Brandweer
K R A N T
van Nederland
N
U M M E R
22
Zomer 2017
Brandweer Schiphol… net even anders!
4
Oefenen op maat
Limburg-Noord heeft haar oefenbeleid voor de brandweer op de schop genomen. En ook daarvoor geldt: al doende leert men. Limburg-Noord laat zien hoe zij nieuwe wegen inslaat met vakbekwaamheid.
5
Laboratorium?
Misschien stap jij hier deze zomer ook wel in een vliegtuig. Schiphol
Met trot presenteert Kennemerland de nieuwe centrale ademluchtwerkplaats bij de Heemsteedse kazerne. En met recht, want de plek is uniek in zijn soort qua ruimte, routing en uitstraling.
was in 2016 met ruim 63,5 miljoen passagiers de op twee na drukste luchthaven van Europa. De 150 brandweermannen en -vrouwen van de bedrijfsbrandweer Luchthaven Schiphol opereren bijna dagelijks in de bijzonder dynamische omgeving. Silvester Mulders, Manschap B, geeft ons een kijkje achter de schermen.
7
Lees verder op pagina 2
Zwaar letsel?
Brandweer Haaglanden op zee
Surf Rescue Team Scheveningen op volle toeren Het Surf Rescue Team (SRT) van Brandweer Haaglanden heeft al veel geslaagde reddingen in de zee uitgevoerd. Het team aan de brandweerkazerne in Scheveningen heeft daarmee zijn waarde bij waterredding in de Haagse kustzone bewezen.
Lees verder op pagina 3
‘Als ik uitstap, zak ik compleet in elkaar. Dit is mijn ergste nachtmerrie. De andere auto zit goed in de prak en ik weet: iemand zit door mijn toedoen in dat wrak.’ Mark van Dijk vertelt hoe zijn leven in een klap op zijn kop stond.
10
Quizt jij dat?
De brandweer is een sterk merk. Daar hoort ook een sterke huisstijl bij. En die hebben we! Weet jij hoe je de huisstijl correct toepast? Doe hier de quiz.
2 Zie ze vliegen Vervolg van de voorpagina
Brandweer Schiphol… net even anders!
Unieke kans De valkuil om te denken dat we weten hoe het zit, is groot. Dat realiseer ik me steeds weer. We doen thuis en in ons werk dagelijks aannames en handelen daarnaar, zonder na te gaan of onze beelden kloppen. Dat is snel, efficiënt en in de meeste gevallen gaat dat gewoon goed. Hoewel dat laatste vaak ook een aanname is… Afgelopen jaren hebben we geregeld te maken gehad met aannames en beelden over de beleving van het brandweerwerk en de organisatie die dat vergt. Dat gaat goed zolang de aannames van de verschillende mensen matchen. Daar waar deze uiteenlopen, kan dat leiden tot wrevel en irritaties. We voelen ons niet begrepen, niet gehoord. Verhalen doen hun ronde, cijfers leiden een eigen leven. En niemand die weet hoe het echt zit. Dat doen we nu wel. Nagaan of de beelden die we elkaar vertellen over de beleving van het repressieve brandweerwerk kloppen.
Silvester: ‘Dagelijks zijn er 31 personen in de 24-uursdienst om de negen crashtenders, een redtrap, een schuimblusvoertuig met HV-gereedschap en een TS te bemannen. Vanwege het uitgebreide banenstelsel van de luchthaven zijn de voertuigen verdeeld over drie kazernes. Zo kunnen we voldoen aan de uitruktijden van maximaal drie minuten onder normale omstandigheden in geval van een vliegtuigincident.’ Uitrukgebied Maar het gaat niet alleen om vliegtuigen, licht Silvester verder toe: ‘Ook de terminal, de spoortunnel en alle kantoor- en vrachtgebouwen op en rondom Schiphol en een stuk van de A4 en A9 vallen in het uitrukgebied. De brandweerzorg voor de gebouwen valt onder de verantwoordelijkheid van de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK). Maar wij bemensen wel de TS van de VRK. We wisselen per drie of vier diensten van voertuigen en kazernes zodat iedereen te maken krijgt met alle facetten van de brandweerzorg op Schiphol.’
Net als overal? De dagelijkse werkzaamheden bestaan uit de ochtendbriefing, schoonmaak, voertuigcontrole, oefenen en fysieke vaardigheid. Verder wordt er zowel intern als extern een breed scala aan trainingen en instructies gegeven, zoals bijvoorbeeld BHV-trainingen aan bedrijven op Schiphol. Uitdagend ‘De luchthaven is altijd in beweging. De specialistische voertuigen en het grote, complexe uitrukgebied maken het een afwisselende en uitdagende werkomgeving. Gelukkig zijn er weinig echte vliegtuigincidenten, maar brandmeldingen, ongevallen en hulpverlening komen regelmatig voor. Ik zie Brandweer Schiphol als elk ander korps, maar dan net even anders! En dat maakt het juist zo aantrekkelijk om voor Luchthaven Schiphol te werken’, besluit Silvester enthousiast.
‘Het is een belangrijke spiegel’ Ik ben er trots op dat we als brandweer, vakbonden, vakvereniging voor brandweervrijwilligers en veiligheidsberaad de handen ineengeslagen hebben om een grootschalig landelijk onderzoek naar de beleving van de repressieve collega’s op te zetten. Daarmee creëren we een unieke kans om een gedeeld beeld te krijgen op een groot aantal ‘brandende belevingskwesties’. De 25 regionale beelden en het landelijk beeld dat daaruit ontstaat, is een belangrijke bouwsteen voor de toekomst van de brandweer: voor de collega’s, het vak en de organisatie. Ik hoop dat jullie allemaal de kans hebben aangegrepen om de vragenlijst in te vullen om aan te geven ‘hoe je erin zit’. Eerlijk is eerlijk, het is voor management en bestuur best spannend. Wat er ook uitkomt, het is goed voor de brandweer. Het is een belangrijke spiegel. Niet om af te rekenen. Wel om samen goede gesprekken aan te gaan, te leren. Niet alleen wat we doen telt. Maar hoe dat beleefd wordt, is misschien nog wel richtinggevender om onze brandweer verder te ontwikkelen. Stephan Wevers, voorzitter van de Raad van Brandweercommandanten
Goed gekleed 3
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Eén beeld, één brandweer
‘Een uitrukpak met een robuuste uitstraling’ Een zwart pak of een beige pak, een rode helm of een witte helm. Diverse stiksels en reflecties. Verschillende benamingen op de pakken. Het is duidelijk dat de uitrukkleding van de brandweer onderling behoorlijk verschilt. Je hoeft maar naar het nieuws te kijken of deze Brandweerkrant open te slaan en je ziet de grote kledingverschillen. Regionaal commandant Anton Slofstra pleit vanuit de Raad van Brandweercommandanten voor meer eenheid. Hij heeft het IFV verzocht een huisstijl voor uitrukkleding te ontwerpen. De Adviescommissie Beheer Brandweerkleding (ABB), waarin iedere regio is vertegenwoordigd, is hierbij betrokken. We vragen Adri Doppenberg, voorzitter ABB, het hemd van het lijf over de nieuwe huisstijl. Wie zijn er allemaal betrokken bij het ontwerp? Adri: ‘Het ontwerp voor de huisstijl is tot stand gekomen door een samenwerking met een haute couturier, Hogeschool Amsterdam en vertegenwoordigers namens IFV en Brandweer Nederland, zoals de vakgroep Materieel, Service en Ondersteuning (MSO), het Netwerk Brandweervrouwen en wij natuurlijk.’
