HUURWONINGGEZOCHT
Manu Scordia & Bonnevie
Buurthuis
Verantwoordelijke uitgever : Jean-Marie De vzw-Buurthuis/Maison1080BonneviestraatSmet,40Sint-Jans-Molenbeekde quartier Bonnevie-asbl, Bonneviestraat 40 1080 DrukwerkTelwww.bonnevie40.beSint-Jans-Molenbeek:02/4107631-info@bonnevie40.be:ZwartOpWit.be
GEZOCHT HUURWONING
Manu Scordia & Buurthuis Bonnevie
Sint-Jans-Molenbeek, 2022
Voorwoord...
Het stripverhaal « Gezocht - Huurwoning » dat u in handen houdt, is opmerkelijk om twee redenen. Ten eerste omwille van de manier waarop het tot stand is gekomen : het is het resultaat van collectief werk binnen Buurthuis Bonnevie met clïenten en huurders, die zo - voor één keer - de kans hebben gekregen hun stem te laten horen. Ten tweede, qua inhoud : de strip illustreert prachtig het waarachtige hindernissenparcours dat gezinnen met een beperkt inkomen en/of van buitenlandse herkomst moeten trotseren in hun zoektocht naar een Beterwoning.daneen lange toespraak illustreren deze verhalen (met dank aan het tekentalent van Manu Scordia) de reële spiraal van bestaansonzekerheid die wordt veroorzaakt door het ontbreken van een stabiele en betaalbare woning, omdat dit steevast leidt tot problemen van onleefbaarheid, gezondheid, sociale en professionele integratie, van het in stand houden van de familie-eenheid... tot op het punt waar de veiligheid en de fysieke integriteit van de bewoners in gevaar komt ! Een werkstuk dat dus iedereen in handen moet krijgen, te beginnen met die van onze politieke besluitvormers.
Nicolas Bernard, Advocaat en huisvestingfilosoof Professor aan de Université Saint-Louis - Brussel
We zijn in Buurthuis Bonnevie. Deze organisatie verdedigt het recht op degelijk wonen voor de inwoners van Molenbeek.
Bewoners nemen deel aan de vergaderingen de groep ARLO. Joaquim, sociaal werker, is er de animator.
7
IK HEB EERST IN DILBEEK GEWOOND. DAARNA BEN IK NAAR VERVIERS GETROKKEN IN DE BUURT VAN LUIK VOOR HET WERK MAAR DE HUISEIGENAAR WAS NIET EERLIJK. HET HUIS WAS VERVALLEN EN HIJ WOU ER NIKS AAN DOEN OP HET EIND KWAMEN HET PLAFOND EN DE VOORGEVEL nAAR BENEDEN IK WOU NAAR BRUSSEL TERUGKEREN MAAR IK KON NIKS VINDEN. IN VERVIERS KON IK OOK NIET MEER BLIJVEN IK WERD DAKLOOS IK NAARGEKEERDTERUG-BENBRUSSELZONDERIETSTEHEBBENGEVONDEN. IK BEN ER EEN JAAR OF 4 GEBLEVEN.-5
van
8 HOE KOMT HET DAT JE NIETS GEVONDEN HEBT ? IK HEB TWEE WEKEN HET APPARTEMENT VAN EEN VRIEND GEKRAAKT EN DAN WERD IK ERUIT GEZET VOOR MIJ IS HET NU BELANGRIJK DAT DE SOCIAAL ASSISTENT KOMT NATREKKEN OF IK IN EEN BEWOONBAAR PAND WOON IK VOLG NU EEN OPLEIDING HOUTBEWERKING. IK HOOP DAAR EEN JOB IN TE VINDEN ZODAT IK UIT DEZE SITUATIE KAN GERAKEN HET OCMW HEEFT ME EEN ARTIKEL 60 GEWEIGERD OMDAT IK THUISLOOS BEN NU ZIT IK IN EEN APPARTEMENT IN MOLENBEEK MAAR DE EIGENAAR WIL NIET DAT IK ER MIJ DOMICILIEER... SOMS ZIJN HET VARKENSTALLENECHTE OM NOG TE ZWIJGEN VAN DE STAAT VAN DE WONINGEN ! JE BETAALT 700 EURO VOOR EEN WERF JAWAARDA’S EN DE HUREN ZIJN OOK ECHT NIET BETALEN...TE IK STOND OP DAT OGENBLIK AAN DE DOP DUS NIEMAND WOU IETS VAN MIJ WETEN * Artikel 60 zijn arbeidscontracten met het OCMW als werkgever die mikken op een beroepsopleiding en een terug aan het werk zetten van leefloners.
