Electriciteit

Electriciteit We staan er zelden of nooit bij stil, maar de elektrische installatie in de woning is het begin van een groot deel van ons dagdagelijks comfort. Zonder elektriciteit: geen koelkast, geen diepvriezer, geen wasmachine, geen tv, geen kunstlicht, …

Een goed uitgekiende elektrische installatie garandeert dus comfort op het juiste moment én op de juiste plaats.

Elektrische installatie - de volledige installatie vanaf de verdeelkast.

- Belangrijke elementen in de verdeelkast zijn: o de onderbrekingsschakelaar of aardbeveiliger: deze laat toe de elektriciteit in de woning volledig uit te schakelen. o Differentieelschakelaar of verliesstroomschakelaar: beschermt de gebruiker tegen eventuele stroomverliezen in de installatie (vb door defect aan een toestel,…) door deze uit te schakelen. o Zekeringen (automatische of smeltveilighed): zorgen voor een bescherming voor de verschillende kringen. Iedere kring heeft z'n eigen zekering. o Overspanningsbeveiliging: dit is geen verplichting, maar een dergelijke beveiliging tegen spanningspieken – bijvoorbeeld bliksem - is een aanrader voor iedere elektrische installatie. Vooral kringen met daarop computerapparatuur of de audio- en video-installaties zijn aangewezen om op deze manier extra te beveiligen o Kringen: in een kring mogen maximaal 8 enkelvoudige of meervoudige stopcontacten worden geplaatst. Wanneer er meerdere zwaardere toestellen in één ruimte aanwezig zijn, moeten er verschillende kringen geplaatst worden. Op het aantal verlichtingspunten in één kring staat geen beperking. o Schakelaars: naast de klassieke schakelaars voor de bediening van de lichtpunten, kan je ook gebruik maken van bewegingssensoren, tijdsturingen,… Deze zijn een zinvolle hulp in het rationeel energiegebruik.

- Belangrijk in het geheel is de aarding of aardleiding. Doorgaans wordt deze koperen lus rond de fundering van de woning gelegd. Via de verdeelkast wordt deze verder verdeeld naar de verschillende stopcontacten en lichtpunten. Foutstroom van een defect apparaat wordt hier langs op een veilige manier naar de aarde afgeleid Ook andere metalen voorwerpen in de woning - plaatstalen bad of douchekuip, deur of deurkader, … worden via de equipotentiaalverbinding met de aarding verbonden.

- Tegenwoordig zijn er verschillende systemen mogelijk binnen de elektrische installatie: de klassieke installatie, een systeem met teleruptoren en de domoticagestuurde installatie o Klassieke installatie: alle stopcontacten, verlichtingspunten en schakelaars worden vast bekabeld. Deze bekabeling verloopt in kringen of stroombanen. Deze installatie biedt weinig flexibiliteit met het oog op latere aanpassingen o Teleruptoren of impulsschakelaar: stuurt de verlichting aan vanuit het verdeelbord. Vanaf de teleruptor loopt een signaaldraad naar de schakelaar (drukknop). Wanneer via de drukknop een signaal wordt gegeven, zorgt de teleruptor voor de aansturing van de verlichting (aan, uit, dimmen). Dit laat toe de verlichting vanop verschillende plaatsen te bedienen. Ook stopcontacten kunnen met teleruptoren worden bediend. Het systeem is bovendien flexibeler dan een klassieke installatie, maar ook duurder.

o Domotica: laat toe de verlichting van op afstand, geprogrammeerd,… te sturen.

De aansluiting - De aansluiting op het elektriciteitsnet gebeurt door de netbeheerder.

- Voordat de netbeheerder je op zijn netwerk kan aansluiten, moet je aan enkele voorwaarden voldoen: o een contract afsluiten met een elektriciteitsleverancier (een overzicht vind je op www.vreg.be) o De elektrische installatie moet goedgekeurd zijn door een erkend controleorganisme (deze vind je in de Gouden Gids) - Vraag je definitieve aansluiting tijdig aan, doorgaans dien je enkele weken te wachten - De aansluitingskosten variëren van netwerkbeheerder tot netwerkbeheerder. Informeer je hier tijdig over.

