Brandweer
K R A N T
van Nederland
N
U M M E R
24
Winter 2017 /18
Bedankt!
3
We zijn trots! Een jaar lang mogen we brandweer.nl de beste overheidswebsite van het jaar noemen. De afgelopen jaren hebben we met elkaar, veel collega’s uit 25 regio’s en Brandweer Nederland, hard gewerkt aan de vernieuwing van de website. Met resultaat!
Roze wolk
Fietslichtjescampagne
Brandweer brengt verlichting
7
‘Vanwege de grote verantwoordelijkheid die ze voelen, staan aanstaande ouders en ouders van kleine kinderen open voor informatie over (brand)veiligheid.’ Een mooie samenwerking van de vijf oostelijke regio’s om te zorgen dat de roze wolk geen rookwolk wordt.
Maar liefst 22 Drentse brandweerposten gingen 19 oktober met in totaal 25 voertuigen op pad om de scholieren in Drenthe bewust te maken van
9
het belang van goede fietsverlichting. Met een ‘slachtoffer’ onder een deken aan de kant van het fietspad wisten zij flink de aandacht te trekken. Lees verder op pagina 2
Interregionaal
De vier regio’s van District Noordwest werken op diverse vlakken nauw samen. Om de burger snel de beste hulp te kunnen bieden, rukken de regio’s al langer uit over elkaars ‘operationele grenzen’. In 2018 gaan ook de meldkamers samen.
Een avond vol verhalen
12
Muzikaal?
Een avond in informele sfeer luisteren naar verhalen van collega´s en leren van hun ervaringen. Met dat doel kwamen ruim 120 collega’s uit alle gelederen van brandweer Gelderland-Midden een avond bij elkaar in Burgers Zoo. We beleven de avond mee met Marco Misset, operationeel woordvoerder. Lees verder op pagina 2
Zit er muziek in de brandweer? In dit nummer twee oproepen om muzikaal talent samen te brengen: eenmalig op 10 maart en structureel. Lijkt het jou leuk om samen met brandweercollega’s muziek te maken? Kijk dan snel op de achterpagina.
2 Vertel het door
In de prijzen vervolg van de voorpagina
Brandweer brengt verlichting Mensen die zonder licht fietsen, hebben vaak zelf niet door dat ze zó slecht te zien zijn dat ze gevaar opleveren voor zichzelf en medeweggebruikers. Ook de hulpdiensten hebben er last van als fietsers slecht zichtbaar zijn, zeker als ze met prio 1 onderweg zijn naar een incident. Daarom haakte Brandweer Drenthe dit jaar aan bij het project ‘Samen richting Nul verkeersslachtoffers!’. Vooral jonge verkeersdeelnemers zijn kwetsbaar, daarom richt de campagne zich met name op scholieren. Enthousiast Richard Kloeze is postchef van Brandweer Zuidwolde: ‘We zijn echt super enthousiast geworden van deze actie. Wij hadden bedacht om een levensechte situatie na te bootsen bij een gevaarlijke kruising. Een fiets met een oefenpop onder een dekentje ernaast trok veel aandacht. We waren met zijn achten en hielden iedereen op het fietspad aan. Iedereen die
geen licht op de fiets had, kreeg gratis een goed werkend fietslicht. De fietsers dachten vaak dat het al licht genoeg was buiten. Ze hadden geen idee van de gevaren. Daar kijken ze nu toch heel anders tegenaan.’ Verschil ‘Sommige collega’s waren eerst wat sceptisch. Maar uiteindelijk waren juist dat de mensen die enthousiast voorstelden op korte termijn nóg een keer zo’n actie te doen op de fietsroute richting andere grote scholen. Ik ben blij dat we hieraan konden meedoen. Ik voel me persoonlijk erg betrokken bij het onderwerp. Een kameraad heeft zijn dochter verloren door een verkeersongeluk. Met deze actie maken we hopelijk een verschil, zodat er minder slachtoffers in het verkeer zullen vallen.’ Wil je meer weten over deze campagne, stuur dan een berichtje naar communicatie@vrd.nl
GEEN WERKNEMER ZONDER LICHT NAAR HUIS!
DEZE ACTIE IS ONDERDE EL OP WEG NAAR NUL VERK VAN HET PROJECT ‘SAMEN EERSSLACHTOF
FERS!’ ‘SAMEN OP WEG NAAR NUL VERKEERSSLACHTOF FERS!’ IS EEN INITIATIEF VAN HET VERKE ERS- EN VERVOERSBE RAAD DRENTHE EN WORDT ONDERSTEUND DOOR DE 12 DRENTSE GEMEENTEN, DE POLITIE, UMCG-AMBU LANCEZORG, VEILIG VERKE EN –BRANDWEER DRENT ER NEDERLAND HE.
Vorige maand kregen alle brandweercollega’s een onverwacht compliment. ‘Nederlanders hebben veel bewondering voor de brandweer. Het is de hoogst gewaardeerde overheidsorganisatie.’ Dat bleek uit het Overheid Merkenonderzoek. ‘Ook in vergelijking met andere sectoren scoort de brandweer als merk het beste. Dit dankt de brandweer aan de kwaliteit van de medewerkers en het vertrouwen in de goede besteding van het geld.’ Wat mij betreft een welverdiende en terechte pluim voor ons allemaal. Zichtbaar We werken vol passie aan een brandveilige samenleving en staan 24/7 paraat. Ook online. In november kreeg de brandweer ook daarvoor een prijs: www.brandweer.nl is uitgeroepen tot beste overheidswebsite van het jaar. Met de 25 regio’s en Brandweer Nederland hebben we samen iets moois neergezet dat past bij deze tijd:
‘Samen richting Nul verkeersslachtoffers!’ is een initiatief van het Verkeers- en Vervoersberaad Drenthe en wordt ondersteund door de twaalf Drentse gemeenten, de politie, UMCG-ambulancezorg, Veilig Verkeer Nederland en - nu dus ook - door Brandweer Drenthe.
‘We mogen best trots zijn’
Vervolg van de voorpagina
modern en overzichtelijk, voor zowel de burger als onze eigen brandweermensen. En alles op één platform. We mogen best zeggen dat we trots zijn.