Wat valt onder de huisstijl uitrukkleding? ‘In het kort komt het erop neer dat de kleur van het uitrukpak en de wijze van striping bepaald worden in het huisstijlontwerp. Het gaat dus enkel over het uiterlijk van het pak en niet over de technische specificaties van de stoffen of de pasvorm van het pak.’ Waarom is een huisstijl nodig? ‘Vanwege twee redenen’, legt Adri uit. ‘Allereerst dat we eenheid uitstralen als brandweer. Er zijn grote verschillen in de brandweerpakken. Soms zelfs binnen een en dezelfde regio. We willen in een oogopslag herkenbaar zijn voor burgers en collega-hulpverleners. De huisstijl zorgt voor die eenheid en herkenbaarheid. Minstens zo belangrijk is dat we beter zichtbaar zijn door een unieke uitstraling zodat we veiliger ons werk kunnen doen. Daarnaast voorkomen we misbruik van de huisstijl door andere organisaties omdat het ontwerp is gedeponeerd en daarmee vastgelegd.’
binnen een gestelde termijn naar een ‘één beeld, één brandweer’ te gaan. Als het ontwerp is goedgekeurd door de Raad van Brandweer-commandanten, kunnen regio’s op basis van het ontwerp zelf in de toekomst hun uitrukpakken bestellen.’ Wat is het grootste voordeel voor de collega’s in de uitruk? ‘Er is straks een mooi ontwerp voor een pak met een robuuste uitstraling. Daarnaast is gekeken naar nieuwe ontwikkelingen en de behoeften van degenen die uitrukken. Zoals flexibiliteit van het stripingmateriaal, vochtregulering en het makkelijker werken met meerdere lagen aan.’ Wat moet er nog gebeuren voordat het ontwerp beschikbaar is? Adri vertelt dat het IFV nog verschillende testen uitvoert om antwoord te krijgen op diverse vragen. ‘Hoe houden de reflectoren zich bij mechanisch contact en bij brand? Wat is het effect van het ontwerp op vochtregulering, vervuiling en onderhoud? Hoe zichtbaar zijn we in verschillende weersituaties? Verder wordt gekeken of er genoeg onderscheid is ten opzichte van de andere hulpverleningsdiensten. En ten slotte wordt onderzocht hoe regio’s zich kunnen onderscheiden in functie en naam. Al die zaken maken deel uit van de huisstijl.’
‘We willen in één oogopslag herkenbaar zijn voor burgers en collega-hulpverleners’
Krijgt iedereen nieuwe pakken? ‘Het ontwerp kan op basis van vrijwilligheid door de regio’s worden overgenomen en zal daarmee gefaseerd worden geïmplementeerd. Er ligt dus geen besluit om
Wanneer kan iedereen het nieuwe ontwerp zien? ‘We streven ernaar om op het komende Brandweercongres het nieuwe ontwerp te tonen. Maar dan moeten eerst de testen zijn geslaagd én de Raad van Brandweercommandanten moet akkoord zijn met de huisstijl. Dat zijn wel voorwaarden om niet terug te moeten gaan naar de tekentafel. Maar dat er een uitrukpak met één brandweerhuisstijl komt, staat buiten kijf’, sluit Adri af.
Vervolg van de voorpagina
Het SRT opereert al enkele jaren in vier ploegen van acht personen. Zo levert de kazerne Scheveningen een professioneel team dat 24 uur per dag, zeven dagen in de week operationeel is. Vanuit de brandweerkazerne is het SRT, na alarmering, snel bij een noodsituatie op het strand. Vorig jaar kwam het SRT zo’n zestig keer in actie op zee, naast het gewone brandweerwerk waar ze ook voor worden ingezet. In het gat springen Het is tegenwoordig bijna het hele jaar druk aan het strand. Er zijn veel activiteiten en (kite-)surfers zie je zo’n beetje iedere dag in Scheveningen. Ook als het niet heel zonnig weer is. De (vrijwillige) reddingsbrigadeposten zijn alleen in het zomerseizoen open in de weekenden en op vakantiedagen tot 18.00 uur. Uiteraard beperken
Dick Teske Persfotografie Scheveningen
Surf Rescue Team incidenten zich niet tot deze periode. Het SRT springt in het gat dat ontstaat als de reddingsbrigadeposten dicht zijn. Het SRT van Brandweer Haaglanden kan meteen in actie komen. Op een mooie zomeravond zijn zij het eerste aanspreekpunt, want kazerne Duinstraat ligt pal aan zee. Verder werkt Scheveningen uiteraard samen met de KNRM, die alle reddingen verder dan 200 meter uit de kust doet. Extra training De teamleden van het SRT zijn naast hun gebruikelijke brandweeropleiding extra getraind en uitgerust met een speciaal Unimog 4X4-brandweervoertuig, een jeep, wetsuits, flippers en speciale surfplanken - rescueboards waarmee ze de zee opgaan voor de reddingen. Er wordt veel getraind in het water. Goede kennis van de zee, zoals de stromingen, is uiteraard noodzaak.
Kitesurfers gered uit zee bij Zuiderstrand Den Haag - Een speciaal reddingsteam voor surfers van Brandweer Haaglanden heeft zondag bij het Zuiderstrand vier kitesurfers uit zee gered. Een van de vier surfers raakte voor de kust in de problemen, waarna de anderen hem probeerden te helpen.
Door de stroming, de hoge golven en de wind lukte het hen niet om op eigen kracht terug te keren naar het strand. Ze waren te vermoeid om zelfstandig terug te keren. Ze werden daarom geholpen door leden en duikers van het Surf Rescue Team van de brandweer, die ze naar de kant brachten.
4 Nieuwe wegen Meldkamer Brandweer Gelderland-Zuid
Een echte wereldtopper De erkenning door de Internationale Academy of Emergency Dispatch betekent dat de kwaliteit, vakbekwaamheid en processen van de meldkamer voldoen aan strenge eisen. De Nijmeegse brandweermeldkamer verwerkt sinds vorig jaar alle (spoed)meldingen geprotocolleerd. Omdat voor geprotocolleerde uitvraag (nog) geen Nederlands product voorhanden is, is gekozen voor een internationaal beproefd product: ProQA-Fire.
Sinds 1 maart 2017 is de meldkamer brandweer Gelderland-Zuid de eerste Nederlandse brandweermeldkamer met de status van ‘accredited centre of excellence’ (ACE).
De Nijmeegse meldkamer behoort daarmee dit jaar tot het selecte ACE-gezelschap van 37 meldkamers over de hele wereld. Afgezet tegen ruim 400 deelnemende brandweermeldkamers in 21 wereldwijde taalgebieden.
Limburg-Noord oefent op maat De belasting van de vrijwilligers beperken, dicht bij de posten oefenen, een logische opbouw van de oefeningen en nieuw oefenaanbod. Veiligheidsregio Limburg-Noord heeft haar oefenbeleid voor de brandweer op de schop genomen. En ook daarvoor geldt: al doende leert men. Roy Timmermans, beleidsadviseur bij de Veiligheidsregio Limburg-Noord, licht de opbouw van de oefeningen toe: ‘Eerst werken we aan de persoonlijke kennis en vaardigheden, de ”skills and drills“, die élke brandweerman of -vrouw moet hebben. Daarna leggen we de nadruk op het samenwerken binnen een ploeg. Uiteindelijk verschuift de aandacht naar het grootschalige optreden, waarbij meer teams moeten samenwerken.’ Brainbox-brand Nieuw in het oefenaanbod is de Brainbox, ontwikkeld door brandweer Twente. Daarmee wordt het brandverloop en (G)RSTV uitgelegd, zodat het beter te begrijpen is. Roy: ‘De bijeenkomsten bestaan uit theorie afgewisseld met proefjes, praktijksituaties en filmbeelden. Deze trainingen worden gepland op reguliere oefenmomenten van de posten. Voor de afsluiting van Brainbox gaan we naar oefencentrum Troned. Hier laten we alle facetten van brandverloop en (G)RTSV bij elkaar komen. De eerste lessen zijn al geweest en de reacties zijn positief.’ Gasgestookte oefencontainer Ook is er een nieuwe oefencontainer. Deze is uitermate geschikt voor het aanleren en beoefenen van de eerder
Nog beter kunnen helpen Doordat elke melding door opgeleide kwaliteitscoaches wordt teruggeluisterd en beoordeeld, krijgen centralisten gerichte feedback op hun werk. Daardoor wordt continu gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit. Alleen meldkamers waar alle centralisten over de gehele linie gemeten een hoge score halen van 96%, komen in aanmerking voor de status van ACE. Marcel Jonkman, hoofd van de meldkamer brandweer, zegt hierover trots: ‘Het is niet de top die telt, maar het feit dat we die als team met vallen en opstaan hebben bereikt. Met als ultiem doel via nieuwe werkmethoden mensen in nood beter te kunnen helpen.’
