8858649122957

Page 1

คูมือครู 㪌»ÃСͺ¡ÒÃÊ͹ËÇÁ¡Ñº

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ©ºÑº »ÃСѹÏ

ภาพปกนี้มีขนาดเทากับหนังสือเรียนฉบับจริงของนักเรียน

กระบวนการสอนแบบ 5 Es ชวยสรางทักษะการเรียนรู กิจกรรมมุงพัฒนาทักษะการคิด คำถาม + แนวขอสอบเพื่อยกผลสัมฤทธิ์ O-NET กิจกรรมบูรณาการเตรียมพรอมสู ASEAN 2558


เอกสารประกอบคูมือครู

กลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5

สําหรับครู

คูมือครู Version ใหม

ลักษณะเดน

ขยายพื้นที่รูปเลมใหญขึ้นกวาเดิม จัดแบงพื้นที่ออกเปนโซน เพื่อคนหาขอมูลไดงาย สะดวก รวดเร็ว และดูเปนระเบียบ กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล

กระตุน ความสนใจ

Evaluate

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

เปาหมายการเรียนรู สมรรถนะของผูเรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค

หน า

โซน 1 กระตุน ความสนใจ

Engage

สํารวจคนหา

Explore

อธิบายความรู

Explain

ขยายความเขาใจ

Expand

ตรวจสอบผล

หน า

หนั ง สื อ เรี ย น

โซน 1

หนั ง สื อ เรี ย น

Evaluate

ขอสอบเนน การคิด

แนว  NT  O-NE T

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

O-NET บูรณาการเชื่อมสาระ

เกร็ดแนะครู

ขอสอบ

โซน 2

โซน 3

กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย

นักเรียนควรรู

โซน 3

โซน 2 บูรณาการอาเซียน มุม IT

No.

คูมือครู

คูมือครู

No.

โซน 1 ขั้นตอนการสอนแบบ 5Es

โซน 2 ชวยครูเตรียมสอน

โซน 3 ชวยครูเตรียมนักเรียน

เพื่อใหครูเตรียมจัดกิจกรรมการเรียน การสอน โดยแนะนําขั้นตอนการสอนและ การจัดกิจกรรมแบบ 5Es อยางละเอียด เพื่อใหนักเรียนบรรลุตามตัวชี้วัด

เพื่อชวยลดภาระครูผูสอน โดยแนะนํา เกร็ดความรูสําหรับครู ความรูเสริมสําหรับ นักเรียน รวมทั้งบูรณาการความรูสูอาเซียน และมุม IT

เพื่อใหครูสะดวกตอการจัดกิจกรรม โดย แนะนํากิจกรรมบูรณาการเชือ่ มระหวางสาระหรือ กลุมสาระการเรียนรู วิชา กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย รวมถึงเนื้อหาที่เคยออกขอสอบ O-NET แนวขอสอบ NT/O-NET ทีเ่ นนการคิด พรอมเฉลยและคําอธิบายอยางละเอียด


ที่ใชในคูมือครู

แถบสีและสัญลักษณ

แถบสีแสดงขั้นตอนการสอนและการจัดกิจกรรม แบบ 5Es เพื่อใหครูทราบวาเปนขั้นการสอนขั้นใด

1. แถบสี 5Es สีแดง

สีเขียว

กระตุน ความสนใจ

เสร�ม

สํารวจคนหา

Engage

2

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใช เทคนิคกระตุน ความสนใจ เพื่อโยง เขาสูบทเรียน

สีสม

อธิบายความรู

Explore

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนสํารวจ ปญหา และศึกษา ขอมูล

สีฟา

Explain

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนคนหา คําตอบ จนเกิดความรู เชิงประจักษ

สีมวง

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนนําความรู ไปคิดคนตอๆ ไป

เปนขั้นที่ผูสอน ประเมินมโนทัศน ของผูเรียน

2. สัญลักษณ สัญลักษณ

วัตถุประสงค

• เปาหมายการเรียนรู

• หลักฐานแสดง ผลการเรียนรู

• เกร็ดแนะครู

แทรกความรูเสริมสําหรับครู ขอเสนอแนะ ขอควรระวัง ขอสังเกต แนวทางการจัด กิจกรรมและอืน่ ๆ เพื่อประโยชนในการ จัดการเรียนการสอน ขยายความรูเพิ่มเติมจากเนื้อหา เพื่อให ครูนําไปใชอธิบายเพิ่มเติมใหนักเรียน ไดมีความรูมากขึ้น

ความรูห รือกิจกรรมเสริม ใหครูนาํ ไปใช เตรียมความพรอมใหกบั นักเรียนกอนเขาสู ประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. 2558 โดย บูรณาการกับวิชาทีก่ าํ ลังเรียน

บูรณาการอาเซียน

คูม อื ครู

แสดงรองรอยหลักฐานตามภาระงาน ที่ครูมอบหมาย เพื่อแสดงผลการเรียนรู ตามตัวชี้วัด

• นักเรียนควรรู

มุม IT

แสดงเปาหมายการเรียนรูที่นักเรียน ตองบรรลุตามตัวชี้วัด ตลอดจนสมรรถนะ ที่จะตองมี และคุณลักษณะที่พึงเกิดขึ้น กับนักเรียน

แนะนําแหลงคนควาจากเว็บไซต เพื่อให ครูและนักเรียนไดเขาถึงขอมูลความรู ที่หลากหลาย ทั้งไทยและตางประเทศ

สัญลักษณ

ขอสอบ

วัตถุประสงค

O-NET

(เฉพาะวิชา ชัน้ ทีส่ อบ O-NET O-NET)

• ชีแ้ นะเนือ้ หาทีเ่ คยออกขอสอบ

O-NET โดยยกตัวอยางขอสอบ พรอมวิเคราะหคาํ ตอบ อยางละเอียด

• เปนตัวอยางขอสอบทีม่ งุ เนน แนว  NT  O-NE T (เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนตน)

แนว

O-NET

(เฉพาะระดับชัน้ มัธยมศึกษาตอนปลาย)

บูรณาการเชื่อมสาระ

กิจกรรมสรางเสริม

กิจกรรมทาทาย

การคิดและเปนแนวขอสอบ NT/O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนตน มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

• เปนตัวอยางขอสอบทีม่ งุ เนน

การคิดและเปนแนวขอสอบ O-NET ในระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม

เชือ่ มกับสาระหรือกลุม สาระ การเรียนรู ระดับชัน้ หรือวิชาอืน่ ทีเ่ กีย่ วของ

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ซอมเสริมสําหรับนักเรียนทีค่ วร ไดรบั การพัฒนาการเรียนรู

• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ตอยอดสําหรับนักเรียนทีเ่ รียนรู ไดอยางรวดเร็ว และตองการ ทาทายความสามารถในระดับ ทีส่ งู ขึน้


คําแนะนําการใชคูมือครู การออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน คูมือครู รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.5 จัดทําขึ้นเพื่อใหครูผูสอนนําไปใชเปนแนวทางวางแผน การสอนเพือ่ พัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียน และประกันคุณภาพผูเ รียน ตามนโยบายของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ขัน้ พืน้ ฐาน (สพฐ.) โดยใชหนังสือเรียน เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร ม.5 ของบริษทั อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด เสร�ม เปนสื่อหลัก (Core Material) ประกอบการสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนรูใหสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรู 3 และตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนตามหลักการสําคัญ ดังนี้ 1 ออกแบบการสอนเปนหนวยการเรียนรูอิงมาตรฐาน คูม อื ครู รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร ม.5 วางแผนการสอนโดยแบงเปนหนวยการเรียนรูต ามลําดับ สาระ (Strand) และหมายเลขขอของมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด แตละหนวยจะกําหนดเปาหมายการเรียนรูและจุด ประสงคการเรียนรู (Objective Learning) กิจกรรมการเรียนรู (Learning Activities) และแนวทางการประเมินผลการเรียนรู (Learning Evaluation) ไวชดั เจน ครูผสู อนสามารถจัดทําแผนการสอนใหครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรู ตัวชีว้ ดั สมรรถนะ และคุณลักษณะอันพึงประสงคที่เปนเปาหมายการเรียนรูตามที่กําหนดไวในสาระแกนกลาง (ตามแผนภูมิ) และสามารถ บันทึกผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนแตละคนลงในเอกสาร ปพ.5 ไดอยางมั่นใจ แผนภูมิแสดงความสัมพันธขององคประกอบการออกแบบการเรียนรูอิงมาตรฐานและเนนผูเรียนเปนสําคัญ

พผ

ูเ

จุ ด ป ร

ะสง

คก า

ส ภา

รี ย น

รู ีเรยน

มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัดชวงชั้น

ทักษะการคิด การวัดประเมินผล การเรียนรู

กิจกรรมการเรียนรู

เทคนิคการสอน คูม อื ครู


2 การจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนสําคัญ แนวคิ ด ในการจั ด การเรี ย นการสอนที่ ยึ ด ผู  เ รี ย นเป น สํ า คั ญ พั ฒ นามาจากปรั ช ญาและทฤษฎี ก ารเรี ย นรู  Constructivism ที่เชื่อวา การเรียนรูเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในสมองของผูเรียนแตละคน ผูเรียนเปนผูสรางความรู โดยการเชื่อมโยงระหวางสิ่งที่ไดเรียนรูจากบทเรียนใหมกับความรูหรือประสบการณเดิมที่มีอยู ทฤษฎีนี้มีความเชื่อวา ผูเรียนทุกคนไดเรียนรูและมีการสั่งสมความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิ่งตางๆ ติดตัวมากอน ทีจ่ ะเขาสูห อ งเรียน ซึง่ เปนการเรียนรูท เี่ กิดจากประสบการณและสิง่ แวดลอมรอบตัวผูเ รียนแตละคน ดังนัน้ การจัดกิจกรรม เสร�ม การเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ผูสอนจะตองคํานึงถึง

4

1. ความรูเดิมของผูเรียน วิธีการสอนที่ดีจะตองเริ่มตนจากจุดที่วา ผูเ รียนมีความรูอ ะไรมาบาง แลวจึงใหความรู หรือประสบการณใหม เพื่อตอยอดจาก ความรูเดิม นําไปสูการสรางความรู ความเขาใจใหม

2. ความรูเดิมของผูเรียนถูกตองหรือไม ผูส อนตองปรับเปลีย่ นความรูค วามเขาใจเดิม ของผูเรียนใหถูกตอง และเปนพฤติกรรม การเรียนรูใ หมทมี่ คี ณุ คาตอผูเรียน เพื่อสราง เจตคติหรือทัศนคติที่ดีตอการเรียนรู สิ่งเหลานั้น

3. ผูเรียนสรางความหมายสําหรับตนเอง ผูสอนตองสงเสริมใหผูเรียนนําความรู ความเขาใจที่เกิดขึ้นไปลงมือปฏิบัติ เพื่อขยายความรูใหลึกซึ้งและมีคุณคา ตอตัวผูเรียนมากที่สุด

แนวคิด Constructivism เนนใหผูเรียนสรางความรูโดยผานกระบวนการคิดและความอยากรูของตนเอง โดยมีผูสอนเปนผูสรางบรรยากาศ

การเรียนรูและกระตุนความสนใจ คอยจัดสถานการณใหผูเรียนเกิดความขัดแยงทางความคิดระหวางประสบการณเดิมกับประสบการณ ความรูใ หม เพือ่ กระตนุ ใหผเู รียนเชือ่ มโยงความรู ความคิด กับประสบการณทมี่ อี ยูเ ดิม แลวสังเคราะหเปนความรูห รือแนวคิดใหมๆ ไดดว ยตนเอง

3 การบูรณาการกระบวนการคิด การเรียนรูของผูเรียนแตละคนจะเกิดขึ้นที่สมอง ซึ่งเปนอวัยวะที่ทําหนาที่รูคิดภายใตสภาพแวดลอมที่เอื้ออํานวย และไดรบั การกระตนุ จูงใจอยางเหมาะสม สอดคลองกับสภาพจิตใจและความตองการของผูเ รียนแตละคน การจัดกิจกรรม การเรียนรูและสาระการเรียนรูที่สอดคลองกับความสนใจและมีความหมายตอผูเรียน จะชวยกระตุนใหสมองของผูเรียน สามารถรับรูและเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพตามขั้นตอนการทํางานของสมอง ดังนี้ 1. สมองจะเรียนรูและสืบคน โดยการสังเกต คนหา ซักถาม และทดลอง ปฏิบัติ จนทําใหคนพบความรูความเขาใจ ไดอยางรวดเร็ว

2. สมองจะแยกแยะคุณคาของสิ่งตางๆ โดยการตัดสินใจวิพากษวิจารณ แสดง ความคิดเห็น ยอมรับหรือตอตานตาม อารมณความรูสึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เรียนรู

3. สมองจะประมวลเนื้อหาสาระ โดยการสรุปเปนความคิดรวบยอดจาก เรื่องราวที่ไดเรียนรูใหมนําไปผสมผสานกับ ความรูห รือประสบการณเดิมทีถ่ กู จัดเก็บอยูใ น สมอง ผานการกลัน่ กรองเพือ่ สังเคราะหเปน ความรูค วามเขาใจใหมๆ หรือเปนทัศนคติใหม ที่จะเก็บบรรจุไวในสมองของผูเรียน

การเรียนรูที่มีประสิทธิภาพจึงตองเปนการเรียนรูที่เกิดจากกระบวนการคิดของผูเรียน เพราะการเรียนรูจะเกิดขึ้น เมื่อสมองรูคิด และตองเปนการคิดไดครบถวนตามขั้นตอนการทํางานของสมองผูเรียน โดยเริ่มตนจาก 1. ระดับการคิดพื้นฐาน ไดแก การสังเกต การจําแนก การคาดคะเน การสื่อความหมาย การรวบรวมขอมูล การสรุปผล เปนตน

คูม อื ครู

2. ระดับลักษณะการคิด ไดแก การคิดกวาง คิดลึกซึ้ง คิดไกล คิดหลากหลาย คิดคลอง คิดอยางมีเหตุผล เปนตน

3. ระดับกระบวนการคิด ไดแก กระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ กระบวนการแกปญหา กระบวนการ คิดสรางสรรค กระบวนการคิดสังเคราะห เปนตน


5Es การจัดกิจกรรมตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ขั้นตอนการสอนที่สัมพันธกับขั้นตอนการคิดและการทํางานทางสมองของผูเรียนที่นิยมใชอยางแพรหลาย คือ วัฏจักรการเรียนรู 5Es ซึ่งผูจัดทําคูมือครูไดนํามาใชเปนแนวทางออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนในแตละหนวย ตามลําดับขั้นตอนการเรียนรู ดังนี้ ขั้นที่ 1

กระตุนความสนใจ

(Engage)

เสร�ม

5

เปนขั้นที่ผูสอนนําเขาสูบทเรียน เพื่อกระตุนความสนใจของผูเรียนดวยเรื่องราวหรือเหตุการณที่นาสนใจโดยใชเทคนิควิธีการ และคําถามทบทวนความรูหรือประสบการณเดิมของผูเรียน เพื่อเชื่อมโยงผูเรียนเขาสูความรูของบทเรียนใหม ชวยใหผูเรียนสามารถ สรุปความสําคัญหัวขอและสาระการเรียนรูของบทเรียนได จึงเปนขั้นตอนการสอนที่สําคัญ เพราะเปนการเตรียมความพรอมและสราง แรงจูงใจใฝเรียนรูแกผูเรียน

ขั้นที่ 2

สํารวจคนหา

(Explore)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนเปดโอกาสใหผเู รียนลงมือศึกษา สังเกต หรือรวมมือกันสํารวจ เพือ่ ใหเห็นขอบขายของประเด็นหรือปญหา รวมถึง วิธีการศึกษาคนควา การรวบรวมขอมูลความรูที่จะนําไปสูการสรางความเขาใจประเด็นหรือปญหานั้นๆ เมื่อผูเรียนทําความเขาใจใน ประเด็นหรือปญหาที่จะศึกษาคนควาอยางถองแทแลว ก็ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมขอมูลความรู สํารวจตรวจสอบ โดยวิธีการตางๆ เชน สัมภาษณ ทดลอง อานคนควาขอมูลจากเอกสาร แหลงขอมูลตางๆ จนไดขอมูลความรูที่เกี่ยวของกับประเด็นหรือปญหาที่ศึกษา

ขั้นที่ 3

อธิบายความรู

(Explain)

เปนขั้นที่ผูสอนมีปฏิสัมพันธกับผูเรียน เชน ใหการแนะนํา ตั้งคําถามกระตุนใหคิด เพื่อใหผูเรียนคนหาคําตอบ และนําขอมูล ความรูจากการศึกษาคนควาในขั้นที่ 2 มาวิเคราะห สรุปผล และนําเสนอผลที่ไดศึกษาคนความาในรูปแบบสารสนเทศตางๆ เชน เขียนแผนภูมิ ผังมโนทัศน เขียนความเรียง เขียนรายงาน เปนตน ในขั้นตอนนี้ฝกใหผูเรียนใชสมองคิดวิเคราะหและสังเคราะห อยางเปนระบบ

ขั้นที่ 4

ขยายความเขาใจ

(Expand)

เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใชเทคนิควิธีสอนตางๆ ที่สงเสริมใหผูเรียนนําความรูที่เกิดขึ้นไปคิดคนสืบคนตอๆ ไป เพื่อพัฒนาทักษะ การเรียนรูและการทํางานรวมกันเปนกลุม ระดมสมองเพื่อคิดสรางสรรครวมกัน ผูเรียนสามารถนําความรูที่สรางขึ้นใหมไปเชื่อมโยง กับประสบการณเดิมโดยนําขอสรุปทีไ่ ดไปใชอธิบายเหตุการณตา งๆ หรือนําไปปฏิบตั ใิ นสถานการณใหมๆ ทีเ่ กีย่ วของกับชีวติ ประจําวัน ของตนเอง เพื่อขยายความรูความเขาใจใหกวางขวางยิ่งขึ้น ในขั้นตอนนี้ฝกสมองของผูเรียนใหสามารถคิดริเริ่มสรางสรรคอยางมี คุณภาพ เสริมสรางวิสัยทัศนใหกวางไกลออกไป

ขั้นที่ 5

ตรวจสอบผล

(Evaluate)

เปนขัน้ ทีผ่ สู อนประเมินมโนทัศนของผูเ รียน โดยตรวจสอบจากความคิดทีเ่ ปลีย่ นไปและความคิดรวบยอดทีเ่ กิดขึน้ ใหม ตรวจสอบ ทักษะ กระบวนการปฏิบัติ การแกปญหา การตอบคําถามรวบยอด หรือการเคารพความคิดหรือยอมรับเหตุผลของคนอื่น เพื่อการ สรางสรรคความรูร ว มกัน ผูเ รียนสามารถประเมินผลการเรียนรูข องตนเอง เพือ่ สรุปผลวามีความรูอ ะไรเพิม่ ขึน้ มาบาง เกิดความเขาใจ มากนอยเพียงใด และจะนําความรูเหลานั้นไปประยุกตใชในการเรียนรูเรื่องอื่นๆ หรือในชีวิตประจําวันไดอยางไร ผูเรียนจะเกิดเจตคติ และเห็นคุณคาของตนเองจากผลการเรียนรูที่เกิดขึ้น ซึ่งเปนการเรียนรูที่มีความสุขอยางแทจริง

การจัดกิจกรรมการเรียนรูตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es จึงเปนรูปแบบการเรียนการสอนที่เนนผูเรียน เปนสําคัญอยางแทจริง เพราะสงเสริมใหผูเรียนไดเรียนรูตามขั้นตอนของกระบวนการสรางความรูดวยตนเอง และ ฝกฝนใหใชกระบวนการคิดและกระบวนการกลุมอยางชํานาญ กอใหเกิดทักษะชีวิต ทักษะการทํางาน และทักษะการ เรียนรูที่มีประสิทธิภาพ สงผลตอการยกระดับผลสัมฤทธิ์ของผูเรียน ตามเปาหมายของการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทุกประการ คูม อื ครู