Een avond vol verhalen ‘Zes collega’s met verschillende functies vertelden hun verhaal. Persoonlijke ervaringen die zij tijdens of na een incident hebben meegemaakt. De band Half way Station speelde tussendoor nummers die aansloten bij de verhalen’, trapt Marco af. Openheid ‘Ik heb veel waardering voor de openheid waarmee de collega’s hun verhaal deden. Zo vertelde een Officier van Dienst over een aanrijding waarbij een jongen van negen jaar om het leven is gekomen. Zij sprak over hoe persoonlijke omstandigheden invloed hadden op hoe dit incident werd beleefd. En wat je je niet altijd beseft,
is dat er zich ook incidenten tijdens een oefening kunnen voordoen die grote impact hebben op collega’s. Zo vertelde een medewerker vakbekwaamheid over een oefening waarbij hij zelf flinke brandwonden aan zijn hand opliep.’ Leuk én leerzaam ‘Het is mooi om te ervaren dat juist een informele sfeer heel veel mogelijkheden heeft om te leren van elkaar’, gaat Marco verder. ‘Zo weet ik nu bijvoorbeeld dat een brandonderzoeker in de dagen na een incident contact heeft met slachtoffers van een woningbrand. En een bevelvoerder vertelde over de manier waarop een vrijwilligersploeg in onze regio omgaat met de collegiale opvang. Erg interessant én leuk om te horen. De avond werd luchtig afgesloten met een komische sketch over de oude vooroordelen tussen beroeps en vrijwilligers. We hebben niet alleen een leuke avond gehad, maar we hebben ook veel dingen gehoord die je weer meeneemt naar je dagelijkse werk. Een mooie manier om informeel van elkaar te leren’, besluit Marco.
Belevingsonderzoek Trots zijn we ook op ons vak. Uit het belevingsonderzoek blijkt dat 93% van onze repressieve collega’s er trots op is om brandweerman of -vrouw te zijn. Dat zoveel collega’s met veel plezier hun vak uitoefenen, is voor ons een signaal dat de brandweer de goede kant op gaat. Ook de gemeten beleving op thema’s als arbeidsveiligheid en vakbekwaamheid, samen met de hoge waardering voor onze bevelvoerders, ploegchefs en postcommandanten die in eerste lijn onze repressieve organisatie aansturen, zijn mooie uitkomsten. Natuurlijk willen wij graag op alle onderdelen van het onderzoek een goed scoren, maar dat is niet reëel. Er komen ook punten uit het onderzoek die beter kunnen. De ervaren afstand tussen leiding en werkvloer is daar een belangrijke van. Daarover gaan we het met elkaar hebben. Ik hoop dat álle partijen dit met ons willen doen. Samen verbeterstappen zetten en goede dingen doen voor de brandweer. Ik heb daar alle vertrouwen in. Stephan Wevers, voorzitter van de Raad van Brandweercommandanten
Winst 3
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Bedankt! Brandweer.nl beste website van het jaar We zijn trots! Een jaar lang mogen we brandweer.nl de beste overheidswebsite van het jaar noemen. Dit is niet alleen de bekroning op ons werk, maar vooral ook een blijk van waardering om op de ingeslagen weg door te gaan. Een brandveilige samenleving maken we samen. Offline en online! De afgelopen jaren hebben we met elkaar, collega’s uit 25 regio’s en Brandweer Nederland, hard aan de vernieuwing van de website gewerkt. Het resultaat is een hypermodern communicatieplatform waar we dagelijks samen aan werken. Een website voor iedereen: gezinnen, ouderen, bedrijven en instellingen, scholieren maar zeker ook voor onze eigen brandweercollega’s. Aantrekkelijk De website ziet er fris en kleurrijk uit maar belangrijker zijn de vernieuwende elementen die brandweer.nl kenmerken. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor een bepaalde plaats of regio en de landelijke homepage toont vervolgens de informatie die voor het gebied van jouw keuze relevant is. Ook is een nieuwe manier van navigeren ontwikkeld. Verder wordt hele praktische informatie op een aantrekkelijke manier aangeboden in een mix van tekst, beeld, video, checklists, quotes en foto’s.
aantallen ten opzichte van vorige jaren met 36,45 procent gestegen naar ruim 1,8 miljoen. In totaal zijn al bijna drie miljoen pagina’s bezocht. Favoriet zijn de pagina’s met vacatures, informatie over koolmonoxide en brandveiligheid. Ook blijven de bezoekers gemiddeld langer kijken op een pagina dan voorheen. Verkiezing De Website van het Jaarverkiezing is de grootste online publieksprijs die jaarlijks wordt uitgereikt. Het Nederlandse publiek én een vakjury bepalen ieder jaar welke websites in Nederland de beste zijn, op basis van criteria als gebruiksvriendelijkheid, bezoekersaantallen en mate van vernieuwing. Je kunt hier het filmpje over brandweer.nl bekijken:
Meer bezoekers Op die manier nemen we de bezoeker mee in het verhaal van de brandweer. En dat werpt zijn vruchten af. Want sinds de livegang op 17 januari 2017 zijn de bezoekers-
hele land. Elke kazerne in Suriname heeft een volledige beroepsbezetting (3-ploegenrooster, 24 op - 48 af). In sommige kazernes zijn er amper tien uitrukken per maand. In heel Suriname is één adembeschermingswerkplaats, terwijl de verste kazerne 350 kilometer van Paramaribo ligt. De manschappen slapen met z’n allen op een slaapzaal. De keuken, wacht en ‘sportzaal’ zijn meestal gecombineerd in één ruimte. Dit jaar had het korps circa vijfduizend incidenten: het bestrijden van bijen (3600 keer) staat met stip op 1.’
Brandweer Haaglanden ‘klopt een wacht’ in Suriname In november brachten vijf collega’s van Brandweer Haaglanden een bezoek aan het Korps Brandweer Suriname (KBS). Het doel? De samenwerkingsmogelijkheden bekijken.
