NEX XL#2 Magazine

IN DE SPOTLIGHT: HILLEGOM IN BERLIJN IS ALTIJD WEL WAT TE DOEN

De ware Marlène Dietrich van de lage landen

La Pat

HOME SWEET HOME WAT IS ER FIJNER DAN THUIS ZIJN?

NOVEMBER 2017 € 7,95

#2

Ambassadeurs van de Bollenstreek

LAWRENCE SEATING SYSTEM RODOLFO DORDONI DESIGN

W W W . M I N O T40 TI.COM

de tulperij

Het is moeilijk om in één zin te vatten wat De Tulperij is, tekst

Sabine Hertogh beeld

Jeanette van Starkenburg

want er is niets waarmee dit mooie bedrijf vergeleken kan worden. De Tulperij is vrolijk, retro, echt, warm en vooral erg authentiek en origineel. Een bezoek aan Daan en Anja Jansze in Voorhout, ambassadeurs van de Bollenstreek.

Anja en Daan Jansze zijn de sprankelende en enthousias-

vertellen wij het verhaal van de bol

te eigenaren van De Tulperij, een bollenbedrijf waar het

en de bloem. Dat het vooral gaat om

geld grotendeels wordt verdiend met het telen van bol-

de bol weten veel toeristen niet. Zo-

len. Een paar jaar geleden ontstond het idee om het be-

dra dit duidelijk is, lopen de mensen

drijf wat meer open te stellen voor bezoekers. Sindsdien

keurig op de paden en is er respect

is het snel gegaan. Elk jaar komen er nieuwe onderdelen

voor het product. Wij hebben eigen-

bij en is het naast een bollenbedrijf nu ook een serieuzere

lijk nog nooit iets vervelends meege-

toeristische attractie. Anja: ‘Van eind maart tot half mei

maakt.’

ontvangen wij honderden toeristen uit de hele wereld.

Aan hen vertellen wij het verhaal van de tulp, de bol én de

brocante & Hollandse

Bollenstreek. Afgelopen seizoen was het vierde jaar dat

s n u i s t e r ij e n

we dit doen en we merken dat we nu echt bekender zijn

In De Tulperij is er gelegenheid om

geworden. De mensen reageren er geweldig op en kenne-

koffie te drinken met appeltaart of

lijk voorzien wij in een behoefte. Sinds maart heb ik na

een warme stroopwafel, er is een

veel wikken en wegen mijn baan in het onderwijs en de

bioscoopzaal en een winkeltje. In het

hulpverlening opgezegd om me volledige te richten op De

midden hangt een grote wereldkaart

Tulperij. Ik heb nu alle tijd om me volledig te focussen op

waarin honderden spelden staan

mijn ideeën. En het blijft niet langer bij ideeën alleen, ik

geprikt, ze geven aan waar de bezoe-

kan ze nu ook uitvoeren.’

kers van het afgelopen seizoen vandaan kwamen. Het merendeel komt

H e t v e r H a a l va n d e b o l

uit Amerika, maar er staan ook veel

In het hoogseizoen komen er elke dag tussen de twee en

spelden in Azië, Europa en Afrika.

vier bussen met toeristen naar De Tulperij. Daarnaast is

Overal staan bollenkistjes, brocante

er veel aanloop van individuele bezoekers uit alle wind-

theekopjes, gekleurde vazen en grap-

streken. Binnen in de schuur heerst een nostalgische

pige Hollandse snuisterijen, maar er

sfeer en buiten krijgen de bezoekers onder begeleiding

is ook een oude piano en er zijn ban-

van boer Daan een rondleiding langs de bloemenvelden.

ken van stro.

en we schade lijden? Dat valt erg mee. Natuurlijk houden we rekening met een kleine marge schade, maar meestal

smaakvol M I N O T gestyled.

T I C O NAnja: C E P‘Ja, T ik S Tben ORE BY geloof ik wel creatief. En ik durf er

zijn wij erbij als de mensen de velden in gaan. Daarnaast 2201 DZ NOORDWIJK

ook voor te gaan. Mijn motto is: als

INSPIRATIE, ADVIES, & zorgvuldig UITVOERING En alles is even en Daan: ‘Of ik bang ben dat de bloemen vertrapt worden ONTWERP JONCKERWEG 11

T. 071-4080008 E. INFO@NOORTINTERIEUR.NL WWW.NOORTINTERIEUR.NL

41

COLOFON

het

team

Brian Issac

Jeanette Rietmeijer ART DIRECTOR

EINDREDACTEUR

C R E AT I V E D I R E C T O R

TEKSTSCHRIJVER

Noordwijk

Noordwijk

Amsterdam

Noordwijk

Noordwijk

Corine Zijerveld

Stefan van Ruijven FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

Hillegom

Oegstgeest

Nieuwkoop

Noordwijk

Bennebroek

Jeanette Starkenburg

Monica Stuurop

Esther den Hertogh

Lieven Engelen FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

Noordwijk

Noordwijk

Noordwijkerhout

Noordwijkerhout

Katwijk

Richard Steenvoorden

Sandra Aartman FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

TEKSTSCHRIJVER

TEKSTSCHRIJVER

Leiden

Noordwijkerhout

Nieuw-Vennep

Oegstgeest

Noordwijkerhout

Martine Goulmy

Annemiek Cornelissen

Arend-Jan Hermsen FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

TEKSTSCHRIJVER

Nieuw-Vennep

Hillegom

Leiden

Woubrugge

Voorhout

UITGEVER

FOTOGRAAF

FOTOGRAAF

FOTOGRAAF

FOTOGRAAF

FOTOGRAAF

TEKSTSCHRIJVER

Lonneke Gillissen

Esmee Splinter

TEKSTSCHRIJVER

Sandra Zuiderduin

Dirk-Jan Booij

Els Bax

Willemien Timmers

Marianne ter Mors

Karin Schillert

Jacqueline Moison

May-lisa de Laat

Sabine Hertogh

Joep Derksen

Editorial

Brian Issac Oost west, thuis best?

Bij een thema als ‘thuis’ denken we al snel aan materiële zaken als nieuwbouw, badkamers, beddenspeciaalzaken

Ted Denies

FOTOGRAAF

en woninginrichting, maar is thuis eigenlijk wel een plaats, of is het juist veel meer een gevoel?

Katwijk

Natuurlijk, ik voel me thuis in onze streek, want onze woning staat hier met daarin bovendien al onze persoonlijke bezittingen. Ook alle ingrediënten die de benodigde stabiele basis vormen, zoals veiligheid, voorspelbaarheid en bekendheid met de buren en omgeving, zijn aanwezig. Maar als iemand me zou vragen: ‘Leg me eens uit waarom jij je hier, in de kust- en Annette Fauchey FOTOGRAAF

bloemenstreek thuis voelt’, zou ik niet weten hoe precies te antwoorden.

Noordwijk

Daarbij hoor je mensen vaak zeggen: ‘Ik voel me hier thuis’, terwijl ze juist dan overal zijn, behalve thuis. Dat gevoel ken ik ook, want ook in Düsseldorf, München en Parijs voel ik me thuis en daar zijn niet alle basisingrediënten aanwezig. Hoe kan dat dan?

Je ergens thuis voelen is een heel eigen gevoel, een Rick van Leeuwen

TEKSTSCHRIJVER

Valkenburg

persoonlijke emotie. Je thuis voelen heeft te maken met wie jij bent, met hoe jij in het leven staat en met jouw zogenaamde comfortzone. Als je gelukkig bent en alles klopt in je leven, dan voel je je ook sneller ergens thuis. Je durft avonturen aan te gaan, waardoor vreemde plaatsen dus ook als thuis kunnen voelen.

Thuis kan dan ook overal zijn en daarom durf ik de uitdrukking ‘oost west, thuis best’, in de letterlijke zin, best in twijfel te trekken. Nadat u dit magazine heeft

Geerlof de Mooij

gelezen, ben ik benieuwd naar uw mening over ‘thuis’.

TEKSTSCHRIJVER

Rijnsburg

Een hartelijke groet, Brian Issac

Marca Bultink

TEKSTSCHRIJVER

Hillegom 5

Al meer dan 28 jaar toonaangevend in de bollenstreek met Al meer dan 28 jaar toonaangevend in de bollenstreek met topmerken uit binnen- en buitenland. Een gepassioneerd topmerken uit binnen- en buitenland. Een gepassioneerd team, dat u graag persoonlijk advies geeft op het gebied team, dat u graag persoonlijk advies geeft op het gebied van de laatste modetrends. Al onze prachtige collecties van de laatste modetrends. Al onze prachtige collecties vindt u op: www.myriam-mode.nl vindt u op: www.myriam-mode.nl O.A. AIRFIELD · ANNE CLAIRE · JOSEPH RIBKOFF O.A. AIRFIELD · ANNE CLAIRE · JOSEPH RIBKOFF LUISA CERANO · TED BAKER · JOSEPHINE & CO · JAPAN TKY LUISA CERANO · TED BAKER · JOSEPHINE & CO · JAPAN TKY

HENRI DUNANTPLEIN 22A, HILLEGOM HENRI DUNANTPLEIN 22A, HILLEGOM TELEFOON: 0252 - 52 41 09 TELEFOON: 0252 - 52 41 09 E-MAIL: INFO@MYRIAM-MODE.NL E-MAIL: INFO@MYRIAM-MODE.NL WEBSITE: WWW.MYRIAM-MODE.NL WEBSITE: WWW.MYRIAM-MODE.NL

OPENINGSTIJDEN: OPENINGSTIJDEN: MAANDAG GESLOTEN MAANDAG GESLOTEN DINSDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 17.30 UUR DINSDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 17.30 UUR ZATERDAG 9.30 - 17.00 UUR ZATERDAG 9.30 - 17.00 UUR

NOVEMBER 2017

inhoud 10 10

Coverstory Patty Trossèl

16

Leidse grachten Beeldreportage

22

Op glad ijs IJsclub Voorwaarts

26

64

Thuis Bij de Karmelitessen

30 34

Leven voor muziek Eric van der Reijden

38

Talent Golf only

42

16

Het dak eraf Dynamite Blues Band

46

Goed Doel Stichting Sterk Saam

48

De stijl van Caroline Glas

49

Landgoed Huys te Warmont

54

Interieur Mariska Jagt

58

Jubilea Party-time!

60 64

42 TEKST

Marca Bultink, Annemiek Cornelissen, May – Lisa De Laat, Joep Derksen, Vera Geerlings, Lonneke Gillissen, Nicole Groen, Esther den Hertogh, Sabine Hertogh, Brian Issac, Rick van Leeuwen, Loes Massaro, Daphne Meijer, Jacqueline Moison, Geerlof de Mooij, Karin Schillert, Esmee Splinter, Willemien Timmers en Sandra Zuiderduin

BEELD

Sandra Aartman, Ted Denies, Lieven Engelen, Erfgoed Leiden en omstreken, Annette Fauchey, Leo Gabriels, Martine Goulmy, Historische Kring Voorhout, Gerton Korpershoek, Daphne Meijer, Joyce Melief, Frank Langeweg, Jeanette van Starkenburg, Richard Steenvoorden, Stichting Oud Sassenheim, Monica Stuurop en Corine Zijerveld

ADVERTEREN

Brian Issac, sales@nexmagazine.nl PRODUCTIE

Senefelder Misset VERSPREIDING

verspreiding@nexmagazine.nl

68 72

Turborotonde Sneller thuis

Jora Vision Blijven verbazen

Nostalgie Smalspoor

Proefvoetbalster Renate Jansen

Pure Passie Drogisterij Letschert

N E X •X L M A G A Z I N E

is een uitgave van 4STRT Publishers

NEX•XL verschijnt drie keer per jaar in een oplage van 17.500 exemplaren en is bedoeld voor alle inwoners van de kust- en bollenstreek.

Niets in deze uitgave, in welke vorm dan ook, mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever is verantwoordelijk voor de inhoud van NEX•XL magazine.

7

NOVEMBER 2017

inhoud 80

78 80 84 88

128 154 157

92

De huiskamer Van Bloemendaal

Dorpshuis ’t Eiland

Andreashofje Katwijkse stijl

Café Thuys Everybody knows you

94

Bollenschuren

98

Bollenboos

101

Hillegom

123

Hoge druk

128

NEXclusive travel

133

146

Metamorfose Angelique van Haeften

In nieuw jasje Esther Kortekaas In de spotlight Watertorens Visit Berlin

De tuin Winters sprookje

138

Schaatsberoemdheid

141

Lezersactie

Lisa van der Geest Win Champagne

143

De Magie Van carnaval

146

Emo verhaal

150

In de voetsporen

Krankzinnige kunst Slagerij van der Zalm

154

Jonge Ondernemer Edwin de Jong

157

Culinair Wijn en spijs

N E X •X L M A G A Z I N E

NEX•XL is te vinden bij bedrijven, hotels, alle adverteerders en sportclubs, en in wachtkamers, openbare gelegenheden en restaurants.

NEX•XL wordt verspreid in de volgende plaatsen: Beinsdorp, Bennebroek, Bloemendaal, Hillegom, De Kaag, Katwijk, Lisse, Lisserbroek, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnsburg, Sassenheim, Valkenburg, Vogelenzang, Voorhout, Warmond, De Zilk en Zwaanshoek.

De volgende editie van N E X •X L M A G A Z I N E zal in februari 2018 verschijnen.

9

10

La Pat:

Rebel

Van punk tot opera, van Franse chansons tot Berlijnsachtig theaterdrama… De in Sassenheim geboren en getogen Patty Trossèl deed het allemaal. Al dertig jaar staat creatief multitalent La Pat in volledige vrijheid op het podium. ‘Ik zie wel wat er op mijn pad komt.

Het is maar net hoe mijn pet staat. Ik moet het vóelen.’

with a cause

11

T E K S T Sandra Zuiderduin B E E L D Lieven Engelen

‘Dat rebelse past gewoon heel erg bij mij. Ik denk in andere dimensies, in dromen bijna’

COMPLEET IETS ANDERS Een turbulente tijd volgt. Patty zingt in vreemde talen en treedt op in geweldige uitdossingen waar het publiek razendenthousiast op reageert.

Ze begint naam te maken. ‘Ineens kreeg ik verliefde homo’s en transseksuelen achter me aan. Ik was de Nina Hagen van Nederland, dus ik

R

kon nog alle kanten op. Maar ik was

Trossèl niet toepasselijker kunnen

voor mijn neus.’

kiezen. Wandelend vanuit haar ou-

Het zorgt ervoor dat Trossèl eind

estaurant Op Eigen Wijze

ook nog heel jong toen, dus het had

in Sassenheim. De plek om

ook heel erg fout kunnen gaan. Er

elkaar te spreken, had Patty

lagen immers allerlei verleidingen

derlijk huis, waar haar 94-jarige va-

jaren tachtig bewust een stap terug

der nog zelfstandig woont en bij wie

Ja, behalve dat ik natuurlijk erg genoot van de zeeën van

doet. Hoewel sommigen denken aan

ze regelmatig op bezoek gaat, steekt

bloemen waarmee ik ben opgevoed.’ Lachend vertelt ze

een burn-out, is deze eigen wijze

Patty Trossèl alvast van wal. Het ijs is

verder over haar jeugd. ‘Ik ben de jongste van zes: vijf

van handelen eigenlijk kenmerkend

meteen gebroken. De ‘diva’ à la Mar-

meiden en één jongen. Ik denk dat mijn ouders liever nog

voor La Pat. ‘Ik ben tussendoor tel-

lène Dietrich die in de jaren tach-

een jongen hadden gehad. Misschien ben ik daarom wel

kens een tijdje weggeweest. Als je

tig bekend werd met haar donkere,

zo jongensachtig. Altijd al geweest. Een vrij wild typetje

liedjes van anderen speelt, kun je

bijna androgyne stemgeluid en over

was ik in mijn jeugd. Altijd voetballen en buitenspelen.’

gewoon doorgaan. Maar als je zelf iets maakt, kun je dat niet afdwin-

the top uitdossingen blijkt toegankelijk en benaderbaar. In haar gewone

THEO EN THEA

gen. Bovendien was ik het daarna

kloffie en met haar open uitstraling

Totdat Patty zich in haar tienerjaren voor muziek begint

ook wel even zat. Dat heb ik altijd na

en vrije geest hebben we al snel een

te interesseren. ‘Rond mijn zestiende, zeventiende be-

een tournee. Dan wil ik gewoon weer

fijn gesprek.

gon ik liedjes te schrijven en op te treden op school.’ In

compleet iets anders.’

Over hoe ze hier geboren en geto-

1981 volgt de oprichting van de punk/newwaveband

gen is bijvoorbeeld. ‘Mijn vader is

met de dubbelzinnige naam Tolips, waarmee ze al snel

NIET IN EEN HOKJE

een echte bollenreiziger. Maar zelf

naar Amerika vertrekt. ‘Het was een beetje uit de hand

Dus komt er een Italiaanse opera,

heb ik nooit iets met bollen gedaan.

gelopen.’ En daarna raakt haar carrière pas echt in

een cd in het Frans, een in het Duits,

een stroomversnelling. Nog tijdens haar afstuderen

en volgen er vele optredens in het

aan de Kleinkunstacademie richt ze de negenkoppige

buitenland. En dan nu een zevende

theaterdramaband La Pat op. Tegelijkertijd mag ze de

cd met softe liefdesliedjes en optre-

muziek voor de televisieserie en theatershow Theo en Thea

dens in een klassiek trio. ‘Ja, ik heb

schrijven.

heel veel gedaan. Daardoor ben ik

Misschien komt het door haar jongensachtige voor-

niet in een hokje te stoppen.’ Eerst

komen, misschien wel door haar vrije geest, maar de

leek ik net een klassieke alt, maar

Bollenstreek wordt al snel te klein voor haar. ‘Ik heb me

daar ben ik veel te creatief voor. Dus

altijd een vreemde eend in de bijt gevoeld. Overal waar

verzon ik mijn eigen teksten en stij-

ik was. Zat ik op de Kleinkunstacademie dan wenste ik

len. Ik spreek de talen ook niet, maar

dat ik op het Conservatorium zat bijvoorbeeld. Ik heb

zing ze wel. Omdat ze voortkomen

hier niet veel herkenning gevoeld in het anders zijn en

uit een soort fonetische fantasie in

deze streek was dan ook niet heel inspirerend voor mij.

een voor mij andere dimensie.’

Ik voelde me al snel veel meer thuis in de grote stad en bij

Hoewel velen denken dat ze een

die mentaliteit, dus ik was al vroeg weg uit Sassenheim.’

stoere diva is, is Patty bij tijd en

12

COVERSTORY

13

COVERSTORY

‘Ik heb hier, in de Bollenstreek, niet veel herkenning gevoeld in het anders zijn’ wijle juist erg onzeker. ‘Dat kan verwarrend zijn voor naasten. Die zien soms een kind, soms een heel strenge vrouw, soms een diva, dan weer een clown. De ene keer ben ik heel autoritair, dan weer helemaal niet. Ik ben heel vrij, maar aan de andere kant ook heel perfectionistisch. Ik wil het graag goed doen, maar ook weer compleet kunnen loslaten. Dat soort dualiteiten heb ik wel meer in iets niet meer van mij is, maar van zichzelf. Dan gaat het

is soms echt een kwelling. Totdat het

helemaal vanzelf. Dat gebeurt als het goed is ook op het

klaar is, de volgende inspiratie komt

podium, daar kom ik los van de tijd. Dan ben ik heel erg

aanwaaien en ik voel dat ik daar

Dieptepunten in haar leven kent

in het moment en is alles mogelijk.’

weer mee aan de slag mag.’

Patty dan ook zeker. ‘Dat gaat al-

Al bijna dertig jaar als vrije geest op het podium dus? ‘Ik

Hoe haar carrière er straks uit-

tijd hand in hand bij mij. Gaat het

heb nooit nagedacht over welke kant ik wilde opgaan.

ziet? Patty heeft geen flauw idee.

in mijn werk voor de wind, dan zit

Mijn stem is leidraad geweest voor de verschillende

Misschien wordt haar zevende cd

het in de liefde tegen. Of andersom.

stijlen en ik ga heel erg af op mijn impulsen en gevoel. Al

goed ontvangen en komt er weer een

Er is altijd weer iets, maar samen is

is het commercieel misschien niet zo slim, want je bent

tournee. Of helemaal niet. Ze lacht

er toch ook weer een soort balans.

daardoor niet herkenbaar voor het publiek. Als ik was

en legt uit hoe goed haar artiesten-

Daar komt wel steeds meer rust in

doorgegaan in hetzelfde, dan was ik veel sneller doorge-

naam eigenlijk gekozen is. Omdat ze

nu. Ik accepteer dat het bij het leven

broken. Maar dat rebelse past gewoon heel erg bij mij.

van alles wat er op haar pad komt,

hoort. Ik denk dat de kunst is dat ik

Ik denk in andere dimensies, in dromen bijna. Ik wil

aanpakt wat goed voelt. Omdat ze,

er straks niet meer tussen zit. Dat

het liefst iedere keer weer opnieuw beginnen en me niet

eigenwijs als ze is, altijd haar eigen

laten beperken door mijn gedachtes. Dat is creatief heel

pad volgt. ‘Ik doe echt helemaal wat

uitdagend.’

ik zelf wil, maar niet iedereen snapt

mij, ja.’

REBEL

dat. Ik kan vooraf vaak ook niet aan-

E I G E N PA D V O L G E N

geven hoe ik iets wil hebben. Het

Al vindt Patty het uitwerken van haar ideeën niet al-

is een proces dat moet ontstaan. Ik

tijd even aangenaam. ‘De impuls is leuk, maar de weg

moet het voelen, ik moet het horen.

Met dank aan het Apollofirst

ernaartoe is soms een verschrikking. Alleen: ik kan

En dan klopt het vanzelf wel.’

Theater voor de gastvrijheid

het niet níet doen. Het is een soort van drang, net als

en het gebruik van de ruimtes

baren bijna. Die drang is zo groot, dat alles moet wijken

en Denida Schraders

tot op het scherpst van de snede, want het ei moet gelegd

voor haar en visagie.

worden; er moet gecreëerd worden. Dat gaat heel ver en

14

BMW maakt rijden geweldig

VAN POELGEEST STELT U VOOR AAN DE NIEUWE BMW 6 SERIE GRAN TURISMO. De BMW 6 Serie Gran Turismo overtuigt door z’n unieke design en een even royaal als luxueus interieur.

Strak vormgegeven vlakken vormen een fraai contrast met de licht dalende daklijn. De markante achterzijde benadrukt de dynamiek van dit bijzondere autoconcept. Deze combinatie van esthetiek, ruimte en comfort maakt de BMW 6 Serie Gran Turismo tot de meester van stijlvol rijplezier. Maak snel een afspraak en overtuig uzelf.

Getoond model: BMW 640i xDrive Gran Turismo. Brandstofverbruik 7,7 - 8,2 l/100 km. CO2-emissie 177 - 187 g/km.

VANAF 11 NOVEMBER IN DE SHOWROOMS BIJ VAN POELGEEST. Amersfoort Ruimtevaart 2 3824 MX Amersfoort T (033) 462 15 00

Amstelveen Burg. A. Colijnweg 6-8 1182 AL Amstelveen T (020) 503 23 00

Heemstede Cruquiusweg 25 2102 LS Heemstede T (023) 528 52 84

Hilversum Bussumergrintweg 12 1217 BP Hilversum T (035) 624 11 56

Naarden Energiestraat 51 1411 AS Naarden T (035) 699 76 76

Noordwijk Keyserswey 91 2201 CX Noordwijk T (071) 409 09 10

I www.van-poelgeest.nl E info@van-poelgeest.nl

Pracht aan de Leidse gracht Wij vroegen onze fotograaf Richard Steenvoorden (1986), geboren Noordwijker en woonachtig in Leiden, om een selectie van zijn mooiste foto’s van de Leidse grachten. Richard verhuisde naar Leiden om daar Biologie te studeren met als afstudeerrichting Plantkunde. Twee jaar geleden had Richard voldoende tijd over om een nieuwe hobby op te pakken. Dat werd fotografie. De focus van zijn werk ligt op Travel & Hotspots. Gezien zijn roots en woonplaats zijn veel van zijn foto’s gemaakt in en rondom Noordwijk en Leiden.

16

LEIDSE GRACHTEN

17

LEIDSE GRACHTEN

18

Meer foto’s van Richard vind je via: instagram.com/reezyard

facebook.com/SteenvoordenPhotography

500px.com/richardsteenvoorden

LEIDSE GRACHTEN

19

Wethouder Hans Bakker

Sfeervolle, authentieke nieuwbouw siert straks het chique Noordwijk Nieuwbouwplan Offem Zuid past qua signatuur helemaal bij het lommerrijke Landgoed Offem en sluit qua architectuur aan bij de authenticiteit van de chique Voorstraat in Noordwijk Binnen. Offem Zuid is een compleet nieuwe buurt die de aantrekkelijkheid van Noordwijk vergroot.

M

ensen kunnen straks in de Landgoedzone wonen, in de Nieuwe Voorstraat of in een dorpse Noordwijkse setting; drie verschillende woonsferen met een grote variatie aan huizen. Het resultaat: Offem

Zuid biedt voor elk wat wils en dat is precies wat de gemeente Noordwijk en ontwikkelaars BPD en Van Rhijn Bouw voor ogen hebben.

20

H E T K A R A K T E R VA N N O O R D W IJ K Bouwwethouder Hans Bakker: ‘Voor de gemeente Noordwijk is deze nieuwbouwontwikkeling een uitgelezen kans om de aantrekkelijke leefomgeving van ons dorp verder te versterken. Onderscheidend! Als mensen straks de provinciale weg af rijden, krijgen ze meteen het gevoel: hé, ik ben in Noordwijk. Kortom, Offem Zuid is een ontwikkeling die past bij het karakter van Noordwijk en haar sfeervolle dorpscentrum.’

H O O G A M B I T I E N I V E AU De wethouder heeft de komst van Offem Zuid de afgelopen jaren from scratch meegemaakt. Hij vertelt: ‘De wijk heeft even op zich laten wachten, maar een paar jaar geleden hebben we er vaart achter gezet.

Met BPD en Van Rhijn Bouw hebben we stappen kunnen zetten.’ Met elkaar hadden de partijen een hoog ambitieniveau, zoals vastgelegd in de missie ‘Noordwijk, energieke 7-sterren kustplaats’. Ze zijn van mening dat als je je visie tot in de kleinste details doorvoert, je echt kwaliteit toevoegt aan een wijk die niet alleen na de realisatie prachtig is om te zien, maar met de jaren alleen maar mooier en waardevoller wordt voor de bewoners en de gemeente Noordwijk.

TOEKOMSTBEELD Aan Architectenbureau Van Manen en Venster Architekten de taak om met bijzondere woningontwerpen gericht invulling te geven aan het hoge ambitieniveau. Een missie die is geslaagd: de kwaliteit is in elk opzicht terug te zien. Loop straks door de Nieuwe Voorstraat en zie een huis dat lijkt op een bollenschuur, even verderop staat een pand dat vroeger een hotel geweest zou kunnen zijn en daarnaast is een stoer herenhuis gebouwd. Laat je blik omhoog glijden over de gevels en ontdek de rijkheid aan details. Aan het dorpspleintje prijkt het statige ‘landgoed’. Het Versaille-achtige gebouw met klok in het midden zal zonder enige twijfel spraakmakend zijn én blijven.

R IJ K G E D E TA I L L E E R D E A R C H I T E C T U U R

Start verkoop fase 1

Ieder huis in Offem Zuid heeft een of meerdere bijzondere elementen en er is veel aandacht geschonken aan de details in de gevel. Soms

In december 2017 start de verkoop van fase 1:

loopt het metselwerk als een boog boven de ramen, er zijn huizen met

113 woningen die grofweg zijn te verdelen in tien

muurankers en iedereen heeft een voorname entree met een chic om-

verschillende hoofdtypes. Er komen grote huizen

lijste voordeur. Daarnaast prijkt een mooie lichtarmatuur. Op diverse

langs de singel, herenhuizen in de Nieuwe Voorstraat,

plekken in Offem Zuid zijn woningen met luiken, en her en der zie je

schitterende tweekappers en vrijstaande huizen

een huis met extra verdiepingshoogte op de begane grond.

en starterswoningen. Meer informatie vind je op de website. Iedereen die staat ingeschreven, ontvangt

K WA L I T E I T I N D E O P E N B A R E R U I M T E

een uitnodiging voor de start van de verkoop.

Wethouder Bakker: ‘Naast de aansprekende architectuur is bijzondere

www.nieuwbouw-offemzuid.nl.

aandacht geschonken aan de inrichting van de straten, groenzones en pleintjes. Enerzijds is er een natuurlijke inrichting met landschappelijke bomen en natuurvriendelijke oevers, anderzijds zie je karakteristieke bestrating en gemetselde bruggen. Door de gekozen verkeers- en parkeerstructuur ontstaat er in Offem Zuid naar mijn idee een mooie mix van levendigheid en rust. Ik kan niet wachten om straks een rondje te lopen en met eigen ogen te zien hoe de wijk geworden is.’

21

TEKST

May-lisa de Laat

22

IJSCLUB VOORWAARTS

Op glad ijs

Na vijf winters zonder natuurijs, konden in Katwijk in januari van dit jaar eindelijk de schaatsen weer uit het vet. Het plezier bij IJsclub Voorwaarts was helaas van korte duur: de vorstperiode duurde maar kort en de baan kon welgeteld zes dagen open, soms zelfs alleen in de ochtend.

Het was goed dat de ijsbaan deze winter in ieder geval een paar dagen open kon, vindt voorzitter Dick van der Plas. ‘Anders vergeten de mensen deze prachtige ijsbaan in hun dorp.

En dat werkt negatief door op het aantal leden én vrijwilligers. Iedere winter dat we open kunnen is een hoogtepunt.

We moeten het hebben van de kwakkelwinters als de baan bij ons wél open kan en het buitenwater nog niet bevroren is, of nog onveilig is. Daarbij vraagt een vorstperiode die langer dan twee weken duurt te veel van het uithoudingsvermogen van onze vrijwilligers.’

23

wij zijn

verhuisd

binnen hetzelfde pand op onderste etage vindt u nu De Hypotheker, boven, als vanouds, Bureau Booy.

Parallel Boulevard 214c Noordwijk aan Zee 071 368 18 18 booy@bureaubooy.nl

IJ S C L U B Z O N D E R IJ S In januari 1893 werd IJsclub Voorwaarts opgericht als natuurschaatsbaan op de Oude Rijn in Katwijk.

Het was een tijd waarin nog wel drieduizend mensen een seizoenkaart in de la hadden liggen. In 1991 verhuisde de IJsclub naar Katwijk aan Zee. ‘Een hele stap voor de founding fathers,’ laat Dick van der Plas glimlachend weten.

Anno 2017 bestaat IJsclub Voorwaarts Katwijk uit vier actieve afdelingen: schaatsen, fietsen, skeeleren

‘We bieden graag onderdak aan groepen mensen om hier te sporten.

Denk aan voetballende jongeren, statushouders die leren fietsen of een dansgroep’

en met eigen mankracht neergezet.

En onlangs kreeg het clubgebouw een nieuwe bar, nieuw meubilair en werd de disco-installatie van huurder (S&R) vernieuwd.

én de landijsbaan. De Katwijkse

Vanaf oktober is het beheer van het

Wielervereniging werd zeven jaar

complex jaarrond in handen van

geleden ingelijfd. Het skeeleren

autistische jongeren van zorggroep

bestond toen al en is vooral bij de

’s Heeren Loo. ‘Dat is winst voor ons, maar ook voor de jongeren, die

jeugd populair. Maar ook volwassenen die ’s winters op het ijs staan,

Daarnaast kwam er naast de bestaande grote baan een

een zinvolle dagbesteding hebben

trainen andere delen van het jaar op

kleinere krabbelbaan en werd de oude atletiekbaan rond

in het onderhouden van de banen,

de buitenbaan bij De Goerie, die dit

het hoofdveld een skeelerbaan. En zeer recent is het tech-

het schoonhouden van de wijk en

voorjaar werd verbreed. De fietsers

nisch uitdagende Bikepark De Goerie rond het terrein

het draaien van bardiensten. Mijn

trainen zolang het ’s avonds licht is

aangelegd. Bovendien worden het terrein en het clubhuis

droom? Voor de wijk een vitaal

twee keer in de week. Daarna pak-

optimaal benut. ‘We bieden graag onderdak aan groepen

buitensportcentrum zijn. Reuring

ken ze de mountainbike of fietsen

mensen om hier te sporten. Denk aan voetballende jon-

op De Goerie, dat hebben we nodig!’

op het strand, wat wel de hele winter

geren, statushouders die leren fietsen of een dansgroep.

mogelijk is. Skeeleren is mogelijk tot

Leden van Stichting Sport & Recreatie Gehandicapten

medio september.

Katwijk en Omstreken (S&R) houden hier al hun soos en discoavonden, en eten hier ook. Zo genereren we het hele

U I T B R E I D I N G VA N

jaar door inkomsten.’

AC T I V I T E I T E N Doordat de Hollandse winters zach-

IJ S M E E S T E R E S

ter worden, loopt bij alle ijsclubs het

Bij de ijsclub is ijsmeesteres Jacoline van der Bent het

ledental langzaam terug. Verbreding

hele jaar in touw. ‘Zodra de vorst zich aankondigt, laten

van activiteiten is dan ook noodzake-

we beide banen onderlopen en wachten we vol spanning

lijk voor het voortbestaan. Iets waar

af tot er glad ijs ontstaat. Dankzij de beschutte ligging is

Dick van der Plas zich met hart en

drie dagen serieuze vorst meestal genoeg. Bovendien is

ziel voor inzet. ‘Ook zoeken de regio-

de baan prachtig vlak. In de praktijk moet dit wintersei-

nale clubs steun bij elkaar om de

zoen blijken of het zeil onder het gras nog goed genoeg

kosten te drukken. Denk bijvoor-

is – voor het verbreden van de skeelerbaan moesten we

beeld aan de huur van de overdek-

het namelijk tijdelijk opzijleggen. We testen dit uiteraard

te ijshal in Leiden voor training en

ruim op tijd.’

competitie.’

