11 minute read
Leren van incidenten 54
Op donderdag 2 september om 11:08 uur komt er een 112-melding op de meldkamer binnen van een voertuig te water. Er heeft een ongeval plaatsgevonden tussen meerdere auto’s, er is er één te water geraakt. Het voertuig ligt op de kop in een vijver, waarbij de achterkant zichtbaar is. Omstanders hebben twee personen in het voertuig zien zitten. De personen van de overige voertuigen hebben geen zichtbaar letsel.
CHRONOLOGISCH WAT VERTELLEN WE ONZE COLLEGA’S?
11:08
11:09
11:11
11:15
11:16
11:17
11:18
11:21
11:28
11:40
11:50
11:55
12:08
12:15
Melding door een voorbijganger: ongeval met meerdere personenauto’s. Eén voertuig te water geraakt (vijver)
Nb. AC: Politie geeft aan dat er zeker twee personen in het voertuig te water zitten
Nb. WO: I.v.m. meerdere SO in voertuig: middel-WO
Nb. 110: Inderdaad voertuig te water. Auto op de kop en +/- 20 meter uit de kant, achterkant zichtbaar
Nb. 110: Meerdere omstanders in het water
Nb. 110: 1ste SO uit voertuig gehaald door omstanders, starten reanimatie
Nb. WO: Graag HV1 en RV opstellen voor noodbergen en SO-transport
Nb. 100: Reddingsduiker te water
Nb. 100: 2e persoon uit voertuig, middels redschuit/RV uit het water gehaald en op de kant. Reddingsduiker gaat verder met zoekslag.
Nb. 100: Geen personen meer in of naast het voertuig aangetroffen, duiker uit het water
Nb. 100: Op verzoek van berger en politie gaan duikers assisteren bij het bergen van het voertuig
Nb. 100: Duikploegleider heeft een schriftelijk werkplan opgesteld en doorgesproken
Nb. 100: Duiker gaat te water, auto wordt geborgen m.b.v. de HV1
Nb. 100: Duiker uit het water, voertuig op de kant, incident meester
WAT IS EEN WERKPLAN
Als voorbereiding op een niet spoedeisende duik moet de duikploegleider gebruik maken van het werkplan. Dit werkplan moet de duikploegleider helpen bij het vooruit denken over de mogelijke risico’s. Bij niet spoedeisende duiken is meer tijd beschikbaar voor risico-inschatting om de risico’s te inventariseren en beheersmaatregelen te nemen (afgekort TRA – Taak Risico Analyse). De duikploegleider stemt dit, na de inventarisatie en opgestelde beheersmaatregelen, af en bespreekt de nodige acties met de verantwoordelijke bevelvoerder en OvD.
- Koppelen aan oefeningen: casus beoefenen op TS-niveau, tijdens
Bevelvoerderstrainingen en OvD-dagen. - Er komt een telefoonnummer dat je (tijdens incidenten) kunt bellen bij vraagstukken over waterongevallen (o.a. duiken). Dit nummer wordt via LiveOp weergegeven en kun je gebruiken om te sparren met een Adviseur Waterongevallen.
WAT GAAN WE ER MEE DOEN?
Bij personen te water, wordt vaak optreden van de eerste brandweer eenheden verwacht. Het lokale korps (1e TS) is in de meeste gevallen als eerste ter plaatse. In afwachting van het duikteam kun je met de ploeg voor een dilemma komen te staan: ga je wel of niet het water in voor een reddingspoging? In basis mag een grijpredding uitgevoerd worden door de bemanning van een tankautospuit. Wees je bij deze keuze bewust van de risico’s en gevaren, zoals: besmet water, beknelling, onderkoeling, kans op verdrinking etc.
Een inzet ‘waterongeval’ kan in drie categorieën verdeeld worden:
GRIJPREDDING • Tankautospuit • Tot 15 meter uit de wal • Tot max. 1,5 meter diepte OPPPERVLAKTE REDDING • Duikteam • Tot 200 meter van de wal of boot • Aan de oppervlakte DUIKEN • Duikteam • Tot 15 meter diepte • Tot 50 meter uit de wal of boot
15 METER 200 METER
15 METER
UITGELICHT
Bij een waterongeval kun je de volgende eenheden tegenkomen: TS, RV, HV1, OvD, WO en voorlichting. Wat wordt er van de eerste TS verwacht en wat kan deze van de andere aanrijdende voertuigen verwachten?
