Gyanamrit oct 2017 by Gyanamrit

mebpe³e keÀer keÀuece mes

efHeÀj Dee ieF& efoJeeueer De vOekeÀej keÀer

keÀeefuecee Oeerjs-Oeerjs ienjer nesleer pee jner Leer~ ®eejeW Deesj HewÀues efleefcej kesÀ DeeJejCe ves He´keÀeMe keÀes HetCe& ªHe mes efveieue efue³ee Lee~ Ssmes Demene³e JeeleeJejCe ceW ceeveJe ves Del³eble Iegìve, yes®ewveer Deewj íìHeìenì keÀe DevegYeJe efkeÀ³ee~ Ie=efCele cekeÌKeer Yeer efpeme DevOekeÀej ceW jnvee Hemebo veneR keÀjleer lees Yeuee osJeleeDeeW keÀe JebMepe ceeveJe Fmes kewÀmes menve keÀjlee? Gmeves Fme Ieves DebOekeÀej keÀes keÀneR otj ieús ³ee KeeF& ceW HeWÀkeÀkeÀj Deeves keÀe ¢æ{ mebkeÀuHe efkeÀ³ee~ DeeOeer jeef$e lekeÀ [efue³eeW Deewj ìeskeÀjeW Üeje DevOekeÀej keÀes Yej-YejkeÀj HeWÀkeÀves keÀe ³en He´³eeme ®euelee jne Hejvleg peneB mes DevOekeÀej Gþe³ee peelee Lee, JeneB Gmeer #eCe Deewj Yeer DeefOekeÀ ienje DevOekeÀej nes peelee Lee Deewj peneB Gmes HeWÀkeÀe peelee Lee, JeneB Henues mes ner Ievee DevOekeÀej ceewpeto Lee~ Mevewë Mevewë DevOekeÀej Deewj Yeer ienje neslee ®euee ie³ee~ efve<keÀ<e& kegÀí Yeer ve efvekeÀuee~ ceeveJeceve LekeÀeve Deewj yes®ewveer mes efleueefceuee Gþe~ nejkeÀj Jen ceve-ner-ceve efkeÀmeer De%eele efoJ³e MeefkeÌle mes men³eesie keÀer keÀecevee keÀjves ueiee~ DeeueeskeÀ HeJe& keÀe pevce leYeer...Gmes DeHeves meccegKe SkeÀ efoJ³e Deewj DeueewefkeÀkeÀ DeeYee mes DeeueesefkeÀle efJeef®e$e-mee He´keÀeMe-Hegbpe efoKeeF& efo³ee Deewj Gmeves Gme íesìs-mes He´keÀeMe-Hegbpe kesÀ otj lekeÀ HewÀues ngS He´keÀeMe ceW SkeÀ iegbpee³eceeve mJej megvee, `Jelme! ³eefo Fme efoJ³e p³eesefle mes legce DemebK³e oerHekeÀ peueeles peeDees lees #eCeeW ceW ner Fme efIeveewves DevOekeÀej keÀe DeeqmlelJe meceeHle nes pee³esiee~' Jewmee ner efkeÀ³ee ie³ee Deewj Oeerjs-Oeerjs, SkeÀ mes DeveskeÀ Deewj efHeÀj Deveefievele oerHe ceeuee³eW Gme efoJ³e DeeYee mes ®ece®eceeves ueieeR~ meYeer He´eefCe³eeW ceW veJeerve Glmeen Deewj Gcebie keÀer uenjW íe ieF¥~ ®eejeW efoMeeDeeW ceW otj lekeÀ Yeer DevOekeÀej keÀe veeceesefveMeeve ve Lee~ Demel³e Hej mel³e ves, ce=l³eg Hej DecejlJe ves leLee DevOekeÀej Hej He´keÀeMe ves efJepe³e He´eHle keÀj ueer Leer~ ®engB Deesj efyeKejs efoJ³e Deewj DeueewefkeÀkeÀ DeeYee mes ³egkeÌle Fme He´keÀeMe ceW Deye peieceieeles ngS mJeCe& cenue efoKeeF& os jns Les~ Ieer Deewj otOe keÀer veefo³eeB yen jner LeeR~ Mesj Deewj iee³e SkeÀ Ieeì Hej Heeveer Heer jns Les! F&<³ee&, Üs<e Deewj efnbmekeÀ He´Je=efÊe keÀe veeceefveMeeve ve Lee~ Heeflele Deewj efJekeÀejer ceveg<³eeW kesÀ yeoues Deye efoJ³e-iegCe-mecHevve mebHetCe& efveefJe&keÀejer, (Mes<e He=<þ 30 Hej)

Dece=le-met®eer HeeHeeW mes ye®eves keÀe GHee³e.. (mebHeeokeÀer³e) ....................4  Oeje Hej DeBOesje (keÀefJelee) .........6  `He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece ..........7  He´Mve nceejs, GÊej oeoer peer kesÀ ...8  `ceQ Mejerj ntB ' ³ee .............10  yegjs efJe®eej Deeves yevo nes ieS....11  cetkeÀ He´eCeer keÀer ®eerlkeÀej megvees....12  HeÀewueeoer efJe®eej, veejer cegefkeÌle...14  Je=×eJemLee keÀes yevee³eW megKeer .....16  yeeyee ves Keje&ìs yebo keÀje³es ......17  l³eeie Je mesJee keÀer cetjle ceelee ...18  kewÀmes yeæ{eSB DeHeves ..............20  meblees<e ner Hejce megKe nw .........21  helLej Yeer efheIeueles osKes nQ ......22  megKe mekeÀejelcekeÀ mees®e keÀe....24  J³emeve HeoeLe& efyeke´Àer ve keÀjves ...25  ceewve ves yeerceejer Kelce keÀj oer ...26  DekeÀuHeveer³e mJeemL³e megOeej.....27  meef®e$e mesJee mecee®eej ..........28  F&MJejer³e %eeve ves efo³ee megKeo...34 

meom³elee MegukeÀ Jeeef<e&keÀ DeepeerJeve

Yeejle efJeosMe 100 /- 1,000/2,000 /- 10,000/-

MegukeÀ `%eeveece=le' kesÀ veece mes [^eHeÌì ³ee F&ceveer D ee@ [ & j Üeje Yes p eves ns l eg Helee nw `%eeveece=le', %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve307510 (Deeyet jes[) jepemLeeve, Yeejle~ For Online Subscription Bank Name : State Bank of India A/c Holder Name : Gyanamrit A/c No. : 30297656367 Branch Name : PBKIVV, Shantivan IFSC Code : SBIN0010638 DeefOekeÀ peevekeÀejer kesÀ efueS mecHeke&À met$e ë Mobile : 09414006904, 09414423949 Email : hindigyanamrit@gmail.com : omshantipress@bkivv.org

%eeveece=le Heæ[ves ueieeR Deewj De%eeve kesÀ DevOekeÀej ceW [tyee ceveg<³e, mLetue DevOekeÀej keÀes efceìeves keÀe GHee³e {tBæ{ves ueiee~ He´keÀeMe keÀer Deesj ues ®eueves keÀer HeéLe&vee ceveg<³e ceW DevOekeÀej mes He´keÀeMe keÀer Deesj peeves keÀer He´Je=efÊe meoe mes ner jner nw~ Jen DevOekeÀej mes DeeueeskeÀ keÀer Deesj yeæ{vee ®eenlee nw~ De%eeve kesÀ DevOekeÀej mes mel³e-%eeve kesÀ He´keÀeMe keÀer Deesj ues peeves Jeeues HejceefHelee Hejceelcee mJe³eb Yeer He´keÀeMe mJeªHe nQ~ leYeer lees Heé®eerve keÀeue mes Deepe lekeÀ efJeefYevve OeceeX ceW Gme me=eq<ì j®eef³elee keÀer DeejeOevee efJejeì p³eesefle-Hegbpe kesÀ ªHe ceW keÀer ieF& nw~ efoJ³e p³eeseflemJeªHe Hejceelcee mes ner leceme keÀer Iegìve mes efvekeÀeue, He´keÀeMe kesÀ megKeo DevegYeJe keÀer Deesj ues ®eueves keÀer HeéLe&vee keÀer ieF&~ Dee³eeX keÀe lees Heé®eerve veeje ner nw ö `lecemees cee p³eesefleie&ce³e'~ F&mee ves Yeer yeeFyeue ceW keÀne Lee, `nceW He´keÀeMe ®eeefnS~' Fmueece Oece& kesÀ He´Jele&keÀ npejle ceesncceo ves Yeer `He´keÀeMe oes, He´keÀeMe oes' keÀer keÀecevee keÀes J³ekeÌle efkeÀ³ee~ Heejefme³eeW kesÀ Oece&ie´bLe `Deyesmlee' ceW Yeer efueKee nw ö `nceW Deeqive ³ee DeeueeskeÀ ®eeefnS~' pewve Deewj yeew× Oece& kesÀ He´Jele&keÀ ceneJeerj mJeeceer Deewj cenelcee yeg× %eeve kesÀ DeeueeskeÀ keÀer Keespe ceW ner Deepevce ueerve jns~ ieg© veevekeÀ osJe peer, mJeeceer jeceleerLe&, o³eevebo, efJeJeskeÀevebo Deeefo DeveskeÀ ceneHeg©<eeW ves Yeer De%eeve kesÀ DevOekeÀej keÀes meceeHle keÀj efJeMJe ceW %eeve keÀe He´keÀeMe HewÀueeves keÀe melele He´³elve efkeÀ³ee Hejvleg Flevee meye kegÀí nesles ngS Yeer DevOekeÀej yeæ{lee ner pee jne nw~ ueeKeeW ©He³es yenWies Heeveer keÀer lejn Fme Je<e& Yeer He´keÀeMe kesÀ megvenues efJeceeve Hej meJeej, DeceeJeme kesÀ DevOekeÀej keÀes ®eerjleer ngF&, DeeueeskeÀ keÀer mJeefCe&ce efkeÀjCeeW keÀes DeHeves ceW mecesìs òerHeeJeueer' efHeÀj Dee jner nw~ ceveg<³eeW ceW efHeÀj mes DevOekeÀej keÀes meceeHle keÀjves keÀe Glmeen peeie=le nesiee~ SkeÀ-oes veneR, Deveefievele oerHe DeceeJem³ee keÀer Fme Ieesj jeef$e ceW peieceiee GþWies, DemebK³e oerHe ceeuee³eW He´pJeefuele nes GþWieer~ Deveefievele jbie-efyejbieer ceesceyeefÊe³eeW Deewj efyepeueer kesÀ yeuyeeW keÀe DeefÜleer³e He´keÀeMe mecHetCe& osMe ceW ®ece®ecee Gþsiee~ ueeKeeW ©He³es Fme efove Fmeer GHeue#³e ceW Heeveer keÀer lejn yene efo³es pee³eWies~ lespe OJeefve leLee DekeÌìtyej 2017 pees Kego efiej keÀj Gþves keÀer efnccele efoKeelee nw, Jen otmejeW keÀes Yeer meneje os mekeÀlee nw

(mebpe³e keÀer keÀuece mes...He=<þ 3 keÀe Mes<e) meleesiegCeer Je=efÊe Jeeues osJe-ieCe efoKeeF& os jns Les~ megKe-mece=ef× leLee Þeer SJeb MeefkeÌle DeefOe<þe$eer met³e&-meer lespeesce³eer, keÀceue Heg<He Hej efJejepeceeve osJeer ue#ceer keÀer íìe ®engB Deesj efyeKejer Heæ[er Leer~ mecHetCe& efJeMJe yeoue ®egkeÀe Lee~ oefjêlee Deewj kebÀieeueer keÀer He´leerkeÀ ìtìer-HetÀìer PeeWHeefæ[³eeW keÀer peien, nerjs, ceeefCekeÀ, ceesefle³eeW mes peæ[s mJeefCe&ce cenueeW ves ues ueer Leer~ ogKe Deewj DeMeeeqvle, Ye´<ìe®eej leLee Del³ee®eej mes Heerefæ[le keÀefue³egie Deye megKe-Meeeqvle leLee Oeve-Oeev³e mes mecHevve mele³egie ceW yeoue ®egkeÀe Lee~ veJe-HeÝeele keÀer megvenjer efkeÀjCeW HetÀì jner LeeR~ yeme! leYeer mes ner Fme DeeueeskeÀ HeJe& ö oerHeeJeueer keÀe pevce ngDee~ HeéfleJe<e& FmekeÀer efoJ³e mce=efle ceW KegefMe³eeB ceveeF& peeleer jneR~ pegæ[leer ieF& efkebÀJeoeqvle³eeB uesefkeÀve, keÀeueevlej ceW FmekesÀ meeLe efJeefYevve efkebÀJeoeqvle³eeB leLee DeveskeÀ SsefleneefmekeÀ Ieìvee³eW pegæ[leer ieF¥~ meeiej-cebLeve mes ®eewon-jlveeW meefnle ue#ceer keÀe He´keÀì nesvee, cenekeÀeueer keÀe efMeJe ceW meceeJesMe, Þeerke=À<Ce Üeje vejkeÀemegj kesÀ Del³ee®eejeW keÀe Deble, Þeerjece keÀe De³eesO³ee ceW DeHetJe& mJeeiele, Je×&ceeve ceneJeerj, mJeeceer o³eevebo, mJeeceer jeceleerLe& Deeefo kesÀ osnevleeslmeJe leLee mJeCe& cebefoj keÀer veeRJe jKevee Deeefo DeveskeÀ Ieìvee³eW mece³e-mece³e Hej FmekesÀ meeLe mecyeeqvOele nesleer ieF¥~ ceveeves keÀe {bie Deewj ceveeves keÀe keÀejCe ®eens kegÀí Yeer nes Hejvleg Yeejle ceW meYeer He´keÀej kesÀ mecHeóe³eeW kesÀ Üeje ³en l³eesnej yeæ[er OetceOeece mes cevee³ee peelee jne~ Hegveë ueesHe ngDee mel³e %eeve-He´keÀeMe mece³e kesÀ meeLe-meeLe Oeerjs-Oeerjs Fve IeìveeDeeW keÀe cenÊJe yeæ{lee ie³ee Deewj oerHeeJeueer keÀe JeemleefJekeÀ jnm³e ueesHe neslee ie³ee Deewj meeLe-ner-meeLe ueesHe neslee ie³ee ö mel³e %eeve keÀe DeefÜleer³e He´keÀeMe~ Fmeer keÀejCe efHeÀj mes De%eeve kesÀ DevOekeÀej keÀe meeceép³e íeves ueiee, ceveg<³e oeveJelee keÀer Deesj yeæ{ves ueiee~ osMe mes megKe Deewj mece=ef× keÀer osJeer ©<ì nes ieF&~ Henues pewmeer Iegìve Deewj yes®ewveer yeæ{ves ueieer~ efoJ³e Deewj DeueewefkeÀkeÀ p³eesefle kesÀ HeeJeve HeJe& ö oerHeeJeueer keÀer mce=efle³eeB Deye Oetefceue 30

%eeveece=le efJe<ewueer iewmeeW mes Yeje {sj meeje yeeªo HetbÀkeÀkeÀj DevOekeÀej keÀes neLeeW ves Fme efove jnce keÌ³eeW ve efkeÀ³ee? ³eefo IejeW keÀer meHeÀeF&efHeÀj JeeefHeme ve Deeves keÀer ®esleeJeveer oer pee³esieer~ IejeW Deewj HegleeF& Deewj efceÆer kesÀ oerHekeÀeW keÀes peueeves mes ue#ceer He´mevve nes J³eeHeeefjkeÀ mLeueeW ceW megvenje He´keÀeMe HewÀueekeÀj, efJeefYevve peeleer lees meefo³eeW mes ue#ceer keÀe DeejeOekeÀ Deepe oefjê Deewj He´keÀej keÀer megiebefOe³eeW keÀer Yeerveer-Yeerveer KegMeyet ceW jele Yej megKe kebÀieeue keÌ³eeW neslee leLee ue#ceer keÀes ve ceeveves Jeeues DecesefjkeÀe, Deewj mece=ef× keÀer osJeer ö ue#ceer keÀe peesjoej Dee»eve efkeÀ³ee ªme Deewj peeHeeve Deeefo osMe mece=× keÌ³eeW nesles? pee³esiee~ ue#ceer kesÀ Jejoeve Oeve keÀes meoekeÀeue kesÀ efueS DeHeveer DevOekeÀej keÀe cetue keÀejCe ö efJekeÀej eflepeesefj³eeW ceW kewÀo keÀjves kesÀ efueS ®eejeW Deesj pegS keÀe yeepeej JeemleJe ceW Fve meyekeÀe cetue keÀejCe nw ö nceejs Ketye iece& nesiee~ DevleëkeÀjCe ceW íe³ee ngDee De%eeve keÀe DevOekeÀej, efpemeves veneR otj ngDee Deblej keÀe lece nceejs efJeJeskeÀ keÀes meceeHle keÀj efo³ee nw~ Fme De%eeve kesÀ Deepe ceveg<³e De%eeve kesÀ DevOekeÀej ceW Flevee Kees ®egkeÀe nw DevOekeÀej keÀe cetue keÀejCe nw ö efJekeÀejeW keÀe meceeJesMe~ efkeÀ Jen Fve l³eesnejeW Üeje efo³es pee jns efoJ³e mebosMe keÀer Deesj Ssmes mece³e, peyeefkeÀ Fme me=eq<ì keÀer mecemle DeelceeDeeW keÀer keÀesF& O³eeve veneR oslee~ oerHeeJeueer Hej Jen peneB SkeÀ Deesj %eeve-p³eesefle yegPe ®egkeÀer nw Deewj ceveg<³eelcee³eW mener ceeie& HeóMe&ve DemebK³e oerHe ceeuee³eW He´pJeefuele keÀjlee nw, Jenerb otmejer Deesj ve HeekeÀj ieuele jemleeW Hej YeìkeÀ jner nQ, Gme efoJ³e p³eesefle Jen %eeve keÀer p³eesefle keÀes lejmeles ngS, DeHeves DevleëkeÀjCe ceW HegBpe HejceefHelee Hejceelcee keÀe DeJelejCe neslee nw~ efíHes me®®es Deelcee ªHeer ®ewlev³e oerHekeÀ keÀer GHes#ee keÀj jne nw~ meoe keÀu³eeCekeÀejer nesves kesÀ keÀejCe ner Gme Hejceelcee keÀe Jen HejceefHelee Hejceelcee Üeje efceue jner efoJ³e p³eesefle kesÀ JeemleefJekeÀ veece èfMeJe' nw~ met³e&, ®eebo, efmeleejeW mes Hejs, ye´ïee, He´keÀeMe mes veneR peieceieelee~ cekeÀeve, Deebieve, ieefue³eeW keÀer efJe<Ceg, MebkeÀj keÀer Hegefj³eeW Jeeues met#ce ueeskeÀ mes Yeer otj, meHeÀeF& keÀjkesÀ, GvnW megboj-megboj JemlegDeeW mes megMeesefYele lees `HejceOeece' ner GvekeÀe efveJeeme-mLeeve nw~ me=eq<ì ceW mel³e %eeve keÀjlee nw Hejbleg DeHeves Deelcee ªHeer Iej mes efJekeÀejeW ªHeer keÀ®ejs Üeje SkeÀ ner Oece& Jeeueer owJeer me=eq<ì keÀer mLeeHevee, GmekeÀer keÀes HeWÀkeÀkeÀj, efoJ³eiegCe ªHeer megbojlee mes mepeeves ceW Jen Heeuevee leLee GmekesÀ HeefjJeefle&le, Heeflele mJeªHe ö keÀefue³egie keÀe Goemeerve nw~ Jen Je<e& Yej kesÀ J³eeHeej keÀe uesKee-peesKee meceeHle efJeveeMe ner GvekesÀ HećegKe keÀÊe&J³e nQ~ keÀj ve³ee efnmeeye-efkeÀleeye lees HeéjbYe keÀjlee nw Hejbleg DeHeves Deye DeHeves ceve keÀes meYeer meebmeeefjkeÀ Yeesie HeoeLeeX mes nìekeÀj lekeÀ kesÀ keÀceeX kesÀ efnmeeye-efkeÀleeye keÀer Deesj Gmeves DeeBKeW cetBo HejceefHelee Hejceelcee keÀer efoJ³e mce=efle ceW ueieevee ner `³eesie' jKeer nQ~ ³ener keÀejCe nw efkeÀ DemebK³e oerHe peueeves Hej Yeer ceeveJe keÀnueelee nw~ ³eefo ceveg<³e DeHeves peerJeve ceW ye´ïe®e³e&, melmebie, kesÀ Deblej keÀe lece otj veneR ngDee~ Meg× Devve leLee owJeeriegCeeW keÀes DeHeveekeÀj HejceefHelee Hejceelcee Jen meefo³eeW mes jele-jele Yej peeiekeÀj ue#ceer keÀer mes yegef×³eesie ueieekeÀj, Gvemes HeéHle nesves Jeeueer efoJ³e p³eesefle mes DeejeOevee keÀjves Hej Yeer GmekeÀe oMe&ve cee$e Yeer ve keÀj Hee³ee~ DeHeves keÀes peieceiee ues lees efveM®e³e ner yengle Leesæ[s mece³e ceW Flevee meye-kegÀí He´l³e#e osKeles ngS Yeer ceeveJe DeHeveer Deelce- De%eeve kesÀ DevOekeÀej keÀes efceìe³ee pee mekeÀlee nw~ p³eesefle peueeves keÀer Deesj Goemeerve nw keÌ³eeWefkeÀ DebOeefJeMJeemeeW Deelcee ªHeer ®ewlev³e oerHeeW keÀes peueeves keÀe ceewmece DeYeer nw~ leLee ªefæ{Jeeefolee kesÀ peeue ceW Jen Ssmee HebÀme ®egkeÀe nw efkeÀ Gmes ³eefo nce me®®eer ueieve, Glmeen Deewj Gcebie mes DemebK³e yegPes leesæ[ves keÀe GmeceW meenme veneR nw~ Hejbleg mees®eves keÀer yeele nw efkeÀ ngS oerHekeÀeW keÀes He´pJeefuele keÀjvee HeéjbYe keÀj oW lees MeerIe´ ner ³eefo ³ecegvee keÀes efo³es Je®eve kesÀ Devegmeej ³ece keÀe keÀe³ee&ue³e Fve nceejs meefo³eeW kesÀ mJeHve meekeÀej nes pee³eWies~ DevOekeÀej keÀe efoveeW yebo jnlee Lee lees Je×&ceeve ceneJeerj, mJeeceer jeceleerLe& keÀneR veeceesefveMeeve ve jnsiee~ mecHetCe& efJeMJe ceW megKe Deewj Deewj mJeeceer o³eevebo Deeefo meceepemesefJe³eeW Hej GmekesÀ ke´tÀj mece=ef× íe pee³esieer~  DekeÌìtyej 2017 31 MeleeX Deewj megefJeOeeDeeW kesÀ DeeOeej Hej ueer ieF& Deewj oer ieF& ogDeeDeeW ceW Demej veneR neslee

mecHeeokeÀer³e ..