V I TA L I T E I T En dan staat er sinds 2004 ook nog een multifunctioneel clubhuis met een bestuurskamer, opslagruimte en kantine. Het gebouw is bijna volledig uit eigen middelen 25

Thuis bij de karmelietessen Een grote, witte villa met daarop in sierlÄłk dikgedrukte letters Casa Carmeli.

Het gebouw met bÄłbehorend landgoed en panden kent een rÄłke historie: het bouwjaar is 1887 en sinds 1945 huizen de karmelietessen er, zusters van de katholieke Karmelorde. Eerst samen met straatkinderen, tegenwoordig met senioren.

26

CASA CARMELI

27

‘T

oen ik nog in Sittard in het moederhuis van de

OUDERENZORG

karmelietessen woonde, zei ik vaak tegen moe-

Het werd een appartementencom-

der M. Angelina, de algemene overste en hoog-

plex voor hulpbehoevende oude-

ste kloosterzuster: “Er is iets mogelijk in Vogelenzang. Als

ren, geopend in 2016. Zuster Elvira

BEELD

we willen dat daar jonge vrouwen intreden, moet de sfeer

Maria: ‘Het zijn voornamelijk vaste

Joyce Melief

van een klooster aanwezig zijn. En er moet een apostolaat

huurappartementen, maar we heb-

komen, een missie.” “Ga maar,” zei ze.’ Zo vertrekt zuster

ben ook een tijdelijk te verhuren

Elvira Maria in 2010 naar het landgoed Casa Carmeli,

woning. Hier kunnen bijvoorbeeld

waar zij in 2012 moeder-overste wordt. Een van de eerste

echtparen verblijven tijdens de re-

grote beslissingen die ze neemt, is de verbouwing van de

validatie van een van de twee. De

afgesloten woonruimte van de zusters naast Casa Carmeli,

moderne woningen in combinatie

het slot, en de daarop aangesloten kapel.

met onze zorg, hebben als resultaat

TEKST

Esmee Splinter

dat echtparen bij elkaar kunnen

28

In die eerste jaren als moeder-overste staat er nog geld

blijven wonen en dat alleenstaan-

op de bank, de rente levert niets op en moeder-overste

de ouderen hulp krijgen, die ze van

besluit met de wind mee te gaan. ‘Paus Franciscus was

omwonenden of familie niet meer

hot en daarmee het helpen van de zwakkeren en hulp-

krijgen. De maatschappij is zoda-

behoevenden. Maar het nieuwe apostolaat moest bij ons

nig veranderd dat jonge echtparen

passen.’ Als steeds meer passerende ouderen haar vertel-

bijna gedwongen zijn om allebei te

len dat ze moeite hebben met het vinden van de juiste

werken, waardoor zij niet meer kun-

zorg aan huis, besluit ze dat ook het voormalige naast-

nen helpen. Ja, de zorg van ouderen

gelegen gastenverblijf, het vroegere kindertehuis, toe is

op je nemen is als jonge zuster toch

aan een nieuwe invulling. En daarmee aan een rigoureu-

een stuk leuker dan het dagelijks

ze verbouwing.

schrobben van gastenkamers.’

CASA CARMELI

K LO O S T E R 2 . 0

ken op. Moeder-overste: ‘Het hoort bij ons, maar het is

Anno 2017 lijkt de missie van moeder-overste geslaagd:

ook een herkenningspunt voor de buitenwereld. Steeds

van de vijf inwonende zusters zijn er drie niet ouder dan

meer jongeren willen een selfie maken, anderen roepen:

35 en recentelijk ingetreden. En ook zuster Elvira Maria,

“Moslim!”’

zelf pas 52 jaar, is behoorlijk bij de tijd. E-mails ‘Verstuurd vanaf mijn iPhone’, actief op Facebook, instemmen met

VA N 5 . 3 0 T O T 2 1 . 0 0 U U R

selfies op straat, een touchscreen voor de nieuwe lichtre-

Iedere dag is er de terugkerende dagindeling. Steevast

geling in de kapel en een onlangs afgeschermd stuk tuin.

staat de wekker op 5.30 uur. Om 6.00 uur begint het ge-

‘Alleen de zusters mogen daar komen; de jongere zusters

bed in de kapel, om 7.00 uur nuttigen de zusters in stilte

hebben een uitlaatklep nodig, een dagelijks uurtje onge-

het ontbijt. Tot 8.30 uur is de lezing, vaak uit de Bijbel,

stoorde ontspanning. Omwonenden begrepen daar in

en aansluitend de Heilige Mis. Daarna hebben alle zus-

eerste instantie niets van, nu vinden ze het oké. We spe-

ters tot 11.30 uur hun eigen taken wat betreft de verzor-

len vaak spelletjes op het gras en in de winter leggen we

ging van de senioren. Zuster Elvira Maria: ‘De een trekt

er een ijsbaan aan. Tja, als je in een klooster woont, dan

de steunkousen aan, de ander geeft sondevoeding en het

is dat het ook wel. Slotzusters, karmelietessen, wonen in

dagelijkse voetenbadje, weer een ander betaalt de reke-

principe afgeschermd van de buitenwereld, in het slot.

ningen. Buurtzorg en thuiszorg helpen ons overigens met

Achter de slotdeur komt niemand. Wij hebben dan een

grotere zorgbehoeftes – we zijn geen verpleegkundigen,

apostolaat, de uitlaatklep is zo belangrijk omdat we niet

we hebben geen verzorgingstehuis, je moet het meer zien

naar buiten gaan als het niet nodig is.’

als mantelzorg.’

Op de momenten dat ze dat wel doen, gebeurt dat altijd nog in habijt, de zwarte sluier. Dat levert soms rare blik-

’s Middags wordt er weer gestart met bidden, een warme lunch, afwassen en medicijnen uitdelen bij de ouderen.

‘Van 14.00 tot 15.00 uur hebben we een uurtje recreatie, dan de rozenkrans, gevolgd door een les. Meestal verzorg ik de lessen, soms komt onze leraar kerkgeschiedenis langs. Het onderwerp heeft betrekking op theologie of spiritualiteit,’ aldus moeder-overste. De zusters vervolgen de middag met een halfuur vrije tijd, een praatje bij de senioren, weer een uur bidden en de laatste zorgtaken afronden. ‘Van 19.30 tot 20.30 uur hebben de enige oudere zuster, ze is 92 jaar, en ik een uur recreatie. Het zou wat zijn: we zorgen voor senioren, maar besteden geen aandacht aan onze eigen zuster. Als laatste brengen we samen onze kippen binnen en gaan we met ze op stok.’

E E N H E C H T, M O D E R N G E Z I N Zuster zijn is een roeping, vindt moeder-overste. Net als het huwelijk dat is. Voor haar vormen de vijf zusters een gezin, het klooster is hun thuis. ‘Als je intreedt zijn de zusters je familie. Kortgeleden is iemand vertrokken; ze was nog niet zelfstandig en volwassen genoeg om in te treden. Dat heeft twee weken pijn gedaan. Als je hier hoort, is dit je thuis. Het is net als vroeger, bij je ouders.

Zeker omdat we hier maar met z’n vijven zijn: wie problemen heeft, spreekt die sneller uit. We letten op elkaar en zorgen voor elkaar: we vormen een hecht gezin.’

29

T E K S T Joep Derksen B E E L D Gerton Korpershoek

DOOR TURBOROTONDE SNELLER THUIS 30

TURBOROTONDE VOORHOUT

Decennialang leidden de stoplichten op de Nagelbrug in Voorhout bijna dagelijks tot opstoppingen en veel frustratie bij de verkeersdeelnemers.

Maar na jaren van voorbereidingen, de sloop van de eeuwenoude boerderij Oostdam en het afschaven van een stukje Overbosch, kunnen de asfaltgebruikers eind dit jaar genieten van de fonkelnieuwe turborotonde.

M

et name de oost-westverkeersverbindingen, waaronder de N444, staan in de

Bollenstreek al jaren onder druk. De N444 wordt voornamelijk gebruikt door regionaal en doorgaand verkeer, en in de zomer is het een belangrijke route voor verkeer van en naar het strand. De komst van een turborotonde moet de verkeersstromen sneller laten stromen. Deze nieuwe

31

Let’s have dinner!

It’s november agaIn

De hele maand november 2for1 Heerlijke 2for1 menu’s: 1+1 gratis!

Kijk op www.noordwijk.info Alexander Beach Club | Beachclub O. | Bij Raggers | Blauwe Gans | Blu Beach | Brasserie La Terrasse Brasserie Noordzee | Breakers Beach House | De Klucht | De Lamme Goedzak | De Smaakmaker De Witte Raaf | Dunes Lounge & Bar | DUTCH! | DYLANS | EMMA Dinner & Drinks | Fratelli Noordwijk Gouden Muur | Heeren van Noortwyck | Het Zuiderbad | Hof van Holland | La Galleria Landgoed Tespelduyn | Langs Berg en Dal | Latour | Malegijs | Mimmo | Open-Doors | Oriento Paul’s Recept | Restaurant Groot Hoogwaak | Royal | ‘t Elfde Gebod | ’t Pannekoekenhuisje | Tong Ah Vesper | Villa de Duinen | Wish you where hier | Yan | Zon en Zeebad

TURBOROTONDE VOORHOUT

rotonde, met twee banen in beide

S LO O P O O S T DA M

richtingen, komt te liggen boven de

Wat echter wél compleet verdween voor

ruim 350 jaar oude Leidsevaart.

de turboronde, waren de oude boerde-

‘Straks kunnen zowel voetgangers, fietsers als automobilisten sneller en veiliger oversteken’

rij Oostdam en de naastgelegen waag-

OP DE BARRICADEN

schuur uit 1730. De eigenaar had ze al

Nu is de gemiddelde Voorhouter niet

enkele jaren in de verkoop staan, maar

het Openbaar Ministerie. Dat overkwam

zo van het actievoeren, maar dat ver-

niemand toonde interesse. De provin-

enkele tientallen automobilisten.

anderde in 2011, toen de allereerste

cie Zuid-Holland, die op zoek was naar

ontwerptekeningen van de turbo-

ruimte om de werkzaamheden voor de

SNELLER EN VEILIGER

rotonde openbaar werden. Toenma-

nieuwe rotonde te vergemakkelijken, be-

Ook is er rekening gehouden met toekom-

lig gemeenteraadslid Joost Peetoom

sloot de boerderij en het waaggebouwtje

stige geluidsoverlast van het verkeer. Er is

van de PvdA hekelde de tekening en

te kopen, zodat ze gesloopt konden wor-

gebruik gemaakt van stiller asfalt en een

oordeelde dat de turborotonde ‘er-

den. Zodra de rotonde klaar is, wordt het

150 meter lang geluidscherm moet ervoor

uitziet als een kruising tussen een

terrein weer verkocht als bouwgrond.

zorgen dat de bewoners van de zorgwoningen van de BNS zich niet hoeven te

jachthoorn en een schuiftrompet.

Dit is de natte droom van een eer-

OP DE BON

ergeren aan voorbijrazende motoren of

stejaars verkeerskundestudent. Als

De verkeersoverlast tijdens de werk-

denderende vrachtwagens. De werkzaam-

deze tekening bewaarheid wordt, zal

zaamheden viel uiteindelijk mee. De

heden aan de turborotonde zijn eind dit

het park Overbosch een kwart klei-

provincie Zuid-Holland zette een in-

jaar afgerond.

ner worden.’

spraaktraject op, waaraan alle Voorhouters konden deelnemen. Ook werd

De tunnel, waardoor fietsers vanuit het

De praatgroep Betrokken Voorhou-

er apart gesproken met onder meer de

dorp richting de KTS kunnen rijden, werd

ters hield een heuse boomplantactie

eigenaren en bewoners van seniorenflat

al eerder officieel geopend, waarna bleek

en de Stichting Vrienden van het

Park Overbosch en de zorgwoningen

dat deze niet veilig genoeg is. Fietsers en

Overbosch werd opgericht, onder

van Woonservicecentrum Buitenplaats

scooters maken er namelijk gebruik van

meer om samen met de gemeente

Nieuw Schoonoord (BNS). En ook de

dezelfde rijbaan als voetgangers. Met het

Teylingen en de provincie Zuid-Hol-

dokterspost/eerste hulp bleef goed be-

aanbrengen van belijningen en het verho-

land te onderhandelen over het be-

reikbaar. Slechts enkele keren werd de

gen van de wandelstrook, zouden de pro-

houd van het grootste deel van het

N444 een weekend afgesloten voor al

blemen tot het verleden moeten behoren.

Overbosch en de compensatiemaat-

het verkeer.

Wethouder Bas Brekelmans van de ge-

regelen. Uiteindelijk bleef de kap van het bos beperkt tot 2,5 procent.

Wel liep menig automobilist tegen een

meente Teylingen kijkt uit naar de eind-

Deze bosnatuur wordt in de loop van

forse bekeuring aan. De betreffende

oplevering: ‘Deze kruising is me al jaren

volgend jaar als ecologische verbin-

maanden was het namelijk verboden

een doorn in het oog. Straks kunnen zowel

dingszone tussen de Haarlemmer-

om vanuit het dorp Voorhout linksaf te

voetgangers, fietsers als automobilisten

trekvaart en de nieuw aan te leggen

slaan richting de A44. Wie dat wel deed,

sneller en veiliger oversteken. Bovendien

Noordelijke Randweg Voorhout ge-

en hierbij betrapt werd door een agent,

verbetert de rotonde de bereikbaarheid

compenseerd.

kon vervolgens 240 euro overmaken aan

van Voorhout en Noordwijk aanzienlijk.’

33

MUZIEK

34

Leven voor de muziek ‘Hij heeft een kop om Arie te heten,’ zei zijn vader, toen Eric van der Reijden op 22 september 1950 het levenslicht zag in het Sint Elisabeth Ziekenhuis in Leiden. Wellicht een voorteken van de eigengereidheid van de man die nét geen dierenarts werd, maar zijn levenspad liet leiden door muziek en mooie meubels.

T E K S T Willemien Timmers B E E L D Stefan van Ruijven

35

MUZIEK

E

rics vader Huub was een fervent jazzmuzikant. Hij speelde saxofoon, trompet

en piano. Eric: ‘Ik kan mij niet anders herinneren of er klonk jazzmuziek bij ons thuis. Geregeld kwamen er allerlei bandjes in onze huiskamer oefenen.’ Naast deze muzikale drive, heeft Eric de handelsgenen van zijn vader geërfd. ‘Hij was echt een goed zakenman en vond iedereen burgerlijk. Zo begon hij ooit met het importeren van opblaaspoppen – een kuise variant toen nog – en ook dat liep als een dolle!’

Aangestoken door het muziekvirus, volgde kleine Eric al vanaf zijn vijfde levensjaar pianolessen bij een strenge juffrouw. ‘Hoe autoritair zij ook was, het is wel de basis geweest voor mijn verdere muzikale ont-

‘Als mijn vader ’s nachts muziek maakte, ging mijn moeder ernaast staan strijken’

maal het tweede én tweemaal het derde jaar diergeneeskunde te hebben gedaan, besloot Eric op zijn 26ste de eer aan zichzelf te houden. ‘Het ging eenvoudigweg niet meer.’

JAZZCAFÉ De droom om op het terrein van de Oegstgeester Almondehoeve een dierenkliniek te beginnen, gaf Eric

wikkeling. Later, op de middelbare

hiermee op, maar er waren nog veel

school, ben ik erbij gaan drummen.

Dat had ik mijzelf aangeleerd, net

daar maar weinig rust in mijn kont.’ En ook zijn examen-

andere dromen over. De antiekzaak

als gitaar en bas spelen. Ik speelde

jaar moest Eric overdoen: te vaak was hij met vrienden in

die hij er inmiddels samen met zijn

in schoolbandjes, en later met bands

bandjes van allerlei samenstellingen aan het optreden.

vader begonnen was, Almondehoeve Lifestyle & Antiek, floreerde, en

in het patronaatsgebouw aan de Rhijngeesterstraatweg, het huidige

DAG E N N AC H T

ook muzikaal zat hij niet stil. Vader

La France.’

In 1971 ging Erics droom om diergeneeskunde te stude-

en zoon begonnen samen een jazz-

ren in vervulling. Hij verhuisde naar Utrecht, maar ook

café in Amsterdam, de Run Inn, op de

WEINIG RUST

daar brak zijn muzikantenlevensstijl hem op. Naast zijn

hoek van de Runstraat en de Keizers-

De ijver die Eric toonde om zichzelf

studie en het musiceren pakte Eric een andere grote passie

gracht, met alle avonden van de week

nieuwe nummers op nieuwe instru-

op: het restaureren van antiek. Toen bleek dat de verkoop

live-muziek. Vaak speelden ze zelf,

menten aan te leren, stond in schril

hiervan hem een leuke bijverdienste opbracht, aarzelde

maar regelmatig waren er ook grote

contrast met zijn schoolprestaties.

de student diergeneeskunde geen moment en huurde een

namen die optraden.

‘Ik heb dubbele jaren gedraaid op zo

werkplaats bij een beginnend importeur om op grotere

‘Toen ik vanwege artrose drie jaar lang

ongeveer alle leerinstituten die ik na

schaal aan de slag te kunnen gaan.

niet kon spelen, ben ik maar solo gaan

de lagere school heb bezocht. Altijd

Eric was dag en nacht bezig: in het weekend ging hij

zingen. Maar het bloed kruipt waar

was ik met muziek bezig, dus dat le-

richting Oegstgeest om daar met zijn vrienden op te

het niet gaan kan: inmiddels speel ik

ren had totaal mijn focus niet.’ Vader

treden, doordeweeks ‘studeerde’ hij en gaf hij ’s nachts

alweer een tijdje contrabas in mijn

Van der Reijden was daar minder blij

oude meubels een nieuw leven. ‘Het deerde mij niet om

eigen kwintet, Eric & Friends, dat

mee en toen Eric voor de tweede maal

’s nachts te werken, dat was vroeger bij mijn ouders heel

maandelijks bij mij thuis repeteert. Na

in het vierde jaar van het Rijnlands

gewoon. Mijn vader was dan op zijn sax of trompet aan

al die jaren is spelen, zingen en het ex-

Lyceum bleef zitten, stuurde hij hem

het oefenen, terwijl mijn moeder stond te strijken. “Wat

perimenteren met nieuwe jazzsongs,

naar Internaat Noorthey in Bloemen-

vind je van dit riedeltje, schat?” vroeg hij dan. Grappig

bij voorkeur thuis tussen mooie oude

daal. ‘Helaas voor hem had ik ook

om aan terug te denken.’ Na tweemaal het eerste, twee-

meubels, het liefste wat ik doe!’

36

DE KIEWIET DE JONGE KLINIEK

‘Iedereen wil graag horen: “Wat zie jij er goed uit! Heb je lekker geslapen?” Dat zijn kleine geluksmomenten. En daar is soms maar heel weinig voor nodig!’ stelt drs.

Katja Kiewiet de Jonge, met haar kliniek gevestigd aan de Voorstraat in Noordwijk.

In Nederland is Katja Kiewiet de Jonge dé autoriteit op het gebied van injectables en laserbehandelingen.

De Consumentenbond riep de Noordwijkse tot twee keer toe uit tot de beste in haar vakgebied. Ze wordt vooral geprezen om haar gedegen precisiewerk, met behoud van eigen gezichtsuitdrukking en natuurlijke beweeglijkheid van het gezicht.

‘Mensen die in mijn kliniek komen, willen geen nieuw gezicht,’ benadrukt Kiewiet de Jonge, die álle behandelingen zelf uitvoert. ‘Mijn klanten willen er gewoon fris en uitgerust uitzien. Ze hebben zin in het leven en willen dat ook uitstralen.

Kleine verbeteringen rond de ogen, zoals het verminderen en verwijderen van wallen, kunnen al van grote betekenis zijn en een patiënt weer laten stralen. Bij mij krijgen klanten een veilige behandeling met een natuurlijke uitstraling én langdurig resultaat! En dat kan al vanaf 550 euro.’

Zin in het leven!

NIEUWSTE TECHNIEKEN Met ruim vijftien jaar ervaring als cosmetisch arts, heeft Kiewiet de Jonge alles in huis voor het tegengaan van veroudering en het behouden van schoonheid. Vooral met botox, fillers en (CO2)laserbehandelingen, een ruim assortiment aan veilige en goede producten. ‘Ik heb nu ook apparatuur om ogen te liften zónder te snijden. En sinds kort beschikken we over een innovatief apparaat om plaatselijk vet van de buik en onderkin te verwijderen. We zijn als kliniek dus altijd gericht op de nieuwste technieken om behandelingen nog aangenamer en effectiever te maken.’

De Kiewiet de Jonge Kliniek is gevestigd in Noordwijk (Voorstraat 63) en Rotterdam (Westblaak 110). Voor het maken van een afspraak, belt u met 06-1406 5011 of mailt u naar info@kiewietdejongekliniek.nl. Voor meer informatie kunt u terecht op www.kiewietdejongekliniek.nl

37

TALENT

Niets anders dan golfen 38

‘Het gaat eigenlijk vanzelf. Ik zie voor me hoe ik de bal TEKST

Sabine Hertogh BEELD

Sandra Aartman

wil slaan en dan komt hij inderdaad vaak terecht waar ik dat wil. Vanuit een bunker, bosje of andere ingewikkelde plek naast de green krijg ik dat het best voor elkaar.’ Nick Slobbe (14) uit Noordwijkerhout is hard op weg heel groot te worden in de golfwereld.

Nick is drie jaar oud als hij voor het eerst een golfclub

De bond regelt alles. Ik train drie à

in zijn handen heeft. Hij mag met zijn vader mee naar

vier keer per week en daarnaast heb

het Golf Centrum Noordwijk, waar hij probeert te

ik een fysieke coach in Amsterdam

golfen met een plastic setje. Hij vindt het prachtig.

die me lichamelijk sterker maakt

Daarna wil hij elke keer dat zijn vader gaat met hem

en golfgerelateerde oefeningen laat

mee naar de golfclub.

doen. Nee, ik heb er nooit genoeg van. Ik heb ook altijd zin. Ook bij

METEEN EERSTE

slecht weer. Ik houd juist ook van

Op zijn vierde gaat Nick op golfles. Het zijn speelse lessen

golfen onder barre weersomstan-

voor kleuters waarbij rennen, oefenen en de regels leren

digheden, zoals bij veel wind. Dat

kennen vooropstaan. Voor Nick is het niet genoeg. Hij

maakt golfen leuk en afwisselend.’

neemt het golfen erg serieus en wil elk jaar meer leren.

Op zijn elfde speelt hij zijn eerste jeugdwedstrijd op een

D O D E L IJ K N A A S T

open toernooi op Landgoed Tespelduyn. Hij wordt me-

DE GREEN

teen eerste. En dat valt op. Onder meer bij golfprofessi-

‘Tja, kennelijk heb ik talent,’ zegt

onal Tjeerd Staal die hem graag onder zijn hoede neemt.

Nick. ‘Iedereen zegt het, dus het zal

Onder Tjeerd groeit Nick verder. Al snel wordt hij lid van

wel zo zijn. Ik sta nu op de 18de plek

de Noordwijkse Golfclub en mag hij dat jaar zelfs al mee-

van de ranking van de Nederlandse

doen met het NK tot en met 21 jaar van de Koninklijke

jeugd tot en met 21 jaar. Wat ik hoor

Nederlandse Golf Federatie.

van trainers en anderen is dat ik veel balgevoel heb. Ik raak de bal op een

LEVEN VOOR GOLF

speciale manier, waardoor hij heel

Sinds zijn twaalfde doet Nick mee aan het selectiepro-

hard en krachtig is. Vooral naast de

gramma van de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie.

green ben ik dodelijk, zeggen ze.’

Hij vertelt: ‘Daardoor ben ik in de zomerweekenden vaak

Ook heeft Nick nu voordeel van zijn

naar wedstrijden en in de winterweekenden zijn er veel

lengte. ‘Ondanks dat ik pas veertien

trainingen. Ook ga ik regelmatig naar toernooien in het

ben, ben ik al wel 1,84 meter lang en

buitenland. Ik ben al op veel plekken geweest. Soms is er

ik ben nog niet uitgegroeid. Daar-

een toernooi in Wales, dan weer in Frankrijk of België.

om kan ik goed concurreren met de 39

TALENT

jeugd tot en met 21 jaar. Ook doe ik soms al mee aan toernooien waarbij ik het opneem tegen volwassenen. Ik moet nog wel verder werken aan mijn techniek en dat probeer ik zo veel mogelijk te doen.’

S C H O O L V O O R T O P TA L E N T E N Nick zit in de derde klas van de havo op een zogenaamde LOOT-school (Landelijke Overleg Onderwijs Topsport), het Leonardo da Vinci college in Leiden. Het is een normale school, maar na toestemming van de minister krijgen toptalenten er vrijstellingen, bijvoorbeeld voor een buitenlands golftoernooi. In de klas van Nick zitten regelmatig andere toptalenten, zoals basketballers of voetballers.

Op deze school kijken ze dus nergens meer van op en zijn ze gewend aan fanatieke sporters.

‘Of ik door al dat trainen het gevoel heb dat ik wat mis? Nee, integendeel, het brengt me alleen maar dingen. Ik ga regelmatig naar het buitenland, kom op de mooiste plekken en doe wat ik het liefst doe. Ik hoef niet per se films te kijken of te gamen. En als ik tv kijk, kijk ik toch naar golf.’

G O L F E N I N PA R IJ S Noordwijkerhout is dan ook de perfecte woonplaats voor de jonge topgolfer. ‘Ik woon precies tussen drie golfbanen in. Ik ben begonnen op GCN, de kleinere golfbaan in Noordwijk.

Tespelduyn vind ik heel prettig om te trainen

‘Kennelijk heb ik talent. Iedereen zegt het, dus het zal wel zo zijn’

en ik woon praktisch naast de mooiste baan van Nederland: De Noordwijkse Golfclub, waar ik ook heel vaak te vinden ben. Ik ga trouwens ook graag naar The International in Badhoevedorp, dat is maar twintig minuten rijden vanaf Noordwijkerhout.’

Van de banen waar Nick tot nu toe is geweest, vindt hij Le Golf National bij Parijs het allermooist. ‘Maar ook de banen in Engeland zijn prachtig. Mijn droom is om nog beter te worden. Ik wil na mijn havo kijken hoe ik het best golfpro kan worden. Ik heb me nog niet zo verdiept in welke opleidingen of begeleiding hiervoor is. Ik laat het op me af komen. Maar één ding ligt vast: ik wil niets anders dan golfen.’

40

BADERIE HOES BOLLENSTREEK EN HOES INSTALLATIE-BEDRIJVEN

THUIS BADERIE HOES,

IN DUURZAAM ONTZORGEN Baderie Hoes Bollenstreek en Hoes Installatiebedrijven BV uit Lisse zijn bekend van de

Samen met warmtepompen, slimme ventilatiesystemen en andere duurzame oplossingen kunnen nieuwbouw, maar tegenwoordig ook bestaande woningen, geheel energie-

badkamers en het totale ontzorgingsconcept,

neutraal worden gemaakt. Takken laat enkele indrukwek-

maar ze doen veel meer. Ook voor warmtepompen,

Keukenhof, een pand dat zowel kan koelen als verwarmen.’

slimme ventilatiesystemen en unieke zonne-

kamers, sauna, eigen strandje en een whirlpool. ‘Een duin-

panelen bent u bij Hoes aan het juiste adres.

kende foto’s zien. ‘Kijk, dat is Villa Suikerkamp bij Kasteel Een andere foto toont een recreatiewoning met zeven badvilla voor de verhuur in Noordwijk. Geheel energieneutraal gemaakt. Geweldig, toch? Ook kunnen we woningen maken zonder gasaansluiting.’ Iets dat erg interessant is nu de overheid een flinke subsidie geeft bij een overstap van gas.

M

En dan ontvangen ondernemers daarbij ook nog eens een

ede-eigenaar Ed Takken vertelt: ‘Wat bijna niemand weet, is dat we

milieu-investeringsaftrek.

naast complete badkameroplossingen nog veel meer doen, zoals op het gebied van duurzame energie.’ Een kans voor particulieren en be-

De meerwaarde van Hoes? ‘Wij helpen u uw droom te

drijven nu de overheid ruim meebetaalt. ‘Neem bijvoorbeeld de zonnepanelen

realiseren. Of het nu gaat om een compleet nieuwe bad-

die wij plaatsen. Dat zijn gecombineerde panelen – voor warm water en elektra

kamer of om duurzame oplossingen om uw vaste lasten

– die dankzij de nanotechnologie een veel hoger rendement geven bij het opwek-

omlaag te brengen, wij adviseren u graag en helpen u bij

ken van zowel warm water als elektra. Daarin zijn we echt uniek in Nederland.’

het aanvragen van de beschikbare subsidies.’

41

DYNAMITE BLUES BAND:

THUIS OP HET PODIUM 42

Van Bollenstreek tot buitenland, het maakt eigenlijk niet uit waar deze Nederlandse Red Devils spelen, want overal gaat het dak eraf. Wie het idee heeft dat bluesmuziek alleen maar treurig zou zijn, komt bij een swingend optreden van de Dynamite Blues Band dan ook voor een verrassing te staan. ‘De pure energie spat ervan af.’

T E K S T Sandra Zuiderduin B E E L D Frank Langeweg en Leo Gabriels

43

DYNAMITE BLUES BAND

‘Alsof het zo moest zijn, kwam het allemaal samen.’

EXCLUSIEF JAMMEN Toch was de eigenlijke afspraak dat het gezamenlijke optreden eenmalig zou zijn. Ze zouden één keer exclusief gaan jammen in het Koffiehuis in Noordwijk. ‘Gewoon voor de lol, alleen: daarna zijn we nooit meer van elkaar af gekomen. De naam was al gevestigd en er was interesse vanuit een platenlabel. Ook werden we nog best vaak gebeld voor de leukste festivals. Dus toen we een telefoontje voor een festival op de Azoren kregen, besloten we het gewoon te doen. Eenmaal terug van het eiland, wisten we dat we door moesten gaan.’

F

En dus gingen de Bollenstreekse

ebruari 2013, het ontstaan

bandleden hard aan de slag. ‘We zijn

van de Dynamite Blues Band.

gaan opnemen, schrijven en optre-

‘Een doorstart na meerdere

dens gaan doen. In september 2014

gescheiden wegen,’ vertelt bassist

kwam de eerste cd uit, Shakedown &

Renzo van Leeuwen. Hij herinnert

Boogie, in september 2016 de twee-

het zich nog goed. ‘Ik ging weleens

de, Kill Me With Your Love, en nu

naar de band Big Blind, waar op

zijn we bezig met de derde.’ Maar ook

dat moment gitarist JJ van Duijn,

op Spotify, vinyl, menig festival en

zanger en mondharmonicaspeler

zelfs in De Wereld Draait Door zijn

Wesley van Werkhoven en drum-

en waren de liedjes van de Dynami-

mer Niels Duindam deel van uit-

te Blues Band te horen. ‘We hebben

maakten. Dan stond ik daar als een

bijna alle bluesfestivals in Nederland

soort trotse, grote broer te kijken.’

Iets ouder dan de rest is Renzo namelijk, de Abraham van de band.

Al voelt het dankzij de jarenlange hechte vriendschappen niet zo. ‘We zijn inderdaad begonnen vanuit Big Blind,’ vult JJ (Jacob Jan) van Duijn aan. ‘Vandaaruit hebben we verder gezocht. En ja, het is een klein

‘We hebben bijna alle bluesfestivals in Nederland en België wel gedaan.

We gingen als een speer’

en België wel gedaan, ja. We gingen als een speer.’

Tot zanger Wesley besloot een halfjaar te gaan reizen. ‘Dat was wel even iets, ja,’ geven de twee toe. ‘Het was op het hoogtepunt van onze carrière, maar we vonden allemaal dat hij dit avontuur moest aangaan.’ De aandacht verslapte wel iets, maar

wereldje, dus via via kwamen we

nog steeds bleven de mannen een

bij Renzo en later bij onze tweede

gevierde naam in de blueswereld.

drummer, Jan Aandewiel, terecht.

Zo mochten ze dit jaar op De Zwarte

44

Cross en in Duitsland optreden. ‘In

blij te maken met onze muziek,’ zegt Renzo. ‘En het aller-

oktober zijn we zelfs ieder weekend

leukst is toch wel de vibe in onze band,’ vult JJ van Duijn

volgeboekt.’

aan. ‘Natuurlijk valt er weleens een onvertogen woord, maar er is altijd een klik. We hebben zo veel lol samen en

EEN VONK DIE

dat geeft veel positieve energie. Als we in de bus stappen,

O V E R S L A AT

dan begint het eigenlijk al. De weg naar een optreden toe

En hoewel de mannen veel naar

is soms misschien nog wel het leukst.’

het oosten of Limburg afreizen omdat de blues daar nu eenmaal meer leeft, blijft de eigen regio trekken. Zo

Paspoort Dynamite Blues Band

staat in oktober Bokbier & Blues in

Renzo van Leeuwen: bassist, woont in Hillegom, maar kun je overal in

De Gewoonste Zaak in Lisse op het

De Bollenstreek tegenkomen. Acteert overdag als accountant en geniet

programma, in november de Dutch

van zijn gezin met drie kinderen.

Roots & Blues Tour in De Duycker in Hoofddorp, en in december Café

Niels Duindam: drummer, komt uit Noordwijk en gaat daar

de Twee Wezen in Sassenheim. Stuk

waarschijnlijk nooit meer weg. Heeft het geluk professioneel te mogen

voor stuk optredens waar de jongens

drummen in meerdere bands en toert zo heel Europa door.

erg van genieten. ‘We spelen veel eigen nummers en 90 procent daarvan

Wesley van Werkhoven: zanger, mondharmonicaspeler en een echte

is heel vrolijk. We maken er echt een

“Sassemmer”. Is dé man op het podium, de smoel van de band, kan

feestje van. Dat is voor het publiek

overal muziek uit halen.

heel leuk om naar te kijken. De vonk slaat altijd wel over.’

Jan Aandewiel: tweede drummer, maar absoluut geen tweede keus.