ALARMERING DUIKTEAM:
De taken van het duikteam lees je onder ‘taakstelling waterongevallen (duiken)’. Alle duikers van Brandweer Twente worden gelijktijdig gealarmeerd. Opgekomen duikers voeren de taken volgens procedure uit. De op de kazerne achtergebleven duikers wachten het 'nader bericht’ af: DPL of
OvD kunnen besluiten nog niet aanrijdende duikers alsnog naar het incident te laten komen in geval van opschaling of aflossing van de ingezette duikers.
ALARMERING TS • Grijpredding door manschappen • Ladder plaatsen • Duikvlaggen plaatsen • Scheepvaart stilleggen • Overleg met DPL • Assistentie duikers, eerste hulpverlenen
ALARMERING RV • Noodprocedure duiken, verzinkbare redschuit voor redding duiker in nood • Verzinkbare redschuit voor redding SO • Duiker te water laten gaan vanaf hoge kade >1.0 meter • Uitkijk/overzicht op scheepvaart • Verlichting boven wateroppervlakte
ALARMERING HV1 met BOOT • Noodberging van voertuig met meerdere SO's m.b.v. kraan/lier • Berging van voertuig met eigen materiaal: kennis van werkwijzen en procedures • Boot te water laten, op moeilijk bereikbare plaatse, m.b.v. kraan
Infographic Brand in de Deurnese Peel
De blik op...
Regelmatig verschijnen er rapporten over incidenten of veiligheids thema’s. Vaak zijn dergelijke rapporten opgesteld door andere Veiligheidsregio’s, het Instituut voor Fysieke Veiligheid of de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Zo’n rapport wordt dan nader geanalyseerd in een ‘Blik op...' sessie. De ‘Blik op…’ is een multidisciplinair panel dat duidelijk maakt wat de impact is van het rapport op de situatie in Twente. Het resulteert in een kenniskaart waarin met een Twentse blik naar het onderzoeksprogramma wordt gekeken.
Dit jaar hielden we ‘Blik op…’ sessies en maakten we kenniskaarten van:
•Eerste optreden Ambulance en Politie Naar aanleiding van grote brand aan de Slauerhoffstraat te Hengelo
•Natuurbranden Naar aanleiding van de branden in de Deurnese Peel en De Meinweg in het voorjaar van 2021.
•Brand in parkeergarage
Naar aanleiding van het IFV-rapport over ‘Brandveiligheid in parkeergarages met elektrische voertuigen’ en de brand in een parkeergarage in Alkmaar in juli 2020.
Datum: Onderwerp: Organisatieonderdeel: Contact: 19 februari 2021 Eerste optreden Ambu en Politie Kenniscentrum kenniscentrum@brandweertwente.nl
Kenniskaart
Eerste optreden Ambulance en Politie
AANLEIDING
Op 15 december 2020 om 15:32 uur komt er een melding binnen bij de meldkamer van een woningbrand aan de Slauerhoffstraat in Hengelo. De politie is als eerste ter plaatse en begint met de ontruiming. De eerste surveillance eenheid van politie hoort dat er één persoon ernstig gewond is en geeft dit direct door aan de politie. De aanvalsploeg van de eerste TS voert de redding uit en draagt het slachtoffer over aan de ambulance. Binnen enkele minuten is het slachtoffer gered en de brand onder controle. Een voorbeeld van goed afgestemd optreden door politie, brandweer en ambulance. Tijdens de nabespreking werd door de leidinggevenden van de hulpdiensten de aandachtspunten voor het eerste optreden nog eens toegelicht.
In deze kenniskaart leggen we kort de werkwijze uit van het eerste optreden door ambulance en politie.