In oktober werd al een container met achthonderd stuks uitrukkleding en ander materieel verscheept. Het vijftal heeft dit tijdens het bezoek formeel overgedragen. Xander, Ricardo, Johnny, Arwin en Miriam doen verslag van een indrukwekkende week. Arwin vertelt het volgende over de brandweer in Suriname. ‘KBS telt zo’n 900 collega’s verspreid over 17 kazernes in het
Aan tafel met de minister Op de eerste dag van het bezoek is de formele overdracht van de spullen. Daarbij is ook TV Paramaribo aanwezig voor een item in het avondjournaal. Het Surinaamse brandweerkorps plant een overvol weekprogramma voor de ‘delegatie’, zoals de vijf Nederlandse collega’s consequent worden genoemd. Zij bezoeken de kazernes in Paramaribo, Commewijne, Saramacca, Coronie en Nickerie. Xander en Ricardo ‘kloppen een wacht in de repressie’, zoals de landelijke brandweerkrant in Suriname meldt. Arwin en Miriam voeren overleg over de verdere samenwerking, maken afspraken over de uitwisseling van kennis en inventariseren de verdere behoefte aan materieel. Tot slot dineert de delegatie met de minister van Justitie en Politie. Zo ervaren en ‘proeven’ ze de brandweer in Suriname. Indrukwekkend Johnny is geschrokken van de onveilige situatie. ‘Er is nergens een voorraad ademlucht beschikbaar en ook het werk in de werkplaats kan veiliger.’ Xander: ‘Ik kijk nu met andere ogen naar mijn eigen werkplek. Wij mogen in onze handen knijpen dat het bij ons zo goed is geregeld.’ Ricardo vindt het indrukwekkend dat er altijd wordt uitgerukt, ondanks incompleet materiaal. ‘Er is enorme betrokkenheid bij het vak en men is bereid ook zelf te investeren in bijvoorbeeld uitruklaarzen.’
4 Paraat
Onder de oppervlakte ‘Ik vind het fascinerend dat brandweerduikers met zoveel concentratie en zorgvuldigheid onder water opereren.’
‘Een wereld waar wij niet thuis horen, waarin je nauwelijks iets ziet en waar je als een sterk team moet samenwerken. Ik wilde ze portretteren vlak voordat ze ondergaan’, vertelt Maya van Wingerden over haar kunstproject.
Maya studeert aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. ‘Ik ben altijd op zoek naar onderwerpen in en rond het water. Voor dit project besloot ik te onderzoeken wat er zich in de Amsterdamse wateren
afspeelt. Daarvoor heb ik contact gezocht met het duikteam van Brandweer Amsterdam-Amstelland.’ De samenwerking leverde mooie beelden op.
Hoe houden we de brandweer paraat in de toekomst? De maatschappij verandert in hoog tempo. Zo wonen we vaak niet meer op de plek waar we werken, we hebben veel hobby’s en wisselen sneller van baan. Daarnaast hebben we misschien nog de zorg voor onze ouders omdat ze langer zelfstandig wonen. Hierdoor hebben steeds minder mensen tijd voor een vrijwilligersfunctie bij de brandweer of zijn ze onder werktijd niet inzetbaar. Ondertussen moeten we als brandweer wel 365 dagen per jaar, 24 uur per dag paraat staan. Een uitdaging. Brandweer Limburg-Noord startte onlangs een project om concrete ideeën te verzamelen hoe ze die paraatheid ook
in de toekomst kunnen organiseren. Projectleider Maud Smeets vertelt over de aanpak: ‘Allereerst is de groep van deelnemers heel divers: van vrijwilligers tot beroeps, van brandwacht tot adviseur gevaarlijke stoffen, maar ook mensen die geen link hebben met de brandweer. Door deze diversiteit aan mensen én door de werkvormen (volgens de VOORT-methodiek) proberen we concrete innovatieve ideeën te krijgen om ook in de toekomst de paraatheid en de beschikbaarheid van de brandweer te kunnen garanderen. Hoe we vrijwilligers werven, is hier een onderdeel van maar er wordt ook verder gekeken naar andere oplossingen. We hopen dat we in februari 2018 drie tot vijf vernieuwende ideeën hebben uitgewerkt die we in de praktijk kunnen inzetten.’
Reacties ‘Ik ben blij dat ik door dit project zelf kan bijdragen aan het creëren van een toekomstbestendige brandweer’, reageert Paul Rubens, vrijwilliger Brandweer Roermond. Chris Tomassen, beroeps bij post Venlo: ‘Ik hoop dat dit innovatieve traject de juist ideeën oplevert die de betrokkenheid en beschikbaarheid van huidige en toekomstige brandweermensen kunnen veiligstellen. Want ook in de toekomst willen we de veiligheid van de inwoners van Limburg-Noord kunnen waarborgen.’ Heb je vragen over het project, neem dan contact op met Maud Smeets, m.smeets@vrln.nl
In de (s)maak 5
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Als aftrap van het project installeert burgemeester Joris Bengevoord de eerste rookmelder in Brinkheurne.
