07_大般涅槃經卷第13至14_-_佛_2025-03-24 Mahayana Mahaparinirvana Sutra Vol 13-14

Page 1


般 涅

經 卷

ná mó dù rén shī pú sà mó hē sà mó hē bō

sān zàng hóng xuān

jiě xíng zhèng jīn xiān

niàn jì rén tiān shèng jiào yì yōu xuán

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

多 羅 三 藐 三 菩 提 。 善 男 子 。 我 得 如 是 無

duō

luó sān miǎo sān pú tí shàn nán zǐ wǒ dé rú shì wú

往 昔 。 為 半 偈 故 捨 棄 此 身 。 以 是 因 緣 。 wǎng xī wéi bàn jì gù shě qì cǐ shēn yǐ shì yīn yuán 度 。 爾 時 釋 提 桓 因 。 及 諸 天 眾 。 頂 禮 我 dù ěr shí shì tí huán yīn jí zhū tiān zhòng dǐng lǐ wǒ

bì dìng chéng jiù ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí yuàn jiàn jì

惱 。 唯 願 聽 我 。 懺 悔 罪 咎 。 汝 於 未 來 。 nǎo wéi yuàn tīng wǒ chàn huǐ zuì jiù rǔ yú wèi lái

rán dà fǎ jù yóu wǒ ài xī rú lái dà fǎ gù xiàng ráo

利 益 無 量 眾 生 。 欲 於 無 明 。 黑 闇 之 中 dà lì yì wú liàng zhòng shēng yù yú wú míng hēi àn zhī zhōng

言 。

哉 善 哉 。

是 菩 薩 。

zú xià zàn yán shàn zāi shàn zāi zhēn shì pú sà néng

。 及 諸 天 人 大 梵 天 王 。 稽 首 頂 禮 於 我 yīn jí zhū tiān rén dà fàn tiān wáng jī shǒu dǐng lǐ yú wǒ

ān zhì píng dì ěr shí shì tí huán

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

阿 迦 尼 吒 。 爾 時 羅 刹 。 還 復 釋 身 。 即 於 ā jiā ní zhà ěr shí luó chà huán fù

shì shēn jí yú 。 說 是 語 已 。

即 放 身 自 投 樹 下 。 下 未 shuō shì yǔ yǐ xún jí fàng shēn zì tóu shù xià xià wèi 此 身 。 若 有 少 施 起 貢 高 者 。 亦 令 得 見 我 cǐ shēn ruò yǒu shǎo shī qǐ gòng gāo zhě yì lìng dé jiàn

shēn

shàn nán zǐ wǒ

shě

shēn

shí fù zuò

shì

故 舍 此 身 。 善 男 子 。 我 捨 身 時 。 復 作 是 gù shě cǐ

tiān wáng rén tiān zhōng lè wéi yù lì yì yī qiè zhòng shēng

bǎo

zhuǎn lún shèng wáng sì dà tiān wáng shì tí huán yīn dà fàn

wǒ wéi cǐ fǎ qì shě shēn mìng bù wéi lì yǎng míng wén cái

是 過 去 未 來 現 在 。

佛 所 說

空 法 道 nǎi shì guò qù wèi lái xiàn zài zhū fó suǒ shuō kāi kōng fǎ dào

shì jì zhě hé suǒ lì yì wǒ shí dá yán rú shì jì jù

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

言 。 我 欲 捨 身 以 報 偈 價 。 樹 神 問 言 。 如 yán wǒ yù shě shēn yǐ bào jì jià

善 哉 仁 者 。 欲 作 何 事 。

shù shén wèn yán rú

現 。 即 上 高 樹 。 爾 時 樹 神 。 復 問 我 言 。

xiàn jí shàng gāo shù ěr shí shù shén fù wèn wǒ yán

處 處 。 若 石 若 壁 。 若 樹 若 道 。 書 寫 此 偈

chù chù ruò shí ruò bì ruò shù ruò dào shū xiě cǐ jì

身 。 善 男 子 。 我 於 爾 時 深 思 此 義 。 然 後 shēn

shàn nán zǐ wǒ yú ěr shí shēn sī cǐ yì rán hòu

為 悉 滿 足 。 若 必 欲 利 諸 眾 生 者 。 時 施 我 wéi xī mǎn zú ruò bì yù lì zhū zhòng shēng zhě shí shī wǒ 爾 時 羅 刹 。 說 是 偈 已 。 復 作 是 言 。 菩 薩 ěr shí luó chà shuō shì jì yǐ fù zuò shì yán pú sà 。 唯 願 和 上 。 善 為 我 說 其 餘 半 偈 。 令 得 wéi yuàn hé shàng shàn wéi wǒ shuō qí yú bàn jì lìng dé

訶 薩 。 汝 今 已 聞 具 足 偈 義 。

之 所 願 mó hē sà rǔ jīn yǐ wén jù zú jì yì rǔ zhī suǒ yuàn

足 羅 刹 即 說 。 生 滅 滅 已 寂 滅 為 樂 。 jù zú luó chà jí shuō shēng miè miè yǐ jì miè wéi lè 坐 此 座 。 我 即 於 前 叉 手 長 跪 。 而 作 是 言 zuò cǐ zuò wǒ jí yú qián chā shǒu cháng guì ér zuò shì yán

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 四

為 此 羅 刹 敷 置 法 座 。 白 言 。 和 上 。 願 wéi cǐ luó chà fū zhì fǎ zuò bái yán hé shàng yuàn

為 汝 說 其 餘 半 偈 。 善 男 子 。 我 於 爾 時 。 wéi rǔ shuō qí yú bàn jì shàn nán zǐ wǒ yú ěr shí

亦 能 證 我 為 八 字 故 。 舍 於 身 命 。 羅 刹 復 yì néng zhèng wǒ wéi bā zì gù shě yú shēn mìng luó chà fù 聞

知 。

有 十 方 諸 佛 世 尊 。

生 者 。 zhèng zhī fù yǒu shí fāng zhū fó shì zūn lì zhòng shēng zhě

益 無 量 眾 生 。 修 行 大 乘 具 六 度 者 。 亦 能 yì wú liàng zhòng shēng xiū xíng dà chéng jù liù dù zhě yì néng

néng zhèng shì shì fù yǒu tiān yǎn zhū pú sà děng wéi yù lì

證 。

天 王 。

桓 因 。

四 天 王 yǒu zhèng dà fàn tiān wáng shì tí huán yīn jí sì tiān wáng 人 。 施 他 凡 器 得 七 寶 器 。 我 亦 如 是 。 舍 rén shī tā fán qì dé qī bǎo qì wǒ yì rú shì shě

bù jiān shēn dé jīn gāng shēn rǔ yán shuí dāng xìn zhě wǒ jīn

經 卷 第 十 四

當 信 汝 如 是 之 言 。 為 八 字 故 棄 所 愛 身 。

dāng

xìn rǔ rú shì zhī yán wéi bā zì gù qì suǒ ài shēn

tí shě bù jiān shēn yǐ yì jiān shēn luó chà dá yán shuí

之 福 。

今 為 求 阿 耨 多 羅 三 藐 三 菩 yī háo zhī fú wǒ jīn wéi qiú ā nòu duō luó sān miǎo sān pú 士 。 我 設 命 終 。 如 此 之 身 無 所 復 用 。 當 shì wǒ shè mìng zhōng rú cǐ zhī shēn wú suǒ fù yòng dāng

jì wǒ wén jì yǐ dāng yǐ cǐ shēn fèng shī gōng yǎng dà

。 善 男 子 。 我 復 語 言 。 汝 但 具 足 說 是 半 shàn nán zǐ wǒ fù yǔ yán rǔ dàn jù zú shuō shì bàn

jiān wéi zhū tiān zhī suǒ shǒu hù ér wǒ wú lì bù néng dé shā

薄 福 唯

此 食 。

yǐn zhě wéi rén rè xuè zì wǒ báo fú wéi shí cǐ shí zhōu

cǐ zhōng dú chù gēng wú yǒu rén wǒ bù wèi rǔ hé gù bù shuō

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

足 問 。 我 若 說 者 令 多 人 怖 。 我 復 問 言 。 zú wèn wǒ ruò shuō zhě lìng duō rén bù wǒ fù wèn yán

定 為 饑 苦 所 逼 。 實 不 能 說 。 我 即 問 言 。 dìng wéi jī kǔ suǒ bī shí bù néng shuō wǒ jí wèn yán

此 偈 竟 。 我 當 終 身 為 汝 弟 子 。 羅 刹 答 言 cǐ jì jìng wǒ dāng zhōng shēn wéi rǔ dì zǐ luó chà dá

雖 無 有 盡 多 所 利 益 。 我 今 聞 此 半 偈 法 suī wú yǒu

jìn duō suǒ lì yì wǒ jīn wén cǐ bàn

jì fǎ 。

fū cái shī zhě zé yǒu jié jìn fǎ shī yīn yuán bù kě jìn yě

bù zhōng yì yì bù jìn yǐ hé yīn yuán bù yù shuō yé 羅 刹 言 。 大 士 。 若 能 為 我 說 是 偈 竟 。

dāng zhōng shēn wéi rǔ dì zǐ dà shì rǔ suǒ shuō zhě míng zì

luó chà yán dà shì ruò néng wéi wǒ shuō shì jì jìng wǒ

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

越 。 乃 至 天 上 處 處 求 食 。 亦 不 能 得 。 以 yuè nǎi zhì tiān shàng chù chù qiú shí yì bù néng dé yǐ

shì

shí

。 初 不 曾 聞 。 如 是 出 世 。 十 力 世 雄 所 說 chū bù céng wén rú shì chū

lì shì xióng suǒ

shuō

cháng wéi zhū jiàn luó wǎng suǒ fù zhōng shēn yú cǐ wài dào fǎ zhōng

shì zūn zhī

zhèng dào yě yī qiè shì jiān wú liàng zhòng

shēng 大 士 。 復 於 何 處 。

bàn jì yì nǎi shì guò qù wèi lái xiàn zài zhū

得 如 是 半 如 意 珠 。 dà shì fù yú hé chù ér dé rú shì bàn rú yì zhū

者 所 說 半 偈 。 yú hé chù dé shì guò qù lí bù wèi zhě suǒ shuō bàn jì

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

shì luó chà suǒ zuò rú shì yán

shàn zāi dà

shì rǔ

至 。 是 羅 刹 所 作 如 是 言 。 善 哉 大 士 。 汝 zhì

無 智 。 而 此 羅 刹 或 能 得 見 。 過 去 諸 佛 。 wú zhì ér cǐ luó chà huò néng dé jiàn guò qù zhū fó 不 應 火 中 出 於 蓮 花 。 非 日 光 中 出 生 冷 水 bù yīng huǒ zhōng chū yú lián huā fēi rì guāng zhōng chū shēng lěng shuǐ

畏 。 若 有 得 聞 是 偈 句 者 。 一 切 恐 怖 醜 陋 wèi

ruò yǒu dé wén

shì jì jù zhě yī qiè kǒng bù chǒu lòu

偈 啟 悟 我 心 。 猶 如 半 月 漸 開 蓮 花 。 善 男 jì qǐ wù wǒ xīn yóu rú bàn yuè jiàn kāi lián huā shàn nán 疑 或 非 其 說 。 何 以 故 。 是 人 形 容 甚 可 怖 yí huò fēi qí shuō hé yǐ gù shì rén xíng róng shèn kě bù

作 是 念 。

是 羅 刹 說 是 偈 耶 。 仍 復 生 fù zuò shì niàn jiāng shì luó chà shuō shì jì yé réng fù shēng

。 我 於 爾 時 。 更 無 所 見 。

見 羅 刹 。 zǐ wǒ yú ěr shí gēng wú suǒ jiàn wéi jiàn luó chà

重 病 所 纏 。

能 於

作 良 醫 。 說 是 半 zhòng bìng suǒ chán shuí néng yú zhōng wéi zuò liáng yī shuō shì bàn

經 卷 第 十 四

能 於 中 作 大 船 師 。 是 諸 眾 生 。 常 為 煩 惱 néng yú

zhōng

zuò dà

chuán shī

shì

zhū

zhòng

shēng

cháng wéi fán nǎo

zhòng shēng wú shàng dào wèi wú liàng

zhòng

shēng

chén shēng sǐ hǎi

wù chàng rú shì yán shuí néng yú cǐ shì dào shēng sǐ

shuí

shuō shì yán zhū kāi rú shì jiě tuō zhī mén shuí néng léi zhèn

shuō ěr shí yì gēng bù jiàn yú rén wéi jiàn luó chà jí

。 四 向 顧 視 而 說 是 言 。 向 所 聞 偈 誰 之 所 sì xiàng gù shì ér shuō shì yán xiàng suǒ wén jì shuí zhī suǒ

槃 經 卷 第 十 四

病 好 藥 後 卒 得 之 。 如 人 沒 海 卒 遇 船 舫 。

bìng hǎo yào hòu zú dé zhī rú rén mò hǎi zú yù chuán fǎng 。

怖 畏 。 顧 眄 遍 視 觀 於 四 方 。 是 苦 行 者 。 bù wèi gù miàn biàn shì guān yú sì fāng shì kǔ xíng zhě 歡 喜 踴 躍 無 量 。 亦 如 久 病 未 遇 良 醫 。 瞻 huān xǐ yǒng yuè

行 失 伴 恐 怖 推 求 。 還 遇 同 侶 。 心 生 yè xíng shī bàn kǒng bù tuī qiú huán yù tóng lǚ xīn shēng

是 半

說 是 半 偈 已 。 便 住 其 前 。 所 現 形 貌 甚 可 shuō shì bàn jì yǐ biàn zhù qí qián suǒ xiàn xíng mào shèn kě

行 無 常 是 生 滅 法 。

zhū xíng wú cháng shì shēng miè fǎ

刹 像 形 ěr shí shì tí huán yīn zì biàn qí shēn zuò luó chà xiàng xíng 第 其 聲 清 雅 。 宣 過 去 佛 所 說 半 偈 。 dì qí shēng qīng yǎ xuān guò qù fó suǒ shuō bàn jì

可 畏 。

雪 山 去 其 不 遠 而 便 立 住 。 shèn kě wèi xià zhì xuě shān qù qí bù yuǎn ér biàn lì zhù

燒 打 磨 。

行 者 。

當 如 是 。 wèi shāo dǎ mó shì bǐ kǔ xíng zhě yì dāng rú shì

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

大 仙 。 譬 如 真 金 。 三 種 試 已 乃 知 其 真 。 dà

xiān pì rú zhēn jīn sān zhǒng

shì yǐ nǎi zhī qí zhēn 多 果 少 。 眾 生 發 心 乃 有 無 量 。 及 其 成 就

duō guǒ shǎo zhòng shēng fā xīn nǎi yǒu wú liàng jí qí chéng jiù 羅 三 藐 三 菩 提 。 之 重 擔 也 。 大 仙 。 譬 如 luó sān miǎo sān pú tí zhī zhòng dān yě dà xiān pì rú