EERSTE OPTREDEN AMBULANCE
COMMAND EN CONTROL • Co rdineert tot aankomst OvD-G • Overlegt met brandweer/politie de overdrachtsplaats gewonden • Neemt deel aan motorkapoverleg
SAFETY • Draag beschermende kleding • Let op vrijkomen gevaarlijke stoffen • Voorkom afkoeling, vergiftiging en verder letsel van slachtoffers en andere betrokkenen
COMMUNICATION • Communiceer commandostructuur • Overleg met andere hulpdiensten • Geeft SITRAP’s aan MKA
ASSESSMENT • Maak snelle verkenning en inschatting • Maak situatieschets • Wees alert op veranderingen en noteer bevindingen
DE SITRAP WORDT GEGEVEN AAN DE HAND VAN METHANE:
M: major incident; GRIP niveau melden E: exact location
T: type of incident
H: hazards (potenti le en/of aanwezige gevaren)
A: access (aanrijroute)
N: number (geschat aantal en type slachtoffers)
E: emergency services (hulpdiensten aanwezig en vereist). EERSTE OPTREDEN POLITIE
Om een veilig en verantwoord optreden te bevorderen wordt de doel-aanpak-analyse gebruikt die bestaat uit het doorlopen van de volgende vijf vragen:
Wat is het DOEL van mijn optreden, wat is mijn opdracht?
Wat zijn de RISICO'S in deze situatie? Welke gevaren lopen betrokken politiemensen, verdachten en omstanders?
Ben ik BEVOEGD? Zo niet, kan ik de situatie bevriezen?
KAN IK het doel bereiken, beschik ik over middelen en vaardigheden?
HOE kan ik het doel bereiken? Wat is mijn plan van aanpak en welke risico’s horen daarbij?
Datum: Onderwerp: Organisatieonderdeel: Contact: 28 september 2021 Natuurbranden Sector Vakbekwaamheid & Kennis kenniscentrum@brandweertwente.nl
De blik op sessies Kenniskaart
Natuurbranden
AANLEIDING
In november 2020 verschenen verschillende rapporten over de grote natuurbranden in het voorjaar van dat jaar: de natuurbrand in de Deurnese Peel en de natuurbrand in De Meinweg. Vanaf 20 april 2020 woedde er een zeer grote natuurbrand in de Deurnese Peel. Uiteindelijk brandt 710 hectare natuurgebied af, de grootste natuurbrand in Nederland ooit. Diezelfde dag wordt er ook een brand gemeld in het Nationaal Park De Meinweg waar 200 hectare in vlammen opgaan. Uit de onderzoeken blijkt dat er dat voorjaar sprake was van een extreme situatie en alle ingrediënten voor een grote onbeheersbare brand waren aanwezig: een grote hoeveelheid droge brandstof, een lange periode van droogte en harde wind.
In Nederland gaat het in vergelijking met het buitenland niet over duizenden maar over honderden hectares verbrand natuurterrein. Dit lijkt niet veel, maar als je het vergelijkt met het totale oppervlakte natuurterreinen dat in Nederland aanwezig is, en de bevolkingsdichtheid en het intensief gebruik (recreatie, oefenterreinen defensie, bewoning) van deze terreinen in ogenschouw neemt, is het risico bijzonder groot. De samenwerking tussen de verschillende (bij natuurbrandbeheersing betrokken) partijen is van groot belang om zowel de risico's terug te dringen als bij een natuurbrand effectief op te kunnen treden.
DE BLIK OP NATUURBRANDEN
Wij willen weten wat de betekenis is van deze rapporten op de situatie in Overijssel en daarvoor organiseerden we samen met de Veiligheidsregio IJsselland op 30 juni 2021 een zogenaamde Blik op sessie. Behalve door specialisten van brandweer IJsselland en Twente werd ook deelgenomen door vertegenwoordigers van Defensie, Provincie Overijssel, Landschap Overijssel, HiswaRecron (branchevereniging van recreatieondernemers) en Staatsbosbeheer. De inleiding werd verzorgd door Cathelijne Stoof, onderzoeker van de Wageningen Universiteit en Sraar Theeuwen, hoofdofficier van dienst van de brandweer Limburg-Noord ten tijde van de branden in het voorjaar van 2020.