Start project slimme melders ‘Bewoners in ons buitengebied kunnen bij het verbeteren van hun veiligheid wel wat hulp van hun omgeving gebruiken.’ ‘We helpen ze door slimme melders te plaatsen’, vertelt postcommandant Roland Lieferdink van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) over het proefproject ‘Leef samen in Winterswijk’. ‘We plaatsen bij bewoners in huis verschillende sensoren: twee rookmelders, meerdere inbraaksensoren, een persoonlijk paniekalarm en een inactiviteitssensor. Als er bijvoorbeeld brand uitbreekt of als is ingebroken, dan alarmeert het systeem mantelzorgers, buren of kennissen’, licht Roland toe. Gerust Inwoner van Winterswijk Jeanine Arendsen: ‘De laatste tijd had ik zorgen over mijn moeder. Regelmatig ging haar rookmelder af omdat ze het fornuis had aangelaten. Nu kan ik zelf poolshoogte nemen als ik een melding op mijn mobiel krijg! Het geeft een gerust gevoel.’ Samenwerking Eind oktober startte VNOG het project dat voortkomt uit een samenwerkingsverband ‘Altijd Thuis’ van de gemeente Winterswijk, de veiligheidsregio/brandweer, de buurtschappen in het buitengebied van Winterswijk en het Nederlands Instituut voor Gezondheidszorg en Welzijn. Het project loopt voor een periode van negen maanden. Wil je meer weten over dit project, neem dan contact op met Jimmy Korswagen, teamleider Brandveilig Leven, j.korswagen@vnog.nl
Post Lelystad doneert aan Dregteam SOAD Collega’s van post Lelystad zamelen ieder jaar tijdens de open dag geld in voor een goed doel. Dit jaar verrasten zij de vrijwilligers van het Dregteam SOAD (Stichting Opsporings Apparatuur Drenkelingen) uit Urk met een donatie van 2.956,69 euro. Fred Brouwer en zijn SOAD-team waren aangenaam verrast toen zij de cheque overhandigd kregen. ‘Wij zij hier heel blij mee en kunnen dit geld goed gebruiken. De stichting wil graag nieuwe apparatuur aanschaffen en dankzij deze gift is dat nu ook mogelijk.’ Dregteam SOAD Hulpverleningsinstanties zoals Politie, Brandweer, KNRM en Reddingbrigades kunnen kosteloos een beroep doen op de materialen van SOAD. Het Dregteam SOAD zorgt ervoor dat het dregmateriaal in goede conditie is en klaar voor een inzet als daarom wordt gevraagd. De vrijwilligers geven instructie over de inzet van de materialen en nemen vrijwel altijd deel aan de zoekactie. Iedere inzet wordt afgestemd met het Landelijk Team Onderwater Zoekingen (LTOZ) om te voorkomen dat dubbel werk wordt gedaan en andere ingezette zoekmethoden elkaar in de weg zitten.
Kameleonrace: spelenderwijs brandveilig Het is echt een uniek voorlichtingsmiddel voor Brandweer Fryslân geworden: de spiksplinternieuwe container van Brandveilig Leven. Met z’n twaalf rode vierkante meters springt hij sowieso al behoorlijk in het oog, maar de echte publiekstrekker is ín de container te vinden: de Kameleonrace. Een spel voor jong en oud waar je een boerderij moet zien te blussen door zo snel mogelijk vragen over brandveiligheid te beantwoorden. Het spel is compleet met rook, miniaturen en digitale visualisaties.
Eigen situatie Door de vragen over brandveiligheid komt het gesprek met bezoekers vaak al snel op de eigen woon- en leefsituatie. Tijdens de testronde door de elf Friese steden bleek dat het spel in de smaak valt bij het publiek. Behalve voor de Kameleonrace is er in de container ook ruimte voor allerhande voorlichtingsmaterialen. Op 29 november is de container, waar veel collega’s een jaar lang hard aan hebben gewerkt, officieel in gebruik genomen in - hoe kan het ook anders - het Kameleondorp Terherne.
6 Ondersteunende rol Grip 4
Apache-helikopter vliegt in hoogspanning Op 13 november - aan het begin van de avond - vloog een Apache gevechtshelikopter tegen een hoogspanningskabel aan. Dit had een stroomstoring tot gevolg in de gemeenten Culemborg, Tiel, Buren en Geldermalsen. Ruim 24.000 huishoudens zaten uren zonder stroom.
Ondersteuning incidentbestrijding
Robots en drones hebben de toekomst Hoe kunnen we robots een ondersteunende rol geven in de incidentbestrijding? Dat was de centrale vraag voor de Gezamenlijke Brandweer Rotterdam-Rijnmond bij het afsluitingsevent van het Europese TRADR-project. Het project gaat voornamelijk over intelligente robots en drones die met behulp van augmented reality (AR) met elkaar communiceren. De Gezamenlijke Brandweer werkt in het TRADR-project (LongTerm Human-Robot Teaming for Robot Assisted Disaster Response) samen met een aantal Europese universiteiten (waaronder Delft) en brandweerkorpsen uit Duitsland en Italië. De toekomst Volgens Robbert Heinecke van de Gezamenlijke Brandweer hebben robots de toekomst: ‘Het gebruik van robots is voor ons erg interessant. In het geval van risicovolle industriële incidenten hoeven we geen personeel meer het risicogebied in te sturen om te verkennen, maar sturen we een robot erop af. Laat ik wel duidelijk zijn: de insteek is niet om te kijken of ze ons kunnen vervangen. We onderzoeken hoe robots een ondersteunende rol kunnen krijgen in de incidentbestrijding.’ In de praktijk Bij het event kwam een aantal ‘end-users’ aan het woord, zoals Martijn Zagwijn van Brandweer Twente. Hij vertelde over de pilot in Twente waarbij drones worden gebruikt in de incidentbestrijding. Ook Hauke Speth van de brandweer in Dortmund vertelde over hoe drones in de nabije toekomst kunnen helpen bij incidentbestrijding. Hij ging daarbij ook in op de techniek. Demonstraties Na de lezingen kregen de bezoekers verschillende demonstraties te zien. Ze zagen hoe de robots tijdens een incident te werk gaan. Hoe omzeilen ze obstakels of hoe gaan ze deze te lijf? De aanwezigen konden op die manier met eigen ogen zien hoe effectief robots kunnen zijn.
In actie 7
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Er is door alle gemeenten, hulpdiensten en Defensie, samen met het waterschap en Liander gewerkt aan een snelle oplossing. Vanaf 0.30 uur werd het gebied gefaseerd weer van stroom voorzien en in de loop van de nacht was het hele getroffen gebied weer op stroom aangesloten. Van GRIP 1 tot GRIP 4 Peter Vernooij, leider CoPI op het plaats incident, vertelt over de avond: ’De piloot van de helikopter gaf aan dat hij vermoedelijk de hoogspanningskabel had geraakt. Hierop is direct de meldkamer ingelicht en hen verzocht op te schalen. Al gauw hebben we GRIP 1 en direct daarna GRIP 2 gemaakt. Vervolgens werd continu de vraag gesteld hoe lang het duurt voordat de bewoners weer stroom zouden krijgen. Omdat we dit niet duidelijk kregen, is er opgeschaald van GRIP 2 tot GRIP 4.’
