีกดวย ดังนัน้ การศึกษาเกีย่ วกับเศรษฐศาสตร ก็จะชวยใหนักเรียนรูจักการใชทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัดในการบริโภค คือ จะใชจายอยางไรเพื่อ ใหเกิดความพอใจและเกิดประโยชนมากที่สุด สามารถจะประมาณคาใชจายและกําหนดแผนการ บริโภค การออม และการทํากิจกรรมอื่นๆ ไดอยางเหมาะสม ในชีวติ การทํางานและการเปนผูบ ริหาร ภายหลังจากทีไ่ ดทาํ งานไประยะเวลาหนึง่ เราก็ตอ ง มีการใชหลักการทางดานเศรษฐศาสตรไปใชในการเลือกตัดสินใจวางแผนการผลิตสินคาและบริการ การรูจักเลือกใชปจจัยการผลิต เพื1่อทําใหตนทุนการผลิตตํ่าที่สุด การรูจักวิธีการในการพยากรณ ธุรกิจ การพยากรณภาวะเศรษฐกิจ เพื่อการตัดสินใจอยางเหมาะสมในอนาคต ขณะเดียวกันการ มีความรูความเขาใจเรื่องภาวะเศรษฐกิจของประเทศและของโลก ก็จะชวยใหเขาใจในการดําเนิน มาตรการทางเศรษฐกิจของรัฐ การใหความรวมมือกับรัฐในการผลักดันใหเศรษฐกิจของประเทศ มีการขยายตัวอยางตอเนื่องและมีประสิทธิภาพ

ตรวจสอบผล

Evaluate

ครูตรวจผลงานการเขียนแสดงความคิดเห็น เศรษฐศาสตรมีความสําคัญกับนักเรียนอยางไร โดยพิจารณาจากความถูกตองของขอมูล การใช ภาษาถูกตองตามหลักการเขียนแสดงความคิดเห็น

ดังนั้นจึงกลาวไดวา เศรษฐศาสตรเปนเรื่องที่เกี่ยวของกับชีวิตประจําวันของทุกคน ทั้งการดําเนินชีวิตประจําวัน การตัดสินใจของผูประกอบการ ตลอดจนการวางแผนและการ แกปญหาเศรษฐกิจของภาครัฐ ความรูความเขาใจทางเศรษฐศาสตรจะชวยใหบุคคลนําความ รูเหลานั้นมาใชในการดําเนินชีวิตไดอยางถูกตองและสามารถอยูในสังคมไดอยางมีความสุข

๑๑

กิจกรรมสรางเสริม ใหนักเรียนนําความรูจากการเรียนเศรษฐศาสตรเบื้องตนมาทําการ วิเคราะหถึงกิจกรรมในชีวิตประจําวันที่เกี่ยวของกับวิชาเศรษฐศาสตร พรอมบอกความเกี่ยวของ บันทึกสาระสําคัญ

กิจกรรมทาทาย ใหนักเรียนนําความรูของวิชาเศรษฐศาสตรมาใชในการวางแผน หรือแกปญหาทางเศรษฐกิจที่สังคมไทยกําลังประสบอยู 1 ตัวอยาง บันทึกสาระสําคัญและนําเสนอในชั้นเรียน

เกร็ดแนะครู ครูสรุปถึงความสําคัญ เปาหมายของการเรียนวิชาเศรษฐศาสตร ที่มีจุดมุงหมาย เพื่อใหนักเรียนนํามาใชในชีวิตประจําวันในฐานะผูบริโภค เพื่อการเลือกบริโภคที่ ปลอดภัย เปนธรรม วางแผนในการใชจาย เก็บออมตามความเหมาะสม และติดตาม สถานการณทางเศรษฐกิจทั้งของไทยและของโลก เพื่อพรอมรับการเปลี่ยนแปลงทาง เศรษฐกิจ ผูผลิต เพื่อทําการวางแผนผลิตสินคาภายใตทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด เพื่อกําไรของธุรกิจ เปนตน

นักเรียนควรรู 1 การพยากรณภาวะเศรษฐกิจ วิธีการคาดการณอนาคตเกี่ยวกับสิ่งที่อาจจะ เกิดขึ้นในทางเศรษฐกิจ ซึ่งอาจทําไดหลายวิธี เชน การสํารวจความคิดเห็น การใชขอมูลทางสถิติในอดีต และการใชวิธีการทางเศรษฐมิติ คือ การวิเคราะห โดยการนําหลักสถิติและคณิตศาสตรมาประยุกตใชกับทฤษฎีเศรษฐศาสตร คูมือครู