9 KOMENDE UIT ALGERIJE HEBBEN WE EERST IN BRUSSEL GEWOOND EN DAARNA IN BERGEN IN BERGEN WAS HET GOED. DE HUUR BEDROEG ER 400 EURO EN HET WAS ER PROPER. MAAR MIJN MAN VOND ER GEEN WERK. WE ZIJN TERUG NAAR BRUSSEL MOETEN KOMEN NA HET OVERLIJDEN VAN MIJN MAN BESLOOT DE EIGENAAR HET HUIS TE VERKOPEN. IK BEN BEGINNEN ZOEKEN MAAR ONMOGELIJK OM IETS TE VINDEN IK HEB VIER KINDEREN EN ER ZIJN ALLEEN MAAR 1 OF 2 KAMERAPPARTEMENTEN ONS HUIS IN BRUSSEL WAS IN HEEL SLECHTE STAAT. ER WAREN PROBLEMEN MET DE VERWARMING, DE ELECTRICITEIT... MAAR WE ZIJN ER TWINTIG JAAR BLIJVEN WONEN. MIJN MAN HEEFT ER HEEL VEEL AAN GEWERKT. HIJ HEEFT BIJNA HET HELE HUIS IN ORDE GEBRACHT. Mw KHELIFI
10 OF ANDERS IS HET HEEL DUUR : 1500 of 1600 EUROS... IK HEB MAAR EEN PENSIOEN VAN 1300 EUROS DE APPARTEMENTEN ZIJN NIET AANGEPAST AAN DE BEHOEFTEN VAN DE MENSEN.... DE PROMOTOREN BOUWEN APPARTEMENTEN VOOR DE RIJKEN, NIET VOOR ONS... IK HEB DRIE GEZOCHTJAAR IK BEN INGESCHREVEN VOOR EEN SOCIALE WONING SINDS 2009 MAAR ER WAS NIETS VOOR MIJ. MIJN ZOON HIELP ME BIJ HET ZOEKEN MAAR HET WAS ECHT ZWAAR MAAR WE ZOCHTEN EN WE ZOCHTEN... UITEINDELIJK IS MIJN ZOON VAN SCHOOL MOETEN VERANDEREN MINSTENS 60 KEER HEBBEN ZE NEEN TEGEN ONS GEZEGD. HIJ IS BEGINNEN AFHAKEN OP SCHOOL... Mama, ik ben het zat. Ze behandelen ons als dieren Mevrouw, dat begint hier al goed ! Luister,hetbelangrijkIk ga julliezettenmoetennogbuiten-! Mevrouw, wat is er aan de hand met uw zoon ? HIJ KREEG ER GENOEG VAN... DE EIGENAAR IK HAD SCHRIK studeert.datsteisje 50.000 gezinnen staan ingeschreven op de wachtlijsten voor sociale woningen. De wachttijd is evenredig met de gezinsgrootte en kan oplopen tot 15 jaar.
11 NU HEB IK IETS GEVONDEN MAAR HET IS HEEL DUUR: 1100 EUROS EIGENLIJK HEEFT ZE IETS GEVONDEN OMDAT WE EEN BERICHT PLAATSTEN OP FACEBOOK. VIA DE GEBRUIKELIJKE KANALEN ZOALS IMMOWEB ENZ... IS HET RESULTAAT NUL KOMMA NUL.ER BLIJFT WEINIG OVER OM VAN TE LEVEN IK HEB DAAR TIEN JAAR GEWOOND. ER WAREN PROBLEMEN MET VOCHT, MET DE ELECTRICITEIT... DE EIGENAARS LEEFDEN BOVEN ONS. ER MOESTEN GROTE WERKEN GEDAAN WORDEN MAAR DIE DEDEN ZE NIET. OP EEN BEPAALD OGENBLIK WILDE DE EIGENAAR DE HUUR VERHOGEN MET 100 EUROS GEEN VERWARMING, HET WARM WATER WERKTE NIET GOED... Maar doe in dat geval dan de werken !