Brandweerposten als noodpunt In het door de stroomstoring getroffen gebied werd extra politie ingezet. Ook de brandweer was volop aanwezig. Peter: ‘Collega’s gingen langs bij zorgcentra om te bekijken of mensen zich konden behelpen in het donker. Daarnaast reden er geluidswagens om inwoners te informeren. De posten Buren, Culemborg, Geldermalsen, Beesd, Maurik en Beusichem werden ingezet als meldpunt voor incidenten of calamiteiten binnen hun verzorgingsgebied. Want ook de telefonie
lag er grotendeels uit. De logistieke ploeg Beusichem heeft met de reddingsbrigade voor de catering gezorgd van Culemborg tot en met Nijmegen.’ Veiligheid als co-productie Regionaal commandant Dennis van Zanten was die avond operationeel leider van het ROT. Hij sprak zijn waardering uit over de manier waarop de gevolgen van het incident in goede banen werd geleid. ‘Het is mooi om te zien dat veel burgers onze inzet en hulp wisten te waarderen. Iedereen heeft vanuit zijn of haar expertise en inzet een steentje kunnen bijgedragen. Veiligheid is en blijft een co-productie, dat is maar weer eens gebleken.’
Brandpreventieweken
Roze wolk of rookwolk? De vijf oostelijke regio’s, Twente, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Midden en Gelderland-Zuid, richtten zich dit jaar tijdens de Brandpreventieweken op ouders met pasgeboren kinderen. Een gezamenlijke actie om te zorgen dat de roze wolk geen rookwolk wordt! ‘We richtten ons op deze doelgroep omdat er bij het krijgen van kinderen veel verandert en er daardoor een grote behoefte aan informatie is. Vanwege de grote verantwoordelijkheid die ze voelen, staan aanstaande ouders en ouders van kleine kinderen open voor infor-
matie over (brand)veiligheid. Daardoor zien we ze als een kansgroep voor Brandveilig leven’, licht Berdike Duijzer, Specialist Risico’s en Veiligheid in GelderlandZuid, de campagne toe. Koffertje In iedere gemeente van de vijf oostelijke regio’s, kregen de eerste ouders die in oktober aangifte deden van de geboorte van hun kind, een geboortekoffertje. De burgemeester van de betreffende gemeente reikte een koffertje uit met daarin een rookmelder, een brandweerrompertje of -slabbetje, een felicitatiekaartje en informatie over brandveiligheid. Alle ouders die daarna aangifte deden, kregen een geboortetasje met daarin een rompertje of slabbetje, een felicitatiekaartje en informatie over brandveiligheid.
Bewustzijn Berdike vervolgt: ‘Met deze actie wilden wij bij de ouders een hoger brandveiligheidsbewustzijn creëren: het herkennen van de gevaren, het nemen van voorzorgsmaatregelen en weten wat te doen als er toch brand uitbreekt. Veel jonge ouders laten de deuren van slaapkamers openstaan om hun kinderen te kunnen horen. Extra aandachtspunt was dan ook ‘Doe de deur dicht’.’ Ook online Ook op Twitter en Facebook liep de campagne goed. Met de hashtag #brandpreventieweken kregen alle volgers vier weken lang handige brandpreventietips. Het jonge ouders-platform WIJ.nl plaatste op verzoek ook een uitgebreid artikel over brandveiligheid voor jonge ouders.
8 Rood tintje Glazen huis kleurt dit jaar een beetje rood Ieder jaar weer brengt Serious Request veel mensen op de been richting het Glazen Huis. Van 18 tot en met 24 december staat het Glazen Huis in Apeldoorn. Een mooie gelegenheid om het Glazen Huis een rood tintje te geven. De brandweer staat samen met de politie in het Oranjepark, op honderd meter afstand van het Glazen Huis. In samenwerking met Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), Brandweer ZaanstreekWaterland en Brandweer Nederland komt de ‘Virtual Experience’ naar Apeldoorn. Met deze experience ervaren bezoekers met een VR-bril voor welke keuzes je komt te staan als er brand uitbreekt in je woning. Uit het hele land komen brandweermensen naar Apeldoorn om te helpen bij de VR-Experience. Uitdaging De politie is in het Oranjepark met een escaperoom, fitheidsparcours en hun eigen glazen huis waarin 24/7 gefietst wordt. Een aantal brandweercollega’s van de VNOG gaat de uitdaging aan om een paar uur te ‘spinnen’ tegen de politiecollega’s. Hopelijk levert dat een mooi bedrag op. Want naast preventie zet de brandweer zich die week ook in om geld in te zamelen voor het goede doel.
Samen sterk, samen veilig
Verkennen, slachtoffers redden, ontsmetten
Kennemerland, Noord-Holland Noord, AmsterdamAmstelland en Zaanstreek-Waterland oefenden in november gezamenlijk grootschalige incidenten met gevaarlijke stoffen. Eén van de scenario’s was een terroristische aanslag in een metrostation. Het traplopen in gaspak is al een kunst op zich…
Snel en efficiënt 9
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Mobile Sensing for Safety
Realtime collega’s volgen bij een inzet
Veiligheid voor de manschappen heeft de hoogste prioriteit. Daarom ontwikkelde Brandweer Twente in samenwerking met diverse partijen MoSeS (Mobile Sensing for Safety). ‘Met dit systeem kan de bevelvoerder bij een brand in een (complex) gebouw realtime de manschappen monitoren.’