O-NET การเพิ่มผลสัมฤทธิ์ O-NET

การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ในแตละหนวยการเรียนรู ทางผูจัดทํา จะเสนอแนะวิธีสอน รูปแบบกิจกรรมการเรียนรู พรอมทั้งออกแบบเครื่องมือวัดและประเมินผลที่สอดคลองกับตัวชี้วัด และสาระการเรียนรูแกนกลางไวทุกขั้นตอน โดยยึดหลักสําคัญ คือ หลักของการวัดและประเมินผล เสร�ม

6

1. การวัดและประเมินผลทุกครั้ง ควรนําผลมาปรับปรุงพัฒนาผูเรียน เปนรายบุคคล

2. การวัดและประเมินผลมี เปาหมาย เพื่อพัฒนาการเรียนรู ของผูเรียนจนเต็มศักยภาพ

3. การนําผลการวัดและประเมินผล ทุกครั้งมาวางแผนปรับปรุงกิจกรรม การเรียนการสอน การเลือกเทคนิค วิธีสอน และสื่อการเรียนรูให เหมาะสมกับสภาพจริงของผูเรียน

การทดสอบผูเรียน 1. การใชขอสอบอัตนัย เนนการอาน การคิดวิเคราะห และการเขียนเพิ่มมากขึ้น 2. การใชคําถามกระตุนการคิดควบคูกับการทําขอสอบที่เนนการคิดอยางตอเนื่องตามลําดับกิจกรรมการเรียนรู และตัวชี้วัด 3. การทดสอบตองดําเนินการทั้งกอนเรียน ระหวางเรียน และหลังเรียน การทดสอบควรใชขอสอบทั้งชนิดปรนัยและ อัตนัย และเปนการทดสอบเพื่อประเมินผลการเรียนของผูเรียนแตละคน เพื่อการสอนซอมเสริมใหบรรลุตัวชี้วัด ไดครบถวน 4. การสอบกลางภาค (ถามี) ควรนําแบบฝกหัดหรือขอสอบทีน่ กั เรียนสวนใหญไมสามารถตอบไดหรือไมครบถวนชัดเจน มา สรางเปนแบบทดสอบอีกครัง้ เพือ่ ตรวจสอบความรูค วามเขาใจทีถ่ กู ตอง และประเมินความกาวหนาของผูเ รียนแตละคน 5. การสอบปลายภาคเรียนเพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามตัวชี้วัดที่สําคัญ ควรออกขอสอบใหมีลักษณะเดียวกับ ขอสอบ O-NET โดยเนนการคิดวิเคราะห สังเคราะห เชื่อมโยงประยุกตใช เพื่อสรางความคุนเคย และฝกฝน วิธีการทําขอสอบดวยความมั่นใจ 6. การนําผลการทดสอบของผูเรียนมาวิเคราะห โดยผลการสอบกอนการเรียนตองสามารถพยากรณผลการสอบ กลางภาค และผลการสอบกลางภาคตองทํานายผลการสอบปลายภาคของผูเ รียนแตละคน เพือ่ ประเมินพัฒนาการ ความกาวหนาของผูเรียนเปนรายบุคคล 7. ผลการทดสอบปลายป ปลายภาค ตองมีคาเฉลี่ยสอดคลองกับคาเฉลี่ยของการสอบ NT ที่เขตพื้นที่การศึกษา จัดสอบ รวมทั้งคาเฉลี่ยของการสอบ O-NET ชวงชั้นที่สอดคลองครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดสําคัญ เพือ่ สะทอนประสิทธิภาพของครูผสู อนในการออกแบบการเรียนรูแ ละประกันคุณภาพผูเ รียนทีต่ รวจสอบผลไดชดั เจน การจัดการเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ตองใหผูเรียนไดสั่งสมความรู ความเขาใจตามลําดับขั้นตอน ของกิจกรรมในวัฏจักรการเรียนรู 5Es เพื่อใหผูเรียนไดเติมเต็มองคความรูอยางตอเนื่อง จนสามารถปฏิบัติชิ้นงานหรือ ภาระงานรวบยอดของแตละหนวย ผานเกณฑประกันคุณภาพในระดับที่นาพึงพอใจ เพื่อรองรับการประเมินภายนอกจาก สมศ. ตลอดเวลา คูม อื ครู


ASEAN การเรียนรูสูประชาคมอาเซียน เพื่ออํานวยความสะดวกแกครูผูสอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรูบูรณาการอาเซียนศึกษา ผูจัดทําไดวิเคราะห มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัดที่มีสาระการเรียนรูสอดคลองกับองคความรูเกี่ยวกับประชาคมอาเซียนในแงมุมตางๆ ครอบคลุมทัง้ ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรม อาเซียน เพื่อสงเสริมการเรียนรูใหผูเรียนเกิดความตระหนัก มีความรูความเขาใจเหมาะสมกับระดับชั้นและกลุมสาระ การเรียนรู โดยเสนอแนะวิธีการจัดกิจกรรมบูรณาการเนื้อหาสาระตางๆ ที่เปนประโยชนตอผูเรียนและเปนการชวย เตรียมความพรอมผูเ รียนทุกคนทีจ่ ะกาวเขาสูก ารเปนสมาชิกของประชาคมอาเซียนไดอยางมัน่ ใจตามขอตกลงปฏิญญา เสร�ม ชะอํา-หัวหิน วาดวยความรวมมือดานการศึกษาเพือ่ บรรลุเปาหมายประชาคมอาเซียนทีเ่ อือ้ อาทรและแบงปน จึงกําหนด 7 เปนนโยบายใหกระทรวงศึกษาธิการจัดการเรียนรูเตรียมความพรอมผูเรียนเขาสูประชาคมอาเซียนภายในป พ.ศ. 2558 ตามแนวปฏิบัติที่สําคัญ ดังนี้

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน 1. การสรางความรูความเขาใจ และตระหนักถึงความสําคัญของ กฎบัตรอาเซียน และความรวมมือ ของ 3 เสาหลัก ซึง่ กฎบัตรอาเซียน ในขณะนี้มีสถานะเปนกฎหมายที่ ประเทศสมาชิกจะตองปฏิบัติตาม หลักการที่กําหนดไวเพื่อใหบรรลุ เปาหมายของกฎบัตรมาตราตางๆ

2. การสงเสริมหลักการ ประชาธิปไตยและการสราง สิ่งแวดลอมประชาธิปไตย เพื่อการอยูรวมกันอยางกลมกลืน ภายใตวิถีชีวิตอาเซียนที่มีความ หลากหลายดานสังคมและ วัฒนธรรม

4. การตระหนักในคุณคาของ สายสัมพันธทางประวัติศาสตร และมรดกทางวัฒนธรรมที่มี พัฒนาการรวมกัน เพื่อเชื่อม อัตลักษณและสรางจิตสํานึก ในการเปนประชากรของประชาคม อาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการศึกษาดาน สิทธิมนุษยชน เพื่อสรางประชาคม อาเซียนใหเปนประชาคมเพื่อ ประชาชนอยางแทจริง สามารถ อยูรวมกันไดบนพื้นฐานการเคารพ ในคุณคาของศักดิ์ศรีแหงความ เปนมนุษยเทาเทียมกัน

5. การสงเสริมสันติภาพ ความ มั่นคง และความปรองดองในสังคม ทั้งระดับประเทศและภูมิภาคของ อาเซียนบนพื้นฐานสันติวิธีและการ อยูรวมกันดวยขันติธรรม

คูม อื ครู


การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

เสร�ม

8

1. การพัฒนาทักษะการทํางาน เพื่อเสริมสรางผูเรียนใหมีทักษะ วิชาชีพที่จําเปนสอดคลองกับ ความตองการของตลาดแรงงาน และสถานประกอบการในอาเซียน สามารถเทียบโอนผลการเรียน และการทํางานตามมาตรฐานฝมือ แรงงานในภูมิภาคอาเซียน

2. การเสริมสรางวินัย ความรับผิดชอบ และเจตคติรักการทํางาน สามารถพึ่งพาตนเอง มีทักษะชีวิต ดํารงชีวิตอยางมีความสุข เห็นคุณคา และภูมิใจในตนเอง ในฐานะที่เปนพลเมืองไทยและ อาเซียน

3. การเรียนรูเพื่อพัฒนาตนเอง อยางตอเนื่องตลอดชีวิต ใหมี ทักษะการทํางานตามมาตรฐาน อาชีพ และคุณวุฒิของวิชาชีพสาขา ตางๆ เพื่อรองรับการเตรียมเคลื่อน ยายแรงงานมีฝมือและการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่ เขมแข็ง เพื่อสรางขีดความสามารถ ในการแขงขันในเวทีโลก

การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 1. การเสริมสรางความรวมมือ ในลักษณะสังคมที่เอื้ออาทร ของประชากรอาเซียน โดยยึด หลักการสําคัญ คือ ความงดงาม ของประชาคมอาเซียนมาจาก ความแตกตางและหลากหลายทาง วัฒนธรรมที่ลวนแตมีคุณคาตอ มรดกทางวัฒนธรรมของอาเซียน ซึ่งประชาชนทุกคนตองอนุรักษ สืบสานใหยั่งยืน

2. การเสริมสรางคุณลักษณะ ของผูเรียนใหเปนพลเมืองอาเซียน ที่มีศักยภาพในการกาวเขาสู ประชาคมอาเซียนอยางมั่นใจ เปนผูที่มีสุขภาพสมบูรณแข็งแรง มีทักษะการสื่อสาร ทักษะการ ทํางาน ทักษะทางสังคม สามารถ ทํางานรวมกับผูอื่นไดอยาง สรางสรรค และมีองคความรู เกี่ยวกับอาเซียนที่จําเปนตอการ ดํารงชีวิตอยางมีคุณภาพ

4. การสงเสริมการเรียนรูดาน ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถชี วี ติ ความเปนอยูข องเพือ่ นบาน ในอาเซียน เพื่อสรางจิตสํานึกของ ความเปนประชาคมอาเซียนและ ตระหนักถึงหนาที่ของการเปน พลเมืองอาเซียนรวมกัน

3. การสงเสริมการเรียนรูภาษา อังกฤษเพื่อการสื่อสารและการ ทํางานตามมาตรฐานอาชีพที่ กําหนดและสนับสนุนการเรียนรู ภาษาอาเซียนและภาษาเพื่อนบาน เพื่อชวยเสริมสรางสัมพันธภาพทาง สังคม และการอยูรวมกันอยางสันติ ทามกลางความหลากหลายทาง วัฒนธรรม

5. การสรางความรูและความ ตระหนักเกี่ยวกับดานสิ่งแวดลอม ปญหาและผลกระทบตอคุณภาพ ชีวิตของประชากรในภูมิภาค รวมทั้งแนวทางการพัฒนาอยาง ยั่งยืน ใหเปนมรดกสืบทอดแก พลเมืองอาเซียนในรุนหลังตอๆ ไป

กระทรวงศึกษาธิการจึงประกาศนโยบายการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) เพื่อเรงพัฒนาเด็ก และเยาวชนไทยใหเปนทรัพยากรมนุษยของชาติที่มีทักษะและความชํานาญ พรอมเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงและ การแขงขันทั้งในภูมิภาคอาเซียนและภูมิภาคอื่นๆ ของสังคมโลก ทั้งนี้ผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และผูปกครอง ควรรวมมือกันอยางใกลชิดในการดูแลชวยเหลือผูเรียนและจัดประสบการณการเรียนรูเพื่อพัฒนาผูเรียนจนเต็มศักยภาพ เพื่อกาวเขาสูการเปนพลเมืองอาเซียนอยางมีเกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของตน คณะผูจัดทํา คูม อื ครู


ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง สาระที่ 3

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

มาตรฐาน ง 3.1 เขาใจ เห็นคุณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบคืนขอมูล การเรียนรู การสื่อสาร การแกปญหา การทํางาน และอาชีพอยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และมีคุณธรรม ตัวชี้วัด

สาระการเรียนรูแกนกลาง

1. อธิบายองค • องคประกอบของระบบสารสนเทศ ประกอบของระบบ ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมูล สารสนเทศ บุคลากร และขั้นตอนการปฏิบัติงาน

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน ชั้น ม.4

ชั้น ม.5

ชั้น ม.6

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ระบบสารสนเทศและ เทคโนโลยีสารสนเทศ เพือ่ การตัดสินใจ

-

-

-

2. อธิบายองค • การทํางานของคอมพิวเตอรประกอบ • หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ประกอบและหลัก ดวยหนวยสําคัญ 5 หนวย ไดแก หลักการทํางาน การทํางานของ หนวยรับเขา หนวยประมวลผลกลาง และการเลือกใช คอมพิวเตอร หนวยความจําหลัก หนวยความจํา คอมพิวเตอร รอง และหนวยสงออก - หนวยประมวลผลกลาง ประกอบ ดวยหนวยควบคุม และหนวย คํานวณและตรรกะ - การรับสงขอมูลระหวางหนวย ตางๆ จะผานระบบทางขนสง ขอมูลหรือบัส 3. อธิบายระบบ สื่อสารขอมูล สําหรับเครือขาย คอมพิวเตอร

• ระบบสื่อสารขอมูล ประกอบ • หนวยการเรียนรูท ี่ 3 ดวย ขาวสาร ผูสง ผูรับ สื่อกลาง การสือ่ สารขอมูล โพรโตคอล ผานเครือขาย • เครือขายคอมพิวเตอรจะสื่อสารและ คอมพิวเตอร รับ-สงขอมูลกันไดตองใชโพรโตคอล ชนิดเดียวกัน • วิธีการถายโอนขอมูลแบบขนานและ แบบอนุกรม

4. บอกคุณลักษณะ • คุณลักษณะ (Specification) ของ • หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ของคอมพิวเตอร อุปกรณคอมพิวเตอร และอุปกรณ หลักการทํางาน และอุปกรณ ตอพวง เชน ความเร็วและความจุ และการเลือกใช ตอพวง ของฮารดดิสก คอมพิวเตอร 5. แกปญหาดวย • แกปญหาโดยใชขั้นตอนดังนี้ กระบวนการ - การวิเคราะหและกําหนด เทคโนโลยี รายละเอียดของปญหา สารสนเทศอยางมี - การเลือกเครือ่ งมือ และออกแบบ ประสิทธิภาพ ขั้นตอนวิธี - การดําเนินการแกปญหา - การตรวจสอบและการปรับปรุง • การถายทอดความคิดในการ แกปญหาอยางมีขั้นตอน

เสร�ม

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 2 เครือขาย คอมพิวเตอรและ อินเทอรเน็ต

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 3 การแกปญ หา ดวยกระบวนการ เทคโนโลยี สารสนเทศ

9

-

-

-

_________________________________ * สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี. (กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2551), หนา 42-46.

คูม อื ครู


ตัวชี้วัด

ชั้น ม.4

ชั้น ม.5

ชั้น ม.6

6. เขียนโปรแกรม ภาษา

• ขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรม มี 5 ขั้นตอน ไดแก การวิเคราะหปญหา การออกแบบโปรแกรม การเขียน โปรแกรม การทดสอบโปรแกรม และการจัดทําเอกสารประกอบ • การเขียนโปรแกรม เชน ซี จาวา ปาสคาลวิชวลเบสิก ซีชารป • การเขียนโปรแกรมในงานดาน ตางๆ เชน การจัดการขอมูล การวิเคราะหขอมูลการแกปญหาใน วิชาคณิตศาสตร และวิทยาศาสตร การสรางชิ้นงาน

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 4 การเขียนโปรแกรม ภาษา

7. พัฒนาโครงงาน คอมพิวเตอร

• โครงงานคอมพิวเตอรแบงตาม วัตถุประสงคของการใชงาน ดังนี้ - การพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา - การพัฒนาเครื่องมือ - การทดลองทฤษฎี - การประยุกตใชงาน - การพัฒนาโปรแกรมประยุกต • พัฒนาโครงงานคอมพิวเตอรตาม ขั้นตอนตอไปนี้ - คัดเลือกหัวขอที่สนใจ - ศึกษาคนควาเอกสาร - จัดทําขอเสนอโครงงาน - พัฒนาโครงงาน - จัดทํารายงาน - นําเสนอและเผยแพร

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 5 • หนวยการเรียนรูท ี่ 2 การพัฒนาโครงงาน การพัฒนาโครงงาน คอมพิวเตอร คอมพิวเตอรประยุกต ทางดานธุรกิจ

8. ใชฮารดแวรและ ซอฟตแวร ใหเหมาะสม กับงาน

• การเลือกคุณลักษณะของฮารดแวร • หนวยการเรียนรูท ี่ 1 และซอฟตแวรใหเหมาะสมกับงาน หลักการทํางาน เชน คอมพิวเตอรที่ใชในงานสื่อ และการเลือกใช ประสม ควรเปนเครื่องที่มีสมรรถนะ คอมพิวเตอร สูง และใชซอฟตแวรที่เหมาะสม • หนวยการเรียนรูท ี่ 2 ซอฟตแวร คอมพิวเตอรและ การเลือกใชให เหมาะสมกับงาน

เสร�ม

10

คูม อื ครู

สาระการเรียนรูแกนกลาง

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน

-

9. ติดตอสื่อสาร • ปฏิบัติการติดตอสื่อสาร คนหาขอมูล คนหาขอมูลผาน ผานอินเทอรเน็ต อินเทอรเน็ต • คุณธรรมและจริยธรรมในการใช อินเทอรเน็ต

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 2 เครือ่ ขาย คอมพิวเตอร และอินเทอรเน็ต

10. ใชคอมพิวเตอร • ใชเทคโนโลยีสารสนเทศชวยในการ ในการประมวลผล ตัดสินใจของบุคคล กลุม องคกร ขอมูลใหเปน ในงานตางๆ สารสนเทศ เพื่อประกอบการ ตัดสินใจ

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ระบบเทคโนโลยี สารสนเทศและ เทคโนโลยีสารสนเทศ เพือ่ การตัดสินใจ

• หนวยการเรียนรูท ี่ 3 การเขียนโปรแกรม ภาษาซีชารป (C#)

• หนวยการเรียนรูท ี่ 2 การพัฒนาโครงงาน คอมพิวเตอรประยุกต ทางดานธุรกิจ

• หนวยการเรียนรูท ี่ 1 การคนหาขอมูล สารสนเทศ -


ตัวชี้วัด

สาระการเรียนรูแกนกลาง

หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน ชั้น ม.5

ชั้น ม.6

11. ใชเทคโนโลยี • ใชเทคโนโลยีสารสนเทศนําเสนองาน • หนวยการเรียนรูท ี่ 2 สารสนเทศ ในรูปแบบโดยพิจารณาวัตถุประสงค ซอฟตแวร นําเสนองานใน ของงาน คอมพิวเตอรและ รูปแบบทีเ่ หมาะสม การเลือกใชให ตรงตาม เหมาะสมกับงาน วัตถุประสงค ของงาน

-

-

12. ใชคอมพิวเตอร • ใชคอมพิวเตอรชวยสรางชิ้นงานหรือ ชวยสรางชิ้นงาน โครงงาน ตามหลักการทําโครงงาน หรือโครงงานอยาง • ศึกษาผลกระทบดานสังคมและ มีจิตสํานึกและ สิ่งแวดลอมที่เกิดจากงานที่สรางขึ้น ความรับผิดชอบ เพื่อหาแนวทางปรับปรุงและพัฒนา

-

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 2 การพัฒนาโครงงาน คอมพิวเตอรประยุกต ดานธุรกิจ

13. บอกขอควร ปฏิบัติสําหรับ ผูใชเทคโนโลยี สารสนเทศ

-

-

• หนวยการเรียนรูท ี่ 4 อาชญากรรม คอมพิวเตอรและ กฎหมายทีเ่ กีย่ วของ

• ขอปฏิบัติสําหรับผูใชเทคโนโลยี สารสนเทศ เชน สื่อสารและปฏิบัติ ตอผูอื่นอยางสุภาพ ปฏิบัติตาม ระเบียบขอบังคับของระบบที่ใชงาน ไมทําผิดกฎหมายและศีลธรรม แบงปนความสุขใหกับผูอื่น

