woensdag 21 april 2010
w w w.d e s ta d s ko e r i e r.n l
Twitter jij al?
Hofland op Hasselter Stoel pagina 5
Gedichten op posters pagina
3
Rehoboth wint prijsvraag pagina
9
Sportclub bedwingt HHC 24 pagina
Volg ons en mis niets meer! www.twitter.com/ destadskoerier
Geschiedenis Joden Zwartsluis herleeft
Joodse mannen aan het werk in het Staphorsterveld.
Foto: Herinneringscentrum Kamp Westerbork
(door Christiaan Schutte)
ROUVEEN / ZWARTSLUIS - Een enkele inwoner van Zwartsluis herinnert zich nog hoe in de oorlog op 31 juli 1942 de drie Joodse mannen Salomon Brest, Jacob Aronius en Wolf Aronius uit het stadje werden weggevoerd naar het kamp Conrad in het Staphorsterveld. Maar voor het eerst is wat in hun hoofden zit en datgene wat de archieven ons als stille getuigen vertellen over deze zwarte bladzijde uit de lokale geschiedenis, verbeeld en verwoord in een expositie.
schiedschrijving te vullen. Zij interviewden opa’s en oma’s. Zo kwamen er de verhalen over bijvoorbeeld mannen en vrouwen die in het geheim iets te eten achterlieten langs de kant van de weg voor de Joodse arbeiders. Het zou één van de weinige keren zijn dat de kampbewoners -die uit Amsterdam, Den Haag, Leiden, maar dus ook uit de regio kwamen- geluk hadden.
Dat gebeurde nooit eerder, aldus leraar Gert Jan Westhoff uit Genemuiden, die betrokken is bij de tentoonstelling in de Veldschuur in Rouveen. “Mensen uit Staphorst en Rouveen hadden soms contact met ze wanneer ze aan het werk waren en zagen wel dat de Joodse mannen door de Duitsers in de vroege morgen van 3 oktober 1942 werden
Een groot aantal van hen was vijf dagen na de deportatie uit Staphorst en Rouveen naar Westerbork (om te worden doorgestuurd naar de werk- en vernietiginsgkampen) al in Auschwitz vergast. Westhoff: “Dat wij de laatste foto’s hebben waarop sommige van deze mensen te zien zijn en de laatste brieven die ze schreven maakt het erg bijzonder
afgevoerd. Maar over hoe het leven er uitzag in het kamp is heel weinig bekend. Dat is een blinde vlek op de kaart die met deze expositie wordt gevuld.” Interviews Kinderen van basisschool de ‘Prins Maurits’ uit Staphorst hebben meegeholpen die lacune in de lokale ge-
en confronterend. Ook uniek zijn de aantekeningen die Steven Greveling maakte in zijn dagboek over het afvoeren van de Joden naar het kamp bij Staphorst.” Van de drie Joodse mannen uit Zwartsluis overleefde alleen Jacob Aronius -hij ontsnapte- de oorlog. Wolf Aronius stierf op 20 december in het ruime Poolse land. Zijn lichaam rust in een massagraf van 45 mannen op het rooms-katholieke kerkhof in het dorp Szczedrzyk nabij het voormalige kamp Malapane, weet Westhoff. Waar Salomon Brest zijn laatste rustplaats is, is niet bekend. Zelfs zijn sterfdag valt niet met zekerheid te dateren en is daarom bij benadering vastgesteld op 31 december 1942.
VERHUUR VAN
HOOGWERKERS GEREEDSCHAPPEN EN MACHINES
meubels, scheepsstoffering en caravans
TEL. 038 - 385 93 48
Tel. 038 - 386 99 47 www.stoffeerderijcalypso.nl
tel. 038 - 331 67 77
Het oude diep 2 8064 PN Zwartsluis
Schering 47 8281 JW Genemuiden 038 - 3856085
Te
Mobi Merel 7, 8281 GX Genemuiden Tel.: (038) 385 61 84, Fax: (038) 385 94 50 Mobiel: (06) 11 34 31 56, E-mail: henk@h-deleeuw.nl
STERRETJE OCCASSION?
Zonweringsystemen Rolluiken STOFFERING VAN:
Volgens Westhoff hebben de gesprekken, die de schoolkinderen met hun grootouders hebben gevoerd, bijgedragen aan hun bewustzijn. “Sommige kleinkinderen hebben verhalen gehoord die de opa’s en oma’s zelfs nooit aan hun kinderen hadden verteld. De kinderen vinden het zeker interessant, maar ze denken er niet over na zoals een puber of volwassene dat doet en gaan daarna weer door met spelen of iets anders. En dat is ook niet erg, want ze onthouden het wel.”
AUTOBEDRIJF BREMAN Klaas Fuitestraat 41-45 | Genemuiden Tel.038-3854750 | www.autobreman.nl
Brouwers Accountants B.V. Puttenstraat 34a, 8281 BP Genemuiden telefoon (038) 85 15 200, fax (038) 85 15 204 E-mail: info@brouwers.nl