DAT WILDE ZE NIET. TELKENS ZE MIJN PAD KRUISTE, KWAM ZE ER OPNIEUW MEE AF ZE WERD AGRESSIEVER...ALSMAAR Vanaf nu is het DUS 100meerEuros! Mama, de heks is daar ! Nu is het genoeg ! Nu gaan jullie vertrekken ! Ik heb mijn buik vol van jullie ! Hallo, ja appartementhetisvrij.EnUbentmevrouw? IK BEN BEGINNEN ZOEKEN MAAR IK VOND NIETS. IK HEB NOCHTANS LOONFICHES, IK ZIT ER OK VOOR... MAAR ER SPEELT DUIDELIJK RACISME MEE.
12
MAAR
Ha... TUUUUUUUTWacht...euh....ik...MevrouwBen Brahim. ER ZIJN BIJNA GEEN DRIEKAMERAPPARTEMENTEN EN IK HEB EEN DRIEKAMER
Ik heb je al eens gezegd dat ik je beu ben. vertrekWanneerje ?
NODIGVOILA,
Maar wat doe je nu ? Da’s de fiets van mijn zoon !
Hij stond in de gang en heeft daar niks te zoeken !
ZOALS BIJ MIJ. DE BOEL IS BEGINNEN UIT DE HAND TE LOPEN. HAAR MAN HEEFT ZICH ERMEE BEMOEID. ZE HEEFT ME WILLEN SLAAN. DAN IS ZE VERSCHILLENDE OPZEGGINGEN BEGINNEN STUREN OPDAT IK ZOU VERTREKKEN MAAR DIE WAREN NIET GELDIG
13
14 HET GAAT NU VOOR DE VREDERECHTER KOMEN HET IS TOTAAL NIET IN GOEIE STAAT MAAR IK HAD GEEN KEUZE ER IS VEEL VOCHT, HET IS ER KOUD EN ER IS GEEN WARM WATER IK BEN ZIEK GEWORDEN DOOR DE KOUDE ‘S NACHTS SLAAP IK MET DRIE DEKENS DE EIGENAAR WIL OOK DAT IK VERTREK WE GAAN NU LUISTEREN NAAR MEVROUW SIMONA WAAR IK NU WOON, BETAAL IK 700 EUROS HUUR ER IS EEN KAPOTTE RUIT. NU HEB IK IETS GEVONDEN
HET IS HETZELFDEALTIJD:
vereniging voor integratie door huisvesting.
is het federaal agentschap bevoegd om
vorm van discriminatie te bestrijden. Huurders gebruiken soms het niet
ER
Om problemen te vermijden is het beter zich te informeren bij een Juridische Dienst of
UNIA elke betalen de huur drukkingsmiddel tegen hun eigenaars. bij een
WAS EEN APPARTEMENT BIJ BELGICA. ZE HADDEN HAAR MOETEN AANNEMEN MAAR HEBBEN HET NIET GEDAAN HET STOND NOCHTANS NOG ALTIJD TE HUUR. WIJ HEBBEN KLACHT INGEDIEND BIJ UNIA DAN HEBBEN ZE TOEGEZEGD UIT SCHRIK DAT HET VOOR DE RECHTER GING KOMEN MAAR IN PLAATS VAN HET TE VERHUREN HEBBEN ZE HET APPARTEMENT TE KOOP GEZET ZE VERKOCHTEN HET NOG LIEVER DAN HET TE VERHUREN AAN EEN ROM ! IK BEN WANHOPIG. IK VOEL ME DOOR ALLES EN VERLATENIEDEREEN IK BEN BEREID OM HEEL VER TE GAAN. ALS HET MOET DAN GA IK IN HONGERSTAKING ZOLANG DE EIGENAAR NIKS DOET, BETAAL IK GEEN HUUR MEER ! IK VIND EVENMIN IETS. IK ZOEK ALLE DAGEN, DE HELE WEEK AAN EEN STUK DOOR Wij gaan terugbellenu
van
als
MIJNHEER
16 IK ZEG HEM " MENEER WAT GA IK AANVANGEN ? IK GA STERVEN ”
DIALLO IK BEN GEEN HOND. IK WIL NIET DAT MIJN KLEINKINDEREN ALS ZE VAN GINDER ZULLEN KOMEN MIJ DOOD VINDEN WIJ WOONDEN IN EEN APPARTEMENT AAN DE GENTSE STEENWEG HET ZAKTE IN ELKAAR : OP EEN BEPAALD OGENBLIK STROOMDE HET WATER LANGS DE MUREN HET WAS IN HEEL SLECHTE STAAT IK STUURDE FOTO’S NAAR DE EIGENAAR...