ชั้น ม.4

เสร�ม

11

คูม อื ครู


คําอธิบายรายวิชา รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5 รหัสวิชา ง…………………………………

กลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1-2 เวลา 40 ชั่วโมง/ป

อธิบายองคประกอบของระบบสารสนเทศ ระบบสือ่ สารขอมูลสําหรับเครือขายคอมพิวเตอร ขัน้ ตอนการ เสร�ม เขียนโปรแกรมภาษาและการพัฒนาโปรแกรม การพัฒนาโครงงานคอมพิวเตอร สามารถใชคอมพิวเตอรในการ 12 ประมวลผลขอมูลใหเปนสารสนเทศเพือ่ ประกอบการตัดสินใจ แกปญ หาดวยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ อยางมีประสิทธิภาพ สามารถติดตอสื่อสาร คนหาขอมูลผานอินเทอรเน็ตไดอยางเหมาะสม โดยใชกระบวนการทํางาน กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการคิดวิเคราะห และกระบวนการแกปญหา เพื่อใหเกิดความรู ความเขาใจ สามารถนําเทคโนโลยีสารสนเทศไปประยุกตใชในชีิวิตประจําวัน มี คุณธรรมและจริยธรรมในการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยคํานึงถึงผลกระทบตอสังคม มารยาท และขอบังคับ ในการใช ตลอดจนมีเจตคติที่ดีตอคุณคาของเทคโนโลยีสารสนเทศ ตัวชี้วัด ง 3.1

ม.4-6/1

ม.4-6/3

ม.4-6/5

ม.4-6/6

ม.4-6/7

ม.4-6/9

ม.4-6/10

รวม 7 ตัวชี้วัด

ตาราง

วิเคราะหมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวชีว้ ดั รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศฯ ม.5

คําชี้แจง : ใหผูสอนใชตารางนี้ตรวจสอบความสอดคลองของเนื้อหาสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรูกับมาตรฐาน การเรียนรูและตัวชี้วัดชวงชั้น สาระที่ 3 มาตรฐาน ง 3.1

มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัด หนวยการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 1 : ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ หนวยการเรียนรูที่ 2 : เครือขายคอมพิวเตอรและ อินเทอรเน็ต หนวยการเรียนรูที่ 3 : การแกปญหาดวยกระบวนการ เทคโนโลยีสารสนเทศ หนวยการเรียนรูที่ 4 : การเขียนโปรแกรมภาษา หนวยการเรียนรูที่ 5 : การพัฒนาโครงงานคอมพิวเตอร

ตัวชี้วัด 1

2

3

4

5

6

7

8

10 ✓

✓ ✓

หมายเหตุ ✓ เฉพาะที่สอดคลองกับตัวชี้วัด ม.5 เทานั้น ตัวชี้วัดที่เหลือจะจัดการเรียนการสอนในชั้น ม.4 และ ม.6

คูม อื ครู

9

11

12

13


กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ม.5 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5

กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ผูเรียบเรียง

รศ. ดร. พิมลพรรณ ประเสริฐวงษ เรพเพอร นางสาวอารียา ศรีประเสริฐ นางสาวสายสุนีย เจริญสุข นางสาวสุปราณี วงษแสงจันทร

ผูตรวจ

ผศ. ดร. พรฤดี เนติโสภากุล นายเอนก สุวรรณวงศ ดร. จารุวัส หนูทอง

บรรณาธิการ

นายมนตรี สมไรขิง นายสมเกียรติ ภูระหงษ พิมพครั้งที่ 4

สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติ รหัสสินคา 3517002

¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡

¾ÔÁ¾ ¤ÃÑ駷Õè 1 ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ 3547006

EB GUIDE

ที่พิมพกํากับหัวขอสําคัญในหนังสือเรียนหลักสูตรแกนกลางฯ ผาน www.aksorn.com ไปยังแหลงความรูทั่วไทย-ทั่วโลก

คณะผูจัดทําคูมือครู บุญณิตา จิตรีเชาว รพี ศรีวิเชียร


กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

อธิบายความรู Explain

ขยายความเขาใจ Expand

ตรวจสอบผล Evaluate

¤íÒ¹íÒ กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี เปนกลุมสาระที่ชวยพัฒนาให ผูเรียนมีความรู ความเขาใจ มีทักษะพื้นฐานที่จําเปนตอการดํารงชีวิต และรู เทาทันการเปลี่ยนแปลง สามารถนําความรูเกี่ยวกับการดํารงชีวิต การอาชีพ และเทคโนโลยี มาประยุกตใชในการทํางานอยางมีความคิดสรางสรรคและแขงขัน ในสังคมไทยและสากล เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพ รักการทํางาน และ มีเจตคติที่ดีตอการทํางาน สามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมไดอยางพอเพียงและ มีความสุข สําหรับหนังสือเรียนที่ใชประกอบการเรียนการสอนสําหรับผูเรียนในระดับ ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5 (ม.5) กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี จะจัดทํา แยกออกเปน 2 เลมดวยกัน กลาวคือ แยกเปนการงานอาชีพและเทคโนโลยี เลมหนึ�ง (ซึ�งจะกลาวถึงสาระที่ 1 การดํารงชีวิตและครอบครัว สาระที่ 2 การ ออกแบบและเทคโนโลยี สาระที่ 4 การอาชีพ) และเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสารอีกเลมหนึ�ง (ซึ�งเลมหลังน�้จะเนนหนักสาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสือ่ สาร) ทัง้ น�ค้ รูผสู อนและสถานศึกษาพึงใชควบคูก นั เพือ่ ประสิทธิภาพใน การเรียนการสอนและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ดีของผูเรียน โดยเล ม เทคโนโลยี ส ารสนเทศและการสื่ อ สาร จะเป น สาระเกี่ ย วกั บ กระบวนการเทคโนโลยี สารสนเทศ การติดตอสื่อสาร การคนหาขอมูล การใช ขอมูลและสารสนเทศ การแกปญหาหรือการสรางงาน คุณคาและผลกระทบ ของเทคโนโลยีสารสนเทศ ภายในเลมไดจัดแบงเน�้อหาแยกเปนหนวยการเรียนรู มีเน�้อหาที่สอดคลอง กับสาระการเรียนรูแกนกลาง รวมทั้งมีระดับความยากงายและจํานวนเน�้อหา ที่ เ หมาะสมกั บ เวลาเรี ย น ทั้ ง น�้ ท างคณะผู เ รี ย บเรี ย งหวั ง เป น อย า งยิ� ง ว า หนังสือเรียนเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเลมน�้ จะเปนประโยชนอยางยิ�ง ตอการนําไปใชประกอบการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษาทุกแหง ชวยให ผูเรียนไดรับความรู มีทักษะ มีคุณลักษณะอันพึงประสงค ตลอดจนบรรลุตัวชี้วัด ตามที่หลักสูตรแกนกลาง ฯ ไดกําหนดไวทุกประการ ผูเรียบเรียง


กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

อธิบายความรู

Explore

ขยายความเขาใจ

Explain

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

¤íÒá¹Ð¹íÒ㹡ÒÃ㪌˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเลมนี้ สรางขึ้นเพื่อใหเปน สือ่ สําหรับใชประกอบการเรียนการสอนในรายวิชาพื้นฐาน กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 5 โดยเนือ้ หาตรงตามสาระการเรียนรูแ กนกลางขัน้ พืน้ ฐาน อานทําความเขาใจงาย ใหทงั้ ความรูแ ละชวย พัฒนาผูเ รียนตามหลักสูตรและตัวชีว้ ดั เนือ้ หาสาระแบงออกเปนหนวยการเรียนรูต ามโครงสรางรายวิชา สะดวก แกการจัดการเรียนการสอนและการวัดผลประเมินผล พรอมเสริมองคประกอบอืน่ ๆ ทีจ่ ะชวยทําใหผเู รียนไดรบั ความรูอ ยางมีประสิทธิภาพ à¹×éÍËҵçµÒÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§ ãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒáÅÐàÍ×é͵‹Í¡ÒùíÒä»ãªŒÊ͹à¾×èÍ ãËŒºÃÃÅصÑǪÕéÇÑ´ áÅÐÊÌҧ¤Ø³ÅѡɳРÍѹ¾Ö§»ÃÐʧ¤

µÑǪÕéÇÑ´áÅÐÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§ µÒÁ·ÕËè ÅÑ¡ÊٵáíÒ˹´ à¾×Íè ãËŒ·ÃÒº¶Ö§ ໇ÒËÁÒÂ㹡ÒÃÈÖ¡ÉÒ

¨Ñ´¡ÅØ‹Áà¹×éÍËÒ໚¹Ë¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ Êдǡᡋ¡ÒèѴ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹

1 ÃкºÊÒÃʹà·ÈáÅÐà หน่ว

การเรียนรู้ทย ี่

à¡Ãç´ IT à¾ÔÁè àµÔÁ¨Ò¡à¹×Íé ËÒ ÁÕá·Ã¡à»š¹ÃÐÂÐæ

เกร็ด IT

ÊÒÃʹà·È

· à¾×èÍ¡Òõ¤Ñ´â¹âÅÂÕ ÊԹ㨠ตัวชี้วัด ง 3.1 ม.46/1 ■ อธิ บายองค์ประกอบ ของระบบสา ง 3.1 ม.4รสนเทศ 6/10 ใช้คอมพิวเตอร์ใ สารสนเทศเพ นการประมวลผลข้อ มูลให ื่อประกอบการต ให้​้เป็น ัดสินใจ

สาระการเรียนรู

้แกนกลาง

องค์ประกอบ ของระบบสา รสนเทศ ได้แ ซอฟต ์ แวร์ ได้แก่ ฮาร์ด ข้ แวร์ ปฏิบัติงาน อ มู ล บุ ค ลากร และข แล ั้ น ตอนก าร ใช้เทคโนโลยี สารสนเทศช่ว บุคคล กลุ่ม องค์ก ยในก ร ในงานต่า ารตัดสินใจของ งๆ

ปั จจุบันมีการแลก เปลี่ยนขอมู ซึ่งเปนแหล ลและสารสน งขอมูลที่ท เทศที่สะดว ุกคน และใชขอมู กรวดเร็วผา ลขาวสารใน เขาถึงไดตลอดเวลา ทํ นทางอินเทอ าใหเกิดการ การ สินคา เพื่อ รเน็ต ตื่นตั ใหไดสินคาที ตัดสินใจ ไมวาจะเปน การตัดสินใจใ วในการรับขอมูลขาวสา ่ดีที่สุด จนถึ ธุรกิจ เพื่อ งการตัดสิน นเรื่องเล็กๆ ร ใหธุร ใจในเรื่องให ทุกองคก รจึ กิจนั้นสามารถแขงขัน ญ ไดแก การ ไดแก เลือกซื้อ กับธุรกิจอื่น งมีการใชระบบ ตั ด สิ ๆ น และมี ใจล สาร กับธุรกิจ รวม ถึงตนทุนในก สนเทศทีแ่ ตกตางกันตาม กําไรใหกับองคกร ดัง งทุนทํา นั้น ารพัฒนาระบบ ความตอ งกา รใชง าน ควา องคกร สารสนเทศ มเหมาะสม

องตรงกับความเปนจริงและ 1. ถูกตองและสมเหตุสมผล กลาวคือ ขอมูลจะต ตรงกับความเปนจริงแลว อาจกอใหเกิดความ เชื่อถือได ขอมูลบางอยางมีความสําคัญ หากไม เสียหายได ตัวอยางเชน ขอมูลลูกคาที่เปน เพศชาย จะตองมีคํานําหนาวานาย เปนตน 2. ทันสมัย กลาวคือ ขอมูลที่ ปอนใหกับเครื่องคอมพิวเตอรตองมีความเปน ปจจุบนั ทันสมัยอยูต ลอดเวลา เพือ่ การนําไปใช ประโยชนไดจริง ตัวอยางเชน ขอมูลหมายเลข โทรศัพทของลูกคา จะตองมีการปรับปรุงให ทันสมัย หากหมายเลขโทรศัพทลาสมัยก็จะ ไมสามารถติดตอกับลูกคาไดในกรณีฉุกเฉิน 3. สมบูรณ กลาวคือ การเก็บ ขอมูลตองครบถวน หากเก็บขอมูลบางสวน ขอมูลที่ปอนเขาสูเครื่องคอมพิวเตอรจะตองถูกตอง ก็อาจจะไมสามารถใชประโยชนจากสารสนเทศ เพื่อทําใหไดผลลัพธที่ถูกตองตรงตามความตองการ ไดเต็มประสิทธิภาพ ตัวอยางเชน ขอมูลลูกคา ่อ อายุ ที่อยู หมายเลขโทรศัพท สถานภาพ จะตองมีการเก็บรายละเอียดใหไดมากที่สุด เชน ชื ลไปใชประโยชนไดอยางเต็มประสิทธิภาพ ซึ่ง รายได เปนตน ทั้งนี้เพื่อใหองคกรสามารถนําขอมู างาน เชน หากไมมีขอมูลที่อยู องคกรจะ หากขาดขอมูลใดขอมูลหนึ่งไป อาจเกิดปญหาในการทํ ไมสามารถติดตอกับลูกคาได เปนตน บขอมูลตองมีการสอบถาม 4. สอดคลองกับความตองการของผูใ ช กลาวคือ การเก็ จึงจะสามารถสรุปสารสนเทศไดตรงกับความ การใชงานของผูใชวาตองการใชงานในเรื่องใดบาง บขอมูลของลูกคาก็ตองถามพนักงาน หรือ งการเก็ อ หากต น งเช า อย ว ตั ด ุ ส ่ ากที ม ช ใ  งการของผู อ ต รสามา าไปใชประโยชนไดจริง ่อใหองคกรสามารถนํ ผูบริหารขององคกรวาตองการเก็บขอมูลใดบาง เพื งที่มาได ทั้งนี้เพื่อชวยให 5. สามารถพิสูจนได กลาวคือ สามารถตรวจสอบแหล ผูใชตรวจสอบความถูกตองของขอมูลได เทศตั้งแตการพัฒนาระบบ 4) บุคลากร (people) คือ ผูที่เกี่ยวของกับระบบสารสน ประกอบที่สําคัญที่สุดใน ซึ่งบุคลากรเปนองค สารสนเทศจนกระทั่งการใชงานและการบํารุงรักษา ในการใชฮารดแวร ซอฟตแวร และปฏิบตั ิ ระบบสารสนเทศ บุคลากรจะตองมีความรูค วามสามารถ ุณภาพ บุคลากรแบงเปน 4 กลุม ดังนี้ ตามขั้นตอนที่ถูกตอง เพื่อทําใหไดสารสนเทศที่มีค

2) การเชื่อมต่อระบบเครือข่ายขนาดเ

ล็ก กำรเชื่อมต่อระบบเคร ที่ใช้กันในปัจจุบันมี 2 แบบหลักๆ คื อ กำรเชื่อมต่อเครือข่ำยระยะใกล้ และกำรเ ือข่ำยขนำดเล็ก ระยะไกล ชื่อมต่อเครือข่ำย 2.1) การเชื่อมต่อเครือข่ายระยะใกล้ หำกมี คอมพิวเตอร์ในระบบเครือข่ำยไม่เกิ สองเครือ่ ง อุปกรณ์ในระบบเครือข่ำ น ยนอกจำกเครือ่ งคอมพิวเตอร์แล้ว ยั งต้องมีกำร์ดแลนและสำย สัญญำณ โดยไม่ต้องใช้ฮับและสวิตช์ เพรำะถ้ำมีคอมพิวเตอร์แค่สองเครื ่อง ก็สำมำรถเชื่อมต่อให้ เป็นวงแลนได้โดยใช้สำยไขว้ (cross li ne) เชื่อมต่อคอมพิวเตอร์ทั้งสองเครื ่องเข้ำหำกันโดยตรงได้ แต่ถ้ำมีคอมพิวเตอร์ในระบบเครือข่ ำยมำกกว่ำสองเครื่อง ควรใช้สวิตช์ หรือฮับด้วย โดยในกรณีที่ เครือข่ำยมีขนำดไม่ใหญ่นัก ควรเลื อกใช้ฮับ เนื่องจำกสวิตช์มีรำคำแพง กำรจะตัดสินใจซื้อ ฮับหรือสวิตช์มำใช้ จะต้องค�ำนึง ถึงเรื่องกำรขยำยระบบ เครือข่ำยในอนำคตด้วย ควรเลือกฮั บหรือสวิตช์ที่สำมำรถรองรับจ�ำนวนเคร เท่ำกับจ�ำนวนทีค่ ำดว่ำจะมีในอนำคต ื่องคอมพิวเตอร์ได้ หรือเลือกฮับหรือสวิตช์ทใี่ ช้พอร์ตจ� ำพวก up links ท�ำหน้ำที่ เป็น back bone ควำมเร็วสูง ท�ำให้ส ำมำรถพว่ ง กับฮับหรือสวิตช์อีกตัวได้ หำกจะข ยำยระบบ เครือข่ำยก็เพียงซื้อฮับหรือสวิตช์เพิ ่มเข้ำไปได้ ทันที ในกรณี ที่ ใ นเครื อ ข่ ำ ยมี ก รับส่งข้อมูลจ�ำนวนมำก ควรเลือกใช้ ำร เรำเตอร์ เพื่อช่วยลดปัญหำควำมหนำแน่น ของข้อมูล ในเครือข่ำย แต่เนื่องจำกเรำเตอร์ม ีรำคำแพง จึงต้องประเมินควำมคุ้มค่ำหำกต้อ งกำรจัดซื้อ ฮับหรือสวิตช์ใช้ต่อพ่วงเพื่อขยายเครื อข่ายรองรับการ มำใช้งำน ใช้บริการที่มากขึ้น

EB GUIDE 5

http://www.aksorn.com/LC/Tech/M5/01

19

Web Guide á¹Ð¹íÒáËÅ‹§¤Œ¹¤ÇŒÒ¢ŒÍÁÙÅ à¾ÔèÁàµÔÁ¼‹Ò¹Ãкº Online

à¡ÃÔ¹è ¹íÒà¾×Íè ãˌࢌÒ㨶֧ÊÒÃÐÊíÒ¤ÑÞã¹Ë¹‹Ç·ըè ÐàÃÕ¹ Design ˹ŒÒẺãËÁ‹ÊǧÒÁ ¾ÔÁ¾ ô ÊÕ µÅÍ´àÅ‹Á ª‹ÇÂãˌ͋ҹ·íÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨ä´Œ§‹ÒÂ

สาย CAT5 สายแลนที่นิยมใช้ในปัจจุบัน เป็นสายตีเกลียว 4 คู่ แต่ละคู่จะมี ระยะเกลียวไม่เท่ากัน เพื่อลดสัญ ระหว่างสาย ซึ่งแต่เดิมเป็นปัญหาที ญาณรบกวน ่ส�าคัญมากของสายแลน โดยสายที ่ใช้ในปัจจุบันเป็นสายที่เรียกว่า Category หรือ CAT5 สามารถรับส่งสัญญาณข้ 5 อมูลได้ถึง 100 เมกะบิตต่อ 1 วิน าที (100 megabit per second) ท สร้างระบบเครอื ข่ายท้องถิน่ ง่ายขึ �าให้การ น้ ใช้ตน้ ทุนต� โค้งงอได้ สามารถติดตั้งบนผนัง เพดาน แล า่ ลง คุณสมบัตทิ สี่ า� คัญของ CAT5 คือ เป็นสายทองแดงเดีย่ วทีส่ ามารถ ะห้อยสายเข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ กับฮับได้ด้วย ได้ รวมทั้งสามารถดัดสายเพื่อต่อ เข้า