HeeHeeW mes ye®eves keÀe GHee³e keÀceeX keÀe efnmeeye-efkeÀleeye Deìue nw FmeefueS ceveg<³e keÀes

`yes®eeje' yevee osleer nQ Deewj ceveesyeue keÀce keÀj osleer nQ~ nj keÀce& keÀjles meeJeOeeve jnvee ®eeefnS~ ye´ïeekegÀceejer]pe keÀer ogKe keÀe J³eeHeej ve keÀjW He´Lece cegK³e He´MeeefmekeÀe peieocyee mejmJeleer keÀne keÀjleer Leer, keÀceeX keÀer ieefle yeæ[er ienve nw~ keÀF& yeej nceW ueielee nw, ³en ``pewmes jemlee Heej keÀjles ngS DeHeveer megj#ee keÀe O³eeve jKeles keÀce& lees yegje veneR nw Hej GmeceW iegHle yegjeF& nesleer nw~ ceeve nes, Glevee ner O³eeve íesìe-yeæ[e keÀce& keÀjles Yeer jKees~ keÀígS ueerefpeS, efkeÀmeer J³eefkeÌle keÀes ogKeer osKekeÀj ³ee GmekeÀe ogKe keÀer lejn, keÀce& Hetje nesves Hej DeHeveer Je=efÊe keÀes mecesì uees Deewj megvekeÀj nce ogKeer nes peeles nQ Deewj efHeÀj GmekesÀ ogKe keÀe JeCe&ve Hejceelcee kesÀ meeLe peesæ[ uees~ Fmemes ceve efJe®eefuele veneR nesiee otmejeW kesÀ Deeies keÀjkesÀ GvnW Yeer ogKeer yevee osles nQ~ ³en lees ogKe Deewj efJekeÀce& veneR yeveWies~'' keÀe J³eeHeej nes ie³ee~ SkeÀ mes ueskeÀj, otmejs keÀes efo³ee~ %eeveer Devepeeves ceW efkeÀS keÀce& keÀe Yeer HeÀue J³eefkeÌle keÀe GÎsM³e ogKe kesÀ J³eeHeej keÀes jeskeÀvee nw, ve efkeÀ DemeeJeOeeveer mes ngS HeeHe keÀce& Üeje efkeÀmeer keÀes ogKe yeæ{evee~ De®íe ³en nw efkeÀ nce DeHeves %eeve-yeue mes Gme ogKe keÀes oiOe keÀjW leLee DeHeves ef®eÊe keÀes nef<e&le efceueves Hej, yeoues ceW ogKe Heevee Heæ[lee nw~ jKeW~ ogKe keÀes HewÀueeSB veneR, efceìeSB~ ³eefo ceeve ueerefpeS, efkeÀmeer ves efJeMJeemeHetJe&keÀ nceW Gme ogKe keÀes oiOe keÀjves keÀer leekeÀle veneR nw ®eeyeer oer, ueeHejJeenerJeMe nceves Gmes Kees lees efHelee Hejceelcee mes ogDee keÀjW~ otmejer efo³ee Deewj Gme J³eefkeÌle keÀes veF& ®eeyeer yeele ³en Yeer O³eeve ceW jKeW efkeÀ ³eefo nceW yeveJeeves ceW mece³e, MeefkeÌle, Oeve, Ke®e& keÀesF& ogKe Dee³ee nes lees ®esnjs Hej keÀjvee Heæ[e ö ³en Yeer ogKeoe³eer keÀce& cegjPeenì ³ee iueeefve ve DeeS keÌ³eeWefkeÀ nes ie³ee~ peeveyetPekeÀj vee mener, nceejs Ssmes ®esnjs keÀes osKe otmejeW kesÀ Devepeeves ceW nesves Hej Yeer HeefjCeece lees mebkeÀuHe ®eueWies, GvekeÀe O³eeve nceejer meeceves DeeSiee ner~ nceves peuoyeepeer lejHeÀ efKeb®e peeSiee, Jes nceW He´mevve keÀjves kesÀ efueS mLetue, ceW kesÀues keÀe efíuekeÀe jemles ceW HeWÀkeÀe Deewj keÀesF& met#ce Heg©<eeLe& keÀjves ueie Heæ[Wies, lees ³en yeesPe Yeer efHeÀmeue ie³ee, Mejerj keÀes Yeejer ®eesì ueieer, ³en Yeer nce Hej ®eæ{ peeSiee~ nceejs keÀejCe GvekeÀe mece³e nceejs Keeles ceW, Devepeeves ceW HeeHe pecee nes ie³ee~ J³eLe& peeSiee~ YetueW yevee osleer nQ `yes®eeje' ogKeer mes yegef× pegæ[sieer lees ogKe keÀe leeHe DeeSiee pewmes keÀesF& ye®®ee peuoyeepeer Deewj ueeHejJeener ceW mketÀue mJe³eb megKeer jnves Deewj otmejeW keÀes megKeer yeveeves keÀe peeles Hesve uesvee Yetue peeS~ Fme Yetue keÀe HeefjCeece lees efvekeÀuesiee~ efMe#ekeÀeW Üeje yeleeF& ieF& yeeleeW keÀes efueKeves mes Heg©<eeLe& yengle cenerve Deewj ieg¿e nw~ megKeeW kesÀ meeiej Hejceelcee Jebef®ele jnsiee~ meYeer Gmes `yes®eeje' keÀer ve]pej mes osKeWies~ nce mes yegef×³eesie peesæ[keÀj ner megKeeW mes YejHetj jne pee mekeÀlee nw~ meye Yeer peerJeve ªHeer HeeþMeeuee kesÀ efJeÐeeLeea nQ~ nceejer pees mJe³eb megKeer nesiee, Jener otmejeW keÀes megKe os mekesÀiee~ ³eefo íesìer-yeæ[er YetueW, nceW megDeJemejeW mes Jebef®ele keÀj osleer nQ, nceeje yegef×³eesie efkeÀmeer ogKeer J³eefkeÌle mes pegæ[e nesiee lees GmekesÀ 4 Oew³e& nesvee Del³evle DeeJeM³ekeÀ nw, ceeueer Hesæ[ keÀes eqkeÀlevee Yeer meeR®es, HeÀue lees ceewmece Deeves Hej ner efceuesiee DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le ogKe keÀe leeHe nce lekeÀ HengB®esiee DeJeM³e~ Deepe keÀer ogefve³ee ceW lees meYeer ogKeer nQ, keÀesF& leve mes, keÀesF& ceve mes, keÀesF& Oeve mes, keÀesF& peve mes Deewj keÀesF& ®eejeW mes~ ³eefo Ssmes ogKeer ceveg<³e mes yegef× keÀe ³eesie pegæ[e nesiee lees megKeer nesves Deewj megKeer keÀjves keÀer He´efke´À³ee ceW yeeOee DeJeM³e Heæ[sieer~ keÀce&-He$eer kesÀ %eelee nQ Hejceelcee efkeÀmeer ceveg<³e ves keÌ³ee-keÌ³ee keÀce& efkeÀS nQ, efkeÀve-efkeÀve keÀe HeÀue Jen Yeesie ®egkeÀe nw Deewj efkeÀme-efkeÀme keÀce& keÀe, keÌ³eekeÌ³ee HeÀue Gmes keÀye Deewj efkeÀme ªHe ceW DeYeer Yeesievee nw, ³en yeele keÀesF& ceveg<³e veneR peevelee~ ceveg<³e ³en Yeer veneR peevelee nw efkeÀ Henues Gmeves efkeÀme-efkeÀme keÀce& keÀe keÌ³ee HeÀue, keÀye Deewj efkeÀme ªHe ceW Yeesiee nw DeLeJee Deye Yeesie jne nw~ keÀce& keÀe HeÀue%eelee ceveg<³e mJe³eb veneR nw; Hejceelcee ner SkeÀ cee$e Depevces, DeefJeveeMeer, mee#eer, DekeÀÊee& Deewj DeYeeskeÌlee nQ pees meyekeÀer pevce-He$eer Deewj keÀce&-He$eer keÀes peeveles nQ~ YeieJeeve kesÀ ceneJeekeÌ³e nQ efkeÀ ``ns Jelme! legce efkeÀleves HeeHeer keÌ³eeW ve nes, cesjer MejCe uees (ceece SkeÀced MejCeb Je´pe), ceQ legcnW meye HeeHeeW mes cegkeÌle keÀj otBiee~'' efJe®eej keÀer yeele nw efkeÀ MejCe uesves ceW Ssmee keÌ³ee peeot nw efkeÀ efpememes ceveg<³e kesÀ HeeHe meceeHle nes peeles nQ~ MejCe keÀe DeLe& keÌ³ee nw? Hejceelcee keÀer MejCeeiele nesves keÀe DeefYeHe´e³e nw DeHeves leve, ceve, Oeve keÀes Gmes meceHe&Ce keÀjkesÀ, GmekeÀer ner Dee%eevegmeej

DekeÌìtyej 2017

GvekeÀe He´³eesie keÀjvee~ mebmeej ceW keÀesF& Yeer keÀce& Ssmee veneR efpemekeÀe leve, ceve DeLeJee Oeve mes mecyevOe ve nes~ efJekeÀce& nesles nQ lees Yeer FvneR kesÀ He´³eesie mes nesles nQ Deewj Oece& DeLeJee melkeÀce& nesles nQ lees Yeer FvneR kesÀ He´³eesie mes~ nceW efkeÀmekesÀ meeLe, efkeÀme He´keÀej keÀe uesve-osve jKevee nw leeefkeÀ Deeies kesÀ efueS efJekeÀceea efnmeeye-efkeÀleeye ve yeves, ³en yeele keÌ³ee Hejceelcee kesÀ efmeJee Dev³e keÀewve yelee mekeÀlee nw? osn kesÀ mecyeeqvOe³eeW kesÀ meeLe nceeje DeYeer keÌ³ee uesve-osve DeLeJee keÀce&-yevOeve nw, nceW peerJeve-efveJee&n efkeÀmekesÀ Oeve mes, efkeÀme no lekeÀ, kewÀmes keÀjvee nw, nceW efkeÀmeer kesÀ Heeme keÀneB lekeÀ mesJee uesves, Keeves-Heerves Fl³eeefo keÀe DeefOekeÀej nw, keÀewæ[er-keÀewæ[er keÀe Ssmee cenerve efnmeeye-efkeÀleeye Hejceelcee kesÀ DeefleefjkeÌle Deewj keÀewve peevelee nw? Fve meye keÀce&-yevOeveeW mes cegkeÌle nesves kesÀ efueS keÌ³ee keÀce&yevOeve ceW HeBÀmes Fvmeeve keÀer cele Hej ®eueves mes meHeÀuelee nes mekeÀleer nw? keÀoeefHe veneR~ SkeÀ Hejceelcee ner nw efkeÀ efpevekeÀer MejCe DeLee&led keÀoce-keÀoce Hej efpevekeÀer je³e uesves mes keÀce&yevOeve mes cegefkeÌle nes mekeÀleer nw~ Hejceelcee DeJeleefjle neskeÀj ner ceveg<³e keÀes MejCe osles nQ HejceefHelee Hejceelcee kesÀ DeJelejCe keÀe ³ener cegK³e GÎsM³e nw~ Jes efmeHe&À ueeskeÀ Deewj HejueeskeÀ kesÀ ieg¿e jnm³e ner yeleeves kesÀ efueS DeJeleefjle veneR nesles yeequkeÀ Heie-Heie Hej meeJeOeeve keÀjves

yeæ{ves Hej veeKetve keÀeìs peeles nQ, GBieefue³eeB veneR, ojej keÀes efceìeFS, efjMles keÀes veneR

%eeveece=le kesÀ efueS, ceeie&-He´oMe&vee keÀjves kesÀ efueS Deewj je³e osves kesÀ efueS, meekeÀej leve keÀe DeeOeej uesles nQ~ ³eefo Jes meekeÀej ªHe OeejCe ve keÀjW lees nj SkeÀ keÀes GmekeÀer HeefjeqmLeefle, ³eesi³elee Deewj keÀce&-yevOeve kesÀ Devegmeej meJeexÊece je³e kewÀmes os mekeWÀies~ cele uesves kesÀ efueS GvekeÀe ye®®ee yevevee DeeJeM³ekeÀ nw keÌ³eeWefkeÀ yeeHe DeLeJee ìer®ej (DeO³eeHekeÀ) DeLeJee ieg© DeHeves ner ye®®eeW keÀes DeLeJee efMe<³eeW keÀes ner cele osles nQ, ve efkeÀ otmejeW keÀes~ FmekesÀ efueS Hejceelcee efHelee DeHeves meekeÀej ªHe Üeje mJe³eb DeeoMe& keÀce& keÀjkesÀ efoKeeles nQ Deewj keÀce& keÀjvee efmeKeueeles nQ leeefkeÀ DeuHe yegef× Jeeuee ceveg<³e cee³ee mes íuee ve peeS~ vegmKes keÀes kesÀJeue jìvee veneR, He´³eesie ceW ueevee nw %eeve ceeie& Deewj YeefkeÌle ceeie& ceW ³ener Devlej nw~ YeefkeÌle ceeie& Jeeues kesÀJeue iee³eve keÀjles nQ efkeÀ `ns He´Yeg nce legcnejer MejCe Dee³es nQ~' Jes kesÀJeue keÀnles nQ efkeÀ `Üej Heæ[e ceQ lesjs, ke=ÀHee keÀjes Yelee&, Heej ye´ïe HejcesMJej ogKe kesÀ nÊee&~' Hejvleg Jes ve lees ³eLeeLe& jerefle ceW Hejceelcee keÀer MejCe uesles nQ Deewj ve ner GmekeÀer cele Hej ®eueles nQ~ Deleë ceece SkeÀced MejCeced Je´pe, ³en SkeÀ ceneceb$e (meJeexÊece mecceefle) nw efpeme Üeje ogKe keÀer efveJe=efÊe nes peeleer nw~ efJekeÀej ªHeer jesie keÀes otj keÀjves keÀer ³en SkeÀ cee$e mebpeerJeveer yetìer Deewj Hejce Deew<eefOe nw Hejvleg pewmes keÀesF& yesmecePe, yeerceejer keÀes otj keÀjves kesÀ efueS Deew<eefOe keÀe He´³eesie keÀjves keÀer yepee³e vegmKes keÀes jìlee jns, Jewmes ner ueesie Fme ceneceb$e DeLee&led Deveceesue je³e Hej ®eueves keÀer yepee³e Fmes jìles jnles nQ~ pewmes ``ceQ HengB®e peeBT, HengB®e peeTB'' keÀnles jnves mes keÀesF& Yeer J³eefkeÌle DeHeveer cebefpeue (ue#³e) Hej HengB®e veneR mekeÀlee yeequkeÀ mevceeie& Hej ®eueles jnves mes 6

ner HengB®e mekeÀlee nw~ Jewmes ner ``He´Yeg peer nce MejCeeiele lesjs'' keÀnles jnves mes cegefkeÌle veneR efceueleer yeequkeÀ FmekeÀer ieg¿elee ceW [gyekeÀer ueieeves mes Deveceesue jlve neLe ueieles nQ~ Hejceelcee keÀe DeJelejCe leye neslee nw peye meye ceveg<³eelceeSB keÀce&-yevOeve ceW HeBÀmeer neW~ Gme ner mece³e keÀes `Oece&-iueeefve' keÀe mece³e keÀne peelee nw~ leye ner Jes DeelceeDeeW keÀes keÀce&-yevOeve mes cegkeÌle keÀj peerJevecegkeÌle mele³egieer me=eq<ì keÀer mLeeHevee keÀjles nQ DeLeJee cegefkeÌleOeece ceW ues peeves kesÀ efueS Deeles nQ~ Deleë cegefkeÌle Deewj peerJevecegefkeÌle kesÀ oelee SkeÀ Hejceelcee ner nQ, ve keÀesF& ueesefkeÀkeÀ ieg©, ve cele-mLeeHekeÀ, ve ner efJeÜeve~ ye´.kegÀ.DeelceHe´keÀeMe

Oeje Hej DeBOesje jn ve HeeS ye´ïeekegÀceejer jefMce Deie´Jeeue, efmece[siee (PeejKeC[)

oerHeeW keÀe peieceieelee GlmeJe `oerHeeJeueer' DeeF&, oerHe peueeDees, DeBOesje efceìeDees, meyekeÀes nes yeOeeF&~ oerHeeW keÀer ueæ[er KegMeer keÀe Deveceesue Denmeeme efouee³es, ojes oerJeej ner keÌ³eeW, oerHeeW mes nj efoue cegmekeÀje³es~~ megKe-mece=ef× keÀer He´leerkeÀ ue#ceer Yeer He´mevve nes peeS~ Oeje Hej DeBOesje jn ve HeeS~ efkeÀleveer ner meefo³eeB yeerleeR, efkeÀleves nceves oerHe peuee³es, efkeÀvleg ceeveJe peerJeve keÀe DeBefOe³eeje otj veneR keÀj Hee³es~ Ieæ[er DeeF& `Hejce-p³eesefle' mes `Deelce-p³eesefle' peieeves keÀer, He´mevvelee kesÀ HeìeKes Deewj He´sce keÀer HetÀuePeæ[er peueeves keÀer~~ peerJeve osn-oerHe ceW Deelce-mce=efle keÀer p³eesefle peieceieeS~ Oeje Hej DeBOesje jn ve HeeS~ meyekeÀer ³ener mees®e nes efkeÀ nj lejHeÀ KegMeneueer nes, DeBOekeÀej efceì peeS meeje, Iej-Iej ceW oerJeeueer nes~ mvesn³egkeÌle yeeleer keÀes keÀjkesÀ, o³ee keÀe Yej oW GmeceW lesue, jeie-Üs<e keÀe efleefcej efceìe keÀj, keÀjW ceve-mes-ceve keÀe cesue~~ meyekeÀes megKe HengB®ee keÀj, nce Yeer DeueewefkeÀkeÀ megKe Hee³eW~ Oeje Hej DeBOesje jn ve HeeS~

mJeYeeJe Gme oerHekeÀ keÀer lejn jKees pees cenue ceW Yeer Gleveer ner jesMeveer oslee nw efpeleveer PeesHeæ[er ceW DekeÌìtyej 2017

`He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece

leLee G®®e keÀesefì keÀer %eeveece=le Heef$ekeÀe F&MJejer³e He´meeo nw~ jepe³eesie kesÀ ®eejeW efJe<e³e ö %eeve, ³eesie, OeejCee Deewj mesJee %eeveece=le ceW mecee³eesefpele nQ~ [e@.ceveer<e iees³eue, peesOeHegj (jepemLeeve)

petve, 2017 DebkeÀ ceW uesKe òsefJe³eeW keÀer GHeeqmLeefle keÀe Denmeeme' SJeced `J³emevecegkeÌle peerJeve' mejenveer³e nQ~ mebHeeefokeÀe Üeje efueefKele uesKe `Deelce-HeóMe&ve, ve efkeÀ Mejerj-HeóMe&ve' ceW O³eeve efKeb®eJee³ee ie³ee nw efkeÀ DeevleefjkeÀ megvojlee yeenj efoKeeves keÀer ®eerpe vee neskeÀj nj mebkeÀuHe Je MJeeme ceW yemeeves keÀer ®eerpe nw, FmeceW Jen HeÀewueeoer leekeÀle nw, pees efkeÀmeer Yeer HeefjeqmLeefle keÀes ueebIekeÀj DeHeves DeeqmlelJe keÀes yevee³es jKeleer nw~ pewmeer nesæ[ nce yeenjer megvojlee kesÀ efueS keÀjles nQ, Jewmeer ner DeevleefjkeÀ megvojlee kesÀ efueS nesveer ®eeefnS~ `yeeyee ves keÀne, IeyejeDees veneR, ceQ yewþe ntB' ³en YeeJe Yeje uesKe Heæ{keÀj yeeyee kesÀ H³eej Je ceoo kesÀ Devetþs Snmeeme ves He´sce kesÀ DeeBmet uee efo³es~ `cesje DeekeÀeMe, cesje ef#eeflepe' Yeer He´sjCeemHeo nw~ meYeer uesKekeÀeW keÀes meeOegJeeo Je MegYekeÀeceveeSB~ ye´.kegÀ.mevlees<e jeþewj, peerJeve Heeke&À (veF& efouueer)

%eeveece=le keÀe Dece=le Heeve keÀjkesÀ yeewef×keÀ #ecelee Je iegCeJeÊee keÀes efJekeÀefmele keÀjves ceW yengle De®íe men³eesie efceuelee nw~ pegueeF& DebkeÀ kesÀ mecHeeokeÀer³e ``meHeÀuelee keÀer kegBÀpeer ¢æ{lee'' ceW cenelcee yeg× keÀe GoenjCe yengle %eeveJeOe&keÀ nw~ ceeuee HesÀjves mes veneR, F&MJej mes leej peesæ[ves mes ¢æ{lee keÀes OeejCe keÀj Heeles nQ~ uesKe ``me=eq<ì jbieceb®e nw'' yengle He´sjCeeoe³eer nw~ ``mecceeve ceebieles JekeÌle kegÀªHe, osles JekeÌle meggboj'' uesKe ceW mecceeve keÀes De®íe HeefjYeeef<ele efkeÀ³ee ie³ee nw~ uesKe ``ceeveefmekeÀ leveeJe mes efceueer cegefkeÌle'' ceeveefmekeÀ jesefie³eeW kesÀ efueS ``jeceyeeCe'' meeefyele nesiee~ cegKeHe=<þ ``jepe³eesie mes He´eeqHle³eeB'' Flevee DeekeÀ<e&keÀ yevee nw efkeÀ efpemekeÀes meeceves mes nìeves keÀe ceve veneR keÀjlee nw~ êesCeefmebn iebieJeej, keÀe³eceiebpe, HeÀ©&Keeyeeo (G.He´.)

pegueeF& DebkeÀ ceW uesKe ``l³eeie Je mesJee keÀer cetjle ceelee'' Heæ{e~ uesKekeÀ ves yengle De®ís lejerkesÀ mes ceelee keÀe cenÊJe mecePee³ee nw~ ceelee kesÀ Denmeeve, keÀesF& Yeer Heg$e Gleej veneR mekeÀlee~ ceelee Jen MeefkeÌle nw, efpemekesÀ HewjeW ceW yewþkeÀj yengle Deevevo keÀe DevegYeJe neslee nw~ SkeÀ ceelee ner nw, pees DeveskeÀ Heeì& pewmes ceelee, Helveer, yent, meeme, mensueer Deewj yesìer ö KegMeer-KegMeer Deoe keÀjleer nw~ Fleveer %eeve-JeOe&keÀ Heef$ekeÀe kesÀ efueS yengle-yengle Oev³eJeeo~ ye´.kegÀ.jcesMe cegvpeeue, keÀeuekeÀe (nefj³eeCee)

pegueeF&, 2017 keÀe DebkeÀ Heæ{ves kesÀ yeeo cesjs ceve Heìue Hej Tpee& keÀer efkeÀjCeW peeie=le nesves kesÀ meeLe-meeLe ef®ebleve Deewj ceveve keÀer p³eesefle He´keÀeMeceeve ngF& nw~ jepe³eesefieveer oeoer peevekeÀer peer kesÀ Üeje meceepe Deewj je<ì^ keÀes efo³ee ie³ee MegYeeMeer<e keÀe mevosMe peveceeveme mes ceveesefJekeÀejeW keÀes otj keÀjves keÀer peeie=efle DeJeM³e osiee~ megotjJeleea (ogie&ce) ie´eceerCe #es$eeW ceW %eeveece=le Heef$ekeÀe keÀe He´®eej-He´meej DeefOekeÀ mebK³ee ceW nes, Fme Hegveerle keÀe³e& ceW efvejvlej He´³eeme peejer jnsiee~ Sme.Sme.cepeerefþ³ee, efJekeÀemeveiej, osnjeotve (GÊejeKeb[)

Fme cenbieeF& kesÀ peceeves ceW efJe%eeHeveeW mes jefnle, efMe#eeHe´o

©keÀeJeìW lees efpeboe FbmeeveeW kesÀ efueS nQ, `DeLeea' kesÀ efueS lees meye jemlee íesæ[ osles nQ~

DekeÌìtyej 2017 keÀce&Yetefce Hej Þece meyekeÀes keÀjvee nw, Hejceelcee efmeHeÀ& uekeÀerjW oslee nw, jbie ncekeÀes Yejvee nw

He´Mve- peye DeeHe meYee ceW Deeles nes, DeeHekeÀes keÌ³ee DevegYeJe neslee nw? GÊej- peye Yeer meYee ceW Deeleer ntB, Fleveer KegMeer Fcepe& nes peeleer nw, Jees KegMeer cegKe mes yeleeF& veneR pee mekeÀleer nw~ FmekesÀ efue³es efmeHe&À DeescedMeeefvle keÀnvee ner yengle nw~ Deelcee ntB lees osn kesÀ mecyeefvOe³eeW mes heej ntB~ ceQves DevegYeJe efkeÀ³ee nw efkeÀ mecyevOeeW mes v³eeje kewÀmes yevee peelee nw~ yesno ceW jnves mes no Deehesner ítì peeleer nw~ nce KegMevemeerye nQ pees yeeyee nceejs keÀjerye nw~ jeFì nwC[ ceW nw yeeyee Deewj uesHeÌì ceW nw yeerleer keÀes ef®eleJees veneR~ yeeyee ves efove®e³ee& keÀe pees efve³ece yevee keÀj efo³ee nw, yengle peªjer nw~ Fmemes yengle De®íe jnlee nw~ SkeÀ Dece=leJesues efHeÀj vegceeMeece, mebie"ve ceW ³eeo ceW yew"les nQ~ yeeyee osKe jne nw, ye®®es keÀneB lekeÀ yeeyee kesÀ h³eej ceW Yejhetj nes ie³es nQ~ yeeyee ves eE®elee mes HeÀeefjie keÀj efo³ee nw~ heæ{eF& Ssmeer nw, helee ner veneR nw efkeÀ eE®elee keÌ³ee nesleer nw? eE®elee nw ef®elee kesÀ yejeyej~ nce meye heefjJeej ceW SkeÀoes kesÀ heeme nQ ³ee otj nQ hej meye yeeyee kesÀ meeLe nQ, Ssmeer HeÀereEueie nw vee~ yeeyee cegPes ieghle keÀnlee nw, legce cesjer nes, lees Jemee& ³eeo keÀjvee veneR heæ[lee nw, Deehesner ³eeo Deelee nw~ Jemex ceW meYeer keÀes cegefkeÌle-peerJevecegefkeÌle efceueer nw vee~ efJeosMe ceW keÀesF&-keÀesF& yenveW Ssmeer nQ, pees GvekesÀ peerJeve keÀe heefjJele&ve osKe ceeB-yeehe %eeve ceW Dee ie³es~ efpeme ceeB-yeehe ves pevce efo³ee Jees Yeer efkeÀleves Yeei³eMeeueer nQ~ keÀefue³egieer keÀesF& Yeer J³eefkeÌle ³ee JewYeJe ncekeÀes meneje oskesÀ veneR yew"s nQ, efkeÀveeje Yeer veneR keÀjvee nw, meneje Yeer veneR uesvee nw~ 8