Eigenaar van muziekwinkel en webshop Music All In. Woonachtig en

Datzelfde geldt voor de bandleden

rondhangend in Noordwijk.

zelf. Met bijna ieder een eigen zaak, een druk gezin en een baan ernaast,

Jacob Jan van Duijn: gitarist, woont in Noordwijk, onderneemt in

moet er iets zijn waarvoor ze het

Katwijk. Mede-eigenaar van muziekschool en -studio House of Music.

doen. ‘Ik vind het leuk om mensen

Liep het bluesvirus op bij het stelen van zijn vaders plaatjes.

45

Stichting SterkSaam:

T E K S T Sandra Zuiderduin

B E E L D Ted Denies

Wie het pad van de Heereweg tegenover de Engelenkerk in Lisse afr캐dt, ziet de charmante zorgboerder캐 van Stichting SterkSaam al voor zich opdoemen. Het kleinschalige woon- en zorginitiatief voor zes jongvolwassenen met een verstandel캐ke uitdaging wordt gerund door Ingrid Bekkering en Rick van Ste캐n.

46

Doen waar je blij van wordt

GOED DOEL

E

en rustiek plekje midden in de drukke Randstad waar het heerlijk thuis

zijn én komen is. Dat is wat initiatiefnemers Ingrid Bekkering en Rick van Steijn voor ogen hadden toen ze in 2015 deze droom begonnen. ‘We

kwamen op het idee toen we ergens anders een oude boerderij te koop zagen staan. Helaas werd die net voor onze neus weggekaapt. Maar toen besloten we iets met horeca én mensen met een verstandelijke uitdaging te beginnen. We werden steeds enthousiaster en uiteindelijk kregen we een telefoontje dat dit te koop stond. Samen met onze buurman en met de hulp van financierders die er gelukkig in geloofden, hebben we drie kavels gekocht.’

SAMEN OUD WORDEN Vol enthousiasme en zonder zorgachtergrond stortten de twee zich in het avontuur. ‘Dat was best wel naïef,’ geeft Ingrid toe. ‘We moesten onze eigen woning én de zorgboerderij nog verbouwen, dus het zag er niet uit in het begin. Daarom hadden we lange tijd maar drie bewoners, terwijl we al wel de acht vaste medewerkers hadden aangenomen en dus de kosten hadden. Dat was wel moeilijk.’

Naast die acht medewerkers, zijn er ook nog eens tien vrijwilligers die er mede voor zorgen dat het woon- en zorginitiatief kan blijven draaien. Rick: ‘Gelukkig zit het huis nu vol en is het de bedoeling dat de bewoners samen oud worden. En dat lukt vast wel, want hoewel ze qua achtergrond erg divers zijn, werkt het wel.

Ze vullen elkaar aan.’

DIERENWEIDE Die heterogene groep zorgt bij de dagbesteding voor een bonte verzameling aan georganiseerde activiteiten. ‘Houtbewerking, schilderen, knutselen, maar ook schoffelen in de moestuin en dieren verzorgen,’ sommen Ingrid en Rick op. ‘Jongeren van hier, maar ook vanuit de regio, komen hier om te doen wat ze leuk vinden.’ De een in moestuin VoedSaam, de ander aan een wijnkratje in de Talentschuur, soms in het huis of de tuin, en af en toe op de dierenweide bij de eieren die later worden verkocht. ‘Je mag hier doen waar je blij van wordt. We kijken wat er nodig is en dat komt er.’

VERDER HELPEN Hopelijk worden aan dit alles straks nog twee bed & breakfasts en de kookacademie KookSaam toegevoegd, een opleidingsplek waar jongeren met een verstandelijke uitdaging begeleid worden naar een betaalde horecabaan en voor derden leren koken met zelf geplukte groenten uit de moestuin. Ook al een langgekoesterde droom voor het duo dat afkomstig is uit de horeca. ‘Dat is echt onze passie,’ vertellen Ingrid en Rick stralend. ‘We willen die jongens ook echt verder helpen in het leven.’

Z O B L IJ Dat deze stap weer een nieuw avontuur met zich meebrengt, terwijl ze al zo veel hobbels op de weg naar hun droom hebben genomen, vinden de twee niet erg. Ingrid: ‘Zeker in het begin was het spannend. En natuurlijk is het nog steeds zwaar af en toe, maar het is ook erg gaaf. We zijn erin gerold en kunnen niet meer terug, maar dat willen we ook niet meer. We worden er blij van dat we onze bewoners en deelnemers iets kunnen geven dat ze anders niet gehad zouden hebben: een plek waar ze zichzelf kunnen zijn en zich verder kunnen ontwikkelen.’ stichtingsterksaam.nl 47

de stijl van

Caroline Glas

is kunstenaar en eigenaar van Galerie het Heerenhuis in Lisse. Ze is echtgenote van Art en moeder van twee dochters.

CAROLINE GLAS (51)

Stad: ‘Mijn absolute favoriet is Amsterdam.

Hip en trendy, de vrijheid van de mensen is er veel voelbaarder dan in andere steden, 2.

en alle culturen leven er door elkaar. En dat

5.

zie je terug in de winkels en restaurants. Elk weekend probeer ik daar wel te zijn.’

6.

Reizen: ‘Elk jaar gaan we naar Italië, waarbij we iedere vakantie een ander gebied proberen. De afgelopen vakantie was dat Puglia. Maar mijn hart ligt in Sicilië, vanwege de puurheid. En dit jaar gaan we rondreizen in Vietnam, Cambodja en Laos.’

Muziek: ‘Ik hou van diverse soorten muziek: soul, r&b, jazz, Motown, maar ook van house.

3.

Fan ben ik van rockbabe Anouk, maar ik hou ook van de muziek van Prince. Muziek moet

7.

in ieder geval om op te dansen zijn. Ik hou wel van een feestje!’

4.

Stijlicoon: ‘Amy Winehouse had een eigen stijl. Ik hou daarvan. Het had iets van de fifties. En ook weer een rock-’n-rollbabe.’

Ooit nog hebben: ‘Een huis in Italië.

Dat zou ik mooi kunnen combineren met schilderen.’

1.

Mijn stijl: ‘Mijn kleding en accessoires moeten stoer zijn. Zwart is altijd de basis, net zoals in mijn kunstwerken. Dat is stoer en stijlvol, maar contrasteert ook met andere kleuren.’

1. ‘Italiaanse schoenen van Vic Matie zijn bijzonder en daar hou ik van.’ 2. ‘Mijn favoriete geur is Black Orchid van Tom Ford, kruidig en zwaarder, en de naam zegt het al: de vormgeving is in zwart.’ 3. ‘Qua kledingmerken heb ik een voorkeur voor Diesel en Zadig et Voltaire.’ 4. ‘Ik draag graag sieraden van Uno de 50, een Spaans merk dat van elk sieraad slechts vijftig exemplaren maakt. Dat vind ik een mooi idee.’ 5. ‘Ook bij het Amsterdamse Gem Kingdom koop ik graag sieraden, omdat ze bijna alleen maar unieke items maken.’ 6. ‘Als ik mijn stijl op het gebied van kunst moet omschrijven, is het mixed media: een combinatie van verf, foto’s en andere materialen.’ 7. ‘Maria staat voor liefde, troost en bescherming. Zij mag niet ontbreken in mijn leven.’

48

T E K S T Brian Issac

B E E L D Stock

In onze drukke regio zijn er niet veel plekken waar je je kunt laten overweldigen door historisch groen, maar in Warmond kan het. Op landgoed Huys te Warmont kun je romantisch wandelen, neerstrijken op een bankje aan de kasteelgracht, en, kijkend naar het eeuwenoude huis, in gedachten de geschiedenis aan je laten voorbijtrekken.

Passanten in een eeuwenoud huis 49

TEKST

Willemien Timmers

W

ie de eerste steen legde, is niet bekend, maar

nen en kronkelende paden, ingericht

archeologisch onderzoek heeft uitgewezen

volgens de Engelse landschapstijl,

dat de fundamenten van het Huys te War-

wordt in de volksmond nog steeds

mont uit de 12de of 13de eeuw dateren. Bewoners kwa-

‘het bos van Krantz’ genoemd. Het

BEELD

men en gingen, erfden en verkochten, en verbouwden

prachtige park, dat zo’n twintig hec-

Richard Steenvoorden

ieder naar eigen inzicht. Zo’n vijfhonderd jaar lang was

tare groot is, laat bezoekers even de

en collectie van Historisch

het Huys te Warmont de zetel van de Heren en Vrouwen

tijd en beslommeringen vergeten.

Genootschap Warmelda

van Warmond, die hun ‘vrije heerlijkheid’ vanuit het huis

In 1960 werd de buitenplaats aan

bestuurden.

de gemeente Warmond verkocht, die het bos overdeed aan de Stich-

‘Als je hier wilt wonen, moet je bereid zijn je 21steeeuwse ideeën over wooncomfort los te laten’

L U I D K LO K J E

ting Het Zuid-Hollands Landschap

De beroemdste bewoner was Johan van Duvenvoirde,

en het huis aan de Stichting Huis te

admiraal van Holland en bevelvoerder bij de geuzen.

Warmond. Sindsdien is het eeuwen-

Nadat de Spanjaarden tijdens het beleg van Leiden zijn

oude pand particulier bewoond en

huis hadden verwoest, kreeg hij toestemming om met de

wordt erop toegezien dat er weinig

stenen van eerder afgebroken Warmondse kloosters Het

wordt veranderd aan de sprookjes-

Huys te herbouwen. Het oude luidklokje (een van de oud-

achtige sfeer die eromheen hangt.

ste in Nederland) dat in de rechter torenspits hangt en als opschrift 1392 et vocor barbara draagt, herinnert nog

GROOT VOORRECHT

aan die tijd.

‘Het is inderdaad een voorrecht om

Pas toen baron C.P. van Leyden het mooie buiten in 1774

hier te wonen,’ beamen de bewoners

kocht, kreeg het huis zijn huidige, classicistische uiterlijk.

van het prachtige landhuis. ‘De op-

Van Leyden was een van de burgemeesters van Haarlem en

richters van de stichting, een viertal

gebruikte het Huys als zomerverblijf. Hij zorgde ervoor dat

goede vrienden, wilden voorkomen

zijn buitenhuis een ingetogen Louis XVI-interieur kreeg,

dat, net als veel andere kastelen en

met als pronkstuk de ronde muzieksalon met prachtige

landhuizen in den lande, Huys te

stucwerken waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan.

Warmont in handen van projectontwikkelaars zou vallen, en zou de-

50

H E T B O S VA N K R A N T Z

graderen tot modern appartemen-

Begin twintigste eeuw verwierf de Leidse textielfabrikant

tencomplex of kantoorgebouw. Zij

C.H. Krantz het landgoed en onderhield de buitenplaats

hebben daarmee dit prachtige pand

buitengewoon goed. Het parkbos met de eeuwenoude la-

een enorme dienst bewezen. Het ge-

LANDGOED

hele interieur is nog zoals het was in de achttiende eeuw:

‘Palmendag’. Dan worden de palmen en alle planten door de

prachtige hoge plafonds, mooie grote ruimtes en smaak-

bewoners vanaf het binnenplein verkast naar de oranjerie, die

volle ornamenten geven het huis sfeer.’

nog steeds in gebruik is.

DIKKE TRUI

te op ons pad gekomen is, en zijn er daarom zuinig op om in

Wonen in cultureel erfgoed vraagt wel wat van je. ‘Je

dit huis vol historie alles te houden zoals het is. Op die manier

moet een liefhebber, of liever gezegd, een romanticus zijn

kunnen we op termijn het stokje weer doorgeven aan nieuwe

om hier te willen wonen. Je moet houden van de unieke

liefhebbers, die op hun beurt op dit huis zullen passen. Wij zijn

sfeer, maar ook niet terugschrikken voor hoge stookkos-

immers maar passanten in dit bijzondere huis.’ En al wonen

ten en het moeten meehelpen met het onderhoud.’

sommige huurders al decennialang op het Huys te Warmont,

Omdat het huis als zomerverblijf is gebouwd – de chique

alledaags wordt het nooit. ‘Het is hier zo’n bijzondere plek.

bewoners ontvluchtten in de warme maanden de stank

Midden in de Randstad, en toch midden in de natuur. Elke

van de stad – ontbreekt het in het Huys te Warmont aan

keer als je door het bos naar huis rijdt, voelt het als vakantie.’

‘We weten allemaal hoe gezegend we zijn dat deze woonruim-

wintercomfort. Met dat lot hebben de bewoners, waarvan sommigen op het Huys geboren zijn en anderen er al

Met dank aan de huidige bewoners voor de sfeerimpressie

tientallen jaren wonen, zich inmiddels verzoend. ‘Neem een dikke trui mee, adviseren wij ons bezoek altijd. In een oud, niet geïsoleerd huis kun je niet verwachten dat elke ruimte behaaglijk warm is. Voor het eeuwenoude houtwerk is het bovendien beter dat het huis niet geïsoleerd is.

Als je hier wilt wonen, moet je bereid zijn je 21ste-eeuwse ideeën over wooncomfort los te laten.’

S P R O O K J E S AC H T I G Toch heeft dit gebrek aan modern gerief ook zijn charmes, geven de bewoners toe. ‘Het is een huis waar je ’s winters dicht bij de haard kruipt met een warm vest aan. En, eerlijk is eerlijk, de sfeer is hier inderdaad sprookjesachtig als het buiten vriest en het ijs uit de gracht tegen het huis aan kraakt. De herinneringen aan schaatsen op de gracht en koek en zopie uitdelen uit het raam, zijn onvervangbaar. Ook kerstvieren, het liefst met een pak sneeuw erbij, voelt nergens zo warm en bijzonder als hier in huis. Heerlijk om geen lullig boompje op een kist in een hoekje te zetten, maar een prachtige boom van meer dan vier meter te bestellen.’

PA L M E N DAG Ook al hebben de verschillende bewoners hun eigen stek in het grote landhuis, er is veel gemeenschapszin. ‘In de zomer ontmoeten we elkaar regelmatig tijdens een gezellige borrel op het binnenplein. Een illustratie van onze betrokkenheid bij elkaar: wij noemden de oudere generatie medebewoners vroeger zelfs oom en tante.’ De bewoners onderhouden ook samen de rozentuin en de kruidentuin, en zorgen ervoor dat hun kippen niets tekort komen.

Een jaarlijks terugkerende gebeurtenis is de zogenaamde 51

Onderweg, op het werk, langs de lijn, thuis en op school, altijd en overal staan we in verbinding met elkaar. Apparaten als smartphones en tablets zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Braintel integreert vernieuwende communicatiemiddelen in bedrijven, maar schenkt vooral aandacht aan de klant, denkt met opdrachtgevers mee en levert maatwerk.

52

BRAINTEL

VLIEGTUIGMODUS ZORGT VOOR VOLLEDIGE AANDACHT Braintel een totaaloplossing van breedband en hosted telefonie had

geleverd. De gastvrouw van dat restaurant vertelde me dat Marie-José hen in aanloop naar de opening

veel kopzorgen en tijd heeft bespaard. Zo hadden ze dezelfde dag

‘Z

nog een vast nummer en hebben ze

owel in je persoonlijke

der verbinding en applicaties die

zelf niets met de provider hoeven

leven als op de werkvloer,

voldoen aan de gebruikersbehoefte

regelen. Ook is de open en persoon-

gaat het allemaal om

is nutteloos. De techniek op de juis-

lijke manier waarop wij telkens

verbindingen,’ zegt Marcel van der

te manier verbinden met de gebrui-

worden ontvangen voor mij de be-

Neut. Samen met Marie-José van

ker, dat is onze uitdaging. In onze

vestiging dat Braintel met recht een

Laere werkt hij al meer dan vijf-

steeds veranderende samenleving

van onze toppartners is: ze zijn per-

tien jaar in de telecombranche. ‘In

geeft Braintel samen met Telfort

soonlijk, ondernemend en duidelijk,’

onze reis naar het digitale tijdperk

Zakelijk het digitale tijdperk op de

aldus Vanessa Hoekema van Telfort

is persoonlijke aandacht ontzettend

werkvloer een gezicht. Wij brengen

Zakelijk.’

belangrijk. Steeds meer bedrijven

techniek en producten tot leven,

spelen hierop in. Grote merken en

zodat bedrijven profiteren van effi-

VLIEGTUIGMODUS

winkelketens zijn zowel on- als of-

ciënte processen en hun medewer-

Door aandacht te hebben voor de

fline goed vertegenwoordigd en ma-

kers kunnen voorzien van een fijne

bedrijfscultuur, de organisatiepro-

ken zich wendbaar voor de steeds

werkplek. Bijvoorbeeld telefonie en

cessen en de medewerkers, levert

veranderende behoefte van de con-

internet voor horecaondernemin-

Braintel volledig maatwerk en ont-

sument. Thuis creëer je waardevol-

gen, accountantskantoren, trans-

zorging. En Braintel kiest er bewust

le herinneringen door persoonlijke

port- en bouwbedrijven, maar ook

voor om heel lokaal te werken. Ma-

aandacht voor en met elkaar.’

voor winkeliers uit de regio.’

rie-José: ‘Onze persoonlijke aanpak,

F IJ N E W E R K P L E K

T O P PA R T N E R

zorgt ervoor dat we bedrijven pre-

Ook op het werk staat iedereen met

‘Wanneer ik een afspraak met

cies dat kunnen bieden wat ze no-

elkaar in contact. Marie-José: ‘Con-

Marcel of Marie-José heb, is het

dig hebben. Boven Marcels bureau

tact met klanten, leveranciers en

altijd maar de vraag waar deze

op het kantoor in Katwijk hangt de

collega’s of zelfs systemen die met

gaat plaatsvinden. Ze nemen me

quote: Eventually everything con-

elkaar communiceren; wij voorzien

mee naar de bedrijven waar onze

nects. Zowel thuis als op de werk-

bedrijven in de Duin- en Bollen-

verbindingen het werk doen. Zo

vloer, uiteindelijk staat alles met

streek van dit soort communicatie-

ontmoette ik Marie-José dit voor-

elkaar in verbinding en dat maakt

middelen. Maar een apparaat zon-

jaar in een nieuw restaurant waar

dingen alleen maar makkelijker.’

noem het gerust “vliegtuigmodus”,

53

MARISKA JAGT

“

BIJ EEN LEEG CASCO RAAK IK SUPER ENTHOUSIAST OVER ALLE MOGELIJKHEDEN OM DE PERFECTE WOONOMGEVING TE CREËREN

”

JE HEBT EEN EIGEN INTERIEURDESIGN -STUDIO. HOE IS HET ALLEMAAL BEGONNEN? ‘Als kind was ik al bezig met styling en ontwerp en ik ben ook altijd al creatief geweest. Als ik een leeg casco zie, raak ik superenthousiast over alle mogelijkheden om de perfecte woonomgeving te creëren. Ik ben zeven jaar geleden aan de keukentafel begonnen en dat ging meteen heel erg goed. En nu zijn we met z’n achten, interieurarchitecten, grafisch vormgevers, productontwerpers.

We doen het totale pakket.’

WAT B I E D J IJ J E K L A N T E N ?

‘Karaktervolle interieurs met een serene elegantie. Met bijzondere oplossingen en een sterk oog voor detail ontwerpen we high end-interieurs waarin de gebruiker zich thuis voelt maar tegelijkertijd ook wordt uitgedaagd. Wij merken dat particulieren vaak een heel specifiek beeld in hun hoofd hebben van hoe ze het willen, dus ik probeer ze andere facetten te laten zien. Door ze verschillende mogelijkheden voor te leggen, kunnen ze heel bewust achter hun uiteindelijke ontwerp staan. Het is dan ook niet: u vraagt, wij draaien. We gaan een proces met ze aan. We werken heel nauw samen met de opdrachtgever, in fases, waarbij we feedback vragen, waardoor het weliswaar onze stijl blijft, maar wel hun woonomgeving wordt.’

H O E Z O U J E D I E S T IJ L O M S C H R IJ V E N ?

‘We hebben een aantal kernwaarden die heel veel over onze stijl zeggen: quiet luxury, camouflaged glamour, good taste en contemporary elegance. Warme interieurs, maar wel met een stoer randje. Als je in een ruimte komt, moet die je rust geven en comfort bieden. Niet te veel tierelantijnen. Clean maar niet kil.’

S TA J E DA A R B IJ O O K O P E N V O O R N I E U W E T R E N D S ?

‘Ik geloof niet in het blindelings volgen van trends. Een stijl is persoonlijk en groeit met je mee, ook op interieurgebied. Dat betekent niet dat we niets met trends doen.

We bezoeken de grote beurzen, zodat we wat ons in de nieuwste trends en collecties

TEKST

Lonneke Gillissen

54

Quiet luxury & good taste Mariska Jagt is interieurarchitect en stylist én de creatieve kracht achter Studio Mariska Jagt, dat acht man sterk nationaal en internationaal projecten ontwikkeld. Van kantoren tot villa’s en van hotels tot publieke ruimtes. ‘Altijd met een warm gevoel, maar wel met een stoer randje.’

55

56

MARISKA JAGT

“

WE ONTWERPEN HIGH END- INTERIEURS WAARIN DE GEBRUIKER ZICH THUIS VOELT MAAR OOK WORDT UITGEDAAGD

”

aanspreekt op onze stijl kunnen toepassen. En andersom. Zo gebruiken wij al jaren graag gerookt glas en marmer, en dat is nu ineens heel erg in. Wij willen een statement maken met iets en niet iets toevoegen om het toevoegen.’

WA A R B E N J E T R O T S O P ?

‘Ik ben trots op al mijn projecten, maar over sommige ontwerpen ben ik extra tevreden. Zoals over een project op Mallorca, echt een prachtige villa halverwege de bergen, met een mandarijn- en citroenenboomgaard eromheen. Heel bijzonder.

De warme diepe kleuren, denimblauw, okergeel, smaragdgroen. Elke ruimte heeft een andere kleur, maar vormt toch een geheel. En ik ben ook wel een beetje verliefd geworden op het eiland. Een ander voorbeeld is een project in Rotterdam, waar de opdrachtgever – een professioneel voetbalkeeper – een veilige omgeving voor zichzelf wilde. Zijn wens hebben we gecreëerd door het gebruik van warme tinten, raambekleding van bamboe en lampen in gerookt glas.’

E N WA A R B E N J E N U Z O A L M E E B E Z I G ?

‘Wat ik momenteel een heel mooi project vind is het ontwerp en de realisatie van een boetiekhotel in Leiden. De hotelwereld ligt me na aan het hart – ik heb hiervoor in de hotelbranche gewerkt. Ook hier werken we met warme kleuren, goudtinten.

Het is een monumentaal pand, met van die kruip-door-sluip-door gangetjes en mooie details die heel veel sfeer zetten. Bovenin hebben ze suites gemaakt van twee verdiepingen, waarbij je echt in het puntdak zit en dan de volledige balkenconstructie ziet. Geweldige ruimtes om vorm te mogen geven.’

Z E T J IJ O O K T R E N D S ?

‘Een goede designer is een inspiratiebron voor anderen. Ik doe dat niet bewust, maar ik hoor het wel vaak. Mensen die onze projecten zien of ons bijvoorbeeld via Instagram volgen, geven aan de interieurs echt als inspiratie te zien en heel vernieuwend te vinden. Ik denk dat dat in me zit en vanzelf gaat. Het is zeker niet iets wat ik bedenk: nu moet ik een nieuwe trend neerzetten.’

E N WA A R D R O O M J E N O G VA N ?

‘Ik zou heel graag een prestigieus hotel in een wereldstad willen realiseren. Misschien wel doordat ik uit die hospitality-wereld kom. De hele klantbeleving vormgeven en in het ontwerp ondersteunen: van het moment dat een gast contact opneemt tot en met het moment dat hij weer vertrekt. Dat lijkt me fantastisch.’

57

Party time!

NEX XL feliciteert Villa Beukenhof, KBM Katwijk, NHW Jobs, Autocentrum Beelen en de Porseleinkast van harte met hun jubileum!

Villa de Beukenhof: 500 jaar ‘De Beuk’ Filmsterren en prinsessen, hij zag ze komen en gaan. Verliefde stelletjes zag hij ook. Misschien plaste er weleens een hondje tegen hem aan.

De eeuwenoude beukenboom in de tuin van restaurant De Beukenhof in Oegstgeest moet heel wat hebben meegemaakt. ‘Als die beuk had 6. kunnen praten, dan was dat een bestseller geworden,’ zegt Erwin Rozendal. Hij viert dit jaar het 500-jarig bestaan van zijn restaurant.

NWH jobs 10 jaar

Autocentrum Beelen 30 jaar

Van vijf naar ruim driehonderd uitzendkrachten in tien jaar. Jacco, Dennis en Theo willen alle

Al dertig jaar een begrip in

klanten dan ook bedanken voor het vertrouwen,

de regio én ver daarbuiten,

alle uitzendkrachten voor hun inzet én het hele

dat is Autocentrum Beelen.

vaste team van NWH Jobs voor hun toewijding

Frank Beelen startte ooit

van de afgelopen tien jaar. Want: ‘Deze mijlpaal

met sleutelen aan auto’s

hebben wij met elkaar bereikt! NWH Jobs zorgt

in een oude schuur en

voor de juiste persoon in uw bedrijf. Op ieder

heeft nu het grootste

moment. En dat werkt!’

merkonafhankelijke autobedrijf van Nederland met vestigingen in

De Porseleinkast 50 jaar

Lisserbroek, Almere en

Het familiebedrijf, gerund door Henriëtte van

Rotterdam. Frank Beelen:

den Anker, begon in 1967 met de verkoop van

‘Het succes is mede te

luxe huishoudelijke artikelen. Hierbij stond

danken aan een fantastisch

productadvies en een hartelijke ontvangst centraal, en dat is nooit veranderd! Het afgelopen jaar is

team medewerkers dat elke

er wel een grote bedrijfsverandering doorgevoerd: de Porseleinkast richt zich nu primair op twaalf

dag weer klaarstaat om de

topmerken, waaronder Jura, Villeroy & Boch en Le Creuset. De trendy winkel aan de Voorstraat 66

klant, zakelijk en particulier,

in Katwijk is nu van donderdag tot en met zaterdag open en kan ook op afspraak worden bezocht.

totaal te ontzorgen op het gebied van alles wat met auto’s te maken heeft. Bij

Het Katwijkse familiebedrijf KBM Groep bestaat 60 jaar

auto’s hoeft u eigenlijk maar

KBM Groep is in 1957 opgericht door Bart van der Plas

even Beelen bellen.’

senior (85) en is actief op het gebied van Ontwikkeling & innovatie, Bouw & transformatie en Onderhoud.

‘Ons bedrijf is optimaal ingericht voor klanten die met een partner willen ontwikkelen, bouwen, beheren en onderhouden.’ De huidige directie wordt gevormd door de zonen van de oprichter: de broers Dick, Willem en Jan Bart van der Plas.

58

aan één ding te denken:

Calla Het nieuwbouwcomplex voor 50-plussers, ‘Calla’, in de wijk ‘De Bloem’ in

Rijnsburg, is bijna klaar. De eerste bewoners staan te trappelen om hun intrek te nemen in dit prachtige gebouw met een unieke formule: een wooncomplex waarin zelfstandig kan worden gewoond met alle faciliteiten in de buurt om het leven zo aangenaam mogelijk te maken. De huurders leven er in luxe en comfort, met zelfs een eigen wellness center, sauna en zwembad in het complex. Daarnaast kunnen de bewoners desgewenst en naar behoefte gebruikmaken van bijvoorbeeld medische thuiszorg. De 98 levensloopbestendige appartementen hebben een zeer hoogwaardige afwerking en zijn van alle gemakken voorzien om het leven gedurende ‘de oude dag’ zo gemakkelijk mogelijk te maken. Er is in het bijzonder veel aandacht gegeven aan de gemeenschappelijke ruimten: een ontmoetingsruimte, kookstudio en huisbioscoop. Deze worden sfeervol en huiselijk ingericht.

Het is de bedoeling dat de bewoners zich er snel thuis voelen. De bewoners kunnen gezamenlijk maaltijden koken, zich aanmelden voor thuiszorg en bijvoorbeeld een kapper of pedicure aan huis te krijgen.

Voor meer informatie: www.wonenincalla.nl.

Telefoon: 071 - 405 1500 E-mail: welkom@deraadmakelaars.nl

luxe serviceappartementen

Altijd blijven verbazen

60

JORA VISION

Na een doorstart in 2015 ging Jora Vision-baas Jan Maarten de Raad terug naar de basis.

‘We willen nóg beter worden in wat we doen.’

Ja, hij is de eigenaar. Maar dat betekent niet dat het in-

Jora Vision is nog altijd de groot-

terview alleen over hem hoeft te gaan. Pas na een uitge-

ste ontwerper van themaparken in

TEKST

breid rondje langs het aanwezige personeel neemt Jan

Europa. Het kan Disneyland Parijs,

Geerlof de Mooij

Maarten de Raad (vriendelijke glimlach, guitige ogen)

Center Parcs en het Zweedse Kol-

BEELD

plaats in zijn stoel. Maar niet nadat hij eerst een bakje

marden Zoo tot zijn vaste klanten-

Monica Stuurop

koffie heeft gehaald. ‘Rustig aan,’ zegt hij. ‘Ik heb de tijd.’

kring rekenen. In de regio maakte

Het tekent het karakter van Jan Maarten de Raad (51).

het ontwerpen voor het Naturalis in

Joviaal, openhartig, ontspannen. Al was hij niet altijd zo

Leiden, de Rembrandt Experience

losjes, verzekert hij. ‘Neem nu dit interview. Twee jaar

in Leiden en het Space Expo mu-

geleden zou ik nooit zo lang de tijd nemen. Geen denken

seum in Noordwijk. Viermaal won

aan. Had ik het véél te druk voor. Dan zou ik na een uur

Jora Vision een prestigieuze THEA

hebben gezegd: Sorry, maar ik moet nu écht weer door.

Award (van de Themed Entertain-

Nu maak ik er tijd voor vrij.’

ment Association), een soort Oscar van de amusementswereld, die jaar-

AWA R D - W I N N A A R

lijks in Californië wordt uitgereikt

Die verandering heeft alles te maken met het faillisse-

aan de bedenkers van de beste at-

ment van zijn bedrijf in december 2015, het gevolg van

tracties.

een desastreus verlopen bouwproject in Emmen. Na een doorstart gooide hij het over een andere boeg. ‘Voorheen

VEEL TIJD EN DENKWERK

lag de focus op groei. We werkten veel als onderaan-

Jora Vision opereert in een beweeg-

nemer. Nu hebben we de focus verlegd. We willen nóg

lijke markt. Thematisering van the-

beter zijn in wat we doen: themaparken realiseren, van

maparken of tentoonstellingen is

tekentafel tot eindproduct. Groei is minder belangrijk.

een trend die zich al jaren aftekent.

Daarom werken we meer samen en vaker direct in dienst

Aanvragen komen soms uit onver-

van de klant. Dat geeft meer rust.’

wachte hoek. Zoals van een Zweedse 61

eigenaar van een reusachtige collectie Luis Vuitton-koffers. Zijn koffers zijn het onderwerp van een internationale, rondreizende expositie.

Jora Vision is verantwoordelijk voor zowel het ontwerp van de expositie als voor de uitvoering. ‘Een bijzon-

‘Het is meer dan alleen een leuk verhaal bedenken.

Structuur en opbouw zijn cruciaal’

In die beginperiode leerde Jan Maarten ook zijn vrouw June kennen. June leidde een Chinese handelsmissie in Nederland toen hij haar ontmoette. Tijdens een sabbatical in China enkele jaren later, kwam hij weer met haar in contact. Ze kre-

der project dat veel tijd en denkwerk

gen een relatie. June sloot zich aan

vereist,’ zegt Jan Maarten.

bij Jora Vision en leverde een belangrijke bijdrage aan het uitbreiden

Hij vergelijkt het werk met het regis-

van de activiteiten van het bedrijf in

seren van een film. Of het schrijven

China. Inmiddels is Jora een grote

van een roman. ‘Het is meer dan

speler op de Chinese markt en heeft

alleen een leuk verhaal bedenken.

het zijn eerste miljoenenproject ach-

Structuur en opbouw zijn cruciaal.

ter de rug.

Onze attracties zitten vol verrassende plotwendingen en meeslepende

DAG E N N AC H T

zijpaden. Het doel is altijd: een tot

In de afgelopen 25 jaar veranderde

de verbeelding sprekend decor op-

er veel bij Jora Vision. Wat vooral

bouwen rond een sprookjesverhaal

opvalt: het bedrijf is steeds profes-

of een historische gebeurtenis. Dat

sioneler geworden. ‘We hebben nu

doen we door er een spannende of

echte specialisten in dienst,’ zegt Jan

vrolijke wending aan te geven.’

Maarten. Hij probeert nog steeds mee te denken over ieder project.

CHINESE MARKT

Maar dan vooral in de rol van aan-

Het ‘verhaal’ Jora Vision begint –

gever, zegt hij. Vergelijk hem met de

hoe kan het ook anders in Rijnsburg

coach van een voetbalteam. ‘Ik spoor

– op de oude bloemenveiling. Als

aan, spui mijn ideeën, geef mijn

student importeerde Jan Maarten

mening. Maar mijn medewerkers

met een vriend kunstbloemen en

moeten het doen. Dus geef ik ze de

-planten uit Azië om wat bij te ver-

vrijheid. Pas als ze me niet verbazen,

dienen. ‘Die decoreerden we met wa-

grijp ik in.’

tervalletjes voor de verkoop.’ Tijdens een bezoek aan de IAAPA, de toon-

Ook persoonlijk maakte Jan Maar-

aangevende Amerikaanse beurs voor

ten een ontwikkeling door. ‘Aan

pretparkondernemers, ontstond het

het begin is het vooral leuk. Speels.

idee de decoraties uit te breiden.

Avontuurlijk. Daarna gaat het hard.