¤íÒ¶ÒÁ»ÃШíÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒáÅСԨ¡ÃÃÁ ÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒà¾×èÍãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹ ÁդسÀÒ¾ºÃÃÅØÁҵðҹáÅеÑǪÕéÇÑ´

ÁØÁà·¤â¹âÅÂÕ¨Ò¡à¹×éÍËҹ͡à˹×ͨҡ·ÕèÁÕ ã¹ÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§ à¾×Íè à¾ÔÁè ¾Ù¹áÅÐ ¢ÂÒ¾ÃÁá´¹¤ÇÒÁÃÙ㌠ˌ¡ÇŒÒ§¢ÇÒ§ÍÍ¡ä»

1. ระบบสารสนเทศ

่สำมำรถจัดกำรข้อมูลตั้งแต่ ระบบสำรสนเทศ (Information System) หมำยถึง ระบบที งกำรดูแลรักษำข้อมูล เพื่อให้ กำรรวบรวมและตรวจสอบข้อมูล กำรประมวลผลข้อมูล รวมถึ ำสำรสนเทศที่ได้ไป ำมำรถน� ส ช้ ใ ้ และผู ช้ ใ ้ งกำรของผู อ ควำมต้ อ ได้สำรสนเทศที่ถูกต้องและทันต่ มนุษย์จัดกำรข้อมูลหรือใช้ ประกอบกำรตัดสินใจได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ซึ่งระบบในที่นี้อำจใช้ ในกำรจัดกำรข้อมูล ซึ่งอำจ คอมพิวเตอร์ในกำรจัดกำรข้อมูลก็ได้ แต่ปัจจุบันนิยมใช้คอมพิวเตอร์ เรียกระบบสำรสนเทศนี้ว่ำ Computer-based Information System

1.1 องค์ประกอบของระบบสารสนเทศ

m

ิกที่ Syste

้ลคล 2 ดับเบิ

ซอฟตแวร

องค์ประกอบของ ระบบสารสนเทศ

1. จงอธิบำยองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศมำอย่ำงสังเขป 2. ระบบสำรสนเทศที่องค์กรส่วนใหญ่น�ำมำใช้ในกำรท�ำงำน มีอะไรบ้ำง พร้อมยกตัวอย่ำงประกอบ 3. ระบบสำรสนเทศที่น�ำมำใช้เพื่อกำรตัดสินใจของบุคคล มีอะไรบ้ำง จงอธิบำย 4. จงยกตัวอย่ำงงำนในองค์กรที่น�ำเทคโนโลยีสำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจของกลุ่มมำประยุกต์ใช้และ บอกถึงประโยชน์ที่ได้รับ 5. หลักกำรของกำรน�ำเทคโนโลยีสำรสนเทศมำใช้เพื่อกำรตัดสินใจขององค์กร คืออะไร จงอธิบำย

1-2

ำให้ได้สำรสนเทศที่ถูกต้องและ ระบบสำรสนเทศจะประกอบด้วยหลำยองค์ประกอบอันจะท� ประกอบ ดังนี้ รวดเร็ว ส�ำหรับองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศที่ส�ำคัญมี 5 องค์

ฮารดแวร

¤Ò¶ÒÁ»ÃШ í íÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ

ิค

ทางเทคน เตอร์ บ ข้อมูล ิคอมพิว รตรวจสอ ณสมบัต rty คือ กา จสอบคุ m prope การตรว ใช้ Syste โดย ร์ เตอ งคอมพิว ท�าได้ ดังนี้ ่ง ิของเครื่อ ุณสมบัต งคอมพิวเตอร์ ซึ ื่อ รวจสอบค การต ะซอฟแวร์ของเคร ร์ แล ฮาร์ดแว

ลยี

มุมเทคโนโ

ข้อมูล

อมพิว องเครื่องค

ิการข

บปฏิบัต

แสดงระบ

1-4

กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมที่

เตอร์

งคอมพิว

รื่อ M ของเค

U และ RA

แสดง CP

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

กิจกรรมที่ 1

เตอร์

rt >

่ sta 1 คลิกที

¡Ô¨¡ÃÃÁÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ

l

ol pane

contr setting >

บุคลากร

่งช่วยให้ได้สารสนเทศที่ตรงความต้องการของผู้ใช้

องค์ประกอบต่างๆ ของระบบสารสนเทศมีความสัมพันธ์กัน ซึ

อ่ พ่วงต่ำงๆ 1) ฮาร์ดแวร์ (hardware) หมำยถึง ตัวเครือ่ งคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต ที่เชื่อมโยง

นต้น รวมถึงอุปกรณ์ เช่น จอภำพ แป้นพิมพ์ เมำส์ ฮำร์ดดิสก์ เครื่องพิมพ์ ล�ำโพง เป็ นต้น คอมพิวเตอร์เข้ำเป็นเครือข่ำย เช่น สำยสัญญำณ โมเด็ม ฮับ เป็ 2

33 14

3

ให้นักเรียนออกแบบแผนผังควำมคิดเกี่ยวกับองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศ โดยเลือกใช้ซอฟต์แวร์ประยุ​ุกต์มำช่วยในกำรออกแบบชิ้นงำนของตนเอง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 - 4 คน ค้นคว้ำหำข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับอำชีพที่ มีควำมเกี่ยวข้องกับระบบสำรสนเทศ และน�ำมำเขียนรำยงำนกำรศึกษำค้นคว้ำใน ประเด็นต่อไปนี้ - ลักษณะงำนของอำชีพ - กำรน�ำระบบสำรสนเทศมำใช้ในกำรท�ำงำน - ประโยชน์ที่ได้รับจำกกำรน�ำระบบสำรสนเทศมำใช้ในกำรท�ำงำน สมมติให้นกั เรียนเป็นนักวิเครำะห์และออกแบบระบบให้กบั ส�ำนักพิมพ์แห่งหนึง่ ซึง่ ทำงส�ำนักพิมพ์ต้องกำรออกแบบระบบสำรสนเทศ เพื่อน�ำมำใช้ในกำรท�ำงำนของ องค์กร จำกสถำนกำรณ์ดงั กล่ำวให้นกั เรียนเขียนแผนผังแนวคิดส�ำหรับกำรน�ำระบบ สำรสนเทศมำใช้ในองค์กรแล้วน�ำเสนอหน้ำชัน้ เรียน โดยเลือกใช้โปรแกรมประยุกต์ ชนิดใดชนิดหนึ่งในกำรน�ำเสนอผลงำน


กระตุน ความสนใจ Engage

สํารวจคนหา Explore

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

1 2

4

5

ÃкºÊÒÃʹà·È à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·Èà¾×èÍ¡ÒõѴÊÔ¹ã¨

à¤Ã×Í¢‹Ò¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà ÍÔ¹à·Íà à¹çµ

¢Ñ鹵͹¡ÒÃá¡Œ»˜ÞËÒ´ŒÇ¡Ãкǹ¡ÒÃà·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ¡Òö‹Ò·ʹ¤ÇÒÁ¤Ô´ã¹¡ÒÃá¡Œ»˜ÞËÒ

¡ÒÃà¢Õ¹â»Ãá¡ÃÁÀÒÉÒ ●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

ตรวจสอบผล

¡ÒÃá¡Œ»˜ÞËÒ´ŒÇ¡Ãкǹ¡Òà ෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

Expand

à¤Ã×Í¢‹Ò¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà áÅÐÍÔ¹à·Íà à¹çµ ●

3

ขยายความเขาใจ

ÃкºÊÒÃʹà·ÈáÅÐà·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È à¾×èÍ¡ÒõѴÊÔ¹ã¨

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

Explain

Evaluate

ÊÒúÑÞ ●

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

อธิบายความรู

¡ÒÃà¢Õ¹â»Ãá¡ÃÁÀÒÉÒ ¢Ñ鹵͹¡ÒþѲ¹Òâ»Ãá¡ÃÁ ¡ÒÃà¢Õ¹â»Ãá¡ÃÁ´ŒÇÂÀÒÉÒ«ÕªÒà »

1 - 14 2 11

15 - 42 16 25

43 - 68 44 49

69 - 94 70 70 76

¡ÒþѲ¹Òâ¤Ã§§Ò¹¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÃ

95 - 107

¡ÒþѲ¹Òâ¤Ã§§Ò¹¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà »ÃÐàÀ·¢Í§â¤Ã§§Ò¹¤ÍÁ¾ÔÇàµÍà ¢Ñ鹵͹¡ÒþѲ¹Òâ¤Ã§§Ò¹¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÃ

96 98 101

● ● ●

ºÃóҹءÃÁ

108


กระตุน ความสนใจ กระตุEngage นความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

1 ÃкºÊÒÃʹà·ÈáÅÐà·¤â¹âÅÂÕ ÊÒÃʹà·Èà¾×èÍ¡ÒõѴÊԹ㨠หน่วย

การเรียนรู้ที่

1. อธิบายองคประกอบของระบบสารสนเทศได 2. สามารถใชคอมพิวเตอรในการประมวลผล ขอมูลใหเปนสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจได

สมรรถนะของผูเรียน 1. ความสามารถในการคิด 2. ความสามารถในการแกปญหา 3. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี

ตัวชี้วัด ง 3.1 ม.4-6/1 ■ อธิบายองค์ประกอบของระบบสารสนเทศ ง 3.1 ม.4-6/10 ■ ใช้ ค อมพิ ว เตอร์ ใ นการประมวลผลข้ อ มู ล ให้ เ ป็ น สารสนเทศเพื่อประกอบการตัดสินใจ

สาระการเรียนรู้แกนกลาง ■

เปาหมายการเรียนรู

คุณลักษณะอันพึงประสงค

องค์ประกอบของระบบสารสนเทศ ได้แก่ ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์ แวร์ ข้ อ มู ล บุ ค ลากร และขั้ น ตอนการ ปฏิบัติงาน ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยในการตัดสินใจของ บุคคล กลุ่ม องค์กร ในงานต่างๆ

1. มีวินัย 2. ใฝเรียนรู 3. มุงมัน่ ในการทํางาน

กระตุน ความสนใจ

ปั จจุบันมีการแลกเปลี่ยนขอมูลและสารสนเทศที่สะดวกรวดเร็วผานทางอินเทอรเน็ต ซึ่งเปนแหลงขอมูลที่ทุกคนเขาถึงไดตลอดเวลา ทําใหเกิดการตื่นตัวในการรับขอมูลขาวสาร และใชขอมูลขาวสารในการตัดสินใจ ไมวาจะเปนการตัดสินใจในเรื่องเล็กๆ ไดแก เลือกซื้อ สินคา เพื่อใหไดสินคาที่ดีที่สุด จนถึงการตัดสินใจในเรื่องใหญ ไดแก การตัดสินใจลงทุนทํา ธุรกิจ เพื่อใหธุรกิจนั้นสามารถแขงขันกับธุรกิจอื่นๆ และมีกําไรใหกับองคกร ดังนั้น องคกร ทุกองคกรจึงมีการใชระบบสารสนเทศทีแ่ ตกตางกันตามความตองการใชงาน ความเหมาะสม กับธุรกิจ รวมถึงตนทุนในการพัฒนาระบบสารสนเทศ

Engage

ครูใหนักเรียนสังเกตภาพหนาหนวย จากนั้น ตั้งคําถามเพื่อกระตุนความสนใจของนักเรียน • นักเรียนคิดวาในปจจุบันมนุษยไดนํา เทคโนโลยีสารสนเทศมาใชประโยชน ในดานใดบาง • นักเรียนคิดวาเทคโนโลยีสารสนเทศ ที่มนุษยนํามาใชงาน สงผลอยางไรตอ การดํารงชีวิตประจําวันของมนุษย

เกร็ดแนะครู การเรียนการสอนเรื่อง ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจ นักเรียนจะไดเรียนรูเกี่ยวกับองคประกอบของระบบสารสนเทศและการนํา ระบบสารสนเทศมาใชประมวลผลเพื่อการตัดสินใจ ดังนั้นครูควรเนนใหนักเรียนได เรียนรูถึงองคประกอบพื้นฐานของระบบสารสนเทศอยางเขาใจ และใหนักเรียนลอง ฝกใชระบบสารสนเทศในการประมวลผลอยางงายเพื่อเปนแนวทางในการตัดสินใจ ในเรื่องตางๆ เชน ทํากราฟหรือแผนภูมิแทงเปรียบเทียบแนวโนมของคาใชจายตางๆ ของนักเรียนในแตละเดือน เพื่อเปนแนวทางในการตัดสินใจเพิ่มหรือลดคาใชจาย ในเดือนตอไป เปนตน

คูมือครู

1


กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา Exploreนหา สํารวจค

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

กระตุEngage นความสนใจ

กระตุน ความสนใจ

Engage

ครูตั้งคําถามเพื่อกระตุนความสนใจของ นักเรียน • นักเรียนคิดวาระบบสารสนเทศคืออะไร มีองคประกอบอะไรบาง (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน ซึ่งนักเรียนจะไดศึกษารายละเอียดตอไป) • นักเรียนคิดวาเพราะเหตุใดมนุษยจึงคิดคน ระบบสารสนเทศขึ้นมา (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดย มีแนวทางในการตอบ เชน ระบบสารสนเทศ ชวยใหการปฏิบัติงานมีความรวดเร็วมากขึ้น โดยระบบสารสนเทศจะสามารถเก็บรวบรวม ขอมูล ประมวลผลขอมูล และปรับปรุงขอมูล ใหทันสมัยไดอยางรวดเร็ว เปนตน)

สํารวจคนหา

1. ระบบสารสนเทศ ระบบสำรสนเทศ (Information System) หมำยถึง ระบบที่สำมำรถจัดกำรข้อมูลตั้งแต่ กำรรวบรวมและตรวจสอบข้อมูล กำรประมวลผลข้อมูล รวมถึงกำรดูแลรักษำข้อมูล เพื่อให้ ได้สำรสนเทศที่ถูกต้องและทันต่อควำมต้องกำรของผู้ใช้ และผู้ใช้สำมำรถน�ำสำรสนเทศที่ได้ไป ประกอบกำรตัดสินใจได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ซึ่งระบบในที่นี้อำจใช้มนุษย์จัดกำรข้อมูลหรือใช้ คอมพิวเตอร์ในกำรจัดกำรข้อมูลก็ได้ แต่ปัจจุบันนิยมใช้คอมพิวเตอร์ในกำรจัดกำรข้อมูล ซึ่งอำจ เรียกระบบสำรสนเทศนี้ว่ำ Computer-based Information System

1.1 องค์ประกอบของระบบสารสนเทศ

ระบบสำรสนเทศจะประกอบด้วยหลำยองค์ประกอบอันจะท�ำให้ได้สำรสนเทศที่ถูกต้องและ รวดเร็ว ส�ำหรับองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศที่ส�ำคัญมี 5 องค์ประกอบ ดังนี้

Explore

ฮารดแวร

1

ซอฟตแวร

ใหนักเรียนศึกษาเกี่ยวกับองคประกอบของระบบ สารสนเทศ จากหนังสือเรียน หนา 2- 6 จากนั้นให นักเรียนศึกษาคนควาเพิ่มเติมเกี่ยวกับองคประกอบ ของระบบสารสนเทศและกระบวนการทํางานของ ระบบสารสนเทศ จากแหลงเรียนรูตางๆ แลวสรุป สาระสําคัญที่ไดจากการศึกษาลงในกระดาษ A4 นําสงครูผูสอนในคาบเรียนถัดไป

องค์ประกอบของ ระบบสารสนเทศ

ข้อมูล ขั้นตอนการปฏิบัติงาน บุคลากร องค์ประกอบต่างๆ ของระบบสารสนเทศมีความสัมพันธ์กัน ซึ่งช่วยให้ไดด้สารสนเทศที่ตรงความต้องการของผู้ใช้

1) ฮาร์ดแวร์ (hardware) หมำยถึง ตัวเครือ่ งคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ตอ่ พ่วงต่ำงๆ

เช่น จอภำพ แป้นพิมพ์ เมำส์ ฮำร์ดดิสก์ เครื่องพิมพ์ ล�ำโพง เป็นต้น รวมถึงอุปกรณ์ที่เชื่อมโยง คอมพิวเตอร์เข้ำเป็นเครือข่ำย เช่น สำยสัญญำณ โมเด็ม ฮับ เป็นต้น 2

นักเรียนควรรู 1 ฮารดแวร สามารถแบงออกไดเปน 5 หนวยที่สําคัญ ดังนี้ 1. หนวยรับขอมูล (Input Unit) ทําหนาทีใ่ นการรับขอมูลเขาสูค อมพิวเตอร เชน แปนพิมพหรือคียบอรด เครื่องสแกนตางๆ เชน เครื่องรูดบัตร สแกนเนอร เปนตน 2. หนวยความจํา (Memory Unit) ทําหนาทีเ่ ก็บขอมูลทีร่ บั มาจากหนวยรับขอมูล เพื่อเตรียมสงใหหนวยประมวลผลกลางทําการประมวลผล และรับผลลัพธที่ไดจาก การประมวลผล เพื่อเตรียมสงออกทางหนวยแสดงขอมูลตอไป 3. หนวยประมวลผลกลาง (CPU หรือ Central Processing Unit) ทําหนาที่ ปฏิบัติงานตามคําสั่งที่ปรากฏอยูในโปรแกรม 4. หนวยเก็บขอมูลสํารอง (Secondary Storge) ทําหนาที่เก็บขอมูลหรือ โปรแกรมที่จะปอนเขาสูหนวยความจําหลักภายในเครื่องกอนทําการประมวลผล โดย ซีพียู รวมทั้งเปนแหลงเก็บผลลัพธจากการประมวลผล 5. หนวยแสดงขอมูล (Output Unit) ทําหนาที่แสดงผลลัพธจากการประมวลผล เชน จอภาพ เครื่องพิมพ เปนตน

2

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 50 ออกเกี่ยวกับความละเอียดของจอภาพ ความละเอียดของจอภาพสามารถบอกไดดวยปจจัยในขอใด 1. CRT 2. Dot pitch 3. Refresh rate 4. Color quality วิเคราะหคําตอบ CRT คือ หลอดสุญญากาศที่ใชในการสราง ภาพบนจอภาพ Dot pitch คือ ระยะระหวางกลุมของจุดสีแดง เขียว และนํ้าเงิน ในจอมอนิเตอรสี ถาระยะ Dot pitch มีคานอย จะไดภาพที่ละเอียดคมชัด แตหากระยะ Dot pitch มีคามาก เกินไป ภาพที่ปรากฏบนจอจะดูหยาบและเกิดรอยหยักเล็กๆ ทําใหภาพที่เห็นขาดความเนียนและความตอเนื่อง Refresh rate คือ คาที่กําหนดอัตราการแสดงภาพบนหนาจอตอหนึ่งวินาที คา Refresh rate ยิง่ มากยิง่ ชวยใหการแสดงภาพ มีความราบรืน่ ขึน้ แตหากมีคามากไปอาจเกิดอาการภาพซอนได Color quality คือ คาการใหความละเอียดของสีบนจอภาพ ดังนั้น ตอบขอ 2.