He´Mve- Heemì kesÀ efJekeÀce& efJeveeMe nes peeSB, GmekesÀ efueS keÌ³ee keÀjW? GÊej- meYeer keÀce& ceW yebOee³eceeve nQ~ heemì keÀe meye efJeveeMe nes peeS, FmekesÀ efue³es Òespesvì keÀce& yengle De®ís keÀjes~ henues-henues efJeosMe peeles mece³e ceQves yeeyee mes keÀne, yeeyee kewÀmes peeTB, keÌ³ee keÀªB, ceQ lees FbieefueMe Deeefo kegÀí veneR peeveleer ntB~ yeeyee ves keÀne, ceQ meeLe ®euelee ntB~ ceQ efnvoer ceW yeesueleer peeleer Leer Deewj pe³ebleer yenve ì^ebmeuesmeve keÀjleer Leer lees meye yengle h³eej mes megveles Les~ yeeyee kesÀ Iej ceW nj Oece& Jeeueer Deelcee³eW Dee³eWieer Deewj Jees Yeer ³en DevegYeJe keÀjkesÀ pee³eWieer~ yeeyee pees ncekeÀes heæ{elee, efmeKeelee nw, Jener ncekeÀes keÀjvee nw lees hegC³e keÀe Keelee pecee neslee pee³esiee~ Devoj ner Devoj, pees heehe keÀe Keelee jne ngDee nesiee Jees Kelce neslee pee³esiee~ efJeéeeme mebiece³egieer peerJeve ceW yengle De®íe meeLe oslee nw~ efve½e³eyegef× nQ lees efJepe³e efveef½ele nw, efHeÀj efveeE½ele jnWies~ Ssmes ÒewefkeÌìkeÀue peerJeve mes DeewjeW keÀes Yeer efJeéeeme efoueevee menpe nes peelee nw~ meejs keÀuhe ceW SkeÀ ner yeej Fmeer mebiece kesÀ mece³e yeeyee Deelee nw, vee Deeies vee heerís, ³en ìeFce yeeyee ves efHeÀkeÌme keÀj efo³ee nw~ lees ìeFce hej ®eueves Jeeues, yeeyee keÀer Dee%eeDeeW keÀe heeueve keÀjves Jeeues, keÀYeer Yeer efove Yej ceW DeJe%ee ve keÀjves Jeeues keÀes yeeyee efkeÀlevee h³eej keÀjlee nw~ keÀYeer Yeer DeJe%ee ve keÀjves Jeeues meoe ner ÒeYeg keÀer yeele efmejceeLes jKeles nQ~ yeeyee ves nceejs Thej o³ee, ke=Àhee Deewj #eceeYeeJe mes Yeei³e yeveeves ceW meeLe efo³ee nw~ keÀYeer keÀesF& Yetue Yeer keÀj oer vee, lees Yeer ve]pej mes efveneue keÀjlee nw~ cegjueer kesÀ Üeje meejs efove

mecem³eeSB Fleveer leekeÀleJej veneR nesleer efpelevee nce FvnW ceeve uesles nQ, keÀYeer megvee nw efkeÀ DebOesjeW ves megyen ner vee nesves oer nes DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le keÀe ªneveer Yeespeve yeeyee SkeÀ ner yeej megyen keÀes efKeuee oslee nw~ yeeyee Ieæ[er-Ieæ[er Keeves keÀes veneR oslee nw~ ³en Yeespeve Flevee Yeejer nw pees meeje efove ®eeefnS n]pece keÀjves kesÀ efue³es~ Deiej ³en megyen keÀes ve efceues lees meeje efove keÌ³ee keÀjWies, efye®eejs nes pee³eWies~ lees efye®eeje Meyo nceejs efue³es keÀYeer keÀesF& ve keÀns~ He´Mve- jepeer-KegMeer ceW jnves keÀe je]pe keÌ³ee nw? GÊej- yeeyee mes pees efceuelee nw Gmes peerJeve ceW uee keÀjkesÀ peerles nQ lees meye je]peer-KegMeer jnles nQ~ keÀYeer keÀesF& veeje]pe veneR neslee nw~ keÀF& Deelcee³eW keÀnleer nQ, legce nceejs mes keÌ³ee ®eenleer nes? ceQ keÀnleer ntB, DeehekeÀes osKe keÀjkesÀ ner cegPes yeæ[er KegMeer ngF&~ yeeyee kesÀ ye®®es meye KegMe-je]peer neW, ³en heoceeheoce Yeei³e nw~ KegMe nQ lees je]peer nQ~ ve efkeÀmemes veeje]pe nesles nQ, ve veejepe keÀjles nQ~ SkeÀ ves keÀner, otmejs ves ceeveer~ Flevee De®íe peerJeve peervee nes lees keÌ³ee keÀjvee nw? heæ{eF& mes h³eej nesves mes mebiece keÀe mece³e meHeÀue neslee nw~ mebiece kesÀ mece³e keÀes meHeÀue keÀjves keÀe Yeei³e DeYeer Òeehle nw pees efHeÀj meejs keÀuhe ceW Ssmee ®eebme veneR efceuesiee~ nce Yeer efyepevesmecesve nQ vee, nceeje efyepevesme keÀewve-mee nw? nce efyepeer Yeer veneR nQ, uespeer Yeer veneR nQ keÌ³eeWefkeÀ efyepevesme ceW keÀceeF& yengle nesleer nw~ heæ{eF& heæ{les ner keÀceeF& keÀj jns nQ, efkeÀlevee De®íe efyepevesme yeeyee ves ncekeÀes efmeKee³ee nw~ ³en helee veneR Lee, nceeje yeeyee Fleveer Tb®eer heæ{eF& heæ{ekeÀj, Fleveer keÀceeF& keÀjelee jnsiee~ efkeÀleveer De®íer ueeFHeÀ yeeyee ves yeveekeÀj oer nw~ ncekeÀes ve ®eceæ[er keÀe DenbkeÀej nw, ve oceæ[er keÀe DenbkeÀej nw~ ueesYe Yeer keÌ³eeW jKeW, keÌ³ee ®eeefnS? kegÀí veneR ®eeefnS~ efkeÀleves KegMevemeerye nQ pees yeeyee nceejs efoue keÀer yeeleW megve jne nw, osKe Yeer jne nw~ nce Yeer efmeHe&À yeeyee keÀes osKeleer jntB lees De®íe nw~ Ssmee keÌ³ee nw yeeyee ceW pees yeeyee keÀes osKeles ner efoueKegMe efce"eF& Keeves pewmee DevegYeJe neslee nw~ efoue keÀes KegMe jKevee, ®esnjs mes KegMeer keÀer PeuekeÀ efoKeevee, pees Ssmes KegMe nQ Jees Yeei³eJeeve nQ~ He´Mve- megyen mes Meece lekeÀ keÀewve-meer yeele DeHeves ceW ®eskeÀ keÀjveer nw pees Jees nceeje mebmkeÀej yeve peeS? GÊej- nceejs ceW keÀesF& DeefYeceeve veneR nw, hej mJeceeve ceW jnves kesÀ efue³es jemlee meeje mHe<ì nw~ mecceeve osvee, mJeceeve ceW jnvee~

ÒewefkeÌìkeÀue ueeFHeÀ ceW meejs efove ceW ³en ®eskeÀ keÀjW, megyen mes jeef$e lekeÀ mJeceeve ceW jnvee, mecceeve osvee~ ³es mebmkeÀej Fme mece³e yeve jns nQ~ yeeyee ves ye®®es-ye®®es keÀn keÀjkesÀ cee³eepeerle-peielepeerle yevee efo³ee nw~ pees peiele meeje cee³ee mes Yeje heæ[e nw Jees nceejs neLeeW ceW nw, GmekeÀes heueìevee nw~ ®eejeW Deesj og:Ke keÀe veeceefveMeeve ve jns, ³en lehem³ee keÀjveer nw~ DeYeer vee@uespe Ssmeer nceejer yegef× ceW nes~ %eeve-mJeªhe efmLeefle keÀe DeeFvee Ssmee nw pees ve³evenerve keÀes Yeer jen efceue peeleer nw~ ªneveer ¢efä, ªneye ceW jnvee Deewj jnceefoue yevevee~ Leesæ[s mece³e ceW yengle De®íer keÀceeF& keÀjvee, ³en Yeei³eJeeve keÀe keÀece nw~ Yeei³eJeeve pees nesiee Jees mece³e kesÀ Devegmeej yengle De®íer mesJee keÀjlee nw~ mece³e keÀer keÀercele nceejs Fme peerJeve keÀer keÀercele keÀes yeveeves Jeeueer nw~ He´Mve- peye yeeyee kesÀ ve³eveeW ceW nce nQ ³ee nceejs ve³eveeW ceW yeeyee nw lees keÌ³ee neslee nw? GÊej- Deheves Deehe yeeyee ³eeo Deelee nw~ ³en nw me®®es efoue Jeeues keÀe heg©<eeLe& efkeÀ ceQ legcnW osKelee jntB~ cegKe mes ve Yeer keÀnW lees Yeer Deheves Deehe yeeyee meeceves Dee peelee nw ³ee nce yeeyee kesÀ heeme hengB®e peeles nQ~ oesveeW lejHeÀ keÀer KeeR®e nw lees meye menpe nes peelee nw~ lees yeeyee efkeÀlevee ceer"e, efkeÀlevee h³eeje, efkeÀlevee Yeesuee efMeJe YeieJeeve nw~ Yeesuee nw hej nceeje Yeei³e yeveeves ceW nesefMe³eej nw~ SkeÀ efceveì Yeer Deewj efkeÀmeer K³eeue ceW ve peeJeW, Deewj keÀesF& eE®eleve ceW ve jnW~ SkeÀ yeeyee otmeje ve keÀesF&, yeme ³en SkeÀ YeeJevee nes~ 108 keÀer ceeuee ceW Deeves kesÀ efue³es Yeer Mele& nw~ meoe ner Ssmes jnes pees efkeÀmeer kesÀ keÀece DeeDees~ DeYeer FmeceW DeefYeceeve Dee³ee lees meejer keÀceeF& ®eì keÀjWies~ mebiece³egie hej heg©<eeLeea peerJeve ceW keÀesF& cesnvele veneR nw~ keÀesF&-keÀesF& Deelcee³eW Ssmeer nQ pees J³eLe& mebkeÀuheeW ceW mece³e Kejeye veneR keÀjleer nQ~ keÀYeer Yeer kegÀí Yeer nes pee³es, Leesæ[e Yeer ®esnjs hej Goemeer ve Dee³es~ SkeÀ yeejer nbmeer ceW yeeyee ves keÀne, pees Goemeer ceW Dee³eWies Jees oemeer yeve pee³eWies~ efpeme Ieæ[er Leesæ[e Goeme MekeÌue nes lees yeeyee kesÀ Ssmes Meyo ³eeo keÀjes~ keÀce mes keÀce ³eneB yew"s lees O³eeve jKees efkeÀ yeeyee, DeeHekeÀes ceQ osKelee jntB... lees KegMe jnWies~ yeeyee Yeer keÀnles, ye®®es, legcnejer Ssmeer efmLeefle nes pees kewÀmeer Yeer heefjefmLeefle Kelce nes pee³es~ nceejer mJeefmLeefle mes yeeyee meejs efJeée keÀer mesJee keÀje mekeÀlee nw~ 

DekeÌìtyej 2017 Fbmeeve Iej yeouelee nw, efueyeeme yeouelee nw, efjMles yeouelee nw Hej Kego keÀes veneR yeouelee FmeefueS HejsMeeve nw

`ceQ Mejerj ntB ' ³ee `cesje Mejerj nw' ye´ïeekegÀceejer efMeJeeveer yenve, ieg©ie´ece (nefj³eeCee)

n ceejer

mebgoj nQ~ Hetje He´meeOeve GÐeesie, Hetje HewÀMeve GÐeesie Fme DeJeOeejCee Hej ®eue jne nw efkeÀ ceQ Mejerj ntB Deewj cesje mJeYeeJe nw efkeÀ ceQ megboj efoKeves keÀer keÀesefMeMe keÀªBieer~ Deiej DeeHeves mees®ee efkeÀ DeeHe ³es HeesMeekeÀ nQ lees Hetje efove DeeHekeÀe meeje O³eeve efkeÀme Hej pee³esiee? keÀHeæ[s Hej~ uesefkeÀve DeeHe mel³elee mes lees otj nQ~ efHeÀj nceves SkeÀ-otmejs mes leguevee keÀer lees Mejerj kesÀ mlej Hej, Heo kesÀ mlej Hej, yeele Yeer keÀer lees Heo kesÀ mlej Hej uesefkeÀve keÀYeer Yeer nceves JeemleefJekeÀ ®eerpe kesÀ yeejs ceW yeele keÀer ner veneR~ efHeÀj Deiej efkeÀmeer ves keÀn efo³ee, Mee³eo DeeHekeÀe Jepeve Leesæ[e-mee yeæ{ ie³ee nw ³ee Deepe DeeHe Leesæ[s mes keÀeues ueie jns nQ, lees keÀewve keÀeuee ueiee ö `ceQ' ceevee efkeÀ Mejerj~ ceQ íesìer-íesìer yeeleeW Hej ogKeer nesleer ie³eer~ efkeÀmeer ves cesjer Hewef$ekeÀlee Hej SkeÀ meJeeue Gþe efo³ee efkeÀ keÌ³ee DeeHekesÀ ye®®es þerkeÀ veneR nQ lees ceQ ogKeer nes ie³eer keÌ³eesbefkeÀ ceQ SkeÀ ceeB ntB~ efkeÀmeer ves cesjs keÀece keÀjves kesÀ lejerkesÀ Hej kegÀí efìHHeCeer keÀj oer keÌ³eeWefkeÀ ceQ Jen HeoJeerveMeerve ntB~ Fme He´efke´À³ee ceW ogKeer keÀewve nes jne nw ö `ceQ'~ keÌ³eeWefkeÀ ceQves DeHeves Deboj F&<³ee&, He´efle³eesefielee, leguevee, iegmmee, Ie=Cee³egkeÌle efJe®eej efveefce&le keÀj efue³es nQ~ ceQ megboj lees DeHeves-DeeHekeÀes keÀjvee ®eenleer ntB uesefkeÀve Mejerj kesÀ mlej Hej leguevee keÀer lees ceQ JeemleJe ceW megboj nesves keÀer yepee³e keÌ³ee nesleer ie³eer... Deboj F&<³ee& efveefce&le keÀjleer ieF& lees mebgoj nesves keÀer yepeeS Deewj ieboer nesleer ieF& Deewj ³en nceejs meeLe nj efove neslee nw keÌ³eeWefkeÀ ceQ DeHeves-DeeHekeÀes Mejerj ner mecePeleer ntB~ jepe³eesie cesef[ìsMeve mes nceeje efJe®eej yeoue peelee nw~ nce Ssmee veneR keÀn jns efkeÀ Mejerj cenlJeHetCe& veneR nw~ ³es Yeer cenlJeHetCe& nw~ uesefkeÀve pewmes ³es cesjer HeesMeekeÀ meeHeÀ nesveer ®eeefnS, mJe®í nesveer ®eeefnS, Fmeer lejn ³es cesje Mejerj Yeer mJe®í nesvee ®eeefnS, mJemLe nesvee ®eeefnS uesefkeÀve ceQ keÀewve ntB? ³es lees veneR nesvee ®eeefnS vee efkeÀ pees cesje nw, Jees ³eeo nes Deewj ceQ pees ntB, Jees ner Yetue pee³es~ De®ís keÀece keÀjles jnes, keÀesF& mecceeve keÀjs ³ee ve keÀjs~ met³e& Go³e leye Yeer neslee nw peye keÀjesæ[eW ueesie mees³es nesles nQ DekeÌìtyej 2017

meyemes yeæ [ er DeJeOeejCee, efpemes Deepe lekeÀ nce mel³e ceeve jns Les, Jees ³en nw efkeÀ `ceQ Mejerj ntB~' efHeÀj FmekesÀ DeeOeej mes Dev³e meejer DeJeOeejCee³eW efveefce&le ngF&, efHeÀj Gvemes nceeje Yeei³e yevee~ jepe³eesie kesÀ ceeO³ece mes nceejer veF& DeJeOeejCee yeveleer nw efkeÀ `iegmmee mJeeYeeefJekeÀ veneR nw' Deewj `ceQ Mejerj veneR ntB' yeequkeÀ ceQ Fmes ®eueeves Jeeueer ®ewlev³e MeefkeÌle ntB~ yengle-mes ueesie keÀnles nQ efkeÀ `cew Mejerj ntB' ³ee `³es cesje Mejerj nw' Fmemes HeÀke&À keÌ³ee Heæ[ jne nw? ®euees keÀesF& HeÀke&À veneR Heæ[lee lees SkeÀ efove kesÀ efueS DeeHe peye Yeer efkeÀmeer mes efceueW lees Fme ®ewlev³elee kesÀ meeLe efceueW efkeÀ ceQ njs jbie keÀe kegÀlee& ntB~ kegÀí HeÀke&À nesiee DeeHekesÀ peerJeve ceW? DeHeves DeeHekeÀes osKees~ ceggPes ³en ®ewlev³elee nw efkeÀ ceQ meHesÀo jbie keÀer meeæ[er ntB~ Deye nceeje ueesieeW mes Jeelee&ueeHe efkeÀme DevegYeJe mes nesiee efkeÀ ceQ meHesÀo jbie keÀer meeæ[er ntB~ peye njs [^sme keÀes osKeleer ntB lees ³ener mees®eleer ntB efkeÀ ³es lees cesjs mes p³eeoe megboj nw, ceQ Fleveer megboj veneR ntB~ efHeÀj Deiej Fme Hej Leesæ[e-mee kegÀí oeie ueie ie³ee lees efkeÀme Hej ueiee, cegPe Hej ner ueie ie³ee nw~ efHeÀj Deiej ³es Deepe Leesæ[e-mee HeÀì ie³ee keÀneR DeìkeÀ keÀj, lees keÀewve HeÀì ie³ee, ceQ HeÀì ie³ee ntB~ Deiej cegPes Helee ®euelee nw efkeÀ ³en kegÀlee& Deepe Meece lekeÀ Kelce nes peeves Jeeuee nw, lees keÀewve Kelce nes peeves Jeeuee nw, ceQ Kelce nes peeves Jeeuee ntB, peyeefkeÀ ³en mel³e veneR nw~ ceQ meeje efove FmekeÀer ner otmejs mes leguevee keÀjleer jntBieer, Fmeer keÀes mepeeves keÀer keÀesefMeMe keÀjleer jntBieer, Fmeer kesÀ THej cesje meeje O³eeve nesiee~ Fmeer lejn, nce Fme mecePe kesÀ meeLe ®eue jns Les efkeÀ ceQ Mejerj ntB, DeeHe Yeer Mejerj nQ, lees peye ceQ DeeHemes efceueleer ntB lees Mejerj kesÀ mlej Hej ner efceueleer ntB Deewj Mejerj kesÀ meeLe ner leguevee Yeer keÀjleer ntB efkeÀ ³es lees cesjs mes p³eeoe 10

%eeveece=le peye DeeHe MeerMes ceW osKeles nes lees DeeHekeÀes ³es ®ewlev³elee nw efkeÀ ³es cesjer HeesMeekeÀ nw, ³es ceQves Henveer ngF& nw uesefkeÀve ³es Mejerj Yeer ceQves Henvee ngDee nw~ Fme lejn mes Yeer lees DeeFves ceW osKe mekeÀles nQ~ peye DeeHe DeeFves ceW DeHeves kegÀlex keÀes osKeles nes lees ³en Leesæ[s ner mees®eves ueie peeles nes efkeÀ `ceQ kegÀlee& ntB'~ Deye peye cegPes ³es mecePe ceW Dee ie³ee efkeÀ `ceQ SkeÀ HeefJe$e Deewj DeefJeveeMeer Deelcee ntB' lees Deye DeHeves mebkeÀuHe kesÀ MeerMes ceW osKevee nw efkeÀ ceQ De®íer ueie jner ntB, keÀneR kegÀí iegmmee, keÀneR kegÀí ogKe, keÀneR kegÀí F&<³ee& keÀe oeie lees veneR ueie ie³ee~ ³eefo ueies efkeÀ kegÀí oeie ueie ie³ee nw lees SkeÀ efceveì ©keÀkeÀj meeHeÀ keÀj oW~ nceW DeHeves Mejerj keÀes DeveosKee veneR keÀjvee nw~ Deepe Deiej Mejerj keÀes kegÀí yeerceejer nes peeleer nw lees ceQ JeemleJe ceW

ogKeer nes peeleer ntB~ cesjs Mejerj keÀe SkeÀ efnmmee Leesæ[e-mee þerkeÀ veneR nw lees ³en ve mees®ees, Jen yegje nw~ ³eneB lekeÀ efkeÀ ce=l³eg keÀer He´efke´À³ee ceW Yeer ³en ve mees®ees, Jees ®eues ie³es, Jees Kelce nes ie³es, veneR, Jees SkeÀ Tpee& nw, efpemes ve GlHevve efkeÀ³ee pee mekeÀlee nw Deewj ve ner ve<ì efkeÀ³ee pee mekeÀlee nw~ Gme Deelcee ves DeHevee Mejerj íesæ[ efo³ee~ ye´ïeekegÀceejerpe ceW ³en yelee³ee peelee nw efkeÀ Gme J³eefkeÌle keÀer ce=l³eg veneR ngF& yeequkeÀ Gme Deelcee keÀe Fme Mejerj ceW Heeì& Hetje nes ie³ee, FmeefueS Gme Deelcee ves otmeje Mejerj OeejCe keÀj efue³ee~ pewmes ner nceW ³en DevegYetefle nesleer nw lees nceejer ceev³elee ner yeoue peeleer nw~ efHeÀj efpeve-efpeve yeeleeW Hej nce ogKeer nes jns Les, leguevee keÀj jns Les, F&<³ee& nes jner Leer, Jees meYeer yeoue pee³eWieer~ 

yegjs efJe®eej Deeves yevo nes ieS ye´ïeekegÀceej DeefYecev³eg efMebos, ³esjJe[e pesue, HegCes

me ved 2015 keÀer Ieìvee nw, ceQ ³esjJe[e ceO³eJeleea keÀejeie=n, HegCes ceW 302 kesÀ Debleie&le efJe®eejeOeerve yeboer Lee~ Gme mece³e cesjs ceve ceW yegjs-yegjs mebkeÀuHe Deeles Les, veeRo Gæ[ ieF& Leer~ oes cenerves yeeo nceejer yewjkeÀ ceW SkeÀ yeboer YeeF& F&MJejer³e Heefj®e³e keÀe SkeÀ He®ee& ueskeÀj Dee³ee~ GmeceW efueKee Lee, `ye®®es, ef®eblee cele keÀjes, ceQ Dee³ee ntB~' He®ex ceW efueKee keÀe³e&ke´Àce Deieues efove Megª nesves Jeeuee Lee~ Deieues efove ceQ Deewj Dev³e meye yeboer YeeF& efceuekeÀj %eeve megveves ie³es~ cegPes DeeM®e³e& ngDee efkeÀ SkeÀ yenve nce meyekeÀes F&MJejer³e mebosMe os jner Leer~ ³en Depeye Lee keÌ³eeWefkeÀ Deepe kesÀ peceeves ceW ceeleeDeeW-yenveeW keÀes Heg©<eeW pewmee cenlJe veneR efceuelee nw~ nj peien Heg©<e ner Deeies jnles nQ uesefkeÀve ceQves Depeye osKee efkeÀ Fme F&MJejer³e %eeve ceeie& ceW meye ceelee³esb Deeies nQ~ ceQves meele efove keÀe keÀesme& Hetje keÀjves keÀe efveM®e³e efkeÀ³ee~ Henues efove cegPes Heefj®e³e efceuee efkeÀ ceQ keÀewve ntB, keÀneB mes Dee³ee ntB~ Ssmee %eeve ceQves keÀYeer megvee ner veneR Lee~ meele efove keÀye efvekeÀue ie³es, Helee ner veneR Heæ[e~ cegPes mJe³eb kesÀ Heefj®e³e kesÀ meeLe-meeLe DeHeves 84 pevceeW keÀe %eeve efceuee~ cegPe Deelcee kesÀ