De bal ging rollen en in rap tempo

Een eigen bedrijfspand, buitenland-

groeide Jora Vision uit tot een mil-

se klanten, nieuwe markten. Zelfs

joenenbedrijf met klanten over de

tijdens de crisis groeiden we snel

hele wereld.

door. Dat gaf ook veel stress. Ik ging niet op vakantie, was alleen maar aan het werk. Dag en nacht. Nu pak ik het anders aan. Ik heb meer rust in m’n lijf.’ Lachend: ‘Maar dat mag ook wel op je 51ste.’

62

DE SLAAPKAMER VAN LISSE

‘Meermaals stond ik huilend naast mijn bed’ Eigenaresse Mirjam de Best van De

Slaapkamer

van

Lisse

doet

Ook organiseert ze graag badjassenmodeshows, wijnproeverijen en workshops in de winkel. ‘Ik doe het op mijn manier of ik doe het niet. Ik probeer niet alle segmenten te bedienen,’ zegt Mirjam de Best. ‘Ik heb een stijl waar het label

het graag anders. Daarom ging ze

kwaliteit aan hangt. Ik wil iets móóis verkopen. Dat heb ik als kind al meege-

onlangs in zee met het Griekse merk

hadden wél altijd goede producten. We zochten stad en land af voor de beste

Candia, specialist in handgemaakte

hanteren als de meeste beddenzaken is geen optie, daar zou ik geen plezier aan

matrassen van natuurlijke materialen.

Daarom ook vertikt ze het om te

kregen. Kwaliteit, vakmanschap. Wij hadden het niet breed thuis, maar we nootjes. Die koop ik daar, want dáár zijn ze het lekkerst. Dezelfde werkwijze beleven. En daar draait het nou juist om: mijn stijl, mijn visie.’

B E L A N G VA N E E N G O E D M AT R A S Op haar elfde viel Mirjam tijdens het turnen uit de ringen. ‘38 jaar lang heb

stunten met kortingsacties, ze geeft

ik last gehad van mijn rug. Meermaals stond ik huilend naast mijn bed. Dan

liever iets weg.

Mijn moeder wist op een gegeven moment niet meer waarop ze me moest

ga je wel het belang van een goed matras inzien. Álles hebben we geprobeerd. neerleggen. Een drama was het. Via via kwam ik uiteindelijk bij de juiste therapeut terecht. Nu ben ik pijnvrij. Goed advies is zó belangrijk.’

Na achttien jaar ervaring te hebben opgedaan in de beddenbranche, opende Mirjam met de hulp van haar partner Richard dit jaar haar eigen winkel. ‘Als er één ding is wat ik heb geleerd tijdens mijn carrière, is het dat je moet lúisteren naar de klant. Daarbij leerde ik als journalist de juiste vragen te stellen, oog te hebben voor de details. In de horeca leerde ik mensen extra in de watten te leggen. En als sportmasseur leerde ik aan te voelen wie ik voor me heb. Al die vaardigheden probeer ik in dit werk toe te passen. Ik kan eindeloos doorpraten over bedden, maar dat is niet goed genoeg. De klant moet aan het woord zijn.’

De Slaapkamer van Lisse | Heereweg 193 info@deslaapkamervanlisse.nl | 0252 – 769 229 63

NOSTALGIE

64

Speciale verkeersborden wijzen de richting naar een uniek buitenmuseum.

Neem je die afslag, dan volgt al snel de spoorwegovergang.

TOYS FOR BOYS AND GIRLS

Links een oude stoomlocomotief uit 1928, enkele tientallen meters verder een reconstructie van het station Gorssel van de stoomtram ZutphenEmmerik uit 1926, dan de hoofdingang van het spoorwegmuseum.

T E K S T May-lisa de Laat B E E L D Monica Stuurop

65

NOSTALGIE

om mee te spelen. Buiten wachten de stoomtreinen op hun belangstelling.

De smalspoorlijn heeft een spoorwijdte van zevenhonderd millimeter en begint bij het museum. Bij de Wassenaarse Wetering aan de andere kant van het meer moet de locomotief rangeren. Daarna vervolgt hij de rit van totaal vierenhalve kilometer tot aan de remise en terug naar het museum. ‘Onze droom is dat de trein ooit helemaal rond het meer zal rijden. Ook willen we graag een lijn aanleggen naar het Panbos. We zijn hierover in gesprek met de gemeente,’ vertelt Kees Plug, machinist en marketingman. Zelf werd

H

et

Kees als tiener al door het virus geMeer

grepen. Hij legde zijn spaargeld net

is allang niet meer alleen

Valkenburgse

zolang opzij totdat hij bij een sloper

een recreatieplas, locatie

in Boxtel een locomotief kon kopen.

van Brasserie Buitenhuis en zand-

Deze loc, met inmiddels een nieuwe

winningsgebied. Het is ook de

ketel, is volledig gerestaureerd en

thuisbasis van Stoomtrein Katwijk

onderdeel van het museum.

Leiden. Op het smalspoor rijden

stoom- en diesellocs, zoals die in het begin van de twintigste eeuw in Nederland in gebruik waren. Een echt boemeltreintje dat oudere mensen herinnert aan hun jeugd.

LEVEND MUSEUM Hoe belangrijk het smalspoor ooit was, beleef je tijdens een bezoek aan het levende museum. Voor jong en oud(er) is er van alles te zien, horen, doen en… ruiken. Kinderen mogen een kijkje nemen op de locomotief om naar het vuur te kijken en in het museum zetten zij, net als een ech-

Op het smalspoor rijden stoom- en diesellocs, een echt boemeltreintje dat oudere mensen herinnert aan hun jeugd

S T O K E R E N M AC H I N I S T Stoomtrein Katwijk Leiden wordt gerund door 125 vrijwilligers. ‘In de werkplaats bijvoorbeeld wordt het meeste zelf gebouwd en gerestaureerd. Alleen stoomketels kunnen we niet zelf maken,’ laat Kees Plug weten. Per rijdag zijn er gemiddeld tien tot twaalf medewerkers actief op de treinen, in het station en in het museum.

Maar met het jaarlijks toenemende aantal bezoekers zijn niet alleen meer vrijwilligers nodig. ‘Zonder sponsors en donateurs is het onmogelijk onze

te machinist, de modelspoortreinen

collectie uit te breiden of om speci-

in beweging. Voor onderzoekende

ale objecten te restaureren. Op dit

types is er een speurtocht langs de

moment stellen we alles in het werk

interessantste stukken. Binnen zijn

om twee locomotieven uit Indone-

er voor de jongste bezoekers boven-

sië hiernaartoe te krijgen én rijvaar-

dien verschillende speelgoedtreinen

dig te maken.’

66

VALKENBURG

O N T D E K T I N D E D U I N E N Militair Jan Pellenbarg ontdekte in 1945 de spoorlijntjes van zevenhonderd millimeter breed en dertien kilometer lang in de Katwijkse duinen. Die werden gebruikt voor het vervoer van allerlei materialen van het waterleidingbedrijf. Een Ruston dieselloc, een spoorijzer-railtractor en twee railauto’s deden dienst op het traject. Pellenbarg kwam met het plan om de baan vrijwillig te onderhouden en er ook met eigen tractiemiddelen, liefst stoomlocs, op te rijden. En zo geschiedde. De eerste rit voor publiek was in 1972. Dat duurde tot 1992, toen werd besloten de spoorlijn te verplaatsen naar het Valkenburgse Meer.

Een jaar later al reden de rijtuigen de huidige route die langs het meer loopt. En sinds 1995 is er ook een museum.

De collectie laat zien op welke terreinen het smalspoor ooit werd ingezet, compleet met zo’n honderd stoom- en diesellocomotieven. Een van de pronkstukken is de complete stoomtram die in 1957 voor het laatst reed tussen Doesburg en Doetinchem.

T O TA L E FAC E L I F T Vanaf 2003 wordt gebouwd aan het buitenmuseum. In de motorlocomotievenloods, gemaakt naar voorbeeld van de vroegere baksteenfabriek Terwindt & Arntz, staan de rijvaardige diesellocomotieven te glimmen. Daartegenover vind je de rijtuigloods, waarin nog enkele goederenwagens van tramwegbedrijven op restauratie wachten.

Buiten ervaar je het landleven van toen in de tuinderij.

In het westelijk deel van ons land werd vroeger het lichte smalspoor gebruikt om oogsten te vervoeren over de langgerekte percelen met vaak slappe bodem. Verder staan er diverse objecten opgesteld die alles te maken hebben met smalspoor. Denk aan een dragline en een excavateur, een graafmachine die afkomstig is van een steenfabriek, en diverse kipwagens. Stilstaan is er niet bij, want de organisatie heeft talloze ambitieuze plannen.

Kees: ‘Het overdekte museum krijgt een totale facelift en hopelijk verlengen we snel het tracé tot het Panbos.’

Op www.stoomtreinkatwijkleiden.nl vind je meer informatie en een overzicht van evenementen 67

‘Profvoetbalster zijn is als een parttimebaan’ Renate Jansen (26) speelde afgelopen zomer als enige profvoetbalster uit de regio op het EK Vrouwen 2017. Met een gouden plak als beloning. Van SV Abbenes naar clubtopscorer bij ADO en van speler bij FC Twente tot EKwinnares, Renates loopbaan toont een steile curve. Ze is dan ook gepassioneerd en heeft een doel: ‘Ik wil op het hoogste niveau voetballen.’

De finale van het EK Vrouwen, 6 augustus 2017. Voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis is een EK-finale te zien op televisie, waarbij profvoetbalsters de bal in Nederlandse netten schieten. Het resultaat is de kroon op een bijzonder kampioenschap. Renate: ‘Het is nooit mijn droom geweest om een EK-titel in de wacht te slepen. Die ontstond pas toen ik hoorde dat het EK naar Nederland kwam, ik bij de selectie zat en we vervolgens vanaf de poule-fase in een positieve flow zaten. Natuurlijk waren er moeilijke momenten: je hebt weleens een offday, België was een moeilijke tegenstander. Maar we bleven winnen. We waren een team, we vochten voor elkaar. We haalden eruit wat 68

SPORT

TEKST

Esmee Splinter BEELD

Sandra Aartman

69

Laat u verrassen door ons veelzijdige aanbod!

Van harte welkom, ook tijdens onze lezingen en workshops www.grimbergenboeken.nl/agenda

Heereweg 237 (‘t Vierkant) - Lisse - 0252 419 180 info@grimbergenboeken.nl - www.grimbergenboeken.nl

Adv_Amazing_100x135_OKT2017.indd 1

25/09/2017 11:23

IN DE VOETSPOREN VAN ODYSSEUS In Homerus’ wereldberoemde epos beleefde Odysseus tal van avonturen over de Griekse zeeën om uiteindelijk aan te komen op het Ionische eiland Ithaka waar hij met zijn vrouw Penelope werd herenigd. De Grieken zijn nog steeds trots op wat er in hun mythologie en geschiedenis wordt beschreven, net als op hun land.

Polyplan organiseert al 30 jaar maatwerkreizen naar dit prachtige en veelzijdige land. Heerlijk zeilen, verrassend rondreizen, eilandhoppen in stijl – uw wens is ons vertrekpunt. Van adembenemende vergezichten en bijzondere stranden en van ongerepte eilanden tot cultuurhistorische schatten met een verhaal en grote Griekse namen uit mythologie en geschiedenis: er valt zoveel te ontdekken, te beleven en vooral te genieten.

AALSMEERDERDIJK 66, 1438 AT OUDE MEER (SCHIPHOL-RIJK)

Laat u inspireren en treed in de voetsporen van Odysseus.

Maak kennis met het andere Griekenland. Wij adviseren u graag om de mooiste bestemmingen te ontdekken overal in Griekenland. De verborgen en bijzondere plekjes, van authentiek tot luxe. Waar u de Griekse historie en mythologie nog duidelijk voelt en waar u in die verstopte taverna samen met de lokale bevolking de heerlijkste Griekse gerechten proeft en geniet van de bekende Griekse gastvrijheid. Ontdek het andere Griekenland.

E-MAIL: INFO@POLYPLAN.NL

TELEFOON: 020 6575 657

WWW.POLYPLAN.NL

erin zat. Dat was onze kracht. De finale was veruit het hoogtepunt, het was fantastisch om mee te maken.’

MEISJE-JONGENS-

‘De finale was veruit het hoogtepunt, het was fantastisch om mee te maken’

VOETBAL Als Renate als vijfjarig meisje start bij voetbalvereniging SV Abbenes is

alles uit mijn carrière halen, op z’n minst de Champions

het meteen duidelijk: voetbal is haar

League een jaar meemaken. Dat gebeurde, plus ik kwam

grote passie. ‘Ik vond sporten leuk

in de selectie van het nationale vrouwenelftal. Als ik de

en was al jong gedreven. Na school-

transfer twee jaar geleden niet had gemaakt, had ik het

tijd speelde ik met vriendjes voetbal,

EK nooit kunnen meemaken.’

overal.’ Bij de lokale voetbalclub is haar oom en later ook haar vader

THUIS IS ABBENES

trainer van de jongensteams waarin

In Hengelo woont Renate samen met een of twee team-

Renate voetbalt. Op haar vijftiende

genoten in een appartement dat FC Twente hen toewijst.

stapt ze over naar VV Kagia.

‘We trainen zes dagen per week, van maandag tot en

Renate: ‘Bij Abbenes had ik geen

met zaterdag, met op vrijdagavond een wedstrijd. Na

keuze, daar moest ik met jongens

de uitlooptraining start zaterdagmiddag mijn weekend.

voetballen, maar tegen de tijd van

Ik ga dan meestal naar Abbenes, naar het huis van mijn

mijn overstap wilde ik dat op een zo

ouders. Ja, dat is voor mij nog altijd thuis. Daar wonen

hoog mogelijk niveau doen. Dat kon

mijn vriendinnen, daar is mijn familie, daar is mijn zus.

alleen als ik naar een grotere club

Enerzijds zijn zij mijn grootste supporters, anderzijds

ging en ik als meisje in een jongens-

hoef ik daar helemaal niets en kan ik lekker op de bank

team bleef voetballen. Jongens zijn

netflixen. Heerlijk.’

sneller, technischer, ze hebben een betere handelingsbekwaamheid.’

LEVEN NA VOETBAL Profvoetbalster zijn is als het hebben van een parttime-

NAAR FC TWENTE

baan, stelt Renate. ‘Ik verdien aardig. De aankomende

Als tiener blijft Renate gefocust en

maanden zit ik onder andere tien dagen intern met het

doelgericht. ‘Ik had geen bijbaan

nationaal vrouwenelftal vanwege de oefenduellen voor

naast mijn middelbare school, alles

het WK 2019, wat overigens iets extra’s oplevert.’

draaide om voetbal. Op mijn zeven-

Daarna wil Renate haar persoonlijke doelen stellen voor

tiende werd ik opgemerkt door Sari-

de toekomst. ‘Een baan als sociaal maatschappelijk werk-

na Wiegman, dan nog trainer bij het

ster lijkt me leuk. Het wordt zeker iets buiten de voet-

vrouwenteam van ADO Den Haag.

balwereld: ik vind voetbal het leukste dat er is, maar

Ze vroeg me op gesprek en ik bleef.’

het is niet mijn hele leven. Andere sporten beoefenen,

Zeven jaar lang voetbalt Renate als

shoppen, het zijn dingen waar ik nu niet aan toe kom,

profvoetbalster bij het eerste vrou-

maar die ik ooit graag weer oppak. Maar voor nu ben ik

wenteam van ADO. In 2012 wordt ze

als profvoetbalster op mijn hoogtepunt. En zolang ik het

daar naast landskampioen ook club-

leuk vind, ga ik door.’

topscorer. Maar als de club het binnen vier jaar niet voor elkaar krijgt om een ticket te bemachtigen voor de UEFA Women’s Champions League, maakt ze de transfer naar haar huidige club FC Twente. ‘Ik wilde 71

72

PURE PASSIE

Het is uit het leven gegrepen Bekend in heel Hillegom en ver daarbuiten, dat is Paul Letschert van Drogisterij Letschert. Een rondje dorp betekent voor hem heel veel mensen groeten. En dat doet hem duidelijk plezier. Letschert wordt ook wel ‘de Hillegomse dokter genoemd’, maar daar wil hij niets van weten. ‘Ik ben absoluut geen dokter.’

T E K S T Annemiek Cornelissen B E E L D Monica Stuurop

73

PURE PASSIE

P

een arts. Andersom worden patiënten door hun huisarts

heel ander verhaal. De verzekering

genaar van de gelijknamige

ook wel doorverwezen naar de drogisterij. Volgens Let-

regelt het en dan is het klaar. Dit was

drogisterij in Hillegom. ‘Ik

schert is dat met name voor de Wapiti Hoestsiroop. ‘Die

verschrikkelijk.’

ben zelfzorgadviseur en dat neem ik

heeft me beroemd gemaakt. Dokters worden weleens

bloedserieus. Ik heb de kennis om

wanhopig van mensen die klagen over hoofdpijn en ver-

O N D E R H E T IJ S

iemand te helpen bij het verwijde-

koudheid. Dan is dit een wondermiddel.’

Een ander pechmoment in Pauls le-

aul Letschert (73) is de ei-

ven, beter gezegd: groot dieptepunt,

ren van een vlek uit de vloerbedekking en kan mijn steentje bijdragen

L E K K E R D I C H T B IJ

is een zwaar auto-ongeluk dat hij

om mensen gezond te laten leven en

Drogisterij Letschert is sinds 1970 aan de Hillegomse

had in de winter van 1985 aan de

gezond te blijven.’ Waarbij hij bena-

Hoofdstraat te vinden in een pand waar sinds 1905 een

Venneperweg. ‘Ik reed daar op een

drukt dat als hij het niet vertrouwt,

drogisterij is gevestigd. ‘In 1880 is de winkel gebouwd.

vrijdagavond. Een wiel van de aan-

hij klanten altijd doorverwijst naar

Uit verhalen weet ik dat het eerst jarenlang een verf- en

hanger van een tegemoet rijdende

behangwinkel is geweest.’ Paul Letschert gaat met veel

auto schoot eraf en raakte mijn auto.

plezier naar zijn winkel en ver hoeft hij niet te lopen,

Ik sloeg over de kop en kwam onder-

want samen met Anneke woont hij erboven, in een klei-

steboven in het water terecht, onder

ne, maar knusse woning. Gekscherend zegt hij dan ook:

het ijs. Vanaf dat moment weet ik

‘Mijn winkel is mijn thuis. Ik heb er een fantastisch dak-

niets meer. Ik kwam bij in het zie-

terras en vierduizend boeken, dus ik vermaak me wel.’

kenhuis, waar ik zes weken in heb gelegen. Na diverse operaties moest

VELE PECHMOMENTEN

ik revalideren. Na dit ongeluk had

Paul is het dertiende kind uit het gezin Letschert. Een

ik een kolossaal probleem: ik moest

getal dat hem zijn leven lang heeft achtervolgd, stelt hij.

opnieuw leren voor drogist, was alles

‘Je kunt het zo gek niet bedenken of het is me wel over-

vergeten. Verder heb ik er tinnitus

komen. Ik heb een lange lijst met pechmomenten, maar

(oorsuizen, red.) aan overgehouden

heb veel geluk met mensen. Mijn vrouw Anneke is een

en een enorm slaapprobleem.’

juweeltje. Het beste wat ik in mijn leven heb gedaan, is Anneke bellen en haar vragen met me uit te gaan.’ Dit af-

LIEF DORP

spraakje heeft geresulteerd in een huwelijk en het tweetal

Zijn goede humeur heeft Paul Let-

is al achtentwintig jaar bij elkaar. ‘Ook met mijn schoon-

schert gelukkig behouden. Hij is

dochter Mel heb ik het enorm getroffen. Zij is ook drogist

altijd in voor een grapje en een

geworden en werkt bij me in de zaak. Zij is intelligent, lief

praatje. En hij draait zijn winkel

en pienter, en het ziet ernaar uit dat zij de winkel in de

nog met veel plezier. ‘Hillegom is

toekomst gaat voortzetten. Verder heb ik mijn kinderen

een lief dorp, een goed dorp. Col-

en kleinkinderen en lieve klanten.’

lega’s van andere winkels zeggen weleens dat de mensen altijd lopen

74

O V E RVA L L E R S A A N B E D

te klagen. Dat ken ik helemaal niet.’

Dat mensen Paul eveneens een warm hart toedragen,

Volgens de drogist is zijn werk on-

bleek eens te meer toen zijn winkel drie jaar geleden na

der invloed van internet wel veran-

een overval veranderde in één bloemenzee. Die overval

derd. ‘De mensen zoeken thuis al

staat hem nog helder voor de geest. ‘Ineens stonden er

op wat ze mankeren en komen met

een paar overvallers aan het voeteneinde van ons bed.

een uitdraai naar me toe. Dan kijk

Ze hadden eerst de hele winkel leeggeroofd en kwamen

ik of ik het middel heb, of bestel het.

kijken of er boven nog wat te halen viel. Dat heeft ons

De drogisterijen, de papa-mama-

enorm aangegrepen. Zo erg zelfs dat we hebben overwo-

winkels zoals ik ze noem, zullen al-

gen om te stoppen.’ In alle jaren is er vaker ingebroken

lemaal verdwijnen. Een jaar geleden

bij Drogisterij Letschert. Negen keer maar liefst. Maar,

waren er 190 in ons land, nu zijn dat

vertelt Paul: ‘Dat waren materiële inbraken en dat is een

er nog maar 21.’

‘Het beste wat ik in mijn leven heb gedaan, is Anneke bellen en haar vragen met me uit te gaan’

75

VAN DER VALK HOTEL SASSENHEIM-LEIDEN

INTERNATIONALE AUTOLANCERING bij Van der Valk Hotel Sassenheim-Leiden Deze zomer vond in Van der Valk Hotel Sassenheim-Leiden de lancering van de allernieuwste Toyota Yaris plaats. Voor dit internationale event was het gehele hotel omgetoverd in de look-and-feel van Toyota.

‘W

ij zijn supertrots dat Toyota ons hotel had

O N V E R G E T E L IJ K E I N D R U K

De grote congreszaal werd omgeto-

uitgekozen als dé locatie voor deze lan-

Om uitgekozen te worden als loca-

verd tot luxe bioscoopzaal en vormde

cering,’ aldus Melanie Lammers, Senior

tie voor dit event, moest het hotel

het decor voor de grote presentatie.

Banqueting Sales Manager van Hotel Sassenheim-Lei-

aan behoorlijk wat eisen voldoen.

In Restaurant Nest en OZZO Orien-

den. ‘Twee weken lang vloog de internationale pers bij

Melanie Lammers somt op: ‘Een

tal & Lounge Bar werden fantasti-

ons in voor een unieke presentatie en testrit in de aller-

goede bereikbaarheid vanaf Schip-

sche gerechten en healthy snacks

nieuwste Toyota Yaris.’

hol, multifunctionele congreszalen,

geserveerd. En de Toyota-mecani-

uitstekende hotelfaciliteiten en –

ciens hadden op het parkeerterrein

misschien wel het belangrijkst – een

hun eigen pitstop voor de testauto’s.

dedicated team dat alles in het werk

Melanie Lammers: ‘Ons gehele team

stelt om de gasten een geweldig ver-

heeft voor en tijdens het event kei-

blijf te bezorgen.’

hard gewerkt om de gasten op alle

Ab de Bruijn, directeur Van der Valk

manieren een wow-gevoel te geven.

Hotel Sassenheim-Leiden, voegt toe:

En dat is gelukt! De pers was lovend

‘Bij een lancering is alles erop gericht

en de opdrachtgever zeer tevreden.

om een onvergetelijke indruk achter

Na afloop ontvingen wij een bedank-

te laten. Alles moet gewoon in één

brief en een groot compliment voor

keer perfect zijn. Een tweede kans

de uitstekende verzorging, en daar

heb je niet. Als eventlocatie speel je

worden wij heel blij van!’

hierin een zeer belangrijke rol. Het

76

verrassen van onze gasten is onze da-

I D E A L E L O C AT I E

gelijkse drijfveer, dus deze uitdaging

Sinds de verbouwing eind 2015 be-

gingen we graag aan!’

schikt Van der Valk Hotel Sassen-

Niets was te gek.

Het gehele hotel werd getransformeerd in de Toyota lookand-feel

heim-Leiden over een modern con-

Congresmogelijkheden

grescentrum met maar liefst zestien

Nieuwsgierig hoe Van der Valk Hotel

multifunctionele

Sassenheim-Leiden uw meeting, congres of event

zalen.

Hiermee

biedt het perfecte mogelijkheden

de wow-factor kan geven? Neem contact op met

voor congressen en events tot dui-

ons Banquet Sales Team om samen de ideeën en

zend personen. Ab de Bruijn: ‘De

mogelijkheden te bespreken.

zalen zijn voorzien van de modernste audiovisuele apparatuur, er is een au-

Van der Valk Hotel Sassenheim-Leiden

tolift aanwezig en dankzij de flexibe-

Banqueting@sassenheim.valk.com

le wanden zijn de zalen te splitsen of

Warmonderweg 8 | Sassenheim | 0252-219 019

samen te voegen. Tijdens de breaks

Hotelsassenheim.nl | Restaurantnest.nl | Ozzo.nl

worden de congresgasten door onze chef-koks verrast met de heerlijkste healthy snacks of ze kunnen genieten van een uitgebreide lunch in een van onze drie restaurants: restaurant Nest, het Live Cooking Restaurant of OZZO Oriental & Lounge Bar.’ Melanie Lammers: ‘En vergeet ook de uitstekende bereikbaarheid van ons congrescentrum niet, direct aan de snelweg A44 en op loopafstand van treinstation Sassenheim!

Dit alles maakt Van der Valk Hotel Sassenheim-Leiden dé ideale locatie voor een vergadering, trainingsdag, conferentie,

productlancering

of

(bedrijfs)feest.’

77

Angelique van Haeften: Barbara Goosens is eigenaresse van Different Mix. Met haar 27 jaar grimeer-ervaring geeft ze gevarieerde workshops op het gebied van grimeren en beautymake-up. Niet alleen face paint, oftewel schminken, maar ook theatergrime, special effects en visagie komen aan de orde. Barbara doet de basistechnieken duidelijk en doeltreffend uit de doeken.

Barbara Goosens geeft workshops voor jong en oud, maar je kunt ook bij haar terecht voor persoonlijk advies in een volledig ingerichte, professionele make-upstudio. Daarnaast fotografeert Barbara op locatie of in de studio van Different Mix. Barbara en haar team zijn in te huren voor grimeren, schminken en fotograferen, ook kunnen ze lesgeven op locatie, zoals op scholen, op beurzen en bij bedrijven.

De uitdaging voor Barbara? ‘Moeilijke grimeerklussen! Het is mijn doel iedereen een onvergetelijk moment vol verbazing over hun eigen kunnen mee te geven.’ Samen met haar team van verschillende visagistes, kapsters, nagelstylistes en fotografen wordt elke activiteit weer verrassend goed!

Voor NEX XL nam Barbara Angelique van Haeften (51) onder handen.

E N Z O H E E F T A N G E L I Q U E DAT E R VA R E N …

‘De jaren gaan sneller dan je in de gaten hebt, vaak ongemerkt. En dan komt er zo’n moment dat je je realiseert hoeveel er gebeurd is. Dat moment had ik op de stoel bij Barbara Goosens. Ik keek in de spiegel en zag mooie en zware ervaringen terug in mijn onopgemaakte gezicht.

Daarna heeft Barbara me stap voor stap ouder gemaakt. Door het gebruik van licht en donker wist ze mijn oogleden te laten hangen, mijn kaaklijn voller te maken en groeven te accentueren. Bovendien heeft ze me elke stap van de metamorfose vakkundig uitgelegd, heel interessant.

Ik kijk nooit meer hetzelfde naar oudere gezichten en hoop dat ik trots oud mag worden. De kleur in het leven zit naar mijn idee in jezelf. Er is schoonheid in iedereen.’

Different Mix Gersteweg 6, Nieuw-Vennep info@differentmix.nl 06 - 2462 1687

78

METAMORFOSE

“en toen was ik ”

88

79

DE DORPSKERK:

de huiskamer van Bloemendaal Ad van Nieuwpoort is dominee van de Dorpskerk in Bloemendaal. Als domineeszoon had hij moeite met de zwaarte van het geloof en in eerste instantie dacht hij dat het zijn weg niet was. Uiteindelijk trad hij toch in de voetsporen van zijn vader.

Maar dan wel op zíjn manier. ‘De passie voor mijn vak is te ontdekken wat aloude Bijbelverhalen zouden kunnen betekenen voor de dag van vandaag.’

T E K S T Jacqueline Moison B E E L D Martine Goulmy

80

81

THEMA

Het lezen van een Bijbelverhaal kan dat bewerkstelligen, maar goede literatuur, poëzie of theater net zo goed. Ad van Nieuwpoort: ‘We hebben daarvoor de verbeelding nodig. Ik ben elke keer weer diep onder de indruk van Bijbelverhalen.

Ze stellen me vragen die ik mijzelf niet stellen kan. Ben ik dan geloviger dan een ander? Dat vind ik niet.’

N AU W E L IJ K S R U I M T E VOOR VERBEELDING We leven in een omgeving waarin we elkaar en onszelf te weinig vragen stellen, vindt Ad van Nieuwpoort.

‘Reflectie is iets dat je moet leren en voeden. En dat begint al tijdens de studie. In Duitsland wordt daar aanToen Ad van Nieuwpoort jong was,

dacht aan geschonken, Bildung noe-

wilde hij naar de toneelschool om tek-

men ze dat. Maar in Nederland leren

sten tot leven te brengen. ‘Ik deed au-

we niet automatisch te reflecteren in

ditie en werd nog aangenomen ook.

het onderwijs. En dat vind ik jam-

Maar de sfeer die daar heerste, bleek

mer. Filosofie zou een verplicht vak

uiteindelijk te soft voor mij. Een op-

moeten worden. Daarnaast durven

merking van een vriend gaf de door-

we de kwetsbaarheid niet altijd aan.

slag: ‘Moet jij niet gewoon theologie gaan studeren?’ En zo is ging het.

ERKENNING ZOEKEN ‘In een wereld van gejaagdheid en gebrek aan identiteit, zijn wij eindeloos op zoek naar erkenning,’ stelt de dominee. ‘Dat wil ik bespreekbaar maken. Ik word weleens een liberale dominee genoemd. Bij mij staan de luiken van de kerk wijd open, voor iedereen. Wat mij drijft, is in gesprek gaan over de tijdgeest en hectiek. Ik

‘Successen zijn over het algemeen saai. Wat we nodig hebben is ruimte om eerlijk naar onszelf te kijken en dit te kunnen delen’

Want dat is een beetje eng.’

Ad van Nieuwpoort werkte achtenhalf jaar op de Zuidas in Amsterdam. ‘Daar werken mensen met grote talenten, maar in hun drukke levens is er nauwelijks ruimte voor verbeelding. Ze kijken vooral naar Excelsheets. Wat ik merkte, is dat er juist heel veel behoefte is aan reflectie, maar dat de middelen om daartoe te komen eenvoudigweg ontbraken. We komen dat overal tegen; het is een soort verweesdheid.

zie geen onderscheid tussen gelovi-

We staan nauwelijks meer stil bij

gen en ongelovigen. We zijn allemaal

het verhaal waarmee wij leven. De

mensen op zoek naar zingeving en

geestelijke thuisbasis ontbreekt.’ In

betekenis in ons leven. Een werkelij-

Bijbelklasjes kregen ineens tal van

ke reflectie komt volgens mij pas op

levensvragen de ruimte. Ik merk dat

gang wanneer je zo nu en dan even

ook steeds weer, hier in Bloemen-

uit je kleine eendimensionale we-

daal. Mooie momenten van reflectie

reldje wordt gehaald.’

levert dat op. Ik zie de Bijbel als een

82

literair werk waarin het met name gaat over de vraag wat een mens nodig heeft om mens te worden.’

ONTSPOORDE SAMENLEVING En als je geen thuisbasis hebt, dan

altijd heel lieve briefjes.’ Na de dood van zijn moeder stopte Ad die in wille-

Boekentip:

zoek je die onbewust overal. In de

keurige boeken. ‘Soms valt er één uit en die tekst kan zomaar van pas komen.

‘Uit de tijd.

docufilm Hier ben ik gaat Ad van

Lieve woorden als ‘niet te hard werken, hoor’, of: ‘je kan het wel’ ontroeren

Wat bezielt

Nieuwpoort de strijd aan met een

mij keer op keer. Dat helpt mij. Het zelfvertrouwen dat zij mij heeft gegeven,

een liberale

ontspoorde samenleving. ‘De film

vormt de basis waarop ik – ook na haar dood – verder kon. Ik heb veel geluk

dorpsdominee?’,

laat zien dat ook ik onderdeel ben

gehad in mijn leven. Vooral als het gaat om de mensen die ik heb ontmoet.’

Ad van Nieuwpoort,

van die samenleving. Ik worstel óók met mijn agenda. De grote dichter

H U I S K A M E R VA N B L O E M E N DA A L

Uitgeverij

Slauerhoff dicht in Woninglooze ‘Al-

Het is de ambitie van Ad van Nieuwpoort om van de kerk een huiskamer te

Prometheus

leen in mijn gedichten kan ik wonen’.

maken en de mensen in Overveen en Bloemendaal een thuis te bieden. Een

Dat vind ik een prachtig beeld. Als ik

plek waar men zich kwetsbaar durft op te stellen en oprecht met elkaar in ge-

met vakantie ga, stap ik bewust uit de

sprek gaat. ‘In deze huiskamer mag je zijn wie je bent en voel je je geliefd. En

bubbel waarin ik leef.’

ja, het is óók een plek waar je wordt gestimuleerd om mislukkingen met elkaar

Op de Zuidas nodigde de dominee

te delen. We zijn de hele dag maar druk bezig om via Facebook onze successen

de mensen uit om achter hun Ex-

te etaleren. De ene foto nog mooier – en gelukkiger – dan de andere.’

celsheet vandaan te komen en sa-

Veel interessanter echter is naar zijn mening de vraag te stellen: waar is het

men te komen in een kerk. In een

misgegaan in mijn leven en welke fouten heb ik gemaakt? ‘Successen zijn over

andere omgeving. ‘Dan begon ik

het algemeen saai. Wat we nodig hebben is ruimte om eerlijk naar onszelf te

altijd met een gedicht. Het eerste

kijken en dit te kunnen delen. Rondom die prachtige literaire Bijbelverhalen

halfuur was het nog onrustig, maar

waarin het steeds weer gaat over de vraag wat een mens nodig heeft om mens

gaandeweg ging er een andere we-

te worden, is daar volop ruimte voor. En dus voor een thuisbasis. Dat geloof

reld open. Een wereld waarin men

ik oprecht.’

elkaar wél verdiepende vragen kon stellen: “Waarom werk je eigenlijk tachtig uur in de week?” Vaak bleek dan dat het thuis niet in orde was.’