有 深 智 。

知 則 能 堪 任 荷 負 。

ruò yǒu shēn zhì dāng zhī zé néng kān rèn hé fù ā nòu duō

雖 見 其 堅 持 禁 戒 。 未 知 其 人 有 深 智 不 。 suī jiàn qí jiān chí jīn jiè wèi zhī qí rén yǒu shēn zhì fǒu 。

èr yì kān rèn fēi xíng shì kǔ xíng zhě yì fù rú shì wǒ

dà xiān yóu rú chē yǒu èr lún zé néng zǎi yòng niǎo yǒu 也 。 我 今 要 當 自 往 試 之 。

擔 不 hé fù ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí dà zhòng dān fǒu

wǎng

zhī zhī qí shí

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

生 動 轉 。 是 故 我 今 雖 見 是 人 。 修 於 苦 行

shēng

dòng

zhuǎn shì gù wǒ jīn suī jiàn shì rén xiū yú kǔ xíng

láo zì zhuāng yán yù qián tǎo zéi lín zhèn kǒng bù zé biàn tuì

猶 如 畫 像 難 成 易 壞 。 菩 提 之 心 。 亦 復 如 yóu rú huà xiàng nán chéng yì huài pú tí zhī xīn yì fù rú

pú tí jí biàn dòng zhuǎn rú shuǐ zhōng yuè shuǐ dòng zé dòng

為 難 信 。

以 故 。

三 pú tí xīn jiàn shǎo wēi yuán yú ā nòu duō luó sān miǎo sān 煩 惱 。 如 是 之 事

liàng bǎi qiān zhū zhòng shēng děng fā yú ā nòu duō luó sān miǎo sān 。

fán nǎo rú shì zhī shì shí wéi nán xìn hé yǐ gù wú

十 四

毒 悉 得 消 滅 。 大 仙 。 是 人 若 當 未 來 世 中 dú xī dé xiāo miè dà xiān

ruò zhū

shì rén

ruò dāng wèi

lái

shì zhōng

zhòng shēng zhù shì fó shù yīn liáng zhōng zhě fán nǎo zhū

除 一 切 諸 天 世 人 。

修 羅 煩 惱 毒 蛇 。 chú yī qiè zhū tiān shì rén jí ā xiū luó fán nǎo dú shé 如 汝 言 者 。 是 人 則 為 。 攝 取 一 切 世 間 所 rú rǔ yán zhě shì rén zé wéi shè qǔ yī qiè shì jiān suǒ 若

三 藐 三 菩 提 。

提 桓 因 。

是 言 。 luó sān miǎo sān pú tí shì tí huán yīn fù zuò shì yán

。 清 淨 無 染 眾 結 永 盡 。 唯 欲 求 於 阿 耨 多 qīng

jìng wú rǎn zhòng jié yǒng jìn wéi yù qiú yú ā nòu duō

第 十

見 生 死 中 諸 過 咎 故 。 設 見 珍 寶 。 滿 此 大

jiàn

shēng

zhōng

zhū guò jiù gù

shè

jiàn

zhēn

bǎo

dào xiū kǔ xíng hé bì qiú dì chù 生 故

mǎn

言 。

yán

說 ěr shí zhòng zhōng yǒu yī tiān zǐ míng yuē huān xǐ fù shuō

王 。 jì jìng lí yù zhǔ gōng dé zhuāng yán wáng

qīng jìng xuě shān zhōng

般 涅

經 卷 第 十 四

甘 果 滋 繁 種 別 難 計 。 復 有 無 量 藕 根 甘

gān

guǒ zī fán zhǒng bié nán jì fù yǒu wú liàng ǒu

gēn gān

duō

zhū

xiāng

huā

zhōu

biàn

yán

shì

zhòng

niǎo

qín

shòu

bù kě

chēng

yào mù chōng

mǎn qí dì chù chù shí

jiān yǒu qīng liú shuǐ 經 典 。 乃 至 不 聞 方 等 名 字 。

jīng

huǒ

diǎn nǎi zhì bù wén fāng děng míng zì wǒ yú ěr shí

shòu

chí

cháng lè wǒ

jìng

zhī fǎ

zhōu

biàn qiú suǒ

dà chéng

不 為 外 來 。 能 生 欲 想 之 所 破 壞 。 滅 嗔 恚 bù wéi wài lái néng shēng yù xiǎng zhī suǒ pò huài miè chēn huì

wēi

qīng

門 修 菩 薩 行 。 悉 能 通 達 一 切 外 道 。 所 有 mén xiū pú sà xíng xī néng tōng dá yī qiè wài dào suǒ yǒu 來 佛 性 。 諸 佛 所 說 秘 密 之 藏 。 善 男 子 。 lái fó xìng zhū fó suǒ shuō mì mì zhī zàng shàn nán zǐ

zuò

luó

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

成 阿 耨 多 羅 三 藐 三 菩 提 。 汝 亦 不 久 復 當 chéng ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí rǔ yì bù jiǔ fù dāng 男 子 。 汝 今 以 此 善 心 因 緣 。 當 得 超 越 。 nán zǐ rǔ jīn yǐ cǐ shàn xīn yīn yuán dāng dé chāo yuè

大 菩 薩 。

wú liàng wú biān héng hé shā děng zhū dà pú sà zài qián dé

汝 甚 愛 樂 大 乘 經 典 。 貪 大 乘 經 。 愛 大 乘 rǔ shèn ài lè dà chéng jīng diǎn tān dà chéng jīng ài dà chéng 無 量 無 邊 恒 河 沙 等 。

乘 。

jīng wèi dà chéng jīng xìn jìng zūn zhòng gōng yǎng dà chéng shàn 讚 歎 。 爾 時 佛 贊 迦 葉 菩 薩 。

哉 善 哉 。 zàn tàn ěr shí fó zàn jiā shè pú sà shàn zāi shàn zāi

大 乘 經 者 。 我 躬 當 往 。 恭 敬 供 養 。 尊 重 dà

chéng jīng zhě wǒ gōng dāng wǎng gōng jìng gōng yǎng zūn zhòng

乘 經 者 。 當 以 勢 力 摧 之 令 伏 。 既 摧 伏 dà chéng jīng zhě dāng yǐ shì lì cuī zhī lìng fú jì cuī fú

其 而 作 僕 使 。

順 其 意 令 其 歡 喜 。 然 wéi qí ér zuò pū shǐ suí shùn qí yì lìng

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 四

後 以 是 大 涅 槃 經 。

之 令 讀 。

是 大 乘 。 大 涅 槃 經 勸 之 令 讀 。 若 凡 庶 者 shì dà chéng dà niè pán jīng quàn zhī lìng dú ruò fán shù zhě 。

尊 rán hòu yǐ shì dà niè pán jīng quàn zhī lìng dú ruò zūn 書 已 讀 誦 令 其 通 利 。 然 後 為 人 廣 說

shū yǐ dú sòng lìng qí tōng lì rán hòu wéi rén guǎng shuō qí yì

suǐ wéi shuǐ zhē gǔ wéi bǐ shū xiě rú shì dà niè 憍 jīng

rén wéi dà yú chī wú yǒu shàn xīn shì zūn wǒ yú jīn zhě

。 實 能 堪 忍 。 剝 皮 為 紙 。 刺 血 為 墨 。 以 shí néng kān rěn bāo pí wéi zhǐ cì xuè wéi mò yǐ 竊 復 思 念 。 若 有 不

悉 除 。 一

諸 藥 悉 入 其 中 。

bìng xī chú yī qiè zhū yào xī rù qí zhōng wǒ wén shì yǐ

néng

經 卷 第 十 四

量 無 邊 不 可 稱 計 。 liàng wú biān bù kě chēng jì

shàn nán zǐ fó yì rú

shì

中 。 善 男 子 。 佛 亦 如 是 。 從 佛 出 生 十 二 zhōng

cóng fó chū shēng shí èr 生 穌 出 熟 穌 。 從 熟 穌 出 醍 醐 。 醍 醐 最 上

shú sū cóng shú sū chū tí hú tí hú zuì shàng 至 算 數 譬 喻 。 所 不 能 及 。 善 男 子 。 譬 如 zhì suàn shù pì yù suǒ bù néng jí shàn nán zǐ pì rú 。 若 有 服

ruò yǒu fú zhě zhòng bìng jiē chú suǒ yǒu zhū yào xī rù qí

shēng sū

chū

出 生 穌 。

cóng niú chū rǔ cóng rǔ chū lào cóng lào chū shēng sū cóng

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

方 等 經 典 。 雖 復 成 就 無 量 功 德 。 欲 比 是 fāng děng jīng diǎn suī fù chéng jiù wú liàng gōng dé yù bǐ shì

藐 三 菩 提 。

佛 贊 言 。 善 哉 善 哉 。 善 sān miǎo sān pú tí shí fó zàn yán shàn zāi shàn zāi shàn

如 是 大 乘 經 典 。 何 以 故 。 因 是 大 乘 方 bù rú shì dà chéng jīng diǎn hé yǐ gù yīn shì dà chéng

佛 菩 薩 。 所 可 成 就 功 德 智 慧 。 無 量 無 zhū fó pú sà suǒ kě chéng jiù gōng dé zhì huì wú liàng wú

shén tōng dé dà zǒng chí sān mèi jù zú 德 。 而 當 可 說 。 dé ér dāng kě shuō

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

百 千 萬 億 尚 不 可 說 。 何 況 諸 佛 所 有 功 bǎi qiān wàn yì shàng bù kě shuō hé kuàng zhū fó suǒ yǒu gōng 獄 。 不 受 熾 然 碎 身 等 苦 。 善 男 子 。 菩 薩 yù bù shòu chì rán suì shēn děng kǔ shàn nán

。 菩 薩 摩 訶 薩 。 住 自 在 地 力 因 緣 故 。 而 pú sà mó hē sà zhù zì zài dì lì yīn yuán

菩 薩 即 往 而 生 其 中 。 菩 薩 雖 生 非 本 業 果 pú sà jí wǎng ér shēng qí zhōng pú sà suī shēng fēi běn yè guǒ

地 獄 一 切 眾 生 。 有 可 化 令 住 善 根 者 。 jiàn dì yù yī qiè zhòng shēng yǒu kě huà lìng zhù shàn gēn zhě

隨 意 往 生 。 善 男 子 。

薩 摩 訶 薩 。

zhě suí yì wǎng shēng shàn nán zǐ pú sà mó hē sà ruò

是 。 一 切 生 處 。

欲 生 mó hē sà yì fù rú shì yī qiè shēng chù ruò yù shēng 。 隨 欲 生 處 即 得 往 生 。 善 男 子 。 譬 如 聖 suí yù shēng chù jí dé wǎng shēng shàn nán zǐ pì rú shèng

天 下 。

意 所 行 無 能 障 礙 。 菩 薩 wáng lǐng sì tiān xià suí yì suǒ xíng wú néng zhàng ài pú sà 在 之 地 。 菩 薩 得 住 。

自 在 地 得 自 在 力 zài zhī dì pú sà dé zhù shì zì zài dì dé zì zài lì

槃 經 卷 第 十 四

訶 薩 。 得 入 如 是 三 昧 王 已 。 即 得 住 於 自 hē sà dé rù rú shì sān mèi wáng yǐ jí dé zhù yú zì

ruò yù huà zuò wú liàng zhòng shēng xī lìng chōng mǎn sān qiān

yī máo kǒng zhōng suí yì jí néng yì lìng zhòng shēng wú pò zé xiǎng

三 千 大 千 世 界 。 所 有 眾 生 。 內 於 己 身 。 sān

qiān dà qiān shì jiè suǒ yǒu zhòng shēng nèi yú jǐ shēn

知 三 千 大 千 世 界 xū mí shān wáng suí yì jí néng yù zhī sān qiān dà qiān shì jiè 五 三 昧 。 名 諸 三 昧 王 。 善 男 子 。 菩 薩 摩 wǔ sān mèi míng zhū sān mèi wáng shàn nán zǐ pú sà mó 。

suǒ yǒu zhòng shēng xīn zhī suǒ niàn yì xī néng zhī yù yǐ

彌 山 王 隨 意 即 能 。

。 hē sà rù rú shì děng zhū sān mèi wáng ruò yù chuī huài 三 昧 。 斷 二 十 五 有 。

男 子 。

是 二 十 sān mèi duàn èr shí wǔ yǒu shàn nán zǐ rú shì èr shí

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

非 想 處 有 。 善 男 子 。 是 名 菩 薩 得 二 十 五 fēi

xiǎng

chù yǒu shàn nán zǐ shì míng pú sà dé èr shí wǔ 。

斷 淨 mèi néng duàn wú xiǎng yǒu dé zhào jìng sān mèi néng duàn jìng 能

識 處 有 。

樂 三 昧 。 dé cháng sān mèi néng duàn shí chù yǒu dé lè sān mèi

。 能 斷 無 想 有 。

照 鏡 三 昧 。

shù yǔ sān mèi néng duàn sì chán yǒu dé rú xū kōng sān

二 禪 有 。 得 雷 音 三 昧 。

chán yǒu dé léi yīn sān mèi

néng

duàn

sān

斷 三 禪 有 。 duàn èr

zhǒng

chán yǒu

sān mèi néng duàn dà fàn tiān yǒu dé shuāng sān mèi néng

tiān yǒu dé bái sè sān mèi néng duàn chū chán yǒu dé zhǒng

斷 他 化

huà lè tiān yǒu dé chì sè sān mèi néng duàn tā huà zì zài

mèi néng duàn dōu shuài tiān yǒu dé huáng sè sān mèi néng duàn

青 色 三 dé yuè yì sān mèi néng duàn yán mó tiān yǒu dé qīng sè sān

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

有 。 得 難 伏 三 昧 。 能 斷 三 十 三 天 處 有 。 yǒu dé nán fú sān mèi néng

提 有 。 得

duàn sān shí sān tiān chù yǒu

能 斷 鬱 單 越 有 。 得 如 幻 三 昧 。 能 斷 閻 浮 néng duàn yù dān yuè yǒu dé rú huàn sān mèi néng duàn yán fú 有 。 得 日 光 三 昧 。 能 斷 弗 婆 提 有 。 得 月 yǒu dé rì guāng sān mèi néng duàn fú pó tí yǒu dé yuè