Eigen netwerk ‘Met behulp van bestaande technologie, zoals smartphones en sensoren, kunnen we op relatief eenvoudige wijze realtime over veel bruikbare en betrouwbare gegevens beschikken’, vertelt Mike verder. ‘Met behulp van dit systeem kan de bevelvoerder de juiste beslissingen nemen om de inzet zo efficiënt mogelijk te laten verlopen en gezondheidsrisico’s bij manschappen te beperken. Wat MoSeS ook uniek maakt, is dat bij ieder incident een zelfstandig en stabiel netwerk wordt opgebouwd, Hierdoor zijn we dus niet afhankelijk van bestaande netwerken en werkt MoSeS ook in die objecten waar we nu soms problemen ondervinden.’ Aan het woord is Mike Wagenvoort die vanuit Brandweer Twente heeft meegeholpen met het ontwikkelen van MoSeS. Hij legt verder uit: ‘Op de tablet is de plattegrond van iedere verdieping van het betreffende gebouw afgebeeld, waarop de posities van de manschappen zichtbaar zijn. Van iedere manschap afzonderlijk wordt de gezondheidsstatus weergegeven. Hierdoor kent de bevelvoerder op elk moment de situatie in het gebouw en kan hij de juiste beslissingen nemen om de inzet zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Ook een tweede bevelvoerder en de Officier van Dienst (OvD) beschikken over dezelfde en uitwissel-
Intensieve samenwerking over regionale grenzen De vier veiligheidsregio’s Kennemerland, Amsterdam-Amstelland, Noord-Holland Noord en Zaanstreek-Waterland, samen District Noordwest (NW4), werken op diverse vlakken nauw samen. Om de burger snel de beste hulp te kunnen bieden, rukken de regio’s al langer uit over elkaars ‘operationele grenzen’. In 2018 gaan ze ook de meldkamers samenvoegen. Stap voor stap werd al eerder met diverse brandweervoertuigen en specialisten over de grenzen van de regio uitgerukt. Na Gevaarlijke Stoffen, Redvoertuigen, Hulpverleningsvoertuigen en Waterongevallen zijn nu de Tankautospuiten aan de beurt. In 2018 gaan de meldkamers van Zaanstreek-Waterland, Kennemerland en Noord-Holland Noord samen. De meldkamer van Amsterdam-Amstelland blijft bestaan. Dezelfde werkwijze Het bieden van hulpverlening over de regiogrenzen en het samengaan van de meldkamers hebben een wisselwerking. Om uitrukken over de grenzen goed te faciliteren, gaan we dan ook op belangrijke gebieden hetzelfde werken. Denk aan noodprocedures, pagerteksten, inzetvoorstellen voor bijvoorbeeld voertuig te water, opschaling en uitruk op maat. Ook moeten de systemen van de meldkamers met elkaar kunnen ‘praten’ en daarvoor moet iedereen dezelfde taal spreken: denk aan ploegnamen, voertuignamen et cetera. Deze animatie brengt de mooie samenwerking tussen de vier regio’s van NW4 in beeld: https://youtu.be/zkN2MgWhKng
bare realtime informatie. De OvD kan op de tablet ‘hakken in vakken en zagen in lagen’ en zo taken aan bevelvoerders toekennen.’ Zo ondersteunt MoSeS bij de opschaling met meerdere eenheden.
Samenwerking Brandweer Twente ontwikkelde MoSeS in een samenwerking met externe partijen, zoals Thales, Luciad en Saxion. Na ruim drie jaar uitvoerig testen en doorontwikkelen is nu een prototype gereed. Van het demonstratiemodel van MoSeS is vorig jaar een filmpje gemaakt: https://youtu.be/FpyTkFACX7I
10 Vernieuwend
Drenthe in de ban van Ladies night Meerdere posten in Drenthe zoeken nieuwe teamleden. Wanneer je het gevoel hebt dat je alle ondernemers en bedrijven in het dorp al eens hebt benaderd, wordt het tijd voor iets anders. Brandweer Ruinerwold kwam op het idee om een Ladies night te organiseren en riep de hulp in van vrouwelijke VRD-collega’s.
Post Ruinerwold deed een oproep aan de circa vijftig brandweervrouwen bij andere brandweerposten in Drenthe om op deze avond hun ervaringen te delen. Velen van hen gaven daar gehoor aan. Daardoor konden geïnteresseerde vrouwen én hun partners een avond lang vragen stellen en kennismaken met de diverse werkzaamheden van de brandweer.
Aandacht Anneke, een van de vrouwelijke brandweercollega’s: ‘Zelf vond ik het niet nodig om speciaal een avond voor vrouwen te organiseren. Als je belangstelling hebt kom je ook op een ‘gewone’ voorlichtingsavond is mijn idee. Al begreep ik wel dat het een manier is om aandacht te trekken. Ik ben heengegaan om vragen van vrouwen, eerlijk, te beantwoorden. Ik verwachtte vooral vragen over de combinatie ‘vrijwilliger zijn en kinderen’. Om twee kanten te kunnen belichten, had ik twee opstellen meegenomen die mijn dochters hadden geschreven.’ Resultaat? Er werd van alles gedaan om bekendheid te geven aan de Ladies night: • Er hing een spandoek bij het dorps huis, centraal in het dorp • Collega’s brachten huis aan huis flyers rond waardoor er gelijk al leuke gesprekken ontstonden • Er hingen posters op plekken waar
l van één Fragment uit het opste : van Annekes kinderen
staan ‘Mama’s schoenen e plek, lfd ze de op altijd ze het et want anders mo en. ek zo or hele huis do len ul sp t oi no n Er moge de en an voor de deur sta et ni k oo n fietsen moge an. achter de auto sta ma ma n ka rs de an Want s.’ ng er niet snel la
Friese brandweerscooters
Snel op de kazerne Tien gloednieuwe scooters, gestoken in de brandweerhuisstijl. Daarmee kunnen vrijwillige brandweermensen in de repressieve dienst in Drachten en Sneek tóch snel bij de kazerne komen als er op hun route bijvoorbeeld een wegomlegging is of als er geen auto beschikbaar is. Beide posten hebben sinds begin november elk vijf scooters. Ze vervangen de snorfietsen die begin deze eeuw voor hetzelfde doel werden aangeschaft. Behalve Drachten of Sneek kunnen ook andere Friese posten de scooters in overleg gebruiken. Schoon De viertaktmotor van de scooters is van het schoonste type en voldoet daarmee aan de Euro 4-norm. Brandweer Fryslân overwoog aanvankelijk om elektrische exemplaren te kopen, maar dat werd van verschillende kanten afgeraden vanwege de hoge kosten. Bij de huidige modellen moet de accu namelijk elke paar jaar worden vervangen. Tegen de tijd dat de nieuwe Friese scooters aan vervanging toe zijn, is dat probleem ongetwijfeld opgelost.