Demeueer efHelee keÀewve nQ, keÀneB jnles nQ, ³en %eeve Yeer efceuee~ %eeve ceW Deeves mes Henues ceQ YeieJeeve keÀes cebefoj ceW {tBæ{lee Lee~ cetefle& ceW YeieJeeve keÀes osKelee Lee~ Je=#e keÀes, meeBHe keÀes YeieJeeve ceevelee Lee~ ³en cesje De%eeve Lee efkebÀleg %eeve cegjueer (Hejceelcee kesÀ ceneJeekeÌ³e) ves cesjer DeeBKeW Keesue oeR efkeÀ YeieJeeve efkeÀmeer peæ[ Jemleg ceW veneR nQ~ Jees Kego Fme Oejleer Hej Dee³es nQ Deewj He´peeefHelee ye´ïee Üeje nceW %eeve os jns nQ~ nceW jes]pe `ceerþs ye®®es' keÀnles nQ, H³eej osles nQ~ ³en efkeÀleveer efJeef®e$e yeele nw efkeÀ YeieJeeve keÀes nceves veneR {tBæ{e, Kego YeieJeeve ves nceW {tBæ{e nw Deewj Jes nceW ceveg<³e mes osJelee, keÀewæ[er mes nerje, keÀeBìeW mes HetÀue yevee jns nQ~ peyemes YeieJeeve ves cegPes DeHevee yevee³ee nw, leyemes cesjer meejer HejsMeeefve³eeB otj nes ieF& nQ~ ceve ceW pees yegjs efJe®eej Deeles Les, Jes yebo nes ie³es nQ~ mJe³eb YeieJeeve ves keÀce& keÀer ieg¿e ieefle yeleeF& nw, efpememes cegPes nukeÀeHeve cenmetme neslee nw~ efHelee Hejceelcee keÀes nce efpelevee Oev³eJeeo oW, keÀce nw~ Deepe ³eefo nceW ogKe Deelee nw lees yeeyee ieeso ceW ues uesles nQ, megKe ceW ncesMee meeLe jnles nQ~ efHeÀj keÌ³eeW ve nce leerJe´ Heg©<eeLe& keÀjkesÀ  efMeJeyeeyee mes Hetje Jemee& ueW~ 

DekeÌìtyej 2017 yeouee uesves keÀe Deevebo oes-®eej efove efceuelee nw, Hej #ecee keÀjves keÀe megketÀve efpeboieer Yej jnlee nw

SkeÀ DekeÌìtyej ``Devleje&<ì^er³e MeekeÀenej efoJeme'' Hej efJeMes<e

cetkeÀ He´eCeer keÀer ®eerlkeÀej megvees ye´ïeekegÀceej meef®eve, Dees.Deej.meer., ieg©ie´ece (nefj³eeCee)

Yee jleer³e mebmke=Àefle ceW Yeespeve keÀjvee ³e%e keÀjves kesÀ meceeve ceevee ie³ee nw~ ³e%e keÀjles mece³e efpeme He´keÀej Deeqive ceW Deengefle³eeB [eueer peeleer nQ Gmeer He´keÀej SkeÀ-SkeÀ efveJeeuee pees nce Keeles nQ, peþjeeqive ceW [eueer ieF& Deengefle ner lees nw~ FmekeÀe DeLe& ³en ngDee efkeÀ Deengefle kesÀ ªHe ceW He´³egkeÌle HeoeLe& yengle ner Meg× nesvee ®eeefnS~ Jele&ceeve mece³e mJeemL³e kesÀ Heéfle peeieªkeÀ ueesie leerJe´ ieefle mes MeekeÀenej keÀer Deesj yeæ{ jns nQ~ nj Je<e& 5 efceefue³eve ueesie HetCe&leë MeekeÀenejer yeve jns nQ~ meceepe ceW Ssmes Yeer ceveg<³e nQ pees Yeespeve keÀe Henuee efnmmee HeMeg-Heef#e³eeW kesÀ efueS efvekeÀeue keÀj jKeles nQ Deewj otj lekeÀ peekeÀj Yeer GvekeÀes efKeueekeÀj Deeles nQ~ HeMeg kegÀí yeesue veneR Heelee, cetkeÀ HeéCeer nw~ Jen Yeer nceejer lejn mebmeej ceW Kesueves kesÀ efueS Dee³ee nw~ GmekeÀes ceej osvee efnbmee nw~ ye®eHeve mes Gmes Heeueles nQ, efHeÀj ceejkeÀj Keeles nQ, ³en OeesKee nw~ osJeer kesÀ meeceves Gme HeéCeer Hej HetÀue ceeuee ®eæ{ekeÀj Heerís mes Gmes ceejles nQ, ³en efJeMJeemeIeele nw~ peerJeve os veneR mekeÀles lees uesves keÀe Yeer DeefOekeÀej veneR keÀnles nQ, peye YeieJeeve ves HeMeg-Heef#e³eeW keÀes Oejleer Hej Yespee lees GvneWves YeieJeeve mes Hetíe, `nceejs Heeme JeeCeer leLee neLe veneR nQ, nce kewÀmes peerSBies?' YeieJeeve ves keÀne, `ceQves ceveg<³e keÀes neLe leLee JeeCeer oskeÀj Yespee nw, Jen legcneje Heeueve-Hees<eCe keÀjsiee~' uesefkeÀve efJe[cyevee osefKeS, j#ekeÀ ner Ye#ekeÀ yevee ngDee nw~ Oejleer ceeB keÀer Jen Yeer mebleeve nw, Jen nceeje YeeF& nw, Gmes cejves oW, nce peer³eW, ³en kewÀmee v³ee³e nw? peerDees Deewj peerves oes keÀe keÌ³ee DeLe& nw? HeMeg-He#eer keÀe Decetu³e peerJeve, pees Gmes GHenej ceW efceuee Lee, Gmes nce meoe kesÀ efueS Kelce keÀj osles nQ, nce j#ekeÀ nQ ³ee keÀeefleue, peuueeo, keÀmeeF& Deewj efveo&³eer? nce keÀmeer keÀes peer³eoeve os veneR mekeÀles 12

lees ceejves keÀe DeefOekeÀej Yeer nceeje veneR nw~ kegÀí meskeÀC[ peerYe keÀe mJeeo, pees Hesì ceW peekeÀj KeÆe-ceerþe SkeÀ nes peelee nw, GmekesÀ efueS efkeÀmeer keÀes DekeÀeuece=l³eg kesÀ DebOekeÀej ceW OekesÀuevee, HeeHe keÀer Deefle nw~ meYeer Oece&-He´Jele&keÀeW ves ceebmeenej keÀe efve<esOe efkeÀ³ee nw~ HewMeeef®ekeÀ-Je=efÊe peye HeéCeer keÀes ceejles nQ leye GmekesÀ DeeBmet Deeles nQ, Jen HeéCeeW keÀer ³ee®evee keÀjlee nw, o³ee keÀer YeerKe ceebielee nw, ef®euueelee nw, mebIe<e& keÀjlee nw, Ieyeje keÀj ceue yeenj efvekeÀeue oslee nw, DeeBKeW ueeue nes peeleer nQ, cegBn mes Peeie efvekeÀuelee nw efHeÀj Yeer ceveg<³e Flevee efveo&³e, efve<þgj nw pees GmekeÀes ceewle kesÀ Ieeì Gleej oslee nw~ FmekeÀe HeefjCeece yengle Ye³ebkeÀj nw~ peeve mes ceejvee HewMeeef®ekeÀ Je=efÊe nw~ keÀevetve kesÀ efnmeeye mes efkeÀmeer Heeuelet peeveJej kesÀ THej DeefOekeÀ Yeej ueeoves mes ®eeueeve keÀì peelee nw~ ®eceæ[s mes yeves ®eeyegkeÀ mes HeéCeer keÀes neBkeÀvee, ceejvee keÀevetveer ªHe mes yebo keÀj efo³ee ie³ee nw~ Fmes oC[veer³e DeHejeOe ceevee ie³ee nw~ ogMceve keÀes npeej ceewkesÀ oes efkeÀ Jees oesmle yeve peeS Hej oesmle keÀes SkeÀ Yeer ceewkeÀe ve oes efkeÀ Jees ogMceve yeve peeS DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le Heéke=ÀeflekeÀ efJeHeoeSB Meeðe keÀnlee nw, ceeBmeenej kesÀ efueS men³eesie keÀjves Jeeues, Kejeroves Jeeues, efnbmee keÀjves Jeeues, yeveeves Jeeues, Hejesmeves Jeeues, jKeves Jeeues, Keeves Jeeues ö meJe& HeeHe kesÀ Yeeieeroej yeveles nQ~ peye HeMeg keÀes ceejles nQ leye GmekesÀ Devoj kegÀí efJe<ewues DeJe³eJe Hewoe nesles nQ efpevemes ceeBmeYe#eer vej yeerceej nes peeles nQ~ ef®eefkeÀlmee efJe%eeve kesÀ Devegmeej, ueieYeie 800 yeerceeefj³eeB Ssmeer nQ, pees ceeBme Keeves mes nesleer nQ~ cejles mece³e HeéCeer keÀer yeodogDee keÀer lejbieW, keÀ©Cee lejbieW, Heeræ[e keÀer lejbieW HewÀueleer nQ, Gvemes YetkeÀcHe leLee yeeoue HeÀìves keÀer mebYeeJevee yeæ{ peeleer nw~ Jew%eeefvekeÀ MeesOe kesÀ Devegmeej, yet®eæ[Keeves mes efvekeÀueves Jeeueer Demenveer³e yeoyet keÀer lejbieeW mes YetkeÀcHe Deewj Heéke=ÀeflekeÀ efJeHeoe³eW nesleer nQ~ ceeBmeenej mes nj Je<e& 5 ueeKe ueesieeW keÀer ceewle nes peeleer nw~ DeefOekeÀebMe Ëo³eeIeele cegieea keÀe ceeBme Deewj DeC[s Keeves mes nesles nQ~ ef®eefkeÀlmee efJe%eeve ceeBme Ye#eCe keÀer efvevoe keÀjlee nw~ MeekeÀenejer keÀes, ceeBmeenejer keÀer leguevee ceW kewÀvmej 40 HeéfleMele leLee neì& DeìwkeÀ 30 HeéfleMele keÀce neslee nw~ nce keÀìs yekeÀjs keÀes, cegieea keÀes ueìkeÀe ngDee osKe jemlee yeoue osles nQ~ HeÀue-meypeer keÀes osKe Ssmee veneR keÀjles~ SkeÀ He´³eesie ceW iee³e keÀes ceeBme efKeuee³ee ie³ee, iee³e yeerceej nes ie³eer~ ceeBme He®eeves ceW mece³e ueielee nw~ HeÀue Deewj meeqype³eeB peuoer npece nesles nQ~ HeÀue Deeefo Oeerjs-Oeerjs meæ[les nQ Hejvleg ceeBme legjvle meæ[lee nw Deewj HeÀue, ceeBme mes memles nQ~ jmeesF& yeveer keÀefye´mleeve DeefceleeYe ye®®eve, petner ®eeJeuee, cenelcee ieebOeer, Deyogue keÀueece, Deefveue kegÀcyeues Deeefo Yeer MeekeÀenejer nQ~ efJe%eeve ves Yeer MeefkeÌle keÀes ne@me& HeeJej (Ieesæ[s keÀer MeefkeÌle) kesÀ ªHe ceW ceeHee nw, Ieesæ[e MeekeÀenejer nw~ ceeBmeenejer keÀer ueej Decueer³e nesleer nw, MeekeÀenejer keÀer veneR~ efnbmekeÀ HeéCeer kesÀ veeKetve, oeble, ®eeW®e vegkeÀerues nesles nQ leeefkeÀ Jen menpe efMekeÀej keÀes HekeÀæ[ mekesÀ, ceveg<³e kesÀ Ssmes veneR nQ~ ceeBmeenejer Heeveer keÀes ®eeì keÀj

Heerles nQ, ceveg<³e cegBn ueieekeÀj Heerlee nw~ efnbmekeÀ HeéCeer keÀer DeeBleW íesìer nesleer nQ leeefkeÀ Devoj ceeBme meæ[s veneR, legjvle Glmepe&ve nes peeS~ ceveg<³e keÀer DeeBleW Gmemes 4 iegCee uecyeer nesleer nQ leeefkeÀ HeÀue, meypeer, Devve keÀe Hetje meejebMe keÀece ceW Dee³es~ efnbmekeÀ HeéCeer Meevle veneR jnlee, GmekeÀe ®esnje meoe Deeke´ÀceCekeÀejer Deewj MeekeÀenejer keÀe ®esnje meoe Meevle jnlee nw~ ceeBmeenejer p³eeoe yeerceej neslee nw, MeekeÀenejer mJemLe jnlee nw~ ceeBmeenejer keÀer metBIeves keÀer MeefkeÌle p³eeoe nw leeefkeÀ efMekeÀej keÀes otj mes Hen®eeve peeS, ceveg<³e ceW Ssmeer veneR nw~ efnbmekeÀ HeéCeer keÀer DeeBKeW jele keÀes ®ecekeÀleer nQ leeefkeÀ Jen DevOesjs ceW Yeer efMekeÀej HekeÀæ[ mekesÀ, ceveg<³e keÀer Ssmeer veneR nQ~ efnbmekeÀ HeéCeer keÀe veer®es Jeeuee peyeæ[e efmeHe&À THej-veer®es neslee nw, ceveg<³e keÀe meJe& Deesj mes efnuelee nw~ ceeBmeenejer HeéCeer keÀer Gcej keÀce nesleer nw, MeekeÀenejer pewmes keÀígDee 150 Je<e&, leeslee 50 Je<e& lekeÀ Yeer peerefJele jnles nQ~ efie×, keÀewJee, ®eerue, kegÀÊee leLee mecegêer peeveJejeW keÀes He´ke=Àefle ves meHeÀeF& keÀe keÀece efo³ee nw, ceveg<³e keÀes veneR~ ceeBmeenej MeJeenej nw, ueeMeenej nw~ MeJe keÀes keÀefye´mleeve ceW peuee³ee peelee nw, ceeveJe Gmes Iej ceW ueekeÀj HekeÀelee nw lees jmeesF& keÀefye´mleeve yeve ie³eer~ mJeeo keÀer yeefue oW, HeéCeer keÀer veneR keÀnles nQ, Jeveceeveg<e ceeBme Keelee Lee Hejvleg nce Jeveceeveg<e kesÀ JebMepe veneR nQ~ nceejs HetJe&pe Þeer ue#ceer, Þeer veeje³eCe Deeefo osJeer-osJelee Les~ yevoj ceeBme veneR Keelee, lees keÌ³ee nce yevoj mes Yeer yeolej nQ? keÀF& mees®eles nQ, ceeBme veneR Kee³eWies lees keÀcepeesj nes peeSbies uesefkeÀve mees³eeyeerve ceW kewÀefuMe³ece, cewefiveefMe³ece, kewÀuejer Deeefo yengle p³eeoe nQ, Fleveer ceeBme ceW veneR nesleer~ keÀF& leke&À osles nQ efkeÀ jece ves DeHeves efHeleepeer kesÀ Þee× ceW ceeBme efo³ee Lee~ osKee peeS lees nce Þeerjece kesÀ HeefJe$e cebefoj ceW peye Yeer peeles nQ, ceeBme lees keÌ³ee, H³eepe-uenmegve Yeer veneR ues peeles~ ³es meye yeneves nQ~ DeeF³es, nce Heéfle%ee keÀjW, Deepe mes nce Fme ®eerpe keÀe l³eeie keÀj, efkeÀmeer HeéCeer keÀer yeefue osves kesÀ yepeeS DeHeves mJeeo keÀer yeefue oWies~ 

DekeÌìtyej 2017 KegMeer kesÀJeue GvneR ueesieeW keÀes He´eHle nesleer nw, pees DeHeves mes p³eeoe otmejeW keÀes KegMe keÀjves ceW He´³eemejle jnles nQ

HeÀewueeoer efJe®eej, veejer cegefkeÌle keÀe DeeOeej ye´ïeekegÀceejer Gefce&uee, meb³egkeÌle mebHeeefokeÀe

vee jer Deewj GmekesÀ meMeefkeÌlekeÀjCe keÀes ueskeÀj Deepe

yengle kegÀí keÀne-megvee pee jne nw~ nce Fmes meeceef³ekeÀ ®egveewleer mecePe, FmekesÀ He´efle He´efleye× nes peeSB lees yengle kegÀí yeoueeJe uee mekeÀles nQ~ veejer DeHeves mecceeve keÀer j#ee mJe³eb keÀj mekeÀleer nw, ³en yeele nce DeHeveer Jele&ceeve Deewj YeeJeer Heeræ{er ceW ketÀì-ketÀì keÀj Yej oW~ Gmes MeejerefjkeÀ Deewj Jew®eeefjkeÀ yeue mes mecHevve keÀjkesÀ ³en ue#³e neefmeue efkeÀ³ee pee mekeÀlee nw~ meceepe ceW oesveeW He´keÀej keÀer efðe³eeB nQ, Meesef<ele Yeer Deewj Mees<eCe mes cegkeÌle Yeer~ Meesef<ele DeefOekeÀ nQ, ³en mel³e nw, FmekesÀ keÀejCe keÌ³ee nQ, FmekesÀ efueS efpeccesJeej keÀewve nw? me=eq<ì-ceb®e keÀe keÀesF& Yeer Heefj¢M³e SkeÀ effove ceW efveefce&le veneR neslee nw, FmekesÀ Heerís keÀe³e& Deewj HeefjCeece keÀer SkeÀ uecyeer Íe=bKeuee nesleer nw~ DeejesefHele ngF& ceeveefmekeÀ, MeejerefjkeÀ, yeewef×keÀ nerveleeSB ðeer keÀer HejeOeervelee keÀer keÀneveer MeeMJele Deewj meveeleve veneR nw~ me=eq<ì kesÀ DeeefokeÀeue ceW veejer keÀe mLeeve Heg©<e mes TB®ee Lee~ vej mes Henues GmekeÀe veece G®®eejCe ceW Deelee Lee pewmesefkeÀ osJelee mes Henues osJeer (osJeer-osJelee) Deewj Þeer veeje³eCe mes Henues Þeer ue#ceer Deewj me=eq<ì keÀes Deeies yeæ{eves kesÀ efueS mevleeve GlHevve keÀjves keÀer He´ke=Àefle-pev³e #ecelee kesÀ ®eueles Jen efJeMes<e mecceeveveer³e Leer~ yeoueles mece³e kesÀ meeLe ³en J³eJemLee yeoue ieF& Deewj ceO³ekeÀeue ceW DeeeqlcekeÀ yeue keÀer yepeeS MeejerefjkeÀ yeue keÀe Heueæ[e PegkeÀ ie³ee~ Heg©<e yeenjer GlHeeove efke´À³eeDeeW mes pegæ[e jne Hej veejer ye®®eeW kesÀ Heeueve-Hees<eCe kesÀ veece Hej yeenjer mecemle GlHeeove efke´À³eeDeeW mes keÀeì oer ieF&~ GlHeeove efke´À³eeDeeW mes efvejvlej pegìs jnves kesÀ keÀejCe Heg©<e Oeerjs-Oeerjs mecemle HewoeJeejeW Deewj HeefjJeej keÀe ceeefuekeÀ yeve yewþe Deewj ðeer keÀer eqmLeefle Oeerjs-Oeerjs otmejs opex keÀer nesleer ®eueer ieF&~ ðeer keÀer eqmLeefle Fme no lekeÀ Kejeye nesleer ieF& efkeÀ Gmes ®eue mecHeefÊe ceevee peeves ueiee~ p³eeoelej ceeveJe mecegoe³eeW ceW Gmes pevcepeele 14

nerve ceevee peeves ueiee~ MeejerefjkeÀ, ceeveefmekeÀ, veweflekeÀ ö meYeer nerveleeSB Gme Hej DeejesefHele nesves ueieeR~ Gme keÀeue ceW Heg©<e Hetjer iecYeerjlee mes Fme yeele Hej yenme efkeÀ³ee keÀjles Les efkeÀ ðeer kesÀ Heeme Deelcee nesleer Yeer nw ³ee veneR~ Fmeer ieuele ceev³elee kesÀ ®eueles ve lees GvekeÀer efMe#ee keÀe He´yevOe efkeÀ³ee ie³ee Deewj ve ner He´Je®eve Deeefo Dev³e yeewef×keÀ efJekeÀeme kesÀ DeJemej GvnW efoS ieS~ FmeefueS Heeræ{er oj Heeræ{er Jes efJekeÀeme kesÀ meJe& megDeJemejeW mes Jebef®ele nesleer ®eueer ieF¥~ DeevoesueveeW mes ìtìer kegÀí yesefæ[³eeB GvveermeJeeR meoer ceW meceepe megOeejkeÀeW ves Dev³e megOeejeW kesÀ meeLe-meeLe ðeer keÀe opee& megOeejves keÀer ceebie peesj-Meesj mes GþeF& Leer~ Heoe& He´Lee, meleer He´Lee, keÀv³ee-nl³ee meceeHle keÀjves Deewj efJeOeJee efJeJeen leLee ðeer efMe#ee kesÀ meceLe&ve ceW Deevoesueve ®eueeS~ GveceW ðeer DeevoesuevekeÀeefjCeer keÀce, Deevoesueve keÀe efJe<e³e DeefOekeÀ Leer~ meejs Deevoesueve Heg©<eeW kesÀ Üeje ®eueeS ieS~ Fve DeevoesueveeW kesÀ HeefjCeece mJeªHe ðeer keÀer yesefæ[³eeB ìtìer, Gmes keÀF& meeceeefpekeÀ DeefOekeÀej efceues Deewj yeermeJeeR meoer Deeles-Deeles Jen mJe³eb Gþ Keæ[er nesves ueieer DeHeves DeefOekeÀejeW keÀer ceebie keÀes ueskeÀj uesefkeÀve efHeÀj Yeer DeHesef#ele ceenewue meceepe ceW veneR yeve Hee³ee nw~ veejer Yeer ®eenleer nw mJelev$elee, meceevelee, mecceeve veejer kesÀ ®eefj$e keÀes jnm³eelcekeÀ yeleeles ngS DeveskeÀ Henues #ecee ceebieves Jeeuee meyemes yeneogj nw, Henues #ecee keÀjves Jeeuee meyemes MeefkeÌleMeeueer nw, pees Yetue peelee nw, Jen meyemes megKeer nw DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le uesKekeÀeW ves GmekesÀ yeejs ceW Ye´eeqvlepevekeÀ efJe®eej meceepe ceW HewÀueekeÀj GmekeÀer mecem³eeSB yeæ{e oeR~ keÀnles nQ efkeÀ DeHeves peerJeve kesÀ Deeqvlece mece³e ceW He´K³eele efJe®eejkeÀ He´Àe³e[ Fme mees®e ceW iegce jnles Les efkeÀ DeeefKej efðe³eeB ®eenleer keÌ³ee nQ? meefo³eeW mes ðeer kesÀ peerJeve mes pegæ[s nj Henuet keÀes jnm³ece³e yeveekeÀj He´mlegle efkeÀ³ee ie³ee nw~ FmekesÀ cetue ceW ceeveJe keÀer De%eevepeefvele osn¢eq<ì jner nw~ veejer keÀes cee$e Mejerj ceevekeÀj GmekeÀer HeefjYee<eeSB ieæ{er ieF¥~ Hej veejer kesÀ Yeerlej Yeer Deelcee nw Deewj ³en Deelcee Yeer Jener ®eenleer nw pees Heg©<e Mejerj ceW ceewpeto Deelcee ®eenleer nw DeLee&led mJelev$elee, meceevelee Deewj mecceeve mes peerves keÀe DeefOekeÀej~ vej-veejer ö meceepe kesÀ oes HeeBJe vej Deewj veejer ö oesveeW meceepe kesÀ DeefYevve Debie nQ~ SkeÀ Debie ³eefo otmejs Debie mes Dev³ee³e keÀjlee nw lees Fmemes meejs meceepe ªHeer Mejerj keÀes neefve HengB®eleer nw~ FmeefueS oesveeW kesÀ meeLe mecegef®ele v³ee³e peªjer nw~ ðeer-Heg©<e oes peeefle³eeB veneR, SkeÀ ner ceeveJe peerJeve kesÀ oes Debie nQ~ yeeuekeÀ-yeeefuekeÀe kesÀ meeLe meceeve J³eJenej keÀjkesÀ ye®eHeve mes meceYeeJe keÀer veeRJe [eueveer peªjer nw~ nj osMe ceW DeeOeer mebK³ee efðe³eeW keÀer nesleer nw~ ³eefo Jes efHeíæ[er jnleer nQ lees DeeOee osMe efHeíæ[ peelee nw~ pewmes keÀesF& J³eefkeÌle SkeÀ HeeBJe mes ®eues lees uebieæ[elee ®euesiee, ieefle keÀce nesieer, peuoer LekesÀiee~ oesveeW HeeBJeeW mes keÀce mece³e ceW, efyevee LekesÀ otjer le³e keÀjsiee~ Fmeer He´keÀej vej-veejer meceepe kesÀ oes HeeBJe nQ~ ðeer ªHeer HeeBJe keÀe mecegef®ele He´³eesie ve nesves mes meceepe Yeer Deepe uebieæ[e jne nw, FmeceW meJee¥ieerCe efJekeÀeme keÀe DeYeeJe meJe&$e efoKe jne nw~ Deelcee keÀes peeveves mes yeæ{siee DeelceefJeMJeeme mJe³eb kesÀ Deewj meceepe kesÀ efnle ceW Deeies Deeves kesÀ efueS ®eeefnS veejer ceW DeelceefJeMJeeme~ DeelceefJeMJeeme efkeÀmeer ogkeÀeve Hej ceesue veneR efceuelee~ Jen Yeerlej mes DevegYeJe efkeÀ³ee peelee nw~ efpemes DevegYeJe nes peelee nw Jen Deeies yeæ{ peeleer nw~ DeelceefJeMJeeme keÀe DeLe& nw Deelcee Hej efJeMJeeme~ peye lekeÀ veejer Deelcee keÀes peevesieer veneR, ³en efJeMJeeme yeæ{siee veneR~ peye