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับฮารดแวรใหนักเรียน รวมกันตอบ • ฮารดดิสก โมเด็ม และฮับ คืออะไร (แนวตอบ - ฮารดดิสก คือ อุปกรณที่เก็บขอมูลได มาก สามารถเก็บขอมูลไดอยางถาวร โดยไมจําเปนตองมีไฟฟามาหลอเลี้ยง ตลอดเวลา เมื่อปดเครื่องขอมูลก็จะ ไมสูญหาย มีลักษณะเปนจานโลหะเคลือบ ดวยสารแมเหล็ก ซึ่งหมุนอยางรวดเร็ว เมือ่ ทํางาน โดยทัว่ ไปมีขนาดความจุตงั้ แต 20 จิกะไบต ถึง 2 เทระไบต ซึง่ ถามี ความจุมาก ก็จะทําใหการทํางานมี ประสิทธิภาพมากขึ้น - โมเด็ม คือ อุปกรณที่ใชในการเชื่อมตอ คอมพิวเตอรกับอินเทอรเน็ต โดยการ เชื่อมตอระหวางคอมพิวเตอรกับคูสาย โทรศัพท ซึ่งจะแปลงสัญญาณดิจิทัลของ คอมพิวเตอรใหเปนสัญญาณแอนะล็อก แลวสงไปตามสายโทรศัพท และเปลี่ยน จากสัญญาณแอนะล็อกที่ไดจากสาย โทรศัพทใหกลับไปเปนสัญญาณดิจิทัล เพื่อสงตอไปยังเครื่องคอมพิวเตอรอีกครั้ง - ฮับ คือ อุปกรณที่ทวนและขยายสัญญาณ เพื่อสงตอไปยังอุปกรณอื่นใหไดระยะทาง ที่ยาวไกลขึ้น ไมมีการเปลี่ยนแปลงขอมูล กอนและหลังการรับ-สง และไมมีการใช ซอฟตแวรใดๆ มาเกี่ยวของกับอุปกรณ ชนิดนี้ แตความเร็วในการสงขอมูล จะเฉลี่ยลดลงเทากันทุกเครื่อง เมื่อมี คอมพิวเตอรมาเชื่อมตอมากขึ้น)

มุมเทคโนโลยี การตรวจสอบคุณสมบัติคอมพิวเตอร์ การตรวจสอบคุณสมบัติของเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยใช้ System property คือ การตรวจสอบ ข้อมูลทางเทคนิค ฮาร์ดแวร์ และซอฟแวร์ของเครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งท�าได้ ดังนี้

1-2

1 คลิกที่ start > setting > control panel

Explain

2 ดับเบิ้ลคลิกที่ System

แสดงระบบปฏิบัติการของเครื่องคอมพิวเตอร์

1-4 แสดง CPU และ RAM ของเครื่องคอมพิวเตอร์

3

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 52 ออกเกี่ยวกับระบบปฏิบัติการ ขอใดตอไปนี้ไมใชระบบปฏิบัติการคอมพิวเตอร 1. Microsoft Windows 2. Ubuntu 3. Symbian 4. Mac Address วิเคราะหคําตอบ Mac Address คือ หมายเลขเฉพาะที่ใช อางถึงอุปกรณที่ตอกับเครือขาย หมายเลขนี้จะมากับการดแลน โดยการดแลนแตละการดจะมีหมายเลขที่ไมซํ้ากัน สวน Microsoft Windows Ubuntu และ Symbian เปนระบบปฏิบัติการ คอมพิวเตอรทั้งหมด ดังนั้น ตอบขอ 4.

เกร็ดแนะครู ครูอาจแนะนํานักเรียนเกี่ยวกับวิธีการเลือกซื้อฮารดแวรชนิดตางๆ ใหเหมาะสม กับการใชงาน เพื่อใหเกิดความสะดวก ประหยัด และปลอดภัยในการใชงาน ยกตัวอยางเชน การเลือกซื้อเครื่องพิมพ ตองเลือกตามความจําเปนที่จะใชงาน ซึ่งอาจแบง เครื่องพิมพออกไดเปน 3 แบบใหญ ๆ ดังนี้ • แบบใชผาหมึก จะเปนเครื่องพิมพแบบเกา ภาพที่ไดจะไมคอยสวย เหมาะกับการใชงานพิมพเอกสารบนกระดาษตอเนื่องตางๆ โดยที่ราคาตนทุน การพิมพตอแผนจะถูกมาก • แบบ Laser จะเนนที่การพิมพขาว-ดํา โดยจะไดงานที่สวยงามกวาแบบใช ผาหมึก แตตน ทุนการพิมพตอ แผนก็จะสูงขึน้ เหมาะสําหรับงานพิมพเอกสารทัว่ ๆ ไป • แบบ Ink Jet สวนใหญจะสามารถพิมพภาพสีได ปจจุบันมีการพัฒนากัน ถึงขั้นพิมพภาพออกมาไดใกลเคียงกับภาพถายจริง แตตนทุนการพิมพตอแผนจะ คอนขางสูงมาก รวมถึงอาจจะตองใชกระดาษแบบพิเศษในการพิมพเพื่อใหไดภาพที่ สวยงามขึ้นดวย คูมือครู 3


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับซอฟตแวรใหนักเรียน รวมกันตอบ • ระบบปฏิบัติการ โปรแกรมแปลภาษา และ โปรแกรมอรรถประโยชน คืออะไร (แนวตอบ - ระบบปฏิบัติการ เปนซอฟตแวรที่ทําหนาที่ เปนตัวกลางระหวางฮารดแวรและ ซอฟตแวรประยุกตทั่วไป มีหนาที่หลัก คือ จัดสรรทรัพยากรในเครื่องคอมพิวเตอร เพื่อใหบริการซอฟตแวรประยุกตในเรื่อง การรับสงและจัดเก็บขอมูลกับฮารดแวร เชน การสงขอมูลภาพไปแสดงผลที่จอภาพ การสงขอมูลไปเก็บหรืออานจากฮารดดิสก เปนตน รวมทั้งทําหนาที่จัดสรรเวลาการใช หนวยประมวลผลกลางในกรณีที่อนุญาตให รันซอฟตแวรประยุกตหลายตัวพรอมๆ กัน - โปรแกรมแปลภาษา เปนโปรแกรมทีแ่ ปล ชุดคําสัง่ ของภาษาโปรแกรมหนึ่ง ไปเปน ชุดคําสั่งของอีกภาษาโปรแกรมหนึ่ง โดย ความหมายดั้งเดิมไมสูญเสียไป - โปรแกรมอรรถประโยชน เปนซอฟตแวร ตางๆ ที่สรางขึ้นไวเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ในการใชเครื่องคอมพิวเตอร และทําใหการ ใชโปรแกรมอื่นๆ สะดวกขึ้น) • ใหนักเรียนยกตัวอยางซอฟตแวรประยุกต นอกเหนือจากตัวอยางในหนังสือเรียน (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดยมี แนวทางในการตอบ เชน ซอฟตแวรนําเสนอ ซอฟตแวรจัดการฐานขอมูล ซอฟตแวรสื่อสาร ขอมูล เปนตน)

1

2) ซอฟตแวร (software) หมายถึง ชุดคําสั่งหรือโปรแกรมที่ควบคุมการทํางาน

ของคอมพิวเตอรเพื่อใหไดสารสนเทศที่ผูใชตองการ ซอฟตแวรแบงเปน 2 ประเภท ดังนี้ 1. ซอฟตแวรระบบ (system software) ทําหนาที่ควบคุมการทํางานของ คอมพิวเตอรและอุปกรณตอพวงตางๆ เชน รับขอมูลจากแปนพิมพ ประมวลผลขอมูล แสดงผล ทางจอภาพ เปนตน ซึ่งซอฟตแวรระบบแบง ออกเปนระบบปฏิบัติการ โปรแกรมแปลภาษา และโปรแกรมอรรถประโยชน 2. ซอฟตแวรประยุกต (application software) เปนโปรแกรมที่เขียนขึ้นเพื่อ ใหคอมพิวเตอรทํางานเฉพาะในเรื่องใดเรื่อง หนึ่ง เชน ซอฟตแวรประมวลผลคํา ซอฟตแวร ตารางทํางาน ซอฟตแวรทางดานกราฟกและ มัลติมีเดีย เปนตน ซอฟต แ วร เ ป น ชุ ด คํ า สั่ ง ที่ ค วบคุ ม การทํ า งานของ 3) ขอมูล (data) คือ ขอเท็จจริง คอมพิวเตอร ซึ่งถูกเขียนขึ้นโดยนักเขียนโปรแกรม ซึ่งอาจอยูในรูปตัวอักษร ตัวเลข สัญลักษณ รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว หรือเสียง โดยจะถูกรวบรวมและปอนเขาสูเครื่องคอมพิวเตอรผานทาง อุปกรณหนวยรับเขา เชน แปนพิมพ สแกนเนอร เปนตน ขอมูลถือเปนองคประกอบที่สําคัญของ ระบบสารสนเทศ หากขอมูลที่ปอนเขาสูเครื่องคอมพิวเตอรผิด ผลลัพธที่ไดก็จะผิดไปดวย ขอมูล ที่ดีซึ่งเหมาะแกการนําไปใชงานจะตองมีคุณสมบัติ ดังนี้

แปนพิมพ

ขอมูล

ขอมูล

สแกนเนอร การปอนขอมูลเขาคอมพิวเตอรผานทางอุปกรณหนวยรับเขา ซึ่งขอมูลอาจอยูในรูปตัวอักษร สัญลักษณ รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว หรือเสียง

4

นักเรียนควรรู 1 ซอฟตแวร เมือ่ แบงตามประเภทของการนําไปใชงานหลักจะแบงได 3 กลุม ดังนี้ 1. ซอฟตแวรชวยในการบริหารจัดการทั่วไป (Enterprise software) เปน ซอฟตแวรที่ใชกับการทํางานเพื่อแกปญหาหรือจัดการทรัพยากรของบุคคลหรือ องคกร เชน ซอฟตแวรบัญชี ซอฟตแวรจัดทําเอกสาร เปนตน 2. ซอฟตแวรสาํ หรับอุปกรณพกพาขนาดเล็ก (Mobile applications software) เปนซอฟตแวรที่ทํางานผานระบบปฏิบัติการพิเศษบนอุปกรณขนาดเล็ก เชน โทรศัพทมือถือ โดยสามารถแบงออกเปน 2 กลุมใหญๆ คือ ซอฟตแวรเพื่อสนับสนุน ธุรกรรมทางธุรกิจ เชน Mobile banking, Mobile payment, GPS on Mobile, เปนตน และซอฟตแวรที่เกี่ยวของกับนันทนาการและบันเทิง ซึ่งรวมถึงเกมบน โทรศัพทมือถือ 3. ซอฟตแวรสมองกลฝงตัว (Embedded System Software) เปนซอฟตแวร ซึ่งฝงอยูไวในอุปกรณอิเล็กทรอนิกสตางๆ เพื่อใชสําหรับควบคุมการทํางานของ อุปกรณนั้นๆ เชน ระบบ GPRS ระบบทําความเย็นอัจฉริยะ เปนตน

4

คูมือครู

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 53 ออกเกี่ยวกับระบบปฏิบัติการบนมือถือ ขอใดไมใชระบบปฏิบัติการที่นํามาใชบนอุปกรณพกพาประเภท Smartphone 1. Ubuntu 2. iPhone OS 3. Android 4. Symbian วิเคราะหคําตอบ Ubuntu เปนระบบปฏิบัติการที่นํามาใชใน คอมพิวเตอรสวนบุคคลซึ่งเปนระบบที่พัฒนามาจากระบบ Unix มีขอดี คือ ผูใชงานไมตองเสียคาใชจายในการใชงาน และสามารถ แกไขดัดแปลงไดโดยเสรี สวน iPhone OS Android และ Symbian เปนระบบปฏิบัติการที่นํามาใชบนอุปกรณพกพาประเภท Smartphone ดังนั้น ตอบขอ 1.


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับขอมูลใหนักเรียน รวมกันตอบ • นักเรียนคิดวา “ขอมูล” และ “สารสนเทศ” มีความแตกตางกันอยางไร

1. ถูกตองและสมเหตุสมผล กลาวคือ ขอมูลจะตองตรงกับความเปนจริงและ เชื่อถือได ขอมูลบางอยางมีความสําคัญ หากไมตรงกับความเปนจริงแลว อาจกอใหเกิดความ เสียหายได ตัวอยางเชน ขอมูลลูกคาที่เปน เพศชาย จะตองมีคํานําหนาวานาย เปนตน 2. ทันสมัย กลาวคือ ขอมูลที่ ปอนใหกับเครื่องคอมพิวเตอรตองมีความเปน ปจจุบนั ทันสมัยอยูต ลอดเวลา เพือ่ การนําไปใช ประโยชนไดจริง ตัวอยางเชน ขอมูลหมายเลข โทรศัพทของลูกคา จะตองมีการปรับปรุงให ทันสมัย หากหมายเลขโทรศัพทลาสมัยก็จะ ไมสามารถติดตอกับลูกคาไดในกรณีฉุกเฉิน 3. สมบูรณ กลาวคือ การเก็บ ขอมูลตองครบถวน หากเก็บขอมูลบางสวน ก็อาจจะไมสามารถใชประโยชนจากสารสนเทศ ขอมูลที่ปอนเขาสูเครื่องคอมพิวเตอรจะตองถูกตอง เพื่อทําใหไดผลลัพธที่ถูกตองตรงตามความตองการ ไดเต็มประสิทธิภาพ ตัวอยางเชน ขอมูลลูกคา จะตองมีการเก็บรายละเอียดใหไดมากที่สุด เชน ชื่อ อายุ ที่อยู หมายเลขโทรศัพท สถานภาพ รายได เปนตน ทั้งนี้เพื่อใหองคกรสามารถนําขอมูลไปใชประโยชนไดอยางเต็มประสิทธิภาพ ซึ่ง หากขาดขอมูลใดขอมูลหนึ่งไป อาจเกิดปญหาในการทํางาน เชน หากไมมีขอมูลที่อยู องคกรจะ ไมสามารถติดตอกับลูกคาได เปนตน 4. สอดคลองกับความตองการของผูใ ช กลาวคือ การเก็บขอมูลตองมีการสอบถาม การใชงานของผูใชวาตองการใชงานในเรื่องใดบาง จึงจะสามารถสรุปสารสนเทศไดตรงกับความ ตองการของผูใชมากที่สุด ตัวอยางเชน หากตองการเก็บขอมูลของลูกคาก็ตองถามพนักงาน หรือ ผูบริหารขององคกรวาตองการเก็บขอมูลใดบาง เพื่อใหองคกรสามา รสามารถนําไปใชประโยชนไดจริง 5. สามารถพิสูจนได กลาวคือ สามารถตรวจสอบแหลงที่มาได ทั้งนี้เพื่อชวยให ผูใชตรวจสอบความถูกตองของขอมูลได 4) บุคลากร (people) คือ ผูที่เกี่ยวของกับระบบสารสนเทศตั้งแตการพัฒนาระบบ สารสนเทศจนกระทั่งการใชงานและการบํารุงรักษา ซึ่งบุคลากรเปนองคประกอบที่สําคัญที่สุดใน ระบบสารสนเทศ บุคลากรจะตองมีความรูค วามสามารถในการใชฮารดแวร ซอฟตแวร และปฏิบตั ิ ตามขั้นตอนที่ถูกตอง เพื่อทําใหไดสารสนเทศที่มีคุณภาพ บุคลากรแบงเปน 4 กลุม ดังนี้ http://www.aksorn.com/LC/Tech/M5/01

(แนวตอบ

- ขอมูล คือ ขอเท็จจริงหรือสาระตางๆ ที่ เกี่ยวของกับงานที่ปฏิบัติ อาจเปนตัวเลข หรือขอความที่เกิดขึ้นจากการดําเนินงาน หรือไดจากหนวยงานอื่นๆ ขอมูลเหลานี้ ยังไมสามารถนําไปใชประโยชนในการ ตัดสินใจไดทันที โดยจะนําไปใชได ก็ตอเมื่อผานกระบวนการประมวลผลแลว - สารสนเทศ คือ ขอมูลที่ไดผาน กระบวนการประมวลผลแลว อาจประมวลผลโดยใชวิธีงายๆ เชน หาคาเฉลี่ย หรืออาจใชเทคนิคขั้นสูง เชน การวิจัย เปนตน เพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพ ขอมูลทั่วไปใหอยูในรูปแบบที่มีความ สัมพันธ หรือมีความเกี่ยวของกัน เพื่อนําไปใชประโยชนในการตัดสินใจ หรือตอบปญหาตางๆ ได) • นักเรียนคิดวานอกจากคุณสมบัติของขอมูล ที่ไดศึกษาจากหนังสือเรียนแลว ขอมูลที่ดี ยังควรมีคุณสมบัติใดอีกหรือไม (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดย มีแนวทางในการตอบ เชน ขอมูลที่ดีควรมี ความกะทัดรัด เพื่อสะดวกตอการใชและ คนหา และทําใหผูใชมีความเขาใจไดทันที หรือขอมูลที่ดีควรมีความตอเนื่อง โดยตอง ดําเนินการเก็บขอมูลอยางสมํ่าเสมอและ ตอเนื่อง เพื่อจะไดนําไปใชประโยชนในดาน การวิเคราะห วิจัย หรือหาแนวโนม ในอนาคตตอไปได เปนตน)

EB GUIDE 5

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับคุณสมบัติของขอมูลที่ดี ขอใดคือคุณสมบัติพื้นฐานของขอมูลที่ดี เพื่อนํามาใชในการ ประมวลผลในการใชงานระบบสารสนเทศ 1. ความถูกตอง ความทันสมัย ความกระชับ 2. ความสมบูรณ ความถูกตอง ความสอดคลอง 3. ความถูกตอง ความกระชับ ความเปนปจจุบัน 4. ความสมบูรณ ความถูกตอง ความหลากหลาย วิเคราะหคําตอบ ขอมูลที่ดีและเหมาะสมที่จะนํามาใชงานใน ระบบสารสนเทศตองมีคุณสมบัติ ดังนี้ ถูกตองและสมเหตุสมผล ทันสมัย สมบูรณ สอดคลองกับความตองการของผูใช และสามารถ พิสูจนได ดังนั้น ตอบขอ 2.