veel mensen komen, zoals in winkels en op sportscholen • Er was een speciale website met meer info over de post en de Ladies night • Via de facebookpagina werd aan dacht gevraagd met een leuke win- actie • Er was een persbericht verstuurd met de uitnodiging om de postchef en enkele brandweervrouwen te inter viewen De Ladies night in Ruinerwold bracht veel (brandweer)vrouwen op de been. Vol enthousiasme presenteerden de collega’s hun vak en dat sprak de belangstellenden erg aan. Daarnaast heeft het ook veel positieve aandacht opgeleverd in de omgeving. Post Ruinerwold is op dit moment compleet. In Veenhuizen is onlangs ook een Ladies night georganiseerd. Heb je vragen over de Ladies night ? Neem dan contact op met communicatie@vrd.nl
Inzicht 11
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Van leerlingen tot thuiszorgmedewerkers
Symposium waterongevallen Kennis en ervaring delen op het gebied van waterongevallen. Met dat doel kwamen maar liefst 200 deelnemers begin november bijeen in de waterrijke provincie Friesland. Naast brandweercollega’s uit het hele land waren ook partners als Politie en KNRM vertegenwoordigd. In workshops kwamen thema’s aan bod als arbeidshygiëne bij waterongevallen, slachtofferoverdracht en -behandeling en het brondocument Oppervlaktereddingsteam (OVRT).
Samen de brandveiligheid bij senioren vergroten Is er een overeenkomst tussen basisschoolleerlingen en thuiszorgmedewerkers? In Limburg-Noord inmiddels wel. Het team Brandveilig Leven leidde de afgelopen weken beide groepen op tot ambassadeurs Brandveilig Leven. Met het gezamenlijke doel om (brand)veiligheid bij thuiswonende senioren te vergroten. René Akkermans, van Tzorg: ‘Wij helpen ouderen om langer thuis in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. Onze samenwerking met Brandweer LimburgNoord sluit daar perfect op aan. Al onze thuiszorgmedewerkers worden nu getraind om brandonveilige situaties te kunnen signaleren en bespreekbaar te maken met de cliënten thuis. Ik ben er trots op dat zoveel collega’s zich inzetten voor een brandveiligere leefomgeving.’ In samenwerking met Tzorg organiseerde brandweer Limburg-Noord ook veiligheidsbijeenkomsten voor de cliënten. Tzorg ondersteunde dit met informatie over brandveiligheid in haar magazine ‘Thuis’ en in sociale media.
De Meldkamer Noord-Nederland gaf inzicht in ‘de beleving van een waterongeval door een centralist’. In de centrale ruimte was een uitgebreide informatiebeurs met stands en demonstraties en natuurlijk was er gelegenheid om te netwerken.
Van junior naar senior Vier scholen verspreid over de regio doen mee aan het project ‘De Woningchecker’. Nick Boersma van het team Brandveilig Leven legt uit: ‘De leerlingen worden door ons opgeleid tot ‘woningchecker’. We geven ze een korte introductie over het belang van brandveiligheid. Daarnaast krijgen ze uitleg wat ze kunnen doen om brand te voorkomen en wat ze moeten doen als er toch brand uitbreekt. Na deze ‘opleiding’ zijn ze in staat om een kleine woningcheck op brandveiligheid uit te voeren bij hun opa en oma of andere bekende ouderen bij hen in de buurt. Ook kunnen ze, waar nodig, tips en adviezen geven over brandveiligheid.’ Uitnodiging Na de woningcheck worden de opa’s en oma’s en de leerlingen op school uitgenodigd voor een korte presentatie van de resultaten: wat doen de opa’s en oma’s goed en waar valt nog winst te behalen? Daarna geeft Brandweer Limburg-Noord een interactieve presentatie over brandveiligheid voor zowel de opa’s en oma’s als de leerlingen.
De landelijke databank is onderdeel van het project Logistiek & Ondersteuning van het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland (GBO-SO). ook is al een eerste versie van een app gemaakt’, vertelt Martin. ‘Daarmee kunnen we al wat meer laten zien. De volgende stap is dat we met toekomstige gebruikers gaan bepalen wat de exacte inhoud wordt.’ Bas geeft aan: ‘We zijn momenteel in gesprek met brandweercollega’s die vanuit hun functie, bijvoorbeeld als logistiek functionaris of tactische officier van de alarmcentrale, gebruik zullen maken van deze databank. Op basis van hun wensen en behoeftes willen we de databank verder opbouwen. Uiteindelijk zal de bouwer dit gaan vertalen naar een digitale databank. Het systeem wordt opgebouwd op basis van de landelijke VeRA-uitgangspunten (zie kader). Ook is er de mogelijkheid dat regio’s de data-base inbouwen in hun bestanden voor het repressieve informatiesysteem.’
In de maak
Databank logistieke middelen en ondersteuning Stel je voor: je krijgt een melding van een brand bij een chemisch depot op een industrieterrein. Er wordt al snel opgeschaald naar middelbrand. Bij aankomst zie je dat je niet kunt blussen met water. In ieder geval niet in het depot zelf. Het is onduidelijk wat er ligt opgeslagen. Hoe kom je dan zo snel mogelijk aan informatie over welk schuimblusmiddel je moet gebruiken? Waar vind je die? En wat is de beste werkwijze? De twee enthousiaste projectleiders Bas Bor en Martin Kolders startten met dit voorbeeld hun toelichting op de inrichting van een landelijke databank voor de brandweer. Beide mannen werken bij de brandweer Zuid-Holland Zuid.
Bas als specialist oefenen en opleiden en Martin als Bureauhoofd materieel en logistiek. App Bas: ‘We werken aan een landelijke databank die op alle scenario’s kan laten zien welke middelen en materieel je kunt inzetten en waar je deze kunt vinden. De databank kun je gemakkelijk gebruiken door het als app op je tablet of op je smartphone te installeren.’ Martin vult aan: ‘We zijn binnen de projectgroep in gesprek over wat er zoal in de databank moet staan, maar ook hoe het eruit komt te zien. Daarbij zijn we ook op zoek naar partijen die onze wensen kunnen vertalen.’ Gebruikers gezocht ‘Op basis van een eerste inventarisatieronde hebben we inmiddels het Programma van Eisen opgesteld en
Nooit af ‘Wij leveren in de tweede helft van 2018 een basisproduct aan. Deze moet wel steeds worden bijgehouden en aangevuld met actuele informatie. De databank is dus eigenlijk nooit af’, concludeert Martin. ‘Ik kan me voorstellen dat bijvoorbeeld de landelijke specialismen die nu worden ontwikkeld, ook worden toegevoegd. Of als een nieuw blusmiddel wordt ontwikkeld, dan moet dat ook in de databank te vinden zijn. We maken ook een implementatieplan hoe de databank steeds actueel kan blijven en daarin nemen we ook een trainingsplan en gebruikershandleiding mee.’ VeRA staat voor: Veiligheidsregio Referentie Architectuur en is ontwikkeld voor de 25 regio’s. VeRA helpt regio’s met kaders en richtlijnen om hun ICT en informatie in te richten. Op die manier worden gegevens op uniforme wijze ingevoerd, beheerd en gedeeld. Meer informatie over VeRA is te vinden op www.brandweer.nl.