- De aansluiting impliceert de plaatsing van een teller – ook wel meterkast - en het aansluiten van de toevoerkabel door de netwerkbeheerder of een door hem aangestelde onderaannemer - De (eventuele) graafwerken voor de plaatsing van deze toevoerkabel kan je door de netwerkbeheerder laten uitvoeren tegen betaling of zelf uitvoeren. Volg in dit laatste geval de instructies van de netwerkbeheerder. Doorgaans dien je een loodrechte sleuf te graven van de plaats waar de toevoerleiding de woning binnen komt tot op de rooilijn.

Dit tot een diepte van min. 80 cm. Je kan ook een wachtbuis met trekdraad klaar leggen.

- In heel wat gemeenten krijg je een aansluitbocht of energiesteen bij het afleveren van de stedenbouwkundige vergunning. Deze muurdoorvoer kan je inwerken tijdens de bouwwerken. Achteraf kunnen alle nutsvoorzieningen hier eenvoudig langs binnengebracht worden - Voor de aansluiting heb je de keuze uit een enkelvoudige meter, een tweevoudige meter of uitsluitend nachttarief: o Enkelvoudige teller: hanteert eenzelfde tarief, zowel overdag als 's nachts o Tweevoudige teller: schakelt na een bepaald uur over op het zogenaamde nachttarief. Tot een bepaald uur 's morgens kan je aan een goedkoper tarief elektriciteit verbruiken. Dit kan zinvol zijn voor de wasmachine, vaatwasser, verwarming,… o Uitsluitend nachttarief: hiervoor wordt een aparte teller geplaatst naast de enkelvoudige of tweevoudige meter. Deze teller op nachttarief is vooral interessant voor wie met accumulatieverwarming werkt of met een elektrische boiler - Naast het type teller kan je ook het maximale vermogen kiezen. Dit vermogen wordt bepaald door de toestellen die je zal gebruiken. Het vermogen wordt wel eens uitgedrukt in een- of driefasig of de keuze tussen 380 of 220 V.

AREI Veiligheid gaat boven alles bij de elektrische installatie. Daarom moet de installatie beantwoorden aan de voorschriften van het Algemeen Reglement van de Elektrische Installaties, kortweg AREI. Het AREI is een uitgebreid boek met richtlijnen voor nieuwe en de aanpassing van bestaande elektrische installaties.

Je kan dit AREI opvragen bij een erkend controleorganisme (zie Gouden Gids). Doorgaans hebben zij ook vereenvoudigde brochures met deze richtlijnen.

Zelf electriciteit maken Voor de elektriciteitsvoorziening moet je niet noodzakelijk afhankelijk zijn van de elektriciteitsleveranciers. Met fotovoltaïsche zonnepanelen kan je zelf elektriciteit produceren.

De panelen zetten het zonlicht om in elektriciteit. Op zonnige dagen kan je meer elektriciteit aanmaken dan je zelf nodig hebt voor het huishoudelijk gebruik. In het geval van een netgekoppeld systeem kan je dit teveel aan elektriciteit afstaan aan het netwerk van de netbeheerder. Voor iedere kWh die je afstaat aan het net krijg je een vergoeding.

Op dagen dat je te weinig elektriciteit produceert voor eigen gebruik, kan je elektriciteit van het net afnemen.

Voor de plaatsing van fotovoltaïsche zonnepanelen krijg je overigens subsidies van verschillende overheden en geniet je van een fiscale aftrek. Meer info:

www.energiesparen.be

Elektriciteitsdossier - verzameling van het keuringsrapport, het eendraadsschema en het situatieschema van de elektrische installatie - iedere eigenaar moet over een dergelijk dossier bezitten - Bij de aankoop van een woning – gebouwd na 01/10/81 – dient dit dossier mee overgedragen te worden

Met dank aan www.habitos.be