anna BOCH en Haar tiJD

Deeuropese kunstgeschiedenis is lang een ‘mannenzaak’ geweest. Waarom zijn er, in tegenstelling tot dichteressen en schrijfsters, zo weinig namen van vrouwelijke beeldende kunstenaars bekend?

Waren zij er niet of zijn ze in de vergetelheid geraakt? We kennen namen van kunstenaressen vanaf vooral de 19de eeuw. Toch waren ze al actief vanaf de middeleeuwen. In het vorig magazine kon je hierover al lezen. Nu richten we de schijnwerpers op een Belgische impressionistische schilder(es).

Zoniënwoud, de Kempen, aan de kust … en wordt vervolgens fakkeldraagster van de impressionistische en de neo-impressionistische stroming in Wallonië.

Brussel

Ze woont een tijd in de Guldenvlieslaan 78 in Sint-Gillis en vanaf 1905 in de Abdijstraat in Elsene. Deze woning met atelier is van de hand van Victor Horta en wordt een ware ‘kunsttempel’, ingericht met werken van bevriende artiesten zoals Ensor, Gauguin, Seurat en Signac.

Haar kunstcollectie wordt na haar overlijden in 1936 geveild. Veel werken zijn nu topstukken in Belgische en Europese musea. Het was ook haar laatste wil dat de opbrengst zou gaan naar behoeftige artiesten en muzikanten op hun oude dag.

De laatste jaren komt ze aan bod in heel wat kunstpublicaties. Misschien heeft men daarom een straat in Brussel op het domein van Thurn & Taxis haar naam gegeven (dit in het kader van de vervrouwelijking van de straatnamen door de stad Brussel, n.v.d.r.)

n tekst: machteld de schrijver

Impressionisme

Anna Boch werd geboren in 1846 als oudste dochter en tweede kind van Frédéric Victor, de oprichter van de faiencefabriek Royal Boch in La Louvière (nu museum Keramis). Als kind van rijke ouders krijgt ze een degelijke opvoeding, kan ze veel reizen en onbekommerd haar passies volgen. Eerst woont ze in Sint-Vaast en na de dood van haar moeder in 1871 in Brussel. Al op zeer jonge leeftijd begint ze te tekenen en te schilderen, onder andere in het park van Mariemont en aan de kust. Ze krijgt verschillende privéleraars: Pierre-Louis Kuhnen, ook leraar aan de Brusselse Academie, Eufrosine Beernaert, Théodore Baron, Isidoor Verheyden en Théo van Rijsselberghe.

Ze is de nicht van Octave Maus, kunstcriticus en drijvende kracht van de avantgardistische kunstenaarsgroep ‘les XX’ (de Twintigers) en wordt in 1885 ook lid van deze vereniging, als enige vrouw. De XX organiseren jaarlijks een tentoonstelling in Brussel, waarbij ook moderne artiesten uit het buitenland uitgenodigd zijn. Kort voor zijn dood koopt Anna Boch Van Goghs ‘Rode Wijngaard’, voor 400 frank. Het enige werk dat Vincent tijdens zijn leven heeft kunnen verkopen.

Ze leert van Verheyden in de natuur werken en is actief in het

In het kader van dit thema geeft Machteld de Schrijver (vzw Culturama) nog twee lezingen in het BOp, telkens op vrijdagnamiddag: Kunstenaressen in 17de-18de-19de eeuw (10 maart) en Anna Boch en haar tijd (21 april). Info en inschrijven: zie kalender. Tip: Muzee in Oostende brengt een eerbetoon aan Anna Boch met een tentoonstelling van 1 juli tot 5 november.