UITGELICHT COLUMN

Haadstik 4

Yn it midden fan de nacht wie it rêstich op de kamping yn de Wâlden. Elske hie al in skoft sliept mar waard yniens wekker. Se seach yn it tsjuster om har hinne, taste neist hat en murk dat dat plak leech wie. Se die it ljocht oan, seach dat Pyt op de râne fan it bêd siet en frege: ‘Wat is der mei dy?’

‘Ik fiel my net goed.’ Elske gie nei him ta, mar skrok want hy wie sa wyt as sûpe en hie it swit op ‘e holle. Se frege: ‘Wêr hast lêst fan?’ ‘Myn boarst en ik bin wat mislik!’

‘Och hea, it is dyn hert net wol? Hast ek lêst fan dyn earm?’ ‘Ik wit it net, ja, miskien wol!’

‘Dan moat der in dokter komme.’ sei se.

‘Och nee je, no noch net, lit my mar efkes. Ik gean wer lizzen en miskien bekomt it dan wat!’

Mar it bekaam net, it boaze allinnich mar oan, dat Elske sei: ‘ik belje 112 !’

Se pakte har mobile tillefoan en as it no oan it mobyltsje lei of oan har senuwen, mar hy die it net. Gau die se de klean oer de pyjama hinne en de sandalen oan.

‘Wat silst no?’ frege Pyt. ‘Ik gean nei de jongens en freegje as sy 112 belje wolle. Do moast yntusken mar rêstich lizzen bliuwe, ik bin hjir sa wer.’

It wie tige hoar op de kamping en doe Elske de doar fan de karavan efter har ticht luts. It klonk, foar har gefoel, as koe hiel Fryslân dat hearre. Se skrok der sels fan, mar rûn troch, oer it wiete gêrs nei de lytse karavan fan de jongens en kloppe dêr op it rútsje. Se wachte lykwols net mar rûn drekst troch nei de doar, bûnze dêr mei de fûst op en rôp: ‘Jongens, help! Hallo, help alsjeblieft!’

Mar doe se neat hearde gilde se: ‘HELP!’ en trommele op de doar. Se hearde gestommel, in doar gie iepen en it ljocht oan. Mar it duorre lang foardat se iepen dienen. It hearde wol dat se oan it oprêden wienen of soenen se miskien earst de klean oandwaan?

Nochris rôp se:‘Jongens help, mijn man is ziek!’ De doar gie iepen en foar har stienen beide jongens, elk yn in grut wyt t-shirt en de iene sei: ‘Wat is er aan de hand?’ ‘Mijn man is ziek, zijn hart denk ik, en mijn mobieltje doet het niet. Zouden jullie 112 willen bellen, dan ga ik weer naar hem toe. Hij heeft het erg benauwd, pijn op de borst. Willen jullie dat doorgeven alsjeblieft?’

‘Ja hoor mevrouw, ik ga metéén bellen!’ ‘Dankjewel.’ sei se, gie wer nei Pyt en frege him: ‘Hoe is it no, bekomt it al wat?’ Hy hime swier doe er sei: ‘Née, sa‘n pine en myn earm docht sa sear!’

‘Do moast mar kalm bliuwe, de jongens hawwe 112 belle dus de sikeauto sil sa wol komme.’

Se helle in wiet mofke en fage him it swit fan ‘e holle. Yniens rôp Pyt: ‘Elske, help my!’ en doe sêfter:‘Ik gean dea!’ en syn holle foel fan siden. It gie har troch ieren en sinen, it hert stie har ek hast stil, mar se pakte ta, fleach werom nei de jongens, kloppe net op rút of doar, mar fleach deryn en rôp: ‘Help, hij gaat dood!’

De jonge dy yn de keamer stie skrok him kapot, de eagen stienen him boppe yn de holle. Hy pakte gau syn jas en goaide dy oer de tafel hinne en sei: ‘Ik kom zo!’

‘Nee,’ raasde Elske no, ‘opruimen doe je straks maar, nu meekomen!’ en se luts him mei nei bûten.

De oare kaam no ek bûten en mei har trijen draafden se nei Pyt. Dy lei noch krekt sa. Elske gie by syn holle stean en rôp: ‘Duwen, op zijn borst!’ De iene begûn te pompen en nei in pear kear sei se:’ ‘Stop!’ tilde Pyt syn holle wat nei efteren, begûn yn syn mûle te blazen en seach nei syn boarst as dat ek omheech kaam. ‘Weer pompen!’ rôp se en sa gienen se mei har trijen troch. Ynienen stie de beheerder by har yn de keamer en neist him twa mannen yn wite jassen. Net ien hie harren vernomen, sa drok hienen se it hân, mar se wisten dat dit de helpers wienen en stapten, alle trije hymjend en swittend, oan ‘e kant. De iene pakte in stethoscoop, harke en sei tsjin Elske:‘Ik hear in lichte hertslach, dat is moai, wy nimme him no mei nei it sikehûs en miskien kinne jo syn medisinen en sikefûns papieren klear sykje?’

Elske moast efkes bekomme, dit gie har eins stûf genôch, mar se hie de boel al gau wer op in rychje, pakte har hântaske en wie klear. Want yn dat taske, dêr siet alles yn, alle sinten, paskes en papieren, dus ek dy fan it sikefûns. Se frege oan de behearder of dy de boel aanst ôfslute woe en dat kaam altyd klear, sei de man. Hy winske harren sterkte en hope dat har man hjir wer boppe op komme soe!