Explain

เกร็ดแนะครู ครูอาจใหนักเรียนหาบทความเกี่ยวกับเทคโนโลยีสารสนเทศจากแหลงเรียนรู ตางๆ เชน อินเทอรเน็ต หนังสือพิมพ วารสารเกี่ยวกับคอมพิวเตอร เปนตน มาคนละ 1 บทความ แลวใหนักเรียนวิเคราะหวาบทความที่นักเรียนหามานั้นให ขอมูลที่ดีและครบถวนตรงตามคุณสมบัติของขอมูลที่ไดศึกษาไปแลวหรือไม ถาไมตรง ขอมูลนั้นขาดคุณสมบัติในขอใด

มุม IT ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับการดูแลรักษาฮารดแวรไดจาก http://yc-service. blogspot.com/2010/02/blog-post_3075.html ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับซอฟตแวรไดจาก http://www.tanti.ac.th/comtranning/it/technof6.htm และ http://web.ku.ac.th/schoolnet/snet1/ software/software/ คูมือครู

5


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ Expand าใจ ขยายความเข

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบExplain ายความรู

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับบุคลากรและขั้นตอน การปฏิบัติงานใหนักเรียนรวมกันตอบ • นักวิเคราะหและออกแบบระบบกับนักเขียน โปรแกรมมีความสัมพันธกันอยางไร (แนวตอบ นักวิเคราะหและออกแบบระบบ เปนบุคคลที่มีหนาที่วิเคราะหและออกแบบ ระบบงานใหมที่มีการนําคอมพิวเตอรเขาไป ชวยในการทํางานใหมีลักษณะตรงกับความ ตองการของผูใชใหมากที่สุด หรือปรับปรุง ระบบงานเดิมใหมีประสิทธิภาพดีขึ้น แลว สงสิ่งที่ออกแบบไวทั้งหมดตอไปใหนักเขียน โปรแกรม เพื่อนําไปพัฒนาโปรแกรมตามที่ ไดออกแแบบไวขึ้นมา จากนั้นนักเขียน โปรแกรมจะทําหนาที่เขียนโปรแกรมเพื่อสั่ง ใหเครื่องคอมพิวเตอรทํางานตามรายละเอียด ที่นักวิเคราะหและออกแบบระบบกําหนด มาให)

ขยายความเขาใจ

1. ผูใช เปนผูที่มีความรู ความเขาใจ และสามารถใชคอมพิวเตอรและซอฟตแวร ไดอยางคลองแคลวและถูกตอง 2. ผูดูแลระบบ เปนผูมีความรูและความเชี่ยวชาญในการจัดการระบบ ไดแก การบํารุงรักษาขอมูลใหทนั สมัย แกปญ หาเมือ่ ระบบเกิดปญหา การควบคุมรักษาความปลอดภัยระบบ โดยมี ก ารกํ า หนดสิ ท ธิ์ ใ นการใช ง านระบบที่ แตกตางกันใหกับผูใชแตละราย เชน ใหผูใช สามารถดูขอมูลไดอยางเดียว หรือแกไขขอมูล สวนใดของระบบไดบา ง นอกจากนีต้ อ งวางแผน ปองกันกรณีเกิดความเสียหายกับระบบ ไดแก การสํารองขอมูล (backup) และการกูค นื ขอมูล เมื่อเกิดความเสียหาย 3. นักวิเคราะหและออกแบบ ระบบ เปนผูที่ทําหนาที่วิเคราะหความตองการ ผูใชคอมพิวเตอรจะตองมีความรู ความเขาใจจึงจะ ของผูใชงาน และออกแบบโปรแกรมประยุกต สามารถใชงานคอมพิวเตอรไดอยางถูกตอง ใหเหมาะสมกับการทํางานและความตองการ 4. นักเขียนโปรแกรม เปนผูเ ขียนหรือพัฒนาโปรแกรมเพื1อ่ ใหคอมพิวเตอรทาํ งาน ไดตามความตองการของผูใช ซึ่งตองมีความรูเกี่ยวกับภาษาคอมพิวเตอรเปนอยางดี 5) ขัน้ ตอนการปฏิบตั งิ าน (procedure) คือ วิธกี าร ลําดับขัน้ ตอนในการปฏิบตั งิ าน หรือกระบวนการในการจัดการขอมูลใหเปนสารสนเทศที่สามารถนําไปใชประโยชนได ไดแก การ รวบรวมและตรวจสอบขอมูล การประมวลผลขอมูล และการดูแลรักษาขอมูล รวมทัง้ การแกปญ หา ระหวางการปฏิบัติงานเพื่อใหการดําเนินงานเปนไปอยางราบรื่น ซึ่งจะมีคูมือการใชงานโปรแกรม ทําใหผูใชทราบรายละเอียดการใชงาน และมีคูมือดานเทคนิคของโปรแกรม ทําใหผูพัฒนาระบบ ทราบวาโปรแกรมมีการออกแบบไวอยางไร สามารถแกไขหรือดูแลรักษาได ษาไดอยางไร องคประกอบตางๆ ของระบบสารสนเทศมีความสัมพันธกัน กลาวคือ นักวิเคราะห และออกแบบระบบจะทําการวิเคราะหและออกแบบระบบงานหรือโปรแกรมใหเปนไปตามความ ตองการของผูใช และสงการออกแบบมายังนักเขียนโปรแกรมเพื่อใหเขียนโปรแกรม จากนั้นจะนํา โปรแกรมลงในคอมพิวเตอรเพื่อใหผูใชเรียกใชงานโปรแกรมได ซึ่งผูใชสามารถศึกษาการใชงาน โปรแกรมประยุกตจากคูมือการใชงาน ซึ่งถาองคประกอบสมบูรณ สารสนเทศที่ไดจากโปรแกรม ยอมมีความถูกตองและสมบูรณ สงผลใหองคกรมีสารสนเทศในการตัดสินใจที่แมนยํา

Expand

ครูใหนักเรียนแบงกลุม กลุมละ 4 คน ศึกษา คนควาเพิ่มเติมจากแหลงเรียนรูตางๆ เกี่ยวกับ ฮารดแวรที่มีใชงานอยูในปจจุบันวามีอะไรบาง (นอกเหนือจากที่ยกตัวอยางในหนังสือเรียน หนา 2) และแตละชนิดใชประโยชนไดอยางไร เลือก มากลุมละ 5 ชนิด แลวใหนําเสนอขอมูลที่ศึกษา ไดโดยใชซอฟตแวรนําเสนอ จากนั้นครูใหตัวแทน แตละกลุมออกมานําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน

6

นักเรียนควรรู 1 ภาษาคอมพิวเตอร คือ ภาษาใดๆ ที่ผูใชงานใชสื่อสารกับคอมพิวเตอร หรือ คอมพิวเตอรใชสื่อสารดวยกันเอง แลวคอมพิวเตอรสามารถทํางานตามคําสั่งนั้นได สามารถแบงออกเปน 2 กลุม คือ ภาษาระดับสูง (high level) และภาษาระดับตํ่า (low level) โดยภาษาระดับสูงถูกออกแบบมาเพื่อใหใชงานงายและสะดวกสบาย มากกวาภาษาระดับตํ่า โปรแกรมที่เขียนถูกตองตามกฎเกณฑและไวยากรณของ ภาษาจะถูกแปลไปเปนภาษาระดับตํ่าเพื่อใหคอมพิวเตอรสามารถนําไปใชงานหรือ ปฏิบัติตามคําสั่งไดตอไป ซอฟตแวรสมัยใหมสวนมากนิยมเขียนดวยภาษาระดับสูง แลวจึงแปลไปเปนออบเจกตโคด (object code) และเปลี่ยนใหเปนชุดคําสั่งใน ภาษาเครื่อง

กิจกรรมสรางเสริม ใหนักเรียนศึกษาคนควาเกี่ยวกับการสํารองขอมูลและการ กูคืนขอมูลระบบสารสนเทศวาคืออะไร สามารถทําไดโดยวิธีใด และมีประโยชนอยางไรตอผูใชงานระบบสารสนเทศ สรุปเปน ใบงานสงครูผูสอน

กิจกรรมทาทาย ใหนักเรียนลองทําการสํารองขอมูลและการกูคืนขอมูลที่ สูญหายหรือเผลอลบขอมูลไป ตามวิธีการที่ไดศึกษาในกิจกรรม สรางเสริม

6

คูมือครู


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explore

Explain

Expand

Evaluate

สํารวจค Exploreนหา

Engage

สํารวจคนหา

ใหนักเรียนศึกษาเกี่ยวกับชนิดของระบบ สารสนเทศ รวมทั้งการนําระบบสารสนเทศ แตละชนิดไปใชประโยชน จากหนังสือเรียน หนา 7-10 พรอมทั้งศึกษาคนควาความรูเพิ่มเติมจาก แหลงเรียนรูตางๆ

1.2 ชนิดของระบบสารสนเทศ

องค์กรส่วนใหญ่จะใช้ระบบสำรสนเทศในกำรท�ำงำน โดยแต่ละองค์กรจะเลือกใช้ระบบ สำรสนเทศที่ตอบสนองควำมต้องกำรที่แตกต่ำงกัน ซึ่งระบบสำรสนเทศแบ่งเป็น 5 ชนิด ดังนี้ 1) ระบบสารสนเทศส�านักงาน (Office Information System : OIS) หรือ ระบบส�ำนักงำนอัตโนมัตเิ ป็นระบบทีใ่ ช้ในกำรผลิตสำรสนเทศของส�ำนักงำนได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ โดยอำศัยเทคโนโลยีสำรสนเทศ และเทคโนโลยี เครื่องใช้ส�ำนักงำน เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์ สแกนเนอร์ เครื่องพิมพ์ เครื่องถ่ำยเอกสำร เครื่องพิมพ โทรศัพท เครื่องโทรสำร เป็นต้น รวมถึงซอฟต์แวร์ต่ำงๆ เช่น โปรแกรมประมวลค�ำ (word processing software) จดหมำยอิเล็กทรอนิกส์ (e-mail) คอมพิวเตอร ไปรษณีย์เสียง (voice mail) ระบบประชุ ม ทำง 1 ไกลผ่ำนดำวเทียม (teleconferencing) เป็นต้น เครื่องโทรสาร เครื่องถ่ายเอกสาร

อธิบายความรู

เป็นระบบสำรสนเทศทีม่ กี ำรน�ำคอมพิวเตอร์มำใช้บนั ทึกข้อมูลรำยกำรทีเ่ กิดขึน้ ประจ�ำวันของส่วน ใดส่วนหนึ่งในธุรกิจนั้นๆ ตัวอย่ำงเช่น รำยกำรขำยสินค้ำให้กับลูกค้ำ รำยกำรฝำก-ถอนเงินของ ลูกค้ำธนำคำร รำยกำรจองตั๋วเครื่องบิน เป็นต้น ซึ่งข้อมูลรำยกำรที่เกิดขึ้นประจ�ำวันดังกล่ำวจะ เป็นข้อมูลพื้นฐำนส�ำหรับกำรน�ำไปประมวลผลเป็นสำรสนเทศส�ำคัญของระ ของระบบสำรสนเทศอื บบสำรสนเทศอื่นๆ ถ้ามีสินค้า ต้องจัดส่งให้ลูกค้า

ส่งราคาสินค้าไปหักเงิน ในบัตรเครดิต

มีวงเงินในบัตรเครดิต พนักงานรับรายการสินค้าและ บันทึกลงระบบสารสนเทศ

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับระบบสารสนเทศ สํานักงานและระบบสารสนเทศประมวลผล รายการใหนักเรียนรวมกันตอบ • ระบบสารสนเทศสํานักงานและระบบ สารสนเทศประมวลผลรายการมีความ แตกตางกันอยางไร (แนวตอบ - ระบบสารสนเทศสํานักงาน เปนระบบที่ ใชโปรแกรมคอมพิวเตอรและเทคโนโลยี ใหมๆ ทางฮารดแวรเขามาชวยงาน สํานักงาน โดยมีวัตถุประสงคเพื่อที่จะ อํานวยความสะดวกในการติดตอสื่อสาร ระหวางพนักงานภายในองคกรเดียวกัน และระหวางองคกร รวมทั้งการติดตอ สื่อสารกับสิ่งแวดลอมภายนอกองคกร - ระบบประมวลผลรายการ เปนระบบ สารสนเทศที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อให ทํางานที่เกี่ยวของกับการดําเนินงาน ภายในองคกร โดยมีการนําเทคโนโลยี สารสนเทศเขามาชวยในการประมวลผล รายการ เก็บขอมูล ซึ่งระบบประมวลผล รายการจะชวยสนับสนุนการดําเนินงาน ในแตละวันขององคกร)

2) ระบบสารสนเทศประมวลผล ตัวอย่างอุปกรณ์ในระบบสารสนเทศส�านักงาน รายการ (Transaction Processing System : TPS) หรือระบบประมวลผลข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Data Processing : EDP)

ถ้า การ ไม่มีสิน หักเ ค้า งินใ ต้อ นบ งส่งข ัตรเ ้อม ครด ูลไป ิตขอ ลบ งลูก ข้อม เช็คสินค้า ค้า ูล ในคลังสินค้า

Explore

ตรวจสอบบัตรเครดิต

ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการในการขายสินค้าให้กับลูกค้า

7

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับระบบสารสนเทศสํานักงาน ถาตองการบันทึกและวิเคราะหคะแนนของนักเรียน และแสดง ขอมูลสรุปในรูปแบบของแผนภูมิ ซอฟตแวรประเภทใดเหมาะสม ที่สุด 1. ซอฟตแวรฐานขอมูล (database) 2. ซอฟตแวรนําเสนอ (presentation) 3. ซอฟตแวรตารางทํางาน (spread sheet) 4. ซอฟตแวรประมวลคํา (word processing) วิเคราะหคําตอบ ซอฟตแวรตารางทํางาน เปนซอฟตแวรที่ชวย ในการคิดคํานวณ การทํางานของซอฟตแวรชนิดนี้จะมีชองใหใส ตัวเลข ขอความ หรือสูตร และสามารถสั่งใหคํานวณตามสูตรหรือ เงื่อนไขที่กําหนดได นอกจากนี้ยังสามารถสรางกราฟหรือแผนภูมิ เพื่อนําเสนอในรูปแบบตางๆ ได ดังนั้น ตอบขอ 3.

นักเรียนควรรู 1 ระบบประชุมทางไกลผานดาวเทียม แบงออกเปน 5 ประเภท ดังนี้ 1. การประชุมทางไกลโดยใชเสียง ทําใหผูเขารวมประชุมสามารถพูดตอบโต กันไดเหมือนการคุยโทรศัพท 2. การประชุมทางไกลโดยใชภาพและเสียง ทําใหผูเขารวมประชุมเหมือนได นั่งรวมประชุมอยูในหองเดียวกัน 3. การประชุมโดยใชระบบคอมพิวเตอร ทําใหในระหวางประชุม ผูเขารวม ประชุมสามารถใชเครื่องคอมพิวเตอรในการคํานวณ ประมวลผล หรือพิมพรายงาน เพื่อเสนอตอที่ประชุมไดทันที 4. โทรทัศนภายใน ซึ่งอาจเปนการถายทอดสดหรือการบันทึกเทป เพื่อใหคน ในองคกรไดรับทราบหรือแลกเปลี่ยนขอมูลระหวางกัน 5. การปฏิบัติงานผานระบบสื่อสารทางไกล ซึ่งระบบนี้จะชวยใหพนักงาน ไมตองเสียเวลาในการเดินทางมาสํานักงาน แตจะใชระบบสื่อสารทางไกลเขามาชวย คูมือครู

7


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับระบบสารสนเทศเพื่อการ จัดการและระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจ ใหนักเรียนรวมกันตอบ • ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการที่ดีควรมี ลักษณะอยางไร (แนวตอบ ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการที่ดี ควรมีลักษณะ ดังนี้ สนับสนุนการทํางานของ ระบบประมวลผลขอมูลและการจัดเก็บขอมูล รายวัน ใชฐานขอมูลที่ถูกรวมเขาดวยกัน และ สนับสนุนการทํางานของฝายตางๆ ในองคกร ชวยใหผูบริหารระดับตน ระดับกลาง และ ระดับสูง เรียกใชขอมูลที่เปนโครงสรางไดตาม เวลาที่ตองการ มีความยืดหยุนและสามารถ รองรับความตองการขอมูลที่เปลี่ยนแปลงไป ขององคกร และตองมีระบบรักษาความลับ ของขอมูล และจํากัดการใชงานของบุคคล เฉพาะผูที่เกี่ยวของเทานั้น) • ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจที่ดี ควรมีลักษณะอยางไร (แนวตอบ ระบบสารสนเทศสนับสนุนการ ตัดสินใจที่ดีควรมีลักษณะ ดังนี้ ชวยผูบริหาร ในกระบวนการการตัดสินใจ ถูกออกแบบมา ใหสามารถเรียกใชทั้งขอมูลแบบกึ่งโครงสราง และแบบไมมีโครงสรางแนนอนได มีรูปแบบ การใชงานอเนกประสงค มีความสามารถใน การจําลองสถานการณ และมีเครื่องมือในการ วิเคราะหสําหรับชวยเหลือผูทําการตัดสินใจ เปนระบบทีส่ ามารถใชงานไดงา ย สามารถปรับ ใหเขากับความตองการขาวสารในสภาพการณ ตางๆ ได มีกลไกชวยใหสามารถเรียกใชขอ มูล ที่ตองการไดอยางรวดเร็ว สามารถติดตอกับ ฐานขอมูลขององคกรได ทํางานโดยไมขึ้นกับ ระบบการทํางานตามตารางเวลาขององคกร และมีความยืดหยุนเพื่อรองรับรูปแบบการ บริหารแบบตางๆ)

1

3) ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (Management Information System :

MIS) เป็นระบบสำรสนเทศทีน่ ำ� ข้อมูลรำยกำรทีเ่ กิดขึน้ ประจ�ำวันจำกระบบสำรสนเทศประมวลผล รำยกำร จำกแผนกต่ำงๆ มำสรุปเป็นรำยงำนส�ำคัญส�ำหรับผูบ้ ริหำร เพือ่ ประโยชน์สำ� หรับกำรบริหำร จัดกำร ได้แก่ กำรควบคุมหรือตรวจสอบกำรด�ำเนินงำน กำรวำงแผน และกำรตัดสินใจด�ำเนินงำน

4) ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System : DSS) เป็นระบบสำรสนเทศที่พัฒนำควำมสำมำรถเพิ่มเติมจำกระบบสำรสนเทศเพื่อกำรบริหำร

โดยระบบจะสนับสนุนควำมต้องกำรเฉพำะของผู้บริหำรแต่ละคน ซึ่งระบบจะใช้ตัวแบบ (model) ในกำรวำงแผน ท�ำนำย และสรุปทำงเลือกส�ำหรับกำรตัดสินใจได้หลำยๆ ทำง ส�ำหรับผู้บริหำร ตัดสินใจได้สะดวกรวดเร็ว โดยผู้บริหำรต้องอำศัยควำมรู้และประสบกำรณ์ตัดสินใจเลือกทำงเลือก ที่ระบบเสนอแนะมำด้วยตนเอง ปัจจุบันกำรพัฒนำระบบสนับสนุนกำรตัดสินใจได้น�ำไปใช้ในธุรกิจหลำยด้ำน ตัวอย่ำง เช่น ระบบสนับสนุนกำรตัดสินใจในกำรปลูกพืชผ่ำนเครือข่ำยอินเทอร์เน็ต โดยโปรแกรมจะน�ำข้อมูล จำกฐำนข้อมูลด้ำนเศรษฐศำสตร์กำรผลิตของพืชเศรษฐกิจมำประมวลผล และน�ำเสนอทำงเลือกให้ ผู้ใช้ตัดสินใจได้ ดังนี้ ตัวอย่างระบบสนับสนุนการตัดสินใจในการปลูกพืชผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ต

1 ผู้ใช้ปอนจ�านวนระบบ พื้นที่การผลิต และต้นทุนการผลิต

2 ปอนจ�านวนพืชที่ต้องการปลูก

8

นักเรียนควรรู 1 ระบบสารสนเทศเพือ่ การจัดการ แบงการจัดทํารายงานออกเปน 3 ประเภท คือ 1. รายงานตามตารางเวลา แสดงขอมูลการดําเนินงานขององคกรที่เกิดขึ้น ตามชวงเวลา อาจจะเปนชวงรายวัน รายสัปดาห รายเดือน หรือรายป เพื่อชวยให ผูจัดการในระดับลางสามารถตัดสินใจในการดําเนินงานใหบรรลุวัตถุประสงคของ ผูจัดการระดับสูงกวาได 2. รายงานกรณียกเวน เปนรายงานที่เกิดขึ้นตามเงื่อนไขบางอยางซึ่งมักจะ ไมปกติ โดยในรายงานจะมีขอมูลที่จําเปนตอผูจัดการในการตรวจสอบหาสาเหตุ ของขอผิดพลาดที่เกิดขึ้นเทานั้น 3. รายงานตามคําขอ เกิดขึ้นตามคําขอของผูจัดการในหัวขอที่ตองการ ซึ่งรายงานอาจจะถูกกําหนดมากอนแลว แตไมทําการผลิตออกมา หรืออาจเปน รายงานที่มีผลมาจากเหตุการณที่ไมเคยคาดคิดมากอน

8

คูมือครู

ในแต่ละระบบ

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 50 ออกเกี่ยวกับการนําระบบสารสนเทศและ การสื่อสารขอมูลมาใชประโยชน ขอใดเปนการนําระบบสารสนเทศและการสื่อสารขอมูลมาใชใน งานอยางเหมาะสมและคุมคาตอการลงทุน 1. ใชในงานฟารมเลี้ยงปลากระชัง 2. ใชทําบัญชีรายรับรายจายสวนบุคคล 3. ใชในการปลูกผักในแปลงเกษตรดั้งเดิม 4. ใชในการควบคุมการผลิตและจําหนายชิ้นสวนรถยนตของ โรงงาน วิเคราะหคําตอบ ระบบสารสนเทศและการสื่อสารขอมูลจะ ชวยในการจัดเก็บและบันทึกขอมูลจํานวนมาก การคนหาขอมูล ทําไดสะดวก รวดเร็ว และมีการประมวลผลขอมูลที่ถูกตอง แมนยํา เปนการลดเวลาในการทํางานไดอยางมาก จึงเหมาะสําหรับใชใน การลงทุนขนาดใหญอยางการควบคุมการผลิตและจําหนายชิ้นสวน รถยนตของโรงงาน ดังนั้น ตอบขอ 4.