Canal Parade 2017
genoemde persoonlijke skills and drills en voor de eenvoudige oefeningen in teamverband. Roy: ‘De unit is gasgestookt, waardoor onze collega’s niet worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen.’ Edward Sieben, oefencoördinator, vult aan: ‘Omdat het een schone verbranding is, hoeft hier ook niet de hele procedure arbeidshygiëne aan te pas te komen. Dat scheelt tijd en geld.’ Uniek is dat alles aan en in de unit verplaatst kan worden. Niet alleen de vuurhaarden, maar ook de ramen en deuren. De unit wordt enkele keren per jaar verplaatst, zodat de reistijd voor posten beperkt blijft. Extern oefencentrum Roy vervolgt: ‘Het goed trainen van (G)RSTV en rookgaskoeling is niet mogelijk en de complexiteit van scenario’s in de container is beperkt. De container is daarom ook géén vervanging voor het realistisch oefenen op een externe oefenlocatie waar we met hout kunnen stoken. Door het vooraf slim inzetten van de container moeten de externe oefeningen in de toekomst efficiënter worden. Op de externe oefencentra besteden we minder tijd aan het opfrissen van basisvaardigheden en kunnen we direct met de meer complexe scenario’s aan de slag.’ Al doende leren ‘We slaan met vakbekwaamheid nieuwe wegen in. Daarbij gaan we al doende leren. Niet vooraf alles uitdenken en dichttimmeren, maar experimenteren. Dat betekent ook dat er dingen kunnen misgaan of dat zaken wat minder goed bevallen dan we hadden gehoopt. Dat willen we ook graag horen zodat we voor 2018 het programma verder kunnen verfijnen’, is de oproep van Roy aan zijn repressieve collega’s.
Een eigen boot voor Roze Rood
Nergens anders ter wereld vind je een festival dat vergelijkbaar is met de Amsterdam Gay Pride. Het hoogtepunt is toch wel de Canal Parade. Meer dan 80 boten varen door de Amsterdamse grachten. Dit jaar vaart er voor het eerst een boot van ons netwerk Roze Rood mee. ‘We zorgen ervoor dat de achtergrond van de opvarenden zo divers mogelijk is en dat alle regio’s zijn vertegenwoordigd’, legt Ton Boer, vrijwilliger in Hollands Midden en secretaris van het netwerk, uit. Roze en rood ‘Ons netwerk is niet alleen roze, maar vooral rood. We willen het publiek laten zien dat iedereen bij de brandweer kan werken, ongeacht wie je bent. En uiteraard nemen we deel met de ethiek die je van de brandweer mag verwachten. Zo komen er geen ontblote, gespierde mannen in spido’s op onze boot die elkaar en het publiek nat spuiten’, grapt Ton. Herkenbaar ‘De wens van het bestuur is dat er op de boot een vertegenwoordiging staat van de brandweer, als dusdanig herkenbaar. Collega’s in uitruk- en kazernekleding en in uniform. De boot zal herkenbaar zijn als brandweer en uiteraard zullen diverse showelementen niet ontbreken, het blijft immers een festival.’
Edward Sieben, oefencoördinator: ‘Onder realistische omstandigheden kunnen we nu dicht bij huis de elementaire
vaardigheden van straalpijpvoering goed oefenen. We hebben hier in de praktijk te weinig mee te maken, terwijl dit toch iets van
levensbelang kan zijn. Het is goed dat we in de oefencontainer onze vaardigheden op peil kunnen houden.’
Wil je meer weten over het netwerk of de deelname aan de Amsterdam Canal Parade, ga dan naar www.brandweernederland.nl/rozerood
Zichtbaar 5
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Informatie als primaire ‘nutsvoorziening’ Stel je eens voor: altijd en overal de meest actuele informatie op een heel eenvoudige en toegankelijke manier beschikbaar hebben. Via pc, smartphone, tablet of scherm in de kazerne. Voor manschappen, bevelvoerders, inspecteurs brandveiligheid, bestuurders of inwoners. Een ‘onzichtbare plek’ waarin alle informatiebronnen slim bij elkaar komen. Onmogelijk? Nee hoor. Brandweer Twente heeft deze ‘onzichtbare plek’ zo ingeregeld, dat alle informatiebronnen slim bij elkaar komen. Het koppelt, verbindt, verbetert en rapporteert gegevens en informatie. Niet eerder werden in Twente publieke bronnen en brandweerbronnen op deze wijze ingezet. Aparte lijstjes met informatie zijn verleden tijd. Alle informatie, publiek en besloten, komen samen. Het is een primaire ‘nutsvoorziening’ voor de brandweer. Dit klinkt ingewikkeld en dat is het ook. Daarom een voorbeeld uit de praktijk.
24/7 Door gebruik te maken van verschillende bronnen en applicaties is er 24 uur per dag een overzicht van onze paraatheid. Zo kunnen we in één beeld laten zien waar onze voertuigen zich bevinden. Hierdoor kunnen we de dekking beter bewaken. We hebben ook een realtime inzicht in onze prestaties. Dagelijks ontvangen de teamleiders repressie en de kazernecoördinatoren een overzicht van de prestaties van de uitrukken van de laatste 24 uur. Zij gebruiken deze informatie in hun gesprekken met het bestuur en de medewerkers en zijn zo in staat om snel in te spelen op risico’s. Het dekkingsplan in Twente is hiermee geen statisch document, maar een dynamisch onderdeel van ons informatieproces. We willen ook graag meer actuele gegevens over onze opkomsttijden en branden delen op onze website.
Meer weten? We laten je graag zien hoe wij ons informatieproces hebben ingericht. Daarvoor kun je terecht bij Emiel Sanders (e.sanders@brandweertwente.nl). Of bezoek onze stand op het brandweercongres op donderdag 5 oktober.
Een mooi voorbeeld is te zien op: www.brandweer.nl/ twente/schoorsteenbranden
P.S. Je kunt nog op ons stemmen voor de Jan van der Heydenprijs !
Levensechte beleving in 360°
VR Experience vergroot brandveiligheidsbewustzijn
In een levensechte virtuele 360° omgeving leer je hoe je brand voorkomt. Maar ook wat er nodig is om veilig te kunnen vluchten én wat je moet doen bij vlam in de pan. Dit voorjaar introduceerde Brandweer Zaanstreek-Waterland de Brandweer VR Experience.
écht midden in zit! Mensen leren zo op een interactieve en speelse manier alles over hun eigen brandveiligheid’, legt Eddy van der Poel, medewerker Brandveilig leven, uit. Jong en oud ‘De reacties van het publiek zijn enthousiast. We zien dat Virtual Reality aanslaat bij jong en oud. We vragen bezoekers na afloop wat zij van de VR Experience vinden. Gemiddeld geven ze bijna een 9.’
losse VR brillen kunnen zij de game namelijk ook op andere locaties spelen. Denk bijvoorbeeld aan scholen en wooncomplexen voor ouderen. Bezoekers van de Brandweer VR Experience krijgen een VR cardboardbril mee naar huis. Zo kunnen zij de game met vrienden of familie nog een keer spelen. De Brandweer VR Experience app is zowel in de App Store (iOS) als in de Android store gratis te downloaden. Het ervaren houdt dus niet op bij de container.