N AV E L S T R E N G DOORGEKNIPT Ad van Nieuwpoort heeft een fantastische moeder gehad. Een moeder bovendien die hem zelfvertrouwen heeft gegeven. ‘Dat is het mooiste dat je aan je kind kunt geven. Dat is de basis van mijn leven. Toen zij doodging, heel plotseling, had ik echt het gevoel dat het fundament onder mijn bestaan werd weggeslagen. Alsof de navelstreng toen pas werd doorgeknipt.’

Hij vervolgt: ‘Mijn moeder gaf mij 83

84

DORPSHUIS ’T EILAND

Dorpshuis ’t Eiland, een echt thuis Dorpshuis ’t Eiland bestaat vijftig jaar en is vooral een thuishonk voor Hillegommers. ‘We zijn nu al meer dan vijftig jaar in Beinsdorp gevestigd, maar het gekke is dat er nog steeds Beinsdorpers zijn die niet weten hoe het er vanbinnen uitziet,’ vertelt Sandy Goezinne, sinds 1 januari 2017 beheerder.

T E K S T Annemiek Cornelissen B E E L D Jeanette van Starkenburg

85

‘Er waren momenten dat mijn man tegen me zei: “Je kunt er je bed wel neerzetten”’ senior voor wie het dorpshuis voelt als thuis. ‘Ik zeg weleens gekscherend: “Het is gewoon mijn tweede huis geworden.” Zodra er ook maar iets gezelligs te doen is, ben ik er.’

Wekelijks is hij van de partij tijdens de soosmiddag, waar hij een kaartje legt of biljart met andere Beinsdorpers. Sinds zijn vrouw vier jaar geleden is overleden, doet Willem ook mee met de Kookclub. ‘We hebben een mooi koppeltje met elkaar. We kunnen het prima vinden samen.’

HART VOOR BEINSDORP Bijna zijn hele leven woont Willem van Rooden in Beinsdorp en hij heeft zijn hart aan het dorpje verpand. ‘Na 23 jaar geleden alweer verhuis-

kleintjes van één tot vijf jaar. Verder wordt er in ’t Eiland

mijn eerste huwelijk heb ik acht jaar

de Sandy Goezinne van Zwaans-

onder andere sjoelen, klaverjassen, bridge, linedance,

een uitstapje naar Zandvoort ge-

hoek naar Beinsdorp. Ze kende

yoga, toneel, pastelschilderen en rolstoeldansen georgani-

maakt. Juist in die jaren is ’t Eiland

er bijna niemand. ‘Ik zag in het

seerd. En heel populair zijn de kooklessen voor mannen.

gebouwd, dus daar ben ik niet nauw

wijkkrantje een oproep voor vrij-

Sandy: ‘De andere leeftijdsgroepen krijgen we minder

bij betrokken geweest. Wel bezocht

willigers in de dorpsraad en rea-

makkelijk naar binnen. Dat is wel een beetje jammer,

ik hier wekelijks mijn ouders, dus ik

geerde. Ik zag dit als een mooie

maar ook een mooie uitdaging.’

kon de vorderingen volgen.’

ingang om wat meer betrokken te raken bij het dorp en de bewoners.’

Zo herinnert Willem zich dat er ja-

V R I E N D E N AV O N D T W I N T I G P L U S

renlang fancy fairs werden georgani-

Zelf kreeg Sandy op het moment dat zij voor het eerst

seerd in de schuur van de firma Van

V O O R I E D E R WAT W I L S

het gebouw binnenstapte een echt thuisgevoel. ‘En dat

der Wal aan de Hillegommerdijk om

Met haar duizend inwoners en vier-

gevoel is alleen maar sterker geworden. Ik denk dat dat

geld bijeen te krijgen voor de bouw.

honderd woningen is Beinsdorp vol-

automatisch gebeurt als je ergens bij betrokken bent en

‘Uiteindelijk is het dorpshuis er ge-

gens Sandy een hechte gemeenschap.

iets leuk vindt. Ik zou het fijn vinden als ook de oudere

komen, een houten gebouw, niet te

‘Voor de meeste inwoners zou ’t Ei-

jeugd dat thuisgevoel krijgt. Zij hangen vaak op straat en

vergelijken met ’t Eiland van nu.’

land een mooie ontmoetingsruim-

dat zou niet moeten hoeven.’ ’t Eiland organiseert daar-

te kunnen zijn, waar zij hun hobby

om sinds kort een vriendenavond voor twintigplussers,

L E V E N I N D E B R O U W E R IJ

kunnen uitoefenen en met elkaar in

waar zij kunnen darten, biljarten of een kaartje leggen.

Willem van Rooden vindt het jam-

contact kunnen komen. Toch weten

‘We willen het eigenlijk nog laagdrempeliger maken.

mer dat er geen dames meer komen

nog maar relatief weinig Beinsdor-

Het zou fijn zijn als men gewoon komt binnenlopen.’

op de seniorenmiddag. ‘Vroeger wel en dat bracht toch een beetje leven

pers de weg naar ’t Eiland te vinden.

Momenteel komen de meeste bezoe-

N O S TA LG I E

in de brouwerij. Nu is het een man-

kers uit de omliggende dorpen en

Dat er zo veel senioren naar ’t Eiland komen heeft volgens

nenclub geworden.’ Sandy Goezinne

dan vooral uit Hillegom.’

de beheerder te maken met nostalgie. ‘We hebben het over

draagt hij op handen. ‘Als er iemand

Het dorpshuis wordt volgens Sandy

de generatie die het dorpshuis zelfstandig heeft opgezet.

is, die op haar plek is als beheerder

goed gebruikt door senioren en kin-

Voor hen heeft het emotionele waarde. Voor deze groep

en zich hier thuis voelt, is zij het wel.’

deren. Voor de kinderen is er maan-

is en blijft ’t Eiland een thuis. Voor mij eigenlijk ook. Er

delijks een disco en sinds kort op

waren momenten dat mijn man tegen me zei: “Je kunt er

’t Eiland is doordeweeks

vrijdagmiddag een minidisco voor de

je bed wel neerzetten.”’ Willem van Rooden (79) is zo’n

dagelijks geopend

86

ARBO BERLIJN CONCERN

Met een team van 45 professionals is Arbo Concern de grootste zelfstandige gecertificeerde arbodienst in de Bollenstreek. Operationeel directeur John Franck zet in op een proactieve aanpak. ‘Bij ons kun je wél binnen vijf dagen een bedrijfsarts krijgen.’

EIGENWIJS, maar met een reden John Franck moet de grootste moei-

stuk kleiner, maar we beschikken

dig, allemaal vermijdbare kosten. Kosten die wij probe-

te doen om een plek te vinden voor

over dezelfde faciliteiten als grotere

ren terug te brengen. Met succes, trouwens: het verzuim

het interview: alle kantoorruimtes

diensten. Onze omvang is eigenlijk

van onze klanten ligt ruim onder het landelijk gemiddel-

zijn bezet door klanten en hun case-

een voordeel: we zijn dynamischer

de. Wij verdienen onszelf dus snel terug.’

managers. ‘Zo gaat het hier altijd.

en kennen onze klanten persoonlijk.

Arbo Concern, opgericht in 1996 als samenwerking van

Het is een komen en gaan van men-

Bij ons kun je wél binnen vijf dagen

werkgevers, doet inmiddels de verzuimbegeleiding bij

sen. Dat is het voordeel van onze

je werknemer bij een bedrijfsarts

meer dan 900 bedrijven, met in totaal 25.000 aangeslo-

positie: klanten kunnen makkelijker

krijgen. Sterker, we garanderen een

ten werknemers. Daarmee is het landelijk actief, maar

bij ons langskomen om met onze

vaste bedrijfsarts en een casemana-

bedrijven in de buurt profiteren extra, benadrukt John

casemanagers te sparren. Er is min-

ger die zo nodig op locatie komt.’

Franck. ‘Als werkgevers over ons lezen, hoop ik dat ze

der afstand.’

Het gaat allemaal om een proactieve

denken: verdorie, ik moet elke keer naar die en die plaats,

managers, verzuimbegeleiders en

veel geld kost. De productie gaat

Arbo Concern

psychologen. ‘We zijn misschien een

achteruit, er zijn invalkrachten no-

’s-Gravendijckseweg 11

24/7, 365 dagen per jaar, in Berlijn is altijd wel wat te doen. terwijl er ook één in Noordwijk zit. Want zo simpel is het Vergeleken met de vijf bekende grobenadering, zegt John. ‘We houden De diversiteit van het straatbeeld, van de verschillende wel: het is gewoon makkelijk, een arbodienst dichtbij.’ te arbodiensten is Arbo Concern rede lijnen kort, zijn eigenwijs, bewijken, ieder methet een sfeer, een eigen belatief klein. Toch beschikt overeigen moeien ons met dossiers.

Datcentrum, doen zienswaardigheden, winkels Berlijn kun je meerdere eigen coaches, bedrijfswe meten eenrestaurants: reden: een eenvoudige artsen, arbeidsdeskundigen, caserekensom leert dat verzuim gewoon blijven bezoeken. www.arboconcern.nl (071) 4018 141 87

HET ANDREASHOFJE

TEKST

May-lisa de Laat BEELD

Els Bax

88

Tussen vuurbaak en Oude Kerk Verscholen achter de Oude Kerk en het Andreasplein aan de ene kant en het wijkgebouw aan de boulevard aan de andere kant, ligt in Katwijk het Andreashof. De twaalf kleine woningen werden begin jaren vijftig gebouwd voor leden van de kerk die op leeftijd waren.

Het Andreashofje bestaat uit tien kleinere huizen en twee iets grotere hoekwoningen. Vanwege de zeer lage huur waren ze oorspronkelijk bedoeld voor weduwen van vissers die geen geld hadden om elders te huren. Stichting 12 woningen Oude Kerk Katwijk heeft het beheer over de woningen. Het bestuur daarvan is tevens dagelijks bestuur van de kerkvoogdij van de Hervormde Kerk. ‘De woningen zijn geliefd vanwege de unieke locatie en authentieke uitstraling,’ vertelt de heer Van der Lingen, die naast kerkrentmeester, betrokken is bij het beheren van de wachtlijst voor de hofjeswoningen. Om in aanmerking te komen, moet iemand ouder zijn dan 65 jaar en lid van de Hervormde Kerk.

De wachtlijst telt tien namen en hoewel de gedachte aan ernaartoe verhuizen 89

weleens bij hem opkwam, geeft Van der Lingen zelf de voorkeur aan zijn huidige, ruimere woning.

MARKANTE BEWONERS In 2011 zijn de woningen van het

‘Mevrouw Zwanenburg was de enige die terugkeerde. Zij was tevens de laatste van de oorspronkelijke bewoners’

deze tijd. Tegelijkertijd moest op het budget worden gelet omdat het socialewoninghuur betreft. In samenwerking met een architect en diverse lokale ondernemers zijn plannen gemaakt en uitgevoerd. ‘Alles werd

Andreashof grondig gerestaureerd;

aangepakt, alleen de buitenmuren

vanwege de slechte staat van onder-

bleven ongemoeid,’ weet Van der

houd hard nodig. De werkzaamhe-

Lingen nog. ‘En ook de binten van

den duurden een jaar. Om dat moge-

het dak waren nog in perfecte staat.

lijk te maken, moesten de bewoners

Het voormalige schuurtje werd bij

tijdelijk verhuizen. ‘Niet iedereen

de woning getrokken, waardoor er

was daar blij mee natuurlijk. Een

meer ruimte ontstond en daarmee

verhuizing heeft veel impact, zeker

meer woonplezier. Ook het dak en

voor mensen op leeftijd.’ Van der

het schilderwerk werd aangepakt.’

Lingen herinnert zich een bewoner

De tekeningen van de verbouwing

die erop stond om oudejaarsavond

komen op tafel. Daarop is een klein

nog in zijn vertrouwde omgeving te

buitenplaatsje te zien en de voor-

vieren. En zo geschiedde. De andere

deur die direct toegang geeft tot de

elf woningen waren toen al leeg…

woonkamer annex keuken. De hal is vergroot, zodat bewoners nu met

G E E S T E L IJ K E Z O R G

een rollator naar binnen kunnen. Op

Eenmaal gewend aan de nieuwe

de verdieping is een kleine overloop,

stek, wilden de meeste bewoners

een slaapkamer en een grote dou-

na de restauratie niet meer terug.

che. Bewoners moeten dus de trap

Dat betekende immers weer ver-

op, eventueel met behulp van een

huizen. Van der Lingen: ‘Mevrouw

traplift. Van der Lingen: ‘Iedereen

Zwanenburg was de enige die te-

is laaiend enthousiast over de aan-

rugkeerde. Zij was tevens de laatste

passingen. Enig minpuntje blijft het

van de oorspronkelijke bewoners.

gemis van een schuurtje om de fiets

Deze zomer overleed zij op bijna

te stallen.’

90-jarige leeftijd. Ook koster Hoek woonde er jarenlang met zijn gezin,

NET ALS OMA

in de hoekwoning. Hij was een mar-

Als meisje ging mevrouw Van der Plas

kante persoonlijkheid, maar helaas

(80) er bij haar oma op bezoek. Toen

leeft ook hij niet meer. Overigens,

al kwam ze graag in het bescheiden

de geestelijke zorg voor de mensen

huisje, bijna aan de boulevard van

is hier altijd optimaal geweest. Ooit

Katwijk aan Zee. Sinds vijfeneenhalf

woonden er vier dominees praktisch

jaar woont ze er zelf. ‘Ik woonde een

naast elkaar. Tegenwoordig zijn het

paar straten verderop in de Secreta-

er nog drie, waarvan er twee nog ac-

ris Varkevisserstraat en stond op de

tief zijn.’

wachtlijst voor deze woningen. Toen de huizen na de renovatie klaar wa-

FIETSSCHUURTJE

ren om opnieuw bewoond te worden,

Doel van de restauratie was de wo-

ging het ineens snel. Het is hier heer-

ningen op eenvoudige wijze aan te

lijk wonen zo dicht bij het strand, de

passen aan de wensen en eisen van

winkels en de kerk.’

90

HET ANDREASHOFJE

Haar man werkte jarenlang als vis-

M O O I S T E P L E K J E VA N K AT W IJ K

ser en later als opperman in de bouw.

De vriendelijke Katwijkse maakt een blakende indruk. Hoe kan het anders

Daarnaast was hij actief als koster.

als je nog zo in het leven staat? Mevrouw Van der Plas is jarenlang actief ge-

Samen brachten ze negen kinderen

weest als vrijwilligster, onder andere voor de Haspadie, een groep mensen die

groot. Een levendig gezin dus. Nu

hand- en spandiensten verricht voor buurtgenoten, en ze is bestuurslid van

ze alleen is achtergebleven en ouder

vrouwenvereniging Ruth. Is ze thuis, dan pakt ze de haaknaalden op. En om

wordt, vindt ze het fijn om kleiner

bij te blijven, heeft ze haar mobiel en tablet. ‘Als ik uit mijn slaapkamerraam

te wonen. ‘Ik kan hier alles zelf goed

kijk, denk ik vaak: ik woon op het mooiste plekje van Katwijk, zo tussen de

bijhouden.’

vuurbaak en de kerk in.’

91

CAFÉ THUYS

Where everybody knows your name Toen Anna Smakman en Darko Filipovic er binnenkwamen, wisten ze meteen: dit is het! Het was een gevoel van thuiskomen. De naam van hun café was dan ook snel gevonden: Café Thuys. Ze kozen voor de oude spelling om het thuisgevoel op nostalgische wijze nog eens te benadrukken.

92

“ ”

WAT IK HIER MEEMAAK, IS ECHT BIJZONDER

Voor veel Hillegommers is Café Thuys daadwerkelijk een thuishonk geworden. Onder hen darters, biljarters en muzikanten. Voor Darko en Anna is geen gast dan ook ‘gewoon’. ‘Ons café is een plek waar mensen zich thuis kunnen voelen en zichzelf kunnen zijn. Ze kunnen hier lachen, zingen, muziek maken en een goed gesprek voeren, met een lach en een traan. Niets is gek, alles is goed.’

A LT IJ D WAT T E D O E N De inrichting van Café Thuys is gezellig, sfeervol en nostalgisch. Er staat een oude authentieke bar, er hangen foto’s van hoe het vroeger was, het is nog net geen bruin café. ‘Het leuke is ook dat er bij ons eigenlijk altijd wat te doen is. We hebben zes dartteams en een bloeiende biljartvereniging, De Klipper. En terwijl zij spelen, leggen andere gasten een kaartje of spelen dobbel. Dat is echt leuk om te zien.’

Ook jammen neemt bij Café Thuys een belangrijke plaats in. Iedere eerste zaterdag van de maand is er Songs around the campfire, waarbij rond de bank zangers en muzikanten met een vaste line-up kunnen meespelen. Elke tweede zaterdag is er Sing-a-long, ook jammen, maar dan met een andere line-up en in een andere sfeer.

SPECIALE BAND Anna en Darko zijn heel betrokken bij hun gasten. ‘We zien het meteen als er iets speelt bij hen. Met de meesten hebben we ook een speciale band opgebouwd. Voor hen is Thuys een plek waar ze even naartoe gaan na hun werk, voor een kopje koffie of een drankje.’

En ook landelijk heeft Thuys een naam opgebouwd. ‘We hebben een grote groep muzikanten die hier komt spelen. Er hangen gitaren, er staat een piano, een cajon en een drumstel.’ Anna herinnert zich goed dat er voor een jamsessie op een dag een muzikant uit Breda binnenkwam. ‘Hij zei: Wat ik hier meemaak, is echt bijzonder.

Ik ken hier niemand en wordt meteen opgenomen alsof ik hier al jaren kom.

Ik voel me echt thuis.’

TEKST

Annemiek Cornelissen TEKST

Corine Zijerveld

93

BOLLENSCHUREN

Antoon van Duin voor zijn gloednieuwe bollenschuur aan de Molenstraat in Sassenheim.

(Foto Stichting Oud Sassenheim)

WONEN EN WERKEN IN OUDE BOLLENSCHUREN 94

Huurder Niels Dral en zijn vrienden Bart en Jeffrey op het balkon van het appartement in de bollenschuur.

Bollenschuren zijn de pakhuizen van de Bollenstreek, waarin bloembollen werden gedroogd en verwerkt. Twintig jaar geleden was dit industrieel-agrarisch erfgoed nog ten dode opgeschreven.

Nu is een klein honderdtal beschermd als monument. Bovendien hebben veel schuren een nieuwe bestemming gekregen als woning of bedrijfsruimte. Drie voorbeelden.

95

TEKST

Marca Bultink BEELD

Corine Zijerveld

Aan de Loosterweg in Voorhout, vlak bij het Soldaatje en midden tussen de bollenvelden, staan vier voormalige bollenschuren. Allemaal gebouwd voor bollenbedrijven van de familie Van Reisen. Ze zijn speciaal ontworpen voor het drogen, opslaan en verwerken van bloembollen. Dat is te zien aan de rijen hoge ventilatiedeuren. Door die tegen elkaar open

Peter Steenbergen: ‘Een advocatenkantoor in een bollenschuur, dat past wel bij ons.’

te zetten, blies de wind de bloembollen droog. Voordat er rond 1925

bollenvelden.’ Peter heeft het pand

in de Bollenstreek elektriciteit werd

van binnen opgeknapt. De wanden

aangelegd, ging dat bij alle bollenbe-

zijn behangen met enorme foto’s van

drijven zo.

tulpen en ook de inrichting past bij de bollenschuur. ‘Hier horen geen

De oudste bollenschuur op Loos-

statige bureaus, maar robuuste ta-

terweg 4b stamt uit 1885 en wordt

fels en industriële lampen. In de toe-

al jaren verhuurd aan bedrijven. In

komst willen we, in overleg met de

de loop der tijd is de schuur vaak

eigenaar, ook de buitenkant van de

verbouwd. De bakstenen gevels zijn

bollenschuur weer iets meer terug-

wit gesausd, de hoge ventilatiedeu-

brengen in oorspronkelijke staat.’

Bollenschuren van

Bollenerfgoed

maar toch is het gebouw nog steeds

E E N LO F T I N

Van Reisen aan

De Werkgroep

goed herkenbaar als bollenschuur.

EEN BOLLENSCHUUR

de Loosterweg in

Bollenerfgoed van

Midden in Sassenheim, in de Molen-

Voorhout.

het CultuurHistorisch

In mei 2016 opende Peter Steenber-

straat, staat een fraaie bollenschuur

(Foto Historische

Genootschap Duin- en

gen hier zijn advocatenkantoor. ‘Een

met mooie gemetselde sierranden.

Kring Voorhout)

Bollenstreek spant zich

ongebruikelijke locatie, maar we

Antoon van Duin liet die in 1912

al meer dan twintig

willen graag dicht bij onze klanten

bouwen voor zijn bollenbedrijf.

jaar in voor behoud

zitten. En we zitten hier midden in

Ruim een eeuw later ziet de schuur

en herbestemming

de Bollenstreek, tussen de bloeiende

er nog bijna hetzelfde uit. Na Van

van bollenschuren en

Duin gebruikten andere bloembol-

voor het landschap

lenbedrijven het pand, totdat de

en erfgoed van de

schuur daarvoor ongeschikt was

bloembollencultuur:

geworden. Daarna kwam transport-

www.bollenerfgoed.nl

ren vervangen door kleinere ramen,

bedrijf De Boer erin, gevolgd door Garage Van Zanten en nog weer later werd het een opslagruimte van de Digros. Het is een wonder dat de 96

BOLLENSCHUREN

bollenschuur met al die verschillende functies overeind bleef. In 1990 kocht Lijndert van Nieuwkoop de bollenschuur als opslagruimte voor zijn winkel in tuinmeubi-

De bollenschuur aan de Pickéstraat, in gebruik als doe-het-zelfzaak.

(Foto Erfgoed Leiden en Omstreken)

lair en cadeauartikelen in de Hoofdstraat.

Vijftien jaar later besloot hij de bollenschuur een nieuwe bestemming te geven. Stol Architecten en aannemer Kiebert vormden het pand om tot vier appartementen: twee aan de voorkant en twee aan de achterkant. Daarvoor moest de schuur iets worden ingekort en kwam er een nieuwe achtergevel, identiek aan de voorgevel. Op deze manier is behoud voor de toekomst gewaarborgd.

Van Nieuwkoop ontving hiervoor in 2009 de Zwarte Tulp Prijs. Inmiddels wonen aan de Molenstraat 4a vier tevreden huurders die zich echt thuis voelen in de bollenschuur.

E E N Z E E VA N R U I M T E IN VILLA BINNENZEE Aan de Pickéstraat 66 in Noordwijk staat een grote bollenschuur, in 1902 gebouwd voor bloembollenkweker De Groot. Na de oorlog nam Salman de schuur over, die hem in 1974 doorverkocht aan houthandel Dekker. Die verbouwde het pand tot een doe-het-zelfzaak, met elektrische schuifdeuren in de voorgevel. Rond 2000 stond het gebouw leeg, dichtgetimmerd en troosteloos.

Zo troffen Ernst Kuijlenburg en Susan van der Zwet de bollenschuur aan, toen zij op zoek waren naar een woning voor hun gezin. Ze zagen niet op tegen een grondige verbouwing. Ernst heeft een aannemingsbedrijf en Susan is stylist en interieurontwerper. Samen konden zij aan de oude bollenschuur hun hart ophalen. ‘Het is een gigantische ruimte van tien bij twintig meter, en drie verdiepingen hoog. We hebben er vijf jaar over gedaan om de donkere schuur te verbouwen tot een modern woonhuis.’

Hiervoor ontving het echtpaar in 2005 de Zwarte Tulp Prijs van de CHG-Werkgroep Bollenerfgoed.

Ernst en Susan kregen de smaak te pakken en namen meer bouwprojecten in de Bollenstreek aan. Vorig jaar kochten ze een oud landhuis aan de Boender, waaraan nog hard wordt gewerkt. De bollenschuur aan de

Ernst Kuijlenburg

Pickéstraat, inmiddels gemeentelijk monument, heet

en Susan van der

nu Villa Binnenzee en wordt verhuurd als luxe vakantie-

Zwet verbouwden de

woning voor families en vriendengroepen. ‘Het mooiste

bollenschuur tot een

compliment is als onze gasten bij vertrek zeggen dat zij

luxe vakantiewoning.

zich direct thuis voelden in de villa!’

97

BOLLENBOOS

Waar het huis is, is het hart Thuis is waar Voorhout is. Dit gaat zeker op voor Esther Kortekaas, voorheen schooljuf en organisator van kinderfeestjes, nu kunstenaar, toneelspeler en prijswinnend kuipzwammer. Enthousiast zet ze het ene succesvolle project na het andere op en raakt ze mensen met haar werk en activiteiten in het hart.

H

oe creatief en ondernemend ze ook is, heimwee heeft Esther altijd parten gespeeld. Als kind

TEKST

Joep Derksen

waren dagjes uit en schoolreisjes een ramp. ‘Op

mijn twaalfde ging ik een maand met mijn ouders naar

BEELD

Amerika; al die tijd was ik ziek van de heimwee. Zelfs

Monica Stuurop

een dagje winkelen in een grote stad kon ik niet aan. Ik moest vaak eerder huiswaarts keren of ik ging helemaal niet. Dat was natuurlijk te gek voor woorden en daarom ben ik in therapie gegaan. Ik ben niet van mijn heimwee af, maar de therapie heeft me wel geholpen.’ De caravan van Esther en haar partner Joost is dan ook precies naar haar smaak ingericht, zodat ze overal in Europa toch het

98

99

BOLLENBOOS

‘Je moet niet blijven hangen in wat je kunt, het is veel leuker om iets nieuws te ontdekken’ gevoel heeft, dat ze thuis is. Maar, benadrukt ze: ‘Vast staat wel dat ik nóóit buiten Voorhout ga wonen!’

TONEEL ALS BEVRIJDING Als kind ook was Esther Kortekaas een verlegen meisje. Dit veranderde toen ze tijdens de pabo-opleiding in aanraking kwam met het vak dramatische vormgeving en een inspirerende leraar. ‘Vanaf dat moment was ik alle belemmeringen kwijt. Ik heb in schooltoneelgezelschappen gezeten en de meest gekke dingen op het toneel gedaan. Nooit had ik gedacht dat ik dat zou durven. Het was een bevrijding.’ journalist. ‘Toen Ferry ziek werd, zei hij op zijn sterfbed

ENERGIE VOOR TIEN

Inmiddels timmert Esther alweer

dat ik moest gaan kuipzwammen. Dat heb ik hem be-

Ook geeft Esther schilderlessen.

jaren aan de weg met de in Voor-

loofd en vier keer gedaan, waarbij ik één keer, als eerste

‘Schilderen is een belangrijke ma-

hout wereldberoemde toneel- en

vrouw, zowel de publieksprijs (de Ferry Knop-bokaal,

nier om me creatief te uiten. Ik zorg

theatergroep Cultuur Verheft. ‘Als

red.) als de juryprijs won.’ De laatste jaren is Esther me-

in mijn gezellige ateliertje thuis

ik mensen zie genieten, vind ik dat

detekstschrijver en coach van andere kuipzwammers.

voor ruimte, verf en kwasten, koffie en een drankje – want schilderen is

geweldig, als ze schaterlachen, geeft me dat een kick. Maar ik hoef niet

PIPPI LANGKOUS

leuk, maar er hoort wél een glaas-

zo nodig bejubeld te worden.’ Toch

Esther Kortekaas heeft dan ook een brede interesse.

je wijn bij. Heerlijk vind ik het om

weer die verlegenheid.

Met enthousiasme gaat ze voor iedere activiteit waar ze

mensen vanaf het begin te helpen

op dat moment mee bezig is. ‘Als ik aan een mooi schil-

en toe te werken naar een mooi

EERSTE VROUWELIJKE

derij werk, vergeet ik alles om me heen. Een paar weken

eindresultaat. Ze betalen me met

K U I P Z WA M K A M P I O E N

later kan ik me alweer helemaal onderdompelen in bij-

een onwijze glimlach, als het schil-

Op het creatieve vlak is ze ook actief

voorbeeld fotograferen.’ Zou het niet beter te zijn op één

derij klaar is.’

voor de gemeenschap in Voorhout.

ding te focussen? ‘Nee. Je moet niet blijven hangen in

Zo beschikt menig stichting over

wat je kunt, het is veel leuker om iets nieuws te ontdek-

Schilder, fotograaf, kuipzwammer,

een door Esther ontworpen logo.

ken. Ik wil zo veel mogelijk nieuwe dingen proberen. De

ontwerper,

Lachend: ‘Ik vind het een eer dat ik

uitspraak van Pippi Langkous is mijn lijfspreuk: ‘Ik heb

haalt Esther op vijftigjarige leeftijd

voor zulke dingen gevraagd word.’

het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’ Ik

de energie vandaan voor dit alles?

Dat geldt eigenlijk ook voor haar

ben best creatief, dus meestal lukt het me ook. Daarbij

‘Dat is heel simpel,’ vindt ze. ‘Als

kuipzwamcarrière, die Esther dankt

ben ik zó perfectionistisch, dat ik doorga totdat ik zeker

je leuke dingen doet, krijg je juist

aan Ferry Knop, de in 2005 over-

weet dat het écht goed is. En als het niet goed is en ik er

energie. Zeker als je die ook nog

leden oud-kuipzwamwinnaar en

niet achter sta, krijgt gewoon niemand het te zien.’

eens met anderen kunt delen.’

100

levensgenieter,

waar

‘SAMEN GEVEN WE HILLEGOM MEER ALLURE’ OP BEZOEK BIJ EEN BESCHEIDEN DUURZAME PIONIER HILEGOMMERS KEREN TERUG OP HET NEST

In de spotlight

Hillegom 101

SPOTLIGHT

H I L L E G O M

Burgemeester Arie van Erk en jonkheer Jan Six van Hillegom met tussen hen in de door Rembrandt geportretteerde “historische� Jan Six 102

‘Samen geven we Hillegom meer allure’ Onlangs vond op een zaterdagmiddag in hotel Flora in Hillegom een bijzondere ontmoeting plaats: niemand minder dan de huidige jonkheer Jan Six van Hillegom en burgemeester Arie van Erk ontmoetten er elkaar. Ze spraken over verleden, heden en vooral de toekomst van Hillegom. ‘Een plek voor ontmoeting en met vernieuwd elan.’

T E K S T Nicole Groen B E E L D Corine Zijerveld

103

SPOTLIGHT

H I L L E G O M

Het goed gaat met Hillegom, maar waar gaat het heen in de toekomst?

Daar hebben Hillegommers samen over nagedacht en samengevat in de Omgevingsvisie Hillegom 2030.

‘Als burgemeester ben ik natuurlijk heel erg trots op alle positieve ont-

‘Initiatieven moeten bijdragen aan een duurzame toekomst voor Hillegom en de wereld’

wikkelingen in ons dorp,’ zegt een

komst van Hillegom eruit moet zien.

enthousiaste Arie van Erk. ‘Ik merk

In de visie staat hoe wij kijken naar

dat inwoners en ondernemers de

het verleden, het heden en de toe-

schouders eronder zetten en dat er

komst van ons dorp. Hillegom staat

veel energie is om het met elkaar te

natuurlijk niet onder een glazen

doen. Het samenspel tussen raad,

stolp. De toekomst van Hillegom is

college en inwoners is een belang-

nauw verbonden met ontwikkelin-

rijke succesfactor. Kijk bijvoorbeeld

gen in de wereld, Europa, Nederland

naar de vernieuwing van de Hof-

ken we aan veiligheid, en de sociale controle van burgers

tuin, de Hoofdstraat-Zuid en straks

onderling draagt daaraan bij. Dat Hillegom aantrekkelijk

de Houttuin, de noordkant van de

is voor terugkerende oud-Hillegommers en nieuwkomers

Nu heeft Hillegom een lange tradi-

Hoofdstraat en het Henri Dunant-

kun je zien aan een nieuwe woonwijk als de Ringoevers.

tie als het gaat om pionieren en on-

plein-Zuid. Ons centrum wordt weer

Ouderen kunnen onder meer fijn wonen in het nieuwe

dernemen, denk aan de familie Six,

een plek voor ontmoeting en met

Parkwijk en de appartementen bij Bloemswaard. Alle-

de ambachtsheerlijkheid, de eerste

vernieuwd elan.’

maal zaken die nu al zichtbaar zijn.’

zandafgravingen en de bollenteelt.

en de regio.’

Internationale handel en innovatie Daarbij denkt de burgemeester aan

SAMEN IN EEN NIEUWE RICHTING

zijn van oudsher hier te vinden. Van

de muziek- en andere evenementen

Het mooier maken van Hillegom is iets wat de gemeen-

Erk: ‘Maar de wereld verandert ra-

in de Hoftuin, maar zeker ook de

te in toenemende mate samen met de Hillegommers wil

zendsnel. Zo snel, dat plannen ma-

verbetering van wegen en rotonden,

doen. Burgemeester Arie van Erk: ‘De gemeente zet sa-

ken voor tien jaar of langer niet meer

met veilige fietsstroken en duur-

men met haar inwoners, ondernemers en jongeren stap-

werkt. Wie weet wat er over twee

zaam groen. ‘We hebben een prach-

pen richting een nieuwe manier van denken en doen: de

jaar gebeurt, wat er dan mogelijk is?

tig station en prima voorzieningen

Omgevingsvisie Hillegom 2030 is hiervan het resultaat.