lekeÀ Jen Mejerj ªHeer ceesìs DeeJejCe ceW efíHes Deelcee ªHeer íesìs nerjs keÀes Hen®eevesieer veneR leye lekeÀ Jew®eeefjkeÀ ¢æ{lee DeeSieer veneR~ FmeefueS mece³e keÀer ceebie nw efkeÀ DeelceefJeMJeeme yeæ{eves kesÀ efueS Jen Deelcee keÀes peeves Deewj efJe®eejeW keÀes HeÀewueeoer yeveeS~ Meem$eer³e efJeOeeveeW keÀer GuePeveW ueesie MeeðeeW keÀe nJeeuee oskeÀj GmekesÀ efJeMJeeme keÀes [ieceieeves keÀer keÀesefMeMe keÀjles nQ~ cevegmce=efle ceW SkeÀ mLeeve Hej efueKee nw ö èfHelee jef#ele keÀewceejs, Yelee& j#eefle ³eewJeves~ Heg$emleg mLeeefJejs YeeJes, ve m$eer mJeleev$ed³ecen&efle (ye®eHeve ceW efHelee, peJeeveer ceW Heefle Deewj Je=×eJemLee ceW Heg$e j#ee keÀjlee nw keÌ³eeWefkeÀ ðeer mJelev$elee kesÀ ³eesi³e veneR nesleer)~' Hejvleg Gve leLeekeÀefLele MeeðeJeeefo³eeW mes keÀesF& Hetís, ³eefo efkeÀmeer keÀe YeeF&, Heefle, Heg$e vee nes lees Jen keÌ³ee keÀjs? Peebmeer keÀer jeveer ue#ceeryeeF& keÀes ve YeeF& Lee, Heefle-Heg$e keÀer DekeÀeue ce=l³eg nes ieF& efHeÀj Yeer veece Decej keÀj ieF&~ Heefle Üeje Demegvoj Ieesef<ele keÀer ieF& He´K³eele uesefKekeÀe ceneosJeer Jecee&, Deefle megvoj meeefnl³e j®evee kesÀ efveefceÊe yeve ieF&~ Ssmeer efkeÀleveer ner veeefj³eeB nQ pees Fve Meeðeer³e efJeOeeveeW ceW GuePekeÀj jn ieF¥, pees leesæ[ mekeÀer Jes meceepe keÀes kegÀí os HeeF¥~ `HeefleosJe' ³ee `Heefleowl³e' peye Meeoer nesleer nw lees Meeðeer³e efJeOeeve kesÀ Devegmeej keÀne peelee nw efkeÀ JeOet `HeefleosJe' keÀer Dee%ee Hej ®euesieer~ FmekeÀe DeLe& ³en ngDee efkeÀ Heefle ³eefo osJe pewmee ngDee lees GmekeÀer Dee%ee Hej ®euesieer~ O³eeve oerefpeS, ³en veneR keÀne ie³ee efkeÀ Jen `Heefleowl³e' keÀer Dee%ee Hej ®euesieer~ ceeveJe keÀceeX mes ner osJe ³ee owl³e yevelee nw~ efpemekeÀe ceve-Je®eve-keÀce& keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe, ceesn, DenbkeÀej Deeefo efJekeÀejeW mes cegkeÌle nw Jen osJe nw Deewj efpemekesÀ ceve, Je®eve, keÀce& Hej efJekeÀejeW, DeMeg× Keeve-Heeve keÀe Jeej nes Jen owl³e, lees efHeÀj Ssmes owl³e keÀer Dee%ee keÀe Heeueve lees Oece&meccele veneR ngDee vee~ uesefkeÀve keÀeueevlej ceW òsJe' Deewj òwl³e' keÀes keÀeìkeÀj ³en ceeve efue³ee ie³ee efkeÀ JeOet, Heefle keÀer Dee%ee Hej ®euesieer ner ®euesieer~ ³en lees mejemej SkeÀ lejHeÀe HewÀmeuee ngDee~ mece³e keÀer ceebie nw efkeÀ veejer keÀer ieefjcee keÀes ieewCe keÀjves Jeeues Ssmes efJeOeeveeW kesÀ kegÀ®eke´À mes Jen HetCe& yeenj efvekeÀues~

(Mes<e He=<þ 23 Hej) meHeÀuelee ef p eme leeues ceW yeb o jnleer nw , Jen oes ®eeef y e³eeW mes Keg u elee nw , SkeÀ keÀef þ ve Heef j Þece Deew j ot m eje ¢æ{ mebkeÀuHe 15 DekeÌìtyej 2017

SkeÀ DekeÌìtyej ``Devleje&<ì^er³e Je=× efoJeme'' Hej efJeMes<e

Je=×eJemLee keÀes yevee³eW megKeer, Meevle SJeb Deevevoce³e ye´ïeekegÀceej Meeceueeue iegHlee, ceeueJeer³e veiej, DeueJej (jepemLeeve)

Yee jleer³e HeefjJeej Je meceepe ceW Je=×eJemLee ve kesÀJeue

mecceeveveer³e yeequkeÀ Hetpeveer³e ceeveer peeleer nw~ Fefleneme ceW Ssmes DeveskeÀeW GoenjCe nQ peneB Je=× ceelee-efHelee keÀer F®íeHetefle& kesÀ efue³es mebleeveeW ves yeæ[s mes yeæ[e yeefueoeve efkeÀ³ee uesefkeÀve DeeOegefvekeÀ Yeejle ceW DeveskeÀeW Je=× DeHeves HeefjJeej ceW GHes#ee Je GHeneme kesÀ meeLe-meeLe DeceeveJeer³e J³eJenej leLee efnbmee kesÀ efMekeÀej nQ~ Je=× ceefnueeDeeW efkeÀ eqmLeefle lees Deewj Yeer o³eveer³e Je ef®ebleepevekeÀ nw~ MeeMJele mel³e Je=×eJemLee keÀer mecem³eeSB Je=×eJemLee ceeveJe peerJeve keÀe MeeMJele mel³e nw~ meYeer keÀes DekesÀueeHeve- ³en SkeÀ yeæ[er mecem³ee nw~ Je=× J³eefkeÌle MewMeJe, yeeue, efkeÀMeesj, ³egJee Je DeOesæ[ DeJemLee mes nesles ngS mesJeeefveJe=efÊe kesÀ yeeo ³ee MeejerefjkeÀ keÀejCeeW mes J³eeHeej Je Dev³e Je=×eJemLee lekeÀ HengB®evee neslee nw~ meeceev³eleë 60 Je<e& mes keÀe³eeX keÀes ve keÀj Heeves mes efveef<ke´À³e nes peelee nw~ kegÀí Je=×eW kesÀ DeefOekeÀ Gce´ Jeeues J³eefkeÌle keÀes Je=× ceevee peelee nw~ Ssmes yenglemes ueesie nQ pees Je=× nesves Hej Yeer ³egJee pewmes efoKeeF& osles nQ Deewj Heg$e De®íer mesJeeDeeW kesÀ efue³es efJeosMe ®eues peeles nQ Deleë GvekesÀ kegÀí ³egJee, Je=×eW pewmes efoKeeF& osles nQ leLee GvekeÀer mees®e Yeer Je=× ceelee ³ee efHelee Iej ceW veewkeÀjeW kesÀ menejs peerJeve J³eleerle Je=×eW pewmeer nesleer nw~ efveëmebosn ³egJee efkeÀmeer Dee³eg ³ee DeJemLee keÀjles nQ~ DekesÀuesHeve kesÀ keÀejCe Jes Ye³e, ef®eblee, nleeMee, keÀe veece veneR yeequkeÀ J³eefkeÌle keÀer keÀe³e&#ecelee Je mees®e keÀe veece efvejeMee pewmes vekeÀejelcekeÀ ef®ebleve Je DeJemeeo pewmes Ye³ebkeÀj nw~ efpemekeÀe ceveesyeue Heýeue nw leLee mekeÀejelcekeÀ mees®e nw Jen ceeveefmekeÀ jesie kesÀ efMekeÀej nes peeles nQ~ DeveskeÀ Je=× DeJemeeo 100 Je<e& keÀe neskeÀj Yeer ³egJee neslee nw~ efkeÀmeer ves mel³e keÀne nw, keÀer efmLeefle ceW Deelcenl³ee lekeÀ keÀj uesles nQ~ DeeefLe&keÀ mecem³ee- DevegmebOeeve mes Helee ®euelee nw efkeÀ efJeMJe `pewmee mees®eesies Jewmee yeve peeDeesies~' ceW kesÀJeue SkeÀ efleneF& Je=×peve ner DeelceefveYe&j nQ~ oes efleneF& Yeejle ceW Je=×eW keÀer efmLeefle meJex kesÀ Devegmeej, nceejs osMe ceW yegpegieeX keÀer mebK³ee yeæ{ ueesie HeefjJeej Hej efveYe&j nesles nQ~ Fme GHeYeeskeÌleeJeeoer ³egie ceW jner nw~ pees Je=× keÀe³e& ve keÀj Heeves keÀer eqmLeefle ceW nQ, GvekeÀer keÀceeves Jeeues meom³e HeefjJeej mes Deueie nes peeles nQ Fmemes mebK³ee ueieYeie veew keÀjesæ[ nw~ FveceW mes 33 HeéfleMele yegpegie& Je=×peveeW kesÀ efueS peerJeve efveJee&n SkeÀ yeæ[er mecem³ee yeve ieF& nw~ iejeryeer keÀer jsKee kesÀ veer®es nQ Deewj 73 HeéfleMele DeveHeæ{ nQ~ Jes DeHeveer keÀceeF& HeeefjJeeefjkeÀ oeef³elJeesW pewmesefkeÀ cekeÀeve yeveeves yegpegie& ceefnueeDeeW ceW 55 HeéfleMele efJeOeJee nQ~ osnueer ceW SkeÀ ceW, ye®®eeW keÀer efMe#ee, veewkeÀjer leLee Meeoer Deeefo Hej Ke®e& keÀj meJex kesÀ Devegmeej, 49 HeéfleMele Je=× Ssmee ceeveles nQ efkeÀ GvekeÀer osles nQ~ yeeo ceW peªjle kesÀ mece³e GvnW lekeÀueerHeÀ Pesueveer Heæ[leer mebleeveW Gvemes yegje J³eJenej keÀjleer nQ~ Je=×eW kesÀ meeLe nw~ GvnW ®eeefnS efkeÀ Jes DeHeveer keÀceeF& keÀe kegÀí efnmmee, pees peerJeve-³eeHeve kesÀ efueS DeeJeM³ekeÀ nw, DeJeM³e ye®ee keÀj jKeW~ DeceeveJeer³e J³eJenej 1990 kesÀ yeeo lespeer mes yeæ{e nw~ KegMe jnes keÌ³eeWefkeÀ HejsMeeve nesves mes keÀue keÀer cegeqMkeÀue otj veneR nesleer yeequkeÀ Deepe keÀe megketÀve Yeer ®euee peelee nw DekeÌìtyej 2017 16

%eeveece=le mecee³eespeve keÀer mecem³eeö Je=×eJemLee ceW MeejerefjkeÀ Je ceeveefmekeÀ #ecelee keÀcepeesj nes peeves kesÀ keÀejCe mJeYeeJe ef®eæ[ef®eæ[e nes peelee nw~ Jes HeefjJeej Je meceepe kesÀ meeLe mecee³eespeve ve keÀj Heeves kesÀ keÀejCe DeHevee mecceeve Kees osles nQ Deewj DeHeves keÀes GHesef#ele mecePe keÀj ogKeer nesles nQ~ megKeer Je=×eJemLee kesÀ efueS kegÀí GHee³e J³emle jnWö nceejer mebmke=Àefle nceW yeleeleer nw efkeÀ peerJeve kesÀ HetJee&Oe& ceW meceepe kesÀ men³eesie mes pees Heíeefle nceves keÀer GmekeÀe $eÝCe Je=×eJemLee kesÀ mece³e meceepe-mesJee Üeje ®egkeÀevee ®eeefnS~ Deleë Je=× J³eefkeÌle DeHevee Keeueer mece³e meceepe keÀer mesJee ceW DeJeM³e ueiee³eW~ meceepe efnle ceW efkeÀ³es peeves Jeeues keÀe³e& pewmesefkeÀ Heéwæ{ efMe#ee, veejer GlLeeve, meecHeóeef³ekeÀ meewneo&, peeefleYeso Deewj ígDee-ítle efceìevee, DeefMeef#ele Je Demene³e Je=×eW keÀes GvekesÀ efnle ceW yevee³es ie³es keÀevetveeW keÀer peevekeÀejer osvee, efkeÀmeeveeW keÀes pewefJekeÀ Kesleer kesÀ efue³es Heéslmeeefnle keÀjvee Deeefo Gmes J³emle Yeer jKeWies Deewj ogDeeSB Yeer efceueWieer~ mJeeO³ee³eö mece³e kesÀ meogHe³eesie SJeb mekeÀejelcekeÀ ef®ebleve kesÀ efue³es %eeveHeó HegmlekeWÀ Heæ{W~ peuelee ngDee oerHekeÀ ner Dev³e oerHekeÀeW keÀes peuee mekeÀlee nw DeLee&led peye nce %eeve mes HeefjHetCe& neWies leYeer Dev³e keÀes efMe#ee os mekeÀles nQ~ meb³eceö meb³ece mes ®eefj$eyeue SJeb Deelceyeue efJekeÀefmele neslee nw~ meblegefuele Deenej mes mJeemL³e De®íe jnlee nw~ meeOeveeö meeOevee ceveeskeÀecevee keÀer HeéefHle kesÀ efueS veneR yeequkeÀ ceve mes keÀecevee DeLee&led efJekeÀejeW (keÀece, ke´ÀesOe Deeefo) keÀes meceeHle keÀjves kesÀ efue³es keÀer pee³es~ Fmemes ef®eÊe keÀes Megef× Je efoJ³eHe´keÀeMe keÀer DevegYetefle nesleer nw~ JeeleeJejCe ceW Meeeqvle, Heśce, HeefJe$elee kesÀ He´keÀcHeve efJeleefjle nesves mes Jen Yeer Meg× nes peelee nw~ mJeef®ebleveö meoe ³en efJe®eej ceve ceW jKeW efkeÀ pees ngDee Jen De®íe ngDee, pees nes jne nw Jen Yeer De®íe nw leLee pees Deeies nesiee Jen Yeer De®íe nesiee~ J³eLe& kesÀ mebkeÀuHeeW keÀes efyevoer ueiee keÀj meowJe Jele&ceeve ceW peer³eW~ DeHeves keÀes Deelcee mecePekeÀj osner DeefYeceeveer yeveW Deewj Hejceelcee efMeJe keÀer ³eeo yevee³es jKeW leeefkeÀ Devle mece³e efMeJe yeeyee keÀer ³eeo ceW ner HeéCe leve mes efvekeÀueW~  DekeÌìtyej 2017

yeeyee ves Keje&ìs yebo keÀje³es [e@.He´cesvê osMeJeeue, He´Oeeve mecHeeokeÀ `Dee³e&Heg$e' ©æ[keÀer, GÊejeKeb[ De Heveer yeerceejer Deewj DeHeveer keÀ#ee meyekeÀes yeæ[er ueieleer nw~ cesje HeefjJeej-efjMlesoej cesjs Keje&ìeW mes HejsMeeve Les~ Helveer yes®eejer jeleYej mees veneR Heeleer Leer~ SkeÀ yeej SkeÀ Meeoer ceW jele keÀes ©keÀvee Heæ[e~ cesjs keÀcejs ceW keÀF& efjMlesoej mees jns Les, megyen peeiee lees SkeÀ Yeer veneR Lee~ Helee ®euee efkeÀ Keje&ìs Fleves lespe Les efkeÀ jele ceW ner meye efMeHeÌì nes ie³es~ no lees Gme jele nes ieF& peye ceQ MeeeqvleJeve-ceeGbì Deeyet Henueer yeej pee jne Lee~ ì^sve ceW jele ueieYeie 12.30 yepes SkeÀ meppeve Dee³es Deewj efJevece´ YeeJe mes yeesues, meenye, ³eefo DeeHekeÀer cesnjyeeveer nes lees kegÀí osj nce Yeer mees ueW~ yengle ogKe ngDee ³en mees®ekeÀj efkeÀ cesjer Fme yeerceejer mes efkeÀleves ueesie HejsMeeve nQ~ ceQves JeneR ì^sve keÀer meerì Hej yewþs-yewþs efoue mes ogDee keÀer, efMeJeyeeyee, DeeHekesÀ Iej Dee jne ntB, DeeHeceW DeHeej MeefkeÌle nw~ efMeJeyeeyee, cegPekeÀes Fme yeerceejer mes ígìkeÀeje efouee oW~ Jen jele ceQves ì^sve ceW yewþkeÀj ner iegpeejer~ MeeeqvleJeve ceW meecetefnkeÀ keÀceje efceuee, nce HeeB®e He$ekeÀej yebOeg FkeÀùs þnjs Les~ efove lees keÀe³e&ke´ÀceeW ceW iegpej ie³ee, jele nesles ner ceQ HejsMeeve nes ie³ee efkeÀ ³es ®eej jeleW kewÀmes keÀìWieer? meYeer meeLeer mees ®egkesÀ Les, ueeKe keÀesefMeMe kesÀ yeeo Yeer cegPes veeRo veneR Dee jner Leer~ Meeoer Deewj ì^sve Jeeueer yeele ³eeo keÀjkesÀ mees veneR Hee jne Lee~ Helee veneR keÀye cesjer DeeBKe ueieer, DeeYeeme ngDee pewmes efkeÀmeer ves efmej Hej H³eej mes neLe jKee nes Deewj yengle ner ceerþer DeeJee]pe ceW keÀne, yesìe, mees peeDees~ ceQ megyen Gþe, meYeer efce$eeW keÀes meeLe Hee³ee, Hetíe, DeeHekeÀes jele ceW cegPemes keÀesF& efokeÌkeÀle lees veneR ngF&? meYeer ves keÀne, veneR~ cesjer KegMeer keÀe efþkeÀevee veneR jne~ DeeHekeÀes efJeMJeeme veneR nesiee, ceQ yengle osj lekeÀ vee®elee jne~ Jen efove Deewj Deepe keÀe efove, cesjs Keje&ìs yebo nes ie³es~ Ssmee ®ecelkeÀejer yeeyee ceQves lees Fmemes Henues keÀYeer osKee veneR ~ 