無 退 三 昧 。 能 壞 畜 生 有 。 得 心 樂 三 昧 。 wú tuì sān mèi néng huài chù shēng yǒu dé xīn lè sān mèi 無 畏 地 。 得 二 十 五 三 昧 。

shàn nán zǐ dé wú gòu sān mèi néng huài dì yù yǒu dé

sān

地 名 無 所 畏 。 善 男 子 。

薩 摩 訶 薩 住 cǐ dì míng wú suǒ wèi shàn nán zǐ pú sà mó hē sà zhù

經 卷 第 十 四

子 。 住 是 地 中 諸 菩 薩 等 。 終 不 畏 墮 如 是

zhù

shì dì zhōng zhū pú sà děng

zhōng

bù wèi

duò rú

shì

zhě fěi bàng fāng děng jīng diǎn sān zhě fàn sì zhòng jīn shàn nán

rén zhōng rén zhōng yǒu sān zhǒng è

死 。 亦 復 不 畏 惡 道 地 獄 。

生 餓 鬼 。 bìng sǐ yì fù bù wèi è dào dì yù chù shēng è guǐ

老 wú suǒ wèi dì zé bù fù wèi tān huì yú chī shēng lǎo

shì pú sà mó hē sà dé shì xíng yǐ zé dé zhù yú wú

所 畏 地 。 善 男 子 。 若 有 菩 薩 。 得 住 如 是 suǒ wèi dì shàn nán zǐ ruò yǒu pú sà dé zhù rú shì 是 聞 已 則 能 奉 行 。 故 名 聖 行 。 善 男 子 。 shì wén yǐ zé néng fèng xíng gù míng shèng xíng shàn nán zǐ

行 。

緣 覺 及 諸 菩 薩 。

gù míng yuē shèng xíng shēng wén yuán jué jí zhū pú sà rú

作 如 是 。 開 示 分 別 演 說 其 義 。 以 是 義 ér zuò rú shì kāi shì fēn bié yǎn shuō qí yì yǐ shì yì

大 般 涅

槃 經 卷 第 十 四

則 非 聲 聞 緣 覺 菩 薩 。

所 能 修 行 。 善 男 zé fēi shēng wén yuán jué pú sà suǒ néng xiū xíng shàn nán 聖 行 。 善 男 子 。 聖 名 諸 佛 世 尊 。 以 是 義 shèng xíng shàn nán zǐ shèng míng zhū fó shì zūn yǐ shì yì 住 於 大 乘 。 大 涅 槃 經 所 行 聖 行 。 zhù yú dà chéng dà niè pán jīng suǒ xíng shèng xíng 故 。 名 為 聖 行 世 尊 。

佛 如 來 境 界 。 非 是 聲 聞 緣 覺 所 知 。 爾 時

fó rú lái jìng jiè fēi shì shēng wén yuán jué suǒ zhī

ěr shí 非 為 不 知 。 所 以 問 者 。 為 欲 利 益 諸 眾 生 fēi wéi bù zhī suǒ yǐ wèn zhě wéi yù lì yì zhū zhòng shēng 汝 今 不 應 贊 言 。 如 來 於 此 更 轉 法 輪 。 爾 rǔ jīn bù yīng zàn yán rú lái yú cǐ gēng zhuǎn fǎ lún

諸 gù shì zūn wǒ yǐ jiǔ zhī zhuǎn fǎ lún zhě shí shì zhū

經 卷 第 十 四

如 來 說 法 亦 復 如 是 。 能 令 下 趣 。 諸 惡 眾 rú lái

shuō fǎ yì fù rú shì néng lìng xià qù zhū è zhòng

wèi tiáo fú zhě néng lìng tiáo fú yǐ tiáo fú zhě lìng shēng shàn

世 尊 凡 所 說 法 。 亦 復 如 是 。 無 量 煩 惱 fó shì zūn fán suǒ shuō fǎ yì fù rú shì wú liàng fán nǎo

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

拘 屍 那 城 轉 法 輪 時 。 所 出 音 聲 遍 於 東 方 jū

shī nà chéng

zhuǎn fǎ lún shí suǒ chū yīn shēng biàn yú dōng fāng

復 次 善 男 子 。 我 昔 於 彼 。 波 羅 奈 城 轉 法 fù cì shàn nán zǐ wǒ xī yú bǐ bō luó nài chéng zhuǎn fǎ 輪 時 。 說 無 常 苦 空 無 我 。 今 於 此 間 。 拘 lún shí shuō wú cháng kǔ kōng wú wǒ jīn yú cǐ jiān jū 輪 時 。

zhuǎn fǎ

shǒu qǐng wǒ zhuǎn dà fǎ lún

那 城 。 迦 葉 菩 薩 。 稽 首 請 我 轉 大 法 輪 。 nà chéng jiā shè pú sà jī

sān pú tí fù cì shàn nán zǐ bō luó nài chéng dà fàn tiān

天 人 得 須 陀 洹 果 。 今 於 此 間 拘 屍 那 城 wàn tiān rén dé xū tuó huán guǒ jīn yú cǐ jiān jū shī nà chéng

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

屍 那 城 。 為 上 精 進 轉 大 法 輪 。 復 次 善 男 shī nà

chéng wéi shàng jīng jìn zhuǎn dà fǎ lún fù cì shàn nán

luó nài wéi zhōng jīng jìn zhuǎn yú fǎ lún jīn yú cǐ jiān jū

進 。

進 。

下 根 者 。

來 終 不

轉 法 輪 。

波 fù yǒu èr zhǒng yī zhōng jīng jìn èr shàng jīng jìn yú bō 。

下 jí xià gēn zhě rú lái zhōng bù wéi zhuǎn fǎ lún jí xià

子 jīn yú cǐ jiān jū shī nà chéng zhuǎn dà fǎ lún shàn nán zǐ

上 根 人 。 人 中 象 王 。 迦 葉 菩 薩 等 。 wéi shàng gēn rén rén zhōng xiàng wáng jiā shè pú sà děng

gēn shàng gēn wéi zhōng gēn rén yú bō luó nài zhuǎn yú fǎ lún

sà zhuǎn dà fǎ lún fù cì shàn nán zǐ fù yǒu èr rén zhōng

zhuǎn yú fǎ lún jīn shǐ yú cǐ jū shī nà chéng wéi zhū pú

qiú dà chéng wǒ yú xī rì bō luó nài chéng wéi zhū shēng wén

shì zhū dà zhòng fù yǒu èr zhǒng yī zhě qiú xiǎo chéng èr zhě

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

於 世 語 。 為 諸 菩 薩 說 出 世 語 。 善 男 子 。 yú

shì yǔ wéi zhū pú sà shuō chū

shì yǔ shàn nán zǐ

諸 佛 世 尊 語 有 二 種 。 一 者 世 語 。 二 者 出 zhū fó shì zūn yǔ yǒu èr zhǒng yī zhě shì yǔ èr zhě chū

非 造 非 有 為 法 。 如 如 來 性 佛 性 亦 爾 。 非 fēi zào fēi yǒu wéi fǎ rú rú lái xìng fó xìng yì ěr fēi

yǒu wéi fǎ rú lái yì ěr fēi shēng fēi chū fēi zuò

知 。 善 男 子 。 虛 空 非 生 非 出 。 非 作 非 造

zhī

shàn nán

zǐ xū kōng

fēi

shēng

fēi

chū

fēi

zuò

fēi

zào 。

shēng wén yuán

zhuǎn fǎ lún zhě jí shì rú lái

shàn nán zǐ zhuǎn fǎ lún

經 卷 第 十 四

和 合 出 聲 。 鼓 不 念 言 我 能 出 聲 。 乃 至 桴 hé hé chū shēng gǔ bù niàn yán wǒ néng chū shēng nǎi zhì fú 為 轉 正 法 輪 。

轉 法 輪 即 是 如 來 。 善 男 wéi

亦 不 言 我 能 自 生 。 如 來 亦 爾 。 終 不 念 言 yì bù yán wǒ néng zì shēng rú lái yì ěr zhōng bù niàn yán

牙 乃 至 作 業 。 亦 不

言 我 能 生 牙 。

shēng yá nǎi zhì zuò yè yì bù niàn yán wǒ néng shēng yá yá

業 而 牙 得 生 。 善 男 子 。 子 亦 不 言 。 我 能 yè ér yá dé shēng shàn nán zǐ zǐ yì bù yán wǒ néng

dì yīn shuǐ yīn huǒ yīn fēng yīn fèn yīn shí yīn rén zuò

fǎ lún jí shì rú lái shàn nán zǐ pì rú yīn shù yīn

來 亦 爾 。 終 不 念 言 我 轉 法 輪 。

男 子 rú lái yì ěr zhōng bù niàn yán wǒ zhuǎn fǎ lún shàn nán zǐ

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

出 蘇 乃 至 人 手 。 亦 不 念 言 我 能 出 蘇 。 蘇 chū sū nǎi zhì rén shǒu yì bù niàn yán wǒ néng chū sū sū 男 子 。 譬 如 因 酪 。 因 水 因 攢 。 因 瓶 因 繩 nán zǐ pì rú yīn

。 我 轉 法 輪 。 善 男 子 。 若 不 生 者 。 是 則 wǒ zhuǎn fǎ lún shàn nán zǐ ruò bù shēng zhě shì zé

míng zhuǎn fǎ lún rú lái yì fù bù shēng niàn yán

shǒu niú fèn gè bù niàn yán wǒ néng shēng huǒ huǒ yì bù yán

我 能 自 生 。 如 來 亦 爾 。 因 六 波 羅 蜜 。 乃 wǒ néng zì shēng rú lái yì ěr yīn liù bō luó mì nǎi 牛 糞 而 得 生 火 。 燧 亦 不 言 我 能 生 火 。 鑽

幹 lái shàn nán zǐ pì rú yīn suì yīn zuān yīn shǒu yīn gān

niú fèn ér dé shēng huǒ suì yì bù yán wǒ néng shēng huǒ zuān 。 善 男 子 。 若 不 轉 者 即 名 為 法 。 法 即 如 shàn nán zǐ ruò bù zhuǎn zhě jí míng wéi fǎ fǎ jí rú

轉 法 輪

zhuǎn fǎ lún yǐ shì yì gù rú lái bù míng zhuǎn fǎ lún yě

槃 經 卷 第 十 四

唇 口 言 語 音 聲 。 為 憍 陳 如 。 初 始 說 法 名

chún kǒu yán yǔ yīn shēng wéi jiāo

chén rú chū shǐ shuō fǎ míng

得 生 眼 識 。 善 男 子 。 眼 不 念 言 我 能 生 hé dé shēng yǎn shí shàn nán zǐ yǎn bù niàn yán wǒ néng shēng

zǐ pì rú yīn yǎn yuán sè yuán míng yuán sī wéi yīn yuán hé

方 更 轉 於 法 輪 。

男 jīn bù yīng shuō yán rú lái fāng gēng zhuǎn yú fǎ lún shàn nán 是 故 如 來 不 轉 法 輪 。 善 男 子 。 若 言 常 住 shì gù rú lái bù zhuǎn fǎ lún shàn nán zǐ ruò yán cháng zhù

汝 wú yǒu biàn yì yún hé shuō yán fó zhuǎn fǎ lún shì gù rǔ

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

意 足 。 五 根 五 力 。 七 覺 分 八 聖 道 分 。 亦 yì zú wǔ gēn wǔ lì qī jué fēn bā shèng dào fēn yì

若 波 羅 蜜 。 般 若 波 羅 蜜 即 是 我 所 。 我 是

波 羅 蜜 。 毗 梨 耶 波 羅 蜜 即 是 我 所 。 我 是 bō luó mì pí lí yé bō luó mì jí shì wǒ suǒ wǒ shì

shī bō luó mì jí shì wǒ suǒ wǒ

。 屍 屍 波 羅 蜜 即 是 我 所 。 我 是 羼 提 波 羅 shī

shì chàn tí bō luó 我 是 多 聞 。 多 聞 即 是 我 所 。 我 是 檀 波 羅 wǒ shì duō wén duō wén jí shì wǒ suǒ wǒ shì tán bō luó 即 是 我 所 。 水 火 風 等 。 亦 復 如 是 。 善 男 jí shì wǒ suǒ shuǐ huǒ fēng děng yì fù rú shì shàn nán 蜜 。 檀 波 羅 蜜 即 是 我 所 。

波 羅 蜜 mì tán bō luó mì jí shì wǒ suǒ wǒ shì shī bō luó mì 子 。

有 人 言 。 我 即 是 信 。 信 是 我 所 。 zǐ ruò yǒu rén yán wǒ jí shì xìn xìn shì wǒ suǒ 是 我 所 。 乃 至 法 亦 如 是 。 我 即 是 地 。 地 shì wǒ suǒ nǎi zhì fǎ yì rú shì wǒ jí shì dì dì

般 涅 槃 經 卷 第 十 四

耳 鼻 舌 身 意 。 亦 復 如 是 。 我 即 是 色 。 色

ěr bí shé shēn yì yì fù rú shì wǒ jí shì sè sè 。 是 故 如 來 不 轉 法 輪 。 善 男 子 。 若 有 人 shì gù rú lái bù zhuǎn fǎ lún shàn nán zǐ ruò yǒu rén 。 聲 聞 即 是 我 所 。 我 能 說 法 令 他 聽 受 。 shēng wén jí shì wǒ suǒ wǒ néng shuō fǎ lìng tā tīng shòu

shì wǒ

我 即 是 法 法 是 我 所 。 我 即 是 道 道 是 我 所 wǒ jí shì fǎ fǎ shì wǒ suǒ wǒ jí shì dào dào

佛 我

suǒ

耨 多 羅 三 藐 三 菩 提 。 jì wǒ shì fó wǒ chéng ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí 。

槃 。 善 男 子 。 若 有 shì cháng zhù bù biàn bù bō niè pán shàn nán zǐ ruò yǒu 是 分 別 真 諦 。 佛 告 文 殊 師 利 。 汝 今 云 何 shì fēn bié zhēn dì fó gào wén shū shī lì rǔ jīn yún hé 計 我 。

於 如 來 生 涅 槃 想 。 善 男 子 。

來 實 gù yú rú lái shēng niè pán xiǎng shàn nán zǐ rú lái shí 臨 般 涅 槃 。 方 更 轉 於 無 上 法 輪 。 乃 作 如 lín bō niè pán fāng gēng zhuǎn yú wú shàng fǎ lún nǎi zuò rú