IN
DUS
MEN ZOU ZEGGEN
2022. HOTEL SOCIAL is een tijdelijk onderkomen voor dringende gevallen, opgericht door de Gemeente Molenbeek.
17
DAT HET VERBODEN IS OM KINDEREN TE HEBBEN ! DE EIGENAAR : “ Als je niet tevreden bent, vertrek je ! ” IK HEB IETS ANDERS GEZOCHT... MAAR IK HEB VIER KINDEREN... GELUKKIG WAREN WE ER NIET OF WE ZOUDEN DOOD ZIJN ! DAARNA KREGEN WE EEN TRANSITWONING ALS WE TEGEN DAN NIETS VINDEN, WEET IK NIET WAT ER MET ONS ZAL GEBEUREN WE KWAMEN TERECHT IN “HOTEL SOCIAL” OP EEN DAG VIEL HET PLAFOND OP HET BED WAARIN WE SLIEPEN
DE MAXIMALE VERBLIJFSTIJD EEN TRANSITHUIS IS 18 MAANDEN. VOOR ONS IS NOVEMBER
DAT
18 IK HEB SCHRIK... WIE WIL ER IETS TE MAKEN HEBBEN MET EEN AFRIKAANSE FAMILIE MET VIER KINDEREN ? IK BEN INVALIDE. IK KAN GEEN TE ZWARE ZAKEN DRAGEN OF TE LANG WANDELEN HET DOET ME PIJN... IK BEN VEEL TE JONG OM IN DEZE SITUATIE TE ZITTEN IK LIG ER VAN WAKKER GELUKKIG HELPEN MIJN VROUW EN MIJN KINDEREN MIJ VEELNEEN HIJ IS NAAR HET GERECHTSHOF. VANDAAG VERSCHIJNT HIJ VOOR DE RECHTER. HE... IS MIJNHEER GHRIMANI ER NIET ?
Maar mijn familie en ikzelf hebben ook recht op een woning !
19
Niemand wil iets met hem en zijn familie te maken hebben.
En een garantie bieden van EEN WONING VOOR IEDEREEN !
Mijnheer de rechter, ik verdedig de belangen van mijnheer Ghrimani, zijn echtgenote en hun vier kinderen die op straat dreigen te belanden.
Mijnheer Ghrimani zoekt wanhopig naar een nieuwe woning maar vindt niets.
Het is grondwettelijkeenrecht!
En aangezien niemand ons moet hebben, is het de staat die dit recht moet laten respecteren!
Hun eigenaar, die op de verdieping onder hen woont, wil dat ze hun woning verlaten zodat hij met zijn gezin het hele gebouw in gebruik kan nemen.
Ik heb niets tegen hem. Ik heb altijd mijn huur betaald.
Mijnheer de rechter, ik ben mij ervan bewust dat de eigenaar het recht heeft om van zijn eigendom te genieten.
Ik had hen tot 1 april gegeven om het huis te verlaten...
Vredegerecht
Maar ze zitten er nog altijd ! Nu is het genoeg geweest !
Aangezien ze niets konden vinden, heb ik hen nog uitstel gegeven.
20 TE HOGE HUREN, APPARTEMENTEN DIE NIET ZIJN AANGEPAST... DE STAAT VAN DE WONINGEN... ER ZIJN TEVEEL ZAKEN DIE SCHEEF ZITTEN HET IS DE ANARCHIE. MEN LAAT DE EIGENAARS BRUSSEL IN DE CHAOS STORTEN ER IS GEEN ENKELE REGEL. HET IS DE HEBZUCHT DIE REGEERT. VINDEN JULLIE NIET DAT WE IETS ZOUDEN MOETEN DOEN ? WIJ EISEN... DE EIGENAARS WETEN DAT DE STAAT HEN LAAT BEGAAN DE HUURWAARBORGEN ! HEEL DIKWIJLS GEVEN DE IGENAARS DIE NIET TERUG ! DE DISCRIMINATIES ! Brussels Parlement
21 ...DAT DE OVERHEID DE PROMOTOREN VERPLICHT SOCIALE WONINGEN TE BOUWEN DIE AANGEPAST ZIJN AAN ONZE BEHOEFTEN !