En ook: wat er dan noodzakelijk is

voor sport en onderwijs. Samen wer-

Daarin bedenken we samen met inwoners hoe de toe-

om Hillegom beter, mooier, gezonder, groener door te geven aan generaties die na ons komen? Wij, het college en de gemeenteraad van Hillegom, zien onszelf als de ‘rentmeester’ van nu, die de verantwoordelijkheid neemt voor deze taak. Met deze Omgevingsvisie zetten we alvast een stip op de horizon.’

A M B AC H T S H E E R L IJ K H E I D De familie van jonkheer Jan Six van Hillegom heeft in vroeger tijden de ambachtsheerlijkheid Hillegom voortgestuwd, waarbij valt te denken aan het bouwen van bruggen en de waterpomp die zijn voorouders aan 104

de lokale bevolking beschikbaar stelden. Hoe belangrijk was die rol voor Hillegom in zijn ogen?’ Jan Six: ‘Heel belangrijk. Mijn familie heeft de handel gestimuleerd en zelfs de Nieuwe Hillegommerbeek laten aanleggen, waardoor de groenten- en fruittelers van toen hun waren te koop konden aanbieden op de markt in Amsterdam. Jan Six II ontving een tiende van alle opbrengsten in de ambachtsheerlijkheid, wat enorm stimuleerde om de opbrengt van de boeren en telers te verbeteren. Ging het goed met hen, dan ging het ook goed met de familie Six. Mijn voorouders keken net als de gemeente nu naar de toekomst en creëerden kansen voor de hele gemeenschap.’ Wat hem in positieve zin opvalt nu hij in Hillegom is? ‘Hillegom ondergaat een mooie opknapbeurt.

Het Hof bijvoorbeeld ligt er prachtig bij, dat doet mij deugt.’

RENTMEESTER VA N H I L L E G O M Heeft het opnieuw uitstellen van de nieuwe Omgevingswet nog gevolgen voor de Omgevingsvisie Hillegom?

Arie van Erk: ‘De vernieuwing zit hem niet in de wet, maar in de samenleving. Daar willen wij nu al op inspelen en bij aansluiten als gemeente. We wachten met het verder ontwikkelen van ons dorp natuurlijk niet tot 2030. Mensen kunnen nu al met een initiatief komen. Er gebeurt nu ook al heel veel, en daarbij: er hoeft niet overal veel te gebeuren.

In sommige deelgebieden zijn we misschien al heel ver of willen we vooral inzetten op behoud van de bestaande kwaliteit. Ik verheug me op de komende jaren en kijk uit naar de voortzetting van een positieve samenwerking. We kunnen allemaal rentmeesters van ons Hillegom zijn!’

Met de Omgevingsvisie als kompas, wil de gemeente samen met inwoners en ondernemers ook op het gebied van people, planet, profit doelen bereiken. Initiatieven moeten niet alleen bijdragen aan de kernkwaliteit van het deelgebied, maar ook aan een duurzame toekomst voor Hillegom en de wereld.

Kijk ook op www.hillegom.nl/2030 105

SPOTLIGHT

H I L L E G O M VRIJWILLIGERS

Vrijwilligers, verzamel u!

Vrijwilligers zijn voor verenigingen van TEKST

Annemiek Cornelissen BEELD

Corine Zijerveld

onschatbare waarde. Iets wat door de gemeente Hillegom volmondig wordt onderschreven. Jaarlijks reikt burgemeester Arie van Erk tijdens de nieuwjaarsreceptie dan ook de prijzen uit aan inwoners die iets bijzonders voor de samenleving hebben gedaan: de Vrijwilliger van het jaar, de Mantelzorger van het jaar en de Kanjerprijs.

106

V.l.n.r. Ilse, Michael en Ilona

E

n vrijwilligerswerk is niet alleen voorbehouden aan de oudere medemens. Opvallend

M I C H A E L VA N D E R G E E S T

is dat er ook steeds meer jongeren enthousiast raken om vrijwilligerswerk te doen.

Al tien jaar is Michael van der Geest

NEX XL belicht drie van die jonge vrijwilligers.

(25) vrijwilliger bij S.D.O. Korfbal. Volgens Michael zijn de meeste vrijwilligers binnen de vereniging

ILONA DE G RO OT

I L S E C O L IJ N

jongeren. ‘Ik ben zeker niet de jong-

Ze is een bekend gezicht bij SV Hille-

Ilse Colijn (25) herinnert het zich nog goed,

ste. We hebben ook een leuke groep

gom. Ilona de Groot (33) is er dan ook

in 2013 werd ze verkozen tot Kanjer van het

vrijwilligers in de leeftijd van zes-

alweer twintig jaar actief. Ze begon

jaar. ‘Wat was ik trots. Met mijn 21 jaar werd

tien tot achttien jaar. Deze jongeren

als twaalfjarig meisje met voetbal-

ik overal herkend. De mensen zeiden: “Jij bent

zijn enthousiaste sportieve mensen,

len bij het toenmalige SV Concordia

het meisje uit de krant!”’ En nog steeds is Ilse

waarvan een aantal een sportoplei-

en bracht het (voormalige) clubblad

het jongste bestuurslid van de Hillegomse Har-

ding volgt.

rond, De Concordiaan. En ze voetbalt

monie Kapel. Doordat het bestuur zich hard

De saamhorigheid is dan ook groot,

nog steeds, op het veld en in de zaal,

maakt om te verjongen, zijn daar wel twee leef-

vertelt Michael. ‘We zijn meer vrien-

omdat ze dat leuk vindt om te doen.

tijdsgenoten bijgekomen. Dat vindt Ilse heel

den dan teamgenoten. Het gaat niet

‘Ik ben de oudste van het team, maar

verfrissend. ‘Jonge mensen komen toch met

om de sportieve prestatie alleen,

ik blijf zeker voetballen – als ik ten-

nieuwe ideeën en dat heb je nodig om als ver-

maar ook om de gezelligheid. Buiten

minste niet te veel blessures krijg.’

eniging te blijven bloeien.’

het sporten om doen we ook leuke

Verder staat Ilona al jaren als vrijwil-

In 2014 bestond de HHK 120 jaar en intro-

dingen samen. Onlangs heeft S.D.O.

liger achter de bar. Iets waar volgens

duceerde onder meer Ilse Colijn er een nieuw

een promoteam opgericht van jon-

haar eigenlijk te weinig mensen voor

uniform. Momenteel worden er blokfluitlessen

ge mensen die de vereniging op de

zijn. ‘Het komt vaak op dezelfde men-

voor jonge kinderen gegeven en wordt de Har-

kaart gaan zetten. ‘De leden van dit

sen neer. Terwijl, als je er met een

fa-opleiding (Harmonie en Fanfare) aangebo-

promoteam staan bijvoorbeeld op

vriendenclub gaat staan, heb je een

den voor kinderen en volwassenen. ‘Deze lessen

markten en proberen de jeugd en-

hartstikke leuke middag, met veel

besteden we uit aan onze plaatselijke muziek-

thousiast te maken om te komen

gezelligheid en verschillende mensen

school. Hierna kunnen de leerlingen instromen

korfballen. De jeugd heeft tenslotte

voor de bar.’

in ons leerorkest en later in de Kapel.’

de toekomst.’

107

SPOTLIGHT

H I L L E G O M

Straten knappen op, er verschijnen mooie nieuwbouw, ludieke initiatieven én leuke horeca- en winkelzaken, het is groener en steeds meer mensen worden enthousiaster.

In Hillegom is veel te beleven tegenwoordig en dat zien én weten we.

THUIS IN DE POSITIEVE FLOW VAN HILLEGOM 108

VVV EN HILLEGOM MARKETING

H

eel Hillegom bruist! En dat

ren van het Fioretti College bijvoorbeeld. Met het Cultuur café voor facilitaire

wordt met alle nauwe sa-

ondersteuning. Met lokale zorginstanties waar het gaat om activiteiten voor

menwerkingen tussen loka-

verschillende doelgroepen. Met muziekverenigingen voor muzikale evene-

le partijen en een heus VVV straks al-

menten. Of met Hillegom Online voor de agenda. ‘Als Hillegom Marketing

Sandra Zuiderduin

leen nog maar meer. Marketeer Loes

willen we al die lijntjes verbinden met elkaar. Als spil in het proces om Hille-

BEELD

Massaro en Douwe Wijbenga, voor-

gom nog aantrekkelijker te kunnen laten zijn.’

Martine Goulmy

zitter van het bestuur van Hillegom

En dat gaat ook in samenwerking met andere bollengemeentes. ‘Voor bijvoor-

Marketing, merken dat de sfeer aan

beeld fietsroutes, wandelkaarten en zelfs een sloepenkaart,’ sommen de twee

het veranderen is. Want voor de twee

op. ‘Dit is een mooi moment om dingen samen op te pakken. Dat kun je alle-

actieve Hillegommers is het overdui-

maal individueel doen of gezamenlijk. Wij geloven dat er nog veel winst valt

delijk: in hun dorp gebeurt wat de

te behalen waar het gaat om die regionale samenwerking; zeker wat betreft de

laatste tijd. ‘Er is een positieve flow.

marketingactiviteiten. We worden als dorp immers alleen maar sterker door

En of dat nu komt door alle gewel-

onderdeel te zijn van de Bollenstreek.’

TEKST

dige infrastructurele projecten, denk aan de herinrichting van de Hoofd-

BESTE AMBASSADEURS

straat, of alle mooie groenprojecten,

En uit die regionale bollensamenwerking vloeit onder meer half november

zoals de Hoftuin, feit is dat er veel

een fysiek VVV informatiepunt voort in The Read Shop XL in Hillegom. ‘Als

ten positieve verandert. Daarnaast

vertrekpunt voor de toerist, maar zeker ook voor de inwoners zelf. Zo zien ze

zijn er veel ondernemers die hun

wat er allemaal in het dorp en de regio gebeurt. En dat is ook weer goed voor

nek hebben uitgestoken met nieuwe

de ondernemers, want het geeft reuring.’

ideeën. Je merkt gewoon: ze hebben

Al met al genoeg aanleiding om het Hillegomse glas weer halfvol te laten zijn.

er zin in!’

‘Ik merk ook dat ik me steeds meer thuis begin te voelen,’ aldus Loes Mas-

Hillegommers hebben volgens de

saro. Al brengt dat volgens Wijbenga ook een verantwoordelijkheid met zich

twee dan ook behoorlijk wat om

mee. ‘Als je je ergens thuis voelt, heb je een verantwoordelijkheid om dat te

trots op te zijn. ‘Neem alleen al onze

tonen. Om je gezicht te laten zien in het dorp en je inkopen zo veel mogelijk

sportaccommodaties: een groot bui-

hier te doen bijvoorbeeld. Onze inwoners zijn immers de beste ambassadeurs

tenzwembad, een van de grootste

voor de regio.’

tenniscomplexen

van

Nederland,

een schitterend voetbalcomplex en een skihal, maar ook jeu de boules, korfbal, squash, paintball en nog veel meer. Om over onze speeltuinverenigingen en jongerencentrum nog maar te zwijgen. Er is zo veel. Daar mogen we enorm trots op zijn.’

REGIONALE SAMENWERKING Daarom wordt er aan alle kanten samengewerkt. Voor een commercial van Hillegom Marketing met jonge109

SPOTLIGHT

H I L L E G O M

‘Ik hou van onverwachte dingen’ Samen met André Hoogendijk van de Koninklijke Algemeene Vereeniging TEKST

Nicole Groen BEELD

Corine Zijerveld

voor Bloembollencultuur gaat NEX XL op de koffie bij Johan Verschoor, bloembollenkweker van Fa. A.T. Zeestraten en biologisch veehouder van de Elsbroekerwei. Wat drijft deze pionier om duurzaam te boeren en telen?

Wat is daarvoor nodig en hoe staat het met de duurzame bloembollenteelt?

110

DUURZAAMHEID

M

et zijn vrouw en twee zwagers runt Johan

snijden van de hyacinten anders aan

zijn we dingen aan het proberen. Je

Verschoor een bedrijf met bloembollen, blaar-

te pakken, waardoor ze op zaterda-

kunt niet in een keer omschakelen,

koppen en een boerenwinkel met eerlijke

gen al om één uur klaar zijn en ieder-

dat gaat gewoon niet. In het najaar

streekproducten. De duurzame ondernemer werkt op het

een de zondagen vrij is.

of in de winter hebben we regelmatig bijeenkomsten waar veel kwekers

familiebedrijf dat sinds 1750 is gevestigd aan de Leidsestraat in Hillegom. Het kantoor op het erf van de familie

BESCHEIDEN PIONIER

komen en dan wordt het duurzame

Verschoor ademt ‘hier wordt gewerkt’. Je ziet hier geen

Het is duidelijk: hier zit iemand die

verhaal wel verteld. Dan leggen we

onnodige opsmuk, maar sinds kort is er wel een nieuwe

altijd bezig is met dingen verbeteren

uit dat de consument het zo wil,

koffiemachine die ook cappuccino maakt.

en slimmigheden bedenken, een ver-

geven we voorbeelden en nodigen

nieuwer. Die eigenschap komt goed

we sprekers uit. Daardoor ontstaat

PAT R IJ Z E N

van pas als je steeds duurzamer wilt

langzamerhand die omvorming. De

Kiezen voor duurzaam vraagt om een bepaald bewust-

telen, want dat is een proces van

mentaliteit van mensen kan heel

zijn: hoe willen we omgaan met de dieren, de natuur en

vallen en opstaan, fouten maken en

snel veranderen. Het omschakelpro-

onze omgeving? We willen zo min mogelijk vervuilende

kleine successen behalen. Het gaat

ces heeft tijd nodig.’

stoffen gebruiken en toch een mooi product leveren: het

stapje voor stapje. Geduld is vereist.

S TA P P E N Z E T T E N

moet economisch wel rendabel blijven. Dat proces heeft tijd nodig.

Johan: ‘Elke dag maken we onver-

De KAVB ondersteunt ondernemers

wachte situaties mee. Je moet soms

die duurzamer willen telen. André

Johan is zich in de loop der tijd meer en meer gaan ver-

heel snel schakelen. Je hebt iets in

Hoogendijk: ‘Bij biologisch vlees en

diepen in duurzame manieren van werken. ‘We hebben

je hoofd en probeert dat uit. Niet

groenten zit de beleving in de smaak

de boerderij veertien jaar geleden overgenomen en het

iedereen houdt daarvan, maar ik

en in je gezondheid. Bij biologische

duurzame boeren heeft er altijd wel een beetje in geze-

vind dat juist heel leuk. Ik hou van

bollen en bloemen ligt dat anders:

ten. Hoe meer je ermee bezig bent, hoe meer je erover

onverwachte dingen. Gewoon kijken

bloemen eet je niet, daar kijk je naar.

gaat nadenken. Ik heb veel geleerd van mijn schoonva-

wat het hardst nodig is. En dat is bij

De mensen willen wel graag duurza-

der. Bijvoorbeeld over hoe je met vogels moet omgaan.

ons leuk: we doen het met zijn vie-

me producten kopen, maar ze ver-

Natuurlijk kun je het hele veld in een keer leegmaaien,

ren, we hebben een heel fijn team.

wachten dezelfde kwaliteit en liefst

maar het kan ook anders. Als je de zijkanten laat staan

Mijn vrouw doet de koeien en de

ook dezelfde prijs als bij gangbaar

en van binnen naar buiten maait, lopen die beestjes door

boekhouding, Elbert doet de winkel

geteelde bloemen. Biologische bol-

de herrie naar de buitenkant en hebben ze nog wat dek-

en al het technische gebeuren, het

len en bloemen zijn naar verhouding

king. Wij hebben hier zelfs patrijzen, die zie je in de rest

netwerk, Adriaan doet de schuur en

duur, omdat er meer werk in zit en er

van Nederland bijna niet meer. Ik probeer die kennis en

de handel. Zo hebben we het mooi

minder wordt geoogst. Wij zetten als

inzichten door te geven aan mijn kinderen.’

verdeeld. We doen bijna alles zelf.

KAVB vooral in op duurzame, vaak

Als ondernemer moet je alles weten,

biologische maatregelen die door

Als we Johan vragen waar hij trots op is, blijft het even

goed met mensen kunnen omgaan

alle ondernemers kunnen worden

stil. Hillegommers staan er niet om bekend zichzelf graag

ook, zoals met scholieren die komen

toegepast. Daarmee maakt de hele

op de borst te slaan. Dan vertelt hij enthousiast over een

bollen pellen. Op alle fronten kom je

sector stappen op het gebied van

idee dat hij en zijn mensen hebben uitgewerkt om het

van alles tegen.’

duurzaamheid.’

OMSCHAKELPROCES

Meer weten:

Samen met de Koninklijke Alge-

www.atzeestraten.nl,

meene Vereeniging voor Bloembol-

www.elsbroekerwei.nl en

lencultuur (KAVB) maakt Johan

www.kavb.nl

zich sterk om ervoor te zorgen dat ook andere kwekers duurzaam gaan telen. Johan: ‘We hebben met de KAVB een studiegroep opgericht en samen met een groep kwekers 111

5

trots top

trots op hillegom

Donia (7) vluchtte twee jaar geleden met haar vader, moeder en twee broers (nu 2,5 en 9) met de boot van Syrië naar Nederland. Ze wonen ruim een jaar in Hillegom.

‘Ik heb veel vriendjes en vriendinnetjes, maar het meest trots ben ik op

1

2

‘Maya en ik spelen graag

in park Elsbroek.

We zingen Syrische

Maya. Ze is 11 jaar en woont in flat

liedjes of spelen

4. Ze komt ook uit Syrië, maar ik

in de speeltuin, en

heb haar in Hillegom ontmoet.

als het regent op

We praten meestal in onze eigen

mijn kamer. In Syrië

taal, maar soms spreken we ook

regende het soms

Nederlands, om te oefenen.’

ook, dan ging ik naar mijn oma. Dat kan nu

3

niet meer. Nu hebben oma en ik contact via

‘Ik ben trots op mama,

videochat en dan zegt

ze kan heel lekker

ze vaak: “Wat ben je

koken! Ze maakt de

gegroeid!”’

lekkerste Syrische kaas. Aan het

5

Nederlandse eten moet ik nog een beetje wennen.

Chocolade vind ik heel

lekker, dropjes oké, maar Nederlandse kaas... Nee, dan eet ik liever die van mama.’

4

ik nog maar twee stickers! Dus ik ben ook best een beetje trots op mezelf. De badmeester heeft een

haak, maar die gebruikt hij gelukkig niet. En op mijn school De Giraf zit meester

‘Fietsen leerde ik van papa. Eerst op een loopfiets, daarna op een

Kees, die soms gitaarspeelt

meisjesfiets met trappers. Als het mooi weer is, steekt papa de barbecue

met giraffensokken aan. Dat

aan bij het meertje, dat vind ik heel gezellig. Ik klim dan als een aapje in

vind ik grappig!’

het hoge klimrek. Vorige week was ik in de hoftuin, daar won ik kaartjes voor de kermis. Papa en mama zijn mijn grote voorbeeld.’

Steenbok paarden, barbies en buitenspelen WAT I K L AT E R W O R D E N W I L : juffrouw STERRENBEELD:

HOBBY’S:

Donia (7) 112

‘Met zwemles hoef

T E K S T Daphne Meijer

B E E L D Daphne Meijer

H I L L E G O M SPOTLIGHT

INWONERS

Hillegommers die uitvliegen, komen vaak ook weer terug.

Hoe bevalt dat ze? En hoe is het eigenlijk voor nieuwkomers

Terug op het nest om hier te komen wonen? Drie inwoners aan het woord.

TEKST

Annemiek Cornelissen BEELD

Corine Zijerveld

Lize

Samen met haar vriend Ruud Nieuwmans woont Lize van Beek aan de Brouwerlaan, waar zij in augustus vorig jaar een woning kochten. Die hebben ze geheel gerenoveerd als een New Yorkse Loft, maar geheel naar eigen ontwerp. Ze hebben Hillegom op de kaart gezet door hun medewerking aan het televisieprogramma Eigen huis en tuin, dat hun tuin heeft opgeknapt.

Ook Lize van Beek is een oudHillegommer en gaat voorlopig niet meer weg. ‘We zitten hier goed, mooi centraal, vlak bij de stad. Bovendien is het hier heerlijk rustig.’

113

HILLEGOM

Niels

‘We wonen hier nu een jaar en het is net alsof we er alweer dertig jaar wonen,’ aldus een enthousiaste Niels Straathof. De aannemer woont samen met zijn vrouw Carlijn en hun kinderen Lian (4) en Lilly (2) aan de 2e Loosterweg. Ze zijn al helemaal ingeburgerd. Niels Voetbalt bij SV Hillegom en de kleine Lian bij de Ukkies.

Carlijn tennist bij de Hillegomse Tennisclub en is dikwijls in de sportschool te vinden. Met de buren kan het gezin het heel goed vinden. ‘We hebben een gezamenlijke poort, een kippenhok en we voelen ons goed tussen de Hillegommers.’

114

INWONERS

Marit

Marit Heij is terug van weggeweest. Tien jaar geleden heeft ze Hillegom vaarwel gezegd om in Amsterdam te gaan wonen. Nu is ze samen met haar tweeling Noah en Sophie (4,5) weer woonachtig in Hillegom. Aan de Prins Bernardstraat heeft ze onlangs een koopwoning betrokken. De kinderen zijn inmiddels op de Johannesschool begonnen.

Marit is in een warm bad terechtgekomen. ‘Het voelt zo vertrouwd met mijn familie en vrienden om me heen en de kinderen waren heel snel gewend. Ze vinden goed aansluiting in de groep en hebben veel nieuwe vriendjes en vriendinnetjes.’ 115

SPOTLIGHT

H I L L E G O M KUNST EN CULTUUR

OOG voor kunst Hillegom is een kunstzinnig

dorp. Verschillende organisaties

[1] Kunstenaarscollectief De School

In 2014 startte Kunstenaarscollectief De School met drie kunstenaars in het pand aan het Henri Dunantplein. Inmiddels is De School flink uitgebreid en

houden zich er bezig met

de thuisbasis van een twaalftal kunstenaars, waarvan één podiumkunstenaar.

kunst en jaarlijks zijn er diverse

mentale elementen. Josée van Schuppen is medeoprichter van De School en

evenementen waar kunst en

rust uit en ademt de sfeer van cultuur. Er is hier gedanst en gemusiceerd, en

cultuur op de voorgrond treden.

NEX XL belicht drie initiatieven.

De School zit in een mooi licht pand, met een historische trap met monubestuurslid. ‘Het is een genot om hier binnen te komen. Het gebouw straalt die energie hangt er nog. Daar is nu schilderen, beeldhouwen, fotografie en kunstspiegellijsten maken aan toegevoegd.’ En alle ruimtes in het gebouw zijn gevuld. ‘Er zijn ateliers, er wordt lesgegeven en er zijn workshops voor kinderen. We werken hier dus niet alleen, maar geven ook les.’

Doel van De School is te verbinden met andere kunstenaars uit de regio.

Zo worden er Modelschildermiddagen georganiseerd, zijn er een lente- en herfstexpositie, wordt er meegedaan met het Cultuurfestival en aan het Cul-

TEKST

tuurcafé. ‘We zijn gastruimte voor het koor The Afterparty en er worden dans-

Annemiek Cornelissen

lessen gegeven in de Balletzaal.’ De School is een hecht Collectief, stelt Josée.

BEELD

‘We doen alles voor het collectieve belang. We herbergen mensen met diverse

Corine Zijerveld

talenten, die verschillende kunstvormen uitoefenen. Zo versterken we elkaar.’

Josée Schuppen deelt de voormalige tapdancezaal met voorzitter Ferdinand Wagemans. ‘Dat werkt prima. Ik ben wild, hij heel rustig. Ferdinand heeft een bankstel neergezet en er ligt nu zelfs een kleedje. Zo is er een thuisgevoel gecreëerd, waarin we rustig ons werk kunnen bekijken en bespreken. In deze ruimte worden ook de vergaderingen gehouden; het is de gezamenlijke huiskamer geworden.’

116

[2] Kunstuitleen Bollenstreek

[3] Nieuwe Kulturele Raad

Denise van der Zande is al twintig jaar eigenaresse van Kunstuitleen

De Stichting CultuurBeleving Hillegom heeft de Nieuwe

Bollenstreek. Veel inwoners van de Bollenstreek hebben werken

Kulturele Raad onder haar hoede. Er is niet alleen een

van de Kunstuitleen in bruikleen en dat geldt ook voor bedrijven.

nieuwe naam maar ook een kersvers bestuur, waar Karin

Denise van der Zande wil kunst onder de aandacht brengen en legt

Peters als voorzitter aan het roer staat. Ze zit boordevol

zich op het moment extra toe op de jeugd. Voor hen heeft zij een

plannen en het activiteitenprogramma voor 2017/2018 is

kunstroute in het leven geroepen. ‘Het is een speciale kunstroute

van start gegaan. ‘We bieden weer de oude vertrouwde cur-

voor leerlingen van de groepen 7 en 8 van de basisscholen, waarbij

sussen, maar ook activiteiten voor kinderen en ouderen.’

zij in anderhalf uur onder begeleiding een fietsroute volgen langs

Het plan is om de tuin aan de kant van de Prinses Irene-

openbare kunstwerken.’

laan het gezicht van het gebouw te laten worden. ‘We heb-

Onderdeel van de route zijn onder andere het Rode Kruis aan het

ben een monumentaal pand, uit de jaren veertig, dat veel

Henri Dunantplein, De Witte Engel bij het Fioretti College Hillegom,

mensen van binnen eigenlijk niet kennen. Het was oor-

Vlammen aan de Weerlaan en De Waterwolf aan de Vossepolder.

spronkelijk een jongensschool: De Joannesschool. Onze

Onderweg wordt bij ieder kunstwerk stilgestaan.

entree, de aula, is indrukwekkend, met haar balustrades,

Denise van der Zande vindt het belangrijk dat de jeugd openstaat

kroonluchters en schitterende vloer. Alles is nog in origi-

voor kunst. ‘Ze krijgen het niet altijd mee en ik vind het fijn als ze

nele staat en omdat het een gemeentelijk monument is,

kunst respecteren. Ze hoeven het niet mooi te vinden of kunstenaar

zijn we verplicht op de erven van de architect te letten. De

te worden, maar het is goed als ze tijdens het fietsen van de

tuin willen we zo inrichten, dat deze deel kan uitmaken

route een kunstwerk hebben bekeken en dit later ook als zodanig

van de activiteiten.’

herkennen. Stel dat ze dan naar voetbal fietsen en De Witte Engel zien staan, dan kunnen ze hun vrienden erop attenderen. Gebeurt

Daarbij denkt Karin Peters aan kerstbomen en lichtjes in

dat, dan heeft het voor mij zeker zin gehad.’

de winter, maar ook aan een mooi terras in de zomer. ‘Het zou mooi zijn als de hoofdingang van vroeger weer als zodanig gebruikt kan worden. Dat de mensen denken: daar gebeurt iets.’

117

Mijn superheld!

TEKST

EN BEELD

Daphne Meijer

Natuurlijk is als je klein bent papa of mama je held. Maar onze kleuters hebben ook zo hun súperhelden. Die hebben namelijk superkrachten! Kapouw!!!

Precious (5):

groen, met heel Hij is groot, sterk en ‘Mijn held is de Hulk. tillen. Hij heeft op armee hij álles kan grote spierballen wa art broekje. zw een en en aan, alle geen kleren of schoen uw!” als hij mij po “Ka pt roe haar en Hij is stoer, heeft zwart ”. Hij geeft ook a zegt hij: “Alsjeblieft heeft geholpen. Daarn gezien.’ film de n, dat heb ik in kusjes op zijn spierballe

Joosje (5):

witte ‘Mijn superheld is Celestia, een en man e end My Little Pony met golv Ze w. blau en oois turk , en staart in roze op k mar cutie een t heef en glinstert een de zijkant van haar billen; dat is rn, hoo een ze t zonnetje. Verder heef stia Cele ing. kett een en een kroontje kan met haar krachten stenen uit met slechteriken halen en er wolkjes haar ik vind rom ogen van maken. Daa zo stoer!’

Kit (4):

‘Ik vind Supe rman het allerstoerst.

Hij heeft een zwart pak, ge en schoenen , een zwarte cape en zwarte og en.

Hij heeft geen haar, alleen een gezicht.

Daarbij heef t hij twee boemer angs die je ne k doorsnijden, maar alleen bij stoute mense n, hoor. Hij he lpt lieve mensen.

Later wil ik ne t zo worden al s Superman, dan zie ik er ook zo uit en dan vlieg ik door de w olken. ’ 118

H I L L E G O M

HILLEGOM BRENGT HAAR HISTORIE WEER TOT LEVEN

De ontwikkeling van Hillegom door de eeuwen heen is bepaald door de buitenplaatsen, de tuinbouw en bloembollenteelt, en de handel en transport. Hierdoor groeide Hillegom uit van een klein dorpje in de duinen tot een kustplaats met 21.500 inwoners.

Tijdens het evenement Hillegom Romantique kwam de historie van Hillegom weer tot leven.

(Foto Barry Out/Hillegom Online)

119

SPOTLIGHT

HISTRORISCHE WEETJES

Een van de laatste houten bollenschuren in de Bollenstreek.

(Foto Marca Bultink)

sen en tuinen bood veel werk. En ook in de textielblekerijen, leerlooierijen en andere ambachten werkten veel mensen. Maar de meeste Hillegommers verdienden hun brood in de tuinbouw. Al in de 16de eeuw was er een begin gemaakt met het afzanden van stukken duin. Het zand werd afgevoerd naar de steden en daar gebruikt als ophoogzand. Op de overblijvende tuinbouwgronden, ofwel geestgronden, werden aardappelen, groenten en fruit geteeld. Hillegom was beroemd om zijn aardbeien, bessen en asperges, en de Hillegommers hadden zelfs een eigen groenten- en fruitmarkt aan de Prinsengracht in Amsterdam.

B L O E M B O L L E N T E E LT Rond 1800 waren de buitenplaatsen

T E K S T Marca Bultink

brand. Gelukkig brak daarna de

onbetaalbaar geworden. De gronden

Gouden Eeuw aan, die voor rust en

werden opgekocht en de landhuizen

welvaart zorgde.

gesloopt. Van alle Hillegomse buitenplaatsen bleef alleen ’t Hof van

B E E L D Marca Bultink, Barry Out/Hillegom Online,

Henk Huurneman

B U I T E N P L A AT S E N V O O R

Hillegom over, sinds 1903 in gebruik

STEDELINGEN

als gemeentehuis. Bossen en duinen

W

Hillegom was in de 17de en 18de

maakten plaats voor nog meer tuin-

ie nu op De Houttuin bij de Grote Pomp op

eeuw dan ook erg in trek bij rij-

bouw.

een bankje zit, kan zich het Hillegom zoals

ke stedelingen, die ’s zomers uit de

In de 19de eeuw begon de groot-

dat er duizend jaar geleden uitzag nauwelijks

stad vertrokken naar hun buiten-

schalige teelt, handel en export in

voorstellen: een dorpje in de duinen met 250 à 300 in-

plaats. Het “vermaaklijk Hillegom”

bloembollen. Steeds meer groen-

woners. Aan de westkant woeste duinen, aan de oostkant

met haar groene duinen en weiden

ten- en fruitkwekers stapten over

een moerassig veengebied, met daarachter het nog open

was goed bereikbaar via de weg, het

op tulpen, hyacinten en narcissen.

Haarlemmermeer. Toch speelde Hillegom in de middel-

Haarlemmermeer en de Trekvaart.

De kalkzandsteenfabriek groef de

eeuwen een belangrijke rol in het bestuur van Holland,

Daarom bouwden rijke edelen, koop-

duinen tussen Hillegom en Lisse

want rond 1350 kwam hier de adviesraad van het graaf-

lieden en regenten hier meer dan tien

af. Zo groeide Hillegom uit tot een

schap Holland bij elkaar. Een groep belangrijke edelen,

grote buitenplaatsen met siertuinen,

van de belangrijkste bollendorpen

die vermoedelijk in ’t Hof van Hillegom vergaderden.

vijvers en boomgaarden. Niet alleen

in de Bollenstreek. Rond 1900 had

’t Hof van Hillegom werd in die tijd

het dorp ongeveer tweehonderd

In de 16de eeuw lag Hillegom in de frontlinie van de

verbouwd tot buitenplaats, ook ont-

bollenbedrijven en veruit de meeste

Tachtigjarige Oorlog, tussen de Spanjaarden en de Geu-

stonden zo Oosteynde, Horstendaal,

kwekerijgronden van de regio. Voor

zen. Het hele gebied tussen Haarlem en Leiden leed

Weerestein, Treslong, Meer en Dorp,

al die bedrijven werden bedrijfsge-

schade door de gevechten. Aan het eind van de strijd,

Lapinenburg, Elsbroek en Veenen-

bouwen en woonhuizen gebouwd,

rond 1575, was Hillegom een spookdorp geworden. De

burg. Namen die we nu nog terug-

iets wat is terug te zien aan het grote

Maartenskerk was in vlammen opgegaan, ’t Hof van

zien in de woonwijken van Hillegom.

aantal bollenschuren en -villa’s dat

Hillegom zwaar beschadigd en bijna alle huizen afge-

Het onderhoud aan de buitenplaat-

Hillegom telt.

120

HISTRORISCHE WEETJES

HANDEL, EXPORT EN TRANSPORT

inwoners groeide snel. Van 8.800 in

van Hillegom? Kijk op

De bloembollencultuur trok allerlei bedrijvigheid aan,

1916 naar 14.000 in 1940, tot zo’n

vriendenvanoudhillegom.nl

zoals scheepswerven, houthandels, kistenfabrieken,

21.500 nu. Het aantal scholen, win-

verpakkings- en transportbedrijven en drukkerijen. De

kels en andere voorzieningen groei-

haven werd vergroot en bood plaats aan mesthandelaren,

de mee en het verenigingsleven in

schippers en vrachtbedrijven. Ook het treinstation dat in

Hillegom bloeit.