經 卷 第 十 四

shī lì bái fó yán xī yǒu

shì zūn rú lái yú jīn

文 殊 師 利 白 佛 言 。 稀 有 世 尊 。 如 來 於 今 wén shū

真 實 諦 非 於 外 道 。 yǒu zhēn shí dì fēi yú wài dào

sè shì zhū wài dào yì fù rú shì zhōng bù néng shí cháng lè 雪 復 何 似 。 答 言 。

suī wén rú shì sì zhǒng pì yù zhōng bù néng dé shí rǔ zhēn

如 白 鶴 。

生 盲 人 xuě fù hé sì dá yán yóu rú bái hè shì shēng máng rén

雪 。

人 復 言 。

米 末 冷 如 雪 耶 。 yǔ xuě máng rén fù yán bǐ dào mǐ mò lěng rú xuě yé

經 卷

第 十 四

實 不 知 常 樂 我 淨 。 如 生 盲 人 不 識 乳 色 。 shí bù

zhī cháng lè wǒ jìng rú shēng máng rén bù shí rǔ sè

zhòng

shēng fēi zhòng

shēng shí fēi shí yǒu fēi yǒu yú fó 道 癡 如 小 兒 。 無 慧 方 便 。 不 能 了 達 常 與 dào chī rú xiǎo ér wú huì fāng biàn bù néng liǎo dá cháng yǔ

zhī wú wǒ shàn nán zǐ shì zhū wài

悲 。 非 欠 非 笑 。 非 臥 非 起 。 非 饑 非 飽 。

bēi

fēi

qiàn

fēi

xiào

fēi wò

fēi

fēi jī

fēi

bǎo 涎 。 知 有 我 者 。 善 男 子 。 以 憶 念 故 。 見 xián zhī yǒu wǒ zhě shàn nán zǐ yǐ yì niàn gù jiàn 。 不 癡 不 行 。

喜 非 zé shēng xián xián fēi wǒ yě wǒ yì fēi xián fēi xǐ fēi

口 中 生 shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ jiàn tā shí guǒ kǒu zhōng shēng 不 仰 。 不 視 不 眴 。

來 如 是 真 實 有 我 。 復 次 bù chī bù xíng rú lái rú shì zhēn shí yǒu wǒ fù cì

般 涅 槃 經 卷 第 十 四

善 男 子 。 如 來 亦 爾 。 不 進 不 止 。 不 俯 shàn nán zǐ rú lái yì ěr bù jìn bù zhǐ bù fǔ 視 眴 。

苦 樂 不

有 我 。 若 以 進 止 。 shì xuàn bù jué kǔ lè bù yīng yǒu wǒ ruò yǐ jìn zhǐ 貌 故 知 有 我 者 。 善 男 子 。 相 故 無 我 無 相 mào gù zhī yǒu wǒ zhě shàn nán zǐ xiàng gù wú wǒ

gù wú wǒ fù cì shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ xiàng

法 中 悉 有 等 智 。 所 謂 淫 欲 。 飲 食 恐 怖 是 fǎ zhōng xī yǒu děng zhì suǒ wèi yín yù yǐn shí kǒng bù shì

zhī wú wǒ fù cì shàn nán zǐ yī qiè zhòng shēng yú sān 者 。 善 男 子 。

善 男 子 。 若 諸 外 道 。 以 生 已 求 乳 知 有 我 shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ shēng yǐ qiú rǔ zhī yǒu wǒ 知 無 我 。 復 次 善 男 子 。 一 切 眾 生 。 於 三

應 執 持 糞 穢 。 火 蛇 毒 藥 。 以 是 義 故 。 定 yīng zhí chí fèn huì huǒ shé dú yào yǐ shì yì gù dìng

有 我 者 。 一 切 嬰 兒 。 不

zhě shàn nán zǐ ruò yǒu wǒ zhě yī qiè yīng ér bù 名 為 長 者 。 以 是 義 故 。 定 知 無 我 。 復 次 míng wéi cháng zhě yǐ shì yì gù dìng zhī wú wǒ fù cì

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

而 我 實 不 可 殺 。 假 名 殺 我 。 亦 如 矬 人 ér wǒ shí bù kě shā jiǎ míng shā wǒ yì rú cuó rén

我 者 。 無 我 法 中 亦 有 我 名 。

貧 賤 人 名 wǒ zhě wú wǒ fǎ zhōng yì yǒu wǒ míng rú pín jiàn rén míng 如 是 實 無 有 伴 。 以 是 義 故 。 定 知 無 我 。 rú shì shí wú yǒu bàn yǐ shì yì gù dìng zhī wú wǒ 字 富 貴 。

伴 非 伴 知 有 我 者 。 以 無 伴 故 。 應 無 有 我 bàn fēi bàn zhī yǒu wǒ zhě yǐ wú bàn gù yīng wú yǒu wǒ

zhē

定 知 無 我 。 若 以 遮 故 知 有 我 者 。 汝 今 gù dìng zhī wú wǒ ruò yǐ zhē gù zhī yǒu wǒ zhě rǔ jīn 無 我 。 如 言 調 達 終 不 發 言 。 非 調 達 也 。 wú wǒ rú yán tiáo dá zhōng bù fā yán fēi tiáo dá yě

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

故 定 知 無 我 。 善 男 子 。 若 諸 外 道 。 以 有 gù dìng

zhī wú wǒ shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ yǒu 說 見 人 手 有 六 指 。 即 便 問 言 。 我 先 何 處 shuō jiàn rén shǒu yǒu liù zhǐ jí biàn wèn yán wǒ xiān hé chù 故 定 知 無 我 。 善 男 子 。 若 諸 外 道 。 以 憶 gù dìng zhī wú wǒ shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ yì

我 性 者 。 過 去 之 事 則 有 忘 失 。 有 忘 失 wéi wǒ xìng zhě guò qù zhī shì zé yǒu wàng shī yǒu wàng shī

有 我 者 。 專 念 之 性 實 非 我 也 。 若 以 專 念 yǒu wǒ zhě zhuān niàn zhī xìng shí fēi wǒ yě ruò yǐ zhuān niàn 我 非 色 之 法 。 亦 復 非 我 。 何 以 故 。

破 壞 。

緣 wǒ fēi sè zhī fǎ yì fù fēi wǒ hé yǐ gù yīn yuán 可 破 可 壞 。 可 裂 可 打 生 增 長 故 。 我 者 不 kě pò kě huài kě liè kě dǎ shēng zēng cháng gù wǒ zhě bù 生 故 。 善 男 子 。

諸 外 道 。 以 專 念 故 知 shēng gù shàn nán zǐ ruò zhū wài dào yǐ zhuān niàn gù zhī

打 生 長 。 以 是 義 故 。

色 非 kě pò huài liè dǎ shēng cháng yǐ shì yì gù zhī sè fēi 一 切 法 。 謂 色 非 色 色 非 我 也 。 何 以 故 。 yī qiè fǎ wèi sè fēi sè sè fēi wǒ yě hé yǐ gù

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

。 復 次 善 男 子 。 諸 行 無 我 。 善 男 子 。 總 fù cì shàn nán zǐ zhū xíng wú wǒ shàn nán zǐ zǒng

zhì guǒ miè shí yì gù zhī wú cháng

故 知 無 常 。 歌 羅 邏 滅 時 異 。 乃 至 老 滅 時 gù zhī wú cháng gē luó luó miè shí yì nǎi zhì lǎo miè shí 故 知 無 常 。 次 第 生 歌 羅 邏 時 乃 至 老 時 。 gù zhī wú cháng cì dì shēng gē luó luó shí nǎi zhì lǎo shí

cì dì shēng yá nǎi zhì guǒ zǐ gù zhī wú cháng zhū sè kě miè

壞 已 還 合 。

無 常 。

第 漸 生 mù yì huài yǐ huán hé gù zhī wú cháng cì dì jiàn shēng

謂 內 色 。 壞 已 還 合 。 故 知 無 常 。 外 諸 樹 wèi nèi sè huài yǐ huán hé gù zhī wú cháng wài zhū shù

名 字 亦 異 。 所 luó luó shí míng zì yì nǎi zhì lǎo shí míng zì yì yì suǒ

槃 經 卷 第 十 四

羅 邏 時 果 報 異 。 乃 至 老 時 果 報 亦 異 。 歌

luó

luó

shí guǒ

bào yì nǎi zhì lǎo

shí

guǒ

bào yì yì gē

善 男 子 。 內 味 亦 異 歌 羅 邏 時 。 乃 至 老 時 shàn nán zǐ nèi wèi yì yì gē luó luó shí nǎi zhì lǎo shí 羅 邏 時 狀 貌 異 。 乃 至 老 時 狀 貌 亦 異 。 歌 luó luó shí zhuàng mào yì nǎi zhì lǎo shí zhuàng mào yì yì gē

異 。 歌 羅 邏 時 力 異 。 乃 至 老 時 力 異 。 歌 yì gē luó luó shí lì yì nǎi zhì lǎo shí lì yì gē

牙 異 莖 異 。 枝 異 葉 異 。 花 異 果 異 。 復 次 yá yì jīng yì zhī yì yè yì huā yì guǒ yì fù cì

老 時 各 各 變 異 。 所 謂 外 色 。 亦 復 如 是 。 lǎo shí gè gè biàn yì suǒ wèi wài sè yì fù rú shì

異 。 伽 那 時 異 。 閉 手 時 異 。 諸 皰 時 異 。 yì qié nà shí yì bì shǒu shí yì zhū pào shí yì 知 一 切 色 法 。 悉 皆 無 常 。 善 男 子 。 所 有 zhī yī qiè sè fǎ xī jiē wú cháng shàn nán zǐ suǒ yǒu 初 生 時 異 。 嬰 孩 時 異 。 童 子 時 異 。

至 chū shēng shí yì yīng hái shí yì tóng zǐ shí yì nǎi zhì

色 隨 時 而 變 。 歌 羅 邏 時 異 。 安 浮 陀 時 nèi sè suí shí ér biàn gē luó luó shí yì ān fú tuó shí 外 諸 牙 莖 。 本 亦 無 生 生 已 變 故 。 是 故 當 wài zhū yá jīng běn yì wú shēng shēng yǐ biàn gù shì gù dāng

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

身 處 胎 歌 羅 邏 時 。 本 無 有 生 生 已 變 故 。

shēn chù tāi gē luó luó shí běn wú yǒu

shēng shēng yǐ biàn gù 。

shì sè wú cháng běn wú yǒu shēng shēng yǐ miè gù nèi

說 無 常 其 義 已 顯 。 復 當 為 汝 說 色 無 yǎn shuō wú cháng qí yì yǐ xiǎn fù dāng wéi rǔ shuō sè wú 是 義 故 。 當 知 心 性 各 各 別 異 。 有 別 異 故 shì yì gù dāng zhī xīn xìng gè gè bié yì yǒu bié yì gù

dāng zhī wú cháng shàn nán zǐ wǒ jīn yú cǐ fēi sè fǎ zhōng

者 。 雖 有 所 作 不 應

長 。

男 子 。

cháng zhě suī yǒu suǒ zuò bù yīng zēng cháng shàn nán zǐ yǐ

則 不 應 言 。 我 物 他 物 。 若 死 若 生 。 心 若 zé bù yīng yán wǒ wù tā wù ruò sǐ ruò shēng xīn

者 。 則 無 怨 親

怨 非 親 。 心 若 常 者 。 cháng zhě zé wú yuàn qīn fēi yuàn fēi qīn xīn ruò cháng zhě

ruò 作 。 當 知 是 心 必 定 無 常 。 善 男 子 。 心 若 zuò dāng zhī shì xīn bì dìng wú cháng shàn nán zǐ xīn ruò

言 。

應 增 長 。 復 次 善 男 子 。 心 若 常 者 。 不 應 yīng zēng cháng fù cì shàn nán zǐ xīn ruò cháng zhě bù yīng

者 。

作 今 作 當 作 。 若 有 已 作 今 作 當 shuō yán yǐ zuò jīn zuò dāng zuò ruò yǒu yǐ zuò jīn zuò dāng 忘 失 。 善 男 子 。 心 若

所 讀 誦 不 wàng shī shàn nán zǐ xīn ruò cháng zhě fán suǒ dú sòng bù

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

色 。 善 男 子 。 心 若 常 者 。 諸 憶 念 法 不 應 sè

shàn nán zǐ xīn ruò cháng zhě zhū yì niàn fǎ bù yīng 進 止 威 儀 其 心 亦 異 。 善 男 子 。 心 若 常 者 jìn zhǐ wēi yí qí xīn yì yì shàn nán zǐ xīn ruò cháng zhě 異 。 一 切 外 道 心 相 亦 異 。 所 謂 愚 癡 相 應 yì yī qiè wài dào xīn xiàng yì yì suǒ wèi yú chī xiàng yīng 。

恚 相 應 心 異 。

癡 相 應 心 xiàng yīng xīn yì chēn huì xiàng yīng xīn yì yú chī xiàng yīng xīn

相 應 心 異 。 不 苦 不 樂 相 應 心 異 。 貪 欲 kǔ xiàng yīng xīn yì bù kǔ bù lè xiàng yīng xīn yì tān yù

wú cháng suǒ wèi shēng wén

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

以 是 義 故 。 外 道 法 中 。 不 能 攝 取 常 樂 我 yǐ shì yì gù wài dào fǎ zhōng bù néng shè qǔ cháng lè wǒ

我 心 異 。

常 者 。

常 修 無 常 。 尚 wú wǒ xīn yì xīn ruò cháng zhě yīng cháng xiū wú cháng shàng 。 亦 如 是 復 次 善 男 子 。 壞 諸 行 因 緣 異 。 yì rú shì fù cì shàn nán zǐ huài zhū xíng yīn yuán yì

suǒ yīn gè yì fēi yǎn shí yīn yuán nǎi zhì yì shí yì

色 。 因 明 因 思 惟 。 生 於 眼 識 。 耳 識 生 時 sè yīn míng yīn sī wéi shēng yú yǎn shí ěr shí shēng shí

yuán xiàng kě pò huài gù yì míng wú cháng suǒ wèi yīn yǎn yīn

miè fán fū jiàn yǐ jì zhī wéi cháng shàn nán zǐ zhū yīn 識 應 獨 緣 一 切 法 。 善 男 子 。

zhì yì shí yì zé zhī wú cháng yǐ fǎ xiàng sì niàn niàn shēng 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

識 性 異 。 是 故 無 常 。 善 男 子 。 色 境 界 異 shí xìng yì shì gù wú cháng shàn nán zǐ sè jìng jiè yì 善 男 子 。 心 名 無 常 。 何 以 故 。

xiàng yīng fēn bié gù shàn nán zǐ yǎn shí xìng yì nǎi zhì yì

是 攀 緣 shàn nán zǐ xīn míng wú cháng hé yǐ gù xìng shì pān yuán

。 有 為 之 法 凡 有 二 種 。 色 法 非 色 法 。 zǐ yǒu wéi zhī fǎ fán yǒu èr zhǒng sè fǎ fēi sè fǎ

僧 。

即 無 為 。 無 為 者 即 是 常 。 善 男 shì sēng sēng jí wú wéi wú wéi zhě jí shì cháng shàn nán

槃 經 卷 第 十 四

諸 凡 夫 人 。 先 見 瓶 衣 。 車 乘 舍 宅 。 城 郭

zhū

fán fū rén xiān jiàn píng yī

chē

chéng

shě zhái

chéng

guō

míng wéi cháng

即 是 如 來 。 如 來 即 是 法 。 法 即 是 常 。 善 jí shì rú lái rú lái jí shì fǎ fǎ jí shì cháng shàn