‘Het geluid van de rookmelder die afgaat, de rook in huis, de tijd die snel terugloopt bij een verkeerde keuze. Door de levensechte beleving in 360° voelt het alsof je er
Ook op andere locaties Het mooie van de Brandweer VR Experience is dat mensen de Virtual Reality ook zonder de VR container kunnen ervaren. Met de
Verder uitbreiden Op dit moment heeft de VR Experience drie levels: Zoeken, Vluchten en Koken. In het scenario ‘Zoeken’ zoek je brand onveilige
situaties en hulpmiddelen om te kunnen vluchten. In ‘Vluchten’ ervaar je wat je moet doen als er brand uitbreekt. En in ‘Koken’ leer je wat je moet doen om vlam in de pan te voorkomen. ‘We willen graag het aantal levels uitbreiden. Als brandweer, maar ook met andere partners op het gebied van veilig wonen. Inmiddels hebben al twee regio’s aangegeven dat zij gebruik willen gaan maken van Virtual Reality. Zelfs vanuit België is interesse getoond’, vertelt Eddy. Wil je meer weten over de Brandweer VR Experience? Neem contact op met Rob Visser via r.visser@vrzw.nl
Nieuwe ademluchtwerkplaats is state of the art
‘Een werkplaats? Het lijkt wel een laboratorium!’ De Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) is trots op de nieuwe centrale ademluchtwerkplaats bij de Heemsteedse kazerne. En met recht, want de plek is uniek in zijn soort qua ruimte, routing en uitstraling. De ontwikkeling begon drie jaar geleden. Op de zes locaties waar het onderhoud aan ademlucht- en duikapparatuur plaatsvond, moesten veranderingen worden doorgevoerd vanwege veranderde normen voor arbeidshygiëne en de Arbowet. De benodigde investering om alle zes de werkplaatsen aan de nieuwe normen aan te passen, zou enorm zijn. Het was efficiënter om het werk te clusteren op één locatie. Arie van Roon, regionaal coördinator persoonlijke beschermingsmiddelen, maakte op basis van eigen ervaringen en wensen van zijn medewerkers zelf het ontwerp van de nieuwe centrale ademluchtwerkplaats en was bouwbegeleider.
Reinigen Arie neemt ons mee in de routing van de centrale ademluchtwerkplaats: ‘Na een melding aan het loket van de werkplaats haalt een medewerker Logistiek de rolkooien met vuile spullen op. Als het kan, laat hij meteen rolkooien met schone spullen achter. In elke rolkooi zitten tien flessen, tien maskers en vijf kratten met schilden. In de ademluchtwerkplaats worden de onderdelen in de “vuile ruimte” gesorteerd, om hierna de verschillende schoonmaaklijnen in te gaan.’ Speciale machine Arie vervolgt enthousiast: ‘Maskers worden gedeeltelijk gedemonteerd en draaien in een zware, professionele machine op een temperatuur van 50°. Daarna gaan ze de droogkast in, zodat er geen bacteriën en schimmels ontstaan. De rugschilden worden onder druk gewassen in een speciaal hiervoor ontwikkelde machine, waarvan in Heemstede de eerste twee exemplaren staan. Ook deze gaan de droogkast in. Maskers en toestellen worden hierna weer in elkaar gezet, gecontroleerd en getest. Dit gebeurt
in een aparte, laboratoriumachtige ruimte. In de vulruimte worden de ademluchtfessen gevuld.’ Inmiddels zijn vakgenoten uit diverse regio’s op bezoek geweest om de ‘nieuwe lijn’ te bekijken en toe te passen in de eigen regio. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Arie van Roon via avanroon@vrk.nl
6 Onbekende scenario’s Kerken worden omgebouwd tot appartementen, oude kastelen dienen als feestlocaties en nostalgische molens draaien tijdens familiedagen. Maar hoe krijg je alle mensen veilig buiten als er brand uitbreekt? Oefening baart kunst en daarom vormen deze speciale locaties steeds vaker het decor van unieke oefenavonden. Oefenleidster Wendy Kluft bereidde begin april de oefening voor in kasteel Ammersoyen. ‘Twee keer per jaar doen we in de Bommelerwaard zo’n grote oefening. Dat is ontzettend belangrijk voor ons, zeker bij deze locatie. Dit gebouw is oud en vroeger waren er geen brandveiligheidsvoorzieningen. Daarnaast is het kasteel groot en onoverzichtelijk. Door de brug kunnen de brandweerwagens niet dichtbij komen. Het is voor ons ook belangrijk dat wij als brandweer ter plaatse worden ondersteund door iemand die het gebouw goed kent.’
Oefening baart kunst
Reddingswerk op unieke locaties
In de kerk Even verderop in de regio Gelderland-Zuid oefenden collega’s in een oude kerk waar volgens het scenario blikseminslag een brand veroorzaakte. Groepschef Robert van Elst blikt tevreden terug op de oefening: ‘De teams van Overasselt en Malden werkten goed samen om niet alleen mensen te redden, maar ook om het monument te behouden. Vooral het redden van mensen in een smalle kerktoren bleek uitdagend en leerzaam.’
Interregionale bijstand bij instorting in Bij de renovatie van het stadhuis in Woerden stortte in de ochtend van 12 mei om onduidelijke reden twee betonnen vloeren grotendeels in. Een bouwvakker is daarbij helaas onder het puin terechtgekomen en overleden.
‘De berging van de man was een complexe aangelegenheid omdat de derde verdiepingsvloer instabiel was’, vertelt Sjaak Haasnoot, communicatieadviseur CoPI. ‘Ook de stabiliteit van de rest van het gebouw was onduidelijk. De derde verdieping was losgezaagd van de rest van het gebouw en leunde op de kolommen en tegen de hoogbouw aan. Het ‘vrij hangende’ deel woog naar schatting 70 ton en was al iets gezakt.’ Trillingen ‘We hebben maatregelen genomen om trillingen te voorkomen, zodat het gebouw niet nog verder zou instorten. Dat betekende dat het verkeer werd omgeleid. Ook het laten vertrekken van de traumahelikopter is in eerste
instantie uitgesteld omdat het onduidelijk was welke invloed de luchtverplaatsing op het gebouw zou hebben.’ STH Op basis van de melding heeft de alarmcentrale direct de GMK Den Haag gevraagd om het specialisme technische hulpverlening (STH) te alarmeren. Twee teams uit Hollands Midden en Gelderland zijn ter plaatse gekomen en hebben hun diensten aangeboden. Het vraagstuk waar ze voor stonden, staat niet in de les- en leerstof. Berging De betrokken hulpverleners van de VRU en STH hebben gezamenlijk diverse bergingsopties in kaart gebracht.