1900 werd geopend, speelde een grote rol bij de bollenex-

Vrijwel alle uitbreidingen van het

Meer weten over de geschiedenis

Het hart van Hillegom:

port. Hillegom werd een knooppunt van handel, export

dorp vonden plaats op de weilan-

en transport, met een eigen bloembollenbeurs en banken

den aan de oostkant. Niet aan de

en kantoren van de bloembollenorganisaties.

westkant, waar de bollenvelden zich

de Houttuin met

nog uitstrekken. Het zijn immers

W O N E N I N N I E U W E W IJ K E N

de bloembollen die Hillegom groot

het Schoutenhuis en

Voor het werk op het land, in de schuren en in de export-

hebben gemaakt en die jaarlijks toe-

het Klokgeveltje.

bedrijven waren steeds meer arbeiders nodig. Voortdu-

risten van over de hele wereld naar

(Foto Henk Huurneman)

rend bouwde Hillegom nieuwe woonwijken en het aantal

de Bollenstreek lokken.

de Maartenskerk,

121

Groothandel Schrijer Horeca

Groothandel Schrijer Horeca is een jong en ambitieus bedrijf, gespecialiseerd in het leveren van frisdranken, bier, wijn en sterke dranken. In alle bescheidenheid kan Schrijer Horeca stellen dé leverancier te zijn voor cafés, restaurants en evenementen in de hele Duin- en Bollenstreek.

G

roothandel Schrijer Horeca is dé totaalleverancier van wijn, bier, frisdranken en sterke drank in de Duin- en Bollenstreek, Noord-Holland

en Zuid-Holland. In het nieuwe pand staat een grote voorraad van de landelijk en internationaal bekende merken. Eigenaar Robin Schrijer: ‘Wijnspeciaalzaken, restaurants, cafés, brasseries en lunchrooms weten Groothandel Schrijer Horeca al te vinden. En dat is niet zo gek, want door onze lage overheadkosten kunnen wij de producten tegen een zéér aantrekkelijke prijs aanbieden. En dat doen we 24/7. Als je ons ’s middags belt, staat je bestelling ’s avonds al op de locatie, in de hele regio.’

Bij Groothandel Schrijer Horeca kunnen bedrijven ook zelf hun leveringen afhalen. Elke dag. Robin Schrijer:

‘Als je ons ’s middags belt, staat je bestelling ’s avonds op de locatie, in de hele regio’

‘Zo wordt het distributieproces zo min mogelijk belast, wat leidt tot lagere prijzen. Wie de producten zelf ophaalt, krijgt hiervoor een extra korting. De hoogte van deze korting hangt af van de bestelling.’

W I S T U DAT … … wij meer dan 5000 soorten dranken hebben, beschikbaar voor drankenhandel, horeca,

Verhuizing De vraag naar producten van

winkels, evenementen en particulieren? … wij alle benodigdheden voor het geven van

Groothandel Schrijer Horeca stijgt

een feest tegen een gereduceerd tarief leveren?

enorm. Daarom vindt u ons vanaf

Dus niet alleen drank, maar ook

1 oktober in een nieuw pand

bijvoorbeeld een (mobiele) biertap, statafels

aan de Vennestraat 4a te Lisse.

en zelfs personeel? … wij zeer voordelig zijn, doordat we groot

Groothandel Schrijer Horeca Vennestraat 4a, Lisse 0252 - 250 100 verkoop@schrijerhoreca.nl www.schrijerhoreca.nl 122

inkopen en lage overheadkosten hebben? … wij dankbaar zijn voor het vertrouwen dat onze klanten in ons hebben! … wij elke maand een aanbieding hebben op www.schrijerhoreca.nl

WATERTORENS, ER STAAT NOG STEEDS DRUK OP Water, we hebben er dag in dag uit mee te maken. En dan wonen we in onze streek ook nog zo dicht bij de zee, veilig beschermd door de duinen.

Duinen die ons voorzien van heerlijk en schoon drinkwater.

T E K S T Karin Schillert B E E L D Erfgoed Leiden en omstreken

Watertoren Katwijk In 1878 werd voor de watervoorziening in Katwijk, Leiden en de Duin en Bollenstreek de watertoren in Katwijk gebouwd naar een ontwerp van C.J. van Spall. De toren is gebouwd in neoromaanse stijl. De afgelopen jaren heeft eigenaar Dunea de watertoren, die ook een rijksmonument is, gerestaureerd. De toren doet nog steeds dienst als watertoren.

123

WATERTORENS

Er werd niet ingewikkeld gedaan: vaak werden de namen gekozen die in de volksmond al bekend waren

Watertoren Overveen Deze watertoren is ontworpen door architectingenieur Jan Schotel.

De stoere toren, die doet denken aan een verdedigingstoren, is 30,95 meter hoog en heeft een waterreservoir van meer dan een miljoen

H

liter. Het is de enige

de bij het gebruik van duinwater

eigenaar van de toren is

voor de drinkwatervoorziening. In

PWN waterleidingbedrijf

zijn tijd haalde je het water nog uit

Noord-Holland en het

de pomp. Het verhaal gaat dat hij bij

gebouw heeft de status van

het drinken van een glaasje duinwa-

rijksmonument.

et was de bekende schrijver

watertoren in Nederland

Jacob van Lennep die rond

met fraai uitgevoerde

1853 een leidende rol speel-

ramen. De huidige

ter op zijn buitenhuis in Heemstede het idee kreeg om dit water naar Amsterdam te vervoeren.

D U I N WAT E R Het drinken van vervuild water veroorzaakte in vroegere tijden veel ziekte en sterfte. De oplossing voor een betere drinkwatervoorziening bleek te kunnen worden gevonden in de duinen. Daaronder had zich namelijk in de loop van honderden jaren een grote voorraad zoet water gevormd. Om dit water te winnen, werden in de duinen kanalen gegraven waarin dit zoete water vanzelf stroomde. Een zuivering met zandfilters was voldoende om er drinkwater van te maken.

Dit drinkwater werd vervolgens via leidingen naar tappunten in de stad getransporteerd. Maar met de toename van de bevolking aan het begin van de 20ste eeuw, nam ook de vraag naar drinkwater toe en werd de voorraad zoet water in de duinen te klein.

124

Watertoren Noordwijk

Watertoren Hillegom

De watertoren van

Al in 1912 vergadert de Hillegomse gemeente-

Noordwijk is in 1917

raad over de aanleg van een waterleiding in

ontworpen door de

het dorp. Hierbij zou samengewerkt moeten

Amsterdamse architect

worden met Lisse en Sassenheim. De watertoren

F.A. Warners. In 1999 heeft

in Hillegom werd in 1925 gebouwd naar een

de gemeente de toren

ontwerp van architect A.D. Heederik. De hoogte

aangekocht en deze is

is 45,25 meter en er is een waterreservoir van

sindsdien een rijks-

660.000 liter. De toren wordt niet meer gebruikt

monument. Voor de

als watertoren.

nieuwe bestemming is in 2002 een prijsvraag uitgeschreven die werd

Daarnaast bleken door het ‘aftappen’ bijzondere planten

gewonnen door architect

en dieren uit de duinen te verdwijnen. Vanaf 1940 wordt

Bart Akkerhuis. Naast

daarom rivier- of polderwater naar het duin gebracht,

een woning wilde hij het

waar de duinen het filteren tot drinkwater.

bouwwerk als uitkijktoren behouden. Verder moest

WAT E R T O R E N

het gebouw plaats bieden

Onderdeel van de duinwaterleiding is een hoog reservoir

aan lezingen, muziekuit-

met water, de watertoren. De functie van deze toren is

voeringen en andere

om eventuele drukverschillen in het drinkwaternet op

sociaal-maatschappelijke

te vangen. Het volume van het water in een watertoren

evenementen. Verzet van

moet voldoende zijn om bij schommelingen in het ver-

buurtbewoners heeft

bruik het peil (en dus de druk) constant te houden. Zo’n

tot op heden voor

schommeling kan bijvoorbeeld voorkomen in de rust van

oponthoud van de

een voetbalwedstrijd als iedereen tegelijkertijd de wc

verbouwplannen gezorgd.

gebruikt, of bij een incident als een stroomstoring. Als 125

WATERTORENS

Watertoren Sassenheim De betonnen watertoren in Sassenheim is in 1925 gebouwd. De toren heeft een hoogte van 35 meter en een waterreservoir van 275.000 liter. Dit karakteristieke herkenningspunt heeft nu verhuurbare ruimtes voor kantoren en op de bovenste verdieping een presentatieruimte.

de stroom uitvalt, houdt de grote

en Hillegom volgen in de periode tussen 1924 en 1926. Zowel in Sassenheim als

hoeveelheid water in de watertoren

in Hillegom wordt een watertoren gebouwd. Noordwijkerhout krijgt in 1926 wa-

druk op het leidingnet totdat de

ter vanuit Noordwijk. In eerste instantie komen er tappunten voor drinkwater in

noodstroomvoorziening op gang is

de dorpen. Daarna krijgt stukje bij beetje ieder huis zijn eigen aansluiting: eerst

gebracht.

de steden en de dorpen, en na de Tweede Wereldoorlog het platteland. In het begin heeft ieder dorp zijn eigen waterleidingbedrijf. Sinds 1996 wordt de hele

H E T E E R S T E D R I N K WAT E R IN DE DUIN- EN BOLLEN-

Duin- en Bollenstreek voorzien van drinkwater door het huidige Dunea.

STREEK

D R I N K WAT E R I N D E G E M E E N T E B L O E M E N DA A L

De geschiedenis van het eerste

In de gemeente Bloemendaal vinden we nog twee watertorens: een in Overveen,

drinkwater in de Duin- en Bollen-

een in Vogelenzang. Overveen legt de drinkwaterleiding al tussen 1879 en 1898

streek begint in 1871 als Den Haag

aan. De watertoren is hierbij essentieel. In Vogelenzang wordt in 1927, als on-

besluit een duinwaterleiding aan te

derdeel van het omvangrijke complex psychiatrisch ziekenhuis Vogelenzang, een

leggen met water uit de duinen bij

watertoren gebouwd voor de waterwinning van dit terrein.

Scheveningen.

De

Scheveningers

vinden overigens het duinwater niet zout genoeg en blijven water uit de pomp drinken. De Leidsche Duinwatermaatschappij volgt in 1878 met waterwinning in de duinen bij Katwijk. Hiervoor wordt de watertoren in Katwijk gebouwd met een toren

Watertoren Vogelenzang

van 33 meter hoog en een waterre-

De watertoren, met een reservoir van 70.000

servoir van 600.000 liter.

liter, vormt samen met twee andere gebouwen de noord-zuidas van het complex van het

Na Katwijk wordt in 1908 Rijnsburg

psychiatrisch ziekenhuis Vogelenzang. Voor

op de waterleiding aangesloten.

de waterwinning pompte het ziekenhuis

Noordwijk volgt in 1917. De waterto-

oorspronkelijk water op uit de bronnen in het

ren van Noordwijk, met een water-

duingebied. Later kwam er een rechtstreekse

reservoir van 225.000 liter, wordt op

aansluiting op het leidingnet van de Provinciale

een duin gebouwd en is ook bedoeld

Waterleidingmaatschappij Noord-Holland. De

als uitkijktoren. Sassenheim, Lisse

toren is nu een rijksmonument.

126

Coastline Wellness, uw regiospecialist voor jacuzzi en sauna!

‘s-Gravendamseweg 56 2215 TE Voorhout Tel.: (0252) 23 45 88 welkom@coastlinewellness.nl Wij helpen je graag met het kiezen van de juiste woninginrichting. Ons brede assortiment bestaat uit gordijnen, raamdecoratie, vloerbedekking en behang.

Wij, Herman en Manon doen net een stapje extra voor jou.

En dat maakt dat je bij ons aan het juiste adres bent voor je stoffering.

Kom eens langs in de winkel, laat je adviseren en vraag een vrijblijvende offerte aan.

Woninginrichting De Stoffeerder Molenstraat 9, 2181 JA Hillegom 0252-529481 info@de-stoffeerder.nl www.de-stoffeerder.nl

128

© Tobias Schwarz

VISIT BERLIN

Berlijn bruist 24/7, 365 dagen per jaar, in Berlijn is altijd wel wat te doen.

De diversiteit van het straatbeeld, van de verschillende wijken, ieder met een eigen sfeer, een eigen centrum, bezienswaardigheden, winkels en restaurants: Berlijn kun je blijven bezoeken.

T E K S T Lonneke Gillissen B E E L D Bite Berlin, Friedrichstadt-Palast,

visit Berlin en Unterwelten Berlin

129

Alleen de vogels…

Zeg je Berlijn, dan zeg je Oost en West. Een bezoekje aan de Muur, die de inwoners van

© Sven Darmer

VISIT BERLIN

Berlijn bijna dertig jaar lang van elkaar scheidde, mag dan ook eigenlijk niet aan je bezoek ontbreken. Het grootste deel van de Muur is gesloopt, maar op verscheidene plaatsen kun je de loop nog volgen: op de plaats waar de Muur stond zijn in het wegdek klinkers aangebracht. En slechts twee delen van die Muur staan nog overeind: Mühlenstrasse vindt u de East Side Gallery: 1200 meter muur, fraai beschilderd door kunstenaars uit de hele wereld. Aan de Bernauerstrasse staat ook nog een stukje, inclusief de gaten die een menigte er in de nacht van 9 op 10 november 1989 in sloeg. Bij deze Gedenkstätte Berliner Mauer is bovendien een stukje niemandsland bewaard gebleven, compleet met wachttoren en een tweede (lagere) muur aan de Oost-Duitse zijde. Het geeft een indruk van de grimmige grenslijn: hier stonden huizen in het Oosten, de stoep voor de deur was het vrije Westen. Ook het Museum Haus am Checkpoint Charlie (het meest gefotografeerde stukje Berlijn!) is gewijd aan de Muur en vooral de vluchtpogingen die werden ondernomen. eastsidegallery-berlin.de, mauermuseum.de

THE ONE Grand Show Na de wonderschone lobby in artdeco-stijl te zijn gepasseerd, stap je binnen in een wereld van glitter en glamour. In het Friedrichstadt-Palast wordt de traditie van het Berlijnse showentertainment in moderne vorm voortgezet. Met lichtdesign van de hand van Emmy-winnaar Peter Morse, muziek van onder meer KT Tunstall en 500 (!) kostuums van niemand minder dan Jean-Paul Gaultier doet THE ONE Grand Show zijn naam eer aan. Voor de spetterende opening van deze show op dit grootste theaterpodium ter wereld kom je ogen tekort. Gedurende de show gaat de theaterdirecteur terug in de geschiedenis van het theater, verhalend

© Sven Christian Schramm

over shows uit lang vervlogen tijden. Daarbij volgen showballet, dans

130

en acrobatiek elkaar in hoog tempo op. Showgirls, prachtige jurken, spektakel. Eindigend in een groot feest met waanzinnige discomuziek. De boodschap tussen de bedrijven door: mensen van allerlei pluimage, uit alle werelddelen (de 100 artiesten komen uit 26 landen) kunnen met elkaar iets groots neerzetten. Een mooie weerspiegeling van Berlijn zelf. palast.berlin/nl/show/the-one-grand-show, tot en met juni 2018

De weg kwijt?

Weet je niet meer of je in Oost- of West-Berlijn bent: dat zie je aan de trams.

In Oost rijden nog trams, in West zijn ze allemaal verdwenen. Daar rijden tegenwoordig bussen.

© Wolfgang Scholvien

VISIT BERLIN

BITE BERLIN De Engelse Samantha, “Sam”,

van de Currywurst, ontstaan in

is afkomstig uit Londen, maar

de oorlog uit een soort ruilhandel

woont alweer zeven jaar in

tussen de Amerikanen en de

Berlijn. Ze is – net zoals veel

bevrijde Berliners. Een Berlijnse

inwoners – gek op eten en

dame kreeg specerijen voor haar

drinken. Zo gek dat ze er haar

ruilwaar, waaronder curry en

beroep van heeft gemaakt. Er is

ketchup. Ze had niets anders

weinig leuker dan om via haar

dan gegrilde worst om daarmee

Food Tour, Bite Berlin, kennis

te combineren. Een fenomeen

te maken met de Berlijnse

was ontstaan. Uiteraard mag je

eetgewoontes. In een groepje

er hierna één in een authentiek

van maximaal tien man verzamel

kraampje oppeuzelen.

Nog meer Berlijn van bovenaf? Het kan op vele manieren en

je bij het S-bahn station op

Gedurende de tour eet je zo

verschillende hoogtes, bijvoorbeeld vanaf de TV-toren (200

de Hackescher Markt. Daar

op verschillende plaatsen nog

meter!), de Reichstag en de Müggelturm. Maar wil je eens wat

vertelt de enthousiaste Sam

een vijftal heerlijkheden, om

anders, dan kan dat op de Skywalk in Marzahn. 70 meter bo-

over de enorme diversiteit aan

drie uur later af te sluiten met

ven de grond, dus niet heel geschikt voor mensen met hoog-

restaurants in Berlijn en dan…

een Rotkappchen, een soort

tevrees, kijk je door de ijzermazige vloer recht naar beneden!

mag je toehappen. En wel in zo’n

champagne, in café de Schwarze

Durf je het aan, dan wacht je een spectaculair uitzicht. Je mag

heerlijk traditionele Brädze, een

Pumpe. Proost!

alleen op platform in het gezelschap van een Skywalk-gids.

De tour die je vervolgens krijgt, duurt een uur en is gratis.

krakeling van brood. Vervolgens vertelt Sam over de herkomst

Zoek het eens hoger op

biteberlin.com

Warm welkom

Berlijn heeft een fantastisch ov-netwerk van zowel bus, metro als trein. De metro (U-bahn, met name ondergronds, elke vijf minuten) en de trein (S-bahn, met name bovengronds, elke 10 minuten) sluiten perfect op elkaar aan. Handig daarbij is de Berlin WelcomeCard. Met deze kaart krijg je naast onbeperkt openbaar vervoer ook kortingen op meer dan 200 musea, begeleide tours en wellness. Kiezen kan uit een kaart voor 48 en 75 uur, of zelfs 5 dagen. berlin-welcomecard.de/en 131

© Philip Koschel

VISIT BERLIN

GROEPSREIZEN NAAR BERLIJN Samen met u denken we graag mee over de meest unieke locaties en onderscheidende ervaringen in Berlijn. Liefst met veel inhoud, zodat de reis naadloos aansluit bij uw organisatie en doelen. Met plezier inspireren we u met programma’s

Ossi’s

die een wow-effect creëren bij uw collega’s of relaties. Onze bedrijfsuitjes, meetings, groeps-, incentive- en jubileumreizen bevatten niet alleen een hoog fun-gehalte, ook zorgen we voor verbinding met verrassende teambuildingactiviteiten.

Berlijn is opgebouwd uit twaalf wijken: Mitte, Friedrichshain-Kreuzberg, Pankow, Lichtenberg, Marzahn-Hellersdorf, Treptow-Köpenick,

Voor standaardreizen bent u bij ons aan het verkeerde adres,

Neukölln, Tempelhof-Schöneberg, Steglitz-Zehlendorf, Charlotten-

wij maken een reis die op uw lijf is geschreven. Dat klinkt heel

burg-Wilmersdorf, Spandau en Reinickendorf. Wil je op zoek naar de

exclusief, maar wij bedenken voor elk budget concepten die

“echte Ossies”: Friedrichshain is het meest oorspronkelijke deel van

een onvergetelijke indruk achterlaten en die iedereen raken.

© Berliner Unterwelten e.V./Frieder Salm

voormalige Oost-Duitsers.

© Wolfgang Scholvien

Oost-Berlijn. Je vindt er nog punkers, veel graffiti én van die echte,

Unterwelten Berlin Terug naar de tijd van de Tweede Wereldoorlog, toen de S-Bahn mede dienstdeed als schuilbunker tegen de bombardementen van de geallieerden. In metrostation Gesundbrunne neemt een gids je mee tijdens de tour Dunkele Welte.

In deze bunker blijkt slechts gedurende korte periodes te kunnen worden geschuild en er pasten ook maar opvallend weinig mensen per ruimte in. Oorzaak hiervan was de slechte

Met een groep een nacht doorhalen in een hippe club, zelf

ventilatie. Op de muren is te lezen hoeveel mensen er precies

achter het stuur in een Trabant langs niet-alledaagse plekken

in mochten. Ook is elke ruimte afgesloten met een deur:

of graffiti spuiten op de muren van een verlaten fabriek?

deze versterkte de constructie en zo konden inslagen worden opgevangen. Voor het licht dat om de haverklap uitviel, was

Bel of mail met Monica Issac

er ook een oplossing: fluorescerende loodverf, zodat degenen

van NEXclusive Events,

die schuilden toch iets konden zien in het donker. Ook zijn er

Meetings & Incentives:

allerlei attributen uit die tijd te zien, zoals helmen die werden

06 - 2502 8473,

gebruikt als soeppan. Alle ook maar een beetje bruikbare

monica@nexclusive.nl,

spullen die de mensen vonden, werden namelijk zo creatief

www.nexclusive.nl

mogelijk ingezet. Wat blijft is een indringend sfeerbeeld van hoe het geweest moet zijn in zo’n bunker. berliner-unterwelten.de, meerdere tours 132

DE TUIN VAN

WINTERS SPROOKJE

133

134

DE TUIN VAN

De vierseizoenentuin van tuinontwerper Hans Geerlings in Noordwijkerhout straalt in de winter een sfeer van verstilling en rust uit. Als een deken bedekt een dik pak sneeuw alle planten. Een haardvuur brandt onder de veranda: een warme plek om toch buiten van de tuin te kunnen genieten, een mok dampende koffie in de hand. Genieten van het ijzige winterlicht op grassen en bomen. Van een schoonheid die zichtbaar is als je er de tijd voor neemt. De lente met zijn uitbundige groen- en bloeitinten is nog ver weg‌

135

DE TUIN VAN

Geluk plukken Als je ’s morgens vroeg Op een mooie lentedag Met ochtendlicht door de bladeren

Op een druilerige dag in de herfst

Geluk wilt plukken‌

Met je hoofd diep in de kraag van je jas

Hoef je alleen maar omhoog te kijken

Een kind te horen schaterlachen als het midden in een plas springt

Op een maandag in de zomer Als het gazon pas gemaaid is Je neus vol te snuiven

In de winter na een sneeuwballengevecht Je tintelende handen te warmen aan een kachel Als je geluk WILT plukken Hangt het overal.

Pluk ze!

136

T E K S T Vera Geerlings

B E E L D Studio Royale

TE KOOP

Herenhuis € 1.350.000 k.k. mogelijkheid tot splitsing in 2 luxe woningen

MONUMENTAAL HERENHUIS V O O R S T R A AT 6 4 - N O O R D W IJ K B I N N E N

Op één van de mooiste locaties van Noordwijk Binnen gelegen monumentaal half

•

Mogelijkheid tot woningsplitsing en afzonderlijke koop van beide huizen

vrijstaand herenhuis met fraai aangelegde achtertuin en diverse terrassen op het zuidwesten. Dit prachtige rijksmonument, met bouwjaar 1670, heeft originele

•

Rijksmonument met originele details

details zoals de houten luiken, houten balken plafonds, originele vloeren en een

•

Kamers met hoge plafonds en ramen

authentieke rondhouten dakconstructie. Perceeloppervlakte 520 m , woonopper-

•

Woning met moderne voorzieningen

vlakte 379 m2, inhoud 1.305 m2.

•

3 woonlagen met ruime kamers

2

•

Ligging in oude dorpskern

M O O I W O N E N I N S TAT I G H E R E N H U I S

•

Klassieke tuin met diverse terrassen

Het herenhuis heeft een royale entree, in totaal 10 kamers, waarvan 6 slaapkamers,

•

Woning B: 2 parkeerplaatsen op eigen terrein

een groot balkon, woonkamer met openslaande deuren naar een klassieke tuin, werkkamers, meerdere badkamers en toiletten, wijnkelder, keuken en extra bergruimte. Het herenhuis bestond oorspronkelijk uit 2 woningen en kan indien

Voorgestelde splitsing, GVB Architecten

gewenst geheel naar eigen wens worden omgevormd tot 2 luxe woonhuizen. De

Herenhuis A

splitsing is in principe goedgekeurd door de gemeente Noordwijk. Omgevings-

Totaal GBO 214,5 m2

vergunning wordt aangevraagd in overleg met koper(s).

Oppervlakte tuin 113,7 m

Herenhuis B Totaal GBO 201,8 m2 2

Oppervlakte tuin 188,5 m2

Voor meer informatie: Wilbrink & v.d. Vlugt Makelaars (0252) 419049 info@wilbrinkvandervlugt.nl www.onsaanbod.nl Van der Wiel Bouw (071) 3619204 info@vanderwielbouw.nl 137

‘HET IS ALLE PIJ N WAARD’ 138

Lisa van der Geest (23) werd een landelijke schaatsberoemdheid toen ze in februari de alternatieve Elfstedentocht won. Later dit jaar wil ze zich op de 5.000 meter kwalificeren voor de Olympische Spelen. Als dat lukt, dingt ze direct mee naar de medailles. Hoe heeft Lisa zo’n schaatstopper kunnen worden, terwijl ze opgroeide tussen de vleeskoeien?

T E K S T Joep Derksen B E E L D Arend Jan Hermsen

139

LISA VAN DER GEEST

HETE ADEM

GEEN

Tijdens haar jeugd op de boerderij van haar ou-

K I L L E R S M E N TA L I T E I T

ders, ging het gezin iedere zondag naar de ijs-

Lisa schenkt een kopje koffie in

baan in Haarlem om daar ‘rondjes te draaien’.

en doet er kokosmelk bij. ‘Ik let op

Lisa bleek, net als haar beide broers en zusje,

mijn voeding en gebruik geen gewo-

een talent en werd opgenomen in de jeugdop-

ne melk, daar krijg ik buikpijn van.

leiding van het gewest Zuid-Holland. Ze is vol

Daarnaast eet ik veel groenten, maar

lof over haar zus Loesanne: ‘Zij is net twintig

ook vlees. Uiteraard van onze eigen

geworden, maar ik voel haar adem in mijn nek.

boerderij.’ Lisa is onderdeel van ma-

Zij heeft een moeilijker pad bewandeld dan ik,

rathonteam MKBasics.nl en wordt

maar is daarna op sportief gebied enorm gaan

getraind door onder meer Kurt

groeien!’

Wubben. Er staat haar een mooie schaatstoekomst te wachten, maar

Lisa houdt intens van het marathonschaatsen.

ze blijft kritisch op zichzelf: ‘Ik heb

‘Dat is veel meer dan alleen de ene schaats voor

geen killersmentaliteit, terwijl ik die

de andere zetten. Er komt heel wat bij kijken:

soms wel kan gebruiken. Er zijn mei-

je kunt de beste en sterkste zijn en toch niet

den die alles met hun handen doen

winnen. Er is namelijk de ploegentactiek en

wat niet mag en die over lijken gaan.

D

je moet je hersens gebruiken. Soms moet je

Dat gaat mij te ver. Ik ga niet iemand

e gedachten gaan terug naar

geluk hebben, zodat uitkomt wat je bedacht

omver beuken omdat ik móet win-

die fameuze finish van de

hebt, en anders moet je flexibel zijn en inspe-

nen, ook al moet dat soms wel om te

alternatieve Elfstedentocht.

len op nieuwe situaties.’ Hoewel Lisa naast het

kúnnen winnen.’

Heel Nederland zag hoe Lisa won

marathonschaatsen ook floreert in het lange-

– mede doordat een directe concur-

baanschaatsen, is haar voorkeur duidelijk. ‘Ma-

DE KOEIEN

rente net voor de streep viel. Lisa

rathonschaatsen is ook leuk als het niet goed

G E DAG Z E G G E N

laat hierover weten: ‘Er zijn mensen

gaat. Langebaanschaatsen vind ik niets aan als

De afgelopen twee jaar woonde en

die zeggen dat ik geluk heb gehad.

het niet goed gaat.’

trainde Lisa in Heerenveen, maar

Maar die mensen weten niet wat er

eerder dit jaar nam ze een voor haar

tijdens die race allemaal gebeurd is.

carrière belangrijk besluit. Ze was

De laatste ronde was zo’n hel: ik ben wel acht keer gevallen. Ik reed samen met Elma de Vries. Zij viel nooit en wachtte ook niet op mij. Ik was helemaal bont en blauw, maar kon haar steeds weer bijhalen. Toen viel zij net voor de streep. En ja, je finisht pas als je over die streep heen bent.’ Een halfjaar na de wedstrijd wordt ze er nog elke dag aan herinnerd. ‘Ik heb

‘Er zijn meiden die alles met hun handen doen wat niet mag en die over lijken gaan.

Dat gaat mij te ver’

het beu dat haar leven alleen maar draaide om schaatsen, schaatsen, schaatsen. Ze miste haar vrienden en familie, en wilde naast het schaatsen ook studeren. Daarom verhuisde Lisa naar Leiden, waar ze een masterstudie Arbeidsrecht volgt.

De ideale combinatie. ‘Na twee jaar in Heerenveen was de nieuwigheid eraf. Hier, in Leiden, kan ik stude-

er nog een blauwe ellenboog van, tij-

ren en sporten, en ben ik dichter bij

dens het planken doet het nog steeds

mijn ouderlijke huis. Als ik een trai-

pijn, en mijn voeten zijn pas ander-

ningsrondje fiets, ga ik altijd bij mijn

halve maand hersteld, maar het was

ouders langs voor een bakje koffie en

het allemaal waard.’

om alle koeien gedag te zeggen.’

140

LEZERSACTIE

WIN

Joseph Perrier CHAMPAGNE

Jos Rijnaarts verloot in deze NEX XL zes flessen Joseph Perrier Cuvée Royale Brut. Meedoen en kans maken is eenvoudig. Stuur een e-mail met het antwoord op onderstaande vraag naar: info@nexmagazine.nl De reacties moeten uiterlijk 25 november binnen zijn.

We zoeken een Franse stad ten westen van het departement Marne met ongeveer 24.000 inwoners.

Historisch gezien is dit het centrum van de Champagne.

Welke stad zoeken we?

Achter een familienaam die onlosmakelijk verbonden is met de geschiedenis van Champagne, schuilt een discreet wijnhuis en de enige vertegenwoordiger van de Grand Châlons-en-Champagne. Met vijf generaties die verenigd worden door passie en nieuwsgierigheid, streeft Joseph Perrier steeds met toewijding naar Cuvées van kleine volumes. Door deze blijvende aandacht ontstaat een champagne met een echte “savoir-faire”. Koningin Victoria en koning Edward VIII kenden deze champagnes de titel van “Cuvées Royales” toe. Niet voor niets nog steeds in de top-10 van mooiste Champagnes. Wie in deze wijnkelders afdaalt, ontdekt er de magie en de knowhow van vijf generaties ambachtslieden. Dezelfde magie ervaart de champagnekenner bij het openen van een van de schitterende flessen van dit mooie merk. Een intense, zonnige champagne, die zijn weldaad en de knowhow graag met u deelt.

141

OVE R

RS 30 YEANCE EXPE RI E

new

7.indd 1

04-01-17 15:27

Wijnimport Jos Rijnaarts BV Edisonweg 14, 1821 BN Alkmaar www.jr.nl

CARNAVAL

HET GEHEIM VAN DE KANINEFAATEN 143

Schoorvoetend en lichtelijk geïntimideerd ontmoet ik maar liefst drie prinsen Carnaval: Sjaak van den Berg, Jan Willem Lut en de regerende Prins Music (Richard Vink).

Ik biecht maar meteen op dat mijn eerste kennismaking met Jan Willem niet helemaal onbevooroordeeld verliep. Een aantal jaar geleden ontmoette ik deze ondernemer omdat zijn bedrijf meedeed aan de Duurzaamheidsprijs

Bollenstreek.

Ik ging hem toen nader aan de tand voelen over die inschrijving. Jan Willem begroette mij, zijn dorpsgenoot, enthousiast met de mededeling dat ik hem wel zou herkennen als Prins Carnaval. Dat had hij wat mij betreft dus beter niet kunnen zeggen, want ik – plaatjesdenker – zag meteen dat puike hoedje met die veer op zijn hoofd staan, en dat beeld paste niet direct bij dat wat ik had van een succesvol ondernemer.

How little did I know.

De heren stellen mij gelukkig snel

I

k ben er niet een van hier. Echte import ben ik, uit het oosten, waar je op zondag de rust in acht

neemt. Iedere vier jaar ben ik naar een andere plek verhuisd, tot ik in Noordwijkerhout terechtkwam.

Hier heb ik een nieuw thuis gevonden, nu alweer vijftien jaar geleden.

Alleen in februari, als het zottenfeest losbarst, krijg ik nog steeds

‘Ik slik een brok in mijn keel weg.