性 rù zhī suǒ shè chí shì gù míng cháng shàn nán zǐ fó xìng 作 。 非 作 非 作 者 。

非 無 名 。 非 名 非 色 。 非 長 非 短 。 非 陰 界 fēi wú míng fēi míng fēi sè fēi cháng fēi duǎn fēi yīn jiè 非 過 去 非 未 來 非 現 在 。 非 因 所 作 非 無 因 fēi guò qù fēi wèi lái fēi xiàn zài fēi yīn suǒ zuò fēi wú yīn

相 非 無 相 。

有 名 zuò fēi zuò fēi zuò zhě fēi xiàng fēi wú xiàng fēi yǒu míng 。

男 子 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 四

無 常 。 是 諸 外 道 。

有 一 法 。 不 從 緣 生 wú cháng shì zhū wài dào wú yǒu yī fǎ bù cóng yuán shēng

guī

mìng

shí fāng zhèng děng jué zuì

shèng miào fǎ pú tí zhòng

大 般 涅 槃 經 卷

十 三

zhū fó hǎi huì yuán yīng dà qiān cí bēi mǐn

闕 真 言

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

時 所 因 各 異 。 非 眼 識 因 緣 。 乃 至 意 識 異 shí suǒ yīn gè yì fēi yǎn shí yīn yuán nǎi zhì yì shí yì 緣 相 可 破 壞 故 。 亦 名 無 常 。 所 謂 因 眼 。 yuán xiàng kě pò huài gù yì míng wú cháng suǒ wèi yīn yǎn 至 意 識 異 。 則 知 無 常 。 以 法 相 似 念 念 生 zhì yì shí yì zé zhī wú cháng yǐ fǎ xiàng sì niàn niàn shēng

miè fán fū jiàn yǐ jì zhī wéi cháng shàn nán zǐ zhū yīn

應 獨 緣 一 切 法 。 善 男 子 。

眼 識 異 乃 shí yīng dú yuán yī qiè fǎ shàn nán zǐ ruò yǎn shí yì nǎi

異 。 是 故 無 常 。 善 男 子 。 心 若 常 者 。 眼 yì shì gù wú cháng shàn nán zǐ xīn ruò cháng zhě yǎn

yì shí xiàng yīng

眼 識 性 異 乃 至 意 識 性 異 。 是 故 無 常 。 善 yǎn shí xìng yì nǎi zhì yì shí xìng yì shì gù wú cháng shàn 。 地 水 火 風 。 善 男 子 。 心 名 無 常 。 何 以 dì shuǐ huǒ fēng shàn nán zǐ xīn míng wú cháng hé yǐ

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

色 法 。 非 色 法 者 。 心 。 心 數 法 。 色 法 者 sè fǎ fēi sè fǎ zhě xīn xīn shù fǎ sè fǎ zhě

是 故 為 常 。 佛 性 無 為 是 故 為 常 。 虛 空 wéi shì gù wéi cháng fó xìng wú wéi

shì gù wéi cháng xū kōng

zhái chéng guō hé shuǐ shān lín nán nǚ xiàng mǎ niú yáng 。

般 涅 槃 經 卷 第 十 三

善 男 子 。 是 諸 外 道 不 見 佛 性 。 如 來 及 法

shàn

nán zǐ shì zhū wài dào bù jiàn fó xìng rú lái jí fǎ 。

即 是 常 。

是 義 故 。 從 因 生 法 不 名 sēng jí shì cháng yǐ shì yì gù cóng yīn shēng fǎ bù míng 佛 性 即 是 如 來 。 如 來 即 是 法 。 法 即 是 常 fó xìng jí shì rú lái rú lái jí shì fǎ fǎ

fēi

名 非 無 名 。 非 名 非 色 。 非 長 非 短 。 非 陰 míng fēi wú míng fēi míng fēi sè

cháng fēi duǎn

fēi yīn

善 男 子 。

性 無 生 無 滅 。

去 無 來 。 非 shàn nán zǐ fó xìng wú shēng wú miè wú qù wú lái fēi 。 以 因 緣 故 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

善 男 子 。 我 觀 諸 行 悉 皆 無 常 。 云 何 知 耶

shàn nán zǐ wǒ guān zhū xíng xī jiē wú cháng yún hé zhī yé 船 師 。

chuán shī shì zhū wài dào mí huò diān dǎo yán zhū xíng cháng

煩 惱 渴 。 而 復 反 飲 諸 欲 醎 水 。

外 huàn fán nǎo kě ér fù fǎn yǐn zhū yù láo shuǐ

反 推 求 邪 wài dào cháng wéi wú míng zhī suǒ fù bì ér fǎn tuī qiú xié 災 毒 所 害 。 而 反 抱 持 五 欲 霜 毒 。 是 諸 外 zāi dú suǒ hài ér fǎn bào chí wǔ yù shuāng dú shì zhū wài 果 。 而 種 苦 子 。 是 諸 外 道 已 處 煩 惱 。 闇 guǒ ér zhǒng kǔ zǐ shì zhū wài dào yǐ chù fán nǎo àn

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

資 糧 。 而 自 莊 嚴 。 是 諸 外 道 常 為 淫 欲 。 zī liáng ér zì zhuāng yán shì zhū wài dào cháng wéi yín yù 。

shàn yǒu lè zài sān jiè wú cháng chì rán dà huǒ zhī zhōng ér 來

bù néng jǐn shèn shì zhū wài dào wú míng suǒ fù yuǎn lí

kǔ rán qí suǒ xíng wèi néng yuǎn lí zhū kǔ yīn yuán shì

成 就 故 。

不 勤 修 故 。 是 諸 zhuó shàng miào wǔ yù pín yú shàn fǎ bù qín xiū gù shì zhū 諸 外 道 。 雖 為 四 大 毒 蛇 所 纏 。 猶 行 放 逸 zhū wài dào suī wéi sì dà dú shé suǒ chán yóu xíng fàng yì

諸 外 道 雖 欲 求 樂 。

不 能 求 chéng jiù gù shì zhū wài dào suī yù qiú lè ér bù néng qiú

持 戒 足 不 wài dào suī yù wǎng zhì zhèng jiě tuō zhōng ér chí jiè zú bù

上 妙 五 欲 。

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

智 慧 火 。 不 能 消 故 。

是 諸 外 道 。 雖 欲 貪 zhì huì huǒ bù néng xiāo gù shì zhū wài dào suī yù tān

道 。

zhèng fǎ zhèng mìng zì huó hé yǐ gù wú

猶 不 能 遠 離 惡 法 。

諸 guǒ zì zuò zì shòu ér yóu bù néng yuǎn lí è fǎ

zhū 法 羸 損 故 。 是 諸 外 道 系 在 貪 欲 。 瞋 恚 。 fǎ léi sǔn gù shì zhū wài dào xì zài tān yù chēn huì

yù kān

ài

zhū wài dào suī zhī yè 。 如 是 沙 門 。 婆 羅 門 等 。 沉 沒 諸 欲 。 善 rú shì shā mén pó luó mén děng chén mò zhū yù shàn

何 以 故 。 迷 於 生 死 。 離 一 切 智 大 導 師 故 hé yǐ gù mí yú shēng sǐ lí yī qiè zhì dà dǎo shī gù

當 知 定 有 常 樂 我 淨 。 世 尊 。 以 是 義 故 。 dāng zhī dìng yǒu cháng lè wǒ jìng shì zūn yǐ shì yì gù 有 淨 。 有 我 者 。 是 非 沙 門 。 非 婆 羅 門 。 yǒu jìng yǒu wǒ zhě shì fēi shā mén fēi pó luó mén 諸 外 道 等 亦 得 說 言 。 我 有 真 諦 。 佛 言 。 zhū wài dào děng yì dé shuō yán wǒ yǒu zhēn dì fó yán 世 尊 。 諸 外 道 等 。

善 男 子 。 若 有 沙 門 。 婆 羅 門 有 常 。 有 樂

shàn nán zǐ ruò yǒu shā mén pó luó mén yǒu cháng yǒu lè

種 說 有 常 樂 我 淨 。 shì zūn zhū wài dào děng zhǒng zhǒng shuō yǒu cháng lè wǒ jìng

經 卷

第 十 三

我 。 wǒ

門 。 子 非 子 。 晝 非 晝 。

非 伴 侶 。 沙 門 非 沙 門 。

是 伴 侶 。

法 邪 法 亦 非 伴 侶 。

我 。 云 何 知 耶 。 伴 非 伴 故 。

則 知 有 我 。 是 故 當 知 必 定 有 我 。 復 次 有 zé zhī yǒu wǒ shì gù dāng zhī bì dìng yǒu wǒ fù cì yǒu 我 。 云 何 知 耶 。 有 遮 法 故 。 如 有 物 故 則 wǒ yún hé zhī yé yǒu zhē fǎ gù rú yǒu wù gù zé

內 五 陰 亦 復 如 是 。 眼 等 諸 根 。 有 和 合 故 nèi wǔ yīn yì fù rú shì yǎn děng zhū gēn yǒu hé hé gù

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

衣 。 車 乘 。 田 宅 。

山 林 。 樹 木 。 象 馬 牛 yī chē chéng tián zhái shān lín shù mù xiàng mǎ niú

習 故 。 是 故 當 知 必 定 有 我 。 復 次 有 我 。 xí gù shì gù dāng zhī bì dìng yǒu wǒ fù cì yǒu wǒ

能 作 。 當 知 必 定 而 有 我 也 。 復 次 有 我 。 néng zuò dāng zhī bì dìng ér yǒu wǒ yě fù cì yǒu wǒ 云 何 知 耶 。 和

耶 。 執 作 業 故 。 執 鐮 能 刈 。 執 斧 能 斫 。 yé zhí zuò yè gù zhí lián néng yì zhí fǔ néng zhuó 我 。 能 別 味 故 。 有 人

shì gù dāng zhī bì dìng yǒu wǒ fù cì yǒu wǒ yún hé zhī

知 味 。 wǒ néng bié wèi gù yǒu rén shí guǒ jiàn yǐ zhī wèi 役 心 。 受 諸 苦 樂 。 貪 求 瞋 恚 。

是 等 法 yì xīn shòu zhū kǔ lè tān qiú chēn huì rú shì děng fǎ 是 故 當 知 必 定 有 我 。 復 次 有 我 。

是 我 相 。 是 故 當 知 必 定 有 我 。

次 有 xī shì wǒ xiàng shì gù dāng zhī bì dìng yǒu wǒ fù cì yǒu

知 。 何 等 為 相 。 喘 息 。 視 眴 。 壽 命 。 gù zhī hé děng wéi

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

亦 復 如 是 。 復 次 有 我 。 云 何 得 知 。 因 相 yì fù rú shì fù cì yǒu wǒ yún hé dé zhī yīn xiàng

zào zuò gù pì rú yǒu rén rù táo shī jiā suī fù bù jiàn 若

師 。 我 亦 如 是 。 眼 見 色 已 。 必 知 有 我 。 shī wǒ yì rú shì yǎn jiàn sè yǐ bì zhī yǒu wǒ 造 作 故 。 譬 如 有 人 入 陶 師 家 。 雖 復 不 見

能 shì zūn yǒu zhū wài dào fù yán yǒu wǒ yǒu suǒ dǔ jiàn néng

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

車 渠 。 瑪 瑙 。 珊 瑚 。 真 珠 。 璧 玉 。 珂 貝

chē qú mǎ nǎo

shān hú

zhēn

zhū

bì yù kē

bèi

桓 因 。 中 受 樂 者 。

梵 天 王 。 上 受 樂 者 huán yīn zhōng shòu lè zhě dà fàn tiān wáng shàng shòu lè zhě 。

shàng zhōng xià gù dāng zhī yǒu lè xià

shòu lè zhě shì tí

得 yǒu yīn yuán gù míng wéi lè chù ruò wú lè zhě hé dé 。

因 緣 故 名 為 樂 觸 。

無 樂 者 。

zé zhī yǒu lè shì zūn yǒu zhū wài dào fù zuò shì yán 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

故 當 知 決 定 有 樂 。 世 尊 。 有 諸 外 道 復 作

gù dāng

zhī jué dìng yǒu lè

shì zūn yǒu

zhū wài

dào fù zuò 。 塗 香 。 眾 華 。 屋 宅 。 依 止 燈 明 。 作 如 tú xiāng zhòng huá wū zhái yī zhǐ dēng míng zuò rú 好 施 沙 門 。 諸 婆 羅 門 。 貧 窮 困 苦 。 衣 服 hǎo shī shā mén zhū pó luó mén pín qióng kùn kǔ yī fú 是 等 種 種 惠 施 。

shì

děng

zhǒng

zhǒng huì shī wéi wǒ hòu

shì shòu kě yì bào

道 復 作 是 言 。 施 能 得 樂 。

間 之 人 。 wài dào fù zuò shì yán shī néng dé lè shì jiān zhī rén

緣 求 。 以 有 求 者 故 知 有 樂 。 世 尊 。 有 諸 yuán qiú yǐ yǒu qiú zhě gù zhī yǒu lè shì zūn yǒu zhū 飲 。 寒 者 求 溫 。 熱 者 求 涼 。 極 者 求 息 。 yǐn hán zhě qiú wēn rè zhě qiú liáng jí zhě qiú xī

何 bìng zhě qiú chà yù zhě qiú sè ruò wú lè zhě bǐ hé

令 眾 生 生 求 望 故 。

者 求 食 。

名 定 有 樂 。 世 尊 。 有 諸 外 道 復 言 有 樂 。 míng dìng yǒu lè shì zūn yǒu zhū wài dào fù yán yǒu lè

者 求 néng lìng zhòng shēng shēng qiú wàng gù jī zhě qiú shí kě zhě qiú 提 桓 因 。 毗 紐 天 及 諸 人 天 。 以 是 義 故 。 tí huán yīn pí niǔ tiān jí zhū rén tiān yǐ shì yì gù

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

定 得 之 。 所 謂 大 梵 天 王 。 大 自 在 天 。 釋 dìng dé zhī suǒ wèi dà fàn tiān wáng dà zì zài tiān shì

知 耶 。 shì zūn yǒu zhū wài dào fù yán yǒu lè yún hé zhī yé 尊 。 一 切 外 道 皆 作 是 說 。 諸 行 是 常 。 若 zūn yī qiè wài dào jiē zuò shì shuō zhū xíng shì cháng ruò 受 者 定 得 可 意 報 故 。 世 尊 。 凡 受 樂 者 必 shòu zhě dìng dé kě yì bào gù shì zūn fán shòu lè zhě bì 是 常 者 。 即 是 實 諦 。 shì cháng zhě jí shì shí dì 葉 。 眾 生 治 病 。 皆 悉 是 常 亦 復 如 是 。 世 yè zhòng shēng zhì bìng jiē xī shì cháng yì fù rú shì shì