Nachtmerrie 7
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Tweedaags symposium waterongevallen
Duik jij met ons de diepte in? De bestrijding van waterongevallen, één van de vier kerntaken van de brandweer, heeft de laatste jaren flinke veranderingen doorgemaakt. Daarom organiseert Brandweer Fryslân op vrijdag 3 en zaterdag 4 november een symposium en vakbeurs over de bestrijding van waterongevallen in Leeuwarden. Ben jij lid van een OVRT of duikteam, of ben je als medewerker van een afdeling Vakbekwaam belast met het oefenprogramma waterongevallen? Dan nodigen we je van harte uit. Naast duikteams kent de brandweer nu ook oppervlakteredteams (OVRT’s). De sleutel voor een goede inzet is samenwerking. Om dit zo goed mogelijk te doen, zijn er procedures en is lesstof ontwikkeld. De komst van de Handreiking OVRT is voor Brandweer Fryslân een mooi moment om dit - én onze opgedane ervaringen op dit gebied - te delen. Workshops, beurs en netwerken Tijdens het symposium worden workshops gegeven over arbeidshygiëne bij waterongevallen, hoe om te
gaan met slachtoffers bij waterongevallen, het implementeren van het brondocument OVRT binnen je eigen korps/regio en het verwerken van een waterongeval door de meldkamer. Verder is er een beurs met veel materiaal en materieel. Hier is ook informatie te krijgen over onder meer planvorming en crisisbeheersing en kan worden gesproken met partners uit de hulpverleningsketen. Naast het gevarieerde programma is er voldoende gelegenheid tot netwerken. Save the date(s) Het programma is op vrijdag en zaterdag nagenoeg gelijk. Collega’s kunnen dus kiezen welke dag het beste past. Hiervoor is gekozen om zoveel mogelijk collega’s de gelegenheid te geven naar Leeuwarden te komen. Inmiddels is er een vooraankondiging verstuurd en binnenkort volgt de officiële uitnodiging. Heb je vragen en/of opmerkingen? Neem contact op via waterongeval@brandweerfryslan.nl
‘Geen zwaar letsel, er valt een last van mijn schouders’ Op een natte vrijdag vroeg in de ochtend stond door één klap zijn leven volledig op de kop. Mark van Dijk, vrijwilliger van post Elst en beroepsbrandweerman in Barneveld, vertelt zijn verhaal. 20 februari 2015. ‘Om zeven uur worden we opgeroepen voor een compagnie-inzet in Nijmegen. Buiten ruik ik de brandgeur al en denk: dit kan wat heftigs zijn. In de auto horen we dat het gaat om een evacuatie vanwege een brand onder een appartementencomplex. Mijn adrenaline daalt wat.’ Pats, boem ‘Het regent, maar het is vrij helder en ik heb goed zicht. We rijden met Prio 1 en komen bij een kruising. Het stoplicht staat op oranje en links van mij zie ik geen verkeer aankomen. Ik laat het gas los zodat de wagen doorrolt. Ik kijk nogmaals naar links en een auto staat inderdaad stil. Ik besluit door te rijden maar vlak voordat ik de kruising op ga, zie ik in mijn ooghoek de auto toch optrekken. Ik schreeuw: “Dit gaat niet goed.” Daarna is het pats, boem.’
Woerden ‘Op basis van diverse taak risico analyses (TRA’s) en elkaar goed bevragen op risico’s en het bespreken van “wat als en wat dan” is een keuze gemaakt voor de wijze van berging. Deze is gezamenlijk uitgevoerd en verliep relatief voorspoedig ondanks de zeer slechte weersomstandigheden. Omdat er geen risico’s geaccepteerd werden, kostte de actie de nodige tijd. Na ruim negen uur hebben we het slachtoffer geborgen.’ Impact Deze bijzondere inzet heeft ook op de betrokken hulpverleners de nodige impact en er is aandacht voor nazorg. Evaluatie en met elkaar leren krijgen ook de volle aandacht.
Omdat er geen risico’s geaccepteerd werden, kostte de actie de nodige tijd
Op mijn netvlies ‘Als ik uitstap, zak ik compleet in elkaar. Dit is mijn ergste nachtmerrie. De andere auto zit goed in de prak en ik weet: iemand zit door mijn toedoen in dat wrak. Hoe kan dat? Waarom heeft zij mij niet gezien? Collega’s verlenen eerste hulp aan de bestuurster die niet aanspreekbaar is. Het beeld van die lijkwitte vrouw in de ingedeukte auto staat nog altijd op mijn netvlies.’ Verdachte ‘Een andere wagen lost ons af. BOT’ters vangen ons op en Paul Joosten, regionaal commandant, komt langs. Alle steun voelt als een hart onder de riem. Iemand van de politie stapt op mij af, zegt dat ik een verdachte ben en dat mijn rijbewijs wordt ingevorderd. Intussen sta ik nog steeds te shaken omdat ik totaal geen idee heb hoe het met die vrouw gaat. Aan het einde van het verhoor hoor ik dat ze ‘geen zwaar letsel heeft, er valt een last van mij af.’ Bewuster ‘De zitting was op 24 februari 2017. Ik knijp mijn handen dicht met een voorwaardelijke geldboete. Doordat ik op de verkeerssituatie lette, keek ik niet op mijn snelheidsmeter. Ongetwijfeld heb ik te hard gereden. Achteraf durf ik te stellen dat ik door dit ongeluk een bewustere chauffeur ben geworden. Ik let nog beter op of automobilisten mij zien. Ook houd ik mij nu echt aan de richtlijn van twintig kilometer per uur. Want wat als ik dit als zzp’er had meegemaakt? Of een minder begripvolle werkgever had gehad? Ik wil er niet eens over nadenken en ben de organisatie dankbaar voor alle support.’ Dit is een ingekorte versie van het interview met Mark van Dijk. Het volledige verhaal vind je op www.brandweer.nl/GM
8 Hot, warm, cold Brandonderzoek brengt woningbranden in kaart
brandrisico’s.
Voorlichting op maat De meeste woningbranden ontstaan door menselijk handelen, zoals mensen die hun pan laten droog koken of niet het juiste stookhout gebruiken. Daarom zet de VRU stevig in op voorlichting en preventie. Uit onderzoek blijkt dat in 2% van de 410 woning-
Doorgaan Hans Nederhoff: ‘We blijven verder onderzoeken. Overal waar we nu nog vraagtekens bij hebben, staan we in een volgend onderzoek meer bij stil. Dit alles met het doel om het aantal woningbranden te verminderen.’
sto
weet jij
k
3%
hoe de meeste
3%
BRAND
siervuu
ontstaat
in huis?
ro
k
he risc inst kt
latie al
Meer schoorsteenbranden Het vermoeden was juist: schoorsteenbranden staan in de regio Utrecht op één. Brand in de keuken op twee, brand door elektrische apparaten op drie. Landelijk gezien staat keukenbrand op één. Nederhoff: ‘Waarom dat in de regio Utrecht anders is, is nog niet duidelijk en gaan we verder onderzoeken. Opvallend is dat mensen vaak zeggen dat de schoorsteen kort voor de brand nog was geveegd...’
Bewustwordingscampagne Om inwoners bewust te maken van de belangrijkste risico’s startte de VRU een campagne die nog dit hele jaar loopt. Via landelijke en lokale media wordt aandacht gevraagd voor de risico’s en worden tips gegeven hoe mensen hiermee kunnen omgaan. Een folder en poster worden breed verspreid in de 26 gemeenten - in kazernes, openbare gebouwen, stadhuis maar ook via sociale wijkteams, aan nieuwe inwoners en dergelijke. Voor de Facebookcampagne is een animatie gemaakt die binnenkort in de media wordt gedeeld en ook is te zien op het VRU-YouTubekanaal.