- Natuurbranden zullen vaker voorkomen en heftiger verlopen door de veranderende klimaatomstandigheden (hogere temperaturen, langere periode van droogte en harde wind) in combinatie met een toenemende hoeveelheid droge en brandbare vegetatie (ook vanwege de aanhoudende stikstofdepositie). - Tijdens deze periode van droogte met hoge temperaturen en harde wind is het waarschijnlijk dat meerdere natuurbranden gelijktijdig in verschillende natuurgebieden zullen voorkomen. - Een kopaanval tijdens harde wind is gevaarlijk en internationaal gezien ‘not done’. - De effectiviteit van stoplijnen bij harde wind blijkt beperkt, onder meer door vliegvuur. - Luchtsteun in de vorm van de Fire Bucket Operations is alleen succesvol in combinatie met de inzet op de grond door de Hand Crew. - Up to date planvorming met o.m. waterwinning en bereikbaarheid is van groot belang. - Wanneer evacuatie vanwege de rookverspreiding van een natuur brand wordt overwogen, raadpleeg dan de aanbevelingen uit de rapportage van de evacuatie van 4500 inwoners van Herkenbosch ten gevolge van de brand in De Meinweg. Een beperkte evacuatie van alleen de meest kwetsbaren kan afdoende zijn. Betrek hierbij het advies van de GAGS. - Stel voor natuurgebieden een natuurbrandbeheersplan op. Hierin wordt beschreven wat de doelstelling van het gebied is, de inrichting en het beheer in samenhang met de doelstellingen voor brandpreventie en brandbestrijding. - Maak bij het opstellen van dergelijke natuurbrandbeheersplannen gebruik van de Toolbox Gebiedsgerichte Aanpak Natuurbrand- beheersing van Brandweer Nederland.
VERVOLGSTAPPEN
Voor het eind van 2021 organiseren we een vervolgbijeenkomst met betrokken partijen waarin we nadere afspraken maken om te komen tot natuurbrandbeheersplannen voor de Overijsselse natuurgebieden. De aandachtspunten voor incidentbestrijding worden gedeeld met O&O zodat ze worden verwerkt in de oefeningen Natuurbrand.
Datum: Onderwerp: Organisatieonderdeel: Contact: 27 december 2021 Brand in parkeergarage Sector Vakbekwaamheid & Kennis kenniscentrum@brandweertwente.nl
Kenniskaart
Brand in parkeergarage
AANLEIDING
Begin 2020 verscheen de IFV-publicatie Brandveiligheid van parkeergarages met elektrisch aangedreven voertuigen en die werd op 15 juli 2021 geactualiseerd met actuele resultaten van uitgevoerd onderzoek en te verwachten toekomstige regelgeving voor parkeergarages. In de periode daarvoor verschenen meerdere rapporten over branden in parkeergarages zoals de Brand Singelgarage Alkmaar en werden we ook in Twente geconfronteerd met dergelijke branden in onder meer de parkeergarage onder de Prinsenborgh in Nijverdal (2600 m2), in de parkeergarage Van Heek Enschede (70.000 m2) en in de parkeergarage De Brink in Hengelo. Aanleiding voldoende dus om in te zoomen.
DE BLIK OP PARKEERGARAGES
Wij willen weten wat de betekenis is van deze rapporten op de situatie in Twente en daarvoor organiseerden een zogenaamde Blik op sessie en de deelnemers waren Johan Bosch (BV en voertuigtechnicus), John Schell (BV en roosterbeheerder), René Schage (OvD en specialist Brandveiligheid) en Quido Harmsen (OvD en brandonderzoeker) en ze zijn ook allemaal ingezet bij branden in parkeergarages.
Brandschade parkeergarage Prinsenborgh Nijverdal
TWENTSE ERVARINGEN
In Twente kennen we parkeergarages in alle soorten en maten. Particuliere parkeergarages onder woningen, bedrijven/instellingen of woongebouwen, openbare parkeergarages, beheerde en onbeheerde, bovengrondse en ondergrondse, bestaande uit 1 bouwlaag of met meerdere bouwlagen. In onderstaande tabel een aantal voorbeelden.
PARKEERGARAGE OPPERVLAK / PLEKKEN OPENBAAR / PRIVÉ BEHEERD / ONBEHEERD BOVENGRONDS / ONDERGRONDS BOUWLAGEN
Van Heek Enschede 70.000 m2 / 1750 Openbaar Beheerd Ondergronds 2
De Brink Hengelo 11.000 m2 / 377 Openbaar Beheerd op afstand Ondergronds 1
Stadhuis Almelo 2820 m2 / 100 Privé met toegang op afspraak Beheerd Bovengronds parkeerdek Parkeerdek op bouwlaag
De Prinsenborgh Nijverdal 2600 m2 / 86 Openbaar en privé Onbeheerd Ondergronds 1
Hermandad Enschede 4350 m2 / 250 Openbaar Beheerd op afstand Ondergronds 5