11

กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

Engage

Explore

Explain

Expand

ตรวจสอบผล

ตรวจสอบผล Evaluate

Evaluate

ครูตรวจความถูกตองจากการตอบคําถาม ประจําหนวยการเรียนรู

¤Ò¶ÒÁ »ÃШíÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ

หลักฐานแสดงผลการเรียนรู

๑. วิชาเศรษฐศาสตรมีความสําคัญอยางไร ๒. ขอบขาย และเปาหมายของวิชาเศรษฐศาสตรมีอะไรบาง ๓. ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตรของแตละประเทศมีความแหมือนกัน หรือแตกตางกัน อยางไร ๔. เนือ่ งจากทรัพยากรของโลกมีจาํ นวนจํากัด แตจาํ นวนประชากรและความตองการสินคาและ บริการของสังคมนับวันจะเพิ่มสูงขึ้น นักเรียนคิดวาบทบาทของวิชาเศรษฐศาสตรจะเขามา ชวยในการจัดสรรทรัพยากรเหลานีไ้ ดอยางไรเพือ่ ใหประชาคมโลกไดรบั การจัดสรรทรัพยากร ไดอยางเทาเทียมกัน ๕. นักเรียนสามารถนําหลักการของวิชาเศรษฐศาสตรมาใชในการดําเนินชีวิตประจําวันได อยางไรบาง

1. ผังความคิด เรื่อง ความจําเปนที่แตกตาง 2. ผังความคิด เรื่อง การกระจายรายไดและ การแลกเปลี่ยน 3. ผลงานการเขียนแสดงความคิดเห็น เศรษฐศาสตรมีความสําคัญตอนักเรียนอยางไร

¡Ô¨¡ÃÃÁ ¨¡ÃÃÁ ÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ กิจกรรมที่ ๑

กิจกรรมที่ ๒

ใหนักเรียนทบทวนกิจกรรมตาง ๆ ในชีวติ ประจําวัน และกิจกรรมในโรงเรียน ทีจ่ ดั ขึน้ วาไดใชหลักการทางเศรษฐศาสตรบา งหรือไม อยางไร โดยบันทึกลง ในกระดาษ A ๔ นักเรียนรวมกันอภิปรายในประเด็นตอไปนี้ “ถาในประเทศหนึ่งประชาชน มีความรูความเขาใจในหลักเศรษฐศาสตรเปนอยางดีเมื่อเปรียบเทียบกับ อีกประเทศหนึ่งที่ประชาชนมีความรูความเขาใจในหลักเศรษฐศาสตรนอย การพัฒนาประเทศทั้งสองจะเกิดการไดเปรียบเสียเปรียบกันอยางไร”

๑๒

แนวตอบ คําถามประจําหนวยการเรียนรู 1. วิชาเศรษฐศาสตรเปนวิชาที่มีความเกี่ยวของกับการตัดสินใจเลือก เชน เลือกซื้อสินคาและบริการ เพื่อใหเกิดความพึงพอใจและประโยชนสูงสุด 2. ขอบขายของวิชาเศรษฐศาสตร ถาหากจําแนกตามเนื้อหา แบงออกเปน เศรษฐศาสตรจุลภาค หมายถึง การศึกษาพฤติกรรมทางเศรษฐกิจในสวนยอย สวนบุคคล เกี่ยวกับการบริโภค การกําหนดราคาสินคา การกระจายสินคา เปนตน เศรษฐศาสตรมหภาค หมายถึง การศึกษาพฤติกรรมทางเศรษฐกิจโดยรวม เกี่ยวกับรายได รายจายประชาชาติ การจางงาน การออม การลงทุน การคาระหวางประเทศ สวนเปาหมายของเศรษฐศาสตร มุงเนนการใหความรูกับผูบริโภค ผูประกอบการ ผูบริหารในองคกรของรัฐ เพื่อจัดการกับทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัดเพื่อสนองความ ตองการที่ไมจํากัดของมนุษย เพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุด 3. ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจของแตละประเทศมีความคลายคลึงกัน เนื่องจากประชากรในประเทศของตนมีความตองการในปจจัยพื้นฐานเหมือนกัน คือ อาหาร ที่อยูอาศัย เครื่องนุงหม และยารักษาโรค 4. วิชาเศรษฐศาสตรมีสวนชวยในการจัดสรรทรัพยากรและกระจายผลประโยชนเพื่อสนองความตองการของมนุษยได เพื่อใหเกิดความเทาเทียมและเปนธรรม โดยใน แตละประเทศจะมีการจัดสรรทรัพยากรที่ไมเหมือนกัน ทั้งนี้ขึ้นอยูกับระบบเศรษฐกิจของแตละประเทศ เชน ประเทศที่ใชระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ใชกลไกราคา ในการจัดสรร เปนตน 5. นักเรียนสามารถนําวิชาเศรษฐศาสตรมาใชในการดําเนินชีวิต เชน สามารถนําการจัดสรรทรัพยากรเพื่อประโยชนทางการเรียนได กลาวคือ ทรัพยากรที่เรามีอยู คือ เวลา ถาเราสามารถจัดสรรเวลาใหเหมาะสมในการเรียน เลน พักผอน จะชวยทําใหเราประสบความสําเร็จในการเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพมากขึ้น

12

คูมือครู