30%
14%
r
‘Het viel ons op dat we relatief vaak uitrukten voor schoorsteenbranden’, trapt brandonderzoeker Hans Nederhoff af. ‘Om beleid te maken, moeten we cijfers hebben. Daarom hebben we het afgelopen jaar alle 410 woningbranden in kaart gebracht. We hebben cijfers verzameld over onder andere de plaats in de woning waar brand ontstaat, de omvang en de oorzaak van brand.’
t
en
om inwoners meer bewust te maken van
s c h a p p araa
3%
12% overige oorzaken 10% onbekend
25% en
Utrecht (VRU) een campagne opgezet
tr i
ok
onderzoek heeft de Veiligheidsregio
ek
en
en de resultaten van een jaar lang brand-
branden het hele huis verloren gaat. Bij 47% betreft het alleen het apparaat. ‘Dat is wat de brand aangaat. Maar we willen mensen vooral bewust maken dat de rook die hierbij ontstaat gevaarlijk is’, zegt Nederhoff. ‘Bij meer dan de helft van de branden verspreidt de rook zich over een hele verdieping of zelfs over meerdere verdiepingen. Dan kan de brandschade meevallen, maar doet de rook meer met jou en jouw huis.’
ele
Met behulp van de aanpak van Oost 5
el
Utrecht start campagne risico’s woningbrand
vragen over brandveiligheid thuis? whatsapp vru brandweer: 06 12 95 85 99 www.vrubrandweer.nl/veiligthuis 088 878 1000
k
Op www.vrubrandweer.nl/veiligthuis vind je meer informatie. Heb je vragen, mail dan naar voorlichting@vru.nl
Brandweer gestart met Basisopleiding Terrorismegevolgbestrijding Wat moet je doen als je ter plaatse komt bij een terroristische aanslag? Dat is de vraag die centraal staat bij de Basisopleiding Terrorismegevolgbestrijding (TGB) voor brandweermensen die op 9 mei startte op de Brandweer-academie. In twee dagen tijd zijn twee collega’s uit iedere regio opgeleid. Zij kunnen vervolgens zelf met deze kennis aan de slag in hun eigen regio. De opleiding is onderdeel van het landelijke Programma TGB. Doel van het programma is om hulpverleners die als eerste ter plaatse komen bij een aanslag, te ondersteunen en voor te bereiden. Dit gebeurt door het ontwikkelen van bewustzijn, delen van kennis en het bieden van een handelingsperspectief.
In gesprek gaan Arjen Littooij, portefeuillehouder TGB namens de veiligheidsregio’s en de brandweer: ‘Bij een aanslag is er sprake van grote chaos, veel slachtoffer en een voortdurende dreiging op vervolgaanslagen. Dit is een zeer complexe situatie voor de hulpverleners om in op te treden. Het is daarom belangrijk om in je regio met elkaar het gesprek aan te gaan over hoe je kunt en wilt op treden bij een aanslag.’ De Basisopleiding TGB geeft hierin een eerste handreiking: het biedt een handelingsperspectief voor de brandweermensen die als eerste ter plaatse komen. Hot, warm en cold Voorafgaand aan de lesdagen hebben alle cursisten de e-module gevolgd. Daarin komt vooral de theoretische basiskennis aan bod. ‘Een deel gaat over de multidisciplinaire samenwerking en afspraken. Daarbij gaan we in op de rollen en verantwoordelijkheden. Tevens wordt
het werken in de verschillende zones hot, warm en cold tijdens een terroristische aanslag weergegeven. En we leggen uit welke (hulp)diensten allemaal bij terrorismegevolgbestrijding betrokken zijn’, legt Mark van Barreveld van Brandweer Amsterdam-Amstelland in het juninummer van Brand&Brandweer uit. Mark is een van de trainers die heeft meegeholpen de opleiding op te zetten en te geven. ‘In de ELO is vooral aandacht voor de eigen veiligheid. We leggen uit waar je op moet letten en besteden aandacht aan het veilig vluchten.’ Ervaring cursist ‘Het was een nuttige module’, vertelt Ferdy van de Sande, vrijwillig bevelvoerder uit Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost. Hij is een van de deelnemers aan de bijscholing. ‘Het is opgezet vanuit de bevelvoerder die als eerste ter plaatse kan zijn. Wat tref je aan? Wat verwacht je ter plaatse van elkaar? En wat is de aanpak? Daarnaast was er aandacht voor zelfhulp, kameradenhulp. Dit deel ging verder dan wat bij EHBO wordt behandeld en ging bijvoorbeeld over het aanleggen van tourniquets.’ Multidisciplinaire samenwerking Arjen: ‘Op landelijk niveau zijn er afspraken gemaakt tussen de verschillende hulpverleningsdiensten over hoe we het beste kunnen optreden en elkaar zo goed mogelijk kunnen ondersteunen. De afspraken testen we in de praktijk door het houden van oefeningen. Het is goed om te zien dat deze intensieve samenwerking leidt tot concrete verbeterpunten en onderling vertrouwen. We moeten met elkaar blijven leren om ons als brandweer zo goed mogelijk voor te bereiden.’ Meer info Wil je meer weten over Terrorismegevolgbestrijding bij de brandweer, kijk dan op: www.brandweernederland.nl/ ons-werk/terrorismegevolgbestrijding Lees ook het verhaal in het juninummer van de Brand&Brandweer.
De opleiding is gezamenlijk ontwikkeld door Brandweer Nederland en de Brandweeracademie met de hulp van collega’s uit het land. Samen vormden de collega’s uit
Amsterdam-Amstelland, RotterdamRijnmond, Haaglanden, Kennemerland en Zaanstreek-Waterland de expert- en werkgroep Terrorismegevolgbestrijding.
Droomland 9
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
7•
W
ND
RA
•B
ES
GR
ON
RC
EE
1 20
G
LIN
TE
EF
Ynzo van Zanten Paul Smit
Op humoristische wijze een inkijkje in hoe briljant ons brein werkt. En hoe wij onbewust slim omgaan met beïnvloeden van andermans brein.
Hans Wijnand
Samen met slachtoffer van de Volendambrand René Tol neemt Hans ons mee op expeditie naar de top van de Carsztens Pyramide in Nieuw Guinea. Een 15-daagse tocht vol ontberingen, waarbij doorzettingsvermogen nodig was om de top te bereiken.
‘Choco Evangelist’ Ynzo van Zanten vertelt hoe de droom slaafvrije chocolade te produceren de missie werd van Tony Chocolonely, de hipste en meest innovatieve chocolademaker van Nederland.
Feestavond in het park...
Stel je eigen programma samen!
SCHRIJF JE NU METEEN IN OP BRANDWEERCON GRES.NL
Tijdens de tweedaagse vol vakinhoudelijke sessies is er op donderdagavond ruimte voor ontspanning. We starten de avond met een aperitief in Symbolica, de nieuwste attractie van de Efteling die speciaal voor ons ‘s avonds open gaat! Daarna lopen we naar het Carousselpaleis midden in het park, waar je collega’s kunt ontmoeten tijdens het congresdiner. Aansluitend kan er gedanst worden op de muziek van “brandweerband” Beethoven. Deze avond wil je niet missen!
Ook dit jaar kun je je eigen route bepalen door je favoriete workshops en themasessies uit te kiezen. En dat is met zo’n ruim aanbod nog niet zo makkelijk, want wordt het de Masterclass Incidenten, de Inspiratiesessie Happiness of de themasessie informatieveiligheid en cybercrime? Bekijk alle opties op de congreswebsite www.brandweercongres.com
Brandweer Zuid-Limburg doet mee aan wetenschappelijk onderzoek
Stoppen met roken: helpt een beloning? De Brandweer Zuid-Limburg is één van de vijftig werkgevers die meedoet aan een onderzoek van Maastricht University en het KWF Kankerfonds om rokers van hun verslaving af te helpen. Een prikkel voor de deelnemers is een financiële beloning van 375 euro voor één jaar niet roken. Maar voor de dertien personeelsleden in Zuid-Limburg is dat ‘zeker niet’ de reden om een stoppoging te wagen.
‘Nee’, zegt Maurice Saive, bevelvoerder en oefeninstructeur op de post Kerkrade, stellig. ‘Die beloning heeft totaal niet meegespeeld om me aan te melden voor dit project. Ik probeer al jaren te stoppen. Ik weet dat roken ongezond is. Mijn kinderen spreken me erop aan en mijn conditie kan echt beter. Begin dit jaar zag ik de oproep op intranet en het kwartje viel. Nu of nooit, dacht ik. Pas later hoorde ik dat we verspreid over een jaar 375 euro aan beloning kunnen vangen als we het volhouden. Leuk natuurlijk, maar niet meer dan dat.’