DAT VOOR EENIEDER
DE DUIZENDEN LEEGSTAANDE GEBOUWEN WORDEN IN BESLAG GENOMEN OM ER DEGELIJKE EN TOEGANKELIJKE WONINGEN VAN TE MAKEN ! DALING VAN DE HUURPRIJZEN ! DAT DISCRIMINATIES OP DE WOONMARKT SERIEUS WORDEN BESTRAFT ! GEEN UITZETTING ZONDER HERHUISVESTING ! EEN FATSOENLIJKE WONING
!!
Sinds enkele jaren merken wij bij het Huisvestingpermanetie van Bonnevie dat onze cliënten noch op de publieke, noch op de private huurmarkt een woning kunnen vinden. Ze zijn het slachtoffer van de uit de pan swingende huurprijzen, het nijpende tekort aan sociale woningen en van talrijke vormen van discriminatie. Dankzij een Covid-subsidie van de Vlaamse Gemeenschap konden we het Atelier de Recherche LOgement (ARLO) opstarten. Onze methode bestaat erin om zo dicht mogelijk bij de woningzoekenden te staan door hen individuele steun op maat aan te bieden en de mogelijkheid samen te komen om samen de hindernissen die ze in hun zoektocht naar huisvesting tegenkomen te identificeren en met elkaar te delen. Dit werk stelt de deelnemers in staat uit hun isolement te komen, hun verhaal te brengen, naar elkaar te luisteren, elkaar aan te moedigen, te helpen en na te denken over oplossingen op lange termijn. Het hulpmiddel is bescheiden maar uit ervaring merken we dat stress, wanhoop en het gevoel van vernedering die deze mensen ervaren erdoor worden gemilderd.
Bij het ter perse gaan, zijn mevrouw Khelifi en haar kinderen geherhuisvest. Hun huur bedraagt 1150€. Nadia en haar gezin wonen in een nieuw, ongezond huis zonder verwarming of warm water. Simona heeft een nieuwe flat zonder verwarming. De familie Diallo is nog steeds gelogeerd in een transit-woning. De familie Ghrimani heeft nog steeds geen onderdak gevonden dat aan haar behoeften en budget voldoet. Zij vreest op straat of in een opvangtehuis te zullen belanden. Van JeanClaude hebben we geen nieuws meer. Wanneer zullen al deze mensen (opnieuw) fatsoenlijke en betaalbare huisvesting vinden ?
22
Met deze strip willen we de publieke opinie wakker schudden. Het recht op wonen is verankerd in artikel 23 van de Belgische Grondwet. Nochtans zijn steeds meer Brusselaars slachtoffer van de stijgende huurprijzen en kunnen ze geen degelijke huisvesting meer vinden. De politieke wereld moet dus alles in het werk stellen om de huren te verlagen en massaal sociale woningen te creëren, zoniet zal het overheidsgeld dat aan noodopvang wordt besteed alleen maar dienen om slechts heel gedeeltelijk het gebrek aan degelijke en betaalbare huisvesting te ondervangen.
Nawoord
Deze strip is ook beschikbaar in digitale vorm en geniet de steun van de Vlaams Gemeenschapscommissie, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de Koning Boudewijnstichting.
Tijdens hun maandenlange zoektocht naar fatsoenlijke en betaalbare huisvesting namen zes inwoners van Molenbeek (mevrouw Khelifi, mevrouw Nadia en mevrouw Simona ; de heer Jean-Claude, de heer Diallo en de heer Ghrimani) regelmatig en actief deel aan een Atelier de Recherche LOgement (ARLO). Ze werden individueel en collectief bege leid door maatschappelijk werker Joaquim Da Fonseca van Buurthuis GeschrevenBonnevie.engeïllustreerd
door Manu Scordia, is dit stripverhaal de vrucht van de getuigenissen die tijdens deze workshop in 2021 en 2022 werden verzameld. Door middel van deze individuele ervaringen wil dit stripboek niet alleen de moeilijkheden bekendmaken die deze mensen ondervinden bij het zoeken naar huisvesting en hun noden DOOrSEiNEN maar ook en vooral hulde brengen aan hun moed.