Dus dít is het geheim van de Carnavalsvereniging!’

op mijn gemak door te vertellen dat de eerste uitingen van Carnaval in Noordwijkerhout ook bij de lokale bevolking tot opgetrokken wenkbrauwen leidden. Ontstaan op de St. Bavo als personeelsvermaak aan de vooravond van Vastentijd, deed de toenmalige Prins van de Bavianen een ronde door het dorp. Velen vonden de uitdossing potsierlijk en wisselden een blik van verstand-

de neiging om te vluchten. Wat een

houding: Je kunt wel zien waar

malligheid dat het hele dorp zo op

die werken... De voorzitter van de

z’n kop staat voor zo’n Rooms kerk-

Noordwijkerhoutse Roomskatholie-

feest. Maar klopt dat gevoel wel? Is

ke middenstandsvereniging zag een

het niet nodig om mijn calvinisti-

goede verkleedpartij echter wel zit-

sche inborst aan wat zelfreflectie te

ten. Samen met een aantal vrienden

onderwerpen? Hoogste tijd om mijn

smeedde hij in het diepste geheim

nieuwsgierigheid te bevredigen of

een complot om tijdens de jaarver-

mijn argwaan te bevestigen.

gadering de andere ondernemers

144

CARNAVAL

eens te trakteren op een feestje. De

wat mijn vrienden en vriendinnen

verkleedpartij werd goed ontvangen

mij zo enthousiast al jaren proberen

en de heren hadden de smaak te

bij te brengen. Ik, die het platsloeg

pakken. Na wat uitstapjes en leer-

als een ordinair drank- en verkleed-

momenten richtten zij in 1962 een

feestje. Jeetje, wat zat ik ernaast.

heuse Carnavalsvereniging op: de

Ruim veertienhonderd maaltijden

Kaninefaaten, met een Raad van

serveert de vereniging op maandag

Elf, een Prins én de bekende steek.

en feesten zijn er in alle soorten en maten. En stiekem begrijp ik ineens

Nu de mannen op de praatstoel

waarom de Prins, de steek fier op

zitten, verandert het beeld in mijn

het hoofd, zo geniet van de optocht

hoofd langzaam: dit zijn heel bevlo-

door het dorp: dat is waar hij het

gen en betrokken mensen. Mensen

voor doet. Voor al die mensen, die

met een enorme gemeenschapszin

even hun zorgen achter zich kunnen

die een jaar lang samenwerken om

laten. Die op het thema van het jaar

alle inwoners van Noordwijkerhout

de origineelste kostuums maken en

– en gasten van daarbuiten – een

wagens bouwen. Voor het feest waar

schitterend feest te bezorgen. Ei-

jong en oud elkaar ontmoet in dit

genlijk runnen zij een soort super-

bijzondere dorp achter de duinen.

bedrijf, waar jaarlijks een nieuwe directeur aan het hoofd staat. De

Nee, ik zie mijzelf nog niet als prin-

uiterlijke verschijningsvorm ver-

ses of boerin. Maar de komende elf-

andert, maar de onderliggende

de van de elfde ga ik toch kijken wie

structuren zijn solide en beproefd.

de scepter overneemt. Mijn respect

Trainingen en cursussen worden ge-

heeft hij.

volgd over veiligheid, verkeer regelen, EHBO en noem maar op. Ook al is de burgemeester niet van zijn formele plichten ontslagen tijdens Carnaval, ik begrijp nu beter dat hij met een gerust hart de sleutel overdraagt aan de Prins van het moment.

En als het gesprek een wending neemt naar het bezoek aan zieken en ouderen op de woensdag en donderdag voor Carnaval, voel ik mijn overtuigingen definitief wankelen. Het beeld dat blijft hangen is dat van de oprechte vreugde van mensen die ergens bij horen, die gezien worden en die even vergetelheid vinden in het zingen van het Noordwijkerhouts volkslied. Het is voldoende om een brok in mijn keel weg te slikken. Dus dít is het geheim van de Carnavalsvereniging! Dít is 145

EMO VERHAAL

Anton Boon: thuis in krankzinnige kunst Zelf is hij er redelijk nuchter onder, maar intimi denken wel beter te weten. Geniaal of een krankzinnig talent, noemen vrienden en familie hem soms ook wel. Thuis in krankzinnige kunst, anekdotes, gebeurtenissen en verhalen is Anton Boon in elk geval. Een opmerkelijk verhaal van een in Lisse geboren en getogen kunstenaar.

T E K S T Sandra Zuiderduin B E E L D Lieven Engelen

146

147 19

EMO VERHAAL

148

D

oedelzakmuziek, een spannende boektrailer, een zilveren

koffertje,

speciaal

voor het boek gecomponeerde rap, mensen in zilveren en gouden kledij, Dieuwertje Blok die voorleest… Hier is duidelijk niets aan het toeval overgelaten. De beide boekpresentaties van ZilverGoud, de tranen der goden in boekhandel Grimbergen in Lisse en boekhandel De Vries in Haarlem zijn met een honderdtal geïnteresseerden dan ook een groot succes te

‘Het enige wat ik echt wil, is vrij zijn. Vrij om te mezelf te kunnen zijn. Vrij om het plezier te voelen dat ik beleef als ik voor kinderen schrijf’

een kleine kamer in Haarlem woont.

Maar wel op zijn éigen kamer. ‘Wat dat betreft ben ik net onkruid. Ik ben er nog en kom altijd weer terug. Heb ik toch een beetje geluk gehad,’ lacht hij droog.

KINDJE En precies dat kleine beetje geluk had hij nodig om zijn kinderboek te voltooien. Want al leurend langs diverse uitgeverijen die zijn boek niet wilden uitgeven, had hij de moed bijna opgegeven: dan maar geen kin-

noemen. Eindelijk een beetje geluk

derboek. Maar toen was er ineens

voor de in Lisse geboren en getogen

belangstelling vanuit New York voor

Anton Boon, die hiermee zijn schrij-

zijn bijzondere schilderijen op oud

versdebuut maakt.

zink en had Anton Boon plotseling weer financiële middelen. ‘Vandaar

MEESLEPEND

een matje met uitzicht op een spoor

dat ik nu al mijn spaargeld in Zilver-

SPROOKJESVERHAAL

en eten bij het Leger des Heils… Wie

Goud heb zitten,’ zegt hij, liefdevol

Met een diploma van de kunstaca-

Antons levensverhaal hoort, kan niet

strelend over het boek dat hij besloot

demie op zak was het niet meer dan

anders dan meeleven en begrijpen

dan maar in eigen beheer uit te ge-

logisch dat Boon al snel na zijn studie

dat hij het zwaar heeft gehad. Toch

ven. Zijn kindje.

zijn creatieve vleugels uitsloeg. Als il-

wil Anton Boon absoluut niet zielig

lustrator, als cartoonist en als schil-

of speciaal gevonden worden. ‘Ik ben

Met een eigen boek, bijzondere schil-

der op oud zink. Toch duurde het

gewoon iemand die kunst maakt, net

derijen die lijken op te vallen en een

maar liefst elf jaar voordat zijn eer-

zoals een ander naar zijn werk gaat.

eigen uitgeverij, lijkt het de kun-

ste boek echt af was. Wat begon met

Bovendien heb ik er veel van geleerd

stenaar nu gelukkig voor de wind

een enkele ingeving over een verhaal

en dat in mijn boek verwerkt. Ik vind

te gaan. Heeft hij meer rust nu zijn

over twee werelden – metafoor voor

mezelf ook echt niet bijzonder. Ik

boek eindelijk af is? ‘Ja en nee, ik

de twee kanten van de mens – groei-

heb alleen een beetje pech gehad.’

ben blij dat het af is en ik heb ervan

de met de tijd uit tot een meeslepend en fantasierijk boek voor eigenlijk

genoten om het te schrijven. Maar Waarmee Boon doelt op de periode

na het afronden kwamen er meteen

alle leeftijden. Een goed doordacht

dat hij alles kwijtraakte. Zijn rela-

weer nieuwe ingevingen, dus ik ben

sprookjesverhaal

met

tie, zijn atelier, zijn huis en zijn cre-

al begonnen met een tweede ver-

verrassende wendingen, briljante

atieve opdrachten. ‘En ja, dan kom

haal.’ Gaat hij daarmee Harry Pot-

vergelijkingen, metaforen en lessen,

je in zo’n negatieve spiraal terecht.

ter-schrijfster J.K. Rowling achter-

dat dankzij het werk van redactrice

Eerst je huis opeten, dan je pensioen,

na? ‘Welnee, ik zou niet eens willen!

Annelies ook nog eens heel prettig

daarna je spaargeld, enzovoort.’ Een

Het gaat me niet om de roem. Het

leesbaar is. ‘Zonder haar had ik het

halfjaar lang trok Boon dan ook rond

gaat me ook niet om het geld. Ja,

zelfs niet kunnen schrijven.’

als heilsoldaat, vaak enkel soep en

misschien alleen om van al het ge-

doorspekt

brood etend, en sliep hij op drukke

zeur in mijn leven af te zijn. Want het

NET ONKRUID

slaapzalen. ‘Tot je helemaal uitge-

enige wat ik echt wil, is vrij zijn. Vrij

Maar hoe kwam het dat het zo lang

kleed bent en eindelijk de bijstand

om te mezelf te kunnen zijn. Vrij om

duurde voordat het boek er was? En-

in mag.’ En dat is de huidige situatie

te doen en laten wat ik zelf wil. Vrij

kele inzinkingen, sombere gedach-

voor de kunstenaar die momenteel

om het plezier te voelen dat ik beleef

ten, zwerven over straat, slapen op

afgekeurd is en tussen de dozen op

als ik voor kinderen schrijf.’

149

150

IN DE VOETSPOREN VAN

Buitengewoon soepel verloopt de samenwerking

SLAGERIJ VAN DER ZALM,

tussen vader Frits van der Zalm en zijn drie kinderen.

‘Uniek? Welnee. We hebben allemaal onze vaste taak en hebben de zaak op nummer één staan. Vandaar dat er nooit wrijving is, maar we er telkens samen de schouders onder zetten.’

een geoliede machine Met drie zaken, een cateringbedrijf en zeker negenhonderd versproducten is Slagerij T E K S T Willemien Timmers

van der Zalm een continubedrijf geworden.

B E E L D Stefan van Ruijven

‘Alles wordt iedere dag vers gemaakt. Prachtig,’ vertelt Frits van der Zalm, die als pater familias aan het hoofd van het bedrijf aan de Irislaan in Oegstgeest staat. ‘En hebben we veel bestellingen of veel feestjes te cateren, dan begin ik gewoon een uurtje eerder.’

N A A R H E T S L AC H T H U I S Terug naar het begin. In de jaren twintig van de vorige eeuw begint Coen van der Zalm (de opa van Frits), aangestoken door zijn schoonvader, een slagerij in Oegstgeest.

151

GRAND GALA 500 JAAR VILLA BEUKENHOF ZATERDAG 25 NOV 2017 AANVANG 20u

Prijs € 125 All in (Bubbels, cocktails, food, entertainment, wines, casino etc...)

Meld je aan via: erwin@villa-beukenhof.nl

Terweeweg 2-4 | 2341 CR Oegstgeest | +31 (0)71 720 09 09 | info@villa-beukenhof.nl | www.villa-beukenhof.nl

taurant. Een intensieve tijd, die mij leerde dat ik mijn passie voor koken op een andere manier kwijt wilde.’

Coen gebruikte de jaren daarna om in heel Europa talen te leren en lekker eten te ontdekken.

Terug op het nest, werd hij met open armen ontvangen en ontstond Frederique. ‘Ik ben tot rust gekomen. Continuïteit, het blijven be-

‘Al vier generaties lang hebben we alleen maar mooie spullen waarvan we de herkomst precies kennen’

staan als familiebedrijf, is voor mij nu erg belangrijk. Aan hypes doen we niet. Neem duurzaamheid. Al vier generaties lang hebben we alleen maar mooie spullen waarvan we de herkomst precies kennen.

Dat is pas duurzaam: wij gaan nog wel even mee!’

‘Als kleine jongen ging ik op maandagmorgen met opa

als fonduen en gourmetten. Later

mee om koeien te kopen in de Groenoordhallen,’ vertelt

kwam daar verse macaroni bij. Dat

OPEN ARMEN

Frits. ‘Die kwamen dan op zijn grasland te lopen, en elke

is nu uitgegroeid tot een heel scala

Hoogzwanger is Evelien van der

zondag zochten we er twee of drie stuks van uit voor de

aan versmaaltijden en tot Frederi-

Zalm, de gastvrouw van het bedrijf,

winkel. Die moest ik lopend naar het slachthuis aan de

que: een winkel met huisgemaakte

nog hard aan het werk. Waar ande-

Leidse Maresingel brengen, en opa reed dan in zijn Daf-

gerechten in de Amsterdamse Pijp.’

ren nieuwe ideeën uitwerken en de

je achter mij aan.’

mooiste gerechten aan het bereiden

De mooie avonturen leidden in eerste instantie niet tot

OPVOLGING

zijn, neemt zij de tijd voor de klan-

een liefde voor het slagersvak. ‘“Ik word nooit slager,” zei

En het bloed kruipt waar het niet

ten. ‘Ik heb in de horeca gewerkt,

ik als tiener. Ik vond het een waardeloos vak. Maar dat

gaan kan: deze zomer werkten alle

maar de werktijden gingen me te-

kwam voornamelijk door de autoritaire verhoudingen

drie de kinderen mee in de zaak.

genstaan. Toen ik aan mijn vader

in de winkel, die destijds heel normaal waren.’

Frits: ‘Coen en Evelien zijn niet

vroeg of er in de winkel een plekje

meer weg te denken, maar zelfs

voor mij was, werd ik met open ar-

H I P P E D I P S AU Z E N

onze musicalster Babeth, die dit sei-

men ontvangen. Vanaf mijn twaalf-

Ook school had Frits’ aandacht niet. ‘Ik was hartstikke

zoen in Ciske de Rat speelde, helpt

de help ik hier al mee en ik vind het

dyslectisch, een stuiterbal en niet erg gemotiveerd.’ Uit-

even mee. Gewoon, omdat ze tussen

nog steeds gezellig.’

eindelijk viel het kwartje tóch. ‘Ik kreeg weer zin in het

twee projecten in zit. En vanaf het

De passie voor goed eten slaat geen

slagersvak en slaagde in twee jaar tijd cum laude voor de

moment dat ze binnenstapte, paste

generatie Van der Zalm over. Frits:

slagersvakschool.’

ze er weer tussen!’

‘Werken in de zaak is onze lust en

In de De Kempenaerstraat ging hij zijn vader helpen

Toch was de opvolging ook bij deze

ons leven. Daarom hebben we ook

in de winkel, waar ze vooropliepen qua vernieuwing.

generatie Van der Zalm geen van-

geen last van stress. Ik herinner

‘Vanuit de hele regio kwamen mensen bij ons bijvoor-

zelfsprekendheid. Coen, de meest

me dat mijn vader in zijn laatste

beeld dipsauzen halen. Dat was toen helemaal hip. Net

culinaire van de familie, ging lang

dagen opstond van zijn bed. “Ik

zijn eigen weg. ‘Toen ik begin twin-

wil naar de zaak,” zei hij. “Gewoon,

tig was, wist ik zeker dat ik nooit bij

even rondkijken.” Hij genoot er-

mijn vader in het bedrijf zou wer-

van om nog één keer rond te lopen

ken. Ik kocht een enkeltje China en

tussen de vitrines en het vlees. Daar

ben daar na een taalcursus bijna een

voelde hij zich op zijn plek, dat was

jaar manager geweest van een res-

zijn thuis!’

153

‘Afstand van je bedrijf opent je ogen’ 154

JONGE ONDERNEMER

Google zijn naam en je stuit op talloze interviews. Edwin de TEKST

Rick van Leeuwen BEELD

Corine Zijerveld

Jong (25) is een jonge ondernemer uit Hillegom, die regionale bekendheid verwierf met het winnen van verschillende ondernemersprijzen. Tijdens een wandeling in de duinen spreekt hij vrijuit over zijn inzichten, drijfveren, valkuilen en over de recente wake-upcall, waarna hij het roer omgooide.

O

nder een zilvergrijze lucht wandelt hij rustig

ik ben altijd gezond geweest. Dus

over het duinpad vanaf zijn favoriete strand-

snel 112 gebeld en ze hebben me een

paviljoen. Het is vrijdagochtend, tien uur. ‘Ik

dagje opgenomen in het ziekenhuis.

loop hier graag,’ vertelt Edwin. ‘Geen vast rondje. Het

Best heftig. Nee, dat gebeurde niet

gaat om de rust in mijn hoofd. Even weg van de drukke

omdat die leverancier me probeerde

omgeving. Telefoon uit. Dat heb ik moeten leren.’

uit te knijpen, haha.’

Een halfjaar geleden was het ondenkbaar dat Edwin op

ROER OM

een doordeweekse dag rond dit tijdstip zo ontspannen

Edwin had te veel aan zijn hoofd.

een wandeling maakte. ‘Ik kon het naar mezelf niet ver-

Zocht grens na grens op. Bleef altijd

antwoorden om hier te lopen, terwijl ze op de zaak druk

‘eigenwijs’ doorgaan, ondanks waar-

aan het werk waren. Ik besef nu dat ik me niet schuldig

schuwingen vanuit zijn omgeving.

hoef te voelen. Dat ik hier loop, is juist mogelijk doordat

‘Ik zie geen beperkingen en geen

zij aan het werk zijn. Dat was wel een eyeopener.’

grenzen. Dat is zowel mijn sterke punt als mijn valkuil. Dan kun je je-

MUUR

zelf een keer tegenkomen, en dat is

Dat inzicht kwam niet vanzelf. ‘Drie maanden geleden

gebeurd. Nu sta ik weer met beide

ben ik tegen een muur aangelopen. Normaal waren

benen op de grond. Ik hoorde andere

muren voor mijn geen obstakels. Ik sprong eroverheen,

mensen in zo’n geval altijd zeggen:

rende eromheen of ramde erdoorheen. Maakte niet uit.

zoiets is het beste dat je kan overko-

Maar als je lichaam een keer blokkeert, is dat meteen

men. Dat vond ik altijd een cliché,

afgelopen.’

maar het is echt zo.’

Door de ziekenhuisopname kwam

Edwin zat op een terras in Utrecht met een leverancier

Edwin tot het besef dat het roer

te praten en had ineens last van hartkloppingen, begon

om moest. Concreet voorbeeld: hij

hard te ademen. ‘Ik had nog nooit zoiets meegemaakt,

had eerder dit jaar al een directeur 155

JONGE ONDERNEMER

aangesteld voor de operationele zaken van

Afterpay, die hij kent sinds hij als student Small

zijn (online) fietsenwinkel, maar nu werd

Business vooral bezig was met ondernemen. ‘Hij

het ook tijd om die zaken echt uit handen

is een soort vaderfiguur voor me geworden. Een

te geven.

uur met hem was meer waard dan drie weken in

‘Mijn kracht is dat ik geen ondernemer ben

de schoolbanken. Dat contact is heel persoonlijk,

met een passie voor het product. Ik ben van

op gevoel én confronterend. Hij prikt dwars door

fietsen gaan houden, omdat ik ze ben gaan

Edwin de Jong

verkopen, en niet andersom. Ik ben geen

Als zoon van een

Die studie heeft Edwin trouwens nooit afge-

ambachtelijke ondernemer, ik ben een in-

marktkoopman leerde hij het

maakt. ‘Begin 2013 werd ik Jonge ondernemer

novatieve ondernemer.’

handelen op de Dappermarkt

van het jaar, met alle media-aandacht van dien.

in Amsterdam, maar al in

Mijn bedrijf kreeg toen zo’n boost dat ik de lessen

zijn tienerjaren ontdekte

gebruikte om mails te beantwoorden. Dan vraag

De cultuur in een klein bedrijf is volgens

Edwin de Jong dat zijn ‘markt’

je je op een gegeven moment af of je wel met het

Edwin meestal de weerspiegeling van de

het internet is, waar de

juiste bezig bent. Dus het eerste jaar studeerde ik

ondernemer. ‘Dus hoe ik was, heel enthou-

mogelijkheden onbegrensd

nog voltijd, het tweede jaar deeltijd en het derde

siast, maar niet altijd afspraken nakomen,

zijn. Momenteel heeft hij

WEERSPIEGELING

en altijd met nieuwe dingen bezig, maar

met zijn bedrijf Fietsuniek.

niet altijd met de juiste dingen, zo was het

nl (met een fysieke winkel in

me heen.’

jaar geen tijd…’

PERFEC TE BALANS

team op een gegeven moment ook. Ik ben

Hillegom) 2 procent van de

Drie maanden na die harde confrontatie met zich-

ook te makkelijk naar mensen toe en wil het

Nederlandse fietsenmarkt in

zelf voelt Edwin zich beter dan ooit. Zijn vriendin

graag iedereen naar de zin maken, maar in

handen en is hij bovendien

Vicky speelt daar een grote rol in. ‘Het is fijn om

een professionele organisatie kan dat niet.

een veelgevraagd gastspreker.

thuis te komen bij iemand die zorgt voor de per-

Ik bleef maar brandjes blussen.’

‘Wat ik het leukst vind om te

fecte balans tussen werk en privé. Zij zegt ook:

Sinds zijn operationeel directeur is inge-

doen, is andere ondernemers

“Edwin, tot hier en niet verder.” Dat heb ik nodig.’

stapt, veranderde die cultuur binnen Ed-

enthousiasmeren en

Het was ook dankzij Vicky dat het jonge stel begin

wins bedrijf. ‘En zo hebben we in driekwart

inspireren, om deuren open

deze zomer een maand door Amerika trok. ‘Het

jaar tijd het professionele en ambitieuze

te knallen die anders gesloten

mooiste van die reis was het grote tijdsverschil,

team neergezet dat er nu staat, met twaalf

zouden blijven.’ Edwin houdt

zodat ik niet gebeld kon worden. Ideaal! En daar

mensen. Ik heb hiervan geleerd hoe belang-

een blog bij op

besefte ik pas dat als je er niet bent, alles gewoon

rijk het is je te omringen met mensen die

edwindejong.online/over-mij/

doorgaat. Wanneer alles goed is geregeld natuur-

jouw enthousiasme begrijpen, maar je on-

lijk. En dat is zo. Toen ik terugkwam, was alles

ervarenheid kunnen compenseren.’

dus oké. Mijn ogen zijn door die reis geopend. Dat heeft me veel rustiger gemaakt, minder gejaagd. Ik

C O AC H

weet gewoon zeker dat in de tijd dat wij hier door

Belangrijke man buiten zijn bedrijf is zijn

de duinen lopen er weer fietsen verkocht zijn. Hoe

coach, Stefan van den Berg, oprichter van

gaaf is dat!’

156

Netwerken voor wijnliefhebbers Wie ben ik? Wie ken ik? Wat kan ik? Oftewel, de drie W’s. Daarmee houdt iedere ondernemer zich op netwerkbijeenkomsten bezig. Want dat netwerken belangrijk kan zijn, is wel bewezen.

Sommige netwerkbijeenkomsten zijn ontzettend leuk, andere heel saai. Ervaren netwerkers werken geroutineerd dit soort bijeenkomsten af, minder ervaren netwerkers voelen zich er regelmatig verloren en ontwijken ze uiteindelijk. Maar voor beide categorieën geldt: netwerken met alleen de drie W’s levert over het algemeen weinig op. NEX XL Magazine gelooft in de kracht van netwerken, maar dan wel vanuit een gezamenlijk vertrekpunt. Wat ons betreft is dat de liefde voor wijn. Nieuwe mensen leren kennen met een goed glas wijn in de hand is immers plezieriger dan met een kop koffie, zeker als tijdens die bijeenkomsten ook nog kennis over wijn wordt gedeeld. De drie W’s worden versterkt met een krachtige vierde en de basis voor een goede netwerkbijeenkomst is hiermee gelegd.

O O K G E Ï N T E R E S S E E R D I N W IJ N ?

NEX XL Magazine wil met de NEX WORX Wine Club graag het netwerken in een bijzonder jasje gieten. Ondernemers en particulieren zijn vanaf januari 2018 iedere twee maanden van harte welkom om aan de hand van steeds wisselende thema’s wijnen te proeven, wijnkennis te vergaren en kennis te maken met mede-ondernemers en mede-wijnliefhebbers. Per keer worden verschillende soorten wijnen en wijnlanden gepresenteerd, wijnleveranciers vertellen over hun producten en laten mooie wijnen proeven. Hierbij worden kleine bijpassende gerechtjes geserveerd. Kwaliteit staat bij dit alles voorop.

De locatie zal, net als het thema, per keer ver-

Aanmelden voor de

schillen. Kleinschaligheid is het devies, want

bijeenkomsten kan via onze

NEX WORX Wine Club wil per editie maximaal

webshop. Houd onze website

50 deelnemers verwelkomen. Bent u een wijn-

en Facebook-pagina in de gaten

liefhebber en geïnteresseerd in een netwerk dat

voor updates en overige data!

iedere keer weer iets bijzonders op een andere

www.nexmagazine.nl

locatie presenteert? Meld u dan snel aan op de Facebookgroup NEXWORX Wine Club!

157

De favoriete wijn-spijscombinatie van

TRIO IBERICO DYLANS heeft een passie voor pure

Alexander Beach Club

en eerlijke vleesgerechten. Speciaal voor NEX XL bereidde de chef daarom een Trio Iberico, bestaande uit gestoofde varkenswang, buikspek uit de Josper-oven en varkenshaas uit de pan. Garnituur: in bouillon gegaarde flespompoen, gestoofde kastanje en gebakken cepes paddenstoelen.

B E AU N E P R E M I E R C R U ‘EN GENÊT’ Iberico-varkensvlees heeft een zeer verfijnde, zachte structuur en smaak, en vraagt om wijnen die niet te heftig en dominerend zijn. De pinot-noirdruif is in het algemeen geschikt hiervoor: niet te zwaar en tannineus, elegant, zacht fruitig van aroma. In de Bourgogne krijgt een pinot noir naast het kersige fruit na verloop van tijd ook wat lichte

Alexander Beach Club

aardse tonen. Zo ook deze Beaune-wijn,

Afrit 10, Noordwijk | www.alexanderbeach.nl | 071 - 362 0489

die nu heerlijk op dronk aan het komen is. Subtiele houtondersteuning versterkt

GEBAKKEN HEILBOT

het Iberico-vlees, en de licht aardse

De chefs van Alexander Beach Club hebben een

pinot-noirtonen sluiten naadloos

voorliefde voor mooie visgerechten. Voor NEX

aan bij de combinatie van pompoen,

kozen zij daarom voor een gebakken heilbot met een

kastanje en cepes-paddenstoelen.

korst van hazelnoot en gebakken bloemkool omlijst met een garnituur van kokkeltjes, knolselderijcrème en vissaus met venkel.

R IJ K ’ S C H E N I N B L A N C ‘TOUCH OF OA K ’ Heilbot is een verfijnd stuk witvis, iets vetter dan tarbot. De hazelnotenkorst in het gerecht samen met de heilbot en garnituur van kokkeltjes, romige knolselderij en een saus met venkel vragen om een volle, niet strakdroge wijn. Het notige van hazelnoot sluit prima aan bij de chenin blanc uit Zuid-Afrika.

De Rijk’s Chenin Blanc Touch of Oak heeft niet te veel houtlagering en laat het stukje vis dus tot zijn recht komen.

De lichtzwoele smaak van de wijn, met fijne kruiden en wat honing, zorgt voor een prachtig geheel met het gerecht. De anijstonen in venkel combineren met de licht-hooiige chenin en de hazelnoot wordt verfijnd geaccentueerd door de Touch of Oak.

158

DYLANS

Oude Zeeweg 63, Noordwijk | www.dylansnoordwijk.nl | 071 - 364 0777

De favoriete wijn-spijscombinatie van

DYLANS

CULINAIR

In dit heerlijk onstuimige jaargetijde verlangen wij weer naar warme gerechten met mooie aardse tonen en sappige wijnen met een vol bouquet.

VILLA HERFST CASSEROLE Een verfijnde ovenschotel met groenten en fruit uit het seizoen.

De favoriete wijn-spijscombinatie van

Villa de Duinen

Zacht gegaarde lokale groenten, zoals gele en rode bietsoorten, rammenas, winterwortel, venkel, ui, appel, peer en kastanjes. Vanaf de eerste hap waan je jezelf terug aan de familietafel thuis.

M A N Z S PÄT B U R G U N D E R TROCKEN | 2014 Deze wijn van het prijswinnende eeuwenoude familiebedrijf Manz, komt uit Rheinhessen, Duitsland, en is gemaakt van met de hand geoogste Spätburgunder-druiven.

Deze prachtige, toegankelijke wijn wordt na enkele maanden vergisting en rijping op eikenhouten vaten gebotteld.

W IJ N - S P IJ S C O M B I N AT I E Het intense, maar vooral pure aardse smakenpalet van deze prachtige groenten wordt op subtiele wijze versterkt door de grondtonen in de Spätburgunder.

In het geurige karakter van de wijn ervaren we vooral iets kruidnagel, licht gestoofd fruit en aardbeien, wat mooi combineert met het rijpe fruit in de casserole.

Het kleine zoetje in de wijn afkomstig van kersen, pruimen en toffee complimenteert het geheel. Een absoluut genot om het beste uit twee werelden zo in harmonie te ervaren.

Villa de Duinen Oude Zeeweg 74, Noordwijk www.villadeduinen.nl 071 - 364 8932

159

ELKE DINSDAG EN ELKE DONDERDAG ELKE DINSDAG EN ELKE DONDERDAG

DINSDAG DINSDAG

PA S TA S U R F & T U R F PA S TA S U R F & T U R F € 13,50 € 13,50

DONDERDAG DONDERDAG SURF & TURF SURF & TURF MET FRIET MET FRIET € 16,50 € 16,50

A L E X A N D E R B E AC H C L U B . KO N I N G I N W I L H E L M I N A B O U L E VA R D A F R I T 1 0 . N O O R D W I J K A A N Z E E . 0 7 1 – 3 6 2 0 4 8 9 . W W W. A L E X A N D E R B E AC H . N L A L E X A N D E R B E AC H C L U B . KO N I N G I N W I L H E L M I N A B O U L E VA R D A F R I T 1 0 . N O O R D W I J K A A N Z E E . 0 7 1 – 3 6 2 0 4 8 9 . W W W. A L E X A N D E R B E AC H . N L

E E E E

L L L L

K K K K

E E E E

D D D D

I N S D A G I N S D A G O N D E R D O N D E R D

D Y L A N S D Y L A N S

E E A A

N N G G

D I N S D A G D I N S D A G

PORTERHOUSE STEAK PORTERHOUSE STEAK MET FRIET EN SLA MET FRIET EN SLA € 1 7 , 5 0 ( M I N 2 P. ) € 1 7 , 5 0 ( M I N 2 P. ) R A W R A W

ONE ONE MET MET

T H U R S D A Y T H U R S D A Y

TA RTA A R TA RTA A R WAY R O A S T E D WAY R O A S T E D FRIET EN SLA FRIET EN SLA € 14,50 € 14,50

DY L A N S . D E L I C I O U S . D I N N E R . D R I N K S . D AT E S . O U D E Z E E W E G 6 3 . N O O R D W I J K . 0 7 1 – 3 6 4 0 7 7 7 . W W W. DY L A N S N O O R D W I J K . N L DY L A N S . D E L I C I O U S . D I N N E R . D R I N K S . D AT E S . O U D E Z E E W E G 6 3 . N O O R D W I J K . 0 7 1 – 3 6 4 0 7 7 7 . W W W. DY L A N S N O O R D W I J K . N L

CULINAIR

W I L D PA S T E I T J E V O L - AU - V E N T M E T T R U F F E L

wijn zeven maanden op barrique

de elegante smaak die de wijn ver-

(eikenhouten vaten) gelegen,

kregen heeft dankzij de batonnage.

Proef de herfst met deze heerlijke wildpastei, een van

waarbij dagelijkse batonnage werd

De smaak van anijs combineert

de favorieten van de chef-kok van Restaurant Nest.

toegepast. En dat proef je! Bij de

mooi met de paddenstoeltjes boven

De grove ragout is gemaakt van op lage temperatuur

batonnage-techniek wordt de wijn

op het gerecht. Daarnaast pakt de

gegaarde hert en haas, en wordt geserveerd in een

regelmatig in de vaten omgeroerd,

lichte, zoetige smaak van de wijn

rodewijn-wildsaus, omringd door truffelschuim en aan

wat zorgt voor een intenser contact

mooi de volheid van het gerecht op.

tafel geschaafde Italiaanse verse truffel. Om het principe

tussen de wijn en de droesem (het

De frisheid van de wijn zorgt voor

van de vol-au-vent te accentueren, wordt hierbij

bezinksel). Met een rijping van

een elegante wijn-spijscombinatie

een krokante XXL roomboter-sesam/maanzaad-

zeven maanden op barrique en

die elkaar versterkt en in harmonie

korststengel geserveerd.

één maand op fles, is dit een echte

brengt.

topwijn.

MARZIANO ABBONA CINERINO | 2015 De wijn, een beauty van het huis Azienda Marziano

W IJ N - S P IJ S C O M B I N AT I E

Abbona, komt uit de Piëmonte en is gemaakt van laat

De grondsmaak van het truffel-

Restaurant Nest

geoogste Viognier-druiven. Tijdens de rijping heeft deze

schuim en de verse truffel versterkt

0252 - 219 019

www.restaurantnest.nl

De favoriete wijn-spijscombinatie van

Restaurant Nest

161

CULINAIR

De favoriete wijn-spijscombinatie van

De Heerekamer

De Heerekamer

Heereweg 200, Lisse | www.deheerekamer.nl | 0252 - 745 105

E E N V E R L E I D E L IJ K , E L E G A N T G E R E C H T M E T D I T O W IJ N Pastrami van tamme eendenborst met aceto balsamicosiroop en een geitenkaaslolly, dit heerlijk lichte voorgerecht wordt met liefde door onze chef bereid. De eend wordt gemarineerd in aceto balsamico, suiker en zeezout, waarna hij op kerntemperatuur wordt gegaard. Hij wordt geserveerd in dunne plakjes met gepofte tomaatjes, tomatensalsa en een krokantje van filodeeg. Samen met de geitenkaaslolly een smaakvolle combinatie.

B L A N C D E P I N O T N O I R , W E I N G U T F U ẞ E R , P FA L Z D U I T S L A N D Bij een bijzonder gerecht hoort een bijzondere wijn. Wij vinden deze Blanc de Pinot Noir op zijn plaats. De vinificatiemethode is speciaal, omdat het witte sap van de blauwe Spätburgunder-druif na het persen zo snel mogelijk van de schillen wordt gescheiden, zodat er een aparte droge witte wijn ontstaat uit blauwe druiven!

De fruitige tonen van de Pinot Noir combineren goed bij de eendenborst en de frisse zuren ondersteunen de geitenkaas.

162

Eindeloze vergezichten, de ruisende branding en een ultiem gevoel van vrijheid. Dat is wonen in Duineveld, een exclusieve ontwikkeling in de luwte van de duinen in Noordwijk aan Zee. Stelt u zich eens voor: uw eigen karakteristieke woning of appartement in Noordwijkse architectuur en Hamptons sfeer, waar uw hele gezin geniet van easy seaside living. www.duineveld.nu

SEASIDE LIVING .

Heijmans Vastgoed, Realisatie & verkoop, tel. +31(0)10 266 28 00 - De Leeuw makelaardij, Verkoop, tel +31(0)714 051 616