Gezondheid Begin dit jaar kreeg Annelies Penders, personeelsadviseur bij Brandweer Zuid-Limburg, het verzoek van Maastricht University om in te schrijven voor het project CATCH. Doel van het onderzoek is om te evalueren of het financieel belonen effectief is om werknemers te helpen te stoppen met roken. ‘In de Verenigde Staten schijnt dat wel te werken. Ik denk eerder dat gezondheid de trigger is. En een goede begeleiding. We weten dat veel rokers graag willen stoppen, maar dat vaak niet zelfstandig kunnen. Dit project is heel goed opgezet. De slagingskans is groot. Deelnemers volgen een cursus van zeven intensieve trainingen. Verzorgd door SineFuma, een bureau dat goede resultaten boekt met het bestrijden van rookverslaving.’ Schoon werken De Brandweer Zuid-Limburg besloot mee te doen aan het project en de kosten van de cursus en de hulpmiddelen zoals nicotinepleisters voor haar rekening te nemen. ‘Als brandweer is het ons wat waard dat de medewerkers gezond zijn. Bovendien past het in het kader van Schoon werken. Op de werkplek wordt natuurlijk al lang niet meer gerookt.’ De laatste peuk Op 6 maart rookten de dertien collega’s hun laatste peuk. Ze worden gedurende een jaar om de drie maanden gecontroleerd, onder meer met een ademanalyse. ‘Of iedereen volhoudt, weten we volgend jaar. We hopen en verwachten dat dit project ook andere medewerkers motiveert om te stoppen. Binnen Brandweer Zuid-Limburg wordt bekeken of er nog een volgende training komt.’
‘Dit project is heel goed opgezet, de slagingskans is groot’
10 Quizt jij dat?
De (huis)stijl van de brandweer De brandweer is een sterk merk. Zo verkiest de burger ons al jaren tot meest betrouwbare hulpverlener. Bij een sterk merk hoort ook een sterke huisstijl. En die hebben we! Het brandweerrood, de gouden vlam en de striping zorgen ervoor dat iedereen de brandweer meteen herkent.
ken aan het brandweerbeeldmerk op gevels, de vormgeving van een notitieblokje, de standaardindeling van briefpapier en het ontwerp van de vlaggen, banieren en voertuigstriping. Al deze vormen van de huisstijl moeten voldoen aan richtlijnen’, licht Patrick Nijman van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) toe. Het IFV is verantwoordelijk voor de bescherming, bewaking en handhaving van de brandweerhuisstijl en is ook eigenaar van alle brandweerhuisstijlonderdelen. Maar je kunt ze ook vragen om advies.
Maar wist je dat precies is uitgedacht hoe die verschillende onderdelen van de huisstijl mogen worden gebruikt? En ken jij de juiste toepassing ervan?
(de gouden vlam) en de andere onderdelen van de huisstijl zijn toen gedeponeerd. Dat wil zeggen dat het is beschermd. Net zoals bijvoorbeeld commerciële bedrijven de onderdelen van hun huisstijl beschermen. Niemand anders dan de eigenaar mag dan gebruikmaken van die huisstijl.’ Waarom regels? Patrick: ‘Het merk is beschermd om te voorkomen dat iemand misbruik kan maken door zich bijvoorbeeld onterecht voor te doen als brandweerman of -vrouw. Ook voorkomt het dat commerciële partijen het logo van de brandweer op hun producten, zoals bijvoorbeeld rookmelders en brandblussers, kunnen plaatsen om de indruk te wekken dat het product is goedgekeurd door de brandweer.’ Maar als brandweer maken we allemaal gebruik van het woord-
Beschermd merk Patrick neemt ons mee terug in de tijd. ‘In 1998 werden toepassingen van de striping voor de brandweervoertuigen en voor voertuigen voor spoedeisende medische hulpverlening omschreven. Onze huidige officiële huisstijl bestaat sinds 2003. Het beeldmerk
‘Een huisstijl is niets meer of minder dan een verzameling afspraken zoals wij ons als brandweer presenteren. Je kunt daarbij den-
en beeldmerk. Zowel op intranet als in het ‘echte’ leven. Het goed hanteren van de huisstijlrichtlijnen is dan ook niet alleen bedoeld voor vormgevers en producenten, maar vraagt hulp van alle brandweercollega’s. Dus ook van jou! Check je kennis Patrick: ‘Door de richtlijnen zorgvuldig na te leven, help jij mee om de brandweerhuisstijl te gebruiken waar die voor is bedoeld.’ Maar dan moet je natuurlijk wel weten wat die regels zijn. Check jouw kennis in onderstaande quiz. Hoeveel van deze vragen heb je goed? Kijk voor alle informatie over de brandweerhuisstijl op www.brandweerhuisstijl.nl Daar vind je ook de antwoorden op onderstaande vragen.
Huisstijl kennisquiz 1 Wat is het juiste mouwembleem?
2 Welk brandweerlogo is volgens de huisstijlregels? A
A
op het brandweeruniform? A
C
B
3 Welke rangonderscheidingstekens mag je dragen
B
B
C
4 Welk brandweerbordje mag je gebruiken
voor in je privéauto?
D
A
B
C
Geen van alle
D D Het gebruik van de brandweerhuisstijl voor privédoeleinden is niet toegestaan.
5 Je werkt bij de brandweer, maar helpt in eigen tijd
een lokale BHV-organisatie met het geven van lessen. Mag je dan je brandweeruniform dragen?
A Dat is niet toegestaan, het uniform mag niet gebruikt worden bij werkzaamheden voor derden
6 Welke badges mag je niet dragen op je trui die je in
je vrije tijd draagt en geen onderdeel uitmaakt van de brandweerkleding (meerdere antwoorden mogelijk)? A
B
C
D
E
B Dat is toegestaan omdat ik 24 uur per dag brandweerman of -vrouw ben C Dat is toegestaan als ik piket heb D Dat mag als ik geen rangonderscheidingstekens draag
Hoe en Wad?
Op de Waddeneilanden is het door de reistijd vanaf de vaste wal niet mogelijk om binnen de vereiste dertig minuten een CoPI (Commando Plaats Incident) in te richten. Daarom zijn enkele jaren geleden de CoWa’s (Coördinatieteam Waddeneilanden) in het leven geroepen. Het CoWa geeft tijdens een incident op een eiland invulling aan het multidisciplinaire incidentbestrijdingsproces en is als het ware de vooruitgeschoven post van de
CoPI. Per eiland heeft de Friese veiligheidsregio vanaf 2015 - afhankelijk van de grootte van het eiland - vier tot tien leiders CoWa opgeleid, waaronder diverse bevelvoerders van Brandweer Fryslân. Het team bestaat verder uit vertegenwoordigers van verschillende hulpverleningsinstanties. Tussen 10 mei en 12 juni organiseerde de afdeling Crisisbeheersing van Veiligheidsregio Fryslân op de vier Friese Waddeneilanden de jaarlijkse CoWa-oefeningen. Daarbij werden drie verschillende scenario’s beoefend. De ‘incidenten’ speelden zich af bij een gesimuleerd evenement, bij de veerboot en bij een strandovergang.