人 負 債 。 大 地 形 相 。 山 河 樹 林 。 藥 木 草 rén fù zhài dà dì xíng xiàng shān hé shù lín yào mù cǎo

yīn yuán gù míng wéi cháng shì zūn píng yī chē chéng rú

四 。

cháng suǒ kě dú sòng zhōng bù zhì sì yǐ shì dú sòng zēng zhǎng 百 千 。 是 故 為 常 。 世 尊 。

讀 誦 法 。

bǎi qiān shì gù wéi cháng shì zūn rú dú sòng fǎ dú

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

一 應 滅 。 初 一 若 滅 。

誰 復 至 二 。 如 是 常 yī yīng miè chū yī ruò miè

shuí fù zhì èr rú shì cháng

èr cóng èr zhì sān nǎi zhì bǎi qiān ruò wú cháng zhě chū

知 故 名 為 常 。 世 尊 。 算 數 之 法 。 從 一 至 zhī gù míng wéi cháng shì zūn suàn shù zhī fǎ cóng yī zhì

想 應 滅 。 世 尊 。 諸 所 作 業 以 久 修 習 。 若 xiǎng yīng miè shì zūn zhū suǒ zuò yè yǐ jiǔ xiū xí ruò 二 。

xiàng hòu shí ruò jiàn biàn huán shí zhī ruò wú cháng zhě běn

名 為 常 。 有 人 先 見 他 人 手 腳 。 頭 項 等 yì míng wéi cháng yǒu rén xiān jiàn tā rén shǒu jiǎo tóu xiàng děng

shì zūn xì xīn zhuān niàn yì míng wéi cháng suǒ wèi shí nián suǒ 。 一

般 涅 槃 經 卷 第 十 三

若 無 常 者 。 誰 於 地 獄 而 受 罪 報 。 若 言

ruò wú cháng zhě shuí yú dì yù ér

shòu zuì bào

ruò yán 行 是 常 。

ruò yán zhū xíng xī wú cháng zhě néng shā kě shā èr jù wú cháng

生 因 緣 。

名 為 常 。 世 尊 。 xíng shì cháng shā shēng yīn yuán gù míng wéi cháng shì zūn 。

言 諸 行 悉 皆 無 常 。

作 業 者 於 此 已 ruò yán zhū xíng xī jiē wú cháng ér zuò yè zhě yú cǐ yǐ

意 者 名 十 善 報 。

可 意 者 十 不

zhū 。

報 kě yì zhě míng shí shàn bào bù kě yì zhě shí bù shàn bào

。 可 意 。 不 可 意 諸 業 報 等 。 受 不

bào děng

故 cháng kě yì bù kě yì zhū yè

是 zhū wài dào bèi yì fù shuō yán zhū xíng shì cháng yún hé shì

實 yǒu lè yǒu jìng shì shí yì zhě zhū wài dào děng yīng yǒu shí 淨 無 二 。 jìng wú èr

佛 所 說 。

常 。

我 。 wén shū shī lì yán rú fó suǒ shuō yǒu cháng yǒu wǒ

經 卷 第 十 三

zhōng

shēng yú yīn

xiǎng yǐ shì yì

dào qīng

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

所 謂 苦 集 。 凡 是 一

非 法 非 律 。 不 能 令

suǒ wèi kǔ jí fán shì yī qiè fēi fǎ fēi lǜ bù néng lìng

住 是 變 易 法 。 名 為 不 實 。 zhù shì biàn yì fǎ míng wéi bù shí

聞 緣 覺 斷 諸 煩 惱 。

名 為 實 。

常 不 shēng wén yuán jué duàn zhū fán nǎo zé míng wéi shí wú

cháng bù 。

。 dāng zhī shēng wén bì zhī fó chéng zé wéi bù shí

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

虛 妄 非 不 是 苦 。 即 是 苦 也 。 聲 聞 緣 覺 。 xū

顛 倒 非 不 是 苦 。

shì diān dǎo fēi bù shì kǔ jí

shì kǔ yě

bù néng

suí

shùn xiū

xíng rú shì rén

děng

míng wéi

diān

dǎo rú

zhǎng jiào chì suī shòu

zhū zhòng shēng yǒu diān dǎo xīn míng wéi diān dǎo shàn nán zǐ

dǎo míng wéi shí dì yī qiè diān dǎo bù míng wéi shí

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

四 倒 不 。 如 其 有 者 。 云 何 說 言 。 無 有 顛 sì dǎo fǒu rú qí yǒu zhě yún hé shuō yán wú yǒu diān

顛 倒 者

文 殊 師 利 白 佛 言 。 世 尊 。 如 佛 所 說 。 不 wén shū shī lì bái fó yán shì zūn rú fó suǒ shuō bù 為 。 有 漏 。 無 樂 。 如 來 非 有 為 。 非 有 漏 wéi yǒu lòu wú lè rú lái fēi yǒu wéi fēi yǒu lòu

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

是 故 為 實 。 虛 空 佛 性 亦 復 如 是 。

shì gù wéi shí xū kōng fó xìng yì fù rú

shì

為 實 。 虛 空 佛 性 亦 復 如 是 。 gù wéi shí xū kōng fó xìng yì fù rú shì

fēi cháng fēi wú cháng bù míng zhèng zhī cháng zhù wú biàn shì

。 如 來 之 性 。 不 名 為 滅 。

滅 煩 惱 。 zǐ rú lái zhī xìng bù míng wéi miè néng miè fán nǎo

shì zé míng cháng yì míng zhèng fǎ shì wéi shí dì shàn nán

cháng èr chéng suǒ dé míng yuē wú cháng zhū fó suǒ dé

男 子 。 所 言 滅 者 。 名 煩 惱 滅 。 亦

佛 性 亦 復 如 是 。 kōng fó xìng yì fù rú shì

無 shàn nán zǐ suǒ yán miè zhě míng fán nǎo miè yì cháng wú 。 非 是 陰 因 。

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

相 。 是 為 實 諦 。 善 男 子 。 如 來 非 是 集 性 xiàng

shì wéi shí dì shàn nán zǐ rú lái fēi

shì jí xìng

復 次 。 善 男 子 。

和 fù cì shàn nán zǐ suǒ yán jí zhě néng lìng wǔ yīn hé 非 可 斷 相 。 是 故 為 實 。 虛 空 佛 性 亦 復 如 fēi kě duàn xiàng shì gù wéi shí xū kōng fó xìng yì fù rú 合 而 生 。 亦 名 為 苦 。 亦 名 無 常 。 是 可 斷 hé ér shēng yì míng wéi kǔ yì míng wú cháng shì kě duàn 是 。 shì 是 為 實 諦 。 如 來 之 性 。 非 苦 。 非 無 常 。 shì wéi shí dì rú lái zhī xìng fēi kǔ fēi wú cháng

言 集 者 。

令 五

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

文 殊 師 利 白 佛 言 。

諦 者 。 真 實 之 法 即 是 如 來 。 虛 空 佛 性 。 dì zhě zhēn shí zhī fǎ jí shì rú lái xū kōng fó xìng 我 。

淨 。

為 實 諦 之 義 。 wǒ yǒu jìng shì zé míng wéi shí dì zhī yì 不 名 實 諦 。 善 男 子 。 實 諦 者 。 一 道 清 淨 bù míng shí dì shàn nán zǐ shí dì zhě yī dào qīng jìng

zhě bù míng shí dì shàn nán zǐ

乘 者 不 名 實 諦 。 善 男 子 。 實 諦 者 是 佛 所 chéng

shí dì shàn nán zǐ shí dì zhě míng yuē dà chéng fēi dà

dì zhě wú diān wú dǎo wú diān dǎo zhě nǎi míng shí dì shàn

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

所 言 實 諦 。 其 義 云 何 。 suǒ yán shí dì qí yì yún hé

銀 時 言 金 銀 師 。 如 是 一 人 有 多 名 字 。 法 yín shí yán jīn yín shī rú shì yī rén yǒu duō míng zì fǎ

食 名 作 食 者 。 若 治 材 木 則 名 工 匠 。 鍛 金 shí míng zuò shí zhě ruò zhì cái mù zé míng gōng jiàng

duàn jīn 男 子 。 譬 如 一 人 。 多 有 所 能 。 若 其 走 時 nán zǐ pì rú yī rén duō yǒu suǒ néng ruò qí zǒu shí

無 死 。 無 愛 別 離 。 無 怨 憎 會 。 無 求 不 得 wú sǐ wú ài bié lí wú yuàn zēng huì wú qiú bù dé 則 名 走 者 。 或 收 刈 時 復 名 刈 者 。 或 作 飲

zé míng zǒu zhě huò shōu yì shí fù míng yì zhě huò zuò yǐn 。

五 盛 陰 。 是 名 第 一 義 諦 。 復 次 。 善 wú wǔ shèng yīn shì míng dì yī yì dì fù cì shàn 八 苦 相 名 為 世 諦 。 無 生 。 無 老 。 無 病 。 bā kǔ xiàng míng wéi shì dì wú shēng wú lǎo wú bìng

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

壞 。 是 名 第 一 義 諦 。 復 次 。 善 男 子 。 有 huài

shì míng dì yī yì dì fù cì shàn nán zǐ yǒu 復 次 。 善 男 子 。 若 燒 。 若 割 。 若 死 。 若 fù cì shàn nán zǐ ruò shāo ruò gē ruò sǐ ruò

於 如 是 等 。 五 種 世 法 。 心 無 顛 倒 如 實 shēng yú rú shì děng wǔ zhǒng shì fǎ xīn wú diān dǎo rú shí 壞 。 是 名 世 諦 。 無 燒 。 無 割 。 無 死 。 無 huài shì míng shì dì wú shāo wú gē wú sǐ wú

知 。 是 名 第 一

諦 。 ér zhī shì míng dì yī yì dì 。 如 是 名 為 五 種 世 法 。 善 男 子 。 若 有 眾 rú shì míng wéi wǔ zhǒng shì fǎ shàn nán zǐ ruò yǒu zhòng

shì

míng

zhí

zhuó

shì

羅 門 。 非 沙 門 也 。 是 名 執 著 世 。 善 男 子 luó mén fēi shā mén yě

shàn nán zǐ 衣 者 。

zhě shēng

xiǎng zhí zhuó yán

jiàn yǒu jié shéng héng pèi shēn shàng biàn shēng niàn yán shì pó

shì míng fǎ shì yún hé zhí zhuó shì rú wàng yuǎn rén yǒu rǎn

鳴 捶 集 僧 。

鼓 戒 兵 。 吹 貝 知 時 。 rú míng chuí jí sēng yán gǔ jiè bīng chuī bèi zhī shí 。

shì shā mén fēi pó luó mén 。

世 。

何 法 世 xì jié shù fù hé zhǎng shì míng fù shì yún hé fǎ shì

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

如 是 等 偈 。 名 為 句 世 。 云 何 縛 世 。 卷 合 rú shì děng jì míng wéi jù shì yún hé fù shì juàn hé 世 。 男 女 。 瓶 衣 。 車 乘 。 屋 舍 。 如 是 等 shì nán nǚ píng yī chē chéng wū shè rú shì děng 世 。 二 者 。 句 世 。 三 者 。 縛 世 。 四 者 。 shì èr zhě jù shì sān zhě fù shì sì zhě 物 。 是 名 名 世 。

陰 界 入 。 是 名 世 諦 。 苦 集 滅 道 。 名 第 一 yīn jiè rù shì míng shì dì kǔ jí miè dào míng dì yī 養 育 。

之 炎 。 yǎng yù zhàng fū zuò zhě shòu zhě rè shí zhī yán 。

男 子 。

我 。

xuán huǒ zhī lún zhū 。

生 。 壽 命 。 知 見 。 shàn nán zǐ rú wǒ zhòng shēng shòu mìng zhī jiàn

有 法 有 名 無

男 子 。

名 無 實 者 fù yǒu fǎ yǒu míng wú shí shàn nán zǐ yǒu míng wú shí zhě

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

次 。 善 男 子 。 或 復 有 法 有 名 有 實 。 或 fù cì shàn nán zǐ huò fù yǒu fǎ yǒu míng yǒu shí huò

yán mǒu jiǎ fán fū zhòng shēng suí qí suǒ chēng shì míng shì dì

和 合

zhī zhě míng wéi shì dì shàn nán zǐ wǔ yīn hé hé chēng

出 世 人 之 所 知 者 。 名 第 一 義 諦 。 世 人 rú chū shì rén zhī suǒ zhī zhě míng dì yī yì dì shì rén 有 二 諦 。 善 男 子 。

言 。 善 男 子 。

隨 言 說 則 有 二 種 。 yǒu èr dì shàn nán zǐ ruò suí yán shuō zé yǒu èr zhǒng 世 尊 。 若 爾 者 。 則 無 二 諦 。 shì zūn ruò ěr zhě zé wú èr dì 一 者 。 世 法 。 二 者 。 出 世 法 。 善 男 子 。 yī zhě shì fǎ èr zhě chū shì fǎ shàn nán zǐ

善 方 便 。

順 眾 生 說 fó yán shàn nán zǐ yǒu shàn fāng biàn suí shùn zhòng shēng shuō 善 男 子 。 世 諦 者 。 即 第 一 義 諦 。 shàn nán zǐ shì dì zhě jí dì yī yì dì

大 般 涅

槃 經 卷 第 十 三

無 者 。

非 如 來 虛 妄 說 耶 。 qí wú zhě jiāng fēi rú lái xū wàng shuō yé 。

知 。 是 名 上 智 。

是 等 義 。 我 於 彼 經 suǒ zhī shì míng shàng zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng

jì miè shì dì yī yì shì míng zhōng zhì zhī dì yī yì 經 亦 不 說 之 。 jīng yì bù shuō zhī 。 無 量 無 邊 不 可

wú liàng wú biān bù kě chēng jì fēi zhū shēng wén yuán jué

法 無 我 。

shàn nán zǐ yī qiè xíng wú cháng zhū fǎ wú wǒ niè pán

jué suǒ zhī shì míng shàng zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ

大 般 涅

槃 經 卷 第 十 三

諦 。 無 量 無 邊 不 可 稱 計 。 非 諸 聲 聞 。 緣 dì wú liàng wú biān bù kě chēng jì fēi zhū shēng wén yuán 上 智 。 如 是 等 義 。

shàng zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng yì bù shuō zhī 智 。 分 別 道 相 無 量 無 邊 。 所 離 煩 惱 。 亦 zhì fēn bié dào xiàng wú liàng wú biān suǒ lí fán nǎo yì 善

於 彼 經 亦 不 說 之 。

shàn nán zǐ zhī shì dào xiàng néng lí fán nǎo shì míng zhōng

shàn nán zǐ zhī miè fán nǎo shì míng zhōng zhì fēn bié fán

shì míng shàng zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng yì bù shuō

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

能 知 。 能 知 一 切 眾 生 所 起 。 如 是 等 愛 。 néng zhī néng zhī yī qiè zhòng shēng suǒ qǐ rú shì děng ài