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบายความรู

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับประโยชนของระบบ สารสนเทศใหนักเรียนรวมกันตอบ • นักเรียนคิดวาระบบสารสนเทศมีบทบาทตอ ชีวิตประจําวันอยางไร (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดยมีแนวทางในการตอบ ดังนี้ - ทําใหเกิดความสะดวกสบายยิ่งขึ้น จากสิ่งอํานวยความสะดวกตางๆ - ทําใหเกิดความเทาเทียมกันในสังคมและ เกิดการกระจายโอกาส เชน การใชระบบ การเรียนการสอนทางไกลผานดาวเทียม ทําใหเด็กที่อยูในชนบทหรือเด็กที่อยูใน ถิ่นทุรกันดารมีโอกาสไดเรียนรูเหมือน เด็กที่อยูในเมือง - ทําใหเกิดสื่อการเรียนการสอนตางๆ มากขึ้น เชน การใชบทเรียนคอมพิวเตอร ชวยสอน เปนตน - ทําใหเกิดการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ไดดียิ่งขึ้น เชน การรวบรวมขอมูลเรื่อง คุณภาพในแมนํ้าลําคลองตางๆ เพื่อนํามา ตรวจวัดมลภาวะ แลวดําเนินการ แกไขปญหา เปนตน - ทําใหเกิดระบบปองกันประเทศที่มี ประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เชน การใช คอมพิวเตอรมาควบคุมอาวุธยุทโธปกรณ ตางๆ หรือระบบปองกันภัยตางๆ เปนตน)

3 เลือกภาคที่จะปลูกพืช

4 ระบบจะเสนอทางเลือกให้ผู้ใช้ตัดสินใจ โดยแสดงชนิดพืช ต้นทุน ผลผลิต ราคาขาย อายุการเก็บเกีย่ ว และวันทีป่ ลูกพืช และหากผูใ้ ช้ตอ้ งการโปรแกรมค�านวณทางเลือกต่างๆ จะได้ผลลัพธด้านล่าง

5 โปรแกรมจะแนะน�าจ�านวนไร่ ต้นทุน วันเก็บเกี่ยว และผลก�าไรในการปลูกพืชแต่ละระบบ

และสรุปว่าควรปลูกพืชชนิดใด

9

ขอสอบ

O-NET

ขอสอบป ’ 51 ออกเกี่ยวกับการนําระบบสารสนเทศและการสื่อสาร ขอมูลมาใชประโยชน ขอใดเปนการนําระบบสารสนเทศและการสื่อสารขอมูลมาใชใน งานที่ใหผลตอบแทนนอยที่สุด 1. ใชทําบัญชีรายรับรายจายสวนบุคคล 2. ใชในการปลูกผักในแปลงเกษตรโรงเรียน 3. ใชในการควบคุมการผลิตผลไมกระปองสงออก 4. ใชในการควบคุมการผลิตและจําหนายชิ้นสวนรถยนตของ โรงงาน วิเคราะหคําตอบ ระบบสารสนเทศและการสื่อสารขอมูลจะ ชวยในการจัดเก็บและบันทึกขอมูลจํานวนมาก การคนหาขอมูล ทําไดสะดวก รวดเร็ว และมีการประมวลผลขอมูลที่ถูกตอง แมนยํา เปนการลดเวลาในการทํางานไดอยางมาก แตการทําบัญชีรายรับ รายจายสวนบุคคลมีขอมูลจํานวนไมมากและไมซับซอน การนํา ระบบสารสนเทศและการสื่อสารขอมูลมาใช จึงเปนการสิ้นเปลือง เกินเหตุ ดังนั้น ตอบขอ 1.

เกร็ดแนะครู ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับระดับของผูใชระบบสารสนเทศ ซึ่งแบงตามลักษณะ การบริหารจัดการได 3 ระดับ ดังนี้ 1. ผูใชระดับสูง (Top Level Management) ไดแก ผูบริหารระดับสูง มีหนาที่ กําหนดและวางแผนกลยุทธขององคกรเพื่อนําไปสูเปาหมาย ระบบสารสนเทศ ในระดับนี้ตองออกแบบใหงายและสะดวกตอการใชงาน 2. ผูใชระดับกลาง (Middle Level Management) ไดแก กลุมผูใชงานระดับ การบริหารและจัดการองคกร ซึ่งมีหนาที่รับนโยบายมาจากผูบริหารระดับสูง แลวสานตอใหบรรลุตามเปาหมายที่กําหนดไว ระบบสารสนเทศที่ใชมักไดมาจาก แหลงขอมูลภายใน ระบบสารสนเทศจึงตองมีการจัดอันดับทางเลือกแบบตางๆ ไว โดยเลือกใชคาทางสถิติชวยพยากรณหรือทํานายทิศทางไว 3. ผูใชระดับปฏิบัติการ (Operation Level Management) ไดแก กลุมที่ เกี่ยวของกับการผลิตหรือการปฏิบัติงานหลักขององคกร มีหนาที่ปฏิบัติงานทั่วไป สารสนเทศในระดับนี้จะถูกนําไปประมวลผลในระดับกลางและระดับสูงตอไป คูมือครู

9


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

อธิบExplain ายความรู

Evaluate ตรวจสอบผล

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับระบบสารสนเทศสนับสนุน ผูบริหารใหนักเรียนรวมกันตอบ • ระบบสารสนเทศสนับสนุนผูบริหารที่ดีควรมี ลักษณะอยางไร (แนวตอบ ระบบสารสนเทศสนับสนุนผูบริหาร ที่ดีควรมีลักษณะ ดังนี้ เปนระบบที่งายตอ การเรียนรูและเขาใจ สามารถใชงานไดงาย ผูใชไมจําเปนตองมีทักษะทางคอมพิวเตอร ในระดับสูง มีความยืดหยุนสูง ตอบสนอง อยางรวดเร็วทันทีทันใด สามารถเขากันได กับรูปแบบการทํางานของผูบริหาร สามารถ ประมวลผลในรูปแบบที่ไมไดกําหนดไว ลวงหนาได มีการสนับสนุนขอมูลทั้งภายใน และภายนอกองคกร สามารถเชื่อมโยงกับ แหลงขอมูลภายนอกได และตองมีระบบ รักษาความปลอดภัยที่ดี)

ขยายความเขาใจ

Expand าใจ ขยายความเข

5) ระบบสารสนเทศสนับสนุนผู้บริหาร (Executive Information System : EIS) เป็นระบบสำรสนเทศที่พัฒนำขึ้นเพื่อสนับสนุนสำรสนเทศและกำรตัดสินใจส�ำหรับผู้บริหำร ระดับสูง โดยระบบจะประมวลผลสำรสนเทศให้ผบู้ ริหำรมองเห็นภำพรวมกำรด�ำเนินงำนของบริษทั ประกอบกับผู้บริหำรเป็นกลุ่มบุคคลที่มีข้อจ�ำกัดด้ำนระยะเวลำในกำรเข้ำถึงและท�ำควำมเข้ำใจกับ ข้อมูล ดังนั้นส่วนใหญ่สำรสนเทศจะอยู่ในรูปแบบของกรำฟิกที่ดูเข้ำใจง่ำย เช่น กรำฟ ตำรำง ภำพ 3 มิต ิ เป็นต้น รวมทัง้ น�ำเสนอสำรสนเทศขององค์กรโดยสรุป และสำมำรถเรียกดูลกึ เข้ำไปใน รำยละเอียดที่ต้องกำรได้ ซึ่งระบบสำรสนเทศสนับสนุนผู้บริหำรจ�ำเป็นต้องใช้ข้อมูลทั้งจำกภำยใน และภำยนอกองค์กร

Expand

ใหนักเรียนศึกษาคนควาเพิ่มเติมเกี่ยวกับระบบ สารสนเทศชนิดตางๆ จากแหลงเรียนรูตางๆ แลวยกตัวอยางการนําระบบสารสนเทศแตละชนิด มาใชประโยชน ระบบสารสนเทศละ 1 ตัวอยาง พรอมบอกประโยชนที่ไดรับจากการใชระบบ สารสนเทศชนิดนั้นๆ รวบรวมขอมูลที่ไดบันทึกลง ในกระดาษรายงานโดยใชโปรแกรมประมวลคํา แลวนําสงครูผูสอน

ตรวจสอบผล

Evaluate

ใหนักเรียนสรุปเกี่ยวกับองคประกอบของ ระบบสารสนเทศ และลักษณะและประโยชนของ ระบบสารสนเทศแตละชนิดออกมาในรูปแบบ แผนผังความคิดโดยใชโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด หรือไมโครซอฟตพาวเวอรพอยท แลวนําสงครูผูสอน

ระบบสารสนเทศส�าหรับผู้บริหารที่มีการจัดท�ารายงานน�าเสนอผู้บริหารในลักษณะกราฟิกที่เข้าใจง่าย

10

เกร็ดแนะครู ครูอาจเปรียบเทียบความแตกตางระหวางระบบ ESS ระบบ DSS และระบบ MIS เพื่อใหนักเรียนเห็นความแตกตางของ ระบบสารสนเทศทั้ง 3 อยางชัดเจน ดังนี้ ลักษณะของระบบ

ระบบ ESS

ระบบ DSS

ระบบ MIS

วัตถุประสงคหลัก

สนับสนุนการตัดสินใจของผูบริหาร สนับสนุนการวางแผนและตัดสินใจ ควบคุมตรวจสอบการปฏิบัติการ ระดับสูง และสรุปผลสภาพการณ

ขอมูลนําเขา

ขอมูลสรุปจากภายในและภายนอก รายงานวิเคราะหเพื่อการตัดสินใจ องคการ การพยากรณ การตอบขอถาม

รายงานสรุป รายงานสิ่งผิดปกติ สารสนเทศที่มีโครงสราง

ผูใช

ผูบริหารระดับสูง

ผูบริหารระดับตางๆ ผูเชี่ยวชาญ นักวิเคราะห

ผูบริหารระดับกลาง

รูปแบบของการตัดสินใจ

ไมมีโครงสรางชัดเจน

กึ่งโครงสรางและไมมีโครงสราง

มีโครงสรางแนนอน

การใชขอมูลสนับสนุน

ขอมูลที่สนับสนุนการตัดสินใจ ทางออม ไมมีกฎเกณฑแนนอน

ขอมูลสนับสนุนการตัดสินใจ ในสถานการณเฉพาะดาน

ขอมูลสนับสนุนตามรูปแบบและ ระยะเวลาที่กําหนด

10

คูมือครู


กระตุน ความสนใจ

สํารวจคนหา สํารวจค Exploreนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Engage

Explore

Explain

Expand

Evaluate

กระตุEngage นความสนใจ

กระตุน ความสนใจ

ครูตั้งคําถามเพื่อกระตุนความสนใจของ นักเรียน • นักเรียนเคยใชเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อ การตัดสินใจในเรื่องใดหรือไม อยางไร (แนวตอบ ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดย มีแนวทางในการตอบ เชน เคยใช เชน การใชโปรแกรมไมโครซอฟตออฟฟศใน การพิมพงานตางๆ นําเสนอผลงานในรูป แบบกราฟ ตาราง รูปภาพ และเสียง หรือ คํานวณผลลัพธตางๆ การใช e-mail เพื่อสง ขอมูลขาวสารถึงเพื่อนหรือบุคคลอื่น การใช อินเทอรเน็ตเพื่อคนควาขอมูลตางๆ การใช โปรแกรมสนทนาตางๆ เพื่อพูดคุยกับเพื่อน ที่อยูกันคนละสถานที่ เปนตน)

1

2. เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ ปัจจุบนั เครือข่ำยอินเทอร์เน็ตทีม่ คี วำมเร็วสูงส่งผลให้ระบบเศรษฐกิจเชือ่ มโยงทัว่ โลก ธุรกิจ ต่ำงๆ ต้องแข่งขันกันสูงขึ้น ดังนั้น ธุรกิจที่สำมำรถใช้ประโยชน์จำกข้อมูลและสำรสนเทศได้เร็ว มำกขึ้นเท่ำไร ย่อมได้เปรียบคู่แข่งขันทำงธุรกิจมำกขึ้นตำมไปด้วย หำกต้องบริหำรบริษัทที่มี ข้อมูลลูกค้ำนับพันรำย และต้องน�ำใบเสร็จกำรขำยสินค้ำมำประมวลผลว่ำแต่ละเดือนบริษัทมีกำร ซื้อสินค้ำใดมำกที่สุด สินค้ำใดน้อยที่สุด คงต้องใช้เวลำนำน ปัจจุบันหน่วยงำนหรือองค์กรต่ำงๆ จึงได้น�ำระบบสำรสนเทศมำใช้ในกำรตัดสินใจขององค์กรมำกขึ้น โดยระดับของกำรใช้เทคโนโลยี สำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจในองค์กรมีอยู่ 3 ระดับ ดังนี้

2.1 เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจของบุคคล

เทคโนโลยีสำรสนเทศเพือ่ กำรตัดสินใจในระดับบุคคลนัน้ จะเป็นกำรทีแ่ ต่ละบุคคลในองค์กร ใช้ระบบสำรสนเทศเพื่อเพิ่มประสิทธิภำพในกำรท�ำงำน ซึ่งจะใช้ระบบสำรสนเทศ 2 ชนิด ได้แก่ 1) ระบบสารสนเทศส�านักงาน เป็นกำรใช้โปรแกรมส�ำเร็จรูปและเครือ่ งใช้สำ� นักงำน เช่น โปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ดพิมพ์เอกสำร โปรแกรมไมโครซอฟต์พำวเวอร์พอยท์น�ำเสนองำน โดยสำมำรถกรอกข้อควำม กรำฟ ตำรำง รูปภำพ ภำพเคลื่อนไหว และเสียง ที่ช่วยให้ผลงำน น่ำสนใจ ใช้โปรแกรมไมโครซอฟต์เอ็กเซลล์กรอกข้อมูล ค�ำนวณ สร้ำงกรำฟ และค�ำนวณผลลัพธ์ ของข้อมูลได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ เป็นต้น 2) ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการ เพื่อบันทึกข้อมูลประจ�ำวัน เช่น ใช้ ซอฟต์แวร์กำรขำยสินค้ำในกำรบันทึก ปรับปรุง ลบ และค้นหำรำยกำรสินค้ำ ซึง่ ช่วยให้กำรท�ำงำน สะดวกและรวดเร็วขึ้น เป็นต้น

ไมโครซอฟตพาวเวอรพอยท

Engage

สํารวจคนหา

Explore

ใหนักเรียนแบงกลุม กลุมละ 3 คน ศึกษา เกี่ยวกับเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ จากหนังสือเรียน หนา 11-13 แลวเปรียบเทียบวา เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจของบุคคล เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจของกลุม และเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจของ องคกร มีความเหมือนหรือแตกตางกันอยางไร จากนั้นใหนักเรียนรวมกันวิเคราะหและแสดง ความคิดเห็นเกี่ยวกับความแตกตางของเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจทั้ง 3 รูปแบบ จนมี ความเขาใจที่ตรงกัน

ไมโครซอฟตเอ็กเซลล

ตัวอย่างโปรแกรมส�าเร็จรูปที่ใช้ในระบบสารสนเทศส�านักงาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการท�างาน

11

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

เทคโนโลยีสารสนเทศในขอใดมีประโยชนตอการพัฒนาการเรียน ของนักเรียนมากที่สุดและสะดวกที่สุด 1. บทเรียนออนไลน 2. หองสมุดอิเล็กทรอนิกส 3. การเรียนการสอนผานเว็บไซต 4. ระบบการเรียนการสอนทางไกล วิเคราะหคําตอบ การเรียนการสอนผานเว็บไซต เปนระบบที่มี การจัดการเรียนการสอนโดยมีการบันทึกขอมูลของรายวิชาตางๆ มีเอกสารประกอบการเรียน ตลอดจนมีการบันทึกการบรรยาย การสอนของครูผูสอนไวในระบบฐานขอมูลทั้งหมด โดยที่ผูเรียน สามารถเตรียมการเรียนไดลวงหนา ทบทวนเนื้อหา หรือเขามา ศึกษาเพิ่มเติมในเวลาใดก็ไดเมื่อเกิดขอสงสัย ซึ่งนับวาเปน เทคโนโลยีที่ทําใหนักเรียนไดรับความรูอยางครบถวนและเกิด ความสะดวกตอตัวนักเรียนเปนอยางมาก ดังนั้น ตอบขอ 3.

นักเรียนควรรู 1 เทคโนโลยีสารสนเทศ เปนเทคโนโลยีสําหรับการประมวลผลสารสนเทศ ซึ่งครอบคลุมถึงการรับ-สง การแปลง การจัดเก็บ การประมวลผล และการคนคืน สารสนเทศ ในการประยุกต การบริการ และพื้นฐานทางเทคโนโลยี สามารถแบง กลุมยอยเปน 3 กลุม ไดแก คอมพิวเตอร การสื่อสาร และขอมูลแบบมัลติมีเดีย ซึ่งในแตละกลุมนี้ยังแบงเปนกลุมยอยๆ ไดอีกมากมาย องคประกอบทั้ง 3 สวนนี้ ตองอาศัยการทํางานรวมกัน ยกตัวอยางเชน เซิรฟเวอร (คอมพิวเตอร) เปน องคประกอบสําคัญของระบบเครือขาย (การสื่อสาร) โดยมีการสงขอมูลตางๆ ไปยัง เครื่องลูก (ขอมูลแบบมัลติมีเดีย) เปนตน ซึ่งเทคโนโลยีสารสนเทศจะสงผลตอความ ไดเปรียบทางดานเศรษฐกิจ การคา และการพัฒนาดานคุณภาพชีวิตของประชาชน ในสังคม

คูมือครู

11


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

Engage

Explore

อธิบายความรู

อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Explain

Expand

Evaluate

Explain

ครูตั้งคําถามเกี่ยวกับเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการตัดสินใจใหนักเรียนรวมกันตอบ • การทีน่ กั เรียนใชเว็บไซต www.google.com ในการคนควาขอมูลเพื่อทํารายงานสง ครูผูสอน เปนการใชประโยชนจากเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในรูปแบบใด (แนวตอบ เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจของบุคคล) • การพูดคุยกับเพื่อนผานโปรแกรม skpye เปนการใชประโยชนจากเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในรูปแบบใด (แนวตอบ เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจของกลุม) • การที่ผูบริหารใชขอมูลของฝายการตลาด ฝายผลิต ฝายขาย ฝายจัดซื้อ ที่ผานการ ประมวลผลรวมกันแลว มาเปนขอมูลใน การตัดสินใจเพิ่มหรือลดกําลังการผลิตของ บริษัท เปนการใชประโยชนจากเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในรูปแบบใด (แนวตอบ เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจขององคกร) • การที่นักเรียนใชโปรแกรมตารางทํางานมา ชวยจัดการเวลาในการทํางานแตละชนิด เปนการใชประโยชนจากเทคโนโลยี สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในรูปแบบใด (แนวตอบ เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจของบุคคล)