Brandweer goes America 11
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Fire Observers VZW
Op stage bij de Amerikaanse brandweer Het begon ooit met twee stages per jaar. Inmiddels zijn ze 56 stages verder en hebben meer dan 600 Belgen en Nederlanders deelgenomen aan een trainingsprogramma in Amerika. Sinds 1996 organiseert de Belgische Fire Observers vzw brandweerstages voor Belgische en Nederlandse hulpverleners bij Amerikaanse brandweerdiensten. Carl Verstrepen, secretaris Fire Observers vzw: ‘Voor een periode van steeds zeven tot tien dagen huisvesten we onze deelnemers bij de drukste brandweereenheden en brandweerposten van het ontvangende korps. Ze lopen echt mee met de Amerikaanse collega’s in de 24 uursdienst. Ze nemen actief deel aan het kazerneleven en uiteraard rukken ze mee uit naar allerlei incidenten.’ Two-way-street ‘Er staan ook verschillende werkbezoeken op de agenda. Bijvoorbeeld aan de meldkamer en gespecialiseerde eenheden van andere diensten, zoals Defensie, traumacentra, reddingsdiensten en opleidingscentra. We gaan naar een brandweerschool om ervaring op te doen met de Amerikaanse aanpak van brand-
bestrijding, werken op touwen, instortingen, gevaarlijke stoffen en waterreddingen. De Amerikaanse collega’s zijn zeer open. Ook willen zij leren van onze kennis en ervaring. Het is dus een two-way-street. Uiteraard bezoeken we ook toeristische trekpleisters.’ Voorwaarden voor deelname Carl Verstrepen licht toe: ‘Alle deelnemers moeten lid zijn van Fire Observers vzw om kans te maken op stageselectie. Onze leden zijn actief binnen de hulpverlening en komen uit alle domeinen: brandweer, medische diensten, reddingsdiensten, meldkamers en opleidingscentra. Voorheen kwamen de deelnemers alleen uit België, maar sinds 2001 gaan er ook Nederlandse collega’s mee op stage. Het doel is om onderling kennis en ervaring uit te wisselen en om, van zeer nabij, kennis te maken met de Amerikaanse brandweerwereld. Stages 2017 ‘Washington DC, San Diego, Nashville, New Orleans, Miami-Dade, Atlanta, Houston, Dallas en Detroit. Het zijn maar enkele korpsen waar we eerder te gast waren. In 2017 zijn er opnieuw vier stages. Dit jaar zijn we al in Jacksonville (Florida) en San Diego (Californië) geweest. In het najaar gaan we naar Columbus (Ohio) en Denver (Colorado). Om meer te weten te komen over onze organisatie en de stages verwijzen we je graag naar de website www.fireobservers.org of naar onze Facebookpagina.’
Ervaring San Diego Jeroen Moraal, bevelvoerder en postcommandant bij Veiligheidsregio Utrecht, is net terug van een stage in San Diego.
‘Diverse demonstaties van het Fire Departement stonden op het programma’
‘In 2015 leerde ik één van de bestuursleden van Fire Observers kennen. Hij vertelde over zijn ervaringen in de USA. Het resultaat was dat ik me in september 2015 heb aangemeld als lid. Afgelopen mei ben ik mee geweest naar San Diego. Het eerste gedeelte bestond uit een stage op één van de posten. We konden ervaringen opdoen en delen met de Amerikaanse collega’s. Ook diverse bezoeken gerelateerd aan de “hulpverlenings-wereld” zoals het hospitaalschip de USNS Mercy, de Coast Guard, de Life Guard en diverse demonstaties van het Fire Departement stonden op het programma.’ Aanrader ‘Het tweede gedeelte was een toeristische trip waar we ervaring hebben opgedaan in de “American way of live”. Van San Diego naar Las Vegas en uiteindelijk San Francisco. Onderweg hebben we verschillende mooie plaatsen en Nationale Parken bezocht. Begeleid door ervaren ondersteuners vanuit Fire Observers. Een fantastische reis met een vol programma. Gelet de ervaring en de deskundige begeleiding vanuit Fire Observers is een deelname aan zo’n brandweerstage een absolute aanrader!’
12 Achterop
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Leuke en leerzame chauffeursdag
Van het rijden met Prio 1 tot behendigheidsproef Brandweer Twente organiseerde voor het derde achtereenvolgende jaar een chauffeursdag speciaal voor brandweerchauffeurs met het certificaat rijvaardigheid zwaar. Het evenement stond in het teken van bewustwording van het eigen rijgedrag in het verkeer. Op de Twente Safety Campus ondergingen zaterdag 29 april ongeveer dertig chauffeurs verschillende praktijkoefeningen. Van het rijden door een woonwijk met Prio 1 tot een behendigheidsproef met de tankautospuit. Ook maakten de deelnemers kennis met de nieuwe HV1’s die Brandweer Twente onlangs heeft aangeschaft. Aan drie van de acht proeven was een
prijs verbonden. Gerard Nijhuis van kazerne Glanerbrug legde die als beste af en werd ‘Brandweerchauffeur van de dag’. In het bijzijn van zijn collega’s kreeg hij de wisselbeker uitgereikt. Leuk en leerzaam ‘Drie jaar geleden organiseerden we de eerste chauffeursdag’, vertelt Pim Krabbe van Brandweer Twente. ‘We wilden iets organiseren voor de chauffeurs omdat zij een bijzondere en specialistische functie hebben. Met enkele collega’s maakten we een leuk programma. We zorgen er bovendien voor dat ieder jaar een nieuw element wordt toegevoegd. Door de chauffeurs wordt de dag goed ontvangen. Je ziet op zo’n dag alleen maar lachende gezichten. Naast dat het leerzaam is, zorgt het ook voor saamhorigheid.’
Uniek 25-jarig jubileum
Herdenking Iedere derde zaterdag in juni herdenken we overal in het land onze omgekomen brandweercollega’s. Het overlijden van collega’s maakt steeds weer pijnlijk duidelijk dat het beroep van brandweerman en brandweervrouw niet zonder risico’s is. In 1992 haalden zij bij de BOGO,toen nog op de locatie in Zwolle, hun diploma Onderbrandmeester. Dat moest gevierd worden! Op 7 juni van dit jaar kwam de groep, inclusief partners, voor de 25e keer bij elkaar. Wim Junte is een van deze mensen: ’Het voelt heel bijzonder
dat we als groep brandweermannen uit verschillende plaatsen en regio’s al die jaren zo intensief met elkaar verbonden zijn gebleven. Ieder jaar organiseert een ander de bijeenkomst die altijd een educatief onderdeel kent en wordt afgesloten met een etentje.’
Wat staat er in de volgende krant?
Op zaterdag 17 juni 2017 stonden bij het Nationaal Brandweermonument zo’n 150 nabestaanden en (oud-)brandweermensen gezamenlijk stil bij de moed en daadkracht van onze collega’s die omkwamen tijdens de uitoefening van ons vak.
Wil je 24/7 op de hoogte blijven?
De volgende Brandweerkrant van Nederland verschijnt in oktober 2017. Weet je een leuk onderwerp waarover we in deze krant kunnen schrijven? Mail ons dan: communicatie@brandweernederland.nl
www.facebook.com/NLBrandweer
www.linkedin.com/groups?gid=3225709
www.twitter.com/Brandweer_NL
Instagram.com/brandweernl
www.brandweernederland.nl
Pinterest.com/brandweernl
>
Colofon
Meer informatie (026) 355 24 55 of Aan deze uitgave communicatie@brandweernederland.nl werkten mee:
Met dank voor de inhoudelijke bijdragen:
redactie Team Communicatie Brandweer Nederland teksten de communicatieadviseurs van het Netwerk Cobra en Team Communicatie Brandweer Nederland
De regio's Kennemerland, Gelderland-Zuid, Utrecht, Zaanstreek-Waterland, Fryslân, Limburg-Noord, Zuid-Limburg, Twente, Gelderland-Midden en Haaglanden
fotografie vormgeving druk verspreiding
Jeffrey Koper, Alex Hagenbeek, Hendrik Jellema, Ingrid Weert, Nelleke Hakvoort, Josh Walet, Peter Hofman, Rob Jastrzebski, Roland Heitink en Maarten van der Voorde HSTotaal, Haarlem MediaCenter Rotterdam Netwerk Cobra
bezoek Kemperbergerweg 783 6816 RW Arnhem post Postbus 7010 6801 HA Arnhem internet www.brandweer nederland.nl