起 愛 無 量 無 邊 。 聲 聞 。 緣 覺 所 不 yī rén qǐ ài wú liàng wú biān shēng wén yuán jué suǒ bù

shàn nán zǐ zhī ài yīn yuán néng shēng wǔ yīn shì míng zhōng zhì

亦 不

於 彼 shì míng shàng zhì shàn nán zǐ rú shì děng yì wǒ yú bǐ 。 一

名 上 智 。 善 男 子 。

之 。 jīng yì bù shuō zhī 是 識 無 量 知 相 。 非 諸 聲 聞 。

是 等 義 。

覺 所 知 。 shì shí wú liàng zhī xiàng fēi zhū shēng wén yuán jué suǒ zhī

男 子 。 知 識 分 別 相 。 是 名 中 智 。 分 別

shàn nán zǐ zhī shí fēn bié xiàng

不 說 之 。 yì bù shuō zhī

shì míng zhōng zhì fēn bié

shàng zhì shàn nán zǐ rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng 善 男 子 。 知 行 作 相 。 是 名 中 智 。 分 別 是 shàn nán zǐ zhī xíng zuò xiàng shì míng zhōng zhì fēn bié shì

無 量 作 相 。 非 諸 聲 聞 。 緣 覺 所 知 。 是 xíng wú liàng zuò xiàng fēi zhū shēng wén yuán jué suǒ zhī shì 之 。 zhī

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

是 名 上 智 。 如 是 等 義 。 我 於 彼 經 亦 不 說

shì míng shàng zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng yì bù shuō

有 無 量 取 相 。 非 諸 聲 聞 。 緣 覺 所 知 。 xiǎng yǒu wú liàng qǔ xiàng fēi zhū shēng wén yuán jué suǒ zhī

名 中 智 。

經 亦 不 說 之 。 bǐ jīng yì bù shuō zhī

別 是 shàn nán zǐ zhī xiǎng qǔ xiàng shì míng zhōng zhì fēn bié shì 。 是 名 上 智 。 善 男 子 。 如 是 等 義 。

於 shì míng shàng zhì shàn nán zǐ rú shì děng yì wǒ yú

。 有 無 量 覺 相 。 非 諸 聲 聞 。

覺 所 知 shòu yǒu wú liàng jué xiàng fēi zhū shēng wén yuán jué suǒ zhī

男 子 。 知 受 覺 相 。

nán zǐ zhī shòu jué

xiàng

shì míng

zhōng

zhì fēn bié zhū

shēng wén yuán

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

知 。 是 名 上 智 。 善 男 子 。 如 是 等 義 。 我 zhī

shì míng shàng zhì shàn nán zǐ rú shì děng yì wǒ 性 。 亦 名 為 苦 。

zhì rú shì děng yì wǒ yú bǐ jīng yì bù shuō zhī 有 無 量 相

別 諸 界 。

xìng yì míng wéi kǔ shì míng zhōng zhì fēn bié zhū jiè 智 。 如 是 等 義 。 我 於 彼 經 亦 不 說 之 。

shì zhū kǔ fēi zhū shēng wén yuán jué suǒ zhī shì míng shàng

無 量 相 悉 kǔ shì míng zhōng zhì fēn bié zhū rù yǒu wú liàng xiàng xī

shàn nán zǐ zhī zhū rù zhě míng zhī wéi mén yì míng wéi

等 義 。 suǒ zhī shì míng shàng zhì shàn nán zǐ rú shì děng yì

yǒu wú liàng xiàng xī shì zhū kǔ fēi zhū shēng wén yuán jué

陰 shàn nán zǐ zhī zhū yīn kǔ míng wéi zhōng zhì fēn bié zhū yīn

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

佛 菩 薩 智 。 zhū fó pú sà zhì

shēng wén yuán jué zhì

shàng

zhě

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

如 手 中 葉 。 世 尊 爾 時 。 說 如 是 言 。 如 rú shǒu zhōng yè shì zūn ěr

shí

shuō rú

shì yán rú

所 覺 了 一 切 諸 法 。 bù zú yán zhū bǐ qiū wǒ suǒ jué liǎo yī qiè zhū fǎ 因 地 草 木 葉 多 。 諸 比 丘 言 。 世 尊 。 一 切 yīn dì cǎo mù yè duō zhū bǐ qiū yán shì zūn yī qiè 如 因 大 地 生

zhòng

shēng suǒ xuān

shuō zhě

足 言 。 諸 比 丘 。

zhōng suǒ zhuō yè duō yī qiè

恒 河 岸 屍 首 林 中 。 爾 時 如 來 。 取 其 樹 葉 héng hé àn shī shǒu lín zhōng ěr shí rú lái qǔ qí shù yè 第 說 之 。 以 是 因 緣 。

量 眾 生 得 度 生 死 。 dì shuō zhī yǐ shì yīn yuán wú liàng zhòng shēng dé dù shēng sǐ 善 男 子 。 以 是 義 故 。 以 八 聖 道 分 。 名 道 shàn nán zǐ yǐ shì yì gù yǐ bā shèng dào fēn míng dào 迦 葉 菩 薩 白 佛 言 。 世 尊 。 昔 佛 一 時 。 在 jiā shè pú sà bái fó yán shì zūn xī fó yī shí zài 聖 諦 。 善 男 子 。 是 四 聖 諦 。 諸 佛 世 尊 次

shèng dì shàn nán zǐ shì sì shèng dì zhū fó shì zūn cì

種 種 分 別 。 zhǒng zhǒng fēn bié

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

如 是 。 一 而 無 二 。 如 來 為 欲 化 眾 生 故 。 rú shì yī ér wú èr rú lái wéi yù huà zhòng shēng gù

所 覺 者 。

復 次 。 善 男 子 。 譬 如 一 色 。 眼 所 見 者 。 fù cì shàn nán zǐ pì rú yī sè yǎn suǒ jiàn zhě 。

嗅 者 。 則 名 為 香 。 舌 所 嘗 者 。 則 名 為 味 xiù zhě zé míng wéi xiāng shé suǒ cháng zhě zé míng wéi wèi

化 諸 眾 生 故 。 種 種 分 別 。 wéi huà zhū zhòng shēng gù zhǒng zhǒng fēn bié

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

火 。 因 所 燃 故 得 種 種 名 。 所 謂 木 火 。 草

huǒ yīn suǒ rán gù dé zhǒng zhǒng míng

suǒ wèi mù huǒ cǎo 。 善 男 子 。 是 道 一 體 。 如 來 昔 日 為 眾 生 shàn nán zǐ shì dào yī tǐ rú lái xī rì wéi zhòng shēng 正 念 處 。 復 說 二 十 道 。 所 謂 十 力 。 四 無 zhèng niàn chù fù shuō èr shí dào suǒ wèi shí lì

悲 。 念 佛 三 昧 。 復 說 十 六 種 。 所 謂 十 力 bēi

niàn fó sān mèi fù shuō

shí liù zhǒng

suǒ wèi

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

zhèng sī wéi

zhèng yǔ

。 復 說 八 種 。 所 謂 正 見 。 正 思 惟 。 正 語 fù shuō bā zhǒng suǒ wèi zhèng jiàn

種 。 所 謂 念 覺 分 。

法 覺 分 。

進 覺 qī zhǒng suǒ wèi niàn jué fēn zé fǎ jué fēn jīng jìn jué 種 。 所 謂 須 陀 洹 道 。 斯 陀 含 道 。 阿 那 含

zhǒng suǒ wèi xū tuó huán dào sī tuó hán dào ā nà hán 分 。

佛 道 。 復 說 五 種 。 所 謂 信 行 道 。 法 行 道 fó

dào fù shuō wǔ zhǒng

suǒ wèi

xìn

xíng dào fǎ

xíng

dào 種 。 所 謂 定 慧 。 復 說 三 種 。 謂 見 智 慧 。

fù shuō sì zhǒng suǒ wèi jiàn dào xiū dào wú xué

dào

zhǒng

suǒ wèi

dìng huì fù shuō sān zhǒng wèi jiàn

說 一 種 。 所 謂 諸 佛 一 道 無 二 。

zhì huì 佛 道 。 隨 諸 眾 生 。 種 種 分 別 而 為 說 之 。 fó dào suí zhū zhòng shēng zhǒng zhǒng fēn bié ér wéi shuō zhī

說 二 huò shuō yī zhǒng suǒ wèi zhū fó yī dào wú èr fù shuō èr 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

釵 珰 。 天 冠 。 臂 印 。

雖 有 如 是 差 別 不 同

chāi dāng tiān guān bì yìn suī yǒu rú shì chà bié bù tóng

謂 鉗

釧 。 yì zào zuò zhǒng zhǒng yīng luò suǒ wèi qián suǒ huán chuàn 。

復 次 。 善 男 子 。 譬 如 金 師 。 以 一 種 金 隨 fù cì shàn nán zǐ pì rú jīn shī yǐ yī zhǒng jīn suí 來 亦 爾 。 以 一 聖 道 。 為 諸 聲 聞 種 種 演 說

lái yì ěr yǐ yī shèng dào wéi zhū shēng wén zhǒng zhǒng yǎn shuō

等 。

量 水 名 為 大 眾 說 。

男 子 。

shì děng wú liàng shuǐ míng wéi dà zhòng shuō shàn nán zǐ rú

或 言 婆 耶 。 或 言 甘 露 。 或 言 牛 乳 。 以 如 huò yán pó yé huò yán gān lù huò yán niú rǔ yǐ rú

在 大 眾 中 。 是 諸 大 眾 。 熱 渴 所 逼 。 鹹 發 zài dà zhòng zhōng shì zhū dà zhòng rè kě suǒ bī xián fā 尼 。 或 言 鬱 持 。 或 言 利 藍 。 或 言 婆 利 。 ní huò yán yù chí huò yán lì lán huò yán pó lì

以 清 冷 水 。 隨 其 種 類 說 言 是 水 。 或 言 波 yǐ qīng lěng shuǐ suí qí zhǒng lèi shuō yán shì shuǐ huò yán bō

言 。

欲 飲 水 。 我 欲 飲 水 。 是 人 即 時 shēng yán wǒ yù yǐn shuǐ wǒ yù yǐn shuǐ shì rén jí shí 復 次 。 善 男 子 。 如 有 一 人 。 善 解 雜 語 。 fù cì shàn nán zǐ rú yǒu yī rén shàn jiě zá yǔ

除 。 dé chú

shuǐ

huò pú táo

shuǐ huò ān

shí liú

shuǐ

或 服 熱 水 。 或 葡 萄 水 。 或 安 石 榴 水 。 善 huò fú rè

shàn

huò ní pó luó

shuǐ huò bō

zhòu luó

shuǐ huò fú lěng

或 細 辛 水 。 或 黑 石 蜜 水 。 或 阿 摩 勒 水 。 huò xì xīn shuǐ huò hēi shí mì

shuǐ huò ā mó lè shuǐ 。 隨 其 所 患 而 為 合 藥 。 並 藥 所 禁 。 唯 水 suí qí suǒ huàn ér wéi hé yào bìng yào suǒ jīn wéi shuǐ 或 尼 婆 羅 水 。

不 在 禁 例 。

服 薑 水 。

shuǐ 一

甘 草 水 。 yī zhǒng bù zài jīn lì huò fú jiāng shuǐ huò gān cǎo shuǐ

男 子 。

如 良 醫 。

shí zhū

諸 眾 生 種 種 病 源 shàn nán zǐ pì rú liáng yī

zhòng shēng zhǒng zhǒng bìng yuán

槃 經 卷 第 十 三

是 種 種 說 法 。 shì

zhǒng zhǒng shuō fǎ

來 善 知 無 量 方 便 。 欲 化 眾 生 。 故 作 如 rú lái

shàn zhī wú liàng fāng biàn yù huà zhòng shēng gù zuò rú 通 道 。 如 是 通 道 是 信 根 本 。

shàn

經 悉 入 道 諦 。 善 男 子 。

我 所 說 。 若 有 jīng xī rù dào dì shàn nán zǐ rú wǒ suǒ shuō ruò yǒu

所 有 秘 密 。 故 作 是 問 。 善 男 子 。 如 是 諸 suǒ yǒu mì mì gù zuò shì wèn shàn nán zǐ rú shì zhū

般 涅 槃 經 卷 第 十 三

提 。 世 尊 。 若 八 聖 道 是 道 諦 者 。 如 是 等 tí

shì zūn ruò bā shèng dào

shì dào dì zhě rú

shì děng 匿 王 。

於 往 昔 多 行 惠 施 。 nì wáng dà wáng dāng zhī wǒ yú wǎng xī duō xíng huì shī 諸 聲 聞 。 以 智 慧 刀 能 斷 諸 流 。 諸 漏 煩 惱 zhū shēng wén yǐ zhì huì dāo néng duàn zhū liú zhū lòu fán nǎo

chù huò shí shuō yán

zhì huì

。 得 不 動 處 。 或 時 說 言 。 智 慧 是 道 。 如 dé bù dòng

zé dé fā yú ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn huò shí 。 是 名 為 道 。 如 告 阿 難 。 若 有 親 近 善 知 shì míng wéi dào rú gào ā nán ruò yǒu qīn jìn shàn zhī 說 言 。

shuō yán xiū cí shì dào xiū xué cí zhě duàn zhū fán nǎo

具 淨 戒 。

有 眾 生 能 親 近 我 。 shí zhě zé jù jìng jiè ruò yǒu zhòng shēng néng qīn jìn wǒ 人 則 度 生 死 大 苦 。

時 說 言 。 親 近 善 友 rén zé dù shēng sǐ dà kǔ huò shí shuō yán qīn jìn shàn yǒu

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

道 。 如 告 阿 難 。 若 有 精 勤 修 持 禁 戒 。 是 dào rú gào ā nán ruò yǒu

jīng qín xiū

chí jīn jiè

shì 聞 法 已 。

網 斷 已 。 則 得 阿 wén fǎ yǐ yí wǎng jí duàn yí wǎng duàn yǐ zé dé ā 坐 思 惟 。 能 得 速 成 阿 耨 多 羅 三 藐 三 菩 提 zuò sī wéi néng dé sù chéng ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí 耨 多