ceve keÀe ceewve ceveesyeue yeæ{elee nw

ieleebkeÀ mes Deeies

l³eeie Je mesJee keÀer cetjle ceelee ye´ïeekegÀceej vejsMe, cegpeHeÌHeÀjveiej

yesìe heæ{-efueKe keÀj yeæ[e DeefOekeÀejer yeve pee³es Deewj

efpeveceW Jesume kesÀ veewkeÀjGmekesÀ meeLe kesÀ DeefOekeÀejer GmekesÀ Iej hej Dee³eW, lees Jen GvnW ®eekeÀj jn jns Les~ Thej Deheveer Deveheæ{ ceelee mes efceueevee veneR ®eenlee hejvleg pees kesÀ keÀcejs meeOeejCe mlej mebmkeÀejJeeve nw Jen meceepe kesÀ meeceves Deheveer ceeB lees keÌ³ee, ceeB kesÀ Les, efpeveceW Jesume keÀe kesÀ meceeve efkeÀmeer Yeer veejer keÀer ceefncee keÀjves ceW ieJe& cenmetme heefjJeej jn jne Lee~ keÀjlee nw~ Debie´speer jep³e kesÀ oewjeve SkeÀ yeej keÀesuekeÀelee efce$e ves Dee½e³e& Je nwjeveer neF&keÀesì& kesÀ v³ee³eeOeerMe mej ieg©oeme keÀesì& ceW yewþs cegkeÀocee mes FmekeÀe keÀejCe hetíe megve jns Les~ Gmeer mece³e SkeÀ yegefæ{³ee ojJeepes hej Dee³eer, lees lees Jesume ves keÀne efkeÀ cesjer GmekesÀ cewues Jem$eeW keÀes osKe keÀj mevlejer ves Gmes Devoj peeves mes ceeB veewkeÀjeveer Leer~ cesjs ³es jeskeÀ efo³ee~ yegefæ{³ee ves neLe peesæ[ keÀj keÀne efkeÀ Yew³ee, cegPes veewkeÀj cegPes ceeB keÀer lejn efoKeeF& osles nQ, Fvemes cesjer ceeB keÀer Deboj peeves oes, cegPes ieg©oeme mes efceuevee nw~ Fmeer yeer®e ³eeoW leepee nes peeleer nQ~ ceeB kesÀ nesves keÀe Snmeeme keÀYeer veneR neslee hejvleg ceeB kesÀ vee nesves keÀe Snmeeme yengle neslee nw~ v³ee³eeOeerMe ieg©oemepeer keÀer vepej yegefæ{³ee hej heæ[er lees Jes ceeB keÀe opee& F&MJej kesÀ yeeo Henuee hen®eeve ieS efkeÀ ³en Jener Oee³e nw pees ye®eheve ceW cegPes otOe ogefve³ee ves Oece&mLeehekeÀeW keÀes YeieJeeve keÀe mLeeve efo³ee efheuee³ee keÀjleer Leer~ Jes HeÀewjve v³ee³eeOeerMe keÀe Deemeve íesæ[ hejvleg meYeer Oece&mLeehekeÀeW keÀer ceeleeDeeW keÀes ceceleeJeMe Jen keÀj ojJeepes hej ie³es Deewj yegefæ{³ee keÀes ob[Jeled he´Ceece efkeÀ³ee~ yesìe ner vepej Deelee jne~ SkeÀ yeej peye peermeme Deveg³eeef³e³eeW yegefæ{³ee ves GvekesÀ efmej hej neLe jKe keÀj keÀne, cesje ieg©oeme mes efIejs ngS Les lees peermeme keÀer ceeB ceefj³ece JeneB Dee³eer~ Yeeræ[ ceW yesìe peerlee jns~ v³ee³eeOeerMe ceneso³e ves Dee½e³e& ceW [tyes oMe&keÀeW keÀF& yeesue heæ[s efkeÀ efkeÀveejs nìes, peermeme keÀer ceeB keÀes Devoj keÀes yegefæ{³ee keÀe heefj®e³e osles ngS keÀne efkeÀ ³es cesjer ceelee nQ, peeves keÀe jemlee oes~ Fme hej peermeme ves Devoj mes ef®euuee keÀj FvneWves ye®eheve ceW cegPes otOe efheuee³ee nw~ yeeo ceW ieg©oeme peer keÀne efkeÀ peermeme keÀer keÀesF& ceeB veneR nw Deewj legce ueesieeW ceW Gme yegefæ{³ee keÀes mecceevehetJe&keÀ Deheves Iej ues ieS Deewj GmekeÀe efpeme-efpeme keÀer ceeB nw, Jen ³eneb mes ®euee pee³es Deewj cesje Ketye Deeoj-melkeÀej efkeÀ³ee~ mece³e J³eLe& ve keÀjs~ keÀneJele nw efkeÀ peye keÀesF& ceneve Deelcee yengle neslee nw ceeB kesÀ vee nesves keÀe Denmeeme pevce uesleer nw lees yeeo ceW GmekeÀer ceeB cej peeleer nw DeLee&led Jen S®e.peer.Jesume efye´ìsve kesÀ efJeéeefJeK³eele Jew%eeefvekeÀ, keÀLee- J³eefÊeÀ cenevelee keÀes he´ehle ner leye keÀj heelee nw peye Jen meejs uesKekeÀ SJeb FeflenemekeÀej Les~ GvekeÀe ye®eheve iejeryeer ceW mebyebOeeW mes Thej Gþ peelee nw~ ceeB kesÀ l³eeie, lehem³ee Je mesJee iegpeje~ GvekeÀer ceeB Iejsueg veewkeÀjeveer keÀe keÀece keÀjleer Leer~ yeæ[s keÀer mce=efle nesles ngS heg©<eeLeea yesìe ceeB mes Yeer Jewjeieer nes pee³es, nes keÀj Jesume ves keÀeHeÀer Oeve keÀcee³ee Deewj SkeÀ yengcebefpeuee ³en meyemes keÀefþve heg©<eeLe& nw~ ceeB keÀe opee& F&éej kesÀ yeeo DeeefueMeeve cekeÀeve yeveJee³ee~ SkeÀ yeej GvekeÀe Ieefveÿ efce$e henuee nw~ efpeleves Yeer Oece&ieg© Deewj ceneve efJeYetefle³eeB ngF& nQ, Dee³ee lees Jesume Gmes Dehevee cekeÀeve efoKeeves ueies~ veer®es kesÀ GvekesÀ Þesÿ mebmkeÀejeW keÀer OeejCee ceW ceeB Üeje oer ieF& heeuevee HeÌueesj kesÀ keÀcejs DeeOegefvekeÀ megKe-megefJeOeeDeeW mes megmeeqppele Les keÀe cegK³e ³eesieoeve Lee~ Deeefo MebkeÀje®ee³e& ves yeeu³ekeÀeue ceW peerJeve kesÀ efove keÀeìves kesÀ efueS veneR, kegÀí ceneve keÀe³e& keÀjves kesÀ efueS nQ 18 DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le ner Jewjeieer neskeÀj mebv³eeme ues efue³ee Lee hejvleg Jes Deheveer ceelee keÀes ve Yetue heeS~ ceelee kesÀ efveOeve mes henues, Jee³eos Devegmeej GmekesÀ heeme hengb®e ie³es Les~ ogefve³ee Fve Oece&ieg©DeeW Je osJeerosJeleeDeeW keÀes lees ³eeo keÀjleer nw hejvleg FvekeÀer ceeleeDeeW kesÀ ³eesieoeve hej efkeÀmeer keÀe O³eeve veneR peelee~ efvejeuee keÀer ceeB YeerKe veneR ceeBie mekeÀleer SkeÀ yeej met³e&keÀeble ef$eheeþer efvejeuee Deheves SkeÀ he´keÀeMekeÀ mes hewmee uesves Fueeneyeeo kesÀ peerjes jes[ hej ieS~ JeneB GvnW leerve meew ©he³es he´ehle ngS, pees Gme mece³e kesÀ efnmeeye mes SkeÀ yeæ[er jkeÀce Leer~ ueewìles ngS, Deueesheeryeeie ®eewjens hej SkeÀ efYeKeeefjve ves GvnW DeeJeepe oer, yesìe, Fme YetKeer-h³eemeer efYeKeeefjve keÀes kegÀí os oes~ efvejeuee peer efþþkeÀ keÀj Keæ[s nes ieS Deewj hetíe, yeleeDees legcnW efkeÀleves hewmes efceue peeSb lees legce YeerKe ceebievee íesæ[ oesieer? efYeKeeefjve yeesueer efkeÀ yesìe keÌ³eeW nbmeer keÀjles nes ? efvejeuee peer ves iebYeerjlee mes keÀne efkeÀ legceves cegPes yesìe keÀne nw lees efvejeuee keÀer ceeB YeerKe veneR ceebie mekeÀleer~ ³en keÀn keÀj efvejeuee peer ves leerve meew ©he³es efYeKeeefjve keÀes Lecee efoS~ mebmeej ceW ceeveJeer³e mebyebOeeW keÀer meyemes yeæ[er mebJesovenervelee ³ener nw efkeÀ SkeÀ ceeB efvejeefÞele nes keÀj neLe HewÀuee³es Deewj ueesie GmekeÀer Ghes#ee keÀjW~ pees J³eefÊeÀ SkeÀ efJeOeJee ceelee keÀes keÀäeW ceW osKelee ngDee Yeer DeveosKee keÀjlee nw, Jen ceeveJe keÀer heefjYee<ee mes yeenj nw~ nes ieS ®eejeW Oeece efkeÀmeer ves ceeB kesÀ kebÀOes hej mej jKe keÀj hetíe, ceeB, keÀye lekeÀ Deheves kebÀOes hej mej jKe keÀj meesves oesieer? ceeB ves keÀne efkeÀ peye lekeÀ ueesie cegPes kebÀOes hej ve Gþe ueW~ mevleeve kesÀ megKe mes ceeB keÀes megKe Deewj mevleeve kesÀ ogKe mes ceeB keÀes ogKe efceuelee nw~ Jen Deheves ye®®eeW keÀe pevceefove ceveeleer nw hejvleg ceeB kesÀ pevceefove keÀer ye®®eeW keÀes megOe veneR nesleer~ SkeÀ yeej yeer.yeer.meer.Jeu[& mee|Jeme ves DeveskeÀ efJeefMe<ì J³eefkeÌle³eeW mes meeOeejCe meJeeue efkeÀ³ee efkeÀ pevceefove kesÀ cee³eves keÌ³ee nw? [e. S.heer.pes. Deyogue keÀueece keÀe peJeeye meyemes megvoj Lee~ GvneWves keÀne efkeÀ peerJeve

keÀe SkeÀcee$e Ssmee efove, peye Deehe jes jns Les Deewj DeehekeÀer ceeB nbme jner Leer~ yeme ³ener SkeÀ DeheJeeo nw, peye pevce nesles ner mevleeve jesleer nw Deewj ceeB KegMe nesleer nw~ SkeÀ uesKekeÀ ves Deheveer ceeB kesÀ he´efle yeæ[s megvoj efJe®eej J³eÊeÀ efkeÀ³es efkeÀ peye-peye ceQves keÀeiepe hej efueKee ceeB keÀe veece, lees keÀuece Deoye mes keÀn Gþer, nes ieS ®eejeW Oeece~ ogefve³ee keÀe meyemes Deceerj Deeoceer Yeer ceeB kesÀ efyevee iejerye nw~ efpeve J³eefÊeÀ³eeW keÀe ye®eheve ceeB kesÀ mee³es ceW veneR keÀìlee, GvekeÀe mJeYeeJe veerjme Deewj mebmkeÀej otef<ele nes peeles nQ~ ceeB mes he´ehle mebmkeÀejeW keÀer Deceerjer, efJejemele ceW efceueer mLetue iejeryeer keÀes efceìe mekeÀleer nw~ ye´ïee ves me=eqä keÀer j®evee j®eer, ³en ³eeoieej Meem$eeW ceW Jee|Cele nw~ osKee pee³es lees he´l³eskeÀ ceveg<³e keÀer peveveer ³ee ceelee GmekeÀer ye´ïee nesleer nw~ cebefoj ceW Jees YeieJeeve nw efpemes ceveg<³eeW keÀer ceev³eleeDeeW ves j®ee nw, Iej ceW Jees mevleeveW nQ efpevnW GvekesÀ ceeb-yeehe ves j®ee nw hejvleg ye´ïeueeskeÀ ceW Jees hejceelcee nQ pees keÀnles nQ efkeÀ ve lees cegPes Deewj ve legcnW efkeÀmeer ves keÀYeer j®ee nw~ DeelceeSb lees j®eer-j®eeF& nQ~ ueewefkeÀkeÀ efhelee ye®®es kesÀ Mejerj keÀer peªjleW hetjer keÀjlee nw Deewj ceelee GmekeÀer Deelcee keÀes mebJeejleer nw, Gmes iegCeJeeve, mebmkeÀejJeeve yevee keÀj F&éejer³e keÀle&J³e kesÀ efveefcele yeveeleer nw hejvleg DeYeer meceehle nes jns keÀefue³egie kesÀ Deble ceW mJe³eb hejceelcee efMeJe ye´ïee-ceeb kesÀ Üeje %eeve keÀe Ssmee otIe Je Þeercele keÀer Ietbìer efheueeles nQ efkeÀ ye®®es 84 meeue kesÀ oerIee&³eg veneR yeequkeÀ 84 pevceeW kesÀ keÀuhee³eg nes ke´ÀceMeë peeles nQ~

uesKekeÀeW mes efveJesove  peerJeve-DevegYeJe kesÀ uesKeeW keÀes efveefceÊe efMeef#ekeÀe kesÀ

nmlee#ej kesÀ meeLe YespeW~  uesKe Deewj keÀefJelee³eW Heesmì Üeje ³ee F&-cesue gyanamritpatrika@bkivv.org Hej YespeW~  DeHeveer j®evee kesÀ meeLe DeHevee Hetje Helee, HeÀesve vebyej, F&-cesue, mebyebefOele mesJeekesÀvê keÀe veece, peesve leLee ìer®ej keÀe veece Yeer DeJeM³e efueKeW~

DekeÌìtyej 2017 yegjer Deeole kesÀ meeceves PegkeÀves mes J³eefkeÌle DeHeves THej jep³e keÀjves kesÀ DeefOekeÀej keÀes Kees oslee nw

esvee À e k e eW keÀ e ® ® ye

kewÀmes yeæ{eSB DeHeves DeelceefJeMJeeme keÀes ye´ïeekegÀceej mel³ece, jeoewj (nefj³eeCee)

ceQ DeHeves keÀevJeWì mketÀue ceW yengle mes Ssmes efJeÐeeefLe&³eeW keÀes

Jejoeve os effo³ee nw~ peye ceQ Fme efJeMJeeme kesÀ meeLe keÀce&#es$e Hej osKelee ntB efpeveceW ³eesi³eleeSB lees yengle nQ Hej DeelceefJeMJeeme keÀer Glejlee ntB, ³ekeÀerve ceeefveS, meHeÀuelee Heerís-Heerís ®eueleer nw~ keÀceer kesÀ keÀejCe Jes keÀYeer ceb®e Hej veneR Deeles, efkeÀmeer Yeer cegPes DeeM®e³e& Fme yeele keÀe neslee nw efkeÀ cegPes cesnvele veneR Heéfle³eesefielee ceW Yeeie uesves mes Yeer [jles nQ~ DeelceefJeMJeeme keÀer keÀjveer Heæ[leer~ menpe ªHe mes Heg©<eeLe& keÀjlee ntB Deewj meoe keÀceer kesÀ keÀejCe Heæ{eF& ceW Yeer Gleves De®ís DebkeÀ veneR ues Heeles, nukesÀHeve keÀe DevegYeJe neslee nw~ mìspe Hej yeesuevee Flevee menpe efpeleves De®ís DebkeÀeW kesÀ Jes nkeÀoej nQ~ peye nceejer ueielee nw efpelevee ceelee-efHelee mes yeele keÀjvee~ HejceefHelee DeefYeYeeJekeÀ-efMe#ekeÀ ceerefìbie nesleer nw leye ceQ yengle-mes ceelee- Hejceelcee ves ³en efJeMes<elee oskeÀj SkeÀ Deueie Hen®eeve yevee oer efHelee keÀes ³en keÀnles ngS megvelee ntB efkeÀ nceeje ye®®ee cesnvele nw~ cesjer ³ener MegYe YeeJevee nw efkeÀ He´l³eskeÀ ye®®ee Fme efJeMes<elee yengle keÀjlee nw, Fmes meye ³eeo Yeer neslee nw Hej ³en megvee veneR mes mecHevve nes peeS~ nce meYeer Gme HejceefHelee Hejceelcee keÀer mevleeve nQ pees Heelee~ Ssmee keÌ³eeW neslee nw? FmekeÀe cetue keÀejCe nw Gme ye®®es ceW DeelceefJeMJeeme keÀer keÀceer~ efpeboieer ceW nce ®eens efkeÀmeer Yeer #es$e meJe&MeefkeÌle³eeW Je iegCeeW keÀe meeiej nw~ nceejs Yeerlej Yeer meYeer ceW ®eues peeSB, nj peien DeelceefJeMJeeme lees yengle peªjer nw~ iegCe Je MeefkeÌle³eeB nQ, yeme, GvnW peeie=le keÀjvee nw~ neslee keÌ³ee nw Deiej nceejs Heeme yengle ³eesi³eleeSB veneR Hej DeelceefJeMJeeme efkeÀ peye nceejs Devoj keÀesF& keÀceer nesleer nw lees nce Gmeer keÀceer YejHetj nw lees nceejer meHeÀuelee keÀer mebYeeJeveeSB Gve ³eesi³e keÀes yeej-yeej oesnjeles nQ~ nceejs Deeme-Heeme Jeeues Yeer nceW GcceeroJeejeW mes, efpevekesÀ Heeme DeelceefJeMJeeme keÀce nw, keÀF& nceejer Gmeer keÀceer kesÀ yeejs ceW yeleeles nQ~ Fmemes nceW HetCe&leë ³ekeÀerve nesves ueielee nw efkeÀ cegPeceW lees ³en DeJeiegCe nw ner, ceQ iegCee DeefOekeÀ nesleer nQ~ He´Mve Gþlee nw efkeÀ nce DeelceefJeMJeeme keÀes kewÀmes yeæ{eSB~ Fmemes keÀYeer Gyej veneR mekeÀlee~ FmekesÀ efJeHejerle, peye nce ceQ DeHeves meYeer efHe´³e oesmleeW kesÀ meeLe DeHevee DevegYeJe Mes³ej jepe³eesie keÀe DeY³eeme keÀjles nQ lees mJe³eb keÀes meJe&iegCeeW Je keÀjvee ®eenlee ntB~ cesje He´wefkeÌìkeÀue DevegYeJe nw, jepe³eesie MeefkeÌle³eeW kesÀ meeiej HejceefHelee Hejceelcee mes peesæ[les nQ Deewj nceejs Yeerlej kesÀ DeelceefJeMJeeme keÀes ®ecelkeÀeefjkeÀ {bie mes mJe³eb keÀes ³en DevegYeJe keÀjeles nQ efkeÀ ceQ meJe&MeefkeÌleJeeve keÀer yeæ{elee nw~ ceQ Heéfleefove megyen HejceefHelee Hejceelcee (efMeJeyeeyee) mevleeve ntB, cegPeceW meYeer iegCe Je MeefkeÌle³eeB nQ lees Oeerjs-Oeerjs cesjs keÀes ieg[cee@efve¥ie keÀj Fme mJeceeve keÀe DeY³eeme keÀjlee ntB efkeÀ Jes iegCe Je MeefkeÌle³eeB peeie=le nesves ueieles nQ~ Fmemes DeelceeDeeW ``ceQ ceemìj meJe&MeefkeÌleJeeve ntB, meJe&MeefkeÌleJeeve HejceefHelee keÀes HesÀme keÀjves keÀe [j efvekeÀue peelee nw keÌ³eeWefkeÀ npeej Hejceelcee npeej YegpeeDeeW Jeeuee cesje meeLeer nw~'' cegPes Ssmee YegpeeDeeW Jeeuee cesje meeLeer nj JekeÌle meeLe jnlee nw ve! nceeje DevegYeJe neslee nw efkeÀ Hejceelcee efHelee ves DeHevee Jejoeveer neLe keÀesF& Yeer efce$e, mecyevOeer ³eneB lekeÀ efkeÀ nceejs ceelee-efHelee, nj cesjs efmej Hej jKee nw Deewj GvekesÀ neLe mes meJe&MeefkeÌle³eeB JekeÌle, nj peien nceeje meeLe veneR efveYee mekeÀles Hejvleg efvekeÀuekeÀj cegPeceW mecee jner nQ~ efHeÀj HejceefHelee Hejceelcee efvejekeÀej HejceefHelee Hejceelcee keÀes nce peneB ®eenW, efpeme JekeÌle (yeeyee) ves cesjs cemlekeÀ Hej efleuekeÀ ueieekeÀj keÀne, ``ye®®es, ®eenW, JeneB yeguee mekeÀles nQ~ cesjs yengle-mes DevegYeJe nQ peye efJepe³eer YeJe~'' yeme cegPes Ssmee ueielee nw efkeÀ Deye cesjer De®eevekeÀ ner cegPes kegÀí megveeves keÀes ³ee keÀesF& keÀe³e& keÀjves keÀes meHeÀuelee 100 HeéfleMele efveeqM®ele nw, mJe³eb Hejceelcee ves cegPes keÀne ie³ee, leye ceQ Ieyejeves keÀer yepeeS efoue mes Kegoe oesmle keÀes 20 DekesÀues keÀjvee Heæ[lee nw meHeÀj peneB ceW keÀece³eeyeer kesÀ efueS, keÀeefHeÀuee DekeÌmej keÀece³eeyeer kesÀ yeeo ner yevelee nQ DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le yegueelee ntB~ me®eceg®e, Jees cesjs SkeÀ yegueeJes Hej DeekeÀj cegPeceW Jees DeelceefJeMJeeme Yej osles nQ efkeÀ cegPes Yeer DeeM®e³e& neslee nw~ keÀF& yeej ieerle megvelee Lee, ``DeeHekeÀer ke=ÀHee mes meye keÀece nes jne nw, keÀjles nQ He´Yeg DeeHe, cesje veece nes jne nw~'' Fve ueeFveeW kesÀ YeeJeeLe& keÀes DevegYeJe keÀjvee Flevee megKeoeF& nw pees MeyoeW ceW ye³eeB veneR nes mekeÀlee~ efHe´³e oesmlees, keÌ³ee DeeHe veneR ®eenles, mJe³eb Kegoe DeeHekeÀe oesmle nes? keÌ³ee DeeHe veneR ®eenles, DeHeves iegCeeW Je MeefkeÌle³eeW

keÀes peeie=le keÀjvee Deewj Hetjs DeelceefJeMJeeme mes peervee? Deiej ®eenles nQ lees efHeÀj HejceefHelee Hejceelcee keÀes peevevee lees Heæ[siee vee! peye lekeÀ GvnW peeveWies veneR lees DeHevee kewÀmes yeveeSBies? Deiej meye kegÀí He´eHle keÀjvee nw lees keÌ³ee nce DeHeves 24 IeCìeW ceW mes SkeÀ IeCìe Yeer GvnW veneR os mekeÀles? pewmes nceW ueielee nw, Heæ{eF& keÀer keÀesF& Gce´ veneR Hej yeeu³ekeÀeue meyemes De®íer DeJemLee nw, Gmeer He´keÀej jepe³eesie nj Gce´ ceW peªjer nw Hej meyemes De®íer Gce´ yeeu³ekeÀeue nw~ yeekeÀer efveCe&³e DeeHekeÀe nw~ 

meblees<e ner Hejce megKe nw ke=À<Ce®evê ìJeeCeer, He´Oeeve mebHeeokeÀ ``DeO³eelce Dece=le'', efkeÀMeveieæ{ (jepemLeeve)

ceveg<³e keÀer F®íeSB Je DeekeÀeb#eeSB Deveble nesleer nQ~ efpeme He´keÀej mecegê keÀer ienjeF& leLee DeekeÀeMe keÀer TB®eeF& veeHeer veneR pee mekeÀleer nw Gmeer He´keÀej F®íeDeeW Je DeekeÀeb#eeDeeW keÀes Yeer veneR ceeHee pee mekeÀlee~ Fve Hej DebkegÀMe ve ueiee³eW lees ³es efvejblej yeæ{leer jnleer nQ~ SkeÀ F®íe Hetjer nesleer nw lees otmejer Dee peeleer nw Deewj otmejer Hetjer nesleer nw lees leermejer Dee peeleer nw, Fme He´keÀej ceeveJe meebmeeefjkeÀ yebOeveeW mes cegkeÌle veneR nes mekeÀlee~ F®íeDeeW Hej DebkegÀMe Jener ueiee mekeÀlee nw pees meblees<eer nw~ He´l³eskeÀ HeéCeer keÀer GojHetefle& He´ke=Àefle kesÀ men³eesie mes nesleer nw~ keÀnles nQ, ef®eæ[er keÀes keÀCe Yej Deewj neLeer keÀes ceCe Yej HeéHle neslee ner nw~ efkebÀleg mece³e meoe meceeve veneR jnlee, ceveg<³e kesÀ peerJeve ceW megKe-ogKe Deeles-peeles jnles nQ~ jnles veneR meye efove SkeÀ meceeve~ keÀYeer OetHe, keÀYeer íebJe, ³ener efJeefOe-efJeOeeve~~ jepemLeeveer keÀneJele nw, ``keÀYeer Ieer IeCee, keÀYeer cegùer Yej ®evee~'' FmeefueS ogKe kesÀ mece³e keÀes Oew³e& kesÀ meeLe J³eleerle efkeÀ³ee peeS lees efvejeMee veneR nesleer~ Deepe HeéflemHeOee& keÀe ³egie nw~ He´l³eskeÀ J³eeHeejer, GÐeesieHeefle DeHeves J³eJemee³e SJeb GÐeesie mes DeefOekeÀeefOekeÀ ueeYe keÀcee keÀj Heíeefle keÀer Deesj yeæ{ves keÀer YejmekeÀ keÀesefMeMe keÀj jne nw~ ve kesÀJeue J³eJemee³e ceW DeefHeleg efMe#ee, keÀuee, mesJee, Heo, ef®eefkeÀlmee Deeefo #es$eeW ceW Yeer SkeÀDekeÌìtyej 2017

otmejs mes Deeies yeæ{ves keÀer nesæ[ ceW HetCe& cevees³eesie mes ueies ngS nQ~ Deepe DeefOekeÀeefOekeÀ OeveesHeepe&ve SJeb GÊece mes GÊece megKemeeOeveeW keÀes HeéHle keÀjvee ner peerJeve keÀe ue#³e nes ie³ee nw efkeÀvleg peerJeve mes meblees<e iee³eye nes ie³ee nw~ Deleë nceW keÀneR Hej lees DeHeveer le=<Cee, keÀecevee keÀes efJejece osvee ner nesiee keÌ³eeWefkeÀ ®eens efpeleves Oeve SJeb mebHeefÊe keÀe mebień keÀj ueW, peye mebmeej mes efJeoe neWies, leye meejer mebHeoe ³eneR Oeje Hej Oejer jn peeSieer~ efHeÀj DeeJeM³ekeÀlee mes DeefOekeÀ mebień keÌ³eeW? peje meesef®eS, efkeÀleves ner ueesie Fme mebmeej ceW DeYeeJeeW keÀer efpevoieer peer jns nQ? nce Gvemes yesnlej nQ~ Hej nce Ssmee veneR mees®e Heeles~ pewmes iejerye ogKeer nw Oeve kesÀ DeYeeJe ceW, Gmeer He´keÀej OeveJeeve ogKeer nw le=<Cee ceW~ Jen otmejeW kesÀ Oeve Je SsMeDeejece keÀes osKekeÀj F&<³ee& keÀjlee jnlee nw~ efvejeMe nesvee, ef®eblee keÀjvee, JewYeJe keÀe HeóMe&ve keÀjvee, otmejs keÀer lejkeÌkeÀer osKekeÀj peuevee ö ³es meye Ssmes efJekeÀej nQ pees ceveg<³e keÀes ogKeer keÀjles nQ leLee GmekeÀer keÀeceveeDeeW keÀes yeæ{eles nQ~ nceW F&MJej keÀe Oev³eJeeo keÀjvee ®eeefnS efkeÀ Gmeves pees megefJeOee³eW oer nQ Jes nceejer peªjle mes yengle p³eeoe nQ~ FmeefueS mees®e keÀes mekeÀejelcekeÀ jKekeÀj, pees HeÝeg ves efo³ee nw, Gmeer ceW meblees<e keÀjW leLee ceve keÀes He´mevve jKeW~ meblees<e ner meyemes yeæ[e Oeve SJeb megKe keÀe meeOeve nw~ 

keÀe³e& J³eJenej ceW mel³elee nw lees efkeÀmeer Yeer He´keÀej keÀe Ye³e GlHevve veneR nes mekeÀlee

helLej Yeer efheIeueles osKes nQ ye´ïeekegÀceej yeyeueer YeeF&, KewjLeue (DeueJej)