2.2 เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจของกลุ่ม

เทคโนโลยีสำรสนเทศเพือ่ กำรตัดสินใจของกลุม่ เป็นกำรใช้เทคโนโลยีสำรสนเทศทีช่ ว่ ยเสริม กำรท�ำงำนของกลุม่ บุคคลให้สำมำรถท�ำงำนร่วมกันได้อย่ำงมีประสิทธิภำพมำกขึน้ โดยมีหลักกำร คือ กำรน�ำเครือ่ งคอมพิวเตอร์สว่ นบุคคลมำเชือ่ มโยงกันเป็นเครือข่ำยระยะใกล้ หรือระยะไกล ท�ำให้ มีกำรใช้ทรัพยำกร ในระบบเครือข่ำยร่วมกันได้ เทคโนโลยีสำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจ ของกลุ่ม สำมำรถประยุกต์ใช้กับงำนต่ำงๆ ใน องค์กรได้ ตัวอย่ำงเช่น ระบบกำรจองทัวร์ พนักงำนในบริษัทที่ท�ำหน้ำที่รับสั่งจองทัวร์ให้ ลูกค้ำมีอยู่หลำยคน และใช้ระบบประมวลผล รำยกำรในกำรเก็บข้อมูลลูกค้ำของบริษัทไว้ที่ ส่วนกลำง โดยพนักงำนในกลุ่มสำมำรถเข้ำถึง ข้อมูลลูกค้ำเพือ่ ตรวจสอบข้อมูลได้ โดยไม่ตอ้ ง การน�าเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลมาเชื่อมโยงกัน รอพนักงำนคนใดคนหนึง่ ท�ำให้ธรุ กิจด�ำเนินต่อ เป็นเครือข่าย ไปได้โดยไม่หยุดชะงัก นอกจำกนี 1 ้ เทคโนโลยีสำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจอำจใช้กำรสื่อสำรด้วยระบบไปรษณีย์ อิเล็กทรอนิกส์ กำรประชุมผ่ำนเครือข่ำย ระบบสนับสนุนกำรตัดสินใจของกลุม่ ระบบกำรไหลเวียน อัตโนมัติของเอกสำร ระบบกำรจัดตำรำงเวลำของกลุ่ม ระบบบริหำรโครงกำรของกลุ่ม ระบบกำร ใช้แฟ้มข้อควำมร่วมกันของกลุม่ ระบบประมวลผลภำพเอกสำร เป็นต้น ปัจจุบนั โปรแกรมประยุกต์ มีประสิทธิภำพเกีย่ วกับกำรท�ำงำนเป็นกลุม่ มำกขึน้ ตัวอย่ำงเช่น กำรประชุมทำงไกลผ่ำนเครือข่ำย (video conference system) เป็นกำรนัดหมำยกำรประชุมของผู้ที่อยู่ห่ำงไกล โดยระบบจะท�ำให้ ประชุมปรึกษำหำรือกันได้โดยอยูต่ ำ่ งสถำนทีก่ นั ระบบสำมำรถส่งภำพ เสียง และข้อมูลบนหน้ำจอ คอมพิวเตอร์ โดยถ้ำผูป้ ระชุมคนใดคนหนึง่ มีกำรแก้ไขข้อมูลบนหน้ำจอคอมพิวเตอร์ผใู้ ช้คนอืน่ ทีใ่ ช้ อยูบ่ นเครือข่ำยคอมพิวเตอร์นกี้ จ็ ะได้รบั ข้อมูลทีผ่ ำ่ นกำรแก้ไขแล้วนัน้ ทันทีเสมือนอยูใ่ นห้องประชุม เดียวกัน ท�ำให้ลดต้นทุนกำรเดินทำง ค่ำที่พัก และเวลำจำกกำรเดินททำงได้เป็นอย่ำงดี

2.3 เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจขององค์กร

เทคโนโลยีสำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจขององค์กร เป็นกำรใช้เทคโนโลยีสำรสนเทศมำ เชื่อมโยงระบบสำรสนเทศของแผนกต่ำงๆ ในองค์กรเข้ำด้วยกัน เพื่อส่งผ่ำนข้อมูลจำกแผนกหนึ่ง ไปยังแผนกหนึง่ ทัง้ นีเ้ นือ่ งจำกกำรบริหำรงำนของผูบ้ ริหำรระดับสูงจ�ำเป็นต้องใช้ขอ้ มูลร่วมกันจำก หลำยแผนกเพื่อประกอบกำรตัดสินใจ 12

นักเรียนควรรู 1 ไปรษณียอิเล็กทรอนิกส หรืออีเมล สามารถแบงการใชงานตามลักษณะของ การใหบริการได 3 ลักษณะใหญๆ ดังนี้ 1. อีเมลสํานักงาน เปนบัญชีการใชบริการรับ-สงอีเมลทีห่ นวยงานหรือสํานักงาน ของผูใชเปนผูจัดทําและใหบริการ มีจุดเดน คือ บงชี้ถึงหนวยงานตนสังกัดของผูใช เชน อีเมลของบุคลากรในเนคเทค จะอยูในรูปของ ชื่อบุคคล @nectec.or.th 2. อีเมลโดย ISP สําหรับหนวยงานหรือสํานักงานใดที่ไมมีอีเมลของหนวยงาน หรือสํานักงาน ทางเลือกที่นาสนใจก็คือ เมื่อผูใชสมัครเปนสมาชิกอินเทอรเน็ต จาก ISP สวนมาก ISP ก็จะใหบริการอีเมลดวยเสมอ แตอีเมลแบบนี้มีจุดออน คือ ไมบงชี้สถานภาพของบุคคล หรือหนวยงาน อายุการใชบริการไมยาวนาน เมื่อ หมดอายุกับ ISP รายหนึ่ง ก็อาจจะเปลี่ยนเปนอีกราย ทําใหอีเมลเดิมถูกยกเลิกไปทันที 3. อีเมลที่ใหบริการฟรีทั่วไป หนวยงานหรือเว็บไซตหลายเว็บไซตใหบริการ บัญชีอีเมลฟรีสําหรับผูสนใจทั่วไป ดังนั้นผูใชอินเทอรเน็ตสวนมากจึงเลือกใชอีเมล ลักษณะนี้ เนื่องจากสมัครไดงาย ไมเสียคาใชจาย และใชงานไดทุกที่ ทุกเวลา

12

คูมือครู

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

เทคโนโลยีสารสนเทศในขอใด มีผลตอการพัฒนาโรงเรียนมากที่สุด 1. ระบบการจัดเก็บขอมูลของนักเรียนในโรงเรียน 2. ระบบการจายคาเลาเรียนของนักเรียนแยกตามระดับชั้น 3. ระบบการสอบถามผลการสอบเขามหาวิทยาลัยของนักเรียน 4. ระบบการเปรียบเทียบคาใชจายในดานตางๆ ในโรงเรียน แยกเปนรายเดือน วิเคราะหคําตอบ ระบบการสอบถามผลการสอบเขา มหาวิทยาลัยของนักเรียน เปนระบบที่ทําใหโรงเรียนไดขอมูล จํานวนของนักเรียนที่สามารถสอบเขามหาวิทยาลัยได และ สามารถสอบถามไดวานักเรียนที่สอบไดสามารถสอบเขาเรียน ในคณะใด ซึ่งขอมูลเหลานี้เมื่อไดรับการประมวลผลแลวจะเปน ขอมูลที่ทางโรงเรียนสามารถนํามาพัฒนาการเรียนการสอน ในโรงเรียนไดตอไป ดังนั้น ตอบขอ 3.


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

Engage

Explore

Explain

ขยายความเขาใจ

ตรวจสอบผล

Expand

Evaluate

Expand าใจ ขยายความเข

Evaluate ตรวจสอบผล

ขยายความเขาใจ

ใหนักเรียนเลือกเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อ การตัดสินใจของบุคคลมา 1 ชนิด จากหัวขอที่ครู กําหนดใหตอไปนี้ • ใชโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดพิมพเอกสาร ในหัวขอ “เราจะมีวิธีการประหยัดพลังงาน และลดภาวะโลกรอนไดอยางไร” หรือหัวขอ อื่นที่นักเรียนสนใจ โดยหาขอมูลประกอบ จากแหลงเรียนรูตางๆ • ใชโปรแกรมไมโครซอฟตพาวเวอรพอยตใน การนําเสนองานในหัวขอ “มลพิษที่พบใน ประเทศไทย” หรือหัวขออื่นที่นักเรียนสนใจ โดยหาขอมูลประกอบจากแหลงเรียนรูตางๆ • ใชโปรแกรมไมโครซอฟตเอ็กเซลลทําการ เปรียบเทียบรายรับ-รายจายของนักเรียนใน รอบ 1 สัปดาหที่ผานมา โดยสรางแผนภูมิ แทงเปรียบเทียบรายรับและรายจายใน แตละวัน แลวนําผลงานที่สรางไดสงครูผูสอน จากนั้น ใหนักเรียนแบงกลุม กลุมละ 3 คน ศึกษาคนควา เพิ่มเติมเกี่ยวกับเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจของกลุมวา ในปจจุบันมีเทคโนโลยี สารสนเทศใดบางที่สามารถทําใหนักเรียนและ เพื่อนสามารถพูดคุย แลกเปลี่ยนขอมูล และ ทํางานรวมกันไดอยางมีประสิทธิภาพ แลวสรุป เปนใบงานสงครูผูสอน

หลักกำร คือ กำรน�ำเครื่องคอมพิวเตอร์ของแผนกต่ำงๆ มำเชื่อมโยงกันเป็นเครือข่ำย เพื่อให้เกิดกำรใช้ข้อมูลร่วมกัน เช่น แผนกกำรตลำด แผนกผลิต แผนกจัดซื้อ แผนกบุคคล แผนก กำรเงินและบัญชี เป็นต้น มีระบบสำรสนเทศของงำนแต่ละฝ่ำย เมื่อมีกำรบันทึกข้อมูล จะส่งผ่ำน ข้อมูลจำกฝ่ำยหนึ่งไปยังอีกฝ่ำยหนึ่งและสร้ำงสำรสนเทศในรูปแบบรำยงำน ตำรำง แผนภูมิ หรือ กรำฟได้ เพือ่ ให้ผบู้ ริหำรตัดสินใจ ตัวอย่ำงเช่น กำรขำยสินค้ำ เมือ่ มีกำรซือ้ สินค้ำ แผนกกำรตลำด จะป้อนข้อมูลกำรขำยสินค้ำลงในระบบสำรสนเทศกำรขำยสินค้ำ ซึ่งข้อมูลจะถูกส่งไปยังแผนก คลังสินค้ำเพื่อจัดเตรียมสินค้ำ และส่งไปยังแผนกกำรเงินและบัญชีเพื่อคิดรำคำสินค้ำ จำกนั้น แผนกกำรเงินและบัญชีจะตรวจสอบควำมถูกต้องของข้อมูลกำรขำยและจัดท�ำใบแจ้งหนี้ในระบบ สำรสนเทศทำงกำรบัญชีส่งไปยังแผนกคลังสินค้ำ ซึ่งแผนกคลังสินค้ำจะจัดส่งสินค้ำและใบแจ้งหนี้ ให้กับลูกค้ำ และลูกค้ำจะช�ำระค่ำสินค้ำที่แผนกกำรเงินและบัญชี

ลูกค้ำ

ส่งสินค้าและ ใบแจ้งหนี้

สั่งซื้อสินค้า ช�าระหนี้

ข้อมูลการขายสินค้า

แผนกกำรตลำด

แผนกคลังสินค้ำ

ข้อมูลการขายสินค้า ส่งใบแจ้งหนี้

แผนกกำรเงินและบัญชี

ตรวจสอบผล

รุป ระบบสารสนเทศเขามามีบททาทในการดํารงชีวิตของมนุษยมากขึ้น องคกรตางๆ ใชระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ ประมวลผลขอมูล รวมถึงการดูแลรักษาขอมูล เพื่อใหได สารสนเทศที่ถูกตองและทันตอความตองการของผูใช และผูใชสามารถนําสารสนเทศที่ไดไป ประกอบการตัดสินใจไดอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งแตละองคกรจะเลือกใชระบบสารสนเทศใดนั้นจะ ตองคํานึงถึงความตองการใชงาน ความเหมาะสมกับธุรกิจ รวมถึงตนทุนในพัฒนาระบบสารสนเทศ

13

ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET

นักเรียนคิดวาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจมีขอเสียอยางไร แนวตอบ หากมีการนําเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ ไปใชในทางที่ผิดก็อาจสงผลเสียตอตัวผูใชและบุคคลอื่นได ตัวอยางของการใชเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในทาง ที่ผิด เชน การกออาชญากรรมทางคอมพิวเตอร การโจรกรรม ขอมูล การลวงละเมิด การกอกวนระบบคอมพิวเตอร การละเมิด ลิขสิทธิ์ทรัพยสินทางปญญา การทําสําเนาและลอกเลียนแบบ เปนตน

Expand

Evaluate

ใหนักเรียนสรุปเกี่ยวกับชนิดของระบบ สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจ ออกมาในรูปแบบแผนผังความคิด แลวสงผลงานใหครูผูสอนโดยการใชไปรษณีย อิเล็กทรอนิกส

บูรณาการอาเซียน ประเทศในอาเซียนไดมีความรวมมืออาเซียนดานโทรคมนาคมและเทคโนโลยี สารสนเทศ โดยมีการจัดการประชุมรัฐมนตรีอาเซียนดานโทรคมนาคมและเทคโนโลยี สารสนเทศ (TELMIN) ซึ่งมีภารกิจสําคัญที่จะตองดําเนินการ ดังนี้ 1. การจัดตั้งกองทุนไอซีทีอาเซียน (ASEAN ICT Fund) เพื่อเปนแหลงทุนที่ สามารถดําเนินโครงการและกิจกรรมดานไอซีทีไดอยางคลองตัวและรวดเร็ว เพื่อการพัฒนาไอซีทีในดานตางๆ 2. การจัดตั้งศูนยไอซีทีอาเซียน (ASEAN ICT Centre) เพื่อบริหารจัดการ โครงการและกิจกรรมตางๆ 3. จัดทําแผนแมบทไอซีทีอาเซียน (ASEAN ICT Master Plan 2015) เพื่อกําหนด ยุทธศาสตรและแนวทางความรวมมือที่จะขับเคลื่อนเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสาร (ไอซีที) ใหมีความแข็งแกรงและสนับสนุนการจัดตั้งประชาคมอาเซียน

คูมือครู

13


กระตุนความสนใจ

สํารวจคนหา

อธิบายความรู

ขยายความเขาใจ

Engage

Explore

Explain

Expand

ตรวจสอบผล

ตรวจสอบผล Evaluate ตรวจสอบผล Evaluate

Evaluate

ใหนักเรียนตอบคําถามประจําหนวยการเรียนรู และปฏิบัติกิจกรรมสรางสรรคพัฒนาการเรียนรู ในหนังสือเรียน หนา 14

¤Ò¶ÒÁ»ÃШ í íÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ 1. จงอธิบำยองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศมำอย่ำงสังเขป 2. ระบบสำรสนเทศที่องค์กรส่วนใหญ่น�ำมำใช้ในกำรท�ำงำน มีอะไรบ้ำง พร้อมยกตัวอย่ำงประกอบ 3. ระบบสำรสนเทศที่น�ำมำใช้เพื่อกำรตัดสินใจของบุคคล มีอะไรบ้ำง จงอธิบำย 4. จงยกตัวอย่ำงงำนในองค์กรที่น�ำเทคโนโลยีสำรสนเทศเพื่อกำรตัดสินใจของกลุ่มมำประยุกต์ใช้และ บอกถึงประโยชน์ที่ได้รับ 5. หลักกำรของกำรน�ำเทคโนโลยีสำรสนเทศมำใช้เพื่อกำรตัดสินใจขององค์กร คืออะไร จงอธิบำย

หลักฐานแสดงผลการเรียนรู 1. ผลงานการนําเสนอเกี่ยวกับฮารดแวรที่มีใชงาน อยูในปจจุบัน 2. รายงานเกี่ยวกับการนําระบบสารสนเทศ ชนิดตางๆ มาใชประโยชน 3. ผลงานเกี่ยวกับการเลือกเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการตัดสินใจของบุคคล 4. ใบงานเกี่ยวกับเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการ ตัดสินใจของกลุม 5. แบบบันทึกผลการตอบคําถามประจําหนวย การเรียนรู 6. ผลงานจากการปฏิบัติกิจกรรมสรางสรรค พัฒนาการเรียนรู

¡Ô¨¡ÃÃÁÊÌҧÊÃä ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ กิจกรรมที่ 1 1 กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมที่

33

ให้นักเรียนออกแบบแผนผังควำมคิดเกี่ยวกับองค์ประกอบของระบบสำรสนเทศ โดยเลือกใช้ซอฟต์แวร์ประยุ​ุกต์มำช่วยในกำรออกแบบชิ้นงำนของตนเอง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 - 4 คน ค้นคว้ำหำข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับอำชีพที่ มีควำมเกี่ยวข้องกับระบบสำรสนเทศ และน�ำมำเขียนรำยงำนกำรศึกษำค้นคว้ำใน ประเด็นต่อไปนี้ - ลักษณะงำนของอำชีพ - กำรน�ำระบบสำรสนเทศมำใช้ในกำรท�ำงำน - ประโยชน์ที่ได้รับจำกกำรน�ำระบบสำรสนเทศมำใช้ในกำรท�ำงำน สมมติให้นกั เรียนเป็นนักวิเครำะห์และออกแบบระบบให้กบั ส�ำนักพิมพ์แห่งหนึง่ ซึง่ ทำงส�ำนักพิมพ์ต้องกำรออกแบบระบบสำรสนเทศ เพื่อน�ำมำใช้ในกำรท�ำงำนของ องค์กร จำกสถำนกำรณ์ดงั กล่ำวให้นกั เรียนเขียนแผนผังแนวคิดส�ำหรับกำรน�ำระบบ สำรสนเทศมำใช้ในองค์กรแล้วน�ำเสนอหน้ำชัน้ เรียน โดยเลือกใช้โปรแกรมประยุกต์ ชนิดใดชนิดหนึ่งในกำรน�ำเสนอผลงำน

14

แนวตอบ คําถามประจําหนวยการเรียนรู 1. ระบบสารสนเทศประกอบดวย 1. ฮารดแวร คือ ตัวเครื่องและอุปกรณตอพวงตางๆ 2. ซอฟตแวร คือ ชุดคําสั่งหรือโปรแกรมที่ควบคุมการทํางานของคอมพิวเตอร 3. ขอมูล 4. บุคลากร และ 5. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 2. 1. ระบบสารสนเทศสํานักงาน เชน เครื่องคอมพิวเตอร เครื​ื่องพิมพ เปนตน และยังรวมไปถึงซอฟตแวรตางๆ 2. ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการ เชน ระบบการ ฝาก-ถอนเงินในธนาคาร เปนตน 3. ระบบสารสนเทศเพือ่ การจัดการ เชน การควบคุมหรือการตรวจสอบการดําเนินงาน เปนตน 4. ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจ เชน ระบบสนับสนุนการตัดสินใจในการปลูกพืชผานเครือขายอินเทอรเน็ต เปนตน และ 5. ระบบสารสนเทศสนับสนุนผูบริหาร โดยระบบจะประมวลผลสารสนเทศ ใหผูบริหารมองเห็นภาพรวมการดําเนินงานของบริษัท เปนตน 3. 1. ระบบสารสนเทศสํานักงาน เปนโปรแกรมสําเร็จรูปและเครื่องใชสํานักงาน และ 2. ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการ เปนการใชโปรแกรมเพื่อบันทึกขอมูลประจําวัน 4. ขึ้นอยูกับคําตอบของนักเรียน โดยมีแนวทางในการตอบ เชน ระบบการจองตั๋วเครื่องบิน ซึ่งจะทําใหเกิดความสะดวก รวดเร็ว ประหยัดเวลา และคาใชจายในการเดินทาง เพราะไมตองเดินทางไปจองดวยตนเอง 5. การนําเครื่องคอมพิวเตอรของแผนกตางๆ มาเชื่อมโยงกันเปนเครือขาย เพื่อใหเกิดการใชขอมูลรวมกัน เชน การขายสินคา เมื่อมีการซื้อสินคา แผนกการตลาดจะปอน ขอมูลการขายลงในในระบบ ซึ่งขอมูลจะสงไปยังระบบคลังสินคาเพื่อจัดเตรียมสินคา และสงขอมูลไปยังแผนกบัญชีเพื่อคิดราคาสินคา จากนั้นแผนกการเงินจะตรวจสอบ ความถูกตองและจัดทําใบแจงหนี้ และลูกคาชําระคาสินคาที่แผนกการเงิน เปนตน

14

คูมือครู


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.