網 即 斷 。

丘 。 有 能 多 修 無 常 想 者 。 能 得 阿 耨

羅 qiū yǒu néng duō xiū wú cháng xiǎng zhě néng dé ā nòu duō luó

chóu kǔ nǎo dài dé zhèng fǎ suǒ wèi niàn fó sān mèi huò

fù shuō yán xiū wú cháng xiǎng shì míng wéi dào rú gào bǐ 一 法 。

zhòng shēng miè chú yī qiè yōu

說 wéi wǔ yīn shēng miè fēi bù rù dìng néng sī wéi yě huò shuō

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

zhèng dìng

zhě

zhēn

shí

告 大 德 摩 訶 迦 葉 。 夫 正 定 者 真 實 是 道 。 gào dà dé mó hē jiā shè fū

dào

sān miǎo sān

藐 三 菩 提 。 亦 是 菩 薩 助 道 之 法 。 或 時 sān

miǎo sān pú tí yì shì pú sà zhù dào zhī fǎ huò shí

佛 世 尊 不 放 逸 故 。

阿 耨

羅 yì shì zhū fó shì zūn bù fàng yì gù dé ā nòu duō luó

xìn xīn wéi dào néng dù zhū lòu huò shí shuō dào bù fàng

諦 。

八 聖 道 是 道 jiā shè pú sà bái fó yán shì zūn ruò bā shèng dào shì dào 逸 是 。

不 相 應 。 何 以 故 。

來 或 說 。 shèng dì yì bù xiàng yīng hé yǐ gù rú lái huò shuō

葉 菩 薩 白 佛 言 。 世 尊 。

道 聖 諦 。 dào shèng dì

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

。 菩 薩 如 是 。 住 於 大 乘 。 大 般 涅 槃 。 觀 pú sà rú shì zhù yú dà chéng dà pán niè pán guān 。 陀 羅 驃 非 陀 羅 驃 。

般 涅 槃 。 因 八 聖 道 見 一

法 。 所 謂

dà bō niè pán yīn bā shèng dào jiàn yī qiè fǎ suǒ wèi cháng 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

不 苦 不 樂 。 不 取 相 貌 。

故 名 畢 竟 寂 滅 真

bù kǔ bù lè bù qǔ xiàng mào gù míng bì jìng

色 聲 香 味 觸 。 男 女 。

jì miè zhēn 有 。 故 名 出 世 。 以 出 世 故 。 名 為 我 常 。 yǒu gù míng chū shì yǐ chū shì gù míng wéi wǒ cháng 名 寂 滅 。 煩 惱 滅 故 則 得 受 樂 。 諸 佛 菩 薩 míng jì miè fán nǎo miè gù zé dé shòu lè zhū fó pú sà

住 滅 。

樂 。 yú sè shēng xiāng wèi chù nán nǚ shēng zhù miè kǔ lè

qiú yīn yuán gù gù míng wéi jìng gēng bù fù shòu èr shí wǔ

惱 。 若 煩 惱 斷 則 名 為 常 。 滅 煩 惱 火 則 fán nǎo ruò fán nǎo duàn zé míng wéi cháng miè fán nǎo huǒ zé

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

集 無 諦 。 聲 聞 。 緣 覺 有 集 有 集 諦 。 諸 yǒu jí wú dì shēng wén yuán jué yǒu jí yǒu jí dì zhū 覺 有 苦 有 苦 諦 。 而 無 真 實 。

槃 。 觀 察 愛 結 如 是 九 種 。 善 男 子 。 以 niè pán guān chá ài jié rú shì jiǔ zhǒng shàn nán zǐ yǐ

zhǒng

zhuǎn

shēng sǐ shòu

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

無 上 深 固 菩 提 根 栽 。 唯 除 菩 薩 。 是 名 wú

shàng

shēn gù pú tí gēn zāi wéi

chú pú sà

於 父 母 所 而 生 噁

shì míng

移 嶽 。 拔 深 根 栽 。 愛 暴 大 風 亦 復 如 是 。 yí yuè bá shēn gēn zāi ài bào dà fēng yì fù rú shì

道 中 。 唯 除 菩 薩 。 是 名 瘡 中 息 肉 。 dào zhōng wéi chú pú sà shì míng chuāng zhōng xī ròu

愚 人

痍 。 shì yīn yuán jí biàn mìng zhōng fán fū yú rén wǔ yīn chuāng yí

增 長 。

復 如 是 。 愛 於 其 中 而 為 息 肉 。 應 當 勤 yì fù rú shì ài yú qí zhōng ér wéi xī ròu yīng dāng qín 。

疽 復 生 。 以 ruò shēng shě xīn chuāng xī zēng zhǎng chóng jū fù shēng yǐ

生 舍 心 shēng xī ròu qí rén yào dāng qín xīn liáo zhì mò shēng shè xīn 道 。 唯 除 菩 薩 。

男 子 。 云 何 瘡 中 息 肉 。

人 久 瘡 。 中 shàn nán zǐ yún hé chuāng zhōng xī ròu rú rén jiǔ chuāng zhōng

摩 樓 迦 子 。 dào wéi chú pú sà shì míng mó lóu jiā zǐ

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

遂 至 枯 滅 。 既 枯 滅 已 。 命 終 之 後 墮 三 惡 suì

zhì kū miè jì kū miè yǐ mìng

zhōng

zhī hòu

duò sān è

chán fù fán fū suǒ yǒu shàn fǎ bù lìng zēng zhǎng

摩 樓 迦 子 。

復 bù zēng zhǎng suì zhì kū sǐ ài mó lóu jiā zǐ yì fù 。 若 鳥 食 已 隨 糞 墮 地 。 或 因 風 吹 來

xià jí biàn shēng zhǎng chán rào fù shù ní jū tuó shù lìng

ruò niǎo shí yǐ suí fèn duò dì huò yīn fēng chuī lái zài shù

摩 樓

shàn nán zǐ yún hé mó lóu jiā zǐ pì rú mó lóu jiā zǐ

般 涅 槃 經 卷 第 十 三

善 男 子 。 云 何 淫 女 。 譬 如 愚 人 與 淫 女 通 shàn nán zǐ yún hé yín nǚ pì rú yú rén yǔ yín nǚ tōng 貪 著 。

yǐ fù tòng 。

妙 華 莖 。 毒 蛇 纏 之 。 rú miào huá jīng dú shé chán zhī

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

善 男 子 。 云 何 如 妙 華 莖 。 毒 蛇 纏 之 。 譬 shàn nán zǐ yún hé rú miào huá jīng dú

shé chán zhī pì 盡 。 復 啖 眾 生 。 令 墮 地 獄 。 畜 生 。 餓 鬼

jìn fù dàn

zhòng shēng lìng duò dì yù chù shēng è guǐ 啖 其 夫 。 善 男 子 。 愛 羅 刹 女 亦 復 如 是 。 dàn qí fū shàn nán zǐ ài luó chà nǚ yì fù rú shì 。 唯 除 菩 薩 。

suǒ shēng zǐ shēng yǐ biàn dàn zǐ jì jìn yǐ fù

有 人 。 以 羅 刹 女 而 為 婦 妾 。 是 羅 刹 女 rú yǒu rén yǐ luó chà nǚ ér wéi fù qiè shì luó chà nǚ

覺 亦 復 如 是 。 zài yù ér bù dé tuō shēng wén yuán jué yì fù rú shì 善 男 子 。

shàn nán zǐ yún hé rú luó chà nǚ fù shàn nán zǐ pì

藐 三 菩 提 。

男 子 。

名 如 債 有 餘 。 sān miǎo sān pú tí shàn nán zǐ shì míng rú zhài yǒu yú

獄 而 不 得 脫 。 聲 聞 。

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

何 名 為 如 債 有 餘 。 善 男 子 。 譬 如 窮 人 yún hé míng wéi rú zhài yǒu yú shàn nán zǐ pì rú qióng rén

biàn 九 。 如 彗 星 。 jiǔ rú huì xīng 。

yǒu yú èr rú luó chà nǚ fù sān rú miào huá jīng

槃 。 深 觀 此 愛 。 凡 有 九 種 。 一 。 如 債 niè pán shēn guān cǐ ài fán yǒu jiǔ zhǒng yī rú zhài

男 子 。 菩 薩 摩 訶 薩 。

是 大 乘 。

般 shàn nán zǐ pú sà mó hē sà zhù shì dà chéng dà bō

如 是 。

所 愛 處 。

shàn nán zǐ pì rú shī dì zé néng shēng yá ài yì rú 。

結 亦 住 。 復 次 。 yì rú shì suí suǒ ài chù yè jié yì zhù fù cì

如 膩 衣 。

rú nì yī suí yǒu chén zhuó zhuó zé suí zhù ài

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

亦 如 是 。 隨 愛 行 處 。 是 諸 結 等 亦 復 隨 行 yì rú shì suí ài xíng chù shì zhū jié děng yì fù suí xíng 因 。 但 是 五 陰 要 因 於 愛 。 善 男 子 。 譬 如 yīn dàn shì wǔ yīn yào yīn yú ài shàn nán zǐ pì rú 為 五 陰 因 。 佛 贊 迦 葉 菩 薩 。 善 哉 。 善 哉 wéi wǔ yīn yīn fó zàn jiā shè pú sà shàn zāi shàn zāi 大

。 或 說 六 觸 。 或 說 無 明 。

五 盛 陰 而 作 huò shuō liù chù huò shuō wú míng wéi wǔ shèng yīn ér zuò

般 涅 槃 經 卷 第 十 三

。 是 名 為 善 。 善 男 子 。 凡 夫 愛 者 。 名 之

shì míng wéi shàn shàn nán zǐ fán fū ài zhě míng zhī

yǔ shàn qiú èr chéng zhě míng wéi bù shàn qiú dà chéng zhě

諸 菩 薩 求 。 善 法 愛 者 。 復 有 二 種 。 不 善 zhū pú sà qiú shàn fǎ ài zhě fù yǒu èr zhǒng bù shàn

求 之 。

法 愛 者 。 ài bù shàn ài zhě wéi yú qiú zhī shàn fǎ ài zhě

善 男 子 。 愛 有 二 種 。 一 者 善 愛 。 二 不 善 shàn nán zǐ ài yǒu èr zhǒng yī zhě shàn ài èr bù shàn

所 須 一 切 愛 著 。 分 別 校 計 無 量 無 邊 。 zhū suǒ xū yī qiè ài zhuó fēn bié xiào jì wú liàng wú biān

食 。 yǒu sì zhǒng ài hé děng wéi sì yī fú yǐn shí

臥 具 。 湯 藥 。 復 有 五 種 。 貪 著 五 陰 。 隨 wò jù tāng yào fù yǒu wǔ zhǒng tān zhuó wǔ yīn suí 愛 。 煩 惱 因 緣 愛 。

因 緣 愛 。 出 家 之 人 ài fán nǎo yīn yuán ài kǔ yīn yuán ài chū jiā zhī rén 。 既 求 得 已 。 堪 忍 專 著 。 復 有 三 種 。 欲 jì qiú dé yǐ kān rěn zhuān zhuó fù yǒu sān zhǒng yù 。 有 四 種 愛 。 何 等 為 四 。 衣 服 。

。 色 愛 。 無 色 愛 。 復 有 三 種 。 業 因 緣 ài sè ài wú sè ài fù yǒu sān zhǒng yè yīn yuán 所 須 。 復 有 二 種 。

得 五 欲 。 系 心 專 求 suǒ xū fù yǒu èr zhǒng wèi dé wǔ yù xì xīn zhuān qiú

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

還 愛 於 有 。 愛 有 二 種 。 一 愛 己 身 。 二 愛 huán ài yú yǒu ài yǒu èr zhǒng yī ài jǐ shēn èr ài 大 般 涅 槃 。 觀 察 集 諦 。

有 菩 薩 。 住 於 大 乘 。

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

善 男 子 。 如 是 等 物 亦 能 生 苦 。 因 於 女 人

物 世

shàn nán zǐ rú shì děng wù yì néng shēng kǔ yīn yú nǚ rén 銀 琉 璃 。 珊 瑚 。 真 珠 。 倉 庫 穀 米 。 如 是 yín liú lí shān hú zhēn zhū cāng kù gǔ mǐ rú shì 酒 。 上 饌 甘 味 。 渴 時 得 水 。 寒 時 遇 火 。 jiǔ shàng zhuàn gān wèi kě shí dé shuǐ hán shí yù huǒ

wéi lè yīn gù míng wéi lè suǒ wèi nǚ sè dān miàn yǐn

相 。 善 男 子 。 譬 如 世 間 所 須 資 生 。 能 lè xiàng shàn nán zǐ pì rú shì jiān suǒ xū zī shēng néng

cháng

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

樂 受 。 是 虛 妄 否 。 若 是 虛 妄 。 諸 佛 世 尊 lè

shòu

shì xū wàng fǒu ruò shì xū wàng zhū fó shì zūn 。

jiā shè pú sà bái fó yán shì zūn zhū fó pú sà ruò suí 至 眾 事 已 辦 。

zhì zhòng shì yǐ bàn shì wéi zuì lè rú shì děng jīng suǒ shuō

sú shuō shì xū wàng fǒu rú fó suǒ shuō xiū xíng shàn zhě 有 樂 。 yǒu lè

shùn

shì jiān

yán

無 有 樂 。 但 諸 佛 菩 薩 。 隨 順 世 間 說 言 shí wú yǒu lè dàn zhū fó pú sà suí

shì gù shuō yán yī qiè jiē kǔ shàn nán zǐ shēng sǐ zhī zhōng

shàn nán zǐ yǐ shì yīn yuán shēng sǐ zhī zhōng shí yǒu lè

大 般 涅

槃 經 卷 第 十 三

sān

苦 者 。 所 謂 苦 苦 。 行 苦 。 壞 苦 。 善 男

kǔ zhě suǒ wèi

kǔ kǔ xíng

kǔ huài

於 樂 jiā shè yán shì zūn bǐ rén bù yǐ yī xià shēng yú lè

大 般 涅 槃 經 卷 第 十 三

。 若 不 生 者 。 云 何 說 言 。 於 下 苦 中 而 生 ruò bù shēng zhě yún hé shuō yán yú xià kǔ zhōng ér shēng 何 答 。 世 尊 。

yǒu rén dāng shòu qiān fá chū yī xià shí yǐ shēng lè xiǎng

hé dá shì zūn ruò xià kǔ zhōng shēng lè xiǎng zhě wèi jiàn

shēng wú kǔ lè xiǎng yú shàng lè zhōng shēng yú lè xiǎng dāng yún 人 中 。

是 問 。 若 於 下 樂 生 於 苦 想 。 於 中

中 rú shì wèn ruò yú xià lè shēng yú kǔ xiǎng yú zhōng lè zhōng

rén

zhōng shàng shēng zhě suǒ wèi tiān shàng ruò fù yǒu rén zuò

zhōng shēng zhě suǒ wèi

wǔ shèng yīn rú shì děng kǔ yì yīng yǒu lè shì zūn

般 涅

槃 經 卷 第 十 三

下 苦 中 。 橫 生 樂 想 。 是 故 我 今 所 說 苦 相

xià

zhōng héng

shēng

xiǎng

shì

gù wǒ jīn suǒ

shuō

guī

mìng

shí fāng zhèng děng jué zuì

shèng miào fǎ pú tí zhòng

大 般 涅 槃 經 卷

大 般 涅

槃 經 卷 第 十 三

至 十 四

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.