yee le meved 2006 keÀer nw, cegPes

efveëmJeeLe& mesJee keÀe HeÝeeJe YeieJeeve keÀes lees kegÀí Deesj ner cebpetj Lee~ Deeyet HengB®eves ceOegyeve (Deeyet HeJe&le) peeves keÀe meewYeei³e heéhle ngDee~ ceQ lees ³ener Hej cesjer ³egieue ves cegPemes keÀne, Deehe hueerpe SkeÀ-oes keÌueeme keÀntBiee efkeÀ yeeyee (HejceefHelee peªj Deìwv[ keÀjkesÀ osKeW~ Deiej De®íer veneR ueieW lees Yeues Hejceelcee efMeJe) ves cegPes Deheveer ner ®eues peevee, ceQ veneR jesketBÀieer~ ceQves mees®ee, þerkeÀ nw, keÀnleer Deesj KeeR®ee~ Fmemes Henues ceQ yeeyee nw lees SkeÀ-oes keÌueeme Deìwv[ keÀj ueslee ntB, efHeÀj ®euee Deewj yeeyee kesÀ Fme efJeMeeue keÀe³e& peeTBiee~ ceQves JeneB henueer keÌueeme Meeruet yenvepeer keÀer Deewj (He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e) kesÀ yeejs ceW otmejer keÌueeme G<ee yenvepeer keÀer Deìwv[ keÀer~ keÌueeme Deìwv[ efyeukegÀue Yeer veneR peevelee Lee~ peevelee Lee lees yeme Flevee efkeÀ keÀjves kesÀ yeeo osKee efkeÀ ³es yenveW, pees %eeve yeeBìleer nQ, JeemleJe ³en HeÀeuelet ueesieeW kesÀ HeÀeuelet kesÀ keÀece nQ~ cesjs yeæ[s YeeF& peer ceW efveëmJeeLe& mesJee keÀjleer nQ, yengle h³eej mes yeeleW keÀjleer nQ, Deewj YeeYeer peer efheíues keÀF& Je<eeX mes efMeJeyeeyee kesÀ %eeve ceW ®eue ®esnjs hej DenbkeÀej ³ee ke´ÀesOe veece keÀer keÀesF& ®eerpe ner veneR nw~ jns nQ~ Fme keÀejCe peye keÀYeer Yeer mesJeekesÀvê keÀer efveefceÊe yenve yenveeW ves cegPes Flevee heÝeeefJele efkeÀ³ee efkeÀ ceQves Deeies ÜejkeÀehegjer kesÀ nceejs ueewefkeÀkeÀ Iej hej HeÀesve Deeles Deewj Deiej ceQ HeÀesve peeves keÀe efJe®eej ner ceve mes efvekeÀeue efo³ee Deewj p³eeoe mes Gþelee lees GvekesÀ meeLe yengle ner DemeY³elee mes yeele keÀjlee p³eeoe keÌueeme Deìwv[ keÀer Deewj JeneB mes Deeves kesÀ yeeo mLeeveer³e mesJeekesÀvê Hej yeeyee kesÀ %eeve keÀe meehleeefnkeÀ keÀesme& Deewj HeÀesve keÀes heìkeÀ oslee Lee~ Yeer keÀj efue³ee~ mece³e kesÀ meeLe yeoueeJe cegjueer ueieves ueieer De®íer uesefkeÀve efkeÀmeer ves þerkeÀ ner keÀne nw efkeÀ mece³e yeæ[e ceQ nj jespe cegjueer megveves peeves ueiee Hejvleg p³eeoelej yeueJeeve nw~ mece³e kesÀ meeLe meye kegÀí yeoue peelee nw~ cesjer ³egieue keÀes, cesjer Devegceefle kesÀ efyevee, SkeÀ ceeleepeer ves nceejs Iej cegjueer kesÀ leermejs hespe kesÀ mece³e ner hengB®elee Lee~ cegeqMkeÀue mes hej DeekeÀj ner yeeyee kesÀ %eeve keÀe meehleeefnkeÀ keÀesme& keÀjJee 20-25 efceveì yewþlee Lee~ SkeÀ efove SkeÀ efveefceÊe ìer®ej efo³ee Deewj Jen keÀYeer-keÀYeer cegPemes efíhe keÀj mesJeekesÀvê hej yenve ves keÀne efkeÀ nceW jespe cegjueer `ceerþs ye®®es' mes ner megveveer Yeer peeves ueie ieF&~ peye cegPes helee ueielee lees ceQ iegmmee keÀjkesÀ, ®eeefnS~ Flevee ceerþe-h³eeje efMeJeyeeyee ncekeÀes jespe Fleves [ebì-[heì keÀj jn peelee~ SkeÀ efove cesjer ³egieue keÀnves ueieer, h³eej mes keÀnlee nw, `ceerþs ye®®es' Jen peªj megvevee ®eeefnS~ keÀue Deeyet HeJe&le ®euevee nw, efìkeÀì yeve ieF& nw, 5-6 efove ceW Gme efove mes hekeÌkeÀe efkeÀ³ee efkeÀ cegjueer `ceerþs ye®®es' mes ner Jeeefheme Dee pee³eWies~ ceQves hetíe, JeneB keÌ³ee keÀece nw? cesjs heeme megveveer nw Deewj hetjer megveveer nw~ Deye yeeyee kesÀ mvesn ceW cegjueer mece³e veneR nw~ peye meYeer Iej Jeeues keÀnves ueies lees ceQves keÀne, Fleveer De®íer ueieves ueieer nw efkeÀ hetjer megveves kesÀ yeeo Yeer ceve ®euees þerkeÀ nw uesefkeÀve SkeÀ Mele& hej peeTBiee~ ceQ legcnW Deeyet keÀnlee nw efkeÀ cegjueer kegÀí osj Deewj ®eueleer~ henues yeeyee keÀer HeJe&le íesæ[keÀj meerOee ÜejkeÀehegjer (iegpejele) Ietceves ®euee mesJee ceW peeves keÀes ceve veneR keÀjlee Lee Deewj kegÀí yenevee yevee peeTBiee, Jeeefheme meeLe-meeLe Dee pee³eWies~ DeeefKej Fme lejn keÀj ìeue oslee Lee~ Deye yeeyee keÀer mesJee ceW meoe lelhej jnlee keÀe keÀe³e&¬eÀce yeveekeÀj ceQ Deeyet ®eueves kesÀ efueS lew³eej ngDee~ ntB~ pees Yeer mesJee efceueleer nw GmeceW ncesMee neB peer keÀe heeì& 22 DekeÌìtyej 2017 peerJeve ceW keÀesF& Yeer keÀefþveeF& keÌ³eeW ve nes, nce Meevle jnW lees meceeOeeve efceue peelee nw

%eeveece=le yepeeves keÀer keÀesefMeMe jnleer nw~ yeeyee kesÀ %eeve mes yengle efnccele Deewj Glmeen Dee ie³ee nw efpememes mesJee yeæ[s Gcebie-Glmeen mes nesleer nw~ keÀesF& ef®evlee veneR nw cegPes keÀesF& Jeeefjme veneR nw~ henues yengle leveeJe ceW jnlee Lee efkeÀ 7-8 Je<e& Meeoer kesÀ yeeo Yeer ye®®ee veneR nw~ H³eejs yeeyee keÀer Þeercele Devegmeej Deye yeeyee keÀes ner Dehevee ye®®ee yevee efue³ee nw~ Fmemes Iej ceW ®eejeW Deesj KegMeneueer ner KegMeneueer nw~ keÀesF& ef®evlee veneR nw~ yeeyee pees efceuee, KegMeer keÀe Kepeevee efceuee~ nce 5 YeeF& Deewj 2 yenveW nQ~ nceeje ueieYeie hetje heefjJeej yeeyee kesÀ %eeve ceW ®eue jne nw~ ªneveer peeotiej keÀer keÀceeue SkeÀ yeej keÀer yeele nw, ceQ kegÀí mece³e mes ner mesJeekesÀvê kesÀ mecheke&À ceW Dee³ee Lee~ j#eeyevOeve keÀe heJe& cevee³ee pee jne Lee~ mesJeekesÀvê keÀer efveefceÊe yenve keÀes ieerlee heeþMeeuee ceW jeKeer yeeBOeves hengB®evee Lee~ Yeejer yeeefjMe kesÀ keÀejCe jemles Kejeye Les~ yenvepeer ves ieeæ[er kesÀ efueS hetíe~ ceQves peJeeye efo³ee, Henueer yeej keÀn jns nes FmeefueS ieeæ[er ues peeDees uesefkeÀve Deeies mes keÀYeer ieeæ[er kesÀ efueS veneR keÀnvee~ Deepe osKees lees Jener ieeæ[er hetCe& ªhe mes F&éejer³e mesJeeDeeW kesÀ efueS mesJeekesÀvê hej ner nw~ ve peeves yeeyee ves ³en heefjJele&ve keÀye Deewj kewÀmes keÀje efo³ee! keÀYeer Deheves peerJeve kesÀ yeejs ceW mees®elee ntB lees ueielee nw efkeÀ ªneveer peeotiej keÀer peeotiejer ner nw~ keÀneB lees ceQ yeeyee kesÀ veece mes otj Yeeielee Lee, mesJeekesÀvê mes mebyebefOele nj yeele ceW iegmmee keÀjlee Lee uesefkeÀve yeeyee ves helLej efoue keÀes Ssmes efheIeuee³ee pees Deye efoue keÀnlee efkeÀ efMeJeyeeyee efyevee kegÀí veneR Yee³es~ ceerþs efMeJeyeeyee keÀer ceerþer cegjueer Deewj F&éejer³e mesJeeDeeW kesÀ efyevee kegÀí De®íe veneR ueielee~ Ieæ[er-Ieæ[er neLe ígæ[ekeÀj otj Yeeieves Jeeues veìKeì ye®®es pewmee Lee ceQ Deewj h³eejs yeeyee ves ner cegPes hekeÀæ[keÀj ieesoer ceW efyeþe efue³ee~ Deye ceQ Yeer Deewj cesje meye kegÀí Yeer F&éejer³e mesJeeDeeW ceW Dee|hele nw, h³eejs yeeyee keÀer í$eíe³ee ceW megjef#ele nw~ efpeme hej jnleer cesjs efMeJeyeeyee keÀer í$eíe³ee, Jen Yetue peelee meye ceesn-cee³ee, jnlee Iej ceW megKe-mece=ef× keÀe mee³ee, Jen meoe heelee efvejesieer keÀe³ee~~ 

DekeÌìtyej 2017

(He=<þ 15 keÀe Mes<e) Fme He´keÀej kesÀ SkeÀHe#eer³e efJeOeeveeW keÀes vece´leeHetJe&keÀ DemJeerkeÀej keÀjves ceW ner ceefnueeDeeW keÀer Gvveefle nw~ nesvee ³en ®eeefnS efkeÀ Oece& meccele yeele mJeerkeÀej keÀer peeSieer efHeÀj ®eens Jen Jej keÀns ³ee JeOet~ cenÊJe efuebie keÀe veneR, iegCeeW keÀe nesvee ®eeefnS~ DeveweflekeÀlee kesÀ efueS GkeÀmeeves keÀe Dee#esHe keÀF& yeej Heg©<e Dee#esHe ueieeles nQ efkeÀ nceW Devegef®ele meeOeveeW mes Oeve keÀceeves keÀer He´sjCee veeefj³eeW mes efceueleer nw~ Jes DeHeveer DeeJeM³ekeÀleeSB Fleveer DeefOekeÀ yeæ{e uesleer nQ, meepe-meppee, yeveeJe-Íe=bieej Deeefo kesÀ meeOeveeW keÀer efvele ceebie keÀjleer jnleer nQ~ Heæ[esefme³eeW kesÀ IejeW ceW, mensefue³eeW kesÀ IejeW ceW, efjMlesoejeW kesÀ IejeW ceW pees kegÀí osKe uesleer nQ, Jewmee meeceeve DeHeves Iej ceW Yeer ueeves keÀer nesæ[ ceW ueiekeÀj nceW DeveweflekeÀ lejerkesÀ mes Oeve keÀceekeÀj ueeves kesÀ efueS GkeÀmeeleer nQ~ veweflekeÀlee keÀer MegªDeele Iej mes keÀjW veejer peeefle DeHeves Hej ueies Fme Dee#esHe keÀe mJe³eb efvejekeÀjCe keÀjs~ ceeleeSB-yenveW Deelcemecceeve mes ¢æ{leeHetJe&keÀ keÀnW efkeÀ nceW efkeÀmeer keÀer Deen efvekeÀueJeekeÀj He´eHle Oeve veneR ®eeefnS~ nce F&ceeve mes keÀceeS ieS Oeve mes keÀece ®eueeSbieer, ®eens Leesæ[e ner keÌ³eeW ve nes~ keÀne ie³ee nw, veerefle kesÀ SkeÀ ©He³es ceW, Deveerefle kesÀ npeejeW ©He³eeW mes Yeer keÀF& iegCee DeefOekeÀ leekeÀle nesleer nw~ nce ®eeoj mes yeenj HeeBJe HemeejWies lees efkeÀmeer kesÀ Deeies neLe Yeer Hemeejves Heæ[Wies~ ceeleeSB-yenveW ¢æ{leeHetJe&keÀ ³en mebkeÀuHe HeefjJeej-peve kesÀ meeceves oesnjeleer jnW lees Jes F&ceeveoejer mes Oeve keÀceeSBies Deewj veweflekeÀlee keÀer MeggªDeele Iej mes ner nes peeSieer~ 

Ketyemeerjle nesvee, Ketyemetjle nesves mes p³eeoe mecceeve He´eHle keÀjelee nw

megKe mekeÀejelcekeÀ mees®e keÀe ye´ïeekegÀceejer jepekegÀceejer, cepeefueme Heeke&À, efouueer

oes-leerve yenveW oewæ[ Heæ[eR~ cegPes HekeÀæ[ keÀj Gþeves ueieer~ Deesn! Deepe efHeÀj Oeæ[ece mes efiej Heæ[er, SkeÀoce Keæ[er-Keæ[er~ ve Hewj efHeÀmeuee, ve ®ekeÌkeÀj Dee³ee~ neLe ceW yeeHeoeoe keÀe HeÀesìes Lee, GmekeÀe Yeer keÀeB®e ìtì ie³ee~ ceeLee yeæ[er peesj mes oerJeej keÀer ìeFume Hej pee ueiee~ Iegìves (Jees Yeer DeeHejsMeve Jeeues) ceejyeue kesÀ HeÀMe& Hej nLeewæ[s keÀer lejn yepes~ meYeer Debie þgkeÀ mes ieS~ pewmes efkeÀmeer HeÀesme& ves Heerís mes OekeÌkeÀe efo³ee nes~ `òeroer! ceeLes mes neLe lees nìeDees~'' ceQves oesveeW neLeeW mes DeHevee ceeLee Deewj ieeue HekeÀæ[ jKes Les, Ssmes ueiee efkeÀ meejs Ketve mes ueLeHeLe nQ~ kegÀí osj yeeo yenveW cegPes Gþeves ceW meHeÀue ngF¥~ cegKe mes neLe nìe³ee lees osKee, keÀneR jkeÌle keÀe veeceefveMeeve veneR~ ``keÀesF& megHej HeÀesme& meeceves mes ye®ee uesleer nw, HekeÌkeÀe, efveeqM®ele ner~'' Deieues efove efke´Àmeceme [s keÀe Heésieéce Lee~ Debie-He´l³ebie pewmes ®etj Lee~ Hej efjb®ekeÀ Yeer mebMe³e veneR Dee³ee efkeÀ Heésieéce kewÀmes nesiee? JeneR uesìs-uesìs meejer lew³eejer keÀjeF&~ yengle De®íe keÀe³e&ke´Àce ngDee~ HetJe& efove efiejves keÀer mce=efle Yeer veneR Leer~ þerkeÀ oes meHleen yeeo 18 peveJejer ``mce=efle efoJeme'' Hej Heéleë meeæ{s HeeB®e yepes efHeÀj Gmeer lejn Keæ[s-Keæ[s peesj mes Oeæ[ece mes efiej Heæ[er~ DeeHejsMeve Jeeues oesveeW Iegìves efHeÀj HekeÌkesÀ HeÀMe& Hej nLeewæ[s keÀer lejn yepes~ efmej ke´ÀekeÀjer Jeeueer Deueceejer mes pee ueiee~ yenveW oewæ[ keÀj DeeF¥, Gþe³ee~ efyemlej Hej efyeþe³ee, jpeeF& Deesæ{eves ueieer~ keÀesF& otOe-nuoer uesves ieF& Hejvleg ceQ mveeve keÀjves ®eueer ieF&~ veneles mece³e ceve ceW KegMeer keÀe ieerle iee jner Leer, nceW Gve jeneW Hej ®euevee nw peneB efiejvee Deewj mecYeuevee nw~ efHeÀj Deeies mes efkeÀmeer megHej HeÀesme& ves ye®ee efue³ee~ Gme KegMeer keÀe efþkeÀevee ve Lee~ keÀneR jkeÌle keÀe ³ee He´wÀkeÌ®ej keÀe veece24

efveMeeve veneR Lee~ Gme mece³e lees ueiee efkeÀ Jeen! yeeyee Jeen! efHeÀj ye®ee efue³ee~ ceQ keÌueeme keÀjeves Yeer ieF&~ ceve ceW efiejves keÀe Denmeeme Yeer veneR Lee~ ``lesjer KegMeer Deewj ieceer keÀe keÀewve efpeccesJeej? lesjs DeHeves ner mebkeÀuHeeW keÀe mebmeej~'' keÀesF& Yeer yeenjer ®eesì leYeer Heeræ[e osleer nw peye ceve keÀer mees®e ceW Heeræ[e Dee peeS~ Gme mece³e lees keÀesF& efveMeeve {tBæ{s ve efceuee~ Deewj ner keÌueeme kesÀ YeeF&-yenveeW mes megveves keÀes efceuee, ``Fme Gce´ ceW Yeer DeeHe ³egJee-meer ueieleer nes...~'' ceQves cegmkeÀje Yej efo³ee~ Mejerj Hej Heæ[s ``veerue'' lees Deeþ efove yeeo oerKes~ efHeíues Je<e& ceOegyeve Dee jner Leer lees meerì kesÀ Deeies ner efKeæ[keÀer kesÀ Heeme jKeer ìsyeue, ieeæ[er kesÀ lespe PeìkesÀ mes GKeæ[ keÀj cesjs IegìveeW Hej Dee Heæ[er~ DeesHeÌHeÀesn! meeceves yewþer meJeeefj³eeW kesÀ efoue onue ieS~ ceQ SkeÀoce DeMejerjer nes ieF&~ nesMe Deeves Hej ceve ves ceeGCì Deeyet iueesyeue ne@efmHeìue keÀe LeQkeÌme efkeÀ³ee~ IegìveeW ceW peeves keÀewvemee HeÀewueeo [euee Lee DeeHejsMeve kesÀ mece³e~ Jeen yeeyee Jeen! DeeHekeÀer megHej HeÀesme& ì^sve ceW Yeer ye®eeleer nw~ peye yeerceej nesleer ntB lees meekeÀej yeeyee kesÀ yeesue ³eeo Deeles nQ... ye®®es, DeeF& Sce Dees.kesÀ.~ ceQ Deelcee yeerceej veneR ntB~ ³en Mejerj lees Hegjeveer ceesìj nw ve! efKeì-efKeì keÀjsieer ner~ ceQ Deelcee yeerceej veneR ntB~ peye ®eesì ueieleer nw lees DeeojCeer³ee oeoer peevekeÀer peer keÀe ``mJeCe&pe³evleer meceejesn'' keÀe Jees ef®e$e ³eeo Dee peelee nw efpemeceW GvekeÀer DeeBKe Hej yebOeer HeÆer mHe<ì efoKe jner nw~ efkeÀleveer efJeosner eqmLeefle nw! peye Mejerj keÀeBHelee nw lees DeeojCeer³ee ieguepeej oeoer peer keÀe osoerH³eceeve, ceemìj meJe&MeefkeÌleceeve pewmee, ªneveer jesMeveer mes jesMeve, cegmekeÀjelee ngDee mJemLe ®esnje meeceves Dee peelee nw, pees DeHeves keÀeBHeles neLeeW kesÀ efueS He´Mve Hetíves Jeeues keÀes

³eefo DeeHe yeæ[s-yeæ[s keÀece veneR keÀj mekeÀles lees íesìs-íesìs keÀece ceneve lejerkesÀ mes keÀefj³es

DekeÌìtyej 2017

%eeveece=le peJeeye osleer nQ, ``³es neLe lees [ebme keÀj jns nQ~'' GvekeÀe ®esnje Deewj meceLe& yeesue, ªneveer ve³eve efkeÀleveer efJeMJemesJee keÀj jns nQ, efkeÀleveer MeefkeÌle Yejles nQ~ ³es yeeleW mcejCe keÀj-keÀj kesÀ cesjer KegMeer keÀe Heeje efÜiegefCele nes peelee nw~ peye mes nesMe mebYeeuee nw, cegPes ³eeo nw efkeÀ ueieeleej ín ceeme Yeer leve mJemLe jne veneR, ceve keÀYeer yeerceej ngDee veneR~ keÀF& DeeHejsMeve nes ®egkesÀ nQ, DeveskeÀ yeej ogIe&ìveeie´mle nes ®egkeÀer ntB, Deveefievele yeej ®eesìW ueieer nQ~ KeeBmeer cesjer meKeer nw, DemLecee Heæ[esme ceW ner nw Hej ``efJeue HeeJej'' cesjer yenve nw, o=æ{lee Iej keÀj yewþer nw~ Heeme ceW kegÀí neslee veneR, keÀece keÀesF& ©keÀlee veneR, mesJee keÀYeer Leceleer veneR~ Jeen yeeyee Jeen! yengle Henues keÀer SkeÀ yeej keÀer yeele nw, petve keÀer leHeleer iece& oesHenjer ceW ceQ ieerlee HeeþMeeuee ceW keÌueeme keÀje kesÀ DeeF& Leer~ SkeÀoce Hemeerves mes mejeyeesj, LekeÀer ngF& lees Leer ner, veer®es keÌueeme ªce ceW ieÎs Hej ef®eÊe uesìles ner ienjer veeRo Dee ieF&~ íle ceW SkeÀ 56 Fb®eer DeesefjSvì keÀe HeBKee Oetce jne Lee~ yengle ienjer veeRo ceW SkeÀoce TB®eer DeeJeepe megveeF& Heæ[er, ``jepe! Gþ!'', cesjer DeeBKeW Kegueer~ ®engB Deesj osKee, keÀesF& veneR Lee~ Hegveë mees ieF&~ efHeÀj peesj mes ojJeepes keÀer IeCìer yepeer~ ceQ Hegveë ®eeQkeÀ keÀj Gþer~ ojJeepes lekeÀ ieF&, ojJeepee Keesuee, keÀneR keÀesF& veneR Lee~ DeeM®e³e& lees ueiee efkeÀ ojJeepes keÀer IeCìer efkeÀmeves yepeeF&? keÀneR keÀesF& efoKe veneR jne Hej veeRo keÀe veMee nesves kesÀ keÀejCe Hegveë DeekeÀj uesì ieF&~ meesves keÀe mLeeve lees veeHee veneR neslee, Deye keÀer yeej Henues mes Leesæ[e nì keÀj mees ieF& Leer Mee³eo leYeer lees ye®e ieF& (ngDee ³etB efkeÀ Fme yeej DeeBKe ueieles ner peesj mes Oecce-meer DeeJeepe ngF&)~ Ieyeje keÀj DeeBKeW Keesueer lees yengle ®eeQkeÀ ieF&~ íle keÀe ®euelee ngDee HeBKee Oejleer Hej efiej ie³ee Lee, Jees Yeer cesjs HewÀues ngS neLe mes cee$e DeeOee Fb®e otjer Hej~ Jeen! Deepe lees YeieJeeve ves kewÀmes ye®ee efue³ee... Jeen yeeyee Jeen! keÀneB nes? Devoj ieerle yepe Gþe...``vepej veneR Deeles Hej DeemeHeeme nes~'' peneB HeBKee efieje Lee, efiejves Hej Yeer ®eue jne Lee~ keÌueeme ªce keÀer ®eeoj, veer®es keÀer HeÀesce HeÀì keÀj ojer

ceW OeBme ®egkesÀ Les~ HebKee iejæ[-iejæ[ keÀer DeeJeepe keÀj jne Lee~ íle mes efyepeueer keÀe leej Oejleer lekeÀ efKeb®e ie³ee Lee~ ceQves Gþ keÀj eqmJe®e yevo efkeÀ³ee~ keÀceeue nw yeeyee keÀer! Jeen yeeyee Jeen! LeQkeÌme DeeHekeÀe~ efpelevee Yeer O³eeve keÀªB Glevee ner keÀce nw~ ªn Devoj lekeÀ n<ee& Gþer~ j#ekeÀ lees legce yeæ[s efvejeues nes~ peje&-peje& ceevees Megefke´À³ee keÀj Gþe~ KegMeer ceW ceve iee Gþe, ``lesjer KegMeer Deewj ieceer keÀe keÀewve efpeccesJeej? lesjs DeHeves ner mebkeÀuHeeW keÀe mebmeej...~'' 