12 Achterop Gezocht:
Felixfonds biedt steun in moeilijke tijden
Muzikanten (v/m) Ken je het Nederlands Politie Orkest? Of het orkest van de Koninklijke Luchtmacht? Heb jij ook wel eens gedacht dat we dat bij de brandweer toch ook kunnen? Dan ben ik op zoek naar jou. Ik kom graag in contact met collega’s die op een of andere manier oren hebben naar muzikaal samenspelen. We kunnen samen vast iets moois voor elkaar krijgen! Dus... speel jij een instrument? Lijkt het je leuk om met collega’s uit het hele land muziek te maken? Heb je ideeën hoe dat zou kunnen? Stuur me een mailtje! Annelies Engelenburg, hobo (Veiligheidsregio Haaglanden) Annelies.engelenburg@vrh.nl
Als brandweermensen zijn we dagelijks zo gefocust op het helpen van slachtoffers, dat we soms bijna zouden vergeten dat we ook zélf slachtoffer kunnen worden. Denk daarbij niet alleen aan het risico op ongevallen maar ook aan financiële problemen of ernstige ziektes. Het Felixfonds zet zich in voor (oud-)brandweermensen en voor hun gezinnen en nabestaanden als ze buiten hun schuld om worden getroffen door tegenspoed. Steun in de breedste zin van het woord Voorzitter Hans de Ruiter: ‘Het Felixfonds kan financiële steun bieden in moeilijke tijden, voor zover wettelijke regelingen en verzekeringen hierin niet voorzien. Daarnaast maakt het fonds zich sterk om bij te dragen aan het vervullen van laatste levenswensen van (oud-)brandweermensen. Van een korte vakantie met het gezin tot het samen bijwonen van een voetbalwedstrijd of concert. Simpelweg omdat deze mensen, die vaak jarenlang hun leven op het spel
Muziek in de brandweer
hebben gezet voor anderen, dit verdienen. Dát is waar het Felixfonds het allemaal voor doet.’ Ván en vóór brandweermensen Hans vertelt verder over het indienen van hulpverzoeken: ‘Iedere commandant kan in alle discretie bij het Felixfonds een verzoek indienen om een van zijn mensen te helpen. Dit kan zowel voor beroeps als vrijwilligers als voor hun gezinnen en nabestaanden. Het bestuur neemt dit verzoek vervolgens in anonimiteit in behandeling. De laatste jaren zijn veel aanvragen gehonoreerd. Daardoor hebben we veel mensen geluksmomenten kunnen bezorgen. Het Felixfonds is een stichting die beschikt over middelen die verkregen worden uit rentes, schenkingen, en donaties. Juist die donaties liggen ten grondslag aan het oorspronkelijke uitgangspunt van het Felixfonds: van brandweermensen, vóór brandweermensen.’ Hulp Wil je ook collega’s in nood helpen? Kijk voor meer informatie over het indienen van hulpverzoeken of voor het doen van donaties op www.felixfonds.nl
Ben jij erbij? Op 10 maart 2018 organiseert de Brandweerharmonie van Bilthoven de eerste Landelijke Brandweer Muziekdag. Alle musicerende (oud-)brandweermensen uit heel Nederland zijn welkom in De Bilt om samen muziek te maken en samen een groot brandweerorkest te vormen. Overdag gaan we een aantal muziekstukken instuderen om die ‘s avonds ten gehore te brengen in een concert. Iedereen die een blaasinstrument of slagwerk speelt, kan meedoen. Ook zal er een aparte slagwerkgroep gevormd worden die afzonderlijke en gezamenlijk met het orkest stukken zal spelen. Voor mensen die al een aantal jaar niet meer spelen en toch graag mee willen doen, zijn er mogelijkheden om dit weer op te pakken. Zie voor meer informatie en het aanmeldingsformulier: www.brandweerharmonie.nl
Wil je 24/7 op de hoogte blijven?
Wat staat er in de volgende krant?
www.facebook.com/NLBrandweer
www.linkedin.com/groups?gid=3225709
www.twitter.com/Brandweer_NL
Instagram.com/brandweernl
www.brandweernederland.nl
Pinterest.com/brandweernl
>
De volgende Brandweerkrant van Nederland verschijnt in maart 2018. Weet je een leuk onderwerp waarover we in deze krant kunnen schrijven? Mail ons dan: communicatie @ brandweernederland.nl
Colofon
Aan deze uitgave Meer informatie (026) 355 24 55 of communicatie@brandweernederland.nl werkten mee:
Met dank voor de inhoudelijke bijdragen vanuit de regio’s:
fotografie redactie Team Communicatie Brandweer Nederland teksten De communicatieadviseurs van het Netwerk Cobra en Team Communicatie vormgeving Brandweer Nederland druk verspreiding
Gelderland-Zuid, Limburg-Noord, Amsterdam-Amstelland, Drenthe, Noord- en Oost-Gelderland, NoordHolland Noord, Kennemerland, Zaanstreek-Waterland, Flevoland, Rotterdam-Rijnmond, Haaglanden, Twente, Gelderland-Midden, IJsselland en Fryslân.
Wietze Brandsma, Jeffrey Koper, Lenneke Duindam, Joey Bremer, Kees van der Mark en Sanita van der Veen HSTotaal, Haarlem MediaCenter Rotterdam Netwerk Cobra
bezoek Kemperbergerweg 783 6816 RW Arnhem post Postbus 7010 6801 HA Arnhem internet www.brandweer nederland.nl