Ek de jongens winsken harren sterkte en betterskip foar Pyt.

‘Dank jullie wel, allemaal! Duizendmaal dank!’ sei se noch tsjin harren. De mannen fan de sikeauto hienen Pyt al yn de sikeauto en him op allerhande toeters en bellen oanslúten. Ien fan dy mannen kaam by har en frege: ‘Geane jo mei?’ ‘Ja,’ sei se ‘ik kom!’

Etie Pasma

Stiens 8-2023 l

Rondleidingen door historisch Ferwert

Ook deze zomer is het weer mogelijk een rondleiding te volgen door de prachtige historische kern van Ferwert. Een groep van vijf enthousiaste vrijwilligers zal bij toerbeurt eens in de twee weken - op zaterdagmiddag - een rondleiding van circa 1 uur verzorgen op en rondom het Vrijhof voor zowel toeristen, dorpsbewoners als andere belangstellenden. Ben je nieuwsgierig naar de rijke historie van Ferwert? De gidsen weten veel over de geschiedenis van het dorp maar vertellen ook boeiende verhalen en leuke anekdotes.

Op zaterdag 12 en 26 augustus en 9 september) starten de rondleidingen om 14.00 uur. De gids wacht u op bij het poortje op het Vrijhof. De data vallen, niet toevallig, samen met “Tsjerkepaad”. Meestal eindigt de rondleiding in de Sint Martinuskerk en kan de toren worden beklommen.

De data worden ook gepubliceerd op www.ferwertonline.nl. Opgave vooraf is niet nodig en de deelname is gratis. Een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

Voor groepen is het ook mogelijk om op afspraak een rondleiding te reserveren op een andere datum en tijd. U kunt voor het maken van een afspraak mailen naar dorpsgidsferwert@gmail. com.

Op de genoemde zaterdagen worden er in de Sint Martinuskerk onder de noemer Kunst in de Kerk eveneens exposities van diverse kunstenaars gehouden. De tijden hiervan zijn 10:00 tot en met 17:00 uur. Kortom: deze zomer is er volop te beleven in Ferwert. l

Zomervakantie in Natuurmuseum Fryslân: laatste kans T. rex in Town

De T. rex is nog in town, maar het einde van de expositie komt in zicht. Wie nog niet geweest is: de tentoonstelling is nog de hele zomervakantie te zien, maar sluit definitief na 3 september.

kinderen kiezen hun eigen pad. Ook buiten de museummuren is er een nieuwe activiteit.

Het Leeuwarder bos smartpad (7 t/m 12 jaar) is een speurtocht voor kinderen door het Leeuwarder bos waarbij ze met hun telefoon en een rugzak op pad gaan. Tijdens de tocht gaan ze aan de hand van QR-codes aan de slag met weetjes en doe-opdrachten.

Praamvaarten

In T. rex in Town staat het skelet van een enorme T. rex centraal. Deze werd door de Friese paleontoloog Anne Schulp, samen met een team van Naturalis Biodiversity Center uit Leiden, opgegraven in de Amerikaanse staat Montana. Bezoekers gaan als echte paleontologen verschillende aspecten van het skelet nader onderzoeken. Ze moeten echter ook in actie komen. Zo worden ze uitgedaagd om hun T. rex dans moves uit te proberen, een fietstest te doen met een brullende T. rex achter zich aan en dino te maken met digitale graffiti. In de zomervakantie zijn er tal van activiteiten rond T. rex in Town, zoals Doe de dino (4 t/m 8 jaar) en T. rex spoor (vanaf 8 jaar) waar gezinnen aan de hand van opdrachten samen door de expositie gaan. Ze kunnen fossielen opgraven en bij de Vertelkar uitzoeken wat ze precies gevonden hebben. Op 16 augustus en 1 september komt Yasmin Grooters, paleontoloog bij Naturalis, naar Leeuwarden om in het Open Atelier te werken aan dinobotten. Bezoekers kunnen meekijken en vragen stellen.

Nieuwe familieprogramma’s Deze zomer gaan er twee nieuwe familieprogramma’s van start. Met Supermus op Klus (5 tot 12 jaar) is een programma voor kinderen dat door het hele museum voert. Ze krijgen als echte klussers een gereedschapsgordel mee met hamers en knijptangen met doe- en denkopdrachten. Het is een intuïtief programma, dat wil zeggen: er is geen vaste route,

Op zondag 6, 13 en 20 augustus biedt het museum, in samenwerking met Praamvaren Leeuwarden en de vrijwilligers van Het Rustpunt Buitencentrum Leeuwarder bos, de mogelijkheid om met een praamboot naar het Leeuwarder bos te varen en daar kennis te maken met een uniek stukje natuur. Bij de aanlegplaats in het Leeuwarder bos staan de vrijwilligers van het Rustpunt klaar om een geur- en smakenwandeling te begeleiden of er is de mogelijkheid om een geocachespeurtocht te doen. Natuurlijk staan ook de koffie en thee klaar. Meer info op www.natuurmuseumfryslan.nl.

In de maand augustus is het museum dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur, dus ook op de maandagen. In de officiële zomervakantieperiode is er géén gratis donderdag (dit betekent dat de eerstvolgende gratis donderdag op 7 september is). l