J³emeve HeoeLe& efyeke´Àer ve keÀjves kesÀ ueeYe ye´ïeekegÀceej MebkeÀj Deie´Jeeue, Oegefue³ee (ceneje<ì^)

nceeje Hetje ner HeefjJeej meved 1992 mes yeeyee kesÀ %eeve ceW nw~ meved 1994-95 keÀer yeele nw, DeeojCeer³ee oeoer He´keÀeMeceefCe peer ves kegÀceejeW keÀer Yeùer keÀe Dee³eespeve efkeÀ³ee Lee~ GmeceW SkeÀ keÌueeme ceW oeoer peer ves kegÀceejeW keÀes Oeve keÀceeves keÀer efJeefOe Hej peesj osles ngS keÀne efkeÀ Ssmeer jerefle mes Oeve ve keÀceeDees efpememes efkeÀmeer keÀer yeodogDee efceues Deewj peerJeve Hej Gme Oeve keÀe yegje He´YeeJe Heæ[s~ Gmeer keÌueeme ceW oeoer peer ves J³emeve keÀer ®eerpeW ve yes®eves keÀer meueen Yeer oer~ nce oesveeW YeeF³eeW ves Gmeer #eCe ³en MeHeLe ueer efkeÀ nce ogkeÀeve ceW J³emeve keÀer ®eerpeW pewmes efkeÀ lecyeeketÀ, efmeiejsì, iegìKee, leHekeÀerj Deeefo veneR yes®eWies~ nceejer efkeÀjeves keÀer ogkeÀeve nw, GmeceW nce ³es meye ®eerpeW yes®eles Les Deewj keÀeHeÀer cee$ee ceW yes®eles Les~ Gme mece³e nceejer ogkeÀeve keÀe DeekeÀej 10ƒ10 HeÀerì Lee~ oeoer peer keÀer He´sjCee mes nceves J³emeve keÀer ®eerpeW ve yes®eves keÀer MeHeLe ueer FmekesÀ HeefjCeecemJeªHe H³eejs yeeyee ves nceW Flevee TB®ee Gþe³ee efkeÀ meved 2004 ceW nceejer ogkeÀeve keÀe DeekeÀej 15ƒ25 HeÀerì nes ie³ee Deewj ceeue jKeves keÀe iees[eGve Yeer 15ƒ40 HeÀerì nes ie³ee~ jnves keÀe cekeÀeve Yeer oes cebefpeuee nes ie³ee~ ³en keÀceeue nw H³eejs meJe&MeefkeÌleJeeve yeeyee keÀer efpemeves peerJeve me®eceg®e vebyej SkeÀ keÀe yevee efo³ee~ 

DekeÌìtyej 2017 DeHeves DenbkeÀej keÀes efme× keÀjves kesÀ mLeeve Hej mJe³eb keÀes vece´lee mes Meg× keÀj uesvee ner JeemleefJekeÀ meHeÀuelee nw

ceewve ves yeerceejer Kelce keÀj oer ye´ïeekegÀceej megveerue, efpeuee keÀejeieej], yeguevoMenj

ceQ eHfeíues meele meeueeW me,s peuse ceW ®euee³es pee jns FM&Jeje³re

Demej He[æ ie³ee Deejw veMeeures HeoeLeeX ves yejger lejn mes pekeÀ[æ %eeve keÀes OeejCe keÀj jne n~Bt ³en %eeve yenlge De®íe n~w DeHeves eufe³ee~ peuse ceW ³en Deeole Deejw Yeer ye{æ ie³ee~r SkeÀ eofve J³emeve ceW Dee³es HeejfJelev&e mes cePges ueielee nw ekfeÀ peuse ceW cejse omteje pevce KeekeÀj yeeyee keÀer keuÌeeme ceW yeþwe Lee~ Gmeer eofve yeeyee ves cejgueer nDgee n~w ceQ yenlge ner nleeMe, evfejeMe Lee Je peeJreve mes leibe Lee~ ceW keÀn eof³ee, Deiej eJfekeÀej veneR íe[æs mekeÀles nes lees Iej yeþw HeeieueeW mes Yeer yeolej cejser neuele Lee~r eMfeJeyeeyee ves cePges ekfeÀlevee peeDee~s cePges Jen yeele yenlge cenmemte nFg& Deejw íe[æsves keÀe evfeCe³&e keÀj eufe³ee~ pees yeemre meeue mes veneR keÀj Hee³ee Lee, yeeyee ves keÀgí Gþe³ee, ke³Ìee mes ke³Ìee yevee eof³ee! cejss Iej ceW cejser Helveer Deejw ye®®ee Kelce nes ie³e~s Helveer keÀs ner eofveeW ceW keÀjJee eof³ee~ ³en mevgekeÀj cejss HeejfJeej Jeeues yenlge t les n,Q ke³Ìee ecfeuelee nw DeecseMeeevqle ceW peeves eHfeleepeer ves cePges Deejw cejss HeejfJeej keÀes onpse-nl³ee keÀs keÀsme ceW KeMge nSg~ ueeise Heí peuse eYfepeJee eof³ee~ peuse Deeves Hej ceeleepeer Kelce nes ie³ee~r me?s ceQ keÀnlee n,Bt meKge ecfeuee, Meeevqle ecfeuee,r veMes Hej peelre ®eejeW lejHeÀ mes oKge keÀe Hene[æ eifej He[æe~ meejer KeegMfe³eeB HeeF~& eMfeJe yeeyee ves keÀne n,w ye®®ee,s peuoer le³weej nes peeDee,s ®ekeÀvee®ejt nes ie³ee~R peeJreve DevOejseW mes eIfej ie³ee~ FmekeÀs eufeS Oejleer Hej mele³eige mLeeHeve keÀjves keÀer yeejer DeeF& n~w ieJeen yeeusee cejss enfle ceW ceQ YeieJeeve keÀes oe<seer ceevekeÀj Gmes keÀemselee jnlee Lee~ eMfeJeyeeyee ves cejgueer ceW keÀne n,w cePges ³epte keÀje,s meye meugeìe Meeevqle cenmemte nFg& SkeÀ eofve SkeÀ YeeF& cePges peuse ceW yeves DeecseMeeevqle keÀsvê Hej nes pee³eisee~ ceQ leejeKre Hej keÀeìs& ceW yeeyee keÀes DeHeves meeLe cenmemte keÀjlee Lee Deejw ceve ner ceve yeeyee mes yeeleW keÀjlee jnlee ues ie³ee~ JeneB SkeÀ yeïéekeÀgceej YeeF& cejgueer mevgee jns Le~s cePges Lee~ cevQes 21 eofve ³eeise keÀe He³éeise ekfeÀ³ee~ cevQes yeeyee mes MeekfelÌe cejgueer keÀer yeeleW yenlge De®íer ueieeR Deejw Meeevqle Yeer cenmemte uekseÀj ieJeener ovses Jeeueer Deelcee keÀes Jee³eyeMśeve eof³e~s Gmeves nFg~& cejgueer meceeHle nevses keÀs yeeo YeeF& peer ves %eeve keÀer yeeleW Jener keÀne pees cejss enfle ceW Lee~ Henues Jen Hejte ner eJfeHejelre Lee~ mecePeeF¥ pees eofue keÀes ít ieF,¥ DeeKBeeW ceW DeemBet Dee ie³e~s eHfeÀj ceQ ceQ mecePe ie³ee, ³en cejss yeeyee keÀe ner keÀceeue n~w peye evfeCe³&e keÀer jepse cejgueer mevgeves ueiee, Fmemes e®fevlee keÀce nelseer ieF~& elfeeLfe DeeF,& ceQ yeeyee mes ceve ner ceve yeeleW keÀj jne Lee ekfeÀ ceQ ekfeÀmcele Hej jevsee Dee³ee DeeHekeÀe ye®®ee n,Bt DeeHe DeHeves ye®®es keÀe keÀu³eeCe ner keÀjiWe~s eMfeJejee$fe HeJe& Hej ueieer Heo´Mev&eer keÀe He®éej eMfeJe DeJelejCe keÀeìs& ceW jnceeofue keÀs Jee³eyeMśeve ®eejeW Deejs HeÀwuee³e~s pepe keÀs He®eeX mes ekfeÀ³ee pee jne Lee~ Smsee He®ee& cePges SkeÀ yeej iee[æer ceW meenye ves evfeCe³&e ceW HeejfJeej keÀes yejer keÀj eof³ee Deejw cePges He[æe ecfeuee Lee~ cevQes Gmes He{ækeÀj keÀ®ejs ceW [eue eof³ee Lee~ Gme DeepeeJreve mepee mevgee oe~r mece³e mecePe veneR Hee³ee ekfeÀ YeieJeeve Oejleer Hej Dee ie³es n~Q Deye menveMeeure yevelee nw MenveMeen peuse ceW He®ee& oKsekeÀj ekfeÀmcele Hej jevsee Dee³ee~ ceQ eMfeJeyeeyee keÀs ceQ %eeve ceW ®eueves ueiee lees keÀgí ueeise yenlge Guìe-rmeugìer mevoMse keÀes mecePe Heelee lees peuse ceW veneR Deelee~ cePges Mee³eo yeeleW mevgeeves ueie~s yeeyee ves keÀne, ye®®e,s lecgekeÀes evfevoe-mleeglfe YeieJeeve ves ner yeugee³ee n~w HeeþkeÀe,s cejser lejn Yeute veneR keÀjvee, meye menve keÀjvee n~w pees menve keÀjlee n,w Jener MenveMeen keÀneR ojs vee nes pee³e~s yevelee nw Deejw ceQ menve keÀjlee jne~ SkeÀ eofve Jes meye mJeleë ner veMeeures HeoeLeeX mes ceegkfelÌe Meevle nes ie³e~s Deepe Jes ueeise YeeF& peer keÀn keÀj mecyeeesOfele ye®eHeve mes ner Heptee Deejw Jelé keÀjves keÀe yenlge ner MeekweÀevre keÀjles n,Q yenlge H³eej keÀjles n~Q cePges oes peien cejgueer mevgeeves keÀer jne n~Bt peye keÀece keÀs eufeS Menj ceW ie³ee lees yejger meibele keÀe evfeecfeÊe meeJfem&e ecfeueer n~w yenlge YeeF& %eeve keÀe Deevevo ues jns n~Q 26 DekeÌìtyej 2017 ef®eblee mJe³eb ceW SkeÀ J³eJeOeeve nw, FmekesÀ Üeje meceeOeeve kewÀmes nes mekeÀlee nw

%eeveece=le SkeÀ cenevres keÀe ceevwe HeejfemqLeelfe peye Dee³ee,r keÀgí ve³ee uekseÀj Dee³ee~r SkeÀ yeej evfeecfeÊe YeeF& peer ves cePges ekfeÀmeer keÀwoer YeeF& keÀes yeugeekeÀj ueeves keÀes keÀne~ ceQ eyfevee ekfeÀmeer mes Heí t s GvnW yeugeekeÀj ues Dee³ee~ Fmeer yeele keÀes uekseÀj cePges ye[æeW mes mevgevee He[æe~ cePges yejge cenmemte nDgee~ Fme ieueleer keÀs eufeS cevQes SkeÀ cenevres ceevwe jKee~ cePges SkeÀ yeecreejer Leer pees eHfeíues leevre meeueeW mes Kelce ner veneR nes jner Lee~r

yeeyee ves Smsee ®ecelkeÀej ekfeÀ³ee, ieeueer lees ecfeueer ceiej ceevwe Üeje yeecreejer Kelce nes ie³ee~r yeeyee ves ceevwe DeJemLee ceW yenlge DeveYgeJe keÀje³e~s ceQ MekgeÀ´iepgeej nBt Gve ceneve DeelceeDeeW keÀe pees peuse ceW meJsee os jns nQ Deejw peuse DeOee#rekeÀ meenye keÀe Yee,r pees yenlge mevgoj J³eJemLee nceW os jns n~Q meYeer mes evfeJeosve nw ekfeÀ FM&Jeje³re %eeve peªj ue~W mece³e Hej peeeifeS, keÀneR ojs vee nes pee³e~s 

DekeÀuHeveer³e mJeemL³e megOeej ye´ïeekegÀceej GceeMebkeÀj Heìsue, vejefmebnHegj (ce.He´.)

pet ve, 2016 ceW MeeeqvleJeve (Deeyet

ueer~ MeeeqvleJeve HengB®es, efJeÞeece kesÀ efueS keÀcejs efceue ie³es~ JeneB keÀer efove®e³ee& Devegmeej megyen 4 yepes Gþvee Lee~ efpeleves efove JeneB jns, ve ner keÀesF& lekeÀueerHeÀ ngF& Deewj ve ner efkeÀmeer Yeer He´keÀej keÀer oJeeF& uesves keÀe keÀesF& DeJemej Dee³ee, ve neLe ceW oo& ngDee~ DeYeer SkeÀ Je<e&, leerve ceen iegpej ®egkesÀ nQ~ yue[ HeśMej keÀer ìsyeuesì yengle keÀce nes ieF& nQ~ cesje ³en mJeemL³e megOeej DekeÀuHeveer³e Deewj DeeM®e³e&pevekeÀ nw~ cesef[keÀue meeFvme Yeer Fme Hej efJeMJeeme veneR keÀj mekeÀlee~ Je<eeX mes mesJeve keÀer pee jner oJeeF³eeW mes cegefkeÌle efceue ieF& nw~ efJekeÀej HelePeæ[ keÀer lejn Peæ[ ieS neueebefkeÀ DeeO³eeeqlcekeÀ Henues Yeer Lee, nj keÀeffþveeF& keÀe meecevee meenme mes keÀjlee Dee jne ntB Hej Deye osn-DeefYeceeve efyeukegÀue ítìlee pee jne nw~ ke´ÀesOe, DenbkeÀej, efvejeMee pewmes efJekeÀej HelePeæ[ keÀer lejn Peæ[ ®egkesÀ nQ~ efvel³e cegjueer megveves peeves ceW ceve ueieves ueiee nw~ meeefnl³e keÀe DeO³e³eve Yeer jespe keÀjlee ntB Deewj efMeJeyeeyee keÀer mce=efle ceW Yeer jnlee ntB~ cesjs efueS lees yeeyee ves megKe-Meeeqvle keÀe Kepeevee Keesue efo³ee nw~ Deye lees kesÀJeue ³ener KJeeefnMe nw efkeÀ yeeyee lesjer jpee jns Deewj letB ner letB jns, yeekeÀer ve ceQ jntB, ve cesjer Deejpet jns~~ ueewefkeÀkeÀ HeefjJeej ö yesìs, yent, Heesles, Heesefle³eeW mes YejHetj nw Deewj HetCe& megKe-Meeeqvle nw, DeeoMe& HeefjJeej nw~ peerJeve kesÀ Debeflece Heæ[eJe ceW ³ener F®íe nw, yeeyee Dees yeeyee, DeeHe pewmee yevevee nw~

jes[) ceW Dee³eesefpele SkeÀ efMeefJej ceW nce ueesie Ietceves kesÀ GÎsM³e mes Meeefceue ngS uesefkeÀve JeneB keÀe vepeeje osKekeÀj lees peerJeve keÀer efoMee ner yeoue ieF&~ JeneB keÀe DevegMeemeve, mJe®ílee, Keeves, Heerves, þnjves keÀer mebgoj J³eJemLee, peien-peien efMeJeyeeyee kesÀ ³eesiekeÀ#e osKe ceQ obie jn ie³ee~ Ssmes ueiee pewmes mee#eeled mJeie& ner Oejleer Hej Glej Dee³ee nes~ JeneB mJeleë meb®eeefuele J³eJemLee ves cenmetme keÀje³ee efkeÀ ³es meye keÀesF& ceveg<³e veneR keÀje jne nw~ efkeÀmeer Üeje keÀesF& efveoxMeve veneR, ceevees keÀesF& De¢M³e meÊee DeJ³ekeÌle ªHe mes meye kegÀí keÀj Deewj keÀje jner nw~ cesjs ceve ceW ³en YeeJe yewþe ngDee Lee efkeÀ Hejceelcee veece keÀer keÀesF& meÊee veneR nw, Gme YeeJe keÀes Heueìvee Heæ[e~ ceQ lees Ietceves Deewj osKeves kesÀ GÎsM³e mes ie³ee Lee Hej efMeJeyeeyee kesÀ jbie ceW jbie ie³ee~ peerJeve kesÀ keÀ<ì, keÀefþveeF³eeB, ef®ebleeSB nj keÀj efMeJeyeeyee ves efyeukegÀue mejue, nukeÀe peerJeve yevee efo³ee~ oJee uesves keÀe DeJemej ner veneR Dee³ee ceOegyeve (MeeeqvleJeve) peeves keÀer HetJe& jeef$e ceW oeefnves neLe ceW yengle oo& Gþe~ Helveer keÀes yelee³ee efkeÀ Mee³eo ceOegyeve ve pee Hee³eWies~ GvekesÀ cegBn mes Devee³eeme efvekeÀue Heæ[e, ef®eblee veneR keÀjes, ueesie keÀnles nQ, YeieJeeve meye þerkeÀ keÀj osles nQ~ oo& Leesæ[e keÀce ngDee, ³en oo& keÀF& Je<eeX mes Lee~ Mejerj kesÀ Deewj Yeer keÀ<ì Les pewmes yeer.Heer., Megiej, Suepeea Deeefo~ Fve meYeer keÀer oJeeF& Yeer meeLe ues  DekeÌìtyej 2017 pees efMe#eeDeeW kesÀ DeLe& keÀes DevegYeJe ceW veneR ueeles, Jes DeveLe& kesÀ menpe efMekeÀej yeveles nQ

F&MJejer³e %eeve ves efo³ee megKeo Denmeeme ye´ïeekegÀceej He´JeerCe, nmeveHegj (nefj³eeCee)

ceQ ves F&MJejer³e %eeve ceW Deiemle, 2014 mes ®euevee Megª

efkeÀ³ee~ lesjn Je<e& keÀer Gce´ lekeÀ YeieJeeve ceW yengle DeemLee Leer~ Meeeqvle, He´sce, me®®eeF&, F&ceeveoejer Je De®íe Dee®ejCe ö ³es cesjs mebmkeÀejeW ceW Meeefceue Les~ peye megvelee Lee efkeÀ $eslee³egie ceW jepee jece kesÀ jep³e ceW mvesn, me®®eeF& Je F&ceeveoejer Leer lees mees®elee Lee efkeÀ ceQ JeneB keÌ³eeW Hewoe veneR ngDee? Megª mes ner leer#Ce yegef× Lee Hejvleg HeeefjJeeefjkeÀ Je meeceeefpekeÀ efJekeÀejeW kesÀ keÀejCe SkeÀeie´lee meceeHle nesleer ®eueer ieF& Je YeìkeÀeJe keÀer lejHeÀ PegkeÀeJe neslee ie³ee~ ceve nj mece³e DeMeevle jnves ueiee~ peerJeve SkeÀoce veerjme nes ie³ee, DeevleefjkeÀ KegMeer veneR jner~ ceelee-efHelee Je HeefjJeej kesÀ He´efle DeveeJeM³ekeÀ ceesn Lee~ peye keÀesF& ieuele ®euelee lees yengle ke´ÀesOe Deelee Lee~ DekesÀuesHeve keÀe Denmeeme Yeer nesves ueiee Lee~ ueielee Lee efkeÀ ogefve³ee ceW cesje keÀesF& veneR nw~ peerJeve ceW yengle meejs ogKe DeeS, Devoj mes ìtìe uesefkeÀve Oew³e& veneR Kees³ee~ YeefkeÌleceeie& ceW cebefojeW ceW megKe Je Meeeqvle leueeMeves keÀer keÀesefMeMe keÀer uesefkeÀve JeneB Yeer meye efoKeeJee ueiee~ efHeÀj Fme Petþer Je HeeHe keÀer ogefve³ee mes Jewjei³e Deeves ueiee~ efvejeMee kesÀ keÀejCe Mejerj keÀes jesieeW ves Iesj efue³ee Deewj DeJemeeo ceW jnves ueiee~ Mejerj efyeukegÀue GÀpee&jefnle nes ie³ee~ megKe-Meeeqvle keÀe nesves ueiee Denmeeme SkeÀ efove De®eevekeÀ cesjs SkeÀ efce$e ves yelee³ee efkeÀ ceeGvì Deeyet ceW Meeeqvle nw lees ceve ceW ueuekeÀ Hewoe ngF& efkeÀ SkeÀ yeej Deeyet peekeÀj Meeeqvle keÀe DevegYeJe keÀªB~ ceQves Gvemes mebmLee kesÀ yeejs ceW Hetíe, lees GvneWves mLeeveer³e mesJeekesÀvê Hej peeves kesÀ efueS Deewj keÀesme& keÀjves kesÀ efueS keÀne~ ceQ F&MJejer³e %eevekesÀvê Hej ie³ee Deewj keÀesme& keÀjves ueiee~ keÀesme& kesÀ oewjeve ceeuetce ngDee efkeÀ Henues nce osJeer-osJelee Les, keÀueeSB keÀce nesles-nesles nce efJekeÀejer yeve ie³es nQ Deewj Deye %eeve-cegjueer megvekeÀj efHeÀj mes veF& ogefve³ee ceW osJeer-osJelee yeveWies, Fme mebiece³egie Hej mJe³eb Hejceelcee

nceW Heæ{eves DeeS nQ~ keÀesme& kesÀ leermejs efove ner cegPes megKe-Meeeqvle keÀe Denmeeme nesves ueiee~ pees Mejerj GÀpee&jefnle Lee, Jees GÀpeeJee&ve nesves ueiee~ Deene! kewÀmee megKeo Denmeeme nes jne nw Deye jespe %eeve meerKekeÀj~ yeej-yeej ceve keÀjlee nw Fme Heæ{eF& keÀes Heæ{ves kesÀ efueS~ cegPes Hejceelcee efceue ieS nQ~ peye ³eesie ceW yewþlee ntB lees Denmeeme neslee efkeÀ Deeyet keÀes lees ceQves keÀF& yeej osKee nw, keÀF& yeej JeneB pee ®egkeÀe ntB~ Deye ceve ceW nw Yeejer n<e& Henues mees®elee Lee, He=LJeer Hej cesje peerJeve J³eLe& nw, ³en ogefve³ee efmeHe&À ogKeeW keÀe YeC[ej nw, Fme ogKeYejer ogefve³ee keÀes megKeOeece Je MeeeqvleOeece ceW yeoueves Jeeuee keÀesF& veneR nw uesefkeÀve Deye ueielee nw efkeÀ cesje Yeer Fme ogefve³ee ceW keÀesF& nw, Jees keÀesF& Deewj veneR, me=eq<ì kesÀ j®eef³elee mJe³eb Hejceelcee efMeJeyeeyee nQ~ ceve keÀes yengle Yeejer n<e& neslee nw~ ceve ceW efveM®e³e nw efkeÀ Deye mele³egie Deeves Jeeuee nw~ cesje meewYeei³e nw efkeÀ cegPes yeeyee ves mJe³eb DeekeÀj {tbæ{e nw~ Fve 3 meeueeW kesÀ DeueewefkeÀkeÀ peerJeve ceW leerve yeej Deeyet pee ®egkeÀe ntB ³egieue Je ye®®es kesÀ meeLe~ Fme íesìs-mes DeueewefkeÀkeÀ peerJeve ceW cegPes yengle meejs DevegYeJe ngS nQ~ meyemes yeæ[e ®ecelkeÀej ³en nw efkeÀ cesjer ³egieue, cesjs %eeve ceW ®eueves kesÀ SkeÀ cenerves yeeo ner %eeve ceW ®eueves ueieer~ cesje meewYeei³e nw pees yeeyee ves cegPes DeHevee yevee³ee, DeHeves efoue ceW efyeþe³ee~

DeeJeM³ekeÀlee nw

iueesyeue DemHeleeue ceeGvì Deeyet leLee Deeyet jes[, jepemLeeve ceW jsefpe[svì cesef[keÀue Dee@efHeÀmej (Deej.Sce.Dees.) kesÀ Heo nsleg Sce.yeer.yeer.Sme. [e@keÌìme& keÀer DeeJeM³ekeÀlee nw~ Gef®ele Jesleve megefJeOee, mebHeke&À keÀjW ö 9414144062 (megyen 9 yepes mes 5 yepes kesÀ yeer®e) E-Mail : ghrchrd@ymail.com

ye´.kegÀ. DeelceHe´keÀeMe, mecHeeokeÀ, %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve, Deeyet jes[ Üeje mecHeeove leLee DeesceMeeefvle efHe´efvìbie Hes´me, MeeefvleJeve -307510, Deeyet jes[ ceW He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ efueS íHeJee³ee~ meb³egkeÌle mecHeeefokeÀe - ye´.kegÀ. Gefce&uee, MeeefvleJeve

HeÀesìes, uesKe, keÀefJelee ³ee Dev³e He´keÀeMeve meeceie´er kesÀ efue³es ë Website: gyanamrit.bkinfo.in

E-mail : gyanamritpatrika@bkivv.org Ph. No. : (02974) - 228125